שאלה אין קורצן ענין
#30 - קען איך רעדן צו די קינדער פון זאכן וואס איך האלט נישט דערביי?
חינוך הילדים, סיפורי צדיקים, סבלנות, תפילה והתבודדות, אמונה, צדיקים, מלמדים, אמונת חכמים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א מלמד און איך הער די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א וואס העלפט מיר זייער ארויס אין מיין פאסטן, ספעציעל בין איך זיך מחי' יעדע וואך מיט'ן גליון "שיעורי חינוך", אזויפיל גוטע עצות און הדרכות אין חינוך.


איך האב געוואלט פרעגן, אזוי ווי איך האב זיך איינגעפירט אז איך זאג פאר די קינדער נאר זאכן וואס איך אליין האלט דערביי, אבער דאס מאכט מיר א פראבלעם ביי געוויסע זאכן וואס איך דארף אויסלערנען פאר די קינדער, אבער איך אליין טו עס נישט ווי עס דארף צו זיין, און איך שפיר זיך ווי א פאפער אויב איך וועל זיי הייסן טון א זאך וואס איך טו נישט. צום ביישפיל ווען איך זאג זיי מוסר אז מען דארף דאווענען אויף איין פלאץ און נישט ארומשפאצירן ביים דאווענען, מען דארף זיצן מיט דרך ארץ ביים דאווענען, מען רעדט יעצט צום אייבערשטן, און אזוי ווייטער; אבער אין די זעלבע צייט ווייס איך אז איך האלט נאכנישט ביי דעם דערווייל, פארשטייט זיך אז ווען איך דאווען מיט די קינדער, דאווען איך שטייטליך, אבער ווען איך דאווען צופרי אין שול, האב איך נישט צופיל געדולד צום דאווענען, איך קום אן שפעט צום דאווענען און איך גיי ארויס פרי, און איך קען זיך נישט צופיל קאנצעטרירן אויפ'ן דאווענען. איך ווייס עס איז נישט גערעכט, אבער וואס זאל איך טון אז דאס איז דערווייל די מציאות.


ווען עס קומט צו רעדן צו די קינדער וועגן דאווענען, ווייס איך נישט ווי אזוי עס צו טון אויף אן אמת'ע וועג; אפשר זאל איך רעדן הויך אזוי ווי צו מיר אליין אז אזוי דארף מען דאווענען, און די קינדער וועלן זיך צוהערן? אדער זאל איך זיי זאגן אז אפילו מען זעט ערוואקסענע מענטשן שפאצירן ארום ביים דאווענען, איז דאס נאר ווייל זיי האבן זיך שלעכט איינגעוואוינט, אבער דער אמת'ער וועג איז יא צו דאווענען אויף איין פלאץ?


איך שפיר ווי איך דארף הדרכה אויף דעם, ווייל עס איז נישט נאר ביי די נושא פון דאווענען, עס קומט כסדר אויס ביי יעדע צווייטע זאך וואס איך דארף מחנך זיין קינדער אויף דעם, אבער איך אליין בין ווייט פון דעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת יתרו, שובבי"ם, י"ט שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


רעד אסאך צו די קינדער פון אמונה און פון תפילה, וועט דאס אויך משפיע זיין אויף דיר. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קו) דורך רעדן פון יראת שמים, חיזוק און אמונה - צו אנדערע - פועל'ט עס אויפן מענטש אליינס, אזוי ווי עס שטייט אין פסוק (תהלים מא, ב): "אַשְׁרֵי מַשְׂכִּיל אֶל דָּל", ווען א מענטש איז צעבראכן, "אִם לֹא יָכוֹל בְּעַצְמוֹ לָבוֹא לְגַדְלוּת הַמֹּחִין", אז ער קען זיך נישט מחזק זיין און זיין אן ערליכער איד, "עֵצָה לָזֶה", איז די עצה, "שֶׁיַּשְׂכִּיל אֲחֵרִים", ער זאל רעדן צו אנדערע, "וְעַל יְדֵי זֶה נִתְעוֹרֵר גַּם אֶצְלוֹ", דורכדעם וואס ער איז מחזק א צווייטן - וועט ער אליינס ווערן מחוזק.


דער עיקר דארף א מלמד האבן אסאך סבלנות, אזוי ווי מיר געפינען ביי די מעשה פון רבי פרידא וואס חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (עירובין נד:), רבי פרידא האט געהאט א תלמיד וואס האט נישט פארשטאנען וואס מען לערנט מיט אים, מען האט אים געדארפט איבערזאגן פיר הונדערט מאל, רבי פרידא מיט זיין גרויס סבלנות האט מיט אים געלערנט נאכאמאל און נאכאמאל ביז פיר הונדערט מאל. איין מאל האט רבי פרידא געזען אז דער תלמיד פארשטייט נישט אפילו ביי פיר הונדערט מאל, פרעגט ער אים: "האידנא מאי שנא", וואס איז יעצט אנדערש אז דו פארשטייסט נאכאלץ נישט? זאגט דער תלמיד, איך האב נישט קיין קאפ צו פארשטיין, ווייל איך זע אז דער רבי יאגט זיך צו גיין, טראכט איך אגאנצן צייט אז יעצט גייט שוין דער רבי מיך איבערלאזן, איך האב נישט קיין קאפ צו פארשטיין, האט רבי פרידא אים געזאגט: "הב דעתיך ואתני ליך", לייג צו קאפ און איך וועל דיר לערנען, "הדר תנא ליה ארבע מאה זימני", און ער האט אים נאכאמאל געלערנט פיר הונדערט מאל, און ער האט זוכה געווען צו לעבן פיר הונדערט יאר און צו עולם הבא.


א מלמד דארף האבן אייזערנע נערוון פאר די קינדער, איינער וואס ווערט נערוועז פון קינדער - טאר נישט זיין קיין מלמד, א נערוועזער מלמד קען מאכן די קינדער בעלי מומין פאר זייער גאנץ לעבן רחמנא לצלן. מוהרא"ש דערציילט, א איד איז געקומען צום גרויסן גאון רבי מאיר שפירא זכר צדיק לברכה זיך אדורכרעדן אויב ער זאל ווערן א מלמד, פרעגט אים דער גאון: "וואס האסטו געטון ביז יעצט?" זאגט ער: "איך בין געווען א שוחט", פרעגט ער אים: "פארוואס האסטו דאס אפגעלאזט?" זאגט ער: "מען האט מיך אפגעזאגט ווייל איך בין נישט קיין באגלייבטער", זאגט אים רבי מאיר: "ווער נישט קיין מלמד, אז דו האסט נישט מצליח געווען מיט שחט'ן קעלבלעך ווילסטו גיין שחט'ן קינדער?!" זעט מען אז צו זיין א מלמד דארף מען זיין א ירא שמים און האבן אסאך סבלנות.


שטארק זיך מיט דיין ארבעט, צעברעך זיך נישט און צעקלאפ זיך נישט, דו לייג אריין אין די קינדער יראת שמים און דערצייל זיי מעשיות פון צדיקים, וועלן זיי ווערן צופלאקערט צו זיין ערליכע אידן, און אויך דיין הארץ וועט זיך אנצינדן צום אייבערשטן. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רמח): "דַּע, שֶׁסִּפּוּרֵי מַעֲשִׂיּוֹת מִצַּדִּיקִים, הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד", זאלסט וויסן – זאגט דער רבי – אז פארציילן מעשיות פון צדיקים איז זייער א גרויסע זאך, "כִּי עַל יְדֵי סִפּוּרִים מִצַּדִּיקִים נִתְעוֹרֵר וְנִתְלַהֵב הַלֵּב בְּהִתְעוֹרְרוּת גָּדוֹל לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַך, בְּחֵשֶׁק נִמְרָץ מְאֹד". ווייל ווען מען הערט א מעשה פון א צדיק, ווערט מען אויפגעפלאמט און מען באקומט א מורא'דיגע חשק צו ווערן אן ערליכער איד; מען זעט ווי דער צדיק האט זוכה געווען און ער איז בייגעשטאנען אלע זיינע נסיונות, וויל מען אויך ווערן א צדיק, בפרט ווען א קינד הערט א מעשה פון א צדיק, ווערט ער זייער נתעורר דורך דעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#29 - ווי אזוי קען איך אנקומען צו לערנען אזוי סאך שיעורים?
סבלנות, לימוד התורה, שיעורים כסדרן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אייערע הערליכע דרשות. איך בין זיך ממש מחי' מיט'ן סדר דרך הלימוד, און איך קום אן זייער אסאך ברוך ה'.


ווען איך האב אבער געזען דעם בריוו וואס איר שרייבט פאר איינעם אז מוהרא"ש זי"ע האט אוועקגעשטעלט פופצן שיעורים צו לערנען איז מיר שווארץ געווארן. איך לערן יעדן טאג ברוך ה' חומש און משניות און גמרא מיט נאך עטליכע שיעורים, אבער איך זע נישט קיין שום וועג איך זאל אניאגן צו לערנען יעדן טאג אזוי סאך ווי איר שרייבט. איז דא א וועג ביי דעם אויך צו זיין פרייליך און צופרידן מיט די ביסל וואס מען האט? אדער ביי לימוד התורה דארף מען זיך איבעררייסן און קיינמאל נישט זיין צופרידן?


אגב האב איך באמערקט אז תהילים איז נישט פון די שיעורים, פארוואס?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נשא, ט' סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי נתן האט דערציילט: "ווען איך בין געקומען צום רבי'ן האב איך געהערט נייע ווערטער, וואס די ווערטער, די שכל - האט מיר געמאכט לערנען זייער פלייסיג; איך האב געהערט פון רבי'ן 'מעט גם כן טוב', אביסל איז אויך גוט; די ווערטער - דאס האט מיר געמאכט איך זאל לערנען זייער פלייסיג".


די הייליגע חכמים זאגן אונז (במדבר רבה יב, ט) אויפ'ן פסוק (משלי כז, יח): "נֹצֵר תְּאֵנָה יֹאכַל פִּרְיָהּ וְגוֹ'", דער וואס היט די פייגנבוים - דער עסט אירע פרוכט, "לָמָּה נִמְשְׁלָה תּוֹרָה כַּתְּאֵנָה", פארוואס איז די תורה צוגעגליכן צו א פייגן בוים? "שֶׁרֹב הָאִילָנוֹת: הַזַּיִת, הַגֶּפֶן, הַתְּמָרָה, נִלְקָטִים כְּאֶחָת", ווייל אנדערע ביימער, דער איילבירט בוים, דער טרויבן בוים און די טייטלבוים - ווערן אירע פרוכט געצייטיגט אין איין צייט, מען קען זיי אלע אראפנעמען אויף איין מאל, "וְהַתְּאֵנָה נִלְקֶטֶת מְעַט מְעָט", אנדערש איז די פייגנבוים, זי ווערט נישט געצייטיגט אין איין צייט. "וְכָךְ הַתּוֹרָה", אזוי איז די תורה, מען לערנט יעדן טאג אביסל, "הַיּוֹם לוֹמֵד מְעַט וּלְמָחָר הַרְבֵּה, לְפִי שֶׁאֵינָהּ מִתְלַמֶּדֶת לֹא בְּשָׁנָה וְלֹא בִּשְׁתַּיִם", היינט אביסל, מארגן אביסל - ביז מען איז זוכה אנצוקומען צו די גאנצע תורה, "עָלָיו נֶאֱמַר, נֹצֵר תְּאֵנָה", מען קען נישט ענדיגן די תורה אין א קורצע צייט.


דאס האט רבי נתן געזאגט: "איך האב געלערנט פון רבי'ן אז אביסל איז אויך גוט, איך האב געלערנט פון רבי'ן צו לערנען אביסעלע מיט אביסעלע, אזוי איז מיין גאנצע טאג אנגעפילט מיט תורה"; אזוי זאלסטו טון, לערן אביסעלע יעדן טאג - וועסטו אנקומען צו לערנען און ענדיגן די גאנצע תורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#28 - ווי אזוי קען איך זיין א גוטע מאמע?
חינוך הילדים, סיפורי צדיקים, סבלנות, חיזוק פאר פרויען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין זייער דאנקבאר פאר אלע דרשות און חיזוק וואס מיר באקומען פונעם ראש ישיבה שליט"א, איך ווייס אז איך מיט מיין מאן וואלטן קיינמאל נישט אנקומען צו וואו מיר האלטן יעצט, ווען נישט די געוואלדיגע דרשות פונעם ראש ישיבה שליט"א.


עס איז דא איין זאך וואס גייט מיר זייער שווער, דאס איז צו מחנך די קינדער. איך האב ברוך ה' ליכטיגע קלוגע געזונטע קינדער, אבער איך פיל זייער שלעכט פאר זיי, ווייל איך און מיין מאן שרייען אסאך אויף זיי, און צומאל געבן מיר זיי אויך פעטש. מיינע קינדער פאלגן נישט! זיי פאלגן נישט מיר און נישט מיין מאן! זיי קריגן זיך, פארגינען נישט, און הרג'ענען זיך א גאנצן טאג.


וויפיל איך פרוביר צו זיין א גוטע מאמע, קען איך אבער נישט אויסהאלטן, און ביים סוף שריי איך אויף זיי, און איך פיר זיך נישט צו די קינדער ווי עס דארף צו זיין.


עס טוט מיר זייער וויי, און איך וואלט זייער געוואלט גיין צו "חינוך קלאסן", זיך אויסצולערנען ווי אזוי מען איז מחנך קינדער, אבער מיין מאן וויל נישט איך זאל גיין, ווייל דער ראש ישיבה רעדט קעגן דעם.


אפשר קען דער ראש ישיבה מיר העלפן און מיר געבן דעם ריכטיגן וועג אין חינוך, אז איך און מיין מאן זאלן קענען זיין בעסערע עלטערן, נישט שרייען און שלאגן די קינדער ווען זיי רעגן אונז אויף מיט זייער אויפפירונג?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ה' פרשת בחוקותי, כ"ו אייר, מ"א לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אייער מאן איז גערעכט, איר וועט גארנישט באקומען ביי די פלעצער.


שרייען אויף קינדער איז נישט קיין עצה, און שלאגן איז זיכער נישט קיין עצה. שלאגן העלפט נישט; שלאגן איז א וועג זיך אויסצוגעבן די נערווען. שרייען איז א פוילע וועג, סבלנות איז די וועג; מיט קינדער דארף מען האבן אייזערנע נערווען, נאכמאל זאגן און נאכאמאל זאגן, נישט ווערן אויפגערעגט ווען מען פאלגט נישט.


חינוך הבנים והבנות איז א שווערע ארבעט, אבער עס לוינט זיך די ארבעט, עס לוינט צו האבן סבלנות פאר קינדער; ביים סוף שניידט מען שיינע פירות.


בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט האבן געדולד, נישט ווערן פארלוירן ווען די קינדער פאלגן נישט. בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט וויסן ווי אזוי צו רעדן צו די קינדער, ווי אזוי מען מאכט אז קינדער זאלן פאלגן - אזוי וועט איר מצליח זיין מיט זיי. איר וועט נישט דארפן שרייען און שלאגן, ווייל דאווענען און בעטן דעם אייבערשטן איז די סוד פון הצלחה, נישטא קיין אנדערע עצה נישטא קיין אנדערע טריק מיט קינדער - נאר בעטן און בעטן דעם אייבערשטן.


איר ווייסט די מעשה וואס מוהרא"ש דערציילט, אמאל איז א איד געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו און געבעטן א ברכה אויף גוטע קינדער, האט זיך דער הייליגער חפץ חיים אויפגעשטעלט פון זיין פלאץ און ארויסגענומען פון ספרים שאנק אן אלטע תהלים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט, ער האט דאס געוויזן פאר דעם איד און אים געזאגט: "זעסט? דאס איז די תהלים פון מיין מאמע עליה השלום, וואו זי פלעגט יעדן טאג וויינען אז זי זאל האבן גוטע קינדער, אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#27 - איך מוטשע זיך מיט מיין ווייב, זאל איך זיך גט'ן?
התחזקות, שלום בית, רפואה, סבלנות, תפילה והתבודדות, נסיונות, גט, יאוש, שכל

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם כל האב איך זיך געוואלט באדאנקען פאר'ן ראש ישיבה שליט"א פאר די אלע דרשות פון חיזוק און עצות. בזכות דעם ראש ישיבה האט זיך מיין לעבען אסאך געטוישט.


איך בין א יונגערמאן שוין א שיינע פאר יאר פון דער חתונה, איך האב געוואלט בעטן הדרכה, אבער קודם דארף איך אביסל מסביר זיין מיין מצב; איך בין אויפגעוואקסן אין אן עכטע חסידישע שטוב, מיין טאטע איז גאר א פארמאכטער מענטש, ער איז אריבער גאר אסאך אין לעבן, און איך האב קיינמאל נישט געהאט קיין אמת'ער קשר מיט אים חוץ פון לערנען, ער האט מיר קיינמאל נישט אויסגעלערנט עניני קדושה, ווי אזוי מ'דארף זיך אפהיטן, און אויך אין אונזער חדר האט מען בשיטה נישט גערעדט פון דעם.


מיך האט שוין פון אלס קליין קינד געצויגן צו שלעכטע זאכן, שוין ביי די ניין יאר האב איך אנגעהויבן זינדיגען מיט פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה, רחמנא ליצלן, אן דעם וואס איך זאל האבן אן אנאנג אז מ'טאר דאס נישט טון, איך האב זיך אזוי שטארק צוגעוואוינט צו דעם אז עס איז געווארן א נארמאלע זאך ביי מיר, מיינע געפילן צו אידישקייט איז געווארן שוואכער און איך האב געשפירט אז דאס איז א דירעקטע רעזולטאט פון מיינע זינד, אבער איך האב דאך דעמאלט נישט געוואוסט וואס מ'טאר נישט טון, איך האב זיך געשעמט צו פרעגן און אזוי בין איך געפאלן מער און מער, איך וויל שוין נישט שמועסן ווען איך בין געוואויר געווארן אז דאס איז אן עבירה, מ'איז חייב אויף דעם מיתה, עס העלפט אויף דעם נישט קיין תשובה, דעמאלט בין איך אזוי געפאלן געווארן ביי מיר, אז איך האב שוין נישט געוואלט בלייבן אידיש, נישט להכעיס חס ושלום נאר פון יאוש.


ברוך ה' אז אין די לעצטע מינוט האט דער אייבערשטער מיך געראטעוועט און מקרב געווען צום הייליגן רבי'ן, איך האב זיך אינגאנצן איבערגעדרייט לטובה. בערך א יאר דערנאך בין איך א חתן געווארן און איך האב חתונה געהאט עב"ג בשעה טובה ומוצלחת.


אבער גלייך נאך מיין חתונה האט זיך אויפגעשאקלט מיין לעבן. מיין ווייב האט נישט געוואלט הערן פון א נארמאלע לעבן אינאיינעם, ווען זי האט געלערנט מיט איר כלה טיטשער האט זי איר שוין געזאגט אז זי וויל נישט חתונה האבן. און דער בראך איז געווען פיל גרעסער אז איך בין געקומען פון פונקט די פארקערטע זייט, איך בין שוין געווען א גוטער בחור, איך האב פרובירט זיך צו האלטן מיט'ן רבינ'ס עצות, און איך האב זיך מחזק געווען מיט דעם אז ווען איך וועל חתונה האבן וועט עס לייכטער ווערן, און דערווייל איז געשען פונקט פארקערט.


די ערשטע פאר יאר האבן מיר פרובירט צו גיין צו פסיכיאלאגן, איך וואלט געקענט קויפן א שיינע פאר קארס מיט די געלט וואס איך האב שוין אויסגעגעבן פאר דעם צוועק. שפעטער האב איך זיך נאכמער אריינגעלייגט אינעם רבינ'ס עצות, איך האב געלערנט און פארשטאנען אז אלע פראבלעמען קומען נאר פון מיינע עבירות, האב איך אפאר יאר געארבעט זייער שטארק אויף קדושה, איך האב אסאך תשובה געטון, אסאך גערעדט צום אייבערשטן, אסאך געלערנט תורה, און געזאגט אסאך תפילות, אבער גארנישט האט זיך געטוישט.


איך מוז צולייגן עטליכע נקודות, קודם כל אז מיר האבן זיך זייער ליב, מיר פארברענגען, שמועסן און לאכן אסאך צוזאמען, נאר ווען עס קומט צו א נארמאלע חתונה געהאטע לעבן פארשטייט זי נישט וואס איך וויל, זי האט ממש נישט קיין שום געברויך פאר דעם, און זי קוקט מיר זייער אראפ פאר דעם. נאך איין נקודה איז וואס אלע פרעגן די ערשטע זאך אויב איינער האט איר געטשעפעט אלס קינד, און דער ענטפער איז בפירוש אז נישט.


אזוי איז אריבער אסאך יארן וואס איך האב זיך באשולדיגט אז איך בין שולדיג אין אלעס וועגן מיין חטאת נעורים, און איך האב אסאך עוסק געווען אין תשובה, און איך האב זיך אריינגעלייגט שטארק אין דעם אז איך זאל גארנישט דארפן פון איר, איך זאל נאר זיין א משפיע, נאר געבן און נישט ווארטן צו באקומען גארנישט אויף צוריק, אבער דערווייל ארבעט עס נישט פאר מיר, און איך פאל א גאנצע צייט דורך אין פגם הברית, איך וויל נישט און איך שריי צום אייבערשטן, איך שפיר אז איך קען שוין נישט מער, איך פאל א גאנצע צייט אריין אין עבירות.


איך האב שוין אזויפיל מאל געקויפט אן אפענעם סמארטפאון און עס צעבראכן, איך דראפע זיך נאך און נאך, איך שריי צום אייבערשטן אז איך ווייס אז איך בין שולדיג אין אלעס פאר דעם איז זי נישט כרצוני ווי דער רבי זאגט אין ליקוטי מוהר"ן ביי כוונת אלול (תורה פ"ז) אבער וואס זאל איך טון? טאקע דערפאר וואס זי וויל נישט, בין איך אומדירעקט מער פוגם, נישט ווייל איך וויל, איז איך בין סטאק! איך זע נישט קיין וועג ארויס! איך ווייס אז זיך גט'ן איז נישט דער דרך אין ברסלב, בפרט ביים ראש ישיבה, ובפרט אז עס איז דא אהבה צווישן אונז.


אזוי וואלגער איך זיך פאר יארן, איך פרוביר אבער עס גייט נישט. איך האלט שוין די לעצטע שטיק צייט ממש על סף היאוש, איך האב פרובירט צו זאגן סליחות פאר ראש השנה, אבער ווען איך קום צום פסוק "לך ה' הצדקה ולנו בושת הפנים" ווער איך סטאק, האב איך דען אמאל געוואלט זינדיגן?! איך האב נישט געהאט הדרכה אלס קינד, און איך לעב אזויפיל יארן מיט אזא ווייב, וואס וויל דער אייבערשטער פון מיר? ער מאכט איך זאל זינדיגן, איך שריי א גאנצע צייט אז איך וויל נישט זינדיגן, איך גיי אין מקוה און איך זאג תיקון הכללי, וואס נאך וויל מען פון מיך? אלעס האט א שיעור!


איך בין געווען דאס יאר אין אומאן ראש השנה, און איך האב דארט געבעטן נאר איין זאך, אז איך וויל שוין שטארבן! איך וויל שוין נישט זיין מער דא! איך האב שוין גענוג געליטן! איך קען נישט זאגן סליחות, איך בין אזוי מיואש און צובראכן, איך זע נישט קיין שום עתיד פאר מיר, איך האב ערנסטע נסיונות פון דורכפאלן מיט נשג"ז, מיין שכל ארבעט שוין נישט, איך בין זייער פארלוירן און צעבראכן, נאכדעם וואס איך האב שוין אלעס פרובירט.


מיין שאלה אין קורצן איז וואס זאל איך טון, אפשר אין מיין מצב זאל איך זיך יא גט'ן? אבער עס איז שוין דא קינדער.


אנטשולדיגט מיר אויף די לאנגע שאלה, אבער לתועלת השאלה האב איך געמוזט מאריך זיין. איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען ארויסהעלפן און געבן די ריכטיגע הדרכה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת נח, כ"ז תשרי, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער ענטפער אין קורצן איז: חס ושלום זיך גט'ן!


יעצט אביסל מער באריכות, דו שרייבסט אז דו האסט געבעטן ביים רבינ'ס ציון אז דו ווילסט שטארבן; איך וויל דיר פרעגן, וואס טראכסטו, ווען מען שטארבט איז גרינגער? דו מיינסט אז נאכן שטארבן איז נישטא קיין דין וחשבון? ערשט דעמאלט הייבן זיך אן די פראבלעמען, דעמאלט דארף מען אפגעבן דין וחשבון אויף יעדע זאך וואס מען האט געטון, מען נעמט אפיר אלע מעשים, מען קען זיך אפילו נישט פארשטעלן וואס און וויאזוי עס וועט דעמאלט זיין, אזוי ווי רבי נתן זכרונו לברכה האט געזאגט: "אלעס קען איך אויסטראכטן וויאזוי עס גייט זיין, אויסער דער ברוך הבא אין קבר, ווען מען וועט מיר אריינלייגן אין דער ערד - דאס קען איך נישט אויסטראכטן וויאזוי עס וועט זיין".


צוריק צום שאלה, זיך גט'ן וועט דיר נישט העלפן; וואס ווייסטו וואס וועט זיין מיט די צווייטע ווייב וכו'? אפגערעדט אז דיינע קינדער וועלן דיר קיינמאל נישט מוחל זיין פאר'ן צעשטערן זייער לעבן, די ערגסטע זאך פאר קינדער איז ווען די עלטערן גט'ן זיך, קינדער פון גע'גט'ע שטובער וואקסן אויף אומזיכער, זיי גייען אריבער שרעקליכע פיין וואס מען קען נישט משיג זיין, און דו אליינס איז א ספק אויב דו וועסט טרעפן א שידוך, און ביז דו וועסט טרעפן א שידוך וועסטו זיין פארוואגלט, דו וועסט זיין נע ונד, און נאכדעם איז ווייטער א ספק ספיקא וואס וועט זיין מיט די צווייטע ווייב.


וואס איז יא די עצה? די עצה איז זאלסט גיין צום אייבערשטן און אים בעטן ברחמים ובתחנונים ער זאל דיר העלפן דו זאלסט טרעפן א וועג ווי אזוי צו לעבן מיט דיין ווייב און בעטן פאר איר זי זאל וועלן לעבן כדרך כל הארץ.


תפילה איז אזא שטארקע זאך, עס טוישט די טבע; תפילה איז אזוי שטארק - עס דריידט אלעס איבער, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן ט, אות ה): "תְפִילָּה הוּא בְּחִינַת נִסִּים שֶׁהוּא אֵין דֶּרֶךְ הַטֶּבַע", אז מען בעט דעם אייבערשטן זעט מען ניסים פארקערט פון די טבע, "כִּי לִפְעָמִים הַטֶּבַע מְחַיֵּב אֵיזוֹ דָּבָר וְהַתְּפִילָּה מְהַפֶּכֶת אֶת הַטֶּבַע", אפילו עס איז שלא כדרך הטבע קען מען זען ניסים דורך תפילה; וועסטו זען ווי אלעס וועט זיך איבערדרייען ביי דיר.


פארשטייט זיך אז מען דארף האבן אסאך סבלנות און אויך אסאך חכמה ווי אזוי זיך צו פירן אין שטוב; חס ושלום איר נישט מאכן פאר א פראבלעם, נאר איר ארויסנעמען פונעם פראבלעם; אז מען האט די דריי זאכן, מען האט סבלנות, אביסל שכל מיט אסאך תפילה - קען מען אלעס איבערדרייען צום גוטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#26 - נאכ'ן בעטן אזוי שטארק, פארוואס זע איך נאכנישט די ישועה?
ישועות, סבלנות, תפילה והתבודדות, תשובה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


שוין לאנג וואס איך זוך א צדיק וואס זאל מיר העלפן אין עבודת ה', אזוי ווי דער רבי שרייבט אז מ'דארף האבן א צדיק, און ברוך ה' אז איך האב געטראפן די בריוו און שיעורים וואס זענען מיר זייער מחזק צו דינען דעם אייבערשטן.


איך פרוביר צו זיין נאר וואויל און ערליך, דינען דעם אייבערשטן מיט'ן גאנצן הארץ און נשמה, דאווענען ווי עס דארף צו זיין מיט מתינות און כוונות, גיין יעדן טאג אין מקוה, און זיך היטן די אויגן און זיין נאר גוט און וואויל. ליידער בין איך אמאל געווען א גרויסער בעל עבירה, דורך א ספעציעלע מעטאד וואס איך בין דורך, האב איך זוכה געווען תשובה צו טון, איך וועל נישט אויסרעכענען דא פונקטליך ווי אזוי עס ארבעט, אבער די נקודה איז אז די זעלבע ברען און פייער וואס האט געברענט אין מיר פאר עבירות, האב איך איבערגעדרייט צו גוטן, צו ברענען נאר פאר'ן אייבערשטן. ברוך ה' אז איך האלט שוין דא.


אבער כאטש וואס איך פיל יעצט ברוך ה' א נאנטקייט צום אייבערשטן, זע איך אבער אז מיינע תפלות און בקשות וועגן פרנסה ווערן נישט געענטפערט, און איך דארף חיזוק אויף אמונה און בטחון.


איך האב געוואלט פארקויפן מיין דירה אין א צווייטע שטאט צו קענען קויפן א דירה דא וואו איך וואוין, אבער זאכן גייען נישט ווי איך וויל, איך האב אסאך געבעטן דעם אייבערשטן אויף דעם פאר א האלבע יאר אין א צו, אויך האב איך צוגעלייגט ספעציעלע תפלות ביי שמונה עשרה, און איך האב געטון די סגולה אז פאר פערציג טעג האב איך זיך גאר שטארק אכטונג געגעבן אין קדושה, און דערווייל רירט זיך גארנישט צום גוטן, און כסדר קומען צו נאך פרישע שטרויכלונגען מיט געלט זאכן.


איך ווייס אז דער אייבערשטער טוט אלע נאר פאר מיין טובה, און ברוך ה' אז איך מיט מיין ווייב און אונזערע קינדער זענען ברוך ה' געזונט און שטארק, וואס פאר דעם קען איך נישט גענוג אויפהערן דאנקען און לויבן, און ברוך ה' אז אויף טאג טעגליכע פרנסה איז דא, אבער למעשה האב איך נאך א קלעם אין הארץ, ווייל איך האב געמיינט אז אויב וועל איך בעטן מיט'ן גאנצן הארץ וועט דער אייבערשטער מיר זיכער העלפן און אלעס וועט פארן ווי געשמירט, אבער דערווייל זע איך נאכנישט די ישועה.


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען העלפן און מחזק זיין.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ויקהל-פקודי - החודש, מברכים ניסן, כ"ח אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען מען ווארט מיט געדולד, מען האט סבלנות - זעט מען ביים סוף ווי אלעס איז געווען לטובה; מען קוקט צוריק, מען דערמאנט זיך וואס מען איז אמאל אריבער - זעט מען ווי שיין דער אייבערשטער פירט, ווי שיין דער אייבערשטער מאכט; טאקע פון די ביטערניש איז ארויסגעקומען זיסקייט.


מוהרא"ש זכרונו לברכה פלעגט שטענדיג חזר'ן דאס ווארט פון הייליגן חתם סופר זכותו יגן עלינו (תורת משה כי תשא, דבור המתחיל וראית הב') וואס ער טייטשט דעם פסוק (שמות לג, כג): "וְרָאִיתָ אֶת אֲחֹרָי וּפָנַי לֹא יֵרָאוּ", יעדער איינער וויל זען דעם אייבערשטן, מען וויל פארשטיין 'וואס גייט זיין?' 'פון וואו גייט קומען די ישועה?' מען קען דאס אבער נישט זען, נאר אז מען קוקט צוריק זעט מען ווי דער אייבערשטער האט געהאלפן. מיט דעם טייטשט דער הייליגער חתם סופר זכותו יגן עלינו: "וְרָאִיתָ - אֶת אֲחֹרָי", קוק אויף צוריק, קוק וואס פאר א חסדים איך האב געטון מיט דיר - וועסטו מיר זען; אבער "וּפָנַי - לֹא יֵרָאוּ", 'וואס וועט זיין? ווי אזוי וועל איך האבן די ישועה?' דאס ווייסט מען נישט און מען קען דאס נישט זען פון פאראויס, נאר מען דארף גלייבן, ווארטן, האפן און בעטן.


דו מיינסט יעצט אז דער אייבערשטער ברענגט דיר שלעכטס, אבער אז דו וועסט אויסווארטן וועסטו זען וואס פאר א ניסים עס וועט ארויסקומען פון דעם. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (מדרש שוחר טוב, קיח): אויפ'ן פסוק (תהלים קיח, כא): "אוֹדְךָ כִּי עֲנִיתָנִי וַתְּהִי לִי לִישׁוּעָה", עס איז געווען א איד וואס האט זיך געגרייט צו פארן צו א ווייטע לאנד מאכן געשעפטן אין פארקויפן זיין סחורה, ער האט איינגעקויפט אסאך סחורה און ער האט אויך מיט גענומען עטליכע שותפים כדי צו קענען פארדינען אסאך געלט. ווען מען האט זיך ארויסגעלאזט צו פארן האט ער באקומען הויך פיבער וואס צוליב דעם האט ער נישט געקענט מיט פארן, זענען די אנדערע שותפים אליינס ארויסגעפארן אויפ'ן לאנגן וועג און מען האט אים איבער געלאזט. האט ער געזאגט פאר'ן אייבערשטן: "רבונו של עולם, מה עוונותי וחטאתי אז דאס האט מיר פאסירט?" און ער האט נישט געקענט אויסהאלטן די צער, עס האט אים זייער וויי געטון פארוואס פונקט ער, וואס ער איז אזוי ערליך וכו' - דארף איבערבלייבן און קען נישט מיטגיין. אפאר טעג שפעטער האט ער געהערט אז אלע רייזנדע אויפ'ן שיף זענען אומגעקומען פון א רויבעריי, מען האט זיי אלע גע'הרג'עט רחמנא לצלן און נאר ער איז געבליבן לעבן. האט ער אנגעפאנגען דאנקען דעם אייבערשטן (ישעיה יב, א): "אוֹדְךָ ה' כִּי אָנַפְתָּ בִּי, יָשֹׁב אַפְּךָ וּתְ'נַחֲמֵנִ'י", איך דאנק דיר אייבערשטער אז דו האסט אויף מיר געצערנט און מיר דערנאך געטרייסט, וואס אין דעם פסוק איז מרומז דעם הייליגן רבינ'ס נאמען וּתְ'נַחֲמֵנִ'י; ווייל דער רבי לערנט אויס מען זאל לעבן מיט אמונה און גלייבן אז גארנישט פאסירט נישט פון זיך אליינס, נאר דער אייבערשטער איז מְמַלֵּא כָּל עָלְמִין וְסוֹבֵב כָּל עָלְמִין וּבְתוֹךְ כָּל עָלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת בִּלְעָדָיו יִתְבָּרַךְ כְּלָל.


דאנק דעם אייבערשטן אויף די חסדים וואס ער טוט מיט דיר; האסט א ווייב מיט קינדער אלע זענען געזונט, דאנק אים דו האסט פרנסה; נעם ארויס די קלעם פון הארץ, גלייב באמונה שלימה אז אלעס וואס גייט אריבער אויף דיר איז נאר לטובה, וועסטו זען מיט דיינע אויגן די ניסים וואס וועט ארויסקומען פון דעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#25 - ווי אזוי דערהאלט מען זיך ביז מען באקומט די ישועה?
ישועות, סבלנות, תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א ריזיגן דאנק פאר אלע שיעורים, איך בין זייער דאנקבאר און איך בין זיך זייער מחזק מיט די אלע עצות וואס איך באקום דא אין די הייליגע פלאץ היכל הקודש.


איך האב א שאלה ווי אזוי מען דערהאלט זיך ביז מען באקומט די ישועה אויף וואס מען בעט דערויף א גאנצן טאג? עס איז אזוי שווער ווען מען בעט דעם אייבערשטן און מען פילט ווי גארנישט געשעט. זעט ער מיין צער? וויאזוי איז מען זיך מחזק?


איך דארף נישט אויסרעכענען דא די דעטאלן פון אלעס וואס איך מאך מיט, ס'מאכט נישט קיין חילוק אויף די נושא, אבער ווי אזוי געבט מען זיך אן עצה מיט די התבודדות, אסאך מאל פארליר איך די מוט פון בעטן נאכאמאל, ווען איך זע ווי זאכן גייען מיר אזוי שווער, און איך בעט און בעט אזויפיל און איך זע נישט די ישועה.


ווי אזוי קען איך זיך שטארקן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תרומה, ו' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו, מען דארף האבן אסאך סבלנות אין לעבן; בפרט ווען עס קומט צו תפילה והתבודדות, מען בעט דעם אייבערשטן און מען זעט נישט ווי מען באקומט א ישועה; דארף מען האבן גאר אסאך סבלנות נישט אויפצוגעבן, נישט ווערן מיואש. ווייל חכמינו הקדושים זאגן (ברכות לב:): "אִם רָאָה אָדָם שֶׁהִתְפַּלֵּל וְלֹא נֶעֱנֶה, יַחְזוֹר וְיִתְפַּלֵּל", אויב א מענטש בעט דעם אייבערשטן אויף א זאך און ער זעט נישט זיין ישועה, זאל ער נאכאמאל בעטן, אזוי ווי עס שטייט אין פסוק (תהילים כז, יד): "קַוֵּה אֶל ה', חֲזַק וְיַאֲמֵץ לִבֶּךָ, וְקַוֵּה אֶל ה'"; מען דארף זיך עקשנ'ען מיט תפילה, בעטן דעם אייבערשטן נאכאמאל און נאכאמאל ביז מען זעט גרויסע ישועות.


איך בעט דיר זייער, ווען דו בעטסט דעם אייבערשטן ער זאל דיר העלפן - זאלסטו בעטן מיט רחמנות, נישט חס ושלום גנב'ענען מיט כח. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קצו): "אָסוּר לָאָדָם לַעֲמֹד עַצְמוֹ עַל שׁוּם דָּבָר, הַיְנוּ שֶׁאָסוּר לְהִתְעַקֵּשׁ בִּתְפִילָּתוֹ, שֶׁהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא יַעֲשֶׂה לוֹ דַּוְקָא אֶת בַּקָּשָׁתוֹ וכו'", א מענטש טאר זיך נישט איינ'עקשנ'ען ביים אייבערשטן אז דער אייבערשטער מוז מיט אים טון אזוי ווי ער וויל, "רַק צָרִיךְ לְהִתְפַּלֵּל וּלְהִתְחַנֵּן לִפְנֵי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ בְּרַחֲמִים וְתַחֲנוּנִים, אִם יִתֵּן הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, יִתֵּן, וְאִם לָאו, לָאו", נאר מען דארף בעטן דעם אייבערשטן מיט רחמנות, אזוי ווי מען בעט זיך ביי איינעם ער זאל רחמנות האבן; אז דער אייבערשטער וועט אים העלפן איז גוט און אז ער וועט אים נישט נאכגעבן - איז נישט, אז מען נעמט מיט געוואלד קען מען ווערן זייער צעבראכן, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות סד.): "כָּל הַדּוֹחַק אֶת הַשָּׁעָה, הַשָּׁעָה דוֹחַקְתּוֹ", ווער עס עקשנ'ט זיך, ער זאגט 'עס מוז יעצט געשען דאס און דאס' - דער וועט ווערן זייער אנטוישט און צעבראכן.


וואויל איז דעם וואס ווארט אויס אויף זיין ישועה, ער האט סבלנות ביז זיין ישועה קומט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#24 - ווי אזוי קען איך אוועקנעמען מיין מאן פון זיין טעבלעט?
שלום בית, סבלנות, חיזוק פאר פרויען, תפילות אויף אידיש, קאמפיוטער, מאוויס

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך הער אסאך די שיעורים פונעם ראש ישיבה, און איך פרוביר זייער שטארק פאלגן אלע עצות וואס דער רבי לערנט אונז.


מיין מאן איז א צדיק, ער שטייט אויף זייער פרי צו קענען דאווענען געהעריג מיט מנין, ער ארבעט שווער און מאכט צייט צו לערנען אויפ'ן סדר דרך הלימוד. און ספעציעל פירט ער זיך זייער שיין אויף אינדערהיים און העלפט ארויס מיט די קינדערלעך ווען ער קען, איך האב ברוך ה' א לעכטיגע שיינע לעבן.


מיין שאלה איז, דער ראש ישיבה רעדט כסדר פון פארקוקן און סובל זיין, וויל איך וויסן וויפיל איז די שיעור? מיין מאן האט איין שוואכקייט וואס שטערט מיך, נאך די ארבעט לופטערט ער זיך אויס מיט זיין ארבעט'ס טעבלעט, איך ווייס אז ער קוקט נאר מוזיק ווידיאס און נישט מער, אבער ס'גייט מיך אין לעבן.


איך מאך אסאך תפילה אויף דעם, און כ'האב פרובירט צו רעדן שיין צו אים דערוועגן, אבער גארנישט האט זיך געטוישט. עס שטערט מיך אים צו זען דערמיט. וואס קען איך טון אים צו העלפן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חיי שרה, כ"ג מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


לויבט און דאנקט דעם אייבערשטן אז איר האט א מאן וואס לערנט און דאווענט און העלפט אייך, הערט נישט אויף דאנקען דעם אייבערשטן אויף די גרויסע חסדים אז איר האט א ליכטיגע שטוב; וויפיל פרויען וואלטן ווען געוואלט האבן די סארט לעבן, די סארט מאן, די סארט שטוב, א שטוב וואס מען דאווענט, א שטוב וואס דער מאן איז זיך קובע שיעורים צו לערנען, א מאן וואס העלפט?


דאס וואס עס שטערט אייך אז אייער מאן לויפט צום טעבלעט קוקן מוזיק קליפס, איר ווילט א שטוב אן די אלע זאכן; וויסן זאלט איר אז דאס גייט נישט אין איין מינוט. איר דארפט פארשטיין אז די טעבלעט איז א שטארקע מאגנעט, עס ציט זייער שטארק; דאס נעמט אוועק דעם מענטש פון די וועלט, עס טראגט אים אין אן אנדערע וועלט. קליפס און מאוויס איז א זאך וואס איז שטערקער פון אלעס, אינמאל מען הייבט אן דערמיט איז זייער שווער ארויס צו קריכן פון דעם, ווייניג מענטשן וואס קענען זיך ערהוילן פון דעם.


אבער איין זאך איז שטערקער פון דעם, תפילה והתבודות, בעטן דעם אייבערשטן - דאס איז שטערקער פון אלעס; אז איר וועט בעטן טאג נאך טאג, נאכט נאך נאכט אויף דעם - וועט איר זען ווי איר וועט פועל'ן.


מען דארף האבן אסאך סבלנות, מען טאר נישט אויפהערן בעטן דעם אייבערשטן. אפילו מען זעט נישט ווי עס רירט זיך עפעס, מען שפירט נישט ווי איינער הערט וואס מען בעט, מען זעט נישט עפעס זאל זיך טוישן - דארף מען ווייטער זיין געדולדיג און בעטן דעם אייבערשטן ביז מען זעט די ישועה.


דא האט איר א קליינע תפילה צו בעטן דעם אייבערשטן יעדן טאג:


"הייליגער באשעפער איך דאנק דיר פאר מיין לעבן, איך דאנק דיר פאר מיין טייערער מאן און פאר מיינע טייערע קינדער; הייליגער באשעפער, דו ביסט אזוי גוט צו מיר, דו געבסט מיר אזויפיל חסדים, האסט מיר געגעבן א ליכטיגע שטוב, איך דאנק דיר פאר אלעס.


הייליגער באשעפער, עס איז דא א זאך וואס טוט מיר זייער וויי, עס שטערט מיר אז מיין מאן לויפט צום טעבלעט, צו זיין טעלעפאן - קוקן קליפס און מאוויס; עס שטערט מיר אזוי שטארק, דאס מאכט מיר אין א שלעכטע גוסטע, דאס מאכט מיר וויינען, איך וויל נישט מיין מאן זאל זיין פארנומען מיט די זאכן. הייליגער באשעפער העלף מיר אז מיין מאן און מיינע קינדער זאלן זיין ערליכע אידן יראי השם, זיי זאלן נישט פארברענען זייערע יארן מיט נארישע זאכן; לייג אריין אין מיין מאן א הייליגע גייסט, ער זאל פאלגן צדיקים וואס האבן אונז געזאגט מיר זאלן נישט האבן קיין טעלעפאן, טעבלעט, קאמפיוטער - צו קוקן קליפס און מאוויס.


הייליגער באשעפער, העלף מיר עס זאל נישט שטערן מיין שלום בית; העלף מיר איך זאל קוקן גוט אויף מיין מאן, איך זאל קוקן אויף אים מיט רחמנות, איך זאל אים דן זיין לכף זכות, איך זאל פארשטיין אז עס איז אים שווער דאס אפצולאזן אויף איין מאל; מיר זאלן ווייטער לעבן מיט שלום, מיט ליבשאפט, מיר זאלן ביידע האבן איין ציל, אויפשטעלן א שיינע שטוב מיט ערליכע אידישע דורות, אמן סלה".


איר וועט נאר קענען פועל'ן אויב איר וועט אים ווייטער ליב האבן, איר וועט קוקן אויף אים גוט; איר וועט פארשטיין אז דאס איז א שוואכקייט, א שווערע נסיון - נאר אזוי וועט איר עס קענען פועל'ן. איר זאלט חס ושלום נישט לאזן דעם פרומען יצר הרע אפקילן דאס ליבשאפט פון ענק.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#23 - כ'האב צופיל צו בעטן דעם אייבערשטן, ווי אזוי קען מען אלעס בעטן?
סבלנות, תפילה והתבודדות, שמחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א 14 יעריגער בחור, פארגאנגענע יאר האבן מיר געהאט די זכות אז מיין משפחה זאל מקורב ווערן צו היכל הקודש, און דאס האט אונז געגעבן א נייע לעבן, ספעציעל די זאך פון רעדן צום אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך, וואס איז ממש די גרעסטע ישועה.


איך האב אבער א פראבלעם אז ווען איך הויב רעדן צום אייבערשטן, קומט מיר גלייך אריין אין קאפ א לאנגע ליסטע פון זאכן אויף וואס איך דארף בעטן, איך וויל בעטן אויף אלעס, אבער ס'ווערט שוין צו סאך און לאנג און איך פארליר די אפעטיט.


פון איין זייט וויל איך בעטן אויף אלעס, ווייל אן תפלה באקומט מען גארנישט, פון די אנדערע זייט איז עס אבער צו סאך און לאנג. וואס קען איך טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וירא, ט"ו מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווער נישט דערשראקן, נעם נישט קיין פרעשור פון התבודדות; מאך זיך א "תפילה צעטל", זיי זיך מסדר אלעס וואס דו ווילסט בעטן דעם אייבערשטן, און ווען דו וועסט האבן אפאר מינוט זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן לויט דעם סדר, אזוי וועסטו נישט ווערן מבולבל.


געווענליך מאכט מען זיך א צעטל, מען שרייבט אראפ זאכן וואס מען דארף מסדר זיין במשך דעם טאג; אז נישט, מאכט זיך אז מען פארגעסט גאר וויכטיגע זאכן, מען נעמט דעם צעטל אפאר מאל א טאג זיך צו דערמאנען וואס מען דארף אלץ טון, וואס דארף אלץ ווערן ערלעדיגט; אזוי דארף מען טון מיט תפילה. מען מאכט זיך א "תפילה צעטל", מען איז מסדר קלאר און דייטליך וואס מען דארף אלץ ערלעדיגן, וואס מען וויל אלץ אויסבעטן ביים אייבערשטן, אזוי אויך שלעכטע נאטורן וואס מען וויל טוישן און נישט גוטע זאכן וואס דער יצר הרע מאכט מען זאל וועלן און גליסטן, דאס אלעס שרייבט מען אראפ אין ראשי פרקים, אזוי קען מען רעדן צום אייבערשטן מיט א סדר.


בעיקר זאלסטו אסאך בעטן דעם אייבערשטן דו זאלסט זיין פרייליך, ווייל דער פרייליכער מענטש האט שוין סיי ווי אלצדינג, אלע פראבלעמען זענען דא ווילאנג מען איז נישט פרייליך; ווייל ווען מען איז פרייליך, מען נעמט אריין דעם אייבערשטן, מען ווייסט אז דער אייבערשטער מאכט אלעס, טוט אלעס און איז אלעס - דעמאלט פעלט גארנישט.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן רנ): "כָּל מִינֵי צַעַר וְכָל הַיִּסּוּרִים אֵינָם רַק מֵחֶסְרוֹן הַדַּעַת", אלע צרות און אלע יסורים איז נאר ווען מען האט נישט קיין אמונה, "כִּי מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ דַּעַת וְיוֹדֵעַ שֶׁהַכּל בְּהַשְׁגָּחָה מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ אֵין לוֹ שׁוּם יִסּוּרִין, וְאֵינוֹ מַרְגִּישׁ שׁוּם צַעַר", ווען מען האט אמונה, מען ווייסט אז אלעס איז דער אייבערשטער, עס איז גארנישט דא אויסער אים, דעמאלט איז נישטא קיין יסורים און קיין שום צער, אפילו די צער און יסורים וואס מען האט ווען מען איז קראנק, זאגט דער רבי - "אַף עַל פִּי כֵן הַיִּסּוּרִים קַלִּים מְאֹד וְנוֹחִים לְהִתְקַבֵּל", עס איז גרינגער די יסורים, מען קען עס גרינגער פארטראגן, "בְּעֵת שֶׁיּוֹדֵעַ בְּדַעַת בָּרוּר שֶׁהַכֹּל בְּהַשְׁגָּחָה מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", ווייל ווען מען ווייסט אז אלעס איז דער אייבערשטער און ער טוט אלעס מיט א פונקטליכער חשבון.


דערפאר זאלסטו אסאך בעטן דעם אייבערשטן אויף די נקודה; דו זאלסט זיין פרייליך, דו זאלסט נישט פארגעסן פון אים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#22 - וואס טוט מען מיט א בחור וואס האלט ביי גארנישט?
חינוך הילדים, סבלנות, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר די אלע שיינע חיזוק בריוו און דרשות וואס איר געבט אונז, עס גיבט אונז אסאך עצות און הדרכה.


מיר ווילן זיך דורכשמועסן וויאזוי צו האנדלען מיט אונזער בחור, וואס איז יעצט אהיים געקומען פון ישיבה אין אויסלאנד, און מיר ווייסן נישט וויאזוי צו האנדלען מיט אים. מיר וועלן אראפ לייגן בערך וויאזוי זיין טאג זעט אויס, און וואס עס געשעט דערפון. ער פארברענגט אין די נאכט אריין ביז גאר שפעט, און דערנאך שטייט ער אויף קוים אמאל כאפט ער שחרית צו חצות, און די גאנצע אטמאספער ווערט זייער אנגעצויגן, עס איז דא גאר אסאך ארבעט אין שטוב וואס ער קען ווען העלפן, אבער דא ליגט א בחור און שלאפט אין די טאג אריין, און עס מאכט די גאנצע אטמאספער געפערליך שווער, היינט האבן מיר אים געזאגט אז אויב עס וועט ווייטער אזוי אנגיין, וועט מען אים מוזן זוכן א הויז ביי א זיידע אדער א פעטער וואו ער וועט קענען שלאפן בין הזמנים, ווייל ביי אונז קען עס נישט ווייטער אזוי אנגיין.


מיר דארפן חיזוק וויאזוי און וואס מיר דארפן דא טון. און בכלל איז זיין אויפפירונג זייער אנטוישענד, ער פירט זיך צו אונז מיט געפערליכע חוצפה, ער שרייט צוריק, און טוט וואס אים געפעלט נאר, אן דעם וואס ער זאל זיך רעכענען מיט אונז. אין אלע זיינע פראבלעמען זענען אלע ארומיגע שולדיג, ער וועט קיינמאל נישט נעמען די שולד אויף זיך, און פרובירן צו פאררעכטן. בכלל איז ער זייער פארמאכט, מיר קענען זיך מיט אים נישט דורכרעדן, ווען מיר פרובירן צו דורכשמועסן מיט אים, וועט ער פשוט בלייבן שטיל, אדער נאך גאר זיך נעמען שרייען און באשולדיגן. מיר זענען פשוט באזארגט וויאזוי ער וועט קענען לעבן מיט א ווייב נאך די חתונה. וואס קענען מיר טון? אפשר קען אונז דער ראש ישיבה העלפן?


זיין טאטע און מאמע

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אמור, ט' אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איין זאך זאלסטו גוט אריין נעמען אין דיר: "אין לעבן דארף מען האבן אסאך סבלנות, בפרט מיט קינדער"; מען דארף האבן אייזערנע נערוון מיט די קינדער נישט צו פארלירן די געדולד צו זיי. עס נעמט אסאך צייט ביז מען שניידט די פירות פון די קינדער, און אז מען האט סבלנות צו זיי שניידט מען שיינע פירות מען האט אסאך נחת פון זיי.


איך מוז דיר געבן אביסל מוסר כדאי דו זאלסט נישט פארלירן דיין בחור.


מיט אלע דיינע גערעכטע טענות וואס דו האסט אויף אים, דארפסטו וויסן אז מען רעדט מען נישט אזוי צו א קינד. אויב א קינד שטייט אויף שפעט זאגט מען אים נישט: "גיי זוך דיר א צווייטע פלאץ וואו צו שלאפן"; אז דיין בחור שלאפט אריין אין טאג ביז שפעט טאר מען אים נישט סטראשען אז ער וועט דארפן זוכן א פלאץ וואו צו שלאפן ווייל מען קען חס ושלום פארלירן דעם קינד; וואס טוסטו ווען ער זאגט דיר: "טאטע איך האב געטון וואס דו זאגסט, איך גיי אוועק פון שטוב"?! וואלסט דאס דאך נישט אויסגעהאלטן.


געב א קוק וואס טוט זיך אפ היינטיגע צייטן ביי די שענסטע שטובער, ווי קינדער לאזן אפ זייער משפחה. איך מיין אז די אנגעצויגענע לופט אין שטוב, די שווערע אטמעספער - קומט פון דיין צד. דו מאכסט די לופט אנגעצויגן, דו קוקסט אויף אים מיט א שלכעטע אויג - דאס מאכט אז ער זאל זיך נישט וועלן צושטעלן.


אודאי שלאפט ער ביז'ן טאג אריין; ער שפירט ווי מען איז נישט צופרידן פון אים און שפירט זיך איבעריג אין שטוב, נאכדעם איז ער צעבראכן און צעקלאפט אז ער שטייט אויף שפעט, וואס דאס אליינס מאכט אז ער זאל איבערדרייען וכו'.


יעצט איז נישט קיין צייט פון אנהייבן מחנך זיין; חינוך הייבט זיך אן ווען מען איז קליין, דעמאלט דארף מען ארויסנעמען פונעם קינד זיינע שלעכטע נאטורן מיט וואס ער איז געבוירן, דעמאלט איז די צייט פון דעם, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, סימן סה): "צָרִיךְ לְלַמֵּד אֶת הַתִּינוֹק דֶּרֶךְ אֶרֶץ מִנְּעוּרָיו", מען דארף אויסלערנען דאס קינד דרך ארץ ווען ער איז נאך יונג; אבער ווען קינדער ווערן עלטער און מען האט שוין א בחור אין שטוב דארף מען זען עס זאל זיין נאר ימין מקרבת אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה מז.): "לְעוֹלָם תְּהֵא שְׂמֹאל דּוֹחָה וְיָמִין מְקַרֶבֶת"; מען דארף ווייזן ליבשאפט, אז נישט קיין מען זיי אינגאנצן פאלירן.


זיי נישט ברוגז אז איך זאג דיר דו זאלסט טושן דיין צוגאנג אין שטוב מיט די קינדער; איך האב פשוט רחמנות אויף דיר און דיין ווייב און איך וויל נישט איר זאלט אים פארלירן השם ישמרינו. אז דו וועסט קוקן אויף אים גוט און ער וועט שפירן ווי טאטע מאמע האבן אים ליב און זענען צופרידן פון אים וועט ער אייך נאר ברענגען נחת.


ועל כולם זאלסטו אסאך בעטן דעם אייבערשטן פאר אים און פאר אלע קינדער זיי זאלן אויסוואקסן ערליכע אידן. מוהרא"ש זכרונו לברכה האט דערציילט אז א איד איז אמאל געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו בעטן א ברכה אויף גוטע קינדער, האט דער הייליגער חפץ חיים גענומען א תהלים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט און דאס געוויזן פאר דעם איד און אים געזאגט: "דאס איז דער תהלים פון מיין מאמע עליה השלום וואו זי פלעגט יעדן טאג וויינען צום אייבערשטן זי זאל זוכה זיין צו גוטע קינדער, אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער"; דערפאר דארפן עלטערן אסאך בעטן דעם אייבערשטן זיי זאלן זוכה זיין צו ערליכע און געזונטע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#21 - וואס טוט מען מיט א קינד וואס פארשטייט נישט דאס לערנען?
חינוך הילדים, סבלנות, מלמדים, קאמפלימענטס

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א מלמד, און איך האב א קינד אין מיין קלאס וואס פרובירט זייער שטארק צו לערנען און מיטהאלטן, אבער עס גייט אים נעבעך נישט; וואס קען איך טון מיט אזא קינד? וויפיל איך פרוביר אים מסביר צו זיין, ווייסט ער בכלל נישט וואס איך וויל פון אים, איך זאג אים איבער נאכאמאל און נאכאמאל, און ביז ער כאפט שוין ענדליך א זאך, האט ער שוין פארגעסן די פריערדיגע זאכן.


נאך א זאך, איך מאך בחינות אין קלאס, און די קינדער האבן שטארק הנאה דערפון, און א קינד וואס פארשטייט שווער לערן איך מיט אים די שאלה און די תשובה, און ער שרייבט עס אראפ. איך בין מקפיד אז ווען איך צייכן די בחינות זאל קיינער נישט קוקן און נישט קומען צו מיין טיש, נאר דער קינד וועמענ'ס בחינה עס איז מעג מיטהאלטן, און פארגאנגענע וואך האב איך צוגעשריבן א קאמפלימענט אויף די בחינה פון אזא קינד, "ביסט ווערד מיליאנען!!!", און אזוי ווי דאס קינד מוטשעט זיך היבש, האט ער ממש געוויינט פון פרייד און התרגשות, אז דער רבי האט געשריבן אויף אים אזא שיינע קאמפלימענט, ער קען זיך נישט בארואיגן פון דעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת במדבר, כ"ח אייר, מ"ג לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו געבסט אכטונג אויף די געפילן פון די קינדער, דו געבסט זיי גוטע ווערטער, דו בויסט אויף זייער נפש; דאס איז ביים אייבערשטן אזוי טייער און אזוי דערהויבן.


האב סבלנות צו די קינדער, און אז א קינד פארשטייט נישט - זאלסטו אים נישט פארשעמען, און אז ער וויל פארשטיין - זאלסטו לערנען מיט אים, און אז ער פרעגט נאכאמאל - זאלסטו אים נאכאמאל זאגן; דאס איז אויב דער קינד בעט דיר זאלסט מיט אים לערנען, און אויב דער קינד בעט נישט - זאלסטו אים נישט מוטשען צו פארשטיין, נאר לאז אים זיצן אין כיתה. אזוי ווי די הלכה איז (שלחן ערוך יורה דעה סימן רמה, סעיף ט): "אֲפִלּוּ תִּינוֹק שֶׁאֵינוֹ מֵבִין לִקְרוֹת", א קינד וואס פארשטייט נישט, "לֹא יְסַלְּקוּהוּ מִשָּׁם", זאל מען נישט אוועק שיקן, "אֶלָּא יֵשֵׁב עִם הָאֲחֵרִים", מען זאל אים לאזן זיצן מיט די קינדער, "אוּלַי יָבִין", וועט ער פארשטיין.


געב אלע קינדער גוטע ווערטער, זאג יעדן איינעם שטילערהייט: "דו ביסט מיין בעסטער תלמיד", און אויב די קינדער וועלן דיר פרעגן: "דער רבי זאגט עס פאר נאך קינדער..." זאלסטו זיי זאגן: "אמת, איך האב נאר בעסטע תלמידים", און פאר די קינדער וואס האבן נישט קיין שטארקע הבנה, זיי זאלסטו נאך מער מקרב זיין און זיי אויפבויען, דאס וועט זיי געבן כח פאר זייער גאנצע לעבן, זיך צו קענען שלאגן מיט די שווערע ביטערע נסיונות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#20 - וואס טוט מען מיט א קינד וואס איז אינערליך אנגעצויגן?
חינוך הילדים, רפואה, סבלנות, קינדער, קאמפלימענטס, זעלבס זיכערקייט, שכל

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן וועגן מיין צען יעריג אינגל; ער ליידט פון אינערליכע אנגעצויגנקייט, ער ווערט זייער שנעל אויפגערעגט, און זיינע געשוויסטער ליידן אסאך מאל פון דעם.


ער איז ברוך ה' א לעכטיג קינד, מיר האבן אבער געהאט א פראבלעם אז ער האט זיך זייער שפעט אויסגעלערנט צו גיין אין בית הכסא, און עס קען נאך יעצט פאסירן זאכן, ספעציעל ווען מען גייט צו א שמחה אדער א פלאץ וואס איז אים זייער אינטערעסאנט מיטצוהאלטן, שוין אפגערעדט פון ביינאכט אז ער זאל זיך אויפוועקן צו גיין ווען ער דארף. נעכטן איז מיין ווייב געווען מיט אים ביים דאקטער פאר א יערליכע אונטערזוכונג און דער דאקטער זאגט אז מען זאל אים טראגן צו א פסיכיאלאג.


איך האב געוואלט פרעגן וואס דער ראש ישיבה שליט"א האלט אז מיר זאלן טון.


פון ווען ער איז יונג שרייען מיר זייער אסאך אויף אים, ווייל ער איז א קינד וואס נעמט זייער שנעל ארויס פון די כלים. איך פלעג אים זייער אסאך קריטיקירן, אבער יעצט איז שוין ברוך ה' אסאך אסאך בעסער. עס איז מיר זייער שווער זיך צו האלטן רואיג, ספעציעל מיט דעם קינד. ברוך ה' עס איז אסאך בעסער פון אמאל, אבער עס איז נאכאלץ ווייט פון ווי אזוי עס דארף זיין.


פאר מיר אליין טוט זייער שטארק וויי יעדעס מאל וואס איך געב א שריי אויף אים, אסאך מאל שפיר איך ממש ווי איך קען עס נישט דורכטראגן אז איך האב געשריגן אויף אים. זייער אסאך מאל פיל איך ווי איך וויל אים ממש אנפראסקענען, ברוך ה' אז דאס געשעט נישט.


פון די אנדערע זייט קען ער אבער אויך זייער אסאך מאל אהיימקומען זייער רואיג, ער פירט זיך אויף ממש ווי די וואוילסטע אינגל, ער האט זייער אסאך מאל זיין קאפ אויפ'ן פלאץ און ער קען זייער שיין ארויסהעלפן אינדערהיים.


איך האף אז דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען העלפן מיט דעם. איך וואלט זייער געוואלט צוריק באקומען אן ענטפער וואס שנעלער.


א גרויסן יישר כח פאר אלעס וואס דער ראש ישיבה שליט"א טוט פאר מיר.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת במדבר, כ"ו אייר, מ"א לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו שרייבסט אליין דעם ענטפער, ווייל פון שרייען און דערנידערן א קינד - דורכדעם ווערט דאס קינד אינערליך אנגעצויגן און נישט זיכער מיט זיך, און דאס איז אויך גורם די אלע פראבלעמען וכו' וכו'. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות אות כעס, סימן כד): "עַל יְדֵי כַּעַס מוֹלִיד בָּנִים שׁוֹטִים", דורך כעס געבוירט מען קינדער שוטים; ווייל דאס שרייען און דאס דערנידערן לאזט זיי נישט ווערן אנטוויקלט וכו' וכו'.


ענדערש זאלסטו אים געבן אסאך כבוד, אים אויפבויען; זאגן: "ביסט אזוי גוט", "ביסט אזוי געשיקט", "ביסט אזוי געלונגען", און ווען ער טוט זאכן שטייט און דו ווילסט שרייען, זאלסטו אים אויסלויבן; זאג אים: "ווי גוט ביסטו", "ווי שנעל טוסטו". דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רב): "כָּל מִי שֶׁשִּׂכְלוֹ קָטָן בְּיוֹתֵר, צָרִיךְ לַחֲלֹק לוֹ כָּבוֹד בְּיוֹתֵר", ווי ווייניגער שכל מען האט - דארף מען מער כבוד, "כִּי כָּל מַה שֶּׁשִּׂכְלוֹ יוֹתֵר קָטָן, הוּא יוֹתֵר חָפֵץ בְּכָבוֹד", ווייל די וואס האבן ווייניג שכל - דארפן מער כבוד; דאס איז די וועג פון קליגע עלטערן, שטענדיג אויסלויבן די קינדער.


בעט דעם אייבערשטן זאלסט מקבל זיין די שכל פון צדיק וואס לערנט אונז ווי זיך אומגיין מיט די קינדער, רחמנות האבן אויף די קינדער; ווייל נאר אז מען האט שכל פון צדיקים האט מען רחמנות אויף די קינדער. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות אות בנים, סימן צו): "מִי שֶׁאֵין לוֹ רַחֲמָנוּת עַל בָּנָיו", ווער עס האט נישט רחמנות אויף זיינע קינדער, "בְּיָדוּעַ שֶׁאֵין לוֹ חֵלֶק בַּשֵּׂכֶל דִּקְדֻשָּׁה", איז א סימן אז ער האט נישט קיין שכל; ווייל מען טאר נישט קלאפן קינדער, מען טאר נישט דערנידערן קינדער, און אז קינדער נעמען ארויס פון די כלים - דארף מען זיי מחנך זיין מיט סבלנות און מיט זיכערקייט, נישט מיט געשריי און מיט דערנידערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#19 - פארוואס איז מיין מאן געפאלן אזוי נידריג?
שלום בית, סבלנות, חיזוק פאר פרויען, תפילות אויף אידיש, אמונה, אידישע שטוב, נסיונות, מוסר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


עס טרערט מיר די אויגן און עס וויינט מיין הארץ, איך האב קיינמאל גע'חלומ'ט אז איך וועל אמאל זיין פון די פרויען וואס גייען זיך אויסוויינען אויף זייער מאן.


די לעצטע פאר וואכן האט מיין מאן אנגעהויבן רעדן אסאך שמוץ, עפעס וואס איז קיינמאל געווען בעפאר. איך בין מחונך געווארן פון אלס קליין קינד אז רעדן שמוץ און ניבול פה איז ערגער פון פייער, עס ברענט מיר מיין הארץ אזוי ווייט אז איך קען ממש נישט ווייטער רעדן מיט מיין מאן נאכדעם וואס ער רעדט ניבול פה. און ווען איך בעט זיך ביי אים ער זאל אויפהערן אזוי צו רעדן, העלפט עס גארנישט.


ער האט מיר אנגעהויבן בעטן איך זאל זיך אנטון אנדערש, נישט צניעות'דיג, אדער עפעס וואס וועט מצער זיין מיינע עלטערן, ביינאכט מאכט ער מיר משוגע אז ער וויל אהער און אהין. און אז איך זאל זיך קויפן נייע נאכט קליידער אזוי ווי די גוים, עפעס וואס איז אים אפילו נישט אנגעגאנגען אמאל, ער האט ניטאמאל געוואוסט וואסערע סארט קליידער איך גיי, אדער וועלכע פארב עס איז.


ער רעדט צו מיר אסאך וועגן די גוי'טעס אין שטאט, ווי שיין זייער האר איז, ווי אזוי זיי גייען אנגעטון, און פארוואס איך גיי נישט אזוי אנגעטון, און אזוי ווייטער. איך וויל ווייטער גיין אנגעטון איידל און הייליג אזוי ווי ביז יעצט.


זיין יראת שמים איז ממש פארשוואונדן געווארן, ער האט נישט קיין געדולד צו מיר און צו מיין בעבי, ער איז אינדערהיים זייער ווייניג, ער ענטפערט מיר כמעט נישט ווען איך רוף אים, מיין אפעטיט איז מיר אראפ, איך שלאף נישט ביינאכט, איך וויין אן א שיעור פון פחד וואס גייט זיין נעקסט. און צו דעם אלעם ווארט איך אויף א שמחה בקרוב. מיין מח לויפט א גאנצן צייט אז באלד גיי איך זיין צעטיילט, גע'גט, און איך גיי האבן צוויי קליינע קינדערלעך אליין.


יעצט ערב פסח, אנשטאט צו זיין פרייליך אז איך האב א ריינע הויז און אז עס קומט אזא לעכטיגע יום טוב, זיץ איך און איך וויין. ווען מיין מאן קומט אהיים פרוביר איך מיט אייזערנע כוחות צו שמייכלען און אים אויסהערן, איך טו זיך אן שיין און פארב זיך די פנים, אבער אין ווייניגער פון פינף מינוט איז ער שוין אינדרויסן פון שטוב.


ווען איך פרוביר רעדן מיט אים ביינאכט, טענה'ט ער אז ער איז מיד און ער דארף שוין אויפשטיין צו די ארבעט; און אויב הערט ער אז איך וויין ביינאכט, שרייט ער אויף מיר אז אויב איך ווער נישט שטיל וועט ער מיר שלאגן, און עס איז טאקע אזוי געווען, אדער סטראשעט ער מיר אז ער וועט אויפוועקן מיין בעבי אז איך זאל נישט קענען שלאפן ביינאכט. בקיצור, די לופט ארום מיר איז שווארץ, איך פיל ווי עס ענדיגט זיך מיר די ריינע לופט, און אז עס גייט עפעס שלעכט געשען.


ער האט אנגעפאנגען א נייע ארבעט אויף א פלאץ מיט מענטשן אן יראת שמים, און אזוי אויך ארבעט דארט א שווארצע גוי'טע. איך בעט זיך ביי אים ער זאל אפלאזן די ארבעט, אבער ער טענה'ט אז נאך אביסל גייט ער ווערן א מענעדזשער, און דעמאלט גייט ער שוין נישט האבן צוטון מיט זיי, אבער די תירוץ איז שוין לאנג אפגעלאפן.


הלואי זאל איך זוכה זיין דער ראש ישיבה שליט"א זאל מיר מחזק זיין און ארויסנעמען פון מיין שווערע מצב. אזוי אויך וויל איך בעטן דער ראש ישיבה שליט"א זאל מחזק זיין מיין מאן, ער האט זייער ליב דעם רבינ'ס דיבורים. איך בין זיכער אז א בריוו פונעם ראש ישיבה שליט"א וועט אים צוטרייסלען די הארץ.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

 בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת טהרה, י' ניסן, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאס וואס איר גייט אריבער פאסירט ליידער ביי אסאך שטיבער, די נסיונות זענען היינט זייער גרויס. מוהרא"ש זאגט, נישט געווען אין די וועלט אזעלכע נסיונות ווי עס איז היינט דא; ביים דור המבול און ביי די דור הפלגה איז נישט געווען די נסיונות וואס א אינגערמאן גייט היינט אריבער.


ערשטנס וויל איך אייך בעטן איר זאלט זיך נישט פארלירן, איר דארפט זיך זייער שטארקן מיט אמונה, גלייבן באמונה שלימה אז דער אייבערשטער היט אייך, און דער אייבערשטער וועט אייך נישט פארלאזן; ווייל זיין פארלוירן און לעבן מיט פאניק וועט גארנישט העלפן, עס וועט נאר ערגער מאכן.


צווייטנס, איר זאלט יעצט נישט זאגן מוסר פאר אייער מאן, ווען א מענטש איז שיכור אדער פאר'סמ'ט קען מען אים נישט זאגן מוסר, יעצט קענט איר נאר שמייכלען צו אים, און אים ווייזן, אים געבן צו שפירן - ווי איר זענט מיט אים, על כל פנים זיך מאכן דאס מערסטע וואס איז שייך, און אז ער פארלאנגט זאכן וואס איז קעגן די תורה, דארף מען מיט חכמה זיך ארויסדרייען, דאס הייסט נישט שטעלן א ווידערשטאנד און זאגן: "מען טאר נישט!" "מען מעג נישט!" נאר מיט חכמה זוכן תירוצים פארוואס מען קען עס נישט טון.


איך ווייס אז עס גייט אייך זיין זייער שווער צו נעמען דעם גאנג, דאס לעבן איז אייך פארטונקלט געווארן, עס איז זייער שרעקעדיג, אבער ההכרח לא יגונה, אז מען האט נישט קיין ברירה - טוט מען וואס מען דארף צו טון.


ווען קיינער זעט נישט, ווען אייער מאן איז נישט אין שטוב - זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן עס זאל אריינגיין אין אים א רוח טהרה ממרום, בעטס דעם אייבערשטן אין אייער שפראך, אויף אייער מאמע לשון: "הייליגער באשעפער העלף מיר, געב מיר אן ערליכע שטוב, מיין מאן און מיינע קינדער זאלן זיין אפגעהיטן פון שלעכטס, איך מיין מאן און די קינדער זאלן לעבן מיט אמונה, לעבן מיט די תורה, לעבן מיט יראת שמים. הייליגער באשעפער איך בין אזוי דערשראקן, מיין מאן רעדט נישט איידל, און די פלאץ וואו ער ארבעט האט א נישט גוטע השפעה אויף אים, איך בעט דיר אייבערשטער, ראטעווע מיר מיין שטוב, ראטעווע מיין מאן פון שלעכטס, איך וויל בויען א משכן פאר די שכינה הקדושה, האבן א שטוב מיט קינדער וואס מען לעבט מיט די תורה, מען לעבט מיט צדיקים, מען לעבט מיט יראת שמים".


איר זאלט בעטן דעם אייבערשטן מיט שמחה, ווייל די תפילות וואס מען בעט מיט שמחה - איז זיס און געשמאק פארן אייבערשטן. דער רבי זאגט (ספר המדות אות תפילה, סימן פא): "תְּפִלָּה שֶׁהִיא בְּשִׂמְחָה", ווען מען בעט דעם אייבערשטן מיט שמחה, "הִיא עֲרֵבָה וּמְתוּקָה לַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", די תפילות זענען זיס און איינגענעם ביים אייבערשטן, און ווען איר וויינט – זאלט איר נאר וויינען פון שמחה, נאר זיסע טרערן, די ביטערע טרערן איז נישט די ריכטיגע, מען דארף זיין פרייליך, גלייבן באמונה שלימה אז דער אייבערשטער היט און ער וועט נישט פארלאזן, און מען בעט אים א מתנת חינם; דעמאלט זעט מען ניסים.


איך שיק אייך א בריוו איר זאלט דאס געבן פאר אייער מאן.


נאכאמאל וויל איך אייך שטארקן מיט די ערשטע נקודה, זיך נישט פארלירן און זיך זייער שטארקן מיט אמונה, ווייל אין דעם איז אלעס געוואנדן, מיט אמונה איז ליכטיג, מיט אמונה זעט מען ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#18 - פארוואס אין חדר בין איך מצליח, און אינדערהיים נישט?
שלום בית, חינוך הילדים, סבלנות, אידישע שטוב, התבודדות, מלמדים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וועל גלייך צוגיין צום ענין, איך בין א מלמד ברוך ה', און ביי מיר אין כיתה איז מורא'דיג געשמאק און פאזיטיוו, אלע זענען פרייליך, איך לויב און רום יעדן אויס, איך שמייכל צו יעדן, איך לערן ברוך ה' פאר מיט געשמאק, איך פאלג וואס דער ראש ישיבה שליט"א זאגט פאר די מלמדים.


וואס זאל איך אבער טון אז ביי מיר אין שטוב איז חושך ענן וערפל, איך שריי אויף די קינדער, איך הער נישט אויף טיילן פסקים. דעם יום טוב האב איך עטליכע מאל געשלאגן מיין זון, און איין מאל מיין טאכטער.
עס הייבט זיך אן אז מיין זון איז נישט דרך ארץ'דיג, און מיין טאכטער זאגט יעדע מינוט "ניין" פאר מיין ווייב און פאר מיר. און ווי נאר עס ווערט נישט פרייליך אינדערהיים, בין איך מקפיד אויף יעדע זאך, עס ווערט אנגעצויגן.


אויב דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר פרעגן, "פארוואס טאקע איז דאס אזוי?", איך בין נישט אזוי קלוג זיך אליין ארויס צו האבן, צי עס האט מיט דעם אז מיין ווייב איז נישט איינשטימיג מיט מיר און זי שעצט מיר נישט, דערפאר איז מיין מח ענג און אינדערהיים פארליר איך דעם שמייכל, און די לופט ווערט אנגעצויגן, בכלל שפיר איך ווי ביי די חינוך שיעורים בין איך מער קלאר וואס איך האב צו טון, דער ראש ישיבה שליט"א לייגט אראפ דעם שפראך ווי אזוי מען זאל רעדן צו די קינדער, אבער ביי די שיעורים פון שלום בית איז עס נישט אזוי בפרטיות, דער ראש ישיבה געבט נישט דעם משל ווי אזוי צו האלטן א שטוב פאזיטיוו און פרייליך, וואס צו זאגן פאר די ווייב און ווי אזוי מען קומט אהיים, וואס זאגט מען מיט א שמייכל, מער קלארער. אדער קען זיין אז אין חדר איז עס אביסל 'געמאכט', 'כלומר'שט', מען מאכט א שמייכל און מען גריסט יעדן מען רימט יעדן וכו', ווידער אינדערהיים איז עס צו אמת'דיג? עס איז נישטא די אראפגעלאזקייט צו שמייכלען וכו'. אויך קען זיין אז איך האב פשוט נישט קיין אנונג פון וואס דאס קומט.


ברוך ה' אז דער ראש ישיבה שליט"א האט ביי יעדע בריוו צוגעטראפן קלארער מיין מצב ווי איך אליינס, אפשר קען מיר דער ראש ישיבה שליט"א העלפן ביטע?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אחרי-ב', כ"ד ניסן, ט' לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


חינוך הבנים והבנות איז נישט קיין גרינגע זאך, עס איז פון די שווערסטע עבודות, מען דארף האבן אייזערנע נערווען זיך צו קענען האלטן רואיג און פרייליך, מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן אויף דעם, בפרט ווען עס קומט יום טוב ווען מען זיצט א גאנצע וואך אין שטוב מיט די קינדער, נאך א סעודה און נאך א סעודה, דארף מען אסאך בעטן דעם איבערשטן מען זאל בלייבן פרייליך און וויסן ווי אזוי צו מחנך זיין די קינדער, ווען צו זאגן, וויפיל צו זאגן און ווי אזוי צו זאגן.


הדבר הראשון זאלסטו מער נישט נוצן קיין הענט, נישטא אזא זאך שלאגן קינדער, דער רבי איז געווען זייער שטרענג אויף דעם, מען זאל נישט שלאגן די קינדער. דער רבי האט געזאגט: "וואס מען פועל'ט מיט שלעכטס וואלט מען געקענט בעסער און גרינגער פועל'ן מיט גוטנס", געענדיגט מיט נוצן הענט, נוץ די הענט נאר צו גלעטן און צו קניפן אין בעקל, געענדיגט מיט שלאגן.


שנית זאלסטו זיך נישט אראפקלאפן, אפילו דיין ווייב איז מיט דיר נישט איינשטימיג, זי האט איר גאנג וכו', זאל דיר דאס נישט אראפווארפן; איי וועסטו פרעגן ווי אזוי מאכט מען דאס? ווי קען מען זיין בגדלות המוחין אז מען לעבט מיט א ווייב וואס איז מזלזל? דער ענטפער איז, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן פב), ווען מען איז זיך מבטל צום אייבערשטן, מען וויל גארנישט, מען וויל נאר טון די רצון השם, מען האט ליב די ווייב ווייל דער אייבערשטער האט געהייסן, נישט ווייל מען גייט צוריק באקומען פון איר עפעס, און נישט ווייל זי וועט זיין שיין צו מיר און רעדן שיין, נאר ווייל דער אייבערשטער האט מיר געגעבן די פרוי און מיט איר האב איך קינדער, וועל איך איר ליב האבן - דעמאלט - זאגט דער רבי - ווערט די ווייב בטל צום מאן און מען קען לעבן א חיים טובים.


קלאפ זיך נישט אראפ, ערווארט נישט גארנישט פון דיין ווייב, און אז דיינע קינדער פאלגן נישט, זאלסטו זיי זאגן מיט ליבשאפט: "דער אייבערשטער זאגט מען דארף פאלגן א טאטע און מאמע, און אז מען פאלגט א טאטע און מאמע באקומט מען א גרויסע שכר", די ווערטער זאלסטו זיי זאגן מיט ליבשאפט, (מיט א שטרענגע פנים אבער מיט ליבשאפט).


ועל כולם גיי יעדן אינדערפרי וויין זיך אויס צום אייבערשטן, בעט אים איבער און בעט אים ער זאל דיך מקרב זיין, בעט אים ער זאל דיר געבן ליבשאפט, דיר ווייזן אז ער האט דיך ליב, דערצייל אים ווי שטארק דו ביסט צעקלאפט ביי דיר, דערצייל אים ווי דו שפירסט זיך ווי א שמאטע וכו' וכו', בעט אים ער זאל דיר מאכן שפירן גוט, דו זאלסט האבן א שטארקע אמונה און געדענקען אז מען גייט שוין באלד צוריק אהיים און מען נעמט גארנישט מיט, מען נעמט מיט נאר מצוות און מעשים טובים און די דורות וואס מען לאזט איבער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#17 - איך האב פארלוירן מיין סבלנות, מעג איך זיין מלמד?
חינוך הילדים, סבלנות, מלמדים, חדר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ביז יעצט האב איך אויך נישט געהאט קיין סאך סבלנות אין חדר, און איך האב זיך צומאל פארלוירן און געשלאגן, יעצט האב איך פארלוירן א גרויס חלק פון מיין געהאלט, און כ'האב נאך ווייניגער סבלנות. מעג איך זיין א מלמד?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"א אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אויסדריקליך אז נישט, אויב דו פארלירסט זיך און דו שלאגסט די קינדער - טארסטו נישט זיין קיין מלמד. מוהרא"ש זאגט, א מלמד וואס נוצט הענט - טאר נישט זיין קיין מלמד, און אז ער זוכט פרנסה זאל ער גיין ארבעטן ביים צאמנעמען די מיסט און אויסגעבן די כעס אויף די קאנעס, אזוי ווי מען זעט ביי די וואס ארבעטן ביי די מיסט ווי זיי ווארפן די קאנעס מיט כעס און רציחה.


שלאגן פון פארלוירנקייט - איז פארקערט פון חינוך, בכלל שלאגן איז נישט גוט. דער רבי האט נישט געלאזט שלאגן, דער רבי האט פארגעהאלטן רבי נתן היתכן ער האט געגעבן א פראסק פאר זיין זון, און דאס איז אויך נישט געווען פון פארלוירנקייט, רבי נתן האט געטראכט אז זיין זון וויל נישט פאלגן, אריינקומען זיצן נעבן דעם גאסט וואס האט געהאט א שלעכטע שווערע גערוך, האט אים רבי נתן געגעבן א פאטש, און מיט דעם אלעם האט דער רבי אים פארגעהאלטן: "א קינד שלאגט מען?" און זיכער נישט ווען מען ווערט פארלוירן און מען טיילט פעטש רעכטס און לינקס, אזא איינער טאר נישט האבן מיט קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#16 - פארוואס טוט מיין ווייב גארנישט אינדערהיים?
שלום בית, רפואה, סבלנות, קינדער, תודה והודאה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך ווייס שוין נישט וואס צו טון, איך קען שוין מער נישט אנגיין אזוי. מיין ווייב טוט גארנישט אינדערהיים, אבער ממש גארנישט, זי ליגט נאר א גאנצן טאג אין בעט און שלאפט. איך גיי צו די ארבעט, און ווען איך קום אהיים קען איך זיך ניש אפרוען, איך דארף אויפרוימען די הויז, וואשן די געשיר, וואשן די וועש, צוזאמלייגן די וועש, אלעס מסדר זיין, ווייל מיין ווייב וויל גארנישט טון; די פראבלעם איז אבער אז דאס איז וואס שטערט מיך נאך די ווייניגסטע.


עס שטערט מיך אז איך שפיר נישט אז איך האב בכלל א ווייב, קוים קוים וואס זי רעדט צו מיר אפאר ווערטער, זי וויל בכלל נישט שמועסן און פארברענגען מיט מיר, זי ווילן נאר שלאפן און שלאפן טאג און נאכט. איך וויל ארויסגיין מיט איר עסן אין א רעסטוראנט, אין זי האלט נישט ביים ארויסגיין, שוין עטליכע חדשים וואס מיר זענען נישט ארויסגעגאנגען עסן.


איך בין זייער צעבראכן און איך שפיר אז איך קען נישט ווייטער אזוי אנגיין. איך ווייס נישט אויב דאס איז ווייל מיר ווארטן א שמחה ברוך ה', טייל זאגן אז דאס מאכט איר אזוי אפגעשוואכט, אבער אנדערע זאגן אז עס דארף נישט גיין אזוי ווייט אז זי זאל ממש גארנישט טון, נאר שלאפן טאג און נאכט.


איך ווייס נישט וואס צו טון און וואס צו טראכטן, איך האב ממש נישט קיין ווייב. שבת ווען מיר גייען עסן צו מיינע עלטערן זאגט זי מיר שוין אינמיטן די סעודה אז זי וויל שוין יעצט אהיימגיין, זי האט שוין נישט קיין כח מער. און אויב בעט איך איר צו ווארטן ביז סוף סעודה, איך קען נישט אנטלויפן אינמיטן די סעודה, ווערט זי שוין ברוגז אויף מיר.


אויסער דעם שפיר איך אז זי שעצט בכלל נישט מיין שווערע ארבעט, איך טו אלעס אלעס אינדערהיים, נאכ'ן ארבעטן א גאנצן טאג, און קוים קוים וואס איך באקום עפעס א שטיקל שוואכע ש'כח פון איר.


איך קען נישט מער, איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען ארויסהעלפן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת תרומה, שובבי"ם, ג' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דארפסט פארשטיין אז די צייט וואס מען ווארט וכו' - איז א שווערע צייט, מען האט נישט קיין מוט, מען האט נישט קיין כח, מען איז נישט זיך. עס איז דא ביי פרויען די זאך אז מען לאזט זיך נאך, מען טוט נישט די ארבעט פון שטוב; דארפסט איר דן זיין לכף זכות און אויסווארטן מיט געדולד, עס וועט אריבער גיין די חדשים און עס וועט קומען א מזל טוב און אויפלעבן די שטוב.


קוק אויף די טובה, קוק אויף דאס גוטס; טאנץ פאר שמחה אז נאך אביסל וועסטו האבן א קינד. אלעס אין דער וועלט לוינט זיך צו קענען האבן א קינד; זאל די שטוב פליען, זאל אלעס זיין איבערגעדרייט, זאל נישט זיין קיין עסן - אבי ברענגען קינדער; וואס האט מען פון א שיינע גלאנציגע שטוב ווען עס איז נישטא קיין דורות... בקיצור, אלעס וואס דו רעכנסט אויס - לוינט נאכאלץ צו קענען ברענגען ליכטיגע דורות.


בעט דעם אייבערשטן פאר איר און פאר דיר, בעט דעם אייבערשטן אלעס זאל גיין בנקל ובנחת, עס זאל זיין פרייליך און די שכינה זאל רוען ביי ענק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#15 - וואס טוט מען ווען דאס קינד איז א מחוצפת?
חינוך הילדים, סבלנות, סקול

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


שכוח אייבערשטער, דורך די שכל און די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א, האב איך פארמיטן אין מיין קלאס א גאנצע פרשה פון א מחוצפת, נישט געפאלגט, ארויסשיקן, און אזוי ווייטער.


די מעשה איז געווען אזוי, אסאך מאל ביים דאווענען גיי איך ארום צו יעדע מיידל'ס טישל, אויב מ'איז נישט אויפגעמישט צו די גוטע פלאץ, מיש איך אויף, א מיידל וואס דאווענט שיין, זאג איך פששש! הערליך! און דאס גלייכן.


היינט קום איך אן צו איין מיידל'ס טיש, איר מאנטל און טאשקע ליגן אויף דער ערד, איך זאג איר: "גיי הענג שיין אויף דיין מאנטל און לייג די טאשקע אויף דיין בענקל", זי ווייזט מיר 'ניין' מיט איר אקסל, האב איך נאכאמאל שיין געזאגט: "הייב אויף דיינע זאכן און לייג עס אויפ'ן פלאץ", זי האט נאכאמאל געזאגט 'ניין'. איך האב איר געזאגט: "דא דארף מען פאלגן", זי האט עס אויפגעהויבן, אבער א מינוט שפעטער צוריק אראפגעווארפן, איך האב זיך אוועק געדרייט.


אזא מחוצפת! איך האב כמעט אפגעשטעלט דאס דאווענען און אנגעהויבן ווערן זייער שטרענג, ביז איך וועל אויספירן און זי וועט פאלגן, אבער גלייך דערמאן איך זיך פון די הונדערטער שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א, אז איך גיי גיין שטערן א גאנצע קלאס אויב קיינער שטערט נישט. אבער זי פאלגט דאך נישט, וואס טו איך דא?


איך האב איר ארויפגערופן און געזאגט זי זאל מיך ווארטן אינדרויסן, איך קום ארויס און איך פרעג איר פארוואס זי וויל עס נישט לייגן ווי מען דארף. זאגט זי, ווייל נאכדעם פארגעסט זי עס אהיים צו נעמען. איך האב איר געזאגט אז מ'גייט טראכטן א גוטע עצה אז זי זאל יא געדענקען עס אהיימצונעמען, און זי איז צוריק אריין אין קלאס, צופרידן, די וואוילסטע מיידל.
ש'כח אייבערשטער. זי וואלט געקענט ווערן די גרעסטע מחוצפת, איך וואלט געהאט אזא שווערע טאג, און אלעס פאר אזא נארישקייט.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ב' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואויל איז אייך און וואויל איז אייער חלק אז איר האט די זכיה צו זיין א לערערין; לערנען תורה, אמונה און יראת שמים מיט אידישע טעכטער. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא בתרא ח:) אויפן פסוק (דניאל יב, ג): "'וּמַצְדִּיקֵי הָרַבִּים כַּכּוֹכָבִים' אֵלוּ מְלַמְּדֵי תִּינוֹקוֹת', א מלמד איז צוגעגליכן צו די שטערנס, פונקט אזוי ווי מען קען נישט ציילן די שטערנס פון הימל, אזוי אויך קען מען נישט ציילן די זכותים פון א לערערין וואס לייגט אריין אין קינדער תורה, תפילה ויראת שמים.


געדענקט, קינדער זענען נישט שלעכט, קינדער זענען קינדער; פון איין זייט דארף מען פארלאנגען דרך ארץ, און אין די זעלבע צייט דארף מען געדענקען אז קינדער זענען קינדער, זיי ווילן אלע זיין גוט, און אז מען וועט זיי לאזן זיין גוט וועלן זיי אויסוואקסן זייער גוט, מען דארף זיי געטרויען זיי זאלן שפירן ווי זיי זענען ווערד און אז מען גלייבט אין זיי.


געדענקט, פאר די קינדער וואס דאווענען און פירן זיך ווי מען דארף - דארף מען אייך נישט האבן פאר א טיטשער, מען האט אייך אויפגענומען נאר פאר די קינדער וואס דאווענען נאכנישט און זענען לעבעדיג, זיי ווילן נישט מען זאל זיי איינטיילן ווי זיך צו פירן; פאר זיי זענט איר דא, מיט תפילה און מיט אביסל הארץ קען מען מיט יעדן איינעם מצליח זיין.


איידער איר גייט אין סקול צו לערנען מיט די קינדער זאלט איר זיך מתבודד זיין, בעטן דעם אייבערשטן פאר יעדן קינד זאל מצליח זיין - וועט איר האבן אויסטערלישע הצלחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#14 - וואס זיך פארנעמען, אז מיין ווייב שמירט נישט די נעגל און שערט די האר?
שלום בית, צניעות, כיבוד אב ואם, סיפורי צדיקים, סבלנות, חיזוק פאר פרויען, תפילה והתבודדות, שערן די האר, נעגל

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ש'כח אייבערשטער אז איך קען דערציילן פאר'ן ראש ישיבה שליט"א די גוטע בשורה אז מיין ווייב האט מיך געזאגט אז זי האט אינגאנצן אויפגעהערט צו שמירן אירע נעגל, און בקרוב גייט זי זיך אפשערן די האר.


ש'כח ראש ישיבה שליט"א פאר די שכל וואס דער ראש ישיבה שליט"א געבט אונז, איך האב נישט גערעדט צו איר פון דעם, ווייל איך האב געזען אז ס'שטערט איר ווען איך רעד פון דעם, איך האב נאר געבעטן דעם אייבערשטן, אזוי ווי דער ראש ישיבה שליט"א האט מיר געשריבן.


איך וויל פרעגן אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיך געבן עפעס א גוטע זאך וואס איך קען מקבל זיין אויף מיך.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת כי תבא לאומאן, י"ג אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


נעם זיך פאר צו רופן דיינע עלטערן יעדן טאג, כיבוד אב ואם איז אזא גרויסע מצוה און היינטיגע טעג איז דאס אזוי גרינג צו מקיים זיין. מען קען זיצן אין שטוב באקוועם און רופן די עלטערן און זיי אזוי מחי' זיין, און מיט דעם טוט מען דאס נישט.


מוהרא"ש דערציילט (פעלת הצדיק, סימן פא) אז דער הייליגער רבי פלעגט פארן צו זיינע עלטערן קיין מעזיבוז מפעם לפעם, אפילו ער האט געוואוינט ווייט פון זיי; פון וואו דער רבי האט געוואוינט אין אוסיאטין ביז וואו זיינע עלטערן האבן געוואוינט אין מעזיבוז - איז בערך דריי הונדערט פופציג קילאמעטער, דאס איז בערך צוויי הונדערט מייל, דאך פלעגט דער רבי פארן צו זיי; דעמאלט פארן איז נישט געווען ווי היינט מיט א קאר, מען איז געפארן מיט פערד און וואגן, עס איז געווען יענץ געשעפט, א שווערע ביטערע וועג, איז דאך ממש א פארשעמטע זאך נישט צו רופן די עלטערן יעדן טאג.


ווילסט א גוטע קבלה? נעם זיך פאר די קבלה, רופן דיינע עלטערן יעדן טאג. מוהרא"ש פלעגט יעדן טאג גלייך נאך שחרית רופן זיין טאטע; עס איז נישט קיין תירוץ אז מען האט נישט פון וואס צו רעדן, מען דארף נישט רעדן לאנג; מען פרעגט זיך נאך אויף זיי, מען אינטערעסירט זיך און מען דערציילט פון זיך, פון די משפחה און מען קויפט זיך איין עולם הבא.


געב נאר אכטונג נישט צו רעדן קיין שלעכטס און חס ושלום פון מחלוקת, עלטערן האבן נישט קיין כח צו הערן קרעכצן וכו'; יעצט איז די צייט וואס מען דארף זיי ברענגען נאר נחת.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#13 - מיט'ן שכל פון רבי'ן, האב איך געהאט א שיינעם יום טוב
אומאן, שלום בית, סבלנות, חסידות ברסלב, מחלוקת, ראש השנה, תפילה והתבודדות, התנגדות, יום טוב, שכל, וויכוחים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


דעם פארגאנגענעם יום טוב פסח האט מיין ווייב געבעטן פון מיר פאר אפיקומן אז איך זאל איר נאכאמאל צוזאגן אז איך בין נישט קיין ברסלב'ער. איך דאנק דעם אייבערשטן אז איך האב די עצות און שכל פון הייליגן רבי'ן, און איך האב נישט אנגעהויבן קיין קריגעריי דערוועגן, איך האב איר גלייך צוגעזאגט אז איך לאז אפ ברסלב.


איך האב געטראכט צו זיך אז פון יעצט איז דער רבי און דער ראש ישיבה מער נישט ברסלב נאר אומאן, איך וועל גיין צום אומאן רבי און צום אומאן ראש ישיבה.


איך בעט ווייטער דעם אייבערשטן, "באשעפער העלף מיר איך זאל זיין אין אומאן אויף ראש השנה, און מיין ווייב און קינדער זאלן זיך נאך פרייען דערמיט, מיר לאזן גיין מיט שמחה, און מיינע קינדער זאלן לערנען אין די ברסלב'ע מוסדות".


ווען איך האב ווען נישט די שיעורים, וואלט איך געהאט צעשטערטע יום טוב. יישר כח פאר די שכל.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אחרי קדושים, ג' אייר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זייער גוט האסטו געטון אז דו האסט איר צוגעזאגט אז דו גייסט נישט מער האבן מיט ברסלב, אזוי האסטו געהאט א שיינעם יום טוב אן מחלוקות.


בנוגע צוזאגן; איך געדענק ביי מוהרא"ש אזא מעשה, איך בין געווען אין צימער ווען איינער פון אנשי שלומינו איז געקומען וויינען צו מוהרא"ש נאך ראש השנה אז זיין ווייב האט זיך אפגעשיידט פון אים, זי וויל מער נישט לעבן מיט אים - ביז ער זאגט צו אז ער פארט מער נישט קיין אומאן, זי פארלאנגט ער זאל אונטער שרייבן אז ער גייט מער נישט פארן קיין אומאן.


מוהרא"ש האט אים געזאגט: "אודאי זאלסטו אזוי טון, זאג איר צו אז דו פארסט מער נישט קיין אומאן"; מוהרא"ש האט אים געזאגט: "ווען דו זאגסט צו - זאלסטו טראכטן, דו זאגסט צו דו פארסט מער נישט, פינטל". אזוי ווי יעקב אבינו האט געזאגט פאר זיין טאטע יצחק (בראשית כז, יט): "אָנֹכִי עֵשָׂו בְּכֹרֶךָ", זאגן די הייליגע חכמים (תנחומא הישן, ט; הובא ברש"י) ער האט געזאגט "אָנֹכִי", איך בין, פינטל, איך בין ווער איך בין, "עֵשָׂו בְּכֹרֶךָ", עשיו איז דיין בכור. מוהרא"ש זאגט אים: "דו טראכט, איך זאג צו איך פאר נישט מער", פינטל, וואו? צו די לבנה, און מוהרא"ש זאגט אים: "זאלסט טאקע מער נישט פארן צו די לבנה, קיין אומאן אויף ראש השנה פאר איך יעדע יאר"; מוהרא"ש האט געשמייכלט, און ברוך השם יענער אינגערמאן איז צוריק מיט זיין ווייב און ער פארט יעדע יאר קיין ראש השנה, מיט דעם וואס ער האט צוגעזאגט.


מען דארף טון אלעס אויף דער וועלט עס זאל זיין שלום אין שטוב, און אז די ווייב איז אנגעגעסן אויף ברסלב, זי האט געהערט שלעכטע זאכן - איז נישט כדאי זיך צו עקשנ'ען. ענדערש געבט מען גערעכט, מען טענה'ט נישט, מען געבט נאך, און מיט תפילה און מיט חכמה קען מען איר מקרב זיין. אבער מען דארף האבן געדולד, עס נעמט צייט. אזוי ווי דער רבי פירט אויס די מעשה פונעם פארלוירענעם בת מלך (ספורי מעשיות, מעשה א): "דער שני למלכות האט זיך פארזוימט דארט אין שטאט, ווארום מען מוז זען מיט חכמה און שכל מען זאל זי ארויסנעמען, און צום סוף האט ער איר ארויסגענומען".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#12 - בין איך מחויב צו טון אלעס אליין אינדערהיים?
שלום בית, סיפורי צדיקים, רפואה, סבלנות, תודה והודאה, קאמפלימענטס, קנאה, עונשים, יענער, א גוט אויג

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך מוז זיך אביסל אויסרעדן איבער די שוועריקייטן וואס איך גיי אריבער אינדערהיים, אונזער שלום בית טויג נישט, עס איז נישטא קיין שטארקע ליבשאפט ביי אונז.


וואס קען איך טון אז איך שפיר זיך ווי דער משרת אינדערהיים, איך שפיר אסאך מאל ווי איך בין סיי דער טאטע און סיי די מאמע אין הויז, איך פארשטיי אז עס איז יעצט שווער פאר מיין ווייב צו טון אלעס, אבער איך שפיר ווי איך ווער צופיל אויסגענוצט, איך דארף אלעס מסדר זיין, צושטעלן עסן, רייניגן, און אזוי ווייטער, אלע זאכן וואס א געווענליכע פרוי וואלט ווען געדארפט צו טון אינדערהיים.


ווען די קינדער דארפן גיין צום דאקטער, דארף איך זיי נעמען, כאטש וואס איך ארבעט א גאנצן טאג. איך בעט איר זי זאל כאטש מאכן דעם אפוינמענט ביים דאקטער, אבער זי פייפט מיר אן. איך קום אהיים און דאס קינד איז שמוציג ביז ארויף און איך דארף זויבערן און אפבאדן. ווען איך רוים אויף העלפט זי מיר אביסל, אין די צייט וואס עס וואלט ווען געדארפט זיין פארקערט, וואס איך טו ווערט געטון, און וואס נישט נישט. איך שפיר ווי איך האלט עס מער נישט אויס, איך דארף פשוט א נארמאלע הויז, וואו מען געבט זיך אפ נארמאל מיט די קינדער און מיט די הויז.


איך קום פון א נארמאלע צוזאמגענומע שטוב, אלס בחור האב איך געהאט גרויסע השגות, איך האב געהאט חלומות פון א שיינע באלעבאטישע שטוב, און למעשה איז גארנישט געווארן דערפון, אבער איך דארף כאטש א מינימאלע נארמאלע הויז, איך פיל ווי זי איז גארנישט גרייט צי טון פאר מיר. איך האב זייער ליב צי זען מיין ווייב אמאל שיין אנגעטוען ווי א אידישע פרוי דארף אויסקוקן, אבער איך האב דאס נאר ווען מען מוז גיין צו א שמחה, זי איז גאר נישט גרייט צו טון, איין טאג איז געווען א שיינע וועטער האב איך איר געפרעגט אויב זי וויל זיך אנטוען און ארויס גיין מיט מיר אביסל שפאצירן, אבער דאס אויך נישט.


איך טו פאר איר זייער אסאך, און פאר די הויז און די קינדער טו איך דאס רוב, ווען איך קום אהיים נאך א טאג ארבייט קומט עס זי זאל מיר מאכן עפעס א טרינקען אדער עסן, אבער עס איז פארקערט איך מאך איר א קאווע, שפעטער מאך איך איר עסן, איך פיל ווי עס איז נישט יושר, עס איז נישט אז אמאל איז געווען גוט און פשוט יעצט ווייל זי פילט נישט גוט קען זי נישט, ווי איך געדענק זייט די חתונה האב איך נאר געגעבן און גארנישט באקומען.


עס קומט נארמאל אז א פרוי זאל האבן א געשמאק אין אהערשטעלן א שיינע געשמאקע סעודה, האבן א טאלאנט אראפצולייגן א געשמאקע שיינע טעלער עסן צום טיש, זי איז אבער בכלל נישט אינטערעסירט אין דעם, אלעס איז א גאנצע טובה געטון. איך דארף זיך בעטן ביי איר, און איך שפיר ווי איך האב יעצט אויפגעשטעלט אן אלטע באבע וואס רירט זיך מיט די לעצטע כוחות, ווען זי בעט אבער עפעס פון מיר מוז איך עס גלייך טון אויפ'ן ארט מיט'ן גרעסטן חשק.


לאמיר זאגן חס ושלום אז איינעמ'ס ווייב איז נעבעך קראנק געווארן, זי קען גארנישט טון, און דער מאן איז איר געטריי, דעמאלט איז אנדערש, ווייל למעשה איז זי געווען געטריי פאר אים אלע יארן, און יעצט נעבעך איז זי קראנק. איך האב אבער גארנישט באקומען פון מיין ווייב. עס איז מיר זייער שווער, אסאך מאל טראכט איך אז עס איז מיר שוין געווען גרינגער אלס בחור, איך האב זיך געדרייט און געפרייט, יעצט ארבעט איך ביטער שווער אויפצושטעלן א משפחה.


איך בין קיינעם נישט מקנא, אבער איך טראכט צוריק פון אלע מיינע חברים, איך האלט נישט אז זיי האבן אזוי שלעכט חתונה געהאט, איך ווייס נישט פארוואס עס קומט מיר דאס.


איך בעט אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר ענטפערן און מחזק זיין.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויקרא, כ"ח אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב גרויס רחמנות אויף דיר אז דו ביסט מקנא אנדערע. קלאפ ארויס פון קאפ אז ביי אנדערע איז בעסער, בעסער איז אין ערגעץ נישט, בעסער קען ווערן ביי דיר אין מח; אז דו וועסט אויפבויען דיין ווייב, אז דו וועסט האבן סבלנות - וועט דיר גוט ווערן, ביי דיר אין קאפ קען ווערן גוט.


א נארישקייט צו קוקן אויף אנדערע. דיינע חברים האבן גארנישט בעסער פון דיר, אז איינער וועט דיר זאגן ער האט יא שלום בית - איז דאס ווייל ער ארבעט אויף זיינע מידות און ער לעבט מיט אמונה, און אז דו וועסט חזר'ן די הייליגע אמונה, דו וועסט גלייבן אז אלעס איז דער אייבערשטער; דו, דיין ווייב, דיינע קינדער, דיין געלונגענקייט און איר נישט געלונגענקייט, אלעס איז פונעם אייבערשטן - דעמאלט וועט דיר ווערן גוט, און ווי לאנג דו וועסט זיך עסן דיינע קישקעס אז דיינע חברים האבן שיינע ווייבער, דיינע חברים האבן שיינע שטובער - ביסטו א גרויס רחמנות.


וואס ווייסט א מענטש וואס איז גוט פאר אים? מען דארף גלייבן באמונה שלימה אז דער אייבערשטער פירט די וועלט, און אז דו האסט חתונה געהאט מיט איר - איז דאס דיין ווייב לויט דיין שורש נשמה און אויף דיר ליגט די ארבעט פון זוכן אין איר גוטס און איר פרייליך מאכן, דאס איז דיין מצוה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין לד:): "אשה בעלה משמחה", דער מאן דארף פרייליך מאכן די ווייב.


זיי נישט ברוגז וואס איך גיי דיר זאגן, דו ביסט נישט גערעכט; מיט אלעס ווי אזוי דו לייגסט אראפ דיין ווייב, מיט אלע אירע שוואכקייטן - ביסטו נישט גערעכט. ווייל מיר האבן מקבל געווען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו אז שלום בית ווענדט זיך אינעם מאן. דער מאן קען מאכן א גוטע שלום בית, דער מאן קען אויפבויען די ווייב און איר מאכן פאר די געלונגענסטע פרוי.


טייערער ברודער הער א מעשה וואס די הייליגע חכמים דערציילן אונז, (שבת נג:): "מעשה באדם אחד שנשא אשה גידמת", עס איז געווען א מעשה, איינער האט חתונה געהאט מיט א געלעמטע פרוי, "ולא הכיר בה עד יום מותה", און ער האט נישט געוויסט אז זי איז געלעמט ביז זי איז אוועק פון די וועלט, האט רבי חייא געזאגט, "כמה צנוע אדם זה שלא הכיר באשתו", עס מוז זיין אז דער מענטש איז געווען זייער איידל אז ער האט נישט געקוקט אויף זיין ווייב איר גאנץ לעבן; עס איז אביסל שווער צו פארשטיין, ווי קען זיין א מענטש זאל נישט זען און וויסן אז זיין ווייב איז א געלעמטע? און נאך איז שווער, וואס איז די מעלה פון נישט קוקן אויף די אייגענע ווייב? נאר קען זיין, פשט איז, אז זי האט יא געהאט הענט און ער האט געזען אירע הענט, אירע הענט האבן זיך געקענט ריקן, נאר זי האט נישט געמאכט און געטון, זי איז נישט געווען קיין באלעבאסטע, זי האט גארנישט געטון, און איר מאן האט דאס נישט געזען, ער האט געזען אירע מעלות. די גמרא רומט אויס דעם מענטש אז ער האט נישט געזען אירע חסרונות, ער האט געדאנקט און געלויבט דעם אייבערשטן אז ער האט א ווייב; דאס איז א גרויסקייט, דאס אז א צנוע, אז מען זעט נישט די חסרונות, מען שפירט נישט ווי מען האט א טויטע געלעמטע ווייב.


ברודער, די תורה פון אזמרה (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רפב) - איז דיין עצה. דער הייליגער רבי זאגט, אז מען זוכט אויף גוטס, אפילו אין א רשע - ווערט יענער אויס רשע. דאס איז ביי יעדע זאך, אז מען זוכט אויף גוטס אין א צווייטן, אז מען זוכט גוטס אין די ווייב, מען קוקט נאר אויף די גוטס - וועט זי ווערן גוט. קוק אויף דיין ווייב ווי אויף א קינד וואס ווייסט נישט ווי אזוי מען קאכט, מען רוימט, מען מאכט און מען טוט, לערן איר אויס, בוי איר אויף.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין כב:): "ואינה כורתת ברית אלא למי שעשאה כלי", די ווייב ווערט איינס מיטן מאן וואס מאכט איר א כלי; א מאן וואס בויט אויף די ווייב, האט רחמנות אויף איר - וועט זי דיר ווערן געטריי, זי וועט דיר אלעס טון.


קלאפ דיין מויל, רעד נישט פון יענע מעשה, וואס ווייסטו וואס מענטשן ליידן אין לעבן מיט שווערע ביטערע מחלות? וואס ווייסטו וואס דו קומסט אפ מיט דעם אלעם?! מוהרא"ש האט אונז דערציילט, דער הייליגער צדיק רבי ר' זושא זכותו יגן עלינו האט אמאל איינגעדרימלט און זיך גע'חלומ'ט ווי ער איז אויבן אין הימל און מען פירט אים אריבער די טירן פון גיהנום, עס האט אים אנגעכאפט א שרעק און ער האט אנגעהויבן שרייען: "געוואלד! ראטעוועט! טראגט מיר אוועק פון דא!" ביז עס איז געקומען צו פליען א מלאך און אים געפרעגט: "זושא, וואס שרייסטו?" האט ער געענטפערט: "איך ציטער און איך שרעק זיך פון די ביטערע שטראפן וואס קומען פאר דא אויבן אין גיהנום", האט אים דער מלאך געזאגט: "ניין זושא, דאס איז נישט פאר דיר, דו האסט א ווייב גענענדל, דו קומסט אלעס אפ אונטן".


מוהרא"ש פלעגט דערציילן וואס דער הייליגער צדיק רבי ר' זושא פלעגט ליידן פון זיין ווייב גענענדל; זי פלעגט שרייען אויף אים, ווען זי איז געווארן ברוגז האט זי אים געזידלט און געזאגט: "דו ביסט דער ערגסטער מענטש אויף דער וועלט"; זי האט אים געגעבן צו שפירן ווי ער איז דער ערגסטער, ערגער פון אים איז נישטא.


ווען דער צדיק רבי ר' זושא זכותו יגן עלינו האט זיך דערוועקט פונעם חלום האט ער געזאגט צו זיך: 'הלוואי זאל מיין ווייב גענענדל שרייען נאך אויף מיר; אויב קום איך אפ מיט די צער די עונשים פון גיהנום - איז מיר דאס כדאי'.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#11 - ווי אזוי נעמט מען ארויס די פוילקייט פון די ווייב?
שלום בית, סבלנות, אמונה, אידישע שטוב, סדר היום, קאמפלימענטס, פוילקייט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב ברוך ה' זייער פיין חתונה געהאט, מיט א וואוילע און ערליכע ווייב, אבער זי איז זייער שטארק געשלאגן אין פוילקייט, אויף עפעס א נישט נארמאלן אופן. איך קום פון זייער א זויבערע און צוזאמגענומענע שטוב, און עס שטערט מיך זייער שטארק ווי ווייט פארקערט זי איז פון דעם.


שוין זייט מיין חתונה בין איך דער וואס רוימט אויף די הויז יעדע וואך, ווייל אויב נישט וועט עס נישט ווערן אויפגערוימט. איך וואש די געשיר ווייל אויב נישט וועט עס בלייבן שמוציג אין די קראן פאר עטליכע טעג. איך גרייט אן עסן אין שטוב, ווייל אויב נישט וועט עס קיינער נישט צוגרייטן. אויסער דאס וואשן וואש, טוט מיין ווייב כמעט גארנישט אינדערהיים.


איך האב שוין פרובירט אסאך מאל איר צו געבן גוטע ווערטער אויף וואס זי טוט יא, איך זאג איר א גאנצן צייט אז זי איז גוט און אז איך בין זייער צופרידן מיט איר, און אז עס שטערט מיר בכלל נישט ווי אזוי זי פירט זיך אויף, אבער באמת שטערט עס מיך יא זייער שטארק.


אויסער דעם וואס מיין ווייב האט ליב אריינצוציען די נאכט ביז אין די גאר שפעטע שעות און אויפשטיין ערשט איינסע אדער צוויי אזייגער נאכמיטאג, און עס שטערט מיך די פארדרייטע סדר היום.


איך וועל זיך זייער פרייען אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר ענטפערן ווי פריער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויקהל-פקודי, כ"א אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס לעבן איז א שווערע זאך, עס איז בכלל נישט גרינג, מען קען זיך אבער גרינג מאכן אז מען נעמט אריין אין זיך אמונה, מען גלייבט אז אלעס וואס פאסירט איז פונעם אייבערשטן; די ווייב, די קינדער - אלעס אלעס איז דער אייבערשטער, און אז מען האט אסאך סבלנות - קען מען זען שיינע זאכן.


מיט געדולד און ליבשאפט קענסטו איר אויפבויען אז זי זאל טון די שטוב ארבעט. עס לוינט זיך צו האבן סבלנות, צו קוקן גוט און איר אויפבויען. עס איז אפשר א לענגערע וועג, אבער עס איז פון די אנדערע זייט א גרינגערע וועג ווי צו נעמען די קורצע וועג און טראכטן פון זיך גט'ן, און נאכדעם דארפן אריבערגיין די לאנגע ביטערע וועג.


יעדער איינער מוטשעט זיך אין לעבן, נישטא איינער וואס ביי אים איז דאס לעבן גוט און גרינג, יעדער איינער מוטשעט זיך; נאר דער וואס אנטלויפט צום אייבערשטן און צו די תורה - דער לעבט א גוט לעבן.


דעריבער ליבער ברודער, זיי פרייליך, דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט חתונה געהאט און זוך גוטס אין דיין ווייב. בוי איר אויף, שטארק איר, זאג איר אסאך גוטע ווערטער. פאר יעדע מאל וואס זי האט געהערט אלס קינד די שלעכטע ווערטער: "ביסט גארנישט ווערד", "פון דיר וועט גארנישט זיין", "טויגסט אויף גארנישט" - זאלסטו איר זאגן טויזנטער מאל: "ביסט יא", "פון דיר וועט נאך זיין שיינע זאכן", "ביסט אזוי גוט און אזוי וואויל" - אזוי וועט זי ווערן אויפגעבויט.


שטארק זיך מיט תפילה והתבודדות, בעט דעם אייבערשטן זי זאל האבן חן אין דיינע אויגן און דו זאלסט נושא חן זיין ביי איר, עס זאל זיין שלום צווישן אייך; אזוי וועט די שכינה רוען צווישן אייך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#10 - ווי אזוי קען איך מאכן מיין מאן זאל גיין דאווענען?
התחזקות, שלום בית, סבלנות, חיזוק פאר פרויען, פרנסה, דאווענען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר די שיינע שיעורים.


עס מיר זייער וויי אז מיין מאן גייט נישט דאווענען, איך הער כסדר ביי די שיעורים אז אלע שפע פרנסה און הצלחה קומט פון דאווענען שחרית מנחה מעריב, און איך זע טאקע ביי אונז ווי דאס געלט האלט זיך נישט, מיין מאן איז נישט מצליח. איך זאג אים גארנישט, איך בין מתפלל צום אייבערשטן ער זאל העלפן מיין מאן זאל זיך שטארקן, אבער איך ווייס נישט וואס צו טון.


נאך מער טוט מיר דאס וויי אום שבת קודש, ווען ער גייט נישט דאווענען, איך שפיר אז מען שטופט די צייט אן קיין תכלית. וואס טו איך?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בא, ב' שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וויסן זאלט איר, אזוי ווי א פרוי דארף אויפמערקזאמקייט, אזוי דארף א מאן אויפמערקזאמקייט וכו'; אייער מאן איז צעבראכן כחרס הנשבר אז ער האט נישט קיין פרנסה, דאס מאכט ער זאל פארלירן זיין מוט, דאס מאכט ער זאל ווערן מיואש ביז ער בלייבט שלאפן, ער דאווענט נישט.


איר קענט אים העלפן, א קלוגע פרוי בויט אויף איר מאן; בעט איך אייך, זייט קלוג, געבט אים נישט קיין קריטיק, געבט אים אסאך ווארעמקייט, געבט אים אסאך גוטע ווערטער. בויט אים אויף, מאכט אים פרייליך - וועט איר זען ווי ער וועט זיך אינגאנצן טוישן, ער וועט אנהייבן מאכן פרנסה און ער וועט אנהייבן גיין דאווענען. ווייל ווען דער מאן איז פרייליך, ער שפירט זיכער מיט זיין ווייב - באקומט ער א שטארקע מוט, אלעס טוישט זיך צום גוטן.


האלטס זיך איין, ווערט נישט בכעס; מאכט צו די אויגן, איר דארפט נישט זען די נישט גוטע זאכן, זוכט אין אייער מאן גוטע זאכן; אפילו עס איז אייך ביטער שווער. איר פון אייער זייט קוקט גוט אויף אים און רעדט שיין צו אים און זייט אים מוחל אויף אלעס וואס איז געווען. געדענקט, די ווייב איז דאך א חלק פונעם מאן, די תורה זאגט (בראשית ב, כג): "עֶצֶם מֵעֲצָמַי וּבָשָׂר מִבְּשָׂרִי לְזֹאת יִקָּרֵא אִשָּׁה כִּי מֵאִישׁ לֻקֳחָה זֹּאת".


וואויל איז די פרוי וואס האט אייזערנע געדולד צו איר מאן, וואויל איז די פרוי וואס איז מוחל איר מאן; מיט דעם מאכט זי רוען די שכינה הקדושה אין איר שטוב, דאס ברענגט הצלחה אין שטוב, דורכדעם וועט דער מאן פון זיך אליינס לויפן אין שול דאווענען און לערנען.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#9 - ווען וועל איך שוין האבן א ריינעם מח?
התחזקות, קדושה, סבלנות, תפילות אויף אידיש, תשובה, מחשבות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ווען איך בין געווען דאס יאר אין אומאן ראש השנה, האב איך דאס מערסטע געבעטן צו האבן א ריינע מחשבה, צו טראכטן נאר גוטע זאכן, איך האב כמעט נישט געבעטן אויף קיין שום אנדערע זאך אויסער דעם.


ס'איז שוין אריבער עטליכע וואכן פון ראש השנה און מיין הארץ איז צעריסן אויף שטיקלעך, איך וויין ממש ווען איך שרייב די ווערטער, איך בין געבליבן מיט'ן זעלבן שמוציגן מח, איך וויל אזוי שטארק האבן א ריינעם הייליגן מח, אבער אלע שמוץ איז געבליבן ביי מיר אין קאפ, וויפיל איך וויין צום אייבערשטן, וויפיל איך האב געוויינט צום רבי'ן אין אומאן, איז אבער אלעס געבליבן ביים אלטן. ווי לאנג וועל איך זיין געבינדען ביים יצר הרע?


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען ווייזן דעם ריכטיגן וועג און מיר מחזק זיין, איך וויל שוין חתונה האבן שוין פון אלס יונגער בחור וויין איך צום אייבערשטן כמעט יעדן טאג אז איך זאל שוין טרעפן מיין שידוך, וואס וועט זיין?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת נח, א' דראש חודש מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
וואס זאל איך דיר זאגן טייערער ברודער; ערשטנס, וואס מיינסטו, עס גייט אין איין מינוט זיך ארויסרייסן פון די קליפות? אין א קורצע צייט איז מען זוכה זיין צו טהרת המחשבה? דו ווייסט וויפיל מען דארף ווארטן און זיך פלאגן אויף דעם? דו ווייסט וויפיל מען דארף שרייען און בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו האבן הייליגע געדאנקען? וואס איז מיט דיר? שוין זאלסטו אויפגעבן?!
צווייטנס; דאס אליינס וואס דו ווילסט אזוי שטארק זיין גוט, דו האלסט נישט אויס דיין מצב - דאס האסטו נאר באקומען ביים הייליגן רבי'ן; אז מען ליינט דיין בריוו צעגייט די הארץ, דו שרייבסט: "מיין הארץ איז צעריסן אויף שטיקלעך, איך וויין ממש ווען איך שרייב די ווערטער, איך בין געבליבן מיט'ן זעלבן שמוציגן מח, איך וויל אזוי שטארק האבן א ריינעם הייליגן מח, אבער אלע שמוץ איז געבליבן ביי מיר אין קאפ, וויפיל איך וויין צום אייבערשטן, וויפיל איך האב געוויינט צום רבי'ן אין אומאן, איז אבער אלעס געבליבן ביים אלטן. ווי לאנג וועל איך זיין געבינדען ביים יצר הרע?", דאס האסטו זוכה געווען צו באקומען אין אומאן; איך ליין דיינע ווערטער, דאס קען מען נישט שרייבן נאר נאכן זיין אין אומאן ביים רבינ'ס ציון.
דעריבער בעט איך דיר זייער, דראפע זיך און דערהאלט זיך; נעם די ווערטער וואס דו שרייבסט, די בריוו, און זאג די ווערטער פאר'ן אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, מיין הארץ איז מיר צעריסן אויף שטיקער; ראש השנה ביים ציון פון הייליגן רבי'ן די יאר אין אומאן האב איך געבעטן אזוי סאך אויף קדושת המחשבה, איך האב כמעט נישט געבעטן אויף קיין אנדערע זאך אויסער דאס, יעצט איז שוין אריבער אפאר וואכן און מיין הארץ איז מיר צעריסן אויף שטיקער; רבונו של עולם, איך וויין ווען איך זאג דיר די ווערטער, איך ליג אין טינוף, מיין גאנצע מח איז איין שטיק זבל, איין שטיק שמוץ, איך קען נישט טראכטן פון עפעס אנדערש אויסער טינוף; הייליגער באשעפער איך וויל אזוי שטארק האבן א ריינעם מח, וואס זאל איך טון? וויפיל איך וויין צו דיר - גארנישט רוקט זיך, עד מתי? ווי לאנג וועל איך זיין געבינדן ביים יצר הרע?!"
טייערער ברודער, לאז נישט אפ די עצה פון הייליגן רבי'ן; גיי יעדן טאג אביסל התבודדות, זוך דיר א שטילע פלאץ; אדער אין שטוב א ליידיגע צימער, אדער אין גאס א ליידיגע גאס און גיס זיך אויס דיין הארץ, בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר מקרב זיין צו אים, דו זאלסט אים שפירן; אזוי זאלסטו טון טאג נאך טאג, וואך נאך וואך, חודש נאך חודש, אפילו יאר נאך יאר - וועסטו זוכה זיין צו א ריינעם מח מחשבה. מען דארף האבן אסאך סבלנות פאר דעם, עס גייט נישט אין איין מינוט, מען דארף ווארטן און ווארטן ביז מען איז זוכה צו טהרת המחשבה.
קוק די ווערטער וואס דער הייליגער רבי נתן זאגט (עלים לתרופה, מכתב כח) ער שרייבט פאר זיין זון: "וְלֹא אוּכַל לְהִתְאַפֵּק מֵעֹצֶם אַהֲבָתְךָ מִלִּכְתֹב לְךָ מְעַט מִמַּה שֶּׁאָמַרְתִּי בְּשַׁבָּת קֹדֶשׁ הֶעָבַר", ווייל איך האב דיר אזוי ליב קען איך זיך נישט איינהאלטן, איך מוז דיר שרייבן אביסל פון וואס מיר האבן גערעדט דעם פארגאנגענעם שבת, די הייליגע תורה זאגט (בראשית יח, א): "וְהוּא ישֵׁב פֶּתַח הָאֹהֶל כְּחֹם הַיּוֹם", אברהם אבינו איז געזיצן ביים טיר ווען די זון האט געברענט, "יוֹשֵׁב" איז א לשון פון "הַמְתָּנָה וְעַכָּבָה זְמַן רַב", ווארטן; זיך אויפהאלטן א לאנגע צייט, "הַיְנוּ שֶׁאֵין הָאָדָם זוֹכֶה לְהִתְגַּלּוּת אֱלֹקוּת בְּחִינַת וַיֵּרָא אֵלָיו ה', כִּי אִם עַל יְדֵי שֶׁיּוֹשֵׁב וּמַמְתִּין וּמִתְעַכֵּב אֵצֶל פֶּתַח אֹהֶל הַקְּדֻשָּׁה זְמַן רַב", מען קען נישט זוכה זיין צו שפירן און טראכטן נאר פון אייבערשטן - נאר אז מען האט אסאך סבלנות, מען לויפט נישט אוועק, מען ווארט ביים טיר פון די קדושה, "וְאַף עַל פִּי שֶׁבְּתוֹךְ כָּךְ עוֹבֵר עָלָיו מַה שֶּׁעוֹבֵר", און אפילו עס גייט אריבער די גאנצע צייט וואס מען ווארט - וואס עס גייט אריבער, "וַחֲמִימוּת הַיּוֹם, שֶׁהֵם כְּלַל הַתַּאֲווֹת, בּוֹעֵר אוֹתוֹ הַרְבֵּה", עס ברענט די תאוות, מען שפירט ווי מען ווערט פארברענט, "אַף עַל פִּי כֵן הוּא אֵינוֹ מַנִּיחַ אֶת מְקוֹמוֹ חַס וְשָׁלוֹם", מיט דעם אלעם לאזט מען נישט אפ, מען געבט נישט אויף, "רַק הוּא יוֹשֵׁב וּמַמְתִּין וּמִתְעַכֵּב אֵצֶל הַפֶּתַח יָמִים וּזְמַנִּים רַבִּים, בְּחִינַת וְהוּא יוֹשֵׁב פֶּתַח הָאֹהֶל כְּחֹם הַיּוֹם, וְהָבֵן הֵיטֵב", מען ווארט און מען ווארט א לאנגע צייט, נאר אזוי איז מען זוכה צו וַיֵּרָא אֵלָיו ה'.
טייערער ברודער, וואס זאגסטו צו אזעלכע ליכטיגע ווערטער? דאס איז דאך ממש אזוי ווי קאלטע טרינקען פאר א הייסער דורשטיגער מענטש; בעט איך דיר זייער, ברודער ווארט, אנטלויף נישט, דו גיי אן מיט דיינע הייליגע עבודות, לערן דיינע שיעורים כסדרן; דער רבי זאגט נישט סתם, אז דער רבי זאגט אז דורך תורה און תפילה קומט מען אן צו די גרעסטע מדריגות - איז עס אזוי; אז דו וועסט ווארטן, דו וועסט נישט אנטלויפן - וועסטו זוכה זיין צו אלע מדריגות און אלע קדושות.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#8 - וואס טו איך ווען מיין ווייב הערט נישט אויף שרייען אויף די קינדער?
שלום בית, סבלנות, קינדער

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן וואס איך קען טון ווען מיין ווייב שרייט אויף די קינדער אלע סארט מיאוס'ע ווערטער און קללות, זי שלאגט זיי פאר יעדע קלייניקייט, און ווען איך זאג איר עפעס דערוועגן שרייט זי אז איך מאך איר שווערער דאס לעבן.


צום ביישפיל אויב איינע פון די קינדער מאכן זיך נאס בטעות, קען זי שרייען אויף זיי, "דו קליינע בעבי, שלעכט קינד, וויפיל מאל דארף איך דיר זאגן נישט צו מאכן נאס? איך האב מער נישט קיין וועש פאר דיר", און דאס גלייכן. בכלל מאכט זי א גאנצע עסק פון יעדע קלייניקייט וואס די קינדער טוען, און איך גיי אויס צוצוזען ווי מיינע קינדער ווערן געפייניגט טאג טעגליך, ובפרט ווען זיי קומען וויינען צו מיר אז מיין ווייב טשעפעט זיי, שלאגט זיי, און פארשעמט זיי.


איך בעט אויב דער ראש ישיבה קען מיר העלפן, וואס זאג איך פאר מיינע קינדער? וואס זאג איך פאר מיין ווייב? מיין הארץ גייט אויס פאר זיי.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ז מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען דיין ווייב שרייט אויף די קינדער זאלסטו איר דן זיין לכף זכות; זי שרייט נישט ווייל זי וויל זיי וויי טון, זי שרייט פון איבערגעשטרענגטקייט.


קיינער ווייסט נישט וואס פרויען גייען אריבער, מענער קענען נישט פארשטיין וואס פרויען גייען אריבער אין שטוב מיט די קינדער, זיי וועלן דאס קיינמאל נישט פארשטיין, די צער און יסורים וואס פרויען האבן ביים מגדל זיין די קינדער. דערפאר האט דער רבי אונז זייער געווארנט מיר זאלן מכבד זיין די ווייב, דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רסד): "הֲלֹא הַנָּשִׁים הֵם סוֹבְלִים צַעַר וְיִסּוּרִים גְּדוֹלִים מְאֹד מְאֹד מִיַּלְדֵיהֶם", פרויען ליידן זייער אסאך צער און יסורים פון די קינדער, "צַעַר הָעִבּוּר, וְהַלֵּדָה, וְהַגִּדּוּל", זיי גייען אריבער אסאך ווייטאג ביים ווארטן, ביים געבוירן און ביים אויפציען, "כַּאֲשֶׁר יָדוּעַ לַכֹּל, עֹצֶם מַכְאוֹבָם וְצַעֲרָם וְיִסּוּרֵיהֶם", אזוי ווי עס איז באוויסט פאר יעדן איינעם זייער ווייטאג, זייער צער און זייער יסורים.


אז דו ווילסט דיין ווייב זאל ווייניגער שרייען אויף זיי - איז דאס געוואנדן אין דיר; אז דו וועסט איר שטארקן, דו וועסט איר פרייליך מאכן, דו וועסט רעדן צו איר, איר בארואיגן - וועט זי ווייניגער שרייען; זי שרייט ווייל זי איז איבערגעשטרענגט, זי איז פארלוירן, זי קען נישט אליינס טון אלע ארבעט.


מיין נישט אז איך בארעכטיג וואס זי טוט, מען טאר נישט שרייען אויף קינדער און זיכער נישט קיין מיאוס'ע ווערטער; אז מען שרייט אויף די קינדער די אלע מיאוס'ע ווערטער טוט דאס זיי צעקלאפן אויף זייער גאנץ לעבן השם ישמרינו, זיי וואקסן אויף אן קיין זיכערקייט אין זיך, זיי וואקסן אויף דערשראקן; בעט איך דיר זייער, זיי מחזק דיין ווייב, שטארק איר; וועט זי ווייניגער שרייען אויף די קינדער.


געב איר צו פארשטיין אז די קינדער זענען נישט שולדיג, ביי אלע קינדער פאסירט דאס. מיר זענען אויך געווען קינדער, ביי יעדן איינעם קען דאס פאסירן וכו'. געב איר צו פארשטיין אז שרייען וועט נישט העלפן; שרייען טוט גארנישט אויף, שרייען טוט נאר אויף איין זאך, מען געבט זיך אויס אויף נישט קיין גוטע וועג; פארקערט, עס איז דא א סברה אז אויב מען שרייט וועלן זיי נאכמער דורכפאלן אין דעם וכו', ווייל קינדער וואס זענען שוואך, זיי האבן ווייניג זעלבסט זיכערקייט - ביי זיי פאסירט דאס מער, זיי שפירן נישט ווען זיי דארפן ארויסגיין וכו'.


ווען דיין ווייב פארלירט זיך דעמאלט זאלסטו מיט שטיין מיט איר, דעמאלט איז נישט קיין צייט פאר הסברים; דעמאלט דארף מען איר ווייזן אז מען איז מיט איר, מען פארשטייט איר; דעמאלט וויל זי נישט הערן וואס זי זאל זיך פארבעסערן. דארפסט רעדן מיט איר אין א רואיגע צייט, אין א צייט ווען די קינדער שפילן זיך, אדער ווען זיי שלאפן, אדער ווען איר זענט אין א רואיגע צייט, דעמאלט זאלסטו אויסרומען די קינדער, ווי גוט זיי זענען און ווי וואויל זיי זענען, אז זיי זענען נישט שולדיג ווען זיי טוען דאס וכו', און אז עס וועט נישט העלפן די שרייען.


ווען דו רעדסט מיט איר זאלסטו רעדן מיט שכל, נישט איר באשולדיגן, נאר רעדן פון די עצם געדאנק אז שרייען העלפט נישט. אז דו וועסט איר באשולדיגן - וועסטו גארנישט אויפטון, זי וועט זיך באליידיגן אויף דיר, די מצב אין שטוב וועט נאר ווערן ערגער; רעד פון די געדאנק אז שרייען העלפט נישט.


זיי איר מחזק אז דו וועסט בעטן דעם אייבערשטן פאר זיי אז זיי זאלן נישט טון די זאכן, זאג איר: "מיר גייען אינאיינעם בעטן יעדן טאג פאר די קינדער זיי זאלן שוין זיין וואויל, זיי זאלן פאלגן, זיי זאלן נישט דורכפאלן מיט די זאך וכו'"; מאך מיט איר א צייט ווען איר גייט אינאיינעם זאגן תהילים פאר די קינדער, ווייל נאר דורך תפילה קען מען זען א ישועה.


נאכאמאל, איך בעט דיר זייער זאלסט איר דן זיין לכף זכות, זי וויל נישט זיין שלעכט; אזוי איז ביי רוב פרויען וואס האבן א שטוב מיט קינדער, זיי פארלירן זיך, זיי שרייען אויף די קינדער, און אויב דער מאן האט אביסל שכל קען ער איר העלפן זי זאל נישט וויי טון די קינדער; אז ער בויט איר אויף, ער פארשטייט איר, ער רעדט צו איר שיינערהייט - טוישט זיך אלעס צום גוטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים .

#7 - ווי אזוי קען איך זיך דערהאלטן ביז מיין שידוך קומט אן?
שידוכים, סבלנות, תפילות אויף אידיש, לימוד התורה, תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין שוין 23 יאר ב"ה, און איך בין זייער צובראכן געווערן אז איך בין נאכאלץ נישט קיין חתן געווארן.


איך בין געפארן קיין יבנאל צום ציון הקדוש פון מוהרא"ש זי"ע, איך האב דארט אויסגעזאגט גאנץ תהילים און איך האב זיך מחזק געווען אז איך וועל זיכער געהאלפן ווערן. איך האב געהערט די שיעור וואס דער ראש ישיבה זאגט אז מען דארף אויסווארטן און האבן געדולד ווייל א ברכה פון א צדיק ווערט מקוים צום סוף, אבער איך האב שוין נישט קיין געדולד צו ווארטן אזוי לאנג, איך ווייס נישט וואס וועט זיין מיט מיר דעם קומענדיגן טאג, וואך, און חודש. איך קען נישט מאכן קיין פלענער ווייל איך ווייס נישט וואס צו טראכטן, אפשר וועל איך ווערן א חתן בקרוב, און ווען איך זע אז ס'גייט אריבער נאך א טאג, און א וואך, און א חודש, טראכט איך וואס פאר א טיפש בין איך געווען, איך האב עס יא געקענט מאכן. און אזוי גיי איך אריבער שווערע טעג, איך האב נישט קיין טעם צו גיין ארבעטן, איך דאווען און איך לערן און איך האב שוין נישט קיין כח צו הערן אז נאך איינער איז א חתן געווארן, ספעציעל ווען יענער איז נאך יונגער פון מיר.


איך ווייס נישט וואס צו טון.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פון וואס פאר א פלענער רעדסטו? וואס וואלסטו געקענט מאכן?! דאווענען און לערנען דארף מען סיי אלס בחור, אלס חתן און נאך די חתונה, דעריבער פארשטיי איך נישט וואס פאר א פלענער וועט צעשטערט ווערן אויב דו ווערסט א חתן.


איך ווייס אז עס איז דיר זייער שווער, דו האסט מער נישט קיין כח, דו ווילסט שוין זיין חתונה געהאט, דו קענסט נישט אויסהאלטן צו זיין איינער אליין; די בעסטע עצה איז זאלסט דאס זאגן פאר'ן אייבערשטן, די ווערטער וואס דו שרייבסט אינעם בריוו - זאלסטו זאגן דעם אייבערשטן. בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, בעט אים ער זאל דיר שוין ברענגען דיין שידוך, שמועס מיט אים אין דיין אייגענע שפראך, רעד צו אים אזוי ווי מען רעדט צו א גוטער פריינט; דאס אליינס, דאס בעטן דעם אייבערשטן - וועט דיר געבן כח צו האבן סבלנות. ווייל דאס רעדן צום אייבערשטן בויט אויף דעם מענטש און געבט כח צו ווארטן ביז די ישועה קומט.


ביז דערווייל, ווילאנג דו האסט נאך נישט דיין שידוך זאלסטו לערנען דיינע שיעורים כסדרן, לערן יעדן טאג אביסל חומש רש"י מיט'ן תרגום. טייל עס איין לויט די טעג פון די וואך, זונטאג זאלסטו לערנען צוויי מאל די חומש און איין מאל די תרגום און רש"י ביז שני, מאנטאג ביז שלישי, און אזוי ווייטער ביז סוף וואך, אזוי זאלסטו טון וואך נאך וואך. אויך זאלסטו לערנען משניות, זע צו לערנען ח"י פרקים משניות; משניות איז מתקן דעם מענטש, עס רייניגט די נשמה. אויך זאלסטו זיך מאכן א שיעור אין גמרא און אויך זאלסטו לערנען הלכה. דאס דארף מען לערנען אלס קינד, אלס בחור, אלס חתן און נאך די חתונה. מאך זיך פלענער וויפיל צו לערנען, דאס וועט נישט צעשטערט ווערן אז די ווערסט א חתן אדער אז דו ביסט נאך נישט קיין חתן.


איך בעט דיר, שטארק זיך מיט אלע כוחות, געב נישט אויף, לאז זיך נישט נאך; אז דער יצר הרע ווארפט דיר אראפ - זאלסטו זיך אויפהייבן, אז דו ווערסט נכשל אין עבירות, דו ביסט פוגם בברית רחמנא לצלן - זאלסטו נישט ווערן מיואש, נאר זאלסט תשובה טון; זאג דעם אייבערשטן: "איך וויל זיין גוט, איך וויל זיין א איד"; וויין צו אים: "רבונו של עולם האב אויף מיר רחמנות, איך וויל זיין ערליך, איך וויל נישט פוגם זיין; וואס טו איך מיט מיינע ביטערע שווערע נסיונות?!


פארליר זיך נישט, דיין ישועה איז שוין זייער נאנט; דו וועסט האבן דיין שידוך בקרוב ממש.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6 - מיין ווייב איז געטשעפעט געווארן אלס מיידל, וואס טוט מען יעצט?
שלום בית, קדושה, רפואה, סבלנות, מנוולים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט וויל איך זיך זייער באדאנקען אויף די אלע שיעורים וואס דער ראש ישיבה געבט.


איך ווייס נישט וואס צו זאגן, איך האב זייער א שווער לעבן אינדערהיים, און נאר די שיעורים געבן מיר כח צו קענען אנגיין אין לעבן.


איך וויל פרעגן דער ראש ישיבה, איך ווייס נישט וואס צו טון, מיין ווייב האט מיר יעצט דערציילט אז זי איז געפאלן א קרבן אלס מיידל פאר איר זיידע, ער האט געטון מיט איר עבירות, מיר זענען שוין חתונה געהאט לאנגע יארן, ערשט יעצט האט זי מיר דערציילט די מעשה, און איך בין זייער פארלוירן, איך הער נישט אויף צו וויינען, איך ווייס ממש נישט וואס צו טון, אפשר קען מיר דער ראש ישיבה זאגן וואס צו טון, וואס טו איך?


איך ווייס אפילו נישט ווי אזוי צו שרייבן געהעריג די שאלה, דער ראש ישיבה זאל שוין אליינס פארשטיין וואס איך גיי אריבער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת מטות-מסעי, כ"ו תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו ביסט נישט דער איינציגסטער מיט דעם פראבלעם, ליידער ליידער הער איך דאס יעדן צווייטן טאג; אינגעלייט ווערן אויפגעטרייסלט ווען יארן נאך זייער חתונה ווערן זיי געוואר די שרעקליכע פאסירונג וואס האט פאסירט מיט זייער ווייב אין די יוגענט. עס ווערט זיי פארענטפערט שווערע פראגעס וכו', עס איז שוין פארשטענדליך פארוואס זי וויל נישט לעבן כדרך כל הארץ, זי וויל נישט לעבן אינאיינעם רחמנא לצלן; נאך לאנגע יארן טערעפי, נאך לאנגע יארן גיין צו וועם נאר נישט, וואס קיינער האט נישט קיין פתרון - ווערט עס יעצט פארענטפערט.


איך ווייס אז עס איז דיר יעצט געפאלן א באמבע; דו שפירסט זיך אזוי פארלוירן, דו ווייסט נישט וואס צו טון; דאך בעט איך דיר זייער זאלסט זיך נישט פארלירן. עס איז נישט עק וועלט, דער אייבערשטער איז זייער גרויס, פון יעדע פראבלעם איז דא א וועג ארויס. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיב): "אִם אַתָּה מַאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְקַלְקֵל, תַּאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְתַקֵּן", אויב דו גלייבסט אז דו קענסט טון שלעכטס, גלייב אז דו קענסט פאררעכטן; דאס גייט אן ביי אלע אופנים, פון יעדע פראבלעם קען מען ארויסגיין.


די ערשטע זאך זאלסטו אנהייבן קוקן אויף דיין ווייב מיט רחמנות; קוק נישט אויף איר אזוי ווי דו האסט געקוקט ביז אהער, אז זי וויל נישט וכו', - ווייל זי וויל יא לעבן, זי וואלט ווען געוואלט זיין ווי אלעמען, זיין א געזונטע פרוי און לעבן וכו', אבער זי קען נישט, זי איז נישט געזונט; אז מען גייט אריבער וואס זי איז אריבער אלס קינד - קען מען נישט לעבן א געזונטע לעבן וכו'. טראכט נישט ווי אזוי דו פלעגסט טראכטן ביז אהער, אז זי איז נישט קיין נארמאלע פרוי וכו'; ווייל זי איז נעבעך געפאלן א קרבן פאר איר זיידע, זי איז נעבעך א גרויסע רחמנות, זי איז נישט שולדיג.


פארליר זיך נישט, ווער נישט ווילד; דאס אומרואיגקייט מאכט מען זאל נישט קענען ארויסגיין פונעם פראבלעם, ווייל אז מען איז אריין אין א צרה קען מען ארויסגיין פון די צרה; נאר דאס פארלוירנקייט און שרעק - לאזט נישט טרעפן די וועג ארויס.


מען זעט אמאל א קינד שטעקט אריין זיין קאפ אדער האנט צווישן צוויי אייזענעס און עס בלייבט דארט שטעקן, עס גייט נישט ארויס; דאס קינד שרייט: "ראטעוועט! איך בין שטעקן געבליבן צווישן די אייזן!" ווי מער נערוועז און דערשראקן דאס קינד איז - אלץ שווערער איז צו טרעפן די וועג ארויס; ביז עס קומט א רואיגער הצלה מאן, ער נעמט אוועק די שרעק, דעמאלט קען מען ארויסנעמען די קאפ אדער האנט; וואס דאס זאגט דאך דער שכל, אז די קאפ איז אריין דארף עס קענען ארויסגיין, אז די האנט איז אריין דארף עס קענען ארויסגיין, נאר וואס דען? וויבאלד דער מענטש ווערט פארלוירן, ער הייבט אן שלעפן, ער הייבט אן ווערן אומרואיג - דאס מאכט אז מען זאל נישט קענען ארויסגיין פון די צרה.


איז יעצט דאס וויכטיגסטע זאך איר אויפבויען, זי זאל צוריק באקומען א זיכערקייט אין זיך אליינס; ווייל ווען מען קומט אן אין די הענט פון א מניוול, ווער רעדט נאך ווען דער מניוול איז אין די משפחה; א זיידע, א פעטער וכו' - פארלירט מען דאס זעלבסטזיכערקייט, מען פארלירט אלעס. דאס באגלייט דעם מענטש אין זיין לעבן, עס לאזט נישט דעם מענטש גיין ווייטער, דעריבער זאלסטו איר אויפבויען.


עס וועט נישט גיין אין א קורצע צייט, עס וועט נעמען א לאנגע צייט; אויפבויען נעמט לאנגע יארן, זיכער ווען דער מענטש איז במשך לאנגע יארן צעבראכן און צעשאסן, איז זיכער אז דאס גייט נישט אין איין מינוט, אבער מיט סבלנות קומט מען אן. דו זאלסט איר געבן גוטע ווערטער, זאלסט איר שטענדיג הייבן, וועט זי ארויסגיין פון די פלאנטער, זי וועט ווערן געזונט און שטארק.


פארגעס נישט פון די עצה וואס דער הייליגער רבי האט אונז געלערנט, די עצה פון התבודדות, די עצה פון רעדן צום אייבערשטן; רעדן צו אים אין די אייגענע שפראך, אזוי ווי מען רעדט מיט א גוטער פריינט. זוך דיר א שטילע פלאץ, א ווינקל; דארט זאלסטו גיין טאג נאך טאג, דערצייל דעם אייבערשטן ווי דו מוטשעסט זיך, דערצייל אים די צער און ווייטאג פון דיין ווייב, ווי זי איז נעבעך גע'הרג'עט געווארן דורך איר זיידע דער מניוול רחמנא לצלן און יעצט קען זי נישט לעבן וכו', דערצייל דעם אייבערשטן ווי צעבראכן זי איז און ווי פארלוירן דו ביסט, וויין צו אים, נאר דאס וועט דיר העלפן; נישטא קיין אנדערע עצה, נאר די עצה פון תפילה. בעט דעם אייבערשטן פאר איר זי זאל קענען פארגעסן איר עבר, בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר געבן חכמה, בינה און דעת דו זאלסט וויסן ווי אזוי איר צו היילן, ווי אזוי איר צו הייבן, ווי אזוי איר אויפבויען.


תפילה איז דער לעזונג פאר יעדע פראבלעם, תפילה איז די שטערקסטע געווער; נישטא א זאך אויף די וועלט וואס מען זאל נישט קענען פועל'ן מיט תפילה. תפילה לייזט אויס דעם מענטש פון גלות, עס לייזט אים אויס פון אלע זיינע פראבלעמען. מיט תפילה וועט משיח אייננעמען די וועלט; ער וועט נישט שיסן קיין פאלווער, ער וועט נישט מלחמה האלטן מיט קיין באמבעס, דער רבי האט געזאגט: "משיח וועט אייננעמען די וועלט מיט התבודדות ותפילה", און מיט דעם נעמט דער הייליגער רבי איין די וועלט.


רעד נישט פון די מעשה מיט קיינעם; דער זיידע לעבט שוין נישט, וואס וועסטו אויפטון אז דו וועסט ארום גיין רעדן פון די מעשה? דו וועסט נאר פארשעמען דיין ווייב, אלע וועלן רעדן אונטער איר רוקן. טו וואס שטייט אין דעם בריוו, בוי איר אויף, רעד שיין צו איר.


דער עיקר זאלסטו איר פארשטיין; אז דו וועסט אריינטראכטן איר צער, איר ווייטאג - וועסטו דאס נישט אויסהאלטן, עס וועט דיר מער וויי טון איר צער ווי דיין צער וכו'; דעמאלט ווען זי וועט שפירן ווי דו מיינסט איר, דו שוינסט איר, וועט זי צוביסליך ווערן נענטער צו דיר וכו' וכו'.


געדענק, דער רבי האט געשריגן: "זייט אייך נישט מייאש, קיין יאוש איז גארנישט פארהאן!" (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עח).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.