תוכן השאלה
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
איך הער כסדר פון נאך און נאך אידן וואס גייען ליידער אוועק פון די וועלט פון די קאראנע וויירוס, ס'איז ממש א געפערליכער פחד, וואס דארפן מיר טון אין אזא צייט? איז בכלל דא עפעס צו טון? אפשר דארף מען גוזר תענית זיין?
ווי אזוי קען מען זיך מחזק זיין אין אזא צייט? און ווי אזוי איז מען מחזק די ווייב און קינדער?
יישר כח
תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:
בעזרת ה' יתברך
יום ב' לסדר טהרה, כ"ו ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר.
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
וואס פרעגסטו צי עס איז בכלל דא עפעס וואס צו טון? אודאי איז דא וואס צו טון, מען דארף תשובה טון! יעדער איינער דארף זיך מאכן א חשבון הנפש און פאררעכטן וואס מען דארף פאררעכטן. ווייל ווען עס קומט שוועריקייטן אויף די וועלט איז אלעס נאר אונז אויפצואוועקן פון שלאף, מיר זאלן תשובה טון און חס ושלום זאגן אז די צרה קומט פון זיך אליינס, עס איז א טבע, מקרה, מזל.
ווער עס זאגט אז די קאראנע קומט פון זיך אליינס, דער איז אן אכזר, א רוצח; ווייל אז מען טוט נישט קיין תשובה, מען קוקט דאס אן ווי א זאך וואס וועט אריבער גיין וועט מאכן אז עס זאל קומען נאך צרות רחמנא לצלן.
ווי מעג א איד פרעגן אזא שאלה, צי עס איז דא וואס צו טון? אודאי איז דא וואס צו טון, מיר דארפן טון תשובה טון. די תורה זאגט (רמב"ם הלכות תעניות, פרק א) ווען עס קומט א צרה דארף מען וויסן אז דאס איז צוליב אונזערע מעשים וואס מיר דארפן פאררעכטן, אזוי ווי דער נביא זאגט (ירמיהו ה, כה): "עֲוֹנוֹתֵיכֶם הִטּוּ אֵלֶּה וְחַטֹּאותֵיכֶם מָנְעוּ הַטּוֹב מִכֶּם", אייערע עבירות האט דאס אלעס געברענגט און אוועק גענומען אלע גוטס, און דער וואס זאגט: "מִמִּנְהַג הָעוֹלָם אֵרַע לָנוּ, וְצָרָה זוֹ נִקְרָה נִקְרֵית", דאס איז די סדר פון די וועלט, עס פאסירט אזוי וכו', "הֲרֵי זוֹ דֶּרֶךְ אַכְזָרִיּוּת, וְגוֹרֶמֶת לָהֶם לְהִדַּבֵּק בְּמַעֲשֵׂיהֶם הָרָעִים", איז דער מענטש א אכזר, "וְתוֹסִיף הַצָּרָה צָרוֹת אֲחֵרוֹת", און דאס וועט ברענגען חס ושלום נאך צרות, אזוי ווי עס שטייט אין די תורה (ויקרא כז, כז-כח): "וַהֲלַכְתֶּם עִמִּי בְּקֶרִי, וְהָלַכְתִּי עִמָּכֶם בַּחֲמַת קֶרִי", אויב איך וועל ברענגען צרות – זאגט דער אייבערשטער – און איר וועט זאגן אז דאס איז געקומען פון זיך אליין, וועל איך ברענגען נאך צרות.
דעריבער אז מיר שטייען אין אזא צייט דארף יעדער איינער זיך מתבונן זיין וואס ער דארף פאררעכטן און זיך פארנעמען צו טון גוטע מעשים, דורכדעם וועלן מיר געהאלפן ווערן מיט ניסים; די מחלה פון קאראנע און אלע אנדערע מחלות מיט וואס אידישע קינדער מוטשען זיך וועט אוועק גענומען ווערן פון אונז, אזוי ווי עס שטייט אין די תורה (שמות טו, כו): "כָּל הַמַּחֲלָה אֲשֶׁר שַׂמְתִּי בְמִצְרַיִם לֹא אָשִׂים עָלֶיךָ כִּי אֲנִי ה' רֹפְאֶךָ.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.