בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וישב, כ"ג כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

ערשטנס זאלסטו נישט נוצן דיין קאר ביז דו האסט אינשורענס; עס איז נישט קיין שפיל, מען טאר נישט פארן מיט א קאר אן קיין אינשורענס.

צווייטנס, אז דו ווילסט ארויסגיין פון דעם טיפן גרוב - זאלסטו די ערשטע זאך פון היינט און ווייטער מער נישט בארגן קיין איין פרוטה, און אז דו דארפסט אהיימברענגען געלט - זאלסטו גיין נאך געלט. דעם וועם דו ווילסט פרעגן: "קענסט מיר בארגן?" זאלסטו אנשטאט די ווארט 'בארגן' נוצן די ווארט 'העלפן'; פרעג: "קענסט מיר העלפן?" געענדיגט מיט בארגן, השמר והזהר, גראב נישט דעם גרוב טיפער; בארגן איז א קללה, אז מען האט חובות איז זייער זייער ביטער.

זאג יעדן טאג נאכן דאווענען די צען קאפיטלעך תהילים – די תיקון הכללי פון הייליגן רבי'ן [קאפיטל טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ], ווייל חובות קומט פון פגם הברית. אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קיב): "הִנֵּה יֵשׁ עֲבֵרָה, שֶׁעָנְשָׁהּ שֶׁל עֲבֵרָה הַהִיא, שֶׁיְּהֵא בַּעַל חוֹב תָּמִיד, וַאֲפִילּוּ יַעֲשֶׂה כָּל טַצְדְּקִי דְּאֶפְשָׁר, וְהִתְפַּעֲלוּת, לא יוֹעִיל כְּלָל, וְיִהְיֶה בַּעַל חוֹב תָּמִיד", עס איז דא אן עבירה וואס דער עונש פון דעם איז אז דער מענטש ווערט א גרויסער 'בעל חוב'. און אפילו דער מענטש וועט טון אלעס אויף די וועלט נישט צו זיין א בעל חוב - וועט ער אייביג בלייבן אין חובות; מוהרא"ש זאגט אז דאס איז די עבירה פון הוצאת זרע לבטלה - פגם הברית רחמנא לצלן.

אז דו ווילסט זיך ארויסזען פון דיינע חובות, זוך א שטילע ווינקל וואו קיינער איז נישט דארט, און רעד זיך אויס דיין הארץ צום אייבערשטן, זאג: "רבונו של עולם, איך דערטרענק זיך אין שווערע חובות, איך ווייס נישט וואס צו טון, איך קען נישט גיין צווישן מענטשן, איך בין שולדיג פאר אזויפיל מענטשן, איך בין זיך אליינס שולדיג, איך בין דורכגעפאלן מיט פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אוי וויי איז מיר, אוי וויי איז פאר מיין נשמה, איך האב אזויפיל געזינדיגט, איך האב נישט געהיטן מיינע אויגן, איך האב זיך צוגעברענגט צו עבירות.

אנא רחום, איך בעט דיר דערבארעמדיגער טאטע, דו ביסט דאך א רחום וחנון, דו ביסט דאך דער חנון המרבה לסלוח, אז מען טוט תשובה ביסטו מוחל אויף אלע עבירות, בעט איך דיר, זיי מיר מוחל אויף אלע מיינע שלעכטע מעשים, נעם מיך ארויס פון מיין בלאטע, נעם אן מיין תשובה און העלף מיר ארויסקריכן פון מיינע חובות".

אויך זאלסטו יעדן טאג גיין אין שול דאווענען מיט מנין די דריי תפילות, זיי זיך מוסר נפש אויף דעם. נאך תפילת שחרית זאלסטו זאגן די צען קאפיטלעך תהילים, און ווען דו דאווענסט שחרית מיטן טלית, זאלסטו זיך איינוויקלען אונטער די טלית און שטילערהייט שעפשען צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, ווי אזוי זע איך זיך ארויס פון מיינע חובות, איך ווייס נישט וואו צו גיין, איך ווייס נישט וואס צו טון, איך בין שולדיג פאר אזויפיל מענטשן, העלף מיר טאטע".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

די בעסטע אינשורענס איז די הייליגע תורה! חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין פב.) דער הייליגער תנא רבי נהוראי זאגט, "מַנִּיחַ אֲנִי כָּל אֻמָּנוּת שֶׁבָּעוֹלָם וְאֵינִי מְלַמֵּד אֶת בְּנִי אֶלָּא תוֹרָה", איך לערן מיט מיינע קינדער תורה, איך לערן זיי נישט אויס קיין אנדערע ארבעט, "כְּשֶׁאָדָם בָּא לִידֵי חֹלִי אוֹ לִידֵי זִקְנָה אוֹ לִידֵי יִסוּרִין וְאֵינוֹ יָכוֹל לַעֲסוֹק בִּמְלַאכְתּוֹ, הֲרֵי הוּא מֵת בְּרָעָב", ווייל ווען א מענטש ווערט קראנק, אדער ווען מען ווערט אלט, אדער ווען מען האט שווערע יסורים מען קען נישט ארבעטן, שטארבט מען פון הונגער, "אֲבָל הַתּוֹרָה אֵינָהּ כֵּן", אבער ווען מען לערנט תורה איז נישט אזוי, "אֶלָּא מְשַׁמְּרַתּוּ מִכָּל רַע בְּנַעֲרוּתוֹ", די תורה היט אפ דעם מענטש אין זיינע יונגע יארן, "וְנוֹתֶנֶת לוֹ אַחֲרִית וְתִקְוָה בְזִקְנוּתוֹ", און עס געבט כח אין די עלטערע יארן.

געב אכטונג פון די אלע וואס ווילן ארויס נעמען געלט פון דיר מיט זייערע זיסע רייד וכו' וכו', לאז זיך נישט פארדרייען דעם קאפ וכו'; לייף אינשורענס איז נישט קיין חסרון אין אמונה עס איז א חסרון אין חכמה, עס פעלט נישט אויס און עס העלפט נישט וכו' וכו', ענדערש גרייט זיך אן מיט פרקים משניות און דפים גמרא - וועסטו האבן פאר דיר א גוט לעבן און דו וועסט האבן וואס איבער צו לאזן פאר דיינע קינדער און אייניקלעך, אזוי ווי שלמה המלך זאגט (משלי יד כו): "בְּיִרְאַת ה'", לעבן מיט'ן אייבערשטן, "מִבְטַח עֹז", איז א שטארקע פארזיכערונג, "וּלְבָנָיו", און פאר זיינע קינדער, "יִהְיֶה מַחְסֶה", וועט ער זיין א באשיצונג; די קינדער וועלן זיך פארזיכערן מיט די זכותים פון טאטע'ן.

נעם די אינשורענס וואס מען געניסט פון "מעביר סדרה זיין", וועסטו האבן אריכות ימים ושנים. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ח): "לְעוֹלָם יַשְׁלִים אָדָם פָּרָשִׁיּוֹתָיו עִם הַצִבּוּר שְׁנַיִם מִקְרָא וְאֶחָד תַּרְגּוּם", מען זאל יעדע וואך מעביר סדרה זיין צוויי מאל די חומש און איין מאל תרגום, "שֶׁכָּל הַמַּשְׁלִים פַּרְשִׁיּוֹתָיו עִם הַצִבּוּר מַאֲרִיכִין לוֹ יָמָיו וּשְׁנוֹתָיו", ווייל ווער עס איז מעביר סדרה וועט זוכה זיין צו אריכות ימים ושנים; דאס איז די בעסטע אינשורענס פאר אריכות ימים און דאס ראטעוועט א מענטש פון אלעם שלעכטס.

א ליכטיגן חנוכה.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ואתחנן, י' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן

טייערער ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

לייף אינשורענס איז אן איבריגע זאך, עס פעלט בכלל נישט אויס, אבער העלט אינשורענס - זאגט מוהרא"ש - מוז מען האבן, ווייל חס וחלילה אז מען דארף אנקומען אין שפיטאל, אדער צו א דאקטער - דארף מען האבן דעקונג.

אזוי אויך אינשורענס אויף די דירה, איז אויך א זאך וואס מען דארף מאכן, ווייל חס ושלום אז עס וועט פאסירן א שריפה קען מען אין איין רגע בלייבן בערום ובחוסר כל.

העלט אינשורענס איז נישט קיין חסרון אמונה; מען דארף האבן אמונה און בעטן דעם אייבערשטן מען זאל נישט דארפן אנקומען צו קיין דאקטער, און אזוי אויך פייער אינשורענס איז נישט קיין חסרון אין אמונה; מען דארף האבן אמונה און בעטן דעם אייבערשטן מען זאל קיינמאל נישט דארפן אנקומען צו דעם.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

העלט"ה אינשורענס איז וויכטיג צו האבן, אויך אז מען האט אן אייגענע דירה איז וויכטיג צו מאכן פייער אינשורענס; לייף אינשורענס - פעלט נישט אויס.

די בעסטע לייף אינשורענס איז וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ח.): "לְעוֹלָם יַשְׁלִים אָדָם פַּרְשִׁיוֹתָיו עִם הַצִּבּוּר שְׁנַיִם מִקְרָא וְאֶחָד תַּרְגוּם, שֶׁכָּל הַמַּשְׁלִים פַּרְשִׁיוֹתָיו עִם הַצִּבּוּר מַאֲרִיכִין לּוֹ יָמָיו וּשְׁנוֹתָיו", ווער עס לערנט די פרשה יעדע וואך, צוויי מאל די חומש און איין מאל תרגום - וועט זוכה זיין צו אריכות ימים ושנים.

מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט, מענטשן זוכן פון אונטער דער ערד סגולות פאר אריכות ימים, קיינעם פאלט נישט ביי צו טון די סגולה וואס די הייליגע חכמים געבן אונז; עס איז נישט נאר א סגולה, עס איז א מצוה, א חיוב - מדרבנן, און עס ברענגט צו גרויסע מדריגות.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.