שאלה אין קורצן ענין
#35 - ווי אזוי מען מעסט זיך אויב מען איז פרייליך?
סיפורי צדיקים, אידישע שטוב, שמחה, פירושים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


דער ראש ישיבה שליט"א שרייבט אין די הייליגע לעכטיגע בריוון אז מוהרא"ש זאגט אז א מענטש קען זיך מעסטן אויב ער איז ביי די קדושה אדער ביי די טומאה, אז אויב מען איז פרייליך איז מען ביי די קדושה. האב איך געוואלט פרעגן ווי אזוי מען מעסט זיך אויב מען איז פרייליך?


יישר כח פאר'ן ראטעווען מיין לעבן, פאר'ן מיך איבערצייגן אז די עכטע סחורה איז לערנען און דאווענען און שלום בית.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, י"ג שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מוהרא"ש פרעגט, מען זעט די תורה דערציילט, יוסף הצדיק איז געזיצן אין תפיסה און ער פרעגט די שר המשקים און די שר האופים (בראשית מ, ז): "מַדּוּעַ פְּנֵיכֶם רָעִים הַיּוֹם", פארוואס איז ענקער פנים אזוי שלעכט? ענק זענען אזוי צוגעלייגט; פרעגט מוהרא"ש, וואס זאל אנגיין יוסף אז צוויי גוים טמאים פון תפיסה זענען צוגעלייגט און דערביטערט? זאגט מוהרא"ש, יוסף הצדיק האט נישט געקענט ליידן קיין עצבות און מרה שחורה; ווייל ווער עס איז באמת פרייליך - קען נישט ליידן צו זען אנדערע מענטשן אין עצבות און אין מרה שחורה, שטייט אין פסוק (שם לט, ב): "וַיְהִי אִישׁ מַצְלִיחַ", יוסף הצדיק איז געווען אן איש מצליח, זאגן די הייליגע חכמים (בראשית רבה פו, ד) ער איז געווען: "גבר קפוז", ליסטיג און לעבעדיג.


דאס איז די סימן פון שמחה, אז מען מאכט א צווייטן פרייליך; אנגעהויבן אין שטוב, מען שמייכלט און מען געבט גוטע ווערטער פאר די ווייב און קינדער, און אויך אין שול און אין ארבעט און וואו אימער מען גייט געבט מען יעדן א שמייכל און א גוט ווארט. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן מג), עס זענען דא מענטשן וואס דרייען זיך ארום זייער צעבראכן פון די יסורים וואס זיי גייען אריבער און זיי קענען קיינעם נישט דערציילן וואס זיי ליידן. זיי וואלטן ווען געוואלט דערציילן פאר איינעם וואס זיי גייען אריבער, אבער זיי האבן נישט מיט וועמען צו שמועסן, און ווען זיי זעען א מענטש מיט א שמייכל, ווערן זיי אויפגעלעבט דורכדעם, "וּלְהַחֲיוֹת אָדָם אֵינוֹ דָּבָר רֵק", און מחי' זיין א מענטש איז גארנישט קיין קלייניקייט, "כִּי הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד", עס איז זייער א גרויסע זאך, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תענית כב.), אליהו הנביא האט באגעגנט רבי ברוקא אויפן גאס, האט ער אים געוויזן אויף צוויי מענטשן אז זיי זענען בני עולם הבא, ווייל זיי גייען ארום פרייליך מאכן אידישע קינדער, זיי שמייכלען צו יעדן איינעם, און ווען זיי זעען ווי צוויי מענטשן קריגן זיך מאכן זיי דארט פרייליך ביז זיי בעטן זיך איבער.



דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#34 - ווי אזוי קען א אידישע מאמע פירן א שטוב ריכטיג?
התחזקות, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, אידישע שטוב, דרשות, ריינקייט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר די הערליכע וויכטיגע שיעורים, עס האט מיר ממש געראטעוועט מיין לעבן, אבער ווען איך הער די שיעורים ווי אזוי א אידישע מאמע דארף פירן א שטוב, עס האלטן ריין און מסודר, גייט עס מיר נישט, וויפל איך פרוביר צו האלטן סדר אין שטוב, האלט עס אן נאר פאר אפאר טעג, און דערנאך פלאצט עס, די גאנצע שטוב גייט אויף רעדער, און איך ווער זייער צובראכן פון דעם, איך הויב אן טראכטן אז פון מיר וועט שוין גארנישט ווערן און איך טויג צו גארנישט, וואס איך פרוביר נאר צו טון, האלט עס נישט אן מער ווי פאר עטליכע טעג.


פארשטייט זיך אז ווען די גאנצע שטוב איז אזוי איבערגעקערט, האב איך נישט קיין פינטל ישוב הדעת צו די קינדער, און איך שעם זיך פשוט פון מיין מאן, איך האב רחמנות אויף אים אז ער האט אזא אומבאפארעטע פרוי.


איך וועל זיך שטארק פרייען אויב דער ראש ישיבה וועט מיר קענען געבן אן עצה, און א תפילה, אויף דעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות לב:): "ארבעה צריכין חזוק", אויף פיר זאכן דארף מען כסדר חיזוק, "ואלו הן, תורה ומעשים טובים", מען דארף חיזוק צו לערנען תורה און צו טון גוטע זאכן, "תפלה ודרך ארץ", מען דארף חיזוק אויף תפילה און אויף דרך ארץ; דרך ארץ מיינט ארבעט וואס מען האט צו טון, צום ביישפיל, אן ארבעטער וואס ארבעט - דארף חיזוק צו גיין ארבעטן, א סוחר וואס קויפט און פארקויפט סחורה - דארף חיזוק צו קויפן און פארקויפן זיינע סחורה; אזוי אויך א אידישע פרוי, א אידישע מאמע - דארף חיזוק אנצוגיין מיט די שטוב ארבעט.


מיינט נישט אז נאר איר דארפט חיזוק; דער הייליגער רבי - ער איז דאך געווען אזוי גרויס, מיר האבן נישט קיין השגה ווי גרויס דער רבי איז געווען - האט אויך געווארט אויף חיזוק. דער רבי האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מח): "שָׁמַעְנוּ מִצַּדִּיק אֲמִתִּי שֶׁאָמַר", איך האב געהערט פון אן אמת'ן צדיק וואס האט געזאגט (מיר האבן געהערט פון מוהרא"ש אז דאס איז דער רבי אליינס): "שֶׁאִלּוּ הָיָה אוֹמֵר לוֹ אֶחָד, יִהְיֶה מִי שֶׁיִּהְיֶה", אויב וואלט ער געהאט איינעם, נישט קיין חילוק ווער דער מענטש איז, וואס זאל אים זאגן, "בְּעֵת שֶׁעָסַק בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם בִּתְחִלָּתוֹ", ווען ער האט אנגעהויבן דינען דעם אייבערשטן, "אָחִי", ברודער, "חֲזַק", שטארק זיך, "וֶאֱחֹז עַצְמְךָ", און דערהאלט זיך, "הָיִיתִי רָץ וּמִזְדָּרֵז מְאֹד בַּעֲבוֹדָתוֹ יִתְבָּרַךְ", וואלט איך זוכה געווען צו טון אסאך מער אין עבודת השם, "כִּי גַּם עָלָיו עָבַר כָּל הַנַּ"ל", ווייל אויף אים איז אויך אריבער שווערע ביטערע נסיונות, "וְלֹא הָיָה שׁוֹמֵעַ שׁוּם הִתְחַזְּקוּת מִשּׁוּם אָדָם", ער האט אויך געשפירט ביי זיך ווי קיינער דארף אים נישט, און קיינער האט אים נישט געגעבן קיין שום חיזוק ווערטער.


עס איז זייער וויכטיג פאר יעדן איינעם אויסצוהערן שיעורים פון חיזוק, יעדער איינער דארף חיזוק; בפרט אידישע פרויען - זיי דארפן דאס מערסטע חיזוק, ווייל זיי זענען עוסק אין אויפבויען די וועלט. די וועלט שטייט אויף אידישע פרויען, זיי זענען פארנומען מיט די קינדער, עס ליגט אויף זיי די שווערע ארבעט פון ברענגען קינדער און זיי אויפהאדעווען, נישט אומזיסט האט דער רבי געזאגט פאר אנשי שלומינו מען זאל זייער אכטונג געבן אויף די כבוד פון די ווייב. דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רסד): "הֲלֹא הַנָּשִׁים הֵם סוֹבְלִים צַעַר וְיִסּוּרִים גְּדוֹלִים מְאֹד מְאֹד מִיַּלְדֵיהֶם", די פרויען האבן דאך אזעלכע שווערע ווייטאג פון די קינדער, "צַעַר הָעִבּוּר, וְהַלֵּדָה, וְהַגִּדּוּל", זיי ליידן ביים ווארטן וכו', ביים געבוירן וכו' און ביים אויפציען, "כַּאֲשֶׁר יָדוּעַ לַכֹּל עֹצֶם מַכְאוֹבָם וְצַעֲרָם וְיִסּוּרֵיהֶם", אזוי ווי עס איז באקאנט פאר אלעמען זייער שווערע לעבן.


אויב עס איז אייך שווער די ארבעט - זאלט איר מאכן אביסל, מען דארף נישט מאכן אלעס אויף איין מאל, מען מאכט אביסל דא אביסל דארט, מען בעט דעם מאן זאל ארויסהעלפן, ביידע אינאיינעם איז גרינגער. שלמה המלך זאגט (קהלת ד, ט): "טוֹבִים הַשְּׁנַיִם מִן הָאֶחָד", עס איז בעסער צוויי אינאיינעם ווי אליינס; איינער אליינס פאלט פון די כוחות, אינאיינעם מיט'ן מאן - וועט אייך זיין גרינגער.


בשעת איר מאכט די ארבעט - זאלט איר רעדן און שמועסן מיט'ן אייבערשטן. דאס רעדן צום אייבערשטן געבט כח, עס מאכט גרינג. אמונה געבט כח, אמונה מאכט תחיית המתים; אזוי ווי מען נעמט אריין אין זיך דעם אייבערשטן, אפילו מען האט נישט קיין איין טראפ כח, מען ליגט ווי א טויטער, מען קען זיך נישט רירן, ווי נאר מען הויבט אן טראכטן פונעם אייבערשטן - ווערט מען לעבעדיג.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#33 - וואס קען א פרוי טון ווען איר מאן האט א סמארטפאון?
שלום בית, קדושה, חיזוק פאר פרויען, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, אידישע שטוב, סמארטפאון, שבת ליכט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט בעטן אויב דער ראש ישיבה קען געבן חיזוק פאר פרויען וואס זייערע מענער האבן א סמארטפאון.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תצוה, ו' אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אסאך פרויען דארפן חיזוק אויף דעם פרט, און מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף, מיט די שכל פון רבי'ן, און מיט אסאך סבלנות - קען מען זוכה זיין צו אן ערליכע שטוב, א ריינע שטוב.


איר ווייסט אודאי דאס וואס מען לערנט מיט אלע מיידלעך און פרויען, "בִּזְכוּת נָשִׁים צִדְקָנִיּוֹת נִגְאַלוּ אֲבוֹתֵינוּ מִמִּצְרַיִם" (סוטה יא.), בזכות די ערליכע פרויען זענען אונזערע עלטערן ארויס פון מצרים; וואס פאר א גרויסע זאכן האבן די ערליכע פרויען געטון אז זיי האבן געברענגט די גאולה? דערציילן די הייליגע חכמים (שם), די אידן אין מצרים האבן געארבעט זייער שווער און זיי האבן נישט געהאט קיין כח פאר גארנישט, זיי האבן בכלל נישט געוואלט אהיים קומען, ווער רעדט נאך פון האבן קינדער וכו' וכו', זייער קאפ איז געווען אויסגעברענט פון ארבעטן שווער; אזוי ווי היינטיגע טעג, די וואס האבן א טעלעפאן און זענען איינגעטונקען ראשו ורובו אינעם טעלעפאן, קאפ און הארץ אין די נייעס, די מח מחשבה אין די נארישקייטן; די אידן אין מצרים זענען געווען שמוציג פון די פעלד ארבעט, זיי האבן נישט געטראכט פון אהיים גיין.


די ערליכע פרויען, די נשים צדקניות - זענען ארויס אין פעלד צו זייערע מענער, זיי האבן מיט געברענגט וואסער, יעדע פרוי האט אפגעוואשן איר מאן, און דער אייבערשטער האט געמאכט א נס, בשעת זיי זענען געגאנגען שעפן וואסער איז אריין געשווימען קליינע פיש, דאס האבן זיי געגעבן פאר זייערע מענער, און יעדע פרוי האט גערעדט שיין צו איר מאן, מיט ליבשאפט, און זיך שיין געמאכט פאר אים וכו', ביז דער מאן האט באקומען א שטארקע ליבשאפט צו זיין ווייב, אזוי זענען זיי געווען צוזאמען וכו' וכו', און אזוי איז ארויסגעקומען כלל ישראל.


די הייליגע חכמים זאגן (ילקוט רות, ד'): "בִּזְכוּת נָשִׁים צִדְקָנִיּוֹת עֲתִידִין לְהִגָּאֵל", אין זכות פון די נשים צדקניות וועלן מיר ארויסגיין פון דעם לאנגן ביטערן גלות ; בזכות די ערליכע פרויען וואס טוען דאס זעלביגע וואס די ערליכע פרויען האבן געטון אין מצרים, זיי ווארטן אפ דעם מאן, זיי גייען אנטקעגן דעם מאן, זיי קוקן נישט אויף גארנישט, זיי ארבעטן מיט חכמה, זיי רעדן שיין צום מאן, זיי האבן ליב דעם מאן, - ביז דער מאן וויל פון זיך אליינס שוין נישט די אלע נארישקייטן.


אז מען האט א גוטע ווייב, אן ערליכע פרוי, א קלוגע, וואס זי איז פון איין זייט שטארק ביי זיך נישט צו האבן קיין כלים וואס רבנים אסר'ן, און פון די אנדערע זייט זענען זיי גוט צום מאן, אפילו ער איז נאכנישט דערביי - אין זייער זכות וועלן מיר אויסגעלייזט ווערן.


ביי די שבת ליכט דערמאלט איז א צייט וואס פרויען קענען פועל'ן גרויסע ישועות. מוהרא"ש זאגט, ווען פרויען וואלטן געוויסט וואס זיי קענען אויסבעטן ביי די ליכט - וואלטן זיי זיכער גע'פועל'ט אלעס וואס זיי דארפן.


מוהרא"ש דערציילט, רבי נתן האט געבעטן זיין ווייב און זיינע טעכטער, ווען זיי צינדן אן די שבת ליכט זאלן זיי בעטן דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם אזוי ווי איך צינד אן די ליכט, אזוי זאל אנגעצינדן ווערן דעם הייליגן רבינ'ס ליכט אין אלע אידישע הערצער"; דאס דארפן אלע פרויען בעטן ביי די שבת ליכט: "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם אַזוֹי וִוי אִיךְ צִינְד יֶעצְט אָן דִי שַׁבָּת לִיכְט, מַאךְ אוּנְז לִיכְטִיג אוּנְזֶער לֶעבְּן אוּן מַאךְ לִיכְטִיג פַאר אַלֶע אִידִישֶׁע קִינְדֶער; אַלֶע זָאלְן וִויסְן פוּן דִיר אוּן אַלֶע זָאלְן וִויסְן פוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן. צִינְד אָן מַיין מַאן'ס הַארְץ עֶר זָאל דִיךְ דִינֶען מִיט לִיבְּשַׁאפְט אוּן צִינְד אָן דִי הֶערְצֶער פוּן מַיינֶע קִינְדֶער".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#32 - ווי אזוי מאך איך פרייליך אין שטוב, ווען מיין ווייב איז אלץ אנגעצויגן און נערוועז?
שלום בית, סיפורי צדיקים, צרות, אידישע שטוב, שמחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב לעצטנס געהערט ביי די שיעור ווי דער ראש ישיבה שליט"א זאגט אז מען דארף זען עס זאל אלץ זיין פרייליך אין שטוב; וואס קען איך אבער טון אז מיין ווייב איז זייער אן אנגעצויגענע פרוי, זי שרייעט א גאנצן טאג ווי א טערקלטויב, וואס איך האב נאר פרובירט איר צו העלפן און צו מאכן פרייליך העלפט עס א בוידעם, די שטוב בלייבט אלץ אנגעצויגן.


אויך האט דער ראש ישיבה געזאגט אז דער מאן דארף ארבעטן אויף דעם אז די ווייב זאל אים ארויפקוקן. מיינע ווייב'ס געשוויסטער האבן אבער א שלעכטע געוואוינהייט חוזק צו מאכן פון זייערע מענער, זיי ווייזן איינער פאר'ן צווייטן ווי אזוי מען קען דערנידערן דעם מאן, און מיין ווייב וויל נישט בלייבן אונטערשטעליג. ווען מיין ווייב רעדט אויפ'ן טעלעפאן מיט אירע שוועסטערס, וועט זי אינמיטן אלץ עפעס רעדן שטרענג צו מיר, מיך הייסן עפעס טון, אז אירע שוועסטער זאלן זען ווי אזוי זי קען רעדן צו מיר, און דאס קוקן זיי ארויף.


אויך האלטן זיי אז זייער משפחה איז די חשובסטע און קלוגסטע משפחה אויף דער וועלט, און יעדער אנדערש איז משוגע.


ווי אזוי געבט מען זיך אן עצה?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בשלח, ח' שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז נישט גרינג אויסצולערנען אין איין בריוו שלום בית ווען דער הייליגער רבי נתן האט געזאגט אז ער וואלט ווען געדארפט שרייבן אויף שלום בית נאך א גאנצע סעט לקוטי הלכות; מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך פרובירן צו שרייבן אפאר ווערטער וואס איך האב מקבל געווען פון מוהרא"ש.


קודם כל, איך ווייס נישט אויב דו ביסט יא אזוי ווי עס דארף צו זיין; דו לייגסט אראפ אינעם בריוו ווי זי איז די שלעכטע און דו ביסט דער גוטער, איך האב מקבל געווען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו אז שלום בית איז תלוי אינעם מאן; דער מאן קען דערגיין און ער דארף אויסטרעפן פארוואס זי שרייט, וואס עס טוט איר וויי און וואס עס שטערט איר אין לעבן.


בדרך כלל דארף א פרוי מען זאל איר געבן יחס וכו', מען זאל איר געבן אנערקענונג; דער מאן דארף איר דאס געבן. עס איז זייער גרינג צו שרייבן אז זי שרייט, זי קוויטשעט וכו' וכו' - די לשונות וואס דו שרייבסט, טערקלטויב וכו' - אבער יעדע זאך האט א סיבה; א פרוי שרייט נישט סתם אזוי, עפעס פעלט איר אין לעבן. איך וויל וויסן אויב דו פאלגסט וואס דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רב) אז פרויען דארפן כבוד, זיי זענען זייער מקפיד אויף דעם; נאך האט דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רסד) מען דארף זייער מכבד זיין די ווייב און איר האלטן טייער, ווייל זי ליידט שווערע פיין פון ווארטן, געבוירן און אויפציען די קינדער וכו'.


אז דו וועסט אכטונג געבן אויף איר, דו וועסט איר נישט גיין אויף די נערווען וכו', דו וועסט איר נישט טשעפען און איר דערנידערן - וועסטו זען ווי זי וועט ווערן גוט צו דיר, זי וועט זיך פירן שיין צו דיר. אז דו וועסט איר געבן געלט, דו וועסט איר קויפן קליידער, שיך וכו'; דו וועסט איר העלפן אין שטוב - וועסטו זען אז זי איז נישט אזוי שלעכט, זי וועט ווערן גוט צו דיר; דאס אלעס האב איך מקבל געווען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו.


און אז דו וועסט מיר זאגן דו האסט אלעס פרובירט, אלעס געטון - און זי איז נאכאלץ שלעכט צו דיר - זאלסטו געדענקען וואס די הייליגע חכמים זאגן (עירובין מא:): "מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ אִשָּׁה רָעָה אֵינוֹ רוֹאֶה פְּנֵי גֵּיהִנּוֹם", ווער עס האט א שלעכטע פרוי וועט נישט אנקומען אין גיהנום, די גמרא פרעגט: "לְמַאי נַפְקָא מִינָהּ?" וואס איז דאס אונז נוגע אויף למעשה? "לְקַבּוּלֵי מֵאַהֲבָה", מען זאל דאס אננעמען מיט ליבשאפט. ביי די אנדערע זאכן וואס די גמרא רעכנט דארט אויס זאגט די גמרא: "לְמִבָּעֵי רַחֲמֵי", מען זאל בעטן דעם אייבערשטן, פארוואס דא זאגט די גמרא: "לְקַבּוּלֵי מֵאַהֲבָה", מען זאל דאס אננעמען באהבה? זאגט דער רבי (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן צ): "אִם תִּהְיֶה אִשָּׁה רָעָה אַל יִבְגֹּד בָּהּ וְלֹא יְגָרְשֶׁנָּה, כִּי עַל יָדָהּ אֵינוֹ רוֹאֶה פְּנֵי גֵּיהִנֹּם", נעם דאס אן באהבה ווייל דאס וועט דיך ראטעווען פון גיהנום; דאס איז דעם רבינ'ס וועג ווען מען האט א פרוי א כעסנית.


דאס איז דעת מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, מען זאל זיין אין שטוב אן עניו, שפל וסבלן; פרובירן מיט אלע וועגן געבן גוטע ווערטער, און געדענקען אז דאס וועט ראטעווען פון גיהנום. אזוי ווי מוהרא"ש האט אונז דערציילט, איינמאל האט דער הייליגער צדיק רבי ר' זושא זכותו יגן עלינו איינגעדרימלט און גע'חלומ'ט ווי ער איז אויבן אין הימל און מען פירט אים אריבער די טירן פון גיהנום, עס האט אים אנגעכאפט א שרעק און ער האט אנגעהויבן שרייען: "געוואלד! ראטעוועט! טראגט מיר אוועק פון דא!" ביז עס איז געקומען צו פליען א מלאך און אים געפרעגט: "זושא, וואס שרייסטו?" האט ער געענטפערט: "איך ציטער און איך שרעק זיך פון די ביטערע שטראפן וואס קומען פאָר דא אויבן אין גיהנום", האט אים דער מלאך געזאגט: "ניין זושא, דאס איז נישט פאר דיר, דו האסט א ווייב גענענדל, דו קומסט אלעס אפ אונטן".


מוהרא"ש פלעגט דערציילן וואס דער הייליגער צדיק רבי ר' זושא פלעגט ליידן פון זיין ווייב גענענדל; זי פלעגט שרייען אויף אים, ווען זי איז געווארן ברוגז האט זי אים געזידלט און געזאגט: "דו ביסט דער ערגסטער מענטש פון די גאנצע וועלט"; זי האט אים געגעבן צו שפירן ווי ער איז דער ערגסטער, ערגער פון אים איז נישטא.


ווען דער צדיק רבי ר' זושא זכותו יגן עלינו האט זיך דערוועקט פונעם חלום האט ער געזאגט צו זיך: 'הלוואי זאל מיין ווייב גענענדל שרייען נאך אויף מיר; אויב קום איך אפ מיט די צער די עונשים פון גיהנום - איז מיר דאס כדאי'.


דער אייבערשטער זאל דיר געבן די שכל, דו זאלסט וויסן ווי אזוי צו לעבן מיט דיין ווייב.

#31 - רעדן שיין צו די ווייב?
שלום בית, לימוד התורה, אידישע שטוב

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך דארף חיזוק אויף צו רעדן שיין צו מיין ווייב, איר צו געבן גוטע ווערטער, איר אויסצוהערן, און צו וויסן און געדענקען אז ווען זי וויינט איז עס נישט עק וועלט.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וירא, י"ב מרחשון, שנת תשפ"ו לפרט קטן


 


... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער זאלסט זייער אכטונג געבן ווי אזוי דו רעדסט צו דיין ווייב, זאלסט רעדן שיין צו איר, זאלסט רעדן ווייך צו איר, מיט די גרעסטע כבוד און דרך ארץ. מען קען זען אויפן מענטש ווי אזוי ער רעדט אין שטוב צו זיין ווייב; דער וואס רעדט שיין מיט דרך ארץ - דער איז אן ערליכער איד.


מוהרא"ש האט אונז שטענדיג דערמאנט מיר זאלן נישט פארגעסן ווי מיר האבן אויסגעקוקט איידער מיר האבן חתונה געהאט, ווי צעבראכן מען איז געווען, ווי מען האט שוין אויפגעגעבן אז מען וועט נאך אמאל חתונה האבן און האבן א שטוב. מוהרא"ש האט אונז געזאגט מיר זאלן יעדן אינדערפרי זאגן פארן אייבערשטן א דאנק און א לויב אויף דעם וואס מען האט א ווייב, מען איז חתונה געהאט.


דאס אז דיין ווייב וויינט - דאס איז ביי אלעמען, דאס איז די נאטור, פרויען זענען מער געפיליש, מער הארציג, וויינען זיי שנעלער, דעריבער זאגן חכמינו זכרונם לברכה (בבא מציעא נט.): "לְעוֹלָם יְהֵא אָדָם זָהִיר בְּאוֹנָאַת אִשְׁתּוֹ", מען זאל זייער אכטונג געבן נישט טשעפען די ווייב, "מִתּוֹךְ שֶׁדִּמְעָתָהּ מְצוּיָה", ווייל א פרוי וויינט גרינגער און שנעלער.


מאך זיך שיעורים אין חומש, משניות, גמרא, ועוד. לערן אויפן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), אז אפילו מען פארשטייט נישט זאל מען ווייטער לערנען. הלואי זאלסטו יעדן טאג גורס זיין אכצן פרקים משניות, לערן אין שטוב אויפן קול, לערן מיט א ניגון, דיין ווייב וועט זיך מחי' זיין ווען זי וועט דיך זען לערנען, אז מען לערנט ווערט מען איידל, מען רעדט איידל און מען האט א גוטע שלום בית.



דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#30 - וואו איז מיין מאן אוועקגעפלויגן מיט'ן טעבלעט?
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, קאמפיוטער, אידישע שטוב, טעבלעט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואוסט אז דאס וועט פאסירן אויב מיין מאן באקומט א טעבלעט. ער קומט אהיים פון די ארבעט, מיר זיצן ביים טיש און ער קוקט נישט אויף מיר בכלל, נאר אויפ'ן טעבלעט, מיר גיין שלאפן און ער איז אויפ'ן טעבלעט, איך וויל רעדן צו אים און ער איז פארנומען מיט'ן טעבלעט, און זעט גארנישט עפעס אנדערש אויסער זיין טעבלעט.


איידער ער האט געהאט דעם טעבלעט, ווען ער האט מיר געזאגט א צייט ווען ער קומט אהיים, איז ער דעמאלט געווען אינדערהיים, אבער יעצט אויב וועל איך אים נישט רופן, קען ער בלייבן אינדרויסן פאר לאנגע שעות.


איך ווייס אז ער איז נישט שלעכטס, אבער עס הרג'ט מיר אוועק אינגאנצן. איך מוז באטאנען אז דער טעבלעט האט א פילטער, אבער ער איז ממש צוגעקלעבט צו די סקרין. איך שפיר ממש ווי אין גיהנום, איך בין ממש פארלוירן.


מיר ווארטן ברוך ה' א שמחה, אבער אנשטאט צו זיין פרייליך, איז מיר בכלל נישט אינטערעסאנט דאס לעבן, איך שפיר בכלל נישט ווי איך האב א מאן, זיין קאפ און מח איז ערגעץ אוועקגעפלויגן, נישט מיט מיר.


מיר דארפן זייער וויכטיג הילף, איך קען מער נישט אזוי אנגיין, אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר ביטע העלפן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


מוצאי שבת קודש פרשת לך לך, י"א מרחשון, שנת תשפ"ו לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואס עס איז דא צו זאגן? דער טעבלעט, טעלעפאן, קאמפיוטער - מאכט חרוב שטובער, עס פארטרייבט די שכינה הקדושה. מוהרא"ש אין די בריוו רופט אן דעם קאמפיוטער - מכשף, כישוף מאכער, ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין סז:), וואס איז די נאמען כישוף? "שמכחישין פמליא של מעלה", זיי מאכן שוואך די כוחות פון די קדושה, און דאס איז די קאמפיוטער, טעבלעט, טעלעפאן וכדומה לזה.


בעטס דעם אייבערשטן אייער מאן זאל עס אפלאזן און אוועק ווארפן, בעטס ביי די שבת לעכט דעם אייבערשטן אז אייער שטוב זאל זיין אפגעהיטן פון אלע שלעכטס. נאר מיט תפילה קען מען זוכה זיין צו האבן א הייליגע שטוב, די טומאה כאפט זיך אריין אין די שענסטע שטיבער, ביי די שענסטע משפחות. ממש וואס דער נביא שרייט (ירמיה ט, כ): "כי עלה מות בחלונינו בא בארמנותינו להכרית עולל מחוץ בחורים מרחבות", עס מאכט חרוב די יוגנט, און נאר מיט תפילה פאר ערליכע דורות, מיט וויינען צום אייבערשטן - קען מען זוכה זיין צו האבן א ריינע שטוב.


איר מעגט זאגן אייער מאן שיינערהייט מיט שטארקע ליבשאפט: "אפשר איז בעסער פאר די שטוב עס זאל נישט זיין?" מען מעג רעדן, מען דארף רעדן, אבער עס מוז גיין מיט גרויס ליבשאפט און מיט איידלקייט, נישט דער מאן זאל שפירן ווי מען טיילט אים איין וואס צו טון, כאילו ער איז נישט בעל הבית; מען מוז צו דעם האבן גרויס חכמה.



דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#29 - די מעדעצין קען שאטן פאר'ן קינד?
שלום בית, רפואה, קינדער, מאוויס, אידישע שטוב, שמירת עינים, פחדים, כעס

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אלעס, און בפרט פאר'ן מאכ'ן מיין גן עדן שטוב פאר מיין געשמאקסטע און אינטרעסאנסטע פלאץ פאר מיר אויף די וועלט, די זכות זאל ביישטיין פאר'ן ראש ישיבה שליט"א, איך בין זייער פרייליך אז איך האב געטראפן דעם ראש ישיבה שליט"א אין ארץ ישראל, און איך בענק זיך שוין זייער.


איך האב געוואלט פרעגן איבער דעם וואס איך האב געהערט זאגן אז צו נעמען "אפידאראל" שאדט פאר'ן נפש פונעם קינד, איז דאס אמת? איז דא א מקור אויף דעם?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהר-בחוקותי, כ"ד אייר, ל"ט לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען מען ווערט מקורב צום הייליגן רבי'ן ווערט די שטוב ממש א 'גן עדן', עס ווערט א זיסע פלאץ, מען האט הנאה צו זיין אין שטוב, מען שפירט ווי די שכינה הקדושה איז דארט, דער רבי לערנט אונז אז אין שטוב איז דער אייבערשטער, און מען זאל מכבד זיין די ווייב, רעדן שיין מיט דרך ארץ. דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקסג): "אין די צייטן פון אברהם אבינו האט מען גערופן די שכינה הקדושה 'שרה', אין די צייטן פון יצחק אבינו האט מען גערופן די שכינה הקדושה 'רבקה', אין די צייטן פון יעקב אבינו האט מען גערופן די שכינה הקדושה 'רחל און לאה'", און דער רבי פירט אויס: "וכן הוא אצל כל אחד ואחד", און אזוי איז ביי יעדן איינעם, די ווייב איז בחינת שכינה.


בנוגע וכו'; מוהרא"ש זאגט אין שו"ת ברסלב (חלק מא, מכתב ה' תקמח) אז עס איז נישט קיין שום פראבלעם צו נעמען עפידורעל, דאס איז אלעס דמיונות, נעבעך פאר די מענטשן וואס גייען נאך די מדברים וואס שרעקן אן מיט נארישקייטן. די זאך שאט נישט פארן נפש פונעם קינד, ווייסט וואס שאדט פארן קינד? קוקן עבירות, קוקן מאוויס - דאס שאדט פארן קינד, דאס שאדט פארן נפש, רוח און נשמה, פון די מאמע, פון די טאטע און פון די קינד.


אויך כעס שאדט פאר די שטוב, אז מען כעס'ט זיך צעפאלט די שטוב, עס ווערט א חורבן. מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זיך נישט כעס'ן, מען זאל מוותר זיין.



דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#28 - ווי אזוי קען מען אוועקפארן אן די ווייב?
שלום בית, שבת קודש, חינוך הילדים, אידישע שטוב, פרנסה, משפחה, שבת התוועדות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


דעם קומענדיגן שבת גייען אלע אונזערע ארבייטערס ארויס אינאיינעם אויף א שבת התוועדות, אזוי ווי יאר יערליך. היינט האט מיין מענעזשער מיר געפרעגט אפשר דאך וויל איך מיטקומען, ער זאגט מיר אז ער קען נישט פארשטיין פארוואס איך כאפ זיך נישט צו דערצו, פארוואס ער ציעט מיר נישט מיטצוקומען. איך האב אים נישט געענטפערט, ווי אזוי קען איך אים זאגן אז עס איז מיר זייער געשמאק אינדערהיים מיט מיין ווייב? ער וועט עס בכלל נישט פארשטיין וואס איך רעד. זאל איך אים זאגן אז עס מיר וויכטיג צו זיין אינדערהיים מיט מיינע קינדער און זיי מחנך זיין? ער וועט נישט פארשטיין ווי אזוי איך האב בכלל געדולד זיי אויסצוהערן. זאל איך אים זאגן אז מיין וואקאציע איז מיט מיין ווייב, וועט ער נישט פארשטיין ווי אזוי מען קען זיך בכלל אפרוען מיט א ווייב אויפ'ן קאפ, די גאנצע סיבה פאר'ן אוועקפארן איז דאך נאר זיך אביסל אפצורוען פון די ווייב, ה' ירחם.


איך וויל זיך באדאנקען פאר'ן ראש ישיבה שליט"א פאר'ן מיך געבן א קלארע וועג וואס דער אייבערשטער וויל פון מיר אויף דער וועלט, יישר כח פאר מיר ווייזן א וועג אז עס זאל מיר זיין געשמאק אינדערהיים מיט מיין ווייב און קינדער, און בכלל פארשטיי איך נישט ווי אזוי מען קען אוועקפארן אין די הייסע זומער טעג אן א שמירה, און א ש'כח אז היינט צו טאגס קען איך שוין זיי נישט פארשטיין ווי אזוי מען קען בכלל הנאה האבן פון אוועקפארן אן די ווייב, מיט וועמען זאל איך פארברענגען? מיט א חבר וואס רעדט און לאכט פון מיר הונטער מיין רוקן? אזוי ווי מוהרא"ש פלעגט זאגן, "אויב א חבר, איז עס נאר די ווייב". ש'כח אייבערשטער אז איך בין אנגעקומען צו אזא הייליגע פלאץ און ש'כח ראש ישיבה שליט"א פאר אלעס.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אחרי קדושים, י' אייר, כ"ה לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


געלויבט דעם אייבערשטן אז מיר ווייסן פון רבי'ן, אשרינו מה טוב חלקינו ומה נעים גורלינו אז מיר האבן אזא רבי וואס געבט אונז אזעלכע עצות און מאכט אונז ליכטיג אז עס זאל אונז זיין געשמאק אין שטוב, עס זאל אונז זיין זיס און איינגענעם די מצוות פונעם אייבערשטן.


וואס איז שייך צו זאגן, עס איז א רחמנות אויף מענטשן; מען זוכט סיבות און תירוצים צו אנטלויפן פון שטוב, מען האט נישט קיין הנאה צו זיין אין שטוב מיט די ווייב און קינדער. בפרט לעצטנס איז געווארן א נייע אנשיקעניש, בעלי בתים נעמען צאם ארבעטערס אוועק פון שטוב, מען מאכט א שבת אינאיינעם אוועק פון שטוב, אוועק פון די ווייב און קינדער, און היינט גייט אזוי, וואס איינער מאכט - מיינען אלע מען דארף נאך מאכן, מען מיינט אז אזוי איז מען א גוטער בעל הבית, א גוטער מענעדזשער, עס איז נישט גערעכט און נישט אויסגעהאלטן.


שבת איז א צייט וואס דער טאטע זעט זיינע קינדער און פארברענגט מיט די קינדער, אנגעהויבן פון ערב שבת; זיי נעמען אין מקוה און זיי אראפלייגן שלאפן זיי זאלן זיין אויסגערוט פאר די סעודה. שבת גייט מען נישט אוועק פון שטוב, שבת נעמט דער טאטע די קינדער אין שול, אויפן וועג שמועסט ער מיט זיי, ער הערט זיי אויס וואס איז געווען די וואך מיט זיי אין חדר און אזוי ווייטער, און ביים דאווענען האלט דער טאטע די קינדער נעבן זיך, ער דאווענט מיט זיי, ער שמייכלט צו זיי, ער לערנט זיי ווי זיך צו פירן אין שול מיט דרך ארץ. שבת זיצט דער טאטע מיט די משפחה ביי די סעודות, מען פרייט זיך אינאיינעם אז מיר זענען די אויסדערוועלטע פאלק, די עם הנבחר, קינדער פארן אייבערשטן. מען זינגט זמירות און מען לערנט די קינדער מידות טובות.


שבת איז א צייט וואס מאן און ווייב לעבן מיט שלום און ליבשאפט, עס שטייט אין הייליגן זוהר (תקוני זוהר תקון כא, נז.), ערב שבת זאלן זיך מאן און ווייב איבערבעטן, און אפילו מען האט זיך נישט געקריגט ביז יעצט, זאגט דער הייליגער זוהר, ווען עס קומט שבת בעטן זיך מאן און ווייב איבער, ווייל שבת קודש דארף אלעס זיין דאפלט; א גאנצע וואך צינדט מען אן איין לעכט, שבת צוויי, א גאנצע וואך ווען מען עסט מאכט מען המוציא אויף איין ברויט, שבת אויף צוויי, דערפאר זאגט דער זוהר: "וְאִם אִית לוֹן שְׁלָמָא בְּכָל שִׁית יוֹמִין דְּחוֹלָא", אפילו דער וואס איז א גאנצע וואך געווען בשלום מיט זיין ווייב - יַעַבְדוּן תּוֹסֶפֶת בְּשַׁבַּתָּא בְּפִיּוּסָא דָא לְדָא בִּרְחִימוּ סַגִּי", דארף שבת זיין מער בשלום, מיט א שטארקע ליבשאפט.


וואויל איז דעם וואס לויפט נישט אוועק פון שטוב שבת, ער גייט נישט אין ערגעץ שבת, ער האט הנאה צו זיין אין שטוב; וועט ער זוכה זיין צו שיינע ליכטיגע דורות.



דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#27 - מעג מען זיך מתבודד זיין אינמיטן די שטוב ארבעט?
תפילה והתבודדות, אידישע שטוב

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מעג מען זיך מתבודד זיין, רעדן צום אייבערשטן און אים אויסדערציילן אלעס וואס ליגט אויפ'ן הארץ, אינמיטן טון די שטוב ארבעט? צום ביישפיל ווען מען וואשט די שטיבער און מען וואשט די געשיר, אדער אנדערע ארבעט אין שטוב?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת פקודי, כ"ג אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אודאי קען מען זיך מתבודד זיין אין די צייט וואס מען רייניגט די שטוב וכו', דאס האט דאך דער רבי געוואלט, מיר זאלן א גאנצן טאג, פון אינדערפרי ביז אויפדערנאכט ווען מען גייט שלאפן - זיך מתבודד זיין, שמועסן און אויסגיסן אונזער הארץ צום באשעפער.


דער רבי האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן צו): "שֶׁרְצוֹנוֹ שֶׁיִּהְיֶה לָנוּ כָּל הַיּוֹם כֻּלּוֹ הִתְבּוֹדְדוּת", איך האב געוואלט מען זאל א גאנצן טאג האבן התבודדות, "וּלְבַלּוֹת כָּל הַיּוֹם עַל זֶה", און מיט דעם זאל מען פארברענגן דעם גאנצן טאג, "אַך לָאו כָּל אָדָם יָכוֹל לְקַיֵּם זֹאת", אבער נישט יעדער איינער קען דאס טון, "עַל כֵּן בְּהֶכְרֵחַ לְצַוּוֹת לָהֶם שֶׁיִּהְיֶה לָהֶם עַל כָּל פָּנִים אֵיזֶה שָׁעָה הִתְבּוֹדְדוּת", דעריבער האט דער רבי גערעדט פון זיך באשטימען א באשטימטע צייט, א שעה התבודדות, "כִּי גַּם זֶה טוֹב מְאֹד", ווייל דאס איז אויך זייער גוט, "אֲבָל מִי שֶׁלִּבּוֹ חָזָק בַּה', וְרוֹצֶה לְקַבֵּל עָלָיו עֹל עֲבוֹדָתוֹ יִתְבָּרַךְ בֶּאֱמֶת", אבער ווער עס וויל זיך שטארקן אין עבודת השם, "רְצוֹנוֹ שֶׁיִּהְיֶה לוֹ כָּל הַיּוֹם הִתְבּוֹדְדוּת" זאל א גאנצן טאג עוסק זיין אין התבודדות, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (ברכות כא): "וּלְוַאי שֶׁיִּתְפַּלֵּל אָדָם כָּל הַיּוֹם כֻּלּוֹ", הלואי וואלט דער מענטש א גאנצן טאג געדאווענט, און מוהרא"ש געבט דאס צו פארשטיין, ווי קען זיין אזא זאך מען זאל א גאנצן טאג זיך מתבודד זיין? אמער מען דארף דאך עסן, און ערלעדיגן זאכן וכו', און לערנען און דאווענען, ווי איז שייך א גאנצן טאג זיך מתבודד זיין? זאגט מוהרא"ש, ווען מען ארבעט - איז מען זיך מתבודד ביים ארבעטן, און ווען מען עסט - איז מען זיך מתבודד ביים עסן, מען זאגט ארויס צום אייבערשטן - ווען מען קען נאר - נאך א ווארט און נאך א ווארט, און אזוי אויך ביים גיין און קומען און ביים לערנען, אלעס גייט אינאיינעם מיט התבודדות, מען מאכט מיט די ליפן, מען רעדט צום אייבערשטן, אזוי קען מען טון דעם רבינ'ס ווילן, זיך מתבודד זיין א גאנצן טאג.


וואויל איז דיר אז ביים רייניגן די שטוב און ביים רייניגן די געשיר - רעדסטו צום אייבערשטן און דו זינגסט זיך צום אייבערשטן, דאס וועט דיך ברענגען צו די העכסטע מדריגות. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קנד): "שֶׁדִּבֵּר עִם כַּמָּה צַדִּיקִים גְּדוֹלִים", ער האט גערעדט מיט אסאך גרויסע צדיקים, "וְאָמְרוּ שֶׁלֹּא הִגִּיעוּ לְמַדְרֵגָתָם", זיי האבן אים געזאגט אז זיי זענען נישט צוגעקומען צו זייערע מדריגות, "כִּי אִם עַל יְדֵי עִנְיָן פְּרָאסְטִיק", נאר דורך די פשוט'ע עבודה פון רעדן און שמועסן מיטן אייבערשטן, "שֶׁעָסְקוּ בַּעֲבוֹדָתָם בִּפְשִׁיטוּת גָּמוּר בְּהִתְבּוֹדְדוּת וְשִׂיחָה בֵּינוֹ לְבֵין קוֹנוֹ", זיי האבן אסאך גערעדט צום אייבערשטן פשוט'ערהייט און אסאך געשמועסט מיטן אייבערשטן, "וְעַל יְדֵי זֶה הִגִּיעוּ לְמַה שֶּׁהִגִּיעוּ, אַשְׁרֵי לָהֶם", און נאר אזוי זענען זיי צוגעקומען צו וואס זיי זענען צוגעקומען, וואויל איז זיי.



דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#26 - מעג מען זיך מתבודד זיין אינמיטן די שטוב ארבעט?
תפילה והתבודדות, אידישע שטוב

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מעג מען זיך מתבודד זיין, רעדן צום אייבערשטן און אים אויסדערציילן אלעס וואס ליגט אויפ'ן הארץ, אינמיטן טון די שטוב ארבעט? צום ביישפיל ווען מען וואשט די שטיבער און מען וואשט די געשיר, אדער אנדערע ארבעט אין שטוב?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת פקודי, כ"ג אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אודאי קען מען זיך מתבודד זיין אין די צייט וואס מען רייניגט די שטוב וכו', דאס האט דאך דער רבי געוואלט, מיר זאלן א גאנצן טאג, פון אינדערפרי ביז אויפדערנאכט ווען מען גייט שלאפן - זיך מתבודד זיין, שמועסן און אויסגיסן אונזער הארץ צום באשעפער.


דער רבי האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן צו): "שֶׁרְצוֹנוֹ שֶׁיִּהְיֶה לָנוּ כָּל הַיּוֹם כֻּלּוֹ הִתְבּוֹדְדוּת", איך האב געוואלט מען זאל א גאנצן טאג האבן התבודדות, "וּלְבַלּוֹת כָּל הַיּוֹם עַל זֶה", און מיט דעם זאל מען פארברענגן דעם גאנצן טאג, "אַך לָאו כָּל אָדָם יָכוֹל לְקַיֵּם זֹאת", אבער נישט יעדער איינער קען דאס טון, "עַל כֵּן בְּהֶכְרֵחַ לְצַוּוֹת לָהֶם שֶׁיִּהְיֶה לָהֶם עַל כָּל פָּנִים אֵיזֶה שָׁעָה הִתְבּוֹדְדוּת", דעריבער האט דער רבי גערעדט פון זיך באשטימען א באשטימטע צייט, א שעה התבודדות, "כִּי גַּם זֶה טוֹב מְאֹד", ווייל דאס איז אויך זייער גוט, "אֲבָל מִי שֶׁלִּבּוֹ חָזָק בַּה', וְרוֹצֶה לְקַבֵּל עָלָיו עֹל עֲבוֹדָתוֹ יִתְבָּרַךְ בֶּאֱמֶת", אבער ווער עס וויל זיך שטארקן אין עבודת השם, "רְצוֹנוֹ שֶׁיִּהְיֶה לוֹ כָּל הַיּוֹם הִתְבּוֹדְדוּת" זאל א גאנצן טאג עוסק זיין אין התבודדות, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (ברכות כא): "וּלְוַאי שֶׁיִּתְפַּלֵּל אָדָם כָּל הַיּוֹם כֻּלּוֹ", הלואי וואלט דער מענטש א גאנצן טאג געדאווענט, און מוהרא"ש געבט דאס צו פארשטיין, ווי קען זיין אזא זאך מען זאל א גאנצן טאג זיך מתבודד זיין? אמער מען דארף דאך עסן, און ערלעדיגן זאכן וכו', און לערנען און דאווענען, ווי איז שייך א גאנצן טאג זיך מתבודד זיין? זאגט מוהרא"ש, ווען מען ארבעט - איז מען זיך מתבודד ביים ארבעטן, און ווען מען עסט - איז מען זיך מתבודד ביים עסן, מען זאגט ארויס צום אייבערשטן - ווען מען קען נאר - נאך א ווארט און נאך א ווארט, און אזוי אויך ביים גיין און קומען און ביים לערנען, אלעס גייט אינאיינעם מיט התבודדות, מען מאכט מיט די ליפן, מען רעדט צום אייבערשטן, אזוי קען מען טון דעם רבינ'ס ווילן, זיך מתבודד זיין א גאנצן טאג.


וואויל איז דיר אז ביים רייניגן די שטוב און ביים רייניגן די געשיר - רעדסטו צום אייבערשטן און דו זינגסט זיך צום אייבערשטן, דאס וועט דיך ברענגען צו די העכסטע מדריגות. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קנד): "שֶׁדִּבֵּר עִם כַּמָּה צַדִּיקִים גְּדוֹלִים", ער האט גערעדט מיט אסאך גרויסע צדיקים, "וְאָמְרוּ שֶׁלֹּא הִגִּיעוּ לְמַדְרֵגָתָם", זיי האבן אים געזאגט אז זיי זענען נישט צוגעקומען צו זייערע מדריגות, "כִּי אִם עַל יְדֵי עִנְיָן פְּרָאסְטִיק", נאר דורך די פשוט'ע עבודה פון רעדן און שמועסן מיטן אייבערשטן, "שֶׁעָסְקוּ בַּעֲבוֹדָתָם בִּפְשִׁיטוּת גָּמוּר בְּהִתְבּוֹדְדוּת וְשִׂיחָה בֵּינוֹ לְבֵין קוֹנוֹ", זיי האבן אסאך גערעדט צום אייבערשטן פשוט'ערהייט און אסאך געשמועסט מיטן אייבערשטן, "וְעַל יְדֵי זֶה הִגִּיעוּ לְמַה שֶּׁהִגִּיעוּ, אַשְׁרֵי לָהֶם", און נאר אזוי זענען זיי צוגעקומען צו וואס זיי זענען צוגעקומען, וואויל איז זיי.



דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#25 - פארוואס בין איך נישט א גוטע מאמע?
חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, קינדער, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, אידישע שטוב, שבת ליכט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בעט שוין אזוי לאנג אז איך זאל ליב האבן מיינע קינדער, און נעבעך איינע פון מיינע קינדער ליידט פון מיר, מיינע מידות זענען נאך אזוי רוי, איך דארף הדרכה ווי אזוי זיך אומצוגיין מיט אים ווען ער ניצט זיי הענט אויף די אנדערע קינדער, ווען ער צעשרייט זיך ווען איך אדער מיין מאן פרעגן אים איבער עפעס וואס מיר האבן נישט פארשטאנען קלאר וואס ער האט געזאגט, ווען ער פארלירט זיך און טוט ווילדע זאכן, ווי למשל נעמען א בעזעם שטעקן צו שלאגן, ווי אזוי רעאגיר איך? וואס זאג איך דעמאלט?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת כי תשא, י"ב אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואס צעקלאפט איר זיך? וואס רעדט איר אזוי שלעכט אויף זיך? אז א קינד האט א שווערע נאטור און מען דארף דאס אים העלפן אויסארבעטן - דאס מיינט נישט אז די עלטערן האבן שלעכטע מידות, און אז א קינד שלאגט און נעמט שטעקנס צו שלאגן די אנדערע קינדער און מען דארף אים קנס'ענען - דאס מיינט נישט אז דאס קינד ליידט פון די עלטערן; מען ליידט פון זיך אליין פון די שווערע נאטורן, און עלטערן דארפן העלפן די קינדער אויסארבעטן די שווערע נאטורן.


אז איינער פון די קינדער ווילדעווען - דארף מען אים אויסלערנען אז מען קען נישט ווילדעווען; מען קען נישט שלאגן, מען קען נישט שעדיגן געשוויסטער. אמאל דארף מען אים לייגן אין די זייט ביז ער בארואיגט זיך און ביז ער בעט איבער, אמאל העלפט מען אים ארויסזאגן די ווערטער "איך גיי שוין זיין גוט", אמאל פרעגט מען: "גייסט שוין זיין גוט?" און אז דער קינד געבט נאר א קליינע שאקל דעם קאפ, זאגט מען הויך: "ברוך השם מיר האבן א טייער קינד, די יצר הרע איז שוין ארויס פון שטוב".


אמאל אז א קינד איז זייער ווילד, שלאגט און שטויסט, קען זיין אז דאס קינד איז הונגעריג. אמאל קען זיין אז דאס קינד איז מיד, דארף מען געבן וואס שנעלער עפעס עסן און זען וואס מען קען טון.


אויסלערנען קינדער צו פאלגן - איז נישט פארקערט פון זיין א גוטע מאמע, חס ושלום אויב מען לאזט קינדער טון וואס זיי ווילן, דאס איז די שלעכסטע זאך וואס קען זיין; אודאי דארף דאס זיין מיט אסאך גוטע ווערטער און אסאך ליבשאפט, אויסרימען, אויסלויבן, אבער אויך דארף מען לערנען קינדער ווי צו רעדן צו עלטערן, און אויף נישט שלאגן געשוויסטער וכו'.


דער עיקר איז תפילה, בעטס דעם אייבערשטן יעדן טאג פאר די קינדער, און ביי די שבת ליכט איז גאר א גוטע צייט צו בעטן פאר די קינדער, בעטס ביי די שבת ליכט דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, העלף מיר אז מיינע קינדער זאלן זיין ערליך און הייליג, העלף מיר איך זאל זיי מחנך זיין מיט שמחה, הייליגער באשעפער איך ווייס נישט ווי אזוי מחנך צו זיין די קינדער, איך ווייס נישט ווי אזוי צו זאגן, וויפיל צו זאגן און ווען צו זאגן, העלף מיר איך זאל מחנך זיין מיינע קינדער מיט שמחה, מיט ישוב הדעת, און זיי זאלן אויסוואקסן ערליך און הייליג".



דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#24 - פארוואס קריכט נאכנישט דאס קינד?
רפואה, קינדער, אידישע שטוב, שמחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיין קינד איז שוין געווארן א יאר, און ער האט נאכנישט אנגעהויבן קריכן. מיין ווייב איז זייער באזארגט וועגן דעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת לך לך, ב' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דאגה נישט, ער וועט קריכן און גיין וכו', מאך נישט קיין עסק פון דעם, עס זענען דא קינדער וואס הייבן אן פריער און ביי א טייל נעמט עס לענגער.


זע עס זאל זיין פרייליך אין שטוב, זינג און טאנץ אין שטוב, אזוי וועלן די קינדער אויפוואקסן געזונט און קלוג, ווייל שמחה אין שטוב איז די סוד פאר געזונטע קינדער.



דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#23 - ווי אזוי רייניג איך אויס מיין הויז פון שלעכטס?
שלום בית, קדושה, אידישע שטוב, צדיקים, פרנסה, סמארטפאון

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך קען נישט טראכטן גראד, איך בין אזוי טרויעריג און דערשראקן, מיין מאן איז געזעסן די נאכט פאר אכט שעה מיט א סמארטפאון, איך ווייס נישט ווי אזוי דאס צו האנדלען.


איך האב אים געטראפן ניין דרייסיג אינדערפרי זיצן מיט'ן סמארטפאון אויפ'ן פארטש נאך פון נעכטן נאכט. איך האלט עס נישט אויס, איך הער נישט אויף צו וויינען א גאנצן טאג.


באמת איז עס מיין שולד, עס איז מיין ארבעט'ס טעלעפאן, עס האט טאקע א פילטער אבער איך בין זיכער אז אויב מען זיצט דערויף פאר אזוי לאנג קען מען עפעס טרעפן שלעכטס. יעצט וויין איך פארוואס איך האב נישט געפרעגט דעם ראש ישיבה שליט"א אויב איך זאל בכלל גיין אין קאנטרי און ארבעטן פון מיין באנגעלאו.


וואס טו איך יעצט? איך בעט דער ראש ישיבה שליט"א זאל מיר העלפן, איך וויל האבן א ריינע הויז, אפגעהיטן פון אלע סארט שלעכטס.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת מטות מסעי, כ"ד תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די צדיקים פון אונזער דור און די צדיקים פון די פריערדיגע דור האבן אלע גערעדט פון די סכנה פון האבן אין שטוב א קאמפיוטער, טעבלעט, סמארטפאון וכדומה, ווייל אפילו מיט א פילטער קען מען אראפפאלן רחמנא לצלן און אלעס פארלירן, אזויפיל שטיבער זענען צעפאלן צוליב א קליינע טעלעפאן, און אזויפיל קינדער זענען אראפ פון וועג צוליב די כלים.


ווארפט ארויס פון שטוב די שעדליכע כלים, עס איז נישט ווערד די פרנסה - צוגרונד צו לייגן די שטוב. נעמט נישט אריין אין שטוב קיין שום כלי וואס מען קען זען אויף דעם עבירות רחמנא לצלן, און נעמט נישט אריין אין האנט קיין סמארטפאון.


בעטס דעם אייבערשטן פאר אייך, פאר אייער מאן און פאר אייערע דורות, זיי זאלן אלע זיין ערליך, אפגעהיטן פון עבירות, מיר לעבן היינט אין שווערע נסיונות, עס איז נישט מעגליך אן תפילות צו זיין אפגעהיטן, מען דארף אסאך בעטן פאר זיך, פאר די משפחה און פאר אלע אידן - צו זיין אפגעהיטן.



דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#22 - ווי אזוי העלף איך מיין שוועסטער וואס האט זיך צעטיילט?
התחזקות, שלום בית, חסידות ברסלב, תפילה והתבודדות, אמונה, צרות, אידישע שטוב, הפצה, גט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב א נישט גוטע בשורה צו דערציילן, מיין שוועסטער וואס האט שוין חתונה פאר אסאך יארן, איז אוועקגעלאפן פון איר מאן, נאכדעם וואס ער האט איר שטארק געטשעפעט. מיינע עלטערן ווייסן נישט וואס צו טון, זי האט איבערגעלאזט די קינדער און זי וויל מער נישט צוריק גיין.


זייער א טרויעריגע מעשה, עס צערייסט די הארץ, מיינע עלטערן האלטן עס נישט אויס; איך האב געוואלט פרעגן וואס איך קען טון זיי צו העלפן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת בלק, י"ב תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זיי מחזק דיין שוועסטער, רעד מיט איר דיבורי אמונה, דערצייל איר מעשיות פון תפילה וואס האט מיט דיר פאסירט, ווי דו האסט געבעטן דעם אייבערשטן אויף געוויסע זאכן און דו האסט עס באקומען; דאס וועט איר געבן חיזוק.


אויך זאלסטו רעדן מיט איר וואס דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיט): "אֵין גַּם אֶחָד שֶׁיִּהְיֶה לוֹ עוֹלָם הַזֶּה", עס איז נישטא קיינער וואס זאל האבן עולם הזה, "וַאֲפִלּוּ הָעֲשִׁירִים הַגְּדוֹלִים, אֵין לָהֶם שׁוּם עוֹלָם הַזֶּה כְּלָל", אפילו די גרויסע עשירים האבן נישט קיין עולם הזה, "כִּי כָל יְמֵיהֶם כַּעַס וּמַכְאוֹבוֹת", זייער גאנצע לעבן איז פול מיט ווייטאג און כעס, "וְכֻלָּם מְלֵאִים טְרָדוֹת וּדְאָגוֹת וְעַצְבוּת וְיָגוֹן וַאֲנָחָה תָּמִיד", יעדער איינער איז אנגעפילט מיט פראבלעמען, יעדער קרעכצט; נאר איין וועג איז דא, ארייננעמען דעם אייבערשטן אין די לעבן, און אז דער מאן שרייט - איז דאס זיין אייגענע פראבלעם, דאס האט נישט מיט די ווייב, און אז ער וויל נישט העלפן - איז דאס זיין פראבלעם, און ווער עס העלפט יא אין שטוב - טוט נאר פאר זיך א טובה; אזוי אז מען איז נישט אנגעהאנגען אין קיינעם, מען איז נאר אנגעהאנגען אויפן אייבערשטן - דער לעבט א חיים טובים.


מיט די הקדמות פון רבי'ן איז דאס לעבן א זיסקייט, א געשמאקקייט, אז מען האט די הקדמות אין לעבן צעווארפט מען נישט א שטוב, ווייל מען ליידט נישט, מען ווייסט 'דער אייבערשטער פירט אלעס, טוט אלעס און מאכט אלעס', מען ווייסט אז אלעס איז נאר א שפיל; עס זעט אויס ווי עס איז דא מענטשן, עס זעט אויס ווי מיין מאן טשעפעט אדער מיין ווייב דערנידערט מיר וכו', אבער עס איז נישט דער און נישט יענער, עס איז אלעס דער אייבערשטער אליין.


דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רס), ווער עס האט טועם געווען פון אים, ווער עס האט געהערט זיינע עצות - איז דאס אזוי ווי איינער האט טועם געווען פון די אונגארישע וויין, דעם קען מען שוין נישט אפנארן; אז דו וועסט געבן פאר דיין שוועסטער אביסל טועם זיין פון די אונגארישע וויין, "ו'יין י'שמח ל'בב א'נוש" (תהלים קד, טו) - וועט זיי ווערן אזוי פרייליך, זי וועט צוריק גיין צו אירע קינדער און נישט צעווארפן איר שטוב.


גיי וואס מער הפצה, נאר דאס קענסטו טון. עס גייט אריבער אזעלכע צרות, מענטשן גייען אראפ פון זין פון גרויס צער און ווייטאג, יעדער איינער מיט זיינע איבערגייאכטס, און מיט די עצות פון רבי'ן וואלט מען געקענט איינשפאָרן אזויפיל, ווייל די ביטערע נייעס דארף דיר געבן חיזוק אויף גיין הפצה; נישט באקומען קיין חלישות הדעת, נישט קוקן אויף קיינעם, נאר וואס מער אויסשפרייטן די עצות און חיזוק פון הייליגן רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#21 - ווי אזוי מאך איך מיין מאן זאל אויפגעבן זיין טעבלעט?
שלום בית, קדושה, קאמפיוטער, אידישע שטוב

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשטנס וויל איך זיך שטארק באדאנקען פאר אלעס וואס דער ראש ישיבה שליט"א טוט; א גרויסן ש'כח פאר אלע בריוון, שיעורים, און חיזוק, א גרויסן שכח פאר די שיינע גליון "שיעורי חינוך", איך ליין עס יעדע וואך.


איך האב געוואלט פרעגן א שאלה, איך וועל עס פראבירן שרייבן אין קורצן; שוין א שטיק צייט וואס מיין מאן האט מיר געזאגט אז ער זוכט צו קויפן א טעבלעט, איך האב גארנישט געזאגט דערוועגן ווייל איך האב נישט געטראכט אז עס רעדט זיך ערנסט, ווען איך האב אבער געזען אז ער האט עס למעשה געקויפט, האב איך אים געזאגט אז איך האב זייער מורא פון דעם און איך האלט אז א טעבלעט איז נישט קיין גוטע זאך, אבער עס איז שוין געווען צו שפעט ווייל ער האט עס שוין געקויפט.


איך בין געווען זייער צובראכן און איך האב שטארק געוויינט אז איך וויל עס נישט האבן, מיר האבן עס פראבירט אדורכצושמועסן צו זען וואס מען קען טוהן, ער האט מיר מסביר געווען אז ער האט נישט געוואוסט אז איך בין אזוי דערקעגן, ווען יא וואלט ער עס נישט געקויפט, ער האט מיר ערקלערט אז ער פילט ווי ער דארף עס האבן צו קענען ערלעדיגן זאכן, און ער איז שוין נמאס פון נוצן מענטשנ'ס טובות אדער גיין אין קיאסק וואס איז נישט אזוי באקוועם.


ש'כח אייבערשטער אז איך האב אזא גוטער און וואוילער מאן וואס רעדט אלעמאל שיין צו מיר, ער האט מיר צוגעזאגט אז ער וועט טון אלעס אויפ'ן וועלט אז איך זאל זיין צופרידן און מען גייט עס אי"ה מאכן ארבעטן.


ער האט זיך געמאכט א צייט איין מאל א טאג וואס ער נוצט עס און די איבעריגע צייט ליגט עס אוועקגעפאקט, איך בין אבער נאכאלץ נישט צופרידן, איך האב זייער מורא פון דעם.


למעשה האבן מיר נאכנישט געטראפן א וועג דאס צו מאכן ארבעטן, ווייל איך וויל נישט בכלל דעם טעבלעט און איך וועל זיין צופרידן אז מען ווארפט עס אוועק, ער וועט אבער נישט זיין צופרידן פון דעם. איך האב זיך פרובירט צוצוגעוואוינען אז דאס איז די מציאות אבער איך בין נאכאלץ נישט רואיג.


מיר האבן אפגעמאכט אז מיר גייען פרעגן דער ראש ישיבה שליט"א וואס צו טון. עס וועט אונז שטארק ארויסהעלפן אויב דער ראש ישיבה שליט"א וועט אונז קענען געבן א עצה ווי אזוי דאס צו מאכן ארבעטן אז אונז זאלן ביידע זיין צופרידן.


א ריזיגן יישר כח ראש ישיבה פאר אלעס, יישר כח אייבערשטער פאר מיין טייערער מאן, עס איז אונז ברוך ה' אזוי גוט און געשמאק צוזאמען, אונזער שטוב איז ממש א גן עדן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת בהר, י"א אייר, כ"ו לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו, דא איז א בריוו פאר אייער מאן.


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


דיין ווייב האט מיר געשריבן אז ענק ווילן וויסן וואס איז ריכטיג בנוגע די טעבלעט וואס דו האסט געקויפט; זי איז נישט רואיג, זי וויל נישט האבן אין שטוב קיין טעבלעט, קיין שום זאך - אפילו וואס איז געפילטערט. דו זאגסט אז דו האסט נישט קיין כח צוצוקומען צו טובות פון מענטשן וכו' אדער צו גיין אין קיאסק וואס איז נישט באקוועם; ענק ווילן וויסן וואס דער ראש ישיבה האט ענק צו זאגן.


ליבער טייערער ברודער, ערשטנס זאלסטו טאנצן פאר שמחה אז דער אייבערשטער האט דיר געגעבן אזא מתנה, אן ערליכע פרוי, א קלוגע און א פרומע. גלייב מיר, נאכן הערן יעדן טאג צרות ישראל, ווי אינגעלייט וויינען זיך אויס אויף זייער לעבן וכו' וכו', קען איך דיר זאגן, 'נישטא קיין בעסערע מתנה פון אייבערשטן ווי אן ערליכע פרוי, א פרוי וואס איז שטארק מיט אירע פרינציפן צו האלטן די שטוב ריין און הייליג'.


ליבער ברודער עס לוינט צו האלטן די שטוב ריין און אפגעהיטן; אפילו עס איז נישט גרינג, מען דארף אנקומען צו טובות פון מענטשן און גיין צו א קיאסק וואס איז נישט די באקוועמסטע וכו' - אבי די שטוב זאל זיין אפגעהיטן און די קינדער זאלן וואקסן ערליך. מוהרא"ש האט אזויפיל גערעדט און געשריבן מען זאל נישט האבן אין שטוב קיין שום כלי וואס מען קען אנקומען צו נישט גוטע זאכן, ווייל דאס רייסט אויס יעדעס ביסל גוטס וואס איז דא, און עס איז א סכנה פאר די עלטערן און פאר די קינדער.


ביי דעם פאל איז געזאגט געווארן (בראשית כא, יב): "כֹּל אֲשֶׁר תֹּאמַר אֵלֶיךָ שָׂרָה שְׁמַע בְּקֹלָהּ", הער זיך צו וואס דיין ווייב זאגט דיר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#20 - פארוואס איז מיין מאן געפאלן אזוי נידריג?
שלום בית, סבלנות, חיזוק פאר פרויען, תפילות אויף אידיש, אמונה, אידישע שטוב, נסיונות, מוסר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


עס טרערט מיר די אויגן און עס וויינט מיין הארץ, איך האב קיינמאל גע'חלומ'ט אז איך וועל אמאל זיין פון די פרויען וואס גייען זיך אויסוויינען אויף זייער מאן.


די לעצטע פאר וואכן האט מיין מאן אנגעהויבן רעדן אסאך שמוץ, עפעס וואס איז קיינמאל געווען בעפאר. איך בין מחונך געווארן פון אלס קליין קינד אז רעדן שמוץ און ניבול פה איז ערגער פון פייער, עס ברענט מיר מיין הארץ אזוי ווייט אז איך קען ממש נישט ווייטער רעדן מיט מיין מאן נאכדעם וואס ער רעדט ניבול פה. און ווען איך בעט זיך ביי אים ער זאל אויפהערן אזוי צו רעדן, העלפט עס גארנישט.


ער האט מיר אנגעהויבן בעטן איך זאל זיך אנטון אנדערש, נישט צניעות'דיג, אדער עפעס וואס וועט מצער זיין מיינע עלטערן, ביינאכט מאכט ער מיר משוגע אז ער וויל אהער און אהין. און אז איך זאל זיך קויפן נייע נאכט קליידער אזוי ווי די גוים, עפעס וואס איז אים אפילו נישט אנגעגאנגען אמאל, ער האט ניטאמאל געוואוסט וואסערע סארט קליידער איך גיי, אדער וועלכע פארב עס איז.


ער רעדט צו מיר אסאך וועגן די גוי'טעס אין שטאט, ווי שיין זייער האר איז, ווי אזוי זיי גייען אנגעטון, און פארוואס איך גיי נישט אזוי אנגעטון, און אזוי ווייטער. איך וויל ווייטער גיין אנגעטון איידל און הייליג אזוי ווי ביז יעצט.


זיין יראת שמים איז ממש פארשוואונדן געווארן, ער האט נישט קיין געדולד צו מיר און צו מיין בעבי, ער איז אינדערהיים זייער ווייניג, ער ענטפערט מיר כמעט נישט ווען איך רוף אים, מיין אפעטיט איז מיר אראפ, איך שלאף נישט ביינאכט, איך וויין אן א שיעור פון פחד וואס גייט זיין נעקסט. און צו דעם אלעם ווארט איך אויף א שמחה בקרוב. מיין מח לויפט א גאנצן צייט אז באלד גיי איך זיין צעטיילט, גע'גט, און איך גיי האבן צוויי קליינע קינדערלעך אליין.


יעצט ערב פסח, אנשטאט צו זיין פרייליך אז איך האב א ריינע הויז און אז עס קומט אזא לעכטיגע יום טוב, זיץ איך און איך וויין. ווען מיין מאן קומט אהיים פרוביר איך מיט אייזערנע כוחות צו שמייכלען און אים אויסהערן, איך טו זיך אן שיין און פארב זיך די פנים, אבער אין ווייניגער פון פינף מינוט איז ער שוין אינדרויסן פון שטוב.


ווען איך פרוביר רעדן מיט אים ביינאכט, טענה'ט ער אז ער איז מיד און ער דארף שוין אויפשטיין צו די ארבעט; און אויב הערט ער אז איך וויין ביינאכט, שרייט ער אויף מיר אז אויב איך ווער נישט שטיל וועט ער מיר שלאגן, און עס איז טאקע אזוי געווען, אדער סטראשעט ער מיר אז ער וועט אויפוועקן מיין בעבי אז איך זאל נישט קענען שלאפן ביינאכט. בקיצור, די לופט ארום מיר איז שווארץ, איך פיל ווי עס ענדיגט זיך מיר די ריינע לופט, און אז עס גייט עפעס שלעכט געשען.


ער האט אנגעפאנגען א נייע ארבעט אויף א פלאץ מיט מענטשן אן יראת שמים, און אזוי אויך ארבעט דארט א שווארצע גוי'טע. איך בעט זיך ביי אים ער זאל אפלאזן די ארבעט, אבער ער טענה'ט אז נאך אביסל גייט ער ווערן א מענעדזשער, און דעמאלט גייט ער שוין נישט האבן צוטון מיט זיי, אבער די תירוץ איז שוין לאנג אפגעלאפן.


הלואי זאל איך זוכה זיין דער ראש ישיבה שליט"א זאל מיר מחזק זיין און ארויסנעמען פון מיין שווערע מצב. אזוי אויך וויל איך בעטן דער ראש ישיבה שליט"א זאל מחזק זיין מיין מאן, ער האט זייער ליב דעם רבינ'ס דיבורים. איך בין זיכער אז א בריוו פונעם ראש ישיבה שליט"א וועט אים צוטרייסלען די הארץ.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

 בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת טהרה, י' ניסן, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאס וואס איר גייט אריבער פאסירט ליידער ביי אסאך שטיבער, די נסיונות זענען היינט זייער גרויס. מוהרא"ש זאגט, נישט געווען אין די וועלט אזעלכע נסיונות ווי עס איז היינט דא; ביים דור המבול און ביי די דור הפלגה איז נישט געווען די נסיונות וואס א אינגערמאן גייט היינט אריבער.


ערשטנס וויל איך אייך בעטן איר זאלט זיך נישט פארלירן, איר דארפט זיך זייער שטארקן מיט אמונה, גלייבן באמונה שלימה אז דער אייבערשטער היט אייך, און דער אייבערשטער וועט אייך נישט פארלאזן; ווייל זיין פארלוירן און לעבן מיט פאניק וועט גארנישט העלפן, עס וועט נאר ערגער מאכן.


צווייטנס, איר זאלט יעצט נישט זאגן מוסר פאר אייער מאן, ווען א מענטש איז שיכור אדער פאר'סמ'ט קען מען אים נישט זאגן מוסר, יעצט קענט איר נאר שמייכלען צו אים, און אים ווייזן, אים געבן צו שפירן - ווי איר זענט מיט אים, על כל פנים זיך מאכן דאס מערסטע וואס איז שייך, און אז ער פארלאנגט זאכן וואס איז קעגן די תורה, דארף מען מיט חכמה זיך ארויסדרייען, דאס הייסט נישט שטעלן א ווידערשטאנד און זאגן: "מען טאר נישט!" "מען מעג נישט!" נאר מיט חכמה זוכן תירוצים פארוואס מען קען עס נישט טון.


איך ווייס אז עס גייט אייך זיין זייער שווער צו נעמען דעם גאנג, דאס לעבן איז אייך פארטונקלט געווארן, עס איז זייער שרעקעדיג, אבער ההכרח לא יגונה, אז מען האט נישט קיין ברירה - טוט מען וואס מען דארף צו טון.


ווען קיינער זעט נישט, ווען אייער מאן איז נישט אין שטוב - זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן עס זאל אריינגיין אין אים א רוח טהרה ממרום, בעטס דעם אייבערשטן אין אייער שפראך, אויף אייער מאמע לשון: "הייליגער באשעפער העלף מיר, געב מיר אן ערליכע שטוב, מיין מאן און מיינע קינדער זאלן זיין אפגעהיטן פון שלעכטס, איך מיין מאן און די קינדער זאלן לעבן מיט אמונה, לעבן מיט די תורה, לעבן מיט יראת שמים. הייליגער באשעפער איך בין אזוי דערשראקן, מיין מאן רעדט נישט איידל, און די פלאץ וואו ער ארבעט האט א נישט גוטע השפעה אויף אים, איך בעט דיר אייבערשטער, ראטעווע מיר מיין שטוב, ראטעווע מיין מאן פון שלעכטס, איך וויל בויען א משכן פאר די שכינה הקדושה, האבן א שטוב מיט קינדער וואס מען לעבט מיט די תורה, מען לעבט מיט צדיקים, מען לעבט מיט יראת שמים".


איר זאלט בעטן דעם אייבערשטן מיט שמחה, ווייל די תפילות וואס מען בעט מיט שמחה - איז זיס און געשמאק פארן אייבערשטן. דער רבי זאגט (ספר המדות אות תפילה, סימן פא): "תְּפִלָּה שֶׁהִיא בְּשִׂמְחָה", ווען מען בעט דעם אייבערשטן מיט שמחה, "הִיא עֲרֵבָה וּמְתוּקָה לַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", די תפילות זענען זיס און איינגענעם ביים אייבערשטן, און ווען איר וויינט – זאלט איר נאר וויינען פון שמחה, נאר זיסע טרערן, די ביטערע טרערן איז נישט די ריכטיגע, מען דארף זיין פרייליך, גלייבן באמונה שלימה אז דער אייבערשטער היט און ער וועט נישט פארלאזן, און מען בעט אים א מתנת חינם; דעמאלט זעט מען ניסים.


איך שיק אייך א בריוו איר זאלט דאס געבן פאר אייער מאן.


נאכאמאל וויל איך אייך שטארקן מיט די ערשטע נקודה, זיך נישט פארלירן און זיך זייער שטארקן מיט אמונה, ווייל אין דעם איז אלעס געוואנדן, מיט אמונה איז ליכטיג, מיט אמונה זעט מען ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#19 - פארוואס אין חדר בין איך מצליח, און אינדערהיים נישט?
שלום בית, חינוך הילדים, סבלנות, אידישע שטוב, התבודדות, מלמדים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וועל גלייך צוגיין צום ענין, איך בין א מלמד ברוך ה', און ביי מיר אין כיתה איז מורא'דיג געשמאק און פאזיטיוו, אלע זענען פרייליך, איך לויב און רום יעדן אויס, איך שמייכל צו יעדן, איך לערן ברוך ה' פאר מיט געשמאק, איך פאלג וואס דער ראש ישיבה שליט"א זאגט פאר די מלמדים.


וואס זאל איך אבער טון אז ביי מיר אין שטוב איז חושך ענן וערפל, איך שריי אויף די קינדער, איך הער נישט אויף טיילן פסקים. דעם יום טוב האב איך עטליכע מאל געשלאגן מיין זון, און איין מאל מיין טאכטער.
עס הייבט זיך אן אז מיין זון איז נישט דרך ארץ'דיג, און מיין טאכטער זאגט יעדע מינוט "ניין" פאר מיין ווייב און פאר מיר. און ווי נאר עס ווערט נישט פרייליך אינדערהיים, בין איך מקפיד אויף יעדע זאך, עס ווערט אנגעצויגן.


אויב דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר פרעגן, "פארוואס טאקע איז דאס אזוי?", איך בין נישט אזוי קלוג זיך אליין ארויס צו האבן, צי עס האט מיט דעם אז מיין ווייב איז נישט איינשטימיג מיט מיר און זי שעצט מיר נישט, דערפאר איז מיין מח ענג און אינדערהיים פארליר איך דעם שמייכל, און די לופט ווערט אנגעצויגן, בכלל שפיר איך ווי ביי די חינוך שיעורים בין איך מער קלאר וואס איך האב צו טון, דער ראש ישיבה שליט"א לייגט אראפ דעם שפראך ווי אזוי מען זאל רעדן צו די קינדער, אבער ביי די שיעורים פון שלום בית איז עס נישט אזוי בפרטיות, דער ראש ישיבה געבט נישט דעם משל ווי אזוי צו האלטן א שטוב פאזיטיוו און פרייליך, וואס צו זאגן פאר די ווייב און ווי אזוי מען קומט אהיים, וואס זאגט מען מיט א שמייכל, מער קלארער. אדער קען זיין אז אין חדר איז עס אביסל 'געמאכט', 'כלומר'שט', מען מאכט א שמייכל און מען גריסט יעדן מען רימט יעדן וכו', ווידער אינדערהיים איז עס צו אמת'דיג? עס איז נישטא די אראפגעלאזקייט צו שמייכלען וכו'. אויך קען זיין אז איך האב פשוט נישט קיין אנונג פון וואס דאס קומט.


ברוך ה' אז דער ראש ישיבה שליט"א האט ביי יעדע בריוו צוגעטראפן קלארער מיין מצב ווי איך אליינס, אפשר קען מיר דער ראש ישיבה שליט"א העלפן ביטע?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אחרי-ב', כ"ד ניסן, ט' לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


חינוך הבנים והבנות איז נישט קיין גרינגע זאך, עס איז פון די שווערסטע עבודות, מען דארף האבן אייזערנע נערווען זיך צו קענען האלטן רואיג און פרייליך, מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן אויף דעם, בפרט ווען עס קומט יום טוב ווען מען זיצט א גאנצע וואך אין שטוב מיט די קינדער, נאך א סעודה און נאך א סעודה, דארף מען אסאך בעטן דעם איבערשטן מען זאל בלייבן פרייליך און וויסן ווי אזוי צו מחנך זיין די קינדער, ווען צו זאגן, וויפיל צו זאגן און ווי אזוי צו זאגן.


הדבר הראשון זאלסטו מער נישט נוצן קיין הענט, נישטא אזא זאך שלאגן קינדער, דער רבי איז געווען זייער שטרענג אויף דעם, מען זאל נישט שלאגן די קינדער. דער רבי האט געזאגט: "וואס מען פועל'ט מיט שלעכטס וואלט מען געקענט בעסער און גרינגער פועל'ן מיט גוטנס", געענדיגט מיט נוצן הענט, נוץ די הענט נאר צו גלעטן און צו קניפן אין בעקל, געענדיגט מיט שלאגן.


שנית זאלסטו זיך נישט אראפקלאפן, אפילו דיין ווייב איז מיט דיר נישט איינשטימיג, זי האט איר גאנג וכו', זאל דיר דאס נישט אראפווארפן; איי וועסטו פרעגן ווי אזוי מאכט מען דאס? ווי קען מען זיין בגדלות המוחין אז מען לעבט מיט א ווייב וואס איז מזלזל? דער ענטפער איז, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן פב), ווען מען איז זיך מבטל צום אייבערשטן, מען וויל גארנישט, מען וויל נאר טון די רצון השם, מען האט ליב די ווייב ווייל דער אייבערשטער האט געהייסן, נישט ווייל מען גייט צוריק באקומען פון איר עפעס, און נישט ווייל זי וועט זיין שיין צו מיר און רעדן שיין, נאר ווייל דער אייבערשטער האט מיר געגעבן די פרוי און מיט איר האב איך קינדער, וועל איך איר ליב האבן - דעמאלט - זאגט דער רבי - ווערט די ווייב בטל צום מאן און מען קען לעבן א חיים טובים.


קלאפ זיך נישט אראפ, ערווארט נישט גארנישט פון דיין ווייב, און אז דיינע קינדער פאלגן נישט, זאלסטו זיי זאגן מיט ליבשאפט: "דער אייבערשטער זאגט מען דארף פאלגן א טאטע און מאמע, און אז מען פאלגט א טאטע און מאמע באקומט מען א גרויסע שכר", די ווערטער זאלסטו זיי זאגן מיט ליבשאפט, (מיט א שטרענגע פנים אבער מיט ליבשאפט).


ועל כולם גיי יעדן אינדערפרי וויין זיך אויס צום אייבערשטן, בעט אים איבער און בעט אים ער זאל דיך מקרב זיין, בעט אים ער זאל דיר געבן ליבשאפט, דיר ווייזן אז ער האט דיך ליב, דערצייל אים ווי שטארק דו ביסט צעקלאפט ביי דיר, דערצייל אים ווי דו שפירסט זיך ווי א שמאטע וכו' וכו', בעט אים ער זאל דיר מאכן שפירן גוט, דו זאלסט האבן א שטארקע אמונה און געדענקען אז מען גייט שוין באלד צוריק אהיים און מען נעמט גארנישט מיט, מען נעמט מיט נאר מצוות און מעשים טובים און די דורות וואס מען לאזט איבער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#18 - מעג א פרוי לערנען מסכת אבות?
חיזוק פאר פרויען, אידישע שטוב, שמחה, משניות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מעג א פרוי לערנען מסכת אבות, צו באקומען די סגולות פון לערנען משניות?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בשלח, שובבי"ם, י"ג שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


א פרוי איז פטור פון לערנען תורה, די גאנצע זאך פון לערנען משניות - איז נישט שייך ביי פרויען.


די בעסטע סגולה פאר פרויען איז זיין פרייליך, זיין אויפגעלייגט, שמייכלען צו יעדן און טון חסד מיט יעדן, בעיקר אין שטוב; זיין פרייליך און שמייכלען צום מאן און צו די קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#17 - איז טאקע געשמאק צו האבן אן איידעלע שטוב?
שלום בית, צניעות, תפילות אויף אידיש, לימוד התורה, אידישע שטוב, שמירת עינים, תכלית

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


יישר כח פאר די הערליכע וועכנטליכע קונטרס "עצתו אמונה", איך ליין עס דורך פון אנפאנג ביז'ן סוף יעדע וואך באזונדער, איינמאל מ'הייבט אן קען מען עס נישט אראפלייגן, די בריוון זענען אזוי שיין.


איין בריוו האט מיך זייער איבערגענומען די וואך, די בריוו מיט'ן קעפל "די פייער בארואיגט זיך, מען הויבט אן זען די שיינקייט פון אן איידעלע שטוב", ווייל איך האב אויך זייער אסאך מאל וואס איין מינוט טראכט איך אז מיין ווייב זאל זיך טוישן איר איידעלע לבוש, און איין מינוט טראכט איך 'וואס פעלט עס אויס?' די בריוו האט ממש אריינגעשניטן אין מיר, ס'איז אזוי שיין געשריבן, אזוי הארציג, איך האב עכט געפילט ווי די בריוו איז געשריבן צו מיר פערזענליך.


נאכדעם די תפלה איז אזוי שיין, איך האב עס איבערגעזאגט מן הסתם צען מאל. און ביים סוף, די לעצטע שורה פון דעם בריוו: "העלף מיר איך זאל פלאקערן פאר דיר אייבערשטער, איך זאל אויסגיין פאר דיר", די בריוו האט מיך צושניטן, איך האב עס איבערגעליינט אפאר מאל. יישר כח נאכאמאל פאר אלע בריוון.


שכח פאר אלעס וואס דער ראש ישיבה טוט פאר אונז.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת האזינו ב', ד' תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט אן איידעלע ווייב, אן אשה כשרה; נישטא אין די וועלט עפעס בעסערס פארן מענטש, פאר זיינע דורות - ווי אן איידעלע ווייב און אן איידעלע מאמע פאר די קינדער. איידלקייט איז די שענסטע מתנה וואס דער אייבערשטער האט געגעבן פאר אידישע טעכטער.


זיי נישט מקנא די אלע וואס זייערע שטיבער זענען נישט איידל אוועק געשטעלט, עס איז דארט גארנישט דא; נישטא קיין שמחה, נישטא קיין ווייב, נישטא קיין מאמע, נישטא גארנישט. דו ווייסט נישט אלעס וואס טוט זיך אין די וועלט, צו מיר קומען צענדליגער און הונדערטער אינגעלייט וויינען אז זיי האבן גארנישט, זיי זאגן: "אלע זענען אונז מקנא, די בילד זעט אויס גוט, אבער מיר האבן נישט גארנישט", און דיקא די איידעלע שטיבער, די וואס לעבן באשיידן און פשוט, די ווייבער זענען געטריי פארן מאן און פאר די קינדער, די לעבן אינאיינעם; ווי פשוט'ער - אלץ איז מען מער געטריי, מען טוט רצון בעלה.


היט דיינע אויגן - וועט דיר גוט זיין; נאר אז מען היט די אויגן - האט מען שלום בית, נאר אז מען היט די אויגן, מען קוקט נישט אויף קיינעם - שפירט מען די גליק אין שטוב, און אויב חס ושלום מען איז מפקיר די אויגן - ווערט אויס שלום אין שטוב, די ליבשאפט גייט אוועק, מען הויבט אן מיט דמיונות, מען פארלירט די שמחה, די גליקליכקייט פון לעבן.


מאך זיך שיעורים אין גמרא, אין משניות און אין כל חלקי התורה, דאס וועט דיך גליקליך מאכן. תורה מאכט רואיג און צופרידן, נאר דער וואס לערנט - איז גליקליך און צופרידן. דער הייליגער רבי נתן זאגט: "די וועלט איז נישט און מען קען עס נישט קריגן, תורה ותפילה איז יא און מען קען עס קריגן"; די וועלט נארט, און ווען מען מיינט מען האט דאס שוין - זעט מען אז מען האט גארנישט, מען לויפט נאך די וועלט אבער נישטא וואס צו דערגרייכן. אז מען לערנט און מען דאווענט - ווערט מען זאט, מען ווערט פרייליך, מען איז גליקליך און צופרידן.


אויך זאלסטו גיין יעדן טאג אין א שטילע פלאץ וואו קיינער געפינט זיך נישט און זיך אויסשמועסן מיטן אייבערשטן, גיס אויס דיין הארץ, דערצייל אים אלע דיינע מעשים, דיבורים און מחשבות, דערצייל אים ווי עס קאכט אין דיר און עס פלאקערט אין דיר א פייער פון דמיונות, און בעט אים: "רבונו של עולם איך וויל זיין פארקאכט פאר דיר, איך וויל פלאקערן פאר דיר, איך וויל נאר טראכטן פון דיר, לעבן מיט דיר און ברענען צו דיר".


דורך אסאך תורה און תפילה והתבודדות - וועט זיך אויסלעשן די נישט גוטע פייער און עס וועט זיך אנצינדן א פייער פון קדושה וטהרה.


נאכאמאל, דאנק דעם אייבערשטן פאר דיין איידעלע ערליכע שטוב און געב דיין ווייב גוטע ווערטער, שעץ איר איידלקייט, ווייל אן איידעלע באשיידענע פרוי איז די שענסטע זאך וואס איז דא אויף די וועלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גמר חתימה טובה.

#16 - ווי אזוי האלט מען זיך אין שטוב צום שלחן ערוך, אן קיין איבריגע חומרות?
הלכה, סיפורי צדיקים, אידישע שטוב, חומרות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


איך דאנק דעם אייבערשטן אז איך האב באקומען די ריכטיגע הדרכה פונעם ראש ישיבה שליט"א בעניני בינו לבינה, זיך צו פירן לויט ווי די הלכה וואס דער רמ"א פסק'נט אין שולחן ערוך, און ווי מוהרא"ש האט געלערנט האט נאכגעזאגט אז מען זאל זיך היטן פון כריתות, וואס טו איך אבער אז רוב היימישע מדריכים לחתנים וכלות לערנען אנדערש, ווען מיין ווייב פרעגט איר מדריכה איבער הדרכה אין א אידישע שטוב, וויל זי נאר איר איבערלאזן מיט שולד געפילן אז מען טוט די ערגסטע עבירות, אויב מען פירט זיך נישט אויף מיט די מדריגה פון מלאכי השרת. ווי אזוי קען מען אריינברענגען אין שטוב אז מיר זאלן זיך קענען פירן ווי פשוטע ערליכע אידן, לויט ווי עס שטייט אין שלחן ערוך?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת כי תבא לאומאן, י"ג אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אנטלויף פון פרישות, מען דארף נישט קיין פרישות; מען דארף נאר גיין אין די וועג פון די תורה, טון וואס שטייט אין שלחן ערוך.


מוהרא"ש זכותו יגן עלינו דערציילט, א איד האט געפרעגט דעם חזון איש זכרונו לברכה וואס איז היינט דער אורים ותומים, ווי קען מען היינט וויסן יא אדער ניין; האט דער חזון איש געזאגט: "דער שלחן ערוך איז דער אורים ותומים, דער שלחן ערוך זאגט יא אדער ניין".


מען דארף נישט קיין חומרות. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מד): "גַּם מֵחָכְמוֹת שֶׁיֵּשׁ בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם בְּעַצְמוֹ צָרִיךְ לְהַרְחִיק מְאֹד", מען דארף זיך זייער היטן פון חכמות, "כִּי כָל אֵלּוּ הַחָכְמוֹת שֶׁל הָעוֹלָם שֶׁיֵּשׁ לְהַנִּכְנָסִין וּמַתְחִילִין קְצָת בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם, אֵינָם חָכְמוֹת כְּלָל וְהֵם רַק דִּמְיוֹנוֹת וּשְׁטוּתִים וּבִלְבּוּלִים גְּדוֹלִים", ווייל די אלע חכמות וואס מען האט ווען מען הויבט אן דינען דעם אייבערשטן - זענען בכלל נישט קיין חכמות, דאס איז דמיונות, שטותים און קאפ דרייענישן, "וְאֵלּוּ הַחָכְמוֹת מַפִּילִין מְאֹד אֶת הָאָדָם מֵעֲבוֹדַת הַשֵּׁם", דאס מאכט אז דער מענטש זאל אפלאזן זיין עבודת השם, "וְעַל אֵלּוּ הַמְדַקְדְּקִים וּמַחְמִירִים בְּחֻמְרוֹת יְתֵרוֹת עֲלֵיהֶם נֶאֱמַר 'וְחַי בָּהֶם, וְלֹא שֶׁיָּמוּת בָּהֶם' כִּי אֵין לָהֶם שׁוּם חִיּוּת כְּלָל", די אלע וואס זענען פארנומען מיט חכמות און ספיקות זענען אלץ מסופק צי זיי האבן יוצא געווען די מצוה צי נישט - די האבן נישט קיין שום חיות, "וְתָמִיד הֵם בְּמָרָה שְׁחֹרָה מֵחֲמַת שֶׁנִּדְמֶה לָהֶם שֶׁאֵינָם יוֹצְאִים יְדֵי חוֹבָתָם בְּהַמִּצְווֹת שֶׁעוֹשִׂין וְאֵין לָהֶם שׁוּם חִיּוּת מִשּׁוּם מִצְוָה מֵחֲמַת הַדִּקְדּוּקִים וְהַמָּרָה שְׁחֹרוֹת שֶׁלָּהֶם", זיי זענען שטענדיג דעפרעסט, זיי לעבן שטענדיג אין ספיקות און די חומרות ווארפט זיי אריין אין מרה שחורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#15 - וואס טו איך אז עס איז מיר שווער צו היטן די הלכות פון א אידישע שטוב?
הלכה, רפואה, חיזוק פאר פרויען, קינדער, אידישע שטוב, עונשים, הדרכות, טהרת המשפחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך ווייס נישט וואס צו טון, איך האב נישט קיין כח צו היטן די הלכות פון א אידישע שטוב, עס איז מיר אזוי שווער, יעדן טאג וואס גייט אריבער ווערט מיר שווערער, אנהייב נאך די חתונה איז מיר בכלל נישט געווען אזוי שווער ווי יעצט, איך טראכט אז עפעס טו איך נישט גוט און וועגן דעם איז מיר אזוי שווער.


אויב דער ראש ישיבה קען מיר ביטע העלפן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די הלכות האט דער אייבערשטער אונז געגעבן נישט אונז צו שטראפן, אונז אוועק נעמען געשמאקע צייט - נאר אונז גוט צו מאכן. אז מען היט די הלכות פון א אידישע שטוב - האט מען געזונטע קינדער, און חס ושלום אויב מען היט נישט די הלכות - איז זייער זייער ביטער; סיי מיט נישט געזונטע קינדער און סיי אז מען ווערט אליין קראנק רחמנא לצלן.


מוהרא"ש ברענגט אן א שיעור מאל פאר יונגע פארפעלקער די מעשה וואס די הייליגע חכמים דערציילן (שבת יג.), אליהו הנביא האט דערציילט: "מַעֲשֶׂה בְּתַלְמִיד אֶחָד שֶׁשָּׁנָה הַרְבֵּה וְקָרָא הַרְבֵּה וְשִׁמֵּשׁ תַּלְמִידֵי חֲכָמִים הַרְבֵּה, וּמֵת בַּחֲצִי יָמָיו", עס איז געווען א מענטש וואס האט זייער פלייסיג געלערנט און ער איז געשטארבן זייער יונג, זיין ווייב האט דאס נישט אויסגעהאלטן, זי האט אנגעהויבן ארומלויפן צו אלע שולן און ישיבות און געפרעגט: ווי אזוי קען זיין אז מיין מאן איז געשטארבן יונג, עס שטייט דאך אין די תורה (דברים ל, כ): "כִּי הוּא חַיֶּיךָ וְאֹרֶךְ יָמֶיךָ", ווער עס לערנט תורה וועט לאנג לעבן, מיין מאן האט געלערנט אסאך תורה - חומש, משניות און גמרא, פארוואס איז ער נפטר געווארן אזוי יונג?! "וְלֹא הָיָה אָדָם מַחֲזִירָהּ דָּבָר", און קיינער האט נישט געוויסט וואס איר צו ענטפערן, איינמאל - דערציילט אליהו הנביא - בין איך איינגעשטאנען ביי די פרוי און זי האט מיר דערציילט די גאנצע מעשה, און האב איך איר געפרעגט: "איר האט געהאלטן טהרת המשפחה?" האט זי געענטפערט: "אוודאי האבן מיר געהאלטן טהרת המשפחה", האט איר אליהו הנביא אויסגעפרעגט פינקטליך צי זי קען די הלכות פון טהרת המשפחה, ביז זי האט מודה געווען אז איר מאן האט נישט אכטונג געגעבן אויף די הלכות אין די שבעה נקיים; האט אליהו הנביא איר געזאגט: "בָּרוּךְ הַמָּקוֹם שֶׁהֲרָגוֹ", געלויבט איז דער אייבערשטער אז ער האט אים גע'הרג'עט, ווייל אין די תורה שטייט (ויקרא יח, יט): "וְאֶל אִשָּׁה בְּנִדַּת טֻמְאָתָהּ לֹא תִקְרַב".


וואויל איז דעם וואס היט די הלכות, מען וועט זוכה זיין צו זיין געזונט און צו געזונטע דורות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#14 - מעג א פרוי גיין מיט אויפגעדעקטע האר אין שטוב?
צניעות, חיזוק פאר פרויען, קינדער, אידישע שטוב, שערן די האר, האר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן אויב א פרוי מעג גיין מיט אויפגעדעקטע האר ביי זיך אינדערהיים?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


על פי הלכה טאר א פרוי נישט גיין אין גאס מיט אויפגעדעקטע האר, און דער זוהר הקדוש זאגט אז אויך אין שטוב זאל מען נישט גיין מיט אויפגעדעקטע האר, ווייל עס ברענגט צרות און פיל שלעכטס.


קוקט דעם לשון וואס דער זוהר זאגט (נשא קכה:): 'תּוּנְבָא לֵיתֵי' א קללה זאל קומען, 'עַל הַהוּא בַּר נָשׁ' אויף דעם מענטש, 'דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ' וואס לאזט זיין ווייב, 'דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר' אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען. 'וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה', דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי. 'וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר' און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, 'לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ' זיך שיין צו מאכן, 'גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא' איז זי גורם אז עס זאל זיין ארעמקייט אין שטוב, 'וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא' און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב, 'וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא' אזוי אויך איז זי גורם אז דער סמ"ך מ"ם און די נישט גוטע זאלן זיך געפונען אין איר שטוב. 'מַאן גָּרִים דָּא' ווער איז דאס אלעס גורם? 'הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר' די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס.


וואויל איז די פרוי וואס גייט צניעות'דיג און פירט זיך איידל, וועט זי זוכה זיין צו די ברכה וואס דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", א פרוי וואס פירט זיך איידל און צניעות'דיג, וועט זוכה זיין צו גוטע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#13 - ווי אזוי נעמט מען ארויס די פוילקייט פון די ווייב?
שלום בית, סבלנות, אמונה, אידישע שטוב, סדר היום, קאמפלימענטס, פוילקייט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב ברוך ה' זייער פיין חתונה געהאט, מיט א וואוילע און ערליכע ווייב, אבער זי איז זייער שטארק געשלאגן אין פוילקייט, אויף עפעס א נישט נארמאלן אופן. איך קום פון זייער א זויבערע און צוזאמגענומענע שטוב, און עס שטערט מיך זייער שטארק ווי ווייט פארקערט זי איז פון דעם.


שוין זייט מיין חתונה בין איך דער וואס רוימט אויף די הויז יעדע וואך, ווייל אויב נישט וועט עס נישט ווערן אויפגערוימט. איך וואש די געשיר ווייל אויב נישט וועט עס בלייבן שמוציג אין די קראן פאר עטליכע טעג. איך גרייט אן עסן אין שטוב, ווייל אויב נישט וועט עס קיינער נישט צוגרייטן. אויסער דאס וואשן וואש, טוט מיין ווייב כמעט גארנישט אינדערהיים.


איך האב שוין פרובירט אסאך מאל איר צו געבן גוטע ווערטער אויף וואס זי טוט יא, איך זאג איר א גאנצן צייט אז זי איז גוט און אז איך בין זייער צופרידן מיט איר, און אז עס שטערט מיר בכלל נישט ווי אזוי זי פירט זיך אויף, אבער באמת שטערט עס מיך יא זייער שטארק.


אויסער דעם וואס מיין ווייב האט ליב אריינצוציען די נאכט ביז אין די גאר שפעטע שעות און אויפשטיין ערשט איינסע אדער צוויי אזייגער נאכמיטאג, און עס שטערט מיך די פארדרייטע סדר היום.


איך וועל זיך זייער פרייען אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר ענטפערן ווי פריער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויקהל-פקודי, כ"א אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס לעבן איז א שווערע זאך, עס איז בכלל נישט גרינג, מען קען זיך אבער גרינג מאכן אז מען נעמט אריין אין זיך אמונה, מען גלייבט אז אלעס וואס פאסירט איז פונעם אייבערשטן; די ווייב, די קינדער - אלעס אלעס איז דער אייבערשטער, און אז מען האט אסאך סבלנות - קען מען זען שיינע זאכן.


מיט געדולד און ליבשאפט קענסטו איר אויפבויען אז זי זאל טון די שטוב ארבעט. עס לוינט זיך צו האבן סבלנות, צו קוקן גוט און איר אויפבויען. עס איז אפשר א לענגערע וועג, אבער עס איז פון די אנדערע זייט א גרינגערע וועג ווי צו נעמען די קורצע וועג און טראכטן פון זיך גט'ן, און נאכדעם דארפן אריבערגיין די לאנגע ביטערע וועג.


יעדער איינער מוטשעט זיך אין לעבן, נישטא איינער וואס ביי אים איז דאס לעבן גוט און גרינג, יעדער איינער מוטשעט זיך; נאר דער וואס אנטלויפט צום אייבערשטן און צו די תורה - דער לעבט א גוט לעבן.


דעריבער ליבער ברודער, זיי פרייליך, דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט חתונה געהאט און זוך גוטס אין דיין ווייב. בוי איר אויף, שטארק איר, זאג איר אסאך גוטע ווערטער. פאר יעדע מאל וואס זי האט געהערט אלס קינד די שלעכטע ווערטער: "ביסט גארנישט ווערד", "פון דיר וועט גארנישט זיין", "טויגסט אויף גארנישט" - זאלסטו איר זאגן טויזנטער מאל: "ביסט יא", "פון דיר וועט נאך זיין שיינע זאכן", "ביסט אזוי גוט און אזוי וואויל" - אזוי וועט זי ווערן אויפגעבויט.


שטארק זיך מיט תפילה והתבודדות, בעט דעם אייבערשטן זי זאל האבן חן אין דיינע אויגן און דו זאלסט נושא חן זיין ביי איר, עס זאל זיין שלום צווישן אייך; אזוי וועט די שכינה רוען צווישן אייך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#12 - וואס זענען די אידישע ווערטער ביים סוף פונעם ניגון "אמר ה' ליעקב"?
אידישע שטוב, שמחה, ניגונים, מלוה מלכה, זמירות שבת

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב זיך געוואלט זייער באדאנקען פאר'ן ראש ישיבה שליט"א אויף אלעס, דער אייבערשטער זאל אייך ווייטער געבן גרויס הצלחה.


איך האב געוואלט פרעגן היות מיר עסן יעדן מוצאי שבת קודש אינאיינעם די סעודת מלוה מלכה און מיר זינגען צוזאמען די זמירות מיט די קינדער. מיר האבן נישט אזוי גוט געקענט ניגונים אין אנהויב און דעריבער האבן מיר זיך צוגעהערט אויף "קול ברסלב" ווי דער ראש ישיבה שליט"א זינגט די זמירות למוצאי שבת און מיר האבן מיטגעזינגען. מיר האבן אבער געהערט אז ביים סוף פון דעם ניגון "אמר ה' ליעקב" זינגט מען דארט עפעס אידישע ווערטער, וואס פונקטליך זענען די ווערטער וואס מען זינגט דארט?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ליל שישי פרשת בשלח, כ"ו שובבי"ם, י"ב שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז זייער א גרויסע זאך צו עסן סעודת מלוה מלכה מיט די ווייב און קינדער, עס איז מסוגל אויף זייער גרויסע זאכן.


עס איז מסוגל פאר שמחה. עס שטייט פון צדיקים (ספר דברי יצחק, אות לג) בשם דער הייליגער רבי זושא זכותו יגן עלינו, דאס וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קיט:): "ח'מין ב'מוצאי ש'בת מ'לוגמא" - איז מרומז אין די ראשי תיבות דאס ווארט (תהלים קמז, ג): "וּמְחַבֵּ"שׁ לְעַצְּבוֹתָם", אז דאס נעמט אוועק די עצבות. אויך איז דאס מסוגל פאר פרויען פאר הולדה בנקל ובנחת. מוהרא"ש זאגט בשם דעם הייליגן צדיק רבי ר' אלימלך פון ליזענסק זכותו יגן עלינו: "א סגולה פאר געבוירן קינדער גרינג, איז זיך וואשן צו סעודת מלוה מלכה".


עס איז א גרויסע זאך צו זינגען זמירות, דער רבי האט זייער מקפיד געווען צו זינגען זמירות. דער רבי האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קד) דאס זינגען זמירות שבת און מוצאי שבת - איז א יסוד אין אידישקייט.


ביי אנשי שלומינו זינגט מען סיים סוף פונעם זמר "אמר ה' ליעקב", ווערטער וואס איז זייער מחזק, מען זינגט אזוי:


"שב ה' את שבות יעקב - יא טאטע יא, יא פאטער יא,


אל תירא עבדי יעקב - ניין טאטע ניין, ניין פאטער ניין.


מיר האבן פאר קיינעם מורא נישט - נאר פאר דיר אליין,


מיר האבן פאר קיינעם מורא נישט - נאר פאר דיר אליין".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#11 - ווי אזוי דערהאלט איך זיך ווען עס איז א גיהנום אינדערהיים?
שידוכים, תהלים, כיבוד אב ואם, קינדער, מחלוקת, תפילה והתבודדות, אידישע שטוב, משפחה, גט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


שוין לאנגע חדשים וואס דער מצב ביי אונז אינדערהיים איז זייער שווער, אבער יעצט איז שוין ממש עק וועלט, מיינע עלטערן האלטן זיך ביים גט'ן, און יעדן טאג איז דא קריגערייען און פיינטשאפט אינדערהיים, עס שפירט זיך ווי זיי זענען ממש צוויי פיינט.


איך שרייב די ווערטער מיט טרערן אין די אויגן, איך שפיר ווי איך האלט עס מער נישט אויס, איך מוז האבן אסאך חיזוק צו קענען ווייטער אנגיין אין לעבן מיט שמחה און ערליכקייט.


אויסער דער זע איך ווי מיינע עלטערן ווערן שוואכער און שוואכער אין אידישקייט, און ווי מיין יונגערע שוועסטער קען מער נישט אויסהאלטן דעם מצב און זי אנטלויפט צו מאוויס, און דאס טוט מיר זייער וויי.


איך דאנק דעם אייבערשטן יעדן טאג אז ער האט מיר צוגעשטעלט די רפואה פאר די מכה, אז איך בין געווארן מקורב צום הייליגן רבי'ן, צו די דרשות פון ראש ישיבה שליט"א, וואס דאס געבט מיר חיות, האפענונג, און א שטארקע אמונה, איך קען זיך נישט פארשטעלן ווי אזוי איך וואלט זיך אן עצה געגעבן אן דעם.


איך וועל זיך פרייען אויב דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען שרייבן אביסל חיזוק, און אויך ווי אזוי איך קען מחזק מיין יונגערע שוועסטער און איר ארויסהעלפן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בשלח, כ"א שובבי"ם, ז' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דערהאלטס אייך מיט אלע כוחות, נאך אביסל ווערט איר א כלה, איר וועט אויפשטעלן א שיינע אידישע ווארעמע שטוב, און מיט'ן רבינ'ס עצות און מיט'ן רבינ'ס שכל - וועט איר האבן א זיסע גוטע לעבן.


עס איז זייער שווער פאר קינדער ווען עלטערן קריגן זיך. קיינער פארשטייט נישט די צער פון די קינדער וואס די עלטערן קריגן זיך; עס איז זיי געפערליך שווער, מען ווערט צעדריקט יעדע מינוט אין לעבן.


מישט זיך נישט אריין ווען זיי קריגן זיך. איר זאלט שטיין פון די זייט און בעטן דעם אייבערשטן זיי זאלן זיך נישט קריגן, זיי זאלן זיך ליב האבן. אזוי אויך געבט אכטונג אויף אייערע יונגערע געשוויסטער, עס זאל זיי גוט זיין.


זייט שטארק אין תפילה והתבודדות, גייט יעדן טאג אין א שטילע פלאץ וואו קיינער געפונט זיך נישט, און גיסט אויס אייער הארץ. שמועסט מיט'ן אייבערשטן אין אייער שפראך, דערציילט אים וואס גייט אלץ אריבער אין שטוב, דערציילט אים אייער ווייטאג, בעטס אים פאר א גוטע שידוך, פאר שלום ביי די עלטערן און ביי גאנץ כלל ישראל.


אזוי אויך זאלט איר זאגן יעדן טאג תהילים, אפילו נאר אפאר קאפיטלעך תהילים - וועט איר זען גרויסע ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.