שאלה אין קורצן ענין
#5 - זאל איך בלייבן אין א קאנטרי וואו ס'איז א צעלאזטע מצב?
חברים, שכנים, זומער, ליצנות, קאנטרי

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך פלעג קיינמאל נישט פארן זומער אין קאנטרי, אבער דאס יאר האט מיך מיין ווייב זייער שטארק געבעטן אז זי וויל פארן צו א קאנטרי וואו אסאך פון אירע חבר'טעס גייען דארט אויף זומער, און מיר זענען טאקע אהינגעגאנגען אויף זומער.


עס איז א קאנטרי פון היימישע יונגעלייט פון שטאט, אבער ווען איך בין אנגעקומען אהער האב איך געזען אז די אטמאספער איז נישט צו היימיש, עס איז זייער א צעלאזטע און לויזע ווערטשאפט, און איך שפיר אז איך קען עס נישט נעמען, עס איז נישט גוט פאר מיר, איך וויל זייער צוריק פארן אבער איך ווייס נישט צי איך זאל עס טון ווייל עס וועט זייער וויי טון פאר מיין ווייב, זי וויל זיך אביסל אויסרוען פון די אנגעשטרענגטע ווערטשאפט פון א גאנץ יאר. וואס זאל איך טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ראה, כ"ג מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אנטלויף פון א קאנטרי וואס איז נישטא קיין יראת שמים, ראטעווע דיין נשמה און דיינע דורות; די גרעסטע סכנה איז זיך דרייען אין א נישט ערליכע סביבה. דוד המלך הויבט אן די הייליגע תהילים: "אַשְׁרֵי הָאִישׁ", וואויל איז דעם מענטש וואס גייט נישט אין א פלאץ פון רשעים, "וּבְמוֹשַׁב לֵצִים לֹא יָשָׁב", און זיצט נישט מיט לצים; ווייל דאס איז די וויכטיגסטע זאך פאר יראת שמים, פאר ערליכע דורות - מען זאל האבן ערליכע חברים.


גיין אין קאנטרי קען זיין א גרויסע סכנה פארן מענטש און פאר זיינע דורות הבאים. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ג, ב): "שְׁנַיִם שֶׁיּוֹשְׁבִין וְאֵין בֵּינֵיהֶן דִּבְרֵי תּוֹרָה, הֲרֵי זֶה מוֹשַׁב לֵצִים", אז צוויי מענטשן קומען זיך צוזאמען און מען רעדט נישט פונעם אייבערשטן, מען רעדט נישט ערליך - איז דאס שוין א מושב לצים; אזוי אויך, אויב מען פארט אין א קאנטרי אן דעם אייבערשטן - איז דאס א מושב לצים.


וויפיל טייערע אינגעלייט גייען צוגרונד אין קאנטרי, מען ווערט אפגעקילט פון יראת שמים. אויב איז נישט דא קיין רב אדער אן ערליכער איד וועמען מען הערט אויס און מען פאלגט - איז א סכנה אהין צו גיין, ענדערש בלייבן אין די ברענעדיגע היצן אין שטאט. אויף דעם איז געזאגט געווארן וואס אן אמורא האט געזאגט פאר זיינע קינדער (הוריות יב.): "תִיבוּ אַקִּילְקְלֵי דְּמָתָא מְחַסְיָא, וְלֹא תִּיבוּ אַפַּדְנֵי דְּפוּמְפְּדִיתָא", ענדערש זאלט איר זיצן אין די מיסט פון די שטאט מתא מחסיא ווי צו וואוינען אין די פאלאצן פון פומבדיתא; ווייל אין די שטאט מתא מחסיא האבן געוואוינט ערליכע אידן, אבער אין פומבדיתא האבן געוואוינט נישט ערליכע אידן, האט ער געזאגט פאר זיינע קינדער זיי זאלן ענדערש זיצן אין די מיסט פון מתא מחסיא וכו'; ענדערש בלייבן אין שטאט ווי צו גיין אין א קאנטרי וואו עס איז נישטא קיין יראת שמים.


דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף אידישע קינדער און אונז ארויסנעמען פון די אייגענע גלות.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#4 - ווי קען מען זאגן אז ווער עס קריגט אויף מוהרא"ש זי"ע איז א בעל עבירה?
סיפורי צדיקים, תפילות אויף אידיש, חסידות ברסלב, מחלוקת, צדיקים, מוהרא"ש, קשיות, היכל הקודש, עבירות, משיח, ליצנות, אמונת חכמים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ברוך ה' אז איך בין זיך כסדר מחי' און מחזק מיט די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א און מיט די בריוו, ס'גייט כמעט נישט אריבער קיין טאג וואס איך באקום נישט נייע ריזיגע מתנות פונעם ראש ישיבה. כאטש וואס איך ווייס שוין פון הייליגע רבי'ן פאר בערך צען יאר, איך דריי זיך מיט ברסלב'ע חסידים, איך מאך שוין אפילו כמה שנים התבודדות כמעט יעדן טאג, דער אייבערשטער זאל העלפן ווייטער, מיט דעם אלעם אזעלכע מתנות מיט אזעלכע כלים אז ס'זאל זיין קרוב אליך הדבר מאוד, האב איך ממש נישט געהאט, ביז איך האב בדרך השגחה נפלאה אנגעקומען איך מיט מיין ווייב אויסצוהערן די שיעורים, איך קען ממש נישט פארשטיין ווי אזוי מען קען זיך דרייען ימים ושנים אין ברסלב מיט אזא העלמה און נישט עפענען אזעלכע אוצרות, און איך קען אויך נישט פארשטיין ווי אזוי מען קען זיך קריגן אויף אזא הייליגע לעכטיגע וועג פון אמונה. איך קען עס נישט פארשטיין און איך פיל זיך פארשעמט אז מען קען זיין א שומר תורה ומצוות, און אפילו א ברסלב'ער, אבער נישט האבן א גלייכע און גאנצע אמונה.


איך האב אנגעהויבן לערנען תוספתא מיט משניות, און זאגן אסאך תהילים ביי די ארבעט, איך קען אין געוויסע טעג אויסזאגן גאנץ תהילים און נאכאלץ נישט זיין זאט, דאס איז אויסער די שיעורים וואס איך האב שוין געהאט ביז היינט, אבער עס איז אריבער אסאך טעג וואס איך האב נישט קיין כח צו זיך אנשטרענגען צו לערנען, איך האב געהאט נאך אסאך שטותים צו טון. ברוך ה' די ערשטע מתנה מיין איך וואס איך האב באקומען פונעם ראש ישיבה און מוהרא"ש איז "צייט", עס איז מיר פארשווינדען געווארן אלע צייטונגען און מאגאזינען, איי אין ברסלב רעדט מען אויך פון שמירת הזמן? איז נאך א קשיא. ברוך ה' איך בין זוכה מעבר סדרה צו זיין במשך די וואך יעדן טאג אביסל, איך בין זוכה צו האבן א שיעור אביסל נ"ך על הסדר יעדן טאג, גמרא דריי בלאט א טאג, בערך א דף זוהר, צוויי דפים ליקוטי מוהר"ן, צוויי דפים ליקוטי הלכות, ליקוטי תפילות, שולחן ערוך צוטיילט אויף די יאר, און נאך און נאך. דער אייבערשטער זאל העלפן נאר מער און מער, איך זאל האבן א שיעור אין אלע חלקי התורה. און זוכה זיין צו פארשטיין און געדענקען, און האבן אמונה ישרה ותמימה וכו'.


אזוי ווי איך דריי זיך אין די אלגעמיינע ברסלב, האב איך געהערט פילע קשיות אויף מוהרא"ש, דער אייבערשטער האט מיר אבער געהאלפן אז איך האב געהאט די שכל אז איך דארף קוקן וואס עס איז גוט פאר מיר, וואו איך טרעף חיזוק צו דינען דעם אייבערשטן, און די אלע קשיות און בלבולים וועלן מיר גארנישט העלפן אין לעבן. עס מוטשעט מיך אבער איין זאך, דאס וואס מוהרא"ש זאגט אז ווער עס רעדט קעגן אים איז זיכער א בעל עבירה, דאס קען איך נישט פארשטיין. איך ווייס אז מען קען זיין א שיינער איד פון אינדרויסן און זיך באהאלטערהייט זיין א בעל עבירה רחמנא ליצלן, אבער צי מיינט דאס אז פון היינט און ווייטער דארף איך אנקוקן יעדן ערליכן איד פאר א בעל עבירה? אויב זע איך איינער וואס פרובירט צו דינען דעם אייבערשטן לויט זיין הבנה, און ער דרייט זיך אין א סביבה וואס דארט מאכט מען אוועק היכל הקודש, מיינט דאס צו זאגן אז ער איז א בעל עבירה? עס זענען געווען צדיקים אין ברסלב וואס האבן אנגענומען לשון הרע אויף מוהרא"ש, און דאס איז דאך געווען אין אלע דורות, חז"ל זאגן אז ס'איז ברית כרותה אויף לשון הרע צו נתקבל ווערן?


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר אויסקלארן ווי אזוי אנצוקוקן די זאך.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ואתחנן, ו' מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן סא) ווער עס רעדט אויף צדיקים וואס זענען מגלה ומפרסם דעם אייבערשטן אויף די וועלט - איז א סימן אז דער מענטש איז נישט ווי עס דארף צו זיין. דער רבי זאגט, דאס איז פשט וואס די הייליגע חכמים זאגן (עירובין כא:): "הלועג על דברי חכמים", ווער עס שפעט אויף צדיקים, "נידון בצואה רותחת", וועט באשטראפט ווערן מיט די סארט גיהנום; זאגט דער רבי פשט, "הלועג על דברי חכמים", ווער עס שפעט אויף צדיקים - "נידון בצואה רותחת" איז א סימן אז דער מענטש איז ווייט פונעם אייבערשטן, זיין מח איז פול מיט שלעכטע זאכן, און אז מען קוקט אריין אין די ווערטער פון די הייליגע חכמים זעט מען פון וועם מען רעדט; מען רעדט פון דואג האדומי, פון די הויפט פון די סנהדרין וואס האט גע'דרש'נט פאלשע הלכות, אז דוד המלך איז אסור לבוא בקהל; אויף אים זאגן די הייליגע חכמים זכרונם לברכה אז זיין מח איז פול מיט שלעכטע זאכן, איז דאך זיכער אז ווען פשוט'ע מענטשן רעדן אויף צדיקים - איז דאס א סימן אז די דארפן נאך תשובה טון.


יעצט ווען מוהרא"ש איז שוין אוועק פון די וועלט, מען קוקט צוריק, פרעגט זיך ווי פון זיך אליינס: 'וואס האט מען געוואלט פון דעם איד? פארוואס האט מען געקריגט אויף אים? וועם האט ער געטשעפעט? וואס איז געווען די רדיפות אויף דעם איד?' ער האט דאך מיט קיינעם נישט געהאט, ער האט נאר געשריבן ספרים און קונטרסים וואס רעדן צו נשמות ישראל, זיי מחזק זיין; מוז זיין אז די וואס שפעטן אויף אים זענען בעלי עבירה, און נישט נאר מוהרא"ש זאגט דאס, דער רבי זאגט דאס.


דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות צדיק, סימן קסג): "הנואפים", די בעלי עבירה, - "לרוב הם מתנגדים על הצדיקים", זיי זענען די וואס קריגן אויף צדיקים.


געב זיך זייער אכטונג פון די וואס רעדן אויף צדיקים. דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן לח) אויפן פסוק (תהלים עג, ט): "שַׁתּוּ בַשָּׁמַיִם פִּיהֶם", זיי לייגן זייער מויל אין הימל, "וּלְשׁוֹנָם תִּהֲלַךְ בָּאָרֶץ", און זייער צינג גייט אויף דער ערד, די וואס רעדן אויף צדיקים - זיי ווילן רעדן אויפן אייבערשטן, אבער זיי שעמען זיך צו רעדן קעגן דעם באשעפער, רעדן זיי אויף צדיקים. דאס איז פשט אין פסוק "שַׁתּוּ בַשָּׁמַיִם פִּיהֶם", דאס וואס זיי רעדן מיטן מויל - ווילן זיי רעדן אויפן אייבערשטן, נאר זיי שעמען זיך צו רעדן אויפן אייבערשטן - "לְשׁוֹנָם תִּהֲלַךְ בָּאָרֶץ", רעדן זיי אויף צדיקים, אבער באמת "שַׁתּוּ בַשָּׁמַיִם פִּיהֶם".


וויי און ביטער איז פאר דעם וואס הערט רעדן אויף צדיקים וואס זענען מגלה ומפרסם דעם אייבערשטן אויף די וועלט, דאס איז א סימן אז מען דארף תשובה טון.


מוהרא"ש דערציילט (פעלת הצדיק, סימן תכא), דער שווער פון הייליגן רבי נתן זכר צדיק וקדוש לברכה, הרב הגאון המפורסם רבי דוד צבי אויערבאך זכר צדיק לברכה פלעגט פארן צו צדיקים, קודם איז ער געווען ביים הייליגן צדיק רבי פנחס קאריצער זכותו יגן עלינו, עס איז אים זייער געפאלן די הנהגה פון דעם צדיק, אבער עס האט אים געשטערט פארוואס די חסידים דארט רעדן קעגן דעם צדיק רבי מיכל זלאטשובער זכותו יגן עלינו, עס האט אים זייער געשטערט. האט ער געטראכט אז ער וויל גיין צום צדיק רבי מיכל זלאטשובער זכותו יגן עלינו, ער וויל זען וואס דארט טוט זיך. ווען ער איז אנגעקומען צו רבי מיכל זלאטשובער זכותו יגן עלינו און צוגעזען זיין עבודה איז אים זייער געפאלן זיין התנהגות, אבער עס האט אים זייער געשטערט צו הערן פון זיינע חסידים לצנות אויף רבי פנחס קאריצער זכותו יגן עלינו; ער האט געזען אז דער איז אפגע'פסק'נט מיט זיינע מענטשן וכו' און דער איז אפגע'פסק'נט מיט זיינע מענטשן, האט ער אויפגעהערט צו גיין צו צדיקים און ער האט אנגעהויבן רעדן קעגן אלע צדיקים. ער פלעגט יעדן טאג מאכן א סעודה מיט זיינע קינדער און זיי אנווארענען זיי זאלן נישט האבן צוטון מיט צדיקים, און ווען רבי נתן האט חתונה געהאט פלעגט ער אויך מיט האלטן די סעודות און הערן פעך און שוועבל אויף צדיקים.


דאס האט זייער שטארק געשטערט פאר רבי נתן, פארוואס רעדט מען אויף צדיקים? וואס איז די מחלוקות, וואס פעלט דאס אויס? און ווען ער איז געקומען דעם ערשטן ראש השנה צום רבי'ן, האט ער געהערט די תורה וואס דער רבי האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ה), דעמאלט איז אים פארענטפערט געווארן די שטארקע קשיא וואס האט אים לאנגע יארן געשטערט, דער רבי זאגט דארט: "וְתַאֲמִין, כִּי כָּל מַצּוּתָא וּמְרִיבָה שֶׁיֵּשׁ בֵּין הַצַּדִּיקִים הַשְּׁלֵמִים אֵין זֶה אֶלָּא כְּדֵי שֶׁיְּגָרְשׁוּ סִטְרִין אָחֳרָנִין", דו דארפסט גלייבן אז אלע מחלוקות וואס איז דא צווישן די צדיקים איז נאר ווייל מען וויל דיך פארטרייבן פון זיי, "כְּשֶׁאַתָּה שׁוֹמֵעַ מְרִיבוֹת שֶׁבֵּין הַצַּדִּיקִים תֵּדַע, שֶׁזֶּה מַשְׁמִיעִין אוֹתְךָ תּוֹכָחָה עַל שֶׁפָּגַמְתָּ בְּטִפֵּי מֹחֲךָ", ווען דו הערסט רעדן אויף צדיקים זאלסטו וויסן אז דאס איז נאר ווייל מען וויל דו זאלסט תשובה טון אויף וואס דו האסט פוגם געווען; רבי נתן האט געזאגט: "ווען איך האב געהערט די תורה פון רבי'ן איז מיר גלייך פארענטפערט געווארן פארוואס מען רעדט אויף צדיקים און מען קריגט זיך השם ישמרינו, נאר מיך צו פארטרייבן, אז איך בין נישט ראוי צו זיין צווישן זיי".


געב זיך אכטונג פון די וואס זענען בעלי מחלוקות, אפילו זיי זעען אויס עובדי השם און אפילו זיי זענען טאקע עובדי השם. אין ברסלב האט געוואוינט א ברסלב'ער חסיד, ר' שלמה ראובן זלאטע'ס, ער איז געווען א גרויסער עובד ה' און א שיינער בעל תפילה, און רבי נתן האט געזאגט אויף אים: "איך בין אים קיינמאל נישט מוחל", ווייל ער האט געהאט א חלק אין די מחלוקות; זעט מען פון דעם אז מען קען זיין א גרויסער מענטש, אויב האט מען שייכות מיט מחלוקות - איז גאר ביטער.


האב נישט קיין מגע ומשא מיט מחלוקות. דער הייליגער רבי איז זייער גרויס, דער רבי קען יעדן איינעם העלפן, ער קען יעדן ארויסשלעפן פון זיין בלאטע, אויסער א בעל מחלוקות; א בעל מחלוקות האט נישט קיין פלאץ ביים רבי'ן.


ברודער קוק וואס מוהרא"ש געבט דיר, עפן דיין האנט און קוק וואס דו האסט אלץ זוכה געווען פון ווען דו ביסט מקורב אין היכל הקודש; פארוואס זאלסטו אויסהערן די לצים? פארוואס זאלסטו הערן לשון הרע? קוק נישט וועלכע גרויסע מענטשן רעדן וכו' און וואס זיי רעדן וכו', קוק אין דיין האנט, קוק ווער ברענגט דיר דביקות בה', קוק ווער ברענגט דיר צו לערנען די הייליגע תורה, און חיזוק אויף תפילה והתבודדות וכו' וכו', און אז גרויסע לייט רעדן און שפעטן - כבר היה לעולמים. דו ווייסט דאך די מעשה פון הייליגן ישמח משה זכותו יגן עלינו ווען ער האט דערציילט אלע זיינע גלגולים, אז ער איז געווען אין די צייט פון מדבר, ער איז געווען מיט משה רבינו. האט אים זיין אייניקל, דער הייליגער ייטב לב זכותו יגן עלינו - געפרעגט: "זיידע, אויף וועמענס זייט ביסטו געווען ביי די מחלוקת קרח ועדתו?" האט דער הייליגער ישמח משה געזאגט: "איך בין געשטאנען אין דער זייט, איך האב נישט גענומען קיין צד", האט דער ייטב לב געפרעגט: "ווי אזוי קען זיין אז דו ביסט נישט געשטאנען מיט משה רבינו?!" האט ער אים געענטפערט: "דו קענסט זיך נישט פארשטעלן ווי גרויס דער נסיון איז געווען; קרח האט געהאט מיט זיך אלע רבי'ס מיט אלע שיינע אידן, עס איז געווען זייער שווער צו וויסן וואס מען האט צוטון, ווייל קרח האט זיך אהערגעשטעלט ווי אן עובד ה', אבער באמת איז ער געווען אן אפיקורס, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עיין ירושלמי סנהדרין, דף נ.): 'קֹרַח מִין הָיָה'".


איך האב אביסל מאריך געווען, אבער גלייב מיר איך דארף נאך מער מאריך זיין; ווייל ווען נישט די לצנות וואלט מען געקענט צוריק ברענגען אלע אידן צום אייבערשטן, מען וואלט ווען געקענט ברענגען די גאולה, און ווער ווייסט וויפיל צרות קומט אויף די וועלט אויפן חוזק מאכן און שפעטן אויף צדיקים. דער רבי האט דאס געזאגט נאך איידער עס איז געקומען די ביטערע אומגליק פון קאנטאניסטן, קאמעניזם, אז ווען די צדיקים וואלטן נישט געקריגט אויף אים וואלט ער געקענט אוועק נעמען אינגאנצן די גזירה (עיין חיי מוהר"ן, סימן שצח), נאר וויבאלד מען קריגט אויף אים האט ער דאס אפגעשטופט אויף עטליכע צוואנציג יאר.


דעמאלט האט מען נישט געוואוסט וואס דאס איז, היינט אז מען קוקט צוריק זעט מען וויפיל מיליאנען אידן זענען גע'הרג'עט געווארן פון די מחלוקות אויף צדיקים.


אזוי אויך, ווער ווייסט וואס האט פאסירט ווען עס איז ארויסגעקומען תשל"ו די חתימות וכו'. דער הייליגער קאמארנער האט געזאגט אז שנת תשל"ו וועט משיח קומען, און יענעם יאר האט דער ס"מ צאמגענומען חתימות אין ברסלב קעגן מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, און ווער ווייסט צי דאס האט צוריק געהאלטן די גאולה און צוליב די חתימות ליידן מיר נאך אין גלות.


גיי צום אייבערשטן, וויין זיך אויס, בעט אים: "רבונו של עולם איך האב זוכה געווען צו טרעפן א צדיק וואס מאכט מיך רעדן צו דיר, א צדיק וואס מאכט מיך לערנען די הייליגע תורה, א צדיק וואס מאכט מיך לעבן מיט שלום בית, אזויפיל גוטע זאכן באקום איך פון דעם צדיק און מיט דעם אלעם בין איך אנגעפילט מיט לצנות, מיין קאפ בוזשעוועט מיט קשיות און טענות אויפן צדיק.


הייליגער באשפער קוק מיך אן, איך בין אזא רחמנות, איך בין אזוי ווייט פון דיר, איך האב אזויפיל געזינדיגט און פלוצלונג וויל איך פארשטיין דעם צדיק, איך האלט אז איך פארשטיי בעסער ווי אים, איך ווייס ווי אזוי ער דארף ווען רעדן און ווי אזוי ער דארף ווען שרייבן; אנא, רחם עלי, דערבארעם זיך אויף מיר; וואס גייט פאר מיט מיר? איך דארף דאך אזויפיל תשובה טון, הייליגער באשעפער, העלף דער צדיק זאל נישט זיין פארשעמט, דער צדיק וויל דאך נאר איין זאך, ער וויל אלע אידן צוריק ברענגען צו דיר, ער וויל אלע אידן זאלן לעבן א גוט לעבן, העלף עס זאל געהייליגט ווערן די נאמען פון די צדיקים און עס זאל שוין זיין יתגדל ויתקדש שמיה רבא".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#3 - ווי אזוי קען איך מאכן אז מיין ווייב זאל מיך לאזן פארן קיין אומאן?
אומאן, שלום בית, תפילות אויף אידיש, מחלוקת, ראש השנה, ליצנות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר די עצות און חיזוק בנוגע אומאן. איך האב גערעדט צו מיין ווייב וועגן אומאן, אז איך וויל פארן צום רבי'ן אויף ראש השנה, קודם האט זי מיר געזאגט אז דאס יאר קען מען דאך נישט פארן עס איז א סכנה, האב איך איר געזאגט אז עס איז נישט קיין סכנה, זאגט זי מיר זייער שטרענג, "ווי לאנג דו ביסט חתונה געהאט מיט מיר, פארסטו נישט קיין אומאן!!!" און זי פרעגט מיר, "דו גייסט יעצט בלאזן אויף מיר?" זאג איך איר: "ניין! איך בין נישט ברוגז אויף דיר, נאר איך וועל זיין זייער פרייליך צו פארן קיין אומאן אויף ראש השנה, און נאכדעם האט זי פארדרייט דעם שמועס.


וואס טו איך יעצט? זי רעדט ווי א בעל הבית אויף מיר, און דאס שטערט מיר זייער שטארק, איך וויל אזוי שטארק פארן קיין אומאן אויף ראש השנה, איך פרוביר אזוי שטארק צו פאלגן דעם ראש ישיבה בנוגע שלום בית ווייל מוהרא"ש זאגט אויב מען האט נישט קיין שלום בית נוצט די ווייב אויס אומאן אלס סטראשע נישט צו לאזן פארן קיין אומאן, וואס טו איך, איך וויל אבער יא קומען צום רבינ'ס ראש השנה?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שופטים, ג' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בין זיכער אז אויב דו וועסט רעדן צו איר שיין און ווייך - וועסטו געווינען איר הארץ און זי וועט דיך לאזן גיין קיין אומאן. שלמה המלך זאגט (משלי טו, א): "מַעֲנֶה רַךְ, יָשִׁיב חֵמָה", רעדן ווייך נעמט אוועק יענעמ'ס צארן; דורך רעדן ווייך און שיין קען מען איבערדרייען דעם הארטסטן מענטש.


דיין ווייב שעמט זיך פון אירע חבר'טעס און פון אירע עלטערן, דעריבער שרייט זי אויף דיר, דאס איז אלעס פון די מחלוקות אויפ'ן רבי'ן. אזוי ווי דער הייליגער רבי נתן האט געזאגט: "איך בין אמאל אריינגעקומען צום רבי'ן אין צימער און געטראפן דעם רבי'ן וויינען, איך האב זיך זייער דערשראקן, איך פרעג דעם רבי'ן 'פארוואס וויינט דער רבי?' זאגט מיר דער רבי, 'אזוינס צו זאגן אויף מיר, אז איך בין פון יענעם כת רחמנא לצלן?!' רבי נתן האט נישט געקענט צוקוקן ווי דער רבי וויינט, איז ער אוועקגעגאנגען.


רבי נתן דערציילט, דעמאלט האט ער נישט פארשטאנען פארוואס דער רבי וויינט, וואס גייט אן דעם רבי'ן וואס יענער זאגט? אבער שפעטער ווען דער רבי איז אוועק פון די וועלט און ער האט געוואלט אריינברענגען דעם הייליגן רבינ'ס עצות אין די וועלט און עס האט זיך אנגעפאנגען א שרעקליכע התנגדות, מען האט גע'רודפ'ט רבי נתן מיט שרעקליכע רדיפות, האט רבי נתן געזאגט: "יעצט פארשטיי איך שוין פארוואס דער רבי האט אזוי געוויינט, נישט ווייל יענער האט גערעדט אויף אים, נאר דער רבי האט געוויינט ווייל ער האט געזען אז דורך די מחלוקות און דורך די לשון הרע וואס מען רעדט אויף אים - וועלן מענטשן נישט מקורב ווערן צו אים און עס וועט זיין זייער שווער אריין צו ברענגען אין מענטשן די ליכטיגע עצות".


דאס אז דיין ווייב שרייט אויף דיר אז דו קענסט נישט פארן קיין אומאן דאס איז פון די מחלוקות, פון לשון הרע - וואס ציט זיך שוין איבער צוויי הונדערט יאר און דאס האלט אפ די גאולה. דער רבי האט די כח צוריק צו ברענגען די גאנצע וועלט צום אייבערשטן, אלע זאלן תשובה טון, נאר די מחלוקות און הוצאת שם רע פארשטעלט אלסדינג.


איך בעט דיר זייער, ווער נישט בכעס אויף דיין ווייב; זיי איר דן לכף זכות, זי שעמט זיך פון איר משפחה, פון איר טאטע מאמע און געשוויסטער, דאס מאכט זי זאל שרייען אויף דיר, אבער אז דו וועסט רעדן שיין צו איר - וועסטו איר איבערדרייען.


דו רעד צו איר שיין און ווייך; זאג איר: "איך וועל זיך אזוי פרייען אז דו וועסט רעדן שיין צו מיר, מיין טייערע ווייב, אז דו וועסט מיר זאגן אז עס איז דיר שווער אז איך פאר אוועק אויף ראש השנה - וועט מיר דאס נישט אזוי באדערן, נאר דאס וואס דו זאגסט מיר אזוי שארף 'ווי לאנג איך לעב פארסטו נישט קיין אומאן!' דו רעדסט צו מיר אזוי שארף, דאס טוט מיר זייער וויי"; זאג איר: "לאמיר זיך דורכשמועסן אינאיינעם, לאמיר זיין איינשטימיג, איך האב צו דיר חתונה געהאט, איך וויל נאר טון גוטס, איך וויל פארן קיין אומאן - נישט דיר איבער צו לאזן, איך וויל פארן צום צדיק וואס געבט מיר לעבן, איך וויל פארן קיין אומאן ווייל דער רבי שטארקט מיר מיין אמונה, ער בלאזט אריין אין מיר א חיות אין עבודת השם, און אז דער רבי זאגט מען זאל קומען קיין אומאן אויף ראש השנה וויל איך אזוי שטארק גיין; מיין טייערע ווייב, פארוואס ווילסטו נישט רעדן צו מיר? איך בין דאך אזוי גוט צו דיר, איך העלף דיר א גאנץ יאר, איך בין גרייט פאר דיר א גאנץ יאר, איך רעד צו דיר שיין, איך טשעפע דיך נישט, פארוואס זאלסטו מיך אזוי טשעפען? פארוואס ווילסטו נישט רעדן מיט מיר פון א זאך וואס איז ביי מיר אזוי חשוב?!"


דו בעט דעם אייבערשטן טאג נאך טאג, וואך נאך וואך: "רבונו של עולם העלף מיר איך זאל אנקומען צום הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה, איך וויל זוכה זיין דער רבי זאל מיך מתקן זיין, הייליגער באשעפער, פארוואס איז דא אזא מחלוקות אויפ'ן רבי'ן?! פארוואס איז דער רבי אזוי פארשעמט?! פארוואס קען מען פארן איבעראל, מען קען גיין איבעראל - אויסער קיין אומאן?! העלף מיר אז מיין ווייב זאל אויך מקורב ווערן, איך זאל קענען גיין צום רבי'ן מיט מיינע קינדער און מיינע דורות"; מיט תפילה וועסטו אלעס איבערדרייען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.


 

#2 - וואס האב איך אלץ באקומען ביים רבי'ן?
חסידות ברסלב, מחלוקת, היכל הקודש, עבודת השם, ליצנות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב זיך זייער געפרייט צו באקומען די בריוו פונעם ראש ישיבה שליט"א, ברוך ה' מיט די עצות פון רבי'ן האט מען א גוטע לעבן, עס איז שווער מסביר צו זיין פאר א צווייטן; אבער אז דער ראש ישיבה שרייבט ער ווארט צו הערן וכו', וועל איך שרייבן אביסל.


איך וועל שרייבן אביסל מיין סדר היום. איך פרוביר אויפצושטיין בערך פינף אזייגער, איך גיי גלייך אין מקוה אין מיין הויז (שיריים פון קאראנע), נאכדעם גיי איך ארויס הונטער מיין הויז פאר התבודדות. די צייט איז אזוי געשמאק, מען פילט דאס וואס דער רבי זאגט אויף הניעור בלילה; אלעס שלאפט, קיינער שטערט נישט.


איך בין עוסק אסאך אין דאנקען, מער ווי בעטן; קודם ווייל עס איז ברוך ה' דא גענוג און נאך אויף וואס צו דאנקען, און אויך זעט מען וואונדערליכע ישועות ווען מען דאנקט אויף זאכן וואס זעט אויס נישט גוט, און אויך ווערט מען זייער פרייליך און פאזיטיוו.


נאכדעם לערן איך ח"י פרקים משניות, און מיט דעם האב איך שוין איינגענומען דעם טאג, ווייל ווי לאנג איך האב עס נישט געענדיגט - ענדיגט זיך נישט דער טאג.


נאכדעם לערן איך פינף דפים זוהר הקדוש; דעם שבת האב איך ברוך ה' מסיים געווען גאנץ זוהר.


נאכדעם גיי איך דאווענען וכו', נאכדעם ארבעט איך אפאר שעה. אויב בין איך געגאנגען שלאפן שפעט די נאכט פריער, לייג איך מיך אראפ אביסל; יעצט זומער גיי איך שווימען אביסל (מוהרא"ש האט מיר געזאגט עס איז זייער געזונט פאר עקסערסייז).


שפעטער נאכמיטאג לערן איך דעם בלאט גמרא, שנים מקרא ואחד תרגום מיט רש"י, אשר בנחל, און אויך א מסכת פון די צייט; איך האב יעצט אנגעהויבן מסכת יומא פאר יום כיפור, מסכת ראש השנה וועל איך אם ירצה ה' אנהויבן ראש חודש אלול, אויך אנשטאט זוהר האף איך צו לערנען יעצט תיקוני זוהר, שפעטער ביינאכט לערן איך לקוטי מוהר"ן כפי הפנאי, און אזוי אנדערע שיעורים (שלחן ערוך לערן איך נאכ'ן דאווענען), טור, רמב"ם, לקוטי הלכות.


באמת דערצייל איך קיינעם גארנישט, אבער איך וויל דער ראש ישיבה זאל זען אז די ארבעט צאלט זיך אויס; איך האף עס וועט געבן כח אנצוגיין ווייטער, אז מען פאלגט קען מען זוכה זיין צו לעבן אין גן עדן דא אויף די וועלט.


יישר כח פאר אלעס! דער אייבערשטער זאל געבן כח פאר'ן ראש ישיבה אונז ווייטער מחזק זיין, און הצלחה בכל הענינים.


איך בעט דער ראש ישיבה זאל מתפלל זיין פאר אונז ... להצלחה בכל הענינים.


מיין זון ... נרו יאיר האט מסיים געווען צום ערשטן מאל תהילים פאריגע וואך.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען מענטשן וואלטן ווען געוויסט וואס מען באקומט פון הייליגן רבי'ן וואלט יעדער געקומען צום רבי'ן און מען וואלט געברענגט די קינדער צום רבי'ן - כדי זוכה זיין אויך צו באקומען די שיינע לעבן וואס דער רבי געבט אונז, אבער ליידער האט דער שטן געמאכט אזא מחלוקת אויפ'ן רבי'ן, מיט אזעלכע לשון הרע אויף ברסלב - אז מענטשן ציטערן די קינדער זאלן נישט ווערן ברסלב'ער.


אבער באמת איז דאס א ליגנט, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קפב): "מען קריגט נישט אויף מיר, מען האט זיך נאר אויסגעשניצט א מענטש און אויף אים קריגט מען, איך קריג אויך אויף דעם מענטש, אויף אזא מענטש וואס טוט אזעלכע זאכן וואס טויגן נישט - קריג איך אויך".


וואו אין די וועלט הערט מען ביי פשוט'ע אידן אזוי ווי מיר זענען - זאלן אויפשטיין פארטאגס זיך גיין מתבודד זיין און לערנען שיעורים בכל התורה כולה? ווי אין די וועלט זאלן פשוט'ע מענטשן האבן אן השגה אין עבודות הצדיקים? דאס איז דער כח פון רבי'ן, און דעריבער מאכט דער סמ"ך מ"ם ליצנות פון רבי'ן, ער שפעט און לאכט. אזוי ווי דער הייליגער רבי האט דערציילט (ספורי מעשיות מעשה ז', מזבוב ועכביש) אז פאר זיין נשמה איז אראפגעקומען אויף די וועלט האט דער סמ"ך מ"ם געשריגן: "רבונו של עולם, אויב די נשמה קומט אראפ אויף די וועלט, פארוואס האסטו מיך באשאפן?" האט מען אים געענטפערט: "די נשמה מוז אראפקומען אויף די וועלט, דו גיי און זוך דיר אן עצה", איז ער אוועקגעגאנגען און איז דערנאך צוריקגעקומען מיט אן אלטיטשקן אן איינגעבויגענעם, זיי האבן געלאכט און געזאגט: "די נשמה קען שוין אראפגיין, מיר האבן שוין אן עצה"; מוהרא"ש זכרונו לברכה זאגט די עצה איז שפעטן, מען לאכט און מען שפעט; דער סמ"ך מ"ם מאכט א געשפעט פונעם הייליגן רבי'ן.


שטארק זיך ווייטער אין דיין עבודות השם, אויך זאלסטו עוסק זיין אין די הייליגע הפצה; גיי יעדן טאג אביסל הפצה, שטעל זיך נישט אפ פאר קיינעם; טראכט פון נשמות ישראל ווי זיי זענען נעבעך אזוי פארפאלן, און מען קען זיי ראטעווען נאר מיט'ן רבינ'ס עצות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#1 - פארוואס מאכט מען חתונות אין שול אזוי ביליג?
חתונה, אידיש געלט, תפילות אויף אידיש, ראש ישיבה, וויכוחים, ליצנות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר די שיינע שיעורים וואס העלפן מיר אויפ'ן טאג טעגליכן לעבן.


מיינע קרובים זענען געווען ביי אונז אין שטוב, און איינער פון זיי האט מיר געפרעגט אויב איך בין א חסיד פונעם ראש ישיבה. אין אנהויב האב איך זיך ארויסגעדרייט אבער מיין טאטע זאגט מיר, "וואס איז די פראבלעם? זאג יא! איך בין זיין חסיד", איך בין געווארן אביסל פארלוירן פון דעם אז זיי גייען מיר יעצט אנהויבן פרעגן קשיות, און זיי האבן טאקע אנגעהויבן מיט דאס און מיט יענץ, און איך דאנק דעם אייבערשטן אז א דאנק די שיעורים האב איך גארנישט געענטפערט.


שפעטער האבן זיי מיר געזאגט, "יא, מיר האבן א קרוב וואס איז אויך אין יענע קהילה, און זיי האבן געמאכט א חתונה אין שול, און מ'געבט דארט נאר איין שטיקל קוגל, און אזוי ווייטער האבן זיי געמאכט ליצנות פון די חתונות אין שול. איך האב אפגעשוויגן, אבער איך בין געווארן צעבראכן פון דעם, וואס קען מיר דער ראש ישיבה מחזק זיין?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת עקב, י"ט מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס איז די חוזק אז מען מאכט חתונה אין שול? וואס איז די חוזק אז מען געבט נאר איין שטיקל קוגל? חוזק איז אויסגעבן געלט וואס מען האט נישט - פאר געציילטע שעה, חוזק איז בארגן געלט און נישט באצאלן.


ווער נישט באליידיגט ווען מען שפעט פון היכל הקודש, נעם עס נישט צום הארצן. וואס פלעג איך טון בתחילת התקרבותי ווען מען האט מיר געשינדן די הויט מיט ליצנות אויף מוהרא"ש? איך האב געשוויגן, זיך נישט גע'טענה'ט. און נאכן הערן אלע טענות בין איך געגאנגען אין א זייט און געוויינט צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, וואס זאל איך טון, פון איין זייט הער איך אזויפיל חוזק, אזויפיל ליצנות, אזויפיל לשון הרע מיט הוצאת שם רע - אויף מוהרא"ש, פון די אנדערע זייט, זייט איך האב געפונען מוהרא"ש - רעד איך צו דיר און איך לעב מיט דיר; איך טראכט פון דיר, אלעס איז גאר אנדערש, איך רעג זיך נישט אויף אזוי ווי אמאל, אלעס האט זיך ביי מיר געטוישט צום גוטן"; אזוי פלעג איך זיך גוט אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן.


אזוי האב איך געטון יעדע מאל, און עד היום, ווען איך הער עפעס לצנות אויפ'ן צדיק - מאך איך זיך א חשבון און איך שמועס דאס אויס מיט'ן אייבערשטן.


א קלוגער מענטש ווען ער הערט וואס מוהרא"ש האט איינגעפירט מיט חתונה מאכן אין שול, פשוט אזוי ווי די מסורה, ווי מען האט אלע צייטן ביי כלל ישראל חתונה געמאכט אין שול, וואלט ער פאר דעם אליינס געדארפט אפגעבן כבוד פאר מוהרא"ש, אפילו ער געהערט אין אנדערע קהילות - פאר'ן ראטעווען אידישע קינדער פון חובות, פאר'ן גרייט זיין צו זיין דער חוזק ביי די וועלט, אבי אפצוראטעווען אידישע קינדער פון גיין צוגרינד בעת שמחתם.


שטארק זיך, גיי נישט מיט קיינעם אין וויכוחים; די אלע וואס טענה'ען זיך - ביים סוף פאלן זיי אין ליצנות און זיי ווערן אויך חולקים.


פארברענג ענדערש דיינע טעג און יארן מיט לערנען נאך א בלאט גמרא, נאך א פרק משניות, נאך א דיבור צום אייבערשטן - וועסטו בלייבן מקושר צום הייליגן רבי'ן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.