שאלה אין קורצן ענין
#8 - איך וויל פשוט זיין א איד, ווי אזוי בין איך זוכה צו דעם?
קדושה, תפילה והתבודדות, קאמפיוטער, מאוויס, תשובה, ניבול פה, נסיונות, טעלעפאן, חברים, בחור, עבודת השם, מקוה, משניות, גמרא

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין זייער דאנקבאר אויף די הערליכע בריוו און ברסלב'ע גליונות, עס געבט מיר אסאך חיזוק.


אפשר קען מיר דער ראש ישיבה שליט"א געבן אן עצה, איך בין א 19 יעריגער בחור, איך לערן אין א גוטע ליטווישע ישיבה, אבער איך האלט אין איין אריינפאלן אינעם נעץ פון יצר הרע, איך פאל אריין אין פראבלעמען מיט קדושה נאכאמאל און נאכאמאל. איך שפיר ווי איך האלט עס מער נישט אויס, איך וויל פשוט זיין א איד, איך וויל מצליח זיין ברוחניות ובגשמיות, וואס קען איך טון ארויסצוקריכן פון דעם?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


געב זיך אכטונג צו האבן נאר ערליכע חברים, אז דו הערסט רעדן ניבול פה - זאלסטו אוועקגיין פונעם שמועס; נעם זיך חברים וואס רעדן איידל, וואס רעדן ריין.


ווארף אוועק אלע כלים וואס מען קען קוקן אויף דעם מאוויס, אויסגעלאסענע בילדער און קליפס. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית טז.): "אָדָם שֶׁתּוֹפֵס שֶׁרֶץ בְּיָדוֹ, אֲפִלּוּ טוֹבֵל בְּכָל מֵימוֹת שֶׁבָּעוֹלָם לֹא עָלְתָה לוֹ טְבִילָה, זְרָקוֹ מִיָּדוֹ כֵּיוָן שֶׁטָּבַל בְּאַרְבָּעִים סָאָה מִיַד עָלְתָה לוֹ טְבִילָה", אז מען טובל'ט זיך אין מקוה ווערט מען ריין נאר אויב מען ווארפט אוועק די טויטע שרץ, ווייל אויב מען כאפט ווייטער אן די טויטע שרץ, אפילו דער מענטש וועט זיך טובל'ן אין אלע מקוה'ס פון די וועלט - וועט ער בלייבן טמא; אז מען וויל תשובה טון - איז די ערשטע זאך אפלאזן די טויטע שרצים, די כלים וואס ברענגט טויט. מוהרא"ש באטיטלט דעם קאמפיוטער, מחשב - מיט'ן טיטל 'מכשף'; דער קאמפיוטער - אויב איז דאס נישט מסונן, געפילטערט - ברענגט דאס כישוף, עס ברענגט אלע צרות.


מאך זיך א שיעור אין ששה סדרי משנה. הויב אן אנהויב סדר זרעים, מסכת ברכות, זאג א פרק נאך א פרק, זאג די ווערטער אפילו אן פארשטיין. אז דו קענסט זאגן אכצן פרקים יעדן טאג - מה טוב ומה נעים, דאס וועט דיך ארויסנעמען פון דיינע בלאטעס, משניות רייניגט דעם מענטש פון אלע פלעקן.


אויך זאלסטו זיך מאכן א שיעור אין תלמוד בבלי. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ריד): "'תַּלְמוּד' בְּגִימַטְרִיָּא אוֹתִיּוֹת שֶׁל שְׁמָהּ 'לִילִית'", 'תלמוד' באטרעפט די זעלבע מספר ווי די נאמען פון די קליפה וואס מאכט א מענטש זינדיגן אין פגם הברית, "עַל כֵּן יֵשׁ כֹּחַ בְּלִמּוּד הַתַּלְמוּד לְהַכְנִיעַ אוֹתָהּ", און ווען מען לערנט גמרא איז מען מכניע די קליפה.


אודאי וועט דער סמ"ך מ"ם דיך נישט אזוי שנעל אפלאזן, ער געבט נישט אזוי שנעל אויף אויף זיינס א קרבן; ער וועט דיך נאכלויפן, ער וועט דיך נאכאמאל אראפווארפן אין די ביטערע עבירה פון פגם הברית רחמנא לצלן, אבער אז דו וועסט זיין שטארק מיט די זאכן וואס שטייט אינעם בריוו - וועסטו ווערן אן ערליכער איד.


גיי זיך מתבודד זיין, שמועס מיט'ן אייבערשטן אין דיין שפראך, אין ענגליש. דער אייבערשטער פארשטייט אלע שפראכן, דער אייבערשטער האט געמאכט אלע שפראכן. רעד אין ענגליש, זאג דעם אייבערשטן ווי שטארק דו ווילסט זיין ערליך און יעדע מאל פאלסטו נאכאמאל אראפ, דער יצר הרע ווארפט דיך אראפ אין פגם הברית, דו טוסט עבירות רחמנא לצלן. וויין צו אים אין דיין שפראך, בעט אים ער זאל דיר העלפן - וועסטו זיך ריינוואשן, און מיט די צייט וועסטו פטור ווערן פון די שווערע ביטערע נסיונות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7 - ווי אזוי ווייס איך ווער עס איז א גוטער חבר?
תפילות אויף אידיש, ניבול פה, חברים, רעדן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך הער אזויפיל ווי דער ראש ישיבה רעדט צו די בחורים איבער אכטונג געבן פון שלעכטע חברים, וויל איך פרעגן וועגן דעם, ווער איז א גוטער חבר? און אויב ווער איך געוואויר אז איינער וואס איך קען זיך מיט אים, איז נישט קיין גוטער חבר וואס זאל איך טון מיט אים?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויקהל, כ"א אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מוהרא"ש האט אונז געגעבן א סימן צו וויסן ווער איז ערליך און ווער נישט, מען זאל הערן ווי אזוי יענער רעדט; רעדן איז דער פענע פון הארץ. אן ערליכער איד קען נישט רעדן ניבול פה, אן ערליכער איד רעדט נאר גוטע זאכן, שיינע זאכן; ער רעדט דיבורי אמונה, דיבורי התחזקות, ער געבט יעדן איינעם גוטע ווערטער; ווידער א נישט ערליכער איד, ווען ער רעדט - הערט מען גלייך אויף זיין רעדן ווער ער איז. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המדות אות ניבול פה, סימן א): "מִי שֶׁמְּדַבֵּר נִבּוּל פֶּה", ווער עס רעדט ניבול פה, "בְּיָדוּעַ שֶׁלִּבּוֹ חוֹשֵׁב מַחֲשָׁבוֹת אָוֶן", ווייסט מען אז דער מענטש איז פול מיט שלעכטע מחשבות.


אז דו הערסט בחורים רעדן ניבול פה - זאלסטו אנטלויפן פון זיי אזוי ווי מען אנטלויפט פון א סכנה! ווייל חס וחלילה אויב מען הערט רעדן ניבול פה און מען שווייגט - איז דאס א גרויסע עבירה. דער רבי זאגט (שם, סימן ד): "הַמְנַבֵּל פִּיו", דער וואס רעדט ניבול פה, "אֲפִלּוּ חוֹתְמִין עָלָיו גְּזַר דִּין שֶׁל שִׁבְעִים שָׁנָה לְטוֹבָה", אפילו מען האט אים פארזיגלט א גוטע גזר דין, "הוֹפְכִין עָלָיו לְרָעָה", דריידט מען עס איבער אויף שלעכט, "גַּם מַעֲמִיקִין לוֹ גֵיהִנֹּם", אויך מאכט מען אים טיפער דעם גיהנום, "גַּם לַשּׁוֹמֵעַ וְשׁוֹתֵק", און דאס אלעס פאסירט אויך פאר די וואס הערן ניבול פה און שווייגן.


אינדערפרי ווען מען זאגט די ברכות דארף מען אינזין האבן צו בעטן דעם אייבערשטן: "וְהַרְחִיקֵנוּ מֵאָדָם רָע, רבונו של עולם דערווייטער מיך פון א שלעכטער מענטש, וּמֵחָבֵר רָע, און דערווייטער מיר פון א שלעכטער חבר"; ווייל א שלעכטער חבר איז א גרויסע סכנה.


דער אייבערשטער זאל אונז היטן פון אלעם שלעכטס.

#6 - וואס טו איך ווען בחורים רעדן צו מיר ניבול פה?
שידוכים, קדושה, ניבול פה, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור, און עס מאכט זיך צומאל אז בחורים רעדן צו מיר ניבול פה, וואס זאל איך טון?

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בראשית, כ"ה תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס מאכסטו זיך אזוי תמ'עוואטע, דו פרעגסט וואס דו זאלסט טון?


וואס וואלסטו געטון ווען בחורים ווילן דיר ברענען מיט פייער? וואס וואלסטו געטון ווען מען וויל דיר שטעכן מיט מעסערס? וואס וואלסטו געטון ווען מען קומט צו דיר און מען וויל דיר פאר'סמ'ען? - וואלסט דעמאלט אויך געפרעגט וואס צו טון, אדער וואלסט אליינס געוואוסט וואס צו טון?


רעדן ניבול פה אדער הערן ניבול פה איז ערגער ווי ווערן פארברענט און צעשטאכן. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות ניבול פה, סימן ג): "בַּעֲווֹן נִבּוּל פֶּה", דורך די עבירה פון רעדן ניבול פה, "צָרוֹת וּגְזֵרוֹת מִתְחַדְּשׁוֹת", קומען ביטערע צרות און נייע שלעכטע גזירות אויף די וועלט; "וּבַחוּרֵי יִשְׂרָאֵל מֵתִים חַס וְשָׁלוֹם", יונגע קינדער שטארבן חס ושלום, "וִיתוֹמִים וְאַלְמָנוֹת צוֹעֲקִים וְאֵינָם נַעֲנִין", אלע שרייען און קיינער הערט נישט זייער געשריי.


איך בעט דיר זייער, אנטלויף פון חברים וואס רעדן ניבול פה, מען פארלירט אלעס דורך ניבול פה. דער רבי זאגט (שם, סימן ד): "הַמְנַבֵּל פִּיו, אֲפִילּוּ חוֹתְמִין עָלָיו גְּזַר דִּין שֶׁל שִׁבְעִים שָׁנָה לְטוֹבָה, הוֹפְכִין עָלָיו לְרָעָה", ווער עס רעדט ניבול פה, אפילו מען האט אים פארזיגלט א גוטע גזירה פאר זיבעציג יאר, צערייסט מען די גוטע גזירה און ער ברענגט אויף זיך שלעכטס, "גַּם מַעֲמִיקִין לוֹ גֵּיהִנּוֹם", אויך אז מען רעדט ניבול פה מאכט מען זיך טיפער דעם גיהנום.


אז דו וועסט נישט רעדן קיין ניבול פה און דו וועסט נישט הערן רעדן ניבול פה זאג איך דיר צו דו וועסטו זוכה זיין צו טרעפן דיין שידוך בקרוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5 - פארוואס זענט איר חושד בחורים אז זיי רעדן ניבול פה?
ניבול פה, בחור, ישיבה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם וויל איך זיך באדאנקען פאר די שיינע בריוו, וואס איז מיר זייער מחזק.


איך האב אבער געליינט אין א בריוו וואו דער ראש ישיבה שליט"א שרייבט פאר א טאטע אז ער זאל קוקן מיט א גוט אויג אויף זיין בחור, ער זאל זיך פרייען אז זיין זון רעדט נישט קיין ניבול פה 'אזוי ווי רוב חסידישע בחורים רעדן'.


אפשר קען דער ראש ישיבה דאס געבן מער צו פארשטיין, איז דאס טאקע דער בליק פונעם ראש ישיבה אויף יעדע גרופע חסידישע בחורים אז רוב פון זיי רעדן ניבול פה? איך מיין נישט קיין חוצפה, אבער די בריוו גייען ארום די גאנצע וועלט, קומט זיך טאקע אזא טיטל פאר חסידישע ישיבה בחורים?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ראה, כ"ז מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בעוונותינו הרבים געפונען מיר זיך אין א צייט וואס איז מקוים געווארן (איכה ד, א): "תִּשְׁתַּפֵּכְנָה אַבְנֵי קֹדֶשׁ בְּרֹאשׁ כָּל חוּצוֹת", טייערע אידן, הייליגע נשמות ישראל וואלגערן זיך בראש כל חוצות רחמנא לצלן; ווער רעדט נאך פון די בני הנעורים, אויף זיי גייט אריבער ביטערע נסיונות וואס מען קען זיך גארנישט פארשטעלן; ממש אזוי ווי אינעם דור המבול רחמנא לצלן און קיינער האט אויף זיי נישט קיין רחמנות. מען קען זייער גרינג האבן צוטריט צו ליינען און קוקן מינות און ניאוף, און זייער אסאך זענען נעבעך אריין געכאפט אין דעם; איינער שלעפט דעם צווייטן און דער צווייטער שלעפט אריין דעם דריטן. קיינער ווייסט נישט וואס טוט זיך (אדער מאכט מען זיך ווי מען ווייסט נישט).


איך שטעל זיך פאר אז דו האסט נישט צוטון מיט קינדער און בחורים, דערפאר ווייסטו נישט וואס גייט פאר אויף דער וועלט, אין וועלכע מצב מיר געפונען זיך השם ירחם. ווער עס טוט מיט בני הנעורים דער ווייסט וואס גייט איבער אויף בחורים; מען דארף וויינען און שרייען צום אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אונז און אונז ארויס נעמען פון גלות. מיר ליגן אין אזא טונקעלע גלות, טייערע אידישע קינדער פאלן אין עבירות, בחורים ווערן נכשל אין פגם הברית רחמנא לצלן; מען איז מכשיל איינער דעם צווייטן השם ישמרינו, מען רעדט ניבול פה וכו' וכו'.


דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף אונז און אונז שיקן א צדיק, א מנהיג וואס זאל אונז ארויס נעמען פון וואו מיר געפינען זיך. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ז): "מִי שֶׁהוּא רַחֲמָן, הוּא יָכוֹל לִהְיוֹת מַנְהִיג", איינער וואס האט רחמנות, דער קען זיין א מנהיג ישראל, "כִּי עִקָּר הָרַחֲמָנוּת הוּא כְּשֶׁיִּשְׂרָאֵל עַם קָדוֹשׁ נוֹפְלִין חַס וְשָׁלוֹם בַּעֲווֹנוֹת רַחֲמָנָא לִצְלָן, כִּי זֶהוּ הָרַחֲמָנוּת הַגָּדוֹל מִכָּל מִינֵי רַחֲמָנוּת", דער גרעסטער רחמנות איז רחמנות האבן אויף אידישע קינדער זיי זאלן נישט עובר זיין קיין עבירות. ווייל ווען א מענטש טוט עבירות רחמנא לצלן איז ער דער גרעסטער רחמנות, "וְזֶהוּ עִקָּר הָרַחֲמָנוּת, לְרַחֵם עַל יִשְׂרָאֵל עַם קָדוֹשׁ, לְהוֹצִיאָם מֵהַמַּשּׂאוֹי הַכָּבֵד שֶׁל עֲווֹנוֹת", דער גרעסטער רחמנות איז זיי העלפן נישט עובר זיין עבירות, "כִּי מִי שֶׁיּוֹדֵעַ קְדֻשַּׁת יִשְׂרָאֵל מֵאַיִן הֵם לְקוּחִים וְיוֹדֵעַ רוּחָנִיּוּת וְדַקּוּת שֶׁל יִשְׂרָאֵל", ווייל ווער עס ווייסט וואס א איד איז, ווי גרויס א איד איז און פון וואו א איד קומט, "הוּא יוֹדֵעַ, שֶׁיִּשְׂרָאֵל הֵם רְחוֹקִים לְגַמְרֵי מֵעָווֹן", דער ווייסט אז אידן זענען זייער ווייט פון עבירות, "וְאֵין עָווֹן שַׁיָּךְ לָהֶם כְּלָל כְּלָל לֹא לְפִי גּדֶל קְדֻשָּׁתָם מִשָּׁרְשָׁם וְגֹדֶל דַּקּוּתָם וְרוּחָנִיּוּתָם", עס איז בכלל נישט שייך עבירות פאר אידישע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#4 - וואס זאל איך טון ווען איך זע אנדערע בחורים טוען עבירות?
ניבול פה, עבירות, בחור, ישיבה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם כל א גרויסן יישר כח פאר די הערליכע שיעורים וואס זענען ממש כמים קרים על נפש עייפה.


איך לערן אין א חסיד'ישע ישיבה גדולה אין ארץ ישראל, און ברוך השם איך פרוביר דאס בעסטע צו זיין אן ערליכער איד און זיך האלטן בקדושה וכו'. אבער ליידער זענען דא פון מיינע חבירים וואס הערן נישט אויס די שיעורים און זיי פאלן אדורך מיט הארבע עבירות רח"ל, און זיי כאפן אויך אריין יונגע בחורים וכדו'. וויל איך וויסן צי איך דארף אדער איך מעג בכלל עפעס טון וועגן דעם, און אויב יא, וואס קען איך טון?


איך קוק ארויס צו באקומען א תשובה, א גרויסן יישר כח.


ארי

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בא, ב' שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ארי נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו האסט נישט קיין שייכות מיט די בחורים וואס רעדן ניבול פה; מוהרא"ש זכרונו לברכה האט געגעבן א סימן ווי אזוי מען קען וויסן מיט וועם מען קען זיך חבר'ן, אויב רעדט יענער איידל איז א סימן אז ער איז ערליך איז גוט און מען מעג זיך חבר'ן מיט יענעם, אבער אויב יענער רעדט נישט איידל, אפילו ער זעט אויס פון אינדרויסן גוט, ער גייט אנגעטון מיט חסידי'שע קליידער - זאל מען אנטלויפן פון יענעם.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (חולין יז:): "רַב בָּדִיק בְּלִישְׁנֵיהּ"; זאגן צדיקים א רמז אז מען קען דערקענען אויף א מענטש לויט זיין רעדן - ווער ער איז; אויב רעדט ער איידל איז א סימן אז ער איז אן ערליכער איד, און אז נישט דארף מען אנטלויפן פון יענעם. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות ניבול פה, סימן א): "ווער עס רעדט ניבול פה איז א סימן אז זיין גאנצע קאפ איז אים פארדארבן רחמנא לצלן"; דעריבער פריי איך זיך זייער צו הערן אז דו האסט נישט קיין שייכות מיט די בחורים וואס פירן זיך אויף נישט איידל.


אודאי זאלסטו טון צו דער זאך; זאלסט מודיע זיין פאר דיין ראש ישיבה אז עס זענען דא בחורים וואס טוען מעשה נבלה צווישן זיך רחמנא לצלן. וועט ער אוועק שיקן די בחורים וואס פארכאפן יונגע בחורים אין עבירות וועט די ישיבה נאך קענען אנגיין, און אז נישט וועט גארנישט בלייבן פון די גאנצע ישיבה.


דאס וואס מען זעט ווי ישיבות מאכן זיך צו און עס בלייבט גארנישט דערפון, דאס קומט פון די עבירה וואס בחורים טוען צווישן זיך רחמנא לצלן. אזוי ווי מיר געפונען אין חז"ל (תנא דבי אליהו רבה, פרק יח): אליהו הנביא האט דערציילט: "פַּעַם אַחַת הָיִיתִי מְהַלֵּךְ בְּתוֹךְ הַגּוֹלָה שֶׁבְּבָבֶל, וְנִכְנַסְתִּי לְעִיר גְדוֹלָה שֶׁל יִשְׂרָאֵל וְאֵין שָׁם עֲכּוּ"ם כְּלָל. וּמָצָאתִי שָׁם מְלַמֵּד תִּינוֹקוֹת אֶחָד, וְיָשְׁבוּ לְפָנָיו מָאתַיִם נְעָרִים שֶׁרוּבָּן בְּנֵי שְׁמוֹנָה עֶשְׂרֵה שָׁנָה וּבְנֵי עֶשְׂרִים שָׁנָה", איך בין אמאל געגאנגען אין א שטאט אין חוץ לארץ, אין בלל, און איך האב געטראפן א מלמד וואס האט געהאט זייער אסאך תלמידים - בערך צוויי הונדערט תלמידים אין די יארגענג פון אכצן ביז צוואנציג יאר, "וּלְשָׁנָה הָאַחֶרֶת חָזַרְתִּי לְשָׁם וּמָצָאתִי אֶת הַתַּלְמִידִים וְאֵין רַבָּם בֵּינֵיהֶם אֶלָּא בֶּן אֶחָד בִּלְבָד שֶׁהוּא הָיָה בֶּן בֶּן בְּנוֹ שֶׁבִּשְׁבִיל מַעֲשֵׂיהֶם הַמְקֻלְקָלִים שֶׁל אוֹתָן נְעָרִים מֵּת רַבָּן וּמֵתָה אִשְׁתּוֹ וּמֵת בְּנוֹ וּמֵתוּ כָּל הַנְּעָרִים שֶׁרוּבָּן בְּנֵי שְׁמוֹנָה עֶשְׂרֵה וּבְנֵי עֶשְׂרִים וְלֹא נִשְׁתַּייְרוּ רַק הַקְּטַנִּים", נאך א יאר בין איך צוריק געקומען צו דעם שטאט און איך האב נישט געקענט טרעפן דעם מלמד, האט מען מיר געזאגט אז דער מלמד איז שוין געשטארבן, אזוי אויך זענען געשטארבן זיין ווייב און קינדער און אלע תלמידים, און עס זענען נאר איבערגעבליבן אפאר יונגע תלמידים, "וְהָיִיתִי בּוֹכָה וּמִתְאַנֵּחַ עֲלֵיהֶם", האב איך אנגעהויבן זייער שטארק צו וויינען, טראכטנדיג צו מיר: 'פארוואס איז דער מלמד, זיין משפחה מיט די תלמידים – געשטארבן?' "עַד שֶׁבָּא אֵלַי מַלְאָךְ מִן הַשָּׁמַיִם וְאָמַר לִי מִפְּנֵי מָה אַתָּה בּוֹכֶה וּמִתְאַנֵּחַ, אָמַרְתִּי לוֹ וְכִי לֹא אֶבְכֶּה וְאֶתְאַנַּח עַל אֵלּוּ שֶׁבָּאוּ לִידֵי מִקְרָא וּמִשְׁנָה וְעַכְשָׁיו הָלְכוּ לָהֶם וְהָיוּ כְּלֹא הָיוּ", ביז עס איז געקומען צו מיר א מלאך פון הימל און מיר געפרעגט: "אליהו, פארוואס וויינסטו?" האב איך אים געענטפערט: "צי דען זאל איך נישט וויינען, אז די אלע זענען געשטארבן..." "וְאָמַר לִי לֹא יָפָה עָשִׂיתָ שֶׁאַתָּה בּוֹכֶה וּמִתְאַבֵּל וּמִתְאַנֵּחַ עֲלֵיהֶם, אָמַרְתִּי לוֹ מִפְּנֵי מָה, וְאָמַר לִי שֶׁהֵן הָיוּ עוֹשִׂין דְּבָרִים מְכֹעָרִים וּדְבָרִים שֶׁאֵינָן רְאוּיִין, וּמְקוּלְקָלִין בְּעַצְמָם, וְהָיוּ מוֹצִיאִין שִׁכְבַת זֶרַע חִנָּם וְהֵן לֹא הָיוּ יוֹדְעִין בְּעַצְמָן שֶׁהַמִּיתָה מַשִּׂיגָתָן", האט מיר דער מלאך געזאגט: "וויין נישט אליהו, זיי האבן געטון שמוציגע מעשים; זיי האבן געטון עבירות איינער מיטן צווייטן".


מוהרא"ש האט מיר אנגעזאגט איך זאל נישט ארויס ווארפן קיין בחור פאר קיין שום זאך, חוץ אויב ער איז א קראנקער בחור וואס לויפט נאך אנדערע בחורים; אזא איינעם זאל איך פארשיקן ווי פריער, אז נישט וועט זיך די ישיבה נישט האלטן.


ממילא זאלסטו זיכער גיין צום ראש ישיבה און אים דערציילן אלע פרטים וואס דו ווייסט.


דו נוץ אויס ריכטיג דיינע יונגע יארן, ווייל וואס מען לערנט אין די יונגע יארן דאס בלייבט אויף א גאנץ לעבן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קנד.): "יַנְקוּתָא כְּלִילָא דְוַרְדָא", די שענסטע צייט פונעם מענטשנ'ס זענען זיינע יונגע יארן. דערפאר זאלסטו זיך מאכן א שיעור אין משניות און אין גמרא כסדרן, הייב אן פון אנהייב און ווי לאנג דו ביסט נישט מסיים גאנץ ש"ס זאלסטו נישט איבער חזר'ן, נאר גיין ווייטער כסדרן. אמת טאקע, עס איז זייער שווער פאר א בחור צו זיין אפגעהיטן כל זמן מען האט נישט חתונה, אבער פון די אנדערע זייט האסטו נאך נישט קיין עול פרנסה, איז יעצט א צייט וואס מען קען אסאך אנקומען.


א גוטן טאג.

#3 - ווי אזוי ווערט מען פטור פון א חבר'טע וואס פאלט?
חיזוק פאר מיידלעך, ניבול פה, חברים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלעס, איך האב געענדיגט ברוך ה' די וואך נאכאמאל תהלים.


איך האב א חבר'טע וואס איך בין שוין גוט מיר פאר דריי יאר, זי איז געווען זייער א וואוילע און ערליכע מיידל, אבער לעצטנס האט זי אנגעהויבן פאלן, זי האט אנגעהויבן רעדן ניבול פה, אנגעהויבן נאכלאזן אין צניעות, נאכ'ן ארויסגיין פון סעמינאר טוט זי זיך אן קורץ; איך ווייס נישט וואס עס האט פאסירט מיט איר.


איך וויל נישט ווערן נאכגעשלעפט, איך וויל מער נישט זיין איר חבר'טע, אבער זי לאזט מיר נישט אפ בשום אופן. אין סעמינאר לויפט זי מיר נאך כסדר, און ביינאכט רופט זי מיר איינמאל און נאכאמאל, און איך האב נישט קיין וועג ווי אזוי פטור צו ווערן פון איר.


איך האב איר געזאגט אז עס געפעלט מיר נישט איר שפראך, אבער זי הערט נישט אויף רעדן ניבול פה. איך ווייס אז דאס איז א סכנה פאר מיר, אבער איך ווייס נישט ווי אזוי איך קען איך אפטשעפען פון מיר.


איך וועל זיך פרייען אויב דער ראש ישיבה וועט מיר קענען העלפן מיט אן עצה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת חקת, ד' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


פארוואס זוכט איר אן עצה פטור צו ווערן פון איר? ענדערש זוכט אן עצה וויאזוי איר צו מחזק זיין.


זייט אפן מיט איר, זאגט איר: "איך וויל זיין דיין פריינט, אבער איך רעד נישט קיין ניבול פה; עס איז נישט גוט צו רעדן ניבול פה, מען האט גארנישט פון רעדן ניבול פה, מען ווערט נישט פרייליך אז מען רעדט ניבול פה".


אז זי לויפט אייך נאך, זי וויל זיין אייער פריינט - דארפט איר פרובירן רעדן מיט איר; מן הסתם איז זי גוט צעבראכן. ניבול פה איז א סימן פון מרה שחורה, די אלע קינדער וואס הויבן פלוצלונג אן רעדן ניבול פה - דאס ווייזט זייער פנימיות, אז טיף אינעווייניג זענען זיי זייער דערביטערט, זיי רעדן אזוי ווייל זיי מיינען אז דאס מאכט פרייליך.


ווייזט פאר אייער פריינט די ווערטער פון רבי'ן אין ספר המדות אות ניבול פה:


(סימן א): "מִי שֶׁמְּדַבֵּר נִבּוּל פֶּה", ווער עס רעדט ניבול פה, "בְּיָדוּעַ שֶׁלִּבּוֹ חוֹשֵׁב מַחֲשָׁבוֹת אָוֶן", איז דאס א סימן אז זיין גאנצע הארץ איז פול מיט שלעכטע מחשבות.


(סימן ב): "עַל יְדֵי נִבּוּל פֶּה" אז מען רעדט ניבול פה, "בָּא חֲנֻפָּה", קומט מען צו חנופה.


(סימן ג): "בַּעֲווֹן נִבּוּל פֶּה", צוליב די עבירה פון ניבול פה, "צָרוֹת וּגְזֵרוֹת מִתְחַדְּשׁוֹת", ווערט באנייט צרות און עס קומען שלעכטע גזירות, "וּבַחוּרֵי יִשְׂרָאֵל מֵתִים, חַס וְשָׁלוֹם", אידישע קינדער שטארבן חס ושלום, "וִיתוֹמִים וְאַלְמָנוֹת צוֹעֲקִים וְאֵינָם נַעֲנִין", יתומים און אלמנות שרייען און מען הערט נישט צו זייער געשריי.


(סימן ד): "הַמְנַבֵּל פִּיו", ווער עס רעדט ניבול פה, "אֲפִלּוּ חוֹתְמִין עָלָיו גְּזַר דִּין שֶׁל שִׁבְעִים שָׁנָה לְטוֹבָה", אפילו מען האט אים שוין אפגעשטעמפלט א גוטע גזירה פאר די קומענדיגע זיבעציג יאר, "הוֹפְכִין עָלָיו לְרָעָה", דריידט מען דאס איבער אויף שלעכט, "גַּם מַעֲמִיקִין לוֹ גֵיהִנֹּם", אויך מאכט מען אים טיפער זיין גיהנום. "גַּם לַשּׁוֹמֵעַ", אויך דער וואס הערט ניבול פה "וְשׁוֹתֵק", און ער שווייגט, באקומט די שטראפן.


(סימן ה): "חָמוּר הַאוֹמֵר בְּפִיו מִן הָעוֹשֶׂה מַעֲשֶׂה", עס איז אן ערגערע עבירה צו רעדן שלעכטס ווי צו טון שלעכטס.


ווייזט פאר אייער פריינט דעם בריוו, וועט זי זיכער אכטונג געבן; זי וועט זיך שטארקן נישט צו רעדן שלעכטס. איר שרייבט אליינס אינעם בריוו אז זי איז אלץ געווען א גוט קינד, מן הסתם דארף זי חיזוק; זייט איר מחזק, זייט אייך אינאיינעם מחזק צו זיין גוט און ערליך.


בעטס דעם אייבערשטן פאר גוטע חבר'טעס; עס איז זייער וויכטיג גוטע חבר'טעס, ווייל מיט וועם מען דריידט זיך - אזוי ווערט מען, אז מען האט חברים וואס רעדן ניבול פה קען מען אליינס אריינפאלן אין א טיפע גרוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2 - וואס טו איך אז מ'רעדט ניבול פה ביי מיר אינדערהיים?
משפחה, ניבול פה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


דער אייבערשטער האט מיר געהאלפן אז איך האב א וואוילער שווער, ער העלפט מיר אלץ מיט וואס ער קען, בכלל איז ער א גוטער מענטש ער ווייסט נישט וויאזוי מען טוט וויי איינעם. איך האב אבער א פראבלעם אז ער נוצט זייער אסאך מאל א שמוציגע ווארט, למשל לעצטנס איז ער געווען ביי מיר אינדערהיים, און בשעת די קינדער האבן געשפילט, ווען ער וויל זיך אויסדריקן עפעס, נוצט ער די שמוציגע ווארט, פארשטייט זיך אביסל שטילער.


איך בין מודה אז איידער איך בין מקורב געווארן האב איך עס אויך גענוצט, אבער יעצט שטערט מיר עס זייער שטארק, און אויך כאפט זיך עס אריין ביי מיין ווייב. איך דארף אן עצה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת מקץ, כ"ז כסליו, ג' דחנוכה, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך ווייס נישט אויב דו ווייסט וואס פאר א צרות און גזירות - ניבול פה ברענגט אויף די וועלט.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת לג:) און דער רבי ברענגט דאס (ספר המדות אות ניבול פה, סימן ג): "בַּעֲווֹן נִבּוּל פֶּה צָרוֹת וּגְזֵרוֹת מִתְחַדְּשׁוֹת", צוליב די עבירה פון ניבול פה קומען אסאך צרות און נייע גזירות אויף די וועלט, "וּבַחוּרֵי יִשְׂרָאֵל מֵתִים, חַס וְשָׁלוֹם", יונגע מענטשן שטארבן, "וִיתוֹמִים וְאַלְמָנוֹת צוֹעֲקִים וְאֵינָם נַעֲנִין", יתומים און אלמנות שרייען פאר הילף און זיי ווערן נישט געענטפערט, אלעס דורך די עבירה פון ניבול פה.


נאך זאגט דער רבי (שם, סימן ד): "הַמְנַבֵּל פִּיו, אֲפִילּוּ חוֹתְמִין עָלָיו גְּזַר דִּין שֶׁל שִׁבְעִים שָׁנָה לְטוֹבָה", ווער עס רעדט ניבול פה, אפילו מען האט אים אפגעשריבן א גוטע זאך פאר זיבעציג יאר, "הוֹפְכִין עָלָיו לְרָעָה", דריידט מען עס איבער צו שלעכט, "גַּם מַעֲמִיקִין לוֹ גֵּיהִנּוֹם", דורך ניבול פה מאכט מען זיך טיפער די גיהנום, "גַּם לַשּׁוֹמֵעַ וְשׁוֹתֵק", און נישט נאר דער וואס רעדט ניבול פה, נאר אפילו דער וואס הערט אויס ניבול פה.


נאך זאגט דער רבי (שם, סימן ה): "חָמוּר הַאוֹמֵר בְּפִיו", עס איז אסאך ערגער די וואס רעדן שמוציג מיט'ן מויל, "מִן הָעוֹשֶׂה מַעֲשִֶׂה", ווי דער וואס טוט שמוץ; דער וואס רעדט, ער דערציילט א שמוציגע מעשה - איז נאך ערגער פון דער וואס האט געטון די מעשה.


געוואלד און געשריגן פאר דער וואס רעדט ניבול פה, ער מאכט חרוב די וועלט! ביי אונז אין ישיבה איז מען זייער מקפיד אויף ניבול פה, מער ווי אויף אלעס. אויך די מלמדים זענען זייער שטרענג אויף דעם, אז מען הערט ביי א קינד אפילו כמו ניבול פה, אדער ווערטער וואס זענען נישט די איידלסטע - איז מען זייער שטרענג.


דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף אידישע קינדער, אונז שיקן א רוח טהרה פון הימל, מיר זאלן זיין אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס.


א ליכטיגן חנוכה.

#1 - ווי אזוי זאל איך רעאגירן ווען איך הער איינעם רעדן ניבול פה?
ניבול פה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך לערן יעדן טאג ח"י פרקים משניות, איך האב ברוך ה' מסיים געווען די פערטע מאל ששה סדרי משנה, אויך וויל איך זאגן פאר'ן ראש ישיבה אז איך האב צוגעלייגט א שיעור אין הלכה, איך לערן שולחן ערוך על הסדר, און אמאל לערן איך עס מיט'ן באר היטיב.


איך האב א שאלה: וואס זאל איך טון ווען איך הער איינעם נעבן מיר רעדט שמוציג? עס טוט מיר וויי צו הערן רעדן ניבול פה, און איך וויל וויסן ווי אזוי איך דארף רעאגירן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ד אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


געב זיך אכטונג פון רעדן ניבול פה; דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות ניבול פה, סימן ג): "בַּעֲווֹן נִבּוּל פֶּה", דורך די עבירה פון רעדן ניבול פה, "צָרוֹת וּגְזֵרוֹת מִתְחַדְּשׁוֹת", קומען אויף די וועלט צרות און נייע גזירות; "וּבַחוּרֵי יִשְׂרָאֵל מֵתִים חַס וְשָׁלוֹם", יונגע קינדער שטארבן חס ושלום, "וִיתוֹמִים וְאַלְמָנוֹת צוֹעֲקִים וְאֵינָם נַעֲנִין", יתומים און אלמנות שרייען און קיינער ענטפערט זיי נישט; נאך זאגט דער רבי (שם, סימן ד): "הַמְנַבֵּל פִּיו, אֲפִילּוּ חוֹתְמִין עָלָיו גְּזַר דִּין שֶׁל שִׁבְעִים שָׁנָה לְטוֹבָה, הוֹפְכִין עָלָיו לְרָעָה", ווער עס רעדט ניבול פה, אפילו מען האט אים פארזיגלט א גוטע גזירה פאר זיבעציג יאר, צערייסט מען די גוטע גזירה און ער ברענגט אויף זיך שלעכטס, "גַּם מַעֲמִיקִין לוֹ גֵּיהִנּוֹם", אויך אז מען רעדט ניבול פה מאכט מען זיך טיפער דעם גיהנום.


דאס אלעס איז נישט נאר ווען מען רעדט ניבול פה, אפילו מען הערט פון א צווייטן ניבול פה און מען זאגט גארנישט קומען אויך די אלע שלעכטס אויפ'ן מענטש, דער רבי זאגט (שם): "גַּם לַשּׁוֹמֵעַ וְשׁוֹתֵק", אויך דער וואס הערט רעדן ניבול פה און זאגט גארנישט - ברענגט ער אויף זיך די אלע שלעכטס.


וואס איז דא צו וויסן? אנטלויף פון ניבול פה, בלייב נישט ביי א שמועס וואס מען רעדט ניבול פה!


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.