שאלה אין קורצן ענין
#4 - וואס טוט מען ווען מען האלט אינאיין טשעפען אונזער קינד?
קינדער, חברים, מדות טובות, שכנים, טשעפען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם כל א גרויסן יישר פאר אלע דרשות, עצות, און בריוו, עס האט ממש געטוישט מיין לעבן און עס ווערט נאר שענער און שענער.


מיר וואוינען אין א געגנט מיט נישט צופיל אידישע שכנים, איינער פון די שכנים האט א מיידל אין די זעלבע עלטער ווי אונזער, און די מיידלעך גייען אויך אין די זעלבע שולע. יענע מיידל מיט איר מאמע האבן זיך גענומען אויף מיין טאכטער'ס ביינער, די מאמע העצט אונטער איר טאכטער צו טשעפען אונזער טאכטער, זי נעמט צוזאם אנדערע מיידלעך פון געגנט און זיי מאכן חוזק פון איר טאג איין טאג אויס.


ווען מען פרעגט די עלטערן אויב אונזער טאכטער האט עפעס שלעכט געטון, האבן זיי גארנישט צו ענטפערן. מיר האבן אויך פרובירט צו רעדן מיט די פרוי וואס די שולע האט ספעציעל געשטעלט אויף די זאך פון טשעפען אבער עס איז נישט דא מיט וועמען צו רעדן. מיר בעטן אסאך דעם אייבערשטן אויף דעם, מיר זאלן קענען לעבן בשלום ובשלוה מיט יעדן.


איך האב פרובירט עטליכע מאל צו רעדן שיינערהייט מיט די עלטערן אז עס זאל זיך שוין אויפהערן, דערווייל האט עס אבער נאר געמאכט ערגער, אונז האלטן עס שוין מער נישט אויס.


קען אפשר דער ראש ישיבה אונז געבן אן עצה ווי אזוי זיך אן עצה צו געבן מיט דעם פראבלעם?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בא, י"ז שובבי"ם, ב' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס מאכט זיך ליידער ביי אסאך - די סארט פראבלעם, ווען צווישן די קינדער איז דא איינער וואס גרויסט זיך אויף אנדערע, און מען נעמט א קינד פאר א ציל-ברעט, מען טשעפעט אים און מען פייניגט אים רחמנא לצלן.


ווען דיין טאכטער גייט אראפ זיך שפילן, שיק איר אראפ מיט נאש און מיט שפילצייג, געימס וכדומה, אזוי וועלן די קינדער זיך וועלן שפילן מיט איר. אויך זאלסטו רעדן מיט איינער אדער צוויי שכנים וואס האבן נישט ספעציעל עפעס קעגן דיר, זיי דערציילן אז מען טשעפעט דיין טאכטער, וועלן זיי מחנך זיין זייערע קינדער זיך צו שפילן מיט דיין טאכטער.


ועל כולם בעט דעם אייבערשטן פאר די קינדער, זיי זאלן אויסוואקסן געזונט און ערליך. בעט דעם אייבערשטן מען זאל זיי נישט טשעפענען און זיי זאלן נישט טשעפענען אנדערע; תפילה איז שטערקער פון אלסדינג, תפילה איז שטערקער פון שכל, שטערקער פון טבע; מיט תפילה זעט מען ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#3 - אפשר דאס וואס כ'האב געטשעפעט איינעם, שאדט פאר מיין שידוך?
שידוכים, סגולות, מדות טובות, תפלות אויף אידיש, טשעפען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אלע שיעורים, וואס זענען מיר זייער מחזק.


איך בין א 19 יעריגער בחור, דערווייל איז נאכנישט אנגעקומען מיין שידוך, און איך האב מורא אז דאס קומט פון אן הקפדה פון איינעם.


בערך א יאר צוריק האב איך זיך אונטערהאלטן אויף א בחור'ס חשבון, און ער איז פארשעמט געווארן אין פארנט פון עטליכע בחורים, ס'איז נישט געווען ממש ברבים, אבער ס'איז געווען דארט מענטשן וואס האבן דאס מיטגעהאלטן. איך האב אים איבערגעבעטן, כ'האב אים אויך געקויפט א טשאקאלאדע אים איבערצובעטן, און איך יעצט גוט מיט אים, אבער איך האב נאך א שולד געפיל פון דעם.


אויך אלס קינד האב איך געשטערט מיינע מלמדים, דאס איז געווען ווען איך בין געווען 8 יאר אלט.


וואס קען איך טון וועגן דעם?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת במדבר-מברכים החודש, כ"ח אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מען דארף זייער אכטונג געבן נישט וויי צו טון א צווייטן און זיכער נישט יענעם פארשעמען; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא מציעא נט.): "הַמַּלְבִּין אֶת פְּנֵי חֲבֵירוֹ בָּרַבִּים אֵין לוֹ חֵלֶק לָעוֹלָם הַבָּא", ווער עס פארשעמט א צווייטן וועט נישט האבן קיין חלק אין עולם הבא; אזוי הארב איז פארשעמען א צווייטן. א שאד מען רעדט נישט צו קינדער אסאך פון די הארבקייט פון וויי טון א צווייטן.


אז מען האט איינעם פארשעמט, מען האט איינעם וויי געטון - דארף מען יענעם מפייס זיין, מען דארף איבער בעטן און זיך פארנעמען מער דאס נישט צו טון; אויב מען בעט יענעם איבער און מען איז מוחל דעמאלט איז מען יא א בן עולם הבא.


אז דו האסט יענעם איבערגעבעטן און ער האט דיר מוחל געווען, דארפסטו נישט זיין באזארגט. דער אייבערשטער איז מוחל ווען מען בעט יענעם איבער און מען האט חרטה אויף וואס מען האט געטון.


זאג יעדן טאג די קרבנות הנשיאים; דער רבי זאגט (ספר המידות, אות חיתון, סימן ו): "מִי שֶׁקָּשֶׁה לוֹ לִמְצֹא זִוּוּגוֹ, יַרְגִּיל אֶת עַצְמוֹ לִקְרוֹת בְּקָרְבְּנוֹת הַנְּשִׂיאִים", וועם עס גייט שווער צו טרעפן א שידוך זאל זאגן די "קרבנות הנשיאים"; נאכדעם זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג בזכות וואס איך האב געטון וואס דער הייליגער רבי זאגט, אז מען זאל זאגן די קרבנות הנשיאים; העלף מיר באשעפער איך זאל שוין זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג. עס איז מיר זייער שווער צו זיין אליין, עס איז מיר זייער שווער צו זיין ערליך ווען איך בין אליין, איך וויל חתונה האבן וכו', וכו'".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2 - ווי אזוי נעם איך אראפ די קללה אז איך וועל נישט טרעפן מיין שידוך?
שידוכים, קללות, בין אדם לחבירו, טשעפען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


אלס א תלמיד פון ישיבה וויל איך אנוואונטשן א מזל טוב פאר'ן ראש ישיבה אז נאך א בחור פון ישיבה איז געווארן א חתן, דער אייבערשטער זאל העלפן אז דער ראש ישיבה זאל זען אסאך אידיש נחת ביי מיר און ביי אלע תלמידים.


ברוך ה' אז א דאנק דעם ראש ישיבה'ס עצות און לימודים ווער איך נישט צעבראכן ווען א בחור וואס איזיונגער פון מיר ווערט א חתן, ווייל דער ראש ישיבה חזר'ט שטענדיג אז יעדער איינער האט זיין זיווג און קיינער קען נישט צונעמען מיין באשערטע זיווג.


וואס ברענגט מיך יעצט צו שרייבן דעם בריוו איז, אז איך בין באזארגט וועגן מיין שידוך צוליב א צווייטע סיבה, און דאס מאכט מיך שוין יא צעבראכן.


דאס איז פארגעקומען פאריאר ווען דער ראש ישיבה האט מיך איינמאל אנגעשריגן אז "איך וועל נישט קענען חתונה האבן בעפאר נאך עטליכע יאר!", דער זאץ קלינגט מיר שטענדיג אין די אויערן, און איך ווער ממש משוגע פון דעם.


דערפאר קום איך מיט א צעבראכן הארץ פרעגן דעם ראש ישיבה אויב איז דא עפעס אויף די וועלט וואס קען אראפנעמען פון מיר די קללה, אדער האב איך נישט קיין ברירה נאר אויסווארטן נאך אפאר יאר ביז די קללה וועט אוועקגיין, און דעמאלט זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג.


יישר כח פאר מיין לעבן, א גוט שבת.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

  בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת חקת, ד' תמוז, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך שעלט נישט קיינעם; איך פארגין דיר דו זאלסט שוין חתונה האבן און איך דאווען פאר דיר יעדן טאג דו זאלסט בקרוב טרעפן דיין שידוך און אויפשטעלן א שיינע שטוב.


דאס וואס איך האב דיר געזאגט פאריאר אז דו וועסט נאך דארפן לאנג ווארטן אויף דיין שידוך; ווייל דו האסט פארגאסן אידיש בלוט אין ישיבה. דו האסט ארויס געלאזט א שמועה אויף אן אומשולדיג בחור אז ער ווערט א חתן צו משפחת ..., דער בחור איז געקומען צו מיר וויינען אז ער איז א חוזק פאר אלע בחורים, איך האב נישט געוואוסט ווער עס האט געמאכט די ליצנות, האב איך געזאגט אז דער וואס האט דאס געמאכט וועט נאך דארפן ווארטן אויף זיין שידוך. ווייל אז מען טשעפעט א צווייטן, מען מאכט וויינען א צווייטן - באצאלט מען נאכדעם א טייערע פרייז.


מיר געפונען ביי אלקנה אז ער האט געהאט צוויי ווייבער - פנינה און חנה, פנינה האט געהאט צען קינדער און חנה איז געווען אן עקרה, זי האט נישט געהאט קיין קינדער. שטייט אין פסוק (שמואל-א א, ו) אז פנינה האט געטשעפעט חנה: "וְכִעֲסַתָּה צָרָתָהּ גַּם כַּעַס בַּעֲבוּר הַרְּעִמָהּ", זאגט רש"י אז זי האט איר געפרעגט: "כְּלוּם קָנִיתָ הַיוֹם מַעֲפוֹרֶת לְבִנְךָ הַגָּדוֹל?" האסט געקויפט א ווארימע קלייד פאר דיין קינד? "אוֹ חָלוּק לְבִנְךָ הַקָטָן?" האסט געקויפט א העמד פאר דיין בעבי? זאגן חכמינו זכרונם לברכה (בבא בתרא טז.): "פְּנִינָה לְשֵׁם שָׁמַיִם נִתְכַּוְנָה", פנינה האט אינזין געהאט לשם שמים, זי האט געוואוסט אז ווען א מענטש וויינט ווערן זיינע תפילות גלייך אנגענומען ביים אייבערשטן, דערפאר פלעגט זי טשעפען חנה כדי זי זאל וויינען און זי זאל געהאלפן ווערן מיט קינדער; למעשה איז חנה טאקע געהאלפן געווארן, זי האט זוכה געווען צו זיין די מאמע פון שמואל הנביא, אבער אין די זעלבע צייט האט פנינה פארלוירן אלע אירע קינדער, אזוי ווי עס שטייט (שמואל-א ב, ה): "עַד עֲקָרָה יָלְדָה שִׁבְעָה וְרַבַּת בָּנִים אֻמְלָלָה", זעט מען ווי הארב עס איז צו טשעפען א צווייטן.


למעשה איז ... נרו יאיר שוין א חתן געווארן, ער האט שוין חתונה געהאט און נאך אביסל איז ער שוין א טאטע קיין עין הרע; יעצט דארפסטו אים איבערבעטן, פאל אים צו די פוס ער זאל דיר מוחל זיין, און זאג צו פארן אייבערשטן אז דו וועסט קיינמאל נישט מאכן קיין געלעכטער פון א צווייטן.


איך זאג דיר נאכאמאל: "איך שעלט נישט!" דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות קללה, חלק ב', סימן א): "הָרָגִיל בִּקְלָלוֹת הוּא מֵעוֹלָם הַתֹּהוּ", דער וואס שעלט איז פון עולם התוהו; אבער אז מען טשעפעט א צווייטן, מען מאכט א שפיל ווי איינער ווערט א חתן, מען פארגיסט יענעמס בלוט - אויף דעם באצאלט מען א פרייז.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה יד:): "כָּל מָקוֹם שֶׁאַתָּה מוֹצֵא שְׁנֵי מִקְרָאוֹת אֶחָד מְקַיֵים עַצְמוֹ וּמְקַיֵּם דִּבְרֵי חֲבֵירוֹ וְאֶחָד מְקַיֵים עַצְמוֹ וּמְבַטֵּל דִּבְרֵי חֲבֵירוֹ, מַנִּיחִין אֶת שֶׁמְּקַיֵּם עַצְמוֹ וּמְבַטֵּל חֲבֵירוֹ, וְתּוֹפְסִין אֶת שֶׁמְּקַיֵּם עַצְמוֹ וּמְקַיֵּם חֲבֵירוֹ"; אז איינער זוכט זיך צו דערהאלטן און אויך דערהאלטן זיינע חברים - אזא איינער האט הצלחה, אבער אז איינער בויט זיך אויף און ער איז מבטל זיין חבר - איז מען אים אויך מבטל.


הלואי זאלסטו אריין ברענגען צווישן דיינע חברים אז מען ווערט נישט גרויס ווען מען לאכט פון א צווייטן, מען ווערט נישט חשוב ווען מען שפעט פון א צווייטן; שלמה המלך זאגט (משלי כו, יח): "כְּמִתְלַהְלֵהַּ הַיֹּרֶה זִקִּים חִצִּים וָמָוֶת", אזוי ווי איינער שיסט פיילן אויף א צווייטן יענעם צו הרג'נען, "כֵּן אִישׁ רִמָּה אֶת רֵעֵהוּ וְאָמַר הֲ‍לֹא מְשַׂחֵק אָנִי", אזוי אויך איז דער וואס שפעט פון זיין חבר און ווען דער חבר כאפט אז ער מאכט חוזק פון אים זאגט ער: "הֲ‍לֹא מְשַׂחֵק אָנִי", איך מיין עס נישט ערנסט; למעשה איז יענעמס בלוט פארגאסן געווארן.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן לעבן מיט אלעמען בשלום; מיר זאלן געדענקען וואס דער הייליגער רבי ר' אלימלך בעט אין זיין תפילה (תפילה קודם התפילה): "תֵּן בְּלִבֵּנוּ שֶׁנִּרְאֶה כָּל אֶחָד מַעֲלַת חֲבֵרֵינוּ וְלֹא חֶסְרוֹנָם", רבונו של עולם! העלף מיר איך זאל זען נאר דאס גוטס ביי א צווייטן, איך זאל נישט זען יענעמס פעלערן, "וְשֶׁנְּדַבֵּר כָּל אֶחָד אֶת חֲבֵרוֹ בַּדֶּרֶךְ הַיָּשָׁר וְהָרָצוּי לְפָנֶיךָ", איך זאל רעדן שיין צו א צווייטן, "וְאַל יַעֲלֶה שׁוּם שִׂנְאָה מֵאֶחָד עַל חֲבֵרוֹ חָלִילָה", און איך זאל נישט פיינט האבן א צווייטן.


דאס דארפן מיר בעטן שטענדיג - מיר זאלן נישט פיינט האבן א צווייטן איד, מיר זאלן קיינמאל נישט וויי טון א צווייטן איד, מיר זאלן נאר זוכן ווי אזוי מיר קענען טון א טובה פאר א צווייטן איד, אזוי וועלן מיר ארויס גיין פון דעם ביטערן גלות און מיר וועלן אויסגעלייזט ווערן.


דער הייליגער בעל התניא האט נאכגעזאגט פון זיין רבי'ן דער הייליגער מגיד פון מעזריטש וואס האט געהערט פונעם הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו: "א נשמה קומט אראפ אויף די וועלט און לעבט דא אפ זיבעציג אכציג יאר - נאר כדי א טובה טון פאר א צווייטן איד"; הער ווערטער וואס הייסט א טובה טון פאר א צווייטן איד, "עס לוינט זיך צו לעבן זיבעציג יאר אבי א טובה צו טון פאר א צווייטן!"


זע צו לערנען יעדן טאג לכל הפחות איין בלאט גמרא.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט בקרוב טרעפן דיין שידוך און אויפשטעלן א בית נאמן בישראל.

#1 - מ'טשעפעט מיר, און איך האב פחדים פון פייער
חיזוק פאר מיידלעך, פחדים, טשעפען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן איבער דעם וואס אסאך מאל זענען דא מיידלעך אין מיין קלאס וואס טשעפען מיר און ווילן נישט שפילן מיט מיר, ווי אזוי קען איך מאכן אז יעדער זאל וועלן שפילן מיט מיר?


אויך האב איך געוואלט פרעגן איבער דעם וואס איך האב אסאך פחדים פון פייער, איך האב זייער מורא פון פייער. מיין מאמע זאגט מיר אז איך זאל פרובירן צו פארגעסן דערפון, אבער ס'איז מיר זייער שווער צו פארגעסן דערפון.


יישר כח פאר'ן נעמען די צייט מיר צו ענטפערן.


א מיידל

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תרומה, כ"ו שבט, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאס וואס איר זאגט אז מיידלעך טשעפענען אייך; וויסן זאלט איר אז דאס לעבן איז ווי א שפיגל. ווען מען שמייכלט, וואס זעט מען אין שפיגל? א שמייכל; אז איר וועט קיינעם נישט טשעפענען וועט אייך אויך קיינער נישט טשעפענען. אז איר וועט זיין פרייליך, איר וועט א גאנצן טאג טאנצן און זינגען, וועט יעדער איינער וועלן זיין אייער חבר'טע.


דאס וואס איר שרייבט אז איר האט פחדים פון פייער; זייער אסאך מענטשן האבן די סארט פחדים, בפרט קינדער האבן זייער אסאך מאל מורא פון פייער וכדומה. דער יצר הרע ווארפט אן פחדים אויף מענטשן, ווייל אזוי וויל ער צעברעכן דעם מענטש. מיר זינגען פורים: "אֲרוּרָה זֶרֶשׁ אֵשֶׁת מַפְחִידִי", פארשאלטן זאל זיין זרש די ווייב פון המן וואס ער ווארפט פחדים אויף מענטשן; דאס איז די טריק פונעם יצר הרע, ער ווארפט אריין דעם מענטש אין פחדים ביז ער מאכט אז דער מענטש זאל ווערן א דיפרעסטער מענטש. אבער א מענטש וואס לעבט מיטן אייבערשטן, אים קען מען נישט אריין ווארפן אין פחדים, ווייל ער ווייסט אז עס קען גארנישט פאסירן קיין שלעכטס, נאר אלעס קומט פונעם אייבערשטן.


בעטס דעם אייבערשטן יעדן טאג אז איר זאלט נישט האבן קיין פחדים, וועט איר זען אז איר וועט מער נישט מורא האבן. דער רבי האט אסאך סגולות אויף פחדים; זעט צו לערנען אין ספר המידות אות פחד און פראבירט צו פאלגן אלעס וואס שטייט דארט. איך שרייב אייך דא א קליינע תפילה וואס איר זאלט בעטן יעדן טאג דעם אייבערשטן.


"הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל נישט מורא האבן פון קיינעם, העלף מיר איך זאל גלייבן אז דו האסט אלעס באשאפן און דו פירסט די גאנצע וועלט. באשעפער, איך האב זייער שרעקעדיגע מחשבות פון פייער, איך ציטער אזוי שטארק פון פייער אז איך קען נישט איינשלאפן ביינאכט פון שרעק; העלף מיר אייבערשטער אז די פחדים זאלן אוועק גיין פון מיר. יוֹדֵעַ מַחְשָׁבוֹת הוֹשִׁיעָה נָא, העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, העלף מיר איך זאל אייביג טאנצן און זינגען, איך זאל זיין אזוי פרייליך אז יעדער וואס וועט שטיין נעבן מיר וועט אויך פרייליך ווערן, העלף מיר אייבערשטער בזכות די הייליגע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיר, זכותם יגן עלינו, אמן".