בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת בשלח, כ"ב שובבי"ם, ח' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

עס איז נישטא קיין וועג ווי אזוי עס דארף זיין, ביי איינעם ארבעט בעסער זיך לייגן פרי און אויפשטיין ביי חצות, ביי א צווייטן ארבעט בעסער בלייבן אויף זאגן חצות; יעדער איינער האט זיין וועג ווי אזוי ער קען דינען דעם אייבערשטן.

אזוי אויך מיט לערנען; ביי איינעם איז גרינגער דאס אויפשטיין פארטאגס און ביי איינעם ארבעט זיך בעסער אויס אויפצובלייבן ביינאכט לערנען, יעדער איינער דארף קוקן ווי אזוי עס ארבעט זיך אויס ביי אים.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת צו, ט' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אז דיין קינד וועקט זיך אויף ביינאכט און וויינט - זאלסטו מיט וויינען מיט'ן קינד צום אייבערשטן. ברסלב'ע חסידים ווילן דאך מקיים זיין וואס דער רבי זאגט, מען זאל זאגן ביינאכט תיקון חצות; ווען די קינדער וועקן זיך אויף אינמיטן די נאכט, קען מען דעמאלט מתפלל זיין פאר זיך און פאר די קינדער.

מוהרא"ש פלעגט זאגן א סגולה פאר בעלי בתים ווען זיי שטייען אין געשעפט און קיינער קומט נישט אריין איינקויפן, אז מען זאל נעמען א ספר, א משניות וכדומה אין אנהייבן לערנען - וועט דער סמ"ך מ"ם זיכער מאכן עס זאלן קומען מענטשן איינקויפן, אבי מען זאל נישט לערנען. דאס זעלבע זאג איך דיר, אז דיין קינד וועקט זיך אויף ביינאכט, עס וויינט און וויל נישט צוריקגיין שלאפן - זאלסטו אנהייבן מיט צו וויינען צום אייבערשטן, בעטן פאר אידישע קינדער זאלן נישט האבן קיין צרות; בעט משיח זאל שוין קומען און אונז צוריק ברענגען צום אייבערשטן - וועט דיין קינד שנעל איינשלאפן, אבי דו זאלסט שוין אויך צוריק גיין שלאפן.

בנוגע קישן קינדער; דער רבי האט טאקע געזאגט: "א קינד קישט מען נישט, און א קינד שלאגט מען נישט"; אבער דאס מיינט מען נישט קליינע קינדער, דאס מיינט מען ווען די קינדער וואקסן אונטער, דעמאלט איז נישט כדאי מען זאל צערטלן די קינדער; ווייל ווי מער מען איז צוגעקלעבט צום קינד און מען צערטלט אים, שלאגט מען דאס קינד ווען עס איז לעבעדיג און שפרינגעדיג.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, ז' דחנוכה, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

מוהרא"ש פלעגט שטענדיג מעורר זיין די תלמידים מען זאל ליינען קריאת שמע שעל המיטה על פי נוסח אריז"ל און זאגן דעם סדר הוידוי, ווייל רבי נתן זאגט (ליקוטי הלכות, קריאת שמע שעל המטה, הלכה ב) אז ווען א מענטש ליינט קריאת שמע ביינאכט פאר ער גייט שלאפן און איז זיך מתוודה – "אֵינוֹ זָז מִשָׁם עַד שֶׁמוֹחֲלִין לּוֹ", איז מען אים מוחל אויף אלע זיינע עבירות.

אז מען איז זיך מתוודה פאר'ן שלאפן ווייסט מען אז מען וועט צוריק געבן די נשמה מיט תשובה, ווייל ווער ווייסט דען צו היינט איז די לעצטע נאכט וואס מען האט נאך אין לעבן, אפשר וועט דער אייבערשטער צוריק נעמען די נשמה אינמיטן שלאפן; וועט זיין א טובה פאר די נשמה אז מען האט זיך מתוודה געווען פאר'ן שלאפן גיין.

בנוגע זאגן וידוי שבת וכו'; שבת און יום טוב זאגט מען נישט קיין וידוי, מען זאגט נאר די ערשטע חלק פון קריאת שמע ביז "כי אתה ה' מחסי"; אבער אז א מענטש טראכט ביי זיך: 'אפשר איז היינט מיין לעצטע טאג?' ער גייט שלאפן מיט די מחשבה" 'אפשר גיי איך יעצט צוריק צום אייבערשטן?' דעמאלט איז עפעס אנדערש, אזא איינער קען זאגן יעדע נאכט וידוי, נישט קיין חילוק שבת אדער אינדערוואכן, און אזוי האט זיך מוהרא"ש געפירט, ער האט שטעדנדיג געזאגט וידוי פאר'ן גיין שלאפן; ווייל ווען מען לעבט מיט אזא מחשבה איז נישט קיין חילוק שבת אדער אינדערוואכן. וואויל איז דעם וואס לעבט מיט תכלית, ער ווייסט און געדענקט אז איין טאג וועט מען מוזן צוריק גיין צום אייבערשטן.

בנוגע חצות וכו'; מוהרא"ש זאגט אז היינטיגע צייטן זענען רוב מענטשן סיי ווי אויף ביי די צייט פון חצות, היינט ווען עס איז דא לעקטער האלט מען זיך אויף ביז שפעט, איז גוט מען זאל זיך צוגעוואוינען שטענדיג צו זאגן די צען קאפיטלעך תהילים פאר מען גייט שלאפן.

א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת בחוקותי, מברכים החודש, כ"ו אייר, מ"א לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

מאך נישט קיין חוזק; וואס האט אויפשטיין חצות מיט גיין מיט אייגענע האר?! דער זוהר הקדוש שעלט נישט דעם מענטש וואס לערנט נישט ביי חצות, אבער דער מענטש וואס הייסט זיין ווייב זאל זיך שיין מאכן איר האר פאר אים - קוק וואס שטייט (נשא קכה:): "'תּוּנְבָא לֵיתֵי', א קללה זאל קומען, 'עַל הַהוּא בַּר נָשׁ', אויף דעם מענטש, 'דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ', וואס לאזט זיין ווייב, 'דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען. 'וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה', און דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי. 'וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, 'לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ', זיך שיין צו מאכן, 'גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא', איז זי גורם אז עס זאל זיין ארעמקייט אין שטוב, 'וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא', און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב. 'וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא', אזוי אויך איז זי איז גורם אז דער סמ"ך מ"ם און די נישט גוטע זאלן זיין אין איר שטוב. 'מַאן גָּרִים דָּא?' ווער איז דאס אלעס גורם? 'הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר', די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס, 'וּמַה בְּבֵיתָא הַאי', און אז אין שטוב איז אזוי הארב מען זאל זען די האר, 'כָּל שֶׁכֵּן בְּשׁוּקָא', איז דאך זיכער אויב מען זעט די האר ווען זי גייט אין גאס - וועט זיכער קומען די אלע זאכן, 'וְכָּל שֶׁכֵּן חֲצִיפוּתָא אַחֲרָא', און ווער רעדט נאך אז די פרוי פירט זיך מיט אנדערע פריצות - וועלן קומען די שווערע זאכן אויף איר און איר שטוב, 'וּבְגִין כָּךְ', דעריבער זאגט די תורה, 'אֶשְׁתְּךָ כְּגֶפֶן פּוֹרִיָּה בְּיַרְכְּתֵי בֵיתֶךָ, א פרוי וואס פירט זיך איידל וועט זוכה זיין צו אלע ברכות".

וואויל איז דעם וואס איז מחזק זיין שטוב, די ווייב און קינדער - זיי זאלן זיך אפשערן די האר, גיין אין די וועג וואס די הייליגע צדיקים האבן אונז געלערנט - וועט ער זוכה זיין צו אלע ברכות, ער וועט האבן ערליכע קינדער און פרנסה בריווח.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת קדושים, ג' אייר, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אודאי זאלסטו זאגן פאר דיין טאכטער וועגן זיין איידל; וואס האסטו געווארט ביז יעצט? ביסט שוין אביסל צו שפעט; ביי די צען יאר איז שוין אביסל שפעט, יעצט דארף מען שוין וויסן ווי אזוי צו זאגן. אנדערש איז ווען מען זאגט פון קליינערהייט, ווען די קינדער זענען נאך בייגעדיג, דעמאלט נעמען זיי אן וואס מען זאגט זיי, זיי האבן נישט קיין ברירה, עס ווערט א טבע שני ביי זיי.

זאג פאר דיין טאכטער זאל אכטונג געבן; זאג איר עס מיט א שמייכל, געב איר צו פארשטיין דאס שיינקייט פון גיין איידל, געב איר צו שפירן דאס זיסקייט פון זיין אן איידעלע מיידל. אויך זאלסטו איר זאגן אז ווען מען איז איידל און מען בעט דעם אייבערשטן אויף לעבן, באקומט מען א גוטע חתן, א וואוילער מאן מיט ערליכע קינדער.

עבודת החינוך איז א הייליגע עבודה, דאס איז אזוי הייליג ווי די גרויסע עבודה פון זאגן תיקון חצות, אזוי האט אונז רבי נתן געלערנט. ער פלעגט ווארטן אויף זיינע קינדער, זיי לייגן שלאפן מיט יראת שמים; הגם ער האט שוין געוואלט גיין שלאפן פרי כדי אויפצושטיין גאר פרי, ער האט געהאט זיינע סדרים - דאך פלעגט ער אויפבלייבן ביז זיי זענען אהיים געקומען פון ישיבה, פון חדר; ער האט געזאגט: "די עבודה איז ביי מיר אזא הייליגע עבודה, אזוי ווי זאגן חצות".

מען קען נישט נאר זאגן פאר קינדער מוסר, מען דארף אויך מאכן פרייליך; מען דארף מאכן צייט מיט די קינדער פון לאכן און זיך פרייען, און פון די אנדערע זייט דארף מען מוסר'ן די קינדער זיי זאלן אויסוואקסן ערליך און הייליג.

בעט דעם אייבערשטן זאלסט וויסן וויפיל צו לאכן און וויפיל צו זאגן, וויפיל צו שווייגן און וויפיל צו באמערקן; נאר מיט תפילה וועסטו מצליח זיין.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת אחרי-קדושים, ב' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

מענטשן האלטן זיך צוריק פון זאגן "תיקון חצות" ווייל מען מיינט אז דאס איז נאר געמאכט פאר גרויסע צדיקים; די מעשה ביכלעך לייגן אראפ תיקון חצות כאילו דאס איז א שרעקעדיגע זאך, מען צינדט אן א ליכט און מען זיצט אויף דער ערד מיט א זאק וכו'; מען לייגט דאס אראפ אזוי דראמאטיש און מען מיינט אז דאס איז נאר פאר צדיקים וואס זענען זייער גרויס וכו'. אבער עס איז נישט אזוי, תיקון חצות דארף יעדער איינער זאגן, דאס איז אן הלכה אינעם ערשטן סימן אין שלחן ערוך (אורח חיים סימן א, סעיף ב) און אזוי טוען אלע ברסלב'ער חסידים, מען זאגט יעדע נאכט תיקון חצות.

אז מען קען זיך איינפירן צו גיין שלאפן פרי און אויפשטיין פרי - איז אודאי דאס די וועג, אבער דער מציאות ווייזט אז היינטיגע צייטן האט זיך די וועלט צוגעוואוינט אז מען גייט שלאפן שפעט דעריבער האט אונז מוהרא"ש זכרונו לברכה געגעבן אן עצה אז מיר זאלן זיך צוגעוואוינען צו זאגן תיקון חצות פאר מיר גייען שלאפן, עס קומט סיי ווי אויס רוב מאל צו גיין שלאפן נאך חצות.

תיקון רחל איז צוויי קאפיטלעך (קאפיטל קלז): על נהרות בבל און (קאפיטל עט): מזמור לאסף. דערנאך זאגט מען (איכה ה): זכור ה' מה היה לנו, נאכדעם זאגט מען תיקון לאה (קאפיטל כד): לדוד מזמור, (קאפיטל מב): כאיל תערג, (קאפיטל מג): שפטני, (קאפיטל כ): יענך ה', (קאפיטל סז): למנצח בנגינות, (קאפיטל קיא): אודה ה', (קאפיטל נא): בבוא עליו נתן הנביא, (קאפיטל קכו): שיר המעלות; שבת און יום טוב און ווען מען זאגט נישט קיין תחנון, זאגט מען נישט תיקון רחל, נאר די זעקס קאפיטלעך פון תיקון לאה.

ווען מען זאגט דעם תיקון חצות דעמאלט דארף מען בעטן דעם אייבערשטן אויף די אייגענע גלות; דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (שיחות הר"ן, סימן רסח): "ווען דו זאגסט תיקון חצות זאלסטו זיך אינזין האבן; "אֵיכָה נֶחֱרַב הָאוּלָם", רבונו של עולם איך בין אינגאנצן חרוב ונחרב, "עַד אָן יִצְעַק בַּשְּׁבִי", ווי לאנג נאך וועל זיין אין געפענגעניש ביים יצר הרע וכו'?! מען וויינט: "עַל אֵלֶּה אֲנִי בוֹכִיָּה", איך וויין רבונו של עולם, "עֵינִי עֵינִי יֹרְדָה מַּיִם", אויף מיינע אויגן וואס איך היט נישט; איך קוק עבירות, וואס דאס איז גורם: "כִּי רָחַק מִמֶּנִּי מְנַחֵם מֵשִׁיב נַפְשִׁי", אז איך זאל זיך דערווייטערן פונם צדיק וואס ער איז "מֵשִׁיב נַפְשִׁי", און איך פאל אראפ אין פגם הברית. "הָיוּ בָנַי שׁוֹמֵמִים", איך זינדיג בהוצאת זרע לבטלה, "כִּי גָבַר אוֹיֵב", ווייל דער יצר הרע שטארקט זיך אויף מיר; אלעס צוליב "עֵינִי עֵינִי", אז מיינע אויגן זענען נישט ריין.

וואויל איז דעם מענטש וואס לאזט זיך נישט נארן בזה העולם, ער כאפט אריין צו זאגן ביינאכט תיקון חצות און איז זיך מתבודד מיט'ן אייבערשטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.