שאלה אין קורצן ענין
#3 - איך בין אסאך דורכגעפאלן, כ'האב נישט קיין טעם אין לעבן, וואס טו איך?
שמחה, תשובה, עבירות, עצבות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור וואס איז שוין דורכגעגאנגען גאר אסאך אין לעבן, שוין פון גאר יונג האב איך זיך געשאפט א סמארטפאון און געזען דארט פארשטייט זיך כל דבר אסור, און זיך אנגעקניפט מיט שעדליכע עלעמענטן. זייט דעמאלט האב איך געהאט אסאך ירידות און עליות, איך האב געהאט גוטע צייט וואס איך האב זיך אריינגעלייגט אין לערנען און געווען ערליך און געשפירט גוט, ווידער האב איך צייטן וואס ס'קומט מיר צוריק אין מח די אלע שלעכטע זאכן, און איך וויל נאר זיין שלעכט, און אלעס אוועקווארפן.


איך שפיר נישט קיין שום טעם אין לעבן. באמת אין הארץ וויל איך זיין וואויל און טון דעם רצון ה', אבער די נסיונות זענען אסאך מאל שטערקער ווי מיר. איך מוז האבן א גוטע עצה ווי אזוי מצליח צו זיין אין מיין לעבן, און ווי אזוי צו האבן א סיפוק און טעם אין מיין לעבן.


פארן קיין אומאן, אדער אנדערע ברסלבע עצות, איז נישט גוט פאר מיר, ווייל מיין טאטע וועט מיר זיכער נישט לאזן.


א גרויסן יישר כח.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אחרי א', י' ניסן, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב גרויס רחמנות אויף דיר אז דו ביסט אריין געפאלן אין קוקן עבירות רחמנא לצלן, זיך פארבינדן מיט עבירות השם ישמרינו, און דו האסט אזויפיל געזינדיגט אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה, וואס אויף דעם שטייט (משלי ב, יט): "כָּל בָּאֶיהָ לֹא יְשׁוּבוּן וְלֹא יַשִּׂיגוּ אָרְחוֹת חַיִּים", ווער עס פאלט אריין אין דעם קען שוין נישט צוריק קומען צום אייבערשטן.


איין נחמה האסטו נאך; דער אייבערשטער האט אונז געשיקט א מתנה אין אונזער דור דער הייליגער רבי וואס האט רחמנות אויף אידישע קינדער - בפרט אויף די וואס פאלן אראפ אין עבירות, ער ווייזט זיי א וועג זיי זאלן קענען צוריק קומען צום אייבערשטן. דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עא): אמת אז אין זוהר הקדוש שטייט (פרשת ויחי, ריט:) אז ווער עס איז פוגם בפגם הברית, רחמנא לצלן, העלפט נישט קיין תשובה, אבער דער רבי זאגט "שֶׁבְּזֶה הַמַּאֲמָר זוֹהַר אֵין שׁוּם אָדָם מֵבִין הַפְּשָׁט, רַק הוּא לְבַד", אז אין דעם שטיקל זוהר פארשטייט נישט קיינער פשט, נאר ער, "וְהַכְּלָל, שֶׁבֶּאֱמֶת מוֹעִיל תְּשׁוּבָה בְּוַדַּאי עַל חֵטְא זֶה, אֲפִילּוּ אִם הִרְבָּה לִפְשֹׁעַ, חַס וְשָׁלוֹם" און ער זאגט אז עס העלפט יא תשובה.


איי וועסטו פרעגן ווי קען זיין אזא זאך אז דער רבי זאגט אנדערש פונעם זוהר הקדוש?! רבי נתן פרעגט דאס (ליקוטי הלכות תפילין, הלכה ד, אות ד): ווי אזוי קען זיין אזא זאך אז דער זוהר הקדוש זאגט אז ווען א מענטש איז פוגם בברית העלפט נישט קיין תשובה, און דער רבי זאגט אז עס העלפט יא תשובה? זאגט רבי נתן זייער א וויכטיגע זאך, וואס איז וויכטיג צו וויסן אין לעבן. אז באמת העלפט תשובה אויף יעדע עבירה, עס איז נישט דא קיין עבירה וואס מען זאל נישט קענען תשובה טון דערויף, נאר וויבאלד די עבירה פון פגם הברית איז זייער א גרויסע עבירה, ווייל ווען א מענטש איז פוגם בברית רייסט ער זיך אפ פונעם אייבערשטן, דערפאר, ווען דער מענטש וויל תשובה טון דארף ער אריבער גיין דעם נסיון, ער דארף הערן ווי מען זאגט אים: "דו קענסט שוין נישט תשובה טון!" אויב האט ער שכל און ער זאגט: "איך גיי נישט אוועק פונעם אייבערשטן אויף קיין שום פאל, צי מען דארף מיר יא צי מען דארף מיר נישט, איך פונעם אייבערשטן וועל זיך קיינמאל נישט אפטיילן; איך נעם זיך פאר מער נישט צו זינדיגן, נישט קיין חילוק צי איך וועל יא ווערן א צדיק צי נישט, נישט קיין חילוק צי איך וועל מיר דארפן מיין גאנץ לעבן מוטשען", אזא איינער וועט זוכה זיין צו תשובה טון. אבער איינער וואס האט נישט קיין שכל נעמט דאס אן בפשטות, און זאגט: "איך קען שוין נישט תשובה טון, איך בין דערנאך".


דו בעטסט מיר אן עצה ווי אזוי דו קענסט ארויסקריכן פון די עבירות אין וואס דו זינקסט; אז דו ווילסט באמת ארויס קריכן פון דיינע שמוציגע מעשים נעם דעם רבינ'ס עצה, און אז דו וועסט פאלגן דעם רבי'ן קענסטו נאך ארויס קריכן פון דיינע עקלדיגע מעשים; די עצה פאר דעם איז "תורה", אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער ליגט שוין אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק, לִלְמד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך" וועט ער סוף כל סוף ארויס גיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


ווען דער רבי האט דאס געזאגט האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן (חיי מוהר"ן, סימן תקעג): "צי תורה קען אויך העלפן אזא איינעם וואס איז אראפ געפאלן אין די ביטערע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן", האט דער רבי אים געענטפערט: "דו ווייסט ווי גרויס דער כח פון תורה איז? תורה איז העכער פון אלעס; אפילו א מענטש האט פוגם געווען אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אויב דער מענטש וועט יעדן טאג לערנען תורה, ער וועט זיך מאכן א קביעות צו לערנען 'כך וכך', וועט ער ווערן אן ערליכער איד"; זעט מען אז תורה קען יעדן איינעם העלפן און יעדן צוריק ברענגען צום אייבערשטן.


בדרך כלל די אלע וואס זענען אראפ געפאלן אין ביטערע עבירות, בפרט אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, האבן שוין נישט קיין מח צו פארשטיין לערנען, ווייל דער מח איז זיי פארברענט געווארן פון די עבירה. די איינציגסטע וועג פאר זיי איז אז זיי זאלן נעמען דעם רבינ'ס דרך הלימוד (כמבואר בשיחות הר"ן סימן עו) און גורס זיין אסאך פרקים משניות, אפילו בלי הבנה כלל; דאס וועט זיי ארויס שלעפן פון זייער פלאנטער און זיי אפהאלטן פון זייער רגילות'ער.


ועל כולם זאלסטו נעמען די עצה פון התבודדות; שמועס זיך אויס מיטן אייבערשטן און בעט אים ער זאל דיר העלפן דו זאלסט זיך ארויס זען פון די טומאה און פון די קליפות וואו דו ביסט איין געפאלן. בעט אים ער זאל דיר שוין געבן א שידוך אז דו זאלסט קענען זיין אפגעהיטן פון עבירות, דאס איז א עצה אויך פאר אמונה.


דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט האבן שכל צו פאלגן דעם רבי'ן וועסטו זען ווי אלעס וועט זיך דיר טוישן, דו וועסט ווערן א פרייליכער מענטש און אן ערליכער איד.

#2 - זאל איך אפהאקן קשר מיט איינעם וואס וויל טון עבירות רחמנא ליצלן?
הפצה, חברים, עבירות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור פון ארץ ישראל, איך האב אנגעהויבן הערן די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א אין די לעצטע חדשים, און דאס האט ממש געטוישט מיין לעבן צום גוטן. אויך האב איך געליינט די ספרים פון מוהרא"ש זי"ע איבער די גרויסקייט פון גיין הפצה, און איך האב טאקע אנגעהויבן צו מאכן אסאך הפצה דא אין ארץ ישראל, וואו איך גיי נעם איך מיט א זעקל ספרים, און איך האב שוין צוריק געהערט פון אסאך מענטשן אז די ספרים פון מוהרא"ש האט געראטעוועט זייער לעבן.


איך האב געוואלט פרעגן איבער דעם וואס איך האב געהאט צוטון מיט א בחור וואס האט מיר געוואלט זייער שטארק צורעדן צו טון א הארבע עבירה מיט אים, בחסדי ה' האב איך זיך ב"ה ארויסגעדרייט פון אים. מיין שאלה איז נאר צי איך זאל ממשיך זיין סתם רעדן מיט אים, אדער זאל איך אינגאנצן אפהאקן קשר מיט אים?


א גרויסן יישר כח פאר אלעס.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת פרשת תזריע-החודש, כ"ט אדר ב', מברכים ניסן, שנת תשע"ט לפרט קטן


לכבוד הבחור ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו האסט מיר ממש מחי' געווען מיט דיין בריוו וואו דו שרייבסט אז דו גייסט הפצה; וואס זאל איך דיר זאגן, עס איז נישט דא קיין גרעסערע זאך פון צוריקברענגען מענטשן צום אייבערשטן. אזוי ווי עס שטייט אין זוהר הקדוש (פרשת תרומה, דף קכח:) אז א מענטש וואס ברענגט צוריק אידישע קינדער צום אייבערשטן איז זוכה ארויף צו גיין וואו קיין שום מענטש איז נישט זוכה אנצוקומען; דער מענטש נעמט אוועק טומאה פון די וועלט און ער מאכט אז דעם אייבערשטנ'ס נאמען זאל ווערן געהייליגט אויף די וועלט; אלע וועלטן שטייען אויף זיין זכות און ער וועט זוכה זיין צו זען קינדער און אייניקלעך, און צו אלע גוטע זאכן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט; קיינער קען דעם מענטש נישט שלעכט'ס טון - נישט אויף די וועלט און נישט אויף יענע וועלט; ער גייט ארויף אין דרייצן טויערן פון שערי רחמים און קיינער קען אים נישט צוריק האלטן.


בנוגע דער בחור וואס לויפט דיר נאך און ער וויל דיר איבעררעדן צו טון עבירות וכו'; אודאי זאלסטו אפהאקן אלע קשרים מיט אים, וואס איז בכלל דיין שאלה?! דו וועסט דאך ווערן אומגליקליך! דו וואלסטו ווען געוואלט האבן שייכות מיט איינער וואס איז א רוצח און הרג'ט מענטשן? חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ספרי כג, פיסקא רנב): "הַמַּחְטִיא הָאָדָם", ווען איינער מאכט איינעם זינדיגן, "קָשֶׁה לוֹ מִן הַהוֹרְגוֹ", איז ער ערגער פון איינער וואס הרג'ט איינעם, "שֶׁהַהוֹרְגוֹ - אֵין מוֹצִיאוֹ מִן הָעוֹלָם הַזֶּה וּמִן הָעוֹלָם הַבָּא", ווייל דער וואס הרג'ט א מענטש הרג'ט נאר דעם גוף, ער נעמט אים אוועק נאר פון די וועלט, "וְהַמַּחְטִיאוֹ - מוֹצִיאוֹ מִן הָעוֹלָם הַזֶה וּמִן הָעוֹלָם הַבָּא", אבער דער וואס מאכט איינעם זינדיגן, הרג'ט אים אפ פון די וועלט און פון יענע וועלט.


דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט בקרוב טרעפן דיין שידוך, אמן.

#1 - ווי אזוי קריכט מען ארויס פון הארבע עבירות?
אומאן, תשובה, עבירות, בחור, תיקון הכללי, חתן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך הער אויס אייערע שיעורים און איך האב זייער הנאה. די שיעורים האבן מיר אסאך מחזק געווען, איך פרוביר צו רעדן צום אייבערשטן, צו לערנען משניות, און אזוי ווייטער די אנדערע עצות. איך בין אייך זייער מחשיב, און דעריבער שפיר איך אז איר זענט דער פאסיגער מענטש מיט וועמען אויסצושמועסן אזא וויכטיגע נושא.


איך בין געגאנגען קיין ארץ ישראל לערנען אין א ישיבה, און איך האב אנגעהויבן פאלן זייער שטארק. איך האב זיך געשאפט א קליינע סמארטפאון, פארשטייט זיך נישט אויף צו קוקן אייערע שיעורים, נאר צו זען שמוץ און נאך שמוץ, שעות אויף שעות.


פון אינדרויסן זע איך אויס ווי א געהעריגער בחור מיט א גארטל, קיינער חלומ'ט נישט וואס איך האב אלץ אפגעטון, אבער ליידער בין איך מיאוס דורכגעפאלן פיל מאל. ס'איז נישט געבליבן ביים קוקן, איך האב געזוכט און געזוכט וואו איך קען למעשה טון עבירות, און אז מ'זוכט טרעפט מען, און זייט דעמאלט בין איך שוין געווען מיט איבער צען עבירות רחמנא ליצלן, און איך שפיר אז איך האלט עס מער נישט אויס.


יעדעס מאל מאך איך אפ אז דאס איז, פון יעצט וועל איך שוין זיין וואויל און ערליך, איך ווארף אוועק דעם סמארטפאון און איך וויל אנהויבן נאכאמאל, אבער עס נעמט נישט לאנג ביז איך שאף זיך א פרישער סמארטפאון, און איך פאל ווייטער. איך האב שוין זיכער אוועקגעווארפן צוואנציג סמארטפאונס.


לעצטנס בין א חתן געווארן, פארשטייט זיך מיט א וואוילע מיידל, קיינער ווייסט דאך נישט וואס איך בין באמת, און היינט בין איך שוין ווייטער געגאנגען מיט אן עבירה. איך ווייס באמת נישט וואס צו טון, איך טראכט ערנסט פון אפלאזן דעם שידוך, פארוואס זאל איך חרוב מאכן דאס לעבן פון א וואויל מיידל? ווער ווייסט וויפיל מאל איך וועל דורכפאלן נאך די חתונה מיט אנדערע רחמנא ליצלן?


איך טראכט אפשר אהיימצופארן פון ארץ ישראל ביז צו די חתונה, אפשר איז דאס א גוטע עצה, אבער וואס וועל איך זאגן פאר מיין טאטע און מיין מחותן? און וואס זאל איך טון דארט א גאנצן טאג?


איך בעט אייך, העלפט מיר ארויס, און געבט מיר אן עצה וואס צו טון, ווייל איך האלט עס ממש נישט אויס. איך ווייס איר זענט א קלוגער מענטש, און איך וועל פאלגן וואס איר וועט מיר זאגן, אבער איך מוז שוין האבן אן עצה וואס צו טון, איך מער נישט אנגיין אזוי ווייטער.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וארא, כ"ה טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד החתן ... נרו יאיר.


איך בין זייער דערציטערט געווארן ווען איך האב געליינט דיין בריוו.


דו האסט איין ברירה וואס דו קענסט טון אויב דו ווילסט בלייבן לעבן, דו זאלסט שוין תשובה טון; אז נישט וועסטו האבן א ביטערן סוף.


תשובה טון מיינט אז דו זאלסט זאפארט אפלאזן אלע עבירות און אפהאקן די קשר מיט זיי, אז נישט וועט דיר זיין זייער ביטער.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה כו, ה): "עַל הַכֹּל הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מַאֲרִיךְ אַפּוֹ", אויף אלע עבירות וואס א מענטש טוט ווארט דער אייבערשטער אז מען זאל תשובה טון, "חוּץ מִן הַזְּנוּת", אבער ווען עס קומט צו ניאוף רחמנא לצלן דארט איז דער אייבערשטער נישט מאריך אף, דער אייבערשטער באשטראפט דעם מענטש מיט א ביטערן עונש.


זאלסט נישט מיינען אז מען קען זיך באהאלטן מיט עבירות וכו'; מען קען גיין מיט פרעמדע פרויען וכו' רחמנא לצלן - און דאס וועט בלייבן א סוד, ווייל דער פסוק זאגט (איוב כד, טו): "וְעֵין נֹאֵף שָׁמְרָה נֶשֶׁף לֵאמֹר לֹא תְשׁוּרֵנִי עָיִן", די בעלי עבירות טראכטן ביי זיך: 'מיר וועלן ווארטן עס זאל ווערן נאכט דעמאלט וועלן מיר טון עבירות; מיר וועלן גיין אין באהאלטענע פלעצער אז קיינער זאל אונז נישט זען', אזוי מיינט מען, זאגן אויף דעם די הייליגע חכמים (במדבר רבה ט, א): "הַנּוֹאֵף אוֹמֵר אֵין בְּרִיָה יוֹדַעַת בִּי, לְפִי שֶׁכָּל מַעֲשָׂיו אֵינָן אֶלָּא בַּחשֶׁךְ", א מענטש מיינט טאקע אז ער קען זיך באהאלטן פונעם אייבערשטן, וואס טוט דער אייבערשטער? "וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְפַרְסְמָן בָּעוֹלָם", דער אייבערשטער פארשעמט אים פאר די גאנצע וועלט.


מיין נישט אז מען קען זיך באהאלטן פונעם אייבערשטן, "אִם יִסָּתֵר אִישׁ בַּמִּסְתָּרִים וַאֲנִי לֹא אֶרְאֶנּוּ, נְאֻם ה'" (ירמיהו כג, כד), דער אייבערשטער זאגט: ווי קען זיך א מענטש באהאלטן פון מיר? "הֲלוֹא אֶת הַשָּׁמַיִם וְאֶת הָאָרֶץ אֲנִי מָלֵא נְאֻם ה'", דער אייבערשטער איז דאך איבעראל!


דערפאר, הדבר הראשון זאלסטו אפהאקן אלע דיינע קשרים וואס דו האסט מיט עבירות; אפילו זיי שרייבן דיר און רופן דיר אן זאלסטו זיי נישט ענטפערן. טויש דיין נומער און פארמאך אלע דיינע סאושעל מידיע אקאונטס.


צווייטנס - זאלסטו זען צו פארן קיין אומאן צום הייליגן רבינ'ס ציון נאך פאר דיין חתונה. דער הייליגער רבי האט צוגעזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכה) אז ווער עס וועט קומען צו זיין ציון און זאגן דארט דעם תיקון הכללי - די צען קאפיטלעך תהילים [קאפיטל - ט"ז, ל"ב, מ"א, מ"ב, נ"ט, ע"ז, צ', ק"ה, קל"ז, ק"נ] און געבן א פרוטה לצדקה פאר זיין זכות, אפילו ער האט געטון די הארבסטע עבירות - האט דער רבי געזאגט - "וועל איך מיר לייגן אויף די לענג און אויף די ברייט, אים א טובה צו טון, ביי די פיאות וועל איך אים ארויס נעמען פון שאול תחתית"; דערפאר אז דו ווילסט פאררעכטן וואס דו האסט פוגם געווען, זאלסטו דיר אריבערכאפן קיין אומאן וואו דו זאלסט זאגן דעם תיקון הכללי ביים רבינ'ס ציון און דו זאלסט זיך מתוודה זיין פארן אייבערשטן - אים דערציילן אלעס וואס דו האסט געטון, דורכדעם וועסטו זוכה זיין צו פאררעכטן אלעס.


דריטנס - אז דו ווילסט באמת ארויס גיין פון דיינע שלעכטע מעשים זאלסטו דיר מאכן א קביעות צו לערנען משניות. יעדן טאג זאלסטו זאגן פרקים משניות; אפילו דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט, דאך זאלסטו זאגן פרקים משניות יעדן טאג, דאס וועט דיר ארויס נעמען פון דיין בלאטע. אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה - ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפ געפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם; וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה; בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך", וועט ער סוף כל סוף ארויס גיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס, אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


אז דו וועסט פאלגן אלעס וואס שטייט דא וועסטו זוכה זיין אז דער אייבערשטער וועט דיר מוחל זיין דיינע עבירות און דו וועסט אויפשטעלן א ערליכע שטוב, א בית נאמן בישראל.