שאלה אין קורצן ענין
#7 - איך בין גאר טיף אין שאול תחתית, ווי אזוי קען איך ווערן אן ערליכער איד?
אומאן, קדושה, לימוד התורה, תשובה, עבירות, בחור, ישיבה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב שוין געשריבן אפאר בריוון בערך וואס עס גייט אריבער אויף מיר, איך בין שוין 19 יאר איך ווייס נישט וואס וועט דא זיין. מיינע יארן רוקן זיך און דער יצר הרע ברענט אין מיר, ער ווארפט מיר אראפ יעדן טאג זייער אסאך מאל אין די ביטערע עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה; איך טו עס כמעט א גאנצן טאג, ווען איך גיי אין גאס קוק איך איבעראל אויף פרויען וכו', איך געב מיך נישט קיין עצה אין מיין לעבן, עס גייט אריבער אסאך טעג וואס איך לייג נישט קיין תפילין און איך דאווען נישט קיין שחרית מנחה מעריב, און ווען איך דאווען שוין יא אמאל, ווי אזוי קוקט עס ליידער אויס.


איך האב שוין אסאך מאל אראפגעלייגט מיין תפילין אין די שיידל אויפ'ן ערד און געטראטן אויף דעם, איך ווארף אראפ ספרים און איך צערייס אסאך מאל ספרים ווען איך ווער אין כעס, און ווען איך ווער אין כעס קען איך טון די ערגסטע זאכן, איך זאג אסאך ארויס דעם אייבערשטנ'ס נאמען, אלע נעמען, און איך שווער אין זיין נאמען און איך שעלט אים מיט אלע קללות.


איך רעד ליידער ניבול פה גאנץ אסאך, איך עס אפאר מאל פליישיג גלייך נאכדעם מילכיג און פארקערט אויך, איך פאל אראפ אין די עבירה אז ביום התענית, תשעה באב, שבעה עשר בתמוז, תענית אסתר, צום גדלי', חוץ יום כיפור – עס איך, איך הייב אן צו פאסטן און אינמיטן ליידער קען איך זיך באהאלטן און עסן.


איך בין מחלל שבת, איך טראג אין שבת, איך רייכער אפאר מאל, איך האב נישט קיין פראבלעם צו האלטן געלט שבת, אנצינדן א לעקטער וכו', און איך טו נאך אסאך עבירות, איך בין עובר אסאך עבירות מדאורייתא ומדרבנן, איך ליג שוין אזוי טיף אז איך האב נישט קיין שום פראבלעם צו טון עבירות, בעיקר די עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה, וואס איך קען מיך נישט ארויסזען פון דעם, וויפיל איך פרוביר גייט עס מיר נישט און איך וויל באמת זיין אן ערליכער חסידי'שער איד.


אינדרויסן קוק איך אויס ווי אן ערליכער בחור, איך האב שוין ב"ה געענדיגט זיבן מאל משניות, מער ווי טויזנט מאל תהלים, ש"ס האלט איך אינמיטן מסכת יבמות, איך בין עוסק אויך אין אנדערע ספרים, אבער לעצטנס גייט מיר נישט קיין תפילין, נישט קיין דאווענען, נישט קיין לערנען וכו', אסאך מאל כאפט מיר אן א הרהור תשובה, לייג איך געהעריג תפילין און איך דאווען און איך לערן וכו', איך זאג אסאך תיקון הכללי און לקוטי תפילות.


איך וויל זייער שטארק זיין אין אומאן ראש השנה, אבער עס איז דא א תקנה אין ישיבה אז מ'טאר נישט אוועקפארן, אויב פארט מען קיין אומאן, ווארפט מען גלייך ארויס פון ישיבה.


אפשר האט דער ראש ישיבה אן עצה און א דרך ווי אזוי איך קען זיין אן ערליכער איד? איך וויל באמת זיין אן ערליכער איד, אפאר מאל קען איך וויינען ווייל איך קוק אזוי אויס ליידער, איך געב מיר נישט קיין עצה מיט מיין אידישקייט.


יישר כח


 

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נצבים, כ"ב אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פרעג נישט קיין רשות פון קיינעם; קום קיין אומאן, דער רבי וועט דיר מתקן זיין.


דו קענסט נישט ווארטן אויף רשות פון דיין ראש ישיבה צו קומען קיין אומאן אן אים דערציילן ווער דו ביסט און וואס דו גייסט אריבער; ער ווייסט נישט וואס דו גייסט אריבער, ער ווייסט נישט וואס גייט אריבער אויף בחורים וכו' וכו'; איך זאג דיר, אויב דו וויסלט רחמנות האבן אויף דיר, אויף דיין נשמה און אויף דיין עתיד, פרעג נישט קיינעם קיין רשות, קום קיין אומאן.


קיינער אין דער וועלט חלומ'ט נישט וואס גייט אריבער אויף בחורים; ווי שווער עס איז זיי, ווי ביטער עס איז זיי, בפרט די וואס זענען נעבעך אראפגעפאלן אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, ווי ביטער עס איז זיי. וויפיל זיי ווילן זיך ארויסרייסן פון די עבירה - פאלן זיי מער און מער אראפ, ביז זיי פארלירן דעם טעם פון לעבן, זיי טראכטן שלעכטע מחשבות פון ענדיגן דאס לעבן השם ישמרינו.


צו זיי קומט דער הייליגער רבי און ווייזט זיי די רחמנות פונעם אייבערשטן, ער ווייזט זיי א וועג ווי אזוי זיי קענען זיך צוריקקערן צום אייבערשטן. דעריבער זעט מען ווי אלע בני הנעורים קלעבן זיך צום רבי'ן, די יוגענט וויל נאר דעם רבי'ן, ווייל נאר דער רבי פארשטייט זיי. ווען נישט די אלע לשון הרע'ס וואס מען רעדט צו זיי אין ישיבות און אין כוללים וואלט שוין די גאנצע וועלט געווען ביים רבי'ן, ווייל נאר דער רבי פארשטייט זיי, דער רבי האט א שפראך צו זיי.


דעריבער בעט איך דיר טייערער ליבער ברודער, קום קיין אומאן, קום צום הייליגן רבי'ן; ער וועט דיר מתקן זיין, ער וועט דיר ארויסנעמען פון דיינע שווערע נפילות. דו דארפסט נישט קיינעם פרעגן קיין רשות, דו ביסט א ביטערער רחמנות, דו דארפסט דעם גרעסטן דאקטער זאל דיר היילן, דאס איז דער רבי אליינס; וואס קען היילן יעדן איינעם, אפילו דער וואס איז שוין ווייט ווייט אוועקגעפאלן.


אויך זאלסטו זיך מאכן א שיעור אין משניות, הייב אן זאגן משניות אין א סדר, דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "שֶׁאֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון די קדושה - ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם; וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה; בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג 'כך וכך', וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


ווען דער רבי האט געזאגט דעם שמועס, אז תורה נעמט ארויס פון עבירות, האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן אויב תורה קען אויך העלפן אזא איינעם וואס איז אראפגעפאלן אין די ביטערע עבירה פון פגם הברית הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, האט דער רבי אים געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקעג): "דו ווייסט ווי גרויס דער כח פון תורה איז? תורה איז העכער פון אלעס", אפילו א מענטש וואס איז נעבעך צוגעוואוינט צו טון די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אויב וועט ער לערנען יעדן טאג תורה וועט ער ארויס קריכן פון אלעם שלעכטס און ווערן אן ערליכער איד.


דארפסט נישט פארשטיין די ווערטער פון משניות, זאג די ווערטער; יעצט האסטו נישט קיין קאפ, האסט אזויפול געזינדיגט אז דיין קאפ איז נישטא, זאלסטו זאגן די ווערטער און ביים סוף וועסטו פארשטיין.


נאכאמאל, קום קיין אומאן; פרעג נישט קיינעם קיין קשיות.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.


 

#6 - ווי אזוי קען איך באקומען א חתן א תלמיד הישיבה?
שידוכים, חיזוק פאר מיידלעך, חסידות ברסלב, ישיבה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל זיך זייער באדאנקען פאר'ן ראש ישיבה שליט"א, פאר'ן מיר געבן א נייע לעבן.


איך האב א גרויסע שאלה, איך חלש צו באקומען א שידוך א בחור וואס איז א תלמיד הישיבה, אדער איינער וואס הערט די שיעורים פון ישיבה. איך קען נישט טראכטן צו לעבן מיט איינעם וואס איז נישט מקורב. וואס טו איך? איך וויל אזוי שטארק. און מיינע עלטערן ווילן אינגאנצן נישט.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת נצבים-וילך, י"ז אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז נישט אזוי ווי איר מיינט; מיינט נישט אז יעדער איינער וואס הערט די שיעורים, אדער יעדער וואס לערנט אין ישיבה - פאלגט די שיעורים און נעמט דאס פאר'ן לעבן. מען קען זיך דרייען אין א גוטע פלאץ און נישט טון וואס מען רעדט אין דעם גוטן פלאץ; איר זאלט בעטן דעם אייבערשטן אויף אן ערליכער מאן, אן ערליכע שטוב, א פרייליכע שטוב; דאס איז דער עיקר וואס א מיידל דארף בעטן.


איר ווייסט אודאי וואס חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (בראשית רבה יז, ז): "מַעֲשֶׂה בְּחָסִיד אֶחָד שֶׁהָיָה נָשׂוּי לַחֲסִידָה אַחַת וְלֹא הֶעֱמִידוּ בָּנִים זֶה מִזֶּה, אָמְרוּ, אֵין אָנוּ מוֹעִילִים לְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּך הוּא כְּלוּם, עָמְדוּ וְגֵרְשׁוּ זֶה אֶת זֶה", עס איז געווען א מעשה מיט אן ערליכער איד וואס איז געווען חתונה געהאט צו אן ערליכע פרוי, עס איז אריבער לאנגע יארן וואס זיי האבן נישט געהאט קיין קינדער און זיי האבן זיך געדארפט גט'ן, "הָלַךְ זֶה וְנָשָׂא רְשָׁעָה אַחַת, וְעָשְׂתָה אוֹתוֹ רָשָׁע", דער ערליכער איד איז געגאנגען און האט חתונה געהאט מיט א שלעכטע פרוי און זי האט אים געמאכט פאר א רשע, "הָלְכָה זֹאת וְנִשֵּׂאת לְרָשָׁע אֶחָד וְעָשְׂתָה אוֹתוֹ צַדִּיק", און די ערליכע פרוי האט חתונה געהאט מיט א רשע און זי האט אים געמאכט פאר א גרויסער צדיק, "הֱוֵי שֶׁהַכֹּל מִן הָאִשָּׁה", זעט מען פון דעם אז אלעס איז געוואנדן אין די פרוי.


אז איר לעבט מיט'ן אייבערשטן, איר לעבט מיט א שטארקע אמונה און איר האט די הקדמות פון הייליגן רבי'ן ווי אזוי מען קען צאמפלעכטן די וועלט מיט יענע וועלט - וועט איר מצליח זיין אויפצושטעלן א ווארעמע ערליכע שטוב צוזאמען מיט אייער מאן, נישט קיין אונטערשייד וואו ער האט געלערנט.


קריגט אייך נישט מיט אייערע עלטערן; געבט אייך איבער צום אייבערשטן, זאגט פאר'ן אייבערשטן אז איר ווילט חתונה האבן, איר ווילט האבן אן ערליכע שטוב; וועט איר זען גרויסע ניסים וואס דער אייבערשטער וועט טון מיט אייך.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#5 - מ'לאזט מיר נישט לערנען אויפ'ן סדר דרך הלימוד, זאל איך צוריקגיין אין ישיבה?
חסידות ברסלב, בחור, ישיבה, סדר דרך הלימוד

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ווי איך האב אייך שוין געשריבן האט מען מיר ארויסגעווארפן פון מיין ישיבה, און יעצט זאגן די משגיחים אז זיי לאזן מיר צוריק נאר מיט עטליכע תנאים. איך מוז אויפהערן רעדן פון ברסלב אין ישיבה, איך מוז האלטן די סדרים פון ישיבה, און איך טאר נישט לערנען אויפ'ן סדר דרך הלימוד, נישט לערנען די פופצין שיעורים, און דער עיקר נישט צו זאגן משניות.


מיט די צוויי ערשטע תנאים האב איך נישט קיין פראבלעם, ווייל געווענליך האלט איך זיך צו די סדרי הישיבה, און אויך רעד איך נישט וועגן ברסלב אין ישיבה; אבער די דריטע זאך, נישט צו לערנען אויפ'ן סדר דרך הלימוד, ווי אזוי קען איך מסכים זיין צו דעם?


זאל איך צוריקגיין אין ישיבה אדער נישט?


יישר כח


 

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תרומה, כ"ח שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


גיי צוריק אין ישיבה און זיי זיך מכניע פאר דיינע מגידי שיעורים; זיי מיינען נישט דיין שלעכטס, זיי ווילן בסך הכל עס זאל זיין סדר אין ישיבה, עס זאל זיין דרך ארץ אין ישיבה. זיי וועלן דיר נישט שטערן אז דו וועסט לערנען אין דיינע זייטיגע צייטן דיינע שיעורים, זיי וועלן זיך פרייען אז דו וועסט אויסנוצן די צייט צו לערנען וואס דו ווילסט. דו זיי דרך ארץ'דיג און פיר זיך מיט הכנעה, ווייל ביים רבי'ן איז געווען א יסוד "דרך ארץ"; דער רבי האט געזאגט: "ווען קיסרים קעניגן וואלטן געוואוסט וואס פאר א דרך ארץ איך לערן אויס פאר מיינע תלמידים, וואלטן זיי געשיקט זייערע קינדער צו מיר איך זאל זיי אויסלערנען דרך ארץ"; די הייליגע חכמים זאגן (תנא דבי אליהו רבה, א): "דֶּרֶךְ אֶרֶץ קָדְמָה לַתּוֹרָה", די ערשטע זאך איז דרך ארץ און מידות טובות.


האלט מיט די שיעורים אין ישיבה און ווען אלע בחורים טאנצן און ווילדעווען דעמאלט זאלסטו זיצן אין א ווינקעלע אין בית המדרש פאר דיר אליינס און לערנען דיינע שיעורים.


פאלג וואס איך זאג דיר; גיי צוריק אין ישיבה, ווייז הכנעה פאר אלעמען, טענה נישט מיט קיינעם, פיר זיך אויף אזוי ווי א ברסלב'ער חסיד פירט זיך, מיט דרך ארץ און מיט הכנעה - וועט דיר קיינער נישט שטערן פון לערנען אויפ'ן סדר דרך הלימוד פון רבי'ן, קיינער וועט דיר נישט שטערן פון פארן קיין אומאן, אלע וועלן זען דאס שיינקייט פון ברסלב'ע חסידים.


הלואי וואלטן אלע בחורים זיך אזוי אויפגעפירט וואלט מען געקענט איינשפארן אסאך מחלוקות און אסאך קריגערייען; די ישיבות וואלטן נישט געמאכט קיין עסק ווען בחורים ווילן פארן קיין אומאן, מען וואלט זיך געקענט איינשפארן די אלע עגמת נפש. די אלע ישיבות וואס ווארפן ארויס בחורים פאר'ן פארן קיין אומאן, זענען זיך די בחורים אליינס שולדיג ווייל זיי רייצן זיך מיט די ישיבה וכו', זיי פירן זיך מיט חוצפה, אלץ מיט א צודעק כאילו דאס איז ברסלב וד"ל.


 

#4 - מ'האט מיר ארויסגעווארפן פון ישיבה ווייל איך טו דארט הפצה, וואס טו איך?
הפצה, בחור, ישיבה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור, און איך פרוביר צו מאכן הפצה אין מיין ישיבה, צו מקרב זיין די בחורים צום הייליגן רבי'ן. די ישיבה האט מיר זייער געווארנט אז איך זאל דאס נישט טון, איך האב עס אבער יא ווייטער געטון.


יעצט האט מען מיר ארויסגעווארפן פון ישיבה, זאגנדיג פאר מיין טאטע אז דאס איז ווייל איך פיר אן "מיסיאנערישע אקטיוויטעטן" אין ישיבה, ווייל איך מאך הפצה, און זיי קענען מיר נאר צוריק נעמען אויב וועל איך אויפהערן מיט די זאכן. וואס זאל איך טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת משפטים, כ"ב שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זאג פאר די משגיחים, מנהלים וכו' - אז דו וועסט מער נישט טון די אלע זאכן, וועט מען דיר צוריק נעמען אין ישיבה.


און דיר זאג איך: זאלסט ווייטער ממשיך זיין מיט הפצה; זאלסט נישט אפלאזן קיין איין זאך. זיי ממשיך ביתר שאת וביתר עוז - אבער נישט אין ישיבה, נישט איבערדרייען די ישיבה; אז דו ווילסט גיין הפצה טו עס נישט אין ישיבה, אזוי וועלן זיי דיר צוריק נעמען און דו וועסט האבן א ישיבה.


דו קענסט טון הפצה אין דיינע זייטיגע צייטן, איבעראל, נאר נישט אין ישיבה.

#3 - איך זיץ אין א ישיבה אין ארץ ישראל, און איך גיי אויס פאר ליידיג גיין, וואס טו איך?
לימוד התורה, בחור, ישיבה, סדר דרך הלימוד

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם א גרויסן יישר כח פאר אלע דרשות, חיזוק, און ניגונים, וואס זענען מיר זייער מחיה.


איך בין א בחור פון אמעריקע וואס לערנט, דאס מיינט איך זיץ, אין ארץ ישראל. און איך ווער ממש משוגע פאר ליידיג גיין. אין די ישיבה ווי איך בין דא איז נישט דא קיין שום השגחה און קיין שום מסגרת, און וואס ס'פאסירט איז אז אפילו א גוטער טאג ווען איך בין מצליח צו לערנען אביסל, בלייבט מיר אבער איבער רוב טאג וואס גייט אוועק מיט נארישקייטן, און איך ווער משוגע דערפון.


איך קום פון א באלעבאטישער שטוב, מ'שרייט אויף מיר אז איך בין נאריש אז איך פאר נישט ארום איבעראל צו האקן א לעבן, וואס זאל איך אבער טון אז עס אינטערעסירט מיר נישט די אלע זאכן.


איך וואלט געהאט חשק צו גיין ארבעטן אין א נארמאלע דזשאב, און לערנען צופרי און ביינאכט. איך שפיר אז דעמאלט וואלט איך געהעריג אויסגענוצט דעם טאג און מצליח געווען אין לעבן. למעשה אבער איז דאס נישט מעגליך ווייל די סיסטעם איז נישט אויסגעשעלט אזוי, און ס'קומט אויס אז איך מוז בלייבן זיצן אין ישיבה און משוגע ווערן מיט'ן ליידיגן טאג.


מיין ווייטאג איז באמת זייער גרויס, און איך האף אז דער ראש ישיבה שליט"א וועט האבן אן עצה פאר מיר.


א גרויסן יישר כח.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת במדבר, ג' סיון, מ"ז לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו אז עס איז נישט דא קיין ערגערע זאך ווי גיין ליידיג, אלע עבירות קומען פון גיין ליידיג. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (כתובות נט:): "הַבַּטָּלָה מְבִיאָה לִידֵי זִמָּה", גיין ליידיג ברענגט צו די ערגסטע עבירות, "וְלִידֵי שִׁעֲמוּם", און אויך ברענגט עס צו דיפרעסיע; נישט יעדער איינער איז געמאכט צו לערנען א גאנצן טאג, ווען א בחור אדער אינגערמאן גייט ליידיג דארף ער לערנען זיינע שיעורים צופרי און ביינאכט און גיין ארבעטן דורכן טאג אנצופילן זיינע טעג.


געלויבט דעם אייבערשטער אז איך האב די זכיה צו לערנען מיט תלמידים די הייליגע תורה; די גאנצע וועג ווי אזוי מיר פירן די ישיבה האט מוהרא"ש זכרונו לברכה אוועק געשטעלט. איינע פון די זאכן וואס מוהרא"ש האט אוועק געשטעלט ביי אונז אין ישיבה, אז אויב א בחור גייט ליידיג זאל ער ענדערש גיין ארבעטן (פארשטייט זיך אין א ערליכע ארבעט); ער זאל קומען אינדערפרי אדער נאכמיטאג צו א שיעור, די איבעריגע שעות זאל ער זיין באשעפטיגט, ווייל פון גיין ליידיג קומט נישט ארויס קיין גוטס.


דעריבער אז דו שרייבסט מיר אז דו זיצט ליידיג און דו ווערסט משוגע פון ליידיג גיין - זאלסטו שוין אהיים קומען, ווייל אז דו וועסט דארט בלייבן וועסטו אריין פאלן אין א טיפע דיפרעסיע וואס מען קען זיך מוטשען און זיך אפליידן פון דעם א גאנץ לעבן; ענדערש זאלסטו בלייבן אין שטוב העלפן דיין מאמע, אדער גיין העלפן דיין טאטע ביי זיין ארבעט ווי צו פארלירן דיין לעבן.


דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות ניאוף, חלק ב', סימן י): "אִישׁ בָּטֵל שֶׁאֵין עוֹסֵק בְּשׁוּם עֵסֶק, עַל יְדֵי זֶה תַּאֲוָותוֹ מְרֻבָּה וכו', וּמְדַבֵּר דִּבְרֵי טִנוּף תָּמִיד", ווער עס גייט ליידיג, ער טוט נישט גארנישט, זענען זיינע תאוות זייער גרויס וכו' און ער רעדט שטענדיג שמוציג; דאס זעט מען ליידער ביי בחורים און אינגעלייט וואס האלטן נישט ביים לערנען און גייען ליידיג, זיי וואלטן גערן געגאנגען ארבעטן, נאר זיי האבן מורא וואס וועלן מענטשן זאגן וכו', ממילא זיצן זיי אין כולל און טוען גארנישט.


ווען עלטערן וואלטן געוואוסט וואס עס גייט אריבער אויף בחורים ווען מען שיקט זיי בכלל אין א דארמיטארי ה' ירחם, ובפרט וואס גייט אריבער אויף בחורים וואס מען שיקט זיי לערנען אין ארץ ישראל, און וואס זיי טון וכו', וואלט יעדע טאטע און מאמע געהאלטן די קינד אין שטוב! דער טאטע וואלט אים מיט גענומען מיט זיך ביי די ארבעט און די מאמע וואלט מיט אים געקאכט און געבאקן וכו' און נישט געשיקט דעם בחור אין א דארמיטארי, און כל שכן וקל וחומר נישט קיין ארץ ישראל.


עלטערן ווייסן נישט וואס זיי ווייסן נישט, זיי האבן נישט קיין אנונג וואס טוט זיך אפ מיט בחורים וואס פארן כלומר'יש לערנען קיין ארץ ישראל. אדער מאכט מען זיך ווי מען ווייסט נישט, מען זינגט דעם ניגון וואס אלע עלטערן זינגען: "מיין בחור טוט זיכער נישט די אלע זאכן וואס בחורים טוען".


פאלג מיר, מאך שוין א טיקעט און קום אהיים. האב נישט מורא פון קיינעם, קיינער וועט דיר גארנישט טון; ווען דיינע עלטערן וועלן זען דיין שטארקייט אז דו מיינסט עס זייער ערנסט, וועלן זיי דאנקען דעם אייבערשטן אז זיי האבן א קינד וואס וויל זיין ערליך, זיי וועלן דיר מחזק זיין און העלפן אנפולן די צייט.


א שאד אז מען וויל זיך נישט איינבייגן דעם קאפ פארן רבי'ן; ווען אלע וואלטן ווען געלערנט אויפן סדר דרך הלימוד פון רבי'ן וואלט נישט געווען קיין איין עם הארץ ביי כלל ישראל, יעדער וואלט געלערנט, קיינער וואלט נישט געהאט קיין פראבלעם פון צו סאך צייט, יעדע מינוט וואלט מען אויסגענוצט פאר נאך א פרק משניות. פרוביר דאס אויס; נעם א משניות און הייב אן זאגן א פרק נאך א פרק, א מסכתא נאך א מסכתא, דו וועסט שפירן עפעס וואס דו האסט נאך קיינמאל נישט געשפירט; מען הייבט אן שפירן א טעם אין לעבן, עס הייבט אן ציען דעם מענטש צו נאך און נאך תורה. משניות האט אין זיך א כח אז עס דרייט איבער דעם מענטש מקצה אל הקצה.


אפילו אין אנהייב וועסטו נישט פארשטיין וואס דו לערנסט, דאך זאלסטו ווייטער לערנען אן פארשטיין; זאג די הייליגע ווערטער פון די תורה, דאס וועט דיר אויסרייניגן פון אלע דיינע שלעכטס. טראכט נישט אז דער סדר דרך הלימוד איז נישט פאר דיר, עס איז נאר פאר שוואכע וכו'; פאלג דעם רבי'ן, נעם היינט א משניות און הייב אן מסכת ברכות, גיי כסדרן א פרק נאך א פרק, זאג די ווערטער אויפן קול אפילו דו פארשטייסט ניטאמאל די פשוט'ע טייטש. אזוי זאלסטו טון ביז דו וועסט ענדיגן א מסכתא, נאכדעם גיי צו די קומענדיגע מסכתא ביז דו וועסט ענדיגן א סדר, ווען דו ענדיגסט א סדר זאלסטו ווייטער זאגן פרקים משניות ביז דו וועסט ענדיגן ששה סדרי משנה, נאכדעם זאלסטו אנהייבן נאך אמאל משניות וכו' וכו', אזוי זאלסטו טון דיין גאנצע לעבן.


אזוי זאלסטו אויך טון מיט גמרא; הייב אן ש"ס. נעם א מסכת ברכות און הייב אן זאגן די ווערטער פון די הייליגע גמרא, היינט זענען דא גמרות מנוקד, אז אפילו איינער וואס קען נישט קיין עברי קען אויך זוכה זיין צו לערנען די הייליגע גמרא; זאג א דף נאך א דף ביז דו וועסט ענדיגן די גאנצע מסכתא, נאכדעם זאלסטו אנהייבן מסכת שבת, אזוי זאלסטו גיין כסדרן ביז דו וועסט ענדיגן גאנץ ש"ס.


ווייז די בריוו פאר דיינע עלטערן.

#2 - אלס אן עלטערער בחור אין ישיבה, ווי אזוי קען איך זיך שטארקן?
שידוכים, בחור, ישיבה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א 20 יעריגער בחור, נאכנישט קיין חתן, און ס'איז מיר זייער שווער ברוחניות ובגשמיות. אלע מיינע חברים האבן שוין חתונה געהאט, און איך בין געבליבן אליין, און ס'איז מיר זייער שווער.


איך האב אסאך נסיונות אין קדושה, די בחורים אין מיין ישיבה רעדן זייער שמוציג, אין יעדע דריטע שמועס קומט אריין שמוץ, איך דארף חיזוק אנצוגיין.


איך קען דאס נישט דערציילן פאר קיינעם אין מיין ישיבה, ווייל עס הייסט א חשובע ישיבה, מיט חשובע בחורים, איך אליין בין אויך בעצם א גוטער און געבויעטער בחור, און איך שעם זיך אויסצורעדן דאס הארץ פאר סיי וועמען. איר זענט דער איינציגסטער צו וועמען איך קען רעדן און בעטן חיזוק און הילף.


א גרויסן יישר כח.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בה"ב, כ"א אייר, יום הולדת מוהרא"ש זי"ע, ל"ו לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס זאל איך דיר זאגן טייערער ברידער: "קיינער אויף דער וועלט פארשטייט נישט די צער פון א בחור"; דאס פלעגט מוהרא"ש זכרונו לברכה שטענדיג זאגן.


מוהרא"ש האט געוויינט זיין גאנץ לעבן צום אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף בחורים און מיידלעך - זיי זאלן חתונה האבן ווי יונגער. אזוי קען מען ראטעווען אלע בחורים און מיידלעך פון ארויס גיין לתרבות רעה, ווייל ווילאנג מען איז א פלג גוף קען מען נישט זיין אפגעהיטן.


מוהרא"ש האט געזאגט אז ער איז געבוירן געווארן 'כ"א אייר' אין די ספירה פון "חסד שביסוד", ווייל ער איז מחזק די אלע וואס פאלן נעבעך אראפ אין מידת היסוד; בפרט בחורים וואס ווילן חתונה האבן און עס גייט זיי נישט קיין שידוך, ווייל זיי זענען בכלל נישט שולדיג.


"מיין זאך איז בחורים" - פלעגט מוהרא"ש שטענדיג זאגן; "איך בין אראפ געקומען אויף דער וועלט אויפצוהייבן בחורים און זיי ווייזן א וועג ווי אזוי זיך צו דערהאלטן". מוהרא"ש פלעגט זאגן פאר בחורים זיי זאלן טענה'ען יעדן טאג צום אייבערשטן: "רבונו של עולם! איך וויל נישט זינדיגן אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה; רבונו של עולם! איך וויל זיין אפגעהיטן פון עבירות; וואס זאל איך טון אז איך פאל אראפ נאכאמאל און נאכאמאל, איך וויל נישט רעדן קיין ניבול פה, איך ווייס אז עס איז נישט גוט צו רעדן די רייד, העלף מיר אייבערשטער איך זאל זיך היטן פון רעדן ניבול פה".


אנטלויף פון חברים וואס רעדן ניבול פה; וויסן זאלסטו אז ווען א מענטש רעדט ניבול פה פארציילט ער פאר אלעמען ווער ער איז. ווי לאנג א מענטש רעדט נישט ווייסט מען נישט ווער ער איז - א חכם אדער א נאר, א צדיק אדער פארקערט; מען קען נישט דערקענען א מענטש פון אינדרויסן ווייל א מענטש קען זיך גוט פארשטעלן, נאר דורך זיין רעדן קען מען וויסן ווער ער איז, אזוי ווי שלמה המלך זאגט (משלי ב, ו): "מִפִּיו דַעַת וּתְבוּנָה", דורכן מויל קען מען דערקענען ווער דער מענטש איז.


ווען דו זעסט א מענטש רעדט נישט איידל זאלסטו וויסן אז ער איז דורך און דורך פארפוילט, אפילו פון אינדרויסן זעט ער אויס ווי א חשוב'ער מענטש; אזוי זאגט דער הייליגער רבי (ספר המידות, אות ניבול פה, סימן א): "מִי שֶׁמְּדַבֵּר נִבּוּל-פֶּה, בְּיָדוּעַ שֶׁלִּבּוֹ חוֹשֵׁב מַחֲשָׁבוֹת אָוֶן", ווער עס רעדט ניבול פה איז א סימן אז זיין גאנצע קאפ איז פול מיט עבירות; פון אזא איינעם דארף מען שטיין ווייט ווייל מען קען מיטגעשלעפט ווערן. זיי נישט קיין אויבער חכם צו טראכטן: 'איך רעד נישט, איך הער נאר ווי חברים רעדן', ווייל אויב הערט מען רעדן ניבול פה, אפילו מען רעדט נישט קיין ניבול פה, באקומט מען אויך אן עונש, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת לג.): "רַב נַחְמָן בַּר יִצְחָק אָמַר: 'אַף שׁוֹמֵעַ וְשׁוֹתֵק'".


שטארק דיר און ווער נישט צעבראכן אז דו האסט נאך נישט דיין שידוך; טו די סגולות וואס דער רבי זאגט אז אויב מען טוט דאס וועט מען זוכה זיין צו טרעפן א שידוך. דער רבי זאגט (ספר המידות, אות חיתון, סימן ו): "מִי שֶׁקָּשֶׁה לוֹ לִמְצֹא זִוּוּגוֹ, יַרְגִּיל אֶת עַצְמוֹ לִקְרוֹת בְּקָרְבְּנוֹת הַנְּשִׂיאִים", וועם עס גייט שווער צו טרעפן א שידוך זאל זאגן אסאך די "קרבנות הנשיאים", פון (במדבר ז, א): "וַיְהִי בְּיוֹם כַּלּוֹת משֶׁה לְהָקִים אֶת הַמִּשְׁכָּן", ביזן סוף, דאס איז די קריאה וואס מען ליינט חנוכה. עס איז געדרוקט אין יעדע סידור ביי קריאת התורה, 'קריאה לחנוכה'; ווען מען ענדיגט דאס זאגן בעט מען דעם אייבערשטן - יעדער איינער אויף זיין שפראך: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג בזכות וואס איך האב געפאלגט וואס דער הייליגער רבי זאגט, אז מען זאל זאגן די קרבנות הנשיאים; העלף מיר באשעפער איך זאל שוין זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג, עס איז מיר אזוי שווער צו זיין א פלג גוף, און עס איז מיר זייער שווער צו זיין ערליך ווען איך בין אליינס, איך וויל חתונה האבן וכו' וכו'".


מיט דעם וואס דו וועסט נישט רעדן קיין ניבול פה וועסטו זוכה זיין צו טרעפן דיין שידוך בקרוב. קוק וואס דער הייליגער מהרש"א זאגט (כתובות ח: דיבור המתחיל "על כן על בחוריו"): אויפן פסוק (ישעיהו ט, טז): "עַל כֵּן עַל בַּחוּרָיו לֹא יִשְׂמַח ה' וגו', כִּי כֻלּוֹ חָנֵף וּמֵרַע וְכָל פֶּה דֹּבֵר נְבָלָה בְּכָל זֹאת לֹא שָׁב אַפּוֹ וְעוֹד יָדוֹ נְטוּיָה", פארוואס געבט דער אייבערשטער א שטראף פאר די בחורים וואס רעדן ניבול פה אז זיי גייען זיך נישט פרייען וכו'? זאגט ער: "שֶׁהָעוֹנֶשׁ מִדָּה כְּנֶגֶד מִדָּה, לְפִי שֶׁהַבַּחוּרִים מְנַבְּלִים פִּיהֶם בְּכַלָּה הַנִּכְנֶסֶת לְחוּפָּה, יָבֹא לָהֶם הָעֹנֶשׁ בְּבַחוּרִים הַמַּגִּיעִים לְפֶרֶק הַחֻפָּה שֶׁלֹא יִשְׂמְחוּ בָּהֶם", דער אייבערשטער שטראפט מדה כנגד מדה; אויב בחורים רעדן ניבול פה וכו' וועלן זיי נישט זוכה זיין זיך צו פרייען ביי זייער חופה, עיין שם.


דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט טרעפן בקרוב דיין זיווג, און דו זאלסט זיך חבר'ן נאר מיט ערליכע חברים - וועט דיר גוט זיין אויף דער וועלט און אויף יענע וועלט.

#1 - ווי אזוי קען איך אוועקווארפן מיינע שלעכטע געוואוינהייטן?
שמחה, תשובה, סמארטפאון, בחור, ישיבה, אינטערנעט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א 15 יעריגע בחור, איך האב געהאט זייער א שווערע עבר, מ'האט מיר אסאך פארשעמט און געשלאגן, און דאס האט מיר געמאכט פיינט האבן צו זיין א איד, איך האב נאר געטראכט אז איך וויל ווערן א גוי, איך האב זיך געקויפט א סמארטפאן און צאמגעקוקט דאס ערגסטע, און איך האב געטון עבירות ממש להכעיס צו ווייזן אז כ'בין נישט קיין איד.


דער אייבערשטער האט מיר אבער געהאלפן אז איך בין אנגעקומען צו אייערע שיעורים און דאס האט מיר ממש געטוישט מיין בליק אויפ'ן לעבן, איך האב אנגעהויבן זען אז אידישקייט איז נישט אזוי שלעכט, יעצט וויל איך שוין זיין א פשוטער ערליכער איד, אבער די אלע עבירות אין וואס איך בין שוין געווארן צוגעבינדען, מאכן מיר זייער שווער אנצוגיין, איך קען זיך ממש נישט שלאגן מיט מיין יצר הרע, אפשר קענט איר מיר מחזק זיין איך זאל קענען זיין א פשוטער ערליכער איד?


א גרויסן יישר כח פאר אלעס.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אמור, י"ז אייר, ל"ב לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך מחזק זיין מיט אלע דיינע כוחות צו זיין פרייליך, ווייל ביים אייבערשטן איז זייער חשוב א מענטש וואס טוט תשובה.


וואויל איז דיר אז דו האסט אפגעלאזט דיינע שלעכטע מעשים; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא נח, ח): "אֵין מַכָּה בָעוֹלָם שֶׁאֵין לָהּ רְפוּאָה", אויף יעדע מכה איז דא א רפואה און אין יעדע פראבלעם איז דא א וועג ארויס, "רְפוּאָתוֹ שֶׁל יֵצֶר הָרַע, תְּשׁוּבָה", וואס איז דא רפואה פאר די יצר הרע? תשובה; ווען א מענטש האט געטון עבירות רחמנא לצלן איז זיין רפואה ער זאל תשובה טון און זיך צוריק קערן צום אייבערשטן.


איך בעט דיר זייער, ווארף אוועק דיין סמארט-פאון; דאס איז נישט קיין גוטע זאך און עס וועט דיר נישט ברענגען קיין גוטס. ווייל אז מען קוקט שמוציגע זאכן ווערט מען אויסגעריסן אויך פון דער וועלט; דער יצר הרע רוט נישט ווי לאנג ער רייסט אויס דעם מענטש סיי פון דער וועלט און סיי פון יענע וועלט. ר' אברהם בן ר' נחמן האט געזאגט: "דער ס"מ וויל נישט צונעמען פונעם מענטש בלויז זיין רוחניות, ער וויל אים אויך צונעמען זיין גשמיות - זיין לעבן אויף די וועלט, ער וויל אים הרג'ענען אינגאנצן"; אז מען קוקט שמוץ רחמנא לצלן פארלירט מען דעם מח און אז מען האט נישט קיין מח האט מען גארנישט, פרעג איך דיר: "צו וואס דארפסטו דעם צרה?!"


איך ווייס אז עס איז זייער שווער אוועק צו ווארפן א סמארט-פאון, ווייל דאס איז ספעציעל אזוי אויסגעשטעלט צו כאפן דעם מענטש'ס מוח, עס ציט און ציט ביז מען ווערט ממש צוגעקלעבט צו דעם, מיט דעם אלעם האט א מענטש א כח צו זאגן: "איך דארף דאס מער נישט"; אזוי ווי דער רבי האט געזאגט פאר א איד וואס איז געקומען פרעגן ווי אזוי עס קען זיין אז א מענטש האט א בחירה; אויב מען איז צוגעקלעבט צו שלעכטע מעשים ווי איז שייך צו זאגן פארן מענטש: "דו האסט א בחירה?" עס איז דאך אומעגליך זיך אפצושיידן פון א געוואוינהייט וואס מען האט זיך צוגעוואוינט צו טון! האט אים דער רבי געזאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן קי): "עס איז זייער פשוט צו פארשטיין דער ענין פון בחירה; אויב מען וויל טוט מען עס, און אז מען וויל נישט טוט מען נישט"; שרייבט ר' נתן (שם): "איך האב מיר פארצייכנט וואס דער רבי האט אים געענפערט, ווייל זייער אסאך מענטשן זענען זיך טועה אין דעם, זיי פרעגן די קשיא: "ווי איז שייך צו זאגן אז איך האב א בחירה, ווען איך קען מיר נישט אפשיידן פון מיין געוואוינהייט וואס איך האב זיך צוגעוואוינט צו טון?" דערפאר מיינען זיי אז עס איז טאקע אומעגליך ארויסצוקריכן פון דעם, אבער באמת איז נישט אזוי, נאר יעדער מענטש האט שטענדיג א בחירה און קען אויפהערן טון שלעכטע מעשים.


פאלג מיר, ווארף אוועק דיין סמארט-פאון, זיי א העלד! אפילו קיינער ווייסט נישט אז דו האסט דאס, דו שפילסט אויס דיינע עלטערן און דיינע מגידי שיעורים וכו', ווייז אבער פארן אייבערשטן אז דו ווילסט זיין גוט; דער אייבערשטער בעט (שיר השירים רבה ה, ב): "פִּתְחוּ לִי פֶּתַח כְּחֻדָּהּ שֶׁל מַחַט, וַאֲנִי אֶפְתַּח לָכֶם כְּפִתְחוֹ שֶׁל אוּלָם", עפן מיר אויף א קליינע טיר אזוי ווי די שפיץ פון א נאדל און איך וועל דיר נאכדעם העלפן; אז דו וועסט אוועק ווארפן דיין פאון, דו וועסט אויפהערן קוקן די עקעלדיגע מאוויס, דורכדעם וועסטו זוכה זיין צו זיין אן ערליכער איד.


איך בעט דיר נאכאמאל, שטארק דיר און זיי פרייליך, דורכדעם וועסטו מצליח זיין, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות, אות שמחה, חלק ב', סימן א): "מִי שֶׁהוּא שָׂמֵחַ תָּמִיד, עַל יְדֵי זֶה הוּא מַצְלִיחַ", ווער עס איז שטענדיג פרייליך דער איז מצליח; זאלסט זען ארום צו גיין מיט א שמייכל א גאנצן טאג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.