שאלה אין קורצן ענין
#75 - פארוואס הערט מיין קינד אין חדר וועגן מלחמות?
חינוך הילדים, סיפורי צדיקים, קינדער, חדר, מלחמה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


דער ענגליש טיטשער פון מיין זון אין כתה ו' איז נישט אזוי חסידיש, ער לערנט פאר זאכן פאר די קינדער וואס שטערט מיר זייער שטארק. צום ביישפיל לערנט זיך יעצט דער טיטשער צו ווערן א שומרים מעמבער, און ער לערנט אויס די קינדער וואך נאך וואך וואס מען דארף טון ווען מען דארף זיך שלאגן, ער לערנט זיי אויס נישט אזעלכע איידעלע תנועות, און עס רייסט מיר די הארץ.


אויך דערציילט ער זיי מעשיות פון מלחמות פון ענגלאנד מיט אמעריקע און טשיינע, און אזוי ווייטער, ממש ווי אזוי די סאלדאטן זיצן צו אויסטרעפן די קאודס פון אנדערע לענדער. מיין זון קומט אהיים אסאך מאל און ער זאגט אז ער האט מורא פון די מעשיות. עס ציפט מיר זייער שטארק די גאנצע צייט וואס ער איז ביי דעם ענגליש טיטשער.


איך האב שוין עטליכע מאל גערעדט צו די הנהלה, מען זאגט מיר צו א גאנצן צייט אז עס גייט שוין זיין בעסער, און גארנישט. איך ווייס נישט וואס צו טון, מיין זון איז זייער אן איידל קינד, אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען אויסגראדן מיין מח איבער דעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נשא, ח' סיון, אסרו חג, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דיינע קינדער קומען אהיים און דערציילן פון פאליציי און מלחמות וכו' - זאלסטו זיי אויסהערן, ווער נישט דערשראקן פון דעם. בדרך כלל זענען קינדער זייער אינטערעסירט אין די זאכן פון מלחמות, פון פאליציי וכו'; מיט חכמה קענסטו כאפן זייערע הערצער דורך זיי דערציילן מעשיות פון נ"ך פון די מלחמות ביי די אידישע קעניגן, די מעשיות פון דוד המלך מיט די פלשתים, מיט גלית; דאס איז דאך איין שטיק יראת שמים, איין שטיק מוסר. דער רבי האט געזאגט אז נ"ך איז זיין מוסר ספר.


דערצייל דיינע קינדער מעשיות פון צדיקים, ווייל ווען עס איז טונקל איז דא איין וועג ווי אזוי אוועק צו נעמען די טונקלקייט, דורך אנצינדן ליכטעלעך; ווי מער ליכט מען צינדט אן - אלץ מער ליכטיג ווערט, ביז מען ווייסט נישט וואו די טונקלקייט איז. אזוי איז מיט קדושה און טומאה, ווי מער מען רעדט צו די קינדער פון אמונה און ווי מער מען דערציילט זיי מעשיות פון צדיקים - טרייבט מען אוועק די ליצנות און די נארישקייטן.


זיי פרייליך, טאנץ מיט דיינע קינדער, מאך זיי פרייליך, מאך זיך נאריש, ביז דו וועסט טאקע ווערן פרייליך, וועלן זיי וואקסן הייליג.



דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#74 - וואס זענען די הלכות אינעם טאג וואס מ'ווערט דריי יאר?
הלכה, סיפורי צדיקים, תפילה והתבודדות, מנהגים, אפשערן, חאלאקע

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיין שאלה איז צוטיילט אין צוויי. מיין זון ווערט דריי יאר אי"ה אום ערב ל"ג בעומר, היות עס גייט זיין אביסל שווער צו פארן קיין מירון אינעם טאג וואס מען פירט אים און חדר, וויל איך פרעגן אויב מען קען מאכן די חדר פירן אין אן אנדערע טאג?


אויך וויל איך פרעגן וואס זענען די הלכות און מנהגים אינעם טאג וואס ער ווערט דריי יאר, און אויך אינעם טאג פון זיין חדר פירן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אחרי קדושים, ז' אייר, כ"ב לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


נישטא אויף דעם הלכות, אלעס איז מנהגים. דער מנהג איז, אפהיטן דעם קינד ער זאל נישט קוקן קיין שלעכטס, נישט קוקן אויף גוים, און דער עיקר איז דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אז מען איז זוכה צו מאכן פאר די קינד די הייליגע פיאות. מוהרנ"ת זאגט (לקוטי הלכות גילוח הלכה ג', אות ב): "עִקַּר הַדַּת יִשְֹרָאֵל וְעִקַּר הַיַּהֲדוּת תָּלוּי בְּזָקָן וּפֵאוֹת", די בארד און פיאות איז אן עיקר פון א איד און פון דאס גאנצע אידישקייט, "וּבָהֶם נִכָּר הַיְּהוּדִי כִּי הוּא מִזֶּרַע בָּרֵךְ ה', מִזֶּרַע יִשְֹרָאֵל", און מען דערקענט א איד דורך זיין בארד און פיאות אז ער איז א אידיש קינד.


דער רבי האט אונז געגעבן א מתנה תפילה והתבודדות, מיר זאלן רעדן, שמועסן און בעטן דעם אייבערשטן אזוי ווי מען רעדט צו א טאטע און צו א גוטער פריינד; זאלסטו און דיין ווייב יעדן טאג אוועק לייגן אפאר מינוט צו בעטן פאר די קינדער, זיי זאלן אויסוואקסן ערליך און הייליג. מוהרא"ש דערציילט, מען האט געפרעגט דעם הייליגן חתם סופר זכותו יגן עלינו ווי אזוי ער האט זוכה געווען צו אזעלכע גוטע קינדער, האט דער הייליגער חתם סופר זכותו יגן עלינו געענטפערט: "יעדע נאכט בשעת איך האב געזאגט תיקון חצות האב איך אנגעפילט א כוס מיט טרערן, איך האב געבעטן פאר גוטע קינדער"; דאס איז דער וועג ווי אזוי מען איז זוכה צו ערליכע דורות.



דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#73 - ווי אזוי בענקט מען אמת'דיג צו די גאולה שלימה?
סיפורי צדיקים, מחלוקת, תפילה והתבודדות, אמונה, שלום, טערעפי, משיח, מלחמה, נקודות טובות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב א שאלה וואס איך וויל פארשטיין. איידער איך בין געקומען קיין ברלסב האב איך געהאט זייער א שטארקע בענקעניש צו משיח, איך פלעג קענען וויינען זייער גרינג, און האפן און בענקען, עס וואונדערט מיר אז דא אין ברסלב הער איך קיינמאל נישט דערפון.


עס איז מיר געווען א וואונדער און א קשיא אז אפילו תשעה באב, ווען איך האב געטראכט אז דאן וועל איך עס הערן, האב איך נאר געהערט אז מען וויינט אויף די אייגענע בית המקדש, אויף די שכל וואס איז חרוב און ווייט פון אייבערשטן, עס איז מיר געווען זייער אינטערעסאנט.


דער ראש ישיבה שליט"א האט געזאגט אז די מגילת איכה טייטשט מען אויס אויף זיך, ווי אזוי איך בין אזוי ווייט פונעם אייבערשטן, אז דאס איז די גלות; וואס איז אבער מיט פשוט בענקעניש צו די גאולה, אזוי ווי מיר האבן געוואוסט אלע יארן? פשוט אני מאמין, אם כל זה אחכה לו בכל יום שיבוא?


אוודאי איז גאולה און משיח צו וויסן און צו רעדן צום אייבערשטן, און דאס וועלן אלע דעמאלט טון, אבער אלע ערליכע אידן האבן דאך אלע יארן געבענקט?


איך ווייס אז דוקא ברלסב'ע חסדים זאגן תיקון חצות יעדע נאכט, אבער איך הער קיינמאל נישט אין די דרשות און שיעורים די סארט שפראך און בענקעניש וואס איך בין צוגעוואוינט. צומאל דאכט זיך מיר אז אין ברסלב איז מען שוין בעצם אויסגעלייזט, וואס האט א שטיקל אמת, אבער דאך ווארטן מיר דאך אויף והשב כהנים לעבודתם ולויים לשירם ולזמרם.


אפשר קען מיר עס דער ראש ישיבה שליט"א מסביר זיין?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תזריע מצורע, ג' אייר, י"ח לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווי נאך אין די וועלט וואו אין ברסלב רעדט מען אזויפיל פון די לימודים וואס משיח וועט אריינברענגען אין די וועלט? אלע דיבורים וואס מען רעדט ביים רבי'ן איז פון די לימודים וואס משיח וועט אויסלערנען פאר אלע אידן.


ערשטנס, די לימוד פון תפילה והתבודדות, וואס עס איז נישט געווען איין שמועס ביים רבי'ן וואס דער רבי זאל נישט רעדן פון תפילה והתבודדות, יעדע איינציגסטע שמועס ביים רבי'ן איז צו שטארקן מען זאל רעדן צום אייבערשטן, בעטן דעם אייבערשטן. וואס דאס איז די גאנצע זאך פון משיח, דער הייליגער רבי האט אונז אויסגעזאגט די סוד פון משיח, וואס וועט זיין משיח'ס סוד? משיח וועט איינעמען די וועלט מיט תפילה. אזוי ווי עס שטייט (צפניה ג, ט): "כִּי אָז אֶהְפֹּךְ אֶל עַמִּים שָׂפָה בְרוּרָה, לִקְרֹא כֻלָּם בְּשֵׁם ה'", דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן ב): "עִקַּר כְּלֵי זֵינוֹ שֶׁל מָשִׁיחַ הוּא הַתְּפִלָּה", משיח'ס געווער וועט זיין תפילה, "וְכָל מִלְחַמְתּוֹ שֶׁיַּעֲשֶׂה וְכָל הַכְּבִישׁוֹת שֶׁיִּכְבֹּשׁ הַכֹּל מִשָּׁם", אלע מלחמות און אלעס וואס ער וועט אייננעמען - וועט זיין נאר דורך תפילה; משיח צדקינו וועט אריינברענגען אזא ליכטיגקייט אין די וועלט, אז יעדער איינער וועט שפירן ווי דער אייבערשטער איז מיט אים, ביי אים און נעבן אים. מען וועט רעדן צום אייבערשטן - יעדער איינער וואס ער דארף, און דאס לערנט אונז דער רבי מיט זיינע תלמידים, מען זאל זיך ווענדן צום אייבערשטן און אים דערציילן אלע צרות און יסורים.


מענטשן גייען ארום מיט אזויפיל צרות און יסורים, ארעמקייט און עגמת נפש, זיי האבן נישט צו וועם צו רעדן, וועם צו דערציילן זייער פיין, זיי זוכן איינעם וואס זאל זיי פארשטיין. עס זענען דא מענטשן וואס באצאלן שווערע געלטער פאר א פסיכיאטער, א ספעציאליסט זאל זיי אויסהערן, ער הערט זיי אויס א האלבע שעה, א שעה... חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מדרש אגדה), א מענטש זוכט א וועג ווי ער קען אנקומען צום קעניג אויסגיסן זיין הארץ, דער קעניג איז דאך פארנומען ביז איבערן קאפ, ענדליך געבט מען אים א צייט ווען ער קען אנקומען צום קעניג, אין א יאר ארום.


דער מענטש ווערט פרייליך, ער גייט שוין ענדליך קענען אנקומען צום קעניג רעדן. ער גרייט זיך, ער קויפט זיך נייע קליידער, ער קויפט זיך נייע שיך, א נייע הוט, ער גרייט זיך צו קענען אנקומען צום קעניג, און ווען עס קומט אן די צייט לאזט מען אים וויסן פון פאלאץ דער קעניג שפירט זיך נישט גוט, מען קען נישט אריינגיין צום קעניג...


ער וויינט, וואס הייסט? איך גרייט זיך שוין אזוי לאנג אויף דעם? ביז מען געבט אים צו פארשטיין אז דער קעניג איז קראנק, מען קען נישט קומען, זאגן די הייליגע חכמים, און לאמיר שוין זאגן ער קען יא אריינגיין צום קעניג, ווער זאגט אים אז דער קעניג וועט אים אויסהערן, אפשר וועט ער אים פארטרייבן מיט בזיונות, און לאמיר שוין זאגן אז דער קעניג וועט אים יא אויסהערן, ווער זאגט דיר ער וועט טון דיין ווילן, וואס פאסירט? גייט ער ארויס פון קעניג'ס פאלאץ אנגעפאטשט און פארזויערט, אבער ביים אייבערשטן איז נישט אזוי, ביים אייבערשטן שטייט (דברים ד, ז): "כִּי מִי גוֹי גָּדוֹל", ווי נאך איז דא א פאלק אזוי ווי אידישע קינדער, "אֲשֶׁר לוֹ אֱלֹקִים קְרֹבִים אֵלָיו כַּה' אֱלֹקֵינוּ בְּכָל קָרְאֵנוּ אֵלָיו", וואס האבן דעם אייבערשטן וואס הערט אויס אלעס וואס מען בעט, און דא ביים רבינ'ס חדר זענען אלע דיבורים נאכאמאל און נאכאמאל מחזק זיין דעם מענטש מיט משיח'ס געווער, מיט די נאז פון משיח, דער רבי זאגט דאס איז די אטעם פון משיח, תפילה והתבודדות.


וואו געפינט זיך משיח'ס גארטל? דער נביא זאגט אונז (ישעי' א, ה): "וְהָיָה צֶדֶק אֵזוֹר מָתְנָיו וֶאֱמוּנָה אֵזוֹר חֲלָצָיו", משיח וועט האבן א גארטל פון אמונה און גערעכטיקייט, עס וועט זיין אזא גלוי אלוקות מען וועט אזוי שפירן דעם אייבערשטן, אז קיינער וועט זיך מער נישט קריגן. מוהרא"ש זאגט, אלע רעדן פון משיח אבער מען דארף אים לאזן קומען, מוהרא"ש זאגט, מיר וואלטן שוין געקענט זוכה זיין פון לאנג משיח זאל קומען אבער דאס וואס פאסירט לעצטנס, ווי מען בייסט זיך איינער דעם צווייטן, מען עסט זיך אויף לעבעדיגערהייט איינער דעם אנדערן - דאס איז מונע משיח פון קענען קומען.


מוהרא"ש זאגט, נישט לאנג צוריק, ביים צווייטן וועלט מלחמה, ווען די עמלקים האבן געוואלט פארטיליגן אלע אידן האבן זיי נישט געמאכט קיין אונטרעשייד פון אזא חסיד צי אזא חסיד, פון אזא קהלה צי אזא קהלה און פון די שבט און די שבט, זיי האבן גענומען אלע אידן און גע'הרג'עט מיט מיתות משונות, מיתות אכזריות, און דעמאלט - זאגט מוהרא"ש - האט קיינער נישט געקענט חלומ'ן אז ווען דער אייבערשטער וועט אונז ראטעווען וועט נאכאמאל פאסירן אז עס וועט ווערן צעטיילט און צעשפליטערט מיט פיינטשאפט איינער צום צווייטן, און געלויבט דעם אייבערשטן אלע דיבורים אין היכל הקודש איז נאר פון דעם, מען זאל ליב האבן איינער דעם צווייטן, מען זאל זיך העלפן איינער דעם צווייטן, מען זאל זוכן דאס גוטס ביי יעדן איינעם, איז ווי איז שייך צו זאגן אז מען רעדט נישט פון משיח?!


ווען משיח וועט קומען וועלן אפילו די פעלקער זיך מער נישט קריגן, עס וועט מקוים ווערן וואס שטייט (ישעי' ב, ד): "וְשָׁפַט בֵּין הַגּוֹיִם", דער מלך המשיח וועט משפט'ן די פעלקער, "וְהוֹכִיחַ לְעַמִּים רַבִּים", און ער וועט אויפווייזן דעם אמת פאר אלע פעלקער, עס וועט זיין אזא גלוי אלוקות, מען וועט זיך אויפהערן קריגן איין לאנד מיטן צווייטן; היינט זעט מען ווי לענדער שחט'ן זיך אויס איינער דעם צווייטן צוליב אפאר סענטימעטער וואס דער האט צוגענומען פון דעם, און דער טענה'ט אז דאס איז זייער'ס, דעמאלט וועט מען נישט דארפן מער קיין געווער, "וְכִתְּתוּ חַרְבוֹתָם לְאִתִּים", אלע וועלן צעשטויסן זייערע שווערדן צו מאכן פון דעם אקער אייזנס, "וַחֲנִיתוֹתֵיהֶם לְמַזְמֵרוֹת", און פון זייערע שפיזן וועלן זיי מאכן מעסערס, "לֹא יִשָּׂא גוֹי אֶל גּוֹי חֶרֶב", איין פאלק וועט מער נישט אויפהייבן א שווערד אויף א צווייטע פאלק, "וְלֹא יִלְמְדוּ עוֹד מִלְחָמָה", מען וועט מער נישט לערנען ווי אזוי מען האלט מלחמה, עס וועט זיין אזא שכל אויף די וועלט אז אלעס איז אייבערשטער, איז וואס דארף מען זיך קריגן...


ביי וועלכע רבי געפינט זיך יעצט די בעקיטשע פון משיח? מוהרא"ש ברענגט (אשר בנחל חלק ד', מכתב תקמז), משיח וועט זיין אנגעטון מיט א קלייד וואס וועט האבן אין זיך אלע גוטע זאכן פון אידישע קינדער, יעדער איד וועט קענען טרעפן דארט זיין נקודה טובה, און אזוי וועט מען ווערן אויסגעלייזט (פסיקתא דרב כהנא, כב), און מוהרנ"ת האט געזאגט (לקוטי הלכות השכמת הבוקר א, ח), אז מיט די תורה פון אזמרה (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רפב), מיט די לימוד פון הייליגן רבי'ן וואס האט אונז אנטפלעקט מיר זאלן קוקן גוט אויף יעדן איד, מיר זאלן זוכן א גוטע זאך אין יעדן איינעם, און בעיקר אין זיך אליין, מען זאל נישט ארום גיין צעבראכן - מיט דעם וועט משיח אייננעמען די וועלט; איז ווי איז שייך צו זאגן אז אין ברסלב רעדט מען נישט פון משיח? נישטא קיין שמועס ווי מען זאל נישט רעדן פון משיח'ס לימודים.



דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#72 - ווי אזוי פארגעסט מען טשעפערייען?
סיפורי צדיקים, אמונה, מדות טובות, בין אדם לחבירו, קריאת שמע

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן אויב דער ראש ישיבה שליט"א האט אן עצה צו שנעל פארגעסן ווען איינער געבט מיר א טשעפע בשוגג אדער במזיד, און נישט יעדע מאל ווען איך זע יענעם זאל איך נאכמאל געדענקען וואס יענער האט מיך געטשעפעט?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שמיני, כ"ד ניסן, ט' לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען דו ליינסט קריאת שמע שעל המיטה זאלסטו זאגן: "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, הֲרֵינִי מוֹחֵל לְכָל מִי שֶׁהִכְעִיס וְהִקְנִיט אוֹתִי אוֹ שֶׁחָטָא כְּנֶגְדִּי, בֵּין בְּגוּפִי בֵּין בְּמָמוֹנִי בֵּין בִּכְבוֹדִי בֵּין בְּכָל אֲשֶׁר לִי, בֵּין בְּאוֹנֶס בֵּין בְּרָצוֹן, בֵּין בְּשׁוֹגֵג בֵּין בְּמֵזִיד, בֵּין בְּדִבּוּר בֵּין בְּמַעֲשֶׂה".


דער מקור פון דעם איז פון הייליגן זוהר (פרשת מקץ, דף רא:), וואו עס ווערט דערציילט, דער הייליגער תנא רבי אבא איז אמאל געזיצן ביים אריינגאנג פון די שטאט לוד, ער האט געזען איינעם אנקומען זייער אפגעמאטערט, דער איד האט זיך אראפגעזעצט זיך אפצורוען און ער האט איינגעדרימלט. ווען דער איד איז דארט געשלאפן באמערקט רבי אבא ווי א שלאנג קריכט צום מענטש און איידער דער שלאנג האט געקענט אנקומען צום מענטש איז אראפגעפאלן א צווייג אויף אים און אזוי איז די שלאנג גע'הרג'עט געווארן, און ווען דער איד האט זיך אויפגעוועקט און געזען די טויטע שלאנג האט זיך דער איד אויפגעשטעלט און זיך אוועק געריקט פון זיין פלאץ וואו ער איז געשלאפן און פינקט א סעקונדע דערויף איז אראפגעפאלן די גאנצע שטיקל ערד וואו דער איד איז פריער דארט געשלאפן.


רבי אבא האט דא געזען אז דער איד איז צוויי מאל געראטעוועט געווארן פון א זיכערע טויט, איז רבי אבא צוגעגאנגען צו דעם איד און אים געפרעגט: זאגט מיר, ווער זענט איר און וואס זענען אייערע מעשים אז דער אייבערשטער האט מיט אייך געטון צוויי גרויסע נסים?" זאגט דער איד: "נישטא קיין מענטש אויף די וועלט וואס האט מיר געטון עפעס שלעכט וואס איך זאל אים נישט מוחל זיין און אים איבערבעטן, און אויב בין איך נישט מצליח צו טרעפן דעם מענטש וואס האט מיר געטון שלעכטס, בין איך נישט אריין אין בעט שלאפן ביינאכט איידער איך האב אים מוחל געווען", האט רבי אבא געוויינט און געזאגט: "יעצט זע איך אז דו ביסט ווערד אז דער אייבערשטער האט געטון מיט דיר נסים".


חזר זיך אמונה, חזר זיך די ווערטער: 'עס איז נישט דער, עס איז נישט יענער, דאס וואס איך בין אריבער איז פאר מיין טובה, און אז עס טוט וויי איז דאס אויך פאר מיין טובה', און בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט ליב האבן יעדן איינעם און קענען יעדן איינעם מוחל זיין.



דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#71 - ווי אזוי קען איך געראטעוועט ווערן פון א שווערע נסיון?
סיפורי צדיקים, קדושה, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שמחה, נסיונות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך מוז צום ערשט דאנקען דעם אייבערשטן און דאנקען דעם ראש ישיבה שליט"א, אז איך בין זוכה שוין א לאנגע צייט צו הערן די הערליכע טייערע שיעורים וואס זענען מיר ממש מחי' נפשות. לעצטנס האב איך געהאט א שטיק צייט וואס איך האב נישט געהערט די שיעורים, און איך האב עס זייער שטארק געשפירט, איך האב נישט געהאט קיין ישוב הדעת, און איך האב צוריק אנגעהויבן הערן די שיעורים, און איך האב אביסל צוריק באקומען די ישוב הדעת.


איך וויל זיך אויסשמועסן מיין הארץ, און בעטן אן עצה און חיזוק. איך בין ברוך ה' א אינגערמאן, חתונה געהאט מיט קינדערלעך בלי עין הרע, איך הייס א חשובער אינגערמאן, איך לערן און איך דאווענען און איך בין א ראש החבורה, אבער ליידער האב איך א גרויסער יצר הרע צו קוקן אויף פרויען, איך האב כסדר שלעכטע מחשבות, און דאס טוט מיר זייער וויי, ווייל איך וויל זיין אן אמת'ער ערליכער איד, אבער עס גייט מיר פשוט נישט, איך קען זיך נישט שטארקן אויפ'ן יצר הרע.


ספעציעל האב איך א שטארקע נסיון אויף א געוויסע מיידל וואס וואוינט אין מיין געגנט, עס ציעט מיר זייער שטארק צו איר, און כאטש וואס איך ווייס קלאר אז זי וויל מיר נישט האבן, אזוי ווי איך האב שוין געזען עטליכע מאל, קען איך אבער נישט מסיח דעת זיין פון איר, און איך בין ממש קראנק אויף דעם. ווען נישט וואס איך ווייס אז עס איז דא פאליציי, וואלט איך שוין לאנג דורכגעפאלן רחמנא ליצלן, איך ווייס אז אויב וועל איך זיך דערוואגן עפעס צו טון וועט זי גלייך רופן פאליציי און איך וועל זיך טרעפן אונטער שלאס און ריגל, און דאס האלט מיר צוריק, אבער אין מיין מח טראכט איך כסדר פון איר, און דאס שטערט מיר זייער שטארק.


איך מוז צולייגן אז איך לערן שיעורים כסדרן, איך האב א שיעור אין משניות א פרק א טאג, איך האב א שיעור אין גמרא, חומש, תהלים, און איך בין זיך מתבודד אביסל יעדן טאג אויף דעם, אבער עס זעט אויס אז אויף די זאך איז נישטא קיין עצה, קיין שום זאך העלפן נישט.


איך ווייס אז דער ראש ישיבה שליט"א האט נישט עפעס א ספעציעלע עצה פאר מיר, איך דארף אבער חיזוק אויף דעם, איך שפיר אז איך האלט עס נישט אויס, און איך האב מורא אז איך וועל אריינפאלן אין א יאוש און דעמאלט וועט מיר זיין זייער ביטער. איך וועל זיך פרייען אז דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר ענטפערן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ויקרא, ו' ניסן, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


נעבעך נעבעך, עס איז ביי דיר מקוים געווארן די קללה פון די תוכחה (דברים כח, לד): "וְהָיִיתָ מְשֻׁגָּע מִמַּרְאֵה עֵינֶיךָ אֲשֶׁר תִּרְאֶה", מוהרא"ש זאגט דאס מיינט מען ווען מען ווערט משוגע פון זיך נישט היטן די אויגן; זאג דו אליין, איז דאס נישט קיין שגעון? האסט א ווייב מיט קינדער און דו האסט נישט וואס צו טון ווי זיך פייניגן מיט טראכטן פון עבירות, וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא כט:): "הִרְהוּרֵי עֲבֵירָה קָשִׁים מֵעֲבֵירָה", טראכטן פון עבירות איז נאך ערגער פון טון עבירות, ווייל דער מענטש ברענגט זיך צו טון עבירות, און ווי רש"י זאגט: טראכטן פון פרויען, "קשים להכחיש את בשרו יותר מגופו של מעשה", עס איז אזוי געפערליך, עס מאכט אלט און שוואך, עס הרג'עט דעם מענטש.


איין עצה איז דא פאר דיר, זאלסט יעדן טאג גיין התבודדות און וויינען און שרייען צום אייבערשטן: "רבונו של עולם האב אויף מיר רחמנות, דער יצר הרע פלאקערט אין מיר, ער איז מיך מכשיל מיט קוקן אויף פרויען, און יעצט האב איך א שרעקליכע צרה, איך פייניג זיך מיט דמיונות פון טון עבירות מיט (זאג ארויס פארן אייבערשטן אלעס). הייליגער באשעפער, איך ווער פארברענט, ראטעווע מיך, איך זאל זיך פון היינט און וויטער היטן מיינע אויגן".


אזוי זאלסטו שרייען צום אייבערשטן ביז מען וועט אויף דיר רחמנות האבן, און אויך זאלסטו בעטן אויף שמחה און טון אלעס צו זיין פרייליך, ווייל די עבירה פון ניאוף איז זיך מתגבר אויף בעלי מרה שחורה, און שמחה פארטרייבט די מחשבות.


מוהרא"ש דערציילט די מעשה פון נטע פון אומאן, א יונגער בחור וואס איז אנגעקומען אין אומאן, ער האט זיך געדרייט צווישן אנשי שלומינו, דארט האט ער געהערט די זאך פון התבודדות, פון רעדן צום אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך. נאכדעם האבן אים די רוסן ימח שמם פארכאפט קיין סיביר, ער האט דארט באקומען אן אמט אין א אפיס, צו באדינען די רוסישע גענעראלן, דארט איז אויך געווען פארכאפט א גוי'אישע מיידל, א גלח'ס טאכטער, און זי האט אים געמוטשעט טאג נאך טאג, קום טון מיט מיר אן עבירה, זי האט אים געזאגט: "לאז אפ אידישקייט; דא אין סיביר וועט קיינער נישט וויסן וואס מיר טוען, פון דא גייט קיינער נישט אהיים", דער בחור נטע האט נישט געוואוסט וואס צו טון, ער האט געשפירט ווי עס ענדיגט זיך זיין לעבן, ער שטייט פאר א שרעקליכע נסיון, ער גייט פאלן אין א טיפן אפגרינד.


ער האט זיך דערמאנט פון די עצה פון התבודדות, ער איז ארויס פון אפיס, ער האט זיך באהאלטן אין פעלד און געשריגן צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, ראטעווע מיך! איך שפיר ווי איך האב נישט די כחות פאר דעם, איך ווער פארברענט! איך בעט דיר זייער, אדער זאלסטו מיר ארויסנעמען מיין נשמה, אדער מאך א נס אז איך זאל עומד זיין בנסיון", אזוי איז געווען טאג נאך טאג, זי האט אים געמוטשעט און ער איז געגאנגען התבודדות, שרייען צום אייבערשטן: "טאטע, ראטעווע מיך", אזוי האט דאס אנגעהאלטן ביז דער אייבערשטער האט געמאכט א נס, די רוסן ימח שמם האבן אים באפרייט.


פאר ער איז אוועק פון דארט האבן זיי אים געמאכט א מסיבת פרידה, האט דאס גוי'אישע מיידל, די קליפה, געבעטן - אז זי וויל זאגן אפאר ווערטער לכבוד די געזעגענען, און זי האט געזאגט: "אויב איז דא אויף די וועלט א צדיק, איז עס דער בחור! איך האב אים געמוטשעט טאג טעגליך, און ער האט מיך נישט צוגעהערט".


נטע איז צוריק געקומען קיין אומאן און ער האט דערציילט זיין איבערגייאכטס, ער האט דערציילט וואס פאר א נסיון ער האט דארט געהאט. מוהרא"ש דערציילט, ער האט אליין געהערט פון עלטערע ברסלב'ער חסידים אז זיי האבן אלע געוויינט ווען ער האט דערציילט זיין געשיכטע, זיי האבן אים געפרעגט פון וואו ער האט געהאט די כחות? האט ער געזאגט: "פון ענק, פון התבודדות; ווען איך ווייס ווען נישט די עצה פון התבודדות - וואלט איך אראפגעפאלן"; אזוי ווי יוסף הצדיק האט עומד געווען בנסיון מיט די עצה פון התבודדות, די ליפן זיינע האבן נישט אויפגעהערט צו שעפשען תפילות, תחינות און בקשות.



דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#70 - פארוואס טוט מיין ווייב גארנישט אין שטוב?
שלום בית, סיפורי צדיקים, סבלנות, פרנסה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל שרייבן עפעס וואס טוט מיר וויי שוין א לאנגע צייט; איך לעב ברוך ה' זייער אין גוטן מיט מיין ווייב, מיר רעדן זייער שיין, און מיר האבן ברוך ה' א גוטע לעבן און ליבשאפט אינאיינעם, אבער עס איז דא איין זאך וואס טוט מיר זייער וויי, און דאס זעלבסט אז עס טוט מיר וויי, דאס אליין טוט מיר זייער וויי, ווייל דאס מיינט אפשר אז איך האב נישט קיין שלום בית.


מיין ווייב טוט גארנישט אינדערהיים, איך וואש די וועש, איך וואש די געשיר, דאס נישט קיין גוזמא, איך טו דאס אלעמאל אינדערהיים, און דאס טוט מיר זייער וויי.


צום ביישפיל היינט איז נישט געגאנגען צו די ארבעט, זי איז נישט געווען אין א גוטע גיסטע, און איך האב איר געבעטן זי זאל מיר מאכן א סורפרייז און וואשן די געשיר, טרוקענען די וועש וואס איך האב געוואשן, און אריינלייגן נאך וועש צו וואשן. זי האט מיר געזאגט אז זי וויל קודם גיין צו איר מאמע, כאטש וואס איז נישט געווען דעמאלט אינדערהיים, און דערנאך וועט זי אהיימקומען און עס טון. למעשה איז זי געגאנגען אין געשעפט איינקויפן מיט איר שוועסטער פאר צוויי שעה. איך האב נישט קיין פראבלעם אז זי זאל הנאה האבן, איך וויל אבער אז זי זאל אויך עפעס צולייגן א האנט אין שטוב.


איך האלט זיך איין א גאנצן צייט פון איר צו זאגן עפעס וועגן דעם, איך שפיר אבער ווי איך ווער צעפלאצט פון דעם, איינער דארף איר זאגן וואס זי האט צו טון. איך ווייס אז איך דארף איר עס נישט זאגן, אבער ווער יא?


איך וועל זיך זייער פרייען אויף אן ענטפער, זאל עס זיין מוסר אדער חיזוק, איך וויל וויסן וואס איך דארף צו טון, דארף איך תשובה טון? דארף איך מתפלל זיין אויף דעם?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תצוה, ו' אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פארשטיי נישט וואס גייט דא פאר, וואס הייסט אז דיין ווייב טוט גארנישט אין שטוב? דו שרייבסט דאך אז זי ארבעט; זייט ווען דארף א פרוי גיין ארבעטן און ברענגען פרנסה? א פרוי האט נישט קיין חיוב צו ברענגען פרנסה; מהיכא תתי, אויב א פרוי וויל העלפן איר מאן גיין ארבעטן, העלפן מיט פרנסה - וואויל איז איר, אבער גיין זאגן אז זי טוט גארנישט? זי ארבעט דאך! זי ברענגט דאך פרנסה!


אויף דעם גייסטו שוין אויספלאצן? וואס איז מיט דיר, דאס איז א פראבלעם? דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט א גוטע לעבן מיט איר, און אז זי היט דיך פון עבירות. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (יבמות סג.): "רֶבִּי חִיָיא הַוָה קָא מְצַעֲרָא לֵיהּ דְבִיתְהוּ", רבי חייא'ס ווייב פלעגט אים זייער אסאך מצער זיין, מיט דעם אלעם: "כִּי הַוָה מְשַׁכַּח מִידִי", ווען ער פלעגט זען א גוטע זאך וואס זיין ווייב האט ליב, "צִיֵּיר לֵיהּ בְּסוּדְרֵיהּ, וּמַיְיתֵי נִיהֲלֵהּ", פלעגט ער איר דאס אהיים ברענגען. פארציילט די גמרא, רב האט געפרעגט פון רבי חייא: "הָא קָא מְצַעֲרָא לֵיהּ לְמַר", זי איז דאך דיר מצער, פארוואס ברענגסטו איר די גוטע זאכן? האט אים רבי חייא געענטפערט: "דַּיֵּינוּ שֶׁמְגַדְלוֹת בָּנֵינוּ", מיר איז גענוג אז זי ציט אויף די קינדער, "וּמַצִּילוֹת אוֹתָנוּ מִן הַחֵטְא", און זי ראטעוועט מיך פון עבירות; זעט מען פון דעם ווי אזוי די הייליגע תורה זאגט אונז צו קוקן אויף די ווייב, און ווי שטארק מען דארף אכטונג געבן צו מכבד זיין די ווייב.


מיט גוט קוקן און מיט סבלנות - קומט מען אן גאר ווייט, מיט אסאך גוטע ווערטער, מיט אויסלויבן - זעט מען וואונדער. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין כב:): "אשה גולם היא", און זי איז "כורת ברית", זי ווערט איינס - "אלא למי שעשאה כלי", נאר מיט דעם מאן וואס מאכט איר פאר א כלי; מוהרא"ש זאגט פשט, דער וואס בויט אויף די ווייב און מאכט איר פאר א כלי, פון א שברי כלי מאכט ער איר פאר א גאנצע זאך, מיט אויסרימען מיט גוטע ווערטער, מיט שמייכלען וכו' - מיט דעם מאכט מען איר פאר א כלי, מען מאכט א פלאץ פאר די שכינה הקדושה, און מען האט אלע ברכות.



דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#69 - ווי אזוי האט דאס קינד אויפגעהערט בייסן די נעגל?
חינוך הילדים, סיפורי צדיקים, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, צדקה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


אין מיין חדר איז דא א אינגל וואס בייסט די נעגל כסדר, איך האב אים געזאגט ער זאל בעטן דעם אייבערשטן אויף דעם און אזוי וועט ער אויפהערן.


אויפ'ן וועג צום פארק גייט מען דורך א שול, און אסאך מאל ווען עס איז ליידיג גייט מען דארט אריין צו קושן דעם ארון הקודש, איינמאל הער איך ווי ער בעט דעם אייבערשטן, "אייבערשטער העלף איך זאל נישט בייסן די נעגל", און היינט כאפ איך זיך אז כמעט וואס ער בייסט שוין מער נישט די נעגל.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ליל שישי פרשת בשלח, ט' שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק אז דו לייגסט אריין אין די קינדער תפילה, זיי זאלן יעדע זאך בעטן דעם אייבערשטן; יעדע זאך וואס מען דארף, יעדע זאך וואס מען וויל - איז דא נאר איין עצה, 'תפילה'; בעטן דעם אייבערשטן אויף דיין שפראך, אזוי ווי מען בעט פון א טאטע, אזוי ווי מען בעט פון א גוטע פריינד. אז מען לערנט דאס מיט קינדער, מען רעדט פון תפילה נאכאנאנד - גייט דאס אזוי שטארק אריין אין זייערע ביינער, זיי געדענקען דאס פארן גאנצן לעבן, און ווען זיי וועלן דארפן און וועלן עפעס אין לעבן - וועלן זיי וויסן אז דורך תפילה קען מען דאס באקומען.


זייער גוט טוסטו אז דו גייסט מיט זיי אריין אין א ליידיגע שול און דו לערנסט זיי אויס צו קישן די פרוכת, און אויך אז זיי זאלן בעטן ביי די פרוכת. מוהרא"ש האט דערציילט ווי זיין מלמד רבי יעקב קלמנוביץ זכרונו לברכה (מען האט אים גערופן בלשון חיבה ר' יעקב מלמד) - פלעגט אריינלייגן אין די קינדער אמונה, ווען א קינד האט עפעס געדארפט פלעגט דער מלמד נעמען דאס קינד און אים שטעלן ביים ארון הקודש, די חדר איז געווען אין א שול, און ער האט געהייסן דעם קינד קישן דעם פרוכת, ער האט אים פארגעזאגט א תפילה און אים געהייסן נאכזאגן ווארט ביי ווארט; אזוי האט ער אריינגעברענגט אין די קינדער די זאך פון תפילה, אז ווען מען דארף עפעס זאל מען צו גיין צום ארון הקודש, געבן א קיש דעם פרוכת און בעטן פונעם אייבערשטן וואס מען דארף.


מוהרא"ש האט געזאגט אז פון אלע זיינע מלמדים געדענקט ער נאר זכרונות פון דעם מלמד און פון נאך א מלמד וואס איז אויך געווען א ברסלב'ער חסיד, פון די אמונה און פון די תמימות ופשיטות וואס זיי האבן אריינגעלייגט אין די קינדער. מוהרא"ש האט אויך פארציילט אז ער פלעגט אויסטיילן אין חדר יעדן טאג פאר אלע קינדער א פרוטה, און ער איז ארום געגאנגען מיט א פושקע צו אלע קינדער, און בשעת ער איז ארום געגאנגען מיט די פושקע האט ער געהאט א ספעציעלער ניגון וואס ער פלעגט זינגען: "הריני נותן צדקה לעניים וליתומים ולאלמנות, איך בעט דיר אייבערשטער, העלף מיר אז איך זאל מיין גאנצע לעבן געבן צדקה פאר ארעמעלייט, און אין דעם זכות זאל איך ניצול ווערן פון אלע צרות און פון אלע מחלות און איך זאל קיינמאל נישט דארפן צוקומען צו א צווייטן"; מוהרא"ש זכרונו לברכה האט צוגעלייגט אז עס איז געווען א הערליכע מחזה צו זען ווי אזוי יעדעס קינד לייגט אריין א פרוטה אין די פושקע נאכן זאגן די תפילה.



דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#68 - וואס קען איך טון לטובת מיין זיידע'ס נשמה?
סיפורי צדיקים, הפצה, נשמה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיין זיידע איז נפטר געווארן, ברוך דיין האמת. וואס קען איך טון לטובת זיין נשמה?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בשלח, ד' שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די גרעסטע זאך וואס דו קענסט טון פאר דיין זיידע - זאלסט פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס עצות און חיזוק פאר אידישע קינדער.


אויבן אין הימל איז די גרעסטע זאך דער וואס ברענגט צוריק נשמות ישראל צום אייבערשטן. מוהרא"ש דערציילט, ווען דער הייליגער צדיק רבי יצחק מדראביטש זכותו יגן עלינו איז נפטר געווארן, איז רש"י הקדוש אים אנטקעגן געקומען אויבן אין הימל און אים געפרעגט: "וואס פאר א גוטע מעשים טוט אייער זון רבי מיכל'ע זלאטשובער אז אויבן אין הימל מאכט מען אזא רעש פון אים?" האט דער טאטע רבי יצחק מדראביטש געענטפערט: "ער לייגט אריין כוחות אין דאווענען וכו'", האט אים רש"י הקדוש געזאגט: "פאר דעם אליין וואלט מען נישט געמאכט אזא רעש דא אין הימל פון אים; אסאך צדיקים לייגן אריין כוחות אינעם דאווענען און מען מאכט נישט אזא גרויסע עסק פון זיי", האט דער טאטע געזאגט: "ער לערנט זייער פלייסיג", האט אים רש"י הקדוש געענטפערט: "דאס קען אויך נישט זיין די סיבה, ווייל אסאך צדיקים לערנען פלייסיג די הייליגע תורה, און פאר דעם אליין רעש'ט זיך נאך נישט", האט ער געזאגט: "צוליב זיין חסד און צדקה וכו'", האט רש"י נאכאלץ נישט מסכים געווען, ביז רבי יצחק מדראביטש האט אים געזאגט: "אפשר ווייל ער ברענגט צוריק מענטשן צום אייבערשטן? ער איז עוסק אין דעם זייער שטארק", האט רש"י הקדוש געזאגט: "יעצט פארשטיי איך שוין פארוואס ער איז אזוי חשוב..."



דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#67 - פארוואס שעם איך זיך צו באדאנקען מיין שווער און שוויגער?
סיפורי צדיקים, שווער און שוויגער, תפילה והתבודדות, צדיקים, בושה, דרך ארץ

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


די ערשטע זאך וויל איך דאנקען דעם ראש ישיבה שליט"א אויף די שיינע שיעורים, ספעציעל די שיעורים פאר מלמדים און לערערינס, עס געבט מיר זייער שטארקע חיזוק צו אנגיין ווייטער.


איך וויל בעטן חיזוק וועגן מכבד זיין שווער און שוויגער. איך קען נישט זאגן ש'כח פאר מיין שווער און שוויגער, נישט אויף די עסן און נישט אויף גארנישט, אויך יעצט ווען איך בין געווען ביי זיי א חודש נאכ'ן געבוירן א קינד, איך האב טאקע געהאלפן מיט'ן איינקויפן זאכן און מיט'ן אראפטראגן די מיסט, און דאס גלייכן, אבער רעדן קען איך נישט, איך שעם זיך זייער, איך האב יעדן טאג געטראכט יעצט גיי איך זאגן ש'כח, און שוין גיי איך צעברעכן די בושה, ווען עס איז אבער געקומען למעשה האב איך נישט געקענט עפענען מיין מויל, אזוי אויך פארן אהיימגיין האב איך געזאגט שוין יעצט גיי איך זאגן ש'כח פאר אלעס, און איך האב נישט געקענט.


מיין שוויגער רעדט נישט מיט די איידעמער, און נאך מער אויב זי איז אין קאך אליין און איך גיי אריין אין קאך עפעס נעמען קען זי ארויס גיין, און אויך מיין שווער רעט כמעט נישט, און איך בין אויך א ביישן אין נאטור, און איך הייב אויך נישט אן צו רעדן מיט מענטשן וואס איך קען נישט, און דעריבער שעם איך זיך צו זאגן ש'כח וכו'.


ווען איך קום אריין ביי מיין שווער אין שטוב זאג איך גוט שבת, אבער מער פון דעם קען איך נישט.


עס שטערט מיר זייער און איך בעט אסאך דעם אייבערשטן אז איך זאל קענען זאגן ש'כח נאך א שבת'דיגע סעודה וכדומה. איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען אביסל אוועק שטעלן אויפ'ן פלאץ.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת שמות, ט"ז טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מיט דיין שוויגער דארפסטו נישט רעדן, עס איז גענוג ווען מען קומט אריין אין שטוב צו באגריסן און ווען מען גייט ארויס צו גריסן און זיך באדאנקען, אזוי אויך מיט דיין שווער. דאס איז די גרעסטע כיבוד, מען גריסט מיט דרך ארץ און מען באדאנקט זיך, עס פעלט נישט אויס מער.


ביים רבי'ן איז געווען אזא מעשה. דער הייליגער רבי נתן דערציילט (שיחות הר"ן, סימן רלב), עס איז געווען איינער פון אנשי שלומינו וואס פלעגט קומען אסאך צום רבי'ן, ער האט געהאט זאכן וואס ער האט געוואלט רעדן מיטן רבי'ן, אבער ער האט זיך נישט געקענט עפענען דאס מויל צו רעדן מיטן רבי'ן וואס ליגט אים אלץ אויפן הארץ, ביז איין מאל איז אים אויסגעקומען צו באדינען דעם רבי'ן, ער האט געטראכט 'יעצט וועל איך רעדן, איך וועל אלעס דערציילן דעם רבי'ן', אבער די מויל האט זיך אים נישט געעפנט. דער רבי איז דעמאלט געווען אויפן וועג אהיים פון זיך וואשן לכבוד שבת, דער רבי האט אים געבעטן ער זאל אים געבן די שיך אנצוטון, פלוצלונג רופט זיך דער רבי אן (פון זיך אליין): "געוואוין זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן, נאכדעם וועסטו קענען רעדן מיט מיר".


שטארק זיך אין התבודדות, אין רעדן מיטן אייבערשטן, שמועסן מיטן אייבערשטן, די עצה איז אן עצה פאר אלע פראבלעמען; וואס עס גייט אריבער, יעדע שווערע זאך - רעדט מען אויס צום אייבערשטן, מען בעט אים ער זאל רחמנות האבן, אזוי ווי אן ארעמאן בעט זיך מען זאל אים העלפן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#66 - פארוואס דארף מיין ווייב אזויפיל געלט פאר די קיאסק?
שלום בית, אידיש געלט, סיפורי צדיקים, קאמפיוטער, קיאסק

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ברוך השם איך האב גוט חתונה געהאט, מיין ווייב איז זייער פיין און געטריי ברוך השם, עס איז אבער דא איין זאך וואס שטערט מיר אביסל, אז מיין ווייב בעט מיר געלט פאר די קיאסק, אבער וויפיל געלט איך געב איר נאר איז קיינמאל נישט גענוג, ווייל זי זיצט דארט אפ ביז זי זעט אז זי האט נאר צוויי מינוט געבליבן, יעצט דארף זי נאך געלט, ווייל זי דארף נאר ענדיגן די ארדער, און אזוי גייט עס כסדר יעדעס מאל זי וויל עפעס קויפן, און איך טראכט ווי לאנג נעמט שוין צו איינקויפן עפעס א קלייניקייט?


איך וויל בעטן דער ראש ישיבה שליט"א זאל מיר העלפן מיט א קלארע וועג אין לעבן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שמות, י"ד טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


געב פאר דיין ווייב געלט זי זאל האבן אויף איינצוקויפן פאר זיך וכו', דער הייליגער צדיק רבי חיים ויטאל זכותו יגן עלינו זאגט (שער המצוות, פרשת עקב): "רָאִיתִי לְמוֹרִי זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה שֶׁלֹא הָיָה חוֹשֵׁשׁ בְּעַצְמוֹ לְהִתְכַבֵּד בְּמַלְבּוּשִׁים נָאִים יוֹתֵר מִדֵּי", איך האב געזען ביי מיין רבי דער הייליגער אריז"ל, ווען עס איז געקומען צו קויפן בגדים פאר זיך - האט ער נישט געקויפט קיין טייערע קליידער, "גַּם בְּמַאֲכָלוֹ הָיָה אוֹכֵל דָּבָר מוּעָט מְאֹד", אויך ביי עסן, ווען עס האט זיך גערעדט פאר זיך, האט ער נישט געגעסן קיין סאך, ער פלעגט עסן זייער ווייניג, "אֲבָל בְּמַלְבּוּשֵׁי אִשְׁתּוֹ הָיָה זָהִיר מְאֹד לְכַבְּדָהּ וּלְהַלְבִּישָׁהּ", אבער ווען עס איז געקומען צו זיין ווייב האט ער זייער אכטונג געגעבן איר צו מכבד זיין מיט שיינע קליידער, "וְהָיָה מַפִּיק כָּל רְצוֹנָהּ אַף אִם לֹא הָיְתָה יָדוֹ מַשֶּׂגֶת כָּל כָּךְ", ער האט איר צופרידן געשטעלט דאס מערסטע וואס מען קען, אפילו ער האט נישט געהאט קיין געלט דאס צו קענען טון.


בנוגע זיצן אין קיאסק; דער פראבלעם איז נישט די געלט, אפילו מען האט געלט איז נישט כדאי מען זאל זיצן אויפן קאמפיוטער שעות. מוהרא"ש אין די בריוו רופט אן דעם קאמפיוטער מחשף, כישוף מאכער; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין סז:), וואס איז די נאמען כישוף? "שמכחישין פמליא של מעלה", זיי מאכן שוואך די כוחות פון די קדושה, און דאס איז די קאמפיוטער, און אפילו אין קיאסק, אז מען דארף ערלעדיגן זאכן פארן לעבן - טוט מען דאס איינס צוויי, אבער דאס זיצן שעות, איז א בחינה פון כישוף.


שמועס מיט דיין ווייב, ווייז איר דעם בריוו, זיי איר מחזק אז זיצן אין קיאסק איז ביטול הזמן, מען פארברענט טייערע צייט; אין די צייט קען מען אויפטון, מען קען טון די שטוב ארבעט, מאכן עסן, מאכן די וועש, און אז מען האט איבריגע צייט קען מען דאווענען און זאגן תהילים, און נישט עוסק זיין אין כישוף.



דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#65 - אויסלאזן די דקדוק רש"י'ס?
סיפורי צדיקים, חומש רש"י, דקדוק

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט זיך באדאנקען פאר אלעס וואס דער ראש ישיבה שליט"א טוט פאר מיר, דער ראש ישיבה שליט"א געבט אוועק יעדן טאג א שעה מיר צו געבן א שיעור, און אפאר שעה, איך ווייס אפילו נישט וויפיל, מיר צו שרייבן בריוו. איך שפיר אז דער ראש ישיבה שליט"א רעדט נאר צו מיר, ווייל דער ראש ישיבה שליט"א רעדט אלעמאל וואס איך דארף הערן, יישר כח.


היות איך האב אנגעהויבן פאלגן וואס דער ראש ישיבה שליט"א זאגט, האב איך אויך אנגעהויבן מעביר סדרה זיין, און אויך צו לערנען חומש רש"י, וויל איך וויסן וואס איך זאל טון ווען איך קום אן צו די דקדוק רש"י'ס, זאל איך עס אויך זאגן אדער עס אויסלאזן? ווייל דער רבי האט דאך געזאגט אז היינט דארף מען נישט קיין דקדוק


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויגש, ב' טבת, זאת חנוכה, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


לערנען חומש רש"י איז מסוגל פאר יראת שמים, לערנען חומש רש"י ברענגט א שטארקע אמונה. עס איז ידוע ביי סאטמערע חסידים אז דער הייליגער קדושת יום טוב זכותו יגן עלינו האט געשיקט זיינע צוויי קינדער דער הייליגער עצי חיים און דעם סאטמער רבי זכותם יגן עלינו ווען זיי זענען נאך געווען גאר קליין, אז זיי זאלן גיין נעמען א ברכה פון דעם הייליגן צדיק רבי מרדכי'לע מנאדבורנא זכותו יגן עלינו. רבי מרדכי'לע האט זיי געבענטשט און זיי געזאגט די ווערטער: "קינדערלעך, פילעוועט זיך אין חומש רש"י (לערנט אסאך חומש רש"י), ווייל איך האב געקענט גרויסע גאונים וואס האבן נישט געוואוסט וואו דער אייבערשטער וואוינט ווייל זיי האבן נישט געלערנט חומש רש"י.


יעדע אות פון רש"י איז געשריבן מיט רוח הקודש, מוהרא"ש זאגט נאך פון פריערדיגע צדיקים (עיין ספר נחל קדומים פרשת וירא, אות ד), אויף יעדע טראפ טינט האט רש"י געציילט שבעה נקיים; איז ווען עס קומט צו די דקדוקי רש"י וואס דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רלה), עס פעלט נישט אויס צו לערנען דקדוק - קענסטו גורס זיין די רש"י, ווייל אפילו זאגן די ווערטער פון רש"י איז מטהר ומזכך את הנפש.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.



א פרייליכן חנוכה.

#64 - פארוואס זאלן די קינדער זיין גוט, אז איך בין א גארנישט?
התחזקות, סיפורי צדיקים, קינדער, תפילה והתבודדות, נחת

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע שיעורים און בריוו.


דער ראש ישיבה שליט"א האט מיר געשריבן א שטיק צייט צוריק אז איך זאל בעטן דעם אייבערשטן פאר ערליכע קינדער, ברוך ה' אז איך האב אנגעהויבן זאגן יעדן טאג די תפילת השל"ה און אויך בעטן דעם אייבערשטן אין אידיש.


עס פילט זיך אבער אביסל מאדנע, איך אליין בין נישט דער גרויסער צדיק, ווי אזוי קען איך ערווארטן אז דער אייבערשטער זאל מאכן מיינע קינדער ערליך ווען איך האלט ביי גארנישט?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תולדות, כ"ו מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ערשטנס - קלאפ זיך נישט; דאס אז דו ווילסט ערליכע קינדער, דו זאגסט די תפילת השל"ה און דו ביסט מתפלל אויף אידיש פאר גוטע קינדער - דאס ווייזט אז דו ביסט יא גוט און דו ווילסט זיין גוט, מאך זיך נישט אוועק.


מוהרא"ש האט געשריבן קרוב צו הונדערט טויזנט בריוו, אין יעדע בריוו וואס מוהרא"ש שרייבט עצות און סגולות פאר גוטע ערליכע קינדער - קומט מוהרא"ש אלץ צוריק אז די שליסל איז תפילה והתבודדות.


מוהרא"ש דערציילט, ווען די הייליגע צוויי ברידער, דער הייליגער רבי ר' אלימלך פון ליזענסק און דער הייליגער רבי ר' זושא זכותם יגן עלינו זענען געגאנגען גלות ליידן, האבן זיי געטראפן אין איינע פון די דערפער א קינד, זיי האבן געזען אויף דעם קינד אז ער האט א הייליגע נשמה, זיי האבן געזען א שטארקע ליכטיגקייט רוט אויף אים, זיי האבן געפרעגט דעם קינד וואו ער וואוינט, זיי האבן געוואלט זען דעם טאטן, אים נאכקוקן ווי אזוי ער האט זוכה געווען אראפ צו ברענגען אזא הייליגע נשמה, זיי האבן געזען דעם איד, א פשוט'ער איד וואס דאווענט דריי מאל א טאג די דריי תפילות מיט מנין, און לערנט שיעורים כסדרן, זיי האבן זיך זייער געוואונדערט ווי קומט צו אזא פשוט'ער איד אזא הייליג קינד.


זיי האבן געפרעגט און געפרעגט, ביז די ווייב האט געזען ווי זיי עקשנ'ען זיך, האט זי געזאגט אז יעדן שבת אינדערפרי ביי די זמירות, ביי ברוך ה' יום יום ווען איר מאן קומט אן צו די ווערטער: "וזכנו לראות בנים ובני בנים עוסקים בתורה ובמצוות" - וויינט ער, עס רינט אים טרערן פון די אויגן, ער זאגט איבער די ווערטער אן א שיעור מאל, ביז ער פאלט פון די כוחות, אזוי חזר'ט זיך איבער יעדן שבת; האבן די צוויי הייליגע ברידער געזאגט, יעצט פארשטייען זיי ווי קומט אזא הייליג קינד צו אזעלכע פשוט'ע עלטערן, דורך תפילה; דער קינד איז אויסגעוואקסן דער צדיק רבי דוד לעלובער זכותו יגן עלינו.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#63 - מעגן מיינע קינדער זען ווי איך וויין?
חינוך הילדים, סיפורי צדיקים, קינדער, התבודדות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן אויב עס איז א גוטע זאך אז מיינע קינדער זאלן זען און הערן ווי איך וויין צום אייבערשטן ביים מאכן התבודדות?


איך האב ברוך ה' זייער הנאה צו העלפן אין חדר מיט די לעכטיגע קינדער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת נח, כ"ט תשרי, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז זייער גוט פאר קליינע קינדער צו זען ווי דער טאטע איז זיך מתבודד, דאס גייט אריין אין זייערע ביינער און דאס וועלן זיי אויך טון, ווייל וואס קינדער זעען ביי די עלטערן מאכן זיי שפעטער נאך.


מוהרא"ש דערציילט, דער צדיק רבי אברהם בן רבי נחמן האט געזאגט, ער פלעגט אלס קינד זען זיין טאטע רבי נחמן טולטשינער ליגן אויף דער ערד און וויינען צום אייבערשטן, דאס איז אין אים אריין אזוי שטארק אז ער האט דאס אויך אנגעהויבן טון.



דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#62 - פארוואס האב איך נישט זוכה געווען אנצוקומען קיין אומאן?
אומאן, התחזקות, סיפורי צדיקים, ראש השנה, ספרי ברסלב, ספיקות, פחדים, בלבולים, רמזים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב זייער שטארק געוואלט און פרובירט אנצוקומען צום הייליגן רבי'ן אין אומאן אויף ראש השנה, אבער ליידער בין איך נישט אנקומען.


איך ווייס נישט וואס צו טראכטן, איך ווייס נישט וואס איך דארף פאררעכטן, איך ווייס נישט וואו אנצוהויבן, איך האב געשפירט אז איך בין אזא גרויסער בעל עבירה אז אפילו דער רבי וויל נישט איך זאל קומען צו אים. איך ציטער וואסערע סארט יאר איך וועל האבן דאס יאר.


איך וועל זיך פרייען אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר מחזק זיין, איך זאל וויסן ווי אזוי צו טראכטן, וואס איך קען זיך מקבל זיין, מיט וואס איך דארף זיך פארבעסערן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וזאת הברכה א', ה' תשרי, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך געדענק יארן צוריק ווען א גאנצע חבורה אנשי שלומינו זענען געבליבן שטעקן אונטערוועגנס, זיי זענען נישט אנגעקומען קיין אומאן, און זיי זענען געווען זייער צעבראכן אז זיי האבן נישט געקענט אנקומען צום רבינ'ס ראש השנה, האט מוהרא"ש דעמאלט זיי געזאגט: "ענק זענען אלע געווען ביים רבי'ן; ווייל אז מען וויל קומען, מען טוט אלעס צו קומען און מען איז אפגעשטעלט געווארן, מען האט נישט געהאט די מעגליכקייט צו קומען - איז דאס גערעכנט אזוי ווי מען איז געווען אין אומאן".


צעקלאפ זיך נישט, נעם נישט ארויס פון דעם קיין שלעכטע רמזים כאילו דער רבי דארף דיך נישט, דער רבי דארף דיך יא, דער רבי זארגט פאר דיר, דער רבי האט בפירוש געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכה): "מַה לָּכֶם לִדְאֹג", וואס זארגט איר? "מֵאַחַר שֶׁאֲנִי הוֹלֵךְ לִפְנֵיכֶם", אז איך גיי פאר אייך, איך בין אייך מתקן; עיין שם.


לכבוד די נייע יאר זאלסטו זיך צובינדן צום רבי'ן מיטן לערנען דעם רבינ'ס ספרים. מאך זיך א שיעור אין ספר ליקוטי מוהר"ן און אין שיחות הר"ן און חיי מוהר"ן; אז מען לערנט דעם רבינ'ס ספרים ווערט מען צוגעבינדן צום רבי'ן און מען ווערט א גרויסער צדיק, און בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג פונעם יאר אז דו זאלסט זוכה זיין צו קענען זיין דעם קומענדיגן יאר ראש השנה ביים רבי'ן.


א גמר חתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#61 - איך האב מורא פון מיין ווייב, זאל איך פארן קיין אומאן?
אומאן, שלום בית, סיפורי צדיקים, ראש השנה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך ווייס נישט וואס צו טון, איך וויל זייער שטארק פארן קיין אומאן זיין ביים רבי'ן אויף ראש השנה אזוי ווי דער רבי האט געהייסן, און זוכה זיין צו די תיקונים וואס דער צדיק איז מתקן, איך האב אבער מורא פון מיין ווייב, זי לאזט מיר נישט פארן, איך האב נישט קיין כח ווען זי שרייט און בלאזט, עס ציפט מיר נאך אלץ פון פאריאר ווען האט זי נישט גערעדט צו מיר נאך אומאן פאר צוויי וואכן.


איך ווייס נישט וואס איז ריכטיג צו טון, איך בעט זייער דער ראש ישיבה שליט"א זאל מיר ענטפערן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תבוא לאומאן, י"ד אלול, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


געב אכטונג אויף דיין שלום בית. רבי נתן האט דערציילט, ווען ער איז מקורב געווארן צום רבי'ן און ער האט נישט געהאט קיין געלט צו קענען פארן צום רבי'ן, האבן אים חברים צוגערעדט ער זאל פארקויפן זיין ווייב'ס טיכל, אזוי וועט ער האבן געלט צו פארן צום רבי'ן. זיין ווייב'ס טיכל איז געווען ווערד אסאך געלט, עס האט געהאט אריינגענייט אין זיך שיינע בריליאנטן און טייערע שטיינער, אבער רבי נתן האט פארשטאנען אז אויב ער וועט דאס טון וועט דאס ערגער מאכן די מצב אין שטוב, ער האט נישט צוגעהערט צו די חבירים.


שפעטער פלעגט רבי נתן דאנקען דעם אייבערשטן אויף דעם וואס ער האט נישט געפאלגט די חבירים, ער האט נישט וויי געטון זיין ווייב; ער האט געזאגט: "וואלט איך ווען פארקויפט איר טיכל וואלט געווען נאכדעם א גט - וואלט איך נישט געקענט מקבל זיין פון רבי'ן"; ווייל דעם רבינ'ס ליכטיגקייט קען מען נאר מקבל זיין מיט א ריינעם מח, מיט א הייליגע מח, און דאס גייט נאר אז מען איז אן אדם השלם.


קריג זיך נישט מיט דיין ווייב, רעד צו איר שיינע רייד, זאג איר אז דו פארסט קיין אומאן נאר צוליב וואס דער רבי האט געזאגט מען זאל פארן, און אז זי זאגט דיר: "דו טוסט מיך וויי", זאלסטו איר זאגן: "איך טו דיך נישט וויי, דו ביסט מיין טייערסטע זאך", און אז זי וועט אנהויבן זיך קריגן זאלסטו חס ושלום זיך קריגן, דו זאג איר נאר פארוואס דו פארסט, און אז דו וועסט בעטן פאר איר, און אז זי שרייט און בלאזט - זאלסטו חס ושלום נישט צוריק שרייען אדער צוריק בלאזן, ווייל שלום בית איז זייער א וויכטיגע זאך, דער הייליגער רבי נתן האט געזאגט: "שלום בית איז זייער זייער וויכטיג, ווייל ווער עס האט שלום בית האט אנדערע מוחין, מיט שלום בית קען מען זוכה זיין צו ריינע מוחין".


רבי נתן האט געזאגט: "דאנקען גאט אז נאך ראש השנה איז יום כיפור, בעט מען זיך איבער און מען איז זיך מוחל איינער דעם צווייטן".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט
געבענטשט יאר.

#60 - ווי אזוי איז מען מתפלל ביים ציון הקדוש אין אומאן?
אומאן, סיפורי צדיקים, תפילה והתבודדות, קברי צדיקים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל וויסן ווי אזוי מען איז מתפלל אין אומאן ביים ציון פון הייליגן רבי'ן. צי מען בעט דעם רבי'ן ער זאל פועל'ן פאר'ן מענטש א ישועה, אדער בעט מען דעם אייבערשטן אז בזכות דעם צדיק וואס ליגט דא זאל מען פועל'ן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת כי תבוא לאומאן, י"ג אלול, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען דער רבי איז געווען אין אומאן האט ער געהערט ווי מען שרייט אויפן בית החיים, ביי די קברים פון די עלטערן וכו'. אמאל האט דער רבי געהערט ווי א פרוי שרייט ביים קבר פון איר טאטע מיט א וויינעדיגע קול: "טאטע! טאטע!" האט דער רבי געזאגט פאר זיין טאכטער (שיחות הר"ן, סימן קנו): "דו הערסט ווי די פרוי וויינט אזוי שטארק, אבער קיינער הערט איר נישט אויס, ווייל איר טאטע איז בכלל נישט דא, אבער ווען מען קומט צו א קבר פון א צדיק איז נישט אזוי, דער צדיק איז יא דארט און הערט זיך צו, ווייל ווען א צדיק גייט אוועק פון די וועלט איז אזוי ווי איינער גייט ארויס פון איין שטוב צום צווייטן שטוב", און דער רבי האט ווייטער געזאגט: "פונקט אזוי ווי ווען איך גיי אריין אין א צווייטע שטוב און דו וועסט שרייען 'טאטע' וועל איך דיך זיכער הערן, אזוי וועט זיין ווען איך וועל אוועק גיין פון די וועלט, אז דו וועסט קומען צו מיין קבר און דו וועסט שרייען 'טאטע', וועל איך דיך הערן און איך וועל דיר העלפן".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט פועל'ן אלעס גוטס.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט
געבענטשט יאר.

#59 - וועלכע זאכן זאל איך ארויסזאגן ביי "וידוי דברים"?
אומאן, סיפורי צדיקים, תפילות אויף אידיש, קברי צדיקים, תשובה, עבירות, וידוי

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן איבער דעם ענין פון "וידוי דברים". אלעמאל ווען איך וויל זיך מתוודה זיין פאר'ן אייבערשטער, ספעציעל ביים ציון פון הייליגן רבי'ן אין אומאן, ווען איך פרוביר איבערצוגיין ממש אלעס וואס איך האב געטון אין לעבן, דערמאן זיך פילע שלעכטע זאכן וואס איך האב געטון אין מיין לעבן, און איך שעם זיך צו זאגן אבער עס קומט ארויף זייער שלעכטע זאכן וואס איך האב אמאל געקוקט, און דאס ברענגט מיר אריין פון פריש שלעכטע הרהורים, איך ווער פון פריש נכשל און טראכטן פון זאכן וואס מען טאר נישט, און דאס מאכט מיר אז איך זאל נישט וועלן זיך מתוודה זיין בכלל, איך וויל נישט נאכאמאל טראכטן די שלעכטע זאכן.


שוין צוויי יאר וואס איך מוטשע זיך מיט דעם פראבלעם, איך האב שוין עטליכע מאל געוואלט פרעגן דעם ראש ישיבה שליט"א איבער דעם, אבער איך האב זיך פשוט געשעמט. יעצט האב איך אבער באשלאסן אז גענוג געווארט, איך קען מער נישט אזוי אנגיין, און איך גיי פרעגן דעם ראש ישיבה שליט"א וואס מען טוט איבער דעם פראבלעם, און איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר דאס קענען אויסקלארן און ווייזן דעם ריכטיגן וועג אין דעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת כי תצא, ט' אלול, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זאג ארויס אלעס וואס דו האסט פוגם געווען במחשבה, דיבור ומעשה, אפילו עס קומט אריין נאכאמאל די מחשבות פון עבירות וכו' וכו'; ווייל דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ה), אז ווען א מענטש זינדיגט - גייט אריין די עבירה אין זיינע ביינער, און נאר דורך ארויסזאגן די עבירות לפני תלמיד חכם, פארן צדיק - גייען ארויס די עבירות און די שלעכטע צירוף וואס איז איינגעקריצט אינעם מענטש, נאר אזוי קען מען צוריק ברענגען די מלכות צום אייבערשטן און שפירן טעם עולם הבא.


דער רבי האט דערציילט (חיי מוהר"ן, סימן נח), עֶס אִיז גֶעוֶוען אַ אִיד, וָואס פְלֶעגְט גֵיין צוּם הֵיילִיגְן בַּעַל שֵׁם טוֹב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ דֶער אִיד אִיז לֹא עָלֵינוּ קְרַאנְק גֶעוָוארְן, דֶער אִיד הָאט גֶעשִׁיקְט אַ שָׁלִיחַ צוּם הֵיילִיגְן בַּעַל שֵׁם טוֹב בֶּעטְן עֶר זָאל קוּמֶען צוּ אִים, וְכֵן הֲוָה, דֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב אִיז גֶעפָארְן מְבַקֵּר חוֹלֶה זַיין, אוֹיפְן וֶועג הָאט דֶער שָׁלִיחַ גֶעפְרֶעגְט דֶעם בַּעַל שֵׁם טוֹב: "אִיךְ הָאבּ דָאךְ גֶעהֶערְט פוּן אַייךְ אַז אוֹיבּ מֶען טוּט אֱמֶת'דִיג תְּשׁוּבָה וֶועט מֶען זִיכֶער נִישְׁט שְׁטַארְבְּן פַאר דִי צַייט, אוֹיבּ אַזוֹי וִוי קֶען זַיין אַז דֶער חוֹלֶה צוּ וֶועם מִיר פָארְן יֶעצְט עֶר הָאט דָאךְ תְּשׁוּבָה גֶעטוּן אוּן עֶר אִיז אַן עֶרְלִיכֶער אִיד וִוי קֶען זַיין עֶר זָאל שְׁטַארְבְּן פַאר דִי צַייט?" הָאט דֶער הֵיילִיגֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב גֶעעֶנְטְפֶערְט: "עֶס אִיז טַאקֶע וָואר דָאס וָואס אִיךְ הָאבּ גֶעזָאגְט, אַז אוֹיבּ מֶען טוּט אֱמֶת'דִיג תְּשׁוּבָה וֶועט מֶען נִישְׁט שְׁטַארְבְּן פַאר דִי צַייט אוּן עֶס אִיז אוֹיךְ וָואר אַז דֶער אִיד הָאט אֱמֶת'דִיג תְּשׁוּבָה גֶעטוּן אוֹיף זַיינֶע עֲבֵירוֹת, אָבֶּער עֶר הָאט זִיךְ נִישְׁט מִתְוַדֶה גֶעוֶוען פַארְן אֱמֶת'עֶר צַדִיק, דֶערִיבֶּער קֶען עֶר נִישְׁט וֶוערְן אוֹיסְגֶעהֵיילְט, אוּן דֶערְפַאר פָאר אִיךְ צוּ אִים כְּדֵי עֶר זָאל זִיךְ קֶענֶען מִתְוַדֶה זַיין פַאר מִיר, אוֹיבּ עֶר וֶועט זִיךְ מִתְוַדֶה זַיין פַאר מִיר וֶועט עֶר גְלַייךְ אוֹיסְגֶעהֵיילְט וֶוערְן, אוּן אוֹיבּ עֶר וֶועט זִיךְ נִישְׁט וֶועלְן מִתְוַדֶה זַיין - וֶועט עֶר וֶוערְן נָאךְ מֶער קְרַאנְק אוּן עֶר וֶועט אָנְהוֹיבְּן שְׁרֵייעֶן 'גֶעוַואלְד, וֵויי וֵויי' - פוּן גְרוֹיס וֵוייטָאג, בִּיז עֶר וֶועט שְׁטַארְבְּן, אוֹיבְן אִין הִימְל רֶעכְנְט מֶען אִים נִישְׁט דִי עֲבֵירוֹת וַוייל עֶר הָאט שׁוֹין תְּשׁוּבָה גֶעטוּן, אוּן אוֹיךְ נָאכְן שְׁטַארְבְּן וֶועלְן דִי קְלִיפּוֹת אוּן דִי חִיצוֹנִים נִישְׁט הָאבְּן קַיין שׁוּם כֹּחַ אוֹיף אִים וַוייל עֶר הָאט שׁוֹין תְּשׁוּבָה גֶעטוּן אָבֶּער וִוי לַאנְג עֶר לֶעבְּט נָאךְ וֶועלְן דִי חִיצוֹנִים זִיךְ נוֹקֵם זַיין אִין אִים".


וְכֵן הֲוָה, דֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב אִיז גֶעקוּמֶען אוּן אִים גֶעזָאגְט בָּזֶה הַלָּשׁוֹן: "זָאג מִיר דַיינֶע עֲבֵירוֹת וָואס דוּ וֵוייסְט, דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער וֵוייסְט אוּן אוֹיךְ אִיךְ וֵוייס", דֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב הָאט דָאס אִיבֶּערְגֶעזָאגְט דְרֵיי מָאל, אָבֶּער דֶער אִיד הָאט נִישְׁט גֶעוָואלְט, עֶר הָאט זִיךְ גֶעשֶׁעמְט, אוּן עֶר הָאט אָנְגֶעהוֹיבְּן שְׁרֵייעֶן: "אוֹי וֵויי, אוֹי וֵויי" - אוֹיף זַיינֶע וֵוייטָאג וַוייל זַיינֶע גְלִידֶער הָאבְּן אָנְגֶעהוֹיבְּן זִיךְ צֶעבְּרֶעכְן בִּיז עֶר אִיז גֶעשְׁטָארְבְּן.


דארפסט נישט ווארטן ביז דו קומסט קיין אומאן צו מקיים זיין וידוי דברים לפני תלמיד חכם, קענסט שוין יעצט - ווען דו באקומסט די בריוו - זיך פארמאכן די אויגן און זיך גוט אויסוויינען צום אייבערשטן, און אים דערציילן אלעס וואס דו האסט פוגם געווען במחשבה – אלע שלעכטע מחשבות, ובדיבור – אלע שלעכטע רייד, ובמעשה – אלע שלעכטע מעשים.


פארמאך דיינע אויגן און זאג: "רבונו של עולם, איך וויל דיר דערציילן מיינע מעשים, איך שעם זיך אזוי שטארק ווי איך בין אזוי געפאלן, איך האלט נישט אויס די בושה, איך קען עס נישט דערהייבן, וואס איז געשען מיט מיר? איך האב באקומען א ריינע הייליגע נשמה און דאס אזוי פארשמירט מיט מיינע פגמים, איך האב געטון ... און געטראכט ... און גערעדט ...; הייליגער באשעפער איך מאך יעצט וידוי דברים פאר דיר, בעט איך דיר, נעם ארויס מיינע עבירות פון מיינע ביינער און מח מחשבה, העלף מיך איך זאל זוכה זיין צו אמת'ע תשובה, איך זאל זוכה זיין צו פאררעכטן וואס איך האב פוגם געווען".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט
געבענטשט יאר.

#58 - ווי אזוי ווערט מען נאנט אין "היכל הקודש"?
סיפורי צדיקים, חסידות ברסלב, ספרי ברסלב, צדיקים, ספיקות, היכל הקודש, דרשות, בלבולים, פארנארן, אמונת חכמים, חלישות הדעת

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ש'כח אייבערשטער עס איז געווען א הערליכע פרויען צוזאמקום און א הערליכע שיעור, די נקודה וואס מען האט גערעדט אז מען דארף זיך קאנצעטרירן אויף די שיעורים און אויף די תכלית פון די פלאץ, איז אזא וויכטיגע און שטארקע נקודה.


איך געדענק ווען איך בין געקומען די ערשטע מאל אין א שבת אין שול אין שטעטל, איז דעמאלט צוגעקומען צו מיר א פרוי און אנגעהויבן רעדן עפעס אזוי, "ש'כח אייבערשטער, אמת עס דא איז די שענסטע פלאץ אין די וועלט? און מיר זענען אזוי לאקי צו האבן אזא ראש ישיבה" און אזוי ווייטער אזעלכע סארט ווערטער, און עס האט זיך נישט געענדיגט. איך האב זיך שיעור אויסגעדרייט און אנטלאפן, עס האט מיר שרעקליך געאיבלט, איך האב אנגעהויבן טראכטן אז איך בין אריינגעפאלן אין די נישט ריכטיגע פלאץ.


שפעטער איז צוגעקומען צו מיר א צווייטע פרוי, און זי האט מיר געזאגט אז זי וויל מיר נאר זאגן א גוטע עצה, זי האט מיר געוויזן אויף די מחיצה און מיר געזאגט אז אויב איך וויל עכט וויסן וואס די פלאץ איז און נישט ווערן צעמישט, זאל איך קוקן נאר דא, און מיט דעם האט זי מיר אריינגעוויזן אין די מחיצה אויפ'ן ראש ישיבה שליט"א. זי האט מיר געזאגט, "קוק נישט רעכטס און נישט לינקס, ווייל אויב יא האסטו גרויסע שאנסן אוועקצוגיין נאך איידער דו קומסט אן".


איך בין איר זייער מכיר טובה. מערערע מאל האט זי מיר זייער מחזק געווען און מיר געהאלפן האלטן דעם קאפ אויפ'ן פלאץ. עס איז געווען צייטן ווען איך האב געשפירט אז דאס איז עס, און זי האט מיר זייער אויסגעקלארט און מחזק געווען. זי האט אלעמאל געהאט די ריכטיגע זאך צו זאגן.


איך האב אנגענומען איר עצה, און איך האב אזוי געטון סיי אין שטעטל און סיי ביי די פרויען שיעורים פאר די ערשטע לאנגע צייט. איך האב קודם נישט געוואוסט וואו איך בין אריינגעפאלן, איך בין געקומען צום שיעור און ארויסגעגאנען א מינוט נאכ'ן שיעור. אבער ש'כח אייבערשטער אז מען איז זוכה דורך די שיעורים אויסצואוואשן דעם מח מיט די אלטע וועג פון טראכטן, און זען די שיינקייט פון יעדן.


נישט אז היינט בין איך שוין אריבער אלע זיבן וואסערן, עס פאסירט נאך גענוג מאל וואס איך פאל אריין אין א קטנות הדעת ווען איך קום אין שטעטל. און אלעס און יעדער שטערט מיר, איך ווייס אבער כאטש אז איך בין דער פראבלעם און נישט יענער. ש'כח אייבערשטער.


איך שעפ זייער אסאך חיזוק ווען דער ראש ישיבה שליט"א רעדט פון זיין אנהויב התקרבות, ווייל איך זע אז איך האב נאך אפשר שאנסן אויסצוקלארן מיין בליק און מיין מח.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ראה, כ"א מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


היכל הקודש איז איין זאך: 'שכל און התחזקות פון הייליגן רבי'ן'; עס איז נישט קיין מענטשן, עס איז נישט דער און נישט יענער, עס איז גארנישט עפעס אנדערש אויסער די ספרים וואס זענען מגלה דעם אייבערשטן.


חלישות הדעת און בלבולים וכו' - דאס מוז זיין, ווייל ווען מען ווערט מקורב צום הייליגן רבי'ן, מען הויבט אן הערן דעם הייליגן רבינ'ס תורות, חיזוק און עצות, ווי אזוי צו לעבן מיטן אייבערשטן - ווערט דער סמ"ך מ"ם זייער דערשראקן, אז פון זיין שווערע הארעוואניע וועט גארנישט בלייבן, ער זוכט אלע וועגן ווי אזוי אוועק צו שלעפן דעם מענטש פון רבי'ן.


דער רבי האט דערציילט (סיפורי מעשיות מעשה ז', מזבוב ועכביש) אז פאר זיין נשמה איז אראפגעקומען אויף דער וועלט איז דער סמ"ך מ"ם געקומען צום בית דין של מעלה מיט א טענה: "אויב די נשמה קומט אראפ אויף דער וועלט, פארוואס האט מען מיך באשאפן?" האט מען אים געענטפערט: "די נשמה מוז אראפקומען אויף דער וועלט, דו גיי זוך אן עצה"; וואס איז דער סמ"ך מ"ם אזוי דערשראקן פון רבינ'ס נשמה? ווייל וויפיל ער זאל נאר צעברעכן, אראפווארפן און אוועקשלעפן דעם מענטש פונעם אייבערשטן - קומט דער רבי און ברענגט דעם מענטש צו תשובה, און צו אנהויבן א נייעם לעבן, דער רבי ברענגט אונז צו מדריגות פון צדיקים, מען טוט תשובה און אלע עבירות ווערן זכיות, דער רבי איז אים ווי א דארן אין אויג.


מיר האבן נישט קיין השגה אין דאס גרויסקייט פון צדיקים, אלע צדיקים זענען דבוק צום אייבערשטן און רעדן צו זייערע תלמידים פון עבודת השם יתברך, דער סמ"ך מ"ם האט נישט ליב קיין איינע פון די צדיקים, אבער ביים רבי'ן - דארט איז עפעס אנדערש, דער רבי כאפט ארויס נשמות וואס זענען שוין פארכאפט ביי די קליפות, דער רבי לאזט זיך אראפ צו אונז מענטשן וואס מיר זענען אזוי ווייט און האט אויף אונז רחמנות מיר זאלן אויך זוכה זיין צו שפירן דעם אייבערשטן; דאס קען דער סמ"ך מ"ם נישט ליידן, דעריבער טוט ער אלע פעולות אוועק צו שלעפן דעם מענטש פון רבי'ן; מיט לשון הרע און ליצנות, חלישות הדעת און בלבולים וכו' וכו'.


מוהרא"ש פארציילט אויף א משפיע ביי אנשי שלומינו וואס איז געפארן פון אמעריקע קיין ארץ ישראל צו זיין ראש השנה ביים קיבוץ אין ירושלים, נאך די ערשטע טאג ראש השנה איז יענער געווארן אזוי אנטוישט פון די הפקירות אין שול (מאה שערים), אז ער איז נישט צוריק געקומען דאווענען מיט אנשי שלומינו, ער איז געגאנגען דאווענען אין תולדות אהרן, ביז מוהרא"ש האט גערעדט מיט אים שעות אויף שעות ער זאל נישט קוקן אויף קיינעם, ער זאל נאר קוקן אין די ספרים און נעמען די שכל פון רבי'ן.


אן א שיעור מענטשן האבן אפגעלאזט דעם הייליגן רבי'ן צוליב חלישות הדעת וכו' וכו'. ווען איך בין מקורב געווארן האבן מיר זייער אסאך זאכן געשטערט, דעמאלט האב איך אפגעמאכט אז איך קוק נישט אויף קיינעם, עס גייט מיר גארנישט אן, איך קום צו מוהרא"ש, איך הער וואס איך דארף הערן און איך לערן די הייליגע ספרים, די הייליגע קונטרסים, מער אינטערעסירט מיר נישט.


מוהרא"ש האט אסאך גערעדט פון דעם צו אונז ביי די שיעורים; נישטא קיין נאנטע מקורבים, נישטא קיין ווייטע מקורבים, אלעס איז שטותים והבלים, איין זאך איז דא, די שיעורים, די ספרים; מען זאל טון וואס מען רעדט ביי די שיעורים, און זיך מאכן א חשבון: 'האב איך היינט גערעדט צום אייבערשטן? האב איך היינט געעפנט א משניות? האב איך היינט געעפנט א ליקוטי מוהר"ן?' מוהרא"ש פלעגט אזויפיל רעדן צו אונז מיר זאלן זיך נישט לאזן נארן, אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן נא): "אֶת זֶה תְּקַבְּלוּ מִמֶּנִּי, שֶׁלֹּא יַטְעֶה אֶתְכֶם הָעוֹלָם, כִּי הָעוֹלָם מַטְעֶה מְאֹד", דאס זאלט איר מקבל זיין פון מיר: די וועלט נארט אייך, לאזט אייך נישט נארן; מה שביד בטוח.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.



א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#57 - איך קען נישט מער, זאל איך אנטלויפן?
אומאן, שלום בית, תהלים, סיפורי צדיקים, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, צרות, פרנסה, נסיונות, תודה והודאה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך פיל ווי איך קען נישט מער, איך וויל ארויסטשעקן, איך גיי וואוינען אליין.


איך האב זייער ליב מיין ווייב, אבער איך האב נישט קיין געלט צו צאלן די גראסערי, מיין אינגל גייט באקומען פיאות, איך דארף קויפן ציצית און קאפל, און איך האב נישט קיין פרוטה.


אפשר זאל איך וואוינען אליין?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת עקב, י"ז מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מיין ליבער ברודער, מיין הארציגער חבר, נישטא וואו צו אנטלויפן, אין איין פלאץ קענסטו אנטלויפן: "אנטלויף צום אייבערשטן"; גיי אין א ווינקל און וויין זיך אויס צום אייבערשטן, בעט אים פאר פרנסה: "רבונו של עולם העלף מיר, איך דארף פרנסה, איך האב נישט קיין געלט צו קויפן עסן פאר מיין ווייב און קינדער", נאר דאס וועט דיר העלפן.


הער א מעשה וואס האט פאסירט ביי רבי נחמן טולטשינער זכרונו לברכה, אמאל איז געווען ביי אים די מצב אזוי ווי ביי דיר, זייער ענג, ער האט נישט געהאט צו געבן פאר די קינדער קיין עסן, האט ער געטראכט ער וועט פארן קיין אדעסא וואו עס וואוינט זיין פעטער א גרויסער גביר, דער פעטער וועט אים זיכער ארויסהעלפן.


ער האט נישט געהאט קיין געלט צו דינגען א פערד און וואגן קיין אדעסא, האט ער זיך ארויסגעלאזט צופיס, ווען ער איז אנגעקומען קיין אדעסא, קלאפט ער אריין צו זיין פעטער, קומט איינער צום טיר און פרעגט: "ווער איז דארט?" ענטפערט ער: "נחמן פון טולטשין!" ער קומט אריין, דער פעטער געבט אים א קאלטע שלום עליכם, און זאגט אים: "אנטשולדיגט, איך קען נישט רעדן יעצט", און ער מאכט צו די טיר.


רבי נחמן טולטשינער האט שיער גע'חלש'ט, ער איז געווארן זייער צעבראכן, אויפן וועג אהיים האט ער זיך זייער צואוויינט צום אייבערשטן און ער האט געזאגט: "רבונו של עולם, איך שעם זיך פון דיר פארוואס איך האב זיך פארלאזט אויף מיין רייכער פעטער פון אדעסא און נישט אויף דיר, זיי מיר מוחל אייבערשטער, העלף מיר אז איך זאל אייביג געדענקען אז נאר דו קענסט מיר העלפן, און איך זאל זיך נישט פארלאזן אויף קיינעם".


שפעטער האט ער דערציילט פאר זיין רבי, רבי נתן - די מעשה, זאגט אים רבי נתן: "אז מען האט א צרה פארט מען קיין אדעסא?! אז מען האט א צרה פארט מען קיין אומאן צום הייליגן רבינ'ס ציון און מען וויינט זיך אויס צום אייבערשטן".


לויף נישט אוועק פון דיין ווייב און קינדער, אוועק לויפן וועט דיר נישט העלפן, דוד המלך זינגט אין תהלים (תהילים קלט, ו-יב): "פְּלִיאָה דַעַת מִמֶּנִּי נִשְׂגְּבָה לֹא אוּכַל לָהּ, אָנָה אֵלֵךְ מֵרוּחֶךָ, וְאָנָה מִפָּנֶיךָ אֶבְרָח", עס איז מיר א וואונדער ווי א מענטש קען טראכטן ביי זיך אז ער קען אנטלויפן פונעם אייבערשטן, "אִם אֶסַּק שָׁמַיִם שָׁם אָתָּה", ווייל אז איך וועל ארויפגיין אין הימל - ביסטו דארט רבונו של עולם, "וְאַצִּיעָה שְּׁאוֹל הִנֶּךָּ", אז איך וועל זיך באהאלטן אין תהום - ביסטו ווייטער דארט רבונו של עולם, "אֶשָּׂא כַנְפֵי שָׁחַר אֶשְׁכְּנָה בְּאַחֲרִית יָם, גַּם שָׁם יָדְךָ תַנְחֵנִי וְתֹאחֲזֵנִי יְמִינֶךָ", איך וועל אנטלויפן צו א ווייטע לאנד אריבער דעם גרויסן ים - דארט ביסטו אויך רבונו של עולם, "וָאֹמַר אַךְ חֹשֶׁךְ יְשׁוּפֵנִי וְלַיְלָה אוֹר בַּעֲדֵנִי, גַּם חֹשֶׁךְ לֹא יַחְשִׁיךְ מִמֶּךָ, וְלַיְלָה כַּיּוֹם יָאִיר כַּחֲשֵׁיכָה כָּאוֹרָה", איך וועל מיר באהאלטן אין די פינסטערניש - דארט ביסטו אויך רבנו של עולם, ביי דיר איז נישט קיין חילוק צי עס איז טונקל צו ליכטיג; איז ווי קען מען זיך באהאלטן פונעם אייבערשטן?!


נעם א תהלים און זינג צום אייבערשטן, דאנק אים פאר אלעס גוטס וואס ער טוט מיט דיר און אויך בעט אים פאר א נס, פאר פרנסה; וועסטו זען אז גרויסע ניסים וועט געשען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.



א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#56 - ווי אזוי וואלט איך באדינט מיין מאמע?
כיבוד אב ואם, סיפורי צדיקים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר'ן מיר געבן די מתנה וואס הייסט א 'מאמע'.


נעכטן נאכט האט מיין מאמע מיר געבעטן איך זאל איר שמירן עפעס א זאלב וואס שמעקט זייער נישט גוט, ווייל פון ווען זי האט געמאכט קימא טעראפי איז איר רוקן פארשטייפט, און מען קען גארנישט טון פאר דעם, און מיין מאמע האט מיר געברענגט א הענטשיך איך זאל איר אנשמירן מיט דעם די זאלב.


האב איך איר געפרעגט, "פארוואס א הענטשיך?", זאגט זי מיר, "ווייל די זאלב שמעקט אביסל, און איך וויל נישט דו זאלסט זיך עקלען", האב איך איר געענטפערט, "מאמע, דו האסט אזא הייליגע גוף, איך וויל עס נישט אנכאפן מיט קיין הענטשקעס, נאר מיין האנט אליין זאל האבן די זכי'..." און עס האט זיך אויסגעשפרייט אויף איר פנים א ריזיגע שמייכל.


און אלעס איז צו פארדאנקען די אלע שיעורים אין וואס דער ראש ישיבה שליט"א רעדט וועגן די פונקט, אז מען העלפט נישט מיט הענטשקעס, נאר מיט די גאנצע ווילן און מיט די אייגענע הענט - כאפט מען אזעלכע מצוות.


יישר כח פאר'ן מיר שענקען א מאמע, א זאך וואס איך האב נישט געכאפט אז איך האב פאר'ן הערן די הייליגע שיעורים.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ואתחנן, י' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואויל איז אייך און וואויל איז אייער חלק אז איר זענט מכבד אייער מאמע מיט שמחה און פארגענוגן, די מעשה וואס איר שרייבט דערמאנט די מעשה וואס חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ירושלמי קידושין א, ז) רבי טרפון איז געגאנגען שפאצירן שבת מיט זיין מאמע און איר שיך האט זיך צעריסן, האט רבי טרפון זיך אראפגעלייגט און געלייגט זיינע הענט אויף דער ערד, זאגנדיג: "מאמע, טרעט אויף מיר", כדי זי זאל נישט גיין בארוועס, אזוי איז ער געגאנגען מיט איר ביז זי איז אנגעקומען צו איר שטוב, דער צדיק האט נישט געטראכט פון זיך, פון די שניטן וואס ער וועט באקומען פון די שמוציגע ערד וואס וועט שמוציג מאכן זיינע הענט, ער האט נאר געטראכט פון די כבוד פון זיין מאמע.


נישטא קיין גרעסערע זאך ביי אידישע קינדער ווי טאטע מאמע, און ווער עס איז מכבד די עלטערן מיט ליבשאפט און שמחה - זאגט דער אייבערשטער – איז עס אזוי ווי דו ביסט מיך מכבד, און ווער עס איז מכבד זיינע עלטערן - איז אים דער אייבערשטער מוחל אלע זיינע עבירות. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו, פרק כו): "כל זמן שאדם מכבד את אביו ואת אמו אין חטא בא על ידו" ווער עס איז מכבד זיינע עלטערן - וועט נישט צוקומען צו טון עבירות, "ואם חטא" און אויב ער האט שוין געטון עבירות, "נמחל לו" איז אים דער אייבערשטער מוחל אויף די עבירות.



דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#55 - וואס זאל איך זיך אונטערנעמען לכבוד מיין געבורטסטאג?
כיבוד אב ואם, סיפורי צדיקים, קבלה טובה, יום הולדת

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן וואס איך זאל זיך אונטערנעמען א גוטע קבלה לכבוד מיין געבורטסטאג?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת דברים, ד' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


נעם זיך פאר לכבוד דיין געבורטסטאג צו רופן דיינע עלטערן יעדן טאג.


מען דארף נישט רעדן לאנג, מען דארף נישט שמועסן לאנג; רוף זיי יעדן טאג, דערצייל זיי עפעס א שיינע זאך פון דיין משפחה און אינטערעסיר זיך וואס זיי מאכן; דאס איז די שענסטע קבלה וואס דו זאלסט מאכן.


אמאל האט דער חזון איש זכותו יגן עלינו פארהערט קינדער, א קינד האט אויפגעהויבן די האנט ער וויל פרעגן א פראגע, דער חזון איש פרעגט אים: "וואס ווילסטו פרעגן?" זאגט דער אינגל: "ווי אזוי וואקסט מען אויף א חזון איש?" דער חזון איש האט זיך פארטראכט און זיך אנגערופן: "דורך די מצוה פון כיבוד אב ואם".


וואויל איז דעם וואס איז שטארק אין די מצוה, וועט ער זוכה זיין צו די וועלט און צו יענע וועלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#54 - האב איך געדארפט צוריקגעבן די האנט פאר דעם עזות פנים?
סיפורי צדיקים, מחלוקת, שלום, מדות טובות, בזיונות, וויכוחים, עזות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין לעצטנס געווען ביי א משפחה שמחה, און עס איז אנגעקומען דארט איינער וואס האט מיר זייער אנגעשריגן ווען איך האב געוואלט אריינלייגן מיינע קינדער אין ..., ער איז צוגעקומען צו מיר וואונטשן מזל טוב, אבער איך האב אים ממש נישט געקענט צוריק געבן די האנט, איך האב זיך אוועקגעדרייט און אים איגנארירט. איך האב אים נישט געקענט דריקן די האנט אין די צייט ווען עס איז מיר ארויפגעקומען אין מח די חוצפה און עזות ווי אזוי ער האט גערעדט קעגן דעם הייליגן רבי'ן, ער האט געשריגן אויף מיר, "דו האסט א טויטע רבי אונטער דער ערד, און ענק טוען זיך וואס ענק ווילן", און אזוי איז ער געשטאנען און פארשעמט דעם הייליגן רבי'ן פאר עטליכע מינוט אין פארנט פון אסאך מענטשן וואס זענען דארט געשטאנען ארום; און דעריבער האב איך אים נישט געקענט קוקן אין פנים איידער ער בעט איבער דעם רבי'ן.


למעשה האב איך יעצט א שולד געפיל אויב איך האב ריכטיג געטון, אפשר האב איך אים יא געדארפט צוריק געבן די האנט, ווייל איך האב געזען אז ער איז גלייך ארויס פון זאל, אפשר איז ער פארשעמט געווארן פון מיר?


איך וועל זיך פרייען אויב דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר זאגן אויב איך האב געמאכט א טעות, צו וויסן אויף א קומענדיגע מאל ווי אזוי איז ריכטיג זיך צו פירן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת פנחס, ט"ו תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


האסט נישט גוט געטון, מען טאר נישט פארשעמען א איד, זאל זיין וואס זאל זיין, און אז איינער וויל דיר ווינטשן ביי א שמחה מזל טוב, אז איינער געבט דיר די הענט - דארפסטו צוריק געבן און חס ושלום יענעם וויי טון, און אז יענער איז אן עזות פנים, ער רעדט אויפן רבי'ן - דאס איז נישט דיין עסק, דער רבי דארף נישט דו זאלסט זיך אננעמען פאר אים.


מוהרא"ש דערציילט, מען האט אמאל אין א שול זייער פארשעמט א ברסלב'ער חסיד, מען האט געדערט אויפן רבי'ן און דער ברסלב'ער חסיד האט געשוויגן און נישט געענטפערט. דארט איז געווען א איד, א חסיד פון א צווייטע חסידות, פרעגט ער דעם ברסלב'ן חסיד: "היתכן דו שווייגסט, דו נעמסט זיך נישט אן? וואלט איינער גערעדט אויף מיין רבי וואלט איך יענעם געענטפערט מנה אחת אפים!" האט דער ברסלב'ער חסיד געענטפערט: "אויפן הייליגן רבי'ן דארף איך זיך נישט אננעמען, ווייל אין הימל ווייסט מען פון רבי'ן, וועט מען זיך אננעמען פון הימל".


ובכן בעט איך דיר, נעם זיך נישט אן פארן רבינ'ס כבוד, דער רבי איז באקאנט אויבן אין הימל, דארט נעמט מען זיך אן פארן רבי'ן; זאלסט קיינמאל נישט וויי טון א איד.


מוהרא"ש האט אונז געזאגט, ווער עס וויל זיך אננעמען פאר זיין כבוד זאל לערנען נאך א פרק משניות, נאך א בלאט גמרא, נאך א קאפיטל תהלים, און אהיים גיין העלפן די ווייב, גיין הפצה וכו'; מיט דעם נעמט מען זיך אן פאר זיין כבוד, אבער חס ושלום וויי טון א צווייטן איד, חס ושלום נישט צוריק געבן די הענט וכו'.


קיינמאל זאלסטו נישט וויי טון א צווייטן, און אז איינער איז דיך מבזה  - זאלסטו דאס אננעמען פאר כפרת עוונות. דער טשערינער רב זכרונו לברכה האט געזאגט פאר איינעם פון אנשי שלומינו, ווען א מתנגד האט געווארפן אויף אים צואה, דער מתנגד האט דאס אריינגעווישט אין זיין בעקיטשע און עס פארשמירט, און דער וואס איז מיטגעגאנגען מיטן טשערינער רב האט זיך אויסגעדרייט און געשריגן: "אויף א רב ווארפט מען? שעם זיך!" האט דער טשערינער רב אים אנגעכאפט און געזאגט: "שווייגן איז אונזער זאך, דער רבי האט אונז געלערנט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ו): "יִּשְׁמַע בִּזְיוֹנוֹ, יִדֹּם וְיִשְׁתֹּק", הערן ווי מען ווערט פארשעמט און שווייגן - דאס איז תשובה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#53 - פארוואס ווארפט א קינד צוריק א קאמפלימענט?
חינוך הילדים, סיפורי צדיקים, מוהרא"ש, שמחה, מלמדים, קאמפלימענטס

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א מלמד, און איך נוץ ברוך ה' די עצות און לימודים פון הייליגן רבי'ן וואס דער ראש ישיבה שליט"א לערנט אונז ווי אזוי מחנך צו זיין די טייערע קינדערלעך.


איך האב באמערקט אן אינטערעסאנטע זאך, עס זענען דא קינדער וואס ווען איך געב זיי א קאמפלימענט, "דו ביסט זייער א וואויל אינגל", וועלן זיי אלץ ענטפערן, "איך בין נישט א גוטע אינגל"; אדער צום ביישפיל ווען איך זאג איינעם, "דו קענסט זייער שיין מאלן און קאלירן", וועט ער צוריק זאגן, "נישט אמת, איך קען נישט, איך קאליר זייער נישט שיין", און דאס גלייכן.


פון וואס קומט דאס? און ווי אזוי דארף איך רעאגירן צו דעם, אדער זאל איך זיך נישט וויסענדיג מאכן פון דעם?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בלק, י"ב תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס וואס דו פרעגסט, וואס איז פשט אז מען געבט א גוט ווארט פאר א קינד און ער זאגט: "דאס איז נישט אמת"?


עס קען זיין אפאר סיבות; אדער אז דער קינד האט אסאך געהערט שלעכטע ווערטער, עס קלינגט אים אין קאפ 'ביסט נישט גוט, ביסט א שלעכט קינד', און יעצט ווען ער באקומט א גוט ווארט, מען זאגט אים "ביסט גוט" - קלינגט אים די נישט גוטע ווערטער, דערפאר ווארפט ער דאס צוריק. אויך קען זיין אז מען איז מחנך קינדער מיט שקר, מען זאגט זיי שטענדיג "זיי ווי דעם קינד", "פארוואס ביסטו נישט ווי יענעם?" "איך וויל דו זאלסט זיין ווי דעם קרוב, דעם שכן"; איז אפילו מען זאגט אים נישט דירעקט אז ער איז שלעכט, ווייסט ער אבער ביי זיך 'כל זמן איך בין נישט ווי יענעם - בין איך שלעכט'.


אמאל קען אויך זיין א קינד וואס איז זייער הונגעריג פאר די גוט ווארט, און ער וויל דאס נאכאמאל הערן, דעריבער מאכט ער דאס אוועק, ער האפט אז מען וועט אים דאס נאכאמאל זאגן.


ווער נישט דערשראקן ווען א קינד ווארפט צוריק דעם גוט ווארט, געב א שמייכל און זאג אים נאך עפעס א גוט ווארט, ווייל גוטע ווערטער איז פון די וויכטיגסטע זאכן פארן לעבן, בפרט פאר קינדער, די גוטע ווערטער עפנט זייער מח און הארץ.


אויך זאלסטו שמייכלען צו דיינע תלמידים; דאס וועט זיי עפענען די מח און הארץ, זיי וועלן קענען מקבל זיין וואס דו לערנסט מיט זיי.


מוהרא"ש האט מיר אלץ געזאגט: "דו ביסט צו ערנסט, דיינע תלמידים וועלן זיך דערשרעקן און נישט קענען מקבל זיין", (ווען איך פלעג קומען צו מוהרא"ש - בין איך אלץ געקומען מיט אן ערנסטקייט). אזויפיל מאל האט מיר מוהרא"ש געזאגט: "געב א שמייכל, זינג מיט דיינע תלמידים, מאך זיי פרייליך", נאר אזוי איז דא מוחין מקבל צו זיין וואס מען לערנט מיט זיי.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#52 - פארוואס האבן מיר זיך געדארפט קריגן אין אומאן?
אומאן, שלום בית, סיפורי צדיקים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אלע התחזקות און עצות וואס מיר באקומען פונעם ראש ישיבה שליט"א.


איך האב געוואלט דערציילן פאר'ן ראש ישיבה שליט"א א זאך וואס שטערט מיר זייער שטארק; איך האב זוכה געווען צו זיין ביים הייליגן רבינ'ס ציון אינאיינעם מיין ווייב, א נאכט איידער מיר זענען צוריק אהיימגעפארן האט זיך דער יצר הרע עפעס אריינגעכאפט ביי אונז, און מיר האבן זיך צעבלאזן, זיך געקריגט, און צומארגנס אינדערפרי האבן מיר געדארפט זיך יאגן צו גיין, מיר זענען קוים אנגעקומען צו לויפן צום ציון, קוים געקענט זאגן אביסל תיקון הכללי און גלייך געלאפן, און מיר האבן זיך נאכאלץ נישט געהאט איבערגעבעטן.


די גאנצע וועג אהיים האב איך נישט אויפגעהערט זיך צו עגבערן אויף דעם, איך האב זיך אליין נישט געקענט גלייבן ווי אזוי מיר האבן געקענט איבערלאזן דעם רבי'ן אן קיין שלום בית, עס האט אונזער זייער וויי געטון אז מיר זענען אוועקגעגאנגען פונעם רבי'ן אן שלום בית, די זאך וואס איז געווען אזוי חשוב ביים הייליגן רבי'ן.


ביז יעצט עסן מיר זיך אויף דאס געזונט איבער דעם, מיר האבן אסאך צער פון דעם, און מיר קענען קוים ווארטן צוריק צו גיין קיין אומאן און איבערבעטן דעם רבי'ן. איך קען זיך אליין נישט קוקן אין פנים.


איך האב שוין געקויפט ברוך ה' א טיקעט צו פארן קיין אומאן אויף ראש השנה, אבער איך שפיר אז איך קען נישט צוריק פארן איידער איך פאר נאכאמאל צום רבי'ן מיט מיין ווייב, און אפשר אויך מיט די קינדער, איבערצובעטן דעם הייליגן רבי'ן.


וואס האלט דער ראש ישיבה שליט"א אז מיר דארפן צו טון? ווי אזוי קענען מיר דאס פאררעכטן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת קרח, כ"ד סיון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דערמאנסט מיר די מעשה וואס האט פאסירט ביים רבי'ן מיט איינער פון די תלמידים וואס האט זיך געקריגט מיט זיין ווייב. אמאל איז דער רבי געזיצן ביים טיש מיט זיינע תלמידים, אינמיטן האט זיך דער רבי אנגערופן: "ווי וואגט זיך צו קומען צו מיין טיש איינער וואס האט נישט קיין ריינע מחשבות", און דער רבי האט זיך אויפגעשטעלט, ער איז אריין אין זיין צימער און מער נישט געוואלט בלייבן זיצן ביים טיש. ווען דער אינגערמאן האט געזען ווי דער רבי גייט אריין אין צימער, האט ער זיך אויפגעשטעלט, ער איז צוגעגאנגען צום רבינ'ס צימער און אנגעהויבן וויינען, און זיך איינגעבעטן ביים רבי'ן, ביז דער רבי איז צוריק ארויסגעקומען און ווייטער ממשיך געווען די תורה. וואס איז געווען די מעשה מיט דעם אינגערמאן? מוהרא"ש פלעגט דערציילן, אז דער אינגערמאן האט זיך אביסל צעאמפערט מיט זיין ווייב בעפאר ער איז געקומען צום רבי'ן, און דער רבי האט שוין נישט געוואלט זיצן מיט אים ביי איין טיש, אזוי שטארק האט דער רבי מקפיד געווען מען זאל האבן שלום בית; ווייל אז מען קריגט זיך אין שטוב - האט מען נישט קיין מח; מען ווערט אויס מענטש, און נאכדעם פאלט מען אראפ אין א טיפע גרוב.


ביסט געקומען צו פארן צום רבי'ן און דארט ביים רבי'ן זיך געקריגט מאן און ווייב, עד כדי כך אז דו ביסט אוועק געפארן אן ענדיגן די תיקון הכללי; ווייל דער רבי וויל נישט מען זאל זיך קריגן, אז מען קומט צום רבי'ן דארף מען לעבן בשלום.


בעט זיך איבער און מער זאלסטו זיך נישט קריגן, דאס וועט זיין דיין תשובה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#51 - וואס איז די שיעור פון כיבוד הורים, ווי שווער דארף עס זיין?
שלום בית, כיבוד אב ואם, סיפורי צדיקים, חיזוק פאר פרויען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל פרעגן א שאלה אין כיבוד הורים. מיינע עלטערן פלעגן זיך געווענליך נישט אריינמישן אין אונזער לעבן, אבער לעצטנס האט מיין טאטע אנגעהויבן מער זיך צו מישן, און עס שטערט מיך זייער.


צום ביישפיל ווען איך גיי ארויס מיט מיין מאן ערגעץ, און אינמיטן רופט מיר מיין טאטע פרעגן וואו מיר זענען, און עס איז מיר נישט געשמאק אים צו ענטפערן. און די זעלבע פאסירט אסאך מאל ווען ער פרעגן פריוואטע שאלות וואס מיר ווילן נישט ענטפערן. אויב הויבט מען נישט אויף גלייך דעם טעלעפאן, וועט ער רופן נאכאמאל און נאכאמאל ביז מען הויבט אויף. ער קען רופן שפעט ביינאכט פאר טובות. כאטש וואס ער טוט עס נישט פון שלעכטקייט, ער מיינט נאר גוטס, איז עס אבער אסאך מאל זייער נישט בא'טעמ'ט.


אסאך מאל בעט ער פון מיין מאן אסאך טובות, אים צו איינקויפן און ברענגען און טראגן זאכן, און פונקט אין א צייט וואס ער איז גאר שטארק פארנומען, אבער מיין טאטע קען נישט פארשטיין פארוואס מיר שפירן נישט פאר א זכות אים צו העלפן מער, און זיין פארנומען נאר מיט אים די גאנצע צייט.


דאס איז אויסער דעם וואס איך שפיר אז ער איז בכלל נישט מכיר טוב פאר די פילע טובות וואס מיר טוען פאר אים, איבער די כוחות. מיר העלפן אים גאר אסאך אין גאר אסאך וועגן, אבער ער שעצט עס בכלל נישט. מיין מאן איז א גוטער און ער זאגט גארנישט, אבער מיך נעמט עס ארויס פון די כלים.


ווען עס מאכט זיך אז איך דארף אפזאגן מיין טאטע, שפיר איך זייער שלעכט, איך האב מורא, איך ווייס ווי הארב כיבוד אב ואם איז, איך ווייס אז דער אייבערשטער באצאלט מדה כנגד מדה. אבער וויפיל איז די שיעור צו טון פאר כיבוד הורים. כיבוד אב ואם איז א שווערע מצוה, עס קומט נישט צו זיין גרינג, אבער ווי שווער דארף עס זיין? ביז וואו איז דער גבול? איך וויל נאך בלייבן מיט א גוטע טעם אין מויל פון די מצוה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ז סיון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


כיבוד אב ואם האט נישט קיין גרעניץ, וויפיל מען טוט די מצוה - דארף מען נאך און נאך טון; כיבוד אב ואם האט נישט קיין שיעור. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ירושלמי פאה, ג.) מען האט געפרעגט די שאלה פון דעם הייליגן תנא רבי אליעזר: "עַד הֵיכָן הוּא כִּיבּוּד אָב וָאֵם", ביז וויפיל איז א מענטש מחויב צו מכבד זיין זיינע עלטערן? האט רבי אליעזר געענטפערט: "וְלִי אַתֶּם שׁוֹאֲלִין", וואס פרעגט איר מיר, "לְכוּ שָׁאֲלוּ לְדָּמָה בֶּן נְתִינָה", גייט פרעגן דמה בן נתינה, "רֹאשׁ פְּטַרְבּוֹלֵי הָיָה", ער איז געווען פון די גרעסטע גענעראלן אין די מיליטער, "פַּעַם אַחַת הָיְתָה אִמּוֹ מְסֲטַרְתּוֹ", איינמאל האט אים זיין מאמע געשלאגן מיט א שוך, "בִּפְנֵי כָּל בּוּלֵי שֶׁלּוֹ", פאר אלע סאלדאטן וואס זענען געווען אונטער אים, "וְנָפַל קוֹרְדְקוֹן שֶׁלָּהּ מִיָדָהּ", און די שוך איז אראפגעפאלן פון אירע הענט, "וְהוֹשִׁיט לָהּ שֶּׁלֹּא תִּצְטַעֵר", האט ער זיך אראפגעבויגן אויפצוהייבן די שוך און דאס געגעבן פאר זיין מאמע אז זי זאל זיך נישט דארפן אראפבייגן און זיך מצער זיין, מיט דעם האט זיי רבי אליעזר געענטפערט: "נישטא קיין שיעור, מען איז מחויב מכבד זיין טאטע מאמע אפילו עס איז שווער".


א פרוי נאך איר חתנה איז נישט מחויב מיט כיבוד אב ואם, אזוי שטייט אין הלכה (שלחן ערוך יורה דעה סימן רמ, סעיף יז): "הָאִשָּׁה אֵין בְּיָדָהּ לַעֲשׂוֹת" א פרוי האט נישט די מעגליכקייט צו מכבד זיין די עלטערן, "שֶׁהִיא מְשֻׁעְבֶּדֶת לְבַעֲלָהּ" ווייל זי דארף אלעס טון פאר איר מאן, "לְפִיכָךְ הִיא פְּטוּרָה מִכִּבּוּד אָב וָאֵם בְּעוֹדָהּ נְשׂוּאָה", דעריבער איז זי פטור, ווייל זי איז מחויב צו מכבד זיין איר מאן. אבער עס איז א קלארע הלכה (ש"ך, סעיף קטן יט): "אם אין בעלה מקפיד, חייבת בכל דבר שאפשר כמו האיש", אויב איר מאן איז נישט קעגן דאס וואס זי איז איז מכבד איר טאטע - איז זי מחויב מכבד זיין א טאטע פינקט אזוי ווי א מאן איז מחויב זיי צו מכבד זיין, און ווי איר שרייבט איז אייער מאן אן ערליכער און ער איז נישט מקפיד, אדרבא, ער אליין איז זייער מכבד אייערע עלטערן; זאלט איר ווייטער מכבד זיין אייערע עלטערן, און דאס ווערט גערעכנט ביים אייבערשטן ווי מען איז מכבד דעם אייבערשטן אליין.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.