שאלה אין קורצן ענין
#159 - יישר כח פאר'ן מיך ראטעווען פון נסיונות
קדושה, בושה, נסיונות, אפיס

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר די קלארע ענטפער וואס איך האב באקומען אויף די שאלה וואס איך האב געפרעגט וועגן די נסיונות וואס איך האב אין אפיס, איך האב איבערגעליינט דעם בריוו און געווינט צום אייבערשטן, וואס איז די פרוי נעבעך שולדיג אז איך האב נסיונות, פארוואס קומט זיך איר אוועקצושיקן, אבער פון די אנדערע זייט וויל איך זיין ערליך.


איך האב אסאך געוויינט און געבעטן דעם אייבערשטן, ביז עס האט פאסירט א גרויסער נס, אז זי איז צוגעקומען צו מיר און געזאגט אז זי האט זייער הנאה געהאט דא צו ארבעטן, אבער יעצט האט זי באקומען א פארשלאג ערגעץ אנדערש, דערפאר וויל זי וויסן ווי לאנג זי מוז נאך דא בלייבן. איך בין געווארן אזוי איבערגענומען צו זען ווי אזוי דער אייבערשטער האט מיר אזוי שיין געהאלפן. איך האב זיך באדאנקט פאר איר ארבעט און געזאגט אז איך וויל נישט צוריק האלטן אפילו פאר איין טאג, און זי דארף אפילו נישט בלייבן אויסצולערנען א צווייטן איר ארבעט, איך וועל זיך שוין אן עצה געבן.


כאטש וואס זי איז מיר א וויכטיגע ארבייטער, איז אבער מיין אידישקייט נאך מער וויכטיג. איך דאנק דעם אייבערשטן און איך דאנק דעם ראש ישיבה שליט"א פאר'ן העלפן א מענטש וואס ער קען בכלל נישט, און בעיקר פאר די עצה אז ווען עס גייט נישט, דארף מען נישט שטופן און טון ווילדע זאכן, נאר מ'רעדט זיך אויס צום טאטן אין הימל און מ'ווערט געהאלפן.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ו', ערב חג הסוכות, י"ד תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו האסט א גרויסע נס אז דו ביסט פטור געווארן פון דעם נסיון; דער אייבערשטער האט דיר געראטעוועט פון דאס ערגסטע השם ישמרינו.


פון יעצט און ווייטער זאלסטו אכטונג געבן ווי אזוי דו פירסט דיין אפיס; געב אכטונג אויף איסור יחוד, זיץ נישט מיט קיין פרעמדע פרוי אין דיין אפיס און נישט מיט קיין מיידל, עס איז נישט ווערד די גאנצע ביזנעס אויב מען איז עובר אויף איסור יחוד.


אז דו ווילסט מצליח זיין אין דיין געשעפט זאלסטו נעמען דעם אייבערשטן פאר א שיתוף, ווי אזוי נעמט מען דעם אייבערשטן פאר א שיתוף? אז מען פירט די ביזנעס אויף די תורה וועג. מען געבט אכטונג עס זאל זיין קדושה אין אפיס, מען רעדט איידל, מען היט זיך פון הרהורי עבירה, מען פילטערט די קאמפיוטערס, מען געבט אכטונג צו היטן שבת, יום טוב און חול המועד, מען געבט אכטונג נישט וויי צו טון קיינעם, נישט בא'גנב'נען א צווייטן אפילו פחות משוה פרוטה; דעמאלט איז דער אייבערשטער א שותף אינעם געשעפט און עס איז דא גרויס הצלחה.


אינדערפרי ווען דו זאגסט די ברכות השחר זאלסטו שטארק בעטן דעם אייבערשטן: "אַל תְּבִיאֵנוּ לֹא לִידֵי חֵטְא וְלֹא לִידֵי עֲבֵרָה וְעָוׂן וְלֹא לִידֵי נִסָּיוֹן, וְלֹא לִידֵי בִזָּיוֹן", זאלסט שטארק בעטן דעם אייבערשטן ער זאל דיר היטן פון עבירות און פון נסיונות; נאר מיט תפילה קען מען זיך ראטעווען פון דעם יצר הרע. און אז מען איז שטארק, עס בלייבט א נסיון - דעמאלט ווערט מען געראטעוועט פון בזיונות. דער רבי האט אמאל זייער חוזק געמאכט פון די עקלדיגע עבירה, אזוי ווי רבי נתן ברענגט (שיחות הר"ן, סימן דש): "פַּעַם אַחַת הִתְלוֹצֵץ מִזֶּה וְאָמַר שֶׁעַל זֶה מְבַקְּשִׁים בְּכָל יוֹם אַל תְּבִיאֵנִי לִידֵי נִסָּיוֹן וְלֹא לִידֵי בִּזָּיוֹן, וְאָמַר בְּזוֹ הַלָּשׁוֹן: 'אָדֶער אַ נִסָּיוֹן אָדֶער אַ בִּזָּיוֹן'", ווייל אז עס ווערט אויס נסיון ווערט בזיונות; היינט קען מען ממש זען דעם רוח הקודש פון רבי'ן, די וועלט איז אזוי פארגעשריטן, ווען עס גייט ארויס א בילד פון איינעם ווי ער דריידט זיך אויף שמוציגע פלעצער וכו' - ווערט ער אין איין רגע פארשעמט פאר די גאנצע וועלט.

#158 - וואס טו איך ווען בחורים רעדן צו מיר ניבול פה?
שידוכים, קדושה, ניבול פה, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור, און עס מאכט זיך צומאל אז בחורים רעדן צו מיר ניבול פה, וואס זאל איך טון?

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בראשית, כ"ה תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס מאכסטו זיך אזוי תמ'עוואטע, דו פרעגסט וואס דו זאלסט טון?


וואס וואלסטו געטון ווען בחורים ווילן דיר ברענען מיט פייער? וואס וואלסטו געטון ווען מען וויל דיר שטעכן מיט מעסערס? וואס וואלסטו געטון ווען מען קומט צו דיר און מען וויל דיר פאר'סמ'ען? - וואלסט דעמאלט אויך געפרעגט וואס צו טון, אדער וואלסט אליינס געוואוסט וואס צו טון?


רעדן ניבול פה אדער הערן ניבול פה איז ערגער ווי ווערן פארברענט און צעשטאכן. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות ניבול פה, סימן ג): "בַּעֲווֹן נִבּוּל פֶּה", דורך די עבירה פון רעדן ניבול פה, "צָרוֹת וּגְזֵרוֹת מִתְחַדְּשׁוֹת", קומען ביטערע צרות און נייע שלעכטע גזירות אויף די וועלט; "וּבַחוּרֵי יִשְׂרָאֵל מֵתִים חַס וְשָׁלוֹם", יונגע קינדער שטארבן חס ושלום, "וִיתוֹמִים וְאַלְמָנוֹת צוֹעֲקִים וְאֵינָם נַעֲנִין", אלע שרייען און קיינער הערט נישט זייער געשריי.


איך בעט דיר זייער, אנטלויף פון חברים וואס רעדן ניבול פה, מען פארלירט אלעס דורך ניבול פה. דער רבי זאגט (שם, סימן ד): "הַמְנַבֵּל פִּיו, אֲפִילּוּ חוֹתְמִין עָלָיו גְּזַר דִּין שֶׁל שִׁבְעִים שָׁנָה לְטוֹבָה, הוֹפְכִין עָלָיו לְרָעָה", ווער עס רעדט ניבול פה, אפילו מען האט אים פארזיגלט א גוטע גזירה פאר זיבעציג יאר, צערייסט מען די גוטע גזירה און ער ברענגט אויף זיך שלעכטס, "גַּם מַעֲמִיקִין לוֹ גֵּיהִנּוֹם", אויך אז מען רעדט ניבול פה מאכט מען זיך טיפער דעם גיהנום.


אז דו וועסט נישט רעדן קיין ניבול פה און דו וועסט נישט הערן רעדן ניבול פה זאג איך דיר צו דו וועסטו זוכה זיין צו טרעפן דיין שידוך בקרוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#157 - ווי אזוי ווער איך פטור פון פחדים, נאך די בלבולים וואס מ'האט אויף מיר געמאכט?
קדושה, פחדים, בלבולים, חשדות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור פון אכצן יאר, איך הער אסאך די שיעורים, און איך ליין אסאך די בריוו אין "עצתו אמונה" און די גליונות, און איך בין זיך זייער מחי' דערמיט.


איך האב זייער מורא געהאט צו שרייבן די שאלה, ווייל דער אמת ווייסט נאר דער אייבערשטער, איך האף אבער אז דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר גלייבן און מיר קענען העלפן.


פאר צוויי יאר צוריק האט מען געמאכט אויף מיר א פאלשע בלבול אז איך האב געטשעפעט קינדער, און מ'האט אריינגעגעבן קעגן מיר א קלאגע ביי די פאליציי, דער אייבערשטער ווייסט אז די גאנצע בלבול איז דורכאויס פאלש, איך האב אסאך געבעטן דעם אייבערשטן אז עס זאל דורכגיין בשלום און ס'זאל גארנישט פאסירן שלעכטס צו מיר, און ברוך ה' אז אלעס האט זיך טאקע מסדר געווען מיט א גוטע ענדע, און פון דעמאלט האב איך זיך נאך מער געשטארקט צו דינען דעם אייבערשטן און מצליח זיין אין לעבן.


איין זאך איז מיר אבער געבליבן פון די גאנצע מעשה, דאס איז שטארקע פחדים. זייט דעמאלט ציטער איך זיך צו דרייען צווישן מענטשן, ובפרט וואו ס'איז דא קינדער, ווייל איך ציטער אז מ'זאל מיר נישט ווידער חושד זיין מיט פאלשע בלבולים. למשל ווען איך קום אהיים און קינדער שפילן זיך אויף די טרעפ, וועל איך ענדערש בכלל נישט אהיימגיין נאר ווארטן ביז גאר שפעט ווען ס'וועט שוין נישט זיין דארט קיין קינדער, און דאס מאכט מיר זייער שווער דאס לעבן.


איך שטארק זיך מיט תפלה און התבודדות, איך פרוביר צו לערנען יעדן טאג ח"י פרקים משניות, כאטש וואס איך קום נישט אן דערצו יעדן טאג בין איך אבער מקפיד צו לערנען יעדן טאג ווייניגסטנס דריי פרקים.


דער ראש ישיבה שליט"א רעדט אסאך אז קינדער דארפן אכטונג געבן פון שלעכטע מענטשן, מ'דארף אבער אפשר אויך טראכטן פון דעם אז מ'קען באשולדיגן אומשולדיגע מענטשן מיט פאלשע בלבולים.


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט האבן פאר מיר חיזוק און הדרכה ווי אזוי זיך צו פירן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בראשית, כ"ה תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז מען האט דיר אומזיסט חושד געווען, מען האט געמאכט א מעשה אויף דיר און עס איז נישט אמת - ביסטו זייער חשוב אין הימל, דער הייליגער תנא רבי יוסי וויל זיין מיט דיר און האבן א חלק מיט דיר. די הייליגע חכמים זאגן (שבת קיח:) רבי יוסי זאגט: "יְהֵא חֶלְקִי מִמִּי שֶׁחוֹשְׁדִין אוֹתוֹ וְאֵין בּוֹ", איך וויל האבן א חלק מיט די וואס מען איז זיי חושד און עס איז נישט אמת; ווייל ווען מען איז חושד איינעם אומזיסט ווערט יענער פארשעמט און ער ווערט אויסגערייניגט פון אלע זינד.


יעצט דארפסטו שוין נישט פאסטן צו פאררעכטן וואס דו דארפסט פאררעכטן, דו ביסט אפגעקומען מיט דעם אלע דיינע זינד, דו האסט זוכה געווען צו תשובה טון. ווייל ווען מען ווערט פארשמעט און מען שווייגט אפ, מען גייט ווייטער אן מיט עבודת השם יתברך - דאס איז ריכטיג תשובה. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ו): "וְעִקַּר הַתְּשׁוּבָה כְּשֶׁיִּשְׁמַע בִּזְיוֹנוֹ, יִדּם וְיִשְׁתֹּק", אז מען הערט ווי מען פארשעמט און מען שווייגט אפ, דאס איז דער עיקר ווי אזוי מען טוט תשובה.


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך שטארקן מיט אלע דיינע כוחות ווייטער צו לערנען און דאווענען; שטארק זיך אויף די פחדים, גיי יא צווישן קינדער און האב נישט מורא פון קיינעם אויף די וועלט.


אז מען איז חושד אומזיסט און מען דערהאלט זיך, מען דינט ווייטער דעם אייבערשטן - באקומט מען א גרויסע שכר. די הייליגע חכמים זאגן (מגילה י ע"ב; ועיין בעל הטורים בראשית טו, ו) אז תמר האט מען חושד געווען אז זי האט געטון אן עבירה, דעריבער איז זי געבענטשט געווארן אז משיח קומט ארויס פון איר; אזוי אויך חנה האט מען חושד געווען (ברכות לא:), דערפאר האט זי באקומען א זון א צדיק, שמואל הנביא, וואס איז אזוי גרויס ווי משה רבינו און אהרן הכהן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#156 - ווי אזוי קען איך דרוקן חידושי תורה?
קדושה, הפצה, הדפסה, חידושי תורה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געהערט פון ראש ישיבה שליט"א אז דער רבי האט געוואלט מיר זאלן שרייבן חידושי תורה, אדער כאטש צו צוזאמנעמען חידושי תורה. דאס האט מיר געמאכט טראכטן צוזאמצונעמען עצות אויף אמונה אדער אויף שמירת הברית פון ספרי ברסלב, איך זע אבער אז ס'וועט נישט זיין געהעריג מסודר ווי עס דארף צו זיין. אפשר קען מען דער ראש ישיבה שליט"א געבן א וועג ווי אזוי איך קען דאס מאכן אויף ריכטיגן אופן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תצא, ה' אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די בעסטע זאך פאר דיין תיקון, אז דו זאלסט נעמען די אלע ספרים און קונטרסים וואס מוהרא"ש האט געשריבן אויף שמירת הברית, אויף אמונה און אויף אנדערע נושאים און דו זאלסט דאס דרוקן און פארשפרייטן פאר אלעמען; דאס וועט זיין דיין גרעסטער תיקון, מיט דעם וועסטו מקיים זיין וואס דער הייליגער רבי זאגט מען זאל צאמנעמען חידושי תורה.


דער רבי זאגט (ספר המידות, אות ניאוף, סימן מא): "תִּקּוּן לְהוֹצָאַת זֶרַע לְבַטָּלָה - שֶׁיִּשְׁתַּדֵּל לְהַחֲזִיר בְּנֵי אָדָם בִּתְשׁוּבָה", ווי אזוי קען מען פאררעכטן די עבירה פון פגם הברית? אז מען ברענגט צוריק מענטשן צום אייבערשטן; עס איז נישטא קיין גרעסערע זאך וואס א מענטש קען טון צו פאררעכטן זיינע נישט גוטע מעשים, ווי עוסק זיין אין הפצה. אזוי ווי עס שטייט אין זוהר הקדוש (תרומה קכח:): "תָּא חֲזֵי, כָּל מַאן דְּאָחִיד בְּיָדָא דְּחַיָּיבָא וְאִשְׁתָּדַּל בֵּיהּ, לְמִשְׁבַק אָרְחָא בִּישָׁא", קום און זע, זאגט דער הייליגער זוהר: א מענטש וואס ברענגט צוריק זינדיגע מענטשן צום אייבערשטן, "אִיהוּ אִסְתַּלָּק בִּתְלַת סִלּוּקִין, מַה דְּלָא אִסְתַּלָּק הָכִי בַּר נָשׁ אַחֲרָא. גָּרִים לְאַכְפְּיָיא סִטְרָא אַחֲרָא וְגָרִים דְּאִסְתָּלַּק קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא בִּיקָרֵיהּ. וְגָרִים לְקַיְּימָא כָּל עָלְמָא בְּקִיּוּמֵיהּ לְעֵילָּא וְתַתָּא", דער מענטש איז זוכה ארויף צו גיין צו א פלאץ וואס קיין שום מענטש איז נישט זוכה; דער מענטש נעמט אוועק טומאה פון די וועלט און ער מאכט אז דעם אייבערשטנ'ס נאמען זאל ווערן געהייליגט אויף די וועלט, און דער מענטש איז גורם אז אלע וועלטן שטייען אויף זיין זכות. "וְזָכֵי לְמֵחֲמֵי בְּנִין לִבְנוֹי", ער איז זוכה צו זען קינדער און אייניקלעך, "וְזָכֵי בְּהַאי עָלְמָא, וְזָכֵי לְעָלְמָא דְּאָתֵי", און ער איז זוכה צו אלע גוטע זאכן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, "כָּל מָארֵי דִּינִין, לָא יַכְלִין לְמֵידָן לֵיהּ, בְּהַאי עָלְמָא וּבְעָלְמָא דְּאָתֵי", קיינער קען אים נישט שלעכטס טון, נישט אויף די וועלט און נישט אויף יענע וועלט, "עָאל בִּתְרֵיסַר תַּרְעֵי, וְלֵית מַאן דְּיִמְחֵי בִּידֵיהּ", ער גייט אריין אין דרייצן טויערן פון שערי רחמים און קיינער קען אים נישט צוריק האלטן.


עס איז א גרויסע זאך צו מחדש זיין חידושי תורה אבער נישט אלע חידושי תורה קען מען דרוקן; אמאל קען מען מיט חידושי תורה אראפ ווארפן א צווייטן אין יאוש, אמאל קען מען מרחק זיין אנדערע מיט חידושי תורה, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן יט): "וּבְחִדּוּשִׁין דְּאוֹרַיְתָא שֶׁמְּחַדְּשִׁין", ווען מען איז מחדש חידושי תורה, איז מען אין א גרויסע סכנה, "יְכוֹלִים לַעֲבֹר מַמָּשׁ גָנֹב וְנָאֹף וְרָצֹחַ בְּכָל פַּעַם, בְּכָל רֶגַע, רַחֲמָנָא לִצְלָן", מען קען צוקומען צו עובר זיין אויף די ערגסטע זאכן, דער אייבערשטער זאל אפהיטן; מען קען אראפ ווארפן אנדערע.


דעריבער אז דו ווילסט פאררעכטן דיינע מעשים זאלסטו דרוקן דעם הייליגן רבינ'ס ספרים, ובפרט די קונטרסים און ספרים וואס מוהרא"ש האט געשריבן; די חידושי תורה הייבט אויף נשמות ישראל, עס ברענגט אריין א האפענונג אין אידישע קינדער, עס ווייזט פאר יעדן איינעם אז עס איז דא א וועג צוריק צו קומען צום אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#155 - ווי אזוי פאררעכט מען די עבירות וואס מ'האט פוגם געווען?
קדושה, לימוד התורה, תפילה והתבודדות, תשובה, עבירות, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב יעצט געליינט א קונטרס פון מוהרא"ש זי"ע, וואו ער ברענגט זייער שארפע מאמרים פון הייליגן רבי'ן איבער פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה, רחמנא ליצלן. האב איך געוואלט פרעגן, הגם אז מיט די חיזוק פון ראש ישיבה שליט"א בין איך זיך מתגבר און איך געב אכטונג אויף מיינע אויגן, כאטש וואס איך האב נישט געגלויבט אמאל אז איך וועל דאס נאך קענען באווייזן, וויל איך אבער וויסן ווי אזוי מ'קען תשובה טון אויף לשעבר, אויף די שלעכטע זאכן וואס איך האב אמאל עובר געווען.


דער רבי זאגט דאך אז ס'ווערן באשאפן פון דעם כוחות הטומאה וואס לויפן נאך דעם מענטש אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, איז דא א וועג ווי אזוי מבטל צו זיין די כוחות הטומאה, אדער איז דאס שוין פארפאלן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת כי תצא, ד' אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער אייבערשטער האט רחמנות געהאט אויף אונזער דור און אראפ געשיקט דעם הייליגן רבינ'ס נשמה אויף די וועלט, וואס ער הייבט אויף אלע נשמות וואס זענען אראפגעפאלן אין די עבירה און דורך זיינע עצות ברענגט ער זיי אלע צוריק צום אייבערשטן.


נאר דער רבי האט די כח ארויס צו נעמען די וואס זענען אריין געפאלן אין די עבירה פון פגם הברית; ווייל די עבירה פון פגם הברית איז גאר א גרויסע עבירה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדה יג:): "כָּל הַמוֹצִיא שִׁכְבַת זֶרַע לְבַטָּלָה חַיָיב מִיתָה", דער וואס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן - איז חייב מיתה. נאך זאגן חז"ל (שם) ווער עס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה, "כְּאִילוּ שׁוֹפֵךְ דָמִים", איז אזוי ווי איינער איז עובר אויף רציחה און שפיכות דמים. אזוי אויך: "כְּאִילוּ עוֹבֵד עֲבוֹדַת כּוֹכָבִים", עס איז אזוי ווי ער דינט עבודה זרה רחמנא לצלן.


די עבירה פון פגם הברית איז זייער א גרויסע עבירה, עס איז ערגער פון אלע עבירות; אזוי ווערט גע'פסק'נט אין שלחן ערוך (אבן העזר סימן כג, סעיף א): "עָוֹן זֶּה חָמוּר מִכָּל עֲבֵירוֹת שֶׁבַּתּוֹרָה", די עבירה איז הארבער פון אלע עבירות אויף די וועלט, מען פארלירט אלעס דורך די עבירה, מען ווערט קראנק, אלט און שוואך. דער שאדן וואס דאס ברענגט אויפ'ן מענטש איז געפערליך, אזוי ווי עס ווערט געברענגט אין שלחן ערוך (אורח חיים, סימן רמ, סעיף יד): ווען מען איז פוגם בברית - "זִקְנָה קוֹפֶצֶת עָלָיו, וְכֹחוֹ תָּשַׁשׁ" - ווערט מען אפגעשוואכט, פארעלטערט און מען פארלירט די כוחות. אזוי אויך: "עֵינָיו כֵּהוֹת, וְרֵיחַ רַע נוֹדֵף מִפִּיו", די אויגן ווערט אפגעשוואכט און עס הייבט אן גיין א שלעכטע גערוך פון מויל; "וְשַׂעַר רֹאשׁוֹ וְגַבּוֹת עֵינָיו וְרִיסֵי עֵינָיו נוֹשְׁרִים וְכוּ'", די האר פון קאפ פאלט ארויס, "וְהַרְבֵּה כְּאֵבִים חוּץ מֵאֵלּוּ בָּאִים עָלָיו", און עס ברענגט אסאך ווייטאג אויפ'ן מענטש.


דאס איז אויסער דעם וואס מען פארלירט די פרנסה; דער זוהר הקדוש זאגט (פנחס, רמד:): "מַאן דִּמְזַלְזֵל בְּפִרוּרִין דְּנַהֲמָא, עֲנִיּוּתָא רָדִיף אֲבַּתְרֵיהּ", ווער עס איז ווארפט אראפ ברעקלעך פון ברויט וועט זיין אן ארעמאן, "כָּל שֶׁכֵּן מַאן דִּמְזַלְזֵל בְּפִירוּרִין דְּמוֹחָא", איז דאך זיכער אז דער וואס ווארפט ארויס די טראפלעך פון מח, מען איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן - פארלירט מען דאס מזל און מען ווערט אן ארעמאן.


דאס איז אויסער דעם וואס מען באקומט שונאים; מען באשאפט קליפות וואס זענען זיך נוקם אינעם מענטש, זיי מאכן שרעקליכע יסורים. דער רבי זאגט (ספר המידות, אות נאוף, סימן כו): "עַל יְדֵי הוֹצָאַת זֶרַע לְבַטָּלָה", ווען מען זינדיגט אין די עבירה פון פגם הברית, מען איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן, "בּוֹרֵא קְלִפּוֹת", טוט מען באשאפן קליפות, "הַמִּתְלַבְּשִׁים בִּבְנֵי אָדָם מִתְנַגְּדִים וְחוֹלְקִים עָלָיו", די קליפות גייען אריין אין מענטשן, זיי קריגן זיך מיט'ן מענטש, "וְעוֹשִׂין לוֹ יִסּוּרִין", און זענען אים מצער.


דאס איז אויסער וואס מען פארלירט אלע ליכטיגקייטן; עס ווערט טונקל, מען שפירט נישט דעם אייבערשטן. די אמונה קילט זיך אפ; מען דריידט זיך ארום מיט קשיות אויף די אמונה, מען גייט ארום מיט שלעכטע געדאנקען, ביז מען וויל מער נישט לעבן. מען ווערט א בייזער מענטש, מען ווערט בעצבות ומרה שחורה, מען פארלירט אלעס אין די וועלט. מען שפירט ביי זיך וואס דער זוהר הקדוש זאגט (וישב קפח ע"א; ויחי ריט.): "מַאן דְאוֹשִׁיד זַרְעָא בְּרֵיקַּנְיָא חַס וְשָׁלוֹם, אֵין מוֹעִיל תְּשׁוּבָה", ווער עס איז מוציא זרע לבטלה העלפט נישט קיין תשובה; מען שפירט זיך אויסגעשלאסן פון אלעס, מען גייט ארום מיואש.


נאכן הערן אזעלכע זאכן, איז דאך זייער געפערליך; ווי הייבט מען אן? וואס קען מען טון אז מען האט ליידער יא עובר געווען אויף די עבירה? וואס קען מען טון נישט צו באקומען די אלע שרעקליכע שטראפן? אויף דעם האט דער אייבערשטער רחמנות געהאט אויף אונז און אראפ געשיקט דעם הייליגן רבינ'ס נשמה אויף די וועלט, וואס ער הייבט אונז אויף פון די נידריגסטע פלעצער און מיט זיינע עצות ברענגט ער אונז צוריק צום אייבערשטן.


דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עא): "קיינער פארשטייט נישט פשט אין דעם זוהר, נאר איך, און איך זאג אז עס העלפט יא תשובה, אפילו איינער וואס האט אסאך געזינדיגט קען נאך יא תשובה טון און קען אלעס פאררעכטן"; אז מען וועט פרעגן: 'ווי קען זיין אזא זאך אז דער רבי זאגט עס העלפט יא תשובה נאכדעם וואס אלע ספרים זאגן אז עס העלפט נישט קיין תשובה?' דאס פרעגט רבי נתן (ליקוטי הלכות תפילין הלכה ד, אות ד): "ווי קען זיין אזא זאך אז דער זוהר הקדוש זאגט אז ווען א מענטש איז פוגם בברית העלפט נישט קיין תשובה, און דער רבי זאגט אז עס העלפט יא תשובה?" זאגט רבי נתן, "באמת העלפט תשובה אויף יעדע עבירה, עס איז נישט דא קיין עבירה וואס מען זאל נישט קענען תשובה טון דערויף, נאר וויבאלד די עבירה פון פגם הברית איז זייער א גרויסע עבירה, ווייל ווען א מענטש איז פוגם בברית רייסט ער זיך אפ פונעם אייבערשטן, דערפאר, ווען דער מענטש וויל תשובה טון שטעלט מען אים אונטער אזא שרעקליכע נסיון, דער נסיון איז אז מען זאגט אים ער איז שוין דערנאך, ער דארף הערן ווי מען זאגט אים 'דו קענסט שוין נישט תשובה טון'; אויב האט ער שכל און ער זאגט 'עס גייט מיר גארנישט אן, איך גיי נישט אוועק פונעם אייבערשטן אויף קיין שום פאל, צי מען דארף מיר יא צי מען דארף מיר נישט, איך פונעם אייבערשטן וועל זיך קיינמאל נישט אפטיילן, איך נעם זיך פאר מער נישט צו זינדיגן, נישט קיין חילוק צי איך וועל יא ווערן א צדיק צי נישט, נישט קיין חילוק צי איך וועל מיך דארפן מוטשען מיין גאנץ לעבן אדער נישט', אזא איינער וועט זוכה זיין תשובה צו טון. אבער דער וואס האט נישט קיין שכל און זאגט 'איך קען שוין נישט תשובה טון, איך בין דערנאך', בלייבט ער אינדרויסן השם ישמרינו".


דעריבער בעט איך דיר זייער, שטארק זיך ווייטער מיט שמירת עינים, היט אפ דיינע אויגן נישט צו קוקן עבירות און היט זיך פון טון עבירות - וועסטו אלעס פאררעכטן, בפרט אז דו וועסט אנהייבן לערנען די הייליגע תורה - וועסטו מבטל זיין אלע קליפות. נישטא נאך א זאך וואס זאל פארברענען די קליפות ווי די הייליגע תורה, ווען מען לערנט די הייליגע תורה ווערן די קליפות בטל ומבוטל כעפרא דארעא, זיי ווערן אויס, ווי די שטויב פון די ערד. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי ראש השנה פרק ד, הלכה ח): "כֵּיוָן שֶׁקִּבַּלְתֶּם עֲלֵיכֶם עוֹל תּוֹרָה - מַעֲלֶה אֲנִי עֲלֵיכֶם כְּאִילוּ לֹא חֲטָאתֶם מִיְמֵיכֶם", ווען א מענטש איז מקבל אויף זיך צו לערנען די הייליגע תורה רעכנט אים דער אייבערשטער אזוי ווי ער האט קיינמאל נישט געזינדיגט.


דאס ערשטע זאך זאלסטו אנהייבן לערנען משניות; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך", וועט ער סוף כל סוף ארויס גיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


מוהרא"ש זאגט אז די שיחה גייט ארויף אויף ח"י פרקים משניות; אפילו איינער וואס איז נעבעך אריין געפאלן אין שמוציגע מעשים, אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו זאגן יעדן טאג ח"י פרקים משניות, וועט אים די תורה ארויס נעמען פון זיינע נישט גוטע מעשים.


נאכדעם זאלסטו זיך מאכן א שיעור אין גמרא; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ריד): "תַּלְמוּד בְּגִימַטְרִיָּא אוֹתִיּוֹת שֶׁל שְׁמָהּ לִילִית, עַל כֵּן יֵשׁ כֹּחַ בְּלִמּוּד הַתַּלְמוּד לְהַכְנִיעַ אוֹתָהּ", תלמוד באטרעפט די זעלבע ווי די נאמען פון די קליפה וואס מאכט א מענטש זינדיגן אין פגם הברית, דערפאר אז מען לערנט גמרא איז מען מכניע די קליפה; אפילו דו פארשטייסט נישט אין אנהייב וואס דו לערנסט, ניטאמאל עברי מיט טייטש קענסטו, זאלסטו ווייטער לערנען, אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עו): "אפילו מען פארשטייט נישט דאס לערנען, זאל מען ווייטער לערנען, מען זאל זאגן די ווערטער ביז מען וועט זוכה זיין צו פארשטיין".


נאכדעם זאלסטו זיך מאכן א שיעור אין תיקוני זוהר; דער הייליגער אריז"ל האט געגעבן א תיקון פאר א בעל תשובה וואס האט געבעטן א תיקון פאר עבירות, ער זאל זאגן יעדן טאג אפאר בלאט פון ספר התיקונים; ווען מען זאגט די ווערטער פון תיקוני זוהר וואשט עס אפ דעם מענטש פון אלע פלעקן.


ועל כולם זאלסטו זיך שטענדיג מתודה זיין; יעדן טאג זאלסטו מאכן א צייט וואס דו וועסט דערציילן דעם אייבערשטן אלעס וואס דו האסט געטון, דאס וועט ארויסנעמען די עבירות פון דיינע ביינער. ווען א מענטש זינדיגט ווערן איינגעקריצט די עבירות אין זיינע ביינער, אזוי ווי עס שטייט (יחזקאל לב, כז): "וַתְּהִי עֲוֹנוֹתָם [חֲקוּקָה] עַל עַצְמֹתָם", און דאס גייט נישט ארויס נאר דורך דעם וואס מען איז זיך מתודה (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ד). זאג דעם אייבערשטן אלעס וואס דו האסט געטון, שעם זיך נישט צו דערציילן יעדע פרט און פרט און בעט אים: "רבונו של עולם זיי מיר מוחל, פארגעב מיר מיינע זינד, איך וויל זיין גוט; איך האב חרטה וואס איך האב געטון, איך זאג דיר צו אייבערשטער איך גיי עס מער נישט טון, האב רחמנות אויף מיר, העלף מיר איך זאל קענען זיין שטארק נישט צו טון מער קיין עבירות".


דאס זאלסטו טון יעדן טאג; א גאנצן טאג זאלסטו זיין פרייליך, נאר איין צייט אין טאג זאלסטו זיך מתודה זיין און צעברעכן דיין הארץ. וועסטו זוכה זיין אויסצומעקן אלעס וואס דו האסט געטון.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#154 - ווי אזוי זע איך זיך ארויס פון ביטערע עבירות?
קדושה, תשובה, עבירות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אלעס וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט מיר געהאלפן אין לעבן, איך בין שולדיג מיין גאנץ לעבן פאר'ן ראש ישיבה.


אלס בחור האב איך פלייסיג געלערנט אין ישיבה, געענדיגט אסאך מאל משניות, אסאך דפים גמרא, און נאך אסאך. ווען איך האב חתונה געהאט האב איך אנגעהויבן שווער צו ארבעטן, און איך האב מער נישט חשק צום לערנען ווי אמאל, און עס ווערט נאך שוואכער און שוואכער. כמעט וואס איך עפן נישט קיין משניות, נאר צוויי לימודים האלט איך שטארק, דאס איז די בלאט גמרא און מעביר סדרה זיין יעדן טאג. אין א גוטע טאג קען איך אויך זאגן תיקון הכללי, און צומאל אביסל תהלים און משניות.


ליידער האט דער יצר הרע זיך זייער געשטארקט אויף מיר לעצטנס, איך פרוביר צו לעבן מיט מיין ווייב, אבער עס העלפט מיר ליידער נישט, איך זינק אין די נ' שערי טומאה און נאך מיט א שמיץ אריבער, איך גיי צו אלע שלעכטע פלעצער, ס'האט זיך אנגעהויבן נאר מיט אביסל קלייניקייטן, און צוביסלעך איז עס געגאנגען ווייטער און ווייטער ביז צו דאס ערגסטע רחמנא ליצלן, און יעצט איז שוין ליידער נעשה לו כהיתר, עס קלאפט מיר שוין אפילו נישט דאס הארץ.


אבער אז מוהרא"ש האט געשריבן אין זיינע ספרים אז מ'קען תשובה טון אפילו אויף נשג"ז, מיינט דאס אז איך קען נאך האבן א תיקון, די פילע דרשות וואס איך האב געהערט שרייען מיר אין קאפ אז איך זאל שוין אויפהערן מיט די עבירות ווייל מיין סוף וועט זיין ביטער, איך זאל תשובה טון באצייטנס. די חז"ל'ן וואס איך האב געהערט אז א מענטש באהאלט זיך מיט עבירות אבער דער אייבערשטער וועט אים מפרסם זיין אויף די גאנצע וועלט, דאס האקן מיר אין קאפ און לאזן מיר נישט מנוחה.


איך האב א שיינע משפחה, וואס איז מיין טייערע ווייב שולדיג אז איר מאן קען זיך נישט באהערשן? כאטש וואס איך האב שוין געהערט אלע דרשות און עצות, וויל איך אבער אנגעהויבן פון יעצט א נייע לעבן, ווי אזוי מאכט מען אבער דאס?


איך בין שוין געווען אסאך מאל אין אומאן, און איך פאר אי"ה אויך דאס יאר אויף ראש השנה, און איך שעם זיך פון הייליגן רבי'ן צו ווייזן מיין פנים ווי אזוי דאס יאר איז מיר אריבער, אזוי שרייבנדיג די שורות ווער איך רויט פאר בושה.


איך בעט דעם ראש ישיבה מיט'ן גאנצן הארץ אז איך דארף א תיקון, איך דארף א תשובה, איך דארף א וועג ארויס פון מיינע ביטערע נארישע לעבן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שופטים, כ"ט מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויי און ביטער איז דיר, וויי און ביטער איז פאר דיין נשמה; שעם זיך אז דו גייסט זינדיגן מיט פרעמדע פרויען, שעם זיך! נאכדעם וואס דער אייבערשטער האט דיר געגעבן א טייערע פרוי גייסטו זיך באהאלטן, טון עבירות מיט גוי'טעס?! שעם זיך, ווען דער אייבערשטער געבט דיר אלעס אין לעבן פארקויפסטו דיין לעבן פאר'ן שטן.


הענט און פיס ציטערן מיר פון ווען איך האב געליינט דיין בריוו; ווי קען א איד אזוי אראפפאלן? ווי קען מען אזוי פארלירן די שכל און אפלאזן א זיסע לעבן? ווי קען מען אפלאזן די מתנה, די ווייב וואס דער אייבערשטער האט געגעבן און גיין מיט עקלדיגע גרויליגע גוי'טעס טון עבירות?! וואס וועסטו ענטפערן ווען דו וועסט שטיין פאר'ן בית דין של מעלה און מען וועט אפיר נעמען אלע דיינע מעשים? וואס וועסטו ענטפערן פאר'ן אייבערשטן? וואו וועסטו זיך קענען פארשטעקן פאר בושה?!


טו תשובה, אז נישט וועט זיין זייער ביטער; מיין נישט אז מען קען זיך באהאלטן פונעם אייבערשטן. דער אייבערשטער זאגט (ירמיה כג, כד): "אִם יִסָּתֵר אִישׁ בַּמִּסְתָּרִים וַאֲנִי לֹא אֶרְאֶנּוּ, נְאֻם ה'", ווי קען זיך א מענטש באהאלטן פון מיר? "הֲלוֹא אֶת הַשָּׁמַיִם וְאֶת הָאָרֶץ אֲנִי מָלֵא נְאֻם ה'", דער אייבערשטער איז דאך איבעראל.


מיין נישט אז מען קען זיך באהאלטן טון עבירות און דאס וועט בלייבן א סוד. דער אייבערשטער זאגט (איוב כד, טו): "וְעֵין נֹאֵף שָׁמְרָה נֶשֶׁף לֵאמֹר לֹא תְשׁוּרֵנִי עָיִן", די בעלי עבירות זאגן 'מיר וועלן ווארטן עס זאל ווערן נאכט דעמאלט וועלן מיר טון עבירות; מיר וועלן גיין אין באהאלטענע פלעצער אז קיינער זאל אונז נישט זען'. זאגן חכמינו זכרונם לברכה (במדבר רבה ט, א): "הַנּוֹאֵף אוֹמֵר אֵין בְּרִיָה יוֹדַעַת בִּי, לְפִי שֶׁכָּל מַעֲשָׂיו אֵינָן אֶלָּא בַּחשֶׁךְ", א מענטש מיינט טאקע אז ער קען זיך באהאלטן פונעם אייבערשטן, "וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְפַרְסְמָן בָּעוֹלָם", דער אייבערשטער פארשעמט אים אויף דער גאנצע וועלט.


אז דו וועסט תשובה טון וועט דיר גוט זיין, דער אייבערשטער וועט דיר מוחל זיין, אבער אז דו וועסט ווייטער אנגיין מיט זנות וועסטו באקומען א שווערע קלאפ; דיין ווייב וועט דיר אפלאזן, דיינע קינדער וועלן נישט קוקן אויף דיר, דו וועסט זיין פארשעמט אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.

#153 - ווי אזוי קען מען צערייסן דעם הייליגן גליון?
חינוך הילדים, קדושה, ספרי ברסלב, התנגדות, גליון

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געהערט לעצטנס א שיעור וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט גערעדט איבער דעם "גליון היכל הקודש", האב איך זיך געוואלט באדאנקען פאר'ן גליון, און זייער בעטן אז מ'זאל ווייטער שרייבן אזוי ווי ביז יעצט, דאס איז מיין גליון, דאס האט געראטעוועט מיין לעבן.


טאקע יענער גליון [פרשת נח תשע"ט] וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט גערעדט דערפון, וואו ס'איז געשטאנען דער בריוו איבער א קינד וואס דער שכן האט אים אנגערירט נישט בצניעות, האט געראטעוועט מיין משפחה.


ווען איך קום אין בית המדרש אום שבת האב איך קוים כח צו דאווענען, איך קען נישט קוקן קיין גליונות, אבער איין שבת נאכ'ן דאווענען האב איך געזען ווי מיין 9 יעריג אינגל איז זייער בלאס און דערשראקן, איך האב אים געפרעגט צי ער פילט נישט גוט, האט ער מיר געזאגט אז אלעס איז גוט, איך האב אבער געזען אז עפעס טויג נישט, האב איך אים גערופן פריוואט אין די זייט און אים געפרעגט וואס גייט פאר, ער האט גארנישט געענטפערט נאר ארויסגענומען פון טאש דעם גליון, עס איז געווען געקנייטשט צו דעם בריוו, און ער ווייזט מיר עס.


איך האב זיך פארטיפט אין דעם בריוו און ס'איז מיר שלעכט געווארן, אבער אין די זעלבע צייט איז מיר גוט געווארן, אז איך בין געוואויר געווארן וואס גייט פאר. ברוך ה' אז ס'איז נאך געווען אנהויב פון א מעשה, וואס וואלט זיך געקענט ציען לאנג און זיך ענדיגן געפערליך, ברוך ה' אז מ'האט עס געקענט מסדר זיין באצייטנס און געראטעוועט מיין זון.


זייט דעמאלט האב איך אנגעהויבן הערן די שיעורים, און מיין גאנצע שטוב האט זיך געטוישט. יעצט האב איך געהערט אויפ'ן שיעור אז ס'דא מענטשן וואס שרייען אויפ'ן גליון אז ס'איז ניבול פה, דעריבער וויל איך אייך בעטן ברחמים איר זאלט זיי לאזן ווייטער שרייען, אבער איר זאלט ווייטער אנגיין מיט די הייליגע ארבעט צו ראטעווען אידישע קינדער פון טויט. ווי גערעכט זענט איר אז נאר א מנול וועט שרייען אויף דעם, ווייל ער האט מורא מ'וועט אים כאפן.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ראה, כ"א מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו לערנסט אויס דיינע קינדער זיי זאלן אכטונג געבן פון מנולים, זיי זאלן נישט לאזן קראנקע מענטשן טון מיט זיי עבירות. עס ליגט א פליכט אויף עלטערן מחנך צו זיין די קינדער זיי זאלן זיין הייליג; אז מען גרייט אן די קינדער זיי זאלן לעבן מיט יראת שמים האט מען שפעטער שיינע נחת, זיי וואקסן אויף ערליכע אידן.


ליידער בעוונותינו הרבים לעבן מיר אין א דור פון הפקרות, מען האט געגעבן פאר'ן יצר הרע אזעלכע כוחות הטומאה, ער שניידט שטיקער פון אידישע קינדער. מען נעמט אומשולדיגע קינדער און מען פארכאפט זיי אין עבירות. מען נעמט אוועק זייער פונדאמענט, זייער יסוד; זיי פאלן אין קדושה און זענען פוגם בברית, מיט דעם הרג'עט מען זייער עתיד.


קעגן די טומאה וואס איז דא האט דער אייבערשטער אונז געשיקט א צדיק, דער הייליגער רבי זכותו יגן עלינו, ער איז לוחם מיט'ן סמ"ך מ"ם; ער איז מכניע די טומאה און ראטעוועט אונז פון פארכאפט ווערן ביי די קליפות.


דער רבי האט זייער אסאך גערעדט פון קדושת הברית ווייל אז דער יסוד איז גוט, דער פונדאמענט איז שטארק - קען מען בויען שיינע בנינים, אבער אז דער יסוד איז צעבראכן קען מען נישט בויען, דעריבער האט זיך דער רבי פארלייגט צו פאררעכטן דעם יסוד כדי מיר זאלן קענען זיין ערליכע אידן.


קעגן דעם קומט דער יצר הרע און פארדעקט דעם הייליגן רבי'ן, ער מאכט חוזק פון רבי'ן מיט הוצאת שם רע, מען רעדט כל דבר אסור אויפ'ן רבי'ן און זיינע תלמידים. שוין איבער פופציג יאר וואס מוהרא"ש שרייבט, דרוקט און פארפלייצט ספרים און קונטרסים צו ווייזן פאר די גאנצע וועלט די וועג פון לעבן, אז מען קען תשובה טון און מען קען זיך צוריק קערן פון וואו מען איז אריין געפאלן, זענען געקומען מענטשן פונעם מלך האכזר (עיין סיפורי מעשיות, מעשה יג - פון די זיבן בעטלערס) און געמאכט געשפעט אויף די ספרים, אז מען דארף דאס צערייסן, מען דארף דאס פארברענען און מען טאר נישט אריין קוקן אין די ספרים. מען דארף שרייען "גיוואלד!" ווי מעג מען צערייסן די ספרים? ווי מעג מען צערייסן די קונטרסים וואס ראטעווען אידישע קינדער?!


ניתי ספר ונחזה, לאמיר אריין קוקן וואס שטייט אין די ספרים, וואס שטייט אין די קונטרסים? דאס איז דאך ריין יראת שמים, דאס איז דאך ריין קדושה; ווי מעג מען רעדן אויף די ספרים וואס זענען מגלה פאר אלעמען די אמונה?!


ווער צערייסט די גליונות? ווער צערייסט די ספרים? נאר א בעל עבירה, נאר איינער וואס ליגט אין ניאוף; אנדערש וואלט דאך יעדער טאטע געדארפט לערנען די קינדער זיי זאלן זיך היטן פון שלעכטס, די בריוו וואס מיר האבן פארשפרייט אינעם גליון וואלט מען געדארפט לערנען מיט אלע קינדער זיי זאלן זיין אפגעהיטן פון שלעכטס.


דאס איז ניבול פה? דאס איז נישט איידל?! ניבול פה איז וואס טוט זיך ביי די טונקעלע שלש סעודות תורה'ס ווען מען פארלעשט די לעקטער, וואו זענען דעמאלט די קינדער? וואס טוען זיי?! אפשר איז ער יעצט ביי א מנול אין שויס, אויף דעם דארף מען שרייען גיוואלד! אדער אין די לאנגע פרייטאג נאכמיטאגס און לאנגע שבתים - וואו זענען די קינדער ווען די עלטערן שלאפן? אפשר טוט ער יעצט נישט גוטע זאכן וואס ער וועט זיך נעבעך מוטשען זיין גאנצע לעבן? אויף דעם דארף מען שרייען גיוואלד! א גליון וואס ברענגט יראת שמים, וואס ברענגט אריין טהרה - דאס איז נישט איידל?!


אזוי גייט דעם רבינ'ס זאך, מען צערייסט די ספרים, מען פרובירט צו פארדעקן די ליכטיגקייט. אזוי ווי דער רבי האט דערציילט (סיפורי מעשיות, מעשה ז', מזבוב ועכביש) פאר זיין נשמה איז אראפ געקומען אויף די וועלט, האט דער סמ"ך מ"ם געשריגן: "רבונו של עולם, אויב די נשמה קומט אראפ אויף די וועלט, פארוואס האסטו מיר באשאפן?" האט מען אים געענטפערט: "די נשמה מוז אראפ קומען אויף די וועלט, דו גיי און זוך דיר אן עצה", איז ער אוועקגעגאנגען און שפעטער איז ער צוריק געקומען מיט אן אלטיטשקן אן איינגעבויגענעם, און זיי האבן געלאכט און געזאגט: "די נשמה קען שוין אראפ גיין, מיר האבן שוין אן עצה"; מוהרא"ש זכרונו לברכה שרייבט (בספר נהרי אפרסמון): "וואס איז זייער עצה, וואס זיי האבן זיך געטראפן? לאכן - מען לאכט פונעם רבי'ן, און מען שפעט אפ פון די ספרים". אבער עס וועט אים שוין גארנישט ניצן, מען זעט ווי דער רבי נעמט איין די וועלט, אלע זאגן היינט קלאר אז דער רבי איז דער וואס האלט אונז ביים לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן האבן א חלק אין ראטעווען אידישע קינדער, זיי צוריק ברענגען צום אייבערשטן.

#152 - ווי אזוי ברענגט מען צוריק די קינדער נאך די איבערלעבענישן פון קאראנע?
חינוך הילדים, קדושה, אמונה, קאראנע וויירוס

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א מלמד אין ברוקלין פאר עלטערע קינדער, מ'האלט יעצט נאך די שווערע איבערלעבענישן פון קאראנע, די קינדער זענען ברוך ה' צוריק אין חדר, אבער ס'איז זייער שווער צו לערנען יעצט מיט זיי, ס'שפירט זיך א שטארקע הפקירות אין קלאס, נישט אז די קינדער זענען מחוצפים, נאר פשוט זיי זעען אויס ווי קריג'ס געליטענע, זיי זענען געזעסן אינדערהיים צעקוועטשט פאר עטליכע חדשים, אן צו לערנען געהעריג, און אסאך עלטערן האבן אויך געגעבן פאר די קינדער עלעקטעראנישע כלים וואס האט אוועקגענומען זייער מח, איך בין זיי דן לכף זכות אז זיי האבן נישט געהאט קיין אנדערע אויסוועג, אבער למעשה האט דאס גאר שטארק אפעקטירט די קינדער, אז זיי קענען כמעט נישט צולייגן קיין קאפ צו וואס מ'לערנט.


איך ווייס נישט וואס טוט זיך אין אנדערע קלאסן און אין אנדערע חדרים, אבער איך קען זיך פשוט נישט קיין עצה געבן ביי מיר אין קלאס, די קינדער האבן זיך געפריידט צוריק צו קומען צו א נארמאלע זסדר און הערן עפעס א אידיש ווארט, אבער זייער מח איז נישטא


איך דערצייל אסאך מעשיות פון צדיקים, און דאס געבט זיי סיפוק, איך זוך אבער א וועג ווי אזוי איך זאל זיי קענען אויך צוריק ברענגען צו קענען לערנען אביסל תורה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת דברים, כ"ח תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


יעצט איז דער דור אזוי געפאלן, וויפיל דער דור איז געווען געפאלן איז יעצט געווארן פחד פחדים; עס גייט אריבער אזעלכע נסיונות אויף קינדער, בחורים און מיידלעך, קיינער קען גארנישט חלומ'ען וואס פאר א נסיונות זיי האבן. זיי פאלן אין שמירת עיניים, זיי פאלן אין קדושה, זיי פאלן אריין אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, זיי ווערן פארברענט פון תאות ניאוף. זיי ווילן זיין גוט אבער זיי זעען נישט קיין וועג פאר זיך; א אינגל קען היינטיגע טעג זען אין איין מינוט אזעלכע שמוץ וואס מען האט אמאל נישט געקענט זען אין טויזנט יאר, אלע מגידי שיעורים און ראשי ישיבות שרייען אז זיי זעען נישט קיין וועג ווייטער מיט די יוגנט.


יעצט איז א צייט וואס מען דארף פארשפרייטן דעם הייליגן רבי'ן פאר אלעמען; דער רבי האט א וועג צו ראטעווען דעם גאנצן דור, דער רבי ווייזט די רחמנות פונעם אייבערשטן, ווי דער אייבערשטער ווארט מען זאל צוריק קומען צו אים, מען זאל תשובה טון.


לייג אריין אין דיינע תלמידים אמונה; דערצייל זיי מעשיות פון צדיקים, ווי זיי האבן געלעבט מיט'ן אייבערשטן, (דארפסט נישט רעדן אין נאמען פון רבי'ן), דאס וועט אויפפלאמען זייער הארץ זיי זאלן אויך וועלן זיין ערליך און הייליג. רעד צו זיי זיי זאלן זיין הייליג און זיך היטן די אויגן; דו קענסט נישט וויסן וואס די ווערטער וואס דו פלאנצט יעצט איין וועט טון מיט זיי שפעטער, אמאל הערט א קינד פון זיין מלמד א ווארט פון יראת שמים און דאס באגלייט אים זיין גאנץ לעבן.


אויך זאלסטו זיי לערנען זיי זאלן נישט פוגם זיין בברית קודש; לייג אריין אין זיי א פחד זיי זאלן נישט אנרירן דעם אות ברית קודש, זאג זיי אז מען ליידט א גאנץ לעבן אויב מען היט זיך נישט. ווי יונגער מען געוואוינט איין קינדער זיי זאלן זיין הייליג - איז זיי גרינגער, עס ווערט ביי זיי ווי א טבע צו זיין הייליג.


אויך זאלסטו זיי לערנען זיך אכטונג צו געבן פון מנולים; לערן זיי אויס אז מען קען קיינעם נישט געטרויען, עס קען אמאל זיין א מענטש וואס זעט אויס פון אינדרויסן ווי א חשוב'ער מענטש, א פעטער, א ברודער אדער גאר א זיידע - נישט קיין נפקא מינה, מען דארף אויסלערנען פאר א קינד: "קיינער טאר דיך נישט אנרירן און זיך שפילן מיט דיר, קיינער טאר דיר נישט אנכאפן דעם אות ברית קודש".


עס איז שווער צו רעדן פון דעם און עס איז נישט אנגענעם צו שרייבן פון דעם, אבער מען מוז רעדן פון דעם; א מלמד דארף וויסן אז עס ליגט אויף אים א גרויסע אחריות אז זיינע תלמידים זאלן זיין ערליך און געזונט, אויב מען רעדט נישט צו די קינדער, מען גרייט זיי נישט אן - באקומט מען נאכדעם א גרויסער עונש. אזוי ווי די מעשה וואס אליהו הנביא האט דערציילט (תנא דבי אליהו רבה, פרק יח): "איך בין אמאל געגאנגען אין א שטאט אין חוץ לארץ, אין בבל און איך האב געטראפן א מלמד וואס האט געהאט זייער אסאך תלמידים - צוויי הונדערט תלמידים אין די יארגענג פון אכצן ביז צוואנציג יאר, נאך א יאר בין איך צוריק געקומען צו דעם שטאט און איך האב נישט געקענט טרעפן דעם מלמד, האט מען מיר געזאגט אז דער מלמד איז שוין געשטארבן; אלע זענען געשטארבן, זיין ווייב, זיינע קינדער און אלע תלמידים, און עס זענען נאר איבערגעבליבן אפאר יונגע תלמידים, 'וְהָיִיתִי בּוֹכָה וּמִתְאַנֵּחַ עֲלֵיהֶם', האב איך אנגעהויבן זייער שטארק צו וויינען, טראכטנדיג צו מיר: 'פארוואס איז דער מלמד, זיין משפחה מיט די תלמידים - געשטארבן?' ביז עס איז געקומען צו מיר א מלאך פון הימל און מיר געפרעגט: 'אליהו, פארוואס וויינסטו?' האב איך אים געענטפערט: 'צי דען זאל איך נישט וויינען, אז די אלע זענען געשטארבן?' האט מיר דער מלאך געזאגט: 'וויין נישט אליהו', האב איך אים געפרעגט: 'פארוואס זאל איך נישט וויינען?' האט מיר דער מלאך געענטפערט: 'וְאָמַר לִי שֶׁהֵן הָיוּ עוֹשִׂין דְּבָרִים מְכֹעָרִים וּדְבָרִים שֶׁאֵינָן רְאוּיִין, וּמְקוּלְקָלִין בְּעַצְמָם, וְהָיוּ מוֹצִיאִין שִׁכְבַת זֶרַע חִנָּם וְהֵן לֹא הָיוּ יוֹדְעִין בְּעַצְמָן שֶׁהַמִּיתָה מַשִּׂיגָתָן', זיי האבן געטון שמוציגע מעשים; זיי האבן געטון עבירות איינער מיט'ן צווייטן, זי האבן מוציא געווען זרע לבטלה רחמנא לצלן, זיי האבן נישט געוואוסט דער סוף פון די עבירה", זעט מען פון דעם דאס אחריות וואס ליגט אויף מלמדים.


וויפיל בחורים און אינגעלייט וויינען און שרייען אז זיי האבן היינט נישט קיין טעם אין לעבן ווייל זיי זענען אריין געפאלן אין די עבירה; קיינער האט זיי נישט אנגעגרייט פון פאראויס זיי זאלן זיך היטן און נישט זינדיגן אין פגם הברית, זיי זענען נעבעך נישט שולדיג, מען האט זיי נישט אנגעגרייט.


אז די קינדער וועלן זיין הייליג און אפגעהיטן וועלן זיי זוכה זיין צו לערנען און דאווענען; דו זע אז דער פונדאמענט זאל זיין גוט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#151 - וואס איז דער גדר פון "קדש עצמך במותר לך"?
הלכה, קדושה, חומרות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב שוין געלערנט אסאך פסוקים תנ"ך, אסאך פרקים משניות, אסאך בלעטער גמרא, און אסאך סימנים אין שלחן ערוך, און אסאך זיך אויסגערעדט צום אייבערשטן, אין זכות פון די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א.


איך האב געזען דעם בריוו וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט געענטפערט איבער וואס איז די ריכטיגע וועג צו לערנען מיט חתנים, און דער ראש ישיבה שרייבט דארט אז די וועג איז צו לערנען נאר די הלכות פון שלחן ערוך, און נישט צולייגן קיין חומרות ופרישות.


איך בין אבער נאכאלץ צעמישט, ווייל אין שלחן ערוך אליין זעט מען אויך אז מ'דארף זיך הייליגן אפילו מיט זאכן וואס מ'מעג, "ואף על פי שמותר בכל אלה, כל המקדש עצמו במותר לו קדוש יאמרו לו", און אזוי זעט מען אויף עטליכע פלעצער אין שלחן ערוך אז מ'דארף זיך יא הייליגן און נישט טון אלעס וואס מ'מעג.


ס'איז נישט אז איך בין אינגאנצן אויסגעטון פון די וועלט, איך וויל אבער יא וויסן קלאר וואס איז די אידישע השקפה, ווי אזוי א איד דארף זיך פירן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שלח, כ"ד סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז זייער שווער צו שרייבן פון דברים של בינו לבינה ווייל די בריוו קומען אן איבעראל; אלע ליינען די בריוון, דערפאר קען מען נישט שרייבן, אבער בדרך רמז קען מען אביסל שרייבן, בבחינת (משלי ט, ט): "תֵּן לְחָכָם וְיֶחְכַּם עוֹד".


דאס וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יבמות כ.): "קַדֵּשׁ עַצְמְךָ בַּמֻּתָּר לָךְ", מיינט מען צו זאגן פארקערט, אז א מענטש זאל זיך הייליגן צוזאמען מיט זיין ווייב כדי ער זאל נישט אראפפאלן אין ביטערע עבירות. אזוי זאגט דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה (ליקוטי הלכות יום הכיפורים הלכה א, אות א): "מִי שֶׁאֵינוֹ נָשׂוּי הוּא פָּגוּם בִּבְרִית", ווער עס האט נישט חתונה, ער לעבט אליינס – דער איז פגום בברית; דעריבער האט דער רבי זייער מקפיד געווען אז מען זאל נישט קומען צו אים פאר די חתונה, דער רבי פלעגט זאגן פאר בחורים: "זאלסט צוריק קומען מיט א טלית"; ווייל נאר מיט א ווייב קען מען זיין הייליג און געראטעוועט ווערן פון עבירות.


עס איז דא אסאך צו שרייבן אין דעם ענין, עס איז אבער פארשטענדליך אז עס איז נישט שייך צו שרייבן בפרטיות; נאר דאס דארף מען וויסן אז די אלע וואס פאלן אריין אין ביטערע עבירות קומט דאס נאר ווייל מען האט זיי געלערנט חומרות יתירות, די מדריכים לערנען זיי אויס צו זיין אפגעשיידט וכו' וכו', ממילא דארפן זיי נאכדעם גיין זוכן עבירות רחמנא לצלן.


מוהרא"ש פלעגט שטענדיג דערציילן פון הרב הקדוש רבי אברהם בן רבי נחמן מטולטשין זכר צדיק לברכה (בעל מחבר ספר "באור הלקוטים"), ער פאר זיך איז געווען גענצליך מובדל ומופרש פון די וועלט, מיט דעם אלעם ווען מען פלעגט אים בעטן הדרכות בענינים שבינו לבינה וכו', פלעגט ער שטענדיג זאגן: "קִינְדֶערְלֶעךְ, הִיט אַייךְ פוּן כְּרִיתוּת"; דאס הייסט מען זאל זיך אכטונג געבן צו היטן הלכות טהרה, מען זאל חזר'ן הלכות טהרה צו וויסן נישט נכשל צו ווערן אין קיין שום הלכה, אבער נישט צולייגן קיין שום פרישות, נאר ווען מען מעג - מעג מען אלעס וכו' און אין די אנדערע טעג זאל מען היטן אלע הלכות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#150 - איז נאך דא א וועג פאר מיר צו האבן א זיס לעבן?
קדושה, לימוד התורה, תפילה והתבודדות, תשובה, עבירות, בחור, משניות, תיקון הכללי

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


לעצטנס האב איך אנגעהויבן צו הערן אייערע שיעורים און די חיזוק יומי, און עס איז מיך זייער מחזק.


איין זאך שטערט מיר אבער זייער שטארק, אז איר רעדט זייער שטארק קעגן פגם הברית, און איך בין טיף איינגעטונקען אין דעם שוין פון די ניין יאר, און עס ווערט נאר ערגער און ערגער, כמעט יעדן צווייטן טאג פאל איך נאכאמאל דורך.


ביי אייערע שיעורים הער איך אז מען דערלייגט דעם שידוך, מען ווערט משוגע און אזוי ווייטער. און דאס צעברעכט מיר זייער שטארק. איך בן שוין היינט כמעט 18 יאר, מיינט דאס אז איך גיי שוין האבן א ביטער לעבן? איז נאך דא עפעס צו טון דאס צו פאררעכטן, און פון יעצט ארויסקריכן דערפון?


איך וויל נאך יא האבן א זיסע גוטע לעבן, איז נאך דא א וועג פאר מיר?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו אז די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה איז זייער א הארבע עבירה, עד כדי כך אז חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדה יג:): "כָּל הַמוֹצִיא שִׁכְבַת זֶרַע לְבַטָּלָה חַיָיב מִיתָה", דער וואס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן - איז חייב מיתה. נאך זאגן חז"ל (שם): "כְּאִילוּ שׁוֹפֵךְ דָמִים", עס איז אזוי ווי איינער איז עובר אויף רציחה און שפיכות דמים. אזוי אויך: "כְּאִילוּ עוֹבֵד עֲבוֹדַת כּוֹכָבִים", עס איז אזוי ווי איינער דינט עבודה זרה רחמנא לצלן.


ווער עס זינדיגט אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן ווערט אוועק געריסן פונעם אייבערשטן, דער הייליגער זוהר זאגט (ויחי ריט:): "לֵית לָךְ חוֹבָא בְּעָלְמָא דְּלָא אִית לֵיהּ תְּשׁוּבָה", עס איז נישט דא אן עבירה וואס עס העלפט נישט דערויף תשובה, "בַּר מֵהַאי", אויסער ווען א מענטש איז פוגם בברית, אויף דעם העלפט נישט תשובה, "וְלֵית לָךְ לְחֲיָיבָא דְּלָא חֲמָּאָן אַפֵּי שְׁכִינְתָּא", עס איז נישט דא קיין זינדיגער מענטש וואס וועט נישט זוכה זיין צו זען דעם אייבערשטן, "בַּר מֵהַאי", נאר ווער עס זינדיגט אין פגם הברית; די עבירה פון פגם הברית אזוי אזוי הארב, ווייל פון יעדע טיפה וואס דער מענטש איז מוציא לבטלה קען ווערן א קינד, איז עס אזוי ווי דער מענטש הרג'עט זיינע קינדער. דאס איז ווען א מענטש זינדיגט איין מאל וכו', כל שכן אויב א מענטש זינדיגט אסאך מאל, ווערט ער דערווייטערט פונעם אייבערשטן, אזוי זאגט דער הייליגער זוהר.


אבער וויסן זאלסטו אז דער אייבערשטער האט רחמנות געהאט אויף אונזער דור און אראפ געשיקט דעם הייליגן רבינ'ס נשמה אויף די וועלט, וואס ער הייבט אויף אלע נשמות וואס מוטשען זיך און זענען געפאלן אין די עבירה, דער רבי הייבט אויף די אלע נשמות און מיט זיינע זיסע עצות ברענגט ער זיי אלע צוריק צום אייבערשטן.


די עבירה פון פגם הברית איז טאקע זייער גרויס אבער דער רבי איז נאך גרעסער; דער רבי איז אזוי גרויס, ער ברענגט אלע צוריק צום אייבערשטן, ער איז מגלה פאר אלעמען אז עס העלפט יא תשובה, אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עא): "קיינער פארשטייט נישט פשט אין דעם זוהר, נאר איך; איך זאג אז עס העלפט יא תשובה, אפילו איינער וואס האט אסאך געזינדיגט".


די ערשטע זאך זאלסטו זיך מקבל זיין צו זאגן יעדן טאג דעם "תיקון הכללי"; די צען קאפיטלעך תהילים וואס דער הייליגער רבי האט מתקן געווען (קאפיטל ט"ז, ל"ב, מ"א, מ"ב, נ"ט, ע"ז, צ', ק"ה, קל"ז, ק"נ). דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכה) אז ווער עס זאגט די צען קאפיטלעך תהילים דארף שוין גארנישט זארגן; נאך זאגט דער רבי (שיחות הר"ן, סימן קמא): "אסאך צדיקים האבן געוואלט אראפ ברענגען דעם תיקון, אבער זיי האבן עס נישט געקענט משיג זיין, א טייל זענען אוועק פון די וועלט פאר זיי האבן בכלל געקענט דערגיין דעם תיקון, און א טייל צדיקים האבן יא אנגעהויבן משיג צו זיין דעם תיקון אבער זיי זענען נפטר געווארן אינמיטן, מיר האט דער אייבערשטער געהאלפן אז איך האב געקענט דערגיין דעם תיקון"; זאלסטו יעדן טאג זאגן די תיקון הכללי.


צווייטנס, מאך זיך א שיעור אין משניות, לערן איין פרק נאכן צווייטן; אין אנהייב וועסטו נישט פארשטיין וואס דו לערנסט ווייל פון אזויפיל מאל זינדיגן אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית פארלירט מען דעם מח. אזוי ווי דער זוהר הקדוש זאגט (עיין פרשת משפטים, קי): "סִלּוּקָא דִּיסוֹדָא עַד אַבָּא וְאִמָּא", אז מען איז פוגם בברית - מען איז פוגם ביסוד, גייט דער פגם ביז'ן מח; מען פארלירט דעם כח פון זיך קענען קאנצעטרירן, מען ווערט א פאר'חלומ'טער, מען ווערט א צעמישטער, דער קאפ פליט מיט טויזנט מחשבות; זאלסטו לערנען אויפ'ן סדר דרך הלימוד פון רבי'ן, דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עו): "אֵין צְרִיכִין בְּלִמּוּד, רַק הָאֲמִירָה לְבַד; לוֹמַר הַדְּבָרִים כְּסֵדֶר, וּמִמֵּילָא יָבִין", מען דארף נישט פארשטיין ווען מען לערנט, מען דארף נאר זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה און צום סוף וועט מען פארשטיין.


אין אנהייב וועסטו נישט האבן אזא געשמאק אין דעם אבער אז דו וועסט דאס טון מיט עקשנות, דו וועסט לערנען משניות אפילו דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט, דו וועסט זאגן פרקים משניות יעדן טאג, וועט דאס דיר ארויס נעמען פון דיין בלאטע. אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו מענטשן וואס זענען ווייט פון קדושה - מען פאלט אין עבירות רחמנא לצלן, מען ליגט אין שאול תחתית רחמנא לצלן, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם", דאך איז די תורה אזוי שטארק, די תורה קען ארויס ציען אפילו אזא איינעם פון זיין פלאנטער, "וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה; בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך", וועט ער סוף כל סוף ארויס גיין פון זיין בלאטע, "כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


אז דו ווילסט באמת ארויסקריכן פון דיין שלעכטע געוואוינהייט זאלסטו פאלגן דעם רבי'ן, זאלסט זיך מאכן א שיעור אין משניות, דאס וועט דיר ארויסשלעפן פון דיין פלאנטער.


א רחמנות אויף דיר, דו מוטשעסט זיך שוין פון אלס קינד מיט עבירות, דער סמ"ך מ"ם האט דיר פארכאפט ביי די ניין יאר השם ירחם, דאך איז דא אפילו פאר דיר א וועג ארויס. אזוי ווי רבי נתן דערציילט, אז בשעת דער רבי האט געזאגט דעם שמועס אז תורה קען ארויסשלעפן א מענטש פון עבירות האט ער געפרעגט דעם רבי'ן (חיי מוהר"ן, סימן תקעג): "צי תורה קען אויך העלפן אזא איינעם וואס איז אראפ געפאלן אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה, רחמנא לצלן", האט דער רבי געשריגן אויף אים און געזאגט: "דו ווייסט ווי גרויס דער כח פון תורה איז? תורה איז העכער פון אלעס, אפילו א מענטש וואס ווייקט זיך אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה, רחמנא לצלן, וועט די תורה ארויסשלעפן פון בלאטע און אים מאכן פאר אן ערליכער איד".


דריטנס, זאלסט זיך מתבודד זיין יעדן טאג; זוך אויף א שטילע פלאץ, א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, גיי אהין און רעד זיך אויס דאס הארץ. דערצייל פאר'ן אייבערשטן אז דו ביסט אזוי ווייט פארקראכן אין די טומאה, שוין לאנגע יארן וואס דו זינדיגסט אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, וויין צו אים ער זאל דיר מוחל זיין; מיט דעם וועסטו אראפנעמען פון דיר אלע דינים.


אז דו וועסט זיין שטארק מיט די דריי זאכן: יעדן טאג זאגן תיקון הכללי, יעדן טאג לערנען אפאר פרקים משניות און זיך מתבודד זיין יעדן טאג - וועסטו ביז א קורצע צייט ארויס קריכן פון די טומאה און דו וועסט ווערן אן ערליכע איד, אן אמת'ער בעל תשובה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#149 - ווי אזוי רעד איך צו מיין בחור ער זאל זיך פירן הייליג?
חינוך הילדים, קדושה, הפצה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


דער ראש ישיבה שליט"א רעדט אסאך אז מ'דארף רעדן צו קינדער זיך צו היטן פון פגם הברית. איך און מיין ווייב האבן קיינמאל נישט באקומען קיין הדרכה ווי אזוי דאס צו טון, און מיר ווילן וויסן ווי אזוי מ'רעדט צו קינדער, פון איין זייט צו זיין זייער קלאר און אפן מיט זיי, אבער פון די אנדערע זייט עס טון נאר אויף א צניעות'דיגע וועג.


רוב פון מיינע קינדער זענען נאך אונטער די בר מצוה, דעריבער האב איך נאכנישט גערעדט צו זיי דערוועגן, אבער יעצט האב איך א 13 יעריגער בחור, און איך וויל וויסן ווי אזוי צו רעדן איבער דעם.


א גרויסן יישר כח פאר די געוואלדיגע שיעורים, איך האב ברוך ה' געהאט די זכות צו מנדב זיין געלט צו דרוקן דעם ספר "עצתו אמונה", ווי אויך האב איך געגעבן פאר'ן נייעם בית הדפוס דא אין ארץ ישראל, אבער וויפיל איך זאל נאר געבן וועל איך קיינמאל נישט קענען באצאלן דאס וואס דער ראש ישיבה שליט"א געבט פאר אונז.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


יעצט איז שוין אביסל צו שפעט, מען דארף רעדן צו קינדער ווען זיי זענען נאך קליינע קינדער; פון די דריי יאר דארף מען זיי אויסלערנען צו זיין הייליג, נישט צו לייגן די הענט אויפ'ן אות ברית קודש. ווען מען גייט מיט'ן קליינעם קינד אין בית הכסא אדער מען באדט אים דארף מען אים זאגן שיינערהייט: "דא לייגט מען נישט די הענט, דער אייבערשטער לאזט נישט", ווען מען זעט דעם קינד לייגן די הענט דארף מען אים זאגן די ווערטער: "עס איז א גרויסע עבירה צו לייגן די הענט, דער אייבערשטער לאזט נישט".


מען דארף נישט זיין קיין גרויסער חכם צו וויסן ווי אזוי צו רעדן צו קינדער, מען דארף זאגן פשוט'ע ווערטער נאכאמאל און נאכאמאל אן קיין טעמים און אן קיין הסברים, מען זאגט די ווערטער: "מען דארף זיין הייליג, מען טאר נישט לייגן די הענט אויפ'ן אות ברית קודש", און צו קליינע קינדער וואס פארשטייען נישט וואס איז אות ברית קודש זאגט מען זיי אויף זייער שפראך אז זיי זאלן פארשטיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן בזכות וואס דו העלפסט דרוקן די ספרים און קונטרסים וואס ברענגען צוריק מענטשן צום אייבערשטן זאלסטו זען נחת ביי דיינע קינדער; דו זאלסט זוכה זיין צו די ברכה וואס דער זוהר הקדוש געבט (תרומה קכח:): "תָּא חֲזֵי, כָּל מַאן דְּאָחִיד בְּיָדָא דְּחַיָּיבָא וְאִשְׁתָּדַּל בֵּיהּ, לְמִשְׁבַק אָרְחָא בִּישָׁא", קום און זע, א מענטש וואס ברענגט צוריק זינדיגע מענטשן צום אייבערשטן, "זָכֵי לְמֵחַמֵי בְּנִין לִבְנוֹי", איז ער זוכה צו זען קינדער און אייניקלעך, "וְזָכֵי בְּהַאי עָלְמָא, וְזָכֵי לְעָלְמָא דְּאָתֵי", און ער איז זוכה צו אלע גוטע זאכן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, "כָּל מָארֵי דִּינִין, לָא יַכְלִין לְמֵידָן לֵיהּ, בְּהַאי עָלְמָא וּבְעָלְמָא דְּאָתֵי", קיינער קען אים נישט שלעכט'ס טון - נישט אויף די וועלט און נישט אויף יענע וועלט, "עָאל בִּתְרֵיסַר תַּרְעֵי, וְלֵית מַאן דְּיִמְחֵי בִּידֵיהּ", ער גייט אריין אין די דרייצן טויערן פון שערי רחמים און קיינער קען אים נישט צוריק האלטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#148 - ווי אזוי שטארק איך זיך איבער מיינע שווערע נסיונות?
קדושה, הפצה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך הער אסאך די שיעורים און איך בין זיך מחי', איך האב שוין ב"ה געענדיגט איינמאל משניות, און איך האלט יעצט אינמיטן ש"ס, א גרויסן יישר כח.


און יעצט צו מיין שאלה, איך בין א בחור, און דער יצר הרע פלאקערט אין מיר אויף א געוואלדיגן פארנעם, און איך קען זיך נישט מתגבר זיין אויף אים. איך ווייס נישט פארוואס ער האט זיך פארלייגט אזוי שטארק פונקט אויף מיר, מיר מכשיל צו זיין מיט פגם הברית רחמנא ליצלן, איינמאל בין איך זיך מתגבר אויף אים, און די צווייטע מאל איז ער זיך מתגבר אויף מיר, פארוואס האב איך אזעלכע שווערע נסיונות? איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען מחזק זיין.


אויך בין איך מפיץ דעם גליון היכל הקודש אין מיין געגנט, איך דרוק עס ביי א גוי'אישן דרוקער, אבער מענטשן זאגן מיר אז מ'טאר נישט אהינגיין ווייל דארט איז דא אפענע אינטערנעט, איך האב אבער קיינמאל נישט געזען קיין שלעכטס דארט, איז דאס א פראבלעם?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת אחרי-קדושים, ז' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן ווי חשוב דו ביסט ביים אייבערשטן מיט דעם וואס דו פארשפרייטסט דעם רבינ'ס עצות פאר אנדערע, מיט דעם נעמסטו אראפ פון דיר אלע דינים און אלע שלעכטס; דער רבי זאגט (ספר המידות, אות ניאוף, סימן מא): "תִּקּוּן לְהוֹצָאַת זֶרַע לְבַטָּלָה - שֶׁיִּשְׁתַּדֵּל לְהַחֲזִיר בְּנֵי אָדָם בִּתְשׁוּבָה", ווער עס וויל מתקן זיין וואס ער האט פוגם געווען אין פגם הברית, דער זאל עוסק זיין אין די מצוה פון צוריק ברענגען מענטשן צום אייבערשטן און צו די תורה; עס איז נישט דא קיין גרעסערע זאך וואס א מענטש קען טון צו פאררעכטן וואס ער האט פוגם געווען - ווי צו עוסק זיין אין הפצה.


הער נישט אויס די וואס ווילן דיר אפרעדן פון הפצה, די זעלבע רעדן אפ מענטשן פון פארן קיין אומאן; מיט די זעלבע טענה, אז אין אומאן איז דא אינטערנעט וכו', כאילו ביז אומאן איז נישט דא קיין אינטערנעט און קיין עבירות. אדרבה, זיי ממשיך מיט'ן פארשפרייטן אין דיין געגנט און שטארק זיך נאך מער צו פארשפרייטן אין נאך געגנטער און אין נאך שטעט, דורכדעם וועסטו זוכה זיין צו די הבטחה וואס דער הייליגער זוהר זאגט (תרומה, קכח): "תָּא חֲזִי, כָּל מַאן דְּאָחִיד בְּיָדָא דְּחַיָּיבָא וְאִשְׁתָּדַּל בֵּיהּ, לְמִשְׁבַק אָרְחָא בִּישָׁא", קום און זע: א מענטש וואס ברענגט צוריק זינדיגע מענטשן צום אייבערשטן, "אִיהוּ אִסְתַּלָּק בִּתְלַת סִלּוּקִין, מַה דְּלָא אִסְתַּלָּק הָכִי בַּר נָשׁ אַחֲרָא", דער מענטש איז זוכה ארויף צו גיין אויף א פלאץ וואס קיין שום אנדערער מענטש איז נישט זוכה; "גָּרִים לְאַכְפְּיָיא סִטְרָא אַחֲרָא, וְגָרִים דְּאִסְתָּלַּק קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא בִּיקָרֵיהּ, וְגָרִים לְקַיְּימָא כָּל עָלְמָא בְּקִיּוּמֵיהּ לְעֵילָּא וְתַתָּא", דער מענטש נעמט אוועק טומאה פון די וועלט און ער מאכט אז דעם אייבערשטנ'ס נאמען זאל ווערן געהייליגט אויף די וועלט, דער מענטש איז גורם אז אלע וועלטן שטייען אויף זיין זכות. "וְזָכֵי לְמֵחַמֵי בְּנִין לִבְנוֹי", ער איז זוכה צו זען קינדער און אייניקלעך, "וְזָכֵי בְּהַאי עָלְמָא, וְזָכֵי לְעָלְמָא דְּאָתֵי", ער איז זוכה צו אלע גוטע זאכן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, "כָּל מָארֵי דִּינִין, לָא יַכְלִין לְמֵידָן לֵיהּ, בְּהַאי עָלְמָא וּבְעָלְמָא דְּאָתֵי", קיינער קען אים נישט שלעכטס טון - נישט אויף די וועלט און נישט אויף יענע וועלט, "עָאל בִּתְרֵיסַר תַּרְעֵי, וְלֵית מַאן דְּיִמְחֵי בִּידֵיהּ", ער גייט אריין אין דרייצן טויערן פון שערי רחמים און קיינער קען אים נישט צוריק האלטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#147 - איך וויל זיין אן ערליכע איד, אבער איך פאל כסדר
התחזקות, קדושה, בחור, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר די חיזוק מיט וואס איך בין זיך מחי' טאג טעגליך.


איך פאל אסאך אין קדושה, איך בין אסאך פוגם בברית רחמנא ליצלן, די אויגן היט איך זיך בכלל נישט, איך לויף נאך עבירות די גאנצע צייט, און איך האלט עס שוין מער נישט, איך קען נישט מיר, איך וויל שוין זיין אן ערליכער איד. איך האב שוין אלעס פרובירט, איך האב אסאך עליות, אבער נאך פיל מער ירידות, וואס וועט זיין מיט מיר?


איך בין מעביר סדרה, איך פרוביר צו זאגן משניות וויפיל איך קען, און א בלאט גמרא יעדן טאג. איך זע אן אינטערעסאנטע זאך אז רוב מאל ווען איך בין אראפגעפאלן האב איך פונקט יענעם עפעס אויסגעלאזט, אדער דאס מעביר סדרה זיין אדער עפעס אנדערש.


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען העלפן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי-קדושים, ב' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען א מענטש טוט תשובה, ער קומט צוריק צום אייבערשטן, דארף ער וויסן אז די קליפות און משחיתים וואס ער האט באשאפן פון עבירות וועלן אים נאכלויפן און אים פרובירן צוריק צו כאפן; זיי לויפן נאך דעם מענטש און ווארפן אים אראפ נאכאמאל און נאכאמאל, אבער אז דער מענטש איז שטארק, ער גייט ווייטער צום אייבערשטן, ער בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אים און אים מקרב זיין צו די קדושה, ער וויינט צום אייבערשטן ער זאל אים מוחל זיין אויף אלע עבירות, דורכדעם הרג'עט ער אויס אלע קליפות און משחיתים.


טייערער ברודער נעם די חיזוק פון רבי'ן; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק ב, סימן מח): "צְרִיכִין לִהְיוֹת עַקְשָׁן גָדוֹל בַּעֲבוֹדַת ה'", ווער עס וויל זיין אן ערליכער איד, דארף וויסן אז מען קען נישט זיין אן ערליכער איד נאר אז מען איז א גרויסער עקשן, עס זאל נישט אינטערעסירן דעם מענטש צי ער פאלט צי נישט, ווייל דער יצר הרע האלט אין איין אראפ ווארפן דעם מענטש, ער ברענגט אריין אין אים חלישות הדעת, דער מענטש זאל טראכטן כאילו דער אייבערשטער דארף אים נישט, ער וויל דער מענטש זאל אפלאזן זיין ווילן; אבער ווען א מענטש איז אן עקשן און ער לאזט נישט נאך, אפילו ער האלט אין איין פאלן, ער איז פוגם בברית רחמנא לצלן דאך גייט ער שטענדיג צוריק צום אייבערשטן - וועט ער זוכה זיין סוף כל סוף צו אלע מדריגות.


איך בעט דיר זייער, זיי שטארק ביי זיך, געב נישט נאך, געב נישט אויף; אזוי גייט עס מיט יעדן איינעם, ווען מען וויל זיין גוט הייבט מען אן פאלן, ווען מען הייבט אן תשובה טון הייבט מען אן האבן ביטערע נסיונות, אזוי ווי דער רבי זאגט (שם): "כִּי כֵן דֶּרֶךְ הַבַּעַל דָּבָר וְהַסִּטְרָא אָחֳרָא, כְּשֶׁרוֹאֶה שֶׁהָאָדָם סָמוּךְ סָמוּךְ מַמָּשׁ לְשַׁעֲרֵי הַקְּדֻשָּׁה, וְכִמְעַט שֶׁיִּכְנֹס אֲזַי הוּא מִתְפַּשֵּׁט עָלָיו בְּהִתְגַּבְּרוּת גָּדוֹל מְאֹד מְאֹד רַחֲמָנָא לִצְלָן", דאס איז די וועג פון די סטרא אחרא ווען זיי זעען ווי דער מענטש גייט שוין אט אט זיין אן ערליכער איד, זיי זעען ווי דער מענטש גייט שוין כמעט אריין אין די טיר פון קדושה, דעמאלט פארלייגן זיי זיך זייער שטארק אויפ'ן מענטש מיט א מורא'דיגע שטארקייט רחמנא לצלן, און ווען דער מענטש ווייסט נישט אז דאס איז נאר אים אוועק צו שלעפן און אים צו צעברעכן - געבט ער אויף און לאזט אלעס אפ.


דאס איז דיין שיינקייט און דאס האט דער אייבערשטער ליב; צו זען ווי א איד וואס עס קאכט אין אים שמוץ און נארישקייטן, מיט דעם אלעם דערהאלט ער זיך און ער קומט נאכאמאל צוריק, ער בעט דעם אייבערשטן און וויינט זיך אויס: "רבונו של עולם איך וויל זיין אן ערליכער איד, האב אויף מיר רחמנות וכו' וכו'"; דאס קען אפילו א מלאך נישט באווייזן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#146 - איך בין נישט צופרידן אינדערהיים און אין ישיבה, וואס טו איך?
התחזקות, קדושה, בחור, ישיבה, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ערשטנס וויל איך זיך באדאנקען פאר די שיעורים וואס געבט מיר ממש לעבן.


איך בין א בחור פון 16 יאר אלט, די שלום בית ביי מיינע עלטערן איז נישט אזוי גוט, עס האט מיר זייער וויי געטון צו זען ווי מיינע עלטערן קריגן זיך ארום, דערפאר בין איך אוועקגעפארן לערנען אין א ישיבה אין א צווייטע שטאט, האפנדיג אז דארט וועט מיר זיין רואיגער און געשמאקער.


למעשה איז עס אבער נישט ממש אזוי, די ישיבה וואו איך בין געגאנגען איז זייער שטרענג, און האב נישט אזוי הנאה דארט צו זיין. סיי די סדרים זענען זייער שטרענג, מ'דארף זיצן אויף איין פלאץ כמעט די גאנצע סדר, און סיי אין דארמעטארי איז זייער שטרענג, אויב טו איך איין קליינע זאך וועט מיר דער משגיח מוטשען פאר די קומענדיגע פאר טעג אזוי ווי איך וואלט געטון די גרעסטע עבירה.


אויסער דעם האב איך שווערע נסיונות אין קדושה, איך דארף זיך רייסן יעדעס מאל איך גיי אין גאס, און איך בין שוין פיל מאל נכשל געווארן אין פגם הברית רחמנא ליצלן, און דאס איז שוין יעצט ווען איך בין נאך יונג, וואס וועט שוין זיין ווען איך וועל ווערן עלטער?


איך וויל זייער שטארק אריינגיין אין אייער ישיבה, זאל איך דאס טון? אפשר קען מיר דער ראש ישיבה שליט"א מחזק זיין און געבן עצות ווי אזוי צו זיין אן ערליכער איד.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' לסדר טהרה, כ"ט ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו אז אפילו דו פאלסט אראפ אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן איז דא א וועג פאר דיר צוריק צו קומען צום אייבערשטן.


דער אייבערשטער האט רחמנות געהאט אויף אונזער דור און אונז געשיקט דעם הייליגן רבינ'ס נשמה וואס ער פארעט זיך מיט אונז, מיט די אלע וואס ליגן נעבעך אין עבירות און קענען זיך פון דעם נישט ארויסזען; דער רבי קומט און ווייזט אונז די רחמנות פונעם אייבערשטן, ווי שטארק ער האט אונז ליב, ווי דער אייבערשטער ווארט אז דער מענטש זאל קומען צו אים, זיך אויסוויינען און תשובה טון.


דעריבער בעט איך דיר מיין טייערער ליבער ברודער, פאלג דעם רבי'ן און נעם די עצה פון רבי'ן; גיי זוך אויף א ווינקעלע וואו קיינער זעט דיר נישט און קיינער ווייסט נישט וואס דו טוסט דארט און הייב זיך אן עפענען פאר'ן אייבערשטן, זאג אים דיין שווערע לעבן, דערצייל אים פארוואס דו ביסט אוועק געפארן פון שטוב, אז דו האסט נישט געקענט צוקוקן ווי דיין טאטע און מאמע קריגן זיך, זאג אים: "הייליגער באשעפער עכט וויל איך זיין גוט, איך וויל נישט טון די עקלדיגע עבירה, איך וויל נישט פוגם זיין בברית, אבער איך בין אזוי צעבראכן; אין שטוב איז מיר געווען ביטער, יעצט אין ישיבה איז מיר נמאס, די משגיחים מוטשען, ועל כולם מיין גרעסטע מוטשע - איז דער יצר הרע וואס מוטשעט מיר, ער לאזט מיר נישט אפ, ער פלאקערט אין מיר; עס ברענט אין מיר א פייער פון עבירות. אייבערשטער זיי מיר מוחל אויף מיינע זינד, זיי מיר מוחל אויף מיינע עבירות, גלייב מיר אייבערשטער אז איך וויל זיין גוט, איך גיי זיין גוט, אבער איך ווייס נישט וואס צו טון, יעדעס מאל מאך איך אפ 'פון יעצט בין איך וואויל; פון יעצט איז געענדיגט מיט אלע שלעכטס' און ווייטער טרעף איך זיך פוגם זיין".


ווען א מענטש וויינט זיך אויס צום אייבערשטן, ער זאגט: "רבונו של עולם, חָטָאתִי - איך האב געזינדיגט", און ער האט חרטה אויף זיינע מעשים נעמט אים דער אייבערשטער גלייך צוריק, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עיין במדבר רבה כ, טו): "בִּלְעָם הָיָה רָשָׁע עָרוּם, וְיוֹדֵעַ שֶׁכָּל מִי שֶׁחוֹטֵא וְאוֹמֵר חָטָאתִי, אֵין רְשׁוּת לַמַּלְאָךְ לִגַּע בּוֹ", ווען בלעם האט געזען ווי דער מלאך שטייט פאר אים מיט א שווערד און וויל אים הרג'ענען האט ער גלייך געזאגט: "חָטָאתִי – איך האב געזינדיגט", ווייל ער האט געוואוסט דעם סוד אז ווער עס איז זיך מתודה און זאגט: "חָטָאתִי" קען אים קיינעם נישט שלעכטס טון, אפילו א מלאך קען אים נישט אנרירן, דעריבער האט ער גלייך ארויסגעזאגט דעם ווארט "חָטָאתִי", אז דער מלאך זאל אים נישט קענען שלעכטס טון.


שטארק זיך מיט התבודדות, דער אייבערשטער האט ליב ווען מען טענה'ט זיך אויס כביכול מיט אים, מען בעט אים ער זאל מוחל זיין. בפרט בחורים וואס זיי זענען אזוי צעבראכן, קיינער ווייסט נישט וואס גייט אריבער אויף זיי, זיי ווילן חתונה האבן, קיינער גלייבט זיי נישט; קיינער ווייסט נישט וואס א בחור גייט אריבער, נאר די אמת'ע צדיקים - זיי טענה'ן פאר די בחורים פאר'ן בית דין של מעלה, אזוי ווי מוהרא"ש זכותו יגן עלינו פלעגט שטענדיג זאגן: "איך וועל טענה'ען אויבן אין הימל פאר'ן בית דין של מעלה אז בחורים זענען נישט שולדיג, בחורים זענען וואויל, דאס וואס זיי פאלן אין עבירות, זיי זענען פוגם אין פגם הברית, זיי פאלן אראפ אין עֲשָׂרָה כִּתְרִין דִמְסָאֲבוּתָא - דאס איז ווייל זיי דארפן חתונה האבן, מען קען זיי נישט געבן קיין עונש".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#145 - ווי אזוי לערנט מען אויס קינדער זיך צו פירן איידל?
חינוך הילדים, קדושה, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אלע שיעורים, ספעציעל פאר די שיעורים פאר פרויען, וואס האבן מיר געהאלפן א געוואלד, ס'האט געהאלפן אויפבויען מיין שטוב, און איך האב א הערליכע שלום בית מיט מיין מאן לכבוד די שיעורים.


מיר האבן ברוך ה' ליכטיגע קינדער מיט אסאך ענערגיע, יעצט ווען מ'זיצט אינדערהיים מיט די קינדער האבן מיר געקויפט אסאך ערליי שפילצייג און ארטס און קרעפטס, און מיר שפילן אסאך מיט די קינדער.


איך האב אבער א פראבלעם אז איך זע אז די קינדער פירן זיך נישט איידל, און רירן אן אויף נישט איידעלע פלעצער, און וויפיל מיר האבן שוין גערעדט צו זיי וועגן דעם זייער שטרענג, האט עס נישט געהאלפן.


די שאלה איז וואס מיר דארפן טון ווייטער, מער זאגן? שרייען? אדער נאך מער פון דעם? בפרט יעצט ווען די קינדער זענען א גאנצן טאג אינדערהיים, מוזן מיר וויסן ווי אזוי זיך צו פירן.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' לסדר טהרה, כ"ט ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


מען דארף אויסלערנען קינדער ווען זיי זענען נאך גאר יונג אז מען טאר נישט לייגן די הענט אויפ'ן אות ברית קודש; פון ווען זיי זענען נאך גאר קליין דארף מען זיי זאגן אן א שיעור מאל: "דא טאר מען נישט לייגן די הענט, דער אייבערשטער לאזט נישט אנרירן", און אויב מען זעט אז זיי פירן זיך נישט איידל וכו' געבט מען א פעטשל אויף די הענט און מען זאגט נאכאמאל מיט א שטרענגע טאן: "דא טאר מען נישט לייגן די הענט!" ביז זיי פארשטייען אז דאס איז זייער א הארבע זאך, וועלן זיי זיך היטן און אויף וואקסן הייליג.


נעמטס אריין דעם כלל, ווי יונגער מען הייבט אן מחנך זיין די קינדער אלץ גרינגער וועט זיין די ארבעט מיט זיי שפעטער, אבער אז מען איז נישט מחנך די קינדער ווען זיי זענען נאך יונג, מען טראכט אז זיי זענען נאך קליינטשיג וכו' וכו' - דעמאלט איז זייער שווער שפעטער, בפרט אין קדושה; אז מען זאגט נישט אן די קינדער יונגערהייט פון וואס מען דארף זיך היטן איז זייער שווער שפעטער.


דער עיקר זאלט איר אסאך בעטן דעם אייבערשטן פאר אייערע דורות, אז די קינדער זאלן זיין ערליך און הייליג, זיי זאלן קיינמאל נישט פוגם זיין אין קיין שום מידה און זיי זאלן זיין אפגעהיטן אין קדושה, ווייל תפילה איז די איינציגסטע זאך וואס איז א זיכערע עצה, אלע עצות וואס מען געבט פאר'ן מענטש איז א ספק צי עס וועט נישט ערגער מאכן און א ספק ספיקא צי עס וועט העלפן; פאר איינעם העלפט עס יא און פאר א צווייטן העלפט עס נישט, עס מאכט אים נאר ערגער, אבער תפילה - דאס איז א עצה פאר יעדן, דאס איז א זיכערע עצה. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות לב.): "כָּל הַמַּאֲרִיךְ בִּתְפִלָּתוֹ", ווען א מענטש בעט דעם אייבערשטן און טרעט נישט אפ פון דעם, ער בעט און בעט און מוטשעט - "אֵין תְּפִלָּתוֹ חוֹזֶרֶת רֵיקָם", וועט ער נישט אוועק גיין מיט ליידיגע הענט, ער וועט געהאלפן ווערן; בפרט א אידישע מאמע וואס בעט דעם אייבערשטן טאג און נאכט: "הייליגער באשעפער, געב מיר הייליגע קינדער וואס וועלן ליכטיג מאכן די וועלט, העלף מיר אז מיינע קינדער זאלן קיינמאל נישט פוגם זיין בברית, זיי זאלן אויסוואקן ריין", זי בעט אויף איר שפראך טאג און נאכט פאר אירע קינדער - וועט זי זוכה זיין צו ליכטיגע קינדער בנים צדיקים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#144 - זאל איך פאלגן מיין טאטע און אראפנעמען מיין בארד און פיאות?
צניעות, כיבוד אב ואם, קדושה, משפחה, בארד און פאות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אלע שיעורים און חיזוק, איך בין זיך מחיה דערמיט, און איך בין זיכער אז נאך פילע אידן זענען זיך מחיה און מחזק.


איך בין א בחור פון 18 יאר, איך איך וויל פרעגן צוויי זאכן. איך האב ברוך ה' א בארד און פיאות, אבער מיין טאטע וויל זייער איך זאל עס אראפנעמען, דארף איך אים פאלגן?


צווייטנס וויל איך פרעגן, אזוי ווי מיין ברודער גייט חתונה האבן בקרוב, און איך ווייס אז ביי די חתונה וועט נישט זיין קיין צניעות און ערליכקייט, וואס זאל איך טון? זאל איך גיין צו די חתונה אדער נישט?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויקהל-פקודי, י"ט אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אודאי זאלסטו בלייבן מיט דיין בארד און פיאות; קוק וואס דער הייליגער רבי נתן זאגט (לקוטי הלכות גילוח הלכה ג', אות ב'): "עִקַּר הַדַּת יִשְֹרָאֵל וְעִקַּר הַיַּהֲדוּת תָּלוּי בְּזָקָן וּפֵאוֹת", די בארד און פיאות איז אן עיקר פון א איד און פון דאס גאנצע אידישקייט, "וּבָהֶם נִכָּר הַיְּהוּדִי כִּי הוּא מִזֶּרַע בָּרֵךְ ה', מִזֶּרַע יִשְֹרָאֵל", און מען דערקענט א איד דורך זיין בארד און פיאות אז ער איז א אידיש קינד. "וּמִי שֶׁרוּחַ אַחֶרֶת עִמּוֹ, חַס וְשָׁלוֹם, וְרוֹצֶה לִכְפֹּר, חַס וְשָׁלוֹם, בֶּאֱלֹקֵי יִשְֹרָאֵל", און ווער עס וויל לייקענען אינעם אייבערשטן, "תְּחִלַּת הַכְּפִירָה הוּא, שֶׁמַּשְׁלִיךְ חַס וְשָׁלוֹם מֵעָלָיו הַזָּקָן וְהַפֵּאוֹת", די ערשטע זאך נעמט ער אראפ זיין בארד און פיאות, "כִּי בֶּאֱמֶת כָּל דַּת יִשְֹרָאֵל הַקָּדוֹשׁ הוּא תָּלוּי בְּזָקָן וּפֵאוֹת", ווייל דאס גאנצע אידישקייט איז אנגעהאנגען אינעם בארד און פיאות; קוק אריין דארט זיינע הייליגע ווערטער מער באריכות.


זיי מכבד דיינע עלטערן; טענה זיך נישט מיט דיין טאטע, ווען ער רעדט צו דיר זאלסטו אים אויסהערן מיט דרך ארץ און בלייבן שטיל. אבער חס ושלום צו שניידן די בארד און פיאות, מען דארף מכבד זיין טאטע מאמע אזוי ווי דער אייבערשטער האט אונז געהייסן (ויקרא יט, ג): "אִישׁ אִמּוֹ וְאָבִיו תִּירָאוּ", מען דארף מורא האבן פון טאטע מאמע, און אין די זעלבע צייט (שם, שם): "וְאֶת שַׁבְּתֹתַי תִּשְׁמֹרוּ", דארף מען היטן שבת. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יבמות ה.; הובא ברש"י ויקרא, שם): "אִם יֹאמַר לְךָ חַלֵּל אֶת הַשַּׁבָּת אַל תִּשְׁמַע לוֹ", אויב ער הייסט דיר מחלל שבת זיין זאלסטו אים נישט פאלגן, און אזוי איז מיט אלע אנדערע מצוות.


בנוגע גיין צו די שמחה וכו'; אודאי זאלסטו גיין, זאלסט זיין א חלק פון די משפחה. מיט חכמה זאלסטו זען ווען צו זיין אינעווייניג און ווען ארויסצוגיין, בשעת קבלת פנים און חופה זאלסטו דארט זיין, און בשעת מען טאנצט בתערובות רחמנא לצלן זאלסטו ארויסגיין אינדרויסן; אלעס אן קיין רעש אן קיין טומל, קיינער דארף נישט וויסן צי דו ביסט יא דארט צי נישט, מען גייט ארויס און מען קומט אריין אלעס מיט חכמה.


אז דו וועסט זיך פירן מיט שכל און מיט געלאסנקייט וועסטו גורם זיין אז דיין גאנצע משפחה וועלן צוביסלעך ווערן מער און מער ערליך, דו וועסט אלעמען צוריק ברענגען צום אייבערשטן.

#143 - ווי אזוי פאררעכט מען די הארבע עבירות פון די יונגע יארן?
קדושה, תפילה והתבודדות, תשובה, עבירות, תפלות אויף אידיש, משניות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


פאר לאנגע יארן צוריק, אלס יונגער בחור, האב איך געטון אסאך עבירות אין פגם הברית רחמנא ליצלן, ברוך ה' אז שוין פאר אסאך יארן פיר איך זיך ווי עס דארף צו זיין, איך האב מער נישט קיין שייכות מיט די אלע שלעכטע זאכן, מיין שאלה איז אבער ווי אזוי איך קען פאררעכטן די אלע שלעכטע זאכן וואס איך האב געטון אין די יונגער יארן. ווייל צדיקים האבן אונז שוין געזאגט אז תעניתים איז נישט די וועג צו פאררעכטן, וואס איז יא די וועג?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תצוה, ה' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו אז די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן איז פון די הארבסטע עבירות, אזוי ווי עס ווערט גע'פסק'נט (שלחן ערוך אבן העזר סימן כג, סעיף א): "אָסוּר לְהוֹצִיא שִׁכְבַת זֶרַע לְבַטָּלָה. וְעָוֹן זֶה חָמוּר מִכָּל עֲבֵרוֹת שֶׁבַּתּוֹרָה", די עבירה איז הארבער פון אלע עבירות פון די תורה; אויך זעען מיר וואס די הייליגע חכמים זכרונם לברכה זאגן (נדה יג:): "כָּל הַמוֹצִיא שִׁכְבַת זֶרַע לְבַטָּלָה חַיָיב מִיתָה", ווער עס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן, איז חייב מיתה, "רַבִּי יִצְחָק וְרַבִּי אַמִּי אָמְרֵי, כְּאִילוּ שׁוֹפֵךְ דָמִים", רבי יצחק און רבי אמי זאגן, עס איז אזוי ווי איינער איז עובר אויף רציחה און שפיכת דמים, "רַב אַסִּי אָמַר, כְּאִילוּ עוֹבֵד עֲבוֹדַת כּוֹכָבִים", רב אסי זאגט, עס איז אזוי ווי ער דינט עבודה זרה רחמנא לצלן.


אז מען טוט נישט תשובה איז זייער ביטער, ווייל ווען דער מענטש גייט אוועק פון די וועלט בלייבן די אלע וכו' צוגעטשעפעט צו אים, זיי לאזן אים נישט אפ און זיי באגלייטן אים זיין גאנץ לעבן, ביז צום קבר. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קמא): "כְּשֶׁנִּפְטָר הָאָדָם הֵם הוֹלְכִים אַחַר הַמִּטָּה", ווען דער מענטש גייט אוועק פון די וועלט דעמאלט קומען אלע קליפות און מזיקים וואס זענען באשאפן געווארן פון די עבירה און זיי באגלייטן אים, "וּמְקוֹנְנִים עָלָיו, כְּמוֹ בָּנָיו מַמָּשׁ מִמִּין אָדָם", זיי קלאגן אויפ'ן נפטר אזוי ווי די אייגענע קינדער, "רַחֲמָנָא לִצְלָן מֵעֳנָשִׁים הַלָּלוּ, כַּיָּדוּעַ", דער אייבערשטער זאל אונז אפהיטן פון אזעלכע שרעקליכע עונשים, עיין שם.


וויי און ביטער איז פאר דעם מענטש וואס זינדיגט אין פגם הברית, ער רייסט זיך אפ פונעם אייבערשטן. דער זוהר הקדוש זאגט (ויחי ריט:): "לֵית לָךְ חוֹבָא בְּעָלְמָא דְּלָא אִית לֵיהּ תְּשׁוּבָה", עס איז נישט דא קיין עבירה וואס עס העלפט נישט דערויף קיין תשובה, "בַּר מֵהַאי", אויסער ווען א מענטש איז פוגם בברית, אויף דעם העלפט נישט קיין תשובה, "וְלֵית לָךְ לְחֲיָיבָא דְּלָא חֲמָּאָן אַפֵּי שְׁכִינְתָּא", און עס איז נישטא קיין זינדיגער מענטש וואס וועט נישט זוכה זיין צו זען דעם אייבערשטן, "בַּר מֵהַאי", נאר ווער עס זינדיגט אין פגם הברית; אזוי הארב איז די עבירה פון פגם הברית.


דער אייבערשטער האט רחמנות געהאט אויף אונזער דור און אראפ געשיקט דעם הייליגן רבינ'ס נשמה אויף די וועלט, וואס ער הייבט אויף אלע נשמות וואס זענען אראפ געפאלן אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה, און דורך זיינע עצות ברענגט ער זיי אלע צוריק צום אייבערשטן, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן עא): "קיינער פארשטייט נישט פשט אין דעם זוהר וואס זאגט (וישב קפח.; ויחי ריט.) אז אויב מען זינדיגט אין פגם הברית העלפט נישט קיין תשובה; דער רבי האט געזאגט: נאר איך פארשטיי פשט אין דעם זוהר און איך זאג אז עס העלפט יא תשובה, אפילו איינער וואס האט אסאך געזינדיגט מיט די עבירה".


דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן א מתנה וואס רופט זיך 'התבודדות'; א מענטש זאל זיך אויסרעדן זיין הארץ צום אייבערשטן אויף זיין אייגענע שפראך, אויף זיין מאמע לשון. מען זאל גיין אויף א פלאץ וואו קיינער געפונט זיך נישט דארט און זיך אויסשמועסן דאס הארץ; א מענטש זאל דערציילן פאר'ן אייבערשטן וואו דער יצר הרע ווארפט אים אלץ אראפ, און אז וויפיל מאל ער מאכט שוין אפ אז ער גייט זיין גוט, פאלט ער נאכאמאל צוריק אריין אין די עבירה. ווען א מענטש פירט זיך אזוי, נעמט דאס אראפ פון אים אלע עונשים און דינים.


דערפאר, אז דו ווילסט באמת פאררעכטן דיינע חטאות נעורים פאלג דעם רבי'ן, זוך דיר אויף א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט און יעדן טאג זאלסט אהינגיין זיך אויסגיסן דיין הארץ צום אייבערשטן, דערצייל אים אלעס וואס עס גייט אריבער אויף דיר, אלע שלעכטע מחשבות וואס דער יצר הרע ברענגט אריין אין דיר, און ווי ער ווארפט דיר אראפ אין די עבירה פון פגם הברית הוצאת זרע לבטלה, בעט דעם אייבערשטן:


"רבונו של עולם האב רחמנות אויף מיר, איך וויל זיין אן ערליכער איד, איך האלט אין איין אראפאלן אין פגם הברית, איך בין שוין אזוי צוגעוואוינט צו טון די עבירה אז עס איז מיר שוין זייער שווער זיך ארויס צו רייסן דערפון. הייליגער באשעפער, וואס זאל איך טון אז איך האלט אין איין צוריק פאלן, איך שפיר אז איך ווער פארברענט, די תאות ניאוף פלאקערט אין מיר, הייליגער באשעפער ראטעווע מיר! איך וויל אזוי שטארק זיין אן ערליכער איד, אבער איך האלט אין איין צוריק פאלן, איך בין אזוי צעבראכן און צעקלאפט. רבונו של עולם, האב אויף מיר רחמנות, העלף מיר איך זאל פאררעכטן די שלעכטע מעשים מיינע וואס איך האב פוגם געווען די אלע יארן", אזוי זאלסטו רעדן צום אייבערשטן, זאלסט אים אלעס דערציילן און גארנישט באהאלטן פון אים, וועסטו סוף כל סוף ארויס גיין פון דיין פלאנטער וואו דו ליגסט.


אנשטאט פאסטן זאלסטו זיך מאכן א שיעור אין משניות; יעדן טאג זאלסטו לערענען פרקים משניות, אפילו דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט - דאך זאלסטו זאגן פרקים משניות יעדן טאג, דאס וועט דיר ארויס נעמען פון דיין בלאטע, אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִלּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן, און ער איז שוין אראפ געפאלן אין שאול תחתיות, "אַף־עַל־פִּי־כֵן הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל־כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ - יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה, עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך" וועט ער סוף כל סוף ארויס גיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס, אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס; ווען רבי נתן האט געהערט די שיחה, האט ער געפרעגט דעם רבי'ן צי תורה קען אויך העלפן אזא איינעם וואס איז אראפ געפאלן אין די עקעלדיגע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן? האט דער רבי אים געזאגט: "דו ווייסט ווי גרויס דער כח פון תורה איז?! תורה איז העכער פון אלעס, אפילו א מענטש וואס ליגט נעבעך אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא ליצלן, אויב וועט ער לערנען יעדן טאג 'כך וכך' וועט ער ווערן אן ערליכער איד".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#142 - וואס ענטפער איך פאר מיין זון וואס פרעגט וועגן קדושה?
חינוך הילדים, קדושה, שובבי"ם

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט וויל איך זיך באדאנקען פאר'ן ראש ישיבה שליט"א פאר אלע שיעורים און חיזוק.


מיין זון איז צען יאר אלט, און ער הערט אסאך די שיעורים, און לעצטנס פרעגט ער מיר וואס ס'מיינט פגם הברית וואס דער ראש ישיבה שליט"א רעדט אסאך דערפון אז ס'איז זייער הארב, און וואס מיינט זיך אכטונג געבן פון קראנקע מענטשן, און נאך אזעלכע קשיות. איך האב אים געענטפערט אז ווען ער וועט עלטער ווערן וועט ער פארשטיין, אבער ער איז א קלוג אינגל און די סארט ענטפערס באפרידיגן אים נישט. אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר זאגן וואס איך קען אים ענטפערן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויגש, ג' טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פארשטיי נישט דיין פראגע, און נאך מער וואונדער איך זיך אויף דיין ענטפער אז "דאס האט צו טון מיט עלטער ווערן, דעמאלט וועט ער פארשטיין", ווען עס איז נישט דא וואס צו פארשטיין. דאס זענען זאכן וואס אלע דארפן וויסן, יונג און אלט, "דער אייבערשטער לאזט נישט אנרירן דעם אות ברית קודש און אויב מען רירט אן וכו' וכו' איז מען פוגם בברית רחמנא לצלן", אן קיין פארוואס אן קיין פאר ווען; יונג און אלט דארפן וויסן זיך צו היטן פון מענטשן וואס ווילן זיי מטמא זיין, זיך היטן פון חברים וואס רעדן ניבול פה.


ווען מיר זענען געווען יונגע קינדער פלעגן מיר זיך צוזאמקומען יעדע מוצאי שבת אין די פרשיות פון שובבי"ם הערן דברות קודש פונעם הייליגן סאטמערער רבי זכותו יגן עלינו; מען האט געהערט די טעיפס פון די שובבי"ם תורות ווי דער רבי זי"ע פלעגט וויינען מען זאל תשובה טון און זיך אכטונג געבן נישט פוגם צו זיין במידת היסוד, דאס האט אונז אויסגעוואשן אונזער נשמה און אין אונז אריין געלייגט יראת שמים, זיך אכטונג געבן צו זיין אפגעהיטן פון עבירות.


אזוי אויך מיינע מלמדים האבן אסאך גערעדט פון קדושת הברית; איך האב געלערנט אין סאטמערער חדר אין בארא פארק, דארטן רעדן די מלמדים פון קדושת הברית, מען לערנט מיט די קינדער אזוי ווי דער הייליגער סאטמערער רבי זי"ע האט געהייסן, אז מען זאל רעדן צו די קינדער זיי זאלן זיך אפהיטן פון לייגן די הענט אויפ'ן אות ברית קודש און זיך היטן די אויגן וכו' וכו'.


עס ליגט א חוב אויף עלטערן זיי זאלן לערנען מיט די קינדער דאס הארבקייט פון שמירת הברית, אן קיין הסברים און אן קיין טעמים; מען לערנט דאס פון קינדווייז אן. טאטע מאמע דארפן דאס האלטן אין איין חזר'ן, אז דער אייבערשטער לאזט נישט אנרירן דעם אות ברית קודש.


ווען מען וואשט דאס קינד און ווען דאס קינד גייט אין בית הכסא חזר'ט מען דאס מיט אים אזוי ווי מען לערנט מיט אים אנדערע הלכות, צום ביישפיל הלכות מוקצה, דארף מען יעדן שבת נאכאמאל און נאכאמאל חזר'ן מיט די קינדער אז מען טאר נישט אנכאפן קיין מוקצה, און ווען מען זעט אים אנכאפן א מוקצה'דיגע זאך זאגט מען אים: "שבת", "מוקצה", - ביז עס גייט אריין אינעם קינד; ער פארשטייט אז א איד טאר נישט אנכאפן שבת קיין מוקצה'דיגע זאכן.


אז דיין קינד וועט דיר פרעגן: "טאטע, פארוואס טאר מען נישט אנכאפן מוקצה?" וועסטו אים ענטפערן: "ווען דו וועסט עלטערן ווערן וועסטו פארשטיין", אדער דו וועסט אים זאגן פראסט און פשוט: "ווייל דער אייבערשטער לאזט נישט"? אזוי איז מיט שמירת הברית; וואס מיינט פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה? "אז מען טאר נישט לייגן די הענט אויפ'ן ברית", וואס מיינט זיין הייליג? "זיך היטן די אויגן", פארוואס? "ווייל דער אייבערשטער לאזט נישט".


מען קען זיך נישט פארלאזן אז די מלמדים און מגידי שיעורים רעדן דערפון ווייל נישט אלע מלמדים און מגידי שיעורים רעדן פון דעם, די מגידי שיעורים און מלמדים ווייסן נישט דאס הארבקייט פון נישט לערנען מיט די קינדער זיך צו היטן פון עבירות. דער הייליגער סאטמערער רבי זי"ע האט נאכגעזאגט ביי די אסיפת מלמדים די מעשה וואס חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תנא דבי אליהו רבא, פרק יח): אליהו הנביא האט דערציילט: איך בין אמאל געווען אין א גרויסע שטאט אין בבל וואו איך האב געטראפן א מלמד וואס האט געהאט צוויי הונדערט תלמידים אין די יארגענג פון אכצן ביז צוואנציג יאר, נאך א יאר בין איך צוריק געקומען צו דעם שטאט און איך האב מער נישט געטראפן דעם מלמד, האט מען מיר געזאגט אז דער מלמד איז שוין געשטארבן, אזוי אויך זענען געשטארבן זיין ווייב און קינדער און אלע תלמידים, עס זענען איבערגעבליבן בלויז עטליכע יונגע תלמידים, פארציילט אליהו הנביא - האב איך אנגעהויבן זייער שטארק צו וויינען, פארוואס דער מלמד איז געשטארבן - זיין משפחה מיט די תלמידים, פלוצלינג קומט צו מיר א מלאך פון הימל און פרעגט מיר: "אליהו, פארוואס וויינסטו?" האב איך אים געענטפערט: "צי דען זאל איך נישט וויינען, אז די אלע זענען געשטארבן..." וְאָמַר לִי "לֹא יָפָה עָשִׂיתָ שֶׁאַתָּה בּוֹכֶה וּמִתְאַבֵּל וּמִתְאַנֵּחַ עֲלֵיהֶם", האט מיר דער מלאך געזאגט: "וויין נישט אליהו", אָמַרְתִּי לוֹ "מִפְּנֵי מָה?" וְאָמַר לִי "שֶׁהֵן הָיוּ עוֹשִׂין דְּבָרִים מְכֹעָרִים וּדְבָרִים שֶׁאֵינָן רְאוּיִין, וּמְקוּלְקָלִין בְּעַצְמָם, וְהָיוּ מוֹצִיאִין שִׁכְבַת זֶרַע חִנָּם וְהֵן לֹא הָיוּ יוֹדְעִין בְּעַצְמָן שֶׁהַמִּיתָה מַשִּׂיגָתָן", זיי האבן געטון שמוציגע מעשים, זיי האבן געטון עבירות איינער מיט'ן צווייטן; האט דער הייליגער סאטמערער רבי זי"ע אויסגעפירט: "זעט מען פון דעם אז עס ליגט א חוב אויף די מלמדים זיי זאלן לערנען מיט די קינדער דאס הארבקייט פון פוגם זיין בברית".


וואויל איז פאר די עלטערן וואס געבן אכטונג אויף זייערע קינדער, וועלן זע זען אסאך נחת ביי זיי.

#141 - ווי אזוי קריך איך ארויס פון מיינע עקלדיגע תאוות?
קדושה, נסיונות, עבירות, תפלות אויף אידיש, מחשבות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך שעם זיך זייער צו פרעגן מיין שאלה, אבער איך ווייס אז פונעם ראש ישיבה שליט"א קען מען אלעס פרעגן, וועל איך זיך שטארקן און בעטן אן עצה אויף מיינע פראבלעמען.


איך האב א שטארקע תאווה צו קוקן אויף זיסע יונגע בחורים און קינדער, איך טו נישט קיין עבירות ב"ה, אבער איך קען זיך נישט איינהאלטן פון קוקן.


ווען איך גיי אין מקוה קען איך ממש זיך נישט היטן די אויגן, איך מוז קוקן ווי מ'טאר נישט. איך רעד נישט צו קיינעם און איך טו גארנישט, אבער איך קען זיך נישט צוריק האלטן פון קוקן. איך האב נישט קיין מעגליכקייט צו גיין אין מקוה ווען ס'איז ליידיג, און איך טראכט אז אפשר זאל איך אויפהערן צו גיין אין מקוה בכלל?


איך בעט דעם אייבערשטן איך זאל זיך קענען מתגבר זיין, און איך זאג משניות, אבער וואס טו איך ביזדערווייל?


אויך וויל איך וויסן ווען עס פאסירט א מקרה לילה רחמנא ליצלן אינמיטן די נאכט, אויב דארף מען גלייך לויפן אין מקוה, אדער מ'קען ווארטן ביז אינדערפרי.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס מיינסטו צו זאגן: "דו טוסט נישט קיין עבירות"? קוקן איז נישט קיין עבירה? טראכטן פון ניאוף איז נישט קיין עבירה? חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא כט:): "הִרְהוּרֵי עֲבֵירָה קָשִׁים מֵעֲבֵירָה", טראכטן פון עבירות איז נאך ערגער פון טון עבירות, ווייל דער מענטש ברענגט זיך צו טון עבירות; אז מען היט נישט די אויגן קומט מען צו טראכטן פון שלעכטס ביז מען פאלט אראפ און מען ווערט טמא, אזוי ווי חכמינו הקדושים זאגן (סוטה ח.): "אֵין יֵצֶר הָרָע שׁוֹלֵט אֶלָּא בַּמֶה שֶׁעֵינָיו רוֹאוֹת", דער יצר הרע איז מצליח אראפ צו ווארפן דעם מענטש נאר אז מען היט נישט די אויגן; אז מען היט נישט די אויגן ווארפט ער אראפ דעם מענטש אין פגם הברית רחמנא לצלן.


נאך זאגן חז"ל (עיין במדבר רבה י, ב; תנחומא שלח, טו): "עֵינָא וְלִבָּא תְּרֵי סַרְסוּרֵי דַעֲבֵירָה", די אויגן און די הארץ זענען די סעלסלייט (מעקלער) צו עבירות, "עַיִן רוֹאֶה", עס הייבט זיך אן אז מען קוקט עבירות, "וְהַלֵּב חוֹמֵד", נאכדעם גליסט מען צו טון עבירות, "וּכְלֵי הַמַּעֲשֶׂה גּוֹמְרִים", ביז מען פאלט אראפ, מען זינדיגט רחמנא לצלן; דערפאר דארף מען זייער שטארק אכטונג געבן אויף די אויגן, נישט צו קוקן קיין שום קוק וואס ברענגט צו טראכטן פון עבירות.


איך האב גרויס רחמנות אויף דיר אז דו ביסט נעבעך אריין געפאלן אין די מחלה פון קוקן וכו'; די תורה זאגט (דברים כח, לד): "וְהָיִיתָ מְשֻׁגָּע מִמַּרְאֵה עֵינֶיךָ אֲשֶׁר תִּרְאֶה", זאגט מוהרא"ש זכרונו לברכה אז דאס גייט ארויף אויף שמירת עינים, מען זעט מענטשן ווערן אזוי משוגע, מען זיצט שעות אין מקוה קוקנדיג אויף בחורים, אויך קען מען זען אין בית המדרש מענטשן וואס זענען נעבעך קראנק אין קאפ, שטייען און קוקן אויף יונגע בחורים וכו', וכו', ביז מען פאלט אראפ אין ביטערע עבירות.


נעם די עצה פון הייליגן רבי'ן, די עצה פון התבודדות; זוך דיר א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, דארט זאלסטו זיך אויסגיסן דיין הארץ צום אייבערשטן. דערצייל אים אלעס וואס עס גייט אריבער אויף דיר, אלע שלעכטע מחשבות וואס דער יצר הרע ברענגט אריין אין דיר, בעט אים: "רבונו של עולם האב אויף מיר רחמנות, איך וויל זיין אן ערליכער איד, איך וויל האבן ריינע אויגן און נישט קוקן קיין עבירות, אבער וואס זאל איך טון אז איך האלט אין איין אראפ פאלן? איך שפיר אז איך ווער פארברענט, די תאות ניאוף פלאקערט אין מיר, הייליגער באשעפער ראטעווע מיר, איך וויל אזוי שטארק זיין אן ערליכער איד, אבער איך האלט אין איין צוריק פאלן. איך זוך צו קוקן אויף (זאג ארויס פאר'ן אייבערשטן אלעס וואס דו קוקסט) און נאכדעם פאל איך דורך אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, איך בין אזוי צעבראכן, ממש דער לעבן איז מיר נמאס.


רבונו של עולם איך ווייס נישט וואס צו טון; יעדעס מאל זאג איך דיר צו אז איך גיי שוין זיין גוט און נאכדעם פאל איך נאכאמאל אריין אין מיינע שלעכטע מעשים, איך בין אזוי קראנק צו קוקן אויף ... (זאג ארויס פאר'ן אייבערשטן אלעס וואס דו קוקסט) אז איך זע נישט א וועג ארויס, נאר דו קענסט מיר העלפן; איך בעט דיר אייבערשטער, לייג אריין אין מיר א רוח טהרה אז איך זאל נישט קוקן קיין שלעכטס און נישט טון קיין שלעכטס"; אזוי זאלסטו רעדן צום אייבערשטן, זאלסט אים בעטן ער זאל דיר געבן כח ארויס צו גיין פון אלעם שלעכטס.


אויף דיין פראגע וועגן מקוה וכו'; דער רבי האט געזאגט: "דאס ערשטע איז מקוה (שיחות הר"ן, סימן קמא)"; ווען מען וויל מתקן זיין וואס מען האט פוגם געווען בפגם הברית איז דאס ערשטע זאך 'מקוה'. דעריבער זאלסטו גיין ווי פריער אין מקוה וועסטו אראפ נעמען פון דיר אלע שלעכטס, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות המתקת הדין, סימן כב): "עַל יְדֵי טְבִילַת מִקְוֶה נִתְבַּטֵּל הַצָּרוֹת, וִישׁוּעָה בָּאָה", אז מען טובל'ט זיך אין מקוה איז מען מבטל אלע צרות און מען איז זוכה צו א ישועה. נאך זאגט דער רבי (שם, סימן פא): "הַמִּקְוֶה מַמְתִּיק הַדִּין", אז מען גייט אין מקוה נעמט מען אוועק אלע דינים; גיי אין מקוה ווי פריער גלייך ווען דו שטייסט אויף, דורכדעם וועסטו זוכה זיין צו גרויסע ניסים.


א ליכטיגן חנוכה.

#140 - קענט איר מיר מחזק זיין אויף הלכות הרחקות?
שלום בית, הלכה, קדושה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע חיזוק און די שיינע דרשות, פאר אלע עצות אין לעבן, איך מיט מיין ווייב זענען זיך מורא'דיג מחיה דערמיט.


איך שעם זיך צו פרעגן, אבער מיר דארפן התחזקות זיך צו האלטן שטארק מיט די הלכות הרחקות. מיר בעטן דעם אייבערשטן אז מיר זאלן זיך האלטן שטארק אין ביישטיין די נסיונות, אבער ס'איז אונז זייער שווער.


מיר ווילן זיין ערליך, און מיר ווילן האבן ערליכע קינדער, אבער מיר דארפן התחזקות אויף דעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וישב, י"ז כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איר זענט מזלזל אין די הלכות ווייל איר ווייסט נישט דאס הארבקייט פון נישט היטן די הלכות און דער עונש וואס מען באקומט אויב מען היט נישט הלכות הרחקות.


אליהו הנביא האט דערציילט (שבת יג): עס איז געווען א מענטש וואס האט זייער פלייסיג געלערנט און ער איז געשטראבן זייער יונג, זיין ווייב האט דאס נישט אויסגעהאלטן, זי האט אנגעהויבן ארום לויפן צו אלע שולן און ישיבות און געפרעגט: ווי אזוי קען זיין אז מיין מאן איז געשטארבן יונג, עס שטייט דאך אין די תורה (דברים ל, כ): "כִּי הוּא חַיֶּיךָ וְאֹרֶךְ יָמֶיךָ", ווער עס לערנט תורה וועט לאנג לעבן, מיין מאן האט געלערנט אסאך תורה - חומש, משניות און גמרא פארוואס איז ער נפטר געווארן אזוי יונג, און קיינער האט נישט געוויסט וואס איר צו ענטפערן, איינמאל – דערציילט אליהו הנביא - בין איך איינגעשטאנען ביי די פרוי און זי האט מיר דערציילט די גאנצע מעשה, האב איך איר געפרעגט: "איר האט געהאלטן טהרת המשפחה?" האט זי געענטפערט: "אוודאי האבן מיר געהאלטן טהרת המשפחה", האט איר אליהו הנביא אויסגעפרעגט פונקטליך צי זי האט געהיטן אויף אלע הלכות הרחקות, ביז זי האט מודה געווען אז איר מאן האט נישט אכטונג געגעבן אויף הרחקות; האט אליהו הנביא איר געזאגט: "בָּרוּךְ הַמָּקוֹם שֶׁהֲרָגוֹ", געלויבט איז דער אייבערשטער אז ער האט אים גע'הרג'ט, ווייל אין די תורה שטייט (ויקרא יח, יט): "וְאֶל אִשָּׁה בְּנִדַּת טֻמְאָתָהּ לֹא תִקְרַב", זעט מען פון דעם אויב מען היט נישט די הרחקות באקומט מען א עונש אז מען שטארבט יונגערהייט.


מאך זיך א שיעור צו איבער חזר'ן די הלכות הרחקות; מוהרא"ש פלעגט כסדר מעורר זיין די אינגעלייט זיי זאלן לערנען הלכות טהרה אן א שיעור מאל, היות דער הייליגער צדיק רבי אורי מסטרעליסק זכותו יגן עלינו האט גע'חזר'ט הלכות טהרה איבער טויזנט מאל; פלעגט מוהרא"ש זאגן: "אז דער הייליגער צדיק, וואס איז געווען מובדל ומופרש פון די וועלט, ווי מען האט אים גערופן 'דער שרף פון סטרעליסק' האט איבער גע'חזר'ט טויזנט מאל הלכות טהרה, וואס זאלן מיר זאגן?"


אז מען היט אפ די הלכות האט מען נחת פון די קינדער, ווידער אויב מען שפילט זיך ארום מיט די הלכות, מען איז מזלזל אין דעם, באקומט מען א שטראף אז די קינדער ווערן געבוירן נישט געזונט חס ושלום, מען מוטשעט זיך נאכדעם א גאנץ לעבן. זאלט איר פון יעצט אנהייבן היטן די הלכות, מדקדק זיין אויף יעדע סעיף אין שלחן ערוך אויף יעדע הרחקה, וועסטו ניצול ווערן פון אלעם שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#139 - איז דא א וועג ארויס פון מיינע עבירות?
קדושה, תשובה, עבירות, אינטערנעט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב שוין חתונה געהאט ב"ה, אבער איך ליג טיף אין די ערגסטע עבירות, איך בין צוגעבינדען צום אינטערנעט, דארט טרעף איך זיך מיט אלע שלעכטס אויף דער וועלט, און איך האב שייכות מיט פרעמדע פרויען. איז דא עפעס א וועג ארויס פון דעם, האט איר עפעס עצות און חיזוק אין דעם ענין?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויצא, ג' כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויי און ביטער איז דיר אז דו האסט שייכות מיט פרעמדע פרויען, דו האסט חתונה געהאט און דו באהאלטסט זיך מיט עבירות. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה כו, ה): "עַל הַכֹּל הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מַאֲרִיךְ אַפּוֹ", אויף אלע עבירות וואס א מענטש טוט ווארט דער אייבערשטער אז מען זאל תשובה טון, "חוּץ מִן הַזְּנוּת", אבער ווען עס קומט צו ניאוף רחמנא לצלן דארט איז דער אייבערשטער נישט מאריך אף, דער אייבערשטער באשטראפט דעם מענטש מיט א ביטערן עונש.


זאלסט נישט מיינען אז מען קען זיך באהאלטן מיט עבירות וכו'; מען קען גיין מיט פרעמדע פרויען וכו' רחמנא לצלן - און דאס וועט בלייבן א סוד, ווייל דער פסוק זאגט (איוב כד, טו): "וְעֵין נֹאֵף שָׁמְרָה נֶשֶׁף לֵאמֹר לֹא תְשׁוּרֵנִי עָיִן", די בעלי עבירות טראכטן ביי זיך: 'מיר וועלן ווארטן עס זאל ווערן נאכט דעמאלט וועלן מיר טון עבירות; מיר וועלן גיין אין באהאלטענע פלעצער אז קיינער זאל אונז נישט זען', אזוי מיינט מען, זאגן אויף דעם די הייליגע חכמים (במדבר רבה ט, א): "הַנּוֹאֵף אוֹמֵר אֵין בְּרִיָה יוֹדַעַת בִּי, לְפִי שֶׁכָּל מַעֲשָׂיו אֵינָן אֶלָּא בַּחשֶׁךְ", א מענטש מיינט טאקע אז ער קען זיך באהאלטן פונעם אייבערשטן, וואס טוט דער אייבערשטער? "וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְפַרְסְמָן בָּעוֹלָם", דער אייבערשטער פארשעמט אים פאר די גאנצע וועלט.


מיין נישט אז מען קען זיך באהאלטן פונעם אייבערשטן, "אִם יִסָּתֵר אִישׁ בַּמִּסְתָּרִים וַאֲנִי לֹא אֶרְאֶנּוּ, נְאֻם ה'" (ירמיהו כג, כד), דער אייבערשטער זאגט: ווי קען זיך א מענטש באהאלטן פון מיר? "הֲלוֹא אֶת הַשָּׁמַיִם וְאֶת הָאָרֶץ אֲנִי מָלֵא נְאֻם ה'", דער אייבערשטער איז דאך איבעראל!


האק אפ אלע קשרים וואס דו האסט מיט עבירות; אפילו זיי שרייבן דיר און רופן דיר אן זאלסטו זיי נישט ענטפערן. טויש דיין נומער און פארמאך אלע דיינע סאושעל מידיע אקאונטס, דו זאלסט נישט האבן מער צו טון מיט'ן שטן.


אז דו וועסט תשובה טון וועט דער אייבערשטער דיר מוחל זיין, אבער אז דו וועסט ווייטער האבן שייכות מיט פרעמדע וכו' השם ישמרינו - וועסטו אלעס פארלירן. דו וועסט פארשעמט ווערן ביי אלע דיינע חברים, דיין משפחה וועט נישט וועלן האבן מיט דיר, אפגערעדט דיין ווייב וועט גלייך נעמען א גט, און די קינדער וועלן נישט וועלן קוקן אויף דיר, דו וועסטו זיך ארום דרייען פארוואגלט דיין גאנץ לעבן.


האב שכל פאר דו וועסט חרטה האבן און עס וועט זיין אביסל שפעט.

#138 - איז נאך דא א וועג ארויס פון מיינע עבירות?
קדושה, תשובה, עבירות, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א יונגער בחור און איך פאל אסאך דורך אין פגם הברית, איך קוק אסאך שלעכטע זאכן, און איך בין אויך מטמא אנדערע בחורים רחמנא ליצלן, איך זע שוין באלד נישט קיין וועג ארויס. אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיך ראטעווען.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת לך לך, י' חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


טו תשובה און הער אויף נאכלויפן אנדערע בחורים.


אויב דו וועסט נישט תשובה טון וועסטו ווערן פארשעמט ביי אלעמען און עס וועט ארויסגיין אויף דיר א שלעכטע נאמען; קיינער וויל נישט האבן צו טון מיט א קראנקער מענטש וואס לויפט נאך בחורים און קינדער, אלע וועלן זיך אפשאקלען פון דיר ווי מען שאקלט זיך אפ פון א מצורע; וואו דו וועסט גיין און שטיין וועט מען רעדן אונטער דיין רוקן אז דו ביסט א קראנקער. אויך קענסטו כאפן קלעפ; אויב א טאטע אדער א ברודער פון א בחור וועט זיך דערוויסן וואס דו טוסט מיט זיין זון/ברודער וועט ער דיר געבן קלעפ און מען וועט דיר צעברעכן דיינע ביינער. אפגערעדט אז דו וועסט נישט קענען חתונה האבן, קיינער וועט נישט נעמען פאר זיינ'ס א טאכטער א בחור וואס טוט עבירות רחמנא לצלן; פרעג איך דיר: "וואס פעלט דיר אויס צו ווערן פארשעמט און אויסגעשפילט?" ענדערש טו תשובה און לאז אפ בחורים".


איך בעט דיר האב רחמנות אויף דיין לעבן; דו ביסט א יונגער בחור, א יונגע ביימעלע, דו קענסט האבן א גוט לעבן, פארוואס זאלסטו זיך אליינס הרג'נען דיין לעבן, פארוואס זאלסטו שטארבן יונג? חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדה יג:): "כָּל הַמוֹצִיא שִׁכְבַת זֶרַע לְבַטָּלָה חַיָיב מִיתָה", ווער עס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן, איז חייב מיתה; "רַבִּי יִצְחָק וְרַבִּי אַמִּי אָמְרֵי, כְּאִילוּ שׁוֹפֵךְ דָמִים", רבי יצחק און רבי אמי זאגן, דאס איז אזוי ווי איינער איז עובר אויף רציחה און שפיכת דמים; "רַב אַסִּי אָמַר, כְּאִילוּ עוֹבֵד עֲבוֹדַת כּוֹכָבִים", רב אסי זאגט אז דאס איז אזוי ווי איינער דינט עבודה זרה רחמנא לצלן.


הער אויף קוקן עבירות און ווארף אוועק דיין טעלעפאן; ווארף אוועק דיין טעבלעט און לאז אפ דיינע שלעכטע חברים - וועט דיר דער אייבערשטער מוחל זיין אויף וואס עס איז געווען.


אויב דו ווילסט קענסטו נאך זיין א גרויסער צדיק; אז דו וועסט נעמען א משניות, דו וועסט יעדן טאג זאגן אכצן פרקים משניות און דו וועסט לערנען בלעטער גמרא אפילו אן פארשטיין, סתם זאגן די ווערטער - וועסטו זוכה זיין אפצואוואשן פון דיר אלע אלטע חטאים.


משניות נעמט אראפ אלע פלעקן פונעם מענטש; מוהרא"ש זאגט אז משניות איז אזוי ווי סטילוואל וואס קראצט אראפ אלע שמוץ פון א שמוציגע כלי, ווען מען זאגט משניות ווערט מען זויבער און ריין. און גמרא פארברענט אלע קליפות, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ריד): "תַּלְמוּד בְּגִימַטְרִיָּא אוֹתִיּוֹת שֶׁל שְׁמָהּ 'לִילִית', עַל כֵּן יֵשׁ כֹּחַ בְּלִמּוּד הַתַּלְמוּד לְהַכְנִיעַ אוֹתָהּ", 'תלמוד' באטרעפט די זעלבע מספר ווי דער נאמען פון די קליפה וואס מאכט א מענטש זינדיגן אין פגם הברית; און דורכדעם וואס מען לערנט גמרא איז מען מכניע די קליפה.


איך האף אז דו וועסט אננעמען מיינע ווערטער, וועסטו ווערן א גרויסער צדיק.

#137 - ווי אזוי טרעפט מען דעם וועג ארויס פון בלאטע?
קדושה, עבירות, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א יונגער בחור און איך מוטשע זיך זייער מיט שווערע נסיונות. שוין פון די ניין יאר האבן איך זיך געשאפט א סמארטפאון מיט אינטערנעט און געקוקט די ערגסטע זאכן און געטון הארבע עבירות רחמנא ליצלן, דערנאך האב איך זיך געטראפן בחורים וואס האבן געטון מיט מיר עבירות, און אזוי איז מיין לעבן ממש צעגרונד געגאנגען, איך בין פארנומען מיט עבירות טאג טעגליך, און איך זוך דעם וועג ארויס.


ברוך ה' אז יעצט האב איך שוין נישט קיין סמארטפאון, אבער א לעפטאפ האב איך יא וואס לאזט מיר נוצן שוין פון אלס קליין קינד, ער ווייסט אבער נישט אז איך האב געטראפן א וועג ווי אזוי אנצוקומען צו אינטערנעט דערמיט, און ליידער נוץ איך דאס אויך נאר פאר עבירות.


איך וויין צום אייבערשטן אז איך זאל טרעפן א וועג ארויס, איך ווייס נישט וואס צו טון, אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר העלפן און געבן א וועג צוריק צום אייבערשטן און צו א נארמאלע ערליכע לעבן.


יישר כח פאר די גליון מיט וואס איך בין זיך מחיה יעדע וואך.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בראשית, אסרו חג, כ"ד תשרי, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז א גרויס רחמנות אויף דיר, אזויפיל יאר וואס דו ליגסט נעבעך אין אזא בלאטע; פון איין זייט ביסטו אזוי יונג, דו האסט קוים אנגעהויבן דיין לעבן, און פון די אנדערע זייט ביסטו שוין אזוי איינגעזינקען אין עבירות, אין די עבירה פון פגם הברית רחמנא לצלן, וואס דער זוהר הקדוש זאגט (וישב קפח.; ויחי ריט.) אז ווער עס זינדיגט אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אים העלפט שוין נישט קיין תשובה.


אבער וויסן זאלסטו אז דער רבי קען דיר העלפן; דער הייליגער רבי האט געזאגט אויף דעם אויבנדערמאנטן זוהר הקדוש, אז אויב מען זינדיגט אין פגם הברית העלפט נישט קיין תשובה (שיחות הר"ן, סימן עא): "קיינער פארשטייט נישט פשט אין דעם זוהר - נאר איך, און איך זאג אז עס העלפט יא תשובה, אפילו איינער וואס האט אסאך געזינדיגט אין די עבירה"; דער רבי קען יעדן איינעם העלפן, אפילו איינער וואס איז קראנק און ליידט פון די עקלדיגע נסיונות קען אויך ארויס קריכן פון זיינע עקלדיגע געמיינע שמוץ אויב ער וועט פאלגן דעם רבי'ן.


נעם די עצה פון הייליגן רבי'ן, דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפ געפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם. וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך" וועט ער סוף כל סוף ארויס גיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


דעריבער אז דו ביסט נעבעך אזוי אראפגעפאלן אין עבירות, איז דא פאר דיר איין עצה: נעם א משניות און הייב אן לערנען משניות; לערן איין פרק נאכ'ן צווייטן, אין אנהייב וועסטו נישט פארשטיין וואס דו לערנסט ווייל פון אזויפיל מאל זינדיגן אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית האסטו פארלוירן דיין מח, אזוי ווי דער זוהר הקדוש זאגט (עיין פרשת משפטים, קי): "סִלּוּקָא דִּיסוֹדָא עַד אַבָּא וְאִמָּא", אז מען איז פוגם בברית - מען איז פוגם ביסוד, גייט דער פגם ביז'ן מח; מען פארלירט דעם כח פון זיך קענען קאנצעטרירן וכו', אבער אז מען לערנט אויפ'ן סדר דרך הלימוד פון רבי'ן (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו) אז אפילו מען פארשטייט נישט וואס מען לערנט זאל מען ווייטער זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה; דורכדעם איז מען זוכה אז מען ווערט אן ערליכער איד, מען הייבט אן לעבן א געזונטע לעבן, א לעבן מיט'ן אייבערשטן, מען לאזט אפ די מטומטמ'דיגע עבירה, מען הערט אויף צו טון עבירות און מען רייסט זיך ארויס פון די קליפות.


נאך א עצה האט דער רבי פאר דיר, דו זאלסט זיך צוגעוואוינען רעדן צום אייבערשטן אויף דיין שפראך; בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, דערצייל אים די גאנצע מעשה פון די ניין יאר ווען דו האסט זיך געקויפט א סמארטפאון און געזען אלע שלעכטס פון די וועלט, וויין צו אים אז דו ווילסט ארויס קריכן פון דעם, דורכדעם וועסטו זוכה זיין במשך הימים פטור צו ווערן פון דיין עבר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#136 - איך הער נישט אויף טראכטן פון מיידלעך, ווי אזוי געבט מען זיך אן עצה?
קדושה, נסיונות, בחור, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פופצין יעריגער בחור און איך הער נישט אויף צו טראכטן א גאנצן טאג פון מיידלעך. איך בין מקנא מיינע שוועסטערס אז זיי זענען מיידלעך, ווייל אזוי קענען זיי אלעמאל קוקן און שמועסן מיט מיידלעך. איך טאר נישט קוקן אויף מיידלעך, איך זיץ אין ישיבה, אבער מיין קאפ איז נאר ביי מיידלעך, פון צופרי ביז ביינאכט טראכט איך נאר פון מיידלעך.


איך וויל זיין ערליך, אבער עס ברענט אין מיר א פייער פונעם יצר הרע, מיין גאנצער קאפ איז נאר פארנומען מיט איין קלער אז אפשר וועט מיר געלונגען צו רעדן מיט א מיידל.


איך ווייס אז דער ראש ישיבה שליט"א פארשטייט א בחור, און דערפאר שרייב איך דעם בריוו, און איך האף דער ראש ישיבה וועט האבן פאר מיר אן עצה, ווייל איך ווער ממש פארברענט.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נצבים, כ"ג אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן די עצה פון התבודדות; א מענטש זאל זיך אויסרעדן זיין הארץ צום אייבערשטן אויף זיין אייגענע שפראך, אויף זיין מאמע לשון. מען זאל גיין אויף א פלאץ וואו קיינער געפונט זיך נישט דארט און זיך אויסשמועסן דאס הארץ; דערציילן פאר'ן אייבערשטן אלעס וואס מען גייט אריבער, ברוחניות ובגשמיות, דערציילן וואו דער יצר הרע ווארפט אים אלץ אראפ, און אז וויפיל מאל ער מאכט שוין אפ אז ער גייט זיין גוט פאלט ער נאכאמאל צוריק אריין אין די עבירה.


טייערער ברודער, פאלג דעם רבי'ן, זוך דיר א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, און דארט זאלסטו זיך אויסגיסן דיין הארץ צום אייבערשטן; דערצייל אים אלעס וואס עס גייט אריבער אויף דיר, אלע שלעכטע מחשבות וואס דער יצר הרע ברענגט אריין אין דיר, וויין צו אים: "רבונו של עולם, האב רחמנות אויף מיר! איך וויל זיין אן ערליכער איד, איך וויל האבן א ריינע מחשבה און ריינע אויגן, וואס זאל איך טון אז איך האלט אין איין אראפפאלן? איך ווער פארברענט פונעם יצר הרע, די תאות ניאוף פלאקערט אין מיר. הייליגער באשעפער ראטעווע מיר! איך וויל אזוי שטארק זיין אן ערליכער איד, אבער איך האלט אין איין צוריק פאלן, מיינע מחשבות איז נאר ניאוף, און איך פאל אראפ אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, איך בין אזוי צעבראכן, דאס לעבן איז מיר נמאס.


רבונו של עולם, האב אויף מיר רחמנות, געב מיר כח; העלף מיר איך זאל גלייבן אין דיר, איך זאל שפירן אז דו האסט מיר ליב. דער יצר הרע לאזט מיר נישט אפ, טאג און נאכט טראכט איך נאר פון עבירות, איך האלט נישט אויס די צער! פון איין זייט וויל איך אזוי שטארק זיין ערליך און פון די אנדערע זייט קאכט אין מיר א פייער, איך שפיר ווי איך קען נישט מער", אזוי זאלסטו רעדן צום אייבערשטן, זאלסט אים אלעס דערציילן און גארנישט באהאלטן פון אים, דורכדעם וועסטו סוף כל סוף ארויס גיין פון דיין פלאנטער אין וואס דו ליגסט.


בעט דעם אייבערשטן זאלסט טרעפן דיין שידוך וועסטו האבן מנוחה; בעט דעם אייבערשטן עס זאל בטל ווערן די גזירה אז מען מאכט נישט חתונה בחורים און מיידלעך ביז זיי ווערן פארעלטערט. קיינער פארשטייט נישט די צער וואס בחורים גייען אריבער, אזוי ווי מוהרא"ש זכרונו לברכה פלעגט שטענדיג זאגן: "קיינער אויף די וועלט פארשטייט נישט די צער פון א בחור"; מוהרא"ש האט געוויינט זיין גאנץ לעבן צום אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף בחורים און מיידלעך - זיי זאלן חתונה האבן ווי יונגער. אזוי קען מען ראטעווען אלע בחורים און מיידלעך פון ארויס גיין לתרבות רעה, ווייל ווילאנג מען איז א פלג גוף קען מען נישט זיין אפגעהיטן.


נעם די עצה וואס מוהרא"ש שרייבט פאר אלע צענדליגער טויזנטער בחורים וואס פרעגן און בעטן אן עצה ווי אזוי זיי קענען אפקילן זייער פייער פונעם יצר הרע, מוהרא"ש שרייבט זיי זאלן זאגן יעדן טאג ח"י פרקים משניות, ווייל משניות ראטעוועט פון אלעם שלעכטס. פאלג וואס צדיקים זאגן, נעם א משניות און הייב אן לערנען משניות, לערן איין פרק נאכן צווייטן; אין אנהייב וועסטו נישט פארשטיין וואס דו לערנסט ווייל פון אזויפיל מאל זינדיגן אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית פארלירט מען דעם מח, אזוי ווי דער זוהר הקדוש זאגט (עיין פרשת משפטים, קי): "סִלּוּקָא דִּיסוֹדָא עַד אַבָּא וְאִמָּא", אז מען איז פוגם בברית - מען איז פוגם ביסוד, גייט דער פגם ביז'ן מח; מען פארלירט דעם כח פון זיך קענען קאנצעטרירן וכו', אבער אז מען לערנט אויפן סדר דרך הלימוד פון רבי'ן (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), אז אפילו מען פארשטייט נישט וואס מען לערנט זאל מען ווייטער זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה; דורכדעם איז מען זוכה אז מען הערט אויף צו טון עבירות און מען רייסט זיך ארויס פון די קליפות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.


 

#135 - איינער וואס האט מטמא געווען אנדערע, ווי אזוי קען ער תשובה טון?
קדושה, תשובה, עבירות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב זייער שטארק הנאה פונעם ראש ישיבה שליט"א'ס שיעורים. לויט ווי איך הער אויף די שיעורים און איך ליין אין די בריוון, זע איך אז איינער וואס איז מטמא אנדערע איז גאר א געפערליכע זאך, וויל איך וויסן אויב איז דא עפעס א וועג תשובה צו טון אויף דעם?


א גרויסן יישר כח.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת נצבים, כ"ב אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו אז דער אייבערשטער איז אן אב הרחמן, א טאטע פול מיט רחמנות; ער וויל און ווארט אויף זיינע קינדער זיי זאלן זיך צוריק קערן צו אים און תשובה טון. אפילו א מענטש האט געזינדיגט אין די עבירה פון משכב זכור וואס דער עונש אויף דעם איז סקילה (סנהדרין נד), מיט דעם אלעם, אויב מען טוט תשובה נעמט דער אייבערשטער אן די תשובה.


דער עיקר תשובה איז וידוי דברים - זיך צוגעוואוינען רעדן צום אייבערשטן, דערציילן פארן אייבערשטן וואס מען האט געטון, אים בעטן ער זאל רחמנות האבן אויף אים און גלייבן באמונה שלימה אז דער זעלבער אייבערשטער וואס לאזט נישט טון די עבירות, דער זעלבער אייבערשטער זאגט אז אויב מען טוט תשובה נעם ער אן די תשובה.


אז דו ווילסט מתקן זיין וואס דו האסט געזינדיגט זאלסטו עוסק זיין אין הפצה, אפילו עס איז שווער וכו' און פול מיט בזיונות וכו'; ווייל דער אריז"ל זאגט אז ווען א מענטש זינדיגט אין די ביטערע עבירה פון משכב זכור רחמנא לצלן רחמנא לישזבן, דארף ער פאסטן - כמנין 'רגל' תעניתים - צוויי הונדערט דריי און דרייסיג טעג, דאס איז נאר אויף איין מאל זינדיגן, ווער רעדט נאך אויב מען האט געזינדיגט צען מאל, הונדערט מאל, טויזנט מאל, דארף מען דאס דאפלען כמנין די צאל עבירות, און אזוי אויך ווען מען זינדיגט אין פגם הברית הוצאת זרע לבטלה דארף מען פאסטן - פ"ד תעניתים - פיר און אכציג טעג, ווי איז דא אזויפיל טעג אין לעבן צו קענען פאסטן?! אויף דעם קומט דער הייליגער רבי און זאגט (ספר המידות, אות ניאוף, סימן מא): "תִּיקוּן לְהוֹצָאַת זֶרַע לְבַטָּלָה, שֶׁיִּשְׁתַּדֵּל לְהַחֲזִיר בְּנֵי אָדָם בִּתְשׁוּבָה", ווער עס וויל פאררעכטן וואס ער האט אלץ פוגם געווען אין די עבירה פון פגם הברית, זאל עוסק זיין אין צוריק ברענגען מענטשן צום אייבערשטן; וועט ער נישט דארפן פאסטן און ער וועט זוכה זיין צו פאררעכטן אלעס וואס ער האט פוגם געווען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט זוכה זיין תשובה צו טון און דיין תשובה זאל אנגענומען ווערן.


א כתיבה וחתימה טובה, און א גוט געבענטשט יאר.