שאלה אין קורצן ענין
#34 - ווי אזוי האט מען א הייליגע שלאף?
קדושה, שלאפן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ברוך ה' איך בין זיך מחזק צו דינען דעם אייבערשטן, איך פרוביר צו לערנען און דאווענען און רעדן צום אייבערשטן, מיט דעם אלעם איז מיר זייער שווער זיך צו האלטן הייליג בקדושה.


איז דא אזא זאך בכלל אז א מענטש זאל גארנישט זינדיגן? און אויב יא ווי אזוי קומט צו א מדריגה אז מ'זאל גיין שלאפן און אויפשטיין בקדושה אן קיין דורכפאל?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וירא, י"ד מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די הייליגע חכמים זאגן (ברכות יד.): "כָּל הַמַּשְׂבִּיעַ עַצְמוֹ מִדִּבְרֵי תּוֹרָה", ווער עס זעטיגט זיך אן מיט די הייליגע תורה, "וְלָן", ער גייט שלאפן זאטערהייט מיט די הייליגע תורה, - "אֵין מְבַשְּׂרִין אוֹתוֹ בְּשׂוֹרוֹת רָעוֹת", וועט ער שלאפן א גוטע שלאף, ער וועט נישט האבן קיין שלעכטע חלומות. אזוי ווי עס שטייט (משלי יט, כג): "וְשָׂבֵעַ יָלִין", ווער עס גייט שלאפן זאט פון די תורה, "בַּל יִפָּקֶד רָע", וועט נישט זען קיין שלעכטס.


מאך זיך שיעורים בכל התורה כולה; במקרא, משנה, גמרא, מדרש, הלכה ואגדה - וועסטו געראטעוועט ווערן פון שלעכטס, דער רבי האט אונז געגעבן א וועג ווי אזוי מען קען גרינגערהייט אנקומען צו לערנען די גאנצע תורה; אפילו מען פארשטייט נישט - דאך זאל מען לערנען און במשך די צייט וועט מען שוין פארשטיין (שיחות הר"ן, סימן עו).


דער רמב"ם זאגט (פרק כב מהלכות איסורי ביאה, הלכה כא) די אלע שלעכטע מחשבות זענען נאר: "בְּלֵּב פָּנוּי מִן הַחָכְמָה" - אין א ליידיגע הארץ; אז מען לערנט די הייליגע תורה היט די תורה אפ דעם מענטש ער זאל נישט אנקומען צו נכשל ווערן און ווערן טמא. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין ל:): "אִם פָּגַע בְּךָ מְנֻוָּל זֶה", אז דער יצר הרע זוכט דיר אראפ צו ווארפן, "מָשְׁכֵהוּ לְבֵית הַמִּדְרָשׁ", שלעפ אים אין בית המדרש; לויף צו די תורה וואס איז א פאנצער פאר'ן יצר הרע.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שם) דער אייבערשטער זאגט פאר די אידן: "בָּנַי, בָּרָאתִי יֵצֶר הָרָע וּבָרָאתִי לוֹ תּוֹרָה תַּבְלִין", מיין קינד, איך האב באשאפן דעם יצר הרע אבער איך האב באשאפן די הייליגע תורה וואס איז א מעדיצין קעגן דעם יצר הרע, "וְאִם אַתֶּם עוֹסְקִים בַּתּוֹרָה אֵין אַתֶּם נִמְסָרִים בְּיָדוֹ", אויב דו לערנסט תורה וועסטו נישט האבן צוטון מיט אים, "וְאִם אֵין אַתֶּם עוֹסְקִין בַּתּוֹרָה אַתֶּם נִמְסָרִים בְּיָדוֹ", און אויב דו לערנסט נישט קיין תורה - וועסטו זיין אונטער אים רחמנא לצלן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#33 - ווי אזוי הויב איך זיך אויף נאכ'ן דורכפאלן אין ביטערע עבירות?
קדושה, תשובה, עבירות, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך פאל ליידער דורך אין די הארבע עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה, רחמנא ליצלן, איך בין אזוי צעבראכן און צעשאסן, איך פיל ווי די וועלט ענדיגט זיך מיר, ווי אזוי קען איך תשובה טון אויף דעם בשלימות? ווי אזוי קען זיך מחזק זיין און זיך צוריק אויפהויבן, און צוריק קומען צום אייבערשטן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת האזינו ב', ד' תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו, די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה איז אזוי שרעקליך, עס הרג'עט דעם מענטש אין אלע וועגן; מען פארלירט די געזונט און מען פארלירט די פרנסה.


דער זוהר הקדוש זאגט (פנחס, רמד:): "מַאן דִּמְזַלְזֵל בְּפִרוּרִין דְּנַהֲמָא, עֲנִיּוּתָא רָדִיף אֲבַּתְרֵיהּ", ווער עס איז ווארפט אראפ ברעקלעך פון ברויט וועט ער זיין אן ארעמאן, "כָּל שֶׁכֵּן מַאן דִּמְזַלְזֵל בְּפִירוּרִין דְּמוֹחָא", איז דאך זיכער אז אויב מען איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן פארלירט מען דאס מזל און מען ווערט אן ארעמאן.


מען ווערט זייער בעצבות ובמרה שחורה, מען ווערט א שברי כלי, א צעבראכענער מענטש. אזוי זאגט דער רבי (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן נ): "וְזֶה בְּחִינַת חוֹלַאַת שֶׁקּוֹרִין בְּרֶעכֶנִישׁ, רַחֲמָנָא לִצְלָן, שֶׁשּׁוֹבֵר עֲצָמוֹת שֶׁל אָדָם", פון די עבירה קומט די מחלה וואס הייסט 'ברעכעניש' - דער מענטש ווערט צעבראכן אויף שטיק שטיקלעך און שפירט נישט קיין טעם אין זיין לעבן, מען פארלירט די וועלט און יענע וועלט.


אבער אויב מען טוט תשובה איז דער אייבערשטע מוחל דעם מענטש און מען באקומט צוריק אלעס, מען ווערט געזונט, מען באקומט צוריק פרנסה און מען גייט ארויס פון די עצבות און מרה שחורה; מען דארף גלייבן אז מען קען תשובה טון, דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תנג): "אִם הָיִיתִי עוֹבֵר חַס וְשָׁלוֹם עֲבֵרָה גְּדוֹלָה בְּיוֹתֵר", אִיךְ זָאל חַס וְשָׁלוֹם עוֹבֵר זַיין דִי גְרֶעסְטֶע עֲבֵרָה, "אַף עַל פִּי כֵן לֹא הָיְתָה הָעֲבֵרָה מַשְׁלֶכֶת אוֹתִי כְּלָל", וָואלְט דָאס מִיר גָאר נִישְׁט אַרָאפּ גִיוָוארְפְן, "רַק הָיִיתִי אַחַר הָעֲבֵרָה אִישׁ כָּשֵׁר כְּמוֹ קֹדֶם", אִיךְ וָואלְט נָאךְ דֶעם גִּוֶוען אַזוֹי אֵיין עֶרְלִיכֶער יוּד וִוי פְרִיר, "רַק אַחַר כָּךְ הָיִיתִי עוֹשֶׂה תְּשׁוּבָה", דֶער נָאךְ וָואלְט אִיךְ תְּשׁוּבָה גִיטָאן.


וויין זיך אויס פאר'ן אייבערשטן, בעט אים ער זאל דיר מוחל זיין, זאג פאר'ן אייבערשטן ווי שטארק דו ווילסט זיין גוט און ערליך און ביים סוף פאלסטו אראפ - וועט דער אייבערשטער דיר מוחל זיין. מען דארף גלייבן אין דעם אזוי ווי מען גלייבט אז מען קען מקלקל זיין; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן קיב): "אִם אַתָּה מַאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְקַלְקֵל, תַּאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְתַקֵּן", אויב דו גלייבסט אז דו קענסט טון שלעכטס, גלייב אז דו קענסט פאררעכטן.


זאג די תפילה וועסטו אראפנעמען פון דיר אלע דינים:


"רבונו של עולם, זיי נישט ברוגז אויף מיר אז איך זינדיג אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה; איך וויל נישט זינדיגן, איך וויל זיין אפגעהיטן פון עבירות, איך וויל זיין אן ערליכער איד; וואס זאל איך טון אז איך פאל אראפ נאכאמאל און נאכאמאל, איך פארליר מיין שכל, איך קען זיך נישט באהערשן; וויפיל מאל איך נעם זיך פאר אז איך גיי מער נישט טון די עקלדיגע עבירה - פאל איך נאכאמאל אריין אין דעם.


הייליגער באשעפער זע מיין הארץ, זע מיין עכטע ווילן; אלע מקטריגים זאגן אויף מיר אז איך בין נישט גוט, איך בין נישט ערליך - אבער דו זעסט דאך מיין הארץ, ווי שטארק איך וויל זיין אן ערליכער איד, בעט איך דיר, העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו תשובה טון, נעם אן מיין תשובה צוזאמען מיט גאנץ כלל ישראל, אמן".


א גמר חתימה טובה.

#32 - איך קען זיך נישט היטן די אויגן, זאל איך ענדערש נישט גיין אין מקוה?
קדושה, שמירת עינים, תפלות אויף אידיש, מקוה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע שיינע שמועסן און שיעורים, ס'איז ממש מחיה נפשות.


איך בין ברוך ה' מקפיד צו גיין יעדן טאג אין מקוה, מיין פראבלעם איז אבער אז איך האב דארט נסיונות אין שמירת עינים, אסאך מאל פאל איך דורך און איך היט זיך נישט די אויגן, און איך טראכט צי ס'איז נישט ענדערש אז איך זאל נישט גיין מקוה און אזוי וועל איך נישט נכשל ווערן, אדער אפשר זאל איך זיך מאכן אן אייגענע מקוה ביי מיר אינדערהיים?


דאס שטערט מיר זייער שטארק, און איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען ענטפערן ווי שנעלער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


 


ערב שבת קודש פרשת נצבים-וילך, כ"ב אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פון גוטס קומט נישט ארויס קיין שלעכטס; מקוה איז נישט דיין פראבלעם, דער וואס היט זיך נישט די אויגן האט צרות ביז'ן מקוה און נאכן מקוה וכו'. נישט מקוה איז דער פראבלעם, מקוה וועט דיר נאר רייניגן און ברענגען נענטער צום אייבערשטן.


אינטערעסאנט איז אז דו האסט נישט קיין ספיקות צו גיין אין גאס אדער גיין איינקויפן אין געשעפטן וכו' ווען דו ווערסט נכשל אין שמירת עיניים; דארט וואלסטו געדארפט טראכטן צי דו מעגסט גיין, דארט דארפסטו מאכן גדרים וסיגים - נישט צו גיין אין גוי'שע געשעפטן וואו עס איז אויסגעלייגט אויסגעלאסענע בילדער השם ישמרנו.


זיי מקפיד צו גיין אין מקוה; מקוה איז זייער גרויס, רבי נתן האט צוגעזאגט אז ווער עס וועט זיך טובל'ן יעדן טאג אין מקוה וועט האבן א תקוה, ער וועט ווערן אן ערליכער איד; בשעת די טובל'סט זיך זאלסטו בעטן שטילערהייט: "הייליגער באשעפער האב רחמנות אויף מיר, איך קען זיך נישט היטן מיינע אויגן, איך ווער פארברענט פון תאות ניאוף, ראטעווע מיר", אזוי זאלסטו בעטן ווען דו טובל'סט זיך צווישן די טבילות וועסטו ביים סוף ארויס קריכן פון דעם.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#31 - זאל איך רעדן מיט מיין כלה?
שידוכים, חתונה, קדושה, התחדשות, חתן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר'ן מיר ענטפערן אויף מיין שאלה וואס צו טון אז דוקא נאכדעם וואס איך בין שוין א חתן געווארן, האב איך אנגעהויבן נאך מער פאלן.


ברוך ה' אז איך האב זוכה געווען זיך צו שטארקן און איך האב צעבראכן מיין אייפעד, נאך אסאך תפילות און בזכות דעם ווארעמען בריוו פונעם ראש ישיבה


איך וויל פרעגן אזא שאלה, איך זע אז יעדעס מאל נאכ'ן רעדן מיט מיין כלה, איז מיר פיל גרינגער, אפשר זאל איך רעדן מער מיט איר, ווייל זי וויל רעדן אבער מיינע עלטערן ווילן נישט איך זאל רעדן מיט איר.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ראה, כ"ג מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד החתן ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו האסט אוועק געווארפן דעם אייפאד; מיט דעם האסטו מקיים געווען א מצוה פון "וּבִעַרְתָּ הָרָע מִקִּרְבֶּךָ (דברים יז, ז)"; דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט בלייבן שטארק דיין גאנץ לעבן נישט צו קוקן קיין מאווי"ס - וועסטו האבן אלע ברכות.


אודאי זאלסטו רעדן מיט דיין כלה, אזוי וועסטו זיין אפגעהיטן פון שלעכטס. עס זענען דא פלעצער וואו מען איז זייער מקפיד אז חתן-כלה זאלן נישט רעדן און זיך נישט טרעפן, אבער מוהרא"ש האט מדריך געווען חתנים און כלות זיי זאלן יא רעדן.


מאך די ריכטיגע הכנות פאר דיין חתונה; עס קומט א גרויסער טאג, דער יום החופה ווען מען איז מוחל די חתן און כלה אויף אלע עבירות. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מדרש שמואל יז, א; הובא ברש"י בראשית לו, ג): "שְׁלֹשָׁה מוֹחֲלִים לָהֶן עֲוֹנוֹתֵיהֶן ... וְהַנּוֹשֵׂא אִשָּׁה", פאר די דריי מענטשן איז מען מוחל אלע זייערע עבירות, איינע פון זיי - א חתן וואס האט חתונה; מען הייבט אן א פרישע בלעטעל אין לעבן.


זאלסט זיך באנייען, נישט קוקן וואס איז געווען נאר שטענדיג אנהייבן פונדאסניי. דער הייליגער רבי האט אמאל נאכגעזאגט פאר א חתן דאס וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (כתובות יז.): "כֵּיצַד מְרַקְּדִין לִפְנֵי הַכַּלָּה", דער רבי האט אים דאס מסביר געווען: "כֵּיצַד 'מְרַקְּדִין וּמְדַלְּגִין' עַל מַה שֶּׁהָיָה לִפְנֵי הַכַּלָּה, הַיְנוּ לִפְנֵי הַחֲתֻנָּה", מרקדים איז טייטש טאנצן און שפרינגען; מען דארף איבערשפרינגען וואס איז געווען פאר די חתונה; דאס הייסט, אז א חתן דארף פארגעסן זיין גאנצע עבר און אנהייבן פונדאסניי (חיי מוהר"ן, סימן תקפו).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#30 - פארוואס האב איך אנגעהויבן מער פאלן נאכ'ן טרעפן מיין שידוך?
קדושה, מאוויס, תפלות אויף אידיש, חתן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין ברוך ה' א חתן געווארן למזל טוב, אבער זייט איך בין א חתן געווארן פאל איך מער און מער, בפרט אין קוקן מאוויס. איך שפיר אז איך קען שוין נישט מער, איך בין זייער צעבראכן פון דעם אז איך פאל דוקא נאכדעם וואס דער באשעפער האט מיר געגעבן אזא גרויסע מתנה, און אויך אז איך בין פוגע אין מיין כלה מיט דעם אז איך טו עבירות, עס קומט איר נישט אזא מאן א בעל עבירה ווי איך. וואס קען איך טון?


א גרויסן ישר כח פאר אלע שיעורים, עס ווארעמט אויף מיין הארץ.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ראה, כ"א מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד החתן ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מזל טוב פאר דיין שידוך! דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט אויפשטעלן א שיינע אידישע שטוב מיט ערליכע אידישע דורות.


עס איז א שאד אז יעצט ווען דו ביסט שוין א חתן זאלסטו ווייטער קוקן מאווי"ס; ווען מען קוקט עקלדיגע מאווי"ס, מען היט זיך נישט די אויגן, פאלט מען אראפ אין די הארבע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, דאס שטערט דעם מענטש פון קענען לעבן א פרייליכע לעבן, עס דערביטערט דעם מענטש ביז מען וויל שוין נישט לעבן.


זייער אסאך מענטשן ליידן היינטיגע טעג פון עצבות און מרה שחורה, מענטשן פייניגן זיך מיט שווערע מחשבות, דמיונות און פחדים; אלעס נעמט זיך פון נישט היטן די אויגן. ווען מען היט נישט די אויגן, מען קוקט אויף פרעמדע פרויען, מען קוקט אויסגעלאסענע עקלדיגע בילדער, קליפס און מאווי"ס - גייט די שכינה הקדושה אוועק פונעם מענטש, אזוי ווי עס שטייט אין די הייליגע תורה (דברים כג, טו): "כִּי ה' אֱלֹקֶיךָ מִתְהַלֵּךְ בְּקֶרֶב מַחֲנֶךָ לְהַצִּילְךָ וְלָתֵת אֹיְבֶיךָ לְפָנֶיךָ, וְהָיָה מַחֲנֶיךָ קָדוֹשׁ, וְלֹא יִרְאֶה בְךָ עֶרְוַת דָּבָר, וְשָׁב מֵאַחֲרֶיךָ", דער אייבערשטער זאגט: "איר זאלט זיך פירן הייליג, ווייל אויב איר וועט זיך נישט פירן הייליג וועל איך אוועק גיין פון אייך"; ווען מען קוקט עקלדיגע בילדער, קליפס, מאווי"ס און ווידיאוס פון עבירות - גייט די שכינה הקדושה אוועק פונעם מענטש, דאס מאכט מען זאל זיך פייניגן מיט שווערע געפילן א גאנץ לעבן, מען האט שלעכטע מחשבות, מען האט דמיונות און פחדים, מען האט נישט קיין מנוחה; מען לויפט פון איין טעראפיסט צום צווייטן, מען זוכט אן עצה, א רפואה - אבער גארנישט העלפט נישט ווי לאנג מען איז מפקיר די אויגן.


מאך זיך א חשבון, 'וואס ווילסטו אין לעבן, ווילסט זיך מוטשען דיין גאנצע לעבן? אדער דו ווילסט זיין פרייליך און צופרידן?' דו אליין דארפסט מאכן דעם חשבון פאר דיר, אויב דו ווילסט שפירן א זיסקייט אין לעבן, דו ווילסט זיין א צופרידענער מענטש - זאלסטו פון היינט אפלאזן די מאווי"ס; ווארף אוועק דיינע כלים אויף וואס דו קוקסט די עקלדיגע אויסגעלאסענע בילדער און קליפ"ס, ווייל דאס גייט נישט אינאיינעם. די קליפס, די מאווי"ס ברענען אויס די מח מחשבה פונעם איד, עס פארטונקלט די אמונה, מען שפירט נישט דעם אייבערשטן. אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן לא): אמונה און ברית גייען צוזאמען, אזוי ווי עס שטייט (תהילים פט, כט): "וּבְרִיתִי נֶאֱמֶנֶת לוֹ"; ווען א מענטש זינדיגט אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, פארלירט ער די אמונה.


נעם דיר די עצה פון הייליגן רבי'ן, רעד זיך אויס דאס הארץ צום אייבערשטן, בעט אים ער זאל דיר העלפן זאלסט קענען זיין שטארק נישט צו קוקן קיין עבירות, בעט אים: "רבונו של עולם, העלף מיר, איך וויל זיין אן ערליכער איד; העלף מיר איך זאל נישט קוקן קיין מאווי"ס, איך זאל נישט קוקן קיין שמוץ. איך ווייס נישט וואס צו טון, איך בין אזוי צוגעקלעבט צו קוקן מאווי"ס, איך קען זיך נישט ארויסזען פון דעם! איך ווייס דאס שעדליכקייט דערפון, איך ווייס אז עס איז נישט גוט, דאך איז מיר אזוי שווער; וויפיל איך מאך אפ אז איך גיי מער נישט קוקן - פאל איך אריין טיפער און טיפער.


הייליגער באשעפער העלף מיר, לייג אריין אין מיר א ריינקייט, לייג אריין אין מיר א הייליגקייט; לֵב טָהוֹר בְּרָא לִי אֱלֹקִים, געב מיר א נייע הארץ, וְרוּחַ נָכוֹן חַדֵּשׁ בְּקִרְבִּי, באניי אין מיר א נייע ווילן, א נייע גייסט - איך זאל זיך עקלען פון קוקן מאווי"ס. עֲנֵנוּ ה' עֲנֵנוּ, העלף מיר אייבערשטער ענטפער מיר, נעם אן מיין געבעט. העלף מיר בזכות די הייליגע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיינעט וועגן, בזכות דעם הייליגן רבי'ן רבינו נחמן בן פיגא זכותו יגן עלינו ובזכות אלע צדיקים, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ ה' צוּרִי וְגֹאֲלִי".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן זויבערע אויגן און גיין צו דיין חתונה ריין און הייליג.

#29 - ווי אזוי קען איך זיין רואיג אז איך וועל נישט פאלן נאך די חתונה?
שידוכים, התחזקות, חתונה, חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, קדושה, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פארברענטע "בית פיגא" תלמידה, און איך האב פרייליכע נייעס פאר'ן ראש ישיבה שליט"א אז איך האב היינט געענדיגט די פינף און פופציגסטע מאל ספר תהלים, דאס איז כמנין כלה.


איך האב אנגעהויבן תהלים ארום א האלב יאר צוריק, נאכ'ן הערן אומצאליגע דרשות פונעם ראש ישיבה שליט"א וועגן תהלים, ווייל נאר נאכ'ן הערן אזויפיל שיעורים האב איך געכאפט אז תהלים איז געמאכט געווארן אויך פאר מיר; יישר כח ראש ישיבה פאר'ן מיר געבן מיין בעסטע פריינט - מיין תהלים.


איך האב זיך אויך געוואלט באדאנקען פאר'ן מיך מאכן א נייע מענטש; איך הער נישט אויף הערן פון מיינע עלטערן שיחיו וויפיל נחת זיי האבן פון מיר, וויפיל מער צניעות'דיג איך בין געווארן, ווי איך העלף אזוי שיין אין שטוב און איך רעד איידל צו זיי און צו מיינע געשוויסטער.


איך שפיר זיך ווי א געהעריגע "בית פיגא" תלמידה; איך זאג יעדן טאג דעם תיקון הכללי, איך האב א שיעור אין ספר עצתו אמונה, איך טו אסאך הפצה און איך בין אלעמאל פרייליך; יישר כח ראש ישיבה.


ווען איך בין מקורב איז מיין משפחה געווען פייער קעגן מיין התקרבות, אבער ווען זיי האבן געזען די "נייע מיידל" וואס איז "געבוירן געווארן", האט זיך אלעס געטוישט; מיין טאטע האט מיר געבעטן איך זאל אויך רעדן צו מיינע ברידער די דיבורים וואס איך הער ביים ראש ישיבה.


און טאקע צוליב די אלע גוטע אויבנדערמאנטע זאכן האב איך אבער יעצט א שווערע פלאנטער אין לעבן. בנוגע מיין רוחניות'דיגע זייט שפיר איך זיך יעצט ממש אויפ'ן שפיץ בארג; איך טאנץ פאר שמחה יעדע מינוט אז איך בין א איד, אז איך האב תהלים, צניעות, שבת און פשטות יהדות, אזוי ווי איך לערן ביים ראש ישיבה שליט"א.


און אזוי ווי יעדע געזונטע מיידל - וויל איך חתונה האבן, אבער ס'איז געקומען א חשוב'ע לערערין ביי די סקול וואו איך לערן, א באקאנטע חסיד'ישע הויך שולע, און זי האט גערעדט צו אונז זייער שרעקעדיגע זאכן וועגן חתונה האבן.


זי האט למשל געזאגט אז אין רוחניות, כדי צו זיין הונדערט פראצענט גוט נאך די חתונה, דארף מען יעצט זיין צוויי הונדערט פראצענט; זי האט אונז געזאגט אז מיר זאלן קוקן אויף יונגע ווייבלעך ווי גלייך נאך די חתונה פאלן זיי אראפ, יעדער איינער לויט איר פריערדיגע דרגה, און איך האב געזען אז ס'איז טאקע ריכטיג. מיידלעך וואס פלעגן גיין לאנג אנגעטון און גערעדט איידל וכו' זענען געווארן מער מאדערן נאך די חתונה.


איך בין זייער דערשראקן געווארן און איך ווייס נישט וואס צו טון; איך וויל חתונה האבן אבער סאך מער וויל איך בלייבן ערליך, צניעות'דיג און איידל, איך וויל נישט אפלאזן די תהלים.


איך בין שוין אין די יארן פון שידוכים און איך שפיר אז איך וויל נישט חתונה האבן, איך וויל נישט אראפפאלן.


מיין קשיא ווערט גרעסער ווען איך הער פון דעם ראש ישיבה שליט"א אז נאך די חתונה קען מען זיין ערליך, אפשר איז דאס נאר ביי בחורים? איך זע קלאר ביי יונגע ווייבלעך אז נאך די חתונה ווערן זיי ווייניגער פרום, דער ראש ישיבה האט א תירוץ פאר מיר?


איך האב נאך א קשיא אויף וואס די לערערין האט געזאגט, זי האט דערציילט אז זי רעדט מיט אירע תלמידות וואס האבן חתונה געהאט און זי האט שוין זייער אסאך געהערט פון זיי אז די אלע שלעכטע זאכן וואס מ'האט געקוקט אין לעבן קומען ארויף פאר די אויגן בשעת די חופה און מ'קען נישט דאווענען און זיך אויסבעטן. זי האט דערציילט שרעקעדיגע מעשיות פון מיידלעך וואס האבן זיך געלערנט נייען פון גוי'שע ביכער און די אלע נישט צניעות'דיגע בילדער וואס זיי האבן דארט געזען, זענען זיי געשטאנען פאר די אויגן אין די הייליגסטע מינוטן אין לעבן, בשעת די חופה.


ווען זי האט עס דערציילט אין קלאס האבן מיידלעך פשוט אנגעהויבן צו וויינען; ברוך ה' איך קוק נישט קיין מאוויס, אבער איך האב אויך זאכן אין מיין קאפ וואס איך וואלט אוועקגעגעבן אלעס אויף די וועלט עס אויסצומעקן, אבער יעצט שטייען מיר די אלע בילדער פאר די אויגן און לאכן פון מיר, אז זיי בלייבן דא כדי ארויס צו טאנצן ביי מיין חופה צייט.


איך שפיר ווי איך ווער צעדרייט פון די צוויי פראבלעמען, איך ווייס נישט וואס צו טון, איך בעט דעם אייבערשטן אז דער ראש ישיבה שליט"א זאל זיין דער גוטער שליח מיר צו העלפן ווי שנעלער.


נאכאמאל, יישר כח פאר מיין לעבן.    

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ראה, כ"א מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון אייך ווי איר שטארקט זיך מיט'ן הייליגן רבינ'ס עצות; איר זענט געווארן א נייע מענטש זייט איר הערט דעם רבינ'ס ווערטער. אייערע עלטערן פרייען זיך אז איר זענט אנגעקומען צו א גוטע פלאץ און זיי בעטן אייך איר זאלט אריין שלעפן די אנדערע געשוויסטער זיי זאלן אויך לעבן די שיינע לעבן.


יעצט אז איר האט געענדיגט די פינף און פופציגסטע מאל תהילים אזוי ווי עס באטרעפט דאס ווארט "כלה", זאל דער אייבערשטער העלפן איר זאלט טרעפן אייער שידוך שנעל און גיך, איר זאלט בקרוב ווערן א כלה.


אויף אייערע צוויי פראגעס וכו'; וואס די חשוב'ע רעבעצין ביי אייך אין סקול דערשרעקט די מיידלעך אז נאך די חתונה פאלט מען אין אידישקייט, דאס איז שקר וכזב, עס איז נישט אמת; אונזערע חכמים זאגן אנדערש פון די רעבעצין. די הייליגע חכמים זאגן (יבמות סב:) נאך די חתונה דעמאלט קען מען זיין פרייליך, דעמאלט קען מען זיין אפגעהיטן פון שלעכטס; און דער הייליגער זוהר זאגט אן א שיעור מאל אז דער אייבערשטער רוט נישט ביים מענטש נאר ווען מען האט חתונה (זוהר הקדוש פרשת ויצא, קמט ע"ב; ויקרא, ז ע"ב; ויקרא נט ע"א; ועוד).


דאס וואס איר שרייבט אז איר זעט קלאר אז די רעבעצין איז גערעכט, איר זעט ווייבלעך פאלן אין אידישקייט נאך די חתונה; דאס איז נישט די חתונה וואס מאכט זיי פאלן, דאס איז ווייל ביז די חתונה איז זייער גאנצע אידישקייט געווען א שפיל, מען שפילט פאר די לערערינס, מען שפילט ווי א איד פאר די עלטערן און נאך די חתונה קומט ארויס דער אמת'ער מענטש; עס ווערט אנטפלעקט וואס מען וויל זיין. ביי אסאך מיידלעך איז צניעות א זאך וואס מען וויל נישט, מען עקלט זיך פון גיין אנגעטון שיין און איידל, מען טוט דאס געצווינגענערהייט, דעריבער גלייך ווען מען האט חתונה, מען האט שוין נישט די פחד פון סקול, די פחד אז מען וועט ארויס ווארפן וכדומה - דעמאלט טוט מען זיך אן ווי אזוי מען האט שוין געוואלט גיין אלע יארן, דאס מאכט אויסזען אז חתונה האבן מאכט פאלן אין אידישקייט.


זאגטס פאר די רעבעצין וואס רעדט די שטותים צו די מיידלעך אז אנשטאט זאגן די מיידלעך אז חתונה האבן איז א שרעקעדיגע זאך וכו', זאל מען זען וואס פאסירט מיט אלע תלמידות נאך די חתונה, ווי זיי ווארפן אראפ פון זיך די צניעות און מען זאל טראכטן וועגן ווי אזוי מען קען אריין ברענגען אין די מיידלעך אז זיי זאלן וועלן זיין איידל; עס ווייזט זיך אויס אז די גאנצע סקול איז איין שטיק בלאף, די גאנצע סקול מיט אלע רעבעצין'ס איז נישט וואר, עס איז נאר א מיטל ווי אזוי מען קען דערשרעקן די קינדער מיט דעם וואס מען סטראשעט זיי אז מען וועט זיי נישט צוריק נעמען, אדער מיט אנדערע סארט פחדים, אז מען וועט נישט קיין כלה ווערן וכדומה.


די זעלבע שטותים רעדט מען צו בחורים אין ישיבות, מען זאגט פאר די בחורים: "א הייסער בחור איז א ווארעמער אינגערמאן, א ווארעמער אינגערמאן איז א קאלטער בחור וכו' וכו'"; דאס איז פארקערט פון די תורה, די תורה זאגט (יבמות סב:): "כָּל אָדָם שֶׁאֵין לוֹ אִשָּׁה שָׁרוּי בְּלֹא שִׂמְחָה, בְּלֹא בְּרָכָה, בְּלֹא טוֹבָה", איינער וואס האט נישט חתונה געהאט האט נישט די אלע גוטע זאכן; נאך די חתונה, דעמאלט קען מען זיין ערליך. דאס וואס מען זעט אז אינגעלייט רייסן זיך אויף נאך די חתונה, זיי טוען נארישקייטן וכו' - דאס איז א סימן אז אלעס פון די בחורישע יארן איז געווען נאר לפנים, נאר פון פחד המשגיח, פחד הראש ישיבה - נישט פון פחד ה'; אלע עבודות איז געווען צו דינען די מגידי שיעורים, דינען דעם ראש ישיבה וכו' וכו'.


אויף די צווייטע פראגע וכו' וואס די רעבעצין דערשרעקט אייך און אלע מיידלעך וויינען וכו' וכו'; א רחמנות אויף די מיידלעך, וואס דארף מען זיי דערשרעקן? וואס דארף מען זיי מאכן וויינען? דאס וועט נישט העלפן, עס וועט נישט העלפן זיי זאלן אויפהערן קוקן מאווי"ס.


בנוגע אייערע מחשבות וכו'; מען קען זיך נישט קריגן מיט מחשבות. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן עב): דאס איז די טבע פון שלעכטע מחשבות, ווי שטארק מען וויל דאס פארטרייבן אלס שטערקער קומען זיי צוריק, אנשטאט זיך קריגן מיט א מחשבה דארף מען טראכטן פונעם אייבערשטן, אריין נעמען אין זיך אז אלעס איז דער אייבערשטער, עס איז מלא כל הארץ כבודו, דורכדעם גייען די אלע מחשבות אוועק פון זיך אליינס. ווען מען חזר'ט אמונה ווערט ליכטיג, אזוי ווי עס שטייט (יחזקאל מג, ב): "וְהִנֵּה כְּבוֹד אֱלֹקֵי יִשְׂרָאֵל בָּא מִדֶּרֶךְ הַקָּדִים, וְקוֹלוֹ כְּקוֹל מַיִם רַבִּים", יחזקאל הנביא דערציילט ווי ער האט געזען כביכול דעם אייבערשטן קומען אין די עזרה, עס האט זיך געהערט א רעש ווי וואסער שטורעמט, "וְהָאָרֶץ הֵאִירָה מִכְּבֹדוֹ", און פלוצלינג איז ליכטיג געווארן די גאנצע וועלט; ווען מען לעבט מיט'ן אייבערשטן ווערט ליכטיג, אמונה מאכט ליכטיג.


אז עס קומט אריין א שלעכטע מחשבה דארף מען נישט מורא האבן, מען דארף נישט ווערן אויסער זיך; אפילו אז מען טראכט א שלעכטע מחשבה אונטער די חופה ווערט נאכנישט אויס וועלט, מען ווערט נישט אויס הייליג, מען זאגט שטילערהייט: "אייבערשטער, זיי מיר מוחל וואס איך האב געקוקט, אייבערשטער נעם ארויס די שלעכטע זאכן פון מיר"; און שוין, מער פון דעם דארף מען נישט טון, מען בלייבט ריין און הייליג.


ווען מיידלעך האבן ליב דעם אייבערשטן, ווען מיידלעך טוען זיך אן שיין, רייך און איידל ווייל זיי האבן דאס ליב - וועלן זיי נאך די חתונה נישט פאלן, זיי וועלן נאך די חתונה אנהייבן לעבן א זיסערע לעבן, זיי וועלן האבן זייער מאן מיט וועם צו לעבן, זיי וועלן זיין הייליג און ריין.


מען דארף בעטן דעם אייבערשטן עס זאל בטל ווערן אלע עלטערע קלאסן פון סקול וואס לאזן נישט די מיידלעך חתונה האבן; מען האלט זיי אויף נאך א יאר און נאך א יאר מיט הבל הבלים, כאילו דאס איז דער דרך התורה. וועלן מיר זוכה זיין צו די גאולה שלימה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#28 - פארוואס העלפט מיר נישט די תורה און תפלה?
כיבוד אב ואם, קדושה, תפילה והתבודדות, טערעפי, עבירות, גמרא

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל צום ערשט זיך באדאנקען פאר אלע עצות אין עבודת ה', און אויף אלע חיזוק, דער ראש ישיבה שליט"א האט ממש געראטעוועט מיין לעבן.


דער ראש ישיבה זאגט ביי די שיעורים אז די בעסטע עצה געראטעוועט צו ווערן פון די הארבע עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה, רחמנא ליצלן, איז צו לערנען דעם דף גמרא און צו רעדן צום אייבערשטן. איך פרוביר אבער דאס צו טון, און ס'העלפט מיר נישט צופיל. וואס קען איך טון?


אויך וויל איך פרעגן, איך בין א גרוש, און מיין מאמע וויל איך זאל גיין אויף טערעפי. איך הער אבער פונעם ראש ישיבה כסדר אז טערעפי העלפט נישט, ס'איז נאר א וועג ארויסצושלעפן געלט. וואס זאל איך טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת דברים, כ"ח תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


נישט איך זאג דאס, דער הייליגער רבי זאגט דאס; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ריד): "תַּלְמוּד בְּגִימַטְרִיָּא אוֹתִיּוֹת שֶׁל שְׁמָהּ לִילִית, עַל כֵּן יֵשׁ כֹּחַ בְּלִמּוּד הַתַּלְמוּד לְהַכְנִיעַ אוֹתָהּ", תלמוד באטרעפט די זעלבע ווי דער נאמען פון די קליפה וואס מאכט א מענטש זינדיגן אין פגם הברית, ווען מען לערנט גמרא איז מען מכניע די קליפה, מען ווערט געראטעוועט פון אראפ פאלן אין די עבירה.


נאך זאגט דער רבי (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפ געפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם. וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך", וועט ער סוף כל סוף ארויס גיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס, אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


ווען דער רבי האט געזאגט דעם שמועס, האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן (חיי מוהר"ן, סימן תקעג): "צי תורה קען אויך העלפן אזא איינעם וואס פאלט אראפ אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה, רחמנא לצלן?" האט דער רבי געשריגן אויף אים און געזאגט: "דו ווייסט ווי גרויס דער כח פון תורה איז? תורה איז העכער פון אלעס, אפילו א מענטש איז געפאלן אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה, רחמנא לצלן, אויב ער וועט לערנען תורה וועט אים די תורה ארויס נעמען פון די בלאטע".


דעריבער בעט איך דיר זייער זאלסט זיך שטארקן ווייטער צו לערנען די הייליגע תורה, דאס וועט דיר ארויסנעמען פון דיין שלעכטע געוואוינהייט, דו וועסט אויפהערן פאלן אין די עבירה. בזכות וואס דו לערנסט וועסטו טרעפן בקרוב א גוטע שידוך, דו וועסט קענען זיין אפגעהיטן.


בנוגע טערעפי; ענדערש פאלג דעם רבי'ן מיט התבודדות, גיי יעדן טאג התבודדות. מאך זיך א צייט זיך אויסצורעדן צום אייבערשטן, אין אנהייב וועט דיר דאס זיין שווער, ווייל ווען מען זינדיגט אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה ווערט פארלאשן די אמונה, מען שפירט נישט דעם אייבערשטן און קען מען נישט רעדן צו אים, אבער אז מען ברעכט עס דורך, מען נייט זיך צו דעם - ווערט מיט די צייט אויפגעבויט די אמונה.


דארפסט זיך נישט קריגן מיט דיין מאמע; זאג איר אז דו וועסט גיין צו א טערעפיסט, אזוי וועט זי נישט האבן קיין צער פון דיר און אנשטאט גיין רעדן צו א בשר ודם, וואס נישט נאר ער קען דיר נישט העלפן, ער קען זיך אליינס נישט העלפן - איז ווי אזוי קען ער העלפן אנדערע? זאלסטו גיין רעדן צום אייבערשטן, שמועס מיט אים, דערצייל אים דיין לעבן, דערצייל אים דיינע ווייטאגן און בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, דורכדעם וועט ארויס גיין פון דיר אלע צער און עגמת נפש.


ווען מענטשן וואלטן געוואוסט וואס התבודדות איז, ווי געזונט דאס איז פאר'ן מענטש, ווי עס שטארקט דעם מענטש - וואלטן אלע אפגעלאזט די פותרי חלומות, יעדער וואלט זיך באשעפטיגט מיט דעם; דאס וועט זיין ווען משיח וועט קומען. משיח וועט אריין ברענגען אזא שטארקע אמונה אין יעדן איינעם; אנשטאט גיין בעטן טובות פון מענטשן, אנשטאט רעדן צו מענטשן - וועט זיך יעדער איינער באשעפטיגן נאר מיט אמונה, אזוי ווי עס שטייט (ישעיה יא, ט): "כִּי מָלְאָה הָאָרֶץ דֵּעָה אֶת ה', כַּמַּיִם לַיָּם מְכַסִּים", די גאנצע וועלט וועט זיין פארנומען נאר מיט רעדן צום אייבערשטן; דאס קען מען שוין יעצט זוכה זיין, דער רבי לערנט מיט אונז מיר זאלן נישט גיין צו קיינעם און נישט נאכלויפן קיינעם - נאר גיין צום אייבערשטן.


 דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#27 - וואס טוט מען ווען דעם שכנ'ס קינד פירט זיך נישט ערליך מיט מיר?
חינוך הילדים, קדושה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרוי וואס איז זיך מחיה מיט די שיעורים. איינע פון די קינדער פון אונזערע שכנים איז יעצט געווארן בר מצוה. די משפחה איז זייער א ערליכע גוטע משפחה, מיר האבן זייער א גוטע קשר מיט זיי. דער קינד איז זייער עקטיוו און נאכנישט עכט געוואקסן, ער פירט זיך נאך ווי א קלענערער קינד, און פון מאל צו מאל רירט ער מיך אן, דאס שטערט מיר זייער שטארק, ווייל איך ווייס אז דאס איז א גרויסע עבירה. וואס זאל איך טון?


א גרויסן יישר כח פאר אלעס.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת קרח, ב' תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


קינדער ווייסן גארנישט פון זיך אליין, קינדער דארף מען מחנך זיין. אז מען זאגט זיי, מען לערנט זיי אויס ווי אזוי זיך צו פירן - וועלן זיי זיין גוט און וואויל; ווי עס זעט אויס האט מען דעם קינד נישט געלערנט, זיינע עלטערן האבן אים נישט מחנך געווען אכטונג צו געבן פון פרעמדע פרויען און מיידלעך. זאלט איר אים זאגן איינמאל, צוויי מאל מיט א שמייכל: "יעצט ביסטו שוין א גרויס קינד, דארפסטו וויסן אז מען טאר נישט אנרירן א פרעמדע פרוי, נאר דיין מאמע מעגסטו אנרירן"; מען זאגט דאס איינמאל, צוויי מאל מיט א שמייכל; אז ער פארשטייט איז גוט און אז נישט זאגט מען דאס א דריטע מאל מיט אן ערנסטן פנים, אזוי וועט ער זען אז דאס איז נישט קיין קינדער שפיל, איר מיינט דאס ערנסט און דאס איז נישט קיין געלעכטער, וועט ער אכטונג געבן.


דאס וואלט איר אים שוין געדארפט לערנען יארן צוריק, פאר ער וואקסט אויף, נישט ווארטן ביז ער ווערט בר מצוה; יעצט איז שוין אביסל שפעט, ווי יונגער מען לערנט אויס קינדער ווי אזוי זיך צו פירן איז דאס גרינגער פאר יעדן, סיי פאר'ן קינד און סיי פאר יעדן איינעם.


עלטערן ווייסן נישט ווי שטארק חינוך איז; אז מען שטעלט אוועק קינדער אויף א גלייכע וועג יונגערהייט וואקסן זיי ערליך און געזונט, קליינע קינדער איז גרינגער צו בייגן און אויסגלייכן זיי זאלן וואקסן שיין גראד. קליינע קינדער דארף מען לערנען צניעות; אינגלעך שפילן מיט אינגלעך און מיידלעך שפילן מיט מיידלעך. מען לערנט זיי שמירת עינים, מען לערנט זיי איידלקייט - דעמאלט וואקסן זיי אויף ווי עס דארף צו זיין


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#26 - ווי אזוי קען מען זיך שטארקן מכבד צו זיין די ווייב?
שלום בית, קדושה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך הער אסאך פונעם ראש ישיבה שליט"א און איך ליין אין די בריוו, איבער די וויכטיגקייט פון שלום בית, צו מכבד זיין די ווייב און ארויפקוקן די ווייב, און איר מקרב זיין ווי מער. פון די אנדערע זייט בין איך אבער אויפגעוואקסן אנדערש, מ'האט אונז געלערנט אז ווי מער מ'האלט זיך ווייטער פון די ווייב איז מען מער הייליג און מער נענטער צום אייבערשטן.


איך האב געליינט אין א בריוו ווי דער ראש ישיבה שליט"א שרייבט אז די וועג ווי אזוי מ'לערנט מיט חתנים אז מ'דארף זיין אפגעשיידט פון די ווייב, קומט גאר פון קריסטליכע מקורות רחמנא ליצלן, וואס ביי זיי האט געהייסן אז ווי הייליגער מ'איז דארף מען זיין מער אפגעטיילט פון א ווייב.


מיין שאלה איז אבער ווי קען מען דאס איבערדרייען ביי זיך אין קאפ, ווייל אין די ספרים הקדושים פון פריערדיגע צדיקים וואס מ'לערנט אין די ישיבות, זעט מען נישט דארט איבער די חשיבות פון א פרוי, נאר פארקערט, מ'לערנט ווי עקלדיג ס'איז די תאוות, און ווי שטארק מ'דארף זיך מרחק זיין.


ווי אזוי קען מען טוישן דעם מח און אנהויבן מכבד זיין די ווייב, אין די צייט וואס איך בין אויפגעצויגן געווארן אנדערש?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אדער ברענגסטו נישט גוט ארויס דיין פראגע, אדער ביסטו זייער צעמישט.


וואס האט מכבד זיין די ווייב מיט תאוות? א פרוי איז תאוות? ברסלב האט אן אנדערע תורה? ברסלב וויל מען זאל נאכגיין תאוות? איך פארשטיי נישט וואס איז די סתירה פון מכבד זיין די פרוי און פאר'מיאוס'ן תאוות, תאוות דארף מען פאר'מיאוס'ן און די ווייב דארף מען מכבד זיין - וואס איז די סתירה?


דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן נא): ווי איז שייך בכלל תאוות? עסן דארף מען כדי מען זאל האבן כח צו דינען דעם אייבערשטן, שלאפן דארף מען צו קענען דאווענען און לערנען, חתונה האבן דארף מען צו קענען טון דעם רצון פונעם אייבערשטן מקיים זיין די מצוה פון פריה ורביה  - ווי איז שייך תאוות?!


מאך זיך שיעורים אין רבינ'ס ספרים וועט זיך דיר עפענען א נייע וועלט, דו וועסט אנהייבן לעבן מיט'ן אייבערשטן; דו וועסט עסן מיט'ן אייבערשטן, שלאפן מיט'ן אייבערשטן און דו וועסט אריין נעמען דעם אייבערשטן אין דיין שטוב; דאס לערנט דער רבי מיט אונז און דאס האט מוהרא"ש אונז אויסגעלערנט, מיר זאלן נישט מיינען אז צו זיין אן ערליכער איד דארף מען זיך אפשיידן פון די וועלט, אזוי ווי מענטשן מיינען אז צו זיין אן ערליכער איד דארף מען זיין א ספעציעלע סארט באשעפעניש וואס גייט איינגעבויבן און לעבט אנדערש וכו' וכו', אזוי ווי דער רבי האט געזאגט פאר די הייליגע צדיקים הרב הקדוש רבי אברהם קאליסקער זכותו יגן עלינו, רבי יעקב שמשון משפיטיווקע זי"ע, רבי זאב וואלף מטשערני-אוסטרהא זי"ע און נאך, ווען ער האט זיך געטראפן מיט זיי אין ארץ ישראל; זיי האבן דערציילט פאר'ן רבי'ן אז פאר זיי זענען געקומען קיין ארץ ישראל האבן זיי זיך נישט געקענט אויסמאלן אז ארץ ישראל איז א חלק פון די וועלט, זיי האבן געמיינט אז ארץ ישראל איז עפעס א וועלט אויבן אין הימל, ווייל אלע ספרים רעדן פון איר גרויסקייט און די תורה אליין פארציילט גאר פון איר הייליגקייט וכו'; ביז ווען זיי זענען ארויפגעקומען קיין ארץ ישראל האבן זיי געזען אז ארץ ישראל איז א פלאץ דא אויף די וועלט, עס איז נישט דא קיין שום חילוק אינעם חיצוניות צווישן ארץ ישראל און אנדערע לענדער, נאר דער פנימיות פון ארץ ישראל איז גאר הייליג און גאר הויך (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב, סימן קטז).


רבי נתן זכרונו לברכה זאגט, אז דער רבי האט דאס דערציילט ווייל זייער אסאך מענטשן זענען זיך טועה אין דעם ענין; מענטשן מיינען אז מען קען אנזען א חילוק צווישן א צדיק און סתם א מענטש און אזוי אויך אנדערע הייליגע זאכן - אויפ'ן פנים אדער אויפ'ן אויסקוק פון די זאך, מען מיינט אז דער צדיק זעט אויס פון אינדרויסן אנדערש פון סתם מענטשן, אבער באמת איז נישט אזוי, ווייל דער צדיק זעט אויס פון אינדרויסן גענוי ווי א צווייטן, עס איז נישט דא קיין שום חילוק - "וְאַף עַל פִּי כֵן הוּא עִנְיָן אַחַר לְגַמְרֵי", אזוי ווי דער רבי האט געזאגט: "עס קען זיך דאכטן אז דער ערליכער איד האט די זעלבע קישקעס ווי א צווייטן, אבער באמת איז ער אינגאנצן אנדערש"; אזוי אויך איז מיט ארץ ישראל, זי איז אינגאנצן אנדערש פון אלע אנדערע לענדער, עס איז דא א אנדערע הימל אין ארץ ישראל אזוי ווי עס ווערט געברענגט אין זוהר הקדוש (ויקהל, דף רט); מיר פשוט'ע מענטש קענען דאס נישט זען, אבער ווער עס גלייבט אין איר הייליגקייט קען זען א שטיקל חילוק צווישן ארץ ישראל און אנדערע לענדער (ליקוטי מוהר"ן, שם; שיחות הר"ן, סימן יד. עיין שם).


מען טאר נישט זאגן וואס דו זאגסט אז א ווייב איז תאוות און אז מען דארף זיך מרחק זיין פון א ווייב; לאמיר זען וואס חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (יבמות סג.) אז רבי חייא'ס ווייב פלעגט אים זייער אסאך מצער זיין; מיט דעם אלעם פארציילט די גמרא, אז ווען ער פלעגט זען א גוטע זאך וואס זיין ווייב האט ליב פלעגט ער דאס אהיים ברענגען פאר איר, האט רב געפרעגט רבי חייא: "רבי, איך פארשטיי נישט, פארוואס ברענגסטו איר אייביג אהיים גוטע זאכן, זי איז דאך דיר מצער?" האט אים רבי חייא געזאגט: "דַּיֵּינוּ שֶׁמְגַדְלוֹת בָּנֵינוּ, וּמַצִּילוֹת אוֹתָנוּ מִן הַחֵטְא", מיר איז גענוג אז זי ראטעוועט מיר פון עבירות און זי ציט אויף מיינע קינדער צו לערנען די הייליגע תורה; זעט מען ווי דער הייליגער רבי חייא וואס איז געווען אזוי גרויס אז דער מלאך המות האט נישט געקענט האבן א שליטה אויף אים, ווי אזוי ער האט געקוקט אויף זיין ווייב, אז זי ראטעוועט אים פון עבירות און זי העלפט אים אויפברענגן די קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#25 - קען איך האבן א תפלה זיך צו שטארקן איבערן יצר הרע?
קדושה, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א 21 יעריגע גרוש, איך וויל בעטן אויב דער ראש ישיבה קען מיר שרייבן א תפילה אין אידיש אדער אין לשון הקודש זיך ארויסצודרייען פון אלע נסיונות און שלעכטע תאוות. איך בין ליידער אזוי שטארק צוגעבינדן צום ביטערן בלוטיגן סמארטפאון קאמפיוטער וכדומה, איך האב די שטערקסטע פילטער אבער דאך טרעף איך וועגן צו דאס ערגסטע. איך האלט עס נישט אויס, וואס וויל דער יצר הרע פון מיר? איך וויל באמת אויפגעבן מיין פאון אינגאנצן אבער איך האב נישט די כוחות דערצו.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בהעלותך, י"ח סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


"רבונו של עולם העלף מיר איך זאל זיך קענען שטארקן אויף די ברענעדיגע נסיונות, איך זאל זיך קענען היטן מיינע אויגן נישט צו קוקן עבירות; נישט צו קוקן מאווי"ס און בילדער פון עבירות.


הייליגער באשעפער וואס זאל איך טון, איך האלט אין איין אראפפאלן אין קוקן עבירות; איך קען זיך נישט מתגבר זיין אויף די ברענעדיגע יצר הרע וואס ברענט און פלאקערט אין מיר. איך האלט אין איין קוקן עקלדיגע בילדער און עקלדיגע קליפס, עס ציט מיר צו קוקן די שמוץ אזוי ווי א מאגנעט וואס ציט אן אן אויפהער, און נאכדעם פאל איך אראפ אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, רחמנא לשיזבן.


רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל שוין איינמאל פאר אלעמאל אפלאזן מיינע שלעכטע מעשים, איך זאל שוין נישט צוריק גיין קוקן די עבירות; נאר דו - רבונו של עולם - קענסט מיר העלפן, איך אליין קען נישט; וויפיל איך פרוביר פאל איך אויף צוריק. יעדעס מאל ווען איך מאך אפ אז איך גיי שוין זיין גוט זע איך מיך נאכדעם צוריק אין מיינע אלטע שמוץ. ממש כְּכֶלֶב שָׁב אֶל קִיאוֹ, ווי א הונט וואס גייט צוריק צו זיין ברעכאכץ - אזוי איז מיט מיר, איך האלט אין איין זינדיגן, איך גיי אלץ צוריק צו די עקלדיגע זאכן און איך פאל אראפ אין פגם הברית.


אָנָּא ה', איך בעט דיר טאטע זיסער, הַט לִבֵּנוּ לְיִרְאָה אֶת שְּׁמֶךָ; איך וויל זיין אן ערליכער איד, נאר טון דיין ווילן; העלף מיר איך זאל נאר קוקן אויף גוטע זאכן, איך זאל נאר קוקן צי דיר, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ ה' צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#24 - וואו שטייט די הארבקייט פון די עבירה פון פגם הברית?
קדושה, תשובה, עבירות, גמרא

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


דער ראש ישיבה שליט"א רעדט ביי די שיעורים איבער די הארבקייט פון פוגם זיין בברית, וויל איך וויסן וואו שטייט אין די תורה דער איסור פון הוצאת זרע לבטלה? וואו שטייט אין שלחן ערוך אז דאס איז די הארבסטע עבירה אין די תורה?


עס איז מיר זייער שווער זיך צו היטן, אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר אנצייגן מקורות איבער דעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת במדבר, כ"ד אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער מחבר פסק'נט (שלחן ערוך אבן העזר סימן כג, סעיף א): "אָסוּר לְהוֹצִיא שִׁכְבַת זֶרַע לְבַטָּלָה", מען טאר נישט זינדיגן אין די עבירה פון פגם הברית, "וְעָוֹן זֶה חָמוּר מִכָּל עֲבֵרוֹת שֶׁבַּתּוֹרָה", די עבירה איז הארבער פון אלע עבירות אין די תורה, און חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדה יג:): "כָּל הַמוֹצִיא שִׁכְבַת זֶרַע לְבַטָּלָה חַיָיב מִיתָה", דער וואס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן - איז חייב מיתה. נאך זאגן חז"ל (שם) "כְּאִילוּ שׁוֹפֵךְ דָמִים", ווער עס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה, איז אזוי ווי איינער איז עובר אויף רציחה און שפיכות דמים. אזוי אויך: "כְּאִילוּ עוֹבֵד עֲבוֹדַת כּוֹכָבִים", דאס איז אזוי ווי ער דינט עבודה זרה רחמנא לצלן; דאס איז געווען דער חטא פון ער ואונן, זיי האבן געזינדיגט אין די עבירה, ביז דער אייבערשטער האט זיי גע'הרג'ט, אזוי ווי די תורה זאגט (בראשית מו, יב): "וַיָּמָת עֵר וְאוֹנָן בְּאֶרֶץ כְּנַעַן", דער אייבערשטער האט גע'הרג'עט עֵר וְאוֹנָן ווייל זיי האבן געזינדיגט אין די עבירה.


געב זיך אכטונג ווייל דער סוף פון די עבירה איז זייער ביטער, מען ווערט אינגאנצן משוגע. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן לו) אז רוב משגעים זענען משוגע געווארן פון די עבירה פון פגם הברית; אלע צרות וואס מען ליידט קומט פון חטאות נעורים, פון מוציא זיין זרע לבטלה, מען פארלירט אלעס.


מאך זיך א שיעור אין גמרא; גמרא ראטעוועט דעם מענטש פון פגם הברית, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ריד): "תַּלְמוּד בְּגִימַטְרִיָּא אוֹתִיּוֹת שֶׁל שְׁמָהּ לִילִית, עַל כֵּן יֵשׁ כֹּחַ בְּלִמּוּד הַתַּלְמוּד לְהַכְנִיעַ אוֹתָהּ", תלמוד באטרעפט די זעלבע ווי די נאמען פון די קליפה וואס מאכט א מענטש זינדיגן אין פגם הברית.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#23 - מיין מח איז פארברענט, ווי אזוי קען איך ווערן אן ערליכער איד?
קדושה, תפילה והתבודדות, תשובה, בחור, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע שיעורים וואס זענען מיר זייער מחזק, און איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר אויך קענען מחזק זיין און געבן א וועג ארויס פון מיינע שלעכטע געוואוינהייטן.


שוין פון אלץ גאר קליין קינד פלעג איך זיך שפילן זייער נישט איידל מיט אנדערע קינדער, קיינער האט מיר נישט געזאגט אז דאס איז א פראבלעם, איך קום פון א ליטווישע פאמיליע, ביי אונז רעדט מען נישט פון די זאכן, איך האב נישט געוואוסט אז איך טו עבירות, און אזוי האב איך זיך ליידער צוגעוואוינט צו טון עבירות.


דאס האט מיר באגלייט ווייטער אין חדר און אין ישיבה, און מיט די שכנים און שכנות, מיין גאנצע קאפ איז נאר געפארן אויף עבירות, און דערנאך האב איך זיך אויך געשאפט א סמארטפאון צו זען עבירות, ביז איך בין שוין יעצט אזוי שטארק אראפגעפאלן אז איך קען מער נישט טראכטן פון קיין שום אנדערע זאך, מיין קאפ טראכט נאר פון איין זאך, פון עבירות, ווען איך קוק אויף א מענטש לויפט מיין קאפ גלייך אויף עקלדיגע זאכן.


איך דארף שוין אריינגיין יעצט אין ישיבה גדולה, און איך בין ממש פארלוירן, איך מוז טרעפן א וועג ארויס פון מיינע שמוציגע מעשים און געדאנקען, איך וויל זיין אן ערליכער איד.


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט האבן אן עצה פאר מיר.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אחרי-קדושים, ג' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


לכבוד הבחור ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס וואס דו גייסט אריבער מיט דיר אליין איז איין צרה, אבער דאס וואס דו שרייבסט אז דו טוסט מיט דיינע שכנים, דו נעמסט קליינע קינדער און דו שפילסט זיך מיט זיי, דו זוכסט ווי אזוי דו קענסט זיי אנכאפן און קוקן וואו מען טאר נישט; דארפסטו וויסן אז עס וועט נישט נעמען לאנג און מען וועט דיר איינשפארן אין תפיסה אדער אין א משוגעים הויז פאר דיין גאנצע לעבן, ווייל ווער עס שפילט זיך מיט קינדער, ער איז זיי מטמא רחמנא לצלן, אזא איינעם דארף מען איינשפארן אין תפיסה פאר'ן לעבן.


שטיי ווייט פון קינדער אויב דו ווייסט וואס איז גוט פאר דיר; עס איז נישט קיין קינדער שפיל, דאס איז א שפיל מיט פייער, מען באצאלט זייער א טייערע פרייז. אפגערעדט פון די בזיונות וואס דו וועסט האבן, וואו דו וועסט גיין און וואו דו וועסט שטיין וועלן די קינדער דיר באזינגען מיט קאצן מוזיק, מען וועט שרייען אין אלע גאסן, מען וועט טייטלען מיט די פינגער אויף דיר: "דא גייט דער מניוול!" און דו וועסט ווערן פארשעמט מיט שטארקע בזיונות; פרעג איך דיר: "וואס פעלט דיר דאס אויס?"


יעצט בנוגע דיר אליין; אז דו ביסט נעבעך אריין געפאלן אין אזא פאסטקע, פון אלס קינד האסטו זיך צוגעוואוינט צו טון עבירות מיט אנדערע קינדער, מיט שכנים ושכינות, קיינער האט דיר נישט געזאגט אז דאס איז א זאך וואס הרג'ט דעם מענטש, ביסט אזוי שטארק אראפגעפאלן אז דו קענסט מער נישט טראכטן פון קיין שום אנדערע זאך, דיין קאפ טראכט נאר פון איין זאך, פון עבירות, ווען דו קוקסט אויף א מענטש לויפט דיין קאפ גלייך אויף עקלדיגע זאכן השם ישמרינו, דו שרייסט און בעטסט אז דו ווילסט ארויסגיין פון דיין מצב, דו ווילסט זיין ערליך.


וויסן זאלסטו אז פון יעדע פראבלעם איז דא א וועג ארויס, נישט דא אזא זאך 'מען האט פארשלאסן די וועגן ארויס צו קריכן פון די צרה', דער פראבלעם איז נאר אז דער מענטש ווייסט נישט די וועג ארויס צו גיין, ער זעט נישט די טיר ארויס; אויף דעם האבן מיר באקומען א מתנה פונעם אייבערשטן, ער האט אונז געשיקט דעם רבינ'ס נשמה ער זאל אונז באלייכטן אונזער לעבן, ער זאל אונז ווייזן די רחמנות פונעם אייבערשטן און אונז ווייזן דעם וועג ארויס פון די פראבלעמען.


דער רבי האט אונז געגעבן א וועג ווי אזוי מיר זאלן זיך פירן, די וועג איז 'התבודדות'; א מענטש זאל גיין יעדן טאג אין א פריוואטע פלאץ און דארט זאל ער שמועסן מיט'ן אייבערשטן אויף זיין שפראך, ער זאל דערציילן פאר'ן אייבערשטן אלע שלעכטע מחשבות, שלעכטע דיבורים און שלעכטע מעשים וואס דער יצר הרע מאכט אים טון. אין אנהויב ווען מען הויבט אן מאכן התבודדות איז דאס א שווערע זאך, מען שפירט נישט ווי מען רעדט צו איינעם, מען שפירט נישט ווי דער אייבערשטער הערט אויס וואס מען בעט אים, בפרט ווען מען זינדיגט אין די עבירה פון פגם הברית, מען איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן, דעמאלט פארלירט מען די אמונה, ווייל ברית מיט אמונה גייט געקניפט און געבינדן (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן לא), אזוי ווי עס שטייט (תהילים פט, כט): "וּבְרִיתִי נֶאֱמֶנֶת לוֹ"; מען הויבט אן טראכטן: 'דער אייבערשטער דארף מיר נישט', 'דער אייבערשטער איז ברוגז אויף מיר', ביז דער מענטש ווערט אזוי צעקלאפט אז ער גייט נאכאמאל צוריק צו זיינע שלעכטע מעשים, "כְּכֶלֶב שָׁב עַל קֵאוֹ (משלי כו, יא)", אזוי ווי א הונט גייט צוריק צו זיין שמוץ; מען פאלט און מען פאלט ביז מען פאלט אריין אין נאך טיפערע בלאטעס, ביז מען שפירט זיך שוין אזוי שטארק פארלוירן אז מען הויבט אן טראכטן מחשבות פון ענדיגן דאס לעבן השם ישמרינו.


דעריבער דארף מען זיין שטארק אין אנהויב נישט אפצולאזן די וועג פון התבודדות, אפילו מען שפירט נישט ווי מען רעדט צו איינעם, מען שפירט נישט ווי איינער הערט אויס, דאך גייט מען ווייטער אויף דעם וועג, מען פאלגט דעם רבי'ן; מען רעדט צום אייבערשטן - נישט איין מאל נישט צוויי מאל נאר אן א שיעור מאל, מען בעט אים: "רבונו של עולם האב רחמנות אויף מיר, איך קען נישט אזוי לעבן, איך האב נישט קיין שליטה אויף מיר, איך שפיר זיך ווי א פארלוירענער, איך זינדיג אין פגם הברית און איך האלט אין איין פאלן. יעדער מיינט אז איך בין א נארמאלער מענטש, איך בין א וואוילער בחור, אבער איך בין אזוי טיף אריין געפאלן אין שאול תחתית אז איך קען נישט מער".


באמת אז מען טראכט אריין ביסטו נישט שולדיג, ווייל קיינער האט דיר נישט געזאגט אז דאס איז אן עבירה; דו ביסט אויפגעוואקסן אלע דיינע יארן אן וויסן בכלל אז דאס איז א זאך וואס הרג'עט דעם מענטש פאר'ן לעבן.


ביי די מקומות וואס האלטן זיך נישט מיט צדיקים דארט איז אפגעמאכט אז מען רעדט נישט פון קדושה, אפילו ביי די חסידישע ישבות זענען דא פלעצער וואס האבן א שיטה נישט צו רעדן וכו', בפרט ביי די מקומות וואס גייען נישט אויפ'ן דרך פון די הייליגע צדיקים תלמידי בעל שם טוב זכותם יגן עלינו - דארט רעדט מען נישט; דו האסט א גוטע טענה צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, איך האב זיך צוגעוואוינט אלס יונג קינד צו די מעשים, פון וואו וואלט איך געדארפט וויסן וואס דאס איז?! פון וואו וואלט איך געדארפט וויסן אין וואס פאר א פלאנטער איך לייג זיך אריין?!" דו האסט וואס צו טענה'ן מיט'ן אייבערשטן.


אז דו וועסט גיין אויף דעם וועג, דו וועסט רעדן צום אייבערשטן טאג נאך טאג וועט נישט נעמען לאנג ביז דו וועסט אנהויבן קענען טראכטן, דו וועסט אנהויבן קענען גיין צווישן מענטשן, דו וועסט זיך קענען ארויסדרייען פון דיינע נישט גוטע וועגן.

#22 - איך האב ב"ה חתונה געהאט, אבער איך פאל נאכאלץ אראפ
קדושה, הדרכות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב חתונה געהאט אפאר יאר צוריק, פאר בערך א האלב יאר צוריק בין איך אנגעקומען צו די חיזוק יומי און די דרשות, און פון דעמאלט האט מיר זיך מיין לעבן געטוישט אין אלע הינזיכטן, בפרט אין אמונה און אין שלום בית, און אזוי ווייטער.


איך האב אבער איין זאך אויף וואס איך דארף נאך אסאך חיזוק, ליידער ליג איך נאך אין בלאטע, איך פאל אסאך אין קדושה, ליידער פאל איך נאכאלץ דורך אין פגם הברית רחמנא ליצלן, און וויפיל איך פרוביר זיך צו שטארקן גייט עס מיר נישט. איך האב שוין פארגאסן טייכן טרערן פאר'ן אייבערשטן, איך בין אבער נאכנישט געהאלפן געווארן.


איך האב עס נישט דערציילט פאר קיינעם, איך שרייב עס אבער פאר אייך ווייל איך שפיר אז איר וועט מיר קענען געבן א וועג ארויס דערפון מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף.


איך ווארט זייער שטארק צו הערן פון אייך אן הדרכה וואס צו טון.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי-קדושים, ב' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דו האסט א ווייב, דו האסט חתונה געהאט און נאך אלץ פאלסטו אראפ אין הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, קען זיין אז מען האט דיר געגעבן א פארדרייטע תורה; ליידער ליידער זענען פארהאן מדריכים וואס זענען מדריך חתנים צו לעבן מיט פרישות, מען פארדרייט זיי דאס לעבן און דאס איז גורם אז אינגעלייט זאלן פאלן אין עבירות רחמנא לצלן.


דערפאר בעט איך דיר זייער, שפיי אויס אלע פאלשע לימודים וואס מען האט דיר געלערנט. אונזער וועג ווייזער איז די הייליגע תורה; נעם דעם שלחן ערוך פאר דיין וועג ווייזער, אזוי ווי מוהרא"ש פלעגט שטענדיג דערציילן אז מען האט געפרעגט דעם חזון איש זכותו יגן עלינו צי היינט איז דא די אורים ותומים, האט ער געענטפערט: "מיין אורים ותומים איז דער שולחן ערוך; ווען איך דארף וויסן ווי אזוי זיך צו פירן קוק איך אין שלחן ערוך".


אנטלויף פון די מניוולים וואס שטעלן זיך אהער ווי פרומע מענטשן און זיי נארן אריין אומשולדיגע אינגעלייט און ווייבלעך מיט זייערע פאלשע הדרכות, וועסטו שוין נישט פאלן אין פגם הברית.


עס איז נישט שייך צו שרייבן אין א בריוו ווי אזוי צו לעבן מיט א ווייב על פי תורה, מפני הצניעות; נעם די הייליגע גמרא מיט'ן שלחן ערוך וועסטו זען ווי אזוי מען קען לעבן א ריינע לעבן אן אראפפאלן אין עבירות.


הרב הקדוש רבי אברהם בן רבי נחמן מטולטשין זכרונו לברכה (בעל מחבר ספר "באור הלקוטים") ווען מען פלעגט אים בעטן הדרכות בדברים שבינו לבינה וכו', פלעגט ער זאגן איין זאך: "קִינְדֶערְלֶעךְ, הִיט אַייךְ פוּן כְּרִיתוּת", געבט אכטונג נישט נכשל צו ווערן אין כריתות; ווען מען מעג, מעג מען אלעס וכו'; און מען זאל זיך נישט מבלבל זיין פון קיין שום זאך אויף די וועלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#21 - ווי אזוי ווערט מיין ווייב פטור פון א מנוול?
צניעות, קדושה, פרנסה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיין ווייב האט ברוך ה' א גוטע פאסטן, זי ארבעט אויפ'ן טעלעפאן אויפצוהויבן און ארויסהעלפן מענטשן אויפ'ן טעלעפאן פאר א פירמע, און זי איז ברוך ה' זייער צופרידן פון איר ארבעט.


היינט האט זי אויפגעהויבן א טעלעפאן פאר איינעם, און יענער איז געווען א מנוול וואס האט אנגעהויבן רעדן נישט איידל צו איר, און איר געזאגט זי זאל אפשרייבן זיין טעלעפאן נומער, און נאך אזעלכע זאכן. מיין ווייב איז זייער דערשראקן געווארן פון דעם, זי ווייסט נישט ווער דער מענטש איז און זי ווייסט נישט וואס צו טון.


אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א איר שרייבן חיזוק און עצות ווי אזוי זי זאל זיך פירן אין אזא מצב?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בשלח, ח' שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זאג דיין ווייב זי זאל ווייטער ארבעטן, זי זאל זיך נישט דערשרעקן פון קיינעם; פון היינט און ווייטער אויב איינער רעדט מיט איר איין ווארט מער פון וואס עס איז נוגע פאר די ארבעט זאל זי אראפלייגן דעם טעלעפאן און מער נישט רעדן מיט יענעם, און ווייטער רעדן מיט אנדערע וואס רופן וועגן די ארבעט.


ליידער זענען דא אסאך מנוולים וואס זוכן צו מאכן קשרים מיט פרעמדע פרויען, דער עיקר וועג ווי אזוי זיי זענען ליידער מצליח איז דורך ווארפן א פחד און מורא; זיי ווארענען אז אויב מען וועט דערציילן וועלן זיי הרג'נען וכו', ביז דער קרבן פאלט אריין אין א קטנות הדעת און מען פאלט אראפ.


דעריבער דארף מען אויסלערנען קינד און קייט אז מען זאל נישט מורא האבן פון קיינעם נאר פונעם אייבערשטן; ווי מער מען נעמט אריין אמונה אין זיך אלץ מער פאלט אוועק די קליפות און עבירות. אזוי ווי דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט אונז געלערנט: "א סגולה אנטקעגן רשעים - שלא לפחוד, נישט מורא האבן".


ווען מען לעבט מיט אמונה אז דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער נעמט מיר ארום און היט מיר - ווערט מען נישט דערשראקן פון קיינעם; די מנוולים שפירן דאס, זיי ווייסן אויך צו וועם זיי זאלן צוגיין, זיי ווערן בטל ומבוטל פאר דעם וואס לעבט מיט אמונה.


זאג דיין ווייב זי זאל צוריק גיין צו די ארבעט און נישט מורא האבן פון קיינעם; אויב איינער הויבט אן רעדן מיט איר איבעריגע ווערטער וואס איז נישט נוגע צום ארבעט זאל זי גלייך אראפלייגן דעם טעלעפאן און פטור אן עסק.


א שאד אז מען לערנט דאס נישט מיט אלע קינדער פון קליינווייז אן; סיי מיט די אינגלעך און סיי מיט מיידלעך, אז מען זאל נישט מורא האבן פון קיין שום מענטש און נישט פון קיין שום מלאך נאר פונעם אייבערשטן אליינס. דעמאלט וואלט מען זיך געקענט איינשפארן אסאך עגמת נפש, ווייל די גאנצע וועג ווי אזוי די מנוולים זענען מצליח צו טון עבירות מיט אנדערע, איז נאר דורך ווארפן א פחד, צונעמען די מח פונעם מענטש השם ישמרינו.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#20 - ווי אזוי קענען מיר אוועקשלעפן אונזער בחור פונעם סמארטפאון?
חינוך הילדים, קדושה, סמארטפאון, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיר האבן א בחור וואס פאלט ליידער, ער האט זיך געשאפט א סמארטפאון צו קוקן שלעכטע זאכן, און בכלל איז זיין התנהגות זייער שוואך. א בעל מחנך האט מיר געגעבן אן עצה איך זאל פארן מיט אים אויף ווייטע אינטערעסאנטע פלעצער און אזוי אים מקרב זיין, ער זאל שפירן אז מיר ווילן פארברענגען מיט אים. מיר האבן טאקע אזוי געטון, מיר זענען געפארן מיט אים, און קודם האט אונז זייער געשטערט אז מיר פארן דאך ווייל מיר ווילן אים מקרב זיין און מיר האפן אז אזוי וועט ער האבן מער שמירת עינים, און דערווייל דארף מען זיך דרייען אין לופטפעלד און גוי'אישע האטעלן און אין נאך אזעלכע פלעצער וואס איז בכלל נישט געאייגנט פאר שמירת עינים. אבער נאך פיל מער האט אונז געשטערט אז זייענדיג שוין דארט, איז ער ווייטער אלעמאל געווען פארנומען צו קוקן אין זיין טעלעפאן, ס'האט אים בכלל נישט אינטערעסירט די אלע אינטערעסאנטע זאכן.


וואס איז די עצה, ווי אזוי קענען מיר מקרב זיין אונזער בחור? ווי אזוי קענען מיר אים צוריק ברענגען אויפ'ן גלייכן וועג?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בראשית, כ"ה תשרי, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מיר דארפן וויינען און בעטן דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אונז און אונז ראטעווען פון דעם חושך כפול ומכופל - די שרעקליכע צרה פון אינטערנעט. וויפיל מען זאל נאר רעדן וועגן דאס שעדליכקייט פון האבן אן אפענעם קאמפיוטער, סמארטפאון, אייפאד וכו' - איז נישט גענוג; דאס האט שוין ליידער חרוב געמאכט צענדליגער משפחות.


דאס איז א שרעקליכע צרה פאר אונזער דור; ווען מען האט אן אפענעם קאמפיוטער מיט אינטערנעט, אדער אן אייפאד, טעבלעט, סמארטפאון וכו', קען מען זען אלע שמוץ אויף דער וועלט; דאס נעמט אוועק די גאנצע יראת שמים פון א מענטש, דאס קילט אפ די אמונה פון א איד און ברענגט אריין אין אים כפירות און אפיקורסות און נאכדעם ווערט מען אינגאנצן אומגליקליך.


ווען מען קוקט שמוציגע מאוויס וכו' ווערט מען צוגעקלעבט צו דעם ביז עס איז זייער שווער זיך אפצוגעוואוינען דערפון; אזוי ווי די וואס זענען צוגעבינדן (עדיקטעד) צו דראגס וכו' אדער צו אלקאהאל וכו' קענען זיך נישט אפרייסן דערפון, אזוי אויך דער וואס האט א קאמפיוטער מיט אינטערנעט, אדער אן אייפאד, סמארטפאון וכו' און קוקט שמוציגע מאוויס וכו', דער ווערט זייער צוגעקלעבט דערצו ביז עס איז שוין זייער שווער ארויסצוקריכן פון דעם, דער מח ווערט אינגאנצן אויסגעברענט פון די אלע עקלדיגע שמוציגע מאוויס, ביז מען פאלט אראפ אין ביטערע עבירות רחמנא לצלן, נאכדעם הייבט מען אן צו האבן קשיות אויף די אמונה רחמנא לצלן.


יעצט ווען אייער זון איז צוגעקלעבט צום טעלעפאון, עס אינטערעסירט אים שוין נישט קיין שום זאך השם ישמרינו, זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן טאג איין טאג אויס ער זאל רחמנות האבן אויף אים און אויף אלע אידישע קינדער, עס זאל אריין גיין אין זיי א ריינקייט זיי זאלן זוכה זיין תשובה צו טון.


מען קען זיך נישט פארשטעלן ווי גרויס תפילה איז; דער רבי האט געהאט א תלמיד רבי נפתלי זכרונו לברכה, ער איז געווען פון די צוויי עדות וואס דער רבי האט גענומען פאר'ן תיקון הכללי, וואס דער רבי האט מבטיח געווען: "ווען איך וועל אוועקגיין פון דער וועלט און מען וועט קומען אויף מיין ציון געבן א פרוטה לצדקה לזכותי און זאגן דעם תיקון הכללי, אפילו דער מענטש זאל זיין זייער א גרויסער בעל עבירה, וועל איך אים מתקן זיין און אים א טובה טון; ביי די פיאות וועל איך אים ארויס ציען פון שאול תחתית".


דער רבי נפתלי האט געהאט א זון וואס איז ארויס לתרבות רעה רחמנא לצלן, פלעגט רבי נפתלי גיין יעדן טאג צום ציון און מתפלל זיין אז דער זון זאל שטארבן, תפילה האט דאך א גרויסן כח און זיין זון איז טאקע געשטארבן. ווען רבי נתן זכרונו לברכה האט דאס געהערט האט ער געזאגט פאר זיין חבר רבי נפתלי: "נפתלי, איך פארשטיי דיר נישט, אז דו האסט א כח פון דאווענען, פארוואס האסטו געבעטן ער זאל שטארבן, וואלסט געדארפט בעטן ער זאל תשובה טון, וואלט ער זיך צוריקגעקערט צום אייבערשטן".


זאלסט יעדן טאג נאס מאכן דעם ספר תהילים מיט טרערן, וויינען צום אייבערשטן ער זאל צוריק קומען; דאס זאלסטו טון ווען ער איז נישט אינדערהיים, אבער בפניו פאר אים זאלסטו זיין פרייליך; זאלסט אים מקרב זיין און רעדן שיין צו אים, עס פעלט נישט אויס צו פארן אויף פלעצער וכו'. אין די צייט ווען אלע קינדער שלאפן אדער אינמיטן טאג וכדומה, דעמאלט זאלסטו וויינען צום אייבערשטן, וועסטו זען גרויסע שינוים לטובה ביי אים, ביז ער וועט אינגאנצן צוריק קומען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#19 - אפשר געבט איר מיר חיזוק צו נעמען נאר א אידישע שידוך?
שידוכים, התחזקות, חתונה, קדושה, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך ארבעט פאר פרנסה אין ווייטע לענדער, אויף פלעצער וואו ס'געפונען זיך כמעט נישט קיין אידן, די איינציגסטע קשר וואס איך האב מיט אידישקייט איז נאר וואס איך הער די שיעורים פונעם ראש ישיבה.


איך בין אן עלטערער בחור, און אסאך מאל גלוסט מיר פשוט אוועקצואווארפן דאס גאנצע אידישקייט, און חתונה האבן דא מיט א גוי'טע רחמנא ליצלן, ווי אזוי קען איך האבן חיזוק זיך צו דערהאלטן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ז אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך שטארקן מיט אלע כוחות צו זיין פרייליך מיט דעם וואס דער אייבערשטער האט דיר באשאפן מזרע ישראל. ווען א מענטש איז פרייליך ווערט אים ברייט זיין מח מחשבה, אזוי ווי עס ווערט געברענגט (תיקוני זוהר דף סז.): אז 'מחשבה' איז די זעלבע אותיות פון 'בשמחה'; דאס הייסט אז ווען מען איז פרייליך קען מען קאנטראלירן דעם מח צו וויסן דאס גרויסקייט פון זיין א איד.


ווען א מענטש שטארקט זיך צו זיין פרייליך היט אים דער אייבערשטער אליינס אפ פון אלעם שלעכטס און דאס איז א שמירה קעגן פגם הברית, אזוי ווי עס שטייט (תהילים קד, לד-לה): "אָנֹכִי אֶשְׂמַח בַּה', יִתַּמּוּ חַטָּאִים מִן הָאָרֶץ, וּרְשָׁעִים עוֹד אֵינָם", אז איך פריי זיך מיט'ן אייבערשטן, דעמאלט: 'יִתַּמּוּ חַטָּאִים מִן הָאָרֶץ' – איז מער נישט דא קיין עבירות (עיין ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קסט).


שטארק זיך מיט אלע כוחות צו זיין פרייליך וועסטו נישט האבן די מחשבות, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן י): "מַה שֶּׁהָעוֹלָם רְחוֹקִים מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ וְאֵינָם מִתְקָרְבִים אֵלָיו יִתְבָּרַךְ, הוּא רַק מֵחֲמַת שֶׁאֵין לָהֶם יִשּׁוּב הַדַּעַת וְאֵינָם מְיַשְּׁבִין עַצְמָן", פארוואס זענען מענטשן אזוי געפאלן ביי זיך און זענען נישט נאנט צום אייבערשטן? ווייל מען האט נישט קיין ישוב הדעת - מען טראכט נישט פון תכלית; זאגט אבער דער רבי, ווי אזוי קען מען זוכה זיין צו ישוב הדעת און צו א קלארע מח צו וויסן וואס מען האט צו טון אויף די וועלט? "אַךְ דַּע, שֶׁעַל יְדֵי מָרָה שְׁחוֹרָה אִי אֶפְשָׁר לְהַנְהִיג אֶת הַמֹּחַ כִּרְצוֹנוֹ, וְעַל כֵּן קָשֶׁה לוֹ לְיַשֵּׁב דַּעְתּוֹ. רַק עַל יְדֵי הַשִּׂמְחָה יוּכַל לְהַנְהִיג הַמֹּחַ כִּרְצוֹנוֹ, וְיוּכַל לְיַשֵּׁב דַּעְתּוֹ; כִּי שִׂמְחָה הוּא עוֹלָם הַחֵרוּת, בִּבְחִינַת: "כִּי בְשִׂמְחָה תֵצֵאוּ", שֶׁעַל יְדֵי שִׂמְחָה נַעֲשִׂין בֶּן חוֹרִין, וְיוֹצְאִין מִן הַגָּלוּת", אז א מענטש איז בשמחה איז ער א פרייער מענטש און דער מח איז אים נישט מצומצם, אזוי קומט מען צו ישוב הדעת און מען ווערט אן ערליכער איד.


בעט דעם אייבערשטן זאלסט זוכה זיין צו טרעפן א גוטע שידוך בקרוב און לעבן א אידישער לעבן. קלאפ דיר ארויס פון קאפ צו חתונה האבן מיט א גויה וואס דורכדעם רייסט מען זיך אפ פון כלל ישראל. עס איז נישט דא נאך אזא הארבע עבירה ווי חתונה האבן מיט א גויה רחמנא לישזבן, וואס מיט דעם רייסט מען זיך אפ פון כלל ישראל אזוי ווי חכמינו הקדושים זאגן (סנהדרין פב.): "הַבָּא עַל הַגּוֹיָה חַיָּב עָלֶיהָ מִשּׁוּם נִדָה שִׁפְחָה גּוֹיָה זוֹנָה, וּכְאִלּוּ הִתְחַתֵּן עִם עֲבוֹדָה זָרָה, וכו'", ווער עס האט חתונה מיט א גויה איז אזוי ווי ער האט חתונה מיט עבודה זרה אליינס און ער איז עובר אויף נאך אסאך הארבע עבירות. נאך זאגן די הייליגע חז"ל (סוטה ג:): "רֶבִּי אֱלִיעֶזֶר אוֹמֵר קְשׁוּרָה בּוֹ כְּכֶלֶב", מען בלייבט צוגעקלעבט מיט איר אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.


א כתיבה וחתימה טובה.


 

#18 - מיין לעבנס שטייגער איז פארדרייט געווארן, ווי אזוי קען איך חתונה האבן?
חתונה, קדושה, נסיונות, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור פון ארץ ישראל, איך הער אסאך די שיעורים און חיזוק פונעם ראש ישיבה שליט"א און איך מיט מיינע חברים זענען זיך זייער מחיה דערמיט, א גרויסן יישר כח.


אזוי ווי דער ראש ישיבה שליט"א טוט אסאך מיט בחורים, האב איך געקלערט אז אפשר וועט דער ראש ישיבה מיר קענען ארויסהעלפן אין מיין מצב.


איך בין יעצט אין די יארן פון שידוכים, אבער ליידער האב איך געהאט אין די יונגע יארן א קרוב משפחה וואס האט מיר מטמא געווען, און דאס האט פארדרייט מיין לעבנ'ס שטייגער, אז איך זאל האבן אנדערע סארט תאוות און נטיות, אנדערש פון געווענליכע מענער,  און צוליב דעם איז מיר שווער צו טראכטן ווי אזוי איך וועל קענען נארמאל חתונה האבן.


איך וויל וויסן אויב ס'איז טאקע נישטא קיין וועג ארויס פון מיין מצב? דארף איך טאקע חתונה האבן בלויז ווייל דער אייבערשטער האט געהייסן, כאטש וואס איך האב נישט קיין שום געפיל דערצו? ווי אזוי קען זיין אז דער אייבערשטער זאל מיר געבן אזא שווערע נסיון וואס ס'זעט אויס ווי ס'איז בכלל נישטא קיין לעזונג דערצו? פון אויבן אויף ליגט דאס בכלל נישט אין מיינע הענט, איך האב נישט קיין בחירה אין דעם.


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען געבן חיזוק און הדרכה וואס צו טון וועגן דעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת דברים, ז' מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו אז מיט'ן הייליגן רבינ'ס עצות קען מען זיך אויסהיילן פון אלע שלעכטע מידות און ארויסגיין פון אלע שלעכטע תאוות. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן קיב): "אִם אַתָּה מַאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְקַלְקֵל, תַּאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְתַקֵּן", אויב דו גלייבסט אז דו קענסט פארדארבן זאלסטו אויך גלייבן אז דו קענסט פאררעכטן; נישט דא אזא זאך צו זאגן: 'איך בין פארפאלן', ווייל דער רבי האט עצות ווי אזוי מען קען ארויסקריכן פון אלע פראבלעמען.


נעם אריין אין דיר וואס דער רבי האט געזאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן עח): "אֵין שׁוּם יֵאוּשׁ בָּעוֹלָם כְּלָל, קַיין יִאוּשׁ אִיז גָאר נִיט פַאר הַאנְדִין"; אפילו א מענטש זאל אפטון די ערגסטע עבירות קען ער נאך אלץ צוריק קומען צום אייבערשטן, אז דו וועסט נעמען די עצות פון רבי'ן - בפרט די עצה פון התבודדות וועסטו זוכה זיין ארויס צו קריכן פון דיינע פראבלעמען, דו וועסט ווערן א געזונטער מענטש, חתונה האבן און אויפשטעלן א שיינע שטוב.


הדבר הראשון, גיי אויף א פלאץ וואו קיינער געפונט זיך נישט און דארט זאלסטו זיך אויסגיסן דיין הארץ צום אייבערשטן; רעד צו אים אזוי ווי דו רעדסט צו דיינס א חבר. דערצייל אים אלעס וואס עס גייט אריבער אויף דיר, דערצייל אים וואס מען האט געטון מיט דיר אין דיינע יונגע יארן, ווי דער אכזר הרוצח - דיין קרוב משפחה - האט דיר מטמא געמאכט השם ישמרינו, דער רשע האט דיר אויסגענוצט פאר זיינע תאוות רחמנא לצלן. בעט דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם האב רחמנות אויף מיר! איך וויל זיין אן ערליכער איד, איך וויל 'וועלן חתונה האבן' און זיין א געזונטער מענטש. איך בין קראנק צו טון עבירות, וואס זאל איך טון? איך האב געהאט א שווערע יוגנט, איך האב נישט געוויסט פון וואס מען דארף זיך היטן. איינער - א קרוב משפחה - האט מיר אויסגענוצט פאר עבירות ביז איך אליינס בין שוין פארדרייט מיט די עבירות אז עס איז מיר נמאס דאס לעבן, איך בין צעבראכן כחרס הנשבר.


הייליגער באשעפער, זיי מיר מוחל אויף מיינע שלעכטע מעשים וואס איך טו. איך טו תשובה מיט מיין גאנצע הארץ און איך זאג דיר צו אז איך גיי מער נישט זינדיגן, איך בעט דיר העלף מיר איך זאל אלעס פארגעסן, פארמעק מיין עבירה; איך זאל פארגעסן וואס איז געווען און אנהייבן א נייע לעבן".


לייג צו דיינע אייגענע תפילות; קארג נישט קיין דיבורים, וועט עס ארויסגיין פון דיר. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ד) אז ווען א מענטש זינדיגט ווערן די עבירות אריין געקריצט אין זיינע ביינער, אזוי ווי עס שטייט (יחזקאל לב, כז): "וַתְּהִי עֲוֹנֹתָם עַל עַצְמוֹתָם", און דאס הרג'עט דעם מענטש. אזוי ווי עס שטייט (תהילים לד, כב): "תְּמוֹתֵת רָשָׁע רָעָה", דאס רשעות פונעם מענטש טוט אים הרג'נען; אבער ווען א מענטש איז זיך מתוודה פאר'ן אייבערשטן, ער דערציילט פאר'ן אייבערשטן יעדע זאך וואס ער האט געטון און בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אים, דורכדעם גייען ארויס אלע עבירות פון זיינע ביינער.


צווייטנ'ס, זאלסטו איבערגעבן פאר די פאליציי דעם מניוול ומושחת וואס האט דיר גע'הרג'ט דיין לעבן. דורכדעם וועסטו מקיים זיין די מצוה פון (דברים כא, כא): "וּבִעַרְתָּ הָרָע מִקִּרְבֶּךָ, וְכָל יִשְׂרָאֵל יִשְׁמְעוּ וְיִרָאוּ"; האב נישט קיין שום רחמנות אויף אים! איינער וואס טוט עבירות מיט קינדער דארף מען איינשפארן אין תפיסה פאר'ן לעבן אן קיין רחמנות, עס איז נישט דא קיין שום לימוד זכות אויף דעם. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות ניאוף, חלק ב', סימן ח): "אָסוּר לְלַמֵּד זְכוּת עַל זֶה שֶׁעָבַר עַל מִשְׁכַּב זָכָר", אויף אזא מענטש טאר מען נישט מלמד זכות זיין; זיי דארף מען איינשפארן אין תפיסה פאר זייער גאנץ לעבן און דארט זאלן זיי אויסגיין.


ביי א מניוול איז נישט דא קיין רחמנות און מען טאר אויף זיי נישט קיין רחמנות האבן, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (ילקוט שמעוני, פרק טו, סוף רמז קכא): "כָּל שֶׁהוּא רַחֲמָן עַל אַכְזָרִים לַסּוֹף נַעֲשֶׂה אַכְזָר עַל רַחְמָנִים", ווער עס האט רחמנות אויף אכזרים וועט צום סוף ווערן אן אכזר אויף וועם מען דארף רחמנות האבן; מוהרא"ש זאגט: "א שאד אז די רעגירונג געבט נישט אויף דעם קיין טויט שטראף", ווייל די אלע קינדער וואס פאלן קרבנות פאר די מניוולים וואקסן אויף בעלי מומים און אזוי פארבלייבן זיי במשך זייער גאנץ לעבן, השם ישמרינו. עס איז נישט דא קיין שום רפואה אויף דעם, קיין שום טערעפיסט, דאקטער וכדומה קען דאס נישט היילן נאר אז מען נעמט דעם רבינ'ס עצות.


נאך א עצה איז דא פון רבי'ן ארויס צו קריכן פון די בלאטע וואו דו ליגסט נעבעך, דאס איז לערנען משניות. דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם. וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך", וועט ער סוף כל סוף ארויס גיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


מוהרא"ש זכרונו לברכה זאגט, ער האט מקובל פון אנשי שלומינו אז דער שיחה גייט ארויף אויף ח"י פרקים משניות. אפילו איינער וואס איז נעבעך אריין געפאלן אין שמוציגע מעשים, אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו זאגן יעדן טאג אכצן פרקים משניות, וועט אים די תורה ארויס נעמען פון זיינע נישט גוטע מעשים.


ווען דער רבי האט געזאגט דעם שיחה הנ"ל - ווי גרויס תורה איז, האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן צי דאס איז אויך געזאגט געווארן פאר איינעם וואס איז אראפגעפאלן אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן. האט אים דער רבי געזאגט: "דו ווייסט ווי גרויס דער כח פון תורה איז?! תורה איז העכער פון אלעס, תורה איז בתפארת און ברית איז ביסוד. דאס הייסט, אפילו דער מענטש וואס האט פוגם געווען בברית, ער האט קאליע געמאכט דעם יסוד וכו', אויב וועט ער לערנען יעדן טאג די הייליגע תורה וואס איז בתפארת, וועט ער אלעס מתקן זיין און ווערן אן ערליכער איד"! (חיי מוהר"ן, סימן תקעג).


אויב דו וועסט אננעמען די צוויי עצות מיט אן ערנסקייט, דו וועסט יעדן טאג גיין אביסל התבודדות און אויך זיך באפלייסן אין לערנען משניות - וועסטו זוכה זיין ארויס צו קריכן פון דיין פארדרייטע לעבנסשטייגער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#17 - איז דא א תיקון אויף די עבירות פון פגם הברית?
קדושה, תשובה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין אסאך מאל נכשל געווארן אין די הארבע עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה, רחמנא ליצלן, און איך וויל וויסן אויב איך קען דאס נאך פאררעכטן אויף די וועלט, און אויב יא ווי אזוי איך קען דאס טון.


יישר כח פאר אלע שיינע שיעורים.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בחוקותי, כ"ד אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער אייבערשטער האט רחמנות געהאט אויף אונזער דור און אראפגעשיקט אויף די וועלט דעם הייליגן רבינ'ס נשמה, וואס ער הייבט אויף אלע נשמות וואס זענען אראפ געפאלן אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, און דורך זיינע עצות ברענגט ער זיי אלע צוריק צום אייבערשטן.


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עא) אויף דעם וואס דער זוהר הקדוש זאגט (וישב קפח.; ויחי ריט.) אז אויב מען זינדיגט אין פגם הברית, "בִּפְרַט מַאן דְּאוֹשִׁיד זַרְעָא בְּרֵיקַנְיָא חַס וְשָׁלוֹם" - העלפט נישט קיין תשובה; האט דער רבי געזאגט: "קיינער פארשטייט נישט פשט אין דעם זוהר - נאר איך, און איך זאג אז עס העלפט יא תשובה, אפילו איינער וואס האט אסאך געזינדיגט מיט די עבירה".


נעם די עצה פון רבי'ן; דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן א מתנה וואס רופט זיך 'התבודדות', אז א מענטש זאל זיך אויסרעדן זיין הארץ צום אייבערשטן אויף זיין אייגענע שפראך, אויף זיין מאמע לשון. מען זאל גיין אויף א פלאץ וואו קיינער געפונט זיך נישט דארט און זיך אויסשמועסן דאס הארץ, ער זאל דערציילן פאר'ן אייבערשטן וואו דער יצר הרע ווארפט אים אלץ אראפ, און אז וויפיל מאל ער מאכט שוין אפ אז ער גייט זיין גוט, פאלט ער נאכאמאל צוריק אריין אין די עבירה. ווען א מענטש פירט זיך אזוי, נעמט דאס אראפ פון אים אלע עונשים און דינים.


וויסן זאלסטו אז פון יעדע פלאץ קען מען זיך צוריק קערן צום אייבערשטן, אפילו ווען א מענטש זינדיגט נעבעך אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה, אויב וועט ער פאלגן דעם רבי'ן וועט ער זוכה זיין צוצוקומען צו אלע קדושות און צו אלע מדריגות.


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם, רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפ געפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָּךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך" וועט ער סוף כל סוף ארויס גיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


זאגן משניות איז די עצה פאר אלע וואס זענען נעבעך אריין געפאלן אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן; נאר דאס קען העלפן דעם מענטש. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מכילתא דויסע, פרשה א) דער אייבערשטער זאגט פאר די אידן, אָמַר לוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּך הוּא לְמשֶׁה: אֱמוֹר לָהֶם לְיִשְׂרָאֵל, "דִּבְרֵי תּוֹרָה שֶׁנָּתַתִּי לָכֶם רְפוּאָה הֵם לָכֶם, חַיִּים הֵם לָכֶם", שֶּׁנֶּאֱמַר: כִּי חַיִּים הֵם לְמוֹצָאֵיהֶם, וְאוֹמֵר: רִפְאוּת תְּהִי לְשָׁרֶךָ וְשִׁקּוּי לְעַצְמוֹתֶיךָ, אז מען לערנט תורה ווערט מען אויסגעהיילט פון אלע מחלות וחלאים רעים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#16 - וואס טו איך אז שמחה העלפט מיר נישט?
קדושה, שמחה, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


נאכאמאל א גרויסן יישר כח פאר אלע דרשות און חיזוק.


איך האב געשריבן אמאל א בריוו פאר'ן ראש ישיבה שליט"א אז איך פאל דורך מיט מקרה לילה רחמנא ליצלן און איך ווייס נישט וואס צו טון. דער ראש ישיבה שליט"א האט מיר געענטפערט אז איך זאל זיין פרייליך, און אזוי וועל איך זיין אפגעהיטן פון שלעכטס.


למעשה פרוביר איך טאקע צו זיין פרייליך, אבער איך זע נישט אז ס'זאל מיר העלפן. אפשר קען מיר דער ראש ישיבה שליט"א ארויסהעלפן?


יישר כח


 

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, י"א אדר ב', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


א איד איז אמאל געקומען צום הייליגן טשערנאבלער מגיד זכותו יגן עלינו און זיך באקלאגט אז ער ווערט נכשל נאכט נאך נאכט מיט די עבירה פון מקרה לילה רחמנא לצלן, ער האט געוויינט צום הייליגער מגיד ער זאל אים געבן אן עצה, האט ער אים געגעבן אן עצה. דער איד איז צוריק געקומען נאך אפאר טעג צום מגיד זי"ע אז די עצה העלפט נישט, האט אים דער טשערנאבלער מגיד געגעבן אן אנדערע עצה, איז ער צוריק געקומען זאגן אז די עצה העלפט אויך נישט און ער ווערט ווייטער נכשל במקרה לילה רחמנא לצלן, האט אים דער הייליגער מגיד זכותו יגן עלינו געזאגט: "יעצט וועל איך דיר געבן א סגולה וואס דו וועסט שוין נישט דארפן צוריקומען צו מיר, ווייל די סגולה וועט דיר זיכער העלפן", ער האט אים ארויס געברענגט דעם ספר 'ליקוטי מוהר"ן' און אים געזאגט: "לערן יעדע נאכט פאר דו גייסט שלאפן אביסל פון דעם ספר, וועסטו זיכער ווערן אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס און פון מקרה לילה".


נעם די עצה פון הייליגן מגיד זכותו יגן עלינו; אנשטאט צו ליגן אין בעט מיטן טעלעפאון וכו' און קוקן זאכן וואס ברענגט נישט קיין יראת שמים, זאלסטו איינשלאפן מיטן רבינ'ס ספרים. נעם די ספרים וואס מוהרא"ש האט געשריבן מיט די הקדמות פון רבי'ן; נעם דעם ספר אשר בנחל וואס איז איין שטיק חיזוק, עס ברענגט אריין שמחה אפילו ווען מען איז צעבראכן אויף שברי שברים, דורכדעם וועסטו ניצול ווערן פון אלע טומאות.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת ל:): "אָמַר רָבָא, וְכֵן לַחֲלוֹם טוֹב", אז מען וויל גוטע ערליכע חלומות זאל מען איינשלאפן מיט שמחה; פאר'ן גיין שלאפן זאלסטו אריין קוקן אין רבינ'ס ספרים וועסטו זיין אפגעהיטן פון אלעם שלעכט.


דער אייבערשטער זאל דיר אפהיטן פון אלעם שלעכט.

#15 - איך האלט זיך ערליך, און איך פאל דורך, וואס מיינט דאס?
קדושה, שמחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם וויל איך דאנקען דעם ראש ישיבה שליט"א פאר אלע דרשות און קונטרסים, און אויף אלעס.


דעם פארגאנגענעם יום טוב פסח, אין די טעג פון בין הזמנים, האב איך באקומען א קונטרס "הייליגע אויגן", און דאס האט מיר זייער מעורר געווען און מחזק געווען, און פון דעמאלט האב איך ב"ה קיין איין מאל נישט פוגם געווען בברית.


אבער ס'איז יא געווען עטליכע זייט דעמאלט וואס איך בין דורכגעפאלן מיט מקרה לילה רחמנא ליצלן, און אויך אום יום כיפור, און איך קען נישט טראכטן פון וואס דאס קומט. אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר זאגן וואס איך דארף טון? וואס מאנט דער אייבערשטער פון מיר?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויחי, י"א טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס וואס א מענטש פאלט אראפ אין מקרה לילה קומט פון ארום גיין שטענדיג דערביטערט. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קסט): ווען א מענטש איז פרייליך וועט אים דער אייבערשטער אליינס אפהיטן פון 'פגם הברית', ווייל די עבירה פון פגם הברית רחמנא לצלן קומט נאר פון עצבות, דערביטערניש און דעפרעסיע, אזוי ווי מען זעט אז די קליפה (לילי"ת די נוקבא פונעם ס"מ) וואס מאכט דעם מענטש זינדיגן מיט די עבירה ווערט אזוי אנגערופן, ווייל דאס איז א לשון פון יללה - 'וויינען'.


אז דו פרעגסט: "וואס מאנט דער אייבערשטער פון מיר?" זאג איך דיר אז דער אייבערשטער מאנט נאר איין זאך פון דיר: "דו זאלסט זיין פרייליך", בפרט בשעת דו טוסט א מצוה, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות שמחה, סימן א) אז ווען א מענטש טוט א מצוה בשמחה, ער פריידט זיך מיט די מצוה, ווייזט ער מיט דעם אז זיין הארץ איז ריין.


די הייליגע חכמים דערציילן (ברכות ט:) אז רבי אלעא האט געזאגט פאר עולא: ווען דו גייסט ארויף קיין ארץ ישראל זאלסטו באגריסן מיין ברודער רב ברונא, "דְאָדָם גָדוֹל הוּא", ווייל ער איז א גרויסער מענטש, "וְשָׂמֵחַ בְּמִצְוֹת", און ער פריידט זיך מיט די מצוות וואס ער טוט. "זִימְנָא חֲדָא סָמַךְ גְאוּלָה לִתְפִלָּה וְלָא פָּסִיק חוּכָא מִפּוּמֵיהּ כּוּלֵּיהּ יוֹמָא", איין מאל האט ער זוכה געווען מקיים צו זיין די הלכה פון סומך זיין גאולה לתפילה און זיין שמייכל איז אים נישט אראפ פון פנים א גאנצן טאג; דאס איז אן אדם גדול, דער וואס פריידט זיך מיט די מצוות וואס ער טוט און מיט יעדע נקודה טובה, ווי סמיכות גאולה לתפלה האט ער זיך געפריידט א גאנצן טאג.


באמת פרעגן אלע אויף די מעשה (עיין תוספת, דבור המתחיל "כל"): יעדער איז דאך סומך גאולה לתפילה, וואס איז די רבותא פון רב ברונא "דְלָא פָּסִיק חוּכָא מִפּוּמֵיהּ כּוּלֵּיהּ יוֹמָא?!" נאר דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן א) אויף דעם וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות  י:) אז חזקיהו המלך האט סומך געווען גאולה לתפילה, זאגט דער רבי אז די פשט איז: "שֶׁגָּאַל אֶת הַתְּפִילָה מִן הַגָּלוּת", ער האט אויסגעהיילט די תפלה פון גלות; ער האט מגלה געווען די זאך פון תפלה אז מען קען ארויס גיין פון אלע פראבלעמען דורך רעדן צום אייבערשטן וואס דורך דעם קען יעדער איד זוכה זיין צו זיין גאולה. דאס קען זיין פשט וואס רבי אלעא האט געזאגט פאר עולא, "זִימְנָא חֲדָא סָמַךְ גְאוּלָה לִתְפִלָּה, וְלָא פָּסִיק חוּכָא מִפּוּמֵיהּ כּוּלֵּיהּ יוֹמָא", ער האט זיך געפריידט א גאנצן טאג ווייל ער האט געהאט די זאך פון תפילה, דאס מיינט אז ער האט סומך געווען גאולה לתפילה.


דער עיקר אויף וואס מען דארף בעטן דעם אייבערשטן איז אויף שמחה. ווייל אלע צרות און יסורים וואס מענטשן גייען אריבער איז נאר ווייל מען איז נישט פרייליך; שמחה איז דער וועג ארויס צו גיין פון אלע צרות און אלע עבירות, שמחה היילט אויס א מענטש און עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיינע צרות. אזוי ווי עס שטייט (ישעיהו נה, יב): "כִּי בְשִׂמְחָה תֵצֵאוּ", דעריבער זאלסטו אסאך בעטן אויף שמחה וועסטו זוכה זיין צו זיין פרייליך.


איך האף אז די פאר ווערטער וועט דיר מחזק זיין אז דו זאלסט קענען דינען דעם אייבערשטן מיט א פרייליכקייט, וועסטו ניצול ווערן פון אלעם שלעכטס.

#14 - פארוואס בין איך נאכנישט קיין חתן?
שידוכים, יבנאל, קדושה, מוהרא"ש, בחור, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור, 21 יאר אלט, און איך בין נאכנישט א חתן געווארן. איך האב נישט קיין שום פראבלעם וואס איך קען טראכטן אז דאס זאל שטערן מיין שידוך, און פון דעסט וועגן האב איך נאכנישט געטראפן מיין שידוך.


ס'מוז זיין אז ס'דא עפעס וואס שטערט דא, וואס קען איך טון דערצו? זאל איך איבערבעטן די גאנצע וועלט ווייל אפשר האב איך איינעם געטשעפעט? זאל איך גיין צו מקובלים פאר א תיקון? וואס נאך קען איך טון?


איך האב זיך פארגענומען נישט פוגם צו זיין בברית פאר 40 טעג, איך האלט שוין ביים פערטן טאג, אבער איך ציטער אז איך גיי דורכפאלן, וואס קען איך טון?


איך האף איר וועט מיר קענען ארויסהעלפן און געבן אן עצה.


א גרויסן יישר כח, יוסף

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויצא, ד' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד יוסף נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס טוט מיר זייער וויי צו הערן די צער וואס דו גייסט אריבער אז דו האסט נאך נישט געטראפן דיין שידוך, בשעת וואס אלע חברים פון דיין כיתה האבן שוין זוכה געווען חתונה צו האבן; דער אייבערשטער זאל העלפן דו זאלסט טרעפן דיין זיווג בקרוב.


דאס וואס דו פרעגסט צי דו זאלסט איבער בעטן די גאנצע וועלט וכו'; אויב האסטו וויי געטון א צווייטן זאלסטו אים אודאי איבער בעטן. מאך זיך א חשבון הנפש, גיי אדורך דיינע יארן און דערמאן זיך אויב דו האסט איינעם וויי געטון און זאלסט יענעם איבער בעטן, ווייל אז מען טוט וויי א צווייטן באצאלט מען זייער א טייערע פרייז.


דאס וואס דו ווילסט וויסן צי דו זאלסט גיין צו מקובלים וכו'; איך וואלט דיר גע'עצה'ט דו זאלסט פארן קיין יבניאל צום ציון פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו. מוהרא"ש האט מבטיח געווען מיט א שטארקע הבטחה (צוואת מוהרא"ש, אות ה): "אִיךְ זָאג צוּ אַז יֶעדֶער בָּחוּר אָדֶער מֵיידְל וָואס דַארְף אַ שִׁידוּךְ אוּן זֵיי וֶועלְן קוּמֶען דָא אוֹיף מַיין קֵבֶר אוּן דוּרְכְזָאגְן גַאנְץ סֵפֶר תְּהִלִים פוּן אָנְפַאנְג בִּיזְן סוֹף פַאר מַיין זְכוּת, וֶועל אִיךְ טוּן אַלֶעס וָואס אִיךְ קֶען, אַז זֵיי זָאלְן טְרֶעפְן זֵייעֶר שִׁידוּךְ. אוּן דָאס זָאג אִיךְ צוּ מִיט אַ שְׁטַארְקֶע צוּזָאג".


מען זעט אפענע ניסים און ישועות יעדן טאג ביים ציון פון מוהרא"ש; בחורים און מיידלעך קומען צו פארן אהין פון די גאנצע וועלט אויסזאגן תהילים צו טרעפן זייער שידוך.


דעריבער זאלסטו וואס שנעלער פארן קיין יבניאל און דארט אויסזאגן תהילים לזכות רבינו אליעזר שלמה בן מנחם זאב זכותו יגן עלינו, וועסטו בקרוב טרעפן דיין שידוך.


מוהרא"ש האט געטייטש דאס וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות לד:): מען האט געפרעגט רבי חנינא בן דוסא: "מִנַּיִן אַתָּה יוֹדֵעַ", פון ווי קען מען וויסן אויף איינעם אויב ער איז אן אמת'ער מקובל אדער נישט? "אָמַר לָהֶם, אִם שְׁגוּרָה תְּפִלָּתִי בְּפִי", האט ער זיי געענטפערט: אויב לייגט ער אריין אין מיר תפילה, ער רעדט פון תפילה און שטארקט מיר צו מתפלל זיין, "יוֹדֵעַ אֲנִי שֶׁהוּא מְקֻבָּל", דעמאלט ווייס איך ער איז א מקובל, "וְאִם לָאו", אבער אויב רעדט ער נישט פון תפילה, "יוֹדֵעַ אֲנִי שֶׁהוּא מְטֹרָף", ווייס איך אז ער איז א ווייט פון זיין א מקובל; אז דו זוכסט מקובלים איז דער גרעסטער מקובל מוהרא"ש וואס האט זיין גאנצע לעבן נאר גערעדט פונעם אייבערשטן און פון תפילה, ער האט נישט פארנארט קיינעם מיט קבלה לשונות אזוי ווי אלע בלאפערס וואס נארן אפ אידישע קינדער מיט קבלה; דעריבער זאלטו זיך אריבער כאפן קיין יבניאל וועסטו זיכער טרעפן דיין שידוך בקרוב.


בנוגע פערציג טעג וכו'; מיר דארפן טון דעם רצון השם נישט ווייל נעכטן האב איך געדינט דעם אייבערשטן אדער צוליב מארגן, נאר יעדן טאג דארף מען טון מצוות ומעשים טובים און זיך היטן פון עבירות. אז מען איז אראפגעפאלן אין עבירות דארף מען תשובה טון און אז מען טוט תשובה נעמט דער אייבערשטער אן די תשובה און איז מוחל דעם מענטש אויף וואס ער האט געטון, נאכדעם דארף דער מענטש זיך ווייטער היטן פון עבירות. עס קומט נישט ארויס קיין גוטס פון האלטן חשבון און נאר אויף דעם תנאי זיין א איד.


שטארק דיר און ווער נישט צעבראכן אז דו האסט נאך נישט דיין שידוך; טו די סגולות וואס דער רבי זאגט אז דאס איז מסוגל צו טרעפן א שידוך. דער רבי זאגט (ספר המידות, אות חיתון, סימן ו): "מִי שֶׁקָּשֶׁה לוֹ לִמְצֹא זִוּוּגוֹ, יַרְגִּיל אֶת עַצְמוֹ לִקְרוֹת בְּקָרְבְּנוֹת הַנְּשִׂיאִים", וועם עס גייט שווער צו טרעפן א שידוך זאל זאגן אסאך די "קרבנות הנשיאים", פון (במדבר ז, א): "וַיְהִי בְּיוֹם כַּלּוֹת משֶׁה לְהָקִים אֶת הַמִּשְׁכָּן", ביזן סוף, דאס איז די קריאה וואס מען ליינט חנוכה. נאכדעם זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג בזכות וואס איך האב געפאלגט וואס דער הייליגער רבי זאגט אז מען זאל זאגן די קרבנות הנשיאים; העלף מיר באשעפער איך זאל שוין זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג, עס איז מיר אזוי שווער צו זיין א פלג גוף, און עס איז מיר זייער שווער צו זיין ערליך ווען איך בין אליינס, איך וויל חתונה האבן וכו' וכו'".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט בקרוב טרעפן דיין זיווג און אויפשטעלן א בית נאמן בישראל.

#13 - א שכן האט אנגערירט מיין קינד אויף נישט צניעות'דיגע פלעצער, וואס טוט מען?
חינוך הילדים, קדושה, חיזוק פאר פרויען, טערעפי

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם כל מוז איך זיך באדאנקען פאר די הערליכע שיעורים און חיזוק, דאס איז ממש מיין לעבן, די לעבן ווערט גרינגער און שענער, און די קינדער זעען מער א פרייליכערע מאמע, און אזוי ווייטער טוישט דאס מיין גאנצן לעבן צום גוטן.


מיין פראגע איז אזוי, בערך א יאר צוריק האט איך אנגעהויבן הערן די שיעורים, און איך בין נתעורר געווארן איבער דעם ענין צו רעדן אפן צו די קינדער, זיי אנווארענען זיך אכטונג צו געבן פון קראנקע בחורים און מענטשן, און זייט דעמאלט רעד איך צו מיינע קינדער איבער דעם יעדע שטיק צייט, און אויך זאג איך זיי אז אויב האבן זיי א חשד אויף איינעם זאלן זיי קומען דערציילן.


איין טאג קומט צו מיר מיין זון - 9 יאר אלט - און דערציילט מיר אז לעצטע יאר האט אים א שכן - א אינגל פון 12 יאר - אנגערירט אויף נישט צניעות'דיגע פלעצער, און ער האט דעמאלט מורא געהאט צו דערציילן די מעשה און יעצט האט ער גענומען די שטארקייט צו קומען דערציילן. (שפעטער האט ער שוין נישט געוואלט איך זאל רעדן מיט אים וועגן די מעשה).


יעצט איז מיין שאלה וואס איך זאל טון מיט דאס קינד, אז ער זאל נישט געשעדיגט ווערן פון דעם, ער איז א וואויל אינגל און האט ליב צו לערנען, איך האב אים געזאגט ער זאל זאגן משניות, אבער מענטשן האבן מיר צוגערעדט אים צו שיקן צו א געוויסע סארט טערעפי וואס קען אינגאנצן ארויסנעמען פון אים דער פראבלעם, און מ'קען אויך זען אויב ס'איז שוין אריבער אינגאנצן אדער נישט, פון די שיעורים האב איך אבער פארשטאנען אז דאס איז נישט די עצה, איך בין אבער נישט רואיג וואס איך דארף צו טון.


און נאך א שאלה איז וועגן דעם בחור דער פוגע וואס איז היינט שוין 13 יאר, און איז אריין צו א גוטע ישיבה און קוקט אויס א גוטער בחור, ווייסן מיר נישט אויב מיר זאלן דאס דערציילן פאר זיינע עלטערן, וואס וועלן זיי דען קענען טון? און וואס קענען מיר טון?


איך וועל זיך פרייען צו באקומען א קלארע ענטפער וואס מיר דארפן צו טון.


א גרויסן יישר כח.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בראשית, אסרו חג סוכות, כ"ד תשרי, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואויל איז אייך אז איר ציט אויף אייערע קינדער מיט יראת שמים; איר געבט אכטונג אויף אייערע קינדער זיי זאלן האבן גוטע חברים און אז זיי זאלן זיך דערווייטערן פון שלעכטע חברים.


בנוגע די מעשה וואס אייער קינד פון 9 יאר אלט האט אייך דערציילט, אז א שכן  - א קינד פון 12 יאר - האט אים אנגערירט אויף נישט צניעות'דיגע פלעצער און איר ווילט וויסן וואס איר דארפט טון.


איר זאלט ווייטער רעדן צו אלע אייערע קינדער בכלליות פון זיך אכטונג געבן פון שלעכטע חברים, עס איז נישט גענוג אז מען זאגט ברמיזה: מען דארף האבן 'גוטע חברים', און מען טאר זיך נישט חבר'ן מיט 'שלעכטע חברים', נאר מען דארף ארויס זאגן קלאר און דייטליך פאר די קינדער ווא מען טאר נישט לייגן די הענט און וואו מען טאר נישט קוקן וכו', און אויב א צווייטער - זאל זיין ווער זאל נאר זיין - וויל אים אנרירן זאל ער אנטלויפן פון יענעם און קומען דערציילן, אזוי וועלן זיי זיין ערליך און ריין.


רעדטס נישט מער מיט אייער קינד פון די מעשה, עס איז גענוג אז ער האט עס אייך דערציילט, יעצט זאלט איר אים נאר הייבן. ער שעמט זיך פון דעם, עס איז נישט גוט איר זאלט דאס אים אויפברענגען, ער האט שוין תשובה געטון אויף דעם.


מען דארף אריין לייגן אין קינדער אז מען קען תשובה טון כדי זיי זאלן נישט ארום גיין מיט שלעכטע מחשבות אז דער אייבערשטער איז ברוגז אויף זיי, מען דארף זיי מחנך זיין זיי זאלן וויסן אז אפילו מען האט געטון אן עבירה קען מען תשובה טון און ווערן א גרויסע צדיק.


זייער גוט אז איר געוואוינט אים איין צו זאגן משניות, דאס וועט אים מאכן פאר א גרויסער צדיק, אבער געדענקט אז א קינד דארף אויך שפילן; ווען ער קומט אהיים פון חדר איז נישט גוט צופיל אים צו שטופן צו לערנען, א קינד דארף זיך אויסגעבן מיט שפילן, נאר שפעטער ווען ער ענדיגט שפילן בלייבט נאך צייט, דעמאלט איז גוט אים צו צוגעוואוינען צו לערנען אויפן סדר דרך הלימוד צו זאגן אסאך משניות.


בנוגע צי איר זאלט נעמען אייער קינד פאר טערעפי וכו'; אין דעם פאל וואס ער איז אריבער אזא מעשה מיט א צווייטע קינד - אויף דעם דארף מען נישט קיין טערעפי, עס וועט נאר ערגער מאכן. מה שאין כן אויב מען ווערט באצווינגען פון אן ערוואקסענעם מענטש דעמאלט דארף מען וויסן ווי ווייט עס איז געווען, ווייל דאס קען צוגרינדלייגן א קינד אויף זיין גאנץ לעבן.


איר קענט מעורר זיין די עלטערן פון דעם בחור זיי זאלן רעדן צו אים; די קינדער זענען נישט שולדיג, ווייל ליידער רעדט מען נישט צו זיי. עס קען זיין אז זיי ווייסן אז זיי טוען נישט קיין איידעלע זאך אבער זיי ווייסן נישט ווי גרויס די עבירה איז און וויפיל מען ליידט פון דעם שפעטער. איר דארפט נאר אכטונג געבן נישט צו מאכן א קריגעריי, ווייל זיי קענען נאך אויסדרייען די מעשה אויף אייך וד"ל.


עלטערן דארפן אסאך וויינען צום אייבערשטן פאר גוטע קינדער; בפרט א אידישע מאמע דארף ביי די שבת ליכט פארגיסן טרערן צום אייבערשטן אויף יעדע קינד באזונדער.


מוהרא"ש זכרונו לברכה האט דערציילט אז א איד איז אמאל געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו בעטן א ברכה אויף גוטע קינדער, האט דער הייליגער חפץ חיים גענומען א תהלים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט און דאס געוויזן פאר דעם איד און אים געזאגט: "דאס איז דער תהלים פון מיין מאמע עליה השלום וואו זי פלעגט יעדן טאג וויינען צום אייבערשטן זי זאל זוכה זיין צו גוטע קינדער, אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער"; דערפאר דארפן עלטערן אסאך בעטן דעם אייבערשטן זיי זאלן זוכה זיין צו ערליכע און געזונטע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#12 - וואס טוט מען ווען מ'וויל נישט דאווענען און נישט אינזין האבן?
אומאן, קדושה, תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם א יישר כח פאר'ן אוועקגעבן פון אייער טייערע צייט צו ענטפערן מיינע שאלות. איך האב געוואלט פרעגן עטליכע שאלות איבער דאווענען.


א. אין שלחן ערוך ווערט מבואר אז לכתחילה דארף מען אינזינען האבן די פירוש המלות פונעם דאווענען (או"ח סימן צ"ח סעיף א') און אויך מדקדק זיין באותיות (או"ח סימן ס"א ס"ב), אבער בדיעבד איז מען יוצא אויב מען האט נישט אינזין געהאט (סימן ק"א סעיף א') אדער מדקדק געווען באותיותיה (סימן ס"ב סעיף א'). אויך איז מבואר אין שלחן ערוך (סימן צ"ח סעיף ג') יתפלל דרך תחנונים כרש המבקש בפתח ובנחת, זאגט אויף דעם דער משנה ברורה, ומכל מקום בדיעבד אפילו אם לא אמרה בלשון תחנונים לא יחזור ויתפלל עכ"ל. איז מיין שאלה וואס טוט זיך מיט א מענטש וואס האלט נישט ביים אינזין האבן בכלל, ער איז נישט אינטערעסירט מדקדק צו זיין אין די אותיות, און ער וויל אויך נישט דאווענען בדרך תחנונים; זאל ער ענדערש בכלל נישט דאווענען? ווייל אין שלחן ערוך שטייט דאך נאר אז בדיעבד האט מען יוצא געווען, אבער לכתחילה איז דאס נישט גוט.


ב. אויך וואס טוט מען ווען מ'האלט אינמיטן שמונה עשרה, און מ'האט געמאכט א טעות וואס די הלכה איז ביי דעם אז מ'דארף צוריקגיין און נאכאמאל אנהויבן שמונה עשרה, דער מענטש האט אבער נישט קיין געדולד אנצוהויבן נאכאמאל, ער איז שוין עטליכע מאל דורכגעפאלן אין דעם און ער האט נישט איבערגעדאוונט ווען מ'האט געדארפט, איז די שאלה צי ער זאל כאטש דאווענען ווייטער ביז'ן סוף אפילו ס'איז קעגן די הלכה, אדער איז עס יעצט פשוט א ברכה לבטלה.


א גרויסן יישר כח, יוסף

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת דברים, ד' מנחם-אב, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד יוסף נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פארשטיי נישט דיין שאלה; וואס הייסט "מען וויל נישט אינזין האבן דאס דאווענען?!" ווען א מענטש וואלט באמת געגלייבט אז דער אייבערשטער שטייט נעבן אים און הערט צו וואס ער בעט אים וואלט ער געדאווענט יעדעס ווארט מיט כוונה. דער סיבה פארוואס מען איז מזלזל אין תפילה איז ווייל מען האט נישט די אמונה אז דער אייבערשטער געפונט זיך דא, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן סב): "וּבֶאֱמֶת, אִם הָיָה יוֹדֵעַ הָאָדָם יְדִיעָה בְּלֵב שָׁלֵם 'שֶׁמְּלֹא כָל הָאָרֶץ כְּבוֹדוֹ, וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּך הוּא עוֹמֵד בִּשְׁעַת הַתְּפִילָּה, וְשׁוֹמֵעַ הַתְּפִילָּה', וַדַּאי הָיָה מִתְפַּלֵּל בְּהִתְלַהֲבוּת גָּדוֹל, וְהָיָה מְדַקְדֵּק מְאד לְכַוֵּן אֶת דְּבָרָיו", ווען א מענטש וואלט ווען געוואוסט ביי זיך קלאר אז דער אייבערשטער שטייט נעבן אים בשעת ער דאווענט און ער הערט צו יעדעס ווארט וואס ער בעט אים, וואלט ער געדאווענט אזוי ווי עס דארף צו זיין און ער וואלט מכוון געווען יעדע איינציגע ווארט ווי אזוי ער זאגט עס ארויס.


אזוי אויך פארשטיי איך נישט דיין צווייטע שאלה; אויב מען האט משנה געווען 'מִמַּטְבֵּעַ שֶׁטָּבְעוּ חֲכָמִים' איז מען נישט יוצא דאס דאווענען. מען דארף מפסיק זיין דארט וואו מען האלט און נאכאמאל איבער דאווענען, מען קען נישט ווייטער ממשיך זיין מיט שמונה עשרה; עס איז נישט דא אזא זאך אז ענדערש זאל מען ווייטער דאווענען ווען מען איז נישט יוצא אויב מען האלט נישט ביים איבער דאווענען.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן נ): "כִּי כָּל הַפּוֹגֵם בַּבְּרִית", ווער עס איז פוגם אין די עבירה פון פגם הברית, "אֵין יָכוֹל לְהִתְפַּלֵּל", קען נישט דאווענען, ער שפירט א ביטערע טעם אינעם דאווענען; דאס דאווענען האט ביי אים א טעם פון "מַיִּין מְרִירִין" - ביטערע וואסער. ער וויל נישט קומען אין שול דאווענען, און ווען ער קומט שוין יא אין שול האט ער נישט קיין געדולד אפילו נאר צו עפענען דעם סידור, און ווען ער עפענט שוין דעם סידור קומט אים אן אזוי שווער דאס דאווענען; דאס קומט פון די עבירה פון פגם הברית. די עבירות מאכן אים דיפרעסט און צעבראכן, אזוי ווי דער רבי זאגט דארט ווייטער: "וְזֶה בְּחִינַת חוֹלַאַת שֶׁקּוֹרִין בְּרֶעכֶנִישׁ, רַחֲמָנָא לִצְלָן, שֶׁשּׁוֹבֵר עֲצָמוֹת שֶׁל אָדָם", די עבירה ברענגט די מחלה וואס הייסט 'ברעכעניש' - דער מענטש ווערט צעבראכן אויף שטיק שטיקלעך און האט נישט קיין געדולד צו דאווענען.


זאגט דער רבי: "וְאֵין יָכוֹל לִטְעֹם מְתִיקוּת בַּתְּפִילָּה, אֶלָּא כְּשֶׁתִּקֵּן פְּגַם הַבְּרִית", א מענטש קען נישט שפירן א טעם אין דאווענען נאר אז ער פאררעכט זיינע פגמי הברית, ער טוט תשובה און ער היט זיך אפ פון שלעכטס; דעריבער אויב מען איז אפגעהיטן אין קדושה, מען היט זיך די אויגן און די מחשבה דאן איז דאס דאווענען א זיסע זאך, עס שפירט זיך ווי "מַיִם מְתוּקִים" - זיסע וואסער, מען וויל נאך און נאך דערפון.


דעריבער זאלסטו זיך מאכן א חשבון הנפש וואו דו האלסט אויף דער וועלט אין עניני קדושה, ווייל דאס איז די סיבה וואס איז גורם אז עס קומט דיר אן אזוי שווער צו דאווענען און דו ווילסט נישט אינזין האבן וכו', ווייל די עבירה פון הוצאת זרע לבטלה ברענגט אויפן מענטש א שטארקע ביטערניש, מען גייט ארום דעפרעסט, ביז מען לאזט אינגאנצן אפ דאס דאווענען; דעריבער זאלסטו תשובה טון אויף דיינע עבירות וועסטו שוין קענען דאווענען.


כאפ זיך אריבער קיין אומאן צום הייליגן רבינ'ס ציון; דער רבי האט צוגעזאגט אז ווער עס וועט קומען צו זיין קבר אין אומאן און וועט געבן א פרוטה לצדקה פאר זיין זכות און זאגן דעם תיקון הכללי (קאפיטל ט"ז, ל"ב, מ"א, מ"ב, נ"ט, ע"ז, צ', ק"ה, קל"ז, ק"נ): "אֲפִילוּ אִם עָצְמוּ וְגָבְרוּ חֲטָאָיו וּפְשָׁעָיו" וועט ער אים ארויס נעמען פון  שאול תחתית.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו פאררעכטן אונזערע מעשים, אזוי וועלן מיר שפירן א זיסקייט און א געשמאק אינעם דאווענען.

#11 - א סדר אין תורה, פרויען שערן די האר, ווי אזוי ווערט מען פטור פון א מנוול?
צניעות, קדושה, חיזוק פאר פרויען, לימוד התורה, מעביר סדרה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


א גרויסן יישר כח פאר די בריוו און שיעורים וואס זענען פאר מיר ממש ווי לופט צום אטעמען.


איך האב געוואלט פרעגן איבער דעם וואס דער ראש ישיבה שליט"א זאגט אז יעדער איד דארף דורכגיין די גאנצע תורה, איך ווייס נישט וואו אנצוהויבן, אפשר קען דער ראש ישיבה מיר מאכן א סדר ווי אזוי און וואס צו לערנען?


אויך וויל איך פרעגן איבער דעם וואס דער ראש ישיבה רעדט זייער שארף אז פרויען דארפן זיך שערן די האר נאך די חתונה, מיין ווייב האט זיך נישט געשוירן ביי די חתונה, זאל איך פארלאנגען זי זאל זיך שערן? עס וועט מיר זיין זייער שווער איך וועל אבער טון וואס דער דער ראש ישיבה וועט הייסן.


אויך דארף איך אן עצה וועגן איינער א אינגערמאן א מנוול וואס האט זיך אנגעטשעפעט אין מיר און וויל טון מיט מיר שמוץ, ער הייסט א וואוילער מענטש און איך האב נישט די שטארקייט אים אוועקצושטופן פון מיר, ווי אזוי ווער איך פטור פון אים?


א גרויסן יישר כח פאר אלעס.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת דברים, ד' מנחם-אב, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו שטארקסט זיך מיטן הייליגן רבינ'ס עצות; דער רבי בלאזט אריין און אונזערע עצמות יבשות א פרישע גייסט.


מען ליינט מעשיות פון צדיקים ווי זיי האבן געהאט א כוח מחיה מתים זיין און מענטשן ווילן וויסן פארוואס היינט זעט מען נישט אזעלכע אפענע מופתים; ביים רבי'ן זעט מען די מופתים כסדר, דער רבי נעמט א מענטש וואס איז שוין פון לאנג מיואש, ער דרייט זיך ארום טויט, און איינמאל ער הערט דעם קול פון רבי'ן הייבט ער אן לעבן, דאס איז ממש תחיית המתים.


דו בעסט מיר איך זאל דיר אויסשטעלן א סדר וואס צו לערנען; מיר בעטן ביים דאווענען: "וְתֵן חֶלְקֵנוּ בְּתוֹרָתֶךָ", יעדער מענטש האט זיין חלק אין די תורה, איינעם ציט מער הלכה, איינעם ציט מער אגדה - יעדער איינער האט זיך זיין חלק אין דער תורה. הדבר הראשון זאלסטו יעדן טאג לערנען חומש רש"י מיטן תרגום; זונטאג זאלסטו לערנען ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער. נאכדעם מאך דיר א שיעור אין משניות; דער רבי האט געזאגט פאר ר' נתן אז ער זאל יעדן טאג זאגן ח"י פרקים משניות און ר' נתן האט דאס מקיים געווען זיין גאנץ לעבן, אויך האט דער רבי געזאגט לכמה אנשי שלומינו זיי זאלן זאגן ח"י פרקים משניות יעדן טאג (עיין שיחות הר"ן סימן קפה). מוהרא"ש האט געזאגט אז ווען ער איז אנגעקומען צו דעם שיחה האט ער געטראכט צו זיך: 'איך וויל אויך זיין פון די כמה אנשי שלומינו פאר וועם דער רבי האט געגעבן דעם תיקון'.


נאכדעם זאלסטו זען צו לערנען גמרא יעדן טאג, הייב אן ש"ס מסכת ברכות און גיי כסדרן לכל הפחות א בלאט גמרא יעדן טאג. דער גאון רבי שעפטל א זון פון דעם הייליגן של"ה זכר צדיק לברכה ברענגט אין זיין צוואה (סוף ספר יש נוחלין, דפוס אמשטרדם) אז לערנען גמרא איז א חיוב פארן מענטש אזוי ווי לייגן טלית און תפילין, עיין שם.


אויך זאלסטו דיר מאכן א שיעור אין הלכה; אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כט): "כָּל אִישׁ יִשְׂרְאֵלִי מְחֻיָּב לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם פּוֹסְקִים, וְלא יַעֲבֹר", יעדער איד איז מחויב צו לערנען יעדן טאג הלכות, "וְאִם הוּא אָנוּס וְאֵין לוֹ פְּנַאי, יִלְמַד עַל כָּל פָּנִים אֵיזֶה סְעִיף "שֻׁלְחָן עָרוּךְ" בְּאֵיזֶה מָקוֹם שֶׁהוּא, אֲפִילּוּ שֶׁלֹּא בִּמְקוֹמוֹ שֶׁהוּא עוֹמֵד עַתָּה בְּשֻׁלְחָן עָרוּךְ", אויב מען האט נישט קיין צייט וכו' זאל מען לערנען אן הלכה, אפילו נישט כסדרן וואו מען האלט וכו', "כִּי צָרִיךְ לִלְמֹד אֵיזֶה דִּין בְּ"שֻׁלְחָן עָרוּךְ" בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּל יְמֵי חַיָּיו", ווייל מען איז מחויב צו לערנען יעדן טאג הלכה.


בענין צי דו זאלסט פארלאנגען פון דיין ווייב זי זאל זיך אפשערן איר האר וכו', נאכדעם וואס נאך די חתונה האסטו נישט געוואלט זי זאל זיך אפשערן, אזוי ווי דו שרייבסט אז עס איז דיר שווער דאס צו טון, אבער אויב דער ראש ישיבה הייסט וועסטו דאס טון; איך וועל דיר מעתיק זיין א שטיקל זוהר וועסטו שוין אליינס זען די פארלוסטן וואס האר ברענגט און די רווחים צו וואס מען איז זוכה ווען מען נעמט אראפ די האר.


דער זוהר הקדוש זאגט (נשא קכה:): "'תּוּנְבָא לֵיתֵי' א קללה זאל קומען, 'עַל הַהוּא בַּר נָשׁ' אויף דעם מענטש, 'דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ' וואס לאזט זיין ווייב, 'דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר' אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען; 'וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה', און דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי; 'וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, 'לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ' זיך שיין צו מאכן, 'גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא', איז זי גורם אז עס זאל זיין ארימקייט אין שטוב, 'וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא', און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב, 'וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא', און זי איז גורם אז דער סמ"ך מ"ם און די נישט גוטע זאלן זיין ביי איר אין שטוב, 'מַאן גָּרִים דָּא?' ווער איז דאס אלעס גורם? 'הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר', די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס". און פארקערט איז נאך מער, א פרוי וואס געבט אכטונג אז אירע האר זאל זיך נישט ארויסזען וועט האבן אלע ברכות, און זי וועט האבן נחת פון אירע קינדער.


וואס נאך איז דא צוצולייגן אויף די ווערטער פון דעם הייליגן זוהר...


ביי ערליכע אידן איז מען זייער מקפיד אז די פרוי זאל זיך אינגאנצן אפשערן איר האר, אזוי ארום איז נישט דא קיין שום חשש אז איר האר וועט זיך ארויס זען; א טייל גייען מיט א טיכל, א טייל גייען מיט א שייטל, אבער דער עיקר איז אז מען גייט נישט מיט די אייגענע האר.


געלויבט דעם אייבערשטן אז עס זענען דא צענדליגער טויזנטער ערליכע פרויען וואס שערן זיך אפ נאך די חתונה און זיי שעמען זיך נישט פון קיינעם; נישט נאר זיי שעמען זיך נישט פון קיינעם, נאר אדרבה, דאס איז זייער שטאלץ און פראכט אז מען פירט זיך בצניעות, און דאס איז די שענסטע זאך פאר אונז אידן; פון וועמען זאלן מיר זיך שעמען מיט אונזער צניעות?


דיין דריטע שאלה פארשטיי איך נישט; וואס איז בכלל דיין שאלה צי דו זאלסט האבן שייכות מיט א מניוול, לאז דיך אפ פון דעם איש טמא און גיי נישט אריין צו יענעם אין בית המדרש. וויי איז פארן דור אז עס דרייען זיך ארום קראנקע מענטשן וואס זענען מטמא קינדער וכו' מיט מעשי תועבה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#10 - זינדיגן שאדט פאר קינדער?
קדושה, רפואה, קינדער

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


אפשר קענט איר מיר ארויסהעלפן אין מיינע ביטערע נסיונות, וואס איך פאל אזויפיל דורך אין די הארבע עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה, רחמנא ליצלן. איך וויל וויסן אויב דאס קען שאטן פאר קינדער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת שלח, כ"ד סיון, שנת תשע"ח לפ"ק


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו פרעגסט אויב א מענטש זינדיגט - צי עס שאדט פאר די קינדער; דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "ווען א מענטש זינדיגט 'במחשבה' וועט ער ליידן צרות פון זיינע קינדער; "ווען א מענטש זינדיגט 'בדיבור' וועט ער ליידן צרות פון זיין ווייב, און ווען א מענטש זינדיגט 'במעשה' וועט ער ליידן צרות פון מענטשן".


וויסן זאלסטו אז אלע צרות וואס מען ליידט קומט צוליב עבירות רחמנא לצלן; ווען א מענטש זינדיגט אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, באשאפט ער שלעכטע מלאכים וואס זיי לאזן אים נישט אפ, זיי באגלייטן אים זיין גאנץ לעבן ביז צום קבר. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קמא): "כְּשֶׁנִּפְטָר הָאָדָם, הֵם הוֹלְכִים אַחַר הַמִּטָּה", ווען דער מענטש גייט אוועק פון די וועלט דעמאלט קומען אלע קליפות און מזיקים וואס זענען באשאפן געווארן פון די עבירה און זיי באגלייטן דעם מענטש, "וּמְקוֹנְנִים עָלָיו, כְּמוֹ בָּנָיו מַמָּשׁ מִמִּין אָדָם", זיי קלאגן אויפן נפטר אזוי ווי די אייגענע קינדער, "רַחֲמָנָא לִצְלָן מֵעֳנָשִׁים הַלָּלוּ, כַּיָּדוּעַ", דער אייבערשטער זאל אונז אפהיטן פון אזעלכע שרעקליכע עונשים, עיין שם; אבער אז דער מענטש טוט תשובה אויף אלע זיינע שלעכטע מחשבות, שלעכטע רייד און שלעכטע מעשים דעמאלט וועט ער שוין מער נישט ליידן קיין צרות.


דער רבי האט אונז געגעבן א וועג ווי אזוי מיר קענען זיך אומקערן צום אייבערשטן; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עג): "מִי שֶׁרוֹצֶה לִזְכּוֹת לִתְשׁוּבָה, יִהְיֶה רָגִיל בַּאֲמִירַת תְּהִלִּים, כִּי אֲמִירַת תְּהִלִּים מְסֻגָּל לִתְשׁוּבָה וכו'", ווער עס וויל זוכה זיין תשובה צו טון, זאל זאגן תהלים. יעדער איד וויל זיין אן ערליכער איד און טון דעם ווילן פונעם אייבערשטן, אבער נישט יעדער איז זוכה אויסצופירן זיין ווילן אויף למעשה ווייל ער האט נישט קיין התעוררות תשובה צו טון, און אפילו איינער וואס האט שוין יא אן התעוררות תשובה צו טון, ווייסט ער נישט ווי אזוי מען טוט תשובה, ער טראכט צו זיך: 'וואס דארף איך טון איך זאל ווערן אן ערליכער איד?' און אפילו א מענטש האט שוין יא אן התעוררות תשובה צו טון און ער ווייסט וואס ער האט צו טון כדי צו ווערן אן ערליכער איד, דארף ער נאך אויך זוכה זיין נישט ווערן צעבראכן ווען ער דערזעט זיך אז עס גייט אריבער די צייט און ער איז נאך נישט זוכה ארויסצוקריכן פון וואו ער ליגט וכו'; פירט דער רבי אויס: "וְעַל יְדֵי אֲמִירַת תְּהִלִּים, אֲפִילּוּ מִי שֶׁאֵין לוֹ שׁוּם הִתְעוֹרְרוּת לִתְשׁוּבָה, הוּא מִתְעוֹרֵר לַעֲשׂוֹת תְּשׁוּבָה", אז א מענטש איז זוכה און ער זאגט תהלים, אפילו מען האט נישט קיין שום התעוררות, ווערט מען אבער נתעורר תשובה צו טון דורך דעם, "וְגַם זוֹכֶה עַל יְדֵי תְּהִלִּים לְהַגִּיעַ אֶל הַשַּׁעַר וְאוֹת הַשַּׁיָּךְ לוֹ, וְלִפְתֹּחַ הַשַּׁעַר; נִמְצָא שֶׁזּוֹכֶה עַל יְדֵי תְּהִלִּים לַעֲשׂוֹת תְּשׁוּבָה", און מען באקומט די נויטיגע שטארקייט זיך צו דערהאלטן, ביז מען איז זוכה תשובה צו טון און ווערן אן ערליכער איד.


דעריבער פאלג דעם רבי'ן און זאג יעדן טאג תהילים, דורכדעם וועסטו זוכה זיין תשובה צו טון און פטור ווערן פון אלע עונשים קשים ומרים; דו וועסט נישט ליידן פון די קינדער, פון די ווייב און אויך נישט פון אנדערע מענטשן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.