שאלה אין קורצן ענין
#49 - מיין ווייב איז געטשעפעט געווארן אלס מיידל, וואס טוט מען יעצט?
שלום בית, קדושה, רפואה, סבלנות, מנוולים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט וויל איך זיך זייער באדאנקען אויף די אלע שיעורים וואס דער ראש ישיבה געבט.


איך ווייס נישט וואס צו זאגן, איך האב זייער א שווער לעבן אינדערהיים, און נאר די שיעורים געבן מיר כח צו קענען אנגיין אין לעבן.


איך וויל פרעגן דער ראש ישיבה, איך ווייס נישט וואס צו טון, מיין ווייב האט מיר יעצט דערציילט אז זי איז געפאלן א קרבן אלס מיידל פאר איר זיידע, ער האט געטון מיט איר עבירות, מיר זענען שוין חתונה געהאט לאנגע יארן, ערשט יעצט האט זי מיר דערציילט די מעשה, און איך בין זייער פארלוירן, איך הער נישט אויף צו וויינען, איך ווייס ממש נישט וואס צו טון, אפשר קען מיר דער ראש ישיבה זאגן וואס צו טון, וואס טו איך?


איך ווייס אפילו נישט ווי אזוי צו שרייבן געהעריג די שאלה, דער ראש ישיבה זאל שוין אליינס פארשטיין וואס איך גיי אריבער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת מטות-מסעי, כ"ו תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו ביסט נישט דער איינציגסטער מיט דעם פראבלעם, ליידער ליידער הער איך דאס יעדן צווייטן טאג; אינגעלייט ווערן אויפגעטרייסלט ווען יארן נאך זייער חתונה ווערן זיי געוואר די שרעקליכע פאסירונג וואס האט פאסירט מיט זייער ווייב אין די יוגענט. עס ווערט זיי פארענטפערט שווערע פראגעס וכו', עס איז שוין פארשטענדליך פארוואס זי וויל נישט לעבן כדרך כל הארץ, זי וויל נישט לעבן אינאיינעם רחמנא לצלן; נאך לאנגע יארן טערעפי, נאך לאנגע יארן גיין צו וועם נאר נישט, וואס קיינער האט נישט קיין פתרון - ווערט עס יעצט פארענטפערט.


איך ווייס אז עס איז דיר יעצט געפאלן א באמבע; דו שפירסט זיך אזוי פארלוירן, דו ווייסט נישט וואס צו טון; דאך בעט איך דיר זייער זאלסט זיך נישט פארלירן. עס איז נישט עק וועלט, דער אייבערשטער איז זייער גרויס, פון יעדע פראבלעם איז דא א וועג ארויס. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיב): "אִם אַתָּה מַאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְקַלְקֵל, תַּאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְתַקֵּן", אויב דו גלייבסט אז דו קענסט טון שלעכטס, גלייב אז דו קענסט פאררעכטן; דאס גייט אן ביי אלע אופנים, פון יעדע פראבלעם קען מען ארויסגיין.


די ערשטע זאך זאלסטו אנהייבן קוקן אויף דיין ווייב מיט רחמנות; קוק נישט אויף איר אזוי ווי דו האסט געקוקט ביז אהער, אז זי וויל נישט וכו', - ווייל זי וויל יא לעבן, זי וואלט ווען געוואלט זיין ווי אלעמען, זיין א געזונטע פרוי און לעבן וכו', אבער זי קען נישט, זי איז נישט געזונט; אז מען גייט אריבער וואס זי איז אריבער אלס קינד - קען מען נישט לעבן א געזונטע לעבן וכו'. טראכט נישט ווי אזוי דו פלעגסט טראכטן ביז אהער, אז זי איז נישט קיין נארמאלע פרוי וכו'; ווייל זי איז נעבעך געפאלן א קרבן פאר איר זיידע, זי איז נעבעך א גרויסע רחמנות, זי איז נישט שולדיג.


פארליר זיך נישט, ווער נישט ווילד; דאס אומרואיגקייט מאכט מען זאל נישט קענען ארויסגיין פונעם פראבלעם, ווייל אז מען איז אריין אין א צרה קען מען ארויסגיין פון די צרה; נאר דאס פארלוירנקייט און שרעק - לאזט נישט טרעפן די וועג ארויס.


מען זעט אמאל א קינד שטעקט אריין זיין קאפ אדער האנט צווישן צוויי אייזענעס און עס בלייבט דארט שטעקן, עס גייט נישט ארויס; דאס קינד שרייט: "ראטעוועט! איך בין שטעקן געבליבן צווישן די אייזן!" ווי מער נערוועז און דערשראקן דאס קינד איז - אלץ שווערער איז צו טרעפן די וועג ארויס; ביז עס קומט א רואיגער הצלה מאן, ער נעמט אוועק די שרעק, דעמאלט קען מען ארויסנעמען די קאפ אדער האנט; וואס דאס זאגט דאך דער שכל, אז די קאפ איז אריין דארף עס קענען ארויסגיין, אז די האנט איז אריין דארף עס קענען ארויסגיין, נאר וואס דען? וויבאלד דער מענטש ווערט פארלוירן, ער הייבט אן שלעפן, ער הייבט אן ווערן אומרואיג - דאס מאכט אז מען זאל נישט קענען ארויסגיין פון די צרה.


איז יעצט דאס וויכטיגסטע זאך איר אויפבויען, זי זאל צוריק באקומען א זיכערקייט אין זיך אליינס; ווייל ווען מען קומט אן אין די הענט פון א מניוול, ווער רעדט נאך ווען דער מניוול איז אין די משפחה; א זיידע, א פעטער וכו' - פארלירט מען דאס זעלבסטזיכערקייט, מען פארלירט אלעס. דאס באגלייט דעם מענטש אין זיין לעבן, עס לאזט נישט דעם מענטש גיין ווייטער, דעריבער זאלסטו איר אויפבויען.


עס וועט נישט גיין אין א קורצע צייט, עס וועט נעמען א לאנגע צייט; אויפבויען נעמט לאנגע יארן, זיכער ווען דער מענטש איז במשך לאנגע יארן צעבראכן און צעשאסן, איז זיכער אז דאס גייט נישט אין איין מינוט, אבער מיט סבלנות קומט מען אן. דו זאלסט איר געבן גוטע ווערטער, זאלסט איר שטענדיג הייבן, וועט זי ארויסגיין פון די פלאנטער, זי וועט ווערן געזונט און שטארק.


פארגעס נישט פון די עצה וואס דער הייליגער רבי האט אונז געלערנט, די עצה פון התבודדות, די עצה פון רעדן צום אייבערשטן; רעדן צו אים אין די אייגענע שפראך, אזוי ווי מען רעדט מיט א גוטער פריינט. זוך דיר א שטילע פלאץ, א ווינקל; דארט זאלסטו גיין טאג נאך טאג, דערצייל דעם אייבערשטן ווי דו מוטשעסט זיך, דערצייל אים די צער און ווייטאג פון דיין ווייב, ווי זי איז נעבעך גע'הרג'עט געווארן דורך איר זיידע דער מניוול רחמנא לצלן און יעצט קען זי נישט לעבן וכו', דערצייל דעם אייבערשטן ווי צעבראכן זי איז און ווי פארלוירן דו ביסט, וויין צו אים, נאר דאס וועט דיר העלפן; נישטא קיין אנדערע עצה, נאר די עצה פון תפילה. בעט דעם אייבערשטן פאר איר זי זאל קענען פארגעסן איר עבר, בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר געבן חכמה, בינה און דעת דו זאלסט וויסן ווי אזוי איר צו היילן, ווי אזוי איר צו הייבן, ווי אזוי איר אויפבויען.


תפילה איז דער לעזונג פאר יעדע פראבלעם, תפילה איז די שטערקסטע געווער; נישטא א זאך אויף די וועלט וואס מען זאל נישט קענען פועל'ן מיט תפילה. תפילה לייזט אויס דעם מענטש פון גלות, עס לייזט אים אויס פון אלע זיינע פראבלעמען. מיט תפילה וועט משיח אייננעמען די וועלט; ער וועט נישט שיסן קיין פאלווער, ער וועט נישט מלחמה האלטן מיט קיין באמבעס, דער רבי האט געזאגט: "משיח וועט אייננעמען די וועלט מיט התבודדות ותפילה", און מיט דעם נעמט דער הייליגער רבי איין די וועלט.


רעד נישט פון די מעשה מיט קיינעם; דער זיידע לעבט שוין נישט, וואס וועסטו אויפטון אז דו וועסט ארום גיין רעדן פון די מעשה? דו וועסט נאר פארשעמען דיין ווייב, אלע וועלן רעדן אונטער איר רוקן. טו וואס שטייט אין דעם בריוו, בוי איר אויף, רעד שיין צו איר.


דער עיקר זאלסטו איר פארשטיין; אז דו וועסט אריינטראכטן איר צער, איר ווייטאג - וועסטו דאס נישט אויסהאלטן, עס וועט דיר מער וויי טון איר צער ווי דיין צער וכו'; דעמאלט ווען זי וועט שפירן ווי דו מיינסט איר, דו שוינסט איר, וועט זי צוביסליך ווערן נענטער צו דיר וכו' וכו'.


געדענק, דער רבי האט געשריגן: "זייט אייך נישט מייאש, קיין יאוש איז גארנישט פארהאן!" (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עח).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#48 - איז א פראבלעם צו האבן אויף א קעמערע ווידיא און ווייפיי?
קדושה, טעלעפאן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר מיין לעבן, יישר כח פאר אלע שיעורים, און א גרויסן יישר כח פאר די שיינע קעמפ, עס איז ממש גן עדן דא.


איך האב געוואלט פרעגן אויב עס איז א פראבלעם צו האבן אויף די קעמערע ווידיא און ווייפיי?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת מטות-מסעי, כ"ד תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה מחנה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז זיכער בעסער נישט צו האבן ווייפיי און ווידיאו אויף די קעמערע, אזוי וועט איר זיין אפגעהיטן פון נישט גוטע זאכן.


וואס איר דארפט – בעטס דעם אייבערשטן אויף אייער אייגענע שפראך, וועט איר זען גרויסע ניסים. די גאנצע לעבן איז אנדערש ווען מען לעבט מיט'ן אייבערשטן.


 

#47 - ס'ווערט מיר שוין גרינגער צו היטן די אויגן
קדושה, שמירת עינים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך פריי זיך זייער אז מען גייט שוין אין קעמפ, איך האב זייער הנאה געהאט די גאנצע יאר, איך האב זייער הנאה געהאט פון די שיעורים די גאנצע יאר, פון די אלע חיזוק און עצות פאר די לעבן.


איך פריי זיך זייער און איך דאנק דעם אייבערשטן אז איך לערן אין די הייליגע ברסלב'ער חדר וואו מען לערנט די עצות פון הייליגן רבי'ן און מ'לערנט אז וואס מען דארף האבן זאל מען בעטן נאר דעם אייבערשטן.


ס'איז דא איין זאך וואס איך האב זייער שטארק ארויסגענומען פון אלע שיעורים, די זאך פון היטן די אויגן; איך מוז זאגן אז ווען איך האב אנגעהויבן צו היטן מיינע אויגן איז עס מיר געווען זייער שווער, אבער צוביסלעך האב איך זיך אנגעהויבן צוגעוואוינען דערצו, און יעצט איז עס מיר שוין נישט שווער.


די וואך און אויך לעצטע וואך זענען מיר געגאנגען אויף א שפאציר מיט אונזער רבי.


איך האב שוין ברוך ה' געענדיגט בראשית שמות וכו' די חומש. איך לערן ברוך ה' משניות, גמרא און תיקוני זוהר כמעט יעדן טאג.


דער אייבערשטער זאל העלפן אז דער ראש ישיבה זאל האבן אסאך הצלחה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת פנחס, י"ח תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך פריי זיך זייער שטארק ווען דו שרייבסט מיר בריוון, דו שרייבסט שיין און קלאר, פול מיט תוכן.


איך בין זייער איבערגענומען פון דאס וואס דו שרייבסט מיר אז דו היטסט דיינע אויגן; אין אנהייב איז דאס געווען זייער שווער, אבער יעצט איז דאס שוין אסאך גרינגער.


אזוי גייט עס אין עבודת השם יתברך, אין אנהייב איז עס שווער, מען שפירט נישט גארנישט, און אז מען ברעכט דאס דורך – שפירט מען אלע טעמים פון גן עדן.


אז מען היט די אויגן, מען איז אפגעהיטן בקדושת היסוד – גייט אלעס גרינגער, דעמאלט שפירט מען א טעם אין דאווענען, א טעם אין לערנען, מען שפירט דעם אייבערשטן; און אז מען היט נישט די אויגן, מען קוקט אויף פרעמדע פרויען – ווערט אלעס פארלאשן.


דעריבער איז ביים רבי'ן געווען א וויכטיגע זאך קדושת היסוד, דער רבי האט זייער אסאך גערעדט פון קדושת היסוד, ווייל דאס איז דער יסוד פון אלעס, אז דער יסוד איז גוט – איז אלעס גוט, און אז דער יסוד איז שוואך, וואס מען טוט נאר – פאלט אראפ.


יעצט האט פאסירט א שרעקליכע פאסירונג אין פלארידע, א גרויסע בנין האט זיך צאמגעלייגט, הונדערטער מענטשן זענען באגראבן געווארן אין איין רגע, דארט זענען אויך דא אידן, מען ארבעט שוין א לאנגע צייט צוצוקומען צו די מענטשן, פון אפאר לענדער איז מען געקומען ראטעווען.


אלע וואונדערן זיך, ווי אזוי קען פאסירן אזא זאך, א בנין זאל זיך צאמלייגן? יעצט הערט מען אין די נייעס אז אז מען האט שוין פאראויס געזאגט אז דער יסוד איז שוואך, עס איז דא שפאלטענעס וכו', זעט מען אז דער עיקר איז דער יסוד, אז דער פונדאמענט איז שטארק – דעמאלט איז גוט.


אזוי איז ביים מענטש, אויב איז מען הייליג, מען היט די אויגן, מען היט דעם אות ברית קודש וואס איז דער יסוד פונעם מענטש, אזוי ווי אליהו הנביא האט מגלה געווען (הקדמת תיקוני זוהר): "יסוד סיומא דגופא, אות ברית קודש", - דאן קען מען מצליח זיין אין עבודת ה'.


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך פירן מיט דרך ארץ צו אלעמען, בפרט צו דיינע מלמדים. ביים רבי'ן איז דרך ארץ פון די ערשטע זאכן. חבר זיך מיט די קינדער וואס האבן דרך ארץ, איך וועל זיך זייער פרייען אויב דו וועסט זיך פירן מיט דרך ארץ.


 

#46 - מעג איך נעמען א פרוי צו מאכן מיט מיר פיזיקל טערעפי?
צניעות, קדושה, רפואה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב צובראכן מיין האנט, געלויבט דעם אייבערשטן אז עס היילט זיך שוין אויס, איך דארף אבער גיין יעצט צו פיזיקל טערעפי צו קענען אנהויבן צוריק זיך באנוצן מיט דעם האנט.


מיין שאלה איז, איך קען האבן קומענדיגע וואך א פרוי וואס וועט מאכן מיט מיר די פיזיקל טערעפי, אדער דארף איך ווארטן נאך א וואך פאר א מאן; וואס זאגט דער ראש ישיבה שליט"א, זאל איך ווארטן א וואך, אדער עס פעלט נישט אויס?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חקת, ו' תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווארט נאך א וואך צו האבן די טערעפי דורך א מאן; עס לוינט זיך צו ווארטן צו האבן א מאן אלס א טערעפיסט, דו וועסט מער הנאה האבן, דו וועסט זיך איינשפארן קאפ וויי.


רבי נתן דערציילט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיד): "איך בין אמאל געווען ביים רבי'ן, איך האב פארשטאנען אז דער רבי וויל מיר עפעס זאגן, ער וויל עפעס מגלה זיין אבער עס איז שווער פאר'ן רבי'ן דאס צו מגלה זיין, אזוי ווי עס איז שטעדיג געווען ביים רבי'ן, ווען דער רבי האט געוואלט עפעס מגלה זיין איז דאס געווען זייער שווער, איך בין געגאנגען מיט'ן רבי'ן, פלוצלונג רופט זיך דער רבי אן: 'סֶע הָאט אַ פָּנִים אַז מֶע מוּז זִיךְ פוּן אַ הִרְהוּר זֵייעֶר הִיטְן'; איך האב פארשטאנען פון רבי'ן, פון די תנועות וואס דער רבי האט געמאכט, ווי ווייט מען איז פוגם מיט איין שלעכטע הרהור, 'שֶׁפּוֹגֵם מְאֹד מְאֹד, רַחֲמָנָא לִצְלָן, וְאִי אֶפְשָׁר לְצַיֵּר זֹאת בִּכְתָב'".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן א שנעלע רפואה.

#45 - ווי אזוי קען איך זיך אויפהויבן, ווען א מנוול האט מיר אראפ געווארפן?
התחזקות, קדושה, מנוולים, תפילות אויף אידיש, לימוד התורה, תפילה והתבודדות, שמחה, תשובה, התחדשות, משניות, שכחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין ליידער געפאלן א קרבן פאר א מנוול, און זייט דעמאלט איז מיר זייער שווער, די שלעכטע קאשמארן לויפן מיר נאך בייטאג און ביינאכט, און ס'איז מיר זייער שווער זיך צו האלטן הייליג און ערליך. איך בענק זיך אזוי שטארק צו די פריערדיגע צייטן, ווען איך בין געווען א צדיק, געזעסן און געלערנט מיט געשמאק, אן קיין פראבלעמען.


דער מנוול איז שוין היינט איינגעשפארט, אבער איך בין געבליבן מיט די פראבלעמען, און איך ווייס נישט וואס צו טון. איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען מחזק זיין און ווייזן דעם ריכטיגן וועג ווי אזוי צו גיין פון דא ווייטער, איידער איך פאל אריין אינגאנצן אין תהום.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת שלח, כ"ג סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז דא פאר יעדן איינעם א וועג צוריק צו קומען צום אייבערשטן און ווערן דער גרעסטער צדיק, נישט קיין חילוק ווי ווייט מען איז פארקראכן, ווי ווייט מען איז געפאלן און וואס מען האט נאר געטון; אלץ קען מען צוריק קומען צום אייבערשטן.


אז דו ביסט נעבעך געפאלן א קרבן פאר א מנוול רחמנא לצלן און יעצט איז דיר ביטער שווער, דו פאלסט אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן; דאס ערשטע זאך בעט איך דיר פארליר זיך נישט, דו קענסט נאך אלעס פאררעכטן און דו וועסט אלעס פאררעכטן; דו קענסט צוריק ווערן אזוי ריין ווי דו ביסט געווען פאר דו ביסט נעבעך אריינגעפאלן ביי דעם רוצח; אויב דו וועסט נעמען דעם רבינ'ס ווערטער מיט אן ערנסטקייט, דו וועסט זיך פלייסן אינעם רבינ'ס עצות.


הדבר הראשון דארפסטו אפלאזן וואס איז געווען; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "אֵצֶל הָעוֹלָם הַשִּׁכְחָה הִיא חִסָּרוֹן גָּדוֹל בְּעֵינֵיהֶם", ביי די וועלט איז שכחה א חסרון, "אֲבָל בְּעֵינַי יֵשׁ בְּהַשִּׁכְחָה מַעֲלָה גְּדוֹלָה", אבער איך זאג אז שכחה איז א מורא'דיגע מעלה, "כִּי אִם לֹא הָיְתָה שִׁכְחָה, לֹא הָיָה אֶפְשָׁר לַעֲשׂוֹת שׁוּם דָּבָר בַּעֲבוֹדַת ה'", ווייל ווען א מענטש וויל נישט פארגעסן וואס איז געווען, ער געדענקט יעדע זאך וואס ער האט געטון - וועט ער נישט קענען לערנען, דאווענען און טון מצוות, עס וועט אים שטערן די זאכן וואס ער האט געטון, דאס קלאפט אראפ דעם מענטש; אבער אז מען פארגעסט וואס איז געווען, מען הייבט אן פונדאסניי - קען מען יא דינען דעם אייבערשטן, מען קען אנקומען צו זייער גרויסע מדריגות.


דו געפונסט זיך יעצט ביי א פרשת דרכים, אדער קענסטו גיין לינקס צום טויט, וויינען און זיין דעפרעסט אז דו ביסט געפאלן א קרבן, אדער קענסטו גיין רעכטס - צום לעבן. אז דו וועסט פאלגן דעם רבי'ן, דו וועסט פארגעסן וואס איז געווען, דו וועסט זיך נישט צעברעכן מיט'ן עבר, דו וועסט ווייטער דאווענען און לערנען - וועסטו זוכה זיין צו בלייבן געזונט, דו וועסט קענען חתונה האבן, דו וועסט אויפשטעלן א שיינע שטוב, ערליכע דורות.


הדבר השני, מאך זיך א שיעור צו לערנען יעדן טאג ח"י פרקים משניות; אפילו דו פארשטייסט נישט דאס לערנען - זאלסטו זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה. געווענליך, די וואס פאלן אראפ אין די עבירה פון פגם הברית - פארלירן דעם כח הריכוז, זיי קענען זיך נישט מרכז זיין, קאנצעטרירן; די מח שוועבט זיי און פליט ארום אין עולם התוהו, דעריבער זאלסטו זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון די קדושה - ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם; וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה; בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג 'כך וכך', וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


ווען דער רבי האט דאס געזאגט האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן: "צי תורה קען אויך העלפן אזא איינעם וואס איז אראפגעפאלן אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן?" האט דער רבי געשריגן אויף אים און געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקעג): "דו ווייסט ווי גרויס דער כח פון תורה איז?! תורה איז העכער פון אלעס! אפילו א מענטש וואס איז רגיל אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אויב וועט ער לערנען יעדן טאג תורה וועט ער ארויסקריכן פון אלעם שלעכטס און ווערן אן ערליכער איד".


הדבר השלישי, זאלסטו ארבעטן אויף שמחה; די קליפה וואס מאכט דעם מענטש זינדיגן - איר נאמען איז "וויינען", לילית איז א לשון פון יללה; זיי זענען מצליח אראפצואווארפן די מענטשן וואס וויינען, די וואס זענען אין עצבות און מרה שחורה; די עצה ניצול צו ווערן פון זיי איז דורך שמחה, ביים אייבערשטן איז נאר דא שמחה, אזוי ווי עס שטייט (דברי הימים-א טז, כז): "עֹז וְחֶדְוָה בִּמְקֹמוֹ"; אפילו ווען מען וויל זיך אויסוויינען צום אייבערשטן קען דאס נאר זיין מיט שמחה, מיט האפענונג.


זיי פרייליך, און אז דו קענסט נישט - זאלסטו זיך מאכן פרייליך; זיי זיך מחי' מיט יעדע גוטע זאך וואס דו האסט, דאס וועט דיר היטן, דאס וועט דיר געבן שטארקייט זאלסט קענען אנגיין אין עבודת השם.


ועל כולם זאלסטו זיך אויסרעדן דיין הארץ צום אייבערשטן, דערצייל אים אז דו ביסט אראפגעפאלן דורך א רוצח, דערצייל אים אלעס; דערצייל דעם אייבערשטן ווי ריין דו ביסט געווען, ווי דיין לעבן האט זיך אזוי פלוצלונג פארלאשן, דו קענסט גארנישט טון, דו ביסט יעצט אזוי פארדרייט, דיין מח מחשבה ליגן אין נישט גוטע זאכן. רעד צום אייבערשטן אין דיין שפראך, אין דיין מאמע לשון; זאג אים די ווערטער: "רבונו של עולם, האב רחמנות אויף מיר, איך בין אראפגעפאלן אין עקלדיגע עבירות, איך האב געטון מעשה תועבה, איך בין אזוי פארקראכן, איך האלט אין איין פאלן אין פגם הברית, איך וויל נישט טון די עבירה; איך וויל זיין ריין, איך קען זיך אליינס נישט מתגבר זיין, איך בעט דיר אייבערשטער, העלף מיר, ראטעווע מיר, ברענג מיר צוריק צו דיר, השיבנו ה' אליך ונשובה חדש ימינו כקדם, באניי מיר מיינע טעג אזוי ווי אמאל".


אזוי זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן טאג נאך טאג, אויך זאלסטו צולייגן דיינע אייגענע ווערטער, וועסטו אלעס פאררעכטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#44 - ווי אזוי כאפ איך זיך צוריק צום אייבערשטן?
קדושה, תשובה, משניות, אינטערנעט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין זיך מודה ומתוודה, איך בין ליידער אריינגעפאלן אין שלעכטע זאכן דורכ'ן אינטערנעט, ליידער בין איך שוין דורך א שווערע דעפרעסיע, און יעצט זוך איך א וועג צוריק צום אייבערשטן, איך וויל ווערן ערליך. ווי אזוי מאכט מען דאס?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת במדבר, כ"ז אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס ערשטע דארפסטו וויסן און געדענקען דאס וואס דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיב): "אִם אַתָּה מַאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְקַלְקֵל, תַּאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְתַקֵּן". אויב דו גלייבסט אז דו קענסט טון שלעכטס גלייב אז דו קענסט פאררעכטן; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא לח:): "בא לטמא פותחין לו", ווען איינער וויל זינדיגן עפנט מען אים אויף א טיר; בפשטות זעט אויס אז מען עפנט אים א טיר ער זאל קענען גיין זינדיגן, דער רבי איז אבער מגלה גאר אן אנדערע פשט, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ט): "בא לטמא", איינער וואס איז נעבעך אראפגעפאלן, "פותחין לו", עפנט מען אים א טיר, מען העלפט אים ער זאל קענען צוריק קומען; פון הימל האט מען רחמנות אויף אים, מען ווארט ער זאל צוריק קומען צום אייבערשטן.


אז דו ביסט אזוי ווייט אראפגעפאלן, דו ליגסט נעבעך אין די טומאה, זאלסטו זען ווי שנעלער אנטלויפן פון דארט. שטעל זיך פאר עס קומען רויבערס און מען כאפט דיר, מען טראגט דיר אוועק אין א פינסטערע ארט, וואס וואלסטו געטון, וואלסט געבליבן דארט? וואלסט געזאגט 'וואס קען איך טון, מען האט מיר געפאנגען?' אדער דו וואלסט אלעס געטון ארויס צו גיין פון דארט?


אזוי זאלסטו טון, זיי זיך נישט מייאש, זאג נישט 'איך בין שוין פארפאלן, איך בין אראפגעפאלן אין טומאה'; הייב זיך אויף, אנטלויף פון דארט ווי פריער, קום צוריק צום אייבערשטן. די איינציגסטע חילוק איז, ווען רויבערס פאנגען איינעם דארף מען זוכן א וועג ארויס צו לויפן, אבער ווען מען פאלט אין די טומאה דארף מען סך הכל נאר עפענען דאס מויל און זאגן: "הייליגער באשעפער העלף מיר, נעם מיר ארויס פון די טומאה, איך וויל תשובה טון, איך וויל זיין אן ערליכער איד". אזוי זאלסטו טון, זאג אפאר ווערטער צום אייבערשטן, זאג אים די ווערטער: "רבונו של עולם, איך האב חרטה אויף וואס איך האב געטון, איך גיי מער נישט טון די שלעכטע זאכן, איך גיי שוין זיין גוט; העלף מיר איך זאל זיך קענען שטארקן אויפ'ן יצר הרע"; אזעלכע ווערטער זאלסטו זאגן, וועסטו זען ווי עס וועט זיך ביי דיר אלעס טוישן, דו וועסט ווערן א נייער מענטש.


ווארף אוועק די כלים; אז מען וויל תשובה טון מוז מען אוועק ווארפן די זאכן, אז נישט איז דאס אזוי ווי א טמא'נער מענטש גייט אין מקוה און האלט אן א טויטע שרץ, אויף דעם זאגן די הייליגע חכמים (תענית טז.): "אָדָם שֶׁתּוֹפֵס שֶׁרֶץ בְּיָדוֹ, אֲפִלּוּ טוֹבֵל בְּכָל מֵימוֹת שֶׁבָּעוֹלָם לֹא עָלְתָה לוֹ טְבִילָה, זְרָקוֹ מִיָּדוֹ כֵּיוָן שֶׁטָּבַל בְּאַרְבָּעִים סָאָה מִיַד עָלְתָה לוֹ טְבִילָה", אפילו ער וועט זיך טובל'ן אין אלע וואסערן פון די וועלט וועט ער בלייבן טמא.


אויך זאלסטו זיך מאכן א שיעור אין משניות, משניות רייניגט דעם מענטש; משניות נעמט אראפ אלע ראסט וואס קלעבט זיך אן פון עבירות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#43 - ווי אזוי האלט מען אן דאס ברען וואס מ'האט אמאל געהאט?
חינוך הילדים, קדושה, חסידות, התבודדות, התחדשות, עבודת השם, מלמדים, הדרכות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם כל מוז איך זיך זייער באדאנקען פאר די געוואלדיגע שיעורים און עצות אין לעבן, וואס העלפט מיר אזויפיל, און ס'ברענגט מיר אריין א האפענונג און סיפוק אין לעבן.


איך וועל פרעגן עטליכע זאכן. ווען איך האב אנגעהויבן הערן די שיעורים האט עס מיר גאר שטארק אנגעצינדען א גרויסע התלהבות, און איך האב אנגעהויבן דינען דעם אייבערשטן מיט א געוואלדיגע ברען, איך האב געשפירט אז איך האב ענדליך געטראפן איינעם וואס פארשטייט מיר און רעדט צו מיין הארץ, און ס'האט מיר שטארק געטוישט דאס לעבן צום גוטן; אבער ווי לענגער עס גייט דורך מער צייט, ווערט ביי מיר אפגעקילט דאס ברען וואס איך האב געהאט אנפאנג, און מיט דעם ווערט אויך ווייניגער דאס מקיים זיין וואס איך הער, וויל איך האבן אן עצה וואס צו טון איבער דעם.


צווייטנס, דער ראש ישיבה שליט"א רעדט אסאך ווי אזוי מ'דארף לעבן אינדערהיים, און דאס האט מיר גאר אסאך געהאלפן, אבער פון די אנדערע זייט בין איך אויפגעוואקסן מיט אנדערע סארט הדרכות, ביי אונז האט מען אסאך גערעדט קעגן תאוות וכו'. דארף איך אפלאזן מיין ביז יעצטיגע וועג, אדער איז דא א מיטלוועג אין דעם.


דריטנס, איך בין א מלמד, איך לערן מיט קינדער, און לעצטנס האב איך זיי אנגעהויבן אויסלערנען צו דאנקען דעם אייבערשטן אויף יעדע זאך, איך שפיר אבער אז איך קען נישט האלטן די קינדער אין די ראמען נאר מיט שרייען און אנשרעקן, איך האב נישט קיין אנדערע וועג זיי צו האלטן אויפ'ן פלאץ; דארף איך אפלאזן דאס מלמדות, אדער איז דא א וועג זיך צו טוישן?


איך וועל זיך פרייען אויב דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען געבן עצות און חיזוק אויף די זאכן, און איך האף צו זען דעם ראש ישיבה שליט"א בקרוב דא אין ארץ ישראל.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אמור, ט"ו אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך וועל פרובירן צו ענטפערן מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף.


אויף די ערשטע פראגע, אין אנהייב האסטו געשפירט מער חשק און התלהבות, דו ווייסט נישט וואס גייט פאר אז דו פארלירסט די ברען און חשק.


וויסן זאלסטו, דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן כה): "וּבָזֶה טוֹעִין הַחֲסִידִים הַרְבֵּה, שֶׁפִּתְאֹם נִדְמֶה לָהֶם שֶׁנָּפְלוּ מֵעֲבוֹדַת ה'", מענטשן זענען זיך טועה, עס דאכט זיך זיי ווי זיי פאלן אראפ פון זייער עבודת השם, "וּבֶאֱמֶת אֵין זֶה נְפִילָה כְּלָל", אבער באמת איז דאס נישט קיין נפילה, "רַק מֵחֲמַת שֶׁצְּרִיכִין לַעֲלוֹת מִמַּדְרֵגָה לְמַדְרֵגָה וְאָז מִתְעוֹרְרִין וּמִתְגַּבְּרִין מֵחָדָשׁ הַקְּלִיפּוֹת שֶׁהֵם הַתַּאֲווֹת וְהַבִּלְבּוּלִים וְהַדִּמְיוֹנוֹת וְהַמַּחֲשָׁבוֹת וְהַמְּנִיעוֹת כַּנַּ"ל, עַל כֵּן צְרִיכִין לְהִתְגַּבֵּר בְּכָל פַּעַם מֵחָדָשׁ לַחֲזֹר וּלְהַכְנִיעַ וּלְשַׁבֵּר הַקְּלִיפּוֹת וְהַמְּנִיעוֹת וְכוּ' שֶׁבְּכָל מַדְרֵגָה וּמַדְרֵגָה מֵחָדָשׁ, אֲבָל בֶּאֱמֶת אֵין זֶה נְפִילָה כְּלָל כַּנַּ"ל", דאס איז נאר ווייל מען דארף גיין העכער און העכער אין עבודת השם, און כדי צו קענען גיין העכער דארף מען אראפגיין, מען דארף זיך נאכאמאל שטארקן אויף אלע קליפות וואס דאס זענען די אלטע מעשים וואס מען האט געטון, דעריבער זעט דאס אויס ווי מען איז אראפ געפאלן, אבער באמת איז דאס נישט קיין נפילה, דאס איז נאר צו קענען גיין העכער און העכער.


די צווייטע פראגע, עס זעט דיר אויס א סתירה די ווערטער וואס דו הערסט דא ביים רבי'ן מיט די וועג ווי אזוי דו ביסט אויפגעוואקסן, דו ביסט אויפגעוואקסן אז אלעס איז תאוות, אלעס איז גשמיות, מען דארף זיך אפרייסן וכו' וכו'; וואס איך שייך צו זאגן תאוות? דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן נא): "וואס איז שייך צו זאגן תאוות? עסן דארף מען - מען זאל האבן כח צו דינען דעם אייבערשטן, שלאפן דארף מען - מען זאל קענען דינען דעם אייבערשטן און חתונה האבן דארף מען - צו טון דעם רצון פונעם אייבערשטן, איז דאך נישט שייך צו זאגן אויף די אלע זאכן תאוות".


בלייב ביי דיין פלאץ, מאך נישט קיין מחלוקת; נעם דעם רבי'ן פאר חיזוק, לערן דעם רבינ'ס ספרים וועט זיך דיר עפענען דיין מח, דו וועסט קוקן אנדערש אויף די וועלט.


ווען מען ווערט מקורב צום רבי'ן, מען הייבט אן לערנען דעם רבינ'ס ספרים, מען הערט דעם רבינ'ס קול - הייבט מען אן שפירן ווי מען איז ארום גענומען מיט אייבערשטער, מען הייבט אן שפירן א זיסקייט אין לעבן, מען שפירט ווי דער אייבערשטער איז מיט מיר, ביי מיר און נעבן מיר; וואס מען דארף - בעט מען אים, וואס מען וויל רעדט מען צו אים; מען דאנקט און מען לויבט אים, די ווייב און קינדער ווערן א חלק אין עבודת השם.


גלייב מיר, עס איז דא אסאך צו שרייבן אין דעם ענין; א שאד מען רעדט נישט פון דעם צו בני הנעורים, וואלטן אלע זיך געצויגן צום אמת. רוב פאלן אוועק ווייל זיי האבן נישט קיין כח זיך צו רייסן מיט די לעבן, מען רעדט נאר פון זיך אפשיידן, פון זיך אפטיילן; דער רבי רעדט אנדערע ווערטער, דער רבי רעדט אזוי שטארק פונעם אייבערשטן - אז עס ווערט אזוי ליכטיג, עס ווערט אזוי זיס; גשמיות ווערט רוחניות, אלעס ווערט אלוקות.


די דריטע פראגע, אויב דו זאלסט אפלאזן די מלמדות, דו שפירסט ווי אן שרייען גייט עס נישט; איך מיין דו זאלסט ענדערש אפלאזן די שרייען, שרייען איז א זאך וואס העלפט נישט, שרייען קומט פון פארלוירנקייט, פון נישט געהעריג שלאפן, פון נישט געהעריג עסן, און עס העלפט נישט.


איך בין געווען א מלמד, איך בין געווען פארלוירן, איך האב געהאט קינדער וואס איך האב נישט געטראפן די וועג זיך צו מחבר זיין מיט זיי; זיי האבן נישט געוואלט פאלגן און איך האב נישט געהאט א וועג מיט זיי ווי צו קענען זיין א גוטער מלמד זיי זאלן פאלגן, וואס האב איך געטון? איך פלעג גיין אינדערפרי פארטאגס התבודדות, איך האב געוויינט צום אייבערשטן ער זאל מיר געבן אן עצה ווי אזוי צו קענען לערנען מיט זיי; איך האב דערציילט דעם אייבערשטן יעדן קינד ווי אזוי ער איז אין כיתה, אלעס אלעס דערציילט, און ביז א קורצע צייט זענען די קינדער געווארן די חשוב'סטע קינדער; טו דאס וועסטו האבן הצלחה.

#42 - ווי אזוי שטארק איך זיך צו האבן נאר א כשר'ע טעלעפאן?
שידוכים, קדושה, טעלעפאן, שמירת עינים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געהערט דעם שיעור פון דעם זונטאג, און דאס האט מיר זייער מחזק געווען צו האבן נאר א כשר'ע גוט געפילטערטע טעלעפאן. איך האב ביז יעצט אויך געהאט מיין טעלעפאן טיילווייז געפילטערט, אבער יעצט וויל איך קויפן א גענצליך כשר'ע טעלעפאן.


איך וויל דער ראש ישיבה שליט"א זאל מיר מחזק זיין אויף דעם, ווייל איך ווייס נישט אויב איך וועל זיך קענען דערהאלטן.


אויך וויל איך בעטן דעם ראש ישיבה שליט"א צו מתפלל זיין פאר מיר איך זאל שוין טרעפן מיין באשערטע שידוך בקרוב ובניקל.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אחרי קדושים, י' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער, זיי שטארק, זיי קלוג און זיי פאלגעדיג; קויף דיר נישט קיין טעלעפאן וואס מען קען זען אין דעם עבירות.


וואס זאל איך דיר זאגן טייערער ברודער, מיר האבן אין אונזער דור די שרעקליכע נסיון פון האבן מיט זיך די כלים אויף וואס מען קען זען עבירות מסוף העולם ועד סופו; די כלים האבן שוין אויסגעריסן טויזנטער אידישע בחורים און מיידלעך פון די הייליגע תורה. אז מען קוקט עבירות פארלירט מען אלעס, מען פארלירט די אמונה הקדושה און אז מען האט נישט קיין אמונה - האט מען שוין גארנישט, דאס ברענגט אז מען זאל אראפפאלן אין עבירות און פארלירן די אמונה און יראת שמים רחמנא לצלן.


איך האף דו וועסט אננעמען די פאר ווערטער וואס איך שרייב דיר פון הארץ, זאלסט נישט נעמען קיין טעלעפאן וואס מען קען זען אויף דעם עבירות; אויפ'ן מינוט וועט דיר עס אפשר נישט זיין אזוי באקוועם, אבער דיין לעבן וועט דיר זיין מער באקוועם, דיין עתיד וועט דיר זיין מער באקוועם; דו וועסט זיך נישט אזוי מוטשען אין לעבן.


די כלים איז א וועג ווי אזוי צו טראגן מענטשן צום טויט; דער סמ"ך מ"ם האט זיך געטראפן א גרינגע וועג ווי אזוי ער קען אראפווארפן אידישע קינדער, בחורים און מיידלעך - גרינגערהייט; אנשטאט דארפן ארבעטן טאג און נאכט זיי צו שלעפן אויף נישט גוטע פלעצער, האט ער היינט א גרינגע וועג, דער בחור קויפט זיך א סמארטפאון אדער א טעבלעט וכדומה לזה, דעמאלט דארף ער שוין נישט גיין אין ערגעץ; ער זיצט ביי זיך באהאלטן און קוקט דארט אפ אלע שמוץ וואס איז דא אויף די וועלט רחמנא לצלן.


בעט דעם אייבערשטן אויף דעם, דערצייל אים ווי שווער עס איז דיר; דערצייל דעם אייבערשטן אין דיין שפראך ווי שטארק עס ציט דיר צו האבן א טעלעפאן וואס מען קען זען אין דעם וכו' וכו', בעט אים ער זאל דיר געבן כח עומד צו זיין בנסיון.


אין דעם זכות וואס דו וועסט זיך היטן דיינע אויגן וועסטו באקומען א גוטע שידוך; א שידוך מיט טעם, א שידוך מיט חן; אויב מען היט נישט די אויגן קען מען נישט האבן קיין שלום בית. דער הייליגער צדיק רבי יהודה החסיד דערציילט (ספר חסידים, סימן שפז): "אָדָם אֶחָד הִתְעַנָּה כַּמָּה יָמִים שֶׁיַּזְמִין לוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא אִשָּׁה שֶׁהוּא אוֹהֵב", א מענטש האט אסאך געפאסט אז ער וויל חתונה האבן מיט א פרוי וואס ער האט ליב, אויך האט ער געבטן דעם אייבערשטן אויף די שידוך, "וְלֹא נִתְקַיֵּם תַּעֲנִיתוֹ וּתְפִלָּתוֹ", און דער אייבערשטער האט נישט אנגענומען זיין געבעט מיט זיינע תעניתים, איז ער געקומען מיט טענות צום צדיק: "פארוואס האט מיר דער אייבערשטער נישט געגעבן די שידוך, איך האב אזויפיל געבעטן!" האט אים דער צדיק געזאגט: "אפשר איז דאס נישט דיין באשערטע זיווג?" דער מענטש האט זיך פארט נישט געוואלט בארואיגן, ער האט גע'טענה'ט: איך האב דאך אזויפיל געבעטן, איך האב אזויפיל געוויינט און געפאסט, דער אייבערשטער וואלט ווען געדארפט טוישן די גזירה און מיר אנשרייבן די שידוך וואס איך האב ליב, "אָמַר הַחָכָם: 'מִפְּנֵי שֶׁאַתָּה צוֹפֶה בַּנָּשִׁים'", האט אים דער צדיק געענטפערט, ווייל דו קוקסט אויף פרויען, דעריבער האט דער אייבערשטער דיר נישט נאכגעגעבן דיין געבעט, "זֶה הַצַּעַר הַבָּא עָלֶיךָ בִּשְׁבִיל שֶׁהָיִיתָ צוֹפֶה בַּנָּשִׁים, וְזִמֵּן לְךָ מַה שֶׁלֹא מָצְאָה חֵן בְּעֵינֶיךָ", דיין גאנצע צער וואס דו גייסט אריבער איז ווייל דו היטסט נישט דיינע אויגן, דעריבער האסטו באקומען אן אנדערע שידוך אן קיין חן.


איך האף אז די פאר ווערטער וועט דיר זיין פאר חיזוק נישט צו גיין קויפן קיין טעלעפאן און אנדערע כלי משחית וואס מען קען זען אין דעם שלעכטע זאכן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#41 - ווי אזוי הייל איך זיך אויס פון מיינע שלעכטע תאוות?
קדושה, תפילות אויף אידיש, לימוד התורה, תפילה והתבודדות, שמחה, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור פון זעכצן און א האלב יאר און איך דארף זייער וויכטיג הילף אויף א פראבלעם. אלס אינגל האט דער יצר הרע מיך אראפגעווארפן אין פגם הברית פאר בערך א האלבע יאר, און ביז יעצט האב איך אסאך יסורים פון דעם, פחדים וכו', יעצט האב איך אסאך נסיונות במחשבה, בעיקר אין ישיבה, האלב פון מיין כתה קען איך נישט רעדן מיט זיי, איך ווער פארלוירן פאר יעדן שיינעם בחור.


אסאך מאל לויף איך ארויס פון ישיבה און איך גיי אין א בית המדרש לערנען. אפשר איז טאקע בעסער פאר מיר צו גיין אין א בית המדרש לערנען שיעורים כסדרן, אדער אפשר האט דער ראש ישיבה שליט"א אן עצה פאר מיר ארויסצוגיין פון מיינע פראבלעמען וואס האט מיר שוין האלב קראנק געמאכט.


ברוך ה' איך הער די שיעורים פונעם ראש ישיבה, און איך ווייס פון די עצה פון התבודדות, וואס דאס ראטעוועט מיך ממש.


א צדיק האט מיר געזאגט אז א מענטש וואס זעט נאר דעם אייבערשטן, האט ער נישט קיין שלעכטע הרהורים, איך ווייס אבער נישט ווי אזוי דאס צו מקיים זיין.


און איך בעט דער ראש ישיבה זאל מתפלל זיין פאר מיר.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויקהל-פקודי, כ"ו אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


שטארק זיך, געב נישט אויף, עס איז דא א וועג פאר דיר צוריק צו קומען צום אייבערשטן; לייג זיך אריין אין לערנען די הייליגע תורה, דאס איז א מעדעצין פאר די שרעקליכע תאוות.


דער אייבערשטער זאגט: "בָּנַי", מיינע קינדער, "בָּרָאתִי יֵצֶר הָרָע", איך האב באשאפן דעם יצר הרע, "בָּרָאתִי לוֹ תּוֹרָה תַּבְלִין", איך האב אבער באשאפן די תורה, דאס איז א רפואה פאר'ן יצר הרע, "וְאִם אַתֶּם עוֹסְקִים בַּתּוֹרָה, אֵין אַתֶּם נִמְסָרִים בְּיָדוֹ", אויב לערנט איר תורה וועט איר נישט אנקומען צו דעם יצר הרע'ס הענט, "וְאִם אֵין אַתֶּם עוֹסְקִין בַּתּוֹרָה, אַתֶּם נִמְסָרִים בְּיָדוֹ", און אויב לערנט איר נישט קיין תורה וועט איר זיין אונטער אים (קידושין ל.).


אז דו ביסט נעבעך אריינגעפאלן אין די ביטערע עבירה פון פגם הברית רחמנא לצלן, דו האלסט אין איין פוגם זיין - זאלסטו אנהייבן לערנען תורה. ווייל די איינציגסטע עצה פטור צו ווערן פון דעם יצר הרע וואס וויל אונז אויסרייסן פון די וועלט און פון יענע וועלט - איז דורך די הייליגע תורה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין ל:): "אִם פָּגַע בְּךָ מְנֻוָּל זֶּה", אויב דער מנוול, דער יצר הרע - האט דיך אנגעטראפן און דו ווילסט פטור ווערן פון אים, "מָשְׁכֵהוּ לְבֵית הַמֶּדְרָשׁ", גיי אין בית המדרש דאווענען און לערנען; וועסטו פטור ווערן פון אים.


איין זאך בעט איך דיר, זאלסט נישט אויפגעבן; הער אויס דעם הייליגן רבי'ן וואס ער האט געשריגן מיט אן הויך קול (ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עח): "גיוואלד, זייט אייך נישט מייאש, קיין ייאוש איז גארנישט פארהאנען!" לאז זיך נישט נאך, טראכט נישט די שלעכטע מחשבות וואס דער יצר הרע רעדט דיר איין, אז פון דיר וועט שוין גארנישט זיין, דו וועסט שוין נישט האבן קיין תשובה; ענדערש הער אויס דעם רבי'ן וואס זאגט דיר: "דו וועסט נאך זיין א צדיק, דו קענסט נאך פאררעכטן; טו תשובה און קער זיך צוריק צום אייבערשטן".


רעד זיך אויס דיין הארץ צום אייבערשטן, זאג אים ווי שטארק דו פייניגסט זיך. דערצייל אים ווען עס האט זיך אנגעהויבן, ווי אזוי עס האט זיך אנגעהויבן, ווער עס האט דיר מטמא געווען. טענה זיך מיט אים, גיס זיך אויס דיין צעבראכן הארץ, זאג פאר'ן אייבערשטן: "רבונו של עולם, וואס טו איך? איך בין אריין אין א זומפ און איך ווייס נישט די וועג ארויס, איך פאל אין די עבירה פון פגם הברית, איך בין אזוי פארשמירט אין די עבירה, איך קען זיך נישט ארויסזען פון דעם. איך קען נישט זיין צווישן מענטשן, איך ווער אזוי משוגע. איך בין אנגעקומען צו די נידריגסטע פלאץ פון אריך אנפין דקליפה, וואו איך גיי און וואו איך שטיי האב איך שווערע נסיונות. העלף מיר, נעם מיר ארויס".


ועל כולם זאלסטו זען צו זיין פרייליך. זע צו הערן כסדר לעבעדיגע מוזיק, ניגונים וואס מאכן פרייליך, נישט קיין שטייטע וויינעדיגע ניגונים, נאר לעבעדיגע ניגונים וואס מאכט טאנצן און שפרינגען.


שמחה ראטעוועט דעם מענטש פון אלע קליפות, שדים ורוחות רעות. דער רבי זאגט, ווער עס איז פרייליך היט אים דער אייבערשטער אפ פון פגם הברית, אזוי ווי דוד המלך זאגט (תהילים קד, לד-לה): "אָנֹכִי אֶשְׂמַח בַּה', יִתַּמּוּ חַטָּאִים מִן הָאָרֶץ, וּרְשָׁעִים עוֹד אֵינָם", איך פריי זיך מיט'ן אייבערשטן, דעמאלט "יִתַּמּוּ חַטָּאִים מִן הָאָרֶץ", - איז מער נישטא קיין עבירות (עיין ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קסט).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#40 - ווי אזוי קען איך זיך ראטעווען פונעם יצר הרע?
קדושה, תפילות אויף אידיש, לימוד התורה, תפילה והתבודדות, תשובה, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור אין ישיבה גדולה, איך לערן און איך דאווען און טו אלע מצות, אבער ליידער פאל איך אסאך אראפ אין פגם הברית רחמנא ליצלן, און איך ווייס נישט וואס צו טון. איך האב געמיינט אז ס'וועט דורכגיין, אבער דערווייל זע איך אז אפילו ווען איך שטארק זיך פאר א קורצע צייט, פאל איך גלייך נאכאמאל און נאכאמאל אראפ.


וואס קען איך טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויקהל-פקודי, כ"ד אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פגם הברית איז א שרעקליכע עבירה, דער זוהר הקדוש זאגט (וישב קפח ע"א; ויחי ריט.) אז אויף די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה, העלפט נישט קיין תשובה, ווער עס זינדיגט אין די עבירה רייסט זיך אפ פונעם אייבערשטן; אבער דער אייבערשטער האט רחמנות געהאט אויף אונז, ער האט אונז געשיקט דעם הייליגן רבינ'ס נשמה אויף די וועלט, דער רבי הייבט אויף אלע נשמות וואס פאלן אראפ אין די עבירה פון פגם הברית, דער רבי ברענגט זיי אלע צוריק צום אייבערשטן.


דער רבי האט קלאר געזאגט (שיחות הר"ן, סימן עא): "קיינער פארשטייט נישט פשט אין דעם זוהר, נאר איך, און איך זאג עס העלפט יא תשובה, אפילו איינער וואס האט אסאך געזינדיגט".


דער רבי געבט אן עצה, מען זאל דערציילן פאר'ן אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך - וואס מען גייט אריבער, מען זאל דערציילן ווי שטארק מען וויל זיין גוט, ווי שטארק די נסיונות זענען און ווי דער יצר הרע ווארפט אראפ; דאס איז התבודדות. דער רבי האט זייער אויסגעלויבט די עבודה, דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כה): "הִתְבּוֹדְדוּת הוּא מַעֲלָה עֶלְיוֹנָה וּגְדוֹלָה מִן הַכֹּל", התבודדות איז די העכסטע זאך וואס איז שייך; ווען מען איז זיך מתבודד, מען גייט אין א שטילע פלאץ, א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, מען דערציילט דעם אייבערשטן וואס גייט אריבער; אלע נסיונות, אלע נפילות און אלע איבערגייאכטס וואס מען גייט אריבער - גייען די ווערטער ארויף זייער הויך, דער אייבערשטער נעמט אן די ווערטער, די שמועס, און דער מענטש גייט ארויס פון אלע שלעכטס.


דעריבער בעט איך דיר זייער, פארליר זיך נישט, געב נישט אויף; דו פון דיין זייט זאלסטו ווייטער פרובירן צו זיין אפגעהיטן און אז דער יצר הרע ווארפט דיר אראפ זאלסטו דאס דערציילן פאר'ן אייבערשטן און וויינען צום אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, ער זאל דיר ראטעווען פון די עבירה. רעד צום אייבערשטן אזוי ווי מען רעדט צו א גוטע פריינט, אזוי ווי א קינד רעדט צו זיין טאטע, בעט אים:


"טאטע, האב רחמנות אויף מיר; איך וויל אזוי שטארק זיין גוט, איך וויל אזוי שטארק נישט טון די עבירה און אלץ פאל איך אראפ נאכאמאל און נאכאמאל. טאטע איך בין פארלוירן, טאטע איך בין אזוי נידריג, אזוי געפאלן; וואס זאל איך טון? וואס זאל איך מאכן נישט אנצוקומען צו דעם?


הייליגער באשעפער, דו ווייסט וואס טוט זיך אפ אין מיין הארץ, קוק מיין הארץ, זע מיין הארץ ווי איך וויין פון אינעווייניג, זע ווי שטארק איך וויל זיין גוט און ערליך, איך האלט אין איין אראפפאלן נאכאמאל און נאכאמאל, איך פארליר מיין שכל, איך פארליר מיין דעת, איך בין עובר אויף די שרעקליכע עבירה פון הוצאת זרע לבטלה וואס חז"ל זאגן אז די עבירה האט געברענגט די מבול. איך ווייס אז אלע צרות אויף די וועלט קומט וועגן מיר, וועגן מיינע חטאים, וואס זאל איך טון? וואס קען איך טון? נעם אן מיין תשובה, העלף מיר איך זאל מער נישט זינדיגן, החזירנו בתשובה שלימה לפניך".


נאך אן עצה איז דא פון רבי'ן, דער רבי האט קלאר געזאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז אראפגעפאלן אין שאול תחתית און טוט נעבעך עבירות רחמנא לצלן, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם; וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך", וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיינע עבירות, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


דאס מיינט מען דיר; ווען דער רבי האט געזאגט דעם שמועס האט ער אויך דיר געמיינט, אזוי ווי רבי נתן האט דערציילט (חיי מוהר"ן, סימן תקעג): "ווען דער רבי האט דאס געזאגט, האב איך געפרעגט דעם רבי'ן צי תורה קען אויך העלפן אזא איינעם וואס איז אראפגעפאלן אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן?" האט דער רבי געשריגן אויף מיר און געזאגט: "דו ווייסט ווי גרויס די כח פון תורה איז? תורה איז העכער פון אלעס"; און אפילו אז א מענטש ליגט נעבעך אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אויב דער מענטש וועט לערנען יעדן טאג 'כך וכך' וועט ער ווערן אן ערליכער איד.


נעם א משניות און הייב אן לערנען פרקים משניות; אז דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט זאלסטו זאגן די ווערטער. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עו): "שֶׁאֵין צְרִיכִין בְּלִמּוּד רַק הָאֲמִירָה לְבַד, לוֹמַר הַדְּבָרִים כְּסֵדֶר, וּמִמֵּילָא יָבִין", מען דארף נישט פארשטיין ווען מען לערנט, מען דארף נאר זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה און צום סוף וועט מען פארשטיין, "וְלֹא יְבַלְבֵּל דַּעְתּוֹ בִּתְחִלַּת לִמּוּדוֹ שֶׁיִּרְצֶה לְהָבִין תֵּכֶף, וּמֵחֲמַת זֶה יִקְשֶׁה לוֹ הַרְבֵּה תֵּכֶף וְלֹא יָבִין כְּלָל, רַק יַכְנִיס מֹחוֹ בְּהַלִּמּוּד, וְיֹאמַר כְּסֵדֶר בִּזְרִיזוּת וּמִמֵּילָא יָבִין", מען זאל נישט ווערן צעבראכן ווען מען זעט אז מען פארשטייט נישט וואס מען לערנט, וואס דאס אליין - אז מען וויל גלייך פארשטיין - מאכט אז עס זאל זיין שווער צו פארשטיין דאס לערנען, נאר מען זאל בלויז זאגן די ווערטער כסדרן און מען וועט פון זיך אליינס פארשטיין, "וְאִם לֹא יָבִין תֵּכֶף, יָבִין אַחַר כָּךְ, וְאִם יִשָּׁאֲרוּ אֵיזֶה דְּבָרִים, שֶׁאַף עַל פִּי כֵן לֹא יוּכַל לַעֲמֹד עַל כַּוָּנָתוֹ - מַה בְּכָךְ?" און אויב מען פארשטייט נישט דעם ערשטן מאל, וועט מען עס פארשטיין ביים צווייטן מאל און אויב מען וועט נישט פארשטיין דעם צווייטן מאל, איז אויך גארנישט, "כִּי מַעֲלַת רִבּוּי הַלִּמּוּד עוֹלָה עַל הַכֹּל, וּכְמוֹ שֶׁאָמְרוּ רַבּוֹתֵינוּ זִכְרוֹנָם לִבְרָכָה: 'לִגְּמוֹר וַהֲדַר לִסְבֹּר, וְאַף עַל גַּב דְּלָא יָדַע מַה קָאָמַר' שֶׁנֶּאֱמַר: 'גָּרְסָה נַפְשִׁי לְתַאֲבָה'", ווייל דאס לערנען אליינס איז גרעסער פון אלעם, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן אז א מענטש זאל קודם אסאך זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה, אפילו ער פארשטייט נישט וואס ער לערנט און דערנאך זאל ער לערנען צו פארשטיין, "כִּי עַל יְדֵי רִבּוּי הַלִּמּוּד, שֶׁיִּלְמַד בִּמְהִירוּת וְיִזְכֶּה לִלְמֹד הַרְבֵּה, עַל יְדֵי זֶה יִזְכֶּה לַעֲבֹר כַּמָּה פְּעָמִים אֵלּוּ הַסְּפָרִים שֶׁלּוֹמֵד - לְגָמְרָם, וְלַחֲזֹר לְהַתְחִיל וּלְגָמְרָם פַּעַם אַחַר פַּעַם, וְעַל יְדֵי זֶה מִמֵּילָא יָבִין וכו'", ווייל אז מען געוואוינט זיך צו צו לערנען שנעל לערנט מען דאך זייער אסאך, דורכדעם איז מען איז זוכה איבערצוגיין יעדע זאך זייער אסאך מאל ביז מען איז זוכה צו פארשטיין וואס מען לערנט.


"וְדִבֵּר הַרְבֵּה מְאֹד בְּעִנְיָן זֶה, וְאִי אֶפְשָׁר לְבָאֵר דְּבָרִים אֵלּוּ בִּכְתָב הֵיטֵב, אֲבָל בֶּאֱמֶת הוּא דֶּרֶךְ עֵצָה טוֹבָה מְאֹד בְּעִנְיַן הַלִּמּוּד, כִּי עַל יְדֵי זֶה יְכוֹלִים לִזְכּוֹת לִלְמֹד הַרְבֵּה מְאֹד, לִגְמֹר כַּמָּה וְכַמָּה סְפָרִים, וְגַם יִזְכֶּה לְהָבִין הַדְּבָרִים יוֹתֵר, מֵאֲשֶׁר הָיָה לוֹמֵד בְּדִקְדּוּק גָּדוֹל, כִּי זֶה מְבַלְבֵּל מְאֹד מִן הַלִּמּוּד", דער רבי האט זייער אסאך גערעדט פונעם דרך הלימוד, אז מען זאל נישט זוכן צו פארשטיין גלייך ווען מען לערנט, נאר מען זאל לערנען אסאך אן פארשטיין ביז מען וועט זוכה זיין צו פארשטיין.


ווען מען לערנט אויף דעם סדר דרך הלימוד איז מען זוכה אנצוקומען אסאך מער ווי ווען מען לערנט שטייט און מען קלערט אריין אין יעדע ווארט, וואס דאס שטערט נאר דאס לערנען, "וְכַמָּה בְּנֵי אָדָם פָּסְקוּ מִלִּמּוּדָם לְגַמְרֵי עַל יְדֵי רִבּוּי הַדִּקְדּוּקִים שֶׁלָּהֶם, וּמְאוּמָה לֹא נִשְׁאַר בְּיָדָם", און זייער אסאך מענטשן האבן אינגאנצן אויפגעהערט לערנען צוליב דעם וואס זיי האבן געלערנט און געקוועטשט וכו'.


"אֲבָל כְּשֶׁיַּרְגִּיל עַצְמוֹ לִלְמֹד בִּמְהִירוּת כַּנִּזְכָּר לְעֵיל - בְּלִי דִּקְדּוּקִים הַרְבֵּה, הַתּוֹרָה תִּתְקַיֵּם בְּיָדוֹ, וְיִזְכֶּה לִלְמֹד הַרְבֵּה מְאֹד, גְּמָרָא וּפוֹסְקִים כֻּלָּם, וְתַנַ"ךְ מִדְרָשִׁים וְסִפְרֵי הַזוֹהַר וְקַבָּלָה, וּשְׁאָר סְפָרִים כֻּלָּם", אז א מענטש געוואוינט זיך צו צו לערנען שנעלערהייט - אזוי ווי אויבן דערמאנט, וועט ער זוכה זיין צו לערנען זייער אסאך; ער וועט זוכה זיין דורכצולערנען די גאנצע תורה - גמרא מיט אלע פוסקים, תנ"ך מיט אלע מדרשים און זוהר הקדוש, "וּכְבָר מְבֹאָר שִׂיחָתוֹ שֶׁל רַבֵּנוּ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה, שֶׁטּוֹב לָאָדָם שֶׁיַּעֲבֹר בְּחַיָּיו בְּכָל הַסְּפָרִים שֶׁל הַתּוֹרָה הַקְּדוֹשָׁה", אזוי ווי דער רבי האט געוואלט אז מיר זאלן דורכלערנען כל התורה כולה. עיין שם.


ברודער, אז דו וועסט פאלגן וואס דער רבי זאגט, דו וועסט אויף קיינעם נישט קוקן - וועסטו זען אז ביז א קורצע צייט וועסטו ווערן א גרויסער צדיק, דו וועסט אלעס פאררעכטן, דו וועסט פטור ווערן פון די ביטערע שווערע נסיונות. איך ווייס אז מען וועט לאכן פון דיר, דו וועסט האבן שווערע מניעות, דו וועסט וועלן געפעלן דיינע חברים, משפחה וכו' וכו', אבער נאר זיך נישט; וואס וועט זיין אז מען וועט לאכן פון דיר? וואס וועט זיין אז מען וועט שפעטן? זיי ווייסן נישט וואס גייט אויף דיר אריבער שטילערהייט, זיי ווייסן נישט ווי שטארק דער יצר הרע פלאקערט; זאלסטו קיינעם נישט אויסהערן, טו וואס דער רבי זאגט וועסטו אנקומען צו די גרעסטע מדריגה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#39 - ווען דארף מען אלץ וואשן די הענט?
שלום בית, חינוך הילדים, קדושה, בעלי חיים, נטילת ידים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן א שאלה; מיר האט מען מחנך געווען פון אלס קינד אז אפילו מ'גייט נאר סתם אריין אין בית הכסא אדער ביי א וואנע, אדער אויב מען רירט אן די שיך, און אזוי ווייטער, דארף מען אויך וואשן די הענט, און אזוי בין איך מחנך אויך מיינע קינדער. ביי מיין ווייב'ס משפחה איז דאס אבער נישט איינגעפירט, פאר מיין ווייב האט מען געזאגט אז דאס איז סתם נערווען, און ס'פעלט נישט אויס צו וואשן די הענט ווען מ'גייט סתם אריין פאר א מינוט אין בית הכסא אדער ווען מ'רירט אן די שיך.


איך האב געזאגט פאר מיין ווייב אז וואשן די הענט קען נאר ברענגען מער קדושה, נישט דאס פארקערטע, זי וויל אבער וויסן אויב ס'איז טאקע א זאך וואס פעלט אויס צו טון.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת כי תשא, י"ט אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אשריך ואשרי חלקיך אז דו לייגסט אריין אין דיינע קינדער יראת שמים, זיי זאלן זיך וואשן די הענט ווען זיי גייען אריין אין בית הכסא און זיך וואשן די הענט ווען מען כאפט אן די שיך; אזוי איז די הלכה, אז מען גייט אריין אין בית הכסא, אדער מען כאפט אן שיך - ווערט מען טמא און מען דארף זיך וואשן די הענט (שלחן ערוך אורח חיים סימן ד', סעיף יח).


אזוי אויך איז מנהג ישראל תורה אז מען כאפט אן בעלי חיים טמאים וואשט מען זיך די הענט, מוהרא"ש זאגט (אשר בנחל חלק כ, מכתב ב' תתקנד): "אפילו על פי הלכה דארף מען נישט וואשן די הענט ווען מען כאפט אן בעלי חיים טמאים, דאך פירן זיך ערליכע אידן אז ווען מען כאפט אן א הונט אדער א קאץ וכדומה, וואשט מען זיך די הענט"; מוהרא"ש ברענגט פון ספר יפה ללב (חלק א' סימן ד, סעיף קטן כד): "מִי שֶׁנּוֹגֵעַ בְּגוֹי אוֹ בְּיִשְׂרָאֵל מוּמָר שֶׁהֵם בְּחַיֵּיהֶם כְּמֵתִים", ווער עס רירט אן א גוי אדער א געפאלענער איד וואס זיי זענען ביים לעבן אזוי ווי טויטע מענטשן, "שֶׁצָּרִיךְ נְטִילַת יָדַיִם", אז מען דארף זיך וואשן די הענט, "וְהוּא הַדִּין בְּמִי שֶׁנָּגַע בְּבַעֲלֵי חַיִּים טְמֵאִים", אזוי אויך ווער עס רירט אן בעלי חיים טמאים.


דער אייבערשטער זאל העלפן דיינע קינדער זאלן אויסוואקסן ריין און הייליג.

#38 - ווי אזוי קען איך זיך שטארקן איבער מיין יצר הרע?
התחזקות, קדושה, תשובה, עבירות, בחור, משניות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל בעטן אן עצה אויף מיין פראבלעם, ליידער בין איך נישט מצליח זיך מתגבר צו זיין אויפ'ן שרעקליכן יצר הרע פון פגם הברית.


שוין פון מיין בר מצוה ביז היינט, שוין פיר יאר, פאל איך ליידער דורך כמעט יעדן טאג, און איך קען נישט ארויסקריכן דערפון. ס'איז געווען געוויסע צייטן ווען ס'איז מיר יא געלונגען זיך צו שטארקן אביסל און זיך אפהיטן, ס'האט אבער נישט אנגעהאלטן פאר צו לאנג.


איך מאך התבודדות, איך בעט דעם אייבערשטן אויף דעם, איך ווארט אבער נאך אויף די ישועה. אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר געבן אן עצה און חיזוק אין דעם ענין?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וארא, כ"ז טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס זאל איך דיר זאגן? איינמאל מען פאלט אריין אין די עבירה פון פגם הברית, מען איז מוצא זרע לבטלה רחמנא לצלן - איז זייער ביטער. דער הייליגער זוהר זאגט (ויחי ריט ע"ב): "לֵית לָךְ חוֹבָא בְּעָלְמָא דְּלָא אִית לֵיהּ תְּשׁוּבָה", עס איז נישטא קיין עבירה וואס עס העלפט נישט דערויף קיין תשובה, "בַּר מֵהַאי", אויסער ווען א מענטש איז פוגם בברית, ווער עס זינדיגט אין די עבירה - אים העלפט נישט קיין תשובה, "וְלֵית לָךְ לְחֲיָיבָא דְּלָא חֲמָּאָן אַפֵּי שְׁכִינְתָּא", עס איז נישטא קיין זינדיגער מענטש וואס וועט נישט זוכה זיין צו זען דעם אייבערשטן אויב ער טוט תשובה, "בַּר מֵהַאי", אויסער דער וואס זינדיגט אין פגם הברית.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדה יג:): "כָּל הַמוֹצִיא שִׁכְבַת זֶרַע לְבַטָּלָה חַיָיב מִיתָה", ווער עס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן - איז חייב מיתה. "רַבִּי יִצְחָק וְרַבִּי אַמִּי אָמְרֵי, כְּאִילוּ שׁוֹפֵךְ דָמִים", רבי יצחק און רבי אמי זאגן, עס איז אזוי ווי איינער איז עובר אויף רציחה און שפיכת דמים, "רַב אַסִּי אָמַר, כְּאִילוּ עוֹבֵד עֲבוֹדַת כּוֹכָבִים", רב אסי זאגט, עס איז אזוי ווי ער דינט עבודה זרה רחמנא לצלן; ווייל יעדע טיפה וואס דער מענטש איז מוציא לבטלה איז אזוי ווי ער הרג'עט זיינע קינדער.


דאס איז אפילו ווען א מענטש זינדיגט איין מאל וכו', כל שכן אז א מענטש זינדיגט אסאך מאל, יאר נאך יאר; ווי דו שרייבסט אין די בריוו 'שוין פיר יאר' וואס דו זינדיגסט כמעט יעדן טאג - איז דאך זייער ביטער.


מיט יעדע עבירה באשאפט מען שלעכטע מלאכים וואס זיי לאזן נישט אפ דעם מענטש, זיי באגלייטן אים זיין גאנץ לעבן ביז צום קבר. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קמא): "כְּשֶׁנִּפְטָר הָאָדָם, הֵם הוֹלְכִים אַחַר הַמִּטָּה", ווען דער מענטש גייט אוועק פון די וועלט דעמאלט קומען אלע קליפות און מזיקים וואס זענען באשאפן געווארן פון די עבירה און זיי באגלייטן דעם מענטש, "וּמְקוֹנְנִים עָלָיו, כְּמוֹ בָּנָיו מַמָּשׁ מִמִּין אָדָם", זיי קלאגן אויפ'ן נפטר אזוי ווי די אייגענע קינדער, "רַחֲמָנָא לִצְלָן מֵעֳנָשִׁים הַלָּלוּ, כַּיָּדוּעַ", דער אייבערשטער זאל אונז אפהיטן פון אזעלכע שרעקליכע עונשים, עיין שם, אויב איז אזוי אז עס העלפט נישט קיין תשובה וואס זאל מען טון?


וויסן זאלסטו, דער אייבערשטער האט רחמנות געהאט אויף אונזער דור און אראפגעשיקט דעם הייליגן רבינ'ס נשמה אויף די וועלט, וואס ער הייבט אויף אלע נשמות וואס זענען אראפגעפאלן אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה, און דורך זיינע עצות ברענגט ער זיי אלע צוריק צום אייבערשטן.


דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן עא): אויף דעם וואס דער זוהר הקדוש זאגט (וישב קפח.; ויחי ריט.) אז אויב מען זינדיגט אין פגם הברית העלפט נישט קיין תשובה; האט דער רבי געזאגט: "קיינער פארשטייט נישט פשט אין דעם זוהר - נאר איך, און איך זאג אז עס העלפט יא תשובה, אפילו איינער וואס האט אסאך געזינדיגט אין די עבירה", אז דו ווילסט באמת תשובה טון איז נאך דא א וועג פאר דיר, אפילו פון די שלעכטע עבירות וואס דו טוסט שוין אזויפיל יארן - קענסטו נאך אויך תשובה טון.


די עצה פאר דעם איז תורה, אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער ליגט שוין אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק, לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג 'כך וכך' וועט ער סוף כל סוף ארויס גיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


ווען דער רבי האט דאס געזאגט האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן (חיי מוהר"ן, סימן תקעג): "צי תורה קען אויך העלפן אזא איינעם וואס איז אראפגעפאלן אין די ביטערע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן?" האט אים דער רבי געענטפערט: "דו ווייסט ווי גרויס דער כח פון תורה איז? תורה איז העכער פון אלעס; אפילו א מענטש האט פוגם געווען אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אויב וועט ער יעדן טאג לערנען תורה, ער וועט זיך מאכן א קביעות צו לערנען 'כך וכך', וועט ער ווערן אן ערליכער איד".


ווייל דורך די הייליגע תורה קען מען ארויסקריכן פון אלע עבירות, אזוי ווי דער הייליגער רבי נתן זאגט (ליקוטי הלכות חכירות וקבלנות, הלכה ב, אות יב): "וַאֲפִלּוּ מִי שֶׁנָּפַל לְמָקוֹם שֶׁנָּפַל, וְהוּא רָחוֹק מְאֹד מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ עַל־יְדֵי מַעֲשָׂיו הָרָעִים, אַף עַל פִּי כֵן יָכוֹל לְהִתְקָרֵב לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ 'בְּקַל עַל־יְדֵי לִמּוּד הַתּוֹרָה הַקְּדוֹשָׁה', כִּי הַתּוֹרָה הַקְּדוֹשָׁה יוֹרֶדֶת אֲפִלּוּ לְמִי שֶׁהוּא בְּעִמְקֵי הַקְּלִפּוֹת, בַּשְּׁאוֹל תַּחְתִּיּוֹת, חַס וְשָׁלוֹם. וּמְעוֹרֶרֶת אוֹתוֹ וּמְקָרֶבֶת אוֹתוֹ לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", אפילו ווער עס איז אראפגעפאלן אין שאול תחתית חס ושלום און האט זיך דערווייטערט פונעם אייבערשטן דורך זיינע שלעכטע מעשים, קען ער דורך די תורה גרינג צוריקקומען צום אייבערשטן, ווייל די תורה וועקט אויף דעם מענטש ער זאל צוריקקומען צו די קדושה, "וְהַכְּלָל, שֶׁהַתּוֹרָה הַקְּדוֹשָׁה הִיא יוֹרֶדֶת אֲפִלּוּ בְּעִמְקֵי תְּהוֹם לְעוֹרֵר אֲפִלּוּ אֶת הַפָּחוּת שֶׁבַּפְּחוּתִים, לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ. וְעַל־יְדֵי עֵסֶק הַתּוֹרָה - יְכוֹלִין לְהִתְקָרֵב לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ אֲפִלּוּ מִשְּׁאוֹל תַּחְתִּיּוֹת, חַס וְשָׁלוֹם", אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות כב.): 'אֵין דִּבְרֵי תּוֹרָה מְקַבְּלִין טֻמְאָה', וְעַל כֵּן אֲפִלּוּ הַזָּבִין וְהַמְצֹרָעִים וְכוּ' עוֹסְקִין בַּתּוֹרָה וְכוּ' - דאס קומט מרמז זיין אז אפילו די מענטשן וואס זענען נעבעך "בְּסִטְרָא דִּמְסָאֲבוּתָא", - דארפן אויך לערנען תורה, "כִּי הַתּוֹרָה תְּקָרֵב גַּם אוֹתָם לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", ווייל די תורה וועט זיי אויך מקרב זיין צום אייבערשטן, אזוי ווי די תורה זאגט (דברים לא, יז־כא): "וְהִסְתַּרְתִּי פָנַי וְכוּ' וְעָנְתָה הַשִּׁירָה הַזֹּאת לְפָנָיו וְכוּ', כִּי לֹא תִשָּׁכַח מִפִּי זַרְעוֹ", אפילו ווען אידן זינדיגן חס ושלום און דורך זייערע עבירות ווערן זיי דערווייטערט פונעם אייבערשטן, עס ווערט אן הסתרת פנים חס ושלום, דאך וועלן זיי זיך צוריקקערן צום אייבערשטן דורך די הייליגע תורה, אזוי ווי עס שטייט: "וְעָנְתָה הַשִּׁירָה הַזֹּאת וְכוּ' כִּי לֹא תִּשָּׁכַח" וְכוּ'. עיין שם.


בדרך כלל די אלע וואס זענען אראפגעפאלן אין ביטערע עבירות, בפרט אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, האבן שוין נישט קיין מח צו פארשטיין לערנען, ווייל דער מח איז זיי פארברענט געווארן פון די עבירה. די איינציגסטע וועג פאר זיי איז אז זיי זאלן נעמען דעם רבינ'ס דרך הלימוד (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו) און גורס זיין אסאך פרקים משניות, אפילו בלי הבנה כלל; דאס וועט זיי ארויסשלעפן פון זייער פלאנטער און זיי אפהאלטן פון זייער רגילות.


איך האב נאך אסאך צו שרייבן, אבער איך דארף אריינגיין צו מיינע תלמידים; די בחורים ווארטן אויף מיר איך זאל זיי מחזק זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#37 - מיין ווייב טאר נישט האבן סמארטפאון, ווען אירע שוועסטערס האבן יא?
שלום בית, קדושה, קאמפיוטער, מאוויס, אידישע שטוב, משפחה, סמארטפאון

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב שוין לאנג געוואלט פרעגן די שאלה, איך האב אבער נישט געוואוסט ווי אזוי צו עס ריכטיג ארויסברענגען, יעצט זע איך אז דער ראש ישיבה האט לעצטע וואך געשריבן וויאזוי צו רעדן צו קינדער וועגן די ארומיגע משפחה וואס האבן סמארטפאונס.


קודם וויל איך זיך באדאנקען אויף די ענטפער, אבער ביי מיר איז עס נאך מער ווייל דער וואס פרעגט עס איז נישט מיינע קינדער, נאר מיין ווייב; און די משפחה זענען נישט קאזינס, נאר איר מאמע וואס האט א סמארטפאון און א קאמפיוטער אין שטוב, און אירע שוועסטערס האבן סמארטפאונס און זיי קוקן מאוויס.


מיין ווייב פילט זיך זייער ארויס פון די משפחה אז זי איז קען נישט מיטהאלטן מיט אלע זייערע זאכן, און מיט אלע שמועסן וועגן א נייע עפיזאד וואס איז יעצט ארויס אין די סעריע פון ..., און אזוי ווייטער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וארא, כ"ו טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איר קענט זיך נישט פארשטעלן אייער זכות אז איר גייט מיט אייער מאן; איר ברענגט נישט אריין אין שטוב קיין טעלעפאן, איר קוקט נישט קיין מאוויס - אפילו עס איז אייך שווער. אייער מאן האט מיר געשריבן אז עס איז אייך זייער שווער ווען די גאנצע משפחה האט גרויסע שיינע בליטשקעדיגע טעלעפאונס, אלע קוקן מאוויס, אלע האלטן מיט די סעריע פון ...; ווען מען קומט זיך צאם אינאיינעם רעדט מען פונעם נייעם קאפיטל און נאר איר זענט אן קיין טעלעפאן, אן קיין מאוויס; איר שפירט זיך ארויס פון די משפחה, איר זענט נישט אפדעיטעד מיט אלע זאכן, איר ווילט אויך האבן א מאשין אויף וואס מען קען קוקן וכו'.


איך בעט אייך זייער מרת ... תחי', יעצט קען זיין איז אביסל שווער אבער עס וועט אריבערגיין אביסל צייט וועט איר זען וואס וועט פאסירן; איר וועט אויפשטעלן א שיינע דור ערליכע אידן, אייערע קינדער וועלן האבן א געפיל אין תורה און מצוות, זיי וועלן זיין ריין און לויטער; אנדערש וועט זיין ביי די עלטערן וואס זיי זענען נישט אפגעהיטן, זיי האבן טעלעפאונס און קוקן מאוויס, ביי זיי וועט נישט זיין אזוי ווי ביי די קינדער וואס זייערע עלטערן זענען ערליך.


איר דארפט זיך זייער פרייען אז אייער מאן איז אפגעהיטן, ער איז א ריינער אינגערמאן; אויב וועט איר צעברעכן דעם גדר, איר וועט מקיל זיין, מען וועט אנהייבן קוקן נאר דאס און נאר יענץ - וועט ער מער נישט אהיים קומען, איר וועט בלייבן עלנד אזוי ווי צענדליגער פרויען וואס זייערע מענער קומען נישט אהיים, עס אינטערעסירט זיי מער נישט אהיים צו קומען צו די ווייב.


איך האף אז איר וועט זיך מחזק זיין מיט די פאר ווערטער; איר וועט זיין פעלזן פעסט קעגן די נסיונות, איר וועט זיין שטערקער פון אייער מאן, איר וועט זיין דער וואס זאגט: "אין אונזער שטוב קומט נישט אריין קיין טעלעפאן וכו', וכו'".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#36 - וואס טו איך אז די שלעכטע זאכן וואס כ'האב געזען שטערן מיר אין לעבן?
קדושה, תפילות אויף אידיש, לימוד התורה, תפילה והתבודדות, מאוויס, בחור, משניות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


וואס קען איך טון? איך בין א בחור, און איך בין דורכגעפאלן און געקוקט טריפה'נע זאכן אין די אינטערנעט, כ'האב געזען אויסגעלאסענע און עקלדיגע ווידיאס. די אלע שלעכטע זאכן וואס איך האב געקוקט שטערט מיר זייער אינמיטן דאווענען און אינמיטן לערנען.


איך קען צו קיינעם נישט רעדן און פרעגן אן עצה, ווייל איך הייס אן עובד ה' ביי מיינע חברים און מגידי שיעורים, און אויב וועל איך זיי פרעגן, וועל איך פארלירן מיין גוטן נאמען און מ'גייט שרייען אויף מיר שגץ.


ווי אזוי זע איך זיך ארויס פון די שלעכטע זאכן? און ווי אזוי נעם איך ארויס פון מיין קאפ די שלעכטע מחשבות?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שמות, כ' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אודאי קענסטו נישט דאווענען און דו קענסט מער נישט לערנען; אז מען קוקט עבירות רחמנא לצלן קען מען נישט דאווענען און לערנען, מען פארלירט דעם טעם פון דאווענען. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן נ): "כִּי כָּל הַפּוֹגֵם בַּבְּרִית", ווער עס איז פוגם אין די עבירה פון פגם הברית, "אֵין יָכוֹל לְהִתְפַּלֵּל", - דער קען נישט דאווענען, עס קומט אריין אין מחשבה אלע שלעכטע זאכן וואס מען האט געקוקט, עס האלט אין איין מבלבל זיין די אלע בילדער, מאוויס און קליפס רחמנא לצלן, "וְאֵין יָכוֹל לִטְעֹם מְתִיקוּת בַּתְּפִילָּה, אֶלָּא כְּשֶׁתִּקֵּן פְּגַם הַבְּרִית", מען קען נישט שפירן א זיסקייט אין דאווענען נאר ווען מען פאררעכט, מען טוט תשובה.


איך האב זייער רחמנות אויף דיר אז דו ביסט אריינגעפאלן אין קוקן עבירות. בעפאר דו האסט געקוקט די אלע זאכן איז דיר געווען גוט, האסט געהאט א טעם אין לעבן, ווייל דער וואס היט די אויגן און קוקט נישט קיין עבירות - האט זייער א שיינע לעבן, מען איז ארומגענומען מיט'ן אייבערשטן, אבער חס ושלום, אויב מען איז מפקר די אויגן, מען קוקט עבירות - דעמאלט טוט זיך אפ די שכינה פונעם מענטש, אזוי ווי די תורה זאגט (דברים כג, טו): "כִּי ה' אֱלֹקֶיךָ מִתְהַלֵּךְ בְּקֶרֶב מַחֲנֶךָ לְהַצִּילְךָ וְלָתֵת אֹיְבֶיךָ לְפָנֶיךָ, וְהָיָה מַחֲנֶיךָ קָדוֹשׁ, וְלֹא יִרְאֶה בְךָ עֶרְוַת דָּבָר, וְשָׁב מֵאַחֲרֶיךָ", דער אייבערשטער זאגט: "איר זאלט זיך פירן הייליג, ווייל אויב איר וועט זיך נישט פירן הייליג וועל איך אוועקגיין פון אייך".


בנוגע די אלטע זאכן וואס דו האסט שוין געקוקט, דו ווילסט אן עצה ווי אזוי דאס ארויסצונעמען פון קאפ; נעם די עצה וואס דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן. רבי נתן איז אמאל אריינגעקומען צום רבי'ן, דער רבי איז געלעגן אין בעט און זיך אנגערופן: "דער עיקר איז, מִבֶּטֶן שְׁאוֹל שִׁוַּעְתִּי"; דאס הייסט, אפילו א מענטש איז אראפגעפאלן אין שאול תחתית זאל ער זיך נישט מייאש זיין, ער זאל טון וואס יונה הנביא האט געטון ווען ער איז אנטלאפן פון ארץ ישראל, ער האט נישט געוואלט טון וואס דער אייבערשטער האט אים געהייסן און צום סוף האט מען אים אריינגעווארפן אין ים און א פיש האט אים איינגעשלינגען, ווי אזוי האט ער זיך אן עצה געגעבן? ער האט דארט געשריגן צום אייבערשטן (יונה ב, ג): "מִבֶּטֶן שְׁאוֹל שִׁוַּעְתִּי".


איך שרייב דיר א קליינע תפילה וואס דו זאלסט בעטן דעם אייבערשטן יעדן טאג:


"הייליגער באשעפער העלף מיר, איך בין אריינגעפאלן אין א טיפע בלאטע, איך האב געקוקט עבירות, אויסגעלאסענע בילדער, עקלדיגע קליפס און פארדארבענע מאוויס; זייט איך האב דאס געקוקט קען איך מער נישט דאווענען און לערנען, עס איז ממש מקוים געווארן ביי מיר די קללה פון די תוכחה (דברים כח, לד): "וְהָיִיתָ מְשֻׁגָּע מִמַּרְאֵה עֵינֶיךָ אֲשֶׁר תִּרְאֶה", איך בין ממש משוגע, איך קען מער נישט טראכטן, איך טראכט נאר פון שמוץ.


הייליגער באשעפער העלף מיר, איך ווייס נישט וואס צו טון; איך האב זיך אזוי באנארישט, איך האב דיר נישט געפאלגט, איך בין נאכגעגאנגען דעם יצר הרע, איך האב געקוקט אזעלכע זאכן אז עס איז ביי מיר מקוים געווארן וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ג.): "אֵין אָדָם עוֹבֵר עֲבֵירָה אֶלָּא אִם כֵּן נִכְנַס בּוֹ רוּחַ שְׁטוּת", א מענטש זינדיגט נישט נאר אויב עס איז אין אים אריין א רוח שטות; איך בין אנגעפילט מיט רוח שטות, איך בין איין שטיק רוח שטות; מיין גאנצע מח מחשבה איז פון די עקלדיגע זאכן, איך שפיר ווי איך בין נישט בעל הבית אויף מיר, איך בין פארשקלאפט פאר מיינע בלאטעס.


איך האב נישט צו וועם צו רעדן; איך קען זיך נישט דורכרעדן מיט קיינעם ווייל אלע מיינען אז איך בין אן עובד השם, אלע מיינען אז איך בין אן אפגעהיטענער בחור, אלע זאגן אויף מיר שיינע זאכן, אבער איך ווייס דעם ריינעם אמת ווער איך בין, איך בין אזוי פארשמירט, איך בין אזוי שמוציג.


אנא השם! איך בעט דיר אייבערשטער, העלף מיר איך זאל צוריק באקומען מיין מח, איך זאל קענען דאווענען און לערנען; איך זאל שוין איינמאל פאר אלע מאל אפלאזן אלע נארישקייטן. איך ווייס נישט וואס צו טון, דער יצר הרע ווארפט מיר כסדר אראפ נאכאמאל און נאכאמאל; אָנָּא ה' הוֹשִׁיעָה נָא, אָנָּא ה' הַצְלִיחָה נָא".


אויך זאלסטו לערנען אסאך פרקים משניות; לכתחילה זאלסטו זאגן יעדן טאג ח"י פרקים משניות, ווייל דער הייליגער רבי האט צוגעזאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם. וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך", וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


דאס גייט ארויף אויף לימוד משניות; מוהרא"ש זכרונו לברכה זאגט, ער האט מקובל פון אנשי שלומינו אז דער שיחה גייט ארויף אויף ח"י פרקים משניות. אפילו איינער וואס איז נעבעך אריינגעפאלן אין שמוציגע מעשים, אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו זאגן יעדן טאג אכצן פרקים משניות, וועט אים די תורה ארויסנעמען פון זיינע נישט גוטע מעשים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#35 - ווי אזוי זעט מען זיך ארויס פון עבירות?
קדושה, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, תשובה, עבירות, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע שיעורים און בריוו וואס זענען אזויפיל מחזק.


איך דארף אן עצה פונעם ראש ישיבה שליט"א, איך ווייס נישט וואס צו טון, איך פאל לעצטנס זייער אסאך ברוחניות, איך פאל אראפ גאר אסאך אין פגם הברית רחמנא ליצלן, איך שפיר ווי איך הרג'ע זיך אליין מיט די אייגענע הענט, איך שפיר ווי איך האב שוין נישט קיין בחירה, איך וויל זיין גוט אבער איך האלט אין איין פאלן.


איך האב געהאט א כשר'ע טעלעפאן, איך האב אבער געקענט בייקומען דעם פילטער, און איך האב דארט ליידער געקוקט זייער שלעכטע זאכן. ברוך ה' אז איך בין פטור געווארן פון דעם, אבער עס ליגט מיר נאך אין מח די שלעכטע זאכן.


יעדעס מאל איך פאל דורך, קומט מיר אריין חרטה געפילן, איך גיי רעדן צום אייבערשטן, אבער איך טראכט צו זיך, 'איך האלט אין איין זינדיגן, און איך גיי נאכאמאל איבערבעטן און רעדן צום אייבערשטן?!'.


איך בעט אסאך דעם אייבערשטן איך זאל שוין זוכה זיין תשובה צו טון, אין אנהויב האב איך פרובירט צו האבן סבלנות צו מיר אליין, אבער ס'איז שוין איבער א האלב יאר וואס איך פאל כסדר. איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען העלפן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויחי, י"ב טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


נעם די עצה פון רבי'ן, די עצה פון התבודדות; זוך א פלאץ וואו עס איז שטיל און ליידיג און זיי זיך דארט מתבודד. רעד זיך אויס צום אייבערשטן, דערצייל פאר'ן אייבערשטן ווי שטארק דו ווילסט זיין אן ערליכער איד און ווי דער יצר הרע ברענט אין דיר און ווארפט דיר אראפ, וויין זיך אויס צום אייבערשטן, בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר.


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן וואס פאר א רעש עס ווערט אין הימל ווען א בחור וויינט זיך אויס און בעט זיך מיט תחנונים ביים אייבערשטן אז ער וויל זיין גוט, ער וויל זיין ערליך; אלע מקטריגים ווערן אויס, אלע קליפות ווערן בטל ומבוטל כעפרא דארעא.


דעריבער בעט איך דיר זייער טייערער ברודער, טו די עצה; גיי אין א ווינקל און רעד זיך אויס דיין הארץ צום אייבערשטן, דערצייל אים אלעס בפרטי פרטיות, וואס דו גייסט אריבער, ווי שטארק דו ווילסט זיין גוט און ערליך און דער יצר הרע ווארפט דיר אראפ; אזוי זאלסטו טון טאג נאך טאג, אפילו דו זעסט נישט קיין וועג ארויס, דער יצר הרע ברענט ווייטער אין דיר - זאלסטו זיין א שטארקער עקשן אין דעם, ווייטער דערציילן און שמועסן מיט'ן אייבערשטן אזוי ווי מען רעדט צו א גוטער חבר בתמימות ובפשיטות.


מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון זיך אויסרעדן צום אייבערשטן, בפרט בחורים וואס גייען אריבער שווערע ביטערע נסיונות; זיי ווילן חתונה האבן און עס גייט זיי נישט קיין שידוך, זיי פאלן אראפ אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אויב די בחורים האבן רחמנות אויף זיך און זוכן זיך א באהאלטענע פלאץ און זיי גיסן זיך אויס זייער הארץ צום אייבערשטן, זיי וויינען צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, היתכן איך האב נישט קיין שידוך? רבונו של עולם איך פאל אראפ אין עבירות וכו' וכו'", זיי שמועסן אלעס אויס וכו' - קען מען זיך נישט פארשטעלן וואס די תפילה טוט אין הימל.


קוק אריין אין די ווערטער פון הייליגן זוהר וועסטו אביסל פארשטיין דאס גרויסקייט פון זיך אויסוויינען צום אייבערשטן, דער זוהר הקדוש זאגט (פרשת בלק, דף קצה.) מיר געפונען דריי פסוקים פון תפילה: "תְּפִלָּה לְמֹשֶׁה", "תְּפִלָּה לְדָוִד" און "תְּפִלָּה לְעָנִי", פרעג דער זוהר, "מַאן חֲשִׁיבָא מִכֻּלְּהוּ", וועמענ'ס תפילה איז די חשוב'סטע ביים אייבערשטן? זאגט דער זוהר: "הֲוִי אֵימָא תְּפִלָּה דְּעָנִי", דעם ארעמאן'ס תפילה איז די חשוב'סטע תפילה, "תְּפִלָּה דָּא, קָדִים לַתְּפִלָּה דְּמֹשֶׁה, וְקָדִים לַתְּפִלָּה דְּדָוִד, וְקָדִים לְכָל שְׁאַר צְלוֹתִין דְּעָלְמָא", זיינע תפילות זענען חשוב'ער פון משה רבינו'ס תפילות, פון דוד המלך'ס תפילות און פון די תפילות פון די גאנצע וועלט; פרעגט דער זוהר: "מַאי טַעְמָא", פארוואס איז דער ארעמאן'ס תפילה אזוי חשוב ביים אייבערשטן? "בְּגִין דְּעָנִי אִיהוּ תְּבִיר לִבָּא", ווייל דער ארעמאן בעט מיט א צעבראכענעם הארץ און עס שטייט (תהלים לד, יט): "קָרוֹב ה' לְנִשְׁבְּרֵי לֵב", דער אייבערשטער איז נאנט צו צעבראכענע הערצער, דערפאר זענען זיינע תפילות די טייערסטע ביים אייבערשטן.


זאגט דער זוהר ווייטער: "וּמִסְכְּנָא עָבִיד תָּדִיר קְטָטָה בְּקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא", דער ארעמאן קריגט זיך מיט'ן אייבערשטן, "וְקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא אָצִית וְשָׁמַע מִלּוֹי", און דער אייבערשטער הערט אויס זיינע תפילות, זיינע בקשות; "כֵּיוָן דְּצַלֵּי צְלוֹתֵיהּ", ווען דער ארעמאן הייבט אן בעטן דעם אייבערשטן, "פָּתַח כָּל כַּוִּי רְקִיעִין", עפענען זיך אלע טירן און פענסטערס פון הימל, "וְכָל שְׁאַר צְלוֹתִין דְּקָא סַלְּקִין לְעֵילָּא, דָּחֵי לוֹן הַהוּא מִסְכְּנָא תְּבִיר לִבָּא", דער ארעמאן מיט זיין צעבראכענע הארץ שטופט אוועק מיט זיינע תפילות אלע אנדערע תפילות, אזוי ווי עס שטייט "תְּפִלָּה לְעָנִי כִי יַעֲטוֹף", יעטוף איז א לשון פון צוריק האלטן, "אֶלָּא אִיהוּ עָבִיד עִטּוּפָא לְכָל צְלוֹתִין דְּעָלְמָא, וְלָא עָאלִין עַד דִּצְלוֹתָא דִּילֵיהּ עָאלַת", ווייל זיינע תפילות האלט אפ און שטופט אוועק אלע אנדערע תפילות פון די גאנצע וועלט, "וְקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא אָמַר, יִתְעַטְּפוּן כָּל צְלוֹתִין, וּצְלוֹתָא דָּא תֵּיעוּל לְגַבָּאי", דער אייבערשטער זאגט, אלע תפילות זאלן ווארטן ביז דעם ארעמאן'ס תפילות קומען ארויף צו מיר, איך דארף נישט קיין בית דין זאל משפט'ן צווישן אונז, "קַמָּאי לִיהֱווּ תַּרְעוּמִין דִּילֵיהּ", איך וויל אליינס הערן זיינע טענות, "וַאֲנָא וְהוּא בִּלְחוֹדָנָא", איך אליינס וויל זיין מיט'ן ארעמאן, דער אייבערשטער אליינס הערט צו דעם ארעמאן'ס געבעט, אזוי ווי עס שטייט "וְלִפְנֵי ה' יִשְׁפּוֹךְ שִׂיחוֹ", פאר'ן אייבערשטן אליינס קומען אן זיינע תפילות.


אלע מלאכים פון הימל פרעגן איינער דעם צווייטן: "מיט וואס טוט זיך דער אייבערשטער באשעפטיגן?" און מען ענטפערט זיי: "דער אייבערשטער באשעפטיגט זיך מיט זיין זאך, מיט'ן ארעמאן'ס געבעט, קיינער ווייסט נישט וואס פאסירט מיט די אלע תפילות און די אלע תרעומות, "דְּלֵית תִּיאוּבְתָּא לְמִסְכְּנָא, אֶלָּא כַּד שָׁפִיךְ דִּמְעוֹי בְּתוּרְעָמוּ, קַמֵּי מַלְכָּא קַדִּישָׁא", נישטא קיין בעסערע זאך פאר'ן ארעמאן ווי זיך אויסוויינען פאר'ן אייבערשטן, "וְלֵית תִּיאוּבְתָּא לְּקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא, אֶלָּא כַּד מְקַבֵּל לוֹן, וְאוּשְׁדוּ קַמֵּיהּ וְדָא אִיהִי צְלוֹתָא, און עס איז נישטא קיין גרעסערע גליסטונג פאר'ן אייבערשטן נאר ווען ער נעמט אן די געוויין פון א צעבראכענעם הארץ, דעריבער האלט עס אפ אלע תפילות.


זאגט דער זוהר ווען מען קומט צום אייבערשטן מיט א צעבראכענעם הארץ אזוי ווי אן ארעמאן - גייען אלע תפילות ארויף גלייך אן קיין שום שטערונג, "דְּהָא כָּל נְטוּרֵי תַּרְעִין, לָא שַׁבְקִין הָכִי לְמֵיעָאל, כְּמָה דְּשָׁבְקִין לְמִסְכְּנִין, דְּהָא בְּלָא רְשׁוּתָא עָאלִין", אלע מלאכים וואס שטייען ביי די טירן און קוקן אויב די תפילות זענען גענוג חשוב ארויפצוגיין - לאזן אריבערגיין די תפילות פון אן ארעמאן.


דאס איז אלעס ווען א מענטש איז צעבראכן בגשמיות, ער איז אן ארעמאן בגשמיות, עס פעלט אים געלט צו ברענגען ברויט פאר זיך און פאר זיין משפחה וכו' וכו'; זאגט דער הייליגער רבי נתן (לקוטי הלכות תפילין, הלכה ה, אות מג): "מִכָּל שֶׁכֵּן וְכָל שֶׁכֵּן כְּשֶׁמַּתְחִיל הָאָדָם לְרַחֵם עַל עַצְמוֹ וּמַרְגִּישׁ עֲנִיּוּתוֹ וְדָחֳקוֹ בְּמַעֲשִֹים טוֹבִים", ווער רעדט און ווער שמועסט נאך ווען א מענטש הייבט אן רחמנות האבן אויף זיך אויף זיין עכטע ארעמקייט, "וְטוֹעֵן עִם הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ וּמִתְקוֹטֵט עִמּוֹ וּמִתְרָעֵם עָלָיו יִתְבָּרַךְ עַל שֶׁאֵינוֹ מְקָרְבוֹ אֵלָיו וְשׁוֹפֵךְ שִֹיחוֹ וְלִבּוֹ לְפָנָיו עַד שֶׁנִּתְעוֹרֵר בִּבְכִיָּה וְכוּ'", ער טענה'ט צום אייבערשטן פארוואס עס גייט אים אזוי שווער צו זיין אן ערליכער איד, ער גיסט זיך אויס זיין הארץ פאר'ן אייבערשטן, ער וויינט זיך אויס צום אייבערשטן 'רבונו של עולם, פארוואס ביסטו מיר נישט מקרב צו דיר?' "כַּמָּה וְכַמָּה יְקָרָה תְּפִלָּה זוֹ בְּעֵינֵי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", ווי חשוב און טייער איז די תפילה ביים אייבערשטן, "וְהִיא יְקָרָה מִכָּל הַתְּפִלּוֹת שֶׁבָּעוֹלָם", דאס איז די חשוב'סטע תפילה פון אלע תפילות, ווייל דער איז דאך א ריכטיגער ארעמאן, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדרים מא.): "אֵין עָנִי אֶלָּא מִן הַדַּעַת", ווער איז ארעם? נאר דער וואס האט נישט קיין שכל, דער מענטש וואס איז ווייט פונעם אייבערשטן.


ווער רעדט נאך דער וואס זינדיגט און פאלט אראפ אין ביטערע עבירות, ווען אזא איינער קומט צום אייבערשטן און וויינט: "רבונו של עולם, העלף מיר, זיי מיר מקרב צו דיר, איך וויל זיין ערליך, איך וויל זיין גוט"; אזא תפילה איז טייער און באליבט ביים אייבערשטן מער פון אלע תפילות וואס איז דא.


איך שרייב דיר דא א קליינע תפילה וואס דו זאלסט זיך יעדן טאג מתבודד זיין מיט דעם:


"רבונו של עולם האב רחמנות אויף מיר, ראטעווע מיר פונעם יצר הרע וואס לאזט מיר נישט אפ, ער ווארפט מיר כסדר אראפ אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן; וויפיל איך פרוביר צו זיין גוט ווער איך נאר מער און מער דערווייטער פון דיר. טאטע זיסער, איך בין אזוי צעבראכן, איך בין אזוי ווייט פארקראכן פון דיר, העלף מיר איך זאל אפלאזן מיינע שלעכטע מעשים.


הייליגער באשעפער, נעם אן דעם לימוד זכות וואס איך האב אויף מיר; עס איז מיר זייער שווער צו זיין ערליך און ריין ווילאנג איך בין אליין, איך וויל חתונה האבן, איך וויל א ווייב וואס זאל מיך אפהיטן פון שלעכטס, עס איז מיר זייער שווער צו זיין אזוי לאנג אליינס.


חס ושלום, איך נוץ דאס נישט פאר א תירוץ אויף מיינע מעשים, איך ווייס אז איך בין שולדיג, אבער דאך בעט איך דיר היייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל טרעפן מיין שידוך, איך וויל שוין אזוי שטארק חתונה האבן, איך וויל אזוי שטארק זיין ריין און הייליג. דער הייליגער רבי פלעגט נישט וועלן אויפנעמען קיין בחורים, ער פלעגט זיי פארשיקן און זאגן 'קומט צוריק צו מיר מיט א טלית'; איך בעט דיר אייבערשטער, וואס בין איך שולדיג אז מען שיקט מיר אוועק? וואס קען איך טון? איך בין גרייט צו גיין היינט צום חופה, ווען וועט דאס שוין זיין? ווען וועל איך ווערן אן אדם השלם, קענען לערנען און דאווענען און דיר דינען מיט א ריינע מח מחשבה?


איך זאג דיר צו טאטע זיסער אז איך גיי מער נישט טון קיין שלעכטס, איך בעט דיר העלף מיר".


אזוי זאלסטו זיך טענה'ן מיט'ן אייבערשטן; מוהרא"ש זאגט (ארך אפים פרק ד', סבלנות לבחור) עס איז דא א הייליגער מלאך "עזריאל" וואס ער איז געשטעלט אין הימל ארויפצוטראגן די תפילות פון בחורים און מיידלעך וואס וויינען און שרייען און בעטן דעם אייבערשטן זיי זאלן זוכה זיין חתונה צו האבן און אזוי ארום ניצול ווערן פון עבירות. עס איז דא אין דעם גרויסע סודות וואס מען קען נישט אנטפלעקן, ווער דער מלאך איז און וואס זיין זאך איז (עיין שם).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#34 - ווי אזוי האט מען א הייליגע שלאף?
קדושה, שלאפן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ברוך ה' איך בין זיך מחזק צו דינען דעם אייבערשטן, איך פרוביר צו לערנען און דאווענען און רעדן צום אייבערשטן, מיט דעם אלעם איז מיר זייער שווער זיך צו האלטן הייליג בקדושה.


איז דא אזא זאך בכלל אז א מענטש זאל גארנישט זינדיגן? און אויב יא ווי אזוי קומט צו א מדריגה אז מ'זאל גיין שלאפן און אויפשטיין בקדושה אן קיין דורכפאל?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וירא, י"ד מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די הייליגע חכמים זאגן (ברכות יד.): "כָּל הַמַּשְׂבִּיעַ עַצְמוֹ מִדִּבְרֵי תּוֹרָה", ווער עס זעטיגט זיך אן מיט די הייליגע תורה, "וְלָן", ער גייט שלאפן זאטערהייט מיט די הייליגע תורה, - "אֵין מְבַשְּׂרִין אוֹתוֹ בְּשׂוֹרוֹת רָעוֹת", וועט ער שלאפן א גוטע שלאף, ער וועט נישט האבן קיין שלעכטע חלומות. אזוי ווי עס שטייט (משלי יט, כג): "וְשָׂבֵעַ יָלִין", ווער עס גייט שלאפן זאט פון די תורה, "בַּל יִפָּקֶד רָע", וועט נישט זען קיין שלעכטס.


מאך זיך שיעורים בכל התורה כולה; במקרא, משנה, גמרא, מדרש, הלכה ואגדה - וועסטו געראטעוועט ווערן פון שלעכטס, דער רבי האט אונז געגעבן א וועג ווי אזוי מען קען גרינגערהייט אנקומען צו לערנען די גאנצע תורה; אפילו מען פארשטייט נישט - דאך זאל מען לערנען און במשך די צייט וועט מען שוין פארשטיין (שיחות הר"ן, סימן עו).


דער רמב"ם זאגט (פרק כב מהלכות איסורי ביאה, הלכה כא) די אלע שלעכטע מחשבות זענען נאר: "בְּלֵּב פָּנוּי מִן הַחָכְמָה" - אין א ליידיגע הארץ; אז מען לערנט די הייליגע תורה היט די תורה אפ דעם מענטש ער זאל נישט אנקומען צו נכשל ווערן און ווערן טמא. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין ל:): "אִם פָּגַע בְּךָ מְנֻוָּל זֶה", אז דער יצר הרע זוכט דיר אראפ צו ווארפן, "מָשְׁכֵהוּ לְבֵית הַמִּדְרָשׁ", שלעפ אים אין בית המדרש; לויף צו די תורה וואס איז א פאנצער פאר'ן יצר הרע.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שם) דער אייבערשטער זאגט פאר די אידן: "בָּנַי, בָּרָאתִי יֵצֶר הָרָע וּבָרָאתִי לוֹ תּוֹרָה תַּבְלִין", מיין קינד, איך האב באשאפן דעם יצר הרע אבער איך האב באשאפן די הייליגע תורה וואס איז א מעדיצין קעגן דעם יצר הרע, "וְאִם אַתֶּם עוֹסְקִים בַּתּוֹרָה אֵין אַתֶּם נִמְסָרִים בְּיָדוֹ", אויב דו לערנסט תורה וועסטו נישט האבן צוטון מיט אים, "וְאִם אֵין אַתֶּם עוֹסְקִין בַּתּוֹרָה אַתֶּם נִמְסָרִים בְּיָדוֹ", און אויב דו לערנסט נישט קיין תורה - וועסטו זיין אונטער אים רחמנא לצלן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#33 - ווי אזוי הויב איך זיך אויף נאכ'ן דורכפאלן אין ביטערע עבירות?
קדושה, תשובה, עבירות, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך פאל ליידער דורך אין די הארבע עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה, רחמנא ליצלן, איך בין אזוי צעבראכן און צעשאסן, איך פיל ווי די וועלט ענדיגט זיך מיר, ווי אזוי קען איך תשובה טון אויף דעם בשלימות? ווי אזוי קען זיך מחזק זיין און זיך צוריק אויפהויבן, און צוריק קומען צום אייבערשטן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת האזינו ב', ד' תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו, די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה איז אזוי שרעקליך, עס הרג'עט דעם מענטש אין אלע וועגן; מען פארלירט די געזונט און מען פארלירט די פרנסה.


דער זוהר הקדוש זאגט (פנחס, רמד:): "מַאן דִּמְזַלְזֵל בְּפִרוּרִין דְּנַהֲמָא, עֲנִיּוּתָא רָדִיף אֲבַּתְרֵיהּ", ווער עס איז ווארפט אראפ ברעקלעך פון ברויט וועט ער זיין אן ארעמאן, "כָּל שֶׁכֵּן מַאן דִּמְזַלְזֵל בְּפִירוּרִין דְּמוֹחָא", איז דאך זיכער אז אויב מען איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן פארלירט מען דאס מזל און מען ווערט אן ארעמאן.


מען ווערט זייער בעצבות ובמרה שחורה, מען ווערט א שברי כלי, א צעבראכענער מענטש. אזוי זאגט דער רבי (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן נ): "וְזֶה בְּחִינַת חוֹלַאַת שֶׁקּוֹרִין בְּרֶעכֶנִישׁ, רַחֲמָנָא לִצְלָן, שֶׁשּׁוֹבֵר עֲצָמוֹת שֶׁל אָדָם", פון די עבירה קומט די מחלה וואס הייסט 'ברעכעניש' - דער מענטש ווערט צעבראכן אויף שטיק שטיקלעך און שפירט נישט קיין טעם אין זיין לעבן, מען פארלירט די וועלט און יענע וועלט.


אבער אויב מען טוט תשובה איז דער אייבערשטע מוחל דעם מענטש און מען באקומט צוריק אלעס, מען ווערט געזונט, מען באקומט צוריק פרנסה און מען גייט ארויס פון די עצבות און מרה שחורה; מען דארף גלייבן אז מען קען תשובה טון, דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תנג): "אִם הָיִיתִי עוֹבֵר חַס וְשָׁלוֹם עֲבֵרָה גְּדוֹלָה בְּיוֹתֵר", אִיךְ זָאל חַס וְשָׁלוֹם עוֹבֵר זַיין דִי גְרֶעסְטֶע עֲבֵרָה, "אַף עַל פִּי כֵן לֹא הָיְתָה הָעֲבֵרָה מַשְׁלֶכֶת אוֹתִי כְּלָל", וָואלְט דָאס מִיר גָאר נִישְׁט אַרָאפּ גִיוָוארְפְן, "רַק הָיִיתִי אַחַר הָעֲבֵרָה אִישׁ כָּשֵׁר כְּמוֹ קֹדֶם", אִיךְ וָואלְט נָאךְ דֶעם גִּוֶוען אַזוֹי אֵיין עֶרְלִיכֶער יוּד וִוי פְרִיר, "רַק אַחַר כָּךְ הָיִיתִי עוֹשֶׂה תְּשׁוּבָה", דֶער נָאךְ וָואלְט אִיךְ תְּשׁוּבָה גִיטָאן.


וויין זיך אויס פאר'ן אייבערשטן, בעט אים ער זאל דיר מוחל זיין, זאג פאר'ן אייבערשטן ווי שטארק דו ווילסט זיין גוט און ערליך און ביים סוף פאלסטו אראפ - וועט דער אייבערשטער דיר מוחל זיין. מען דארף גלייבן אין דעם אזוי ווי מען גלייבט אז מען קען מקלקל זיין; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן קיב): "אִם אַתָּה מַאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְקַלְקֵל, תַּאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְתַקֵּן", אויב דו גלייבסט אז דו קענסט טון שלעכטס, גלייב אז דו קענסט פאררעכטן.


זאג די תפילה וועסטו אראפנעמען פון דיר אלע דינים:


"רבונו של עולם, זיי נישט ברוגז אויף מיר אז איך זינדיג אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה; איך וויל נישט זינדיגן, איך וויל זיין אפגעהיטן פון עבירות, איך וויל זיין אן ערליכער איד; וואס זאל איך טון אז איך פאל אראפ נאכאמאל און נאכאמאל, איך פארליר מיין שכל, איך קען זיך נישט באהערשן; וויפיל מאל איך נעם זיך פאר אז איך גיי מער נישט טון די עקלדיגע עבירה - פאל איך נאכאמאל אריין אין דעם.


הייליגער באשעפער זע מיין הארץ, זע מיין עכטע ווילן; אלע מקטריגים זאגן אויף מיר אז איך בין נישט גוט, איך בין נישט ערליך - אבער דו זעסט דאך מיין הארץ, ווי שטארק איך וויל זיין אן ערליכער איד, בעט איך דיר, העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו תשובה טון, נעם אן מיין תשובה צוזאמען מיט גאנץ כלל ישראל, אמן".


א גמר חתימה טובה.

#32 - איך קען זיך נישט היטן די אויגן, זאל איך ענדערש נישט גיין אין מקוה?
קדושה, שמירת עינים, תפלות אויף אידיש, מקוה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע שיינע שמועסן און שיעורים, ס'איז ממש מחיה נפשות.


איך בין ברוך ה' מקפיד צו גיין יעדן טאג אין מקוה, מיין פראבלעם איז אבער אז איך האב דארט נסיונות אין שמירת עינים, אסאך מאל פאל איך דורך און איך היט זיך נישט די אויגן, און איך טראכט צי ס'איז נישט ענדערש אז איך זאל נישט גיין מקוה און אזוי וועל איך נישט נכשל ווערן, אדער אפשר זאל איך זיך מאכן אן אייגענע מקוה ביי מיר אינדערהיים?


דאס שטערט מיר זייער שטארק, און איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען ענטפערן ווי שנעלער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


 


ערב שבת קודש פרשת נצבים-וילך, כ"ב אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פון גוטס קומט נישט ארויס קיין שלעכטס; מקוה איז נישט דיין פראבלעם, דער וואס היט זיך נישט די אויגן האט צרות ביז'ן מקוה און נאכן מקוה וכו'. נישט מקוה איז דער פראבלעם, מקוה וועט דיר נאר רייניגן און ברענגען נענטער צום אייבערשטן.


אינטערעסאנט איז אז דו האסט נישט קיין ספיקות צו גיין אין גאס אדער גיין איינקויפן אין געשעפטן וכו' ווען דו ווערסט נכשל אין שמירת עיניים; דארט וואלסטו געדארפט טראכטן צי דו מעגסט גיין, דארט דארפסטו מאכן גדרים וסיגים - נישט צו גיין אין גוי'שע געשעפטן וואו עס איז אויסגעלייגט אויסגעלאסענע בילדער השם ישמרנו.


זיי מקפיד צו גיין אין מקוה; מקוה איז זייער גרויס, רבי נתן האט צוגעזאגט אז ווער עס וועט זיך טובל'ן יעדן טאג אין מקוה וועט האבן א תקוה, ער וועט ווערן אן ערליכער איד; בשעת די טובל'סט זיך זאלסטו בעטן שטילערהייט: "הייליגער באשעפער האב רחמנות אויף מיר, איך קען זיך נישט היטן מיינע אויגן, איך ווער פארברענט פון תאות ניאוף, ראטעווע מיר", אזוי זאלסטו בעטן ווען דו טובל'סט זיך צווישן די טבילות וועסטו ביים סוף ארויס קריכן פון דעם.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#31 - זאל איך רעדן מיט מיין כלה?
שידוכים, חתונה, קדושה, התחדשות, חתן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר'ן מיר ענטפערן אויף מיין שאלה וואס צו טון אז דוקא נאכדעם וואס איך בין שוין א חתן געווארן, האב איך אנגעהויבן נאך מער פאלן.


ברוך ה' אז איך האב זוכה געווען זיך צו שטארקן און איך האב צעבראכן מיין אייפעד, נאך אסאך תפילות און בזכות דעם ווארעמען בריוו פונעם ראש ישיבה


איך וויל פרעגן אזא שאלה, איך זע אז יעדעס מאל נאכ'ן רעדן מיט מיין כלה, איז מיר פיל גרינגער, אפשר זאל איך רעדן מער מיט איר, ווייל זי וויל רעדן אבער מיינע עלטערן ווילן נישט איך זאל רעדן מיט איר.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ראה, כ"ג מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד החתן ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו האסט אוועק געווארפן דעם אייפאד; מיט דעם האסטו מקיים געווען א מצוה פון "וּבִעַרְתָּ הָרָע מִקִּרְבֶּךָ (דברים יז, ז)"; דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט בלייבן שטארק דיין גאנץ לעבן נישט צו קוקן קיין מאווי"ס - וועסטו האבן אלע ברכות.


אודאי זאלסטו רעדן מיט דיין כלה, אזוי וועסטו זיין אפגעהיטן פון שלעכטס. עס זענען דא פלעצער וואו מען איז זייער מקפיד אז חתן-כלה זאלן נישט רעדן און זיך נישט טרעפן, אבער מוהרא"ש האט מדריך געווען חתנים און כלות זיי זאלן יא רעדן.


מאך די ריכטיגע הכנות פאר דיין חתונה; עס קומט א גרויסער טאג, דער יום החופה ווען מען איז מוחל די חתן און כלה אויף אלע עבירות. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מדרש שמואל יז, א; הובא ברש"י בראשית לו, ג): "שְׁלֹשָׁה מוֹחֲלִים לָהֶן עֲוֹנוֹתֵיהֶן ... וְהַנּוֹשֵׂא אִשָּׁה", פאר די דריי מענטשן איז מען מוחל אלע זייערע עבירות, איינע פון זיי - א חתן וואס האט חתונה; מען הייבט אן א פרישע בלעטעל אין לעבן.


זאלסט זיך באנייען, נישט קוקן וואס איז געווען נאר שטענדיג אנהייבן פונדאסניי. דער הייליגער רבי האט אמאל נאכגעזאגט פאר א חתן דאס וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (כתובות יז.): "כֵּיצַד מְרַקְּדִין לִפְנֵי הַכַּלָּה", דער רבי האט אים דאס מסביר געווען: "כֵּיצַד 'מְרַקְּדִין וּמְדַלְּגִין' עַל מַה שֶּׁהָיָה לִפְנֵי הַכַּלָּה, הַיְנוּ לִפְנֵי הַחֲתֻנָּה", מרקדים איז טייטש טאנצן און שפרינגען; מען דארף איבערשפרינגען וואס איז געווען פאר די חתונה; דאס הייסט, אז א חתן דארף פארגעסן זיין גאנצע עבר און אנהייבן פונדאסניי (חיי מוהר"ן, סימן תקפו).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#30 - פארוואס האב איך אנגעהויבן מער פאלן נאכ'ן טרעפן מיין שידוך?
קדושה, מאוויס, תפלות אויף אידיש, חתן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין ברוך ה' א חתן געווארן למזל טוב, אבער זייט איך בין א חתן געווארן פאל איך מער און מער, בפרט אין קוקן מאוויס. איך שפיר אז איך קען שוין נישט מער, איך בין זייער צעבראכן פון דעם אז איך פאל דוקא נאכדעם וואס דער באשעפער האט מיר געגעבן אזא גרויסע מתנה, און אויך אז איך בין פוגע אין מיין כלה מיט דעם אז איך טו עבירות, עס קומט איר נישט אזא מאן א בעל עבירה ווי איך. וואס קען איך טון?


א גרויסן ישר כח פאר אלע שיעורים, עס ווארעמט אויף מיין הארץ.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ראה, כ"א מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד החתן ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מזל טוב פאר דיין שידוך! דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט אויפשטעלן א שיינע אידישע שטוב מיט ערליכע אידישע דורות.


עס איז א שאד אז יעצט ווען דו ביסט שוין א חתן זאלסטו ווייטער קוקן מאווי"ס; ווען מען קוקט עקלדיגע מאווי"ס, מען היט זיך נישט די אויגן, פאלט מען אראפ אין די הארבע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, דאס שטערט דעם מענטש פון קענען לעבן א פרייליכע לעבן, עס דערביטערט דעם מענטש ביז מען וויל שוין נישט לעבן.


זייער אסאך מענטשן ליידן היינטיגע טעג פון עצבות און מרה שחורה, מענטשן פייניגן זיך מיט שווערע מחשבות, דמיונות און פחדים; אלעס נעמט זיך פון נישט היטן די אויגן. ווען מען היט נישט די אויגן, מען קוקט אויף פרעמדע פרויען, מען קוקט אויסגעלאסענע עקלדיגע בילדער, קליפס און מאווי"ס - גייט די שכינה הקדושה אוועק פונעם מענטש, אזוי ווי עס שטייט אין די הייליגע תורה (דברים כג, טו): "כִּי ה' אֱלֹקֶיךָ מִתְהַלֵּךְ בְּקֶרֶב מַחֲנֶךָ לְהַצִּילְךָ וְלָתֵת אֹיְבֶיךָ לְפָנֶיךָ, וְהָיָה מַחֲנֶיךָ קָדוֹשׁ, וְלֹא יִרְאֶה בְךָ עֶרְוַת דָּבָר, וְשָׁב מֵאַחֲרֶיךָ", דער אייבערשטער זאגט: "איר זאלט זיך פירן הייליג, ווייל אויב איר וועט זיך נישט פירן הייליג וועל איך אוועק גיין פון אייך"; ווען מען קוקט עקלדיגע בילדער, קליפס, מאווי"ס און ווידיאוס פון עבירות - גייט די שכינה הקדושה אוועק פונעם מענטש, דאס מאכט מען זאל זיך פייניגן מיט שווערע געפילן א גאנץ לעבן, מען האט שלעכטע מחשבות, מען האט דמיונות און פחדים, מען האט נישט קיין מנוחה; מען לויפט פון איין טעראפיסט צום צווייטן, מען זוכט אן עצה, א רפואה - אבער גארנישט העלפט נישט ווי לאנג מען איז מפקיר די אויגן.


מאך זיך א חשבון, 'וואס ווילסטו אין לעבן, ווילסט זיך מוטשען דיין גאנצע לעבן? אדער דו ווילסט זיין פרייליך און צופרידן?' דו אליין דארפסט מאכן דעם חשבון פאר דיר, אויב דו ווילסט שפירן א זיסקייט אין לעבן, דו ווילסט זיין א צופרידענער מענטש - זאלסטו פון היינט אפלאזן די מאווי"ס; ווארף אוועק דיינע כלים אויף וואס דו קוקסט די עקלדיגע אויסגעלאסענע בילדער און קליפ"ס, ווייל דאס גייט נישט אינאיינעם. די קליפס, די מאווי"ס ברענען אויס די מח מחשבה פונעם איד, עס פארטונקלט די אמונה, מען שפירט נישט דעם אייבערשטן. אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן לא): אמונה און ברית גייען צוזאמען, אזוי ווי עס שטייט (תהילים פט, כט): "וּבְרִיתִי נֶאֱמֶנֶת לוֹ"; ווען א מענטש זינדיגט אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, פארלירט ער די אמונה.


נעם דיר די עצה פון הייליגן רבי'ן, רעד זיך אויס דאס הארץ צום אייבערשטן, בעט אים ער זאל דיר העלפן זאלסט קענען זיין שטארק נישט צו קוקן קיין עבירות, בעט אים: "רבונו של עולם, העלף מיר, איך וויל זיין אן ערליכער איד; העלף מיר איך זאל נישט קוקן קיין מאווי"ס, איך זאל נישט קוקן קיין שמוץ. איך ווייס נישט וואס צו טון, איך בין אזוי צוגעקלעבט צו קוקן מאווי"ס, איך קען זיך נישט ארויסזען פון דעם! איך ווייס דאס שעדליכקייט דערפון, איך ווייס אז עס איז נישט גוט, דאך איז מיר אזוי שווער; וויפיל איך מאך אפ אז איך גיי מער נישט קוקן - פאל איך אריין טיפער און טיפער.


הייליגער באשעפער העלף מיר, לייג אריין אין מיר א ריינקייט, לייג אריין אין מיר א הייליגקייט; לֵב טָהוֹר בְּרָא לִי אֱלֹקִים, געב מיר א נייע הארץ, וְרוּחַ נָכוֹן חַדֵּשׁ בְּקִרְבִּי, באניי אין מיר א נייע ווילן, א נייע גייסט - איך זאל זיך עקלען פון קוקן מאווי"ס. עֲנֵנוּ ה' עֲנֵנוּ, העלף מיר אייבערשטער ענטפער מיר, נעם אן מיין געבעט. העלף מיר בזכות די הייליגע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיינעט וועגן, בזכות דעם הייליגן רבי'ן רבינו נחמן בן פיגא זכותו יגן עלינו ובזכות אלע צדיקים, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ ה' צוּרִי וְגֹאֲלִי".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן זויבערע אויגן און גיין צו דיין חתונה ריין און הייליג.

#29 - ווי אזוי קען איך זיין רואיג אז איך וועל נישט פאלן נאך די חתונה?
שידוכים, התחזקות, חתונה, חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, קדושה, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פארברענטע "בית פיגא" תלמידה, און איך האב פרייליכע נייעס פאר'ן ראש ישיבה שליט"א אז איך האב היינט געענדיגט די פינף און פופציגסטע מאל ספר תהלים, דאס איז כמנין כלה.


איך האב אנגעהויבן תהלים ארום א האלב יאר צוריק, נאכ'ן הערן אומצאליגע דרשות פונעם ראש ישיבה שליט"א וועגן תהלים, ווייל נאר נאכ'ן הערן אזויפיל שיעורים האב איך געכאפט אז תהלים איז געמאכט געווארן אויך פאר מיר; יישר כח ראש ישיבה פאר'ן מיר געבן מיין בעסטע פריינט - מיין תהלים.


איך האב זיך אויך געוואלט באדאנקען פאר'ן מיך מאכן א נייע מענטש; איך הער נישט אויף הערן פון מיינע עלטערן שיחיו וויפיל נחת זיי האבן פון מיר, וויפיל מער צניעות'דיג איך בין געווארן, ווי איך העלף אזוי שיין אין שטוב און איך רעד איידל צו זיי און צו מיינע געשוויסטער.


איך שפיר זיך ווי א געהעריגע "בית פיגא" תלמידה; איך זאג יעדן טאג דעם תיקון הכללי, איך האב א שיעור אין ספר עצתו אמונה, איך טו אסאך הפצה און איך בין אלעמאל פרייליך; יישר כח ראש ישיבה.


ווען איך בין מקורב איז מיין משפחה געווען פייער קעגן מיין התקרבות, אבער ווען זיי האבן געזען די "נייע מיידל" וואס איז "געבוירן געווארן", האט זיך אלעס געטוישט; מיין טאטע האט מיר געבעטן איך זאל אויך רעדן צו מיינע ברידער די דיבורים וואס איך הער ביים ראש ישיבה.


און טאקע צוליב די אלע גוטע אויבנדערמאנטע זאכן האב איך אבער יעצט א שווערע פלאנטער אין לעבן. בנוגע מיין רוחניות'דיגע זייט שפיר איך זיך יעצט ממש אויפ'ן שפיץ בארג; איך טאנץ פאר שמחה יעדע מינוט אז איך בין א איד, אז איך האב תהלים, צניעות, שבת און פשטות יהדות, אזוי ווי איך לערן ביים ראש ישיבה שליט"א.


און אזוי ווי יעדע געזונטע מיידל - וויל איך חתונה האבן, אבער ס'איז געקומען א חשוב'ע לערערין ביי די סקול וואו איך לערן, א באקאנטע חסיד'ישע הויך שולע, און זי האט גערעדט צו אונז זייער שרעקעדיגע זאכן וועגן חתונה האבן.


זי האט למשל געזאגט אז אין רוחניות, כדי צו זיין הונדערט פראצענט גוט נאך די חתונה, דארף מען יעצט זיין צוויי הונדערט פראצענט; זי האט אונז געזאגט אז מיר זאלן קוקן אויף יונגע ווייבלעך ווי גלייך נאך די חתונה פאלן זיי אראפ, יעדער איינער לויט איר פריערדיגע דרגה, און איך האב געזען אז ס'איז טאקע ריכטיג. מיידלעך וואס פלעגן גיין לאנג אנגעטון און גערעדט איידל וכו' זענען געווארן מער מאדערן נאך די חתונה.


איך בין זייער דערשראקן געווארן און איך ווייס נישט וואס צו טון; איך וויל חתונה האבן אבער סאך מער וויל איך בלייבן ערליך, צניעות'דיג און איידל, איך וויל נישט אפלאזן די תהלים.


איך בין שוין אין די יארן פון שידוכים און איך שפיר אז איך וויל נישט חתונה האבן, איך וויל נישט אראפפאלן.


מיין קשיא ווערט גרעסער ווען איך הער פון דעם ראש ישיבה שליט"א אז נאך די חתונה קען מען זיין ערליך, אפשר איז דאס נאר ביי בחורים? איך זע קלאר ביי יונגע ווייבלעך אז נאך די חתונה ווערן זיי ווייניגער פרום, דער ראש ישיבה האט א תירוץ פאר מיר?


איך האב נאך א קשיא אויף וואס די לערערין האט געזאגט, זי האט דערציילט אז זי רעדט מיט אירע תלמידות וואס האבן חתונה געהאט און זי האט שוין זייער אסאך געהערט פון זיי אז די אלע שלעכטע זאכן וואס מ'האט געקוקט אין לעבן קומען ארויף פאר די אויגן בשעת די חופה און מ'קען נישט דאווענען און זיך אויסבעטן. זי האט דערציילט שרעקעדיגע מעשיות פון מיידלעך וואס האבן זיך געלערנט נייען פון גוי'שע ביכער און די אלע נישט צניעות'דיגע בילדער וואס זיי האבן דארט געזען, זענען זיי געשטאנען פאר די אויגן אין די הייליגסטע מינוטן אין לעבן, בשעת די חופה.


ווען זי האט עס דערציילט אין קלאס האבן מיידלעך פשוט אנגעהויבן צו וויינען; ברוך ה' איך קוק נישט קיין מאוויס, אבער איך האב אויך זאכן אין מיין קאפ וואס איך וואלט אוועקגעגעבן אלעס אויף די וועלט עס אויסצומעקן, אבער יעצט שטייען מיר די אלע בילדער פאר די אויגן און לאכן פון מיר, אז זיי בלייבן דא כדי ארויס צו טאנצן ביי מיין חופה צייט.


איך שפיר ווי איך ווער צעדרייט פון די צוויי פראבלעמען, איך ווייס נישט וואס צו טון, איך בעט דעם אייבערשטן אז דער ראש ישיבה שליט"א זאל זיין דער גוטער שליח מיר צו העלפן ווי שנעלער.


נאכאמאל, יישר כח פאר מיין לעבן.    

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ראה, כ"א מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון אייך ווי איר שטארקט זיך מיט'ן הייליגן רבינ'ס עצות; איר זענט געווארן א נייע מענטש זייט איר הערט דעם רבינ'ס ווערטער. אייערע עלטערן פרייען זיך אז איר זענט אנגעקומען צו א גוטע פלאץ און זיי בעטן אייך איר זאלט אריין שלעפן די אנדערע געשוויסטער זיי זאלן אויך לעבן די שיינע לעבן.


יעצט אז איר האט געענדיגט די פינף און פופציגסטע מאל תהילים אזוי ווי עס באטרעפט דאס ווארט "כלה", זאל דער אייבערשטער העלפן איר זאלט טרעפן אייער שידוך שנעל און גיך, איר זאלט בקרוב ווערן א כלה.


אויף אייערע צוויי פראגעס וכו'; וואס די חשוב'ע רעבעצין ביי אייך אין סקול דערשרעקט די מיידלעך אז נאך די חתונה פאלט מען אין אידישקייט, דאס איז שקר וכזב, עס איז נישט אמת; אונזערע חכמים זאגן אנדערש פון די רעבעצין. די הייליגע חכמים זאגן (יבמות סב:) נאך די חתונה דעמאלט קען מען זיין פרייליך, דעמאלט קען מען זיין אפגעהיטן פון שלעכטס; און דער הייליגער זוהר זאגט אן א שיעור מאל אז דער אייבערשטער רוט נישט ביים מענטש נאר ווען מען האט חתונה (זוהר הקדוש פרשת ויצא, קמט ע"ב; ויקרא, ז ע"ב; ויקרא נט ע"א; ועוד).


דאס וואס איר שרייבט אז איר זעט קלאר אז די רעבעצין איז גערעכט, איר זעט ווייבלעך פאלן אין אידישקייט נאך די חתונה; דאס איז נישט די חתונה וואס מאכט זיי פאלן, דאס איז ווייל ביז די חתונה איז זייער גאנצע אידישקייט געווען א שפיל, מען שפילט פאר די לערערינס, מען שפילט ווי א איד פאר די עלטערן און נאך די חתונה קומט ארויס דער אמת'ער מענטש; עס ווערט אנטפלעקט וואס מען וויל זיין. ביי אסאך מיידלעך איז צניעות א זאך וואס מען וויל נישט, מען עקלט זיך פון גיין אנגעטון שיין און איידל, מען טוט דאס געצווינגענערהייט, דעריבער גלייך ווען מען האט חתונה, מען האט שוין נישט די פחד פון סקול, די פחד אז מען וועט ארויס ווארפן וכדומה - דעמאלט טוט מען זיך אן ווי אזוי מען האט שוין געוואלט גיין אלע יארן, דאס מאכט אויסזען אז חתונה האבן מאכט פאלן אין אידישקייט.


זאגטס פאר די רעבעצין וואס רעדט די שטותים צו די מיידלעך אז אנשטאט זאגן די מיידלעך אז חתונה האבן איז א שרעקעדיגע זאך וכו', זאל מען זען וואס פאסירט מיט אלע תלמידות נאך די חתונה, ווי זיי ווארפן אראפ פון זיך די צניעות און מען זאל טראכטן וועגן ווי אזוי מען קען אריין ברענגען אין די מיידלעך אז זיי זאלן וועלן זיין איידל; עס ווייזט זיך אויס אז די גאנצע סקול איז איין שטיק בלאף, די גאנצע סקול מיט אלע רעבעצין'ס איז נישט וואר, עס איז נאר א מיטל ווי אזוי מען קען דערשרעקן די קינדער מיט דעם וואס מען סטראשעט זיי אז מען וועט זיי נישט צוריק נעמען, אדער מיט אנדערע סארט פחדים, אז מען וועט נישט קיין כלה ווערן וכדומה.


די זעלבע שטותים רעדט מען צו בחורים אין ישיבות, מען זאגט פאר די בחורים: "א הייסער בחור איז א ווארעמער אינגערמאן, א ווארעמער אינגערמאן איז א קאלטער בחור וכו' וכו'"; דאס איז פארקערט פון די תורה, די תורה זאגט (יבמות סב:): "כָּל אָדָם שֶׁאֵין לוֹ אִשָּׁה שָׁרוּי בְּלֹא שִׂמְחָה, בְּלֹא בְּרָכָה, בְּלֹא טוֹבָה", איינער וואס האט נישט חתונה געהאט האט נישט די אלע גוטע זאכן; נאך די חתונה, דעמאלט קען מען זיין ערליך. דאס וואס מען זעט אז אינגעלייט רייסן זיך אויף נאך די חתונה, זיי טוען נארישקייטן וכו' - דאס איז א סימן אז אלעס פון די בחורישע יארן איז געווען נאר לפנים, נאר פון פחד המשגיח, פחד הראש ישיבה - נישט פון פחד ה'; אלע עבודות איז געווען צו דינען די מגידי שיעורים, דינען דעם ראש ישיבה וכו' וכו'.


אויף די צווייטע פראגע וכו' וואס די רעבעצין דערשרעקט אייך און אלע מיידלעך וויינען וכו' וכו'; א רחמנות אויף די מיידלעך, וואס דארף מען זיי דערשרעקן? וואס דארף מען זיי מאכן וויינען? דאס וועט נישט העלפן, עס וועט נישט העלפן זיי זאלן אויפהערן קוקן מאווי"ס.


בנוגע אייערע מחשבות וכו'; מען קען זיך נישט קריגן מיט מחשבות. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן עב): דאס איז די טבע פון שלעכטע מחשבות, ווי שטארק מען וויל דאס פארטרייבן אלס שטערקער קומען זיי צוריק, אנשטאט זיך קריגן מיט א מחשבה דארף מען טראכטן פונעם אייבערשטן, אריין נעמען אין זיך אז אלעס איז דער אייבערשטער, עס איז מלא כל הארץ כבודו, דורכדעם גייען די אלע מחשבות אוועק פון זיך אליינס. ווען מען חזר'ט אמונה ווערט ליכטיג, אזוי ווי עס שטייט (יחזקאל מג, ב): "וְהִנֵּה כְּבוֹד אֱלֹקֵי יִשְׂרָאֵל בָּא מִדֶּרֶךְ הַקָּדִים, וְקוֹלוֹ כְּקוֹל מַיִם רַבִּים", יחזקאל הנביא דערציילט ווי ער האט געזען כביכול דעם אייבערשטן קומען אין די עזרה, עס האט זיך געהערט א רעש ווי וואסער שטורעמט, "וְהָאָרֶץ הֵאִירָה מִכְּבֹדוֹ", און פלוצלינג איז ליכטיג געווארן די גאנצע וועלט; ווען מען לעבט מיט'ן אייבערשטן ווערט ליכטיג, אמונה מאכט ליכטיג.


אז עס קומט אריין א שלעכטע מחשבה דארף מען נישט מורא האבן, מען דארף נישט ווערן אויסער זיך; אפילו אז מען טראכט א שלעכטע מחשבה אונטער די חופה ווערט נאכנישט אויס וועלט, מען ווערט נישט אויס הייליג, מען זאגט שטילערהייט: "אייבערשטער, זיי מיר מוחל וואס איך האב געקוקט, אייבערשטער נעם ארויס די שלעכטע זאכן פון מיר"; און שוין, מער פון דעם דארף מען נישט טון, מען בלייבט ריין און הייליג.


ווען מיידלעך האבן ליב דעם אייבערשטן, ווען מיידלעך טוען זיך אן שיין, רייך און איידל ווייל זיי האבן דאס ליב - וועלן זיי נאך די חתונה נישט פאלן, זיי וועלן נאך די חתונה אנהייבן לעבן א זיסערע לעבן, זיי וועלן האבן זייער מאן מיט וועם צו לעבן, זיי וועלן זיין הייליג און ריין.


מען דארף בעטן דעם אייבערשטן עס זאל בטל ווערן אלע עלטערע קלאסן פון סקול וואס לאזן נישט די מיידלעך חתונה האבן; מען האלט זיי אויף נאך א יאר און נאך א יאר מיט הבל הבלים, כאילו דאס איז דער דרך התורה. וועלן מיר זוכה זיין צו די גאולה שלימה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#28 - פארוואס העלפט מיר נישט די תורה און תפלה?
כיבוד אב ואם, קדושה, תפילה והתבודדות, טערעפי, עבירות, גמרא

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל צום ערשט זיך באדאנקען פאר אלע עצות אין עבודת ה', און אויף אלע חיזוק, דער ראש ישיבה שליט"א האט ממש געראטעוועט מיין לעבן.


דער ראש ישיבה זאגט ביי די שיעורים אז די בעסטע עצה געראטעוועט צו ווערן פון די הארבע עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה, רחמנא ליצלן, איז צו לערנען דעם דף גמרא און צו רעדן צום אייבערשטן. איך פרוביר אבער דאס צו טון, און ס'העלפט מיר נישט צופיל. וואס קען איך טון?


אויך וויל איך פרעגן, איך בין א גרוש, און מיין מאמע וויל איך זאל גיין אויף טערעפי. איך הער אבער פונעם ראש ישיבה כסדר אז טערעפי העלפט נישט, ס'איז נאר א וועג ארויסצושלעפן געלט. וואס זאל איך טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת דברים, כ"ח תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


נישט איך זאג דאס, דער הייליגער רבי זאגט דאס; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ריד): "תַּלְמוּד בְּגִימַטְרִיָּא אוֹתִיּוֹת שֶׁל שְׁמָהּ לִילִית, עַל כֵּן יֵשׁ כֹּחַ בְּלִמּוּד הַתַּלְמוּד לְהַכְנִיעַ אוֹתָהּ", תלמוד באטרעפט די זעלבע ווי דער נאמען פון די קליפה וואס מאכט א מענטש זינדיגן אין פגם הברית, ווען מען לערנט גמרא איז מען מכניע די קליפה, מען ווערט געראטעוועט פון אראפ פאלן אין די עבירה.


נאך זאגט דער רבי (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפ געפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם. וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך", וועט ער סוף כל סוף ארויס גיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס, אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


ווען דער רבי האט געזאגט דעם שמועס, האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן (חיי מוהר"ן, סימן תקעג): "צי תורה קען אויך העלפן אזא איינעם וואס פאלט אראפ אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה, רחמנא לצלן?" האט דער רבי געשריגן אויף אים און געזאגט: "דו ווייסט ווי גרויס דער כח פון תורה איז? תורה איז העכער פון אלעס, אפילו א מענטש איז געפאלן אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה, רחמנא לצלן, אויב ער וועט לערנען תורה וועט אים די תורה ארויס נעמען פון די בלאטע".


דעריבער בעט איך דיר זייער זאלסט זיך שטארקן ווייטער צו לערנען די הייליגע תורה, דאס וועט דיר ארויסנעמען פון דיין שלעכטע געוואוינהייט, דו וועסט אויפהערן פאלן אין די עבירה. בזכות וואס דו לערנסט וועסטו טרעפן בקרוב א גוטע שידוך, דו וועסט קענען זיין אפגעהיטן.


בנוגע טערעפי; ענדערש פאלג דעם רבי'ן מיט התבודדות, גיי יעדן טאג התבודדות. מאך זיך א צייט זיך אויסצורעדן צום אייבערשטן, אין אנהייב וועט דיר דאס זיין שווער, ווייל ווען מען זינדיגט אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה ווערט פארלאשן די אמונה, מען שפירט נישט דעם אייבערשטן און קען מען נישט רעדן צו אים, אבער אז מען ברעכט עס דורך, מען נייט זיך צו דעם - ווערט מיט די צייט אויפגעבויט די אמונה.


דארפסט זיך נישט קריגן מיט דיין מאמע; זאג איר אז דו וועסט גיין צו א טערעפיסט, אזוי וועט זי נישט האבן קיין צער פון דיר און אנשטאט גיין רעדן צו א בשר ודם, וואס נישט נאר ער קען דיר נישט העלפן, ער קען זיך אליינס נישט העלפן - איז ווי אזוי קען ער העלפן אנדערע? זאלסטו גיין רעדן צום אייבערשטן, שמועס מיט אים, דערצייל אים דיין לעבן, דערצייל אים דיינע ווייטאגן און בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, דורכדעם וועט ארויס גיין פון דיר אלע צער און עגמת נפש.


ווען מענטשן וואלטן געוואוסט וואס התבודדות איז, ווי געזונט דאס איז פאר'ן מענטש, ווי עס שטארקט דעם מענטש - וואלטן אלע אפגעלאזט די פותרי חלומות, יעדער וואלט זיך באשעפטיגט מיט דעם; דאס וועט זיין ווען משיח וועט קומען. משיח וועט אריין ברענגען אזא שטארקע אמונה אין יעדן איינעם; אנשטאט גיין בעטן טובות פון מענטשן, אנשטאט רעדן צו מענטשן - וועט זיך יעדער איינער באשעפטיגן נאר מיט אמונה, אזוי ווי עס שטייט (ישעיה יא, ט): "כִּי מָלְאָה הָאָרֶץ דֵּעָה אֶת ה', כַּמַּיִם לַיָּם מְכַסִּים", די גאנצע וועלט וועט זיין פארנומען נאר מיט רעדן צום אייבערשטן; דאס קען מען שוין יעצט זוכה זיין, דער רבי לערנט מיט אונז מיר זאלן נישט גיין צו קיינעם און נישט נאכלויפן קיינעם - נאר גיין צום אייבערשטן.


 דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#27 - וואס טוט מען ווען דעם שכנ'ס קינד פירט זיך נישט ערליך מיט מיר?
חינוך הילדים, קדושה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרוי וואס איז זיך מחיה מיט די שיעורים. איינע פון די קינדער פון אונזערע שכנים איז יעצט געווארן בר מצוה. די משפחה איז זייער א ערליכע גוטע משפחה, מיר האבן זייער א גוטע קשר מיט זיי. דער קינד איז זייער עקטיוו און נאכנישט עכט געוואקסן, ער פירט זיך נאך ווי א קלענערער קינד, און פון מאל צו מאל רירט ער מיך אן, דאס שטערט מיר זייער שטארק, ווייל איך ווייס אז דאס איז א גרויסע עבירה. וואס זאל איך טון?


א גרויסן יישר כח פאר אלעס.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת קרח, ב' תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


קינדער ווייסן גארנישט פון זיך אליין, קינדער דארף מען מחנך זיין. אז מען זאגט זיי, מען לערנט זיי אויס ווי אזוי זיך צו פירן - וועלן זיי זיין גוט און וואויל; ווי עס זעט אויס האט מען דעם קינד נישט געלערנט, זיינע עלטערן האבן אים נישט מחנך געווען אכטונג צו געבן פון פרעמדע פרויען און מיידלעך. זאלט איר אים זאגן איינמאל, צוויי מאל מיט א שמייכל: "יעצט ביסטו שוין א גרויס קינד, דארפסטו וויסן אז מען טאר נישט אנרירן א פרעמדע פרוי, נאר דיין מאמע מעגסטו אנרירן"; מען זאגט דאס איינמאל, צוויי מאל מיט א שמייכל; אז ער פארשטייט איז גוט און אז נישט זאגט מען דאס א דריטע מאל מיט אן ערנסטן פנים, אזוי וועט ער זען אז דאס איז נישט קיין קינדער שפיל, איר מיינט דאס ערנסט און דאס איז נישט קיין געלעכטער, וועט ער אכטונג געבן.


דאס וואלט איר אים שוין געדארפט לערנען יארן צוריק, פאר ער וואקסט אויף, נישט ווארטן ביז ער ווערט בר מצוה; יעצט איז שוין אביסל שפעט, ווי יונגער מען לערנט אויס קינדער ווי אזוי זיך צו פירן איז דאס גרינגער פאר יעדן, סיי פאר'ן קינד און סיי פאר יעדן איינעם.


עלטערן ווייסן נישט ווי שטארק חינוך איז; אז מען שטעלט אוועק קינדער אויף א גלייכע וועג יונגערהייט וואקסן זיי ערליך און געזונט, קליינע קינדער איז גרינגער צו בייגן און אויסגלייכן זיי זאלן וואקסן שיין גראד. קליינע קינדער דארף מען לערנען צניעות; אינגלעך שפילן מיט אינגלעך און מיידלעך שפילן מיט מיידלעך. מען לערנט זיי שמירת עינים, מען לערנט זיי איידלקייט - דעמאלט וואקסן זיי אויף ווי עס דארף צו זיין


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#26 - ווי אזוי קען מען זיך שטארקן מכבד צו זיין די ווייב?
שלום בית, קדושה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך הער אסאך פונעם ראש ישיבה שליט"א און איך ליין אין די בריוו, איבער די וויכטיגקייט פון שלום בית, צו מכבד זיין די ווייב און ארויפקוקן די ווייב, און איר מקרב זיין ווי מער. פון די אנדערע זייט בין איך אבער אויפגעוואקסן אנדערש, מ'האט אונז געלערנט אז ווי מער מ'האלט זיך ווייטער פון די ווייב איז מען מער הייליג און מער נענטער צום אייבערשטן.


איך האב געליינט אין א בריוו ווי דער ראש ישיבה שליט"א שרייבט אז די וועג ווי אזוי מ'לערנט מיט חתנים אז מ'דארף זיין אפגעשיידט פון די ווייב, קומט גאר פון קריסטליכע מקורות רחמנא ליצלן, וואס ביי זיי האט געהייסן אז ווי הייליגער מ'איז דארף מען זיין מער אפגעטיילט פון א ווייב.


מיין שאלה איז אבער ווי קען מען דאס איבערדרייען ביי זיך אין קאפ, ווייל אין די ספרים הקדושים פון פריערדיגע צדיקים וואס מ'לערנט אין די ישיבות, זעט מען נישט דארט איבער די חשיבות פון א פרוי, נאר פארקערט, מ'לערנט ווי עקלדיג ס'איז די תאוות, און ווי שטארק מ'דארף זיך מרחק זיין.


ווי אזוי קען מען טוישן דעם מח און אנהויבן מכבד זיין די ווייב, אין די צייט וואס איך בין אויפגעצויגן געווארן אנדערש?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אדער ברענגסטו נישט גוט ארויס דיין פראגע, אדער ביסטו זייער צעמישט.


וואס האט מכבד זיין די ווייב מיט תאוות? א פרוי איז תאוות? ברסלב האט אן אנדערע תורה? ברסלב וויל מען זאל נאכגיין תאוות? איך פארשטיי נישט וואס איז די סתירה פון מכבד זיין די פרוי און פאר'מיאוס'ן תאוות, תאוות דארף מען פאר'מיאוס'ן און די ווייב דארף מען מכבד זיין - וואס איז די סתירה?


דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן נא): ווי איז שייך בכלל תאוות? עסן דארף מען כדי מען זאל האבן כח צו דינען דעם אייבערשטן, שלאפן דארף מען צו קענען דאווענען און לערנען, חתונה האבן דארף מען צו קענען טון דעם רצון פונעם אייבערשטן מקיים זיין די מצוה פון פריה ורביה  - ווי איז שייך תאוות?!


מאך זיך שיעורים אין רבינ'ס ספרים וועט זיך דיר עפענען א נייע וועלט, דו וועסט אנהייבן לעבן מיט'ן אייבערשטן; דו וועסט עסן מיט'ן אייבערשטן, שלאפן מיט'ן אייבערשטן און דו וועסט אריין נעמען דעם אייבערשטן אין דיין שטוב; דאס לערנט דער רבי מיט אונז און דאס האט מוהרא"ש אונז אויסגעלערנט, מיר זאלן נישט מיינען אז צו זיין אן ערליכער איד דארף מען זיך אפשיידן פון די וועלט, אזוי ווי מענטשן מיינען אז צו זיין אן ערליכער איד דארף מען זיין א ספעציעלע סארט באשעפעניש וואס גייט איינגעבויבן און לעבט אנדערש וכו' וכו', אזוי ווי דער רבי האט געזאגט פאר די הייליגע צדיקים הרב הקדוש רבי אברהם קאליסקער זכותו יגן עלינו, רבי יעקב שמשון משפיטיווקע זי"ע, רבי זאב וואלף מטשערני-אוסטרהא זי"ע און נאך, ווען ער האט זיך געטראפן מיט זיי אין ארץ ישראל; זיי האבן דערציילט פאר'ן רבי'ן אז פאר זיי זענען געקומען קיין ארץ ישראל האבן זיי זיך נישט געקענט אויסמאלן אז ארץ ישראל איז א חלק פון די וועלט, זיי האבן געמיינט אז ארץ ישראל איז עפעס א וועלט אויבן אין הימל, ווייל אלע ספרים רעדן פון איר גרויסקייט און די תורה אליין פארציילט גאר פון איר הייליגקייט וכו'; ביז ווען זיי זענען ארויפגעקומען קיין ארץ ישראל האבן זיי געזען אז ארץ ישראל איז א פלאץ דא אויף די וועלט, עס איז נישט דא קיין שום חילוק אינעם חיצוניות צווישן ארץ ישראל און אנדערע לענדער, נאר דער פנימיות פון ארץ ישראל איז גאר הייליג און גאר הויך (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב, סימן קטז).


רבי נתן זכרונו לברכה זאגט, אז דער רבי האט דאס דערציילט ווייל זייער אסאך מענטשן זענען זיך טועה אין דעם ענין; מענטשן מיינען אז מען קען אנזען א חילוק צווישן א צדיק און סתם א מענטש און אזוי אויך אנדערע הייליגע זאכן - אויפ'ן פנים אדער אויפ'ן אויסקוק פון די זאך, מען מיינט אז דער צדיק זעט אויס פון אינדרויסן אנדערש פון סתם מענטשן, אבער באמת איז נישט אזוי, ווייל דער צדיק זעט אויס פון אינדרויסן גענוי ווי א צווייטן, עס איז נישט דא קיין שום חילוק - "וְאַף עַל פִּי כֵן הוּא עִנְיָן אַחַר לְגַמְרֵי", אזוי ווי דער רבי האט געזאגט: "עס קען זיך דאכטן אז דער ערליכער איד האט די זעלבע קישקעס ווי א צווייטן, אבער באמת איז ער אינגאנצן אנדערש"; אזוי אויך איז מיט ארץ ישראל, זי איז אינגאנצן אנדערש פון אלע אנדערע לענדער, עס איז דא א אנדערע הימל אין ארץ ישראל אזוי ווי עס ווערט געברענגט אין זוהר הקדוש (ויקהל, דף רט); מיר פשוט'ע מענטש קענען דאס נישט זען, אבער ווער עס גלייבט אין איר הייליגקייט קען זען א שטיקל חילוק צווישן ארץ ישראל און אנדערע לענדער (ליקוטי מוהר"ן, שם; שיחות הר"ן, סימן יד. עיין שם).


מען טאר נישט זאגן וואס דו זאגסט אז א ווייב איז תאוות און אז מען דארף זיך מרחק זיין פון א ווייב; לאמיר זען וואס חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (יבמות סג.) אז רבי חייא'ס ווייב פלעגט אים זייער אסאך מצער זיין; מיט דעם אלעם פארציילט די גמרא, אז ווען ער פלעגט זען א גוטע זאך וואס זיין ווייב האט ליב פלעגט ער דאס אהיים ברענגען פאר איר, האט רב געפרעגט רבי חייא: "רבי, איך פארשטיי נישט, פארוואס ברענגסטו איר אייביג אהיים גוטע זאכן, זי איז דאך דיר מצער?" האט אים רבי חייא געזאגט: "דַּיֵּינוּ שֶׁמְגַדְלוֹת בָּנֵינוּ, וּמַצִּילוֹת אוֹתָנוּ מִן הַחֵטְא", מיר איז גענוג אז זי ראטעוועט מיר פון עבירות און זי ציט אויף מיינע קינדער צו לערנען די הייליגע תורה; זעט מען ווי דער הייליגער רבי חייא וואס איז געווען אזוי גרויס אז דער מלאך המות האט נישט געקענט האבן א שליטה אויף אים, ווי אזוי ער האט געקוקט אויף זיין ווייב, אז זי ראטעוועט אים פון עבירות און זי העלפט אים אויפברענגן די קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#25 - קען איך האבן א תפלה זיך צו שטארקן איבערן יצר הרע?
קדושה, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א 21 יעריגע גרוש, איך וויל בעטן אויב דער ראש ישיבה קען מיר שרייבן א תפילה אין אידיש אדער אין לשון הקודש זיך ארויסצודרייען פון אלע נסיונות און שלעכטע תאוות. איך בין ליידער אזוי שטארק צוגעבינדן צום ביטערן בלוטיגן סמארטפאון קאמפיוטער וכדומה, איך האב די שטערקסטע פילטער אבער דאך טרעף איך וועגן צו דאס ערגסטע. איך האלט עס נישט אויס, וואס וויל דער יצר הרע פון מיר? איך וויל באמת אויפגעבן מיין פאון אינגאנצן אבער איך האב נישט די כוחות דערצו.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בהעלותך, י"ח סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


"רבונו של עולם העלף מיר איך זאל זיך קענען שטארקן אויף די ברענעדיגע נסיונות, איך זאל זיך קענען היטן מיינע אויגן נישט צו קוקן עבירות; נישט צו קוקן מאווי"ס און בילדער פון עבירות.


הייליגער באשעפער וואס זאל איך טון, איך האלט אין איין אראפפאלן אין קוקן עבירות; איך קען זיך נישט מתגבר זיין אויף די ברענעדיגע יצר הרע וואס ברענט און פלאקערט אין מיר. איך האלט אין איין קוקן עקלדיגע בילדער און עקלדיגע קליפס, עס ציט מיר צו קוקן די שמוץ אזוי ווי א מאגנעט וואס ציט אן אן אויפהער, און נאכדעם פאל איך אראפ אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, רחמנא לשיזבן.


רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל שוין איינמאל פאר אלעמאל אפלאזן מיינע שלעכטע מעשים, איך זאל שוין נישט צוריק גיין קוקן די עבירות; נאר דו - רבונו של עולם - קענסט מיר העלפן, איך אליין קען נישט; וויפיל איך פרוביר פאל איך אויף צוריק. יעדעס מאל ווען איך מאך אפ אז איך גיי שוין זיין גוט זע איך מיך נאכדעם צוריק אין מיינע אלטע שמוץ. ממש כְּכֶלֶב שָׁב אֶל קִיאוֹ, ווי א הונט וואס גייט צוריק צו זיין ברעכאכץ - אזוי איז מיט מיר, איך האלט אין איין זינדיגן, איך גיי אלץ צוריק צו די עקלדיגע זאכן און איך פאל אראפ אין פגם הברית.


אָנָּא ה', איך בעט דיר טאטע זיסער, הַט לִבֵּנוּ לְיִרְאָה אֶת שְּׁמֶךָ; איך וויל זיין אן ערליכער איד, נאר טון דיין ווילן; העלף מיר איך זאל נאר קוקן אויף גוטע זאכן, איך זאל נאר קוקן צי דיר, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ ה' צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.