שאלה אין קורצן ענין
#33 - נעמען א יונג קינד קיין אומאן, כאטש ער קען נישט זאגן תיקון הכללי?
אומאן, חינוך הילדים, תיקון הכללי, מלחמה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ראשית כל א גרויסן יישר כח פאר אלע גוטע חיזוק וואס איך באקום פון דעם ראש ישיבה שליט"א, ס'איז ממש א מחי'.


אזוי ווי עס הערשט יעצט די מלחמה אין אוקריינע, וויל איך וויסן אויב איך האב א געלעגנהייט צו נעמען מיין אינגל קיין אומאן, אויב ס'איז כדאי אים יעצט צו נעמען אהין פאר די זיבן יאר, אפילו ער איז נאך היבש יונגער און ער קען נאכנישט זאגן תיקון הכללי, איך ווייס דאך נישט וואס וועט זיין שפעטער, אויב עס וועט זיין שייך צו פארן, אדער זאל איך ענדערש ווארטן ביז ווען ער וועט שוין ווערן אביסל עלטער און יא קענען זאגן תיקון הכללי.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמות, י"ח טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


נעמען א קינד קיין אומאן צום רבינ'ס ציון פאר די זיבן יאר - האט נישט צוטון אויב דער קינד וועט זאגן די צען קאפיטלעך תהילים, דאס ברענגען די קינדער איידער די זיבן יאר - דאס אליינס איז זייער א גרויסע זאך. דער רבי האט צוגעזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקיז): "אֲנִי בָּטוּחַ בְּהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, שֶׁכָּל תִּינוֹק שֶׁיָּבוֹא לְפָנַי קוֹדֶם שֶׁיַּגִּיעַ לְבֶּן שֶׁבַע שָׁנִים, בְּוַדַּאי יִהְיֶה נָקִי מִן הַחֵטְא עַד יוֹם חֲתֻנָּתוֹ", איך זאג צו פאר יעדן קינד וואס וועט קומען צו מיר פאר די זיבן יאר - וועט גיין צו זיין חתונה מיט א ריינע העמד; דאס האט נישט מיט זאגן די תיקון הכללי.


וואויל איז דעם וואס ברענגט די קינדער איידער די זיבן יאר, וועט ער זוכה זיין צו די הבטחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#32 - איך ציטער איך וועל דורכפאלן, ווי אזוי קען איך גיין שלאפן?
אומאן, התחזקות, קדושה, ראש השנה, צדיקים, שמחה, פחדים, מחשבות, נעגל וואסער, קריאת שמע, נערווען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר'ן מיר ברענגען קיין אומאן אויף ראש השנה, עס איז געווען ברוך ה' זייער א שיינע ראש השנה.


איך האב א פראבלעם וואס מוטשעט מיר שוין א שטיק צייט. אין זכות פון די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א בין איך ברוך ה' ארויס פון שמוץ, איך האב זיך אפגעלאזט פון שלעכטע זאכן, פון פגם הברית רחמנא ליצלן, אבער איך פאל נאכאלץ דורך צומאל ביינאכט מיט מקרה לילה רחמנא ליצלן.


איך בעט אסאך דעם אייבערשטן עס זאל נישט געשען, איך היט זיך די אויגן וויפיל איך קען, און איך פרוביר צו היטן מיינע מחשבות און געדאנקען, אבער נאכאלץ פאל איך אראפ.


דאס ערגסטע איז אבער געווען ביי מיר ווען איך בין אראפגעפאלן אום ראש השנה ביינאכט, איך בין געווארן זייער צעשוידערט און דערשראקן פון דעם, איך בין גלייך געלאפן אין מקוה און געלאפן צום ציון און געזאגט די צען קאפיטלעך פון תיקון הכללי, אבער זייט דעמאלט האט מיר אנגעכאפט א שרעק צו גיין שלאפן, יעדע נאכט ציטער איך אז איך וועל אפשר אראפפאלן, און דאס מאכט מיר ממש צעדרייט.


דער ראש ישיבה שליט"א זאגט אלץ אז די עצה פאר "אה סי די" איז אז מען זאל נישט אוועקשטופן די מחשבה, נאר מיטפארן מיט דעם, למשל אז מען טראכט אז די טיר איז געבליבן אפן זאל מען מיטפארן מיט דעם און טראכטן אז ס'איז טאקע אפן און ס'איז נישט קיין פראבלעם, אבער ביי מיין פראבלעם קען איך נישט מיטגיין מיט די מחשבה, איך וויל דאך נישט אראפפאלן אין דעם.


אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר אויסגראדן מיין מח, און מיר געבן צו פארשטיין וואס איך האב צו טון.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת האזינו, ז' תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אשריך ואשרי חלקך אז דו האסט זוכה געווען צו זיין אין אומאן ביים הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה, דער רבי האט בפירוש געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תה): "איך קען ראש השנה פאררעכטן אפילו די וואס א גאנץ יאר קען איך זיי נישט פאררעכטן"; און אז דו האסט זיך גע'טובל'ט און געזאגט די תיקון הכללי ביים ציון - האסטו פארראכטן וואס דו האסט פוגם געווען, דו דארפסט זיך גארנישט זארגן.


דאס וואס דו ביסט אזוי צעבראכן פון וואס עס האט פאסירט מיט דיר אין אומאן, דו ביסט אראפגעפאלן אין מקרה לילה; עס איז כדאי דו זאלסט זען די ווערטער וואס דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיז): "מַה שֶּׁמְּבַלְבֵּל אֶת הָאָדָם, כְּשֶׁנִּכְנָס לִקְדֻשָּׁה גְבוֹהָה", דאס וואס גייט אריבער אויפ'ן מענטש ווען ער קומט צו א העכערע דרגא, "כְּגוֹן כְּשֶׁמִּתְקָרֵב לְצַדִּיק הָאֱמֶת וְכַיּוֹצֵא", ווען ער קומט צום אמת'ן צדיק, "אֲזַי דַּיְקָא יִקְרֶה לוֹ מִקְרֶה בִּלְתִּי טָהוֹר, חַס וְשָׁלוֹם", דעמאלט פאסירט מיט אים אז ער פאלט אראפ אין מקרה לילה חס ושלום. "צָרִיךְ לָדַעַת", וויסן זאלסטו, "כְּשֶׁהָאָדָם נִכְנָס לִקְדֻשָּׁה", ווען דער מענטש קומט אריין שטערקער אין די קדושה, "מִתְגַּבֵּר עָלָיו הַיֵּצֶר הָרָע בְּיוֹתֵר", דעמאלט פארלייגט זיך דער יצר הרע אויף אים אסאך שטערקער, "כִּי כָל מַה שֶּׁנִּכְנָס בִּקְדֻשָּׁה יוֹתֵר", ווייל ווי מער מען ווערט הייליגער, "יֵשׁ לוֹ בְכָל פַּעַם יֵצֶר הָרָע חָדָשׁ גָּדוֹל מִבַּתְּחִלָּה", אלץ קומט דער יצר הרע שטערקער.


"וּבֶאֱמֶת הַבִּלְבּוּל הַזֶּה שְׁטוּת", נישטא וואס צו צעבראכן ווערן פון דעם, ווייל ממה נפשך, "אִם יִקְרֶה לוֹ מֵחֲמַת הִרְהוּר, מִי חַיָּב בָּזֶה", אויב האט דאס פאסירט פון טראכטן שלעכטע מחשבות - איז דאך נישטא וועם צו באשולדיגן, אז מען טראכט שלעכט פאלט מען אראפ, "וְאֵין לוֹ לְהִתְרַעֵם כְּלָל", קענסטו נישט האבן קיין טענות אויף קיינעם, "מֵאַחַר שֶׁהוּא בְּעַצְמוֹ גָּרַם לוֹ", ווייל דו האסט דאס אליינס גורם געווען. "וְאִם אֵינוֹ מֵחֲמַת הִרְהוּר, אֲזַי בְּוַדַּאי אֵינוֹ סִימָן רַע כְּלָל", האט דאס פאסירט אן טראכטן שלעכטס? איז דאס נישט קיין שלעכטע זאך, "כִּי אִם הָיָה עִנְיָן רַע, לֹא הָיוּ רַבּוֹתֵינוּ זִכְרוֹנָם לִבְרָכָה נוֹתְנִין אוֹתוֹ לְסִימָן יָפֶה לְחוֹלֶה", אויב וואלט דאס געווען א שלעכטע זאך - וואלטן די הייליגע חכמים נישט געגעבן דער זאך פאר א גוטע סימן פאר א חולה. אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (ברכות נז:) קרי איז א סימן יפה פאר א חולה.


"וּבֶאֱמֶת", נאר וואס דען? "אַדְּרַבָּא, מֵחֲמַת שֶׁנִּתְקָרֵב לִקְדֻשָּׁה גָבוֹהַ מְאֹד, מֵחֲמַת זֶה נִזְדַּמֵּן לוֹ", דיקא ווייל מען איז אנגעקומען צו אזא הייליגע פלאץ, מען איז אריין אין די קדושה - האט דאס פאסירט. ווייל די הייליגע חכמים זאגן "כִּי (תענית ח.): 'כָל הַמַּצְדִּיק אֶת עַצְמוֹ מִלְּמַטָּה, מַצְדִּיקִין עָלָיו הַדִּין מִלְּמַעְלָה'", ווען מען הייליגט זיך פון אונטן, קומען די מקטריגים און זוכן ווי זיי קענען אראפווארפן דעם מענטש, "שֶׁנֶּאֱמַר", אזוי ווי עס שטייט (תהלים צ, יא): "וּכְיִרְאָתְךָ עֶבְרָתֶךָ", איז דאך נישטא אויף וואס צו זיין צעבראכן; פארקערט, ווייל דו ביסט אנגעקומען צום הייליגן רבי'ן - דעריבער קומט דער שטן און רייצט זיך מיט דיר און וויל דיך צעברעכן.


איך בעט דיר זייער, צעברעך זיך נישט און מאך נישט קיין נערווען וכו'. דו היט זיך פון קוקן עבירות און זיי ממשיך מיט דינען דעם אייבערשטן, אבער מאך זיך נישט קראנק, ווער נישט קיין נערווען קראנקער מענטש. נישט דאס איז רצון השם - מורא האבן צו גיין שלאפן, אויב מען וועט אראפפאלן. מען דארף מורא האבן פונעם אייבערשטן, מען דארף מורא האבן פון טון עבירות, אבער מורא האבן פון גיין שלאפן - דאס איז שוין א נערווען זאך, דאס אליינס קען אראפווארפן דעם מענטש.


דריי אויס דיין קאפ אויף טראכטן גוטס; אנשטאט טראכטן: 'אפשר גיי איך אראפפאלן?' טראכט: 'איך האב פיאות, איך האב א בארד, איך האב ציצית, איך טו אן תפילין'; דאס איז נישט זאכן פון 'אפשר', דאס איז 'זיכערע' זאכן! 'איך היט שבת, איך עס כשר'ס'. און ווען דער שטן שלעפט דיך אריין צוריק אין לאך 'אפשר גיי איך אראפפאלן?' זאלסטו זאגן: 'איך בין א איד! איך גלייב אינעם אייבערשטן, איך דאווען, איך לערן, איך בין גע'מל'עט, איך בין אנגעפילט מיט מצוות כרמון'.


ליין קריאת שמע און גרייט זיך אן נעגל וואסער, נעם אין בעט א ספר - אגדות חז"ל אדער מעשיות פון צדיקים; דאס וועט דיך היטן.


א גמר חתימה טובה.

#31 - זאל איך פארן אויף ראש השנה קיין אומאן, א חודש פאר מיין חתונה?
אומאן, שלום בית, כיבוד אב ואם, סיפורי צדיקים, שווער און שוויגער, ראש השנה, וויכוחים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב חתונה אי"ה אין צוויי חדשים ארום, וואס איז די בעסטע הכנה צום דעם גרויסן טאג אין מיין לעבן?


אויך האב איך געוואלט פרעגן אויב איך זאל פארן דאס יאר צום הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה, אויב עס איז כדאי זיך צו פארפלאנטערן מיט מיין טאטע א חודש פאר די חתונה?


מיין כלה ווייסט נישט אז איך בין אין היכל הקודש, ווי אזוי זאל איך איר דאס דערציילן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת כי תצא, י"ג אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד החתן ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די גרעסטע זאך וואס דו קענסט טון, מאכן א הכנה פאר דיין חתונה - איז פארן צום הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה.


דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תו): "שֶׁיְּכוֹלִין אָז אֲנָשִׁים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים", מען קען דעמאלט באקומען א תיקון, "מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה לֹא הָיָה בְּאֶפְשָׁר שֶׁיִּהְיֶה לָהֶם תִּקּוּן בְּשׁוּם אֹפֶן", אפילו אינמיטן די יאר וואלט מען נישט געקענט באקומען א תיקון, "אַף עַל פִּי כֵן בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה יְכוֹלִין אֲפִילּוּ הֵם לְקַבֵּל תִּקּוּן", דאך ראש השנה קען איך זיי אלע פאררעכטן. "אַף עַל פִּי שֶׁבְּכָל הַשָּׁנָה אֲפִילּוּ הוּא בְּעַצְמוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה לֹא הָיָה יָכוֹל לְתַקְּנָם", אפילו דער הייליגער רבי קען זיי נישט מתקן זיין א גאנץ יאר, "אֲבָל בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה גַּם הֵם יְכוֹלִים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים", אבער ראש השנה קען ער זיי אלע פאררעכטן, "כִּי אָמַר שֶׁהוּא עוֹשֶׂה בְּראשׁ הַשָּׁנָה עִנְיָנִים וְתִקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה גַּם הוּא אֵינוֹ יָכוֹל לַעֲשׂוֹת".


קריג זיך נישט מיט דיין טאטע, מיט א טאטע טאר מען נישט טענה'ען; אז ער שרייט אויף דיר זאלסט נישט פארן - זאלסטו חס ושלום נישט ענטפערן, מען טאר נישט גיין אין ויכוחים מיט עלטערן; דו פאר צום רבי'ן און דער רבי וועט דיך מתקן זיין.


דיין כלה וועט זיך פרייען אז זי באקומט א חתן וואס האט א געפיל צו פארן צו צדיקים אויף ראש השנה, בפרט ראש השנה פאר די חתונה; אלע חתנים פארן אויף מקומות הקדושים, זי וועט עס אנקוקן גוט.


ווייסט אודאי וואס דער הייליגער רבי האט אמאל געזאגט פאר א חתן, דאס וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (כתובות יז.): "כֵּיצַד מְרַקְּדִין לִפְנֵי הַכַּלָּה", דער רבי האט אים דאס מסביר געווען: "כֵּיצַד 'מְרַקְּדִין וּמְדַלְּגִין' עַל מַה שֶּׁהָיָה לִפְנֵי הַכַּלָּה, הַיְנוּ לִפְנֵי הַחֲתֻנָּה", מרקדים איז טייטש טאנצן און שפרינגען; מען דארף איבערשפרינגען וואס איז געווען פאר די חתונה; א חתן דארף פארגעסן זיין גאנצע עבר און אנהויבן פונדאסניי (חיי מוהר"ן, סימן תקפו).


נאך די חתונה דארף מען זיין זייער קלוג צו קענען האלטן ליבשאפט צווישן די ווייב און די עלטערן. מוהרא"ש זכרונו לברכה דערציילט, ביים הייליגן צדיק רבי מרדכי'לע פון נאדבורנא זכותו יגן עלינו, ווען זיין מאמע פלעגט אריינקומען צו אים אין צימער רעדן צו אים שלעכטס אויף זיין ווייב, האט דער הייליגער רבי מרדכי'לע זכותו יגן עלינו איר אויסגעהערט מיט דרך ארץ און כבוד. נאכן ענדיגן רעדן, ווען זי איז ארויסגעגאנגען, האט ער גענומען זיין קאפל, דאס אויסגעשאקלט און זיך צוריק געזעצט לערנען. שפעטער קומט אריין די רעביצין און הויבט אן שרייען: "דיין מאמע איז דא געווען, וואס האט זי געוואלט? דיין מאמע איז א שלעכטע, א ביטערע, איך בין אסאך בעסער פון דיין מאמע", זי האט געשריגן און געשריגן; ווידער האט איר דער הייליגער רבי מרדכי'לע אויסגעהערט און געשאקלט מיט'ן קאפ, און ווען זי איז ארויס פון צימער האט ער גענומען זיין קאפל, דאס אויסגעשאקלט און זיך צוריק געזעצט לערנען.


מוהרא"ש האט אונז דערציילט די מעשה אונז צו לערנען נישט צו זיין נאריש און איבערזאגן שלעכטס וואס איינער זאגט אויפ'ן צווייטן, נאר יעדן איינעם מכבד זיין און יענעם געבן די געפיל אז מען איז גערעכט, און שלום על ישראל.


קום קיין אומאן; נישטא נאך אזא רבי, א רחמנות'דיגער רבי וואס לאזט זיך אראפ צו אונז אזוי ווי א רחמנות'דיגע מאמע וואס נעמט איר פארשמירטע קינד, וואשט עס אפ און רייניגט עס מיט אזא רחמנות; דאס טוט דער רבי מיט אונז, ער וואשט אונז אפ פון אלע פגמים און ער איז אונז מתקן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#30 - מעג מען נוצן מעשר געלט פאר אומאן ראש השנה?
אומאן, ראש השנה, מעשר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מעג איך נוצן מעשר געלט צו קומען קיין אומאן אויף ראש השנה?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

 בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תה): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי הוּא חִדּוּשׁ גָּדוֹל, וְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יוֹדֵעַ שֶׁאֵין הַדָּבָר הַזֶּה בִּירֻשָּׁה מֵאֲבוֹתַי, רַק הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ נָתַן לִי זֹאת בְּמַתָּנָה שֶׁאֲנִי יוֹדֵעַ מַהוּ רֹאשׁ הַשָּׁנָה. לֹא מִבָּעֲיָא אַתֶּם כֻּלְּכֶם בְּוַדַּאי תְּלוּיִין בָּראשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי, אֶלָּא אֲפִילּוּ כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ תָּלוּי בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי", די גאנצע וועלט איז אנגעהאנגען אין מיין ראש השנה, און דער אייבערשטער האט מיר דאס געגעבן פאר א מתנה; נישט נאר איר - מיינע תלמידים זענט תלוי אין מיין ראש השנה, נאר די גאנצע וועלט שטייט אויף מיין ראש השנה.


קענסט נוצן מעשר געלט, קענסט גיין נאך געלט, וואס דו קענסט נאר טון זאלסטו טון - אבי קומען צום רבי'ן אויף ראש השנה. דער רבי זאגט (שם, סימן תג): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל", מיין גאנצע זאך איז ראש השנה, "וְהָיָה פֶּלֶא אֶצְלִי, מֵאַחַר שֶׁהַמְּקֹרָבִים שֶׁלִּי מַאֲמִינִים לִי, וְלָמָּה לֹא יִזָּהֲרוּ כָּל הָאֲנָשִׁים הַמְקֹרָבִים אֵלַי, שֶׁיִּהְיוּ כֻּלָּם עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה אִישׁ לֹא יֵעָדֵר, כִּי כָּל עִנְיָן שֶׁלִּי הוּא רַק רֹאשׁ הַשָּׁנָה", עס איז מיר א וואונדער פארוואס מיינע מענטשן וואס גלייבן אין מיר זאלן נישט רעדן צו אלעמען אז מען זאל קומען צו מיר אויף ראש השנה, "וְהִזְהִיר לַעֲשׂוֹת כְּרוּז, שֶׁכָּל מִי שֶׁסָּר אֶל מִשְׁמַעְתּוֹ וּמְקֹרָב אֵלָיו יִהְיֶה עַל ראשׁ הַשָּׁנָה אֶצְלוֹ לא יֶחְסַר אִישׁ, וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת עַל ראשׁ הַשָּׁנָה רָאוּי לוֹ לִשְׂמחַ מְאֹד מְאֹד", דער רבי האט געהייסן מען זאל מאכן א כרוז, אז אלע זאלן קומען צו זיין ראש השנה. נאך האט דער רבי געזאגט: "ווער עס קומט צו מיר אויף ראש השנה דארף זיין פרייליך א גאנץ יאר".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#29 - ווי אזוי קען איך מאכן אז מיין ווייב זאל מיך לאזן פארן קיין אומאן?
אומאן, שלום בית, תפילות אויף אידיש, מחלוקת, ראש השנה, ליצנות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר די עצות און חיזוק בנוגע אומאן. איך האב גערעדט צו מיין ווייב וועגן אומאן, אז איך וויל פארן צום רבי'ן אויף ראש השנה, קודם האט זי מיר געזאגט אז דאס יאר קען מען דאך נישט פארן עס איז א סכנה, האב איך איר געזאגט אז עס איז נישט קיין סכנה, זאגט זי מיר זייער שטרענג, "ווי לאנג דו ביסט חתונה געהאט מיט מיר, פארסטו נישט קיין אומאן!!!" און זי פרעגט מיר, "דו גייסט יעצט בלאזן אויף מיר?" זאג איך איר: "ניין! איך בין נישט ברוגז אויף דיר, נאר איך וועל זיין זייער פרייליך צו פארן קיין אומאן אויף ראש השנה, און נאכדעם האט זי פארדרייט דעם שמועס.


וואס טו איך יעצט? זי רעדט ווי א בעל הבית אויף מיר, און דאס שטערט מיר זייער שטארק, איך וויל אזוי שטארק פארן קיין אומאן אויף ראש השנה, איך פרוביר אזוי שטארק צו פאלגן דעם ראש ישיבה בנוגע שלום בית ווייל מוהרא"ש זאגט אויב מען האט נישט קיין שלום בית נוצט די ווייב אויס אומאן אלס סטראשע נישט צו לאזן פארן קיין אומאן, וואס טו איך, איך וויל אבער יא קומען צום רבינ'ס ראש השנה?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שופטים, ג' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בין זיכער אז אויב דו וועסט רעדן צו איר שיין און ווייך - וועסטו געווינען איר הארץ און זי וועט דיך לאזן גיין קיין אומאן. שלמה המלך זאגט (משלי טו, א): "מַעֲנֶה רַךְ, יָשִׁיב חֵמָה", רעדן ווייך נעמט אוועק יענעמ'ס צארן; דורך רעדן ווייך און שיין קען מען איבערדרייען דעם הארטסטן מענטש.


דיין ווייב שעמט זיך פון אירע חבר'טעס און פון אירע עלטערן, דעריבער שרייט זי אויף דיר, דאס איז אלעס פון די מחלוקות אויפ'ן רבי'ן. אזוי ווי דער הייליגער רבי נתן האט געזאגט: "איך בין אמאל אריינגעקומען צום רבי'ן אין צימער און געטראפן דעם רבי'ן וויינען, איך האב זיך זייער דערשראקן, איך פרעג דעם רבי'ן 'פארוואס וויינט דער רבי?' זאגט מיר דער רבי, 'אזוינס צו זאגן אויף מיר, אז איך בין פון יענעם כת רחמנא לצלן?!' רבי נתן האט נישט געקענט צוקוקן ווי דער רבי וויינט, איז ער אוועקגעגאנגען.


רבי נתן דערציילט, דעמאלט האט ער נישט פארשטאנען פארוואס דער רבי וויינט, וואס גייט אן דעם רבי'ן וואס יענער זאגט? אבער שפעטער ווען דער רבי איז אוועק פון די וועלט און ער האט געוואלט אריינברענגען דעם הייליגן רבינ'ס עצות אין די וועלט און עס האט זיך אנגעפאנגען א שרעקליכע התנגדות, מען האט גע'רודפ'ט רבי נתן מיט שרעקליכע רדיפות, האט רבי נתן געזאגט: "יעצט פארשטיי איך שוין פארוואס דער רבי האט אזוי געוויינט, נישט ווייל יענער האט גערעדט אויף אים, נאר דער רבי האט געוויינט ווייל ער האט געזען אז דורך די מחלוקות און דורך די לשון הרע וואס מען רעדט אויף אים - וועלן מענטשן נישט מקורב ווערן צו אים און עס וועט זיין זייער שווער אריין צו ברענגען אין מענטשן די ליכטיגע עצות".


דאס אז דיין ווייב שרייט אויף דיר אז דו קענסט נישט פארן קיין אומאן דאס איז פון די מחלוקות, פון לשון הרע - וואס ציט זיך שוין איבער צוויי הונדערט יאר און דאס האלט אפ די גאולה. דער רבי האט די כח צוריק צו ברענגען די גאנצע וועלט צום אייבערשטן, אלע זאלן תשובה טון, נאר די מחלוקות און הוצאת שם רע פארשטעלט אלסדינג.


איך בעט דיר זייער, ווער נישט בכעס אויף דיין ווייב; זיי איר דן לכף זכות, זי שעמט זיך פון איר משפחה, פון איר טאטע מאמע און געשוויסטער, דאס מאכט זי זאל שרייען אויף דיר, אבער אז דו וועסט רעדן שיין צו איר - וועסטו איר איבערדרייען.


דו רעד צו איר שיין און ווייך; זאג איר: "איך וועל זיך אזוי פרייען אז דו וועסט רעדן שיין צו מיר, מיין טייערע ווייב, אז דו וועסט מיר זאגן אז עס איז דיר שווער אז איך פאר אוועק אויף ראש השנה - וועט מיר דאס נישט אזוי באדערן, נאר דאס וואס דו זאגסט מיר אזוי שארף 'ווי לאנג איך לעב פארסטו נישט קיין אומאן!' דו רעדסט צו מיר אזוי שארף, דאס טוט מיר זייער וויי"; זאג איר: "לאמיר זיך דורכשמועסן אינאיינעם, לאמיר זיין איינשטימיג, איך האב צו דיר חתונה געהאט, איך וויל נאר טון גוטס, איך וויל פארן קיין אומאן - נישט דיר איבער צו לאזן, איך וויל פארן צום צדיק וואס געבט מיר לעבן, איך וויל פארן קיין אומאן ווייל דער רבי שטארקט מיר מיין אמונה, ער בלאזט אריין אין מיר א חיות אין עבודת השם, און אז דער רבי זאגט מען זאל קומען קיין אומאן אויף ראש השנה וויל איך אזוי שטארק גיין; מיין טייערע ווייב, פארוואס ווילסטו נישט רעדן צו מיר? איך בין דאך אזוי גוט צו דיר, איך העלף דיר א גאנץ יאר, איך בין גרייט פאר דיר א גאנץ יאר, איך רעד צו דיר שיין, איך טשעפע דיך נישט, פארוואס זאלסטו מיך אזוי טשעפען? פארוואס ווילסטו נישט רעדן מיט מיר פון א זאך וואס איז ביי מיר אזוי חשוב?!"


דו בעט דעם אייבערשטן טאג נאך טאג, וואך נאך וואך: "רבונו של עולם העלף מיר איך זאל אנקומען צום הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה, איך וויל זוכה זיין דער רבי זאל מיך מתקן זיין, הייליגער באשעפער, פארוואס איז דא אזא מחלוקות אויפ'ן רבי'ן?! פארוואס איז דער רבי אזוי פארשעמט?! פארוואס קען מען פארן איבעראל, מען קען גיין איבעראל - אויסער קיין אומאן?! העלף מיר אז מיין ווייב זאל אויך מקורב ווערן, איך זאל קענען גיין צום רבי'ן מיט מיינע קינדער און מיינע דורות"; מיט תפילה וועסטו אלעס איבערדרייען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.


 

#28 - מעגן פרויען זיין אין אומאן אויף ראש השנה?
אומאן, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, ראש השנה, שנה ראשונה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע שיעורים און חיזוק, בפרט די שיעורים און בריוו אויף שערן די האר נאך די חתונה, ס'איז מיר זייער מחזק.


געלויבט דער אייבערשטער אז איך האב חתונה געהאט פארגאנגענע וואך, און מיר ווייסן נישט וואס צו טון וועגן אומאן ראש השנה.


מיר האבן געטראכט אויב מיין מאן זאל אליין פארן, אדער זאלן מיר פארן צוזאמען אביסל פריער און איך זאל צוריק קומען פאר ראש השנה, אדער אפשר זאל איך אויך בלייבן אויף ראש השנה אין אומאן?


איך האב געוואלט פרעגן די ראש ישיבה וואס מיר זאלן טון און אויב עס איז בכלל אויסגעהאלטן אז פרויען זאלן זיין ראש השנה אין אומאן? אויב בלייב איך נישט דארט, מיינט עס צו בלייבן ווייניגסטנס פאר א וואך אליין, ווייל די וועגן נעמט זייער לאנג דאס יאר.


מיר זענען זייער צומישט, מיר קענען נישט מחליט זיין וואס צו טון. מיר וועלן זיך זייער פרייען אויב דער ראש ישיבה וועט אונז זאגן וואס צו טון.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ענדערש זאלט איר בלייבן אין שטוב אדער גיין צו אייערע עלטערן; די זאך פון פארן ראש השנה צום רבי'ן איז פאר מענער - נישט פאר פרויען, אויך איז דאס נישט פראקטיש.


וואויל איז פאר די פרויען וואס שיקן זייערע מענער קיין אומאן.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.


 

#27 - שיקן א קינד קיין אומאן, אפילו ער וועט פארפעלן פון חדר?
אומאן, חינוך הילדים, ראש השנה, לימוד התורה, צדיקים, חדר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט וויל איך דאנקען דעם ראש ישיבה שליט"א פאר אלע חיזוק און אידישקייט וואס איר ברענגט אריין צו אונז אהיים.


איך האב געוואלט פרעגן אויב ס'האט פשט איך זאל שיקן מיין 10 יעריג אינגל מיט מיין מאן קיין אומאן דאס יאר. מיין מאן האט נעכטן באשטעלט טיקעטס קיין אומאן, און דאס יאר דארף מען פארן אביסל לענגער ווי יעדעס יאר, און עס וועט אויסקומען אז לכבוד דעם וועט ער פארפאסן 7 טעג פון חדר.


אונזער אינגל ווייסט אז מיר שטייען זייער שטארק אויף דעם ער זאל נישט פארפאסן קיין איין טאג אין חדר, אפילו ווען מיר האבן א נאנט משפחה חתונה וואס ענדיגט זיך שפעט, וועט ער אויך זיין אין חדר אין צייט, און יעצט האלט מען אין אנהויב פון די נייע לערן יאר, און שוין וועט ער פארפאסן 7 טעג פון חדר.


וואס איז די ריכטיגע זאך צו טון? זאל איך אים לאזן גיין קיין אומאן, אדער זאל ער בלייבן דא און גיין געהעריג אין חדר, און אום ראש השנה וועל איך האבן איינעם וואס וועט אים נעמען אין שול צו דאווענען.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ראה, כ"ד מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אוודאי זאלט איר מיט שיקן אייער זון נרו יאיר מיט אייער מאן נרו יאיר קיין אומאן צו זיין ביים רבינ'ס ראש השנה - אפילו ער וועט דארפן מבטל זיין פון לערנען.


דער הייליגער רבי זאגט קלאר מען זאל אזוי טון. "טוֹב לְבַלּוֹת זְמַן רַב", עס איז גוט צו פארברענגען אסאך צייט, "בִּשְׁבִיל שָׁעָה אַחַת, שֶׁיִּתְקָרֵב לַצַּדִּיק", פאר איין שעה זיין ביים צדיק (ספר המדות אות צדיק, סימן נה); בפרט צו קענען זוכה זיין צו זיין ביים רבי'ן ראש השנה - איז קיין שום פראגע נישט; אוודאי זאלט איר אים שיקן.


ביים רבי'ן וועט ער באקומען א געפיל צו די הייליגע תורה, ביים רבי'ן וועט ער באקומען א געפיל צו דינען דעם הייליגן בורא. פארן צום צדיק איז נישט קיין ביטול תורה, עס איז קיום התורה, בבחינת (מנחות צט:): "פעמים שביטולה של תורה זהו קיומה".


אויך וועט ער זוכה זיין צו פארשטיין דאס לערנען און צו תורה לשמה. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המדות אות לימוד, סימן סא): "מִי שֶׁאֵין לוֹ הֲבָנָה בְּלִמּוּדוֹ", ווער עס פארשטייט נישט דאס לערנען, "יִשְׁבֹּת אֵצֶל צַדִּיק", זאל פארן צום צדיק, זיין ביי אים פאר שבת; "גַּם עַל יְדֵי זֶה יִזְכֶּה", אויך וועט ער זוכה זיין, "לִלְמֹד תּוֹרָה לִשְׁמָהּ", צו לערנען תורה פאר'ן באשעפער.

#26 - ווי אזוי קען איך אנקומען קיין אומאן אויף דאס יאר ראש השנה?
אומאן, ראש השנה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין זייער נערוועז וואס וועט זיין מיט'ן פארן קיין אומאן היי יאר. יעדן טאג הערט מען אנדערע זאכן פון א טאג פריער, איין מינוט זאגט די נייעס אז מען וועט יא פארן, נאכדעם אז נישט.


איך קען נישט טראכטן פון נישט זיין ביים רבי'ן ראש השנה, איך בין אריבער א שווערע יאר, סיי ברוחניות און סיי בגשמיות, איך קוק אזוי שטארק ארויס צו זיין ביים רבי'ן אין אומאן.


דער ראש ישיבה האט עפעס אן עצה אדער א סגולה צו קענען זיין אין אומאן דאס יאר?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ראה, כ"ו מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מוהרא"ש זאגט א סגולה בדוק ומנוסה צו זיין ביים רבי'ן ראש השנה אין אומאן; לערנען די תורה וואס רעדט פון פארן צו צדיקים אויף ראש השנה, אין ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ריא, און זאגן די תפילה פון ליקוטי תפילות סימן עו - יעדן טאג; דאס איז א סגולה בדוק ומנוסה צו זיין ביים רבי'ן אין אומאן ראש השנה.


דעריבער, אז דו ווילסט זוכה זיין צו זיין אין אומאן ראש השנה, זוכה זיין צו טהרת המחשבה און צו ממתיק זיין אלע דינים - זאלסטו פון היינט לערנען די תורה הנ"ל, און זאגן די תפילה הנ"ל, עס איז א קורצע תורה און א נישט לאנגע תפילה; וועסטו בוודאי זוכה זיין צו זיין ביים רבי'ן ראש השנה.


א כתיבה וחתימה טובה.


...


דא האסטו די תורה:


מַה שֶּׁהָעוֹלָם נוֹסְעִין עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה לְצַדִּיקִים, כִּי עִקַּר הַמְתָּקַת הַדִּינִין אֵינוֹ אֶלָּא עַל יְדֵי קְדֻשַּׁת וְטָהֳרַת הַמַּחֲשָׁבוֹת, כִּי שָׁם שָׁרְשָׁם. (כְּמוֹ שֶׁכָּתוּב) (כַּמּוּבָא בַּזֹּהַר): כֹּלָּא בְּמַחֲשָׁבָה אִתְבְּרִרוּ. וְאִי אֶפְשָׁר לָבוֹא לְמֹחִין זַכִּים אֶלָּא עַל יְדֵי הִתְקַשְּׁרוּת לְצַדִּיקִים, (כַּמּוּבָא) (כְּמוֹ שֶׁכָּתוּב) בַּזֹּהַר: "וַיִּקַּח משֶׁה אֶת עַצְמוֹת יוֹסֵף", 'משֶׁה הוּא בְּחִינַת מֹחִין, וְיוֹסֵף הוּא בְּחִינַת צַדִּיק', הַיְנוּ שֶׁאֵין שְׁלֵמוּת לְמֹחִין אֶלָּא עַל יְדֵי הִתְקַשְּׁרוּת לְצַדִּיקִים. וְרֹאשׁ הַשָּׁנָה הוּא מְקוֹר הַדִּינִים שֶׁל כָּל הַשָּׁנָה, וְצָרִיךְ לְטַהֵר אֶת מַחֲשַׁבְתּוֹ כְּדֵי לְהַמְתִּיקָם, וּבִשְׁבִיל זֶה נוֹסְעִין לְצַדִּיקִים כְּדֵי לִזְכּוֹת לִקְדֻשַּׁת הַמַּחֲשָׁבָה.


און די תפילה:


יְהִירָצוֹן מִלְּפָנֶיךָ ה' אֱלֹקֵינוּ וֵאלֹקֵי אֲבוֹתֵינוּ, שֶׁתְּזַכֵּנִי בְּרַחֲמֶיךָ הָרַבִּים לֵילֵךְ וְלִנְסֹעַ לְצַדִּיקִים אֲמִתִּיִּים עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, וְלִהְיוֹת מְקֻשָּׁר תָּמִיד לְצַדִּיקִים אֲמִתִּיִּים, וְעַל־יְדֵי־זֶה אֶזְכֶּה לְקַדֵּשׁ אֶת דַּעְתִּי וּמַחֲשַׁבְתִּי בִּקְדֻשָּׁה גְדוֹלָה. וְתַחְמֹל עָלַי בְּחֶמְלָתְךָ הַגְּדוֹלָה, וְתִהְיֶה בְעֶזְרִי וְתַצִּילֵנִי מִכָּל מִינֵי מַחֲשָׁבוֹת זָרוֹת וּמִכָּל מִינֵי פְגַם הַדַּעַת שֶׁבָּעוֹלָם, וּתְחָנֵּנִי מֵאִתְּךָ חָכְמָה דֵּעָה בִּינָה וְהַשְׂכֵּל, וּתְזַכֵּנִי מְהֵרָה לִקְדֻשַּׁת הַמַּחֲשָׁבָה בִּשְׁלֵמוּת בֶּאֱמֶת. וּבְרַחֲמֶיךָ הָרַבִּים תַּמְתִּיק וּתְבַטֵּל כָּל הַדִּינִים מֵעָלֵינוּ וּמֵעַל כָּל עַמְּךָ בֵּית־יִשְׂרָאֵל מֵעַתָּה וְעַד עוֹלָם. וְנִזְכֶּה לְקַבֵּל קְדֻשַּׁת רֹאשׁ הַשָּׁנָה עַל־יְדֵי הַצַּדִּיקִים אֲמִתִּיִּים, וּלְתַקֵּן כָּל הַתִּקּוּנִים שֶׁצְּרִיכִין לְתַקֵּן בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁהוּא מְקוֹר הַדִּינִים שֶׁל כָּל הַשָּׁנָה. וְתִהְיֶה מַחֲשַׁבְתֵּנוּ קְדוֹשָׁה וּטְהוֹרָה תָמִיד, וּבִפְרָט בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה הַקָּדוֹשׁ.


אָנָּא רַחוּם, בְּרַחֲמֶיךָ הָרַבִּים תְּרַחֵם עָלֵינוּ וּתְזַכֵּנוּ וּתְחָנֵּנוּ אָז לִקְדֻשַּׁת הַמַּחֲשָׁבָה בְּיוֹתֵר, וְתִשְׁמְרֵנוּ וְתַצִּילֵנוּ שֶׁלֹּא יַעֲלֶה אָז עַל מַחֲשַׁבְתֵּנוּ שׁוּם מַחֲשָׁבָה זָרָה וְחִיצוֹנָה כְּלָל, רַק בְּשִׁמְךָ נָגִיל כָּל הַיּוֹם בְּאֵימָה וּבְיִרְאָה בִּקְדֻשָּׁה וּבְטָהֳרָה גְדוֹלָה, בְּמַחֲשָׁבוֹת קְדוֹשׁוֹת וְזַכּוֹת וְצַחוֹת בְּתַכְלִית הַזַּכּוּת וְהַבְּהִירוּת, עַד שֶׁנִּזְכֶּה בְּכֹחַ הִתְקַשְּׁרוּת הַצַּדִּיקִים הָאֲמִתִּיִּים לְתַקֵּן וּלְבָרֵר כָּל הַבֵּרוּרִים בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה, לְבָרֵר כָּל נִיצוֹצוֹת הַקְּדֻשָּׁה מֵעִמְקֵי הַקְּלִפּוֹת, וּלְהַמְתִּיק וּלְבַטֵּל כָל הַדִּינִים שֶׁבָּעוֹלָם מֵעָלֵינוּ וּמֵעַל כָּל עַמְּךָ בֵּית־יִשְׂרָאֵל, וְיֻמְשַׁךְ עָלֵינוּ אַךְ טוֹב וָחֶסֶד וִישׁוּעָה וְרַחֲמִים גְּדוֹלִים "מֵרֵאשִׁית הַשָּׁנָה וְעַד אַחֲרִית שָׁנָה". וְתִכְתְּבֵנוּ וְתַחְתְּמֵנוּ אָז לְחַיִּים טוֹבִים אֲרֻכִּים וּלְשָׁלוֹם, לְחַיִּים אֲמִתִּיִּים, חַיִּים שֶׁיֵּשׁ בָּהֶם יִרְאַת שָׁמַיִם, חַיִּים שֶׁנִּזְכֶּה בָּהֶם לִשְׁמֹר מִצְוֹתֶיךָ וְלַעֲשׂוֹת רְצוֹנְךָ בֶּאֱמֶת וּבְלֵב שָׁלֵם, וּלְתַקֵּן כָּל מַה שֶּׁפָּגַמְנוּ מֵעוֹדֵנוּ עַד הַיּוֹם הַזֶּה, וְתַשְׁפִּיעַ עָלֵינוּ פַּרְנָסָה טוֹבָה וְרַחֲמִים וְחַיִּים וְשָׁלוֹם וְכָל טוֹב.


רִבּוֹנוֹשֶׁל עוֹלָם, אַתָּה יוֹדֵעַ גֹּדֶל הַחִיּוּב לִנְסֹעַ עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה לְצַדִּיקִים אֲמִתִּיִּים, וְגַם אַתָּה יוֹדֵעַ אֶת עֹצֶם רִבּוּי הַמְּנִיעוֹת שֶׁמִּתְגַּבְּרִים עַל זֶה מִכָּל הַצְּדָדִים. חוֹמֵל דַּלִּים, חוּס וַחֲמֹל עָלֵינוּ וְעָזְרֵנוּ וְזַכֵּנוּ לְשַׁבֵּר כָּל הַמְּנִיעוֹת, וְהוֹרֵנוּ דְּרָכֶיךָ וְהַדְרִיכֵנוּ בַאֲמִתֶּךָ וְלַמְּדֵנוּ, שֶׁנִּזְכֶּה לֵילֵךְ וְלִנְסֹעַ לְצַדִּיקִים אֲמִתִּיִּים עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, בְּאֹפֶן שֶׁנִּזְכֶּה עַל־יָדָם לִקְדֻשַּׁת הַמַּחֲשָׁבָה בֶּאֱמֶת. כִּי אַתָּה יוֹדֵעַ שֶׁעַכְשָׁיו בְּעוּקְבוֹת מְשִׁיחָא, עִקָּר סְמִיכָתֵנוּ וִישׁוּעָתֵנוּ הוּא רַק עַל יְמֵי רֹאשׁ הַשָּׁנָה הַקְּדוֹשִׁים, אֲשֶׁר בָּהֶם אָנוּ נִשְׁעָנִים לְהִתְקָרֵב אֵלֶיךָ, וּלְהַמְשִׁיךְ אֱלָקוּתְךָ וּמַלְכוּתְךָ עָלֵינוּ מֵרֹאשׁ הַשָּׁנָה עַל כָּל הַשָּׁנָה כֻּלָּהּ. וַאֲנַחְנוּ לֹא נֵדַע מַה נַּעֲשֶׂה בִּימֵי רֹאשׁ הַשָּׁנָה הַקְּדוֹשִׁים, וְאֵיךְ לְרַצּוֹת אוֹתְךָ אָז כָּרָאוּי. שֶׁנִּזְכֶּה לְהַמְלִיכְךָ עָלֵינוּ בְּאֵימָה וּבְיִרְאָה, וְאֵיךְ לַעֲמֹד כְּנֶגֶד כָּל הַשּׂוֹנְאִים וְהַמְקַטְרֵגִים לִסְתֹּם פִּי מַסְטִינֵנוּ וּמְקַטְרִיגֵנוּ, כִּי אִם בִּזְכוּת וְכֹחַ הַצַּדִּיקִים אֲמִתִּיִּים, עֲלֵיהֶם אָנוּ נִשְׁעָנִים וּבָהֶם אָנוּ סְמוּכִים, כִּי הֵם יִלָּחֲמוּ לְפָנֵינוּ וְיַכְנִיעוּ וְיַפִּילוּ כָל שׂוֹנְאֵינוּ וְרוֹדְפֵינוּ, וְיַמְשִׁיכוּ עָלֵינוּ קְדֻשַּׁת רֹאשׁ הַשָּׁנָה בִּשְׁלֵמוּת, עַל כֵּן רַחֵם עָלֵינוּ לְמַעַן שְׁמֶךָ, וֶהְיֵה בְּעֶזְרֵנוּ שֶׁנִּזְכֶּה לְשַׁבֵּר כָּל הַמְּנִיעוֹת וְנִזְכֶּה לָבֹא לְצַדִּיקִים אֲמִתִּיִּים עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, וּלְהִתְקַשֵּׁר אֲלֵיהֶם בֶּאֱמֶת וְלִזְכּוֹת לִקְדֻשַּׁת הַמַּחֲשָׁבָה בִּשְׁלֵמוּת עַל־יָדָם, וְנִזְכֶּה לְהַמְתִּיק וּלְבַטֵּל כָּל הַדִּינִים וּלְהַמְשִׁיךְ עָלֵינוּ חֲסָדִים טוֹבִים, וּתְזַכֵּנוּ לְהַכִּיר וְלָדַעַת רוֹמְמוּתְךָ וּמֶמְשַׁלְתְּךָ עָלֵינוּ, וְתִמְלֹךְ עָלֵינוּ בִּכְבוֹדְךָ מְהֵרָה, "וְיֵדַע כָּל פָּעוּל כִּי אַתָּה פְּעַלְתּוֹ. וְיָבִין כָּל יְצוּר כִּי אַתָּה יְצַרְתּוֹ, וְיֹאמַר כֹּל אֲשֶׁר נְשָׁמָה בְּאַפּוֹ, ה' אֱלֹקֵי יִשְׂרָאֵל מֶלֶךְ וּמַלְכוּתוֹ בַּכֹּל מָשָׁלָה", וּתְטַהֲרֵנוּ וּתְקַדְּשֵׁנוּ בִּקְדֻשָּׁתְךָ הָעֶלְיוֹנָה מֵעַתָּה וְעַד עוֹלָם, אָמֵן סֶלָה.

#25 - מיין ווייב ציטערט איך זאל פארן דאס יאר קיין אומאן, וואס טו איך?
אומאן, שלום בית, ראש השנה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך דאנק דעם אייבערשטן אז מיין ווייב האט מיר קיינמאל נישט געמאכט קיין פראבלעמען מיט'ן פארן קיין אומאן, קומען צו די שיעורים, און אזוי ווייטער; אבער דאס יאר זענען זאכן אנדערש, זי זאגט אז זי האט מורה דאס יאר אז איך זאל פארן ראש השנה קיין אומאן צוליב די מצב מלחמה אין אוקריינא, זי זאגט אז דער רבי וואלט נישט געוואלט מען זאל זיך אריינלייגן אין א סכנה.


איך ווייס נישט וואס איר צו ענטפערן, איך קען איר נישט זאגן אז עס לוינט זיך סיי ווי צו פארן ווייל דער רבי איז דער בעסטע לויער, דער בעסטער אדוואקאט, ביים יום הדין; דאס איז א גוטע תירוץ פאר א ברסלב'ער חסיד, זי זעט נישט אז אירע ברידער און שוואגערס זאלן האבן מער שוועריקייטן ווי ברסלב'ע חסידים.


ווי אויך פארן דאס יאר מיינט צו זיין אוועק פון דערהיים פאר צען טעג, און מיין ווייב קען זיך קוים איין עצה געבן יעדן טאג פאר די פאר שעה פון ווען די קינדער קומען אהיים ביז איך ענדיג ארבייטן און איך קום אהיים איר העלפן.


ווי נענטער מען קומט צו ראש השנה ווער איך נאר מער און מער אנגעצויגן, ווען איך טראכט אז מיין ווייב גייט מיר נישט לאזן פארן.


איך בין מתפלל יעדן טאג אז איך זאל זיין אין אומאן דאס יאר, אבער ווי אזוי הייב איך אן מיט מיין ווייב?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איין עצה האב איך פאר דיר, בעט יעדן טאג דעם אייבערשטן דו זאלסט קענען זוכה זיין צו קומען צום הייליגן רבי'ן. מיר אלע דארפן גרויסע נסים צו קענען זיין אין אומאן, יעצט זאגט די נייעס אז מדינת ישראל רעדט מיט אוקריינא נישט אריינצולאזן די יאר אזוי ווי פאר צוויי יאר צוריק; קיינער ווייסט נישט וואס וועט זיין, מיר אלע בעטן דעם אייבערשטן מיר זאלן זוכה זיין צו קענען זיין ביים רבי'ן ראש השנה, זוכה זיין צו אלע תיקונים.


אויב זיי פארמאכן די גרעניץ וועל איך זיין ראש השנה אין קרית ברסלב ליבערטי.


מען טאר זיך נישט מייאש זיין, מיר גלייבן און בעטן אז מיר וועלן זיין די יאר אין אומאן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#24 - קענט איר מיר געבן א תיקון אויף פגם הברית?
אומאן, קדושה, תפילה והתבודדות, תשובה, הפצה, תיקון הכללי, רצונות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר געבן א תיקון אויף פגם הברית, אויף די עבירות אין וואס איך בין ליידער דורכגעפאלן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בהעלותך, י"ג סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה איז זייער א הארבע עבירה, עד כדי כך אז חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדה יג:): "כָּל הַמוֹצִיא שִׁכְבַת זֶרַע לְבַטָּלָה חַיָיב מִיתָה", דער וואס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן - איז חייב מיתה. נאך זאגן חז"ל (שם): "כְּאִילוּ שׁוֹפֵךְ דָמִים", ווער עס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה, איז אזוי ווי איינער איז עובר אויף רציחה און שפיכות דמים. אזוי אויך: "כְּאִילוּ עוֹבֵד עֲבוֹדַת כּוֹכָבִים", עס איז אזוי ווי ער דינט עבודה זרה רחמנא לצלן.


אפגערעדט אז מען פארלירט אלעס אין לעבן (שלחן ערוך אורח חיים סימן רמ, סעיף יד): "זִקְנָה קוֹפֶצֶת עָלָיו, וְכֹחוֹ תָּשַׁשׁ" – מען ווערט אפגעשוואכט און פארעלטערט, מען פארלירט די כוחות, אזוי אויך "עֵינָיו כֵּהוֹת, וְרֵיחַ רַע נוֹדֵף מִפִּיו", די אויגן ווערן אפגעשוואכט, עס הויבט אן גיין א שלעכטע גערוך פון מויל, "וְשַׂעַר רֹאשׁוֹ וְגַבּוֹת עֵינָיו וְרִיסֵי עֵינָיו נוֹשְׁרִים וְכוּ'", די האר פונעם קאפ פאלט ארויס, "וְהַרְבֵּה כְּאֵבִים חוּץ מֵאֵלּוּ בָּאִים עָלָיו", און עס ברענגט אסאך ווייטאג אויפ'ן מענטש; זעט מען פון דעם וואס די עבירה ברענגט אויפ'ן מענטש בגשמיות, ווער רעדט נאך ברוחניות; מען פארמאכט אלע טירן, אלע ליכטיגקייטן פון דעם מענטש.


אז דו ווילסט פאררעכטן דעם פגם; די ערשטע זאך זאלסטו פארן קיין אומאן צום הייליגן רבינ'ס ציון. דער רבי האט צוגעזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכה) אז ווער עס וועט קומען צו זיין ציון זאגן דעם תיקון הכללי, די צען קאפיטלעך תהילים [קאפיטל - טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ] און געבן א פרוטה לצדקה פאר זיין זכות, אפילו ער האט געטון די הארבסטע עבירות: "וועל איך מיך לייגן אויף די לענג און אויף די ברייט אים א טובה צו טון, ביי די פאות וועל איך אים ארויסציען פון שאול תחתית".


צווייטנס, זאלסטו עוסק זיין אין הפצה. דער רבי זאגט (ספר המדות אות ניאוף, סימן מא): "תיקון להוצאת זרע לבטלה, שישתדל להחזיר בני אדם בתשובה", א תיקון פאר פגם הברית, מען זאל צוריקברענגען מענטשן צום אייבערשטן.


ועל כולם זאלסטו זיך צוגעוואוינען מיט די הייליגע עבודה פון התבודדות ותפילה; דער רבי האט אונז געגעבן א מתנה, א וועג ווי אזוי צו דינען דעם אייבערשטן - התבודדות ותפילה. מען זאל זיך קובע זיין צו גיין אין א שטילע פלאץ, א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, און זיך דארט אויסרעדן דאס הארץ מיט'ן אייבערשטן. אים דערציילן אלעס וואס גייט אריבער, אלעס וואס מען האט פוגם געווען, אלעס וואס מען טוט. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כה) די עבודה איז גאר א הויכע עבודה, דאס ברענגט א מענטש צו די גרעסטע מדריגות.


דעריבער זאלסטו אזוי טון, גיי אין א שטילע ליידיגע פלאץ און גיס זיך אויס דיין הארץ צום אייבערשטן. דערצייל אים ווי שטארק דו ווילסט זיין גוט און ווי דער יצר הרע ווארפט דיר אראפ נאכאמאל און נאכאמאל, דערצייל דעם אייבערשטן ווי דו פאלסט און דו ביסט פוגם בברית, און בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר און דיך מקרב זיין צו אים.


מען קען זיך נישט פארשטעלן וואס פאסירט ווען א מענטש וויינט צום אייבערשטן און זאגט: "איך וויל זיין גוט", "איך וויל זיין ערליך", "איך וויל זיין א צדיק"; ער וויינט צום אייבערשטן: "איך וויל נישט פוגם זיין, וואס זאל איך טון, דער יצר הרע איז זיך אלץ מתגבר אויף מיר און ווארפט מיר אראפ אין שמוץ"; עס ווערט א רעש אויבן אין הימל, דער אייבערשטער פארטרייבט אלע מקטריגים, מען מעקט אויס די עבירות, מען האט רחמנות אויף די נשמה און מען נעמט אן איר תשובה.


וואויל איז דעם מענטש וואס פירט זיך מיט די הייליגע עבודה, וועט ער אלעס פאררעכטן.

#23 - דארף איך מורא האבן צו פארן יעצט אויף אומאן?
אומאן, נייעס

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך פאר אויף אויסלאנד קומענדיגע וואך צו א שמחה, איך האב געטראכט זיך אפצושטעלן אין אומאן אויפ'ן וועג צוריק, דארף איך מורא האבן צוליב די מלחמות וואס מען שמועסט יעצט אין די נייעס?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו קענסט רואיג פארן קיין אומאן, נישטא וואס מורא צו האבן; מורא האבן דארף מען נאר פונעם אייבערשטן. מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט, צום רבי'ן קען מען אלץ פארן; ווען מען פארט צום רבי'ן איז מען בגדר שלוחי מצוה וואס די הייליגע חכמים זאגן (פסחים ח.): "אֵינָן נִיזוֹקִין", מען ווערט נישט געשעדיגט.


אז דו וועסט אפלאזן די נייעס; נישט קוקן קיין נייעס, נישט אויסהערן די נייעס - וועסטו נישט מורא האבן. די נייעס מאכט משוגע, עס דערשרעקט און צעברעכט. אין ענגליש זאגט מען: "ברעיקינ"ג ניו"ס", דאס מיינט די נייעס צעברעכט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#22 - ווי אזוי שטארק איך זיך אז איך בין נישט אנקומען קיין אומאן אויף ראש השנה?
אומאן, התחזקות, ראש השנה, שמחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט דארף איך זיך באדאנקען פאר אלע חיזוק וואס איך האב באקומען במשך דעם גאנצן יאר, וואס האט מחזק געווען מיר, מיין משפחה, און מיינע ידידים, דער אייבערשטער זאל געבן פאר'ן ראש ישיבה שליט"א כח און מח צו קענען אנגיין מיט די הייליגע ארבעט פאר לאנגע געזונטע יארן.


עס טוט מיר זייער וויי אז איך האב נישט זוכה געווען צו זיין ביים הייליגן רבי'ן אין אומאן אויף ראש השנה, איך האב געהאט גאר שווערע מניעות און איך האב נישט געקענט אנקומען, און ספעציעל אז איך הער פון מיינע חברים אז אין היכל הקודש אין אומאן איז געווען אזא דערהויבנקייט און געשמאק, און איך האב דאס אלעס פארפאסט.


אויך האב איך געהערט א ווארט פון איינעם, "ווער ס'איז נישט געקומען צום רבי'ן, האט אים דער רבי נישט געשיקט קיין איינלאדענונג צו קומען", און דאס האט מיר זייער צעבראכן, פארוואס טאקע האב איך נישט באקומען קיין איינלאדענונג פונעם רבי'ן?


איך וויל וויסן ווער עס האט געזאגט דעם געדאנק, וואס איז פשט פון דעם, וועמען לאדענט מען יא און וועמען לאדענט מען נישט? און די וועלכע מ'לאדענט נישט, איז דאס ווייל זיי זענען נישט ראוי פאר דעם, אדער שיקט מען פאר יעדן אן איינלאדענונג נאר די מניעות האבן עס אפגעהאלטן פון אנקומען צום מענטש? איך האב אסאך בלבולים פון דעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' האזינו, ז' תשרי, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


צעברעך זיך נישט פון קיין שום זאך, דער הייליגער רבי האט טאקע געהייסן קומען צו אים ראש השנה, דער רבי האט געזאגט אז יעדער איינער מוז קומען (חיי מוהר"ן, סימן תג), דאס מיינט אבער נישט צו זאגן אז ווער עס איז נישט געקומען זאל זיין בעצבות ובצער; דער זעלבער רבי זאגט אונז (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כד): "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִׂמְחָה תָּמִיד", דער זעלבער רבי זאגט אונז אז מיר דארפן זיך מוסר נפש זיין צו זיין פרייליך.


ווער נישט צעבראכן פון קיין שום זאך. ווען דו הערסט א שיחה זאלסטו קוקן וואס דו נעמסט ארויס פון די שיחה; איז דער שיחה דיר מחזק - איז גוט, און אז די שיחה צעברעכט דיר - זאלסטו יענעם זאגן די ווערטער וואס דער רבי האט געזאגט פאר די נשמה וואס איז געקומען פון הימל אים צעברעכן (חיי מוהר"ן, סימן צא): "לֶךְ לְךָ", גיי אוועק פון מיר, גיי אוועק פון מיר, "הָיִיתִי סוֹבֵר שֶׁתְּנַחֲמוּ אוֹתִי וּתְדַבְּרוּ עַל לִבִּי", איך האב געמיינט ביסט מיר געקומען מחזק זיין, "עַכְשָׁו אַתֶּם עוֹשִׂים לִי יִסּוּרִים", יעצט ווען איך זע ביסט מיר געקומען צעברעכן, "לְכוּ לָכֶם", גיי אוועק פון מיר, גיי אוועק פון מיר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א חתימה טובה.

#21 - וואס מיינט דאס אז מיין זון גייט אוועק פון אונזער וועג און וויל פארן קיין אומאן?
אומאן, כיבוד אב ואם, קינדער, קליידער, חסידות ברסלב, ראש השנה, חסידות, חברים, מניעות, התנגדות, מסורה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיין זון זאגט מיר אז ער פארט קיין אומאן, ער זאגט אז דער ברסלב'ער רבי האט געהייסן פארן ראש השנה קיין אומאן, און אלע שטערונגען זענען נאר מניעות, און מ'דארף אלעס צעברעכן און איבערקומען און יא פארן קיין אומאן.


דאס טוט מיר באמת זייער וויי, אויב איך - זיין טאטע - וויל נישט ער זאל פארן, בין איך דער יצר הרע?! קיינער קען גארנישט אריינרעדן?! קיינער האט נישט קיין אויטאריטעט אויף אים?! ער מעג זיך טון וואס ער וויל?!


און נישט נאר ער אליין, ער וויל נאר אויפווייזן פאר די גאנצע משפחה אז יעדער לעבט אין א טעות, אלעס איז גארנישט ווערד, נאר ברסלב איז די אמת'ע וועג. איז דאס ריכטיג? נישטא קיין ערליכע אידן אויף דער וועלט? איז דאס די ברסלב'ע וועג, אוועקצומאכן יעדן איינעם, קיינער איז נישט גוט, נאר זיי זענען גוט?!


לעצטנס איז ער זיך געגאנגען קויפן א געבלומטע בעקיטשע; איז דאס אויך ברסלב? אוועקצואווארפן די בגדים וואס זיין טאטע האט אים אנגעטון?


איך קוק עס אן ווי סתם פריקת עול, מ'וויל אראפווארפן פון זיך דעם עול פון די עלטערן און פון די רבי'ס, און זיך זוכן נייע וועגן, עס איז א פריקת עול מיט א הכשר למהדרין.


אפשר קען מיר דער ראש ישיבה מסביר זיין וואס דא גייט פאר, איז טאקע נאר ברסלב די וועג? ווער ס'האלט אנדערש איז דער יצר הרע און דער שטן אליין? איז דא נארמאלערע וועגן ווי אזוי צו מעסטן און וועגן זאכן,  אדער מוז די גאנצע וועלט זיך אונטערבייגן פאר ברסלב?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וילך, ג' תשרי, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך דיר ענטפערן אויף דיינע פראגעס.


די ערשטע שאלה וואס דו פרעגסט, דיין זון זאגט דיר אז אלע דארפן קומען קיין אומאן אויף ראש השנה, פרעגסטו אויב דו דארפסט אויך קומען קיין אומאן ראש השנה; וואס איז בכלל די שאלה? אודאי זאלסטו קומען אויף ראש השנה, נאכדעם וואס מען הערט פון א צדיק אמת ווי ער זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תו) אז ער קען יעדן איינעם מתקן זיין ראש השנה; אפילו די וואס ער קען נישט מתקן זיין א גאנץ יאר, אבער ראש השנה קען ער יעדן איינעם פאררעכטן; נאך האט ער געזאגט (שם, סימן תה): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי הוּא חִדּוּשׁ גָּדוֹל, וְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יוֹדֵעַ שֶׁאֵין הַדָּבָר הַזֶּה בִּירֻשָּׁה מֵאֲבוֹתַי, רַק הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ נָתַן לִי זֹאת בְּמַתָּנָה - שֶׁאֲנִי יוֹדֵעַ מַהוּ ראשׁ הַשָּׁנָה. לֹא מִבָּעֲיָא אַתֶּם כֻּלְּכֶם בְּוַדַּאי תְּלוּיִין בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי, אֶלָּא אֲפִילּוּ כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ תָּלוּי בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי", די גאנצע וועלט איז אנגעהאנגען אין מיין ראש השנה און דער אייבערשטער האט מיר דאס געגעבן פאר א מתנה; נישט נאר איר - מיינע תלמידים זענען תלוי אין מיין ראש השנה, נאר די גאנצע וועלט שטייט אויף מיין ראש השנה, - איז דאך א דבר פשוט אז מען דארף קומען.


א מענטש וואס האט אביסל אמונת חכמים, ווען ער הערט אזעלכע ווערטער פון א צדיק אמת - טראכט ער נישט קיין סאך, ער קומט גלייך קיין אומאן, ווער דארף דען נישט א גרויסער לויער וואס זאל אים פארטיידיגן ביים יום הדין ווען מען איז אים דן, אים מיט די גאנצע משפחה; זיין לעבן, די לעבן פון די משפחה, זיין פרנסה; אלעס אלעס איז מען דן ראש השנה.


אז דו ווילסט נישט קומען, דו פארשטייסט נישט די זאך פון אומאן - זאלסטו אבער נישט שטערן דיין זון פון קומען; אז דיין זון וויל קומען צום הייליגן רבי'ן זאלסטו אים מחזק זיין, ווייז אים אז דו פרייסט זיך אז ער וויל זיין גוט, ער זוכט א גוטע פלאץ וואו צו זיין ראש השנה.


איך פארשטיי פון די פראגע אז דו האסט נישט קיין הנאה אז דיין זון ציט צו ברסלב, דו ווילסט ער זאל געהערן ביי דיין חסידות; וויסן זאלסטו, דו מאכסט א גרויסער טעות; נישט נאר דו, נאר אסאך מאכן דעם טעות מיט דעם וואס זיי רודפ'ן זייער קינד ווען זייער קינד גייט אויף אן אנדערע וועג ווי זיי.


ווען מען זעט א קינד ציט צו א גוטע פלאץ, ער הייבט זיך אן דרייען מיט א גוטע חבורה פון א געוויסע חסידות, אדער ער ציט צו א ישיבה פון אן אנדערע אפשטאם ווי די עלטערן קומען – הייבן די טאטעס אן רודפ'ן זייער זון 'היתכן דו ביסט משנה פון די דרך פון דיינע עלטערן?' מען שטעכט אים, מען מאכט חוזק, מען טשעפעט אים אז מען האט נישט געהאלטן פון די חסידים, אדער פון די ליטווישע וועג; מען סטראשעט דעם קינד ער זאל נישט גיין אויף די וועג, מען קריגט זיך מיט אים, ביז עס ווערט א ריזיגער פייער אין די גאנצע משפחה און די עלטערן ווערן קראנק פון דעם.


דאס איז אלעס פון קטנות הדעת, מען טראכט נישט אריין וואס דא פאסירט; דער טאטע זאל נאר טראכטן איין מינוט אין טאג 'וואס וואלט איך געטון ווען מיין קינד חס ושלום חס ושלום גייט ארויס לתרבות רעה? וואס וואלט איך געטון ווען חס ושלום חס ושלום ער עסט טריפות און איז מחלל שבת וכו' וכו'? וואס וואלט איך געטון ווען מיין קינד קומט אהיים מיט לאנגע גרויסע האר ווי א שד רחמנא לצלן? וואס וואלט איך געטון ווען מיין קינד אנטלויפט אינגאנצן פון מיר, איך גיי אים שוין קיינמאל נישט זען, ער האט חתונה מיט גוים רחמנא לצלן? אזוי ווי מען הערט ליידער אזעלכע שרעקליכע מעשיות ביי חשוב'ע שטובער; יעצט ווען מיין קינד איז ערליך, עס איז אריין אין אים א רוח טהרה, ער זוכט עפעס פאר זיין נשמה, ער דריידט זיך ביי א געוויסע חסידות אדער ער ציט צו א ליטווישע ישיבה וואס שטימט נישט מיט מיין מח, צוליב דעם זאל איך אים רודפ'ן און אים שלאגן מכות רצח און מכות אכזריות?!' עס איז דאך נישטא קיין גרעסערע שטות פון דעם.


עלטערן דארפן טאנצן פאר שמחה ווען זיי זעען זייער קינד וויל זיין גוט, זיי דארפן דאנקען דעם אייבערשטן אז זייער קינד איז א איד און וועט בלייבן א איד, זיי וועלן האבן א קדיש זאגער נאך זיך. חכמינו זכרונם לברכה זאגן דאך (בראשית רבה מט, ד): "כָּל מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ בֵּן יָגֵעַ בַּתּוֹרָה כְּאִלּוּ לֹא מֵת", ווער עס לאזט איבער א קינד וואס לערנט תורה, ווערט עס גערעכנט כאילו מען איז נישט געשטארבן; ווי גליקליך איז דער מענטש אויבן אין הימל ווען ער לאזט איבער קינדער וואס גייען על דרך התורה.


דעריבער פרעג איך דיר, פארוואס זאלסטו זיך מאכן אומזיסטע עגמת נפש און צער? דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט א זון וואס חבר'ט זיך מיט ערליכע אידן, א זון וואס גייט אין די וועג פון די הייליגע תורה; לאז אים אפ, לאז אים גיין וואו זיין הארץ ציט אים; ער גייט דאך נאר צו גוטע פלעצער, ער וויל זיין א ברסלב'ער חסיד, ער וויל פארן צום הייליגן רבינ'ס ציון באקומען דעם תיקון וואס דער רבי האט מבטיח געווען, פארוואס זאלסטו אים שטערן?!


דו פרעגסט, אויב א טאטע לאזט נישט פארן זיין זון קיין אומאן אויב דער טאטע ווערט א חלק פונעם יצר הרע? א גוטע שאלה פרעגסטו; דאס איז זיכער, אז א טאטע וואס לאזט נישט זיין קינד גיין צום הייליגן רבי'ן איז א גרויסער שוטה, ווייל וואס ווילן דען עלטערן? נאר נחת, זען ווי די קינדער גייען אין די וועג פון די תורה; וואלטן זיי געדארפט טאנצן פאר שמחה אז זייער זון איז אנגעקומען צו א הייליגע חבורה. דו מיינסט אז ברסלב איז א שלעכטע פלאץ? ברסלב'ער חסידים זענען גרויסע צדיקים, ברסלב'ער חסידים לעבן טאג און נאכט מיט'ן אייבערשטן, זיי זענען זיך מתבודד, זיי זענען צוגעקלעבט צום אייבערשטן אזוי ווי גרויסע צדיקים פון פריערדיגע דורות.


אזוי ווי דיר זענען דא צענדליגער עלטערן וואס עסן זיך אויף זייער הארץ ווען זיי דערוויסן זיך אז זייער קינד גייט קיין אומאן און דריידט זיך מיט ברסלב'ער חסידים, מען האקט אפ מיט דעם קינד, מען איז אים מבזה, מען פארגיסט זיין בלוט, אלעס נאר ווייל ער איז געווארן א ברסלב'ער חסיד; דאנק דעם אייבערשטן אז דיין קינד איז ערליך און וואויל, ער איז אנגעקומען אין אזא הייליגע פלאץ.


בנוגע די בעקיטשע וכו'; מן הסתם ווייסט נישט דיין זון אז אין ברסלב איז נישטא קיין וועג ווי אזוי מען גייט אנגעטון, מען דארף זיך נישט טוישן די לבוש פון דאס וואס מען גייט, אלע קומען צום רבי'ן אזוי ווי זיי גייען אנגעטון, נישטא קיין ספעציעלע וועג ווי אזוי מען גייט אנגעטון אין ברסלב; אבער דיר מוז איך זאגן אז דו דארפסט פאררעכטן די וועג ווי אזוי דו קוקסט אויף דיין קינד, אז מען טוט זיך אן א געבלומטע בעקיטשע אנשטאט א זיידענע בעקיטשע - ווערט מען נאכנישט קיין הפקר יונג; זאלסט מיר מוחל זיין, דעם לשון וואס דו שרייבסט אז דאס איז: "פריקת עול עם הכשר מהדרין", די וועג ווי אזוי דו קוקסט אויף אידישקייט איז פארדריידט.


אויף די פראגע אויב נאר ברסלב איז די וועג; אויף דעם וועל איך דיר נישט ענטפערן, אבער אויף די אנדערע פראגע, אויב די מתנגדים וואס האלטן צוריק פון מקורב ווערן קיין ברסלב זענען כולו רע, אויף דעם וועל איך דיר ענטפערן 'יא'; די אלע וואס רעדן קעגן דעם הייליגן רבי'ן, די אלע וואס האלטן צוריק מענטשן פון מקורב ווערן צום הייליגן רבי'ן - די אלע זענען איין שטיק רע. דער רבי זאגט שוין דאס (ספר המדות אות נאוף, סימן מז): "הַנּוֹאֲפִים, לָרֹב הֵם מִתְנַגְּדִים לַצַּדִּיקִים", די בעלי עבירה - זיי קריגן אויף צדיקים; דאס זעט מען נישט נאר ביים רבי'ן נאר אין אלע פלעצער און אין אלע דורות, נאר בעלי עבירה האבן די עזות צו רעדן קעגן צדיקים, אוועק מאכן זייערע ווערטער.


א גמר חתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#20 - איך בין גאר טיף אין שאול תחתית, ווי אזוי קען איך ווערן אן ערליכער איד?
אומאן, קדושה, לימוד התורה, תשובה, עבירות, בחור, ישיבה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב שוין געשריבן אפאר בריוון בערך וואס עס גייט אריבער אויף מיר, איך בין שוין 19 יאר איך ווייס נישט וואס וועט דא זיין. מיינע יארן רוקן זיך און דער יצר הרע ברענט אין מיר, ער ווארפט מיר אראפ יעדן טאג זייער אסאך מאל אין די ביטערע עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה; איך טו עס כמעט א גאנצן טאג, ווען איך גיי אין גאס קוק איך איבעראל אויף פרויען וכו', איך געב מיך נישט קיין עצה אין מיין לעבן, עס גייט אריבער אסאך טעג וואס איך לייג נישט קיין תפילין און איך דאווען נישט קיין שחרית מנחה מעריב, און ווען איך דאווען שוין יא אמאל, ווי אזוי קוקט עס ליידער אויס.


איך האב שוין אסאך מאל אראפגעלייגט מיין תפילין אין די שיידל אויפ'ן ערד און געטראטן אויף דעם, איך ווארף אראפ ספרים און איך צערייס אסאך מאל ספרים ווען איך ווער אין כעס, און ווען איך ווער אין כעס קען איך טון די ערגסטע זאכן, איך זאג אסאך ארויס דעם אייבערשטנ'ס נאמען, אלע נעמען, און איך שווער אין זיין נאמען און איך שעלט אים מיט אלע קללות.


איך רעד ליידער ניבול פה גאנץ אסאך, איך עס אפאר מאל פליישיג גלייך נאכדעם מילכיג און פארקערט אויך, איך פאל אראפ אין די עבירה אז ביום התענית, תשעה באב, שבעה עשר בתמוז, תענית אסתר, צום גדלי', חוץ יום כיפור – עס איך, איך הייב אן צו פאסטן און אינמיטן ליידער קען איך זיך באהאלטן און עסן.


איך בין מחלל שבת, איך טראג אין שבת, איך רייכער אפאר מאל, איך האב נישט קיין פראבלעם צו האלטן געלט שבת, אנצינדן א לעקטער וכו', און איך טו נאך אסאך עבירות, איך בין עובר אסאך עבירות מדאורייתא ומדרבנן, איך ליג שוין אזוי טיף אז איך האב נישט קיין שום פראבלעם צו טון עבירות, בעיקר די עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה, וואס איך קען מיך נישט ארויסזען פון דעם, וויפיל איך פרוביר גייט עס מיר נישט און איך וויל באמת זיין אן ערליכער חסידי'שער איד.


אינדרויסן קוק איך אויס ווי אן ערליכער בחור, איך האב שוין ב"ה געענדיגט זיבן מאל משניות, מער ווי טויזנט מאל תהלים, ש"ס האלט איך אינמיטן מסכת יבמות, איך בין עוסק אויך אין אנדערע ספרים, אבער לעצטנס גייט מיר נישט קיין תפילין, נישט קיין דאווענען, נישט קיין לערנען וכו', אסאך מאל כאפט מיר אן א הרהור תשובה, לייג איך געהעריג תפילין און איך דאווען און איך לערן וכו', איך זאג אסאך תיקון הכללי און לקוטי תפילות.


איך וויל זייער שטארק זיין אין אומאן ראש השנה, אבער עס איז דא א תקנה אין ישיבה אז מ'טאר נישט אוועקפארן, אויב פארט מען קיין אומאן, ווארפט מען גלייך ארויס פון ישיבה.


אפשר האט דער ראש ישיבה אן עצה און א דרך ווי אזוי איך קען זיין אן ערליכער איד? איך וויל באמת זיין אן ערליכער איד, אפאר מאל קען איך וויינען ווייל איך קוק אזוי אויס ליידער, איך געב מיר נישט קיין עצה מיט מיין אידישקייט.


יישר כח


 

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נצבים, כ"ב אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פרעג נישט קיין רשות פון קיינעם; קום קיין אומאן, דער רבי וועט דיר מתקן זיין.


דו קענסט נישט ווארטן אויף רשות פון דיין ראש ישיבה צו קומען קיין אומאן אן אים דערציילן ווער דו ביסט און וואס דו גייסט אריבער; ער ווייסט נישט וואס דו גייסט אריבער, ער ווייסט נישט וואס גייט אריבער אויף בחורים וכו' וכו'; איך זאג דיר, אויב דו וויסלט רחמנות האבן אויף דיר, אויף דיין נשמה און אויף דיין עתיד, פרעג נישט קיינעם קיין רשות, קום קיין אומאן.


קיינער אין דער וועלט חלומ'ט נישט וואס גייט אריבער אויף בחורים; ווי שווער עס איז זיי, ווי ביטער עס איז זיי, בפרט די וואס זענען נעבעך אראפגעפאלן אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, ווי ביטער עס איז זיי. וויפיל זיי ווילן זיך ארויסרייסן פון די עבירה - פאלן זיי מער און מער אראפ, ביז זיי פארלירן דעם טעם פון לעבן, זיי טראכטן שלעכטע מחשבות פון ענדיגן דאס לעבן השם ישמרינו.


צו זיי קומט דער הייליגער רבי און ווייזט זיי די רחמנות פונעם אייבערשטן, ער ווייזט זיי א וועג ווי אזוי זיי קענען זיך צוריקקערן צום אייבערשטן. דעריבער זעט מען ווי אלע בני הנעורים קלעבן זיך צום רבי'ן, די יוגענט וויל נאר דעם רבי'ן, ווייל נאר דער רבי פארשטייט זיי. ווען נישט די אלע לשון הרע'ס וואס מען רעדט צו זיי אין ישיבות און אין כוללים וואלט שוין די גאנצע וועלט געווען ביים רבי'ן, ווייל נאר דער רבי פארשטייט זיי, דער רבי האט א שפראך צו זיי.


דעריבער בעט איך דיר טייערער ליבער ברודער, קום קיין אומאן, קום צום הייליגן רבי'ן; ער וועט דיר מתקן זיין, ער וועט דיר ארויסנעמען פון דיינע שווערע נפילות. דו דארפסט נישט קיינעם פרעגן קיין רשות, דו ביסט א ביטערער רחמנות, דו דארפסט דעם גרעסטן דאקטער זאל דיר היילן, דאס איז דער רבי אליינס; וואס קען היילן יעדן איינעם, אפילו דער וואס איז שוין ווייט ווייט אוועקגעפאלן.


אויך זאלסטו זיך מאכן א שיעור אין משניות, הייב אן זאגן משניות אין א סדר, דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "שֶׁאֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון די קדושה - ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם; וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה; בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג 'כך וכך', וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


ווען דער רבי האט געזאגט דעם שמועס, אז תורה נעמט ארויס פון עבירות, האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן אויב תורה קען אויך העלפן אזא איינעם וואס איז אראפגעפאלן אין די ביטערע עבירה פון פגם הברית הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, האט דער רבי אים געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקעג): "דו ווייסט ווי גרויס דער כח פון תורה איז? תורה איז העכער פון אלעס", אפילו א מענטש וואס איז נעבעך צוגעוואוינט צו טון די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אויב וועט ער לערנען יעדן טאג תורה וועט ער ארויס קריכן פון אלעם שלעכטס און ווערן אן ערליכער איד.


דארפסט נישט פארשטיין די ווערטער פון משניות, זאג די ווערטער; יעצט האסטו נישט קיין קאפ, האסט אזויפול געזינדיגט אז דיין קאפ איז נישטא, זאלסטו זאגן די ווערטער און ביים סוף וועסטו פארשטיין.


נאכאמאל, קום קיין אומאן; פרעג נישט קיינעם קיין קשיות.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.


 

#19 - אויב פאר איך נישט קיין אומאן, בין איך נאך א ברסלב'ער חסיד?
אומאן, חסידות ברסלב, ראש השנה, ספרי ברסלב

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך ווייס נישט אויב דער ראש ישיבה וועט מיר בכלל פארשטיין, איך בין זייער צובראכן.


איך לעב אויף די חיזוק פון רבי'ן, און יעצט קומט ראש השנה, און איך קען נישט פארן קיין אומאן. וויל איך וויסן אויב איך ווער נאך אלץ גערעכנט ווי א ברסלב'ער חסיד? קען איך נאכאלץ האבן א שייכות מיטן רבי'ן? אדער נאר אויב איך פאר קיין אומאן קען איך האבן א שייכות מיט ברסלב?


איך בין זייער צומישט, איך האף און איך ווארט אויף א תשובה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

 בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת כי תצא, ז' אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו אז דער עיקר התקשרות צום רבי'ן איז נאר אז מען לערנט זיינע הייליגע ספרים. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן קצב): "פָּנָיו שִׂכְלוֹ וְנִשְׁמָתוֹ נִמְצָאִים בְּתוֹךְ סִפְרוֹ", ווען מען לערנט דעם ספר פון א צדיק טרעפט מען דארט דעם פנים, די שכל און פארשטאנד פונעם צדיק; נאר אזוי איז מען מקורב צום הייליגן רבי'ן, אז מען לערנט זיינע הייליגע ספרים.


דער הייליגער רבי זאגט (שם, סימן ס) ווי אזוי קען מען וויסן אויב מען הערט דעם קול פון צדיק? אויב מען הייבט אן רעדן צום אייבערשטן; ווי נאר מען איז זוכה צו הערן דעם קול פון הייליגן רבי'ן עפנט זיך אויף דאס מויל, מען הייבט אן רעדן צום אייבערשטן. דאס איז די מתנה וואס דער רבי האט אונז געגעבן, התבודדות; א מענטש זאל גיין אין א שטילע פלאץ זיך אויסשמועסן זיין הארץ מיט'ן אייבערשטן, אים דערציילן וואס עס גייט אריבער און אים בעטן מיט אלע סארט שיינע ווערטער, רחמנות'דיגע ווערטער ער זאל אים מקרב זיין צו אים.


דאס איז דער שליסל אריינצוקומען צו ווערן אנגערופן א ברסלב'ער חסיד. דאס זאלסטו גוט געדענקען, ווי מער מען רעדט צום אייבערשטן, ווי מער א מענטש געוואוינט זיך צו צו שמועסן מיט'ן אייבערשטן, אלץ מער איז ער מקורב צום רבי'ן; דאס איז א סימן אז ער הערט די קול פון רבי'ן, דאס איז א סימן אז דער רבי וועקט אים אויף פון שלאף.


אודאי און אודאי דארף מען טון אלעס אין דער וועלט צו קומען כאטשיג איין מאל אין לעבן צום הייליגן רבינ'ס ציון, ווייל דער רבי האט מבטיח געווען מיט צוויי באגלייבטע עדות אז ווער עס וועט קומען צו זיין ציון אין אומאן, ער וועט געבן א פרוטה לצדקה און זאגן די צען קאפיטלעך תהילים, "אפילו אם עצמו וגבהו חטאיו ופשעיו", אפילו ער האט געטון זייער אסאך עבירות וועט ער אים ארויסציען פון שאול תחתית ומתחתיו; פאר די הבטחה אליינס איז שוין כדאי אויסצוגעבן די גאנצע געלט און צעברעכן אלע מניעות צו קענען זיין איין מאל אין לעבן ביים רבינ'ס ציון און זאגן די תיקון הכללי, קיין שום אנדערע צדיק האט דאס נישט מבטיח געווען.


מכל שכן ווען עס קומט ראש השנה, ווער עס איז זוכה צו קומען צום רבי'ן קיין אומאן אויף ראש השנה איז נישטא קיין גרעסערס פון דעם; ווייל אויף ראש השנה האט דער רבי אונז זייער אנגעווארנט, ער האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל, וְהָיָה פֶּלֶא אֶצְלִי, מֵאַחַר שֶׁהַמְּקרָבִים שֶׁלִּי מַאֲמִינִים לִי, וְלָמָּה לֹא יִזָּהֲרוּ כָּל הָאֲנָשִׁים הַמְקֹרָבִים אֵלַי, שֶׁיִּהְיוּ כֻּלָּם עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה אִישׁ לֹא יֵעָדֵר; כִּי כָּל עִנְיָן שֶׁלִּי הוּא רַק רֹאשׁ הַשָּׁנָה", מיין גאנצע זאך איז ראש השנה און עס איז מיר א וואונדער פארוואס מיינע מענטשן וואס גלייבן אין מיר, זאלן נישט רעדן צו אלעמען אז מען זאל קומען צו מיר אויף ראש השנה, "וְהִזְהִיר לַעֲשׂוֹת כְּרוּז, שֶׁכָּל מִי שֶׁסָּר אֶל מִשְׁמַעְתּוֹ וּמְקֹרָב אֵלָיו יִהְיֶה עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה אֶצְלוֹ, לֹא יֶחְסַר אִישׁ, וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה רָאוּי לוֹ לִשְׂמֹחַ מְאֹד מְאֹד", דער רבי האט געהייסן מען זאל מאכן א כרוז אז אלע זאלן קומען צו זיין ראש השנה, נאך האט דער רבי געזאגט, אז ווער עס קומט צו אים אויף ראש השנה דארף זיין פרייליך א גאנץ יאר.


אבער דער עיקר התקרבות איז נאר תלוי ווער עס לערנט די הייליגע ספרים פון רבי'ן, דער רבי האט קלאר געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנח): "מיט יעדע שיחה וואס איך שמועס מיט ענק קען מען זיין אן ערליכער איד, און נישט סתם אן ערליכער איד נאר אן ערליכע איד אזוי ווי איך מיין אן ערליכער איד", און רבי נתן זאגט (שם): "וְגַם אֲפִלּוּ עַכְשָׁו כְּשֶׁלּוֹמְדִין דְּבָרָיו הַקְּדוֹשִׁים יֵשׁ לָהֶם גַּם כֵּן כֹּחַ גָּדוֹל לְעוֹרֵר לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ לִזְכּוֹת לְדַרְכֵי ה' בֶּאֱמֶת, לְמִי שֶׁיָּשִׂים לִבּוֹ הֵיטֵב לִדְבָרָיו וּלְשִׂיחוֹתָיו הַקְּדוֹשִׁים הַנֶּאֱמָרִים בְּזֶה הַסֵּפֶר, וּבִשְׁאָר סְפָרָיו הַקְּדוֹשִׁים", דעם רבינ'ס ספרים פארמאגן א מורא'דיגן כח צו מעורר זיין א מענטש צו דינען דעם אייבערשטן, אין יעדע שמועס פון רבי'ן ליגן געוואלדיגע עצות און הדרכות פאר'ן לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#18 - קען איך נעמען די קאראנע וואקסין?
אומאן, רפואה, ראש השנה, וואקסינען, קאראנע וויירוס

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יעצט איז ארויסגעקומען די נייעס אז אוקריינע האט אנגעהויבן פארלאנגען אז אויב וויל מען אריינקומען ביי זיי אין לאנד דארף מען האבן גענומען די קאראנע וואקסין. אדער דארף מען זיך דארט זיך איינשפארן פאר 10 טאג.


איך וויל זייער שטארק פארן צום הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה אין אומאן, אבער איך האב זייער מורא צום נעמען דעם וואקסין, מענטשן שרעקן אן אז ס'קען מאכן אסאך פראבלעמען, ס'קען שאטן צו האבן קינדער, און נאך. פון די אנדערע זייט זעט מיר אבער אויס אז אן די וואקסין וועל איך נישט קענען זיין ביים רבי'ן אויף ראש השנה.


איך בין זייער צעמישט און איך ווייס נישט וואס צו טון, איך וועל זיך פרייען אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר ענטפערן וואס צו טון, אדער אויב איך קען נעמען דעם וואקסין און דער ראש ישיבה זאל מיר אנוואונטשן אז ס'זאל נישט שאטן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ראה, כ"ד מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דארפסט נישט מורא האבן צו נעמען די וואקסין; קענסט עס נעמען, עס שאט נישט פאר'ן מענטש.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#17 - אז איך פאר אויף אומאן, וועט דאך יעדער וויסן איך בין א ברסבל'ער?
אומאן, חסידות ברסלב, מחלוקת, ראש השנה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געלערנט אין אשר בנחל (חלק מ"ט, מכתב ח'תתקצ"ד) שרייבט דארט מוהרא"ש זי"ע, "והעולה על הכל זכור מאמרם ז"ל אין לך יפה מן הצניעות, שתסתיר את כל התקרבותך מבני אדם, כדי שלא תתעורר עליך איזו מחלוקת חס ושלום", אז מ'זאל באהאלטן פון מענטשן אז מ'איז מקורב צום הייליגן רבי'ן; האב איך געוואלט פרעגן, אויב באהאלט איך מיין התקרבות פון מענטשן, ווי אזוי וועל איך קענען פארן צום הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה, אויב פאר איך קיין אומאן אויף ראש השנה, וועט שוין יעדער וויסן אז איך בין א ברסלב'ער?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז נישט קיין סתירה; מען קען פארן צום רבי'ן קיין אומאן אן קיין רעש, אן קיין פרסום, אן דעם וואס מען זאל זיך רייצן מיט אנדערע וכו'. אז מען רייצט זיך נישט א גאנץ יאר מיט קיינעם, מען דינט דעם אייבערשטן בהצנע לכת, קיינער חלום'ט ניטאמאל אז מען לעבט מיט'ן רבי'ן - קען מען פארן קיין אומאן אן דעם וואס מען זאל וויסן דערפון.


אויב וועט איינער זאגן אז ער לעבט א גאנץ יאר בהצנע לכת און עס איז אים נאכאלץ נישט שייך צו באהאלטן דאס פארן קיין אומאן - אזא איינער זאל פארן אפילו עס וועט ווערן וואס וועט ווערן. דאס וואס מוהרא"ש זאגט (אשר בנחל חלק מט, מכתב ח' תתקצד): "והעולה על הכל, זכר מאמרם ז"ל, 'אין לך יפה מן הצניעות', שתסתיר את כל התקרבותך מבני אדם כדי שלא תתעורר עליך איזו מחלקת חס ושלום", דער עיקר זאלסטו באהאלטן פון מענטשן דיין התקרבות כדי עס זאל נישט זיין קיין מחלוקת; אויף דיר מיינט נישט מוהרא"ש מען זאל נישט קומען קיין אומאן, ווייל ווען עס קומט צו פארן צום הייליגן רבי'ן איז נישטא קיין שום זאך וואס זאל זיין א מניעה.


דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תה): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי הוּא חִדּוּשׁ גָּדוֹל, וְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יוֹדֵעַ שֶׁאֵין הַדָּבָר הַזֶּה בִּירֻשָּׁה מֵאֲבוֹתַי, רַק הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ נָתַן לִי זֹאת בְּמַתָּנָה, שֶׁאֲנִי יוֹדֵעַ מַהוּ רֹאשׁ הַשָּׁנָה, לֹא מִבָּעֲיָא אַתֶּם כֻּלְּכֶם בְּוַדַּאי תְּלוּיִין בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי, אֶלָּא אֲפִילּוּ כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ תָּלוּי בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי", די גאנצע וועלט איז אנגעהאנגען אין מיין ראש השנה, און דער אייבערשטער האט מיר דאס געגעבן פאר א מתנה; נישט נאר איר - מיינע תלמידים זענט תלוי אין מיין ראש השנה, נאר די גאנצע וועלט שטייט אויף מיין ראש השנה.


נאך האט דער רבי געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל", מיין גאנצע זאך איז ראש השנה, "וְהָיָה פֶּלֶא אֶצְלִי, מֵאַחַר שֶׁהַמְּקֹרָבִים שֶׁלִּי מַאֲמִינִים לִי, וְלָמָּה לֹא יִזָּהֲרוּ כָּל הָאֲנָשִׁים הַמְקֹרָבִים אֵלַי, שֶׁיִּהְיוּ כֻּלָּם עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה אִישׁ לֹא יֵעָדֵר; כִּי כָּל עִנְיָן שֶׁלִּי הוּא רַק רֹאשׁ הַשָּׁנָה", עס איז מיר א וואונדער פארוואס מיינע מענטשן וואס גלייבן אין מיר, זאלן נישט רעדן צו אלעמען מען זאל קומען צו מיר אויף ראש השנה, "וְהִזְהִיר לַעֲשׂוֹת כְּרוּז, שֶׁכָּל מִי שֶׁסָּר אֶל מִשְׁמַעְתּוֹ וּמְקֹרָב אֵלָיו יִהְיֶה עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה אֶצְלוֹ, לֹא יֶחְסַר אִישׁ, וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה רָאוּי לוֹ לִשְׂמֹחַ מְאֹד מְאֹד", דער רבי האט געהייסן מען זאל מאכן א כרוז, אז אלע זאלן קומען צו זיין ראש השנה. נאך האט דער רבי געזאגט: "ווער עס קומט צו מיר אויף ראש השנה דארף זיין פרייליך א גאנץ יאר".


העיקר זאלסטו נישט טענה'ען מיט קיינעם; פרוביר ווי מער אויסצומיידן מחלוקת און קריגערייען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#16 - וואו זאל איך איינשטיין ראש השנה אין אומאן?
אומאן, ראש השנה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל זייער שטארק גיין צום הייליגן רבינ'ס ציון אין אומאן אויף ראש השנה. איך האב שטארק חשק צו זיין דארט מיט'ן קיבוץ פון תלמידי היכל הקודש אינאיינעם מיט'ן ראש ישיבה שליט"א, דער פראבלעם איז אבער אז איך קען קיינעם נישט דארט פערזענליך, און פון די אנדערע זייט האב איך א קרוב וואס גייט אויך קיין אומאן, און איך קען איינשטיין וואו ער איז, אבער נישט מיט היכל הקודש.


מיין טאטע איז אויך נישט אזוי צופרידן אז איך פאר קיין אומאן, און ס'זעט מיר אויס אז ער וועט שפירן מער רואיגער אויב וועל איך גיין צוזאמען מיט דעם קרוב.


וואס האלט דער ראש ישיבה שליט"א אז איך זאל טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חקת, ו' תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תה): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי הוּא חִדּוּשׁ גָּדוֹל, וְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יוֹדֵעַ שֶׁאֵין הַדָּבָר הַזֶּה בִּירֻשָּׁה מֵאֲבוֹתַי, רַק הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ נָתַן לִי זֹאת בְּמַתָּנָה, שֶׁאֲנִי יוֹדֵעַ מַהוּ רֹאשׁ הַשָּׁנָה. לֹא מִבָּעֲיָא אַתֶּם כֻּלְּכֶם בְּוַדַּאי תְּלוּיִין בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי, אֶלָּא אֲפִילּוּ כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ תָּלוּי בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי", די גאנצע וועלט איז אנגעהאנגען אין מיין ראש השנה און דער אייבערשטער האט מיר דאס געגעבן פאר א מתנה; נישט נאר עטס - מיינע תלמידים - זענט איר תלוי אין מיין ראש השנה, נאר די גאנצע וועלט שטייט אויף מיין ראש השנה.


נאך האט דער רבי געזאגט (שם, סימן תג): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל, וְהָיָה פֶּלֶא אֶצְלִי, מֵאַחַר שֶׁהַמְּקֹרָבִים שֶׁלִּי מַאֲמִינִים לִי, וְלָמָּה לֹא יִזָּהֲרוּ כָּל הָאֲנָשִׁים הַמְקֹרָבִים אֵלַי, שֶׁיִּהְיוּ כֻּלָּם עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, אִישׁ לֹא יֵעָדֵר; כִּי כָּל עִנְיָן שֶׁלִּי הוּא רַק רֹאשׁ הַשָּׁנָה", מיין גאנצע זאך איז ראש השנה און עס איז מיר א וואונדער פארוואס מיינע מענטשן וואס גלייבן אין מיר, זאלן נישט רעדן צו אלעמען מען זאל קומען צו מיר אויף ראש השנה, "וְהִזְהִיר לַעֲשׂוֹת כְּרוּז, שֶׁכָּל מִי שֶׁסָּר אֶל מִשְׁמַעְתּוֹ וּמְקֹרָב אֵלָיו יִהְיֶה עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה אֶצְלוֹ, לֹא יֶחְסַר אִישׁ, וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה רָאוּי לוֹ לִשְׂמֹחַ מְאֹד מְאֹד", דער רבי האט געהייסן מאכן א כרוז אז אלע זאלן קומען צו זיין ראש השנה. נאך האט דער רבי געזאגט, אז ווער עס קומט צו אים אויף ראש השנה דארף זיין פרייליך א גאנץ יאר.


עס איז דא אסאך התנגדות אויפ'ן רבינ'ס ראש השנה, היינט איז שוין דא התנגדות אויך פון אינעווייניג, עס זענען דא וואס זאגן אין ברסלב אליינס אז מען זאל נישט קומען צום רבינ'ס קיבוץ; קוק נישט אויף קיינעם, בעט דעם אייבערשטן זאלסט קענען זוכה זיין צו זיין ראש השנה ביים רבי'ן אין אומאן - וועסטו זוכה זיין צו אלע תיקונים וואס דער רבי איז מתקן.


דער רבי האט געזאגט (שם, סימן תו): "שֶׁיְּכוֹלִין אָז אֲנָשִׁים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה לֹא הָיָה בְּאֶפְשָׁר שֶׁיִּהְיֶה לָהֶם תִּקּוּן בְּשׁוּם אֹפֶן, אַף עַל פִּי כֵן בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה יְכוֹלִין אֲפִילּוּ הֵם לְקַבֵּל תִּקּוּן. אַף עַל פִּי שֶׁבְּכָל הַשָּׁנָה אֲפִילּוּ הוּא בְּעַצְמוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה לֹא הָיָה יָכוֹל לְתַקְּנָם, אֲבָל בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה גַּם הֵם יְכוֹלִים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים, כִּי אָמַר שֶׁהוּא עוֹשֶׂה בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה עִנְיָנִים וְתִקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה גַּם הוּא אֵינוֹ יָכוֹל לַעֲשׂוֹת", ראש השנה קען ער יעדן איינעם העלפן, אפילו מענטשן וואס ער קען זיי נישט מתקן זיין א גאנץ יאר.


וואו צו זיין אין אומאן - דאס מאכט נישט אויס; גיי וואו עס איז דיר מער באקוועם, דער עיקר זאלסטו קומען קיין אומאן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#15 - וואס טו איך אז מיינע עלטערן זענען נישט מסכים איך זאל פארן קיין אומאן?
אומאן, כיבוד אב ואם, חסידות ברסלב, ראש השנה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר מיין לעבן, יעדע ריר אין מיין לעבן האט זיך געטוישט א דאנק די שיעורים און בריוון.


איך וויל פרעגן אויב ווען עס קומט צו פארן צום רבי'ן אויף ראש השנה קיין אומאן, צי איך דארף זיך רעכענען מיט מיינע עלטערן. דער ראש ישיבה רעדט אזוי אסאך פון כיבוד אב ואם, זאל איך מאכן א טיקעט אפילו מיין טאטע מאמע גייען נישט ווילן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בהעלותך, י"ב סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס קען מען טון אז דער רבי איז אזוי פארשעמט; צו יעדן רבי מעג מען פארן אויף ראש השנה, אלע פארן צו זייער רבי און ווען מען הערט איינער פארט קיין אומאן - דאמאלט ווערט מען אויסער זיך, מען האט צער און עגמת נפש פון דעם.


א שאד אז דיינע עלטערן ווייסן נישט וואס איז ברסלב, א שאד זיי מיינען אז דאס איז א פלאץ פון הפקירות; וואלטן זיי געוויסט וואס דער רבי געבט, וואלטן זיי דיר געהייסן פארן.


קענסט פארן קיין אומאן; דאס איז נישט קיין פראבלעם אין כיבוד אב ואם, עס איז א קלארע הלכה (יורה דעה סימן רמ, סעיף כה), א קינד וואס וויל גיין צו א רבי לערנען מעג גיין אפילו די עלטערן ווילן נישט; אזוי אויך ווערט גע'פסק'נט (פתחי תשובה שם, סעיף קטן כב) אז א קינד וויל דאווענען אין א בית המדרש, ער זאגט אז דארט וועט ער בעסער מכוון זיין, מעג ער גיין דאווענען אפילו די עלטערן לאזן נישט.


דו זאלסט חס ושלום נישט טענה'ן מיט דיינע עלטערן; אז זיי פארשעמען דיר - זאלסטו דאס מקבל זיין באהבה, דו פון דיין זייט זאלסט זיי מכבד זיין, נאך א שטיק צייט וועלן זיי זען וואס דער רבי לערנט אונז, וועלן זיי מיט אלע קינדער און אייניקלעך קומען צום רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#14 - קען איך נוצן מעשר געלט צו פארן קיין אומאן?
אומאן, צדקה, מעשר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל פארן צום הייליגן רבי'ן קיין אומאן מיט מיין ווייב אינמיטן די יאר, האב איך געוואלט פרעגן אויב איך קען נוצן געלט פון מעשה אויסצוצאלן די גאנצע נסיעה, און אויב יא, אויב מ'קען דאס טון לכתחלה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויקרא, ג' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מען קען נעמען געלט פון מעשר צו פארן צום הייליגן רבינ'ס ציון; דאס איז לכתחילה שבלכתחילה.


נישטא קיין גרעסערע זאך ווי צו פארן צום הייליגן רבינ'ס ציון; די גרעסטע צדקה וואס מען קען טון פאר זיך, פאר די נשמה – עס זאל ווערן מתוקן פון אלע שלעכטס.


אזוי אויך קען מען צאלן מיט מעשר געלט פאר די ווייב און קינדער זיי זאלן קענען קומען צום הייליגן רבינ'ס ציון; דאס איז די גרעסטע זאך וואס מען קען טון פאר די ווייב און קינדער.


אבער צו באצאלן פאר אנדערע מענטשן א וועג קיין אומאן - דאס נישט, נישטא קיין שום ענין אין דעם; דאס איז בכלל נישט קיין מצוה. ענדערש זאל מען נעמען די געלט פון מעשר און געבן פאר ארימעלייט זיי זאלן האבן וואס צו עסן, זיי און זייער משפחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#13 - וואס טו איך אז מיין טאטע טשעפעט מיר פאר'ן פארן קיין אומאן?
אומאן, כיבוד אב ואם

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב ברוך ה' זוכה געווען צו זיין אין אומאן ראש השנה תשפ"א, נאכ'ן ארויספארן פרי און זיך וואלגערן אין פרעמדע מדינות האב איך געצאלט דריי טויזנט דאלער און ברוך ה' אנגעקומען.


יעצט רייסט מיר מיין טאטע אראפ פאר בל תשחית אויף אידיש געלט, און דאס טוט מיר זייער וויי, וואס קען מיר די ראש ישיבה מחזק זיין?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"ד מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ערשטנס, דארפסטו מקיים זיין וואס דער רבי זאגט (עיין חיי מוהר"ן, סימן תג): "מִי שֶׁהָיָה אֶצְלִי עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, רָאוּי לוֹ לִשְׂמוֹחַ מְאֹד כָּל הַשָּׁנָה", ווער עס האט זוכה געווען צו זיין ביי מיר ראש השנה דארף זיך א גאנץ יאר פרייען; בפרט די יאר ווען עס איז אריבער אזויפיל שוועריקייטן צו קענען זיין ביים רבי'ן ראש השנה - דארף מען זיין משונה פרייליך.


מען קען זיך נישט פארשטעלן וואס עס מיינט זיין ביים הייליגן רבינ'ס ציון, רבי נתן האט געזאגט: "דער עונש פון מגלגול ווערן, דארפן נאכאמאל אראפקומען אויף די וועלט - איז זייער א גרויסער עונש, מען קען זיך נישט פארשטעלן די צער און יסורים וואס א נשמה מאכט מיט ווען מען שיקט איר אראפ נאכאמאל אויף די וועלט", דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תמו) מען זאל זיך עקשנ'ען אויבן אין הימל ביים בית דין של מעלה און זאגן: "עקט מיט מיר דא, איך וויל נישט דעם עונש פון גלגול", ווען מען שטייט פאר'ן בית דין של מעלה זאל מען זאגן פאר'ן בית דין של מעלה אז מען איז גרייט צו נעמען אויף זיך אלע שטראפן, אלע גיהנום'ס - אבי נישט צו דארפן נאכאמאל אראפ קומען בזה העולם, "מיט דעם אלעם" - האט רבי נתן געזאגט: "אויב מען וועט מיר געבן די מעגליכקייט נאכאמאל צו קענען גיין צום רבינ'ס ציון וועל איך ענדערש אראפ קומען נאכאמאל אויף די וועלט, אבי צו זיין ביים הייליגן רבינ'ס ציון".


מענטשן פארשטייען נישט וואס גייט פאר, פארוואס זענען ברסלב'ע חסידים גרייט צו טון אלעס אויף די וועלט צו קענען זיין ביים הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה? יעדער איינער פון אנשי שלומינו האט אויסגעגעבן די יאר שווערע טויזנטער דאלער מען זאל קענען זיין ביים רבינ'ס ציון, צענדליגער טויזנטער אידן האבן זיך געוואלגערט אין מדינות, מען איז געפארן פון איין עירפארט צום צווייטן, מענטשן זענען געשלאפן טעג און נעכט אין עירפארט, מענטשן זענען געבליבן שטעקן אין פעלדער און וועלדער פאר וואכן לאנג אבי מען זאל קענען זיין ביים רבי'ן אויף ראש השנה, קיינער פארשטייט דאס נישט, מען פרעגט די זעלבע שאלה וואס די אומות העולם פרעגן (פיוט אקדמות): "מְנָן וּמָאן הוּא רְחִימָךְ, שְׁפָרָא בְרֵוָתָא, אֲרוּם בְּגִינֵהּ סָפֵית מְדוֹר אַרְיָוָתָא", ווער איז דיין ליבער פריינט? ווער איז דיין שיינקייט - אז דו ביסט גרייט צו ליידן אלע שוועריקייטן?


דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תה): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי הוּא חִדּוּשׁ גָּדוֹל, וְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יוֹדֵעַ שֶׁאֵין הַדָּבָר הַזֶּה בִּירֻשָּׁה מֵאֲבוֹתַי, רַק הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ נָתַן לִי זֹאת בְּמַתָּנָה - שֶׁאֲנִי יוֹדֵעַ מַהוּ רֹאשׁ הַשָּׁנָה. לֹא מִבָּעֲיָא אַתֶּם כֻּלְּכֶם בְּוַדַּאי תְּלוּיִין בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי, אֶלָּא אֲפִילּוּ כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ תָּלוּי בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי", די גאנצע וועלט איז אנגעהאנגען אין מיין ראש השנה, און דער אייבערשטער האט מיר דאס געגעבן פאר א מתנה; נישט נאר איר - מיינע תלמידים זענט תלוי אין מיין ראש השנה, נאר די גאנצע וועלט שטייט אויף מיין ראש השנה; נאכן הערן אזעלכע ווערטער פון רבי'ן קוקט מען אויף געלט? אינטערעסירט געלט? מען געבט אוועק די גאנצע געלט וואס מען האט - אבי צו זיין ביים רבינ'ס ראש השנה.


נאך האט דער רבי געזאגט (חיי מוהר"ן סימן תג): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל", מיין גאנצע זאך איז ראש השנה, "וְהָיָה פֶּלֶא אֶצְלִי, מֵאַחַר שֶׁהַמְּקֹרָבִים שֶׁלִּי מַאֲמִינִים לִי, וְלָמָּה לֹא יִזָּהֲרוּ כָּל הָאֲנָשִׁים הַמְקֹרָבִים אֵלַי, שֶׁיִּהְיוּ כֻּלָּם עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה אִישׁ לֹא יֵעָדֵר; כִּי כָּל עִנְיָן שֶׁלִּי הוּא רַק רֹאשׁ הַשָּׁנָה", עס איז מיר א וואונדער פארוואס מיינע מענטשן וואס גלייבן אין מיר, זאלן נישט רעדן צו אלעמען אז מען זאל קומען צו מיר אויף ראש השנה, "וְהִזְהִיר לַעֲשׂוֹת כְּרוּז, שֶׁכָּל מִי שֶׁסָּר אֶל מִשְׁמַעְתּוֹ וּמְקֹרָב אֵלָיו יִהְיֶה עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה אֶצְלוֹ, לֹא יֶחְסַר אִישׁ, וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת עַל ראשׁ הַשָּׁנָה רָאוּי לוֹ לִשְׂמֹחַ מְאֹד מְאֹד", דער רבי האט געהייסן מען זאל מאכן א כרוז אז אלע זאלן קומען צו זיין ראש השנה. נאך האט דער רבי געזאגט, ווער עס קומט צו מיר אויף ראש השנה דארף זיין פרייליך א גאנץ יאר; נאכן הערן אזעלכע ווערטער פון רבי'ן קוקט מען אויף געלט? אינטערעסירט נאך געלט? מען געבט אוועק די גאנצע געלט וואס מען האט אבי צו זיין ביים רבינ'ס ראש השנה, מען מאכט זיך א חשבון, חכמינו זכרונם לברכה זאגן דאך (ביצה טז.): "כָּל מְזוֹנוֹתָיו שֶׁל אָדָם קְצוּבִים לוֹ מֵרֹאשׁ הַשָׁנָה וְעַד יוֹם הַכִּפּוּרִים, חוּץ מְהוֹצָאַת שַׁבָּתוֹת וְהוֹצָאַת יוֹם טוֹב וְהוֹצָאַת בָּנָיו לְתַלְמוּד תּוֹרָה, שֶׁאִם פָּחַת פּוֹחֲתִין לוֹ, וְאִם הוֹסִיף מוֹסִיפִין לוֹ", ראש השנה שרייבט מען אפ דעם בודשעט פונעם יאר; ביים רבי'ן קען מען אויסבעטן א גרעסערע פרנסה און דער רבי צאלט צוריק די גאנצע שפעזן וואס עס קאסט צו קומען צו אים.


ראש השנה שרייבט מען אפ אלעס וואס וועט פאסירן מיט'ן מענטש און מיט זיין ווייב און קינדער, אזוי ווי מען זאגט ביים דאווענען: "בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה יִכָּתֵבוּן, וּבְיוֹם צוֹם כִּפּוּר יֵחָתֵמוּן - כַּמָּה יַעַבְרוּן וְכַמָּה יִבָּרֵאוּן, מִי יִחְיֶה וּמִי יָמוּת, מִי בְקִצּוֹ וּמִי לֹא בְקִצּוֹ, מִי בָאֵשׁ, וּמִי בַמַּיִם, מִי בַחֶרֶב, וּמִי בָרָעָב, מִי בָרַעַשׁ, וּמִי בַמַּגֵּפָה"; און נאך מער ווי דאס וואס מען רעכנט אויס ליגט צווישן די ווערטער, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תסו): "ווען דער חזן זאגט 'מִי... וּמִי...' איז מרומז אלעס וואס שטייט נישט אויסגערעכנט אינעם פיוט פון ונתנה תוקף"; פרעג איך דיר, אויב עס ווארט דיר חס ושלום א שווערע משפט, דו דארפסט זוכן א גרויסער לויער (עורך דין) זאל דיר ראטעווען פון דעם גרויסן משפט, וואלסטו געקוקט אויף געלט? וואלט דיר אינטערעסירט געלט? א מענטש וואלט אוועק געגעבן אלעס אויף די וועלט אבי ער זאל לעבן, "עוֹר בְּעַד עוֹר, וְכֹל אֲשֶׁר לָאִישׁ, יִתֵּן בְּעַד נַפְשׁוֹ (איוב ב, ד), זאגט רש"י: "כֵּן דֶרֶךְ בְּנֵי אָדָם; כְּשֶׁרוֹאֶה הַחֶרֶב בָּאָה עַל רֹאשׁוֹ, מֵגִין בִּזְרוֹעוֹ לְפָנָיו, וְכָל שֶׁכֵּן כָּל אַשֶׁר לְאִישׁ בְּמָמוֹן - יִתֵּן", ווען א מענטש זעט אז מען וויל אים חס ושלום שטעכן אין קאפ, לייגט מען די האנט - מען זאל ענדערש צעשטעכן די האנט ווי איידער דעם קאפ וכו', און זיכער אז מען וועט זיך ראטעווען מיט געלט ווי איידער מען זאל חס ושלום געשעדיגט ווערן.


ענטפער נישט ווען מען טשעפעט דיר, בפרט טאטע מאמע טאר מען קיינמאל נישט ענטפערן. נעם אן די שטעכן און טשעפען פאר כפרת עוונות און זיי פרייליך אז דו האסט זוכה געווען צו זיין ביים רבי'ן, און בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג דו זאלסט זוכה זיין צו קענען זיין קומענדיגן יאר מיט משיח צדקינו ביים הייליגן רבינ'ס ציון, אמן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#12 - וואס טו איך ווען מיין משפחה רודפ'ט מיר וועגן אומאן?
אומאן, משפחה, מדות טובות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך קום פון א ליטווישע משפחה וואס איז נישט מחשיב ברסלב, און זיי דרייען מיר כסדר א קאפ וועגן מיין מאן וואס פארט קיין אומאן. נישט נאר דאס יאר מיט קאראנע, נאר יעדעס יאר ס'איז דא עפעס אנדערש וואס זיי זאגן מיר אז אויב וויל איך זיין א גוטע ווייב טאר איך נישט לאזן מיין מאן פארן, ס'איז א סכנה וכו' וכו' אלע זאכן וואס מ'קען זאגן.


אבער דאס יאר ספעציעל, רופן זיי מיר יעדע שטיק צייט מיר צו זאגן ווי סכנות'דיג ס'איז, און אז די גרעניץ איז פארמאכט, און ס'איז דאך דא קאראנע וכו', און דאס איז מיר זייער שווער אויסצוהאלטן, איך האב שוין גענוג מניעות צו שיקן מיין מאן צו א ווייטע פלאץ אויף יום טוב פאר אזוי לאנג, ס'איז מיר שוין גענוג שווער אן די אלע בלבולים און פחדים, און די רדיפות פון מיין משפחה מאכט עס נאר ערגער.


אויך, מיין משפחה איז זייער שטארק מיט דעם לאזונג, "לעב און לאז לעבן", און געווענליך מישן זיי זיך נישט אריין אין א צווייטנ'ס לעבן זיי צו זאגן וואס צו טון. צום ביישפיל, ווען מיין ברודער האט זיך נעבעך געדרייט מיט א גוי'טע, האבן מיינע עלטערן און אנדערע געשוויסטער אים גארנישט געזאגט, און ווען מיר האבן זיך יא אריין געמישט און געזאגט אז ער טאר איר נישט ברענגען צו אונזער הויז, איז די משפחה געשפרינגען אויף אונז אז מיר האבן אים נישט ליב, און מיר זענען אים נישט מחזק, און ווי אזוי גייט ער צוריק ווערן פרום אויב מיר שטופן אים ווייטער וכו' וכו'. אבער ווען מיין מאן וויל פארן צום צדיק, זיך מקשר זיין צו אים און זיך מחזק זיין, אין דעם מישן זיי יא אריין.


ס'טוט מיר זייער וויי אז זיי שפייען אויף עפעס וואס איז אזוי חשוב ביי אונז. ברוך ה' אז איך האב זייער א גוטע קשר מיט מיינע עלטערן און געשוויסטער, און איך רעד מיט זיי אסאך. איך האב זיי שוין געבעטן זיך נישט אריין מישן, אבער ס'העלפט נישט. וואס קען איך טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ב אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייער אסאך פרויען ווערן צעשטאכן פון זייערע עלטערן וועגן ברסלב; ווען די עלטערן ווערן געוואויר אז דער איידעם פארט קיין אומאן הייבן זיי אן רודפ'ן זייער טאכטער, זיי לייגן גרויס דרוק זי זאל שטעלן א ווידערשטאנד און נישט לאזן דעם מאן פארן קיין אומאן.


אנשטאט די עלטערן זאלן זיך פרייען אז זייער טאכטער איז גליקליך און צופרידן מיט איר מאן, אנשטאט זיי זאלן טאנצן פאר שמחה אז דער איידעם פירט זיך ערליך, ער האט א רבי וואס שטארקט אים - רודפ'ט מען דעם איידעם און די טאכטער; ווי מען קען שטעכן געבט מען א שטעך און ווי מען קען מאכן א וויץ מאכט מען א וויץ, אן טראכטן ווי שטארק דאס טוט וויי.


וואס זאל מען טון אז ברסלב איז פארשעמט, וואס קען מען טון אז מען רעדט אויפ'ן רבי'ן און אויף זיינע תלמידים - לשון הרע; דאס מאכט אז מענטשן זאלן ווערן דערשראקן פון ברסלב, דאס מאכט מען זאל מורא האבן ווען מען הערט אז די קינדער האבן א שייכות מיט ברסלב; אזוי מוז דאס גיין, עס דארף זיין ליצנות אויף א צדיק. אויף אלע אמת'ע צדיקים איז דא ליצנות, חכמינו הקדושים זאגן (ירושלמי ברכות ב, ח): "אֵין דּוֹר שֶּׁאֵין בּוֹ לֵצָנִים", אין יעדע דור זענען דא לצים; אלע צדיקים האט מען געטשעפעט און מען האט געקריגט אויף זיי.


יעדע פרישער מקורב וואס וויל קומען צום רבי'ן דארף אריבער גיין דעם נסיון, מען טשעפעט און מען שפעט; אנדערש קען מען נישט זוכה זיין צו נעמען פון רבי'ן אלע גוטס. דער רבי האט דערציילט (סיפורי מעשיות, מעשה ז' - מזבוב ועכביש) וואס עס האט זיך אפגעטון מיט זיין נשמה איידער זי איז אראפ געקומען אויף די וועלט, ווי דער סמ"ך מ"ם האט געשריגן: "רבונו של עולם, אויב די נשמה קומט אראפ אויף די וועלט, פארוואס האסטו מיר באשאפן?" האט מען אים געענטפערט: "די נשמה מוז אראפ קומען אויף די וועלט, דו גיי און זוך דיר אן עצה", איז ער אוועקגעגאנגען און שפעטער איז ער צוריק געקומען מיט אן אלטיטשקן אן איינגעבויגענעם, זיי האבן געלאכט און געזאגט: "די נשמה קען שוין אראפ גיין, מיר האבן שוין אן עצה", מוהרא"ש זאגט אז די עצה זייערע איז ליצנות; מען שפעט פון רבי'ן און פון רבינ'ס מענטשן, פון ברסלב'ער חסידים. דאס איז די עצה וואס דער סמ"ך מ"ם האט קעגן דעם רבי'ן, דורכדעם האלטן זיך מענטשן אפ פון מקורב ווערן צום רבי'ן.


דאס וואס איר שרייבט פון אייער משפחה אז זיי זענען פריינטליכע מענטשן, זיי האבן די שיטה פון 'לעב און לאז יענעם לעבן' וכו' וכו'; דא קענט איר זען דאס פארפוילקייט פון די אלע לינקע וכו' וואס שטעלן זיך ארויס מיט א שיינעם פנים אז מען דארף יעדן איינעם לאזן לעבן זייער וועג - ווי ליגנט און פאלש דאס איז; והא ראי', ווען עס קומט צו ערליכקייט, ווען עס קומט צו זיין פרום - דעמאלט פארגעסט מען פון די שיינע זיסע געמאכטע שפריך ווארט: 'לעב און לאז יענעם לעבן'. די פרומע מענטשן מעג מען טשעפען, די דארף מען רודפ'ן; פלוצלונג איז נישט דא דער באגריף 'לעב און לאז יענעם לעבן', יעדן איינעם דארף מען מכבד זיין, מען דארף יעדן איינעם לאזן טון וואס זיי ווילן - ביז דער ערליכער איד וואס וויל גארנישט, ער וויל נאר טון וואס דער אייבערשטער הייסט; אים רייסט מען אראפ, ביי אים איז מער נישט דא 'לעב און לאז יענעם לעבן', אים דארף מען נישט רעספעקטירן וכו'.


דאנקט דעם אייבערשטן אז איר האט א וואוילער מאן; לעבט מיט אים, זייט אים מכבד, זייט אים מחזק ער זאל פארן צום רבי'ן אויף ראש השנה זיך אויסבעטן א גוט יאר פאר זיך און פאר די גאנצע משפחה, און ווען אייערע עלטערן טשעפען אייך זאלט איר גארנישט ענטפערן; טענה'ט זיך נישט מיט זיי, זאגט זיי אז איר דארפט טון וואס דער אייבערשטער הייסט, א פרוי דארף טון דעם רצון פונעם מאן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#11 - איך פאל כסדר, זאל איך פארן קיין אומאן?
אומאן, שידוכים, עבירות, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין אן עלטערער בחור וואס האט נאכנישט זוכה געווען צו טרעפן א שידוך, איך זאג יעדן טאג קרבנות הנשיאים און איך בעט און איך האף אז איך זאל שוין זוכה זיין צו טרעפן מיין שידוך בקרוב.


מיין יצר הרע איז זייער גרויס, וויפיל מאל איך זאג צו פאר'ן אייבערשטן אז איך גיי שוין זיין וואויל, פאל איך ווייטער צוריק אין פגם הברית רחמנא ליצלן, אבער אין די לעצטע צוויי יאר האב איך זיך אנגעהויבן מחזק זיין מיט די דרשות פונעם ראש ישיבה שליט"א, איך פרוביר זיך אנצוכאפן אינעם סדר דרך הלימוד, נאר מיט דעם קען איך זיך אביסל מחזק זיין.


יעצט ווען מ'דערנענטערט זיך צו ראש השנה, האב איך גרויס חשק צו פארן צום הייליגן רבי'ן אויף אומאן, מיין פראבלעם איז אבער אז איך האב מורא אז אויך דארט וועט זיך מתגבר זיין אויף מיר דער יצר הרע, און איך וועל נאר זוכן וואו צו טון עבירות רחמנא ליצלן. און אפילו איך וועל פארן די לעצטע מינוט און צוריק קומען גלייך נאך יום טוב, ווייס איך נישט צי דאס וועט מיר העלפן, ווייל דער יצר הרע ברענט אין מיר זייער שטארק.


וויל איך וויסן צי איך זאל נישט קוקן אויף גארנישט נאר פארן צום רבי'ן אויף ראש השנה, אדער זאל איך ענדערש בלייבן אינדערהיים?


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' לסדר כי תבוא לאומאן, ט"ו אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס איז בכלל דיין פראגע? אודאי זאלסטו קומען קיין אומאן אויף ראש השנה! וועט דיר דער רבי מתקן זיין אויף אלעס וואס דו האסט פוגם געווען.


דער הייליגער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תו): "שֶׁיְּכוֹלִין אָז אֲנָשִׁים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה לֹא הָיָה בְּאֶפְשָׁר שֶׁיִּהְיֶה לָהֶם תִּקּוּן בְּשׁוּם אֹפֶן, אַף עַל פִּי כֵן בְּראשׁ הַשָּׁנָה יְכוֹלִין אֲפִילּוּ הֵם לְקַבֵּל תִּקּוּן". ראש השנה קען איך יעדן איינעם העלפן, אפילו מענטשן וואס איך קען זיי נישט מתקן זיין א גאנץ יאר, "אַף עַל פִּי שֶׁבְּכָל הַשָּׁנָה אֲפִילּוּ הוּא בְּעַצְמוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה לֹא הָיָה יָכוֹל לְתַקְּנָם, אֲבָל בְּראשׁ הַשָּׁנָה גַּם הֵם יְכוֹלִים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים. כִּי אָמַר שֶׁהוּא עוֹשֶׂה בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה עִנְיָנִים וְתִקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה גַּם הוּא אֵינוֹ יָכוֹל לַעֲשׂוֹת".


ראש השנה איז א צייט וואס מען קען זוכה זיין צו געהאלפן ווערן מיט וואס מען דארף נאר; חכמינו זכרונם לברכה רעכענען אויס גרויסע ניסים וואס האט אלץ פאסירט אום ראש השנה (ראש השנה יא.) ראש השנה זענען די אמהות - שרה אמינו, רחל אמינו און חנה נפקד געווארן מיט קינדער, איז דאס א צייט פאר אונז אלע אויס צו פועל'ן קינדער, ערליכע קינדער און צו שעפן נחת פון די קינדער. חנה – די מאמע פון שמואל הנביא איז געהאלפן געווארן ראש השנה נאר ווייל זי האט אסאך געבעטן דעם אייבערשטן, אזוי ווי עס שטייט (שמואל-א א, יב): "וְהָיָה כִּי הִרְבְּתָה לְהִתְפַּלֵּל לִפְנֵי ה'", חנה האט אסאך געדאוונט צום אייבערשטן פאר קינדער ביז זי איז געהאלפן געווארן; זעט מען פון דעם אז דורכ'ן דאווענען און בעטן אסאך דעם אייבערשטן ווערט מען געהאלפן.


ראש השנה איז יוסף הצדיק ארויס פון תפיסה; איז דאס א צייט וואס יעדער איינער קען זוכה זיין ארויס צו גיין פון זיין אייגענע תפיסה, פון די הענט פון די קליפות וואס ווארפן אים אראפ אין עבירות, אזוי ווי יוסף הצדיק איז ארויס פון זיין תפיסה.


ראש השנה האט זיך אויפגעהערט די ארבעט פאר די אידן אין מצרים; דערפאר קען מען פועל'ן פרנסה בניקל, מען זאל נישט דארפן ארבעטן אזוי ביטער שווער, אזוי ווי די שיעבוד מצרים האט זיך אויפגעהערט ראש השנה.


קום קיין אומאן, דארט ביים רבינ'ס ציון וועסטו פועל'ן דיין שידוך; דארט ביים ציון וועסטו זוכה זיין צו תשובה שלימה און תיקון המעשים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#10 - דארף איך ממש איבערדרייען די וועלט צו קומען קיין אומאן אויף ראש השנה?
אומאן, ראש השנה, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור פון ארץ ישראל וואס איז זיך זייער מחזק מיט די שיעורים און די בריוו, א גרויסן דאנק.


עס ווערט שוין נענטער צו ראש השנה, און איך וויל זייער שטארק פארן קיין אומאן אויף ראש השנה, אבער איך האב אסאך מניעות אויף דעם.


ביי מיינע עלטערן און ביי מיין קהלה איז דאס זייער אן אפגעפרעגטע זאך, מיינע עלטערן וועלן זיין ברוגז און מיין ישיבה וועט מיר ארויסווארפן, אויב וועל איך פארן קיין אומאן. און נאכדערצו אז איך שטיי יעצט אין שידוכים, און כאטש וואס איך ווייס אז אומאן וועט מיר נאר צוהעלפן פאר א שידוך, אבער אז מ'וועט מיר ארויסווארפן פון ישיבה און איך וועל ווערן אפגעפרעגט ביי מיין קהלה, האב איך מורא אז דאס וועט מיר שאטן. און פון די אנדערע זייט האב איך אויך נישט קיין געלט צו פארן.


בקיצור איז מיין שאלה צי איך דארף ממש איבערדרייען די וועלט און פארן קיין אומאן, נישט קוקן אויף קיין שום זאך? אדער זאל איך ווארטן אויף נאכדעם וואס איך וועל חתונה, און דעמאלט וועט עס האפנטליך זיין אביסל גרינגער?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בחוקותי, כ"ג אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך קען דיר נישט זאגן אז דו זאלסט קומען קיין אומאן אויף ראש השנה, איך קען דיר אבער מחזק זיין און געבן צו פארשטיין דאס גרויסקייט פון קומען קיין אומאן אויף ראש השנה, נאכדעם וועסטו אליינס מאכן די ריכטיגע החלטה.


דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל", זיין ביי מיר ראש השנה איז גרעסער פון אלעס, "וְהָיָה פֶּלֶא אֶצְלִי, מֵאַחַר שֶׁהַמְּקֹרָבִים שֶׁלִּי מַאֲמִינִים לִי, וְלָמָּה לֹא יִזָּהֲרוּ כָּל הָאֲנָשִׁים הַמְקֹרָבִים אֵלַי, שֶׁיִּהְיוּ כֻּלָּם עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, אִישׁ לֹא יֵעָדֵר", און איך וואונדער זיך אויף מיינע תלמידים וואס גלייבן אין מיר, פארוואס זאלן זיי נישט מעורר זיין מיינע מענטשן אז אלע זאלן קומען צו מיר אויף ראש השנה? קיינער טאר נישט פעלן. "כִּי כָּל עִנְיָן שֶׁלִּי הוּא רַק רֹאשׁ הַשָּׁנָה", מיין גאנצע זאך איז ראש השנה, "וְהִזְהִיר לַעֲשׂוֹת כְּרוּז, שֶׁכָּל מִי שֶׁסָּר אֶל מִשְׁמַעְתּוֹ, וּמְקֹרָב אֵלָיו, יִהְיֶה עַל ראשׁ הַשָּׁנָה אֶצְלוֹ, לֹא יֶחְסַר אִישׁ", דער רבי האט געהייסן מען זאל מודיע זיין פאר אלע מענטשן וואס גלייבן אין אים, אז ער האט געהייסן קומען צו אים אויף ראש השנה,"וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, רָאוּי לוֹ לִשְׂמֹחַ מְאֹד מְאֹד, 'אִכְלוּ מַעֲדַנִּים וּשְׁתוּ מַמְתַקִּים, כִּי חֶדְוַת ה' הִיא מָעֻזְּכֶם'", און ווער עס איז זוכה צו זיין ביי אים אויף ראש השנה דארף זיך זייער פרייען א גאנץ יאר, עיין שם.


ווען עס ווארט אויף א מענטש א שווערע משפט, וועט דער מענטש גיין צו די גרעסטע לויערס (עורך דין) זיי זאלן עפעס טון פאר אים, זיי זאלן פרובירן אים מצדיק זיין. מען קוקט נישט אויף גארנישט און קיין שום זאך קען אפהאלטן דעם מענטש פון פארן צום גרעסטן לויער; אין אזא מצב קוקט מען נישט אויף געלט, מען קוקט נישט אויף קיין חברים, אפילו נישט אויף משפחה, מען קוקט נאר אויף זיך. מען מאכט זיך א חשבון: 'וואס האב איך צו פארלירן? עס ווארט דאך אויף מיר אזא שווערע משפט וכו' וכו'', ווער רעדט נאך אז עס ווארט א משפט פון טויט שטראף רחמנא לצלן, דעמאלט וועט א מענטש טון אלעס אויף דער וועלט צו ווערן געראטעוועט.


יעצט פרעג איך דיר, עס ווארט אויף אונז אלע א גרויסן משפט; ראש השנה גייט מען אונז אלע משפט'ן, מִי יִחְיֶה, וּמִי יָמוּת, מִי בָּאֵשׁ, וּמִי בַּמַּיִם; אלע שרעקליכע טראגעדיעס וואס מען הערט דורכאויס דעם גאנצן יאר השם ישמרינו - ווערט אלעס אנגעשריבן אום ראש השנה, יעדן טאג ווערן אוועקגעריסן יונגע מענטשן, מענער און פרויען, יונגע קינדער בלייבן אן עלטערן ה' ירחם, אלע שפיטעלער זענען אנגעפילט מיט אידישע קינדער לא עלינו, מיט נאך פילע צרות וואס גייען אריבער אויף מענטשן; און אז עס איז דא א צדיק וואס האט צוגעזאגט אז ראש השנה קען ער יעדן איינעם העלפן, ער קען אונז אלע מתקן זיין; אזוי ווי רבי נתן שרייבט - וואס דער רבי האט אים געזאגט (שם, סימן תז): "אָמַר, שֶׁיְּכוֹלִין אָז אֲנָשִׁים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה לֹא הָיָה בְּאֶפְשָׁר שֶׁיִּהְיֶה לָהֶם תִּקּוּן בְּשׁוּם אֹפֶן, אַף עַל פִּי כֵן בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה יְכוֹלִין אֲפִילּוּ הֵם לְקַבֵּל תִּקּוּן. אַף עַל פִּי שֶׁבְּכָל הַשָּׁנָה אֲפִילּוּ הוּא בְּעַצְמוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה לֹא הָיָה יָכוֹל לְתַקְּנָם, אֲבָל בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה גַּם הֵם יְכוֹלִים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים. כִּי אָמַר שֶׁהוּא עוֹשֶׂה בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה עִנְיָנִים וְתִקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה גַּם הוּא אֵינוֹ יָכוֹל לַעֲשׂוֹת", אז אפילו מענטשן וואס דער רבי קען א גאנץ יאר נישט העלפן, קען ער זיי אבער העלפן און פאררעכטן אום ראש השנה, - איז נאך דא א ספק יא פארן אדער נישט פארן?


דער זוהר הקדוש זאגט (שלח, קנח): אז ווען כָּלֵב האט געזען ווי משה רבינו האט נאר געבענטשט יהושע בן נון ער זאל ניצול ווערן פון די מרגלים און אים נישט, "אִשְׁתְּמִיט מִנַּיְיהוּ", האט ער זיך אוועק געכאפט פון די מרגלים, "וְאָתֵי לְגַבֵּי קִבְרַיָּיא דַּאֲבָהָן, וְצַלֵּי תַּמָּן צְלוֹתֵיהּ", און ער איז געגאנגען קיין חברון צו קברי צדיקים מתפלל זיין ער זאל נישט פארכאפט ווערן מיט די עצת מרגלים צו קריגן אויף משה רבינו, פרעגט דער זוהר א שטארקע קשיא: "ווי אזוי קען זיין אז כלב איז געגאנגען קיין חברון מתפלל זיין ביי די מערת המכפלה איינער אליין, עס זענען דאך דארטן געווען די בני ענק - די ריזן מענטשן, ער האט נישט מורא געהאט פון זיי?" נאר ענטפערט דער זוהר הקדוש: "מַאן דְּאִיהוּ בְּדוֹחֲקָא, לָא אִסְתָּכַּל מִדִי", ווער עס איז אין א צרה קוקט נישט אויף גארנישט, "כַּךְ כָּלֵב, בְּגִין דְּהֲוָה בְּדוֹחֲקָא, לָא אִסְתָּכַּל מִדִי", אזוי אויך, ווען כלב האט געזען אז ער איז אין א גרויסע סכנה האט ער נישט געקוקט אויף קיינעם, "וְאָתָא לְצַלָּאָה עַל קִבְרֵי אֲבָהָן, לְאִשְׁתְּזָבָא מְעֵיטָא דָּא", ער איז געלאפן צו קברי צדיקים מתפלל זיין זיך צו ראטעווען פון די מרגלים, און ער האט נישט געקוקט אויף די בני ענק.


אזוי אויך ווען א מענטש דערזעט זיך אין א מצב ווי ער פאלט אראפ אין עבירות ער קען זיך נישט דערהאלטן, בפרט ווען מען פאלט אראפ אין די גראבע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, מען זינקט אין די נ' שערי טומאה און מען איז שוין אין שאול תחתית ומתחתיו, ווען אזא מענטש וויל זיך ארויסרייסן פון די טומאה און ער הערט אז עס איז דא א רבי וואס האט מבטיח געווען (חיי מוהר"ן, סימן רכה): אז ווער עס וועט קומען צו זיין ציון און זאגן דארט דעם תיקון הכללי - די צען קאפיטלעך תהילים (קאפיטל - ט"ז, ל"ב, מ"א, מ"ב, נ"ט, ע"ז, צ', ק"ה, קל"ז, ק"נ) און געבן א פרוטה לצדקה פאר זיין זכות, אפילו ער האט געטון די הארבסטע עבירות: "וועל איך מיר לייגן אויף די לענג און אויף די ברייט אים א טובה צו טון, ביי די פיאות וועל איך אים ארויס נעמען פון שאול תחתית"; אזא איינער קוקט נישט אויף קיינעם און טראכט נישט פון קיינעם, ער קוקט אויף זיך.


דער אייבערשטער זאל העלפן דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#9 - איך בין געווארן ווי ניי געבוירן אין אומאן
אומאן, חיזוק פאר פרויען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרוי, און דעם פארגאנגענעם זומער האב איך אנגעהויבן הערן די שיעורים, און דאס האט מיר ממש געטוישט מיין לעבן, ספעציעל דאס וואס איר זאגט כסדר אז יעדער קען מצליח זיין, ס'איז דא א וועג פאר יעדן איינעם.


איך בין שווער מיט עברי, אבער מיט אייער חיזוק און עצות האב איך אנגעהויבן זאגן תהלים יעדן טאג, כאטש וואס איך בין בכלל נישט אזא סארט מענטש צו זאגן תהלים, און איך גיי שוין יעצט ענדיגן תהלים צום 30'סטן מאל.


דער עיקר בין איך אבער יעצט זייער פרייליך אז איך האב זוכה געווען צו זיין ביים רבינ'ס ציון אין אומאן צום ערשטן מאל. איך בין אינגאנצן נישט דער מענטש וואס זאל פארן צום ציון, אבער דער אייבערשטער האט מיר געהאלפן אז בין איך געפארן, און איך האב געשפירט אז איך בין ממש געווארן א נייער מענטש, איך האב באקומען דארט א נייע לעבן. איך ווייס אז יעדער זאגט עס, אבער איך שפיר ממש ווי כ'האב באקומען א נייע נשמה.


איך בין דער לעצטער מענטש וואס זאל פארן קיין אומאן, און אויב בין איך געפארן, מיינט דאס אז יעדער מענטש קען אהין פארן.


א גרויסן יישר כח נאכאמאל פאר אלע חיזוק און עצות אין לעבן.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת משפטים, כ"ג שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן גע'פועל'ט אלעס גוטס; פון היינט און ווייטער זאלט איר אייביג זיין פרייליך.


יעצט זענט איר ניי געבוירן, דער רבי האט אויסגעוואשן אייער נשמה; דער רבי האט צוגעזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכה) אז ווער עס וועט קומען צו זיין ציון זאגן דעם תיקון הכללי, די צען קאפיטלעך תהילים (קאפיטל - ט"ז, ל"ב, מ"א, מ"ב, נ"ט, ע"ז, צ', ק"ה, קל"ז, ק"נ) און געבן א פרוטה לצדקה פאר זיין זכות, אפילו ער האט געטון די הארבסטע עבירות: "וועל איך מיר לייגן אויף די לענג און אויף די ברייט, אים א טובה צו טון, ביי די פיאות וועל איך אים ארויס ציען פון שואל תחתית"; דערפאר אז איר האט זוכה געווען צו זיין אין אומאן ביים רבינ'ס ציון האט איר אראפ גענומען פון זיך אייער גאנצע עבר, פון יעצט הייבט זיך אן א נייע צייט פאר אייך, יעצט וועט איר זיין ערליך און טייער.


איר האט מיר ממש מחי' געווען.