בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת דברים, ו' מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אז דו ווילסט געהאלפן ווערן מיט קינדער זאלסטו געבן אסאך צדקה און פרייליך מאן דיין ווייב. אזוי ווי חכמינו הקדושים זאגן (בבא בתרא י:): "מַה יַעֲשֶֹה אָדָם וַיִּהְיוּ לוֹ בָּנִים זְכָרִים", וואס זאל א מענטש טון ער זאל זוכה זיין צו קינדער זכרים? רבי אליעזר זאגט: "יְפַזֵר מָעוֹתָיו לַעֲנִיִּים", ער זאל געבן צדקה און רבי יהושע זאגט: "יְשַׂמַּח אִשְׁתּוֹ לִדְּבַר מִצְוָה", ער זאל פרייליך מאכן זיין ווייב.

מאך פרייליך דיין ווייב; פרוביר מיט אלע דיינע כוחות צו זען זי זאל זיין פרייליך. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין לד:): "אִשָׁה - בַּעֲלָהּ מְשַּׂמְחָהּ", דער מאן האט א מצוה פרייליך צו מאן די ווייב; ווייל די טבע פון פרויען איז צו זיין בעצבות, בפרט א פרוי וואס האט נאך נישט קיין קינדער איז שטענדיג זייער טרויעריג. דארף דער מאן איר מחזק זיין איר שטארקן און פרייליך מאכן; דאס איז די גרעסטע סגולה פאר קינדער.

געב זייער אכטונג איר נישט צו מצער זיין. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא מציעא נט.): א מענטש זאל זייער אכטונג געבן אויף זיין ווייב איר נישט צו טשעפען, ווייל א פרוי וויינט שנעלער ווי א מאן, און אז מען איז איר מצער און זי וויינט באקומט מען נאכדעם זייער א גרויסער עונש רחמנא לצלן.

אויב דו קענסט מיר שיקן דיין נאמען און דיין ווייב'ס נאמען, וועל איך מתפלל זיין פאר אייך ביז איר וועט געהאלפן ווערן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט בקרוב קענען מבשר זיין די גוטע בשורה.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת מטות-מסעי, כ"ו תמוז, שנת תשע"ט לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

וואס איז בכלל די הוה אמינא צי עס העלפט תפילות פון א מאמע פאר אירע קינדער?! אלע גרויסע צדיקים וואס האבן באלאכטן די וועלט איז נאר ווייל זייערע מאמעס פלעגן וויינען צום אייבערשטן זיי זאלן זוכה זיין צו קינדער וואס וועלן באשיינען די וועלט.

מוהרא"ש פלעגט דערציילן אז אמאל איז א איד געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו און געבעטן א ברכה אויף גוטע קינדער, האט דער הייליגער חפץ חיים זי"ע גענומען א תהלים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט און דאס געוויזן פאר דעם איד, און אים געזאגט: "דאס איז דער תהלים פון מיין מאמע עליה השלום, וואו זי פלעגט יעדן טאג וויינען אז זי זאל האבן גוטע קינדער; אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער".

זאלט איר ווייטער ממשיך זיין מיט תפילות צום אייבערשטן אויף אלע קינדער וועט איר זען פיל נחת ביי אלע פון זיי, בפרט ווען איר צינדט אן די שבת ליכט זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן אויף אייער אייגענע שפראך; בעטס פאר אייך, פאר אייער מאן, פאר דעם קינד וואס פאלט וכו', פאר אלע אייערע קינדער און פאר אלע אידן. ביי די שבת ליכט איז א צייט וואס מען קען אויס'פועל'ן גרויסע ניסים.

רבי נתן האט געבעטן זיין ווייב און זיינע טעכטער אז ווען זיי צינדן אן די שבת ליכט זאלן זיי בעטן דעם אייבערשטן: "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אַזוֹי וִוי אִיךְ צִינְד אָן דִי לִיכְט, אַזוֹי זָאל אָנְגֶעצִינְדְן וֶוערְן דֶעם הֵיילִיגְן רֶבִּינְ'ס לִיכְט אִין אַלֶע אִידִישֶׁע הֶערְצֶער"; אזוי אויך זאלט איר בעטן ביי די ליכט: "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, הֶער אוֹיס מַיין גֶעבֶּעט, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל הָאבְּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער וָואס וֶועלְן דִיר דִינֶען מִיט לִיבְּשַׁאפְט, בִּפְרַט מַיין זוּן הַבָּחוּר ..., הָאבּ רַחְמָנוּת אוֹיף אִים אוּן עֶפְן אִים זַיין הַארְץ עֶר זָאל נָאר דִיר וֶועלְן, עֶר זָאל אָפְּלָאזְן אַלֶע נַארִישְׁקֵייטְן, עֶר זָאל הָאבְּן רֵיינֶע אוֹיגְן אוּן נִישְׁט קוּקְן דִי אַלֶע שְׁלֶעכְטֶע זַאכְן. רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם אַזוֹי וִוי אִיךְ צִינְד יֶעצְט אָן דִי שַׁבָּת לִיכְט זָאלְסְטוּ אִים לִיכְטִיג מַאכְן זַיין לֶעבְּן, עֶס זָאל אַרַיין גֵיין אִין אִים אַ רֵיינֶע גֵייסְט, אַ הֵיילִיגְקֵייט. מַאךְ אוּנְז לִיכְטִיג אוּנְזֶער לֶעבְּן אוּן מַאךְ לִיכְטִיג פַאר אַלֶע אִידִישֶׁע קִינְדֶער; אַלֶע זָאלְן וִויסְן פוּן דִיר אוּן אַלֶע זָאלְן וִויסְן פוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן. צִינְד אָן ...'ס הַארְץ עֶר זָאל דִיר דִינֶען מִיט לִיבְּשַׁאפְט אוּן צִינְד אָן דִי הֶערְצֶער פוּן מַיינֶע קִינְדֶער".

אז איר האט נישט קיין כח צו שטיין קענט איר זיך אראפזעצן און אז איר קענט נישט האלטן די הענט אויפן פנים פאר לאנג, קענט איר פשוט זיצן ביי די ליכט און רעדן צום אייבערשטן. בעטס און בעטס און שפארטס נישט קיין טרערן, ווייל יעדע טרער איז נאך א טראפ וואסער וואס וועט שפאלטן די הערצער פון אייערע קינדער.

אויך זאלט איר פרובירן מיט אלע כוחות צו קוקן גוט אויף אים; זוכטס אויף גוטע נקודות אויף אייער זון נרו יאיר און מאכט דערפון אן עסק, ווייל געווענליך זוכט מען אלץ חסרונות אינעם קינד. ווען מען זעט עפעס וואס דער קינד דארף פאררעכטן האלט מען פאר דעם קינד, אבער ווען דער קינד טוט גוטס דעמאלט זאגט מען גארנישט, דער וועג איז נישט קיין וועג; קלוגע עלטערן מאכן פון יעדע גוטע נקודה אן עסק.

אז איר וועט קוקן גוט אויף אים וועט איר אים צוריק ברענגען אינגאנצן צום אייבערשטן. מוהרא"ש זכרונו לברכה האט דערציילט פונעם אהבת ישראל זכותו יגן עלינו, אז ווען ער האט זיך אריין געצויגן קיין מארמאראש וואו עס האבן געוואוינט אידישע קינדער וואס זענען געווען זייער ווייט פונעם דרך התורה והמצוות, האט מען אים געפרעגט: "ווי אזוי וועט דער רבי קענען פועל'ן ביי די מארמאראשע אידן זיי זאלן תשובה טון, זיי זאלן זיך פירן אזוי ווי עס דארף צו זיין?" האט זיי דער אהבת ישראל געענטפערט: "איך וועל זיי אזוי ליב האבן, ביז זיי וועלן פאלגן וואס איך לערן זיי און וואס איך פארלאנג פון זיי"; זעט מען אז מיט ליבשאפט קען מען אלעס פועל'ן.

שטארקטס אייך אין תפילה, זייטס ממשיך מיט אייערע תפילות וועט איר זען גרויסע ניסים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת בלק, ט"ו תמוז, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

בעוונותינו הרבים האט זיך אריין געכאפט ביי אידישע קינדער די נגע צרעת פון נישט האבן קינדער רחמנא לצלן; מענטשן זענען מסית ומדיח אנדערע נישט צו האבן קינדער מיט'ן אויסרייד: "היינט איז א סכנה צו האבן קינדער", "עס איז שווער צו מחנך זיין די קינדער", אדער אנדערע נארישע סברות, ווי צום ביישפיל: "אויף וועמענס חשבון האסטו קינדער?" "וואס וועט זיין מיט פרנסה?" און דאס גלייכן - ווען פריה ורביה איז די ערשטע מצוה אין די תורה. דער אייבערשטער האט אונז באפוילן (בראשית א, כח): "פְּרוּ וּרְבוּ וּמִלְאוּ אֶת הָאָרֶץ וְכִבְשֻׁהָ", מען זאל האבן קינדער אנצופולן די וועלט, "וְכִבְשֻׁהָ", און מיט קינדער וועט איר אייננעמען די וועלט; ווי אזוי נעמט מען איין די וועלט? אז די וועלט ווערט באזעצט מיט מענטשן וואס פירן זיך ווי דער אייבערשטער וויל, מען פירט זיך אזוי ווי עס דארף צו זיין - מיט דעם נעמט מען איין די וועלט.

דאס איז געזאגט געווארן אפילו ווען מען האט שוין זוכה געווען צו האבן א אינגל און א מיידל וואס מיט דעם האט מען מקיים געווען די מצוה פון פריה ורביה; אזוי ווי עס שטייט (קהלת יא, ו): "בַּבֹּקֶר זְרַע אֶת זַרְעֶךָ וְלָעֶרֶב אַל תַּנַּח יָדֶךָ", און חכמינו זכרונם לברכה דרש'נען אויף דעם (יבמות סב:): "הָיוּ לוֹ בָּנִים בְּיַלְדּוּתוֹ יִהְיוּ לוֹ בָּנִים בְּזִקְנוּתוֹ", עס איז דא א מצוה פון האבן נאך און נאך קינדער; און אזוי פסק'נט דער רמב"ם (פרק טו מהלכות אישות, הלכה טז): "אַף עַל פִּי שֶׁקִּיֵּם אָדָם מִצְוַת פְּרִיָּה וּרְבִיָּה, הֲרֵי הוּא מְצֻוֶּה מִדִּבְרֵי סוֹפְרִים שֶׁלֹּא יִבָּטֵל מִלִּפְרוֹת וְלִרְבּוֹת כָּל זְמַן שֶׁיֵּשׁ בּוֹ כֹּחַ. שֶׁכָּל הַמּוֹסִיף נֶפֶשׁ אַחַת בְּיִשְׂרָאֵל כְּאִלּוּ בָּנָה עוֹלָם", אפילו מען האט שוין מקיים געווען די מצוה פון פריה ורביה איז א מצוה צו ברענגען נאך קינדער ווייל מיט דעם בויעט מען אויף די וועלט.

די וואס זאגן אז היינט איז א סכנה צו האבן קינדער ווייל מען זעט דאך אז אזויפיל פאלן אוועק וכו'; דאס איז נישט קיין סיבה אויף נישט צו האבן קינדער ווייל דער הייליגער רבי האט געזאגט: "א מענטש דארף בעטן דעם אייבערשטן ער זאל זוכה זיין צו האבן אסאך קינדער - אפילו די קינדער וועלן אויסוואקסן נישט אזוי ווי עס דארף צו זיין זאל ער ווייטער ברענגען קינדער, ווייל ווען משיח וועט קומען און צוריק ברענגען אלע אידן צום אייבערשטן וועט ער צוריק ברענגען אלע פארווארפענע נשמות, ער וועט מתקן זיין און פאררעכטן אלע דורות".

אויך איז נאריש זיך אפצוהאלטן פון קינדער וועגן פרנסה; ווייל דער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, סימן ג): "אֵין צָרִיךְ לָאָדָם לִדְאֹג עַל פַּרְנָסַת בָּנָיו, כִּי כְּשֶׁהֵם גְּדֵלִים, גְּדֵלָה פַּרְנָסָתָם עִמָּהֶם", א מענטש דארף נישט זארגן וועגן פרנסה, ווי אזוי וועלן זיינע קינדער האבן פרנסה, ווייל ווען זיי וועלן אויפוואקסן וועלן זיי האבן פרנסה; און אויך די עלטערן וועלן האבן פרנסה, ווייל קינדער איז א ברכה. ביי אידן איז קינדער א ברכה, דעריבער וועסטו זען ווי ביי ערליכע אידן זענען דא פרוכטבארע פאמיליעס, געבענטשטע שטובער.

די וואס פארדרייען דעם קאפ פון יונגעלייטלעך און ווייבלעך אז מען זאל נישט האבן קינדער גלייך וכו' ווייל מען קען נישט אויפבויען אן אמת'ער קשר צווישן מאן און ווייב - דאס איז נישט אמת, ווייל קיין שום זאך בויט נישט אויף אזא שטארקע קשר ווי קינדער; מיט יעדע קינד וואס מען האט בויט זיך אויף א נענטערע קשר.

צדיקים זאגן אז קינדער ברענגט שלום בית, אזוי ווי מיר געפונען ביי די פרשה פון א סוטה; ווען א מאן און ווייב קריגן זיך ביז עס קומט דערצו אז דער מאן ברענגט זיין ווייב צום כהן און עס שטעלט זיך ארויס אז זי איז אן ערליכע פרוי, זאגט די תורה (במדבר ה, כח): "וְנִקְּתָה וְנִזְרְעָה זָֽרַע", זי וועט ווערן געבענטש מיט קינדער און די קינדער וועלן צוריק ברענגען די אמת'ע ליבשאפט און פארשטאנד איינער צום צווייטן.

אז עס איז אייך שווער אויפצוציען די קינדער זאלט איר מקפיד זיין פון היינט און ווייטער אויף טהרת המשפחה; מאכט אייך א שיעור צו איבער חזר'ן די הלכות און איר זאלט האבן קשר מיט א רב וועם איר זאלט פרעגן יעדע שאלה, נישט זיך אליינס מורה היתר זיין, דורכדעם וועט אייך זיין גרינג אויפצוציען די קינדער. אז מען היט טהרת המשפחה האט מען געזונטע קינדער און כח זיי צו מגדל זיין, אבער אויב חס ושלום מען היט נישט קיין הלכות אין שטוב דעמאלט קומען קראנקע קינדער און מען פארלירט די כח צו די קינדער השם ירחם.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן אונז אז די גאולה שלימה וועט קומען בזכות די פרוכטבארע משפחות (יבמות סג:): "אֵין בֶּן דָּוִד בָּא עַד שֶׁיִּכְלוּ כָּל הַנְּשָׁמוֹת שֶׁבַּגּוּף"; קומט אויס אז מיט יעדע קינד וואס מען ברענגט אויף די וועלט איילט מען צו אז משיח זאל קומען במהרה בימנו.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת שלח, כ"ב סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איין זאך בעט איך דיר, זאלסט קיינמאל נישט ענטפערן מיט חוצפה פאר דיינע עלטערן ווען זיי שרייען אויף דיר; עס איז א גרויסע עבירה אויב מען איז זיך מתחצף פאר די עלטערן און מען באקומט אויף דעם א גרויסער עונש השם ישמרינו. עס איז נישט קיין חילוק ווער עס איז גערעכט, אפילו דו ביסט הונדערט פראצענט גערעכט טאר מען נישט צוריק ענטפערן פאר טאטע מאמע.

בנוגע דיין טאטע וואס שרייט אויף דיר וכו' און דו שפירסט ממש ווי דו ווערסט צעריסן פון דעם; נעם נישט פערזענליך ווען איינער שרייט אויף דיר וועט דיר עס נישט אזוי וויי טון. דער עיקר פון וואס דו ווערסט צעריסן ווען מען שרייט אויף דיר איז ווייל דו נעמסט עס פערזענליך און דו מיינסט אז דאס איז דיין פראבלעם, יעדעס מאל ער שרייט אויף דיר ווערסטו פון דעם אראפגעקלאפט, ער מאכט דיר שפירן ווי דו ביסט א פעלער וכו'. אבער אז דו וועסט אריין נעמען ביי דיר אין קאפ אז דו ביסט נישט שולדיג, נאר וויבאלד דיין טאטע איז פשוט איבער געשטרענגט וכו' שרייט ער און באזידלט דיר, וועט דאס דיר בכלל נישט שטערן.

איך ווייס פון א ברסלב'ער חסיד וואס האט אסאך מחלוקת, יש דורשין אותו לשבח ויש דורשין אותו לגנאי, טייל מענטשן רימען אים כסדר און א טייל שפעטן פון אים, זאגט דער ברסלב'ער חסיד שטענדיג: "ווען מענטשן רימען מיר ווער איך נישט נתפעל דערפון כדאי אז ווען מען וועט לאכן פון מיר זאל מיר דאס נישט צעברעכן". "איך ווייס קלאר - זאגט דער ברסלב'ער חסיד – אז די וואס שרייען און צעקלאפן א צווייטן איז דאס זייער אייגענע חסרון, זיי דארפן נאך אביסל אויסארבעטן זייערע מידות, און ווידעראום די וואס רעדן שיין און קאמפלימענטן איז דאס איז זייער אייגענע מעלה", זיין גאנצע חיות איז פונעם אייבערשטן און איז נישט געבויעט אויף מענטשן; פרוביר אויס דעם וועג וועסטו לעבן פרייליך און צופרידן, דו וועסט נישט ווערן צעבראכן פון קיינעם אויף די וועלט.

נעם אריין אין זיך די אמונה און חזר זיך א גאנצן טאג די ווערטער: "מְמַלֵּא כָּל עַלְמִין, וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין, וּבְתוֹךְ כָּל עַלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת בִּלְעָדָיו יִתְבָּרַךְ כְּלַל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם", זינג עס מיט'ן ניגון, זינג עס אויף דיין שפראך, אויף אידיש: "אלעס איז דער אייבערשטער; עס איז נישט דא קיין טבע, מקרה, מזל, נאר אלעס איז ער; קיינער קען גארנישט טון אן דעם וואס דער אייבערשטער זאל אזוי באפעלן", דורכדעם וועט דיר זיין גרינגער דאס לעבן.

נאכאמאל בעט איך דיר און איך ווארן דיר, זאלסט קיינמאל נישט ענטפערן פאר דיינע עלטערן מיט חוצפה, אפילו זיי זענען נישט גערעכט.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת בהעלותך, י"ח סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דאס ערשטע זאך בעט איך דיר דו זאלסט זיך שטארקן און זיין פרייליך, ווייל שמחה איז מסוגל אויף פרנסה בניקל, אזוי ווי מען זעט אז דער שם פון פרנסה 'חַתָּ"ךְ' וואס איז די ראשי תיבות פונעם פסוק (תהלים קמה, טז): "פּוֹתֵחַ' אֶת' יָדֶךָ'", איז אויך די ראשי תיבות פונעם פסוק (דברים טז, טו): "וְהָיִיתָ' אַךְ' שָׂמֵחַ'"; זאלסטו פרובירן מיט אלע כוחות צו זיין פרייליך.

וויסן זאלסטו אז פרנסה געבט דער אייבערשטער פאר יעדן איינעם צוגלייך, און דאס וואס מען זעט אז איינער ארבעט שווערער פונעם צווייטן - איז ווי דער הייליגער רבי האט דערציילט, אז אמאל זענען געווען צוויי גרויסע עשירים וואס זענען געווען שכנים הויז צו הויז, איינער איז געווען א קמצן - א קארגער מענטש, און דער צווייטער איז געווען א גרויסער בעל צדקה; די ארימעלייט האבן געוויסט פון דעם גרויסן עושר דער נדיב לב וואס טיילט מיט א ברייט הארץ צדקה, מען פלעגט קומען צו אים און ער פלעגט אויפנעמען יעדן איינעם מיט א געשמאקע סעודה און צוגעבן א שיינע סכום געלט.

ויהי היום עס איז געווען אן ארימאן וואס האט געהערט אז אין דעם געוויסן שטאט וואוינט דער גוטהארציגער עושר, איז ער אהין געפארן אבער צו זיין מזל האט ער זיך טועה געווען און ער איז אנגעקומען צו דעם עושר דעם קמצן אין אים געבעטן צדקה, האט אים דער קמצן געענטפערט: "איך האב דא ביי מיר אין גארטן אסאך ביימער וואס מען דארף זיי צעשניידן, אז דו וועסט מיר צעשניידן די אלע גרויסע ביימער אויף קליינע שטיקלעך האלץ וועל איך דיר געבן עסן", אומר ועושה, דער ארימאן האט גענומען א האק און זיך גענומען צו די שווערע ארבעט, ער האט צעהאקט אלע ביימער אויף שפענדלעך און ווען ער האט געענדיגט איז ער געקומען צום בעל הבית בעטן עסן, זאגט אים דער קמצן: "קום מיט מיר", און ער פירט אים צום שכן'ס הויז - די הויז פונעם צווייטן עושר - זאגנדיג: "קלאפ אריין ביי דעם טיר, דא וועסטו אלעס באקומען; עסן, געלט וכו'", דער ארימאן האט געמיינט אז דאס איז איין זאך, איין בעל הבית; האט ער אריינגעקלאפט און תיכף ומיד האט מען אים אויף גענומען מיט א מורא'דיגע שמחה און אים געגעבן צו עסן מכל טוב וטוב, אינמיטן עסן האט זיך דער ארימאן אנגערופן: "איך האב זייער שווער געהארעוועט פאר די עסן", ווען מען האט אים געפרעגט: "וואס הייסט?" האט ער געענטפערט: "איך האב געהאקט האלץ א גאנצן טאג ביז איך האב באקומען דאס עסן, דאס איז מיר בכלל נישט אנגעקומען גרינג", האט מען אים געזאגט: "אִיר הָאט גֶעאַרְבֶּעט אוּמְזִיסְט אוּן גֶעגֶעסְן אוּמְזִיסְט", מען האט אים ערקלערט וואס דא איז פארגעקומען, אז דאס זענען צוויי מענטשן און אויב וואלט ער קודם אנגעקומען אהער וואלט ער בכלל נישט געדארפט ארבעטן, ווייל דא געבט מען פאר יעדן איינעם עסן בחינם.

מוהרא"ש זאגט אז דער רבי לערנט אונז מיט די מעשה אז דער אייבערשטער געבט פאר יעדן איינעם עסן און געלט אומזיסט, אבער אז מען זינדיגט דארף מען ארבעטן אפצוקומען דאס וואס מען האט שלעכטס געטון. דאס האט מען געזאגט פאר דעם ארימאן: "אִיר הָאט גֶעאַרְבֶּעט אוּמְזִיסְט אוּן גֶעגֶעסְן אוּמְזִיסְט", א מענטש האט געזינדיגט דארף ער ארבעטן ביטער שווער און מיט דעם קומט ער אפ זיינע עבירות, אבער פרנסה געבט דער אייבערשטער פאר יעדן איינעם בחינם.

גיי צום אייבערשטן און רעד מיט אים יעדן טאג אפאר מינוט, זאלסט אים בעטן עס זאל דיר אנקומען גרינג דיין פרנסה און דו זאלסט זיך נישט דארפן אזויפיל מוטשען, ווייל מיט תפילה קען מען אלצדינג באקומען. זאלסט נישט אויפהערן צו בעטן דעם אייבערשטן ער זאל דיר העלפן מיט א גרינגערע פרנסה, בעט אים: "רבונו של עולם העלף מיר איך זאל האבן פרנסה בריווח, העלף מיר איך זאל טרעפן א פרנסה וואס איך זאל אויך האבן צייט צו לערנען, דאווענען און פארברענגען מיט מיין ווייב און קינדער", אזוי זאלסטו בעטן יעדן טאג וועסטו זען אז דער אייבערשטער וועט מאכן א נס און דו וועסט טרעפן א גרינגע פרנסה.

שטארק זיך אין אמונה וועט דיר אנקומען דיין פרנסה אסאך גרינגער, דער רבי זאגט (ספר המדות, אות ממון, סימן פג): "אֱמוּנָה הוּא טוֹב לְפַרְנָסָה", אז מען האט אמונה האט מען פרנסה; נעם אריין אין דיר אז אלעס איז דער אייבערשטער און דיין פרנסה קומט פונעם אייבערשטן, וועסטו זוכה זיין צו אלעס גוטס.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת בהעלותך, י"ד סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך וועל דיר ענטפערן מיטן אייבערשטנס הילף על ראשון ראשון ועל אחרון אחרון

1( בנוגע וואס דו בעטסט אן עצה נישט אראפצופאלן; עס איז נישט דא קיין עצה נישט אראפצופאלן, עס איז דא אן עצה פון נאכאמאל זיך אויפהייבן. אפילו דו פאלסט אין בלאטע זאלסטו זיך אויפהייבן און נישט בלייבן ליגן דארט; דער רבי זאגט: "ווען מען גייט אין א בלאטע גייט מען א פוס אריין א פוס ארויס, דער עיקר נישט בלייבן שטיין מיט ביידע פיס"; א פוס אריין א פוס ארויס, א פוס אריין א פוס ארויס - ביז מען איז זוכה ארויס צו קריכן פון די שלעכטע מעשים.

מיר געפונען אין הלכות טריפות (חולין נא:; שלחן ערוך יורה דעה, סימן נח) אז ווען א בהמה פאלט אראפ דארף מען חושש זיין אז דאס איז א טריפה און אויב מען שחט דאס גלייך נאכן אראפפאלן טאר מען נישט עסן די פלייש, אבער אויב די בהמה הייבט זיך אויף און עס גייט - איז דאס נישט קיין טריפה; דאס זעלבע איז ביי א נפילה וואס א מענטש גייט אריבער, "נָפְלָה" - אז מען איז אראפ געפאלן, "וְעָמְדָה" - און מען הייבט זיך אויף, מען דערהאלט זיך - איז מען נישט קיין טריפה. אזוי אויך "נָפְלָה וְהָלְכָה", אויב מען מען גייט ווייטער אן אין עבודת השם, מען גייט אין שול דאווענען שחרית מנחה מעריב, מען טוט חסד מיט א צווייטן און מען לערנט די הייליגע תורה - איז אויך א סימן איז מען איז נישט קיין טריפה, דעריבער בעט איך דיר טייערער ברודער דראפע זיך און דערהאלט זיך מיט אלע דיינע כוחות נישט אפצולאזן דיינע גוטע רצונות און גוטע מעשים.

2) אז דיין ווייב איז גרייט און האט כח צו מגדל זיין נאך קינדער דארפסטו נישט זיין דערשראקן; דאנק דעם אייבערשטן אז זי איז געזונט און שטארק און זי איז צוריק געקומען צו אירע כוחות, זיי נישט דערשראקן איבער אויפצוען קינדער, קינדער איז א ברכה און קינדער ברענגט אלעס גוטס. ווען דער אייבערשטער געבט קינדער קומט מיט כח, מח, שכל און פרנסה, ממילא איז א שאד אפצוהאלטן די אלע גוטע זאכן וואס ווארט אראפצוקומען.

3) בנוגע טערעפי וכו'; א שאד צו גיין צו טערעפי ווען דער טערעפיסט קען זיך אליינס נישט העלפן - איז ווי קען ער דיר העלפן... דער רבי איז אונזער דאקטער און אונזער טערעפיסט. נעם די רפואות פונעם הייליגן רבי'ן; מאך זיך א שיעור אין משניות, "מִשְׁנָה" איז די אותיות "מְשַׁנֶה", ווען א מענטש הייבט אן זאגן משניות איז ער זיך אינגאנצן מְשַׁנֶה, מען ווערט אינגאנצן אויסגערייניגט. אזוי אויך האט משניות א סגולה אז עס שלעפט ארויס דעם מענטש פון די טיפסטע בלאטע, די ראשי תיבות פון דער ווארט מִשְׁנָה איז (תהילים ל, ד): "הֶ'עֱלִיתָ מִ'ן שְׁ'אוֹל נַ'פְשִׁי"; אז מען זאגט משניות נעמט עס ארויס דעם מענטש פון די טיפסטע שמוציגסטע פלעצער וואו ער איז רחמנא לצלן אריין געפאלן.

זיי זיך מתודה צום אייבערשטן וועלן אלע פחדים אוועקגיין; דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות אות פחד, סימן לד): "מִי שֶׁאֵינוֹ מִתְוַדֶה עַל עֲוֹנוֹתָיו, מוֹרָא בָּא עָלָיו", ווער עס איז זיך נישט מתודה האט שטענדיג מורא; מען האט מורא פון יעדע זאך און מען איז שטענדיג נערוועז און אנגעצויגן. ווייל אלע נערוועזיקייטן קומט פון עבירות; עבירות ברענגט אויפן מענטש א נערוועזעקייט פון גארנישט מיט נישט. מען זעט מענטשן וואס האבן באמת א גוט לעבן, עס פעלט זיי גארנישט און דאך זענען זיי נערוועז בייטאג און ביינאכט, און זיי גיפטן זיך אויף יעדע קלייניקייט; דאס איז וואס דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קפד): "בְּהַחֹטֶם יְכוֹלִים לְהַכִּיר הַנּוֹאֵף", מען קען דערקענען א נואף דורך זיין נאז; דאס מיינט מען דורך כעס. איינער וואס איז שטענדיג נערוועז איז א סימן אז ער איז א נואף.

דערפאר, זאלסטו זען תשובה צו טון אויף דיינע עבירות וועסטו נישט זיין אזוי דערשראקן; זיי זיך מתודה אויף דיין שפראך וועלן אלע פחדים אוועק גיין פון דיר.

אז דו וועסט פאלגן אלעס פון דעם בריוו וועלן אלע פחדים אוועק גיין און דו וועסט לעבן א גוט לעבן צוזאמען מיט דיין ווייב און קינדער.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת שמיני, י"ט אדר ב', שנת תשע"ט לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איר קענט זיך גארנישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון א מלמד; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא בתרא ח:): אויפן פסוק (דניאל יב, ג): "וּמַצְדִּיקֵי הָרַבִּים כַּכּוֹכָבִים" - אֵלוּ מְלַמְּדֵי תִּינוֹקוֹת, א מלמד איז צוגעגליכן צו די שטערנס, פונקט אזוי ווי מען קען נישט ציילן די שטערנס פון הימל, אזוי אויך קען מען נישט ציילן די זכותים פון א מלמד; אמת, ביי די וועלט איז א מלמד נישט אזא חשוב'ע שטעלע, אבער עס איז נישט אזוי. מלמדות איז זייער א הייליגע ארבעט און אן אחריות'דיגע ארבעט, ווייל א מלמד קען אויפהייבן קינדער און זיי אויפבויען פאר זייער גאנצן לעבן, און פארקערט אויך - ער קען נעמען א קינד און אים אזוי אראפקלאפן, אז דער קינד זאל בלייבן א צעקלאפטע נשמה אויף זיין גאנץ לעבן.

הדבר הראשון בעט איך אייך איר זאלט זיך זייער פרייען אז דער אייבערשטער האט אייך געגעבן די זכיה צו האבן א מאן וואס איז עוסק אין אזא הייליגע ארבעט און עס זאל אייך נישט באדערן אז ער גייט נישט ביינאכט לערנען וכו'. איך זאג שטענדיג פאר מיינע תלמידים וואס זענען מלמדים ווען זיי קומען צו מיר מיט די טענה אז זיי קומען נישט אן צו לערנען זייער אייגענע שיעורים: "לערנען מיט קינדער איז מער ווי לערנען פאר זיך"; ווען מען לערנט מיט קינדער איז דאס תורה לשמה, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (סוכה מט:): אויפן פסוק (משלי לא, כו): "פִּיהָ פָּתְחָה בְחָכְמָה וְ'תוֹרַת חֶסֶד' עַל לְשׁוֹנָהּ", וואס איז תורת חסד און וואס איז נישט קיין תורת חסד? "תּוֹרָה לְלַמְּדָהּ - זוֹ הִיא תּוֹרָה שֶׁל חֶסֶד, שֶׁלֹּא לְלַמְּדָהּ - זוֹ הִיא תּוֹרָה שֶׁאֵינָהּ שֶׁל חֶסֶד", ווען מען לערנט תורה מיט א צווייטן - בפרט מיט ריינע קינדער תינוקת של בית רבן וואס זענען נאך לויטער און ריין - דאס איז תורה לשמה, עס איז נישט דא קיין גרעסערע זאך פון אזא תורה.

דערפאר זאלט איר זיך פרייען אז אייער מאן איז זוכה צו לערנען א גאנצן טאג תורה לשמה; איר דארפט פארשטיין אז עס איז נישט קיין גרינגע זאך צו זיצן מיט קינדער א גאנצן טאג, די גאנצע כח און מח ווערט אפגעשוואכט נאך א טאג זיצן מיט קינדער, זאלט איר אים נאר מחזק זיין און אים מכבד זיין.

בעטס דעם אייבערשטן אז ער זאל אייך געבן ערליכע קינדער. עס פעלט נישט אויס צו שרייבן פאר'ן אייבערשטן בריוון וכו'; ווען מען איז צוקריגט מיט איינעם און מען שעמט זיך צו רעדן צו יענעם הייבט מען אן מיט א בריוו, ווייל מען שעמט זיך אנצוהייבן רעדן מיט יענעם וכו', אבער מיט'ן אייבערשטן דארף מען זיך נישט שעמען צו רעדן, דעם אייבערשטן דארף מען בעטן נאכאמאל און נאכאמאל אן אויפהער, ביז ער וועט אייך העלפן.

אודאי זאלט איר אים דאנקען אויף אלע חסדים וואס ער טוט מיט אייך. אז איר האט א טייערע מאן וכו', אז איר זענט ביידע געזונט וכו' און אז איר ווייסט פון הייליגן רבינ'ס עצות אז מען קען רעדן צום אייבערשטן און וואס מען דארף זאל מען זיך נאר ווענדן צו אים, אויף דעם אלעם זאלט איר אים דאנקען און נאכן דאנקען בעטס אים: "רבונו של עולם, גרויסער באשעפער, וואס דו האסט באשאפן אזא גרויסע שיינע וועלט, העלף מיר, געב מיר קינדער"; שמועסט מיט אים אזוי ווי חנה – שמואל הנביא'ס מאמע - האט געבעטן קינדער, אזוי ווי מיר געפונען וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות לא.): "כַּמָּה הִלְכָתָא גִּבָּרָתָא אִיכָּא לְמִשְׁמַע מֵהָנֵי קְרָאֵי דְּחַנָּה", זייער אסאך הלכות אין הלכות תפילה לערנט מען ארויס פון חנה – די מאמע פון שמואל הנביא; זי האט נישט אפגעלאזט דעם אייבערשטן ביז זי האט זוכה געווען צו אזא הייליג קינד. זי האט גע'טענה'ט מיטן אייבערשטן: "ה' צְבָאוֹת" זאגן חז"ל (ברכות, שם) אז זי האט געזאגט: "רבונו של עולם, דו האסט באשאפן אזא גרויסע וועלט, בעט איך דיר געב מיר א קינד", בעטס אויך אזוי דעם אייבערשטן וועט איר זען אז דער אייבערשטער וועט אייך העלפן.

איך האף צום אייבערשטן אז בקרוב וועט איר מיר מבשר זיין א פרייליכע בשורה.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ויקהל, כ"ב אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איבער בעטן דארף מען נאר איינעם וועם מען האט וויי געטון, אבער אין דעם פאל וואס איינער האט אויסגעטראכט א מעשה אז איר זענט זיין כלה און ער איז פון דעם בצער האט דאס גארנישט מיט אייך צו טון.

דאס איז דאך די סיבה פארוואס דער בחור און מיידל דארפן זיך טרעפן פאר מען מאכט דעם שידוך - כדי זיי זאלן זען צי זיי ווילן גיין ווייטער אדער נישט; כל זמן מען פארמאכט נישט דעם שידוך האט קיינער נישט מיטן צווייטן. אז דער שדכן האט געזאגט פאר די אנדערע זייט אז מען גייט ווייטער מיטן שידוך וכו' האט דאס גארנישט מיט אייך וכו'; אסאך שדכנים זוכן ווי שנעלער צו שטופן שידוכים און געבן נישט די מעגליכקייט פאר'ן בחור און מיידל צו זאגן וואס זיי שפירן, און אסאך מאל פאסירט נאכדעם נישט גוטע זאכן, ווען איינער שפירט אז מען האט אים אריין געצווינגען וכו'.

דאס איז מעשה שטן וואס פארגינט אייך נישט אייער שיין לעבן מיט אייער מאן, דערפאר ברענגט ער אייך אריין אלטע מעשיות וכו' וכו'; קלאפט אייך ארויס פון קאפ דעם גאנצן סיפור, דאס האט גארנישט מיט אייך צו טון.

דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן אויף די גרויסע נס וואס איר האט, אז איר האט א מאן און איר לעבט א גוט לעבן, דורכדעם וועט דער אייבערשטער טון מיט אייך נאך גרויסע ניסים. דער הייליגער רבי אלימלך זכותו יגן עלינו זאגט: "ווען א מענטש האט א נס, זאל ער דאס דערציילן פאר יעדן איינעם, דאס וועט מאכן אז דער אייבערשטער זאל מאכן מיט אים נאך ניסים".

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת משפטים, כ"ב שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

עס איז שווער צו ענטפערן ווען מען ווייסט נישט אלע איינצעלהייטן, אבער איין זאך זאלסטו וויסן אז די שאלה איז א פיקוח נפש שאלה.

היות עס איז שוין דא ביי זיי קינדער קיין עין הרע, קען מען נישט טראכטן פון זיך, מען דארף יעצט טראכטן פון די קינדער; זיך גט'ן איז א גרינגע זאך ווען מען טראכט פון דעם הוה, אבער אז מען טראכט אריין אינעם עתיד פון די קינדער איז גט'ן נישט די עצה, ווייל במשך די פופצן יאר וואס איך בין עוסק מיט קינדער און בחורים האב איך געזען אז רוב פראבלעמען מאכן זיך ביי קינדער פון גע'גט'ע שטובער. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (גיטין צ:): "כָּל הַמְגָרֵשׁ אֶת אִשְׁתּוֹ, אֲפִילוּ מִזְבֵּחַ מוֹרִיד דְּמָעוֹת", ווען מאן און ווייב גט'ן זיך וויינט דער מזבח; פלעגט מוהרא"ש זכרונו לברכה שטענדיג זאגן: "פארוואס וויינט דוקא דער מזבח? עס זענען דאך דא אסאך כלים אין בית המקדש, פארוואס וויינט נישט דער שלחן, די מנורה, די ארון, וואס עפעס דוקא דער מזבח? נאר דער מזבח וויינט, ווי צו זאגן: 'מען איז שוין מקריב אויף מיר גענוג קרבנות, פארוואס פעלט אויס מען זאל ברענגען נאך קרבנות...'".

דערפאר בעט איך דיר זייער, לייג אוועק אלע פריוואטע נגיעות; יעצט איז נישט די שאלה ווער עס איז גערעכט, אודאי איז דאס א געפערליכע עוולה – אריין נארן א אומשולדיגע מיידל מיט א נערוון קראנק'ן בחור, אבער יעצט דארף מען טראכטן פאר די טובה פון די קינדער; אז עס גייט זיין א גט גייען זיי ליידן השם ישמרינו.

איך זאג אייך נאכאמאל, עס איז שווער צו ענטפערן אזא שאלה ווען מען ווייסט נישט אלע איינצעלהייטן, אבער דאס זאג אייך נאכאמאל: "אויב איז דא קינדער מוז מען לייגן דעם 'זיך' אין דער זייט און טראכטן פון די קינדער", ווייל קינדער דארפן א טאטע און א מאמע.

"גט'ן איז נישט די עצה!" אז איר וועט נעמען א ביקס און שיסן אייערע אייניקלעך וועט איר זיי נישט אזוי שטארק שלעכט'ס טון ווי אויב איר וועט מאכן א גט פאר אייער טאכטער.

זוכט אויף אן ערליכער איד, נישט סתם אן ערליכע איד וואס מען רופט א 'צדיק אין פעלץ', וואס ווייסט נישט וואס עס גייט איבער אויף אידישע קינדער וואס קומען פון צעבראכענע שטובער, זוכט א צדיק וואס איז אויפן גאס, איינער וואס ווייסט בצרתן של ישראל.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן נחת פון אלע דיינע קינדער און איינקלעך.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת בשלח, י' שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד יעקב נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך בעט דיר זייער פארליר זיך נישט; מיר האבן א גרויסער באשעפער וואס אין זיינע הענט ליגט דער שליסל פון קינדער. בעט ווייטער דעם אייבערשטן אז דו זאלסט זוכה זיין צו קינדער, בנים ובני בנים עוסקים בתורה.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית ב.): "אָמַר רַבִּי יוֹחָנָן, שְׁלֹשָׁה מַפְתְּחוֹת בְּיָדוֹ שֶׁל הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא שֶּׁלֹּא נִמְסְרוּ בְּיַד שְׁלִיחַ", דריי שליסלעך ליגן נאר אינעם אייבערשטנ'ס הענט, און איינע פון זיי איז די שליסל פון קינדער וואס איז נישט איבערגעגעבן געווארן פאר קיינעם, עס ליגט נאר אין דעם אייבערשטנ'ס הענט; זאלסטו ווייטער מתפלל זיין אויף קינדער.

אז דו קענסט גיין קיין יבניאל צום ציון פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאלסטו אודאי גיין און דו וועסט דארט זען וואונדערליכע זאכן; מוהרא"ש שרייבט אין זיין צוואה (צוואת מוהרא"ש, סימן ה): "וּכְמוֹ בַּחַיִּים חַיּוּתִי נִתְעוֹרְרוּ עַל יָדִי אֲנָשִׁים בִּתְשׁוּבָה", אזוי ווי ווען איך האב געלעבט זענען דורך מיר נתעורר געווארן מענטשן תשובה צו טון, "כְּמוֹ כֵּן עַכְשָׁיו לְאַחַר הִסְתַּלְקוּתִי לְעֵילָא כְּשֶׁיָבוֹאִי אֶל קִבְרִי יִתְעוֹרְרוּ בִּתְשׁוּבָה שְׁלֵימָה", אזוי אויך נאכדעם וואס איך וועל אוועק גיין פון דער וועלט, ווען מען וועט קומען צו מיין קבר וועט מען אויך נתעורר ווערן צו תשובה טון, "וְיַמְשִׁיכוּ לְעַצְמָם יְשׁוּעוֹת וּפְלָאוֹת בְּעֶזְרָתוֹ יִתְבָּרַךְ, וְאֶהְיֶה לָהֶם לְמֵלִיץ יוֹשֶׁר בַּשָׁמַיִם, וְלֹא אָנוּחַ וְלֹא אֶשְׁקוֹט עַד שֶׁיִּהְיֶה לְמִי שֶׁבָּא אֶל קִבְרִי לְהִתְפַּלֵּל וְלִלְמוֹד יְשׁוּעָה שְׁלֵימָה מִן הַשָּׁמַיִם", און איך וועל נישט רוען ביז איך וועל פועל'ן פאר דעם מענטש וואס איז געקומען צו מיר א ישועה.

אזוי אויך זאל דיין ווייב טון נאכאמאל די סגולה פון מקוה מלכה; מוהרא"ש האט צוגעזאגט אז ווער עס וועט טון די סגולה פון מקוה מלכה וועט האבן קינדער. און מוהרא"ש האט זיך אויסגעדרוקט: "אפילו א בוים וואס קען נישט האבן קינדער, אויב וועט מען טון די סגולה וועט מען האבן קינדער"; איך האב תלמידים וואס האבן נישט געהאט קיין קינדער פאר לאנגע יארן און זיי זענען געפארן קיין יבניאל און זיי זענען געהאלפן געווארן נאטורליך מיט ליכטיגע קינדער.

אזוי אויך זאלסטו געדענקען אז ווען א צדיק געבט אן הבטחה אדער א ברכה דארף מען האבן סבלנות אויסצואווארטן די ישועה און נישט אפלאזן די אמונה. אזוי ווי מיר געפונען אין די מעשה (סיפורי מעשיות, מעשה ה' פון דער בן מלך וואס איז געווען פון אבנים טובות) דער צדיק האט צוגעזאגט פארן קעניג אז ער וועט האבן א קינד וואס וועט זיין פון אבנים טובות, למעשה האט דער קעניג געהאט א קינד אבער מען האט נישט געזען אז ער איז פון אבנים טובות. שפעטער - פארציילט דער רבי – פלעגט דער צדיק שטענדיג דאווענען צום אייבערשטן, אז ער האט דאך צוגעזאגט פארן קעניג אז דער זון זאל זיין פון אבנים טובות און עס איז נישט מקוים געווארן, ער האט גע'טענה'ט צום אייבערשטן: "האב איך דאס דען געטון פאר מיין כבוד וועגן? איך האב דאס דאך געטון נאר פאר דיין כבוד וועגן, און עס איז נאכאלץ נישט מקוים געווארן", זעט מען אין די מעשה אז ווען דער צדיק זאגט צו א ברכה און ער גיבט אן הבטחה בעט ער ווייטער דעם אייבערשטן דערויף, און דער מענטש דארף אויסווארטן אויף די סגולה.

דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת מקץ, כ"ו כסליו, נר ב' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דאנק און לויב דעם אייבערשטן אויף די חסדים וואס ער טוט מיט דיר – אז דו האסט חתונה געהאט און יעצט ווארט איר שוין למזל טוב; זאלסט נישט אויפהערן צו דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן וועסטו זוכה זיין צו זען ווייטער חסדים.

מוהרא"ש זאגט אז דורכאויס די ניין חדשים וואס מען ווארט וכו' זאל מען יעדן טאג בעטן דעם אייבערשטן אז אלעס זאל אריבער גיין בנקל ובנחת בזכות די צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פארן אייבערשטן; דער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", דורכ'ן דערמאנען די נעמען פון צדיקים קען מען טוישן די טבע; דעריבער איז גוט אז ווען מען בעט דעם אייבערשטן זאל מען ארויסזאגן די נעמען פון די צדיקים וואס מען געדענקט אויסנווייניג, צום ביישפיל: אברהם, יצחק, יעקב, משה, אהרן, יוסף, דוד און שלמה, רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פיגא מברסלב, רבי נתן מברסלב וכו' וכו', און נאך נעמען פון צדיקים וואס מען געדענקט, און נאכדעם זאל מען זאגן די תפילה:

"יְהִי רָצוֹן מִלְּפָנֶיךָ אָבִי שֶׁבַּשָׁמַיִם, אִין זְכוּת וָואס אִיך הָאבּ דֶערְמַאנְט דִי נֶעמֶען פוּן דִי צַדִּיקִים; בִּזְכוּת זֵייעֶר תּוֹרָה, בִּזְכוּת זֵייעֶרֶע מַעֲשִׂים טוֹבִים אוּן זֵייעֶר מְסִירַת נֶפֶשׁ וָואס זֵיי הָאבְּן זִיךְ מוֹסֵר נֶפֶשׁ גֶעוֶוען פַאר דַיינֶעט וֶועגְן, זָאלְסְטוּ הֶעלְפְן מַיין וַוייבּ זִי זָאל גֶעבּוֹירְן גְרִינְג אַ גֶעזוּנְט קִינְד בְּרַמַ"ח אֵיבָרִים וּשְׁסָ"ה גִּידִים, אוּן זִי זָאל זוֹכֶה זַיין אַרִיבֶּער צוּ גֵיין דִי אַלֶע טֶעג וָואס זִי וַוארְט - גְרִינְגֶערְהֵייט. נֶעם אַוֶועק פוּן אוּנְז אַלֶע מִינֵי עַיִן הָרַע'ס אַז קֵיינֶער זָאל אוּנְז נִישְׁט קֶענֶען שֶׁעדִיגְן. הֶעלְף אוּנְז אַז מִיר זָאלְן זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער וָואס וֶועלְן טוּן דַיין וִוילְן זֵייעֶר גַאנְץ לֶעבְּן, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם הֶעלְף מַיין וַוייבּ זִי זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק אִיר גַאנְצֶע לֶעבְּן אוּן מִיר זָאלְן אֵייבִּיג טוּן נָאר גוּטֶע מַעֲשִׂים וָואס דוּ וֶועסְט הָאבְּן פוּן דֶעם אַ נַחַת רוּחַ, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ, יְ"יָ צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".

איך שיק דיר אויך א תפילה פאר דיין ווייב וואס זי זאל מתפלל זיין יעדן טאג:

"הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל גֶעבּוֹירְן גְרִינְג אַ גֶעזוּנְט קִינְד בְּרַמַ"ח אֵיבָרִים וּשְׁסָ"ה גִּידִים אוּן אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין אַרִיבֶּער צוּ גֵיין דִי אַלֶע טֶעג וָואס אִיךְ וַוארְט - גְרִינְגֶערְהֵייט. נֶעם אַוֶועק פוּן מִיר אַלֶע מִינֵי עַיִן הָרַע'ס אַז קֵיינֶער זָאל מִיר נִישְׁט קֶענֶען שֶׁעדִיגְן. הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער וָואס וֶועלְן טוּן דַיין וִוילְן זֵייעֶר גַאנְץ לֶעבְּן. רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק מַיין גַאנְצֶע לֶעבְּן, אִיךְ זָאל אֵייבִּיג טוּן נָאר גוּטֶע מַעֲשִׂים וָואס דוּ וֶועסְט הָאבְּן פוּן דֶעם אַ נַחַת רוּחַ. הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, נֶעם אָן מַיין תְּפִלָה אוּן הֶעלְף מִיר שׁוֹין אִין זְכוּת פוּן אַלֶע צַדִיקִים, וּבִּפְרַט אִין דִי זְכוּת פוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן רַבֵּינוּ נַחְמָן בֶּן פֵיגָא זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ אוּן אִין זְכוּת פוּן רַבֵּינוּ אֱלִיעֶזֶר שְׁלֹמֹה בֶּן מְנַחֶם זְאֵב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, וָואס הָאט גֶעמַאכְט דִי תְּפִלָה, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ יְ"יָ צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".

זיי זיך נישט מבלבל פון גארנישט וכו'; עס איז נישט שייך מאריך צו זיין אין דעם ענין אויפן פאפיר וכו', איין זאך זאלסטו געדענקען - דאס וואס רבי אברהם בן רבי נחמן זכרונו לברכה פלעגט זאגן: "קִינְדֶערְלֶעך, הִיט אַייךְ פוּן כְּרִיתוּת, ווען מען מעג - מעג מען אלעס וכו' און ווען מען טאר נישט - טאר מען גארנישט וכו'".

 א ליכטיגן חנוכה.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת וישב, י"ט כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

דאס וואס איר פרעגט פשט אין די ווערטער וואס דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן נט): "מְסֻגָּל יוֹתֵר לַבָּנִים לִהְיוֹת רָחוֹק מֵהֶם לִבְלִי לִהְיוֹת דָּבוּק בָּהֶם, לְשַׁעֲשֵׁעַ בָּהֶם בְּכָל פַּעַם, רַק לִבְלִי לְהִסְתַּכֵּל עֲלֵיהֶם כְּלָל", עס איז א סגולה פאר די קינדער מען זאל זיך נישט צו סאך שפילן מיט זיי און זיי נישט צערטלען; איר ווילט דאס פארשטיין.

וויסן זאלט איר אז קינדער נוצן אויס די שוואכקייט פון די עלטערן; היות עלטערן האבן זייער ליב זייערע קינדער און שפילן זיך מיט זיי וכו' דערפאר שפירן די קינדער ווי די עלטערן זענען זייערע חברים, דאס ברענגט אז זיי זאלן טאנצן און שפרינגען אויף די עלטערנס קאפ און זיי נישט פאלגן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות לב.): "א לייב ברומט נישט ווען מען געבט אים צו עסן שטרוי, ער ברומט ווען ער עסט פלייש"; דער כלל זאלט איר גוט געדענקען: "ווי מער מען געבט פאר איינעם, אלץ מער שטויסט ער נאכדעם", ווי מער מען געבט פאר קינדער אלץ מער שטויסן זיי נאכדעם די עלטערן; דעריבער האט דער רבי געזאגט אז מען זאל זיך נישט צופיל שפילן מיט די קינדער ווייל דאס וועט מאכן אז זיי זאלן נישט אויפוואקסן וכו'.

עס איז זייער א שווערע שיחה מקיים צו זיין, ווייל ווער האט נאך אזוי ליב קינדער ווי זייערער עלטערן, דערפאר שפילט מען זיך מיט זיי וכו' וכו' און די קינדער נוצן דאס נאכדעם אויס. צום ביישפיל, ווען עס קומט צו לייגן שלאפן די קינדער קען מען זיי נישט לייגן שלאפן ווייל זיי פאלגן נישט וכו' און נאכדעם קען מען נישט אויפשטיין צייטליך.

נאך א שיחה איז דא פון רבי'ן: "א קינד קישט מען נישט און א קינד שלאגט מען נישט"; מוהרא"ש איז מסביר אז דאס גייט צוזאמען, ווי מער מען קישט - דאס הייסט מען שפילט זיך מיט די קינדער ווי חברים ווערן זיי מער צעווילדעוועט, זיי פאלגן נישט ווען מען רעדט צו זיי, ביז מען הייבט זיי אן צו שלאגן; אז מען וואלט נישט אנגעהויבן מיט קישן וואלט מען נישט געדארפט שלאגן.

אויב עלטערן ווילן מצליח זיין מיט זייערע קינדער דארפן זיי ווייזן פאר די קינדער אז זיי זענען נישט זייערע חברים; קינדער דארפן וויסן אז טאטע מאמע זענען נישט זייערע חברים. א ווארט פון טאטע איז א ווארט; "יא" איז "יא", און "ניין" איז "ניין".

פארשטייט זיך אז מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן אויף גוטע קינדער, און עלטערן דארפן פארגיסן טרערן פאר די קינדער; קינדער זענען צוגעגליכנט צו ביימער, ווי מער מען באוואסערט זיי מיט תפילות אלץ שענער וועלן זיי וואקסן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת וישלח, י' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

געבט אכטונג נישט צו מזלזל זיין אין די הרחקות וכו'; אז מען היט נישט קיין הרחקות באקומט מען זייער א גרויסער עונש. די הייליגע חכמים זאגן אונז (שבת יג.): אליהו הנביא האט דערציילט: "מַעֲשֶׂה בְּתַלְמִיד אֶחָד שֶׁשָּׁנָה הַרְבֵּה וְקָרָא הַרְבֵּה וְשִׁמֵּשׁ תַּלְמִידֵי חֲכָמִים הַרְבֵּה, וּמֵת בַּחֲצִי יָמָיו", עס איז געווען א מענטש וואס האט זייער פלייסיג געלערנט און ער איז געשטראבן זייער יונג, זיין ווייב האט דאס נישט אויסגעהאלטן, זי איז ארומגעלאפן אין אלע שולן און ישיבות און געפרעגט: ווי אזוי קען זיין אז מיין מאן איז געשטארבן יונג, עס שטייט דאך אין די תורה (דברים ל, כ): 'כִּי הוּא חַיֶּיךָ וְאֹרֶךְ יָמֶיךָ', ווער עס לערנט תורה וועט לאנג לעבן, מיין מאן האט געלערנט אסאך תורה - חומש, משניות און גמרא פארוואס איז ער נפטר געווארן אזוי יונג?! "וְלֹא הָיָה אָדָם מַחֲזִירָהּ דָּבָר", און קיינער האט נישט געוויסט וואס איר צו ענטפערן, איינמאל – דערציילט אליהו הנביא - בין איך איינגעשטאנען ביי די פרוי און זי האט מיר דערציילט די גאנצע מעשה, האב איך איר געפרעגט: "איר האט געהאלטן טהרת המשפחה?" האט זי געענטפערט: "אוודאי האבן מיר געהאלטן טהרת המשפחה!" האט איר אליהו הנביא אויסגעפרעגט פונקטליך צי זי קען די הלכות פון טהרת המשפחה, ביז זי האט מודה געווען אז זיי האבן נאכגעלאזט אין די הרחקות; האט אליהו הנביא איר געזאגט: "בָּרוּךְ הַמָּקוֹם שֶׁהֲרָגוֹ", געלויבט איז דער אייבערשטער אז ער האט אים גע'הרג'ט.

איר ווארט אויף קינדער דארפט איר דאך זכותים, זאג איך אייך צו אז אין זכות וואס איר וועט אפהיטן טהרת המשפחה, איר וועט האלטן אלע הרחקות אזוי ווי עס דארף צו זיין, וועט איר זוכה זיין צו געזונטע קינדער.

מיר האלטן די תורה נישט ווייל מיר פארשטייען מיט אונזער שכל אז דאס איז גוט, מיר היטן תורה ומצוות ווייל דער אייבערשטער האט אזוי געהייסן; דער הייליגער רבי האט אוועק געמאכט די טעמי המצוות (עיין חיי מוהר"ן, סימן תיא), דער רבי האט געזאגט אז די מצוות זענען העכער פון אונזער שכל און פארשטאנד, און וויפיל טעמים מיר וועלן זאגן אויף די מצוות פונעם אייבערשטן וועלן מיר דאס נישט פארשטיין; מיר דארפן פאלגן דעם רצון השם וואס ער האט אונז געהייסן טון בתמימות ופשיטות, און זיך פרייען אז מיר טוען זיין רצון.

דער אייבערשטער זאל העלפן אז אין זכות וואס איר זענט זיך מוסר נפש צו האלטן די הלכות און הרחקות זאלט איר בקרוב זוכה זיין צו געזונטע קינדער.

איר וועט מיר אודאי מודיע זיין א גוטע בשורה בקרוב.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ויצא, ו' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן

מרת... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

דאנקטס דעם אייבערשטן אויף די צוויי ליכטיגע מתנות וואס ער האט אייך געשאנקען; פארוואס זאלט איר לויפן צו דאקטורים מאכן טיפולים?! טאנצט פאר שמחה פאר די מתנות מיט וואס דער אייבערשטער האט אייך מזכה געווען.

בשעת א פרוי צינדט די שבת ליכט איז זייער א גרויסער עת רצון; אלע טירן פון הימל עפענען זיך אויף און מען קען אלעס פועל'ן. דארפאר זעט צו בעטן פונעם אייבערשטן בשעת איר צינדט אן די שבת ליכט אויף אלעס וואס איר דארפט, בפרט אויף קינדער.

ווען איר זאלט ווען וויסן וואספארא כוחות א פרוי האט מיט אירע תפילות, בפרט ווען זי צינדט אן די שבת ליכט יעדע וואך וואלט איר אויסגענוצט די צייט און געבעטן דעם אייבערשטן אויף געזונט, אויף קינדער און אויף נחת; עס איז א שאד אז פרויען ווייסן נישט ווי חשוב זייערע תפילות זענען און ווי אזוי אויסצוניצן זייער צייט דעמאלט. דארפאר זעט צו בעטן פונעם אייבערשטן בשעת איר צינדט אן די שבת ליכט אויף אלעס וואס איר דארפט.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תולדות, כ"ו מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד יואל נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דאנק און לויב דעם אייבערשטן פאר די מתנה וואס ער האט דיר געגעבן - א געזונט קינד; דו זאלסט נישט אויפהערן צו דאנקען דעם אייבערשטן אויף די מתנה, דורכדעם וועסטו זוכה זיין צו א שטוב מיט קינדער.

ווארטס מיט געדולד אויף די ניסים וואס דער אייבערשטער וועט אייך מאכן; מען דארף אכטונג געבן נישט צו זיין א דוחק את השעה, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות סד.): "כָּל הַדּוֹחַק אֶת הַשָּׁעָה - הַשָּׁעָה דוֹחַקְתּוֹ". ביז דערווייל גייטס נאך נישט צו קיין דאקטורים, דער אייבערשטער זאל אייך העלפן עס זאל קומען קינדער נאטורליך.

דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, סימן כב): "מַה יַּעֲשֶׂה אָדָם וְיִהְיֶה לוֹ בָּנִים? יְפַזֵּר מְעוֹתָיו לַעֲנִיִּים, וִישַׂמַּח אֶת אִשְׁתּוֹ", וואס זאל א מענטש טון צו האבן קינדער? ער זאל געבן צדקה און פרייליך מאכן זיין ווייב; פאלג דעם רבי'ן וועסטו זוכה זיין צו גרויסע ישועות.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת שופטים, ד' אלול, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד משה נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

געב אכטונג נישט צו ווערן אנגעצויגן און נערוועז וכו', ווייל דאס אליינס איז מונע צו האבן קינדער. דער אייבערשטער וועט ענק העלפן איר וועט זוכה זיין בקרוב צו זרע של קיימא.

דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, חלק ב', סימן ח'): "הֵ"א הַנַּעֲשָׂה מִכֶּסֶף מְסֻגָּל לִפְרִיָּה וּרְבִיָּה", א זילבערנע ה"א איז א סגולה פאר קינדער; היינט קען מען דאס באקומען ביי די זילבער געשעפטן. מען טוט דאס אן מיט א קייטל אויפן האלז און דאס איז א סגולה פאר קינדער, אזוי ווי עס שטייט (בראשית מז, כג): "הֵא לָכֶם זֶרַע".

דער עיקר זאלסטו זיך שטארקן מיט אלע דיינע כוחות צו זיין פרייליך און פרייליך מאכן אין שטוב, דאס וועט דיר ברענגען קינדער. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן  (בבא בתרא י:): מַּה יַעֲשֶׂה אָדָם וְיִהְיוּ לוֹ בָּנִים זְכָרִים? רַבִּי אֱלִיעֶזֶר אוֹמֵר: ""יְפַזֵר מָעוֹתָיו לַעֲנִיִּים", רַבִּי יְהוֹשֻׁעַ אוֹמֵר: "יְשַׂמַּח אִשְׁתּוֹ לִדְבַר מִצְוָה".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת שלח, כ"ד סיון, שנת תשע"ח לפ"ק

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דו פרעגסט אויב א מענטש זינדיגט - צי עס שאדט פאר די קינדער; דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "ווען א מענטש זינדיגט 'במחשבה' וועט ער ליידן צרות פון זיינע קינדער; "ווען א מענטש זינדיגט 'בדיבור' וועט ער ליידן צרות פון זיין ווייב, און ווען א מענטש זינדיגט 'במעשה' וועט ער ליידן צרות פון מענטשן".

וויסן זאלסטו אז אלע צרות וואס מען ליידט קומט צוליב עבירות רחמנא לצלן; ווען א מענטש זינדיגט אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, באשאפט ער שלעכטע מלאכים וואס זיי לאזן אים נישט אפ, זיי באגלייטן אים זיין גאנץ לעבן ביז צום קבר. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קמא): "כְּשֶׁנִּפְטָר הָאָדָם, הֵם הוֹלְכִים אַחַר הַמִּטָּה", ווען דער מענטש גייט אוועק פון די וועלט דעמאלט קומען אלע קליפות און מזיקים וואס זענען באשאפן געווארן פון די עבירה און זיי באגלייטן דעם מענטש, "וּמְקוֹנְנִים עָלָיו, כְּמוֹ בָּנָיו מַמָּשׁ מִמִּין אָדָם", זיי קלאגן אויפן נפטר אזוי ווי די אייגענע קינדער, "רַחֲמָנָא לִצְלָן מֵעֳנָשִׁים הַלָּלוּ, כַּיָּדוּעַ", דער אייבערשטער זאל אונז אפהיטן פון אזעלכע שרעקליכע עונשים, עיין שם; אבער אז דער מענטש טוט תשובה אויף אלע זיינע שלעכטע מחשבות, שלעכטע רייד און שלעכטע מעשים דעמאלט וועט ער שוין מער נישט ליידן קיין צרות.

דער רבי האט אונז געגעבן א וועג ווי אזוי מיר קענען זיך אומקערן צום אייבערשטן; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עג): "מִי שֶׁרוֹצֶה לִזְכּוֹת לִתְשׁוּבָה, יִהְיֶה רָגִיל בַּאֲמִירַת תְּהִלִּים, כִּי אֲמִירַת תְּהִלִּים מְסֻגָּל לִתְשׁוּבָה וכו'", ווער עס וויל זוכה זיין תשובה צו טון, זאל זאגן תהלים. יעדער איד וויל זיין אן ערליכער איד און טון דעם ווילן פונעם אייבערשטן, אבער נישט יעדער איז זוכה אויסצופירן זיין ווילן אויף למעשה ווייל ער האט נישט קיין התעוררות תשובה צו טון, און אפילו איינער וואס האט שוין יא אן התעוררות תשובה צו טון, ווייסט ער נישט ווי אזוי מען טוט תשובה, ער טראכט צו זיך: 'וואס דארף איך טון איך זאל ווערן אן ערליכער איד?' און אפילו א מענטש האט שוין יא אן התעוררות תשובה צו טון און ער ווייסט וואס ער האט צו טון כדי צו ווערן אן ערליכער איד, דארף ער נאך אויך זוכה זיין נישט ווערן צעבראכן ווען ער דערזעט זיך אז עס גייט אריבער די צייט און ער איז נאך נישט זוכה ארויסצוקריכן פון וואו ער ליגט וכו'; פירט דער רבי אויס: "וְעַל יְדֵי אֲמִירַת תְּהִלִּים, אֲפִילּוּ מִי שֶׁאֵין לוֹ שׁוּם הִתְעוֹרְרוּת לִתְשׁוּבָה, הוּא מִתְעוֹרֵר לַעֲשׂוֹת תְּשׁוּבָה", אז א מענטש איז זוכה און ער זאגט תהלים, אפילו מען האט נישט קיין שום התעוררות, ווערט מען אבער נתעורר תשובה צו טון דורך דעם, "וְגַם זוֹכֶה עַל יְדֵי תְּהִלִּים לְהַגִּיעַ אֶל הַשַּׁעַר וְאוֹת הַשַּׁיָּךְ לוֹ, וְלִפְתֹּחַ הַשַּׁעַר; נִמְצָא שֶׁזּוֹכֶה עַל יְדֵי תְּהִלִּים לַעֲשׂוֹת תְּשׁוּבָה", און מען באקומט די נויטיגע שטארקייט זיך צו דערהאלטן, ביז מען איז זוכה תשובה צו טון און ווערן אן ערליכער איד.

דעריבער פאלג דעם רבי'ן און זאג יעדן טאג תהילים, דורכדעם וועסטו זוכה זיין תשובה צו טון און פטור ווערן פון אלע עונשים קשים ומרים; דו וועסט נישט ליידן פון די קינדער, פון די ווייב און אויך נישט פון אנדערע מענטשן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת במדבר, כ"ט אייר, מ"ד לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

דער אייבערשטער זאל אייך טרייסטן איר זאלט נישט וויסן מער פון קיין צער.

איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן מיט אמונה פשוטה; נעמט אריין אין זיך אז אלעס איז דער אייבערשטער, און וואס דער אייבערשטער טוט איז גוט. יעצט אז איר ווארט וכו' זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן אז איר זאלט זוכה זיין צו א געזונט קינד.

מען טאר נישט האבן קיין קשיות אויפן אייבערשטן; מיינט נישט אז אייערע תפילות זענען נישט אנגענומען געווארן, עס איז נישט דא אזא זאך, קיין איין תפילה ווערט נישט פארלוירן, דער אייבערשטער נעמט די אלע תפילות און ברענגט ישועות פארן מענטש אויף אן אנדערע אויפן ווי אזוי דער מענטש האט זיך פארגעשטעלט.

עס איז זייער שווער צו טרייסטן א מאמע ווען זי האט פארלוירן איר קינד, עס איז נישט דא אויף דעם קיין טרייסט ווערטער; דער נביא זאגט (ישעיהו מט, טו): "הֲתִשְׁכַּח אִשָּׁה עוּלָהּ מֵרַחֵם בֶּן בִּטְנָהּ?" קען דען א מאמע פארגעסן פון איר קינד? אבער איין זאך דארפן מיר וויסן: "אלעס וואס דער אייבערשטער טוט איז גוט"; מיר דארפן איין זאך שטענדיג חזר'ן: "מיר ווייסן גארנישט"; דער אייבערשטער פירט דער וועלט, און "אֵל אֱמוּנָה וְאֵין עָוֶל, צַדִּיק וְיָשָׁר הוּא (דברים לב, ד)", אויסער דעם ווייסן מיר גארנישט.

מען זעט ביי דוד המלך (שמואל-ב, יב), ווען זיין זון איז קראנק געווארן האט ער געפאסט און זיך נישט געלייגט אין בעט שלאפן. ער איז געשלאפן אויף דער ערד, און וויפיל מען האט אים געוואלט טרייסטן האט ער זיך נישט געלאזט; ער האט נישט געוואלט מיט עסן מיט זיינע באדינער, ער האט געהאלטן אין איין דאווענען צום אייבערשטן אויף זיין קינד, און למעשה איז זיין קינד נעבעך געשטארבן.

ווען דער קינד איז געשטארבן האבן די באדינער מורא געהאט דאס צו דערציילן פארן קעניג, זיי האבן געטראכט: 'מה-דאך ווען דאס קינד האט געלעבט, ער איז נישט געזונט געווען האט דוד המלך זיך נישט געלאזט טרייסטן, וואס וועט שוין זיין יעצט ווען ער וועט הערן אז דאס קינד איז געשטארבן?!' ווען דוד המלך האט געזען ווי זיי שושקען זיך, האט ער זיי געפרעגט צי דער קינד לעבט נאך, האבן זיי אים געזאגט אז דער קינד איז געשטארבן, האט זיך דוד המלך גלייך אויסגעטון זיין זאק און ער האט זיך געזעצט אויף זיין שטיל און געבעטן מען זאל אים ברענגען עסן; זיינע קנעכט האבן דאס נישט פארשטאנען, זיי האבן אים געפרעגט: "מָה הַדָּבָר הַזֶּה אֲשֶׁר עָשִׂיתָה?" וואס גייט דא פאר, "בַּעֲבוּר הַיֶּלֶד חַי, צַמְתָּ וַתֵּבְךְּ, וְכַאֲשֶׁר מֵת הַיֶּלֶד, קַמְתָּ וַתֹּאכַל לָחֶם?" ווען דיין קינד איז געווען נישט געזונט און ער האט נאך געלעבט האסטו געפאסט און געוויינט, און יעצט ווען ער איז געשטארבן שטייסטו אויף פון דער ערד און דו עסט א סעודה?! האט זיי דוד המלך געענטפערט: "וַיֹּאמֶר: בְּעוֹד הַיֶּלֶד חַי, צַמְתִּי וָאֶבְכֶּה, כִּי אָמַרְתִּי מִי יוֹדֵעַ וְחַנַּנִי ה' וְחַי הַיָּלֶד, וְעַתָּה מֵת, לָמָּה זֶּה אֲנִי צָם הַאוּכַל לַהֲשִׁיבוֹ, עוֹד,  אֲנִי הֹלֵךְ אֵלָיו, וְהוּא לֹא יָשׁוּב אֵלָי", ווען מיין קינד האט נאך געלעבט, האב איך געטראכט אז איך וועל בעטן דעם אייבערשטן, אפשר וועט דער אייבערשטער מיר העלפן, אבער יעצט אז ער איז געשטארבן, ווייס איך אז עס איז א גזירה פונעם אייבערשטן, און איך קען אים שוין נישט צוריק ברענגען צו מיר.

שטארקט אייך און דער אייבערשטער זאל אייך העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה', כ' ניסן, ג' דחול המועד, ערב שביעי של פסח, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

על פי הלכה טאר מען נישט שרייבן חול המועד אבער ביי א דבר האבד מעג מען שרייבן.

אז איך ליין ווי איר שרייבט אז עס איז ביי אייך עק וועלט ווייל דער דאקטער זאגט אייך אן אז דאס קינד איז נישט געזונט און איר זענט פארלוירן, וועל איך אייך שרייבן אפאר ווערטער.

איין זאך בעט איך אייך: "פארלירט זיך נישט!" תפילה איז זייער א שטארקע זאך, אזוי ווייט אז עס איז קעגן די טבע, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן רנ): "הַטֶּבַע מְחַיֵיב כָּך וְהַתְּפִלָּה מְשַׁנֶּה אֶת הַטֶּבַע", אפילו אז די טבע זאגט איין זאך, קומט תפילה און דרייט אלעס איבער; גלייבט אינעם אייבערשטן אז אלעס וואס האט פאסירט ביז יעצט איז פאר אייער טובה, און בעטס אים אויף ווייטער; דורך תפילה וועט איר האבן א געזונט קינד.

דער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", דורך זאגן נעמען פון צדיקים קען מען טוישן די טבע; דעריבער זאלט איר זאגן נעמען פון צדיקים. זאגט: "אברהם, יצחק, יעקב, משה, אהרן, יוסף, דוד, שלמה, רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פייגא מברסלב, רבי נתן מברסלב" און נאך נעמען פון צדיקים וואס איר געדענקט, נאכדעם זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן די תפילה:

"יְהִי רָצוֹן מִלְּפָנֶיךָ אָבִי שֶׁבַּשָּׁמַיִם, בִּזְכוּת וָואס אִיך הָאבּ דֶערְמַאנְט דִי הֵיילִיגֶע צַדִּיקִים פַאר דִיר, בִּזְכוּת זֵייעֶר תּוֹרָה אוּן מְסִירוּת נֶפֶשׁ וָואס זֵיי הָאבְּן זִיך מוֹסֵר נֶפֶשׁ גֶעוֶוען פַאר דַיינֶעט וֶועגְן, זָאל אִיך זוֹכָה זַיין צוּ הָאבְּן אַ גֶעזוּנְט קִינְד אוּן אַלֶעס זָאל אַרִיבֶּערְגֵיין גְרִינְגֶערְהֵייט. הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הָאבּ אוֹיף מִיר רַחְמָנוּת! אִיך בִּין זֵייעֶר דֶערְשְׁרָאקְן, דִי דָאקְטוֹרִים זָאגְן מִיר אַז דָאס קִינְד אִיז נִישְׁט גֶעזוּנְט, הֶעלְף מִיר אִיך זָאל הָאבְּן אַ גֶעזוּנְט קִינְד, הֶעלְף מִיר אַז אַלֶעס זָאל אַרִיבֶּער גֵיין בְּשָׁלוֹם. אִיך גְלֵייבּ אִין דִיר, אִיך גְלֵייבּ אַז דוּ פִירְסְט דִי וֶועלְט, הֶעלְף מִיר אִיך זָאל הָאבְּן גֶעזוּנְטֶע קִינְדֶער, אָמֵן".

איר קענט זיך נישט פארשטעלן וואס תפילה טוט – וואס תפילה טוט קען קיין שום זאך אויף דער וועלט נישט טוהן.

דער אייבערשטער זאל אייך העלפן איר זאלט האבן כח; איר זאלט מיר מבשר זיין א גוטע בשורה בקרוב, אמן.

נאך יום טוב וועל איך אייך שרייבן מער באריכות אם ירצה ה'.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת משפטים, י"ט שבט, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ישראל נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

עס טוט מיר זייער וויי צו הערן די שרעקליכע בשורה; המקום ינחם אתכם, דער אייבערשטער זאל ענק טרייסטן, אייך מיט אייער ווייב תחי', איר זאלט נישט וויסן מער פון קיין צער.

דער אר"י הקדוש זאגט אז דער שם הוי"ה בהכאה באטרעפט מקו"ם. דאס הייסט: י' פעם י', ה' פעם ה', ו' פעם ו', ה' פעם ה', באטרעפט מקו"ם; מוהרא"ש זכרונו לברכה איז דאס מסביר אזוי: "הוי"ה בהכאה", דאס הייסט, ווען א מענטש כאפט קלעפ, דארף ער וויסן אז אלע קלעפ קומט פונעם אייבערשטן. אויב מען ווייסט אז הוי"ה -  דער אייבערשטער, בהכאה - ער שלאגט מיר, דעמאלט איז "עולה מקום" בלייב איך שטיין אויף מיין פלאץ, איך גיי נישט אוועק פון די אמונה, ווייל עס וועט גארנישט ניצן.

דערפאר - זאגט מוהרא"ש - ניצט מען דעם לשון 'המקו"ם ינחם אתכם' ווען מען איז מנחם אבל, ווייל מען זאגט פארן מענטש: "געדענק, "המקו"ם" ינחם אתכם, אלע קלעפ וואס גייט אריבער קומט פונעם אייבערשטן".

מיר ווייסן גארנישט, מיר דארפן נאר איין זאך חזר'ן - די הייליגע אמונה; מיר דארפן חזר'ן דעם פסוק (דברים לב, ד): "הַצּוּר תָּמִים פָּעֳלוֹ, כִּי כָל דְּרָכָיו מִשְׁפָּט, אֵל אֱמוּנָה וְאֵין עָוֶל, צַדִּיק וְיָשָׁר הוּא", עס איז נישט דא וואס צו זאגן עס איז נישט דא וואס צו פארשטיין, א איד ווייסט אז דער אייבערשטער פירט דער וועלט בצדק ובמשפט בחסד וברחמים. ווען א מענטש האט אמונה, ער גלייבט אז אלעס איז דער אייבערשטער און קיינער קען אים גארנישט טון - נישט קיין גוטס און זיכער נישט קיין שלעכטס, דעמאלט איז דער מענטש גליקליך און פרייליך.

דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ד): ווען א מענטש ווייסט אז אלעס וואס גייט אריבער אויף אים איז פאר זיין טובה וועגן, דער מענטש לעבט שוין אין גן עדן; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פסחים נ.): "'בַּיּוֹם הַהוּא יִהְיֶה ה' אֶחָד וּשְׁמוֹ אֶחָד', פרעגן חז"ל, יעצט איז נישט ה' אחד ושמו אחד?! נאר יעצט ווען עס גייט גוט פאר א מענטש, זאגט ער הטוב והמטיב און חס ושלום ווען עס גייט נישט גוט פאר א מענטש זאגט ער דיין האמת, אבער לעתיד לבא וועט מען אויף אלעס זאגן הטוב והמיטב"; דערפאר, ווען א מענטש ווייסט אז אלעס וואס פאסירט מיט אים איז דער אייבערשטער, דעמאלט לעבט ער אין עולם הבא.

דערפאר בעט איך דיר זייער, שטארק דיך און שטארק דיין ווייב תחי'; אפילו עס איז דיר ביטער וכו' וכו' האב נישט קיין קשיות אויף דאס וואס דו גייסט אריבער. געדענק אז (תהלים קמה, יז): "צַדִּיק ה' בְּכָל דְּרָכָיו, וְחָסִיד בְּכָל מַעֲשָׂיו", און (שם, ט): "טוֹב ה' לַכֹּל וְרַחֲמָיו עַל כָּל מַעֲשָׂיו", דער אייבערשטער איז גוט צו יעדן איינעם; איי איך זע עס נישט, איי איך פארשטיי עס נישט - דארף איך האבן אמונה אז אלעס איז לטובה און דאס אז איך זע עס נישט און פארשטיי עס נישט - דאס איז אויך פאר מיין טובה.

זיי זיך מחזק מיט דיין יונגעלע, און זע צו מחזק צו זיין דיין ווייב ווייל זי דארף נאך מער חיזוק פון דיר.

דער אייבערשטער זאל דיר העלפן דו זאלסט נישט וויסן מער פון קיין צער.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת יתרו, י"ב שבט, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד אפרים נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קיב): "וְהַמַּשְׂכִּיל הַמֵּבִין יֵשׁ לוֹ לְהִתְפַּלֵּל כָּל יָמָיו שֶׁיִּזְכֶּה פַּעַם אֶחָד כָּל יְמֵי חַיָּיו לְדַבֵּר דִּבּוּר אֶחָד שֶׁל אֱמֶת לִפְנֵי ה' כָּרָאוּי", א מענטש דארף א גאנץ לעבן בעטן דעם אייבערשטן ער זאל זוכה זיין צו מתפלל זיין כאטש איין אמת'ע תפילה אין זיין לעבן; אבער דער רבי זאגט נישט א סימן מען זאל וויסן ווען מען איז זוכה צו די אמת'ע תפילה.

קיינער ווייסט נישט ווען די אמת'ע תפילה קומט ארויס פונעם מענטש; א מענטש מיינט אז ווען מען גיסט זיך אויס דאס הארץ וכו' איז דאס זייער חשוב ביים אייבערשטן, אבער ווען מען איז פארמאכט און מען קען אפילו נישט וויינען, קוים וואס מען קען ארויס זאגן א ווארט, דאס איז נישט חשוב. עס איז נישט אזוי; אמאל קען זיין אז דוקא ווען דער מענטש איז אזוי צעקלאפט וכו', ער דאווענט און בעט דעם אייבערשטן טרוקענערהייט וכו', דעמאלט קומט ארויס פון אים א דיבור אמת.

דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן צה): ווען א מענטש דאווענט צום אייבערשטן זאל ער נישט טראכטן: 'ווען גיי איך שוין אביסל וויינען?' 'ווען גיי איך קענען בעטן מיט טרערן?' ווייל דאס אליינס איז מחשבות זרות; נאר ווען מען דאווענט דארף מען טראכטן פון וואס מען זאגט און נישט וועלן גארנישט אפעס אנדערש. חוץ פון דעם זאגט דער רבי, אז אויב מען ווארט צו וויינען וועט מען ביידע נישט האבן – נישט דאס וויינען און נישט דאס דאווענען.

דערפאר זאלסטו זיך נישט מבלבל זיין צי דו וויינסט יא, צי דו וויינסט נישט; דו זאלסט ווייטער בעטן דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיין קינד ער זאל תשובה טון. קוק נישט אויף די אלע מחשבות וכו' וואס דאס קומט פונעם יצר הרע. דער יצר הרע האט זייער מורא פון תפילה, דערפאר זוכט ער צו מבלבל זיין דעם מענטש מיט אלע סארט קאפ דרייענישן וכו'.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת בשלח, ו' שבט, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד יוסף נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

זיי מיר מוחל, אבער איך פארשטיי נישט דיין שאלה און איך ווייס נישט וואס דו ווילסט. ווען די מעשה איז ווען פארקערט, אז דו ווילסט האבן א שטוב מיט קינדער און דיין ווייב איז נישט מסוגל וכו' ווייל זי האט שוואכע נערוון וכו' און זי קען נישט דערהייבן וכו' דעמאלט וואלט מען געדארפט אריינקוקן אין דיין שאלה, אבער אז דער אייבערשטער האט דיר געגעבן א געזונטע ווייב וואס האט כח צו זיין א מאמע וכו', זי איז א געזונטע פרוי וואס וויל אויפשטעלן א גרויסע משפחה און זי האט די כוחות דערפאר, פארשטיי איך בכלל נישט וואס דיין בקשה איז און וואס עס באדערט דיר.

דער הייליגער רבי האט געזאגט: "א מענטש דארף בעטן דעם אייבערשטן אז ער זאל זוכה זיין צו האבן אסאך קינדער - אפילו די קינדער וועלן אויסוואקסן נישט אזוי ווי עס דארף צו זיין, ווייל ווען משיח וועט קומען און צוריק ברענגען אלע אידן צום אייבערשטן וועט ער מתקן זיין נישט נאר יענעם דור, נאר משיח וועט פארעכטן אלע דורות".

וואס זאלן מיר טון אז בעוונותינו הרבים האט זיך אריין געכאפט ביי אידישע קינדער די קליפה פון נישט האבן קינדער רחמנא לצלן, מענטשן זענען מסית ומדיח אנדערע נישט צו האבן קינדער מיטן אויסרייד: "וואס וועט זיין מיט פרנסה?" אדער אנדערע נארישע סברות.

דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט א געזונטע ווייב וואס האט כח צו זיין א מאמע פאר קינדער און הער נישט אויס וואס נארישע מענטשן זאגן: "אויף וועמענס חשבון האסטו קינדער?" אדער אנדערע ליצנות.

געדענק אז נאר קינדער און אייניקלעך בלייבט איבער פונעם מענטש; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא בתרא קטז.): ווען א מענטש גייט אוועק פון דער וועלט און לאזט איבער קינדער וואס לערנען תורה איז כְּאִילוּ לֹא מֵת, אזוי ווי עס שטייט (מלכים-א כא, יא): "וַהֲדַד שָׁמַע בְּמִצְרַיִם כִּי שָׁכַב דָּוִד עִם אֲבֹתָיו, וְכִי מֵת יוֹאָב שַׂר הַצָּבָא", דער קעניג פון מצרים האט געהערט אז דוד ליגט און אז זיין גענעראל יואב איז געשטארבן, פארוואס ביי דוד המלך שטייט "שָׁכַב דָּוִד" און ביי יואב שטייט "מֵת יוֹאָב"? ווייל דוד המלך האט איבערגעלאזט קינדער צדיקים, הייסט עס נישט ווי ער איז געשטארבן נאר כאילו ער שלאפט, אבער אז מען לאזט נישט איבער קינדער וואס גייען בדרך התורה, דעמאלט ווען דער מענטש גייט אוועק פון דער וועלט איז ער א טויטער מענטש.

דו שרייבסט אז דו האסט נישט קיין צייט פאר דיר צו אטעמען ווייל דו ביסט פארנומען מיט דיינע קינדער וכו'; פארברענגען דארף מען מיט די ווייב און קינדער, און אטעמען זאלסטו אין שטוב. אנשטאט צו זוכן וואו מען קען ארויס לויפן פון שטוב פארברענגען מיט חברים פארברענג ענדערש אין שטוב מיט דיין ווייב און קינדער.

מוהרא"ש פלעגט אונז שטענדיג דערמאנען אז א מענטש האט נישט קיין חברים, דער פסוק זאגט (תהלים ס, יג): "וְשָׁוְא תְּשׁוּעַת אָדָם", א מענטש קען דיר נישט העלפן; נאך זאגט דוד המלך (תהלים קטז, יא): "אֲנִי אָמַרְתִּי בְחָפְזִי כָּל הָאָדָם כֹּזֵב", א מענטש איז איינער אליין; וואס האט יא א מענטש, וועם האט מען יא? דעם אייבערשטן, די תורה און די מצוות. דאס נעמט א מענטש מיט און דאס בלייבט פונעם מענטש.

פארברענג מיט דיינע קינדער, שפיל מיט זיי שפילערייען, פארצייל זיי שיינע מעשיות פון צדיקים און הער אויס זייערע מעשה'לעך וואס זיי האבן צו דערציילן. אזוי וועלן זיי אויסוואקסן געזונט און שטארק, זיי וועלן זיין ערליכע אידן.

איך בעט דיר נאכאמאל, טאנץ פאר שמחה אז דו האסט א געזונטע ווייב וואס האט די כוחות צו מגדל זיין א שטוב מיט קינדער; אנטלויף פון מענטשן וואס שפעטן אפ פון ערליכע אידן וואס האבן געבענטשטע שטובער מיט קינדער, וועסטו זוכה זיין צו זען נחת פון אלע דיינע קינדער.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת וארא, כ"ד טבת, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פארשטיי נישט פארוואס דו ביסט אזוי צעבראכן; טאנץ פאר שמחה אז דו האסט א ליכטיגע קינד, א געזונט קינד. וויפיל געלט וואלטן מענטשן געצאלט צו האבן בכלל קינדער, און בפרט געזונטע קינדער. איר דארפט טאנצן פאר שמחה אז איר האט א ליכטיג קינד; נעם אראפ דאס ווארט "נאר" - מיר האבן "נאר" איין קינד, זאג "מיר האבן א קינד".

מאך נישט קיין שום טעסט אויף דיר וכו'; דו ביסט געזונט און שטארק. דער אייבערשטער וועט דיר העלפן אז דו וועסט זוכה זיין צו (תהילים קכח, ג): "אֶשְׁתְּךָ כְּגֶפֶן פֹּרִיָּה בְּיַרְכְּתֵי בֵיתֶךָ, בָּנֶיךָ כִּשְׁתִלֵי זֵיתִים סָבִיב לְשֻׁלְחָנֶךָ".

געדענק וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית ב.): "שְׁלֹשָׁה מַפְתֵּחוֹת בְּיָדוֹ שֶׁל הַקָדוֹשׁ בָּרוּך הוּא" דריי שליסלען זענען נאר אין די הענט פונעם אייבערשטן, איינס פון די דריי איז: "מַפְתֵּחַ שֶׁל חַיָּה", די שליסל פון קינדער, וואס דאס איז נאר אין די הענט פונעם אייבערשטן.

דער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, סימן כב): "מַה יַּעֲשֶׂה אָדָם וְיִהְיֶה לוֹ בָּנִים? יְפַזֵּר מְעוֹתָיו לַעֲנִיִּים, וִישַׂמַּח אֶת אִשְׁתּוֹ", וואס זאל א מענטש טון צו האבן קינדער? ער זאל געבן צדקה, און פרייליך מאכן זיין ווייב; פאלג דעם רבי'ן וועסטו זוכה זיין צו גרויסע ישועות.

זיי זיך מחזק, און זיי מחזק דיין ווייב; זאג איר: "דער אייבערשטער וועט אונז נאך העלפן, מיר וועלן האבן קינדער", און פריי דיך מיט דיין ווייב אויף דיין קינד וואס דו האסט; הער נישט אויף צו דאנקען דעם אייבערשטן פאר דיין קינד, וועסטו בקרוב זוכה זיין צו גרויסע ניסים.

איך ווארט צו הערן פון דיר ווי דער אייבערשטער האט דיר געהאלפן.