בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת שלח, כ' סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

געב אכטונג אז די ביזנעס זאל זיך פירן מיט יראת שמים, עס זאל זיין גדרי צניעות, מען זאל נישט רעדן היימיש און ארום לאכן; נאר אזוי וועסטו מצליח זיין. אויב מען פירט זיך נישט בקדושה, מען פירט זיך נישט אויף איידל; מענער לאכן מיט די מיידלעך, מען רעדט היימיש, דעמאלט וועט אוועק גיין די שכינה הקדושה, אזוי ווי עס שטייט (דברים כג, טו): "כִּי ה' אֱלֹקֶיךָ מִתְהַלֵּךְ בְּקֶרֶב מַחֲנֶךָ, לְהַצִּילְךָ וְלָתֵת אֹיְבֶיךָ לְפָנֶיךָ, וְהָיָה מַחֲנֶיךָ קָדוֹשׁ, וְלֹא יִרְאֶה בְךָ עֶרְוַת דָּבָר, וְשָׁב מֵאַחֲרֶיךָ", דער אייבערשטער זאגט: איר זאלט זיך פירן הייליג, ווייל אויב איר וועט זיך פירן נישט צניעות'דיג וועל איך אוועקגיין פון צווישן אייך; דעמאלט וועט די גאנצע ביזנעס ביים סוף צעפאלן, עס וועט דיר גארנישט בלייבן.

מען קען פירן די ביזנעס לויט די היינטיגע וועג; אמאל האט מען זיך פארבינדן מיט א וואקי-טאקי היינט איז דאס וואטס-עפפ, עס מאכט נישט אויס ווי אזוי מען פירט די ביזנעס, עס מוז אבער זיין יראת שמים, עס מוז זיין גדרי צניעות; עס טאר נישט זיין קיין היימישקייט צווישן מענער און פרויען.

פארשטייט זיך אז די קאמפיוטערס און טעלעפאנס דארפן זיין געפילטערט כדי מען זאל נישט אריינגיין אין שלעכטע פלעצער.

שטיי שטרענג אויף די ארבעטערס, שטיי שטרענג אויף די גדרים פון צניעות - וועסטו זייער שטארק מצליח זיין.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת שלח, כ' סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

בכלל נישט; ברסלב איז נישט קיין סתירה מיט חב"ד, ברסלב איז נישט קיין סתירה מיט קיין שום חסידות און קיינער איז נישט קיין סתירה מיט אן אנדערן, ווייל כלל ישראל איז געבויט אזוי ווי א געשטאלט, דער איז איין חלק און אן אנדערער איז א צווייטע חלק.

מוהרא"ש געבט אונז צו פארשטיין, די צען ספירות ווערט איינגעטיילט אין פיר חלקים. די מקומות וואס רעדן און לערנען מוסר און דרוש, דאס קומט פון די ספירות נ'צח, ה'וד, י'סוד און מ'לכות, - ראשי תיבות נהי"ם. די צווייטע חלק איז אלע חסידי'שע פלעצער וואס האבן געלייגט א שטארקע געוויכט אויף טון מצוות בשמחה, טון מצוות מעשיות, ליב האבן די מצוות פונעם אייבערשטן וכו' וכו', דאס קומט פון די ספירות ח'סד, ג'בורה און ת'פארת - ראשית תיבות חג"ת. נאכדעם איז דא די ספרים פון די ליובאוויטשער רבי'ס - אנגעהויבן פונעם הייליגן בעל התניא זכותו יגן עלינו, זייער וועג איז זיך מתבונן זיין זייער טיף אין אלוקית. דאס קומט פון די ספירות ח'כמה, ב'ינה און ד'עת - ראשי תיבות חב"ד. נאכדעם קומט דעם רבינ'ס וועג, די וועג פון התבודדות; מען זאל זיך אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן, רעדן צום אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך, ביז מען ווערט אנגאנצן בטל ומבוטל צום אין סוף ברוך הוא, דאס איז כת"ר, דאס איז זייער א הויכע דרגה. צו דעם קען יעדער איינער זוכה זיין צוצוקומען, אפילו דער וואס איז שוין אזוי שטארק אראפגעפאלן, ער ליגט אין שאול תחתיות ומתחתיו רחמנא לצלן, אויב וועט ער נעמען די עצה פון רבי'ן, ער וועט רעדן צום אייבערשטן אזוי ווי מען רעדט צו א גוטער חבר, ער וועט וויינען, ער וועט ארויסזאגן אלע זיינע רצונות ווי שטארק ער וויל זיין אן ערליכער איד - וועט ער זוכה זיין צוצוקומען צו די העכסטע דרגות שבעולם.

יעדער האט זיין וועג, אינאיינעם זענען אלע אידן איין געשטעל, יעדער פירט זיך מיט זיינע מנהגים; כל זמן מען גייט נישט אוועק פון שלחן ערוך קיין זוז כלשהו - קען יעדער גיין זיין וועג, מען דארף זיך אבער נישט קריגן, מען דארף זיך ליב האבן איינער דעם צווייטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת שלח, כ' סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

געב אכטונג אז דיין שטוב זאל זיין איידל, דיין שבת טיש זאל זיין מיט יראת שמים, ווען חתונה געהאטע געשוויסטער קומט זיך צאם זאל דאס זיין איידל און באשיידן. לערן דיינע קינדער זיי זאלן זיך אויפפירן איידל, לערן זיי ווי אזוי צו רעדן אין געגנווארט פון פרעמדע מענער; עס איז נישט קיין פראבלעם פאר טעכטער צו שמועסן מיט טאטע מאמע, אבער אז עס זיצן ביים טיש פרעמדע מענער, אפילו שוואגערס - דארפן זיי וויסן ווי אזוי זיך צו פירן וכו'.

דו דארפסט אויסלערנען דיינע טעכטער צניעות; עס האט נישט צו טון אויב איינער איז א שטילער און איינער איז מער רעדעוודיג, אפילו ביידע וואלטן געווען רעדעוודיג דארף מען זיי אויסלערנען ווי אזוי צו רעדן ביים טיש ווען עס זיצן שוואגערס. מענטשן זענען זיך טועה, מען מיינט אז מען מעג זיך האלטן נאנט מיט שוואגערס און שוועגערינס, עס איז גאר הארב, עס איז דא הלכות ביי הלכות יחוד ווען מען קען מקיל זיין, ווי צום ביישפיל ווען עס איז 'בעלה בעיר', אבער ביי נאנטע משפחה, שוועגערינס, שוואגערס, - דארט קען מען נישט נוצן דעם היתר, דארט איז הארבער.

וואויל איז דעם וואס היט זיין שטוב, ער איז מחנך די קינדער, זין און טעכטער - ווי אזוי זיך צו פירן ווען די משפחה קומט זיך צאם, מען זיצט איידל, דער שבת טיש איז פול מיט יראת שמים; וועט ער זוכה זיין צו די ברכה (תהלים קכח, ג): "בָּנֶיךָ כִּשְׁתִלֵי זֵיתִים, סָבִיב לְשֻׁלְחָנֶךָ".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

מוהרא"ש זאגט, דאס איז די צרה פארוואס עס איז דא אזויפיל בחורים און מיידלעך, ווייל מען קלויבט זיך; מען דמיונ'ט זיך אויס א דמיון, א שיינע משפחה, א רייכע שידוך, און דערווייל גייען אריבער כמה וכמה שנים, מען ווערט עלטער און עלטער, דאס איז אלץ פון גאוה; מען מאכט אלעס אוועק, עס פאסט נישט וכו' וכו'. אזוי דריידט מען זיך ארום זוכנדיג א שידוך וואס איז נאכנישט געבוירן געווארן.

אז דו ווילסט חתונה האבן - זאלסטו נישט אפזאגן קיין שידוך. אז מען טראגט דיר אן א שידוך, די מיידל איז געזונט און זי וויל אויפשטעלן א שטוב, ערליכע דורות - זאלסטו גיין צום שידוך. קוק נישט אויף גארנישט, איין זאך זאלסטו קוקן - ווי פריער חתונה האבן. אז דו וועסט זיך וועלן, דו וועסט אפזאגן שידוכים - וועסטו זיך זען אריבערגיין די לעבן מיט גארנישט.

זע צו זאגן יעדן טאג די "קָרְבָּנוֹת הַנְּשִׂיאִים". דער רבי זאגט (ספר המידות חיתון, סימן ו): "מִי שֶׁקָּשֶׁה לוֹ לִמְצֹא זִוּוּגוֹ, יַרְגִּיל אֶת עַצְמוֹ לִקְרוֹת בְּקָרְבְּנוֹת הַנְּשִׂיאִים", וועם עס קומט אן שווער צו טרעפן א שידוך, זאל זאגן אסאך די 'קָרְבָּנוֹת הַנְּשִׂיאִים'; דאס איז די קריאה וואס מען ליינט חנוכה, פון (במדבר ז, א): "וַיְהִי בְּיוֹם כַּלּוֹת משֶׁה לְהָקִים אֶת הַמִּשְׁכָּן", ביז סוף סדרה; דאס איז געדרוקט אין יעדע סידור ביי קריאת התורה - קריאה לחנוכה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

זייער א שווערע שאלה; זאגן די שנור ווי אזוי זיך צו פירן איז נישט כדאי, און נישט זאגן איז אויך נישט קיין עסק; עס איז זייער א ווייטאגליכע שאלה.

א שאד מען לערנט נישט מיט די מיידלעך אין סקול - מידות; ווי אזוי זיך צו פירן, ווי אזוי צו רעדן מיט אנדערע - בפרט מיט די מאן. אנשטאט לערנען זאכן וואס האט נישט קיין שייכות מיט לעבן, אנשטאט לערנען די אלע יארן אין סקול זאכן וואס וועט פון דעם גארנישט בלייבן פאר'ן לעבן - וואלט מען געדארפט לערנען וואס דאס לעבן איז, ווי אזוי צו רעדן מיט א מאן, ווי אזוי צו רעדן מיט אנדערע; דאס עקלדיגקייט פון גאווה, דאס פארפוילטקייט פון אוועקמאכן א צווייטן, בפרט די מאן; מבטל זיין זיינע ווערטער וכו' וכו'.

בעטס דעם אייבערשטן אז אייערע קינדער; זין און טעכטער, איידעמער און שנורן - זאלן זיין איידל און ערליך. בעטס דעם אייבערשטן אז אייערע קינדער און אייניקלעך זאלן לעבן מיט שלום און ליבשאפט, נאר תפילה איז די עצה; אן תפילה איז מען פארלוירן, ווידעראום מיט תפילה קען מען טוישן יענעמ'ס נאטור, תפילה איז אזוי שטארק, עס איז שטערקער פון אלעס!

דער בריוו וועט זיין געדרוקט אין ספר עצתו אמונה; ווען אייער זון וועט קומען צו אייך אויף שבת - זאלט איר לייגן דעם קונטרס ביי זייער שטוב, אזוי וועט אייער שנור ליינען דעם בריוו, וועט זי זיך כאפן, זי וועט טראכטן אז זי דארף פאררעכטן; זי וועט תשובה טון און מער נישט רעדן מיט עזות צו איר מאן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

די שאלה איז וואס מיינט ביי דיר רוח הקודש? צו קענען אריינקוקן ביי יענעם אין שטוב זען וואס יענער טוט, וואס יענער עסט פאר נאכטמאל - דאס מיינט רוח הקודש? צו וויסן וואס פאר א פרישטאג יענער עסט - דאס מיינסטו איז רוח הקודש? ווען מען הערט און מען ליינט אויף צדיקים אז זיי האבן געהאט רוח הקודש, וואס טראכסטו? וואס איז דאס רוח הקודש? די צדיקים זיצן ביי זיך אין שטוב און האבן אזוי ווי א סעטעלייט קאמערע צו וויסן וואס יענער עסט? וואס יענער טוט?

רוח הקודש מיינט נישט צו זאגן אז מען ווייסט עתידות, אז מען ווייסט וואס גייט זיין; רוח הקודש איז ווען א מענטש איז זוכה, ער שפירט נאר דעם אייבערשטן, און צו דעם קען יעדער איינער זוכה זיין. ווען א מענטש רייניגט זיך זיין מויל - ער רעדט נישט קיין שלעכטס, ער רעדט נישט קיין שקר, ער זאגט נישט קיין ליגנט; ער רייניגט זיך זיין נאז - ער האט יראת שמים, ער רעגט זיך נישט אויף, ער האט אזא שטארקע אמונה, ער ווייסט אז אלעס איז דער אייבערשטער; ער רייניגט זיך זיינע אויערן - דאס מיינט ער האט אמונת חכמים, ער גלייבט אלעס וואס די הייליגע חכמים זאגן, דאס גייט ארויף אויף די אויערן; און ער רייניגט זיך די אויגן, ער קוקט נישט קיין שלעכטס - וועט ער זוכה צו שפע אלוקי, ער וועט שפירן דעם אייבערשטן; דעמאלט איז ער זוכה צו רוח הקודש. אזוי ווי דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן כא): "רוּחַ הַקֹּדֶשׁ הוּא שֶׁפַע אֱלֹקִי", צו דעם איז מען זוכה אז מען רייניגט זיך די זיבן נרות - די אויגן, אויערן, נאז און מויל, "שֶׁעַל יָדָם", דורך דעם: "הָאָדָם מַשִּׂיג פְּנֵי הַמְּנוֹרָה, הַיְנוּ סֻכָּה", רוח הקודש ווערט אנגערופן סוכה, אזוי ווי אין א סוכה איז מען איבערגעדעקט מיט די סכך, דער מענטש זיצט אין א סוכה פון אייבערשטער, ער איז ארומגענומען מיט'ן אייבערשטן, "הַיְנוּ שֶׁפַע אֱלֹקִי", דעמאלט הייבט מען אן שפירן דעם אייבערשטן, "וְרוּחַ הַקּדֶשׁ נִקְרָא עַל שֵׁם הַחָכְמָה, שֶׁהִיא רוּחַ חָכְמָה הַבָּא מִקֹּדֶשׁ", מען הייבט אן שפירן זאכן וואס א צווייטער שפירט נישט, מען הייבט אן ווערן א מבין דבר מתוך דבר, מען איז זוכה צו גרויסע השגות.

מוהרא"ש האט אונז געלערנט אזעלכע לימודים אז יעדער איד קען זוכה זיין צו רוח הקודש. מוהרא"ש האט קלאר געזאגט: "ווער עס וועט לערנען יעדן טאג חומש רש"י פונעם טאג פון די פרשה פון יענע וואך, זאגן אכצן פרקים משניות, לערנען זיבן בלאט גמרא און ענדיגן די מדרש פון פרשת השבוע - איז זיכער אז ער וועט זוכה זיין צו האבן א קלארע רוח הקודש. ווייל די פיר לימודים זענען אנטקעגן די פיר וועלטן אצילות, בריאה, יצירה און עשיה; דורך די פיר לימודים איז מען ממשיך אויף זיך א הייליגקייט פון די פיר וועלטן, ביז מען איז זוכה צו רוח הקודש".

אז דו ווילסט האבן רוח הקודש וועל איך דיר שרייבן נאך עצות ווי אזוי מען קען זוכה זיין צו דעם. קודם נעם די עצה, הייב אן לערנען פלייסיג די הייליגע תורה; אז דו פארשטייסט נישט, דו קענסט נישט לערנען אזויפיל - זאלסטו זאגן די ווערטער אן פארשטיין. לערן יעדן טאג אביסל חומש רש"י מיט'ן תרגום, טייל איין די פרשה לויט די וואך, זונטאג לערן ביז שני, מאנטאג - ביז שלישי, ביז סוף וואך. הייב אן לערנען משניות אפילו אן פארשטיין; זיי זיך נישט מבלבל אז דו פארשטייסט נישט, דו זאג די ווערטער, און הייב אן ש"ס; לערן יעדן טאג זיבן בלאט גמרא, ביז סוף יאר וועסטו ענדיגן גאנץ ש"ס, אויך לערן מדרש - וועסטו זען צו וואס דו וועסט זוכה זיין, צו רוח הקודש.

  דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

לאז זיך אפ פון די זאכן; יעדע שטיק צייט פארדריידט מען די קאפ מיט די זאכן, מען רעדט איין מענטשן אז מען וועט ווערן א גרויסער עושר אויב מען וועט ברענגען צען מענטשן וואס די מענטשן וועלן ברענגען צען מענטשן וואס די מענטשן וועלן ברענגען וכו' וכו'.

לאז דיין ווייב זיין באשעפטיגט אין שטוב מיט די קינדער, זי דארף נישט ארבעטן; זי דארף נישט נאכשפרינגען יעדע שוועסטער אדער שוועגערין.

  דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

וויסן זאלט איר אז ביים סוף וועלן אלע אידן תשובה טון, משיח צדקינו וועט צוריק ברענגען אלע פארפאלענע און פארשטויסענע אידן; אלע וואס ווייסן אפילו נישט אז זיי זענען אידישע קינדער - וועלן צוריק קומען צום אייבערשטן, אזוי ווי דער פסוק זאגט (ישעיה כז, יג): "וְהָיָה בַּיּוֹם הַהוּא יִתָּקַע בְּשׁוֹפָר גָּדוֹל, וּבָאוּ הָאֹבְדִים בְּאֶרֶץ אַשּׁוּר וְהַנִּדָּחִים בְּאֶרֶץ מִצְרָיִם וְהִשְׁתַּחֲווּ לַה' בְּהַר הַקֹּדֶשׁ בִּירוּשָׁלִָם", אלע פארלוירענע און פארשטויסענע וועלן קומען קיין ירושלים זיך בוקן צום אייבערשטן; א איד קען נישט פארפאלן ווערן, א איד בלייבט א איד, ביים סוף וועלן אלע תשובה טון, אזוי ווי עס שטייט (שמואל ב יד, יד): "וְחָשַׁב מַחֲשָׁבוֹת לְבִלְתִּי יִדַּח מִמֶּנּוּ נִדָּח", א איד ווערט נישט פארשטויסן, ביים סוף וועלן אלע צוריק קומען צום אייבערשטן.

טראכטס נישט אז איר האט געארבעט אומזיסט; חס ושלום זאגן אז אייער ארבעט פון האבן די קינד איז געווען אומזיסט, דער רבי האט געזאגט: "אפילו עס וועט קומען א צייט וואס מען וועט נישט קענען היטן אידישקייט, די קינדער וועלן זיך פירן ווי גוים רחמנא לצלן, זאל מען ווייטער חתונה האבן און האבן קינדער, ווייל ביים סוף וועלן אלע קינדער, אפילו וואס לאזן אפ די אידישע וועג השם ישמרינו - זיך אומקערן צום אייבערשטן"; דארף מען האבן קינדער אין אלע צייטן.

איך בעט אייך זייער, שטארקט אייך מיט אייערע איבערגעבליבענע כוחות, איר דארפט ווייטער אויפצוען אייערע קינדער, זיי דארפן אייך פאר א מאמע. איך ווייס אז עס איז אייך טונקל און פינסטער, די וועלט האט זיך געענדיגט ביי אייך, אייער צער איז אומדערטרעגליך; עס איז נישטא נאך אזא צער ווי עלטערן וואס די קינדער האבן אפגעלאזט די אידישע וועג, עס איז נישט משיג צו זיין די צער, דאך דארפט איר זיך שטארקן מיט אייערע כוחות צו טון ווייטער דעם רצון השם.

אסאך גרויסע צדיקים האבן געהאט קינדער וואס זענען אוועק פון די אידישע וועג, פון די תורה וועג; דאך האבן זיי נישט געהאט קיין קשיות און תרעומות אויפ'ן אייבערשטן, זיי האבן ווייטער געדינט דעם אייבערשטן אזוי ווי פריער.

בעטס דעם אייבערשטן אז אייער קינד און אלע אידן זאלן זוכה זיין תשובה צו טון, אלע זאלן זיך אומקערן צום אייבערשטן. אין ברסלב איז דא מעשיות פון אנשי שלומינו וואס האבן פארלוירן זייערע קינדער, די קינדער האבן אפגעלאזט די אידישע וועג און די עלטערן האבן געדאווענט און געדאווענט אויף זיי, ביז זיי האבן תשובה געטון און עס איז געבליבן פון זיי ערליכע דורות.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת בהעלותך, י"ד סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דיין שאלה האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן. (שיחות הר"ן, סימן קע): "פַּעַם אַחַת שָׁאַלְתִּי אוֹתוֹ", איך האב געפרעגט דעם רבי'ן, "מַדּוּעַ כַּמָּה יְרֵאִים הִתְיַגְּעוּ בַּעֲבוֹדַת ה' הַרְבֵּה מְאֹד (שֶׁקּוֹרִין הָארִיוֶוין) וְאַף עַל פִּי כֵן לֹא הִגִּיעוּ לְמַדְרֵגַת הַצַּדִּיקִים הַגְּדוֹלִים", מען זעט דאך אזויפיל ערליכע אידן וואס האבן זייער אסאך געדינט דעם אייבערשטן און זיי האבן נישט זוכה געווען צוצוקומען צו די מדריגה פון צדיקים? "הֵשִׁיב בִּפְשִׁיטוּת", האט מיר דער רבי געענטפערט: "מִסְּתָמָא לֹא הִתְיַגְּעוּ כָּל כָּךְ", מן הסתם האבן זיי נישט געהאריוועט.

אויף דיין צווייטע שאלה; עס איז דא כמה דרכים ביי צדיקים וואס איז די וועג זיך צו דערנענטערן צום אייבערשטן, עס איז געווען וואס האבן געהאלטן מען זאל זיך אפשיידן, זיך אינגאנצן אפטיילן פון עולם הזה; דאס איז א שווערע וועג, זייער ווייניג זענען זוכה זיך צו קענען אויסארבעטן, נישט האבן קיין שייכות מיט עולם הזה. דער רבי האט א וועג וואס איז גרינג פאר אלעמען, אנשטאט זיך שלאגן מיט די וועלט, אנשטאט זיך שלאגן ווען מען איז עוסק אין וועלט זאכן נישט הנאה צו האבן - זאל מען ארייננעמען דעם אייבערשטן אין די זאכן; למשל, אז מען עסט - זאל מען טראכטן: 'איך עס כדי איך זאל האבן כח צו דינען דעם אייבערשטן', אז מען האט הנאה פון די עסן - זאל מען טראכטן: 'ווער מאכט די עסן? ווער מאכט די געשמאקע הנאה? דאס איז פונעם אייבערשטן', זאל מען דאנקען דעם אייבערשטן; אזוי איז אין אלע זאכן.

דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן נא): "בֶּאֱמֶת אֵין נִמְצָא שׁוּם תַּאֲוָה כְּלָל", ווי איז שייך בכלל תאוות? "כִּי אֲכִילָה וּשְׁתִיָּה הוּא הֶכְרֵחַ לְקִיּוּם הַגּוּף", עסן דארף מען כדי מען זאל האבן כח צו דינען דעם אייבערשטן, שלאפן דארף מען צו קענען דאווענען און לערנען, "וְגַם בָּנִים מֻכְרָחִים לְהוֹלִיד", חתונה האבן דארף מען צו קענען טון דעם רצון פונעם אייבערשטן - מקיים זיין די מצוה פון פריה ורביה, ווי איז שייך תאוות?! די וועג קענען אלע טון, אפילו מיר פשוט'ע מענטשן קענען אויך זוכה זיין צו דינען דעם אייבערשטן.

שטארק זיך מיט תפילה והתבודדות; געוואוין זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן אויף דיין שפראך, דאס וועט דיר ברענגען צו די גרעסטע מדריגה. דער רבי האט געזאגט (שבחי הר"ן, סימן י; שיחות הר"ן, סימן קנד; ועוד): "איך האב זוכה געווען צו קומען צו מיין דרגה דורך אסאך התבודדות און תפילה".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת בהעלותך, י"ג סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

זייער אינטערעסאנט וואס איר שרייבט, עס הערט זיך זייער מאדנע אז אייער לעבן איז אייך חרוב געווארן זייט אייער מאן איז אנגעקומען קיין ברסלב; עפעס שטימט נישט, עפעס פעלט פון די מעשה, איר באהאלט עפעס.

איך ראט אייך איר זאלט אליינס הערן די שיעורים און ליינען די בריוו, איר זאלט זיך אליינס איבערצייגן וואס מען רעדט ביי די שיעורים און וואס מען שרייבט אין די בריוו; נישטא נאך א פלאץ וואס זאל אזוי מחזק זיין די אינגעלייט אויף שלום בית ווי ביים רבי'ן, נישטא נאך א פלאץ אין די וועלט וואס שלום בית זאל זיין נומער איינס - ווי ביים רבי'ן; עס מוז זיין אז איר זוכט שלעכטס אויף ברסלב, ווייל איר האט געהערט שלעכטס אויף דעם פלאץ, אדער שעמט איר זיך פון אייערע חבר'טעס, דעריבער זוכט איר שלעכטס אויף אייער מאן.

איך וויל אייך פרעגן, עס איז אזוי געפערליך אז דער מאן האלט מיט זיך א משניות?! עס איז אזוי געפערליך אז דער מאן הערט זיך צו צו שיעורי תורה?! וואס האט אייער מאן געטון איידער ער האט געטראפן דעם רבי'ן? מן הסתם האט ער זיך געשפילט מיט א טעלעפאן, איז דאס געווען בעסער?! וואס האט אייער מאן געהערט איידער ער האט געפונען דעם רבי'ן? מן הסתם האט ער געהערט האטליינס פון נייעס, דאס איז בעסער?!

עס זעט אויס ווי עס ליגט אין אייך א באהאלטענע פיינטשאפט, אנדערש קען איך נישט טראכטן וואס זאל אייך שטערן אז אייער מאן לערנט און איז זיך מחזק מיט גוטע עצות ווי זיך צו פירן מיט יראת שמים.

אויב בין איך נישט גערעכט, איר האט נישט קיין שום פיינטשאפט, נאר איר זענט פשוט א רחמנות אז אייער מאן העלפט אייך נישט, ער איז פארנומען מיט ברסלב פיר און צוואנציג שעה און אויף אייך קוקט ער נישט, דעמאלט זייט נישט בייז אויף ברסלב, דאס איז זיין אייגענע פראבלעם; און אז ער האט אזא פראבלעם, ער ווייסט נישט וואס א ווייב איז - זאלט איר אים מחזק זיין צו לערנען מער ספרי ברסלב. זייט אים מחזק ער זאל לערנען די בריוו פון עצתו אמונה און איש אמונות, וועט ער זען צוביסליך וואס א ווייב איז, ווי מען דארף מכבד זיין א ווייב, ווי מען דארף רעדן צו א ווייב; געבט אים צו הערן די שיעורים ווי מען רעדט צו די בחורים און אינגעלייט ווי מען זאל האלטן טייער און חשוב די ווייב, ביז ער וועט אנהייבן לעבן מיט אייך ווי עס דארף זיין.

בעטס דעם אייבערשטן עס זאל זיין ליבשאפט צווישן אייך, בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט לעבן מיט איין וועג, ביידע זאלן זיך פארשטיין, ביידע זאלן מוותר זיין איינער פאר'ן צווייטן; דורך תפילה וועט איר זוכה זיין אז עס זאל זיין שלום אין שטוב.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת בהעלותך, י"ג סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך בין אזוי דערשראקן צו הערן ווער עס זענען די סופרים וואס שרייבן הייליגע מזוזות און תפילין; איך וואונדער זיך אויף דיר, דו ביסט א סופר און דו האסט אינטערנעט אין שטוב?! דו ביסט א סופר און דו קוקסט אינעם אינטערנעט רחמנא לצלן?!

אדער ווארף אוועק דיין פעדער און הער אויף שרייבן הייליגע מזוזות און תפילין אדער ווארף אוועק די אינטערנעט און טו תשובה.

חכמינו הקדושים זאגן (עירובין יג.) רבי מאיר האט דערציילט, ווען איך בין געקומען צום הייליגן תנא רבי ישמעאל און ער האט מיר געפרעגט וואס איך טו פאר פרנסה, האב איך אים געזאגט: "לַבְלָר אֲנִי", איך בין א סופר, האט ער מיר געזאגט: "בְּנִי, הֱוֵי זָהִיר בִּמְלַאכְתְּךָ, שֶׁמְלַאכְתְּךָ מְלֶאכֶת שָׁמַיִם הִיא, שֶׁמָּא אַתָּה מְחַסֵּר אוֹת אַחַת אוֹ מְיַיתֵּר אוֹת אַחַת, נִמְצָא מַחֲרִיב אֶת כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ", געב אכטונג וואס דו טוסט, דיין ארבעט איז א גרויסע אחריות, אויב דו וועסט פארפעלן איין אות אדער צולייגן איין אות - קענסטו חרוב מאכן די וועלט; זעט מען פון דעם אז זיין א סופר איז נישט קיין קינדער שפיל.

ווארף אוועק דיינע כלים און זיי זיך מתוודה פאר'ן אייבערשטן; דערצייל אים וואס דו האסט אלץ געקוקט, טו תשובה; נאר אזוי קענסטו ווייטער שרייבן.

אויך זאלסטו קיינמאל נישט שרייבן נאר אז דו גייסט אין מקוה.

איך האף אז דו וועסט אננעמען דעם בריוו, דו וועסט אלעס אוועק ווארפן; נאר אזוי קענסטו ווייטער שרייבן ספרי תורה, תפילין און מזוזות.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת בהעלותך, ט"ו סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

לייג אריין אין די קינדער, דיינע תלמידים – אמונה, רעד אסאך פון אייבערשטן, ווי מער דו וועסט רעדן דיבורי אמונה - אלץ מער וועלן זיי נישט מורא האבן, ווייל אמונה נעמט אוועק אלע פחדים.

בנוגע דיין תלמיד וואס האט שטארקע פחדים; אז דו וועסט אכטונג געבן אויף אים און דו וועסט רעדן צו אים פון אייבערשטן - וועט ער ווערן א געזונט קינד.

אז דו רעדסט פון די מעשה וואס מיר האבן געהאט אין חדר אין קרית ברסלב ליבערטי, וועל איך דיר דערציילן די סוף פון די מעשה.

פאר לאנגע חדשים האט דער קינד נישט געהאט קיין מנוחה, ער פלעגט זיך ווארפן פאר שרעק, עס איז אריין אין אים א פחד נאכדעם וואס א באס דרייווער האט געוואלט מאכן סדר צווישן די לעבעדיגע קינדער וואס טאנצן און שפרינגען אויפ'ן באס אויפ'ן וועג אהיים, ער האט געזאגט פאר די קינדער: "ווער עס גייט נישט פאלגן וועט נישט קענען מיט קומען אויפ'ן באס, ער וועט בלייבן אליין אין חדר!" דער קינד האט דאס אנגענומען זייער ערנסט, עס איז אריין אין אים א פחד אז מען גייט אים איבערלאזן אין חדר, ער האט מער נישט געוואלט קומען אין חדר; גאנצע טעג איז ער געבליבן אין שטוב און ווען זיינע עלטערן האבן אים געהייסן גיין איז ער געגאנגען מיט וויינען און שרעק.

אין חדר האט ער זיך נישט אוועק גערירט פון זיין מלמד; דער מלמד איז אן ערליכער, א פארשטענדליכער, פלעגט ער אים מיט נעמען מיט זיך, ער האט זייער אכטונג געגעבן אויפ'ן קינד. ווען דער מלמד איז געגאנגען אין אפיס - איז ער מיט געגאנגען, ווען ער איז געגאנגען רעדן אויפ'ן טעלעפאן - איז ער מיט געגאנגען. די קינדער פון כתה האבן אים מקנא געווען, ער פלעגט זאגן פאר זיינע עלטערן 'די קינדער זענען מיר מקנא, זיי מיינען אז איך גיי מיט די רבי ווייל איך בין א מיוחס, זיי ווייסן נישט וואס פאר א יסורים איך האב'.

ער פלעגט אהיים גיין א שעה פריער ווייל די לעצטע שעה פלעגט ער זיך ממש ווארפן פאר שרעק אז אפשר גייט מען אים איבערלאזן. ער האט נישט געוואלט גיין זונטאג און פרייטאג אין חדר, ווייל דעמאלט האט ער נישט קיין וועג אהיים פריער.

עס איז נישט שייך אראפ צו שרייבן וואס ער איז אריבער די פאר חדשים; די עלטערן האבן נישט געהאט קיין מנוחה, זיי האבן נישט געוויסט וואס צו טון, זיי האבן פארגאסן אסאך טרערן צום אייבערשטן, איך האב אסאך געבעטן פאר'ן קינד און דער מלמד האט אסאך מתפלל געווען פאר'ן קינד.

דער סוף פון די מעשה איז, איך בין געווען אין שטעטל קרית ברסלב דעם יום טוב שבועות; דערציילט מיר דער טאטע פונעם קינד אז זיין זון זאגט אים ער ווייסט נישט פארוואס ער האט אזוי מורא געהאט, ער קען נישט פארשטיין וואס איז דא מורא צו האבן...

אזוי אויך דערציילט מיר דער טאטע, אז זיין קינד האט נישט געוואלט גיין אין שול ווייל אויפ'ן וועג זענען דא הינט וואס בילן, דער קינד פלעגט האבן שרעקליכע פחדים פון די הינט. די עלטערן האבן אלץ גערעדט פון אמונה אז קיינער קען גארנישט טון, נאר דער אייבערשטער; די הינט בילן - אבער קענען גארנישט טון, דער אייבערשטער היט אונז, אז מען בעט דעם אייבערשטן פאסירט גארנישט; ביז דער קינד האט שוין נישט מורא, ער גייט אין שול אן קיין שום פחד, דאס איז די איינציגטסע עצה אוועק צו נעמען שרעק, רעדן פון אמונה.

מען דארף האבן מלמדים און טיטשערס וואס האבן אמונה, ווייל מען קען נישט לערנען אמונה מיט תלמידים נאר אז מען האט אליינס א שטארקע אמונה; אז דער מלמד אליינס קווענקלט און איז נישט זיכער מיט אמונה, ער אליינס פאר זיך האט פחדים, ער נעמט פילן פאר פחדים - ווי אזוי קען ער העלפן זיינע תלמידים?

וואויל איז דער וואס איז מקורב צום רבי'ן, דער האט א קלארע אמונה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת בהעלותך, י"ג סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

עס איז זייער שווער צו האבן אן השגה אינעם סדר דרך הלימוד כל זמן מען פרובירט דאס נישט אויס.

ווען מען הערט רעדן פונעם סדר דרך הלימוד פון רבי'ן, דאס וואס דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עו): "שֶׁאֵין צְרִיכִין בְּלִמּוּד רַק הָאֲמִירָה לְבַד, לוֹמַר הַדְּבָרִים כְּסֵדֶר", מען זאל זאגן די ווערטער פון תורה אפילו אן פארשטיין - הערט זיך דאס זייער אינטערעסאנט, מען קוקט אויף דעם זייער מאדנע; אנדערש איז ווען מען פרובירט דאס אויס, מען לייגט אלע חכמות אין דער זייט, מען לייגט די גאוה אין דער זייט, מען בייגט איין דעם קאפ, מען נעמט אן וואס דער רבי זאגט; מען נעמט א משניות, א גמרא וכדומה און מען זאגט די ווערטער. אין אנהייב פארשטייט מען נישט, אבער אז מען טוט דאס טאג נאך טאג, מען זאגט פרקים משניות און דפים גמרא, צוביסליך עפנט זיך די קאפ, מען הייבט אן פארשטיין, עס ווערט פונעם מענטשנ'ס שכל איינס מיט שכל אלוקי, ביז מען קומט אן צו פארשטיין - נאך מער ווי מען וואלט ווען פארשטאנען ווען מען וויל גלייך פארשטיין.

קוק אריין די ווערטער פון רבי'ן (שם): "וְדִבֵּר הַרְבֵּה מְאֹד בְּעִנְיָן זֶה, וְאִי אֶפְשָׁר לְבָאֵר דְּבָרִים אֵלּוּ בִּכְתָב הֵיטֵב, אֲבָל בֶּאֱמֶת הוּא דֶּרֶךְ עֵצָה טוֹבָה מְאֹד בְּעִנְיַן הַלִּמּוּד, כִּי עַל יְדֵי זֶה יְכוֹלִים לִזְכּוֹת לִלְמֹד הַרְבֵּה מְאֹד, לִגְמֹר כַּמָּה וְכַמָּה סְפָרִים, וְגַם יִזְכֶּה לְהָבִין הַדְּבָרִים יוֹתֵר, מֵאֲשֶׁר הָיָה לוֹמֵד בְּדִקְדּוּק גָּדוֹל, כִּי זֶה מְבַלְבֵּל מְאֹד מִן הַלִּמּוּד", דער רבי האט זייער אסאך גערעדט פונעם דרך הלימוד, אז מען זאל נישט זוכן צו פארשטיין גלייך ווען מען לערנט, נאר מען זאל לערנען אסאך אן פארשטיין, ביז מען וועט זוכה זיין צו פארשטיין; ווען מען לערנט אויף דעם סדר דרך הלימוד איז מען זוכה אנצוקומען אסאך מער ווי ווען מען לערנט שטייט און מען קלערט אריין אין יעדע ווארט, וואס דאס שטערט נאר דאס לערנען, "וְכַמָּה בְּנֵי אָדָם פָּסְקוּ מִלִּמּוּדָם לְגַמְרֵי עַל יְדֵי רִבּוּי הַדִּקְדּוּקִים שֶׁלָּהֶם, וּמְאוּמָה לֹא נִשְׁאַר בְּיָדָם", און זייער אסאך מענטשן האבן אינגאנצן אויפגעהערט צו לערנען צוליב דעם וואס זיי האבן געלערנט און געקוועטשט וכו'.

"אֲבָל כְּשֶׁיַּרְגִּיל עַצְמוֹ לִלְמֹד בִּמְהִירוּת כַּנִּזְכָּר לְעֵיל - בְּלִי דִּקְדּוּקִים הַרְבֵּה, הַתּוֹרָה תִּתְקַיֵּם בְּיָדוֹ, וְיִזְכֶּה לִלְמֹד הַרְבֵּה מְאֹד, גְּמָרָא וּפוֹסְקִים כֻּלָּם, וְתַנַ"ךְ מִדְרָשִׁים וְסִפְרֵי הַזוֹהַר וְקַבָּלָה, וּשְׁאָר סְפָרִים כֻּלָּם", אבער אז א מענטש געוואוינט זיך צו צו לערנען שנעלערהייט - אזוי ווי אויבן דערמאנט, וועט ער זוכה זיין צו לערנען זייער אסאך, און ער וועט לערנען די גאנצע תורה - גמרא מיט אלע פוסקים, תנ"ך מיט אלע מדרשים און זוהר הקדוש, "וּכְבָר מְבֹאָר שִׂיחָתוֹ שֶׁל רַבֵּנוּ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה, שֶׁטּוֹב לָאָדָם שֶׁיַּעֲבֹר בְּחַיָּיו בְּכָל הַסְּפָרִים שֶׁל הַתּוֹרָה הַקְּדוֹשָׁה", אזוי ווי דער רבי האט געוואלט אז מיר זאלן דורך לערנען כל התורה כולה (שיחות הר"ן, סימן כח). עיין שם.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת בהעלותך, י"ג סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

עס איז בכלל נישט קיין סתירה, דער רבי זאגט בפירוש (שיחות הר"ן, סימן נב): "מִכָּל הַדְּבָרִים צוֹעֵק כְּבוֹד הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", פון יעדע זאך קען מען זען דעם אייבערשטן, "כִּי מְלֹא כָל הָאָרֶץ כְּבוֹדוֹ", דער אייבערשטער איז אין די גאנצע וועלט, אלעס איז נאר ער, אלעס איז א לבוש פון אין סוף ברוך הוא, אלעס וואס מיר זעען; דומם, צומח, חי און מדבר - אלעס איז ער אליינס.

זיי ממשיך מיט דיין ארבעט, זוך ווי דו קענסט אריינלייגן אין די לימודים די ריינע אמונה. לייג אריין אין קינדער די ריינע אמונה אז דער אייבערשטער האט באשפאן די וועלט, ער פירט אלעס און טוט אלעס, גארנישט פאסירט נישט פון זיך אליינס, מען דארף נישט מורא האבן פון קיינעם ווייל קיינער קען גארנישט טון, מען זאל נישט חנפה'נען קיינעם ווייל קיינער קען נישט געבן דעם מענטש, נאר דעם אייבערשטן דארף מען דינען.

וואויל איז דעם וואס לערנט מיט קינדער אמונה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת בהעלותך, י"ג סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

מאך זיך א שיעור אין ספר אשר בנחל, בריוו וואס מוהרא"ש האט געשריבן, זוך אויף די כרכים אין אידיש, בערך אכט הונדערט בריוו האט מוהרא"ש געשריבן אין אידיש; דאס וועט דיר שטארק מחזק זיין אין אלע צייטן.

אויך זאלסטו לערנען ספר עצתו אמונה; בריוו געשריבן אין אידיש. עס איז דא דארט חיזוק פאר דרי מעלה און דרי מטה; סיי ווען עס גייט גוט אין עבודת השם, מען שפירט דעם אייבערשטן, און סיי ווען מען פאלט אראפ אין עבירות, מען ליגט אין שאול תחתית - זענען די בריוו זייער מחזק.

שטארק זיך אין התבודדות און תפילה; גיי יעדן טאג אביסל שפאצירן מיט'ן אייבערשטן, שמועס זיך אויס מיט אים, דערצייל אים אלע דיינע פראבלעמען, דערצייל אים ווי שטארק דו ווילסט זיין גוט און ווי שטארק די נסיונות זענען; דאס וועט דיר געבן הימלישע כוחות זיך צו קענען שטארקן בעבודות השם.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת בהעלותך, י"ג סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ו): "וְעִקַּר הַתְּשׁוּבָה כְּשֶׁיִּשְׁמַע בִּזְיוֹנוֹ, יִדֹּם וְיִשְׁתֹּק", אז מען ווערט פארשעמט און מען שווייגט אפ, מען ענטפערט נישט צוריק - דאס איז תשובה; דאס האט נישט צו טון אויב א צווייטער פארשעמט אדער מען ווערט אליינס פארשעמט, אז מען גייט ווייטער אן מיט עבודת השם - דאס איז תשובה.

עס הייבט זיך אן אין שטוב; טאטע מאמע זאגן א שלעכט ווארט, מען כאפט א בזיון פון זיי, אדער ווען די ווייב זאגט עפעס א שלעכט ווארט, - זאל מען נישט ענטפערן, נאר ווייטער זיין צו זיי געטריי. אויב מען ענטפערט נישט צוריק - איז מען זוכה צו תשובה שלימה, אלע שלעכטע בלוט וואס איז נאכנישט ריין ווערט דעמאלט אביסל מער ריינער. אפילו די שלעכטע ווארט איז זיך געקומען, מען איז זיך אליינס שולדיג; צום ביישפיל, דו קומסט אהיים שפעט און דיין ווייב געבט דיר א בזיון, עס קומט דיר, דו ביסט אליינס שולדיג אז דו ביסט געקומען שפעט; אז מען בלייבט שטיל איז מען זוכה צו תשובה.

עס איז דא אסאך מעשיות פון אנשי שלומינו ווי מען האט זיי פארשעמט און זיי האבן קיינמאל נישט געענטפערט, אפילו די מתנגדים ווייסן אז די ברסלב'ע ענטפערן נישט. אמאל איז געווען אין אומאן אז די מתנגדים האבן פארשעמט א איד, מען האט געשריגן אויף אים ברבים און יענער האט יא געענטפערט, ער האט זיך נישט געלאזט, האבן די מתנגדים געזאגט, עס מוז זיין אז ער איז נישט קיין ברסלב'ער, ווייל די ברסלב'ער ענטפערן נישט, די ברסלב'ער זענען מקיים יִּשְׁמַע בִּזְיוֹנוֹ יִדֹּם וְיִשְׁתֹּק.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת בהעלותך, י"ב סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

אז איר ווילט האבן נאך קינדער - זאלט איר אסאך דאנקען דעם אייבערשטן אויף אלע גוטס וואס דער אייבערשטער טוט מיט אייך; דאנקט דעם אייבערשטן אויף אייערע קינדער, דאס וועט אייך ברענגען ישועות.

דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן - עפנט אויף טויערן אין הימל פאר גוטע זאכן; ווי מער מען דאנקט, ווי מער מען לויבט - אלץ מער גוטס קומט פון הימל צום מענטש. יעדעס מאל מען זאגט: "איך דאנק דיר אייבערשטער פאר מיין לעבן", "איך לויב דיר אייבערשטער פאר אלעס וואס דו טוסט מיט מיר", "יישר כח אייבערשטער", - באקומט מען נאך און נאך גוטס.

וואויל איז דעם וואס ער געוואוינט זיך צו צו לויבן יעדע רגע, יעדע מינוט; דער שפירט שוין דא אויף די וועלט די טעם פון גן עדן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה יד, ט) אויפ'ן פסוק (תהלים קנ, ו): "כֹּל הַנְּשָׁמָה תְּהַלֵּל יָהּ", יעדע נשמה זאל דאנקען דעם אייבערשטן, - "עַל כָּל נְשִׁימָה", אויף יעדע אטעם, "תְּהַלֵּל יָהּ", דאנק און לויב דעם אייבערשטן.

איר וועט זען, אז איר וועט דאס טון - וועט נישט נעמען לאנג און איר וועט זוכה זיין צו האבן א שטוב מיט קינדער און אייניקלעך; איר וועט האבן כח פיזיש און גייסטיש פאר די קינדער אויב איר וועט אנהייבן זאגן טאג און נאכט: "יישר כח אייבערשטער, יישר כח אייבערשטער".

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת בהעלותך, י"ב סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

וואס קען מען טון אז דער רבי איז אזוי פארשעמט; צו יעדן רבי מעג מען פארן אויף ראש השנה, אלע פארן צו זייער רבי און ווען מען הערט איינער פארט קיין אומאן - דאמאלט ווערט מען אויסער זיך, מען האט צער און עגמת נפש פון דעם.

א שאד אז דיינע עלטערן ווייסן נישט וואס איז ברסלב, א שאד זיי מיינען אז דאס איז א פלאץ פון הפקירות; וואלטן זיי געוויסט וואס דער רבי געבט, וואלטן זיי דיר געהייסן פארן.

קענסט פארן קיין אומאן; דאס איז נישט קיין פראבלעם אין כיבוד אב ואם, עס איז א קלארע הלכה (יורה דעה סימן רמ, סעיף כה), א קינד וואס וויל גיין צו א רבי לערנען מעג גיין אפילו די עלטערן ווילן נישט; אזוי אויך ווערט גע'פסק'נט (פתחי תשובה שם, סעיף קטן כב) אז א קינד וויל דאווענען אין א בית המדרש, ער זאגט אז דארט וועט ער בעסער מכוון זיין, מעג ער גיין דאווענען אפילו די עלטערן לאזן נישט.

דו זאלסט חס ושלום נישט טענה'ן מיט דיינע עלטערן; אז זיי פארשעמען דיר - זאלסטו דאס מקבל זיין באהבה, דו פון דיין זייט זאלסט זיי מכבד זיין, נאך א שטיק צייט וועלן זיי זען וואס דער רבי לערנט אונז, וועלן זיי מיט אלע קינדער און אייניקלעך קומען צום רבי'ן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת נשא, ח' סיון, אסרו חג שבועות, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

פארוואס וויינען? פארוואס זיין צעבראכן? איר האט דאך געזונטע קינדער, דארפט איר דאך טאנצן פאר שמחה, דאנקען דעם אייבערשטן אויף די ניסים, אויף די געזונטע קינדערלעך! וויפיל משפחות וויינען אז זיי ווילן איין קינד, זיי ווארטן אויף איין קינד און איר האט צוויי ליכטיגע קינדער - וואס פעלט אייך?!

הייבט אן דאנקען דעם אייבערשטן, הייבט אן לויבן דעם אייבערשטן; הערט אויף וויינען, הערט אויף קלאגן; קוקט נישט אויף אנדערע. דער רבי האט אונז געלערנט די מעשה פונעם הייליגן תם (ספורי מעשיות מעשה ט', מחכם ותם), דער חכם איז געווען אזוי פרייליך, ער האט גארנישט געהאט אבער ער האט אלעס געהאט, אין קאפ האט ער אלעס געהאט, ער איז געווען מלא שמחה, ער האט שוין גארנישט געדארפט. זיין ווייב איז יא געווען א שטיקל אויבער חכם, זי פלעגט אים אלץ זאגן, קוק אויף יענעם, יענער האט שוין צען קינדער, יענער האט שוין צוואנציג קינדער און מיר האבן נאר איין קינד, מיר האבן נאר צוויי קינדער! פלעגט ער ענטפערן: "וואס האט דאס מיט מיר? דאס איז מיין מעשה און דאס איז יענעמ'ס מעשה, און ווידער וואס דארפן מיר רעדן פון א צווייטן? לאמיר זען וואס מיר האבן, לאמיר מאכן א חשבון וויפיל מיר זענען שולדיג דעם אייבערשטן".

זאג דיין ווייב, אנשטאט זי זאל וויינען אויף נאך קינדער זאל זי אין די צייט טאנצן, דאנקען או לויבן דעם אייבערשטן אויף וואס איר האט, דאס וועט מאכן א פלאץ פאר נאך ניסים און ישועות.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת נשא, ט' סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

נאך אן עצה איז דא: שיין רעדן; אז דו וועסט מיט איר שיין רעדן, דו וועסט איר זאגן די שכר וואס מען באקומט אז מען שערט זיך די האר, דו וועסט איר דערציילן וואס צדיקים האבן געזאגט וואס האר איז, וואס פאר א צרות מען ברענגט אין שטוב - וועט זי שוין גארנישט דארפן די האר.

איך האב כמה פעמים געהערט פון מוהרא"ש די ווערטער: "ווען מענטשן וואלטן ווען געוויסט וואס פאר א צרות מען קען זיך איינשפארן אז מען שערט זיך די האר וואלט זיך גארנישט געגליסט דאס ביסל האר"; אז דו וועסט רעדן מיט איר מיט סבלנות, דו וועסט איר שיינערהייט פרעגן און בעטן וועט זי מיט די צייט טון דיין ווילן.

אויב זי זאגט דיר: "איך וויל נישט און הער אויף רעדן פון דעם", - זאלסטו נישט ווערן מיואש, דאס מיינט נישט אז דו טארסט מער נישט רעדן פון דעם. נאך א שטיק צייט קענסטו און זאלסט נאכאמאל אויפברענגען די שמועס און שיין רעדן פון דעם, איר זאגן אז דו פארשטייסט איר, דו ווייסט אז עס איז איר שווער, זאג איר אז דו גייסט בעטן דעם אייבערשטן עס זאל איר זיין גרינג צו טון, און דו זאלסט טאקע בעטן דעם אייבערשטן אז עס זאל אריינגיין א רוח טהרה, אז ביידע פון ענק זאלן נישט וועלן די האר, וועט זיך אלעס איבערדרייען.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת נשא, ח' סיון, אסרו חג שבועות, שנת תשפ"א לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך ווייס נישט ווער זענען די גדולים, ווער זענען די צדיקים; מען קען גוט אויספאפן מענטשן. עס זענען דא מענטשן וואס ארבעטן אויף אנדערע, זיי פאפן אויס, זיי זאגן אז זיי זענען גרויסע צדיקים, זיי זעען זאכן וואס טוט זיך אין הימל ווען זיי ווייסן נישט פון זייער לעבן צו זאגן, זיי ארבעטן צו בא'גנב'נען מענטשן, נעבעך, אומשולדיגע מענטשן ווערן פארנארט דורך זיי.

שטארקט זיך, ווערט נישט מיואש, בעטס דעם אייבערשטן מיט רחמנות ער זאל אייך געבן קינדער; טוט וואס חנה, די מאמע פון שמואל הנביא - האט געטון, זי האט געבעטן דעם אייבערשטן, זי האט גע'טענה'ט מיט'ן אייבערשטן, אזוי ווי עס שטייט (שמואל-א א, יב): "וְהָיָה כִּי הִרְבְּתָה לְהִתְפַּלֵּל לִפְנֵי ה'", חנה האט אסאך געדאווענט צום אייבערשטן פאר קינדער ביז זי איז געהאלפן געווארן, זאגן אויף דעם די הייליגע חכמים (ירושלמי ברכות ד, א): "שֶׁכָּל הַמַּרְבֶּה בִּתְפִלָּה נֶעֱנֶה"; פון דא זעט מען אז דורכדעם וואס מען דאווענט און מען בעט אסאך דעם אייבערשטן - ווערט מען געהאלפן.

מאכט אייך א פושקע און יעדן טאג זאלט איר אריינלייגן פינף הונדערט צוויי און ניינציג פרוטות (אין דאלער איז דאס כמעט זעקס דאלער און אין שקל איז דאס כמעט זעקס שקל) און בעטן: "הייליגער באשעפער, תן לי בנים, געב מיר קינדער", ווייל דער רבי זאגט (ספר המידות צדקה חלק ב', סימן יד; תפלה חלק ב', סימן ט): "יֵשׁ תְּפִלּוֹת", עס זענען דא תפילות, "שֶׁאֵינָם נִתְקַבְּלִים לְמַעְלָה", וואס ווערט נישט אנגענומען אויבן, "אֶלָּא עַד שֶׁנּוֹתְנִים כָּל כָּךְ מָעוֹת לִצְדָקָה", נאר ביז מען געבט אזויפיל געלט פאר צדקה, "כְּפִי מִסְּפַּר הָאוֹתִיּוֹת שֶׁל הַתְּפִלָּה הַשַּׁיָּךְ לְזֶה הַדָּבָר", אזויפיל ווי עס באטרעפט די צאל פון די תפילה, "לְמָשָׁל", דער רבי געבט א משל, "כְּשֶׁמִּתְפַּלֵּל אֵלּוּ הַתֵּבוֹת: 'תֵּן לִי בָּנִים'", ווען מען בעט, געב מיר קינדער, "צָרִיךְ לִתֵּן צְדָקָה", דארף מען געבן פאר צדקה, "כְּמִסְפַּר אוֹתִיּוֹת 'תֵּן לִי בָּנִים'", וויפיל עס באטרעפט די צאל פון 'געב מיר קינדער'; און די געלט זאלט איר געבן פאר ארעמעלייט, ווייל דער רבי זאגט (שם, בנים סימן כב): "מַה יַּעֲשֶׂה אָדָם", וואס זאל א מענטש טון, "וְיִהְיֶה לוֹ בָּנִים", אז ער זאל האבן קינדער? "יְפַזֵּר מְעוֹתָיו לַעֲנִיִּים", ער זאל געבן געלט פאר ארעמעלייט, "וִישַׂמַּח אֶת אִשְׁתּוֹ", און ער זאל פרייליך מאכן זיין ווייב.

איך האב שוין געזען ביי אנשי שלומינו וואס האבן דאס געטון; אנשטאט אויסגעבן געלט פאר דאקטורים וואס קענען סיי ווי נישט העלפן, האבן זיי געהאט א צדקה פושקע אין שטוב און יעדעס מאל געגעבן די סכום פרוטות פאר צדקה. זיי האבן געבעטן דעם אייבערשטן מיט א תמימות און א פשיטות, זיי האבן געהאלטן די פרוטות מיט ביידע הענט, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות צדקה, סימן כז; תפלה, סימן מה): "עַל יְדֵי צְדָקָה בִּשְׁתֵּי יָדַיִם", ווען מען געבט צדקה מיט ביידע הענט, "תְּפִלָּתוֹ נִשְׁמַעַת", ווערט אנגענומען די תפילה; און דערביי געבעטן דעם אייבערשטן 'תֵּן לִי בָּנִים', זיי האבן געגעבן די געלט פאר ארעמעלייט און זיי האבן קינדער שלא על פי דרך הטבע.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת נשא, ח' סיון, אסרו חג שבועות, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

קיינער אין די וועלט קען נישט פארשטיין די צער פון קינדער וואס זעען ווי די עלטערן קריגן זיך, קיינער ווייסט נישט וואס די קינדער ליידן; די צער און יסורים וואס די קינדער האבן טאג טעגליך השם ישמרינו.

אין דיין פאל, וואס דיינע עלטערן גרייטן זיך שוין א שטיק צייט זיך צו גט'ן, האב איך איין עצה פאר דיר; נעם די עצה פון רבי'ן, די עצה פון התבודדות; די עצה וועט דיר געבן כח צו קענען אנגיין אין דיין מצב. גיי אין א ווינקל וואו עס איז ליידיג פון מענטשן און רעד צום אייבערשטן אין דיין שפראך, דיין מאמע לשון. דערצייל אים וואס דו גייסט אריבער, זאג אים וואס טוט זיך אין שטוב צווישן דיינע עלטערן, שעם זיך נישט, דעם אייבערשטן זאלסטו דערציילן אלע פרטים, זאג אים אלע דיינע ווייטאגן, דאס וועט דיר געבן כח צו קענען בלייבן שטארק פיזיש און גייסטיש ביז דו וועסט חתונה האבן און אויפשטעלן א געזונטע שטוב.

מיין טייערער ליבער ברודער, ליבער חבר; די עצה פון התבודדות, די עצה פון רבי'ן – דאס גייט משיח אריינברענגען אין די וועלט, מיט די עצה וועט ער אייננעמען די וועלט. דער רבי האט בפירוש געזאגט: "משיח וועט אייננעמען די וועלט אן קיין איין שאס פאלווער"; ער וועט נישט שיסן אויף אלע פעלקער, ער וועט מלחמה האלטן מיט תפילה, ער וועט אריינברענגען תפילה והתבודדות, ער וועט אויסלערנען די גאנצע וועלט, אלע זאלן וויסן אז עס איז נישטא קיין שום אדרעסס צו וועם זיך צו ווענדן, עס איז דא נאר איין אדרעסס: גיין צום אייבערשטן און אים בעטן.

דעריבער בעט איך דיר, נעם די עצה - וועסטו האבן כח צו קענען לעבן; בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, ער זאל דיר געבן כח דו זאלסט זיך קענען שטארקן אויף דיינע נסיונות, דו זאלסט נישט ווערן מיואש, דו זאלסט נישט טון נישט גוטע זאכן.

דא האסטו א קליינע תפילה וואס דו זאלסט בעטן דעם אייבערשטן יעדן טאג, און אפילו אפאר מאל א טאג:

"הייליגער באשעפער האב רחמנות אויף מיר, איך גיי אריבער שווערע צייטן, איך קען נישט נעמען דאס אז מיינע עלטערן קריגן זיך, זיי גייען זיך גט'ן, זיי גייען זיך צעטיילן; איך בין אזוי צעבראכן פון דעם, איך האב אזויפיל צער אז מיין שטוב צעפאלט מיר, איך קען נישט זיין פרייליך, ביז איך פאל אראפ אין עבירות, אין פגם הברית רחמנא לצלן; דער יצר הרע לאזט מיר נישט אפ, ער ווארפט מיר אראפ, איך האב ממש נישט קיין כח, איך קען זיך נישט מתגבר זיין.

הייליגער באשעפער, קיינער פארשטייט מיר נישט, קיינער ווייסט נישט וואס איך גיי אריבער; עס פעלט מיר א טאטע און מאמע וואס לעבן בשלום, עס פעלט מיר עלטערן וואס האבן זיך ליב, עס פעלט מיר א געזונטע שטוב; נאר דו אייבערשטער זעסט מיין הארץ ווי איך ווארט אויף אביסל ליבשאפט, דו אייבערשטער ווייסט ווי שטארק איך וויל זיין גוט, ווי שטארק איך וויל לערנען און דאווענען, טון מצוות און גוטע זאכן, עס איז מיר אבער אזוי שווער.

העלף מיר אייבערשטער, געב מיר כח איך זאל קענען זיין פרייליך; געב מיר כוח איך זאל זיך קענען מתגבר זיין אויפ'ן יצר הרע, איך זאל זיך קענען דערהאלטן ביז מיין חתונה, ביז איך וועל אויפשטעלן א שיינע שטוב".

די תפילה זאלסטו זאגן און לייג צו דיינע אייגענע תפילות, וועסטו זען אז עס וועט זיך דיר עפענען א נייע וועלט; דו וועסט שפירן זיכער, דו וועסט נישט זיין פארלוירן, דו וועסט שפירן דעם אייבערשטן מיט דיר, ביי דיר און נעבן דיר, דאס וועט דיר געבן כח זיך צו קענען מתגבר זיין אויפ'ן יצר הרע.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת נשא, ח' סיון, אסרו חג שבועות, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

קיינער זאל זיך נישט מישן אין דיין וועג ווי אזוי דו לערנסט, אזוי ווי דו וועסט נישט אויסהערן ווען איינער וועט דיר קומען זאגן ווי אזוי דו זאלסט עסן; אז דיין חבר וועט דיר זאגן עס נאר צוויי ברויט און ענדערש זאלסטו עסן פיר אייער און דריי טאמאטעס, וועסטו אים זאגן: "דו עס ווי אזוי עס איז גוט פאר דיר, און איך וועל עסן וואס איז געשמאק פאר מיר"; אזוי זאלסטו טון ווען עס קומט צו לערנען די הייליגע תורה, קיינער זאל זיך נישט מישן אין דיינע שיעורים; אז דו לערנסט שוין עטליכע חדשים ח"י פרקים משניות - זאלסטו ווייטער ממשיך זיין מיט די סדר, אויך זאלסטו זיך מאכן א ציל צו ענדיגן כל התורה כולה. דאס קען מען טון צוביסליך, יעדן טאג אביסל; אפילו דו וועסט נאר לערנען ממש א ברעקל פון אלע שיעורים - וועסטו במשך דיין לעבן ענדיגן די גאנצע תורה.

שטארק זיך, זיי ממשיך מיט'ן לערנען ח"י פרקים משניות; מוהרא"ש פלעגט אלץ זאגן, דער רבי האט דאך געגעבן לכמה אנשי שלומינו א תיקון צו זאגן יעדן טאג ח"י פרקים משניות, אין שיחות הר"ן ברענגט רבי נתן (סימן קפה): "לכמה אנשים צוה לומר ח"י [שמונה עשר] פרקים משניות בכל יום", זאגט מוהרא"ש, איז דאך גוט זיך אריין צו שטעקן דעם קאפ און זיין פון רבינ'ס לייט וואס טוען וואס דער רבי האט געזאגט.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת נשא, ח' סיון, אסרו חג שבועות, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דו ביסט גערעכט, דער רבי האט טאקע אזוי געזאגט: "שבועות איז דער עיקר דאס אויפזיין, און הושענא רבה איז דער עיקר דאס זאגן"; אבער אז מען טוט נישט גוטע זאכן איז זיכער ענדערש צו גיין שלאפן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה ט, ו): "שֵׁנָה לָרְשָׁעִים, נָאֶה לָהֶם וְנָאֶה לָעוֹלָם", ווען רשעים שלאפן איז גוט פאר יעדן, אזוי טוען זיי נישט קיין שלעכטס.

עס איז א גרויסע זאך צו זיין אויף שבועות ביינאכט, אבער אז מען רייכערט ציגרעטלעך, מען איז מחלל יום טוב, מען מאכט חבורות פון לצים, מען רעדט לשון הרע און ניבול פה - איז קיין שום שאלה נישט אז מען זאל גיין שלאפן, אזוי וועט זיין נָאֶה לָהֶם וְנָאֶה לָעוֹלָם.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת במדבר, ראש חודש סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

מעיקרא מאי קסבר ולבסוף מאי קסבר, וואס האסטו געטראכט ווען מען האט גערעדט מיט דיר דעם שידוך? וואס איז יעצט פלוצלונג געשען? האסט דאס דאך געוויסט פאראויס.

דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט חתונה געהאט מיט אן ערליכע פרוי, א יראת שמים; אז דו וועסט זיך נישט קריגן וועסטו האבן ערליכע געזונטע קינדער.

אז דו ווילסט דיינע קינדער זאלן רעדן אידיש זאלסטו זיי שיקן אין א מוסד וואו מען רעדט אידיש; קינדער כאפן אויף א שפראך סיי אין שטוב און סיי אין חדר.

זיי נישט קיין כפוי טובה; אז דו האסט באקומען אן אשת חיל זאלסטו איר שעצן און איר מכבד זיין, נישט חס ושלום אראפקוקן. דער עיקר איז וואס מען רעדט; אז מען רעדט הייליגע ווערטער איז דער שפראך לשון הקודש און אז מען רעדט נישט איידל איז דאס נישט קיין הייליגע שפראך; אידיש איז הייליג אז מען רעדט ריינע ווערטער, אז מען רעדט דיבורי תורה, דיבורי אמונה, ווידער אז מען רעדט ווי די אידישיסטן רעדן - איז דאס בכלל נישט הייליג, און אזוי איז מיט אלע שפראכן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.