בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דער רבי האט נישט געהייסן קומען צו אים אויף 'ערב ראש השנה', דער רבי האט געהייסן קומען קיין אומאן אויף ראש השנה זעלבסט. דער הייליגער רבי האט זיך אויסגעדרוקט מיט די גרעסטע לשונות ארויס צו ברענגען ווי שטארק ער וויל מען זאל קומען צו אים, ער האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכ): "וואס זאל איך אייך זאגן, קיין גרעסערס פון דעם איז נישט פארהאנען"; נאך האט ער געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תה): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי הוּא חִדּוּשׁ גָּדוֹל וְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יוֹדֵעַ שֶׁאֵין הַדָּבָר הַזֶּה בִּירֻשָּׁה מֵאֲבוֹתַי, רַק הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ נָתַן לִי זֹאת בְּמַתָּנָה - שֶׁאֲנִי יוֹדֵעַ מַהוּ רֹאשׁ הַשָּׁנָה", דער אייבערשטער האט מיר געגעבן א מתנה אז איך ווייס וואס איז ראש השנה, איך האב דאס נישט באקומען בירושה פון מיינע עלטערן נאר איך האב דאס באקומען א מתנה פונעם אייבערשטן, "לֹא מִבָּעֲיָא אַתֶּם כֻּלְּכֶם בְּוַדַּאי תְּלוּיִין בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי, אֶלָּא אֲפִילּוּ כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ תָּלוּי בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי", און נישט נאר איר זענט אנגעהאנגען אין מיין ראש השנה, נאר די גאנצע וועלט שטייט אויף מיין ראש השנה.

דו פרעגסט צי עס איז בכלל אינטערעסאנט צו קומען קיין אומאן אויף 'ערב ראש השנה'? אודאי איז ווערד דאס קומען קיין אומאן! א גאנץ יאר – נישט קיין חילוק וועלכע צייט - ווען מען קומט צום רבי'נס ציון איז מען זוכה צו די הבטחה וואס דער רבי האט צוגעזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכה), אז ווער עס וועט קומען צו זיין ציון און זאגן דעם תיקון הכללי (די צען קאפיטלעך תהילים - ט"ז, ל"ב, מ"א, מ"ב, נ"ט, ע"ז, צ', ק"ה, קל"ז, ק"נ) און געבן א פרוטה לצדקה פאר זיין זכות, אפילו ער האט געטון די הארבסטע עבירות: "וֶועל אִיךְ זִיךְ לֵייגְן אוֹיף דִי לֶענְג אוּן אוֹיף דִי בְּרֵייט אִים אַ טוֹבָה צוּ טוּן; בַּיי דִי פֵּיאוֹת וֶועל אִיךְ אִים אַרוֹיס נֶעמֶען פוּן שְׁאוֹל תַּחְתִּית".

אז דו וועסט קומען ערב ראש השנה וועסטו זען בחוש וואס דער רבי האט זיך אויסגעדרוקט אמאל נאכ'ן זאגן סליחות ערב ראש השנה (חיי מוהר"ן, סימן שה): "אנדערע צדיקים וואלטן זיך געוואונטשן צו האבן אזא ראש השנה, ווי ביי מיר ערב ראש השנה"; ערב ראש השנה ביים ציון אין אומאן איז א געשעעניש וואס מען זעט נישט אין די גאנצע וועלט, דעמאלט קומען אלע צום ציון וואו מען וויינט צום אייבערשטן ער זאל אונז אנשרייבן א גוט יאר און מיר זאלן שוין ארויס גיין פון אונזער גלות; טייכן טרערן ווערן פארגאסן ביים ציון שוין פון ליל זכור ברית, יעדער איינער איז זיך מתוודה פארן אייבערשטן און מען נעמט זיך פאר צו זיין גוט דעם נייעם יאר, מען זאגט דעם תיקון הכללי מיט'ן האפענונג אז מען וועט אלעס פאררעכטן.

קודם קום אויף שבת און אויף ערב ראש השנה, אפשר וועסטו פארשפעטיגן וכו' - וועסטו זוכה זיין צו בלייבן אין אומאן און באקומען די אלע הבטחות וואס דער רבי האט צוגעזאגט.

א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ואתחנן, י"ג מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

מוהרא"ש האט געגעבן א סגולה פאר די בחורים זומער שנת תשע"א, ער האט געזאגט: "איך זאג צו פאר אלע בחורים וואס זענען זיבעצן יאר און העכער, יעדער בחור וואס וועט יעדן טאג לערנען גאנץ מסכת תענית - פון חמשה עשר באב ביז ראש השנה, זאג איך צו אז ער וועט טרעפן זיין שידוך גלייך נאך ראש השנה"; איר פרעגט וואס זאלן מיידלעך טון פון ט"ו באב פאר א סגולה צו טרעפן זייער שידוך.

זעט צו זאגן יעדן טאג אביסל תהילים; אז איר קענט זאגן דעם יום תהילים יעדן טאג איז נאך בעסער, אבער אז איר קענט נאר זאגן אביסל זאגטס וויפיל איר קענט.

אלע ישועות ליגן אין תהילים; אייער שידוך וועט קומען בזכות די קאפיטלעך תהלים. דער וואס זאגט תהילים ווערט זיין אמונה געשטארקט; עס ליגט א גרויסע קדושה אין די ווערטער פון תהילים און ווען מען זאגט תהילים איז אזוי ווי דוד המלך אליינס האט דאס געזאגט.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

כעס איז זייער א שלעכטע מדה; עס איז נישט דא נאך אזא עקלדיגע מדה ווי די מדה פון כעס. ווען א מענטש איז בכעס פארציילט ער פאר אלעמען ווער ער איז, אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קפד): "בְּהַחֹטֶם יְכוֹלִים לְהַכִּיר הַנּוֹאֵף", מען קען דערקענען א נואף דורך זיין נאז; מוהרא"ש זכרונו לברכה איז דאס מסביר אז דאס גייט ארויף אויף כעס. איינער וואס איז שטענדיג נערוועז איז א סימן אז ער איז א נואף, אזוי ווי עס שטייט אין פסוק (בראשית לח, ז): "וַיְהִי עֵר בְּכוֹר יְהוּדָה רַע בְּעֵינֵי ה'", פרעגט דער רבי (שיחות הר"ן, סימן רמט): פארוואס שטייט: "רַע" בְּעֵינֵי ה' - ער איז געווען שלעכט אין די אויגן פונעם אייבערשטן, עס וואלט געדארפט שטיין: "רָשָׁע" בְּעֵינֵי ה'? נאר ווייל ווער עס טוט די עבירה פון ער ואונן, ער איז פוגם בברית, ווערט א 'רַע', - א שלעכטער מענטש; ער שרייט אויף יעדע זאך, ער שרייט אויף אלע ארום אים, אלע זעען און ווייסן אז דער מענטש איז א בעל עבירה, מען ווערט געוואויר זיין גאנצע עבר וכו'.

אז דו ווילסט ארויסגיין פון די שלעכטע מידה פון כעס זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן ער זאל דיר ראטעווען פון ווערן בכעס, זאלסט נישט פארלירן דיין אמונה; ווען א מענטש לעבט מיט אמונה אינעם אייבערשטן רעגט ער זיך נישט אויף ווען עס גייט נישט ווי אזוי ער וויל, אז מען רעגט זיך אויף איז א סימן עס פעלט די אמונה. דעריבער זאגן חכמינו זכרונם לברכה (שבת קה:): "הַמְקָרֵעַ בְּגָדָיו בַּחֲמָתוֹ", ווער עס צערייסט זיינע קליידער פון כעס, "וְהַמְשַׁבֵּר כֵּלָיו בַּחֲמָתוֹ", ווער עס צעברעכט זיינע כלים פון כעס, "וְהַמְפַזֵּר מָעוֹתָיו בַּחֲמָתוֹ", און ווער עס ווארפט אוועק זיין געלט פון כעס, "יִהְיֶה בְּעֵינֶיךָ כְּעוֹבֵד עֲבוֹדָה זָרָה", - איז אזוי ווי ער דינט עבודה זרה; ווייל מיט דעם וואס ער ווערט בכעס ווייזט ער אז ער גלייבט נישט אינעם אייבערשטן, ווייל ווען א מענטש האט אמונה אינעם אייבערשטן - ער גלייבט אז קיין שום זאך געשעהט נישט פון זיך אליין, איז אפילו ווען עס גייט אים נישט ווי אזוי ער וויל ווייסט ער אז דאס איז אלעס דער אייבערשטער אליין וואס פרובירט אים אויס.

יעדן טאג זאלסטו זאגן דעם בייגעלייגטן תפילה; נישט איינמאל א טאג נאר אפאר מאל א טאג זאלסט בעטן דעם אייבערשטן ער זאל דיר ראטעווען פון כעס, וועט דיר זיין גרינגער בייצוקומען דעם נסיון:

"רבונו של עולם, טאטע זיסער, טאטע געטרייער, העלף מיר און היט מיר איך זאל נישט צו קומען צו קיין כעס, איך זאל נישט ווערן אויפגערעגט, און אויב איך ווער חס ושלום אויפגערעגט זאל איך נישט צו קומען צו טון זאכן וואס מען טאר נישט, איך זאל זיך קענען שטארקן אויף מיין יצר הרע און איבערדרייען די כעס אויף רחמנות, אנשטאט זיך אויפרעגן זאל איך רחמנות האבן אויף אלעמען; העלף מיר איך זאל נישט צו קומען צו די עבירה פון: "ולא יהיה בי אל זר, ולא אשתחוה לאל נכר", וואס ווען מען רעגט זיך איז מען עובר אויף דעם ווייל עס איז כאילו עובד עבודה זרה.

רבונו של עולם! דו ווייסט דאך ווי שווער עס איז צו צעברעכן די שלעכטע מדה פון כעס ווייל ווי נאר עס הייבט אן ברענען אין מיר די כעס חס ושלום, פארליר איך זיך אינגאנצן און איך קען זיך נישט קאנטראלירן; בעט איך דיר טאטע זיסער האב רחמנות אויף מיר, העלף מיר איך זאל פון היינט אן נישט ווערן מער בכעס, עס זאל מיר גארנישט אנגיין, איך זאל זיין גוט צו יעדן איינעם מעתה ועד עולם, אמן סלה".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

פון יעדע פראבלעם איז דא א וועג ארויס; אז א מענטש מיינט עס ערנסט, ער וויל ארויסגיין פון זיינע שלעכטע מעשים קען ער אלעס מתקן זיין. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיב): "אִם אַתָּה מַאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְקַלְקֵל, תַּאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְתַקֵּן", אויב דו גלייבסט אז דו קענסט טון שלעכטס גלייב אויך אז דו קענסט פאררעכטן.

וויסן זאלסטו אז דו האסט א נס אז דיין זון האלט זיך נאך בדרך התורה, ווייל בדרך כלל ווען א קינד כאפט אריין אזעלכע זאכן פון זיינע עלטערן, אזוי ווי דו שרייבסט: "שלאגן, ציפן, שטויסן און פארשעמען" - גייען זיי ארויס לתרבות רעה השם ירחם. אלע בחורים און מיידלעך וואס גייען ארויס לתרבות רעה - רובם ככולם זענען די עלטערן שולדיג אין דעם, נאכדעם וואס זיי האבן מחנך געווען די קינדער דורך "שלאגן, ציפן, שטויסן און פארשעמען", זיי האבן אריין געלייגט אין די קינדער א שנאה צום אייבערשטן און צו די תורה.

ווען מען טראכט אריין זעט מען אז די וועג פון שלאגן, ציפן, שטויסן און פארשעמען איז בכלל נישט קיין חינוך; ווען מען שלאגט א קינד איז דאס נאר אויסצוגעבן די אייגענע נערוון. מען טאר נישט שלאגן קיין קינדער; סיי עס העלפט נישט און סיי עס ווערט נאר ערגער וכו'.

דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה פלעגט שטענדיג דערציילן פאר'ן רבי'ן יעדע זאך בפרטי פרטיות פון זיין לעבן און פרעגן צי ער האט גוט געטון אדער נישט, אמאל האט רבי נתן דערציילט פאר'ן רבי'ן: "מיין זון האט נישט געוואלט אריין קומען שבת ביי די סעדה צום טיש זיצן נעבן דעם גאסט וואס איך האב אהיים געברענגט, ווייל עס איז געגאנגען פון אים א שלעכטע גערוך וכו', האב איך אים געגעבן א פאטש אז ער זאל פאלגן און אריין קומען צו די סעודה", ווען דער רבי האט דאס געהערט האט ער אים געזאגט: "א קינד שלאגט מען?!" פון דעם דיבור איז שוין געבליבן אנגענומען ביי אנשי שלומינו אז מען שלאגט נישט קיין קינדער.

ווער רעדט נאך אז מען טאר נישט שלאגן גרויסע קינדער, דאס איז א בפירוש'ע הלכה (יורה דעה סימן רמ, סעיף כ) אז גרויסע קינדער מען טאר נישט שלאגן, מען איז עובר אויף (ויקרא יט, יד): "וְלִפְנֵי עִוֵּר לֹא תִתֵּן מִכְשֹׁל", ווייל זיי קענען צוריק שלאגן און איבערלאזן דאס אידישקייט; ווי מעג א איד שלאגן, ציפן, שטויסן און פארשעמען די קינדער? ווי קען א איד אויפהייבן א האנט אויף א צווייטן איד?! א גוי שלאגט וכו'.

דו זאלסט ווייטער מקרב זיין דיין זון; עס וועט נעמען א שטיק צייט ווי לאנג עס וועט זיך פארהיילן זיינע ווייטאג פון די קלעפ און פארשעמונגען וואס ער האט געכאפט און פארשעמט געווארן פון דיר השם ישמרינו, אזוי אויך זאלסטו אסאך וויינען צום אייבערשטן ער זאל דיר מוחל זיין אויף די שרעקליכע מעשים, און מיט תפילה וועט עס ארויסגיין פון אים.

נעם זיך אונטער צו פארשפרייטן די קונטרסים פון מוהרא"ש אויף חינוך הילדים; סיי די אידישע קונטרסים: "געדולד צו קינדער" "צושנייד מיך נישט", און "אידיש נחת", און סיי די קונטרסים אויף לשון הקודש: "אוצר חינוך הילדים", צו ראטעווען נאך קינדער פון ווערן דערמארדעט פון די עלטערן. אין דעם זכות וועט דער אייבערשטער דיר מוחל זיין.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אנשי שלומינו וואס וואוינען צווישן פעלדער און וועלדער זענען טאקע מקיים וואס דער רבי זאגט אז מען זאל זיך מתבודד זיין צווישן די גראז; עס איז דאך גאר אנדערש דאס התבודדות וואס מען מאכט אין פעלד צווישן די גראז ווי דאס התבודדות אין שטאט. אזוי ווי דער הייליגער רבי האט געזאגט פאר זיין טאכטער שרה, בשעת ווען ער איז געגאנגען מיט איר אויף א שפאציר: "ווען דו וואלסט ווען זוכה געווען צו הערן דאס געזאנג פון די גראז וואלסטו געהערט ווי יעדע גראז זינגט און לויבט דעם אייבערשטן; ווי גוט און ווי אנגענעם איז צו הערן ווי זיי זינגען זייערע לידער און ווי וואויל איז זיך צו מתבודד זיין צווישן זיי (שיחות הר"ן, סימן קסג)"; מיר הערן נישט די שירות ותשבחות פון די גראז אבער מיר שפירן עפעס אן אנדערע טעם בשעת מען איז צווישן זיי.

היות אז נישט יעדער איינער איז זוכה צו וואוינען צווישן פעלדער און וועלדער, אסאך מענטשן וואוינען אין שטאט אין פלעצער וואו עס איז נישט דא קיין פעלדער –דארף מען זיי מחזק זיין זיי זאלן זיך מתבודד וואו אימער מען געפונט זיך. דאס לערנט אונז מוהרא"ש, מיר זאלן לעבן מיט'ן מציאות.

מוהרא"ש האט אונז געלערנט צו לעבן אין ווירקליכקייט (ריאליטעט) און זיך נישט לאזן נארן, מען זאל נישט אפשטופן דאס רעדן צום אייבערשטן אויף ספעציעלע געלעגנהייטן, ווען מען וועט האבן א פעלד וכו', נאר וואו מען געפונט זיך זאל מען זיך פון דארט מקשר זיין און זיך צוקלעבן צום אייבערשטן.

מוהרא"ש דערציילט אז עס איז געווען א ברסלב'ער חסיד א גרויסער סוחר, אמאל האט מען אים געפונען זיצן אין גאס וויינען, איז מען צוגעגאנגען צו אים און געפרעגט: "וואס גייט פאר? פארוואס וויינסטו? וואס האט פאסירט?" קודם האט ער זיך פרובירט ארויסצודרייען און נישט ענטפערן, אבער ווען מען האט אים אסאך געמוטשעט האט ער גענטפערט נישט מער און נישט ווייניגער: "איך וויין צום אייבערשטן אז איך וויל זיין אן ערליכער איד", האט מען אים געפרעגט: "פארוואס וויינסטו דא אין גאס? גיי אריין אין שול, דארט איז די פלאץ פון תשובה און תיקון המעשים!" האט ער געענטפערט: "איך האב געהערט פון רבי נתן נאכזאגן פון רבי'ן (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן קכד): 'לִּפְעָמִים מַגִּיעַ לָאָדָם הִרְהוּר תְּשׁוּבָה וְהִשְׁתּוֹקְקוּת לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ בְּאֵיזֶה מָקוֹם', ווען א מענטש האט א הרהור תשובה זאל ער דאס נישט אפשטופן אויף שפעטער נאר ער זאל בלייבן דארט וואו ער שטייט, 'שֶׁצָּרִיךְ שָׁם בְּאוֹתוֹ הַמָּקוֹם דַּיְקָא, לְהִתְחַזֵּק בְּזֶה הַהִרְהוּר תְּשׁוּבָה וְהַהִשְׁתּוֹקְקוּת, כְּגוֹן לְדַבֵּר שָׁם אֵיזֶה דִּבּוּרִים שֶׁל תְּחִנּוֹת וּבַקָּשׁוֹת אוֹ דִּבְרֵי הִשְׁתּוֹקְקוּת בַּפֶּה וּבַלֵּב כְּפִי הָעִנְיָן', און פון דארט זאל ער ארויס זאגן אפאר ווערטער פאר'ן אייבערשטן, 'וְלֹא יַמְתִּין וְלא יָזוּז מִמְּקוֹמוֹ', ער זאל נישט ווארטן אויף שפעטער און נישט אוועק גיין פון וואו ער געפונט זיך, 'אַף עַל פִּי שֶׁאֵין זֶה הַמָּקוֹם מוּכָן לְכָךְ, כְּגוֹן שֶׁלֹּא בִּמְקוֹם קְבִיעוּת לְתוֹרָה וּתְפִלָּה, רַק בְּדֶרֶךְ הִלּוּכוֹ וְכַיּוֹצֵא', אפילו די פלאץ איז נישט געאייגנט פאר תורה און תפילה, ער איז אינטערוועגענס וכדומה, 'כִּי כְּשֶׁיָּזוּז מִמְּקוֹמוֹ, יָכוֹל לִהְיוֹת שֶׁיִּפְסֹק', ווייל אויב וועט ער דאס אפשטופן וועט אוועק גיין זיין התעוררות, 'וְכֵן מִמֶּנּוּ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה בְּעַצְמוֹ רָאִינוּ עִנְיָן כָּזֶה כַּמָּה פְּעָמִים', און אזוי האבן מיר געזען ביים רבי'ן אסאך מאל", עיין שם.

איך ווייס נישט פארוואס דו טראכסט אז אנשי שלומינו זענען דאס נישט מקיים, בשעת עס זענען פארהאן צענדליגער טויזנטער בריוון פון מוהרא"ש געשריבן פאר אנשי שלומינו וואס וואוינען אין 'יבניאל עיר ברסלב', אז זיי זאלן זיך מתבודד זיין אויף די בערג און אויף די פעלדער פון יבניאל. עפן דעם ספר אשר בנחל וועסטו זען בריוו נאך בריוו ווי מוהרא"ש שרייבט: "גיי ארויף אויפ'ן בארג יעדן טאג און שמועס זיך אויס דיין הארץ מיט'ן אייבערשטן, וועסטו האבן א ישועה".

מוהרא"ש האט אוועק געמאכט דאס וואס חברים נעמען זיך צוזאם און מען פארט צוזאמען אין פעלד וכדומה מאכן התבודדות וכו', ווייל שלימות התבודדות איז ווען מען גייט איינער אליינ'ס - בד בבד יהי' קודש; מען זוכט א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, וואו קיינער הערט נישט און ווייסט נישט וואו מען געפונט זיך, מען גייט אליינס מיטן אייבערשטן און מען גיסט זיך אויס דאס הארץ. דאס איז וואס מוהרא"ש האט געוואלט מיר זאלן טון. מה שאין כן ווען מען גייט צוזאמען איז דאס א שפיל; דער שרייט הויך, קומט דער צווייטער און שרייט נאך העכער, קומט דער דריטער וכו'.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת ואתחנן, י"א מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

קודם כל זאלטו וויסן על פי הלכה טאר מען נישט ליינען שבת קיין צייטונג, אזוי ווי עס ווערט גע'פסק'נט (שלחן ערוך אורח חיים סימן שז, סעיף טז; עיין משנה ברורה סעיף קטן סג). ובפרט אז דאס מאכט דיר דערשראקן איז דאך זיכער אז מען טאר נישט (משנה ברורה סימן שז, סעיף קטן ג).

אפילו אין די וואכן טעג זאלסטו נישט ליינען קיין צייטונגען ווייל עס נעמט צו דעם מח מחשבה פונעם מענטש און עס ברענגט אומזיסטיגע פחדים וכו'. דער הייליגער מנחת אליעזר טייטשט דעם פסוק פון די תוכחה (ויקרא כו, לו): "וְהֵבֵאתִי מֹרֶךְ בִּלְבָבָם", דער אייבערשטער זאגט, אויב מען וועט נישט גיין אין די וועגן פון די תורה וועל איך ברענגען א מורא אין ענק, "וְרָדַף אֹתָם קוֹל עָלֶה נִדָּף", איר וועט אנטלויפן פאר שרעק פונעם קול וואס די בלעטלעך געבן ארויס ווען די ווינט בלאזט אויף דעם, טייטשט ער (בספר חיים ושלום) אז דער "עָלֶה נִדָּף", מיינט מען דער פארשטונקענעם בלעטל פון א צייטונג וואס דערשרעקט טאג איין טאג אויס פון מלחמות וכדומה.

חכמינו זכרונם לברכה ברענגען (תורת כהנים, ז) רבי יהושע בן קרחה האט דערציילט, "פַּעַם אַחַת הָיִינוּ יוֹשְׁבִים בֵּין הָאִילָנוֹת", איינמאל זענען מיר געזיצן צווישן די ביימער, "וְנָשְׁבָה הָרוּחַ וְהִטִּיחוּ הֶעָלִים זֶה בָּזֶה", אינמיטן האט א ווינט צעבלאזן די ביימער און די בלעטלעך האבן זיך געשאקלט איינער אויפ'ן צווייטן און ארויסגעגעבן א קול, "עָמַדְנוּ וְרַצְנוּ וְאָמַרְנוּ 'אוֹי לָנוּ שֶׁמָּא יַדְּבִּיקוּנוּ הַפָּרָשִׁים!'", מיר זענען אנטלאפן פון פחד אז מען גייט אונז הרג'נען, "לְאַחַר זְמַן נִפְנִינוּ אַחֲרֵינוּ, וְרָאִינוּ שֶׁאֵין בֶּרְיָה", נאכדעם האבן מיר געזען אז קיינער יאגט נישט און קיינער לויפט אונז נישט נאך, האבן מיר געוויינט אז עס איז מקיום געווארן ביי אונז דאס וואס שטייט "וְרָדַף אֹתָם קוֹל עָלֶה נִדָּף"; אזא פנים האבן די וואס ליינען צייטונגען, מען ווערט דערשראקן און צעמישט. מען קען נישט שלאפן פון פחד, בשעת קיינער יאגט נישט און קיינער רודפ'ט נישט.

תלמידי היכל הקודש נעמען נישט אריין אין שטוב קיין שום צייטונג און קיין שום מאגאזין; דער גאנצער צייטונג איז איין שטיק ליצנות און איין גרויסער בלאף. די ציל פון א צייטונג איז נאר צו ווייזן (צפניה ב, טו): "אֲנִי וְאַפְסִי עוֹד", איך, איך און נאכאמאל איך, און עולם גולם שטייט און ליינט דאס בשעת מען כאפט נישט אז עס גייט אריבער א טאג נאך א טאג א וואך נאך א וואך און מען האט גארנישט דערפון, דאס איז חוץ דעם וואס עס נעמט אוועק דאס יראת שמים פונעם מענטש.

איך דאנק דעם אייבערשטן אז מיין טאטע שליט"א האט קיינמאל נישט געלאזט אריין ברענגען אין שטוב קיין שום צייטונג; שבת האב איך געזען מיין טאטע שליט"א נאר לערנען און פארברענגען מיט די קינדער, איך האב נישט געוויסט בכלל אז עס איז דא צייטונגען ביז איך בין געפארן לערנען אין ישיבה וואו האב איך געזען דאס רחמנות פון די וואס ליינען שעות אויף שעות דעם נארישן צייטונג.

שבת איז א צייט פון לערנען און דאווענען. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו, פרק א): אויפן פסוק (תהלים קלט, טז): "'יָמִים יֻצָּרוּ וְלוֹ אֶחָד בָּהֶם', זֶה יוֹם שַׁבָּת לְיִשְֹרָאֵל; אַף עַל פִּי שֶׁאַתֶּם עוֹשִׂים מְלָאכָה כָּל שִׁשָׁה יָמִים", אפילו א מענטש ארבעט א גאנצע וואך, "יוֹם הַשַׁבָּת יַעֲשֶׁה כּוּלוֹ תּוֹרָה", זאל ער אויסנוצן שבת אויף לערנען תורה, "מִכָּאן אָמְרוּ: לְעוֹלָם יַשְׁכִּים אָדָם וְיִשְׁנֶה בְּשַׁבָּת, וְיֵלֵך לְבֵּית הַכְּנֶסֶת וּלְבֵית הַמִדְרָשׁ, יִקְרָא בַּתּוֹרָה וְיִשְׁנֶה בַּנְּבִיאִים, וְאַחַר יֵלֵךְ לְבֵיתוֹ וְיֹאכַל וְיִשְׁתֶּה, לְפִי שֶׁאֵין לוֹ מְנוּחָה לְקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא אֶלָא עִם עוֹשֵׂי תּוֹרָה בִּלְבַד", דערפאר זאל א מענטש אויפשטיין שבת צופרי און גיין אין שול לערנען און דאווענען, און נאכדעם אהיים גיין מאכן די סעודה, ווייל דער אייבערשטער האט נישט קיין נחת פונם מענטש נאר ווען ער לערנט תורה.

אז דו וועסט אננעמען מיינע ווערטער, דו וועסט מער נישט אריין קוקן אין צייטונגען וכדומה וועט דיר גוט זיין בזה ובבא .

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת ואתחנן, י"א מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דער הייליגער רבי האט אונז געלערנט א וועג ווי אזוי צו זיין שטענדיג פרייליך. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצה): אויפ'ן פסוק (תהלים ד, ב): "בַּצָּר הִרְחַבְתָּ לִּי, 'הַיְנוּ, שֶׁגַּם אֲפִלּוּ בְּהַצָּרָה בְּעַצְמָהּ, הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ מַרְחִיב לָנוּ'", מיט דעם פסוק דאנקט דוד המלך דעם אייבערשטן אויף די צרות וואס גייען אריבער אויף אים, ער האט שטענדיג געטראפן גרויסע חסדים אין די צרות. "כִּי אִם יִסְתַּכֵּל הָאָדָם עַל חַסְדֵּי ה' יִרְאֶה שֶׁאֲפִלּוּ בְּעֵת שֶׁהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ מֵצֵר לוֹ, גַּם בְּהַצָּרָה בְּעַצְמָהּ הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ מַרְחִיב לוֹ וּמַגְדִּיל חַסְדּוֹ עִמּוֹ", ווייל אז מען קוקט גוט זעט מען ווי דער אייבערשטער מאכט אז די צרה זאל זיין מיט גרויסע חסדים. דאס זאגט דוד המלך: "'בַּצָּר הִרְחַבְתָּ לִּי', הַיְנוּ אֲפִלּוּ בְּתוֹךְ הַצָּרָה בְּעַצְמָהּ נָתַתָּ לִי הַרְחָבָה בְּתוֹכָהּ", אינעם צרה געבסטו מיר אזויפיל גוטס, "מִלְּבַד מַה שֶּׁאָנוּ מְצַפִּים שֶׁהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יוֹשִׁיעֵנוּ בְּקָרוֹב מִכָּל הַצָּרוֹת וְיֵיטִיב עִמָּנוּ מְאֹד, אַךְ אֲפִלּוּ גַּם בְּהַצָּרָה בְּעַצְמָהּ מַרְחִיב לָנוּ", פארשטייט זיך אז מיר ווארטן, האפן און בעטן דעם אייבערשטן ער זאל אוועק נעמען אינגאנצן די צרות און עס זאל אונז אינגאנצן גוט ווערן, אבער מיט דעם אלעם ווילאנג מען האט נאך די צרה איז דא גרויסע חסדים.

אז מען מאכט זיך א חשבון וויפיל גוטס דער אייבערשטער געבט אונז וועלן מיר זען אז מיר קענען נישט אנהייבן אים צו לויבן אויף זיינע פילע חסדים. מוהרא"ש פלעגט אונז שטענדיג מחזק זיין מיר זאלן גיין כסדר אין שפיטאל באזוכן חולי ישראל און מקיים זיין די מצוה פון ביקור חולים, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדרים לט:): "כָּל הַמְבַקֵּר אֶת הַחוֹלֶה נִיצוֹל מְדִינָה שֶׁל גֵיהִנָם", ווער עס איז מבקר חולה ווערט ניצול פון גיהנום; פלעגט מוהרא"ש זאגן אז אויסער די מצוה וואס מען איז מקיים ביים באזוכן א חולה פארדינט מען דערפון אז מען ווערט פרייליך, מען הייבט אן דאנקען דעם אייבערשטן אז מען איז געזונט, מען קען גיין און קומען, מען קען עסן און טרינקען וכו' וכו' און מען האט שוין נישט קיין טענות אויפ'ן אייבערשטן, מען הייבט אן זען אז די שוועריקייטן וואס מען גייט אריבער איז נאך מיט גרויס חסדים און די צרה איז נישט אזוי געפערליך; מען ווערט פרייליך אז מען איז געזונט.

אז דו וועסט דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף די גרויסע חסדים וואס ער טוט מיט דיר וועט אריין גיין אין דיר אזא שמחה אז דו וועסט גיין א טענצל יעדן טאג, אזוי ווי אנשי שלומינו פירן זיך צו טאנצן אפאר מאל א טאג.

דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה האט געהייסן פאר איינעם פון אנשי שלומינו ער זאל טאנצן יעדן טאג, רבי נתן האט געזאגט: "ווער עס איז פרייליך וועט נישט זען דעם פנים פון גיהנום", סיי דער גיהנום אויף די וועלט און אזוי אויך דער גיהנום אויף יענע וועלט.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת ואתחנן, י"א מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אנשטאט צו קוקן אויף דעם און אויף יענעם, קוק וואס דער הייליגער רבי נתן זאגט (לקוטי הלכות גילוח הלכה ג', אות ב'): "עִקַּר הַדַּת יִשְֹרָאֵל וְעִקַּר הַיַּהֲדוּת תָּלוּי בְּזָקָן וּפֵאוֹת", די בארד און פיאות איז אן עיקר פון א איד און פון דאס גאנצע אידישקייט, "וּבָהֶם נִכָּר הַיְּהוּדִי כִּי הוּא מִזֶּרַע בָּרֵךְ ה', מִזֶּרַע יִשְֹרָאֵל", און מען דערקענט א איד דורך זיין בארד און פיאות אז ער איז א אידיש קינד. "וּמִי שֶׁרוּחַ אַחֶרֶת עִמּוֹ, חַס וְשָׁלוֹם, וְרוֹצֶה לִכְפֹּר, חַס וְשָׁלוֹם, בֶּאֱלֹקֵי יִשְֹרָאֵל", און ווער עס וויל לייקענען אינעם אייבערשטן, "תְּחִלַּת הַכְּפִירָה הוּא, שֶׁמַּשְׁלִיךְ חַס וְשָׁלוֹם מֵעָלָיו הַזָּקָן וְהַפֵּאוֹת", דאס ערשטע זאך נעמט ער אראפ זיין בארד און פיאות, "כִּי בֶּאֱמֶת כָּל דַּת יִשְֹרָאֵל הַקָּדוֹשׁ הוּא תָּלוּי בְּזָקָן וּפֵאוֹת", ווייל דאס גאנצע אידישקייט איז אנגעהאנגען אינעם בארד און פיאות; קוק אריין דארט זיינע הייליגע ווערטער מער באריכות.

דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן, השמטה, תחלת חלק שני): אויפן פסוק (יחזקאל לג, כד): "אֶחָד הָיָה אַבְרָהָם", אברהם אבינו האט געדינט דעם אייבערשטן וויבאלד ער איז געווען איינער אליינס און נישט געקוקט אויף קיינעם, ער האט נאר געטון וואס דער אייבערשטער זאגט; וואויל איז דעם וואס קוקט נישט אויף קיינעם, ער טוט נאר וואס דער אייבערשטער זאגט און זיין אידישקייט איז נישט געבויט אויף וויפיל מענטשן טוען דעם רצון השם. אפילו ער זאל בלייבן איינער אליין וועט ער אויך זיין שטאלץ מיט זיין בארד און פיאות, דורכדעם וועט ער זוכה זיין צו (ישעיהו סד, ג): "עַיִן לֹא רָאָתָה אֱלֹהִים זוּלָתְךָ יַעֲשֶׂה לִמְחַכֵּה לוֹ".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת דברים, ו' מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

א פרוי מעג זיך שיין מאכן פאר איר מאן וכו'. און וואויל איז פאר א פרוי וואס העלפט איר מאן זאל זיין אפגעהיטן פון עבירות, בפרט היינטיגע טעג ווען די נסיונות זענען זייער גרויס, דארף מען האבן גרויס שמירה צו זיין אפגעהיטן פונעם יצר הרע.

די הייליגע חכמים זכרונם לברכה זאגן (ברכות יז.): אין זכות וואס די פרויען ווארטן אפ זייערע מענער און היטן אויף זייערע מענער - וועלן זיי זוכה זיין צו באקומען שכר אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.

מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל האבן א געפיל צו צניעות; צניעות איז א געפיל זאך, עס איז נישט דא א סימן אין שולחן ערוך ווי אזוי די קלייד דארף אויסקוקן וכו', נאר עס איז א געפיל זאך - אן איידעלע פרוי טוט זיך אן איידל. אזוי אויך דארף מען גיין אנגעטון שיין און נישט שלאבעריש כדי מען זאל זען אז די ערליכע איידעלע פרויען גייען אנגעטון שיין צוזאמגענומען און זיי זענען אייביג ריין און זויבער.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת דברים-חזון, ח' מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

אז אייער מאן איז מיט אייך, ער איז וואויל צו אייך און ער העלפט אייך - זענט איר די גליקליכסטע פרוי וואס איז פארהאנען! וואס דארף א פרוי מער פון דעם אז דער מאן זאל איר העלפן און זיין געטריי צו איר?

דאנקטס און לויבטס דעם אייבערשטן אז עס הערשט שלום אין שטוב און מער פון דעם זאל אייך נישט אינטערעסירן. עס דארף אייך נישט אנגיין וואס די משפחה האלט פון אייך; אז אייער מאן איז וואויל צו אייך זענט איר א געוואונער, פארשטייט זיך אז איינמאל עס וועט אייך נישט אנגיין וועט מען אייך נישט רופן מער מיט דעם טיטל וכו'.

איר שרייבט אינעם בריוו אז דאס מערסטע וואס אייער מאן קען טון איז נאר איגנארירן, און איר פון אייער זייט קען נאר טון צו בעטן דעם אייבערשטן זאל אייך העלפן; עס בלייבט אייך אבער אויך איבער אן אנדערע זאך צו טון, דאס איז: "דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף דאס גוטס פון אייער לעבן און אויף אלע חסדים וואס ער טוט מיט אייך". איך זע נישט קיין גזירה וואס איר דארפט מקבל זיין, איר דארפט מקבל זיין די טובות און דאס גוטס וואס דער אייבערשטער געבט אייך - באהבה; וויפיל פרויען וואלטן זיך געוואלט טוישן מיט אייער גזירה פון האבן א געטרייע מאן וואס העלפט און איז איבערגעגעבן?! וואס האט מען פון זיין חשוב ביי די משפחה? וואס איז דאס מעלה און וואס איז דאס מוריד?

הייבטס אן דאנקען דעם אייבערשטן אויף דאס גוטס וואס איר האט, וועט דער אייבערשטער טון מיט אייך נאך גוטס. דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה פלעגט זאגן: "ווען א מענטש רעדט זיך אפ, זאגט דער אייבערשטער: 'קוקט אן דעם מענטש, איך געב אים גוטס און דאך רעדט ער זיך אפ, איך וועל אים ווייזן וואס מיינט שלעכט', אבער ווען א מענטש דאנקט דעם אייבערשטן, זאגט דער אייבערשטער: 'קוק אן דעם מענטש, ער האט גארנישט אין זיין לעבן און דאך איז ער אזוי פרייליך און דאנקבאר, איך וועל אים ווייזן וואס מיינט גוט', און מען געבט אים א גוטע לעבן".

מיט דעם טייטשט מוהרא"ש דעם פסוק (תהילים עם פירוש תהילות נתן, קאפיטל קלו): "הוֹדוּ לַה'" דאנקטס דעם אייבערשטן, "כִּי טוֹב", לויבטס דעם אייבערשטן אויף זיין גוטס, "כִּי לְעוֹלָם חַסְדּוֹ", - וועט ער מאכן נאך גוטס אויף אייביג.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייער וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת דברים, ז' מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דער הייליגער רבי האט אונז מגלה געווען (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן נב) אויף דעם וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ג, ד): "רַבִּי חֲנִינָא בֶּן חֲכִינַאי אוֹמֵר, הַנֵּעוֹר בַּלַּיְלָה וכו'" - מורא'דיגע סודות וואס מען איז זוכה ווען מען איז זיך מתבודד. דער רבי טייטשט אויס דעם גאנצן מאמר אויף התבודדות. "הַנֵּעוֹר בַּלַּיְלָה", ווען מען איז אויף ביינאכט, מען איז זיך מתבודד און מען שמועסט זיך אויס דאס הארץ מיט'ן אייבערשטן, "וְהַמְהַלֵּךְ בַּדֶּרֶךְ יְחִידִי", מען גייט התבודדות ביינאכט אויף א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, ווייל דער עיקר שלימות פון התבודדדות איז אז מען זאל גיין אויף א פלאץ וואו קיינער געפונט זיך נישט, און דארט זאל מען זיך אויסרעדן, אויסשמועסן און דערציילן אלעס פאר'ן אייבערשטן. "וּמְפַנֶּה לִבּוֹ לְבַטָּלָה", ער איז זיך מבטל אינגאנצן צום אייבערשטן, ער טראכט נישט פון זיינע זאכן נאר ער ליידיגט אויס זיין הארץ, דורכדעם איז ער זוכה צו קומען - "הֲרֵי זֶה מִתְחַיֵּב בְּנַפְשׁוֹ", צו אזא מדריגה אז ער ווערט נכלל אינעם אייבערשטן וואס איז א חיוב המציאות.

דער יסוד היסודות אין חסידות ברסלב איז 'התבודדות'. קיינער מאכט נישט חוזק פון גיין אין פעלד רעדן צום אייבערשטן, מען קען נישט קריגן אויפן רבינ'ס ווערטער פון גיין התבודות אין פעלדער און אין וועלדער. דער רבי האט בפירוש געזאגט: "איך האב געוואלט מיינע מענטשן זאלן זיך דרייען אויף פלעצער וואו מענטשן קומען נישט אן דארט".

מוהרא"ש פלעגט אוועק מאכן דאס וואס מען נעמט זיך צוזאם חברים און מען פארט צוזאמען מאכן התבודדות וכו'. ווייל שלימות התבודדות איז ווען מען גייט איינער אליינס; קיינער הערט נישט און ווייסט נישט וואו מען געפונט זיך, מען גייט אליינס מיטן אייבערשטן. מה שאין כן ווען מען גייט צוזאמען איז דאס א שפיל, דער שרייט הויך קומט דער צווייטער און שרייט נאך העכער, קומט דער דריטער וכו'; אזוי אויך אויב מען האט נישט קיין פעלדער און וועלדער, מען וואוינט אין שטאט - זאל מען נישט זוכן תירוצים נישט צו גיין התבודדות און ווארטן אויף ליל שישי זיך צוזאמנעמען וכו', נאר מען דארף זיך מתבודד זיין וואו מען שטייט און וואו מען גייט. אבער אז מען קען טרעפן א פלאץ וואו מענטשן דרייען זיך נישט און דארט זיך מתבודד זיין - איז נישט שייך דאס אוועק צו מאכן.

מוהרא"ש זכרונו לברכה האט דערציילט, ווען ער איז מקורב געווארן צום רבי'ן אלס בחור ביי די זעכצן יאר, פלעגט ער אסאך גיין אין פעלדער און אין וועלדער רעדן צום אייבערשטן. אין אנהייב האט ער זייער מורא געהאט צו זיין איינער אליינס אין וואלד, אויך האט ער מורא געהאט פון די חיות וכו', און עס איז אים זייער שווער געווען, האט ער זיך אונטער געזינגען די ווערטער: "מְמַלֵּא כָּל עַלְמִין, וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין, וּבְתוֹךְ כָּל עַלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת בִּלְעָדָיו יִתְבָּרַךְ כְּלָל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם", ער האט דאס גע'חזר'ט אן א שיעור מאל ביז ער האט שוין נישט געהאט קיין שום פחד פון קיינעם, פון דעם איז געווארן די שיינע ניגון אויף די ווערטער.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת דברים-חזון, ח' מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך בעט דיר זייער זאלסט זיך שטארקן נישט צו ווערן מיאוש; אז דו וועסט בעטן דעם אייבערשטן יעדן טאג ברחמים ובתחנונים וועסטו זוכה זיין צו טרעפן דיין שידוך בקרוב.

דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות רחמנות, סימן יא): "עַל יְדֵי בַּקָּשַׁת רַחֲמִים, זוֹכֶה לַעֲשוֹת שִׁידוּכִים טוֹבִים וְהַגוּנִים", דורך תפילה איז מען זוכה צו טון גוטע שידוכים; דאס איז די עצה סיי פאר א בחור סיי פאר א מיידל וואס ווארטן אויף זייער שידוך, מען זאל בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל טרעפן מיין ריכטיגע שידוך שנעל און גרינג", ווייל מיט תפילה קען מען אלעס פועל'ן.

עס איז דא זייער שיינע תפילות פאר בחורים אין מיידלעך אינעם ספר: "דיין שידוך וועט אנקומען" (איבערגעטייטשט פונעם ספר "מציאת הזיווג"), איך וועל דיר דא אראפ ברענגען א שיינע תפילה וואס מוהרא"ש האט געמאכט פאר בחורים מתפלל צו זיין פאר א שידוך, וואס אויב מען זאגט די תפילה איז מען זוכה צו טרעפן די שידוך:

"רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל שׁוֹין זוֹכֶה זַיין צוּ טְרֶעפְן אַ גוּטֶע שִׁידוּךְ, אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן שְׁנֶעל אוּן גְרִינְג אוּן נִישְׁט דַארְפְן וַוארְטְן מֶער אַזוֹי לַאנְג.

הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער אִיךְ וֵוייס אַז אִיךְ הָאבּ זִיךְ נִישְׁט אוֹיפְגֶעפִירְט וִוי עֶס דַארְף צוּ זַיין, אוּן אַז אִיךְ בִּין נִישְׁט אֵייבִּיג גֶעוֶוען אַזוֹי וואוֹיל אוּן עֶרְלִיךְ. אִיךְ בֶּעט דִיר אָבֶּער, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אַז דוּ זָאלְסְט נִישְׁט קוּקְן אוֹיף דֶעם אוּן צוּלִיבּ דֶעם צוּרִיק הַאלְטְן מַיין שִׁידוּךְ. זֵיי מִיר מוֹחֵל אוֹיף אַלֶעס וָואס אִיךְ הָאבּ נִישְׁט גוּט גֶעטוּן, אוּן הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל שׁוֹין שְׁנֶעל חֲתוּנָה הָאבְּן, אוּן דָאס וֶועט מִיר הֶעלְפְן אוּן רַאטֶעוֶוען אַז אִיךְ זָאל מֶער נִישְׁט טוּן קַיין עֲבֵירוֹת אוּן אִיךְ זָאל שׁוֹין זַיין וואוֹיל אוּן עֶרְלִיךְ.

וָואס זָאל אִיךְ טוּן, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם? פוּן מַיין זַייט בִּין אִיךְ גְרֵייט חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן הַיינְט נַאכְט! וָואס קֶען אִיךְ טוּן אַז אִיךְ הָאבּ נָאכְנִישְׁט גֶעטְרָאפְן מַיין שִׁידוּךְ? אִיךְ וַוארְט אוּן אִיךְ וַוארְט אוּן אִיךְ בֶּעט דִיר שׁוֹין אַזוֹי לַאנְג אַז אִיךְ וִויל שׁוֹין חֲתוּנָה הָאבְּן, אוּן דֶערְוַוייל אִיז עֶס נָאכְנִישְׁט אָנְגֶעקוּמֶען.

דִי חַזַ"ל זָאגְן אוּנְז אַז וֶוען אֵיינֶער הָאט חֲתוּנָה נָאךְ דִי צְוָואנְצִיג יָאר, וֶועט עֶר שׁוֹין זַיין גַאנְץ לֶעבְּן טְרַאכְטְן פוּן עֲבֵירוֹת, אוּן דוּ זָאגְסְט אוֹיף אַזַא מֶענְטְשׁ אַז זַיינֶע בֵּיינֶער זָאלְן צוּגֵיין. פַארְוָואס זָאל מִיר קוּמֶען אַזַא הַארְבֶּער עוֹנֶשׁ אַז אִיךְ זָאל מַיין גַאנְץ לֶעבְּן טְרַאכְטְן פוּן עֲבֵירוֹת, אוּן אַז מַיינֶע בֵּיינֶער זָאלְן צוּגֵיין? וָואס בִּין אִיךְ דֶען שׁוּלְדִיג? פַארְוָואס קוּמְט עֶס מִיר? אִיז מִיר נִישְׁט גֶענוּג דִי שְׁרֶעקְלִיכֶע פַּיין אוּן וֵוייטָאג וָואס אִיךְ הָאבּ פוּן דֶעם אַלֵיין אַז אִיךְ הָאבּ נָאכְנִישְׁט חֲתוּנָה גֶעהַאט?

הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן סַבְלָנוּת אוּן גֶעדוּלְד, אוּן אוֹיסְוַוארְטְן מִיט רוּאִיגְקֵייט בִּיז אִיךְ וֶועל שׁוֹין זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן. הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל נִישְׁט הָאבְּן קַיין קֻשְׁיוֹת אוֹיף דִיר. הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל גְלֵייבְּן מִיט אַ שְׁטַארְקֶע אֱמוּנָה אַז דוּ טוּסְט אַלֶעס נָאר צוּם גוּטְן, אוּן יֶעדֶע זַאךְ הָאט אַ פּוּנְקְטְלִיכֶער חֶשְׁבּוֹן, אוּן מִיט דֶעם זָאל אִיךְ זִיךְ שְׁטַארְקְן אוּן נִישְׁט זַיין אַזוֹי צוּבְּרָאכְן פוּן מַיינֶע שְׁוֶוערִיקַייטְן.

הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, נָאר דוּ קֶענְסְט מִיר פַארְשְׁטֵיין! נָאר דוּ וֵוייסְט מַיינֶע גֶעפִילְן! וִוי אַזוֹי אִיךְ שְׁפִּיר זִיךְ אַזוֹי פַארְשֶׁעמְט אוּן דֶערְנִידֶערְט פוּן מִיר אַלֵיין! אַז אַלֶע מַיינֶע חֲבֵרִים הָאבְּן שׁוֹין חֲתוּנָה גֶעהַאט אוּן נָאר אִיךְ בִּין גֶעבְּלִיבְּן אַלֵיין! הֶעלְף מִיר אַז דִי בִּזְיוֹנוֹת זָאלְן זַיין פַאר כַּפָּרַת עַווֹנוֹת אַז מִיט דֶעם זָאל אִיךְ אָפְּקוּמֶען אַלֶע מַיינֶע עֲבֵירוֹת, אִיךְ זָאל מֶער נִישְׁט דַארְפְן לַיידְן אַזוֹיפִיל אוּן אִיךְ זָאל שׁוֹין זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן בְּקָרוֹב.

אִיךְ וֵוייס אוּן אִיךְ גְלֵייבּ, הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, אַז דוּ וֶועסְט מִיר זִיכֶער נִישְׁט פַארְלָאזְן. סוֹף כָּל סוֹף וֶועל אִיךְ זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן. אוּן דֶערְפַאר בֶּעט אִיךְ דִיר, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אַז וֶוען אִיךְ וֶועל שׁוֹין חֲתוּנָה הָאבְּן זָאל אִיךְ זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן אַ גוּטֶע שָׁלוֹם בַּיִת, אִיךְ זָאל זִיךְ קֵיינְמָאל נִישְׁט קְרִיגְן אִינְדֶערְהֵיים, עֶס זָאל שְׁטֶענְדִיג הֶערְשְׁן בַּיי אוּנְז אַהֲבָה וְאַחְוָה וְשָׁלוֹם וְרֵעוּת, מִיר זָאלְן זִיךְ לִיבּ הָאבְּן אוּן הָאבְּן אַ גְלִיקְלִיךְ לֶעבְּן אִינְאֵיינֶעם, אוּן אִיךְ זָאל זִיךְ קֵיינְמָאל נִישְׁט דַארְפְן גֶט'ן חַס וְשָׁלוֹם.

הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל שְׁטֶענְדִיג זַיין אַ וַתְּרָן, אִיךְ זָאל אֵייבִּיג מְוַותֵּר זַיין אוּן נִישְׁט זִיךְ קְרִיגְן נָאר שְׁטֶענְדִיג אַרוֹיסְהֶעלְפְן. מִיר זָאלְן הָאבְּן אַ פְרֵיילִיכֶע הוֹיז, עֶס זָאל זִיךְ שְׁפִּירְן דִי שִׂמְחָה אִין דִי לוּפְט בַּיי אוּנְז אִינְדֶערְהֵיים. אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן גֶעזוּנְטֶע אוּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער, אִיךְ זָאל זֵיי אוֹיפְצִיעֶן אוֹיפְ'ן עֶרְלִיכְן אִידִישְׁן וֶועג אוּן זֶען אַסַאךְ אִידִישׁ נַחַת פוּן זֵיי. מַיין שְׁטוּבּ זָאל זַיין אָפְן פַאר אַנְדֶערֶע אִידִישֶׁע קִינְדֶער אַרַיינְצוּנֶעמֶען אוֹרְחִים אוּן צוּ טוּן אַסַאךְ צְדָקָה אוּן חֶסֶד.

הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, נֶעם אָן מַיין תְּפִלָה, אוּן הֶעלְף מִיר שׁוֹין, אִין זְכוּת פוּן אַלֶע צַדִיקִים וּבִּפְרַט אִין דִי זְכוּת פוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן רַבֵּינוּ נַחְמָן בֶּן פֵיגָא זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, [אוּן אִין זְכוּת פוּן רַבֵּינוּ אֱלִיעֶזֶר שְׁלֹמֹה בֶּן מְנַחֶם זְאֵב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, וָואס הָאט גֶעמַאכְט דִי תְּפִלָה,] אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת דברים, ו' מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

הער נישט אויס דעם אזוי גערופענעם מחנך וואס רעדט צו דיר אנטקעגן די תורה וואס הייסט יעדע טאטע לערנען מיט זיינע קינדער; אז דיין זון וויל לערנען מיט דיר זאלסטו אודאי ווייטער לערנען מיט אים ביז די ליכטיגקייט פון די תורה וועט אים צוריק ברענגען צום אייבערשטן.

דער עיקר זאלסטו זוכן אין אים גוטע נקודות; ער האט זיכער גוטע מעשים. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (חגיגה כו:) אז אפילו פשעי ישראל זענען אנגעפולט מיט מצות; אז דו וועסט טרעפן אין אים גוטע נקודות וועסטו אים אינגאנצן צוריק ברענגען צו אידישקייט.

דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן רפב): אז אפילו א מענטש וואס איז א רשע גמור רחמנא לצלן, אויב קוקט מען אויף אים מיט א גוט אויג און מען זוכט אין אים גוטע זאכן, אפילו מען זאל טרעפן אין אים בלויז איין פינטעלע גוטס, העלפט מען אים מיט דעם אז ער זאל ארויס גיין פון זיין שלעכטס און ער ווערט אויס רשע, ער ווערט א צדיק. דער רבי טייטשט מיט דעם דער פסוק (תהלים לז, י): "וְעוֹד מְעַט וְאֵין רָשָׁע, וְהִתְבּוֹנַנְתָּ עַל מְקוֹמוֹ וְאֵינֶנּוּ", אז מען טרעפט 'וְעוֹד מְעַט' - א קליינע גוטע זאך, וואס אין דעם איז ער וְאֵין רָשָׁע, דאס הייסט אז מיט די זאך איז ער גוט, 'וְהִתְבּוֹנַנְתָּ עַל מְקוֹמוֹ' – נאכדעם ווען איך קוק אויף אים, זע איך 'וְאֵינֶנּוּ' – נישט דא מער דאס שלעכטס, ער איז נישט דער זעלבער מענטש פון פריער, ער איז געווארן א צדיק.

רבי נתן זכרונו לברכה איז אמאל געפארן אויפן וועג מיט זיין תלמיד רבי נחמן טולטשינער זכרונו לברכה, דורכאויס דעם וועג האט רבי נתן גע'חזר'ט די תורה פון אזמרה (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן רפב) און רבי נחמן טולטשינער האט דאס נאכגעברומט, האט רבי זיך אנגערופן פאר רבי נחמן טולטשינער: "נחמן! לאך נישט; גלייב מיר, ווען מיר וואלטן געפאלגט דעם רבי'ן און געקוקט גוט אויף יעדן איינעם, וואלטן מיר געקענט מחזיר בתשובה זיין די גאנצע וועלט".

אז דו וועסט אים ליב האבן וועט ער דאס שפירן און עס וועט אים צוריק ברענגען צו די אידישע וועג; עס איז נישט גרינג פאר א טאטע צו קוקן גוט אויפן קינד ווען דער קינד טוט עבירות רחמנא לצלן, אבער אז מען נייגט זיך און מען פרובירט מיט אלע כוחות צו זען דאס גוטס אינעם קינד, שפירט דאס דער קינד און עס העלפט אים צוריק צו קומען.

זיי ממשיך ווייטער צו לערנען מיט דיין זון, און אויך זאלסטו מקפיד זיין צו שמועסן מיט אים יעדן טאג אפילו סתם זאכן, נייעס וכדומה. און בעיקר זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן מיט הייסע טרערן ער זאל רחמנות האבן אויף אים און אויף אלע אידישע קינדער וואס פירן זיך נישט לויט די תורה, וועסטו אים צוריק ברענגען למוטב.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת דברים, ז' מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד הבחור ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

וויסן זאלסטו אז מיט'ן הייליגן רבינ'ס עצות קען מען זיך אויסהיילן פון אלע שלעכטע מידות און ארויסגיין פון אלע שלעכטע תאוות. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן קיב): "אִם אַתָּה מַאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְקַלְקֵל, תַּאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְתַקֵּן", אויב דו גלייבסט אז דו קענסט פארדארבן זאלסטו אויך גלייבן אז דו קענסט פאררעכטן; נישט דא אזא זאך צו זאגן: 'איך בין פארפאלן', ווייל דער רבי האט עצות ווי אזוי מען קען ארויסקריכן פון אלע פראבלעמען.

נעם אריין אין דיר וואס דער רבי האט געזאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן עח): "אֵין שׁוּם יֵאוּשׁ בָּעוֹלָם כְּלָל, קַיין יִאוּשׁ אִיז גָאר נִיט פַאר הַאנְדִין"; אפילו א מענטש זאל אפטון די ערגסטע עבירות קען ער נאך אלץ צוריק קומען צום אייבערשטן, אז דו וועסט נעמען די עצות פון רבי'ן - בפרט די עצה פון התבודדות וועסטו זוכה זיין ארויס צו קריכן פון דיינע פראבלעמען, דו וועסט ווערן א געזונטער מענטש, חתונה האבן און אויפשטעלן א שיינע שטוב.

הדבר הראשון, גיי אויף א פלאץ וואו קיינער געפונט זיך נישט און דארט זאלסטו זיך אויסגיסן דיין הארץ צום אייבערשטן; רעד צו אים אזוי ווי דו רעדסט צו דיינס א חבר. דערצייל אים אלעס וואס עס גייט אריבער אויף דיר, דערצייל אים וואס מען האט געטון מיט דיר אין דיינע יונגע יארן, ווי דער אכזר הרוצח - דיין קרוב משפחה - האט דיר מטמא געמאכט השם ישמרינו, דער רשע האט דיר אויסגענוצט פאר זיינע תאוות רחמנא לצלן. בעט דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם האב רחמנות אויף מיר! איך וויל זיין אן ערליכער איד, איך וויל 'וועלן חתונה האבן' און זיין א געזונטער מענטש. איך בין קראנק צו טון עבירות, וואס זאל איך טון? איך האב געהאט א שווערע יוגנט, איך האב נישט געוויסט פון וואס מען דארף זיך היטן. איינער - א קרוב משפחה - האט מיר אויסגענוצט פאר עבירות ביז איך אליינס בין שוין פארדרייט מיט די עבירות אז עס איז מיר נמאס דאס לעבן, איך בין צעבראכן כחרס הנשבר.

הייליגער באשעפער, זיי מיר מוחל אויף מיינע שלעכטע מעשים וואס איך טו. איך טו תשובה מיט מיין גאנצע הארץ און איך זאג דיר צו אז איך גיי מער נישט זינדיגן, איך בעט דיר העלף מיר איך זאל אלעס פארגעסן, פארמעק מיין עבירה; איך זאל פארגעסן וואס איז געווען און אנהייבן א נייע לעבן".

לייג צו דיינע אייגענע תפילות; קארג נישט קיין דיבורים, וועט עס ארויסגיין פון דיר. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ד) אז ווען א מענטש זינדיגט ווערן די עבירות אריין געקריצט אין זיינע ביינער, אזוי ווי עס שטייט (יחזקאל לב, כז): "וַתְּהִי עֲוֹנֹתָם עַל עַצְמוֹתָם", און דאס הרג'עט דעם מענטש. אזוי ווי עס שטייט (תהילים לד, כב): "תְּמוֹתֵת רָשָׁע רָעָה", דאס רשעות פונעם מענטש טוט אים הרג'נען; אבער ווען א מענטש איז זיך מתוודה פאר'ן אייבערשטן, ער דערציילט פאר'ן אייבערשטן יעדע זאך וואס ער האט געטון און בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אים, דורכדעם גייען ארויס אלע עבירות פון זיינע ביינער.

צווייטנ'ס, זאלסטו איבערגעבן פאר די פאליציי דעם מניוול ומושחת וואס האט דיר גע'הרג'ט דיין לעבן. דורכדעם וועסטו מקיים זיין די מצוה פון (דברים כא, כא): "וּבִעַרְתָּ הָרָע מִקִּרְבֶּךָ, וְכָל יִשְׂרָאֵל יִשְׁמְעוּ וְיִרָאוּ"; האב נישט קיין שום רחמנות אויף אים! איינער וואס טוט עבירות מיט קינדער דארף מען איינשפארן אין תפיסה פאר'ן לעבן אן קיין רחמנות, עס איז נישט דא קיין שום לימוד זכות אויף דעם. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות ניאוף, חלק ב', סימן ח): "אָסוּר לְלַמֵּד זְכוּת עַל זֶה שֶׁעָבַר עַל מִשְׁכַּב זָכָר", אויף אזא מענטש טאר מען נישט מלמד זכות זיין; זיי דארף מען איינשפארן אין תפיסה פאר זייער גאנץ לעבן און דארט זאלן זיי אויסגיין.

ביי א מניוול איז נישט דא קיין רחמנות און מען טאר אויף זיי נישט קיין רחמנות האבן, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (ילקוט שמעוני, פרק טו, סוף רמז קכא): "כָּל שֶׁהוּא רַחֲמָן עַל אַכְזָרִים לַסּוֹף נַעֲשֶׂה אַכְזָר עַל רַחְמָנִים", ווער עס האט רחמנות אויף אכזרים וועט צום סוף ווערן אן אכזר אויף וועם מען דארף רחמנות האבן; מוהרא"ש זאגט: "א שאד אז די רעגירונג געבט נישט אויף דעם קיין טויט שטראף", ווייל די אלע קינדער וואס פאלן קרבנות פאר די מניוולים וואקסן אויף בעלי מומים און אזוי פארבלייבן זיי במשך זייער גאנץ לעבן, השם ישמרינו. עס איז נישט דא קיין שום רפואה אויף דעם, קיין שום טערעפיסט, דאקטער וכדומה קען דאס נישט היילן נאר אז מען נעמט דעם רבינ'ס עצות.

נאך א עצה איז דא פון רבי'ן ארויס צו קריכן פון די בלאטע וואו דו ליגסט נעבעך, דאס איז לערנען משניות. דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם. וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך", וועט ער סוף כל סוף ארויס גיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.

מוהרא"ש זכרונו לברכה זאגט, ער האט מקובל פון אנשי שלומינו אז דער שיחה גייט ארויף אויף ח"י פרקים משניות. אפילו איינער וואס איז נעבעך אריין געפאלן אין שמוציגע מעשים, אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו זאגן יעדן טאג אכצן פרקים משניות, וועט אים די תורה ארויס נעמען פון זיינע נישט גוטע מעשים.

ווען דער רבי האט געזאגט דעם שיחה הנ"ל - ווי גרויס תורה איז, האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן צי דאס איז אויך געזאגט געווארן פאר איינעם וואס איז אראפגעפאלן אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן. האט אים דער רבי געזאגט: "דו ווייסט ווי גרויס דער כח פון תורה איז?! תורה איז העכער פון אלעס, תורה איז בתפארת און ברית איז ביסוד. דאס הייסט, אפילו דער מענטש וואס האט פוגם געווען בברית, ער האט קאליע געמאכט דעם יסוד וכו', אויב וועט ער לערנען יעדן טאג די הייליגע תורה וואס איז בתפארת, וועט ער אלעס מתקן זיין און ווערן אן ערליכער איד"! (חיי מוהר"ן, סימן תקעג).

אויב דו וועסט אננעמען די צוויי עצות מיט אן ערנסקייט, דו וועסט יעדן טאג גיין אביסל התבודדות און אויך זיך באפלייסן אין לערנען משניות - וועסטו זוכה זיין ארויס צו קריכן פון דיין פארדרייטע לעבנסשטייגער.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת דברים, ו' מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אז דו ווילסט געהאלפן ווערן מיט קינדער זאלסטו געבן אסאך צדקה און פרייליך מאן דיין ווייב. אזוי ווי חכמינו הקדושים זאגן (בבא בתרא י:): "מַה יַעֲשֶֹה אָדָם וַיִּהְיוּ לוֹ בָּנִים זְכָרִים", וואס זאל א מענטש טון ער זאל זוכה זיין צו קינדער זכרים? רבי אליעזר זאגט: "יְפַזֵר מָעוֹתָיו לַעֲנִיִּים", ער זאל געבן צדקה און רבי יהושע זאגט: "יְשַׂמַּח אִשְׁתּוֹ לִדְּבַר מִצְוָה", ער זאל פרייליך מאכן זיין ווייב.

מאך פרייליך דיין ווייב; פרוביר מיט אלע דיינע כוחות צו זען זי זאל זיין פרייליך. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין לד:): "אִשָׁה - בַּעֲלָהּ מְשַּׂמְחָהּ", דער מאן האט א מצוה פרייליך צו מאן די ווייב; ווייל די טבע פון פרויען איז צו זיין בעצבות, בפרט א פרוי וואס האט נאך נישט קיין קינדער איז שטענדיג זייער טרויעריג. דארף דער מאן איר מחזק זיין איר שטארקן און פרייליך מאכן; דאס איז די גרעסטע סגולה פאר קינדער.

געב זייער אכטונג איר נישט צו מצער זיין. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא מציעא נט.): א מענטש זאל זייער אכטונג געבן אויף זיין ווייב איר נישט צו טשעפען, ווייל א פרוי וויינט שנעלער ווי א מאן, און אז מען איז איר מצער און זי וויינט באקומט מען נאכדעם זייער א גרויסער עונש רחמנא לצלן.

אויב דו קענסט מיר שיקן דיין נאמען און דיין ווייב'ס נאמען, וועל איך מתפלל זיין פאר אייך ביז איר וועט געהאלפן ווערן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט בקרוב קענען מבשר זיין די גוטע בשורה.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת דברים, ו' מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

מוהרא"ש האט זייער אסאך גערעדט און געשריבן אן א שיעור איבער דעם אז מען זאל נישט אויסגעבן געלט פאר שמחות ווען עס פעלט בכלל נישט אויס. אפילו די וועם דער אייבערשטער האט באשאנקען מיט געלט - טארן אויך נישט אויסשפענדן געלט פאר טייערע שמחות, אפגערעדט דער וואס האט נישט קיין געלט טאר נישט בארגן געלט פאר איבעריגע זאכן וואס פעלט נישט אויס. און דערפאר פירן זיך תלמידי היכל הקודש צו מאכן פשוט'ע שמחות אן קיין מותרות וכו' אזוי ווי א אידישע שמחה דארף אויסקוקן; מען איז פרייליך, פול מיט דאנק און לויב צום אייבערשטן און די שמחה איז א גאנצע שמחה.

ווען מען מאכט א שמחה דארף מען אכטונג געבן נישט צו מאכן פון עיקר טפל און פון טפל עיקר, דער עיקר דארף מען געדענקען צו דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף די חסדים וואס ער טוט מיט אונז און אסאך בעטן דעם אייבערשטן אויף ווייטער.

געוואוין זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן וועסטו זוכה זיין צו באקומען א בירור המדמה, דו וועסט וויסן ביי יעדע זאך וואס צו טון און ווי אזוי צו טון. מען האט געזען ביי ברסלב'ע חסידים אז ווער עס האט געפאלגט דעם רבי'ן מיט די עצה פון התבודדות האט זוכה געווען צו א שטארקע ישוב הדעת אין יעדע פרט אין לעבן. עס קען זיין אפילו פשוט'ע מענטשן וכו', אויב מען נעמט די עצה פון התבודדות, מען שמועסט מיטן אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך באקומט מען א סארט שכל וואס מען געפונט נישט ביי גרויסע מענטשן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת דברים, ו' מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

וואויל איז דיר אז דו לייגסט אריין קאפ און מח ווי אזוי צו מחנך זיין דיינע קינדער, דורכדעם וועסטו זוכה זיין צו זען שיינע פירות.

חינוך איז דער יסוד היסודות ביי אידישע קינדער; אז מען איז נישט מחנך די קינדער ווען זיי זענען נאך יונג קען מען זיי חס ושלום פארלירן. ווי יונגער מען איז מחנך די קינדער זיי זאלן זיך אויפפירן איידל וועט מען האבן נחת פון זיי, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות אות בנים, סימן סה): "צָרִיךְ לְלַמֵּד אֶת הַתִּינוֹק דֶּרֶךְ אֶרֶץ מִנְּעוּרָיו", מען דארף אויסלערנען דאס קינד דרך ארץ ווען ער איז נאך יונג.

מען דארף אויסלערנען אינגלעך פון ווען זיי ווערן שוין אביסל עלטער - ביי די פינף זעקס יאר, אז זיי זאלן זיך שפילן מיט אינגלעך, און די מיידלעך – זיי זאלן זיך שפילן מיט מיידלעך. מען דארף זיי נישט נאכלויפן א גאנצן טאג וכו'; אז מען זאגט דאס אויף א שכל'דיגע וועג גייט דאס אריין אין די אויערן פון די קינדער און זיי פאלגן. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן כט): "ווען מען רעדט שיינע ווערטער, מען רעדט מיט שכל - דעמאלט ווערן די ווערטער אנגענומען"; זאג פאר דיין זון כסדר שיינערהייט מיט א שמייכל: "דו ביסט שוין א גרויס אינגל, שפיל מיט אינגלעך ווייל גרויסע אינגלעך שפילן נאר מיט אינגלעך, נאר קליינע אינגלעך שפילן מיט מיידלעך"; ווען מען זאגט דאס שיינערהייט גייט דאס צוביסלעך אריין אין זיי.

מיט אלע עצות און מיט אלע חכמות דארף מען אסאך וויינען צום אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו ערליכע קינדער. עס איז געווען א ברסלב'ער חסיד וואס האט זייער מצליח געווען מיט אלע זיינע קינדער, ווען מען האט אים געפרעגט: "ווי אזוי האסטו זוכה געווען אז אלע דיינע קינדער זענען ערליכע אידן?" פלעגט ער ענטפערן: "וואס מיינט איר, איך האב זיי אראפגעריסן פון בוים?! איך האב אסאך טרערן פארגאסן צום אייבערשטן איך זאל זוכה זיין צו זען נחת פון זיי; איך פלעג וויינען יעדן טאג צום אייבערשטן ער זאל מיר געבן ערליכע קינדער, דערפאר האב איך זוכה געווען צו ערליכע קינדער".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת דברים, ד' מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דו דערמאנסט מיר א מעשה וואס מוהרא"ש פלעגט דערציילן פון הרב הקדוש רבי אברהם קאליסקער זכותו יגן עלינו, אז א איד אין די אכציגער יארן איז אמאל געקומען צו אים און געוויינט: "רבי, עס איז מיר נמאס דאס לעבן איך וויל שטארבן!" האט אים דער הייליגער רבי אברהם קאליסק'ער געזאגט: "דו טיפש וואס דו ביסט, עס לוינט זיך צו לעבן אכציג יאר אבי צו לייגן תפילן איינמאל אין לעבן, און דו ווילסט שטארבן?!" דו קענסט דאך לייגן תפילין נאך א טאג וועסטו זוכה זיין צו אייביגע גוטס, דער אייבערשטער וועט דיר מוחל זיין אלע דיינע עבירות.

דאס וואס דו שפירסט זיך ליידיג און פיסט, דו שפירסט דעם טויט - דאס קומט פון עבירות. ווען א מענטש זינדיגט, ער היט זיך נישט זיינע אויגן און ער קוקט עבירות ביז ער פאלט אראפ אין פגם הברית הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן רחמנא לשיזבן, די עבירה מאכט אים דעפרעסט און צעבראכן. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן נ): "וְזֶה בְּחִינַת חוֹלַאַת שֶׁקּוֹרִין בְּרֶעכֶנִישׁ, רַחֲמָנָא לִצְלָן, שֶׁשּׁוֹבֵר עֲצָמוֹת שֶׁל אָדָם", פון די עבירה קומט די מחלה וואס הייסט 'ברעכעניש' - דער מענטש ווערט צעבראכן אויף שטיק שטיקלעך און שפירט נישט קיין טעם אין זיין לעבן.

די עצה ארויס צו קריכן פון די שלעכטע געוואוינהייט - איז תפילה והתבודדות, מען דארף שרייען צום אייבערשטן אז מען זאל קענען ארויסגיין פון די ביטערע עבירה.

נאך א עצה האב אים פאר דיר און פאר אלע וואס זוכן צו האבן א טעם אין לעבן, א געשמאק אינעם טאג טעגליכע לעבן, - זאלסט פאלגן דעם רבי'ן און אנהייבן לערנען אויפ'ן סדר דרך הלימוד (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו). נעם היינט א משניות און הייב אן זאגן די ווערטער פון מסכת ברכות; גיי כסדרן א פרק נאך א פרק, זאג די ווערטער אויפ'ן קול. אפילו דו פארשטייסט ניטאמאל די פשוט'ע טייטש - זאלסטו זאגן די ווערטער. אזוי זאלסטו טון ביז דו וועסט ענדיגן מסכת ברכות, נאכדעם גיי צו די קומענדיגע מסכתא ביז דו וועסט ענדיגן א סדר און ווען דו ענדיגסט א סדר זאלסטו ווייטער זאגן פרקים משניות ביז דו וועסט ענדיגן ששה סדרי משנה, נאכדעם זאלסטו אנהייבן נאכאמאל משניות וכו' וכו', אזוי זאלסטו טון דיין גאנצע לעבן.

אזוי זאלסטו אויך טון מיט גמרא; הייב אן ש"ס כסדרן דיקא. נעם מסכת ברכות און הייב אן זאגן די ווערטער פון די הייליגע גמרא; זאג א בלאט נאך א בלאט ביז דו וועסט ענדיגן די גאנצע מסכתא, נאכדעם זאלסטו אנהייבן מסכת שבת, אזוי זאלסטו גיין כסדרן ביז דו וועסט ענדיגן גאנץ ש"ס, אפילו אין אנהייב וועסטו נישט פארשטיין וואס דו לערנסט, דאך זאלסטו ווייטער לערנען אן פארשטיין; זאג די הייליגע ווערטער פון די תורה, דאס וועט אריין בלאזן אין דיר א פרישע חיות און א געשמאק אין לעבן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת דברים, ג' מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך בעט דיר זייער זאלסט זיך שטארקן מיט אלע דיינע כוחות ווייטער צו דינען דעם אייבערשטן; לאז זיך נישט צעברעכן פון די בלבולים וואס דער יצר הרע ברענגט אריין אין דיר.

דער הייליגער רבי האט געזאגט (עיין קיצור ליקוטי מוהר"ן השלם, חלק א', סימן ו): "העיקר מה שקורין 'זיך דערהאלטן'"; דאס איז די גרויסקייט פון א איד, אז ער דערהאלט זיך און פרובירט צו דינען דעם אייבערשטן בתמימות ופשיטות, אפילו עס זעט אים נישט אויס ווי ער קריכט ארויס פון זיינע שלעכטע מעשים. פארקערט, עס דאכט זיך אים אז ער ווערט נאר ווייטער און ווייטער פונעם אייבערשטן - דאך גייט ער ווייטער אן מיט זיין עבודת השם; מיט תורה, תפילה ומעשים טובים.

מוהרא"ש האט דערציילט אז ער האט געהערט פון א ברסלב'ער חסיד זיין סיפור התקרבות (יעדער ברסלב'ער חסיד האט זיין מעשה ווי אזוי ער איז מקורב געווארן צום הייליגן רבי'ן), אז ווען ער איז נאך געווען א בחור און עס איז אויף אים אריבער שווערע ביטערע נסיונות, ער איז געווען שבור ורצוץ - איז ער אמאל אנגעקומען אין א ברסלב'ע שטיבל אין ווארשע. פונקט ווען ער איז אריין געקומען האט ער געהערט ווי איינער זאגט פאר'ן צווייטן אויפן קול, בזה הלשון: "ברודער, ביסט אראפגעפאלן? הייב זיך אויף, דער הייליגער רבי האט געזאגט אז מען פאלט דארף מען זיך אויפהייבן"; האט דער איד דערציילט פאר מוהרא"ש: "ווען איך האב געהערט די ווערטער איז דאס אריין אין מיר מיט אזא שטארקייט, איך האב געטראכט 'דאס איז דאך ממש וואס איך דארף הערן', פאר די ווערטער האט זיך מיר געלוינט צו קומען אהער", און אזוי איז ער מקורב געווארן צום רבי'ן.

שטארק זיך ווייטער צו דינען דעם אייבערשטן און קוק נישט אויף דעם אז דו האלסט אין איין אראפפאלן. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן מח): "וְצָרִיךְ לִהְיוֹת עַקְשָׁן גָּדוֹל בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם לִבְלִי לְהָנִיחַ אֶת מְקוֹמוֹ, דְּהַיְנוּ מְעַט מִקְצָת עֲבוֹדָתוֹ שֶׁהִתְחִיל - אַף אִם יַעֲבֹר עָלָיו מָה", א מענטש דארף זיין זייער א גרויסער עקשן נישט אפצולאזן זיין עבודת השם - סיי אין תורה סיי אין תפילה, "וּזְכֹר דָּבָר זֶה הֵיטֵב, כִּי תִּצְטָרֵךְ לָזֶה מְאֹד כְּשֶׁתַּתְחִיל קְצָת בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם", געדענק גוט וואס איך זאג דיר - זאגט דער רבי - ווייל ווען דו וועסט אנהייבן דינען דעם אייבערשטן וועסטו דאס דארפן גוט וויסן, "כִּי צָרִיךְ עַקְשָׁנוּת גָּדוֹל מְאֹד מְאֹד לִהְיוֹת חָזָק וְאַמִּיץ, לֶאֱחֹז עַצְמוֹ לַעֲמֹד עַל עָמְדוֹ", ווייל מען דארף זיין א גרויסער עקשן נישט אויפצוהערן דינען דעם אייבערשטן ווען עס גייט אריבער ספיקות און בלבולים וכו' וכו', מען דארף זיך האלטן מיט אלע כוחות; לערן דורך דעם גאנצן תורה וועסטו האבן שטארקע חיזוק.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת דברים, ג' מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

נאך אביסל וועט איר טרעפן אייער שידוך, דעמאלט וועט אלעס ווערן מסודר.

זעטס מיט אלע אייערע כוחות צו זיין פרייליך; הערטס אסאך מוזיק פון פרייליכע ניגונים וועט איר ווערן פרייליך. דער רבי זאגט (ספר המידות, אות שמחה, סימן יד): "עַל יְדֵי זֶמֶר תָּבוֹא לִידֵי שִׂמְחָה וְהִתְלַהֲבוּת", דורך זינגען ווערט מען פרייליך און לעבעדיג; און אז איר וועט זיין פרייליך וועט אייך זיין גרינגער דאס לעבן, איר וועט נישט האבן קיין דרוק.

ביי אונז אין סקול - 'בית פיגא' האבן מיר איינגעפירט צו טאנצן יעדן טאג; גלייך נאך תפילת שחרית צינדט מען אן מוזיק און די גאנצע סקול, אלע מיידלעך - פון די קלענסטע ביז די גרעסטע - גייען ארויס אין א טאנץ, דאס מאכט זיי פרייליך און אלע פראבלעמען פאלן אוועק. דער רבי זאגט (ספר המידות, אות שמחה, סימן ח): "עַל יְדֵי הָרִקּוּדִין וְהַתְּנוּעוֹת שֶׁאַתָּה עוֹשֶׂה בַּגּוּף, נִתְעוֹרֵר לְךָ שִׂמְחָה", דורך טאנצן און שפרינגען ווערט מען פרייליך און אז מען איז פרייליך איז אלעס גוט, עס איז נישט דא קיין פראבלעמען.

זייטס נישט דערשראקן פון וואס איר גייט אריבער, דאס אלעס וועט אוועקגיין ווען איר וועט זוכה זיין צו טרעפן אייער זיווג בעזרת השם.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת מטות-מסעי, כ"ט תמוז, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (שיחות הר"ן, סימן רט): "'אֵייעֶרֶע קִינְדֶער זָאלְט אִיר מוֹדִיעַ זַיין וָואס דָא הָאט זִיך גֶעטוּן', וְאָמַר בְּרֶתֶת וְזִיעַ בְּהִתְלַהֲבוּת נוֹרָא", דער רבי האט דאס געזאגט מיט א מורא'דיגע פלאם און מיט א פלאקער; אז מיר זאלן צואוויסן טון פאר אונזערע קינדער אז עס איז דא א רבי אויף דער וועלט וואס פארשטייט יעדן איד און ווער עס פאלגט זיינע עצות קען זוכה זיין צו ווערן א גרויסער צדיק און א גרויסער בעל מדריגה, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנח): "מיט יעדע שמועס וואס איך שמועס מיט ענק קען מען זוכה זיין צו זיין אן ערליכער איד, און אפילו א צדיק גמור א גאנץ לעבן - אן ערליכער איד אזוי ווי איך מיין אן ערליכער איד"; נאך האט דער רבי געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שכ): "כָּל מִי שֶׁיְּצַיֵּת אוֹתִי וִיקַיֵּם כָּל מַה שֶּׁאֲנִי מְצַוֶּה, בְּוַדַּאי יִהְיֶה צַדִּיק גָּדוֹל יִהְיֶה מַה שֶּׁיִּהְיֶה", ווער עס וועט מיר פאלגן און טון אלעס וואס איך הייס, וועט זיכער ווערן א גרויסער צדיק - זאל עס זיין ווער עס זאל נאר זיין.

אז דו ווילסט דיינע קינדער זאלן לעבן מיטן רבי'ן זאלסטו שטענדיג דערציילן מעשיות פון רבי'ן; ווי דער רבי האט זיך מוסר נפש געווען פאר אידישע קינדער זיי זאלן וויסן אז עס איז דא א באשעפער אויף די וועלט. רבי נתן זכרונו לברכה זאגט (שיחות הר"ן, סימן רמט): "וְעִקַּר הַחִדּוּשִׁים וְהַמּוֹפְתִים הַנּוֹרָאִים שֶׁרָאִינוּ מִמֶּנּוּ ז"ל, הוּא רַק בְּעִנְיַן הִתְקָרְבוּת יִשְׂרָאֵל לַאֲבִיהֶם שֶׁבַּשָּׁמַיִם", דער עיקר מופתים וואס מיר האבן געזען ביים הייליגן רבי'ן איז געווען נאר אינעם ענין פון מקרב זיין אידישע קינדער צום הייליגן באשעפער, "שֶׁתֵּכֶף כְּשֶׁנִּכְנַס אֶחָד אֶצְלוֹ וְרָצָה לְהִתְקָרֵב לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, תֵּכֶף נֶהְפַּךְ מִיָּד לְאִישׁ אַחֵר מַמָּשׁ", יעדעס מאל ווען איינער איז געקומען צום רבי'ן און ער האט געוואלט ווערן אן ערליכע איד, האט מען געזען ווי דער מענטש ווערט אן אנדערע מענטש אינגאנצן.

דערצייל זיי מעשיות פון אנשי שלומינו; דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שכז): "שֶׁיְּסַפְּרוּ כַּמָה מַעֲשִׂיּוֹת מֵאַנְשֵׁי שְׁלוֹמֵינוּ", עס וועט נאך זיין אסאך מעשיות צו דערציילן פון אנשי שלומינו, "וּמִכָּל אֶחָד וְאֶחָד יִּהְיוּ כַּמָה מַעֲשִׂיּוֹת", פון יעדן איינעם וועט זיין שיינע מעשיות צו דערציילן; זאלסטו דערציילן פאר דיינע קינדער מעשיות פון תפילה און מעשיות פון הפצה, מעשיות פון אנשי שלומינו ווי זיי זענען מקורב געווארן צום רבי'ן מיט מסירות נפש, מיט בזיונות און שפיכת דמים. ווי מענטשן קומען צוריק צום אייבערשטן דורך די ספרים און קונטרסים - וועלן זיי אויך עוסק זיין אין תפילה און אין הפצה, זיי וועלן שוין נישט דארפן קיין טישן וכו', וכו'.

אמאל פלעגט מען טשעפען ברסלב'ע חסידים און זיי אנרופן מיט'ן שפעט נאמען: "טויטע חסידים", ווייל מיר פארן צו א ציון פון א רבי; היינט צו טאג'ס ווייסן שוין אלע ווער עס זענען טויטע חסידים און ווער עס זענען די לעבעדיגע. אלע חסידות'ן זענען היינט צו טאג'ס מקנא ברסלב'ע חסידים און אלע ווייסן היינט ווער די "טויטע חסידים" זענען. דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שלה): "הַאִם לֹא הָיִיתִי יָכוֹל לִהְיוֹת מְפֻרְסָם וּמַנְהִיג שֶׁקּוֹרִין (גוּטֶער יוּד) כְּמוֹ כָּל הַמַּנְהִיגִים שֶׁנּוֹסְעִים הַחֲסִידִים אֲלֵיהֶם וְאֵינָם יוֹדְעִים עַל מָה נוֹסְעִים, וְחוֹזְרִים וְשָׁבִים וּבָאִים וְאֵינָם יוֹדְעִים מַה בָּאִים?!" וואלט איך נישט געקענט זיין ווי אנדערע רבי'ס וואס די חסידים קומען צו זיי און ווייסן נישט פארוואס זיי קומען און ווען זיי גייען אהיים מיט ליידיגע הענט און קומען נאכאמאל צוריק ווייסן זיי נאכאמאל נישט פארוואס זיי זענען געקומען, "אֲבָל אֲנִי לֹא רָצִיתִי בְּכָל זֶה, רַק לָקַחְתִּי עַצְמִי לַעֲסֹק בָּזֶה לְהַחֲזִיר אֶתְכֶם לְמוּטָב", איך האב דאס נישט געוואלט, נאר איך האב אלעס אוועק געגעבן אבי איר זאלט זיין גוטע אידן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת מטות-מסעי, כ"ו תמוז, שנת תשע"ט לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

וויסן זאלט איר אז עס נעמט צייט פאר א פרישע פארפאלק צו לעבן באהבה ואחוה, נאכדעם וואס דער מאן קומט פון זיין וועלט און די ווייב קומט פון א צווייטע וועלט. און זיי דארפן ארבעטן צווישן זיך צו קומען נענטער און נענטער און זיין אפן איינער מיט'ן צווייטן; אז מען האט סבלנות און מען ווארט אויס איז מען זוכה נאכדעם צו א שיינע לעבן.

דאס אז אייער מאן לויפט שטענדיג צו זיינע עלטערן וכו'; דאס פאסירט זייער אסאך ביי א יונגע פארפאלק. אסאך מאל איז דער מאן דער וואס לויפט שטענדיג צוריק צו די עלטערן, ער שפירט זיך דארט בעסער, און אסאך מאל איז די ווייב די וואס לויפט שטענדיג צוריק צו אירע עלטערן ווייל דארט שפירט זי מער באקוועם וכו'; עס נעמט צייט ביז מען הייבט זיך אן צו באקענען איינער מיטן צווייטן און מען הייבט אן לעבן אן אפענעם לעבן.

אז אייער מאן איז אייך מצער דארפט איר זיין אפן מיט אים און אים זאגן אייער ווייטאג. די שליסל פאר שלום בית איז צו זיין אפן איינער מיטן צווייטן, אז אייער מאן טוט אייך וויי, ער איז אייך מצער - זאלט איר אים שיינערהייט זאגן ווי שטארק עס באדערט אייך דאס וואס ער האט געטון. זאגט אים ווי שטארק איר האט אים ליב און ווי שטארק איר ווילט זיין מיט אים, וועט ער זיכער אנהייבן אהיים צו קומען צייטליך. זאג אים ווי שטארק איר שעצט זיין כיבוד אב ואם, אז ער רעדט מיט זיינע עלטערן און גייט צו זיי, דאס איז זייער א גרויסע מצוה, אבער פון די אנדערע זייט זאלט איר אים שיינערהייט בעטן ער זאל אהיים קומען צייטליך, זאגטס אים אז איר ווילט נישט גיין שלאפן אליינס, איר ווילט ער זאל אהיים קומען אין צייט, וועט ער זיכער קומען צו אייך און זיין מיט אייך.

פרובירטס מיט אלע אייערע כוחות צו זיין פרייליך און שטענדיג זאלט איר זיין גרייט פאר אייער מאן, איר זאלט אים שטענדיג אויפנעמען מיט א שמייכל, וועט זיין "כַּמַּיִם הַפָּנִים לַפָּנִים, כֵּן לֵב הָאָדָם לָאָדָם (משלי כז, יט)", אזוי ווי ווען מען קוקט אין וואסער שפיגלט מען זיך דערין - ווען מען שמייכלט זעט מען א שמייכל און ווען מען איז זויער זעט מען א זויערע בילד, אזוי אויך איז דער לעבן; אויב מען שמייכלט צו א 'שפיגל' זעט מען ווי איינער שמייכלט צוריק, און אויב מען ווייזט א זויערע פנים צום 'שפיגל' זעט מען צוריק א זויערע פנים.

ועל כולם נעמטס די עצה פון הייליגן רבי'ן פון התבודדות, רעדטס זיך אויס אייער הארץ צום אייבערשטן און דערציילטס אים אלעס וואס באדערט אייך. בעטס אים עס זאל זיין ליבשאפט פון אייך צו אייער מאן און פון אים צו אייך, וועט איר זען ווי אלעס וועט זיך איבערדרייען לטובה.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת מטות-מסעי, כ"ו תמוז, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיר אז די שיעורים געבן דיר לעבן און דער רבי האט דיר אריין געכאפט אין זיין זאק, דארפסטו יעצט זען זיך צוצובינדן אינעם זאק צו בלייבן מקושר צום רבי'ן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט. אמאל האט דער רבי געזאגט פאר רבי נתן: "איך האב דיר שוין אריין געכאפט אין מיין זאק", האט רבי נתן געזאגט: "רבי, בינדט מיר צו אינעם זאק איך זאל נישט אוועק גיין".

מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן אז מען זאל נישט ווערן אפגעקילט פונעם התקרבות צום הייליגן רבי'ן, ווייל דער סמ"ך מ"ם טוט אלעס אויף דער וועלט אז דער מענטש זאל זיך אפקילן פון רבי'ן. מוהרא"ש האט מיר געשריבן א בריוו יארן צוריק איך זאל מתפלל זיין יעדן טאג אז איך זאל נישט קריגן אויף מוהרא"ש; דאס טו איך יעדן טאג. איך בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג אז איך זאל געדענקען ווי אזוי איך האב אויסגעזען פאר איך האב געטראפן מוהרא"ש וואס לערנט מיט אונז דעם לימוד פון הייליגן רבי'ן.

דער רבי שרייבט אין א בריוו פאר אנשי שלומינו (הובא בתחילת ספר עלים לתרופה): "דערמאנט אייך איטליכער ווי איך האב אייך געפונען"; דער רבי בעט אונז מיר זאלן נישט פארגעסן ווי אזוי מיר האבן אויסגעזען ווען מיר האבן געטראפן דעם רבי'ן, ווייל ווען מען פאלגט דעם רבי'ן מען הייבט אן לערנען אויפן "סדר דרך הלימוד" ווערט מען אין א קורצע צייט א גרויסער תלמיד חכם, אזוי אויך ווען מען פאלגט דעם רבי'ן און מען מאכט התבודדות יעדן טאג ווערט מען צוגעקלעבט צום אייבערשטן און מיט די צייט פארגעסט מען ווי אזוי מען האט אויסגעזען פאר דעם.

דער עיקר זאלסטו נעמען די שיעורים אויף לעובדא ולמעשה; יעדן טאג לערנען שיעורים כסדרן בכל חלקי התורה און זיך מתבודד זיין. ווייל דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנד): "עַל שְׁנֵי כִּתּוֹת אֲנָשִׁים יֵשׁ לִי רַחֲמָנוּת גָּדוֹל עֲלֵיהֶם", אויף צוויי גרופעס מענטשן האב איך גרויס רחמנות, "עַל אֵלּוּ אֲנָשִׁים שֶׁהָיוּ יְכוֹלִים לְהִתְקָרֵב אֵלַי וְאֵינָם מִתְקָרְבִים", אויף די מענטשן וואס האבן געקענט מקורב ווערן צו מיר און זיי זענען נישט מקורב געווארן, "וְעַל אֵלּוּ הַמְקֹרָבִים אֵלַי וְאֵינָם מְקַיְּמִים אֶת דְּבָרַי", און אויף די וואס זענען מקורב צו מיר און פאלגן מיך נישט; "כִּי אֲנִי יוֹדֵעַ, שֶׁיִּהְיֶה עֵת, בְּעֵת שֶׁיִּהְיֶה הָאָדָם מֻנָּח עַל הָאָרֶץ עִם רַגְלָיו אֶל הַדֶּלֶת, אָז יִסְתַּכֵּל עַל עַצְמוֹ הֵיטֵב, וְיִתְחָרֵט מְאֹד מְאֹד עַל שֶׁלּא זָכָה לְהִתְקָרֵב אֵלַי, אוֹ שֶׁלֹּא קִיֵּם אֶת דְּבָרַי. כִּי אָז יֵדְעוּ שֶׁאִם הָיוּ מְקֹרָבִים אֵלַי וּמְקַיְּמִים אֶת דְּבָרַי, לֹא הָיָה שׁוּם דַּרְגָּא בָּעוֹלָם שֶׁלֹּא הָיִיתִי מְבִיאָם לְאוֹתָהּ הַמַּדְרֵגָה, אֲבָל לֹא יוֹעִיל אָז", ווייל עס וועט קומען די צייט וואס דער מענטש וועט ליגן מיט די פיס צום טיר, דאס מיינט ווען מען וועט שטארבן - וואס דעמאלט לייגט מען אראפ דעם מענטש אויף דער ערד מיט די פיס אויסגעדרייט צום טיר, און דער מענטש וועט זיך דעמאלט אנקוקן ווי אזוי ער זעט אויס, און ער וועט חרטה האבן: 'פארוואס האב איך נישט געפאלגט דעם רבי'ן? ווען איך וואלט ווען געפאלגט דעם רבי'ן וואלט איך זוכה געווען צו צוקומען צו די גרעסטע מדריגות אויף די וועלט', אבער עס וועט שוין זיין צו שפעט.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת מטות-מסעי, כ"ו תמוז, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אנשי שלומינו זענען זייער מקפיד צו גיין יעדן טאג גלייך אינדערפרי אין מקוה, ווייל ווען דער הייליגער רבי האט מגלה געווען דעם 'תיקון הכללי' האט ער געזאגט: "דאס ערשטע תיקון איז מקוה (שיחות הר"ן, סימן קמא)"; ווייל מקוה וואשט אפ דעם מענטש פון אלעם שלעכטס, ממילא די ערשטע זאך אינדערפרי גייט מען אין מקוה.

מוהרא"ש האט דערציילט פון אן אייניקל פון רבי נתן זכרונו לברכה, וואס ער פלעגט זאגן אז דער קאפל קלעבט אים נישט צום קאפ פאר'ן מקוה; ער איז נישט באקוועם אנצוהייבן דעם טאג אן א מקוה.

מען קען זיך נישט פארשטעלן וואס מקוה טוט פאר'ן מענטש, דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט אז ער איז צוגעקומען צו אלע זיינע מדריגות ווייל ער איז געווען זייער נזהר צו גיין אין מקוה יעדן טאג. אזוי אויך איז באוויסט וואס דער הייליגער רבי אהרן קארלינער זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "מקוה איז טאקע נישט א מצוה, אבער צו וואס מקוה קען צוברענגען קען קיין שום אנדערע מצוה צוברענגען".

זיי מקפיד צו גיין אין מקוה יעדן טאג; מען קען זיך פארלאזן צו גיין אין א 'סווימינג פול' ווען מען האט נישט קיין מקוה נאר אויב מען ווייסט אז די סווימינג פול איז גוט פארמאכט און עס פארלירט נישט קיין וואסער וכו', דעמאלט העלפט עס אויך נאר פאר תוספת טהרה און נישט פאר טבילה דאורייתא. אבער אויב מען קען האבן א מקוה מיט מי גשמים איז זיכער כדאי צו גיין אין מקוה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת מטות-מסעי, כ"ו תמוז, שנת תשע"ט לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

וואס איז בכלל די הוה אמינא צי עס העלפט תפילות פון א מאמע פאר אירע קינדער?! אלע גרויסע צדיקים וואס האבן באלאכטן די וועלט איז נאר ווייל זייערע מאמעס פלעגן וויינען צום אייבערשטן זיי זאלן זוכה זיין צו קינדער וואס וועלן באשיינען די וועלט.

מוהרא"ש פלעגט דערציילן אז אמאל איז א איד געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו און געבעטן א ברכה אויף גוטע קינדער, האט דער הייליגער חפץ חיים זי"ע גענומען א תהלים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט און דאס געוויזן פאר דעם איד, און אים געזאגט: "דאס איז דער תהלים פון מיין מאמע עליה השלום, וואו זי פלעגט יעדן טאג וויינען אז זי זאל האבן גוטע קינדער; אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער".

זאלט איר ווייטער ממשיך זיין מיט תפילות צום אייבערשטן אויף אלע קינדער וועט איר זען פיל נחת ביי אלע פון זיי, בפרט ווען איר צינדט אן די שבת ליכט זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן אויף אייער אייגענע שפראך; בעטס פאר אייך, פאר אייער מאן, פאר דעם קינד וואס פאלט וכו', פאר אלע אייערע קינדער און פאר אלע אידן. ביי די שבת ליכט איז א צייט וואס מען קען אויס'פועל'ן גרויסע ניסים.

רבי נתן האט געבעטן זיין ווייב און זיינע טעכטער אז ווען זיי צינדן אן די שבת ליכט זאלן זיי בעטן דעם אייבערשטן: "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אַזוֹי וִוי אִיךְ צִינְד אָן דִי לִיכְט, אַזוֹי זָאל אָנְגֶעצִינְדְן וֶוערְן דֶעם הֵיילִיגְן רֶבִּינְ'ס לִיכְט אִין אַלֶע אִידִישֶׁע הֶערְצֶער"; אזוי אויך זאלט איר בעטן ביי די ליכט: "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, הֶער אוֹיס מַיין גֶעבֶּעט, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל הָאבְּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער וָואס וֶועלְן דִיר דִינֶען מִיט לִיבְּשַׁאפְט, בִּפְרַט מַיין זוּן הַבָּחוּר ..., הָאבּ רַחְמָנוּת אוֹיף אִים אוּן עֶפְן אִים זַיין הַארְץ עֶר זָאל נָאר דִיר וֶועלְן, עֶר זָאל אָפְּלָאזְן אַלֶע נַארִישְׁקֵייטְן, עֶר זָאל הָאבְּן רֵיינֶע אוֹיגְן אוּן נִישְׁט קוּקְן דִי אַלֶע שְׁלֶעכְטֶע זַאכְן. רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם אַזוֹי וִוי אִיךְ צִינְד יֶעצְט אָן דִי שַׁבָּת לִיכְט זָאלְסְטוּ אִים לִיכְטִיג מַאכְן זַיין לֶעבְּן, עֶס זָאל אַרַיין גֵיין אִין אִים אַ רֵיינֶע גֵייסְט, אַ הֵיילִיגְקֵייט. מַאךְ אוּנְז לִיכְטִיג אוּנְזֶער לֶעבְּן אוּן מַאךְ לִיכְטִיג פַאר אַלֶע אִידִישֶׁע קִינְדֶער; אַלֶע זָאלְן וִויסְן פוּן דִיר אוּן אַלֶע זָאלְן וִויסְן פוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן. צִינְד אָן ...'ס הַארְץ עֶר זָאל דִיר דִינֶען מִיט לִיבְּשַׁאפְט אוּן צִינְד אָן דִי הֶערְצֶער פוּן מַיינֶע קִינְדֶער".

אז איר האט נישט קיין כח צו שטיין קענט איר זיך אראפזעצן און אז איר קענט נישט האלטן די הענט אויפן פנים פאר לאנג, קענט איר פשוט זיצן ביי די ליכט און רעדן צום אייבערשטן. בעטס און בעטס און שפארטס נישט קיין טרערן, ווייל יעדע טרער איז נאך א טראפ וואסער וואס וועט שפאלטן די הערצער פון אייערע קינדער.

אויך זאלט איר פרובירן מיט אלע כוחות צו קוקן גוט אויף אים; זוכטס אויף גוטע נקודות אויף אייער זון נרו יאיר און מאכט דערפון אן עסק, ווייל געווענליך זוכט מען אלץ חסרונות אינעם קינד. ווען מען זעט עפעס וואס דער קינד דארף פאררעכטן האלט מען פאר דעם קינד, אבער ווען דער קינד טוט גוטס דעמאלט זאגט מען גארנישט, דער וועג איז נישט קיין וועג; קלוגע עלטערן מאכן פון יעדע גוטע נקודה אן עסק.

אז איר וועט קוקן גוט אויף אים וועט איר אים צוריק ברענגען אינגאנצן צום אייבערשטן. מוהרא"ש זכרונו לברכה האט דערציילט פונעם אהבת ישראל זכותו יגן עלינו, אז ווען ער האט זיך אריין געצויגן קיין מארמאראש וואו עס האבן געוואוינט אידישע קינדער וואס זענען געווען זייער ווייט פונעם דרך התורה והמצוות, האט מען אים געפרעגט: "ווי אזוי וועט דער רבי קענען פועל'ן ביי די מארמאראשע אידן זיי זאלן תשובה טון, זיי זאלן זיך פירן אזוי ווי עס דארף צו זיין?" האט זיי דער אהבת ישראל געענטפערט: "איך וועל זיי אזוי ליב האבן, ביז זיי וועלן פאלגן וואס איך לערן זיי און וואס איך פארלאנג פון זיי"; זעט מען אז מיט ליבשאפט קען מען אלעס פועל'ן.

שטארקטס אייך אין תפילה, זייטס ממשיך מיט אייערע תפילות וועט איר זען גרויסע ניסים.