שאלה אין קורצן ענין
#1290 - וואס טו איך אז מ'וויל מיר אוועקשלעפן פון הייליגן רבי'ן?
התחזקות, חסידות ברסלב, מחלוקת, התנגדות, תכלית

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך קען נישט גענוג דאנקען דעם אייבערשטן אז איך בין געוואויר געווארן פון הייליגן רבי'ן און זיינע עצות, דורך די דרשות פון ראש ישיבה שליט"א, און דאס האט מיר ממש געראטעוועט דאס לעבן, דאס האט מיר געגעבן אזויפיל גוטס אין לעבן ברוחניות ובגשמיות, עס האט מיר ממש אויפגעראכטן.


איך בין א בחור און איך בין אויפגעוואקסן ביי מיין חסידות, און לעצטנס האט דער רבי פון מיין חסידות מיר אריינגערופן און מיר זייער אנגעשריגן פארוואס איך דריי זיך אין ברסלב, ער זאגט מיר, "איך בין נישט מסכים בשום אופן דו זאלסט אהינגיין, דו דארפסט אפמאכן אויב דו ביסט מיינער אדער גייסטו אהין, קען זיין איין טאג וועסטו זיך נאך אויפהויבן און פארן קיין אומאן, איך האב דיר זייער ליב, איך בין אבער בשום אופן נישט מסכים זאלסט גיין צו אנדערע פלעצער, מיין טאטע האט נישט אריינגעלאזט אין זיין בית המדרש קיין ברסלב'ע ספרים, ער האט געזאגט אז דאס מאכט משוגע די יונגט, דו מעגסט צומאל אריינבליקן אין ברסלב'ע ספרים, אבער דו טארסט זיך מער נישט דרייען צווישן די ברסלב'ע".


אין אנהויב בין איך געווארן אביסל צעמישט, אבער גלייך ווען איך בין ארויס האב איך זיך אנגעהויבן אויסרעדן צום אייבערשטן, איך האב געזאגט פאר'ן אייבערשטן, דו ווייסט דאך דעם אמת ווי אזוי איך האב אויסגעזען איידער איך בין אנגעקומען קיין ברסלב, און איך זאג דיר צו, רבונו של עולם, אז איך וועל קיינמאל נישט אפלאזן דעם רבי'ן וואס האט מיר געגעבן לעבן, וואס האט מיר געגעבן א וועג צו ווערן אן אמת'דיגער ערליכער איד. און דאן האב איך אנגעהויבן אויסרעכענען פאר'ן אייבערשטן אלע מתנות וואס איך האב באקומען ביים רבי'ן, איך האב אנגעהויבן לערנען יעדן טאג די הייליגע תורה, איך האב אנגעהויבן שפירן א נאנטקייט צום אייבערשטן און רעדן צו אים, איך בין דאך געליגן אין אזויפיל טיפע שלעכטע זאכן און נאר דער רבי האט מיר געקענט ארויסשלעפן פון דארט, נאר די שיעורים פון ראש ישיבה העלפט מיר איך זאל זיך קענען היטן די אויגן, די דרשות האקן מיר אין קאפ און לאזן מיר נישט קיין מנוחה, עס קומט מיר כסדר אריין אין קאפ וואס דער ראש ישיבה חזר'ט כסדר אז די עבירות וועלן מיר נאר מאכן מער דעפרעסט, אויב וויל איך זיין א פרייליכער מענטש דארף איך זיך פירן ערליך.


איך האב געזאגט פאר'ן אייבערשטן אז איך בין נישט געקומען אויף דער וועלט צו טאנצן אויף פארענטשעס, איך בין געקומען דא צו לערנען און דאווענען און צו דינען דעם אייבערשטן, און אויב האב איך געטראפן א רבי וואס ברענגט מיר צו דעם ציל, וועל איך אים קיינמאל נישט אפלאזן, נישט קיין חילוק וואסערע פרייז איך וועל דארפן צאלן אויף דעם.


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען מחזק זיין און מיר ווייזן דעם וועג ווי אזוי צו גיין פון דא און ווייטער.


א גרויסן יישר כח פאר אלעס

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בהר-בחוקותי, כ"ג אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ליינענדיג דיין בריוו, ווי דו שרייבסט אז דו האסט געזאגט פאר'ן אייבערשטן: "איך בין נישט באשאפן געווארן צו שטיין אויף פארענטשעס וכו'", - האב איך זיך דערמאנט פון רבי נתן זכרונו לברכה, ווי ער איז אריינגעקראכן אין א ליידיגע שול און געוויינט צום אייבערשטן די ווערטער: "רבונו של עולם, איך בין באשאפן געווארן צו קויפן בייגל?!"


דער הייליגער רבי נתן, איידער ער איז מקורב געווארן צום רבי'ן האט ער געשפירט ווי עס פעלט אים א טעם אין לעבן, ער האט זיך געדריידט ביי גרויסע צדיקים, ער איז געווען ביי גרויסע קדושים, דאך האט ער געשפירט ווי ער קען נישט מער אנגיין. איינמאל מוצאי שבת איז ער געווען אויפ'ן וועג צו קויפן בייגל פאר א חבורה פאר מלוה מלכה, אזוי גייענדיג איז ער געווארן זייער צעבראכן, ער האט אנגעהויבן טראכטן: 'וואס? פארוואס בין איך באשאפן געווארן? וואס טו איך דא?! איך דריי זיך ארום אויף די וועלט אן קיין טעם אין לעבן!' ער איז אריין אין א ליידיגע שול, ער האט גענומען א תהילים און געוויינט, ער האט אזוי געוויינט ביז ער איז איינגעשלאפן, אין שלאף האט ער זיך גע'חלומ'ט ווי ער וויל ארויפקריכן א לייטער און ער האלט אין איין צוריק פאלן, און איינער שטייט אויבן ביים לייטער און זאגט אים: "דראפע זיך און דערהאלט זיך; געב נישט אויף!" דאס איז געווען דער רבי, שפעטער ווען ער האט געזען דעם ערשטן מאל דעם רבי'ן - האט ער זיך דערמאנט דעם חלום.


דו שרייבסט אז דער אדמו"ר פון די חסידות וואו דו ביסט אויפגעוואקסן - האט דיר אנגעשריגן פאר'ן האבן שייכות מיט ברסלב'ע חסידים, ער האט דיר געווארנט אז דו זאלסט מער נישט גיין צו ברסלב'ע חבורות, ער זאגט אז ברסלב מאכט משוגע די יוגנט וכו' וכו'; דו שרייבסט אז די ערשטע רגע ביסטו געווארן צעמישט, אבער נאכדעם ביסטו געגאנגען זיך מתבודד זיין.


וואס זאל איך דיר זאגן, דו דערמאנסט מיר מיין התקרבות צום רבי'ן. ווען איך בין מקורב געווארן צום רבי'ן האב איך געהאט אזעלכע גרויסע מניעות! מענטשן האבן גערעדט צו מיר טאג און נאכט קעגן ברסלב; גרויסע מענטשן, חשוב'ע מענטשן, מענטשן וואס לערנען טאג און נאכט, נישט סתם רבי'ס מיט קאלירטע בעקיטשעס, מענטשן וואס זענען באמת דבוק צו די תורה, מענטשן וואס זענען דבוק צום אייבערשטן; זיי האבן גערעדט צו מיר אסאך לשון הרע קעגן רבי'ן און קעגן תלמידים פון רבי'ן. מען האט חוזק געמאכט, מען האט מיר געברענגט אלע סארט ראיות.


וואס האב איך געטון? צוויי זאכן. איינס, איך האב קיינמאל נישט געענטפערט, איך האב נישט גע'טענה'ט מיט קיינעם, דאס איז די ערשטע וויכטיגע זאך. צווייטנס, איך בין גלייך געגאנגען אין א זייט, איך האב געוויינט און געזאגט: "רבונו של עולם, דו ווייסט דאך יא דעם אמת, דו ווייסט וואס איך וויל; איך וויל דאך נאר זיין א איד, איך וויל דאך נאר אביסל קרבת אלוקים, איך וויל דאך נאר א וועג ווי צו קענען לעבן מיט דיר"; איך פלעג אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן וואס איך האב באקומען פון רבי'ן, ביז עס איז נאר שטערקער געווארן וואס איך האב צו טון אויף למעשה, אז איך גיי נישט אוועק פון אזא רבי.


איך האב אפגעשריבן א גאנצע ספר פון וואס איך בין אריבער ביים אנפאנג פון מיין התקרבות, אז דו וועסט דאס ליינען וועסטו וויינען. איך קען דאס נישט דרוקן מכמה טעמים, איך האב דאס געגעבן צו ליינען פאר אפאר חברים, אלע האבן געוויינט, עס איז זיי גערינען טרערן ליינענדיג וואס איך האב מיט געמאכט אין אנהייב; ווילסט וויסן דער סוד וואס האט מיר דערהאלטן? איך האב אלץ געמאכט א חשבון פאר מיר, 'וואס באקום איך אין ברסלב? וואס באקום איך אין אן אנדערע פלאץ?' איך האב נישט געוואלט יענער זאל מאכן מיינע חשבונות, א צווייטער קען נישט מאכן קיין חשבון פאר מיר, דער צווייטער קען מיר נאר פון אינדרויסן, יענער ווייסט דאך נישט ווער איך בין; מיינע מחשבות, מיינע דיבורים און מיינע מעשים וכו' וכו'; איך האב אלץ געמאכט א חשבון און געזען אז דער סך הכל קומט אויס אז דער רבי ברענגט מיר נענטער און נענטער צו די תורה.


דאס זאלסטו טון, יעדעס מאל מען רעדט צו דיר קעגן רבי'ן, מען רעדט צו דיר אויף די פלאץ וואס ברענגט דיר נאנט צום אייבערשטן, זאלסטו גיין אין א זייט און וויינען: "רבונו של עולם, וואס וויל איך? פארוואס מאכט מען מיר אוועק? פארוואס טאר איך נישט גיין צו ברסלב'ע חברים? פארוואס טאר איך נישט גיין צום רבינ'ס ציון?!" טו וואס דער שני למלכות האט געטון ווען די ווילדע מענטשן האבן אים געזאגט (סיפורי מעשיות, מעשה א): "מען האט דיר א נארישקייט איינגערעדט", ער האט אזויפיל געזוכט די גאלדענע בארג מיט די שלאס פון פערל, האט ער געוויינט, ער האט געזאגט: "עס איז בודאי יא דא, עס מוז זיך יא געפונען", ביז ער האט איר געטראפן און איר ארויסגענומען. און אז מען קוקט גוט אין די מעשה זעט מען אז די אלע וואס האבן געלאכט - זיי האבן אים ביים סוף געהאלפן, דער ערשטער ווילדער מענטש האט געלאכט, אבער ער האט אים געגעבן די אדרעסס פון זיין ברודער; דער צווייטער האט געלאכט און אים אוועק געמאכט, אבער ער האט אים געגעבן די אדרעסס פון זיין דריטער ברודער - דער וואס איז ממונה איבער די ווינטן; דער דריטער ברודער האט אים גאר שטארק אוועק געמאכט, אבער ביים סוף האט ער גערופן די ווינט און די ווינט האט אים אהין געטראגן, און ער האט אים געגעבן א מתנה א כלי וואס ער זאל קענען אלץ האבן געלט, וואס דורך דעם האט ער געקענט אריינגיין אין שטאט און טרעפן די בת מלך.


קריג זיך נישט מיט קיינעם, בפרט מיט רבי'ס; ווען זיי זאגן דיר זאלסט אוועק גיין פון רבי'ן - זאלסטו נישט טענה'ן, גיי ווייטער דיין וועג, לערן דיינע שיעורים און זיי זיך מתבודד, וועט דיר גוט זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1289 - פארוואס האט דער אייבערשטער געברענגט אזא אומגליק אין ל"ג בעומר?
אחדות, מחלוקת, אמונה, קשיות, מירון, אמונת חכמים, ל"ג בעומר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין געווען אין מירון ל"ג בעומר ביינאכט, בשעת עס האט פאסירט די שרעקליכע טראגעדיע, און איך בין נישט ביי מיר, איך ווייס נישט וואס צו טון, די שרעקליכע פאסירונג וואס האט פאסירט דעם ל"ג בעומר אין מירון האט מיר זייער צומישט.


איך ווייס נישט וואס צו טראכטן, ווי קען זיין אין אזא הייליגע טאג, אין אזא הייליגע פלאץ, זאל פאסירן אזא אומגליק?! דאס ווייזט אז רבי שמעון בר יוחאי וויל נישט מיר זאלן קומען צו אים? איז ל"ג בעומר נישט קיין טאג פון רחמים? דער אייבערשטער וויל אונז נישט? אפשר קען מיר דער ראש ישיבה אויסקלארן וואס גייט דא פאר, איך האב נישט קיין מנוחה, איך קען נישט ווייטער אנגיין.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בהר-בחוקותי, כ' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מיר אלע זענען זייער צעבראכן פון די שרעקליכע פאסירונג, מען זעט קלאר אז דאס איז א גזירה מן השמים, אזוינס האט נאכנישט פאסירט, דאס איז קלאר א גזירה פון הימל. אבער חס ושלום זאגן אז רבי שמעון בר יוחאי וויל נישט מען זאל קומען, חס ושלום זאגן אז ל"ג בעומר איז א טאג פארקערט פון חסד ורחמים.


וואס ווייסן מיר וואס רבי שמעון בר יוחאי ראטעוועט אלע אידן פון ביטערע גזירות.


ל"ג בעומר איז זייער א גרויסע טאג, ל"ג בעומר איז א טאג פון ישועות ביי כלל ישראל; הונדערטער יארן וואס אידן קומען קיין מירון ל"ג בעומר זיך פרייען מיט די הילולא פון רבי שמעון בר יוחאי. עד היום, ביזן היינטיגן טאג ווערן אידן געהאלפן ביי רבי שמעון בר יוחאי.


מיר ווייסן גארנישט, מיר פארשטייען נישט דרכי המקום ברוך הוא. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן נב): "כָּךְ רָאוּי לִהְיוֹת דַּיְקָא, שֶׁיִּהְיוּ קֻשְׁיוֹת עַל הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ וְכָךְ נָאֶה וְיָפֶה לוֹ יִתְבָּרַךְ", דאס איז די שיינקייט פונעם באשעפער, אז עס איז דא קשיות אויף אים, מען פארשטייט נישט וואס ער טוט, "אִם הָיָה הַנְהָגָתוֹ כְּפִי חִיּוּב דַּעְתֵּנוּ אִם כֵּן הָיָה, חַס וְשָׁלוֹם, דַּעְתּוֹ כְּדַעְתֵּנוּ", חס ושלום אויב וואלטן מיר פארשטאנען אלע זיינע וועגן, וואלט דאס געזאגט אז דער אייבערשטער איז כדעתנו, קומט אויס, אז אדרבה, די קשיות ווייזט אז מיר ווייסן גארנישט. דער רבי האט אויסגעפירט - וואויל איז דעם מענטש וואס האט נישט קיין קשיות אויף די אמונה, ער גלייבט אז דער אייבערשטער פירט די וועלט בצדק ובמשפט, בחסד וברחמים; וואויל איז דעם וואס חזר'ט שטענדיג דעם פסוק (תהלים קמה, יז): "צַדִּיק ה' בְּכָל דְּרָכָיו", דער אייבערשטער איז גערעכט מיט אלע זיינע וועגן, "וְחָסִיד בְּכָל מַעֲשָׂיו", און טוט נאר גוטס מיט אלע זיינע מעשים.


קלאפ דיין מויל, מען טאר נישט זאגן די ווערטער: "דער אייבערשטער וויל אונז נישט"; דער אייבערשטער וויל אונז יא! דער אייבערשטער בארומט זיך מיט אונז, אזוי ווי דער פסוק זאגט (שמואל-ב ז, כג): "וּמִי כְעַמְּךָ כְּיִשְׂרָאֵל גּוֹי אֶחָד בָּאָרֶץ", ווער און וואו איז נאך דא אזא פאלק ווי אידישע קינדער; ווער עס איז זוכה צו זיין אין מירון – זעט דאס גרויסקייט פון אידישע קינדער, די חסד וואס טוט זיך אפ צווישן אידישע קינדער, וואו מען גייט טיילט מען עסן און טרונקען, די גאנצע בארג מירון איז איין שטיק חסד.


די קדושת המקום אין די לעצטיגע יארן – איז מורא'דיג, די לעצטע יארן איז דא א מורא'דיגע ריינקייט; עס איז דא א ספעציעלע וועג מען זאל זיך קענען היטן די אויגן. צענדליגער טויזנטער אידן, ערליכע אידן, קומען זיך צוזאמען אן קיין תערובות, אן קיין איין שלעכטע קוק רחמנא לצלן, מען קומט זיך אויסגיסן דאס הארץ ביים קבר התנא האלוקי רבי שמעון בר יוחאי, נאכדעם טאנצט מען אינאיינעם; ווי קען מען טראכטן חס וחלילה אז רבי שמעון בר יוחאי וויל נישט מען זאל קומען?! צדיקים האבן געזאגט אז ל"ג בעומר אין מירון ביי רבי שמעון בר יוחאי איז דא צוויי בחינות, אין די מערה שפירט זיך ווי יום כיפורים, און אין חצר שפירט זיך ווי שמחת תורה.


די ביטערע טראגעדיע איז א זאך וואס מיר קענען נישט פארשטיין, דאס איז א גזירה מן השמים. איין זאך וואס מיר דארפן ארויסנעמען ווען עס פאסירט אזא שרעקליכע זאך (איכה ג, מ): "נַחְפְּשָׂה דְרָכֵינוּ וְנַחְקֹרָה וְנָשׁוּבָה עַד ה'"; מיר דארפן תשובה טון, מיר דארפן זיך בארעכענען אויף אונזערע מעשים, מיר דארפן אכטונג געבן נישט צו צעקוועטשן א צווייטן איד, נישט צעדריקן א צווייטן. עס איז שוין געקומען די צייט אפצולאזן מחלוקת; אז א צווייטער האלט אנדערש – קומט נאכנישט מען זאל אים צעקוועטשן, אז א צווייטער גייט צו א צווייטער רבי – קומט נאכנישט מען זאל אים צעטרעטן.


עס איז וויכטיג אז ווען מען קומט צו רבי שמעון בר יוחאי זאל מען לעבן אזוי ווי רבי שמעון בר יוחאי וויל מיר זאלן לעבן. רבי שמעון בר יוחאי זאגט (זוהר הקדוש, פרשת נשא קכח.): "אֲנָן בַחֲבִיבוּתָא תַּלְיָא", אונזער גרויסקייט איז, ווייל מיר לעבן מיט ליבשאפט, מיר האבן זיך ליב; אז מען קומט צו רבי שמעון בר יוחאי דארף מען אנהייבן לעבן מיט ליבשאפט, ליב האבן א איד פון אן אנדערע גזע – אזוי ווי פון די אייגענע גזע.


אז מען קומט ל"ג בעומר, מען זינגט: "אמר רבי עקיבא, אשריכם ישראל"; מען זינגט נישט "אשרינו" – וואויל איז אונז, נאר מען זינגט: "אשריכם ישראל" – וואויל איז פאר אידן; דארף מען דאס ארייננעמען אין זיך און געדענקען א גאנץ יאר: "אשריכם ישראל" – וואויל איז פאר אלע אידן!


ווען מען איז מקבל גוטע קבלות – דארף דאס זיין מתוך שמחה, עס טאר נישט קומען פון עצבות ומרה שחורה. אויב עס קומט פון עצבות – וועט עס נישט אנהאלטן, גוטע קבלות וואס קומט פון שמחה – דאס האט א קיום. דעריבער דארף מען זיך זייער היטן אין די טעג, ווען מען רעדט אזויפיל פון די שלעכטע נייעס, אז מען זאל נישט אריינפאלן אין עצבות.


מען מוז זיך האלטן אין די אמונה, געדענקען (רש"י במדבר יט, ב): "גזירה היא מלפני, ואין לך רשות להרהר אחריה"; נאר אזוי וועלן די גוטע קבלות האבן א קיום.


עס איז זיכער אז רבי שמעון בר יוחאי האט דא אראפגענומען גרויסע ביטערע גזירות פון גאנץ כלל ישראל.

#1288 - איז דא אן ענין פאר פרויען צו זאגן תיקון הכללי?
תהלים, חיזוק פאר פרויען, תיקון הכללי

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט וויסן אויב ס'איז דא אן ענין אויך פאר פרויען צו זאגן תיקון הכללי, און אויב יא, פאר וועלכע זאכן עס העלפט, ווייל למעשה האבן דאך פרויען נישט די זעלבע נסיונות ווי מענער, אפשר איז בעסער פאר פרויען צו זאגן דעם יום תהלים אנשטאט תיקון הכללי?


אויך וויל איך וויסן אויב דער ראש ישיבה ענטפערט שנעלער א בריוו פון איינעם וואס דער ראש ישיבה ווייסט ווער עס איז.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אמור, ט"ז אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אודאי איז דא אן ענין פאר פרויען צו זאגן דעם תיקון הכללי, די צען קאפיטלעך תהילים וואס דער רבי האט מגלה געוווען. די תיקון הכללי איז א תיקון פאר אלעס וואס מען דארף מתקן זיין, דאס איז סיי פאר מענער און סיי פאר פרויען.


אלע האבן נסיונות און אלע דארפן האבן שמירה עליונה; מענער, פרויען, יונג און אלט - אלע דארפן זיין אפגעהיטן פון אויבן, און אז מען זאגט די צען קאפיטלעך תהילים [טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ] - איז מען זיכער אז מען וועט נישט פאלן.


דאס איז נישט קיין סתירה מיט'ן זאגן דעם יום תהילים, עס איז דא צייט פאר די תיקון הכללי און פאר דעם יום תהילים; אויב איר האט נישט קיין צייט - זאלט איר זאגן די צען קאפיטלעך תהילים, דאס איז שוין כולל גאנץ תהילים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1287 - זאל איך קויפן א טעסלא קאר?
קדושה, קאמפיוטער, טעלעפאן, דרייוון, קאר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב זייער חשק צו קויפן א טעסלא קאר. אבער איך האב געהערט אז מען קען נישט אפשטעלן די פארבינדונג צו ווייפיי מעגליכקייט פונעם קאר. מעג איך קויפן אזא קאר?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אמור, ט"ז אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


 רבי נפתלי זכרונו לברכה האט דערציילט פאר רבי נתן אז דער רבי האט אים געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רל): "טּוֹב הָיָה שֶׁיִּהְיֶה לְאִישׁ כָּשֵׁר סוּסִים, שֶׁיִּסַּע בְּכָל פַּעַם עִם בְּנֵי הַנְּעוּרִים לְתוֹךְ אֵיזֶה יַעַר וְכַיּוֹצֵא, וְשָׁם יְדַבְּרוּ יִרְאַת שָׁמַיִם, וְיִהְיֶה לָהֶם הִתְבּוֹדְדוּת וְכוּ', כִּי בְּשָׂדֶה וְיַעַר טוֹב מְאֹד לְהִתְבּוֹדְדוּת", עס איז גוט צו האבן א פערד און וואגן כדי מען זאל קענען גיין התבודדות; היינט איז עס א קאר. עס איז ממש א מחי' אז מען פארט אביסל אוועק פון שטאט און מען גיסט זיך אויס דאס הארץ צום אייבערשטן; מען זוכט א שטילע גאס, א ווינקעלע, און מען גייט אביסל שפאצירן וכו' וכו'; ווי מער א מענטש רעדט צום אייבערשטן האט ער א בעסערע לעבן.


א קאר קענסטו נעמען, געב נאר אכטונג נישט צו האבן אין שטוב די כלים וואס מען קען זיך מחבר זיין מיט נישט גוטע זאכן; אז מען דארף דאס האבן אין אפיס אדער אין קאר איז עפעס אנדערש ווי דאס צו האבן אין שטוב, פארשטייט זיך עס דארף זיין אפגעשטעלט די וועג וואו מען גייט אריין אין נישט גוטע פלעצער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1286 - ווי אזוי געב איך זיך אכטונג נישט צו ווערן פארמישט אין מחלוקת?
חסידות ברסלב, מחלוקת

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין אויפגעוואקסן אין ירושלים עיה"ק, און איך האב זוכה געווען מקורב צו ווערן צו ברסלב, בעיקר דורך אייך, אבער איך האב געהערט פון נאך משפיעים אין ברסלב, און איך בין ברוך ה' זוכה צו לערנען תורה יעדן טאג אויפ'ן סדר דרך הלימוד, איך בין זיך מתבודד א שעה יעדן טאג, און איך האב ברוך ה' שלום בית אין אייער זכות.


איך האב ליב און איך בין מכבד יעדן איד, און איך האב ברוך ה' נישט קיין שייכות צו קיין שום מחלוקת, עס טוט מיר אבער וויי צו זען אז דוקא אין ברסלב איז דא אזויפיל מחלוקת. איך זע אידן וואס זענען געבוירן אין ברסלב, זיי קענען גוט דעם רבינ'ס ספרים, און פון דעסט וועגן זענען זיי נאר פארנומען מיט פאליטיק, ווער ס'איז אלץ א מפורסם של שקר, ווער ס'איז יא גוט און ווער ס'איז נישט גוט.


דער עיקר האב איך מורא פאר מיר אליין, די אלע מענטשן זענען דאך לכאורה אויך געגאנגען אויפ'ן זעלבן וועג ווי איך גיי, און ווער זאגט אז איין טאג וועל איך אויך נישט ווערן אזוי, צו ווערן פארנומען מיט נארישע פאליטיק, אנשטאט צו נוצן דעם רבינ'ס עצות נאר פאר מיר אליין.


ווי אזוי מאכט מען זיכער צו נעמען דעם רבי'ן נאר פאר זיך, און נישט זיין פארנומען מיט קיין שום פאליטיק און מחלוקת?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אמור, י"ד אייר, פסח שני, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קעא) אויפ'ן פסוק (דניאל יב, ב): וְרַבִּים מִיְּשֵׁנֵי אַדְמַת עָפָר יָקִיצוּ, אֵלֶּה לְחַיֵּי עוֹלָם וְאֵלֶּה לַחֲרָפוֹת וּלְדִרְאוֹן עוֹלָם, "עַל יְדֵי שֶׁנִּתְעוֹרֵר שֵׂכֶל חָדָשׁ בַּעֲבוֹדַת ה', מַה שֶּׁלֹּא הָיָה נוֹדָע עַד עַתָּה", ווען צדיקים זענען מגלה נייע וועגן ווי אזוי מען זאל דינען דעם אייבערשטן, דורך דעם וועקן זיך מענטשן אויף, עס ווערט: "רַבִּים מִיְּשֵׁנֵי אַדְמַת עָפָר יָקִיצוּ, אַךְ אֵלֶּה לְחַיֵּי עוֹלָם וְאֵלֶּה לַחֲרָפוֹת וּלְדִרְאוֹן עוֹלָם", אבער נישט אלע נעמען די נייע וועג צו גיין מיט דעם צום אייבערשטן, א טייל נעמען דאס פאר חיי עולם און א טייל נעמען דאס צו שענדן די וועלט, "כִּי 'צַדִּיקִים יֵלְכוּ בָם' - שֶׁעוֹבְדִין עִם זֶה הַשֵּׂכֶל אֶת הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", די צדיקים נעמען דעם צדיק'ס נייע וועג צו דינען דערמיט דעם אייבערשטן, "'וּפוֹשְׁעִים יִכָּשְׁלוּ בָם', שֶׁאֵינָם עוֹבְדִין בָּזֶה אֶת הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", אבער די שלעכטע מענטשן נעמען דאס נישט צו דינען דעם אייבערשטן, "רַק שֶׁעַל יְדֵי זֶה הֵם מְבַזִּין וּמְחָרְפִין אֶת הָעוֹלָם", נאר זיי באנוצן זיך מיט די נייע שכל חוזק צו מאכן פון די וועלט, "עַל שֶׁהֵם יוֹדְעִין מִזֶּה הַשֵּׂכֶל הֶחָדָשׁ, וְהָעוֹלָם אֵינָם יוֹדְעִין מִזֶּה", זיי בארומען זיך אז זיי ווייסן פון די נייע שכל אבער די וועלט ווייסט נישט דערפון, "וּכְמוֹ שֶׁשָּׁמַעְתִּי - לַחֲרָפוֹת וּלְדִרְאוֹן עוֹלָם, הַיְנוּ לְחָרֵף וּלְבַזּוֹת הָעוֹלָם, כִּי אֵינָם מִשְׁתַּמְּשִׁין עִם זֶה הַשֵּׂכֶל הֶחָדָשׁ רַק לְבַזּוֹת וּלְחָרֵף הָעוֹלָם, עַל יְדֵי שֶׁהֵם יוֹדְעִים מִזֶּה, וְהָעוֹלָם הֵם רֵיקִים וַחֲסֵרִים מִזֶּה", מען שפעט פון אנדערע, מען מאכט מחלוקת אויף אנדערע, מען באנוצט זיך נישט מיט די שכל צו דינען דעם אייבערשטן.


ליידער האבן מיר דאס געזען אלע יארן, ווי מען האט פארשעמט מוהרא"ש; די מחלוקות אויף מוהרא"ש איז נישט געקומען פון פרעמדע, נאר ליידער ליידער, די וואס פאררופן זיך 'ברסלב'ע חסידים' - זיי האבן געקריגט און געמאכט די מחלוקות; דאס איז וואס דער רבי זאגט, אז נישט אלע וואס קומען צום צדיק באנוצן זיך מיט דעם צדיק'ס ווערטער פאר עבודת השם, א טייל נוצן דאס צו שענדן אנדערע.


א רחמנות אויף די וואס פאררופן זיך ברסלב'ער און זענען פארנומען מיט מחלוקות; עס וועט קומען א צייט וואס זיי וועלן זיך נישט קענען מוחל זיין אויף וואס זיי האבן געטון. דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנד): "עַל שְׁנֵי כִּתּוֹת אֲנָשִׁים יֵשׁ לִי רַחֲמָנוּת גָּדוֹל עֲלֵיהֶם", אויף צוויי גרופעס מענטשן האב איך גרויס רחמנות, "עַל אֵלּוּ אֲנָשִׁים שֶׁהָיוּ יְכוֹלִים לְהִתְקָרֵב אֵלַי וְאֵינָם מִתְקָרְבִים", אויף די מענטשן וואס האבן געקענט מקורב ווערן צו מיר און זענען נישט מקורב געווארן, "וְעַל אֵלּוּ הַמְקֹרָבִים אֵלַי וְאֵינָם מְקַיְּמִים אֶת דְּבָרַי", און אויף די וואס זענען מקורב צו מיר און פאלגן מיך נישט; "כִּי אֲנִי יוֹדֵעַ, שֶׁיִּהְיֶה עֵת, בְּעֵת שֶׁיִּהְיֶה הָאָדָם מֻנָּח עַל הָאָרֶץ עִם רַגְלָיו אֶל הַדֶּלֶת, אָז יִסְתַּכֵּל עַל עַצְמוֹ הֵיטֵב, וְיִתְחָרֵט מְאֹד מְאֹד עַל שֶׁלּא זָכָה לְהִתְקָרֵב אֵלַי, אוֹ שֶׁלֹּא קִיֵּם אֶת דְּבָרַי. כִּי אָז יֵדְעוּ שֶׁאִם הָיוּ מְקֹרָבִים אֵלַי וּמְקַיְּמִים אֶת דְּבָרַי, לֹא הָיָה שׁוּם דַּרְגָּא בָּעוֹלָם שֶׁלֹּא הָיִיתִי מְבִיאָם לְאוֹתָהּ הַמַּדְרֵגָה, אֲבָל לֹא יוֹעִיל אָז", ווייל עס וועט קומען א צייט ווען דער מענטש וועט ליגן מיט די פיס צום טיר (דאס מיינט ווען מען וועט שטארבן - וואס דעמאלט לייגט מען אראפ דעם מענטש אויף דער ערד מיט די פוס אויסגעדרייט צום טיר), דעמאלט וועט זיך דער מענטש באטראכטן ווי אזוי ער זעט אויס און ער וועט חרטה האבן: 'פארוואס האב איך נישט געפאלגט דעם רבי'ן?! ווען איך וואלט ווען געפאלגט דעם רבי'ן וואלט איך זוכה געווען צו צוקומען צו די גרעסטע מדריגות אויף דער וועלט', אבער דעמאלט וועט שוין זיין צו שפעט.


אין ברסלב האט געוואוינט א ברסלב'ער חסיד, ר' שלמה ראובן זלאטע'ס, ער איז געווען א שיינער בעל תפילה און א גרויסער עובד ה', דאך האט רבי נתן געזאגט אויף אים: "איך בין אים קיינמאל נישט מוחל", ווייל ער האט געהאט א חלק אין די מחלוקות; זעט מען פון דעם אז מען קען זיין א גרויסער מענטש, אויב האט מען שייכות מיט מחלוקות - איז גאר ביטער.


שטיי אוועק פון די אזוי גערופענע ברסלב'ער, שטיי ווייט פון זיי כמטחוי קשת; דו זאלסט קיינמאל נישט האבן מיט די וואס טשעפען אנדערע, רבי נתן האט קיינמאל נישט געוואלט זיין פון די וואס רודפ'ן אנדערע. אמאל זענען געקומען צו רבי נתן די משכילים פון אומאן, זיי האבן ליב געהאט, זיי האבן אים געזאגט: "מיר קענען פועל'ן ביי די רעגירונג אז ביז פיר און צוואנציג שעה זאל נישט זיין אין גאנץ רוסלאנד קיין איין מתנגד אויף אייך!" זיי האבן געהאט א כח ביי די רעגירונג, זיי האבן געזען ווי מען רודפ'ט רבי נתן פאר גארנישט מיט נישט, זיי האבן דאס נישט געקענט אויסהאלטן, האבן זיי דאס געזאגט פאר רבי נתן און געבעטן רשות דאס צו טון, האט רבי נתן געזאגט: "איך פארגין נישט די מתנגדים זיי זאלן זיין נרדפים, איך וויל זיין דער נרדף; דער רבי האט מיר געלערנט קיינמאל נישט צו רודפ'ן אנדערע".


דעריבער בעט איך דיר, אנטלויף פון די וואס רופן זיך ברסלב'ער, די וואס רודפ'ן אנדערע; חבר זיך נאר מיט אנשי שלומינו וואס זייערע דיבורים זענען נאר פון תכלית, זייערע דיבורים איז נאר פון חיזוק. זוך אויף צווישן אנשי שלומינו די וואס רעדן נאר פון חיי עולם, הער אויס שיעורים פון אנשי שלומינו וואס זייערע ווערטער זענען חיזוק אויף תורה, חיזוק אויף תפילה.


דער הייליגער רבי איז זייער גרויס, דער רבי קען יעדן איינעם העלפן, יעדן איינעם ארויסשלעפן פון זיין בלאטע - אויסער א בעל מחלוקות; א בעל מחלוקות האט נישט קיין פלאץ ביים רבי'ן. הער נישט אויס די טעלעפאן ליינס וואס רעדן אויף דעם און אויף יענעם, גיי נישט אריין אין שולן וואס מען רעדט קעגן דעם און יענעם. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות תפלה, סימן לב): "אַל תִּתְפַּלֵּל בְּבַיִת שֶׁבָּנָה בַּעַל מַחְלוֹקֶת", מען זאל נישט דאווענען אין א הויז וואס א בעל מחלוקת האט געבויעט; מוהרא"ש זכרונו לברכה זאגט, דאס מיינט מען א בית המדרש וואו מען קריגט זיך, אויף דעם זאגט דער רבי אז מען זאל נישט אריינגיין דאווענען אין א שול וואס מען קריגט זיך דארט.


מוהרא"ש האט געשריבן א בריוו פאר אונז אפאר שעה איידער זיין הסתלקות, אין שפיאל האט מוהרא"ש געשריבן די בריוו ווי ער בעט זיך ביי אונז אז מיר זאלן נישט האבן צוטון מיט מחלוקות:


"בעזה"י יוֹם ה' לְסֵדֶר יִתְרוֹ ט"ז בִּשְׁבַט ה'תשע"ה


שָׁלוֹם וּבְרָכָה וְכָל טוֹב סֶלָה יַגִיעוּ וְיִרְדְפוּ אֶל כְּלָלִיּוֹת אַנְשֵׁי שְׁלוֹמֵינוּ הַיְקָרִים דִי בְּכָל אֲתַר וַאֲתַר הוי"ה עַלֵיהֶם יַשְׁרֶה שְׁכִינָתוֹ תָּמִיד


אִיךְ וִויל זֵייעֶר שְׁטַארְק אַז אַלֶע מַיינֶע תַּלְמִידִים וֶועלְכֶע זֶענֶען מְקוּשָׁר צוּ מִיר זָאלְן אוֹיפְשְׁטֶעלְן אַ בֵּית הַמִדְרָשׁ "הֵיכָל הַקוֹדֶשׁ" אִין זֵייעֶר שְׁטָאט, אִין דִי גֶעגְנְט וואוּ זֵיי וואוֹינֶען.


אִיר זָאלְט זִיךְ זֵייעֶר הִיטְן אַז עֶס זָאל נִישְׁט זַיין קַיין מַחְלוֹקֶת צְוִוישְׁן אַייךְ, עֶס גֵייט מִיר אִין לֶעבְּן אַז מַיינֶע תַּלְמִידִים זָאלְן זִיךְ הַאלְטְן צוּזַאמֶען מִיט שָׁלוֹם אוּן לִיבְּשַׁאפְט.


פוּן צַייט צוּ צַייט זָאלְט אִיר קוּמֶען צוּ מַיין קֵבֶר, אוּן אִיךְ וֶועל אַייךְ דַאנְקְבַּאר זַיין פַאר דֶעם. וֶוען אִיר וֶועט קוּמֶען צוּ מַיין קֵבֶר אוּן אִיר וֶועט דָארְט מִתְפַּלֵל זַיין פַאר אַ יְשׁוּעָה, וֶועל אִיךְ זַיין פַאר אַייךְ אַ מֵלִיץ יוֹשֶׁר אוֹיבְן אִין הִימְל".


אויך שרייבט מוהרא"ש אין די צוואה זייער שטארק קעגן מחלוקות, מוהרא"ש שרייבט (צוואת מוהרא"ש, אות י):


"מַיינֶע טֵייעֶרֶע קִינְדֶער אוּן תַּלְמִידִים, אִיר זָאלְט זִיךְ זֵייעֶר שְׁטַארְק הִיטְן זִיךְ נִישְׁט אַרַיינְצוּמִישְׁן אִין קַיין שׁוּם מַחְלוֹקֶת אוּן קְרִיגֶערַייעֶן, אִיר זָאלְט נִישְׁט הָאבְּן קַיין שַׁיְיכוּת מִיט קַיין שׁוּם סָארְט פָּאלִיטִיק.


כְּלַל יִשְרָאֵל אִיז אֵיין גְרוֹיסֶער גֶעשְׁטֶעל, אוֹיבּ הֵייבְּט מֶען אָן זוּכְן חֶסְרוֹנוֹת אוֹיף אִידְן, צוּבְּרֶעכְט מֶען מִיט דֶעם חֲלָקִים פוּנֶעם גַאנְצְן גֶעשְׁטֶעל, אוּן דַאן קֶען צוּפַאלְן דֶער גַאנְצֶע בִּנְיָן, מֶען קֶען אִינְגַאנְצְן אַוֶועק פַאלְן פוּנֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, אוּן אַרַיינְפַאלְן חַס וְשָׁלוֹם אִין כְּפִירוֹת אוּן אַפִּיקוֹרְסוּת. אוּן פַארְקֶערְט וֶוען מֶען הַאלְט זִיךְ בְּשָׁלוֹם בְּרֶענְגְט דָאס אַלֶע גוּטֶע זַאכְן, שָׁלוֹם אִיז דִי כֵּלִי וָואס בְּרֶענְגְט פַארְן מֶענְטְשׁ אַלֶע גוּטֶע בְּרָכוֹת אוּן יְשׁוּעוֹת.


דֶערִיבֶּער זָאלְט אִיר זִיךְ קֵיינְמָאל נִישְׁט אַרַיינְמִישְׁן אִין קַיין שׁוּם מַחְלוֹקֶת, אִיר זָאלְט אֵייבִּיג שְׁטֵיין פוּן דִי זַייט אוּן אַנְטְלוֹיפְן נָאר צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן. אֲפִילוּ אוֹיבּ מֶען וֶועט אַייךְ וֶועלְן אַיינְרֶעדְן אַז עֶס אִיז מַמָשׁ אַ מִצְוָה אוּן אַ חוֹב קָדוֹש צוּ רוֹדְפְ'ן אַ גֶעוִויסְן מֶענְטְשׁ, זָאלְט אִיר זֶען צוּ אַנְטְלוֹיפְן פוּן דִי סָארְט מִצְוֹת, אִיר זָאלְט אַייךְ הַאלְטְן נָאר בְּשָׁלוֹם מִיט יֶעדְן אֵיינֶעם. אוּן זִיכֶער זָאלְט אִיר קֵיינְמָאל נִישְׁט אוּנְטֶערְשְׁרַייבְּן קֶעגְן קַיין שׁוּם אִיד, וֶוער עֶס שְׁרַייבְּט אוּנְטֶער קֶעגְן אַ אִיד גֵייט אַרַיין אִין כְּלַל וָואס דִי חֲזַ"ל זָאגְן (סַנְהֶדְרִין נח:) "הַמַּגְבִּיהַּ יָדָיו עַל חֲבֵירוֹ נִקְרָא רָשָׁע" - אֵיינֶער וָואס הֵייבְּט אוֹיף אַ הַאנְט אוֹיף זַיין חַבֶר הֵייסְט אַ רָשָׁע. דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער וֶועט נְקָמָה נֶעמֶען אִין דֶעם וָואס טוּט דָאס, עֶר וֶועט וֶוערְן אוֹיסְגֶערִיסְן פוּן דִי וֶועלְט רַחֲמָנָא לִיצְלָן.


דֶערִיבֶּער זָאלְט אִיר זֶען צוּ אַנְטְלוֹיפְן פוּן אַלֶע עֶרְלֵיי מַחְלוֹקֶת, רַייבֶּערֵייעֶן אוּן טַעֲנָה'רַייעֶן וָואס מַאכְט זִיךְ צְוִוישְׁן חֲסִידוּת'ן אָדֶער צְוִוישְׁן אַנְדֶערֶע גְרוּפֶּעס אוּן פַּארְטֵייעֶן. אִיר זָאלְט זֶען צוּ מְכַבֵּד זַיין יֶעדְן אִיד, צוּ הַאלְטְן טֵייעֶר אוּן חָשׁוּב יֶעדְן אִיד. אִיר זָאלְט מִתְפַּלֵל זַיין אוּן בֶּעטְן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אַז עֶס זָאל זַיין נָאר שָׁלוֹם צְוִוישְׁן אִידְן אוּן אַז אַלֶע אִידְן זָאלְן צוּרִיק קוּמֶען צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן.


אִין דֶעם זְכוּת וָואס אִיר וֶועט נָאר זוּכְן שָׁלוֹם אוּן אִיר וֶועט מִתְפַּלֵל זַיין פַאר אִידְנְ'ס וֶועגְן, אִין דֶעם זְכוּת וֶועלְן אַייעֶרֶע תְּפִלוֹת וֶוערְן אָנְגֶענוּמֶען אִין הִימְל אוּן עֶס וֶועט אַרָאפּ בְּרֶענְגֶען אַלֶע גוּטֶע הַשְׁפָּעוֹת, וַוייל בַּיים אֵייבֶּערְשְׁטְן אִיז זֵייעֶר חָשׁוּב וֶוער עֶס פְּרוּבִּירְט זִיךְ צוּ הַאלְטְן בְּשָׁלוֹם מִיט אַלֶע אִידִישֶׁע קִינְדֶער אוּן עֶר בֶּעט אוּן אִיז מִתְפַּלֵל פַאר אִידִישֶׁע קִינְדֶער", עד כאן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1285 - זאל איך נאר לערנען און דאווענען, אדער אויך פארברענגען מיט חברים?
שידוכים, לימוד התורה, חברים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין אן עלטערער בחור, איך ווארט מען זאל מיר אנטראגן א שידוך. מיין שאלה איז אזוי, איך פלעג זיין זייער א פריינטליכער און שמועסדיגער מענטש, איך האב געהאט מיט יעדן און יעדער האט געהאט מיט מיר, ביז איינמאן ווען איך בין דורך א שווערע איבערגאנג אין לעבן, וואס האט שלעכט געווירקט אויף מיר, און דאן האב איך אפגעמאכט אז איך מוז טוישן מיין וועג אין לעבן, איך האב באשלאסן מיט א שטארקייט אז איך לאז אפ אלע מיינע חברים און איך זעץ מיך לערנען און דאווענען.


אין אנהויב האבן אלע געלאכט פון מיר, אבער איך האב אפגעמאכט מיט עקשנות אז איך שייד זיך אפ פון יעדן, איך רעד נישט מיט קיינעם, איך וועל ארבעטן שטיל, זאגן תהילים שטיל, און דאווענען ווי אזוי איך וויל. צוביסלעך האבן אלע איינגעזען אז עס איז נישט קיין וויץ, און איך האב אפגעהאקט מיט יעדן איינעם, איך רעד נישט מיט קיינעם.


איך ארבעט, און איך לערן אביסל, און אזוי ווייטער, אבער אן קיין שייכות מיט קיינעם. איך גריס נישט קיינעם, איך שמייכל נישט צו קיינעם, איך רעד נישט מיט קיינעם, איך האב עס גענומען זייער עקסטרעם ווייל איך האב געוואלט זיכער מאכן אז איך פארליר אלע מיינע אלטע חברים, און איך וועל נישט געשטערט ווערן פון לשון הרע לצנות און סתם צייט שטופעריי.


עס גייט שוין אן אזוי א שיינע פאר יאר, איך וויל אבער וויסן אויב דאס איז אויסגעהאלטן, ווייל פון די אנדערע זייט קען זיין אז עס וועט קראכן און איך וועל סתם בלייבן א דעפרעסטער איינזאמער מענטש. איך וויל וויסן וואס איז די ריכטיגע וועג, פון איין זייט זיך צו האלטן פארזיכערט אז איך פאל נישט צוריק צו די וועג פון שטופן צייט מיט חברים וכדומה, וואס אין מיינע אויגן קען איך עס נאר באווייזן מיט דעם עקסטרעמען וועג, אבער פון די אנדערע זייט האט עס די פראבלעם אז איך ווער אן איינזאמער מענטש.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אמור, ט"ז אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק אז דו האסט אויסדערוועלט די בעסטע זאך; דו לערנסט, דו דאווענסט און דו דינסט דעם אייבערשטן. האסט אפגעלאזט אלע חברים לצים, דו דינסט דעם אייבערשטן בתמימות ובפשיטות.


זיי זיך נישט מבלבל פון די אלע מחשבות, נאך אביסל וועסטו טרעפן דיין שידוך - וועסטו מער נישט זיין איינזאם. ביז דיין שידוך קומט אן זאלסטו ווייטער לערנען און דאווענען און זוכן נאר ערליכע אידן מיט וועם צו גיין און קומען.


באמת, אז מען טראכט אריין זעט מען אז חברים איז סתם א דמיון; אז מען וועט גוט קוקן וועט מען זען אז אפילו דער וואס האט חברים - איז אליינס, עס קומט א צייט וואס מען זעט אז אלע חברים איז סתם א פארבלענדעניש. מען רעדט נישט אויב מען האט א גוטער חבר וואס מען איז זיך מחזק אויף תורה ותפילה, מען רעדט פון חברים וואס ביי די וועלט איז דאס חברים, היינט זעט ער אויס ווי א חבר און מארגן שטעכט ער דיר אריין און ער איז דער ערשטער דיר צו באגראבן.


טייערער ברודער, הארציגער חבר, שטארק זיך; גיי ווייטער אויף די גוטע וועג, מאך זיך שיעורים בכל התורה כולה אויפ'ן סדר דרך הלימוד פון רבי'ן. מאך זיך א שיעור יעדן טאג צו מעביר סדרה זיין שנים מקרא ואחד תרגום מיט רש"י, זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער.


נאכדעם מאך זיך א שיעור אין משנה; משניות רייניגט דעם מענטש, און "מִשְׁנָה" איז די אותיות "מְשַׁנֶה"; ווי מער משניות דו וועסט לערנען - וועסטו זיך מְשַׁנֶה זיין אינגאנצן און ווערן ריין. ווען מענטשן וואלטן געוויסט וואס משניות מאכט, וואס משניות טוט פאר'ן מענטש - וואלט מען נישט אפגעלאזט די משניות, בפרט בחורים וואס מוטשען זיך און פאלן אין פגם הברית, פאר זיי איז זייער שווער צו זיין אפגעהיטן, זיי ווייסן נישט וואס צו טון; יעדעס מאל מען מאכט אפ אז מען גייט זיין ערליך - פאלט מען אראפ נאכאמאל און נאכאמאל, אויב וואלטן זיי זיך געפלייסט אין משניות - וואלטן זיי געהאט די כוחות צו זיין שטארק, ווייל משניות שלעפט ארויס דעם מענטש פון די טיפסטע בלאטע. די ראשי תיבות פון (תהילים ל, ד): הֶ'עֱלִיתָ מִ'ן שְׁ'אוֹל נַ'פְשִׁי איז "מִשְׁנָה", אז מען זאגט משניות נעמט עס ארויס דעם מענטש פון די טיפסטע שמוציגסטע פלעצער וואו דער מענטש איז רחמנא לצלן אריינגעפאלן.


נאכדעם מאך זיך א שיעור אין גמרא; די בלעטער גמרא וועט דיר ליכטיג מאכן דיין לעבן, דו וועסט מער נישט דארפן קיין חברים, ווייל גמרא מאכט ליכטיג; גמרא נעמט אוועק אלע טונקלקייטן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין כד.) אויפ'ן פסוק (איכה ג, ו): "בְּמַחֲשַׁכִּים הוֹשִׁיבַנִי כְּמֵתֵי עוֹלָם", אָמַר רַבִּי יִרְמִיָּה זֶה תַּלְמוּדָהּ שֶׁל בָּבֶל, דאס גייט ארויף אויף תלמוד בבלי; לכאורה, ווי אזוי קען מען זאגן אויף די הייליגע גמרא אז דאס איז א טונקעלע זאך, א טויטע זאך? נאר מוהרא"ש זכרונו לברכה זאגט, אז א מענטש זאגט: "עס איז מיר פינסטער", "עס איז מיר טונקל", "איך שפיר זיך ווי א טויטער מענטש", "עס גייט אריבער אויף מיר שווערע ביטערע נסיונות, עס איז ממש ביי מיר מקיום געווארן דעם פסוק 'בְּמַחֲשַׁכִּים הוֹשִׁיבַנִי כְּמֵתֵי עוֹלָם'", זאגט מען אים: "זֶה תַּלְמוּדָהּ שֶׁל בָּבֶל", נעם א גמרא תלמוד בבלי און הייב אן לערנען, הייב אן זאגן די אותיות התורה, זאג די ווערטער אפילו אן פארשטיין, דורכדעם וועט דיר ליכטיג ווערן און דו וועסט ווערן צוריק לעבעדיג.


איך בעט דיר זייער, האלט זיך שטארק, האלט זיך אין די תורה; די אלטע חברים זענען נישט דיינע אמת'ע פריינט, די תורה איז אן אמת'ער פריינט, די הייליגע גמרא וועט בלייבן דיין חבר אין דיינע שווערסטע מצבים.


די תורה איז די בעסטע חבר, נעם איר פאר א חבר און אין איר זאלסטו זיך באהאלטן ווען עס איז דיר ביטער; גלייב מיר, עס איז נישט דא קיין בעסערע פלאץ וואו צו אנטלויפן ווען מען האט א צרה ווי צו די הייליגע תורה, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבה, פרק ו): "אִם רָאִיתָ שֶׁהַיִּסּוּרִין מְמַשְׁמְשִׁין וּבָאוֹת עָלֶיךָ, רוּץ לְחַדְרֵי דִּבְרֵי תּוֹרָה, וּמִיָּד הַיִּסּוּרִין בּוֹרְחִין מִמְךָ", אויב דו זעסט אז עס קומען אויף דיר צרות און יסורים, זאלסטו אנטלויפן צו די הייליגע תורה און דורכדעם וועסטו געראטעוועט ווערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1284 - ווי אזוי טרעפט מען די ריכטיגע זיווג?
שידוכים, תפילות אויף אידיש, חסידות ברסלב, משניות, ארץ ישראל

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר די פילע שיעורים און בריוו וואס זענען מיר אזוי מחזק, און פאר אלע גוטע זאכן וואס איך באקום.


איך בין א בחור פון ארץ ישראל, מ'הויבט יעצט אן הערן שידוכים פאר מיר, און איך וויל דער ראש ישיבה שליט"א זאל מיר מדריך זיין ווי אזוי מ'טרעפט דעם ריכטיגן זיווג, און ס'זאל טאקע זיין בסימן טוב ומזל טוב.


אויך וויל איך וויסן וואס צו טון אויב די אנדערע זייט וועט זיך עקשנ'ען אז איך זאל זיך נישט דרייען אין היכל הקודש, אויב איך זאל טון אזא שידוך, אדער יא מקפיד זיין אז זיי זאלן כאטש נישט קריגן אויף היכל הקודש.


איך האב ברוך ה' זוכה געווען צו ענדיגן יעצט די צווייטע מאל ששה סדרי משנה אין אייער זכות, דער אויבערשטער זאל אייך געבן די כוחות ווייטער אנצוגיין צו מקרב זיין אידן צום אייבערשטן, און מיר האפן אז דער ראש ישיבה שליט"א וועט שוין בקרוב אונז קומען באזוכן אין ארץ ישראל.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אמור, ט"ז אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


 דו פרעגסט די מיליאן דאלער קשיא... אלע בחורים פרעגן די קשיא, ווי אזוי טרעפט מען א שידוך? ווי אזוי טרעפט מען די ריכטיגע זיווג? דער ענטפער איז דורכ'ן בעטן דעם אייבערשטן טאג נאך טאג אויף דעם.


א שידוך האט נישט מיט קיינעם - נאר מיט'ן אייבערשטן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה סח, ג): "מָצִינוּ בַּתּוֹרָה בַּנְּבִיאִים וּבַכְּתוּבִים שֶׁאֵין זִוּוּגוֹ שֶׁל אִישׁ אֶלָּא מִן הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", מיר געפונען אין די תורה און נביאים און אין כתובים אז א שידוך האט נאר מיט'ן אייבערשטן, אין די תורה שטייט (בראשית כד, נ): "וַיַּעַן לָבָן וּבְתוּאֵל, וַיֹּאמְרוּ, מֵה' יָצָא הַדָּבָר", אין נביאים שטייט (שופטים יד, ד): "וְאָבִיו וְאִמּוֹ לֹא יָדְעוּ כִּי מֵה' הִיא", און אין כתובים שטייט (משלי יט, יד): "בַּיִת וָהוֹן נַחֲלַת אָבוֹת, וּמֵה' אִשָּׁה מַשְׂכָּלֶת", זעען מיר איבעראל אז א שידוך האט נאר מיט'ן באשעפער.


זאג יעדן טאג די קרבנות הנשיאים, דאס איז א סגולה פון רבי'ן צו טרעפן א שידוך, דער רבי זאגט (ספר המידות חיתון חלק ב', סימן ו): "מִי שֶׁקָּשֶׁה לוֹ לִמְצֹא זִוּוּגוֹ, יַרְגִּיל אֶת עַצְמוֹ לִקְרוֹת בְּקָרְבְּנוֹת הַנְּשִׂיאִים", ווער עס טרעפט נישט זיין שידוך זאל זאגן די פרשה פון די קרבנות הנשיאים; נאכדעם זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, דו זאלסט שנעל חתונה האבן.


בנוגע אויב דו זאלסט זאגן וועגן ברסלב, זאג נישט גארנישט; וואס איז דען ברסלב? ברסלב איז א וועג צו דינען דעם אייבערשטן, עס שטערט נישט פאר די חתונה געהאטע לעבן; אז מען האט א מחלה אדער א פראבלעם וכדומה - דעמאלט דארף מען זאגן, אבער אז מען האט חיות פון צדיקים קדושים בעלי רוח הקודש - דארף מען נישט זאגן.


זיי ממשיך מיט לימוד משניות; משניות איז מטהר דעם מענטש, משניות רייניגט פון אלע שמוץ.


איך וועל אם ירצה ה' זיין ל"ג בעומר אין מירון, איך האב היינט באקומען רשות אריין צו קומען אין ארץ ישראל; נאך אסאך תפילות און בענקעניש וועל איך זיין אם ירצה ה' די קומענדיגע טעג אין ארץ ישראל.


דא האסטו א תפילה צו בעטן פאר א שידוך, די תפילה האט מוהרא"ש מחבר געווען אין לשון הקודש, עס איז געדרוקט אין ספר מציאות הזיווג. זוך דיר א שטילע פלאץ און זאג די ווערטער, וויין זיך אויס צום אייבערשטן וועסטו זען די ניסים וואס דער אייבערשטער וועט טון מיט דיר.


דא האסטו דעם תפלה:


"רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל שׁוֹין זוֹכֶה זַיין צוּ טְרֶעפְן אַ גוּטֶע שִׁידוּךְ, אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן שְׁנֶעל אוּן גְרִינְג אוּן נִישְׁט דַארְפְן וַוארְטְן מֶער אַזוֹי לַאנְג.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער אִיךְ וֵוייס אַז אִיךְ הָאבּ זִיךְ נִישְׁט אוֹיפְגֶעפִירְט וִוי עֶס דַארְף צוּ זַיין, אוּן אַז אִיךְ בִּין נִישְׁט אֵייבִּיג גֶעוֶוען אַזוֹי וואוֹיל אוּן עֶרְלִיךְ. אִיךְ בֶּעט דִיר אָבֶּער, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אַז דוּ זָאלְסְט נִישְׁט קוּקְן אוֹיף דֶעם אוּן צוּלִיבּ דֶעם צוּרִיק הַאלְטְן מַיין שִׁידוּךְ. זֵיי מִיר מוֹחֵל אוֹיף אַלֶעס וָואס אִיךְ הָאבּ נִישְׁט גוּט גֶעטוּן, אוּן הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל שׁוֹין שְׁנֶעל חֲתוּנָה הָאבְּן, אוּן דָאס וֶועט מִיר הֶעלְפְן אוּן רַאטֶעוֶוען אַז אִיךְ זָאל מֶער נִישְׁט טוּן קַיין עֲבֵירוֹת אוּן אִיךְ זָאל שׁוֹין זַיין וואוֹיל אוּן עֶרְלִיךְ.


וָואס זָאל אִיךְ טוּן, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם? פוּן מַיין זַייט בִּין אִיךְ גְרֵייט חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן הַיינְט נַאכְט! וָואס קֶען אִיךְ טוּן אַז אִיךְ הָאבּ נָאכְנִישְׁט גֶעטְרָאפְן מַיין שִׁידוּךְ? אִיךְ וַוארְט אוּן אִיךְ וַוארְט אוּן אִיךְ בֶּעט דִיר שׁוֹין אַזוֹי לַאנְג אַז אִיךְ וִויל שׁוֹין חֲתוּנָה הָאבְּן, אוּן דֶערְוַוייל אִיז עֶס נָאכְנִישְׁט אָנְגֶעקוּמֶען.


דִי חַזַ"ל זָאגְן אוּנְז אַז וֶוען אֵיינֶער הָאט חֲתוּנָה נָאךְ דִי צְוָואנְצִיג יָאר, וֶועט עֶר שׁוֹין זַיין גַאנְץ לֶעבְּן טְרַאכְטְן פוּן עֲבֵירוֹת, אוּן דוּ זָאגְסְט אוֹיף אַזַא מֶענְטְשׁ אַז זַיינֶע בֵּיינֶער זָאלְן צוּגֵיין. פַארְוָואס זָאל מִיר קוּמֶען אַזַא הַארְבֶּער עוֹנֶשׁ אַז אִיךְ זָאל מַיין גַאנְץ לֶעבְּן טְרַאכְטְן פוּן עֲבֵירוֹת, אוּן אַז מַיינֶע בֵּיינֶער זָאלְן צוּגֵיין? וָואס בִּין אִיךְ דֶען שׁוּלְדִיג? פַארְוָואס קוּמְט עֶס מִיר? אִיז מִיר נִישְׁט גֶענוּג דִי שְׁרֶעקְלִיכֶע פַּיין אוּן וֵוייטָאג וָואס אִיךְ הָאבּ פוּן דֶעם אַלֵיין אַז אִיךְ הָאבּ נָאכְנִישְׁט חֲתוּנָה גֶעהַאט?


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן סַבְלָנוּת אוּן גֶעדוּלְד, אוּן אוֹיסְוַוארְטְן מִיט רוּאִיגְקֵייט בִּיז אִיךְ וֶועל שׁוֹין זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן. הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל נִישְׁט הָאבְּן קַיין קֻשְׁיוֹת אוֹיף דִיר. הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל גְלֵייבְּן מִיט אַ שְׁטַארְקֶע אֱמוּנָה אַז דוּ טוּסְט אַלֶעס נָאר צוּם גוּטְן, אוּן יֶעדֶע זַאךְ הָאט אַ פּוּנְקְטְלִיכֶער חֶשְׁבּוֹן, אוּן מִיט דֶעם זָאל אִיךְ זִיךְ שְׁטַארְקְן אוּן נִישְׁט זַיין אַזוֹי צוּבְּרָאכְן פוּן מַיינֶע שְׁוֶוערִיקַייטְן.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, נָאר דוּ קֶענְסְט מִיר פַארְשְׁטֵיין! נָאר דוּ וֵוייסְט מַיינֶע גֶעפִילְן! וִוי אַזוֹי אִיךְ שְׁפִּיר זִיךְ אַזוֹי פַארְשֶׁעמְט אוּן דֶערְנִידֶערְט פוּן מִיר אַלֵיין! אַז אַלֶע מַיינֶע חֲבֵרִים הָאבְּן שׁוֹין חֲתוּנָה גֶעהַאט אוּן נָאר אִיךְ בִּין גֶעבְּלִיבְּן אַלֵיין! הֶעלְף מִיר אַז דִי בִּזְיוֹנוֹת זָאלְן זַיין פַאר כַּפָּרַת עַווֹנוֹת אַז מִיט דֶעם זָאל אִיךְ אָפְּקוּמֶען אַלֶע מַיינֶע עֲבֵירוֹת, אִיךְ זָאל מֶער נִישְׁט דַארְפְן לַיידְן אַזוֹיפִיל אוּן אִיךְ זָאל שׁוֹין זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן בְּקָרוֹב.


אִיךְ וֵוייס אוּן אִיךְ גְלֵייבּ, הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, אַז דוּ וֶועסְט מִיר זִיכֶער נִישְׁט פַארְלָאזְן. סוֹף כָּל סוֹף וֶועל אִיךְ זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן. אוּן דֶערְפַאר בֶּעט אִיךְ דִיר, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אַז וֶוען אִיךְ וֶועל שׁוֹין חֲתוּנָה הָאבְּן זָאל אִיךְ זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן אַ גוּטֶע שָׁלוֹם בַּיִת, אִיךְ זָאל זִיךְ קֵיינְמָאל נִישְׁט קְרִיגְן אִינְדֶערְהֵיים, עֶס זָאל שְׁטֶענְדִיג הֶערְשְׁן בַּיי אוּנְז אַהֲבָה וְאַחְוָה וְשָׁלוֹם וְרֵעוּת, מִיר זָאלְן זִיךְ לִיבּ הָאבְּן אוּן הָאבְּן אַ גְלִיקְלִיךְ לֶעבְּן אִינְאֵיינֶעם, אוּן אִיךְ זָאל זִיךְ קֵיינְמָאל נִישְׁט דַארְפְן גֶט'ן חַס וְשָׁלוֹם.


הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל שְׁטֶענְדִיג זַיין אַ וַתְּרָן, אִיךְ זָאל אֵייבִּיג מְוַותֵּר זַיין אוּן נִישְׁט זִיךְ קְרִיגְן נָאר שְׁטֶענְדִיג אַרוֹיסְהֶעלְפְן. מִיר זָאלְן הָאבְּן אַ פְרֵיילִיכֶע הוֹיז, עֶס זָאל זִיךְ שְׁפִּירְן דִי שִׂמְחָה אִין דִי לוּפְט בַּיי אוּנְז אִינְדֶערְהֵיים. אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן גֶעזוּנְטֶע אוּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער, אִיךְ זָאל זֵיי אוֹיפְצִיעֶן אוֹיפְ'ן עֶרְלִיכְן אִידִישְׁן וֶועג אוּן זֶען אַסַאךְ אִידִישׁ נַחַת פוּן זֵיי. מַיין שְׁטוּבּ זָאל זַיין אָפְן פַאר אַנְדֶערֶע אִידִישֶׁע קִינְדֶער אַרַיינְצוּנֶעמֶען אוֹרְחִים אוּן צוּ טוּן אַסַאךְ צְדָקָה אוּן חֶסֶד.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, נֶעם אָן מַיין תְּפִלָה, אוּן הֶעלְף מִיר שׁוֹין, אִין זְכוּת פוּן אַלֶע צַדִיקִים וּבִּפְרַט אִין דִי זְכוּת פוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן רַבֵּינוּ נַחְמָן בֶּן פֵיגָא זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, אוּן אִין זְכוּת פוּן רַבֵּינוּ אֱלִיעֶזֶר שְׁלֹמֹה בֶּן מְנַחֶם זְאֵב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, וָואס הָאט גֶעמַאכְט דִי תְּפִלָה, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1283 - האב איך ריכטיג געטון צו טוישן די שייטל צו א טיכל?
חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, משפחה, חאלאקע, לבוש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב לעצטנס אנגעהויבן גיין מיט א טיכל אנשטאט די שייטל מיט וואס איך בין געגאנגען ביז יעצט, פארשטייט זיך מיט רשות און מיט די הסכמה פון מיין מאן.


למעשה בין איך אבער צעמישט אויב איך האב ריכטיג געטון, ווייל איך האב נאנטע משפחה וואס זאגן אז איך האב עס נישט געטארט טון, זיי טענה'ן אז א צניעות'דיגע שייטל איז מער אויסגעהאלטן ווי א טיכל, איך ווייס נישט וואס צו טון, איך וויל נאר טון דעם רצון ה', און יעצט בין איך מסופק צי דער אייבערשטער איז טאקע צופרידן פון דעם שריט.


איך בין זיך זייער מחזק יעדע וואך מיט די שיעורים פון ראש ישיבה שליט"א, און איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען געבן חיזוק אויף דעם.


אויך מאכן מיר ברוך ה' חאלאקע דעם ל"ג בעומר, און איך וויל וויסן אויב ס'איז עפעס אויף וואס מ'דארף פון יעצט מער מקפיד זיין ווען דאס קינד איז שוין דריי יאר אלט.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אמור, ט"ז אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז איר ווילט אויסטון די שייטל און אנטון א טיכל און אייער מאן איז מסכים צו דעם, זאלט איר דאס אוודאי טון.


עס איז נישט וואר וואס אייער משפחה זאגט; אודאי איז א טיכל מער צניעות'דיג פון א שייטל. די גאנצע זאך וואס מען האט מתיר געווען א שייטל איז נאר ווייל מען וויל די פרויען זאלן זיך נישט שעמען זיך צו צודעקן דעם קאפ, א פרוי טאר נישט גיין אויפגעדעקט די אייגענע האר; פאר די פרויען וואס שעמען זיך צוצודעקן דעם קאפ אז זיי זאלן נישט נכשל ווערן - פאר זיי האט מען מתיר געווען צו גיין א שייטל, אבער א טיכל איז זיכער מער מעלה אין צניעות.


קיינער פון די משפחה קען זיך נישט אריינמישן אין אייער לעבן; אז איר מיט אייער מאן ווילן ביידע טון די גוטע זאך - זאלט איר דאס טון.


בנוגע אייער קינד וואס ווערט דריי יאר; פון היינט און ווייטער זאלט איר זען ער זאל שטענדיג גיין צוגעדעקט דעם קאפ, אפילו ביים שלאפן; א קאפל איז מסוגל אויף יראת שמים. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (שבת קנו:), די שטערן זעער האבן געזאגט פאר די מאמע פון רבי נחמן בר יצחק אז זי גייט האבן א קינד א גנב, האט די מאמע געמאכט א קאפל, זי האט דאס אנגעטון דעם קינד און אים אנגעזאגט ער זאל אלץ גיין מיט דעם, און ער איז געווארן א גרויסער צדיק, איינמאל איז אים די קאפל אראפגעפאלן, איז ער גלייך געלאפן גנב'ענען; זעט מען פון דעם דאס גרויסקייט פון גיין צוגעדעקט דעם קאפ.


אויך זאלט איר אכטונג געבן ער זאל גיין מיט ציצית און שלאפן מיט ציצית.


ועל כולם זאלט איר דאווענען צום אייבערשטן יעדן טאג אז די קינדער זאלן אויפוואקסן ערליכע אידן, צדיקים. מוהרא"ש ברענגט זייער אסאך מאל די מעשה וואס די הייליגע חכמים דערציילן (תנא דבי אליהו רבא, פרק יח): "מַעֲשֶׂה בְּכֹהֵן אֶחָד שֶׁהָיָה יְרֵא שָׁמַיִם בַּסֵּתֶר, וְהָיוּ לוֹ עֲשָׂרָה בָּנִים מֵאִשָּׁה אַחַת, שִׁשָּׁה זְכָרִים וְאַרְבַּע נְקֵבוֹת", עס איז געווען א כהן זייער אן ערליכער איד וואס האט געהאט צען קינדער - זעקס זון און פיר טעכטער, "וּבְכָל יוֹם וָיוֹם הָיָה מִתְפַּלֵּל וּמִשְׁתַּטֵּחַ וּמִתְחַנֵּן וּמְבַקֵּשׁ רַחֲמִים וּמְלַחֵך בִּלְשׁוֹנוֹ עָפָר, כְּדַי שֶׁלֹא יֵצֵא אֶחָד מֵהֶן לִידֵי עֲבֵירָה וְלִידֵי דְּבַר מְכֹעָר", ער פלעגט זיך יעדן טאג אראפווארפן אויף דער ערד וויינען און בעטן דעם אייבערשטן אז אלע זיינע קינדער זאלן זיין ערליכע אידן; "אָמְרוּ לֹא יָצְתָה אוֹתָהּ שָׁנָה וְלֹא שֵׁנִית וְלֹא שְׁלִישִׁית, עַד שֶׁבָּא עֶזְרָא וְהֶעֱלָה אֶת יִשְׂרָאֵל מִבָּבֶל, וְהֶעֱלָה אֹתוֹ כֹּהֵן עִמָּהֶם, לֹא נִכְנַס אֹתוֹ כֹּהֵן לְבֵית עוֹלָמוֹ, עַד שֶׁרָאָה כֹּהֲנִים גְּדוֹלִים וּפִרְחֵי כְּהוּנָה מִבָּנָיו וּמִבְּנֵי בָּנָיו עַד חֲמִשִּׁים שָׁנָה, וְאַחַר כָּך נִכְנַס אוֹתוֹ כֹּהֵן לְבֵית עוֹלָמוֹ", ביז ער האט זוכה געווען ארויף צו גיין קיין ארץ ישראל מיט אלע זיינע קינדער צוזאמען מיט עזרא הסופר, און אלע זיינע קינדער זענען געווארן כהנים גדולים אין בית המקדש. און דער כהן האט זוכה געווען צו קינדער און אייניקלעך וואס אלע פון זיי האבן געטון די עבודה אינעם בית המקדש; זעט מען פון דעם אז תפילה איז די עצה זוכה צו זיין צו ערליכע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1282 - ווי אזוי האלט מען אן דאס ברען וואס מ'האט אמאל געהאט?
חינוך הילדים, קדושה, חסידות, התבודדות, התחדשות, עבודת השם, מלמדים, הדרכות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם כל מוז איך זיך זייער באדאנקען פאר די געוואלדיגע שיעורים און עצות אין לעבן, וואס העלפט מיר אזויפיל, און ס'ברענגט מיר אריין א האפענונג און סיפוק אין לעבן.


איך וועל פרעגן עטליכע זאכן. ווען איך האב אנגעהויבן הערן די שיעורים האט עס מיר גאר שטארק אנגעצינדען א גרויסע התלהבות, און איך האב אנגעהויבן דינען דעם אייבערשטן מיט א געוואלדיגע ברען, איך האב געשפירט אז איך האב ענדליך געטראפן איינעם וואס פארשטייט מיר און רעדט צו מיין הארץ, און ס'האט מיר שטארק געטוישט דאס לעבן צום גוטן; אבער ווי לענגער עס גייט דורך מער צייט, ווערט ביי מיר אפגעקילט דאס ברען וואס איך האב געהאט אנפאנג, און מיט דעם ווערט אויך ווייניגער דאס מקיים זיין וואס איך הער, וויל איך האבן אן עצה וואס צו טון איבער דעם.


צווייטנס, דער ראש ישיבה שליט"א רעדט אסאך ווי אזוי מ'דארף לעבן אינדערהיים, און דאס האט מיר גאר אסאך געהאלפן, אבער פון די אנדערע זייט בין איך אויפגעוואקסן מיט אנדערע סארט הדרכות, ביי אונז האט מען אסאך גערעדט קעגן תאוות וכו'. דארף איך אפלאזן מיין ביז יעצטיגע וועג, אדער איז דא א מיטלוועג אין דעם.


דריטנס, איך בין א מלמד, איך לערן מיט קינדער, און לעצטנס האב איך זיי אנגעהויבן אויסלערנען צו דאנקען דעם אייבערשטן אויף יעדע זאך, איך שפיר אבער אז איך קען נישט האלטן די קינדער אין די ראמען נאר מיט שרייען און אנשרעקן, איך האב נישט קיין אנדערע וועג זיי צו האלטן אויפ'ן פלאץ; דארף איך אפלאזן דאס מלמדות, אדער איז דא א וועג זיך צו טוישן?


איך וועל זיך פרייען אויב דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען געבן עצות און חיזוק אויף די זאכן, און איך האף צו זען דעם ראש ישיבה שליט"א בקרוב דא אין ארץ ישראל.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אמור, ט"ו אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך וועל פרובירן צו ענטפערן מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף.


אויף די ערשטע פראגע, אין אנהייב האסטו געשפירט מער חשק און התלהבות, דו ווייסט נישט וואס גייט פאר אז דו פארלירסט די ברען און חשק.


וויסן זאלסטו, דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן כה): "וּבָזֶה טוֹעִין הַחֲסִידִים הַרְבֵּה, שֶׁפִּתְאֹם נִדְמֶה לָהֶם שֶׁנָּפְלוּ מֵעֲבוֹדַת ה'", מענטשן זענען זיך טועה, עס דאכט זיך זיי ווי זיי פאלן אראפ פון זייער עבודת השם, "וּבֶאֱמֶת אֵין זֶה נְפִילָה כְּלָל", אבער באמת איז דאס נישט קיין נפילה, "רַק מֵחֲמַת שֶׁצְּרִיכִין לַעֲלוֹת מִמַּדְרֵגָה לְמַדְרֵגָה וְאָז מִתְעוֹרְרִין וּמִתְגַּבְּרִין מֵחָדָשׁ הַקְּלִיפּוֹת שֶׁהֵם הַתַּאֲווֹת וְהַבִּלְבּוּלִים וְהַדִּמְיוֹנוֹת וְהַמַּחֲשָׁבוֹת וְהַמְּנִיעוֹת כַּנַּ"ל, עַל כֵּן צְרִיכִין לְהִתְגַּבֵּר בְּכָל פַּעַם מֵחָדָשׁ לַחֲזֹר וּלְהַכְנִיעַ וּלְשַׁבֵּר הַקְּלִיפּוֹת וְהַמְּנִיעוֹת וְכוּ' שֶׁבְּכָל מַדְרֵגָה וּמַדְרֵגָה מֵחָדָשׁ, אֲבָל בֶּאֱמֶת אֵין זֶה נְפִילָה כְּלָל כַּנַּ"ל", דאס איז נאר ווייל מען דארף גיין העכער און העכער אין עבודת השם, און כדי צו קענען גיין העכער דארף מען אראפגיין, מען דארף זיך נאכאמאל שטארקן אויף אלע קליפות וואס דאס זענען די אלטע מעשים וואס מען האט געטון, דעריבער זעט דאס אויס ווי מען איז אראפ געפאלן, אבער באמת איז דאס נישט קיין נפילה, דאס איז נאר צו קענען גיין העכער און העכער.


די צווייטע פראגע, עס זעט דיר אויס א סתירה די ווערטער וואס דו הערסט דא ביים רבי'ן מיט די וועג ווי אזוי דו ביסט אויפגעוואקסן, דו ביסט אויפגעוואקסן אז אלעס איז תאוות, אלעס איז גשמיות, מען דארף זיך אפרייסן וכו' וכו'; וואס איך שייך צו זאגן תאוות? דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן נא): "וואס איז שייך צו זאגן תאוות? עסן דארף מען - מען זאל האבן כח צו דינען דעם אייבערשטן, שלאפן דארף מען - מען זאל קענען דינען דעם אייבערשטן און חתונה האבן דארף מען - צו טון דעם רצון פונעם אייבערשטן, איז דאך נישט שייך צו זאגן אויף די אלע זאכן תאוות".


בלייב ביי דיין פלאץ, מאך נישט קיין מחלוקת; נעם דעם רבי'ן פאר חיזוק, לערן דעם רבינ'ס ספרים וועט זיך דיר עפענען דיין מח, דו וועסט קוקן אנדערש אויף די וועלט.


ווען מען ווערט מקורב צום רבי'ן, מען הייבט אן לערנען דעם רבינ'ס ספרים, מען הערט דעם רבינ'ס קול - הייבט מען אן שפירן ווי מען איז ארום גענומען מיט אייבערשטער, מען הייבט אן שפירן א זיסקייט אין לעבן, מען שפירט ווי דער אייבערשטער איז מיט מיר, ביי מיר און נעבן מיר; וואס מען דארף - בעט מען אים, וואס מען וויל רעדט מען צו אים; מען דאנקט און מען לויבט אים, די ווייב און קינדער ווערן א חלק אין עבודת השם.


גלייב מיר, עס איז דא אסאך צו שרייבן אין דעם ענין; א שאד מען רעדט נישט פון דעם צו בני הנעורים, וואלטן אלע זיך געצויגן צום אמת. רוב פאלן אוועק ווייל זיי האבן נישט קיין כח זיך צו רייסן מיט די לעבן, מען רעדט נאר פון זיך אפשיידן, פון זיך אפטיילן; דער רבי רעדט אנדערע ווערטער, דער רבי רעדט אזוי שטארק פונעם אייבערשטן - אז עס ווערט אזוי ליכטיג, עס ווערט אזוי זיס; גשמיות ווערט רוחניות, אלעס ווערט אלוקות.


די דריטע פראגע, אויב דו זאלסט אפלאזן די מלמדות, דו שפירסט ווי אן שרייען גייט עס נישט; איך מיין דו זאלסט ענדערש אפלאזן די שרייען, שרייען איז א זאך וואס העלפט נישט, שרייען קומט פון פארלוירנקייט, פון נישט געהעריג שלאפן, פון נישט געהעריג עסן, און עס העלפט נישט.


איך בין געווען א מלמד, איך בין געווען פארלוירן, איך האב געהאט קינדער וואס איך האב נישט געטראפן די וועג זיך צו מחבר זיין מיט זיי; זיי האבן נישט געוואלט פאלגן און איך האב נישט געהאט א וועג מיט זיי ווי צו קענען זיין א גוטער מלמד זיי זאלן פאלגן, וואס האב איך געטון? איך פלעג גיין אינדערפרי פארטאגס התבודדות, איך האב געוויינט צום אייבערשטן ער זאל מיר געבן אן עצה ווי אזוי צו קענען לערנען מיט זיי; איך האב דערציילט דעם אייבערשטן יעדן קינד ווי אזוי ער איז אין כיתה, אלעס אלעס דערציילט, און ביז א קורצע צייט זענען די קינדער געווארן די חשוב'סטע קינדער; טו דאס וועסטו האבן הצלחה.

#1281 - איך פיל זיך ווערטלאז, ווי אזוי שטארק איך זיך?
התחזקות, תפילות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך ווייס נישט וואס צו טון, איך הער נישט אויף צו פאלן, איך קען נישט עפענען מיין מויל צו רעדן צום אייבערשטן, איך פיל אז איך בין גארנישט ווערד, איך שעם זיך זייער שטארק ווי אזוי איך זע אויס, איך באשולדיג מיך זייער שטארק, און איך ווייס אז איך בין טאקע שולדיג, אבער עס איז שרעקליך שווער זיך ארויסצוזען פון מיין מצב מיט אזעלכע געפילן.


ווען איך פרוביר צו טראכטן פון די גוטע זאכן וואס איך טו, אזוי ווי לערנען א בלאט גמרא אדער מעביר סדרה זיין, גלייב איך נישט עכט אז עס איז עפעס ווערד, וואס טו איך?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אחרי קדושים, י' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס זאל איך דיר זאגן טייערער ברודער, הארציגער חבר; דאס וואס דו גייסט אריבער - דאס גייען אלע אריבער, אלע שפירן דאס וואס דו שפירסט. דאס איז דאך אונזער עבודה אויף די וועלט, זיך צו שטארקן אויף די אלע מלחמות.


דער אייבערשטער האט באשאפן דעם מענטש ווייל ער וויל ארויסנעמען פון אים תענוגים און שעשועים וואס מען קען נישט האבן פון מלאכים. מלאכים האבן נישט קיין יצר הרע, זיי האבן נישט קיין דאגות פרנסה, זיי זענען א שטיק פייער, זיי זענען זייער הייליג; דאך האט דער אייבערשטער באשאפן דעם קליינעם מענטש'ל מיט א ברענעדיגע יצר הרע וואס ווארפט אים אראפ נאכאמאל און נאכאמאל, דער אייבערשטער וויל זען ווי דער מענטש שטעלט זיך אויף און קומט נאכאמאל צוריק, ער פרובירט וואס ער קען.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב, סימן ז): "כִּי מִי שֶׁיּוֹדֵעַ קְצָת בִּידִיעָתוֹ יִתְבָּרַךְ", ווער עס ווייסט אביסל וואס איז חשוב ביים אייבערשטן, "הוּא יוֹדֵעַ שֶׁעִקָּר הַתַּעֲנוּגִים וְהַשַּׁעֲשׁוּעִים שֶׁל הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ הוּא רַק שֶׁאֲנַחְנוּ מֵעוֹלָם הַזֶּה הַשָּׁפָל נְגַדֵּל וּנְקַדֵּשׁ שְׁמוֹ יִתְבָּרַךְ", דער ווייסט אז דער עיקר תענוג ביים אייבערשטן איז ווען מיר אידן פון אזא נידריגע וועלט זאלן אים דינען, "וְזֶהוּ עִקָּר הַתַּעֲנוּגִים וְהַשַּׁעֲשׁוּעִים שֶׁל הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", דאס איז די גרעסטע תענוג און זיסקייט ביים אייבערשטן, אז מיר זאלן אים דינען; אזוי ווי מען זאגט ביים דאווענען (מוסף ליום כיפור): "וְאָבִיתָ תְהִלָּה מִגּוּשֵׁי עָפָר מִקְּרוּצֵי חֹמֶר", דער אייבערשטער ווערט געלויבט דורך שטיקער בלאטע וכו', "כִּי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יֵשׁ לוֹ שְׂרָפִים וְחַיּוֹת וְאוֹפַנִּים וְעוֹלָמוֹת עֶלְיוֹנִים שֶׁהֵם עוֹבְדִים אוֹתוֹ יִתְבָּרַךְ", דער אייבערשטער האט דאך ברענעדיגע מלאכים, מלאכים וואס הייסן חיות, מלאכים וואס הייסן וועגענער, אזויפיל וועלטן וואס דינען דעם אייבערשטן, "וְאַף עַל פִּי כֵן עִקָּר הַתַּעֲנוּג וְהַשַּׁעֲשׁוּעַ שֶׁלּוֹ כְּשֶׁעוֹלָה לְמַעְלָה הָעֲבוֹדָה שֶׁל עוֹלָם הַשָּׁפָל הַזֶּה", דאך האט דער אייבערשטער מער הנאה פון מיר וואס מיר זענען דא אין די וועלט.


טייערער ברודער זיי שטארק, לאז נישט אפ דיינע גוטע מעשים. דו שרייבסט: 'איך שפיר ווי איך בין גארנישט ווערד'; דאס דארף דיר נישט צעברעכן, ווייל אויב ביסטו טאקע גארנישט ווערד - איז דאך יעדע קלייניקייט וואס דו טוסט זייער חשוב ביים אייבערשטן, ווייל ווען א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה טוט עפעס גוטס - איז דאס זייער חשוב ביים אייבערשטן, אסאך מער פון די וואס זענען נישט אזוי ווייט.


דער צדיק קוקט אנדערש ווי מיר קוקן, דער צדיק זוכט אין יעדן איינעם דאס גוטס; ער טרעפט גוטס אין יעדן איינעם, אפילו אין די ערגסטע מענטשן. דער הייליגער רבי נתן זאגט (לקוטי הלכות תחומין הלכה ו, אות ו): "אֲפִלּוּ אִם אֵין מוֹצְאִין בּוֹ כִּי אִם זְכוּת אֶחָד מִנִּי אֶלֶף", אפילו דער צדיק טרעפט נאר אינעם מענטש א טויזנטסט'ל, א פינטעלע גוטס, "וַאֲפִלּוּ אִם יֵשׁ בְּאוֹתוֹ הַמִּצְוָה וְהַזְּכוּת עַצְמוֹ רֻבּוֹ פְּסֹלֶת וְאֵין בּוֹ כִּי אִם אֵיזֶה נְקֻדָּה טוֹבוֹת אֶחָד מֵאֶלֶף בְּאוֹתוֹ זְכוּת עַצְמוֹ", און אפילו אין דעם פינטל אליינס, אין דעם טויזנטסט'ל גוטס וואס דער צדיק האט געטראפן, איז אויך אנגעפילט מיט שלעכטס - מאכט דער צדיק א גאנצע עסק פון דעם און דריידט איבער דעם מענטש ער זאל ווערן א גרויסער צדיק, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (שבת לב.): "אֲפִלּוּ אִם בְּאוֹתוֹ הַמַּלְאָךְ עַצְמוֹ תְּשַׁע מֵאוֹת תִּשְׁעִים וְתִשְׁעָה חֲלָקִים לְחוֹבָה וְאֶחָד לִזְכוּת, נִצּוֹל גַּם כֵּן", אפילו אינעם מלאך המליץ וואס איז נאר א טויזנטסט'ל, איז אויך דא אין אים אליינס ניין הונדערט ניין און ניינציג סברות צו זאגן שלעכטס אויפ'ן מענטש - ווערט דער מענטש געראטעוועט; זאגט רבי נתן (שם): "צַדִּיק כַּתָּמָר יִפְרָח (תהלים צב, יג)", דער צדיק ווערט אנגערופן תמר, תמר איז א לשון פון תמורה-אויפטוישן, דער צדיק טוישט אויף, ער מאכט פון שלעכט - גוט, ער דריידט איבער אלע מקטריגים - זיי זאלן ווערן מליצים.


חוץ פון דעם, איז דאס נישט אמת; דו ביסט יא ווערד, ביים אייבערשטן ביסטו זייער ווערד; דער אייבערשטער האט דיר זייער ליב, דער אייבערשטער ווארפט נישט קיינעם אוועק. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שמות רבה יט, ד): "אֵין הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא פּוֹסֵל לִבְרִיָּה", דער אייבערשטער ווארפט קיינעם נישט אוועק, "אֶלָּא לַכֹּל הוּא מְקַבֵּל", ער נעמט אן יעדן איינעם, "הַשְּׁעָרִים נִפְתָּחִים בְּכָל שָׁעָה", די טירן זענען שטענדיג אפן.


איך בעט דיר זייער, האלט זיך אן אין די הייליגע תורה; עפן די הייליגע גמרא, די הייליגע גמרא וועט דיר ברענגען צו די גרעסטע און העכסטע פלאץ. קוק נישט אויף די שלעכטע מחשבות וואס דער סמ"ך מ"ם ברענגט אריין אין דיר, אז דיין תורה איז גארנישט ווערד; שקר וכזב! די תורה איז יא ווערד, יעדעס ווארט גמרא וואס מען לערנט איז ווערד. די קליפות ציטערן פון די תורה, בפרט פון גמרא, ווייל ווען א איד לערנט א בלאט גמרא פארברענט ער אלע קליפות (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ריד).


אז דו קענסט נישט עפענען דיין מויל צו רעדן צום אייבערשטן, זאלסטו פון דעם אליינס מאכן א תפילה און א געבעט, זאג: "רבונו של עולם, עפן מיר מיין מויל; איך וויל רעדן צו דיר, איך קען נישט רעדן צו דיר; העלף מיר אייבערשטער, איך וויל זיין אן ערליכער איד, איך וויל נישט טון קיין שלעכטע זאכן; וואס זאל איך טון, איך הער נישט אויף צו פאלן! וואס זאל איך טון, איך הער נישט אויף זינדיגן! איך זינדיג אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה וואס דאס פארדרייט מיר מיין מח מחשבה, עס מאכט מיר טראכטן אז איך בין שוין פארפאלן.


הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל זיך קענען שטארקן אויף מיינע נסיונות, העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, מיט שמחה וועל איך זיך קענען מתגבר זיין אויף די נארישע יצר הרע"; אזוי זאלטסו בעטן, און אז דו קענסט נישט בעטן זאלסטו בעטן נאר אויף דעם פרט, אז דו זאלסט קענען רעדן צום איבערשטן.


איך האף אז די פאר ווערטער וועט דיר זיין פאר חיזוק, דו וועסט אנהייבן נאכאמאל פונדאסניי מיט שמחה דינען דעם אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1280 - ביי וועמען זאל איך קויפן נייע מזוזות?
חסידות ברסלב, מזוזה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך דארף יעצט קויפן נייע מזוזות, אויב וויל איך באשטעלן ביים היימישן ברסלב'ער סופר, וועל איך דארפן ווייטער ביז'ן קומענדיגן ווינטער. איך קען יעצט קויפן ביי א צווייטן סופר וואס ער האט מזוזות פון ארץ ישראל, אבער איך קען נישט נאכגיין פון וואו ער האט עס באקומען, ער זאגט אבער אז עס קומט פון ערליכע סופרים. קען איך אים גלויבן און קויפן די מזוזות ביי אים?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אחרי קדושים, י' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דו דארפסט נייע מזוזות, די אלטע זענען נישט כשר - וואס איז די שאלה בכלל? גיי קויף מזוזות ביי אן ערליכן סופר; יעדע רגע וואס מען האט נישט קיין מזוזה האט מען מבטל געווען א מצוה פון די תורה.


וועגן א חומרה ווילסטו מבטל זיין א מצוה?! זייער פיין און וואויל צו נעמען מזוזות ביי א ברסלב'ער סופר, אבער בלייבן אן א מזוזה ווייל דער ברסלב'ער סופר האט נישט קיין מזוזות?! דאס איז וואס דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקמז) אז מענטשן וועגן חומרות זענען זיי אלעס מבטל.


לאז אפ דעם סופר; אז ער האט נישט קיין מזוזות גיי קויף מזוזות. קויף טייערע מזוזות, מהודר'דיגע מזוזות; זיי נישט ווי דער ברסלב'ער חסיד וואס האט נישט געשיקט די קינדער אין חדר ווייל עס איז נישט געווען קיין ברסלב'ער חדר, ביים סוף זענען די קינדער אוועקגעפאלן פון אידישקייט.


בזכות מזוזה זאלסטו ווערן אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס.

#1279 - ווי אזוי שטארק איך זיך צו האבן נאר א כשר'ע טעלעפאן?
שידוכים, קדושה, טעלעפאן, שמירת עינים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געהערט דעם שיעור פון דעם זונטאג, און דאס האט מיר זייער מחזק געווען צו האבן נאר א כשר'ע גוט געפילטערטע טעלעפאן. איך האב ביז יעצט אויך געהאט מיין טעלעפאן טיילווייז געפילטערט, אבער יעצט וויל איך קויפן א גענצליך כשר'ע טעלעפאן.


איך וויל דער ראש ישיבה שליט"א זאל מיר מחזק זיין אויף דעם, ווייל איך ווייס נישט אויב איך וועל זיך קענען דערהאלטן.


אויך וויל איך בעטן דעם ראש ישיבה שליט"א צו מתפלל זיין פאר מיר איך זאל שוין טרעפן מיין באשערטע שידוך בקרוב ובניקל.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אחרי קדושים, י' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער, זיי שטארק, זיי קלוג און זיי פאלגעדיג; קויף דיר נישט קיין טעלעפאן וואס מען קען זען אין דעם עבירות.


וואס זאל איך דיר זאגן טייערער ברודער, מיר האבן אין אונזער דור די שרעקליכע נסיון פון האבן מיט זיך די כלים אויף וואס מען קען זען עבירות מסוף העולם ועד סופו; די כלים האבן שוין אויסגעריסן טויזנטער אידישע בחורים און מיידלעך פון די הייליגע תורה. אז מען קוקט עבירות פארלירט מען אלעס, מען פארלירט די אמונה הקדושה און אז מען האט נישט קיין אמונה - האט מען שוין גארנישט, דאס ברענגט אז מען זאל אראפפאלן אין עבירות און פארלירן די אמונה און יראת שמים רחמנא לצלן.


איך האף דו וועסט אננעמען די פאר ווערטער וואס איך שרייב דיר פון הארץ, זאלסט נישט נעמען קיין טעלעפאן וואס מען קען זען אויף דעם עבירות; אויפ'ן מינוט וועט דיר עס אפשר נישט זיין אזוי באקוועם, אבער דיין לעבן וועט דיר זיין מער באקוועם, דיין עתיד וועט דיר זיין מער באקוועם; דו וועסט זיך נישט אזוי מוטשען אין לעבן.


די כלים איז א וועג ווי אזוי צו טראגן מענטשן צום טויט; דער סמ"ך מ"ם האט זיך געטראפן א גרינגע וועג ווי אזוי ער קען אראפווארפן אידישע קינדער, בחורים און מיידלעך - גרינגערהייט; אנשטאט דארפן ארבעטן טאג און נאכט זיי צו שלעפן אויף נישט גוטע פלעצער, האט ער היינט א גרינגע וועג, דער בחור קויפט זיך א סמארטפאון אדער א טעבלעט וכדומה לזה, דעמאלט דארף ער שוין נישט גיין אין ערגעץ; ער זיצט ביי זיך באהאלטן און קוקט דארט אפ אלע שמוץ וואס איז דא אויף די וועלט רחמנא לצלן.


בעט דעם אייבערשטן אויף דעם, דערצייל אים ווי שווער עס איז דיר; דערצייל דעם אייבערשטן אין דיין שפראך ווי שטארק עס ציט דיר צו האבן א טעלעפאן וואס מען קען זען אין דעם וכו' וכו', בעט אים ער זאל דיר געבן כח עומד צו זיין בנסיון.


אין דעם זכות וואס דו וועסט זיך היטן דיינע אויגן וועסטו באקומען א גוטע שידוך; א שידוך מיט טעם, א שידוך מיט חן; אויב מען היט נישט די אויגן קען מען נישט האבן קיין שלום בית. דער הייליגער צדיק רבי יהודה החסיד דערציילט (ספר חסידים, סימן שפז): "אָדָם אֶחָד הִתְעַנָּה כַּמָּה יָמִים שֶׁיַּזְמִין לוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא אִשָּׁה שֶׁהוּא אוֹהֵב", א מענטש האט אסאך געפאסט אז ער וויל חתונה האבן מיט א פרוי וואס ער האט ליב, אויך האט ער געבטן דעם אייבערשטן אויף די שידוך, "וְלֹא נִתְקַיֵּם תַּעֲנִיתוֹ וּתְפִלָּתוֹ", און דער אייבערשטער האט נישט אנגענומען זיין געבעט מיט זיינע תעניתים, איז ער געקומען מיט טענות צום צדיק: "פארוואס האט מיר דער אייבערשטער נישט געגעבן די שידוך, איך האב אזויפיל געבעטן!" האט אים דער צדיק געזאגט: "אפשר איז דאס נישט דיין באשערטע זיווג?" דער מענטש האט זיך פארט נישט געוואלט בארואיגן, ער האט גע'טענה'ט: איך האב דאך אזויפיל געבעטן, איך האב אזויפיל געוויינט און געפאסט, דער אייבערשטער וואלט ווען געדארפט טוישן די גזירה און מיר אנשרייבן די שידוך וואס איך האב ליב, "אָמַר הַחָכָם: 'מִפְּנֵי שֶׁאַתָּה צוֹפֶה בַּנָּשִׁים'", האט אים דער צדיק געענטפערט, ווייל דו קוקסט אויף פרויען, דעריבער האט דער אייבערשטער דיר נישט נאכגעגעבן דיין געבעט, "זֶה הַצַּעַר הַבָּא עָלֶיךָ בִּשְׁבִיל שֶׁהָיִיתָ צוֹפֶה בַּנָּשִׁים, וְזִמֵּן לְךָ מַה שֶׁלֹא מָצְאָה חֵן בְּעֵינֶיךָ", דיין גאנצע צער וואס דו גייסט אריבער איז ווייל דו היטסט נישט דיינע אויגן, דעריבער האסטו באקומען אן אנדערע שידוך אן קיין חן.


איך האף אז די פאר ווערטער וועט דיר זיין פאר חיזוק נישט צו גיין קויפן קיין טעלעפאן און אנדערע כלי משחית וואס מען קען זען אין דעם שלעכטע זאכן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1278 - וואו איז דער מקור אז תורה שבכתב איז מען יוצא אויך אן פארשטיין
לימוד התורה, סדר דרך הלימוד

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם כל א גרויסן יישר כח פאר די שיעורים און דברי חיזוק וואס זענען באמת כמים קרים על נפש עיפה.


אין איינע פון די שיעורים האב איך געהערט פונעם ראש ישיבה שליט"א אז אין שלחן ערוך ווערט גע'פסק'נט אז תורה שבכתב איז מען יוצא לימוד התורה אויך אן פארשטיין. האב איך געוואלט פרעגן אויב דער ראש ישיבה וואלט געקענט אנצייכענען א מראה מקום דערצו, איך האב געזוכט אין הלכות תלמוד תורה, אבער ליידער נישט געטראפן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אחרי קדושים, ז' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער מגן אברהם זאגט לגבי תורה שבעל פה (אורח חיים סימן נ, סעיף קטן ב'): "[אִם אֵינוֹ מֵבִין] אֵינוֹ נִקְרָא לִימוּד", און אזוי פסק'נט דער שלחן ערוך הרב, ביים לערנען תורה שבכתב: "אִם מוֹצִיא בִּשְׂפָתָיו, אַף עַל פִּי שֶׁאֵינוֹ מֵבִין אֲפִילוּ פֵּרוּשׁ הַמִּלוֹת מִפְּנֵי שֶׁהוּא עַם הָאָרֶץ, הֲרֵי זֶה מְקַיֵּם מִצְוַת וּלְמַדְּתֶּם; וּלְפִיכָךְ כָּל עַם הָאָרֶץ מְבָרֵךְ בִּרְכַּת הַתּוֹרָה בַּשַּׁחַר לִפְנֵי הַפְּסוּקִים וְכֵן כְּשֶׁעוֹלֶה לְסֵפֶר תּוֹרָה (שלחן ערוך הרב הלכות תלמוד תורה פרק ב', סעיף יב)".


איז געקומען דער הייליגער רבי און געברענגט פאר אונזער דור א מתנה טובה, א וועג פאר יעדן איינעם צו לערנען - אפילו מען פארשטייט נישט וואס מען לערנט. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עו): "שֶׁאֵין צְרִיכִין בְּלִמּוּד רַק הָאֲמִירָה לְבַד, לוֹמַר הַדְּבָרִים כְּסֵדֶר, וּמִמֵּילָא יָבִין", ווען מען לערנט דארף מען נאר זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה, אפילו מען פארשטייט נישט, שפעטער וועט מען פארשטיין, "וְלֹא יְבַלְבֵּל דַּעְתּוֹ בִּתְחִלַּת לִמּוּדוֹ שֶׁיִּרְצֶה לְהָבִין תֵּכֶף, וּמֵחֲמַת זֶה יִקְשֶׁה לוֹ הַרְבֵּה תֵּכֶף וְלֹא יָבִין כְּלָל, רַק יַכְנִיס מֹחוֹ בְּהַלִּמּוּד, וְיֹאמַר כְּסֵדֶר בִּזְרִיזוּת וּמִמֵּילָא יָבִין", מען זאל נישט ווערן צעבראכן ווען מען זעט אז מען פארשטייט נישט דאס לערנען, ווייל דאס אליין אז מען וויל גלייך פארשטיין - מאכט שווערער דאס לערנען, נאר מען זאל בלויז זאגן די ווערטער כסדרן און מען וועט פון זיך אליינס פארשטיין, "וְאִם לֹא יָבִין תֵּכֶף", און אויב מען פארשטייט נישט דעם ערשטן מאל, "יָבִין אַחַר כָּךְ", וועט מען עס פארשטיין ביים צווייטן מאל, "וְאִם יִשָּׁאֲרוּ אֵיזֶה דְּבָרִים, שֶׁאַף עַל פִּי כֵן לֹא יוּכַל לַעֲמֹד עַל כַּוָּנָתוֹ", און אויב מען וועט נישט פארשטיין דעם צווייטן מאל, "מַה בְּכָךְ" - איז וואס? איז אויך גארנישט, "כִּי מַעֲלַת רִבּוּי הַלִּמּוּד עוֹלָה עַל הַכֹּל", ווייל דאס לערנען אליינס איז גרעסער פון אלעם, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת סג ע"א; עבודה זרה יט.): "לִגְּמוֹר וַהֲדַר לִסְבֹּר, וְאַף עַל גַּב דְּלָא יָדַע מַה קָאָמַר", אז א מענטש זאל קודם אסאך זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה, אפילו ער פארשטייט נישט וואס ער לערנט, און דערנאך זאל ער לערנען צו פארשטיין, "כִּי עַל יְדֵי רִבּוּי הַלִּמּוּד, שֶׁיִּלְמַד בִּמְהִירוּת וְיִזְכֶּה לִלְמֹד הַרְבֵּה, עַל יְדֵי זֶה יִזְכֶּה לַעֲבֹר כַּמָּה פְּעָמִים אֵלּוּ הַסְּפָרִים שֶׁלּוֹמֵד – לְגָמְרָם, וְלַחֲזֹר לְהַתְחִיל וּלְגָמְרָם פַּעַם אַחַר פַּעַם, וְעַל יְדֵי זֶה מִמֵּילָא יָבִין וכו'", ווייל אז מען געוואוינט זיך צו צו לערנען שנעל לערנט מען דאך זייער אסאך, דורכדעם איז מען איז זוכה איבערצוגיין יעדע זאך זייער אסאך מאל, ביז מען איז זוכה צו פארשטיין וואס מען לערנט.


דער רבי האט זייער אסאך גערעדט צו אונז פון לערנען אויף דעם וועג, מען זאל נישט זוכן צו פארשטיין גלייך ווען מען לערנט, נאר מען זאל לערנען אסאך אן פארשטיין ביז מען וועט זוכה זיין צו פארשטיין. ווייל דאס איז א גאר א גוטע עצה צו קענען לערנען, דורך דעם וועג קען מען זוכה זיין צו לערנען און אנקומען צו די גאנצע תורה, און ביים סוף איז מען זוכה צו פארשטיין אסאך מער ווי ווען מען לערנט מיט'ן ציל גלייך צו פארשטיין מיט אלע דקדוקים.


ווען מען לערנט אויף דעם סדר דרך הלימוד איז מען זוכה אנצוקומען אסאך מער ווי ווען מען לערנט שטייט און מען קלערט אריין אין יעדע ווארט, וואס דאס שטערט נאר דאס לערנען, "וְכַמָּה בְּנֵי אָדָם פָּסְקוּ מִלִּמּוּדָם לְגַמְרֵי עַל יְדֵי רִבּוּי הַדִּקְדּוּקִים שֶׁלָּהֶם, וּמְאוּמָה לֹא נִשְׁאַר בְּיָדָם", און זייער אסאך מענטשן האבן אינגאנצן אויפגעהערט צו לערנען צוליב דעם וואס זיי האבן געלערנט און געקוועטשט וכו'.


"אֲבָל כְּשֶׁיַּרְגִּיל עַצְמוֹ לִלְמֹד בִּמְהִירוּת כַּנִּזְכָּר לְעֵיל - בְּלִי דִּקְדּוּקִים הַרְבֵּה, הַתּוֹרָה תִּתְקַיֵּם בְּיָדוֹ, וְיִזְכֶּה לִלְמֹד הַרְבֵּה מְאֹד, גְּמָרָא וּפוֹסְקִים כֻּלָּם, וְתַנַ"ךְ מִדְרָשִׁים וְסִפְרֵי הַזוֹהַר וְקַבָּלָה, וּשְׁאָר סְפָרִים כֻּלָּם", אז א מענטש געוואוינט זיך צו צו לערנען שנעלערהייט - אזוי ווי אויבן דערמאנט, וועט ער זוכה זיין צו לערנען זייער אסאך; ער וועט זוכה זיין דורכצולערנען די גאנצע תורה - גמרא מיט אלע פוסקים, תנ"ך מיט אלע מדרשים און זוהר הקדוש, "וּכְבָר מְבֹאָר שִׂיחָתוֹ שֶׁל רַבֵּנוּ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה, שֶׁטּוֹב לָאָדָם שֶׁיַּעֲבֹר בְּחַיָּיו בְּכָל הַסְּפָרִים שֶׁל הַתּוֹרָה הַקְּדוֹשָׁה", אזוי ווי דער רבי האט געוואלט אז מיר זאלן דורך לערנען כל התורה כולה (עיין שיחות הר"ן, סימן כח), עיין שם.


דער רבי קומט נישט קריגן אויף די הלכה, דער רבי געבט א וועג ווי אזוי מען קען זוכה זיין צוצוקומען צו הבנת התורה; דאס איז א מציאות, די אלע וואס האבן געפאלגט דעם רבי'ן זענען געווארן גרויסע תלמידי חכמים, גרויסע צדיקים.


איך וועל ענדיגן מיט א שטיקל פון מוהרא"ש'ס צוואה (צוואת מוהרא"ש, אות יג): "מַיינֶע טֵייעֶרֶע קִינְדֶער אוּן מַיינֶע טֵייעֶרֶע תַּלְמִידִים וֶועלְכֶע לֶערְנֶען מַיינֶע סְפָרִים, אִיךְ בֶּעט אַייךְ זֵייעֶר אַז אִיר זָאלְט אַייךְ גוּט אִיבֶּער קְלֶערְן וָואס עֶס גֵייט פָאר אוֹיף דִי וֶועלְט. וֶוען מֶען טְרַאכְט גוּט אַרַיין אִין דָאס לֶעבְּן אוֹיף דֶער וֶועלְט זֶעט מֶען אַז דָאס לֶעבְּן לוֹיפְט דוּרְךְ זֵייעֶר שְׁנֶעל, דָאס גַאנְצֶע לֶעבְּן אִיז נִישְׁט מֶער וִוי אַן אוֹיגְן בְּלִיק, וִוי דִי שָׁאטְן פוּן אַ פֵייגְל וָואס פְלִיעט דוּרְךְ, אָט אִיז מֶען דָא אוּן אָט גֵייט מֶען שׁוֹין צוּרִיק אִין דֶער עֶרְד.


אוּן דַאן, וֶוען מֶען גֵייט אַוֶועק פוּן דֶער וֶועלְט, בְּלַייבְּט גָארְנִישְׁט אִיבֶּער פוּנֶעם מֶענְטְשׁ, נָאר דִי גוּטֶע זַאכְן וָואס מֶען הָאט זוֹכֶה גֶעוֶוען אַרַיינְצוּכַאפְּן אוֹיף דֶער וֶועלְט. דִי מִשְׁנָה זָאגְט (אָבוֹת פֵּרֶק ו') "אֵין מְלַוִין לוֹ לְהָאָדָם לֹא כֶסֶף וְזָהָב, וְלֹא אֲבָנִים טוֹבִים וּמַרְגָּלִיּוֹת, אֶלָא תּוֹרָה וּמַעֲשִׂים טוֹבִים בִּלְבָד" - עֶס בַּאגְלֵייט נִישְׁט אַ מֶענְטְשׁ, נִישְׁט קַיין גָאלְד אוּן זִילְבֶּער, אוּן נִישְׁט קַיין טֵייעֶרֶע דִיאמַאנְט שְׁטֵיינֶער, נָאר תּוֹרָה אוּן מַעֲשִׂים טוֹבִים.


דֶערִיבֶּער דַארְפְט אִיר גֶעדֶענְקֶען דִי טֵייעֶרֶע מַתָּנָה וָואס מִיר הָאבְּן בַּאקוּמֶען פוּן רֶבִּי'ן, וָואס דָאס אִיז דֶער "סֵדֶר דֶרֶךְ הַלִימוּד", וָואס דוּרְךְ דִי גְרִינְגֶע אוּן גֶעשְׁמַאקֶע וֶועג קֶענְט אִיר זוֹכֶה זַיין אַדוּרְךְ צוּ גֵיין אוּן דוּרְךְ שְׁפַּאצִירְן מַמָשׁ אִין אַלֶע חֲלָקִים פוּן דִי גַאנְצֶע תּוֹרָה, אִין מִקְרָא, מִשְׁנָה אוּן גְמָרָא, אִין בַּבְלִי, יְרוּשַׁלְמִי אוּן תּוֹסֶפְתָּא, דֶעם גַאנְצְן רַמְבַּ"ם, טוּר אוּן שֻׁלְחָן עָרוּךְ, אַלֶע סָארְט מִדְרָשִׁים, דִי גְרוֹיסֶע מִדְרָשִׁים אוּן דִי קְלֶענֶערֶע, סַפְרָא, סִפְרִי אוּן מְכִילְתָּא, אַלֶע סִפְרֵי הַזוֹהַר הַקָדוֹשׁ אוּן תִּקוּנֵי זוֹהַר, אַלֶע כִּתְבֵי אֲרִיזַ"ל, אַלֶע חַסִידִישֶׁע סְפָרִים פוּן דִי תַּלְמִידֵי בַּעַל שֵׁם טוֹב זי"ע, אַלֶע סִפְרֵי מוּסָר, אַלֶע סִפְרֵי פּוֹסְקִים, אַלֶע הֲלָכָה סְפָרִים, אוּן אַזוֹי וַוייטֶער.


נָאר דִי הֵיילִיגֶע תּוֹרָה וָואס מֶען הָאט אַרַיינְגֶעכַאפְּט צוּ לֶערְנֶען דָא אוֹיף דִי וֶועלְט, נָאר דָאס וֶועט אִיר מִיטְנֶעמֶען אוֹיף יֶענֶע וֶועלְט, נָאר דָאס אִיז אֵייעֶר עַשִׁירוּת אוֹיף דִי וֶועלְט אוּן אוֹיף יֶענֶע וֶועלְט. אוֹיבּ הָאט מֶען נִישְׁט קַיין תּוֹרָה, אִיז דִי גַאנְצֶע לֶעבְּן גָארְנִישְׁט וֶוערְד. אַ מֶענְטְשׁ וֶוערְט גֶעמָאסְטְן לוֹיט וִויפִיל תּוֹרָה עֶר הָאט גֶעלֶערְנְט, לוֹיט וִויפִיל עֶר הָאט זִיךְ גֶעפְלַייסְט צוּ לֶערְנֶען אוּן עוֹסֵק זַיין אִין דִי הֵיילִיגֶע תּוֹרָה.


דִי תּוֹרָה אִיז דִי חָכְמָה פוּנֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, וֶוען אַ מֶענְטְשׁ לֵייגְט זִיךְ אַרַיין אִין דִי תּוֹרָה, נֶעמְט עֶר אַרַיין אִין זִיךְ דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְנְ'ס חָכְמָה, אוּן דָאס אִיז דִי בֶּעסְטֶע זַאךְ וָואס מֶען קֶען נָאר טוּן. עֶס אִיז נִישְׁטָא נָאךְ אַזַא זִיסֶע אוּן גֶעשְׁמַאקֶע זַאךְ וִוי דִי הֵיילִיגֶע תּוֹרָה, חֲזַ"ל זָאגְן (אָבוֹת פֵּרֶק ו') "אֵין טוֹב אֶלָא תּוֹרָה, שֶׁנֶאֱמַר (מִשְׁלֵי ד, ב) כִּי לֶקַח טוֹב נָתַתִּי לָכֶם תּוֹרָתִי אַל תַּעֲזֹבוּ" - עֶס אִיז נִישְׁט דָא נָאךְ אַזַא גוּטֶע זַאךְ אַזוֹי וִוי תּוֹרָה. אוֹיבְן אִין הִימְל אִיז נָאר חָשׁוּב תּוֹרָה.


דֶערִיבֶּער בֶּעט אִיךְ אַייךְ, מַיינֶע טֵייעֶרֶע קִינְדֶער אוּן תַּלְמִידִים, זֶעט צוּ בַּאשְׁטִימֶען צַייט צוּ לֶערְנֶען תּוֹרָה, צוּ אַרָאפּ גַנְבְ'עֶנֶען צַייט צוּ לֶערְנֶען יֶעדְן טָאג דִי הֵיילִיגֶע תּוֹרָה, גֶעדֶענְקְט גוּט אַז נָאר דָאס וֶועט בְּלַייבְּן פוּן אַייךְ. וִויפִיל מֶען כַאפְּט אַרַיין אִיז גוּט, "אֶחָד הַמַּרְבֶּה וְאֶחָד הַמַּמְעִיט, וּבִּלְבַד שֶׁיְּכַוֵּן אֶת לִבּוֹ לַשָּׁמַיִם". זֶעט צוּ אַנְטְלוֹיפְן פוּן מֶענְטְשְׁן וָואס פַארְבְּרֶענְגֶען דִי טֵייעֶרֶע צַייט מִיט שְׁטוּתִים וַהֲבָלִים, מִיט נַארִישְׁקַייטְן, אָדֶער נָאךְ עֶרְגֶער, מִיט זַאכְן וָואס מֶען טָאר נִישְׁט רֶעדְן, וִוי לָשׁוֹן הָרַע, רְכִילוּת אוּן לֵיצָנוּת א.א.וו. זֶעט צוּ אַנְטְלוֹיפְן יֶעדְן טָאג צוּ דִי הֵיילִיגֶע תּוֹרָה, מַמָשׁ מִיט מְסִירַת נֶפֶשׁ.


וֶוען אִיר וֶועט אָנְקוּמֶען אוֹיפְן עוֹלָם הָאֱמֶת דַאן וֶועט אִיר זִיךְ אַלֵיין אִיבֶּערְצֵייגְן אִין דִי רִיכְטִיגְקֵייט פוּן דֶעם "סֵדֶר דֶרֶךְ הַלִימוּד" וָואס דֶער רֶבִּי הָאט אוּנְז גֶעגֶעבְּן. עֶס אִיז אַ שָׁאד דִי צַייט זִיךְ צוּ טַעֲנָה'עֶן מִיט מֶענְטְשְׁן אִיבֶּערְ'ן "סֵדֶר דֶרֶךְ הַלִימוּד". "טַעֲמוּ וּרְאוּ כִּי טוֹב ה'" - פְּרוּבִּירְט עֶס אַלֵיין אוֹיס, וֶועט אִיר זֶען וִוי גֶעשְׁמַאק אוּן זִיס דָאס אִיז. וֶוען אִיר וֶועט זִיךְ צוּגֶעוואוֹינֶען צוּ לֶערְנֶען אוֹיפְן "סֵדֶר דֶרֶךְ הַלִימוּד" וֶועט אִיר שְׁפִּירְן אַלֶע גוּטֶע טַעֲמִים דֶערִין, דָאס וֶועט אַייךְ גֶעבְּן אַ חִיוֹת אוֹיף דִי וֶועלְט אוּן אוֹיף יֶענֶע וֶועלְט.


וואוֹיל אִיז דֶעם וָואס לָאזְט זִיךְ נִישְׁט נַארְן, עֶר וֵוייסְט אַז דֶער עִיקָר פַארְוָואס מֶען לֶערְנְט תּוֹרָה אִיז נָאר צוּ טוּן דִי וִוילְן פוּנֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, מֶען לֶערְנְט כְּדֵי מְקַיֵים צוּ זַיין דִי מִצְוֹת פוּנֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, צוּ מַאכְן אַ נַחַת רוּחַ פַארְן אֵייבֶּערְשְׁטְן. אוּן דַאן אִיז דָאס גַאנְצֶע לֶערְנֶען מַמָשׁ "תּוֹרָה לִשְׁמָהּ" מֶען לֶערְנְט נָאר פַארְן אֵייבֶּערְשְׁטְן אוּן נִישְׁט אוֹיף צוּ בַּאקוּמֶען כָּבוֹד פוּן מֶענְטְשְׁן, צוּ הֵייסְן אַ רָב, אַ לַמְדָן, אַ צַדִיק אָדֶער אַ בַּעַל מְקוּבָּל, מֶען לֶערְנְט נָאר פָּשׁוּט פַארְן אֵייבֶּערְשְׁטְנְ'ס וֶועגְן, עֶס אִיז נִישְׁטָא קַיין גְרֶעסֶערֶע זַאךְ פוּן דֶעם. אוֹיבּ וֶועט אִיר מִיר פָאלְגְן מִיט דֶעם וֶועט אִיר בִּכְלַל נִישְׁט חֲרָטָה הָאבְּן, נִישְׁט אוֹיף דִי וֶועלְט אוּן נִישְׁט אוֹיף יֶענֶע וֶועלְט", עד כאן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1277 - דארף מען נישט שעלטן די רשעים?
קללות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר די ענטפער וואס איך האב באקומען, איך וועל פרובירן אלעס מקיים צו זיין.


איך וויל נאר איבערפרעגן איבער דעם וואס דער ראש ישיבה שרייבט נישט צו שעלטן, וואס טו איך ווען איך זע א רשע, א כופר, אדער א רשע וואס איז מסית?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אחרי קדושים, ח' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


שעלט נישט קיינעם, לאז אפ די זאך פון שעלטן; בענטש יעדן איינעם, וואס ווייסטו ווער עס איז א פשוט'ער רשע און ווער עס איז א רשע? וואס ווייסטו ווער איז א כופר? לאז אפ די וועג.


ווען עס איז טונקל איז דא צוויי וועגן ווי אזוי ליכטיג צו מאכן, אדער אוועקטרייבן די טונקלקייט אדער אנצינדן אסאך ליכט; ווען מען גייט אויף די וועג פון שעלטן האט עס א פנים ווי מען טרייבט אוועק טונקלקייט, עס ווערט נישט ווייניגער טונקל, ווידעראום אז מען צינדט אן ליכט, מען טוט גוטס, מען איז עוסק אין מצוות און מעשים טובים, בפרט ווען מען איז עוסק אין הפצה, מען איז מקרב אידישע קינדער צום אייבערשטן; דעמאלט ווערט ליכטיג, עס גייען אוועק אלע טונקלקייט, אלע רשעים און אלע כופרים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1276 - ווי אזוי פירט מען זיך אין יום החופה?
תפילות אויף אידיש, כלה, יום החופה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א כלה ברוך ה', און מ'גרייט זיך אויף די חתונה, וויל איך פרעגן וואס מ'דארף טון אין דעם גרויסן טאג פון יום החופה, איז דא עפעס געשריבענע תפילות פאר א כלה אין יום החופה? אדער עפעס אנדערע זאכן וואס צו טון און בעטן אין דעם טאג?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אחרי קדושים, ז' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


צו די כלה תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


יעצט בלייבט איבער נאר צו דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף די גרויסע ניסים אז מען האט חתונה, און אין די זעלבע צייט בעט מען דעם אייבערשטן אויף ווייטער, מען זאל קענען בויען א פלאץ פאר די שכינה, בויען א בית המקדש, א פלאץ פאר השראת השכינה.


זייער אסאך מאל ווערט מען צעדרוקט פון גרויס דרוק אז מען דארף אריינכאפן אויסצוניצן די צייט; זייער אסאך חתנים און כלות ווערן פול מיט נערוון ביום חופתם פון דרוק אז מען דארף אריינכאפן.


אבער אז מען דאנקט און מען לויבט, מען הערט נישט אויף זאגן: "איך דאנק דיר טאטע, איך לויב דיר פאטער פאר אלע חסד און פאר אלעס וואס דו טוסט מיט מיר" - דאס מאכט דעם מענטש רואיג.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט גיין צו די חתונה מיט שמחה און ישוב הדעת.

#1275 - זאלן מיר זיך נאכאמאל טרעפן איידער'ן ענדיגן דעם שידוך?
שידוכים, הפצה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור וואס איז מקורב געווארן צו היכל הקודש, ס'גייט נישט דורך א טאג וואס איך זאל נישט לערנען מיינע קביעות'דיגע שיעורים אין תורה, און איך טו אסאך הפצה ברוך ה'.


איך האב געוואלט פרעגן וועגן א שידוך, מ'האט מיר אנגעטראגן א גוטע שידוך, מיינע עלטערן האבן זיך גוט נאכגעפרעגט און זענען זייער צופרידן פון די מיידל, און איך אויך, און ס'איז זייער א גוטע משפחה, איך ווייס נאר נישט אויב איך דארף זיי זאגן איבער דעם וואס איך טו אין הפצה, אדער אפשר דארף איך טאקע אויפהערן טון הפצה?


בכלל ווי אזוי גייט מען דא ווייטער? דארף מען זיך מער נאכפרעגן, דארף איך זיך נאכאמאל טרעפן מיט איר, אדער אפשר איז דא אנדערע זאכן וואס איך דארף נאך טון פאר'ן ענדיגן דעם שידוך?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אחרי קדושים, ז' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז די מיידל איז אן ערליכע, א געזונטע, א צדיקת - זאלסטו גיין ווייטער מיט'ן שידוך.


רעד נישט קיין איבריגע ווערטער; רעד נישט פון היכל הקודש, רעד נישט פון הפצה; די אלע זאכן קענסטו טון, דו דארפסט נישט קיין רשות פון קיינעם. אז דו וועסט זיך פירן ווי א תלמיד היכל הקודש, דו וועסט רעדן שיין, דו וועסט מכבד זיין דיין שווער, דו וועסט מכבד זיין דיין ווייב - וועט דיר קיינער נישט שטיין אין וועג, דו וועסט קענען מאכן הפצה און אזוי אויך אלעס.


בנוגע זיך נאכאמאל טרעפן; דאס ווענדט זיך אין דיר, אז דו שפירסט דו ווילסט מער מברר זיין, דעמאלט קענסטו נאכאמאל גיין אויף א בעשאו. איך פארשטיי פון דיינע ווערטער אז דו ווייסט שוין גוט וואס דו ווילסט, דו ביסט העכסט צופרידן, קענסטו שוין גיין צום לחיים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#1274 - ווען שערט מען אפ א קינד וואס ווערט דריי יאר נאך ל"ג בעומר?
מנהגים, אפשערן, ל"ג בעומר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיין זון ווערט דריי יאר צווישן ל"ג בעומר און שבועות. איך וואלט געוואלט וויסן אויב איך זאל אפשערן אום ל"ג בעומר, און אויב יא, צי מען דארף דעם זעלבן טאג אויך אנטון די ציצית, אדער דאס טוט מען אן אינעם טאג וואס מען ווערט דריי יאר, צוזאמען מיט'ן חדר פירן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי קדושים, ו' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מאך די אפשערן ל"ג בעומר.


אלע אנדערע זאכן; אנטון ציצית, טראגן אין חדר זאגן די א"ב, אכטונג געבן נישט צו קוקן אויף שלעכטע זאכן, דאס אלעס טוט מען אינעם זעלבן טאג וואס מען מאכט פיאות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1273 - ווי אזוי קען איך אריינברענגען א רואיגקייט ביי מיינע עלטערן אין שטוב?
שלום בית, כיבוד אב ואם

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אלע שיעורים, ובפרט בענייני שלום בית.


ליידער זע איך ביי מיינע עלטערן אסאך קריגערייען, און איך וויל זיי אזוי שטארק העלפן. ס'איז אוממעגליך פאר מיר זיי צו געבן צו הערן די שיעורים, און דער ראש ישיבה שליט"א זאגט אלץ אז קינדער טארן זיך נישט בשום אופן זיך אריינמישן אין די עלטערנ'ס געשעפטן, אבער מיין הארץ גייט ממש אויס פאר זיי, ווי אזוי קען איך יא זוכה זיין אריינצוברענגען א רואיגקייט און ליכטיגקייט ביי מיינע עלטערן אין שטוב?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת טהרה, ב' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס ערשטע זאך זאלסטו זייער אכטונג געבן אז פון דיין זייט זאל נישט זיין קיין שום מחלוקת און קריגערייען. אויך זאלסטו זיי רופן דערציילן פון דיין לעבן, פון דיינע קינדער; דאס וועט זיי פרייליך מאכן, און אז זיי וועלן זיין פרייליך וועט שוין זיין צווישן זיי שלום. ווייל אלע מחלוקות הייבן זיך אן פון עצבות און מרה שחורה, אז מאן און ווייב זענען דערביטערט הייבן זיי אן טרעפן חסרונות איינער ביים צווייטן, מען הייבט אן חוזק מאכן איינער פון צווייטן, ביז די שטוב ווערט א גיהנום.


הדבר הראשון זאלסטו רעדן מיט זיי יעדן טאג; אויב דו וואוינסט אינעם זעלבן שטאט - זאלסטו אוודאי אריבערגיין און זיי דערציילן פון דיין לעבן, דערצייל זיי נאר גוטס, דערצייל זיי נאר נחת מעשיות; קרעכץ נישט פאר זיי. גרייט זיך אן א שיינע ווערטל פאר זיי, ברענג ארויף א שמייכל אויף זיי; איינמאל זיי וועלן זיין פרייליך וועלן זיי זיך שוין נישט קריגן.


צווייטנס, בעט דעם אייבערשטן פאר זיי; תפילה איז זייער שטארק, מיט תפילה קען מען אלעס טוישן. בעט פאר זיי זיי זאלן לעבן אינאיינעם מיט שלום, זיי זאלן זען נחת ביי די קינדער און אייניקלעך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1272 - איז דער אייבערשטער נישט אינטערעסירט מיר אויסצוהערן?
שידוכים, יבנאל, תפילה והתבודדות, מוהרא"ש, געפילן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין פון ארץ ישראל, און איך מוז זיך באדאנקען פאר די פילע חיזוק וואס איך באקום פון אייערע דרשות כסדר. עס העלפט מיר אזויפיל אין לעבן, און איך האב שוין ברוך ה' זוכה געווען צו ענדיגן אסאך מאל ששה סדרי משנה.


איך בין א גרוש שוין פאר אסאך יאר, און דאס איז מיר זייער שווער. איך בין שוין געווען צוויי מאל ביים ציון הקדוש פון מוהרא"ש זי"ע אין יבנאל, איך האב אבער נאכנישט זוכה געווען צו טרעפן מיין זיווג, וואס נאך קען איך טון?


ווען איך רעד צום אייבערשטן איז מיר עס אסאך מאל זייער שווער, איך שפיר קיינמאל נישט אז איך האב יוצא געווען, אז איך האב שוין גענוג געבעטן, און אסאך מאל שפיר איך אז דער אייבערשטער וויל מיר בכלל נישט אויסהערן.


אויך ווייס איך נישט אויב איך מעג אלעס זאגן פאר'ן אייבערשטן, צום ביישפיל ווען איך וויל דערציילן מיינע שווערע נסיונות פאר'ן אייבערשטן, קען דאס אמאל נאך זיך שטארקן די נסיונות נאך מער לכבוד דעם.


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען העלפן און מחזק זיין.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת טהרה, ב' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו לעבסט מיט די עצה פון התבודדות; דו שמועסט מיט'ן אייבערשטן, דו דערציילסט אים אלעס וואס גייט אריבער אויף דיר. דאס איז דאך גן עדן, דאס איז עולם הבא; ווען מען שמועסט מיט'ן אייבערשטן, מען רעדט זיך אויס דאס הארץ צו אים - דעמאלט איז מען זוכה צו שפירן מעין דמעין פון עולם הבא, מען שפירט גן עדן אויף די וועלט.


איך בעט דיר זייער, זיי ממשיך מיט די הייליגע הנהגה; קוק נישט אויף דעם אז דו שפירסט אסאך מאל ווי קיינער הערט דיר נישט אויס, אזוי גייט דאס מיט אלעמען.


דער רבי אליינס האט דערציילט אז ער פלעגט שפירן ביי התבודדות ווי מען הערט אים נישט אויס; ער האט אויך געהאט חלישות הדעת פון דעם, ווען ער האט געזען ווי עס גייען אריבער טעג און וואכן וואס ער בעט דעם אייבערשטן און ער האט נישט געשפירט ווי עפעס רוקט זיך, נאכדעם האט ער חרטה געהאט, ער האט זיך זייער געשעמט אז ער האט אפגעלאזט די הייליגע הנהגה (שבחי הר"ן, סימן ה, יב).


איך בעט דיר זייער, קוק נישט אויף דעם, דו רעד ווייטער יעדן טאג צום אייבערשטן; יא געפילן, נישט געפילן, - דאס איז נישט די זאך, דער עיקר איז טון און טון און טון.


דער סמ"ך מ"ם האלט נישט אויס ווען מען גייט אויף דעם הייליגן וועג, ער זוכט אלע מיטלען צו שטערן דעם מענטש און אים אפקילן פון די עבודה, איינמאל מאכט ער טראכטן 'קיינער הערט מיר נישט אויס', א צווייטע מאל מאכט ער טראכטן 'מען הערט יא אויס; נו, דארף מען דאך מער רעדן', ער מאכט שפירן ווי עס איז נישט גענוג וכו' וכו', אבי דער מענטש זאל אפלאזן די הייליגע הנהגה.


דאס וואס דו זאגסט אז ווען דו דערציילסט פאר'ן אייבערשטן ווערן די נסיונות שטערקער; דאס איז נישט וואר, די נסיונות זענען נסיונות, זיי זענען זייער ביטער, פון דעם קען מען נישט פטור ווערן נאר דורך דערציילן דעם אייבערשטן בפרטי פרטיות. אודאי איז דאס נישט געשמאק, מען שעמט זיך זייער ווען מען דערציילט דאס אלעס, מען הייבט אן זען ווער מען איז, מען הייבט אן זען ווי ווייט מען איז; דאך דארף מען דאס דערציילן פאר'ן אייבערשטן, אזוי ווי דער רבי זאגט קלאר (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ד) אז ווען א מענטש זינדיגט ווערן די עבירות איינגעקריצט אין זיינע ביינער אזוי ווי עס שטייט (יחזקאל לב, כז): "וַתְּהִי עֲוֹנֹתָם עַל עַצְמוֹתָם", און דאס גייט נישט ארויס נאר דורך וידוי דברים, נאר ווען מען דערציילט עס אויס דעם אייבערשטן.


דעריבער זאלסטו ווייטער גיין מיט די הייליגע הנהגה, זיי זיך מתבודד; דערצייל דעם אייבערשטן אלעס וואס גייט אריבער, דערצייל אים ווי שטארק דו ווילסט חתונה האבן, זאג אים ווי שווער עס איז דיר אליינס, און ווי דער יצר הרע ווארפט דיר אראפ נאכאמאל און נאכאמאל; דורכדעם וועסטו אראפנעמען פון דיר אלע עונשים, דו וועסט זוכה זיין צו קענען טרעפן דיין זיווג.


גיי נאכאמאל און נאכאמאל קיין יבנאל צום ציון פון מוהרא"ש, וועסטו זיכער זען גרויסע ישועות; ווען איך וואלט ווען געווען אין ארץ ישראל וואלט איך געגאנגען אן א שיעור מאל צום ציון פון מוהרא"ש.


מוהרא"ש שרייבט אזעלכע ווערטער אין די צוואה, סיי פאר בחורים און סיי פאר מיידלעך, אז ער וועט נישט רוען ביז זיי וועלן האבן זייער שידוך, און בכלליות פאר אונז אלע שרייבט מוהרא"ש דעם לשון (צוואת מוהרא"ש, אות ה): "מַיינֶע טֵייעֶרֶע קִינְדֶער אוּן תַּלְמִידִים, דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער אִיז מַיין עֵדוּת אַז יֶעדֶע וָוארְט וָואס אִיךְ הָאבּ גֶעשְׁרִיבְּן פַאר מַיין מַצֵבָה אִיז אֱמֶת. דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער וֵוייסְט אוּן קֶען מַיין צוּבְּרָאכְן הַארְץ וֶועלְכֶע אִיז צוּבְּרָאכְן אוֹיף טוֹיזְנְטֶער שְׁטִיקְלֶעךְ כְּחֶרֶס הַנִּשְׁבָּר. אוּן אִיךְ הָאף אַז מִיט דֶעם וָואס מֶען וֶועט קוּמֶען צוּ מַיין קֵבֶר אוּן מֶען וֶועט דָארְט דַאוֶוענֶען אוּן לֶערְנֶען אוּן רֶעדְן צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, דוּרְךְ דֶעם וֶועל אִיךְ הָאבְּן אַ תִּיקוּן פַאר מַיין נֶפֶשׁ רוּחַ אוּן נְשָׁמָה.


אַזוֹי וִוי בַּיי מַיין לֶעבְּן זֶענֶען אַסַאךְ מֶענְטְשְׁן נִתְעוֹרֵר גֶעוָוארְן צוּ תְּשׁוּבָה טוּן דוּרְךְ מִיר, אַזוֹי וֶועט זַיין אוֹיךְ נָאךְ מַיין הִסְתַּלְקוּת. וֶוען מֶען וֶועט קוּמֶען צוּ מַיין קֵבֶר, וֶועט מֶען נִתְעוֹרֵר וֶוערְן צוּ תְּשׁוּבָה טוּן.


אוֹיךְ וֶועט מֶען מִיטְן אֵייבֶּערְשְׁטְנְ'ס הִילְף קֶענֶען פּוֹעְלְ'ן בַּיי מַיין קֵבֶר אַלֶע עֶרְלֵיי יְשׁוּעוֹת. וֶוען מֶען וֶועט קוּמֶען מִתְפַּלֵל זַיין בַּיי מַיין קֵבֶר, וֶועל אִיךְ זַיין אַ מֵלִיץ יוֹשֶׁר אוּן אִיךְ וֶועל נִישְׁט רוּעֶן בִּיז אִיךְ וֶועל זֶען צוּ בְּרֶענְגֶען דִי יְשׁוּעָה פַאר דֶעם וָואס אִיז גֶעקוּמֶען אוֹיף מַיין קֵבֶר.


אוּן סְפֶּעצִיעֶל אַ בָּחוּר אָדֶער מֵיידְל וָואס דַארְף אַ שִׁידוּךְ, אוֹיבּ וֶועלְן זֵיי קוּמֶען צוּ מַיין קֵבֶר אוּן דָארְט אוֹיסְזָאגְן גַאנְץ סֵפֶר תְּהִלִים אָן קַיין הֶפְסֵק, זָאג אִיךְ זֵיי צוּ אַז זֵיי וֶועלְן טְרֶעפְן זֵייעֶר רִיכְטִיגֶע בַּאשֶׁערְטֶע שִׁידוּךְ, אוּן אִיךְ בִּין זֵייעֶר שְׁטַארְק מִיט דֶעם".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1271 - ווי אזוי פארשטייט מען דעם מהות פונעם חלל הפנוי דורך א ניגון?
אמונה, קשיות, ניגונים, פירושים, קבלה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע געוואלדיגע שיעורים, וואס זענען מיר זייער מחזק.


איך האב געוואלט פרעגן איבער די תורה אין ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ס"ד, אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר מסביר זיין וואס די כוונה פונעם הייליגן רבי'ן איז אין די תורה. מיינט דאס צו זאגן אז דורך א ניגון קען א מענטש משיג זיין און פארשטיין זאכן וואס ער פארשטייט נאכנישט יעצט, צום ביישפיל די מהות פונעם חלל הפנוי? און וואס איז למעשה די תועלת פון א ניגון, איז דער תועלת צו קענען משיג זיין זאכן וואס זענען העכער פון אונזער פארשטאנד? און וואס קען מען ארויסנעמען פון די תורה אויף למעשה, פאר'ן טאג טעגליכן לעבן פון א פשוטער מענטש?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת טהרה, ב' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן סד): "וְדַע, שֶׁעַל יְדֵי הַנִּגּוּן שֶׁל הַצַּדִּיק, הוּא מַעֲלֶה אֶת הַנְּשָׁמוֹת מִן הָאֶפִּיקוֹרְסִית הַזֹּאת שֶׁל הֶחָלָל הַפָּנוּי שֶׁנָּפְלוּ לְשָׁם", וויסן זאלסטו אז דורך די ניגון פונעם צדיק קומען אלע צוריק צום אייבערשטן, אלע וואס זענען נעבעך אריינגעפאלן מיט אפיקורסות, זיי האבן קשיות אויף די אמונה - די אלע, ווען זיי הערן די ניגון פונעם צדיק - קומען זיי צוריק.


דער ניגון איז די ווערטער וואס מוהרא"ש האט מחבר געווען טאקע אויף די תורה וואו דער רבי זאגט אז דער אייבערשטער איז: "מְמַלֵּא כָּל עָלְמִין וְסוֹבֵב כָּל עָלְמִין", אלעס איז דער אייבערשטער, ער איז אין אלעס און ארום אלצדינג; דעמאלט הייבט זיך אן די קשיא 'ווי אזוי קען זיין א חלל הפנוי?' ווייל אויב דער חלל הפנוי איז אויך אייבערשטער איז דאס דאך נישט קיין חלל הפנוי?! און אזוי איז טאקע; אפילו אינעם חלל הפנוי איז אויך אייבערשטער, נאר מיר קליינע מענטשעלעך קענען דאס נישט פארשטיין, דער חלל הפנוי איז ביי אונז אין מח, דערפאר דארפן מיר אסאך זינגען דעם ניגון פונעם צדיק, וואס דער ניגון וועט מען זינגען ווען משיח וועט קומען; "מְמַלֵּא כָּל עָלְמִין", דער אייבערשטער איז איבעראל, "וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין", דער אייבערשטער נעמט אלעס ארום, "אֵין שׁוּם מְצִיאוּת מִבַּלְעָדֶיךָ יִתְבָּרַךְ כְּלָל", נישטא קיין שום מציאות אנעם אייבערשטן, "וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם", אין יעדע ריר איז דארט באהאלטן דער אייבערשטער; ווייל דער ניגון איז כולל אלע ניגונים, "כָל הַזְּמִירוֹת וְהַנִּגּוּנִים שֶׁל כָּל הַחָכְמוֹת נִמְשָׁכִין מִזֶּה הַזֶּמֶר וְהַנִּגּוּן", אלע ניגונים און אלע געזאנגען קומען ארויס פון דעם ניגון, "שֶׁהוּא לְמַעְלָה מִכָּל הַזְּמִירוֹת וְהַנִּגּוּנִים שֶׁל כָּל הַחָכְמוֹת", ווייל דער ניגון איז העכער פון אלע ניגונים, "כִּי הוּא הַזֶּמֶר הַשַּׁיָּךְ לְהָאֱמוּנָה בְּהָאוֹר אֵין סוֹף עַצְמוֹ, שֶׁהוּא לְמַעְלָה מִן הַכֹּל", ווייל דער ניגון איז אן אמונה ניגון, א ניגון פונעם אייבערשטן אליינס.


קומט אויס פארקערט ווי דו פרעגסט, דער רבי וויל נישט מען זאל זינגען ניגונים צו פארשטיין זאכן וואס מען קען נישט פארשטיין, צו פארשטיין דעם חלל הפנוי, מען דארף נישט פארשטיין דעם חלל הפנוי; דאס קען מען נישט פארשטיין, ווייל בעצם איז דער אייבערשטער איבעראל, עס איז נישטא קיין פלאץ וואו דער אייבערשטער איז נישטא; איי ווי קען זיין דער חלל הפנוי, וואס איז לויטן גר"א בפשטות? אבער די הייליגע צדיקים האבן אונז מגלה געווען דאס וואס דער רבי לערנט אונז אין די תורה, אז דער חלל הפנוי איז ביי אונז אין קאפ וכו'.


אודאי איז דער תורה אויף למעשה, דער תורה ברענגט אמונה; ווי מער מען חזר'ט די תורה אלץ מער ווערט קלאר די אמונה אז אלעס איז דער אייבערשטער, אלץ מער ווערט קלאר אז אידישע קינדער היפן איבער די אלע חקירות און שאלות. אזוי ווי דער רבי זאגט (שם): "וְעַל כֵּן יִשְׂרָאֵל נִקְרָאִים עִבְרִיִּים", פארוואס ווערן די אידישע קינדער אנגערופן מיט'ן נאמען 'עבריים'? "שֶׁעַל יְדֵי אֱמוּנָתָם שֶׁמַּאֲמִינִים שֶׁהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ אֱלֹקֵי הָעִבְרִיִּים כַּנַּ"ל, הֵם עוֹבְרִים עַל כָּל הַחָכְמוֹת וְעַל מַה שֶּׁאֵינָם חָכְמוֹת", ווייל אידישע קינדער האבן א שטארקע אמונה, וואס מיט די אמונה גייען זיי אריבער אלע חכמות און אלע קשיות, זאכן וואס מיר קענען נישט פארשטיין; 'עבריים' איז טייטש 'איבערגיין', מען קוקט נישט אויף די חכמות, נאר מיר בלייבן מיט אמונה.


געוואוין זיך צו, נעם די עצה פון רבי'ן, די עצה פון התבודדות; גיי אין א פלאץ וואו קיינער איז נישטא, דארט זוך דיר א חלל הפנוי, דארט זאלסטו וויינען צום אייבערשטן אויף דיין שפראך. בעט אים אין דיין שפראך ער זאל רחמנות האבן אויף דיר און דיר מקרב זיין צו אים, דו זאלסט האבן א ריינע אמונה, זאלסט זוכה זיין צו שפירן דעם אייבערשטן, זאלסט נישט האבן קיין שום קשיות אויף די אמונה, זאלסט גלייבן אז דער אייבערשטער איז דא, ער איז אלעס; דומם, צומח, חי און מדבר - אלעס איז ער; וועסטו זוכה זיין אז עס וועט שיינען אויף דיר די אור אין סוף ברוך הוא.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1270 - געלט פון הפצה קען מען נעמען פאר זיך?
הפצה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור פון ארץ ישראל וואס איז זיך זייער מחזק מיט די שיעורים, איך האב געוואלט פרעגן וועגן געלט וואס מ'באקומט ביים גיין הפצה, אויב מ'קען דאס נוצן פאר זיך.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמיני, כ"ה ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ערשטנס וויל איך דיר שטארקן אין די גרויסע מצוה פון הפצה; מען זאל קוקן מיט א טיפערן בליק, מען זאל אביסל אריינטראכטן וואס איז דאס הפצה - וואלט מען געזען אז עס איז די גרעסטע זאך אויף דער וועלט. פרוביר צו טראכטן א מעשה פון דיר, דו האסט חתונה בשעה טובה ומוצלחת, דער אייבערשטער העלפט מען איז זוכה צו קינדער, די קינדער וואקסן אונטער און עס גייען אריבער יארן און עס פאסירט דאס שרעקליכע זאך, דער קינד צעקריגט זיך מיט די עלטערן, ער גייט אוועק מיט נישט גוטע חברים און ער פאלט אין נישט גוטע זאכן, די עלטערן עסן זיך אויף.


וואס וואלסטו געטון ווען דו הערסט אויף איינעם וואס גייט צו דיין זון איין מאל א וואך, ער געבט אים שיינע ספרים און קונטרסים געשריבן אויף זיין שפראך, דיבורי אמונה, דיבורי חיזוק און דיין קינד הייבט אן ליינען און עס הייבט אן ווערן ליכטיג ביי אים; וואס וואלסטו געטון מיט דעם איד? קענסט טראכטן? דו וואלסט אים געהאלדזט, געקושט, געלויבט, געבענטשט און וואס נישט... וואס הייסט, ער איז מקרב מיין קינד! ער רעדט מיט אים! ער לעבט אים אויף! דאס וואלט ביי דיר געווען די חשוב'סטע זאך.


אזוי און נאך א סאך מער קוקט מען פון הימל אויף א מפיץ; דער אייבערשטער איז אונזער טאטע, און ווען א איד גייט אוועק פון די גוטע וועג איז דאס א גרויסע צער כביכול פאר'ן אייבערשטן, און ווען מיר גייען פארשפרייטן קונטרסים, ספרים, גליונות, סי די'ס וכדומה אויף אלע שפראכן, געשריבן אויף א פשוט'ע שפראך וואס כאפט זיי און עס הייבט זיי אן ליכטיג ווערן, זיי הייבן אן טראכטן פונעם אייבערשטן, ווערט אין הימל אזא רעש, מען נעמט דעם מפיץ, מען האלדזט אים און מען קושט אים.


דערפאר בעט איך דיר זייער זאלסט זיך שטארקן ווייטער מיט די הייליגע ארבעט, גיי ווייטער פארשפרייטן די הייליגע ספרים און קונטרסים פון רבי'ן, פון מוהרא"ש; קוק נישט אויף די וואס שפעטן, קוק נישט אויף לצים; דו טראכט אלץ: 'אפשר וועל איך קענען אריינברענגען אין איין איד אפילו נאר איין גוטע מחשבה, איז מיר שוין כדאי'.


די געלט פון הפצה איז צדקה געלט; דו קענסט מיט דעם טון אלעס וואס מען טוט מיט צדקה געלט, אויב דארפסטו זיך אליינס מפרנס זיין וכו' - קענסטו נעמען פון די געלט פאר זיך, אויב האסטו פאר דיר גענוג צו קענען לעבן - זאלסטו געבן דאס געלט צו דרוקן נאך ספרים, אדער פאר עניים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1269 - פארוואס דארף מען חתונה האבן?
חתונה, הלכה, צרות, שמחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור אין די צוואנציגער יארן, איך בין ברוך ה' זייער ערליך און פרום, איך דאווען און לערן, און איך ארבעט אויף מיינע מידות.


איך וויל פרעגן צוויי שאלות. איינס, איך ווייס אז יעדער בחור אין מיין עלטער, און אפילו יונגער פון מיר, האט שוין גאר א שטארקע רצון חתונה צו האבן, איך האב עס אבער נישט, און אפילו אביסל פארקערט, איך האב נישט קיין חשק חתונה צו האבן. א חשובער איד האט אמאל גערעדט צו מיר איבער דעם, ער האט מיר מסביר געווען די וויכטיגקייט פון חתונה האבן, ווייל נאך די חתונה איז לייכטער צו זיין אפגעהיטן, און אזוי ווייטער, האב איך אים געזאגט אז איך בין שוין יעצט אפגעהיטן, שוין אפאר יאר וואס איך בין נישט דורכגעפאלן אין עבירות אפילו נאר איין מאל, כ'האב נאר דריי מאל אין מיין לעבן בטעות ארויסגעזאגט א ווארט ניבול פה. פון שאק איז ער שטיל געבליבן, איך בין אבער געבליבן מיט מיין פארקרומטע רצון, און איך קען זיך נישט ארויסזען פון דעם. אפשר האט דער ראש ישיבה אן עצה פאר מיר איבער דעם?


צווייטנס, ס'רייסט מיר ביים הארץ די מצב פון כלל ישראל אויף א נישט נארמאלן אופן, ס'איז דא טעג וואס איך עס נישט און איך טרינק נישט פון צובראכנקייט, איך קען וויינען צום אייבערשטן פאר שעות איבער דעם, איך שפיר כ'וועל נישט קענען אנגיין מיט מיין לעבן אזוי. ליידער זעט מען היינט אזויפיל אידישע קינדער וואס פאלן אוועק, וואו מ'דרייט זיך טרעפט מען שוואכע חברה, און מיין הארץ ווערט צופליקט פון דעם.


מיין הארץ צוגייט ווען א איד מאכט מיט, אנהייב פונעם קאראנא וויירוס ווען איך האב פשוט געגעסן ברויט דורכגענעצט מיט טרערן פון צובראכנקייט, כ'האב געמאכט אסאך שעות התבודדות, אבער די אויפגעגעסענע הארץ בלייבט. וואס קען איך בכלל טון פאר דעם? איז בכלל דא א ליכטיגקייט פאר מיין פינסטערקייט חוץ משיח? וועל איך נאך אמאל זוכה זיין צו שמייכלען פון אינעווייניג? אפשר גאר איז די ציל פון מיין זיין דא צו ליידן און ליידן און ליידן, און אויסגיין ווי א לעכטל?


ביטע ענטפער מיר ווי שנעלער. יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמיני, כ"ה ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו אז די ערשטע מצוה אין די תורה איז די מצוה פון פרי' ורבי'; דער הייליגער מחבר הייבט אן שלחן ערוך אבן העזר מיט די הלכה: "חַיָּב כָּל אָדָם לִשָּׂא אִשָּׁה כְּדֵי לִפְרוֹת וְלִרְבּוֹת", יעדער איד איז באפוילן פונעם הייליגן באשעפער צו חתונה האבן כדי צו קענען מקיים זיין די מצוה פון פרי' ורבי', "וְכָל מִי שֶׁאֵינוֹ עוֹסֵק בִּפְרִיָּה וּרְבִיָּה כְּאִלּוּ שׁוֹפֵךְ דָּמִים", און ווער עס איז נישט מקיים די מצוה איז אזוי ווי ער פארגיסט בלוט, "וּמְמַעֵט אֶת הַדְּמוּת", ער טוט נישט דעם ווילן פונעם אייבערשטן צו פארמערן מענטשן וואס זענען באשאפן געווארן בצלם אלוקים, "וְגוֹרֵם לַשְּׁכִינָה שֶׁתִּסְתַּלֵּק מִיִּשְׂרָאֵל", און ער איז גורם אז די שכינה זאל נישט רוען ביי די אידן.


וואס גייסטו נאך דיינע פארקרומטע מחשבות? דו שטעלסט זיך אהער ווי א גרויסער צדיק; ווילאנג דו האסט נישט חתונה, דו טוסט נישט דעם ווילן פונעם אייבערשטן ביסטו א גרויסער רחמנות, דו האסט נישט די אלע זאכן וואס מען באקומט ווען מען איז זוכה חתונה צו האבן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יבמות סב:): "כָּל אָדָם שֶׁאֵין לוֹ אִשָׁה", ווער עס האט נישט חתונה, ער לעבט אליינס אן א ווייב, "שָׁרוּי בְּלֹא שִֹמְחָה", דער לעבט אן קיין שמחה, "בְּלֹא בְּרָכָה", דער לעבט אן קיין ברכות, "בְּלֹא טוֹבָה", דער ווייסט נישט וואס מיינט גוט, "בְּלֹא תּוֹרָה", מען האט נישט קיין תורה, "בְּלֹא חוֹמָה", מען לעבט אן קיין מויער, "בְּלֹא שָׁלוֹם", אן קיין פרידן; די אלע זאכן האט מען נישט פאר די חתונה, דער מדרש (בראשית רבה יז, ב) לייגט צו נאך זאכן וואס פעלט פאר'ן חתונה האבן, "בְּלֹא עֵזֶר", מען האט נישט קיין העלפער, "בְּלֹא כַּפָּרָה", מען האט נישט קיין פארצייער, "בְּלֹא חַיִּים", עס איז נישט קיין לעבן.


דער הייליגער זוהר זאגט (האזינו רצו.): "מַאן דְּלָא אִשְׁתְּכַח דְּכַר וְנוּקְבָּא, אִקְרֵי פְּלַג גּוּפָא", ווער עס האט נישט חתונה - איז א האלבע זאך, "וְלֵית בִּרְכָתָא שַׁרְיָא בְּמִלָּה פְּגִימָא וַחֲסֵירָא, אֶלָּא בַּאֲתָר שְׁלִים", די ברכה קען נישט זיין אין א האלבע זאך, נאר אין א גאנצע זאך; נאך זאגט דער הייליגער זוהר (אחרי, נט:): "רֶבִּי יִצְחָק אָמַר", דער הייליגער רבי יצחק זאגט, "בְכָל אֲתַר דְּלָא אִשְׁתְּכַח דְּכַר וְנוּקְבָּא, לָאו כְּדַאי לְמֵחֱמֵי אַפֵּי שְׁכִינְתָּא", ווער עס האט נישט חתונה איז נישט ווערד צו זען די פנים פון די שכינה; פריער אין פרשת ויקרא (ה.) שטייט: "כָּל מַאן דְּלָא אִשְׁתְּכַח דְּכַר וְנוּקְבָּא", ווער עס האט נישט חתונה, "כָּל שְׁבָחָא אַעְדּוֹי מִנֵּיהּ", דער האט נישט קיין שום לויב, "וְלָאו הוּא בִּכְלָלָא דְּאָדָם", דער איז נישט גערעכנט פאר א מענטש, "וְלֹא עוֹד, אֶלָּא דְּלָאו אִיהוּ כְּדַאי לְאִתְבָּרְכָא", און ער איז נישט ווערט צו ווערן געבענטשט.


דעריבער ווייס איך נישט פארוואס דו ביסט אן אויבער חכם נאכצוגיין דיין פארקרומטע שכל.


חתונה האבן איז דער תירוץ אויף די צווייטע פראגע; אויף וואס דו עסט זיך אויף דיין הארץ, אויף דיין פראגע 'וועל איך נאך אמאל זיין פרייליך פון אינעווייניג?' אז דו וועסט חתונה האבן, דו וועסט טון דער ווילן פונעם אייבערשטן אן קיין חכמות - וועסטו האבן א גאנצע הארץ, דו וועסט נישט זיין פארנומען מיט אנדערע, דו וועסט זען דאס גרויסקייט פון אידישע קינדער ווי מען איז זיך מוסר נפש אין די שווערע זמנים ווייטער טון דעם ווילן פונעם אייבערשטן; עס איז טאקע דא אסאך וואס פאלן, אבער פון די אנדערע זייט איז דא אזויפיל ריינקייט אזויפיל הייליגקייט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1268 - ווען וועט שוין דער ראש ישיבה אונז קומען באזוכן?
שלום בית, חתונה, אחדות, ארץ ישראל

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר מיין לעבן, און פאר די לעבן פון מיין משפחה, וואס האט זיך אינגאנצן געטוישט צום גוטן דורך די שיעורים. איך שפיר ווי איך בין ממש געבוירן געווארן פון ניי.


איך וואוין אין ירושלים עיר הקודש, און איך האב געוואלט פרעגן ווען דער ראש ישיבה שליט"א וועט קומען אונז באזוכן אין ארץ ישראל.


איך ווייס אז דער ראש ישיבה שליט"א זאגט אלץ אז מ'דארף נישט קומען אין ישיבה, מ'קען נעמען די דיבורים און לעבן מיט דעם סיי ווי איבער די וועלט, פון דעסט וועגן אינו דומה שמיעה לראיה, וואס וואלט דער ראש ישיבה שליט"א געטון ווען מוהרא"ש זי"ע זאגט דאס ווען, אז מ'דארף נישט קומען צו אים, וואלט דער ראש ישיבה שליט"א נאכאלץ זיכער געוואלט זען מוהרא"ש.


איך בעט זייער, אין נאמען פון די גאנצע חבורה דא אין ירושלים, אז דער ראש ישיבה שליט"א זאל אונז קומען באזוכן און מחזק זיין. דער בית המדרש דאהי פירט זיך מיט א געוואלדיגע אחדות, מ'איז זיך מחזק איינער דעם צווייטן, און מ'מאכט אסאך הפצה.


דער אייבערשטער זאל העלפן דער ראש ישיבה שליט"א זאל ווייטער ממשיך זיין מיט גאנצן כח מחזק צו זיין אידישע קינדער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שמיני, כ"ג ניסן, אסרו חג, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ...


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר לעבט באחדות, מען האט זיך ליב איינער דעם אנדערן.


דער הייליגער תנא רבי שמעון בר יוחאי זאגט (נשא קכח.): "אֲנָן בַּחֲבִיבוּתָא תַּלְיָיא", אונזער זאך איז אחדות; מוהרא"ש זאגט, די ראשי תיבות פון "אֲנָן" איז "אַ'נְשֵׁי נַ'חַל נ'וֹבֵעַ", מיר תלמידים פון הייליגן רבי'ן, אונזער זאך איז – "בַּחֲבִיבוּתָא תַּלְיָא", מיר זאלן זיך ליב האבן איינער דעם צווייטן, זיך ליידן איינער דעם צווייטן.


מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך קומען קיין ארץ ישראל, איך וויל זיין מיט אייך. איך בענק זיך צו אייך; געדענקט וואס דער הייליגער תנא רבי עקיבא האט געזאגט פאר רבי שמעון בר יוחאי (פסחים קיב.): "יוֹתֵר מִמַּה שֶּׁהָעֵגֶל רוֹצֶה לִינֹק פָּרָה רוֹצָה לְהֵנִיק", אסאך מער וויפיל דער קעלבל וויל זייגן וויל די קו - די מאמע - געבן צו זייגן דעם קעלבל. ער האט אים געזאגט, ווי שטארק דו ווילסט לערנען פון מיר תורה - אסאך מער וויל איך לערנען מיט דיר תורה; גלייב מיר, איך וויל נאך אסאך מער זיין אין ארץ ישראל, שוין איבער א יאר וואס איך בין נישט זוכה צו זיין אין ארץ ישראל; איך האף בקרוב צו זיין דארט.


אגב, אז מען רעדט שוין פון וואס דער הייליגער תנא רבי עקיבא האט געזאגט פאר רבי שמעון בן יוחאי אין תפיסה, ווען ער האט אים געבעטן און געמוטשעט ער זאל לערנען מיט אים תורה; האט ער אים דעמאלט געזאגט דאס גרויסקייט פון חתונה האבן, ער האט אים מגלה געווען ווי אזוי מען קען זיין הייליג, "מִצְוָה וְגוּף טָהוֹר נוֹשֵׂא אִשָּׁה וְלוֹ בָּנִים", אז מען האט חתונה - קען מען האבן א ריינקייט, די תורה וואס מען לערנט נאך די חתונה, דאס איז ריין (שם, קיג). אין אנהייב האט ער מורא געהאט אים דאס צו זאגן, ער האט מורא געהאט פון די גוים, אבער נאכדעם וואס דער תנא אלוקי רבי שמעון בר יוחאי האט אים אזוי מפציר געווען, האט ער אים דאס געזאגט. דאס איז איינע פון די יסודות ביים רבי'ן, מען זאל חתונה האבן יונג און האבן שלום בית; נאר אזוי קען מען האבן א ריינע מח, א ריינע מחשבה; דעמאלט קען מען לערנען תורה בקדושה ובטהרה. אז מען האט חתונה און מען לעבט מיט שלום, מען איז מוותר, מען האט אסאך געדולד - איז מען זוכה צו ריינקייט.


אויף די נקודה האט מוהרא"ש זיך מוסר נפש געווען; ער האט געוואלט אריינברענגען חתונה האבן יונג, ער האט דאס געטון ביז די מלכות הרשעה האט אים געוואלט געבן תפיסה, מוהרא"ש האט אפאר יאר נישט געקענט זיין אין ארץ ישראל, און שפעטער האט מוהרא"ש ווייטער געטון זיין גאנץ לעבן פאר שלום בית, מוהרא"ש פלעגט זיצן טעג און נעכט מיט פארפעלקער זיי זאלן אהיים גיין לעבן בשלום. דארפן מיר זען צו גיין אויף דעם וועג, זיך נישט קריגן אין שטוב, זיין א ותרן אין שטוב; וועלן מיר זוכה זיין צו "מִצְוָה וְגוּף טָהוֹר".

#1267 - ווער איז דער ריכטיגער רבי פון וועמען איך קען מקבל זיין?
מחלוקת, ספרי ברסלב, מורה דרך, צדיקים, מנהיגים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב פשוט נישט קיין ווערטער צו באדאנקען דעם ראש ישיבה שליט"א וואס האט מיר געגעבן לעבן, איידער איך האב אנגעהויבן הערן די שיעורים איז מיין לעבן געווען זייער ביטער, און דורך די שיעורים האט זיך מיר געעפנט א נייע וועלט, איך האב אנגעהויבן זען די זיסקייט פון הייליגן באשעפער, און זיין גרויס רחמנות.


א שטיק צייט צוריק בין איך דורך גאר א שווערע איבערלעבעניש, דעמאלט האט מיר איינער געגעבן א נומער פון א חשובן רב, א תלמיד פון מוהרא"ש זי"ע, און יענער האט מיר גאר שטארק מחזק געווען. און זייט דעמאלט האלט איך אן קשר מיט אים, און ער ענטפערט מיר אויף מיינע שאלות.


דאס מאכט מיר אבער זייער צעמישט, איך שפיר ממש וואס דער הייליגער רבי זאגט אז ווען מ'האט צוויי רבי'ס שאדט דאס פאר אמונת הייחוד, ס'איז מיר שווער מסביר צו זיין, אבער ס'איז א שווערע זאך פאר מיר, אבער פון די אנדערע זייט מאכט מיר דאס פיל גרינגער ווייל איך קען אים קלינגען סיי ווען און ער ענטפערט מיר גלייך, ווידער ביים ראש ישיבה שליט"א דארף איך שרייבן א בריוו וואס איז מיר נישט אזוי גרינג, און ס'קען נעמען אסאך צייט ביז איך באקום דעם ענטפער.


אויך שטערט מיר דאס וואס ער האלט זיך נישט אינגאנצן בשלום מיט אנדערע תלמידים פון מוהרא"ש זי"ע, הלואי זאל זיין א פולע אחדות אין היכל הקודש.


איך שפיר זיך נישט באקוועם צו פרעגן די שאלה, אבער תורה היא וללמוד אני צריך, איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט עס אנקוקן מיט א גוט אויג, און מיר ענטפערן וואס צו טון.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שמיני, כ"ד ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מיר האבן אלע איין רבי, דער הייליגער רבי איז אונזער רבי ביז משיח וועט קומען, דער רבי וועט ענדיגן אלע תיקונים און אונז אלע מתקן זיין; מיר דארפן זיך האלטן אינאיינעם, נישט מאכן קיין מחלוקות.


עס איז כדאי דו זאלסט אריין בליקן אין די צוואה וואס מוהרא"ש האט אונז געשריבן, מוהרא"ש שרייבט די סימנים פון וואס מען זאל זיך היטן; דער סימן פון א פאלשער מנהג און דער סימן פון אן אמת'ער מנהיג.


איך ברענג דיר אראפ דעם לשון פון די צוואה (צוואת מוהרא"ש, אות טו):


"מַיינֶע טֵייעֶרֶע קִינְדֶער אוּן תַּלְמִידִים, אִיר דַארְפְט גוּט וִויסְן אוּן גֶעדֶענְקֶען אַז דֶער עִיקָר אִיז צוּ הָאבְּן 'אֱמוּנַת חֲכָמִים' צוּ גְלֵייבְּן אִין דִי הֵיילִיגֶע צַדִיקִים. דֶער רֶבִּי זָאגְט (לִיקוּטֵי מוֹהֲרַ"ן חֵלֶק א', סִימָן ס"א) אַז וֶוען מֶען הָאט 'אֱמוּנַת חֲכָמִים' דַאן וֵוייסְט מֶען וָואס מֶען דַארְף צוּ טוּן, מֶען וֵוייסְט וִוי אַזוֹי זִיךְ צוּ פִירְן. דֶערִיבֶּער זָאלְט אִיר זִיךְ זֵייעֶר שְׁטַארְקְן אִין 'אֱמוּנַת חֲכָמִים', צוּ גְלֵייבְּן אַלֶעס וָואס דֶער רֶבִּי זָאגְט אוּנְז, אוּן מְקַיֵים זַיין אִין פָאלְגְן אַלֶעס וָואס עֶר הֵייסְט. דָאס אִיז דֶער שְׁלֵימוּת פוּן 'אֱמוּנַת חֲכָמִים' (לִיקוּטֵי מוֹהֲרַ"ן חֵלֶק א' סִימָן קכ"ג).


וֶוען אִיר וֶועט הָאבְּן אֱמֶת'דִיג 'אֱמוּנַת חֲכָמִים', אִיר וֶועט גְלֵייבְּן אִין רֶבִּי'ן אוּן פָאלְגְן זַיינֶע וֶוערְטֶער, דַאן וֶועט אִיר זִיךְ קֶענֶען אַן עֵצָה גֶעבְּן אִין יֶעדְן מַצָב, אִיר וֶועט שְׁטֶענְדִיג וִויסְן וִוי אַזוֹי זִיךְ צוּ פִירְן אוֹיף דִי רִיכְטִיגֶע וֶועג.


גֶעדֶענְקְט אַז דֶער הֵיילִיגֶער רֶבִּי אִיז אוּנְזֶער רֶבִּי אוֹיף דִי וֶועלְט אוּן אוֹיף יֶענֶע וֶועלְט, אוּן אִיר זָאלְט זִיךְ זֵייעֶר הִיטְן פוּן פַאלְשֶׁע מַנְהִיגִים וָואס אֲפִילוּ זִיךְ אַלֵיין קֶענֶען זֵיי נִישְׁט פִירְן, אוּן זִיכֶער קֶענֶען זֵיי נִישְׁט פִירְן אַנְדֶערֶע. סְפֶּעצִיעֶל אִינֶעם לֶעצְטְן דוֹר, הָאט דֶער הֵיילִיגֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב זי"ע אוּנְז מְגַלֶה גֶעוֶוען אַז עֶס וֶועט דַאן זַיין זֵייעֶר אַסַאךְ פַאלְשֶׁע מַנְהִיגִים, אַזוֹי סַאךְ וִוי דִי בְּלֶעטֶער פוּן בּוֹים, דֶערִיבֶּער זָאלְט אִיר זִיךְ זֵייעֶר הִיטְן נִישְׁט צוּ הָאבְּן קַיין שׁוּם שַׁיְיכוּת מִיט קַיין שׁוּם פַאלְשֶׁע מַנְהִיגִים, אֲפִילוּ מִיט דִי פַאלְשֶׁע מַנְהִיגִים וָואס דְרֵייעֶן זִיךְ אוֹיךְ בַּיי אוּנְז צְוִוישְׁן אַנְשֵׁי שְׁלוֹמֵינוּ.


וִוי אַזוֹי קֶען מֶען וִויסְן אוֹיבּ אֵיינֶער אִיז אַ פַאלְשֶׁער מַנְהִיג? דֶער סִימָן דֶערְצוּ זָאגְט דֶער רֶבִּי (לִיקוּטֵי מוֹהֲרַ"ן חֵלֶק ב', סִימָן ע"ב) אַז וֶוען אַ מֶענְטְשׁ גֵייט צוּ אַן אֱמֶת'עֶר צַדִיק דַאן פַאלְט אוֹיף אִים אַרוֹיף אַ שִׁפְלוּת, עֶר פִילְט אַז עֶר אִיז דֶער עֶרְגְסְטֶער מֶענְטְשׁ, אוּן עֶר הַאלְט זִיךְ נִישְׁט גְרֶעסֶער פוּן אַ צְוֵוייטְן. אוֹיבּ אָבֶּער וֶוען מֶען גֵייט צוּ אַ מֶענְטְשׁ, אוּן מֶען בַּאקוּמְט דָארְט אַ גַאֲוָה אוּן מֶען הַאלְט זִיךְ גְרֶעסֶער פוּן אַ צְוֵוייטְן, אַז נָאר עֶר וֵוייסְט דֶעם אֱמֶת אוּן קֵיינֶער וֵוייסְט נִישְׁט דֶעם אֱמֶת, דָאס אִיז אַ סִימָן אַז מֶען אִיז בַּיי אַ פַאלְשְׁן מַנְהִיג אוּן מֶען דַארְף אַנְטְלוֹיפְן פוּן דָארְט. פוּן אַן אֱמֶת'ן צַדִיק בַּאקוּמְט מֶען שִׁפְלוּת.


נָאךְ אַ סִימָן אִיז דָא אַז אַן אֱמֶת'עֶר צַדִיק אִיז מְעוֹרֵר זַיינֶע מֶענְטְשְׁן צוּ לֶערְנֶען דִי הֵיילִיגֶע תּוֹרָה, אוּן אַ פַאלְשֶׁער מַנְהִיג וֶועט רֶעדְן פוּן אַלֶעס אוֹיסֶער פוּן תּוֹרָה. דֶערִיבֶּער וֶוען אִיר גֵייט צוּ אַ מֶענְטְשׁ אוּן אִיר זֶעט אַז דוּרְךְ יֶענֶעם בַּאקוּמְט אִיר אַ חֵשֶׁק צוּ לֶערְנֶען פְלַייסִיג דִי הֵיילִיגֶע תּוֹרָה, אִיז אַ סִימָן אַז אִיר זֶענְט בֵּיי אַן אֱמֶתְ'ן צַדִיק.


אִינֶעם הַיינְטִיגְן דוֹר אִיז דֶער רֶבִּי אַלֵיין דֶער אֱמֶת'עֶר צַדִיק. עֶר וֶועט עֶנְדִיגְן אַלֶע תִּקּוּנִים אוּן פַארְרֶעכְטְן דִי וֶועלְט, אוּן דֶערִיבֶּער זָאלְט אִיר זִיךְ הַאלְטְן בַּיים רֶבִּי'ן, אִיר זָאלְט פָארְן יֶעדֶעס יָאר רֹאשׁ הַשָׁנָה קַיין אוּמַאן אוּן זִיךְ הַאלְטְן אִינְאֵיינֶעם מִיט אַנְשֵׁי שְׁלוֹמֵינוּ. אִיר זָאלְט זֶען צוּ אַנְטְלוֹיפְן פוּן מַחְלוֹקֶת, אוּן זִיךְ נִישְׁט אַרַיינְמִישְׁן אִין קַיין שׁוּם פָּאלִיטִיק. דֶער רֶבִּי אִיז דֶער אָרוֹן וָואס דָארְט לִיגְט דִי לוּחוֹת, אוּן בַּיי דִי אָרוֹן הָאט דֶער אָרוֹן אַלֵיין גֶעטְרָאגְן דִי מֶענְטְשְׁן וֶועלְכֶע הָאבְּן אִיר גֶעטְרָאגְן, קֵיינֶער דַארְף נִישְׁט הֶעלְפְן דֶעם רֶבִּי'ן, דֶער רֶבִּי טוּט אַלֶעס אַלֵיין.


דֶערִיבֶּער זָאלְט אִיר גֵיין צוּם רֶבִּי'נְס צִיוּן רֹאשׁ הַשָׁנָה צוּ מְקַיֵים זַיין וָואס דֶער רֶבִּי הָאט גֶעהֵייסְן אַז מֶען זָאל קוּמֶען צוּ אִים, אָבֶּער אִיר זָאלְט נִישְׁט פְּרוּבִּירְן צוּ זַיין דָארְט אַ פִירֶער, אִיר זָאלְט זִיךְ נִישְׁט מִישְׁן אִין קַיין שׁוּם פַּארְטֵייעֶן, אִין קַיין שׁוּם גְרוּפֶּעס, נָאר אִיר זָאלְט זִיךְ הַאלְטְן מִיטְ'ן רֶבִּי'נְס סְפָרִים, אַזוֹי וִוי דֶער רֶבִּי זָאגְט (לִיקוּטֵי מוֹהֲרַ"ן חֵלֶק א', סִימָן קצ"ב) אַז דִי פָּנִים, שֵׂכֶל אוּן נְשָׁמָה פוּנֶעם צַדִיק לִיגְט אִין זַיינֶע הֵיילִיגֶע סְפָרִים, מְמֵילָא וֶוען מֶען וִויל זַיין אֱמֶת'דִיג מְקוּרָב צוּם רֶבִּי'ן אִיז דָאס נָאר וֶוען מֶען לֶערְנְט זַיינֶע סְפָרִים, אוּן דַאן וֶועט אִיר זֵייעֶר שְׁטַארְק מַצְלִיחַ זַיין.


אוֹיבּ וֶועט אִיר מְקַיֵים זַיין דָאס אַלֶעס וָואס אִיךְ הָאבּ גֶעשְׁרִיבְּן, וֶועט אַייךְ זַיין גוּט אוֹיף דִי וֶועלְט אוּן אוֹיף יֶענֶע וֶועלְט אוֹיף אֵייבִּיג". עד כאן.


דעריבער אז דער רב איז דיר מחזק אויף עבודת השם, דו שפירסט ווי דו ווערסט נענטער צום אייבערשטן, דו באקומסט א חשק צו לערנען און דאווענען - זאלסטו ווייטער נעמען ביי אים חיזוק, אבער אויב דער רבי איז נאר פארנומען רעדן אויף אנדערע - זאלסטו אפלאזן, ווייל מחלוקת איז זייער געפארפול, דאס ווארפט אראפ דעם מענטש פון אלע מדריגות.


בעיקר זאלסטו זיך פלייסן אין רבינ'ס ספרים; דעם רבינ'ס ספרים זענען א אורים ותומים, עס ענטפערט אלעס, ער קלארט אויס אלעס; מען גייט ארויס פון אלע ספיקות, מען באקומט א קלארע מח, א שטארקע אמונה; מען הייבט אן שפירן דעם אייבערשטן, מען שפירט זיך ארומגענומען מיט'ן אייבערשטן, דעמאלט דארף מען שוין קיינעם נישט; וואס מען גייט אריבער, וואס עס שטערט - רעדט מען זיך אויס צום אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1266 - אלס מלמד, מעג איך פארן אינמיטן זמן קיין אומאן?
אומאן, חינוך הילדים, מלמדים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א כתה א' מלמד, איך האב חשק צו פארן מיט מיין ווייב צום הייליגן רבינ'ס ציון, ערגעץ וואו אינמיטן די יאר. די שאלה איז אויב איך מעג דאס טון אינמיטן זמן.


יישר כח פאר אלע שיעורים, חיזוק און עצות, און הדרכה פאר מלמדים, איך ווייס באמת נישט ווי אזוי מלמדים געבן זיך אן עצה אן דעם.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ט' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


א שווערע שאלה; דו ברענגסט צוויי זאכן וואס יעדע איינע פון זיי איז די חשוב'סטע זאך.


ווען מען רעדט פון רבינ'ס ציון, איז דאס די גרעסטע זאך פאר'ן מענטש; איז דאך זיכער אז מען דארף ענטפערן "אודאי פארן" - אן קיין שום שאלה נישט; ווידער ווען מען רעדט פון מלמדות, וואס איז דא גרעסערס פון זיין א מלמד פון קינדער? דאס איז דאך פון די גרעסטע זאכן אויף די וועלט; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קיט:): "אֵין הָעוֹלָם מִתְקַיֵּם אֶלָּא בְּהֶבֶל פִּיהֶם שֶׁל תִּינוֹקוֹת שֶׁל בֵּית רַבָּן", די וועלט שטייט דאך נאר אויף די תורה פון תינוקות של בית רבן; נאך מער, ווען משיח קומט יעצט און בעט די מלמדים זאלן אים קומען העלפן אויפבויען דעם בית המקדש, וואס מיר ווארטן שוין דערויף איבער צווייי טויזנט יאר - טארן מלמדים נישט גיין העלפן, די מלמדים דארפן בלייבן אין חדר מיט די קינדער, לערנען מיט זיי די הייליגע תורה (שבת, שם); איז ווען מען לייגט צאם ביידע, איז דאס א שווערע שאלה.


פרעג דעם מנהל ביי דיר אין מוסד אויב דו קענסט שטעלן א במקום; רעכן אויס א צייט וואס די קינדער וועלן נישט פארלירן פון די לימוד וכו', דער במקום וועט דאווענען מיט זיי, לערנען מיט זיי די פרשה און חזר'ן מיט זיי אביסל עברי, אזוי וועסטו זיך קענען אריבערכאפן צום ציון המצוינת, קודש הקדשים - זוכה זיין צו די גרויסע תיקונים וואס דער רבי האט מבטיח געווען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.