שאלה אין קורצן ענין
#8 - איך בין אסאך דורכגעפאלן, כ'האב נישט קיין טעם אין לעבן, וואס טו איך?
שמחה, תשובה, עבירות, עצבות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור וואס איז שוין דורכגעגאנגען גאר אסאך אין לעבן, שוין פון גאר יונג האב איך זיך געשאפט א סמארטפאון און געזען דארט פארשטייט זיך כל דבר אסור, און זיך אנגעקניפט מיט שעדליכע עלעמענטן. זייט דעמאלט האב איך געהאט אסאך ירידות און עליות, איך האב געהאט גוטע צייט וואס איך האב זיך אריינגעלייגט אין לערנען און געווען ערליך און געשפירט גוט, ווידער האב איך צייטן וואס ס'קומט מיר צוריק אין מח די אלע שלעכטע זאכן, און איך וויל נאר זיין שלעכט, און אלעס אוועקווארפן.


איך שפיר נישט קיין שום טעם אין לעבן. באמת אין הארץ וויל איך זיין וואויל און טון דעם רצון ה', אבער די נסיונות זענען אסאך מאל שטערקער ווי מיר. איך מוז האבן א גוטע עצה ווי אזוי מצליח צו זיין אין מיין לעבן, און ווי אזוי צו האבן א סיפוק און טעם אין מיין לעבן.


פארן קיין אומאן, אדער אנדערע ברסלבע עצות, איז נישט גוט פאר מיר, ווייל מיין טאטע וועט מיר זיכער נישט לאזן.


א גרויסן יישר כח.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אחרי א', י' ניסן, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב גרויס רחמנות אויף דיר אז דו ביסט אריין געפאלן אין קוקן עבירות רחמנא לצלן, זיך פארבינדן מיט עבירות השם ישמרינו, און דו האסט אזויפיל געזינדיגט אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה, וואס אויף דעם שטייט (משלי ב, יט): "כָּל בָּאֶיהָ לֹא יְשׁוּבוּן וְלֹא יַשִּׂיגוּ אָרְחוֹת חַיִּים", ווער עס פאלט אריין אין דעם קען שוין נישט צוריק קומען צום אייבערשטן.


איין נחמה האסטו נאך; דער אייבערשטער האט אונז געשיקט א מתנה אין אונזער דור דער הייליגער רבי וואס האט רחמנות אויף אידישע קינדער - בפרט אויף די וואס פאלן אראפ אין עבירות, ער ווייזט זיי א וועג זיי זאלן קענען צוריק קומען צום אייבערשטן. דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עא): אמת אז אין זוהר הקדוש שטייט (פרשת ויחי, ריט:) אז ווער עס איז פוגם בפגם הברית, רחמנא לצלן, העלפט נישט קיין תשובה, אבער דער רבי זאגט "שֶׁבְּזֶה הַמַּאֲמָר זוֹהַר אֵין שׁוּם אָדָם מֵבִין הַפְּשָׁט, רַק הוּא לְבַד", אז אין דעם שטיקל זוהר פארשטייט נישט קיינער פשט, נאר ער, "וְהַכְּלָל, שֶׁבֶּאֱמֶת מוֹעִיל תְּשׁוּבָה בְּוַדַּאי עַל חֵטְא זֶה, אֲפִילּוּ אִם הִרְבָּה לִפְשֹׁעַ, חַס וְשָׁלוֹם" און ער זאגט אז עס העלפט יא תשובה.


איי וועסטו פרעגן ווי קען זיין אזא זאך אז דער רבי זאגט אנדערש פונעם זוהר הקדוש?! רבי נתן פרעגט דאס (ליקוטי הלכות תפילין, הלכה ד, אות ד): ווי אזוי קען זיין אזא זאך אז דער זוהר הקדוש זאגט אז ווען א מענטש איז פוגם בברית העלפט נישט קיין תשובה, און דער רבי זאגט אז עס העלפט יא תשובה? זאגט רבי נתן זייער א וויכטיגע זאך, וואס איז וויכטיג צו וויסן אין לעבן. אז באמת העלפט תשובה אויף יעדע עבירה, עס איז נישט דא קיין עבירה וואס מען זאל נישט קענען תשובה טון דערויף, נאר וויבאלד די עבירה פון פגם הברית איז זייער א גרויסע עבירה, ווייל ווען א מענטש איז פוגם בברית רייסט ער זיך אפ פונעם אייבערשטן, דערפאר, ווען דער מענטש וויל תשובה טון דארף ער אריבער גיין דעם נסיון, ער דארף הערן ווי מען זאגט אים: "דו קענסט שוין נישט תשובה טון!" אויב האט ער שכל און ער זאגט: "איך גיי נישט אוועק פונעם אייבערשטן אויף קיין שום פאל, צי מען דארף מיר יא צי מען דארף מיר נישט, איך פונעם אייבערשטן וועל זיך קיינמאל נישט אפטיילן; איך נעם זיך פאר מער נישט צו זינדיגן, נישט קיין חילוק צי איך וועל יא ווערן א צדיק צי נישט, נישט קיין חילוק צי איך וועל מיר דארפן מיין גאנץ לעבן מוטשען", אזא איינער וועט זוכה זיין צו תשובה טון. אבער איינער וואס האט נישט קיין שכל נעמט דאס אן בפשטות, און זאגט: "איך קען שוין נישט תשובה טון, איך בין דערנאך".


דו בעטסט מיר אן עצה ווי אזוי דו קענסט ארויסקריכן פון די עבירות אין וואס דו זינקסט; אז דו ווילסט באמת ארויס קריכן פון דיינע שמוציגע מעשים נעם דעם רבינ'ס עצה, און אז דו וועסט פאלגן דעם רבי'ן קענסטו נאך ארויס קריכן פון דיינע עקלדיגע מעשים; די עצה פאר דעם איז "תורה", אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער ליגט שוין אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק, לִלְמד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך" וועט ער סוף כל סוף ארויס גיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


ווען דער רבי האט דאס געזאגט האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן (חיי מוהר"ן, סימן תקעג): "צי תורה קען אויך העלפן אזא איינעם וואס איז אראפ געפאלן אין די ביטערע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן", האט דער רבי אים געענטפערט: "דו ווייסט ווי גרויס דער כח פון תורה איז? תורה איז העכער פון אלעס; אפילו א מענטש האט פוגם געווען אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אויב דער מענטש וועט יעדן טאג לערנען תורה, ער וועט זיך מאכן א קביעות צו לערנען 'כך וכך', וועט ער ווערן אן ערליכער איד"; זעט מען אז תורה קען יעדן איינעם העלפן און יעדן צוריק ברענגען צום אייבערשטן.


בדרך כלל די אלע וואס זענען אראפ געפאלן אין ביטערע עבירות, בפרט אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, האבן שוין נישט קיין מח צו פארשטיין לערנען, ווייל דער מח איז זיי פארברענט געווארן פון די עבירה. די איינציגסטע וועג פאר זיי איז אז זיי זאלן נעמען דעם רבינ'ס דרך הלימוד (כמבואר בשיחות הר"ן סימן עו) און גורס זיין אסאך פרקים משניות, אפילו בלי הבנה כלל; דאס וועט זיי ארויס שלעפן פון זייער פלאנטער און זיי אפהאלטן פון זייער רגילות'ער.


ועל כולם זאלסטו נעמען די עצה פון התבודדות; שמועס זיך אויס מיטן אייבערשטן און בעט אים ער זאל דיר העלפן דו זאלסט זיך ארויס זען פון די טומאה און פון די קליפות וואו דו ביסט איין געפאלן. בעט אים ער זאל דיר שוין געבן א שידוך אז דו זאלסט קענען זיין אפגעהיטן פון עבירות, דאס איז א עצה אויך פאר אמונה.


דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט האבן שכל צו פאלגן דעם רבי'ן וועסטו זען ווי אלעס וועט זיך דיר טוישן, דו וועסט ווערן א פרייליכער מענטש און אן ערליכער איד.

#7 - וואס טו איך אז שמחה העלפט מיר נישט?
קדושה, שמחה, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


נאכאמאל א גרויסן יישר כח פאר אלע דרשות און חיזוק.


איך האב געשריבן אמאל א בריוו פאר'ן ראש ישיבה שליט"א אז איך פאל דורך מיט מקרה לילה רחמנא ליצלן און איך ווייס נישט וואס צו טון. דער ראש ישיבה שליט"א האט מיר געענטפערט אז איך זאל זיין פרייליך, און אזוי וועל איך זיין אפגעהיטן פון שלעכטס.


למעשה פרוביר איך טאקע צו זיין פרייליך, אבער איך זע נישט אז ס'זאל מיר העלפן. אפשר קען מיר דער ראש ישיבה שליט"א ארויסהעלפן?


יישר כח


 

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, י"א אדר ב', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


א איד איז אמאל געקומען צום הייליגן טשערנאבלער מגיד זכותו יגן עלינו און זיך באקלאגט אז ער ווערט נכשל נאכט נאך נאכט מיט די עבירה פון מקרה לילה רחמנא לצלן, ער האט געוויינט צום הייליגער מגיד ער זאל אים געבן אן עצה, האט ער אים געגעבן אן עצה. דער איד איז צוריק געקומען נאך אפאר טעג צום מגיד זי"ע אז די עצה העלפט נישט, האט אים דער טשערנאבלער מגיד געגעבן אן אנדערע עצה, איז ער צוריק געקומען זאגן אז די עצה העלפט אויך נישט און ער ווערט ווייטער נכשל במקרה לילה רחמנא לצלן, האט אים דער הייליגער מגיד זכותו יגן עלינו געזאגט: "יעצט וועל איך דיר געבן א סגולה וואס דו וועסט שוין נישט דארפן צוריקומען צו מיר, ווייל די סגולה וועט דיר זיכער העלפן", ער האט אים ארויס געברענגט דעם ספר 'ליקוטי מוהר"ן' און אים געזאגט: "לערן יעדע נאכט פאר דו גייסט שלאפן אביסל פון דעם ספר, וועסטו זיכער ווערן אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס און פון מקרה לילה".


נעם די עצה פון הייליגן מגיד זכותו יגן עלינו; אנשטאט צו ליגן אין בעט מיטן טעלעפאון וכו' און קוקן זאכן וואס ברענגט נישט קיין יראת שמים, זאלסטו איינשלאפן מיטן רבינ'ס ספרים. נעם די ספרים וואס מוהרא"ש האט געשריבן מיט די הקדמות פון רבי'ן; נעם דעם ספר אשר בנחל וואס איז איין שטיק חיזוק, עס ברענגט אריין שמחה אפילו ווען מען איז צעבראכן אויף שברי שברים, דורכדעם וועסטו ניצול ווערן פון אלע טומאות.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת ל:): "אָמַר רָבָא, וְכֵן לַחֲלוֹם טוֹב", אז מען וויל גוטע ערליכע חלומות זאל מען איינשלאפן מיט שמחה; פאר'ן גיין שלאפן זאלסטו אריין קוקן אין רבינ'ס ספרים וועסטו זיין אפגעהיטן פון אלעם שלעכט.


דער אייבערשטער זאל דיר אפהיטן פון אלעם שלעכט.

#6 - ווי אזוי קען איך זיך פרייען מיט אידישקייט?
שמחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרוי, און איך ווייס נישט ווי אזוי איך קען זיך פרייליך אז איך בין א איד. רוב מענטשן זענען פרייליך מיט זייער אידישקייט, אבער ליידער ארבעט דאס נישט ביי מיר, איך זע נישט דער גליק דערפון. אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר העלפן זען די שיינקייט פון אידישקייט?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויקרא, ד' אדר ב', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


מיר דארפן זיך זייער פרייען מיט'ן "שלא עשני גוי", אז דער אייבערשטער האט אונז אויסדערוועלט פון אלע פעלקער. מיר זעען זייער גוט וואס גוים זענען; דאס אידישע פאלק איז אזוי ווי א קליינע שעפעלע צווישן זיבעציג וועלף און מיר ווייסן דאך וואס די זיבעציג פעלקער - פארציקנדע חיות - האבן געטון דורכאויס די אלע יארן פאר דאס קליינע שעפעלע - נשמות ישראל. זיי שטעלן זיך ארויס אז זיי ווילן נאר 'שלום' און זייער וועג איז 'אהבה', אבער שוין צוויי טויזנט יאר וואס זיי הרג'נען אונז אידן מיט אלע מיתות משונות – סקילה, שריפה, הרג און חנק, אלעס מיט'ן פאלשן פנים מיט וואס זיי שטעלן זיך אהער אז זייער וועג איז צו גיין מיט ליבשאפט.


ווער האט נישט געהערט און געליינט וואס די עמלקים - די דייטשע רשעים ימח שמם וזכרם - האבן געטון מיט מיליאנען אידן; זיי האבן גענומען אומשולדיגע אידן – מענער, פרויען און קליינע קינדער און גע'הרג'ט מיט די גרעסטע מאס רציחה, איבער זעקס מיליאן אידן האבן זיי אויסגע'הרג'ט בשעת אלע פעלקער האבן זיי ארויסגעהאלפן און אפילו די וואס האבן נישט דירעקט געהאלפן זענען געשטאנען אין די זייט און גארנישט געזאגט; אזוי אויך איז ניטאמאל דא א סכום וויפיל מיליאנען אידישע קינדער די רוסן - די פארשאלטענע קאמוניסטן - האבן אויסגע'הרג'ט במשך די יארן!


מיט דעם אליינס דארפן מיר זיך פרייען, אז מיר זענען אידן און מיר זענען נישט מסוגל צו טון אזעלכע רציחות; מיר זענען אן אויסדערוועלט פאלק, א פאלק פון רחמנות און א פאלק וואס טוט חסד. אזוי ווי חכמינו הקדושים זאגן (יבמות עט.): "שְׁלֹשָׁה סִימָנִים יֵשׁ בְּאוּמָה זוּ", דריי סימנים זענען דא ביי די אידישע קינדער, - "הָרַחְמָנִים, וְהַבַּיישָׁנִין וְגוֹמְלֵי חֲסָדִים", אידן האבן רחמנות, אזוי ווי עס שטייט (דברים יג, יח): "וְנָתַן לְךָ רַחֲמִים", דער אייבערשטער וועט אונז געבן רחמנות; אידן שעמען זיך, זיי האבן אין זיך די מדה פון בושה אזוי ווי עס שטייט (שמות כ, יז): "וּבַעֲבוּר תִּהְיֶה יִרְאָתוֹ עַל פְּנֵיכֶם", און אידן האבן די מדה פון טון חסד, אזוי ווי עס שטייט (בראשית יח, יט): "לְמַעַן אֲשֶׁר יְצַוֶּה אֶת בָּנָיו וְאֶת בֵּיתוֹ" וגו'; מיט דעם אליינס דארפן מיר זיך פרייען.


מוהרא"ש האט דערציילט אז ווען דער הייליגער קלויזנבורגער רב זכותו יגן עלינו איז געווען אין די ארבעטס לאגער'ן אונטער די רוצחים - די נאציס ימח שמם וזכרם ביי די צווייטע וועלט מלחמה, האבן זיי איין תקופה געארבעט עבודת הפרך אין די ווארשא געטאו, זיי האבן געדארפט בויען א וואנט. די ברוטאלע נאציס ימח שמם זענען געשטאנען מיט אויסגעשטרעקטע ביקסן און ווער עס האט נישט געארבעט פלייסיג האבן זיי דערשאסן צום טויט רחמנא לצלן. איין טאג האט זיך אראפגעלאזט א גאס רעגן אזוי אז עס איז נישט מעגליך געווען צו בויען דעם וואנט ווייל די רעגן האט אפגעווישט די ליים (צעמענט), די צעבראכענע אידן האבן געלייגט סעמענט און די רעגן האט דאס אפגעוואשן; עס איז געווען ביטער קאלט און די אידן זענען געפאלן פון די כוחות בשעת די נאציס שטייען און לאכן זיך אונטער פון די אידן, נעבן דעם קלויזנבורגער רבי זי"ע איז געשטאנען א פרייער איד וואס האט אויך געדארפט העלפן בויען דעם וואנט אינעם גאס רעגן, האט ער געפרעגט מיט געשפעט דעם רבי'ן: "רבי, מארגן וועט איר נאך אלץ מאכן די ברכה שלא עשני גוי?" מיינענדיג צו זאגן: 'וואס האבן מיר אז מיר זענען אידן? וואס איז די שמחה מיט 'שלא עשני גוי' אז מען פייניגט אונז?' האט דער קלויזנבורגער רב געזאגט: "מארגן וועל איך מאכן די ברכה מיט א גרעסערע שמחה ווי פריער, זעענדיג וואס גוים זענען מסוגל צו טון; נעמען אן אומשולדיג פאלק און אונז אזוי רצח'נען און פייניגן מיט דאס גרעסטע פייניגונגען וואס א נארמאלע מענטש קען נישט דורכטראגן, מיט דעם אליינס פריי איך מיר, אז איך בין נישט א גוי".


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין אויסגעלייזט ווערן פון דעם ביטערן גלות; משיח זאל אונז נעמען צוריק קיין ארץ ישראל, דעמאלט וועט מען זען די שיינקייט פון דאס אידישע פאלק, במהרה בימינו, אמן.

#5 - איך האלט זיך ערליך, און איך פאל דורך, וואס מיינט דאס?
קדושה, שמחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם וויל איך דאנקען דעם ראש ישיבה שליט"א פאר אלע דרשות און קונטרסים, און אויף אלעס.


דעם פארגאנגענעם יום טוב פסח, אין די טעג פון בין הזמנים, האב איך באקומען א קונטרס "הייליגע אויגן", און דאס האט מיר זייער מעורר געווען און מחזק געווען, און פון דעמאלט האב איך ב"ה קיין איין מאל נישט פוגם געווען בברית.


אבער ס'איז יא געווען עטליכע זייט דעמאלט וואס איך בין דורכגעפאלן מיט מקרה לילה רחמנא ליצלן, און אויך אום יום כיפור, און איך קען נישט טראכטן פון וואס דאס קומט. אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר זאגן וואס איך דארף טון? וואס מאנט דער אייבערשטער פון מיר?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויחי, י"א טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס וואס א מענטש פאלט אראפ אין מקרה לילה קומט פון ארום גיין שטענדיג דערביטערט. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קסט): ווען א מענטש איז פרייליך וועט אים דער אייבערשטער אליינס אפהיטן פון 'פגם הברית', ווייל די עבירה פון פגם הברית רחמנא לצלן קומט נאר פון עצבות, דערביטערניש און דעפרעסיע, אזוי ווי מען זעט אז די קליפה (לילי"ת די נוקבא פונעם ס"מ) וואס מאכט דעם מענטש זינדיגן מיט די עבירה ווערט אזוי אנגערופן, ווייל דאס איז א לשון פון יללה - 'וויינען'.


אז דו פרעגסט: "וואס מאנט דער אייבערשטער פון מיר?" זאג איך דיר אז דער אייבערשטער מאנט נאר איין זאך פון דיר: "דו זאלסט זיין פרייליך", בפרט בשעת דו טוסט א מצוה, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות שמחה, סימן א) אז ווען א מענטש טוט א מצוה בשמחה, ער פריידט זיך מיט די מצוה, ווייזט ער מיט דעם אז זיין הארץ איז ריין.


די הייליגע חכמים דערציילן (ברכות ט:) אז רבי אלעא האט געזאגט פאר עולא: ווען דו גייסט ארויף קיין ארץ ישראל זאלסטו באגריסן מיין ברודער רב ברונא, "דְאָדָם גָדוֹל הוּא", ווייל ער איז א גרויסער מענטש, "וְשָׂמֵחַ בְּמִצְוֹת", און ער פריידט זיך מיט די מצוות וואס ער טוט. "זִימְנָא חֲדָא סָמַךְ גְאוּלָה לִתְפִלָּה וְלָא פָּסִיק חוּכָא מִפּוּמֵיהּ כּוּלֵּיהּ יוֹמָא", איין מאל האט ער זוכה געווען מקיים צו זיין די הלכה פון סומך זיין גאולה לתפילה און זיין שמייכל איז אים נישט אראפ פון פנים א גאנצן טאג; דאס איז אן אדם גדול, דער וואס פריידט זיך מיט די מצוות וואס ער טוט און מיט יעדע נקודה טובה, ווי סמיכות גאולה לתפלה האט ער זיך געפריידט א גאנצן טאג.


באמת פרעגן אלע אויף די מעשה (עיין תוספת, דבור המתחיל "כל"): יעדער איז דאך סומך גאולה לתפילה, וואס איז די רבותא פון רב ברונא "דְלָא פָּסִיק חוּכָא מִפּוּמֵיהּ כּוּלֵּיהּ יוֹמָא?!" נאר דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן א) אויף דעם וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות  י:) אז חזקיהו המלך האט סומך געווען גאולה לתפילה, זאגט דער רבי אז די פשט איז: "שֶׁגָּאַל אֶת הַתְּפִילָה מִן הַגָּלוּת", ער האט אויסגעהיילט די תפלה פון גלות; ער האט מגלה געווען די זאך פון תפלה אז מען קען ארויס גיין פון אלע פראבלעמען דורך רעדן צום אייבערשטן וואס דורך דעם קען יעדער איד זוכה זיין צו זיין גאולה. דאס קען זיין פשט וואס רבי אלעא האט געזאגט פאר עולא, "זִימְנָא חֲדָא סָמַךְ גְאוּלָה לִתְפִלָּה, וְלָא פָּסִיק חוּכָא מִפּוּמֵיהּ כּוּלֵּיהּ יוֹמָא", ער האט זיך געפריידט א גאנצן טאג ווייל ער האט געהאט די זאך פון תפילה, דאס מיינט אז ער האט סומך געווען גאולה לתפילה.


דער עיקר אויף וואס מען דארף בעטן דעם אייבערשטן איז אויף שמחה. ווייל אלע צרות און יסורים וואס מענטשן גייען אריבער איז נאר ווייל מען איז נישט פרייליך; שמחה איז דער וועג ארויס צו גיין פון אלע צרות און אלע עבירות, שמחה היילט אויס א מענטש און עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיינע צרות. אזוי ווי עס שטייט (ישעיהו נה, יב): "כִּי בְשִׂמְחָה תֵצֵאוּ", דעריבער זאלסטו אסאך בעטן אויף שמחה וועסטו זוכה זיין צו זיין פרייליך.


איך האף אז די פאר ווערטער וועט דיר מחזק זיין אז דו זאלסט קענען דינען דעם אייבערשטן מיט א פרייליכקייט, וועסטו ניצול ווערן פון אלעם שלעכטס.

#4 - איך בין זייער דעפרעסט, און איך שטיי אויף שפעט, האט איר אן עצה?
שמחה, עצבות, שלאפן, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור, און איך מוטשע זיך זייער מיט'ן אויפשטיין צופרי אין צייט, און דאס שטערט מיר זייער שטארק אין לעבן, אויך לייד איך שטארק אויף דעפרעסיע, און ס'קען זיין אז די צוויי פראבלעמען זענען פארבינדען איינס מיט'ן אנדערן.


איך האב שוין געמאכט אסאך תפלות אויף דעם, און איך וועל ווייטער מאכן, איך האב אבער אסאך פחדים פון דעם, איך האב מורא אז דאס וועט מיר שאטן נאך די חתונה, און איך וועל זיך מוזן גט'ן צוליב דעם חס ושלום.


איך ווייס דער ראש ישיבה האלט נישט פון טערעפי, דעריבער וויל איך וויסן אויב דער ראש ישיבה האט פאר מיר אן אנדערע עצה.


א גרויסן יישר כח.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת קרח, ב' תמוז, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כד): "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִׂמְחָה תָּמִיד, וּלְהִתְגַּבֵּר לְהַרְחִיק הָעַצְבוּת וְהַמָּרָה שְׁחֹרָה בְּכָל כֹּחוֹ, וְכָל הַחוֹלַאַת הַבָּאִין עַל הָאָדָם - כֻּלָּם בָּאִין רַק מִקִּלְקוּל הַשִּׂמְחָה", עס איז א גרויסע מצוה צו זיין שטענדיג פרייליך, און זיך שטארקן מיט אלע כחות נישט צו זיין דעפרעסט. ווייל אלע מחלות און אלע קרענק קומען ווייל מען איז דעפרעסט און נישט פרייליך. און דער רבי זאגט דארט ווייטער: "גַם חַכְמֵי הָרוֹפְאִים אָמְרוּ, שֶׁכָּל הַמַּחֲלוֹת וְהַחֳלָאִים רָעִים בָּאִים רַק מַחֲמַת חִסָּרוֹן הַשִּׂמְחָה", אפילו די דאקטורים זאגן אז אלע מחלות קומען פון דיפרעסיע און פון זיין נישט פרייליך.


דערפאר בעט איך דיר זייער, שטארק דיר און זיי פרייליך; דאנק דעם אייבערשטן אויף אלע חסדים וואס ער טוט מיט דיר און וועט נאך טון מיט דיר.


עס איז געווען א ברסלב'ער חסיד מיטן נאמען ר' אהרן קובליטשער זכרונו לברכה, ער איז געווען זייער א פרייליכער איד און איז שטענדיג ארום געגאנגען מיט א שמייכל, אפילו ער איז געווען א עני ואביון, אז עס איז ממש נישט געווען וואס אריין צו נעמען אין מויל ביי אים אין שטוב. זיין ווייב פלעגט אים כסדר פרעגן: "אהרן, פארוואס ביסטו פרייליך, מיר האבן דאך גארנישט?!" פלעגט ער איר שטענדיג ענטפערן: "דו גלייבסט אז עס וועט נאך זיין גוט אמאל? נו, איך בארג אויס שמחה פון דעמאלט אויף יעצט; יעצט טאקע האבן מיר גארנישט, אבער עס וועט נאך גוט זיין, און דעמאלט וועלן מיר האבן מיט וואס זיך צו פרייען, דערפאר בארג איך שוין אויס אביסל פון די שמחה פון דעמאלט".


עס איז פארהאן זייער א גוטע עצה פאר אלע וואס קענען נישט אויפשטיין צייטליך; מוהרא"ש זכרונו לברכה שרייבט דאס כסדר אין 'אשר בנחל' פאר בחורים און אינגעלייט וואס קענען נישט אויפשטיין צייטליך און זיי שלאפן אריין ביז טיף אין טאג אריין; די עצה איז "גיין שלאפן צייטליך". די עצה קאסט נישט גיין געלט און עס איז בדוק ומנוסה - אז מען לייגט זיך שלאפן צייטליך שטייט מען אויף צייטליך, ווידעראום אז מען איז אויף ביז שפעט אויף דער נאכט שטייט מען אויף שפעט.


געווענליך האבן בחורים זייער ליב אויף צו זיין שפעט אויף דער נאכט; מען פארברענגט די צייט, מען זיצט און מען פלוישט שעות אויף שעות דברים של מה בכך. נאכדעם גייט מען שלאפן מידערהייט אן קיין ליינען קריאת שמע און אן קיין נעגל וואסער, מען פאלט אריין אין בעט אן יראת שמים. דאס איז אלעס מעשה שטן, ער ארבעט זייער שטארק אז מען זאל האבן א פארדרייטע סדר - שלאפן בייטאג און אויף זיין ביינאכט אזוי האט ער שוין נאכדעם צוגרינד געלייגט דעם גאנצן טאג. א וואוילער בחור מאכט זיך א סדר, ער גייט שלאפן פרי און ער ליינט קריאת שמע פאר ער לייגט זיך שלאפן.


נאך אן עצה איז דא פאר דיפרעשן: "לימוד התורה"; ווען מען לערנט תורה ווערט מען פרייליך. דער רבי האט אונז געגעבן א גרינגע זיסע וועג ווי אזוי מיר קענען זוכה זיין צו לערנען און ענדיגן כל התורה כולה (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), אז אפילו מען פארשטייט נישט וואס מען לערנט זאל מען זאגן די הייליגע ווערטער פון די תורה. פאלג דעם רבי'ן און הייב אן לערנען משניות; זאג א פרק נאך א פרק. אין אנהייב וועסטו נישט פארשטיין וואס דו לערנסט, ווייל ווען א מענטש איז דיפרעסט האט ער נישט דעם כח פון זיך קאנצעטרירן און פארשטיין וכו', ווער רעדט נאך ווען א מענטש איז פוגם בברית, ער איז אריין געפאלן אינעם נעץ פונעם יצר הרע און איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן, דער מענטש פארלירט אינגאנצן זיין מח. מיט דעם אלעם זאלסטו זאגן די ווערטער פון די תורה ביז דער אייבערשטער וועט דיר העלפן דו וועסט ארויס גיין פון די הענט פון יצר הרע.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#3 - ווי אזוי קען איך אוועקווארפן מיינע שלעכטע געוואוינהייטן?
שמחה, תשובה, סמארטפאון, בחור, ישיבה, אינטערנעט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א 15 יעריגע בחור, איך האב געהאט זייער א שווערע עבר, מ'האט מיר אסאך פארשעמט און געשלאגן, און דאס האט מיר געמאכט פיינט האבן צו זיין א איד, איך האב נאר געטראכט אז איך וויל ווערן א גוי, איך האב זיך געקויפט א סמארטפאן און צאמגעקוקט דאס ערגסטע, און איך האב געטון עבירות ממש להכעיס צו ווייזן אז כ'בין נישט קיין איד.


דער אייבערשטער האט מיר אבער געהאלפן אז איך בין אנגעקומען צו אייערע שיעורים און דאס האט מיר ממש געטוישט מיין בליק אויפ'ן לעבן, איך האב אנגעהויבן זען אז אידישקייט איז נישט אזוי שלעכט, יעצט וויל איך שוין זיין א פשוטער ערליכער איד, אבער די אלע עבירות אין וואס איך בין שוין געווארן צוגעבינדען, מאכן מיר זייער שווער אנצוגיין, איך קען זיך ממש נישט שלאגן מיט מיין יצר הרע, אפשר קענט איר מיר מחזק זיין איך זאל קענען זיין א פשוטער ערליכער איד?


א גרויסן יישר כח פאר אלעס.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אמור, י"ז אייר, ל"ב לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך מחזק זיין מיט אלע דיינע כוחות צו זיין פרייליך, ווייל ביים אייבערשטן איז זייער חשוב א מענטש וואס טוט תשובה.


וואויל איז דיר אז דו האסט אפגעלאזט דיינע שלעכטע מעשים; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא נח, ח): "אֵין מַכָּה בָעוֹלָם שֶׁאֵין לָהּ רְפוּאָה", אויף יעדע מכה איז דא א רפואה און אין יעדע פראבלעם איז דא א וועג ארויס, "רְפוּאָתוֹ שֶׁל יֵצֶר הָרַע, תְּשׁוּבָה", וואס איז דא רפואה פאר די יצר הרע? תשובה; ווען א מענטש האט געטון עבירות רחמנא לצלן איז זיין רפואה ער זאל תשובה טון און זיך צוריק קערן צום אייבערשטן.


איך בעט דיר זייער, ווארף אוועק דיין סמארט-פאון; דאס איז נישט קיין גוטע זאך און עס וועט דיר נישט ברענגען קיין גוטס. ווייל אז מען קוקט שמוציגע זאכן ווערט מען אויסגעריסן אויך פון דער וועלט; דער יצר הרע רוט נישט ווי לאנג ער רייסט אויס דעם מענטש סיי פון דער וועלט און סיי פון יענע וועלט. ר' אברהם בן ר' נחמן האט געזאגט: "דער ס"מ וויל נישט צונעמען פונעם מענטש בלויז זיין רוחניות, ער וויל אים אויך צונעמען זיין גשמיות - זיין לעבן אויף די וועלט, ער וויל אים הרג'ענען אינגאנצן"; אז מען קוקט שמוץ רחמנא לצלן פארלירט מען דעם מח און אז מען האט נישט קיין מח האט מען גארנישט, פרעג איך דיר: "צו וואס דארפסטו דעם צרה?!"


איך ווייס אז עס איז זייער שווער אוועק צו ווארפן א סמארט-פאון, ווייל דאס איז ספעציעל אזוי אויסגעשטעלט צו כאפן דעם מענטש'ס מוח, עס ציט און ציט ביז מען ווערט ממש צוגעקלעבט צו דעם, מיט דעם אלעם האט א מענטש א כח צו זאגן: "איך דארף דאס מער נישט"; אזוי ווי דער רבי האט געזאגט פאר א איד וואס איז געקומען פרעגן ווי אזוי עס קען זיין אז א מענטש האט א בחירה; אויב מען איז צוגעקלעבט צו שלעכטע מעשים ווי איז שייך צו זאגן פארן מענטש: "דו האסט א בחירה?" עס איז דאך אומעגליך זיך אפצושיידן פון א געוואוינהייט וואס מען האט זיך צוגעוואוינט צו טון! האט אים דער רבי געזאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן קי): "עס איז זייער פשוט צו פארשטיין דער ענין פון בחירה; אויב מען וויל טוט מען עס, און אז מען וויל נישט טוט מען נישט"; שרייבט ר' נתן (שם): "איך האב מיר פארצייכנט וואס דער רבי האט אים געענפערט, ווייל זייער אסאך מענטשן זענען זיך טועה אין דעם, זיי פרעגן די קשיא: "ווי איז שייך צו זאגן אז איך האב א בחירה, ווען איך קען מיר נישט אפשיידן פון מיין געוואוינהייט וואס איך האב זיך צוגעוואוינט צו טון?" דערפאר מיינען זיי אז עס איז טאקע אומעגליך ארויסצוקריכן פון דעם, אבער באמת איז נישט אזוי, נאר יעדער מענטש האט שטענדיג א בחירה און קען אויפהערן טון שלעכטע מעשים.


פאלג מיר, ווארף אוועק דיין סמארט-פאון, זיי א העלד! אפילו קיינער ווייסט נישט אז דו האסט דאס, דו שפילסט אויס דיינע עלטערן און דיינע מגידי שיעורים וכו', ווייז אבער פארן אייבערשטן אז דו ווילסט זיין גוט; דער אייבערשטער בעט (שיר השירים רבה ה, ב): "פִּתְחוּ לִי פֶּתַח כְּחֻדָּהּ שֶׁל מַחַט, וַאֲנִי אֶפְתַּח לָכֶם כְּפִתְחוֹ שֶׁל אוּלָם", עפן מיר אויף א קליינע טיר אזוי ווי די שפיץ פון א נאדל און איך וועל דיר נאכדעם העלפן; אז דו וועסט אוועק ווארפן דיין פאון, דו וועסט אויפהערן קוקן די עקעלדיגע מאוויס, דורכדעם וועסטו זוכה זיין צו זיין אן ערליכער איד.


איך בעט דיר נאכאמאל, שטארק דיר און זיי פרייליך, דורכדעם וועסטו מצליח זיין, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות, אות שמחה, חלק ב', סימן א): "מִי שֶׁהוּא שָׂמֵחַ תָּמִיד, עַל יְדֵי זֶה הוּא מַצְלִיחַ", ווער עס איז שטענדיג פרייליך דער איז מצליח; זאלסט זען ארום צו גיין מיט א שמייכל א גאנצן טאג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2 - ביי מיינע עלטערן איז זייער אנגעצויגן פסח, ווי אזוי האלט איך זיך פרייליך?
כיבוד אב ואם, שמחה, פסח

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט א גרויסן יישר כח פאר מיין לעבן, וואס האט זיך אנגעהויבן מיט דריי יאר צוריק, ווען איך האב אנגעהויבן הערן אייערע שיעורים, וואס האבן ממש געעפנט מיינע אויגן.


איך בין א בחור פון 19 יאר, איך הער ווי דער ראש ישיבה זאגט ביי די שיעורים ווי אזוי מ'דארף פירן א סדר מיט רואיגקייט, ווי אזוי מ'קען האבן א פרייליכע פסח, ס'זאל נישט זיין קיין אנגעצויגנקייט אינדערהיים. דאס איז אלעס זייער שיינע זאכן, וואס קען איך אבער טון אז ביי אונז אינדערהיים איז נישט אזוי, מיין טאטע איז געפערליך נערוועז און שרייט זייער אסאך, יעדעס יאר קומט צו פרישע חומרות ביי אונז. מיינע חתונה געהאטע געשוויסטער ווילן שוין נישט קומען צו אונז אויף פסח, ווייל ס'איז שוין ממש נישט אויסצוהאלטן.


איך האב נאך אין מיין לעבן נישט געהאט קיין איין פרייליכע פסח, אפשר קען מיר דער ראש ישיבה געבן א וועג ווי אזוי איך קען האבן א רואיגע געשמאקע פסח צום ערשטן מאל?


א גרויסן יישר כח פאר אלעס, נאר דער אייבערשטער קען אייך באצאלן פאר אלעס וואס איר טוט פאר מיר.


ישראל

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שמיני-א, י"א ניסן, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ישראל נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו ביסט זיך מחזק מיטן הייליגן רבי'ן. דער רבי לערנט אונז אז מיר זאלן שטענדיג זוכן דאס גוטס; אפילו ווען עס גייט אריבער שוועריקייטן אויפן מענטש זאל מען אויפזוכן דעם אייבערשטן אינעם שוועריקייט, מען זאל זוכן די חסדים וואס דער אייבערשטער טוט מיטן מענטש און מען זאל אים דאנקען און לויבן דערויף.


דער רבי האט אונז געגעבן א וועג פון טראכטן; אז א מענטש זאל זיך צוגעוואוינען צו קוקן אויף די ניסים וואס דער אייבערשטער טוט מיט אים, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצה): דוד המלך האט שטענדיג געזוכט עפעס גוטס אויף וואס ער קען דאנקען דעם אייבערשטן, אפילו ווען דער אייבערשטער האט געברענגט אויף אים שלעכטס, האט ער געזוכט אין די שלעכטס עפעס גוטס. אזוי ווי דוד המלך דאנקט דעם אייבערשטן (תהלים ד, ב): "בַּצָּר הִרְחַבְתָּ לִּי", רבונו של עולם איך דאנק דיר אויף דעם וואס אין די צרה האסטו מיר ברייט געמאכט.


בנוגע וואס דו פרעגסט ווי אזוי דו קענסט האבן א געשמאקע יום טוב; נוץ דעם רבינ'ס עצה פון התבודדות. בעט דעם אייבערשטן אז דו זאלסט האבן א פרייליכע יום טוב, בעט אים דו זאלסט שטענדיג זיין פרייליך, עס זאל דיר גארנישט באדערן און עס זאל דיר גארנישט אנגיין. ווען א מענטש איז פרייליך און ער הערט נישט אויף דאנקען דעם אייבערשטן אויף יעדע פרט וואס דער אייבערשטער געבט אים פאלן ממילא אוועק אלע פראבלעמען און אלע ווייטאגן וכו'.


פון איין זייט איז דיר זייער שווער צו מקיים זיין מצות כיבוד אב ואם וכו', אבער פון דער אנדערע זייט איז די שכר זייער גרויס, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ה, כג): "לְפוּם צַעֲרָא אַגְרָא", ווי שווערער עס קומט אן צו מקיים זיין א מצוה אלץ מער שכר באקומט מען, בפרט די מצוה פון כיבוד אב ואם וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פאה א, א): "אֵלּוּ דְבָרִים שֶׁאָדָם אוֹכֵל פֵּרוֹתֵיהֶם בָּעוֹלָם הַזֶּה, וְהַקֶּרֶן קַיֶּמֶת לוֹ לָעוֹלָם הַבָּא; כִּבּוּד אָב וָאֵם", אויף כיבוד אב ואם באצאלט דער אייבערשטער שכר נישט נאר אויף יענע וועלט, נאר אויך אויף דער וועלט; אז דו וועסט מכבד זיין דיינע עלטערן וועסטו זען נחת ביי דיינע קינדער. נאך אביסל וועסטו טרעפן דיין שידוך און ווי אזוי דו האסט זיך אויפגעפירט צו דיינע עלטערן וועסטו צוריק באקומען מיט פראצענט פון דיינע קינדער.


דו שרייבסט מיר: "איך האב נאך אין מיין לעבן נישט געהאט קיין איין פרייליכע פסח"; וויל איך דיר זאגן אז דאס איז דיין אייגענע פראבלעם, דאס האט גארנישט צו טון מיט דיינע עלטערן, דו דארפסט ארבעטן אויף דיר אליינס אז דו זאלסט זיין פרייליך. כל זמן דו וועסט באשולדיגן דיינע עלטערן וכו' וועסטו גארנישט האבן דערפון, נאר שברון לב און עגמת נפש; עס איז זייער גרינג אוועק צו מאכן עלטערן און לייגן די גאנצע מיסט אויף זיי אבער דאס וועט דיר גארנישט העלפן אין לעבן. אז דו וועסט ארבעטן אויף דיינע מידות, צו זיין א זיסער איד, דו זאלסט זיין א פרייליכער איד, דו זאלסט נישט זיין קיין נערוועזער מענטש, שרייען און שלאגן וכו', וועט דיר גוט זיין. עס וועט מקוים ווערן ביי דיר (שופטים יד, יד): "מֵעַז יָצָא מָתוֹק".


דו שרייבסט אז דו שעפסט חיות פון רבי'ן די לעצטע דריי יאר; לערן אביסל ספר "אשר בנחל" וועסטו זען וואס ברסלב איז, מוהרא"ש ברענגט סיפורים פון אנשי שלומינו וואס האבן גארנישט געהאט אין לעבן און זיי זענען שטענדיג געווען פרייליך. איך ווייס נישט צי דו האסט נאך זוכה געווען צו קענען מוהרא"ש וואס איז געווען א לעבעדיגער ביישפיל. מוהרא"ש זכרונו לברכה האט גארנישט געהאט אין לעבן; ווען איך זאג דיר גארנישט געהאט מיין איך טאקע גארנישט, נישט סתם געזאגט, אזוי ווי מען זאגט און מען שרייבט וכו', ער האט גארנישט געהאט אין לעבן און מיט דעם אלעם איז ער שטענדיג געווען פרייליך, שטענדיג ארום געגאנגען מיט א שמייכל און א גאנץ לעבן מחזק געווען אידישע קינדער.


יעצט פרעג איך דיר, דו ביסט א יונגער בחור און נאך אביסל הייבסטו אן דיין לעבן, פארוואס זאלסטו זיין אזוי צעבראכן און שרייבן: "איך האב נאך אין מיין לעבן נישט געהאט קיין איין פרייליכע פסח"? פארוואס? ווייל דיין טאטע האט חומרות, איז וואס? דאס איז א צרה? מאך דיר פרייליך, דאנק דעם אייבערשטן אז דו זיצט ביים סדר טיש מיט טאטע און מאמע! וויפיל אידישע קינדער ליגן נעבעך אין שפיטאל און קענען נישט זיצן אין שטוב ביים סדר, דאנק דעם אייבערשטן אז דו ביסט געזונט און שטארק.


דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט ארויס גיין פון דיין אייגענע מצרים, דיין מצר–ים, דיין קטנות הדעת; זאלסט זוכה זיין צו שפירן דעם אייבערשטן וואס דעמאלט דארף מען שוין גארנישט. ווען א מענטש שפירט אביסל נאנטשאפט צום אייבערשטן איז ער א צופרידענער מענטש, און מיר אלע זאלן שוין זיין זוכה זיין צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#1 - מעג א מיידל גיין מיט א גיטאר אויפ'ן גאס?
צניעות, שמחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר די שיעורים און חיזוק. איך האב געוואלט פרעגן אזוי ווי מיין לערערין זאגט אז מ'זאל ברענגען מוזיקאלישע אינסטרומענטן אין שולע, וויל איך וויסן אויב ס'איז צניעות'דיג צו גיין מיט א גיטאר אויפ'ן רוקן אויפ'ן גאס, אדער דאס איז צו אויפפאלנד און ס'קען ציען אן אויג פון מענער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בשלח, ה' שבט, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז זייער א גוטע זאך אז איר שפילט פאר זיך אין שטוב מיט אייער גיטאר וכו'.


דער רבי זאגט (סיפורי מעשיות מעשה יג, דעם זעקסטן טאג) אז דער עיקר רפואה ווי אזוי מען קען אויסהיילן דעם בת מלך איז דורך ניגונים; מען דארף וויסן אז יעדער איד האט אין זיך א הייליגע נשמה וואס ווערט אנגערופן "בת מלך" און די נשמה פאלט נעבעך אראפ וכו' דורך דעם מלך האכזר וואס שיסט אריין די צען פיילן וכו', ביז דער בעטלער אן די הענט - וואס דאס איז דער הייליגער רבי - קומט און ציט ארויס אלע פיילן פון איר, אזוי ווי דער רבי ענדיגט די מעשה "און איך הייל זי" - דורך די צען ניגונים וכו'.


אז דיין לערערין זאגט אז מען מעג ברענגען אינסטרומענטן אין סקול צו מאכן פרייליך די מיידלעך דעמאלט איז נישט קיין פראבלעם צו טראגן א גיטאר אין סקול, אבער מען קען דאס נישט אנטון אויפן רוקן ווייל עס איז נישט קיין צניעות פאר א מיידל צו גיין מיט א גיטאר אויפן רוקן. אדער זאלט איר דאס נעמען מיט א קאר צו סקול, אדער לייגן אין א בעג אז ווען איר גייט אין גאס מיטן גיטאר זאלט איר נישט ארויסשטארן וכו'.