שאלה אין קורצן ענין
#58 - וואס טוט מען אז די ווייב וויל עסן פסח אלעס פון געשעפט?
שלום בית, סיפורי צדיקים, שמחה, פסח, חומרות, מוהרנ"ת ז"ל

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע שיעורים און בריוו וואס זענען מיר זייער מחזק און געבן מיר דעם וועג אין לעבן.


ביי מיין שווער אינדערהיים איז איינגעפירט אז פסח עסט מען דארט אלעס וואס איז דא אין געשעפט וואס האט א הכשר אויף פסח. מיין ווייב איז צוגעוואוינט פון אלס קינד אז מען קען ממש אלעס עסן פסח, אבער איך בין אויפגעוואקסן אין א שטוב וואס מען האט יא אכטונג געגעבן נישט צו עסן אלעס, און פרובירט דאס מערסטע צו עסן נאר וואס מען האט אליין געמאכט אינדערהיים.


איך וויל זייער שטארק איינפירן ביי מיר אז מען זאל נישט עסן אלעס, עס זאל זיין גבולים וואס מיר עסן יא און וואס נישט אום פסח, אבער מיין ווייב איז בכלל נישט אינטערעסירט אין דעם, זי וויל נישט הערן פון דעם, אויב עס שטייט דערויף "כשר לפסח" איז עס גוט. ווי אזוי געבט מען זיך אן עצה?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ה' פרשת תזריע, ד' ניסן, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער אריז"ל זאגט (הובא בבאר היטב אורח חיים סימן תמז, סעיף קטן א): "הַנִזְהָר מִמַּשֶּׁהוּ חָמֵץ מוּבְטָח שֶׁלֹא יֶחֱטָא כָּל הַשָּׁנָה", ווער עס איז נזהר פון א משהו חמץ אום פסח, וועט א גאנץ יאר נישט זינדיגן; פרעגן אלע, ווי קען זיין אז מען עסט נישט קיין משהו חמץ אין פסח יעדער איינער איז געווארענט אין א משהו חמץ, און מען פאלט יא אראפ אין עבירות?


מוהרא"ש זאגט פשט, דער אריז"ל זאגט אז ווער עס איז נזהר פון א משהו חמץ אום פסח 'און ער פרייט זיך און האט חיות פון דעם אז ער עסט נישט קיין חמץ' - אויף דעם זאגט דער אריז"ל אז דער מענטש וועט א גאנץ יאר זיין אפגעהיטן פון עבירות, די שמחה פון די מצוה וועט אים היטן.


בעט איך דיר זייער, דער עיקר זאלסטו אריינלייגן חומרות אין די נקודה, טו אלעס אין דער וועלט צו זיין פרייליך, זיי א מחמיר אין שמחה, גיי לחומרא, דאס מיינט אפילו על פי שכל קומט נישט יעצט צו זיין פרייליך - זאלסט מחמיר זיין און יא זיין פרייליך.


געב אכטונג אויף דיין שלום בית מער ווי אויף אלעס אין דער וועלט. דער הייליגער רבי נתן האט געזאגט: "שלום בית איז זייער זייער וויכטיג, נאר מיט שלום בית האט מען ריינע מוחין". רבי נתן האט דערציילט, ווען ער איז מקורב געווארן צום רבי'ן און ער האט נישט געהאט קיין געלט צו קענען פארן צום רבי'ן, האבן אים חברים צוגערעדט ער זאל פארקויפן זיין ווייב'ס טיכל. דאס איז געווען ווערד אסאך געלט, עס האט געהאט אריינגענייט אין זיך שיינע טייערע שטיינער וכו', אזוי וועט ער האבן געלט צו פארן צום רבי'ן. אבער רבי נתן האט פארשטאנען אז אויב ער וועט דאס טון - וועט דאס ערגער מאכן די מצב אין שטוב און ער האט נישט צוגעהערט צו די חבירים. שפעטער פלעגט רבי נתן דאנקען דעם אייבערשטן אויף דעם וואס ער האט נישט געפאלגט די חבירים, ער האט נישט וויי געטון זיין ווייב; ער האט געזאגט: "וואלט איך ווען פארקויפט איר טיכל וואלט געווען נאכדעם א גט - וואלט איך נישט געקענט מקבל זיין פון רבי'ן"; ווייל דעם רבינ'ס ליכטיגקייט קען מען נאר מקבל זיין מיט א ריינעם מח, מיט א הייליגע מח, און דאס גייט נאר אז מען איז אן אדם השלם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#57 - קויפן פאר די ווייב מתנות, ווען זי גייט עס נישט נוצן?
שלום בית, שמחה, פסח, מתנה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געליינט אין א בריוו וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט געשריבן; "יעצט קומט דער יום טוב פסח, זע צו קויפן פאר דיין ווייב א שיינע צירונג און נייע קליידער", האב איך אבער געוואלט פרעגן אויב מיין ווייב האלט נישט ביים אנטון די צירונגען, צי איך זאל איך נאך ווייטער קויפן?


איך האב איר שוין אסאך מאל געקויפט מתנות צירונגען, זי נוצט עס אבער קיינמאל נישט. אויסער די אויערינגלעך, ווייל איר מאמע גייט איר אנשרייען אויב זי גייט נישט מיט אויערינגלעך. אויך האב איך איר אסאך מאל געקויפט מתנות טייערע פערפיומס און זי האלט נישט ביים עס נוצן, און די זעלבע מיט מעיקאפ ניצט זי כמעט קיינמאל נישט.


ווען עס וואלט געקומען פון גרויס צניעות, וואלט איך גארנישט געזאגט, אבער למעשה קומט עס פשוט פון נאכגעלאזקייט, וואס קען איך טון צו דעם?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שמיני, כ"ד אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זיי נישט ברוגז וואס איך גיי דיר זאגן, דאס וואס דו זאגסט אז דיין ווייב איז נאכגעלאזט - דאס איז דיין פראבלעם; וואלסטו איר אויפגעבויט, געגעבן גוטע ווערטער און געמוטיגט - וואלט זי נישט געווען נאכגעלאזט.


די ווייב איז א שפיגעלע פונעם מאן, ווי אזוי דער מאן קוקט אויף זיין ווייב - אזוי איז זי; קוקט ער אויף איר ווי א נעבעך, ווי א נאכגעלאזטע - ווערט זי א נאכגעלאזטע, א נעבעך, האט דער מאן שכל, ער קוקט גוט אויף איר, ער געבט איר גוטע ווערטער, ער לויבט איר מיט די שענסטע לויב ווערטער - ווערט זי אויפגעבויט און פרייליך, ווייל אויפן מאן ליגט דער חיוב פרייליך צו מאכן די ווייב. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ראש השנה ו:): "אשה בעלה משמחה", דער מאן דארף פרייליך מאכן די ווייב, אויפבויען די ווייב, ארויסנעמען פון מוחין דקטנות צו מוחין דגדלות.


הער אויס די עצה פון מוהרא"ש וועסטו זען ווי וואונדער וועט פאסירן, דו זאלסט איר געבן נאר גוטע ווערטער, און מיט חכמה זאלסטו איר זאגן ווי שטארק עס מיינט פאר דיר ווען זי גייט מיט א קייטל, מיט א ברעיסלעט, מיט א שיינע זייגער, און אז זי וועט פון גרויס יאוש צוריק זאגן: "האסט מיך נישט ליב", זאלסטו זאגן: "אודאי האב איך דיך ליב, און נאר ווייל איך האב דיך ליב איז מיר חשוב אז דו גייסט מיט א צירונג", און אז זי וועט עס נישט אננעמען - זאלסטו נישט ווערן אויס מענטש, נאר נאך א טאג צוויי נאכאמאל זאגן ווי סאך עס מיינט פאר דיר, און ווי גוט דו וועסט זיך שפירן אז זי וועט גיין מיט צירונג וכו', וועסטו זען אז זי וועט זיך צאמנעמען און זיך אהערשטעלן פאר דיר.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין כב:): "ואינה כורתת ברית אלא למי שעשאה כלי", די ווייב ווערט איינס מיטן מאן וואס מאכט איר א כלי; מוהרא"ש טייטשט אויס די גמרא, דאס מיינט צו זאגן א מאן וואס בויט אויף די ווייב, ער געבט איר גוטע ווערטער, און מיט סבלנות לערנט ער איר ווי אזוי זיך אנצוטון, און ווי זיך אהערצושטעלן; ווערט זי א כלי, אויפגעבויט מיט אלע מעלות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#56 - ווי אזוי קריכט מען ארויס פון א שלעכטע גיסטע?
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שמחה, עצבות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


דעם פרייטאג האט מיר אנגעכאפט א שטארקע עצבות און מרה שחורה, און איך האב זיך נישט געקענט ארויסזען דערפון. דער מצב איז געווען אביסל אנגעשטרענגט אינדערהיים, און דעריבער האט איך נישט געקענט ארויסגיין זיך מתבודד זיין געהעריג, און ווען איך האב שוין געהאט אביסל צייט האב איך געדארפט רעדן צו מיין מאמע אויפ'ן טעלעפאן, ביז ממש פאר'ן זמן האב איך ארויסגע'גנב'ט ממש נאר פינף מינוט, איך האב פשוט געוויינט מיט טרערן צום אייבערשטן אז ער זאל רחמנות האבן אויף מיר און מיר מאכן פרייליך.


ברוך ה' אז שוין אינמיטן מנחה האב איך אנגעהויבן שפירן דעם אייבערשטן, איך האב ווייטער געוויינט צום אייבערשטן איך זאל זיין פרייליך, און דער אייבערשטער האט מיר געהאלפן אז איך בין געווארן זייער פרייליך, און פרייליך געמאכט די גאנצע משפחה, א גאנץ שבת.


איך דאנק דעם אייבערשטן אז מיר האבן דעם ראש ישיבה שליט"א, וואס איך מיר מקרב צום אייבערשטן, און געבט מיר א וועג ווי אזוי זיך צוצוקלעבן צום אייבערשטן אין יעדע צייט און אין יעדע מצב.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת כי תשא, י"ח אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אשרינו מה טוב חלקינו אז מיר זענען מקורב צום רבי'ן וואס לערנט אונז אזעלכע וואונדערליכע עצות צו קענען דינען דעם אייבערשטן מיט שמחה און פרייד, פאר דעם אליינס, צו וויסן וואס צו טון ווען מען ווערט בעצבות, ווי אזוי ארויס צו קריכן דערפון, דורך די עצה פון התבודדות, גיין זיך אויסקרעכצן צום אייבערשטן - איז שוין כדאי צו זיין מקורב צום רבי'ן, און עס איז כדאי געווען צו ליידן אלע שוועריקייטן, התנגדות וכו' - אבי צו וויסן וואס צו טון ווען מען ווערט אין א שלעכט גוסטע.


זוכה זיין צו זיין פרייליך קען מען נאר דורך אסאך בעטן אויף דעם, מען דארף בעטן און בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין ארויס צו גיין פון די עצבות און מרה שחורה און זיין אמת'דיג פרייליך, מוהרא"ש זאגט אז די ערשטע זאך און דאס וויכטיגסטע זאך - דארף מען מתפלל זיין אויף "שמחה", ווייל איינמאל מען איז פרייליך - פאלט שוין אוועק אלע מדות רעות און שלעכטע תאוות.


דא האסטו א שיינע תפילה צו בעטן אויף שמחה:


"הייליגער באשעפער מאך מיך פרייליך, איך זאל זיין אזוי פרייליך אז אלע מיינע אברים און אדערן זאלן שפירן די שמחה, איך זאל זיך אזוי פרייען מיט 'שלא עשני גוי' אז איך בין א איד און אז איך טו די הייליגע מצוות - אז איך זאל אנהויבן טאנצן פון גרויס שמחה.


אנא, איך בעט דיר אייבערשטער, דערבארעם זיך אויף מיר, נעם מיך ארויס פון מיין דעפרעסיע, איך בין אין אזא עצבות, איך ווייס נישט וואס צו טון, ראטעווע מיך, העלף מיר איך זאל האבן א שטארקע אמונה, איך זאל זען נאר דיר, איך זאל שפירן נאר דיר, איך זאל נישט פארגעסן אז אלעס אלעס ביסטו, נישטא גארנישט אויסער דיר; דומם, צומח, חי, מדבר - אלעס ביסטו, אלעס איז נאר א פארשטעלאכץ.


זיי מיר מוחל אויף מיינע עבירות, רייניג מיך איך זאל זיין ריין און הייליג, איך זאל גארנישט וועלן נאר זיין שטענדיג מיט דיר, טראכטן פון דיר און רעדן צו דיר, און זיין נאר פרייליך, אמן סלה".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#55 - ווי לאנג נאך גיי איך ליידן פון שרעקליכע קאפ שמערצן?
תהלים, רפואה, שמחה, מזוזה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ווי לאנג נאך גיי איך ליידן פון שרעקליכע קאפ שמערצן, ווי לאנג נאך וועל איך האבן די מייגרעין העדעיקס? איך קען נישט מער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - עש"ק פרשת יתרו, מברכים החודש, שובבי"ם, כ"ג שבט, שנת תשפ"ד לפ"ק


 


מרת ... תחי'


אז איר וועט זיין פרייליך - וועט אוועק גיין די מייגרעין העדעיקס; דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כד): "כָּל הַחוֹלַאַת הַבָּאִין עַל הָאָדָם, כֻּלָּם בָּאִין רַק מִקִּלְקוּל הַשִּׂמְחָה", אלע מחלות און אלע קרענק קומען - ווייל מען איז דיפרעסט און נישט פרייליך, "גַם חַכְמֵי הָרוֹפְאִים אָמְרוּ, שֶׁכָּל הַמַּחֲלוֹת וְהַחֳלָאִים רָעִים בָּאִים רַק מַחֲמַת חִסָּרוֹן הַשִּׂמְחָה", אפילו די דאקטוירים זאגן אז אלע מחלות קומען פון דיפרעסיע, ווייל מען איז נישט פרייליך.


אויך זאלט איר געבן בודק זיין די מזוזות פון שטוב, און אויך זאלט איר זאגן אביסל תהלים יעדן טאג. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עירובין נד.): "חש בראשו", אז מען האט קאפ וויי – "יעסוק בתורה", זאל מען לערנען תורה; ביי פרויען איז דאס זאגן תהלים.


אז איר וועט זיין פרייליך, איר וועט זוכן גוטס אין זיך און דאנקען דעם אייבערשטן אויף די חסדים וואס ער טוט מיט אייך - וועט איר מער נישט האבן קיין קאפ וויי.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#54 - ווי אזוי האלט איך זיך שטארק, ווען מיין מאן דארף מיר נישט האבן?
שלום בית, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, תפילות אויף אידיש, שמחה, נסיונות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך ווייס נישט אויב דער ראש ישיבה שליט"א האט געזען די פריערדיגע בריוון וואס איך האב געשיקט, אבער מיר העלפט עס סיי ווי, אלץ נאכ'ן שרייבן און שיקן א בריוו ווערט מיר פיל גרינגער, איך רעד נישט צו קיינעם פון וואס איך גיי אריבער, נאר צום אייבערשטן, און איך שרייב בריוו צום ראש ישיבה שליט"א.


איך וויל זיך דא אויסוויינען; איך האלט זיך שטארק און פרייליך פאר א שטיק צייט, אבער נאכדעם פאל איך פלוצלינג אראפ, איך ווער דעפרעסט און צעבראכן, און איך דארף זיך אליין אויפהייבן און אנגיין ווייטער ווי גארנישט וואלט געווען. ווען איך בין פרייליך איז יעדער פרייליך, איך דארף אבער די כוחות זיך אויפצוהויבן און אנגיין, איינער זאל מיר שטארקן, איינער זאל מיר זאגן אז איך טו גוט, אז איך בין גוט, אז איך זאל ווייטער גיין אין לעבן מיט א שטארקייט, אז דער אייבערשטער איז צופרידן פון מיר, אז איך זאל נאר קוקן אויף מיר און עס זאל מיר שטערן וואס מיין מאן טוט.


איך שפיר א שטארקע אחריות, איך פיל אז אלעס אינדערהיים ליגט אויף מיר, די רוחניות, די גשמיות, די שמחה, די שלום, די ליבשאפט. ווי אזוי איך בין, אזוי וועט מיין מאן זיין. אבער קודם מוז איך זיך אליין מחזק זיין, איך האב צופיל אויף מיין קאפ, און איך וויל מיינע קינדער זאלן האבן א צופרידענע מאמע, און עלטערן וואס לעבן מיט שעצונג און ליבשאפט. און אז קיינער געבט מיר נישט קיין חיזוק ווערטער, מוז איך זיך אליין עס געבן.


איך מאך זיך פרייליך און איך טו וואס איך דארף, עס האלט זיך אבער נאר ביז ווען עס פלאצט, ביז ווען איך קען מער נישט אויסהאלטן ווי אזוי מיין מאן פירט זיך אויף. איך בעט דעם אייבערשטן עס זאל מיר נישט שטערן, אבער איך האלט עס נישט אויס. מיין מאן קוקט שמוציגע זאכן, ער באהאלט פון מיר זאכן. ער שטארקט זיך טאקע מיט'ן זאגן משניות. ער איז געטריי צו מיר, ער העלפט מיר, ער דאווענט און ער רעדט צום אייבערשטן, ש'כח אייבערשטער אז כאטש די חינוך פון די קינדער ווערט נישט געשטערט, אבער פון מאל צו מאל ציפט עס מיר זייער שטארק, עס צעמישט מיך, וואו האלט ער אין זיין לעבן? ער איז דא, אדער דארט? ער טראכט פון אנדערע, אדער דארף ער מיך? בין איך גענוג גוט פאר אים? איז ער צופרידן פון מיר?


עס טוט מיר זייער וויי די געפיל אז איך לעב מיט איינעם וואס האט מיך אויסגענארט פאר א לאנגע צייט, און נארט מיר נאכאלץ אויס, מיט'ן באהאלטן זאכן פון מיר. איך האב מיט אלע כוחות זיך צוריק געשטעלט אויף די פיס, צוריק אויפגעבויעט א ליבשאפט און טראסט, אים געגעבן מיין גאנצע לעבן, מיט רואיגקייט און שמחה און ליבשאפט, אבער איך באקום גארנישט צוריק פון דעם, ער האט נישט קיין געדולד צו מיר, יעדעס מאל איך רוף אים שפיר איך ווי איך שטער אים, אויב איך רוף אים פרעגן ווען ער קומט אהיים, שפיר איך אז איך לויף אים צופיל נאך. ווי אזוי קען איך כאטש פון מיין זייט שפירן אז איך האב א מאן? איך וויל זיין אלעמאל פרייליך און צופרידן, טון נאר וואס מ'דארף, און זאכן זאלן מיך אויפהערן שטערן.


ווי אזוי קען איך מצליח זיין צו לעבן רואיג מיט א שטאלצקייט, און נישט זיין פארנומען מיט וואס מיין מאן טוט? ער קומט אסאך מאל אהיים שפעט, און דעמאלט טראכט איך אלץ, 'וואס טוט ער יעצט?', 'וואו איז ער יעצט?', ווי אזוי קען איך לעבן מיט פארמאכטע אויגן? איך וויל עס זאל מיר נישט שטערן וואס ער טוט, ווי אזוי קען מען דאס אבער באווייזן? עס גייט מיר נישט.


יעדע שטיק צייט ווער איך זייער דעפרעסט און צעבראכן פון דעם, איך פארליר די כח צו קענען ווייטער אנגיין, איך מוז באקומען חיזוק זיך צו קענען האלטן ווייטער פרייליך און צופרידן.


יישר כח פאר די בריוו וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט מיר געשריבן א צייט צוריק, דערווייל בין איך זיך מחזק מיט דעם, אבער איך וויל האבן נאך חיזוק צו קענען אנגיין אין לעבן מיט שמחה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בשלח, שובבי"ם, י"ג שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון א אידישע פרוי וואס האדעוועט אויף די קינדער מיט מסירות נפש פארן אייבערשטנ'ס וועגן און האלט איר שטוב מיט ציין און נעגל; אויף די פרויען שטייט די וועלט, צוליב די פרויען האט דער איבערשטער ארויסגענומען כלל ישראל פון מצרים.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ילקוט שמעוני תהלים, סימן תשצה) בזכות די ערליכע פרויען, די קלוגע פרויען - זענען מיר ארויס פון מצרים. די מענער זענען געווען פארשקלאפט און פארפלאגט פאר די מצריים - אזוי ווי היינט; מען האט געארבעט ביטער שווער, זיי זענען געווען אזוי אריינגעטון אין מאכן געלט, איינגעטינקען אין די גרעסטע טומאה, אין די מ"ט שערי טומאה רחמנא לצלן, די מענער זענען נישט אהיים געקומען צו די ווייבער; וואס האבן די קלוגע ערליכע פרויען געטון? זיי זענען געגאנגען צו זייערע מענער אויפן פעלד, דארט וואו זיי האבן געארבעט, זיי האבן געברענגט פאר זייערע מענער וואסער מיט קליינע פיש, זיי האבן זיי אפגעוואשן וכו', און אזוי איז ארויסגעקומען די גאנצע אידישע פאלק וואס זענען ארויס פון מצרים און מקבל געווען די הייליגע תורה ביים בארג סיני; זעט מען פון דעם דאס גרויסקייט פון א אידישע פרוי וואס גייט צו איר מאן, זי קוקט נישט אויף דעם אז איר מאן איז אין די מ"ט שערי טומאה, זי טוט רצון השם, זי טוט איר חלק וואס דער אייבערשטער וויל פון איר.


איך בעט אייך זייער, שטארקט אייך מיט אלע אייערע כוחות, איר זאלט נישט ארויסווייזן קיין שוואכקייט, איר זאלט שטילערהייט בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל האבן כח, און העלף אז מיין מאן זאל קענען עומד זיין אין די שווערע ביטערע נסיונות"; פאר אייער מאן זאלט איר ווייזן א שמייכל און רחמנות האבן אויף אים, און דער אייבערשטער וועט שיקן זיינע מלאכים אייך צו שטארקן און אייך נישט לאזן פאלן.


ווען משיח וועט קומען וועט מען זען דאס גרויסקייט פון די ערליכע קלוגע בראווע פרויען וואס האבן געבויעט זייערע שטיבער מיט מסירות נפש, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (ילקוט רות, רמז ד): "אֵין הַדּוֹרוֹת נִגְּאָלִין אֶלָא בִּזְכוּת נָשִׁים צִדְקָנִיּוֹת שֶׁבַּדּוֹר", משיח וועט קומען נאר בזכות די ערליכע פרויען פונעם דור; נאך זאגן חכמינו זכרונם לברכה (סוטה יא): "בִּזְכוּת נָשִׁים צִדְקָנִיּוֹת נִגְאַלוּ אֲבוֹתֵינוּ מִמִּצְרַיִם, וּבִזְכוּתָן עֲתִידִין לְהִגָּאֵל", אין די זכות פון די פרויען זענען מיר אויסגעלייזט געווארן פון מצרים און בזכות זיי - וועלן מיר אויסגעלייזט ווערן פון גלות; די פרויען וואס לייגן אלעס אין דער זייט ווען עס קומט צו טון דעם רצון ה', זיי העלפן זייערע מענער און ציען אויף די קינדער - אין זייער זכות וועלן מיר אויסגעלייזט ווערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#53 - מעג א פרוי לערנען מסכת אבות?
חיזוק פאר פרויען, אידישע שטוב, שמחה, משניות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מעג א פרוי לערנען מסכת אבות, צו באקומען די סגולות פון לערנען משניות?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בשלח, שובבי"ם, י"ג שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


א פרוי איז פטור פון לערנען תורה, די גאנצע זאך פון לערנען משניות - איז נישט שייך ביי פרויען.


די בעסטע סגולה פאר פרויען איז זיין פרייליך, זיין אויפגעלייגט, שמייכלען צו יעדן און טון חסד מיט יעדן, בעיקר אין שטוב; זיין פרייליך און שמייכלען צום מאן און צו די קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#52 - ווי אזוי גיי איך צו מיין חתונה מיט אזויפיל נסיונות?
חתונה, קדושה, לימוד התורה, תפילה והתבודדות, שמחה, תשובה, נסיונות, התבודדות, עצבות, סדר דרך הלימוד, משניות, גמרא, חתן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א חתן, איך גיי שוין באלד חתונה האבן, און איך וויל זייער שטארק אויפשטעלן א שיינע ערליכע ריינע אידישע שטוב, אבער איך ציטער זייער שטארק אז דאס וועט נישט געשען, ווייל איך בין ממש משוגע פון מיינע תאוות.


ווען איך זע א שיינער בחור ווער איך ממש משוגע, איך קען נישט אויפהערן קוקן, אפילו ווען איך בין אינדערהיים אויף שבת באקום איך נסיונות פון מיינע געשוויסטער, וואו איך גיי און וואו איך שטיי האב איך נאר נסיונות, איך שפיר אז איך בין פשוט א שייגעץ, פול מיט שלעכטע מחשבות און געדאנקען, און איך ווייס נישט וואס צו טון.


איך וויין אסאך צום אייבערשטן, איך וויל אזוי שטארק זיך ארויסזען פון מיינע פראבלעמען און נסיונות, עס טוט מיר אזוי שטארק וויי, איך וויל אזוי שטארק אויפשטעלן א ריינע ערליכע שטוב, איך וויין בשעת איך שרייב די שורות, איך ווער פארברענט, וואס וועט זיין מיט מיר?


וועל איך שוין בלייבן מיט די נסיונות א גאנץ לעבן? ווי אזוי קען איך אריינברענגען אין מיר שמירת הברית, אין די צייט וואס איך בין אזוי וועט פון דעם? איך בעט זייער דער ראש ישיבה שליט"א זאל מיר ארויסהעלפן און ווייזן א וועג.


א גרויסן יישר כח פאר אלע חיזוק וואס איך באקום פון די דרשות פונעם ראש ישיבה שליט"א, בפרט ווען דער ראש ישיבה שליט"א רעדט צו חתנים.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת בא, שובבי"ם, ז' שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך דארף פון דיר דריי זאכן, דאס ערשטע זאך זאלסטו יעדן טאג לערנען אפאר פרקים משניות און גמרא. וועסט מן הסתם זיך נישט קענען קאנצעטרירן ביים לערנען צוליב וואס דיין מח מחשבה איז דיר אויסגעריסן פון אזויפיל מחשבות רעות, זאלסטו זיך נישט צוריקהאלטן פון לערנען, זאלסט לערנען אן פארשטיין, זאלסט זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה; זאג א משנה און נאך א משנה און נאך א משנה אן פארשטיין, ביז דו וועסט ענדיגן א פרק, און זאלסט גיין ווייטער צו נאך א פרק, אזוי אויך גמרא; זאג גמרא הויך אויפן קול, א בלאט נאך א בלאט.


צווייטע זאך, זאלסט גיין יעדן טאג אין א שטילע פלאץ און דארט זאלסטו זיך אויסגיסן דיין הארץ, זאלסט דערציילן דעם אייבערשטן אלעס וואס דו ביסט משוגע, ווי דער יצר הרע מאכט דיך משוגע, וויין צום אייבערשטן. דאס זאלסטו טון יעדן טאג, און אז דו שפירסט ווי די מויל איז דיר פארמאכט און פארקלאפט - זאלסטו פון דעם אליינס מאכן א תפילה און בעטן דעם באשעפער ער זאל דיר העלפן זאלסט קענען ארויסזאגן אפאר ווערטער צו אים.


דריטנס, זאלסט זיך מוסר נפש זיין אויף שמחה, א גאנצן טאג זאלסטו נאר טון זאכן וואס מאכן דיך פרייליך, זאלסט טראכטן פון דיינע גוטע זאכן וואס דו האסט און פון די גוטע זאכן וואס דו טוסט, ווייל שמחה איז די עצה אויף שמירת הברית. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קסט): "כִּי כְּשֶׁתִּזְכֶּה לְשִׂמְחָה אֲזַי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ בְּעַצְמוֹ יִשְׁמֹר לְךָ אֶת הַבְּרִית", אז דו וועסט זיין פרייליך וועט דער אייבערשטער דיך אפהיטן, "דְּהַיְנוּ שֶׁיִּהְיֶה בְּעֶזְרְךָ לִשְׁמֹר אֶת הַבְּרִית קֹדֶשׁ", ער וועט דיר העלפן זאלסט זיין אפגעהיטן פון פגם הברית, "כִּי עִקַּר פְּגַם הַבְּרִית הוּא עַל יְדֵי עַצְבוּת כַּיָּדוּעַ", ווייל דורך זיין דערביטערט פאלט מען אראפ אין פגם הברית, "כִּי פְּגַם הַבְּרִית בָּא עַל יְדֵי הַקְּלִפָּה הַיְדוּעָה שֶׁנִּקְרֵאת לִילִית", די קליפה וואס ווארפט אראפ אין פגם הברית איר נאמען איז ל י ל י ת, "עַל שֵׁם שֶׁמְּיַלֶּלֶת תָּמִיד", זי וויינט שטענדיג, "שֶׁזֶּהוּ בְּחִינַת עַצְבוּת", פון דעם קומט זיין בעצבות, "וְעַל כֵּן עִקַּר שְׁמִירַת הַבְּרִית זוֹכִין עַל יְדֵי שִׂמְחָה", און אז מען איז פרייליך - איז מען אפגעהיטן פון די שלעכטע זאכן.


נאר די איין צייט אין טאג וואס דו גייסט זיך מתבודד זיין - דעמאלט זאלסטו זיך אויסקרעכצן און אויסגיסן דאס הארץ, אבער די איבריגע צייט פון טאג - זאלסטו זיין פרייליך. קוק נאך די ווערטער פון רבי'ן (שם חלק ב', סימן כד): "וְרָאוּי לִקְבֹּעַ לוֹ אֵיזֶה שָׁעָה בַּיּוֹם", עס אזי גוט מען זאל זיך באשטימען א צייט אין טאג, "לְשַׁבֵּר לִבּוֹ", זיך צו צעברעכן דאס הארץ, "וּלְפָרֵשׁ שִׂיחָתוֹ לְפָנָיו יִתְבָּרַךְ", און זיך אויסשמועסן אלעס וואס איז אין הארץ מיטן אייבערשטן, "אֲבָל כָּל הַיּוֹם כֻּלּוֹ צָרִיךְ לִהְיוֹת בְּשִׂמְחָה", אבער די איבריגע טאג זאל מען זיין נאר פרייליך.


אז דו וועסט זיין שטארק מיט די דריי זאכן, זאגט דער רבי דיר צו אז דו וועסט ווערן אויסגעהיילט פון די עקלדיגע שמוציגע זאכן, דו וועסט ווערן א גרויסער צדיק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#51 - וואס איז דער מקור פון נישט זאגן תחנון אום פרייטאג?
שבת קודש, הלכה, שמחה, מנהגים, דאווענען, תחנון

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ברוך השם איך האב שוין געענדיגט צוועלף מאל משניות, אין זכות פונעם ראש ישיבה שליט"א.


איך האב געוואלט פרעגן, איך האב געדאווענט עטליכע פרייטאגס אין היכל הקודש, ווען מען זאגט נישט קיין תחנון, און מען האט אויך נישט געזאגט "תפלה לדוד", איך האב געוואוסט אז נאר ווען מען זאגט נישט תחנון על פי הלכה זאגט מען אויך נישט תפילה לדוד, האט דאס א מקור?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת היכל הקודש ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ביי אסאך צדיקים איז אזוי געווען, זיי האבן נישט געזאגט קיין תחנון ערב שבת. דער הייליגער צאנזער רב זכותו יגן עלינו האט נישט געזאגט קיין תחנון ערב שבת, דער הייליגער צדיק רבי הערשלע זידיטשובער זכותו יגן עלינו האט נישט געזאגט קיין תחנון ערב שבת, אזוי אויך דער ייטב לב, דער קדושת יום טוב און דער הייליגער רבי פון סאטמער זכותם יגן עלינו האבן נישט געזאגט קיין תחנון ערב שבת, אויך מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט זיך אזוי געפירט, נישט צו זאגן ערב שבת תחנון.


זיי זיך נישט מבלבל פון דעם, דער עיקר זאלסטו זיך גרייטן ערב שבת מיט א שטארקע הכנה, בעט דעם אייבערשטן זאלסט זוכה זיין צו שפירן א טעם אין שבת. דער הייליגער רבי פלעגט אלס קינד אסאך וויינען ערב שבת ער זאל זוכה זיין צו שפירן א טעם אין שבת.


אויך זאלסטו בעטן אסאך אויף שמחה, ווייל שמחה ברענגט דעם מענטש צו די העכסטע מדריגה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#50 - מעג מען זיך אויס'משל'ן א געשטאלט פונעם אייבערשטן?
אמונה, שמחה, מחשבות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע שיעורים, איך און מיין ווייב האבן זייער הנאה און באקומען חיזוק אסאך פון די עצות פון הייליגן רבי'ן וואס מיר הערן ביי די שיעורים פון ראש ישיבה שליט"א.


מיין ווייב האט מיר נאר געזאגט אז זי האט א פראבלעם אז ווען זי טראכט פונעם אייבערשטן, האט זי א פאנטאזיע אין קאפ ווי אזוי דער אייבערשטער זעט אויס, עפעס אזוי ווי א געשטאלט פון א קעניג אויף פייער. איך וואלט געוואלט וויסן אויב עס איז א פראבלעם צו טראכטן אזוי, און אויב איז עס א פראבלעם, וואס איז די עצה אויף דעם?


איך האף אז דער ראש ישיבה וועט ענטפערן אויף מיין שאלה, ווייל עס שטערט איר זייער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ב' פרשת חיי שרה, כ"ג מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז נישט גוט זיך אויסמאלן א געשטאלט וכו', ווייל דער אייבערשטער איז נישט קיין געשטאלט.


געב דיין ווייב צו זאגן די אני מאמינ'ס, זי זאל דאס חזר'ן - אזוי וועט ארויסגיין די מחשבות.


די בעסטע עצה צו פטור ווערן פון נישט גוטע מחשבות - איז דורך שמחה; ווי מער מען פרייט זיך מיט די מצוות וואס מען טוט און מיט 'שלא עשנו גוי' - פאלן אוועק אלע קליפות וואס דאס איז די נישט גוטע מחשבות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#49 - געענדיגט די אכצנטע מאל משניות, ברוך ה'
לימוד התורה, תפילה והתבודדות, שמחה, משניות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר די שיינע שיעורים, עס איז מיר ממש מחזק.


איך וויל זיך באדאנקען פאר'ן ראש ישיבה שליט"א פאר'ן מיר מחזק זיין צו לערנען תורה, איך האב ברוך ה' געענדיגט די וואך די אכצנטע מאל משניות.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וירא, י"ז מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


האסט מיר אזוי מחי' געווען, איך האב אזא הנאה צו הערן אז דו לערנסט פלייסיג, דו לערנסט אויפן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן (שיחות הר"ן, סימן עו), האסט מסיים געווען די אכצנסטע מאל ששה סדרי משנה.


מוהרא"ש זאגט, משנה איז די שטערקסטע זייף וואס וואשט די נפש, רוח, נשמה – פון עבירות און פגמים. דורך לערנען און זאגן משניות – ווערט מען זייער ריין.


בעט דעם אייבערשטן אויף שמחה, דאס זאל זיין דער עיקר פון דיינע תפילות: "רבונו של עולם, מאך מיך פרייליך, מאך מיך צופרידן, איך זאל זען נאר דאס גוטס פון יעדע זאך".


 

#48 - וואס טו איך אז די מאמע זאל נישט אראפפירן די קינדער פון אידישן וועג?
חינוך הילדים, סיפורי צדיקים, תפילה והתבודדות, שמחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר די בריוו וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט געשריבן פאר מיין זון. איידער ער איז איינגעשלאפן האט ער געפרעגט אסאך מאל אויב דער ראש ישיבה שליט"א האט שוין עפעס געענטפערט, יעצט האט ער זיך אויפגעוועקט און מיר נאכאמאל געפרעגט אויב עס איז שוין געקומען א בריוו, און ער איז געווארן זייער איבערגענומען צו ליינען דעם בריוו, יישר כח.


איך בין זייער צעבראכן, וואס קען איך טון אז מיינע קינדער זאלן זיין אפגעהיטן? וואס קען איך טון אז זיי זאלן זיין ערליכע אידן? איך שפיר ווי איך שלאג זיך מיט'ן שטן אליין, און דער שטן האלט ביים געווינען רחמנא ליצלן. די קינדער דערציילן אז זייער מאמע געבט זיי צו עסן חלב עכו"ם, פלייש פון די רבנות הראשית, און אזוי ווייטער. יעצט נעמט זי זיי צו אן אויסגעמישטע וואסער ברעג רחמנא ליצלן.


אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מתפלל זיין פאר זיי, זיי זאלן אויסוואקסן ערליכע אידן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת שופטים, כ"ו מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זיי פרייליך, קינדער האבן ליב א פרייליכע טאטע, און ווען דו ביסט זיי מחנך, דו לערנסט זיי ווי אזוי זיך צו פירן - זאל דאס צוגיין מיט גרויס שמחה. אין דיין פאל איז דאס זייער וויכטיג, ווייל אז די מאמע וועט זיי אלעס געבן און דו וועסט זיין דער וואס זאגט אויף אלעס 'אסור' - וועלן זיי ענדערש וועלן גיין צו די מאמע ווי צו דיר, זיי וועלן שפירן ביי דיר איינגעצוימט, און אז זיי וועלן זען ביי דיר אן עכטע פרייד - וועלן זיי נאר צו דיר זיך קלעבן.


זיי מתפלל פאר דיינע קינדער זיי זאלן זיין ערליכע אידן און זיי זאלן חתונה האבן און עס זאל זיך ציען ערליכע דורות. תפילה איז שטערקער פון אלצדינג, מיט תפילה וועלן זיי אויסוואקסן גרויסע צדיקים. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תנא דבי אליהו רבה, פרק יח): "מַעֲשֶׂה בְּכֹהֵן אֶחָד שֶׁהָיָה יְרֵא שָׁמַיִם בַּסֵּתֶר, וְהָיוּ לוֹ עֲשָׂרָה בָּנִים מֵאִשָּׁה אַחַת, שִׁשָּׁה זְכָרִים וְאַרְבַּע נְקֵבוֹת", עס איז געווען א כהן זייער אן ערליכער איד וואס האט געהאט צען קינדער, זעקס זון און פיר טעכטער, "וּבְכָל יוֹם וָיוֹם הָיָה מִתְפַּלֵּל וּמִשְׁתַּטֵּחַ וּמִתְחַנֵּן וּמְבַקֵּשׁ רַחֲמִים וּמְלַחֵךְ בִּלְשׁוֹנוֹ עָפָר, כְּדַי שֶׁלֹא יֵצֵא אֶחָד מֵהֶן לִידֵי עֲבֵירָה וְלִידֵי דְּבַר מְכֹעָר", ער פלעגט זיך יעדן טאג אראפווארפן אויף דער ערד וויינען און בעטן דעם אייבערשטן אז אלע זיינע קינדער זאלן זיין ערליכע אידן; "אָמְרוּ לֹא יָצְתָה אוֹתָהּ שָׁנָה וְלֹא שֵׁנִית וְלֹא שְׁלִישִׁית, עַד שֶׁבָּא עֶזְרָא וְהֶעֱלָה אֶת יִשְׂרָאֵל מִבָּבֶל, וְהֶעֱלָה אֹתוֹ כֹּהֵן עִמָּהֶם. לֹא נִכְנַס אֹתוֹ כֹּהֵן לְבֵית עוֹלָמוֹ, עַד שֶׁרָאָה כֹּהֲנִים גְּדוֹלִים וּפִרְחֵי כְּהוּנָה מִבָּנָיו וּמִבְּנֵי בָּנָיו עַד חֲמִשִּׁים שָׁנָה, וְאַחַר כָּךְ נִכְנַס אוֹתוֹ כֹּהֵן לְבֵית עוֹלָמוֹ", ביז ער האט זוכה געווען ארויף צו גיין קיין ארץ ישראל מיט אלע זיינע קינדער צוזאמען מיט עזרא הסופר, און אלע זיינע קינדער זענען געווארן כהנים גדולים אין בית המקדש, און דער כהן האט זוכה געווען צו קינדער און אייניקלעך וואס אלע פון זיי האבן געטון די עבודה אינעם בית המקדש; זעט מען פון דעם אז תפילה איז די עצה זוכה זיין צו ערליכע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#47 - ווי אזוי רייניגט מען אויס א שמוציגע מח?
תהלים, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שמחה, שמירת עינים, מחשבות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האלט זיך פאר א תלמידה בית פיגא, יישר כח פאר אלע שיעורים אויפ'ן טעלעפאן ליין, איך בין זיך מחי' מיט יעדעס ווארט וואס איך הער.


וואס זאל איך טון אז איך האב שוין צוזאמגעקוקט אזויפיל שמוץ און איך קען דאס נישט פארגעסן? איך טראכט פון שמוץ א גאנצן טאג, מיין גאנצע מח איז אנגעפילט מיט שמוץ. איז דא א וועג ארויס, ווי אזוי איך קען האבן א ריינע מח? א ריינע הארץ? איך בעט אן עצה פון דער ראש ישיבה וואס איך זאל טון.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ראה, י"ט מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זוכה זיין צו א ריינע מח קען מען נאר דורך שמחה, איר זאלט זיך פרייען אז איר זענט א איד, איר האט אין זיך א חלק אלוקי, א הייליגע נשמה, און ווי מער איר וועט זיין פרייליך אז איר זענט אויסדערוועלט פון די גאנצע וועלט - וועט איר באקומען א ריינעם מח.


דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן י): "מַה שֶּׁהָעוֹלָם רְחוֹקִים מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, וְאֵינָם מִתְקָרְבִים אֵלָיו יִתְבָּרַךְ", פארוואס זענען מענטשן אזוי ווייט פונעם אייבערשטן און זיי ווערן נישט נאנט צו אים? "הוּא רַק מֵחֲמַת שֶׁאֵין לָהֶם יִשּׁוּב הַדַּעַת, וְאֵינָם מְיַשְּׁבִין עַצְמָן", ווייל מען האט נישט קיין ישוב הדעת, מען טראכט נישט פון תכלית; זאגט אבער דער רבי, ווי אזוי קען מען זוכה זיין צו ישוב הדעת און צו א קלארע מח, צו וויסן וואס מען האט צוטון אויף דער וועלט? "אַךְ דַּע, שֶׁעַל יְדֵי מָרָה שְׁחוֹרָה אִי אֶפְשָׁר לְהַנְהִיג אֶת הַמֹּחַ כִּרְצוֹנוֹ, וְעַל כֵּן קָשֶׁה לוֹ לְיַשֵּׁב דַּעְתּוֹ", ווען מען איז נישט פרייליך קען מען נישט טראכטן גוטע זאכן, מען קען נישט טראכטן גוט, מען טראכט א גאנצן צייט נאר שלעכטע מחשבות. "רַק עַל יְדֵי הַשִּׂמְחָה יוּכַל לְהַנְהִיג הַמֹּחַ כִּרְצוֹנוֹ, וְיוּכַל לְיַשֵּׁב דַּעְתּוֹ", אבער אז מען איז פרייליך - דעמאלט קען מען בייגן די מחשבות צו טראכטן גוט; "כִּי שִׂמְחָה הוּא עוֹלָם הַחֵרוּת", אז א מענטש איז בשמחה איז ער א פרייער מענטש און דער מח איז אים נישט מצומצם, אזוי ווי עס שטייט (ישעיה נה, יב): "כִּי בְשִׂמְחָה תֵצֵאוּ", מיט שמחה גייט מען ארויס, "שֶׁעַל יְדֵי שִׂמְחָה נַעֲשִׂין בֶּן חוֹרִין, וְיוֹצְאִין מִן הַגָּלוּת", ווייל א פרייליכער מענטש ווערט פריי.


בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט זיין פרייליך, דערציילט דעם אייבערשטן אז איר האט נעבעך נישט געהיטן אייערע אויגן, איר האט געקוקט מאוויס, איר האט מטמא געמאכט אייער מח און הארץ; בעטס אים ער זאל רחמנות האבן אויף אייך, ער זאל אייך געבן א ריינעם מח, א ריינעם הארץ.


זאג אביסל תהילים יעדן טאג און בעטס די ווערטער: "הייליגער באשעפער, לב טהור ברא לי אלוקים, געב מיר א נייעם הארץ, איך האב אזוי פארשמירט מיין הארץ, איך טראכט פון שמוץ; איך וויל זיין ריין, איך וויל זיין הייליג".


בחורים און אינגעלייט רייניגן זיך מיט משניות און גמרא, מיידלעך און ווייבלעך רייניגן זיך מיט תהילים און מיט התבודדות. זאגט יעדן טאג תהילים; אז איר קענט זאגן דעם יום תהילים און ענדיגן יעדע וואך - איז זייער גוט, און אז איר קומט נישט אן צו זאגן דעם יום - זאלט איר זאגן אפאר קאפיטלעך און פלעכטס אריין אין די ווערטער פון תהילים - אייערע אייגענע תפילות אויף אייער אייגענע שפראך, ביז דער מח וועט אייך ווערן לויטער און ריין.


די דריי זאכן: שמחה, תהילים און התבודדות - מאכט ריין דעם מח.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#46 - מיינע עלטערן קריגן זיך און איך לויף צו מאוויס, וואס טוט מען?
שלום בית, קינדער, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, מאוויס, שמחה, ניגונים, שמירת עינים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע חיזוק און עצות ווי אזוי צו פירן אן ערליכע שיינע איידעלע שטוב.


איך קען שוין נישט, איך האלט עס נישט אויס; מיין טאטע מאמע קריגן זיך ארום פאר יעדע קלייניקייט, מיין מאמע זאגט שוין אפאר מאל אז זי וויל זיך גט'ן, איך ווייס נישט וואס צו טון; לויף איך צו מיין איי-פאד און איך קוק מאוויס, וואס זאל איך טון אז מיין מאמע האט מיר געוויזן מאוויס ווען איך בין געווען קליין און איך בין געווארן צוגעבינדען דערצו, איך ווייס נישט וואס צו טון.


איך בעט דער ראש ישיבה זאל מיר געבן אן עצה ווייל איך קען שוין נישט, עס איז ממש א גיהנום; מיין טאטע שרייט א גאנצן טאג אז מיין מאמע דארף הילף און אז זי איז קראנק. מיין מאמע האט אנגעהויבן זיך נישט צו שערן איר האר, און זי גייט מיט הויזן; וואס זאל איך טון? זי איז א גאנצן טאג אויף איר טעלעפאן און טוט גארנישט.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת דברים, כ"ח תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


קוקט נישט קיין מאוויס, קוקן מאוויס ברענט אויס די מח, עס מאכט שאדן אויף שפעטער, מאוויס איז מטמא דעם מח און הארץ. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עיין במדבר רבה י, ב; תנחומא שלח, טו): "עֵינָא וְלִבָּא תְּרֵי סַרְסוּרֵי דַעֲבֵירָה", די אויגן און די הארץ זענען די מעקלער (סעילסלייט) פאר עבירות, "עַיִן רוֹאֶה", עס הויבט זיך אן אז מען קוקט עבירות, "וְהַלֵּב חוֹמֵד", נאכדעם גליסט מען צו טון עבירות, "וּכְלֵי הַמַּעֲשֶׂה גּוֹמְרִים", ביז מען פאלט אראפ, מען זינדיגט רחמנא לצלן.


קוקט נישט קיין מאוויס, ענדערש שפילט געימס ווי קוקן מאוויס; קוקן מאוויס איז סם המוות. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא כט:): "הִרְהוּרֵי עֲבֵירָה קָשִׁים מֵעֲבֵירָה", טראכטן פון עבירות איז נאך ערגער פון טון עבירות; קוקן מאוויס ברענגט צו טומאה און זוהמה. חכמינו הקדושים זאגן (סוטה ח.): "אֵין יֵצֶר הָרָע שׁוֹלֵט אֶלָּא בַּמֶה שֶׁעֵינָיו רוֹאוֹת", דער יצר הרע כאפט א מענטש און הרג'עט אים - דורך נישט היטן די אויגן.


אז עס איז אייך גאר ביטער, אייערע עלטערן קריגן זיך; אייער מאמע וכו' וכו', און איר זוכט וואו צו אנטלויפן - אנטלויפט צום אייבערשטן. נעמט די עצה פון הייליגן רבי'ן, התבודדות ותפילה; גייט אין א ווינקל און שמועסט מיטן אייבערשטן אויף אייער שפראך, דערציילט אים ווי שווער עס איז אייך אין שטוב, וויינט צום אייבערשטן; זאגט אים: "הייליגער באשעפער איך האב ביטערע שווערע נסיונות, העלף מיר איך זאל זיך קענען דערהאלטן, איך זאל זיין פרייליך, איך זאל קענען ביישטיין די שווערע נסיונות".


הערט פרייליכע ניגונים, טאנצט און זינגט; ווייל שמחה איז אן עצה ווי אזוי צו בלייבן שטארק און קענען ארויסגיין א זיגער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#45 - איז דא אן היתר פאר מיר צו מעגן קוקן מאוויס?
שלום בית, תפילות אויף אידיש, מאוויס, שמחה, תשובה, נסיונות, שמירת עינים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ס'האט זיך מיר אלעס געלוינט פאר די ווארעמע שיינע בריוו וואס איך האב באקומען, די ווערטער האבן מיר געגעבן אסאך חיזוק און אסאך התרגשות. טרערן האבן געגאסן פון מיינע אויגן ווען איך האב געליינט וואס דער ראש ישיבה האט געשריבן. אמן אויף אלע גוטע ברכות, און א גרויסער יישר כח, דער גרעסטער טעראפיסט קען נישט אויפטון וואס דער דער ראש ישיבה קען.


אויך האב איך געוואלט מזכיר זיין אז איך בין זייער צעבראכן און דעפרעסט, איך בין נישט פרייליך, עכט דארף איך זיין אזוי פרייליך א גאנצן טאג. נאך א זאך וואס איך האב געוואלט איבערגעבן פאר'ן ראש ישיבה, אז איך הער נישט אויף צו זוכן פון אונטער דער ערד וואו איך קען טרעפן עפעס א שטיקל מאווי, עפעס א ברעקל עבירות, רחמנא ליצלן. איך זיץ שעות אויף שעות און איך פרוביר צו העקן די פילטער; איך ווייס נישט וואס גייט פאר מיט מיר, פארוואס ציעט מיך אזוי שטארק צו שלעכטס און צו עבירות?! איך שעם זיך פון מיר אליין, פארוואס קען איך זיך נישט איינהאלטן פון זוכן שמוץ? פון צוריק אריינקריכן אין בלאטע?! איך ווייס אז ס'איז נישט גוט פאר מיר, איך ווייס ווי שעדליך און עקלדיג עס איז פאר מיין לעבן, פאר מיין נשמה, אבער איך האב עס נאכאלץ אזוי ליב, איך האב אזוי ליב צו וואטשן און קוקן פאלשע זאכן.


אפשר מעג איך צוריק אנהויבן קוקן מאוויס? ווייל ס'העלפט מיר סיי ווי נישט, נישט קיין חילוק אז ס'איז דא א פילטער, און איך האב שוין אוועקגעווארפן מיין סמארטפאון און מיין די.ווי.די. פלעיער און אלע מאוויס וואס איך האב צוזאמגעקויפט. אבער יעדעס מאל וואס איך ווארף אוועק א שלעכטע זאך, בענק איך זיך נאכדעם צוריק צו מאוויס, נאך מער פון פריער, און איך זוך א נייע וועג צוריק צו מיין מאוויס.


וואס איז די עצה? איז דען דא א וועג ארויס פאר מיר פון מיין עדיקשן? איך וויל זיין אמת'דיג, איך מיין הארץ האף איך אז דער ראש ישיבה זאל מיר ענטפערן אז איך מעג קוקן מאוויס. איך חלום פון מאוויס, איך חלש פאר מאוויס! גארנישט אינטערעסירט מיך מער ווי מאוויס, מיין גאנצע מח און מחשבה איז נאכאלץ מאוויס. וואס טוט מען?


אפשר בין איך שולדיג, ווייל איך זאג נישט יעדן טאג די תפילה וואס דער ראש ישיבה האט מיר געשריבן שוין פיר יאר צוריק? איך הויב אן פון יעצט עס צוריק צו זאגן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת פנחס, שבעה עשר בתמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר ווילט איך זאל אייך געבן אן היתר צו קוקן מאוויס? ווי קען איך דאס טון? איך וויל עס זאל אייך גוט זיין, איך וויל איר זאלט זיין פרייליך און האבן א פארגעניגן פונעם לעבן, וואס דאס קען נישט גיין אינאיינעם מיט קוקן מאוויס; ווייל יעדע קליפ און יעדע מאווי פון עבירות, פון קוקן די געמאכטע פאלשע ליבשאפט פון פרעמדע וכו' - שטערט דאס לעבן, און מאכט בעצבות און מרה שחורה; איך וויל אייך ענדערש געבן חיזוק אויף נישט קוקן און וועלן וועלן נישט קוקן קיין עבירות.


דער אייבערשטער זאגט אונז (במדבר טו, לט): "וְלֹא תָתוּרוּ אַחֲרֵי לְבַבְכֶם וְאַחֲרֵי עֵינֵיכֶם", מיר זאלן נישט קוקן קיין עבירות; ווייל דער אייבערשטער וויל אז מיר - אידישע קינדער - זאלן זיין פרייליך און האבן א פארגעניגן פונעם לעבן, און נאר אז מען היט די אויגן און מחשבה - קען מען זיין פרייליך, האבן א פארגעניגן פונעם לעבן.


די תפילה וואס איך האב אייך געשיקט שוין פיר יאר צוריק, וואלט איר דאס געזאגט יעדן טאג - וואלט איר שוין לאנג געווען באפרייט, איר וואלט שוין לאנג געווען פרייליך און געלעבט מיט אייער טייערער מאן; נאר וואס דען? אז מען קוקט עבירות - ווערט מען אזוי צעבראכן און צעקלאפט, מען גלייבט מער נישט אין זיך אליין, מען גלייבט מער נישט אז מען האט א כח צו צעברעכן די שווערסטע עדיקשנס.


איך בעט אייך זייער, שטארקט אייך אין תפילה; בעטס דעם אייבערשטן טאג נאך טאג ער זאל אייך העלפן קענען היטן די אויגן און אייך פרייליך מאכן.


דא האט איר א פרישע תפילה און אז איר וועט דאס זאגן וועט איר זוכה זיין צו ווערן א גרויסע צדיקת:


אנא השם, העלף מיר איך זאל קענען היטן מיינע אויגן; איך בין אזוי איינגעזינקען אין די עבירה פון קוקן מאוויס, איך קען נישט אויפהערן קוקן די עקלדיגע זאכן, איך בין אזוי צוגעקלעבט צו דעם אז איך וויל אפילו נישט טראכטן אז איך גיי איין טאג אויפהערן דאס קוקן, איך מיין אז דאס וויל איך.


הייליגער באשעפער, איך בין אזא רחמנות, נישטא נאך אזא רחמנות ווי מיר; איך בין א אידישע מאמע, איך האב טייערע ליכטיגע קינדערלעך מיט א טייערער מאן, און איך מיט מיין מח, מיין הארץ, אלעס פון מיר - איז נאר אין איין זאך, אין מאוויס; איך בין ממש קראנק צו קוקן עקלדיגע זאכן, אנשטאט איך זאל לעבן מיט מיין משפחה, מיט מיין מאן - מיט ליבשאפט - לויף איך צום טעלעפאן, צום קאמפיוטער און איך פארשמיר מיין נשמה.


אנא השם, העלף מיר, ראטעווע מיר פון די קליפות און פון די נישט גוטע; איך בין דאך א איד און איך וויל זיין גוט, איך האב א נשמה, איך שפיר ווי עס ציט מיר א גאנצע צייט צוריק צו די מאוויס, אבער עכט עכט, טיף טיף - בענקט מיין הארץ צו דיר, מיין נשמה וויל זיין א ריינע, א לויטערע; אנא השם, מאך מיר א נס איך זאל שוין זיין ערליך און הייליג.


אנא השם, איך וויל לעבן מיט דיר, איך וויל דיך שפירן, איך וויל זיין פרייליך, איך וויל לעבן מיט מיין מאן. הייליגער באשעפער, העלף מיר בזכות די הייליגע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיינעט וועגן, בזכות רבינו נחמן בן פיגא ורבי נתן תלמידו ורבינו אליעזר שלמה ברסלבער - זכותם יגן עלינו - זאל איך זוכה זיין צו תשובה טון און זיין הייליג און ריין.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#44 - ווי אזוי שטארקט מען זיך צו היטן די אויגן?
קדושה, תפילות אויף אידיש, שמחה, עצבות, שמירת עינים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וואוין אין שטעטל, אין קרית ברסלב ליבערטי, און איך דארף חיזוק אויף שמירת עינים, איך קען זיך ממש נישט היטן די אויגן.


ברוך ה' אז איך האב נישט קיין סמארפאון, און אויף מיין קאמפיוטער קען מען אויך גארנישט זען קיין שלעכטס, אלעס איז פארמאכט, אבער סתם ווען איך פאר אריין מער אין די גוי'אישע געגנט צו געשעפטן, און ווען איך גיי אנפילן געז, קען איך נישט אראפלייגן די אויגן, אביסל ארויסציר דא איז כמעט אזוי ווי אין שטאט, אויסגעלאסן און שמוציג, איך ווער פארברענט, וואס קען איך טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער, האב רחמנות אויף דיר, היט דיינע אויגן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (במדבר רבה ב, י): "עֵינָא וְלִבָּא, תְּרֵי סַרְסוּרֵי דַּחֲטָאָה אִינוּן", די אויגן און הארץ זענען די מעקלערס פאר'ן יצר הרע; דאס מאכט מען זאל אראפפאלן אין עבירות רחמנא לצלן, און אז מען איז מפקיר די אויגן, מען קוקט אויף אויסגעלאסענע נאקעטע עבירות - איז מען פוגם באות ברית קודש און מען פארלירט אלעס.


טייערער ברודער גיי יעדן טאג התבודדות, בעט דעם אייבערשטן פאר שמירת עיניים. בעט אים: "הייליגער באשעפער איך ווער פארברענט אין ניאוף, איך קען זיך נישט היטן מיינע אויגן, איך קוק אויף יעדע קליפה, איך קען נישט אוועק קוקן. הייליגער באשעפער ראטעווע מיך, קוק מיין הארץ, איך וויל זיין א איד, איך וויל זיין ערליך, איך וויל זיין הייליג און ריין; יעדע מאל איך מאך אפ איך גיי זיין גוט - פאל איך נאכאמאל אריין, איך ווער פארברענט פון דעם יצר הרע וואס פלאקערט אין מיר.


אנא השם רחם עלי, האב רחמנות אויף מיר, איך זאל נישט פארפאלן גיין, איך זאל נישט פארשווארצט ווערן בזה ובבא, געב מיר כח זיך צו קענען מתגבר זיין אויף מיין יצר הרע און צו היטן מיינע אויגן".


לייג צו דיינע אייגענע תפילות, דערצייל דעם אייבערשטן דיין מצב פינקטליך ווי ווייט דו ביסט פארפאלן, ווי ווייט דו ביסט פארלוירן, דער רבי נעמט אחריות; דער רבי זאגט צו אז דאס איז די עצה צו ווערן געראטעוועט.


טייערער ברודער, עס איז דא נאך אן עצה צו ווערן געראטעוועט פון דער יצר הרע, דורך שמחה; ווען מען איז פרייליך פאלט אוועק די תאווה פון קוקן און פון פוגם זיין בברית. דער רבי האט אונז מגלה געווען אז דער יצר הרע פון פגם הברית, די קליפה - איר נאמען איז 'לִילִית' א לשון פון 'יללה' - וויינען און קלאגן, דאס איז זייער זאך; עצבות ומרה שחורה, און פארקערט, שמחה - איז די סימן פון קדושה. זאלסט הערן לעבעדיגע ניגונים, פארשטייט זיך פון ערליכע זינגערס, הער מוזיק אין קאר, אין שטוב, גיי א טענצל און בארעכן זיך, מאך זיך א חשבון ווי גוט דער אייבערשטער איז צו דיר, ווי סאך גוטס דו האסט, דאס ובעיקר אז מיר זענען אידן, מיר זענען נישט פון די אומות העולם; דאס אליינס וועט דיר היטן פון פגם הברית (עיין לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קסט).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#43 - צוריק אנהויבן רייכערן, אדער עסן אסאך?
רפואה, שמחה, בחור, ישוב הדעת, רייכערן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור וואס איז ברוך ה' מקורב געווארן צו מוהרא"ש זי"ע, איך בין זיך זייער מחזק מיט די עצות און הדרכות פון מוהרא"ש, און איך האב געזען אז מוהרא"ש שרייבט מען זאל נישט רייכערן, און איך האב טאקע אויפגעהערט רייכערן פאר א שטיק צייט, אבער צוליב דעם האב איך אנגעהויבן מער עסן, און איך ווער מער פעש, נאכדעם וואס איך בין שוין ביז יעצט אויך געווען היבש א פולער בחור.


איז מיין שאלה אויב זאל זיך צוריק אנהויבן רייכערן, אדער ווייטער עסן אסאך?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת נשא ב', י' סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זייער גוט טוסטו אז דו רייכערסט נישט און אזוי זאלסטו ווייטער טון, דער הייליגער רבי האט נישט געוואלט מיר זאלן רייכערן (חיי מוהר"ן, סימן רעג, תעב).


בנוגע וכו'; דו בעט דעם אייבערשטן אויף שמחה, זאלסט זיין פרייליך. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כד) זיין פרייליך ברענגט אלע רפואות, אויך קען מען זיך מער קאנטראלירן, מען לעבט מיט א ישוב הדעת (שם, סימן י).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#42 - פארוואס נאר איך האב נישט קיין קינדער?
רפואה, קינדער, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, אמונה, קשיות, שמחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


פארוואס נאר איך האב נישט קיין קינדער?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


       יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, מ"א לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


'למה?' 'פארוואס?' - יאמרו הגוים, זאגט א גוי; א גוי פרעגט: "פארוואס?" א איד פרעגט נישט קיין שאלות אויפן אייבערשטן, א איד בעט דעם אייבערשטן. דער רבי זאגט: "אשרי העם, וואויל איז אונז אידן, שככה לו, אז אזוי איז צו אים"; אנשטאט 'פארוואס?' ווייסט מען 'אזוי!' ווי אזוי דער אייבערשטער טוט איז גוט, 'ווי אזוי? אט אזוי!'


גיי שריי צום אייבערשטן אין דיין שפראך, אין אידיש: "רבונו של עולם, וואס איז מיט מיר? איך בין פול מיט קשיות? איך וויל א שטארקע אמונה, איך וויל נישט האבן קיין קשיות אויף דיר, איך וויל גלייבן אז וואס דו טוסט איז גוט".


נאר נאכן בעטן אויף אמונה - וועסטו קענען בעטן אויף קינדער. כל זמן דו ביסט בעצבות, דו האסט טענות, מיט קשיות, מיט 'פארוואס?' מיט 'פארוועם?' - איז נישט גוט, אז דו וועסט זיין פרייליך - וועלן דיינע תפילות זיין זיס און געשמאק ביים אייבערשטן. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המדות אות תפילה, סימן פא): "תְּפִלָּה שֶׁהִיא בְּשִׂמְחָה, הִיא עֲרֵבָה וּמְתוּקָה לַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", די תפילות וואס מען בעט מיט שמחה - איז זיס און געשמאק ביים אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#41 - פארוואס בין איך אזוי פעש און איך שוויץ אזוי סאך?
רפואה, שמחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט וויל איך זיך באדאנקען פאר אלע דרשות, בריוו, און חיזוק וואס איך באקום פונעם ראש ישיבה שליט"א.


איך שרייב דעם בריוו ווייל איך שפיר אז איך קען שוין מער נישט אנגיין. לעצטנס דריי איך זיך ארום א גאנצן טאג דערפרעסט און צעבראכן, פול מיט עצבות און מרה שחורה, עס שטערט מיר זייער פארוואס איך בין אזוי פעש, פארוואס איך שוויץ א גאנצן טאג, און איך קען זיך נישט באפרייען פון די שווערע מחשבות, פארוואס דארף מורא האבן א גאנצן צייט אז יעדער איינער קוקט אויף מיר, סיי אויף די זאך פון פעשקייט, און סיי אויף אנדערע זאכן בין איך כסדר פארנומען צו טראכטן וואס יענער טראכט וועגן מיר.


וויפיל איך פרוביר צו מאכן התבודדות אויף דעם, אויסשמועסן אלע מיינע מחשבות און דמיונות מיט'ן אייבערשטן, ווער איך אבער נישט געהאלפן, דאס שטופט מיך נאר נאך מער אריין אין מיינע טונקעלע מחשבות.


ווי אזוי קען איך זיך אן עצה געבן? איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען העלפן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


       יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, מ"א לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פארלייג זיך אויף איין זאך, פארלייג זיך אויף שמחה, און בעט דעם אייבערשטן נאר אויף דעם, אז דו זאלסט זוכה זיין צו זיין פרייליך; זיך פרייען מיט וואס דו האסט יא, זיך פרייען מיט גוטע זאכן וואס דו טוסט, זיך פרייען אז דו ביסט געזונט, און אזוי ווייטער.


דיין פראבלעם איז - אז דו ביסט נישט פרייליך, נישט דאס שוויצן און נישט דאס זיין א פולער מענטש. איין פראבלעם איז דא, דו ביסט נישט פרייליך, דו פאלגסט נישט דעם רבי'ן. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב, סימן כד): "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִׂמְחָה תָּמִיד", עס איז א מצוה צו זיין שטענדיג פרייליך; מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט, דער רבי געבט אונז נישט אן עצה פון זיין פרייליך, דער רבי זאגט אונז עס איז א מצוה צו זיין פרייליך, מיר מוזן זיין פרייליך, מיר מוזן פאלגן דעם רבי'ן, ווייל ווען מען איז פרייליך - איז דאס א סימן אז דער מענטש איז גאנץ מיטן אייבערשטן, ער האט נישט קיין טענות אויפן אייבערשטן.


עס איז נישט קיין גרינגע זאך צו זיין פרייליך. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כ): "לִזְכּוֹת לְשִׂמְחָה זֶה קָשֶׁה וְכָבֵד לְהָאָדָם לִזְכּוֹת לָזֶה, יוֹתֵר מִשְּׁאָר כָּל הָעֲבוֹדוֹת", עס איז שווערער צו זיין פרייליך ווי אלע אנדערע עבודות; דאס הייסט עס איז גרינגער צו פאסטן, צו שלאפן אויף דער ערד, צו גיין אין אייז קאלטע מקוואות, צו לערנען רציפות - ווי צו זיין פרייליך; אבער אז דער רבי זאגט מיר מוזן זיין פרייליך - דארף מען אלעס טון, אפילו זיך נאריש מאכן, אבי צו זיין פרייליך.


פריי זיך מיט 'שלא עשני גוי'. אזוי ווי דער הייליגער צדיק רבי משה ליב מסאסוב זכותו יגן עלינו האט אמאל געפרעגט דעם הייליגן קאזניצער מגיד זכותו יגן עלינו וואס האט ער אינזין ביי די ברכה 'שלא עשני גוי', ער האט אים געזאגט: "איר זענט א דארער מענטש, וואלט ווען געווען א דארער גוי, איך האב אינזין ביי 'שלא עשני גוי', איך בין א פולער מענטש (כידוע דער קאזניצער מגיד איז געווען זייער א דארער מענטש און דער צדיק רבי משה לייב מסאסוב איז געווען א פולער); וואלט איך געווען א גוי וואלט איך געווען א גרויסער דיקער גוי, יעצט דאנק איך דעם אייבערשטן אז איך בין א א איד", והבן למעשה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#40 - נאכ'ן פירן דעם סדר נאכט אין שפיטאל, איז דאס מיין סדר פאר'ן גאנצן יאר?
התחזקות, שלום בית, סיפורי צדיקים, רפואה, שמחה, נסיונות, פסח, סדר נאכט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין זוכה ברוך ה' צו הערן די דרשות פונעם ראש ישיבה שליט"א, אנדערש ווייס איך נישט ווי איך וואלט זיך געפונען אויף דער וועלט, איך דאנק דעם ראש ישיבה שליט"א אויף יעדע דרשה באזונדער. איך האב אסאך צו שרייבן, און איך וועל פרובירן מקצר צו זיין.


דעם פארגאנגענעם ערב פסח האט מיין ווייב אנגעהויבן זייער נישט גוט צו שפירן, אזוי ווייט אז ביינאכט, נאך פאר'ן סדר, האבן מיר געדארפט רופן הצלה וועלכע האבן איר אריינגעפירט אין שפיטאל, וואו מיר זענען געבליבן ביז דעם ערשטן טאג יום טוב אינדערפרי. מיין ווייב האט בכלל נישט געקענט מאכן קיין סדר, קוים געקענט ארויסזאגן די ווערטער "פסח מצה ומרור".


די הצלה לייט האבן אונז געגעבן ברוך ה' זאכן פאר'ן סדר, אזוי האב איך געקענט זיצן נעבן די בעט פון מיין ווייב אין די קארידארן פונעם שפיטאל און אפרעכטן א סדר, ווען אינצווישן האב איך כסדר זיך אפגעגעבן מיט מיין ווייב און גערעדט מיט די דאקטורים און געהילפן, צו טון וואס מען דארף, ביז איך האב געענדיגט דעם "סדר" אביסל פאר'ן עלות השחר. ברוך ה' אז מיין ווייב שפירט שוין יעצט אסאך בעסער, מיר בויען ווייטער א אידישע שטוב אינאיינעם, דער אייבערשטער זאל ווייטער העלפן.


מיין שאלה איז איבער דעם וואס מען זאגט נאך פון צדיקים אז ווי אזוי מען פירט זיך אויף ביים סדר נאכט, אזוי וועט זיין די גאנצע יאר, דער סדר נאכט איז א סדר פאר די גאנצע יאר, דעריבער האב איך מורא נאכ'ן פירן אזא "סדר נאכט" וועט חס ושלום נישט אויסקוקן גוט דעם גאנצן יאר. אפשר האט דער ראש ישיבה שליט"א אן עצה פאר מיר וואס צו טון עס צו פאררעכטן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אחרי קדושים, ד' אייר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מוהרא"ש זאגט בשם צדיקים, מען רופט די נאכט פון פסח 'ליל הסדר' ווייל: "ווי אזוי מען פירט זיך אויף די נאכט פון פסח - אזוי וועט מען זיך פירן א גאנץ יאר".


דאס מיינט מען צו זאגן, אויב דער מענטש רעגט זיך נישט אויף, ער זיצט ביים סדר מיט א שמחה, ער איז פרייליך, ער ווערט נישט אין כעס אויף די ווייב און קינדער, אפילו זאכן גייען נישט ווי אזוי ער וויל בלייבט ער ווייטער מיט א דביקות אינעם אייבערשטן - וועט דאס אים געבן כח פאר די גאנצע יאר צו זיין פרייליך און ערליך.


מען מיינט נישט צו זאגן אויף וואס פאר א שטיל מען זיצט פסח ביינאכט - וועט מען זיצן א גאנץ יאר, און אויב מען זיצט אויף א טייערע היסב בעט ביים ליל הסדר - וועט מען א גאנץ יאר זיצן אויף א שטיל, און אז מען זיצט אויף צעבראכענעם בענקל וועט מען א גאנץ יאר האבן א צעבראכענעם בענקל; מען רעדט פונעם מצב רוח פונעם מענטש. אז מען איז פרייליך, מען איז מרוצה ווי אזוי דער אייבערשטער מאכט - וועט דאס אים העלפן אויף א גאנץ יאר.


אז דו ביסט אריבער אזא מעשה, צו זיצן פסח אין שפיטאל. עס איז געקומען אומגעראכטן; דו האסט זיך געגרייט צו האבן א שיינעם יום טוב, און אזוי פלוצלונג ביסטו געלאפן מיט דיין ווייב אין שפיטאל, האסט זיך נישט פארלוירן, האסט געמאכט א סדר אין שפיטאל נעבן דיין ווייב'ס בעט - איז דאס פאר דיר א גוטע סימן, אז וואס עס וועט נאר אריבערגיין די יאר - וועסטו בלייבן מיט די הייליגע אמונה.


ווייסט אודאי די באקאנטע מעשה, איינער פון די תלמידים פון הייליגן חוזה פון לובלין זכותו יגן עלינו איז געווען אונטערוועגנס צו זיין ביי זיין רבי אויף פסח, און עס האט פאסירט אז די וואגן האט זיך צעבראכן און ער איז געבליבן שטעקן אויף יום טוב פסח אונטערוועגנס, אין א דארף ביי א פויער.


דער תלמיד איז געווען זייער צעבראכן, ער האט נישט געקענט אראפשלינגען וואס מיט אים האט פאסירט; דא גרייט ער זיך אזוי לאנג צו קומען צו זיין הייליגן רבי'ן אויף יום טוב און דא איז ער אנגעקומען אין א פארווארפענעם פלאץ, ביי א כפרי אין שטוב. ער האט נישט געהאט בכלל קיין מוחין, ער האט געמאכט דעם סדר זייער פשוט, ער האט געזאגט די הגדה, געגעסן די מצה און געטרינקען די פיר כוסות, ער האט אלעס געטון אן קיין כוונות, אן קיין מעשיות, ער האט געטון רצון השם און געגאנגען שלאפן.


קומענדיגן טאג האט ער שוין צוריק באקומען זיינע מוחין, ער האט געטראכט 'אז איך בין דא אנגעקומען איז דאס זיכער נאר לטובה'. ער האט אפגעראכטן דעם צווייטן סדר מיט אלע כוונות, מיט אלע מעשיות, ער האט זיך געשפירט ווי ער איז אין די לופט.


ווען ער איז געקומען צום הייליגן חוזה זכותו יגן עלינו, פרעגט אים דער חוזה: "וואו האסטו געפראוועט דעם ערשטן סדר נאכט? דו האסט ליכטיג געמאכט אלע וועלטן, דיין הגדה האט געשיינט אויף די גאנצע וועלט, זאג מיר וואו ביסטו געווען?" דער תלמיד טראכט צו זיך: 'מן הסתם מיינט דער רבי צו פרעגן וואו איך בין געווען די צווייטע סדר נאכט', דער תלמיד האט גארנישט געדענקט פון די ערשטע ליל הסדר, נאר ווי ער שטיקט זיך פון וויינען און פון זיין צעבראכענעם מוט. ער האט פרובירט פאררעכטן דעם הייליגן חוזה, אבער דער הייליגער צדיק זאגט אים: "נישט דעם צווייטן סדר, ביי דיין צווייטע סדר איז געווען אין הימל טונקל פון דיר, איך פרעג וואו דו ביסט געווען דעם ערשטן סדר?" ער האט נישט געוויסט וואס צו ענטפערן.


זאגט אים דער הייליגער צדיק: "איך וועל דיר מגלה זיין א סוד, אין הימל איז א לב נשבר זייער חשוב, ווער רעדט נאך ווען א מענטש שפירט ביי זיך אז ער איז גארנישט ווערד, דיקא דעמאלט שיינט דער איד אין אלע וועלטן. ביים ערשטן סדר ביסטו געווען צעבראכן און דו האסט געטון רצון השם, האסט געמאכט דעם סדר, פון דעם איז ליכטיג געווארן אלע וועלטן".


דאס זאג איך דיר, דו זארגסט וואס גייט זיין מיט דיר א גאנץ יאר אז דער סדר איז געווען אזוי פראסט, אזוי גארנישט, אזוי נעבעכדיג; דו פרעגסט וואס דו קענסט טון? זאג איך דיר, דיקא דער ליל הסדר ווי דו ביסט געזיצן אין שפיטאל נעבן דיין ווייב'ס בעט - האט געשיינט אין אלע וועלטן, ווייל ווען א איד טוט דעם ווילן פונעם אייבערשטן, אפילו אין די מינוטן ווען עס גייט אים פארקערט - דאס איז זייער חשוב.


שטארק זיך, בוי דיין שטוב מיט דיין ווייב, לאז זיך נישט צעברעכן פון קיינעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#39 - מיינע מחשבות פייניגן מיך, בין איך משוגע?
ספיקות, שמחה, מחשבות, נערווען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך ווייס נישט וואס צו טון, איך האב א פראבלעם, איך שפיר ווי עס טוט זיך א מלחמה אין מיין קאפ, יעדע נאכט האב איך איינער אין מיין קאפ וואס שרייט א גאנצן צייט, 'ביסט נישט גוט, ביסט שלעכט, ביסט די ערגסטע מענטש, ביסט די ערגסטע מאמע, ביסט די ערגסטע ווייב, פארוואס קענסטו זיך נישט צאמנעמען', א גאנצן טאג הער איך עס אין מיין מח און איך ווייס נישט וואס צו טון, איך שפיר ממש ווי ס'איז דא דארט צוויי מענטשן וואס טענה'ן זיך; איין קול זאגט, 'דו ביסט נישט נארמאל', און די אנדערע קול ענטפערט צוריק, 'ביסט יא נארמאל', פון איין זייט הער איך 'האסט געמאכט א טעות און דאס מיינט אז דו ביסט די ערגסטע מענטש', און פון די אינדער זייט זאגט מען מיר, 'ס'איז גארנישט, איך מעג מאכן א טעות, עס פאסירט גארנישט'.


'די וועש איז נאכנישט צוזאמגעלייגט, קיינמאל קענסטו זיך נישט צוזאמנעמען, נעבעך אויף דיין מאן אז זיין ווייב קען זיך נישט צוזאמנעמען' -  'ס'איז גארנישט, איך גיי עס שוין באלד צאמלייגן, דו ביסט יא א גוטע מענטש' - 'ניין, ביסט נישט גוט, פארוואס האסטו געדארפט דאס זאגן פאר דיין מאן, פארוואס האסטו געדארפט אזוי רעדן צו דיין מאמע, ביסט די ערגסטע, ביסט נישט גוט'. איך פרוביר זיך צוריק'טענה'ן אבער רוב מאל געוואונט די נישט גוטע קול, און איך הייב טאקע אן טראכטן אז איך בין די ערגסטע פון די וועלט.


עס קען אויסזען ווי איך בין משוגע, אבער איך הער דאס טאקע א גאנצן טאג, איך ווייס נישט ווער ס'רעדט עס אין מיך, איך פיל זיי צו זאגן "גייט זיך טענה'ן אינדרויסן און לאזט מיך אפ", אפשר לייד איך טאקע אויף עפעס א מחלה, אפשר בין איך טאקע נישט נארמאל, און ווער רעדט נאך אויב איך מאך טאקע עפעס א טעות, איך טו עפעס נישט ריכטיג, קען איך זיך נישט מוחל זיין און איך ווער אזוי דעפרעסט.


די עיקר געשעט עס ווען איך בין אליין אינדערהיים, ווען איך הער נישט עפעס אנדערש, און דעריבער פרוביר איך אייביג אנצוצינדן עפעס, א מעשה, א דרשה, אדער א שיעור, עס איז אבער נאכאלץ דא גענוג צייטן וואס עס פאסירט סיי ווי, אפילו ווען איך הער עפעס אדער ווען איך קען נישט אנצינדן עפעס. איך האב נישט אלעמאל געהאט די זאך, עס איז א נייע זאך פון לעצטנס.


אויך בין איך פול מיט פחדים, די עיקר האב איך עס ביינאכט, און נאכדעם קען איך נישט איינשלאפן, אמאל פלעג איך לעבן אזוי רואיג און פרייליך, איך ווייס נישט וואס איז געשען מיט מיך די לעצטע פאר וואכן.


איך בעט זייער אויב דער ראש ישיבה קען מיך העלפן, איך קען נישט אזוי ווייטער גיין, איך פיל ווי איך ווער משוגע, איך בעט דעם אייבערשטן אז דער ראש ישיבה זאל מיך קענען עפעס צוריקשרייבן מיך צו מחזק זיין און אויסהיילן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת משפטים, ל"ח שובבי"ם, כ"ד שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ווען עס קומען אריין די שלעכטע מחשבות זאלט איר זיך נישט טענה'ען מיט זיי, ווייל ווי מער מען טענה'ט מיט די מחשבות - ווערן זיי נאר שטערקער און שטערקער. די ריכטיגע עצה איז אנהויבן טראכטן פונעם אייבערשטן, טראכטס: 'דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער איז מיט מיר, ביי מיר און נעבן מיר, אלעס איז נאר ער און ער איז אלעס'; אזוי וועלן אוועק גיין די שלעכטע מחשבות.


דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן עב): "כִּי זֶה טֶבַע וּסְגֻלַּת שֶׁל אֵלּוּ הַיְצָרִין הָרָעִים הַמְזֹהָמִים", אזוי ארבעט די שלעכטע שמוציגע יצר הרע, "כָּל מַה שֶּׁרוֹצִים לְהִתְגַּבֵּר עַל אֵלּוּ הַמַּחֲשָׁבוֹת", ווי מער מען וויל זיך שטארקן אויף זיי, "יוֹתֵר וְיוֹתֵר הֵם מִתְגַּבְּרִים", שטארקן זיי זיך שטערקער אויפ'ן מענטש. "כִּי הוּא כְּמוֹ שֶׁאָדָם בּוֹרֵחַ מִדָּבָר", די מחשבות זענען אזוי ווי ווען מען לויפט אוועק פון איינעם, "וּמִסְתַּכֵּל מִן הַצַּד כִּלְאַחַר יָד עַל זֶה הַדָּבָר שֶׁבָּרַח מִמֶּנּוּ", און אז מען קוקט צוריק אויף די זאך פון וואס מען לויפט אוועק - "וַאֲזַי הַדָּבָר הַזֶּה מִתְגַּבֵּר עָלָיו בְּיוֹתֵר", דעמאלט ווערט יענע זאך שטערקער, "כִּי לֹא הִסִּיחַ דַּעְתּוֹ מִזֶּה", ווייל ווען זיי זעען ווי מען קוקט צוריק - דאס מאכט זיי זאלן ווייטער נאכלויפן, "רַק אַדְּרַבָּא, שֶׁמִּסְתַּכֵּל בְּכָל פַּעַם לְאַחֲרָיו עַל זֹאת הַמַּחֲשָׁבָה", אדרבה, זיי ווערן נאר שטערקער ווען זיי זעען ווי מען קוקט צוריק אויף זיי; אזוי ארבעט די שלעכטע מחשבות, ווי מער מען וויל זיך שטארקן אויף זיי - ווערן זיי שטערקער.


מאכט זיך נישט וויסנדיג פון די מחשבות. ווען עס קומט אריין די שלעכטע מחשבה וואס קלאפט אייך אראפ אז איר זענט נישט גוט - זאלט איר אנהויבן בעטן אויף שמחה און אויף אמונה, בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט זיין פרייליך, בעטס די תפילה:


"רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל שפירן די שמחה אין אלע מיינע אברים, פון קאפ ביז די פיס, אז איך זאל אנהויבן טאנצן פון גרויס פרייד אויף די גרויסע חסד אז דו האסט מיך באשאפן א איד און מיר געגעבן די הייליגע מצוות.


איך בעט דיר הייליגער באשעפער, האב רחמנות אויף מיר און נעם אוועק פון מיר די עצבות און מרה שחורה. העלף מיר איך זאל נאר זיין פרייליך און פרייליך מאכן אנדערע, און בזכות שמחה זאל איך זוכה זיין נכלל ווערן אינגאנצן אין דיר; איך זאל מער נישט זען פאר מיינע אויגן נאר דיך באשעפער, איך זאל זען און שפירן ווי דו ביסט אלעס און עס איז מער גארנישט דא אויף די וועלט נאר דו אליינס, און זוכה זיין צו תשובה שלימה, מעתה ועד עולם אמן סלה".


טוט אלעס וואס מאכט אייך פרייליך; הערט לעבעדיגע ניגונים, פרייליכע ניגונים. טאנצט און זינגט, טוט אלעס וואס מאכט פרייליך. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן, שם): "גַּם עַצְבוּת הוּא מַזִּיק מְאֹד וְנוֹתֵן כֹּחַ לְזֶה הַיֵּצֶר הָרָע הָעָב הַגַּשְׁמִי", זיין דערביטערט און דעפרעסט איז זייער מסוכן פאר די שלעכטע מחשבות; עס מאכט שטערקער די שלעכטע מחשבות, און פארקערט, שמחה, פרייליכקייט - נעמט אוועק די אלע מחשבות, עס צעברעכט דעם יצר הרע.


זייט שטארק מיט די צוויי עצות. איינס, יעדע מאל עס קומט אן די שלעכטע שווערע מחשבה - זאלט איר גלייך בעטן אויף אמונה און שמחה. צווייטנס, טון וואס מען קען נאר צו זיין פרייליך; וועט איר פטור ווערן פון די שלעכטע מחשבות, איר וועט זיין א פרייליכע ווייב און א געזונטע מאמע פאר די קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#38 - וואס זענען די אידישע ווערטער ביים סוף פונעם ניגון "אמר ה' ליעקב"?
אידישע שטוב, שמחה, ניגונים, מלוה מלכה, זמירות שבת

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב זיך געוואלט זייער באדאנקען פאר'ן ראש ישיבה שליט"א אויף אלעס, דער אייבערשטער זאל אייך ווייטער געבן גרויס הצלחה.


איך האב געוואלט פרעגן היות מיר עסן יעדן מוצאי שבת קודש אינאיינעם די סעודת מלוה מלכה און מיר זינגען צוזאמען די זמירות מיט די קינדער. מיר האבן נישט אזוי גוט געקענט ניגונים אין אנהויב און דעריבער האבן מיר זיך צוגעהערט אויף "קול ברסלב" ווי דער ראש ישיבה שליט"א זינגט די זמירות למוצאי שבת און מיר האבן מיטגעזינגען. מיר האבן אבער געהערט אז ביים סוף פון דעם ניגון "אמר ה' ליעקב" זינגט מען דארט עפעס אידישע ווערטער, וואס פונקטליך זענען די ווערטער וואס מען זינגט דארט?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ליל שישי פרשת בשלח, כ"ו שובבי"ם, י"ב שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז זייער א גרויסע זאך צו עסן סעודת מלוה מלכה מיט די ווייב און קינדער, עס איז מסוגל אויף זייער גרויסע זאכן.


עס איז מסוגל פאר שמחה. עס שטייט פון צדיקים (ספר דברי יצחק, אות לג) בשם דער הייליגער רבי זושא זכותו יגן עלינו, דאס וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קיט:): "ח'מין ב'מוצאי ש'בת מ'לוגמא" - איז מרומז אין די ראשי תיבות דאס ווארט (תהלים קמז, ג): "וּמְחַבֵּ"שׁ לְעַצְּבוֹתָם", אז דאס נעמט אוועק די עצבות. אויך איז דאס מסוגל פאר פרויען פאר הולדה בנקל ובנחת. מוהרא"ש זאגט בשם דעם הייליגן צדיק רבי ר' אלימלך פון ליזענסק זכותו יגן עלינו: "א סגולה פאר געבוירן קינדער גרינג, איז זיך וואשן צו סעודת מלוה מלכה".


עס איז א גרויסע זאך צו זינגען זמירות, דער רבי האט זייער מקפיד געווען צו זינגען זמירות. דער רבי האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קד) דאס זינגען זמירות שבת און מוצאי שבת - איז א יסוד אין אידישקייט.


ביי אנשי שלומינו זינגט מען סיים סוף פונעם זמר "אמר ה' ליעקב", ווערטער וואס איז זייער מחזק, מען זינגט אזוי:


"שב ה' את שבות יעקב - יא טאטע יא, יא פאטער יא,


אל תירא עבדי יעקב - ניין טאטע ניין, ניין פאטער ניין.


מיר האבן פאר קיינעם מורא נישט - נאר פאר דיר אליין,


מיר האבן פאר קיינעם מורא נישט - נאר פאר דיר אליין".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#37 - איך שפיר ווי איך פאל שוין צוזאם, וואס טו איך?
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, מאוויס, שמחה, נסיונות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


עס איז מיר שווער ארויסצוברענגען וואס מיין פראבלעם איז; איך האלט אין איין האבן די געפיל ווי איך פאל צוזאם, ווי איך קען מער נישט אנגיין, און איך ווייס נישט וואס איך קען טון דאס צו טוישן, און מיין מאן און קינדער ליידן אויך פון דעם.


איך וויל נאר אוועקלויפן פון מיינע פראבלעמען, איך וויל אנטלויפן פון מיר אליין, איך בלייב אויף גאנצע נעכט צו קוקן מאוויס, און דאס שטערט זייער שטארק פאר מיין מאן.


קען איך נאך ווערן צוריק נארמאל? וואס קען איך טון אויפצוהערן טראכטן פון מיין פארגאנגענהייט? איך האב פרובירט אפצושרייבן מיינע פראבלעמען אויף פאפיר, אבער דאס האט נאר געמאכט ערגער. איך האב פרובירט זיך צו באפריינדן מיט א חבר'טע אפשר וועט זי מיר קענען העלפן, אבער איך שפיר אז עס טרעט אריין צופיל אין מיין פריוואטקייט. וואס קען איך יא טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וארא, ט' שובבי"ם, כ"ג טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ווארפט ארויס די שטן פון שטוב, קוקט נישט קיין מאוויס - וועט אייך גלייך בעסער ווערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#36 - פארוואס בין איך געבוירן געווארן אלס איד?
ספיקות, היכל הקודש, שמחה, שאלות, שולד געפילן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך שפיר זיך אינגאנצן פארלוירן, איך בין מקורב געווארן צו היכל הקודש א שטיק צייט צוריק, איך פרוביר צו הערן די שיעורים און פאלגן וואס מען רעדט, עס העלפט מיר טאקע אסאך אנצוגיין אין לעבן, עס דערנענטערט מיך צום אייבערשטן, איך בין אבער נאכאלץ פול מיט שאלות און ספיקות וואס איך זוך ענטפערס אויף זיי, און דאס מאכט מיך אסאך יסורים, איך האב שוין עטליכע מאל געשריבן בריוו צום ראש ישיבה שליט"א אבער איך האב דערווייל נאכנישט באקומען אן ענטפער.


איך שפיר ווי א פארלוירענער, אפשר וויל דער ראש ישיבה שליט"א מיך נישט האבן אין היכל הקודש? אדער קען זיין אז עס איז בלויז מניעות און עס איז מיין נסיון אויף וואס איך דארף זיך שטארקן? איך שפיר אבער ווי איך שטיי ביים עק פונעם שטריק און איך האלט שוין אט אט ביים אראפפאלן.


עס מאכט זיך צייטן וואס איך וויין פארוואס איך בין נישט געבוירן געווארן אלס גוי, אן די אלע אינערליכע שולד געפילן, אן די פילע ספיקות און קווענקלענישן וואס ברענען אין מיר, און איך וואלט געקענט טון אלעס וואס גלוסט מיר נאר.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויגש, ג' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


טאנץ פאר שמחה "שלא עשני גוי", מיט דעם אליינס אז מיר זענען אידישע קינדער - איז שוין גענוג אויף צו זיין פרייליך.


מוהרא"ש דערציילט, דער הייליגער צדיק הרב הקדוש רבי צדוק הכהן מלובלין זכותו יגן עלינו ברענגט אין זיין ספר פרי צדיק (חג השבועות, אות יג), א מורא'דיגע מעשה. דער הייליגער קדושת לוי זכותו יגן עלינו פלעגט יעדן טאג זאגן די ברכות השחר הויך אויפ'ן קול, איין טאג האט ער פארפעלט צו זאגן די ברכה "שלא עשני גוי", איז איינער צוגעגאנגען צו אים און געזאגט: "רבי, איר האט אויסגעלאזט א ברכה, די ברכה פון שלא עשני גוי", האט אים דער הייליגער קדושת לוי געזאגט: "איך האב שוין געמאכט היינט די ברכה! ווען איך בין אויפגעשטאנען אינדערפרי בין איך געווען זייער צעבראכן ביי זיך, איך האב נישט געקענט טרעפן קיין שום זאך מיט וואס איך זאל זיך קענען מחי' ומחזק זיין, האב איך געטראכט צו מיר: 'א איד בין איך דאך, איך בין נישט קיין גוי', און פון גרויס שמחה האב איך מיך נישט געקענט איינהאלטן און איך האב גלייך געמאכט די ברכה 'שלא עשני גוי', מיט דעם האב איך זיך מחי' געווען".


וואס איז געשען מיט דיר? ביסטו אריינגעפאלן אין אזא עצבות אז דו ווילסט זיין א גוי?! דו שרייבסט אז דו וויינסט דו ווילסט זיין א גוי - אזוי קען מען אלעס טון, און אלס אידיש קינד - קענסטו נישט טון וואס דו ווילסט; וואס איז מיט דיר? וואס קענסטו יעצט נישט טון אלס איד? א איד איז דאך א קינד פון אייבערשטן, מיר האבן א טאטע וואס זאגט אונז צו טון זאכן וואס איז גוט פאר אונז, דער אייבערשטר וויל נאר גוטס פאר אונז; מיר זענען נישט געשטראפט מיט דעם וואס מיר האבן די תורה, מיר זענען געבענטשט מיט די תורה.


איך וויל דיך פרעגן, ווען דיינע קינדער וויינען אז דו לאזט זיי נישט קריכן ביים פענסטער, און דו לאזט זיי נישט טון אנדערע נישט גוטע זאכן - טראכטן זיי אויך 'א שאד מיר האבן א טאטע וואס לאזט אונז נישט קריכן ביים פענסטער, און ווי גליקליך זענען די קינדער יתומים וואס קענען טון וואס זיי ווילן'? אדער ווען די קינדער ווילן בלייבן אין גאס ביינאכט און דו האסט רחמנות אויף זיי, וויינען זיי אויך אויף דעם וואס זיי קענען נישט טון וואס זיי ווילן? א מענטש מיט אביסל שכל וועט זאגן: 'טייערע קינדערלעך, ענקער טאטע האט ענק ליב, ער וויל ענק זאלן נישט ארויספאלן פון פענסטער און ענק זאלן אהיים קומען צייטליך, איר זאלט נישט אנקומען צו סכנות, וואס וויינט איר קינדערלעך...?' דאס איז נאר א שטיקל משל, א איד איז דאך א קינד פונעם אייבערשטן, מיר זענען אויסדערוועלט פון אלע פעלקער, דעריבער זאגט אונז דער אייבערשטער 'טו נאר זאכן וואס וועט זיין גוט פאר דיר'.


די הייליגע חכמים זאגן אונז (תנחומא שמיני, ו) אויפן פסוק (דברים ד, ד): "'וְאַתֶּם הַדְּבֵקִים בַּה' אֱלֹקֵיכֶם', מָשָׁל לְמָה הַדָּבָר דּוֹמֶה, לְרוֹפֵא שֶׁהָלַךְ לְבַקֵּר שְׁנֵי חוֹלִים", עס איז צוגעגליכנט צו א דאקטער וואס צוויי קראנקע מענטשן זענען געקומען זיך היילן, דער דאקטער באקוקט זיי ביידע, "רָאָה אֶחָד מֵהֶם שֶׁהָיָה בְּסַכָּנָה", איינער איז אין א סכנה, ער גייט סיי ווי שטארבן, "אָמַר לִבְנֵי בֵיתוֹ" זאגט דער דאקטער פאר די משפחה: "תְּנוּ לוֹ כָּל מַאֲכָל שֶׁהוּא מְבַקֵּשׁ", געבט אים צו עסן אלעס וואס ער בעט, "רָאָה הָאֶחָד שֶׁעָתִיד לִחְיוֹת", און דער דאקטער זעט דער צווייטער גייט ווערן אויסגעהיילט, ער גייט לעבן, "אָמַר לָהֶם" זאגט ער פאר די משפחה: "כָּךְ וְכָךְ מַאֲכָל יֹאכַל וְכָךְ וְכָךְ לֹא יֹאכַל", געבט אים נישט צו עסן אלעס, נאר די און די עסן, "אָמְרוּ לָרוֹפֵא, מַה זֶּה", פרעגט מען דעם דאקטער וואס גייט דא פאר, "לָזֶה אַתָּה אוֹמֵר יֹאכַל כָּל מַאֲכָל שֶׁהוּא מְבַקֵּשׁ, וְלָאַחֵר אָמַרְתָּ לֹא יֹאכַל כָּךְ וְכָךְ", איינעם לאזט מען יא עסן אלעס און דער צווייטער מעג נישט עסן אלעס? "אָמַר לָהֶם הָרוֹפֵא", זאגט דער דאקטער: "לְזֶה שֶׁהוּא לְחַיִּים, אָמַרְתִּי לוֹ זֶה אֱכֹל וְזֶה לֹא תֹּאכַל", דער חולה גייט לעבן דארף ער זיך אכטונג געבן וואס ער עסט, "אֲבָל אוֹתוֹ שֶׁהוּא לְמִיתָה, אָמַרְתִּי לָהֶם, כָּל מַה שֶּׁהוּא מְבַקֵּשׁ תְּנוּ לוֹ, שֶׁאֵינוֹ לְחַיִּים", אבער דער וואס גייט סיי ווי שטארבן - קען עסן וואס ער וויל. אזוי אויך זאגט דער אייבערשטער פאר אידישע קינדער, "יִשְׂרָאֵל שֶׁהֵם לְחַיִּים", אידישע קינדער וואס בלייבן לעבן, "אָמַר לָהֶם" זאגט דער אייבערשטער: "'וִהְיִיתֶם קְדֹשִׁים כִּי קָדוֹשׁ אָנִי', 'אַל תְּשַׁקְּצוּ אֶת נַפְשׁוֹתֵיכֶם', 'אֶת זֶה תֹּאכְלוּ', 'וְאֶת זֶה לֹא תֹּאכֵלוּ', 'לֹא תִּטַּמְּאוּ בָּהֶם וְנִטְמֵתֶם בָּם', לָמָּה", פארוואס, "שֶׁהֵם לְחַיִּים", אזוי ווי עס שטייט: "וְאַתֶּם הַדְּבֵקִים בַּה' אֱלֹקֵיכֶם, חַיִּים כֻּלְּכֶם הַיּוֹם".


ברודער שטארק זיך מיט התבודדות, בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט האבן א שטארקע אמונה, דו זאלסט שפירן דעם אייבערשטן. בעט נאר אויף די זאך, אויף א שטארקע אמונה; ביז דו וועסט זוכה זיין שפירן דעם אייבערשטן, ווייל דורך תפילה והתבודדות קומט מען צו אמונה.


שרייב מיר דיינע שאלות און ספיקות און מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך דיר ענטפערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#35 - מיין שלום בית איז אויף גרויסע צרות, וואס טוט מען?
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, פרנסה, שמחה, תודה והודאה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח אויף די שיינע שיעורים און חיזוק יומי.


איך ווייס נישט פון וואו אנצוהויבן שרייבן, מיין לעבן איז מיר זייער ביטער. צום ערשט זע איך אז מיין מאן לייגט נישט קיין תפלין שוין פאר איבער א חודש, שוין אפגערעדט אז ער דאווענט נישט.


צווייטנס, מיין שלום בית איז אויף גרויסע צרות, מיין מאן איז אויפגערעגט אויף מיר און האט נישט קיין כח מיר צו העלפן מיט די קינדער, ער האט א פרנסה וואס ער ארבעט א גאנצן טאג, און אויסער דעם האט ער אנגעהויבן טון נאך ארבעט אין זייטיגע צייטן, אזוי אז עס קומט אויס אז ער איז כמעט קיינמאל אינדערהיים. איך שפיר אז אפשר דארף ער מיך בכלל נישט האבן, ווייל ווען איך רעד צו אים מאכט ער אזא פנים ווי ער פארשטייט בכלל נישט פארוואס איך רעד, ער ווייס נישט וואס איך וויל פון אים.


וואס טוט מען? איך שפיר אז עס איז נישט דא קיין ברכה אין גארנישט, איך ווארט וויכטיג אויף אן ענטפער וואס זאל מיך געבן חיזוק און כח ווייטער ממשיך צו זיין.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וירא, י"ב מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כד) אלע צרות און אלע פראבלעמען קומען ווייל מען איז נישט פרייליך; ווען א מענטש איז פרייליך, ער זוכט אויף דאס גוטס וואס דער אייבערשטער געבט אים, ער לויבט און דאנקט דעם אייבערשטן - פאלן אוועק אלע פראבלעמען.


דערפאר אז עס איז אייך ביטער, איר האט נישט קיין שלום בית - זאלט איר אויפזוכן עפעס גוטס, סיי ביי אייך און סיי ביי אייער מאן - און דאנקען אויף דאס גוטס. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קצה) דוד המלך האט שטענדיג געזוכט עפעס גוטס אויף וואס ער קען דאנקען דעם אייבערשטן; אפילו ווען דער אייבערשטער האט געברענגט אויף אים שלעכטס - האט ער געזוכט אין די שלעכטס עפעס גוטס. אזוי ווי דוד המלך דאנקט דעם אייבערשטן (תהלים ד, ב): "בַּצָּר הִרְחַבְתָּ לִּי", רבונו של עולם איך דאנק דיר אויף דעם וואס אין די צרה האסטו מיר ברייט געמאכט; אזוי ווערט טאקע ברייט, ווייל ווי נאר מען הויבט אן דאנקען, מען הויבט אן לויבן דעם אייבערשטן - ווערט זייער גוט.


אויך זאלט איר אויפהייבן אייער מאן'ס מוט, אים מחזק זיין און אים שטארקן. שלמה המלך זאגט (משלי יד, א): "חַכְמוֹת נָשִׁים בָּנְתָה בֵיתָהּ" א קלוגע פרוי בויט אויף איר מאן, "וְאִוֶּלֶת בְּיָדֶיהָ תֶהֶרְסֶנּוּ" און א נארישע פרוי צעברעכט איר מאן; א פרוי מיט אביסל שכל קען זיך מאכן א גן עדן פון איר לעבן, זי מאכט פרייליך דעם מאן. זי דערשמעקט גלייך זיין מצב, און אז זי זעט ער איז יעצט נישט אזוי פרייליך - מאכט זי אים פרייליך; זי ווארט נישט ער זאל איר פרייליך מאכן און געבן גוטע ווערטער, זי טוט דאס, זי געבט גוטע ווערטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#34 - איך ציטער איך וועל דורכפאלן, ווי אזוי קען איך גיין שלאפן?
אומאן, התחזקות, קדושה, ראש השנה, צדיקים, שמחה, פחדים, מחשבות, נעגל וואסער, קריאת שמע, נערווען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר'ן מיר ברענגען קיין אומאן אויף ראש השנה, עס איז געווען ברוך ה' זייער א שיינע ראש השנה.


איך האב א פראבלעם וואס מוטשעט מיר שוין א שטיק צייט. אין זכות פון די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א בין איך ברוך ה' ארויס פון שמוץ, איך האב זיך אפגעלאזט פון שלעכטע זאכן, פון פגם הברית רחמנא ליצלן, אבער איך פאל נאכאלץ דורך צומאל ביינאכט מיט מקרה לילה רחמנא ליצלן.


איך בעט אסאך דעם אייבערשטן עס זאל נישט געשען, איך היט זיך די אויגן וויפיל איך קען, און איך פרוביר צו היטן מיינע מחשבות און געדאנקען, אבער נאכאלץ פאל איך אראפ.


דאס ערגסטע איז אבער געווען ביי מיר ווען איך בין אראפגעפאלן אום ראש השנה ביינאכט, איך בין געווארן זייער צעשוידערט און דערשראקן פון דעם, איך בין גלייך געלאפן אין מקוה און געלאפן צום ציון און געזאגט די צען קאפיטלעך פון תיקון הכללי, אבער זייט דעמאלט האט מיר אנגעכאפט א שרעק צו גיין שלאפן, יעדע נאכט ציטער איך אז איך וועל אפשר אראפפאלן, און דאס מאכט מיר ממש צעדרייט.


דער ראש ישיבה שליט"א זאגט אלץ אז די עצה פאר "אה סי די" איז אז מען זאל נישט אוועקשטופן די מחשבה, נאר מיטפארן מיט דעם, למשל אז מען טראכט אז די טיר איז געבליבן אפן זאל מען מיטפארן מיט דעם און טראכטן אז ס'איז טאקע אפן און ס'איז נישט קיין פראבלעם, אבער ביי מיין פראבלעם קען איך נישט מיטגיין מיט די מחשבה, איך וויל דאך נישט אראפפאלן אין דעם.


אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר אויסגראדן מיין מח, און מיר געבן צו פארשטיין וואס איך האב צו טון.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת האזינו, ז' תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אשריך ואשרי חלקך אז דו האסט זוכה געווען צו זיין אין אומאן ביים הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה, דער רבי האט בפירוש געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תה): "איך קען ראש השנה פאררעכטן אפילו די וואס א גאנץ יאר קען איך זיי נישט פאררעכטן"; און אז דו האסט זיך גע'טובל'ט און געזאגט די תיקון הכללי ביים ציון - האסטו פארראכטן וואס דו האסט פוגם געווען, דו דארפסט זיך גארנישט זארגן.


דאס וואס דו ביסט אזוי צעבראכן פון וואס עס האט פאסירט מיט דיר אין אומאן, דו ביסט אראפגעפאלן אין מקרה לילה; עס איז כדאי דו זאלסט זען די ווערטער וואס דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיז): "מַה שֶּׁמְּבַלְבֵּל אֶת הָאָדָם, כְּשֶׁנִּכְנָס לִקְדֻשָּׁה גְבוֹהָה", דאס וואס גייט אריבער אויפ'ן מענטש ווען ער קומט צו א העכערע דרגא, "כְּגוֹן כְּשֶׁמִּתְקָרֵב לְצַדִּיק הָאֱמֶת וְכַיּוֹצֵא", ווען ער קומט צום אמת'ן צדיק, "אֲזַי דַּיְקָא יִקְרֶה לוֹ מִקְרֶה בִּלְתִּי טָהוֹר, חַס וְשָׁלוֹם", דעמאלט פאסירט מיט אים אז ער פאלט אראפ אין מקרה לילה חס ושלום. "צָרִיךְ לָדַעַת", וויסן זאלסטו, "כְּשֶׁהָאָדָם נִכְנָס לִקְדֻשָּׁה", ווען דער מענטש קומט אריין שטערקער אין די קדושה, "מִתְגַּבֵּר עָלָיו הַיֵּצֶר הָרָע בְּיוֹתֵר", דעמאלט פארלייגט זיך דער יצר הרע אויף אים אסאך שטערקער, "כִּי כָל מַה שֶּׁנִּכְנָס בִּקְדֻשָּׁה יוֹתֵר", ווייל ווי מער מען ווערט הייליגער, "יֵשׁ לוֹ בְכָל פַּעַם יֵצֶר הָרָע חָדָשׁ גָּדוֹל מִבַּתְּחִלָּה", אלץ קומט דער יצר הרע שטערקער.


"וּבֶאֱמֶת הַבִּלְבּוּל הַזֶּה שְׁטוּת", נישטא וואס צו צעבראכן ווערן פון דעם, ווייל ממה נפשך, "אִם יִקְרֶה לוֹ מֵחֲמַת הִרְהוּר, מִי חַיָּב בָּזֶה", אויב האט דאס פאסירט פון טראכטן שלעכטע מחשבות - איז דאך נישטא וועם צו באשולדיגן, אז מען טראכט שלעכט פאלט מען אראפ, "וְאֵין לוֹ לְהִתְרַעֵם כְּלָל", קענסטו נישט האבן קיין טענות אויף קיינעם, "מֵאַחַר שֶׁהוּא בְּעַצְמוֹ גָּרַם לוֹ", ווייל דו האסט דאס אליינס גורם געווען. "וְאִם אֵינוֹ מֵחֲמַת הִרְהוּר, אֲזַי בְּוַדַּאי אֵינוֹ סִימָן רַע כְּלָל", האט דאס פאסירט אן טראכטן שלעכטס? איז דאס נישט קיין שלעכטע זאך, "כִּי אִם הָיָה עִנְיָן רַע, לֹא הָיוּ רַבּוֹתֵינוּ זִכְרוֹנָם לִבְרָכָה נוֹתְנִין אוֹתוֹ לְסִימָן יָפֶה לְחוֹלֶה", אויב וואלט דאס געווען א שלעכטע זאך - וואלטן די הייליגע חכמים נישט געגעבן דער זאך פאר א גוטע סימן פאר א חולה. אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (ברכות נז:) קרי איז א סימן יפה פאר א חולה.


"וּבֶאֱמֶת", נאר וואס דען? "אַדְּרַבָּא, מֵחֲמַת שֶׁנִּתְקָרֵב לִקְדֻשָּׁה גָבוֹהַ מְאֹד, מֵחֲמַת זֶה נִזְדַּמֵּן לוֹ", דיקא ווייל מען איז אנגעקומען צו אזא הייליגע פלאץ, מען איז אריין אין די קדושה - האט דאס פאסירט. ווייל די הייליגע חכמים זאגן "כִּי (תענית ח.): 'כָל הַמַּצְדִּיק אֶת עַצְמוֹ מִלְּמַטָּה, מַצְדִּיקִין עָלָיו הַדִּין מִלְּמַעְלָה'", ווען מען הייליגט זיך פון אונטן, קומען די מקטריגים און זוכן ווי זיי קענען אראפווארפן דעם מענטש, "שֶׁנֶּאֱמַר", אזוי ווי עס שטייט (תהלים צ, יא): "וּכְיִרְאָתְךָ עֶבְרָתֶךָ", איז דאך נישטא אויף וואס צו זיין צעבראכן; פארקערט, ווייל דו ביסט אנגעקומען צום הייליגן רבי'ן - דעריבער קומט דער שטן און רייצט זיך מיט דיר און וויל דיך צעברעכן.


איך בעט דיר זייער, צעברעך זיך נישט און מאך נישט קיין נערווען וכו'. דו היט זיך פון קוקן עבירות און זיי ממשיך מיט דינען דעם אייבערשטן, אבער מאך זיך נישט קראנק, ווער נישט קיין נערווען קראנקער מענטש. נישט דאס איז רצון השם - מורא האבן צו גיין שלאפן, אויב מען וועט אראפפאלן. מען דארף מורא האבן פונעם אייבערשטן, מען דארף מורא האבן פון טון עבירות, אבער מורא האבן פון גיין שלאפן - דאס איז שוין א נערווען זאך, דאס אליינס קען אראפווארפן דעם מענטש.


דריי אויס דיין קאפ אויף טראכטן גוטס; אנשטאט טראכטן: 'אפשר גיי איך אראפפאלן?' טראכט: 'איך האב פיאות, איך האב א בארד, איך האב ציצית, איך טו אן תפילין'; דאס איז נישט זאכן פון 'אפשר', דאס איז 'זיכערע' זאכן! 'איך היט שבת, איך עס כשר'ס'. און ווען דער שטן שלעפט דיך אריין צוריק אין לאך 'אפשר גיי איך אראפפאלן?' זאלסטו זאגן: 'איך בין א איד! איך גלייב אינעם אייבערשטן, איך דאווען, איך לערן, איך בין גע'מל'עט, איך בין אנגעפילט מיט מצוות כרמון'.


ליין קריאת שמע און גרייט זיך אן נעגל וואסער, נעם אין בעט א ספר - אגדות חז"ל אדער מעשיות פון צדיקים; דאס וועט דיך היטן.


א גמר חתימה טובה.