שאלה אין קורצן ענין
#55 - לאזן דעם מאן עסן געקויפטע זאכן אום פסח?
שלום בית, סיפורי צדיקים, מנהגים, פסח, חומרות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אלע שיעורים, איך האב הנאה פון יעדע שיעור באזונדער, און נעם ארויס חיזוק און עצות פון יעדע איינציגסטע שיעור.


ווען איך בין אויפגעוואקסן פלעגט מען זיך נישט מישן ביי אונזער משפחה אום פסח, די קליינע קינדער פלעגן יא עסן קיכלעך און נאש פון געשעפט, אבער פון נאך די בר/בת מצוה האט מען עס מער נישט געגעסן, נאר היימישע פסח'דיגע קעיקס און קוקיס וואס מיין מאמע האט געמאכט. ביי מיין מאנ'ס משפחה איז מען אבער נישט אזוי מקפיד אויף דעם, זיי עסן אויך נישט פסח קיין פארטיגע עסן פון געשעפט, אבער יא קעז, קעטשאפ, און דאס גלייכן.


אלס יונגע קאפל האבן מיר נישט געהאט צופיל אויסוואלן, מיר עסן דאך ביי די עלטערן וואס מען געבט דארט, אבער יעצט ווען מיר האלטן שוין אפאר יאר נאך די חתונה, דארפן מיר אוועקשטעלן די אייגענע אויסשטעל פון אונזער משפחה אויף פסח.


לעצטע יאר האט מיין מאן געגעסן ביי אונז אינדערהיים פסח געקויפטע קוקיס און פאטעטע טשיפס און דאס גלייכן. איך בין זייער נישט באקוועם געווען מיט דעם, איך האב אים אבער גארנישט געזאגט, כאטש וואס עס האט מיר געבאדערט. וואס איך דאס יאר? זאל איך נישט קוקן וואס ער עסט, אבער פאר מיר זאל איך ווייטער מקפיד זיין ווי אזוי איך בין אויפגעוואקסן? אדער זאל איך זיך צושטעלן צו אים און איך זאל אויך עסן וואס ער עסט? אויב וועלן די קינדער אויפכאפן אז טאטי און מאמי פירן זיך אנדערש, קען דאס זיין א פראבלעם? איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר דאס קענען קלארשטעלן.


אגב, מוז איך זיך באדאנקען פאר די וועכנטליכע קונטרס "עצתו אמונה", איך דארף שוין נישט צוקומען צו אנדערע מאגאזינען, און אויך מיינע קינדער קוקן ארויס יעדע וואך אויף די "קרית ברסלב בלעטל".


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ג' פרשת תזריע, ב' ניסן, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון א פרוי וואס שעצט איר מאן און קוקט אים ארויף, חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ילקוט שופטים פרק ד, רמז מב) דבורה הנביאה האט געהאט א מאן אן עם הארץ, און מיט איר ערליכקייט און גרויסקייט האט זי אים געשעצט און ארויפגעקוקט.


מען רעדט נישט דא פון א פשוט'ע אידענע וואס איז מער ווייניגער אייניג מיט איר מאן דער עם הארץ, מען רעדט פון א פרוי וואס האט זוכה געווען צו רוח הקודש, צו נבואה, צו זיין א שופטת ביי כלל ישראל, זי האט אים נישט אראפגעקוקט און אראפגעקלאפט, נאר געשעצט און ארויפגעקוקט. אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (שם), זי האט אים מחזק געווען, זי האט אים געפרעגט: "אפשר ווילסטו מאכן קנויטן פארן בית המקדש?" אבער דאס האט ער אויך נישט געקענט, האט זי אים געזאגט: "איך וועל מאכן די קנויטן און דו וועסט עס טראגן צום בית המקדש"; און זי האט זיך געגרויסט מיט אים, זי האט זיך גערופן מיט זיין נאמען "דבורה אשת לפידות", די ווייב פונעם מאן וואס ברענגט די קנויטן צום בית המקדש, און דערפאר האט זי זוכה געווען צו קומען צו אירע הויכע מדריגות. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבא, פרק ט): "מה טיבה של דבורה שהיא שופטת את ישראל בעת ההיא ומתנבאה עליהם", פארוואס האט דבורה זוכה געווען צו קומען צו אזעלכע מדריגות? זאגט אליהו הנביא: "מעיד אני עלי את השמים ואת הארץ", איך נעם אויף עדות די הימל און די ערד, "בין ישראל בין גוי, בין איש בין אשה, בין עבד ובין שפחה, הכל לפי מעשה שהוא עושה, כך רוח הקודש שורה עליו", סיי א איד, סיי א גוי, סיי א מאן, סיי א פרוי, אפילו א קנעכט, יעדער קען זוכה זיין צו רוח הקודש אויב מען טוט גוטע מעשים און מען האט אינזין דעם אייבערשטן, וויבאלד זי האט אויפגעלעבט איר מאן, זי האט אים געשעצט און אים ארויפגעקוקט - האט זי זוכה געווען צו דעם, עיין שם.


דער עיקר זאלט איר שעצן אייער מאן, און נישט זיין דער וואס האלט זיך מער פון אים, נאר אזוי וועט איר האבן די שכינה אין שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#54 - וועלכע הכשרים מעג מען עסן?
כשרות, חיזוק פאר פרויען, קינדער, מורה דרך, היכל הקודש, מנהגים, חברים, מסורה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


אזוי ווי מיר האבן זיך אריבערגעצויגן צו אן אנדערע געגנט, און דא איז שווערער צו טרעפן עסנווארג מיט די בעסטע אנגענומענע הכשרים אזוי ווי מיר זענען געווען צוגעוואוינט אין אונזער פריערדיגע פלאץ, האבן מיר אנגעהויבן עסן נאך פארשידענע הכשרים וואס חברים פון היכל הקודש האבן געזאגט פאר מיין מאן אז יענע הכשרים זענען גוט און אז מוהרא"ש האט געהאלטן פון די הכשרים. האב איך אבער געוואלט פרעגן דעם ראש ישיבה שליט"א ווי אזוי זיך צו פירן איבער דעם.


איך האב געוואלט פרעגן נאך א זאך, איך גיי צו די צוזאמקומען פון פרויען פון היכל הקודש ביי אונז אין שטאט, און די פרויען האבן גערעדט וועגן זיך אפרוען פון נאך קינדער, און איך דארף זיך כסדר פארענטפערן פאר זיי, און דאס נעמט מיר אוועק די אפעטיט פון אהינגיין נאכאמאל. איך וויל האבן אסאך געזונטע קינדערלעך בעז"ה, אפילו עס איז שווער, און איך בעט נישט קיין הילף פון זיי. אבער איך ווער זייער צעבראכן צי איך בין גערעכט צי נישט, יעדעס מאל איך בין אביסל אויסגעמוטשעט טראכט איך שוין נאכאמאל צי איך האב כח פאר קינדער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - ד' פרשת משפטים, שובבי"ם, כ"ט שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז מען קומט קיין היכל הקודש - טאר מען נישט מזלזל זיין אין די גוטע וועג ווי מען האט זיך געפירט ביז אהער, היכל הקודש איז נישט אוועק צו נעמען די גוטע מנהגים, היכל הקודש איז - אויסלערנען די עצות פון רבי'ן; התבודדות, שמחה, זיך מחי' זיין מיט גוטע נקודות, אכטונג געבן אויף שלום בית; נישט אויף מזלזל זיין אויף מנהגים וואס מען האט זיך געפירט ביז אהער.


לאזט נישט נאך אויף הכשרים, בפרט פלייש דארף מען נאכמער אכטונג געבן צו עסן נאר פון א גאר ערליכע הכשר. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן לז) אז צוליב נישט ערליכע שוחטים - מוטשעט מען זיך מיט פרנסה; גייט מיט די וועג פון אמאל, און נעמט היכל הקודש אויף חיזוק צו זיין פרייליך און צו מקיים זיין די תורה מיט שמחה.


בנוגע וכו'; אז מען קומט זיך צוזאם - די פרויען פון אנשי שלומינו – איין מאל א וואך אדער איין מאל א חודש - איז דאס זיך צו מחזק זיין אין די ענין פון רעדן צום אייבערשטן, און חיזוק אין זיין א געטרייע ווייב און א רואיגע מאמע; און אז דער זאגט דעות וועגן האבן קינדער וכו' און יענער זאגט דעות וכו' - דאס איז נישט קיין זאך וואס מען מעג רעדן, דאס איז נישט קיין זאך וואס חבר'טעס מאכן אפ, דאס האט מיט גרויסע ערליכע רבנים, דאס איז נישט קיין זאכן וואס מען רעדט ביי פרויען שמועסן.


גייט מיט אייער מאן נרו יאיר צו ענקער דיין, ענקער מורה דרך, און ער וועט אייך מדריך זיין מיט די וועג פון די תורה. ווייל עס איז דא צייטן וואס מען דארף בויען די וועלט, און עס איז דא צייטן וואס מען דארף זיך אפרוען, און ביי די פרויען צוזאמקום זאלט איר גיין זיך מחזק זיין און שעפן פרישע כוחות; מען קען שמועסן פון שטוב זאכן, פון קליידער, פון קאכן און באקן, פון עצה'לעך ווי זיך אומצוגיין מיט די קינדער, אבער נישט אויף צו מאכן א משפחה פלאן וויפיל קינדער, און אזוי ווייטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#53 - מוז מען סערווירן די פלייש-טעלער פרייטאג צו נאכטס?
שבת קודש, שבת טיש, שמחה, מנהגים, עסן, מסורה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב א שאלה איבער אן ענין פון מסורה, פרייטאג צו נאכטס ביי מיינע עלטערן און ביי מיין שווער און שוויגער איז איינגעפירט אז נאך די זופ ברענגט מען אריין א גאנצע טעלער פלייש און קוגל, און צומאל אויך פערפל. יעצט ווען איך הויב אן מאכן אליין סעודות אינדערהיים, וויל איך וויסן אויב דאס פעלט טאקע אויס, ווייל מיר זענען שוין געווענליך גענצליך זאט נאך די זופ, און עס קען אפילו זיין בל תשחית פאר די עסן, אדער איז דאס אזוי די מסורה פון די שבת סעודה און מען קען עס נישט טוישן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


       יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, מ"א לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מאכלי שבת איז זייער הייליג, עס ווערט געברענגט פון הייליגע צדיקים אז מאכלי שבת היילט. צדיקים טייטשן (זע ספר קהלת משה, א זון פון הייליגן מגיד פון קאזניץ זכותו יגן עלינו, פרשת מקץ, דבור המתחיל א"י אתה תהי' על ביתי) דאס וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קט:): "כל האוכלין אוכל אדם לרפואה", אלע עסן מעג מען שבת עסן אפילו עס היילט, טייטשט ער, אז אלע עסן וואס מען עסט שבת - היילט דעם מענטש, און דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן יז): "אֲכִילַת שַׁבָּת הִיא כֻּלָּהּ רוּחָנִיּוּת, כֻּלּוֹ קֹדֶשׁ", שבת'דיגע עסן איז א שטיק הייליגקייט.


זיי נישט משנה פון די סדר פון די עסן וואס דיינע עלטערן עסן. עס איז דא גרויסע סודות פארוואס מיר עסן די עסן: פיש, זופ מיט לאקשן, פלייש, קוגל און פערפל. מוהרא"ש זאגט א טעם, פארוואס עסט מען פיש שבת ביי אלע דריי סעודות? ווייל שבת איז א צייט וואס מען קען ווערן זייער נאנט צום אייבערשטן און אפלאזן אלע נארישקייטן, און פיש איז די איינציגסטע בעל חי וואס האט נישט געזינדיגט ביים מבול, זיי זענען געבליבן ריין, און נאך אסאך טעמים על פי סוד פארוואס מען עסט שבת - ביי די דריי סעודות - פיש.


אויך עסט מען זופ מיט לאקשן. עס שטייט פונעם צדיק רבי פנחס קאריצער זכותו יגן עלינו (אמרי פנחס שער השבת, אות כט) לאקשן ווייזט אויף אחדות, עס ליגט איינס אין צווייטן; אז שבת איז א צייט פון ווערן איינס מיטן אייבערשטן און ווערן שלום.


פלייש. שטייט אין שלחן ערוך מען זאל עסן (אורח חיים סימן רנ, סעיף ב): "יַרְבֶּה בְּבָשָׂר וְיַיִן וּמִגְדָּנוֹת כְּפִי יְכָלְתּוֹ", מען זאל פארמערן מיט פלייש און וויין און גוטע עסן. אין רמב"ם שטייט (פרק ל' מהלכות שבת, הלכה י): "אֲכִילַת בָּשָׂר וּשְׁתִיַּת יַיִן בְּשַׁבָּת עֹנֶג הוּא לוֹ".


אויך קוגל ווערט געברענגט אין רמ"א (סימן רמב, סעיף א): "יֵשׁ שֶׁכָּתְבוּ שֶׁבְּמִקְצָת מְקוֹמוֹת נָהֲגוּ לֶאֱכֹל מֻלְיְתָא, שֶׁקּוֹרִין פשטיד"א, בְּלֵיל שַׁבָּת, זֵכֶר לַמָּן שֶׁהָיָה מְכֻסֶּה לְמַעְלָה וּלְמַטָּה", מען פירט זיך צו עסן קוגל, א זכר צו די מן וואס איז געווען צוגעדעקט פון אויבן און פון אונטן, און דער משנה ברורה ברענגט (שם, סעיף קטן ח): "ובמקומותינו המנהג לאכלן", און אזוי פירן מיר זיך.


פערפעל עסן מיר. עס שטייט פון הייליגן צדיק רבי פנחס פון קאריץ (אמרי פנחס שם, אות ל) בשם דעם הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו א טעם פארוואס מיר עסן פערפעל, דאס קומט אונז דערמאנען וואס די הייליגע חכמים זאגן (שבת קיח:) ווער עס היט שבת איז מען אים מוחל אלע עבירות, פערפעל איז פארפאלין, אלע עבירות ווערן פארפאלן.


זיי נישט משנה פון דיין טאטע'ס וועג, עס פיש, זופ, פלייש, קוגל און פערפל. עס נישט קיין סאך אנהויב סעודה, וועסטו קענען עסן אלע הייליגע עסן, ווייל מאכלי שבת איז זייער הייליג. עס שטייט פון צדיקים (בני יששכר מאמרי השבתות מאמר א, אות יב): "וראיתי לאנשי מעשה שהיו נזהרים מליתן ממאכלי שבת לגוים", איך האב געזען ביי ערליכע אידן אז זיי האבן אכטונג געגעבן נישט צו געבן פון די שבת עסן פאר גוים, ווייל דאס איז סם חיים לישראל, עס היילט אויס אידישע קינדער און פארקערט ... עיין שם.


דער עיקר זאל די סעודה זיין א פרייליכע צייט. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן יז): "צָרִיךְ לִזָּהֵר מְאֹד לִהְיוֹת שָׂמֵחַ וְטוֹב לֵב בְּשַׁבָּת", מען דארף זיין זייער פרייליך שבת, "כִּי מַעֲלוֹת וּקְדֻשּׁוֹת שַׁבָּת גְּדוֹלָה וִיקָרָה מְאֹד", ווייל שבת איז זייער הייליג און טייער, "וְהַכְּלָל, שֶׁצָּרִיךְ לִנְהֹג שִׂמְחָה גְּדוֹלָה בְּשַׁבָּת קֹדֶשׁ, וְלִבְלִי לְהַרְאוֹת שׁוּם עַצְבוּת וּדְאָגָה כְּלָל, רַק לְהִתְעַנֵּג עַל ה'", מען טאר נישט זיין טרויעריג שבת און נישט זיין פארזארגט שבת, נאר פרייליך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#52 - וואס איז דער מנהג אין ברסלב וועגן ניטל?
חסידות ברסלב, מנהגים, סדר היום, ניטל

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


עס איז שוין טאקע דורך די ניטל נאכט, אבער איך האב געוואלט פרעגן אויף קומענדיגע יאר, וואס איז דער מנהג אין ברסלב וועגן ניטל, וועלכע טאג האלט מען ניטל, און פון וויפיל אזייגער ביז וויפיל אזייגער?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בשלח, כ"א שובבי"ם, ז' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מען האט נישט געמאכט קיין עסק אין ברסלב פון ניטל, און מוהרא"ש ברענגט, ער האט געהערט פון הרב החסיד ר' לוי יצחק בענדער זכרונו לברכה א טעם אויף דעם, ווייל אנשי שלומינו גייען דאך שלאפן זייער פרי און שטייען אויף חצות, איז נישט שייך דער גאנצער זאך, ווייל פון מעריב ביז חצות זענען אלע געגאנגען שלאפן.


ווער עס האט א חשש וועגן ניטל - קען זיך לייגן שלאפן פרי און אויפשטיין פארטאגס לערנען און דאווענען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#51 - טאר מען טאקע נישט שלאפן אום ראש השנה?
אומאן, רפואה, ראש השנה, מנהגים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב ברוך ה' זוכה געווען צו זיין אין אומאן אויף ראש השנה, איך בין איינגעשטאנען אינעם בנין היכל הקודש מיט'ן ראש ישיבה, איך האבן געזען ווי דער ראש ישיבה איז מקפיד מען זאל אויפשטיין ראש השנה אינדערפרי פאר'ן עלות השחר, און אויך אז מען זאל זיך נישט אראפלייגן ראש השנה אינמיטן טאג.


האב איך געוואלט פרעגן, איך ווייס אז דער ראש ישיבה ארבעט מיט הימלישע כוחות אן שלאפן אן עסן, דער ראש ישיבה שליט"א דאווענט פאר'ן עמוד, געבט שיעורים, מאכט פרייליך הונדערטער טויזנטער אידן, איך פארשטיי בכלל נישט פון וואו דער ראש ישיבה נעמט די געוואלדיגע כוחות; איך בין אבער א פשוטער מענטשעלע, איך בין אויסגעמאטערט פון די נסיעה, גע'הרג'ט ממש, קוים וואס איך לעב, איך קען נישט שלאפן אויף א פליגער און אויף א באס, דאס יאר איז די נסיעה מיר געווארן נאך פיל שווערער פון אלע יארן, ווען איך בין אנגעקומען קיין אומאן וואלט מען מיך שוין באמת געדארפט טראגן מיט א מיטה, דער אייבערשטער האט געהאלפן אז איך האב געקענט גיין מיט מיינע צוויי פיס ביז צום בעט; איז מיין שאלה אזוי, מוז מען זיך מוסר נפש זיין נישט צו שלאפן אום ראש השנה. בפרט אז איך קום מיט קליינע קינדער?


איך האב געליינט אין עצתו אמונה אז דער ראש ישיבה וועקט אויף די קינדער ביים עלות ווייל ער האט רחמנות אויף זיי, איך טראכט אויך נישט אז די קינדער דארפן שלאפן אויב אלעס איז כסדר וכשורה, אבער איך טראכט פון די געזונט פון די קינדער, מען ליגט נאך יום טוב מיט פיבער, צושאקלט און צעריסן.


איך בין מבטל מיין דעת צום ראש ישיבה, אויב איז די תיקון פון יאר תלוי אין נישט שלאפן ראש השנה וועל איך אויפוועקן מיך און מיינע קינדער, איך וועל נישט שלאפן; דאס איז אבער מיין שאלה, צי איז דאס טאקע אזוי, איך בין דאך נישט אין הימל און איך וועל אלעס טון צו האבן א רואיגע גוטע יאר.


הגם עס איז נישט נוגע פאר יעצט, מען האלט שוין נאך ראש השנה, אבער איך געדענק אז אלע יארן ווען עס קומט דערצו טראכט איך א שאד איך האב נישט געפרעגט דעם ראש ישיבה פאר יום טוב וועגן דעם, אז איך זאל וויסן ווי אזוי זיך צו פירן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בראשית, כ"ד תשרי, אסרו חג, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך זאג בסך הכל וואס מוהרא"ש זאגט. אז מען קומט אין אומאן זאג איך יעדע יאר פאר אנשי שלומינו וואס מוהרא"ש זאגט, מוהרא"ש זאגט (הנהגות ראש השנה, סדר קימה): "צריך שתדע בני", וויסן זאלסטו, "שמובא בפוסקים בשם הירושלמי", עס ווערט געברענגט אין די פוסקים, "מאן דדמיך בריש שתא", ווער עס שלאפט אנהויב יאר "דמיך מזליה", פארשלאפט זיין מזל פון א גאנץ יאר, "ולכן צריכים להזהר ביותר בראש השנה לקום קודם אור היום שיהיה ער", דעריבער דארף מען זען אויפצושטיין פאר'ן עלות.


אז מען האט נישט קיין כח, מען איז אויסגעמאטערט - דארף מען זיך זייער אכטונג געבן צו גיין שלאפן צייטליך און זיך אפרוען, און אז מען איז נישט ביי די כוחות - איז פארשטענדליך אז מען זאל זיך נישט איבערשטרענגען.


דער עיקר זאלסטו זיך פרייען אז דו ביסט געווען ביים הייליגן רבי'ן ראש השנה אין אומאן, דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, רָאוּי לוֹ לִשְׂמֹחַ מְאֹד מְאֹד", ווער עס איז געווען ביי מיר אויף ראש השנה- דארף זיך זייער פרייען א גאנץ יאר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#50 - פארוואס זאל מיין ווייב נישט טארן אנטון א שייטל?
צניעות, קדושה, קליידער, מורה דרך, משפחה, מנהגים, שמירת עינים, שייטל

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר די שיעורים, עס העלפט מיר גאר גאר אסאך, כאטש איך בין נישט אפיציעל א ברסלב'ער, דאך הער הערן די שיעורים כסדר, און איך שעפ פון זיי גאר אסאך עצות און חיזוק, און עס האט מיר שוין אסאך צוריק געהאלטן פון עבירות. דאס שרייב איך פשוט אז איר זאלט וויסן אז אייערע שיעורים טוען אויף באהאלטענערהייט אפילו ביי אזעלכע וואס זענען נישט אפיציעל דערקלערט ברסלב.


וויבאלד ממש יעדע נושא אין אידישקייט וואס איר רעדט דערוועגן, הער איך אין דעם אזא געוואלדיגע קלארע דעת תורה וואס איך הער נישט פון קיינעם, עס קלארט מיר אויס אזויפיל בלבולים וואס דרייט זיך מיר אין קאפ, דערפאר וויל איך פרעגן איבער אן ענין וואס שטערט מיר שוין גאר א לאנגע צייט, און דאס איז בנוגע דאס וואס איך וויל זייער אז מיין ווייב זאל גיין מיט א הוילע שייטל.


אין מיין סביבה בכלל, און אין מיין משפחה בפרט, איז זייער שטארק די צוגאנג אז די פרויען מען מוז גיין אזוי ווי די מאמע, עס איז ממש ווי די עשרת הדברות, און עס איז ווי א לעבל אויף די משפחה, "אונז" גייען אזוי, און גיין אנדערש פילט זיך ווי די גרעסטע עבירה אין די תורה, און אין די זעלבע צייט ביי די שכינים ידידים און אנדערע, וואס "זיי" גייען מיט א הוילע שייטל אדער ווייניגער צוגעדעקט, איז עס כשר וישר, און זיי זענען טאקע יראים ושלימים, אבער ווייל זייער באבע איז מיט פופציג יאר צוריק אזוי געגאנגען האבן זיי א גרינגערע תורה, און אלץ איז אין בעסטן ארדענונג, און איך וואס מיין באבע האט דעמאלט געוואלט זיין פרומער און זיך צודעקן איז דאס שוין געווארן א חיוב גמור אויף אלע דורות ווייטער, און אויב מ'טוישט איז מען שוין "אפגעפארן" אדער געפאלן? איך פארשטיי נישט ווי אזוי דאס ארבעט, עס זעט נישט אויס ריכטיג אין מיינע אויגן. פארוואס דארף איך זיך מער פלאגן מיט שמירת עינים ווייל מיין באבע האט אזוי געטון?


מען רעדט דאך פון א זאך וואס די גדולי ישראל נאכ'ן קריג האבן בפירוש נישט אויסגעשלאסן. און ווען איך וואלט נישט געקומען אין קאנטאקט מיט אזעלכע וואס גייען אויפגעדעקט וואלט עס נישט געצויגן אזוי שטארק, עס וואלט געווען גרינג מסיח דעת זיין דערפון, אבער למעשה האלט איך אין איין באמערקן, אפילו מיט'ן פרובירן צו האבן שמירת עינים באמערקט איך עס, עס מאכט מיר שווערע נסיונות.


איך ווייס נישט וואס צו זאגן פאר זיך אליין, איך פרעג זיך אליין פארוואס קומט זיך מיר נישט די הנאה פון מיין ווייב? פארוואס זאל מיין ווייב נישט גיין אנגעטון אויף א וועג אז איך זאל נישט דארפן קוקן אויף אנדערע? מה פשעי אז יענער קען האבן די הנאה און נאך זיין אפילו א חסידישער היימישער יונגערמאן און ביי מיר וועט דאס זיין די ערגסטע עבירה און איך בין א פאדארבענער מענטש פאר'ן עס נאר וועלן.


ווען עס וואלט זיך גערעדט פון אן איסור גמור וואס איך זע ביי יענעם, כאטש עס קען אויך מאכן קנאה ותאוה, ווייס איך כאטש וואס צו זאגן צו זיך אז דאס איז אן איסור און נעבעך אויף יענעם וואס פירט זיך נישט ערליך, אדער אפילו ווען עס רעדט זיך פון א חומרא מיט א קלארע מסורה, ווי למשל נישט צו לאזן די אייגענע האר, כאטש וואס עס איז יא דא געוויסע חסידישע וואס לאזן נאך פון דעם, און ממילא קען זיין א רייץ זיך נישט צו שערן, קען איך זיך אבער שטארקן אויף דעם, ווייל איך ווייס אז מיר גייען נאך די מסורה וואס ערליכע אידן האבן געהייסן און זיי האבן געוואוסט וואס איז גוט פאר אונז, איך ווייס פארוואס איך טו דאס, איך טו עס פאר'ן אייבערשטן, נישט פאר מיין מאמע, שוויגער, און אזוי ווייטער, אבער ביי די נושא וואס הערשט אזא צעמישטקייט אין די גאנצע זאך, עס ווענדט זיך נאר מיט די וועג פון "אונזער משפחה" אבער בעצם איז עס נישט קיין שום איסור, הייסט עס אז איך טו עס נאר ווייל איך אין מיינע אומשטענדן בין מער באגרעניצט, ווייס איך נישט ווי אזוי זיך מחזק צו זיין.


איך שטעל זיך פאר אז פאר אסאך מענטשן מאכט זיי נישט אויס אזוי שטארק אזוי צו אזוי, אבער ביי מיר איז אנדערש, עס ציט מיר יא שטארק די סארט שיינקייט פון א הוילע שייטל, עס מאכט מיר אסאך צער גאר אפט און איך קען נישט אויסגראדן מיינע מחשבות. איך האב שוין גאר אסאך מאל פרובירט צו מסיח דעת זיין פון דעם אבער אלץ קומט עס צוריק און עס שטערט מיר שטארק. איך קען נישט זען וועם אנדערש צו רעדן וועגן דעם. איך האב פרובירט צו זוכן אין פריערדיגע בריוו צו באקומען א קלארקייט איבער די נושא פון גיין מיט א הוילע שייטל, אבער איך האב נישט געטראפן וועגן דעם.


איך בעט אנטשולדיגונג פאר'ן אייך מטריח זיין, און איך האף צום אייבערשטן איר זאלט זיין דער גוטער שליח און איך זאל באמת גענצליך באפרייט ווערן פון דעם גלות הנפש.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת דברים, ז' אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז נישטא קיין כלל ביי דעם. איך ווייס פעלער ביי אנשי שלומינו וואס זענען געקומען צו מוהרא"ש פרעגן אויב זיי קענען זיך אנטון אנדערש פון זייער משפחה, א טייל האט מוהרא"ש מדריך געווען אויף יא; מוהרא"ש האט זיי פונקטליך מדריך געווען ווי אזוי זיי זאלן דאס טון, ווי לאנג די שייטל זאל זיין וכו'. אזוי אויך זענען געווען משפחות וואס האבן זיך געוואלט אויסטון די צודעק פונעם שייטל און מוהרא"ש האט זיי מדריך געווען אז זיי קענען דאס טון. און אויך ווייס איך קלארע מעשיות וואס מוהרא"ש האט גע'עצה'ט נישט אויסטון די טיכל, גארנישט משנה זיין, נאר בלייבן מיט די לבוש אזוי ווי די מאמע גייט; דעריבער איז ראטזאם איר זאלט אריבער גיין צו אייער מורה דרך, אדער דיין וועם איר פרעגט אייערע שאלות, און ער וועט אייך מדריך זיין ווי אזוי איר זאלט זיך פירן.


דאס וויכטיגסטע זאך אין לעבן איז האבן א מורה דרך, אן ערליכער איד - וועמען מען פרעגט ביי יעדע טריט און שריט ווי אזוי זיך צו פירן. מען קען גיין מיט א טיכל, מען קען גיין מיט א שייטל; אויב מען לעבט אן א מורה דרך, מען האט נישט קיין וועג ווייזער א דיין אדער רב וכדומה וועם מען פרעגט און מען פאלגט - איז מען א הפקר מענטש און די קינדער וועלן זיך נישט האלטן אויף די אידישע וועג, און אז מען האט א מורה דרך, מאן און ווייב ביידע אינאיינעם האבן אן ערליכער איד וועם מען פרעגט - דאן איז גוט פאר זיי און גוט פאר זייערע דורות.


דעריבער זאלט איר פרעגן אייער רב, אייער דיין - וואס איר זאלט טון, ווי אזוי איר זאלט זיך פירן.


איין קליינע באמערקונג, דאס וואס דו שרייבסט: "פארוואס זאל מיין ווייב נישט גיין אנגעטון אויף א וועג אז איך זאל נישט דארפן קוקן אויף אנדערע? און פארוואס דארף איך מיך מער פלאגן מיט שמירת עיניים ווייל מיין באבע האט זיך אנגעטון א טיכל נאכן קריג?"


וויסן זאלסטו, ווי אזוי דיין ווייב וועט נאר גיין אנגעטון - וועסטו דארפן ארבעטן אויף שמירת עיניים, ווייל די אינגעלייט וואס זייערע ווייבער גייען אנגעטון מיט א שייטל - דארפן אויך ארבעטן אויף שמירת עיניים, די האבן אויך שווערע ביטערע נסיונות. פאר דיר דאכט זיך יעצט אז אויב דיין ווייב וואלט ווען געהאט א שייטל וואלט דיר געווען גרינגער, עס איז נישט אזוי; עס וועט דיר נישט קיין סאך העלפן אויף שמירת עיניים ווי אזוי דיין ווייב וועט זיך אנטון, אז דו ווילסט האבן ריינע אויגן - דארפסטו היטן דיינע אויגן, מוהרא"ש ברענגט א מאמר החכם: "אין חוצץ בפני התאוה כעצימת העינים" (עיין ספר חסידים, סוף סימן י), די בעסטע עצה צו באזיגן די תאוה איז אז מען זאל פארמאכן די אויגן.


דעריבער בעט איך דיר זייער, היט דיינע אויגן, אזוי וועסטו זיין צופרידן מיט דיין ווייב, מיט דיין לעבן; דו וועסט ווערן א גרויסער צדיק. די הייליגע חכמים זאגן (ירושלמי ברכות א, ה) דער אייבערשטער זאגט: "אִי יְהַבְתְּ לִי לִיבָּא וְעֵינָא, אֲנָא יָדַע דְּאַתְּ לִי", אז דו געבסט מיר דיין הארץ מיט דיינע אויגן - ווייס איך אז דו ביסט מיינער; ווייל חס ושלום אויב מען איז מפקיר די אויגן, מען קוקט עבירות - ווערט מען א חסר דעה, מען ווערט משוגע. אזוי ווי עס שטייט (דברים כח, לד): "וְהָיִיתָ מְשֻׁגָּע מִמַּרְאֵה עֵינֶיךָ אֲשֶׁר תִּרְאֶה", מוהרא"ש טייטשט, דאס מיינט מען אז דער וואס היט נישט די אויגן - ווערט משוגע רחמנא לצלן, אזוי ווי דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן לו; עיין קיצור לקוטי מוהר"ן חלק א' סימן ס, אות ה): "רוב משוגעים ווערן משוגע פון תאות ניאוף".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#49 - זאל איך לייגן תפלין דרבינו תם, אנדערש פון מיין קהלה?
מנהגים, הפצה, בושה, תפלין, מסורה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך קום פון א ליטווישע פאמיליע און איך וואוין א ליטווישע געגנט, אבער איך נעם אסאך התחזקות פון היכל הקודש. איך לערן די ספרים, איך הער די שיעורים, און איך מאך הפצה אויף א שטילע וועג נישט צו מאכן קיין איבערקערעניש. איך בין זייער פרייליך צו זיין א תלמיד היכל הקודש, אן דארפן טוישן מיינע קליידער אדער מנהגים.


נאר איין פראבלעם האב איך יא, איך האב געליינט אויף עטליכע פלעצער פון מוהרא"ש, אז דער רבי און רבי נתן האבן אנגעטון תפלין דרבינו תם, און האבן געוואלט אז די תלמידים זאלן דאס אויך טון. אונזער מסורה איז פונעם גר"א אז מען זאל נישט אנטון תפלין דרבינו תם, און מיין קהלה טוט עס קיינער נישט אן, אפילו נישט דער רב. איך וויל נישט ארויסשטארן און זיין אנדערש פון יעדן, און איך וויל נישט טוישן מיין מסורה, פון די אנדערע זייט וויל איך אבער טון דער רצון פון הייליגן רבי'ן ווי מוהרא"ש לערנט אונז.


אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר העלפן אין מיין דילעמע.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת במדבר, ג' סיון, מ"ז לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו פארשפרייסט די עצות פון רבי'ן, דו גייסט הפצה, דו ברענגסט צוריק אידישע קינדער צום אייבערשטן. דער זוהר הקדוש זאגט (תרומה קכח:): "תָּא חֲזֵי, כָּל מַאן דְּאָחִיד בְּיָדָא דְּחַיָּיבָא וְאִשְׁתָּדַּל בֵּיהּ, לְמִשְׁבַק אָרְחָא בִּישָׁא, קום און זע, זאגט דער הייליגער זוהר: א מענטש וואס ברענגט צוריק זינדיגע מענטשן צום אייבערשטן, "אִיהוּ אִסְתַּלָּק בִּתְלַת סִלּוּקִין, מַה דְּלָא אִסְתַּלָּק הָכִי בַּר נָשׁ אַחֲרָא. גָּרִים לְאַכְפְּיָיא סִטְרָא אַחֲרָא. וְגָרִים דְּאִסְתָּלַּק קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא בִּיקָרֵיהּ. וְגָרִים לְקַיְּימָא כָּל עָלְמָא בְּקִיּוּמֵיהּ לְעֵילָּא וְתַתָּא", דער מענטש איז זוכה ארויף צו גיין אויף א פלאץ וואס קיין שום מענטש איז נישט זוכה; ער נעמט אוועק טומאה פון די וועלט און ער מאכט אז דעם אייבערשטנ'ס נאמען זאל ווערן געהייליגט אויף דער וועלט. דער מענטש איז גורם אז אלע וועלטן שטייען אויף זיין זכות. "וְזָכֵי לְמֵחַמֵי בְּנִין לִבְנוֹי", ער איז זוכה צו זען קינדער און אייניקלעך, "וְזָכֵי בְּהַאי עָלְמָא, וְזָכֵי לְעָלְמָא דְּאָתֵי", און ער איז זוכה צו אלע גוטע זאכן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, "כָּל מָארֵי דִּינִין, לָא יַכְלִין לְמֵידָן לֵיהּ, בְּהַאי עָלְמָא וּבְעָלְמָא דְּאָתֵי", קיינער קען אים נישט שלעכטס טון, נישט אויף די וועלט און נישט אויף יענע וועלט, "עָאל בִּתְרֵיסַר תַּרְעֵי, וְלֵית מַאן דְּיִמְחֵי בִּידֵיהּ", ער גייט אריין אין דרייצן טויערן פון שערי רחמים, און קיינער קען אים נישט צוריק האלטן.


קויף זיך תפילין דרבינו תם; דארפסט זיך נישט מיט קיינעם רייצן, טענה נישט מיט קיינעם און אין די זעלבע צייט שעם זיך נישט פון קיינעם. דער שלחן עורך שטעלט אוועק א יסוד אינעם ערשטן סימן, ווי אזוי צו קענען מקיים זיין די תורה (אורח חיים סימן א, סעיף א): "וְלֹא יִתְבַּיֵּשׁ מִפְּנֵי בְּנֵי אָדָם הַמַּלְעִיגִים עָלָיו בַּעֲבוֹדַת ה' יִתְבָּרַךְ", מען זאל זיך נישט שעמען פון די וואס שפעטן; מוהרא"ש זאגט, דאס איז דער יסוד פונעם שלחן ערוך, מען קען נאר זיין א איד אז מען שעמט זיך נישט פון קיינעם.


קוק ווערטער פון הייליגן רבי נתן (לקוטי הלכות תפילין הלכה ה', אות כח-כט): "וְעַל כֵּן, כָּל מִי שֶׁרוֹצֶה לְקָרֵב אֶת עַצְמוֹ לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ וְכוּ', צָרִיךְ לְהָנִיחַ תְּפִילִין דְּרַבֵּנוּ תַּם, כְּמוֹ שֶׁהִזְהִיר רַבֵּינוּ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה אֶת אֲנָשָׁיו לְהָנִיחַ תְּפִילִין דְּרַבֵּנוּ תַּם", ווער עס וויל מקורב ווערן צום אייבערשטן זאל מקפיד זיין אנצוטון תפילין דרבינו תם, אזוי ווי דער הייליגער רבי האט מזהיר געווען זיינע מענטשן. "וְעַל כֵּן עַכְשָׁיו בְּעִקְּבוֹת מְשִׁיחָא בְּסוֹף הַגָּלוּת צְרִיכִים לִזָּהֵר מְּאֹד לְהָנִיחַ תְּפִילִין דְּרַבֵּנוּ תַּם כְּמוֹ שֶׁהִזְהִירוּ כָּל הַצַּדִּיקִים אֲמִתִּיִּים שֶׁהָיוּ בְּיָמֵינוּ", אין די היינטיגע טעג וואס מען האלט שוין ממש ביי די גאולה, מיר גייען שוין אט אט ארויס פון גלות, דארף מען זייער אכטונג געבן אנצוטון תפילין דרבינו תם, אזוי ווי אלע אמת'ע צדיקים האבן אונז מזהיר געווען, "כִּי עַכְשָׁיו הִתְגַּבֵּר הַבַּעַל דָּבָר מְּאֹד מְּאֹד מַחֲמַת שֶׁרוֹאֶה שֶׁקָּרוֹב לָבֹא קִצּוֹ", ווייל דער יצר הרע איז זיך זייער מתגבר זעענדיג ווי זיין סוף קומט שוין, דערפאר דארפן מיר האבן ביידע פאר תפילן זיך צו קענען קריגן מיט אים.


  דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#48 - וואס זענען די מנהגים אין ברסלב אין די ספירה טעג?
הלכה, תהלים, חסידות ברסלב, מחלוקת, שלום, מנהגים, מדות טובות, מוהרנ"ת ז"ל, בין אדם לחבירו, ספירה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איז דא עפעס ספעציעלע מנהגים אין ברסלב אין די ספירה טעג? עפעס וואס מ'טוט יא אדער מ'טוט נישט אין די טעג פון ספירה?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', כ"ג ניסן, אסרו חג, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס עס שטייט אין שלחן ערוך - אזוי פירן זיך ברסלב'ער חסידים.


בנוסף לזה, דער הייליגער רבי נתן פלעגט זיך פירן אין די טעג פון ספירה צו זאגן צוויי מאל א טאג דעם יום תהלים, ווייל דער רבי האט אונז מגלה געווען דאס גרויסקייט פון זאגן תהלים (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עג): "מִי שֶׁרוֹצֶה לִזְכּוֹת לִתְשׁוּבָה, יִהְיֶה רָגִיל בַּאֲמִירַת תְּהִלִּים, כִּי אֲמִירַת תְּהִלִּים מְסֻגָּל לִתְשׁוּבָה",  תהילים איז מסוגל צו תשובה און צו טרעפן די שער, די טיר וואו אנצוקומען, ווייל עס איז דא פופציג טויערן פאר תשובה; דאס קען מען יעצט זוכה זיין אין די ספירה טעג.


נאך א זאך וואס מוהרא"ש האט אונז אין די ספירה טעג זייער מחזק געווען, מיר זאלן זייער אכטונג געבן זיך ליב האבן איינער מיט'ן צווייטן. נישט האבן צוטון מיט מחלוקות, ווייל די תלמידי רבי עקיבא זענען נסתלק געווארן אין די ספירה טעג נאר צוליב דעם וואס זיי האבן נישט נוהג כבוד געווען זה לזה (יבמות סב:); איז יעצט א צייט דאס צו מתקן זיין, זיך ליב האבן איינער מיט'ן צווייטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#47 - וואס זענען די מנהגים ביי די חומרא פון געבראקטס אום פסח
שמחה, מנהגים, פסח, חומרות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


אזוי ווי דא אין ארץ ישראל איז דא צו באקומען מילך אויף פסח מיט א הכשר פון בד"ץ עדה החרדית אז עס איז נישט אריין אין דעם קיין טראפ וואסער, איז א פראבלעם צו בראקן מיט דעם?


אויך וויל איך פרעגן וועגן "מצה בריי", מצה וואס ווערט געפרעגלט מיט נאך זאכן; ווען מען געבט אכטונג אז עס זאל נאר האבן אייער, אדער די ספעציעלע מילך, אן קיין טראפ וואסער, איז עס א פראבלעם פון געבראקטס?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת מצורע, ה' ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ביי אונז איז מען זייער מקפיד נישט צו בראקן אום פסח, דער רבי האט אויך געהאט די חומרא. מוהרא"ש זאגט, די עיקר חומרא פון בראקן איז אז מען זאל נישט אריינלייגן מצה אין זופ אדער אין וואסער וכו', אבער שמירן פוטער אדער אוואקאדא וכו', אדער לייגן מצה אין זאכן וואס האבן נישט קיין וואסער - דאס איז נישט בראקן, דאס קען מען טון; מען קען דאס נישט אסר'ן.


מוהרא"ש זאגט, אפילו מיר זענען אויף דעם אויך מקפיד אבער פאר אנדערע קען מען נישט זאגן דאס נישט צו טון.


דאס ווייסטו אז דער רבי האט נישט געוואלט מיר זאלן זיך אריינטון די קאפ אין חומרות, נאר טון די מצוה מיט שמחה, זיך פרייען אז מען טוט דעם רצון פונעם אייבערשטן. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מד): "גַּם מֵחָכְמוֹת שֶׁיֵּשׁ בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם בְּעַצְמוֹ צָרִיךְ לְהַרְחִיק מְאֹד", מען דארף זיך זייער היטן פון חכמות, "כִּי כָל אֵלּוּ הַחָכְמוֹת שֶׁל הָעוֹלָם שֶׁיֵּשׁ לְהַנִּכְנָסִין וּמַתְחִילִין קְצָת בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם, אֵינָם חָכְמוֹת כְּלָל, וְהֵם רַק דִּמְיוֹנוֹת וּשְׁטוּתִים וּבִלְבּוּלִים גְּדוֹלִים", די אלע חכמות וואס מען האט ווען מען הויבט אן דינען דעם אייבערשטן - דאס זענען בכלל נישט קיין חכמות, דאס זענען בלויז דמיונות, שטותים און קאפ דרייעניש, "וְאֵלּוּ הַחָכְמוֹת מַפִּילִין מְאֹד אֶת הָאָדָם מֵעֲבוֹדַת הַשֵּׁם", דאס מאכט אז דער מענטש זאל אפלאזן זיין עבודת השם, "דְּהַיְנוּ מַה שֶׁחוֹשֵׁב וְחוֹקֵר וּמְדַקְדֵּק בְּיוֹתֵר, אִם הוּא יוֹצֵא כָּרָאוּי בַּמֶּה שֶׁעוֹשֶׂה", דאס וואס מען טראכט צי מען איז יוצא די מצוה וואס מען טוט - צי נישט; מען איז מדקדק און מען האלט אין איין אריינטראכטן: 'אפשר בין איך נישט יוצא, אפשר בין איך יא יוצא', דאס אלעס ברענגט דערצו אז דער מענטש זאל אלעס אפלאזן רחמנא לצלן.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן טון די מצוות מיט שמחה, אריינלייגן אלע חומרות אין שמחה; זוכן אלע וועגן ווי אזוי צו זיין פרייליך.

#46 - ווען שערט מען אפ א קינד וואס ווערט דריי יאר נאך ל"ג בעומר?
מנהגים, אפשערן, ל"ג בעומר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיין זון ווערט דריי יאר צווישן ל"ג בעומר און שבועות. איך וואלט געוואלט וויסן אויב איך זאל אפשערן אום ל"ג בעומר, און אויב יא, צי מען דארף דעם זעלבן טאג אויך אנטון די ציצית, אדער דאס טוט מען אן אינעם טאג וואס מען ווערט דריי יאר, צוזאמען מיט'ן חדר פירן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי קדושים, ו' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מאך די אפשערן ל"ג בעומר.


אלע אנדערע זאכן; אנטון ציצית, טראגן אין חדר זאגן די א"ב, אכטונג געבן נישט צו קוקן אויף שלעכטע זאכן, דאס אלעס טוט מען אינעם זעלבן טאג וואס מען מאכט פיאות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#45 - ווען דארף מען טוישן צו די ברסלב'ע מנהגים?
חסידות ברסלב, מנהגים, גארטל

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך לערן אסאך די בריוו פון "עצתו אמונה" און פון "אשר בנחל", און איך זע אסאך אז מ'דארף פאלגן דעם רבי'ן בתמימות ופשיטות אלעס וואס ער הייסט, און דערפאר וויל איך פרעגן אויף דעם וואס דער רבי שרייבט אין ספר המידות אז צו אנטון א גארטל העלפן קעגן שלעכטע מחשבות, וויל איך וויסן אויב איך זאל אנהויבן גיין מיט א גארטל, כאטש וואס איך קום פון א ליטווישע משפחה און ביי אונז איז נישט איינגעפירט אנצוטון א גארטל.


בכלל דארף איך א קלארקייט אין דעם ענין, ביי וועלכע זאכן דארף מען נאכגיין די מנהג פון די עלטערן, און ביי וועלכע זאכן דארף מען יא טוישן און טון ווי אזוי דער רבי זאגט?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וזאת הברכה, י"א תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זייער גוט טוסטו אז דו גייסט מיט א גארטל; דער רבי זאגט (ספר המידות, אות הרהורים, סימן נט): "אַבְנֵט תִּקּוּן עַל הִרְהוּרִים", גיין מיט א גארטל איז א תיקון אויף שלעכטע מחשבות; ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (זבחים פח:): "אַבְנֵט מְכַפֵּר עַל הִרְהוּר הַלֵּב, הֵיכָא דְּאִיתֵיהּ", דער גארטל פונעם כהן גדול האט מכפר געווען אויף שלעכטע מחשבות.


דער הייליגער רבי נתן זאגט (ליקוטי הלכות ערלה הלכה ג', אות ב): "כִּי הַתְּפִלָּה נִקְרֵאת חֲגוֹרָה", תפילה ווערט אנגערופן גארטל, אזוי ווי עס שטייט (ישעיה יא): "וְהָיָה צֶדֶק אֵזוֹר מָתְנָיו וֶאֱמוּנָה אֵזוֹר חֲלָצָיו", משיח וועט זיין ארום גענומען מיט אמונה אזוי ווי א גארטל, און אמונה איז תפילה, און ביידע - סיי אמונה און סיי תפילה קען מען האבן נאר אז מען איז מתקן דעם אות ברית קודש, עיין שם.


דאס הייסט נישט אוועק גיין פון די וועג פון די עלטערן; ווען מען איז מוסיף גוטע מנהגים איז דאס נישט אוועקגעגאנגען פון די וועג פון די עלטערן. קלוגע עלטערן פרייען זיך ווען זיי זעען ווי זייערע קינדער נעמען אויף זיך גוטע ערליכע מנהגים, בפרט היינטיגע צייטן ווען עס פאלן ליידער אוועק פון די שענסטע און בעסטע משפחות, בחורים און מיידלעך, אינגעלייט און ווייבלעך לאזן אפ די וועג פון די תורה - דאס טוט וויי, דאס הייסט אפגעלאזט די מסורה, אבער אנטון חסידישע קליידער און טון גוטע מעשים ברענגט נאר נחת פאר עלטערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#44 - וואס זענען די מנהגים ביים אפשערן א אינגל?
מנהגים, בארד און פאות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך גרייט זיך ב"ה צום אפשערן פון מיין אינגעלע, אים צו מאכן פיאות, וויל איך פרעגן אויב ס'איז דא געוויסע מנהגים וואס מ'דארף זיך פירן אין דעם טאג, פאר'ן אינגל און פאר די עלטערן.


יישר כח פאר אלעס.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת תולדות, ב' דראש חודש כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאנק און לויב דעם אייבערשטן אז דו גייסט מאכן הייליגע פיאות פאר דיין קינד, פיאות איז דער יסוד פון א איד.


קוק וואס דער הייליגער רבי נתן זאגט (לקוטי הלכות גילוח הלכה ג', אות ב'): "עִקַּר הַדַּת יִשְֹרָאֵל וְעִקַּר הַיַּהֲדוּת תָּלוּי בְּזָקָן וּפֵאוֹת", די בארד און פיאות איז אן עיקר פון א איד און פון דאס גאנצע אידישקייט, "וּבָהֶם נִכָּר הַיְּהוּדִי כִּי הוּא מִזֶּרַע בֵּרַךְ ה', מִזֶּרַע יִשְֹרָאֵל", און מען דערקענט א איד דורך זיין בארד און פיאות אז ער איז א אידיש קינד. "וּמִי שֶׁרוּחַ אַחֶרֶת עִמּוֹ, חַס וְשָׁלוֹם, וְרוֹצֶה לִכְפֹּר, חַס וְשָׁלוֹם, בֶּאֱלֹקֵי יִשְֹרָאֵל", און ווער עס וויל לייקענען אינעם אייבערשטן, "תְּחִלַּת הַכְּפִירָה הוּא, שֶׁמַּשְׁלִיךְ חַס וְשָׁלוֹם מֵעָלָיו הַזָּקָן וְהַפֵּאוֹת", דאס ערשטע זאך נעמט ער אראפ זיין בארד און פיאות, "כִּי בֶּאֱמֶת כָּל דַּת יִשְֹרָאֵל הַקָּדוֹשׁ הוּא תָּלוּי בְּזָקָן וּפֵאוֹת", ווייל דאס גאנצע אידישקייט איז אנגעהאנגען אינעם בארד און פיאות; קוק אריין דארט זיינע הייליגע ווערטער מער באריכות.


מען פירט זיך אז דאס קינד זאל נישט קוקן אויף קיין גוים אינעם טאג וואס ער ווערט דריי יאר, דערפאר ווען מען טראגט אים ארויס פון שטוב צו גיין אין חדר וויקלט מען אים ארום מיט א טלית, כדי ער זאל נישט קוקן אויף קיין גוים.


מען פירט זיך צו גיין אין חדר; דער מלמד זאגט מיט'ן קינד די א-ב, און נאכדעם שמירט דער מלמד אן די א-ב מיט האניג און דאס קינד לעקט אפ די האניג פון די א-ב.


זאלסט מקפיד זיין אז די פיאות זאלן זיין שיין געקרייזלט; דער רבי האט זייער מקפיד געווען צו גיין מיט שיינע געקרייזלטע פיאות (עיין חיי מוהר"ן, סימן תקז), ער האט געזאגט אז עס ליגט אין דעם גרויסע סודות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#43 - ווי אזוי קען איך האבן א נארמאלע סדר היום?
מנהגים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל וויסן ווי אזוי איך זיך מסדר זיין מיין טאג, ווי אזוי קען איך האבן א נארמאלער סדר היום?


א גרויסן יישר כח פאר אלע חיזוק און עצות וואס האט ממש געטוישט מיין לעבן צום גוטן.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תזריע, כ"ד אדר ב', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


יעדע מענטש איז א וועלט פאר זיך; איינער דארף שלאפן אסאך, מה שאין כן פאר א צווייטן איז גענוג ווייניג שלאף. איינער דארף מער צייט ווען ער שטייט אויף אינדערפרי, ווידעראום א צווייטער איז מער פלינק און עס נעמט אים בלויז געציילטע מינוט צו זיין גרייט צום דאווענען וכו' וכו', ממילא איז נישט שייך צו געבן דעם מענטש א סדר ווי אזוי זיך צו פירן.


אין ברסלב איז געווען א גרויסער מענטש רבי אברהם בן רבי נחמן זכרונו לברכה; ווען מען האט אים געבעטן ער זאל געבן הנהגות, א סדר היום, פלעגט ער זאגן: "מען קען נישט געבן קיין הנהגות און א סדר היום פאר א מענטש, איין הנהגה קען מען געבן דעם מענטש, מען קען אים מחזק זיין ער זאל רעדן צום אייבערשטן"; ווי קען מען געבן א סדר היום פאר א צווייטן? עס קען זיין אז די הנהגה וואס איז ביי איינעם א גוטע הנהגה איז פאר א צווייטן נישט גוט וכו', נאר איין זאך קען מען מעודד זיין א מענטש - אויף התבודדות, מען זאל יעדע זאך בעטן דעם אייבערשטן.


דעריבער אז דו בעטסט א סדר היום ווי אזוי זיך צו פירן, זאלסטו טון וואס דער הייליגער רבי פלעגט טון יעדן אינדערפרי. דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן ב): "וְדַרְכִּי", איך פיר זיך, "כְּשֶׁבָּא הַיּוֹם", יעדן אינדערפרי ווען איך שטיי אויף, "אֲנִי מוֹסֵר כָּל הַתְּנוּעוֹת שֶׁלִּי", געב איך זיך איבער צום אייבערשטן; נישט נאר מיין טאג, נאר "וְשֶׁל בָּנַי", איך געב איבער די טאג פון מיינע קינדער, "וְהַתְּלוּיִים בִּי", און פון אלע מענטשן וואס זענען אנגעהאנגען אין מיר, "עַל הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", פאר'ן אייבערשטן, "שֶׁיִּהְיֶה הַכֹּל כִּרְצוֹנוֹ יִתְבָּרַךְ", אז זיי זאלן זיך פירן אזוי ווי דער אייבערשטער וויל. "וְזֶה טוֹב מְאֹד", אז מען געבט זיך איבער צום אייבערשטן איז זייער גוט, "גַּם אֲזַי אֵין צָרִיךְ לִדְאֹג וְלַחְשֹׁב כְּלָל 'אִם מִתְנַהֵג כָּרָאוּי אִם לָאו', מֵאַחַר שֶׁסּוֹמֵךְ עָלָיו יִתְבָּרַךְ", ווייל אזוי דארף מען נישט איבער טראכטן צי מען האט יא גוט געטון אדער נישט, ווייל מען האט זיך דאך איבער געגעבן צום אייבערשטן. "וְאִם הוּא יִתְבָּרַךְ רוֹצֶה בְּעִנְיָן אַחֵר – הוּא מְרֻצֶּה לְהִתְנַהֵג בְּעִנְיָן אַחֵר כִּרְצוֹנוֹ יִתְבָּרַךְ", און אז דער אייבערשטער וויל אנדערש איז דאך ווייטער גוט; אזוי פלעגט זיין דעם רבינ'ס סדר היום אינדערפרי - זיך איבער געבן צום אייבערשטן.


יעדן אינדערפרי ווען דו שטייסט אויף זאלטו זיך איבערגעבן צום אייבערשטן און אים בעטן אויף דיין טאג דו זאלסט האבן א גוטע טאג; דער עיקר זאלסטו בעטן דו זאלסט זיין און א גוטע מאד - א רואיגע און פרייליכע גיסטע, דורכדעם וועט דיר דיין גאנצער טאג זיין אן אנדערע טאג. אז מען הייבט אן דעם טאג מיט תפילה, מען בעט דעם אייבערשטן אז די טאג זאל זיין מיט הצלחה און מען געבט זיך איבער צו אים, איז אלעס גרינגער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#42 - פארוואס זאגט מען נישט קיין תחנון אום פרייטאג?
שבת קודש, חסידות ברסלב, מנהגים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


כ'האב פארשטאנען אז דער מנהג אין היכל הקודש איז נישט צו זאגן תחנון פרייטאג ביי שחרית, איינער פון מיינע חברים האט מיר געזאגט אז ס'האט נישט קיין מקור אין הלכה, און ס'איז גאר קעגן די הלכה. וויל איך וויסן אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר אנצייכענען דעם מקור צו דעם מנהג.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויקהל, כ"ב אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז א מנהג ביי חסידים און ביי אנשי מעשה נישט צו זאגן קיין תחנון פרייטאג ערב שבת.


דער הייליגער צאנזער רב זכותו יגן עלינו פלעגט נישט זאגן קיין תחנון ערב שבת אזוי האט זיך אויך געפירט דער הייליגער צדיק רבי צבי הירש מזידיטשוב זכותו יגן עלינו און נאך צדיקים (דאס ווערט געברענגט אין ספר ליקוטי מהרי"ח, סדר התנהגות ערב שבת), ווייל ערב שבת הייבט מען שוין אן צו שפירן דאס ליכטיגקייט פון שבת און אויך דארף מען איינקויפן אלעס פאר שבת.


מוהרא"ש זכרונו לברכה האט זיך אויך געפירט נישט צו זאגן קיין תחנון ערב שבת.


ערב שבת דארף מען זיך צוגרייטן צו מקבל זיין דעם גרויסן גאסט - דעם הייליגן שבת - מיט גרויס שמחה און מיט הייליגקייט. ביי צדיקים האט מען געשפירט א הייליגקייט יעדן ערב שבת; מען דערציילט נאך אז ביים הייליגן רבי ר' אלימלך פון ליזענסק זכותו יגן עלינו איז געווען אזא הייליגקייט יעדן ערב שבת אז אפילו די משרתות (די פרויען וואס פלעגן העלפן רוימען און קאכן) פלעגן זיך איבער בעטן יעדן ערב שבת, זיי האבן אנגעהויבן שפירן אזא זיסקייט פונעם שבת אז אלע מחלוקת'ער זענען בטל געווארן.


דער אייבערשטער זאל העלפן אז מיר זאלן זוכה זיין צו מקבל זיין דעם שבת מיט שמחה.

#41 - וויפיל דארף מען תשובה טון? וואס זענען מנהגים ביים זיך אריינציען אין א נייע דירה?
שלום בית, לימוד התורה, מנהגים, תשובה, תיקון הכללי

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אלע חיזוק און בריוו, ספעציעל פאר די סארט בריוו וואס איז שווער צו ענטפערן ברבים, דאס געבט מיר פיל כח און חיזוק אנצוגיין אין לעבן, און איך נעם ארויס אסאך עצות פאר מיין פערזענליכן לעבן.


איך האב געוואלט פרעגן אויב איינער איז דורכגעפאלן מיט אן עבירה, און ער האט שוין תשובה געטון און געזאגט תיקון הכללי, דארף ער נאך וויייטער האלטן אין איין תשובה טון אויף דעם? אדער זאל ער אינגאנצן אויפהערן טראכטן פון דעם, ווייל דער אייבערשטער האט אים שוין זיכער מוחל געווען.


אויך האב געוואלט וויסן אויב ס'איז דא אין ברסלב געוויסע מנהגים זיך צו פירן ווען מ'ציעט זיך אריין אין א נייע דירה.


א גרויסן יישר כח, יודל

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וירא, י"ז מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד יודל נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


תשובה איז נישט א זאך וואס מען טוט איין מאל און געענדיגט, נאר מען דארף שטענדיג תשובה טון פונדאסניי. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ו', אות ג): "וְצָרִיךְ לֶאֱחֹז תָּמִיד בְּמִדַּת הַתְּשׁוּבָה", מען דארף שטענדיג תשובה טון, אזוי ווי שלמה  המלך זאגט (משלי כ, ט): "מִי יֹאמַר זִכִּיתִי לִבִּי טָהַרְתִּי מֵחַטָּאתִי", ווער קען זאגן: "מיין הארץ איז ריין פון עבירות"? דערפאר דארף א מענטש שטענדיג תשובה טון; עס איז כדאי דו זאלסט לערנען דעם תורה וועסטו זען דאס גרויסקייט פון א מענטש וואס לעבט זיין גאנץ לעבן מיט תשובה.


מיר קענען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון תשובה; די הייליגע חכמים זכרונם לברכה זאגן אונז (ברכות לד:): "מָקוֹם שֶׁבַּעֲלֵי תְּשׁוּבָה עוֹמְדִין אֵין צַדִּיקִים גְּמוּרִין יְכוֹלִין לַעֲמֹד בּוֹ", צדיקים קענען נישט אנקומען אזוי הויך ווי די מענטשן וואס טון תשובה קומען אן; נאך זאגן חז"ל (פסיקתא דרב כהנא): "גָדוֹל כּוֹחָהּ שֶׁל תְּשׁוּבָה, שֶׁכֵּיוָן שֶׁאָדָם מְהַרְהֶר בְּלִבּוֹ לַעֲשֹוֹת תְּשׁוּבָה, מִיַּד הִיא עוֹלָה לֹא עַד עֲשָֹרָה יָמִים, וְלֹא עַד עֶשְֹרִים וְלֹא עַד מֵאָה, אֶלָּא עַד מַהֲלַךְ חֲמֵשׁ מֵאוֹת שְׁנַיִם; וְלֹא עַד רָקִיעַ רִאשׁוֹן וְשֵׁנִי, אֶלָּא שֶׁהִיא עוֹמֶדֶת לְפָנַי כִּסֵא הַכָּבוֹד", תשובה איז אזוי גרויס, אז ווי נאר א מענטש טראכט נאר פון תשובה - ער וויל זיך צוריק קערן צום אייבערשטן, קומט ער גלייך אן צום כסא הכבוד; דעריבער ציטערט דער ס"מ זייער שטארק פון א מענטש וואס טוט תשובה, ער ווייסט אז אפילו דער מענטש זאל האבן געטון וואס ער האט געטון, אויב זאגט פארן אייבערשטן: "רבונו של עולם, חטאתי, איך האב געזינדיגט", און ער האט חרטה אויף זיינע מעשים נעמט אים דער אייבערשטער גלייך צוריק אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עיין במדבר רבה כ, טו): "בִּלְעָם הָיָה רָשָׁע עָרוּם, וְיוֹדֵעַ שֶׁכָּל מִי שֶׁחוֹטֵא וְאוֹמֵר חָטָאתִי, אֵין רְשׁוּת לַמַּלְאָךְ לִגַּע בּוֹ", ווען בלעם האט געזען ווי דער מלאך שטייט פאר אים מיט א שווערד און וויל אים הרג'ענען האט ער גלייך געזאגט: "חָטָאתִי", ווייל ער האט געוויסט דעם סוד אז ווער עס איז זיך מתודה און זאגט: "חָטָאתִי" קען אים קיינעם נישט שלעכטס טון, אפילו א מלאך קען אים נישט אנרירן, דעריבער האט ער גלייך ארויסגעזאגט דעם ווארט "חָטָאתִי", אז דער מלאך זאל אים נישט קענען שלעכטס טון.


וועגן דעם רעדט דער ס"מ איין דעם מענטש: "וואס דארפסטו תשובה טון?" "וואס האסטו אז דו וועסט תשובה טון?", אדער זאגט ער פארן מענטש: "דו האסט שוין תשובה געטון, עס פעלט נישט אויס נאכאמאל תשובה צו טון", אלעס נאר ווייל ער האט מורא אז דער מענטש וועט תשובה טון.


דעריבער זאלסטו זיך שטארקן און אנהייבן יעדן טאג פונדאסניי תשובה צו טון; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן סב): "עַל כֵּן צָרִיךְ לְהַתְחִיל בְּכָל פַּעַם מֵחָדָשׁ", מען דארף שטענדיג אנהייבן פונדאסניי, נישט אלט ווערן און טראכטן איך האב שוין תשובה געטון.


דער רבי האט זייער משבח געווען דעם הייליגן רבי זושא זכותו יגן עלינו, דער רבי האט געזאגט אז דער רבי ר' זושא איז ארום געגאנגען צוויי און צוואנציג יאר ברציפות מיטן זעלבע ברען צום אייבערשטן; בדרך כלל ווען א מענטש הייבט אן דינען דעם אייבערשטן הייבט מען אן מיט א ברען און נאכדעם פאלט מען אראפ וכו' אבער דער הייליגער צדיק איז ארום געגאנגען מיטן זעלבן ברען פאר צוויי און צוואנציג יאר.


בנוגע וואס מען זאל טון ווען מען ציט זיך אריין אין א נייע דירה וכו'; דער רבי זאגט (ספר המידות, אות בית, סימן יג): "מִי שֶׁרוֹצֶה לְהִכָּנֵס לְבַיִת לָדוּר בְּתוֹכוֹ, יאֹמַר הַתּוֹרָה כֻּלָּהּ, וְאַחַר כָּךְ יִכָּנֵס לָדוּר בְּתוֹכוֹ", ווער עס גייט וואוינען אין א נייע דירה - זאל זאגן די גאנצע תורה און נאכדעם זיך אריין ציען דארט; זע צו לערנען אין שטוב, גיי נישט ביינאכט אין שול, א אינגערמאן וואס וויל באמת לערנען דארף נישט קיין כולל, ער קען זיצן ביי זיך אין שטוב ביינאכט און צופרי לערנען זיינע שיעורים כסדרן (אינמיטן טאג איז נישט כדי צו זיצן אין שטוב), ביז א קורצע צייט קען מען מסיים זיין כל התורה כולה.


אז דו וועסט לערענען תורה אין שטוב וועסטו האבן הצלחה, שלום בית און נחת פון דיינע קינדער; דער רבי זאגט (ספר המידות, אות בית, סימן ט): "כָּל בַּיִת שֶׁנִּשְׁמָעִין בּוֹ דִּבְרֵי תוֹרָה, שׁוּב אֵינוֹ נֶחֱרַב", א הויז וואס מען הערט דארט א קול תורה וועט נישט חרוב ווערן.


דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט נאר מאכן שמחות.

#40 - וואס איז דער מנהג אין ברסלב וועגן רעדן ביים דאווענען?
חסידות ברסלב, תפילה והתבודדות, מנהגים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איז דא ערגעץ וואו אין די ברסלב'ע ספרים וואו עס ווערט געברענגט וועגן דעם ענין פון נישט רעדן ביים דאווענען וכדומה?


אשר

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת האזינו, ז' תשרי, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד אשר נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אין ברסלב איז דער ספר המנהגים דער שלחן ערוך!


עס איז באוויסט דעם סיפור אז א איד איז געקומען צום הייליגן רבי'ן מיט זיינע חידושים וואס ער האט מחדש געווען אויף א תורה אין ליקוטי מוהר"ן, האט דער רבי זיך אנגערופן און געזאגט: "איר מעגט קנייטשן מיין ספר ווי אזוי איר ווילט (דאס מיינט, איר קענט זאגן אלע סארט פשטים אין מיינע תורות), מיט איין תנאי, אז איר זאלט נישט אפטרעטן פון א סעיף קטן אין שלחן ערוך"; ווייל ביים רבי'ן איז געווען דער עיקר אז מען זאל נישט אוועק גיין פון הלכה.


וואס דארף מען מער פון דעם וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ל:): "אֲפִלּוּ הַמֶּלֶךְ שׁוֹאֵל בִּשְׁלוֹמוֹ - לֹא יְשִׁיבֶנּוּ", מען טאר נישט מפסיק זיין אינמיטן דאווענען צו רעדן מיט איינעם, אפילו א קעניג באגריסט דעם מענטש טאר מען אויך נישט ענטפערן, "וַאֲפִלּוּ נָחָשׁ כָּרוּךְ עַל עֲקֵבוֹ - לֹא יַפְסִיק", און אפילו א שלאנג איז ארום זיינע פוס טאר מען אויך נישט מפסיק זיין; און אודאי סתם צו רעדן איז זיכער אן איסור. אזוי ווערט גע'פסק'נט אין שלחן ערוך (אורח חיים, סימן צו), אז בשעת'ן דאווענען טאר מען נישט רעדן און נישט טון קיין שום זאך וואס נעמט אוועק די מחשבה פונעם דאווענען.


אז דו ווילסט וויסן די הארבקייט פון רעדן ביים דאווענען, קוק וואס דער הייליגער זוהר זאגט (זוהר ואתחנן, רסו:): "וּמָאן דְּאִשְׁתָּעֵי בְּבֵי כְּנִישְׁתָּא", ווער עס שמועסט אין שול בשעת'ן דאווענען, "וַוי לֵיהּ דְּאַחְזֵי פִּרוּדָא", וויי פאר אים אז ער טיילט זיך אפ פונעם אייבערשטן, "וַוי לֵיהּ דְּגָרַע מְהֵימְנוּתָא", וויי פאר אים אז ער גייט אוועק פון די אמונה, "וַוי לֵיהּ דְּלֵית לֵיהּ חוּלָקָא בֶּאֱלָהָא דְּיִשְׂרָאֵל", וויי פאר אים אז ער האט נישט קיין חלק באלוקי ישראל, "דְּאַחְזֵי דְּלֵית לֵיהּ אֱלָהָא", ער ווייזט אז עס איז נישט דא קיין באשעפער, "וְלָא אִשְׁתְּכַח תַמָּן", אז דער אייבערשטער געפונט זיך נישט אין שול, "וְאַנְהִיג קְלָנָא בְּתַּקִּיפָא עִלָּאָה", דעריבער פירט ער זיך מיט קלות און ער גרינגשעצט אינעם אייבערשטן; זעט מען פון דעם ווי הארב עס איז צו רעדן ביים דאווענען.


מען דארף זייער אכטונג געבן ווען מען קומט אין שול נישט צו רעדן ביים דאווענען, אויך צוליב חינוך הבנים; ווייל ווען קינדער זעען ווי דער טאטע שמועסט ביים דאווענען ווערט ביי זיי ביליג דאס גאנצע דאווענען, ביז זיי וועלן אינגאנצן אפלאזן דאס דאווענען. דערפאר דארף מען זייער אכטונג געבן נישט צו רעדן בשעת'ן דאווענען.


דער אייבערשטער זאל העלפן אז דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


א גמר חתימה טובה.

#39 - מעג מען געבן מילכיגס ביי א סעודת ברית?
חינוך הילדים, מנהגים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געזען בילדער פון א סעודת ברית ביי אייך אין שול, און איך האב געזען אז מ'האט צוגעגרייט דארט א מילכיגע סעודה.


האב איך געוואלט פרעגן אויף דעם, ווייל ס'איז דאך אנגענומען ביי אידישע קינדער אז מ'דארף מאכן א פליישיגע סעודה, און אזוי ווערט גע'פסק'נט אין מגן אברהם להלכה, און דאס איז אויך א סגולה אז דאס קינד זאל לערנען גמרא וכו'.


ספעציעל אייערע תלמידים, וואס איר רעדט דאך אסאך פון די גרויסקייט פון לערנען גמרא, וואלטן זיי זיכער געדארפט מקפיד זיין צו געבן א פליישיגע סעודה וואס איז מסוגל אז דאס קינד זאל לערנען גמרא.


ישראל

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תרומה, א' דראש חודש אדר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ישראל נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז מען וויל זוכה זיין צו האבן קינדער וואס וועלן לערנען גמרא דארף מען אסאך בעטן דעם אייבערשטן; עלטערן דארפן גיסן טייכן טרערן אז זיי זאלן זוכה זיין צו האבן קינדער וואס וועלן לערנען די הייליגע תורה. גוטע קינדער נעמט מען נישט אראפ פון בוים אזוי ווי מען שניידט פירות, כדי צו האבן גוטע קינדער איז נישט גענוג אז מען טוט סגולות, נאר מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל האבן קינדער וואס וועלן לערנען און דאווענען.


אויב איר זוכט א סגולה אז אייערע קינדער זאלן לערנען, איז דא א גוטע סגולה; אז דער טאטע זאל לערנען אין שטוב גמרא אויפן קול וכו'. דער רבי זאגט (ספר המידות, אות בית, סימן ט): "כָּל בַּיִת שֶׁנִּשְׁמָעִין בּוֹ דִּבְרֵי תוֹרָה, שׁוּב אֵינוֹ נֶחֱרַב", א הויז וואס מען הערט דארט א קול תורה וועט נישט חרוב ווערן; דאס הייסט, אז קינדער וואס וואקסן אויף אין א שטוב וואו מען הערט דעם טאטע'ן לערנען ביינאכט, וועלן זיי נישט חרוב ווערן און זיי וועלן אויך לערנען.


דער מחבר זאגט (שלחן ערוך יורה דעה, סימן רסה, סעיף יב): "נוֹהֲגִים לַעֲשׂוֹת סְעוּדָה בְּיוֹם הַמִּילָה", מען פירט זיך צו מאכן א סעודה ווען מען מאכט א ברית; און דער רמ"א זאגט (שם): "נָהֲגוּ לָקַחַת מִנְיָן לִסְעוּדַת מִילָה וּמִקְרֵי סְעוּדַת מִצְוָה", עס איז א סעודת מצוה; און וויבאלד א סעודה איז נאר א סעודה ווען מען עסט פלייש, דערפאר פירט מען זיך צו געבן דוקא א פליישיגע סעודה.


למעשה מאכט מען ביי אונזערע מקומות זייער פרי דעם ברית און זייער אסאך מענטשן ווילן זיך נישט פליישיג מאכן, דערפאר מאכט מען א מילכיגע סעודה און מען געבט פיש וכו', מען פארלאזט זיך אז וויבאלד מען געבט פיש הייסט דאס אויך א סעודה.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שטענדיג געדענקען וואס דער רבי וויל פון אונז און וואס הייסט א ברסלב'ער חסיד; מיר זאלן נישט מאכן פון טפל אן עיקר וכו'. קוק וואס דער רבי שרייבט פאר זיין איידעם: "בַּקָּשָׁתִי מַאֲהוּבִי חֲתָנִי, שֶׁתִּלְמַד בְּכָל יוֹם שִׁיעוּר גְמָרָא וּפוֹסֵק, שֶׁלֹא תַּעֲשֶׂה חַס וְשָׁלוֹם מִטָפֵל עִיקָר, רַק אֶת הָאֱלֹקִים יְרֵא וְכוּ', כִּי זֶה כָּל הָאָדָם", איך בעט דיר מיין ליבער איידעם, זאלסט יעדן טאג לערנען גמרא און הלכה, זאלסט נישט מאכן פון זאכן וואס זענען נישט וויכטיג אן עיקר וכו'.

#38 - וואס איז דער ענין פון גיין שבת מיט ווייסע זאקן?
שבת קודש, מנהגים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר די שיינע עצות און חיזוק וואס דער ראש ישיבה באקט אריין אין אונז טאג נאך טאג במסירות הגוף והנפש.


איך האב געוואלט פרעגן א שאלה: ס'איז באוואוסט אז מוהרא"ש זי"ע האט זייער געוואלט אז זיינע תלמידים זאלן גיין מיט ווייסע זאקן שבת קודש, איז מיר שווער אז לכאורה א לבוש איז דאך נישט חשוב, און ס'איז נישט קיין חילוק ווי אזוי מ'גייט אנגעטון, איז וואס איז די גרויסע ענין?


יישר כח פאר אלעס.


נתן

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת משפטים, כ' שבט, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד נתן נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך ווייס נישט ווי אזוי אן ערליכער איד קען פרעגן אזא שאלה וואס גרעניצט זיך מיט ליצנות; אזוי אוועק צו מאכן און פרעגן: "א לבוש איז נישט אזא חשוב'ע זאך", ווען דער ערשטער יסוד אין אידישקייט איז דאס אידישע לבוש; אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מדרש אגדה): "לֹא נִגְאֲלוּ יִשְׂרָאֵל מִמִצְרַיִם אֶלָא עַל שֶׁלֹא שִׁינוּ אֶת לְבוּשָׁם", מיר זענען ארויס פון מצרים נאר ווייל מיר האבן נישט משנה געווען אונזער לבוש. אידישע קינדער זענען געווען אפגעזונדערט פון די מצריים די גוים מיט זייערע אידישע קליידער, אזוי ווי עס שטייט (דברים כו, ה): "וַיְהִי שָׁם לְגוֹי גָּדוֹל עָצוּם וָרָב", דרש'ענען חז"ל: "מְלַמֵּד שֶׁהָיוּ יִשְׂרָאֵל מְצֻיָּנִים שָׁם", די אידן זענען געווען אפגעטיילט פון די גוים מיט זייער לבוש.


זאג נישט אז אידישע קליידער איז נישט חשוב, דאס איז דער וועג פון דעם יצר הרע; קודם קומט ער צום מענטש און לאכט אפ פון איין זאך נאכדעם קלאפט ער אראפ דעם מענטש אינגאנצן, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קה:): "כַּךְ אוּמָּנֻתוֹ שֶׁל יֵצֶר הָרַע, הַיוֹם אוֹמֵר לוֹ עֲשֵׂה כַּךְ, וּלְמָחָר אוֹמֵר לוֹ עֲשֵׂה כַּךְ, עַד שֶׁאוֹמֵר לוֹ עֲבוֹד עֲבוֹדָה זָרָה, וְהוֹלֵךְ וְעוֹבֵד".


מוהרא"ש האט איינגעפירט אין יבנאל מען זאל גיין שבת אנגעטון נישט נאר מיט ווייסע זאקן, נאר אויך מיט א ווייסע בעקיטשע ווייל דער אר"י הקדוש זאגט (פרי עץ חיים שער השבת, פרק ד'): "צָרִיך שֶׁיִּלְבּוֹשׁ בְּכָל שַׁבָּת בְּגָדִים לְבֵנִים, לָכֵן אַל יִפְחוֹת מֵאַרְבָּעָה בִּגְדֵי לָבָן, כְּמוֹ מַלְבּוּשׁ עֶלְיוֹן וְתַּחְתּוֹן, וְאֵזוֹר, וְחָלוּק", שבת זאל מען גיין מיט ווייסע קליידער. און ר' חיים ויטאל זכרונו לברכה שרייבט: "איך האב מקבל געווען פון מיין רבי דער אר"י הקדוש, אז ווי אזוי א מענטש גייט אנגעטון שבת אויף דער וועלט וועט ער זוכה זיין צו גיין אנגעטון אויף יענע וועלט", עיין שם.


נאר וויבאלד מיר לעבן צווישן מענטשן וואס גייען אנגעטון שווארץ וכו', קענען מיר נישט גיין אנגעטון מיט ווייסע בעקיטשעס ווייל מיר וועלן אויסקוקן ווי א חתן צווישן אבלים, אלע וועלן לאכן וכו'; אבער ווען מוהרא"ש האט זיך אריין געצויגן אין יבנאל מיט אנשי שלומינו, האט מוהרא"ש געזאגט: "דא זענען מיר אליין וכו', קענען מיר מקיים זיין וואס דער אר"י הקדוש שרייבט".


דאס איז די זאך פון גיין ווייסע זאקן שבת, ווייל אז מען קען נישט גיין אינגאנצן ווייס גייט מען כאטש מיט ווייסע זאקן לכבוד שבת.

#37 - וואס איז דער מנהג אין ברסלב וועגן ניטל?
חסידות ברסלב, מנהגים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געהערט אז דער ראש ישיבה האט פארגעלערנט א שיעור גמרא דעם מוצאי שבת, איך האב מיך אביסל געוואונדערט ווייל אין די וועלט האט מען נישט געלערנט די וואך מוצ"ש וועגן ניטל, האב איך געוואלט פרעגן דער ראש ישיבה וואס איז דער מנהג אין ברסלב לגבי ניטל.


א גרויסן יישר כח פאר אלעס!


יעקב משה

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וארא, כ"ב טבת, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד יעקב משה נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אין ברסלב האט מען נישט געמאכט קיין עסק פון ניטל; מוהרא"ש האט געהערט פון הרב החסיד רבי לוי יצחק בענדר זכרונו לברכה, אז אנשי שלומינו פלעגן זיך לייגן שלאפן יעדע נאכט גלייך נאך מעריב, ממילא איז בכלל נישט געווען די גאנצע שאלה פון לערנען ניטל נאכט, ווייל פון מעריב ביז חצות איז מען סיי ווי געשלאפן.


מוהרא"ש זאגט אז די גאנצע מקור פון ניטל קומט פון תשובת רש"י הקדוש (עיין בספר מטעמים, מערכת אות הנ', ערך ניטל, אות א); ווייל אמאליגע צייטן פלעגן זיך די גוים צוזאמקומען אין דעם יום הולדת פונעם אותו האיש ימח שמו, זיי פלעגן זיך אנ'שיכור'ן יענע נאכט און זיין זייער צעווילדעוועט וכו'; אויפן וועג אהיים, זייענדיג אנגעטרינקען און צולאזט פלעגן זיי שלאגן יעדן איד וואס זיי האבן אנגעטראפן דעמאלט אויפן גאס. דערפאר האט מען געמאכט א גזירה אז אין דעם נאכט טאר מען נישט לערנען תורה וכו', אז די תורה זאל נישט גיין צו די סטרא אחרא וכו'. אבער דער עיקר כוונה פון דעם איז געווען פשוט אז מענטשן זאלן נישט געשעדיגט ווערן פון די ווילדע גוים וואס פלעגן אהיים קומען אנגעהיצט פון די גלחים וכו', פון דעם קומט דער מקור אז מען לערנט נישט ניטל נאכט.


פון דעם איז געווארן אז אפילו היינטיגע צייטן וואס דער טעם גייט שוין נישט אן, האבן מענטשן מורא צו לערנען ניטל.


מוהרא"ש זאגט, אז וויבאלד ביים רבי'ן רעדט מען זייער אסאך פון אמונה, אז דער אייבערשטער איז איבעראל, און עס איז גארנישט דא אויסערן אייבערשטן, דערפאר האט מען נישט געמאכט קיין עסק פון דעם גאנצן דמיון פון אותו האיש וכו'; ווייל אז א מענטש לעבט מיט אמונה אינעם אייבערשטן, ער ווייסט אז אלעס איז דער אייבערשטער, און עס איז גארנישט דא אויסערן אייבערשטן, דער אייבערשטער איז "מְמַלֵּא כָּל עָלְמִין, וְסוֹבֵב כָּל עָלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת בִּלְעָדָיו יִתְבָּרַ כְּלָל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם", דעמאלט ווערט מקוים דער פסוק (תהילים צב, י): "יִתְפָּרְדוּ כָּל פֹּעֲלֵי אָוֶן", ממילא דארף מען נישט מורא האבן פון די אלע זאכן, ווייל אלעס איז בטל ומבוטל.


אבער אז איינער האט יא מורא צו לערנען תורה אין די נאכט פון ניטל, זאל ער גיין שלאפן גלייך ווען עס ווערט נאכט, און אויפשטיין פרי לערנען, אזוי וועט ער יוצא זיין אלע מנהגים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#36 - פארוואס קומט מיר אריין שלעכטע מחשבות ביים מצוה טאנץ?
שלום בית, חתונה, קדושה, מנהגים, מחשבות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן איבער א מאדנע געפיל וואס איך באקום יעדעס מאל איך גיי צו א חתונה. ביי די מצוה טאנץ הויב איך טראכט ווי גוט און געשמאק איז פאר די חתן כלה וואס הויבן יעצט אן זייער לעבן פון פריש, און מיט דעם ברענגט דער יצר הרע אריין אין מיר שלעכטע מחשבות אז איך בין באמת נישט אזוי צופרידן פון מיין ווייב, און מיט דעם וויל ער מיר מאכן טרויעריג און הרג'ענען דאס לעבן פון מיר און פון מיין ווייב, כאטש וואס באמת בין איך זייער פרייליך מיט מיין ווייב, און מיר האבן זייער א גוט לעבן אינאיינעם ברוך ה'.


אין זכות פון די שיעורים וואס איך הער כסדר, ווער איך נישט פארלוירן, איך קוק נישט וואו מען דארף נישט, און דאס ראטעוועט מיך אז איך זאל זיך קענען דערהאלטן און זיך מחזק זיין, און נישט פאלן מער.


איך וויל זייער שטארק הערן פון איינעם אז איך בין בסדר, אז איך בין נישט קיין בעל עבירה, אז איך בין א נארמאלער מענטש. עס הרג'ט מיך אז איך פיר זיך אויף אזוי און אז איך טראכט אזעלכע נארישע געדאנקען.


איך בין זייער מכיר טובה פאר'ן ראש ישיבה שליט"א אויף די גוט לעבן וואס איך האב באקומען דורך די שיעורים, אין אלע הינזיכטן, סיי ברוחניות מיט'ן לערנען און דאווענען, און סיי בגשמיות אין אלע ענינים.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, י"ט מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בלייב נישט ביי קיין מצוה טאנץ, וואס האסטו צו זיצן ביי מצוה טאנץ? מצוה טאנץ איז געמאכט נאר פאר די געשוויסטער און פאר די זיידעס, מוהרא"ש שרייבט אז די מצוה טאנץ איז זייער א הייליגע זאך, עס האט נאך א מקור אין די ווערטער פון די הייליגע חכמים זכרונם לברכה (כתובות טז:): "כֵּיצַד מְרַקְּדִין לִפְנֵי הַכַּלָּה", שיטת בית שמאי און שיטת בית הלל.


אויך רעדט דער הייליגער רבי פון די סודות פון מצוה טאנץ (שיחות הר"ן, סימן פו). די סוד פון בדחנות איז מרומז אין וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (כתובות סא.): "אשה עולה עמו ואינה יורדת עמו". אויך רעדט דארט דער רבי פון די סוד פון רופן די געלט וואס מען געבט פארן בדחן - 'שבת', דאס איז די ראשי תיבות פון די פסוק (תהלים סח, יג): "וּנְוַת בַּ'יִת תְּ'חַלֵּק שָׁ'לָל", ראשי תיבות שבת. אויך רעדט דער רבי פון די סודות פון טאנצן ארויף און אראפ, און פון זיך דרייען וכו'; אין דעם איז מרומז די סוד פון (בראשית מו, ד): "אָנֹכִי אֵרֵד עִמְּךָ מִצְרַיְמָה וְאָנֹכִי אַעַלְךָ גַם עָלֹה", ווייל די גאנצע גלות מצרים איז דאך געווען מתקן צו זיין די ניצוצות פון אדם הראשון, און די חתונה איז דאך תיקון הברית, בחינת "אָנֹכִי אַעַלְךָ גַם עָלֹה", עיין שם.


אבער מען דארף וויסן אז טאקע די מנהג פון מצוה טאנץ איז אז מען איז מכבד די זיידעס פון חתן כלה און די עלטערן פון חתן כלה, און די ערשטע איז מען מכבד צדיקים און גדולי הדור - אבער מער פון דעם האט נישט קיין פשט; דאס וואס מען רופט אויס פעטערס און עלטער פעטערס, און אזוי ווייטער - דאס איז נישט גוט, מען דארף זיך זייער אכטונג געבן אז די סטרא אחרא זאל זיך נישט אריינמישן אין אזא הויכע און הייליגע צייט וואס די חתן כלה טאנצן, וואס דעמאלט ווערט א יחוד אין אלע עולמות, און אויך איז דאס מסוגל פאר געבוירן קינדער, און פאר די חתן כלה'ס אייביגע תיקון.


אז דו דארפסט גיין צו א שמחה פון א קרוב - זאלסטו גיין פרי, און אהיים גיין איידער די מצוה טאנץ - וועסטו זיך איינשפארן אלע שלעכטס, און אויב עס איז גאר נאנטע משפחה וכו', ווי מען דארף זיצן וכו' - זאלסטו זיך מיט נעמען א קליין חומש'ל, א קליין משניות'ל וכדומה, און גורס זיין פרקים משניות, וועסטו זיין אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.





 


 





 

#35 - מעג מען עסן פיש מיט מילך?
הלכה, מנהגים, עסן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן אויב ס'איז א פראבלעם צו עסן פיש מיט מילכיגס, צום ביישפיל ארויפצולייגן פוטער אויף סעלמאן פיש, אדער צו לייגן אינעם זעלבן טעלער פיש מיט לאקשן און קעז?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת במדבר, כ"ט אייר, מ"ד לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די ספרד'ישע אידן עסן נישט קיין פיש מיט מילך, ביי זיי איז דאס אסור, אבער אונז אשכנז'ישע אידן עסן מילך מיט פיש, נאר מיר פירן זיך נישט צו עסן פיש מיט קעז (טשיז) ווייל עס איז א סכנה, און דער רבינו בחיי ברענגט (שמות כג, יט) אויפן פסוק "לא תבשל גדי בחלב אמו", בשם חכמי הרופאים, אז עסן קעז מיט פיש ברענגט סערייעסעס (קרעץ).


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#34 - וואס איז דער מקור פון נישט זאגן תחנון אום פרייטאג?
שבת קודש, הלכה, שמחה, מנהגים, דאווענען, תחנון

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ברוך השם איך האב שוין געענדיגט צוועלף מאל משניות, אין זכות פונעם ראש ישיבה שליט"א.


איך האב געוואלט פרעגן, איך האב געדאווענט עטליכע פרייטאגס אין היכל הקודש, ווען מען זאגט נישט קיין תחנון, און מען האט אויך נישט געזאגט "תפלה לדוד", איך האב געוואוסט אז נאר ווען מען זאגט נישט תחנון על פי הלכה זאגט מען אויך נישט תפילה לדוד, האט דאס א מקור?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת היכל הקודש ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ביי אסאך צדיקים איז אזוי געווען, זיי האבן נישט געזאגט קיין תחנון ערב שבת. דער הייליגער צאנזער רב זכותו יגן עלינו האט נישט געזאגט קיין תחנון ערב שבת, דער הייליגער צדיק רבי הערשלע זידיטשובער זכותו יגן עלינו האט נישט געזאגט קיין תחנון ערב שבת, אזוי אויך דער ייטב לב, דער קדושת יום טוב און דער הייליגער רבי פון סאטמער זכותם יגן עלינו האבן נישט געזאגט קיין תחנון ערב שבת, אויך מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט זיך אזוי געפירט, נישט צו זאגן ערב שבת תחנון.


זיי זיך נישט מבלבל פון דעם, דער עיקר זאלסטו זיך גרייטן ערב שבת מיט א שטארקע הכנה, בעט דעם אייבערשטן זאלסט זוכה זיין צו שפירן א טעם אין שבת. דער הייליגער רבי פלעגט אלס קינד אסאך וויינען ערב שבת ער זאל זוכה זיין צו שפירן א טעם אין שבת.


אויך זאלסטו בעטן אסאך אויף שמחה, ווייל שמחה ברענגט דעם מענטש צו די העכסטע מדריגה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#33 - וואס איז מיט די דריידלעך וואס שטייט דערויף "נ, ג, ה, פ"?
אמונה, חנוכה, מנהגים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


עס טרעפט זיך דריידלעך פון נישט היימישע פלעצער וואס עס שטייט דערויף "נ, ג, ה, פ", אנשטאט "נ, ג, ה, ש"; דארף מען זען עס זאל יא שטיין "נגהש", אדער איז עס נישט געפערליך?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז א מנהג ישראל צו שפילן אום חנוכה – דריידל, וואס איז אויפגעשריבן דערויף די אותיות נ' ג' ה' ש', עס איז א גאר אלטער מנהג, די ראשי תיבות איז נ'ס ג'דול ה'יה ש'ם. אויך איז דא אין דעם זייער גרויסע סודות, דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן מ) די גאנצע לעבן איז אזוי ווי א דריידל, עס דרייט זיך מיטן מענטש; אט איז ער אויבן, אט איז ער אונטן, און דער אייבערשטער מאכט מיט יעדן איינעם גרויסע ניסים; קוק אריין דארט די ווערטער פון רבי'ן.


עס זענען דא וואס מאכן א טעות און זאגן אז אין ארץ ישראל שרייבט מען נ' ג' ה' פ', אבער עס איז נישט ריכטיג, נאר די ריכטיגע אותיות איז נ' ג' ה' ש', ווייל די ניסים האט פאסירט אין די גאנצע וועלט. די אותיות זענען מרומז אינעם פסוק (בראשית מו, כח): "וְאֶת יְהוּדָה שָׁלַח לְפָנָיו אֶל יוֹסֵף לְהוֹרֹת לְפָנָיו 'גֹּשְׁנָה', וַיָּבֹאוּ אַרְצָה גֹּשֶׁן", דאס לערנט דעם מענטש אז דאס גאנצע לעבן איז א דריידל שפיל; יעדער איינער דרייט זיך, אמאל פאלט מען אויפן נ', אמאל אויפן ג', דער עיקר איז - זיך דראפען און דערהאלטן, מען טאר זיך נישט פארלירן.


מוהרא"ש זאגט, דער טעם פארוואס מען שפילט חנוכה די דריידל שפיל; ווייל די יוונים האבן געוואלט אויסרייסן די הייליגע אמונה פון אידישע קינדער, זיי האבן געפרעדיגט כפירה ואפיקורסות, מען זאל לעבן מיט טבע, מקרה און מזל, מען זאל זיך מייאש זיין, זיי האבן געזאגט 'מען קען זיך נישט טוישן, אויב מען איז געבוירן געווארן אין א שלעכטע מזל - קען מען גארנישט טון', 'אויב אלעס גייט מיטן קאפ אראפ - איז דאס די מזל', אבער די הייליגע צדיקים, די חשמונאים האבן געלערנט מיט אידישע קינדער זיך צו שטארקן מיט אמונה; עס איז נישטא טבע, מקרה אדער מזל, אלעס איז דער אייבערשטער, ער פירט אלעס, ער מאכט אלעס און טוט אלעס, ער האט אלעס באשאפן, און יש ענין שיתהפך הכל לטובה, אלעס קען זיך אין איין מינוט איבערדרייען לטובה.


דעריבער שפילט מען חנוכה דריידל, צו ווייזן אז עס איז נישטא קיין יאוש, נישטא אזא זאך 'איך בין שוין דערנאך', נאר מען דארף גלייבן 'אלעס וועט זיך איבערדרייען לטובה, אט בין איך אונטן, אט בין איך אויבן, אט בין איך ארעם, אט ווער איך רייך'; מיט אמונה זעט מען גרויסע ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#32 - גיין מיט ציצית, ווען מ'ווייסט אז עס גייט פסול ווערן פון די ארבעט?
קדושה, פרנסה, מנהגים, סגולות, ציצית

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל נאכאמאל זיך באדאנקען פאר אלע שיעורים, ווען איך בין ביי די ארבעט הער איך כסדר אויס די שיעורים, אנשטאט אויסצוהערן נייעס און אנדערע שטותים.


אזוי ווי מיין ארבעט איז מיט בויען און דאס גלייכן, מאכט זיך כסדר אז מיינע קליידער ווערן שנעל צעריסן און ווערן זייער שמוציג, און דעריבער גיי איך נישט מיט ציצית ביי די ארבעט. איך שפיר אבער אז עס איז נישט ריכטיג, איך וויל יא גיין מיט ציצית אויך ביי די ארבעט, מיין שאלה איז נאר אויב מען מעג אנטון ציצית ווען איך ווייס אז לכאורה גייט די ציצית ווערן פסול, און מען וועט עס נישט קענען מער נוצן, נאך איין חודש אדער ווייניגער. איך ווייס אז דאס וועט פאסירן צוליב די סארט ארבעט וואס איך טו.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


א' פרשת חיי שרה, כ"ב מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס הייסט נישט גיין ציצית? ביים ארבעט דארף מען אויך גיין ציצית; קענסט אריינלייגן די ציצית אונטערן העמד עס זאל זיך נישט צערייסן, און אז די ציצית ווערט שמוציג ביים ארבעט - קענסטו האבן א באזונדערע ציצית פאר די צייט פון ארבעט, אבער זיכער זאלסטו גיין מיט ציצית א גאנצן טאג.


אויסער די גרויסע מצוה פון ציצית - איז דאס אויך א שמירה פאר ניאוף. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן ז) אז ציצית איז א שמירה פאר ניאוף. אויך איז מען זוכה צו קבלת פני השכינה, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי ברכות פרק א, הלכה ב): "וראיתם אותה אין כתיב כאן, אלא וראיתם אותו, מגיד שכל המקיים מצות ציצית כאלו מקבל פני שכינה", ווער עס קוקט אויף די ציצית איז זוכה ורואה פני השכינה.


אונזער מנהג איז, מיר מאכן א ברכה באזונדער אויפן טלית קטן און באזונדער אויפן טלית גדול; מען פרייט זיך, מען קושט די ציצית, און מען דאנקט דעם אייבערשטן אויף די זכיה צו קענען גיין מיט די הייליגע טלית קטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#31 - איז וויכטיג צו מאכן א מצוה טאנץ ביי די חתונה?
שלום בית, חתונה, כיבוד אב ואם, שווער און שוויגער, מחלוקת, ספרי ברסלב, צדיקים, שלום, מנהגים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם כל וויל איך זיך באדאנקען פאר'ן ראש ישיבה שליט"א פאר מיין שידוך, און פאר אלעס גוטס וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט געטון, און טוט אלץ פאר מיר.


ש'כח אייבערשטער אז מיין חתונה דערנענטערט זיך שוין, מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף. איך האב געוואלט פרעגן בנוגע די "מצוה טאנץ", אזוי ווי ביי מיין שווער פירט מען זיך אז מען מאכט נישט קיין מצוה טאנץ און ביי מיין טאטע איז מצוה טאנץ ממש אן עיקר, וויל איך פרעגן וואס איז דער ענין פון א "מצוה טאנץ", און אויב איך זאל בעטן מיין שווער אז מען זאל יא מאכן א מצוה טאנץ?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וירא, ט"ו מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז כדאי דו זאלסט לערנען דעם ספר יום הנשואין, א הערליכע ספר פאר חתנים, ווי אזוי אויסצוניצן די הייליגע טאג, דעם יום החופה. מוהרא"ש האט זייער שיין אויסגעשטעלט דעם גאנצן טאג, פון אינדערפרי ביז ביינאכט, יעדע פרט הערליך שיין, א וועג ווי זיך צו פירן.


קוק אריין אין אות יז, וואו מוהרא"ש רעדט פון דאס גרויסקייט פון מצוה טאנץ, אז עס איז דא אין דעם העכערע סודות, רזי דרזין, סתרי נסתרות. מוהרא"ש זאגט דארט: "ואסור להקל בזה", מען טאר נישט אפלאכן פון דעם, "והמקל בזה", און דער וואס לאכט אפ פון דעם, "מקילין חייו", לאכט אפ פון זיין לעבן "רחמנא לשיזבן", דער אייבערשטער זאל אונז אפהיטן, "כי כל ענין הרקודין עם הכלה נבנה על סודות עליונים", די גאנצע זאך פון טאנצן מיט די כלה איז געבויט אויף הייליגע העכערע זאכן.


מוהרא"ש זאגט (שם): "והמנהג שהחתן אוחז בידי הכלה", דער מנהג איז אז דער חתן כאפט אן די כלה, "בלי שום הפסק כלל", אן קיין צווישנשייד, "ועל ידי זה נעשה יחוד גמור בכל העולמות מעילא לתתא ומתתא לעילא", עס געשעען גרויסע זאכן אין אלע עולמות.


אודאי זאלסטו בעטן דיין שווער אויב ער קען דיר געבן די טובה דו זאלסט טאנצן מיט די כלה מצוה טאנץ, אויך אויב קענסטו האבן א צדיק ביי דיין חתונה זאל טאנצן לפני הכלה, אויך די עלטערן און די זיידעס זאלן טאנצן לפני הכלה. אז דו וועסט בעטן שיינערהייט, דו וועסט זיי געבן צו פארשטיין אז ביי ערליכע אידן איז דאס א גרויסע זאך - וועלן זיי זיך נישט עקשנ'ען, זיי וועלן עס נאכגעבן.


דער עיקר זאלסטו זיך פארנעמען יעצט ווען דו גייסט חתונה האבן נישט האבן צוטון מיט מחלוקת, עס זאל דיך נישט מבלבל זיין קיין שום זאך פון די מחותנים; ווייל בדרך כלל ביי יעדע חתונה איז דא א געטואכץ צווישן די מחותנים. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קל.): "ליכא כתובה דלא רמו בה תיגרא", נישטא קיין חתונה וואס מען קריגט זיך נישט דארט, דער סמ"ך מ"ם לאזט נישט עס זאל זיך בויען א שטוב, ער ברענגט אריין פיינטשאפט צווישן די מחותנים און דאס גייט איבער צו די קינדער, די חתן כלה - ביז זיי אליין הייבן אן זיך פיינט האבן רחמנא לצלן. אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסג): "שֶׁזֶּה מַעֲשֶׂה בַּעַל דָּבָר", דאס איז מעשה בעל דבר, "שֶׁמַּנִּיחַ אֶת עַצְמוֹ עַל זֶה מְאֹד, לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁל בְּנֵי הַנְּעוּרִים, כְּדֵי שֶׁיִּתָּפְסוּ בִּמְצוּדָתוֹ חַס וְשָׁלוֹם עַל יְדֵי זֶה", דער יצר הרע מאכט מען זאל זיך צעטיילן, ווייל אז מען איז אן א ווייב כאפט ער אריין דעם מענטש ביי אים אין זאק אריין, "כִּי הוּא אוֹרֵב עַל זֶה מְאֹד, לְתָפְסָם בִּנְעוּרֵיהֶם עַל יְדֵי קִלְקוּל הַשְּׁלוֹם בַּיִת חַס וְשָׁלוֹם, שֶׁגּוֹרֵם בְּעַרְמוּמִיּוּתוֹ לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁבֵּינֵיהֶם", ווייל דער יצר הרע לאקערט אויף יונגע פארפעלקער זיי צו צעטיילן און אזוי כאפט ער זיי אריין אין שמוציגע עבירות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.