שאלה אין קורצן ענין
#30 - האט דער אייבערשטער פארגעסן פון מיר?
חובות, ישועות, סיפורי צדיקים, תפילות אויף אידיש, צרות, קשיות, פרנסה, עבודת השם

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך נעם די קוראזש צו שרייבן דעם פאלגנדן בריוו, כאטש וואס איז אפשר נישט שיין און נישט אויסגעהאלטן צו זאגן וואס איך טראכט, אבער דאס איז דאך געווען די גאנצע סיבה פארוואס איך בין אנגעקומען צום ראש ישיבה שליט"א, פארוואס איך האב גענומען דעם ראש ישיבה שליט"א פאר מיין מורה דרך, אז איך זאל קענען רעדן און דערציילן אפנהארציג וואס עס טוט מיר באמת וויי, וואס עס שטערט מיר אין לעבן, און אזוי וועט דער ראש ישיבה שליט"א מיר קענען מחזק זיין מיט די עצות פון הייליגן רבי'ן. דאס איז וואס האט מיר געפעלט, און פעלט מיר נאכאלץ, איך האב נישט געהאט א טאטע אדער רב מיט וועמען איך זאל זיך קענען אפן דורכרעדן וואס ליגט מיר אויפ'ן הארץ און יענער זאל מיר קענען העלפן, נישט אלעס פארדעקן און זיך מאכן אזוי ווי אלעס איז גוט און פיין.


און יעצט צום ענין; די חובות, ארעמקייט, נישט האבן גענוג געלט און פרנסה, פירט מיר ממש אראפ פון זינען.


איך זע נישט אז דאס דאווענען מיט מנין אין בית המדרש זאל מיר ברענגען פרנסה; איך זע נישט אז שחרית מנחה מעריב זאל מיר ברענגען פרנסה; איך זע נישט אז אסאך בלעטער גמרא און אסאך פרקים משניות זאל מיר ברענגען פרנסה; איך זע נישט אז מעביר סדרה זיין זאל מיר ברענגען פרנסה, סיי א וואך וואס איך בין יא מעביר סדרה און סיי א וואך וואס איך בין נישט מעביר סדרה האב איך סיי ווי אלץ נאר שאדנס און חובות; איך זע נישט אז זיך אנשטרענגען זיך צו היטן די אויגן, אכטונג געבן צו זיין נאר הייליג, זאל מיר ברענגען פרנסה; ארבעטן אויף קדושת הברית, ארבעטן זיך נישט אויפצורעגן, אכטונג געבן אויף מויל, זע איך נישט אז ס'זאל מיר ברענגען פרנסה; נישט אראפנעמען אדער שטיצן די בארד, זעט מיר אויך נישט אויס אז ס'זאל מיר ברענגען צינורות פון פרנסה; און רעדן שיין צו די ווייב, איר מכבד זיין, זיך אנשטרענגען איר צו מאכן פרייליך, ברענגט מיר אויך נישט קיין פרנסה און עשירות.


ביי מיר גייט עס נאר אז אדער גיי איך ארויס ארבעטן אכט ניין שעה א טאג, און דעמאלט לאז איך אינגאנצן אפ מיין עבודת ה', און אפילו דעמאלט וועל איך נישט האבן גענוג געלט פאר די טעגליכע אויסגאבן און צו צאלן חובות; אדער זאל איך ווייטער זאגן תהלים, מאכן התבודדות, לערנען שיעורים כסדרן און דאווענען די דריי תפלות ווי עס דארף צו זיין, אבער אויך בלייבן אנגעזעצט און דעפרעסט, אינגאנצן משוגע ווערן, און ווייטער אן קיין געלט אנצוגיין; א לעבן וואס איז מיר בכלל נישט ווערד.


ווען איך פאל אריין אין דעם פלאנטער פון חובות געלט און פרנסה, איז נישטא קיין שום זאך וואס קען מיר מאכן פרייליך. ווען איך טראכט נאר פון די שמחה וואס מיר ערווארטן מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף בשעה טובה ומצלחת, ווערט מיר נאך ביטער אויפ'ן הארץ, עס וועט מיר נאך שווערער ווערן מיט פרנסה. איך שפיר ממש ווי איך ווער משוגע, איך גיי אראפ פון זינען, און איך האב נישט קיין וועג זיך צו בארואיגן און ווערן פרייליך.


איך ווייס דער ראש ישיבה שליט"א האט נישט קיין צייט צו מיר, און איך פארשטיי עס; ווי עס זעט אבער אויס האט דער אייבערשטער אויך נישט קיין צייט צו מיר כביכול, צו געבן פרנסה בריווח פאר עפעס א פארווארפענער אינגערמאן; האט דער אייבערשטער פארגעסן פון מיר?


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען העלפן, מחזק זיין, און ווייזן א וועג ארויס פון מיין פלאנטער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חקת, ז' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


... פארליר זיך נישט, ... בארואיג זיך; א איד טאר נישט אזוי שרייבן, חס ושלום זאגן אז מצוות און מעשים טובים ברענגען נישט קיין גוטס.


ווען א איד טוט מצוות - געבט אים דער אייבערשטער גוטס; דאווענען מיט מנין ברענגט יא פרנסה, שחרית מנחה מעריב ברענגט יא פרנסה, לערנען גמרא און משניות ברענגט יא פרנסה, מעביר סדרה זיין שנים מקרא ואחד תרגום ברענגט יא פרנסה, נישט נאר פרנסה - נאר אלעס, מען לעבט א חיים טובים. היטן אות ברית קודש ברענגט יא פרנסה, און אויב חס ושלום מען איז פוגם בברית פארלירט מען די פרנסה. בארד און פיאות ברענגט יא פרנסה, און אויב מען שניידט די בארד און פיאות שניידט מען די פרנסה. רעדן שיין צו די ווייב ברענגט יא פרנסה, עס ברענגט עשירות. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא מציעא, נט.): "אוֹקִירוּ לִנְשַׁיְכוּ", זייט מכבד די ווייב, "כִּי הֵיכִי דְּתִתְעַתְרוּ", אזוי וועט איר רייך ווערן.


אז עס איז דיר ביטער - זאלסטו דאס נישט אנהענגען אין דיינע גוטע מעשים, ענדערש זאלסטו זאגן (תהלים כה, יח): "'רְאֵה עָנְיִי וַעֲמָלִי', הייליגער באשעפער קוק מיין פיין, קוק מיין צער, 'וְשָׂא לְכָל חַטֹּאותָי', און זיי מיר מוחל אויף מיינע זינד"; עס ווערט געברענגט פון צדיקים (אגרא דפרקא, אות קכד) ווען א מענטש גייט אריבער א צרה זאל ער זאגן די ווערטער: "הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, רְאֵה עָנְיִי וַעֲמָלִי, קוּק צוּ מַיין פַּיין, מַיין פְּלָאג; אִיךְ בִּין אַזוֹי צֶעקְוֶועטְשְׁט, אִיךְ בִּין אַזוֹי אִין צַעַר, וְשָׂא לְכָל חַטֹּאותָי אוּן פַארְגֶעבּ מִיר מַיינֶע זִינְד, אִיךְ זָאל נִישְׁט דַארְפְן אַרִיבֶּערְגֵיין אוֹיבְן אִין הִימְל פַּיין פוּן גֵיהִנוֹם".


מוהרא"ש האט אונז דערציילט א מעשה, וואס עד היום לעב איך מיט די מעשה; דאס באגלייט מיר אויף טריט און שריט, איך טראכט שטענדיג פון די מעשה.


דער הייליגער צדיק, דער רבי ר' זושא זכותו יגן עלינו - האט געהאט זייער א שווערע דחקות, ער האט נישט געהאט וואס צו עסן, נישט געהאט וואס צו נעמען אין מויל; בנוסף לזה האט ער געהאט א שווערע פרוי, זי האט אים געגעסן די קישקעס, זי האט אים נישט אויפגעהערט צו עסן מיט שלעכטע ווערטער; טאג און נאכט האט זי אים געזאגט שלעכטע ווערטער. איין טאג איז דער צדיק געווען אזוי צעבראכן ביי זיך, ער האט געשפירט ווי ער קען מער נישט, ער האט געוויינט צום אייבערשטן, ער האט געבעטן דעם אייבערשטן ער זאל אים געבן אביסל ווארעמקייט, אביסל ליבשאפט, ער קען מער נישט אזוי אנגיין איינער אליינס.


ער איז איינגעשלאפן, און ער חלומ'ט זיך ווי זיין נשמה גייט ארויף אויבן אין הימל אין די עולמות עליונים, מען פירט אים אריבער די ברענעדיגע גיהנום און ער זעט ווי די נשמות פון די רשעים פייניגן זיך, דארט הערט מען קולות, עס טוט זיך א געשריי. דער צדיק, דער הייליגער רבי זושא האט זיך זייער דערשראקן, ער האט דאס נישט געקענט צוקוקן, פלוצלונג קומט צו פליען א מלאך און זאגט אים: "זושא דאס איז נישט פאר דיר, דו האסט א שווערע ווייב און ארעמקייט, דאס איז שוין גענוג; פאר דיר איז אנגעגרייט א פלאץ אין גן עדן וואס (ישעיה סד, ג) 'עַיִן לֹא רָאָתָה אֱלֹקִים זוּלָתְךָ'".


ווען רבי זושא האט זיך אויפגעוועקט האט ער אנגעהויבן טאנצן, ער טראכט צו זיך: 'זאל מיין ווייב מיר געבן וויפיל בזיונות עס גייט, זאל מיר אלעס גיין שווער - פארט וויל איך זיך נישט טוישן מיט די צער פון גיהנום'.


טייערער ברודער, אז עס איז דיר ביטער שווער - זאלסטו נישט אפלאזן דיין דאווענען, לערנען און גוטע מעשים. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ה:) ווען א מענטש גייט אריבער שווערע ביטערע טעג און ער איז נישט מבטל תורה ותפילה - דאס איז יסורים של אהבה, דאס איז א מזבח כפרה. די הייליגע חכמים דערציילן (שם) רב הונא האט געהאט א גרויסע שאדן, עס איז אים פארדארבן געווארן פיר הונדערט פעסער וויין, זענען די הייליגע חכמים אים געגאנגען באזוכן און אים מחזק זיין, זיי האבן אים געזאגט: "לעיין מר במיליה", ער זאל תשובה טון, וועט ער צוריק רייך ווערן, האט רב הונא געפרעגט די חכמים: "מי חשידנא בעינייכו", איר זענט מיר חושד אויף נישט גוטע מעשים? האבן אים די חכמים געענטפערט: "ומי חשיד קודשא בריך הוא דעביד דינא בלא דינא", איז דען דער אייבערשטער חשוד אז ער ברענגט אויף א מענטש שלעכטס אומזיסט?


זיי ווייטער שטארק צו דאווענען מיט מנין, זיי שטארק מיט מעביר סדרה זיין און לערנען משניות, זיי ווייטער שטארק מיט שמירת הברית און געב אכטונג אויף דיין ווייב, רעד שיין צו איר - וועסטו זוכה זיין צו פרנסה בריווח.


לייג אוועק דיין שאלה און ווארט אויף די ישועה, וועסטו קענען טון וואס אברהם אבינו האט געטון ווען ער האט מגלה געווען דעם אייבערשטן, ער האט געשריגן פאר אלעמען: "נאר מיט'ן אייבערשטן האט מען פרנסה", "נאר מיט'ן אייבערשטן האט מען לעבן", און מען האט געלאכט פון אים, מען האט אים געפרעגט: "וואו איז דיין געלט...?" ער האט געדארפט בארגן פון יעדן איינעם, אבער ער איז ווייטער געבליבן ביים אייבערשטן (בראשית יח, לג): "וְאַבְרָהָם שָׁב לִמְקֹמוֹ", אברהם אבינו איז נישט אוועק פון אייבערשטן.


נאכדעם שטייט (בראשית יג, ג): "וַיֵּלֶךְ לְמַסָּעָיו", זאגן די הייליגע חכמים (בראשית רבה מא, ג): "הָלַךְ לִפְרֹעַ הַקָּפוֹתָיו", ער איז געגאנגען באצאלן יעדן איינעם; זאגט דער הייליגער חתם סופר זכותו יגן עלינו (חתם סופר על התורה פרשת לך לך, דבור המתחיל וילך) חז"ל זאגן אונז דא, אז נישט נאר ער איז געגאנגען באצאלן זיינע חובות, נאר וואו אברהם אבינו איז געווען האט ער צו יעדן איינעם גערעדט פונעם אייבערשטן און ווער עס דינט דעם אייבערשטן האט געלט, אלע האבן געלאכט פון אים: "וואו איז דיין געלט? וואס רעדסטו אין די לופט וכו'?!" אויפ'ן וועג אהיים האט ער יעדן איינעם געוויזן זיין רייכטום, האבן אלע געזען אז נאר ווער עס דינט דעם אייבערשטן האט א לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#29 - דארף מען איבערלאזן אביסל פון דאס עסן?
פרנסה, מנהגים, סגולות, עסן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל זיך זייער באדאנקען פאר די שיינע ניגונים, ספעציעל פאר די ניגונים איבער די מלחמה אין אוקריינא, עס איז מיר זייער מחזק. וואס איך פארשטיי נישט אזוי גוט אידיש, באקום איך אבער א חשק צום אייבערשטן ביים הערן די ניגונים.


איך האב געוואלט פרעגן איבער דעם וואס דער רבי שרייבט, "מה שאתה אוכל תשייר, כדי שיכול ברכת ה' במזונותיך", מען זאל איבערלאזן אביסל פון וואס מען עסט, און דאס ברענגט עס זאל אריינקומען די ברכה. האב איך געוואלט פרעגן ווי אזוי דאס ארבעט, וואס טוט מען מיט דאס עסן וואס בלייבט איבער? איז דאס נישט בל תשחית סתם אוועקצואווארפן עסן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אמור, ז' אייר, כ"ב לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות אכילה, סימן א): "מִמַּה שֶּׁאַתָּה אוֹכֵל תְּשַׁיֵּר, כְּדֵי שֶׁיָּחוּל בִּרְכַּת הַשֵּׁם בִּמְזוֹנוֹתֶיךָ", ווען דו עסט זאלסטו עפעס איבערלאזן כדי עס זאל אריינקומען די ברכה אין דיין עסן.


אזוי זאגט דער הייליגער זוהר הקדוש (פרשת יתרו פז:) רַבִּי שִׁמְעוֹן פָּתַח: רבי שמעון זאגט, עס שטייט (מלכים-ב ד, ב): "וַיֹּאמֶר אֵלֶיהָ אֱלִישָׁע מָה אֶעֱשֶׂה לָּךְ", אלישע האט געפרעגט די ווייב פון עובדיה הנביא, וואס קען איך דיר העלפן? "הַגִּידִי לִי מַה יֶּשׁ לָךְ בַּבָּיִת", זאג מיר, וואס האסטו אין שטוב? "אָמַר לָהּ אֱלִישָׁע, כְּלוּם אִית לָךְ עַל מַה דְּתִשְׁרֵי בִּרְכָתָא דְּקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא", האסטו דען אין שטוב עפעס אויף וואס די ברכה זאל קענען חל זיין? "דְּתָנֵינָן אָסוּר לֵיהּ לְבַר נָשׁ לְבָרְכָא עַל פָּתוֹרָא רֵיקָנַיָּא", ווייל מען טאר נישט בענטשן אויף א ליידיגע טיש, "מַאי טַעְמָא", פארוואס טאר מען נישט בענטשן אויף א ליידיגע טיש? "מִשּׁוּם דְּבִרְכָּתָא דִּלְעֵילָּא, לָא שַׁרְיָא בַּאֲתָר רֵיקָנַיָּא", ווייל די ברכה קען נישט קומען אויף א ליידיגע טיש, "וּבְגִינֵי כַּךְ, בָּעֵי בַּר נָשׁ לְסַדְּרָא עַל פָּתוֹרֵיהּ, חַד נַהֲמָא אוֹ יַתִּיר, לְבָרְכָא עֲלוֹי", דעריבער דארף מען אנגרייטן א ברויט עס זאל בלייבן ביי ברכת המזון, "וְאִי לָא יָכִיל", און אויב מען קען נישט אוועקלייגן א גאנצע ברויט, "בָּעֵי לְשַׁיְּירָא מֵהַהוּא מְזוֹנָא דְּאָכַל", דארף מען איבערלאזן אביסל פון וואס מען האט געגעסן, "עַל מַה דִּיבָרֵךְ", אויף וואס צו בענטשן, "וְלָא יִשְׁתְּכַּח דִּיבָרֵךְ בְּרֵיקַנְיָּא", כדי נישט צו בענטשן אויף א ליידיגע טיש.


אזוי אויך זאגט דער זוהר אין פרשת תרומה (דף קנז:): "פָּתוֹרֵיהּ אִצְטְרִיךְ דְּלָא יְהֵא בְּרֵיקָנַיָּא", דער טיש זאל נישט זיין ליידיג, "דְּהָא לֵית בִּרְכְתָא מִשְׁתַּכְּחָא עַל פָּתוֹרָא רֵיקָנַיָּא", ווייל די ברכה קומט נישט ביי א ליידיגע טיש, "כְּמָה דְּאוּקְמוּהָ, דִּכְתִיב (מלכים-ב ד, ב): "הַגִּידִי לִי מַה יֶּשׁ לָךְ בַּבָּיִת" וְגוֹ', אזוי ווי מיר געפונען ביי אלישע, ער האט געפרעגט די ווייב פון עובדיה הנביא זאג מיר אויב דו האסט עפעס אין שטוב וכו', "וְעַל דָּא פָּתוֹרָא לָא אִצְטְרִיךְ לְאִתְחֲזָאָה בְּרֵיקָנַיָּא", דעריבער זאל דער טיש נישט זיין ליידיג, "דְּהָא בִּרְכָּאן עִלָּאִין לָא שַׁרְיָין, אֶלָּא בַּאֲתָר שְׁלִים", ווייל די ברכות פון אייבערשטן קומט נישט נאר אין א פלאץ וואס איז גאנץ, "וְרָזָא דָּא", דעם סוד געפונען מיר (שמות לא, ו) "וּבְלֵב כָּל חֲכַם לֵב נָתַתִּי חָכְמָה", דער אייבערשטער געבט חכמה אין א הארץ וואס האט שוין חכמה, "וּכְתִיב", נאך שטייט (דניאל ב, כא) "יָהֵב חָכְמְתָא לְחַכִּימִין", דער אייבערשטער געבט חכמה פאר ווער עס האט שוין חכמה, "וְעַל רָזָא דְּנָא", דאס איז דער סוד פונעם "שֻׁלְחָן דְּלֶחֶם הַפָּנִים, דִּכְתִיב (שמות כה, ל) 'וְנָתַתָּ עַל הַשֻׁלְחָן לֶחֶם פָּנִים לְפָנַי תָּמִיד'", עס האט שטענדיג געדארפט זיין ברויט אין בית המקדש אויפ'ן שלחן אז די ברכה זאל חל זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#28 - ווי אזוי קען מען זיך אפגעוואוינען פון אזויפיל טראכטן פון געלט?
ספרי ברסלב, פרנסה, געלט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע חיזוק, ספעציעל פאר די קורצע "חיזוק יומי".


איך האב צוויי שאלות צו פרעגן בענין פרנסה און געלט: 1) אסאך מאל מאכט זיך אין מיין ביזנעס שטילע תקופות וואס עס איז דא ווייניג ארבעט, און עס הייבט אן לויפן מחשבות אין מיין קאפ אז איך זאל רופן מענטשן, פרובירן צו טרעפן פרישע קאסטומערס, אבער איך קען זיך נישט נעמען דאס צו טון ווייל איך פיל אז פרנסה קומט פון באשעפער, און דער אייבערשטער דאגה'ט שוין פאר יעדנ'ס פרנסה, איז ממילא ווי קום איך זיך צו מישן, כאילו ח"ו דער באשעפער דארף מיין הילף. מיין שאלה איז צי אפשר דארף איך יא אביסל רופן, עפעס טון און מאכן, אלס צד פון טון "השתדלות"? וואס איז די ריכטיגע וועג אין דעם?


2) א גאנצע טאג טראכט איך וועגן מאכן געלט און מאכן נאך און נאך געלט, איך לויף צו דו ארבייט מיט אזא חשק, און איך פריי זיך אזוי מיט יעדע דאלער איך מאך, איך ווייס אז עס איז נישט אידישליך אזוי צו ליגן אין תאוות הממון, און ספעציעל שטערט עס מיר אז אויב וויל איך לערנען אדער דאווענען און עס איז בשעת די שעות פון די ארבייט האב איך פשוט נישט די ישוב הדעת, ווייל עס איז דאך די צייט פון ארבעט, א גאנצן טאג טראכט פון געלט און געלט, מיין שאלה איז ווי אזוי קען מען זיך אפגעוואוינען פון אזויפיל טראכטן פון געלט?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קדושים, ד' אייר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מיט דיין צווייטע פראגע וואס דו פרעגסט - ווערט אוועקגענומען די ערשטע פראגע; אז דיין גאנצע קאפ, מח מחשבה ליגט אין געלט, טאג און נאכט טראכסטו נאר פון געלט - דארפסטו יעצט וויכטיג האבן הילף געראטעוועט צו ווערן, איז די ערשטע פראגע נישט נוגע יעצט פאר דיר.


מאך זיך א שיעור אין הייליגן רבינ'ס ספרים - וועסטו ניצול ווערן פון תאוות ממון. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן כג): "אֵלּוּ בְּנֵי אָדָם הַנּוֹפְלִים בְּתַאֲוֹות מָמוֹן", די וואס פאלן אין די תאוה פון געלט, "וְאֵינָם מַאֲמִינִים שֶׁהַקָּדוֹש בָּרוּךְ הוּא יָכוֹל לְפַרְנֵס אֶת הָאָדָם בְּסִבָּה קַלָּה", זיי גלייבן נישט אז דער אייבערשטער קען געבן פרנסה גרינגערהייט, "וְרוֹדְפִים אַחַר פַּרְנָסָתָם בִּיגִיעוֹת גְּדוֹלוֹת", זיי לויפן נאך די געלט און מוטשען זיך זייער פאר די געלט, "וְהֵם אוֹכְלֵי לֶחֶם בְּעִצָּבוֹן", זיי זענען דעפרעסטע מענטשן, זייער פרנסה איז עצבות, אזוי ווי עס שטייט: "בְּעִצָּבוֹן תֹּאכֲלֶנָּה", "וְעַצְבוּת הוּא מָרָה שְׁחוֹרָה", זיי זענען אין מרה שחורה, "אֵלּוּ בְּנֵי אָדָם נִקְשָׁרִים בְּפָנִים דְּסִטְרָא אָחֳרָא, אֱלֹהִים אֲחֵרִים, חֹשֶׁךְ, בְּחִינַת מִיתָה", דאס איז די סטרא אחרא, עס איז זיי אלץ פינסטער, זייער לעבן איז טויט, אזוי ווי עס שטייט: "בְּמַחֲשַׁכִּים הוֹשִׁיבַנִי" וְכוּ', אויף זיי איז געזאגט געווארן דער פסוק: "וּזְהָבָם לְנִדָּה", "הַיְנוּ בְּחִינַת עֲבוֹדַת אֱלִילִים", זייער געלט איז א בחינה פון עבודה זרה, אזוי ווי חכמינו הקדושים זאגן (שבת פב.) "מִנַּיִן לַעֲבוֹדַת אֱלִילִים שֶׁמְּטַמֵּא כְּנִדָּה, שֶׁנֶּאֱמַר, 'תִּזְרֵם כְּמוֹ דָוָה'", און די אייציגסטע עצה ווי אזוי מען קען ארויסקריכן פון תאוות ממון איז נאר דורך דעם צדיק, אזוי פירט דער רבי אויס די תורה: "כִּי רֹב הָעוֹלָם נִלְכְּדוּ בָּזֶה הַיְנוּ בְּתַאֲוַות מָמוֹן", רוב וועלט איז געכאפט אין תאוות ממון, "וְהַמָּמוֹן הוֹרֶגֶת וּמֵמִית אוֹתָם", די געלט הרג'עט זיי, "וְאִי אֶפְשָׁר לְהִנָּצֵל מִזֶּה כִּי אִם עַל יְדֵי הַצַּדִּיק", מען קען נישט געראטעוועט ווערן פון די תאוה נאר דורך דעם צדיק, וואס אויף אים שטייט אין פסוק: "'טוֹב לִפְנֵי הָאֶלֹקִים יִמָּלֵט מִמֶּנָּה' וְכוּ' כַּנַּ"ל, אַשְׁרֵי לוֹ".


דעריבער, אז דו ביסט נעבעך אזוי אריינגעטון אין געלט, טאג און נאכט טראכסטו פון געלט - דארפסטו האבן דעם הייליגן רבי'ן זאל דיך ראטעווען. זאלסטו זיך מאכן א שיעור אין רבינ'ס ספרים כסדרן, לערן לקוטי מוהר"ן און זאג די הייליגע תפילות פון לקוטי תפילות - וועט דיך דער רבי ראטעווען.

#27 - וועלכע סארט שליסל חלה מאכט מען אויף שבת נאך פסח?
שבת קודש, חינוך הילדים, אמונה, פרנסה, מנהגים, פסח

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר מיין לעבן און פאר די שיעורים.


איך האב געוואלט פרעגן וועלכע סארט שליסל חלה מען מאכט אין ברסלב פאר שבת נאך פסח?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אחרי ב', כ"ז ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער מנהג איז, דער ערשטער שבת נאך פסח מאכט מען אויף די חלה א שליסל, מען מאכט מיט די טייג א שליסל אויבן אויף די חלה צו ווייזן און געדענקען אז די שליסל פון פרנסה ליגט אינעם אייבערשטנ'ס האנט.


אזוי זאגן די הייליגע חכמים (תענית ב.): "מַפְתֵּחַ שֶׁל פַּרְנָסָה הִיא בְּיַד הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", די שליסל פון פרנסה איז אינעם באשעפער'ס האנט; א שאד צו זארגן פאר פרנסה, א שאד זיך איבערארבעטן, דער אייבערשטער איז דער זן ומפרנס לכל. מען דארף טון פאר פרנסה, די הייליגע חכמים זאגן (ספרי דברים טו, קנח) אויפ'ן פסוק (מלשון הכתוב דברים טו, יח): "'וּבֵרַכְתִּיךָ בְּכָל אֲשֶׁר תַּעֲשֶׂה', יָכוֹל יְהִי יוֹשֵׁב וּבָטֵל, תַּלְמוּד לוֹמַר בְּכָל אֲשֶׁר תַּעֲשֶׂה"; אבער דאס מיינט נישט אז מען זאל זארגן און זיך איבערארבעטן.


מאך א שיינע גרויסע שליסל אויף די לענג פון די חלה, געב א שטיקל שליסל פאר יעדן אין די משפחה און דערצייל זיי: "דער שליסל פון פרנסה, פון הצלחה - ליגט אין דעם אייבערשטנ'ס האנט".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#26 - ווי איך הייב אן זיך נעמען אין די הענט אריין?
חובות, פרנסה, דאווענען, נסיונות, עבודת השם, מנין

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב לעצטנס אנגעהויבן הערן די שיעורים, פול מיט חיזוק און עצות אין לעבן, אבער איך ווייס נישט ווי איך הייב אן זיך נעמען אין די הענט אריין.


איך מוטשע זיך מיט'ן דאווענען; שחרית גייט געווענליך בכלל נישט אריין אין מיין סדר היום, תפלין טו איך אן געווענליך אינדערהיים נאך די ארבעט, אויף מנחה פרוביר איך זייער שטארק אנצוקומען אין שול, אבער האלב פון די צייט פארגעס איך, און די זעלבע איז מיט מעריב, אפילו ווען איך דערמאן זיך פאר'ן אריין אין בעט, דאווען איך אויך נישט אלעמאל. אויך פון לערנען תורה בין איך זייער ווייט, עס קען זיך מאכן אפאר מאל א וואך וואס איך לערן פאר מערסטנס צען מינוט און נישט מער. ווי הויב איך אן? ס'איז שווער צו טון אלעס.


אויך פינאנציעל מוטשע איך זיך זייער, איך קען קוים דעקן די טאג טעגליכע הוצאות, שוין אפגערעדט פון מיינע קרעדיט קארד חובות וואס איז מיר געבליבן פון קויפן מיין ביליגע הויז.


ווי אזוי קען איך האבן סיפוק אין לעבן, ווי אזוי קען איך זיין פרייליך, ווען סיי ברוחניות און סיי בגשמיות בין איך טיף אין דער ערד?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תזריע, כ"ו אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מוהרא"ש זאגט, ווער עס דאווענט שחרית, מנחה און מעריב מיט מנין - וועט האבן גרויס שפע, עס וועט אים נישט פעלן קיין געלט. נעם זיך פאר צו דאווענען די דריי תפילות מיט מנין - וועסטו ארויסגיין פון דיינע חובות, דו וועסט האבן גרויס שפע.


גיי נישט אריין אין ארבעט איידער דו דאווענסט שחרית, און גלייך ביים ערשטן זמן ווען מען קען דאווענען מנחה, אפילו מנחה גדולה - זאלסטו גלייך דאווענען, און אזוי אויך מיט מעריב, גלייך ווען מען קען דאווענען, ביים פריסטן זמן זאלסטו דאווענען - וועט זיך אלעס איבערדרייען ביי דיר צום גוטן.


מאך עס נישט אזוי שווער, דאווענען איז נישט קיין שווערע זאך. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן ח) עוג מלך הבשן האט געוואלט הרג'ענען די אידן, האט ער זיי געוואלט צונעמען די דריי תפילות, ער האט ארויפגעלייגט א בארג אויף די דריי פרסה, משה רבינו האט געגעבן א שפרינג און אים גע'הרג'עט; דאס לערנען אונז די צדיקים, מיר זאלן אריינשפרינגען אין שול, איבערשפרינגען אלע מניעות און גיין דאווענען - וועט מען זען גרויסע וואונדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#25 - זאל איך קויפן די לאטערי?
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, אשר בנחל, פרנסה, פירושים, לאטערי

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן צוויי קליינע שאלות, אויב דער ראש ישיבה קען מיר ביטע ערקלערן און ענטפערן.


א. איך האב געלערנט אין אשר בנחל חלק ו' מכתב תשי"ב, מוהרא"ש שרייבט דארט: "על כל דבר שצריך לפעול ישפוך תפלות בעושר אליו יתברך תפלה אחר תפלה, עד שיזכה וכו', האב איך געוואלט פרעגן וואס איז פשט ישפוך תפלות בעושר.


ב. וואס האלט דער ראש ישיבה וועגן קויפן די לאטערי?


א גרויסן יישר כח פאר'ן מיר געבן אטעם צום לעבן; מ'קען דאס ליינען אויף צוויי וועגן, איינס, 'אטעם' - לופט צו אטעמען; און נאך א וועג 'א טעם'. און ביידע זענען ריכטיג.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בשלח, י' שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער אז דו האסט א שיעור אין ספר הקדוש אשר בנחל; ווער עס לערנט אשר בנחל וועט אלץ האבן חיזוק, ער וועט אלץ בענקען צום אייבערשטן; עס איז נישטא נאך אזא ספר וואס זאל אזוי מחזק זיין און מעודד זיין ווי דער ספר אשר בנחל.


דער לשון וואס מוהרא"ש שרייבט: "עַל כָּל דָבָר שֶּׁצָּרִיךְ לִפְעֹל - יִשְׁפֹּךְ תְּפִלּוֹת בְּעֹשֶׁר אֵלָיו יִתְבָּרַךְ, תְּפִלָּה אַחַר תְּפִלָּה", אויף יעדע זאך וואס מען וויל פועל'ן זאל מען גיסן תפילות צום אייבערשטן בעשירות; דאס איז א חז"ל, די תורה זאגט (בראשית כה, כא): "וַיֶּעְתַּר יִצְחָק לַה' לְנֹכַח אִשְׁתּוֹ", יצחק אבינו האט געבעטן דעם אייבערשטן פאר קינדער, זאגן די הייליגע חכמים (בראשית רבה סג, ה) עס שטייט א לשון 'וַיֶּעְתַּר', עס שטייט נישט 'ויתפלל' אדער אן אנדערע לשון פון תפילה, "רַבִּי יוֹחָנָן אָמַר שֶׁשָּׁפַךְ תְּפִלּוֹת בְּעשֶׁר", 'וַיֶּעְתַּר' איז א לשון פון עשירות, ער האט געגאסן תפילות אזוי ווי אן עושר; אן עושר האט אין יעדע טאש געלט, ווען מען בעט אים געלט נעמט ער און גיסט געלט, וואס ער דארף - גיסט זיך געלט, אזוי האט יצחק אבינו געבעטן דעם אייבערשטן, עס האט זיך געגאסן תפילות פון אים, נאך און נאך און נאך.


בנוגע לאטערי; קויף נישט קיין לאטערי, עס איז א שאד די דאלער, א שאד יעדע פרוטה וואס מען לייגט אריין אין דעם; אז דו ווילסט שפע - זאלסטו טון וואס מוהרא"ש זאגט: "עַל כָּל דָבָר שֶּׁצָּרִיךְ לִפְעֹל - יִשְׁפֹּךְ תְּפִלּוֹת בְּעֹשֶׁר אֵלָיו יִתְבָּרַךְ, תְּפִלָּה אַחַר תְּפִלָּה, עַד שֶׁיִּזְכֶּה וכו'", בעט דעם אייבערשטן:


"רבונו של עולם געב מיר פרנסה, העלף מיר איך זאל קענען מפרנס זיין מיין שטוב, מיין ווייב און קינדער"; בעט און בעט איינמאל און נאכאמאל, א צווייטע מאל, און א דריטע מאל, אן א שיעור; אזוי ווי אן עושר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#24 - ווי אזוי קען איך מאכן מיין מאן זאל גיין דאווענען?
התחזקות, שלום בית, סבלנות, חיזוק פאר פרויען, פרנסה, דאווענען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר די שיינע שיעורים.


עס מיר זייער וויי אז מיין מאן גייט נישט דאווענען, איך הער כסדר ביי די שיעורים אז אלע שפע פרנסה און הצלחה קומט פון דאווענען שחרית מנחה מעריב, און איך זע טאקע ביי אונז ווי דאס געלט האלט זיך נישט, מיין מאן איז נישט מצליח. איך זאג אים גארנישט, איך בין מתפלל צום אייבערשטן ער זאל העלפן מיין מאן זאל זיך שטארקן, אבער איך ווייס נישט וואס צו טון.


נאך מער טוט מיר דאס וויי אום שבת קודש, ווען ער גייט נישט דאווענען, איך שפיר אז מען שטופט די צייט אן קיין תכלית. וואס טו איך?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בא, ב' שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וויסן זאלט איר, אזוי ווי א פרוי דארף אויפמערקזאמקייט, אזוי דארף א מאן אויפמערקזאמקייט וכו'; אייער מאן איז צעבראכן כחרס הנשבר אז ער האט נישט קיין פרנסה, דאס מאכט ער זאל פארלירן זיין מוט, דאס מאכט ער זאל ווערן מיואש ביז ער בלייבט שלאפן, ער דאווענט נישט.


איר קענט אים העלפן, א קלוגע פרוי בויט אויף איר מאן; בעט איך אייך, זייט קלוג, געבט אים נישט קיין קריטיק, געבט אים אסאך ווארעמקייט, געבט אים אסאך גוטע ווערטער. בויט אים אויף, מאכט אים פרייליך - וועט איר זען ווי ער וועט זיך אינגאנצן טוישן, ער וועט אנהייבן מאכן פרנסה און ער וועט אנהייבן גיין דאווענען. ווייל ווען דער מאן איז פרייליך, ער שפירט זיכער מיט זיין ווייב - באקומט ער א שטארקע מוט, אלעס טוישט זיך צום גוטן.


האלטס זיך איין, ווערט נישט בכעס; מאכט צו די אויגן, איר דארפט נישט זען די נישט גוטע זאכן, זוכט אין אייער מאן גוטע זאכן; אפילו עס איז אייך ביטער שווער. איר פון אייער זייט קוקט גוט אויף אים און רעדט שיין צו אים און זייט אים מוחל אויף אלעס וואס איז געווען. געדענקט, די ווייב איז דאך א חלק פונעם מאן, די תורה זאגט (בראשית ב, כג): "עֶצֶם מֵעֲצָמַי וּבָשָׂר מִבְּשָׂרִי לְזֹאת יִקָּרֵא אִשָּׁה כִּי מֵאִישׁ לֻקֳחָה זֹּאת".


וואויל איז די פרוי וואס האט אייזערנע געדולד צו איר מאן, וואויל איז די פרוי וואס איז מוחל איר מאן; מיט דעם מאכט זי רוען די שכינה הקדושה אין איר שטוב, דאס ברענגט הצלחה אין שטוב, דורכדעם וועט דער מאן פון זיך אליינס לויפן אין שול דאווענען און לערנען.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#23 - איך האב שוין נישט קיין כח צו מיין ווייב, וואס קען איך טון?
שלום בית, תפילה והתבודדות, פרנסה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש הישיבה שליט"א,


איך גיי דורך יסורי נפש. מיין ווייב איז אויף שטארקע מעדעצינען פאר גייסטישע קרענק, זי איז שוין געווען אפאר מאל אין שפיטאל צוליב גייסטישע פראבלעמען, יעצט ברוך ה' איז איר מצב מער סטאביל אבער נאכאלץ נישט גרינג.


איך מוטשע זיך אזוי שטארק מיט געלט, יעדע וואך דארף איך ארויסקוועטשן געלט פון מענטשן.


די לעצטע צוויי יאר לערן איך ספרי ברסלב און ס'איז שטארק מחזק אבער איך פיל נישט אז עס טרייבט אוועק דעם יצר הרע לחלוטין.


איך האב שוין גערעדט מיט ערליכע אידן וועגן מיין ווייב, אלע האבן מיר געענפערט מער ווייניגער אויפ'ן זעלבן אופן "אלץ בעסער ווי צו זיין אליין".


איך האב אזוי לאנג געדארפט ווארטן א חתן צו ווערן, איך האב געדאוונט אסאך פאר מיין ריכטיגער זיווג. איך פיל ממש אז תפילה עושה מחצה, איך האב נאר באקומען האלב. ווען מ'קויפט א פאר שיך דארף ביידע שיך זיין די זעלבע מאס, א רעכטע מיט א לינקע און ביידע שיך פון די זעלבע פירמע. אויב עס פעלט איינע פון די אויבנדערמאנטע זאכן איז עס נישט קיין פאר שיך, ס'איז צוויי שיך אבער נישט קיין פאר. ווען איינער האט בכלל נישט קיין שיך און מ'געבט אים שיך מיט איינע פון די אויבנדערמאנטע חסרונות, איז עס טאקע בעסער ווי צו גיין בארוועס, אבער ווען מ'גייט מיט אזעלכע סארט שיך שטעכט עס נאכאלץ.


איך שפיר אז פון הימל האט מען מיר געגעבן סתם א ווייב, נישט א זיווג. זי קאכט נישט און זי קען אפילו נישט נייען, זי איז אן איבערגעגעבענע מאמע פאר די קינדער, איך דארף איר נעמען איבעראל צו אפוינטמענטס און די קינדער אויך, און איך קען זיך נישט ערלויבן בקביעות א קאר סערוויס, און ווען איך ווער נערוועז פון די עול, בא'שגצ'ט זי מיר, ווען איך פרוביר זיך מחזק זיין דורך הערן א שיעור וכדומה קומט אייביג א פרישע בלבול צו פון איר; ווי אזוי געבט מען זיך אן עצה מיט איר?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, א' דחנוכה, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זיי האבן דיר זייער גוט געזאגט, ווי שווער עס איז דיר מיט דיין ווייב - וועט דיר זיין אסאך שווערער אן איר.


די אלע שיינע משלים, צוויי שיך, רעכטע מיט לינקע - איז אלעס פיין און וואויל ביז מען דערזעט זיך אליין, זיין אליין איז זייער ביטער. די תורה זאגט (בראשית ב, יח): "לֹא טוֹב הֱיוֹת הָאָדָם לְבַדּוֹ", עס איז נישט גוט פאר'ן מענטש צו זיין אליין, "אֶעֱשֶׂה לּוֹ עֵזֶר כְּנֶגְדּוֹ", זאגן אויף דעם די הייליגע חכמים (יבמות סג.): עס ווענדט זיך אינעם מענטש, 'זָכָה', איז מען ערליך, מען איז אפגעהיטן, מען לערנט, מען דאווענט, מען לעבט מיט'ן אייבערשטן, דעמאלט 'עוֹזַרְתּוֹ' - איז די ווייב אן עזר, זי העלפט דעם מאן, 'לֹא זָכָה', אויב איז מען נישט זוכה, מען לערנט נישט, מען דאווענט נישט, מען לעבט נישט מיט אמונה, דעמאלט 'כְּנֶגְדּוֹ' - איז זי אים א מתנגד, וואס ער וויל - זאגט זי פארקערט.


אז דו ווילסט זיך ווייניגער מוטשען מיט פרנסה זאלסטו מכבד זיין דיין ווייב; רעד שיין צו איר, קוק שיין אויף איר, זוך אין איר גוטס - וועסטו ווערן א גרויסער עושר. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא מציעא, נט.): "אוֹקִירוּ לִנְשַׁיְכוּ כִּי הֵיכִי דְּתִתְעַתְרוּ", ווער עס איז מכבד די ווייב ווערט רייך. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן סט): "עִקַּר הָעֲשִׁירוּת עַל יְדֵי הָאִשָּׁה", די גאנצע רייכטום איז בזכות די פרוי; ווי אזוי מען פירט זיך צו איר - אזויפיל געלט געבט דער אייבערשטער.


פארוואס זאלסטו קרעכצן אז דו דארפסט איר נעמען און טראגן צו אירע פלעצער? וואס איז אזוי געפערליך צו נעמען די ווייב מיט די קאר?! דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט א ווייב וואס היט דיר פון עבירות און ציט אויף די קינדער.


חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (יבמות סג.): "רֶבִּי חִיָיא הַוָה קָא מְצַעֲרָא לֵיהּ דְבִיתְהוּ", רב חייא'ס ווייב פלעגט אים זייער אסאך מצער זיין; מיט דעם אלעם: "כִּי הַוָה מְשַׁכַּח מִידִי, צִיֵּיר לֵיהּ בְּסוּדְרֵיהּ וּמַיְיתֵי נִיהֲלֵהּ", ווען ער פלעגט זען א גוטע זאך וואס זיין ווייב האט ליב, פלעגט ער עס איר אהיים ברענגען, "אָמַר לֵיהּ רַב: וְהָא קָא מְצַעֲרָא לֵיהּ לְמַר", האט רב געפרעגט רבי חייא: איך פארשטיי נישט, פארוואס ברענגסטו איר אייביג גוטע זאכן, זי איז דאך דיר מצער?! "אָמַר לֵיהּ" האט אים רב חייא געזאגט: "דַּיֵּינוּ שֶׁמְגַדְלוֹת בָּנֵינוּ, וּמַצִּילוֹת אוֹתָנוּ מִן הַחֵטְא", מיר איז גענוג אז זי ראטעוועט מיך פון עבירות און ציט אויף די קינדער.


בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר העלפן; שמועס מיט אייבערשטן כידבר איש אל רעהו, רעד צו אים אויף דיין שפראך, זאג אים ווי שטארק דו מוטשעסט זיך. אין זוהר הקדוש שטייט (פרשת בלק, קצה.) ווען אן ארעמאן קומט צום אייבערשטן און בעט אויף פרנסה, ער טענה'ט מיט'ן אייבערשטן פארוואס ער האט נישט קיין פרנסה, זיין ווייב און קינדער ווארטן אויף עסן און ער האט זיי נישט וואס צו געבן, זאגט דער זוהר הקדוש אז דער תפילה איז זייער חשוב ביים אייבערשטן - מער פון אלע תפילות, עיין שם.


א ליכטיגן חנוכה.

#22 - זאלן מיר פארקויפן די צירונגען, ווען מיר האבן נישט קיין פרנסה?
שלום בית, שבת קודש, חיזוק פאר פרויען, תפילה והתבודדות, פרנסה, שמחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיר מוטשען זיך יעצט זייער שטארק מיט פרנסה, האב איך געוואלט פרעגן אויב ס'איז כדאי איך זאל פארקויפן מיינע עכטע צירונגען און נוצן דאס געלט פאר אונז? אויך וויל איך וויסן ווי אזוי איך קען העלפן מיין מאן מיט פרנסה?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


פארקויפט נישט אייערע צירונג; זייטס ענק ביידע מחזק מיט אמונה אינעם אייבערשטן, דאנקט דעם אייבערשטן אויף אלע חסדים וואס ער טוט מיט ענק - וועט דער אייבערשטער ענק געבן שפע, עס וועט ענק נתרחב ווערן די פרנסה.


מוהרא"ש זאגט: "שמחה ברענגט פרנסה", אז מען פריידט זיך און מען מאכט פרייליך אנדערע - דאס ברענגט פרנסה; אז איר ווילט העלפן אייער מאן מיט פרנסה - זאלט איר אים פרייליך מאכן, אים אויפבויען; געבט אים גוטע ווערטער, זייט אים מחזק - דאס וועט אים געבן מוט, עס וועט אים פרייליך מאכן און איינמאל מען איז פרייליך - קומט גרויס שפע.


ווען איר צינדט די שבת ליכט זאלט איר בעטן ביי די ליכט אין אייער שפראך, האלטס די הענט אויף די אויגן און וויינט צום אייבערשטן, זאגט אים אלעס וואס טוט אייך וויי. אזוי אויך ווען איר טוט אנדערע מצות, איר שיידט אפ חלה, אדער ווען איר גייט וכו' - זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן אין אייער שפראך מיט אייערע ווערטער ארויס פון הארץ אויף אלעס וואס דרוקט אייך, וועט איר זען גרויסע ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#21 - ווי אזוי האט מען שטארקע קאנפידענס אין ביזנעס?
אמונה, פרנסה, זעלבס זיכערקייט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


איך האב געליינט א בריוו אין עצתו אמונה, "עס איז נישט ריכטיג וואס דו זאגסט אז בעטן מענטשן מען זאל דיר שיקן ארבעט - איז א חסרון אין אמונה; בעטן מענטשן זאלן געבן ארבעט איז בכלל נישט קיין חסרון אין אמונה, עס איז א חסרון אין קאנפידענס, א חסרון אין גלייבן אין זיך; מען מעג בעטן און מען דארף בעטן פאר ארבעט".


אפשר קען מיר די ראש ישיבה געבן אן עצה ווי אזוי זיך צו שטארקן און האבן די קאנפידענס און גלייבן אין זיך. איך האב שוין געליינט צענדליגע ביכער איבער דעם, געצאלט טייער געלט פאר קורסעס, אבער עס האט מיר גארנישט געהאלפן, איך בין זיכער אז דער ראש ישיבה האט גוטע עצות וואס ארבעטן יא.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


קאנפידענס באקומט מען דורך אמונה, ווען מען האט א שטארקע אמונה מאכט דאס מען זאל זיין זיכער מיט זיך אליינס. ווען מען געדענקט פונעם איבערשטן, מען ווייסט קלאר אז עס איז גארנישט דא אויף די וועלט נאר דער אייבערשטער און אלעס איז נאר א פארשטעלאכטס; אלעס וואס מיר זעען און אלעס וואס מיר זעען נישט, איז עצם עצמיות חיות אלקותו יתברך - דאס געבט א שטארקייט מען זאל נישט מורא האבן פון קיינעם, מען זאל זיין זיכער מיט זיך.


דו זאגסט אז דו האסט געליינט צענדליגער ביכער און געצאלט שווערע געלטער צו וויסן און זיך לערנען ווי אזוי צו האבן קאנפידענס, דאס איז א גרויסער פראבלעם; די ביכער וואס דו האסט געליינט - דאס איז וואס פארשטעלט דיר פון האבן אמונה אינעם אייבערשטן, די ביכער זענען געבויט אויף חנופה, זיי לערנען אויס ווי אזוי מען קען יענעם חנפה'נען, ווי אזוי מען קען זיין געלונגען מער פון יענעם, געפעלן פאר יענעם וכו' וכו', אלעס צו פארשטעלן דעם אייבערשטן.


יעצט אז דיין קאפ איז דיר אנגעפילט מיט גוי'שע ביכער - זאלסטו אסאך לערנען ספר אשר בנחל, דאס וועט דיר אויסוואשן דיין קאפ, עס וועט אריינגיין אין דיר א רוח טהרה, דו וועסט אנהייבן שפירן די ליכטיגקייט, די זיסקייט, די איינגענעמקייט און די געשמאקע טעם פון אייבערשטן. עס וועט ווערן ביי דיר קלאר אז קיינער קען נישט אליינס נעמען פרנסה, קיינער קען נישט צונעמען פרנסה, נאר וואס דער אייבערשטער געבט - דאס האט מען, ווי מער דו וועסט לערנען די בריוו - אלץ מער וועסטו באקומען א קלארע אמונה, דו וועסט ווערן זיכער מיט זיך.


ווען דו רעדסט מיט מענטשן, דו פרובירסט מאכן ביזנעס מיט מענטשן, זאלסטו אלץ געדענקען אז געלט געבט דער אייבערשטער, פרנסה קומט נאר פון אים; 'דאס וואס איך זוך פרנסה, דאס וואס איך פרוביר רעדן מיט דעם מענטש - דאס טו איך ווייל דער אייבערשטער האט מיר געהייסן איך זאל טון עפעס פאר פרנסה; נישט דער מענטש גייט מיר געבן פרנסה און נישט יענער וועט מיר געבן פרנסה'. אזוי זאלסטו זיך חזר'ן, דאס וועט דיר מאכן שטארק, דו וועסט נישט ווערן דערשראקן, דו וועסט נישט זוכן יענעם צו חנפה'נען - אזוי וועסטו מצליח זיין.


נאך אן עצה פאר פרנסה בשפע, זיי מכבד דיין ווייב; רעד שיין צו איר, האב געדולד צו אירע זאכן און ווער נישט נערוועז אין שטוב, דאס וועט דיר געבן גרויסע שפע. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן סט): "עִקַּר הַמָּמוֹן שֶׁל הָאָדָם, בָּא לוֹ עַל יְדֵי בַּת זוּגוֹ", די עיקר געלט קומט פון די ווייב; אז מען איז מכבד די ווייב - האט מען שפע.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#20 - אויב די עלטערן האבן נישט הכרת הטוב, זאל איך אפלאזן מלמדות?
הכרת הטוב, פרנסה, מלמדים, זיכוי הרבים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א מלמד ביי די קלענסטע כתה, וואס זיי ווערן דריי יאר; ברוך ה' איך לייג אריין די גאנצע הארץ און נשמה אין די קינדער, זיי געבן א געשמאק אין תורה, תפלה, ציצית, קאפל און פיאות.


די דרשות פונעם ראש ישיבה געבן מיר אזויפיל צו, און בפרט די חשיבות פון א מלמד, איך דאנק דעם אייבערשטן אז איך פיר זיך אזוי און די פיצלעך קינדער רעדן צום אייבערשטן און רעדן פון באשעפער.


איך ארבעט דא נישט וועגן געלט און נישט פאר די געהאלט, איך קען טון אנדערע זאכן פון וואס מ'פארדינט פיל מער, נאר צו זען מיינע פירות פאר די אויגן.


אבער יעצט פורים ווען ס'איז די איינציגסטע געלעגנהייט פון די עלטערן צו געבן די הכרת הטוב צום מלמד ביי די משלוח מנות, בין איך געווארן אזוי צעבראכן, זעענדיג ווי די עלטערן שעצן כמעט נישט, שיקן נארישע זאכן, מיט שוואכע פדיונות, אן א גוט ווארט, נאר גע'ירשנ'ט פון אנדערע.


אנדערע זאגן אז ביי א גרעסערע כתה באקומט מען מער, אדער אז עלטערן האבן נישט געלט, אדער מענטשן קענען נישט ארויסגעבן געפילן.


אויב אזוי טראכט איך צו פארלאזן דעם פלאץ צום נייעם זמן; כאטש וואס איך ווייס אז דער לאך וועט זיין גרויס, קיינער וועט נישט אריינלייגן אזויפיל אין די קינדער. נאר פאר די לעצטע החלטה האב איך געוואלט הערן פון אייך צי איך זאל עס טון.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת כי תשא, שושן פורים, ט"ז אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווער עס ארבעט מיט א רבים, צום ביישפיל א מלמד וכדומה - איז זייער וויכטיג צו וויסן אז מען ארבעט פאר'ן אייבערשטן, מען ארבעט נישט פאר קיינעם אנדערש. אז מען ווייסט אז מען ארבעט פאר'ן אייבערשטן דעמאלט האט מען הנאה פון די ארבעט, אנדערש איז ווען מען מיינט אז מען ארבעט פאר דעם און פאר יענעם, דעמאלט ווען מען זעט ווי מענטשן פירן זיך, מען איז נישט מכיר טובה וכו' - באקומט מען חלישות הדעת.


דעריבער זאלסטו נישט ווערן צעבראכן אז עס איז אריבער דעם יום טוב פורים און די עלטערן האבן דיר נישט געגעבן קיין געלט; קוק נישט אויף דעם, דו וועסט באקומען באצאלט פונעם אייבערשטן, די תורה און מצוות פון דיינע תלמידים דאס זאל זיין דיין ציל, אך און וויי פאר מלמדים וואס ארבעטן צו באקומען געלט וכו', עס איז נישטא קיין געלט אין די וועלט וואס קען באצאלן מלמדים און מחנכים וואס לערנען מיט קינדער.


די הייליגע חכמים זאגן (בבא בתרא ח:) אויפ'ן פסוק (דניאל יב, ג): וּמַצְדִּיקֵי הָרַבִּים כַּכּוֹכָבִים לְעוֹלָם וָעֶד - "אֵלּוּ מְלַמְּדֵי תִּינוֹקוֹת", איינער וואס לערנט תורה מיט אידישע קינדער איז צוגעגליכן צו די שטערנס פון די וועלט; מוהרא"ש זכרונו לברכה פלעגט דאס זייער שיין מסביר זיין, אז פונקט ווי מען קען נישט ציילן די שטערנס פון די וועלט, אזוי קען מען נישט ציילן וויפיל זכותים א מלמד האט, ווייל ער פלאנצט איין אין די קינדער תורה, יראת שמים און אמונה פשוטה אינעם אייבערשטן.


אז דו ביסט מצליח מיט די קינדער זאלסטו אודאי ווייטער ממשיך זיין מיט די ארבעט; קלאפ ארויס די סארט מחשבות פון אפלאזן, דיין גאנץ לעבן זאלסטו בלייבן מלמד.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עיין מגילה יג ע"ב; פרקי דרבי אליעזר פרק נ) אז מרדכי הצדיק איז געווען פון די גרעסטע אין די סנהדרין; מיט דעם אלעם ווען עס איז געווען די גזירה פון המן איז ער געגאנגען צאמנעמען טויזנטער קינדער, ער האט מיט זיי געדאווענט און אזוי מבטל געווען די גזירה (אסתר רבה ט, ד); עס האט אים געפאסט, אפילו ער איז געווען אזוי גרויס, ער איז געווען פון די ראשי סנהדרין - צו נעמען קינדער, צוויי און צוואנציג טויזנט קינדער - לערנען מיט זיי און אזוי מבטל געווען די גזירה. דארפן מיר דאך זיכער דאס טון, בפרט ווער עס האט די כח און השפעה אויף קינדער, צו לערנען תורה מיט קינדער - און אזוי ברענגען די גאולה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#19 - מיין פרנסה ערמעגליכט מיר נישט צו גיין אין שול דאווענען, וואס טו איך?
תפילה והתבודדות, בית המדרש, פרנסה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א.


יישר כח פאר מיין לעבן, און א גרויסן יישר כח פאר אלע שיעורים און חיזוק וואס דער ראש ישיבה געבט מיר כסדר.


איך האב געוואלט פרעגן דעם ראש ישיבה, איך האב אנגעהויבן א נייע פרנסה לעצטנס, און איך הייב אן ארבעטן זיבן א זייגער אינדערפרי, און איך קען נישט גיין אין שול דריי מאל א טאג, וואס זאל איך טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויחי, י"ד טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער דו זאלסט זיך שטארקן אין דאווענען די דריי תפילות דריי מאל א טאג מיט מסירת נפש, ווייל שחרית, מנחה און מעריב - דאס איז דער פארעם וואס האלט דעם מענטש ער זאל בלייבן א איד, ער זאל בלייבן צוגעבינדן צום אייבערשטן.


דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ח): "די דריי תפילות ווערן אנגערופן מחנה ישראל, דאס שטארקט דעם מענטש צו בלייבן ביים אייבערשטן", און דער רבי זאגט אז דאס איז פשט וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות נד.) עוג מלך הבשן האט געזאגט: "מַחֲנֵה יִשְׂרָאֵל כַּמָה הַוֵי, תְּלָתָא פַּרְסֵי", און ער איז געגאנגען און אויסגעריסן א בארג פון דריי פרסה, ער האט דאס געוואלט ווארפן אויף די אידן, האט דער אייבערשטער געמאכט א נס, עס זענען געקומען קליינע ווערעמלעך און געלעכערט דעם בארג, ביז דער בארג איז אים אריין געפאלן אויפ'ן האלז און אים דערשטיקט, נאכדעם איז געקומען משה רבינו, ער האט געגעבן א שפרינג און אים דערלאנגט א קלאפ אויף זיין פוס און אים גע'הרג'עט. זאגט דער רבי, עוג מלך הבשן - דאס איז דער יצר הרע וואס ער האט פיינט יעדן איד, ער וויל הרג'נען יעדן איד, ער זוכט אויסצורייסן פון אונז די דריי תפילות און דורכדעם אים ארויסנעמען פון מחנה ישראל, "מַחֲנֵה יִשְׂרָאֵל כַּמָה הַוֵי, תְּלָתָא פַּרְסֵי", פרסי איז א לשון פון דאווענען די דריי תפילות, דאס איז מחנה ישראל.


איך בעט דיר זייער זאלסט רעדן צו דיין בעל הבית און אים זאגן אז ער מוז דיר געבן צייט צו גיין דאווענען די דריי תפילות, על פי רוב ווען א בעל הבית זעט אז דער ארבעטער וויל דאווענען - וועט ער אים לאזן, ער וועט זיך פרייען צו זען אז זיין ארבעטער האט יראת שמים. די בעלי בתים זוכן אינגעלייט מיט יראת שמים, ווייל נאר די וואס לעבן מיט'ן אייבערשטן ארבעטן געטריי, די בא'גנב'ענען נישט; זאלסטו אים קלאר זאגן: "איך בין א איד, פונקט אזוי ווי איך ארבעט נישט שבת, אזוי אויך דארף איך האבן יעדן טאג צייט צו דאווענען", ער וועט דיר זיכער לאזן.


אויב ער וויל דיר נישט געבן צייט צו דאווענען - ווייסטו אליינס וואס דו האסט צו טון; לאז אים זוכן אנדערע עבדים, זאל ער א צווייטן אויסקעוועטשן צום טויט, דו וועסט טרעפן א גרינגערע ארבעט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#18 - איך מוטשע זיך מיט אזויפיל פראבלעמען, ווי אזוי געבט מען זיך אן עצה?
ישועות, שלום בית, חינוך הילדים, רפואה, סבלנות, צרות, פרנסה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב א ווייב וואס איז גייסטיש קראנק, זי איז שוין געווען אין שפיטאל אן א שיעור מאל. יעצט איז ברוך ה' שוין בעסער, ס'איז אבער נאכאלץ א זאך וואס מ'מוז לעבן דערמיט, זי נעמט שווערע מעדעצינען.


איך האב נישט קיין געהעריגע פרנסה, אדער בעסער געזאגט איך האב נישט קיין סימן ברכה אין די ביסל געלט וואס איך ברענג יא אריין, יעדע וואך בלי שום גוזמא דארף איך צוקומען צו יענעם פאר אפאר דאלאר.


מיין אינגל איז חוצפה'דיג וכו', דער מנהל פון ענגליש זאגט אז ער דארף נעמען מעדעצינען.


די היינטיגע טערעפיסטן און מחנכים באשולדיגן די עלטערן פאר אלעס וואס גייט נישט כשורה מיט די קינדער, ווען איך בין אויפגעוואקסן זענען די קינדער געווען די באשולדיגטע, היינט זאגט מען אונז צו געבן מער ליבשאפט וכו', אבער וואס מיר פרובירן אלץ צו טון איז נישט גענוג, איך בין אויך א מענטש און איך האב די דאגות פון מיין ווייב און פון פרנסה.


איך האב אסאך מער וואס צו שרייבן. אבער איך האב נישט קיין כח.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויחי, י"ב טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מיין הארץ גייט אויס פאר דיר ווי שטארקט דו מוטשעסט זיך מיט דיין ווייב, מיט דיין פרנסה און מיט חינוך הבנים. איין זאך בעט איך דיר זייער, האב נישט קיין קשיות אויפ'ן אייבערשטן, זיי שטארק מיט אמונה אינעם אייבערשטן. דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (חיי מוהר"ן, סימן תקנה): "דו ווייסט וועם דער אייבערשטער האט ליב? דער אייבערשטער האט ליב א געפרעגלטן איד"; א מענטש וואס עס גייט אריבער אויף אים ביטערע שווערע נסיונות און ער דערהאלט זיך - אים האט דער אייבערשטער ליב.


שטארק זיך מיט אמונה אינעם אייבערשטן; וואס דער אייבערשטער טוט איז גוט, פונעם אייבערשטן גייט נישט ארויס קיין שלעכטס. אז עס איז דיר אזוי שלעכט און אזוי ביטער זיי זיך מבטל צום אייבערשטן, דער רבי האט אמאל געזאגט פאר רבי נתן (שיחות הר"ן, סימן רעט): "אז עס איז גאר ביטער איז מען זיך אינגאנצן מבטל", האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן: "אֵיךְ מְבַטְּלִין עַצְמוֹ", ווי אזוי איז מען זיך מבטל? האט אים דער רבי געזאגט: "מען פארמאכט זיך די מויל און די אויגן - דאס איז ביטול", דאס הייסט, מען פרעגט נישט קיין קשיות, מען טראכט נישט קעגן די אמונה; דאס זענען די לימודים וואס דער רבי לערנט מיט אונז.


זוך דאס גוטס וואס דער אייבערשטער טוט מיט דיר; דאנק דעם אייבערשטן אויף דאס גוטס, לויב אים אז דיין ווייב איז שוין אביסל בעסער, זי איז שוין אין שטוב. דאנק אים אויף דאס ביסל פרנסה וואס דו האסט; מיט'ן דאנקען דעם אייבערשטן וועסטו זיך מאכן א כלי לקבל, דו וועסט באקומען נאך מער פרנסה.


אנטלויף נישט, ווארט אויס אויף די ישועה, אז דו וועסט האבן געדולד, דו וועסט אויסווארטן אויף די ישועה - וועסטו זען גרויסע ניסים. דער רבי האט דערציילט (כוכבי אור, סיפורים נפלאים) עס איז געווען א גוי וואס האט זיך געדריידט מיט ארעמעלייט און ער האט געהערט ווי די אידן שמועסן צווישן זיך אז נאך אביסל קומט שוין דער יום טוב פסח, האט ער זיך אינטערעסירט וואס איז דאס פסח? האט מען אים דערציילט ווי שיין דער יום טוב איז, מען פראוועט א סדר און אלע אידן, אפילו ארעמעלייט - עסן א רייכע סעודה; מען זיצט ביים טיש ווי קעניגן, מען עסט און מען טרינקט און מען איז פרייליך. די ארעמעלייט האבן אים געזאגט אז עס לוינט זיך צו פאסטן אפאר טעג פאר יום טוב כדי מען זאל זיין גוט הונגעריג צום סדר. דער גוי האט געטראכט צו זיך: 'איך מוז דאס אויספרובירן, איך וועל מיך פארשטעלן ווי א איד און איך וועל גיין צו א סדר, איך וויל כאטש איינמאל אין לעבן האבן א גוטע סעודה'. למעשה האט מען אים נישט דערציילט אז מען הייבט נישט אן מיט 'שלחן עורך', נאר קודם זאגט מען די הגדה און מען עסט א שטיקל גרינצייג ווייניגער ווי א כזית, און נאכדעם מוציא מצה און מרור וכו' וכו'; פסח ביינאכט האט זיך דער גוי איינגעלאדנט ביי א איד צו זיין ביים סדר, און ער זיצט ביים סדר און ער ווארט און ווארט צו עסן די שיינע סעודה, ווען עס איז געקומען צו מרור און ער איז שוין געווען זייער הונגעריג, האט ער געטראכט אז מען האט אים דא זיכער אויסגעשפילט, ווייל ער ווארט אזוי לאנג אויף די סעודה און מען דריידט ארום מיט אים, האט ער זיך אויפגערעגט און אנטלאפן.


שפעטער ווען ער האט געטראפן זיינע חברים האט ער זיי דערציילט די גאנצע מעשה, אז מען האט אים געלאזט אויסהונגערן, ביז מען האט אריין געברענגט א שארפע עסן וכו' וכו', האבן זיי אים געזאגט: "א שאד אז דו ביסט אנטלאפן פאר שלחן עורך, ווען דו ווארטסט ווען אויס נאך אביסל וואלסטו געהאט א הערליכע סעודה".


דערפאר בעט איך דיר, זאלסט נישט אויסקוקן ווי דער גוי וואס איז אנטלאפן פאר שלחן עורך, ווארט און האב געדולד, אנטלויף נישט מיט'ן ביטערן טעם אין מויל, ווארט אויס אויף דיין ישועה.


בנוגע דיין זון; מען קען יעדן קינד אנקוקן ווי א מחוצף און מען קען יעדן מחוצף אנקוקן ווי א טייער קינד, אז דו קענסט זיך קוים דערהאלטן - וואס ערווארסטו פון דיין זון? ער איז יונג, ער האט ווייניגער כח זיך צו קענען דערהאלטן אין אזעלכע שווערע מצבים, אז דער טאטע וועט זיין שטארק, דער טאטע וועט זיין פרייליך - וועט דער זון אויך זיין פרייליך און שטארק, ער וועט פאלגן און זיין א וואויל קינד.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#17 - זאל איך גיין צו א שבת התוועדות פון די פירמע וואו איך ארבעט?
שלום בית, שבת קודש, חינוך הילדים, פרנסה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


די פירמע וואו איך ארבעט וויל מאכן א שבת מיט אלע ארבייטערס מיט די ווייבער, כ'האב געפרעגט מיין ווייב אויב זי וויל גיין און זי איז נישט דערקעגן, אבער זי איז אויך נישט זייער אינטערעסירט, זי זאגט איך זאל טון ווי אזוי איך וויל.


וויל איך פרעגן דעם ראש ישיבה שליט"א אויב איך זאל אהינגיין.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויחי, י"ב טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אויב דער בעל הבית פארלאנגט עס נישט - זאלסטו נישט גיין; שבת קומט צו זיין אין שטוב מיט די ווייב און קינדער.


די בעלי בתים ווייסן נישט ווי אזוי צו זיין פריינטליך צו זייערע ארבעטערס, זיי מיינען אז דורך מאכן פארטי'ס, געדערינגס און שבת התוועדות - וועלן זיי באקומען א גוטע נאמען; ענדערש זאלן זיי נעמען די געלט און געבן פאר די ארבעטערס, זאלן זיי געבן די ארבעטערס געלט זיי זאלן גיין אליינס מיט די ווייב אויף וואקאציע; דער אפגעמאטערטער אינגערמאן זאל קענען האבן אביסל מנוחה, ער מיט די ווייב.


גיי נישט אוועק פון שטוב, בלייב אין שטוב מיט דיין ווייב און קינדער; א גאנצע וואך ביסטו פאריאגט און פארפלאגט, דו זעסט נישט דיינע קינדער, דו האסט נישט קיין צייט צו פארברענגען מיט דיין שטוב; שבת איז א צייט וואס די קינדער זענען מיט זייער טאטע מאמע, זאלסטו בלייבן אין שטוב.


שבת זאלסטו אלעס לייגן אין דער זייט, פרייטאג צו נאכטס זאלסטו אהיים גיין מאכן א שיינע סעודה; רעד צו דיינע קינדער, זינג מיט דיינע קינדער, פארברענג מיט זיי. לייג אריין אין זיי אמונה אינעם אייבערשטן, אמונה אין צדיקים. ווען מען האט קליינע קינדער איז נישט קיין צייט פון שבת התוועדות, עס איז א צייט פון זיין אין שטוב.


מאך עס מיט חכמה, דריי זיך ארויס פון גיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#16 - מיינע קאלעגעס ביי די ארבעט רעדן אויף מיר, וואס טו איך?
חינוך הילדים, פרנסה, קנאה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א מיידל וואס ארבעט מיט'ן זיך אפגעבן קליינע קינדער, איך האב צוויי קינדער מיט וועמען איך דארף זיך אפגעבן, און אזוי זענען דא דארט נאך מיידלעך וואס יעדער האט צוויי קינדער זיך אפצוגעבן מיט זיי.


לעצטנס האב איך צוריק געהערט אז א געוויסע מיידל וואס ארבעט דארט רעדט צו די עלטערן פון די קינדער מיט וועמען איך געב זיך אפ, און זי זאגט זיי אז איך טו גארנישט מיט זיי א גאנצן טאג, זיי קלאצן סתם אוועק. דאס איז נישט אמת, איך געב זיך ברוך ה' זייער גוט אפ מיט זיי, און עס טוט מיר שרעקליך וויי אז זי לאזט סתם אזוי ארויס א שלעכטע נאמען אויף מיר.


איך וויל וויסן אויב איך מעג רעדן צו די עלטערן און צו די אנפירער פון דעם פלאץ דערוועגן, אדער עפעס אנדערש וואס איך קען טון איבער דעם, ווייל ס'טוט מיר באמת זייער שטארק וויי.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"ד מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


געווענליך גייט עס אזוי צווישן ארבעטער, ווען מען זעט איינעם מצליח זיין מיט די ארבעט ווערט א שטיקל קנאה, איינער פרובירט אויפצועסן דעם צווייטן; די אלע וואס רעדן אויף א צווייטן און זוכן אונטערצוברענגען א צווייטן - אלץ נעמט זיך פון די שלעכטע מדה פון קנאה. די מדה פון קנאה איז די עקלדיגסטע מדה וואס איז דא, מען ווערט געבוירן מיט דעם, מען לעבט מיט דעם און מען שטארבט מיט דעם; אלע צרות וואס מענטשן ליידן אין לעבן איז אלץ פון קנאה, ווען מען איז מקנא א צווייטן, מען טראכט שטענדיג אז א צווייטער האט א בעסערע לעבן.


עס הייבט זיך נאך אן ווען מען ווערט געבוירן; ווען א קינד ווערט געבוירן ווערט א גרויסע שמחה, אלע שפילן זיך מיט'ן קינד, מען געבט אים כבוד איבער'ן קאפ, ביז ווען עס קומט א צווייטע קינד און די משפחה הייבט אן געבן כבוד און אויפמערקזאמקייט פאר'ן צווייטן, דעמאלט קען מען זען ווי דער עלטערער קינד ווערט פשוט משוגע, ער קען עס נישט נעמען, ער איז מקנא דעם יונגערן, דאס מאכט אז דער עלטערער זוכט נאר ווי ער קען טשעפען דעם יונגערן, ער ציפט און שלאגט.


נאכדעם ווען מען ווערט עלטער וואקסט מיט די קנאה, מען טראכט שטענדיג 'דעם גייט גוט, יענעם גייט גוט', מען עסט זיך אויף לעבעדיגערהייט. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קנב:): "כָּל מִי שֶׁיֵּשׁ בּוֹ קִנְאָה - עַצְמוֹתָיו מַרְקִיבִין", ווער עס איז מקנא א צווייטן ווערן זיינע ביינער פארפוילט; בפשטות גייט עס ארויף אויף נאך די פטירה, אז אויב א מענטש האט קיינעם נישט מקנא געווען וועט זיין גוף נישט פארפוילט ווערן אין קבר. מוהרא"ש זכרונו לברכה זאגט, אז דאס גייט ארויף אויף לעבעדיגע מענטשן; א מענטש וואס האט קנאה, ווערן אים זיינע ביינער פארפוילט בחיים חיותו; במשך זיין גאנצע לעבן עסט ער זיך אויף: 'פארוואס האב איך נישט אזא לעבן ווי יענעם?' 'פארוואס האב איך נישט אזא ווייב ווי יענער?' 'פארוואס האב איך נישט אזא הויז ווי יענעם?' וואס באמת דארף א מענטש וויסן אז אויב דער אייבערשטער האט דיר געגעבן די סארט לעבן; אזא ווייב, אזעלכע קינדער, וכו' וכו', דארף מען גלייבן אז דאס איז דאס בעסטע פאר מיר, און בעסער קען נישט זיין.


אינטערעסאנט איז, די מדה פון קנאה גייט מיט מיט'ן מענטש אפילו נאכן שטארבן, דער רבי האט געזאגט: "ווען א נפטר וואלט זיך ווען געקענט אויפשטעלן אינמיטן די לוי' ציילן וויפיל מענטשן זענען געקומען צו זיין לוי' וואלט ער נישט אויסגעהאלטן פארוואס א צווייטער האט געהאט א גרעסערע לוי' פון אים", אזוי שטארק גייט די טפשות פון קנאה.


די גאנצע גלות וואס מיר ליידן איז נאר פון קנאה; מען קריגט זיך, מען טוט שלעכטס איינער פאר'ן צווייטן, אלץ ווייל מען טראכט: 'יענער האט מער', 'יענער איז מער געלונגען'; דעריבער זאגט דער רבי (ספר המדות, אות קנאה, סימן א): "כְּשֶׁיִּתְבַּטֵּל הַקִּנְאָה, אֲזַי יִהְיֶה קִבּוּץ גָּלֻיּוֹת", ווען עס וועט זיך ענדיגן קנאה, קיינער וועט נישט גליסטן אויף א צווייטן, וועלן מיר צוריק גיין אלע אינאיינעם קיין ארץ ישראל.


מען דארף זייער אסאך ארבעטן אויסצורייסן די שלעכטע מדה, דאס קען מען נאר אז מען ווערט מקורב צום צדיק, אזוי ווי דער רבי זאגט (שם, סימן ה): "עַל יְדֵי בִּיאָתְךָ לַצַּדִּיק יִתְבַּטֵּל מִמְּךָ הַקִּנְאָה", אז מען קומט צו א צדיק ווערט בטל די שלעכטע מדה פון קנאה; דער צדיק עפנט אויף די אויגן, מען הייבט אן שפירן דעם אייבערשטן, מען הייבט אן לעבן מיט'ן אייבערשטן, מען טראכט נישט פון א צווייטן, מען קוקט נישט אויף א צווייטן; מען איז שמח בחלקו, מען פריידט זיך מיט וואס דער אייבערשטער געבט.


נעמט זיך נישט צום הארצן וואס מען רעדט אויף אייך, איר זאלט ווייטער טון אייער ארבעט מיט א געטריישאפט, איר זאלט אפילו נישט פרובירן זיך פארענטפערן ווייל איר וועט סיי ווי נישט קענען. געדענקט וואס דער הייליגער תנא עקביא בן מהללאל האט געזאגט פאר זיין זון ווען ער האט אים געבעטן ער זאל רעדן און מסביר זיין מען זאל אים העלפן, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (עדיות ה, ז): ווען עקביא בן מהללאל האט געהאלטן פאר'ן נפטר ווערן, האט אים זיין זון געבעטן: "אַבָּא, פְּקּוֹד עָלַי לְחֲבֵרֶיךָ", זאג פאר דיינע חברים זיי זאלן מיר מקרב זיין. האט אים עקביא בן מהללאל געענטפערט: "אֵינִי מַפְקִיד", איך זאג זיי גארנישט וועגן דיר; האט ער געפרעגט: "שֶׁמָּא עַוְלָה מָצָאתָ בִּי", טאטע, ביסט ברוגז אויף מיר? האסט געטראפן אין מיר א זאך וואס איך טו נישט גוט, אז דו ווילסט נישט בעטן די חברים זיי זאלן מיר מקרב זיין? האט ער אים געענטפערט: "ניין, איך בין נישט ברוגז אויף דיר, נאר 'מַעֲשֶׂיךָ יְקָרְבוּךָ וּמַעֲשֶׂיךָ יְרַחֲקוּךָ', דיינע גוטע מעשים וועלן מאכן מען זאל דיר מקרב זיין, און דיינע שלעכטע מעשים וועלן מאכן מען זאל דיר מרחק זיין".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#15 - ווי אזוי נוצט מען אויס די עשרת ימי תשובה אויפ'ן ריכטיגן אופן?
פרנסה, סדר היום, ישוב הדעת, עשרת ימי תשובה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


אין די יעצטיגע טעג פון עשרת ימי תשובה בין איך זייער צעמישט און איך ווייס נישט וואס צו טון. איך האב אפגעלאזט מיין ארבעט, איך שפיר אז איך קען נישט גיין ארבעטן אין אזעלכע הייליגע הייליגע טעג, איך זיץ אין שול מיט א הויפן ספרים וואס איך האב זיך אנגעגרייט צו לערנען, אבער איך האב נישט קיין טראפ ישוב הדעת פון אזויפיל ריבוי אור.


איך וויל וויסן די ריכטיגע וועג ווי אזוי אויסצונוצן די הייליגע טעג אויף א גוטע פארנעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת האזינו ב', ד' תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן עב): מען דארף זיך היטן פונעם יצר הרע וואס טרייבט איבער און מאכט דער מענטש זאל דינען דעם אייבערשטן מער פון די מאס, מער וויפיל מען קען פארנעמען; דער רבי זאגט (שם) ווען דער אייבערשטער האט געגעבן די תורה פאר די אידן האט ער געזאגט פאר משה רבינו (שמות יט, כא): "רֵד הָעֵד בָּעָם פֶּן יֶהֶרְסוּ אֶל ה' לִרְאוֹת וְנָפַל מִמֶּנּוּ רָב", גיי זאג די אידן זיי זאלן נישט צוקומען צום בארג; ווייל די אידן זענען דעמאלט געווען אין א זייערע א הויכע מדריגה האט מען זיי געדארפט זאגן זיי זאלן אכטונג געבן זיך נישט איבערצורייסן, נישט טון מער פון די מאס.


ווער האט דיר געבעטן זאלסט אפלאזן דיין ארבעט? גיי צוריק ארבעטן און נעם מיט דיר מיט א זעקל ספרים, ווען דו האסט אפאר מינוט זאלסטו אריין כאפן אביסל לימוד התורה.


טו נישט קיין ווילדע זאכן; דער אייבערשטער איז אין די ארבעט, דער אייבערשטער איז אין שטוב. מען דארף נישט אוועק לויפן ערגעץ ווייט צו טרעפן דעם אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גמר חתימה טובה.

#14 - וואס טוט איך אז מיין מאן וויל מיר נישט געבן קיין געלט?
שלום בית, אידיש געלט, חיזוק פאר פרויען, פרנסה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


וואס קען איך טון אז איך בעט געלט פון מיין מאן און ער געבט מיר נישט? איך בעט אים שיינערהייט און ער זאגט מיר אז ער האט נישט, איך זע אבער אז פאר זיינע זאכן האט ער יא געלט, נאר ווען איך בעט אים האט ער נישט פאר מיר, דאס מאכט מיר זייער צעבראכן. וואס קען איך טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת דברים, כ"ח תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי', צפת.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייטס נישט ברוגז אויף אייער מאן נרו יאיר; איר מיינט אז ער וויל אייך נישט געבן געלט? איר מיינט אז אים טוט נישט וויי ווען איר בעט אים געלט און ער האט אייך נישט צו געבן? ער וויל אייך געבן זיין גאנצע געלט, וואס זאל ער טון אז ער האט נישט? וואס זאל ער טון אז זיין פרנסה איז בצימצום.


אז איר דארפט געלט און אייער מאן האט אייך נישט צו געבן זאלט איר נישט זיין ברוגז אויף אים, אדער זיין ברוגז אויף זיך וכו'; דאס וועט נישט העלפן ער זאל אייך געבן געלט, איין עצה איז דא, זייטס פרייליך, דאנקטס דעם אייבערשטן אז איר האט א מאן, דאנקטס דעם אייבערשטן אז איר האט א שטוב, דאנקטס און לויבטס דעם אייבערשטן אז איר זענט געזונט און שטארק און אויף אלע חסדים וואס ער טוט מיט ענק.


איר מיינט אז אייער מאן איז א עי טי עם מאשין (כספומט)? ער ארבעט ביטער שווער צו קענען ברענגען געלט; אז ער האט נישט זאלט איר אים פרייליך מאכן, איר זאלט אים מוטיגן - דאס וועט ברענגען שפע.


וויסן זאלט איר אז שלום איז די כלי פאר שפע; א פרוי מיט שכל, א פרוי מיט חכמה - וועט אלעס טון עס זאל זיין שלום אין שטוב, זי וועט מאכן א כלי צו קענען מקבל זיין די שפע פונעם אייבערשטן.


זייטס זיך מקבל צו בענטשן ברכת המזון אין א בענטשער פון אינעווייניג, דאס איז מסוגל פאר עשירות. מוהרא"ש פלעגט אונז שטענדיג מחזק זיין מיר זאלן בענטשען אין א בענטשער, דורכדעם וועלן מיר זיין גרויסע עשירים.


אויך זאלט איר אכטונג געבן אז די שטוב זאל זיין ריין; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פסחים קיא:) אז דער מלאך וואס מאכט ארעם וואוינט צווישן שמוץ, אין א שטוב וואס איז נישט ריין קומט די קליפה און ברענגט עניות.


די געלט קומט בזכות אייך, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן סט): "כִּי עִקַּר הָעֲשִׁירוּת עַל יְדֵי הָאִשָּׁה"; זייטס פרייליך און מאכטס פרייליך אייער מאן - וועט איר זוכה זיין צו עשירות.


 דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#13 - ווי אזוי קען איך ווייטער ארבעטן אז מיין מאן זאל קענען לערנען?
חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, לימוד התורה, קאמפיוטער, פרנסה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסע יישר כח פאר ענטפערן מיין שאלה איבער וואס צו טון מיט די דרויסנדע השקפות פון די חברים פון די קינדער. איר האט מיר געגעבן אסאך חיזוק מיט דעם בריוו.


איך האב געליינט א בריוו אין עצתו אמונה וואו דער ראש ישיבה שרייבט פאר א פרוי אז יעצט אז זי איז א מאמע איז איר פלאץ אינדערהיים. אויך אין אן אנדערע בריוו האט איר געזאגט פאר א פרוי אז ס'איז גוט וואס זי האט געטון אז זי איז נישט געקומען צו די פרויען מסיבה ווייל זי דארף האבן כח, און נישט גייען שלאפן שפעט.


וויל איך פרעגן, דער אויבערשטער האט אונז געבענטשט ברוך ה' מיט דריי קינדער, די עלטסטע איז צוויי און א האלב יאר אלט. ביז יעצט זענען אלע ברוך ה' געווען אינדערהיים מיט מיר. יעצט האט די עלטסטע מיידל אנגעהויבן ארויסצוגיין.


איך בין געבענטשט מיט א מאן וואס וויל נאר לערנען און דאווענען א גאנצן טאג. ער האט נישט קיין שום אינטערעסט אין ארבעט - און איך בין גאר פרייליך מיט דעם.


כדי ער זאל קענען לערנען און דינען דער באשעפער, ארבעט איך, מיין ארבעט איז אינדערהיים פון 6 ביז 12 ביינאכט. עס איז מיר שווער צו ארבעטן אזוי שפעט ביינאכט, אבער איך קען נישט ארבעטן בייטאג ווייל די ארבעט איז אויפ'ן קאמפיוטער און מיר ווילן נישט אז די קינדער זאלן זיין דארט ווען איך ארבעט אויפ'ן קאמפיוטער. למעשה בין איך אבער זייער אפגעשוואכט, איך בין נאכאלץ א קימפעטארן, איך האב בחסדי השם דריי פיצעלעך אינדערהיים, און איך שפיר אז איך קען זיך ממש נישט קיין עצה געבן. פון די אנדערע זייט וויל איך אבער נישט שטופן מיין מאן צו גייען ארבעטן - אפילו מיר האבן געטראכט ער זאל ארבעטן אין א הייליגע ארבעט אזוי ווי סופרות, איך בין זייער צופרידן אז ער לערנט און דאווענט א גאנצע טאג.


אפשר האט דער ראש ישיבה א עצה פאר אונז ווי אזוי ער קען ווייטער לערנען, איך זאל קענען אכטונג געבן אויף די קינדער און האבן כח פאר דעם, און מיר זאלן אויך קענען האבן עפעס א פרנסה?


א גרויסן יישר כח פאר אלע חיזוק און עצות וואס דער ראש ישיבה געבט אונז. מיין מאן און איך פרובירן צו הערן די חיזוק יומי יעדן טאג ביי פרישטאג מיט די קינדער. עס לעבט ממש אויף. מיר ווארטן יעדן וואך פאר די הערליכע גליון היכל הקודש און דער קונטרס עצתו אמונה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת חקת-בלק, ז' תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואויל איז אייך און וואויל איז אייער חלק אז איר העלפט אייער מאן ער זאל קענען לערנען און דאווענען; מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון א פרוי וואס איז זיך מוסר נפש אז איר מאן זאל לערנען די הייליגע תורה.


די שענסטע זאך איז דאס וואס איר שרייבט אז איר זענט גאר פרייליך מיט דעם וואס איר קענט האבן א חלק אין זיין עבודת השם.


עס פעלט נישט אויס אז איר זאלט ארבעטן שפעט ביינאכט, איר קענט ארבעטן בייטאג; אייערע קינדער מעגן זען אז איר ארבעט, מען דארף זיך נישט באהאלטן מיט גוטע זאכן. איר קענט ארבעטן בייטאג, אין די שעות וואס איר זענט אויסגערוט און ביינאכט זאלט איר זיך גוט אויסרוען כדי איר זאלט קענען זיין א רואיגע און געזונטע מאמע.


מאכטס אייך גרינגער כדי איר זאלט האבן כח צו אייערע קינדער און איר זאלט קענען ווייטער העלפן אייער מאן לערנען די הייליגע תורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#12 - די פרנסה ווערט מיר שווער, זאל איך אנהויבן א זייטיגע פאך?
חובות, פרנסה, הפצה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך מוז אנהויבן ערשט מיט א דאנק צום אייבערשטן אז איך האב זוכה געווען אנצוקומען צו די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א וואס האט מיר ממש געטוישט דאס לעבן צום גוטן, נישט נאר פאר מיר נאר אויך פאר מיין ווייב און קינדער, ס'איז נישט מעגליך אויסצורעכענען יעדע פרט, אבער דער אייבערשטער ווייסט וויפיל איך האב זיך געטוישט א דאנק די עצות פון הייליגן רבי'ן וואס דער ראש ישיבה שליט"א געבט אונז.


איך וואוין אין ארץ ישראל, איך האב חתונה געהאט שוין איבער פינף יאר צוריק, און איך האב ב"ה דריי קינדערלעך קע"ה. דערווייל לערן איך אין כולל א גאנצן טאג, און מיין ווייב ארבעט, און מיר האבן זיך אויסגעקומען גאנץ גוט אזוי ביז יעצט.


לעצטנס ווערט אבער שווערער דער מצב הפרנסה ביי אונז, כ'האב שוין געמוזט אנגעהויבן דרייען מיט טויזנטער שקלים חובות, און דאס איז זייער נישט גוט, און איך ווייס נישט וואס צו טון.


פון איין זייט קלער איך אפשר זאל איך אנהויבן טון א זייטיגע פרנסה ביינאכט, אפשר זאל איך זיך לערנען סופרות און אנהויבן שרייבן ביינאכט, נאכ'ן לערנען אין כולל א גאנצן טאג. פון די אנדערע זייט זע איך אבער אז די אינגעלייט וואס הויבן מיט א קליינע זייטיגע פאך, גייט עס נאכדעם אריבער צו ארבעטן א גאנצן טאג, און דאס וויל איך זייער נישט. איך האב זייער ליב צו לערנען, איך פארשטיי ב"ה גוט לערנען, איך האב שוין געלערנט און זיך פארהערט הלכות טהרה ומקוואות, און יעצט לערן איך הלכות ברכות און הלכות תערובות, איך וויל ווערן א מורה הוראה און איך וויל נישט אפלאזן דאס לערנען. אבער איך ווייס דאך אויך וואס דער ראש ישיבה שליט"א זאגט כסדר איבער די הארבקייט פון אריינפאלן אין חובות.


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען געבן די ריכטיגע וועג ווי אזוי זיך צו פירן. נאכאמאל א גרויסן יישר כח פאר אלעס, איך האב יעצט ב"ה געענדיגט די ניינטע מאל משניות, אויך האב איך יעצט אנגעהויבן א פרישע שיעור אין נ"ך, אויסער די טעגליכע שיעורים אין בבלי ירושלמי און תוספתא, און אין רבינ'ס און מוהרא"ש'ס ספרים.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אמור, י"ג אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


חובות איז א גרויסע סכנה, עס הרג'ט דעם מענטש בגשמיות וברוחניות; עס נעמט אוועק דעם מענטש פון קענען תשובה טון, אזוי ווי דער רבי זאגט זאגט (ספר המידות, אות תשובה, סימן מו): "מִי שֶׁרוֹצֶה לָשׁוּב, יִזָּהֵר מִלִּהְיוֹת בַּעַל חוֹב". ווער עס וויל תשובה טון זאל אכטונג געבן פון האבן חובות.


אז דו ווילסט ארויסגיין פון דיינע חובות זאלסטו גיין נאך געלט און אזוי וועסטו צוביסליך קענען באצאלן די חובות. אין שלחן ערוך ווערט גע'פסק'נט (יורה דעה, סימן רנג) אז ווער עס האט נישט קיין געלט קען גיין קלייבן צדקה פאר זיך; דעריבער אז דו ביסט אריין געפאלן אין חובות זאלסטו גיין נאך געלט און צוביסליך באצאלן דיינע חובות. עס הערט זיך אפשר אינטערעסאנט, ווי איז שייך צו באצאלן שווערע טויזנטער דאללער חובות דורך צאמנעמען און צאמקראצן פרוטות וואס מען געבט פאר צדקה... אבער דו וועסט זען אז עס וועט נישט נעמען לאנג ביז דו וועסט ארויסגיין פון אלע חובות און דו וועסט קענען שפייזן דיין ווייב און קינדער.


איך ווייס אז דו וועסט נישט אננעמען וואס שטייט אין דעם בריוו, דו וועסט נישט וועלן גיין נאך געלט; ווייל דו שעמסט זיך צו גיין נאך געלט, עס פאסט דיר נישט צו גיין נאך געלט וכו' וכו', אבער וויסן זאלסטו אז עס איז נישט קיין בושה צו גיין נאך געלט, א בושה איז אז מען בארגט און מען באצאלט נישט, א בושה איז אז מען צאלט נישט קיין רענט; דער וואס בארגט און באצאלט נישט ווערט אנגערופן א רשע, אזוי ווי עס שטייט אין פסוק (תהלים לז, כא): "לֹוֶה רָשָׁע וְלֹא יְשַׁלֵּם".


דאס האבן מיר מקבל געווען פון מוהרא"ש; מוהרא"ש האט גערעדט פון דעם אן א שיעור אז מען טאר נישט בארגן קיין געלט, און אז מען בארגט געלט דארף מען באצאלן, און אז מען האט נישט צו באצאלן דארף מען פארקויפן די גאנצע פארמעגן צו קענען באצאלן, מען דארף טון אלעס אויף די וועלט אבי נישט צו זיין א גנב.


מוהרא"ש זכותו יגן עלינו איז געווען א נאה דורש ונאה מקיים, וואס ער האט געזאגט - דאס האט ער געטון; מוהרא"ש האט דערציילט ווי אזוי ער האט געדרוקט דעם רבינ'ס ספרים מיט מסירות נפש. נאך זיין חתונה איז ער אריינגעשפרינגען אין חובות פון שווערע טויזנטער דאללער, איבער אכציג טויזנט דאללער בימים ההם, וואס איז לויט די היינטיגע ווערד א חשבון פון קרוב צו א מיליאן דאללער! ער האט זיך מוסר נפש געווען צו פארשפרייטן דעם הייליגן רבי'ן פאר די גאנצע וועלט אין די צייט ווען אין שטוב האט ער נישט געהאט וואס צו עסן; ער האט נישט געהאט קיין פיש און פלייש פאר סעודות שבת, מוהרא"ש מיט די רעבעצין האבן געגעסן שבת חלה מיט סארדינס. "איך האב אלעס באצאלט ביז די לעצטע פרוטה" - האט מוהרא"ש געזאגט. ווי אזוי? צוביסליך, דורך גיין נאך געלט. ער פלעגט גיין הפצה אפאר שעה און גלייך גיין צום דרוקער און צום בינדער און באצאלט יעדן טאג צוביסליך, "איין טאג א פופציגער, איין טאג א צוואנציגער - ביז איך האב אלעס באצאלט", האט מוהרא"ש אויסגעפירט.


מוהרא"ש האט מבטיח געווען: "ווער עס וועט גיין הפצה וועט שטענדיג האבן געלט אין טאש"; בפרט אין ארץ ישראל וואס דארט זענען דא מיליאנען אידישע קינדער וואס ווייסן נישט פונעם אייבערשטן, די ערב רב - די רשעים האבן זיי אויסגע'שמד'ט און פרובירט אפצורייסן פון די אמונה, און ווען מען איז זיי מזכה מיט די הייליגע ספרים און קונטרסים זענען זיי זיך מורא'דיג מחי'; זיי געבן זייער שיין צדקה, בפרט אחינו בני ישראל - די ספרדי'שע אידן נעמען זייער שיין די קונטרסים. זאלסטו גיין פארשפרייטן די ספרים וועסטו קענען באצאלן אלע חובות און דו וועסט האבן גרויס שפע; דו וועסט האבן אן אייגענע הויז און אלעס וואס דו דארפסט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#11 - ווי אזוי ווערט מיין ווייב פטור פון א מנוול?
צניעות, קדושה, פרנסה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיין ווייב האט ברוך ה' א גוטע פאסטן, זי ארבעט אויפ'ן טעלעפאן אויפצוהויבן און ארויסהעלפן מענטשן אויפ'ן טעלעפאן פאר א פירמע, און זי איז ברוך ה' זייער צופרידן פון איר ארבעט.


היינט האט זי אויפגעהויבן א טעלעפאן פאר איינעם, און יענער איז געווען א מנוול וואס האט אנגעהויבן רעדן נישט איידל צו איר, און איר געזאגט זי זאל אפשרייבן זיין טעלעפאן נומער, און נאך אזעלכע זאכן. מיין ווייב איז זייער דערשראקן געווארן פון דעם, זי ווייסט נישט ווער דער מענטש איז און זי ווייסט נישט וואס צו טון.


אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א איר שרייבן חיזוק און עצות ווי אזוי זי זאל זיך פירן אין אזא מצב?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בשלח, ח' שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זאג דיין ווייב זי זאל ווייטער ארבעטן, זי זאל זיך נישט דערשרעקן פון קיינעם; פון היינט און ווייטער אויב איינער רעדט מיט איר איין ווארט מער פון וואס עס איז נוגע פאר די ארבעט זאל זי אראפלייגן דעם טעלעפאן און מער נישט רעדן מיט יענעם, און ווייטער רעדן מיט אנדערע וואס רופן וועגן די ארבעט.


ליידער זענען דא אסאך מנוולים וואס זוכן צו מאכן קשרים מיט פרעמדע פרויען, דער עיקר וועג ווי אזוי זיי זענען ליידער מצליח איז דורך ווארפן א פחד און מורא; זיי ווארענען אז אויב מען וועט דערציילן וועלן זיי הרג'נען וכו', ביז דער קרבן פאלט אריין אין א קטנות הדעת און מען פאלט אראפ.


דעריבער דארף מען אויסלערנען קינד און קייט אז מען זאל נישט מורא האבן פון קיינעם נאר פונעם אייבערשטן; ווי מער מען נעמט אריין אמונה אין זיך אלץ מער פאלט אוועק די קליפות און עבירות. אזוי ווי דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט אונז געלערנט: "א סגולה אנטקעגן רשעים - שלא לפחוד, נישט מורא האבן".


ווען מען לעבט מיט אמונה אז דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער נעמט מיר ארום און היט מיר - ווערט מען נישט דערשראקן פון קיינעם; די מנוולים שפירן דאס, זיי ווייסן אויך צו וועם זיי זאלן צוגיין, זיי ווערן בטל ומבוטל פאר דעם וואס לעבט מיט אמונה.


זאג דיין ווייב זי זאל צוריק גיין צו די ארבעט און נישט מורא האבן פון קיינעם; אויב איינער הויבט אן רעדן מיט איר איבעריגע ווערטער וואס איז נישט נוגע צום ארבעט זאל זי גלייך אראפלייגן דעם טעלעפאן און פטור אן עסק.


א שאד אז מען לערנט דאס נישט מיט אלע קינדער פון קליינווייז אן; סיי מיט די אינגלעך און סיי מיט מיידלעך, אז מען זאל נישט מורא האבן פון קיין שום מענטש און נישט פון קיין שום מלאך נאר פונעם אייבערשטן אליינס. דעמאלט וואלט מען זיך געקענט איינשפארן אסאך עגמת נפש, ווייל די גאנצע וועג ווי אזוי די מנוולים זענען מצליח צו טון עבירות מיט אנדערע, איז נאר דורך ווארפן א פחד, צונעמען די מח פונעם מענטש השם ישמרינו.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#10 - זאל איך פארן קיין חוץ לארץ צו גיין נאך צדקה?
פרנסה, צדקה, ארץ ישראל

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וואוין אין ארץ ישראל, און איך בין זיך מחיה מיט די שיעורים און חיזוק פונעם ראש ישיבה שליט"א, איך שפיר אז נאר דער ראש ישיבה פארשטייט מיך, און דערפאר וויל איך פרעגן מיין שאלה.


איך מוטשע זיך מיט פרנסה, און ס'זענען דא פילע אידן פון דאהי וואס פארן קיין חוץ לארץ צו גיין נאך געלט, איז דאס א גוטע זאך צו טון? זאל איך עס אויך טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וארא, כ"ד טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


א שאד צו קומען קיין חוץ לארץ; מיין נישט אז אין חוץ לארץ וועסטו האבן דיין ישועה.


חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תנחומא תזריע, ו): "מַעֲשֶׂה בְּכֹהֵן אֶחָד שֶׁהָיָה רוֹאֶה אֶת הַנְּגָעִים", עס איז געווען א כהן וואס פלעגט קוקן נגעים, "מָטָה יָדוֹ, בִּקֵּשׁ לָצֵאת לְחוּצָה לָאָרֶץ", מיט די צייט איז ער געווארן ארעם און ער האט געוואלט ארויסגיין קיין חוץ לארץ מאכן געלט, "קָרָא לְאִשְׁתּוֹ אָמַר לָהּ: בִּשְׁבִיל שֶׁבְּנֵי אָדָם רְגִילִין לָבֹא אֶצְלִי לִרְאוֹת אֶת הַנְּגָעִים, קָשֶׁה עָלַי לָצֵאת מֵעֲלֵיהֶם", האט ער גערופן זיין ווייב און איר געזאגט: עס איז מיר שווער אוועק צו גיין קיין חוץ לארץ ווייל מענטשן קומען דא כסדר ווייזן זייערע נגעים, "אֶלָּא בּוֹאִי וַאֲנִי מְלַמְּדֵךְ שֶׁתְּהֵא רוֹאָה אֶת הַנְּגָעִים", איך וועל דיר אויסלערנען ווי אזוי מען קוקט אויף א נגע, אזוי וועסטו קענען קוקן נגעים און איך וועל קענען פארן קיין חוץ לארץ מאכן געלט, "אִם רָאִית שְׂעָרוֹ שֶׁל אָדָם שֶׁיָּבֵשׁ הַמַּעְיָן שֶׁלּוֹ, תְּהֵא יוֹדַעַת שֶׁלָּקָה", ער האט איר געלערנט אז אויב זי זעט ווי די קוואל פונעם האר איז פארטריקנט איז א סימן אז דער האר איז געשלאגן, "לְפִי שֶׁכָּל שֵׂעָר וְשֵׁעָר, בָּרָא לוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מַעְיָן בִּפְנֵי עַצְמוֹ שֶׁיְּהֵא שׁוֹתֶה מִמֶּנּוּ", ווייל דער אייבערשטער האט באשאפן פאר יעדע האר באזונדער א קוואל פון וואו דער האר זאל האבן פרנסה צו לעבן, "יָבֵשׁ הַמַּעְיָן, יָבֵשׁ הַשֵּׂעָר", אבער אז דער קוואל איז טויט איז א סימן אז דער האר איז טויט, "אָמְרָה לוֹ אִשְׁתּוֹ, וּמָה אִם כָּל שֵׂעָר וְשֵׁעָר, בָּרָא לוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מַעְיָן בִּפְנֵי עַצְמוֹ שֶׁיְּהֵא שׁוֹתֶה מִמֶּנּוּ. אַתָּה שֶׁאַתָּה בֶּן אָדָם, כַּמָּה שְׂעָרוֹת יֵשׁ בְּךָ, וּבָנֶיךָ מִתְפַּרְנְסִין עַל יָדְךָ, לֹא כָּל שֶׁכֵּן שֶׁיְּזַמֵּן לְךָ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא פַּרְנָסָה", האט אים זיין ווייב געזאגט: מה דאך אז דער אייבערשטער האט באשאפן פאר יעדע האר באזונדער א קוואל פון וואו דער האר זאל האבן צו לעבן, איז דאך זיכער אז דו וואס דו האסט טויזנטער האר, דו האסט א ווייב און קינדער וואס נעמען פרנסה פון דיר וועט דיר דער אייבערשטער געבן פרנסה, "לְפִיכָךְ לֹא הֵנִיחָה אוֹתוֹ לָצֵאת חוּצָה לָאָרֶץ", זי האט אים זייער שטארק מחזק געווען און אים נישט געלאזט פארן קיין חוץ לארץ.


אז מען האט נישט קיין געלט ווערט גע'פסק'נט אין שלחן ערוך (יורה דעה, סימן רנ) אז מען קען גיין נאך געלט פאר זיך אליינס; פארשטייט זיך אז פאר די ווייב דארף מען נישט זאגן פונקטליך אז מען גייט נאך געלט פאר זיך, מען זאגט פאר אלעמען: "איך גיי נאך געלט פאר א חבר וואס האט נישט אויף שבת ויום טוב", וד"ל.


די ארץ ישראל'דיגע אידן מיינען אז אין אמעריקע וואלגערט זיך גאלד אויף די גאסן, מען קוקט אויף אן אמעריקאנער איד מיט קנאה וכו'; וויסן זאלסטו אז דא מוטשעט מען זיך אויך, דעריבער איז נישט כדאי צו קומען קיין אמעריקע און לאזן די ווייב אליינס.


מען ליינט אין די מעשה ביכלעך ווי די פריצים פלעגן הייסן זייער מאשקע טאנצן בשעת זיי פלעגן מאכן זייערע סעודות, אזוי טוען די אמעריקאנע גבירים מיט די משולחים, מען וויל זיך אהערשטעלן פאר די ווייב און פאר'ן איידעם ווי א שיינער איד אז מען האט געסט ביי די סעודה, הייסט מען זיי קומען צו א סעודה, בשעת די סעודה פרעגט מען זיי אויס אלע סארט פאליטיק וכו' און מוצאי שבת באקומט דער משולח א גאנצע צוואנציגער... די משולחים זענען אויסגעמאטערט פון א גאנצע וואך ארומלויפן נאך געלט, יעצט דארף ער זיצן כמה שעות ביי דעם פריץ און מארגן ביי יענעם פריץ צו באקומען א צוואנציגער?! מען בעט אן המלצה; אויב האסטו פון בד"ץ איז גוט, דעמאלט באקומסטו א 'גאנצע דאללער'... אויב האסטו נישט פון בד"ץ וכו' פארשיקט מען דיר מיט בזיונות, און מיט אן המלצה פון בד"ץ האסטו ביזי בזיונות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#9 - וואס טו איך אז איך האלט שוין מער נישט אויס די יסורים?
התחזקות, שלום בית, צרות, פרנסה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם א גרויסן יישר כח פאר אלע חיזוק, וואס האט מיר מחזק געווען אמאל אין אסאך שווערע צייטן. אבער יעצט שפיר איך אז איך בין שוין אזוי שטארק צעבראכן אז קיין שום חיזוק וועט מיר שוין נישט העלפן.


אלעס אין לעבן גייט מיר שווארץ, די פרנסה, די שלום בית, די קינדער, און איך אליין. איך בין צעבראכן און צעהאקט אויף שטיק שטיקער, און איך האט מער נישט קיין טעם אין מיין לעבן.


איך ארבעט אויף א פלאץ שוין פאר 12 יאר, און איך האב פיינט יעדע מינוט וואס איך בין דארט, אבער איך האב נישט גענוג זעלבס זיכערקייט איבערצולאזן די פאסטן און גיין זוכן אן אנדערע פרנסה. דער זון פונעם בעל הבית האט מיר פיינט און האלט אין איין זאגן ליגנטס פאר זיין טאטע וועגן מיר, און איך בין נישט גענוג שטארק ביי זיך צו קענען עפעס טון דערוועגן.


דערווייל ווער איך מער און מער דעפרעסט יעדן טאג, איך ווייס נישט פארוואס איך מיט מיין גאנצע משפחה דארפן אזויפיל ליידן, און איך האב ממש נישט מיט וועמען צו רעדן איבער מיינע ווייטאגן. איך האב נישט קיין נאנטער חבר, נישט קיין רבי אדער רב, און אפילו פאר מיין ווייב האב איך נישט דערציילט איבער מיינע אינערליכע יסורים.


איך האב שוין פיל געוויינט און גערעדט צום אייבערשטן, פילע לאנגע שמונה עשרה'ס האב איך שוין באגאסן מיט טרערן, אבער ווי עס זעט אויס וויל דער אייבערשטער מיר נישט אויסהערן. און די איינציגסטע ברירה וואס בלייבט מיר איז נאר צו שטארבן, הלואי ווען איך קען ווען שטארבן, איך זע אזויפיל גוטע מענטשן ווערן אוועק גענומען פון דער וועלט, הלואי וואלט דער אייבערשטער מיר גענומען אנשטאט זיי.


אפשר האט איר עפעס אן אנדערע וועג ארויס פאר מיר?

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת במדבר, כ"ט אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פארוואס זאלסטו טראכטן פון שטארבן? שטארבן וועט דיר נישט העלפן; טראכט נישט פאר איין רגע אז דארט וועט דיר זיין בעסער, ענדערש געב זיך איבער צום אייבערשטן וועט זיך אלעס טוישן צום גוטן.


א איד איז אמאל געקומען צום רבי'ן זאגן ער וויל שטארבן ווייל ער האט נישט קיין כח צו די יסורים וואס ער ליידט, האט אים דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, סימן פד): חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ד, כב): "וְאַל יַבְטִיחֲךָ יִצְרְךָ שֶׁהַשְּׁאוֹל וְהַקֶּבֶר בֵּית מָנוֹס לְךָ", זאלסט נישט טראכטן אז אין קבר וועט דיר זיין בעסער, און דער רבי האט אים געגעבן צו פארשטיין אז דא אויף די וועלט איז א מענטש פארנומען, יעדער איינער מיט זיינע טרדות; פרנסה וכו' וכו', ממילא קען זיין אז מען זאל כאפן א ביס פון א ווארים אדער א פליג אן דעם וואס מען זאל שפירן עפעס ווען מען כאפט דעם ביס, ווייל מען איז אריין געטון אין אנדערע זאכן. אבער אין קבר איז נישט דא קיין שום טירדות און מחשבות וואס זאל אוועק נעמען דעם קאפ פון הערן ווי די ווערים קריכן און בייסן, דארט הערט מען יעדע ריר און יעדע שטאך, מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס צער אין קבר ווען מען הערט יעדע בייס פון די ווערים און די צער פון הערן ווי זיי קריכן.


אז דו גייסט אריבער שוועריקייטן זאלסטו זיך מבטל זיין צום אייבערשטן, דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (שיחות הר"ן, סימן רעט): "אַז עֶס אִיז גָאר בִּיטֶער אִיז מֶען זִיך אִינְגַאנְצְן מְבַטֵּל", האט רבי נתן געפרעגט: "ווי אזוי איז מען זיך מבטל?" האט דער רבי געזאגט: "מען פארמאכט די מויל מיט די אויגן, דאס איז ביטול צום אייבערשטן"; דאס הייסט, ווען א מענטש פארמאכט די מויל - ער פרעגט נישט קיין קשיות, ער פארמאכט די אויגן - ער וויל גארנישט זען און פארשטיין, ער ווייסט אז דער אייבערשטער פירט די וועלט, דעמאלט איז ער זוכה אז אלעס ווערט גוט און דער אייבערשטער העלפט אים מיט זיין ישועה.


דו שרייבסט אז דו האסט שוין אזויפיל געבעטן דעם אייבערשטן וכו'; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצו): "אָסוּר לָאָדָם לַעֲמֹד עַצְמוֹ עַל שׁוּם דָּבָר, הַיְנוּ שֶׁאָסוּר לְהִתְעַקֵּשׁ בִּתְפִילָּתוֹ - שֶׁהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא יַעֲשֶׂה לוֹ דַּוְקָא אֶת בַּקָּשָׁתוֹ וכו'", א מענטש טאר זיך נישט איינ'עקשנ'ען ביים אייבערשטן אז דער אייבערשטער מוז מיט אים טון אזוי ווי ער וויל, "רַק צָרִיךְ לְהִתְפַּלֵּל וּלְהִתְחַנֵּן לִפְנֵי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ בְּרַחֲמִים וְתַחֲנוּנִים, אִם יִתֵּן הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ – יִתֵּן, וְאִם לָאו לָאו", נאר מען דארף בעטן דעם אייבערשטן מיט רחמנות, אזוי ווי מען בעט זיך ביי איינעם ער זאל רחמנות האבן; אז דער אייבערשטער וועט אים העלפן איז גוט, און אז ער וועט אים נישט נאך געבן איז נישט. מיט דעם טייטשט דער רבי וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ב, יג): "אַל תַּעַשׂ תְּפִלָּתְךָ קֶבַע", קבע איז א לשון פון גזילה, אזוי ווי עס שטייט (משלי כב, כג): "'וְקָבַע אֶת קֹבְעֵיהֶם נָפֶשׁ' - הַיְנוּ שֶׁכָּל מַה שֶּׁהוּא מְבַקֵּשׁ, הֵן פַּרְנָסָה אוֹ בָּנִים אוֹ שְׁאָר צְרָכִים, אָסוּר לְהִתְעַקֵּשׁ וְלַעֲמֹד עַצְמוֹ בִּתְפִילָּתוֹ, שֶׁדַּוְקָא יַעֲשֶׂה הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא אֶת תְּפִילָּתוֹ", ווען מען בעט דעם אייבערשטן אויף פרנסה, אויף קינדער אדער אנדערע געבעטן, טאר מען זיך נישט איינ'עקשנ'ען אז עס מוז זיין אזוי ווי ער וויל, "כִּי זֶה הוּא תְּפִילַּת קֶבַע, שֶׁלּוֹקֵחַ הַדָּבָר בְּחָזְקָה בִּגְזֵלָה, רַק יִתְפַּלֵּל רַחֲמִים וְתַחֲנוּנִים כַּנַּ"ל".


ווען מען רעדט צום אייבערשטן דארף מען זיין זייער שטארק נישט צו ווערן מייאוש ווען מען זעט ווי עס גייט אריבער אסאך צייט און מען באקומט נישט וואס מען בעט; מען דארף האבן אסאך סבלנות אויסצואווארטן אויף די ישועה פונעם אייבערשטן און ווייטער מתפלל זיין צו אים ער זאל רחמנות האבן און שיקן די ישועה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט ארויס גיין פון דיינע צרות ויסורים און דו זאלסט שוין האבן א ישועה אין אלע דיינע ענינים.

#8 - וועט "מסכת תענית" העלפן אויך פאר פרנסה?
פרנסה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם וויל איך זיך באדאנקען פאר די געוואלדיגע שיעורים וואס איך הער שוין אויס פאר די לעצטע יאר צייט, דאס העלפט מיר ממש אויף טריט און שריט אין לעבן.


איך בין ב"ה חתונה געהאט, איך האב איין קינד ב"ה, אבער איך מוטשע זיך געפערליך מיט פרנסה. איך וויל וויסן אויב די סגולה וואס מוהרא"ש זי"ע האט געגעבן פאר די בחורים פאר א שידוך, צו זאגן מסכת תענית פערציג מאל פון חמשה עשר באב ביז ראש השנה, צי דאס העלפט אויך פאר פרנסה.


א גרויסן יישר כח, יהודה

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת עקב, י"ט מנחם-אב, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד יהודה נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו אז פרנסה קומט נאר פונעם אייבערשטן, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית ב.) אז די שליסל פון פרנסה איז נאר אין די הענט פונעם אייבערשטן; קיינער קען נישט צו נעמען פון א מענטש זיין פרנסה און קיינער קען נישט געבן פרנסה - נאר דער אייבערשטער אליינס וואס ער איז דער זן ומפרנס לכל.


אז דו מוטשעסט זיך מיט פרנסה זאלסטו זיך אויסוויינען צום אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר און דיר העלפן זאלסט קענען מפרנס זיין דיין ווייב און קינדער.


מוהרא"ש האט דערציילט, אין ירושלים איז געווען א באוואוסטער מגיד רבי בנציון יאדלער זכרונו לברכה וואס ער פלעגט ארום גיין אין שול'ן האלטן דרשות; איינמאל איז צו אים געקומען א איד און אנגעהויבן וויינען: "איך האב נישט קיין פרנסה, מיינע קינדער גייען אויס פאר הונגער, זיי וויינען פאר ברויט וכו' וכו'", זאגט אים ר' בנציון ז"ל: "וָואס וִוילְסְטוּ פוּן מִיר? דוּ הָאסְט דָאך אַ רַייכֶער טַאטֶע, בֶּעט אִים עֶר זָאל דִיר הֶעלְפְן אוּן רַחְמָנוּת הָאבְּן אוֹיף דִיר", דער איד קוקט אן דעם ר' בנציון מיט וואונדער און זאגט: "מיין טאטע וואס וואוינט אין צפת? וואס קען ער מיר שוין העלפן? ער האט קוים פאר זיך צו לעבן?" און ער הייבט אן וויינען: "פארוואס מאכט איר חוזק פון מיר?!" זאגט אים ר' בנציון: איך מיין נישט דיין טאטע פון צפת, איך מיין דיין טאטע אין הימל - דער גרויסער באשעפער - ער קען דיר העלפן! בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר".


דאס זעלבע זאג איך דיר: "דוּ הָאסְט דָאך אַ רַייכֶער טַאטֶע, בֶּעט אִים עֶר זָאל דִיר הֶעלְפְן אוּן רַחְמָנוּת הָאבְּן אוֹיף דִיר"; פרנסה האט נישט צו טון צי מען איז געלונגען אדער אויב מען האט א גוטן קאפ; פרנסה קומט פונעם אייבערשטן.


דער הייליגער רבי האט דערציילט א מעשה, אמאל זענען געווען צוויי גרויסע עשירים וואס זענען געווען שכנים הויז צו הויז, איינער איז געווען א גרויסער קמצן - א קארגער מענטש, און דער צווייטער איז געווען גאר א גרויסער בעל צדקה; איינמאל איז געקומען אן ארימאן אין געבעטן צדקה פון דעם קמצן, האט דער קמצן אים געזאגט אזוי: "איך האב דא ביי מיר אין גארטן אסאך ביימער וואס מען דארף זיי צעשניידן, אז דו וועסט מיר צעשניידן די אלע גרויסע ביימער אויף קליינע שטיקלעך האלץ וועל איך דיר געבן עסן", אומר ועושה, דער ארימאן האט גענומען א האק און זיך גענומען צו די שווערע ארבעט, ער האט צעהאקט אלע ביימער און זיי פארוואנדלט אין שפענדלעך, ווען ער האט געענדיגט איז ער געקומען צום בעל הבית בעטן עסן, זאגט אים דער קמצן: "קום מיט מיר", און ער פירט אים צום שכן'ס הויז - די הויז פונעם צווייטן עושר - און זאגט אים: "קלאפ אריין ביי דעם טיר, דא וועסטו אלעס באקומען; עסן, געלט וכו'", דער ארימאן האט געמיינט אז דאס איז איין זאך, איין בעל הבית; ער קלאפט אריין און תיכף ומיד האט מען אים אויף גענומען מיט א מורא'דיגע שמחה, מען האט אים געגעבן צו עסן מכל טוב וטוב, אינמיטן עסן האט זיך דער ארימאן אנגערופן: "איך האב זייער שווער געהארעוועט פאר די עסן", פרעגט מען אים: "וואס הייסט?" ענטפערט ער: "איך האב געהאקט האלץ א גאנצן טאג ביז איך האב באקומען דאס עסן, דאס איז מיר בכלל נישט אנגעקומען גרינג", האט מען אים געזאגט: "אִיר הָאט גֶעאַרְבֶּעט אוּמְזִיסְט אוּן גֶעגֶעסְן אוּמְזִיסְט", מען האט אים ערקלערט וואס דא איז פארגעקומען, אז דאס זענען צוויי מענטשן און אויב וואלט ער קודם אנגעקומען אהער וואלט ער בכלל נישט געדארפט ארבעטן, ווייל דא געבט מען פאר יעדן איינעם עסן בחינם.


מוהרא"ש זאגט, וואס האט אונז דער רבי געוואלט לערנען מיטן דערציילן די מעשה? אז מען האט אים געזאגט: "אִיר הָאט גֶעאַרְבֶּעט אוּמְזִיסְט אוּן גֶעגֶעסְן אוּמְזִיסְט", דאס מיינט מען צו זאגן דו האסט גארבעט פאר דיינע עבירות; אז א מענטש האט געזינדיגט דארף ער ארבעטן ביטער שווער און מיט דעם קומט ער אפ זיינע עבירות, אבער פרנסה געבט דער אייבערשטער פאר יעדן איינעם בחינם.


די מעשה דארף אונז זייער שטארקן אז אלעס קומט פונעם אייבערשטן, דעריבער אז דו גייסט יעצט אריבער שווערע צייטן מיט דיין פרנסה וכו', זאלסטו נאר טראכטן פונעם אייבערשטן, און נאר רעדן און בעטן פונעם אייבערשטן, וועסטו געהאלפן ווערן.


אז דו ווילסט האבן פרנסה בריווח זאלסטו זאגן יעדן טאג - גלייך נאך שחרית - די צען קאפיטלעך תהילים, דעם "תיקון הכללי", ווייל דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן כט) אז זאגן דעם "תיקון הכללי" איז א סגולה אויף פרנסה; נעם די סגולה פון הייליגן רבי'ן און זאג דעם "תיקון הכללי", וועסטו זוכה זיין צו האבן ישועות, רפואות און פרנסה בריווח.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן פרנסה בשפע.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#7 - זאל איך קויפן א דירה?
פרנסה, שאלות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב זיך שואל עצה געווען מיט'ן ראש ישיבה שליט"א איבער קויפן א דירה, דער ראש ישיבה שליט"א האט מיר געזאגט איך זאל קויפן, למעשה איז אבער מיין פרנסה איז נישט עפעס אזוי גוט, איך מוטשע זיך אסאך, זאל איך טאקע אריינטאנצן אין חובות צו קויפן א דירה, אפילו איך ווייס נישט ווי אזוי איך וועל עס קענען באצאלן?


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת שלח, כ"ד סיון, שנת תשע"ח לפ"ק


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו, אויב א מענטש האט א רצון קען ער זייער שיין מצליח זיין, ווייל אלעס ווענדט זיך אין די ווילן פונעם מענטש. "רצון ברעכט אייזן"; וואס א מענטש וויל מיט א שטארקייט וועט ער באקומען - סיי ברוחניות און סיי בגשמיות.


מיר זאגן דריי מאל א טאג ביים דאווענען (תהלים קמה, טז): "פּוֹתֵחַ אֶת יָדֶךָ וּמַשְׂבִּיעַ לְכָל חַי רָצוֹן", דער אייבערשטער עפענט זיינע הענט און געבט פאר אלעמען א רצון; לכאורה, ווי קומט דא אריין רצון? מיר דארפן דאך עסן, עס וואלט ענדערש געדארפט שטיין: "פּוֹתֵחַ אֶת יָדֶךָ, וּמַשְׂבִּיעַ לְכָל חַי 'מָזוֹן'"... ענטפערט מוהרא"ש, אז דערפאר שטייט "רָצוֹן", ווייל אויב א מענטש האט א רצון וועט אים דער אייבערשטער העלפן מיט וואס ער דארף; ער וועט האבן 'מָזוֹן' און אלעס וואס ער וויל, ווייל אלעס ווענדט זיך אין די ווילן.


זע צו לערנען יעדן טאג א בלאט בבלי, א בלאט ירושלמי און א פרק תוספתא, דורכדעם וועסטו זוכה זיין צו האבן אן אייגענע דירה. מוהרא"ש זאגט אז ב'בלי, י'רושלמי, ת'וספתא איז די ראשי תיבות 'בי"ת'; אז מען לערנט יעדן טאג די דריי לימודים בויט מען זיך א בית נצחי אויף יענע וועלט, אזוי אויך איז דאס מסוגל צו האבן א דירה דא בזה העולם.


שטארק דיר מיט אמונה אינעם אייבערשטן און נעם אריין דעם אייבערשטן אין דיין לעבן; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות סג.): "כָּל הַמְשַׁתֵּף שֵׁם שָׁמַיִם בְּצַעֲרוֹ",  ווער עס נעמט אריין דעם אייבערשטן כביכול אין זיין צרה, ער דערציילט פארן אייבערשטן זיינע צרות און ער בעט דעם אייבערשטן אויף זיין שפראך ער זאל אים העלפן, "כּוֹפְלִין לוֹ פַּרְנָסָתוֹ", דאפעלט מען אים זיין פרנסה; דערפאר, אז דו וועסט זיך מחזק זיין מיט אמונה, דו וועסט בעטן דעם אייבערשטן ער זאל דיר העלפן מיט פרנסה און דו וועסט זיך פארלאזן אינגאנצן אויף אים, וועסטו זוכה זיין צו האבן פרנסה בשפע און א אייגענע הויז.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6 - אז איך באקום געלט פון כולל, הייסט דאס אז איך ליג אין תאוות ממון?
לימוד התורה, פרנסה, שאלות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרישער אינגערמאן, באלד ענדיגט זיך מיין שנה ראשונה, און איך לערן אין א כולל הלכה, און איך מוטשע זיך מיט מחשבות אויב איך טו ריכטיג, ווייל איך ווייס אז ביים הייליגן רבי'ן איז דער תאווה צו געלט געווען פון די ערגסטע זאכן, און ווען איך לערן אין כולל שפיר איך אז אלעס דרייט זיך נאר ארום געלט, דאס קומען צייטליך, די בחינות, לערנען רציפות, און אזוי ווייטער. הייסט דאס אז איך ליג אין תאוות ממון?


פון די אנדערע זייט וויל איך למעשה לערנען תורה ווייל דער אייבערשטער האט געהייסן, נישט סתם פאר ביזנעס חס ושלום. אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר אויסקלארן ווי אזוי איך דארף באטראכטן די זאך.


א גרויסן יישר כח, שמואל

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בהעלותך, י"ד סיון, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד שמואל נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו לערנסט די הייליגע תורה און דו לערנסט שלחן ערוך אויף הלכה למעשה.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ח.): אויפן פסוק (תהילים פז, ב): "אֹהֵב ה' שַׁעֲרֵי צִיּוֹן מִכֹּל מִשְׁכְּנוֹת יַעֲקֹב", דער אייבערשטער האט ליב ווען מען לערנט הלכה מער ווי אלע אנדערע לימודים, ווייל "מִיּוֹם שֶׁחָרַב בֵּית הַמִּקְדָּשׁ, אֵין לוֹ לְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּך הוּא בָּעוֹלָמוֹ, אֶלָּא אַרְבַּע אַמּוֹת שֶׁל הֲלָכָה בִּלְבַד", פון ווען מיר האבן פארלוירן דעם בית המקדש - דעם אייבערשטנ'ס הויז, וואוינט דער אייבערשטער דארט וואו מען לערנט הלכה; דערפאר האט דער רבי זייער מקפיד געווען אז יעדער איד דארף לערנען יעדן טאג הלכה (עיין שיחות הר"ן, סימן כט); וואויל איז דיר אז דו ביסט זוכה צו לערנען רוב צייט פון דיין טאג הלכה למעשה.


אז מען קומט צייטליך אין כולל, מען נעמט די בחינות און מען לערנט שעות רצופות - דאס מיינט נישט תאוות ממון, דאס מיינט אז מען איז א בעל אחריות. א אינגערמאן ווען ער האט חתונה שרייבט ער אונטער אין די כתובה: "וַאֲנָא אֵזוֹן וַאֲפַלַח וְאוֹקִיר וַאֲפַרְנֵס יָתֵייכִי כְּהִלְכוֹת גּוּבְרִין יְהוּדָאִין", איך נעם זיך אונטער צו ברענגען פרנסה; ווען דו האסט חתונה געהאט האסטו זיך מתחייב געווען צו ברענגען פרנסה פאר דיין ווייב, אז דו קענסט דאס באווייזן ווען דו לערנסט אין כולל - וואויל פאר דיר.


געדענק וואס דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן סט): "עִיקָר הָעֲשִׁירוּת בָּאָה בִּזְכוּת הָאִשָּׁה", די גאנצע עשירות וואס א מענטש האט - איז פון זיין ווייב; אויב מען איז מכבד די ווייב, מען פירט זיך אויף אין שטוב אזוי ווי עס דארף צו זיין, מען רעדט איידל און שיין, דורכדעם איז מען זוכה צו האבן עשירות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.