שאלה אין קורצן ענין
#658 - ווי אזוי קען מען זיך היטן די אויגן אויפ'ן גאס?
שמירת עינים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל נאכאמאל זאגן א גרויסן יישר כח פאר די געוואלדיגע שיעורים מיט וואס איך בין זיך מחיה יעדן טאג פון פריש, און א ספעציעלן יישר כח פאר די ניגונים וואס מ'זינגט כסדר פאר'ן שיעור, איך ווער יעדעס מאל איבערגענומען פון די געוואלדיגע ניגונים, איך שפיר ממש ווי ס'הויבט מיר אויף, ס'נעמט מיר ארויס פון אלע וועלטליכע זאכן און עס ברענגט מיר אריין אין אזא ליכטיגע וועלט פון אמונה און תשובה.


איך האב געוואלט בעטן אן עצה. איך וואוין אויף א הויפט גאס אין מיין שטאט, און יעצט אין די זומער איז ממש א פחד צו גיין אויפ'ן גאס וואס איז פול מיט אזויפיל פריצות, און ס'איז מיר זייער שווער, טאג טעגליך דארף איך פירן מלחמות מיט מיר אליין אן אויפהער, ובפרט וואס די איינציגסטע וועג זיך צו היטן די אויגן איז נאר דורכ'ן אראפבייגן די אויגן ביז צו דער ערד, און דאס איז א שווערע זאך צו טון כסדר. אפשר האט דער ראש ישיבה שליט"א עפעס עצות און חיזוק אויף דעם, ווייל איך האלט עס מער נישט אויס.


דער אייבערשטער זאל אייך באצאלן בכפל כפלים אויף די אלע גוטס וואס איר האט געטון מיט מיר.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מיר זענען אלע אין דעם זעלבן צרה, נישט קיין חילוק וואו מען וואוינט; מען קען ממש נישט גיין אין גאס זוממער, די גוים גייען אויסגעטון ווי די חיות און עס איז זייער שווער זיך צו היטן די אויגן. דער יצר הרע מאכט משוגע דעם מענטש ער זאל קוקן וואו עס גליסט זיך אים, און אז מען היט נישט די אויגן ווערט מען נאכדעם אפגעקילט פון אידישקייט.


אבער וויסן זאלסטו אז ווי גרויס און שווער דער יצר הרע איז, אלץ גרעסער זענען די הייליגע צדיקים וואס געבן אונז עצות לוחם צו זיין מיט'ן יצר הרע; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן לו): ווען עס ברענט אינעם מענטש תאות ניאוף רחמנא לצלן, זאל ער זאגן דעם פסוק: "שְׁמַע יִשְׂרָאֵל ה' אֱלֹקֵינוּ ה' אֶחָד", און: "בָּרוּךְ שֵׁם כְּבוֹד מַלְכוּתוֹ לְעוֹלָם וָעֶד"; ווייל מען קען נישט ניצול ווערן פון די תאוה נאר דורך אמונה, אז מען נעמט אריין אין זיך אז דער אייבערשטער איז דא, ער איז מיט מיר, ביי מיר און נעבן מיר, נאר אזוי קען מען זיך ראטעווען פון די שרעקליכע תאוה. אזוי אויך זאגט דער רבי (שם) אז אויב מען איז זייער פארזינקען אין די תאוה זאל מען וויינען בשעת מען זאגט די צוויי פסוקים און דאס וועט ראטעווען דעם מענטש פון זיין בלאטע; ווייל ווי נאר מען נעמט אריין אין זיך אז דער אייבערשטער איז דא, דאס ראטעוועט דעם מענטש פון עבירות.


ווען דו גייסט אין גאס זאלסטו אראפקוקן ביז דער ערד, אזוי ווי דער זוהר הקדוש דערציילט (פרשת קדושים פד.): "וְכַךְ הֲוָה רַבִּי שִׁמְעוֹן עָבִיד", דער הייליגער תנא רבי שמעון בר יוחאי פלעגט זיך פירן, "כַּד הֲוָה אָזִיל בְּמָתָא וַהֲווּ חַבְרַיָּיא אַזְלִין אֲבַתְרֵיהּ", ווען ער איז געגאנגען אין גאס מיט זיינע תלמידים, "וְחָמָא לְאִינְתּוּ שְׁפִּירָאן", און עס זענען דארט געווען פרויען, "מָאִיךְ עֵינֵיהּ", האט ער אראפגעקוקט, "וַהֲוָה אָמַר לְחַבְרַיָּיא אַל תִּפְנוּ", און ער געזאגט פאר זיינע תלמידים דעם פסוק (ויקרא יט, ד): "אַל תִּפְנוּ אֶל הָאֱלִילִים", דער אייבערשטער איז דא, גייטס נישט נאך קיין שום אנדערע זאך.


בעט דעם אייבערשטן פאר דו גייסט ארויס פון שטוב; לייג די האנט אויף די מזוזה און בעט: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל קענען היטן מיינע אויגן, איך זאל זיין ערליך", אזוי אויך פאר דו גייסט ארויס פון בית המדרש, אדער פון סיי וואו - זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן אז דו זאלסט אנקומען בשלום וואו דו דארפסט אנקומען.


אז דו וועסט היטן דיינע אויגן וועסטו זוכה זיין צו קינדער תלמידי חכמים וואס וועלן שרייבן חדושי תורה, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות ניאוף, חלק ב', סימן יט): "מִי שֶׁאֵין מִסְתַּכֵּל עַל נָשִׁים, זוֹכֶה שֶׁזַּרְעוֹ יְחַבְּרוּ פֵּרוּשִׁים עַל הַתּוֹרָה", ווער עס קוקט נישט אויף פרעמדע פרויען וועט זוכה זיין אז זיינע קינדער וועלן ארויס געבן ספרים פון חידושי תורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#657 - ווען וועל איך שוין טרעפן מיין שידוך?
שידוכים, יבנאל, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור פון ארץ ישראל, צוואנציג יאר אלט, איך לערן אין ישיבה, אבער רוב פון מיינע חברים האבן שוין חתונה געהאט, און איך בין געבליבן אליין. איך האב נאך אן עלטערער ברודער העכער מיר וואס עס גייט אים נישט אזוי גרינג א שידוך, און איך ווייס נישט צי ער וויל בכלל אזוי שטארק חתונה האבן. איך בין זייער צעבראכן און צעקלאפט, איך וויין אסאך מאל אויף דעם, איך וויל אזוי שטארק טרעפן מיין שידוך, און ס'זעט נישט אויס ווי עס וועט קומען אזוי שנעל.


בערך א האלב יאר צוריק האב זיך געמאכט א פעסטע קבלה זיך צו האלטן זייער ערליך אין קדושה, עס האט אנגעהאלטן ב"ה, אבער אין די לעצטע וואך האב איך געהאט אסאך גרויסע נסיונות און ליידער האב איך נישט געקענט ביישטיין אלע נסיונות רחמנא ליצלן.


איך בין זייער צעבראכן, אינדערהיים איז מיר זייער שווער, אין ישיבה בין איך זייער לאנגווייליג, און איך האב נאכנישט באשלאסן וועלכע פון די צוויי איז בעסער פאר מיר. מיין גאנצער מח איז נאר פארנומען צו טראכטן ווען איך וועל שוין חתונה האבן, ווען איך וועל שוין האבן א נארמאלע לעבן.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מוהרא"ש זאגט אז קיינער אויף די וועלט פארשטייט נישט א בחור און די צער וואס א בחור גייט דורך. א בחור וויל זיין ערליך, ער וויל זיין ריין און הייליג אבער עס גייט אים נישט, ער האלט אין איין אראפפאלן אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, ביז עס ווערט אים נמאס דאס לעבן און ער דרייט זיך ארום מיט שלעכטע מחשבות כאילו אז דער אייבערשטער איז ברוגז אויף אים וכו'.


דו בעטסט אן עצה וואס דו זאלסט טון אז דו האלסט אין איין אראפפאלן וכו'; פאלג דעם רבי'ן וואס האט אונז געגעבן די עצה פון התבודדות, זוך דיר א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט און גיס זיך אויס דיין הארץ צום אייבערשטן, דערצייל אים וואס גייט אריבער אויף דיר, ווי שטארק דו ווילסט זיין ערליך און אפגעהיטן אין קדושה אבער עס גייט דיר נישט, בעט אים: "רבונו של עולם, האב רחמנות אויף מיר, איך וויל זיין אן ערליכער איד; וואס זאל איך טון איך האלט אין איין אראפפאלן? איך שפיר ווי איך ווער פארברענט מיט עבירות, די תאות ניאוף פלאקערט אין מיר, איך פאל אראפ אין די עבירה פון פגם הברית הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, איך בין אזוי צעבראכן, דאס לעבן איז מיר נמאס", און לייג צו דיינע אייגענע תפילות. רעד צום אייבערשטן אזוי ווי דו וואלסט זיך אויסגערעדט צו דיינס א נאנטער חבר, וועט אראפגיין פון דיר אלע דינים און דער אייבערשטער וועט דיר מוחל זיין אויף אלע דיינע עבירות.


מען קען זיך נישט פארשטעלן ווי חשוב די תפילות פון א בחור איז אין הימל; דער זוהר הקדוש זאגט (פרשת בלק, קצה.): ווען א מענטש וויינט זיך אויס צום אייבערשטן, זאגט דער אייבערשטער: "לֹא בָּעִינָא הָכָא בֵּי דִינָא דִיְדוּנוּן בֵּינָנָא", איך דארף נישט בית דין של מעלה זאל זיך אריין מישן, "אָנָא וְהוּא בִּלְחוֹדָנָא", נאר איך וויל זיין אליינס מיט דעם מענטש, "וְלֵית תֵּיאוּבְתָּא לְקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא אֶלָּא כַּד מְקַבֵּל לוֹן וְאוֹשְׁדוּ קַמֵּיהּ", דער אייבערשטער האט נישט קיין גרעסערע פארגעניגן ווי ווען א מענטש וויינט זיך אויס פאר אים, "דְּהָא כָּל נִטוּרֵי תַּרְעִין לֹא שַׁבְקִין הָכִי לְמֵיְעַל כַּמָה דְשַׁבְקִין לְמִסְכְּנִין", אלע טירן פון הימל זענען אפן פאר א צעבראכענעם מענטש וואס וויינט זיך אויס צום אייבערשטן, "דְּהָא בְּלֹא רְשׁוּתָא עָאֳלִין", און זיינע תפילות גייען ארויף אן קיין רשות; דאס הייסט, ווען א מענטש גייט אין א ווינקל וואו קיינער איז נישט דארט, ער רעדט זיך אויס זיין הארץ צום אייבערשטן און ער פארציילט אים אלעס - די תפילות גייען גלייך ארויף צום אייבערשטן און דער אייבערשטער ענטפערט פאר'ן צעבראכענעם הארץ שנעלער ווי ער ענטפערט פאר דעם גרעסטן צדיק.


אז דו לערנסט אין ארץ ישראל איז כדאי דו זאלסט זיך אריבער כאפן קיין יבניאל צו מוהרא"ש'ס ציון, מוהרא"ש האט מבטיח געווען (צוואת מוהרא"ש, אות ה): "אִיךְ זָאג צוּ אַז יֶעדֶער בָּחוּר אָדֶער מֵיידְל וָואס דַארְף אַ שִׁידוּךְ אוּן זֵיי וֶועלְן קוּמֶען דָא אוֹיף מַיין קֵבֶר אוּן דוּרְכְזָאגְן גַאנְץ סֵפֶר תְּהִלִים פוּן אָנְפַאנְג בִּיזְ'ן סוֹף פַאר מַיין זְכוּת, וֶועל אִיךְ טוּן אַלֶעס וָואס אִיךְ קֶען, אַז זֵיי זָאלְן טְרֶעפְן זֵייעֶר שִׁידוּךְ. אוּן דָאס זָאג אִיךְ צוּ מִיט אַ שְׁטַארְקֶע צוּזָאג".


דער אייבערשטער זאל העלפן דו זאלסט זוכה זיין צו טרעפן בקרוב דיין שידוך און אויפשטעלן א בית נאמן בישראל.

#656 - פארוואס האט די כלה נישט געשיקט דעם טלית פאר'ן חתן?
שידוכים, טלית

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך ליין אסאך די בריוון און איך נעם פון זיי אסאך חיזוק אין עבודת ה', איך בין ב"ה געווארן מקורב צום הייליגן רבי'ן, און פרוביר צו גיין און לעבן מיט זיינע עצות.


איך האב געליינט אין א בריוו וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט געשריבן פאר'ן מחותן וועגן אויסגעבן איבריגע זאכן פאר די חתונה און מתנות וכדומה, און דער ראש ישיבה איז טאקע גערעכט מיט דעם, איך האב זיך נאר געוואונדערט אויף איין זאך וואס דער ראש ישיבה שרייבט אז דער מחותן זאל זיך נישט זארגן וועגן די טליתים, ווייל דער ראש ישיבה וועט שוין אליין קויפן פאר'ן חתן.


מיט ווייסן דאך אז על פי קבלה איז דא אן ענין אז דוקא די כלה זאל שיקן דעם טלית פאר'ן חתן, און דער רבי ברענגט דאס בפירוש אין ליקוטי מוהר"ן תורה מ"ט "וזה הטעם למה שולחת הכלה להחתן טלית". וויל איך פארשטיין פארוואס דער ראש ישיבה שליט"א האט נישט געטון אזוי.


יישר כח פאר אלעס.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בהעלותך, י"ד סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס וואס דו פרעגסט היתכן איך האב אליינס באצאלט דעם טלית פאר מיין זון, דער רבי זאגט דאך (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן מט): "וְזֶה הַטַּעַם לָמָה הַכַּלָּה שׁוֹלַחַת לְהַחָתָן הַטַּלִּית", מען פירט זיך דאך אז די כלה שיקט דעם טלית פאר'ן חתן?


אמת טאקע, דער מנהג איז אז די כלה שיקט דעם טלית, אבער דער רבי רעדט פונעם טלית אליינס; דער טלית אליינס - דאס שיקט די כלה פאר'ן חתן אבער די זילבערנע עטרות און דאס וואכן בייטל, שבת בייטל, גארטל און קיטל וכו' וכו' - דאס איז שוין א צווייטע זאך. דעריבער האב איך געשריבן פאר מיין מחותן נרו יאיר אז איך וועל באצאלן די אלע איבעריגע זאכן, ווייל עס קומט אויס אסאך מאל אומבאקוועמליכקייטן וכו' צווישן מחותנים ווען דער חתן קויפט איין מער ווי דער מחותן איז וויליג צו באצאלן.


אז מען רעדט שוין פונעם טלית ווייסטו דאך אודאי דעם סיפור וואס דער רבי האט געזאגט פאר איינער פון די תלמידים ווען ער האט אים אוועק געגעבן זיין טלית פאר א מתנה, (שיחות הר"ן, סימן קעב): "געב אכטונג אויף מיין טלית און דו זאלסט דאס מכבד זיין, ווייל אזויפיל וויפל האר דער טלית האט, אזויפיל טרערן האב איך פארגאסן צום אייבערשטן איך זאל וויסן וואס איז דער סוד פון טלית"; אז מיר וועלן פאלגן דעם רבי'ן און מיר וועלן וויינען צום אייבערשטן אז מיר זאלן זוכה זיין צו זיין ערליכע אידן וועלן מיר אנקומען צו אלע גרויסע מדריגות, אזוי ווי דער רבי האט בפירוש געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנד): "אויף צוויי כיתות מענטשן האב איך גרויס רחמנות, אויף די מענטשן וואס זענען נישט מקורב געווארן צו מיר און אויף די מענטשן וואס האבן יא געוויסט פון מיר אבער האבן מיר נישט געפאלגט, ווייל איך ווייס אז עס וועט קומען א צייט ווען מען וועט ליגן מיט די פוס צום טיר, דעמאלט וועט דער מענטש גרויס חרטה האבן פארוואס ער איז נישט מקורב געווארן צו מיר און פארוואס ער האט מיר נישט געפאלגט, ווייל אויב וואלט ער געווען מקורב צו מיר און מיר געפאלגט וואלט נישט געווען קיין דרגא אויף דער וועלט וואס ער וואלט נישט צוגעקומען, אבער דעמאלט וועט שוין גארנישט נוצן, עס וועט שוין זיין צו שפעט".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#655 - דארף איך משלים זיין צו מעביר סדרה זיין סדר בראשית?
לימוד התורה, מעביר סדרה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך הער אייערע שיעורים די לעצטע שטיק צייט, און איך קען זאגן אז נאכ'ן לערנען צען יאר אין חדר, זיבן יאר אין ישיבה, און זעקס יאר אין כולל, איז יעצט די ערשטע מאל וואס איך קען זאגן אז אין די לעצטע האלבע יאר איז מיר נישט דורך קיין איין איינציגן טאג אן לערנען לכל הפחות א דף גמרא, און אויך איז יעצט די ערשטע מאל וואס איך האב זוכה געווען צו מעביר סדרה זיין במשך צוויי גאנצע ספרים, שמות און ויקרא. א גרויסן יישר כח פאר דעם און פאר אלע אנדערע חיזוק און עצות.


מיין שאלה איז יעצט איבער ספר בראשית, וואס איך האב ליידער נאכנישט מעביר סדרה געווען יעדע וואך, און איך געדענק נישט וועלכע וואך יא און וועלכע נישט. דארף איך יעצט איבערגיין גאנץ ספר בראשית שנים מקרא ואחד תרגום, צו זיין א משלים פרשיותיו עם הציבור ביז שמחת תורה? אדער איז גענוג אז איך האב זיך גענומען אין די האנט אריין פון ספר שמות און ווייטער? ווייל ס'איז מיר זייער שווער יעצט אנצוהויבן דאס צו טון.


דער אייבערשטער זאל אייך באצאלן אויף די אלע כוחות וואס איר געבט אוועק צו אריינברענגען א אידישע גייסט אין אידישע קינדער.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בהעלותך, ט"ו סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו לערנסט יעדן טאג לכל הפחות א בלאט גמרא; דאס איז געווען פון די וויכטיגסטע זאכ'ן ביים רבי'ן, אזוי ווי מען זעט אז דער רבי שרייבט פאר זיין איידעם (מכתבי רבינו ז"ל, בתחלת ספר עלים לתרופה): "בַּקָּשָׁתִי מַאֲהוּבִי חֲתָנִי", איך בעט דיר מיין טייערער איידעם, "שֶׁתִּלְמַד בְּכָל יוֹם שִׁיעוּר גְמָרָא וּפוֹסֵק", זאלסט לערנען יעדן טאג גמרא און הלכה, "שֶׁלֹא תַּעֲשֶׂה חַס וְשָׁלוֹם מִטָפֵל עִיקָר", זאלסט נישט מאכן פון נישט וויכטיגע זאכן אן עיקר און פון וויכטיגע זאכן א טפל, "רַק אֶת הָאֱלֹקִים יְרֵא וְכוּ', כִּי זֶה כָּל הָאָדָם"; דער רבי האט געוואלט נאר תורה, תפילה ויראת שמים.


עס איז מיר א גרויסע פרייד ליינענדיג וואס דו שרייבסט מיר אז שוין דורך א האלבע יאר וואס יעדן איינציגסטע טאג האסטו געלערנט גמרא; ווען מענטשן וואלטן ווען געוויסט פונעם סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן, די זיסע וועג פון לערנען תורה אז אפילו מען פארשטייט נישט וואס מען לערנט זאל מען ווייטער לערנען - וואלט דאך יעדער איינער געלערנט, ווייל יעדער איד וויל לערנען און יעדער איד טוט וויי ווען ער זעט ווי עס גייט אריבער א יאר נאך א יאר אן לערנען און אן עפענען א אידיש ספר, נאר וויבאלד ער פארשטייט נישט קיין לערנען - יעדער איינער לפי בחינתו, און אזוי ווי עס גייט איבער אויף איטליכן מענטש שווערע ביטערע נסיונות, גייט אריבער וואכן, חדשים און יארן וואס מען לערנט נישט. קומט אבער דער רבי און געבט אונז א וועג צו לערנען אז אפילו מען פארשטייט נישט און אפילו מען האט תירוצים וכו' וכו' זאל מען זאגן די ווערטער פון תורה; דורך דעם וועג וואלט יעדער איינער געשפירט דעם פארגענוגן וואס דו שפירסט.


בנוגע מעביר סדרה זיין וכו'; וואויל איז דיר אז דו ביסט נזהר אין די מצוה פון מעביר סדרה זיין. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ח.): "אָמַר רַב הוּנָא בַּר יְהוּדָה אָמַר רַבִּי אַמִּי, לְעוֹלָם יַשְׁלִים אָדָם פָּרָשִׁיּוֹתָיו עִם הַצִּבּוּר שְׁנַיִם מִקְרָא וְאֶחָד תַּרְגּוּם, שֶׁכָּל הַמַּשְׁלִים פָּרָשִׁיּוֹתָיו עִם הַצִּבּוּר, מַאֲרִיכִין לוֹ יָמָיו וּשְׁנוֹתָיו"; א מענטש איז מחויב צו לערנען די פרשה פון די וואך, צוויי מאל די חומש און איין מאל תרגום, און ווער עס איז מעביר סדרה איז זוכה צו אריכת ימים.


אז דו ביסט מעביר סדרה יעדן טאג, זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער כמבואר בשלחן ערוך (אורח חיים סימן רפה, סעיף ג), זאלסטו אויך צו לערנען רש"י אויפ'ן טאג; זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער.


אלע צדיקים האבן זייער מזהיר געווען זייערע תלמידים צו לערנען חומש רש"י יעדן טאג. מען זאגט נאך פון הייליגן רבי יששכר דוב מבעלזא זכותו יגן עלינו וואס האט געזאגט: "א טאג וואס מען לערנט חומש מיט רש"י, איז מען פארזיכערט אז אין דעם טאג וועט מען נישט זינדיגן". אויך איז ידוע ביי סאטמערע חסידים אז דער הייליגער קדושת יום טוב זכותו יגן עלינו האט געשיקט זיינע צוויי קינדער דער הייליגער עצי חיים און דעם סאטמערער רבי זכותם יגן עלינו ווען זיי זענען נאך געווען גאר קליין, אז זיי זאלן גיין נעמען א ברכה פון דעם הייליגן צדיק רבי מרדכי'לע מנאדבורנא זכותו יגן עלינו. ר' מרדכי'לע האט זיי געבענטשט און זיי געזאגט די ווערטער: "קינדערלעך, פילעוועט זיך אין חומש רש"י (לערנט אסאך חומש רש"י), ווייל איך האב געקענט גרויסע גאונים וואס האבן נישט געוויסט וואו דער אייבערשטער וואוינט ווייל זיי האבן נישט געלערנט חומש רש"י".


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מדרש אותיות דרבי עקיבא, אות ב): "פארוואס הייבט זיך אן די תורה מיט'ן אות ב'? ווייל א בית איז פארמאכט פון אלע זייטן, עס איז אפן נאר אויף פארויס"; אונז צו ווייזן אז ווער עס וויל לערנען תורה און מצליח זיין בעבודת השם זאל קוקן אויף פאראויס, נישט אויף צוריק; דעריבער זאלסטו ווייטער לערנען חומש רש"י יעדע וואך לויט די פרשה און נישט קוקן אויף צוריק, גיי ווייטער כסדרן וועסטו מצליח זיין און זוכה זיין צו אלעס גוטס וואס ליגט אין די תורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#654 - שאלות איבער התחזקות, קינדער, און טערעפי
התחזקות, קינדער, טערעפי

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט א גרויסן יישר כח פאר אלע חיזוק און עצות. איך האב זוכה געווען צו טרעפן דעם ראש ישיבה שליט"א אין ארץ ישראל נאך פסח, און איך האב געהאט פון דעם גאר גרויס חיזוק.


1.      איך וויל וויסן וואס איך טון נישט צו פאלן, יעדעס מאל נעם איך זיך פאר פון פריש צו זיין נאר וואויל און ערליך, און נאכדעם פאל איך נאכאמאל אראפ, איז דא עפעס אן עצה פאר דעם?


2.      אויך וויל איך וויסן וועגן האבן קינדער. מיר האבן ב"ה צוויי קינדער, א אינגל און א מיידל, און איך האב זייער מורא צו האבן נאך קינדער. ביים פריערדיגן קינד האט מיין ווייב געהאט גרויסע פחדים פאר א לאנגע צייט, א רב האט איר געשיקט צו טערעפי און זי איז ב"ה בעסער געווארן, זי איז שוין יעצט גרייט פאר נאך, אבער יעצט בין איך געבליבן דערשראקן. איך ווייס נישט אויב איך קען זיין א גוטער ערליכער טאטע פאר מיינע קינדער, און בכלל איז זייער שרעקעדיג אויפצוציען קינדער אויפ'ן ריכטיגן וועג אינעם היינטיגן שווערן דור.


3.      א חבר מיינער האט מיר געזאגט אז איך מוז גיין צו טערעפי ארויסצונעמען די פחדים פון מיין קאפ, איך ווייס אבער נישט אויב איך זאל גיין, און נאכדערצו אז דער ראש ישיבה שליט"א זאגט ביי די שיעורים אז מ'זאל נישט גיין צו טערעפי.


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען ארויסהעלפן. א גרויסן יישר כח.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בהעלותך, י"ד סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך וועל דיר ענטפערן מיטן אייבערשטנס הילף על ראשון ראשון ועל אחרון אחרון


1( בנוגע וואס דו בעטסט אן עצה נישט אראפצופאלן; עס איז נישט דא קיין עצה נישט אראפצופאלן, עס איז דא אן עצה פון נאכאמאל זיך אויפהייבן. אפילו דו פאלסט אין בלאטע זאלסטו זיך אויפהייבן און נישט בלייבן ליגן דארט; דער רבי זאגט: "ווען מען גייט אין א בלאטע גייט מען א פוס אריין א פוס ארויס, דער עיקר נישט בלייבן שטיין מיט ביידע פיס"; א פוס אריין א פוס ארויס, א פוס אריין א פוס ארויס - ביז מען איז זוכה ארויס צו קריכן פון די שלעכטע מעשים.


מיר געפונען אין הלכות טריפות (חולין נא:; שלחן ערוך יורה דעה, סימן נח) אז ווען א בהמה פאלט אראפ דארף מען חושש זיין אז דאס איז א טריפה און אויב מען שחט דאס גלייך נאכן אראפפאלן טאר מען נישט עסן די פלייש, אבער אויב די בהמה הייבט זיך אויף און עס גייט - איז דאס נישט קיין טריפה; דאס זעלבע איז ביי א נפילה וואס א מענטש גייט אריבער, "נָפְלָה" - אז מען איז אראפ געפאלן, "וְעָמְדָה" - און מען הייבט זיך אויף, מען דערהאלט זיך - איז מען נישט קיין טריפה. אזוי אויך "נָפְלָה וְהָלְכָה", אויב מען מען גייט ווייטער אן אין עבודת השם, מען גייט אין שול דאווענען שחרית מנחה מעריב, מען טוט חסד מיט א צווייטן און מען לערנט די הייליגע תורה - איז אויך א סימן איז מען איז נישט קיין טריפה, דעריבער בעט איך דיר טייערער ברודער דראפע זיך און דערהאלט זיך מיט אלע דיינע כוחות נישט אפצולאזן דיינע גוטע רצונות און גוטע מעשים.


2) אז דיין ווייב איז גרייט און האט כח צו מגדל זיין נאך קינדער דארפסטו נישט זיין דערשראקן; דאנק דעם אייבערשטן אז זי איז געזונט און שטארק און זי איז צוריק געקומען צו אירע כוחות, זיי נישט דערשראקן איבער אויפצוען קינדער, קינדער איז א ברכה און קינדער ברענגט אלעס גוטס. ווען דער אייבערשטער געבט קינדער קומט מיט כח, מח, שכל און פרנסה, ממילא איז א שאד אפצוהאלטן די אלע גוטע זאכן וואס ווארט אראפצוקומען.


3) בנוגע טערעפי וכו'; א שאד צו גיין צו טערעפי ווען דער טערעפיסט קען זיך אליינס נישט העלפן - איז ווי קען ער דיר העלפן... דער רבי איז אונזער דאקטער און אונזער טערעפיסט. נעם די רפואות פונעם הייליגן רבי'ן; מאך זיך א שיעור אין משניות, "מִשְׁנָה" איז די אותיות "מְשַׁנֶה", ווען א מענטש הייבט אן זאגן משניות איז ער זיך אינגאנצן מְשַׁנֶה, מען ווערט אינגאנצן אויסגערייניגט. אזוי אויך האט משניות א סגולה אז עס שלעפט ארויס דעם מענטש פון די טיפסטע בלאטע, די ראשי תיבות פון דער ווארט מִשְׁנָה איז (תהילים ל, ד): "הֶ'עֱלִיתָ מִ'ן שְׁ'אוֹל נַ'פְשִׁי"; אז מען זאגט משניות נעמט עס ארויס דעם מענטש פון די טיפסטע שמוציגסטע פלעצער וואו ער איז רחמנא לצלן אריין געפאלן.


זיי זיך מתודה צום אייבערשטן וועלן אלע פחדים אוועקגיין; דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות אות פחד, סימן לד): "מִי שֶׁאֵינוֹ מִתְוַדֶה עַל עֲוֹנוֹתָיו, מוֹרָא בָּא עָלָיו", ווער עס איז זיך נישט מתודה האט שטענדיג מורא; מען האט מורא פון יעדע זאך און מען איז שטענדיג נערוועז און אנגעצויגן. ווייל אלע נערוועזיקייטן קומט פון עבירות; עבירות ברענגט אויפן מענטש א נערוועזעקייט פון גארנישט מיט נישט. מען זעט מענטשן וואס האבן באמת א גוט לעבן, עס פעלט זיי גארנישט און דאך זענען זיי נערוועז בייטאג און ביינאכט, און זיי גיפטן זיך אויף יעדע קלייניקייט; דאס איז וואס דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קפד): "בְּהַחֹטֶם יְכוֹלִים לְהַכִּיר הַנּוֹאֵף", מען קען דערקענען א נואף דורך זיין נאז; דאס מיינט מען דורך כעס. איינער וואס איז שטענדיג נערוועז איז א סימן אז ער איז א נואף.


דערפאר, זאלסטו זען תשובה צו טון אויף דיינע עבירות וועסטו נישט זיין אזוי דערשראקן; זיי זיך מתודה אויף דיין שפראך וועלן אלע פחדים אוועק גיין פון דיר.


אז דו וועסט פאלגן אלעס פון דעם בריוו וועלן אלע פחדים אוועק גיין און דו וועסט לעבן א גוט לעבן צוזאמען מיט דיין ווייב און קינדער.

#653 - איך ארבעט אזוי סאך, איך קען ממש נישט אטעמען, וואס טוט מען?
שלום בית, קינדער, לימוד התורה, פרנסה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם א גרויסן יישר כח פאר די שיעורים און חיזוק יומי, מיין טאג הויבט זיך אן גאר אנדערש נאכ'ן הערן די טעגליכע חיזוק, און פרוביר אז ס'זאל נישט בלייבן נאר ביים הערן, נאר אויך צו "גיין" און לעבן מיט דעם.


איך פרוביר זיך צו שטארקן צו לערנען אויפ'ן סדר דרך הלימוד, איך האלט שוין ב"ה ביים ענדיגן די דריטע מאל ששה סדרי משנה, און איך פרוביר צו לערנען יעדן טאג אביסל חומש, גמרא, און שלחן ערוך. אבער פון די אנדערע זייט איז מיר זייער שווער צוליב מיין ארבעט.


איך ארבעט גאר אסאך שעות יעדן טאג, ממש פון אינדערפרי ביז ביינאכט, און איך האב בכלל נישט ליב די ארבעט וואס איך טו, אבער נאר דאס האב איך יעצט. און דאס גייט אסאך סיי אויפ'ן חשבון פון מיין ווייב און קינדער וואס איך האב נישט גענוג צייט פאר זיי, און סיי אויפ'ן חשבון פון לערנען, אז איך קום נישט אן צו לערנען מיינע לימודים געהעריג יעדן טאג. איך בין מתפלל אסאך צום אייבערשטן ס'זאל מיר אונטערקומען א בעסערע פרנסה, ווייניגער שעות מיט מער געלט, אבער דערווייל איז מיר זייער שווער.


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען געבן עפעס עצות און חיזוק.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בהעלותך, י"ח סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס ערשטע זאך בעט איך דיר דו זאלסט זיך שטארקן און זיין פרייליך, ווייל שמחה איז מסוגל אויף פרנסה בניקל, אזוי ווי מען זעט אז דער שם פון פרנסה 'חַתָּ"ךְ' וואס איז די ראשי תיבות פונעם פסוק (תהלים קמה, טז): "פּוֹתֵחַ' אֶת' יָדֶךָ'", איז אויך די ראשי תיבות פונעם פסוק (דברים טז, טו): "וְהָיִיתָ' אַךְ' שָׂמֵחַ'"; זאלסטו פרובירן מיט אלע כוחות צו זיין פרייליך.


וויסן זאלסטו אז פרנסה געבט דער אייבערשטער פאר יעדן איינעם צוגלייך, און דאס וואס מען זעט אז איינער ארבעט שווערער פונעם צווייטן - איז ווי דער הייליגער רבי האט דערציילט, אז אמאל זענען געווען צוויי גרויסע עשירים וואס זענען געווען שכנים הויז צו הויז, איינער איז געווען א קמצן - א קארגער מענטש, און דער צווייטער איז געווען א גרויסער בעל צדקה; די ארימעלייט האבן געוויסט פון דעם גרויסן עושר דער נדיב לב וואס טיילט מיט א ברייט הארץ צדקה, מען פלעגט קומען צו אים און ער פלעגט אויפנעמען יעדן איינעם מיט א געשמאקע סעודה און צוגעבן א שיינע סכום געלט.


ויהי היום עס איז געווען אן ארימאן וואס האט געהערט אז אין דעם געוויסן שטאט וואוינט דער גוטהארציגער עושר, איז ער אהין געפארן אבער צו זיין מזל האט ער זיך טועה געווען און ער איז אנגעקומען צו דעם עושר דעם קמצן אין אים געבעטן צדקה, האט אים דער קמצן געענטפערט: "איך האב דא ביי מיר אין גארטן אסאך ביימער וואס מען דארף זיי צעשניידן, אז דו וועסט מיר צעשניידן די אלע גרויסע ביימער אויף קליינע שטיקלעך האלץ וועל איך דיר געבן עסן", אומר ועושה, דער ארימאן האט גענומען א האק און זיך גענומען צו די שווערע ארבעט, ער האט צעהאקט אלע ביימער אויף שפענדלעך און ווען ער האט געענדיגט איז ער געקומען צום בעל הבית בעטן עסן, זאגט אים דער קמצן: "קום מיט מיר", און ער פירט אים צום שכן'ס הויז - די הויז פונעם צווייטן עושר - זאגנדיג: "קלאפ אריין ביי דעם טיר, דא וועסטו אלעס באקומען; עסן, געלט וכו'", דער ארימאן האט געמיינט אז דאס איז איין זאך, איין בעל הבית; האט ער אריינגעקלאפט און תיכף ומיד האט מען אים אויף גענומען מיט א מורא'דיגע שמחה און אים געגעבן צו עסן מכל טוב וטוב, אינמיטן עסן האט זיך דער ארימאן אנגערופן: "איך האב זייער שווער געהארעוועט פאר די עסן", ווען מען האט אים געפרעגט: "וואס הייסט?" האט ער געענטפערט: "איך האב געהאקט האלץ א גאנצן טאג ביז איך האב באקומען דאס עסן, דאס איז מיר בכלל נישט אנגעקומען גרינג", האט מען אים געזאגט: "אִיר הָאט גֶעאַרְבֶּעט אוּמְזִיסְט אוּן גֶעגֶעסְן אוּמְזִיסְט", מען האט אים ערקלערט וואס דא איז פארגעקומען, אז דאס זענען צוויי מענטשן און אויב וואלט ער קודם אנגעקומען אהער וואלט ער בכלל נישט געדארפט ארבעטן, ווייל דא געבט מען פאר יעדן איינעם עסן בחינם.


מוהרא"ש זאגט אז דער רבי לערנט אונז מיט די מעשה אז דער אייבערשטער געבט פאר יעדן איינעם עסן און געלט אומזיסט, אבער אז מען זינדיגט דארף מען ארבעטן אפצוקומען דאס וואס מען האט שלעכטס געטון. דאס האט מען געזאגט פאר דעם ארימאן: "אִיר הָאט גֶעאַרְבֶּעט אוּמְזִיסְט אוּן גֶעגֶעסְן אוּמְזִיסְט", א מענטש האט געזינדיגט דארף ער ארבעטן ביטער שווער און מיט דעם קומט ער אפ זיינע עבירות, אבער פרנסה געבט דער אייבערשטער פאר יעדן איינעם בחינם.


גיי צום אייבערשטן און רעד מיט אים יעדן טאג אפאר מינוט, זאלסט אים בעטן עס זאל דיר אנקומען גרינג דיין פרנסה און דו זאלסט זיך נישט דארפן אזויפיל מוטשען, ווייל מיט תפילה קען מען אלצדינג באקומען. זאלסט נישט אויפהערן צו בעטן דעם אייבערשטן ער זאל דיר העלפן מיט א גרינגערע פרנסה, בעט אים: "רבונו של עולם העלף מיר איך זאל האבן פרנסה בריווח, העלף מיר איך זאל טרעפן א פרנסה וואס איך זאל אויך האבן צייט צו לערנען, דאווענען און פארברענגען מיט מיין ווייב און קינדער", אזוי זאלסטו בעטן יעדן טאג וועסטו זען אז דער אייבערשטער וועט מאכן א נס און דו וועסט טרעפן א גרינגע פרנסה.


שטארק זיך אין אמונה וועט דיר אנקומען דיין פרנסה אסאך גרינגער, דער רבי זאגט (ספר המדות, אות ממון, סימן פג): "אֱמוּנָה הוּא טוֹב לְפַרְנָסָה", אז מען האט אמונה האט מען פרנסה; נעם אריין אין דיר אז אלעס איז דער אייבערשטער און דיין פרנסה קומט פונעם אייבערשטן, וועסטו זוכה זיין צו אלעס גוטס.

#652 - מעג מען מחזק זיין די אייגענע עלטערן?
כיבוד אב ואם, בין המצרים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר די מסירות נפש'דיגע ארבעט וואס איר טוט, מחזק צו זיין אזויפיל טויזנטער אידישע קינדער איבער די וועלט, און איך צווישן זיי.


איך האב געוואלט וויסן אויב מ'מעג זאגן חיזוק פאר א מאמע. מיין מאמע רעדט זיך אסאך מאל אפ צו מיר, און איך בלייב שטיל ווייל איך ווייס נישט אויב ס'איז דרך ארץ צו זאגן חיזוק און אמונה פאר מאמע, ס'קען אויסזען ווי איך בין איר גאר מחנך.


ווען אן אנדערער מענטש וואלט זיך אפגערעדט צו מיר, וואלט איך אים פרובירט מחזק צו זיין, אבער צו מיין מאמע ווייס איך נישט אויב איך מעג דאס טון, און דאס מערסטע וואס איך זאג איר איז נאר "דער אייבערשטער וועט העלפן".


אויך האב איך געוואלט פרעגן, אזוי ווי מיין זון וועט אי"ה דריי יאר אין די דריי וואכן, וויל איך וויסן ווי אזוי זיך צו פירן לגבי די אפשערן, קאפל, ציצית, און טראגן אין חדר.


נאכאמאל א גרויסן יישר כח, דער אייבערשטער זאל אייך געבן ווייטער כח צו פארשפרייטן די ריינע און גרינגע אמונה איבער די גאנצע וועלט.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בהעלותך, י"ד סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס איז בכלל די פראגע צי דו זאלסט מחזק זיין דיין מאמע תחי'; עס איז נישט דא קיין גרעסערע זאך ביים אייבערשטן ווי מכבד זיין טאטע מאמע, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבא, פרשה כו): "כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ שֶׁל הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", די גאנצע וועלט האט דער אייבערשטער באשאפן, "וְאֵין הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְבַקֵּשׁ מֵהָאָדָם רַק שֶׁיְכַבֵּד אָב וָאֵם", און דער אייבערשטער בעט נאר איין זאך פונעם מענטש, ער זאל מכבד זיין די טאטע און מאמע; אז דיין מאמע רעדט זיך אויס און זי קרעכצט צו דיר, זאלסטו איר אויסהערן און איר מחזק זיין. דערצייל איר שיינע מעשיות פון תפילה, דערצייל איר ווי דער אייבערשטער העלפט ווען מען בעט אים און דערצייל איר מעשיות פון צדיקים וואס זי איז געוואוינט צו הערן זייערע נעמען, עס דארף נישט זיין דוקא פון רבי'ן און צוביסלעך וועט דאס אריין גיין אין איר און זי וועט אויך אנהייבן לעבן מיט די זיסע עצות פון רבי'ן.


בנוגע אפשערן א קינד און מאכן פיאות אין די דריי וואכן; על פי הלכה קען מען אפשערן א קינד ווען ער ווערט דריי יאר אלט אפילו אין די דריי וואכן, און אזוי פירט מען זיך.


מען פירט זיך אז אינעם טאג וואס מען שערט אפ דאס קינד און מען מאכט אים די הייליגע פיאות זאל ער זיין אפגעהיטן פון קוקן אויף שלעכטע זאכן; דארפאר וויקלט מען אים איין אין א טלית ווען מען טראגט אים אין חדר לעקן די האניג כדי ער זאל נישט זען קיין שלעכטע זאכן, אזוי אויך האלט מען אים אין שטוב א גאנצן טאג אז ער זאל זיין אפגעהיטן פון שלעכטע זאכן.


דער עיקר זאלסטו נישט פארגעסן פונעם עיקר; דאנק און לויב דעם אייבערשטן אז דו האסט א קינד און דו גייסט אים אפשערן ווי א איד און אים מאכן פיאות וואס דאס איז דער עיקר אידישקייט, אזוי ווי רבי נתן זאגט (ליקוטי הלכות גילוח הלכה ג', אות ב'): "עִקַּר הַדַּת יִשְֹרָאֵל וְעִקַּר הַיַּהֲדוּת תָּלוּי בְּזָקָן וּפֵאוֹת", די בארד און פיאות איז אן עיקר פון א איד און אן עיקר אין אידישקייט, "וּבָהֶם נִכָּר הַיְּהוּדִי כִּי הוּא מִזֶּרַע בָּרֵךְ ה', מִזֶּרַע יִשְֹרָאֵל", און מען דערקענט א איד דורך זיין בארד און פיאות אז ער איז א אידיש קינד.


זאלסטו נישט אויפהערן דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף די ניסים ביז אהער און זאלסט בעטן אויף ווייטער - פאר אים און פאר אלע קינדער זיי זאלן זוכה זיין צו זיין ערליכע אידן.


"גוטע קינדער וואקסן נישט אויפן בוים"; כדי זוכה זיין צו גוטע קינדער דארף מען אסאך בעטן דעם אייבערשטן. דער הייליגער חתם סופר זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "ווי אזוי האב איך זוכה געווען צו גוטע קינדער? דורכדעם וואס יעדע נאכט בשעת איך האב געזאגט תיקון חצות האב איך געוויינט צום אייבערשטן אויף גוטע קינדער; איך האב אנגעפילט א כוס מיט מיינע טרערן און געבעטן פאר גוטע קינדער".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט זען אסאך אידיש נחת פון דעם קינד און פון אלע דיינע קינדער צוזאמען מיט דיין ווייב געזונטערהייט.

#651 - האב איך א ריינע אמונה?
אמונה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך מיין אז איך האב אמונה, אבער למעשה זע איך אז איך פאל נאך אראפ, ווי אזוי קען דאס זיין? ווי אזוי קען זיין אז איך שעם זיך נישט פונעם אייבערשטן? מיינט דאס אז באמת האב איך נישט קיין אמונה?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בהעלותך, י"ד סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו אז יעדע מענטש ווערט געבוירן מיט א ריינע אמונה נאר ווען מען זינדיגט ווערט צוביסלעך פארלאשן די אמונה. דאס מיינט נישט צו זאגן אז מען האט נישט קיין אמונה, נאר עס ווערט אפגעשוואכט; דער מענטש שפירט נישט ווי דער אייבערשטער איז ממש ביי אים און נעבן אים.


בפרט ווען א מענטש זינדיגט אין די עבירה פון ניאוף וכו' אדער אין אנדערע עבירות וואס פארשטאפן דאס הארץ וכו' דעמאלט ווערט ער פול מיט קשיות און ספיקות וכו' און עס איז אים זייער שווער אנצונעמען די פשוט'ע אמונה אינעם אייבערשטן, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות אמונה, סימן כב): "הַפֶּשַׁע שֶׁל אָדָם מַכְנִיס כְּפִירָה לָאָדָם", ווען א מענטש זינדיגט גייט אריין אין אים כפירות; אזוי ווי דער נביא זאגט (ישעיהו נט, ב): "כִּי אִם עֲוֹנֹתֵיכֶם הָיוּ מַבְדִּלִים בֵּינֵכֶם לְבֵין אֱלֹקֵיכֶם, וְחַטֹּאותֵיכֶם הִסְתִּירוּ פָנִים מִכֶּם מִשְּׁמוֹעַ", פון דעם קומט אלע קשיות אויפ'ן אייבערשטן רחמנא לצלן.


די עצה אויפצובויען די אמונה איז דורך רעדן פון אמונה; אמונה באקומט מען ווען מען רעדט פון דעם. דערפאר, ווי מער מען רעדט פונעם אייבערשטן אלץ מער בויט זיך אויף די אמונה, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מד): "הָאֱמוּנָה תּוֹלָה בְּפֶה שֶׁל אָדָם", ווי מער מען רעדט פון אמונה אלץ מער איז מען זוכה צו דעם, אזוי ווי עס שטייט אין פסוק (תהלים פט, ב): "אוֹדִיעַ אֱמוּנָתְךָ בְּפִי", דוד המלך זאגט: 'מיט מיין מויל פארצייל איך פונעם אייבערשטן', "הַיְנוּ עַל יְדֵי שֶׁמְּדַבְּרִין הָאֱמוּנָה בַּפֶּה, זֶהוּ בְּעַצְמוֹ אֱמוּנָה, וְגַם עַל יְדֵי זֶה בָּאִים לֶאֱמוּנָה", אז מען רעדט פון אמונה - דאס אליין איז אמונה און דאס ברענגט מען זאל האבן אמונה.


דערפאר איז א גרויסע זאך אז מען זאל שטענדיג רעדן פונעם אייבערשטן און ווי מען קען נאר זאל מען דערמאנען דעם אייבערשטן; אז מען פרעגט איינעם: "וועסט קומען היינט נאכט?" זאל מען נישט ענטפערן: "יא", נאר: "מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף"; מען פרעגט איינעם: "וואס מאכסטו? וואס הערט זיך?" ענטפערט מען: "ברוך השם, געלויבט דעם אייבערשטן", אזוי בויעט זיך אויף די אמונה.


איינמאל מען איז זוכה צו א ריינע אמונה איז דער גאנצער לעבן אנדערש; מען לעבט א חיים טובים, מען לעבט ממש א לעבן אין גן עדן. דערפאר האט דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, סימן לג): "אֵצֶל הָעוֹלָם אֱמוּנָה הוּא דָּבָר קָטָן, וְאֶצְלִי אֱמוּנָה הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד, וְעִקַּר הָאֱמוּנָה הִיא בְּלִי שׁוּם חָכְמוֹת וַחֲקִירוֹת כְּלָל, רַק בִּפְשִׁיטוּת גָּמוּר כְּמוֹ שֶׁהַנָּשִׁים וְהַהֲמוֹן עַם הַכְּשֵׁרִים מַאֲמִינִים". ביי די וועלט איז אמונה א קלייניקייט אבער ביי מיר איז דער עיקר אמונה אן חקירות און אן חכמות, נאר פשוט אזוי ווי פרויען און פשוט'ע מענטשן וואס לעבן בתמימות ופשיטות מיט אמונה אינעם אייבערשטן.


ווען א מענטש האט אמונה, ער ווייסט אז אלעס איז דער אייבערשטער און קיין שום זאך פירט זיך נישט פון זיך אליינס, נאר דער אייבערשטער איז מְמַלֵּא כָּל עַלְמִין וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת מִבַּלְעָדֶיךָ יִתְבָּרַךְ כְּלָל, איז אים אלעס פיין און אלעס גוט.


זע צו זינגען ניגונים פון אמונה, זינג די ווערטער: "מְמַלֵּא כָּל עַלְמִין, וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין, וּבְתוֹךְ כָּל עַלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת בִּלְעָדָיו יִתְבָּרַךְ כְּלָל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם"; אלץ בחור האט מוהרא"ש זכרונו לברכה פארפאסט א ניגון אויף די ווערטער. ער פלעגט גיין אין וואלד רעדן צום אייבערשטן און ער האט מורא געהאט צו זיין אליינס אין וואלד, פון די חיות וכו', האט ער זיך אונטער געזינגען די ווערטער: "מְמַלֵּא כָּל עַלְמִין, וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין, וּבְתוֹךְ כָּל עַלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת בִּלְעָדָיו יִתְבָּרַךְ כְּלָל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם". מוהרא"ש האט דערציילט אז עס איז אים געווען זייער שווער אין אנהייב ווייל ער האט זייער מורא געהאט צו זיין אליינס אין וואלד, און דערפאר האט ער גע'חזר'ט די ווערטער: "מְמַלֵּא כָּל עַלְמִין, וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין, וּבְתוֹךְ כָּל עַלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת בִּלְעָדָיו יִתְבָּרַךְ כְּלָל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם", ער האט דאס גע'חזר'ט אן א שיעור מאל ביז ער האט שוין נישט געהאט קיין שום פחד פון קיינעם; פון דעם איז געווארן די שיינע ניגון אויף די ווערטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#650 - מעג מען טרינקען אלקאהאל ביי פארברענגענס?
משקה המשכר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וואוין אין ירושלים, און איך בין זיך זייער מחזק מיט די שיעורים און שמועסן פונעם ראש ישיבה שליט"א, און איך פרוביר עס צו געבן אויך ווייטער.


איך האב לעצטנס אנגעהויבן איבערגיין די בריוו פונעם ראש ישיבה שליט"א פון אנהויב, און איך האב געזען ווי דער ראש ישיבה שליט"א שרייבט זייער שארף אז דער רבי האט נישט געלאזט טרינקען קיין אלקאהאל. וויל איך וויסן אזוי ווי ביי אונזער חסידות איז איינגעפירט אז מ'קומט זיך צוזאם פארברענגען אום יום טוב און אין אנדערע ספעציעלע צייטן, און מ'טרינקט ברוינפן, און מ'שמועסט און מ'איז זיך מחזק אינאיינעם. איך האב זייער ליב צו טרינקען, אבער איך טרינק קיינמאל נישט, נאר ביי די פארברענגענס, און דעמאלטס גיי איך אויך נישט ארויס פון די גלייזן, פארקערט איך שפיר זיך מער דערהויבן און נענטער צום אייבערשטן, מ'שעמט זיך נישט צו רעדן מער דיבורי אמונה וכדומה. וויל איך וויסן אויב דאס גייט אויך אריין אין דעם כלל אז דער רבי האט נישט געלאזט טרינקען משקה המשכר, אדער איז דאס געזאגט געווארן נאר פאר מענטשן וואס פארלירן זיך פון אביסל אלקאהאל און טוען נאכדעם נארישקייטן.


איך מוז זיך נאכאמאל באדאנקען פאר אלע חיזוק, און פאר אונזער נייע חבורה דא אין ירושלים, וואס מיר זענען זיך מחזק אינאיינעם.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת נשא, י' סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו ווייסט דאך אז דער הייליגער רבי האט זייער מקפיד געווען אז מען זאל נישט טרינקען קיין משקה המשכר (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כו) ווייל טרינקען ברענגט צו אלעם שלעכט.


אין ספר המדות האט דער רבי א גאנצע ערך פון די הארבקייט און עקלדיגקייט פון א שיכור; ווי דער רבי זאגט (ספר המידות אות שכרות, סימן ד): "הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא אוֹהֵב מִי שֶׁאֵינוֹ מִשְׁתַּכֵּר", דער אייבערשטער האט ליב ווער עס טרינקט נישט; נאך זאגט דער רבי (שם, סימן ג): "אִי אֶפְשַׁר לְשִׁכְרוּת שֶׁלֹּא יָבִיא לְאֵיזֶה תַּקָלָה", עס איז נישט מעגליך עס זאל נישט ארויס קומען שלעכטס ווען מען שיכור'ט זיך אן; דעריבער זאלסטו פון היינט אכטונג געבן מער נישט צו טרינקען א גאנץ יאר קיין משקה המשכר.


דאס וואס דו זאגסט אז נאכ'ן טרינקען אלקאהאל שפירסטו זיך מער נענטער צום אייבערשטן; דער רבי האט פארציילט (סיפורי מעשיות, מעשה ב) אז די מענטשן פון די מדינה האבן געוואלט אנטראגן זייער מלכה - די ווייב פונעם בן מלך - פאר דעם דאקטער וכו', אבער זיי האבן זיך געשעמט דאס צו רעדן פאר'ן מלכה וכו', האבן זיי געטראכט אז מען וועט מאכן א סעודה און מען וועט זיך אנטרינקען אזוי וועט מען קענען רעדן פונעם שידוך. בשעת די סעודה ווען זיי זענען געווען אנגעטרינקען האבן זיי אנגעהויבן רעדן דעם שידוך פאר'ן דאקטער, האט זיך דער דאקטער אנגערופן: "עֶס וָואלְט אַוַדַאי זֵייעֶר שֵׁיין גֶעוֶוען, נָאר מֶען זָאל דָאס רֶעדְן נִישְׁט מִיט אַ אָנְגֶעטְרִינְקֶענֶעם מוֹיל", עיין שם; אין די מעשה שטייט ממש וואס דו זאגסט, מענטשן שעמען זיך צו רעדן אפן פון אמונה, נאר ווען מען טרינקט זיך אן דעמאלט רעדן מענטשן אזעלכע שיינע ווערטער, ממש מען זעט שיכורים שרייען: "אייבערשטער איך האב דיר ליב!" אבער דער אייבערשטער זאגט: "עֶס וָואלְט אַוַדַאי זֵייעֶר שֵׁיין גֶעוֶוען, נָאר מֶען זָאל דָאס רֶעדְן נִישְׁט מִיט אַ אָנְגֶעטְרִינְקֶענֶעם מוֹיל", עס איז הערליכע דיבורים אבער איך וויל דאס הערן מיט א טריקענעם מויל נישט אנגעטרינקענערהייט.


ענדערש טרינק זיך אן מיט אונגארישע וויין, די יין המשומר פון הייליגן רבי'ן; דאס מאכט פרייליך דעם מענטש און עס נעמט אוועק פון אים אלע צער און עגמת נפש. איינמאל דער מענטש איז טועם פון רבינ'ס ווערטער קען מען אים שוין נישט אפנארן, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רס): "ווער עס האט געטרינקען אונגארישע וויין, דעם קען מען שוין נישט פארנארן".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#649 - מעג מען לערנען אליין, אדער נאר מיט א חברותא?
לימוד התורה, חברים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך לערן ב"ה אין כולל, און איך לערן ב"ה יעדן טאג מיינע שיעורים כסדרן. פארגאנגענעם זמן האב איך פרובירט צו לערנען שלחן ערוך מיט א חברותא, למעשה האט עס אבער אויסגעזען ממש ווי דער ראש ישיבה שליט"א לייגט עס אראפ ביי די שיעורים, ווען איך האב שוין יא געוואלט לערנען, האט מען חברותא נישט געהאט קיין געדולד, וחוזר חלילה.


איך האב שוין געטראכט אסאך מאל אנצוהויבן אליין לערנען שלחן ערוך, איך ווייס אבער נישט צי אויף דעם גייט ארויף דער פסוק "חרב על הבדים ונואלו", אז מ'זאל נישט לערנען אליין. אבער פון די אנדערע זייט לערן איך דאך מיינע שיעורים אויפ'ן דרך הלימוד אויך אליין.


אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר זאגן ווען מ'מעג יא לערנען אליין, און ווען מ'דארף לערנען מיט א חברותא?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת במדבר, ראש חודש סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית ז.) אויפן פסוק (ירמיהו נ, לו): "חֶרֶב" – עס זאל קומען א שווערד, "אֶל הַבַּדִּים" - אויף די וואס לערנען אליינס אן קיין חברותא; "וְנֹאָלוּ" – מען ווערט פארנארט און מען קומט צו זינד ווען מען לערנט אליינס; זאגט מען נאך פונעם הייליגן חזון איש זכותו יגן עלינו (ראה שאלות ותשובות תשובות והנהגות חלק א, סימן תקמב; ועוד) אז דאס איז געזאגט געווארן אין די צייטן פון חז"ל ווען עס איז נישט געווען קיין ספרים און מען האט געלערנט בעל פה, דעמאלט אויב מען לערנט אליינס קען מען צוקומען צו לערנען מיט טעותים דעריבער דארף מען לערנען מיט א חבר נישט צו קומען צו לערנען מיט גרייזן, אבער היינט ווען מען לערנט אין ספרים דארף מען נישט לערנען דוקא מיט א חבר; בפרט אז מען זיצט און מען פלוישט מיט א חבר דעמאלט איז זיכער בעסער צו לערנען אליינס. ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (חגיגה יב:): "כָּל הַפּוֹסֵק מִדִּבְרֵי תּוֹרָה וְעוֹסֵק בְּדִבְרֵי שִׂיחָה, מַאֲכִילִין אוֹתוֹ גַחֲלֵי רְתָמִים", ווער עס איז מפסיק אינמיטן לערנען באקומט אן עונש אז מען געבט אים צו עסן גחלי רתמים.


דעריבער אז דיר איז גרינגער צו לערנען אליינס זאלסטו נישט קוקן אויף גארנישט, נאר זיך קובע זיין שיעורים בכל התורה כולה על פי סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן. נעם א חומש און לערן יעדן טאג חומש רש"י, נאכדעם מאך זיך א שיעור אין נ"ך, משניות, בבלי, ירושלמי, און אין שלחן ערוך. רוב גדולים זענען אויסגעוואקסן גדולים וצדיקים דורך לערנען אליינס, זיי האבן נישט געהאט צוטון מיט קיינעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#648 - מעג מען גיין צום דאקטער און נעמען מעדעצינען?
רפואה, חסידות ברסלב

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט א גרויסן יישר כח פאר די הערליכע שיעורים, ממש מחיה נפשות, ווען מ'צינדט אן הויך די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א ביי אונז אינדערהיים, שפירט מען ממש אזא שטארקע אמונה, אז דער אייבערשטער איז מיט אונז אלעמאל און מיר דארפן זיך נישט זארגן פאר קיין שום זאך.


ביי אונז פלעגט מען זיך פירן אז עמיצער האט נישט גוט געפילט, האט מען גענומען אביסעלע מאטרין אדער טיילענאל קודם אוועקצונעמען די שמערצן, און דענאך האט מען גענומען אביסל וויטאמינען, צום ביישפיל וויטאמין סי אדער די, און פארשטייט זיך געבעטן אסאך דעם אייבערשטן אז ס'זאל אוועקגיין די גאנצע פארקילעכץ וכדומה.


לעצטנס האב איך אבער געזען א שיחה אין ספר אבניה ברזל אז מ'זאל נישט גיין צו דאקטורים, אז די דאקטורים די שלוחים פונ'ם מלאך המות, און אזוי ווייטער אז די דאקטורים זענען זייער שעדליך. אויך שטייט דארט אז דער רבי האט געזאגט פאר איינעם, "ווען מ'איז געזונט דארף מען טון און טון אין עבודת ה', און ווען מ'איז נישט געזונט לייגט מען אוועק דעם שער און אייזן", וואס פון דעם זעט אויס אז אפילו ווען די קרענק שטערט צו עבודת ה', זאל מען אויך נישט גיין צו דאקטורים, און אויך נישט נעמען קיין רפואות.


פון דעם זע איך אז מ'טאר נישט נעמען קיין וויטאמינען, און זיכער נישט קיין טיילענאל און מאטרין.


אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר קלאר שטעלן וואס און וויאזוי מען מעג יא נעמען רפואות, און ווען מ'טאר נישט.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת במדבר, ראש חודש סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אמת טאקע אז דער רבי האט אונז זייער אנגעווארנט מיר זאלן זיך היטן פון דאקטורים וכו'; אבער פון רבינ'ס צייטן ביז היינט האט זיך געטוישט די וועג און מיטלען פון רפואות ווי פון הימל ביז'ן ערד, די רפואות היינט זענען זייער פארגעשריטן און היינטיגע דאקטורים זענען נישט די דאקטורים פון אמאל. דער רבי האט דאך בפירוש געזאגט אז ווען מען גייט שוין יא צום דאקטער זאל מען גיין צום גרעסען דאקטער, דעריבער זאלסטו זיך נישט צוריק האלטן פון גיין צום דאקטער און פון נעמען רפואות.


פארשטייט זיך אז מען דארף בעטן דעם אייבערשטן פאר מען גייט צום דאקטער, און געבן צדקה. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ג) אז ווען א מענטש גייט צום דאקטער זיך היילן וכו' זאל ער געבן צדקה, און מען זאל מאכן א פדיון נפש פאר מען גייט צום דאקטער זיך היילן. ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עבודה זרה נה.): "בְּשָׁעָה שֶׁמְשַׁגְרִין יִסּוּרִין עַל הָאָדָם, מַשְׁבִּיעִין אוֹתָן שֶׁלֹּא תֵּלְכוּ אֶלָּא בְּיוֹם פְּלוֹנִי, וְלֹא תֵּצְאוּ אֶלָּא בְּיוֹם פְּלוֹנִי, וּבְשָׁעָה פְּלוֹנִית, וְעַל יְדֵי פְּלוֹנִי, וְעַל יְדֵי סַם פְּלוֹנִי", ווען מען שיקט יסורים אויף א מענטש באשווערט מען די יסורים ווען זיי זאלן קומען אויפן מענטש און ווען זיי זאלן אוועק גיין פונעם מענטש, דורך וועלכע דאקטער און דורך וועלכע מעדעצין וכו' עס זאל אויסגעהיילט ווערן, נו אויב אזוי – פרעגט דער רבי - ווי אזוי קען מען גיין צום דאקטער ווען מען ווייסט נישט צי ער איז בכלל דער דאקטער וואס מען האט באשוואוירן אים אויס צו היילן, און ווי אזוי קען דער דאקטער פארשרייבן א מעדעצין ווען ער ווייסט נישט צי דאס איז דער ריכטיגער סם וואס מען דארף געבן פאר'ן חולה וכו'? זאגט דער רבי, אז אויב א מענטש מאכט א פדיון און ער בעט דעם אייבערשטן אז דער מלאך רפאל זאל שטיין נעבן דעם דאקטער, דעמאלט וועט דער דאקטער אים קענען אויסהיילן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט נישט דארפן צוקומען צו קיין דאקטורים און צו קיין רפואות, אבער אז דו האסט קאפ ווייטאג זאלסטו אודאי נעמען טיילענאל וכדומה.

#647 - וואס מיינט פאר מיר די שרעקליכע טראגעדיעס?
התחזקות, צרות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וואוין אין בארא פארק, און לעצטנס האט דא פאסירט צוויי שוידערליכע טראגעדיעס, צוויי בחורים זענען דא אומגעקומען אויף גאר שרעקליכע אומשטענדן, וויל איך וויסן - אלס תושב פון בארא פארק - וואסערע זאך וויל מיר דער אייבערשטער מרמז זיין מיט דעם?


יישר כח פאר אלעס.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת במדבר, כ"ט אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס זענען דא זאכן אויף די וועלט וואס מיר קענען נישט פארשטיין; מיר פארשטייען נישט די דרכים פונעם אייבערשטן און קיינער ווייסט נישט די חשבונות פונעם אייבערשטן, מיר דארפן וויסן אז דער אייבערשטער פירט די וועלט מיט א פונקטליכער חשבון.


אפילו מיט אונזער קליינע קעפעלע פארשטייען מיר דאס נישט, דאך דארפן מיר וויסן אז אלעס איז בצדק ובמשפט; עס זענען דא זאכן וואס האט צוטון מיט גלגולים וכו' אדער כדי צו אויפוועקן די וואס טון עבירות אז זיי זאלן זיך צוריק קערן צום אייבערשטן, אמאל נעמט דער אייבערשטער אוועק פון די וועלט הייליגע נשמות וואס זענען ריין פון עבירות כדי מענטשן זאלן תשובה טון. דעריבער איז נישט גוט מען זאל צופיל אריין קריכן אין די זאכן, מיר דארפן דינען דעם אייבערשטן אזוי ווי די תורה זאגט (דברים יח, יג): "תָּמִים תִּהְיֶה עִם ה' אֱלֹקֶיךָ"; וואויל איז דעם וואס דינט דעם אייבערשטן בתמימות ופשיטות.


ווען מען הערט א שרעקליכע פאסירונג דארף מען זיך אויפוועקן פון שלאף, מען דארף זיך בארעכענען אויף אלע שלעכטע מעשים און תשובה טון מיט אן אמת. ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (כתובות ל.) אז אפילו מיר האבן נישט קיין בית המקדש און די סנהדרין וואס זאלן מעניש זיין מיט די ד' מיתות בית דין, גייט אבער די ד' מיתות בית דין אן אפילו היינטיגע צייטן - אויב מען טוט נישט תשובה; ווער עס איז מחויב סקילה פאלט אראפ פון א דאך אדער ווערט ער פארציקט פון א חי', ווער עס איז מחויב שריפה ווערט פארברענט אדער כאפט ער א ביס פון א שלאנג, ווער עס איז מחויב מיתת הרג וועט געהרג'ט ווערן, און ווער עס איז מחויב חנק ווערט דערטראנקען אין וואסער אדער וועט ער דערשטיקט ווערן; מען הערט ליידער היינטיגע צייטן זייער אסאך שוידערליכע מעשיות פון עקסידענטס און אנדערע פארשידענע אומגליקן, דאס איז נישט אומזיסט, נאר אלעס וואס דער אייבערשטער טוט איז מיט א פונקטליכער חשבון.


דערפאר, ווער עס ווייסט ביי זיך אז ער האט געזינדיגט וכו', ווען ער הערט אזעלכע שרעקליכע פאסירונגען וואס פאסירט ביי א צווייטן דארף אים כאפן א פחד און א שרעק אז דאס קען פאסירן ביי אים, ער קען באקומען איינע פון די ד' מיתות בית דין. ווייל פון יעדע זאך וואס מען זעט אדער מען הערט דארף מען זיך עפעס ארויסלערנען, אזוי ווי דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט אונז געלערנט, אז אלעס וואס מען זעט אדער מען הערט דארף מען ארויס נעמען דערפון רמזים פאר'ן לעבן; אז מען הערט א שרעקליכע אומגליק ווי מענטשן ווערן אוועקגעריסן יונגערהייט פון די וועלט דארף מען תשובה טון וואס פריער.


דער אייבערשטער וואס האט געזאגט ביים באשאפן די וועלט "דַּי" - גענוג (ווען נישט די ווארט וואלט די וועלט אלץ געווארן גרעסער און גרעסער) זאל שוין זאגן פאר אונזער צרות "דַּי" - גענוג; דער אייבערשטער זאל טרייסטן די עלטערן און אונז אלע ביז מיר וועלן שוין זוכה זיין צו ביאת משיח צדקינו.

#646 - וואס טו איך אז איך האלט שוין מער נישט אויס די יסורים?
התחזקות, שלום בית, צרות, פרנסה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם א גרויסן יישר כח פאר אלע חיזוק, וואס האט מיר מחזק געווען אמאל אין אסאך שווערע צייטן. אבער יעצט שפיר איך אז איך בין שוין אזוי שטארק צעבראכן אז קיין שום חיזוק וועט מיר שוין נישט העלפן.


אלעס אין לעבן גייט מיר שווארץ, די פרנסה, די שלום בית, די קינדער, און איך אליין. איך בין צעבראכן און צעהאקט אויף שטיק שטיקער, און איך האט מער נישט קיין טעם אין מיין לעבן.


איך ארבעט אויף א פלאץ שוין פאר 12 יאר, און איך האב פיינט יעדע מינוט וואס איך בין דארט, אבער איך האב נישט גענוג זעלבס זיכערקייט איבערצולאזן די פאסטן און גיין זוכן אן אנדערע פרנסה. דער זון פונעם בעל הבית האט מיר פיינט און האלט אין איין זאגן ליגנטס פאר זיין טאטע וועגן מיר, און איך בין נישט גענוג שטארק ביי זיך צו קענען עפעס טון דערוועגן.


דערווייל ווער איך מער און מער דעפרעסט יעדן טאג, איך ווייס נישט פארוואס איך מיט מיין גאנצע משפחה דארפן אזויפיל ליידן, און איך האב ממש נישט מיט וועמען צו רעדן איבער מיינע ווייטאגן. איך האב נישט קיין נאנטער חבר, נישט קיין רבי אדער רב, און אפילו פאר מיין ווייב האב איך נישט דערציילט איבער מיינע אינערליכע יסורים.


איך האב שוין פיל געוויינט און גערעדט צום אייבערשטן, פילע לאנגע שמונה עשרה'ס האב איך שוין באגאסן מיט טרערן, אבער ווי עס זעט אויס וויל דער אייבערשטער מיר נישט אויסהערן. און די איינציגסטע ברירה וואס בלייבט מיר איז נאר צו שטארבן, הלואי ווען איך קען ווען שטארבן, איך זע אזויפיל גוטע מענטשן ווערן אוועק גענומען פון דער וועלט, הלואי וואלט דער אייבערשטער מיר גענומען אנשטאט זיי.


אפשר האט איר עפעס אן אנדערע וועג ארויס פאר מיר?

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת במדבר, כ"ט אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פארוואס זאלסטו טראכטן פון שטארבן? שטארבן וועט דיר נישט העלפן; טראכט נישט פאר איין רגע אז דארט וועט דיר זיין בעסער, ענדערש געב זיך איבער צום אייבערשטן וועט זיך אלעס טוישן צום גוטן.


א איד איז אמאל געקומען צום רבי'ן זאגן ער וויל שטארבן ווייל ער האט נישט קיין כח צו די יסורים וואס ער ליידט, האט אים דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, סימן פד): חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ד, כב): "וְאַל יַבְטִיחֲךָ יִצְרְךָ שֶׁהַשְּׁאוֹל וְהַקֶּבֶר בֵּית מָנוֹס לְךָ", זאלסט נישט טראכטן אז אין קבר וועט דיר זיין בעסער, און דער רבי האט אים געגעבן צו פארשטיין אז דא אויף די וועלט איז א מענטש פארנומען, יעדער איינער מיט זיינע טרדות; פרנסה וכו' וכו', ממילא קען זיין אז מען זאל כאפן א ביס פון א ווארים אדער א פליג אן דעם וואס מען זאל שפירן עפעס ווען מען כאפט דעם ביס, ווייל מען איז אריין געטון אין אנדערע זאכן. אבער אין קבר איז נישט דא קיין שום טירדות און מחשבות וואס זאל אוועק נעמען דעם קאפ פון הערן ווי די ווערים קריכן און בייסן, דארט הערט מען יעדע ריר און יעדע שטאך, מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס צער אין קבר ווען מען הערט יעדע בייס פון די ווערים און די צער פון הערן ווי זיי קריכן.


אז דו גייסט אריבער שוועריקייטן זאלסטו זיך מבטל זיין צום אייבערשטן, דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (שיחות הר"ן, סימן רעט): "אַז עֶס אִיז גָאר בִּיטֶער אִיז מֶען זִיך אִינְגַאנְצְן מְבַטֵּל", האט רבי נתן געפרעגט: "ווי אזוי איז מען זיך מבטל?" האט דער רבי געזאגט: "מען פארמאכט די מויל מיט די אויגן, דאס איז ביטול צום אייבערשטן"; דאס הייסט, ווען א מענטש פארמאכט די מויל - ער פרעגט נישט קיין קשיות, ער פארמאכט די אויגן - ער וויל גארנישט זען און פארשטיין, ער ווייסט אז דער אייבערשטער פירט די וועלט, דעמאלט איז ער זוכה אז אלעס ווערט גוט און דער אייבערשטער העלפט אים מיט זיין ישועה.


דו שרייבסט אז דו האסט שוין אזויפיל געבעטן דעם אייבערשטן וכו'; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצו): "אָסוּר לָאָדָם לַעֲמֹד עַצְמוֹ עַל שׁוּם דָּבָר, הַיְנוּ שֶׁאָסוּר לְהִתְעַקֵּשׁ בִּתְפִילָּתוֹ - שֶׁהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא יַעֲשֶׂה לוֹ דַּוְקָא אֶת בַּקָּשָׁתוֹ וכו'", א מענטש טאר זיך נישט איינ'עקשנ'ען ביים אייבערשטן אז דער אייבערשטער מוז מיט אים טון אזוי ווי ער וויל, "רַק צָרִיךְ לְהִתְפַּלֵּל וּלְהִתְחַנֵּן לִפְנֵי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ בְּרַחֲמִים וְתַחֲנוּנִים, אִם יִתֵּן הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ – יִתֵּן, וְאִם לָאו לָאו", נאר מען דארף בעטן דעם אייבערשטן מיט רחמנות, אזוי ווי מען בעט זיך ביי איינעם ער זאל רחמנות האבן; אז דער אייבערשטער וועט אים העלפן איז גוט, און אז ער וועט אים נישט נאך געבן איז נישט. מיט דעם טייטשט דער רבי וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ב, יג): "אַל תַּעַשׂ תְּפִלָּתְךָ קֶבַע", קבע איז א לשון פון גזילה, אזוי ווי עס שטייט (משלי כב, כג): "'וְקָבַע אֶת קֹבְעֵיהֶם נָפֶשׁ' - הַיְנוּ שֶׁכָּל מַה שֶּׁהוּא מְבַקֵּשׁ, הֵן פַּרְנָסָה אוֹ בָּנִים אוֹ שְׁאָר צְרָכִים, אָסוּר לְהִתְעַקֵּשׁ וְלַעֲמֹד עַצְמוֹ בִּתְפִילָּתוֹ, שֶׁדַּוְקָא יַעֲשֶׂה הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא אֶת תְּפִילָּתוֹ", ווען מען בעט דעם אייבערשטן אויף פרנסה, אויף קינדער אדער אנדערע געבעטן, טאר מען זיך נישט איינ'עקשנ'ען אז עס מוז זיין אזוי ווי ער וויל, "כִּי זֶה הוּא תְּפִילַּת קֶבַע, שֶׁלּוֹקֵחַ הַדָּבָר בְּחָזְקָה בִּגְזֵלָה, רַק יִתְפַּלֵּל רַחֲמִים וְתַחֲנוּנִים כַּנַּ"ל".


ווען מען רעדט צום אייבערשטן דארף מען זיין זייער שטארק נישט צו ווערן מייאוש ווען מען זעט ווי עס גייט אריבער אסאך צייט און מען באקומט נישט וואס מען בעט; מען דארף האבן אסאך סבלנות אויסצואווארטן אויף די ישועה פונעם אייבערשטן און ווייטער מתפלל זיין צו אים ער זאל רחמנות האבן און שיקן די ישועה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט ארויס גיין פון דיינע צרות ויסורים און דו זאלסט שוין האבן א ישועה אין אלע דיינע ענינים.

#645 - איך בין אן עלטערער בחור, און איך האב נישט מיט וועמען זיך צו חבר'ן
שידוכים, סגולות, חברים, בחור, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אלע שיעורים און חיזוק, פון וואס איך שעפ אזויפיל חיות טאג איין טאג אויס. ובפרט פון די חיזוק צו רעדן צום אייבערשטן אויף אידיש אין יעדן מצב.


איך האב געוואלט פרעגן, איך לערן אין א ישיבה, אבער איך בין זייער נישט צופרידן דארט פאר אסאך סיבות. מיר זענען א גרופע פון עלטערע בחורים, און רוב בחורים מיט וועמען איך לערן איז נישט אזוי גוט זיך צו חבר'ן מיט זיי, און די ביסל וואס זענען יא גוט זענען נישט אזעלכע נארמאלע בחורים, און איך ווייס נישט וואס צו טון.


פון איין זייט וויל איך לערנען אין א נארמאלע ישיבה מיט נארמאלע בחורים, און די יעצטיגע ישיבה איז נישט אזוי, אבער אויב וועל איך גיין ארבעטן ווייס איך אז דאס וועט נישט טויגן פאר מיר, איך וועל זיכער פאלן פון דעם.


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר געבן אן עצה וואס צו טון.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת במדבר, כ"ט אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער דו זאלסט זיך דערהאלטן מיט אלע דיינע כוחות צו בלייבן ערליך און ווער נישט צעבראכן אז דו האסט נאך נישט דיין שידוך, נאך אביסל וועסטו זוכה זיין א חתן צו ווערן און אנהייבן לעבן א ערליכע לעבן; טו די סגולות וואס דער רבי זאגט, אז אויב מען טוט דאס וועט מען זוכה זיין צו טרעפן א שידוך.


דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות חיתון, סימן ו): "מִי שֶׁקָּשֶׁה לוֹ לִמְצֹא זִוּוּגוֹ, יַרְגִּיל אֶת עַצְמוֹ לִקְרוֹת בְּקָרְבְּנוֹת הַנְּשִׂיאִים", וועם עס גייט שווער צו טרעפן א שידוך זאל זאגן אסאך די "קרבנות הנשיאים", פון (במדבר ז, א): "וַיְהִי בְּיוֹם כַּלּוֹת משֶׁה לְהָקִים אֶת הַמִּשְׁכָּן", ביזן סוף - די קריאה וואס מען ליינט חנוכה. ווען דו ענדיגסט דאס זאגן זאלסטו זיך מתבודד זיין אויף דיין שפראך, זאלסט בעטן דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג בזכות וואס איך האב געפאלגט דעם הייליגן רבי'ן און געזאגט קרבנות הנשיאים; העלף מיר באשעפער איך זאל שוין זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג. עס איז מיר אזוי שווער צו זיין איינער אליינס, עס איז מיר שווער צו זיין א בחור א פלג גוף, איך וויל זיין ערליך, עס איז מיר זייער שווער צו זיין ערליך ווען איך בין אליינס, איך וויל חתונה האבן וכו' וכו'".


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון א בחור וואס האלט זיך ערליך; דער אייבערשטער אליינס זאגט עדות אויף אים אז דאס איז א זאך וואס איז נישט דא אין דער וועלט. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פסחים קיג.): "שְׁלֹשָׁה מַכְרִיז עֲלֵיהֶן הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא בְּכָל יוֹם וכו'", דער אייבערשטער איז מכריז אין הימל אויף בחורים וואס האלטן זיך ערליך; ווער רעדט נאך ווען מען שמועסט זיך אויס דאס הארץ מיט'ן אייבערשטן, מען בעט אים א שידוך; פון דעם ווערט א גרויסע רעש אין הימל ביז מען איז זוכה און מען ברענגט אים זיין שידוך.


בנוגע דיין שאלה מיט חברים וכו'; איך בעט דיר זייער, אנטלויף פון די חברים וואס רעדן ניבול פה און גייען אין שלעכטע פלעצער השם ישמרינו, מיט דעם וואס דו וועסט נישט רעדן קיין ניבול פה וועסטו זוכה זיין צו טרעפן דיין שידוך בקרוב, און פארקערט אויך, אז מען רעדט ניבול פה באקומט מען א שטראף אז מען טרעפט נישט קיין שידוך, אזוי זאגט דער הייליגער מהרש"א (כתובות ח: דיבור המתחיל "על כן על בחוריו): "שֶׁהָעוֹנֶשׁ מִדָּה כְּנֶגֶד מִדָּה, לְפִי שֶׁהַבַּחוּרִים מְנַבְּלִים פִּיהֶם וכו', יָבֹא לָהֶם הָעֹנֶשׁ בְּבַחוּרִים הַמַּגִּיעִים לְפֶרֶק הַחֻפָּה שֶׁלֹא יִשְׂמְחוּ בָּהֶם", דער אייבערשטער שטראפט מדה כנגד מדה; אויב בחורים רעדן ניבול פה רחמנא לצלן וועלן זיי נישט זוכה זיין זיך צו פרייען ביי זייער חופה, עיין שם.


ענדערש חבר זיך מיט די בחורים וואס הייסן נישט נארמאל ווי איידער צו האבן שייכות מיט די קלוגע בחורים וואס רעדן פון עבירות; געדענק וואס דער הייליגער תנא עקביא בן מהלל האט געזאגט פאר די חכמים (עדיות ה, ו): "מוּטָב לִי לְהִקָּרֵא שׁוֹטֶה כָּל יָמַי, וְלֹא לֵעָשׂוֹת שָׁעָה אַחַת רָשָׁע לִפְנֵי הַמָּקוֹם", איך וועל ענדערש זיין א שוטה מיין גאנץ לעבן ווי צו זיין פאר איין מינוט א רשע פארן אייבערשטן; שלעכטע חברים קענען אומגליקליך מאכן דעם מענטש.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים און דו זאלסט טרעפן דיין זיווג הגון בקרוב.

#644 - איך וויל מחנך זיין מיינע קינדער, אבער איך פאל פון די כוחות
חינוך הילדים, רפואה, חיזוק פאר פרויען, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א חסידישע אידישע מאמע, און איך בין זיך מורא'דיג מחיה מיט די טעגליכע שיעורים און חיזוק, ס'האט ממש געטוישט מיין גאנצע לעבן צום גוטן.


איך וויל זייער אריינלייגן אין מיינע קינדער א ליבשאפט צו אידישקייט, צניעות, און אמונה. הלואי וואלט איך זיי געקענט אריינלייגן אין די ברסלבע מוסדות, אבער דערווייל איז דאס נישט מעגליך, פרוביר איך כאטש איבערצוגעבן פאר זיי וויפיל איך קען, פון וואס איך הער און איך לערן פון די שיעורים.


דער פראבלעם איז אבער אז אסאך מאל פאל איך ממש פון די כוחות, איך שפיר זייער טרוקן און שוואך, און אסאך מאל בין איך אזוי אויסגעמוטשעט אז איך האב אפילו נישט קיין כח צו בעטן דעם אייבערשטן. ווען איך קען יא עפעס בעטן, בעט איך נאר אויף כח און געדולד. אפשר האט דער ראש ישיבה שליט"א עפעס אן עצה און הדרכה פאר מיר? אפשר עפעס א ספר אדער קונטרס וואס איך קען ליינען און דאס וועט מיר העלפן?

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בחוקותי, כ"ג אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואויל איז אייך אז איר לייגט אריין אין אייערע קינדער א ליבשאפט צו אידישקייט. די עיקר חינוך באקומען די קינדער פון די עלטערן; אז די עלטערן זענען מחנך די קינדער מיט ווארעמקייט און מיט ליבשאפט וועלן די קינדער אויסוואקסן ערליכע אידן.


איר דארפט זיך נישט צווינגען אריין צו לייגן די קינדער אין ברסלב; 'איר' זאלט זיין זייער 'ברסלב'ע מוסד', איר זאלט זיי געבן וואס די ברסלב'ע חדר און סקול געבט פאר די קינדער, איר זאלט רעדן צו זיי פון די שיינקייט און זיסקייט פון זיין א איד.


עלטערן דארפן אריין ברענגען אין די קינדער אז זיי זאלן וויסן דאס שיינקייט פון גיין איידל אנגעטון און דאס איבער געבן פאר זיי אויף א זיסע וועג, נישט אויף א וועג וואס די קינדער זאלן מיינען אז צניעות איז א קנס אדער א שטראף, און נאכדעם וועלן זיי זוכן וואו זיי קענען אנטלויפן פון די וועג פון די תורה און זיך אנטון נישט איידל חס ושלום.


איר בעט אן עצה איר זאלט האבן כח אנצוגיין מיט די שטוב ארבעט; די עצה איז איר זאלט אנהייבן דאנקען דעם אייבערשטן אויף די ניסים און חסדים וואס ער טוט מיט אייך. ווי מיר א מענטש דאנקט דעם אייבערשטן באקומט ער מער כוחות אנצוגיין מיט'ן לעבן, ווי מער מען לויבט דעם אייבערשטן אויף די חסדים וואס ער טוט באקומט מען הימלישע כוחות און מען קען אנציען זייער אסאך. פרובירט דאס אויס וועט איר זען וואונדער איבער וואונדער, אפילו איר וועט שפירן ווי איר פאלט פון די כוחות און איר קענט נישט מער אנגיין וכו' וכו', אבער אויב איר וועט אנהייבן רעדן צום אייבערשטן אויף אייער שפראך, איר וועט אים דאנקען און זאגן: "הייליגער באשפער, איך דאנק דיר מיט מיין גאנצע הארץ! יישר כח פאר מיין זיסע לעבן, יישר כח פאר מיין הערליכע לעבן, יישר כח פאר מיינע זיסע קינדער, יישר כח פאר מיין מאן, יישר כח פאר אלעס", איר וועט אים לויבן בפרטי פרטיות אויף אלעס וואס ער געבט אייך, וועט איר שפירן ווי איר באקומט נייע כוחות.


פראבירט אויס דעם רבינ'ס וועג; דער רבי האט אונז געגעבן א וועג פון טראכטן אז א מענטש זאל קוקן אויף די ניסים וואס דער אייבערשטער טוט מיט אים. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצה) אז דוד המלך האט שטענדיג געזוכט גוטס אויף וואס צו דאנקען דעם אייבערשטן, אפילו ווען דער אייבערשטער האט געברענגט אויף אים שלעכטס - האט ער געזוכט אין די שלעכטס עפעס גוטס. אזוי ווי מען זעט אז דוד המלך זאגט פאר'ן אייבערשטן (תהלים ד, ב): "'בַּצָּר' - רבונו של עולם איך דאנק דיר אויף די צרות, אז אפילו אין די צרה 'הִרְחַבְתָּ לִּי' - האסטו מיר ברייט געמאכט"; אזוי זאלט איר טון, איר זאלט אנהייבן דאנקען דעם אייבערשטן אויף אלע חסדים וואס ער טוט מיט אייך, און ווי מער איר וועט אים דאנקען אויף אלע גוטע זאכן וואס ער טוט מיט אייך וועט אייך גרינגער ווערן אויפן הארצן און עס וועט אייך בעסער ווערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן כח ווייטער צו מגדל זיין אייערע קינדער בנקל ובנחת און זען פון זיי אסאך אידיש נחת.

#643 - דארף איך ממש איבערדרייען די וועלט צו קומען קיין אומאן אויף ראש השנה?
אומאן, ראש השנה, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור פון ארץ ישראל וואס איז זיך זייער מחזק מיט די שיעורים און די בריוו, א גרויסן דאנק.


עס ווערט שוין נענטער צו ראש השנה, און איך וויל זייער שטארק פארן קיין אומאן אויף ראש השנה, אבער איך האב אסאך מניעות אויף דעם.


ביי מיינע עלטערן און ביי מיין קהלה איז דאס זייער אן אפגעפרעגטע זאך, מיינע עלטערן וועלן זיין ברוגז און מיין ישיבה וועט מיר ארויסווארפן, אויב וועל איך פארן קיין אומאן. און נאכדערצו אז איך שטיי יעצט אין שידוכים, און כאטש וואס איך ווייס אז אומאן וועט מיר נאר צוהעלפן פאר א שידוך, אבער אז מ'וועט מיר ארויסווארפן פון ישיבה און איך וועל ווערן אפגעפרעגט ביי מיין קהלה, האב איך מורא אז דאס וועט מיר שאטן. און פון די אנדערע זייט האב איך אויך נישט קיין געלט צו פארן.


בקיצור איז מיין שאלה צי איך דארף ממש איבערדרייען די וועלט און פארן קיין אומאן, נישט קוקן אויף קיין שום זאך? אדער זאל איך ווארטן אויף נאכדעם וואס איך וועל חתונה, און דעמאלט וועט עס האפנטליך זיין אביסל גרינגער?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בחוקותי, כ"ג אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך קען דיר נישט זאגן אז דו זאלסט קומען קיין אומאן אויף ראש השנה, איך קען דיר אבער מחזק זיין און געבן צו פארשטיין דאס גרויסקייט פון קומען קיין אומאן אויף ראש השנה, נאכדעם וועסטו אליינס מאכן די ריכטיגע החלטה.


דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל", זיין ביי מיר ראש השנה איז גרעסער פון אלעס, "וְהָיָה פֶּלֶא אֶצְלִי, מֵאַחַר שֶׁהַמְּקֹרָבִים שֶׁלִּי מַאֲמִינִים לִי, וְלָמָּה לֹא יִזָּהֲרוּ כָּל הָאֲנָשִׁים הַמְקֹרָבִים אֵלַי, שֶׁיִּהְיוּ כֻּלָּם עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, אִישׁ לֹא יֵעָדֵר", און איך וואונדער זיך אויף מיינע תלמידים וואס גלייבן אין מיר, פארוואס זאלן זיי נישט מעורר זיין מיינע מענטשן אז אלע זאלן קומען צו מיר אויף ראש השנה? קיינער טאר נישט פעלן. "כִּי כָּל עִנְיָן שֶׁלִּי הוּא רַק רֹאשׁ הַשָּׁנָה", מיין גאנצע זאך איז ראש השנה, "וְהִזְהִיר לַעֲשׂוֹת כְּרוּז, שֶׁכָּל מִי שֶׁסָּר אֶל מִשְׁמַעְתּוֹ, וּמְקֹרָב אֵלָיו, יִהְיֶה עַל ראשׁ הַשָּׁנָה אֶצְלוֹ, לֹא יֶחְסַר אִישׁ", דער רבי האט געהייסן מען זאל מודיע זיין פאר אלע מענטשן וואס גלייבן אין אים, אז ער האט געהייסן קומען צו אים אויף ראש השנה,"וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, רָאוּי לוֹ לִשְׂמֹחַ מְאֹד מְאֹד, 'אִכְלוּ מַעֲדַנִּים וּשְׁתוּ מַמְתַקִּים, כִּי חֶדְוַת ה' הִיא מָעֻזְּכֶם'", און ווער עס איז זוכה צו זיין ביי אים אויף ראש השנה דארף זיך זייער פרייען א גאנץ יאר, עיין שם.


ווען עס ווארט אויף א מענטש א שווערע משפט, וועט דער מענטש גיין צו די גרעסטע לויערס (עורך דין) זיי זאלן עפעס טון פאר אים, זיי זאלן פרובירן אים מצדיק זיין. מען קוקט נישט אויף גארנישט און קיין שום זאך קען אפהאלטן דעם מענטש פון פארן צום גרעסטן לויער; אין אזא מצב קוקט מען נישט אויף געלט, מען קוקט נישט אויף קיין חברים, אפילו נישט אויף משפחה, מען קוקט נאר אויף זיך. מען מאכט זיך א חשבון: 'וואס האב איך צו פארלירן? עס ווארט דאך אויף מיר אזא שווערע משפט וכו' וכו'', ווער רעדט נאך אז עס ווארט א משפט פון טויט שטראף רחמנא לצלן, דעמאלט וועט א מענטש טון אלעס אויף דער וועלט צו ווערן געראטעוועט.


יעצט פרעג איך דיר, עס ווארט אויף אונז אלע א גרויסן משפט; ראש השנה גייט מען אונז אלע משפט'ן, מִי יִחְיֶה, וּמִי יָמוּת, מִי בָּאֵשׁ, וּמִי בַּמַּיִם; אלע שרעקליכע טראגעדיעס וואס מען הערט דורכאויס דעם גאנצן יאר השם ישמרינו - ווערט אלעס אנגעשריבן אום ראש השנה, יעדן טאג ווערן אוועקגעריסן יונגע מענטשן, מענער און פרויען, יונגע קינדער בלייבן אן עלטערן ה' ירחם, אלע שפיטעלער זענען אנגעפילט מיט אידישע קינדער לא עלינו, מיט נאך פילע צרות וואס גייען אריבער אויף מענטשן; און אז עס איז דא א צדיק וואס האט צוגעזאגט אז ראש השנה קען ער יעדן איינעם העלפן, ער קען אונז אלע מתקן זיין; אזוי ווי רבי נתן שרייבט - וואס דער רבי האט אים געזאגט (שם, סימן תז): "אָמַר, שֶׁיְּכוֹלִין אָז אֲנָשִׁים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה לֹא הָיָה בְּאֶפְשָׁר שֶׁיִּהְיֶה לָהֶם תִּקּוּן בְּשׁוּם אֹפֶן, אַף עַל פִּי כֵן בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה יְכוֹלִין אֲפִילּוּ הֵם לְקַבֵּל תִּקּוּן. אַף עַל פִּי שֶׁבְּכָל הַשָּׁנָה אֲפִילּוּ הוּא בְּעַצְמוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה לֹא הָיָה יָכוֹל לְתַקְּנָם, אֲבָל בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה גַּם הֵם יְכוֹלִים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים. כִּי אָמַר שֶׁהוּא עוֹשֶׂה בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה עִנְיָנִים וְתִקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה גַּם הוּא אֵינוֹ יָכוֹל לַעֲשׂוֹת", אז אפילו מענטשן וואס דער רבי קען א גאנץ יאר נישט העלפן, קען ער זיי אבער העלפן און פאררעכטן אום ראש השנה, - איז נאך דא א ספק יא פארן אדער נישט פארן?


דער זוהר הקדוש זאגט (שלח, קנח): אז ווען כָּלֵב האט געזען ווי משה רבינו האט נאר געבענטשט יהושע בן נון ער זאל ניצול ווערן פון די מרגלים און אים נישט, "אִשְׁתְּמִיט מִנַּיְיהוּ", האט ער זיך אוועק געכאפט פון די מרגלים, "וְאָתֵי לְגַבֵּי קִבְרַיָּיא דַּאֲבָהָן, וְצַלֵּי תַּמָּן צְלוֹתֵיהּ", און ער איז געגאנגען קיין חברון צו קברי צדיקים מתפלל זיין ער זאל נישט פארכאפט ווערן מיט די עצת מרגלים צו קריגן אויף משה רבינו, פרעגט דער זוהר א שטארקע קשיא: "ווי אזוי קען זיין אז כלב איז געגאנגען קיין חברון מתפלל זיין ביי די מערת המכפלה איינער אליין, עס זענען דאך דארטן געווען די בני ענק - די ריזן מענטשן, ער האט נישט מורא געהאט פון זיי?" נאר ענטפערט דער זוהר הקדוש: "מַאן דְּאִיהוּ בְּדוֹחֲקָא, לָא אִסְתָּכַּל מִדִי", ווער עס איז אין א צרה קוקט נישט אויף גארנישט, "כַּךְ כָּלֵב, בְּגִין דְּהֲוָה בְּדוֹחֲקָא, לָא אִסְתָּכַּל מִדִי", אזוי אויך, ווען כלב האט געזען אז ער איז אין א גרויסע סכנה האט ער נישט געקוקט אויף קיינעם, "וְאָתָא לְצַלָּאָה עַל קִבְרֵי אֲבָהָן, לְאִשְׁתְּזָבָא מְעֵיטָא דָּא", ער איז געלאפן צו קברי צדיקים מתפלל זיין זיך צו ראטעווען פון די מרגלים, און ער האט נישט געקוקט אויף די בני ענק.


אזוי אויך ווען א מענטש דערזעט זיך אין א מצב ווי ער פאלט אראפ אין עבירות ער קען זיך נישט דערהאלטן, בפרט ווען מען פאלט אראפ אין די גראבע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, מען זינקט אין די נ' שערי טומאה און מען איז שוין אין שאול תחתית ומתחתיו, ווען אזא מענטש וויל זיך ארויסרייסן פון די טומאה און ער הערט אז עס איז דא א רבי וואס האט מבטיח געווען (חיי מוהר"ן, סימן רכה): אז ווער עס וועט קומען צו זיין ציון און זאגן דארט דעם תיקון הכללי - די צען קאפיטלעך תהילים (קאפיטל - ט"ז, ל"ב, מ"א, מ"ב, נ"ט, ע"ז, צ', ק"ה, קל"ז, ק"נ) און געבן א פרוטה לצדקה פאר זיין זכות, אפילו ער האט געטון די הארבסטע עבירות: "וועל איך מיר לייגן אויף די לענג און אויף די ברייט אים א טובה צו טון, ביי די פיאות וועל איך אים ארויס נעמען פון שאול תחתית"; אזא איינער קוקט נישט אויף קיינעם און טראכט נישט פון קיינעם, ער קוקט אויף זיך.


דער אייבערשטער זאל העלפן דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#642 - פארוואס האט מוהרא"ש איינגעפירט אין יבנאל צו גיין שבת מיט ווייסע בעקיטשעס?
יבנאל, שבת קודש, מוהרא"ש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן פארוואס מוהרא"ש האט איינגעפירט אין יבנאל צו גיין שבת מיט ווייסע בעקיטשעס, אין די צייט וואס אין אנדערע קהלות גייט מען אנגעטון שווארץ. און אפילו אין ירושלים, וואו אסאך גייען יא ווייסע בעקיטשעס, איז עס נאר געשטרייפט, נישט אינגאנצן ווייס.


א גרויסן יישר כח פאר אלעס.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בחוקותי, כ"ג אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס ווערט געברענגט פונעם הייליגן אריז"ל (פרי עץ חיים שער השבת, פרק ד): "צָרִיךְ שֶׁיִּלְבּוֹשׁ בְּכָל שַׁבָּת בְּגָדִים לְבָנִים", מען זאל גיין שבת מיט ווייסע קליידער, און רבי חיים וויטאל זכר צדיק לברכה זאגט דארט: "וְקִבַּלְתִּי מִמוֹרִי זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה, שֶׁכְּפִי הַגִּווּן הַמּלְבּוּשִׁין שֶׁאָדָם לוֹבֵשׁ בְּשַׁבָּת בָּעוֹלָם הַזֶּה, כַּךְ מַלְבִּישִׁין אוֹתוֹ אַחַר פְּטִירָתוֹ בִּימֵי הַשַּׁבָּת תָּמִיד", ווי אזוי מען גייט אנגעטון שבת דא אויף די וועלט אזוי טוט מען אן דעם מענטש אויבן אין הימל נאך זיין פטירה אין די שבת טעג, און דער אר"י הקדוש האט דערציילט: "לָכֵן רָאָה לְחָכָם אֶחָד לָבוּשׁ שְׁחוֹרִים אַחַר פְּטִירָתוֹ בִּימֵי הַשַׁבָּת, וְהִגִּיד כִּי כַּךְ הָיָה לָבוּשׁ בָּעוֹלָם הַזֶּה, וְהוּא נֶעֱנַשׁ בְּמִדָּה זוּ", אז ער האט געזען א חכם אויבן אין הימל אנגעטון שווארץ, און ער האט געזאגט אז ווייל ער פלעגט גיין אויף די וועלט אנגעטון שווארץ שבת דערפאר האט ער באקומען די עונש פון גיין אנגעטון שווארץ, דעריבער זאל מען גיין מיט פיר ווייסע קליידער, "וְאַרְבָּעָה בִּגְדֵי לָבָן אֵלּוּ, נֶגֶד אַרְבַּע אוֹתִיוֹת הֲוָיָ"ה", און די פיר ווייסע קליידער זענען אנקעגן די פיר אותיות פונעם אייבערשטנ'ס נאמען, עיין שם.


ווען מוהרא"ש האט אנגעהויבן בויען די ברסלב'ע שטאט יבנאל האט ער איינגעפירט אז מען זאל זיך פירן דארט אזוי ווי דער אריז"ל. היות דארט איז א פלאץ וואו מען איז אפגעזונדערט פון אלעמען און עס איז נישט דא פון ווען זיך צו שעמען, דאס איז די סיבה פארוואס מיר גייען נישט מיט ווייסע קליידער, ווייל מיר זענען אויסגעמישט צווישן מענטשן וואס אלע גיין שווארץ, וועט זיך עס אנזען זייער אינטערעסאנט, אלע וועלן לאכן וכו'.


מוהרא"ש האט דערציילט אז דער הייליגער צדיק רבי יצחק פון דראביטש זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "אויב אלע וואלטן געגאנגען שבת מיט ווייסע קליידער, בפרט די וואס וואוינען אין ארץ ישראל וואלט שוין געווען די גאולה". דער צדיק רבי יצחק פון דראביטש זכותו יגן עלינו פלעגט ארום פארן אין אלע שטעט רעדן איבער דאס גרויסקייט פון צו גיין שבת מיט ווייסע קליידער, ביז דער ס"מ אליינס איז געקומען צו אים און אים געווארנט אז אויב ער וועט ווייטער ממשיך זיין צו רעדן פון דעם וועט ער זיך נעמען צו זיינע קינדער וכו', דעמאלט האט ער אויפגעהערט רעדן פון דעם.


דערפאר האט מוהרא"ש זייער מקפיד געווען אז אלע וואס וואוינען אין יבניאל און געהערן צו די קהלה זאלן גיין מיט ווייסע בעקיטשעס אום שבת און יום טוב, ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (זוהר חדש נח, דף כג): "דְּאִי יַחְזְרוּן בִּתְשׁוּבָה רֵישֵׁי כְּנִישְׁתָּא, אוֹ חָדָא כְּנִישְׁתָּא, בִּזְכוּתָם יִתְכְּנֵשׁ כָּל גָּלוּתָא"; אפילו נאר איין קהלה אדער איין בית המדרש וועלן תשובה טון - וועט זיין די גאולה; אזוי אויך מיט ווייסע קליידער - האט מוהרא"ש געזאגט, אז מען וועט גיין אין יבנאל מיט דעם וועט מען ברענגען די גאולה.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו די גאולה שלימה, אמן.

#641 - איז דא א תיקון אויף די עבירות פון פגם הברית?
קדושה, תשובה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין אסאך מאל נכשל געווארן אין די הארבע עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה, רחמנא ליצלן, און איך וויל וויסן אויב איך קען דאס נאך פאררעכטן אויף די וועלט, און אויב יא ווי אזוי איך קען דאס טון.


יישר כח פאר אלע שיינע שיעורים.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בחוקותי, כ"ד אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער אייבערשטער האט רחמנות געהאט אויף אונזער דור און אראפגעשיקט אויף די וועלט דעם הייליגן רבינ'ס נשמה, וואס ער הייבט אויף אלע נשמות וואס זענען אראפ געפאלן אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, און דורך זיינע עצות ברענגט ער זיי אלע צוריק צום אייבערשטן.


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עא) אויף דעם וואס דער זוהר הקדוש זאגט (וישב קפח.; ויחי ריט.) אז אויב מען זינדיגט אין פגם הברית, "בִּפְרַט מַאן דְּאוֹשִׁיד זַרְעָא בְּרֵיקַנְיָא חַס וְשָׁלוֹם" - העלפט נישט קיין תשובה; האט דער רבי געזאגט: "קיינער פארשטייט נישט פשט אין דעם זוהר - נאר איך, און איך זאג אז עס העלפט יא תשובה, אפילו איינער וואס האט אסאך געזינדיגט מיט די עבירה".


נעם די עצה פון רבי'ן; דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן א מתנה וואס רופט זיך 'התבודדות', אז א מענטש זאל זיך אויסרעדן זיין הארץ צום אייבערשטן אויף זיין אייגענע שפראך, אויף זיין מאמע לשון. מען זאל גיין אויף א פלאץ וואו קיינער געפונט זיך נישט דארט און זיך אויסשמועסן דאס הארץ, ער זאל דערציילן פאר'ן אייבערשטן וואו דער יצר הרע ווארפט אים אלץ אראפ, און אז וויפיל מאל ער מאכט שוין אפ אז ער גייט זיין גוט, פאלט ער נאכאמאל צוריק אריין אין די עבירה. ווען א מענטש פירט זיך אזוי, נעמט דאס אראפ פון אים אלע עונשים און דינים.


וויסן זאלסטו אז פון יעדע פלאץ קען מען זיך צוריק קערן צום אייבערשטן, אפילו ווען א מענטש זינדיגט נעבעך אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה, אויב וועט ער פאלגן דעם רבי'ן וועט ער זוכה זיין צוצוקומען צו אלע קדושות און צו אלע מדריגות.


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם, רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפ געפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָּךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך" וועט ער סוף כל סוף ארויס גיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


זאגן משניות איז די עצה פאר אלע וואס זענען נעבעך אריין געפאלן אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן; נאר דאס קען העלפן דעם מענטש. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מכילתא דויסע, פרשה א) דער אייבערשטער זאגט פאר די אידן, אָמַר לוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּך הוּא לְמשֶׁה: אֱמוֹר לָהֶם לְיִשְׂרָאֵל, "דִּבְרֵי תּוֹרָה שֶׁנָּתַתִּי לָכֶם רְפוּאָה הֵם לָכֶם, חַיִּים הֵם לָכֶם", שֶּׁנֶּאֱמַר: כִּי חַיִּים הֵם לְמוֹצָאֵיהֶם, וְאוֹמֵר: רִפְאוּת תְּהִי לְשָׁרֶךָ וְשִׁקּוּי לְעַצְמוֹתֶיךָ, אז מען לערנט תורה ווערט מען אויסגעהיילט פון אלע מחלות וחלאים רעים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#640 - א גרופע בחורים זענען זיך מחזק אינאיינעם, קענט איר אונז געבן חיזוק?
התחזקות, שלום, הפצה, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיר זענען א גרופע בחורים דא אין ארץ ישראל, ווען דער ראש ישיבה שליט"א איז געווען דאהי נאך פסח, האבן מיר זיך צוזאמגענומען אינאיינעם זיך צו שטארקן צוזאמען מיט די חיזוק און עצות פונעם ראש ישיבה שליט"א, וואס מוהרא"ש האט אונז געלערנט, און מיר ווילן בעטן אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען אונז שרייבן עפעס חיזוק און הדרכה אז מיר זאלן זיך ווייטער שטארקן צוזאמען און דינען דעם אייבערשטן מיט די געוואלדיגע עצות און חיזוק פון הייליגן רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן אז דער ראש ישיבה שליט"א זאל ווייטער קענען ממשיך זיין מקרב צו זיין הונדערטער טויזנטער בחורים צום אייבערשטן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בחוקותי, כ"א אייר, יום הולדת מוהרא"ש זי"ע, שנת תשע"ט לפ"ק


 


לכבוד הבחורים החשובים תלמידי היכל הקודש שיחיו, ירושלים עיה"ק.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר שטארקט זיך מיט די עצות פון הייליגן רבי'ן.


זייער גוט אז איר האלט זיך צוזאמען; איר ווייסט אוודאי דעם דיבור וואס דער רבי האט געזאגט בשעת ער איז אוועק געפארן פון ברסלב קיין אומאן; דער רבי איז געשטאנען ביים טיר פון זיין שטוב מיט די האנט אויף די מזוזה און געזאגט: "תִּרְאוּ לְהִתְקַבֵּץ יַחַד, וּלְהִתְפַּלֵּל יַחַד", איר זאלט זיך האלטן צוזאמען און דאווענען צוזאמען, "כִּי אִם תִּתְפַּלְּלוּ בְּכַוָּנָה, אוּלַי תּוּכְלוּ לְהַמְשִׁיךְ אוֹתִי לְכָאן עוֹד הַפַּעַם". ווייל אויב איר וועט זיך האלטן צוזאמען און דאווענען צוזאמען, וועט איר מיר קענען ממשיך זיין צו אייך (חיי מוהר"ן, סימן קפז).


שטארקט זיך אין הפצה; גייט ארום פארשפרייטן די הייליגע קונטרסים און ספרים וואס מוהרא"ש האט געשריבן, וואס איז ארויסגענומען פון הייליגן רבינ'ס ספרים. דאס איז געשריבן אויף אזא גרינגע שפראך אז אפילו מענטשן וואס זענען נעבעך אראפ געפאלן אין עבירות קענען זיך אומקערן צום אייבערשטן דורך דעם.


קוקטס נישט אויף די אלע וואס מאכן חוזק פון די ספרים, און זיי זאגן: "דאס איז נישט דעם רבי'נס זאך!" אויף רבי נתן האט מען דאס אויך געזאגט. ווען די רבי איז אוועק און רבי נתן פלעגט רעדן אין בית המדרש זענען געווען די זעלבע עזות פענימ'ער און געשריגן: "שא, שא, מיר ווילן נישט הערן אייערע חידושים, מיר ווילן הערן נאר פון רבי'ן". דעריבער איז נישט כדאי צו קוקן און צו טענה'ען מיט די וואס שפעטן פון הייליגע ספרים וואס זענען מגלה ומפרסם דעם אייבערשטן, ווייל דיקא דורך די הייליגע ספרים וועט משיח קומען. אזוי ווי רבי שמעון בר יוחאי זאגט (תיקוני זוהר, מג.): "בְּפוּרְקָנָא בַתְרַיְיתָא כֹּלָּא בְיַמָּא דְאוֹרַיְיתָא, מַטֶּה דִילֵיהּ דְּקָרַע בֵּיהּ יַמָּא דָא קוֹלְמוֹס, בְּגִין דַּעֲלֵיהּ אִתְגַּלְיָיא זְרוֹעַ ה', דְּאִתְּמַר בֵּיהּ (ישעיה נג, א) וּזְרוֹעַ ה' עַל מִי נִגְלָתָה", פאר משיח וועט קומען וועט זיין א פעדער וואס וועט שרייבן חידושי תורה און אריין ברענגען א מורא'דיגע גילוי אלוקית אין די וועלט, דער פעדער וועט זיין דער שטעקן וואס וועט שפאלטן דעם ים פון אלע צרות; דאס גייט ארויף אויף די הייליגע ספרים וואס זענען מגלה ומפרסם די אמונה אויף אזא פשוט'ע אויפן אז אפילו פשוט'ע מענטשן ווי מיר זענען קענען אויך האבן השגה אין געטליכקייט.


'הפצה' איז אונזער תיקון צו קענען פאררעכטן אלע אונזערע עבירות, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות ניאוף, סימן מא): "תִּקּוּן לְהוֹצָאַת זֶרַע לְבַטָּלָה - שֶׁיִּשְׁתַּדֵּל לְהַחֲזִיר בְּנֵי אָדָם בִּתְשׁוּבָה", ווער עס וויל א תיקון אויף פגם הברית זאל צוריק ברענגען מענטשן צום אייבערשטן און צו די תורה; עס איז נישט דא קיין גרעסערע זאך וואס א מענטש קען טון צו פאררעכטן וואס ער האט פוגם געווען ווי עוסק זיין אין צוריק ברענגען מענטשן צום אייבערשטן. דערפאר זאלט איר אלע זיך שטארקן מיט די עצות פון רבי'ן ובפרט אין הפצה, צו העלפן דאס פארשפרייטן אויף די וועלט, אז נאך אידישע קינדער זאלן זיך צוריק קערן צום אייבערשטן. ביז דער אייבערשטער וועט רחמנות האבן אויף אידישע קינדער און אונז שיקן משיח צדקינו, ער וועט אונז לערנען אז מיר אלע זאלן תשובה טון און ער וועט אונז אויסלייזן פון אונזער ביטערן גלות, אמן.


יעדע מאל איר זיצט צוזאמען וכו', זאלט איר מיר שיקן בילדער פון די חבורה וועט איר מיר דערפרייען.

#639 - מיינע עלטערן זוכן א ספעציעלע באמבע שידוך, אבער איך וויל שוין חתונה האבן
שידוכים, יבנאל, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור, איך האב יעצט אנגעהויבן מיין צענטע זמן אין ישיבה גדולה אין ארץ ישראל, און ס'איז מיר שווארץ און ביטער פאר די אויגן.


וואס קען איך טון אז מיינע עלטערן ווילן מיר נישט חתונה מאכן? זיי זוכן עפעס גאר א ספעציעלע שידוך אז יעדער אין שול זאל מאכן א גרויסער מצב דערפון, און זיי ווייסן נישט אז איך דארף בכלל נישט די גאנצע פראפעגאנדע, און דארף א פשוטער שידוך, איינע וואס איז גרייט חתונה צו האבן מיט מיר. און ס'איז מיר זייער שווער דאס מסביר צו זיין פאר זיי.


ס'איז מיר זייער א שווער צו זיין א בחור, און ווער רעדט נאך ווען מ'האלט שוין ביים צענטן זמן אין ישיבה גדולה, די נסיונות זענען זייער גרויס, און נישט אלעמאל קען איך בייקומען די נסיונות. וואס קען איך טון אויף הלכה למעשה?


א גרויסן יישר כח פאר אלע שיעורים און חיזוק, כ'האב זייער הנאה פון זיי, און ס'געבט מיר אסאך חיזוק אין לעבן. דער אייבערשטער זאל אייך געבן ווייטער כח אנצוגיין מיט די עבודת הקודש.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בחוקותי, כ"ב אייר, שנת תשע"ט לפ"ק


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר.


דיין געשריי האב איך ערהאלטן.


דיין צער איז זייער גרויס; עס איז נישט דא אויף די וועלט אזא צער ווי דער צער וואס א בחור גייט אריבער. א בחור איז צעבראכן כחרס הנשבר אויף צענדליגער טויזנטער שטיקלעך, און כל זמן מען האט נישט חתונה איז מען א פלג גוף אזוי ווי דער זוהר הקדוש זאגט (האזינו רצו.): "מַאן דְּלָא אִשְׁתְּכַח דְּכַר וְנוּקְבָּא, אִקְרֵי פְּלַג גּוּפָא", פאר מען האט חתונה איז מען נישט קיין גאנצער מענטש, מען איז האלב, "וְלֵית בִּרְכָתָא שַׁרְיָא בְּמִלָּה פְּגִימָא וַחֲסֵירָא, אֶלָּא בַּאֲתָר שְׁלִים", עס פעלט די ברכות פונעם אייבערשטן וואס קומט נאר ווען א מענטש האט חתונה.


קיינער אויף די וועלט פארשטייט נישט די צער וואס א בחור גייט אריבער; זיינע נסיונות און זיינע יסורים וואס ער האט. פון איין זייט וויל ער זיין ערליך און הייליג, ער וויל זיין אפגעהיטן בקדושה און פון די אנדערע זייט האלט ער אין איין אראפפאלן, ווער רעדט נאך ווען מען זעט זיך אראפפאלן אין די ביטערע עבירה פון פגם הברית, מען איז מוצא זרע לבטלה רחמנא לצלן, רחמנא לשיזבן, דעמאלט ווערט אים גאר ביטער; זיין גאנצע לעבן ווערט אים חרוב, ובעיקר אז ער האט נישט פארוועם צו דערציילן זיין הארץ, קיינער פארשטייט אים נישט, ביז ער ווערט מיאוש און פארדרייט מיט שלעכטע מחשבות השם ירחם.


בעט איך דיר טייערער ברודער, שטארק זיך מיט סבלנות; האב געדולד און ווארט אויס ביז דיין שידוך וועט אנקומען. אפילו עס איז דיר זייער שווער, דו שפירסט אז דיינע עלטערן וועלן זיך מיט שידוכים, זיי ווארטן און ווארטן וכו' וכו' - דאך זאלסטו געדענקען און נישט פארגעסן אז 'דיין שידוך האט מיט קיינעם נישט נאר מיט'ן אייבערשטן'. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה סח, ג): "מָצִינוּ בַּתּוֹרָה בַּנְּבִיאִים וּבַכְּתוּבִים שֶׁאֵין זִוּוּגוֹ שֶׁל אִישׁ אֶלָּא מִן הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", מיר געפונען אין די תורה און נביאים און אין כתובים אז א שידוך האט נאר מיטן אייבערשטן, אין די תורה שטייט (בראשית כד, נ): "וַיַּעַן לָבָן וּבְתוּאֵל, וַיֹּאמְרוּ, מֵה' יָצָא הַדָּבָר", אין נביאים שטייט (שופטים יד, ד): "וְאָבִיו וְאִמּוֹ לֹא יָדְעוּ כִּי מֵה' הִיא", און אין כתובים שטייט (משלי יט, יד): "בַּיִת וָהוֹן נַחֲלַת אָבוֹת, וּמֵה' אִשָּׁה מַשְׂכָּלֶת", זעען מיר איבעראל אז נאר דער אייבערשטער געבט שידוכים.


פארליר זיך נישט און ווארט אויס אויף דיין שידוך וואס וועט קומען גאר שנעל. ביז דערווייל, ביז דיין שידוך וועט קומען זאלסטו נעמען די עצה פון רבי'ן פון התבודדות. גיס זיך אויס דיין הארץ צום אייבערשטן און בעט אים פאר א שידוך, בעט אים ער זאל דיר געבן כח זיך צו שטארקן; ווען א מענטש פאלגט דעם רבי'ן, ער גייט אויף א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, ער שמועסט זיך אויס זיין הארץ צום אייבערשטן און ער דערציילט אים אלעס וואס שטערט אים, ער שמועסט אויס פאר'ן אייבערשטן זיין הארץ ווי שטארק ער וויל זיין אן ערליכער איד אבער עס גייט אים נישט, ער דערציילט פאר'ן אייבערשטן ווי ער פאלט אריין אין די ביטערע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן און ער וויינט זיך אויס אז ער וויל זיין ערליך, דורכדעם נעמט ער אראפ פון זיך אלע דינים און דער אייבערשטער איז אים מוחל אויף זיינע זינד.


מוהרא"ש זכרונו לברכה זאגט (עיין ספר ארך אפים, פרק ד): "וְיֶשׁ מַלְאָךְ נוֹרָא עֶזְרִיאֵ"ל שְׁמוֹ", עס איז דא א מלאך אין הימל וואס זיין נאמען איז עזריא"ל, "שֶׁהוּא מְמוּנָה עֲלֵיהֶם", ער איז ממונה ארויף צו טראגן די תפילות פון בחורים וואס פאלן נעבעך אראפ אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, "וּבוֹנֶה מְשִׂיחָתָם וּתְפִלָּתָם הֵיכָלוֹת חֲדָשׁוֹת וְנִשְׁפַּע עֲלֵיהֶם אוֹר וָדַעַת וְשֶׁפַע וְחַיּוּת", ער נעמט די תפילות און שמועסן צום אייבערשטן און בויט דערמיט אין הימל הערליכע פאלאצן, און ברענגט אראפ אויף די נשמות א פרישע חיות און א פרישע מוט.


כאפ זיך אריבער קיין יבניאל צום ציון פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו. מוהרא"ש האט מבטיח געווען מיט א שטארקע הבטחה (צוואת מוהרא"ש, אות ה): "אִיךְ זָאג צוּ אַז יֶעדֶער בָּחוּר אָדֶער מֵיידְל וָואס דַארְף אַ שִׁידוּךְ אוּן זֵיי וֶועלְן קוּמֶען דָא אוֹיף מַיין קֵבֶר אוּן דוּרְכְזָאגְן גַאנְץ סֵפֶר תְּהִלִים פוּן אָנְפַאנְג בִּיזְן סוֹף פַאר מַיין זְכוּת, וֶועל אִיךְ טוּן אַלֶעס וָואס אִיךְ קֶען, אַז זֵיי זָאלְן טְרֶעפְן זֵייעֶר שִׁידוּךְ. אוּן דָאס זָאג אִיךְ צוּ מִיט אַ שְׁטַארְקֶע צוּזָאג".


דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט טרעפן דיין שידוך בקרוב.

#638 - ווי אזוי דאנק איך אויף א ישועה, ווען דער אייבערשטער אליין האט מיר דאך געברענגט די צרה?
צרות, קשיות, תודה והודאה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך פארשטיי נישט פארוואס מ'דאנקט דעם אייבערשטן אז ער האט אונז ארויסגענומען פון מצרים, דער אייבערשטער האט דאך געשיקט די אידן קיין מצרים, ער וואלט דאך נישט געדארפט שיקן די אידן אהין, און אזוי וואלט ער זיי נישט געדארפט ארויסנעמען.


איך פארשטיי אז מ'קען נישט פארשטיין די וועגן פון באשעפער, אבער בעיקר שטערט מיר מיין אייגענע גלות, די צרות אין וואס דער אייבערשטער האט מיר אריינגעלייגט, ווי אזוי קען איך דאנקען דעם אייבערשטן ווען איך גיי ארויס פון מיינע צרות, ווען ער איז דאך געווען דער וואס האט געברענגט אויף מיר די צרות?


איך האף איר וועט מיר דאס קענען ערקלערן, יישר כח.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בהר, י"ט אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


נישט אלעס קענען מיר פארשטיין; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות י.): "בְּהֲדֵי כַּבְשֵׁי דְּרַחְמָנָא לָמָה לְךָ?" מיר קענען נישט פארשטיין ווי אזוי דער אייבערשטער פירט דער וועלט, מיר דארפן אים דינען געטריי אפילו מיר ווייסן גארנישט און מיר פארשטייען גארנישט.


ווען עס גייט אריבער צרות דארפן מיר שרייען צום אייבערשטן אזוי ווי די אידן האבן געטון אין מצרים, זיי האבן געשריגן צום אייבערשטן ער זאל זיי ראטעווען. און ווען דער אייבערשטער העלפט אז מען גייט ארויס פון די צרות דארף מען אים דאנקען פאר דעם אזוי ווי די אידן האבן געזינגען שירה אויף די אלע ניסים. אזוי דארפן מיר דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף אלעס וואס ער טוט מיט אונז.


בנוגע די צרות וואס גייען אריבער אויף דיר השם ישמרינו; וויסן זאלסטו אז דער אייבערשטער ברענגט נישט קיין שום שלעכטס אויפ'ן מענטש אומזיסט. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ברכות ה:) אז רב הונא האט געהאט א גרויסער שאדן, עס איז אים פארדארבן געווארן פיר הונדערט פעסער וויין, זענען די הייליגע חכמים אים געגאנגען באזוכן און אים מחזק זיין, זיי האבן אים געזאגט: "לְעַיֵּן מַר בְּמִילֵיהּ", ער זאל זיך נאכקוקן זיינע מעשים אויב ער האט איינעם שלעכטס געטון און ער זאל תשובה טון, וועט ער צוריק רייך ווערן. האט רב הונא געפרעגט די חכמים: "מִי חַשִׁידְּנָא בְּעֵינֵייכוּ", איר זענט מיר חושד אויף נישט גוטע מעשים? האבן אים די חכמים געענטפערט: "וּמִי חָשִׁיד קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא דְעָבִיד דִּינָא בְּלֹא דִינָא", איז דען דער אייבערשטער חשוד אז ער ברענגט אויף א מענטש שלעכטס אומזיסט? אז דער אייבערשטער האט דיר געברענגט שלעכטס איז דאס נישט אומזיסט. און די גמרא פירט אויס אז מען האט אים פארגעהאלטן אויף א געוויסע זאך און ער האט תשובה געטון דערויף און נאכדעם ער איז צוריק רייך געווארן.


אז דו גייסט אריבער שווערע צרות איז דאס נאר דיר צוריק צו ברענגען צום אייבערשטן, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ה.): "אִם רוֹאֶה אָדָם שֶׁיִּסּוּרִין בָּאִין עָלָיו יְפַשְׁפֵּשׁ בְּמַעֲשָׂיו", אז מען זעט זיך פול מיט יסורים דארף מען תשובה טון, איבער בעטן דעם אייבערשטן אויף אלעס וואס מען האט אים דערצערנט און זיך איבער געבן צו אים. חכמינו הקדושים זאגן אונז (פסיקתא רבתי, פרק מז): "אַשְׁרֵי אָדָם שֶׁנָּגְעוּ בּוֹ יִסּוּרִין, וְכָבַשׁ רַחֲמָיו וְלֹא קָרָא תִּגָּר", וואויל איז פאר'ן מענטש וואס ער ווערט געפייניגט מיט יסורים און ער האט נישט קיין טענות צום אייבערשטן. ער ווייסט אז דאס איז פאר זיין גוט'ס, אים אויפצוהייבן העכער אויף א העכערע מדריגה.


מאך זיך א שיעור אין הייליגן רבינ'ס ספרים, בפרט אין די הייליגע קונטרסים און ספרים וואס מוהרא"ש האט געשריבן אויף א פשוט'ע שפראך פאר אונז פשוט'ע מענטשן, מיר זאלן פארשטיין וואס דער רבי זאגט. דעמאלט וועסטו שוין נישט האבן די נארישע קשיות און שאלות אויף די אמונה, די אמונה וועט ביי דיר ווערן אזוי קלאר און דו וועסט צו קומען צו אזא שכל צו וויסן אז דו ווייסט גארנישט, "כִּי תַּכְלִית הַיְדִיעָה אֲשֶׁר לֹא נֵדַע (חיי מוהר"ן, סימן רפג)"; דאס איז דער עיקר צו וואס א מענטש דארף צו קומען - צו וויסן אז ער ווייסט גארנישט.


אבער צו דעם קען מען נישט צו קומען נאר אז מען ווערט מקורב צו א צדיק אמת, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ח', אות ח): "וְצָרִיךְ לְבַקֵּשׁ מְאֹד מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ 'שֶׁיִּזְכֶּה לְהִתְקָרֵב לְמַנְהִיג אֲמִתִּי, כְּדֵי שֶׁיִּזְכֶּה לֶאֱמוּנָה אֲמִתִּית בִּשְׁלֵמוּת'", מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו טרעפן אן אמת'ער צדיק וואס קען צוברענגען צו האבן א ריינע קלארע אמונה, "עַל כֵּן כָּל הַמִּתְקָרְבִים לְמַנְהִיג אֲמִתִּי, זוֹכִין לֶאֱמוּנָה יְשָׁרָה דִּקְדֻשָּׁה", ווייל אלע וואס זענען מקורב צו אן אמת'ן צדיק זענען זוכה צו האבן א קלארע אמונה; דאס באקומט מען ווען מען ווערט מקרוב צום רבי'ן. אלע קשיות, ספיקות און בלבולים גייען אוועק און די אמונה שיינט און לייכט, מען לעבט מיט א אמונה ברורה ומזוככת.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א, סימן קצב): "פָּנָיו שִׂכְלוֹ וְנִשְׁמָתוֹ נִמְצָאִים בְּתוֹךְ סִפְרוֹ", ווען מען לערנט דעם ספר פון א צדיק טרעפט מען דארט דעם פנים, שכל און פארשטאנד פונעם צדיק; אז דו וועסט לערנען דעם רבינ'ס ספרים וועסטו זוכה זיין צו וויסן אז דו ווייסט גארנישט און עס וועט לייכטן אויף דיר די ליכט פונעם אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#637 - דער רבי האט דאך געוויינט צום אייבערשטן ער זאל פארשטיין דאס לערנען?
לימוד התורה, ספרי ברסלב, סדר דרך הלימוד

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט מוז איך זיך באדאנקען פאר די געוואלדיגע חיזוק וואס איך באקום פון די שיעורים, ניגונים, און בריוו. ממש מחיה נפשות.


איך לערן ב"ה רוב טאג, איך בין אויפגעוואקסן אין ליטווישע ישיבות אין ארץ ישראל, און איך בין ב"ה מקורב געווארן צום הייליגן רבי'ן, און איך פרוביר צו גיין אין זיינע וועגן.


מיין שאלה איז אזוי, אין אייער זכות האב איך זוכה געווען שוין צו ענדיגן צוויי מאל משניות און עטליכע מסכתות גמרא, איך האב אבער ב"ה א גוטן קאפ, איך קען פארשטיין וואס איך לערן, איז די שאלה צי איך זאל טאקע נאר זאגן, אדער איינער וואס קען לערנען דארף יא לערנען געהעריג, דער רבי האט דאך אויך געזאגט אז ער פלעגט וויינען צום אייבערשטן אז ער זאל פארשטיין וואס ער לערנט. אדער אפשר דארף מען זיך מאכן א חוק קבוע צו זאגן יעדן טאג ח"י פרקים משניות מיט זיבן בלאט גמרא וכדומה, און ערשט נאכדעם וואס מ'ענדיגט די שיעורים, קען מען פרובירן צו לערנען און פארשטיין?


אויך וויל איך וויסן, איך בין יעצט זייער אסאך עוסק אין ליקוטי הלכות, כמעט רוב טאג לערן איך נאר דאס. איז די שאלה אויב דאס איז דער ריכטיגער וועג, אדער דארף מען ענדערש לערנען רוב טאג גמרא וכדומה, און נאר אביסל צייט אוועקגעבן צו לערנען דעם רבינ'ס ספרים? אדער איז נישטא קיין כלל אין דעם, נאר יעדער דארף טון לויט וואס עס ציעט אים?


א גרויסן יישר כח.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהר, י"ח אייר, ל"ג בעומר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אשריך ואשרי חלקך אז דו לערנסט בהתמדה רבה, דו האסט שוין זוכה געווען צו מסיים זיין ששה סדרי משנה און אפאר מסכתות אין ש"ס אויפ'ן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו) אז מען זאל לערנען אפילו אן פארשטיין.


אפילו מען פארשטייט נישט וואס מען לערנט פארשטייט דאס די נשמה, אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "וְדַע שֶׁלֶּעָתִיד מַזְכִּירִין אֶת הָאָדָם כָּל מַה שֶּׁלָּמַד, אַף אִם שָׁכַח", אויף יענע וועלט דערמאנט מען די נשמה אלעס וואס זי האט געלערנט און פארגעסן, "גַּם בְּנֵי אָדָם הַשּׁוֹמְעִים הַתּוֹרָה שֶׁל הַצַּדִּיק הָאֱמֶת וְאֵינָם מְבִינִים אוֹתָהּ", אזוי אויך, אויב מען האט נישט פארשטאנען וואס מען לערנט, "לֶעָתִיד - בָּעוֹלָם הַבָּא - יָבִינוּ", וועט מען אויף יענע וועלט זוכה זיין דאס צו פארשטיין, "כִּי עִקַּר הַתּוֹרָה הִיא לְהַנְּשָׁמוֹת", ווייל דער עיקר וואס מען לערנט תורה איז פאר די נשמה, "שֶׁבָּעוֹלָם הַבָּא יִהְיוּ הַנְּשָׁמוֹת בְּקִיאִים וּמַשִּׂיגִים הֵיטֵב אֶת הַתּוֹרָה שֶׁלָּמַד וְשָׁמַע הָאָדָם בָּעוֹלָם הַזֶּה", אז אויף יענע וועלט זאלן די נשמות פארשטיין די תורה וואס זיי האבן געלערנט אויף די וועלט; "אַשְׁרֵי הַמְבַלֶּה יָמָיו בְּתוֹרָה וַעֲבוֹדָה הַרְבֵּה", וואויל איז פאר'ן מענטש וואס פארברענגט זיינע טעג און יארן מיט תורה און מיט עבודת השם.


חוץ פון דיינע שיעורים וואס דו לערנסט אויפ'ן סדר דרך הלימוד בגירסא, מאך זיך א שיעור מיט א חברותא צו פארשטיין וואס דו לערנסט. אזוי ווי דער רבי זאגט (שם, סימן עו): "גַּם צְרִיכִין לִלְמֹד אֵיזֶה שִׁעוּר בַּיּוֹם, בִּקְצָת עִיּוּן", מען דארף האבן א שיעור אין עיון יעדן טאג; אבער רוב צייט זאלסטו זאגן אסאך גמרא און אסאך משניות.


דו פרעגסט אין דיין בריוו: ווי קען מען זאגן אן פארשטיין, מען זעט דאך פון רבי'ן אז מען דארף יא פארשטיין וואס מען לערנט, ווייל דער רבי האט דערציילט ווי אזוי ער האט אנגעפאנגען לערנען ווען ער איז געווען א יונג קינד (שבחי הר"ן, סימן ח): "כִּי בִּתְחִלָּה הָיָה לוֹמֵד מִשְׁנָיוֹת וְלא הָיָה מֵבִין לִמּוּדוֹ", ער האט געלערנט משניות אבער ער האט נישט פארשטאנען וואס ער לערנט, "וְהָיָה בּוֹכֶה הַרְבֵּה לִפְנֵי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ שֶׁיָּאִיר עֵינָיו", וואס האט ער געטון? ער האט זייער אסאך געוויינט צום אייבערשטן אז ער וויל זוכה זיין צו פארשטיין, "וְהָיָה בּוֹכֶה וּבוֹכֶה כָּל כָּךְ עַד שֶׁזָּכָה שֶׁיּוּכַל לִלְמוֹד מִשְׁנָיוֹת", ער האט אזוי סאך געוויינט צום אייבערשטן ביז ער האט זוכה געווען צו קענען לערנען און פארשטיין משניות; זעט מען אז מען דארף יא פארשטיין?


דאס איז בכלל נישט קיין קשיא, ווייל אודאי דארף מען פארשטיין וואס מען לערנט און דעריבער האט דער רבי געוויינט צום אייבערשטן ער זאל זוכה זיין צו פארשטיין די הייליגע תורה, אבער ווען עס קומט צו לערנען דעמאלט טאר מען נישט קוקן אויף דעם אז מען וויל פארשטיין - אז דאס זאל מונע זיין פון לערנען.


אז מען קוקט מיט אן אמת'ע אויג זעט מען אז רוב מענטשן האלטן זיך אפ פון לערנען צוליב דעם וואס מען וויל פארשטיין, און מען האט יעדן טאג אן אנדערע תירוץ פארוואס נישט צו לערנען. אבער אז מען לערנט אויפ'ן סדר דרך הלימוד פון רבי'ן, דאס שניידט שטיקער, ווייל דאס איז א דרך הלימוד פאר יעדן מענטש און יעדע צייט. עס איז נישט דא קיין שום זאך וואס קען מונע זיין דעם מענטש פון לערנען ווען מען לערנט אויפ'ן סדר דרך הלימוד; מען דארף נישט קיין חברותא, מען דארף נישט קיין קאפ, מען דארף גארנישט. נאר וואו מען איז, אין וואס פאר א מצב מען געפונט זיך, נעמט מען דעם משניות און מען זאגט א פרק נאך א פרק, מען נעמט די הייליגע גמרא און מען זאגט א בלאט נאך א בלאט. וואויל איז דעם וואס לאזט זיך נישט נארן, וועט ער זוכה זיין צו מסיים זיין כמה פעמים כל התורה כולה און דאס פארשטיין.


אז דו האסט א שטארקע געפיל אין דעם הייליגן ספר ליקוטי הלכות זאלסטו דאס נישט אפלאזן. מוהרא"ש האט דערציילט אז ער האט במשך א שטיק צייט געלערנט אויסטערליש פלייסיג דעם ספר ליקוטי הלכות פון רבי נתן זכרונו לברכה, אז ער פלעגט דאס ענדיגן יעדן חודש. ער האט זיך אזוי געפירט צוויי און א האלב יאר - דרייסיג חדשים ברציפות. רבי נתנ'ס התחזקות איז אים אריין אין די בלוט און פון דעם האט ער זוכה געווען צו מחבר זיין די הייליגע קונטרסים, פופצן הונדערט באזונדערע סארט קונטרסים האט מוהרא"ש געשריבן, וואס איז התחזקות - ארויס גענומען פון ליקוטי הלכות - פאר אידישע קינדער אין אלע מצבים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#636 - ווי אזוי פירט מען זיך מיט די קמיע פון מוהרא"ש?
חיזוק פאר פרויען, לימוד התורה, מוהרא"ש, שאלות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם א גרויסן יישר כח פאר די געוואלדיגע שיעורים, מיין מאן איז זיך ממש מחיה מיט דעם, און ער האלט שוין ביים ענדיגן גאנץ נ"ך און נאך זאכן.


אין די לעצטע וואך צייט האב איך געהאט אסאך מאל קאפ וויי במשך דעם טאג, דאס האט מיר אביסל דערשראקן, און איך וויל בעטן אן עצה וואס איך קען טון דערצו.


אויך וויל איך וויסן וועגן די קמיע פון מוהרא"ש זי"ע, אויב מ'מעג עס אנטון אלס א קייטל אונטער די קליידער, וואו ס'קען אנרירן נישט ריינע פלעצער, און אויך אויב מ'מעג עס אריינטראגן אין בית הכסא.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בהר, ט"ז אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואויל איז אייך אז איר שעצט אייער מאן מיט זיין לערנען. עס איז נישט דא נאך איינער וואס קען אויפהייבן דעם מענטש לעבודת השם אזוי ווי א גוטע פרוי. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (בראשית רבה יז, ז): "מַעֲשֶׂה בְּחָסִיד אֶחָד", עס איז געווען א מעשה מיט א חסיד וואס האט געהאט אן ערליכע פרוי אבער וויבאלד זיי האבן נישט געהאט קיין קינדער האבן זיי זיך גט'ן, "הָלַךְ זֶה וְנָשָׂא רְשָׁעָה אַחַת, וְעָשְׂתָה אוֹתוֹ רָשָׁע", נאכדעם האט דער חסיד חתונה געהאט מיט נישט אן ערליכע פרוי און מיט די צייט האט זי אים געמאכט פאר א רשע, "הָלְכָה זֹאת וְנִשַֹּׂאת לְרָשָׁע אֶחָד, וְעָשְׂתָה אוֹתוֹ צַדִּיק", ווידער די ערליכע פרוי האט חתונה געהאט מיט א מאן א רשע און זי האט אים געמאכט פאר א צדיק, "הֱוֵי, שֶׁהַכֹּל מִן הָאִשָּׁה", זעט מען די געוואלדיגע כח פון א פרוי.


שטארקטס אייך און האטס נישט מורא פון אייער קאפ וויי; געבט אכטונג צו שלאפן און עסן און זייטס ווייטער מחזק אייער מאן, וועט איר זיין געזונט און שטארק.


בנוגע די קמיע פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו; מוהרא"ש זאגט אז מען קען גיין מיט די קמיע וואו אימער - אפילו אין בית הכסא און אין נישט ריינע פלעצער. אז איר וועט קוקן אויף די אותיות פון די קמיע וועט איר זען אז די קמיע איז די נאמען פון מוהרא"ש; מוהרא"ש זאגט אז אלע שדים, קליפות און מזיקים האבן מורא פון זיין נאמען, און ווען זיי זעען זיין נאמען אנטלויפן זיי פונעם מענטש. דאס היט דעם מענטש פון אלעם שלעכטס.


דער עיקר דארף מען בעטן דעם אייבערשטן מען זאל האבן אמונת חכמים, ווייל ווער עס האט אמונת חכמים דער האט א גוט לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

#635 - איך פאר קיין אומאן, וואס דארף איך דארט אינזין האבן?
אומאן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך גיי אי"ה פארן יעצט צום ערשטן מאל קיין אומאן צום הייליגן רבינ'ס ציון, וואס דארף איך אינזין האבן ווען איך גיי אהין?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בהר, ט"ו אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו פארסט צום הייליגן רבי'נס ציון. דער רבי האט צוגעזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכה) אז ווער עס וועט קומען צו זיין ציון און זאגן דעם תיקון הכללי (די צען קאפיטלעך תהילים - ט"ז, ל"ב, מ"א, מ"ב, נ"ט, ע"ז, צ', ק"ה, קל"ז, ק"נ) און געבן א פרוטה לצדקה פאר זיין זכות, אפילו ער האט געטון די הארבסטע עבירות: "וֶועל אִיךְ זִיךְ לֵייגְן אוֹיף דִי לֶענְג אוּן אוֹיף דִי בְּרֵייט אִים אַ טוֹבָה צוּ טוּן; בַּיי דִי פֵּיאוֹת וֶועל אִיךְ אִים אַרוֹיס נֶעמֶען פוּן שְׁאוֹל תַּחְתִּית".


גלייך ווען דו קומסט אן קיין אומאן, הדבר הראשון - זאלסטו גיין אין מקוה; אז מען קומט צום רבי'ן דארף מען פאלגן דעם רבי'ן. ווען דער הייליגער רבי האט מגלה געווען דעם תיקון הכללי האט ער געזאגט: "דאס ערשטע איז מקוה (שיחות הר"ן, סימן קמא)". אויך האט דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה געזאגט: "מקוה איז די זעלבע לשון ווי תקוה, אז מען גייט אין מקוה האט מען א תקוה אז מען וועט אלעס פאררעכטן".


גלייך נאכ'ן זיך טובל'ן אין מקוה לויף ארויף צום ציון און געב א פרוטה לצדקה לזכות רבינו נחמן בן פיגא און הייב אן זאגן דעם 'תיקון הכללי' בתמימות ופשיטות אזוי ווי דער רבי האט געהייסן, נאכדעם זאלסטו זיך מתבודד זיין. וויין זיך אויס צום אייבערשטן ער זאל דיר מוחל זיין אויף דיינע אלטע מעשים, רעד צום אייבערשטן אויף פראסט אידיש: "הייליגער באשעפער איך בין געקומען צו פארן דא צום ציון פון הייליגן רבי'ן, רבינו נחמן בן פיגא זכותו יגן עלינו וואס האט מבטיח געווען אז ווער עס וועט קומען צו זיין ציון און זאגן דעם תיקון הכללי וועט ער מתקן זיין; הייליגער באשעפער זיי מיר מוחל, איך וויל נישט זינדיגן, איך האב חרטה אויף אלע מיינע שלעכטע מעשים, איך זאג דיר צו הייליגער באשעפער אז איך גיי מער נישט טון קיין שלעכטס, איך בעט דיר העלף מיר איך זאל קענען ארויסקריכן פון מיין בלאטע", אזוי זאלסטו זיך מתבודד זיין דארט ביים ציון, דערצייל פאר'ן אייבערשטן אלע דיינע מעשים בפרטי פרטיות וועסטו זוכה זיין אלעס צו פאררעכטן, דו וועסט אהיים קומען און אנהייבן א נייע בלאט אין דיין לעבן.


האב מיר אויך אינזין, בעט פאר מיר: "יואל בן ריצא רעכיל", איך זאל האבן הצלחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#634 - מעג מען לערנען אין די "שטיינזאלץ" גמרות?
גמרא

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געזען דעם קונטרס "בית נצחי", וואס מ'דרוקט יעדע וואך די לימודים פון די וואך אין בבלי, ירושלמי, און תוספתא. איך פארשטיי אבער נישט פארוואס מ'לייגט דארט אריין די גמרא פון "שטיינזאלץ", וואס איז גע'אסר'ט געווארן דורך גדולי ישראל ווייל מ'האט געטראפן דארט מינות וכדומה, פארוואס זאל מען נישט נוצן גמרא פון אנדערע כשר'ע דרוקער?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בהר, ט"ז אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז נישט דא קיין שום פראבלעם צו לערנען אין גמרות פון שטיינזאלץ; פארקערט, ער איז זייער גוט מסביר די גמרא. עס זענען דא וואס האלטן זיך צוריק פון לערנען אין די גמרות ווייל זיי ווילן געדענקען די צורת הדף וכו' און אין די גמרות איז אנדערש די צורת הדף וואס צוליב דעם איז שווער צו טרעפן א מאמר חז"ל. אבער יעצט האבן זיי שוין געטוישט און זיי געבן שוין ארויס די גמרות מיטן צורת הדף.


דער עיקר זאלסטו לערנען יעדן טאג גמרא, דאס וועט דיר אפוואשן פון אלעס שלעכטס. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ריד): "תַּלְמוּד בְּגִימַטְרִיָּא אוֹתִיּוֹת שֶׁל שְׁמָהּ 'לִילִית', עַל כֵּן יֵשׁ כֹּחַ בְּלִמּוּד הַתַּלְמוּד לְהַכְנִיעַ אוֹתָהּ", 'תלמוד' באטרעפט די זעלבע מספר ווי די נאמען פון די קליפה וואס מאכט א מענטש זינדיגן אין פגם הברית און ווען מען לערנט גמרא איז מען מכניע די קליפה; דערפאר האט דער סמ"ך מ"ם זייער מורא פון א דף גמרא, אלעס וועט ער לאזן דעם מענטש זאל טון, אבי נישט עפענען א גמרא.


וואויל איז דער מענטש וואס לאזט זיך נישט נארן און פילט אן זיינע טעג מיט תורה; וועט ער זוכה זיין צו לעבן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.