בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת במדבר, ראש חודש סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אמת טאקע אז דער רבי האט אונז זייער אנגעווארנט מיר זאלן זיך היטן פון דאקטורים וכו'; אבער פון רבינ'ס צייטן ביז היינט האט זיך געטוישט די וועג און מיטלען פון רפואות ווי פון הימל ביז'ן ערד, די רפואות היינט זענען זייער פארגעשריטן און היינטיגע דאקטורים זענען נישט די דאקטורים פון אמאל. דער רבי האט דאך בפירוש געזאגט אז ווען מען גייט שוין יא צום דאקטער זאל מען גיין צום גרעסען דאקטער, דעריבער זאלסטו זיך נישט צוריק האלטן פון גיין צום דאקטער און פון נעמען רפואות.

פארשטייט זיך אז מען דארף בעטן דעם אייבערשטן פאר מען גייט צום דאקטער, און געבן צדקה. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ג) אז ווען א מענטש גייט צום דאקטער זיך היילן וכו' זאל ער געבן צדקה, און מען זאל מאכן א פדיון נפש פאר מען גייט צום דאקטער זיך היילן. ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עבודה זרה נה.): "בְּשָׁעָה שֶׁמְשַׁגְרִין יִסּוּרִין עַל הָאָדָם, מַשְׁבִּיעִין אוֹתָן שֶׁלֹּא תֵּלְכוּ אֶלָּא בְּיוֹם פְּלוֹנִי, וְלֹא תֵּצְאוּ אֶלָּא בְּיוֹם פְּלוֹנִי, וּבְשָׁעָה פְּלוֹנִית, וְעַל יְדֵי פְּלוֹנִי, וְעַל יְדֵי סַם פְּלוֹנִי", ווען מען שיקט יסורים אויף א מענטש באשווערט מען די יסורים ווען זיי זאלן קומען אויפן מענטש און ווען זיי זאלן אוועק גיין פונעם מענטש, דורך וועלכע דאקטער און דורך וועלכע מעדעצין וכו' עס זאל אויסגעהיילט ווערן, נו אויב אזוי – פרעגט דער רבי - ווי אזוי קען מען גיין צום דאקטער ווען מען ווייסט נישט צי ער איז בכלל דער דאקטער וואס מען האט באשוואוירן אים אויס צו היילן, און ווי אזוי קען דער דאקטער פארשרייבן א מעדעצין ווען ער ווייסט נישט צי דאס איז דער ריכטיגער סם וואס מען דארף געבן פאר'ן חולה וכו'? זאגט דער רבי, אז אויב א מענטש מאכט א פדיון און ער בעט דעם אייבערשטן אז דער מלאך רפאל זאל שטיין נעבן דעם דאקטער, דעמאלט וועט דער דאקטער אים קענען אויסהיילן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט נישט דארפן צוקומען צו קיין דאקטורים און צו קיין רפואות, אבער אז דו האסט קאפ ווייטאג זאלסטו אודאי נעמען טיילענאל וכדומה.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת בחוקותי, כ"ג אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

וואויל איז אייך אז איר לייגט אריין אין אייערע קינדער א ליבשאפט צו אידישקייט. די עיקר חינוך באקומען די קינדער פון די עלטערן; אז די עלטערן זענען מחנך די קינדער מיט ווארעמקייט און מיט ליבשאפט וועלן די קינדער אויסוואקסן ערליכע אידן.

איר דארפט זיך נישט צווינגען אריין צו לייגן די קינדער אין ברסלב; 'איר' זאלט זיין זייער 'ברסלב'ע מוסד', איר זאלט זיי געבן וואס די ברסלב'ע חדר און סקול געבט פאר די קינדער, איר זאלט רעדן צו זיי פון די שיינקייט און זיסקייט פון זיין א איד.

עלטערן דארפן אריין ברענגען אין די קינדער אז זיי זאלן וויסן דאס שיינקייט פון גיין איידל אנגעטון און דאס איבער געבן פאר זיי אויף א זיסע וועג, נישט אויף א וועג וואס די קינדער זאלן מיינען אז צניעות איז א קנס אדער א שטראף, און נאכדעם וועלן זיי זוכן וואו זיי קענען אנטלויפן פון די וועג פון די תורה און זיך אנטון נישט איידל חס ושלום.

איר בעט אן עצה איר זאלט האבן כח אנצוגיין מיט די שטוב ארבעט; די עצה איז איר זאלט אנהייבן דאנקען דעם אייבערשטן אויף די ניסים און חסדים וואס ער טוט מיט אייך. ווי מיר א מענטש דאנקט דעם אייבערשטן באקומט ער מער כוחות אנצוגיין מיט'ן לעבן, ווי מער מען לויבט דעם אייבערשטן אויף די חסדים וואס ער טוט באקומט מען הימלישע כוחות און מען קען אנציען זייער אסאך. פרובירט דאס אויס וועט איר זען וואונדער איבער וואונדער, אפילו איר וועט שפירן ווי איר פאלט פון די כוחות און איר קענט נישט מער אנגיין וכו' וכו', אבער אויב איר וועט אנהייבן רעדן צום אייבערשטן אויף אייער שפראך, איר וועט אים דאנקען און זאגן: "הייליגער באשפער, איך דאנק דיר מיט מיין גאנצע הארץ! יישר כח פאר מיין זיסע לעבן, יישר כח פאר מיין הערליכע לעבן, יישר כח פאר מיינע זיסע קינדער, יישר כח פאר מיין מאן, יישר כח פאר אלעס", איר וועט אים לויבן בפרטי פרטיות אויף אלעס וואס ער געבט אייך, וועט איר שפירן ווי איר באקומט נייע כוחות.

פראבירט אויס דעם רבינ'ס וועג; דער רבי האט אונז געגעבן א וועג פון טראכטן אז א מענטש זאל קוקן אויף די ניסים וואס דער אייבערשטער טוט מיט אים. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצה) אז דוד המלך האט שטענדיג געזוכט גוטס אויף וואס צו דאנקען דעם אייבערשטן, אפילו ווען דער אייבערשטער האט געברענגט אויף אים שלעכטס - האט ער געזוכט אין די שלעכטס עפעס גוטס. אזוי ווי מען זעט אז דוד המלך זאגט פאר'ן אייבערשטן (תהלים ד, ב): "'בַּצָּר' - רבונו של עולם איך דאנק דיר אויף די צרות, אז אפילו אין די צרה 'הִרְחַבְתָּ לִּי' - האסטו מיר ברייט געמאכט"; אזוי זאלט איר טון, איר זאלט אנהייבן דאנקען דעם אייבערשטן אויף אלע חסדים וואס ער טוט מיט אייך, און ווי מער איר וועט אים דאנקען אויף אלע גוטע זאכן וואס ער טוט מיט אייך וועט אייך גרינגער ווערן אויפן הארצן און עס וועט אייך בעסער ווערן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן כח ווייטער צו מגדל זיין אייערע קינדער בנקל ובנחת און זען פון זיי אסאך אידיש נחת.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת קדושים, ג' אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

נעם די עצה פון רבי'ן וועסטו זיכער ווערן אויסגעהיילט.

דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כה): "כָּל הַחוֹלַאַת הַבָּאִין עַל הָאָדָם", אלע מחלות און קרענק וואס קומען אויפן מענטש, "כֻּלָּם בָּאִין רַק מִקִּלְקוּל הַשִֹֹּמְחָה", קומט פון עצבות און מרה שחורה. "וְגַם חַכְמֵי הָרוֹפְאִים הֶאֱרִיכוּ בָּזֶה", אויך די דאקטורים זאגן דאס, "שֶׁכָּל הַחוֹלַאַת הַבָּאִין עַל הָאָדָם, כֻּלָּם בָּאִין רַק מִקִּלְקוּל הַשִֹֹּמְחָה", אז אלע פראבלעמען און קרענק קומען פון נישט זיין פרייליך; דעריבער האט דער רבי אונז אזויפיל מאל געזאגט און געבעטן און געווארנט אז מיר זאלן זיין פרייליך, אזוי ווי דער רבי הייבט אן דעם תורה: "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִֹמְחָה תָּמִיד", עס איז א גרויסע מצוה צו זיין שטענדיג פרייליך, "וּלְהִתְגַּבֵּר לְהַרְחִיק הָעַצְבוּת וְהַמָּרָה שְׁחֹרָה בְּכָל כֹּחוֹ", און זיך אנשטרענגען אוועק צו נעמען פון זיך די עצבות און מרה שחורה מיט אלע כוחות, ווייל שמחה איז א רפואה פאר אלע קרענק; ווען א מענטש איז פרייליך נעמט ער אוועק פון זיך אלע צרות און יסורים.

בעט דעם אייבערשטן אויף דיין שפראך בתמימות ופשיטות ער זאל דיר שיקן א רפואה שלימה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן אונז (בראשית רבה נג, יד): "יָּפָה תְּפִלַּת הַחוֹלֶה מִתְּפִלַּת אֲחֵרִים עָלָיו, וְהִיא קוֹדֶמֶת לְהִתְקַבֵּל", די תפילות פון א חולה פועל'ט ישועות און רפאות; דערפאר זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן ער זאל דיר שיקן א רפואה שלימה. טו תשובה, זאג פאר'ן אייבערשטן אויף דיין שפראך: "אייבערשטער איך טו תשובה אויף אלעס וואס איך האב געטון, איך הייב אן פון יעצט צו זיין אן ערליכער איד, זיי מיר מוחל אויף אלע מיינע זינד און שיק מיר א רפואה שלימה", וועסטו זיכער בקרוב אויסגעהיילט ווערן.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת שמיני, כ"א אדר ב', שנת תשע"ט לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

בנוגע צי פרויען מעגן גיין אויף א בית החיים וכו'.

עס זענען דא וואס זענען שטענדיג זייער מקפיד אויף דעם אז פרויען זאלן בכלל נישט גיין אויף א בית החיים - בפרט אין די נישט ריינע וכו', וואדעראום זענען דא וואס זענען נאר מקפיד נישט צו גיין אין די טעג וואס מען ווארט וכו'. אין ברסלב איז דער מנהג אז פרויען גייען צו קברי צדיקים אלע טאג און אין אלע צייטן וכו', אזוי ווי דעם רבינ'ס מאמע די גרויסע צדיקת פיגא עליה השלום האט זיך געפירט, אז פאר דער הייליגע רבי איז געבוירן געווארן, ווען זי האט געווארט וכו', פלעגט זי גיין כסדר צום ציון פון איר זיידע דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו, זי פלעג דארט וויינען ביים ציון אז דאס קינד וואס זי ווארט זאל אויסוואקסן א גרויסער צדיק. זי פלעגט זיך פארזוימען ביים ציון פון הייליגן בעל שם טוב מיט תפילות און מייחד זיין שמות און יחודים (עיין בספר פעלת הצדיק, סימן יט). דעריבער דארפט איר זיך נישט צוריק האלטן צו גיין מתפלל זיין פאר אייך, פאר אייערע קינדער און פאר דאס קינד אז זיי זאלן אויסוואקסן גרויסע צדיקים - אפילו איר דארפט אריבער גיין דעם בית החיים ביז איר קומט אן צום ציון פונעם צדיק, ווייל די תפילות וואס א מאמע בעט פאר אירע קינדער בפרט ביי קברי צדיקים איז זייער חשוב אין הימל, יעדע תפילה גייט ארויף אויבן אין הימל.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת בשלח, י' שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד יעקב נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך בעט דיר זייער פארליר זיך נישט; מיר האבן א גרויסער באשעפער וואס אין זיינע הענט ליגט דער שליסל פון קינדער. בעט ווייטער דעם אייבערשטן אז דו זאלסט זוכה זיין צו קינדער, בנים ובני בנים עוסקים בתורה.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית ב.): "אָמַר רַבִּי יוֹחָנָן, שְׁלֹשָׁה מַפְתְּחוֹת בְּיָדוֹ שֶׁל הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא שֶּׁלֹּא נִמְסְרוּ בְּיַד שְׁלִיחַ", דריי שליסלעך ליגן נאר אינעם אייבערשטנ'ס הענט, און איינע פון זיי איז די שליסל פון קינדער וואס איז נישט איבערגעגעבן געווארן פאר קיינעם, עס ליגט נאר אין דעם אייבערשטנ'ס הענט; זאלסטו ווייטער מתפלל זיין אויף קינדער.

אז דו קענסט גיין קיין יבניאל צום ציון פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאלסטו אודאי גיין און דו וועסט דארט זען וואונדערליכע זאכן; מוהרא"ש שרייבט אין זיין צוואה (צוואת מוהרא"ש, סימן ה): "וּכְמוֹ בַּחַיִּים חַיּוּתִי נִתְעוֹרְרוּ עַל יָדִי אֲנָשִׁים בִּתְשׁוּבָה", אזוי ווי ווען איך האב געלעבט זענען דורך מיר נתעורר געווארן מענטשן תשובה צו טון, "כְּמוֹ כֵּן עַכְשָׁיו לְאַחַר הִסְתַּלְקוּתִי לְעֵילָא כְּשֶׁיָבוֹאִי אֶל קִבְרִי יִתְעוֹרְרוּ בִּתְשׁוּבָה שְׁלֵימָה", אזוי אויך נאכדעם וואס איך וועל אוועק גיין פון דער וועלט, ווען מען וועט קומען צו מיין קבר וועט מען אויך נתעורר ווערן צו תשובה טון, "וְיַמְשִׁיכוּ לְעַצְמָם יְשׁוּעוֹת וּפְלָאוֹת בְּעֶזְרָתוֹ יִתְבָּרַךְ, וְאֶהְיֶה לָהֶם לְמֵלִיץ יוֹשֶׁר בַּשָׁמַיִם, וְלֹא אָנוּחַ וְלֹא אֶשְׁקוֹט עַד שֶׁיִּהְיֶה לְמִי שֶׁבָּא אֶל קִבְרִי לְהִתְפַּלֵּל וְלִלְמוֹד יְשׁוּעָה שְׁלֵימָה מִן הַשָּׁמַיִם", און איך וועל נישט רוען ביז איך וועל פועל'ן פאר דעם מענטש וואס איז געקומען צו מיר א ישועה.

אזוי אויך זאל דיין ווייב טון נאכאמאל די סגולה פון מקוה מלכה; מוהרא"ש האט צוגעזאגט אז ווער עס וועט טון די סגולה פון מקוה מלכה וועט האבן קינדער. און מוהרא"ש האט זיך אויסגעדרוקט: "אפילו א בוים וואס קען נישט האבן קינדער, אויב וועט מען טון די סגולה וועט מען האבן קינדער"; איך האב תלמידים וואס האבן נישט געהאט קיין קינדער פאר לאנגע יארן און זיי זענען געפארן קיין יבניאל און זיי זענען געהאלפן געווארן נאטורליך מיט ליכטיגע קינדער.

אזוי אויך זאלסטו געדענקען אז ווען א צדיק געבט אן הבטחה אדער א ברכה דארף מען האבן סבלנות אויסצואווארטן די ישועה און נישט אפלאזן די אמונה. אזוי ווי מיר געפונען אין די מעשה (סיפורי מעשיות, מעשה ה' פון דער בן מלך וואס איז געווען פון אבנים טובות) דער צדיק האט צוגעזאגט פארן קעניג אז ער וועט האבן א קינד וואס וועט זיין פון אבנים טובות, למעשה האט דער קעניג געהאט א קינד אבער מען האט נישט געזען אז ער איז פון אבנים טובות. שפעטער - פארציילט דער רבי – פלעגט דער צדיק שטענדיג דאווענען צום אייבערשטן, אז ער האט דאך צוגעזאגט פארן קעניג אז דער זון זאל זיין פון אבנים טובות און עס איז נישט מקוים געווארן, ער האט גע'טענה'ט צום אייבערשטן: "האב איך דאס דען געטון פאר מיין כבוד וועגן? איך האב דאס דאך געטון נאר פאר דיין כבוד וועגן, און עס איז נאכאלץ נישט מקוים געווארן", זעט מען אין די מעשה אז ווען דער צדיק זאגט צו א ברכה און ער גיבט אן הבטחה בעט ער ווייטער דעם אייבערשטן דערויף, און דער מענטש דארף אויסווארטן אויף די סגולה.

דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת מקץ, כ"ו כסליו, נר ב' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דאנק און לויב דעם אייבערשטן אויף די חסדים וואס ער טוט מיט דיר – אז דו האסט חתונה געהאט און יעצט ווארט איר שוין למזל טוב; זאלסט נישט אויפהערן צו דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן וועסטו זוכה זיין צו זען ווייטער חסדים.

מוהרא"ש זאגט אז דורכאויס די ניין חדשים וואס מען ווארט וכו' זאל מען יעדן טאג בעטן דעם אייבערשטן אז אלעס זאל אריבער גיין בנקל ובנחת בזכות די צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פארן אייבערשטן; דער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", דורכ'ן דערמאנען די נעמען פון צדיקים קען מען טוישן די טבע; דעריבער איז גוט אז ווען מען בעט דעם אייבערשטן זאל מען ארויסזאגן די נעמען פון די צדיקים וואס מען געדענקט אויסנווייניג, צום ביישפיל: אברהם, יצחק, יעקב, משה, אהרן, יוסף, דוד און שלמה, רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פיגא מברסלב, רבי נתן מברסלב וכו' וכו', און נאך נעמען פון צדיקים וואס מען געדענקט, און נאכדעם זאל מען זאגן די תפילה:

"יְהִי רָצוֹן מִלְּפָנֶיךָ אָבִי שֶׁבַּשָׁמַיִם, אִין זְכוּת וָואס אִיך הָאבּ דֶערְמַאנְט דִי נֶעמֶען פוּן דִי צַדִּיקִים; בִּזְכוּת זֵייעֶר תּוֹרָה, בִּזְכוּת זֵייעֶרֶע מַעֲשִׂים טוֹבִים אוּן זֵייעֶר מְסִירַת נֶפֶשׁ וָואס זֵיי הָאבְּן זִיךְ מוֹסֵר נֶפֶשׁ גֶעוֶוען פַאר דַיינֶעט וֶועגְן, זָאלְסְטוּ הֶעלְפְן מַיין וַוייבּ זִי זָאל גֶעבּוֹירְן גְרִינְג אַ גֶעזוּנְט קִינְד בְּרַמַ"ח אֵיבָרִים וּשְׁסָ"ה גִּידִים, אוּן זִי זָאל זוֹכֶה זַיין אַרִיבֶּער צוּ גֵיין דִי אַלֶע טֶעג וָואס זִי וַוארְט - גְרִינְגֶערְהֵייט. נֶעם אַוֶועק פוּן אוּנְז אַלֶע מִינֵי עַיִן הָרַע'ס אַז קֵיינֶער זָאל אוּנְז נִישְׁט קֶענֶען שֶׁעדִיגְן. הֶעלְף אוּנְז אַז מִיר זָאלְן זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער וָואס וֶועלְן טוּן דַיין וִוילְן זֵייעֶר גַאנְץ לֶעבְּן, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם הֶעלְף מַיין וַוייבּ זִי זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק אִיר גַאנְצֶע לֶעבְּן אוּן מִיר זָאלְן אֵייבִּיג טוּן נָאר גוּטֶע מַעֲשִׂים וָואס דוּ וֶועסְט הָאבְּן פוּן דֶעם אַ נַחַת רוּחַ, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ, יְ"יָ צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".

איך שיק דיר אויך א תפילה פאר דיין ווייב וואס זי זאל מתפלל זיין יעדן טאג:

"הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל גֶעבּוֹירְן גְרִינְג אַ גֶעזוּנְט קִינְד בְּרַמַ"ח אֵיבָרִים וּשְׁסָ"ה גִּידִים אוּן אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין אַרִיבֶּער צוּ גֵיין דִי אַלֶע טֶעג וָואס אִיךְ וַוארְט - גְרִינְגֶערְהֵייט. נֶעם אַוֶועק פוּן מִיר אַלֶע מִינֵי עַיִן הָרַע'ס אַז קֵיינֶער זָאל מִיר נִישְׁט קֶענֶען שֶׁעדִיגְן. הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער וָואס וֶועלְן טוּן דַיין וִוילְן זֵייעֶר גַאנְץ לֶעבְּן. רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק מַיין גַאנְצֶע לֶעבְּן, אִיךְ זָאל אֵייבִּיג טוּן נָאר גוּטֶע מַעֲשִׂים וָואס דוּ וֶועסְט הָאבְּן פוּן דֶעם אַ נַחַת רוּחַ. הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, נֶעם אָן מַיין תְּפִלָה אוּן הֶעלְף מִיר שׁוֹין אִין זְכוּת פוּן אַלֶע צַדִיקִים, וּבִּפְרַט אִין דִי זְכוּת פוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן רַבֵּינוּ נַחְמָן בֶּן פֵיגָא זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ אוּן אִין זְכוּת פוּן רַבֵּינוּ אֱלִיעֶזֶר שְׁלֹמֹה בֶּן מְנַחֶם זְאֵב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, וָואס הָאט גֶעמַאכְט דִי תְּפִלָה, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ יְ"יָ צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".

זיי זיך נישט מבלבל פון גארנישט וכו'; עס איז נישט שייך מאריך צו זיין אין דעם ענין אויפן פאפיר וכו', איין זאך זאלסטו געדענקען - דאס וואס רבי אברהם בן רבי נחמן זכרונו לברכה פלעגט זאגן: "קִינְדֶערְלֶעך, הִיט אַייךְ פוּן כְּרִיתוּת, ווען מען מעג - מעג מען אלעס וכו' און ווען מען טאר נישט - טאר מען גארנישט וכו'".

 א ליכטיגן חנוכה.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת וישלח, י' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

געבט אכטונג נישט צו מזלזל זיין אין די הרחקות וכו'; אז מען היט נישט קיין הרחקות באקומט מען זייער א גרויסער עונש. די הייליגע חכמים זאגן אונז (שבת יג.): אליהו הנביא האט דערציילט: "מַעֲשֶׂה בְּתַלְמִיד אֶחָד שֶׁשָּׁנָה הַרְבֵּה וְקָרָא הַרְבֵּה וְשִׁמֵּשׁ תַּלְמִידֵי חֲכָמִים הַרְבֵּה, וּמֵת בַּחֲצִי יָמָיו", עס איז געווען א מענטש וואס האט זייער פלייסיג געלערנט און ער איז געשטראבן זייער יונג, זיין ווייב האט דאס נישט אויסגעהאלטן, זי איז ארומגעלאפן אין אלע שולן און ישיבות און געפרעגט: ווי אזוי קען זיין אז מיין מאן איז געשטארבן יונג, עס שטייט דאך אין די תורה (דברים ל, כ): 'כִּי הוּא חַיֶּיךָ וְאֹרֶךְ יָמֶיךָ', ווער עס לערנט תורה וועט לאנג לעבן, מיין מאן האט געלערנט אסאך תורה - חומש, משניות און גמרא פארוואס איז ער נפטר געווארן אזוי יונג?! "וְלֹא הָיָה אָדָם מַחֲזִירָהּ דָּבָר", און קיינער האט נישט געוויסט וואס איר צו ענטפערן, איינמאל – דערציילט אליהו הנביא - בין איך איינגעשטאנען ביי די פרוי און זי האט מיר דערציילט די גאנצע מעשה, האב איך איר געפרעגט: "איר האט געהאלטן טהרת המשפחה?" האט זי געענטפערט: "אוודאי האבן מיר געהאלטן טהרת המשפחה!" האט איר אליהו הנביא אויסגעפרעגט פונקטליך צי זי קען די הלכות פון טהרת המשפחה, ביז זי האט מודה געווען אז זיי האבן נאכגעלאזט אין די הרחקות; האט אליהו הנביא איר געזאגט: "בָּרוּךְ הַמָּקוֹם שֶׁהֲרָגוֹ", געלויבט איז דער אייבערשטער אז ער האט אים גע'הרג'ט.

איר ווארט אויף קינדער דארפט איר דאך זכותים, זאג איך אייך צו אז אין זכות וואס איר וועט אפהיטן טהרת המשפחה, איר וועט האלטן אלע הרחקות אזוי ווי עס דארף צו זיין, וועט איר זוכה זיין צו געזונטע קינדער.

מיר האלטן די תורה נישט ווייל מיר פארשטייען מיט אונזער שכל אז דאס איז גוט, מיר היטן תורה ומצוות ווייל דער אייבערשטער האט אזוי געהייסן; דער הייליגער רבי האט אוועק געמאכט די טעמי המצוות (עיין חיי מוהר"ן, סימן תיא), דער רבי האט געזאגט אז די מצוות זענען העכער פון אונזער שכל און פארשטאנד, און וויפיל טעמים מיר וועלן זאגן אויף די מצוות פונעם אייבערשטן וועלן מיר דאס נישט פארשטיין; מיר דארפן פאלגן דעם רצון השם וואס ער האט אונז געהייסן טון בתמימות ופשיטות, און זיך פרייען אז מיר טוען זיין רצון.

דער אייבערשטער זאל העלפן אז אין זכות וואס איר זענט זיך מוסר נפש צו האלטן די הלכות און הרחקות זאלט איר בקרוב זוכה זיין צו געזונטע קינדער.

איר וועט מיר אודאי מודיע זיין א גוטע בשורה בקרוב.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת וישלח, י' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

מאך נישט קיין מחלוקת מיט די שכנים; אז מען טוט וואס די תורה הייסט טון ווערט מען אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס, מער פון דעם קען מען נישט טון און מען דארף נישט טון. די תורה איז געגעבן געווארן פאר מענטשן נישט פאר מלאכים, דעריבער אז דו פאלגסט די תורה און דו געבסט וואקסינען פאר דיינע קינדער, וועט דער אייבערשטער אפהיטן דיר מיט דיינע קינדער פון אלעם שלעכטס.

זיי צו לעבן בשלום מיט אלעמען - בפרט מיט שכנים; יעדע זאך פירט זיך מיט א פונקטליכער חשבון. דאס וואס מען וואוינט אין א דירה מיט שכנים דאס איז מיט א פונקטליכער חשבון פונעם אייבערשטן אז דיקא דער מענטש זאל וואוינען נעבן די און די מענטשן. דעריבער זאלסטו זייער אכטונג געבן צו לעבן בשלום מיט דיינע שכנים עס זאל נישט זיין קיין שום מחלוקת צווישן אייך.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ויצא, ו' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן

מרת... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

דאנקטס דעם אייבערשטן אויף די צוויי ליכטיגע מתנות וואס ער האט אייך געשאנקען; פארוואס זאלט איר לויפן צו דאקטורים מאכן טיפולים?! טאנצט פאר שמחה פאר די מתנות מיט וואס דער אייבערשטער האט אייך מזכה געווען.

בשעת א פרוי צינדט די שבת ליכט איז זייער א גרויסער עת רצון; אלע טירן פון הימל עפענען זיך אויף און מען קען אלעס פועל'ן. דארפאר זעט צו בעטן פונעם אייבערשטן בשעת איר צינדט אן די שבת ליכט אויף אלעס וואס איר דארפט, בפרט אויף קינדער.

ווען איר זאלט ווען וויסן וואספארא כוחות א פרוי האט מיט אירע תפילות, בפרט ווען זי צינדט אן די שבת ליכט יעדע וואך וואלט איר אויסגענוצט די צייט און געבעטן דעם אייבערשטן אויף געזונט, אויף קינדער און אויף נחת; עס איז א שאד אז פרויען ווייסן נישט ווי חשוב זייערע תפילות זענען און ווי אזוי אויסצוניצן זייער צייט דעמאלט. דארפאר זעט צו בעטן פונעם אייבערשטן בשעת איר צינדט אן די שבת ליכט אויף אלעס וואס איר דארפט.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תולדות, כ"ו מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד יואל נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דאנק און לויב דעם אייבערשטן פאר די מתנה וואס ער האט דיר געגעבן - א געזונט קינד; דו זאלסט נישט אויפהערן צו דאנקען דעם אייבערשטן אויף די מתנה, דורכדעם וועסטו זוכה זיין צו א שטוב מיט קינדער.

ווארטס מיט געדולד אויף די ניסים וואס דער אייבערשטער וועט אייך מאכן; מען דארף אכטונג געבן נישט צו זיין א דוחק את השעה, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות סד.): "כָּל הַדּוֹחַק אֶת הַשָּׁעָה - הַשָּׁעָה דוֹחַקְתּוֹ". ביז דערווייל גייטס נאך נישט צו קיין דאקטורים, דער אייבערשטער זאל אייך העלפן עס זאל קומען קינדער נאטורליך.

דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, סימן כב): "מַה יַּעֲשֶׂה אָדָם וְיִהְיֶה לוֹ בָּנִים? יְפַזֵּר מְעוֹתָיו לַעֲנִיִּים, וִישַׂמַּח אֶת אִשְׁתּוֹ", וואס זאל א מענטש טון צו האבן קינדער? ער זאל געבן צדקה און פרייליך מאכן זיין ווייב; פאלג דעם רבי'ן וועסטו זוכה זיין צו גרויסע ישועות.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת וירא, ט"ז מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד אליעזר נרו יאיר.

א אידישע שטוב דארף זיין געבויט אויף די תורה; אז מאן און ווייב פרעגן יעדע זאך וואס די דעת תורה איז - דעמאלט האט דער שטוב א קיום.

א שטוב וואס פירט זיך נישט מיט דעת תורה ווערט חרוב ביים סוף; כאפ אן א דוגמא וויפיל שטובער ווערן חרוב צוליב דעם וואס מאן און ווייב זענען נישט פאראייניגט ווי אזוי צו מחנך זיין די קינדער, דער מאן קומט פון איין סארט שטוב, די פרוי קומט פון גאר אן אנדערע סארט שטוב און ביידע האלטן אז זיי ווייסן און פארשטייען בעסער פונעם צווייטן. מען באשולדיגט זיך כסדר, יעדע פראבלעם וואס מען האט לייגט מען אויפן צווייטן; ווען די פאר-פאלק וואלט ווען געהאט א מורה דרך, א דיין אדער א רב וכו' וואס זאל זיי מדריך זיין ווי אזוי זיך אומצוגיין מיט די קינדער וואלטן זיי זיך נישט געקריגט א גאנץ לעבן.

דיין שאלה הייבט זיך נישט אן יעצט בענין וואקסינען - צי דו זאלסט געבן וואקסינען צי נישט, דו האסט נאך צענדליגער זאכן וואס דו האלסט אזוי און זי האלט פארקערט און איר קענט זיך נישט אויסקומען וכו'; איז די בעסטע זאך אז ביידע פון אייך זאלן אננעמען וואס אייער רב זאגט, אזוי וועט איר זיך נישט דארפן קריגן א גאנצן טאג, איר וועט לעבן בשלום ובשלוה.

איך שרייב דיר נאכאמאל וואס דער רבי האט געזאגט און וואס מוהרא"ש האט געהאלטן; דער רבי האט געזאגט: אפילו אינמיטן ווינטער ווען עס איז זייער קאלט (אין אוקריינא אין א געווענליכן ווינטער, גייט אראפ דער גראד ביז אונטער זירא, עס קען אפילו אראפ גיין ביז דרייסיג דעגרי אונטער זירא) דארף מען נעמען די קינדער צום דאקטער זיי צו געבן שאטס, און ווער עס געבט נישט קיין שאטס פאר די קינדער איז א רוצח (עיין בספר אבניה ברזל, סימן לד).

מיר ווייסן אז דער רבי האט זייער געווארנט מען זאל אכטונג געבן פון דאקטורים וכו' (עיין שיחות הר"ן, סימן נ); מיט דעם אלעם האט ער געהייסן אז מען מוז געבן פאר יעדעס קינד שאטס.

דאס האט דער רבי נאך געזאגט פאר צוויי הונדערט יאר צוריק ווען די מעדעצינען זענען נאך נישט געווען אזוי פארגעשריטן ווי היינט; דערפאר טאר מען נישט זיין קיין אויבער חכם, נאר מיר דארפן פאלגן דעם רבי'ן און געבן שאטס פאר די קינדער ווען זיי זענען נאך קליין אז זיי זאלן געראטעוועט ווערן פון אלע מחלות און שלעכטע קרענק. ליידער זענען דא מענטשן וואס ווערן פארפירט פון נארישע מענטשן וואס האלטן דרשות וכו' און מען דערשרעקט עלטערן אז מען זאל נישט גיין צו דאקטורים וכו', מען שרעקט אן מענטשן אז מען זאל נישט געבן קיין שאטס פאר די קינדער וכו'.

וואויל איז דער מענטש וואס לייגט אוועק זיין שכל און פאלגט וואס די תורה זאגט בתמימות ופשיטות.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת לך לך, ז' מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

ווען א מענטש לעבט מיט אמונה ווערט אים געשטארקט זיינע נערוון. אזוי אויך פארקערט, אויב א מענטש האט נישט קיין שטארקע אמונה, ער שפירט נישט דעם אייבערשטן, ער מיינט אז זאכן פאסירן סתם אזוי אן קיין חשבון, נאר דורך 'טבע', 'מקרה', 'מזל', - לעבט ער שטענדיג מיט פחדים, שלעכטע מחשבות און מען באשולדיגט זיך כסדר; פון דעם קומען אלע נערוון קראנקהייטן לא עלינו ולא עליכם און די איינציגסטע רפואה פאר דעם איז נאר "אמונה".

ראש השנה שנת תק"ע האט דער רבי אנגעהויבן זאגן תורה מיט ווערטער (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ה): "הָעִקָּר הוּא הָאֱמוּנָה", דער עיקר איז אמונה, "וְצָרִיךְ כָּל אֶחָד לְחַפֵּשׂ אֶת עַצְמוֹ, וּלְחַזֵּק אֶת עַצְמוֹ בֶּאֱמוּנָה", יעדער איינער דארף ארבעטן נאר אויף דעם - צוצוקומען צו אמונה, "כִּי יֵשׁ סוֹבְלֵי חֳלָאִים, שֶׁיֵּשׁ לָהֶם מַכּוֹת מֻפְלָאוֹת, וְהֵם סוֹבְלִים הֶחֳלָאִים רַק בִּשְׁבִיל נְפִילַת הָאֱמוּנָה", ווייל עס זענען דא זייער אסאך מענטשן וואס האבן מחלות און ליידן דאס נאר ווייל זיי האבן נישט קיין אמונה; דאס גייט ארויף אויף יסורי הנפש, אלע סארט נערוון פראבלעמען און שלעכטע געדאנקען וכו' וכו' וואס מענטשן ליידן זיך נעבעך צוזאם צוליב דעם וואס זיי לעבן נישט מיט קיין שטארקע אמונה. זאגט דער רבי ווייטער: "כִּי עַל יְדֵי נְפִילַת הָאֱמוּנָה, בָּאִים מַכּוֹת מֻפְלָאוֹת שֶׁאֵין מוֹעִיל לָהֶם - לֹא רְפוּאוֹת, וְלֹא תְּפִלָּה, וְלא זְכוּת אָבוֹת", ווען א מענטש האט נישט קיין אמונה און ער ליידט נעבעך פון די מחלות וואס קומען פון חסרון אמונה, דעמאלט העלפט אים נישט קיין רפואות, עס העלפט נישט קיין תפילה און אויך נישט זכות אבות. דאס גייט ארויף אויף די יסורים וואס מענטשן מאכן נעבעך מיט פון אלע סארט יסורי הנפש; עס פייניגט זיי פון אינעווייניג - יעדער מיט זיינע שלעכטע מחשבות, און די איינציגסטער רפואה אויף דעם איז אמונה.

שטארקט אייך מיט אמונה און א גאנצן טאג זאלט איר נאר זינגען ניגונים פון אמונה; היינט איז דא צו באקומען זייער שיינע סידיס'ס וואס ענטהאלטן ניגונים פון אמונה. מיר האבן ארויס געגעבן סידי'ס מיטן נאמען: 'טאנץ מיט אמונה', ווייל זייער אסאך מענטשן ליידן אויף שוואכע נערוון און דורך דעם וואס מען הערט נאכאמאל און נאכאמאל רעדן פונעם אייבערשטן ווערט מען אויסגעהיילט.

צינדט אן דעם סידי 'טאנץ מיט אמונה' ביי אייך אין שטוב; א גאנצן טאג זאלט איר טאנצן מיט די ניגונים פון אמונה ביז עס וועט ווערן איינגעבאקן אין אייך אז 'אלעס איז דער אייבערשטער'.

לעת עתה זאלט איר ווייטער נעמען די מעדעצינען; זארגט נישט וואס גייט זיין, עס איז א שאד צו דאגה'נען פאר שפעטער.

דער אייבערשטער זאל אייך שיקן א רפואה שלימה און אויך פאר אייער מאן; איר זאלט ביידע זיין געזונט און שטארק בתוך שאר חולי ישראל.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת וזאת הברכה, י"ד תשרי, ערב חג הסוכות, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד לוי נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

נעם די רפואה פון הייליגן רבי'ן; דער רבי זאגט (ספר המידות, אות ראיה, סימן י): "הִסְתַּכְּלוּת עַל אֶתְרוֹג הוּא רְפוּאָה לִכְאֵב עֵינַיִם", קוקן אויפן אתרוג איז א רפואה פאר אויגן ווייטאג; דעריבער פירן זיך אנשי שלומינו ברסלב'ע חסידים צו קוקן אויף די אתרוג דורכאויס דעם גאנצן יום טוב סוכות כדי צו האבן א רפואה אויף די אויגן - ברוחניות ובגשמיות. זאג דיין ווייב זי זאל קוקן אויפן אתרוג, אזוי וועט זי האבן א רפואה אויף די אויגן, זי וועט ארויס גיין פון אלע פראבלעמען און פון אלע לחצים.

נעמט אריין דעם אייבערשטן אין אייער לעבן וועט איר אוועק נעמען פון זיך אלע דינים; דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות המתקת הדין, סימן יד): "מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ כְּאֵב עֵינַיִם אוֹ כְּאֵב מֵעַיִם, בְּיָדוּעַ שֶׁדִּינִין שׁוֹרִין עָלָיו", ווער עס האט אויגן ווייטאג אדער בויך ווייטאג איז א סימן אז דינים רוען אויף אים; די עצה אוועק צו נעמען דינים פון זיך - אז מען זאל אריין נעמען דעם אייבערשטן אינעם לעבן, מען זאל גלייבן אז דער אייבערשטער פירט דער וועלט און עס איז נישט דא אזא זאך ווי טבע, מקרה, מזל, נאר אלעס קומט פון אים, דעמאלט ווערן בטל אלע דינים, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות, אות המתקת הדין, סימן כה): "מִי שֶׁדִּינִין שׁוֹרִין עָלָיו, יִסְתַּכֵּל בְּכָל פַּעַם עַל הַשָּׁמַיִם", אויב מען האט אויף זיך דינים זאל מען כסדר קוקן אויפן הימל; אזוי וועט מען זיך דערמאנען אז עס איז דא א באשעפער אויף דער וועלט וואס ער פירט די גאנצע וועלט, ער מאכט אלעס און טוט אלעס, דעמאלט ווערט בטל אלע דינים און אלע שלעכטס.

אז מען נעמט אריין דעם אייבערשטן אינעם לעבן ווערן בטל אלע דינים און מען לעבט א חיים טובים. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (סנהדרין סז:): א כישוף מאכער'ן האט געוואלט מאכן כישוף אויפן הייליגן אמורא רבי חנינא, האט איר רבי חנינא געזאגט: "אִי מִסְתַּיְּיעַת זִילִי עֲבִידִי, אֵין עוֹד מִלְּבַדּוֹ כְּתִיב", דו קענסט פראבירן מאכן כישוף וויפיל דו ווילסט איך האב אבער נישט מורא פון דיר, ווייל עס שטייט אין די תורה (דברים ד, לה): "אֵין עוֹד מִלְּבַדּוֹ", עס איז גארנישט דא אויסערן אייבערשטן; זעט מען פון דעם אז ווען מען לעבט מיטן אייבערשטן ווערן בטל אלע דינים און אלע כישוף.

מאך פרייליך דיין ווייב וועט זי אויסגעהיילט ווערן פון אלע פראבלעמען; דו זיי איר טערעפיסט ווייל דו קענסט איר אויסהיילן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קכט.): "בְּרַתֵּיהּ דְּרַב חִסְדָּא טָבְלָה בְּגוֹ תְּלָתִין יוֹמִין שֶׁא בִּפְנֵי בַּעְלָהּ וְאִצְטְנִיאַתְּ, רבא'ס ווייב - זי איז געווען רב חסדא'ס טאכטער - האט זיך פארקילט; רבא איז דעמאלט נישט געווען אין שטוב ער איז געווען אין ישיבה אין פומבדותא, "וְאַמְטוּי לְעַרְסָה בַּתְרֵיהּ דְּרָבָא לְפוּמְבַּדִיתָא", האט מען איר געטראגן מיט איר בעט קיין פומבדיתא וואו רבא איז געווען ראש ישיבה און זי איז אויסגעהיילט געווארן, עיין שם; זעט מען אז דער מאן איז דער וואס דארף מחזק זיין און פרייליך מאכן די ווייב מיט גוטע ווערטער און מיט ליבשאפט, דעמאלט גייען אוועק אלע פראבלעמען און אלע קראנקהייטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן דיין ווייב זאל האבן א רפואה שלימה.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת שופטים, ד' אלול, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד משה נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

געב אכטונג נישט צו ווערן אנגעצויגן און נערוועז וכו', ווייל דאס אליינס איז מונע צו האבן קינדער. דער אייבערשטער וועט ענק העלפן איר וועט זוכה זיין בקרוב צו זרע של קיימא.

דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, חלק ב', סימן ח'): "הֵ"א הַנַּעֲשָׂה מִכֶּסֶף מְסֻגָּל לִפְרִיָּה וּרְבִיָּה", א זילבערנע ה"א איז א סגולה פאר קינדער; היינט קען מען דאס באקומען ביי די זילבער געשעפטן. מען טוט דאס אן מיט א קייטל אויפן האלז און דאס איז א סגולה פאר קינדער, אזוי ווי עס שטייט (בראשית מז, כג): "הֵא לָכֶם זֶרַע".

דער עיקר זאלסטו זיך שטארקן מיט אלע דיינע כוחות צו זיין פרייליך און פרייליך מאכן אין שטוב, דאס וועט דיר ברענגען קינדער. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן  (בבא בתרא י:): מַּה יַעֲשֶׂה אָדָם וְיִהְיוּ לוֹ בָּנִים זְכָרִים? רַבִּי אֱלִיעֶזֶר אוֹמֵר: ""יְפַזֵר מָעוֹתָיו לַעֲנִיִּים", רַבִּי יְהוֹשֻׁעַ אוֹמֵר: "יְשַׂמַּח אִשְׁתּוֹ לִדְבַר מִצְוָה".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת שופטים, ג' אלול, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד יצחק נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך בעט דיר זייער דו זאלסט זיך שטארקן מיט די עצות פון הייליגן רבי'ן, דאס איז די איינציגסטע רפואה ווי אזוי מען קען זיך אויסהיילן פון אלע עבירות.

דער רבי האט דערציילט (ספורי מעשיות, מעשה יג פון די זיבן בעטלערס - דעם לעצטן טאג): עס איז געווען א שלעכטע קעניג וואס האט פארכאפט א בת מלכה און זי איז אנטלאפן פונעם קעניג, האט דער קעניג ארויסגעשיקט זיינע באדינער מען זאל זוכן וואו זי איז, ביז מען האט איר געטראפן זיך דרייען ביי א שלאס פון וואסער. איז דער קעניג געגאנגען צום וואסעריגן פעסטונג מיט זיין מיליטער איר כאפן, ווען די בת מלכה האט געזען דעם מלך האכזר האט זי געטראכט: 'ענדערש וועל איך אריין לויפן אינעם שלאס פון וואסער און דערטראנקען ווערן ווי איידער אנצוקומען צום מלך האכזר', ווען דער קעניג האט געזען ווי זי לויפט אריין אין די וואסערדיגע פאלאץ האט דער קעניג געהייסן מען זאל איר שיסן מיט אלע סארט פיילן וואס איז געווען באשמירט מיט אלע סארט סמ'ען, מען האט איר געשאסן מיט די פיילן וואס זענען געווען אנגעשמירט מיט טויטליכע סם, איז די בת מלכה אראפ געפאלן חלשות, האט דער רבי אויסגעפירט: "אוּן אִיך הֵייל זִי".

דער מלך האכזר - דאס איז דער יצר הרע וואס זוכט צו פארכאפן אידישע קינדער וואס זענען דעם אייבערשטענס קינדער; ער איז מכשיל א מענטש מיט עבירות רחמנא לצלן ביז דער מענטש פאלט חלשות, מען ווערט צעבראכן ביי זיך און מען געבט אויף. קומט דער הייליגער רבי און זאגט: "אוּן אִיך הֵייל זִי", דער רבי האט אזעלכע לימודים וואס קען אויסהיילן יעדן איינעם און צוריק ברענגען יעדן איינעם צום אייבערשטן, אפילו דער יצר הרע האט אים אראפ געווארפן אין די ארגסטע בלאטע, ער איז נכשל געווארן אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה וכו' רחמנא לצלן, אויב פאלגט מען דעם רבי'ן און מען נעמט זיינע עצות איז מען זוכה ארויס צו קריכן פון אלע פראבלעמען.

דער רבי האט אונז געגעבן אן עצה פון התבודדות; אז א מענטש זאל זיך אויסשמועסן זיין הארץ מיטן אייבערשטן אויף זיין אייגענע שפראך און אים בעטן ער זאל רחמנות האבן אויף אים. דעריבער אז דו ביסט אריבער א שווערע יוגנט, דו ביסט אראפ געפאלן אין ביטערע עבירות וואס מען געבט אויף אזא עבירה סקילה רחמנא לצלן, האסט פוגם געווען בברית מיט די הרבע עבירה פון משכב זכר רחמנא לצלן און דאס לויפט דיר נאך ביז יעצט, איז נישט דא פאר דיר קיין אנדערע עצה, נאר אז דו זאלסט אננעמען דעם רבינ'ס עצה פון התבודדות.

פאלג דעם רבי'ן און זיי זיך מתבודד יעדן טאג מיטן אייבערשטן, זיי זיך מתודה פאר אים און פארצייל אים אלעס וואס דו האסט געטון וכו'; בעט אים: "הייליגער באשעפער איך דאנק דיר און איך לויב דיר אז איך האב חתונה געהאט און איך האב זוכה געווען צו א וואוילע ווייב מיט ליכטיגע קינדער, אבער איך בין אזוי צעבראכן פון מיינע שלעכטע מחשבות וואס לויפן מיר נאך פון מיינע אלטע שלעכטע מעשים. איך האב אזוי פיל געזינדיגט; איך בין אזוי אראפ געפאלן אין די עבירה פון פגם הברית רחמנא לצלן און עס איז שוין געווארן א רגילות ביי מיר צו זינדיגן, אז איך קען פשוט נישט אפלאזן די שלעכטס, עס לויפט מיר נאך, איך קען נישט פטור ווערן פון דעם.

הייליגער באשעפער ראטעווע מיר! איך וויל אזוי שטארק זיין אן ערליכער איד אבער איך האלט אין איין צוריק פאלן, איך בין אזוי צעבראכן און צעקלאפט פון דעם. רבונו של עולם, האב אויף מיר רחמנות, געב מיר כח זיך צו קענען מתגבר זיין אויף מיינע שלעכטע מחשבות. "לֵב טָהוֹר בְּרָא לִי אֱלֹקִים" - באשאף מיר א נייע ריינע, "ורוח נכון חדש בקרבי", געב מיר א הייליגע ווילן, א הייליגע גייסט אז איך זאל נישט וועלן טון שלעכטע זאכן, איך זאל זיין צופרידן מיט מיין ווייב און איך זאל נישט טראכטן פון שלעכטע זאכן".

זאלסט זאגן די תפילה יעדן טאג און אפילו אפאר מאל א טאג – און לייג צו דיינע אייגענע תפילות. יעדעס מאל דיין מח לויפט צוריק צו דיינע אלטע מעשים זאלסטו עפענען דיין מויל און שרייען צום אייבערשטן, וועסטו זוכה זיין ארויס צו קריכן פון דעם.

מען דארף שרייען "געוואלד!" אויף וואס עס גייט פאר אויף דער וועלט; עס דרייען זיך ארום קראנקע מענטשן וואס כאפן יונגע בחורים און ריינע קינדער און טוען מיט זיי עבירות רחמנא לצלן, וואס דאס הרג'עט זיי פארן גאנצן לעבן; עס ליגט א חוב אויף אלע וואס טוען מיט קינדער און בחורים צו רעדן אפען צו זייערע תלמידים זיי זאלן וויסן ווי אזוי זיך צו היטן פון שלעכטע מענטשן. מען דארף אויס לערנען קינדער: "אויב איינער וויל דיר אנרירן וכו' זאלסטו שרייען וכו', אדער דערציילן פאר די עלטערן". און אז מען כאפט א מניוול דארף מען אים מסרס זיין און איינשפארן אין תפיסה פאר זיין גאנץ לעבן ער זאל נישט אוועק הרג'נען ריינע קינדער און אומשולדיגע בחורים.

נאך אן עצה האט דער רבי פאר אונז אז מיר זאלן קענען ארויס גיין פון די שלעכטע מעשים, דאס איז "זאגן משניות"; דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם, רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפ געפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּך, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָך, יִהְיֶה אֵיך שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד". אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדען טאג "כך וכך" וועט ער סוף כל סוף ארויס גיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.

זאגן משניות איז די עצה פאר אלע וואס זענען נעבעך אריין געפאלן אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן; נאר דאס קען העלפן דעם מענטש. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מכילתא דויסע, פרשה א) דער אייבערשטער זאגט פאר די אידן, אָמַר לוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּך הוּא לְמשֶׁה: אֱמוֹר לָהֶם לְיִשְׂרָאֵל, "דִּבְרֵי תּוֹרָה שֶׁנָּתַתִּי לָכֶם רְפוּאָה הֵם לָכֶם, חַיִּים הֵם לָכֶם", שֶּׁנֶּאֱמַר: כִּי חַיִּים הֵם לְמוֹצָאֵיהֶם, וְאוֹמֵר: רִפְאוּת תְּהִי לְשָׁרֶךָ וְשִׁקּוּי לְעַצְמוֹתֶיךָ, אז מען לערנט תורה ווערט מען אויסגעהיילט פון אלע מחלות וחלאים רעים.

מאך זיך א שיעור צו זאגן יעדן טאג פרקים משניות און דו זאלסט ארויס זאגן די ווערטער מיט דיין מויל; דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות למוד, חלק ב, סימן יא): "הַמּוֹצִיא דִּבְרֵי תוֹרָה בְּפִיו, נִצּוֹל מִדִּין סְקִילָה", ווען מען לערנט תורה און מען זאגט ארויס די ווערטער מיט די מויל ווערט מען ניצול פון סקילה; דאס וועט זיין א תיקון אויף די עבירה וואס דו האסט עובר געווען. קוק נישט אויף דעם אז דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט, דו זאג די ווערטער אפילו אן פארשטיין - וועט דער אייבערשטער דיר העלפן אז דו וועסט ארויס גיין פון דיינע שלעכטע רגילות'ער.

כאפ זיך אריבער קיין אומאן צום הייליגן רבינ'ס ציון; דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכה): ווער עס וועט קומען צו זיין ציון, געבן א פרוטה לצדקה און זאגן דעם תיקון הכללי - די צען קאפיטלעך תהילים: "אֲפִילוּ אִם עָצְמוּ וְגָבְרוּ חֲטָאָיו וּפְשָׁעָיו, וועל איך מיר לייגן אויף די לענג און אויף די ברייט אים א טובה צו טון, ביי די פיאות וועל איך אים ארויס נעמען פון שאול תחתית"; פאר צום רבינ'ס ציון וועסטו אלעס פאררעכטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן דו זאלסט תשובה טון אויף אלע דיינע שלעכטע מעשים.

א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת בהר בחקותי, כ"ו אייר, מ"א לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד מרדכי נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

לערן יעדן טאג די תורה אין ליקוטי מוהר"ן (חלק א', סימן סח) וואו דער רבי איז זייער שיין מסביר וואס עס פאסירט ווען מען רעגט זיך אויף, און דו זאלסט זיך גוט מתבודד זיין אויף די תורה, דורכדעם וועט דיר שוין נישט גליסטן זיך אויפצורעגן.

דער הייליגער רבי זאגט דארט אז כעס און געלט קומען פון די זעלבע פלאץ, און יעדעס מאל עס איז באשערט עס זאל קומען אויף א מענטש א רייכטום קומט דער יצר הרע – וואס פארגינט נישט דעם מענטש ער זאל ווערן רייך – און ער ברענגט אים א נסיון פון כעס, און ווען דער מענטש רעגט זיך אויף פארלירט ער די גאנצע עשירות וואס ער האט געדארפט באקומען; כעס איז אבער אזא שטארקע נסיון אז אפילו דער מענטש ווייסט אז דורך די כעס וועט ער פארלירן זיין עשירות - דאך רעגט ער זיך אויף, דערפאר אז דו וועסט אסאך לערנען די תורה און זיך אויסוויינען דערביי, וועט דיר שוין נישט גליסטן זיך אויפצורעגן.

אלע רפואות, עצות און סגולות ליגן אין רבינ'ס תורות, אין ליקוטי מוהר"ן; דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שמט): "שֶׁיְּכוֹלִין לִהְיוֹת נַעֲשֶׂה בַּעַל תְּשׁוּבָה גָּמוּר עַל יְדֵי לִמּוּד הַסֵּפֶר שֶׁלּוֹ", מען קען ווערן אן אמת'ער בעל תשובה אז מען לערנט ליקוטי מוהר"ן, "וְאָמַר, שֶׁמִּי שֶׁיֵּשֵׁב וְיַעֲסֹק בִּסְפָרָיו רַק בְּלִי קִנְטוּר וְנִצָּחוֹן, וְיִסְתַּכֵּל בּוֹ בֶּאֱמֶת, אָז בְּוַדַּאי יִהְיוּ נִבְקָעִין אֶצְלוֹ כָּל גִּידֵי קַשְׁיוּת לְבָבוֹ", וְאָמַר בְּזוּ הַלָּשׁוֹן: "סֶע וֶועט אִים אַלֶע אָדֶערְן טְרֶענֶען"; ווער עס וועט לערנען זיין ספר מיט אן אמת וועט זיך אים עפענען אלע פארשטאפטע אָדערן, ער וועט ווערן אן ערליכער איד; דערפאר זאלסטו לערנען די תורה פון כעס (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן סח) און זיך גוט אויסוויינען דערביי צום אייבערשטן, וועסטו זוכה זיין צו האבן סבלנות.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת אמור, י"ד אייר, פסח שני, כ"ט לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

וויסן זאלסטו אז עס איז נישט דא וואו צו אנטלויפן ווען מען האט חס ושלום א צרה; ווען א מענטש גייט אריבער שוועריקייטן קען ער נישט אנטלויפן פון דעם, עס איז דא נאר איין עצה: "אנטלויפן צום אייבערשטן!" מיט דעם וואס מען נעמט דראגס רחמנא לצלן ווערט די צרה נאר ערגער. איינמאל מען פאלט אריין אין דראגס איז זייער ביטער, ווייל דאס הרג'עט דעם מענטש און מען פארלירט דעם מח מחשבה, ביז מען ווערט אויסגעריסן פון דער וועלט און פון יענער וועלט; מען רעדט זיך איין אז מען ווערט דערהויבן וכו', אבער באמת ווערט מען דערנידערט.

ווען א מענטש הייבט אן נעמען דראגס זעט אים דאס אין אנהייב אויס ווי עס שעדיגט נישט, אבער (משלי ה, ד): "וְאַחֲרִיתָהּ מָרָה כַלַּעֲנָה", דער סוף איז זייער ביטער; מען פארלירט דעם מח און מען קען שוין נישט טראכטן גלייך.

עס איז כדאי דו זאלסט אריין קוקן וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מדרש תנחומא שמיני, ה): אויפן פסוק (ויקרא י, ט): "וַיְדַבֵּר ה' אֶל אַהֲרֹן, יַיִן וְשֵׁכָר אַל תֵּשְׁתְּ", פרעגן די הייליגע חכמים: "לָמָּה הוּא מְצַוֶּה עַל הַיַּיִן", פארוואס האט דער אייבערשטער אנגעווארנט מען זאל נישט טרינקען וויין? "שֶׁכָּל הַשּׁוֹתֶה יַיִן, חַבּוּרוֹת וּפְצָעִים וּבֹשֶׁת וְחֶרְפָּה בָּאוֹת עָלָיו", ווייל ווער עס טרינקט וויין קומט צו שלעכטע זאכן, וְרוּחַ הַקֹּדֶשׁ צֹוַחַת: "לְמִי אוֹי? לְמִי אֲבוֹי?" ווער שרייט אוי וויי? "לְמִי מִדְיָנִים?" ווער קריגט זיך מיט מענטשן? "לְמִי שִׂיחַ?" ווער רעדט אסאך נארישקייטן? "לְמִי פְּצָעִים חִנָּם?" ווער כאפט קלעפ? "לְמִי חַכְלִלוּת עֵינָיִם?" ווער האט רויטע אויגן? "לַמְאַחֲרִים עַל הַיָּיִן", די אלע וואס טרינקען וויין און נעמען דראגס וואס איז די זעלבע זאך.

ווען א מענטש נעמט דראגס רחמנא לצלן אדער א מענטש טרינקט אלקאהאל קומט ער דורכדעם צו טון הארבע עבירות, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שם): "יִתְהַלֵּךְ בְּמֵישָׁרִים, סוֹף שֶׁהוּא מַתִּיר אֶת הָעֲבֵרוֹת וְעוֹשֶׂה אוֹתָם הֶפְקֵר כְּמִישׁוֹר. מֵשִׂיחַ עִם אִשָּׁה בַּשּׁוּק וּמְנַבֵּל אֶת פִּיו, וְאוֹמֵר דְּבָרִים רָעִים בַּשִּׁכְרוּת וְאֵינוֹ מִתְבַּיֵּשׁ, לְפִי שֶׁנִּטַּלְטְלָה דַּעְתּוֹ וְאֵינוֹ יוֹדֵעַ מַהוּ אוֹמֵר וּמַהוּ עוֹשֶׂה", מען פארלירט די שכל, מען הייבט אן רעדן ניוול פה, מען טוט שלעכטע זאכן, מען שעמט זיך נישט פון גארנישט און מען ווייסט נישט וואס מען טוט.

דער סוף איז נעבעך זייער ביטער, אזוי ווי עס שטייט ווייטער אין פסוק: "וְאַחֲרִיתוֹ כְּנָחָשׁ יִשָּׁךְ", עס איז אזוי ווי איינער וואס כאפט א ביס פון א שלאנג; ווען א שלאנג בייסט שפירט מען נישט גלייך וואס האט פאסירט, אבער נאך א שטיק צייט ווערט דער מענטש אינגאנצן פאר'סמ'ט, אזוי אויך, דער וואס טרינקט אדער נעמט דראגס, אין אנהייב זעט מען נישט אזוי ווייט דעם בראך אבער צום סוף איז זייער ביטער.

הלואי וואלטן מענטשן געטראכט פאר זיי הייבן אן נעמען דראגס וואס דער סוף וועט זיין מיט זיי, דעמאלט וואלטן זיי נישט צוגעקומען אריין צו פאלן אין זייער פלאנטער. דער פראבלעם איז אבער, אז די אלע וואס זענען שוין אריין געפאלן אין דראגס אדער אין טרינקען אלקאהאל, מיט זיי קען מען שוין נישט רעדן, זיי האלטן אז דאס איז נישט קיין פראבלעם, זיי האלטן אז דער וואס נעמט נישט - ער איז גאר דער משוגע'נער.

דער רבי זאגט שוין (שיחות הר"ן, סימן סז) אז דער גאנצער פראבלעם מיט משוגעים איז אז זיי ווילן נישט אויסהערן וואס דער קלוגער מענטש זאגט, זיי זאגן: "מיר זענען די חכמים, מיר ווייסן וואס גוט איז"; ווייל אויב וואלטן זיי געפאלגט וואס חכמים און קלוגע מענטשן זאגן וואלטן זיי געקענט ארויס גיין פון אלע זייערע משוגעת'ן.

דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף אידישע קינדער און אונז אפהיטן פון אלעם שלעכטס.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת משפטים, כ"א שבט, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד הכלה תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איר שרייבט אז איר האט געקוקט אין ספר המידות און איר זעט נישט קיין עצה; קוקט וואס דער רבי זאגט (ספר המידות, אות תפלה, סימן לז): "עַל כָּל הַדְּבָרִים הֵן עַל דָּבָר גָדוֹל, הֵן עַל דָּבָר קָטָן תִּתְפַּלֵּל", אויף יעדע זאך - סיי א גרויסע זאך און סיי א קליינע זאך - זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן; מיט תפילה קען מען אלעס באקומען.

ווען א מענטש געוואוינט זיך צו יעדע זאך צו שמועסן מיטן אייבערשטן, דער מענטש לעבט זיך אין גן עדן. ער קען זיך ליידן און ער קען ליידן א צווייטן. ער לעבט מיט אמונה; ער ווייסט אז דער אייבערשטער פירט דער וועלט, עס פאסירט גארנישט פון זיך אליין און ער איז צופרידן פון זיך.

בעטס דעם אייבערשטן ער זאל אייך העלפן איר זאלט לעבן א לעבן פאר זיך, עס זאל אייך נישט אנגיין וואס א צווייטער זאגט. עס זענען נעבעך דא מענטשן וואס לעבן פאר א צווייטן און פון דעם ווערן זיי קראנק. ווייל זיי טראכטן כסדר 'אפשר בין איך נישט דאר וכו'?', זייער אסאך אידישע מיידלעך און ווייבלעך ליידן פון די מחלה פון זיין אויסגעדארט; מען פייניגט זיך ווייל מען דמיונ'ט אז מען איז נישט דאר. מען טוט פעולות אויסצוברעכן דאס עסן וואס מען עסט, ביז מען קומט חס ושלום אן צו א מצב פון סכנת נפשות.

דער רבי זאגט (ספר המידות, אות ממון, סימן עא): "הַחֹלָאַת שֶׁל כְּחִישַׁת הַבָּשָׂר, הַנִּקְרָא דַּאר, הַבָּא עַל אֶחָד מִבְּנֵי-הַבַּיִת, הוּא סִימָן לְדַלּוּת"; די מחלה פון זיין דאר ווייזט אויף ארעמקייט; ווער איז אן ארימאן? איינער וואס לעבט נישט מיט אמונה, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדרים מא:): "אֵין עָנִי אֶלָּא מִן הַדַּעַת"; ווען א מענטש האט אמונה, ער לעבט מיטן אייבערשטן, ער ווייסט אז עס איז גארנישט דא אויף דער וועלט נאר דער אייבערשטער, וועט ער זיך נישט מאכן נאריש ווי אזוי ער זעט אויס.

דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן אז איר גייט שוין חתונה האבן, און בעטס דעם אייבערשטן פאר געזונטע ערליכע קינדער. בעטס אים אז די שכינה זאל אייביג רוען ביי אייך אין שטוב.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת משפטים, י"ט שבט, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד שלמה נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

מען דארף זיך זייער היטן פון די אלע וואס רעדן קעגן גיין צו דאקטורים; אמת טאקע אז דער הייליגער רבי האט געזאגט מען זאל זייער אכטונג געבן פון גיין צו דאקטורים (שיחות הר"ן, סימן נ) אבער פון די אנדערע זייט האט דער רבי געזאגט: "אז מען גייט שוין יא צום דאקטער זאל מען גיין צו גאר א גרויסן דאקטער"; דאס הייסט, מען זאל נישט גיין צו א דאקטער וואס לערענט זיך יעצט וכו', נאר צו א דאקטער וואס האט שוין לאנגע יארן עקספירענס.

מען דארף זייער אכטונג געבן פון די אלע וואס זאגן מען זאל נישט גיין צו קיין דאקטורים. מיר קענען נישט זיין קלוגער פון די תורה; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ס.): אויפן פסוק (שמות כא, יט): "וְרַפֹּא יְרַפֵּא" – מִכַּאן שֶׁנִתְּנָה הַתּוֹרָה רְשׁוּת לְרוֹפֵא לְרַפְּאוֹת; נאך זאגן חז"ל (סנהדרין יז:): "עִיר שֶׁאֵין בּוֹ רוֹפֵא, אֵין תַּלְמוּד חָכָם רַשַׁאי לָדוּר בְּתוֹכָהּ", מען טאר נישט וואוינען אין א שטאט וואו עס איז נישט דא קיין דאקטער.

דער רבי האט קלאר געזאגט אז מען איז מחויב צו געבן שאטס פאר די קינדער; דער רבי האט געזאגט: "ווער עס געבט נישט קיין פאקין פאר די קליינע קינדער ביי א פערטל יאר, איז א רוצח", נאך האט דער רבי געזאגט: "מען מעג גיין אפילו אינמיטן ווינטער אין די גרויסע שנייען און קעלט צו א דאקטער צו מאכן פאקין (שאטס) פאר די קינדער", דאס זענען די שאטס וואס מען געבט היינטיגע צייטן פאר קינדער קעגן אלע ערליי מחלות, אויף מיזעלס, פאליאו וכו'; ווער עס געבט נישט פאר די קינדער וואקסינען קעגן אלע סארט מחלות - איז א רוצח. קוק אריין דעם לשון פון רבי'ן (ספר אבניה ברזל, סימן לד): "צְרִיכִין לְהַעֲמִיד לְכָל יֶלֶד פַּאקִין קוֹדֶם רֶבַע שָׁנָה, וְאִם לֹא - הוּא כְּמוֹ שׁוֹפֵךְ דָמִים, וַאֲפִילוּ אִם דָרִים הַרְחֵק מִן הָעִיר מְחוּיָבִים לִיסַע עֲבוּר זֶה וַאֲפִילוּ בִּזְמַן שֶׁהַקוֹר גָדוֹל, וּלְהַעֲמִיד לְיֶלֶד פַּאקִין קוֹדֶם רֶבַע שָׁנָה".

דאס האט דער רבי געזאגט נאך פאר צוויי הונדערט יאר צוריק, ווען די מעדעצינישע וועלט איז נישט געווען אזוי פארגעשריטן ווי היינט, איז דאך זיכער אז אין די היינטיגע טעג דארף מען זייער אכטונג געבן צו געבן שאטס פאר די קינדער. מיר דארפן פאלגן דעם רבי'ן בתמימות ופשיטות און נישט זיין קיין אויבער חכם.

מוהרא"ש זכרונו לברכה האט דערציילט וואס ער האט געהערט פון הרב החסיד ר' לוי יצחק בענדער זכרונו לברכה, אז אין אומאן האט געוואוינט א גרויסער ערליכער איד אן אייניקל פון רבי'ן, ער איז געווען א משפיע און פלעגט פארלערנען וכו', זיין גאנץ לעבן פלעגט ער רעדן קעגן גיין צו דאקטורים און ווען ער איז עלטער געווארן איז נישט געווען קיין איין דאקטער וואו ער זאל נישט האבן געווען; זעט מען אז מען דארף זייער אכטונג געבן פון זאגן פאר א צווייטן נישט צו גיין צום דאקטער. און אודאי אז מען גייט צום דאקטער דארף מען אכטונג געבן ער זאל נישט זיין קיין דאקטער וואס האלט זיך אינמיטן לערנען נאר א דאקטער מיט אסאך ערפארונג.

ווען מען גייט צום דאקטער דארף מען פאר דעם בעטן דעם אייבערשטן און געבן צדקה, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ג): נאכדעם וואס מען געבט א פדיון פאר א צדיק קען מען גיין צום דאקטער, עיין שם.

מוהרא"ש זאגט אז פאר מען גייט צום דאקטער זאל מען לערנען די תורה (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ג), געבן צדקה און בעטן דעם אייבערשטן ער זאל שיקן א גוטער דאקטער און מען זאל האבן א רפואה שלימה.

ווייז דעם בריוו פאר דיין ווייב, וועט זי אפלאזן די אלע צודרייטע שיטות וואס פארדרייען דעם קאפ.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת וארא, כ"ד טבת, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד דוב בער נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דער רבי האט געזאגט אז אפילו אינמיטן ווינטער ווען עס איז זייער קאלט (אין אוקריינא אין א געווענליכן ווינטער, גייט אראפ דער גראד ביז אונטער 0, עס קען אפילו אראפ גיין ביז דרייסיג דעגרי אונטער 0) דארף מען נעמען די קינדער צום דאקטער זיי צו געבן שאטס וכו' (עיין בספר אבניה ברזל, סימן לד).

מיר ווייסן אז דער רבי האט זייער געווארנט מען זאל אכטונג געבן פון דאקטורים וכו' (עיין שיחות הר"ן, סימן נ); מיט דעם אלעם האט ער געהייסן אז מען מוז געבן פאר יעדעס קינד שאטס. דאס האט דער רבי נאך געזאגט פאר צוויי הונדערט יאר צוריק ווען די מעדעצינען זענען נאך נישט געווען אזוי פארגעשריטן ווי היינט, דערפאר טאר מען נישט זיין קיין אויבער חכם נאר מיר דארפן פאלגן דעם רבי'ן און געבן שאטס פאר די קינדער ווען זיי זענען נאך קליין, אז זיי זאלן געראטעוועט ווערן פון אלע מחלות און שלעכטע קרענק.

ליידער זענען דא מענטשן וואס ווערן פארפירט פון נארישע מענטשן וואס האלטן דרשות וכו' און מען דערשרעקט עלטערן אז מען זאל נישט גיין צו דאקטורים וכו', מען שרעקט אן מענטשן אז מען זאל נישט געבן קיין שאטס פאר די קינדער וכו'.

דער רבי זאגט ביי די מעשה פונעם בעל תפילה (ספורי מעשיות, מעשה יב): "עס איז געווען א כתה וואס זיי האבן געהאלטן אז דער עיקר איז דער דיבור וכו', זיי האבן געטראפן א משוגע'נעם פראנצויז וואס ער האט גערעדט צו זיך אליין, האבן זיי אים אויפגענומען פאר זייער קעניג, ווייל ער איז דאך ביים תכלית אז ער האלט שוין ביי דעם אז ער רעדט שטענדיג צו זיך אליין", מוהרא"ש זאגט (בספר נהרי אפרסמון, שם) אז דא איז דער רבי מגלה דער וועג ווי אזוי אלע שקרנים פארכאפן מענטשן אין זייער שקר, דער וועג איז דורך זייער כח הדיבור; זיי פארדרייען דעם מח פון מענטשן מיט זייער וועג פון רעדן, און עס איז א גרויס רחמנות אויף די מענטשן וואס גייען נאך די מדברים. דער רבי פירט דארט אויס דעם לשון: "און ער האט זיי בודאי געפירט בדרך הישר", דער רבי דרוקט דא דוקא דעם לשון, ווייל עס איז א גרויסע רחמנות אויף מענטשן וואס גייען נאך איינעם וואס זוכט איינצורעדן מענטשן דורך זיינע דרשות.

מוהרא"ש זאגט: "דער כלל זאלסטו שטענדיג האלטן פאר דיינע אויגן 'אויב א מענטש רעדט נישט פונעם אייבערשטן, איז אלעס איין גרויסער שקר; ווען מען הערט א דרשה, אדער מען גייט צו איינעם פאר שלום בית, חינוך הילדים וכו', און יענער רעדט וכו' און ער ברענגט נישט אריין אין דיר דעם אייבערשטן, אנטלויף פון אזא איינעם ווייל ער וועט דיר אומגליקליך מאכן".

דאס וואס דו פרעגסט וואס דו קענסט טון אז דיין ווייב זאל אפלאזן די אלע מדברים וואס דרייען א קאפ וכו'; עס איז נישט כדאי צו מאכן א מחלוקת וועגן דעם. איך מיין אז דו זאלסט איר ווייזן דעם בריוו, זי זאל זען וואס דער רבי זאגט וכו', וועט זי שוין אליינס אפלאזן די אלע וואס האקן אין קאפ וכו'.

בעט דעם אייבערשטן אז דו זאלסט האבן שלום בית; איר זאלט זיך שטענדיג גוט פארטראגן וכו' און האבן געזונטע קינדער. עס איז נישט כדאי צו גיין מיט כח, ווייל נאכדעם קען מען אלעס פארלירן.

וויסן זאלסטו אז דער יצר הרע זוכט נאר צו מאכן א פירוד צווישן מאן און ווייב; ביי יעדן איינעם פארשטעלט ער זיך מיט אן אנדערע פנים. ביי איינעם קומט ער מיט א פרומע'ן פנים, ער רעדט איין דעם מאן אז ער זאל זיך צוקריגן מיט זיין ווייב ווייל זי טוט נישט וכו', נאכדעם גייט ער צו די פרוי און זאגט איר אז איר מאן טוט נישט דאס און דאס, ביז ער מאכט א מחלוקת צווישן זיי. אן ערליכער איד דארף האלטן איין זאך שטענדיג פאר זיינע אויגן: "איך גיי מיך נישט קריגן מיט מיין ווייב - זאל זיין וואס זאל זיין", און דאס זעלבע דארף א פרוי האלטן פאר אירע אויגן: "איך גיי אלעס טון צו לעבן בשלום מיט מיין מאן"; אויב מען לעבט אזוי, דאן קומט מען זיך דורך מיט יעדע פרט אין לעבן.

ביים רבי'ן איז שלום בית געווען א יסוד היסודות (עיין שיחות הר"ן סימן רסג; רסד); איך געדענק מעשיות פון אינגעלייט וואס זענען זיך געקומען אפרעדן צו מוהרא"ש זכרונו לברכה אז זייער ווייב וויל זיך נישט אפשערן די האר וכו' און מוהרא"ש האט זיי געזאגט אז זיי זאלן דאס נישט פארלאנגען בכח וכו', נאר רעדן שיין פון די גרויסקייט פון א פרוי וואס געבט אכטונג אויף דעם. מוהרא"ש האט געזאגט מען זאל ווייזן דא וואס שטייט אין זוהר (פרשת נשא, דף קכה) די שרעקליכע זאכן וואס פאסירט אין א שטוב וואו מען זעט ארויס די האר פון די פרוי; אז דאס ברענגט ארעמקייט אין שטוב, דאס איז גורם אז די קינדער זאלן נישט זיין ערליך וכו' עיין שם. מוהרא"ש האט געווארנט די אינגעלייט אז זיי זאלן נישט גיין מיט כח אפילו ביי אזעלכע הארבע ענינים וכו'.

איך וואלט דיר געזאגט אז דו זאלסט טון דאס זעלבע וואס די מדברים טוהן; זייער גאנצער כח איז רעדן און רעדן און רעדן, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין מט:): "עֲשָׂרָה קַבִּין שִׂיחָה יָרְדוּ לָעוֹלָם, תִּשְׁעָה נָטְלוּ נָשִׁים, וְאֶחָד נָטְלוּ כָּל הָעוֹלָם כֻּלוֹ", א מאס פון צען קב 'שמועסן' איז אראפ געקומען אויף דער וועלט, ניין קב האבן גענומען די פרויען, און איין קב איז צעטיילט געווארן פאר די גאנצע וועלט; דאס קען מען זען ביי די פרויען וואס מאכן "האט-ליינס" און רעדן און רעדן און רעדן קעגן שאטס וכו'; זיי האבן נישט וואס צו זאגן, נאר זאגן איבער דאס זעלבע נאכאמאל און נאכאמאל, אז דער איז קראנק געווארן פון שאטס און דער איז האלב קראנק פון שאטס, אזוי דערשרעקן זיי אלעמען. דו טו דאס זעלביגע, רעד שיין צו דיין ווייב, זיי איר מחזק, שמועס מיט איר פון אלע סארט זאכן וואס אינטערעסירן איר, וועט זי אטעמאטיש אפלאזן די אלע מדברים.

ועל כולם זאלסטו וויסן אז וואס מען וויל פועל'ן, וואס מען וויל האבן - קען באקומען דורך תפילה. ווען מענטשן וואלטן געוואוסט וואס תפילה איז, וואלט מען אלעס אפגעלאזט און נאר געדאווענט און געבעטן דעם אייבערשטן, ווייל וואס תפילה פועל'ט קען קיין שום זאך נישט פועל'ן. אודאי דארף מען האבן אסאך געדולד, עס גייט נישט אין איין מינוט, אבער ווער עס האט סבלנות און ווארט אויס אויף זיין ישועה, ער גייט נישט אוועק פונעם אייבערשטן, דער וועט ביים סוף זען ווי אלעס וועט זיך איבערדרייען און ער וועט געהאלפן ווערן מיט אלע ישועות.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ויגש, ב' טבת, זאת חנוכה, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד משה נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אז דער דאקטער הייסט דיר נעמען מעדעצין - זאלסטו אודאי נעמען; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט האבן א רפואה שלימה.

דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן עב): "ווען א מענטש ליידט פון שלעכטע מחשבות, די מחשבות פייניגן אים, איז די עצה מען זאל זיך נישט וואוסענדיג מאכן דערפון". דער רבי האט דערציילט (שם): "עס איז געווען א מענטש וואס האט נעבעך געליטן אויף שלעכטע מחשבות, ער האט נישט געקענט דאווענען שמונה עשרה, ווייל זיין שלעכטע מחשבה האט אים געמאכט זיך דאכטן ווי ער זעט א גוי האלט א צלם פארנט פון אים, און ער האט זיך אודאי נישט געוואלט ביקן צום צלם, האט ער זיך געשלאגן מיט זיין מחשבה – דאס אוועק צו שטופן, אבער יעדעס מאל ווען ער האט זיך גע'טענה'ט מיט זיין מחשבה אז דאס איז נאר א דמיון, האט ער עס געזען שטערקער און קלארער, יעדעס מאל ווען ער האט זיך געשלאגן מיט זיין מחשבה האט ער עס געזען שטערקער און שטערקער. דער איד איז ארום געלאפן פרעגן אן עצה, אבער קיינער האט אים נישט געקענט העלפן. ביז ער האט געטראפן א חכם, דער חכם האט אים געזאגט אזוי: "פון היינט אן, יעדעס מאל דו ווילסט זיך ביקן ביי שמונה עשרה און דו זעסט מיט דיין מחשבה ווי דער גוי איז דא מיטן צלם, זאל דיר דאס נישט אנגיין, לאז אים שטיין מיטן צלם, מאך דיר נישט וואוסענדיג פון דעם".

דער עצה איז אבער נישט דוקא ביים דאווענען, דער רבי נעמט בלויז אלץ א ביישפיל שלעכטע מחשבות ביים דאווענען, אבער דאס גייט ארויף אויף יעדע צייט; יעדעס מאל עס קומט אריין שלעכטע מחשבות, טאר מען זיך נישט קריגן מיט די מחשבות, ווייל ווי מער מען קריגט זיך דערמיט, ווערן זיי נאר שטערקער, און מען ליידט מער יסורים דערפון. דער עצה איז, מען זאל זיך נישט וואוסענדיג מאכן פון זיי; למשל, אז מען הייבט אן איבער טראכטן 'אפשר האב איך נישט ארויס געזאגט יעדעס ווארט פון קריאת שמע', וכדומה, דארף מען זיך אליין זאגן: "אמת, איך האב נישט ארויס געזאגט די ווערטער, און עס גייט מיר נישט אן", ווייל אויב מען הייבט זיך אן צו פארענטפערן די בלבולים: 'איך האב יא געזאגט', קומט א מחשבה פארקערט: 'האסט נישט געזאגט', עס גייט אהין און צוריק ביז דער מח פלאצט רחמנא לצלן.

פירט דער רבי דארט אויס: "דאס איז אן עצה נאר אויף יעצט, אבער ווער עס וויל אינגאנצן ארויס קריכן פון די שלעכטע מחשבות, דארף זוכן א צדיק וואס וועט אים אויסרייניגן און אויסוואשן זיין מח, ביז ער וועט פטור ווערן פון אלע שלעכטע מחשבות".

מיין ליבער ברודער, ווען מען נעמט דעם רבינ'ס עצות, מען הייבט אן פאלגן דעם רבי'ן, קריכט מען ארויס פון יעדע איינציגע פראבלעם. דער רבי האט עצות פאר יעדן איינעם, אפילו מענטשן וואס ליידן נעבעך אויף שווערע גייסטישע מחלות, זיי ליידן נעבעך פון שלעכטע מחשבות, אלעס גייט אוועק אויב מען פאלגט דעם רבי'ן.

דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ה): "הָעִקָּר הוּא הָאֱמוּנָה, וְצָרִיך כָּל אֶחָד לְחַפֵּשׂ אֶת עַצְמוֹ, וּלְחַזֵּק אֶת עַצְמוֹ בֶּאֱמוּנָה", דער עיקר אויף וואס א מענטש דארף ארבעטן צו צוקומען - איז אמונה, "כִּי יֵשׁ סוֹבְלֵי חֳלָאִים, שֶׁיֵּשׁ לָהֶם מַכּוֹת מֻפְלָאוֹת, וְהֵם סוֹבְלִים הֶחֳלָאִים רַק בִּשְׁבִיל נְפִילַת הָאֱמוּנָה", ווייל עס זענען דא זייער אסאך מענטשן וואס האבן מחלות, זיי ליידן דאס נאר ווייל זיי האבן נישט קיין אמונה; דאס גייט ארויף אויף יסורי הנפש וואס מענטשן ליידן זיך נעבעך צאם, זאגט דער רבי ווייטער: "כִּי עַל יְדֵי נְפִילַת הָאֱמוּנָה, בָּאִים מַכּוֹת מֻפְלָאוֹת שֶׁאֵין מוֹעִיל לָהֶם - לֹא רְפוּאוֹת, וְלֹא תְּפִלָּה, וְלא זְכוּת אָבוֹת", ווען א מענטש האט נישט קיין אמונה און ער ליידט נעבעך פון די מחלות וואס קומט פון חסרון אמונה, דעמאלט העלפט אים נישט קיין רפואות, עס העלפט נישט קיין תפילה און אויך נישט זכות אבות. דאס גייט ארויף אויף די יסורים וואס מענטשן מאכן נעבעך מיט פון אלע סארט יסורי הנפש; עס פייניגט זיי פון אינעווייניג - יעדער מיט זיינע שלעכטע מחשבות, און די איינציגסטער רפואה אויף דעם איז אמונה.

ווען א מענטש נעמט אריין אין זיך די אמונה; ער ווייסט אז עס איז גארנישט דא אויף דער וועלט אויסערן אייבערשטן, דער אייבערשטער איז "מְמַלֵּא כָּל עָלְּמִין, וְסוֹבֵב כָּל עָלְּמִין, וּבְתוֹך כָּל עָלְּמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת בִּלְעָדָיו יִתְבָּרַך כְּלָל", לעבט ער א רואיג לעבן. מוהרא"ש זכרונו לברכה האט זיך געמאכט א ניגון אויף די ווערטער ווען ער פלעגט גיין אין וואלד רעדן צום אייבערשטן, עס איז אים געווען זייער שווער אין אנהייב, ער האט מורא געהאט צו זיין אליינס אין וואלד, פון די חיות וכו', האט ער זיך אונטער געזינגען די ווערטער: "מְמַלֵּא כָּל עָלְּמִין, וְסוֹבֵב כָּל עָלְּמִין, וּבְתוֹך כָּל עָלְּמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת בִּלְעָדָיו יִתְבָּרַך כְּלָל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם". ער האט דאס גע'חזר'ט אן א שיעור, ביז ער האט שוין נישט געהאט קיין שום פחד פון קיינעם, פון דעם איז געווארן די שיינע ניגון אויף די ווערטער.

וויסן זאלסטו, ווען א מענטש לעבט מיט אמונה ווערט אים שטארק זיינע נערוון, אזוי אויך פארקערט, אויב א מענטש האט נישט קיין שטארקע אמונה, ער שפירט נישט דעם אייבערשטן, ער מיינט אז זאכן פאסירן סתם אזוי אן קיין חשבון, ער מיינט אז עס איז דא טבע מקרה מזל - אזא מענטש לעבט שטענדיג מיט פחדים, מיט שלעכטע מחשבות; מען באשולדיגט זיך כסדר, און פון דעם קומען אלע נערוון קראנקהייטן לא עלינו ולא עליכם. די איינציגסטע רפואה פאר די וואס ליידן אויף די נערוון איז נאר "אמונה".

איך בעט דיר זייער, שטארק דיר מיט אמונה; א גאנצן טאג זאלסטו נאר זינגען ניגונים פון אמונה; היינט איז דא זייער שיינע ניגונים פון אמונה, א גאנצן טאג זאלסטו טאנצן מיט ניגונים פון אמונה, ביז עס וועט ווערן איינגעבאקן אין דיר אז אלעס איז דער אייבערשטער. דעמאלט וועסטו זיך אויפהערן צו באשולדיגן, דו וועסט זיך אויפהערן צו דערנידערן וכו', דו וועסט וויסן אז אלעס אלעס איז דער הייליגער באשעפער, און מען קען זיך נישט געבן קיין ריר אן דעם וואס דער אייבערשטער זאל הייסן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האב הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת מקץ, כ"ב כסליו, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד בעריש נרו יאיר

איך ווייס נישט וואס עס גייט פאר מיט דיר; דו פרעגסט וואו עס איז דער מקור פון די תורה אז מען טאר נישט נעמען דראגס (סמים). איך וועל דיר פרעגן א שטערקערע שאלה: "וואו שטייט אז מען טאר נישט עסן קיין סם (רעל)?" וועסטו מיר אודאי ענטפערן: "ווייל אז מען עסט סם שטארבט מען"; דאס זעלבע איז ווען א מענטש נעמט דראגס. ווען מען נעמט דראגס פארברענט מען זיך דעם מח, מען קען שוין מער נישט טראכטן געהעריג, מען פארלירט סיי דעם גשמיות'דיגן לעבן, און כל שכן דעם רחניות'דיגער לעבן. מען איז שוין נישט דער זעלבער מענטש פון פריער, מען דרייט זיך ארום אנגע'דראג'ט אזוי ווי איינער וואס איז פאר'שיכור'ט אינגאנצן.

איינער וואס נעמט דראגס ווערט מיט די צייט צוגעקלעבט צו דעם, ביז ער קען שוין נישט אנגיין אנדעם. אויב האט ער נישט קיין דראגס ווערט ער פשוט משוגע, ער וועט טון אלעס אין דער וועלט צו באקומען דראגס, אויב האט ער נישט קיין געלט וועט ער גיין גנב'ענען געלט, אבי צו באקומען דראגס. דער סוף וועט זיין אז ער וועט אנקומען אין משוגעים הויז אדער אין תפיסה, אדער וועט ער זיך נעמען דאס לעבן.

מען דארף רעדן צו בחורים זיי זאלן וויסן וואס דער סוף איז פון איינער וואס נעמט דראגס, כדי זיי זאלן נישט פארכאפט ווערן פון שלעכטע חברים וואס זוכן אריין צו כאפן אומשולדיגע קינדער אין דעם. ווייל איינמאל מען איז טועם פון דעם ביטערן טעם איז זייער שווער ארויס צו קריכן פון דעם, און מען מוטשעט זיך פארן גאנצע לעבן. דערפאר הערט מען זייער אסאך מעשיות ווי יונגע מענטשן נעמען זיך דאס לעבן רחמנא לצלן, ווייל דער לעבן איז זיי שוין גארנישט ווערד.

ליידער גייט אריבער אזוי פיל צרות אויף יעדן איינעם; אנשטאט מען זאל נעמען דעם הייליגן רבינ'ס עצות וואס דאס קען העלפן יעדן איינעם, ווייל דער רבי האט עצות פאר יעדע פראבלעם, דער רבי לערנט אונז אויס אז ווען מען האט א צרה זאל מען לויפן צום אייבערשטן, מען זאל זיך אויסשמועסן דאס הארץ מיטן אייבערשטן, דאס אליינס - אז מען רעדט זיך אויס דאס הארץ צום באשעפער - מאכט פרייליך דעם מענטש, מען שפירט ווי מען איז מער נישט אליין. ווען מען רעדט צום אייבערשטן שפירט מען ווי דער אייבערשטער פארשטייט מיר, ער האט רחמנות אויף מיר, אנשטאט דעם נעמט מען נעבעך סם המות, מען נעמט דראגס, וואס דאס מאכט נאר ערגער דעם צרה ביז מען פארלירט דאס לעבן.

מען הערט ליידער אן א שיעור מעשיות ווי גאנצע שטובער צעפאלן, נאר ווייל דער מאן - דער טאטע האט זיך געטראפן נישט גוטע חברים, זיי האבן אים צוגערעדט ער זאל נאר פארזיכן אביסל, ביז ער פארגעסט אהיים צו קומען, ער בלייבט שלאפן אין זיין אפיס וכו', אדער אין זיין קאר, ביז די גאנצע משפחה ווערט אויס.

אלעס פאנגט זיך אן מיט דעם וואס מען פאפט זיך אליין אפ, מען טראכט צו זיך: 'איך נעם נאר אביסל', 'עס איז נישט געפערליך איין שלעפ וכו''; דו קענסט היינט הערן כל מיני הסברים פון מענטשן וואס זענען שוין אראפגעפאלן וכו', מענטשן וואס לעבן אן יראת שמים, וואס בארעכטיגן דאס נעמען דראגס: 'וואס איז אזוי געפערליך', 'וואס איז דראגס אנדערש ווי א צווייטע סארט אדיקשן', אבער א מענטש מיט שכל וועט אנטלויפן פון די מענטשן וואס קענען אים אומגליקליך מאכן בזה ובבא.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת לך לך, ו' מר-חשון, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד לוי נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כד): "כָל הַחוֹלַאַת הַבָּאִין עַל הָאָדָם - כֻּלָּם בָּאִין רַק מִקִּלְקוּל הַשִּׂמְחָה", אלע מחלות און אלע קרענק קומען ווייל מען איז דעפרעסט און נישט פרייליך, "גַם חַכְמֵי הָרוֹפְאִים אָמְרוּ, שֶׁכָּל הַמַּחֲלוֹת וְהַחֳלָאִים רָעִים בָּאִים רַק מַחֲמַת חִסָּרוֹן הַשִּׂמְחָה", אפילו די דאקטורים זאגן אז אלע מחלות קומען פון דיפרעסיע, ווייל מען איז נישט פרייליך.

דערפאר בעט איך דיר זייער, שטארק דיר מיט אלע דיינע כוחות צו זיין פרייליך; דאנק דעם אייבערשטן אויף אלע חסדים וואס ער טוט מיט דיר, און אפילו דו ביסט פיל מיט יסורים ה' ירחם, עס גייט איבער אויף דיר שווערע זמנים, זאלסטו זיך דערהאלטן מיט אלע דיינע כוחות צו גלייבן באמונה שלימה אז אלעס איז דער אייבערשטער, און ער טוט אלעס; עס איז נישט דא קיין טבע, מקרה, מזל, נאר אלעס איז מיט א פונקטליכער חשבון.

דו האסט זיכער א זיידע אדער א באבע וואס איז געווען אין גיהנום ביי די דייטשן ימח שמם, האסטו זיכער געהערט מעשיות וואס זיי זענען אריבער; עס לאזט זיך פשוט נישט גלייבן ווי מענטשן האבן געהאט כח דאס איבער צו לעבן, און עס איז א מורא'דיגע וואונדער ווי אזוי זיי האבן געהאט די כח נאכאמאל אויפצושטעלן א אידישע שטוב, נאכן זען מיט די אייגענע אויגן ווי מען האט זיי אלעס צוגענומען, און אויסגע'הרג'ט זייער גאנצע שטוב השם ישמרינו; נאר דער תירוץ איז, אז די אלע וואס האבן געלעבט מיט אמונה, זיי האבן געלעבט מיטן אייבערשטן, זיי האבן געוויסט אז אלעס וואס גייט אריבער אויף זיי איז פונעם אייבערשטן; מיר פארשטייען גארנישט, מיר ווייסן גארנישט, ממילא האבן זיי געהאט די כוחות נאכאמאל אויפצושטעלן א דור פון קינדער און אייניקלעך פארן אייבערשטן.

ווען דער הייליגער רבי זכותו יגן עלינו מסאטמאר איז געווען אין ארץ ישראל, האט אים דער גרויסער בעל מקובל רבי אשר זעליג מרגליות זכרונו לברכה געפרעגט וועם קען מען געבן א קוויטל אינעם היינטיגן דור, האט אים דער רבי זכותו יגן עלינו געענטפערט: "ווען דו וועסט זען א איד ציט ארויף זיין ארבעל צו לייגן תפילין, און אויף זיין האנט איז דא א נומער פון די דייטשן ימח שמם, דעם איד קען מען געבן א קוויטל און בעטן א ברכה"; ווייל א איד וואס איז אריבער דעם גיהנום אויף דער וועלט, וואס מיר קענען זיך נישט פארשטעלן ווי אזוי זיי האבן דאס דורך געלעבט, האט אמונה אינעם אייבערשטן, און ער קומט אין שול דאווענען און טוט אן טלית ותפילין - דער איד א צדיק.

דערפאר, אז דו שרייבסט מיר אז דו ביסט אריבער א שווערע זמן, דו ביסט געווען אין שפיטאל נישט מער געדאכט, זאלסטו זיך שטארקן מיט אמונה, און אזוי וועסטו ווערן געזונט, ווייל אלע קרענק קומען פון דעם וואס א מענטש איז דעפרעסט; מען דארף ארבעטן אויף שמחה מיט אלע כוחות.

ווער עס האט זוכה געווען צו זען מוהרא"ש זכרונו לברכה. דעם שמייכל פון מוהרא"ש קען מען נישט פארגעסן; שטענדיג איז ער ארום געגאנגען מיט א שמייכל, מען האט געקענט מיינען אז עס גייט אים טאקע גוט, עס האט אויסגעזען ווי ער האט אלעס וכו', וואס ווער עס ווייסט איז עס געווען פונקט פארקערט, מוהרא"ש האט נישט געהאט קיין איין גוטן טאג אין זיין לעבן, און ער האט געהאט אויסצושטיין ביטערע יסורים מבית ומבחוץ (זאכן וואס מען קען נישט פארציילן וד"ל), מוהרא"ש שרייבט אין די צוואה: "לֹא הָיָה לִי יוֹם אֶחָד טוֹב בְּזֶה הָעוֹלָם - בְּלִי שׁוּם גֻּזְמָא כְּלָל, וּמַמָּשׁ בָּכִיתִי בְּכָל יוֹם וָיוֹם מֵרֹב צַעַר וְעַגְמַת נֶפֶשׁ שֶׁסְבָבוּנִי מִבַּיִת וּמִחוּץ", איך האב נישט געהאט קיין איין גוטן טאג אין מיין לעבן, אן קיין גוזמא, איך פלעג וויינען יעדן טאג מיין גאנץ לעבן פון די יסורים וואס איז אויף מיר אריבער - סיי פון אינדרויסן און סיי פון שטוב; מיט דעם אלעם האט מען דאס נישט געקענט אנזען אויף אים פון אינדרויסן.

א אינגערמאן האט מיר דערציילט אז ער איז אמאל געווען ביי מוהרא"ש ביינאכט, ווייל ער האט געדארפט עפעס פארעכטן; ער איז דעמאלט געווען זייער צעבראכן, ער איז זיך נישט אויסגעקומען מיט זיין ווייב וכו' און ער איז אריין אין א שרעקליכע דעפרעשן. בשעת ער האט געארבעט דארט ביי מוהרא"ש, טראכט ער צו זיך: 'איך קען מער נישט אויסהאלטן', און ער האט געטראכט מחשבות פון אנטלויפן, אבער ער האט נישט געוויסט וואו צו אנטלויפן, עס איז אים אריין געקומען מחשבות פון זיך נעמען דאס לעבן רחמנא לצלן, אבער ער האט געטראכט 'וואס וועט מען זאגן וכו'', בקיצור, אלע מחשבות וואס א מענטש טראכט ווען ער איז מרה שחורה; פלוצלינג קומט ארויס מוהרא"ש מיט דעם שמייכל וואס ער האט אלעמאל געהאט, און זאגט אים: "יענקל, וואס ביסטו אזוי צעבראכן?" רופט זיך אן דער אינגערמאן: "איך האב א שלעכטע ווייב, זי טרינקט מיר מיין בלוט וכו' וכו'", זאגט אים מוהרא"ש: "און אז מען האט א שלעכטע ווייב וואס טרינקט דאס בלוט איז אן עצה צו זיין צעבראכן? קום טאנצן"; מוהרא"ש זאגט אים: "יענקל, איך האב אויך א שווערע שטוב, אבער דאס איז נישט קיין עצה צו זיין מרה שחורה", און מוהרא"ש האט אים אנגעכאפט און געטאנצן מיט אים פאר אפאר מינוט; דער אינגערמאן האט מיר פארציילט, אז ווען ער איז אהיים געגאנגען האט ער געטראכט צו זיך: 'מיין ווייב איז באמת נישט אזוי שלעכט וכו' וכו'', נאר די מרה שחורה, דאס מאכט אז א מענטש זאל זיך פארלירן רחמנא לצלן.

זעט מען פון דעם, אז אפילו א מענטש האט א שווערע לעבן, דארף ער זיך פרייליך מאכן מיט אלע זיינע כוחות; ווען מוהרא"ש האט געזען א אינגערמאן אדער א בחור וואס איז נישט פרייליך, פלעגט ער אים פרייליך מאכן; דאס דארפן מיר נאכמאכן, און דאס דארף זיין אונזער שטרעבן - צו זיין שטענדיג פרייליך און ארום גיין מיט א שמייכל.

דו קענסט גיין אין מקוה, און דו דארפסט זיך גארנישט זארגן; דאס וואס די דאקטורים האבן דיר געזאגט זאלסט נישט גיין וכו', דאס איז ווען מען האט אן אינפעקשן, דעמאלט טאר מען נישט גיין אין מקוה, ווייל מען קען גורם זיין אז דאס זאל אריבער גיין אויף אנדערע מענטשן, אבער יעצט אז דו ביסט געזונט, זאלסטו אודאי גיין אין מקוה, ווייל מקוה היילט אלע קרענק; מקוה איז א געזונטע זאך פארן מענטש ברוחניות ובגשמיות, קוק וואס דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן קכג): "א דאקטער וואס זאגט אז מקוה שאדט פארן מענטש - איז קיין דאקטער נישט"; ווייל מקוה איז זייער געזונט פארן מענטש, און דער רבי זאגט (ספר המידות, אות המתקת הדינים, סימן כב): "עַל יְדֵי טְבִילַת מִקְוָה נִתְבַּטֵּל הַצָּרוֹת, וִישׁוּעָה בָּאָה".

דער אייבערשטער זאל דיר העלפן, זאלסט ארויס גיין פון אלע דיינע פראבלעמען.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת לך לך, ב' מר-חשון, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד משה נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פארשטיי נישט וואס גייט פאר מיט דיר; דער דאקטער זאגט דיר קלאר אין פנים אז אויב דו גייסט נישט אכטונג געבן וואס דו עסט, גייסטו ליידן אויף צוקער השם ישמרינו, קומסטו מיר בעטן חיזוק? וואס איז דא א גרעסערע חיזוק פון דאס וואס דער דאקטער האט דיר געזאגט, אז דו דארפסט אכטונג געבן וואס דו עסט? א מענטש וואס הערט פונעם דאקטער אז אויב גייט ער נישט אכטונג געבן וואס ער עסט, ווערט ער ביז א חודש צוויי נעבעך געכאפט מיט די מחלה פון צוקער, וואס דאס ברענגט נאכדעם שרעקליכע זאכן; מען הייבט אן שניידן פונעם מענטש השם ישמרינו, אזא מענטש דארף נאך חיזוק?

איך מוז דיר זאגן, באמת איך פארשטיי דיר נישט; וואו קומט יעצט אריין שרייבן א קונטרס פאר מענטשן? איך מיין דו זאלסט איבער ליינען די שאלה וואס דו שרייבסט, ווי שיין דו ברענגסט ארויס די סכנה פון נישט אכטונג געבן וואס מען עסט, און דאס וועט דיר מחזק זיין.

איך האב גערעדט מיט דיר, איך האב דיר געזאגט אז דו דארפסט מאכן איבונגען יעדן טאג, ענטפערסטו מיר אז דו האסט נישט קיין צייט; איך וויל דיר פרעגן צי דו ביסט ביים דעת, דער דאקטער ווארענט דיר, ממש אזוי ווי חכמינו זכרונו לברכה זאגן (תורת כהנים, מובא ברש"י ויקרא טז, א): "מָשָׁל לַחוֹלֶה שֶׁנִּכְנַס אֶצְלוֹ רוֹפֵא, אָמַר לוֹ: 'אַל תֹּאכַל צוֹנֵן וְאַל תִּשְׁכָּב בְּטַחַב'; בָּא אַחַר וְאָמַר לוֹ: 'אַל תֹּאכַל צוֹנֵן וְאַל תִּשְׁכַּב בְּטַחַב, שֶׁלֹּא תָּמוּת כְּדֶרֶך שֶׁמֵּת פְּלוֹנִי' - זֶּה זֵרְזוֹ יוֹתֵר מִן הָרִאשׁוֹן", א משל צו א חולה וואס דער דאקטער זאגט אים: געב אכטונג נישט צו שלאפן אין א קאלטע פלאץ, און עס נישט קיין קאלטע עסן; נאכדעם איז דא א צווייטער דאקטער וואס זאגט אים: געב אכטונג נישט צו שלאפן אין א קאלטע פלאץ, און עס נישט קיין קאלטע עסן, 'זאלסט נישט שטארבן אזוי ווי דער און יענער', דער צווייטער דאקטער האט אים שוין מער געווארענט ווי דער ערשטער; דאס זעלבע זאג איך דיר: דו זאגסט אליין מיט דיין מויל אז דו גייסט נאך אביסל האבן לא עלינו צוקער, דער דאקטער הייסט דיר דו זאלסט גיין יעדן טאג מאכן איבונגען פאר דיין געזונט, ענטפערסטו אז האסט נישט קיין צייט?

זיי מיר מוחל אז איך שרייב דיר אזוי אין פנים אריין; א נארמאלע מענטש כאפט א שרעק ווען ער הערט אז ער האט צוקער אין די בלוט. א מענטש דארף זיין בעל הבית אויף זיך, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה לד, י): "הַצַּדִּיקִים - לִבָּם בִּרְשׁוּתָם", זייער הארץ איז אונטער זייער רשות, דאס מיינט אז ער קען זיך זאגן – ניין.

איך בעט דיר זייער טייערע ליבער משה נרו יאיר, פאלג דעם דאקטער, און קוק נישט אויף געלט; אמת, ווען מען עסט געזונטע עסן קאסט דאס אסאך מער ווי נישט געזונטע עסן, אבער וואס טוט מען נישט פארן לעבן, וואס האט מען פון געלט אז מען איז חס ושלום נישט געזונט?

קוק נישט אויף קיין צייט, ווייל דיין געזונט קומט פאר אלעס, און בעט דעם אייבערשטן אז דו זאלסט זיין געזונט. דער אייבערשטער איז דער אב הרחמן, און דער רופא נאמן; ווען א מענטש קומט צום אייבערשטן און בעט אים יעדע זאך, וועט אים דער אייבערשטער העלפן.

דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט האבן א רפואה שלימה, און האבן שכל צו וויסן אז דאס לעבן איז נישט קיין שפיל.

בעזהשי"ת

יום א' פרשת וזאת הברכה-ב, י"א תשרי, שנת תשע"ח לפ"ק

לכבוד בערל נרו יאיר, גבאי בית המדרש היכל הקודש ברסלב, בלאמינגראוו ניו יארק

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק אז דו האסט זוכה געווען צו עפענען א בית המדרש "היכל הקודש", מחזק צו זיין אידישע קינדער מיט די עצות וואס דער הייליגער רבי לערנט מיט אונז.

בנוגע וואס דו פרעגסט אז עס איז נישט דא אין דיין בית המדרש א "הצלה מאן" צי דו זאלסט זיך גיין לערנען צו קענען ראטעווען מענטשן; דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון זיין אן "הצלה מאן", חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין לז.): "כָּל הַמְקַיֵּם נֶפֶשׁ אַחַת מִיִּשְׁרָאֵל, מַעֲלָה עָלָיו הַכָּתוּב, כְּאִילוּ קִיֵים עוֹלָם מָלֵא", אז א מענטש ראטעוועט אפילו נאר איין מענטש, רעכענט מען אים אזוי ווי ער האט אויפגעשטעלט א גאנצע וועלט; מען קען זיך גארנישט פארשטעלן וואסערע מסירות נפש די אינגעלייט פון חברה הצלה האבן. אינמיטן זייער ארבעט לויפן זיי ראטעווען א צווייטן, אינמיטן פארברענגען מיט זייער משפחה לאזן זיי אלעס איבער און לויפן העלפן א צווייטן, אינמיטן דער נאכט לויפן זיי ארויס פון בעט צו ראטעווען א צווייטן איד - א איד וועם זיי קענען נישט, און וועלן קיינמאל נישט קענען, זיי טוען דאס נאר פארן אייבערשטנס וועגן. ווען איך טרעף אן "הצלה מאן" טראכט איך: 'יהי חלקי עמו', איך וויל האבן א חלק אין די מצוה וואס ער טוט.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ביצה לב:): "כָּל הַמְרַחֵם עַל הַבְּרִיוֹת, בְּיָדוּעַ שֶׁהוּא מִזַּרְעוֹ שֶׁל אַבְרָהָם אָבִינוּ, וְכָל מִי שֶׁאֵינוֹ מְרַחֵם עַל הַבְּרִיּוֹת, בְּיָדוּעַ שֶׁאֵינוֹ מִזַּרְעוֹ שֶׁל אַבְרָהָם אָבִינוּ", ווער עס האט רחמנות אויף א צווייטן, איז א סימן אז ער איז א אידיש קינד - ער שטאמט פון אידן, און ווער עס האט נישט רחמנות אויף א צווייטן, איז א סימן אז ער שטאמט נישט פון אידן.

דערפאר איז זייער א גרויסע זאך ווער עס קען זיך לערנען צו ראטעווען א צווייטן, בפרט אז דו זאגסט אז ביי דיר אין בית המדרש איז נישט דא קיין "הצלה מאן", איז זיכער כדאי זיך צו לערנען [אי עם טי] כדי צו קענען ראטעווען א צווייטן איד. (פארשטייט זיך אז נישט יעדער איז געאייגענט פאר דעם; עס איז דא וואס קענען נישט צוזען קיין טראגעדיע ה' ירחם, און ווען זיי זעען נאר אביסל בלוט, חלש'ט ער, און ווען ער קומט אן צו העלפן יענעם ווערט א בחינה פון הבא ללמד ונמצא למד, ער חלש'ט אוועק און מען דארף יעצט דערמונטערן צוויי מענטשן; עס האט שוין פאסירט אסאך אזעלעכע מעשיות, נאר מען דארף זיין א שטארקער מענטש און זיין געמאכט דאס צו קענען באהאנדלען).

אז מען רעדט שוין פון הצלה, דארף מען וויסן אז זיי ווייסן פונקטליך וואס זיי האבן צו טון עס זאל זיין הלכה'דיג אויסגעהאלטן, און מען טאר נישט אריין רעדן אין דעם; נעכטן יום הקדוש פארציילט מיר א הצלה מאן, אז ער איז געלאפן אינמיטן דאווענען ראטעווען א פרוי וואס האט אוועק גע'חלש'ט, ער האט איר דערמינטערט און געגעבן צו טרינקן אזוי ווי די הלכה איז, זאגט ער מיר אז דער מאן איז געשטאנען דארט און געשריגן אויף אים: 'היתכן ער געבט איר אויסצופאסטן מער ווי דער שיעור, מען מעג געבן נאר פחות מכשיעור'. ער האט נישט געוואוסט די הלכה אז איינמאל א מענטש האט גע'חלש'ט איז מַאֲכִילִין אוֹתוֹ עַד שֶׁיָּאִירוּ עֵינָיו (שלחן ערוך אורח חיים, סימן תרי"ח, סעיף ט), דעמאלט דארף מען נישט מצמצם זיין און געבן פחות מכשיעור, דערפאר דארף מען וויסן נישט אריין צו רעדן וכו'.

דער עיקר זאלסטו זען אז ביי דיר אין שול זאל מען זיך מחזק זיין איינער דעם צווייטן; פאר דער הייליגער רבי איז אוועקגעפארן פון ברסלב צו פארן קיין אומאן, און דער בעל עגלה איז שוין געשטאנען אינדרויסן מיט די פערד און וואגן, אויפן וועג ארויס האט דער רבי זיך אפגעשטעלט ביים טיר און געהאלטן די האנט אויפן מזוזה און געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן קפז): "תִּרְאוּ לְהִתְקַבֵּץ יַחַד וּלְהִתְפַּלֵּל יַחַד", איר זאלט זיך צוזאמנעמען און דאווענען צוזאמען, "כִּי אִם תִּתְפַּלְּלוּ בְּכַוָּנָה, אוּלַי תּוּכְלוּ לְהַמְשִׁיךְ אוֹתִי לְכָאן עוֹד הַפָּעַם", ווייל אויב איר וועט זיך האלטן צוזאמען און דאווענען מיט כוונה, אפשר וועט איר מיר קענען צוריק ממשיך זיין; זעט מען פון דעם אז דער רבי האט זייער שטארק געוואלט אז מען זאל זיך האלטן צוזאמען.

דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.