שאלה אין קורצן ענין
#127 - וואס קענען מיר טון געהאלפן צו ווערן מיט קינדער?
צניעות, חיזוק פאר פרויען, קינדער, סגולות, צדקה, עירוב

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר די הערליכע שיעורים וואס זענען מיר שטארק מחזק, ובפרט אין דעם ענין צו רעדן צום אייבערשטן.


איך האב ב"ה פיין חתונה געהאט שוין פאר כמעט פינף יאר, אבער דערווייל האבן מיר נאכנישט זוכה געווען צו קינדער. מיר געבן נישט אויף, מיר זענען זיך מחזק מיט אמונה און תפלה, אבער צומאל שפיר איך ווי ס'רוקט זיך א חודש נאך א חודש, א יאר נאך א יאר, און די ישועה איז נאכנישט דא. מיר וואס קען איך זיך מחזק זיין? און אפשר פעלט אויס צו טון עפעס א סגולה צו ברענגען נענטער די ישועה?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


בזכות וואס איר וועט זיך פירן איידל, איר וועט גיין אנגעטון צניעות'דיג  - וועט איר זוכה זיין צו די ברכה וואס חכמינו זכרונו לברכה זאגן (במדבר רבה ח, ט): אויפ'ן פסוק (תהילים קכח, ג): "אֶשְׁתְּךָ כְּגֶפֶן פֹּרִיָּה בְּיַרְכְּתֵי בֵיתֶךָ בָּנֶיךָ כִּשְׁתִלֵי זֵיתִים סָבִיב לְשֻׁלְחָנֶךָ", דיין ווייב וועט זוכה זיין צו האבן קינדער אזוי ווי א וויינשטאק וואס איז פול מיט טרויבן - בזכות וואס זי פירט זיך בצניעות, "בִּזְמָן שֶׁהִיא נוֹהֶגֶת בְּעַצְמָהּ דַּת יְהוּדִית שֶׁהִיא צְנוּעָה, זוֹכָה שֶׁיוֹצְאִין מִמֶּנָּה בָּנִים בַּעֲלֵי מִקְרָא, בַּעֲלֵי מִשְׁנָה, בַּעֲלֵי מַעֲשִׂים טוֹבִים", זי וועט האבן קינדער וואס וועלן לערנען מִקְרָא, מִשְׁנָה און טון מַעֲשִׂים טוֹבִים, "הֲדָא הוּא דִּכְתִיב: 'בָּנֶיךָ כִּשְׁתִילֵי זֵיתִים'", עיין שם.


אויך זאלט איר עוסק זיין אין צדקה; דער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, חלק ב', סימן כב) אז דורך צדקה איז מען זוכה צו קינדער.


אויך זאלט איר העלפן אין אייער שטאט אז עס זאל זיין אן עירוב; עס איז מקובל פון צדיקים אז דער וואס מאכט אן עירוב איז זוכה צו גרויסע נסים, בפרט אינעם ענין פון זרע של קיימא. אזוי ווי עס איז באוואוסט די מעשה, א איד וואס האט נישט געהאט קיין קינדער איז געקומען צום הייליגן ייטב לב זכותו יגן עלינו פאר א ברכה און דער ייטב לב האט אים געזאגט אז ער זאל מאכן דעם עירוב, אזוי האט ער געטון און ער האט זוכה געווען צו זרע של קיימא.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#126 - דארף איך נאכגעבן פאר מיין מאן, נישט צו שערן מיין האר?
חיזוק פאר פרויען, שערן די האר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


א גרויסן יישר כח פאר די שיעורים, איך שעפ אסאך חיזוק פון זיי, דער אייבערשטער זאל אייך באצאלן.


ביי מיין גאנצע משפחה, ווי אויך ביי מיין מאנ'ס גאנצע משפחה, איז איינגעפירט אז די פרויען שערן זיך די האר. מיין מאן לאזט מיר אבער נישט שערן די האר, און איך בין זייער צעבראכן פון דעם, איך וויל זיך יא פירן אזוי ווי איך האב געזען ביי מיין מאמע און ביי מיינע באבעס.


וואס איז די ריכטיגע וועג צו טון? זאל איך טון וואס מיין מאן פארלאנגט, אדער זאל איך זיך פירן לויט ווי מ'פירט זיך אין אונזער משפחה.


פארשטייט זיך אז איך בין זייער פארזיכטיג אלעמאל צו זיין גוט און שיין פאר מיין מאן, נישט דאס איז זיין פראבלעם, ער וויל אבער דוקא אז איך זאל נישט אפשערן. וואס זאל איך טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז איר וועט הערן ווי דער הייליגער זוהר שעלט די פרוי וואס גייט מיט די אייגענע האר וועט איר שוין נישט צווייפלען וואס צו טון, איר וועט טון וואס אייערע מאמעס און באבעס טוען און וואס אלע ערליכע פרויען טוען.


דער זוהר הקדוש שרייבט (נשא קכה:): "תּוּנְבָא לֵיתֵי", א שעלטונג זאל קומען, "עַל הַהוּא בַּר נָשׁ", אויף דעם מענטש, "דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ", וואס לאזט זיין ווייב, "דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר", אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען. "וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה", און דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי. "וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר", און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, "לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ" זיך שיין צו מאכן, "גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא", איז זי גורם אז עס זאל זיין ארעמקייט אין שטוב, "וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא", און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב. "וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא", אזוי אויך איז זי גורם אז דער סמ"ך מ"ם און די נישט גוטע זאלן זיין אין איר שטוב. "מַאן גָּרִים דָּא?" ווער איז דאס אלעס גורם? "הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר", די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס; און פארשטייט זיך אז פארקערט איז נאך מער, א פרוי וואס געבט אכטונג אז אירע האר זאל זיך נישט ארויסזען וועט האבן אלע ברכות, און זי וועט האבן נחת פון אירע קינדער.


גייטס אין די וועג פון אייער מאמע און באבעס, גייטס אין די וועגן פון אלע צדיקים - וועט איר זוכה זיין אויפצושטעלן דורות ערליכע אידן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#125 - ווי אזוי קען איך מאכן אז מיינע מיידלעך זאלן דאווענען?
חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, תפילה והתבודדות, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרוי וואס איז זיך מחי' מיט די שיעורים, עס געבט מיר פיל חיזוק אין לעבן.


מיינע טעכטער זענען ב"ה זייער וואויל, זיי פאלגן, זיי העלפן מיט די שטוב ארבעט מיט א געוואלדיגע געטריישאפט, און איך דאנק דעם אייבערשטן דערפאר. עס איז אבער דא איין זאך וואס באדערט מיר זייער, איך בין אויפגעוואקסן אין א היימישע שטוב, און ביי אונז האבן די מיידלעך אלעמאל געדאווענט פרייטאג צו נאכטס און שבת אינדערפרי, דער גאנצער שבת האט זיך געדרייט אויפ'ן דאווענען, מיט א געשמאק און א חיות. ווי אויך האבן מיר יעדן אינדערפרי געזאגט ברכות. פאר מיינע טעכטער פאלט אבער בכלל נישט איין צו דאווענען, אפילו אין דער וואכן, זיי ווייסן אז פרויען זענען פטור פון דאווענען און שוין.


איך ווייס נישט אויב ס'פעלט זיי יראת שמים, אדער ווייסן זיי פשוט נישט ווי אזוי זיך צו פירן, אדער אפשר בין איך דער וואס ווייסט נישט ריכטיג, אפשר דארפן זיי טאקע גארנישט דאווענען.


אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר זאגן ווי אזוי איך דארף צו באהאנדלען די זאך.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' לסדר טהרה, כ"ו ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אמאל אז געווען א אידענע וואס איז געקומען צום רב מיט אן ענליכע בקשה וואס איר האט, זי האט זיך באקלאגט אז זי ווייסט נישט פארוואס ביי איר איז אנדערש ווי ביי איר מאמע, ביי איר מאמע עליה השלום פלעגט שטענדיג וואקסן אין גארטן אונטערן שטוב טאמאטעס, איגערקעס, פאפריקע וכו', עס איז געווען אזוי געשמאק; ווען מען איז אויפגעשטאנען אינדערפרי פלעגט מען גיין ארויס נעמען פרישע גרינס, מען פלעגט זיך ממש דערקוויקן, ביי מיר - וויינט די פרוי - וואקסט נישט קיין שום גרינס; זי האט געוויינט און געבעטן אן עצה. האט דער רב איר געענטפערט מיט א שמייכל: "אייער מאמע עליה השלום פלעגט פלאנצן, זי האט געאקערט, געזייט און באוואסערט, איז נאכדעם ארויסגעקומען פיינע גרינס, אז איר ווילט האבן פיינע גרינס זאלט איר זיך באפלייסן מיט'ן פלאנצן וכו' וועט ביי אייך אויך וואקסן".


דאס זעלבע זאג איך אייך, קינדער וואקסן נישט פון זיך אליין, מען דארף אסאך הארעווען צו זען שיינע פירות. אזוי ווי ווען מען פלאנצט איז דא ווייכע ערד און הארטע ערד, אזוי איז מיט קינדער. יעדעס קינד איז א באזונדערע וועלט פאר זיך, ביי איינעם זעט מען שנעלער די פירות און ביי א צווייטן נעמט דאס אביסל לענגער, אבער דאס איז זיכער, אז מען אקערט און מען פלאנצט זעט מען שיינע פירות.


קינדער דאווענען נישט פון זיך אליין, מען דארף זיי זאגן איין מאל און א צווייטע מאל און א דריטע מאל, טויזנט מאל איז ווייניג געזאגט - ביז זיי הייבן אן דאווענען פון זיך. אייער מאמע האט אין אייך אריין געלייגט א גוטע חינוך, זי האט אייך מחנך געווען צום דאווענען, דאס דארפט איר נאכמאכן; איר דארפט רעדן מיט די קינדער, זיי זאגן: "יעצט דארף מען דאווענען"; די קינדער וועלן מן הסתם נישט הערן ווי איר רעדט צו זיי, זיי וועלן זיין פארנומען מיט זייערע זאכן; איינער מיט ליינען, א צווייטער מיט שפילן, אזוי ווי די געזונטע נאטור ביי קינדער איז, אז זיי הערן נישט, זאלט איר דאס נאכאמאל זאגן, מיט אביסל א העכערע קול, ביז זיי וועלן זען אז מען דארף פאלגן און זיי וועלן דאווענען.


עס איז בכלל נישט קיין שאלה צו מיידלעך דארפן דאווענען, אודאי דארפן מיידלעך דאווענען, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות כ:): "וְחַיָּבִין בִּתְפִלָה", פרויען זענען מחויב צו דאווענען; און אז זיי ווילן נישט דאווענען דארפט איר נישט ווערן פארלוירן, נאר זיי זאגן נאכאמאל און נאכאמאל ביז זיי וועלן דאווענען און אויסוואקסן ערליכע אידן.


ווען איר צינדט אן די שבת ליכט זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן מיט די הענט אויפ'ן פנים, איר זאלט נישט שוינען קיין טרערן; בעטס:


"הייליגער באשעפער איך דאנק דיר פאר מיין לעבן, פאר מיין מאן, פאר מיינע קינדער און פאר אלעס וואס דו טוסט מיט מיר.


הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו קינדער צדיקים, העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו קינדער וואס וועלן דיר דינען, קינדער וואס וועלן לערנען און דאווענען און זיך פירן מיט יראת שמים; טאטע זיסער לייג אריין א זיסע טעם אין מיינע קינדער זיי זאלן ליב האבן צו דאווענען, זיי זאלן ליב האבן דעם סידור, זיי זאלן שפירן ווי דער סידור איז זייער לעבן, וואס זיי דארפן אין לעבן זאלן זיי נאר בעטן פון דיר.


נעם אן מיין געבעט בזכות די הייליגע צדיקים וואס האבן אוועק געגעבן זייער לעבן פאר דיין כבוד וועגן, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ יְיָ צוּרִי וְגֹאֲלִי".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#124 - ווי אזוי שטארקט מען זיך צו רעדן צום אייבערשטן?
חיזוק פאר פרויען, תפילה והתבודדות, פוילקייט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרוי וואס איז זיך מחי' און מחזק מיט די דרשות און עצות צו יעדע צייט. א גרויסן יישר כח.


איך ווייס און איך פארשטיי די וויכטיגקייט פון רעדן און בעטן דעם אייבערשטן יעדע זאך, און אלס א מאמע פון קינדער האב איך גענוג און נאך וואס צו בעטן, פון דעסטוועגן האב איך אבער נישט קיין געפיל צו רעדן צום אייבערשטן, וויפיל איך הער וועגן דעם און איך נעם זיך אונטער איך גיי עס טון, ווען עס קומט אבער למעשה רעד איך נישט צום אייבערשטן, איז דא אן עצה אויף דעם?


אויך לייד איך אסאך פון פוילקייט, און איך זוך אן עצה ווי אזוי זיך צו שטארקן אויף דעם.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת צו, ו' ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי',


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך וועל אייך קודם ענטפערן אויף אייער צווייטע פראגע.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קפט) אז מען דארף זיך זייער אכטונג געבן פון עצבות און עצלות, ווייל דער גאנצער כח פונעם סמ"ך מ"ם איז עצבות און עצלות, אזוי ווי עס שטייט (ישעיה סה, כה): "וְנָחָשׁ עָפָר לַחְמוֹ", דער שלאנגס עסן איז ערד; דער שלאנג איז דער סמ"ך מ"ם, זיין זאך איז ערד, וואס פון ערד קומט די שלעכטע נאטורן פון פוילקייט און צוגעלייגטקייט, דער סמ"ך מ"ם זוכט אריין צו ברענגען אין מענטשן די נאטורן וואס קומט פון ערד.


ווען מען האט די שלעכטע נאטורן פון דעפרעסיע און פוילקייט, דארף מען נעמען די עצה וואס רבי נתן זאגט (ליקוטי הלכות תפילין, הלכה ה', אות מ), די עצה פון אמונה; אמונה קומט אויך פון ערד, עס איז אבער פון הייליגע ערד, אזוי ווי עס שטייט (תהלים לז, ג): "שְׁכָן אֶרֶץ וּרְעֵה אֱמוּנָה"; אז מען האט אמונה הייבט מען אן באקומען חיות, מען וויל לעבן, מען וויל אויפטון, מען וויל וואקסן, מען וויל מצליח זיין; אמונה הייבט דעם מוט פונעם מענטש.


דערפאר אז איר שרייבט אז איר זענט פויל, איר האט נישט קיין מוט, זאלט איר זיך שטארקן אין אמונה, איר זאלט רעדן פון אמונה מיט אנדערע און אויך מיט זיך אליינס. אזוי אויך איז כדאי איר זאלט הערן ניגונים פון אמונה, דורכדעם וועט ביי אייך געשטארקט ווערן דער מוט, איר וועט האבן חשק צו טון אייער ארבעט מיט א חשק און זריזות.


דאס וועט שוין זיין אן עצה פאר אייער ערשטע פראגע, וואס צו טון צו זיין שטארק אין תפילה; ווייל אז מען האט א שטארקע אמונה, מען גלייבט אז דער אייבערשטער איז דא, 'מיט מיר, ביי מיר און נעבן מיר', דעמאלט רעדט מען גרינג צו אים. ווען א מענטש גלייבט אז דער אייבערשטער שטייט נעבן אים און הערט צו וואס ער בעט אים, וואלט ער געדאווענט יעדעס ווארט מיט כוונה. דער סיבה פארוואס מען איז מזלזל אין תפילה איז ווייל מען האט נישט די אמונה אז דער אייבערשטער געפונט זיך דא, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן סב): "וּבֶאֱמֶת, אִם הָיָה יוֹדֵעַ הָאָדָם יְדִיעָה בְּלֵב שָׁלֵם 'שֶׁמְּלֹא כָל הָאָרֶץ כְּבוֹדוֹ, וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא עוֹמֵד בִּשְׁעַת הַתְּפִילָּה, וְשׁוֹמֵעַ הַתְּפִילָּה', וַדַּאי הָיָה מִתְפַּלֵּל בְּהִתְלַהֲבוּת גָּדוֹל, וְהָיָה מְדַקְדֵּק מְאֹד לְכַוֵּן אֶת דְּבָרָיו", ווען א מענטש וואלט ווען געוואוסט ביי זיך קלאר אז דער אייבערשטער שטייט נעבן אים בשעת ער דאווענט און ער הערט צו יעדעס ווארט וואס ער בעט אים, וואלט ער געדאווענט אזוי ווי עס דארף צו זיין און ער וואלט מכוון געווען יעדע איינציגע ווארט ווי אזוי ער זאגט עס ארויס.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


א פרייליכן יום טוב.

#123 - וואס טוט מען ווען מ'קען זיך אליין נישט ליידן?
חיזוק פאר פרויען, שמחה, טערעפי, תפלות אויף אידיש, זעלבס זיכערקייט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרוי פון וואס הערט די טייערע דרשות, און איך טראכט אז אפשר וועט איר מיר קענען העלפן, ווייל איך קען זיך אליין נישט העלפן.


איך האב ב"ה א שיינע לעבן, א וואוילער מאן מיט זיסע קינדער. אבער פון ווען איך בין קליין, קען איך זיך אליין נישט ליידן, איך האב זיך פיינט, איך האב אויף זיך מורא'דיגע קריטיק, יעדע זאך וואס איך טו בין איך נישט צופרידן און ס'איז נישט גוט. איך האב נישט קיין סיפוק פון קיין שום זאך, און זאכן וואס איך טראכט יא אז איך וועל האבן פון דעם סיפוק איז נישט שייך צו טון פאר א מאמע מיט קינדער.


יארן צוריק האב איך פרובירט צו גיין אויף טערעפי, עס האט אבער גארנישט געהאלפן, נאר מיר געמאכט טראכטן נארישקייטן אז איך דארף זיך גט'ן וכדומה, נאר דער אויבערשטער האט אפגעהיטן מיין לעבן זאל נישט חרוב ווערן. אבער יעצט בין איך אנגעקומען צו א ביטערע מצב אז איך האב נישט קיין טעם אין לעבן, איך וויל מער נישט לעבן, איך קען מער נישט ליידן וואס איך לייד פון זיך אליין. איך האב נישט קיין מחשבות פון זיך נעמען דאס לעבן ח"ו, סוף כל סוף האב איך אביסל יראת שמים (איך האף אזוי), אבער איך וויל נישט לעבן, איך קען מער נישט נעמען מיין מצב.


די וואך האב איך פראבירט צו רעדן מיט איינעם וואס איך האב געטראכט אז ער וועט מיר קענען העלפן, כ'האב נישט גערעדט אזוי אפן, אבער גוט געגעבן צו פארשטיין אז ס'איז מיר פינסטער, און יענער האט זיך בכלל נישט וואוסנדיג געמאכט, און דאס האט מיר נאך מער צובראכן, פון די בושה פון זיך אליין האב איך געפילט ווי איך גיי ממש אויס, איך בין געווען פארגליווערט עטליכע טעג.


איך הער ווי דער ראש ישיבה זאגט מ'זאל רעדן צום אייבערשטן, איך רעד מיט אים אסאך, איך דערצייל אים, איך בעט זיך ביי אים ער זאל שוין רחמנות האבן אויף מיר, אבער עס העלפט גארנישט, מיין מצב ווערט ערגער און ערגער. אפשר וועט דער ראש ישיבה האבן פאר מיר א עצה?


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויקהל-פקודי, כ' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר דארפט זיך זייער שטארקן מיט אלע כוחות צו זיין פרייליך; איר דארפט זוכן גוטס אין אייער לעבן און זיך מיט דעם פרייליך מאכן. דער הייליגער רבי האט אונז געזאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כד): "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִׂמְחָה תָּמִיד", עס איז א גרויסע מצוה צו זיין שטענדיג פרייליך; אויף דעם פלעגט רבי נחמן טולטשינער זכרונו לברכה זאגן: "אז דער רבי האט אונז געהייסן זיין פרייליך, מן הסתם איז דא מיט וואס צו זיין פרייליך".


אלע פראבלעמען וואס מענטשן האבן נעמט זיך פון עצבות און מרה שחורה; עצבות פארמאכט דעם מח מען זאל נישט קענען טראכטן פונעם אייבערשטן, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן י): "מַה שֶּׁהָעוֹלָם רְחוֹקִים מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, וְאֵינָם מִתְקָרְבִים אֵלָיו יִתְבָּרַךְ", פארוואס זענען מענטשן אזוי געפאלן ביי זיך און זענען נישט נאנט צום אייבערשטן? "הוּא רַק מֵחֲמַת שֶׁאֵין לָהֶם יִשּׁוּב הַדַּעַת, וְאֵינָם מְיַשְּׁבִין עַצְמָן", ווייל מען האט נישט קיין ישוב הדעת - מען טראכט נישט פון תכלית; זאגט אבער דער רבי, ווי אזוי קען מען זוכה זיין צו ישוב הדעת און צו א קלארע מח צו וויסן וואס מען האט צו טון אויף דער וועלט? "אַךְ דַּע, שֶׁעַל יְדֵי מָרָה שְׁחוֹרָה אִי אֶפְשָׁר לְהַנְהִיג אֶת הַמֹּחַ כִּרְצוֹנוֹ, וְעַל כֵּן קָשֶׁה לוֹ לְיַשֵּׁב דַּעְתּוֹ", ווען מען איז נישט פרייליך קען מען נישט טראכטן גוטע זאכן, מען קען נישט טראכטן גוט, מען טראכט א גאנצן צייט נאר שלעכטע מחשבות. "רַק עַל יְדֵי הַשִּׂמְחָה יוּכַל לְהַנְהִיג הַמֹּחַ כִּרְצוֹנוֹ, וְיוּכַל לְיַשֵּׁב דַּעְתּוֹ", אבער אז מען איז פרייליך דעמאלט קען מען בייגן די מחשבות צו טראכטן גוט, "כִּי שִׂמְחָה הוּא עוֹלָם הַחֵרוּת", אז א מענטש איז בשמחה איז ער א פרייער מענטש און דער מח איז אים נישט מצומצם, אזוי ווי עס שטייט (ישעיה נה, יב): "כִּי בְשִׂמְחָה תֵצֵאוּ", מיט שמחה גייט מען ארויס, "שֶׁעַל יְדֵי שִׂמְחָה נַעֲשִׂין בֶּן חוֹרִין, וְיוֹצְאִין מִן הַגָּלוּת", ווייל א פרייליכער מענטש איז פריי, פריי פון אלע פארמאכטקייטן.


איך שרייב אייך א קליינע תפילה וואס איר זאלט בעטן דעם אייבערשטן יעדן טאג; נישט איין מאל א טאג און נישט צוויי מאל, נאר יעדעס מאל עס קומען אריין אין אייך די שלעכטע מחשבות, איר הויבט אן טראכטן שלעכטס, איר הויבט אן זיך פיינט צו האבן און זיך נישט ליידן; זאלט איר נעמען די תפילה און בעטן דעם אייבערשטן, וועט איר זען ביז א קורצע צייט אז וועט איר זיך ליב האבן, איר וועט וועלן לעבן, איר וועט הנאה האבן יעדע רגע פון די שיינע וועלט וואס דער אייבערשטער האט באשאפן.


דא האט איר די תפילה:


"גְרוֹיסֶער בַּאשֶׁעפֶער, אִיךְ דַאנְק דִיר פַאר אַלֶעס גוּטְס וָואס דוּ גֶעבְּסְט מִיר, אִיךְ דַאנְק דִיר פַאר מַיין שֵׁיינֶע לֶעבְּן וָואס דוּ הָאסְט מִיר גֶעגֶעבְּן; פַאר מַיין טֵייעֶרֶע מַאן, פַאר מַיינֶע לִיכְטִיגֶע קִינְדֶער אוּן פַאר אַלֶעס גוּטְס וָואס דוּ גֶעבְּסְט מִיר.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין פְרֵיילִיךְ אוּן אִיךְ זָאל הַנָּאָה הָאבְּן פוּן מַיין שֵׁיינֶע לֶעבְּן; וָואס זָאל אִיךְ טוּן אַז אִיךְ הָאבּ נִישְׁט הַנָּאָה פוּן מַיין לֶעבְּן, אִיךְ בִּין אַזוֹי שְׁטַארְק דֶעפְּרֶעסְט אוּן אִיךְ וֵויין אַ גַאנְצְן טָאג, עֶס קוּמֶען אַרַיין אִין מִיר שְׁלֶעכְטֶע מַחְשָׁבוֹת פוּן וֶועלְכֶע אִיךְ קֶען נִישְׁט פָּטוּר וֶוערְן.


דֶערְפַאר בֶּעט אִיךְ דִיר טַאטֶע זִיסֶער, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל הָאבְּן אֶמוּנָה אוּן אִיךְ זָאל לֶעבְּן מִיט אֶמוּנָה; אִיךְ זָאל לֶעבְּן מִיט דִיר אוּן דִיר שְׁפִּירְן. הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, עֶס אִיז מִיר אַזוֹי עֶנְג, מַיין קָאפּ דְרֵיידְט זִיךְ מִיר אַ גַאנְצְן טָאג מִיט שְׁלֶעכְטֶע מַחְשָׁבוֹת, אִיךְ טְרַאכְט אַ גַאנְצְן טָאג נָאר שְׁלֶעכְטְס אוֹיף מִיר. פוּן מַיינֶע יוּנְגֶע יָארְן הָאבּ אִיךְ זִיךְ נִישְׁט לִיבּ, אִיךְ הָאבּ זִיךְ פַיינְט אִיךְ קֶען זִיךְ נִישְׁט לַיידְן; אִיךְ זֶע נִישְׁט קַיין שׁוּם וֶועג וָואס זָאל מִיר פְרֵיילִיךְ מַאכְן, אִיךְ שְׁפִּיר זִיךְ וִוי אִיךְ בִּין גֶעפַאנְגֶען בַּיי דִי נִישְׁט גוּטֶע, וָואס אִיךְ טוּ אִיז אָן קַיין טַעַם אָן קַיין פְרֵיילִיכְקֵייט.


אִיךְ בֶּעט דִיר אֵייבֶּערְשְׁטֶער, טַאטֶע זִיסֶער, הָאבּ אוֹיף מִיר רַחְמָנוּת! הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין פְרֵיילִיךְ אוּן זִיךְ לִיבּ הָאבְּן, אִיךְ זָאל זִיךְ קֶענֶען לַיידְן, אִיךְ זָאל טְרַאכְטְן נָאר פַּאזֶעטִיוו, אִיךְ זָאל נִישְׁט טְרַאכְטְן שְׁלֶעכְטֶע מַחְשָׁבוֹת; הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זִיךְ נִישְׁט בַּאשׁוּלְדִיגְן נָאר אִיךְ זָאל גֶעדֶענְקֶען אַז אַלֶעס קוּמְט פוּן דִיר.


בַּאשֶׁעפֶער, זֶע מַיינֶע טְרֶערְן, זֶע וִוי אִיךְ וֵויין, זֶע מַיין צֶעבְּרָאכְן הַארְץ; אַתָּה חוֹנֵן לָאָדָם דַּעַת - דוּ גְרוֹיסֶער בַּאשֶׁעפֶער גֶעבְּסְט שֵׂכֶל פַאר יֶעדְן אֵיינֶעם, וּמְלַמֵּד לֶאֱנוֹשׁ בִּינָה - דוּ גֶעבְּסְט פַארְשְׁטַאנְד פַאר אַלֶעמֶען, בֶּעט אִיךְ דִיר טַאטֶע: וְחָנֵנוּ מֵאִתְּךָ חָכְמָה בִּינָה וָדַעַת, גֶעבּ מִיר אוֹיךְ שֵׂכֶל אוּן פַארְשְׁטַאנְד אִיךְ זָאל מִיךְ נִישְׁט פַּיינִיגְן.


בַּאשֶׁעפֶער, אַסַאךְ מָאל שְׁפִּיר אִיךְ וִוי מַיין לֶעבְּן אִיז מִיר גָארְנִישְׁט וֶוערְד; אִיךְ טְרַאכְט שְׁלֶעכְטֶע מַחְשָׁבוֹת, אִיךְ וִויל אַנְטְלוֹיפְן פוּן מַיין לֶעבְּן, אָבֶּער אִיךְ וֵוייס דָאךְ דֶעם אֱמֶת אַז עֶס אִיז נִישְׁט דָא וואוּ צוּ אַנְטְלוֹיפְן, נָאר צוּ דִיר טַאטֶע זִיסֶער.


דֶערְפַאר קוּם אִיךְ צוּ דִיר אוּן אִיךְ בֶּעט דִיר: הֶעלְף מִיר! הֶעלְף מִיר בִּזְכוּת דַיינֶע צַדִּיקִים וָואס הָאבְּן זִיךְ מוֹסֵר נֶפֶשׁ גֶעוֶוען זֵייעֶר גַאנְצֶע לֶעבְּן פַאר דַיינֶעט וֶועגְן; הֶעלְף מִיר בִּזְכוּת דִי אָבוֹת הַקְּדוֹשִׁים אַבְרָהָם יִצְחָק אוּן יַעֲקֹב, הֶעלְף מִיר בִּזְכוּת דִי אִמָּהוֹת הַקְּדוֹשׁוֹת שָׂרָה רִבְקָה רָחֵל אוּן לֵאָה, אוּן בִּזְכוּת דֶער הֵיילִיגֶער רֶבִּי רַבֵּינוּ נַחְמָן מִבְּרֶסְלֶב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, בִּזְכוּת זַיין תַּלְמִיד רֶבִּי נָתָן זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ אוּן בִּזְכוּת מוֹהֲרָא"שׁ זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, אָמֵן".


די תפילה זאלט איר זאגן יעדן טאג, וועט איר זען ביז א קורצע צייט אז אלעס וועט זיך איבערדרייען, איר וועט זיך ליב האבן, איר וועט זיין פרייליך און צופרידן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#122 - איז דעם רבינ'ס ציון אויך געמאכט פאר פרויען?
אומאן, חיזוק פאר פרויען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל זייער שטארק פארן קיין אומאן מיט מיין ווייב אינמיטן די יאר, איך וויל וויסן אויב דאס זאגן תיקון הכללי ביים ציון איז אויך געמאכט פאר פרויען, און וואס קען איך איר זאגן אז זי זאל אויך וועלן אהינפארן מיט מיר?


יישר כח פאר אלע שיעורים און בריוו, דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט ווייטער זוכה זיין מקרב צו זיין אידישע קינדער צו אונזער טאטע אין הימל.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תצוה, ט' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי האט צוגעזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכה) אז ווער עס וועט קומען צו זיין ציון, ער וועט זאגן דעם תיקון הכללי, די צען קאפיטלעך תהילים [קאפיטל - ט"ז, ל"ב, מ"א, מ"ב, נ"ט, ע"ז, צ', ק"ה, קל"ז, ק"נ] און געבן א פרוטה לצדקה פאר זיין זכות, אפילו ער האט געטון די הארבסטע עבירות: "וועל איך מיר לייגן אויף די לענג און אויף די ברייט אים א טובה צו טון, ביי די פיאות וועל איך אים ארויס נעמען פון שואל תחתית", די הבטחה פון רבי'ן איז סיי פאר מענער און סיי פאר פרויען; ווער עס קומט קיין אומאן און זאגט די צען קאפיטלעך תהלים וועט דער רבי אים מתקן זיין.


וואויל איז דעם וואס איז זוכה צו זיין כאטשיג איין מאל אין לעבן ביים רבינ'ס ציון, נישט קיין חילוק מענער אדער פרויען, בחורים אדער מיידלעך, דער רבינ'ס ציון איז פאר יעדן איינעם, דער רבי איז מתקן יעדנ'ס נשמה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#121 - זאל איך האבן נאך קינדער?
רפואה, חיזוק פאר פרויען, קינדער

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אלע שיעורים און חיזוק וואס געבן מיר אזויפיל כוחות אין לעבן.


איך בין א מאמע פון דריי קינדערלעך, און יעדעס מאל נאכדעם וואס איך האב געהאט א קינד בין איך אריינגעפאלן אין א שטארק דעפרעסיע, אבער נאכ'ן האבן דאס דריטע קינד איז מיין מצב געווארן זייער שווער, איך האב געדארפט זיין אין שפיטאל פאר א שטיק צייט און איך בין געווען אויף מעדעצינען. ברוך ה' אז צום סוף בין איך געקומען צו זיך, און היינט בין איך ברוך ה' א געזונטע מאמע און איך דארף מען נישט נעמען קיין שום מעדעצינען.


מיין שאלה איז יעצט ווי אזוי צו גיין ווייטער. מיין יונגסטע קינד איז שוין פיר און א האלב יאר, און איך וויל זייער שטארק האבן נאך קינדער, אבער פון די אנדערע זייט האב איך א שטארקע פחד פון דעם, און נאך מער אז איך וויל נישט נאכאמאל מאכן צער פאר מיין מאן און קינדער.


אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר זאגן וואס צו טון.


א גרויסן יישר כח פאר אלעס

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויגש, ג' טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייטס פרייליך אויף די גרויסע ניסים וואס דער אייבערשטער האט געטון מיט אייך, איר האט א מאן מיט דריי ליכטיגע קינדער; וויפיל אידישע קינדער ווארטן צו געהאלפן ווערן און האבן כאטש איין קינד, און איר האט קיין עין הרע דריי ליכטיגע קינדער דארפט איר טאנצן פאר שמחה.


שטארקטס אייך מיט אלע כוחות צו זיין פרייליך; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כד): "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִׂמְחָה תָּמִיד, וּלְהִתְגַּבֵּר לְהַרְחִיק הָעַצְבוּת וְהַמָּרָה שְׁחֹרָה בְּכָל כֹּחוֹ, וְכָל הַחוֹלַאַת הַבָּאִין עַל הָאָדָם - כֻּלָּם בָּאִין רַק מִקִּלְקוּל הַשִּׂמְחָה", עס איז א גרויסע מצוה צו זיין שטענדיג פרייליך און זיך שטארקן מיט אלע כחות נישט צו זיין טרויעריג און דעפרעסט, ווייל אלע מחלות און אלע קרענק קומען ווייל מען איז דעפרעסט און נישט פרייליך. און דער רבי זאגט דארט ווייטער: "גַם חַכְמֵי הָרוֹפְאִים אָמְרוּ, שֶׁכָּל הַמַּחֲלוֹת וְהַחֳלָאִים רָעִים בָּאִים רַק מַחֲמַת חִסָּרוֹן הַשִּׂמְחָה", אפילו די דאקטורים זאגן אז אלע מחלות קומען פון דעפרעסיע און ווייל מען איז נישט פרייליך.


ביז דערווייל זאלט איר אכטונג געבן אויף אייער געזונט.

#120 - ווי אזוי קען איך זיך דערהאלטן ווען כ'האב נאכנישט זוכה געווען צו קינדער?
חיזוק פאר פרויען, קינדער

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרוי וואס האט חתונה געהאט פאר אומגעפער צוויי יאר צוריק, און איך האב נאכנישט זוכה געווען צו קינדער, איך האב לעצטנס פארלוירן וכו', און דאס שטערט מיר מורא'דיג שטארק, איך שפיר ממש ווי איין שטיק דורכפאל. שוין גלייך נאך די חתונה האב איך אזוי שטארק געהאפט צו האבן א קינד, אבער יעדן טאג ווער איך מער און מער צעבראכן זעענדיג אז איך בין נאכנישט געהאלפן געווארן.


איך האב זיך ממש געמאכט א גלות פאר מיר אליין, איך גיי נישט צו קיין חתונות ווייל איך וויל נישט זיין דער רחמנות, איך שפיר אז איך בין מצער מיינע עלטערן וואס ווארטן אויף אייניקלעך, און דאס מערסטע שפיר איך נאך ווי דער אייבערשטער איז ברוגז אויף מיר, איך דאווען און איך טו מצות און פרוביר צו זיין וואויל, פארוואס טוט עס דער אייבערשטער צו מיר? און אויב דארף ער מיר נישט האבן, דעמאלט פארוואס זאל איך ווייטער האבן א געפיל צו תורה און מצות?


איך ווייס אז מ'טאר נישט האבן קיין קשיות אויפ'ן אייבערשטן, וואס זאל איך אבער טון אז איך האב יא קשיות? איך קען עס נישט ארויסנעמען פון מיין מח. ווי אזוי קען איך זיך האלטן פרייליך, און אויפהערן צו קוקן שווארץ אויף יעדע זאך? ווי אזוי קען איך אנהויבן צוריק טראכטן נארמאל און ליב האבן דעם אייבערשטן און אידישקייט, אין די צייט וואס יעדער האט קינדער און נאר איך נישט?


יישר כח


 

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויגש, ג' טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר זענט נאך בכלל נישט קיין רחמנות, איר האלט אינגאנצן צוויי יאר נאך די חתנה, איר וועט נאך האבן קינדער.


דאס אז איר האט פארלוירן וכו' דאס דארף אייך שטארקן, ווייל פון דעם זעט איר אז איר און אייער מאן קענען האבן קינדער און איר וועט נאך האבן א גאנצע שטוב מיט קינדער.


איר טוט נישט גוט אז איר זענט איינגעשפארט, איר גייט נישט ארויס פון שטוב און איר גייט נישט אויף שמחות; פארוואס זאלט איר ארום גיין מיט א מחשבה אז דער אייבערשטער איז ברוגז אויף אייך? פארוואס זאלט איר זיך צעקלאפן און טראכטן אז איר זענט מצער אייערע עלטערן?! אז דער אייבערשטער האט אייך נאך נישט געגעבן קינדער זענט איר נישט מצער אייערע עלטערן, מיט דעם וואס איר וועט בלייבן אין שטוב דיפרעסט און מרה שחורה'דיג מיט דעם וועט איר זיי וויי טון.


אז איר ווילט האבן קינדער זאלט איר ארויסגיין פון אייער גלות, פון זייער עצבות; דער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, סימן כב): "מַה יַּעֲשֶׂה אָדָם וְיִהְיֶה לוֹ בָּנִים? יְפַזֵּר מְעוֹתָיו לַעֲנִיִּים, וִישַׂמַּח אֶת אִשְׁתּוֹ", אז מען געבט צדקה און מען מאכט פרייליך די ווייב איז מען זוכה צו קינדער; זעט מען אז שמחה ברענגט אלע ישועות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#119 - וועלכע קאלירן פון קליידער איז נישט צניעות'דיג?
צניעות, חיזוק פאר פרויען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אלע חיזוק און עצות, און ספעציעל פאר די שכל וואס ליגט אין די בריוו פון עצתו אמונה, דאס איז ממש מיין לעבן.


איך האב געוואלט פרעגן א שאלה אין צניעות וואס איך בין קיינמאל נישט געווען קלאר אין דעם. וואס איז די מקור פון נישט גיין אנגעטון רויט, איז עס אן הלכה, א מנהג? און וואס איז לגבי קינדער אונטער דריי יאר, מעגן זיי יא גיין מיט רויט? און וואס איז מיט אינגלעך? און וואס איז מיט אלע קאלירן וואס זענען 'נישט ממש' רויט ווי: ראסט, בורגענדי, מעראָן, האט פינק, וכדומה? אסאך מאל איז דער קלייד אן אנדערע קאליר נאר מיט א קליינע דעזיין אדער א ליין, און אזוי ווייטער, איז דאס א פראבלעם?


יישר כח פאר אלעס

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת תולדות, ב' דראש חודש כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דער מקור פון נישט גיין אין רויט ווערט גע'פסק'נט אין שלחן ערוך (יורה דעה, סימן קעח, סעיף א) אז מען זאל נישט גיין מיט רויטע קליידער אלץ (ויקרא יח, ג): "וּבְחֻקֹּתֵיהֶם לֹא תֵלֵכוּ", מען זאל נישט זיין גלייך צו די אומות העולם. אויך געפונען מיר (ברכות כ.) אז רב אדא בר אהבה האט געזען א פרוי אין גאס מיט א רויטע קלייד האט ער עס אראפגעריסן פון איר ווייל עס איז א פריצות פאר א פרוי צו גיין מיט דעם, נאכדעם האט ער געזען אז די פרוי איז נישט געווען א אידישע, נאר א גוי'שע פרוי און ער האט געדארפט באצלן געלט פאר די פרוי פאר'ן איר פארשעמען. זעט מען פון דעם אז א אידישע פרוי טאר נישט גיין מיט גוי'שע קליידער.


אנדערע קאלירן איז נישט קיין פראבלעם, אבער מען דארף אכטונג געבן עס זאל נישט זיין שרייעדיג און אויפפאלנד.


בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט האבן א געפיל אין צניעות; איר זאלט זען דאס שיינקייט פון גיין אנגעטון איידל. איר זאלט וויסן אויף יעדע קלייד און יעדע מלבוש אויב עס איז איידל און צי איר זאלט גיין דערמיט, וועט איר זוכה זיין צו ערליכע דורות, קינדער צדיקים. אזוי ווי חכמינו זכרונו לברכה זאגן (במדבר רבה ח, ט): אויפ'ן פסוק (תהילים קכח, ג): "אֶשְׁתְּךָ כְּגֶפֶן פֹּרִיָּה בְּיַרְכְּתֵי בֵיתֶךָ בָּנֶיךָ כִּשְׁתִלֵי זֵיתִים סָבִיב לְשֻׁלְחָנֶךָ", דיין ווייב וועט זוכה זיין צו האבן קינדער אזוי ווי א וויינשטאק וואס איז פול מיט טרויבן - "בִּזְמָן שֶׁהִיא נוֹהֶגֶת בְּעַצְמָהּ דַּת יְהוּדִית, שֶׁהִיא צְנוּעָה", בזכות וואס זי פירט זיך בצניעות, "זוֹכָה שֶׁיוֹצְאִין מִמֶּנָּה בָּנִים בַּעֲלֵי מִקְרָא, בַּעֲלֵי מִשְׁנָה, בַּעֲלֵי מַעֲשִׂים טוֹבִים", וועט זי האבן קינדער וואס וועלן לערנען מִקְרָא, מִשְׁנָה און טון מַעֲשִׂים טוֹבִים, "הֲדָא הוּא דִּכְתִיב: בָּנֶיךָ כִּשְׁתִילֵי זֵיתִים".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#118 - מעג מען זיך שיין מאכן ביי די שבת ליכט?
שבת קודש, חיזוק פאר פרויען, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל פרעגן אויב א פרוי מעג זיך שיין מאכן און זיך שמירן דאס פנים ערב שבת, און אזוי צינדן די שבת ליכט? אדער איז עס א בזיון פאר די שבת ליכט אז מען שטייט אזוי פאר די ליכט?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויצא, ג' כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז נישט קיין פראבלעם זיך שיין צו מאכן לכבוד שבת; אדרבה, עס איז א מנהג ביי אסאך מקומות זיך אנצוטון ספעציעלע מלבושים בשעת מען צינדט די ליכט. עס זענען דא וואס זענען מקפיד אנצוטון א טיכל מיט א שירצל ווען מען גייט צינדן די שבת ליכט. מוהרא"ש ברענגט בשם דעם הייליגן מנחת אלעזר זכותו יגן עלינו א רמז אויף דעם, "נר" איז בגימטריא "צעיף" (ליכט באטרעפט אזוי ווי טיכל), און צָעִי"ף איז די ראשי תיבות: עַ'מְּךָ יִ'שְׂרָאֵל צְ'רִיכִים פַּ'רְנָסָה, אידישע קינדער דארפן פרנסה. איז דא וואס בשעת מען צינדט די שבת ליכט טוען זיי אן א טיכל כדאי ממשיך צו זיין פרנסה פאר די גאנצע וואך (עיין דברי תורה חלק ו', סימן סח).


נאך ברענגט מוהרא"ש אז בשעת הדלקת הנרות איז א צייט וואס מען קען פועל'ן קינדער; איז דא וואס טוען אן א שירצל (סינר) וואס קומט מרמז זיין וואס שטייט (ישעיהו נו, ג): "וְאַל יֹאמַר הַסָּרִיס, הֵן אֲנִי עֵץ יָבֵשׁ", א מענטש זאל נישט זאגן: "איך בין א טריקענע בוים וואס קען נישט ברענגען קיין קינדער", דערפאר טוט מען זיך אן די שירצל (סינר) וואס איז די סופי תיבות "וְאַל יֹאמַ'ר הַסָּרִי'ס הֵ'ן אֲנִ'י עֵץ יָבֵשׁ", צו ווייזן אז אפילו די דאקטורים זאגן אז מען קען נישט האבן קיין קינדער, איז נישט דא אזא זאך ווי יאוש; בשעת לעכט צינדן קען מען פועל'ן קינדער.


ווען מען צינדט די שבת ליכט איז זייער א גרויסע צייט; עס ווערט געברענגט פון צדיקים אז בשעת די ליכט ברענען קען דער שטן נישט מקטרג זיין און די מזיקים האבן נישט קיין שליטה. (עיין בעל הטורים פרשת תרומה על הפסוק "וְעָשִׂיתָ מְנֹרַת זָהָב טָהוֹר", שמות כה, לא): "בְּמָקוֹם נֵר אֵין שָׂטָן וְאֵין מַּזִּיק, וּבִזְכוּת נֵר מִצְוָה וְתוֹרָה אוֹר סוֹתֵם פִּיו שֶׁל שָׂטָן מִלְּהַסְטִין"; עס איז א עת רצון צו פועל'ן ישועות בכלל, בפרט קען מען דעמאלט פועל'ן ישועות פאר קינדער.


ווען פרויען וואלטן ווען געוויסט ווי חשוב זייערע תפילות זענען ביים אייבערשטן, בפרט די תפילות וואס מען בעט ווען מען צינדט אן די שבת ליכט וואלטן זיי מתפלל געווען צום אייבערשטן פאר זיך, פאר'ן מאן און בעיקר פאר די קינדער זיי זאלן אויסוואקסן ערליכע אידן. עס איז נישט קיין בזיון פאר די ליכט אז מען מאכט זיך שיין לכבוד שבת.


רבי נתן זכרונו לברכה האט געבעטן זיין ווייב און טעכטער, אז ווען זיי צינדן אן די שבת ליכט זאלן זיי בעטן: "רבונו של עולם, אזוי ווי איך צינד אן די שבת ליכט און איך מאך ליכטיג דא אין שטוב, זאלסטו ליכטיג מאכן פאר אלע אידן, זאלסט אריין שיינען אין אלע אידן די ליכט פונעם הייליגן רבי'ן"; אזוי דארפן אלע פרויען בעטן: "רבונו של עולם, טאטע זיסער! געב מיר א שיינע שבת, א שיינע לעבן, א לעבן מיט שלום, א לעבן מיט ליבשאפט; איך זאל זיך אויסקומען מיט מיין מאן און איך זאל אים שעצן. רבונו של עולם הער אויס מיין געבעט, העלף מיר איך זאל האבן ערליכע קינדער וואס וועלן דיר דינען מיט ליבשאפט. רבונו של עולם אזוי ווי איך מאך ליכטיג די שטוב איך צינד יעצט אן די שבת ליכט, מאך אונז ליכטיג אונזער לעבן און מאך ליכטיג פאר אלע אידישע קינדער; אלע זאלן וויסן פון דיר, אלע זאלן וויסן פון הייליגן רבי'ן".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

#117 - מוז א פרוי גיין אין שול דאווענען?
חיזוק פאר פרויען, תפילה והתבודדות, פחדים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע שיעורים וואס זענען מיר אזוי מחזק, ובפרט פאר די שיעורים פאר פרויען וואס העלפן מיר אזויפיל אין לעבן, קיינער אין דעם דור געבט נישט אזעלכע שיעורים וואס לערנען אויס ווי אזוי זיך פירן אינעם פאקטישן לעבן יעדן טאג.


איך בין א יונגע פרוי, איך האב נאכנישט קיין קינדער, דעם פארגאנגענעם ראש השנה האב איך געטראכט צו זיך אויב איך זאל ענדערש גיין אין שול דאווענען און מתפלל זיין, אדער ענדערש בלייבן אינדערהיים. פון איין זייט קען איך טאקע גיין אין שול, איך האב נאכנישט קיין קינדער זיך צו דארפן אפגעבן מיט זיי, אבער פון די אנדערע זייט שפיר איך זיך נישט באקוועם צו וויינען און בעטן דעם אייבערשטן אין שול צווישן פרויען, ווען מ'וועט קוקן אויף מיר און זען ווי איך וויין.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תולדות, כ"ז חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז איר זענט נישט באקוועם צו דאווענען אין שול קענט איר דאווענען אין שטוב; ווען איר האט צייט זאלט איר שמועסן מיט'ן אייבערשטן און אים בעטן וואס איר דארפט. דורך התבודדות ותפילה ווערט געשטארקט די אמונה; מען הייבט אן לעבן מיט'ן אייבערשטן ביז עס גייט שוין נישט אן וואס מענטשן טראכטן און רעדן וכו'.


א מענטש דארף צוקומען צו אזא מדריגה, צו לעבן מיט'ן אייבערשטן, אז עס זאל אים נישט אנגיין וואס אנדערע מענטשן זאגן און טראכטן אויף אים. ווייל ווען מען איז א נצרך לבריות - מען רעדט זיך איין אז א צווייטער קען העלפן אדער שלעכטס טון, דעמאלט זאגן די הייליגע חכמים (ברכות ו:): "כֵּיוָן שֶׁנִּצְטָרֵךְ אָדָם לַבְּרִיּוֹת פָּנָיו מִשְׁתַּנּוֹת כִּכְרוּם", דארף מען זיך פארשטעלן מיט אנדערע קאלירן, מען קען נישט דאווענען צווישן מענטשן ווייל מען טראכט א גאנצן צייט: 'אפשר וועט איינער קוקן ווי אזוי איך דאווען?' 'אפשר וועל איך האבן כבוד?' 'אפשר וועל איך קריגן געלט?' דעמאלט זאגט דער רבי בפירוש (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן סו): "כִּי מִי שֶׁהוּא נִצְרָךְ לַבְּרִיּוֹת", ווער עס טראכט פון מענטשן, ער מיינט אז מענטשן קענען אים העלפן, "קָשֶׁה לוֹ מְאֹד לְהִתְפַּלֵּל בָּרַבִּים", פאר אים איז זייער שווער צו דאווענען צווישן מענטשן, "וְטוֹב וְנוֹחַ לוֹ לְהִתְפַּלֵּל בְּיָחִיד", אזא איינער איז בעסער ער זאל דאווענען פריוואט.


אז איר וועט אסאך רעדן צום אייבערשטן וועט איר אנהייבן זען אז עס איז גארנישט דא אויף די וועלט, נאר דער אייבערשטער; איר וועט אנהייבן שפירן דעם אייבערשטן, דעמאלט וועט אייך שוין נישט מבלבל זיין קיין שום זאך. אזוי ווי דער רבי זאגט דארט ווייטער: "מִי שֶׁאֵינוֹ נִצְרָךְ לַבְּרִיּוֹת, שֶׁאֵינוֹ צָרִיךְ לָהֶם לְשׁוּם דָּבָר", ווער עס טראכט נישט פון מענטשן, ער איז נישט אנגעהאנגען אויף קיינעם, "יוּכַל לַעֲמֹד בֵּין אֲלָפִים אֲנָשִׁים לְהִתְפַּלֵּל בֶּאֱמֶת לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ לְבַדּוֹ", דער קען דאווענען צווישן טויזנטער מענטשן און דאווענען נאר פאר'ן אייבערשטן אליינס, "מֵאַחַר שֶׁאֵין נִצְרָךְ לְשׁוּם בְּרִיָּה - לֹא לְפַרְנָסָה, וְלֹא לְכָבוֹד, וְלֹא לְשׁוּם דָּבָר, רַק 'שִׂבְרוֹ עַל ה' אֱלֹקָיו'", ווייל ער דארף נישט קיינעם, ער דארף נישט פון קיינעם פרנסה, ער דארף נישט פון קיינעם קיין כבוד ער דארף גארנישט, ער דארף נאר דעם אייבערשטן אליינס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#116 - מיין מאן איז נאר פארנומען מיט מאוויס, זאל איך אים אפלאזן?
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, מאוויס

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרוי, און איך מוז זיך זייער באדאנקען אויף די שיעורים וואס געבן מיר אזויפיל חיזוק אנצוגיין אין לעבן טאג טעגליך.


איך האב חתונה געהאט פאר צוויי יאר צוריק, און מיין מאן האלט אין איין פאלן מער און מער, ער זיצט ביינאכט אויף זיין סמארטפאון און קוקט מאוויס, אינדערפרי שטייט ער אויף שפעט, ער גייט נישט דאווענען און ער לערנט נישט, און איך זע נישט וואו זיין אידישקייט איז, עס גייט אים גארנישט אן, און דאס טוט מיר זייער וויי.


לעצטנס שפיר איך זייער דערווייטערט פון אים, איך עקל זיך פשוט פון אים. איך האב שוין פרובירט אזויפיל מאל אים צו זאגן ווי שטארק איך שעץ ווען ער דאווענט און לערנט, און איך זאג אים אויך ער זאל לייגן א פילטער אויף זיין טעלעפאן, אבער עס העלפט גארנישט.


איך זאג אסאך תהלים פאר אים, איך שפיר אבער אז איך פלאץ שוין און איך וויל אים שוין אפלאזן, וואס זאל איך טון?


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת לך לך, י' חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז מיר זייער שווער צו ענטפערן אייער שאלה; איך בין נישט דא צו צעברעכן אידישע שטובער, איך בין גרייט צו העלפן אויפשטעלן אידישע שטובער.


עס איז א גרויס רחמנות אויף דעם וואס פאלט אריין אין די בלאטע פון קוקן מאווי"ס; ווען מען קוקט מאוויס ווערט מען צוגעקלעבט צו דעם, ביז עס איז זייער שווער זיך אפצוגעוואוינען דערפון. אזוי ווי די וואס זענען צוגעבינדען (עדיקטעד) צו דראגס, אלקאהאל וכו'; מען קען זיך נישט אפרייסן דערפון, דער מח ווערט אינגאנצן אויסגעברענט פון די אלע עקלדיגע שמוציגע מאוויס, ביז מען פאלט אראפ אין ביטערע עבירות רחמנא לצלן און נאכדעם הייבט מען אן צו האבן קשיות אויף די אמונה רחמנא לצלן.


איר האט איין עצה: בעטן דעם אייבערשטן; בעטס דעם אייבערשטן אויף אייער שפראך עס זאל אריין גיין א רוח טהרה אין אים, ער זאל זיך אויפוועקן פון דעם (ישעיהו נא, כא): "שְׁכֻרַת וְלֹא מִיָּיִן", וועט איר זען ווי ער וועט ווערן אן ערליכע איד. תפילה איז אזוי שטארק, אזוי גרויס און אזוי וואונדערליך, עס העלפט אויף אלעס, מען דארף נאר האבן אסאך סבלנות, אסאך געדולד אויס צו ווארטן ביז די ישועה קומט.


איך ווייס אסאך מעשיות פון ברסלב'ע פרויען אין אונזער דור, וואס האבן געהאט סבלנות צו זייערע מענער. זיי האבן געהאט די זעלבע צרה וואס איר האט און נאך מער, אבער זיי האבן ווייטער מכבד געווען דעם מאן און געוויזן ליבשאפט וכו', און שטילערהייט האבן זיי אסאך געוויינט צום אייבערשטן פאר א לאנגע צייט; ווען דער מאן פלעגט ארויסגיין פון שטוב פלעגן זיי קייכן אויפ'ן קול צום אייבערשטן פאר לאנגע חדשים און יארן, און ווען דער מאן איז אהיים געקומען האבן זיי זיך אפגעוואשן דעם פנים און געמאכט שיין כאילו לא הי', זיי האבן נישט געוואלט צעברעכן זייער שטוב, און ביים סוף האבן זיי אויסגעפירט, זיי האבן איבערגעדרייט זייער מאן צו א גרויסער ערליכע איד און אויפגעשטעלט הערליכע דורות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן כח זיך צו דערהאלטן און האבן שכל ווי אזוי אים איבער צו דרייען.

#115 - ווי אזוי קענען מיר האבן שלום בית, אפילו ווען די פרנסה טויג נישט?
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, פרנסה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר די פילע חיזוק וואס איך באקום פון די דרשות, ספעציעל פון די דרשות פאר פרויען וואס געבט מיר אזויפיל חיזוק און הדרכה אין לעבן.


לעצטנס גייט די פרנסה זייער שווער ביי אונז, אסאך מאל ווייסן מיר ממש נישט פון וואו עס וועט קומען א פרוטה, און דאס האט זייער שטארק אויסגעקלאפט אויף אונזער שלום בית. מיין מאן שפירט זיך אזוי דערווייטערט פון מיר, און ס'טויג נישט דער מצב. ווי אזוי קען איך מאכן א גוטע שלום בית ביי אונז אינדערהיים, טראץ די שוועריקייטן אין פרנסה?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שופטים, ד' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אייער ארבעט איז איר זאלט אויפבויען אייער מאן; געבט אים גוטע ווערטער און הייבט אויף זיין מוט, אזוי ארום וועט ער האבן כח ווייטער צו זוכן פרנסה, ער איז דאך נישט שולדיג אז עס גייט אים שווער מיט פרנסה.


עס איז די פרוי'ס פליכט אויפצובויען דעם מאן; שלמה המלך זאגט (משלי יד, א): "חַכְמוֹת נָשִׁים בָּנְתָה בֵיתָהּ, וְאִוֶּלֶת בְּיָדֶיהָ תֶהֶרְסֶנּוּ", א קלוגע פרוי בויט אויף איר שטוב און א נארישע פרוי צעברעכט עס מיט אירע אייגענע הענט; פרויען האבן זייער גרויסע כוחות אין זיך, זיי קענען דאס נוצן אויפצושטעלן זייער שטוב און פון די אנדערע זייט - אליינס חרוב מאכן זייער שטוב, א שאד אז פרויען ווייסן נישט פון זייערע כוחות.


א קלוגע פרוי הייבט אויף איר מאנ'ס מוט און זי געבט אים גוטע ווערטער; בפרט אין די צייטן ווען דער מאן מוטשעט זיך מיט פרנסה, ער ארבעט שווער אהיים צו ברענגען געלט וכו', ווארט זי אים אפ מיט א שמייכל אזוי ווי די ערליכע פרויען האבן געטון אין מצרים. די הייליגע חכמים דערציילן (ילקוט שמעוני תהלים, סימן תשצה) אז די אידן אין מצרים האבן געארבעט זייער שווער און זיי האבן נישט געהאט קיין כח פאר גארנישט, זיי האבן בכלל נישט געוואלט אהיים קומען און עס איז נישט געווען קיין שלום בית, זייער קאפ איז געווען אויסגעברענט פון ארבעטן אזוי שווער, זיי זענען געווען שמוציג פון די פעלד ארבעט, וואס האבן געטון די פרויען - די נשים צדקניות? זיי זענען ארויס אין פעלד צו זייערע מענער, זיי זענען געגאנגען שעפן וואסער פאר'ן מאן זיי זאלן זיך קענען רייניגן פון די ארבעט, און דער אייבערשטער האט געמאכט א נס אז בשעת זיי זענען געגאנגען שעפן וואסער איז אריין געשווימען קליינע פיש אין זייער קריגל און דאס האבן זיי געגעבן פאר זייערע מענער, אזוי איז ארויסגעקומען כלל ישראל, און בזכות די מסירות נפש'דיגע פרויען זענען די אידן ארויס פון מצרים; זעט מען די כח פון אידישע פרויען וואס אין זייער זכות איז מען ארויס פון מצרים און אין זייער זכות וועט משיח קומען.


אז איר וועט מחזק זיין אייער מאן וועט זיך אלעס איבערדרייען און עס וועט זיין גרויס שפע, ווייל זיין גאנצע פרנסה איז תלוי אין אייך, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן סט): "כִּי עִקַּר הָעֲשִׁירוּת עַל יְדֵי הָאִשָּׁה", די גאנצע פרנסה איז בזכות די פרוי.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#114 - מיין מאן וויל פארן קיין אומאן אויף ראש השנה
אומאן, שלום בית, חיזוק פאר פרויען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרוי פון ארץ ישראל, איך מיט מיין מאן האלטן מיט אלע שיעורים אין ישיבה, און מיר זענען זיך מחיה דערמיט.


ספעציעל וויל איך זיך באדאנקען אויף דעם וואס איר האט געזינגען לעצטנס ביי די שיעורים שטיקלעך פונעם ראש השנה'דיגע דאווענען, מיר זענען נישט קיין ברסלב'ע, אבער איין טאג אינמיטן הערן די ראש השנה'דיגע שטיקלעך ביים שיעור, געבט זיך מיין מאן א רוף אן, "ס'שמעקט מיר צו פארן קיין אומאן אויף ראש השנה, אויב איז דא דארט אזא שיינער דאווענען".


יישר כח נאכאמאל פאר אלעס, איך ווארט שוין קוים אויף נאך א שיעור פאר פרויען, דער אייבערשטער זאל אייך געבן ווייטער געזונט און כח אנצוגיין מיט די הייליגע ארבעט.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אשרינו מה טוב חלקינו אז מיר האבן א רבי וואס איז אונז מחזק און געבט אונז עצות פאר'ן לעבן.


דער הייליגער רבי האט אמאל געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן ד): "כְּשֶׁתִּסְעוּ וְיִשְׁאֲלוּ אֶתְכֶם 'מַה פְּעַלְתֶּם?'", ווען איר וועט אהיים קומען און מען וועט אייך פרעגן וואס האט איר באקומען פון אייער רבי'ן, "תֹּאמְרוּ 'רוּחַ'", זאלט איר ענטפערן: "לופט"; דער רבי געבט אונז לופט צו אטעמען מיט די עצות וואס ער לערנט מיט אונז. די עצה פון התבודדות - מען זאל זיך אויסרעדן צום אייבערשטן און אים בעטן אויף יעדע זאך - דאס איז אזוי ווי לופט צום לעבן. ווען א מענטש געוואוינט זיך צו אויסצושמועסן יעדע זאך מיט'ן אייבערשטן איז אים אסאך גרינגער דאס לעבן, מען ווערט נישט פארלוירן פון יעדע זאך, מען ווייסט אז אלעס פירט דער אייבערשטער און 'קיינער קען מיר גארנישט שלעכטס טון און גארנישט גוטס טון'.


וואויל איז אייך אז איר זענט נישט מעכב אייער מאן און איר לאזט אים פארן קיין אומאן; איר דארפט זיך זייער פרייען אז איר האט א חלק אין אייער מאן'ס ראש השנה. מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון רבינ'ס ראש השנה, דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת אֶצְלוֹ עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, רָאוּי לוֹ לִשְׂמֹחַ מְאֹד מְאֹד", ווער עס איז זוכה צו זיין ביי מיר 'ראש השנה' דארף זיך זייער פרייען א גאנץ יאר; איז דאך זיכער אז א פרוי וואס האלט נישט אפ איר מאן פון גיין קיין אומאן ראש השנה וועט זוכה זיין צו אלע הבטחות און צו אלעס גוטס.


איר שרייבט: "מיר זענען נישט קיין ברסלב'ע"; איך וויל פארשטיין וואס מיינט: "מיר זענען נישט קיין ברסלב'ע", וואס איז דאס ברסלב אז איר האט מורא פון זיין ברסלב?! וואס וויל דען דער רבי פון אונז? דער רבי וויל סך הכל פון אונז אז מיר זאלן לעבן מיט'ן אייבערשטן - נישט קיין חילוק ווי אזוי מיר רופן זיך און צו וואס פאר א חסידות מיר באלאנגען, זאלן מיר לעבן א לעבן מיט אמונה, א לעבן מיט שמחה און א לעבן מיט ישוב הדעת, ממילא וואס איז אזוי געפערליך מיט זיין ברסלב? די אלע וואס האבן מורא פון די ווארט ברסלב וואס וועלן זיי טון ווען משיח וועט קומען און מגלה זיין פאר אלעמען אז מען זאל רעדן צום אייבערשטן?


דער רבי זאגט (עיין ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן פג) אז משיח איז א לשון פון 'מֵשִׂיחַ אִלְּמִים', ער וועט מאכן רעדן אלע שטומע; משיח וועט אויסלערנען פאר אלעמען מען זאל רעדן צום אייבערשטן. אזוי ווי עס שטייט (צפניה ג, ט): "כִּי אָז אֶהְפֹּךְ אֶל עַמִּים שָׂפָה בְרוּרָה, לִקְרֹא כֻלָּם בְּשֵׁם ה'", אלע וועלן רעדן צום אייבערשטן, אלע וועלן זיין ברסלב'ע חסידים - וואס וועלן זיי דעמאלט טון, זיי וועלן אויך שטיין אין די זייט און זאגן פאר משיח: "מיר זענען נישט קיין ברסלב'ע"? עס אז שוין צייט אפצולאזן די אלע מחלוקת און קריגערייען, אלע דינען מיר דעם איין איינציגער באשעפער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#113 - וואס טו איך אז מיין ניכטע איז מיר אזוי שטארק מצער?
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, צרות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב באקומען דעם ענטפער איבער די שאלה וואס איך האב געפרעגט וועגן מיין ניכטע וואס רעדט מיט מיין מאן, א גרויסן יישר כח פאר אלע עצות און חיזוק וואס איר האט מיר געשריבן, און בכלל דארף איך געבן א גרויסן יישר כח ספעציעל פאר די שיעורים פאר פרויען וואס דער ראש ישיבה שליט"א געבט, וואס האט מיר אזויפיל מחזק געווען און געהאלפן אין אזויפיל אספעקטן.


איך מיין אבער אז איך האב זיך נישט גענוג גוט ארויסגעברענגט אין מיין פריערדיגע שאלה, איך האב נישט קיין שום טענות אויף מיין מאן, ער איז זייער וואויל, ער פארשטייט מיין צער, און ער פרובירט מיר צו העלפן דאס מערסטע. מיין פראבלעם איז נאר מיט מיין ניכטע, וואס רעדט און לאכט כסדר צו מיין מאן, כאטש וואס ער מאכט זיך בכלל נישט וויסענדיג פון איר.


ביי מיין שוויגער הייסט איך די סענסיטיווע שנור, דעריבער גייט קיינעם נישט אן אז די אייניקל איז מיר אזויפיל מצער. מיין מאן פארשטייט מיין צער און ס'טוט אים זייער וויי, אבער דאס מערסטע וואס ער קען טון איז נאר איר צו איגנארירן, און איך פון מיין זייט קען נאר טון דאס מערסטע צו בעטן דעם אייבערשטן ער זאל מיר העלפן.


דערווייל גייט עס שוין אבער אן אזוי פאר א לאנגע צייט, און איך זע נישט ס'זאל עפעס בעסער ווערן. איז דא נאך עפעס אן עצה וואס איך קען טון דערצו? אדער דארף איך פשוט מקבל זיין די גזירה באהבה?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת דברים-חזון, ח' מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז אייער מאן איז מיט אייך, ער איז וואויל צו אייך און ער העלפט אייך - זענט איר די גליקליכסטע פרוי וואס איז פארהאנען! וואס דארף א פרוי מער פון דעם אז דער מאן זאל איר העלפן און זיין געטריי צו איר?


דאנקטס און לויבטס דעם אייבערשטן אז עס הערשט שלום אין שטוב און מער פון דעם זאל אייך נישט אינטערעסירן. עס דארף אייך נישט אנגיין וואס די משפחה האלט פון אייך; אז אייער מאן איז וואויל צו אייך זענט איר א געוואונער, פארשטייט זיך אז איינמאל עס וועט אייך נישט אנגיין וועט מען אייך נישט רופן מער מיט דעם טיטל וכו'.


איר שרייבט אינעם בריוו אז דאס מערסטע וואס אייער מאן קען טון איז נאר איגנארירן, און איר פון אייער זייט קען נאר טון צו בעטן דעם אייבערשטן זאל אייך העלפן; עס בלייבט אייך אבער אויך איבער אן אנדערע זאך צו טון, דאס איז: "דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף דאס גוטס פון אייער לעבן און אויף אלע חסדים וואס ער טוט מיט אייך". איך זע נישט קיין גזירה וואס איר דארפט מקבל זיין, איר דארפט מקבל זיין די טובות און דאס גוטס וואס דער אייבערשטער געבט אייך - באהבה; וויפיל פרויען וואלטן זיך געוואלט טוישן מיט אייער גזירה פון האבן א געטרייע מאן וואס העלפט און איז איבערגעגעבן?! וואס האט מען פון זיין חשוב ביי די משפחה? וואס איז דאס מעלה און וואס איז דאס מוריד?


הייבטס אן דאנקען דעם אייבערשטן אויף דאס גוטס וואס איר האט, וועט דער אייבערשטער טון מיט אייך נאך גוטס. דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה פלעגט זאגן: "ווען א מענטש רעדט זיך אפ, זאגט דער אייבערשטער: 'קוקט אן דעם מענטש, איך געב אים גוטס און דאך רעדט ער זיך אפ, איך וועל אים ווייזן וואס מיינט שלעכט', אבער ווען א מענטש דאנקט דעם אייבערשטן, זאגט דער אייבערשטער: 'קוק אן דעם מענטש, ער האט גארנישט אין זיין לעבן און דאך איז ער אזוי פרייליך און דאנקבאר, איך וועל אים ווייזן וואס מיינט גוט', און מען געבט אים א גוטע לעבן".


מיט דעם טייטשט מוהרא"ש דעם פסוק (תהילים עם פירוש תהילות נתן, קאפיטל קלו): "הוֹדוּ לַה'" דאנקטס דעם אייבערשטן, "כִּי טוֹב", לויבטס דעם אייבערשטן אויף זיין גוטס, "כִּי לְעוֹלָם חַסְדּוֹ", - וועט ער מאכן נאך גוטס אויף אייביג.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייער וועגן.

#112 - מעג א פרוי זיך שיין מאכן?
שלום בית, צניעות, חיזוק פאר פרויען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרוי וואס איז זיך מחיה מיט די שיעורים און דרשות, א גרויסן יישר כח פאר אלעס.


איך האב געוואלט פרעגן אויב פרויען מעגן זיך שמירן דעם פנים. איך פארשטיי אז ווען מ'שמירט זיך אויף אן אויפפאלנדע וועג, וואס ציעט דאס אויג, איז דאס זיכער נישט אויסגעהאלטן, איך וויל אבער וויסן אויב מ'שמירט זיך אויף א נארמאלע וועג, אז מ'זאל אויסקוקן נאטורליך שיין, נישט אויפפאלנד, אויב דאס איז אויסגעהאלטן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת דברים, ו' מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


א פרוי מעג זיך שיין מאכן פאר איר מאן וכו'. און וואויל איז פאר א פרוי וואס העלפט איר מאן זאל זיין אפגעהיטן פון עבירות, בפרט היינטיגע טעג ווען די נסיונות זענען זייער גרויס, דארף מען האבן גרויס שמירה צו זיין אפגעהיטן פונעם יצר הרע.


די הייליגע חכמים זכרונם לברכה זאגן (ברכות יז.): אין זכות וואס די פרויען ווארטן אפ זייערע מענער און היטן אויף זייערע מענער - וועלן זיי זוכה זיין צו באקומען שכר אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.


מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל האבן א געפיל צו צניעות; צניעות איז א געפיל זאך, עס איז נישט דא א סימן אין שולחן ערוך ווי אזוי די קלייד דארף אויסקוקן וכו', נאר עס איז א געפיל זאך - אן איידעלע פרוי טוט זיך אן איידל. אזוי אויך דארף מען גיין אנגעטון שיין און נישט שלאבעריש כדי מען זאל זען אז די ערליכע איידעלע פרויען גייען אנגעטון שיין צוזאמגענומען און זיי זענען אייביג ריין און זויבער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

#111 - ווי אזוי קען איך האבן א גוטע שלום בית?
שלום בית, שווער און שוויגער, חיזוק פאר פרויען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט א גרויסן יישר כח פאר אייער עבודת הקודש, דער אייבערשטער זאל אייך געבן ווייטער כח אנצוגיין.


יעצט צו מיין שאלה, גלייך נאך אונזער שבע ברכות האב איך צוליב געטון פאר מיין מאן און געגאנגען וואוינען נעבן זיינע עלטערן, וואס איז ווייט פון די שטאט וואו מיינע עלטערן וואוינען, מיר פרובירן זיך מכבד צו זיין איינער דעם צווייטן, אבער למעשה איז מיר זייער שווער.


ביי מיין שוויגער אינדערהיים איז נישטא קיין שלום בית ווי עס דארף צו זיין, מיין מאן איז קיינמאל נישט געגאנגען צו שלום בית שיעורים, און דעריבער ווייסט ער נאר וואס ער האט געזען ביי זיינע עלטערן, ער מיינט זיכער נישט קיין שלעכטס, אבער אסאך מאל קען ער מיר זייער מצער זיין, און ער כאפט אפילו נישט וואס ער טוט.


פון די אנדערע זייט מישט זיך מיין שוויגער זייער שטארק אריין אין אונזער לעבן, זי הייסט אונז פונקטליך וואס מיר דארפן טון, און זי פארלאנגט מיר זאלן כסדר קומען צו איר. און ווען מיר גייען צו איר איז מיין מאן נאר פארנומען צו שמועסן מיט זיין מאמע, און קוקט בכלל נישט אויף מיין זייט. אפילו אינמיטן די וואך גייט ער אסאך צו זיין מאמע, און ער בלייבט דארט שמועסן מיט איר ביז שפעט ביינאכט. איך בין אינדערהיים און איך ווארט ער זאל שוין אהיימקומען, אבער איך מוז גיין שלאפן ווייל ס'ווערט שפעטער, און ווען ער קומט שוין ענדליך אהיים אזוי שפעט ביינאכט, האב איך שוין נישט קיין געפיל צו אים.


איין קרוב האב איך אין דעם שטאט, און מיר גייען אמאל צו יענעם, און ווען זיין מאמע ווערט געוואויר דערפון הויבט זי אן צו פארפירן פארוואס מיר קומען נישט ענדערש צו איר.


וואס קען איך טון צו האבן א גוטע שלום בית? וואס קען איך טון וועגן מיינע שוויגער-עלטערן וואס מישן זיך אזויפיל אריין? איך האב מורא אויף מיין צוקופנט, אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר ארויסהעלפן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מטות-מסעי, כ"ו תמוז, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וויסן זאלט איר אז עס נעמט צייט פאר א פרישע פארפאלק צו לעבן באהבה ואחוה, נאכדעם וואס דער מאן קומט פון זיין וועלט און די ווייב קומט פון א צווייטע וועלט. און זיי דארפן ארבעטן צווישן זיך צו קומען נענטער און נענטער און זיין אפן איינער מיט'ן צווייטן; אז מען האט סבלנות און מען ווארט אויס איז מען זוכה נאכדעם צו א שיינע לעבן.


דאס אז אייער מאן לויפט שטענדיג צו זיינע עלטערן וכו'; דאס פאסירט זייער אסאך ביי א יונגע פארפאלק. אסאך מאל איז דער מאן דער וואס לויפט שטענדיג צוריק צו די עלטערן, ער שפירט זיך דארט בעסער, און אסאך מאל איז די ווייב די וואס לויפט שטענדיג צוריק צו אירע עלטערן ווייל דארט שפירט זי מער באקוועם וכו'; עס נעמט צייט ביז מען הייבט זיך אן צו באקענען איינער מיטן צווייטן און מען הייבט אן לעבן אן אפענעם לעבן.


אז אייער מאן איז אייך מצער דארפט איר זיין אפן מיט אים און אים זאגן אייער ווייטאג. די שליסל פאר שלום בית איז צו זיין אפן איינער מיטן צווייטן, אז אייער מאן טוט אייך וויי, ער איז אייך מצער - זאלט איר אים שיינערהייט זאגן ווי שטארק עס באדערט אייך דאס וואס ער האט געטון. זאגט אים ווי שטארק איר האט אים ליב און ווי שטארק איר ווילט זיין מיט אים, וועט ער זיכער אנהייבן אהיים צו קומען צייטליך. זאג אים ווי שטארק איר שעצט זיין כיבוד אב ואם, אז ער רעדט מיט זיינע עלטערן און גייט צו זיי, דאס איז זייער א גרויסע מצוה, אבער פון די אנדערע זייט זאלט איר אים שיינערהייט בעטן ער זאל אהיים קומען צייטליך, זאגטס אים אז איר ווילט נישט גיין שלאפן אליינס, איר ווילט ער זאל אהיים קומען אין צייט, וועט ער זיכער קומען צו אייך און זיין מיט אייך.


פרובירטס מיט אלע אייערע כוחות צו זיין פרייליך און שטענדיג זאלט איר זיין גרייט פאר אייער מאן, איר זאלט אים שטענדיג אויפנעמען מיט א שמייכל, וועט זיין "כַּמַּיִם הַפָּנִים לַפָּנִים, כֵּן לֵב הָאָדָם לָאָדָם (משלי כז, יט)", אזוי ווי ווען מען קוקט אין וואסער שפיגלט מען זיך דערין - ווען מען שמייכלט זעט מען א שמייכל און ווען מען איז זויער זעט מען א זויערע בילד, אזוי אויך איז דער לעבן; אויב מען שמייכלט צו א 'שפיגל' זעט מען ווי איינער שמייכלט צוריק, און אויב מען ווייזט א זויערע פנים צום 'שפיגל' זעט מען צוריק א זויערע פנים.


ועל כולם נעמטס די עצה פון הייליגן רבי'ן פון התבודדות, רעדטס זיך אויס אייער הארץ צום אייבערשטן און דערציילטס אים אלעס וואס באדערט אייך. בעטס אים עס זאל זיין ליבשאפט פון אייך צו אייער מאן און פון אים צו אייך, וועט איר זען ווי אלעס וועט זיך איבערדרייען לטובה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#110 - וואס טוט מען ווען מ'שפירט נישט קיין נאנטשאפט צום מאן?
שלום בית, חיזוק פאר פרויען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרוי און איך בין זיך מחיה מיט די שיעורים, יישר כח.


איך האב ב"ה א גוט לעבן, איך שפיר אבער נישט קיין נאנטשאפט צו מיין מאן, איך שפיר נישט בכלל אז ס'פעלט מיר אויס צו האבן א מאן, וואס קען מען טון דערצו?


איך האב רחמנות אויף מיין מאן וואס ער דארף יא האבן א פרוי. און אפשר ווייל איך האב נישט קיין מוט און געדולד צו אים, דעריבער קען ער זיך נישט היטן די אויגן אויפ'ן גאס, אפילו ווען איך גיי צוזאמען מיט אים אויפ'ן גאס קען ער נישט אכטונג געבן וואו ער קוקט.


ווי אזוי קען איך אים פרייליך מאכן, אין די צייט וואס איך שפיר בכלל נישט קיין נייגונג צו א מאן? נאר ממש צומאל אין א שטיק צייט וואס איך שפיר אז איך דארף אים האבן? איך האב באמת רחמנות אויף אים.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת פנחס, כ"א תמוז, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


 מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבא, פרק ט): "אֵיזוֹהִי אִשָׁה כְּשֵׁרָה? כָּל שֶׁעוֹשֶׂה רְצוֹן בַּעֲלָהּ", ווער איז אן ערליכע פרוי? א פרוי וואס איז שטענדיג גרייט פאר'ן מאן וכו'; דא רעדט מען פון א פרוי וואס גייט אנטקעגן איר אייגענע ווילן אבי צו טון די רצון פון איר מאן.


ווען א פרוי שטעלט זיך צו צו איר מאן נאר ווען עס איז גוט פאר איר, נאר ווען זי האט הנאה פון דעם און נאר ווען עס קומט איר גוט אויס וכו' וכו' - באקומט זי נאך נישט דעם טיטל: "אִשָׁה כְּשֵׁרָה הָעוֹשֶׂה רְצוֹן בַּעֲלָהּ", ווייל זי טוט נישט רצון בעלה, נאר זי טוט איר אייגענע ווילן, זי אליינס וויל לעבן מיט אים וכו'; אבער ווען א פרוי קוקט נישט אויף זיך און טראכט נישט פון זיך, נאר זי גייט אנטקעגן איר ווילן אבי פרייליך צו מאכן איר מאן, זי טראכט: 'ווי אזוי קען איך זיין גרייט פאר מיין מאן וכו'?' דאן איז זי אן 'אִשָׁה כְּשֵׁרָה'.


מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון די ערליכע פרויען וואס געבן זיך אינגאנצן אוועק פאר'ן אייבערשטן, זיי געבן אוועק זייער לעבן אויפצושטעלן אידישע דורות מיט מסירות נפש ממש, אין זייער זכות איז מען ארויס פון מצרים און אין זייער זכות וועלן מיר אויסגעלייזט ווערן פון דעם לאנגן גלות.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ילקוט שמעוני תהלים, סימן תשצה) אז בזכות די ערליכע פרויען זענען די אידן ארויס פון מצרים; ווען פרעה האט געמאכט ארבעטן שווער די אידן בשעת מען איז געווען פארשקלאפט און פארפלאגט אונטער די מצריים, מען האט געארבעט ביטער שווער און די מענער זענען נישט אהיים געקומען צו זייערע ווייבער, וואס האבן די ערליכע פרויען געטון? זיי זענען געגאנגען צו זייערע מענער אויפן פעלד דארט וואו זיי האבן געארבעט און געברענגט פאר זייערע מענער וואסער מיט קליינע פיש, זיי האבן זיי אפגעוואשן וכו', און יעדע פרוי האט גערעדט שיין צו איר מאן מיט ליבשאפט און זיך שיין געמאכט פאר אים וכו', - אזוי איז ארויס געקומען די גאנצע אידישע פאלק וואס זענען ארויס פון מצרים און מקבל געווען די הייליגע תורה ביים בארג סיני.


אזוי אויך זאגן אונז די הייליגע חכמים (ילקוט רות, רמז ד): "אֵין הַדּוֹרוֹת נִגְּאָלִין אֶלָא בִּזְכוּת נָשִׁים צִדְקָנִיּוֹת שֶׁבַּדּוֹר. משיח וועט קומען נאר בזכות די ערליכע פרויען פונעם דור; נאך זאגן חכמינו זכרונם לברכה (סוטה יא:): "בִּזְכוּת נָשִׁים צִדְקָנִיּוֹת נִגְאַלוּ אֲבוֹתֵינוּ מִמִּצְרַיִם, וּבִזְכוּתָן עֲתִידִין לְהִגָּאֵל", אין די זכות פון די פרויען זענען מיר אויסגעלייזט געווארן פון מצרים און בזכות זיי וועלן מיר אויסגעלייזט ווערן פון גלות; די פרויען וואס לייגן אלעס אין דער זייט ווען עס קומט צו טון דעם רצון ה', זיי העלפן זייערע מענער און צוען אויף די קינדער - אין זייער זכות וועלן מיר אויסגעלייזט ווערן.


בעטס דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אייך אז עס זאל זיין ליבשאפט צווישן אייך, ווייל מיט תפילה קען מען אלעס פועל'ן. איר שרייבט אז איר האט רחמנות אויף אייער מאן; עס וואונדערט מיר פארוואס איר זארגט נישט אויף אייך, דער רחמנות איז אויף אייך, איר דארפט בעטן דעם אייבערשטן אויף זיך אליינס אז איר זאלט זיין געזונט און וועלן לעבן מיט א מאן אזוי ווי דער אייבערשטער האט באשאפן די וועלט און אזוי ווי די גאנצע וועלט לעבט. בעטס דעם אייבערשטן יעדן טאג אויף אייער שפראך אז עס זאל אריין גיין א ליבשאפט אין אייך צו אייער מאן, איר זאלט שפירן ווי איר זענט איין מענטש. מאן און ווייב דארפן שפירן צווישן זיך ווי מען איז איין מענטש, און אזוי ווי עס איז נישט שייך די רעכטע האנט זאל זיך גרויסן אויף די לינקע און די לינקע האנט זאל זיך גרויסן אויף די רעכטע האנט, און אזוי ווי די רעכטע האנט זאגט נישט: 'איך דארף נישט מיין לינקע האנט וכו'', אזוי איז נישט שייך אז מאן און ווייב זאלן זיך גרויסן איינער אויפ'ן צווייטן.


אז איר וועט לעבן מיט אייער מאן אזוי ווי דער אייבערשטער הייסט און איר וועט זיין שטענדיג גרייט פאר אים וועט איר זוכה זיין צו בנים צדיקים, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן און זענען מבטיח פאר א פרוי וואס איז שטענדיג גרייט פאר איר מאן; נישט נאר זי דריידט זיך נישט ארויס פון אים מיט תירוצים וכו' נאר זי וויל זיין מיט'ן מאן וכו' - וועט זי זוכה זיין צו האבן אזעלכע וואוילע קינדער, וואס אפילו אין די צייטן פון משה רבינו איז נישט געווען אזעלכע צדיקים (עירובין ק:).

#109 - מעג מען קויפן קליידער פון פאראויס?
רפואה, חיזוק פאר פרויען, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרוי, עטליכע חדשים נאך די חתונה, און איך ווארט למזל טוב. איך וויל וויסן אויב ס'איז א פראבלעם צו וויסן וואס ס'וועט זיין, און אויך אויב מ'מעג קויפן קליידער פון פאראויס.


יישר כח אויף אלע שיעורים און חיזוק.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאנקט'ס דעם אייבערשטן אויף די גרויסע חסד וואס ער טוט מיט אייך, אז איר ווארט אין א מזל'דיגע שעה. און זיכער זאלט איר יעדן טאג מתפלל זיין אז אלעס זאל אריבער גיין גרינגערהייט. מוהרא"ש זאגט אז דורכאויס די ניין חדשים וואס מען ווארט וכו' זאל מען יעדן טאג בעטן דעם אייבערשטן אז אלעס זאל אריבער גיין בנקל ובנחת בזכות די צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר'ן אייבערשטן.


דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", דורכ'ן דערמאנען די נעמען פון צדיקים קען מען טוישן די טבע; דעריבער איז גוט ווען מען בעט דעם אייבערשטן זאל מען ארויסזאגן די נעמען פון די צדיקים וואס מען געדענקט אויף אויסנווייניג, צום ביישפיל: אברהם, יצחק, יעקב, משה, אהרן, יוסף, דוד און שלמה, רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פיגא מברסלב, רבי נתן מברסלב, מוהרא"ש - זכותם יגן עלינו, און נאך נעמען פון צדיקים וואס מען געדענקט, דערנאך זאל מען זאגן די תפילה:


"הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל גֶעבּוֹירְן גְרִינְג אַ גֶעזוּנְט קִינְד בְּרַמַ"ח אֵיבָרִים וּשְׁסָ"ה גִּידִים אוּן אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין אַרִיבֶּער צוּ גֵיין דִי אַלֶע טֶעג וָואס אִיךְ וַוארְט - גְרִינְגֶערְהֵייט. נֶעם אַוֶועק פוּן מִיר אַלֶע מִינֵי עַיִן הָרַע'ס אַז קֵיינֶער זָאל מִיר נִישְׁט קֶענֶען שֶׁעדִיגְן. הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער וָואס וֶועלְן טוּן דַיין וִוילְן זֵייעֶר גַאנְץ לֶעבְּן. רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק מַיין גַאנְצֶע לֶעבְּן, אִיךְ זָאל אֵייבִּיג טוּן נָאר גוּטֶע מַעֲשִׂים וָואס דוּ וֶועסְט הָאבְּן פוּן דֶעם אַ נַחַת רוּחַ. הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, נֶעם אָן מַיין תְּפִלָה אוּן הֶעלְף מִיר אִין זְכוּת פוּן אַלֶע צַדִיקִים, וּבִּפְרַט אִין דִי זְכוּת פוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן רַבֵּינוּ נַחְמָן בֶּן פֵיגָא זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ אוּן אִין זְכוּת פוּן רַבֵּינוּ אֱלִיעֶזֶר שְׁלֹמֹה בֶּן מְנַחֶם זְאֵב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, וָואס הָאט גֶעמַאכְט דִי תְּפִלָה, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ יְ"יָ צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".


לכתחילה איז בעסער מען זאל נישט איינקויפן פון פאראויס פאר'ן קינד וועגן עין הרע און נאך כמה סיבות, אויך פלעגט מוהרא"ש זאגן נישט צו פרעגן דעם דאקטער וכו'.

#108 - איך וויל מחנך זיין מיינע קינדער, אבער איך פאל פון די כוחות
חינוך הילדים, רפואה, חיזוק פאר פרויען, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א חסידישע אידישע מאמע, און איך בין זיך מורא'דיג מחיה מיט די טעגליכע שיעורים און חיזוק, ס'האט ממש געטוישט מיין גאנצע לעבן צום גוטן.


איך וויל זייער אריינלייגן אין מיינע קינדער א ליבשאפט צו אידישקייט, צניעות, און אמונה. הלואי וואלט איך זיי געקענט אריינלייגן אין די ברסלבע מוסדות, אבער דערווייל איז דאס נישט מעגליך, פרוביר איך כאטש איבערצוגעבן פאר זיי וויפיל איך קען, פון וואס איך הער און איך לערן פון די שיעורים.


דער פראבלעם איז אבער אז אסאך מאל פאל איך ממש פון די כוחות, איך שפיר זייער טרוקן און שוואך, און אסאך מאל בין איך אזוי אויסגעמוטשעט אז איך האב אפילו נישט קיין כח צו בעטן דעם אייבערשטן. ווען איך קען יא עפעס בעטן, בעט איך נאר אויף כח און געדולד. אפשר האט דער ראש ישיבה שליט"א עפעס אן עצה און הדרכה פאר מיר? אפשר עפעס א ספר אדער קונטרס וואס איך קען ליינען און דאס וועט מיר העלפן?

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בחוקותי, כ"ג אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואויל איז אייך אז איר לייגט אריין אין אייערע קינדער א ליבשאפט צו אידישקייט. די עיקר חינוך באקומען די קינדער פון די עלטערן; אז די עלטערן זענען מחנך די קינדער מיט ווארעמקייט און מיט ליבשאפט וועלן די קינדער אויסוואקסן ערליכע אידן.


איר דארפט זיך נישט צווינגען אריין צו לייגן די קינדער אין ברסלב; 'איר' זאלט זיין זייער 'ברסלב'ע מוסד', איר זאלט זיי געבן וואס די ברסלב'ע חדר און סקול געבט פאר די קינדער, איר זאלט רעדן צו זיי פון די שיינקייט און זיסקייט פון זיין א איד.


עלטערן דארפן אריין ברענגען אין די קינדער אז זיי זאלן וויסן דאס שיינקייט פון גיין איידל אנגעטון און דאס איבער געבן פאר זיי אויף א זיסע וועג, נישט אויף א וועג וואס די קינדער זאלן מיינען אז צניעות איז א קנס אדער א שטראף, און נאכדעם וועלן זיי זוכן וואו זיי קענען אנטלויפן פון די וועג פון די תורה און זיך אנטון נישט איידל חס ושלום.


איר בעט אן עצה איר זאלט האבן כח אנצוגיין מיט די שטוב ארבעט; די עצה איז איר זאלט אנהייבן דאנקען דעם אייבערשטן אויף די ניסים און חסדים וואס ער טוט מיט אייך. ווי מיר א מענטש דאנקט דעם אייבערשטן באקומט ער מער כוחות אנצוגיין מיט'ן לעבן, ווי מער מען לויבט דעם אייבערשטן אויף די חסדים וואס ער טוט באקומט מען הימלישע כוחות און מען קען אנציען זייער אסאך. פרובירט דאס אויס וועט איר זען וואונדער איבער וואונדער, אפילו איר וועט שפירן ווי איר פאלט פון די כוחות און איר קענט נישט מער אנגיין וכו' וכו', אבער אויב איר וועט אנהייבן רעדן צום אייבערשטן אויף אייער שפראך, איר וועט אים דאנקען און זאגן: "הייליגער באשפער, איך דאנק דיר מיט מיין גאנצע הארץ! יישר כח פאר מיין זיסע לעבן, יישר כח פאר מיין הערליכע לעבן, יישר כח פאר מיינע זיסע קינדער, יישר כח פאר מיין מאן, יישר כח פאר אלעס", איר וועט אים לויבן בפרטי פרטיות אויף אלעס וואס ער געבט אייך, וועט איר שפירן ווי איר באקומט נייע כוחות.


פראבירט אויס דעם רבינ'ס וועג; דער רבי האט אונז געגעבן א וועג פון טראכטן אז א מענטש זאל קוקן אויף די ניסים וואס דער אייבערשטער טוט מיט אים. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצה) אז דוד המלך האט שטענדיג געזוכט גוטס אויף וואס צו דאנקען דעם אייבערשטן, אפילו ווען דער אייבערשטער האט געברענגט אויף אים שלעכטס - האט ער געזוכט אין די שלעכטס עפעס גוטס. אזוי ווי מען זעט אז דוד המלך זאגט פאר'ן אייבערשטן (תהלים ד, ב): "'בַּצָּר' - רבונו של עולם איך דאנק דיר אויף די צרות, אז אפילו אין די צרה 'הִרְחַבְתָּ לִּי' - האסטו מיר ברייט געמאכט"; אזוי זאלט איר טון, איר זאלט אנהייבן דאנקען דעם אייבערשטן אויף אלע חסדים וואס ער טוט מיט אייך, און ווי מער איר וועט אים דאנקען אויף אלע גוטע זאכן וואס ער טוט מיט אייך וועט אייך גרינגער ווערן אויפן הארצן און עס וועט אייך בעסער ווערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן כח ווייטער צו מגדל זיין אייערע קינדער בנקל ובנחת און זען פון זיי אסאך אידיש נחת.

#107 - ווי אזוי פירט מען זיך מיט די קמיע פון מוהרא"ש?
חיזוק פאר פרויען, לימוד התורה, מוהרא"ש, שאלות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם א גרויסן יישר כח פאר די געוואלדיגע שיעורים, מיין מאן איז זיך ממש מחיה מיט דעם, און ער האלט שוין ביים ענדיגן גאנץ נ"ך און נאך זאכן.


אין די לעצטע וואך צייט האב איך געהאט אסאך מאל קאפ וויי במשך דעם טאג, דאס האט מיר אביסל דערשראקן, און איך וויל בעטן אן עצה וואס איך קען טון דערצו.


אויך וויל איך וויסן וועגן די קמיע פון מוהרא"ש זי"ע, אויב מ'מעג עס אנטון אלס א קייטל אונטער די קליידער, וואו ס'קען אנרירן נישט ריינע פלעצער, און אויך אויב מ'מעג עס אריינטראגן אין בית הכסא.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בהר, ט"ז אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואויל איז אייך אז איר שעצט אייער מאן מיט זיין לערנען. עס איז נישט דא נאך איינער וואס קען אויפהייבן דעם מענטש לעבודת השם אזוי ווי א גוטע פרוי. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (בראשית רבה יז, ז): "מַעֲשֶׂה בְּחָסִיד אֶחָד", עס איז געווען א מעשה מיט א חסיד וואס האט געהאט אן ערליכע פרוי אבער וויבאלד זיי האבן נישט געהאט קיין קינדער האבן זיי זיך גט'ן, "הָלַךְ זֶה וְנָשָׂא רְשָׁעָה אַחַת, וְעָשְׂתָה אוֹתוֹ רָשָׁע", נאכדעם האט דער חסיד חתונה געהאט מיט נישט אן ערליכע פרוי און מיט די צייט האט זי אים געמאכט פאר א רשע, "הָלְכָה זֹאת וְנִשַֹּׂאת לְרָשָׁע אֶחָד, וְעָשְׂתָה אוֹתוֹ צַדִּיק", ווידער די ערליכע פרוי האט חתונה געהאט מיט א מאן א רשע און זי האט אים געמאכט פאר א צדיק, "הֱוֵי, שֶׁהַכֹּל מִן הָאִשָּׁה", זעט מען די געוואלדיגע כח פון א פרוי.


שטארקטס אייך און האטס נישט מורא פון אייער קאפ וויי; געבט אכטונג צו שלאפן און עסן און זייטס ווייטער מחזק אייער מאן, וועט איר זיין געזונט און שטארק.


בנוגע די קמיע פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו; מוהרא"ש זאגט אז מען קען גיין מיט די קמיע וואו אימער - אפילו אין בית הכסא און אין נישט ריינע פלעצער. אז איר וועט קוקן אויף די אותיות פון די קמיע וועט איר זען אז די קמיע איז די נאמען פון מוהרא"ש; מוהרא"ש זאגט אז אלע שדים, קליפות און מזיקים האבן מורא פון זיין נאמען, און ווען זיי זעען זיין נאמען אנטלויפן זיי פונעם מענטש. דאס היט דעם מענטש פון אלעם שלעכטס.


דער עיקר דארף מען בעטן דעם אייבערשטן מען זאל האבן אמונת חכמים, ווייל ווער עס האט אמונת חכמים דער האט א גוט לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

#106 - ווי אזוי מאך איך מיין מאן זיין ערליך און וואויל?
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, תפלות אויף אידיש, מוסר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרוי וואס איז זיך מחזק מיט די שיעורים און חיזוקים, א גרויסן יישר כח.


שוין א לענגערע צייט וואס מיין מאן גייט נישט דאווענען מעריב, ער קומט צוריק נאכמיטאג פון די ארבעט, און ער בלייבט אינדערהיים ביז אינדערפרי, און דאס טוט מיר זייער וויי. אויך גייט ער שוין בכלל נישט אין מקוה אינדערפרי, און איך ווייס נישט וואס צו טון. דארף איך אים זאגן און מעורר זיין אויף דעם?


איך וויל אים נישט מצער זיין און צעברעכן, איך וויל אים נאר מחזק זיין, און איך בעט דעם אייבערשטן איך זאל וויסן וואס צו טון אויף א ריכטיגער וועג.


איך האף אז איר האט אן עצה פאר מיר, א גרויסן יישר כח.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', כ"ג ניסן, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


בדרך כלל האט א מאן נישט ליב ווען מען הייסט אים וואס צו טון; א מאן האט נישט ליב ווען זיין ווייב ווערט אים ווי א משגיח און זיי הייבט אים אן זאגן: "גיי דאווענען", "גיי אין מקוה", "פארוואס לערנסטו נישט?" ער האט דאס שוין געהערט גענוג און נאך אין ישיבה.


דא דארף מען נוצן חכמה, אזוי ווי שלמה המלך זאגט (משלי יד, א): "חַכְמוֹת נָשִׁים בָּנְתָה בֵיתָהּ, וְאִוֶּלֶת בְּיָדֶיהָ תֶהֶרְסֶנּוּ"; א פרוי וואס בויט אויף איר מאן, זי דערהייבט אים, זי שעצט אים - דאס הייסט א קלוגע פרוי, ווידעראום א פרוי וואס זוכט נאר ווי זי קען צעברעכן איר מאן, צעברעכן איר שטוב - דאס איז א נארישע פרוי; א קלוגע פרוי וואס וויל איר מאן זאל לערנען און דאווענען וועט זי אים געבן אסאך ווארימקייט און ליבשאפט ביז ער וועט זיך טוישן צום גוטן. ווייל מען קען אלעס פועל'ן מיט אביסל ליבשאפט און אביסל ווארימקייט.


די קלוגע וועג איז: "סבלנות"; די קלוגע וועג איז נישט זאגן וואס צו טון נאר ארויסברענגען די גוטע געפילן וואס מען באקומט ווען מען טוט דאס און דאס. אנשטאט זאגן: "גיי דאוון מעריב", "גיי אין מקוה", "גיי לערן", קען מען זאגן ווען מען זעט אים לערנען אדער דאווענען: "איך האב אזוי ליב ווען דו לערנסט", "איך פריי זיך אז דו גייסט דאווענען", "איך קוק ארויף אויף דעם וואס דו שטרענגסט זיך אן צו גיין דאווענען"; אויף דעם וועג מעג מען רעדן און אויף דעם וועג וועט איר פועל'ן.


אלעס וואס איר ווילט פועל'ן וועט איר נאר קענען פועל'ן כל זמן איר וועט אים ווייטער ליב האבן, עס טאר נישט ווערן אפגעקילט דאס ליבשאפט, ווייל אויב עס ווערט אפגעקילט דאס ליבשאפט דעמאלט קען מען שוין גארנישט פועל'ן.


בעט'ס דעם אייבערשטער עס זאל אריין גיין א הייליקייט אין אים; ווען איר צינדט אן די שבת ליכט שטייט'ס ביי די ליכט, לייגט'ס ארויף די הענט אויפ'ן פנים און בעט'ס און וויינט'ס צום אייבערשטן אויף אייער שלום בית, בעט'ס דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל קענען געבן ליבשאפט פאר מיין מאן און מיין מאן זאל מיר געבן ליבשאפט; העלף אונז מיר זאלן לעבן מיט אהבה ושלום. העלף מיין טייערע מאן ער זאל זיין א איד; ער זאל דאווענען שחרית, מנחה און מעריב, ער זאל לערנען יעדן טאג די הייליגע תורה אזוי וועלן מיר קענען צוזאמען אויפשטעלן א ערליכע שטוב; העלף אונז הייליגער באשעפער מיר זאלן זוכה זיין צו ערליכע קינדער"; און לייגטס צו אייערע אייגענע תפילות, ווייל יעדע תפילה וואס איר בעט פאר אייך, פאר אייער מאן און אייערע קינדער וכו' גייט ארויף צום אייבערשטן און מען זעט ישועות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#105 - מעג א פרוי גיין אויף א בית החיים?
הלכה, רפואה, חיזוק פאר פרויען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרוי וואס הערט אסאך די שיעורים און חיזוק, און איך בין זייער מחיה מיט דעם.


דער ראש ישיבה שליט"א רעדט אסאך איבער די גרויסקייט פון גיין צו א ציון פון א צדיק און זיך דארט אויסבעטן, און איך פרובירט טאקע צו גיין אסאך. מיין שאלה איז אבער אזוי ווי איך ווארט יעצט ב"ה וכו', און כדאי אנצוקומען צום ציון פון צדיק דארף מען דורכגיין א גרויס טייל פונעם בית החיים, און ווי איך ווייס פירט מען זיך אז א פרוי וואס ווארט וכו' גייט נישט אין א בית החיים, וויל איך וויסן אויב איך מעג דורכגיין דעם בית החיים אנצוקומען צום ציון פון א צדיק.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת שמיני, כ"א אדר ב', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


בנוגע צי פרויען מעגן גיין אויף א בית החיים וכו'.


עס זענען דא וואס זענען שטענדיג זייער מקפיד אויף דעם אז פרויען זאלן בכלל נישט גיין אויף א בית החיים - בפרט אין די נישט ריינע וכו', וואדעראום זענען דא וואס זענען נאר מקפיד נישט צו גיין אין די טעג וואס מען ווארט וכו'. אין ברסלב איז דער מנהג אז פרויען גייען צו קברי צדיקים אלע טאג און אין אלע צייטן וכו', אזוי ווי דעם רבינ'ס מאמע די גרויסע צדיקת פיגא עליה השלום האט זיך געפירט, אז פאר דער הייליגע רבי איז געבוירן געווארן, ווען זי האט געווארט וכו', פלעגט זי גיין כסדר צום ציון פון איר זיידע דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו, זי פלעג דארט וויינען ביים ציון אז דאס קינד וואס זי ווארט זאל אויסוואקסן א גרויסער צדיק. זי פלעגט זיך פארזוימען ביים ציון פון הייליגן בעל שם טוב מיט תפילות און מייחד זיין שמות און יחודים (עיין בספר פעלת הצדיק, סימן יט). דעריבער דארפט איר זיך נישט צוריק האלטן צו גיין מתפלל זיין פאר אייך, פאר אייערע קינדער און פאר דאס קינד אז זיי זאלן אויסוואקסן גרויסע צדיקים - אפילו איר דארפט אריבער גיין דעם בית החיים ביז איר קומט אן צום ציון פונעם צדיק, ווייל די תפילות וואס א מאמע בעט פאר אירע קינדער בפרט ביי קברי צדיקים איז זייער חשוב אין הימל, יעדע תפילה גייט ארויף אויבן אין הימל.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#104 - מיין מאן איז א מלמד, דארף ער האבן אויסער דעם נאך א שיעור?
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, קינדער, לימוד התורה, מלמדים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט וויל איך דאנקען דעם ראש ישיבה שליט"א פאר די הערליכע שיעורים וואס זענען זייער מחזק, און פאר די הערליכע ניגונים מיט וואס מיר זענען זיך ממש מחיה.


איך בין א פרוי, און מיין מאן איז א מלמד. איך וויל זייער שטארק אז ער זאל גיין ביינאכט צו א שיעור תורה, אבער ער זאגט אז ער לערנט תורה מיט די קינדער אין חדר און ער איז שוין יוצא מיט דעם, איך ווייס אבער נישט אויב ער איז גערעכט מיט דעם.


איך וויל זייער האבן א חלק אין זיין תורה, איך שטיי אויף יעדן אינדערפרי און איך גרייט אים צו עסן און אלעס וואס ער דארף, ער זאל קענען לערנען רואיגערהייט מיט די קינדער אין חדר, איך וויל אבער אזוי שטארק אז ער זאל האבן אויך א געהעריגע שיעור אין תורה יעדע נאכט.


זאל איך אים מחזק זיין ער זאל גיין לערנען ביינאכט? און אויב יא, וואס זאג איך אים? ווי אזוי קען איך מאכן ער זאל וועלן גיין לערנען ביינאכט?


אגב, מיר ווארטן שוין דריי יאר אויף קינדער, לעצטנס האב איך אנגעהויבן מאכן אביסל התבודדות אויף דעם, איך פיר זיך צו שרייבן צום אייבערשטן, איך האב געשריבן פאר'ן אייבערשטן א דאנק בריוו אז מיר האבן נישט קיין קינדער, אבער ווען איך האב עס געוויזן פאר מיין מאן האט ער געזאגט אז ער פארשטייט דאס נישט, פארוואס זאל מען דאנקען דעם אייבערשטן אז מיר האבן נישט קיין קינדער? מיר דארפן נאר בעטן אויף דעם. וויל איך וויסן וואס איז טאקע דער ריכטיגער וועג צו טון וועגן דעם.


א גרויסן יישר כח נאכאמאל פאר אלעס, דער אייבערשטער זאל אייך באצאלן מיט אלעם גוטס.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שמיני, י"ט אדר ב', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר קענט זיך גארנישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון א מלמד; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא בתרא ח:): אויפן פסוק (דניאל יב, ג): "וּמַצְדִּיקֵי הָרַבִּים כַּכּוֹכָבִים" - אֵלוּ מְלַמְּדֵי תִּינוֹקוֹת, א מלמד איז צוגעגליכן צו די שטערנס, פונקט אזוי ווי מען קען נישט ציילן די שטערנס פון הימל, אזוי אויך קען מען נישט ציילן די זכותים פון א מלמד; אמת, ביי די וועלט איז א מלמד נישט אזא חשוב'ע שטעלע, אבער עס איז נישט אזוי. מלמדות איז זייער א הייליגע ארבעט און אן אחריות'דיגע ארבעט, ווייל א מלמד קען אויפהייבן קינדער און זיי אויפבויען פאר זייער גאנצן לעבן, און פארקערט אויך - ער קען נעמען א קינד און אים אזוי אראפקלאפן, אז דער קינד זאל בלייבן א צעקלאפטע נשמה אויף זיין גאנץ לעבן.


הדבר הראשון בעט איך אייך איר זאלט זיך זייער פרייען אז דער אייבערשטער האט אייך געגעבן די זכיה צו האבן א מאן וואס איז עוסק אין אזא הייליגע ארבעט און עס זאל אייך נישט באדערן אז ער גייט נישט ביינאכט לערנען וכו'. איך זאג שטענדיג פאר מיינע תלמידים וואס זענען מלמדים ווען זיי קומען צו מיר מיט די טענה אז זיי קומען נישט אן צו לערנען זייער אייגענע שיעורים: "לערנען מיט קינדער איז מער ווי לערנען פאר זיך"; ווען מען לערנט מיט קינדער איז דאס תורה לשמה, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (סוכה מט:): אויפן פסוק (משלי לא, כו): "פִּיהָ פָּתְחָה בְחָכְמָה וְ'תוֹרַת חֶסֶד' עַל לְשׁוֹנָהּ", וואס איז תורת חסד און וואס איז נישט קיין תורת חסד? "תּוֹרָה לְלַמְּדָהּ - זוֹ הִיא תּוֹרָה שֶׁל חֶסֶד, שֶׁלֹּא לְלַמְּדָהּ - זוֹ הִיא תּוֹרָה שֶׁאֵינָהּ שֶׁל חֶסֶד", ווען מען לערנט תורה מיט א צווייטן - בפרט מיט ריינע קינדער תינוקת של בית רבן וואס זענען נאך לויטער און ריין - דאס איז תורה לשמה, עס איז נישט דא קיין גרעסערע זאך פון אזא תורה.


דערפאר זאלט איר זיך פרייען אז אייער מאן איז זוכה צו לערנען א גאנצן טאג תורה לשמה; איר דארפט פארשטיין אז עס איז נישט קיין גרינגע זאך צו זיצן מיט קינדער א גאנצן טאג, די גאנצע כח און מח ווערט אפגעשוואכט נאך א טאג זיצן מיט קינדער, זאלט איר אים נאר מחזק זיין און אים מכבד זיין.


בעטס דעם אייבערשטן אז ער זאל אייך געבן ערליכע קינדער. עס פעלט נישט אויס צו שרייבן פאר'ן אייבערשטן בריוון וכו'; ווען מען איז צוקריגט מיט איינעם און מען שעמט זיך צו רעדן צו יענעם הייבט מען אן מיט א בריוו, ווייל מען שעמט זיך אנצוהייבן רעדן מיט יענעם וכו', אבער מיט'ן אייבערשטן דארף מען זיך נישט שעמען צו רעדן, דעם אייבערשטן דארף מען בעטן נאכאמאל און נאכאמאל אן אויפהער, ביז ער וועט אייך העלפן.


אודאי זאלט איר אים דאנקען אויף אלע חסדים וואס ער טוט מיט אייך. אז איר האט א טייערע מאן וכו', אז איר זענט ביידע געזונט וכו' און אז איר ווייסט פון הייליגן רבינ'ס עצות אז מען קען רעדן צום אייבערשטן און וואס מען דארף זאל מען זיך נאר ווענדן צו אים, אויף דעם אלעם זאלט איר אים דאנקען און נאכן דאנקען בעטס אים: "רבונו של עולם, גרויסער באשעפער, וואס דו האסט באשאפן אזא גרויסע שיינע וועלט, העלף מיר, געב מיר קינדער"; שמועסט מיט אים אזוי ווי חנה – שמואל הנביא'ס מאמע - האט געבעטן קינדער, אזוי ווי מיר געפונען וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות לא.): "כַּמָּה הִלְכָתָא גִּבָּרָתָא אִיכָּא לְמִשְׁמַע מֵהָנֵי קְרָאֵי דְּחַנָּה", זייער אסאך הלכות אין הלכות תפילה לערנט מען ארויס פון חנה – די מאמע פון שמואל הנביא; זי האט נישט אפגעלאזט דעם אייבערשטן ביז זי האט זוכה געווען צו אזא הייליג קינד. זי האט גע'טענה'ט מיטן אייבערשטן: "ה' צְבָאוֹת" זאגן חז"ל (ברכות, שם) אז זי האט געזאגט: "רבונו של עולם, דו האסט באשאפן אזא גרויסע וועלט, בעט איך דיר געב מיר א קינד", בעטס אויך אזוי דעם אייבערשטן וועט איר זען אז דער אייבערשטער וועט אייך העלפן.


איך האף צום אייבערשטן אז בקרוב וועט איר מיר מבשר זיין א פרייליכע בשורה.

#103 - פארוואס קען א פרוי נישט טון אלע מצות אזוי ווי די מענער?
חיזוק פאר פרויען, שמחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרוי, און איך וויל אויך דאווענען דריי מאל א טאג, לייגן טלית און תפלין, און טון אלע מצות פונקט ווי די מענער. איך קום פון זייער א פרומע שטוב, מיין טאטע האט אלעמאל געטון אלע מצות מיט גרויס ברען, און איך שפיר אז איך וויל אויך האבן די העכערקייט וואס מ'שפירט אין דעם. אסאך מאל טראכט איך אוועקצולייגן געלט און זיך קויפן שטילערהייט תפלין און עס אנטון אינדערהיים ווען קיינער זעט נישט.


איך שעם זיך צו רעדן צו מיין מאן וועגן דעם, און איך ווייס נישט וואס צו טון, און איך האף איר וועט מיר קענען העלפן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שמיני, י"ז אדר ב', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


ווער לאזט אייך נישט דאווענען און טון אלע מצוות וואס דער אייבערשטער האט אונז באפוילן?! פרויען זענען אויך מחיוב צו דאווענען; אדרבה, אז עס ברענט אייך אזוי שטארק צו טון דעם רצון השם זאלט איר דאווענען צום אייבערשטן און אים בעטן פאר אייך, פאר אייערע דורות און פאר אלע אידן.


דער הייליגער רבי האט זייער אויסגעלויבט די תפילות פון אידישע פרויען. מען האט אמאל געזאגט פארן רבי'ן אז דער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט אזא דיבור: "ווען משיח וועט קומען וועט מען מבטל זיין אלע ווייבער שולן", האט דער רבי געזאגט: "עס איז נישט אמת, עס קען נישט זיין אז דער בעל שם טוב האט דאס געזאגט; פונקט פארקערט! משיח וועט קומען בזכות די תפילות פון אידישע פרויען וואס זיי דאווענען און בעטן אז משיח זאל קומען"; זעט מען פון דעם ווי שטארק דער רבי האט מחשיב געווען די תפילות פון פרויען.


פרויען זענען גאר נישט ווייניגער ווי די מענער; אויב עפעס זענען די פרויען חשוב'ער ווי די מענער, ווייל אין זייער זכות ציט זיך ווייטער כלל ישראל. אז דער אייבערשטער זאגט אז פרויען זענען פטור פון מצוות עשה'ס מיינט דאס נישט צו זאגן אז זיי זענען ווייניגער וכו' נאר דאס איז דער ווילן פונעם אייבערשטן, אז די מצוות וואס האט צוטון מיט א צייט זענען מענער מחיוב און פרויען פטור.


נעמט ארויס פון אייער קאפ די זאך פון תפילין. פרויען זענען פטור פון אנטון תפילין, אזוי ווי עס ווערט גע'פסק'נט ( הרמ"א באורח חיים סימן לח, סעיף ג) אז אויב א פרוי וויל אנטון תפילין דארף מען איר צוריק האלטן דערפון; טלית ותפילין איז נאר פאר א מאן.


אנשטאט זוכן מצוות וואס זענען נישט שייך פאר פרויען זאלט איר זיך פרייען מיט די מצוות וואס דער אייבערשטער האט געגעבן פאר פרויען - מגדל זיין קינדער לעבודת השם, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות יז.): "גְּדוֹלָה הַבְטָחָה שֶׁהִבְטִיחָן הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא לַנָּשִׁים יוֹתֵר מִן הָאֲנָשִׁים", דער אייבערשטער האט צוגעזאגט שכר פאר פרויען מער ווי פאר די מענער ווייל אין זייער זכות איז דא תורה ביי כלל ישראל; זיי שיקן די קינדער אין חדר לערנען תורה און ווארטן אפ זייערע מענער ווען זיי קומען אהיים פון לערנען תורה.


דער עיקר זאלט איר זען צו זיין פרייליך מיט וואס איר האט וועט איר מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.