תוכן השאלה
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
יישר כח פאר אלע שיעורים און בריוו וואס זענען אזויפיל מחזק.
איך דארף אן עצה פונעם ראש ישיבה שליט"א, איך ווייס נישט וואס צו טון, איך פאל לעצטנס זייער אסאך ברוחניות, איך פאל אראפ גאר אסאך אין פגם הברית רחמנא ליצלן, איך שפיר ווי איך הרג'ע זיך אליין מיט די אייגענע הענט, איך שפיר ווי איך האב שוין נישט קיין בחירה, איך וויל זיין גוט אבער איך האלט אין איין פאלן.
איך האב געהאט א כשר'ע טעלעפאן, איך האב אבער געקענט בייקומען דעם פילטער, און איך האב דארט ליידער געקוקט זייער שלעכטע זאכן. ברוך ה' אז איך בין פטור געווארן פון דעם, אבער עס ליגט מיר נאך אין מח די שלעכטע זאכן.
יעדעס מאל איך פאל דורך, קומט מיר אריין חרטה געפילן, איך גיי רעדן צום אייבערשטן, אבער איך טראכט צו זיך, 'איך האלט אין איין זינדיגן, און איך גיי נאכאמאל איבערבעטן און רעדן צום אייבערשטן?!'.
איך בעט אסאך דעם אייבערשטן איך זאל שוין זוכה זיין תשובה צו טון, אין אנהויב האב איך פרובירט צו האבן סבלנות צו מיר אליין, אבער ס'איז שוין איבער א האלב יאר וואס איך פאל כסדר. איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען העלפן.
יישר כח
תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:
בעזרת ה' יתברך
יום א' פרשת ויחי, י"ב טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
נעם די עצה פון רבי'ן, די עצה פון התבודדות; זוך א פלאץ וואו עס איז שטיל און ליידיג און זיי זיך דארט מתבודד. רעד זיך אויס צום אייבערשטן, דערצייל פאר'ן אייבערשטן ווי שטארק דו ווילסט זיין אן ערליכער איד און ווי דער יצר הרע ברענט אין דיר און ווארפט דיר אראפ, וויין זיך אויס צום אייבערשטן, בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר.
דו קענסט זיך נישט פארשטעלן וואס פאר א רעש עס ווערט אין הימל ווען א בחור וויינט זיך אויס און בעט זיך מיט תחנונים ביים אייבערשטן אז ער וויל זיין גוט, ער וויל זיין ערליך; אלע מקטריגים ווערן אויס, אלע קליפות ווערן בטל ומבוטל כעפרא דארעא.
דעריבער בעט איך דיר זייער טייערער ברודער, טו די עצה; גיי אין א ווינקל און רעד זיך אויס דיין הארץ צום אייבערשטן, דערצייל אים אלעס בפרטי פרטיות, וואס דו גייסט אריבער, ווי שטארק דו ווילסט זיין גוט און ערליך און דער יצר הרע ווארפט דיר אראפ; אזוי זאלסטו טון טאג נאך טאג, אפילו דו זעסט נישט קיין וועג ארויס, דער יצר הרע ברענט ווייטער אין דיר - זאלסטו זיין א שטארקער עקשן אין דעם, ווייטער דערציילן און שמועסן מיט'ן אייבערשטן אזוי ווי מען רעדט צו א גוטער חבר בתמימות ובפשיטות.
מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון זיך אויסרעדן צום אייבערשטן, בפרט בחורים וואס גייען אריבער שווערע ביטערע נסיונות; זיי ווילן חתונה האבן און עס גייט זיי נישט קיין שידוך, זיי פאלן אראפ אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אויב די בחורים האבן רחמנות אויף זיך און זוכן זיך א באהאלטענע פלאץ און זיי גיסן זיך אויס זייער הארץ צום אייבערשטן, זיי וויינען צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, היתכן איך האב נישט קיין שידוך? רבונו של עולם איך פאל אראפ אין עבירות וכו' וכו'", זיי שמועסן אלעס אויס וכו' - קען מען זיך נישט פארשטעלן וואס די תפילה טוט אין הימל.
קוק אריין אין די ווערטער פון הייליגן זוהר וועסטו אביסל פארשטיין דאס גרויסקייט פון זיך אויסוויינען צום אייבערשטן, דער זוהר הקדוש זאגט (פרשת בלק, דף קצה.) מיר געפונען דריי פסוקים פון תפילה: "תְּפִלָּה לְמֹשֶׁה", "תְּפִלָּה לְדָוִד" און "תְּפִלָּה לְעָנִי", פרעג דער זוהר, "מַאן חֲשִׁיבָא מִכֻּלְּהוּ", וועמענ'ס תפילה איז די חשוב'סטע ביים אייבערשטן? זאגט דער זוהר: "הֲוִי אֵימָא תְּפִלָּה דְּעָנִי", דעם ארעמאן'ס תפילה איז די חשוב'סטע תפילה, "תְּפִלָּה דָּא, קָדִים לַתְּפִלָּה דְּמֹשֶׁה, וְקָדִים לַתְּפִלָּה דְּדָוִד, וְקָדִים לְכָל שְׁאַר צְלוֹתִין דְּעָלְמָא", זיינע תפילות זענען חשוב'ער פון משה רבינו'ס תפילות, פון דוד המלך'ס תפילות און פון די תפילות פון די גאנצע וועלט; פרעגט דער זוהר: "מַאי טַעְמָא", פארוואס איז דער ארעמאן'ס תפילה אזוי חשוב ביים אייבערשטן? "בְּגִין דְּעָנִי אִיהוּ תְּבִיר לִבָּא", ווייל דער ארעמאן בעט מיט א צעבראכענעם הארץ און עס שטייט (תהלים לד, יט): "קָרוֹב ה' לְנִשְׁבְּרֵי לֵב", דער אייבערשטער איז נאנט צו צעבראכענע הערצער, דערפאר זענען זיינע תפילות די טייערסטע ביים אייבערשטן.
זאגט דער זוהר ווייטער: "וּמִסְכְּנָא עָבִיד תָּדִיר קְטָטָה בְּקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא", דער ארעמאן קריגט זיך מיט'ן אייבערשטן, "וְקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא אָצִית וְשָׁמַע מִלּוֹי", און דער אייבערשטער הערט אויס זיינע תפילות, זיינע בקשות; "כֵּיוָן דְּצַלֵּי צְלוֹתֵיהּ", ווען דער ארעמאן הייבט אן בעטן דעם אייבערשטן, "פָּתַח כָּל כַּוִּי רְקִיעִין", עפענען זיך אלע טירן און פענסטערס פון הימל, "וְכָל שְׁאַר צְלוֹתִין דְּקָא סַלְּקִין לְעֵילָּא, דָּחֵי לוֹן הַהוּא מִסְכְּנָא תְּבִיר לִבָּא", דער ארעמאן מיט זיין צעבראכענע הארץ שטופט אוועק מיט זיינע תפילות אלע אנדערע תפילות, אזוי ווי עס שטייט "תְּפִלָּה לְעָנִי כִי יַעֲטוֹף", יעטוף איז א לשון פון צוריק האלטן, "אֶלָּא אִיהוּ עָבִיד עִטּוּפָא לְכָל צְלוֹתִין דְּעָלְמָא, וְלָא עָאלִין עַד דִּצְלוֹתָא דִּילֵיהּ עָאלַת", ווייל זיינע תפילות האלט אפ און שטופט אוועק אלע אנדערע תפילות פון די גאנצע וועלט, "וְקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא אָמַר, יִתְעַטְּפוּן כָּל צְלוֹתִין, וּצְלוֹתָא דָּא תֵּיעוּל לְגַבָּאי", דער אייבערשטער זאגט, אלע תפילות זאלן ווארטן ביז דעם ארעמאן'ס תפילות קומען ארויף צו מיר, איך דארף נישט קיין בית דין זאל משפט'ן צווישן אונז, "קַמָּאי לִיהֱווּ תַּרְעוּמִין דִּילֵיהּ", איך וויל אליינס הערן זיינע טענות, "וַאֲנָא וְהוּא בִּלְחוֹדָנָא", איך אליינס וויל זיין מיט'ן ארעמאן, דער אייבערשטער אליינס הערט צו דעם ארעמאן'ס געבעט, אזוי ווי עס שטייט "וְלִפְנֵי ה' יִשְׁפּוֹךְ שִׂיחוֹ", פאר'ן אייבערשטן אליינס קומען אן זיינע תפילות.
אלע מלאכים פון הימל פרעגן איינער דעם צווייטן: "מיט וואס טוט זיך דער אייבערשטער באשעפטיגן?" און מען ענטפערט זיי: "דער אייבערשטער באשעפטיגט זיך מיט זיין זאך, מיט'ן ארעמאן'ס געבעט, קיינער ווייסט נישט וואס פאסירט מיט די אלע תפילות און די אלע תרעומות, "דְּלֵית תִּיאוּבְתָּא לְמִסְכְּנָא, אֶלָּא כַּד שָׁפִיךְ דִּמְעוֹי בְּתוּרְעָמוּ, קַמֵּי מַלְכָּא קַדִּישָׁא", נישטא קיין בעסערע זאך פאר'ן ארעמאן ווי זיך אויסוויינען פאר'ן אייבערשטן, "וְלֵית תִּיאוּבְתָּא לְּקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא, אֶלָּא כַּד מְקַבֵּל לוֹן, וְאוּשְׁדוּ קַמֵּיהּ וְדָא אִיהִי צְלוֹתָא, און עס איז נישטא קיין גרעסערע גליסטונג פאר'ן אייבערשטן נאר ווען ער נעמט אן די געוויין פון א צעבראכענעם הארץ, דעריבער האלט עס אפ אלע תפילות.
זאגט דער זוהר ווען מען קומט צום אייבערשטן מיט א צעבראכענעם הארץ אזוי ווי אן ארעמאן - גייען אלע תפילות ארויף גלייך אן קיין שום שטערונג, "דְּהָא כָּל נְטוּרֵי תַּרְעִין, לָא שַׁבְקִין הָכִי לְמֵיעָאל, כְּמָה דְּשָׁבְקִין לְמִסְכְּנִין, דְּהָא בְּלָא רְשׁוּתָא עָאלִין", אלע מלאכים וואס שטייען ביי די טירן און קוקן אויב די תפילות זענען גענוג חשוב ארויפצוגיין - לאזן אריבערגיין די תפילות פון אן ארעמאן.
דאס איז אלעס ווען א מענטש איז צעבראכן בגשמיות, ער איז אן ארעמאן בגשמיות, עס פעלט אים געלט צו ברענגען ברויט פאר זיך און פאר זיין משפחה וכו' וכו'; זאגט דער הייליגער רבי נתן (לקוטי הלכות תפילין, הלכה ה, אות מג): "מִכָּל שֶׁכֵּן וְכָל שֶׁכֵּן כְּשֶׁמַּתְחִיל הָאָדָם לְרַחֵם עַל עַצְמוֹ וּמַרְגִּישׁ עֲנִיּוּתוֹ וְדָחֳקוֹ בְּמַעֲשִֹים טוֹבִים", ווער רעדט און ווער שמועסט נאך ווען א מענטש הייבט אן רחמנות האבן אויף זיך אויף זיין עכטע ארעמקייט, "וְטוֹעֵן עִם הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ וּמִתְקוֹטֵט עִמּוֹ וּמִתְרָעֵם עָלָיו יִתְבָּרַךְ עַל שֶׁאֵינוֹ מְקָרְבוֹ אֵלָיו וְשׁוֹפֵךְ שִֹיחוֹ וְלִבּוֹ לְפָנָיו עַד שֶׁנִּתְעוֹרֵר בִּבְכִיָּה וְכוּ'", ער טענה'ט צום אייבערשטן פארוואס עס גייט אים אזוי שווער צו זיין אן ערליכער איד, ער גיסט זיך אויס זיין הארץ פאר'ן אייבערשטן, ער וויינט זיך אויס צום אייבערשטן 'רבונו של עולם, פארוואס ביסטו מיר נישט מקרב צו דיר?' "כַּמָּה וְכַמָּה יְקָרָה תְּפִלָּה זוֹ בְּעֵינֵי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", ווי חשוב און טייער איז די תפילה ביים אייבערשטן, "וְהִיא יְקָרָה מִכָּל הַתְּפִלּוֹת שֶׁבָּעוֹלָם", דאס איז די חשוב'סטע תפילה פון אלע תפילות, ווייל דער איז דאך א ריכטיגער ארעמאן, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדרים מא.): "אֵין עָנִי אֶלָּא מִן הַדַּעַת", ווער איז ארעם? נאר דער וואס האט נישט קיין שכל, דער מענטש וואס איז ווייט פונעם אייבערשטן.
ווער רעדט נאך דער וואס זינדיגט און פאלט אראפ אין ביטערע עבירות, ווען אזא איינער קומט צום אייבערשטן און וויינט: "רבונו של עולם, העלף מיר, זיי מיר מקרב צו דיר, איך וויל זיין ערליך, איך וויל זיין גוט"; אזא תפילה איז טייער און באליבט ביים אייבערשטן מער פון אלע תפילות וואס איז דא.
איך שרייב דיר דא א קליינע תפילה וואס דו זאלסט זיך יעדן טאג מתבודד זיין מיט דעם:
"רבונו של עולם האב רחמנות אויף מיר, ראטעווע מיר פונעם יצר הרע וואס לאזט מיר נישט אפ, ער ווארפט מיר כסדר אראפ אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן; וויפיל איך פרוביר צו זיין גוט ווער איך נאר מער און מער דערווייטער פון דיר. טאטע זיסער, איך בין אזוי צעבראכן, איך בין אזוי ווייט פארקראכן פון דיר, העלף מיר איך זאל אפלאזן מיינע שלעכטע מעשים.
הייליגער באשעפער, נעם אן דעם לימוד זכות וואס איך האב אויף מיר; עס איז מיר זייער שווער צו זיין ערליך און ריין ווילאנג איך בין אליין, איך וויל חתונה האבן, איך וויל א ווייב וואס זאל מיך אפהיטן פון שלעכטס, עס איז מיר זייער שווער צו זיין אזוי לאנג אליינס.
חס ושלום, איך נוץ דאס נישט פאר א תירוץ אויף מיינע מעשים, איך ווייס אז איך בין שולדיג, אבער דאך בעט איך דיר היייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל טרעפן מיין שידוך, איך וויל שוין אזוי שטארק חתונה האבן, איך וויל אזוי שטארק זיין ריין און הייליג. דער הייליגער רבי פלעגט נישט וועלן אויפנעמען קיין בחורים, ער פלעגט זיי פארשיקן און זאגן 'קומט צוריק צו מיר מיט א טלית'; איך בעט דיר אייבערשטער, וואס בין איך שולדיג אז מען שיקט מיר אוועק? וואס קען איך טון? איך בין גרייט צו גיין היינט צום חופה, ווען וועט דאס שוין זיין? ווען וועל איך ווערן אן אדם השלם, קענען לערנען און דאווענען און דיר דינען מיט א ריינע מח מחשבה?
איך זאג דיר צו טאטע זיסער אז איך גיי מער נישט טון קיין שלעכטס, איך בעט דיר העלף מיר".
אזוי זאלסטו זיך טענה'ן מיט'ן אייבערשטן; מוהרא"ש זאגט (ארך אפים פרק ד', סבלנות לבחור) עס איז דא א הייליגער מלאך "עזריאל" וואס ער איז געשטעלט אין הימל ארויפצוטראגן די תפילות פון בחורים און מיידלעך וואס וויינען און שרייען און בעטן דעם אייבערשטן זיי זאלן זוכה זיין חתונה צו האבן און אזוי ארום ניצול ווערן פון עבירות. עס איז דא אין דעם גרויסע סודות וואס מען קען נישט אנטפלעקן, ווער דער מלאך איז און וואס זיין זאך איז (עיין שם).
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.