שאלה אין קורצן ענין
#113 - מעג מען בעטן דעם אייבערשטן פאר אן אייגענע שיינע הויז?
אידיש געלט, קינדער, תפילה והתבודדות, דירה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יעדעס מאל ווען איך וויל עפעס קויפן וואס איך דארף נישט האבן, נאר איך וויל עס האבן, טראכט איך צו זיך 'וואס וויל איך ענדערש, די זאך וואס איך וויל אדער א הויז?' און איך לייג אוועק דאס געלט צו קענען קויפן אן אייגענע הויז. איך האף צום אייבערשטן אז איך וועל שוין שנעל קענען האבן מיין אייגענע הויז.


איך וויל פרעגן אויב איז א פראבלעם צו וועלן האבן א שיינע הויז? דער ראש ישיבה זאגט אלעמאל אז מען איז דא אויף די וועלט נאר פאר אפאר יאר, אבער איך וויל עס יא און איך בעט דעם אייבערשטן פאר א שיינע הויז. מעג מען בעטן אויף דעם?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת חקת בלק, ט' תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואויל איז אייך אז איר לעבט מיט א חשבון, איר געבט נישט אויס געלט פאר זאכן וואס איר ווילט; איר ווייסט און פארשטייט דער חילוק פון דארפן און וועלן, וואס דארף מען אין לעבן און וואס וויל מען, און איר געבט נאר אויס די געלט פאר זאכן וואס איז וויכטיג.


בנוגע בעטן דעם אייבערשטן אויף א שיינע באקוועמע דירה וכו'; אודאי מעג מען בעטן דעם אייבערשטן אויף א שיינע הויז, דאס איז דאך די מצוה פון תפילה, מען זאל בעט דעם אייבערשטן וואס מען דארף און וואס מען וויל; דאס איז שלימות התפילה, בעטן דעם אייבערשטן וואס דרוקט און וואס מען וויל.


בעטס דעם אייבערשטן אויף א שיינע באקוועמע דירה וואו איר וועט קענען אויפציען אייערע קינדער מיט ישוב הדעת, א שיינע דירה איז דאך איינע פון די זאכן וואס די הייליגע חכמים זאגן (ברכות נז:) פון די זאכן וואס איז מרחיבין דעתו של אדם, דירה נאה.


וואויל איז דעם מענטש וואס איז דבוק צום אייבערשטן און בעט אויף יעדע זאך.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#112 - איך בין דורכגעפאלן אין די הארבסטע עבירה, בין איך שוין דערנאך?
אומאן, התחזקות, קדושה, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, תשובה, עבירות, עצבות, תיקון הכללי, יאוש, עונשים, וידוי, זעלבסמארד

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א אינגערמאן מיט א טייערע ווייב און קינדער, איך ווייס נישט ווי אזוי אנצוהויבן שרייבן, איך בעט זייער דער ראש ישיבה זאל רחמנות האבן אויף מיר.


נעכטן איז אריין אין מיר א רוח שטות, איך בין געגאנגען טון אן עבירה מיט א גוי'טע רחמנא ליצלן. טייערער ראש ישיבה שליט"א, איך שרייב דעם בריוו מיט טרערן אין די אויגן, וואס איז געשען מיט מיר?! איך בין באמת א וואוילער איידעלער אינגערמאן, איך ווייס נישט ווי אזוי איך האב געטוען אזא זאך. איך דערמאן זיך צוריק ווי אזוי איך האב דאס געטון, און איך געדענק ממש ווי א שד, א רוח, איז אריין אין מיר, און ער האט עס געטון, איך האב עס נישט געטון, עס איז נישט מיר, איך בין א נארמאלער מענטש. איך בין אזוי פארלוירן, אזוי צעבראכן, איך ווייס נישט וואס צו טון, איך קען נישט קוקן מיין ווייב אין פנים, א רחמנות אויף איר, זי איז אזוי וואויל און אזוי פיין, איך וויל זיך ממש נעמען דאס לעבן, איך ציטער פון מיין שאטן.


טייערער ראש ישיבה שליט"א, איך וויל נישט אויפגעבן, איך דארף א דרך תשובה, איך קען ממש נישט טרעפן א לימוד זכות אויף מיר אויסער אז איך בין א משוגענער, איך בעט זייער דעם ראש ישיבה שליט"א זאל מיר שרייבן א דרך תשובה און א תיקון. וואס טו איך יעצט ווייטער? ווי אזוי גייט מען ווייטער?


איך בעט זייער דער ראש ישיבה שליט"א זאל מיר ביטע שנעל עפעס צוריק שרייבן, ווייל איך האלט עס נישט אויס.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת חקת בלק, ט' תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויי און ביטער איז אז מען טוט אן עבירה מיט א גוי'ה רחמנא לשיזבן, עס איז אזוי שרעקליך די עבירה אז חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין פב.): "הבא על הגוי'ה, חייב עליה משום נדה, שפחה, גויה, זונה", מען איז עובר אויף די אלע עבירות, און דאס איז כאילו מען האט חתונה מיט עבודה זרה ממש; וויי און ביטער פאר די נשמה, וויי אויף די וועלט און וויי אויף יענע וועלט, די עבירה בלייבט צוגעטשעפעט צום מענטש. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ג:) דער וואס טוט אן עבירה מיט א גוי'ה, "רבי אליעזר אומר קשורה בו ככלב", מען בלייבט צוגעקלעבט אזוי ווי א הינט, מען ווערט ארומגענומען מיט קליפות און משחיתים וואס איז באשאפן געווארן פון די עבירה; די קליפות ומשחיתים גייען מיט מיטן מענטש, זיי ברענגען שרעקליכע צרות, מען ליידט שרעקליכע ביטערע פיין אין לעבן, און מען ווייסט נישט פארוואס מען ליידט.


מיט דעם זאלסטו וויסן אז תשובה העלפט אויף אלעם. די הייליגע חכמים זאגן (ברכות לד:): "מקום שבעלי תשובה עומדים, צדיקים גמורים אינעם עומדין", ווען מען טוט תשובה קומט מען אן אזוי הויך, העכער ווי די צדיקים קומען אן. נאך זאגן זיי (פסיקתא דרב כהנא, פרשה מה): "גָדוֹל כּוֹחָהּ שֶׁל תְּשׁוּבָה", תשובה איז אזוי גרויס, "שֶׁכֵּיוָן שֶׁאָדָם מְהַרְהֵר בְּלִבּוֹ לַעֲשֹוֹת תְּשׁוּבָה", ווי נאר א מענטש טראכט פון תשובה - ער טראכט 'איך וויל זיך אומקערן צום אייבערשטן', "מִיַּד הִיא עוֹלָה לֹא עַד עֲשָֹרָה יָמִים, וְלֹא עַד עֶשְֹרִים וְלֹא עַד מֵאָה, אֶלָּא עַד מַהֲלַךְ חֲמֵשׁ מֵאוֹת שְׁנַיִם; וְלֹא עַד רָקִיעַ רִאשׁוֹן וְשֵׁנִי, אֶלָּא שֶׁהִיא עוֹמֶדֶת לְפָנַי כִּסֵא הַכָּבוֹד", קומט ער גלייך אן צום כסא הכבוד.


די עבירה איז זייער גרויס, גיין צו א גוי'ה און טון מיט איר אן עבירה איז שרעקליך, אבער קענסט נאך תשובה טון. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבה, ד) "אָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", דער אייבערשטער זאגט: "אִם אָדָם עוֹבֵר עֲבֵירָה לְפָנַי", אויב א מענטש טוט עבירות, "אִם חוֹזֵר וְעוֹשֶׂה תְּשׁוּבָה", אויב האט ער חרטה אויף וואס ער האט געטון און ער טוט תשובה - "הֲרֵי אֲנִי עִמּוֹ בְּרַחֲמִים וַאֲנִי מְקַבֵּל אֶת תְּשׁוּבָתוֹ", נעם איך אים צוריק, איך נעם אן זיין תשובה, "וְאֵין אֲנִי זוֹכֵר לוֹ אֲפִילוּ מִקְצָת עֲוֹנוֹתָיו", און איך וועל נישט דערמאנען קיין איין עבירה; נאך זאגט דער אייבערשטער (שם, פרק ו): "בָּנַי, אֲנִי אָמַרְתִּי לָכֶם אֵין חֶפְצִי אֶלָּא בְּרָכָה וּבְמִי שֶׁאֵין בּוֹ עֲבֵרוֹת", איך האב ענק געזאגט איך וויל נאר די מענטשן וואס האבן נישט געזינדיגט, "וְחָזַרְתִּי בּוֹ בִּדְבָרַי", יעצט צי איך צוריק, "אֲפִלּוּ יַעֲשֶׂה אָדָם מֵאָה עֲבֵרוֹת זוֹ לְמַעְלָה מִזּוֹ", אפילו א מענטש וועט טון הונדערט עבירות איינס נאכן צווייטן, "וְיַחֲזֹר וְיַעֲשֶׂה תְּשׁוּבָה", אויב וועט ער חרטה האבן, ער וועט תשובה טון, "וְיַשְׁפִּיל אֶת עַצְמוֹ לָאָרֶץ, וְיִרְאֶה אֶת עַצְמוֹ כְּאִלּוּ הוּא חֶצְיוֹ זַכַּאי וְחֶצְיוֹ חַיָּב, וְיִרְאֶה אֶת עַצְמוֹ כְּאִלּוּ חַיָּב בְּאָשָׁם תָּלוּי בְּכָל יוֹם", ער וועט שטענדיג טראכטן 'איך דארף נאך תשובה טון' - "הֲרֵינִי עִמּוֹ בְּרַחֲמִים וּמְקַבְּלוֹ בִּתְשׁוּבָה", וועל איך זיך פירן מיט אים מיט רחמנות, איך וועל אננעמען זיין תשובה, "וְאֶתֵּן לוֹ בָּנִים שֶׁל בַּעֲלֵי קוֹמָה וְעוֹסְקֵי בַּתּוֹרָה וּמְקַיְּמֵי מִצְוֹת", און איך וועל אים געבן קינדער צדיקים.


וואס איז תשובה? ווי אזוי הויבט מען אן טון תשובה? דאס ערשטע זאך פון תשובה איז וידוי דברים. דער רמב"ם זאגט (פרק א' מהלכות תשובה, הלכה א) יעדע מצוה אין די תורה, סיי א מצות עשה, סיי א מצות לא תעשה, - אויב מען האט עובר געווען אויף איינע פון די מצוות, סיי בשוגג סיי במזיד; ווען מען טוט תשובה, - דארף מען זיך מתודה זיין צום אייבערשטן, אזוי ווי עס שטייט אין די תורה (במדבר ה, ז): "וְהִתְוַדּוּ אֶת חַטָּאתָם אֲשֶׁר עָשׂוּ"; ווי אזוי איז מען זיך מתודה? זאגט דער רמב"ם, מען זאל אזוי זאגן: "אָנָּא הַשֵּׁם, חָטָאתִי עָוִיתִי פָּשַׁעְתִּי לְפָנֶיךָ, וְעָשִֹיתִי כָּך וָכָךְ, וַהֲרֵי נִחַמְתִּי וּבוֹשְׁתִּי בְּמַעֲשַׂי, וּלְעוֹלָם אֵינִי חוֹזֵר לְדָבָר זֶה", איך בעט דיר אייבערשטער, איך האב געזינדיגט פאר דיר, איך האב געטון די און די עבירה, איך האב חרטה אויף וואס איך האב געטון, איך שעם זיך מיט מיינע מעשים וואס איך האב געטון, איך נעם זיך פאר אז איך גיי עס מער קיינמאל נישט טון; דאס איז וידוי, און דער רמב"ם פירט אויס: "וְכָל הַמַּרְבֶּה לְהִתְוַדּוֹת וּמַאֲרִיךְ בְּעִנְיָן זֶה, הֲרֵי זֶה מְשֻׁבָּח", ווער עס פארמערט זיך מתודה צו זיין פאר'ן אייבערשטן - דער איז געלויבט.


ברודער, זיי זיך מתוודה צום אייבערשטן; דאס זאלסטו טון נישט איין מאל, נאר יעדן טאג. דערצייל דעם אייבערשטן די גאנצע מעשה וואס דו האסט געטון, ווען, וואו און אזוי ווייטער. שעם זיך נישט, דערצייל אלעס, ווייל נישטא קיין גרעסערע זאך ווי וידוי דברים. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תורת כהנים בחוקותי, פרק ח) "אָמַר הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", דער אייבערשטער זאגט: "מִיָּד שֶׁהֵם מִתְוַדִּים עַל עֲוֹנוֹתֵיהֶם", גלייך ווען א מענטש איז זיך מתודה פאר מיר, "מִיָּד אֲנִי חוֹזֵר וּמְרַחֵם עֲלֵיהֶם", האב איך רחמנות אויף אים און איך נעם צוריק דעם מענטש צו מיר.


זאלסט זיין א גרויסער עקשן אין די זאך פון שמועסן מיטן אייבערשטן, בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, ער זאל דיך ארויסנעמען פון די קליפות און משחיתים וואס זענען מיט דיר און נעמען דיך ארום, און דאס וועט זיין דיין תשובה.


אז דו וועסט דאס טון, קענסטו זיין זיכער אז דער אייבערשטער האט אנגענומען דיין תשובה. האב נישט מורא פון קיינעם און הער נישט אויס די וואס ווילן דיר זאגן אז דו האסט מער נישט קיין תקוה, גלייב דעם רבינ'ס ווערטער וואס ער האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב, סימן קיב): "אם אתה מאמין שיכולים לקלקל, תאמין שיכולים לתקן", אויב דו גלייבסט אז דו קענסט פארדארבן - גלייב אז דו קענסט פאררעכטן.


עס וועט דיר יעצט זיין ביטער שווער, דו וועסט יעצט כסדר ווערן בעצבות ומרה שחורה, פלוצלונג אינמיטן טאג וועט דיר ווערן שלעכט, ווייל אזוי געשעט מיט די וואס זענען פוגם בברית, און די וואס זענען עובר אויף די שרעקליכע עבירה פון נשג"ז רחמנא לצלן, עס לויפט זיי נאך דער נישט גוטער רוח, זיי זענען שטענדיג בעצבות, ביז מען טראכט מחשבות פון זיך הרג'ענען ה' ירחם, אבער מיט די צייט, נאך אסאך התבודדות און אסאך וידוי דברים - וועט עס צוביסליך ארויסגיין פון דיר און דו וועסט קענען זיין פרייליך.


אויך זאלסטו טון אלעס אויף דער וועלט אנצוקומען צום הייליגן רבינ'ס ציון אין אומאן און זאגן דארט די צען קאפיטלעך תהילים, דער תיקון הכללי. ווייל דער רבי האט צוגעזאגט, א צדיק מיחידי הדורות האט מבטיח געווען (חיי מוהר"ן, סימן רכה) ווער עס וועט קומען צו זיין ציון זאגן דעם תיקון הכללי, די צען קאפיטלעך תהלים [קאפיטל טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ] און געבן א פרוטה לצדקה פאר זיין זכות, אפילו ער האט געטון די הארבסטע עבירות: "וועל איך מיך לייגן אויף די לענג און אויף די ברייט אים א טובה צו טון, ביי די פיאות וועל איך אים ארויסציען פון שאול תחתית".


דער אייבערשטער זאל אננעמען דיין תשובה.

#111 - פארוואס נאר איך האב נישט קיין קינדער?
רפואה, קינדער, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, אמונה, קשיות, שמחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


פארוואס נאר איך האב נישט קיין קינדער?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


       יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, מ"א לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


'למה?' 'פארוואס?' - יאמרו הגוים, זאגט א גוי; א גוי פרעגט: "פארוואס?" א איד פרעגט נישט קיין שאלות אויפן אייבערשטן, א איד בעט דעם אייבערשטן. דער רבי זאגט: "אשרי העם, וואויל איז אונז אידן, שככה לו, אז אזוי איז צו אים"; אנשטאט 'פארוואס?' ווייסט מען 'אזוי!' ווי אזוי דער אייבערשטער טוט איז גוט, 'ווי אזוי? אט אזוי!'


גיי שריי צום אייבערשטן אין דיין שפראך, אין אידיש: "רבונו של עולם, וואס איז מיט מיר? איך בין פול מיט קשיות? איך וויל א שטארקע אמונה, איך וויל נישט האבן קיין קשיות אויף דיר, איך וויל גלייבן אז וואס דו טוסט איז גוט".


נאר נאכן בעטן אויף אמונה - וועסטו קענען בעטן אויף קינדער. כל זמן דו ביסט בעצבות, דו האסט טענות, מיט קשיות, מיט 'פארוואס?' מיט 'פארוועם?' - איז נישט גוט, אז דו וועסט זיין פרייליך - וועלן דיינע תפילות זיין זיס און געשמאק ביים אייבערשטן. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המדות אות תפילה, סימן פא): "תְּפִלָּה שֶׁהִיא בְּשִׂמְחָה, הִיא עֲרֵבָה וּמְתוּקָה לַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", די תפילות וואס מען בעט מיט שמחה - איז זיס און געשמאק ביים אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#110 - מיט'ן שכל פון רבי'ן, האב איך געהאט א שיינעם יום טוב
אומאן, שלום בית, סבלנות, חסידות ברסלב, מחלוקת, ראש השנה, תפילה והתבודדות, התנגדות, יום טוב, שכל, וויכוחים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


דעם פארגאנגענעם יום טוב פסח האט מיין ווייב געבעטן פון מיר פאר אפיקומן אז איך זאל איר נאכאמאל צוזאגן אז איך בין נישט קיין ברסלב'ער. איך דאנק דעם אייבערשטן אז איך האב די עצות און שכל פון הייליגן רבי'ן, און איך האב נישט אנגעהויבן קיין קריגעריי דערוועגן, איך האב איר גלייך צוגעזאגט אז איך לאז אפ ברסלב.


איך האב געטראכט צו זיך אז פון יעצט איז דער רבי און דער ראש ישיבה מער נישט ברסלב נאר אומאן, איך וועל גיין צום אומאן רבי און צום אומאן ראש ישיבה.


איך בעט ווייטער דעם אייבערשטן, "באשעפער העלף מיר איך זאל זיין אין אומאן אויף ראש השנה, און מיין ווייב און קינדער זאלן זיך נאך פרייען דערמיט, מיר לאזן גיין מיט שמחה, און מיינע קינדער זאלן לערנען אין די ברסלב'ע מוסדות".


ווען איך האב ווען נישט די שיעורים, וואלט איך געהאט צעשטערטע יום טוב. יישר כח פאר די שכל.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אחרי קדושים, ג' אייר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זייער גוט האסטו געטון אז דו האסט איר צוגעזאגט אז דו גייסט נישט מער האבן מיט ברסלב, אזוי האסטו געהאט א שיינעם יום טוב אן מחלוקות.


בנוגע צוזאגן; איך געדענק ביי מוהרא"ש אזא מעשה, איך בין געווען אין צימער ווען איינער פון אנשי שלומינו איז געקומען וויינען צו מוהרא"ש נאך ראש השנה אז זיין ווייב האט זיך אפגעשיידט פון אים, זי וויל מער נישט לעבן מיט אים - ביז ער זאגט צו אז ער פארט מער נישט קיין אומאן, זי פארלאנגט ער זאל אונטער שרייבן אז ער גייט מער נישט פארן קיין אומאן.


מוהרא"ש האט אים געזאגט: "אודאי זאלסטו אזוי טון, זאג איר צו אז דו פארסט מער נישט קיין אומאן"; מוהרא"ש האט אים געזאגט: "ווען דו זאגסט צו - זאלסטו טראכטן, דו זאגסט צו דו פארסט מער נישט, פינטל". אזוי ווי יעקב אבינו האט געזאגט פאר זיין טאטע יצחק (בראשית כז, יט): "אָנֹכִי עֵשָׂו בְּכֹרֶךָ", זאגן די הייליגע חכמים (תנחומא הישן, ט; הובא ברש"י) ער האט געזאגט "אָנֹכִי", איך בין, פינטל, איך בין ווער איך בין, "עֵשָׂו בְּכֹרֶךָ", עשיו איז דיין בכור. מוהרא"ש זאגט אים: "דו טראכט, איך זאג צו איך פאר נישט מער", פינטל, וואו? צו די לבנה, און מוהרא"ש זאגט אים: "זאלסט טאקע מער נישט פארן צו די לבנה, קיין אומאן אויף ראש השנה פאר איך יעדע יאר"; מוהרא"ש האט געשמייכלט, און ברוך השם יענער אינגערמאן איז צוריק מיט זיין ווייב און ער פארט יעדע יאר קיין ראש השנה, מיט דעם וואס ער האט צוגעזאגט.


מען דארף טון אלעס אויף דער וועלט עס זאל זיין שלום אין שטוב, און אז די ווייב איז אנגעגעסן אויף ברסלב, זי האט געהערט שלעכטע זאכן - איז נישט כדאי זיך צו עקשנ'ען. ענדערש געבט מען גערעכט, מען טענה'ט נישט, מען געבט נאך, און מיט תפילה און מיט חכמה קען מען איר מקרב זיין. אבער מען דארף האבן געדולד, עס נעמט צייט. אזוי ווי דער רבי פירט אויס די מעשה פונעם פארלוירענעם בת מלך (ספורי מעשיות, מעשה א): "דער שני למלכות האט זיך פארזוימט דארט אין שטאט, ווארום מען מוז זען מיט חכמה און שכל מען זאל זי ארויסנעמען, און צום סוף האט ער איר ארויסגענומען".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#109 - זאל איך נוצן פראטעקציע אריינצולייגן מיין טאכטער אין שולע?
סיפורי צדיקים, קינדער, תפילה והתבודדות, מוסדות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך דארף יעצט אריינשיקן מיין טאכטער אין שולע, איך האב שוין פרובירט ביי עטליכע מוסדות, אבער קיינער וויל מיר נישט אננעמען.


מיין שאלה איז אויב איך זאל בכלל פרובירן מיט פראטעקציע און אנדערע וועגן צו קענען איר אריינלייגן אין א מוסד?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי קדושים, ב' אייר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אודאי! טו אלעס וואס דו קענסט נאר אז דיינע קינדער זאלן האבן גוטע ערליכע מוסדות.


קענסט נוצן אונזער פראטעקציע; דער רבי לערנט אונז די עצה פון תפילה והתבודדות, בעטן דעם אייבערשטן וואס מען וויל - דאס איז די בעסטע פראטעקציע, תפילה איז שטערקער פון אלעס. בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט קענען געבן די בעסטע חינוך פאר דיינע קינדער, אויך זאלסטו בעטן פאר זיי; ווייל נאר תפילה איז די וועג פאר גוטע קינדער.


איך וויל דיך דערמאנען די מעשה וואס מוהרא"ש האט אונז דערציילט פון הייליגן חפץ חיים. אמאל איז א איד געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו און געבעטן א ברכה אויף גוטע קינדער, דער הייליגער חפץ חיים פרעגט אים: "מיט א ברכה ווילסטו האבן גוטע קינדער? עס גייט נישט אזוי, גוטע קינדער דארף מען בעטן אסאך דעם אייבערשטן", ער ווייזט פאר דעם איד זיין מאמע'ס תהילים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט, און זאגט אים: "אזוי האט מען גוטע קינדער"; זאלסטו אסאך בעטן דעם אייבערשטער אז דו זאלסט זוכה זיין צו קינדער ערליכע אידן, תלמידי חכמים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#108 - ווי אזוי זעט מען זיך ארויס פון די צוגעבינדענקייט צו מאוויס?
קדושה, תפילה והתבודדות, צרות, מאוויס, תשובה, שמירת עינים, סמארטפאון, סדר דרך הלימוד, משניות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט דארף איך דאנקען דעם אייבערשטן אז איך בין אנגעקומען צו די שיעורים און בריוו פונעם ראש ישיבה שליט"א וואס געבט מיר חיזוק אנצוגיין אין לעבן, ווען נישט דעם וואלט מיין לעבן געווען פיל שווערער.


איך בין זיך מתבודד כמעט יעדן טאג, און איך האב א שטארקע רצון צו זיין אן ערליכער איד, איך געפין זיך ברוך ה' אין אן ערליכע משפחה, אבער אין מיין הויז מעג מען האבן סמארטפאונס, און ליידער קוק איך אויף דעם גאר שלעכטע זאכן, ספעציעל אין די בין הזמנים טעג ווען איך בין מער אינדערהיים קוק איך גאר אסאך שלעכטע זאכן דארט, און איך קען נישט אויפהערן מיט דעם, איך בין ממש צוגעבינדען צו דעם. יעדעס מאל איך בין זיך מתבודד לאז איך עס אפ פאר עטליכע מינוט, אבער גלייך נאכדעם פאל איך שוין נאכאמאל צוריק צו דעם.


איך ווייס און איך גלייב אז דער אייבערשטער איז דא, ער זעט יעדע זאך וואס איך טו, איך שעם זיך פון מיך אליין, אבער איך זיך ממש נישט שטארקן אויף די נסיונות, איך ווייס פשוט נישט וואס צו טון.


נעכטן האב איך געקוקט א מאווי, זייער שלעכטע זאכן, אלע דריי הארבסטע עבירות ליגן דערין, און איך האב זיך געשפירט זייער שלעכט. איך האב גערעדט מיט א חבר וואס קען אביסל קבלה ספרים און ער האט מיר געזאגט אז מען קען טאקע תשובה טון אבער עס איז זייער שווער, ווייל פון די עבירות ווערן באשאפן קליפות און שדים און עס איז דא א כף הקלע, און עס איז נישט אזוי גרינג תשובה צו טון, עס איז מיר געווארן שווארץ פאר די אויגן.


איך ווייס נישט וואס צו זאגן, איך ווייס נישט וואס צו טראכטן, איך קען זיך נישט אזוי גוט ארויסברענגען ווייל איך בין זייער צעמישט, איך ווייס נאר איין זאך אז איך דארף וויכטיג א גרויסע ישועה זיך ארויסצוזען פון די אלע שלעכטע זאכן אין וואס איך ליג. וואס טו איך? אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיך העלפן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תזריע מצורע, כ"ה ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


קוק נישט קיין מאוויס, הרג'ע נישט דיין לעבן. מאוויס איז זייער שעדליך, מען קען נישט האבן א גוטע לעבן אז מען קוקט מאוויס, מען באשאפט קליפות, שדים און מזיקים וואס שעדיגן דעם מענטש.


עס לוינט נישט צו קוקן מאוויס, מען פארלירט אלעס, מען פארלירט די וועלט און יענע וועלט. מען ליידט שפעטער פון די קינדער, און אז מען איז פוגם בברית ליידט מען פון מענטשן. אזוי האט דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו אונז אנטפלעקט, ווער עס איז פוגם במחשבה ליידט פון די קינדער, ווער עס איז פוגם בדיבור ליידט פון די ווייב און ווער עס איז פוגם במעשה ליידט פון מענטשן; פרעגט איך דיר, לוינט זיך די פאר מינוט תענוג צו ליידן א גאנץ לעבן פון די קינדער? לוינט זיך צו קוקן די נארישע אויסגעטראכטע מאוויס און ליידן צרות די גאנץ לעבן?!


מאך זיך א שיעור אין לערנען משניות, משניות צעברעכט תאוות ניאוף. אז דו וועסט זאגן משניות טאג נאך טאג, דו וועסט דאס טון מיט אן עקשנות - וועסטו ארויסגיין פון דיין פלאנטער, דו וועסט ווערן אן ערליכער איד.


זאג משניות כסדרן דוקא, זאג א פרק נאך א פרק, דאס וועט דיך מאכן פאר א גרויסער צדיק. אפילו דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט - זאלסטו ווייטער זאגן מיט עקשנות. דער הייליגער רבי האט אונז מגלה געווען א וועג צו לערנען, עיין שיחות הר"ן (סימן עו) וואו דער רבי זאגט: "אֵין צְרִיכִין בְּלִמּוּד", מען דארף נישט ביים לערנען, "רַק הָאֲמִירָה לְבַד", נאר זאגן די ווערטער, "לוֹמַר הַדְּבָרִים כְּסֵדֶר", זאגן די ווערטער אין א רייע, "וּמִמֵּילָא יָבִין", און מען וועט שוין פון זיך אליינס פארשטיין. "וְאִם לֹא יָבִין תֵּכֶף" און אויב מען וועט נישט פארשטיין - "יָבִין אַחַר כָּךְ", וועט מען שפעטער, מיט די צייט - פארשטיין, עיין שם.


האב רחמנות אויף דיר און אויף דיין נשמה, קוק נישט מער קיין מאוויס; דאס איז אמת'דיג תשובה טון. אז מען לאזט אפ וואס מען האט געטון ביז אהער און מען האט חרטה - איז דער אייבערשטער מוחל, און אז עס וועט דיר אנהויבן ברענען צוריק די תאווה פון קוקן - זאלסטו גיין שרייען צום אייבערשטן ער זאל דיר העלפן דו זאלסט נישט קוקן. נעם די עצה פון רבי'ן, די עצה פון התבודדות ותפילה; גיי שריי צום אייבערשטן אויף דיין שפראך, בעט אים ער זאל דיר העלפן זאלסט זיך קענען היטן דיינע אויגן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#107 - וואס טוט מען מיט חילוקי דעות צווישן עלטערן ווי אזוי מחנך צו זיין?
שלום בית, חינוך הילדים, סיפורי צדיקים, תפילה והתבודדות, מדות טובות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן אזוי, מיין זעקס יעריגע טאכטער איז זייער אן אומצופרידענע, ווי אויך פארגינט זי נישט ווען איר שוועסטער אדער שכן וכדומה באקומט עפעס, ווען דאס געשעט פרוביר איך צו זיין שטרענג און איר מסביר זיין אז מען קען נישט אלעס האבן וואס א צווייטער האט, און דאס גלייכן.


זי גייט צי א טערעפיסט אין שולע, מיין ווייב האלט איז זי דארף עס האבן וועגן אירע שווערע נאטורן, די טערעפיסט האט געזאגט אז מען טאר נישט זיין שטרענג מען דארף נאר ארויס ווייזן מיטלייד צו איר, כדי איר צו ווייזן אז מען פארשטייט איר.


אסאך מאל ווען איך ווער שטרענג מיט איר, איך שלאג נישט ברוך ה', געבט מיר מיין ווייב א וואונק אז איך זאל אויפהערן און נאר שאקלען מיט'ן קאפ און איר געבן גערעכט פאר אלע אירע טענות און פראבלעמען, איך וויל וויסן וואס איז טאקע די ריכטיגע וועג ווי אזוי דאס צו האנדלען.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווילסט וויסן דער סוד צו האבן גוטע קינדער? תפילה איז דער סוד פאר גוטע קינדער; אז דו ווילסט האבן גוטע קינדער זאלסטו בעטן יעדן טאג דעם אייבערשטן פאר זיי.


מוהרא"ש פלעגט אונז שטענדיג דערציילן די מעשה פונעם חפץ חיים. אמאל איז א איד געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו און געבעטן א ברכה אויף גוטע קינדער, האט זיך דער הייליגער חפץ חיים אויפגעשטעלט פון זיין פלאץ און ארויסגענומען פון ספרים שאנק אן אלטע תהילים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט, ער האט דאס געוויזן פאר דעם איד און אים געזאגט: "זעסט? דאס איז דער תהילים פון מיין מאמע עליה השלום, וואו זי פלעגט יעדן טאג וויינען אז זי זאל האבן גוטע קינדער, אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער".


עס איז זייער וויכטיג אז דו און דיין ווייב זאלן זיין מיט איין דעה בנוגע די קינדער, דאס איז וויכטיגער פון אלעס; שלום בית איז זייער וויכטיג פאר די געזונט פון די קינדער, קינדער וואקסן אויף זיכער און געזונט ווען די עלטערן זענען איינשטימיג, ווען די עלטערן קריגן זיך נישט.


דעריבער איז זייער וויכטיג אז דו און דיין ווייב זאלן מחליט זיין ווי אזוי אומצוגיין מיט דעם קינד, ווי אזוי צו באהאנדלען די שווערע נאטורן. אידישע קינדער האבן א תורה, אונזער וועג איז נישט ווי די טערעפיסטן לערנען, די תורה וועג איז יא מחנך זיין די קינדער, זיי אויסלערנען דרך ארץ און טון וואס איז ריכטיג, און ווען קינדער פארפירן און ווילדעווען - דארף מען זיי אויסלערנען דרך ארץ.


אבער דאס קענסטו טון אז דיין ווייב איז מיט דיר, אז זי פארשטייט אויך אז דאס איז די אמת'ע וועג, זי וויל פירן א שטוב אזוי ווי אלע אידישע שטיבער; דער טאטע איז שטרענג, ער איז מחנך, און די מאמע קומט אריין מיט די גלעט און ווייכע ווערטער וכו'. אבער אז זי וויל גיין מיט די לינקע וועג פון גארנישט זאגן פאר די קינדער, זיי לאזן אויפוואקסן מיט די שלעכטע נאטורן - דעמאלט וועט דאס קינד זיין די כפרה הינדל צווישן דיר און דיין ווייב.


דער עיקר זאלסטו זען עס זאל זיין שלום אין שטוב, זיך נישט קריגן מיט דיין ווייב; דעמאלט וועט שוין זיין נחת און אלעס גוטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#106 - מעג מען ברענגען קליינע קינדער שבת אין שול?
שבת קודש, חינוך הילדים, סיפורי צדיקים, תפילה והתבודדות, בית המדרש, דאווענען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן איבער ברענגען קליינע קינדער שבת אין שול, עס איז זיכער אז אויב דאס קינד מאכט א גערודער און דרייט איבער דעם בית המדרש, קען מען זיי נישט ברענגען אין שול, איך פרעג אבער וועגן מיינע קינדער וואס ביי שמונה עשרה, און ווען דער רב פון בית המדרש רעדט, ווייסן זיי צו זיין שטיל, אבער סתם אזוי אינמיטן דאס דאווענען איז שווער צו פארלאנגען פון זיי צו זיצן שטיל די גאנצע צייט נעבן מיר, און זיי ווילן אויך נישט ארויסגיין שפילן אינדרויסן.


געווענליך שפילן זיי ביי מיין טיש אין שול מיט זייער חברים, זיי קריכן ארויף און אראפ און טאנצן אביסל ארום, אבער אלעס מער רואיג און שטיל. אבער מיין חבר האט מיר מעורר געווען אז דאס שטערט לכאורה מענטש פון דאווענען, פון די אנדערע זייט וויל איך אבער יא ברענגען די קינדער אין שול, זיי זאלן הנאה האבן און טרעפן חברים, און זיי זאלן זען ווי אזוי מען דאווענען, און די קינדער האבן טאקע ליב צו קומען אין שול און אויך מיין ווייב האט הנאה דערפון ווי פארשטענדליך, אבער למעשה זענען זיי נאך קליין און איך קען נישט פארלאנגען פון זיי זיך אויפצופירן ווי גרויסע קינדער.


למעשה ווייס איך נישט וואס איז די ריכטיגע זאך צו טון, דארף איך זיך רעכענען מיט דעם אז אפשר שטערן זיי אנדערע מענטשן פון דאווענען? איך רעד נישט פון גרויסע איבערדרייענישן מיט קולות, מען רעדט סתם פון קליינע קינדער וואס שפילן זיך שטילערהייט.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


א' פרשת יתרו, כ"ט שובבי"ם, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ג לפ"ק


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מוהרא"ש זאגט, מען קען ברענגען קינדער אין שול נאר אויב מען געבט אכטונג אויף זיי, ווייל אז מען ברענגט קינדער אין שול און מען לאזט זיי אויף הפקר - איז ענדערש זיי צו לאזן אין שטוב.


ברענג דיינע קינדער אין שול, אבער נאר אז דו וועסט אכטונג געבן אויף זיי. זיי זאלן נישט רעדן און דו וועסט דאווענען מיט זיי, דו וועסט זיי מחנך זיין אויף כבוד בית המדרש.


דער עיקר זאלסטו אסאך בעטן דעם אייבערשטן אויף גוטע קינדער. מוהרא"ש דערציילט, מען האט געפרעגט דעם הייליגן חתם סופר זכותו יגן עלינו ווי אזוי ער האט מצליח געווען מיט די קינדער, האט ער געזאגט: "איך האב אסאך טרערן פארגאסן פאר זיי, איך האב אנגעפילט א גלעזל טרערן ביי תיקון חצות פאר גוטע ערליכע קינדער, אזוי האב איך מצליח געווען".


אזוי אויך איז געווען א ברסלב'ער חסיד וואס האט געהאט זייער גוטע ערליכע קינדער. ווען מען האט אים געפרעגט וואס איז דער סוד פון די הצלחה, האט ער געזאגט: "וואס מיינט איר, קינדער זענען עפעלעך וואס מען רייסט אראפ פון בוים? איך האב אסאך געוויינט צום אייבערשטן זיי זאלן זיין ערליכע אידן".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#105 - וואס נאך קען איך טון צו האבן ריינע אויגן?
קדושה, תפילות אויף אידיש, לימוד התורה, תפילה והתבודדות, צדיקים, תשובה, שמירת עינים, משניות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם כל האב איך זיך געוואלט באדאנקען אויף אלע זאכן וואס דער ראש ישיבה געבט זיך אוועק פאר אונז, סיי מיט די געוואלדיגע שיעורים און אויך מיט די שיינע בריוון וואס איז מיר זייער שטארק מחזק.


יעצט צום שאלה, איך בין ברוך ה' חתונה געהאט און איך האב שוין ברוך ה' עטליכע קינדער, איך לערן יעדן טאג אסאך משניות און אסאך גמרא, איך רעד צום אייבערשטן זייער אסאך, איך גיס זיך אויס מיין הארץ צום אים און אלעס בעט איך אים, ווען עס קומט אבער צו די נושא פון היטן די אויגן איז מיר ביטער ביטער ביטער ביטער, עס רינט מיר טרערן ווען איך שרייב די בריוו.


ברוך ה', ש'כח אייבערשטער אז איך האב נישט קיין קאמפיוטער אדער טעלעפאן וואס מען קען קוקן דערויף שלעכטע זאכן, זאל דער באשעפער שומר ומציל זיין. ברוך ה' איך בין נאך קיינמאל נישט געגאנגען טון עבירות רחמנא ליצלן, ש'כח הייליגער באשעפער. אבער יעדעס מאל ווען איך גיי אין גאס מוז איך קוקן און באטראכטן יעדע פרוי, רחמנא ליצלן. אסאך מאל איז זיך דער יצר הרע מתגבר אויף מיר און איך פאר צו אנדערע געגנטער בלויז כדי צו קוקן אויפ'ן גאס אויף אויסגעלאסענע פרויען רחמנא ליצלן, און איך קוק און איך קוק און איך קוק, נאכאמאל און נאכאמאל און נאכאמאל. איך וויין צום אייבערשטן פאר'ן קוקן און נאכ'ן קוקן, אבער איך זע נישט קיין וועג ארויס, און עס ווערט נאר ערגער און ערגער, וואס קען איך טון?


איך טו די עצה פון לערנען תורה, שנים מקרא ואחד תרגום, אסאך משניות, אסאך גמרא, בית נצחי, די עצה פון רעדן צום אייבערשטן טו איך אויך, אלעס דערצייל איך פאר'ן אויבערשטן, איך בין חתונה געהאט, איך פרוביר צו לעבן אזוי ווי דער ראש ישיבה שליט"א לערנט אונז, אין מקוה גיי איך יעדן טאג, איך זאג יעדן טאג תיקון הכללי, איך גיי צו קברי צדיקים אסאך, פאר'ן ארויסגיין פון שטוב לייג איך די האנט אויף די מזוזה און איך בעט דעם אייבערשטן, וואס נאך קען איך טון אז עס זאל מיר אנהויבן עקלען אז אזוי ווי איך קוק נישט אויף א הונט זאל מיר נישט ציען א פרעמדע פרוי?


די טרערן הערן נישט אויף צו רינען, אוי רבונו של עולם, איך וויל אזוי שטארק זיין הייליג און אפגעהיטן און באפרייט פון מיין שווערע יצר הרע, אבער יעדן טאג כאפט ער מיר נאכאמאל אריין אין זיין זאק, און איבער אלעס שטערט מיר אז מיין מח איז פארברענט פון די אלע שמוציגע זאכן וואס איך זע אויפ'ן גאס. וואס נאך קען איך טון? מיין מח ווערט פארברענט טאג טעגליך, איך וויל אזוי שטארק זיין אן ערליכער איד און האבן א ריינעם מח.


איך קען אסאך ווערטער פון חיזוק, ווי למשל "אדער א נסיון אדער א בזיון", און נאך און נאך, און איך ווייס אז מענטשן זעען ווי איך גיי אויפ'ן גאס און איך קוק, אבער דער יצר הרע ברענט אין מיר אזוי ווי א ברענעדיגע פייער, און איך קען עס אפילו איבערזאגן און מחזק זיין אנדערע אז זיי זאלן זיך שטארקן און היטן די הויגן, אבער וואס וועט זיין מיט מיר? איך האף דער ראש ישיבה וועט מיר קענען געבן אן עצה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בשלח, כ"ה שובבי"ם, י"א שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זאג נישט אז די עצות העלפן דיר נישט, ענדערש טראכט 'מן הסתם טו איך נישט גענוג די עצות'. אזוי ווי רבי נתן דערציילט (שיחות הר"ן, סימן קע) "פַּעַם אַחַת שָׁאַלְתִּי אוֹתוֹ" איך האב אמאל געפרעגט דעם רבי'ן: "מַדּוּעַ כַּמָּה יְרֵאִים הִתְיַגְּעוּ בַּעֲבוֹדַת ה' הַרְבֵּה מְאֹד (שֶׁקּוֹרִין הָארִיוֶוין) וְאַף עַל פִּי כֵן לֹא הִגִּיעוּ לְמַדְרֵגַת הַצַּדִּיקִים הַגְּדוֹלִים", עס זענען געווען אסאך ערליכע אידן וואס האבן געהארעוועט אין עבודת השם און מיט דעם אלעם זענען זיי נישט אנגעקומען צו די גרויסע מדריגה פון צדיקים, ווי קען דאס זיין? "הֵשִׁיב בִּפְשִׁיטוּת", האט דער רבי מיר געענטפערט מיט דעם לשון: "מִן הַסְּתָם הָאבְּן זֵייא נִישְׁט גִּיהָארִיוֶועט, כִּי הַכְּלָל: שֶׁעִקָּר הוּא הַיְגִיעָה, וְהַכֹּל לְפִי רֹב הַמַּעֲשֶׂה", ווייל אויב מען הארעוועט, מען טוט די עצות פון צדיקים - איז מען זוכה צו ווערן א צדיק.


ווייל ווי שטארק דיין יצר הרע איז - זענען די עצות פון די הייליגע צדיקים נאך שטערקער, ווי טיף געפאלן דו ביסט - זענען די צדיקים בכח אויך דיך ארויס צו שלעפן פון דיין שאול תחתית. אז דער רבי זאגט לערנען משניות יעדן טאג העלפט - איז דאס אזוי, עס העלפט. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט) "שֶׁאֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון די קדושה - ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה; בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג 'כך וכך' - וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


זאג נישט: "איך האב פרובירט די עצות און מיר העלפט דאס נישט", עס אז נישט וואר; אז דער רבי זאגט לימוד התורה ראטעוועט פון פגם הברית - וועט דיר דאס העלפן. דער רבי האט דאך געזאגט פאר רבי נתן (חיי מוהר"ן, סימן תקעג) ווען רבי נתן האט איבערגעפרעגט אויב די עצה פון לערנען תורה קען אויך העלפן אויף פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, האט דער רבי געשריגן אויף אים: "דו ווייסט ווי גרויס דער כח פון תורה איז, תורה איז העכער פון אלעס!" אפילו א מענטש וואס איז צוגעקלעבט אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אויב וועט ער לערנען יעדן טאג תורה וועט ער ארויסקריכן פון אלעם שלעכטס און ווערן אן ערליכער איד.


אזוי אויך נעם די עצה פון תפילה והתבודדות. דער רבי זאגט מען זאל זיך אויסרעדן צום אייבערשטן, אים דערציילן אלעס וואס גייט אריבער, ווי שטארק דער יצר הרע ברענט; זאלסטו דאס טון איינמאל און נאכאמאל און טויזנט מאל און הונדערט טויזנט מאל - ביז מען וועט רחמנות האבן פון הימל אויף דיר און מען וועט דיר העלפן.


גיי אין א ווינקל וואו קיינער זעט נישט וואס דו טוסט און רעד צום אייבערשטן. דערצייל אים ווי שטארק עס ברענט אין דיר דער יצר הרע, וויין צו אים אין דיין שפראך, זאג אים: "רבונו של עולם איך בין אזא רחמנות, איך קען זיך נישט העלפן, איך בין אזוי אראפגעפאלן אין אריך אנפין דקליפה, איך היט נישט מיינע אויגן, איך קוק אויף פרעמדע פרויען, איך פארליר מיין שכל, איך פארליר מיין מח, איך פארברען מיין נשמה מיטן קוקן אויף עבירות, ראטעווע מיך, העלף מיר מיט דיין גרויס רחמנות!" אזוי זאלסטו שרייען צו אים אן א שיעור מאל, וועסטו ווערן א גרויסער צדיק מיט הייליגע אויגן.


כאפ זיך אן מיט די צוויי עצות, ווער נישט פארלוירן ווען דו זעסט אז דו פאלסט נאך. אז דו פאלסט נאכאלץ זאלסטו ווייטער לויפן צום משניות און זאגן נאך א פרק און נאך א פרק, און גיי נאכאמאל זיך מתבודד זיין - וועסטו ווערן אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#104 - ווי אזוי דערהאלט איך זיך ווען עס איז א גיהנום אינדערהיים?
שידוכים, תהלים, כיבוד אב ואם, קינדער, מחלוקת, תפילה והתבודדות, אידישע שטוב, משפחה, גט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


שוין לאנגע חדשים וואס דער מצב ביי אונז אינדערהיים איז זייער שווער, אבער יעצט איז שוין ממש עק וועלט, מיינע עלטערן האלטן זיך ביים גט'ן, און יעדן טאג איז דא קריגערייען און פיינטשאפט אינדערהיים, עס שפירט זיך ווי זיי זענען ממש צוויי פיינט.


איך שרייב די ווערטער מיט טרערן אין די אויגן, איך שפיר ווי איך האלט עס מער נישט אויס, איך מוז האבן אסאך חיזוק צו קענען ווייטער אנגיין אין לעבן מיט שמחה און ערליכקייט.


אויסער דער זע איך ווי מיינע עלטערן ווערן שוואכער און שוואכער אין אידישקייט, און ווי מיין יונגערע שוועסטער קען מער נישט אויסהאלטן דעם מצב און זי אנטלויפט צו מאוויס, און דאס טוט מיר זייער וויי.


איך דאנק דעם אייבערשטן יעדן טאג אז ער האט מיר צוגעשטעלט די רפואה פאר די מכה, אז איך בין געווארן מקורב צום הייליגן רבי'ן, צו די דרשות פון ראש ישיבה שליט"א, וואס דאס געבט מיר חיות, האפענונג, און א שטארקע אמונה, איך קען זיך נישט פארשטעלן ווי אזוי איך וואלט זיך אן עצה געגעבן אן דעם.


איך וועל זיך פרייען אויב דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען שרייבן אביסל חיזוק, און אויך ווי אזוי איך קען מחזק מיין יונגערע שוועסטער און איר ארויסהעלפן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בשלח, כ"א שובבי"ם, ז' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דערהאלטס אייך מיט אלע כוחות, נאך אביסל ווערט איר א כלה, איר וועט אויפשטעלן א שיינע אידישע ווארעמע שטוב, און מיט'ן רבינ'ס עצות און מיט'ן רבינ'ס שכל - וועט איר האבן א זיסע גוטע לעבן.


עס איז זייער שווער פאר קינדער ווען עלטערן קריגן זיך. קיינער פארשטייט נישט די צער פון די קינדער וואס די עלטערן קריגן זיך; עס איז זיי געפערליך שווער, מען ווערט צעדריקט יעדע מינוט אין לעבן.


מישט זיך נישט אריין ווען זיי קריגן זיך. איר זאלט שטיין פון די זייט און בעטן דעם אייבערשטן זיי זאלן זיך נישט קריגן, זיי זאלן זיך ליב האבן. אזוי אויך געבט אכטונג אויף אייערע יונגערע געשוויסטער, עס זאל זיי גוט זיין.


זייט שטארק אין תפילה והתבודדות, גייט יעדן טאג אין א שטילע פלאץ וואו קיינער געפונט זיך נישט, און גיסט אויס אייער הארץ. שמועסט מיט'ן אייבערשטן אין אייער שפראך, דערציילט אים וואס גייט אלץ אריבער אין שטוב, דערציילט אים אייער ווייטאג, בעטס אים פאר א גוטע שידוך, פאר שלום ביי די עלטערן און ביי גאנץ כלל ישראל.


אזוי אויך זאלט איר זאגן יעדן טאג תהילים, אפילו נאר אפאר קאפיטלעך תהילים - וועט איר זען גרויסע ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#103 - ווי אזוי קען איך מאכן מער געשמאק דאס לערנען אין חדר?
סיפורי צדיקים, קינדער, לימוד התורה, תפילה והתבודדות, דרך ארץ, חדר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וואוין אין קרית ברסלב, ליבערטי. ווען מיין רבי דערציילט פון די פרשה איז עס זייער געשמאק, אויך ווען ער דערציילט מעשיות, אבער ווען מען לערנט איז עס שווער, און אויך צו לאנג פאר מיר אין איין צו.


איך האב געוואלט וויסן אויב דער ראש ישיבה קען מיר געבן אן עצה.


יישר כח פאר אלעס און פאר די שיעורים.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בשלח, כ"ב שובבי"ם, ח' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו ביסט נישט דער איינציגסטער אינגל וועם עס קומט אן שווער צו לערנען די הייליגע תורה. דער הייליגער רבי האט דערציילט אז אים איז אויך געווען אין זיינע יונגע יארן זייער שווער צו לערנען, קוק וואס דער רבי האט דערציילט, ווי אזוי ער האט אנגעפאנגען לערנען ווען ער איז געווען א יונג קינד. "וְסִפֵּר שֶׁכָּל לִמּוּדוֹ בָּא לוֹ בִּיגִיעָה גְּדוֹלָה", דער רבי האט דערציילט אז עס איז אים זייער שווער אנגעקומען צו לערנען ווען ער איז געווען יונג, "כִּי בִּתְחִלָּה הָיָה לוֹמֵד מִשְׁנָיוֹת וְלא הָיָה מֵבִין לִמּוּדוֹ", ער האט געלערנט משניות אבער ער האט נישט פארשטאנען וואס ער לערנט, "וְהָיָה בּוֹכֶה הַרְבֵּה לִפְנֵי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ שֶׁיָּאִיר עֵינָיו", וואס האט ער געטון? ער האט זייער אסאך געוויינט צום אייבערשטן אז ער וויל זוכה זיין צו פארשטיין, "וְהָיָה בּוֹכֶה וּבוֹכֶה כָּל כָּךְ עַד שֶׁזָּכָה שֶׁיּוּכַל לִלְמוֹד מִשְׁנָיוֹת", איך האב אזוי סאך געוויינט צום אייבערשטן - זאגט דער רבי - ביז איך האב זוכה געווען צו קענען לערנען און פארשטיין משניות. "וְכֵן אַחַר כָּךְ לָמַד שְׁאָר סְפָרִים וְלא הָיָה מֵבִין גַּם כֵּן", נאכדעם האט דער רבי געלערנט אנדערע ספרים און ער האט נישט פארשטאנען וואס ער לערנט, "וְהָיָה בּוֹכֶה וּבוֹכֶה גַּם כֵּן הַרְבֵּה מְאד עַד שֶׁזָּכָה לַהֲבִינָם", האט ער ווייטער געוויינט צום אייבערשטן ער זאל זוכה זיין צו פארשטיין, ביז דער אייבערשטער האט אים געהאלפן אז ער האט פארשטאנען אלעס וואס ער האט געלערנט (שבחי הר"ן, אות ח).


ווען מען לערנט תורה שפירט מען נישט גלייך ביים אנהויב א זיסקייט און א טעם, אבער מיט די צייט הויבט מען אן שפירן א זיסקייט און א טעם. אנדערש איז מיט עולם הזה, גלייך ביים אנהויב שפירט מען א טעם און שפעטער פארלירט מען די טעם.


אז דו וועסט לערנען אפילו עס איז דיר שווער - וועט דיר מיט די צייט ווערן גרינגער און בעסער; מיט די צייט וועסטו שפירן אזא זיסקייט אין לערנען - אז דו וועסט מער גארנישט וועלן, נאר לערנען און לערנען דיין גאנץ לעבן. דער רבי האט אמאל געזאגט פאר איינעם (שיחות הר"ן, סימן יז): "כְּשֶׁהַתּוֹרָה מַרְאָה אַהֲבָה לְאֶחָד", ווען די תורה וועט דיר ווייזן איר פנים, "אָז אֵין רוֹצֶה כְּלָל עוֹלָם הַבָּא", וועסטו שוין נישט וועלן קיין עולם הבא, "רַק שֶׁרוֹצֶה אֶת הַתּוֹרָה בְּעַצְמָהּ", דעמאלט וועסטו נאר וועלן לערנען נאך און נאך תורה; אזוי גוט איז די תורה, נאר אין אנהויב שפירט מען נישט קיין טעם.


איך בעט דיר זייער, פיר זיך אויף מיט דרך ארץ, פאלג דיינע מלמדים און לערן מיט געדולד ביז דו וועסט זוכה זיין צו שפירן א טעם אין די תורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#102 - פארוואס שטערט מיר אז מיין מאן לאזט זיך וואקסן די בארד?
שלום בית, תפילה והתבודדות, שערן די האר, בארד און פאות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט מוז איך זיך זייער באדאנקען, זייט מיר האבן אנגעהויבן הערן די חיזוק און שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א האט זיך אונזער לעבן גאר שטארק פארבעסערט, ספעציעל איז אונזער שלום בית געווארן גאר שטארק בעסער.


איך האב געוואלט פרעגן עטליכע זאכן. ערשטנס, מיר האבן זיך טאקע פארבעסערט אין גאר אסאך הינזיכטן זייט מיר זענען מקורב געווארן צו ברסלב, אבער עס שטערט מיר אז מיין מאן האט אנגעהויבן לאזן וואקסן זיין בארד, עס שטערט מיר שטארק די וועג ווי אזוי ער זעט אויס מיט א בארד, כאטש וואס איך ווייס די חשיבות דערפון.


צווייטנס וויל איך פרעגן וועגן שערן מיין האר, דאס איז א זאך וואס איך האב קיינמאל נישט געטראכט אפילו אז איך גיי עס טון, אבער זייט מיין מאן הערט די שיעורים שטערט אים זייער אז איך שער נישט די האר, ער דערמאנט מיר עס כסדר, ער האלט אין איין זאגן אז ער שפירט אז די שכינה רועט נישט אין אונזער הויז צוליב דעם. עס טוט מיר וויי אז איך קען אים דאס נישט געבן כאטש ער וויל עס אזוי שטארק, עס איז מיר שווער צו גלייבן אז טראץ די פילע אנדערע גוטע זאכן וואס מיר טוען, וועט די שכינה נישט רוען ביי אונז נאר צוליב'ן נישט שערן די האר.


אויף דערווייל איז דאס נישט זאך וואס איז מיר מעגליך צו טון, און איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען אביסל אויסקלארן דעם ענין, פאר מיר און פאר מיין מאן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שמות, ט"ז טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


בארד און פיאות איז זייער א הייליגע זאך, עס זאל אייך נישט שטערן אז אייער מאן לאזט זיך וואקסן בארד און פיאות; דאס וועט ענק ברענגען פרנסה, דאס וועט ענק ברענגען ערליכע דורות.


איר קענט זאגן פאר אייער מאן ער זאל אריינדרייען זיין בארד, אבער איר זאלט אים חס ושלום נישט זאגן ער זאל שניידן די בארד. ווייל דער הייליגער זוהר הקדוש רופט די בארד: "די הייליגע רערן"; די בארד ברענגט די גאנצע שפע, די גאנצע פרנסה.


בנוגע זיך שערן וכו'; מען קען נישט צווינגען דאס צו טון, מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל האבן א געפיל צו פאלגן די הייליגע צדיקים וואס האבן אזויפיל גערעדט און געבעטן אידישע קינדער זאלן זיך פירן הייליג און ריין. די הייליגע צדיקים פלעגן וויינען צו אידישע טעכטער זיי זאלן זיך שערן די האר, ווייל דאס האלט אפ די גאולה.


דער הייליגער צדיק, דער מלאך פון הימל, דער סאטמערער רבי זכותו יגן עלינו - האט געוויינט כל נדרי ביינאכט צו די ווייבער און זיי געזאגט: "וועגן אביסל האר האלט זיך אפ די גאולה".


מיט תפילה קען מען זוכה זיין זיך צו טוישן אינגאנצן.


איר קענט ווייזן דעם בריוו פאר אייער מאן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#101 - ווי אזוי שטארקט מען זיך ווארטנדיג געהאלפן צו ווערן מיט קינדער?
התחזקות, קינדער, תפילה והתבודדות, אמונה, סגולות, תודה והודאה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיר ווארטן שוין אויף קינדער פאר עטליכע יאר, איך האב געליינט א בריוו פונעם ראש ישיבה שליט"א וואס ענטפערט פאר איינעם וואס האט שוין א קינד און ער בעט אן עצה און סגולה צו האבן נאך קינדער, און דער ראש ישיבה שליט"א ענטפערט אים אז ער זאל דאנקען דעם אייבערשטן אויף די חסדים וואס ער האט שוין באקומען, ער זאל דאנקען דעם אייבערשטן אויף דאס קינד וואס ער האט, און דאס וועט ברענגען ער זאל געהאלפן ווערן מיט נאך קינדער.


האב איך געוואלט פרעגן אויב די עצה איז אויך פאר אונז, וואס מיר ווארטן נאך אויפ'ן ערשטן קינד פאר אזוי לאנג? און אויב דער ראש ישיבה שליט"א האט נאך חיזוק פאר אונז ווי אזוי זיך צו דערהאלטן בשעת מיר ווארטן געהאלפן צו ווערן מיט קינדער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שמות, ט"ו טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אודאי איז דאס אויך פאר עלטערן וואס ווארטן אויף קינדער און אזוי אויך פאר אלע ישועות וואס מען ווארט; ווי מער מען דאנקט דעם אייבערשטן - עפנט מען אויף די טירן אין הימל פאר ישועות למעלה מדרך הטבע.


פארליר נישט פאר קיין איין רגע די אמונה. דו בעט דעם אייבערשטן נאכאמאל און נאכאמאל פאר קינדער, אזוי ווי אונזערע מאמעס שרה, רבקה און רחל האבן געטון. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבא, פרק יח) אליהו הנביא דערציילט: "איך בין געווען אמאל אונטערוועגנס און א מענטש האט מיך געפרעגט א שטארקע קשיא, פארוואס זעען מיר אסאך ערליכע משפחות האבן נישט קיין קינדער? 'אָמַרְתִּי לוֹ: בְּנִי, מִפְּנֵי שֶׁהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא אוֹהֵב אוֹתָם אַהֲבָה גְּמוּרָה וְשָׂמֵחַ בָּהֶן, לְפִיכָךְ מְצָרְפָם כְּדֵי שֶׁיִּרְבּוּ רַחֲמִים לְפָנָיו', האב איך אים געענטפערט, ווייל דער אייבערשטער האט זיי זייער שטארק ליב און ער פריידט זיך מיט זיי, דערפאר מאכט ער אז זיי זאלן נישט האבן גלייך קינדער, אזוי וועלן זיי אסאך בעטן דעם אייבערשטן, 'וְתֵדַע לְךָ שֶׁכֵּן הוּא', א ראי' האסטו פון אברהם אבינו און שרה אמנו, זיי האבן געווארט לאנגע יארן אויף קינדער און דער אייבערשטער האט זיי געהאלפן זיי האבן געבוירן יצחק, אזוי אויך יצחק אבינו און רבקה אמינו האבן געווארט צוואנציג יאר אויף קינדער, זיי האבן אסאך געדאוונט צום אייבערשטן ביז זיי האבן געבוירן יעקב, רחל אמינו האט געווארט פערצן יאר אויף קינדער, זי האט אסאך געבעטן דעם אייבערשטן ביז זי איז געהאלפן געווארן, אויך זעט מען ביי חנה - די מאמע פון שמואל הנביא וואס זי האט אויך געווארט אסאך יארן אויף קינדער און זי האט אסאך געבעטן דעם אייבערשטן ביז זי איז געהאלפן געווארן און געבוירן שמואל הנביא, 'אֶלָּא עַל כָּרְחֲךָ צָרִיךְ אַתָּה לִתְּפוֹס בְּיָדְךָ מִידָה הָרִאשׁוֹנָה שֶׁאָמַרְתִּי לְךָ מִתְּחִלָּה, מִפְּנֵי שֶׁהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא אוֹהֵב אוֹתָם אַהֲבָה גְּמוּרָה וְשָׂמֵחַ בָּהֶן, לְפִיכָךְ מְצָרְפָן כְּדֵי שֶׁיִּרְבּוּ בְּרַחֲמִים לְפָנָיו'".


זיי שטארק מיט די צוויי זאכן. ערשטע זאך, דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן. צווייטנס, בעטן דעם אייבערשטן מיט סבלנות; וועסטו האבן א שטוב מיט ליכטיגע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#100 - וואס טו איך אז דער מלמד מאכט חוזק פון מיין זון אז ער זאגט משניות?
חינוך הילדים, קינדער, תפילה והתבודדות, היכל הקודש, סיום, מוסדות, מלמדים, סדר דרך הלימוד, משניות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך ווייס נישט ווי אזוי צו שרייבן און ווי אזוי צו פרעגן, וועל איך אנהויבן מיט די מעשה.


איך קום אהיים איין טאג, מיין ווייב זעט אויס אינגאנצן דערשראקן, און זי דערציילט מיר אז אונזער אינגל האט געזאגט אז ער וויל מער נישט מאכן זיינע סיומים משניות אין חדר, זי האט אים פרובירט אסאך אויסצופרעגן און פארשטיין וואס עס שטערט אים, ביז ער האט ענדליך דערציילט אז זיין מלמד טשעפעט אים כסדר וועגן די משניות, צום ביישפיל קען ער זאגן, "א קינד וואס זאגט משניות קען נישט דאווענען הויך?", אדער "ווייל דו זאגסט משניות, דארפסטו שוין נישט לערנען?", און דאס גלייכן נאך אסאך, און פארשטייט זיך אז דאס אלעס איז ברבים אין פארנט פון אלע קינדער אין קלאס.


איך ציטער זייער וואס וועט זיין מיט אונזערע קינדער, אויב גייט עס ווייטער אזוי אן וועט דאס קינד שוין נישט וועלן מער אנקוקן דעם משניות, שוין אפגערעדט אז ער קען נאך באקומען שלעכטע קאשמארן פונעם משניות, חס ושלום. און בכלל אלע לימודים וואס מיר זענען זוכה צו באקומען פון הייליגן רבי'ן, פון מוהרא"ש, און פון ראש ישיבה, וועט נישט נעמען צו לאנג חס ושלום ביז ער וועט זיך אנהויבן שעמען מיט דעם.


פארשטייט זיך אז מיר זענען אים כסדר מחזק און מעודד, מיר זענען אבער זייער באזארגט ווי אזוי דאס וועט גייט ווייטער, ווי לאנג קען מען אזוי אנגיין? מיר ציטערן אז ער וועט זיך אנהויבן שעמען מיט אומאן, מיט הפצה, און אזוי ווייטער.


איך בעט יעדן טאג דעם אייבערשטן אז אונזערע קינדער זאלן אויך זוכה זיין צו לעבן דעם זיסן לעבן וואס מיר באקומען פון הייליגן רבי'ן, אויפ'ן וועג פון מוהרא"ש און דער ראש ישיבה. וואס זאלן מיר טון? דער ראש ישיבה שליט"א זאל אונז ביטע ארויסהעלפן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויחי, ח' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


גיי אריבער צום מלמד, רעד צו אים. הויב אן מיט גוטנס, זאג אים ווי צופרידן דו ביסט און ווי שטארק דיין זון האט ליב צו קומען אין חדר. פרעג אים צי ער איז צופרידן פון דיין זון, און אזוי זאלסטו אריינגיין אין א שמועס מיט אים; אז דיין זון האט א געפיל אין זאגן משניות, און אז ביי דיר אין שטוב איז דאס די וועג, אויב ער קען אים מחזק זיין און אים אויפהייבן, און חס ושלום נישט צעקלאפן.


פרעג אים אויב עס שטערט אים אז דיין זון זאגט משניות. זאג אים אז דיין זון קומט אהיים לעצטנס אז דער מלמד זאגט אים יעדעס מאל עפעס א טשעפע אויף משניות, בעט אים ער זאל מער נישט טשעפען. פרעג אים אויב ער וויל דערמאנען דיין זון צו לערנען, אויב ער קען דאס זאגן אן אוועק מאכן דאס זאגן משניות; אזוי וועט ער אויפהערן טשעפען דיין זון.


אויך זאלסטו מאכן די סיומים פון דיין קינד אין שטוב אדער מיט חברים תלמידי היכל הקודש, ווייל די וועלט האט נישט קיין השגה אינעם דרך הלימוד פון רבי'ן (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), און נישט אלע מלמדים זענען מחנכים; עס זענען דא מלמדים וואס וועלן נאר אויסלויבן די קינדער אויב זיי טוען וואס זיי זאגן און וואס זיי האלטן וכו', אויב דער קינד וועט האבן א מנהג טוב פון שטוב וואס דער מלמד פירט זיך נישט - וועט ער דאס אוועקמאכן, דעריבער איז בעסער אז דו זאלסט אויסלויבן דיין קינד אין שטוב.


מן הסתם האסטו געזען וואס מיר טוען אין אומאן ערב ראש השנה, מיר נעמען אלע קינדער וואס האבן געלערנט און מען געבט זיי כבוד, מען געבט זיי די הרגשה אז אלע פאטשן, אלע קלאפן פאר זיי; אזוי באקומען זיי א חשק צו לערנען און מסיים זיין. איך טו דאס אין אומאן ווייל דארט קומען אלע אנשי שלומינו, אויך די וואס שיקן נישט די קינדער אין ברסלב, און די וואס וואוינען אין פלעצער וואו עס איז ביז דערווייל נאכנישט דא קיין מוסדות; כדי צו מחזק זיין אלע קינדער מיט'ן סדר דרך הלימוד.


בעט דעם אייבערשטן אז דיינע קינדער און אלע דיינע דורות זאלן האבן א געפיל אין הייליגן רבי'ן און זיין ערליכע אידן. מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו ערליכע קינדער; נאר תפילה און התבודדות איז די עצה פאר גוטע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#99 - ווי אזוי קען זיין אז אינמיטן טון שלעכטס, רעד איך צום אייבערשטן?
קדושה, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, תשובה, עבירות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


דער יצר הרע האט מצליח געווען מיר אראפצואווארפן אין שמוציגע הארבע עבירות רחמנא ליצלן, איך וויל אבער פארשטיין ווי אזוי עס קען זיין אז איך האלט אינמיטן טון עבירות און אין די זעלבע צייט רעד איך צום אייבערשטן? ווי אזוי קען זיין אז איך האלט אינמיטן קוקן אויף טמא'נע פריצות'דיגע בילדער רחמנא ליצלן, און בשעת מעשה שריי איך צום אייבערשטן, "טאטע! טאטע! טאטע!", ווי אזוי קען דאס זיין, ווי אזוי ארבעט דאס?


און נישט נאר אויף איין מינוט, דאס קען אנגיין פאר לאנגע שעות, איך גיי קוקן שלעכטע פריצות'דיגע זאכן רחמנא ליצלן, און אין די זעלבע צייט האלט איך איין רעדן צום אייבערשטן; וואס מיינט דאס?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס וואס דו וויינסט אז דו ביסט נאכאמאל אראפגעפאלן אין פגם הברית פון קוקן עבירות רחמנא לצלן, דו קוקסט בילדער פון ניאוף; מיין ליבער ברודער, וואס זאל איך דיר זאגן, שריי צום אייבערשטן פון דארט וואו דו ביסט, רעד צום אייבערשטן פון דיין גרוב, דארט אין די טומאה שריי: "טאטע טאטע!"


דער רבי זאגט: "איך זאג אנדערש פון די וועלט, די וועלט זאגט 'אויב מען עסט דבר אחר - זאל עס שוין רינען אויפ'ן בארד'", דאס הייסט, אויב מען איז אראפגעפאלן אין אן עבירה זאל מען זיך אפרייסן אינגאנצן פון באשעפער רחמנא לצלן, "אבער איך זאג אנדערש, איך זאג, 'אז מען עסט דבר אחר - זאל עס נישט רינען אויפ'ן בארד'"; דאס הייסט, אז מען איז אראפגעפאלן אין אן עבירה - זאל מען דארט אין די פלאץ בענקען צום אייבערשטן.


וואס איז די פראגע וועגן שרייען טאטע? וואס דען זאלסטו טון? אודאי זאלסטו שרייען: "טאטע, טאטע!" וואס טוט מען ווען מען פאלט אין א גרוב, מען בלייבט שטיל? וואס טוט מען ווען מען פאלט אראפ פון א הויכע פלאץ, מען בלייבט שטיל? דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קכט): "אֲפִלּוּ כְּשֶׁנּוֹפְלִין לִפְעָמִים לְתוֹךְ רֶפֶשׁ וָטִיט", ווען מען פאלט אין א בלאטע פון עבירות, "שֶׁקָּשֶׁה לוֹ מְאֹד לָצֵאת מִשָּׁם", און עס איז זייער שווער ארויסצוגיין פון דארט, "צוֹעֲקִין וְצוֹעֲקִין וְצוֹעֲקִין", זאל מען שרייען און שרייען און שרייען.


דאס איז די רחמנות פון הייליגן רבי'ן, דער רבי לערנט אונז: "שריי צום אייבערשטן אין דיין בלאטע", שריי: "רבונו של עולם, איך בין אזוי געפאלן, איך קען נישט ארויסקריכן פון קוקן עבירות, איך קען שטיין און קוקן אויף נאקעטע אויסגעלאסענע בילדער, איך קוק ניאוף, איך זוך אויף ניאוף, העלף מיר, נעם מיך ארויס פון די בלאטע, איך וויל זיין גוט, העלף מיר איך זאל זיך קענען מתגבר זיין".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#98 - פארוואס איז מיר אזוי שווער זיך אויסצושמועסן מיט'ן אייבערשטן?
התחזקות, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, אמונה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך דארף וויכטיג הילף, און איך בעט זייער אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר ארויסהעלפן. און דאס איז איבער די זאך פון רעדן צום אייבערשטן, זיך אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן אזוי ווי מען שמועסט מיט א נאנטן חבר.


שוין אסאך יארן וואס איך בין זיך מתבודד, איך גלייב באמונה שלימה אז דער אייבערשטער הערט יעדעס ווארט וואס איך רעד צו אים, און איך האב ליב צו מאכן התבודדות, אבער עס איז מיר אזוי שווער אנצוהויבן א געהעריגע שמועס מיט'ן אייבערשטן, זיך צו עפענען די הארץ און זיך אויסגיסן דאס הארץ פאר אים.


ווען איך גיי דורך א צרה חס ושלום, א פיזישע פראבלעם, אדער גאר א שטארקע שוועריקייט אין לעבן, דעמאלט איז מיר אביסל גרינגער זיך אויסצושמועסן און אויסגיסן דאס הארץ פאר'ן אייבערשטן איבער דעם ענין, אבער סתם אזוי טאג טעגליך גייט עס מיר פשוט נישט, איך זיץ און איך ווארט, איך קוק און איך זוך, אבער עס גייט ממש נישט. ברוך ה' אז דא און דארט קומט ארויס עפעס א ווארט, אבער נישט קיין געהעריגע שמועס. איך קען אפילו קוקן מיט די אויגן צום אייבערשטן, און איך שפיר ווי ער קוקט צוריק צו מיר, אבער עס מיר אזוי שווער צו רעדן און שמועסן מיט אים.


ווען עס קומט צו בעטן עפעס א געוויסע זאך וואס איך דארף, אדער צו דאנקען אויף א גוטע זאך וואס איך האב באקומען, איז מיר עס גרינגער, איך קען אפילו געבן קאמפלימענטס פאר'ן אייבערשטן כביכול, אים צו לויבן און זאגן ווי גוט ער איז צו מיר, אבער דאס איז אויך נאר זייער בקיצור, אפגעזאגט און געגאנגען ווייטער, עס אנטוויקלט זיך נישט א שמועס פון דעם. ווען עס איז דא א נושא וואס איז מיר וויכטיג און איך וואלט עס אמת'דיג געוואלט איבערשמועסן מיט'ן אייבערשטן, איבערגיין אלע צדדים פון די זאך, פשוט ווי איך וואלט עס אויסגעשמועסט מיט א קלוגן איד, דאן גייט עס נישט, עס שטרענגט מיך אזוי אן אז איך ווער ממש צעפלאצט פון דעם.


איך האב ברוך ה' אמונה, איך גלייב באמונה שלימה אז דער אייבערשטער איז נעבן מיר, ער הערט מיך, ער זעט מיך, אבער איך וואונדער זיך אויף מיך אליין פארוואס ווען איך רעד אינדערהיים אדער מיט א חבר, איך שמועס מיט סיי וועמען און זיכער ווען איך רעד מיט א רב אדער משפיע, דאן איז מיר אזוי גרינג צו רעדן און שמועסן, עס פארט ממש א מחי', פארוואס ווען עס קומט צו רעדן מיט'ן אייבערשטן, דער מקור פון רחמנות און גוטסקייט, ווערט אלעס פארהאקט?


איך גלייב אז ווען איך וועל זוכה זיין איין טאג צו קענען געהעריג רעדן און שמועסן מיט'ן אייבערשטן, וועט נישט זיין קיין איין זאך וואס איך וויל וואס איך וועל נישט קענען באקומען פון אים.


איך פרוביר צו טראכטן פון וואו עס נעמט זיך די שוועריקייט, וואו ווערט עס פארפלאנטערט. און אויפ'ן ערשטן בליק זעט מיר אויס אז עס האט צוטון מיט דעם וואס אייבערשטער ווייס אז דער אייבערשטער ווייסט שוין בעסער פון מיר אליין אלעס וואס שטערט מיר, אלעס וואס גייט אריבער אויף מיר, און ער ווייסט שוין אויך וואס איך גיי אים יעצט זאגן, איך בין אים גארנישט דא מחדש. אזוי ווי ווען איך וועל זיך גיין אויסרעדן צו אן ערליכער איד, ווי נאר איך זע אז ער האט געכאפט און פארשטאנען מיין פראבלעם, וועל איך עס נישט איבערזאגן נאכאמאל, איך וועל זיך שפירן ווי א חוזק איבערצוזאגן די זעלבע זאך וואס ער האט שוין געהערט א מינוט צוריק פון מיר, און זאג עס נאך איבער מיט'ן זעלבן טאן און ניגון; די זעלבע שפיר איך זיך ווי א חוזק ווען איך שמועס אויס א זאך מיט'ן אייבערשטן, ער ווייסט דאך שוין פאראויס פונקטליך וואס און ווי אזוי איך גיי יעצט זאגן וואס איך וויל זאגן.


רעדנדיג מיט א נאנטער חבר קען איך פאקטיש יא רעדן מער באריכות, מער זיך אויסשמועסן, אבער דאס איז טאקע דערפאר ווייל איך האב די געפיל אז איך בין אים עפעס מחדש, עפעס וואס ער האט נישט געוואוסט פריער, און אויב איך וועל אים עס נישט זאגן וועט ער דאס נישט וויסן, און דעריבער איז די שמועס געשמאק, איך שפיר אז איך טו עפעס אויף.


איך האב געהערט פון א געוויסער משפיע אז דאס האט צוטון מיט ידיעה און בחירה, אז כאטש וואס א איד גלייבט אז דער אייבערשטער ווייסט אלעס וואס ער גייט טון, פון דעסט וועגן דארף ער גלייבן אז ער האט די בחירה אויסצוקלויבן צו טון נאר גוטס און נישט קיין שלעכטס חס ושלום; און אן ענליכע זאך איז אויך ביים רעדן צום אייבערשטן, ווען עס קומט צו שמועסן מיט'ן אייבערשטן דארף מען נישט די עבודה פון בחירה, זיך פארצושטעלן אזוי ווי דער אייבערשטער כביכול ווייסט נאכנישט וואס איך גיי אים דערציילן, און אזוי קען גרינגער רעדן צו אים אזוי ווי מ'וואלט גערעדט צו א חבר, כאטש וואס באמת ווייסט ער יא אלעס. דאס איז אבער גרינג צו זאגן און שווער מקיים צו זיין.


איך האף אז איך האב זיך גוט מסביר געווען, און איך האף אז דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען געבן עצות און הדרכה אויף דעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


שטארק זיך מיט תפילה והתבודדות. מען דארף זיין א גרויסער עקשן, נישט אפלאזן די הייליגע עבודה פון התבודדות ותפילה.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן ב): "צָרִיךְ לֵידַע" מען דארף וויסן, "אֵיךְ לִלְחֹם" ווי אזוי צו מלחמה האלטן, "עִם הַחֶרֶב" מיט די שווערד פון תפילה והתבודדות, "שֶׁלֹּא יַטֶּה אוֹתָהּ לְיָמִין אוֹ לִשְׂמֹאל" נישט צו בייגן די שווערד נישט רעכטס און נישט לינקס. ווען מען גייט דאווענען, מען גייט נוצן די שווערד פון תפילה - דארף מען אסאך חיזוק; ווייל ווען א מענטש וויל זיך שטעלן דאווענען, ער וויל בעטן דעם אייבערשטן - קומען צוויי קליפות אים שטערן ער זאל נישט דאווענען, א רעכטע קליפה מיט א לינקע קליפה. די רעכטע קליפה זאגט: 'וואס דארפסטו בעטן דעם אייבערשטן? אלעס וואס דער אייבערשטער טוט - איז דאך נאר גוט!' אויך זאגט די קליפה: 'דער אייבערשטער ווייסט דאך אלעס, וואס דארפסטו רעדן צו אים?' דאס איז אמת, אז דער אייבערשטער מאכט אלעס צום גוטן און ער ווייסט אלעס, אבער דער אייבערשטער וויל מיר זאלן דאווענען און אים בעטן. ווען עס קומט אריין די מחשבות ביים דאווענען - איז דאס קליפת ישמעאל.


נאכדעם איז דא א לינקע קליפה פון כפירות ואפיקורסות, וואס לייקנט אין אלעס; די קליפה פארדריידט דעם מענטש: 'וואס האסטו צו דאווענען? עס איז גארנישט דא', חס ושלום.


דעריבער, ווער עס נעמט די שווערד פון תפילה דארף האלטן די שווערד שטארק, נישט זיך לאזן בייגן נישט רעכטס און נישט לינקס, "וְשֶׁיְּהֵא קוֹלֵעַ אֶל הַשַּׂעֲרָה" נאר צילן צום פונקט, שטעכן מיט'ן שווערד א שטעך נאך א שטעך, אן קיין אפשטעל. "וְלֹא יַחֲטִא" אפילו ער זעט אז עס גייען אריבער אזויפיל טעג און יארן און ער איז נאכנישט געענטפערט געווארן, זאל ער ווייטער שטעכן מיט'ן שווערד פון תפילה, בעטן און בעטן אן קיין אויפהער, דאס מיינט זיין 'קוֹלֵעַ אֶל הַשַּׂעֲרָה', מען צילט צום פונקט, מען געבט נישט אויף, זאל זיין וואס זאל זיין.


פארשטייט זיך, ווען מען בעט דעם אייבערשטן - דארף דאס זיין מיט תחנונים, מיט געבעט. מען בעט א מתנת חנם, נישט אז מען האלט 'עס קומט מיר', נאר בלשון תחנונים: "רבונו של עולם, געב מיר א מתנת חנם; עס קומט מיר גארנישט, אבער דו ביסט דאך א בעל הרחמים, בעט איך דיר, האב אויף מיר רחמנות און געב מיר א ישועה"; אויב מען איז אן עקשן, מען האלט די שווערד צום פונקט, מען געבט נישט אויף - באקומט מען די ישועה.


די בעסטע זאך איז, דו זאלסט פון דעם אליינס מאכן תפילה והתבודדות, שמועס דאס אליינס אויס מיט'ן אייבערשטן: "רבונו של עולם איך וויל אזוי שטארק רעדן צו דיר, איך וויל דיר אלעס דערציילן, אבער עס קומען מיר אריין שלעכטע מחשבות וואס שטערט מיר דאס רעדן צו דיר, איך טראכט 'וואס האב איך צו רעדן צו דיר ווען דו ווייסט שוין אלעס אליינס?'" אזוי זאלסטו אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן. ווייל דער הייליגער רבי זאגט (שם): "זֶה בְּחִינַת מַחֲשָׁבוֹת זָרוֹת שֶׁבַּתְּפִלָּה" די שלעכטע מחשבות וואס קומען צום מענטש ביים דאווענען, "שֶׁהֵם עֲנָנִין דִּמְכַסִּין עַל עַיְנִין" דאס זענען וואלקענעס וואס פארשטעלן די אויגן, "כְּמוֹ שֶׁכָּתוּב" אזוי ווי עס שטייט (איכה ג, מד): "סַכֹּתָה בֶעָנָן לָךְ" וְכוּ' דו האסט זיך באדעקט מיט א וואלקן, 'מֵעֲבוֹר תְּפִלָּה', די שלעכטע מחשבות זענען אזוי ווי וואלקענעס וואס פארדעקן די ליכטיגקייט פון די זון, אזוי אויך די קשיות אויפ'ן באשעפער פארשטעלט די ליכטיגקייט פון זען אלקות.


די צוויי קליפות, עשו און ישמעאל; די קליפה פון עשיו איז כפירה, וואס רעדט איין שלעכטע מחשבות חס ושלום, לית דין ולית דיין, און די אנדערע קליפה פון ישמעאל, וואס רעדט איין שלעכטע מחשבות, אז 'שמע ה' תפילתך', אלעס איז דער אייבערשטער און עס פעלט נישט אויס צו מתפלל זיין; די צוויי קליפות שטערט פון דאווענען, און משיח צדקינו וועט לוחם זיין מיט'ן שווערד פון תפילה און זיי אינגאנצן מכניע זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#97 - וואס טוט מען מיט א קינד וואס שלאגט?
תהלים, חינוך הילדים, סיפורי צדיקים, תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיין פיר יעריג אינגל הערט נישט אויף שלאגן און טיילן מכות פאר יעדן וואס שטייט אים אין וועג, ממש יעצט האב איך געכאפט קלעפ פון אים מיט א שירעם; וואס טוט מען?


ווען איך שלאג אים העלפט עס נישט, און שרייען אויף אים העלפט זיכער נישט, אבער דער מצב איז שוין נישט צום אויסהאלטן. איך קען אים שלאגן גאר שטארק אויף א וועג וואס איך האב נאך קיינמאל נישט געשלאגן א קינד, אבער איך ווייס ביי מיר אז עס איז נישט אויסגעהאלטן, וואס קען איך אבער טון אז אן אנדערע שפראך פארשטייט ער נישט. יעצט האב איך אים געוואלט צובינדען די הענט און פיס אויף א וועג אז עס זאל אים נישט וויי טון, איך האב זיך אבער איינגעהאלטן; וואס קען איך אבער יא טון?


ער ווערט צעווילדעוועט ממש אויף יעדע קלייניקייט וואס גייט נישט ווי ער האט געוואלט, און איך קען זיך ממש נישט אן עצה געבן מיט אים; וואס טוט מען?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


מוצאי שבת קודש פרשת תולדות, ג' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


שלאגן העלפט נישט, שרייען העלפט אויך נישט און וואס מען טוט נאר פאר חינוך נערוועזערהייט העלפט נישט.


חינוך איז א שווערע ארבעט אבער עס צאלט זיך אויס. שלמה המלך זאגט (משלי כט, טו): "שֵׁבֶט וְתוֹכַחַת", דער שטעקן און די שטראף רייד, "יִתֵּן חָכְמָה", געבט חכמה פאר'ן קינד; אז מען לערנט א קינד ווי אזוי זיך צו פירן - ווערט ער קלוג. נישט מחנך זיין איז זייער גרינג ביים אנהויב, אבער ביים סוף קען מען נישט אויסהאלטן די צער און ווייטאג, אזוי ווי ער זאגט ווייטער (שם): "וְנַעַר מְשֻׁלָּח", און דער קינד וואס איז פארשיקט, דאס הייסט מען לאזט אים גיין און קומען, טון וואס ער וויל - "מֵבִישׁ אִמּוֹ", פארשעמט זיין מאמע.


חינוך הויבט זיך אן ביי קליינע קינדער. שלמה המלך זאגט (שם כב, טו): "אִוֶּלֶת, קְשׁוּרָה בְלֶב נָעַר", א קינד איז צוגעבינדן מיט נארישקייטן, און די עלטערן דארפן דאס ארויסנעמען פון זיי. עלטערן דארפן אויסלערנען קליינע קינדער, גאר קליינע קינדער פון צוויי יאר אלט - צו פאלגן טאטע און מאמע, נישט דורך שרייען און שלאגן. ווי אזוי לערנט מען אויס? דורך זאגן איין מאל און צוויי מאל און דריי מאל און הונדערט מאל און טויזנט מאל: "מען דארף פאלגן א טאטע", "מען דארף פאלגן א מאמע" - ביז די קינדער פארשטייען אז מען דארף פאלגן.


נאך א וויכטיגע זאך פאר עלטערן. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן נט): "מְסֻגָּל יוֹתֵר לַבָּנִים לִהְיוֹת רָחוֹק מֵהֶם", עס איז געזונטער פאר די קינדער צו זיין דערווייטערט פון זיי, "לִבְלִי לִהְיוֹת דָּבוּק בָּהֶם" נישט זיין צוגעקלעבט צי שטארק צו זיי, "לְשַׁעֲשֵׁעַ בָּהֶם בְּכָל פַּעַם", זיך נישט שטענדיג שפילן מיט זיי, "רַק לִבְלִי לְהִסְתַּכֵּל עֲלֵיהֶם כְּלָל", ענדערש נישט קוקן אויף זיי; ווייל ווען מען שפילט זיך צי סאך מיט די קינדער - מיינען די קינדער אז טאטע איז א חבר, רעדן זיי צום טאטן ווי צו א חבר.


בעט דעם אייבערשטן דיינע קינדער זאלן זיין ערליכע אידן. מוהרא"ש האט דערציילט אז איינמאל איז א איד געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו און געבעטן א ברכה אויף גוטע קינדער, האט זיך דער הייליגער חפץ חיים אויפגעשטעלט פון זיין פלאץ און ארויסגענומען פון ספרים שאנק אן אלטע תהילים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט און דאס געוויזן פאר דעם איד און אים געזאגט: "זעסט? דאס איז דער תהלים פון מיין מאמע עליה השלום וואו זי פלעגט יעדן טאג וויינען אז זי זאל האבן גוטע קינדער, אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#96 - זאל מען גיין אין מקוה אינעם זעלבן טאג וואס מען איז דורכגעפאלן?
קדושה, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, תשובה, מקוה, תיקון הכללי

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


אויב איז מען חס ושלום דורכגעפאלן אין פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה, רחמנא ליצלן, ביינאכט נאך די שקיעה, דארף מען גיין אין מקוה נאך יענעם טאג, אדער איז גענוג אז מען גייט אין מקוה דעם קומענדיגן אינדערפרי?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

 בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת חיי שרה, מברכים החודש, כ"ד מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען דער הייליגער רבי האט מגלה געווען דעם תיקון הכללי האט דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קמא) בזו הלשון: "דאס ערשטע איז מקוה", נאכדעם האט דער רבי אונז מגלה געווען די צען קאפיטלעך תהילים.


דעריבער, אז דו ביסט נכשל געווארן - זאלסטו די ערשטע זאך גיין אין מקוה. אפילו דו ביסט שוין געווען אינדערפרי אין מקוה - זאלסטו גיין נאכאמאל; אז מען וואשט אויס א קלייד און עס ווערט שמוציג פארשטייט יעדער אז מען דארף דאס נאכאמאל ריין מאכן, און נאכאמאל ריין מאכן; אזוי אויך, אז מען איז געווען אין מקוה, מען האט זיך מטהר געווען פארן אייבערשטן און מען איז ליידער נכשל געווארן אינעם זעלבן טאג - דארף מען זיך גיין פונדאסניי רייניגן. אזוי ווי דער רבי זאגט (שם): "צְּרִיכִין לִזָּהֵר מְאֹד לִטְבֹּל בְּאוֹתוֹ הַיּוֹם שֶׁיִּהְיֶה הָאָדָם בִּלְתִּי טָהוֹר", מען זאל גיין אין מקוה אינעם טאג וואס מען איז נישט ריין, "וַאֲפִלּוּ אִם לֹא יוּכַל לִטְבֹּל בַּבֹּקֶר", און אז מען קען נישט גיין אינדערפרי, "עַל כָּל פָּנִים יִטְבֹּל בְּאוֹתוֹ הַיּוֹם, אֲפִלּוּ לִפְנוֹת עֶרֶב", זאל מען כאטשיג גיין פארנאכטס, "כִּי צְרִיכִין לִזָּהֵר מְאֹד לִטְבֹּל בְּאוֹתוֹ הַיּוֹם דַּיְקָא", מען זאל זיך טובל'ן אין יענעם טאג.


נעם די עצה פון רבי'ן, פון תפילה והתבודדות; זוך א שטילע פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, און שמועס אויס דיין הארץ אויף דיין אייגענע שפראך, בעט דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, זיי מיר מוחל, איך בין נאכאמאל אראפגעפאלן אין פגם הברית רחמנא לצלן, איך נעם זיך פאר איך גיי מער נישט זינדיגן. רבונו של עולם, האב רחמנות אויף מיר, איך ווייס נישט וואס צו טון, איך האלט אין איין פאלן אין די עבירה, איך וויל זיין גוט, איך וויל זיין ערליך"; אזוי זאלסטו רעדן צום אייבערשטן ביז דער אייבערשטער וועט רחמנות האבן אויף דיר.


דער רבי זאגט, התבודדות ותפילה - דאס איז די וועג, און ווער עס איז שטארק אין דעם וועט זוכה זיין אלעס צו פאררעכטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#95 - ווי אזוי פאררעכט איך דאס וואס איך האב געמאכט אנדערע זינדיגן?
תפילות אויף אידיש, לימוד התורה, תפילה והתבודדות, תשובה, הפצה, עבירות, משניות, גמרא

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


אלס בחור פון דרייצן יאר, האב איך ליידער געטון אסאך עבירות, גאר אסאך פוגם געווען בברית רחמנא ליצלן, און איך האב אפילו נישט געוואוסט אז דאס איז אן עבירה און אז עס איז אזוי הארב.


איך האב געהאט א חבר וואס מיר האבן גערעדט אינאיינעם פון עבירות רחמנא ליצלן, און איך האב אים אויסגעלערנט צו טון עבירות רחמנא ליצלן, און פון דעמאלט האט ער אנגעהויבן זינדיגן און ער איז געפאלן נאך אסאך טיפער און ערגער פון מיר, איך ווייס שוין אפילו נישט ווי ווייט ער האלט היינט.


איך האב אנגעהויבן הערן די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א און איך האב זיך אויסגעלערנט אז מען קען אלץ תשובה טון, עס טוט מיר אבער זייער וויי אז איך האב מכשיל געווען אויך אנדערע, איך ווייס נישט אויב איך קען דאס אויך פאררעכטן, און אויב יא, ווי אזוי?


איך בעט דער ראש ישיבה שליט"א זאל רחמנות האבן אויף מיר און מיר ווייזן א וועג ווי אזוי איך קען דאס פאררעכטן, ווי אזוי איך קען תשובה טון אויף דעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וירא, י"ד מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו, די עבירה פון פגם הברית איז גאר א גרויסע עבירה. דער הייליגער שלחן ערוך זאגט (אבן העזר סימן כג, סעיף א): "אָסוּר לְהוֹצִיא שִׁכְבַת זֶרַע לְבַטָּלָה, וְעָוֹן זֶה חָמוּר מִכָּל עֲבֵרוֹת שֶׁבַּתּוֹרָה", די עבירה פון פגם הברית איז הארבער פון אלע עבירות אין די תורה, עד כדי כך אז חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדה יג:): "כָּל הַמוֹצִיא שִׁכְבַת זֶרַע לְבַטָּלָה חַיָיב מִיתָה", דער וואס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן - איז חייב מיתה. נאך זאגן די הייליגע חכמים (שם) ווער עס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה - "כְּאִילוּ שׁוֹפֵךְ דָמִים", איז אזוי ווי ער איז עובר אויף רציחה און שפיכות דמים. אזוי אויך: "כְּאִילוּ עוֹבֵד עֲבוֹדַת כּוֹכָבִים", עס איז אזוי ווי ער דינט עבודה זרה רחמנא לצלן.


מען פארלירט אלעס דורך די עבירה; מען ווערט קראנק, אלט און שוואך, מען ווערט אפגעשוואכט, פארעלטערט און מען פארלירט די כוחות. אזוי אויך: "עֵינָיו כֵּהוֹת, וְרֵיחַ רַע נוֹדֵף מִפִּיו", די אויגן ווערט אפגעשוואכט און עס הויבט אן גיין א שלעכטע גערוך פון מויל; "וְשַׂעַר רֹאשׁוֹ וְגַבּוֹת עֵינָיו וְרִיסֵי עֵינָיו נוֹשְׁרִים וְכוּ'", די האר פון קאפ פאלט ארויס, "וְהַרְבֵּה כְּאֵבִים חוּץ מֵאֵלּוּ בָּאִים עָלָיו", און עס ברענגט אסאך ווייטאג אויפ'ן מענטש (עיין אורח חיים, סימן רמ, סעיף יד).


וויי און ביטער איז ווען מען פאלט אראפ אין די עבירה; מען ליידט די גאנצע לעבן. מען באקומט פיינט; דורך די עבירה ווערן באשאפן קליפות וואס זענען זיך נוקם אינעם מענטש. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המדות אות נאוף, סימן כו): "עַל יְדֵי הוֹצָאַת זֶרַע לְבַטָּלָה" ווען מען זינדיגט אין די עבירה פון פגם הברית, מען איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן, "בּוֹרֵא קְלִפּוֹת" באשאפט מען קליפות, "הַמִּתְלַבְּשִׁים בִּבְנֵי אָדָם מִתְנַגְּדִים וְחוֹלְקִים עָלָיו" די קליפות גייען אריין אין מענטשן, זיי קריגן זיך מיט'ן מענטש, "וְעוֹשִׂין לוֹ יִסּוּרִין", און זענען אים מצער.


דאך זאלסטו וויסן אז דער אייבערשטער האט רחמנות געהאט אויף אונזער דור און אראפגעשיקט דעם הייליגן רבינ'ס נשמה אויף די וועלט, וואס ער הייבט אויף אלע נשמות וואס זענען אראפגעפאלן אין די עבירה, און דורך זיינע עצות ברענגט ער זיי אלע צוריק צום אייבערשטן. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עא): "קיינער פארשטייט נישט פשט אין דעם זוהר, נאר איך, און איך זאג אז עס העלפט יא תשובה, אפילו איינער וואס האט אסאך געזינדיגט קען נאך יא תשובה טון און קען אלעס פאררעכטן".


דער הייליגער רבי האט עצות פאר אלע וואס זענען אראפגעפאלן אין די עבירה. די ערשטע עצה איז זאגן יעדן טאג אכצן פרקים משניות; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן" אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד" אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך" - וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


מוהרא"ש זאגט, די שיחה הנ"ל גייט ארויף אויף לימוד ח"י פרקים משניות; אפילו איינער וואס איז נעבעך אריינגעפאלן אין שמוציגע מעשים, ער איז צוגעוואוינט פוגם צו זיין בברית רחמנא לצלן, ער קען זיך נישט אפטשעפען פון דעם, אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו זאגן יעדן טאג ח"י פרקים משניות - וועט אים די תורה ארויסנעמען פון זיינע נישט גוטע מעשים.


טייערער ברודער, איך בעט דיר זייער, מאך זיך א שיעור אין זאגן משניות - וועסטו אלעס פאררעכטן, נישטא נאך א זאך וואס זאל פארברענען די קליפות ווי די הייליגע תורה; ווען מען לערנט די הייליגע תורה ווערן די קליפות ומשחיתים בטל ומבוטל כעפרא דארעא, זיי ווערן אויס. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי ראש השנה פרק ד, הלכה ח): "כֵּיוָן שֶׁקִּבַּלְתֶּם עֲלֵיכֶם עוֹל תּוֹרָה, מַעֲלֶה אֲנִי עֲלֵיכֶם כְּאִילוּ לֹא חֲטָאתֶם מִיְמֵיכֶם", ווען א מענטש איז מקבל אויף זיך צו לערנען די הייליגע תורה - רעכנט אים דער אייבערשטער אזוי ווי ער האט קיינמאל נישט געזינדיגט.


דאס זעלבע איז מיט גמרא, מאך זיך א שיעור אין גמרא. אפילו דו פארשטייסט נישט די גמרא - זאלסטו זאגן די ווערטער פון די גמרא אויפ'ן סדר דרך הלימוד וואס מיר האבן פון רבי'ן (שיחות הר"ן, סימן עו): "אפילו מען פארשטייט נישט דאס לערנען, זאל מען ווייטער לערנען, מען זאל זאגן די ווערטער ביז מען וועט זוכה זיין צו פארשטיין"; גמרא וועט דיך ארויסרייסן פון די קליפה וואס ווארפט אראפ אין פגם הברית. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ריד): "'תַּלְמוּד' בְּגִימַטְרִיָּא אוֹתִיּוֹת שֶׁל שְׁמָהּ 'לִילִית', עַל כֵּן יֵשׁ כֹּחַ בְּלִמּוּד הַתַּלְמוּד לְהַכְנִיעַ אוֹתָהּ", תלמוד באטרעפט די זעלבע ווי די נאמען פון די קליפה וואס מאכט א מענטש זינדיגן אין פגם הברית, אז מען לערנט גמרא איז מען איר מכניע.


נאך אן עצה האט דער רבי פאר אונז, די עצה פון התבודדות ותפילה. יעדן טאג זאלסטו מאכן א צייט וואס דו וועסט דערציילן דעם אייבערשטן אלעס וואס דו האסט געטון, זיך אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן און אים בעטן מיט א געוויין ער זאל רחמנות האבן אויף דיר. דו האסט דאך א טענה, דו קענסט טענה'ן אז מען האט דיר נישט געלערנט אין די יונגע יארן, דו קענסט שרייען:


"רבונו של עולם איך בין געווען א יונג קינד, א ריינע נשמה, קיינער האט מיר נישט געזאגט אז דאס טאר מען נישט טון, קיינער האט מיר נישט געזאגט די הארבקייט פון אנרירן דעם אות ברית קודש. רבונו של עולם, וואס זאל איך טון? איך בין א פארלוירענער, איך האב זיך צוגעוואוינט צו פוגם זיין בברית, איך בין אזא זינדיגער, איך זינדיג יעדן טאג, און אויך האב איך מכשיל געווען אנדערע חברים. רבונו של עולם איך זוך נישט זיך צו פטר'ן, איך זוך מיך נישט צו ריינוואשן, אבער איך האב א טענה, פארוואס האט מען מיר דאס נישט געלערנט? וואס קען איך יעצט טון? איך בעט דיר הייליגער באשעפער, פון יעצט געב מיר כח צו קענען אפלאזן די שלעכטע מעשים, געב מיר כח איך זאל קענען פאררעכטן, און אויך אלע וואס איך האב זיי מחטיא געווען - זאלן אלע תשובה טון"; אזוי זאלסטו שרייען יעדן טאג צום אייבערשטן, זאלסט נישט אפלאזן דעם אייבערשטן, זאלסט יעדן טאג זיך אויס'טענה'ען, ביז דער אייבערשטער וועט דיך מקרב זיין און אננעמען דיין תשובה.


גיי הפצה, גיי פארשפרייט די ספרים און קונטרסים פון הייליגן רבינ'ס עצות. דער רבי זאגט (ספר המדות אות ניאוף, סימן מא): "תִּיקוּן לְהוֹצָאַת זֶרַע לְבַטָלָה, שֶׁיִּשְׁתַּדֵּל לְהַחְזִיר בְּנֵי אָדָם בִּתְשׁוּבָה", עס איז א תיקון פאר פגם הברית אז מען זאל צוריקברענגען מענטשן צום אייבערשטן; גיי פארשפרייט די ספרים וואס זענען מגלה די הייליגע אמונה, דאס וועט זיין דיין תיקון.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#94 - איך בין שוין אזויפיל געפאלן, קען איך נאך ווערן אן ערליכער איד?
קדושה, תפילה והתבודדות, תשובה, עבירות, יונגע יארן, שמירת עינים, בחור, משניות, בר מצוה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט מוז איך זיך באדאנקען פאר'ן ראש ישיבה שליט"א אויף די הערליכע שיעורים, איך בין זיך ממש מחי', דער ראש ישיבה שליט"א איז מיין לעבן, מיין רוחניות'דיגע לעבן און מיין גשמיות'דיגע לעבן, און יעצט וויל איך אנהויבן מיט מיין שווערע לעבנ'ס געשיכטע.


מען האט קיינמאל נישט גערעדט צו מיר גארנישט וועגן קדושה וטהרה, ווען איך בין מקורב געווארן צום ראש ישיבה און מוהרא"ש האב איך די ערשטע מאל געהערט איבער קדושה, איבער די הארבקייט פון די עבירה פון פגם הברית רחמנא ליצלן, און ליידער האט דאס מיר אפגעקאסט מיין לעבן.


שוין אין כתה ב' געדענק איך אז עטליכע חברים האבן זיך באהאלטן אינאיינעם און מיר צוגערעדט צו טון נישט איידעלע זאכן, זיך אנרירן איינער דעם צווייטן אויף א וועג וואס מען טאר נישט רחמנא ליצלן. שפעטער זייענדיג עלף יאר האב איך ווידער אראפגעפאלן, מיין מאמע האט געהאט א סמארטפאון מיט אפענע אינטערנעט, און איינמאל ווען זי האט געקויפט א נייע טעלעפאן, און איך בין געווען דעמאלט לאנגווייליג, האט דער יצר הרע זיך געשטארקט אויף מיר, איך האב גענומען דעם טעלעפאן, און יעדע נאכט געקוקט דארט די ערגסטע שמוציגסטע זאכן רחמנא ליצלן, און קיינער האט נישט געוואוסט דערפון, ביז איין נאכט האב איך אנגעטראפן א ווידיא פון א דרשה פונעם ראש ישיבה וואס האט מיר זייער מחזק געווען, און פון דעמאלט האב איך צוביסלעך אפגעלאזט דעם טעלעפאן, ביז איך האב מער נישט צוגערירט דערצו פאר עטליכע חדשים. אבער זייט דעמאלט איז שוין מיין מח געווען פארברענט, איך האב נישט געקענט מער לערנען און דאווענען, און ביז היינט האב איך שוין נישט קיין שום טעם אין לערנען.


א יאר שפעטער איז געקומען מיין גרעסטע ירידה, איך האב ווידער אנהויבן קוקן שמוציגע מאוויס, די ערגסטע זאכן, און איך בין געווען אין פארבינדונג מיט מיינ'ס א קאזינע, גאר א פארדארבענע, פון אינדרויסן זעט זי אויס ערליך, אבער אינעווייניג איז גענצליך פארדארבן. איך פלעג זיך טרעפן מיט איר און טון די הארבסטע עבירות רחמנא ליצלן.


אין יענע צייט בין איך געווען געפערליך צעבראכן און דעפרעסט, איך האב זיך ממש געוואלט נעמען דאס לעבן, איך האב נישט געהאט קיין שום טעם און סיפוק אין מיין לעבן; ביז איך האב ווידער אנגעהויבן הערן די שיעורים, און איך האב תשובה געטון.


יעצט האלט איך פאר מיין בר מצוה, איך גיי יעצט ענדיגן גאנץ משניות מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף, איך שלאג זיך מיט אלע כוחות מיט מיין יצר הרע נישט צוריק צו פאלן צו די הארבע עבירות, אבער איין זאך איז מיר גאר שווער, איך קען זיך נישט מתגבר זיין אויף דעם, דאס איז צו קוקן אויף פרויען און מיידלעך. איך גיי אויפ'ן גאס מיט די קאפ אויף ארויף, און איך מוז קוקן אויף יעדע מיידל וואס גייט דורך, איך שפיר ווי עס איז מיר ממש נישט מעגליך צו היטן די אויגן.


איך וויל זיין אן ערליכער איד, אבער עס גייט מיר נישט. איך בעט דעם אייבערשטן אזוי סאך אז איך וויל זיך היטן די אויגן, וואס בין איך שולדיג אז דער יצר הרע איז שטערקער פון מיר און איך קען אים נישט בייקומען?


איך בעט דער ראש ישיבה שליט"א זאל מתפלל זיין פאר מיר, און מיר געבן עפעס עצות און חיזוק, ווייל איך קען זיך נישט ערלויבן נאכאמאל צוריק צו פאלן אין גרוב.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וירא, י"ב מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס ערשטע זאך זאלסטו וויסן אז דער אייבערשטער איז מוחל אויב מען טוט תשובה, בפרט אז דו ביסט נאך א קינד, נאך אביסל גייסטו ווערן א בר מצוה בחור - קענסטו יעצט אנהויבן א נייער בלעטל אין לעבן. דער הייליגער זוהר זאגט (משפטים, צח.) ווען א קינד ווערט בר מצוה - ווערט ער ניי געבוירן, אזוי ווי עס שטייט (תהילים ב, ז): "אֲנִי הַיּוֹם יְלִדְתִּיךָ", ער באקומט א הייליגע נשמה, עיין שם.


דאס וואס דו פרעגסט וואס דו קענסט טון פאר שמירת עיניים? ווען דו גייסט אין גאס ברענט אין דיר א פייער צו קוקן אויף מיידלעך, דו ווערסט פארברענט, נאכדעם וואס דו ביסט שוין אראפגעפאלן אין די ערגסטע עבירות, קיינער האט דיר נישט געזאגט זיך צו היטן, דו האסט שוין עובר געווען אויף די הארבסטע עבירות, גילוי עריות רחמנא לצלן, און יעצט האסטו זיך דערוויסט פון הייליגן רבי'ן, און ווי מער דו הערסט און לערנסט פון רבי'ן - זעסטו אין וואס פאר א פלאנטער דו ביסט אריינגעפאלן.


נעם די עצה פון הייליגן רבי'ן, פון זאגן יעדן טאג משניות; הויב אן ששה סדרי משנה כסדרן, גיי אין א סדר, פון מסכת ברכות און אזוי ווייטער. אפילו דו פארשטייסט נישט דאס לערנען - זאלסטו זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה, דאס וועט אויסרייסן דיין אלטע געוואוינהייט, עס וועט דיר מאכן פאר א גרויסער צדיק. אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "שֶׁאֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, "שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", ער טוט עבירות רחמנא לצלן, און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד"; אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך" - וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


רבי נתן האט דערציילט (חיי מוהר"ן, סימן תקעג): "ווען דער רבי האט געזאגט דעם שיחה, האב איך געפרעגט דעם רבי'ן צי תורה קען העלפן אזא איינעם וואס איז אראפגעפאלן אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן? האט דער רבי געשריגן אויף מיר און געזאגט: 'דו ווייסט ווי גרויס דער כח פון תורה איז? תורה איז העכער פון אלעס'"; און אפילו אז א מענטש ליגט נעבעך אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אויב ער וועט לערנען יעדן טאג 'כך וכך' וועט ער ווערן אן ערליכער איד.


אויך זאלסטו זיך מתבודד זיין; דערצייל דעם אייבערשטן דיין גאנצע פרשה, אלעס אלעס זאלסטו אים דערציילן, שעם זיך נישט. שמועס מיט'ן אייבערשטן אויף דיין שפראך, דערצייל אים אז דו האסט גארנישט געוויסט, מען האט דיר נישט געלערנט, און אזוי ביסטו נעבעך אנגעקומען צו די הארבסטע זאכן. און בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר פארגעבן און דיך מקרב זיין צו אים, אזוי זאלסטו טון טאג נאך טאג, וואך נאך וואך - וועסטו זען אז דער אייבערשטער וועט דיך מקרב זיין צו אים, און דו וועסט וואקסן א גרויסער צדיק.


די צוויי עצות וועלן דיר העלפן; דארפסט נאר האבן אביסל סבלנות, אויסווארטן מיט געדולד, מיט אסאך חיזוק. ווייל דער יצר הרע וועט זען ווי דו הויבסט אן אנטלויפן פון אים וועט ער דיר פרובירן נאכלויפן, ער וועט דיר נישט וועלן אזוי שנעל אויפגעבן. אבער שרעק זיך נישט, ווייל די הייליגע צדיקים, דער הייליגער רבי - איז שטערקער און גרעסער פון אלע קליפות, און מיט זיינע עצות און חיזוק וועסטו ווערן א גרויסער צדיק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#93 - שלום בית האט מיט'ן מאן אדער מיט די פרוי?
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, תפילה והתבודדות, אידישע שטוב, קנאה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט מוז איך זיך באדאנקען פאר די שיעורים, עס האט ממש געראטעוועט מיין לעבן, שוין עטליכע יאר וואס איך בין צוגעבינדען צו ברסלב, איך הער די שיעורים און איך ליין אלע גליונות און קונטרסים, ספעציעל די עצתו אמונה, און דאס געבט מיר אזויפיל שכל, עצות, און חיזוק, און עס שטעלט מיר ממש אויף די פיס.


איך האב געוואלט פרעגן איבער שלום בית, אויב עס האט מיט'ן מאן אדער מיט די פרוי, ווייל איך ווייס אז מיין מאן גייט קיינמאל ווערן א ברסלב'ער, וויפיל מאל איך האב שוין פרובירט צו רעדן מיט אים וועגן דעם זאגט ער אז עס פעלט נישט אויס, מען קען זיין א איד, האבן שלום בית, און מצליח זיין אין לעבן, אויך אן ברסלב. ער ווייסט בכלל נישט וויפיל איך האב געטון און איך טו כסדר, נאר ווייל איך נעם די חיזוק פון ברסלב, און דאס איז וואס העלפט אז די שטוב זאל שטיין אויפ'ן פלאץ.


איך וויל אזוי שטארק אז מיין מאן זאל אויך מקורב ווערן, ער איז ברוך ה' זייער וואויל און ערליך, אבער איך בין אזוי מקנא די ברסלב'ע ווייבלעך וואס זייערע מענער זענען מקורב צום רבי'ן, הלואי אויף מיר געזאגט, ווי אזוי קען איך דאס באווייזן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת נח, א' דראש חודש חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


שלום בית האט מיט די ווייב. די תורה זאגט (משלי יד, א): "חַכְמוֹת נָשִׁים בָּנְתָה בֵיתָהּ" א קלוגע פרוי בויט אויף די שטוב; א קלוגע פרוי זוכט נאר מעלות ביי איר מאן, א קלוגע פרוי טוט אלעס אז די שטוב זאל זיך שיין אויפבויען.


א פרוי מיט שכל קען זיך מאכן איר לעבן פאר א גן עדן, זי וועט פרייליך מאכן איר מאן, זי וועט נישט ווארטן אויף אים ער זאל אנהויבן פרייליך צו מאכן און געבן גוטע ווערטער וכו', זי הויבט אן מיט אירע גוטע ווערטער, זי מאכט פרייליך; אזוי ווערט די גאנצע שטוב פרייליך, אזוי בויט זיך א שטוב.


זייט נישט מקנא א צווייטן, נישטא וועם מקנא צו זיין; יעדער איינער בזה העולם האט זיינע נסיונות, יעדן איינעם פרובירט מען אויס מיט זיינע נסיונות. דעריבער איז נישטא וועם מקנא צו זיין, אפילו פון אינדרויסן זעט אויס ווי דער האט א שענערע און בעסערע לעבן, דארף מען וויסן נישט צו מקנא זיין, ווייל יענער האט זיך זיינע שוועריקייטן אפילו מען זעט דאס נישט ארויס.


מען דארף נישט האבן א מאן א ברסלב'ער - צו האבן א זיס לעבן, מען דארף נישט האבן א מאן א ברסלב'ער - צו זיין גליקליך. אז מען לעבט פאר זיך מיט'ן רבי'ן, מען נעמט חיזוק פון רבי'ן, שכל פון רבי'ן - איז די לעבן זיס און מען איז גליקליך. די עצה פון התבודדות און תפילה - דאס ראטעוועט דעם מענטש; ווער עס לעבט מיט תפילה - דער איז גליקליך; דער ווייסט וואס צו טון אין יעדע צייט, און ווען עס ווערט גאר ביטער - ווייסט ער צו אנטלויפן צום אייבערשטן.


בעטס דעם אייבערשטן אויף אלעס וואס איר דארפט, מיט תפילה והתבודדות קען מען אלעס פועל'ן; ווער עס איז אן עקשן און בעט איבער און איבער, ער בעט נאכאמאל און נאכאמאל דעם אייבערשטן - ביים סוף באקומט מען א ישועה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#92 - מעג מיין ווייב גיין צו א געמישטע קאנצערט?
שלום בית, צניעות, סיפורי צדיקים, תפילה והתבודדות, משפחה, זינגער

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן א וויכטיגע שאלה, אויב מיין ווייב מעג גיין מיט אירע שוועסטערס און אירע עלטערן צו א קאנצערט פון א געוויסן זינגער, וואס מען זיצט דארט געמישט מענער און פרויען, מען קען אבער אויך זיצן באזונדער מיט די אייגענע משפחה, און אויב יא, אויב מעג איך אויך מיטגיין מיט איר, ווייל זי וועט מער הנאה האבן אויב איך וועל זיין מיט איר.


איך פאר מיר וואלט נישט געוואלט גיין, און איך וואלט אויך נישט געוואלט זי זאל גיין, ווייל איך ווייס אז מוהרא"ש זי"ע איז געווען קעגן קאנצערטן, אבער זי וויל זייער שטארק יא גיין.


איך וועל זיך פרייען אויב דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר שרייבן די ריכטיגע וועג ווי אזוי זיך צו פירן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת עקב, י"ט מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די פראגע איז אויב דיין ווייב וויל וויסן אדער דו ווילסט וויסן, ווייל אויב זי האט דיר געשיקט פרעגן, זי וויל הערן און זי איז גרייט אנצונעמען - איז דער ענטפער קלאר "ניין", מען טאר נישט גיין צו א קאנצערט וואס איז געמישט מענער און פרויען.


די פראגע איז, אויב דיין ווייב וויל נישט הערן, זי גייט סיי ווי גיין - דעמאלט דארפסטו זיך באנוצן מיט חכמת מוהרא"ש איר נישט צו פארלירן. און אז זי גייט סיי ווי גיין - זאלסטו איר נישט טשעפען און וויי טון; דארפסט איר נישט אויסלויבן אז זי גייט, אבער חס ושלום נישט טשעפען. און אז זי וויל דו זאלסט מיט קומען מיט איר, זאלסטו איר זאגן שיינערהייט זי זאל גיין מיט איר משפחה און דו וועסט בלייבן אין שטוב.


מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן פאר זיך, פאר די ווייב און קינדער - מען זאל בלייבן ערליך, מען זאל זיך ציען צו גוטס, בענקען צו גוטע זאכן; אין יעדע שטוב איז דא וואס פארלירן די געפיל צו בלייבן ערליך, גיין אין די וועג פון די עלטערן; מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן פאר אידישע קינדער זיי זאלן זיך קענען דערהאלטן אינעם לאנגן גלות; אזויפיל פאלן אוועק, מען גייט נאך אומות העולם.


דו ווייסט אוודאי די מעשה וואס מוהרא"ש דערציילט פון רבי נפתלי זכרונו לברכה, ער האט געהאט א זון וואס איז אוועקגעפאלן פון אידישן וועג, פלעגט ער דאווענען אז דער קינד זאל שטארבן; ער האט נישט געקענט צוקוקן ווי זיין זון פירט זיך אויף נישט אידיש, און אזוי איז געשען, דער קינד איז געשטארבן. האט אים רבי נתן פארגעהאלטן: "אז דו האסט יא אזא כח, דו קענסט פועל'ן מיט'ן דאווענען, פארוואס האסטו געבעטן ער זאל שטארבן? וואלסט געדארפט בעטן ער זאל תשובה טון, וואלט ער זיך צוריקגעקערט צום אייבערשטן".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#91 - אז דער אייבערשטער דארף נישט די ערשטע מצוה, דארף ער דען מיין תפלין?
שידוכים, התחזקות, תפילה והתבודדות, צרות, קשיות, תשובה, בחור, תפלין, לצנות, מקובלים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


וואו איז דער באשעפער? חיזוק ארבעט שוין נישט פאר מיר, עס האט נאר געארבעט ביז די 28 יאר, יעצט ווען ווער איך שוין באלד 30 יאר ארבעט מער נישט קיין חיזוק.


איך מיין עס איז דערנאך, איך זוך אפשר א חלקה אין די ברסלב'ע בית החיים, די "עכטע בית החיים״, אפשר דארטן איז דא מער חיזוק פאר מיר.


איך בין אזוי אליין, איך ווייס נישט צי עס איז דא נאך איינער וואס איז אזוי אליין ווי מיר, ממש גארנישט ווייניגער ווי אין א שטרענגע פארמאכטע תפיסה. איך וויל מזכה זיין די ראש ישיבה מיט די מצוה פון פדיון שבוים, אויב עס איז בכלל שייך.


איך האב מורא אז צוליב מיין פארמאכטקייט און דאס נישט האלטן פון זיך ווייל איך האב קיינמאל געהאט נישט קיין נארמאלע טאטע און מאמע, בין איך בכלל נישט געווען גרייט חתונה צו האבן. אבער איז עס דען מיין שולד? איך האב נישט געהאט קיינמאל א בחירה בכלל צו קענען לעבן ווי א נארמאלער מענטש און אן ערליכע איד, יעצט קען איך נישט חתונה האבן איז ״למה לי חיים״, כל שכן אז מיין חיים איז נישט חיים, פארוואס דארף איך דאס?


געוויסע מקובלים זאגן מיר אז עס איז נישט מיין שולד, עס איז מיין מאמע וואס האט מיר חרוב געמאכט מיין לעבן, מיר האבן געהאט זייער אן אנגעצויגענע שטוב, זיי האבן נישט קיין עצה פאר מיר, נאר זיי זאגן דעם אמת אין פנים אריין. איך מיין נאר צו ברענגען א ראי', אויב איך בין זיך נישט גענוג מסביר, אז זיי זעען די מציאות.


איך געב אוועק מיין תפילין, איך האב שוין נישט כח צו דעם. אז דער אייבערשטער לאזט מיר נישט מקיים צו זיין די ערשטע מצוה אין די תורה, מיין איך אז ער דארף אויך נישט די מצוה פון תפילין פון מיר.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת פנחס, י"ט תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ליינענדיג דיינע ווערטער דערמאן איך זיך די ווערטער וואס מוהרא"ש זאגט: "אין צער כצערו של בחור", נישטא אויף די וועלט אזא ווייטאג ווי די ווייטאג פון א בחור; קיינער אין די וועלט ווייסט נישט וואס א בחור גייט אריבער. די לעבן איז אים נישט ווערד, עס פעלט אים אלע גוטע זאכן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יבמות סב:): "כָּל אָדָם שֶׁאֵין לוֹ אִשָׁה", ווער עס האט נישט חתונה, ער לעבט אליינס אן א ווייב - "שָׁרוּי בְּלֹא שִֹמְחָה", דער לעבט אן קיין שמחה, "בְּלֹא בְּרָכָה", דער לעבט אן קיין ברכות, "בְּלֹא טוֹבָה", דער ווייסט נישט וואס מיינט גוט, "בְּלֹא תּוֹרָה", מען האט נישט קיין תורה, "בְּלֹא חוֹמָה", מען לעבט אן קיין מויער, "בְּלֹא שָׁלוֹם", אן קיין פרידן; די אלע זאכן האט מען נישט פאר די חתונה. דער מדרש (בראשית רבה יז, ב) לייגט צו נאך זאכן וואס פעלט פאר'ן חתונה האבן: "בְּלֹא עֵזֶר", מען האט נישט קיין העלפער, "בְּלֹא כַּפָּרָה", מען האט נישט קיין פארצייער, "בְּלֹא חַיִּים", עס איז נישט קיין לעבן.


קיינער אין די וועלט פארשטייט נישט וואס א בחור גייט אריבער, ווי שווער עס איז אים; אבער דאס מיינט נישט אז מען מעג אריינפאלן אין יאוש, נישטא אזא זאך 'חיזוק העלפט שוין נישט', עס איז נישט אמת וואס דו שרייבסט: "חיזוק ארבעט שוין נישט פאר מיר"; צי דען האסטו פארגעסן וואס דער רבי האט געשריגן מיט זיין גאנצע כח (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עח): "געוואלד זייט אייך נישט מייאש! קיין יאוש איז גארנישט פארהאנען!" אז דער רבי האט געזאגט נישטא קיין יאוש - מיינט דאס אלעמען, דער רבי האט דאס דיר אויך געזאגט, דער רבי האט דיר אויך געמיינט.


רעד זיך נישט איין אז אין קבר וועט דיר זיין בעסער; די צער און ווייטאג אין קבר איז אזוי שרעקליך, ווי שווער עס איז דיר יעצט - איז דאס נאר א משל צו די צער וואס איז דא אין קבר. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן פד) אויף די משנה (אבות ד, כב): "וְאַל יַבְטִיחֲךָ יִצְרְךָ", דער יצר הרע זאל דיר נישט אפנארן, "שֶׁהַשְּׁאוֹל וְהַקֶּבֶר בֵּית מָנוֹס לְךָ", אז דער קבר איז א פלאץ וואו מען קען זיך ראטעווען; דא אויף די וועלט איז א מענטש פארנומען, עס קען זיין מען זאל כאפן א ביס פון א ווארעם אדער א פליג און מען זאל נישט שפירן דעם ביס, ווייל מען איז אזוי אריינגעטון אין אנדערע זאכן, אבער אין קבר איז נישט דא קיין שום טרדות און מחשבות וואס זאלן אוועקנעמען די קאפ פון הערן ווי די ווערים קריכן און בייסן, דארט הערט מען יעדע איינציגסטע ריר וואס די ווערים קריכן און בייסן; מען קען זיך נישט פארשטעלן די צער אין קבר ווען מען הערט יעדע ביס פון די ווערים און די צער פון הערן ווי זיי קריכן.


וואס איז יא די עצה? די עצה איז - זאלסט זוכן א ליידיגע פלאץ וואו מענטשן געפונען זיך נישט, דארט זאלסטו זיך אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן און אים דערציילן אלעס וואס גייט אריבער אויף דיר - אויף דיין אייגענע שפראך וואס דו ביסט צוגעוואוינט צו רעדן; זאלסט אים בעטן ברחמים ובתחנונים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, דו זאלסט טרעפן דיין שידוך, זאלסט נישט מיד ווערן; זאלסט דאס טון טאג נאך טאג מיט סבלנות, אפילו עס וועט אריבערגיין אויף דיר שווערע ביטערע נסיונות, אפילו דער יצר הרע ברענט אין דיר און דו פאלסט אראפ, זאלסטו מיט עקשנות ווייטער בעטן דעם אייבערשטן און אים אלעס דערציילן בתמימות ופשיטות. דער קבר איז נישט קיין האפענונג, דער רבי איז אן האפענונג, די עצה פון רבי'ן, פון התבודדות ותפילה - דאס איז א בית מנוס, א פלאץ וואו מען קען אנטלויפן.


על כן מיין ליבער ברודער, נעם אן מיינע ווערטער וואס איך שרייב דיר, גיי שוין יעצט אין א ליידיגע פלאץ און שמועס זיך אויס דאס הארץ. וויין צום אייבערשטן, בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר. קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון רעדן צום אייבערשטן, פון טענה'ן מיט'ן אייבערשטן. קוק ווערטער וואס דער הייליגער זוהר זאגט (פרשת בלק, קצה.) ווען א מענטש וויינט זיך אויס צום אייבערשטן, זאגט דער אייבערשטער: "לֹא בָּעִינָא הָכָא בֵּי דִינָא דִיְדוּנוּן בֵּינָנָא", ווען דער מענטש קומט מיט זיינע טענות צו מיר - וויל איך נישט בית דין של מעלה זאל זיך אריינמישן, "אַנָא וְהוּא בִּלְחוֹדָנָא", איך וויל זיין אליינס מיט דעם מענטש, "וְלֵית תֵּיאוּבְתָּא לְקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא אֶלָּא כַּד מְקַבֵּל לוֹן וְאוֹשְׁדוּ קַמֵּיהּ", נישטא קיין גרעסערע פארגענוגן ביים אייבערשטן ווי ווען א מענטש וויינט זיך אויס פאר אים, "דְּהָא כָּל נִטוּרֵי תַּרְעִין לֹא שַׁבְקִין הָכִי לְמֵיְעַל כַּמָה דְשַׁבְקִין לְמִסְכְּנִין", אלע טירן פון הימל זענען אפן פאר א צעבראכענער מענטש וואס וויינט זיך אויס פאר'ן אייבערשטן, "דְּהָא בְּלֹא רְשׁוּתָא עָאֳלִין", און זיינע תפילות גייען ארויף אן קיין רשות; דאס הייסט, ווען א מענטש גייט אין א ווינקל וואו קיינער איז נישט דארט, ער רעדט זיך אויס זיין הארץ צום אייבערשטן און ער פארציילט אים אלעס - די תפילות גייען גלייך ארויף צום אייבערשטן, דער אייבערשטער ענטפערט פאר א צעבראכענע הארץ שנעלער ווי ער ענטפערט פאר דעם גרעסטן צדיק.


דו ביסט אין כעס אויף דיינע עלטערן, דו ביסט ברוגז אויף זיי; איך ווייס נישט אויב זיין ברוגז אויף זיי וועט דיר עפעס העלפן אין לעבן. געדענקסט אוודאי די מעשה וואס דער רבי האט דערציילט (ספורי מעשיות מעשה יא), מיט'ן בן מלך וואס מען האט פארביטן און פארטריבן; איז ער געווארן זייער ברוגז, 'היתכן ער דארף אנטלויפן, ער קען נישט זיין אין שטוב', ער האט גע'טענה'ט: "ממה נפשך קומט מיר נישט אזא שווערע לעבן; בין איך דער בן מלך - קומט מיר צו זיין קעניג, בין איך א בן השפחה - קומט מיר אויך נישט צו זיין א פארטריבענער"; איז ער געגאנגען שיכור'ן און געגאנגען אין שמוץ פלעצער טון עבירות, נאכדעם האט ער תשובה געטון; ער האט געטראכט 'אויב עס איז יא אזוי, אז דער אייבערשטער קען פארבייטן א בן מלך - מעג איך זיך אזוי אויפפירן, שיכור'ן און טון עבירות?! אז דער אייבערשטער האט מיר געגעבן אזא שווערע לעבן - איז דאס נישט קיין תירוץ איך זאל טון עבירות'; ער האט תשובה געטון און ער איז צוגעקומען צו ווערן מלך. זעט מען פון דעם אז אויב מען איז מקבל אלעס באהבה, מען נעמט אן וואס דער אייבערשטער טוט; אנשטאט האבן טענות אויף די עלטערן, אנשטאט האבן טענות אויף די גאנצע וועלט, איז מען אלעס מקבל באהבה - דעמאלט איז מען זוכה צוצוקומען צו די העכסטע מדריגה.


לאז אפ די אלע וואס פאררופן זיך מקובלים; מוהרא"ש זאגט: ווער איז א בעל מקובל? ווי אזוי קען מען וויסן ווער עס איז א מקובל? ווער זאגט אז יענער איז א צדיק, אפשר איז ער א בלאפער? מוהרא"ש לייגט דאס אריין אין די ווערטער וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות לד:) מען האט געפרעגט רבי חנינא בן דוסא: "מִנַּיִן אַתָּה יוֹדֵעַ", פון ווי קען מען וויסן אויף איינעם אויב ער איז אן אמת'ער בעל מקובל אדער נישט? "אָמַר לָהֶם, אִם שְׁגוּרָה תְּפִלָּתִי בְּפִי", האט ער זיי געענטפערט: אויב לייגט ער אריין אין מיר תפילה, ער רעדט פון תפילה און שטארקט מיר צו מתפלל זיין, "יוֹדֵעַ אֲנִי שֶׁהוּא מְקֻבָּל", דעמאלט ווייס איך אז ער איז א מקובל, "וְאִם לָאו", אבער אויב רעדט ער נישט פון תפילה, "יוֹדֵעַ אֲנִי שֶׁהוּא מְטֹרָף", ווייס איך אז ער איז א צעדרייטער, א משוגע'נער, ער איז ווייט פון זיין א מקובל; אז מקובלים זאגן דיר: "דיין טאטע איז דיר שולדיג, דיין מאמע איז דיר שולדיג!" פאר דעם דארף מען נישט זיין א מקובל, ווארפן א שולד אויף עלטערן - דאס וועט דיר יעדע טערעפיסט זאגן מיט פארמאכטע אויגן; זיי זיכער אז דער וואס פאררופט זיך 'מקובל' האט אויך טענות אויף זיינע עלטערן. דעריבער בעט איך דיר, לאז אפ די אלע וואס גיסן אויל צו די פייער, מען העצט דיר אויף, דער איז שולדיג, יענער איז שולדיג; דאס העלפט גארנישט, עס מאכט נאר ערגער.


טו וואס דער בן מלך האט געטון, זאג די ווערטער וואס ער האט געזאגט: אויב דער אייבערשטער האט מיר געגעבן די עלטערן - איז דאס נישט קיין תירוץ איך זאל זיין דערביטערט און דעפרעסט, איך וועל תשובה טון, איך וועל אנטון תפילין און טון אלע מצוות בשמחה.


ווארף נישט אוועק דיינע הייליגע תפילין; נעם די הייליגע תפילין, גיי אין שול און געב א קוש די הייליגע תפילין, בעט איבער דעם אייבערשטן פאר'ן שרייבן אזעלכע ווערטער, אפילו בדרך ליצנות. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מד): "כִּי עַל הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, בָּרוּךְ הוּא, אָסוּר לוֹמַר דִּבְרֵי הֲלָצוֹת אֲפִלּוּ בְּדֶרֶךְ שְׂחוֹק", אויפ'ן אייבערשטן טאר מען נישט זאגן קיין ווערטלעך, און אויף די הייליגע תפילין טאר מען נישט זאגן קיין ווערטלעך.


אז דו וועסט טון וואס שטייט אין דעם בריוו - וועסטו זען אז דו וועסט בקרוב שטיין אונטער די חופה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#90 - זאל איך לאזן מיין בחור גיין אליין אין מקוה?
צניעות, חינוך הילדים, קדושה, תפילה והתבודדות, בחור, מקוה, סיפורי מעשיות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אלעס, איך האב זייער הנאה געהאט פון די בריוו איבער נעמען קינדער אין מקוה, ווי ווייט מען דארף אכטונג געבן אז עס זאל בקדושה וטהרה, עס זאל נישט קומען צו קיין פראבלעמען.


ביים סוף פונעם בריוו שרייבט דער ראש ישיבה, "אפילו בחורים טארן נישט זיין אליין אין מקוה, עס דארף זיין א מקוה איד וואס קוקט זיך אום עס זאל נישט פאסירן קיין שלעכטס", האב איך געוואלט פרעגן אזוי ווי מיין זון ווערט אי"ה בר מצוה אין א חודש ארום, וועל איך זייער פרייען אויב דער ראש ישיבה וועט מיר ערקלערן ווי אזוי מען פירט דאס אויס אויף למעשה, זאל איך גיין מיט אים אינאיינעם אין מקוה יעדן אינדערפרי אכטונג צו געבן אויף אים? און וואס טוט מען אויב מיר שטייען נישט אויף אין די זעלבע צייט? זאל איך אים אנזאגן נישט צו גיין אליין אין מקוה ביז א געוויסע עלטער? זאל ער גיין נאר אין געוויסע שעות?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת קרח, כ"ח סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בדרך כלל זענען יונגע בחורים אזוי ווי קינדער; אז מען האט בר מצוה, מען טוט זיך אן א הוט און רעקל - מיינט נאכנישט אז מען איז שוין דערוואקסן און מען איז גענוג פארשטענדליך זיך צו היטן פון שלעכטס. א בר מצוה בחור קען אויך נישט גיין אליינס אין מקוה, א בר מצוה בחור איז א קינד.


נאר אז מען גרייט אן די קינדער, מען לערנט זיי אויס זיך אכטונג געבן פון שלעכטס - דעמאלט קענען זיי גיין אליינס אין מקוה, אבער נאר אז מען גרייט זיי אן; זיי ווייסן פון וואס זיך צו היטן.


העיקר דאווען צום אייבערשטן אז דיינע קינדער זאלן זיין ערליך און הייליג; תפילה איז די שליסל פאר גוטע קינדער, תפילה איז דער סוד פון גוטע קינדער. מוהרא"ש דערציילט, מען האט געפרעגט דעם הייליגן חתם סופר זכותו יגן עלינו ווי אזוי ער האט זוכה געווען צו אזעלכע הייליגע קינדער, האט דער הייליגער חתם סופר געענטפערט: "יעדע נאכט בשעת איך האב געזאגט תיקון חצות האב איך אנגעפילט א כוס מיט טרערן, איך האב געבעטן פאר הייליגע קינדער"; מיט תפילה איז מען זוכה צו ערליכע דורות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#89 - נאך פאלן פאר אזויפיל יארן, קען איך זיך נאך צוריק כאפן?
קדושה, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, אמונה, ספרי ברסלב, שמחה, תשובה, עבירות, עצבות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין ברוך ה' זוכה צו הערן אביסל שיעורים און חיזוק פון אייך, עס געבט מיר חשק און ווילן צו זיין אן ערליכער איד, די שיעורים ציען מיר צו תורה און עבודה, יראת שמים און חסידות, עס רעדט צו מיין הארץ און איז מעורר מיין נשמה.


איך וויל זיך אביסל אויסרעדן וואס ליגט מיר אויפ'ן הארץ, אזוי ווי איך מוטשע זיך שוין אזויפיל יארן מיט שווערע איבערלעבענישן, און איך קען זיך נישט בארואיגן, אפשר וועט דער ראש ישיבה מיר קענען עפעס העלפן.


היינט צו טאגס בין איך ברוך ה' א אינגערמאן, מיט א ווייב און עטליכע קינדער, און איך פרוביר צו לערנען און דאווענען און דינען דעם אייבערשטן; איך מוז אבער צוריק מישן דעם בלעטל עטליכע יאר צו פארשטיין אין וועלכע גרוב איך בין אריינגעפאלן דורכאויס די יארן.


זייענדיג א קינד אין כתה ז' האט א אינגל פון מיין קלאס אנגעהויבן טשעפען מיט מיר, ער האט געטון מיט מיר עבירות רחמנא ליצלן, און דאס האט ווייטער אנגעהאלטן אריין אין כתה ח', און אזוי איז עס געגאנגען ווייטער, ער איז מיטגעקומען מיט מיר אין ישיבה קטנה, אבער דארט האט זיך עס נאך מער פארברייטערט צו א גאנצע נעץ פון בעלי עבירה רחמנא ליצלן, פילע וואס זענען געטשעפעט געווארן און דערנאך אנגעהויבן טשעפען אנדערע, עס איז געווען אסאך עבירות דארט ה' ישמרנו.


אין ישיבה גדולה האב איך זיך ערשט געכאפט ווי טיף אין דער ערד איך בין, איך האב זיך אנגעהויבן נעמען אין די הענט אריין ברוך ה', און פרובירט מיט אלע כוחות זיך צוריק צו האלטן פון די אלע עבירות און נארישקייטן, עס איז מיר געלונגען נאר פאר א ממש א קורצע צייט, אבער דעמאלט בין איך געכאפט געווארן דורך א געוויסע ארגאניזאציע וואס האט מיר געשיקט צו א פסיכיאטאר, וואס ער האט מיר ארויפגעלייגט אויף מעדעצין פאר א שטיק צייט.


איך האב ברוך ה' חתונה געהאט, זוכה געווען צו גאר א וואוילע ערליכע פרוי מיט גוטע מידות, איך האב געמיינט אז דא וועט זיך ענדיגן מיינע פראבלעמען, עס האט זיך מיר געדאכט אז נאך די חתונה בין איך שוין פטור געווארן פון מיינע נסיונות, דער יצר הרע איז אבער נישט געגאנגען שלאפן, איך האלט שוין א שיינע פאר יאר נאך די חתונה, און איך פאל נאך ווייטער כסדר דורך אין פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה, רחמנא ליצלן, אויף א שרעקליכן פארנעם.


נאך די חתונה האב איך טאקע פרובירט צו גיין פאר הילף אויף עטליכע פלעצער, עס האט מיר אבער נישט געהאלפן. איך בין ווידער געגאנגען צום דאקטער, וואס האט געזאגט אז אין מיין מצב וועט נאר העלפן מעדעצין, און איך האב טאקע גענומען מעדעצין פאר א שטיק צייט און עס האט געהאלפן אביסל, שפעטער האב איך ווידער אנגעהויבן נעמען מעדעצין, אבער ס'האט אויך נאר געהאלפן פאר ווי לאנג איך האב עס גענומען.


יעצט שטיי איך אין זייער א שווערע פלאץ ברוחניות, איך פאל דורך כמעט יעדן טאג, און מיין הארץ וויינט דערויף. איך פרוביר צו טון גוטע זאכן, לערנען א שיעור יעדן טאג, דאווענען שחרית מנחה מעריב, וואס איז געווענליך מיט א קאלטקייט אן קיין געפיל, איך גיי אין מקוה יעדן טאג, און איך פרוביר זיך צוריק צו האלטן פון שלעכטע כלים וואס מ'קען זען אויף זיי שלעכטע זאכן. עס מאכט זיך אבער צומאל אז איך טרעף זיך יא ביי א קאמפיוטער אדער אנדערע כלים אויף וואס איך זע שלעכטע זאכן, און אזוי שלעפ איך זיך מיט מיינע נסיונות און דורכפעלער איינמאל און נאכאמאל, איך קען נישט טרעפן קיין היילונג פאר מיין זעל וואס וויינט אין מיר מיט ביטערע טרערן אויף מיין וואקלדיגע רוחניות'דיגער מצב; אויסער די אנדערע פראבלעמען אין געזונט, שלום בית, און נאך, וואס איך שפיר אז זיי זענען א תוצאה פון דעם.


איך בעט דעם  ראש ישיבה שליט"א ברחמים ותחנונים ער זאל רחמנות האבן אויף מיר און מיר ווייזן א וועג ארויס פון דעם פארפלאנטערן געמויזעכטס אין וואס איך געפין זיך. ווי אזוי שטארקט מען זיך איבער'ן שווערן יצר הרע? ווי אזוי ווערט מען אן אמת'ער ערליכער איד? קען איך נאך האבן א פרייליכע, רואיגע, ערליכע לעבן?


דער אייבערשטער זאל געבן פאר'ן ראש ישיבה שליט"א אסאך כח ווייטער אנצוגיין מיט די הייליגע ארבעט פון מחזק זיין אידישע קינדער און זיי צוריק ברענגען צום אייבערשטן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שלח, כ"א סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז זייער ביטער ווען מען איז פוגם בברית, אלעס ווערט חרוב, מען ווערט א פארוואגלטער מענטש. מען ווערט א נערוועזער, א בייזער און א שלעכטער. מען פארלירט די מח, מען פארלירט די געזונט; אלעס גייט צוגרינד פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן.


די עבירה איז אזוי שלעכט, אז די ספרים הקדושים זאגן, ווער עס פאלט אריין אין די עבירה - קען זיך פון דעם נישט ארויסזען, מען בלייבט פארקראכן, מען איז נישט זוכה צו תשובה. דער זוהר הקדוש זאגט (עיין זוהר הקדוש פרשת וישב, דף קפח ע"א; לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ה) אויף די חטא איז געזאגט געווארן (משלי ב, יט): "כָּל בָּאֶיהָ", אלע וואס ווערן נכשל אין די עבירה, "לֹא יְשׁוּבוּן", קענען זיך מער נישט אומקערן, "וְלֹא יַשִּׂיגוּ", און זיי קענען נישט דערגרייכן, "אָרְחוֹת חַיִּים", די וועג צו לעבן; זיי קענען נישט תשובה טון.


עס איז נישטא א הארבערע עבירה ווי פוגם זיין בברית. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדה יג:): "כָּל הַמוֹצִיא שִׁכְבַת זֶרַע לְבַטָּלָה, חַיָיב מִיתָה", דער וואס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן - איז חייב מיתה. נאך זאגן חז"ל (שם): "כְּאִילוּ שׁוֹפֵךְ דָמִים", ווער עס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה, איז אזוי ווי איינער איז עובר אויף רציחה און שפיכות דמים. אזוי אויך: "כְּאִילוּ עוֹבֵד עֲבוֹדַת כּוֹכָבִים", עס איז אזוי ווי ער דינט עבודה זרה רחמנא לצלן.


דער אייבערשטער האט רחמנות געהאט אויף אונזער דור און אונז געשיקט דעם הייליגן רבי'ן, דער נחל נובע מקור חכמה, וואס זאגט אונז (שיחות הר"ן, סימן עא): "שֶׁבְּזֶה הַמַּאֲמָר זוֹהַר אֵין שׁוּם אָדָם מֵבִין הַפְּשָׁט", אין דעם שטיקל זוהר פארשטייט נישט קיינער פשט, "רַק הוּא לְבַד", נאר דער רבי אליינס, דער רבי זאגט עס העלפט יא תשובה, "וְהַכְּלָל, שֶׁבֶּאֱמֶת מוֹעִיל תְּשׁוּבָה בְּוַדַּאי עַל חֵטְא זֶה", עס העלפט יא תשובה אפילו אויף די עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, "אֲפִילּוּ אִם הִרְבָּה לִפְשֹׁעַ, חַס וְשָׁלוֹם", אפילו אויב מען האט אסאך געזינדיגט אין די חטא פון פגם הברית חס ושלום - קען מען אויך תשובה טון; דער עיקר תשובה איז זיך פארנעמען דאס מער נישט צו טון.


אז דו ווילסט פאררעכטן וואס דו האסט פוגם געווען - זאלסטו זיך מתבודד זיין; דערצייל דעם אייבערשטן אלעס וואס דו האסט געטון ביז אהער און אלעס וואס דו טוסט נאכאלץ. דערצייל אים, שמועס מיט אים כידבר איש אל רעהו, אזוי ווי מען רעדט זיך אויס און מען שמועסט זיך אויס - מיט א גוטע פריינט. דאס זאלסטו טון אויף דיין שפראך וואס דו ביסט געוואוינט צו רעדן, דיין מאמע לשון; אזוי וועסטו זיך קענען בעסער ארויסברענגען. אזוי זאלסטו טון יעדן טאג מיט עקשנות, ביז דער אייבערשטער וועט דיר העלפן.


ווער עס פאלט נעבעך אריין אין די עבירה - העלפט אים גארנישט; טערעפי העלפט נישט, גארנישט העלפט, נאר דער רבי קען העלפן; מיט די עצות פון רבי'ן קען מען ארויסגיין פון דעם, מען קען צוריק ווערן א געזונטער מענטש, און אויך קען מען ווערן א גרויסער צדיק.


דעריבער זאלסטו אזוי טון, רעד זיך אויס צום אייבערשטן, דערצייל אים אלעס וואס דו האסט געטון - במחשבה, דיבור ומעשה; זיי זיך מתוודה צום באשעפער, זאג אים אלעס ווי און ווען עס האט זיך אנגעהויבן.


דו האסט דאך א טענה; עס האט זיך אנגעהויבן אלס קינד, קיינער האט צו דיר נישט גערעדט, מען האט דיר נישט געלערנט וואס מען טאר נישט טון, און אזוי ביסטו אראפגעפאלן טיפער און טיפער אינעם טיפסטן אפגרונד רחמנא לצלן.


לפי מוהרא"ש ביסטו בכלל נישט קיין מזיד. מוהרא"ש זאגט, עס איז נישטא אזא זאך א איד זאל זינדיגן במזיד. ווייל דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן פט) אויף דעם וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ד, ב): "עֲבֵירָה גוֹרֶרֶת עֲבֵירָה", איין עבירה שלעפט די צווייטע עבירה. "כְּשֶׁאָדָם עוֹבֵר עֲבֵירָה חַס וְשָׁלוֹם", ווען א מענטש זינדיגט חס ושלום, "אֲזַי הָעֲבֵרָה גּוֹרֶרֶת אוֹתוֹ לַעֲבֹר עֲבֵירוֹת אֲחֵרוֹת וְכוּ'", שלעפט אים די עבירה צו זינדיגן אין נאך אן עבירה וכו'; קומט אויס אז אויב מען האט איינמאל געזינדיגט בשוגג, ווער רעדט נאך אז מען האט בכלל נישט געוויסט וואס מען טאר נישט טון, אזוי ווי דו שרייבסט באריכות דיין עבר וכו' וכו' - שלעפט דאס צו נאך עבירות, דער אייבערשטער זאל אונז אפהיטן דערפון; קענסטו דאס טענה'ען צום באשעפער, אים בעטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר און דיר העלפן תשובה טון, און אננעמען דיין תשובה.


ביים אנהויב וועט דיר דאס בכלל נישט זיין קיין גרינגע זאך, ווייל ווען מען זינדיגט, בפרט ווען מען זינדיגט אין די עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן - רייסט מען זיך אפ פון די אמונה, עס קומט אריין מחשבות פון אפיקורסות, מען שפירט נישט אלוקית, מען שפירט נישט אייבערשטער; דורכדעם ווערט שווער דאס רעדן צום אייבערשטן, ווייל מען מיינט אז קיינער הערט נישט אויס, אבער אז דו וועסט זיך עקשנ'ען, דו וועסט נישט אפלאזן, דו וועסט וויינען צו אים און שרייען צו אים: "ה' הושיעה, העלף מיך אייבערשטער!" און אפילו דו האסט נישט קיין געפילן, דו שפירסט נישט ווי א רחמנות, עס קומט דיר נישט צו וויינען - זאלסטו רעדן טריקענע תפילות אן קיין ענדע, וועסטו זען ווי דו וועסט פטור ווערן פונעם יצר הרע, דו וועסט ווערן אן ערליכער איד.


מאך זיך שיעורים אין רבינ'ס ספרים - וועסטו זען נאך אסאך עצות, דו וועסט האבן אסאך חיזוק נישט צו פאלן.


איך האב דיר נאר געשריבן אויפ'ן שפיץ גאפל די א' ב' ווי אזוי מען קען געהאלפן ווערן.


נאך איין וויכטיגע זאך; דו קענסט נישט ארומגיין א גאנצן טאג צעבראכן און דערקלאפט, ווייל צעבראכנקייט ווארפט אראפ דעם מענטש אין פגם הברית, ווידער שמחה היט דעם מענטש. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קסט) ווען א מענטש איז פרייליך - היט אים דער אייבערשטער אליינס אפ פון פגם הברית; זאלסטו זיך זייער היטן פון מרירות און דערביטערטקייט, נאר פרייליך; א גאנצן טאג זאלסטו זיין פרייליך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.