שאלה אין קורצן ענין
#101 - ווי אזוי שטארקט מען זיך ווארטנדיג געהאלפן צו ווערן מיט קינדער?
התחזקות, קינדער, תפילה והתבודדות, אמונה, סגולות, תודה והודאה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיר ווארטן שוין אויף קינדער פאר עטליכע יאר, איך האב געליינט א בריוו פונעם ראש ישיבה שליט"א וואס ענטפערט פאר איינעם וואס האט שוין א קינד און ער בעט אן עצה און סגולה צו האבן נאך קינדער, און דער ראש ישיבה שליט"א ענטפערט אים אז ער זאל דאנקען דעם אייבערשטן אויף די חסדים וואס ער האט שוין באקומען, ער זאל דאנקען דעם אייבערשטן אויף דאס קינד וואס ער האט, און דאס וועט ברענגען ער זאל געהאלפן ווערן מיט נאך קינדער.


האב איך געוואלט פרעגן אויב די עצה איז אויך פאר אונז, וואס מיר ווארטן נאך אויפ'ן ערשטן קינד פאר אזוי לאנג? און אויב דער ראש ישיבה שליט"א האט נאך חיזוק פאר אונז ווי אזוי זיך צו דערהאלטן בשעת מיר ווארטן געהאלפן צו ווערן מיט קינדער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שמות, ט"ו טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אודאי איז דאס אויך פאר עלטערן וואס ווארטן אויף קינדער און אזוי אויך פאר אלע ישועות וואס מען ווארט; ווי מער מען דאנקט דעם אייבערשטן - עפנט מען אויף די טירן אין הימל פאר ישועות למעלה מדרך הטבע.


פארליר נישט פאר קיין איין רגע די אמונה. דו בעט דעם אייבערשטן נאכאמאל און נאכאמאל פאר קינדער, אזוי ווי אונזערע מאמעס שרה, רבקה און רחל האבן געטון. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבא, פרק יח) אליהו הנביא דערציילט: "איך בין געווען אמאל אונטערוועגנס און א מענטש האט מיך געפרעגט א שטארקע קשיא, פארוואס זעען מיר אסאך ערליכע משפחות האבן נישט קיין קינדער? 'אָמַרְתִּי לוֹ: בְּנִי, מִפְּנֵי שֶׁהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא אוֹהֵב אוֹתָם אַהֲבָה גְּמוּרָה וְשָׂמֵחַ בָּהֶן, לְפִיכָךְ מְצָרְפָם כְּדֵי שֶׁיִּרְבּוּ רַחֲמִים לְפָנָיו', האב איך אים געענטפערט, ווייל דער אייבערשטער האט זיי זייער שטארק ליב און ער פריידט זיך מיט זיי, דערפאר מאכט ער אז זיי זאלן נישט האבן גלייך קינדער, אזוי וועלן זיי אסאך בעטן דעם אייבערשטן, 'וְתֵדַע לְךָ שֶׁכֵּן הוּא', א ראי' האסטו פון אברהם אבינו און שרה אמנו, זיי האבן געווארט לאנגע יארן אויף קינדער און דער אייבערשטער האט זיי געהאלפן זיי האבן געבוירן יצחק, אזוי אויך יצחק אבינו און רבקה אמינו האבן געווארט צוואנציג יאר אויף קינדער, זיי האבן אסאך געדאוונט צום אייבערשטן ביז זיי האבן געבוירן יעקב, רחל אמינו האט געווארט פערצן יאר אויף קינדער, זי האט אסאך געבעטן דעם אייבערשטן ביז זי איז געהאלפן געווארן, אויך זעט מען ביי חנה - די מאמע פון שמואל הנביא וואס זי האט אויך געווארט אסאך יארן אויף קינדער און זי האט אסאך געבעטן דעם אייבערשטן ביז זי איז געהאלפן געווארן און געבוירן שמואל הנביא, 'אֶלָּא עַל כָּרְחֲךָ צָרִיךְ אַתָּה לִתְּפוֹס בְּיָדְךָ מִידָה הָרִאשׁוֹנָה שֶׁאָמַרְתִּי לְךָ מִתְּחִלָּה, מִפְּנֵי שֶׁהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא אוֹהֵב אוֹתָם אַהֲבָה גְּמוּרָה וְשָׂמֵחַ בָּהֶן, לְפִיכָךְ מְצָרְפָן כְּדֵי שֶׁיִּרְבּוּ בְּרַחֲמִים לְפָנָיו'".


זיי שטארק מיט די צוויי זאכן. ערשטע זאך, דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן. צווייטנס, בעטן דעם אייבערשטן מיט סבלנות; וועסטו האבן א שטוב מיט ליכטיגע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#100 - וואס טו איך אז דער מלמד מאכט חוזק פון מיין זון אז ער זאגט משניות?
חינוך הילדים, קינדער, תפילה והתבודדות, היכל הקודש, סיום, מוסדות, מלמדים, סדר דרך הלימוד, משניות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך ווייס נישט ווי אזוי צו שרייבן און ווי אזוי צו פרעגן, וועל איך אנהויבן מיט די מעשה.


איך קום אהיים איין טאג, מיין ווייב זעט אויס אינגאנצן דערשראקן, און זי דערציילט מיר אז אונזער אינגל האט געזאגט אז ער וויל מער נישט מאכן זיינע סיומים משניות אין חדר, זי האט אים פרובירט אסאך אויסצופרעגן און פארשטיין וואס עס שטערט אים, ביז ער האט ענדליך דערציילט אז זיין מלמד טשעפעט אים כסדר וועגן די משניות, צום ביישפיל קען ער זאגן, "א קינד וואס זאגט משניות קען נישט דאווענען הויך?", אדער "ווייל דו זאגסט משניות, דארפסטו שוין נישט לערנען?", און דאס גלייכן נאך אסאך, און פארשטייט זיך אז דאס אלעס איז ברבים אין פארנט פון אלע קינדער אין קלאס.


איך ציטער זייער וואס וועט זיין מיט אונזערע קינדער, אויב גייט עס ווייטער אזוי אן וועט דאס קינד שוין נישט וועלן מער אנקוקן דעם משניות, שוין אפגערעדט אז ער קען נאך באקומען שלעכטע קאשמארן פונעם משניות, חס ושלום. און בכלל אלע לימודים וואס מיר זענען זוכה צו באקומען פון הייליגן רבי'ן, פון מוהרא"ש, און פון ראש ישיבה, וועט נישט נעמען צו לאנג חס ושלום ביז ער וועט זיך אנהויבן שעמען מיט דעם.


פארשטייט זיך אז מיר זענען אים כסדר מחזק און מעודד, מיר זענען אבער זייער באזארגט ווי אזוי דאס וועט גייט ווייטער, ווי לאנג קען מען אזוי אנגיין? מיר ציטערן אז ער וועט זיך אנהויבן שעמען מיט אומאן, מיט הפצה, און אזוי ווייטער.


איך בעט יעדן טאג דעם אייבערשטן אז אונזערע קינדער זאלן אויך זוכה זיין צו לעבן דעם זיסן לעבן וואס מיר באקומען פון הייליגן רבי'ן, אויפ'ן וועג פון מוהרא"ש און דער ראש ישיבה. וואס זאלן מיר טון? דער ראש ישיבה שליט"א זאל אונז ביטע ארויסהעלפן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויחי, ח' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


גיי אריבער צום מלמד, רעד צו אים. הויב אן מיט גוטנס, זאג אים ווי צופרידן דו ביסט און ווי שטארק דיין זון האט ליב צו קומען אין חדר. פרעג אים צי ער איז צופרידן פון דיין זון, און אזוי זאלסטו אריינגיין אין א שמועס מיט אים; אז דיין זון האט א געפיל אין זאגן משניות, און אז ביי דיר אין שטוב איז דאס די וועג, אויב ער קען אים מחזק זיין און אים אויפהייבן, און חס ושלום נישט צעקלאפן.


פרעג אים אויב עס שטערט אים אז דיין זון זאגט משניות. זאג אים אז דיין זון קומט אהיים לעצטנס אז דער מלמד זאגט אים יעדעס מאל עפעס א טשעפע אויף משניות, בעט אים ער זאל מער נישט טשעפען. פרעג אים אויב ער וויל דערמאנען דיין זון צו לערנען, אויב ער קען דאס זאגן אן אוועק מאכן דאס זאגן משניות; אזוי וועט ער אויפהערן טשעפען דיין זון.


אויך זאלסטו מאכן די סיומים פון דיין קינד אין שטוב אדער מיט חברים תלמידי היכל הקודש, ווייל די וועלט האט נישט קיין השגה אינעם דרך הלימוד פון רבי'ן (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), און נישט אלע מלמדים זענען מחנכים; עס זענען דא מלמדים וואס וועלן נאר אויסלויבן די קינדער אויב זיי טוען וואס זיי זאגן און וואס זיי האלטן וכו', אויב דער קינד וועט האבן א מנהג טוב פון שטוב וואס דער מלמד פירט זיך נישט - וועט ער דאס אוועקמאכן, דעריבער איז בעסער אז דו זאלסט אויסלויבן דיין קינד אין שטוב.


מן הסתם האסטו געזען וואס מיר טוען אין אומאן ערב ראש השנה, מיר נעמען אלע קינדער וואס האבן געלערנט און מען געבט זיי כבוד, מען געבט זיי די הרגשה אז אלע פאטשן, אלע קלאפן פאר זיי; אזוי באקומען זיי א חשק צו לערנען און מסיים זיין. איך טו דאס אין אומאן ווייל דארט קומען אלע אנשי שלומינו, אויך די וואס שיקן נישט די קינדער אין ברסלב, און די וואס וואוינען אין פלעצער וואו עס איז ביז דערווייל נאכנישט דא קיין מוסדות; כדי צו מחזק זיין אלע קינדער מיט'ן סדר דרך הלימוד.


בעט דעם אייבערשטן אז דיינע קינדער און אלע דיינע דורות זאלן האבן א געפיל אין הייליגן רבי'ן און זיין ערליכע אידן. מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו ערליכע קינדער; נאר תפילה און התבודדות איז די עצה פאר גוטע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#99 - ווי אזוי קען זיין אז אינמיטן טון שלעכטס, רעד איך צום אייבערשטן?
קדושה, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, תשובה, עבירות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


דער יצר הרע האט מצליח געווען מיר אראפצואווארפן אין שמוציגע הארבע עבירות רחמנא ליצלן, איך וויל אבער פארשטיין ווי אזוי עס קען זיין אז איך האלט אינמיטן טון עבירות און אין די זעלבע צייט רעד איך צום אייבערשטן? ווי אזוי קען זיין אז איך האלט אינמיטן קוקן אויף טמא'נע פריצות'דיגע בילדער רחמנא ליצלן, און בשעת מעשה שריי איך צום אייבערשטן, "טאטע! טאטע! טאטע!", ווי אזוי קען דאס זיין, ווי אזוי ארבעט דאס?


און נישט נאר אויף איין מינוט, דאס קען אנגיין פאר לאנגע שעות, איך גיי קוקן שלעכטע פריצות'דיגע זאכן רחמנא ליצלן, און אין די זעלבע צייט האלט איך איין רעדן צום אייבערשטן; וואס מיינט דאס?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס וואס דו וויינסט אז דו ביסט נאכאמאל אראפגעפאלן אין פגם הברית פון קוקן עבירות רחמנא לצלן, דו קוקסט בילדער פון ניאוף; מיין ליבער ברודער, וואס זאל איך דיר זאגן, שריי צום אייבערשטן פון דארט וואו דו ביסט, רעד צום אייבערשטן פון דיין גרוב, דארט אין די טומאה שריי: "טאטע טאטע!"


דער רבי זאגט: "איך זאג אנדערש פון די וועלט, די וועלט זאגט 'אויב מען עסט דבר אחר - זאל עס שוין רינען אויפ'ן בארד'", דאס הייסט, אויב מען איז אראפגעפאלן אין אן עבירה זאל מען זיך אפרייסן אינגאנצן פון באשעפער רחמנא לצלן, "אבער איך זאג אנדערש, איך זאג, 'אז מען עסט דבר אחר - זאל עס נישט רינען אויפ'ן בארד'"; דאס הייסט, אז מען איז אראפגעפאלן אין אן עבירה - זאל מען דארט אין די פלאץ בענקען צום אייבערשטן.


וואס איז די פראגע וועגן שרייען טאטע? וואס דען זאלסטו טון? אודאי זאלסטו שרייען: "טאטע, טאטע!" וואס טוט מען ווען מען פאלט אין א גרוב, מען בלייבט שטיל? וואס טוט מען ווען מען פאלט אראפ פון א הויכע פלאץ, מען בלייבט שטיל? דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קכט): "אֲפִלּוּ כְּשֶׁנּוֹפְלִין לִפְעָמִים לְתוֹךְ רֶפֶשׁ וָטִיט", ווען מען פאלט אין א בלאטע פון עבירות, "שֶׁקָּשֶׁה לוֹ מְאֹד לָצֵאת מִשָּׁם", און עס איז זייער שווער ארויסצוגיין פון דארט, "צוֹעֲקִין וְצוֹעֲקִין וְצוֹעֲקִין", זאל מען שרייען און שרייען און שרייען.


דאס איז די רחמנות פון הייליגן רבי'ן, דער רבי לערנט אונז: "שריי צום אייבערשטן אין דיין בלאטע", שריי: "רבונו של עולם, איך בין אזוי געפאלן, איך קען נישט ארויסקריכן פון קוקן עבירות, איך קען שטיין און קוקן אויף נאקעטע אויסגעלאסענע בילדער, איך קוק ניאוף, איך זוך אויף ניאוף, העלף מיר, נעם מיך ארויס פון די בלאטע, איך וויל זיין גוט, העלף מיר איך זאל זיך קענען מתגבר זיין".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#98 - פארוואס איז מיר אזוי שווער זיך אויסצושמועסן מיט'ן אייבערשטן?
התחזקות, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, אמונה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך דארף וויכטיג הילף, און איך בעט זייער אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר ארויסהעלפן. און דאס איז איבער די זאך פון רעדן צום אייבערשטן, זיך אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן אזוי ווי מען שמועסט מיט א נאנטן חבר.


שוין אסאך יארן וואס איך בין זיך מתבודד, איך גלייב באמונה שלימה אז דער אייבערשטער הערט יעדעס ווארט וואס איך רעד צו אים, און איך האב ליב צו מאכן התבודדות, אבער עס איז מיר אזוי שווער אנצוהויבן א געהעריגע שמועס מיט'ן אייבערשטן, זיך צו עפענען די הארץ און זיך אויסגיסן דאס הארץ פאר אים.


ווען איך גיי דורך א צרה חס ושלום, א פיזישע פראבלעם, אדער גאר א שטארקע שוועריקייט אין לעבן, דעמאלט איז מיר אביסל גרינגער זיך אויסצושמועסן און אויסגיסן דאס הארץ פאר'ן אייבערשטן איבער דעם ענין, אבער סתם אזוי טאג טעגליך גייט עס מיר פשוט נישט, איך זיץ און איך ווארט, איך קוק און איך זוך, אבער עס גייט ממש נישט. ברוך ה' אז דא און דארט קומט ארויס עפעס א ווארט, אבער נישט קיין געהעריגע שמועס. איך קען אפילו קוקן מיט די אויגן צום אייבערשטן, און איך שפיר ווי ער קוקט צוריק צו מיר, אבער עס מיר אזוי שווער צו רעדן און שמועסן מיט אים.


ווען עס קומט צו בעטן עפעס א געוויסע זאך וואס איך דארף, אדער צו דאנקען אויף א גוטע זאך וואס איך האב באקומען, איז מיר עס גרינגער, איך קען אפילו געבן קאמפלימענטס פאר'ן אייבערשטן כביכול, אים צו לויבן און זאגן ווי גוט ער איז צו מיר, אבער דאס איז אויך נאר זייער בקיצור, אפגעזאגט און געגאנגען ווייטער, עס אנטוויקלט זיך נישט א שמועס פון דעם. ווען עס איז דא א נושא וואס איז מיר וויכטיג און איך וואלט עס אמת'דיג געוואלט איבערשמועסן מיט'ן אייבערשטן, איבערגיין אלע צדדים פון די זאך, פשוט ווי איך וואלט עס אויסגעשמועסט מיט א קלוגן איד, דאן גייט עס נישט, עס שטרענגט מיך אזוי אן אז איך ווער ממש צעפלאצט פון דעם.


איך האב ברוך ה' אמונה, איך גלייב באמונה שלימה אז דער אייבערשטער איז נעבן מיר, ער הערט מיך, ער זעט מיך, אבער איך וואונדער זיך אויף מיך אליין פארוואס ווען איך רעד אינדערהיים אדער מיט א חבר, איך שמועס מיט סיי וועמען און זיכער ווען איך רעד מיט א רב אדער משפיע, דאן איז מיר אזוי גרינג צו רעדן און שמועסן, עס פארט ממש א מחי', פארוואס ווען עס קומט צו רעדן מיט'ן אייבערשטן, דער מקור פון רחמנות און גוטסקייט, ווערט אלעס פארהאקט?


איך גלייב אז ווען איך וועל זוכה זיין איין טאג צו קענען געהעריג רעדן און שמועסן מיט'ן אייבערשטן, וועט נישט זיין קיין איין זאך וואס איך וויל וואס איך וועל נישט קענען באקומען פון אים.


איך פרוביר צו טראכטן פון וואו עס נעמט זיך די שוועריקייט, וואו ווערט עס פארפלאנטערט. און אויפ'ן ערשטן בליק זעט מיר אויס אז עס האט צוטון מיט דעם וואס אייבערשטער ווייס אז דער אייבערשטער ווייסט שוין בעסער פון מיר אליין אלעס וואס שטערט מיר, אלעס וואס גייט אריבער אויף מיר, און ער ווייסט שוין אויך וואס איך גיי אים יעצט זאגן, איך בין אים גארנישט דא מחדש. אזוי ווי ווען איך וועל זיך גיין אויסרעדן צו אן ערליכער איד, ווי נאר איך זע אז ער האט געכאפט און פארשטאנען מיין פראבלעם, וועל איך עס נישט איבערזאגן נאכאמאל, איך וועל זיך שפירן ווי א חוזק איבערצוזאגן די זעלבע זאך וואס ער האט שוין געהערט א מינוט צוריק פון מיר, און זאג עס נאך איבער מיט'ן זעלבן טאן און ניגון; די זעלבע שפיר איך זיך ווי א חוזק ווען איך שמועס אויס א זאך מיט'ן אייבערשטן, ער ווייסט דאך שוין פאראויס פונקטליך וואס און ווי אזוי איך גיי יעצט זאגן וואס איך וויל זאגן.


רעדנדיג מיט א נאנטער חבר קען איך פאקטיש יא רעדן מער באריכות, מער זיך אויסשמועסן, אבער דאס איז טאקע דערפאר ווייל איך האב די געפיל אז איך בין אים עפעס מחדש, עפעס וואס ער האט נישט געוואוסט פריער, און אויב איך וועל אים עס נישט זאגן וועט ער דאס נישט וויסן, און דעריבער איז די שמועס געשמאק, איך שפיר אז איך טו עפעס אויף.


איך האב געהערט פון א געוויסער משפיע אז דאס האט צוטון מיט ידיעה און בחירה, אז כאטש וואס א איד גלייבט אז דער אייבערשטער ווייסט אלעס וואס ער גייט טון, פון דעסט וועגן דארף ער גלייבן אז ער האט די בחירה אויסצוקלויבן צו טון נאר גוטס און נישט קיין שלעכטס חס ושלום; און אן ענליכע זאך איז אויך ביים רעדן צום אייבערשטן, ווען עס קומט צו שמועסן מיט'ן אייבערשטן דארף מען נישט די עבודה פון בחירה, זיך פארצושטעלן אזוי ווי דער אייבערשטער כביכול ווייסט נאכנישט וואס איך גיי אים דערציילן, און אזוי קען גרינגער רעדן צו אים אזוי ווי מ'וואלט גערעדט צו א חבר, כאטש וואס באמת ווייסט ער יא אלעס. דאס איז אבער גרינג צו זאגן און שווער מקיים צו זיין.


איך האף אז איך האב זיך גוט מסביר געווען, און איך האף אז דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען געבן עצות און הדרכה אויף דעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


שטארק זיך מיט תפילה והתבודדות. מען דארף זיין א גרויסער עקשן, נישט אפלאזן די הייליגע עבודה פון התבודדות ותפילה.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן ב): "צָרִיךְ לֵידַע" מען דארף וויסן, "אֵיךְ לִלְחֹם" ווי אזוי צו מלחמה האלטן, "עִם הַחֶרֶב" מיט די שווערד פון תפילה והתבודדות, "שֶׁלֹּא יַטֶּה אוֹתָהּ לְיָמִין אוֹ לִשְׂמֹאל" נישט צו בייגן די שווערד נישט רעכטס און נישט לינקס. ווען מען גייט דאווענען, מען גייט נוצן די שווערד פון תפילה - דארף מען אסאך חיזוק; ווייל ווען א מענטש וויל זיך שטעלן דאווענען, ער וויל בעטן דעם אייבערשטן - קומען צוויי קליפות אים שטערן ער זאל נישט דאווענען, א רעכטע קליפה מיט א לינקע קליפה. די רעכטע קליפה זאגט: 'וואס דארפסטו בעטן דעם אייבערשטן? אלעס וואס דער אייבערשטער טוט - איז דאך נאר גוט!' אויך זאגט די קליפה: 'דער אייבערשטער ווייסט דאך אלעס, וואס דארפסטו רעדן צו אים?' דאס איז אמת, אז דער אייבערשטער מאכט אלעס צום גוטן און ער ווייסט אלעס, אבער דער אייבערשטער וויל מיר זאלן דאווענען און אים בעטן. ווען עס קומט אריין די מחשבות ביים דאווענען - איז דאס קליפת ישמעאל.


נאכדעם איז דא א לינקע קליפה פון כפירות ואפיקורסות, וואס לייקנט אין אלעס; די קליפה פארדריידט דעם מענטש: 'וואס האסטו צו דאווענען? עס איז גארנישט דא', חס ושלום.


דעריבער, ווער עס נעמט די שווערד פון תפילה דארף האלטן די שווערד שטארק, נישט זיך לאזן בייגן נישט רעכטס און נישט לינקס, "וְשֶׁיְּהֵא קוֹלֵעַ אֶל הַשַּׂעֲרָה" נאר צילן צום פונקט, שטעכן מיט'ן שווערד א שטעך נאך א שטעך, אן קיין אפשטעל. "וְלֹא יַחֲטִא" אפילו ער זעט אז עס גייען אריבער אזויפיל טעג און יארן און ער איז נאכנישט געענטפערט געווארן, זאל ער ווייטער שטעכן מיט'ן שווערד פון תפילה, בעטן און בעטן אן קיין אויפהער, דאס מיינט זיין 'קוֹלֵעַ אֶל הַשַּׂעֲרָה', מען צילט צום פונקט, מען געבט נישט אויף, זאל זיין וואס זאל זיין.


פארשטייט זיך, ווען מען בעט דעם אייבערשטן - דארף דאס זיין מיט תחנונים, מיט געבעט. מען בעט א מתנת חנם, נישט אז מען האלט 'עס קומט מיר', נאר בלשון תחנונים: "רבונו של עולם, געב מיר א מתנת חנם; עס קומט מיר גארנישט, אבער דו ביסט דאך א בעל הרחמים, בעט איך דיר, האב אויף מיר רחמנות און געב מיר א ישועה"; אויב מען איז אן עקשן, מען האלט די שווערד צום פונקט, מען געבט נישט אויף - באקומט מען די ישועה.


די בעסטע זאך איז, דו זאלסט פון דעם אליינס מאכן תפילה והתבודדות, שמועס דאס אליינס אויס מיט'ן אייבערשטן: "רבונו של עולם איך וויל אזוי שטארק רעדן צו דיר, איך וויל דיר אלעס דערציילן, אבער עס קומען מיר אריין שלעכטע מחשבות וואס שטערט מיר דאס רעדן צו דיר, איך טראכט 'וואס האב איך צו רעדן צו דיר ווען דו ווייסט שוין אלעס אליינס?'" אזוי זאלסטו אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן. ווייל דער הייליגער רבי זאגט (שם): "זֶה בְּחִינַת מַחֲשָׁבוֹת זָרוֹת שֶׁבַּתְּפִלָּה" די שלעכטע מחשבות וואס קומען צום מענטש ביים דאווענען, "שֶׁהֵם עֲנָנִין דִּמְכַסִּין עַל עַיְנִין" דאס זענען וואלקענעס וואס פארשטעלן די אויגן, "כְּמוֹ שֶׁכָּתוּב" אזוי ווי עס שטייט (איכה ג, מד): "סַכֹּתָה בֶעָנָן לָךְ" וְכוּ' דו האסט זיך באדעקט מיט א וואלקן, 'מֵעֲבוֹר תְּפִלָּה', די שלעכטע מחשבות זענען אזוי ווי וואלקענעס וואס פארדעקן די ליכטיגקייט פון די זון, אזוי אויך די קשיות אויפ'ן באשעפער פארשטעלט די ליכטיגקייט פון זען אלקות.


די צוויי קליפות, עשו און ישמעאל; די קליפה פון עשיו איז כפירה, וואס רעדט איין שלעכטע מחשבות חס ושלום, לית דין ולית דיין, און די אנדערע קליפה פון ישמעאל, וואס רעדט איין שלעכטע מחשבות, אז 'שמע ה' תפילתך', אלעס איז דער אייבערשטער און עס פעלט נישט אויס צו מתפלל זיין; די צוויי קליפות שטערט פון דאווענען, און משיח צדקינו וועט לוחם זיין מיט'ן שווערד פון תפילה און זיי אינגאנצן מכניע זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#97 - וואס טוט מען מיט א קינד וואס שלאגט?
תהלים, חינוך הילדים, סיפורי צדיקים, תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיין פיר יעריג אינגל הערט נישט אויף שלאגן און טיילן מכות פאר יעדן וואס שטייט אים אין וועג, ממש יעצט האב איך געכאפט קלעפ פון אים מיט א שירעם; וואס טוט מען?


ווען איך שלאג אים העלפט עס נישט, און שרייען אויף אים העלפט זיכער נישט, אבער דער מצב איז שוין נישט צום אויסהאלטן. איך קען אים שלאגן גאר שטארק אויף א וועג וואס איך האב נאך קיינמאל נישט געשלאגן א קינד, אבער איך ווייס ביי מיר אז עס איז נישט אויסגעהאלטן, וואס קען איך אבער טון אז אן אנדערע שפראך פארשטייט ער נישט. יעצט האב איך אים געוואלט צובינדען די הענט און פיס אויף א וועג אז עס זאל אים נישט וויי טון, איך האב זיך אבער איינגעהאלטן; וואס קען איך אבער יא טון?


ער ווערט צעווילדעוועט ממש אויף יעדע קלייניקייט וואס גייט נישט ווי ער האט געוואלט, און איך קען זיך ממש נישט אן עצה געבן מיט אים; וואס טוט מען?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


מוצאי שבת קודש פרשת תולדות, ג' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


שלאגן העלפט נישט, שרייען העלפט אויך נישט און וואס מען טוט נאר פאר חינוך נערוועזערהייט העלפט נישט.


חינוך איז א שווערע ארבעט אבער עס צאלט זיך אויס. שלמה המלך זאגט (משלי כט, טו): "שֵׁבֶט וְתוֹכַחַת", דער שטעקן און די שטראף רייד, "יִתֵּן חָכְמָה", געבט חכמה פאר'ן קינד; אז מען לערנט א קינד ווי אזוי זיך צו פירן - ווערט ער קלוג. נישט מחנך זיין איז זייער גרינג ביים אנהויב, אבער ביים סוף קען מען נישט אויסהאלטן די צער און ווייטאג, אזוי ווי ער זאגט ווייטער (שם): "וְנַעַר מְשֻׁלָּח", און דער קינד וואס איז פארשיקט, דאס הייסט מען לאזט אים גיין און קומען, טון וואס ער וויל - "מֵבִישׁ אִמּוֹ", פארשעמט זיין מאמע.


חינוך הויבט זיך אן ביי קליינע קינדער. שלמה המלך זאגט (שם כב, טו): "אִוֶּלֶת, קְשׁוּרָה בְלֶב נָעַר", א קינד איז צוגעבינדן מיט נארישקייטן, און די עלטערן דארפן דאס ארויסנעמען פון זיי. עלטערן דארפן אויסלערנען קליינע קינדער, גאר קליינע קינדער פון צוויי יאר אלט - צו פאלגן טאטע און מאמע, נישט דורך שרייען און שלאגן. ווי אזוי לערנט מען אויס? דורך זאגן איין מאל און צוויי מאל און דריי מאל און הונדערט מאל און טויזנט מאל: "מען דארף פאלגן א טאטע", "מען דארף פאלגן א מאמע" - ביז די קינדער פארשטייען אז מען דארף פאלגן.


נאך א וויכטיגע זאך פאר עלטערן. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן נט): "מְסֻגָּל יוֹתֵר לַבָּנִים לִהְיוֹת רָחוֹק מֵהֶם", עס איז געזונטער פאר די קינדער צו זיין דערווייטערט פון זיי, "לִבְלִי לִהְיוֹת דָּבוּק בָּהֶם" נישט זיין צוגעקלעבט צי שטארק צו זיי, "לְשַׁעֲשֵׁעַ בָּהֶם בְּכָל פַּעַם", זיך נישט שטענדיג שפילן מיט זיי, "רַק לִבְלִי לְהִסְתַּכֵּל עֲלֵיהֶם כְּלָל", ענדערש נישט קוקן אויף זיי; ווייל ווען מען שפילט זיך צי סאך מיט די קינדער - מיינען די קינדער אז טאטע איז א חבר, רעדן זיי צום טאטן ווי צו א חבר.


בעט דעם אייבערשטן דיינע קינדער זאלן זיין ערליכע אידן. מוהרא"ש האט דערציילט אז איינמאל איז א איד געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו און געבעטן א ברכה אויף גוטע קינדער, האט זיך דער הייליגער חפץ חיים אויפגעשטעלט פון זיין פלאץ און ארויסגענומען פון ספרים שאנק אן אלטע תהילים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט און דאס געוויזן פאר דעם איד און אים געזאגט: "זעסט? דאס איז דער תהלים פון מיין מאמע עליה השלום וואו זי פלעגט יעדן טאג וויינען אז זי זאל האבן גוטע קינדער, אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#96 - זאל מען גיין אין מקוה אינעם זעלבן טאג וואס מען איז דורכגעפאלן?
קדושה, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, תשובה, מקוה, תיקון הכללי

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


אויב איז מען חס ושלום דורכגעפאלן אין פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה, רחמנא ליצלן, ביינאכט נאך די שקיעה, דארף מען גיין אין מקוה נאך יענעם טאג, אדער איז גענוג אז מען גייט אין מקוה דעם קומענדיגן אינדערפרי?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

 בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת חיי שרה, מברכים החודש, כ"ד מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען דער הייליגער רבי האט מגלה געווען דעם תיקון הכללי האט דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קמא) בזו הלשון: "דאס ערשטע איז מקוה", נאכדעם האט דער רבי אונז מגלה געווען די צען קאפיטלעך תהילים.


דעריבער, אז דו ביסט נכשל געווארן - זאלסטו די ערשטע זאך גיין אין מקוה. אפילו דו ביסט שוין געווען אינדערפרי אין מקוה - זאלסטו גיין נאכאמאל; אז מען וואשט אויס א קלייד און עס ווערט שמוציג פארשטייט יעדער אז מען דארף דאס נאכאמאל ריין מאכן, און נאכאמאל ריין מאכן; אזוי אויך, אז מען איז געווען אין מקוה, מען האט זיך מטהר געווען פארן אייבערשטן און מען איז ליידער נכשל געווארן אינעם זעלבן טאג - דארף מען זיך גיין פונדאסניי רייניגן. אזוי ווי דער רבי זאגט (שם): "צְּרִיכִין לִזָּהֵר מְאֹד לִטְבֹּל בְּאוֹתוֹ הַיּוֹם שֶׁיִּהְיֶה הָאָדָם בִּלְתִּי טָהוֹר", מען זאל גיין אין מקוה אינעם טאג וואס מען איז נישט ריין, "וַאֲפִלּוּ אִם לֹא יוּכַל לִטְבֹּל בַּבֹּקֶר", און אז מען קען נישט גיין אינדערפרי, "עַל כָּל פָּנִים יִטְבֹּל בְּאוֹתוֹ הַיּוֹם, אֲפִלּוּ לִפְנוֹת עֶרֶב", זאל מען כאטשיג גיין פארנאכטס, "כִּי צְרִיכִין לִזָּהֵר מְאֹד לִטְבֹּל בְּאוֹתוֹ הַיּוֹם דַּיְקָא", מען זאל זיך טובל'ן אין יענעם טאג.


נעם די עצה פון רבי'ן, פון תפילה והתבודדות; זוך א שטילע פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, און שמועס אויס דיין הארץ אויף דיין אייגענע שפראך, בעט דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, זיי מיר מוחל, איך בין נאכאמאל אראפגעפאלן אין פגם הברית רחמנא לצלן, איך נעם זיך פאר איך גיי מער נישט זינדיגן. רבונו של עולם, האב רחמנות אויף מיר, איך ווייס נישט וואס צו טון, איך האלט אין איין פאלן אין די עבירה, איך וויל זיין גוט, איך וויל זיין ערליך"; אזוי זאלסטו רעדן צום אייבערשטן ביז דער אייבערשטער וועט רחמנות האבן אויף דיר.


דער רבי זאגט, התבודדות ותפילה - דאס איז די וועג, און ווער עס איז שטארק אין דעם וועט זוכה זיין אלעס צו פאררעכטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#95 - ווי אזוי פאררעכט איך דאס וואס איך האב געמאכט אנדערע זינדיגן?
תפילות אויף אידיש, לימוד התורה, תפילה והתבודדות, תשובה, הפצה, עבירות, משניות, גמרא

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


אלס בחור פון דרייצן יאר, האב איך ליידער געטון אסאך עבירות, גאר אסאך פוגם געווען בברית רחמנא ליצלן, און איך האב אפילו נישט געוואוסט אז דאס איז אן עבירה און אז עס איז אזוי הארב.


איך האב געהאט א חבר וואס מיר האבן גערעדט אינאיינעם פון עבירות רחמנא ליצלן, און איך האב אים אויסגעלערנט צו טון עבירות רחמנא ליצלן, און פון דעמאלט האט ער אנגעהויבן זינדיגן און ער איז געפאלן נאך אסאך טיפער און ערגער פון מיר, איך ווייס שוין אפילו נישט ווי ווייט ער האלט היינט.


איך האב אנגעהויבן הערן די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א און איך האב זיך אויסגעלערנט אז מען קען אלץ תשובה טון, עס טוט מיר אבער זייער וויי אז איך האב מכשיל געווען אויך אנדערע, איך ווייס נישט אויב איך קען דאס אויך פאררעכטן, און אויב יא, ווי אזוי?


איך בעט דער ראש ישיבה שליט"א זאל רחמנות האבן אויף מיר און מיר ווייזן א וועג ווי אזוי איך קען דאס פאררעכטן, ווי אזוי איך קען תשובה טון אויף דעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וירא, י"ד מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו, די עבירה פון פגם הברית איז גאר א גרויסע עבירה. דער הייליגער שלחן ערוך זאגט (אבן העזר סימן כג, סעיף א): "אָסוּר לְהוֹצִיא שִׁכְבַת זֶרַע לְבַטָּלָה, וְעָוֹן זֶה חָמוּר מִכָּל עֲבֵרוֹת שֶׁבַּתּוֹרָה", די עבירה פון פגם הברית איז הארבער פון אלע עבירות אין די תורה, עד כדי כך אז חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדה יג:): "כָּל הַמוֹצִיא שִׁכְבַת זֶרַע לְבַטָּלָה חַיָיב מִיתָה", דער וואס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן - איז חייב מיתה. נאך זאגן די הייליגע חכמים (שם) ווער עס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה - "כְּאִילוּ שׁוֹפֵךְ דָמִים", איז אזוי ווי ער איז עובר אויף רציחה און שפיכות דמים. אזוי אויך: "כְּאִילוּ עוֹבֵד עֲבוֹדַת כּוֹכָבִים", עס איז אזוי ווי ער דינט עבודה זרה רחמנא לצלן.


מען פארלירט אלעס דורך די עבירה; מען ווערט קראנק, אלט און שוואך, מען ווערט אפגעשוואכט, פארעלטערט און מען פארלירט די כוחות. אזוי אויך: "עֵינָיו כֵּהוֹת, וְרֵיחַ רַע נוֹדֵף מִפִּיו", די אויגן ווערט אפגעשוואכט און עס הויבט אן גיין א שלעכטע גערוך פון מויל; "וְשַׂעַר רֹאשׁוֹ וְגַבּוֹת עֵינָיו וְרִיסֵי עֵינָיו נוֹשְׁרִים וְכוּ'", די האר פון קאפ פאלט ארויס, "וְהַרְבֵּה כְּאֵבִים חוּץ מֵאֵלּוּ בָּאִים עָלָיו", און עס ברענגט אסאך ווייטאג אויפ'ן מענטש (עיין אורח חיים, סימן רמ, סעיף יד).


וויי און ביטער איז ווען מען פאלט אראפ אין די עבירה; מען ליידט די גאנצע לעבן. מען באקומט פיינט; דורך די עבירה ווערן באשאפן קליפות וואס זענען זיך נוקם אינעם מענטש. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המדות אות נאוף, סימן כו): "עַל יְדֵי הוֹצָאַת זֶרַע לְבַטָּלָה" ווען מען זינדיגט אין די עבירה פון פגם הברית, מען איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן, "בּוֹרֵא קְלִפּוֹת" באשאפט מען קליפות, "הַמִּתְלַבְּשִׁים בִּבְנֵי אָדָם מִתְנַגְּדִים וְחוֹלְקִים עָלָיו" די קליפות גייען אריין אין מענטשן, זיי קריגן זיך מיט'ן מענטש, "וְעוֹשִׂין לוֹ יִסּוּרִין", און זענען אים מצער.


דאך זאלסטו וויסן אז דער אייבערשטער האט רחמנות געהאט אויף אונזער דור און אראפגעשיקט דעם הייליגן רבינ'ס נשמה אויף די וועלט, וואס ער הייבט אויף אלע נשמות וואס זענען אראפגעפאלן אין די עבירה, און דורך זיינע עצות ברענגט ער זיי אלע צוריק צום אייבערשטן. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עא): "קיינער פארשטייט נישט פשט אין דעם זוהר, נאר איך, און איך זאג אז עס העלפט יא תשובה, אפילו איינער וואס האט אסאך געזינדיגט קען נאך יא תשובה טון און קען אלעס פאררעכטן".


דער הייליגער רבי האט עצות פאר אלע וואס זענען אראפגעפאלן אין די עבירה. די ערשטע עצה איז זאגן יעדן טאג אכצן פרקים משניות; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן" אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד" אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך" - וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


מוהרא"ש זאגט, די שיחה הנ"ל גייט ארויף אויף לימוד ח"י פרקים משניות; אפילו איינער וואס איז נעבעך אריינגעפאלן אין שמוציגע מעשים, ער איז צוגעוואוינט פוגם צו זיין בברית רחמנא לצלן, ער קען זיך נישט אפטשעפען פון דעם, אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו זאגן יעדן טאג ח"י פרקים משניות - וועט אים די תורה ארויסנעמען פון זיינע נישט גוטע מעשים.


טייערער ברודער, איך בעט דיר זייער, מאך זיך א שיעור אין זאגן משניות - וועסטו אלעס פאררעכטן, נישטא נאך א זאך וואס זאל פארברענען די קליפות ווי די הייליגע תורה; ווען מען לערנט די הייליגע תורה ווערן די קליפות ומשחיתים בטל ומבוטל כעפרא דארעא, זיי ווערן אויס. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי ראש השנה פרק ד, הלכה ח): "כֵּיוָן שֶׁקִּבַּלְתֶּם עֲלֵיכֶם עוֹל תּוֹרָה, מַעֲלֶה אֲנִי עֲלֵיכֶם כְּאִילוּ לֹא חֲטָאתֶם מִיְמֵיכֶם", ווען א מענטש איז מקבל אויף זיך צו לערנען די הייליגע תורה - רעכנט אים דער אייבערשטער אזוי ווי ער האט קיינמאל נישט געזינדיגט.


דאס זעלבע איז מיט גמרא, מאך זיך א שיעור אין גמרא. אפילו דו פארשטייסט נישט די גמרא - זאלסטו זאגן די ווערטער פון די גמרא אויפ'ן סדר דרך הלימוד וואס מיר האבן פון רבי'ן (שיחות הר"ן, סימן עו): "אפילו מען פארשטייט נישט דאס לערנען, זאל מען ווייטער לערנען, מען זאל זאגן די ווערטער ביז מען וועט זוכה זיין צו פארשטיין"; גמרא וועט דיך ארויסרייסן פון די קליפה וואס ווארפט אראפ אין פגם הברית. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ריד): "'תַּלְמוּד' בְּגִימַטְרִיָּא אוֹתִיּוֹת שֶׁל שְׁמָהּ 'לִילִית', עַל כֵּן יֵשׁ כֹּחַ בְּלִמּוּד הַתַּלְמוּד לְהַכְנִיעַ אוֹתָהּ", תלמוד באטרעפט די זעלבע ווי די נאמען פון די קליפה וואס מאכט א מענטש זינדיגן אין פגם הברית, אז מען לערנט גמרא איז מען איר מכניע.


נאך אן עצה האט דער רבי פאר אונז, די עצה פון התבודדות ותפילה. יעדן טאג זאלסטו מאכן א צייט וואס דו וועסט דערציילן דעם אייבערשטן אלעס וואס דו האסט געטון, זיך אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן און אים בעטן מיט א געוויין ער זאל רחמנות האבן אויף דיר. דו האסט דאך א טענה, דו קענסט טענה'ן אז מען האט דיר נישט געלערנט אין די יונגע יארן, דו קענסט שרייען:


"רבונו של עולם איך בין געווען א יונג קינד, א ריינע נשמה, קיינער האט מיר נישט געזאגט אז דאס טאר מען נישט טון, קיינער האט מיר נישט געזאגט די הארבקייט פון אנרירן דעם אות ברית קודש. רבונו של עולם, וואס זאל איך טון? איך בין א פארלוירענער, איך האב זיך צוגעוואוינט צו פוגם זיין בברית, איך בין אזא זינדיגער, איך זינדיג יעדן טאג, און אויך האב איך מכשיל געווען אנדערע חברים. רבונו של עולם איך זוך נישט זיך צו פטר'ן, איך זוך מיך נישט צו ריינוואשן, אבער איך האב א טענה, פארוואס האט מען מיר דאס נישט געלערנט? וואס קען איך יעצט טון? איך בעט דיר הייליגער באשעפער, פון יעצט געב מיר כח צו קענען אפלאזן די שלעכטע מעשים, געב מיר כח איך זאל קענען פאררעכטן, און אויך אלע וואס איך האב זיי מחטיא געווען - זאלן אלע תשובה טון"; אזוי זאלסטו שרייען יעדן טאג צום אייבערשטן, זאלסט נישט אפלאזן דעם אייבערשטן, זאלסט יעדן טאג זיך אויס'טענה'ען, ביז דער אייבערשטער וועט דיך מקרב זיין און אננעמען דיין תשובה.


גיי הפצה, גיי פארשפרייט די ספרים און קונטרסים פון הייליגן רבינ'ס עצות. דער רבי זאגט (ספר המדות אות ניאוף, סימן מא): "תִּיקוּן לְהוֹצָאַת זֶרַע לְבַטָלָה, שֶׁיִּשְׁתַּדֵּל לְהַחְזִיר בְּנֵי אָדָם בִּתְשׁוּבָה", עס איז א תיקון פאר פגם הברית אז מען זאל צוריקברענגען מענטשן צום אייבערשטן; גיי פארשפרייט די ספרים וואס זענען מגלה די הייליגע אמונה, דאס וועט זיין דיין תיקון.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#94 - איך בין שוין אזויפיל געפאלן, קען איך נאך ווערן אן ערליכער איד?
קדושה, תפילה והתבודדות, תשובה, עבירות, יונגע יארן, שמירת עינים, בחור, משניות, בר מצוה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט מוז איך זיך באדאנקען פאר'ן ראש ישיבה שליט"א אויף די הערליכע שיעורים, איך בין זיך ממש מחי', דער ראש ישיבה שליט"א איז מיין לעבן, מיין רוחניות'דיגע לעבן און מיין גשמיות'דיגע לעבן, און יעצט וויל איך אנהויבן מיט מיין שווערע לעבנ'ס געשיכטע.


מען האט קיינמאל נישט גערעדט צו מיר גארנישט וועגן קדושה וטהרה, ווען איך בין מקורב געווארן צום ראש ישיבה און מוהרא"ש האב איך די ערשטע מאל געהערט איבער קדושה, איבער די הארבקייט פון די עבירה פון פגם הברית רחמנא ליצלן, און ליידער האט דאס מיר אפגעקאסט מיין לעבן.


שוין אין כתה ב' געדענק איך אז עטליכע חברים האבן זיך באהאלטן אינאיינעם און מיר צוגערעדט צו טון נישט איידעלע זאכן, זיך אנרירן איינער דעם צווייטן אויף א וועג וואס מען טאר נישט רחמנא ליצלן. שפעטער זייענדיג עלף יאר האב איך ווידער אראפגעפאלן, מיין מאמע האט געהאט א סמארטפאון מיט אפענע אינטערנעט, און איינמאל ווען זי האט געקויפט א נייע טעלעפאן, און איך בין געווען דעמאלט לאנגווייליג, האט דער יצר הרע זיך געשטארקט אויף מיר, איך האב גענומען דעם טעלעפאן, און יעדע נאכט געקוקט דארט די ערגסטע שמוציגסטע זאכן רחמנא ליצלן, און קיינער האט נישט געוואוסט דערפון, ביז איין נאכט האב איך אנגעטראפן א ווידיא פון א דרשה פונעם ראש ישיבה וואס האט מיר זייער מחזק געווען, און פון דעמאלט האב איך צוביסלעך אפגעלאזט דעם טעלעפאן, ביז איך האב מער נישט צוגערירט דערצו פאר עטליכע חדשים. אבער זייט דעמאלט איז שוין מיין מח געווען פארברענט, איך האב נישט געקענט מער לערנען און דאווענען, און ביז היינט האב איך שוין נישט קיין שום טעם אין לערנען.


א יאר שפעטער איז געקומען מיין גרעסטע ירידה, איך האב ווידער אנהויבן קוקן שמוציגע מאוויס, די ערגסטע זאכן, און איך בין געווען אין פארבינדונג מיט מיינ'ס א קאזינע, גאר א פארדארבענע, פון אינדרויסן זעט זי אויס ערליך, אבער אינעווייניג איז גענצליך פארדארבן. איך פלעג זיך טרעפן מיט איר און טון די הארבסטע עבירות רחמנא ליצלן.


אין יענע צייט בין איך געווען געפערליך צעבראכן און דעפרעסט, איך האב זיך ממש געוואלט נעמען דאס לעבן, איך האב נישט געהאט קיין שום טעם און סיפוק אין מיין לעבן; ביז איך האב ווידער אנגעהויבן הערן די שיעורים, און איך האב תשובה געטון.


יעצט האלט איך פאר מיין בר מצוה, איך גיי יעצט ענדיגן גאנץ משניות מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף, איך שלאג זיך מיט אלע כוחות מיט מיין יצר הרע נישט צוריק צו פאלן צו די הארבע עבירות, אבער איין זאך איז מיר גאר שווער, איך קען זיך נישט מתגבר זיין אויף דעם, דאס איז צו קוקן אויף פרויען און מיידלעך. איך גיי אויפ'ן גאס מיט די קאפ אויף ארויף, און איך מוז קוקן אויף יעדע מיידל וואס גייט דורך, איך שפיר ווי עס איז מיר ממש נישט מעגליך צו היטן די אויגן.


איך וויל זיין אן ערליכער איד, אבער עס גייט מיר נישט. איך בעט דעם אייבערשטן אזוי סאך אז איך וויל זיך היטן די אויגן, וואס בין איך שולדיג אז דער יצר הרע איז שטערקער פון מיר און איך קען אים נישט בייקומען?


איך בעט דער ראש ישיבה שליט"א זאל מתפלל זיין פאר מיר, און מיר געבן עפעס עצות און חיזוק, ווייל איך קען זיך נישט ערלויבן נאכאמאל צוריק צו פאלן אין גרוב.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וירא, י"ב מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס ערשטע זאך זאלסטו וויסן אז דער אייבערשטער איז מוחל אויב מען טוט תשובה, בפרט אז דו ביסט נאך א קינד, נאך אביסל גייסטו ווערן א בר מצוה בחור - קענסטו יעצט אנהויבן א נייער בלעטל אין לעבן. דער הייליגער זוהר זאגט (משפטים, צח.) ווען א קינד ווערט בר מצוה - ווערט ער ניי געבוירן, אזוי ווי עס שטייט (תהילים ב, ז): "אֲנִי הַיּוֹם יְלִדְתִּיךָ", ער באקומט א הייליגע נשמה, עיין שם.


דאס וואס דו פרעגסט וואס דו קענסט טון פאר שמירת עיניים? ווען דו גייסט אין גאס ברענט אין דיר א פייער צו קוקן אויף מיידלעך, דו ווערסט פארברענט, נאכדעם וואס דו ביסט שוין אראפגעפאלן אין די ערגסטע עבירות, קיינער האט דיר נישט געזאגט זיך צו היטן, דו האסט שוין עובר געווען אויף די הארבסטע עבירות, גילוי עריות רחמנא לצלן, און יעצט האסטו זיך דערוויסט פון הייליגן רבי'ן, און ווי מער דו הערסט און לערנסט פון רבי'ן - זעסטו אין וואס פאר א פלאנטער דו ביסט אריינגעפאלן.


נעם די עצה פון הייליגן רבי'ן, פון זאגן יעדן טאג משניות; הויב אן ששה סדרי משנה כסדרן, גיי אין א סדר, פון מסכת ברכות און אזוי ווייטער. אפילו דו פארשטייסט נישט דאס לערנען - זאלסטו זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה, דאס וועט אויסרייסן דיין אלטע געוואוינהייט, עס וועט דיר מאכן פאר א גרויסער צדיק. אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "שֶׁאֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, "שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", ער טוט עבירות רחמנא לצלן, און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד"; אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך" - וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


רבי נתן האט דערציילט (חיי מוהר"ן, סימן תקעג): "ווען דער רבי האט געזאגט דעם שיחה, האב איך געפרעגט דעם רבי'ן צי תורה קען העלפן אזא איינעם וואס איז אראפגעפאלן אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן? האט דער רבי געשריגן אויף מיר און געזאגט: 'דו ווייסט ווי גרויס דער כח פון תורה איז? תורה איז העכער פון אלעס'"; און אפילו אז א מענטש ליגט נעבעך אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אויב ער וועט לערנען יעדן טאג 'כך וכך' וועט ער ווערן אן ערליכער איד.


אויך זאלסטו זיך מתבודד זיין; דערצייל דעם אייבערשטן דיין גאנצע פרשה, אלעס אלעס זאלסטו אים דערציילן, שעם זיך נישט. שמועס מיט'ן אייבערשטן אויף דיין שפראך, דערצייל אים אז דו האסט גארנישט געוויסט, מען האט דיר נישט געלערנט, און אזוי ביסטו נעבעך אנגעקומען צו די הארבסטע זאכן. און בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר פארגעבן און דיך מקרב זיין צו אים, אזוי זאלסטו טון טאג נאך טאג, וואך נאך וואך - וועסטו זען אז דער אייבערשטער וועט דיך מקרב זיין צו אים, און דו וועסט וואקסן א גרויסער צדיק.


די צוויי עצות וועלן דיר העלפן; דארפסט נאר האבן אביסל סבלנות, אויסווארטן מיט געדולד, מיט אסאך חיזוק. ווייל דער יצר הרע וועט זען ווי דו הויבסט אן אנטלויפן פון אים וועט ער דיר פרובירן נאכלויפן, ער וועט דיר נישט וועלן אזוי שנעל אויפגעבן. אבער שרעק זיך נישט, ווייל די הייליגע צדיקים, דער הייליגער רבי - איז שטערקער און גרעסער פון אלע קליפות, און מיט זיינע עצות און חיזוק וועסטו ווערן א גרויסער צדיק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#93 - שלום בית האט מיט'ן מאן אדער מיט די פרוי?
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, תפילה והתבודדות, אידישע שטוב, קנאה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט מוז איך זיך באדאנקען פאר די שיעורים, עס האט ממש געראטעוועט מיין לעבן, שוין עטליכע יאר וואס איך בין צוגעבינדען צו ברסלב, איך הער די שיעורים און איך ליין אלע גליונות און קונטרסים, ספעציעל די עצתו אמונה, און דאס געבט מיר אזויפיל שכל, עצות, און חיזוק, און עס שטעלט מיר ממש אויף די פיס.


איך האב געוואלט פרעגן איבער שלום בית, אויב עס האט מיט'ן מאן אדער מיט די פרוי, ווייל איך ווייס אז מיין מאן גייט קיינמאל ווערן א ברסלב'ער, וויפיל מאל איך האב שוין פרובירט צו רעדן מיט אים וועגן דעם זאגט ער אז עס פעלט נישט אויס, מען קען זיין א איד, האבן שלום בית, און מצליח זיין אין לעבן, אויך אן ברסלב. ער ווייסט בכלל נישט וויפיל איך האב געטון און איך טו כסדר, נאר ווייל איך נעם די חיזוק פון ברסלב, און דאס איז וואס העלפט אז די שטוב זאל שטיין אויפ'ן פלאץ.


איך וויל אזוי שטארק אז מיין מאן זאל אויך מקורב ווערן, ער איז ברוך ה' זייער וואויל און ערליך, אבער איך בין אזוי מקנא די ברסלב'ע ווייבלעך וואס זייערע מענער זענען מקורב צום רבי'ן, הלואי אויף מיר געזאגט, ווי אזוי קען איך דאס באווייזן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת נח, א' דראש חודש חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


שלום בית האט מיט די ווייב. די תורה זאגט (משלי יד, א): "חַכְמוֹת נָשִׁים בָּנְתָה בֵיתָהּ" א קלוגע פרוי בויט אויף די שטוב; א קלוגע פרוי זוכט נאר מעלות ביי איר מאן, א קלוגע פרוי טוט אלעס אז די שטוב זאל זיך שיין אויפבויען.


א פרוי מיט שכל קען זיך מאכן איר לעבן פאר א גן עדן, זי וועט פרייליך מאכן איר מאן, זי וועט נישט ווארטן אויף אים ער זאל אנהויבן פרייליך צו מאכן און געבן גוטע ווערטער וכו', זי הויבט אן מיט אירע גוטע ווערטער, זי מאכט פרייליך; אזוי ווערט די גאנצע שטוב פרייליך, אזוי בויט זיך א שטוב.


זייט נישט מקנא א צווייטן, נישטא וועם מקנא צו זיין; יעדער איינער בזה העולם האט זיינע נסיונות, יעדן איינעם פרובירט מען אויס מיט זיינע נסיונות. דעריבער איז נישטא וועם מקנא צו זיין, אפילו פון אינדרויסן זעט אויס ווי דער האט א שענערע און בעסערע לעבן, דארף מען וויסן נישט צו מקנא זיין, ווייל יענער האט זיך זיינע שוועריקייטן אפילו מען זעט דאס נישט ארויס.


מען דארף נישט האבן א מאן א ברסלב'ער - צו האבן א זיס לעבן, מען דארף נישט האבן א מאן א ברסלב'ער - צו זיין גליקליך. אז מען לעבט פאר זיך מיט'ן רבי'ן, מען נעמט חיזוק פון רבי'ן, שכל פון רבי'ן - איז די לעבן זיס און מען איז גליקליך. די עצה פון התבודדות און תפילה - דאס ראטעוועט דעם מענטש; ווער עס לעבט מיט תפילה - דער איז גליקליך; דער ווייסט וואס צו טון אין יעדע צייט, און ווען עס ווערט גאר ביטער - ווייסט ער צו אנטלויפן צום אייבערשטן.


בעטס דעם אייבערשטן אויף אלעס וואס איר דארפט, מיט תפילה והתבודדות קען מען אלעס פועל'ן; ווער עס איז אן עקשן און בעט איבער און איבער, ער בעט נאכאמאל און נאכאמאל דעם אייבערשטן - ביים סוף באקומט מען א ישועה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#92 - מעג מיין ווייב גיין צו א געמישטע קאנצערט?
שלום בית, צניעות, סיפורי צדיקים, תפילה והתבודדות, משפחה, זינגער

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן א וויכטיגע שאלה, אויב מיין ווייב מעג גיין מיט אירע שוועסטערס און אירע עלטערן צו א קאנצערט פון א געוויסן זינגער, וואס מען זיצט דארט געמישט מענער און פרויען, מען קען אבער אויך זיצן באזונדער מיט די אייגענע משפחה, און אויב יא, אויב מעג איך אויך מיטגיין מיט איר, ווייל זי וועט מער הנאה האבן אויב איך וועל זיין מיט איר.


איך פאר מיר וואלט נישט געוואלט גיין, און איך וואלט אויך נישט געוואלט זי זאל גיין, ווייל איך ווייס אז מוהרא"ש זי"ע איז געווען קעגן קאנצערטן, אבער זי וויל זייער שטארק יא גיין.


איך וועל זיך פרייען אויב דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר שרייבן די ריכטיגע וועג ווי אזוי זיך צו פירן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת עקב, י"ט מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די פראגע איז אויב דיין ווייב וויל וויסן אדער דו ווילסט וויסן, ווייל אויב זי האט דיר געשיקט פרעגן, זי וויל הערן און זי איז גרייט אנצונעמען - איז דער ענטפער קלאר "ניין", מען טאר נישט גיין צו א קאנצערט וואס איז געמישט מענער און פרויען.


די פראגע איז, אויב דיין ווייב וויל נישט הערן, זי גייט סיי ווי גיין - דעמאלט דארפסטו זיך באנוצן מיט חכמת מוהרא"ש איר נישט צו פארלירן. און אז זי גייט סיי ווי גיין - זאלסטו איר נישט טשעפען און וויי טון; דארפסט איר נישט אויסלויבן אז זי גייט, אבער חס ושלום נישט טשעפען. און אז זי וויל דו זאלסט מיט קומען מיט איר, זאלסטו איר זאגן שיינערהייט זי זאל גיין מיט איר משפחה און דו וועסט בלייבן אין שטוב.


מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן פאר זיך, פאר די ווייב און קינדער - מען זאל בלייבן ערליך, מען זאל זיך ציען צו גוטס, בענקען צו גוטע זאכן; אין יעדע שטוב איז דא וואס פארלירן די געפיל צו בלייבן ערליך, גיין אין די וועג פון די עלטערן; מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן פאר אידישע קינדער זיי זאלן זיך קענען דערהאלטן אינעם לאנגן גלות; אזויפיל פאלן אוועק, מען גייט נאך אומות העולם.


דו ווייסט אוודאי די מעשה וואס מוהרא"ש דערציילט פון רבי נפתלי זכרונו לברכה, ער האט געהאט א זון וואס איז אוועקגעפאלן פון אידישן וועג, פלעגט ער דאווענען אז דער קינד זאל שטארבן; ער האט נישט געקענט צוקוקן ווי זיין זון פירט זיך אויף נישט אידיש, און אזוי איז געשען, דער קינד איז געשטארבן. האט אים רבי נתן פארגעהאלטן: "אז דו האסט יא אזא כח, דו קענסט פועל'ן מיט'ן דאווענען, פארוואס האסטו געבעטן ער זאל שטארבן? וואלסט געדארפט בעטן ער זאל תשובה טון, וואלט ער זיך צוריקגעקערט צום אייבערשטן".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#91 - אז דער אייבערשטער דארף נישט די ערשטע מצוה, דארף ער דען מיין תפלין?
שידוכים, התחזקות, תפילה והתבודדות, צרות, קשיות, תשובה, בחור, תפלין, לצנות, מקובלים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


וואו איז דער באשעפער? חיזוק ארבעט שוין נישט פאר מיר, עס האט נאר געארבעט ביז די 28 יאר, יעצט ווען ווער איך שוין באלד 30 יאר ארבעט מער נישט קיין חיזוק.


איך מיין עס איז דערנאך, איך זוך אפשר א חלקה אין די ברסלב'ע בית החיים, די "עכטע בית החיים״, אפשר דארטן איז דא מער חיזוק פאר מיר.


איך בין אזוי אליין, איך ווייס נישט צי עס איז דא נאך איינער וואס איז אזוי אליין ווי מיר, ממש גארנישט ווייניגער ווי אין א שטרענגע פארמאכטע תפיסה. איך וויל מזכה זיין די ראש ישיבה מיט די מצוה פון פדיון שבוים, אויב עס איז בכלל שייך.


איך האב מורא אז צוליב מיין פארמאכטקייט און דאס נישט האלטן פון זיך ווייל איך האב קיינמאל געהאט נישט קיין נארמאלע טאטע און מאמע, בין איך בכלל נישט געווען גרייט חתונה צו האבן. אבער איז עס דען מיין שולד? איך האב נישט געהאט קיינמאל א בחירה בכלל צו קענען לעבן ווי א נארמאלער מענטש און אן ערליכע איד, יעצט קען איך נישט חתונה האבן איז ״למה לי חיים״, כל שכן אז מיין חיים איז נישט חיים, פארוואס דארף איך דאס?


געוויסע מקובלים זאגן מיר אז עס איז נישט מיין שולד, עס איז מיין מאמע וואס האט מיר חרוב געמאכט מיין לעבן, מיר האבן געהאט זייער אן אנגעצויגענע שטוב, זיי האבן נישט קיין עצה פאר מיר, נאר זיי זאגן דעם אמת אין פנים אריין. איך מיין נאר צו ברענגען א ראי', אויב איך בין זיך נישט גענוג מסביר, אז זיי זעען די מציאות.


איך געב אוועק מיין תפילין, איך האב שוין נישט כח צו דעם. אז דער אייבערשטער לאזט מיר נישט מקיים צו זיין די ערשטע מצוה אין די תורה, מיין איך אז ער דארף אויך נישט די מצוה פון תפילין פון מיר.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת פנחס, י"ט תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ליינענדיג דיינע ווערטער דערמאן איך זיך די ווערטער וואס מוהרא"ש זאגט: "אין צער כצערו של בחור", נישטא אויף די וועלט אזא ווייטאג ווי די ווייטאג פון א בחור; קיינער אין די וועלט ווייסט נישט וואס א בחור גייט אריבער. די לעבן איז אים נישט ווערד, עס פעלט אים אלע גוטע זאכן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יבמות סב:): "כָּל אָדָם שֶׁאֵין לוֹ אִשָׁה", ווער עס האט נישט חתונה, ער לעבט אליינס אן א ווייב - "שָׁרוּי בְּלֹא שִֹמְחָה", דער לעבט אן קיין שמחה, "בְּלֹא בְּרָכָה", דער לעבט אן קיין ברכות, "בְּלֹא טוֹבָה", דער ווייסט נישט וואס מיינט גוט, "בְּלֹא תּוֹרָה", מען האט נישט קיין תורה, "בְּלֹא חוֹמָה", מען לעבט אן קיין מויער, "בְּלֹא שָׁלוֹם", אן קיין פרידן; די אלע זאכן האט מען נישט פאר די חתונה. דער מדרש (בראשית רבה יז, ב) לייגט צו נאך זאכן וואס פעלט פאר'ן חתונה האבן: "בְּלֹא עֵזֶר", מען האט נישט קיין העלפער, "בְּלֹא כַּפָּרָה", מען האט נישט קיין פארצייער, "בְּלֹא חַיִּים", עס איז נישט קיין לעבן.


קיינער אין די וועלט פארשטייט נישט וואס א בחור גייט אריבער, ווי שווער עס איז אים; אבער דאס מיינט נישט אז מען מעג אריינפאלן אין יאוש, נישטא אזא זאך 'חיזוק העלפט שוין נישט', עס איז נישט אמת וואס דו שרייבסט: "חיזוק ארבעט שוין נישט פאר מיר"; צי דען האסטו פארגעסן וואס דער רבי האט געשריגן מיט זיין גאנצע כח (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עח): "געוואלד זייט אייך נישט מייאש! קיין יאוש איז גארנישט פארהאנען!" אז דער רבי האט געזאגט נישטא קיין יאוש - מיינט דאס אלעמען, דער רבי האט דאס דיר אויך געזאגט, דער רבי האט דיר אויך געמיינט.


רעד זיך נישט איין אז אין קבר וועט דיר זיין בעסער; די צער און ווייטאג אין קבר איז אזוי שרעקליך, ווי שווער עס איז דיר יעצט - איז דאס נאר א משל צו די צער וואס איז דא אין קבר. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן פד) אויף די משנה (אבות ד, כב): "וְאַל יַבְטִיחֲךָ יִצְרְךָ", דער יצר הרע זאל דיר נישט אפנארן, "שֶׁהַשְּׁאוֹל וְהַקֶּבֶר בֵּית מָנוֹס לְךָ", אז דער קבר איז א פלאץ וואו מען קען זיך ראטעווען; דא אויף די וועלט איז א מענטש פארנומען, עס קען זיין מען זאל כאפן א ביס פון א ווארעם אדער א פליג און מען זאל נישט שפירן דעם ביס, ווייל מען איז אזוי אריינגעטון אין אנדערע זאכן, אבער אין קבר איז נישט דא קיין שום טרדות און מחשבות וואס זאלן אוועקנעמען די קאפ פון הערן ווי די ווערים קריכן און בייסן, דארט הערט מען יעדע איינציגסטע ריר וואס די ווערים קריכן און בייסן; מען קען זיך נישט פארשטעלן די צער אין קבר ווען מען הערט יעדע ביס פון די ווערים און די צער פון הערן ווי זיי קריכן.


וואס איז יא די עצה? די עצה איז - זאלסט זוכן א ליידיגע פלאץ וואו מענטשן געפונען זיך נישט, דארט זאלסטו זיך אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן און אים דערציילן אלעס וואס גייט אריבער אויף דיר - אויף דיין אייגענע שפראך וואס דו ביסט צוגעוואוינט צו רעדן; זאלסט אים בעטן ברחמים ובתחנונים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, דו זאלסט טרעפן דיין שידוך, זאלסט נישט מיד ווערן; זאלסט דאס טון טאג נאך טאג מיט סבלנות, אפילו עס וועט אריבערגיין אויף דיר שווערע ביטערע נסיונות, אפילו דער יצר הרע ברענט אין דיר און דו פאלסט אראפ, זאלסטו מיט עקשנות ווייטער בעטן דעם אייבערשטן און אים אלעס דערציילן בתמימות ופשיטות. דער קבר איז נישט קיין האפענונג, דער רבי איז אן האפענונג, די עצה פון רבי'ן, פון התבודדות ותפילה - דאס איז א בית מנוס, א פלאץ וואו מען קען אנטלויפן.


על כן מיין ליבער ברודער, נעם אן מיינע ווערטער וואס איך שרייב דיר, גיי שוין יעצט אין א ליידיגע פלאץ און שמועס זיך אויס דאס הארץ. וויין צום אייבערשטן, בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר. קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון רעדן צום אייבערשטן, פון טענה'ן מיט'ן אייבערשטן. קוק ווערטער וואס דער הייליגער זוהר זאגט (פרשת בלק, קצה.) ווען א מענטש וויינט זיך אויס צום אייבערשטן, זאגט דער אייבערשטער: "לֹא בָּעִינָא הָכָא בֵּי דִינָא דִיְדוּנוּן בֵּינָנָא", ווען דער מענטש קומט מיט זיינע טענות צו מיר - וויל איך נישט בית דין של מעלה זאל זיך אריינמישן, "אַנָא וְהוּא בִּלְחוֹדָנָא", איך וויל זיין אליינס מיט דעם מענטש, "וְלֵית תֵּיאוּבְתָּא לְקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא אֶלָּא כַּד מְקַבֵּל לוֹן וְאוֹשְׁדוּ קַמֵּיהּ", נישטא קיין גרעסערע פארגענוגן ביים אייבערשטן ווי ווען א מענטש וויינט זיך אויס פאר אים, "דְּהָא כָּל נִטוּרֵי תַּרְעִין לֹא שַׁבְקִין הָכִי לְמֵיְעַל כַּמָה דְשַׁבְקִין לְמִסְכְּנִין", אלע טירן פון הימל זענען אפן פאר א צעבראכענער מענטש וואס וויינט זיך אויס פאר'ן אייבערשטן, "דְּהָא בְּלֹא רְשׁוּתָא עָאֳלִין", און זיינע תפילות גייען ארויף אן קיין רשות; דאס הייסט, ווען א מענטש גייט אין א ווינקל וואו קיינער איז נישט דארט, ער רעדט זיך אויס זיין הארץ צום אייבערשטן און ער פארציילט אים אלעס - די תפילות גייען גלייך ארויף צום אייבערשטן, דער אייבערשטער ענטפערט פאר א צעבראכענע הארץ שנעלער ווי ער ענטפערט פאר דעם גרעסטן צדיק.


דו ביסט אין כעס אויף דיינע עלטערן, דו ביסט ברוגז אויף זיי; איך ווייס נישט אויב זיין ברוגז אויף זיי וועט דיר עפעס העלפן אין לעבן. געדענקסט אוודאי די מעשה וואס דער רבי האט דערציילט (ספורי מעשיות מעשה יא), מיט'ן בן מלך וואס מען האט פארביטן און פארטריבן; איז ער געווארן זייער ברוגז, 'היתכן ער דארף אנטלויפן, ער קען נישט זיין אין שטוב', ער האט גע'טענה'ט: "ממה נפשך קומט מיר נישט אזא שווערע לעבן; בין איך דער בן מלך - קומט מיר צו זיין קעניג, בין איך א בן השפחה - קומט מיר אויך נישט צו זיין א פארטריבענער"; איז ער געגאנגען שיכור'ן און געגאנגען אין שמוץ פלעצער טון עבירות, נאכדעם האט ער תשובה געטון; ער האט געטראכט 'אויב עס איז יא אזוי, אז דער אייבערשטער קען פארבייטן א בן מלך - מעג איך זיך אזוי אויפפירן, שיכור'ן און טון עבירות?! אז דער אייבערשטער האט מיר געגעבן אזא שווערע לעבן - איז דאס נישט קיין תירוץ איך זאל טון עבירות'; ער האט תשובה געטון און ער איז צוגעקומען צו ווערן מלך. זעט מען פון דעם אז אויב מען איז מקבל אלעס באהבה, מען נעמט אן וואס דער אייבערשטער טוט; אנשטאט האבן טענות אויף די עלטערן, אנשטאט האבן טענות אויף די גאנצע וועלט, איז מען אלעס מקבל באהבה - דעמאלט איז מען זוכה צוצוקומען צו די העכסטע מדריגה.


לאז אפ די אלע וואס פאררופן זיך מקובלים; מוהרא"ש זאגט: ווער איז א בעל מקובל? ווי אזוי קען מען וויסן ווער עס איז א מקובל? ווער זאגט אז יענער איז א צדיק, אפשר איז ער א בלאפער? מוהרא"ש לייגט דאס אריין אין די ווערטער וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות לד:) מען האט געפרעגט רבי חנינא בן דוסא: "מִנַּיִן אַתָּה יוֹדֵעַ", פון ווי קען מען וויסן אויף איינעם אויב ער איז אן אמת'ער בעל מקובל אדער נישט? "אָמַר לָהֶם, אִם שְׁגוּרָה תְּפִלָּתִי בְּפִי", האט ער זיי געענטפערט: אויב לייגט ער אריין אין מיר תפילה, ער רעדט פון תפילה און שטארקט מיר צו מתפלל זיין, "יוֹדֵעַ אֲנִי שֶׁהוּא מְקֻבָּל", דעמאלט ווייס איך אז ער איז א מקובל, "וְאִם לָאו", אבער אויב רעדט ער נישט פון תפילה, "יוֹדֵעַ אֲנִי שֶׁהוּא מְטֹרָף", ווייס איך אז ער איז א צעדרייטער, א משוגע'נער, ער איז ווייט פון זיין א מקובל; אז מקובלים זאגן דיר: "דיין טאטע איז דיר שולדיג, דיין מאמע איז דיר שולדיג!" פאר דעם דארף מען נישט זיין א מקובל, ווארפן א שולד אויף עלטערן - דאס וועט דיר יעדע טערעפיסט זאגן מיט פארמאכטע אויגן; זיי זיכער אז דער וואס פאררופט זיך 'מקובל' האט אויך טענות אויף זיינע עלטערן. דעריבער בעט איך דיר, לאז אפ די אלע וואס גיסן אויל צו די פייער, מען העצט דיר אויף, דער איז שולדיג, יענער איז שולדיג; דאס העלפט גארנישט, עס מאכט נאר ערגער.


טו וואס דער בן מלך האט געטון, זאג די ווערטער וואס ער האט געזאגט: אויב דער אייבערשטער האט מיר געגעבן די עלטערן - איז דאס נישט קיין תירוץ איך זאל זיין דערביטערט און דעפרעסט, איך וועל תשובה טון, איך וועל אנטון תפילין און טון אלע מצוות בשמחה.


ווארף נישט אוועק דיינע הייליגע תפילין; נעם די הייליגע תפילין, גיי אין שול און געב א קוש די הייליגע תפילין, בעט איבער דעם אייבערשטן פאר'ן שרייבן אזעלכע ווערטער, אפילו בדרך ליצנות. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מד): "כִּי עַל הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, בָּרוּךְ הוּא, אָסוּר לוֹמַר דִּבְרֵי הֲלָצוֹת אֲפִלּוּ בְּדֶרֶךְ שְׂחוֹק", אויפ'ן אייבערשטן טאר מען נישט זאגן קיין ווערטלעך, און אויף די הייליגע תפילין טאר מען נישט זאגן קיין ווערטלעך.


אז דו וועסט טון וואס שטייט אין דעם בריוו - וועסטו זען אז דו וועסט בקרוב שטיין אונטער די חופה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#90 - זאל איך לאזן מיין בחור גיין אליין אין מקוה?
צניעות, חינוך הילדים, קדושה, תפילה והתבודדות, בחור, מקוה, סיפורי מעשיות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אלעס, איך האב זייער הנאה געהאט פון די בריוו איבער נעמען קינדער אין מקוה, ווי ווייט מען דארף אכטונג געבן אז עס זאל בקדושה וטהרה, עס זאל נישט קומען צו קיין פראבלעמען.


ביים סוף פונעם בריוו שרייבט דער ראש ישיבה, "אפילו בחורים טארן נישט זיין אליין אין מקוה, עס דארף זיין א מקוה איד וואס קוקט זיך אום עס זאל נישט פאסירן קיין שלעכטס", האב איך געוואלט פרעגן אזוי ווי מיין זון ווערט אי"ה בר מצוה אין א חודש ארום, וועל איך זייער פרייען אויב דער ראש ישיבה וועט מיר ערקלערן ווי אזוי מען פירט דאס אויס אויף למעשה, זאל איך גיין מיט אים אינאיינעם אין מקוה יעדן אינדערפרי אכטונג צו געבן אויף אים? און וואס טוט מען אויב מיר שטייען נישט אויף אין די זעלבע צייט? זאל איך אים אנזאגן נישט צו גיין אליין אין מקוה ביז א געוויסע עלטער? זאל ער גיין נאר אין געוויסע שעות?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת קרח, כ"ח סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בדרך כלל זענען יונגע בחורים אזוי ווי קינדער; אז מען האט בר מצוה, מען טוט זיך אן א הוט און רעקל - מיינט נאכנישט אז מען איז שוין דערוואקסן און מען איז גענוג פארשטענדליך זיך צו היטן פון שלעכטס. א בר מצוה בחור קען אויך נישט גיין אליינס אין מקוה, א בר מצוה בחור איז א קינד.


נאר אז מען גרייט אן די קינדער, מען לערנט זיי אויס זיך אכטונג געבן פון שלעכטס - דעמאלט קענען זיי גיין אליינס אין מקוה, אבער נאר אז מען גרייט זיי אן; זיי ווייסן פון וואס זיך צו היטן.


העיקר דאווען צום אייבערשטן אז דיינע קינדער זאלן זיין ערליך און הייליג; תפילה איז די שליסל פאר גוטע קינדער, תפילה איז דער סוד פון גוטע קינדער. מוהרא"ש דערציילט, מען האט געפרעגט דעם הייליגן חתם סופר זכותו יגן עלינו ווי אזוי ער האט זוכה געווען צו אזעלכע הייליגע קינדער, האט דער הייליגער חתם סופר געענטפערט: "יעדע נאכט בשעת איך האב געזאגט תיקון חצות האב איך אנגעפילט א כוס מיט טרערן, איך האב געבעטן פאר הייליגע קינדער"; מיט תפילה איז מען זוכה צו ערליכע דורות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#89 - נאך פאלן פאר אזויפיל יארן, קען איך זיך נאך צוריק כאפן?
קדושה, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, אמונה, ספרי ברסלב, שמחה, תשובה, עבירות, עצבות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין ברוך ה' זוכה צו הערן אביסל שיעורים און חיזוק פון אייך, עס געבט מיר חשק און ווילן צו זיין אן ערליכער איד, די שיעורים ציען מיר צו תורה און עבודה, יראת שמים און חסידות, עס רעדט צו מיין הארץ און איז מעורר מיין נשמה.


איך וויל זיך אביסל אויסרעדן וואס ליגט מיר אויפ'ן הארץ, אזוי ווי איך מוטשע זיך שוין אזויפיל יארן מיט שווערע איבערלעבענישן, און איך קען זיך נישט בארואיגן, אפשר וועט דער ראש ישיבה מיר קענען עפעס העלפן.


היינט צו טאגס בין איך ברוך ה' א אינגערמאן, מיט א ווייב און עטליכע קינדער, און איך פרוביר צו לערנען און דאווענען און דינען דעם אייבערשטן; איך מוז אבער צוריק מישן דעם בלעטל עטליכע יאר צו פארשטיין אין וועלכע גרוב איך בין אריינגעפאלן דורכאויס די יארן.


זייענדיג א קינד אין כתה ז' האט א אינגל פון מיין קלאס אנגעהויבן טשעפען מיט מיר, ער האט געטון מיט מיר עבירות רחמנא ליצלן, און דאס האט ווייטער אנגעהאלטן אריין אין כתה ח', און אזוי איז עס געגאנגען ווייטער, ער איז מיטגעקומען מיט מיר אין ישיבה קטנה, אבער דארט האט זיך עס נאך מער פארברייטערט צו א גאנצע נעץ פון בעלי עבירה רחמנא ליצלן, פילע וואס זענען געטשעפעט געווארן און דערנאך אנגעהויבן טשעפען אנדערע, עס איז געווען אסאך עבירות דארט ה' ישמרנו.


אין ישיבה גדולה האב איך זיך ערשט געכאפט ווי טיף אין דער ערד איך בין, איך האב זיך אנגעהויבן נעמען אין די הענט אריין ברוך ה', און פרובירט מיט אלע כוחות זיך צוריק צו האלטן פון די אלע עבירות און נארישקייטן, עס איז מיר געלונגען נאר פאר א ממש א קורצע צייט, אבער דעמאלט בין איך געכאפט געווארן דורך א געוויסע ארגאניזאציע וואס האט מיר געשיקט צו א פסיכיאטאר, וואס ער האט מיר ארויפגעלייגט אויף מעדעצין פאר א שטיק צייט.


איך האב ברוך ה' חתונה געהאט, זוכה געווען צו גאר א וואוילע ערליכע פרוי מיט גוטע מידות, איך האב געמיינט אז דא וועט זיך ענדיגן מיינע פראבלעמען, עס האט זיך מיר געדאכט אז נאך די חתונה בין איך שוין פטור געווארן פון מיינע נסיונות, דער יצר הרע איז אבער נישט געגאנגען שלאפן, איך האלט שוין א שיינע פאר יאר נאך די חתונה, און איך פאל נאך ווייטער כסדר דורך אין פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה, רחמנא ליצלן, אויף א שרעקליכן פארנעם.


נאך די חתונה האב איך טאקע פרובירט צו גיין פאר הילף אויף עטליכע פלעצער, עס האט מיר אבער נישט געהאלפן. איך בין ווידער געגאנגען צום דאקטער, וואס האט געזאגט אז אין מיין מצב וועט נאר העלפן מעדעצין, און איך האב טאקע גענומען מעדעצין פאר א שטיק צייט און עס האט געהאלפן אביסל, שפעטער האב איך ווידער אנגעהויבן נעמען מעדעצין, אבער ס'האט אויך נאר געהאלפן פאר ווי לאנג איך האב עס גענומען.


יעצט שטיי איך אין זייער א שווערע פלאץ ברוחניות, איך פאל דורך כמעט יעדן טאג, און מיין הארץ וויינט דערויף. איך פרוביר צו טון גוטע זאכן, לערנען א שיעור יעדן טאג, דאווענען שחרית מנחה מעריב, וואס איז געווענליך מיט א קאלטקייט אן קיין געפיל, איך גיי אין מקוה יעדן טאג, און איך פרוביר זיך צוריק צו האלטן פון שלעכטע כלים וואס מ'קען זען אויף זיי שלעכטע זאכן. עס מאכט זיך אבער צומאל אז איך טרעף זיך יא ביי א קאמפיוטער אדער אנדערע כלים אויף וואס איך זע שלעכטע זאכן, און אזוי שלעפ איך זיך מיט מיינע נסיונות און דורכפעלער איינמאל און נאכאמאל, איך קען נישט טרעפן קיין היילונג פאר מיין זעל וואס וויינט אין מיר מיט ביטערע טרערן אויף מיין וואקלדיגע רוחניות'דיגער מצב; אויסער די אנדערע פראבלעמען אין געזונט, שלום בית, און נאך, וואס איך שפיר אז זיי זענען א תוצאה פון דעם.


איך בעט דעם  ראש ישיבה שליט"א ברחמים ותחנונים ער זאל רחמנות האבן אויף מיר און מיר ווייזן א וועג ארויס פון דעם פארפלאנטערן געמויזעכטס אין וואס איך געפין זיך. ווי אזוי שטארקט מען זיך איבער'ן שווערן יצר הרע? ווי אזוי ווערט מען אן אמת'ער ערליכער איד? קען איך נאך האבן א פרייליכע, רואיגע, ערליכע לעבן?


דער אייבערשטער זאל געבן פאר'ן ראש ישיבה שליט"א אסאך כח ווייטער אנצוגיין מיט די הייליגע ארבעט פון מחזק זיין אידישע קינדער און זיי צוריק ברענגען צום אייבערשטן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שלח, כ"א סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז זייער ביטער ווען מען איז פוגם בברית, אלעס ווערט חרוב, מען ווערט א פארוואגלטער מענטש. מען ווערט א נערוועזער, א בייזער און א שלעכטער. מען פארלירט די מח, מען פארלירט די געזונט; אלעס גייט צוגרינד פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן.


די עבירה איז אזוי שלעכט, אז די ספרים הקדושים זאגן, ווער עס פאלט אריין אין די עבירה - קען זיך פון דעם נישט ארויסזען, מען בלייבט פארקראכן, מען איז נישט זוכה צו תשובה. דער זוהר הקדוש זאגט (עיין זוהר הקדוש פרשת וישב, דף קפח ע"א; לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ה) אויף די חטא איז געזאגט געווארן (משלי ב, יט): "כָּל בָּאֶיהָ", אלע וואס ווערן נכשל אין די עבירה, "לֹא יְשׁוּבוּן", קענען זיך מער נישט אומקערן, "וְלֹא יַשִּׂיגוּ", און זיי קענען נישט דערגרייכן, "אָרְחוֹת חַיִּים", די וועג צו לעבן; זיי קענען נישט תשובה טון.


עס איז נישטא א הארבערע עבירה ווי פוגם זיין בברית. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדה יג:): "כָּל הַמוֹצִיא שִׁכְבַת זֶרַע לְבַטָּלָה, חַיָיב מִיתָה", דער וואס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן - איז חייב מיתה. נאך זאגן חז"ל (שם): "כְּאִילוּ שׁוֹפֵךְ דָמִים", ווער עס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה, איז אזוי ווי איינער איז עובר אויף רציחה און שפיכות דמים. אזוי אויך: "כְּאִילוּ עוֹבֵד עֲבוֹדַת כּוֹכָבִים", עס איז אזוי ווי ער דינט עבודה זרה רחמנא לצלן.


דער אייבערשטער האט רחמנות געהאט אויף אונזער דור און אונז געשיקט דעם הייליגן רבי'ן, דער נחל נובע מקור חכמה, וואס זאגט אונז (שיחות הר"ן, סימן עא): "שֶׁבְּזֶה הַמַּאֲמָר זוֹהַר אֵין שׁוּם אָדָם מֵבִין הַפְּשָׁט", אין דעם שטיקל זוהר פארשטייט נישט קיינער פשט, "רַק הוּא לְבַד", נאר דער רבי אליינס, דער רבי זאגט עס העלפט יא תשובה, "וְהַכְּלָל, שֶׁבֶּאֱמֶת מוֹעִיל תְּשׁוּבָה בְּוַדַּאי עַל חֵטְא זֶה", עס העלפט יא תשובה אפילו אויף די עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, "אֲפִילּוּ אִם הִרְבָּה לִפְשֹׁעַ, חַס וְשָׁלוֹם", אפילו אויב מען האט אסאך געזינדיגט אין די חטא פון פגם הברית חס ושלום - קען מען אויך תשובה טון; דער עיקר תשובה איז זיך פארנעמען דאס מער נישט צו טון.


אז דו ווילסט פאררעכטן וואס דו האסט פוגם געווען - זאלסטו זיך מתבודד זיין; דערצייל דעם אייבערשטן אלעס וואס דו האסט געטון ביז אהער און אלעס וואס דו טוסט נאכאלץ. דערצייל אים, שמועס מיט אים כידבר איש אל רעהו, אזוי ווי מען רעדט זיך אויס און מען שמועסט זיך אויס - מיט א גוטע פריינט. דאס זאלסטו טון אויף דיין שפראך וואס דו ביסט געוואוינט צו רעדן, דיין מאמע לשון; אזוי וועסטו זיך קענען בעסער ארויסברענגען. אזוי זאלסטו טון יעדן טאג מיט עקשנות, ביז דער אייבערשטער וועט דיר העלפן.


ווער עס פאלט נעבעך אריין אין די עבירה - העלפט אים גארנישט; טערעפי העלפט נישט, גארנישט העלפט, נאר דער רבי קען העלפן; מיט די עצות פון רבי'ן קען מען ארויסגיין פון דעם, מען קען צוריק ווערן א געזונטער מענטש, און אויך קען מען ווערן א גרויסער צדיק.


דעריבער זאלסטו אזוי טון, רעד זיך אויס צום אייבערשטן, דערצייל אים אלעס וואס דו האסט געטון - במחשבה, דיבור ומעשה; זיי זיך מתוודה צום באשעפער, זאג אים אלעס ווי און ווען עס האט זיך אנגעהויבן.


דו האסט דאך א טענה; עס האט זיך אנגעהויבן אלס קינד, קיינער האט צו דיר נישט גערעדט, מען האט דיר נישט געלערנט וואס מען טאר נישט טון, און אזוי ביסטו אראפגעפאלן טיפער און טיפער אינעם טיפסטן אפגרונד רחמנא לצלן.


לפי מוהרא"ש ביסטו בכלל נישט קיין מזיד. מוהרא"ש זאגט, עס איז נישטא אזא זאך א איד זאל זינדיגן במזיד. ווייל דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן פט) אויף דעם וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ד, ב): "עֲבֵירָה גוֹרֶרֶת עֲבֵירָה", איין עבירה שלעפט די צווייטע עבירה. "כְּשֶׁאָדָם עוֹבֵר עֲבֵירָה חַס וְשָׁלוֹם", ווען א מענטש זינדיגט חס ושלום, "אֲזַי הָעֲבֵרָה גּוֹרֶרֶת אוֹתוֹ לַעֲבֹר עֲבֵירוֹת אֲחֵרוֹת וְכוּ'", שלעפט אים די עבירה צו זינדיגן אין נאך אן עבירה וכו'; קומט אויס אז אויב מען האט איינמאל געזינדיגט בשוגג, ווער רעדט נאך אז מען האט בכלל נישט געוויסט וואס מען טאר נישט טון, אזוי ווי דו שרייבסט באריכות דיין עבר וכו' וכו' - שלעפט דאס צו נאך עבירות, דער אייבערשטער זאל אונז אפהיטן דערפון; קענסטו דאס טענה'ען צום באשעפער, אים בעטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר און דיר העלפן תשובה טון, און אננעמען דיין תשובה.


ביים אנהויב וועט דיר דאס בכלל נישט זיין קיין גרינגע זאך, ווייל ווען מען זינדיגט, בפרט ווען מען זינדיגט אין די עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן - רייסט מען זיך אפ פון די אמונה, עס קומט אריין מחשבות פון אפיקורסות, מען שפירט נישט אלוקית, מען שפירט נישט אייבערשטער; דורכדעם ווערט שווער דאס רעדן צום אייבערשטן, ווייל מען מיינט אז קיינער הערט נישט אויס, אבער אז דו וועסט זיך עקשנ'ען, דו וועסט נישט אפלאזן, דו וועסט וויינען צו אים און שרייען צו אים: "ה' הושיעה, העלף מיך אייבערשטער!" און אפילו דו האסט נישט קיין געפילן, דו שפירסט נישט ווי א רחמנות, עס קומט דיר נישט צו וויינען - זאלסטו רעדן טריקענע תפילות אן קיין ענדע, וועסטו זען ווי דו וועסט פטור ווערן פונעם יצר הרע, דו וועסט ווערן אן ערליכער איד.


מאך זיך שיעורים אין רבינ'ס ספרים - וועסטו זען נאך אסאך עצות, דו וועסט האבן אסאך חיזוק נישט צו פאלן.


איך האב דיר נאר געשריבן אויפ'ן שפיץ גאפל די א' ב' ווי אזוי מען קען געהאלפן ווערן.


נאך איין וויכטיגע זאך; דו קענסט נישט ארומגיין א גאנצן טאג צעבראכן און דערקלאפט, ווייל צעבראכנקייט ווארפט אראפ דעם מענטש אין פגם הברית, ווידער שמחה היט דעם מענטש. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קסט) ווען א מענטש איז פרייליך - היט אים דער אייבערשטער אליינס אפ פון פגם הברית; זאלסטו זיך זייער היטן פון מרירות און דערביטערטקייט, נאר פרייליך; א גאנצן טאג זאלסטו זיין פרייליך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#88 - קענט איר מיר געבן א תיקון אויף פגם הברית?
אומאן, קדושה, תפילה והתבודדות, תשובה, הפצה, תיקון הכללי, רצונות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר געבן א תיקון אויף פגם הברית, אויף די עבירות אין וואס איך בין ליידער דורכגעפאלן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בהעלותך, י"ג סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה איז זייער א הארבע עבירה, עד כדי כך אז חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדה יג:): "כָּל הַמוֹצִיא שִׁכְבַת זֶרַע לְבַטָּלָה חַיָיב מִיתָה", דער וואס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן - איז חייב מיתה. נאך זאגן חז"ל (שם): "כְּאִילוּ שׁוֹפֵךְ דָמִים", ווער עס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה, איז אזוי ווי איינער איז עובר אויף רציחה און שפיכות דמים. אזוי אויך: "כְּאִילוּ עוֹבֵד עֲבוֹדַת כּוֹכָבִים", עס איז אזוי ווי ער דינט עבודה זרה רחמנא לצלן.


אפגערעדט אז מען פארלירט אלעס אין לעבן (שלחן ערוך אורח חיים סימן רמ, סעיף יד): "זִקְנָה קוֹפֶצֶת עָלָיו, וְכֹחוֹ תָּשַׁשׁ" – מען ווערט אפגעשוואכט און פארעלטערט, מען פארלירט די כוחות, אזוי אויך "עֵינָיו כֵּהוֹת, וְרֵיחַ רַע נוֹדֵף מִפִּיו", די אויגן ווערן אפגעשוואכט, עס הויבט אן גיין א שלעכטע גערוך פון מויל, "וְשַׂעַר רֹאשׁוֹ וְגַבּוֹת עֵינָיו וְרִיסֵי עֵינָיו נוֹשְׁרִים וְכוּ'", די האר פונעם קאפ פאלט ארויס, "וְהַרְבֵּה כְּאֵבִים חוּץ מֵאֵלּוּ בָּאִים עָלָיו", און עס ברענגט אסאך ווייטאג אויפ'ן מענטש; זעט מען פון דעם וואס די עבירה ברענגט אויפ'ן מענטש בגשמיות, ווער רעדט נאך ברוחניות; מען פארמאכט אלע טירן, אלע ליכטיגקייטן פון דעם מענטש.


אז דו ווילסט פאררעכטן דעם פגם; די ערשטע זאך זאלסטו פארן קיין אומאן צום הייליגן רבינ'ס ציון. דער רבי האט צוגעזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכה) אז ווער עס וועט קומען צו זיין ציון זאגן דעם תיקון הכללי, די צען קאפיטלעך תהילים [קאפיטל - טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ] און געבן א פרוטה לצדקה פאר זיין זכות, אפילו ער האט געטון די הארבסטע עבירות: "וועל איך מיך לייגן אויף די לענג און אויף די ברייט אים א טובה צו טון, ביי די פאות וועל איך אים ארויסציען פון שאול תחתית".


צווייטנס, זאלסטו עוסק זיין אין הפצה. דער רבי זאגט (ספר המדות אות ניאוף, סימן מא): "תיקון להוצאת זרע לבטלה, שישתדל להחזיר בני אדם בתשובה", א תיקון פאר פגם הברית, מען זאל צוריקברענגען מענטשן צום אייבערשטן.


ועל כולם זאלסטו זיך צוגעוואוינען מיט די הייליגע עבודה פון התבודדות ותפילה; דער רבי האט אונז געגעבן א מתנה, א וועג ווי אזוי צו דינען דעם אייבערשטן - התבודדות ותפילה. מען זאל זיך קובע זיין צו גיין אין א שטילע פלאץ, א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, און זיך דארט אויסרעדן דאס הארץ מיט'ן אייבערשטן. אים דערציילן אלעס וואס גייט אריבער, אלעס וואס מען האט פוגם געווען, אלעס וואס מען טוט. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כה) די עבודה איז גאר א הויכע עבודה, דאס ברענגט א מענטש צו די גרעסטע מדריגות.


דעריבער זאלסטו אזוי טון, גיי אין א שטילע ליידיגע פלאץ און גיס זיך אויס דיין הארץ צום אייבערשטן. דערצייל אים ווי שטארק דו ווילסט זיין גוט און ווי דער יצר הרע ווארפט דיר אראפ נאכאמאל און נאכאמאל, דערצייל דעם אייבערשטן ווי דו פאלסט און דו ביסט פוגם בברית, און בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר און דיך מקרב זיין צו אים.


מען קען זיך נישט פארשטעלן וואס פאסירט ווען א מענטש וויינט צום אייבערשטן און זאגט: "איך וויל זיין גוט", "איך וויל זיין ערליך", "איך וויל זיין א צדיק"; ער וויינט צום אייבערשטן: "איך וויל נישט פוגם זיין, וואס זאל איך טון, דער יצר הרע איז זיך אלץ מתגבר אויף מיר און ווארפט מיר אראפ אין שמוץ"; עס ווערט א רעש אויבן אין הימל, דער אייבערשטער פארטרייבט אלע מקטריגים, מען מעקט אויס די עבירות, מען האט רחמנות אויף די נשמה און מען נעמט אן איר תשובה.


וואויל איז דעם מענטש וואס פירט זיך מיט די הייליגע עבודה, וועט ער אלעס פאררעכטן.

#87 - מיט תפלה האב איך באוויזן זיך אפצושערן די האר
התחזקות, חיזוק פאר פרויען, תפילה והתבודדות, שערן די האר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך שרייב דעם בריוו מיט טרערן אין די אויגן, מיט דאנק צום באשעפער און פאר זיין גוטער שליח, דער ראש ישיבה.


איך וויל מיטטיילן מיט'ן ראש ישיבה מיין גרויסע התרגשות אז איך האב זיך אפגעשוירן די האר, כאטש עס איז מיר געווען זייער שווער.


מיינע עלטערן האבן גערעדט צו מיר שוין פון פאר די חתונה איך זאל עס נישט טון, ביי זיי איז ממש א ליצנות די גאנצע זאך, זיי האבן מיר גענומען א שידוך וואס דער בחור האט אויך נישט געוואלט איך זאל זיך שערן, און זיי זיינע וואוילע און פרומע עלטערן, זיי זאגן אז אונזער מנהג איז צו לאזן די האר, אבער איך האב נישט אויפגעהערט צו בעטן דער באשעפער אז ער זאל מיר פירן אויף זיין וועג, און יעצט קען איך דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אז נאך א שטיק צייט נאך די חתונה האט מיין מאן מיך געפרעגט איידלערהייט אויב איך בין מסכים עס צו טון פאר'ן באשעפער.


איך האב זיך זייער געפרייט דאס צו הערן, ער איז זיכער ביי זיך אז איך בין זייער א וואוילע ווייב, ער מיינט אז מיט איין קליינע שמועס קען א פרוי טוהן אזא גרויסע טויש, אראפצונעמען די האר, ער פארשטייט נישט די ריזיגע נסיון וואס עס איז, ער ווייסט נישט אז דאס איז אן ארבעט שוין פון עטליכע יאר הערן דרשות און שיעורים און התחזקות און בעטן דעם אייבערשטן.


איך געדענק נאך מיין ערשטע תפילה אויף דעם, די וועג ווי אזוי איך האב עס געבעטן. פאר א מיידל וואס וואקסט אויף אין אזא שטוב וואו די גאנצע זאך איז אפגעפרעגט און אפגעלאכט, איך האב אפילו נישט געקענט טראכטן אז איך גיי עס אמאל קענען באווייזן, איך האב נאר געבעטן אויף דעם ווייל איך האב א שיעור ווי דער ראש ישיבה האט געזאגט אז אפילו אויב מען וויל נאכנישט טראכטן פון א גוטע זאך, מען האלט נאכנישט דערביי, זאל מען זאלן כאטש דאווענען און אויף דעם, איך האב געפאלגט און געבעטן אבער בכלל נישט מיט'ן געדאנק אז איך וועל עס טאקע טון, אבער ווי עס זעט אויס איז תפילה שטערקער.


איך האב מקריב געווען א קרבן פאר'ן אייבערשטן, די שווערסטע זאך וואס איך האב נאר געקענט געבן פון זיך פאר'ן אייבערשטנ'ס וועגן, און טאקע ממש "לשמה" אן קיין שום אינטערעסן, קיינער ווייסט נישט פון דעם.


איך וויל זייער שטארק באקומען חיזוק אויף דעם, איך זאל עס ווייטער אלעמאל טון מיט שמחה, אפילו אז עס איז שווער.


יישר כח פאר דעם, און פאר אלע גוטע זאכן וואס איך האב באקומען פון די שיעורים און דרשות, איך בעט דעם אייבערשטן אז די הייליגע ארבעט זאל ממשיך זיין, דער אייבערשטער זאל אייך געבן כח און געזונט


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נשא, ט' סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואויל איז אייך און וואויל איז אייער חלק אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, איר האט געגעבן א קרבן פאר'ן אייבערשטן, מיט דעם האט איר ארויסגעטראגן פון אייער שטוב די נישט גוטע; איר האט א חלק אין ברענגען משיח.


דער הייליגער זוהר זאגט (נשא קכה:): "'תּוּנְבָא לֵיתֵי', א קללה זאל קומען, 'עַל הַהוּא בַּר נָשׁ', אויף דעם מענטש, 'דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ', וואס לאזט זיין ווייב, 'דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען. 'וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה', און דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי. 'וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, 'לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ', זיך שיין צו מאכן, 'גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא', איז זי גורם אז עס זאל זיין ארעמקייט אין שטוב, 'וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא', און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב. 'וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא', אזוי אויך איז זי גורם אז דער סמ"ך מ"ם און די נישט גוטע זאלן זיין אין איר שטוב. 'מַאן גָּרִים דָּא?' ווער איז דאס אלעס גורם? 'הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר', די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס".


מידה טובה מרובה, ווען מען איז גוט - קומט אסאך מער גוטס; אפגערעדט אז די אלע שלעכטע זאכן וואס דער זוהר רעכנט אויס - דאס אלעס קומט נישט, און נאך אסאך מער גוטס קומט צו די משפחה, בפרט צו די פרוי וואס שערט אפ אירע האר, זי וועט זוכה זיין צו ערליכע דורות און צו אלעס גוטס.


די זאך פון תפילה איז אזוי שטארק; ווען מען איז זיך מתבודד, מען בעט דעם אייבערשטן אויף א זאך, אפילו עס זעט אויס אז די זאך וועט קיינמאל נישט געשען, אדער מען בעט אויף א געוויסע מידה, מען וויל זיך טוישן, מען וויל זיין בעסער און די מחשבות זאגן 'בעט נישט, ווייל עכט ווילסטו נישט זיין גוט, דו זאגסט עס נאר, אבער עכט ווילסטו נישט'; אויב מען שפרינגט איבער די מחשבות, מען בעט יא פאר דעם, מען בעט צו זיין א צדיק, אפילו מען וויל נאכנישט אזוי שטארק, אבער ביים סוף פועל'ט מען, מען איז זוכה צו די זאכן אויף וואס מען האט געבעטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#86 - איך בין דורכגעפאלן און געקוקט שלעכטע זאכן, קען איך נאך מצליח זיין אין לעבן?
שידוכים, התחזקות, חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, תפילה והתבודדות, מאוויס, שמחה, תשובה, עבירות, יונגע יארן, שמירת עינים, סמארטפאון, יאוש, שכחה, סיפוק

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין ליידער דורכגעפאלן, איך האב זיך שטילערהייט געקויפט א סמארטפאן, און ליידער האב איך געקוקט דערויף גאר שמוציגע און שלעכטע זאכן, און יעצט קען איך זיך נישט מוחל זיין, מיין לעבן איז מיר ממש נמאס געווארן, און בין שוין מיואש פון האבן א גוטע לעבן.


איך קען נישט דאווענען, איך האב נישט קיין סיפוק און צופרידנהייט פון קיין שום זאך, קיין איין זאך מאכט מיר נישט פרייליך, עס האלט מיר אין איין ארויפקומען אין מח די שלעכטע זאכן וואס איך האב געזען, און איך ווייס נישט וואס צו טון, ווי אזוי קען איך פארגעסן די אלע זאכן?


יעצט קלאפט מיר שוין אין קאפ אז איך וועל שוין נישט באקומען א וואוילע חתן, איך וועל שוין מוזן באקומען א שידוך איינער וואס האט אויך געקוקט שלעכטע זאכן.


איך בין זייער שטארק צעבראכן און צעקלאפט, איך ווייס נישט וואס צו טון, איך האב עס נאר געקויפט ווייל איך האב נישט געהאט קיין סיפוק, נישט געהאט מיט וועמען צו רעדן, איך האב געמיינט אז דאס וואס מיר צופרידן שטעלן, אבער עס האט מיר נאר פיל ערגער געמאכט דאס לעבן. וואס טו איך?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת במדבר, ג' סיון, מ"ז לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די ערגסטע זאך איז אויפגעבן אויפ'ן לעבן; אפילו א מענטש זאל טון דאס ערגסטע אין לעבן - איז דא פאר אים א וועג צוריק צו קומען צום אייבערשטן און צו האבן א גוט לעבן.


אז איר האט זיך שטילערהייט געקויפט א סמארטפאן און דארט געזען עבירות - דארפט איר וויסן אז מען קען אלץ פאררעכטן; אז איר וועט תשובה טון, איר וועט מער נישט קוקן קיין עבירות, איר וועט זיך מתוודה זיין צום אייבערשטן און אים בעטן ער זאל אייך מוחל זיין - וועט איר אלעס פאררעכטן.


א שאד אויף בחורים און מיידלעך, טייערע נשמות, אז זיי ווייסן נישט אז ווען מען קוקט עבירות מאכט מען זיך אליינס שאדן, מען פארלירט דעם טעם פון לעבן, מען ווערט דערביטערט, מען פארלירט די טעם פון לעבן, אלעס איז אנגעהאנגען אין די זאך: אין קדושה וטהרה; ווי נאר מען איז פוגם, מען טוט עבירות - פארלירט מען אלעס.


אויב איר וועט אוועקווארפן די שלעכטע טעלעפאן, איר וועט מער נישט קוקן די זאכן, און איר וועט זאגן יעדן טאג תהלים און זיך מתבודד זיין צום אייבערשטן – וועט איר מיט די צייט צוריק באקומען די טעם פון וועלן לעבן, איר וועט צוריק ווערן א פרייליכע מיידל, איר וועט זיין גליקליך און צופרידן.


הויבט אן א שיעור אין תהילים; זאגט יעדן טאג אביסל תהילים אין א רייע און פארציילט די גאנצע מעשה פאר'ן אייבערשטן, ווען און ווי און מיט וועם איר זענט געגאנגען קויפן א טעלעפאן און פארוואס איר האט עס געטון. שעמט זיך נישט, דערציילט אלעס פאר'ן אייבערשטן, רעדט צו אים שטילערהייט אין א פלאץ וואו קיינער הערט נישט, זאגט פאר'ן אייבערשטן פינקטליך וואס איר האט געזען, אלע עקלדיגע זאכן, אלע גרויליגע זאכן, און ווי דאס הרג'עט אייך, איר קענט גארנישט טראכטן, עס קומט אריין א גאנצע צייט אין אייער מחשבה די עקלדיגע זאכן; וועט איר זען עס וועט אוועקגיין, און מיט דער צייט וועט איר צוריק באקומען אייער טעם אין לעבן.


דער רבי האט צוגעזאגט, דער וואס מאכט התבודדות, דער וואס רעדט צום אייבערשטן, שמועסט מיט'ן אייבערשטן - ווערט מיט די צייט א גרויסער צדיק.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#85 - וואס קומט מען זיך צוזאם אום יום שבועות ביי ברסלב'ע חסידים?
סיפורי צדיקים, חסידות ברסלב, לימוד התורה, תפילה והתבודדות, שבועות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


דער יום טוב שבועות איז איינע פון די צייטן וואס מען מאכט א קיבוץ אין ברסלב, מען קומט זיך צוזאם ברסלב'ע חסידים, האב איך געוואלט פרעגן וואס איז די שייכות צווישן יום טוב שבועות און חסידות ברסלב?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת במדבר, כ"ט אייר,  מ"ד לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי האט געזאגט, ווער עס וועט קומען צו אים אין די דריי זמנים - ראש השנה, שבת חנוכה און יום טוב שבועות - וועט געראטעוועט ווערן פונעם עונש פון עולם התוהו.


עס איז דא אין דעם אן אריכות הדברים (קוק אריין אין ספר פעלת הצדיק אותיות תתמג, תתמה און תתמו). דער רבי האט דערציילט, עס איז געווען אמאל א רב וואס איז נפטר געווארן און זיין נשמה האט זיך געוואלגערט אכט און צוואנציג יאר אין דמיון, אין עולם התוהו - השם ישמרינו. נאך האט דער רבי דערציילט אויף א געוויסער רב, אז ער האט שוין באזוכט און אפאר בתי חיים, דאס הייסט ער איז שוין אפאר מאל מגולגל געווארן, ער ליגט אין עטליכע בתי חיים; א פחד א שרעק, וואס וועלן מיר זאגן?! אז דאס פאסירט מיט א רב - וואס וועט זיין מיט אונז פשוט'ע מענטשן?! אויף דעם האט דער רבי געזאגט אז אויב מען וועט קומען צו אים די דריי זמנים - וועלן מיר געראטעוועט ווערן פון די עונשים.


מוהרא"ש געבט אונז צו פארשטיין די באדייט פון די דריי צייטן. אז מען קומט צום רבי'ן ראש השנה - וועקט אונז דער רבי אויף פון אונזער טיפן שלאף וכו', יום טוב שבועות באקומען מיר א שטופ און א פרישקייט צו לערנען די הייליגע תורה, דער רבי געבט אונז א וועג ווי אזוי מיר קענען זוכה זיין צו לערנען און שפאצירן בכל חלקי התורה (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), און שבת חנוכה באקומען מיר פון רבי'ן דער זאך פון תודה והודאה, לויבן און דאנקען דעם אייבערשטן אויף אלעס וואס ער טוט מיט אונז.


וואויל איז דעם וואס לאזט זיך נישט נארן, ער פאלגט דעם הייליגן רבי'ן בתמימות ובפשיטות, ער איז זיך מתבודד יעדן טאג; ער רעדט צום אייבערשטן, ער שמועסט מיט'ן אייבערשטן, ער דערציילט דעם אייבערשטן אלעס וואס גייט אריבער אויף אים, ער בעט דעם אייבערשטן צו זיין ערליך, צו זיין אפגעהיטן, און ער גייט דאווענען דריי מאל א טאג אין שול, שחרית מנחה מעריב, און ער לערנט שיעורים כסדרן בכל חלקי התורה; מקרא, משנה, בבלי, ירושלמי, תוספתא, אלע מדרשים, זוהר הקדוש, רמב"ם, טור, שלחן ערוך, ספרי הלכה, קבלה וכו'; דעמאלט ווען עס וועט קומען די טאג ווען מען וועט צוריקגעבן די נשמה צום אייבערשטן - וועט ער נישט האבן מיט עולם התוהו.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#84 - ווען איז בעסער צו רעדן צום אייבערשטן, אינדערפרי אדער ביינאכט?
סיפורי צדיקים, תפילה והתבודדות, שלאפן, סדר היום

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן פארוואס איך מוטשע זיך צו רעדן צום אייבערשטן צופרי, ביינאכט איז מיר גרינגער צו רעדן צום אייבערשטן. איך האב אייביג געהאט אז ביינאכט איז מיר גרינגער ארויסגעקומען מיינע תפילות, אבער לעצטנס טרעף איך זיך צופרי ממש איבערזאגן נאכאמאל און נאכאמאל די זעלבע תפילה, איך קען פשוט נישט טראכטן פון אן אנדערע זאך צו רעדן אדער בעטן.


איך האב געזען אין ספה"ק ישמח משה (פרשת פקודי עה"פ כי ענן ה'), שטייט דארט "והנה הדרך להתבודד עם קונו הוא מסוגל יותר בלילה", האב איך געטראכט אז אפשר האט שוין דער הייליגער ישמח משה מרגיש געווען אז ביינאכט רעדט זיך בעסער צום אייבערשטן.


איך הער אבער אייביג ביים שיעור ווי דער ראש ישיבה זאגט אז די ערשטע זאך אינדערפרי זאל מען רעדן צום אייבערשטן, אפשר קען מיר דער ראש ישיבה אויסקלארן דעם גאנצען ענין, ווען איז די ריכטיגע צייט צו רעדן צום אייבערשטן?


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן אסאך הצלחה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בחוקותי, מברכים החודש, כ"ו אייר, מ"א לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זאלסט דינען דעם אייבערשטן אזוי ווי עס שיינט דיר; אז דיר איז גרינגער צו רעדן צום אייבערשטן ביינאכט - זאלסטו רעדן צום אייבערשטן ביינאכט, זיי זיך נישט מבלבל פון גארנישט. מוהרא"ש זאגט, די אלע וואס האבן אן אויסגעדרייטע סדר, זיי זענען אויף ביינאכט - זאלן לערנען ביינאכט, זיך נישט צעברעכן אז מען קען נישט אויפשטיין באצייטנס; יעדער זאל דינען דעם אייבערשטן לויט זיין סדר, ווי אזוי עס ארבעט מיט אים.


דער רבי האט געהאט א תלמיד ר' בער זכרונו לברכה פון מעדוועדיווקע, ער פלעגט זיך זייער מוטשען אויפצושטיין חצות; יעדע נאכט איז ער געבליבן שלאפן - מיט אנדערע תירוצים, אבער עס פלעגט אים זייער וויי טון אז ער פארשלאפט זיינע טעג און יארן. איז ער אויפגעקומען מיט א פלאן, ער האט געדינגען א גוי זאל אים קומען אויפוועקן יעדע נאכט ביי חצות, דער גוי פלעגט קומען צוועלף אזייגער קלאפן אויף זיין פענסטער, ער האט געקלאפט און געקלאפט ביז ר' בער איז אויפגעשטאנען, אבער אזוי ווי ער איז געווען א שוואכער כאראקטער, פלעגט ער נאך זיין זייער מיד, און ווען דער גוי איז אים געקומען וועקן, האט ער געטראכט צו זיך 'איך לייג זיך צוריק נאר פאר אפאר מינוט', פארשטייט זיך אז ער איז געבליבן שלאפן ביזן טאג אריין.


אזוי איז געווען נאכט נאך נאכט; ווען ער האט געזען אז די עצה העלפט נישט און ער פארשלאפט יעדע נאכט, איז ער געווארן זייער צעבראכן, האט ער געטראכט א צווייטע עצה - ער האט געבעטן דעם גוי אז ער זאל נישט אוועקגיין פון דארט ביז ער קומט ארויס, פון דעמאלט און ווייטער, ווען דער גוי איז געקומען קלאפן אים אויפצואוועקן און ר' בער האט אים געזאגט אז ער איז שוין אויף און ער קען שוין אהיים גיין, האט אים דער גוי געזאגט: "איך גיי נישט אוועק ביז דו טוסט זיך אן דיינע קליידער, און דו קומסט ארויס - אזוי ווי מיר האבן אפגעשמועסט". פלעגט ער טאקע אויפשטיין, ווייל ער האט נישט געהאט קיין אנדערע ברירה, דער גוי איז נישט אוועק פון דארט ביז ווי לאנג ער איז ארויסגעקומען, אבער ער פלעגט האבן שרעקליכע קאפ ווייטאג, ביז ער איז שיעור משוגע געווארן.


ווען ער איז געקומען צום רבי'ן האט ער זיך אויסגעגאסן זיין הארץ, ער האט דערציילט פאר'ן רבי'ן אז ער איז זייער מיד וכו', האט אים דער רבי געזאגט: "שלאף און עס, נאר היט די צייט", שפעטער האט אים דער רבי געזאגט: "דיין חצות וועט זיין דריי אזייגער".


זעט מען פון דעם אז יעדער איינער האט זיין וועג אין עבודת השם; איינער דארף שלאפן מער און איינער ווייניגער, איינעם איז גרינג ביינאכט זיך מתבודד זיין, א צווייטער איז גרינגער אינדערפרי; דער עיקר איז דינען דעם אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#83 - וואס קען איך טון צו פארשטיין די גמרא?
סיפורי צדיקים, לימוד התורה, תפילה והתבודדות, קברי צדיקים, יונגע יארן, גמרא

תוכן השאלה‎

בעזרת ה' יתברך


לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א אינגל פון ניין יאר, איך וואוין אין טברי', איך לערן אין חדר גמרא, אבער איך פארשטיי נישט גוט די גמרא; וואס זאל איך טון?


יישר כח פאר די שיעורים און די עצות.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בחוקותי, כ"ה אייר, מ' לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, טברי'


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דו פארשטייסט נישט די גמרא וואס מען לערנט אין חדר - זאלסטו טון וואס דער הייליגער רבי האט געטון. דער רבי איז געווען אזוי אלט ווי דיר, א קינד פון ניין יאר, ער האט געוואלט פארשטיין לערנען, ער האט געבעטן דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אים און אים העלפן ער זאל פארשטיין לערנען, ביז דער אייבערשטער האט אים געהאלפן, די קאפ האט זיך געעפנט און ער האט אנגעהויבן פארשטיין לערנען.


דו וואוינסט אין טברי', זאלסטו זיך אריבערכאפן צו די הייליגע צדיקים (פארשטייט זיך מיט רשות פון דיינע עלטערן). גיי צו קבר רבי מאיר בעל הנס און צו קבר רבי עקיבא, קבר רמב"ם און קבר של"ה הקדוש; זיי זיך דארט מתבודד, בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, דו זאלסט פארשטיין לערנען און ליב האבן לערנען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#82 - ווי אזוי זעט מען זיך ארויס פון די צוגעבינדענקייט צו שמוציגע זאכן?
קדושה, תפילות אויף אידיש, לימוד התורה, תפילה והתבודדות, תשובה, מעביר סדרה, התנגדות, סדר דרך הלימוד, מקוה, משניות, תיקון הכללי, גמרא, לצנות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך מוטשע זיך געפערליך אין קדושה, איך בין ממש צוגעבינדען צו קוקן שמוציגע זאכן, און איך פאל ליידער דורך אין פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה, רחמנא ליצלן, כמעט יעדן איינציגסטן טאג, און דאס טוט מיר זייער וויי.


גראדע האב איך איינמאל געהאט אז איך האב זיך געהאלטן ריין און ערליך פאר אביסל מער פון צוויי חדשים אין א צו, אבער נאכדעם בין איך דורכגעפאלן, און דא האט זיך עס געענדיגט. איך גיי אין מקוה צוויי מאל א וואך, אבער עס העלפט מיר נישט, איך מוטשע זיך נאך ווייטער.


איך גלייב אז דאס איז גורם אסאך פון מיינע פראבלעמען, איך מוטשע זיך מיט שידוכים, כ'האב נישט קיין ישוב הדעת, און עס לאזט מיר נישט לערנען און דאווענען נארמאל, און איך טרעף זיך נישט דאס פלאץ.


אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר העלפן און ווייזן דעם וועג ארויס פון מיין פלאנטער, ווי אזוי קען איך צוריק ווערן א נארמאלער און ערליכער איד, אנהויבן צוריק דאווענען מיט מנין, די שידוכים זאלן גיין גרינגער, און אזוי ווייטער ארויסקריכן פון אלע מיינע פראבלעמען אין לעבן?


איך וועל זייער דאנקבאר זיין אויב דער ראש ישיבה קען מיר ענטפערן ווי שנעלער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אמור, י"א אייר, כ"ו לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


געב נישט אויף, עס איז דא א וועג ארויס אויך פאר דיר.


ערשטנס איז מקוה; טובל זיך אין מקוה יעדן טאג, בפרט ווען דו ביסט אראפגעפאלן אין פגם הברית זאלסטו זייער מקפיד זיין אין טבילת מקוה, דער הייליגער רבי זאגט: "די ערשטע תיקון איז מקוה".


צווייטנס איז תיקון הכללי; זאג די תיקון הכללי, די צען קאפיטלעך תהילים יעדן טאג - קאפיטל טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ; דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן דעם תיקון, דער רבי האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן צב) ווער עס זאגט די צען קאפיטלעך תהילים דארף גארנישט זארגן, נאך האט דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קמא): "אסאך צדיקים האבן געוואלט דערגיין דעם תיקון, אבער זיי האבן עס נישט געקענט משיג זיין; א טייל זענען אוועק פון די וועלט פאר זיי האבן בכלל געקענט דערגיין דעם תיקון, און א טייל צדיקים האבן יא אנגעהויבן משיג צו זיין דעם תיקון, זיי זענען אבער אינמיטן נפטר געווארן, מיר האט דער אייבערשטער געהאלפן איך האב געקענט דערגיין דעם תיקון".


דריטנס איז לימוד התורה; מאך זיך שיעורים קבועים, לערן יעדן טאג חומש - שנים מקרא ואחד תרגום פון פרשת השבוע, זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער ביז סוף וואך.


אויך זאלסטו זיך מאכן א קביעות אין לימוד משניות; משניות רייניגט דעם מענטש, משניות איז משנה דעם מענטש, "מִשְׁנָה" איז די אותיות "מְשַׁנֶה" - ווי מער מען זאגט משניות איז מען זיך אינגאנצן מְשַׁנֶה און מען ווערט ריין.


משניות שלעפט ארויס דעם מענטש פון די טיפסטע בלאטע; די ראשי תיבות פון: הֶ'עֱלִיתָ מִ'ן שְׁ'אוֹל נַ'פְשִׁי - איז מִשְׁנָה, אז מען זאגט משניות נעמט עס ארויס דעם מענטש פון די טיפסטע שמוציגסטע פלעצער וואו דער מענטש איז רחמנא לצלן אריינגעפאלן.


מה טוב ומה נעים, אויב דו קענסט זאגן אכצן פרקים משניות בכל יום - איז דאס א מורא'דיגע זאך, און אז דו האסט נישט קיין צייט צו זאגן ח"י פרקים - זאג וויפיל דו קענסט.


אויך זאלסטו זיך מאכן א שיעור אין גמרא; לכל הפחות זאלסטו לערנען א בלאט גמרא. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ריד): "'תַּלְמוּד' בְּגִימַטְרִיָּא אוֹתִיּוֹת שֶׁל הַקְלִיפָּה הֲמַחְטַאת אֶת הָאָדָם בִּפְגָם הַבְּרִית שֶׁנִּקְרֵאת לִילִית'", און אז מען לערנט גמרא פארברענט מען די קליפה וואס מאכט דעם מענטש זינדיגן אין פגם הברית.


ווען דו וועסט פרובירן לערנען וועסטו זיך טרעפן אין א פראבלעם, דו וועסט נישט פארשטיין דאס לערנען; דאס פאסירט ווען מען איז פוגם בברית, מען פארלירט די כח פון זיך קענען מרכז זיין. בעט איך דיר זייער זאלסט נישט ווערן צעבראכן ווען דו זעסט אז דו פארשטייסט נישט דאס לערנען, דו לערן אפילו אן פארשטיין, זאג די ווערטער. דער רבי זאגט בפירוש (שיחות הר"ן, סימן עו): "אֵין צְרִיכִין בְּלִמּוּד רַק הָאֲמִירָה לְבַד, לוֹמַר הַדְּבָרִים כְּסֵדֶר", מען דארף נישט ביים לערנען נאר איין זאך, זאגן די ווערטער, "וּמִמֵּילָא יָבִין", מען וועט שפעטער פארשטיין.


זיכער וועסטו זיך אנטרעפן מיט לצים וואס וועלן אוועקמאכן די וועג פון לערנען - זאלסטו זיי נישט אויסהערן, זאלסט רחמנות האבן אויף דיר, אויף דיין נשמה, אויף דיין עתיד; אז דו וועסט נישט רחמנות האבן אויף דיר - וועט קיינער נישט רחמנות האבן אויף דיר. שלמה המלך זאגט (משלי ט, יב): "אִם חָכַמְתָּ חָכַמְתָּ לָּךְ", ווער עס איז קלוג און נעמט אן די ווערטער פון די הייליגע צדיקים - טוט קיינעם נישט קיין טובה, נאר פאר זיך אליינס, "וְלַצְתָּ לְבַדְּךָ תִשָּׂא", און ווער עס מאכט ליצנות פון די ווערטער פון צדיקים - מאכט ליצנות פון זיך אליינס. חכמינו הקדושים זאגן (תנא דבי אליהו, פרק א): "יִקְרָא אָדָם, כְּדֵי שֶׁלֹא תַּשִּׂיגֶנּוּ בּוּשָׁה וּכְלִמָּה בְּשָׁעָה שֶׁאוֹמְרִים לוֹ עֲמֹד וַעֲרוֹךְ מִקְרָא שֶׁקָרִיתָ, עֲמֹד וַעֲרוֹךְ מִשְׁנָה שֶׁשָׁנִיתָ", מען זאל לערנען חומש און משניות כדי מען זאל נישט דארפן פארשעמט ווערן אויבן אין הימל ווען מען וועט פרעגן די נשמה: "הויב אן זאגן די חומש און משניות וואס דו האסט געלערנט".


ווען א מענטש זינדיגט אין די עבירה פון פגם הברית רחמנא לצלן לויפן אים נאך די קליפות און מזיקים, זיי ווילן אים הרג'ענען. ווען די קליפות זעען ווי דער מענטש וויל תשובה טון - קומען זיי צו אים פארשטעלט ווי מענטשן, זיי מאכן אים חלישות הדעת, און ווען זיי זעען ווי דער מענטש ווערט מקורב צום צדיק - הויבן זיי אן רעדן ליצנות קעגן דעם צדיק; אז דו ביסט נעבעך אזוי אראפגעפאלן און יעצט ווילסטו זיך צוריקקערן צום אייבערשטן - דארפסטו זיין פעלזן פעסט נישט אויסצוהערן געשפעט אויף צדיקים, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן נא): "אֶת זֶה תְּקַבְּלוּ מִמֶּנִּי, שֶׁלֹא יַטְעֶה אֶתְכֶם הָעוֹלָם".


פערטנ'ס - התבודדות; זאלסט זיך צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן, יעדע זאך וואס גייט איבער אויף דיר און וואס באדערט דיר - זאלסטו פארציילן פאר'ן אייבערשטן אויף די שפראך וואס דו רעדסט. טייל איין די שמועס אין דריי; אין די ערשטע חלק פון די שמועס זאלסטו נאר דאנקען דעם אייבערשטן אויף אלעס וואס ער טוט מיט דיר, אויך ווען דו ביסט דערביטערט - זאלסטו זוכן עפעס פינטלעך פון גוטס און דאנק דעם אייבערשטן אויף דעם, אין די צווייטע חלק פון די שמועס זאלסטו תשובה טון, זאג אויס פאר'ן אייבערשטן אלעס וואס דו האסט געטון, זאג ארויס מיט דיין מויל יעדע פרט וואס דו האסט פוגם געווען, סיי דיינע מחשבות, סיי דיינע דיבורים און סיי דיינע מעשים, און זאג צו פאר'ן אייבערשטן אז דו גייסט עס מער נישט טון, און אין די דריטע חלק, די ענדע פונעם שמועס זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, ער זאל דיר מקרב זיין, ער זאל דיר העלפן צו קענען אלעס מתקן זיין און אים קענען דינען.


מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון רעדן צום אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך, עס גייט ארויס אזא פארגענוגן פון דעם; ווער רעדט נאך ווען מען קומט מיט טרערן צום אייבערשטן, מען בעט אים ער זאל רחמנות האבן, מען זאגט: "הייליגער באשעפער איך קען זיך נישט העלפן, איך קען זיך נישט קריגן מיט'ן סמ"ך מ"ם ער ווארפט מיר אראפ נאכאמאל און נאכאמאל, איך האלט אין איין פאלן, איך פאל אין די עבירה פון פגם הברית, איך בין אזוי צעבראכן"; די ווערטער מאכט א רעש אין הימל, אלע מקטריגים אנטלויפן, זיי האבן מער נישט קיין כח צו מקטרג זיין אויפ'ן מענטש.


אז דו וועסט טון וואס שטייט אינעם בריוו - וועסטו געראטעוועט ווערן פון פגם הברית; עס גייט נישט אין איין מינוט, עס נעמט צייט, אבער צום סוף וועסטו ארויסקריכן פון אלע דיינע טונקלקייטן און פון אלע דיינע תאוות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#81 - ווי אזוי לערנט מען אויס גאר קליינע קינדער צו זיין ערליך?
חינוך הילדים, סיפורי צדיקים, קדושה, תפילה והתבודדות, ברכות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר די שיינע אידישע ניגונים, זיי זענען ממש מחי' נפשות.


איך האב געוואלט פרעגן איבער מיין זון וואס ווערט יעצט דריי יאר. זייט מען האט אים אויסגעלערנט גיין אין בית הכסא, זע איך אז ער רירט זיך אן כסדר נישט צניעות'דיג. איך האב שוין פרובירט אלע עצות און גארנישט האט געהאלפן, עס גייט שוין אן אזוי פאר עטליכע חדשים, איז דא עפעס אן עצה דאס אפצושטעלן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קדושים, ד' אייר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


חינוך איז אן עבודה וואס מען דארף האבן אסאך חכמה און אסאך געדולד דערצו. ערשטנס דארף מען וויסן ווען און וויפיל צו זאגן פאר די קינדער, אויך ווי אזוי צו רעדן אז זיי זאלן דאס אננעמען; ובנוסף לזה דארף מען האבן אסאך געדולד אויסצואווארטן ביז מען זעט די פירות.


קליינע קינדער, דריי יעריגע קינדער - זענען נישט שלעכט, זיי האבן נאכנישט קיין דעת, מען דארף זיי צוגעוואוינען ווי אזוי זיך צו פירן, אזוי וועלן זיי אויסוואקסן ערליכע אידן.


דעריבער זאלסטו מיט געדולד און מיט אסאך חכמה אים אויפבויען, אים אויסלערנען צו זיין ערליך; מען זאגט איין מאל, און נאכאמאל און א דריטע מאל ביז די קינדער ווערן ערליכע אידן. דאס איז ביי אלע זאכן, סיי ווען מען לערנט זיי אויס ווי אזוי צו זיין הייליג און סיי מיט אנדערע זאכן. צום ביישפיל, ווען א קינד וויל עסן דארף מען אים דערמאנען צו מאכן א ברכה; וועט איינער קומען זאגן 'איך ווייס נישט וואס צו טון, מיין קינד מאכט נישט קיין ברכות, איך האב אים שוין געזאגט אז מען דארף מאכן א ברכה און ער פאלגט נישט'; וועל איך יענעם זאגן: "איך זאג מיינע קינדער צו מאכן ברכות - נישט איין מאל, מן הסתם טויזנטער מאל"; יעדער קינד ביי מיר האט שוין זיכער געהערט טויזנטער מאל: "א ברכה!" "מען טאר נישט עסן אן א ברכה!" "אויב מען עסט אן א ברכה גנב'עט מען פונעם אייבערשטן!" אזוי רעדט מען צו זיי ביז זיי וואקסן אויף ערליכע אידן.


הכלל, מען דארף האבן אסאך געדולד צו רעדן נאכאמאל און נאכאמאל, און מען דארף בעטן דעם אייבערשטן מען זאל וויסן ווי אזוי צו רעדן אז די קינדער זאלן אננעמען די ווערטער, מען זאל נישט נערוועז ווערן ווען מען זאגט זיי ווי אזוי זיך צו פירן.


עלטערן דארפן בעטן און בעטן אן א שיעור דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו ערליכע קינדער. מוהרא"ש דערציילט, אמאל איז א איד געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו און געבעטן א ברכה אויף גוטע קינדער, האט זיך דער הייליגער חפץ חיים אויפגעשטעלט פון זיין פלאץ און ארויסגענומען פון ספרים שאנק אן אלטע תהלים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט, ער האט דאס געוויזן פאר דעם איד און אים געזאגט: "זעסט? דאס איז דער תהלים פון מיין מאמע עליה השלום וואו זי פלעגט יעדן טאג וויינען אז זי זאל האבן גוטע קינדער, אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#80 - וועלכע קאליר קאפל איז פאסיג אנצוטון אינעם טאג פונעם אפשערן?
חינוך הילדים, תפילה והתבודדות, אפשערן, קאפל

תוכן השאלה‎

בעזרת ה' יתברך


לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך גיי בקרוב מאכן חאלאקע פאר מיין אינגל, מיין ווייב האט זייער געוואלט קויפן פאר אים א קאפל וואס פאסט צו די אנצוג וואס ער גייט אנטון אינעם טאג פון דעם אפשערן.


איך בין נישט אזוי באקאנט וואס איז יא ריכטיג אנצוטון פאר קינדער און וואס נישט, אין די משפחה איז איינגעפירט צו גיין נאר מיט שווארצע קאפלעך, אדער העכסטנס אין טונקל בלוי, אבער זי האט יא דוקא געוואלט אנטון אזא סארט קאפל וואס איז צוגעפאסט צום אנצוג, עס זאל אויסזען שיין.


למעשה האט זי גערעדט מיט די משפחה און ארומיגע און מען האט איר זייער אפגערעדט אז עס זעט אויס ווי א קאפל פון א בעל תשובה, עס פאסט נישט צו גיין מיט דעם. מיר האבן טאקע געפלאנט עס אנצוטון פאר אים נאר אין טאג פונעם אפשערן, אבער שפעטער אין חדר זאל ער יא גיין מיט א שווארצע קאפל ווי יעדן, מיר ווילן נישט ער זאל זיין אנגעטון מאדערן.


מיר קענען נישט באשליסן וואס צו טון, איך ווייס נישט וועלכע קאלירן זענען יא אויסגעהאלטן און וועלכע נישט, איך פארשטיי אז עס איז זיכער נישט קיין חסידישע זאך, אבער מיר ווילן וויסן אויב עס איז אויסגעהאלטן אנצוטון פאר'ן קינד דעם צוגעפאסטן קאליר קאפל נאר אינעם טאג פונעם אפשערן.


עס איז אפשר נאריש צו פרעגן אזא שאלה, אבער איך האב נישט וועמען צו פרעגן, און איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר מוחל זיין פאר'ן פרעגן אזעלכע שאלות.


 


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת קדושים, ג' אייר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מאך נישט קיין עסק פון די זאכן, ווי אזוי דו וועסט מאכן וועט זיין גוט; מאך נישט פון טפל - עיקר און פון עיקר -טפל.


ווען מען שערט אפ א קינד, מען פירט אים אין חדר זאגן די הייליגע א' ב' און מען טוט אים אן א קאפל מיט ציצית - דארף מען טון צוויי זאכן, איינס נישט אויפהערן דאנקען דעם אייבערשטן אז מען איז זוכה צו פירן דאס קינד אין חדר, זאג טויזנט מאל: "איך דאנק דיר אייבערשטער אז מיר האלטן דא".


צווייטנס, דארפן די עלטערן געבן צדקה און בעטן דעם אייבערשטן אז דער קינד זאל אויסוואקסן אן ערליכער איד. ווייל עס כאפט א פחד און א שרעק, די אלע טייערע נשמות ישראל וואס וואלגערן זיך בראש כל חוצות, בני ציון היקרים - די אלע האבן געהאט א שיינע חאלאקע, מען האט זיי געפירט אין חדר מיט א שיינע קאפעלע, מיט שיינע זיסע פעקעלעך; מען דארף אזויפיל בעטן דעם אייבערשטן: "ונהי' אנחנו וצאצאנו וצאצאי צאצאנו, כלנו יודעי שמך, אלע זאלן מיר זיין דבוק צום אייבערשטן און צו די תורה".


אזא קאפל אדער אזא קאפל, אזא פעקל אדער אזא פעקל - דאס אלעס איז נישט משנה, דער עיקר זאלסטו טון די צוויי אויבנדערמאנטע זאכן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#79 - זאל איך מחנך זיין מיין טאכטער אויף צניעות?
צניעות, חינוך הילדים, תפילה והתבודדות, עצות, מוסר, מוהרנ"ת ז"ל, תיקון חצות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


זאל איך זאגן פאר מיין צען יעריגע טאכטער זי זאל זיין צניעות'דיג? צום ביישפיל אז זי שלעפט ארויף די קלייד עס זאל זיין קורצער, און נאך אזעלכע סארט זאכן, זאל איך איר מעורר זיין אויף דעם, אדער זאל איך זיך נישט וויסענדיג מאכן און עס וועט אריבערגיין פון זיך אליין?


איך האב נישט קיין אנונג פון וואו זי נעמט דאס, ביי מיין ווייב זעט זי נישט אזעלכע זאכן, זי איז זייער צניעות'דיג.


איך בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג אויף דעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת קדושים, ג' אייר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אודאי זאלסטו זאגן פאר דיין טאכטער וועגן זיין איידל; וואס האסטו געווארט ביז יעצט? ביסט שוין אביסל צו שפעט; ביי די צען יאר איז שוין אביסל שפעט, יעצט דארף מען שוין וויסן ווי אזוי צו זאגן. אנדערש איז ווען מען זאגט פון קליינערהייט, ווען די קינדער זענען נאך בייגעדיג, דעמאלט נעמען זיי אן וואס מען זאגט זיי, זיי האבן נישט קיין ברירה, עס ווערט א טבע שני ביי זיי.


זאג פאר דיין טאכטער זאל אכטונג געבן; זאג איר עס מיט א שמייכל, געב איר צו פארשטיין דאס שיינקייט פון גיין איידל, געב איר צו שפירן דאס זיסקייט פון זיין אן איידעלע מיידל. אויך זאלסטו איר זאגן אז ווען מען איז איידל און מען בעט דעם אייבערשטן אויף לעבן, באקומט מען א גוטע חתן, א וואוילער מאן מיט ערליכע קינדער.


עבודת החינוך איז א הייליגע עבודה, דאס איז אזוי הייליג ווי די גרויסע עבודה פון זאגן תיקון חצות, אזוי האט אונז רבי נתן געלערנט. ער פלעגט ווארטן אויף זיינע קינדער, זיי לייגן שלאפן מיט יראת שמים; הגם ער האט שוין געוואלט גיין שלאפן פרי כדי אויפצושטיין גאר פרי, ער האט געהאט זיינע סדרים - דאך פלעגט ער אויפבלייבן ביז זיי זענען אהיים געקומען פון ישיבה, פון חדר; ער האט געזאגט: "די עבודה איז ביי מיר אזא הייליגע עבודה, אזוי ווי זאגן חצות".


מען קען נישט נאר זאגן פאר קינדער מוסר, מען דארף אויך מאכן פרייליך; מען דארף מאכן צייט מיט די קינדער פון לאכן און זיך פרייען, און פון די אנדערע זייט דארף מען מוסר'ן די קינדער זיי זאלן אויסוואקסן ערליך און הייליג.


בעט דעם אייבערשטן זאלסט וויסן וויפיל צו לאכן און וויפיל צו זאגן, וויפיל צו שווייגן און וויפיל צו באמערקן; נאר מיט תפילה וועסטו מצליח זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#78 - דאס לעבן איז מיר שוין נישט ווערד, ווי אזוי גייט מען ווייטער?
התחזקות, שלום בית, רפואה, תפילה והתבודדות, צרות, נסיונות, גט, תכלית

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך גיי זיך גט'ן און דערנאך גיי איך זיך איינשרייבן אין א משוגעים הויז, איך האב שוין נישט קיין כח מער צו לעבן. קיינער דארף מיר נישט דא אויף דער וועלט, און אויך דער אייבערשטער האט מיר נישט ליב, אזוי ווי קיינער האט מיר נישט ליב און אויך מיין ווייב דארף מיר נישט, איך האב שוין נישט קיין כח צו ווארטן אויף איינעם וואס וועט מיך יא ליב האבן.


איך בין אזוי דעפרעסט, איך האב שוין אפילו נישט קיין כח צו מקיים זיין תורה ומצוות. איך מיין אז די בעסטע פאר מיר וועט זיין זיך צו גט'ן און גיין אין משוגעים הויז, דארט וועט מען מיר צושטעלן צו עסן און שלאפן, און אויך א ספר צו לערנען, און מער פון דעם דארף איך נישט. איך דארף מער נישט אז איינער זאל מיך ליב האבן.


איך ווייס נישט פארוואס דער אייבערשטער נעמט מיר נישט צו די נשמה, פארוואס לאזט ער מיר דא לעבן און ליידן אויף דער וועלט? מיט אזעלכע עלטערן, מיט אזא יוגנט, און אזא ווייב, וואס איז די לעבן נאך ווערד? איך בעט נאר איין תפלה צום אייבערשטן, ער זאל מיך אוועקנעמען פון דער וועלט ווי שנעלער, טוב מותי מחיי.


איך ווייס אז דער ראש ישיבה שליט"א האט נישט ליב ווען מען שרייבט אזוי, אבער איך האב אפילו נישט דעם קאפ אויפ'ן פלאץ צו קענען געהעריג אראפשרייבן מיינע געפילן. אפשר וועט דער אייבערשטער יא רחמנות האבן אויף מיר, אדער אפשר בין איך פשוט א כפוי טובה, אפשר בין איך דער גרעסטער רשע אויף דער וועלט, אז מען לאזט מיר שוין אפילו נישט תשובה טון?


איך בין זייער צעבראכן און צעמישט, און איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען העלפן, אויסקלארן, און מחזק זיין.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אחרי ב', כ"ה ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


וואס האט פאסירט מיט דיר? פארוואס האסטו זיך אזוי פיינט? אז עס האט זיך נישט אויסגעארבעט דו מיט דיין ווייב - מיינט נישט אז די וועלט איז געענדיגט; אז דו האסט געהאט א שווערע יוגנט - איז די וועלט נאכנישט געענדיגט; ווי עס זעט אויס גייסטו יעצט אריבער א שווערע נסיון, און אויב דו וועסט זיך דערהאלטן - וועסטו דאס אלעס אריבערגיין, עס וועט דיר נאך ליכטיג ווערן.


דו יאגסט זיך צום טויט? דו ווייסט בכלל וואס איז דאס טויט? וואס ווייסטו וואס ווארט אפ דעם מענטש אויבן אין הימל אז דו שרייבסט "טוב מותי" - די טויט איז מיר בעסער! דו ווייסט בכלל וואס טוט זיך אין יענע וועלט אז דו זאגסט "טוב מותי"?! אז מען וועט צאמנעמען אלע צרות פון די וועלט - קומט דאס נישט אן צו איין ברי פון די גיהנום און צו די עונשים קשים ומרים וואס די נשמה גייט אריבער.


דאווען נישט די נישט גוטע תפילה - אז דער אייבערשטער זאל דיר אוועקנעמען פון די וועלט; דאווען א גוטע תפילה, דאווען אז דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט פטור ווערן פון שלעכטס און פון שלעכטע מחשבות.


אז דו שפירסט ווי דיין מח קען נישט דערהייבן אזויפיל - זאלסטו זיך ווענדן צו א דאקטער ער זאל דיר העלפן מיט גוטע מעדעצין; דאס וועט דיר העלפן דו זאלסט זיך קענען שטארקן און צוריק אנגיין מיט דיין סדר היום.


נעם די עצה פון הייליגן רבי'ן, די עצה פון התבודדות; גיי אין א שטילע פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, דארט זאלסטו זיך אויסרעדן דיין הארץ צום אייבערשטן, אים דערציילן דיין גאנצע הארץ, אלעס וואס גייט אריבער אויף דיר מיום הולדך, פון דיין געבורט, אלעס וואס דו ביסט אריבער; שמועס אויס יעדע זאך בפרטי פרטיות, דערצייל אים וועגן דיינע עלטערן, דערצייל אים וועגן דיין ווייב, דערצייל אים וועגן דיינע אייגענע מחשבות און בלבולים, בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, ער זאל דיר העלפן.


ווער עס פאלגט די עצה פון רבי'ן, ער מאכט התבודדות, ער דערציילט זיינע ווייטאגן פאר'ן אייבערשטן, ער שמועסט אויס זיין הארץ צום אייבערשטן - דער קען אריבערגיין אלע שווערע צייטן, מען ווערט נישט אויס, מען באקומט שטארקע נערווען צו קענען אסאך פארנעמען, אויך ווערט מען אן ערליכער איד און א צדיק, מען לעבט מיט'ן אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#77 - ווי אזוי שטארק איך זיך, ווען איך וויל שוין חתונה האבן?
שידוכים, חיזוק פאר מיידלעך, כיבוד אב ואם, תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלעס וואס דער ראש ישיבה שליט"א איז אונז מחזק, וויפיל איך וועל פרובירן זיך צו באדאנקען וועט עס קיינמאל נישט זיין גענוג.


עס גייט דורך א יאר נאך א יאר און איך ווארט שוין אזוי שטארק צו טרעפן מיין שידוך, איך וויל שוין אזוי שטארק חתונה האבן, אבער ווען איך רעד צו מיינע עלטערן איבער דעם ווייסן זיי נישט וואס איך וויל, איך ווער א חוזק אין שטוב, זיי פארשטייען נישט פארוואס איך וויל נישט ווארטן נאך לענגער און הנאה האבן פונעם לעבן אלס מיידל.


איך דארף חיזוק, צייט גייט נאר מער און מער פאראויס, ווי אזוי קען איך זיך שטארקן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אחרי א', י"א ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז מען מאכט חוזק פון אייך אין שטוב ווען איר רעדט פון חתונה האבן, מען קען נישט פארשטיין פארוואס איר ווילט חתונה האבן - זאלט איר נישט רעדן מער אין שטוב פון דעם; רעדט נאר צו אייער טאטע - דער הייליגער באשעפער.


דער באשעפער לאכט נישט אויס ווען מען בעט אים אז מען וויל חתונה האבן, דער באשעפער כביכול וויינט מיט, ער שפירט די צער וואס מען גייט אריבער און מען זעט דערנאך א ישועה.


א כשר'ן פרייליכן יום טוב.