שאלה אין קורצן ענין
#988 - דארף איך מורא האבן צו גיין הפצה ווייל ס'קען מאכן מחלוקת?
מחלוקת, הפצה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט א ברכת מזל טוב לרגל די יום הולדת דער אייבערשטער זאל אייך געבן לאנגע געזונטע יאהרן מיט אסאך כח צו ממשיך זיין מקרב זיין אידישע קינדער לאביהם שבשמים.


דער ראש ישיבה האט מיר שוין אמאל געשריבן פערזענליך איבער די גרויסקייט פון גיין הפצה, אויך הער איך שיינע מעשיות פון אינגעלייט וועגן הפצה אויפ'ן טעלעפאן ליין פון "קול ברסלב", און איך בין זיי ממש מקנא, ובפרט אז אין מיין געגנט וואו איך וואוין איז נישטא קיין מפיצים.


פון די אנדערע זייט, יעדעס מאל וואס איך כאפ אן התעוררות צו גיין הפצה, אפילו נאר מיט'ן אראפלייגן גליונות אין בית המדרש, הייב איך אן צו טראכטן וואס וועט געשען אויב עס וועט ארויסקומען א מכשול דערפון, למשל א אינגערמאן וועט עס נעמען און זיין ווייב וועט נישט מסכים זיין דערצו, אדער וועט איינער אפלאזן זיין חסידות צוליב דעם, וואס דאס קען גורם זיין פירוד אין א משפחה רחמנא ליצלן, און איך וועל דאס האבן גורם געווען. ממילא בין איך זיך מונע פון דעם.


אבער וויבאלד מיין הארץ ברענט מיר איבערגעבן די שיינע עצות פאר נאך אידן, ווייס איך נישט וואס צו טון, וויל איך דער ראש ישיבה זאל מיר זאגן ווי אזוי זיך צו פירן.


יישר כח.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שלח, כ"ד סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מחלוקת? דאס מאכט מחלוקת? די שיינע זיסע עצות פון רבי'ן מאכט מחלוקת?! אויב עפעס מאכן די ספרים שלום צווישן קינדער און עלטערן, עס מאכט שלום צווישן מאן און ווייב וכו'; פארוואס זאלסטו זאגן אז די ספרים, קונטרסים און גליונות צעטיילן משפחות, ווען צענדליגער טויזנטער אידן האבן שלום בית נאר פון די ספרים און קונטרסים; צענדליגער טויזנטער שטובער זענען אויפגעלאכטן געווארן פון די ספרים.


ווער איז נאך אזוי מחזק אז מען זאל זיך פירן מיט דרך ארץ צו עלטערן ווי דער הייליגער רבי? ווער איז נאך אזוי מחזק אז מען זאל נישט האבן צוטון מיט מחלוקת, מען זאל לעבן בשלום מיט די גאנצע משפחה - ווי דער הייליגער רבי? ווער עס איז טועם פון הייליגן רבי'ן, ער לערנט דעם רבינ'ס ספרים ווערט דאך אינגאנצן געטוישט מן הקצה אל הקצה צום גוטן; מען הייבט אן לערנען די הייליגע תורה, מען האט שיעורים אין די גאנצע תורה, מען הייבט אן דאווענען מיט התלהבות, מען לעבט מיט'ן אייבערשטן; ווי קענסטו אפילו טראכטן אז די ספרים מאכן מחלוקת, אז די קונטרסים און גליונות צעברעכן משפחות?


אויב דו ביסט אזוי שטארק חושש פאר מחלוקת וואלסטו ווען געדארפט זיין דער ערשטער צו לייגן די גליונות אין אלע שולן און אין ישיבות, צוריק צו ברענגען אידישע קינדער צום אייבערשטן; ווייל ווער עס ווייסט נאר אביסל וואס טוט זיך אפ אינעם היינטיגן דור, ווי מענטשן פאלן נעבעך אראפ אין עבירות, בפרט בחורים און מיידלעך, ווי זיי פאלן אראפ אין שווערע ביטערע זינד, זיי פאלן אראפ אין פגם הברית רחמנא לצלן, ביז זיי לאזן אפ זייערע עלטערן; זיי גייען אוועק פון שטוב, זיי לאזן אפ די משפחה און די עלטערן וויינען און קלאגן; נישט דא וואס צו טון, נישט דא וואס צו מאכן מיט זיי, אלע הייבן אויף די הענט ווייל קיינער האט צו זיי נישט קיין שפראך, קיינער ווייסט נישט ווי אזוי מען רעדט מיט זיי, ווי אזוי מען כאפט זיי אן, ווי אזוי מען קען האבן מיט זיי א שטיקל שייכות זיי צו קענען האלטן זיי זאלן חס ושלום נישט פאלן נאך ווייטער און נאך מער רחמנא לצלן; נאר דער רבי מיט זיינע זיסע עצות, מיט זיינע ווארעמע התחזקות - האט די שפראך זיי צוריק צו ברענגען; וואלסטו געדארפט גיין טאג און נאכט הפצה.


ווי קען מען שלאפן רואיג ווען עס ברענט א פייער! ווי קען מען זיצן מיט פארלייגטע הענט ווען די פייער איז דא נעבן אונז, נישט ערגעץ ווייט אוועק; דער פייער ברענט איבעראל, עס פאלן אוועק נשמות ישראל, אידישע קינדער פאלן אראפ אין עבירות; ווי קען מען שלאפן ווען מען קען זיי צוריק ברענגען?! די גליונות, די ספרים און קונטרסים איז געשריבן מיט אזא שפראך אז אפילו דער וואס איז ווייט ווייט פארקראכן שפירט ווי מען רעדט צו אים.


דער רבי קען ארויס נעמען יעדן איינעם פון זיין בלאטע; אפילו דער וואס איז שוין אריין געפאלן אין אלע בלאטעס, ער ליגט שוין אין אלע זיבן גיהנום'ס קען אים דער רבי ארויסנעמען. דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רחצ): "איך האב דעם זעלבן כח וואס דוד המלך האט געהאט, איך קען רעדן מיט א מענטש און אים ארויס נעמען פון דעם טיפסטן גיהנום און אים אריין לייגן אין גן עדן"; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה י:) אז דוד המלך האט ארויסגעשלעפט זיין זון אבשלום פון אלע זיבן גיהנום'ס ווען ער האט געזאגט ביי די לויה זיבן מאל: "בְּנִי אַבְשָׁלוֹם בְּנִי בְנִי אַבְשָׁלוֹם (שמואל ב יט, א-ה)", מיין קינד מיין קינד, אבשלום מיין קינד - ביז ער האט אים אריין געלייגט אין גן עדן; דאס טוט דער רבי מיט אונז און דאס איז די כח פון די ספרים, עס ווייזט דעם רחמנות פונעם אייבערשטן, ווי שטארק ער ווארט און וויל אז יעדער איינער זאל זיך צוריק קערן צו אים.


איך בעט דיר זייער זאלסט נישט אפלאזן די הייליגע ארבעט פון הפצה; זיי ממשיך מיט'ן לייגן גליונות אין דיין געגנט. אויך זאלסטו אנהייבן צו גיין אין די הייזער, זאלסט איבערלאזן אין יעדע שטוב פון די הייליגע ספרים, דורכדעם וועסטו האבן א חלק אין ברענגען משיח צדקינו שיבא במהרה בימינו.

#987 - מעג מען דערציילן פאר קינדער שרעקעדיגע מעשיות פון צדיקים?
חינוך הילדים, סיפורי צדיקים, מלמדים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א כתה ב' מלמד, איך הער די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א און איך דערצייל אסאך מאל איבער פאר די קינדער די מעשיות וואס איך הער ביי די שיעורים.


אסאך מאל דערצייל איך זיי די מעשה פון הייליגן בעל שם טוב זי"ע ווי אזוי זיין טאטע איז נפטר געווארן ווען ער איז געווען גאר קליין, און ווי אזוי ער האט געלעבט מיט'ן אייבערשטן וכו'. ס'זענען אבער דא קינדער וואס זאגן מיר איך זאל נישט דערציילן די מעשה ווייל ס'איז צו שרעקעדיג.


פון איין זייט קען דאס זיין גאר א שטארקע חיזוק פאר די קינדער אויב זיי וועלן אויך אמאל אריבערגיין שוועריקייטן און צרות אין לעבן און דאס וועט זיי געבן חיזוק אז דער אייבערשטער איז אלעמאל מיט זיי, אבער פון די אנדערע זייט קען זיין אז האבן טאקע שרעקעדיגע חלומות פון דעם ביינאכט, אז אפשר וועט זייער טאטע שטארבן וכדומה.


זאל איך ווייטער דערציילן די מעשה פאר די קינדער אדער נישט?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, כ"ב סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דערצייל פאר די קינדער אסאך מעשיות פון צדיקים; דאס וועט זיי אויפפלאקערן זייער הארץ, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן רמח): "דַּע, שֶׁסִּפּוּרֵי מַעֲשִׂיּוֹת מִצַּדִּיקִים, הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד", עס איז זייער א גרויסע זאך צו הערן מעשיות פון צדיקים, "כִּי עַל יְדֵי סִפּוּרִים מִצַּדִּיקִים, נִתְעוֹרֵר וְנִתְלַהֵב הַלֵּב בְּהִתְעוֹרְרוּת גָּדוֹל לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, בְּחֵשֶׁק נִמְרָץ מְאֹד", ווייל ווען מען הערט א מעשה פון א צדיק ווערט דאס הארץ אויפגעפלאמט צום אייבערשטן, מען באקומט א שטארקע חשק צו ווערן אן ערליכער איד דורכדעם וואס מען זעט צו וואס די צדיקים האבן זוכה געווען אין זייער לעבן.


ווען דו דערציילסט זיי מעשיות וואס רעדט זיך פון נפטר ווערן זאלסטו זיי דאס אראפלייגן אן קיין פחד און שרעק; ווען די קינדער פרעגן וואס עס מיינט שטארבן, געב זיי צו פארשטיין אז דעם גוף לייגט מען אין דער ערד און די נשמה גייט ארויף אין הימל, אויב מען פירט זיך אזוי ווי עס דארף צו זיין, מען האט געטון אסאך מצוות און מען האט געלערנט תורה - דאן גייט מען אין גן עדן צוזאמען מיט'ן באשעפער.


שטארבן איז נישט א שרעקעדיגע זאך, יעדער איינער דארף אמאל צוריק גיין צום אייבערשטן. די עצם זאך פון שטארבן איז בכלל נישט שרעקעדיג, עס איז אזוי ווי מען גייט ארויס פון איין שטוב צו א צווייטע שטוב (שיחות הר"ן, סימן קנו); שרעקעדיג איז ווען מען גייט אוועק פון די וועלט אן קיין תורה און מצוות, דעמאלט איז זייער ביטער. אז א נשמה קומט ארויף אויבן אין הימל נאקעט אן קיין תורה, אן קיין מצוות און אן קיין גוטע זאכן - דאס איז שרעקעדיג.


דער עיקר זאלסטו אכטונג געבן אויף די קינדער וואס כאפן נישט אויף אזוי שנעל דאס לערנען, זיי זאלסטו מקרב זיין. און אויך אויף די קינדער וואס ווילן נישט גלייך לערנען זאלסטו אכטונג געבן; זיי זאלסטו אונטערקויפן מיט גוטע זאכן ביז זיי וועלן לערנען און זיך פירן אזוי ווי מען דארף.


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון א מלמד וואס קויפט אונטער די קינדער וואס ווילן נישט לערנען און ער דריידט ארום מיט זיי ביז זיי ווערן ערליכע אידן, אזוי ווי מען זעט, חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תענית כד.): עס איז אמאל געווען א טרוקעניש - עס האט נישט גערעגנט פאר א לאנגע צייט און מען האט גוזר תענית געווען אבער עס האט נישט גערעגנט, איז א פשוט'ער איד צוגעגאנגען צום עמוד און גלייך ווען ער האט געזאגט: "מַשִּׁיב הָרוּחַ, וּמוֹרִיד הַגֶּשֶׁם" - האט אנגעפאנגען צו גיין א גאס רעגן, האט מען אים געפרעגט: "וואס זענען די גוטע מעשים וואס דו טוסט?" האט ער געענטפערט: "איך בין א מלמד דרדקי - איך לערן מיט אידישע קינדער און איך מאך נישט קיין חילוק פון א קינד וואס דער טאטע צאלט מיר געלט אז איך זאל לערנען מיט אים, אדער א קינד וואס דער טאטע צאלט מיר נישט; נאך א מנהג האב איך, אז ווען איך זע א קינד וואס וויל נישט לערנען בין איך אים משחד, איך האב אין שטוב א פיש טאנק און איך רעד אים צו אז אויב ער וועט לערנען וועל איך אים ווייזן די פישלעך, ביז ער הייבט אן לערנען"; זעט מען פון דעם אז אסאך מאל דארף מען משחד זיין קינדער מיט בעלי חיים וכדומה, אז זיי זאלן לערנען פלייסיג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#986 - זאלן מיר זיך צוריק ציען קיין אמעריקע?
שמחה, עצבות, עצות, דירה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וואוין אין ארץ ישראל זייט מיין חתונה, איך מיט מיין ווייב קומען ביידע פון אמעריקע, געווענליך רוב מענטשן ציען זיך צוריק קיין אמעריקע אפאר יאר די חתונה, מיר האבן מחליט געווען צו בלייבן דא וואוינען צוליב די רוחניות, און צוליב די נסיונות פון טעכנעלאגיע וואס איז נישט אזוי שטארק נפרץ אין ארץ ישראל ברוך ה'.


מיר ביידע זענען מחשיב דאס וואוינען דא, אבער מיט איין זאך איז אונז דא זייער שווער, וואס מאכט אונז זייער דעפרעסט, אז מיר האבן נישט דא קיין חברים און משפחה, און אויך נישט קיין סביבה צו וואו צו געהערן. איך האב שוין אסאך מתפלל געווען אז איך זאל טרעפן דא גוטע חברים און אן ערליכע סביבה, אבער דערווייל האב איך נאכנישט מצליח געווען.


איך האב געזען אז דער ראש ישיבה שליט"א האט געשריבן פאר איינעם אז מ'דארף וואוינען וואו ס'איז גוט פאר די חינוך פאר די קינדער, איז מיין שאלה וואס ס'איז ריכטיג צו טון אין מיין מצב, זאל איך בלייבן דא וואוינען ווייל דא וועט זיין בעסער די חינוך פאר מיינע קינדער, טראץ וואס דאס וואס וואוינען דא מאכט מיר זייער בעצבות?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, כ"ב סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עצבות האט נישט צו טון מיט די פלאץ וואו מען וואוינט, עצבות איז א זאך וואס מען דארף ארבעטן טאג און נאכט אויף דעם דאס אוועק צו שטופן. וואו א מענטש וועט זיך נאר געפונען, זאל ער זיין אין גן עדן מיט'ן אייבערשטן אליין - וועט ער אויך דארפן אוועק שטופן די עצבות. אדם הראשון איז געווען אין גן עדן מיט חוה, זיי האבן געוואוינט אינעם שענסטן פלאץ וואס איז נאר פארהאן, דאך איז אנגעקומען דער שלאנג און זיי איבערגערעדט זיי זאלן נישט פאלגן דעם אייבערשטן און ער האט זיי אריין געווארפן אין אן עצבות, אין א מרה שחורה, אזוי ווי עס שטייט (ישעיה סה, כה): "וְנָחָשׁ עָפָר לַחְמוֹ", דער שלאנג - זיין זאך איז עצבות וואס קומט פון עפר.


מיין נישט אז אין אמעריקע וועט דיר זיין גרינגער, נאר וואו מען געפונט זיך דארף מען ארבטן מיט אלע כוחות אוועק צו שטופן די עצבות און מרה שחורה, דעריבער האט אונז דער הייליגער רבי באפוילן אז מיר זאלן ארבעטן מיט אלע כוחות צו זיין פרייליך, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כד): "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִׂמְחָה תָּמִיד", עס איז א גרויסע מצוה צו זיין שטענדיג פרייליך, "וּלְהִתְגַּבֵּר לְהַרְחִיק הָעַצְבוּת וְהַמָּרָה שְׁחֹרָה בְּכָל כֹּחוֹ", עס איז א גרויסע מצוה זיך צו שטארקן מיט אלע כחות נישט צו זיין דיפרעסט. "וְכָל הַחוֹלַאַת הַבָּאִין עַל הָאָדָם - כֻּלָּם בָּאִין רַק מִקִּלְקוּל הַשִּׂמְחָה", און אלע מחלות און אלע קרענק קומען ווייל מען איז דיפרעסט און נישט פרייליך.


ווי קען מען זאגן פאר א צווייטן וואו צו וואוינען וכו'? איך קען דיר מחזק זיין זאלסט בעטן דעם אייבערשטן יעדן טאג אז דו זאלסט וויסן וואס צו טון, אים בעטן זאלסט האבן א געפיל דארט וואו דו וואוינסט - די עצה קען איך דיר געבן, דאס איז די עצה פאר דער וואס האט נישט קיין עצה. אזוי ווי רבי נתן ברענגט (שיחות הר"ן, סימן רלח), דער רבי האט אמאל געהערט ווי איינער דאוונט מעריב און כאפט אפ די ווערטער: "וְתַקְּנֵנוּ בְּעֵצָה טוֹבָה מִלְּפָנֶיךָ", האט דער רבי זיך אנגערופן און געזאגט: "די ווערטער פון 'וְתַקְּנֵנוּ בְּעֵצָה טוֹבָה מִלְּפָנֶיךָ', דארף מען דאך זאגן מיט גרויס כוונה, דאס איז זייער א חשוב'ע תפילה"; ווייל דער עיקר פראבלעם איז אז מען ווייסט נישט וואס צו טון, מען האט אויף יעדע זאך ספיקות צי מען זאל טון אזוי צו אזוי, דארף מען אסאך בעטן דעם אייבערשטן: "וְתַקְּנֵנוּ בְּעֵצָה טוֹבָה מִלְּפָנֶיךָ, רבונו של עולם געב מיר א גוטע עצה איך זאל וויסן ווי אזוי זיך צו פירן", אזוי זאלסטו טון; אז דו קענסט זיך נישט קיין עצה געבן זאלסטו טון די עצה פון התבודדות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#985 - אפשר קענט איר רעדן פון זאכן וואס מיין בחור דארף זיך פאררעכטן?
חינוך הילדים, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איר קענט מיר נישט און איך קען אייך נישט, אבער איך מוז אייך באדאנקען פון טיפן הארץ אויף אייערע שיעורים.


מיין בחור האט אנגעהויבן הערן אייערע שיעורים, און ער פרובירט צו פאלגן אלעס וואס ער הערט. אזוי ווי א געווענליכער בחור ווייסט ער נאכנישט פונקטליך וואס ער וויל אין לעבן, ער איז נאכנישט אוועקגעשטעלט געהעריג, אבער ער פרובירט צו פאלגן אלעס וואס ער הערט ביי די שיעורים, און דאס פירט אים אויפ'ן ריכטיגן וועג אנצוקומען ווי מ'דארף.


איך האב געוואלט פרעגן, אזוי ווי ער שלונגט ממש מיט דארשט יעדעס ווארט פון די דרשות, זיינע מגידי שיעור און משגיחים הערט ער נישט אזוי אויס ווי ער הערט אייך, אפשר קען איך אייך בעטן צו רעדן פון געוויסע זאכן רעדן ביי די שיעורים, זאכן וואס ער קען נוצן אין לעבן, זאכן אין וואס ער דארף זיך פאררעכטן?


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, כ"ב סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו זיי אים מחזק ער זאל ווייטער הערן די שיעורים, ער זאל לעבן מיט'ן רבי'ן; מיט די צייט וועט זיך ביי אים אלעס טוישן און ער וועט ווערן א גרויסער ערליכער איד, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנח): "מיט יעדע שמועס וואס איך שמועס מיט ענק, קען מען זוכה זיין צו זיין אן ערליכער איד, אן ערליכער איד אזוי ווי איך מיין אן ערליכער איד", נאך האט דער רבי געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שכ): "כָּל מִי שֶׁיְּצַיֵּת אוֹתִי וִיקַיֵּם כָּל מַה שֶּׁאֲנִי מְצַוֶּה, בְּוַדַּאי יִהְיֶה צַדִּיק גָּדוֹל, יִהְיֶה מַה שֶּׁיִּהְיֶה", ווער עס וועט מיר פאלגן און ער וועט טון אלעס וואס איך הייס, וועט זיכער ווערן א גרויסער צדיק, זאל עס זיין ווער עס זאל נאר זיין.


קוק נישט אויף די איינצלהייטן וואס ער דארף פאררעכטן, פריי זיך אז ער האט א געפיל אין רבי'ן, ער הערט אויס די שיעורים וואס בלאזן אריין לעבן אין מענטשן; מיט די צייט וועסטו זען וואס דער רבי וועט מאכן פון אים.


עס איז געווען א גרויסער צדיק, א ברסלב'ער חסיד, רבי ישראל קארדונער זכרונו לברכה, ער פלעגט ברענגען מענטשן קיין אומאן צום הייליגן רבינ'ס ציון; ווען ער האט זיי געברענגט קיין אומאן האט ער זיי געזאגט: "פון דא אין ווייטער וועט דער רבי זיך פארען מיט ענק"; אזוי וועט זיין מיט דיין זון, דו ברענג אים צום רבי'ן, זיי אים מחזק ער זאל ווייטער הערן די שיעורים, און פון דארט און ווייטער וועט זיך דער רבי פארען מיט אים.


טאנץ פאר שמחה אז דיין זון וויל זיין גוט, טאנץ פאר שמחה אז דיין זון הערט שיעורים ווי אזוי צו זיין אן ערליכער איד און אז ער האט א געפיל אין רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#984 - ווי אזוי קען איך געבן קאמפלימענטס, ווען איך דארף נאר צוקומען צו דעם?
מדות טובות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א תלמידה פון "בית פיגא", מיינע לערערינס רעדן כסדר פון געבן גוטע ווערטער און קאמפלימענטס פאר יעדן איינעם, איך וויל זייער שטארק געבן קאמפלימענטס, אבער איך שפיר אז איך קען עס נישט טון ווייל איך אליין דארף נאך אנקומען צו א גוט ווארט פון יענעם צו ווערן פרייליך.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בהעלותך, י"ח סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען מען געבט פאר אנדערע גוטע ווערטער – דאס אליינס בויט אויף דעם מענטש, און דאס מאכט אז מען זאל באקומען גוטע ווערטער.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ד, א): "אֵיזֶהוּ מְכֻבָּד", ווער איז אן אנגעזענער מענטש? "הַמְכַבֵּד אֶת הַבְּרִיּוֹת", דער וואס געבט פאר יעדן איינעם אויפמערקזאמקייט.


דו קענסט פרובירן אנצוהייבן ביי יונגע קינדער; ווען דו זעסט מיידלעך וואס זענען אין דיין יארגאנג, אדער יונגער פון דיר – זאלסטו זיי געבן גוטע ווערטער. א גוט ווארט אויף זיי אדער אויף זייערע אנטואכץ, ווי למשל אויף זייערע קליידער, שיך וכדומה; דאס וועט דיר אויפבויען אז דו זאלסט ווערן שטארק מיט דיר.


וואס דו דארפסט בעט "נאר" פונעם אייבערשטן; ווי מער מען רעדט צום אייבערשטן ווערט מען זייער זיכער מיט זיך.

#983 - התבודדות איז נישט געמאכט פאר מיר, איז דא נאך עפעס עצות?
תפילה והתבודדות, עצות, משיח

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א געוועזענער חסידישער בחור, איך האב געהערט א שיעור וואס דער ראש ישיבה שליט"א ווי אזוי מ'קען אנהויבן פון פריש א נייע בלעטל אין לעבן, אבער אינעם גאנצן שיעור האב איך בעיקר געהערט נאר די עצה פון תפלה און התבודדות און דאס גלייכן, איך וויל אבער וויסן אויב דער ראש ישיבה שליט"א האט נאך עצות ווי אזוי אנצוהויבן פון פריש, איך גלויב אז ס'איז דא נאך עצות און געדאנקען פאר די אלע אזוי ווי מיר וואס התבודדות און די אנדערע עצות זענען נישט געמאכט פאר אונז.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בהעלותך, י"ח סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס מיינסטו צו זאגן 'התבודדות איז נישט פאר דיר'? וואס מיינט אז עס איז נישט געמאכט פאר אונז? עס איז דאך א מצות עשה צו דאווענען צום אייבערשטן!


התבודדות איז נישט עפעס א נייע זאך וואס ברסלב האט ערפינדן; קוק וואס דער הייליגער רמב"ם זאגט (פרק א' מהלכות תפלה, הלכה א-ב): "עִיקָר הַתְּפִלָּה הוּא מִצְוַת עֲשֵׂה מִן הַתּוֹרָה", דאווענען צום אייבערשטן איז א מצות עשה פון די תורה, "שֶׁיִּתְפַּלֵּל הָאָדָם וִיבַקֵּשׁ מִמֶּנּוּ יִתְבָּרַךְ כָּל מַה שֶׁהוּא צָרִיךְ", אז יעדע זאך וואס א מענטש דארף זאל ער בעטן דעם אייבערשטן, "וְהוּא יָכוֹל לְדַבֵּר אֶל הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא בְּכָל שָׂפָה שֶׁרַק יָכוֹל", מען קען רעדן צום אייבערשטן אויף סיי וואס פאר א שפראך מען איז צוגעוואוינט צו רעדן, "כִּי מִצְוַת עֲשֵׂה לְהִתְפַּלֵּל בְּכָל יוֹם", און עס איז א מצוה צו דאווענען יעדן איינציגן טאג. "וְאֵין לַתְּפִלָּה זְמַן קָבוּעַ מִן הַתּוֹרָה", תפילה האט נישט קיין באשטימטע צייט אין טאג, "וּלְפִיכָךְ נָשִׁים וַעֲבָדִים חַיָּבִין בִּתְפִלָּה, לְפִי שֶׁהִיא מִצְוַת עֲשֵׂה שֶׁלֹא הַזְּמַן גְּרָמָא", דאווענען צום באשעפער איז א מצוה וואס איז נישט באגרעניצט אין א צייט, דערפאר זענען פרויען און קנעכט אויך מחויב מיט תפילה.


א איד שרייבט נישט אזעלכע ווערטער: "התבודדות איז נישט געמאכט פאר אונז"; התבודדות און תפילה דאס איז וואס א איד דארף טון, דאס איז די מצוה פון דאווענען. די נוסח התפילה לויט וואס מיר דאווענען שחרית, מנחה און מעריב - האבן די אנשי כנסת הגדולה מתקן געווען ווען זיי האבן געזען דעם ביטערן לאנגן גלות, ווי די אידן וועלן זיך אויסמישן צווישן די פעלקער, דערפאר האבן זיי מתקן געווען דעם נוסח התפילה, אבער די זאך פון רעדן צום אייבערשטן - איז א זאך וואס יעדער איינער דארף טון.


אפשר מיינסטו צו זאגן אז התבודדות איז עפעס אן אינטערעסאנטע זאך? אפשר ווייסטו נישט וואס איז דאס התבודדות - אז דו שרייבסט אז התבודדות איז נישט געמאכט פאר אונז; אפשר האסטו דאס נאכנישט פרובירט צו טון, ווייל איינמאל מען פרובירט אויס די עצה פון זיך אויסרעדן צום אייבערשטן - דארף מען שוין גארנישט און מען וויל שוין גארנישט, מען ווערט שוין אויסגעלייזט, מען שפירט דעם זיסן טעם וואס מען וועט שפירן ווען משיח וועט קומען.


וואס וועסטו טון ווען משיח וועט קומען? משיח וועט אויסלערנען אלעמען צו רעדן צום אייבערשטן, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א, סימן ב): "עִקַּר כְּלֵי זֵינוֹ שֶׁל מָשִׁיחַ הוּא הַתְּפִלָּה", משיח'ס געווער וועט זיין תפילה, "וְכָל מִלְחַמְתּוֹ שֶׁיַּעֲשֶׂה וְכָל הַכְּבִישׁוֹת שֶׁיִּכְבֹּשׁ – הַכֹּל מִשָּׁם", אלע מלחמות און אלעס וואס ער וועט אייננעמען וועט זיין נאר דורך תפילה; משיח צדקינו וועט אריין ברענגען אזא ליכטיגקייט אין די וועלט אז יעדער איינער וועט שפירן ווי דער אייבערשטער איז מיט אים, ביי אים און נעבן אים. מען וועט רעדן צום אייבערשטן - יעדער איינער וואס ער דארף, אזוי ווי עס שטייט (צפניה ג, ט): "כִּי אָז אֶהְפֹּךְ אֶל עַמִּים שָׂפָה בְרוּרָה, לִקְרֹא כֻלָּם בְּשֵׁם ה'"; און יעדער וועט זען דעם אייבערשטן, אזוי עס שטייט (ישעיה נב, ח): "כִּי עַיִן בְּעַיִן יִרְאוּ בְּשׁוּב ה' צִיּוֹן"; קענסטו דאך שוין יעצט רעדן צום אייבערשטן וועסטו שוין שפירן ווי משיח איז דא.


עס זענען פארהאן אסאך עצות ווי אזוי מען קען זיך ארויסדרייען פון די אלטע זאכן און אנהייבן א נייע לעבן, אבער צו אלע עצות דארף מען נאכאלץ צוקומען צו תפילה. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט פאר איינעם וואס האט געבעטן דעם רבי'ן אן עצה צו ווערן אן ערליכער איד, האט אים דער רבי געזאגט ער זאל זיך מאכן שיעורים צו לערנען, האט יענער געזאגט פאר'ן רבי'ן אז ער קען נישט לערנען, האט אים דער רבי געזאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן קיא): "עַל יְדֵי תְּפִלָּה יְכוֹלִין לָבוֹא לַכֹּל", דורך תפילה קען מען צוקומען צו אלעס; "לְכָל טוּב", צו אלעס גוטס, "לְתוֹרָה", צו לערנען תורה, "וַעֲבוֹדָה", צו דינען דעם אייבערשטן, "וּלְכָל הַקְּדֻשּׁוֹת", צו אלע הייליגקייטן, "וּלְכָל הָעֲבוֹדוֹת", צו אלע עבודות וואס איז נאר פארהאנען, "וּלְכָל הַטּוֹבוֹת שֶׁבְּכָל הָעוֹלָמוֹת", און צו אלעס גוטס פון אלע וועלטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#982 - קען איך האבן א תפלה זיך צו שטארקן איבערן יצר הרע?
קדושה, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א 21 יעריגע גרוש, איך וויל בעטן אויב דער ראש ישיבה קען מיר שרייבן א תפילה אין אידיש אדער אין לשון הקודש זיך ארויסצודרייען פון אלע נסיונות און שלעכטע תאוות. איך בין ליידער אזוי שטארק צוגעבינדן צום ביטערן בלוטיגן סמארטפאון קאמפיוטער וכדומה, איך האב די שטערקסטע פילטער אבער דאך טרעף איך וועגן צו דאס ערגסטע. איך האלט עס נישט אויס, וואס וויל דער יצר הרע פון מיר? איך וויל באמת אויפגעבן מיין פאון אינגאנצן אבער איך האב נישט די כוחות דערצו.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בהעלותך, י"ח סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


"רבונו של עולם העלף מיר איך זאל זיך קענען שטארקן אויף די ברענעדיגע נסיונות, איך זאל זיך קענען היטן מיינע אויגן נישט צו קוקן עבירות; נישט צו קוקן מאווי"ס און בילדער פון עבירות.


הייליגער באשעפער וואס זאל איך טון, איך האלט אין איין אראפפאלן אין קוקן עבירות; איך קען זיך נישט מתגבר זיין אויף די ברענעדיגע יצר הרע וואס ברענט און פלאקערט אין מיר. איך האלט אין איין קוקן עקלדיגע בילדער און עקלדיגע קליפס, עס ציט מיר צו קוקן די שמוץ אזוי ווי א מאגנעט וואס ציט אן אן אויפהער, און נאכדעם פאל איך אראפ אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, רחמנא לשיזבן.


רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל שוין איינמאל פאר אלעמאל אפלאזן מיינע שלעכטע מעשים, איך זאל שוין נישט צוריק גיין קוקן די עבירות; נאר דו - רבונו של עולם - קענסט מיר העלפן, איך אליין קען נישט; וויפיל איך פרוביר פאל איך אויף צוריק. יעדעס מאל ווען איך מאך אפ אז איך גיי שוין זיין גוט זע איך מיך נאכדעם צוריק אין מיינע אלטע שמוץ. ממש כְּכֶלֶב שָׁב אֶל קִיאוֹ, ווי א הונט וואס גייט צוריק צו זיין ברעכאכץ - אזוי איז מיט מיר, איך האלט אין איין זינדיגן, איך גיי אלץ צוריק צו די עקלדיגע זאכן און איך פאל אראפ אין פגם הברית.


אָנָּא ה', איך בעט דיר טאטע זיסער, הַט לִבֵּנוּ לְיִרְאָה אֶת שְּׁמֶךָ; איך וויל זיין אן ערליכער איד, נאר טון דיין ווילן; העלף מיר איך זאל נאר קוקן אויף גוטע זאכן, איך זאל נאר קוקן צי דיר, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ ה' צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#981 - ווי אזוי מאכט מען זיך א חשק צו וועלן לעבן?
התחזקות, שמחה, עצבות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


איך האב געהערט לעצטנס ביי א שיעור ווי דער ראש ישיבה שליט"א דערציילט פון זיין באבע, ווי אזוי זי האט איבערגעלעבט די צווייטע וועלט'ס קריג, טראץ די גאר שווערע אומשטענדען, וואס זי איז אלץ אריבער אין אוישוויץ וואו זי האט געזען דאס גיהנום, און זי האט אלץ געזאגט אז זי האט עס איבערגעלעבט ווייל זי האט געוואלט לעבן.


ביי מיר איז פונקט פארקערט, איך האב ברוך ה' אלעס גוטס אין לעבן, עס גייט מיר זייער גוט, און פון דעסט וועגן וויל איך בכלל נישט לעבן. ווען איך טראכט פון מאכן א סוף צו מיין לעבן, קען איך עס נישט טון נאר ווייל ווייל איך טראכט פון מיין מאן, פון מיינע קינדער, און פון מיינע עלטערן, ווי אויך ציטער איך אויב דארט וועט מיר נישט זיין ערגער. איך לעב נאר מיט דעם וואס שטייט אין פרקי אבות "בעל כרחך אתה חי".


ווי אזוי קען מען באקומען א טעם און א ווילן צו לעבן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר דארפט איין זאך: "זיין פרייליך"; אז איר וועט זיין פרייליך וועט אלעס זיין גוט. מיר האבן א מצוה פונעם רבי'ן - צו זיין פרייליך. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כד): "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִֹמְחָה תָּמִיד", עס איז א גרויסע מצוה צו זיין שטענדיג פרייליך, פרובירן מיט אלע כוחות אוועק צו לויפן פון עצבות און מרה שחורה; אז דער רבי הייסט דארף מען פאלגן.


פרובירטס די עצה פון תפילה; דער רבי האט אונז געגעבן אן עצה פון תפילה והתבודדות, פרובירטס די עצה; בעטס יעדן טאג דעם אייבערשטן אויף אייער שפראך אז איר זאלט זיין פרייליך, איר זאלט הנאה האבן פון די וועלט וואס דער אייבערשטער האט באשאפן – דאן וועט איר ווערן א פרייליכע מאמע, איר וועט וועלן לעבן צו קענען טון די ווילן פונעם אייבערשטן.


טאנצטס יעדן טאג מיט אייערע קינדער, דאס וועט אריין ברענגען שמחה אין אייך, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות, אות שמחה, סימן ח): "עַל-יְדֵי הָרִקּוּדִין וְהַתְּנוּעוֹת שֶׁאַתָּה עוֹשֶׂה בַּגּוּף, נִתְעוֹרֵר לְךָ שִׂמְחָה", דורך טאנצן און שפרינגען ווערט מען פרייליך; זינגטס און טאנצטס, דאנקטס און לויבטס דעם אייבערשטן אויף די גוטס וואס ער טוט מיר אייך, וועט איר וועלן לעבן, איר וועט הנאה האבן פונעם לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#980 - די עצות האבן מיר געראטעוועט
תשובה, התחדשות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


איך האב זיך פשוט געוואלט זייער שטארק באדאנקען פאר די ענטפער וואס איך האב באקומען, דער ראש ישיבה שליט"א האט מיר זייער גוט אפגעטייטשט און מיר זייער גוט פארשטאנען.


עס איז מיר ממש ליכטיג געווארן מיט די צוויי עצות, איינס צו פרובירן צו זיין נאר פרייליך, און צווייטנס נישט צו ציילן וויפיל טעג איך בין שוין נישט דורכגעפאלן, נאר בעטן יעדן טאג דעם אייבערשטן צו זיין פון יעצט אן ערליכער איד.


א גרויסן יישר כח פאר די צוויי גוטע מתנות, און פאר'ן מיר מקרב זיין צום הייליגן רבי'ן, און פאר'ן מיר רופן "מיין טייערער ליבער חבר".


דער אייבערשטער זאל אייך באצאלן מיט אלעס גוטס אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, איר זאלט ווייטער קענען אנגיין מיט די הייליגע ארבעט מתוך שמחה און הרחבת הדעת.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אסאך מענטשן זענען זיך טועה מיט דעם, מען ציילט די טעג ווילאנג מען איז נישט אראפגעפאלן אין עבירות, מען נעמט די גאנצע כח אויף ווייטער נישט צו זינדיגן - פון ציילן די טעג; 'עס איז שוין צען וואכן וואס איך בין א שומר הברית', 'שוין דריי חדשים וואס איך האב נישט פוגם געווען וכו', וכו''. דאס איז נישט קיין אידישע וועג און דאס ברענגט נישט קיין גוטס, ווייל א מענטש איז דאך נישט קיין מלאך, און נאכדעם ווען מען פאלט אראפ ווערט מען זייער צעבראכן און מען געבט אויף אינגאנצן.


דעם רבינ'ס וועג איז זיך צו שטארקן און אלץ אנהייבן פונדאסניי; אפילו מען איז אראפגעפאלן זאל מען זיך גלייך אויפהייבן און ווייטער דינען דעם אייבערשטן. אזוי ווי דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תנג): "אָט וִוי אִיר זֶעט מִיר; אִיךְ זָאל חַס וְשָׁלוֹם עוֹבֵר זַיין דִי גְרֶעסְטֶע עֲבֵרָה וָואלְט דָאס מִיר גָארְנִישְׁט אַרָאפּ גֶעוָוארְפְן, אִיךְ וָואלְט נָאךְ דֶעם גֶעוֶוען אַזוֹי אֵיין עֶרְלִיכֶער יוּד וִוי פְרִיעֶר, דֶער נָאךְ וָואלְט אִיךְ תְּשׁוּבָה גִיטָאן"; מען טאר זיך נישט צעברעכן פון גארנישט אויף די וועלט, אפילו מען זעט זיך ווי מען פאלט אראפ אין נישט גוטע זאכן דארף מען ווייטער דינען דעם אייבערשטן און תשובה טון אויף די עבירות.


עס איז גוט דו זאלסט לערנען אין אנהייב פונעם ספר שבחי הר"ן (סימן ה, ו), דארט וועסטו זען ווי אזוי דער רבי האט זיך געפירט. "הָיָה רָגִיל לְהַתְחִיל בְּכָל פַּעַם מֵחָדָשׁ", דער רבי האט שטענדיג אנגעהויבן פונדאסניי, "דְהַיְינוּ כְּשֶׁנָּפַל מִמַּדְרֵגָתוֹ לִפְעָמִים לֹא הָיָה מֵיַיאֵשׁ עַצְמוֹ בִּשְׁבִיל זֶה", ווען ער איז אראפגעפאלן פון צייט צו צייט פון זיין עבודת השם האט ער נישט אויפגעגעבן, "רַק אָמַר שֶׁיַּתְחִיל מֵחָדָשׁ כְּאִלּוּ לֹא הִתְחִיל עֲדַיִן כְּלָל לִכָּנֵס בַּעֲבוֹדָתוֹ יִתְבָּרַךְ", נאר ער האט געזאגט איך הייב אן פונדאסניי, כאילו ער האט נאך קיינמאל נישט געטון די עבודה, "רַק עַתָּה הוּא מַתְחִיל מֵחָדָשׁ", נאר יעצט הייבט ער אן פונדאסניי. "וְכֵן בְּכָל פַּעַם וּפַעַם תָּמִיד הָיָה רָגִיל לְהַתְחִיל מֵחָדָשׁ", אזוי פלעגט דער רבי אלץ אנהייבן פונדאסניי, "וְהָיָה לוֹ כַּמָה הַתְחָלוֹת בְּיוֹם אֶחָד", אין איין טאג האט ער אפאר מאל נאכאמאל אנגעהויבן פון פריש, "שֶׁגַּם בְּיוֹם אֶחָד לִפְעָמִים נָפַל מֵעֲבוֹדָתוֹ וְהָיָה מַתְחִיל מֵחָדָשׁ וְכֵן כַּמָּה פְּעָמִים בְּיוֹם אֶחָד", אפילו אין איין טאג אליינס האט ער זיך שטענדיג באנייט; דאס איז די אידישע וועג, דאס איז די וועג ווי אזוי מען קען זוכה זיין צו ווערן אן ערליכער איד, א גרויסער צדיק.


די וועג פון ציילן די טעג איז א נייע וועג וואס האט זיך אריין געכאפט פון די גוי'שע מעטאדן, פון נארישע פראגראמען וואס דארפן צו העלפן מענטשן ארויסקריכן פון עבירות; אבער עס איז א גרויסער לאך אין קאפ, ווייל נאר די תורה וועג, נאר די וועג פון צדיקים - ראטעווען און שלעפן ארויס פון עבירות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#979 - ווי אזוי טוט מען תשובה אויף די עבירה פון בשר בחלב?
תשובה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


איך בין נכשל געווארן אין בשר בחלב, וואס איז די תשובה אויף דעם?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אויף יעדע עבירה וואס מען איז נכשל געווארן בשוגג אדער במזיד דארף מען תשובה טון, און אז מען טוט תשובה איז דער אייבערשטער מוחל.


זאג פאר'ן אייבערשטן וואס דו האסט געטון; דער רמב"ם זאגט (פרק א מהלכות תשובה, הלכה א): יעדע מצוה אין די תורה, סיי א מצות עשה סיי א מצות לא תעשה, אויב מען האט עובר געווען אויף איינע פון די מצוות, בשוגג אדער במזיד; ווען מען טוט תשובה, דארף מען זיך מתוודה זיין צום אייבערשטן, אזוי ווי עס שטייט אין די תורה (במדבר ה, ז): "וְהִתְוַדּוּ אֶת חַטָּאתָם אֲשֶׁר עָשׂוּ"; ווי אזוי איז מען זיך מתודה? זאגט דער רמב"ם, מען זאל אזוי זאגן: "אָנָּא הַשֵּׁם חָטָאתִי עָוִיתִי פָּשַׁעְתִּי לְפָנֶיךָ וְעָשִֹיתִי כָּךְ וָכָךְ, וַהֲרֵי נִחַמְתִּי וּבוֹשְׁתִּי בְּמַעֲשַׂי וּלְעוֹלָם אֵינִי חוֹזֵר לְדָבָר זֶה", איך בעט דיר אייבערשטער, איך האב געזינדיגט פאר דיר, איך האב געטון די און די עבירה, און איך האב חרטה אויף וואס איך האב געטון, איך שעם זיך מיט מיינע מעשים וואס איך האב געטון און איך נעם זיך פאר אז איך גיי עס מער קיינמאל נישט טון; דאס איז וידוי, "וְכָל הַמַּרְבֶּה לְהִתְוַדּוֹת וּמַאֲרִיך בְּעִנְיָן זֶה - הֲרֵי זֶה מְשֻׁבָּח", און ווער עס פארמערט זיך צו מתוודה זיין פאר'ן אייבערשטן, דער איז געלויבט.


איינמאל מען טוט תשובה דארף מען זיין פרייליך און גלייבן אז דער אייבערשטער איז מוחל דעם מענטש און נעמט אן זיין תשובה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#978 - וואס דארף איך טון ווען איך זע קינדער פירן זיך נישט ערליך?
חינוך הילדים, קינדער

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


שוין א לענגערע צייט וואס איך האב חושד געווען צוויי קינדער, איינער 12 יאר און דער צווייטער 10 יאר אז זיי באהאלטן זיך און טון עבירות. איך האב זיי אויסגעפרעגט און טאקע באשטעטיגט אז זיי טוען צוזאמען הארבע עבירות רחמנא ליצלן.


איך האב מעורר געווען זייערע עלטערן דערוועגן, אבער זיי האבן מיר אויסגעלאכט און אנגעשריבן אז איך בין נישט גאט'ס פאליציי און איך דארף זיך נישט אריינמישן, און זיי האבן מיר געמאכט בזיונות.


איז מיין שאלה אויב איך דארף עפעס טון ווייטער דערוועגן, אדער זאל איך זיך גיין ווייטער מיין וועג?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דו האסט געזאגט פאר די עלטערן און דו האסט געזאגט פאר די קינדער - האסטו שוין געטון דיינס.


יעצט בלייבט איבער צו וויינען צום אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אידישע קינדער, זיי זאלן נישט פאלן אין עבירות, וואס דאס האלט צוריק די גאולה. אזוי ווי דער הייליגער ישמח משה זכותו יגן עלינו זאגט (פרשת כי תבוא): "איך האב זיך געוואונדערט פארוואס משיח איז נאך נישט געקומען, מיר זעען דאך אז רוב אידן זענען אזוי וואויל און אזוי ערליך, מען איז אפגעהיטן פון עבירות - פארוואס קומט נאך נישט משיח? ביז איך בין געוואויר געווארן אז די בחורים און אינגלעך טוען נעבעך זייער אסאך עבירות רחמנא לצלן און טוען נישט תשובה דערויף, דאס איז די סיבה פארוואס משיח איז נאך נישט געקומען".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#977 - דארף איך נאכגעבן פאר מיין מאן, נישט צו שערן מיין האר?
חיזוק פאר פרויען, שערן די האר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


א גרויסן יישר כח פאר די שיעורים, איך שעפ אסאך חיזוק פון זיי, דער אייבערשטער זאל אייך באצאלן.


ביי מיין גאנצע משפחה, ווי אויך ביי מיין מאנ'ס גאנצע משפחה, איז איינגעפירט אז די פרויען שערן זיך די האר. מיין מאן לאזט מיר אבער נישט שערן די האר, און איך בין זייער צעבראכן פון דעם, איך וויל זיך יא פירן אזוי ווי איך האב געזען ביי מיין מאמע און ביי מיינע באבעס.


וואס איז די ריכטיגע וועג צו טון? זאל איך טון וואס מיין מאן פארלאנגט, אדער זאל איך זיך פירן לויט ווי מ'פירט זיך אין אונזער משפחה.


פארשטייט זיך אז איך בין זייער פארזיכטיג אלעמאל צו זיין גוט און שיין פאר מיין מאן, נישט דאס איז זיין פראבלעם, ער וויל אבער דוקא אז איך זאל נישט אפשערן. וואס זאל איך טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז איר וועט הערן ווי דער הייליגער זוהר שעלט די פרוי וואס גייט מיט די אייגענע האר וועט איר שוין נישט צווייפלען וואס צו טון, איר וועט טון וואס אייערע מאמעס און באבעס טוען און וואס אלע ערליכע פרויען טוען.


דער זוהר הקדוש שרייבט (נשא קכה:): "תּוּנְבָא לֵיתֵי", א שעלטונג זאל קומען, "עַל הַהוּא בַּר נָשׁ", אויף דעם מענטש, "דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ", וואס לאזט זיין ווייב, "דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר", אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען. "וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה", און דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי. "וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר", און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, "לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ" זיך שיין צו מאכן, "גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא", איז זי גורם אז עס זאל זיין ארעמקייט אין שטוב, "וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא", און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב. "וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא", אזוי אויך איז זי גורם אז דער סמ"ך מ"ם און די נישט גוטע זאלן זיין אין איר שטוב. "מַאן גָּרִים דָּא?" ווער איז דאס אלעס גורם? "הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר", די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס; און פארשטייט זיך אז פארקערט איז נאך מער, א פרוי וואס געבט אכטונג אז אירע האר זאל זיך נישט ארויסזען וועט האבן אלע ברכות, און זי וועט האבן נחת פון אירע קינדער.


גייטס אין די וועג פון אייער מאמע און באבעס, גייטס אין די וועגן פון אלע צדיקים - וועט איר זוכה זיין אויפצושטעלן דורות ערליכע אידן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#976 - וועט מיר העלפן טערעפי אדער נישט?
רפואה, צרות, טערעפי

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין אריבער זייער א שווערע צייט אלס קינד, מיר האבן נישט געהאט קיין נארמאלע שטוב, איך האב זיך געוואלגערט דא און דארט, געווארפן פון איין פלאץ צום צווייטן, ביז ביי די 17 יאר האט מיר א משפחה אריינגענומען, און ביי די 20 האב איך זוכה געווען חתונה צו האבן ב"ה.


יעצט האלט איך שוין 20 יאר נאך די חתונה, אבער איך בין נאך אלץ קראנק פון אלס קינד, איך בין פול מיט פחדים, דעפרעסיע, אומזיכערקייט, און איך קען זיך נישט אן עצה געבן אין לעבן אין יעדן הינזיכט. איך האב ב"ה א גוטע ווייב מיט ליכטיגע קינדער, און א נארמאלע פרנסה, אבער מיין גייסט איז ממש צעשניטן און צעבראכן, אזוי ווייט אז איך קען זיך פשוט נישט גיין איינקויפן זאכן וואס איך דארף האבן, א הוט, שיך, וכדומה, ווייל איך קען נישט מאכן קיין שום באשלוסן אין לעבן, איך האב נישט קיין טראפ זעלבס זיכערקייט.


איך בין שוין געווען ביי צענדליגע טערעפיסטן און דאקטורים, שוין גערעדט הונדערטער שעות צו די טערעפיסטן און שוין גענומען אסאך סארט מעדעצינען. איך בין זיכער אז דאס אלעס האט מיר עפעס געהאלפן, אבער דערווייל האלט עס נאכאלץ ביים אלטן.


איך ווייס אז איר האלט נישט פון קיין טערעפיסטן, אבער למעשה שטייט דאך אז דער אייבערשטער האט געגעבן רשות פאר א דאקטער אויסצוהיילן, און דערפאר בין איך זייער צעמישט, זאל איך נישט גיין צו זיי, בין איך דאך אויף גרויסע צרות, זאל איך יא גיין, זע איך דאך אבער אז איך ווער נישט געהאלפן.


איך דארף א גרויסע ישועה אין לעבן, און איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען העלפן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בהעלותך, ט"ו סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מיש נישט אויס די יוצרות; דאקטורים איז איין זאך און טערעפי איז א צווייטע זאך. אז מען שפירט זיך נישט גוט פיזיש אדער גייסטיש דארף מען גיין צום דאקטער און נעמען רפואות; אנדערש איז טערעפי, דאס איז ארויסגעווארפן צייט, אזוי ווי דו זאגסט אליין אין דיין בריוו אז דו האסט שוין פרובירט טערעפי און עס העלפט נישט, עס האלט ביים אלטן.


אנשטאט זיצן מיט א בשר ודם וואס קען זיך אליינס נישט העלפן און זיכער אז ער קען דיר נישט העלפן - נעם ענדערש די עצה פון רבי'ן, די עצה פון התבודדות; דערצייל פאר'ן אייבערשטן אלעס וואס דו ווילסט דערציילן פאר'ן טערעפיסט, דערצייל פאר'ן אייבערשטן אלע דיינע שוועריקייטן, אלעס וואס איז אריבער אויף דיר; אזוי זאלסטו טון - נישט איינמאל און נישט צוויי מאל, נאר יעדן טאג זאלסטו מיט אים שמועסן ביז ער וועט רחמנות האבן אויף דיר און דו וועסט ארויסקריכן פון אלע פראבלעמען.


שטעל זיך פאר דו וואלסט גענומען די צייט פון זיצן מיט טערעפיסטן און אין די צייט וואלסטו גערעדט צום אייבערשטן, וואלסטו שוין פון לאנג אויסגעהיילט געווארן. דו וואלסט געהאט וואס מיט צונעמען אויף יענע וועלט; ווייל נאר דאס נעמט מען מיט אויף יענע וועלט, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו, פרק טו): "לְפִי שֶׁכָּל הַמַּרְבֶּה שִׂיחוֹת וּתְפִלּוֹת, הֵם הַמְלַוִּים אוֹתוֹ עַד שֶׁיַּגִּיעַ לְבֵית עוֹלָמוֹ", ווען א מענטש רעדט אסאך צום אייבערשטן און ער שמועסט אסאך צום אייבערשטן, דאס באגלייט אים צו זיין אייביגע רו.


פאלג דעם רבי'ן, גיי אין א שטילע פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט און שמועס זיך אויס דיין צעבראכן הארץ צום אייבערשטן. אין אנהייב וועט עס דיר זיין שווער, ווייל דער סמ"ך מ"ם ציטערט זייער פון התבודדות ותפילה, ער וועט דיר מאכן שפירן ווי קיינער הערט דיר נישט אויס. דער רבי האט דערציילט (סיפורי מעשיות, מעשה י' - מבערגיר ועני) אז דער רוצח האט געזאגט פאר'ן בת קיסר: "אויב דו געבסט איין שריי, וועל איך דיר דערווערגן און הרג'ענען"; דער רוצח - דאס איז דער סמ"ך מ"ם, ער האט מורא פון דאס געשריי וואס א מענטש שרייט צום אייבערשטן, ווייל מיט איין שריי וואס מען שרייט צום אייבערשטן ווערט ער אויס, מיט דעם ווערט מען געראטעוועט פון אלעם שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#975 - ווי אזוי רעד איך צו מיין בחור ער זאל זיך פירן הייליג?
חינוך הילדים, קדושה, הפצה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


דער ראש ישיבה שליט"א רעדט אסאך אז מ'דארף רעדן צו קינדער זיך צו היטן פון פגם הברית. איך און מיין ווייב האבן קיינמאל נישט באקומען קיין הדרכה ווי אזוי דאס צו טון, און מיר ווילן וויסן ווי אזוי מ'רעדט צו קינדער, פון איין זייט צו זיין זייער קלאר און אפן מיט זיי, אבער פון די אנדערע זייט עס טון נאר אויף א צניעות'דיגע וועג.


רוב פון מיינע קינדער זענען נאך אונטער די בר מצוה, דעריבער האב איך נאכנישט גערעדט צו זיי דערוועגן, אבער יעצט האב איך א 13 יעריגער בחור, און איך וויל וויסן ווי אזוי צו רעדן איבער דעם.


א גרויסן יישר כח פאר די געוואלדיגע שיעורים, איך האב ברוך ה' געהאט די זכות צו מנדב זיין געלט צו דרוקן דעם ספר "עצתו אמונה", ווי אויך האב איך געגעבן פאר'ן נייעם בית הדפוס דא אין ארץ ישראל, אבער וויפיל איך זאל נאר געבן וועל איך קיינמאל נישט קענען באצאלן דאס וואס דער ראש ישיבה שליט"א געבט פאר אונז.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


יעצט איז שוין אביסל צו שפעט, מען דארף רעדן צו קינדער ווען זיי זענען נאך קליינע קינדער; פון די דריי יאר דארף מען זיי אויסלערנען צו זיין הייליג, נישט צו לייגן די הענט אויפ'ן אות ברית קודש. ווען מען גייט מיט'ן קליינעם קינד אין בית הכסא אדער מען באדט אים דארף מען אים זאגן שיינערהייט: "דא לייגט מען נישט די הענט, דער אייבערשטער לאזט נישט", ווען מען זעט דעם קינד לייגן די הענט דארף מען אים זאגן די ווערטער: "עס איז א גרויסע עבירה צו לייגן די הענט, דער אייבערשטער לאזט נישט".


מען דארף נישט זיין קיין גרויסער חכם צו וויסן ווי אזוי צו רעדן צו קינדער, מען דארף זאגן פשוט'ע ווערטער נאכאמאל און נאכאמאל אן קיין טעמים און אן קיין הסברים, מען זאגט די ווערטער: "מען דארף זיין הייליג, מען טאר נישט לייגן די הענט אויפ'ן אות ברית קודש", און צו קליינע קינדער וואס פארשטייען נישט וואס איז אות ברית קודש זאגט מען זיי אויף זייער שפראך אז זיי זאלן פארשטיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן בזכות וואס דו העלפסט דרוקן די ספרים און קונטרסים וואס ברענגען צוריק מענטשן צום אייבערשטן זאלסטו זען נחת ביי דיינע קינדער; דו זאלסט זוכה זיין צו די ברכה וואס דער זוהר הקדוש געבט (תרומה קכח:): "תָּא חֲזֵי, כָּל מַאן דְּאָחִיד בְּיָדָא דְּחַיָּיבָא וְאִשְׁתָּדַּל בֵּיהּ, לְמִשְׁבַק אָרְחָא בִּישָׁא", קום און זע, א מענטש וואס ברענגט צוריק זינדיגע מענטשן צום אייבערשטן, "זָכֵי לְמֵחַמֵי בְּנִין לִבְנוֹי", איז ער זוכה צו זען קינדער און אייניקלעך, "וְזָכֵי בְּהַאי עָלְמָא, וְזָכֵי לְעָלְמָא דְּאָתֵי", און ער איז זוכה צו אלע גוטע זאכן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, "כָּל מָארֵי דִּינִין, לָא יַכְלִין לְמֵידָן לֵיהּ, בְּהַאי עָלְמָא וּבְעָלְמָא דְּאָתֵי", קיינער קען אים נישט שלעכט'ס טון - נישט אויף די וועלט און נישט אויף יענע וועלט, "עָאל בִּתְרֵיסַר תַּרְעֵי, וְלֵית מַאן דְּיִמְחֵי בִּידֵיהּ", ער גייט אריין אין די דרייצן טויערן פון שערי רחמים און קיינער קען אים נישט צוריק האלטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#974 - איז נאך דא א וועג פאר מיר צו האבן א זיס לעבן?
קדושה, לימוד התורה, תפילה והתבודדות, תשובה, עבירות, בחור, משניות, תיקון הכללי

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


לעצטנס האב איך אנגעהויבן צו הערן אייערע שיעורים און די חיזוק יומי, און עס איז מיך זייער מחזק.


איין זאך שטערט מיר אבער זייער שטארק, אז איר רעדט זייער שטארק קעגן פגם הברית, און איך בין טיף איינגעטונקען אין דעם שוין פון די ניין יאר, און עס ווערט נאר ערגער און ערגער, כמעט יעדן צווייטן טאג פאל איך נאכאמאל דורך.


ביי אייערע שיעורים הער איך אז מען דערלייגט דעם שידוך, מען ווערט משוגע און אזוי ווייטער. און דאס צעברעכט מיר זייער שטארק. איך בן שוין היינט כמעט 18 יאר, מיינט דאס אז איך גיי שוין האבן א ביטער לעבן? איז נאך דא עפעס צו טון דאס צו פאררעכטן, און פון יעצט ארויסקריכן דערפון?


איך וויל נאך יא האבן א זיסע גוטע לעבן, איז נאך דא א וועג פאר מיר?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו אז די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה איז זייער א הארבע עבירה, עד כדי כך אז חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדה יג:): "כָּל הַמוֹצִיא שִׁכְבַת זֶרַע לְבַטָּלָה חַיָיב מִיתָה", דער וואס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן - איז חייב מיתה. נאך זאגן חז"ל (שם): "כְּאִילוּ שׁוֹפֵךְ דָמִים", עס איז אזוי ווי איינער איז עובר אויף רציחה און שפיכות דמים. אזוי אויך: "כְּאִילוּ עוֹבֵד עֲבוֹדַת כּוֹכָבִים", עס איז אזוי ווי איינער דינט עבודה זרה רחמנא לצלן.


ווער עס זינדיגט אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן ווערט אוועק געריסן פונעם אייבערשטן, דער הייליגער זוהר זאגט (ויחי ריט:): "לֵית לָךְ חוֹבָא בְּעָלְמָא דְּלָא אִית לֵיהּ תְּשׁוּבָה", עס איז נישט דא אן עבירה וואס עס העלפט נישט דערויף תשובה, "בַּר מֵהַאי", אויסער ווען א מענטש איז פוגם בברית, אויף דעם העלפט נישט תשובה, "וְלֵית לָךְ לְחֲיָיבָא דְּלָא חֲמָּאָן אַפֵּי שְׁכִינְתָּא", עס איז נישט דא קיין זינדיגער מענטש וואס וועט נישט זוכה זיין צו זען דעם אייבערשטן, "בַּר מֵהַאי", נאר ווער עס זינדיגט אין פגם הברית; די עבירה פון פגם הברית אזוי אזוי הארב, ווייל פון יעדע טיפה וואס דער מענטש איז מוציא לבטלה קען ווערן א קינד, איז עס אזוי ווי דער מענטש הרג'עט זיינע קינדער. דאס איז ווען א מענטש זינדיגט איין מאל וכו', כל שכן אויב א מענטש זינדיגט אסאך מאל, ווערט ער דערווייטערט פונעם אייבערשטן, אזוי זאגט דער הייליגער זוהר.


אבער וויסן זאלסטו אז דער אייבערשטער האט רחמנות געהאט אויף אונזער דור און אראפ געשיקט דעם הייליגן רבינ'ס נשמה אויף די וועלט, וואס ער הייבט אויף אלע נשמות וואס מוטשען זיך און זענען געפאלן אין די עבירה, דער רבי הייבט אויף די אלע נשמות און מיט זיינע זיסע עצות ברענגט ער זיי אלע צוריק צום אייבערשטן.


די עבירה פון פגם הברית איז טאקע זייער גרויס אבער דער רבי איז נאך גרעסער; דער רבי איז אזוי גרויס, ער ברענגט אלע צוריק צום אייבערשטן, ער איז מגלה פאר אלעמען אז עס העלפט יא תשובה, אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עא): "קיינער פארשטייט נישט פשט אין דעם זוהר, נאר איך; איך זאג אז עס העלפט יא תשובה, אפילו איינער וואס האט אסאך געזינדיגט".


די ערשטע זאך זאלסטו זיך מקבל זיין צו זאגן יעדן טאג דעם "תיקון הכללי"; די צען קאפיטלעך תהילים וואס דער הייליגער רבי האט מתקן געווען (קאפיטל ט"ז, ל"ב, מ"א, מ"ב, נ"ט, ע"ז, צ', ק"ה, קל"ז, ק"נ). דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכה) אז ווער עס זאגט די צען קאפיטלעך תהילים דארף שוין גארנישט זארגן; נאך זאגט דער רבי (שיחות הר"ן, סימן קמא): "אסאך צדיקים האבן געוואלט אראפ ברענגען דעם תיקון, אבער זיי האבן עס נישט געקענט משיג זיין, א טייל זענען אוועק פון די וועלט פאר זיי האבן בכלל געקענט דערגיין דעם תיקון, און א טייל צדיקים האבן יא אנגעהויבן משיג צו זיין דעם תיקון אבער זיי זענען נפטר געווארן אינמיטן, מיר האט דער אייבערשטער געהאלפן אז איך האב געקענט דערגיין דעם תיקון"; זאלסטו יעדן טאג זאגן די תיקון הכללי.


צווייטנס, מאך זיך א שיעור אין משניות, לערן איין פרק נאכן צווייטן; אין אנהייב וועסטו נישט פארשטיין וואס דו לערנסט ווייל פון אזויפיל מאל זינדיגן אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית פארלירט מען דעם מח. אזוי ווי דער זוהר הקדוש זאגט (עיין פרשת משפטים, קי): "סִלּוּקָא דִּיסוֹדָא עַד אַבָּא וְאִמָּא", אז מען איז פוגם בברית - מען איז פוגם ביסוד, גייט דער פגם ביז'ן מח; מען פארלירט דעם כח פון זיך קענען קאנצעטרירן, מען ווערט א פאר'חלומ'טער, מען ווערט א צעמישטער, דער קאפ פליט מיט טויזנט מחשבות; זאלסטו לערנען אויפ'ן סדר דרך הלימוד פון רבי'ן, דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עו): "אֵין צְרִיכִין בְּלִמּוּד, רַק הָאֲמִירָה לְבַד; לוֹמַר הַדְּבָרִים כְּסֵדֶר, וּמִמֵּילָא יָבִין", מען דארף נישט פארשטיין ווען מען לערנט, מען דארף נאר זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה און צום סוף וועט מען פארשטיין.


אין אנהייב וועסטו נישט האבן אזא געשמאק אין דעם אבער אז דו וועסט דאס טון מיט עקשנות, דו וועסט לערנען משניות אפילו דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט, דו וועסט זאגן פרקים משניות יעדן טאג, וועט דאס דיר ארויס נעמען פון דיין בלאטע. אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו מענטשן וואס זענען ווייט פון קדושה - מען פאלט אין עבירות רחמנא לצלן, מען ליגט אין שאול תחתית רחמנא לצלן, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם", דאך איז די תורה אזוי שטארק, די תורה קען ארויס ציען אפילו אזא איינעם פון זיין פלאנטער, "וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה; בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך", וועט ער סוף כל סוף ארויס גיין פון זיין בלאטע, "כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


אז דו ווילסט באמת ארויסקריכן פון דיין שלעכטע געוואוינהייט זאלסטו פאלגן דעם רבי'ן, זאלסט זיך מאכן א שיעור אין משניות, דאס וועט דיר ארויסשלעפן פון דיין פלאנטער.


א רחמנות אויף דיר, דו מוטשעסט זיך שוין פון אלס קינד מיט עבירות, דער סמ"ך מ"ם האט דיר פארכאפט ביי די ניין יאר השם ירחם, דאך איז דא אפילו פאר דיר א וועג ארויס. אזוי ווי רבי נתן דערציילט, אז בשעת דער רבי האט געזאגט דעם שמועס אז תורה קען ארויסשלעפן א מענטש פון עבירות האט ער געפרעגט דעם רבי'ן (חיי מוהר"ן, סימן תקעג): "צי תורה קען אויך העלפן אזא איינעם וואס איז אראפ געפאלן אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה, רחמנא לצלן", האט דער רבי געשריגן אויף אים און געזאגט: "דו ווייסט ווי גרויס דער כח פון תורה איז? תורה איז העכער פון אלעס, אפילו א מענטש וואס ווייקט זיך אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה, רחמנא לצלן, וועט די תורה ארויסשלעפן פון בלאטע און אים מאכן פאר אן ערליכער איד".


דריטנס, זאלסט זיך מתבודד זיין יעדן טאג; זוך אויף א שטילע פלאץ, א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, גיי אהין און רעד זיך אויס דאס הארץ. דערצייל פאר'ן אייבערשטן אז דו ביסט אזוי ווייט פארקראכן אין די טומאה, שוין לאנגע יארן וואס דו זינדיגסט אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, וויין צו אים ער זאל דיר מוחל זיין; מיט דעם וועסטו אראפנעמען פון דיר אלע דינים.


אז דו וועסט זיין שטארק מיט די דריי זאכן: יעדן טאג זאגן תיקון הכללי, יעדן טאג לערנען אפאר פרקים משניות און זיך מתבודד זיין יעדן טאג - וועסטו ביז א קורצע צייט ארויס קריכן פון די טומאה און דו וועסט ווערן אן ערליכע איד, אן אמת'ער בעל תשובה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#973 - ווי אזוי געבט מען אכטונג אויף צניעות ביי די ארבעט?
צניעות, פרנסה, סמארטפאון

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


איך מוז זיך קודם באדאנקען פאר די געוואלדיגע שיעורים, וואס האבן מיר שוין געברענגט אזויפיל הרהורי תשובה, און אזויפיל חיזוק אין לעבן.


פאר מיין ארבעט דארף איך האבן א סמארפאון, איך האב אויף דעם די בעסטע פילטער, און איך האב אויף דעם וואטסעפפ (אן סטאטוס) וואס דאס דארף איך האבן פאר די ארבעט. דאס איז אבער אויך א פראבלעם ווייל איך דארף אסאך זיך שרייבן מיט פרויען איבער די ארבעט, און צומאל קען אריינפאלן דא און דארט אויך קאמפלימענטן וכדומה וואס איז נישט וויכטיג פאר די ארבעט. אויך קען מען באקומען צומאל אויף וואטסעפפ בילדער וואס זענען נישט פאסיג, און דאס איז אויסער דעם וואס דער טעלעפאן גייט אויך אויפ'ן חשבון פון די צייט פון מיינע קינדער. וואס קען איך טון וועגן דעם?


צווייטנס האב איך געוואלט פרעגן, אלס טייל פון מיין ארבעט קומט מיר אויך אויס צו דארף זיך באגעגענען אסאך מיט פרויען ביי די ארבעט, ווי אזוי האנדלט מען וועגן דעם?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


געב אכטונג עס זאל זיין א שטארקע פילטער אויפ'ן טעלעפאן, עס זאל נישט זיין אויפ'ן טעלעפאן נאר זאכן וואס האט מיט די ארבעט. אויב חס ושלום מען שרייבט זיך פריוואטע זאכן - איז נישט ווערד די גאנצע ארבעט; מען קען אומגליקליך ווערן.


בנוגע דיין ארבעט, אז דו דארפסט האנדלען מיט פרויען וכו'; פאר דו גייסט ארויס פון שטוב זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן ביי די מזוזה ער זאל דיר העלפן דו זאלסט קענען היטן דיינע אויגן. זאג דעם פסוק (ישעיה לג, ז): "הֵן אֶרְאֶלָּם צָעֲקוּ חֻצָה, מַלְאֲכֵי שָׁלוֹם מַר יִבְכָּיוּן". דער רבי זאגט (ספר המידות, אות ראיה, חלק ב', סימן ט): "כְּשֶׁאָדָם יוֹצֵא לַשּׁוּק וּמִתְיָרֵא שֶׁלֹּא יָבוֹא לִידֵי הִרְהוּר עַל יְדֵי הָרְאִיָּה שֶׁיִּרְאֶה נָשִׁים יָפוֹת, יֹאמַר הַפָּסוּק 'הֵן אֶרְאֶלָּם צָעֲקוּ חוּצָה' וְכוּ', וְעַל יְדֵי זֶה יִנָּצֵל מֵרְאוֹת", אויב מען האט מורא אז מען וועט נכשל ווערן מיט ראיות אסורות וועט מען גייט אין גאס זאל מען זאגן דעם פסוק פאר מען גייט ארויס פון שטוב; בעט דעם אייבערשטן ביי די מזוזה: "רבונו של עולם! העלף מיר איך זאל זיך קענען היטן מיינע אויגן, העלף מיר איך זאל זיך קענען שטארקן מיט יראת שמים".


פאר דו גייסט אריין אין ארבעט זאלסטו זיך מאכן א שיעור אין גמרא; לערן פאר דיר וויפיל דו קענסט און אז דו פארשטייסט נישט קיין גמרא זאלסטו זאגן די ווערטער פון די גמרא, דאס וועט דיר היטן פון עבירות, דו וועסט זוכה זיין צו זיין ארום גענומען מיט די הייליגע מלאכים וואס זענען די מרכבה פאר די שכינה, אזוי ווי עס ווערט געברענגט אז גמר"א איז די ראשי תיבות: מִ'יכָאֵל, גַ'בְרִיאֵל, רְ'פָאֵל, א'וֹרִיאֵל; ווען מען לערנט גמרא ווערט מען א מרכבה פאר די שכינה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#972 - מעג א פרוי גיין מיט די קאליר רויט?
צניעות, חיזוק פאר פרויען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מעג א פרוי גיין מיט די קאליר רויט?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


א פרוי טאר נישט גיין אין קליידער וואס איז רויט.


דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט דערציילט, ווען ער איז געווען אויפ'ן וועג קיין ארץ ישראל איז ער געווען אין אינסטאנבול, האט ער דארט געזען אינגעלייט וואס האבן אזעלכע הייליגע נשמות ממש ווי די הייליגע תנאים, האט דער בעל שם טוב געזאגט אז ווייל די פרויען דארט אין אינסטאנבול זענען געווען זייער איידל, זיי זענען געגאנגען אנגעטון זייער צניעות'דיג, דערפאר האבן זיי זוכה געווען צו קינדער מיט אזעלכע הייליגע נשמות.


וואויל איז פאר א פרוי וואס פירט זיך איידל און גייט אנגעטון איידל, דורכדעם וועט זי זוכה זיין צו האבן הייליגע קינדער. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המדות, אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", א פרוי וואס פירט זיך איידל און צניעות'דיג וועט זוכה זיין צו גוטע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#971 - ווי אזוי לעשט מען אן עין הרע?
סגולות, עין הרע

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב א חבר'טע וואס גייט דורך א שווערע צייט, איינער וואס לעשט עין הרע'ס האט איר געזאגט אז ס'איז אויף איר אן עין הרע וואס האלט אין איין צוריק קומען כסדר, איינער איז איר מקנא. האט דער ראש ישיבה שליט"א אן עצה אויף דעם?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נשא ב', ט' סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די בעסטע עצה געראטעוועט צו ווערן פון עין הרע איז אז יעדן אינדערפרי נאכן זאגן ברכות השחר, ווען מען זאגט דעם "יהי רצון", זאל מען אסאך בעטן דעם אייבערשטן אויף יעדע פרט וואס מען רעכנט אויס אינעם יהי רצון: "שֶׁתַּצִּילֵנִי הַיּוֹם וּבְכָל יוֹם מֵעַזֵּי פָנִים וּמֵעַזּוּת פָּנִים, מֵאָדָם רָע, מִיֵּצֶר רָע, מֵחָבֵר רָע, וּמִשָּׁכֵן רָע, וּמִפֶּגַע רָע, מֵעַיִן הָרָע, מִלָּשׁוֹן הָרָע" - און אזוי ווייטער.


מוהרא"ש זאגט (סידור עת רצון, ביי די יהי רצון): ווען מענטשן וואלטן ווען געוואוסט דאס גרויסקייט פון די תפילה וואלט מען דאס געזאגט מיט גרויס כוונה; מען וואלט דאס געזאגט שטייט, מיט א געבעט צום אייבערשטן ער זאל אפהיטן פון די אלע שלעכטע זאכן וואס ווערן אויסגערעכנט אינעם יהי רצון, דעמאלט וועט מען ווערן אפגעהיטן פון עין הרע און פון אלע פראבלעמען, ווייל תפילה העלפט און טוט מער אויף ווי יעדע אנדערע זאך אויף די וועלט; נישט דא נאך אזא זיכערע עצה און סגולה ווי בעטן דעם אייבערשטן.


מוהרא"ש ברענגט נאך אן עצה פאר עין הרע (שאלות ותשובות ברסלב, חלק א', מכתב קיב) א גרינגע עצה פטור צו ווערן פון עין הרע; אז יעדן אינדערפרי ווען מען שטייט אויף זאל מען אויסגיסן זאלץ אויפ'ן שוועל פונעם טיר (דער ערשטער טיר אריין צו קומען פון גאס), דאס איז א סגולה אז קיין שום שלעכטס זאל נישט פאסירן צום מענטש.


דער עיקר זאלט איר אכטונג געבן נישט צו דערציילן די הצלחה וואס איר האט פאר אנדערע און זיך נישט ארויסשטעלן פאר אנדערע וכו', ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא מציעא מב.): "אֵין הַבְּרָכָה מְצוּיָה אֶלָּא בְדָבָר הַסָּמוּי מִן הָעַיִן", די ברכה געפונט זיך אין א פלאץ וואס מען זעט נישט און מען ווייסט נישט; ווי מער מען ווייסט נישט און מען רעדט נישט - איז דא הצלחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#970 - ווי אזוי קען זיך א מלמד שטארקן אין שמירת הזמנים?
חינוך הילדים, מלמדים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר די געוואלדיגע בריוו וואס איך האב באקומען, ווי אזוי מ'שטעלט אוועק א תלמוד תורה, און ווי אזוי מ'דארף מחנך זיין די קינדער.


יעצט וויל איך בעטן חיזוק אויף שמירת הזמנים, איך בין בטבע א פארשלעפטער, אבער דער ראש ישיבה שליט"א דערמאנט כסדר ביי די שיעורים איבער די וויכטיגקייט אז א מלמד זאל זיין צייטליך. יעצט האט מען שוין געעפנט ברוך ה' די חדרים דא אין ארץ ישראל, און איך וויל זיך זייער שטארקן צו זיין צייטליך, איך דארף אבער חיזוק און עצות אויף דעם, ווייל דאס איז קעגן מיין נאטור.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נשא ב', ט' סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זיין א מלמד איז פון איין זייט זייער א גרויסע זאך, עס איז פון די חשוב'סטע זאכן אויבן אין הימל, אבער פון די אנדערע זייט איז דאס א גרויסע אחריות; אויב מען טוט נישט די ארבעט אזוי ווי עס דארף צו זיין, מען איז נישט צייטליך, מען קומט שפעט אדער מען גייט ארויס פון כיתה און מען לאזט די קינדער אויף הפקר - איז דאס א גרויסע עבירה, אזוי ווי דער רמב"ם שרייבט (פרק ב' מהלכות תלמוד תורה, הלכה ד): "מְלַמֵּד תִּינוֹקוֹת שֶׁהוּא מַנִּיחַ אֶת הַתִּינוֹקוֹת וְיוֹצֵא", א מלמד פון קינדער וואס גייט ארויס פון כיתה און לאזט איבער די קינדער, "אוֹ שֶׁהוּא עוֹשֶׂה מְלָאכָה אַחֶרֶת עִמָּהֶן", אדער ער טוט מיט די קינדער אנדערע זאכן, "אוֹ שֶׁהוּא מִתְרַשֵׁל בְּתַּלְמוּדָן", אדער ער לערנט נישט מיט זיי – איז ער אינעם כלל פון: "אָרוּר עוֹשֶׂה מְלֶאכֶת ה' רְמִיָּה (ירמיה מח, י)".


א מלמד מוז זיין צייטליך; אז דו קענסט נישט האלטן קיין זמנים זאלסטו זיך אפזאגן פון מלמדות. אזוי ווי דער רבי האט אמאל געפרעגט איינער פון די תלמידים וואס איז געווען א מלמד (שיחות הר"ן, סימן רמ): "וויפיל פארדינסטו א וואך שכר לימוד? צעטייל דיין געלט אויפ'ן טאג און אויפ'ן שעה, וויפיל קומט דיר אויס צו מאכן א מינוט? ממש קליין געלט, קומט אויס אז דו קענסט פארלירן די וועלט און יענע וועלט פאר בלויז אפאר דאללער, ווייל ווען מען גנב'עט געלט פון א צווייטן קען מען דאס באצאלן און יענער קען דאס מוחל זיין, אבער ווען מען איז מבטל תורה פון קינדער קען מען דאס נישט באצאלן און מען קען דאס נישט מוחל זיין".


נישטא קיין חיזוק פאר דעם, די חיזוק איז: "אדער קומסטו צייטליך, און אז דו קענסט נישט זיין צייטליך זאלסטו זיך זוכן א צווייטע פרנסה"; א מלמד דארף וויסן אז זיין פרנסה איז נישט אבי א פרנסה, ער ארבעט פאר'ן אייבערשטן, ער זיצט מיט נשמות פונעם אייבערשטן. דער אייבערשטער כביכול איז אין כיתה און הערט ווי ער לערנט מיט די קינדער, ער ווארט צו זען ווי דער מלמד רעדט צו די קינדער פון אמונה און פון יראת שמים.


מוהרא"ש זכותו יגן עלינו איז געווען יארן א מלמד פאר קינדער, די תלמידים זיינע דערציילן אז ווען זיי האבן געלערנט ביי מוהרא"ש האבן די קינדער געשפירט ווי דער אייבערשטער איז אין כיתה, מען איז געזיצן מיט א שטארקע דרך ארץ, מען האט געשפירט דעם אייבערשטן; מוהרא"ש האט אזוי אריין געברענגט אמונה אין די קינדער, מען האט געלערנט און געדאווענט אויפ'ן קול אזוי ווי ווען א גאסט וואלט ווען אריינגעקומען און מען וויל אים ווייזן ווי שיין מען דאווענט און מען לערנט; מען האט געשפירט ווי דער אייבערשטער איז דא.


א איד דערציילט (עיין ספר פרנסה טובה שיחות והתחזקות, סימן מא) ער האט געדארפט אמאל א טובה פון מוהרא"ש איז ער געגאנגען צו די תלמוד תורה וואו מוהרא"ש איז געווען איינגעשטעלט, ער איז אנגעקומען ווען מוהרא"ש האט געהאלטן אינמיטן פארלערנען חומש פרשת ויצא, מען האט געהאלטן ביי דעם פסוק (בראשית כח, טז): "וַיִּיקַץ יַעֲקֹב מִשְּׁנָתוֹ", איז דער איד געבליבן שטיין אינדרויסן פון כיתה, ער האט אריין געקוקט און זיך צוגעהערט ווי אזוי מוהרא"ש לערנט פאר דעם פסוק פאר די קינדער: "וַיִּיקַץ יַעֲקֹב", יעקב האט זיך אויפגעוועקט, "מִשְּׁנָתוֹ", פון זיין שלאף, "וַיֹּאמֶר", און ער האט געזאגט "אָכֵן", עס איז אמת, "יֵשׁ ה'", דער אייבערשטער איז דא - און מוהרא"ש האט געוויזן מיט די פינגער אויף די כתה - "בַּמָּקוֹם הַזֶּה", אויף דעם ארט, "וְאָנֹכִי", און איך - און מוהרא"ש האט געוויזן אויף זיך - "לֹא יָדָעְתִּי", האב נישט געוואוסט. מוהרא"ש האט דאס איבער גע'חזר'ט עטליכע מאל; דער איד האט דערציילט אז ער האט ממש געשפירט ווי ער געפונט זיך אין 'גן עדן', ער האט געהאט אזא התעוררות פון דעם, ער האט געשפירט ווי דער פסוק מיינט אים אליין, ווי ער וועקט זיך אויף און טראכט צו זיך: 'איך האב נישט געכאפט אז דער אייבערשטער איז דא, נעבן מיר, איך קען דאך רעדן צו אים'; אלע קינדער האבן געשפירט ווי דער אייבערשטער איז דא.


א מלמד דארף אריין לייגן אין די קינדער יראת שמים, זיי פארציילן מעשיות פון צדיקים; ווען קינדער הערן מעשיות פון צדיקים פלאקערט עס אויף זייער הארץ צו וועלן זיין ערליכע אידן, זיי הייבן אן מקנא זיין די צדיקים, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן רמח): "דַּע, שֶׁסִּפּוּרֵי מַעֲשִׂיּוֹת מִצַּדִּיקִים, הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד", זאלסט וויסן – זאגט דער רבי – אז דערציילן מעשיות פון צדיקים איז זייער א גרויסע זאך, "כִּי עַל יְדֵי סִפּוּרִים מִצַּדִּיקִים נִתְעוֹרֵר וְנִתְלַהֵב הַלֵּב בְּהִתְעוֹרְרוּת גָּדוֹל לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, בְּחֵשֶׁק נִמְרָץ מְאֹד". ווייל ווען מען הערט א מעשה פון א צדיק ווערט מען אויפגעפלאמט און מען באקומט א מורא'דיגע חשק צו ווערן אן ערליכער איד; דורכדעם וואס מען זעט ווי דער צדיק האט זוכה געווען און ער איז בייגעשטאנען אלע זיינע נסיונות וויל מען אויך ווערן א צדיק, בפרט קינדער ווען זיי הערן מעשיות פון צדיקים ווערן זיי זייער נתעורר דורך דעם.


עס איז באוואוסט דער סיפור אז דער הייליגער צאנזער רב זכותו יגן עלינו האט אמאל געפרעגט דעם מלמד פון זיינע קינדער צי ער לערנט מוסר מיט זיי, האט דער מלמד אים געזאגט: "יא"; האט ער אים געפרעגט: "וואס פאר א מוסר ספרים לערנסטו מיט זיי?" זאגט ער: "חובות הלבבות", האט אים דער הייליגער צאנזער רב געזאגט: "נישט דאס מיין איך מוסר, איך פרעג צי דו לערנסט 'מוסר', צי דו פארציילסט זיי מעשיות פון הייליגן רבי ר' אלימלך פון ליזענסק זכותו יגן עלינו און זיין ברודער דער הייליגער רבי ר' זושא זי"ע"; ווייל מעשיות פון צדיקים דאס פייערט אויף דאס הארץ צו וועלן זיין אן ערליכער איד.


אז דו וועסט האלטן די זמנים, דו וועסט זיין צייטליך און בשעת דו ביסט מיט די קינדער וועסטו אויסנוצן די צייט אריין צו לייגן אין זיי נאך תורה און נאך יראת שמים - וועסטו זוכה זיין צו גרויסע זכותים, אזוי ווי עס שטייט: "וּמַצְדִּיקֵי הָרַבִּים כַּכּוֹכָבִים לְעוֹלָם וָעֶד (דניאל יב, ג)", וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן אויף דעם (בבא בתרא ח:): "אֵלּוּ מְלַמְּדֵי תִּינוֹקוֹת", די וואס לערנען תורה מיט אידישע קינדער זענען צוגעגליכן צו די שטערנס וואס באלייכטן און באשיינען די וועלט; אזוי ווי מען קען נישט ציילן די שטערנס פון די וועלט אזוי קען מען נישט ציילן וויפיל זכותים דער וואס לערנט תורה מיט תלמידים קויפט זיך איין.

#969 - וואס איז יא די ריכטיגע וועג צו לערנען מיט חתנים?
הלכה, חתן, הדרכות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט א גרויסן יישר כח פאר אלע חיזוק וואס איך באקום פון אייך, דער אייבערשטער זאל אייך באצאלן בכפל כפלים.


איך האב געהערט א שיעור ווי איר רעדט זייער שארף קעגן די חתן מדריכים. איך האב געהאט א שטארקע חשק צו ווערן א חתן מדריך, אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א געבן א שיעור פאר חתן מדריכים, און אויסלערנען וואס איז יא די ריכטיגע וועג ווי אזוי צו לערנען מיט חתנים?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נשא ב', ט' סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען מוהרא"ש האט מיר געבעטן איך זאל לערנען מיט חתנים - זיי אנגרייטן פאר'ן לעבן, האב איך געפרעגט מוהרא"ש: "איך דארף דאך האבן הדרכה צו וויסן וואס צו לערנען מיט זיי", האט מוהרא"ש מיר געזאגט: "איך געב דיר הדרכה, זאלסט לערנען מיט חתנים וואס שטייט אין שלחן ערוך און חס ושלום צולייגן אדער אראפנעמען פון דעם".


דאס זעלבע איז ביי דיר; אז דו ווילסט לערנען מיט חתנים - זיי אנגרייטן פאר'ן לעבן זאלסטו מיט זיי לערנען וואס שטייט אין שלחן ערוך און חס ושלום צולייגן אדער אראפנעמען פון דעם, ווייל אז מען נעמט אראפ פון שלחן ערוך אדער מען לייגט צו - איז דאס גורם אז מען זאל אפלאזן די וועג פון די תורה.


זאלסט נישט לערנען מיט זיי קיין חומרות ופרישות ווייל דאס איז גורם אז מען זאל אלעס אפלאזן השם ישמרינו; דער הייליגער ווילנער גאון זכותו יגן עלינו זאגט: "אז מען לייגט צו צום שלחן ערוך ווערט מען א פורק עול; דער אייבערשטער האט אונז געגעבן תרי"ג מצוות, איינמאל מען לייגט צו נאך איין זאך, ווערט פון תרי"ג מצוות תרי"ד - תָּרִיד, דאס איז מרומז אינעם פסוק וואס שטייט (בראשית כז, מ): 'וְהָיָה כַּאֲשֶׁר 'תָּרִיד' - וּפָרַקְתָּ עֻלּוֹ', אז מען לייגט צו ווערט מען א פורק עול".


ליידער זענען דא חתנים מדריכים וואס לערנען מיט חתנים פאלשע לימודים, מען לערנט אויס עבודות און פרישות וכו', וכו'; דאס איז גורם אז אינגעלייט זאלן זיך צעטיילן, עס ווערן פון דעם גט'ן, און נאכדעם פאלט מען אראפ אין עבירות רחמנא לצלן. אז דו ווילסט לערנען מיט חתנים זאלסטו לערנען מיט זיי די וועג פון די תורה, זאלסט גארנישט צולייגן צום שלחן ערוך, ווייל ביים רבי'ן איז געווען נאר וואס דער שלחן ערוך זאגט, און ווער עס לייגט צו צום שלחן ערוך, ער וויל זיין פרומער פון די תורה - איז אזוי ווי דער נחש הקדמוני, וואס קודם לייגט מען צו צום ציווי וואס דער אייבערשטער האט געזאגט (בראשית ג, ג): "לֹא תֹאכְלוּ מִמֶּנּוּ", דער אייבערשטער האט געזאגט מען זאל נישט עסן, און דער נחש האט געשטעלט א פנים ווי א 'פרומער' און צוגעלייגט: 'לֹא תִגְּעוּ בּוֹ', און דערנאך אראפ געווארפן אדם וחוה, וואס פון דעם איז ארויסקומען אלע שלעכטס.


וואס דארף מען מער ווי זיין א פשוט'ער איד? עס איז דאך אזוי גוט אז מען לעבט מיט'ן אייבערשטן, מען לעבט מיט די תורה; דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קנד): "איך בין צוגעקומען צו אלע מיינע מדריגות נאר ווייל איך האב זיך געפירט בתמימות ובפשיטות".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#968 - מעג מען הערן די ניגונים פון ר' שלמה קארליבאך?
ניגונים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


יישר כח אויף דעם וואס איר נעמט זיך די מיה און ענטפערט שאלות פאר יעדן שואל, וואס איך גלייב אז דאס קאסט אפ אסאך כח. איך האב געוואלט פרעגן אן אינטערסאנטע שאלה וואס שטערט מיר שוין זייער א לאנגע צייט, און וועל זיך פרייען אויב די ראש ישיבה וועט מיר ענטפערן.


פאר בערך א יאר צוריק בין איך געווען אויף א שבת אין צפת, און איך האב דארט געדאווענט ביי א 'קארליבאך מנין', איך האב געשפירט זייער א דערהויבענעם טעם דארט, איך וויל צולייגן אז עס איז געווען אויסגעהאלטן לויט אלע גדרי ההלכה, און זייט דעמאלט האב איך אנגעהויבן הערן זיינע מעשיות און ניגונים וועלכע האט מיר געטוישט די גאנצע בליק אויף די משמעות פון א איד און פון שבת וכו', איך האב אבער געהאט איין פראבלעם מען האט דאך נישט געהאלטן פון אים?


איך בין געווארן זייער צעמישט, פון איין זייט ווער איך נענטער צום באשעפער, אבער פון די צווייטע זייט איז ער זייער אפגעפרעגט ביי די חרדישע וועלט. א שטיק צייט צוריק האט דער ראש ישיבה דערמאנט ר' שלמה איבער זיין שייכות וואס ער האט געהאט צו מוהרא"ש, און עס האט מיר זייער אויפגעלעבט צו הערן אז איך בין נישט אפגעפרעגט אז איך האב ליב זיינע ניגונים. וואלט איך געוואלט בעטן אויב דער ראש ישיבה קען מיר מסביר זיין אביסל מער וואס האט מוהרא"ש געהאלטן איבער אים און צי מעג מען טאקע הערן זיינע ניגונים, ובפרט אז דער רבי שרייבט אז מען זאל נישט הערן ניגונים פון נישט ערליכע מענטשן.


אגב, איך האב די וואך זוכה געווען פוקד צו זיין דעם ציון הקדוש פון מוהרא"ש צום ערשטן מאל אין מיין לעבן, א נסיעה אויף וועלכע איך האב פארברענגט אויף דעם 11 שעה, אזוי אויך האב איך מתפלל געווען פאר'ן ראש ישיבה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת נשא א' - ערב יום טוב שבועות, ה' סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ער האט אסאך געטון צוריק צו ברענגען אידישע קינדער, זייער אסאך מענטשן האט ער מקרב געווען צום אייבערשטן; אויך פלעגט ער פארטיילן קונטרסים פון מוהרא"ש פאר בחורים און מיידלעך זיי צוריק צו ברענגען צום אייבערשטן.


איינמאל איז ער געקומען צו א שבע ברכות וואס איז פארגעקומען ביי מוהרא"ש; ביי די סעודה האט מוהרא"ש געזינגען די ניגון אויף די ווערטער: "מְמַלֵא כָּל עַלְמִין וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת מִבַּלְעָדֶיךָ כְּלַל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם", דער ניגון האט מוהרא"ש מחבר געווען ווען ער האט זיך מתבודד געווען אין פעלדער און אין וועלדער; מוהרא"ש האט גע'חזר'ט די ווערטער זייער אסאך מאל, אריין צו נעמען אין זיך אז עס איז גארנישט פארהאן אויף די וועלט אויסער דעם אייבערשטן, עס איז נישט דא וואס מורא צו האבן פון קיינעם ווייל אלעס איז דער אייבערשטער; נישט דא קיין דומם, נישט דא קיין צומח, קיין חי און מדבר, אלעס איז נאר א פארשטעלאכטס פונעם באשעפער, דער אייבערשטער האט זיך אויסבאהאלטן אין די וועלט; דעמאלט האט מוהרא"ש מחבר געווען דעם באקאנטן תנועה'לע.


נאכדעם וואס מוהרא"ש האט געענדיגט זינגען דעם ניגון ביי די שבע ברכות האט ער געפרעגט מוהרא"ש צי ער קען מאכן א ניגון אויף די ווערטער און ער האט געמאכט א פרישע תנועה אויף די ווערטער; פון דעמאלט פלעגט מוהרא"ש שטענדיג זינגען ביידע תנועות.


די סיבה פארוואס מען האט נישט געהאלטן פון אים איז געווען ווייל מען האט נישט געהאלטן פון די וועג ווי אזוי ער פלעגט צוריק ברענגען מענטשן וכו', וכו'; אבער חס ושלום צו זאגן אז ער גייט אריין אין די כלל פון א מנגן רשע. דו קענסט ווייטער הערן זיינע ניגונים.


א פרייליכן יום טוב.

#967 - דארף מען רעדן שיין און זיך באדאנקען פאר די קינדער?
שלום בית, חינוך הילדים, עצתו אמונה, בריוו, ברית

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל זיך זייער באדאנקען אויף די בריוו וואס דער ראש ישיבה שליט"א שרייבט יעדע וואך, איך און מיין ווייב און קינדער ליינען יעדע וואך דעם קונטרס "עצתו אמונה", מיר זענען זיך מחי' דערמיט, און מיר פרובירן צו לעבן אויף דעם וועג, הלואי זאל דער ראש ישיבה שליט"א שרייבן מער בריוו.


איך האב א שטיקל ויכוח מיט מיין ווייב איבער ווען מ'בעט עפעס פון א קינד אויב מ'זאל זאגן "ביטע" און "יישר כח". איך האלט אז ווען עלטערן בעטן עפעס פון א קינד דארף מען נישט בעטן מיט "ביטע" און מ'דארף זיך נישט באדאנקען, אבער מיין ווייב האלט אז יא, וויל איך וויסן וואס דער ריכטיגער וועג איז.


אויך האב איך געוואלט וואונטשן א מזל טוב צום געבורט פון אייער אייניקל, דער אייבערשטער זאל אייך געבן פיל אידיש נחת פון אלע קינדער און אייניקלעך געזונטערהייט. איך האב געזען אויף די בילדער פונעם ברית אז איר זענט געווען "קוואטער", האב איך געוואלט פרעגן אויב ס'איז דא א ספעציעלער ענין צו זיין קוואטער, און וואס איז דער ענין דערפון.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת נשא א' - ערב יום טוב שבועות, ה' סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך צו הערן אז דו האסט חיזוק פון די בריוו; דו און דיין משפחה זענען זיך מחי' מיט די בריוו. וויסן זאלסטו אז דאס וואס שטייט אין די בריוו איז נישט מיינס, אלעס איז גענומען פונעם הייליגן ספר "אשר בנחל" וואס מוהרא"ש האט געשריבן מיט מסירות נפש זיין גאנץ לעבן. גלייב מיר, איך וויל אויך שרייבן מער, איך קום פשוט נישט אן צו שרייבן און ענטפערן אויף אלע בריוו וואס ווארטן אויף אן ענטפער.


בנוגע צי מען דארף רעדן שיין צו קינדער וכו'; איך בעט דיר זייער, קריג זיך נישט אין שטוב מיט דיין ווייב, בפרט ווען זי איז גערעכט מיט'ן רעדן שיין צו די קינדער. מען דארף רעדן שיין צו יעדן איינעם און זיך שטענדיג באדאנקען און זיכער צו די קינדער, ווייל ווי אזוי מען רעדט צו די קינדער אזוי וועלן זיי רעדן צו אנדערע. קינדער מאכן נאך זייערע עלטערן; אז מען רעדט צו זיי שיין און מען באדאנקט זיך פאר זיי, וועלן זיי אויך רעדן שיין צו אנדערע און זיך באדאנקען. אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (סוכה נו:): "שׁוּתָא דִּינוּקָא בְּשׁוּקָא - אוֹ דַּאֲבוּהָ אוֹ דְּאִימֵיהּ", וואס א קינד רעדט, איז עס אדער פון די טאטע אדער פון די מאמע; חינוך הייבט זיך אן ביי זיך אליין, ווי אזוי דער מענטש פירט זיך - וועלן זיינע קינדער אים נאכמאכן. נאך זאגן חז"ל (מדרש תנחומא, וישלח, ז) אויפ'ן פסוק (בראשית לד, א): "וַתֵּצֵא דִינָה בַּת לֵאָה", דינה איז ארויס פון שטוב זיך דרייען אין די גוי'שע גאסן, פארוואס רופט מען איר 'בַּת לֵאָה' - די טאכטער פון לאה, פארוואס נישט די טאכטער פון יעקב? נאר וויבאלד זי איז געגאנגען אין די וועג פון איר מאמע, זי האט געזען איר מאמע ארויסגיין אין גאס איז זי אויך ארויס אין גאס, פון דעם זעט מען וואס מענטשן זאגן: "כְּאִמָּה – בִּתָּהּ", אזוי ווי די מאמע פירט זיך אזוי פירן זיך די קינדער.


קריג זיך נישט מיט דיין ווייב, מאך נישט קיין ויכוחים. מוהרא"ש פלעגט אונז זייער אסאך זאגן: "מיט א פרוי גייט מען נישט אין ויכוחים"; בפרט אין דיין פאל איז זי דאך גערעכט, אודאי דארף מען זיך באדאנקען און שיין רעדן צו זיי.


בנוגע קוואטער וכו'; עס זענען דא וואס זאגן אז דאס איז א לשון פון קטורת (אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן [כריתות ו:] דער לשון פון קטורת איז דָבָר שֶׁ'קוֹטֵר' וְעוֹלֶה), היות א ברית איז אזוי ווי מקטיר זיין קטורת, פון דעם איז דער ווארט קוואטער. עס איז דא וואס זאגן אז קוואט-טער איז א לשון פון כבוד – טיר, אז דער כיבוד איז ביים טיר ווען מען ברענגט אריין דעם קינד. עס זענען פארהאן אסאך סגולות אין דעם, עס זענען דא וואס זאגן אז עס איז מסוגל פאר קינדער, עס זענען דא וואס זאגן אז עס איז מסוגל פאר עשירות.


א פרייליכן יום טוב.

#966 - ווי אזוי בין איך מחזק מיין בחור צו לערנען און דאווענען?
חינוך הילדים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר די פילע חיזוק וואס איך באקום כסדר, נאר מיט דעם קען איך זיך שטארקן אין אלע ענינים, ובפרט זיך אן עצה צו געבן מיט די קינדער, א ספעציעלער יישר כח פאר די בריוו ווי אזוי צו מאכן אז מיין טאכטער זאל וועלן זיין צניעות'דיג.


יעצט האב איך געוואלט בעטן אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען שרייבן עטליכע ווערטער פאר מיין 14 יעריגער בחור'ל, וואס האט נישט ליב קיין רוחניות, ער זוכט נישט צו דאווענען און לערנען, ער האט נאר ליב "עקשאן" מיט עולם הזה.


א גרויסן יישר כח פאר אלעס

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נשא א', ד' סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זיי נישט באזארגט אז דיין זון וויל מאכן א לעבן, ער וויל שפילן און האבן פארגעניגן; לאז אים זיך אויסגעבן, דאס איז דער נאטור פון קינדער. קינדער ווילן נישט לערנען; מען דארף מיט חכמה זיי צוקלעבן צום אייבערשטן, עס מאכן געשמאק און מיט טעם. מען דארף זיי באלוינען מיט גוטע זאכן פאר'ן לערנען און דאווענען, מען דארף זיי אויפהייבן און זיי אויסלויבן ווען מען זעט ביי זיי גוטע זאכן, דאס וועט זיי שלעפן צו טון נאך גוטס.


איך בעט דיר, קוק גוט אויף דיינע קינדער, נאר אזוי וועלן זיי דיר אויסהערן. מוהרא"ש זכרונו לברכה האט דערציילט פונעם אהבת ישראל זכותו יגן עלינו, אז ווען ער האט זיך אריין געצויגן קיין מארמאראש וואו עס האבן געוואוינט אידישע קינדער וואס זענען געווען זייער ווייט פונעם דרך התורה והמצוות, האט מען אים געפרעגט: "ווי אזוי וועט דער רבי קענען פועל'ן ביי די מארמאראשע אידן זיי זאלן תשובה טון, זיי זאלן זיך פירן אזוי ווי עס דארף צו זיין?" האט זיי דער אהבת ישראל געענטפערט: "איך וועל זיי אזוי ליב האבן, ביז זיי וועלן פאלגן וואס איך לערן זיי און וואס איך פארלאנג פון זיי"; זעט מען אז מיט ליבשאפט קען מען אלעס פועל'ן.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין קז:): "לְעוֹלָם תְּהֵא שְׂמֹאל דּוֹחֶה, וִיְמִין מְקַרֶבֶת"; ווען עס קומט מחנך צו זיין קינדער אדער תלמידים, אפילו מען דארף אמאל זאגן מוסר - דארף דאס זיין מיט ליבשאפט, מיט די רעכטע האנט דארף מען זיי מחזק זיין, מען דארף געבן מער חיזוק און מער ליבשאפט, ווי אוועקשטופן.


איך שיק דיר א בריוו פאר דיין זון נרו יאיר.

#965 - ווי אזוי מעג מען ארויסגעבן שיעורים אויף ווידיא?
מאוויס, מוהרא"ש, סדר דרך הלימוד

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם כל א ברכת מזל טוב צום ערשטן אייניקל, דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט זען אסאך אידיש נחת געזונטערהייט און פרייליכערהייט.


איך בין אן אייניקל פון מוהרא"ש זי"ע, און איך בין א תלמיד פון ראש ישיבה שליט"א פון די שיעורים, און לעצטנס האב איך זיך ב"ה צוגעכאפט צום סדר דרך הלימוד, דערווייל נאר מיט גמרא, און איך האב שוין זוכה געווען ברוך ה' צו ענדיגן מסכת ברכות.


איך האב געוואלט פרעגן, מיט'ן פולסטן מאס רעספעקט, דער ראש ישיבה שליט"א רעדט דאך אזוי אסאך אז מ'זאל נישט קוקן אויף קיין שום קליפס און ווידיאס, ווי אזוי קען זיין אז מ'געבט ארויס די שיעורים און דרשות פונעם ראש ישיבה שליט"א אויף קליפס און ווידיאס?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת במדבר, כ"ז אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון אן אייניקל פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו אז דו ביסט זיך מחי' מיט די שיעורים. עס איז מיר א פארגעניגן צו קענען מחזק זיין אן אייניקל פון מורי ורבי מוהרא"ש זכותו יגן עלינו; וויפיל איך זאל נאר טון, וויפיל איך זאל נאר וועלן טון, וועל איך קיינמאל נישט קענען באצאלן מוהרא"ש זי"ע פאר דאס וואס ער האט מיר געגעבן.


מוהרא"ש האט אויף מיר רחמנות געהאט, "כַּפָּהּ פָּרְשָׂה לֶעָנִי (משלי לא, כ)", זיינע ארעמעס האט ער אויסגעשטרעקט צום ארעמאן, "וְיָדֶיהָ שִׁלְּחָה לָאֶבְיוֹן", זיינע הענט האט ער אויסגעשטרעקט צו מיר; ער האט מיר מקרב געווען צום אייבערשטן, ער האט מיר געוויזן א וועג אין לעבן ווי אזוי מען קען זוכה זיין צו האבן דעם גן עדן אויף די וועלט.


איך בין געווען א פארלוירענע נשמה, איך האב זיך נישט געקענט געפונען מיין פלאץ אין די וועלט; איך האב פרובירט אזויפיל וועגן, איך בין געגאנגען צו אזויפיל גוטע אידן זיי זאלן מיר זעטיגן מיין הונגעריגע נשמה, אבער איך האב אלץ געשפירט אז עפעס פעלט מיר אין מיין לעבן, איך האב געשפירט אזוי ווי דער בן יחיד פונעם רב (סיפורי מעשיות מעשה ח' – מרב ובן יחיד) וואס פלעגט לערנען און דאווענען אבער ער האט אלץ געשפירט א חסרון, ער האט נישט געהאט קיין טעם אין זיין עבודת השם, עס האט אים געפעלט דעם מאור הגדול. זיין טאטע - דער רבי האט אים נישט געלאזט גיין צום צדיק, ער האט אים אלץ אפגערעדט: "עס פאסט נישט פאר א רבני'ש קינד צו גיין צו אים"; אזוי האב איך אלץ געשפירט, ביז דער אייבערשטער האט רחמנות געהאט אויף מיר און מיר אנטפלעקט דעם הייליגן רבי'ן; איך בין געקומען צו מוהרא"ש און דארט האב איך אנגעהויבן שפירן דעם אייבערשטן.


מוהרא"ש איז געווען אזוי גרויס, דאך האט ער געעפנט זיין טיר פאר מיר און מיר געלערנט א וועג אין לעבן; אויף דעם איז נישט שייך צוריק צו צאלן, ווי קען מען באצאלן פאר געבן לעבן... איין זאך קען איך טון, איך וועל טון וואס מוהרא"ש האט אונז געבעטן אלע יארן, מיר זאלן פארשפרייטן פאר אלעמען די שיינע עצות, מיר זאלן לערנען מיט אנדערע דאס וואס מיר האבן באקומען, אנדערע זאלן אויך וויסן אז עס איז דא א גאט אויף די וועלט.


מענטשן פרעגן מיר: 'וואס האט דיר געפעלט? וואס האסטו געטראפן ביי מוהרא"ש? צי וואס דארפסטו בכלל ברסלב?' אזעלכע שטארקע שאלות פרעגט מען שטענדיג: 'וואס האסטו באקומען אין היכל הקודש?' די שאלות קען מען נישט ענטפערן פאר איינעם וואס האט נישט טועם געווען פון דעם הייליגן רבינ'ס עצות; ווער עס לעבט נישט מיט א צדיק קען נישט פארשטיין וואס מען באקומט און וואס מען שפירט ווען מען קומט צום צדיק. אזוי ווי דער הייליגער קדושת לוי ווען ער איז צוריק געקומען פון זיין הייליגן רבי'ן דער גרויסער מגיד פון מעזריטש זכותו יגן עלינו, האט אים זיין שווער געפרעגט: "וואס האסטו געלערנט ביי דיין רבי'ן?" האט ער געזאגט: "איך האב געלערנט אז עס איז דא א גאט אויף די וועלט", האט דער שווער אים אויסגעלאכט און געזאגט: "ווער ווייסט דען נישט אז עס איז דא א גאט אויף די וועלט, פארוואס האסטו געדארפט אוועק פארן פון שטוב און איבערלאזן די ווייב, יעדער ווייסט אז עס איז דא א גאט אויף די וועלט?!" האט דער הייליגער בארדיטשובער רב זכותו יגן עלינו געזאגט דעם שווער: "אלע זאגן אז עס איז דא א גאט אויף די וועלט, אבער איך לעב מיט דעם, דאס האב איך געלערנט ביים הייליגן מעזריטשער מגיד זי"ע, ער האט מיר געברענגט נאנט צום אייבערשטן".


דאס ענטפער איך פאר אלע וואס פרעגן מיר: "וואס האסטו געלערנט ביי מוהרא"ש זי"ע? וואס האסטו דארט איינגעזען?" ענטפער איך: "איך האב געלערנט אז עס איז דא א גאט אויף די וועלט", און אז מען פרעגט ווייטער: "אלע ווייסן דאס!" זאג איך זיי: "אלע זאגן אז עס איז דא א גאט אויף די וועלט, אבער איך לעב מיט דעם".


ביי מוהרא"ש האב איך באקומען אן אנדערע בליק אין לעבן; מוהרא"ש האט מיר געברענגט נאנט צום אייבערשטן, דאס איז א זאך וואס מען קען נישט מסביר זיין פאר אנדערע, אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן א): "דוד המלך זאגט (תהילים קלה, ה): 'כִּי אֲנִי יָדַעְתִּי כִּי גָּדוֹל ה', וַאֲדוֹנֵינוּ מִכָּל אֱלֹקִים', פרעגט דער רבי וואס איז דאס 'כִּי אֲנִי' אז איך ווייס? זאל שטיין: 'כִּי גָּדוֹל ה'' אז דער אייבערשטער איז גרויס?! זאגט דער רבי: 'כִּי גְּדֻלַּת הַבּוֹרֵא יִתְבָּרַךְ אִי אֶפְשָׁר לוֹמַר לַחֲבֵרוֹ, וַאֲפִילּוּ לְעַצְמוֹ אִי אֶפְשָׁר לְסַפֵּר מִיּוֹם לְיוֹם, לְפִי מַה שֶּׁמַּזְרִיחַ לוֹ וּמִתְנוֹצֵץ לוֹ בְּאוֹתוֹ הַיּוֹם אֵינוֹ יָכוֹל לְסַפֵּר לְעַצְמוֹ לְיוֹם שֵׁנִי הַזְּרִיחָה וְהַהִתְנוֹצְצוּת שֶׁל גְּדֻלָּתוֹ יִתְבָּרַךְ שֶׁהָיָה לוֹ אֶתְמוֹל', מען קען נישט מסביר זיין פאר א צווייטן ווי אזוי מען שפירט דעם אייבערשטן, און נישט נאר פאר א צווייטן קען מען דאס נישט מסביר זיין, נאר אפילו פאר זיך אליין קען מען אויך נישט דערציילן און געדענקען ווי אזוי מען האט נעכטן געשפירט דעם אייבערשטן".


וויפיל מיר וועלן נאר רעדן פון דיין גרויסן זיידן מוהרא"ש זי"ע, האט מען גארנישט אנגעהויבן רעדן פון זיין גרויסקייט; זיין גאנצע לעבן האט ער אוועק געגעבן פאר אידישע קינדער, מוהרא"ש האט ליב געהאט נאך א איד, עס איז אים געגאנגען אין לעבן צוריק צו ברענגען אלע אידן צום אייבערשטן, דאס האט ער געטון זיין גאנצע לעבן. ער איז געווען איינער אליין, ער האט קיינעם נישט געהאט; נישט די ווייב, נישט די קינדער - קיינעם, דאך האט ער נישט אפגעלאזט זיין הייליגע ארבעט, נאר מוסיף געווען מער און מער. דערפאר פריי איך זיך צו הערן אז דו האסט א געפיל צו גיין אין די וועגן פון דיין זיידע מוהרא"ש זי"ע, דו ביסט זיך מחזק מיט זיינע ווערטער, מיט זיינע עצות.


מוהרא"ש וואלט אזוי הנאה געהאט צו הערן אז זיינע אייגענע קינדער און אייניקלעך לערנען אויפ'ן סדר דרך הלימוד (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו); מוהרא"ש פלעגט אזויפיל רעדן און פרובירן אריין צו ברענגען ביי די אייניקלעך זיי זאלן אננעמען זיינע ווערטער; מוהרא"ש האט זייער מקרב געווען זיינע אייניקלעך.


מזל טוב פאר'ן סיום מסכת ברכות; יעצט הייב אן מסכת שבת, אזוי זאלסטו גיין ווייטער און ווייטער ביז דו וועסט זוכה זיין צו מסיים זיין גאנץ ש"ס. אויך זאלסטו זיך מאכן א שיעור אין לערנען משניות; מוהרא"ש זאגט אז משניות האט אין זיך א ספעציעלע סגולה, עס ברענגט אריין אינעם מענטש א שטארקע גליסט צו לערנען נאך און נאך, מען באקומט א שטארקע רייץ צו וועלן לערנען די גאנצע תורה. עס רייצט אן דעם מענטש צו וועלן האבן שיעורים אין כל התורה כולה, זאלסטו לערנען יעדן טאג אביסל משניות.


דאס וואס דו פרעגסט ווי אזוי מען קען מאכן ווידיאוס וכו'; ביסט הונדערט פראצענט גערעכט. ווידיאוס איז נישט א זאך פאר ערליכע אידן, אפילו קוקן גוטע זאכן איז נישט כדאי, עס ברענגט נישט קיין גוטס; דאס שלעפט דעם מענטש צו קוקן נישט גוטע זאכן, עס פאר'תמ'ם דעם קאפ און שכל; דאס איז נאר א וועג צוריק צו ברענגען די וואס זענען נעבעך אראפגעפאלן, זיי זענען ביי זיך אזוי צעבראכן - מאכט מען דאס פאר זיי, אבער פאר ערליכע אידן איז זיכער נישט גוט צו קוקן ווידיאוס.


וואויל איז דעם וואס קוקט נישט קיין ווידיאוס און קליפס, ער היט זיינע אויגן, וועט אים זיין גוט בזה ובבא.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#964 - איך וויל אנהויבן לערנען, ווי אזוי הויבט מען אן?
לימוד התורה, סדר דרך הלימוד

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין אן ארבייטס אינגערמאן, כ'האב נישט צופיל צייט צו לערנען, און איך וואלט זייער שטארק געוואלט אנהויבן לערנען אויפ'ן סדר דרך הלימוד פון מוהרא"ש.


איך פארשטיי אבער נישט פונקטליך ווי אזוי דאס ארבעט, דארף מען קודם ענדיגן גאנץ משניות, אדער קודם יעדע מסכתא 101 מאל? און דאס איז מסכתות פון משניות אדער פון גמרא?


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען מסביר זיין און קלאר שטעלן ווי עס ארבעט.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת נשא א', ראש חודש סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


הייב אן מיט משניות; גיי אין א סדר א פרק נאך א פרק ביז דו וועסט ענדיגן א מסכתא, נאכדעם זאלסטו גיין צום צווייטן מסכתא ביז דו וועסט ענדיגן סדר זרעים. נאכדעם זאלסטו גיין צו סדר מועד, זאלסט לערנען א פרק נאך א פרק ביז דו וועסט ענדיגן ששה סדרי משנה; ווען דו ענדיגסט ששה סדרי משנה זאלסטו אנהייבן נאכאמאל אויף דעם אופן, זאלסט לערנען א פרק נאך א פרק; אזוי זאלסטו טון דיין גאנץ לעבן, זאלסט קיינמאל נישט אפלאזן דעם משניות, דאס וועט אריין ברענגען אין דיר א גליסטעניש צו די הייליגע תורה, דו וועסט וועלן לערנען נאך און נאך.


אויך זאלסטו זיך מאכן יעדן טאג א שיעור צו לערנען גמרא; הייב אן מסכת ברכות און גיי כסדרן א בלאט נאך א בלאט. קוק נישט אויף דעם אויב דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט, דו זאג די ווערטער פון די הייליגע תורה אפילו אן פארשטיין, דאס וועט פארשניידן אלע קליפות ומשחיתים; צדיקים טייטשן דאס וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קו:): "גְּמָרָא גְמוֹר זְמּוֹרְתָּא תְּהֵא", "גְּמָרָא גְמוֹר" – אויב דו וועסט לערנען גמרא, דעמאלט: "זְמּוֹרְתָּא תְּהֵא" – דאס איז א לשון פון: 'לְזַמֵּר אֵת כָּל הֱעָרִיצִים וּלְהַכְרִית אֵת כָּל הַקּוֹצִים", אז מען זאגט גמרא פארשניידט מען אלע שלעכטס.


אפילו דו פארגעסט, דו געדענקסט נישט פון איין טאג אויפ'ן צווייטן זאלסטו ווייטער גיין אין א רייע איין בלאט נאכן צווייטן; אזוי זאלסטו טון דיין גאנץ לעבן, זאלסט קיינמאל נישט אפלאזן די היייליגע גמרא. דאס וועט דיר ברענגען פרנסה, עס וועט דיר רייך מאכן.


דער רבי האט דערציילט (שיחות הר"ן, סימן קלז): עס זענען געווען צוויי אינגעלייט זייער נאנטע חברים, איינמאל האט איינער געזען אויף זיין חבר אז ער האט געטון נישט קיין שיינע זאך, שפעטער האט ער געזען ווי דער חבר האט געטון א גרויסע עבירה האט ער זיך אפגעשאקלט פון אים און זיי האבן זיך צעטיילט. נאך א שטיק צייט זעט ער ווי דער חבר הייבט אן מצליח זיין, אבער ער זעלבסט איז געווארן א גרויסער ארעמאן, האט ער אנגעפאנגען האבן קשיות אויפ'ן אייבערשטן: 'איך ווייס דאך אז יענער האט געטון א גרויסע עבירה, פארוואס גייט אים אזוי גוט? ער איז מצליח, ער איז א גרויסער עשיר', איינמאל האט ער געזען ווי עס שטייט א קופקע און עס הערט זיך ארויס פון דארט א גרידער ווי מען ציילט געלט, איז ער אהין געגאנגען און ער איז צוגעגאנגען צו די געלט, ווען ער האט געוואלט קומען נאנט האט מען אים אפגעשטעלט און אים געזאגט: "ריר נישט צו צו די געלט, די געלט באלאנגט פאר דיין אלטער חבר", האט ער זיי געפרעגט: "איך פארשטיי נישט, פארוואס קומט אים אזויפיל געלט, איך האב דאך געזען מיט מיינע אויגן ווי ער טוט אן עבירה?" האט מען אים געענטפערט אזוי: "דיין חבר האט זיך קובע געווען צו לערנען יעדן טאג תורה, ער האט זיך פארגענומען חק ולא יעבור אז ער גייט לערנען יעדן טאג, אבער דו לערנסט גארנישט, דערפאר געבט מען פאר דיין חבר געלט אפילו ער האט געטון אן עבירה ווייל "מעות" איז ראשי תיבות וְ'אֵין עֲ'בֵירָה מְ'כַבֶּה תּ'וֹרָה (סוטה כא.), עבירה לעשט נישט אויס די תורה", קוק נאך די מעשה דארט.


איינמאל דו וועסט זוכה זיין צו ענדיגן גאנץ ש"ס דעמאלט קענסטו אנהייבן א שיעור אויף דעם וועג פון איין מסכתא הונדערט און איין מאל; דאס ווענדט זיך אינעם מענטש, עס זענען דא וואס הייבן אן נאכאמאל ש"ס כסדרן און ווען זיי זענען מסיים הייבן זיי אן נאכאמאל און אזוי ווייטער, נאכדעם זענען דא וואס נעמען איין מסכתא און זיי גייען דאס איבער הונדערט און איין מאל, דאס ווענדט זיך לויט יעדן מענטש.


וואויל איז דעם וואס לאזט זיך נישט נארן, ער לערנט די הייליגע תורה - דער דארף שוין קיינעם, אזוי ווי דער רבי האט איינעם געפרעגט (שיחות הר"ן, סימן יז): "פארוואס לערנסטו נישט? דו וועסט דאך באקומען עולם הבא פאר דיין לערנען?!" און דער רבי האט אים געזאגט: "איינמאל דו וועסט זוכה זיין צו שפירן א ליבשאפט צו די תורה, וועסטו שוין נישט דארפן נישט די וועלט און נישט יענער וועלט, דו וועסט נאר וועלן לערנען נאך און נאך".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.