שאלה אין קורצן ענין
#1008 - זאל איך באדינען מיין טאטע, אדער איז דאס אויפ'ן חשבון פון מיין משפחה?
שלום בית, כיבוד אב ואם, משפחה, היטן די צייט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך מוז זיך באדאנקען אויף אלעס וואס דער ראש ישיבה שליט"א געבט אונז, איך בין שוין 35 יאר אלט, און די וואך האב איך צום ערשטן מאל זוכה געווען צו ענדיגן גאנץ חמשה חומשי תורה, שנים מקרא ואחד תרגום, דורך לערנען יעדן טאג פון די וואך אביסל, אויך האב איך שוין זוכה געווען צו ענדיגן משניות, און איך פרוביר צו לערנען יעדן טאג דעם דף גמרא.


יעצט צו מיין שאלה, מיין מאמע לעבט שוין נישט, און מיין טאטע איז זייער נישט געזונט, ער קען נישט גיין אויף די פיס לא עלינו, און קען זיך נישט באוועגן געהעריג, אבער זיין קאפ איז ברוך ה' אויפ'ן פלאץ. איך האב אים אריינגענומען וואוינען ביי מיר אינדערהיים, עס פארלאנגט זיך אבער אסאך ארבעט אים צו באדינען א גאנצן טאג, ער פארלאנגט זאכן א גאנצן טאג, איך טו די מצוה מיט שמחה, איך האב אבער מורא אז דאס גייט אויפ'ן חשבון פון מיין ווייב און קינדער אז איך בין אזויפיל פארנומען מיט אים.


זאל איך אים ווייטער האלטן אינדערהיים און באדינען, אדער זאל איך ענדערש טרעפן א פלאץ פאר אים, צו קענען זיין מער פארנומען מיט די אייגענע משפחה?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת חקת-בלק, ז' תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אודאי זאלסטו האלטן דיין טאטע ביי דיר אין שטוב; זאלסט אים מכבד זיין און באדינען מיט'ן גרעסטן מאס כבוד.


דאס וואס דו האסט מורא אז עס גייט אויפ'ן חשבון פון דיין ווייב וכו'; דאס איז נארישקייטן. דער ערליכער איד האט צייט פאר אלעס, ער העלפט די עלטערן, ער העלפט די ווייב און איז מחנך די קינדער, ווידעראום דער וואס האט נישט קיין יראת שמים האט נישט קיין צייט - נישט פאר זיין טאטע, נישט פאר זיין ווייב און נישט פאר די קינדער.


פונקט ווי דו פארשטייסט אז ווען עס קומט די צייט צו גיין דאווענען שחרית, מנחה און מעריב נעמט דאס נישט אוועק פון די צייט פון די ווייב, נאר דאס איז א חלק פון עבודת השם, א חלק פון לעבן; אזוי איז מיט כיבוד אב ואם, דאס נעמט נישט אוועק פון קיינעמ'ס חשבון, דאס איז וואס א איד דארף טון; מכבד זיין א טאטע מאמע איז העכער פון אלעס.


ווען מען איז מכבד די טאטע און מאמע דעמאלט קומט דער אייבערשטער און מאכט רוען די שכינה ביים מענטש. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין ל:): "שְׁלֹשָׁה שֻׁתָּפִין הֵן בָּאָדָם, הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, אָבִיו, וְאִמּוֹ; בִּזְמַן שֶׁאָדָם מְכַבֵּד אֶת אָבִיו וְאֶת אִמּוֹ, אָמַר הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מַעֲלֶה אֲנִי עֲלֵיהֶם כְּאִילוּ דַרְתִּי בֵּינֵיהֶם וְכִּבְּדוּנִי", דריי שותפים איז דא אינעם מענטש - דער אייבערשטער, טאטע און מאמע; ווען א מענטש איז מכבד זיינע עלטערן, זאגט דער אייבערשטער: "איך קום וואוינען צווישן אייך, און איך רעכן דאס אזוי ווי איר זענט מיר מכבד"; און ווען עס איז דא השראת השכינה איז דא אלע ישועות און אלע ברכות.


דאס וואס דו האסט מורא אז עס גייט אויפ'ן חשבון פון דיינע קינדער; פארקערט, די שטערקסטע חינוך פאר קינדער איז ווען זיי זעען ווי מען איז מכבד די עלטערן, זיי זעען דעם אונטערשייד צווישן א אידישע לעבן און להבדיל א נישט אידישע לעבן. ביי אידישע קינדער איז די זיידע באבע דער קרוין פון די משפחה, אלעס דריידט זיך ארום די עלטערן; מען קוקט אויף די עלטערן, מען טוט וואס די עלטערן טוען, אנדערש ווי ביי די אומות העולם וואס די יוגענט פארשטייט בעסער ווי די עלטערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1007 - ס'איז מיר שווער מכיר טובה צו זיין, וואס טו איך?
הכרת הטוב

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור, א שטיק צייט צוריק בין איך דורך א שווערע תקופה, און ס'איז געווען דעמאלט עטליכע מענטשן וואס האבן מיר שטארק געהאלפן, ספעציעל עטליכע פון מיינע פעטערס, און יעצט וויל איך זיי ארויסווייזן עפעס אן הכרת הטוב, איך ווייס אבער נישט ווי אזוי דאס צו טון, ס'איז מיר זייער שווער זיי צו קוקן אין פנים ווייל דאס דערמאנט מיר פון די שווערע צייטן, און איך שעם זיך פון זיי.


ווי אזוי קען איך זיי ווייזן אן הכרת הטוב?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת חקת-בלק, ז' תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


הכרת הטוב איז די שענסטע מידה, ווידעראום זיין א כפוי טובה איז זייער א מיאוס'ע מידה. דערפאר האבן מיר די מצוה פון ביכורים, קומען צום בית המקדש מיט די ערשט געצייטיגטע פרוכט און דאנקען דעם אייבערשטן פאר אלע גוטע זאכן וואס ער טוט, אזוי ווי דער פסוק זאגט (דברים כו, ג): "וְאָמַרְתָּ אֵלָיו הִגַּדְתִּי הַיּוֹם", איך בין נישט קיין כפוי טובה (ספרי דברים, פיסקא רצט).


אז דו וועסט זיך צוגעוואוינען צו דאנקען דעם אייבערשטן אויף יעדע זאך וואס ער געבט דיר וועט דיר זיין גרינג צו דאנקען די מענטשן וואס העלפן דיר.


ווען מען טראכט אריין זעט מען אז דער אייבערשטער איז דאך אזוי גוט צו אונז, ער געבט אונז נאר גוטס - דארפן מיר אים שטענדיג לויבן און דאנקען, נישט ווארטן עס זאל קומען שלעכטס. אזוי ווי רבי נתן זכרונו לברכה פלעגט שטענדיג זאגן: "ווען דער אייבערשטער הערט ווי א מענטש דאנקט אים און לויבט אים, זאגט ער פאר די מלאכים: 'קוקטס אן דעם איד, ער האט גארנישט און ער דאנקט מיך, איך וועל אים ווייזן וואס גוטס מיינט', און פארקערט אויך, אז דער אייבערשטער הערט ווי איינער הערט נישט אויף זיך אפצורעדן זאגט דער אייבערשטער: 'איך וועל אים ווייזן וואס שלעכטס מיינט'"; ווי מער מען דאנקט דעם אייבערשטן אלץ מער גוטס קומט אויפ'ן מענטש.


אויב גוטס דערמאנט נישט דעם מענטש אז עס איז דא א באשעפער, דארף מען דערמאנען דעם מענטש מיט שלעכטס; דער ריי"צ זכותו יגן עלינו פלעגט זאגן: "עס זענען פארהאן 'חסידים' און עס זענען פארהאן 'צרות חסידים'"; דאס הייסט עס זענען פארהאן חסידים וואס קומען שטענדיג צו זייער רבי, אויך ווען עס גייט זיי גוט; נאכדעם זענען דא חסידים וואס קומען צום רבי'ן ווען זיי האבן צרות, זיי רופט מען 'צרות חסידים', פלעגט ער זאגן: "ווען זיי וואלטן געקומען ווען עס גייט זיי גוט, וואלטן זיי געקענט איינשפארן די אלע צרות".


וואויל איז דעם וואס ער דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן שטענדיג, דורכדעם וועט ער זוכה זיין צו האבן נאר גוטס זיין גאנץ לעבן.

#1006 - ווי אזוי קען איך ווייטער ארבעטן אז מיין מאן זאל קענען לערנען?
חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, לימוד התורה, קאמפיוטער, פרנסה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסע יישר כח פאר ענטפערן מיין שאלה איבער וואס צו טון מיט די דרויסנדע השקפות פון די חברים פון די קינדער. איר האט מיר געגעבן אסאך חיזוק מיט דעם בריוו.


איך האב געליינט א בריוו אין עצתו אמונה וואו דער ראש ישיבה שרייבט פאר א פרוי אז יעצט אז זי איז א מאמע איז איר פלאץ אינדערהיים. אויך אין אן אנדערע בריוו האט איר געזאגט פאר א פרוי אז ס'איז גוט וואס זי האט געטון אז זי איז נישט געקומען צו די פרויען מסיבה ווייל זי דארף האבן כח, און נישט גייען שלאפן שפעט.


וויל איך פרעגן, דער אויבערשטער האט אונז געבענטשט ברוך ה' מיט דריי קינדער, די עלטסטע איז צוויי און א האלב יאר אלט. ביז יעצט זענען אלע ברוך ה' געווען אינדערהיים מיט מיר. יעצט האט די עלטסטע מיידל אנגעהויבן ארויסצוגיין.


איך בין געבענטשט מיט א מאן וואס וויל נאר לערנען און דאווענען א גאנצן טאג. ער האט נישט קיין שום אינטערעסט אין ארבעט - און איך בין גאר פרייליך מיט דעם.


כדי ער זאל קענען לערנען און דינען דער באשעפער, ארבעט איך, מיין ארבעט איז אינדערהיים פון 6 ביז 12 ביינאכט. עס איז מיר שווער צו ארבעטן אזוי שפעט ביינאכט, אבער איך קען נישט ארבעטן בייטאג ווייל די ארבעט איז אויפ'ן קאמפיוטער און מיר ווילן נישט אז די קינדער זאלן זיין דארט ווען איך ארבעט אויפ'ן קאמפיוטער. למעשה בין איך אבער זייער אפגעשוואכט, איך בין נאכאלץ א קימפעטארן, איך האב בחסדי השם דריי פיצעלעך אינדערהיים, און איך שפיר אז איך קען זיך ממש נישט קיין עצה געבן. פון די אנדערע זייט וויל איך אבער נישט שטופן מיין מאן צו גייען ארבעטן - אפילו מיר האבן געטראכט ער זאל ארבעטן אין א הייליגע ארבעט אזוי ווי סופרות, איך בין זייער צופרידן אז ער לערנט און דאווענט א גאנצע טאג.


אפשר האט דער ראש ישיבה א עצה פאר אונז ווי אזוי ער קען ווייטער לערנען, איך זאל קענען אכטונג געבן אויף די קינדער און האבן כח פאר דעם, און מיר זאלן אויך קענען האבן עפעס א פרנסה?


א גרויסן יישר כח פאר אלע חיזוק און עצות וואס דער ראש ישיבה געבט אונז. מיין מאן און איך פרובירן צו הערן די חיזוק יומי יעדן טאג ביי פרישטאג מיט די קינדער. עס לעבט ממש אויף. מיר ווארטן יעדן וואך פאר די הערליכע גליון היכל הקודש און דער קונטרס עצתו אמונה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת חקת-בלק, ז' תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואויל איז אייך און וואויל איז אייער חלק אז איר העלפט אייער מאן ער זאל קענען לערנען און דאווענען; מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון א פרוי וואס איז זיך מוסר נפש אז איר מאן זאל לערנען די הייליגע תורה.


די שענסטע זאך איז דאס וואס איר שרייבט אז איר זענט גאר פרייליך מיט דעם וואס איר קענט האבן א חלק אין זיין עבודת השם.


עס פעלט נישט אויס אז איר זאלט ארבעטן שפעט ביינאכט, איר קענט ארבעטן בייטאג; אייערע קינדער מעגן זען אז איר ארבעט, מען דארף זיך נישט באהאלטן מיט גוטע זאכן. איר קענט ארבעטן בייטאג, אין די שעות וואס איר זענט אויסגערוט און ביינאכט זאלט איר זיך גוט אויסרוען כדי איר זאלט קענען זיין א רואיגע און געזונטע מאמע.


מאכטס אייך גרינגער כדי איר זאלט האבן כח צו אייערע קינדער און איר זאלט קענען ווייטער העלפן אייער מאן לערנען די הייליגע תורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1005 - מיט א גרויסע משפחה מוז מען האבן א שווער לעבן?
חיזוק פאר פרויען, קינדער, אמונה, צרות, משפחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיינע עלטערן האבן אויפגעשטעלט א גרויסע משפחה ברוך ה', אלע זענען גוטע און ערליכע, און בויען שיינע שטיבער, אויסער איינער וואס איז נעבעך אראפ פון וועג.


מיין מאמע האט באמת אסאך אסאך נחת, אבער זי ענדיגט נישט האבן דאגות פון יעדעס קינד באזונדער; איינער וואס וואוינט אין א פלאץ וואס איז מער מאדערן, און כאטש די קינדער זענען נאך קליין דאגה'ט זי. א צווייטע האט פראבלעמען אין פרנסה. א דריטע דאגה'ט זי אויף אן אייניקל וואס האט פראבלעמען, און אזוי ווייטער די רשימה איז לאנג, זי האט נישט קיין איין טאג מנוחה.


זי געבט אוועק אסאך כח און צייט צו העלפן יעדן, אלע קינדער קומען זיך דורכרעדן מיט איר, זיך אויסרעדן און אויסגיסן דאס הארץ, זי איז אסאך מתפלל אויף יעדן. אבער איך זע אז ס'איז איר זייער שווער.


איך טראכט צו זיך, אויב אזוי דארף טאקע זיין. אזוי דארף אויסקוקן א אידישע מאמע?! וואס מער קינדער אלץ מער דאגות, אלץ ווייניגער מנוחה? עס זעט אויס אז ס'ענדיגט זיך קיינמאל נישט, אז ביז 120 וועט אזוי אויסזען איר לעבן, און עס וועט נאר ווערן שווערער, ווייל עס קומען נאך איידעמער, נאך אייניקלעך, אלע וואקסן ב"ה, און אזוי ווייטער.


מיין שאלה איז אזוי, איז דא א וועג וואס איך קען איר ארויסהעלפן? און צווייטנס אויב אזוי וועט זיין אויך ביי מיר? אזוי זעט אויס די לעבן פון א מאמע וואס האט אסאך קינדער?


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת חקת-בלק, ז' תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר פרעגט א שטארקע שאלה, א וויכטיגע שאלה; א שאלה וואס אלע האבן.


דער ענטפער איז: "עס ווענדט זיך אינעם מענטש אליין"; ווען א מענטש נעמט אריין אין זיך אמונה, ער לעבט מיט אמונה; ער ווייסט אז דער אייבערשטער אליין פירט די וועלט, אלעס וואס פאסירט, אלעס וואס גייט אריבער אויפ'ן מענטש איז פונעם אייבערשטן - דעמאלט איז דער לעבן זיס און שיין, דעמאלט איז נישט קיין חילוק וויפיל קינדער מען האט; מען ווייסט אז ווי מער קינדער מען האט אלץ מער נחת רוח מאכט מען פאר'ן אייבערשטן, מען ווערט נישט אויס און מען ווערט נישט צעפאלן ווען עס גייט נישט פונקט ווי מען האט זיך אויסגע'משל'ט.


דער אייבערשטער זאל אפהיטן, אויב מען נעמט ארויס די אמונה, מען פארגעסט פונעם אייבערשטן, מען קוקט אויפ'ן לעבן אז זאכן פאסירן פון זיך אליין חס ושלום, דעמאלט עסט מען זיך אויף פון יעדע זאך; מען ווערט פאר'דאגה'ט און פארשווארצט, מען ווערט אלט און שוואך, דעמאלט איז אויך נישט קיין חילוק וויפיל קינדער מען האט; מען איז באזארגט סיי מיט קינדער און סיי אן קינדער, סיי א אידישע מאמע און סיי ווער עס זאל נאר זיין.


אלעס ווענדט זיך ווי אזוי מען קוקט אויפ'ן לעבן; מען קען האבן די זעלבע לעבן, די זעלבע קינדער, די זעלבע איבערגייאכץ און מען איז נישט פאר'דאגה'ט, מען איז נישט פארשווארצט, מען האט הנאה יעדע סעקונדע פונעם לעבן.


דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט אמאל געוויזן פאר זיינע תלמידים ווי ווייט אלעס ווענדט זיך אינעם מענטש; ער איז צוגעגאנגען צו יענקל וואסער טרעגער און אים געפרעגט: "וואס מאכסטו יענקל?" געבט ער א קרעכץ און זאגט: "וואס קען איך שוין מאכן? ביי די אכציג יאר דארף איך שלעפן שווערע עמערס וואסער, איך שלעפ דאס ארויף אפאר שטאק, ממש די רוקן ברעכט זיך מיר, די פיס האלטן מיר שוין כמעט נישט, פארוואס דארף איך אזוי שווער ארבעטן?!" דער הייליגער בעל שם טוב הערט אים אויס און גייט ווייטער מיט די תלמידים. א וואך שפעטער גייט דער בעל שם טוב זי"ע נאכאמאל מיט די תלמידים און זאגט זיי: "קומט וועל איך אייך ווייזן אז אלעס האט מיט'ן מענטש אליין, ווי אזוי ער נעמט אויף זיין לעבן", דער בעל שם טוב זי"ע גייט ווידער צו צום וואסער טרעגער יענקל און פרעגט אים: "יענקל וואס הערט מען עפעס? וואס מאכסטו?" זאגט ער: "רבי, ווי קען איך קרעכצן? מיין לעבן איז מיר אזוי שיין, דער אייבערשטער האט מיר געגעבן אזא גרינגע פרנסה, איך דארף גארנישט אינוועסטירן, איך שעפ אן וואסער ביים ברונעם אומזיסט און טראג דאס צו מענטשן און זיי צאלן מיר, אַה! - געבט ער א זאג - איך דאנק גאט פאר מיין זיסע לעבן", דער הייליגער בעל שם טוב זי"ע הערט אים אויס און גייט ווייטער מיט די תלמידים, דערנאך האט ער זיי ערקלערט דאס פאלגנדע: "געבט א קוק, דאס איז דער זעלבער יענקל; צענדליגער יארן שלעפט ער די זעלבע שווערע עמערס וואסער, די זעלבע שטאקן דארף ער ארויפקריכן, אבער עס ווענדט זיך ווי אזוי ער נעמט דאס אן"; ווען מען פארגעסט פונעם אייבערשטן איז מען פאר'דאגה'ט און מלא טענות, און ווען מען נעמט אריין די אמונה אין זיך, מען זוכט דאס גוטס, מען קוקט אויף דאס גוטס וואס דער אייבערשטער געבט - דאן איז מען פול מיט פרייד.


צדיקים טייטשן דאס וואס רש"י זאגט אויף שרה אמנו (בראשית כג, א): "כֻּלָּן שָׁוִין לְטוֹבָה", אז עס איז איר שטענדיג גוט געווען; זי האט געוואוסט אז וואס דער אייבערשטער טוט איז גוט, ביי איר איז געווען בַּת ק' כְּבַת כ', וּבַת כ' כְּבַת ז' - אלע אירע יארן איז איר גוט געווען, מיט אלע שווערע ביטערע נסיונות איז געווען: "כֻּלָּן שָׁוִין לְטוֹבָה".


שטארקטס אייך און שטארקטס אייער מאמע; רעדטס אסאך פונעם אייבערשטן וועט איר גרינגער מאכן פאר אייער מאמע זי זאל הנאה האבן פונעם לעבן, זי זאל אויסלעבן אירע יארן מיט נחת און פרייד.


בנוגע אייך וכו'; ווי מער איר וועט חזר'ן אין אייערע יונגע יארן אמונה, ווי מער איר וועט אריין נעמען אין זיך אמונה - וועט אייער לעבן זיין צוקערדיג און שיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1004 - איך האלט מער נישט אויס פון מיין מאן, וואס טוט מען?
שלום בית

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך מוטשע זיך געפערליך מיט מיין וואוילע מאן וואס העלפט און געבט מער פון אלע מענער. איך האב א שטוב מיט זיסע קינדער ברוך ה', און איך בעט זיך שוין ביי אים אסאך יארן אז מיר דארפן הילף, אבער ער וויל נישט רעדן מיט אייך, ער זאגט אז איר נעמט זיך אלעמאל אן נאר פאר די פרויען.


איך האלט ביים קראכן נאך אזויפיל יאר, יעדעס מאל וואס איך בין טרויעריג [כ'בין בטבע א פרייליכע] פילט ער נישט מיט, נאר ער אנטלויפט צו טון עפעס אנדערש.


נעכטן האב איך געפלאצט, איך קען מער נישט, כ'האב אזויפיל געדאווענט אויף דעם ביז איך האב געמיינט מיין ישועה איז דא. מיר האבן אנגעהויבן טערעפי און ס'האט גארנישט געהאלפן. נעכטן האב איך געוויינט און ער האט געזינגען, ווי ער טוט נארמאל, איך האב זיך געבעטן, כאטש ער פילט נישט מיט, זאל ער נישט זינגען, האט ער העכער און פרייליכער געזינגען, כ'האב נישט אויסגעהאלטן און געפלאצט, כ'האב אים גענומען האקן און שלאגן און שלעפן די פיאות און געשריגען קולות אז ער איז א נאצי. איך קען מער נישט לעבן מיט אים. וואס וועט זיין?


ביטע מיר ענטפערן ווייל איך וויל זיך נישט גט'ן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ג' תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייטס מיר מוחל, א אידישע פרוי פירט זיך נישט אויף אזוי; האקן, שלאגן, שלעפן פיאות און שרייען אויפ'ן מאן: "נאצי". איך פארשטיי אייך זייער גוט, איר שפירט זיך ווי א חוזק ווען ער איגנארירט אייך, אבער דאס טון מיט א מאן איז א גרויסע נארישקייט.


נעמטס די חכמה פון שלמה המלך, שלמה המלך זאגט (משלי יד, א): "חַכְמוֹת נָשִׁים בָּנְתָה בֵיתָהּ" - א קלוגע פרוי בויט איר שטוב, "וְאִוֶּלֶת בְּיָדֶיהָ תֶהֶרְסֶנּוּ" - און א נארישע פרוי צעברעכט איר שטוב מיט אירע אייגענע הענט; ווי איך פארשטיי פון אייערע ווערטער איז אייער מאן א טייערער מענטש, ער העלפט אייך און ער געבט אייך וואס איר דארפט, ער ווייסט פשוט נישט וואס מען דארף טון ווען די ווייב וויינט. זייער אסאך מענער זענען אזוי, זיי ווייסן נישט וואס צו טון ווען די פרוי הייבט אן וויינען; דאס מאכט אים ער זאל אנהייבן זינגען און זיך מאכן פרייליך ווייל ער ווייסט נישט וואס צו טון, ער איז אויסגעמוטשעט פון זיין טאג און ער ווייסט נישט וואס צו טון ווען איר וויינט.


דעריבער אויב איר ווילט אז אייער מאן זאל אייך אויסהערן דארפט איר רעדן שיין צו אים, שמייכלען צו אים; דעמאלט וועט זיין כמים פנים לפנים, אזוי ווי עס שטייט (משלי כז, יט): "כַּמַּיִם הַפָּנִים לַפָּנִים, כֵּן לֵב הָאָדָם לָאָדָם", ווען מען קוקט אריין אין וואסער מיט א שמייכלדיגע פנים זעט מען צוריק א שמייכל, און ווען מען קוקט אריין מיט א ברוגז'דיגע פנים זעט מען צוריק א ברוגז פנים; אזוי איז די מאן מיט זיין ווייב - ווי אזוי מען פירט זיך אויף צו יענעם, אזוי פירט מען זיך צוריק מיט דיר.


די ערשטע זאך זאלט איר איבער בעטן אייער מאן; זאגטס אים שיינערהייט: "זיי מיר מוחל אז איך האב געשריגן אויף דיר אזעלכע מיאוס'ע ווערטער", וועט איר זען ווי ער וועט אייך ליב האבן און העלפן.


געבטס אים שיינערהייט צו פארשטיין וואס איר ווילט; אז איר ווילט ער זאל אייך סתם אויסהערן, ער זאל ווייזן מיטלייד ווען איר וויינט - וועט ער שוין מער נישט זינגען ווען איר וויינט.


עס איז נישט אמת וואס איר שרייבט אז אין היכל הקודש נעמט מען זיך אן פאר די פרויען, אין היכל הקודש לערנט מען אויס מען זאל זיך נישט קריגן, מען זאל זיין א סבלן און מען זאל מוותר זיין, מען זאל זיין קלוג - נישט זוכן צו זיין גערעכט. א רחמנות אויף יונגע פארפעלקער וואס עס גייט זיי אריבער די טעג און יארן מיט קריגערייערן, ווען מען קען לעבן א חיים טובים, א זיסע לעבן.


איך בעט אייך, האטס רחמנות אויף אייך און אויף אייערע קינדער, מען קען זיך נישט אזוי אויפפירן; אז איר ווילט האבן שלום בית זאלט איר שמייכלען צו אייער מאן. שלעפטס אים נישט אהער; אז ער וויל נישט קומען דא - איז נישט, קודם זאלט איר דא זיין; קודם זאלט איר פאלגן דעם רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1003 - וואס טוט מען ווען דעם שכנ'ס קינד פירט זיך נישט ערליך מיט מיר?
חינוך הילדים, קדושה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרוי וואס איז זיך מחיה מיט די שיעורים. איינע פון די קינדער פון אונזערע שכנים איז יעצט געווארן בר מצוה. די משפחה איז זייער א ערליכע גוטע משפחה, מיר האבן זייער א גוטע קשר מיט זיי. דער קינד איז זייער עקטיוו און נאכנישט עכט געוואקסן, ער פירט זיך נאך ווי א קלענערער קינד, און פון מאל צו מאל רירט ער מיך אן, דאס שטערט מיר זייער שטארק, ווייל איך ווייס אז דאס איז א גרויסע עבירה. וואס זאל איך טון?


א גרויסן יישר כח פאר אלעס.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת קרח, ב' תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


קינדער ווייסן גארנישט פון זיך אליין, קינדער דארף מען מחנך זיין. אז מען זאגט זיי, מען לערנט זיי אויס ווי אזוי זיך צו פירן - וועלן זיי זיין גוט און וואויל; ווי עס זעט אויס האט מען דעם קינד נישט געלערנט, זיינע עלטערן האבן אים נישט מחנך געווען אכטונג צו געבן פון פרעמדע פרויען און מיידלעך. זאלט איר אים זאגן איינמאל, צוויי מאל מיט א שמייכל: "יעצט ביסטו שוין א גרויס קינד, דארפסטו וויסן אז מען טאר נישט אנרירן א פרעמדע פרוי, נאר דיין מאמע מעגסטו אנרירן"; מען זאגט דאס איינמאל, צוויי מאל מיט א שמייכל; אז ער פארשטייט איז גוט און אז נישט זאגט מען דאס א דריטע מאל מיט אן ערנסטן פנים, אזוי וועט ער זען אז דאס איז נישט קיין קינדער שפיל, איר מיינט דאס ערנסט און דאס איז נישט קיין געלעכטער, וועט ער אכטונג געבן.


דאס וואלט איר אים שוין געדארפט לערנען יארן צוריק, פאר ער וואקסט אויף, נישט ווארטן ביז ער ווערט בר מצוה; יעצט איז שוין אביסל שפעט, ווי יונגער מען לערנט אויס קינדער ווי אזוי זיך צו פירן איז דאס גרינגער פאר יעדן, סיי פאר'ן קינד און סיי פאר יעדן איינעם.


עלטערן ווייסן נישט ווי שטארק חינוך איז; אז מען שטעלט אוועק קינדער אויף א גלייכע וועג יונגערהייט וואקסן זיי ערליך און געזונט, קליינע קינדער איז גרינגער צו בייגן און אויסגלייכן זיי זאלן וואקסן שיין גראד. קליינע קינדער דארף מען לערנען צניעות; אינגלעך שפילן מיט אינגלעך און מיידלעך שפילן מיט מיידלעך. מען לערנט זיי שמירת עינים, מען לערנט זיי איידלקייט - דעמאלט וואקסן זיי אויף ווי עס דארף צו זיין


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1002 - ווי אזוי קען מען אכטונג געבן אויף די קינדער, ווען זיי גייען אין שולע?
חינוך הילדים, סקול

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר די חיזוק און עצות וואס איר געבט אונז. 


ס'קומט שוין ברוך ה' די צייט צו שיקן אונזער עלטסטע טאכטער אין שולע. ביז יעצט האבן נאר אונז מחנך געווען די קינדער, אבער יעצט ווען זי הויב אן גיין אין שולע, וועט זי דאך באקומען נאך השקפות אויפ'ן באס און אין שולע, פון די חבר'טעס און די לערערינס און אזוי ווייטער. ווי אזוי האנדלט מען דאס? וויאזוי קענען מיר האלטן שטארק אונזערע השקפות, ווען איך ווייס נישט וואס ס'גייט אריין אין איר ווען זי איז אויפ'ן באס און אין שולע?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת קרח, ב' תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עלטערן דארפן זיך שטענדיג אינטערעסירן ווער עס זענען די חברים פון זייערע קינדער; בדרך כלל ווען די קינדער קומען אהיים פון חדר און פון שולע דערציילן זיי מער ווייניגער אלעס וואס האט זיך געטון אין חדר, דעמאלט קענען די עלטערן דערשמעקן ווער עס איז א וואויל קינד, אן איידל קינד און מען שטארקט די קינדער זיי זאלן זיך באפריינדן מיט די קינדער וואס זענען איידל און דרך ארץ'דיג.


מען קען נישט נאכגיין א קינד פיר און צוואנציג שעה און אויסהערן יעדע שמועס וואס ער רעדט מיט חברים וכו'; נאר מען דארף זיך שטענדיג אינטערעסירן ביי די מלמדים און טיטשערס, זיך נאכפרעגן וואס מאכן די קינדער, ווער זענען זייערע חברים, וואו שפילן זיך די קינדער ווען זיי קומען אהיים - אזוי וועט מען זוכה זיין צו גוטע קינדער.


מוהרא"ש זאגט אויף דעם וואס דער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, סימן נד): "עַל יְדֵי חֲנוּכָּה וְנֵר שַׁבָּת הֲוֵי לֵהּ בָּנִים תַּלְמִידֵי חֲכָמִים", דורך דעם וואס מען צינדט שבת לעכט און חנוכה לעכט וועט מען זוכה זיין צו גוטע קינדער; אז חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פסחים ז:): "וְחִפּוּשׂ מִנֵרוֹת, וְנֵרוֹת מִנֵּר", מען לערנט ארויס בודק חמץ זיין פון ליכט, ווען מען וויל עפעס אויפזוכן דארף מען זוכן מיט ליכט; זאגט מוהרא"ש אז דאס זאגט דער רבי, עלטערן וואס זוכן נאך זייערע קינדער, ווער זייערע חברים זענען, וועלן זוכה זיין צו קינדער תלמידי חכמים.


דער עיקר זאלט איר וויסן אז כדי זוכה צו זיין צו גוטע קינדער דארף מען אסאך וויינען צום אייבערשטן; עלטערן דארפן פארגיסן טרערן יעדן טאג און בעטן דעם אייבערשטן פאר ערליכע דורות. מוהרא"ש דערציילט אז אמאל איז א איד געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו, ער האט געבעטן דעם הייליגן חפץ חיים א ברכה אויף גוטע קינדער, האט דער הייליגער חפץ חיים זי"ע גענומען א תהלים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט און דאס געוויזן פאר דעם איד, ער האט אים געזאגט: "זעסט? דאס איז דער תהלים פון מיין מאמע עליה השלום, וואו זי פלעגט יעדן טאג וויינען אז זי זאל האבן גוטע קינדער, אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1001 - ווי אזוי זאל איך זיך מסדר מיט מיינע שיעורים?
לימוד התורה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט א גרויסן יישר פאר אלע שיעורים, איך וואלט באמת געדארפט שרייבן א באזונדערע גאנצע בריוו נאר צו דאנקען אויף אלעס וואס איך באקום פון די געוואלדיגע חיזוק שיעורים.


ספעציעל וויל איך זיך באדאנקען פאר'ן סדר דרך הלימוד וואס האט מיר צוגעבינדען צו די הייליגע תורה, איך לערן יעדן טאג אביסל פון אלע פופצן שיעורים וואס מוהרא"ש האט אוועקגעשטעלט, אויסער גמרא וואס איך לערן יעדן טאג זיבן בלאט כדי צו קענען ענדיגן יעדעס יאר ש"ס.


איך וויל אבער וויסן ווי אזוי זיך מסדר צו זיין, וויפיל און ווי אזוי צו לערנען יעדע שיעור.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו לאזט זיך נישט נארן, דו לערנסט פלייסיג דיינע שיעורים בכל חלקי התורה; דו לערנסט אביסל פון אלע פופצן שיעורים פונעם סדר הלימוד וואס מוהרא"ש האט אוועקגעשטעלט אז מען זאל לערנען:


1) די ערשטע שיעור - מען זאל לערנען יעדן טאג חומש רש"י מיט'ן תרגום איינגעטיילט לויט די טעג פון די וואך; זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער.


2) די צווייטע שיעור - מען זאל לערנען יעדן טאג אביסל נ"ך; דער רבי האט געזאגט אז נ"ך איז זיין מוסר ספר, ווען מען לערנט נ"ך ווערט מען זייער נתעורר לתשובה.


3) די דריטע שיעור - מען זאל לערנען יעדן טאג משניות; משניות וואשט אויס די נשמה. עס ווערט געברענגט פונעם הייליגן מהר"ם פאפירש (אור צדיקים סימן כב, אות יא): "טוֹב לִלְמוֹד מִשְׁנַיוֹת בְּכָל יוֹם", עס איז זייער גוט מען זאל יעדן טאג לערנען משניות, "וְאִם אֶפְשַׁר שֶׁיַּשְׁלִים חַ"י פְּרָקִים בְּכָל יוֹם, נֶגֶד חַ"י עוֹלָמוֹת מַה טוֹב וּמַה נָעִים", און אויב איינער קען לערנען אכצן פרקים - איז זייער גוט, "יְהִי חֶלְקִי עִמּוֹ", איך וויל האבן א חלק מיט אזא איינעם, "כִּי הוּא תִּיקוּן גָּדוֹל לִפְגַם הַבְּרִית, סוֹד אֵל חַי", ווייל מיט'ן לערנען אכצן פרקים משניות איז מען מתקן וואס מען האט פוגם געווען אין די חטא פון פגם הברית רחמנא לצלן, "וְיֶשׁ לָהֶם גַּם כֵּן סְגוּלָה לַהֲרוֹג הַיֵּצֶר הָרָע", אויך האט דאס א סגולה צו הרג'נען דעם יצר הרע, "גַּם סְגוּלָה לְהַמְשִׁיך נְשָׁמָה, שֶׁהִיא אוֹתִיּוֹת מִשְׁנָה", אויך האט דאס א סגולה צו ברענגען א ריינע נשמה אויפ'ן מענטש.


4) די פערטע שיעור - מען זאל לערנען יעדן טאג גמרא - תלמוד בבלי; לערנען ש"ס כסדרן א בלאט נאך א בלאט און נישט קוקן אויב מען פארשטייט אדער נישט. דאס מאכט ליכטיג פאר'ן מענטש; עס נעמט ארויס דעם מענטש פון אלע פינסטערנישן און עס פארברענט אלע קליפות וואס מען האט באשאפן פון עבירות, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ריד): "תַּלְמוּד בְּגִימַטְרִיָּא אוֹתִיּוֹת שֶׁל שְׁמָהּ 'לִילִית', עַל כֵּן יֵשׁ כֹּחַ בְּלִמּוּד הַתַּלְמוּד לְהַכְנִיעַ אוֹתָהּ", 'תלמוד' באטרעפט די זעלבע מספר ווי דער נאמען פון די קליפה וואס מאכט א מענטש זינדיגן אין פגם הברית, ווען מען לערנט גמרא פארברענט מען די קליפה; מען ווערט ריין.


5) די פיפטע שיעור איז תלמוד ירושלמי; ווען מען לערנט די הייליגע תורה איז דער אייבערשטער מוחל אלע עבירות, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי ראש השנה פרק ד, הלכה ח): "כֵּיוָן שֶׁקִּבַּלְתֶּם עֲלֵיכֶם עוֹל תּוֹרָה", ווען א מענטש איז מקבל אויף זיך דעם עול תורה, ער לערנט תורה יעדן טאג, זאגט דער אייבערשטער, "מַעֲלֶה אֲנִי עֲלֵיכֶם כְּאִילוּ לֹא חֲטָאתֶם מִיְמֵיכֶם", רעכן איך אים כאילו ער האט קיינמאל נישט געזינדיגט.


6) די זעקסטע שיעור - מען זאל מען לערנען תוספתא; מוהרא"ש זאגט: אז מען לערנט יעדן טאג א בלאט ב'בלי, א בלאט י'רושלמי און א פרק ת'וספתא - בויט מען זיך א בי"ת נצחי, אן אייביגע הויז; דאס וועט מען מיט נעמען אויף יענע וועלט.


7) די זיבעטע שיעור איז מדרש רבה; מוהרא"ש פלעגט אונז אסאך בעטן מיר זאלן האבן שיעורים אין מדרש, דאס ברענגט אריין א שטארקע גליסטעניש צו וועלן זיין גוט. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה (ספרי עקב, יא, כב): "רְצוֹנְךָ לְהַכִּיר אֶת מִי שֶׁאָמַר וְהָיָה הָעוֹלָם", ווילסט זיך באקענען מיט'ן אייבערשטן?  לְמוֹד אַגָּדָה", לערן אגדה.


8) די אכטע שיעור - מען זאל לערנען מדרש תנחומא; ברסלב'ע חסידים פלעגן לערנען אסאך מדרש. דער הייליגער רבי נתן האט געזאגט פאר זיין תלמיד רבי נחמן טולטשינער אז ער זאל לערנען אסאך מדרש, שפעטער ווען רבי נתן איז אוועק פון דער וועלט פלעגט רבי נחמן טולטשינער פארלערנען מדרש פאר'ן עולם; מענטשן פלעגן זיצן שעות אויסהערנדיג ווי שיין ער לערנט פאר מדרש. אמאל איז געווען דארט א גרויסער רב און ער האט געהערט ווי שיין רבי נחמן טולטשינער לערנט פאר, ווי ער נעמט ארויס שיינע עצות און חיזוק פון מדרש, האט דער רב געפרעגט רבי נחמן טולטשינער: "איך האב דאך אויך געלערנט דעם שטיקל מדרש, פארוואס האב איך נישט געטראפן די שיינע שכל, עצות און חיזוק אין מדרש?" האט אים רבי נחמן געענטפערט: "איך האב די הקדמות פון מיין רבי - רבי נתן און פון רבי'ן - דער הייליגער רבי, אז מען לערנט מיט די הקדמות איז דאס גאר אנדערש".


9) די ניינטע שיעור - מען זאל לערנען רמב"ם; מוהרא"ש זאגט אז רמב"ם איז די ראשי תיבות: "מ'חיה מ'תים ב'רחמים ר'בים". ווייל די ספרים איז ממש מחי' מתים, עס ברענגט אריין א חיות אינעם מענטש, עס ברענגט אריין יראת שמים.


10) די צענטע שיעור - מען זאל לערנען טור.


11) די עלפטע שיעור איז שלחן ערוך; דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן כט): "כָּל אִישׁ יִשְׂרְאֵלִי מְחֻיָּב לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם פּוֹסְקִים, וְלא יַעֲבֹר", יעדער איד איז מחויב צו לערנען יעדן טאג הלכות, "וְאִם הוּא אָנוּס וְאֵין לוֹ פְּנַאי, יִלְמַד עַל כָּל פָּנִים אֵיזֶה סְעִיף "שֻׁלְחָן עָרוּךְ" בְּאֵיזֶה מָקוֹם שֶׁהוּא, אֲפִילּוּ שֶׁלֹּא בִּמְקוֹמוֹ שֶׁהוּא עוֹמֵד עַתָּה בְּשֻׁלְחָן עָרוּךְ", אויב מען האט נישט קיין צייט וכו' זאל מען לערנען אן הלכה, אפילו נישט כסדרן וואו מען האלט וכו', "כִּי צָרִיךְ לִלְמֹד אֵיזֶה דִּין בְּשֻׁלְחָן עָרוּךְ בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּל יְמֵי חַיָּיו", ווייל מען איז מחויב צו לערנען יעדן טאג הלכה.


12) די צוועלפטע שיעור - מען זאל לערנען זוהר הקדוש (עיין שיחות הר"ן, סימן קח).


13) די דרייצנטע שיעור - מען זאל לערנען תיקוני זוהר; דער רבי האט זייער אסאך געלערנט תיקוני זוהר. נישט נאר חודש אלול, נאר א גאנץ יאר פלעגט דער רבי אסאך לערנען תקוני זוהר; דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קכח) אז אלע חכמות פון די וועלט ליגט אין ספר התיקונים.


14) די פערצנטע שיעור איז ליקוטי מוהר"ן; דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שמט): "שֶׁיְּכוֹלִין לִהְיוֹת נַעֲשֶׂה בַּעַל תְּשׁוּבָה גָּמוּר עַל יְדֵי לִמּוּד הַסֵּפֶר שֶׁלּוֹ", מען קען ווערן אן אמת'ער בעל תשובה אז מען לערנט זיין ספר ליקוטי מוהר"ן, "וְאָמַר, שֶׁמִּי שֶׁיֵּשֵׁב וְיַעֲסֹק בִּסְפָרָיו רַק בְּלִי קִנְטוּר וְנִצָּחוֹן, וְיִסְתַּכֵּל בּוֹ בֶּאֱמֶת, אָז בְּוַדַּאי יִהְיוּ נִבְקָעִין אֶצְלוֹ כָּל גִּידֵי קַשְׁיוּת לְבָבוֹ", וְאָמַר בְּזוּ הַלָּשׁוֹן: 'סֶע וֶועט אִים אַלֶע אָדֶערְן טְרֶענֶען'"; ווער עס וועט לערנען זיין ספר מיט אן אמת וועט זיך אים עפענען אלע פארשטאפטע אָדערן, ער וועט ווערן אן ערליכער איד.


15) די פופצנטע שיעור איז ליקוטי הלכות; ווייל נאר מיט רבי נתן פארשטייען מיר וואס דער רבי לערנט אונז, אזוי ווי דער הייליגער רבי האט געזאגט: "קיינער פארשטייט מיר נישט נאר ר' נתן, און ר' נפתלי אביסל".


16) יעצט אז מיר האבן אשר בנחל האבן מיר זעכצן שיעורים, מען זאל לערנען יעדן טאג אביסל אשר בנחל; דאס פלאמט אויף דאס הארץ. דער ספר אשר בנחל איז מחזק יעדן איינעם; אין וואס פאר א מצב מען געפונט זיך נאר - הייבט עס אויף דעם מענטש און איז אים מחזק.


בעט דעם אייבערשטן זאלסט וויסן וויפיל צו לערנען פון יעדע לימוד; תפילה ווייזט פאר'ן מענטש וואס צו טון.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1000 - וואס קענען מיר טון געהאלפן צו ווערן מיט קינדער?
צניעות, חיזוק פאר פרויען, קינדער, סגולות, צדקה, עירוב

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר די הערליכע שיעורים וואס זענען מיר שטארק מחזק, ובפרט אין דעם ענין צו רעדן צום אייבערשטן.


איך האב ב"ה פיין חתונה געהאט שוין פאר כמעט פינף יאר, אבער דערווייל האבן מיר נאכנישט זוכה געווען צו קינדער. מיר געבן נישט אויף, מיר זענען זיך מחזק מיט אמונה און תפלה, אבער צומאל שפיר איך ווי ס'רוקט זיך א חודש נאך א חודש, א יאר נאך א יאר, און די ישועה איז נאכנישט דא. מיר וואס קען איך זיך מחזק זיין? און אפשר פעלט אויס צו טון עפעס א סגולה צו ברענגען נענטער די ישועה?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


בזכות וואס איר וועט זיך פירן איידל, איר וועט גיין אנגעטון צניעות'דיג  - וועט איר זוכה זיין צו די ברכה וואס חכמינו זכרונו לברכה זאגן (במדבר רבה ח, ט): אויפ'ן פסוק (תהילים קכח, ג): "אֶשְׁתְּךָ כְּגֶפֶן פֹּרִיָּה בְּיַרְכְּתֵי בֵיתֶךָ בָּנֶיךָ כִּשְׁתִלֵי זֵיתִים סָבִיב לְשֻׁלְחָנֶךָ", דיין ווייב וועט זוכה זיין צו האבן קינדער אזוי ווי א וויינשטאק וואס איז פול מיט טרויבן - בזכות וואס זי פירט זיך בצניעות, "בִּזְמָן שֶׁהִיא נוֹהֶגֶת בְּעַצְמָהּ דַּת יְהוּדִית שֶׁהִיא צְנוּעָה, זוֹכָה שֶׁיוֹצְאִין מִמֶּנָּה בָּנִים בַּעֲלֵי מִקְרָא, בַּעֲלֵי מִשְׁנָה, בַּעֲלֵי מַעֲשִׂים טוֹבִים", זי וועט האבן קינדער וואס וועלן לערנען מִקְרָא, מִשְׁנָה און טון מַעֲשִׂים טוֹבִים, "הֲדָא הוּא דִּכְתִיב: 'בָּנֶיךָ כִּשְׁתִילֵי זֵיתִים'", עיין שם.


אויך זאלט איר עוסק זיין אין צדקה; דער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, חלק ב', סימן כב) אז דורך צדקה איז מען זוכה צו קינדער.


אויך זאלט איר העלפן אין אייער שטאט אז עס זאל זיין אן עירוב; עס איז מקובל פון צדיקים אז דער וואס מאכט אן עירוב איז זוכה צו גרויסע נסים, בפרט אינעם ענין פון זרע של קיימא. אזוי ווי עס איז באוואוסט די מעשה, א איד וואס האט נישט געהאט קיין קינדער איז געקומען צום הייליגן ייטב לב זכותו יגן עלינו פאר א ברכה און דער ייטב לב האט אים געזאגט אז ער זאל מאכן דעם עירוב, אזוי האט ער געטון און ער האט זוכה געווען צו זרע של קיימא.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#999 - וועלכע סארט מעשיות דערציילט מען פאר קינדער?
חינוך הילדים, מדות טובות, סיפורי מעשיות, אמונת חכמים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר די שיינע בריוו וואס איך האב באקומען איבער זיך שטארקן אין שמירת הזמנים אלס מלמד.


דער ראש ישיבה שליט"א האט דארט אויך געשריבן איבער די גרויסקייט צו דערציילן מעשיות פון צדיקים פאר די קינדער, האב איך געוואלט קלאר מאכן איבער וועלכע סארט מעשיות דער ראש ישיבה שליט"א רעדט, ווייל ס'זענען דא מעשיות פון צדיקים וואס איז נישט שייך פאר קינדער נאכצומאכן, דאס וועט נאר אויפטון אז די קינדער וועלן מיינען אז צו זיין א צדיקים דארף מען זיין ממש א מלאך, ווידער איז דא מעשיות וואס קינדער קענען יא נאכמאכן, צום ביישפיל די מעשה פון רבי אביש'ל פראנקפורטער וואס האט אסאך געבעטן דעם אייבערשטן ביז זיין קאפ האט זיך געעפנט און ער האט אנגעהויבן פארשטיין לערנען. און דאס גלייכן אזעלכע סארט מעשיות ווי צדיקים האבן שטארק אכטונג געגעבן נישט מצער צו זיין א צווייטן וכדומה.


איך וועל זיך פרייען אויב דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר דאס קענען קלאר מאכן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען מען דערציילט מעשיות פון צדיקים דארף מען וויסן ווי אזוי דאס צו דערציילן, מען דארף זיי געבן צו פארשטיין אז צדיקים האבן אויך געהאט יונגערהייט א יצר הרע און האבן זיך זייער געמוטשעט. אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן מח): "איך האב געהערט פון אמת'ע צדיקים, זיי האבן געזאגט אז זיי האבן אויך געהאט שווערע ביטערע נסיונות, זיי האבן געשפירט ביי זיך ווי קיינער דארף זיי נישט, זיי האבן געהאט שווערע מלחמות - ביז זיי האבן מנצח געווען דעם יצר הרע".


מעשיות פון צדיקים איז זייער וויכטיג פאר עבודת השם, בפרט פאר קינדער. עס איז באוואוסט אז דער הייליגער צאנזער רב זכותו יגן עלינו האט געפרעגט דעם מלמד פון זיינע קינדער צי ער לערנט מיט זיי מוסר, ווען דער מלמד האט געזאגט אז ער לערנט מיט זיי חובות הלבבות און נאך האט דער הייליגער דברי חיים זי"ע געזאגט פאר'ן מלמד: "נישט דאס מיין איך, איך וויל אז דו זאלסט זיי דערציילן מעשיות פון הייליגן רבי ר' אלימלך, פון הייליגן רבי ר' זושא זי"ע", ווייל מעשיות פון צדיקים פלאקערט אויף דאס הארץ, בפרט קינדער - ווען זיי הערן מעשיות פון צדיקים ברענגט עס אריין אין זיי א חשק און א גליסטעניש אויך צו וועלן זיין ערליך און הייליג.


עס האט נישט צו טון אויב מען קען נאכמאכן די מעשה אדער נישט, ווייל מיר קענען טאקע נישט נאכמאכן די מעשיות וואס צדיקים טוען. צום ביישפיל מען דערציילט פאר קינדער די מעשה פון הייליגן רבי אלימלך זכותו יגן עלינו, אז ער האט געזען ווי זיין אייניקל וויינט, א קליינטשיג קינד וויינט אין שויס פון זיין מאמע און האקט די מאמע, האט ער אנגעהויבן שרייען: "אוי וויי, אוי וויי איז מיר, שלאגן א מאמע?!" דארט איז געשטאנען דער הייליגער רבי אלימלך'ס מאמע, האט זי געזאגט פאר אים: "ווען דו ביסט געווען א קליינטשיג קינד האסטו מיר אויך געשלאגן..."


ווי נאר דער הייליגער רבי אלימלך האט דאס געהערט איז ער געלאפן צום אויוון און ער האט אריין געלייגט זיינע הענט אין פייער, ער האט געוויינט צו זיך און געזאגט: "הענט וואס שלאגן א מאמע דארף מען פארברענען", ביז ער האט זיך פארברענט זיינע הענט.


דעם קומענדיגן טאג האט ער געוואלט דאווענען און לייגן תפילין - האט ער געבעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, מילך וויל לייגן תפילין אבער מילך האט נישט קיין הענט", האט דער אייבערשטער געמאכט א נס אז זיינע הענט האבן זיך אויסגעהיילט.


אזעלכע מעשיות דארף מען דערציילן פאר קינדער זיי אויסצולערנען אז מען טאר נישט שלאגן א מאמע, און זיי זאלן זען וואס א צדיק איז, ער טוט תשובה אויף עבירות וואס ער האט געטון אין די צייט ווען ער האט נאך נישט געהאט קיין שכל, און זיי אויסלערנען אז ווען מען בעט דעם אייבערשטן העלפט דער אייבערשטער.


דערצייל זיי אז דער הייליגער רבי אלימלך האט געפאסט משבת לשבת פאר איין און צוואנציג יאר; זיבן יאר פאר זיינע עבירות, זיבן יאר פאר זיינע קינדער און אייניקלעך און נאך זיבן יאר פאר אידישע קינדער עס זאל זיי גוט זיין; מיר קענען דאס נישט נאכמאכן און מיר טארן דאס נישט נאכמאכן, דאך דארפן מיר וויסן וואס צדיקים זענען געווען, און אז מיר וועלן זיין דבוק צו זיי, מיר וועלן לעבן מיט צדיקים - וועלן מיר אויך זיין גרויסע צדיקים. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן: "כל המחובר לטהור טהור", ווער עס איז באהאפטן צו א טהור איז אויך ריין.


דערצייל פאר די קינדער אלע מעשיות פון צדיקים; עס האט נישט צו טון יא נאכמאכן נישט נאכמאכן, ווייל מיר דארפן וויסן אז מיר זענען זייער ווייט פון זיין א צדיק, מיר זענען זייער ווייט פון וואס מיר דארפן באמת זיין, אבער אויב מיר וועלן זיין מקושר צו צדיקים, מיר וועלן גלייבן אין זיי און פאלגן וואס זיי זאגן - וועלן מיר אויך זוכה זיין צו ווערן צדיקים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#998 - ווען איז נפטר געווארן די מאמע פון הייליגן בעל שם טוב זי"ע?
חינוך הילדים, סיפורי צדיקים, יראת שמים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א מלמד, און פאר יום טוב שבועות האב איך באשריבען אביסל פון הייליגן בעל שם טוב זי"ע אין א קונטרס וואס כ'האב אהיימגעשיקט פאר מיינע תלמידים, און איך האב דארט איבערגעטייטשט עטליכע שטיקלעך פון פעולת הצדיק, ווי עס ווערט דארט געברענגט אז די מאמע פון בעל שם טוב זי"ע איז נפטר געווארן ביי זיין געבורט.


נאך שבועות האבן מיר די זיסע קינערלעך געזאגט אז דעס איז אנדערט ווי עס שטייט אין אנדערע ספרים וועלכע באשרייבן די היסטאריע פון בעל שם טוב זי"ע אז זיין טאטע איז נפטר געווארן בעפאר זיין מאמע.


איך וואלט זייער געוואלט וויסן צי עס איז טאקע פארהאן חילוקי דיעות אין דעם, און אזוי אויך לתועלת פון די קונטרס וואס איך האב פארטיילט פאר זיי.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת קרח, כ"ט סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו לייגסט אריין אין קינדער יראת שמים, דו דערציילסט זיי מעשיות פון צדיקים. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רמח): "דַּע, שֶׁסִּפּוּרֵי מַעֲשִׂיּוֹת מִצַּדִּיקִים, הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד", פארציילן מעשיות פון צדיקים איז זייער א גרויסע זאך, "כִּי עַל יְדֵי סִפּוּרִים מִצַּדִּיקִים, נִתְעוֹרֵר וְנִתְלַהֵב הַלֵּב בְּהִתְעוֹרְרוּת גָּדוֹל לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, בְּחֵשֶׁק נִמְרָץ מְאֹד", ווייל ווען מען הערט א מעשה פון א צדיק ווערט דאס הארץ אויפגעפלאמט צום אייבערשטן און מען באקומט א שטארקע חשק צו ווערן אן ערליכער איד ווען מען זעט צו וואס דער צדיק האט זוכה געווען דורך דעם וואס ער איז בייגעשטאנען אלע זיינע נסיונות, און מען וויל אויך ווערן א צדיק.


מוהרא"ש דערציילט (ספר פעולת הצדיק, אות כו) אז דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו איז געבוירן געווארן צו אלטע עלטערן, זיין פאטער רבי אליעזר איז אלט געווען הונדערט יאר און זיין מאמע שרה איז שוין אויך געווען זייער אלט; זיין מאמע איז נפטר געווארן גלייך ווען זי האט געבוירן דעם הייליג קינד ישראליק, שפעטער ווען דער בעל שם טוב איז אלט געווען פינף יאר האט אים זיין טאטע גערופן צו זיך און אים געזאגט בזה הלשון: "ישראליק! איך גיי יעצט אוועק פון די וועלט - כדרך כל הארץ, געדענק אבער אז דו ביסט קיינמאל נישט אליין, דער אייבערשטער איז מיט דיר, ביי דיר און נעבן דיר - זאלסט נישט מורא האבן פון קיינעם", און מיט די ווערטער איז ער נפטר געווארן.


דער בעל שם טוב איז אויסגעוואקסן איינער אליין אין א גרויסע וועלט, אבער ער האט שטענדיג געדענקט זיין טאטע'ס לעצטע ווערטער: "געדענק דו ביסט קיינמאל נישט אליין, דער אייבערשטער איז מיט דיר, ביי דיר און נעבן דיר - זאלסט נישט מורא האבן פון קיינעם"; מיט די ווערטער האט ער געלעבט און האט דאס אויסגעפירט למעשה, וואס ער האט נאר געדארפט האט ער געבעטן דעם אייבערשטן. ביז איינמאל האט ער שפאצירט אין וואלד בשעת ער האט געזינגען צום אייבערשטן, אינמיטן זעט ער ווי עס קומט צו גיין א מענטש און פרעגט אים: "וואס טוסטו דא אליין אין וואלד?" רופט ער זיך אן צו אים: "איך בין נישט אליין, דער אייבערשטער איז דא מיט מיר", רופט זיך אן דער מענטש: "דער אייבערשטער איז מיט דיר? דער אייבערשטער איז דאך אויבן אין הימל, ער איז זייער הויך, ער האט איבער געלאזט די וועלט", און ער לייגט צו אז עס איז א בפירוש'ע פסוק (יחזקאל ח, יב): "עָזַב ה' אֶת הָאָרֶץ". (וואס באמת שטייט דארט אז מען זאל נישט זאגן אזוי ווי די וואס זאגן אז דער אייבערשטער זעט נישט וואס מען טוט אין די פינסטערניש, דער אייבערשטער האט אונז פארלאזט).


דער מענטש האט ווייטער ממשיך געווען צו רעדן צום בעל שם טוב קעגן די אמונה, האט דער בעל שם טוב געכאפט א צווייג פון דער ערד און אים אנגעפאנגען צו שלאגן, און בשעת ער האט געשלאגן דעם אלטן נַאר האט ער געשריגן דעם פסוק (תהלים צב, י): "יִתְפָּרְדוּ כָּל פֹּעֲלֵי אָוֶן", פלוצלינג זעט דער בעל שם טוב ווי ער איז נישט דא, דער מענטש איז פשוט געווען אן אויג פארבלענדעניש פונעם סמ"ך מ"ם; פון דעמאלט איז דער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו געווארן נאך שטערקער אין די אמונה, ער האט געזען ווי דער סמ"ך מ"ם וויל אים איינרעדן צו טראכטן קעגן די אמונה האט ער זיך נאך אסאך מער געשטארקט.


די מעשה האט דער הייליגער רבי געהערט ווען ער איז נאך געווען א קליין קינד. ווען דער רבי האט געהערט די מעשה איז אריין אין אים א מורא'דיגע חשק צו ווערן א צדיק, ער האט אנגעפאנגען צו טראכטן: 'געוואלד! איך וויל אויך זיין א צדיק! אפשר אז איך וועל דאס נאכטון, איך וועל אנהייבן רעדן צום אייבערשטן, וועל איך אויך ווערן א צדיק?' דער רבי איז גלייך ארויס פון שטוב און געגאנגען צום ציון פון בעל שם טוב און געוויינט צום אייבערשטער: "רבונו של עולם, איך וויל אויך זיין א צדיק, איך וויל אויך זיין אן ערליכער איד וכו' וכו'". ביז דער רבי האט זוכה געווען צו וואס ער האט זוכה געווען.


עס איז דא נאך נוסחאות אין די מעשה; עס איז דא וואס זאגן אז קודם איז זיין טאטע רבי אליעזר אוועק פון די וועלט און נאכדעם זיין מאמע, אבער ביי אנשי שלומינו איז מקובל די מעשה אזוי ווי מוהרא"ש פארציילט דאס.


דער עיקר זאלסטו אויסלערנען די קינדער וואס מען זאל ארויסנעמען פון די מעשה; איינס, מען זאל שטענדיג געדענקען און וויסן אז מען איז קיינמאל נישט אליין, נאר מען איז אלץ ארום גענומען מיט'ן אייבערשטן און וואס מען וויל זאל מען נאר בעטן פונעם אייבערשטן. צווייטנס, זאלסט אריין לייגן אין די קינדער אז זיי זאלן נישט מורא האבן ווען מען הערט רעדן קעגן די אמונה, מען זאל שרייען דעם פסוק (תהלים צב, י): "יִתְפָּרְדוּ כָּל פֹּעֲלֵי אָוֶן", ביז מען ווערט פטור פון אלעם שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#997 - נאכ'ן חזר'ן אזוי סאך אמונה, פארוואס האב איך נאך פחדים?
אמונה, פחדים, שולד געפילן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין אין די פערציגער יארן, איך בין זייער א צעבראכענער, און דאס האט מיר געברענגט אז איך זאל ווערן מקושר צו מוהרא"ש זי"ע, שוין לאנגע יארן וואס איך לערן זיינע ספרים און איך פרוביר מקיים צו זיין זיינע עצות.


זייט מ'האט אנגעהויבן מפרסם זיין די שיעורים פון ראש ישיבה שליט"א האב איך דאס אויך אנגעהויבן הערן כסדר, און דאס האט מיר געמאכט נאך שטערקער פון פריער, זיך צו שטארקן מיט אלע עצות פון הייליגן רבי'ן.


איך בין ב"ה זייער מצליח אין לעבן, איך האב אבער א סוד וואס איך טראג מיט זיך, וואס כ'האב נאכנישט אויסגעזאגט פאר קיינעם. שוין פון קינדווייז אן לייד איך פון שרעקליכע פחדים, איך ווער גאר שטארק דערשראקן פון יעדע קליינע זאך, ווען איך הער עפעס א שמועה אין בית המדרש איבער א מלחמה וואס קען אפשר פאסירן, אפילו ס'האט נישט קיין שום מקור, באקום איך פון דעם גאר א שרעקליכע פאניק און פחד, צומאל ווען איך הער נאר די ווארט איראן, שפיר איך שוין ווי זיי שטייען מיט טאנקען אין ארץ ישראל און ס'פאסירט דאס ערגסטע, און אזוי ווייטער יעדע קליינע זאך דערשרעקט מיר גאר גאר שטארק אויף אן עקסטרעמען פארנעם.


אזוי האב איך געלעבט אלס קינד און אלס בחור מיט שרעקליכע פחדים כסדר, ממש ווי איינער וואלט געשטאנען מיט אן האק איבער מיין קאפ פון צופרי ביז ביינאכט. דערנאך האב איך ב"ה חתונה געהאט, אויפגעשטעלט א שיינע אידישע שטוב, און שוין אויך חתונה געמאכט קינדער ב"ה. איך האב געמיינט אז איך וועל אויסוואקסן די פחדים, אבער למעשה איז עס מיטגעוואקסן מיט מיר. איך האב קיינעם נישט געוואלט אויסגעזאגן איבער דעם, ווייל כ'האב נישט געוואלט מ'זאל מיר האלטן פאר א משוגענער. ביז איך האב איינמאל גענומען די שטארקייט און געגאנגען באהאלטענערהייט צום דאקטער, ער האט געהערט מיין פראבלעם און מיר געגעבן מעדעצינען פאר דעם, און דעמאלט בין איך ממש געווארן א נייער מענטש, כ'האב געשפירט ווי איך בין ארויס פון לאגער, מיין התבודדות איז שוין נישט געווען נאר בכיות און פחדים, נאר ס'איז אריבער מער צו דאנקען דעם אייבערשטן אויף אלע גוטס וואס ער טוט מיט מיר, און כ'האב אויך געקענט פיל רואיגער און בעסער לערנען תורה.


מיין שאלה איז אזוי, נאך צענדליגע יארן פון הערן און לערנען אמונה, פון רעדן אזוי סאך צום אייבערשטן, פון לערנען אזויפיל משניות, און נאך און נאך, ווי אזוי קען זיין אז איך דארף נאך האבן מעדעצין פאר פחדים. איך דריי זיך ארום מיט א שטארקע שולד געפיל, איך ווייס דאך וואס מוהרא"ש שרייבט כסדר אז מיט אמונה קען מען הייליגן נערווען, מעדעצין איז נאר פאר איינעם וואס איז שוואך אין אמונה, און איך מוז דערווייל נאך יא צוקומען צו מעדעצין פאר פחדים, כ'האב שוין פרובירט אראפצוגיין דערפון אבער די פחדים זענען צוריק געקומען.


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר דאס קענען קלאר מאכן און געבן עצות.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת קרח, כ"ט סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס דארפסטו זיך באשולדיגן? דאנק דעם אייבערשטן אז ער האט דיר געגעבן א גוטע מעדעצין וואס נעמט אוועק די פחדים; דו לעבסט רואיגער און דו האסט נישט די אלטע שרעק.


נאר ווייל דו לעבסט מיט אמונה העלפט דיר די מעדעצין; די אלע חיזוקים און עצות פון רבי'ן - אינאיינעם מיט די מעדעצין מאכט דיר רואיג.


נעם אריין אין דיר אמונה וועט דיר ליכטיג ווערן אין לעבן; דו וועסט אויסגעהיילט ווערן פון אלע פחדים און דמיונות. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ה): "הָעִקָּר הוּא הָאֱמוּנָה, וְצָרִיךְ כָּל אֶחָד לְחַפֵּשׂ אֶת עַצְמוֹ, וּלְחַזֵּק אֶת עַצְמוֹ בֶּאֱמוּנָה", דער עיקר אויף וואס א מענטש דארף ארבעטן צוצוקומען איז אמונה, "כִּי יֵשׁ סוֹבְלֵי חֳלָאִים, שֶׁיֵּשׁ לָהֶם מַכּוֹת מֻפְלָאוֹת, וְהֵם סוֹבְלִים הֶחֳלָאִים רַק בִּשְׁבִיל נְפִילַת הָאֱמוּנָה", ווייל עס זענען דא זייער אסאך מענטשן וואס האבן מחלות און זיי ליידן פון דעם נאר ווייל זיי האבן נישט קיין אמונה; דאס גייט ארויף אויף יסורי הנפש וואס מענטשן ליידן זיך נעבעך צאם. זאגט דער רבי ווייטער: "כִּי עַל יְדֵי נְפִילַת הָאֱמוּנָה, בָּאִים מַכּוֹת מֻפְלָאוֹת שֶׁאֵין מוֹעִיל לָהֶם - לֹא רְפוּאוֹת, וְלֹא תְּפִלָּה, וְלֹא זְכוּת אָבוֹת", ווען א מענטש האט נישט קיין אמונה און ער ליידט נעבעך פון די מחלות וואס קומט פון חסרון אמונה, דאן העלפט אים נישט קיין רפואות, עס העלפט נישט קיין תפילה און אויך נישט זכות אבות. דאס גייט ארויף אויף די יסורים וואס מענטשן מאכן נעבעך מיט פון אלע סארט יסורי הנפש; עס פייניגט זיי פון אינעווייניג - יעדער מיט זיינע שלעכטע מחשבות, און די איינציגסטע רפואה אויף דעם איז אמונה.


ווען א מענטש נעמט אריין אין זיך די אמונה; ער ווייסט אז עס איז גארנישט דא אויף די וועלט אויסער דעם אייבערשטן, און דער אייבערשטער איז "מְמַלֵּא כָּל עָלְּמִין, וְסוֹבֵב כָּל עָלְּמִין, וּבְתוֹךְ כָּל עָלְּמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת בִּלְעָדָיו יִתְבָּרַךְ כְּלָל", דאן לעבט ער א רואיג לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים

#996 - מעג מען נעמען השקפה אויך פון אנדערע ספרים, נישט פון ברסלב?
חסידות ברסלב, ספרי ברסלב, ספרים, אמונת חכמים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין זייער איבערגענומען און איבעראשט, און פארשטייט זיך זייער דאנקבאר, פאר'ן ראש ישיבה שליט"א פאר'ן נעמען די צייט און כוחות צו ענטפערן אויף מיין שאלה וועגן זאגן 'ביטע' און 'יישר כח' פאר קינדער; איך האב דאס אנגענומען און איך מוז זאגן אז די גאנצע גייסט אין מיין שטוב שפירט זיך לייכטער און געשמאקער. און אזוי איז בעצם אויך מיט אלע עצות פונעם ראש ישיבה.


איך וויל פרעגן נאך א זאך וואס דערקוטשעט מיר און איך וואלט זיך זייער געפרייט אויב דער ראש ישיבה וואלט מיר דאס געקענט ענטפערן. מיר האבן גענומען דעם ראש ישיבה שליט"א פאר אונזער וועג ווייזער, מיר הערן די שיעורים און ליינען די בריוון און מיר פרובירן צו פאלגן וואס דער ראש ישיבה לערנט אויס, איך וויל אבער וויסן ווי אזוי דארף באטראכט ווערן אנדערע מקורות פון ידיעות און השקפה, אין הנהגה און אין פירושי התורה? אין אנדערע ווערטער, איז שייך צו האבן א רבי וואס מען גייט אים נאך און מען פאלגט אים יעדע זאך אבער אויסער דעם קען מען הערן און ליינען אויך פון אנדערע משפיעים און רבי'ס סתם פאר אינטערעסאנטקייט, אדער דאס איז א סתירה און שטערט דעם מענטשנ'ס מח פון טראכטן גראד?


איך האב געהערט דעם ווארט פון רבי נתן אז ווען ער איז געקומען צום רבי'ן האט ער זיך אויסגעליידיגט זיין מח פון אלעס וואס ער האט געהערט און געוואוסט פון פארדעם, אבער עס איז פארט דא מענטשן וואס זענען מער נייגעריג און אינטערעסירט צו וויסן מער און מער. אזוי אויך, קען זיין אז ר' נתן האט דאס געמיינט צו זאגן אין זאכן ווי אזוי זיך צו פירן, אבער נישט לגבי סתם צו וויסן און פארשטיין נאך זאכן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז אייך אז איר האט גענומען דעם הייליגן רבי'ן פאר אייער וועג ווייזער; אז מען פאלגט דעם רבי'ן, מען גייט נאך דעם הייליגן רבינ'ס עצות ווערט מען נישט פארפירט, מען איז זוכה צו לעבן מיט'ן אייבערשטן.


קוק די זיסע ווערטער וואס מוהרא"ש שרייבט אונז אין די צוואה (אות טו):


"מַיינֶע קִינְדֶער אוּן תַּלְמִידִים וָואס לֶערְנֶען מַיינֶע סְפָרִים, אִיר זָאלְט גוּט וִויסְן אוּן גֶעדֶענְקֶען אַז דֶער עִיקָר אִיז צוּ הָאבְּן 'אֱמוּנַת חֲכָמִים' צוּ גְלֵייבְּן אִין דִי הֵיילִיגֶע צַדִיקִים. אַזוֹי וִוי דֶער הֵיילִיגֶער רֶבִּי הָאט אוּנְז אַנְטְפְּלֶעקְט (לִיקוּטֵי מוֹהֲרַ"ן חֵלֶק א' סִימָן ס"א) אַז וֶוען מֶען הָאט 'אֱמוּנַת חֲכָמִים' קֶען מֶען וִויסְן וִוי אַזוֹי זִיךְ צוּ פִירְן, אוּן וָואס מֶען דַארְף צוּ טוּן, דֶערִיבֶּער זָאלְט אִיר זִיךְ זֵייעֶר שְׁטַארְקְן אִין 'אֱמוּנַת חֲכָמִים' צוּ גְלֵייבְּן אַלֶעס וָואס דֶער רֶבִּי זָאגְט אוּנְז, אוּן מְקַיֵים זַיין אִין פָאלְגְן אַלֶעס וָואס עֶר הֵייסְט, וָואס דָאס אִיז דֶער עִיקָר שְׁלֵימוּת פוּן 'אֱמוּנַת חֲכָמִים' (לִיקוּטֵי מוֹהֲרַ"ן חֵלֶק א' סִימָן קכ"ג).


וֶוען אִיר וֶועט הָאבְּן אֱמֶת'דִיג 'אֱמוּנַת חֲכָמִים', אִיר וֶועט גְלֵייבְּן אוּן רֶבִּי'ן אוּן פָאלְגְן זַיינֶע וֶוערְטֶער, דַאן וֶועט אִיר זִיךְ קֶענֶען אַן עֵצָה גֶעבְּן אִין יֶעדְן מַצָב, אִיר וֶועט שְׁטֶענְדִיג וִויסְן וִוי אַזוֹי זִיךְ צוּ פִירְן אוֹיף דִי רִיכְטִיגֶע וֶועג.


גֶעדֶענְקְט אַז דֶער הֵיילִיגֶער רֶבִּי אִיז אוּנְזֶער רֶבִּי אוֹיף דִי וֶועלְט אוּן אוֹיף יֶענֶע וֶועלְט, אוּן אִיר זָאלְט זִיךְ זֵייעֶר הִיטְן פוּן פַאלְשֶׁע מַנְהִיגִים וָואס אֲפִילוּ זִיךְ אַלֵיין קֶענֶען זֵיי נִישְׁט פִירְן, אוּן וִויאַזוֹי זָאלְן זַיי קֶענֶען פִירְן אַנְדֶערֶע? סְפֶּעצִיעֶל אִינֶעם לֶעצְטְן דוֹר, הָאט דֶער הֵיילִיגֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב זי"ע אוּנְז מְגַלֶה גֶעוֶוען אַז עֶס וֶועט דַאן זַיין זֵייעֶר אַסַאךְ פַאלְשֶׁע מַנְהִיגִים, אַזוֹי סַאךְ וִוי דִי בְּלֶעטֶער פוּן בּוֹים, דֶערִיבֶּער זָאלְט אִיר זִיךְ זֵייעֶר הִיטְן נִישְׁט צוּ הָאבְּן קַיין שַׁיְיכוּת מִיט קַיין שׁוּם פַאלְשֶׁע מַנְהִיגִים, אֲפִילוּ דִי וָואס דְרֵייעֶן זִיךְ צְוִוישְׁן אַנְשֵׁי שְׁלוֹמֵינוּ.


וִוי אַזוֹי קֶען מֶען וִויסְן וֶוער עֶס אִיז אַ פַאלְשֶׁער מַנְהִיג, אוּן וֶוער עֶס אִיז אַ אֱמֶת'עֶר צַדִיק? דֶער סִימָן דֶערְצוּ זָאגְט דֶער רֶבִּי (לִיקוּטֵי מוֹהֲרַ"ן חֵלֶק ב' סִימָן ע"ב) אַז אוֹיבּ עֶס פַאלְט אַרוֹיף אוֹיפְן מֶענְטְשׁ שִׁפְלוּת, עֶר פִילְט וִוי עֶר אִיז דֶער עֶרְגְסְטֶער מֶענְטְשׁ אִיז אַ סִימָן אַז עֶר אִיז מְקוּרָב צוּ אַן אֱמֶת'עֶר צַדִיק. אָבֶּער אוֹיבּ עֶס קוּמְט אַרַיין אִין אִים אַ גַאֲוָה אוּן אַ יֵשׁוּת, אוּן עֶר הַאלְט זִיךְ גְרֶעסֶער פוּן אַ צְוֵוייטְן, אַז נָאר עֶר וֵוייסְט דֶעם אֱמֶת אוּן קֵיינֶער וֵוייסְט נִישְׁט דֶעם אֱמֶת, דָאס אִיז אַ סִימָן אַז עֶר גֶעפוּנְט זִיךְ בַּיי אַ פַאלְשְׁן מַנְהִיג, אוּן מֶען דַארְף אַנְטְלוֹיפְן פוּן דָארְט. וַוייל דִי עִיקָר גְרוֹיסְקַייט וָואס מֶען בַּאקוּמְט פוּן אַן אֱמֶת'ן צַדִיק אִיז שִׁפְלוּת.


נָאךְ אַ סִימָן אִיז דָא, אַז אַן אֱמֶת'עֶר צַדִיק אִיז מְעוֹרֵר זַיינֶע מֶענְטְשְׁן צוּ לֶערְנֶען דִי הֵיילִיגֶע תּוֹרָה, אוּן פַארְקֶערְט אַ פַאלְשֶׁער מַנְהִיג וֶועט רֶעדְן פוּן אַלֶעס אוֹיסֶער פוּן לֶערְנֶען דִי הֵיילִיגֶע תּוֹרָה. דֶערִיבֶּער זָאל דָאס זַיין בַּיי אַייךְ דֶער סִימָן צוּ וִויסְן וֶוער עֶס אִיז אַן אֱמֶת'עֶר צַדִיק, אוֹיבּ זֶענְט אִיר דוּרְךְ אִים זוֹכֶה זִיךְ צוּ בַּאפְלַייסִיגְן אִין דִי הֵיילִיגֶע תּוֹרָה, אוּן אִיר קוּמְט דוּרְךְ אִים צוּ צוּ שִׁפְלוּת, זָאלְט אִיר וִויסְן אַז עֶר אִיז דֶער אֱמֶת'עֶר צַדִיק פוּן דֶעם דוֹר.


אוּן דָאס גֵייט אַרוֹיף אוֹיפְן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן אַלֵיין, וָואס עֶר אִיז דֶער אֱמֶת'עֶר צַדִיק, עֶר וֶועט עֶנְדִיגְן אַלֶע תִּקּוּנִים אוּן פַארֶעכְטְן דִי וֶועלְט. אוּן דֶערִיבֶּער זָאלְט אִיר זִיךְ הַאלְטְן נָאר בַּיים הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן, אוּן אִיר זָאלְט פָארְן יֶעדֶעס יָאר רֹאשׁ הַשָׁנָה קַיין אוּמַאן זִיךְ הַאלְטְן צוּזַאמֶען אִינְאֵיינֶעם מִיט דִי טֵייעֶרֶע אַנְשֵׁי שְׁלוֹמֵינוּ". קוק נאך דעם גאנצן אות.


מען קען נעמען חיזוק פון אנדערע, מען קען הערן שיינע זאכן פון אלע צדיקים - דאס איז נישט קיין סתירה; דער רבי האט אונז קלאר געזאגט אז מיר זאלן לערנען אלע ספרים פון אלע צדיקים. דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן כח): "רָאוּי לָאָדָם, שֶׁיַּעֲבֹר וְיֵלֵךְ בְּזֶה הָעוֹלָם בְּכָל הַסְּפָרִים הַקְּדוֹשִׁים, וְלִלְמֹד כֻּלָּם, כְּדֵי שֶׁיִּהְיֶה בְּכָל מָקוֹם", עס איז גוט פאר'ן מענטש דורך צו לערנען יעדע ספר וואס איז דא, דאס איז נישט קיין סתירה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#995 - פארוואס איז מען נאכאלץ אזוי שטארק קעגן מוהרא"ש?
סיפורי צדיקים, מחלוקת, מוהרא"ש, היכל הקודש, הפצה, זיכוי הרבים, לצנות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט מוז איך זיך באדאנקען פאר די געוואלדיגע שיעורים וואס געבן מיר אזויפיל חיזוק. אויך וויל איך דערציילן אז איין טאג לעצטנס איז געווען גאר שטארק הייס דא אין ארץ ישראל, און איך האב געקלערט אויב איך זאל יא גיין הפצה אדער נישט, און פונקט דעמאלט האב איך געהערט א שיעור און אינמיטן האט דער ראש ישיבה שליט"א גערעדט דארט איבער די חשיבות פון א מפיץ, און זיך אויסגעדריקט, "אמאל קען א מפיץ זיין פויל, און טראכטן היינט איז צו הייס, איך וועל שוין גיין מארגן", און דאס איז מיר געווען ווי א צייכן פון הימל און איך בין ברוך ה' געגאנגען הפצה טראץ די שרעקליכע היצן.


איך האב געוואלט פרעגן איבער דעם וואס מ'זעט לעצטנס אז ס'עפענען זיך פילע ברסלב'ע שולן אין אמעריקע, אין אלע שטעט, אבער פון דעסט וועגן איז נאכאלץ דא א שטארקע התנגדות קעגן היכל הקודש, מ'לאזט נישט אריין דארט די ספרים פון מוהרא"ש און די ברסלב'ע גליונות.


איר זענט דאך באקאנט מיט די ברסלב'ע חסידים דארט, פארוואס איז דאס אזוי? פארוואס זאל מען אין ברסלב זיין אזוי שטארק קעגן היכל הקודש?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון עוסק זיין אין הפצה; פארשפרייטן פאר אידישע קינדער די זיסע עצות פון רבי'ן, זיי ווייזן די רחמנות פונעם אייבערשטן, ווי דער אייבערשטער ווארט מען זאל תשובה טון.


דער אייבערשטער האט זייער ליב א מענטש וואס ברענגט צוריק זיינע קינדער צו אים; שטעל זיך פאר אז דו האסט א זון וואס רעדט מער נישט מיט דיר, ער איז אנטלאפן פון שטוב, ער דריידט זיך מיט נישט גוטע מענטשן און ער פאלט נעבעך אראפ אין עבירות - ווי דאס רייסט ביים הארץ, און עס קומט איינער און הייבט אן רעדן צו דיין זון, ער ברענגט אים ספרים, קונטרסים און ניגונים פון תשובה, ער איז אים מחזק צוריק צו קומען צום אייבערשטן און שלום מאכן מיט דיר, ווי אזוי וואלסטו געקוקט אויף דעם מענטש - ווי א שנארער? ווי א בטלן? דו וואלסט דאך דעם מענטש געקושט און געהאלזט, ער וואלט געהאט ביי דיר אן אפענעם טיר...


מוהרא"ש דערציילט, ווען דער הייליגער צדיק רבי יצחק מדראביטש זכותו יגן עלינו איז נפטר געווען איז אים רש"י הקדוש אנטקעגן געקומען אויבן אין הימל און אים געפרעגט: "וואס פאר א גוטע מעשים טוט דיין זון רבי מיכעלע זלאטשובער, אז דא אין הימל מאכט מען פון אים אזא רעש?" האט דער טאטע - רבי יצחק מדראביטש געענטפערט: "ער לייגט אריין כוחות אינעם דאווענען וכו'", האט אים רש"י הקדוש געזאגט: "פאר דעם אליינס וואלט מען נישט געמאכט אזא רעש דא אין הימל פון אים; אסאך צדיקים לייגן אריין כוחות אינעם דאווענען און מען מאכט נישט אזא גרויסע עסק פון זיי", האט דער טאטע ווייטער געזאגט: "ער לערנט זייער פלייסיג", האט אים רש"י הקדוש געענטפערט: "דאס קען אויך נישט זיין די סיבה, ווייל אסאך צדיקים לערנען פלייסיג די הייליגע תורה, און פאר דעם אליינס רעש'ט זיך נאך נישט", האט ער געזאגט: "צוליב זיין חסד און צדקה וכו'", האט רש"י נאך אלץ נישט מסכים געווען, ביז רבי יצחק מדראביטש האט אים געזאגט: "אפשר ווייל ער ברענגט צוריק מענטשן צום אייבערשטן? ער איז עוסק אין דעם זייער שטארק", האט רש"י הקדוש געזאגט: "היינו דאהני ליה, יעצט פארשטיי איך שוין פארוואס עס רעש'ט זיך פון אים".


בנוגע די מחלוקת אויף מוהרא"ש וכו'; דער רבי האט שוין געענטפערט און געזאגט פארוואס מען לאכט און מען שפעט פון אים. דער רבי האט דערציילט (סיפורי מעשיות, מעשה ז', מזבוב ועכביש) אז פאר זיין נשמה איז אראפ געקומען אויף די וועלט, האט דער סמ"ך מ"ם געשריגן: "רבונו של עולם, אויב די נשמה קומט אראפ אויף די וועלט, פארוואס האסטו מיר באשאפן?" האט מען אים געענטפערט: "די נשמה מוז אראפ קומען אויף די וועלט, דו גיי געב זיך אן עצה". איז ער אוועקגעגאנגען און שפעטער איז ער צוריק געקומען מיט אן אלטיטשקן אן איינגעבויגענעם, זיי האבן געלאכט און געזאגט: "דער נשמה קען שוין אראפ גיין, מיר האבן שוין אן עצה"; דאס איז דער תירוץ, אז עס איז דא א צדיק וואס האט א כח צוריק צו ברענגען אידישע קינדער צום אייבערשטן, ער איז בכח צו ברענגען די גאולה שלימה - קומט דער סמ"ך מ"ם און מאכט ליצנות כדי אז מענטשן זאלן נישט נעמען די ספרים.


מיר דארפן זיך נישט מבלבל זיין פון דעם, מיר דארפן גיין אין די פיס טריט פון מוהרא"ש וואס האט נישט געקוקט אויף קיינעם נאר ער האט זיין גאנץ לעבן פארשפרייט אמונה פאר אידישע קינדער; ער האט זיך נישט אפגעשטעלט צוליב די לאכערייען און דאס חוזק מאכן, ווייל אין די צייט וואס דער וואס פאררופט זיך עכטער ברסלב'ער וויל נישט נעמען די ספרים און הייבט אן פרעגן קשיות און שאלות - קען מען מזכה זיין צענדליגער מענטשן, זיי צוריק ברענגען צום אייבערשטן.


ליצנות איז געווען אלע יארן, פון אלע צדיקים האט מען געשפעט; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי ברכות ב, ג): "אֵין לְךָ דּוֹר שֶׁאֵין בּוֹ לֵיצָנִים", אין יעדער דור זענען דא ליצנים. דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שצז): נאכדעם וואס די תורה דערציילט דאס גרויסקייט פון חזקיהו המלך, זאגט דער פסוק (דברי הימים ב לב, א): "אַחֲרֵי הַדְּבָרִים וְהָאֱמֶת הָאֵלֶּה בָּא סַנְחֵרִיב", זעט מען פון דעם אז עס קען זיין א צדיק אזוי גרויס ווי חזקיהו המלך, וואס די הייליגע חכמים זאגן (סנהדרין צד:) אז ער האט אריין געברענגט לימוד התורה אין אלע אידן, אזוי ווייט אז קליינע קינדער זענען געווען באקאנט אין אלע הלכות פון טומאה וטהרה, נאך זאגן חז"ל (שם, צד.) אז חזקיהו המלך איז געווען אזוי גרויס אז ער וואלט ווען געדארפט זיין משיח צדקינו, מיט דעם אלעם זאגט די תורה: "אַחֲרֵי הַדְּבָרִים וְהָאֱמֶת הָאֵלֶּה בָּא סַנְחֵרִיב", האט דער רבי געזאגט, אז מען זעט פון דעם אז נאכדעם וואס עס זענען פארהאן גרויסע צדיקים וואס קענען ברענגען די גאולה קומט סנחריב און מאכט אלעס חרוב.


דעריבער בעט איך דיר זייער זאלסט ווייטער עוסק זיין אין הפצה; גיי נישט אין קיין וויכוחים מיט קיינעם, בפרט מיט די וואס רופן זיך עכטע ברסלב'ער. עס איז א שאד די צייט; אונזער זאך איז הפצה. דער רבי דערציילט (סיפורי מעשיות, מעשה ג): "מעשה, אמאל איז געווען א חכם, פאר זיין טויט האט ער גערופן זיינע קינדער און זיין משפחה, און האט זיי געלאזט צוואה זיי זאלן אנטרינקען ביימער, איר מעגט עוסק זיין אין אנדערע פרנסות אויך, נאר דאס זאלט איר זען שטענדיג צו טון, אנטרינקען ביימער; מוהרא"ש איז מסביר (ספר נהרי אפרסמון) אז דער רבי בעט אונז מיר זאלן מקרב זיין מענטשן צום אייבערשטן; א מענטש איז צוגעגליכן צו א בוים, אזוי ווי עס שטייט אין פסוק (דברים כ, יט): "כִּי הָאָדָם עֵץ הַשָּׂדֶה", דאס האט דער חכם געבעטן זיינע קינדער, זיי זאלן עוסק זיין און אנטרינקען אידישע קינדער מיט חיזוק און עצות זיי צו העלפן וואקסן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#994 - וועלכע ספרי חקירה האט דער רבי נישט געלאזט לערנען?
ספרים, חקירה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע חיזוק און שיעורים וואס זענען מיר מעורר און מחזק צו דינען דעם אייבערשטן.


איך האב געוואלט פרעגן איבער דעם וואס דער הייליגער רבי האט געזאגט אז מ'זאל נישט לערנען קיין ספרי חקירה, אויב ס'איז אויך אריינגערעכנט אין דעם די הקדמה פון רמב"ם אויף משניות, און דער ספר הכוזרי.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער רבי האט אונז נישט געלאזט לערנען קיין חקירות; אפילו די ספרים וואס גדולי ישראל האבן מחבר געווען - האט דער רבי זייער געווארנט מיר זאלן דאס נישט לערנען ווייל זיי פרעגן קשיות אויף די אמונה, די קשיות זענען קשיות וואס מיר פארשטייען, אבער נאכדעם ווען זיי ענטפערן טיפע תירוצים - דאס איז שוין נישט גרינג צו פארשטיין און מען בלייבט מיט די קשיות אויפ'ן אייבערשטן; אויב מען האט נאר איין קשיא אויפ'ן אייבערשטן - איז דאס שוין זייער א גרויסער פגם פאר'ן מענטש.


דעריבער דארף מען זייער אכטונג געבן נישט צו לערנען קיין ספרים פון חקירות. דער רבי האט נישט געוואלט מיר זאלן לערנען ספר מורה נבוכים פונעם רמב"ם און אזוי אויך אלע פלעצער וואו עס גייט אריין אין חקירות זאל מען דאס איבער היפן, ווייל דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן יב): "כְּשֶׁאָדָם הוֹלֵךְ אַחַר שִׂכְלוֹ וְחָכְמָתוֹ, יוּכַל לִפֹּל בְּטָעוּתִים וּמִכְשׁוֹלוֹת רַבִּים, וְלָבוֹא לִידֵי רָעוֹת גְּדוֹלוֹת, חַס וְשָׁלוֹם", ווען א מענטש גייט נאך זיין שכל און זיין חכמה, קען ער צוקומען צו מאכן גרויסע טעותים און צו גרויסע פראבלעמען, "וְעִקָּר הַיַּהֲדוּת הוּא, רַק לֵילֵךְ בִּתְמִימוּת וּבִפְשִׁיטוּת, בְּלִי שׁוּם חָכְמוֹת, וּלְהִסְתַּכֵּל בְּכָל דָּבָר שֶׁעוֹשֶׂה שֶׁיִּהְיֶה שָׁם הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", דער עיקר פון אידישקייט איז, מען זאל פאלגן די הייליגע תורה בתמימות ובפשיטות, און פאר מען טוט א זאך זאל מען קוקן צי דאס איז דער רצון פונעם אייבערשטן.


ספר הכוזרי איז נישט קיין ספר פון חקירות, דאס קען מען לערנען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט זיין שטארק מיט אמונה פשוטה אינעם אייבערשטן.

#993 - וואס איז דער גדר פון "קדש עצמך במותר לך"?
הלכה, קדושה, חומרות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב שוין געלערנט אסאך פסוקים תנ"ך, אסאך פרקים משניות, אסאך בלעטער גמרא, און אסאך סימנים אין שלחן ערוך, און אסאך זיך אויסגערעדט צום אייבערשטן, אין זכות פון די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א.


איך האב געזען דעם בריוו וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט געענטפערט איבער וואס איז די ריכטיגע וועג צו לערנען מיט חתנים, און דער ראש ישיבה שרייבט דארט אז די וועג איז צו לערנען נאר די הלכות פון שלחן ערוך, און נישט צולייגן קיין חומרות ופרישות.


איך בין אבער נאכאלץ צעמישט, ווייל אין שלחן ערוך אליין זעט מען אויך אז מ'דארף זיך הייליגן אפילו מיט זאכן וואס מ'מעג, "ואף על פי שמותר בכל אלה, כל המקדש עצמו במותר לו קדוש יאמרו לו", און אזוי זעט מען אויף עטליכע פלעצער אין שלחן ערוך אז מ'דארף זיך יא הייליגן און נישט טון אלעס וואס מ'מעג.


ס'איז נישט אז איך בין אינגאנצן אויסגעטון פון די וועלט, איך וויל אבער יא וויסן קלאר וואס איז די אידישע השקפה, ווי אזוי א איד דארף זיך פירן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שלח, כ"ד סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז זייער שווער צו שרייבן פון דברים של בינו לבינה ווייל די בריוו קומען אן איבעראל; אלע ליינען די בריוון, דערפאר קען מען נישט שרייבן, אבער בדרך רמז קען מען אביסל שרייבן, בבחינת (משלי ט, ט): "תֵּן לְחָכָם וְיֶחְכַּם עוֹד".


דאס וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יבמות כ.): "קַדֵּשׁ עַצְמְךָ בַּמֻּתָּר לָךְ", מיינט מען צו זאגן פארקערט, אז א מענטש זאל זיך הייליגן צוזאמען מיט זיין ווייב כדי ער זאל נישט אראפפאלן אין ביטערע עבירות. אזוי זאגט דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה (ליקוטי הלכות יום הכיפורים הלכה א, אות א): "מִי שֶׁאֵינוֹ נָשׂוּי הוּא פָּגוּם בִּבְרִית", ווער עס האט נישט חתונה, ער לעבט אליינס – דער איז פגום בברית; דעריבער האט דער רבי זייער מקפיד געווען אז מען זאל נישט קומען צו אים פאר די חתונה, דער רבי פלעגט זאגן פאר בחורים: "זאלסט צוריק קומען מיט א טלית"; ווייל נאר מיט א ווייב קען מען זיין הייליג און געראטעוועט ווערן פון עבירות.


עס איז דא אסאך צו שרייבן אין דעם ענין, עס איז אבער פארשטענדליך אז עס איז נישט שייך צו שרייבן בפרטיות; נאר דאס דארף מען וויסן אז די אלע וואס פאלן אריין אין ביטערע עבירות קומט דאס נאר ווייל מען האט זיי געלערנט חומרות יתירות, די מדריכים לערנען זיי אויס צו זיין אפגעשיידט וכו' וכו', ממילא דארפן זיי נאכדעם גיין זוכן עבירות רחמנא לצלן.


מוהרא"ש פלעגט שטענדיג דערציילן פון הרב הקדוש רבי אברהם בן רבי נחמן מטולטשין זכר צדיק לברכה (בעל מחבר ספר "באור הלקוטים"), ער פאר זיך איז געווען גענצליך מובדל ומופרש פון די וועלט, מיט דעם אלעם ווען מען פלעגט אים בעטן הדרכות בענינים שבינו לבינה וכו', פלעגט ער שטענדיג זאגן: "קִינְדֶערְלֶעךְ, הִיט אַייךְ פוּן כְּרִיתוּת"; דאס הייסט מען זאל זיך אכטונג געבן צו היטן הלכות טהרה, מען זאל חזר'ן הלכות טהרה צו וויסן נישט נכשל צו ווערן אין קיין שום הלכה, אבער נישט צולייגן קיין שום פרישות, נאר ווען מען מעג - מעג מען אלעס וכו' און אין די אנדערע טעג זאל מען היטן אלע הלכות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#992 - קענען אויך פשוטע מענטשן מלמד זכות אויף אידן?
תפילה והתבודדות, תפלות אויף אידיש, זיכוי הרבים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ווען מ'רעדט צום אייבערשטן, מעג מען דעמאלט אויך מלמד זכות זיין אויף אידן, ווי למשל זאגן פאר'ן אייבערשטן אז אידן זענען באמת גוט נאר ס'איז דא זייער שווערע נסיונות.


צדיקים פלעגן דאך אזוי רעדן צום אייבערשטן, איך וויל אבער וויסן אויב פשוטע מענטשן קענען דאס אויך זאגן, און ס'העלפט עפעס מער פון סתם תפלה, אדער איז דאס נאר אן עבודה פון צדיקים?


יישר כח פאר אלע שיעורים.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת קרח, כ"ט סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מען זעט אן אינטערעסאנטע זאך, ווען עס קומט צו בעטן פאר אידן עס זאל זיי זיין גוט, ווען עס קומט צו רעדן גוטס אויף אידישע קינדער, מלמד זכות זיין אויף זיי - דעמאלט האט מען מורא אויב מען איז געמאכט פאר דעם, מען טראכט אויב מען מעג רעדן, אפשר איז דאס נאר פאר צדיקים, נאר צדיקים רעדן צום אייבערשטן גוטס אויף אידישע קינדער; ווידער די וואס זענען מקטרג אויף אידישע קינדער, זיי האבן נישט קיין בלבולים אויב דאס איז געמאכט פאר זיי וכו' וכו'.


דו פרעגסט אויב דאס איז געמאכט פאר פשוט'ע אידן אדער דאס איז אן עבודה פון צדיקים; וויסן זאלסטו אז ביי די וועלט קוקט מען אן די גאנצע זאך פון התבודדות ווי א זאך וואס געהערט פאר צדיקים. מען דערציילט מעשיות ווי מען פלעגט הערן צדיקים רעדן צום איבערשטן, מען האט געהערט ווי צדיקים בעטן אויף עסן, אויף א דינסט, אויף א הויז וכו' וכו'. מען שטעלט נישט צאם אז אונז פשוט'ע מענטשן קענען דאס אויך טון און דארפן דאס טון; דאס טוט דער רבי, דער רבי נעמט עבודות וואס זעט אויס ווי דאס איז נאר פאר גרויסע מענטשן און ער ברענגט אונז צו צו דעם; דער רבי ברענגט אונז צו אז מיר זאלן שפירן דעם אייבערשטן און מיר זאלן רעדן צו אים אזוי ווי מען רעדט צו א גוטער פריינט.


ווען רבי נתן איז מקורב געווארן צום הייליגן רבי'ן איז ער געקומען צום רבי'ן און אים דערציילט אלעס וואס גייט אריבער אויף אים וכו' וכו', האט אים דער רבי געזאגט: "נתן, קום אביסל שפאצירן". אזוי גייענדיג האט דער רבי ארויף געלייגט זיין האנט אויף רבי נתן'ס אקסל און אים געזאגט אפאר ווערטער וואס די פאר ווערטער האט געטוישט רבי נתן'ס גאנצע לעבן, דער רבי האט אים געזאגט: "און ווייטער איז גוט אז מען רעדט זיך אויס דאס הארץ צום אייבערשטן אזוי ווי מען רעדט זיך אויס דאס הארץ צו א גוטער פריינט"; דער רבי האט אים דעמאלט מגלה געווען דאס ענין פון התבודדות, אז א מענטש זאל זיך צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן אויף זיין שפראך וואס ער איז צוגעוואוינט צו רעדן און אים אלעס דערציילן, ער זאל גארנישט פארהוילן פונעם אייבערשטן. דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן אז אויב ער וועט זיך צוגעוואוינען זיך צו פירן מיט די הנהגה וועט אים אלעס גיין גרינגער און ער וועט האבן א זיס לעבן.


רבי נתן זכרונו לברכה האט שפעטער דערציילט: "ווען דער רבי האט ארויף געלייגט זיין האנט אויף מיין אקסל און מיר געזאגט די ווערטער: 'און ווייטער איז גוט אז מען רעדט זיך אויס דאס הארץ צום אייבערשטן אזוי ווי מען רעדט זיך אויס דאס הארץ צו א גוטער פריינט', האב איך פארשטאנען אז איך בין שוין א געהאלפענער, ווייל וואס עס זאל נאר נישט אריבער גיין אויף מיר וועל איך זיך נישט פארלירן, נאר גיין צום אייבערשטן און אים אלעס דערציילן".


וואויל איז דעם וואס איז זיך מתבודד, ער בעט דעם אייבערשטן פאר זיך און פאר אידישע קינדער; ער טענה'ט מיט'ן אייבערשטן פאר זיך און פאר אנדערע, ער זאגט: "רבונו של עולם נישט דא אזא שיינע פאלק ווי די אידישע קינדער, נישט דא אזא הייליגע פאלק ווי די אידישע קינדער; דאס וואס אידישע קינדער פאלן אראפ אין עבירות דאס איז נישט אז זיי ווילן דאס, נאר דאס איז פונעם יצר הרע. רבונו של עולם לייז אונז אויס פון דעם ביטערן גלות, מיר זענען אויסגעמישט צווישן גוים - דאס מאכט אז מיר זאלן אריינפאלן אין נישט גוטע זאכן, מיר זענען געבינדן אין די הענט פונעם יצר הרע, אבער עכט ווילן מיר אלע זיין גוט".


דער רבי האט אונז פארגעהאלטן און געפרעגט (שיחות הר"ן, סימן ע): "הַיִתָּכֵן שֶׁאָנוּ מַנִּיחִין אֶת הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ שֶׁיַּעֲשֶׂה וְיַחֲשֹׁב לִגְזֹר גְּזֵרוֹת בָּעוֹלָם?" היתכן מיר לאזן דעם אייבערשטן מאכן גזירות אויף די וועלט; מיר דארפן בעטן דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אונז. ווייל ווען א מענטש בעט דעם אייבערשטן זאל רחמנות האבן אויף אים, ער שרייט: "אייבערשטער איך וויל זיין גוט, איך וויל זיין אן ערליכער איד", לאזט דער אייבערשטער אפ כביכול אלע גזירות און הערט אויס דעם מענטש ווי ער וויינט צו אים. דעריבער זאגן די הייליגע חכמים (יומא פו:): "רֶבִּי מֵאִיר אוֹמֵר: גְדוֹלָה תְּשׁוּבָה - שֶׁבִּשְׁבִיל יָחִיד שֶׁעָשָֹה תְּשׁוּבָה מוֹחֲלִין לְכָל הָעוֹלָם כּוּלוֹ", תשובה איז אזוי גרויס, אז ווען א מענטש טוט תשובה איז מען אים מוחל און מען איז מוחל פאר די גאנצע וועלט; ווייל דער מענטש זאגט פאר'ן אייבערשטן: "רבונו של עולם איך וויל זיין, גוט קוק נישט אויף דעם וואס איך פאל אראפ, און אזוי ווי איך וויל זיין גוט אזוי ווילן אלע אידישע קינדער זיין גוט, יעדער איינער וויל זיין ערליך נאר יעדער איינער האט זיינע נסיונות"; ווען א מענטש טענה'ט אויף דעם וועג איז דער אייבערשטער מוחל אלע עבירות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#991 - ווי אזוי קען מען זיך שטארקן מכבד צו זיין די ווייב?
שלום בית, קדושה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך הער אסאך פונעם ראש ישיבה שליט"א און איך ליין אין די בריוו, איבער די וויכטיגקייט פון שלום בית, צו מכבד זיין די ווייב און ארויפקוקן די ווייב, און איר מקרב זיין ווי מער. פון די אנדערע זייט בין איך אבער אויפגעוואקסן אנדערש, מ'האט אונז געלערנט אז ווי מער מ'האלט זיך ווייטער פון די ווייב איז מען מער הייליג און מער נענטער צום אייבערשטן.


איך האב געליינט אין א בריוו ווי דער ראש ישיבה שליט"א שרייבט אז די וועג ווי אזוי מ'לערנט מיט חתנים אז מ'דארף זיין אפגעשיידט פון די ווייב, קומט גאר פון קריסטליכע מקורות רחמנא ליצלן, וואס ביי זיי האט געהייסן אז ווי הייליגער מ'איז דארף מען זיין מער אפגעטיילט פון א ווייב.


מיין שאלה איז אבער ווי קען מען דאס איבערדרייען ביי זיך אין קאפ, ווייל אין די ספרים הקדושים פון פריערדיגע צדיקים וואס מ'לערנט אין די ישיבות, זעט מען נישט דארט איבער די חשיבות פון א פרוי, נאר פארקערט, מ'לערנט ווי עקלדיג ס'איז די תאוות, און ווי שטארק מ'דארף זיך מרחק זיין.


ווי אזוי קען מען טוישן דעם מח און אנהויבן מכבד זיין די ווייב, אין די צייט וואס איך בין אויפגעצויגן געווארן אנדערש?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אדער ברענגסטו נישט גוט ארויס דיין פראגע, אדער ביסטו זייער צעמישט.


וואס האט מכבד זיין די ווייב מיט תאוות? א פרוי איז תאוות? ברסלב האט אן אנדערע תורה? ברסלב וויל מען זאל נאכגיין תאוות? איך פארשטיי נישט וואס איז די סתירה פון מכבד זיין די פרוי און פאר'מיאוס'ן תאוות, תאוות דארף מען פאר'מיאוס'ן און די ווייב דארף מען מכבד זיין - וואס איז די סתירה?


דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן נא): ווי איז שייך בכלל תאוות? עסן דארף מען כדי מען זאל האבן כח צו דינען דעם אייבערשטן, שלאפן דארף מען צו קענען דאווענען און לערנען, חתונה האבן דארף מען צו קענען טון דעם רצון פונעם אייבערשטן מקיים זיין די מצוה פון פריה ורביה  - ווי איז שייך תאוות?!


מאך זיך שיעורים אין רבינ'ס ספרים וועט זיך דיר עפענען א נייע וועלט, דו וועסט אנהייבן לעבן מיט'ן אייבערשטן; דו וועסט עסן מיט'ן אייבערשטן, שלאפן מיט'ן אייבערשטן און דו וועסט אריין נעמען דעם אייבערשטן אין דיין שטוב; דאס לערנט דער רבי מיט אונז און דאס האט מוהרא"ש אונז אויסגעלערנט, מיר זאלן נישט מיינען אז צו זיין אן ערליכער איד דארף מען זיך אפשיידן פון די וועלט, אזוי ווי מענטשן מיינען אז צו זיין אן ערליכער איד דארף מען זיין א ספעציעלע סארט באשעפעניש וואס גייט איינגעבויבן און לעבט אנדערש וכו' וכו', אזוי ווי דער רבי האט געזאגט פאר די הייליגע צדיקים הרב הקדוש רבי אברהם קאליסקער זכותו יגן עלינו, רבי יעקב שמשון משפיטיווקע זי"ע, רבי זאב וואלף מטשערני-אוסטרהא זי"ע און נאך, ווען ער האט זיך געטראפן מיט זיי אין ארץ ישראל; זיי האבן דערציילט פאר'ן רבי'ן אז פאר זיי זענען געקומען קיין ארץ ישראל האבן זיי זיך נישט געקענט אויסמאלן אז ארץ ישראל איז א חלק פון די וועלט, זיי האבן געמיינט אז ארץ ישראל איז עפעס א וועלט אויבן אין הימל, ווייל אלע ספרים רעדן פון איר גרויסקייט און די תורה אליין פארציילט גאר פון איר הייליגקייט וכו'; ביז ווען זיי זענען ארויפגעקומען קיין ארץ ישראל האבן זיי געזען אז ארץ ישראל איז א פלאץ דא אויף די וועלט, עס איז נישט דא קיין שום חילוק אינעם חיצוניות צווישן ארץ ישראל און אנדערע לענדער, נאר דער פנימיות פון ארץ ישראל איז גאר הייליג און גאר הויך (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב, סימן קטז).


רבי נתן זכרונו לברכה זאגט, אז דער רבי האט דאס דערציילט ווייל זייער אסאך מענטשן זענען זיך טועה אין דעם ענין; מענטשן מיינען אז מען קען אנזען א חילוק צווישן א צדיק און סתם א מענטש און אזוי אויך אנדערע הייליגע זאכן - אויפ'ן פנים אדער אויפ'ן אויסקוק פון די זאך, מען מיינט אז דער צדיק זעט אויס פון אינדרויסן אנדערש פון סתם מענטשן, אבער באמת איז נישט אזוי, ווייל דער צדיק זעט אויס פון אינדרויסן גענוי ווי א צווייטן, עס איז נישט דא קיין שום חילוק - "וְאַף עַל פִּי כֵן הוּא עִנְיָן אַחַר לְגַמְרֵי", אזוי ווי דער רבי האט געזאגט: "עס קען זיך דאכטן אז דער ערליכער איד האט די זעלבע קישקעס ווי א צווייטן, אבער באמת איז ער אינגאנצן אנדערש"; אזוי אויך איז מיט ארץ ישראל, זי איז אינגאנצן אנדערש פון אלע אנדערע לענדער, עס איז דא א אנדערע הימל אין ארץ ישראל אזוי ווי עס ווערט געברענגט אין זוהר הקדוש (ויקהל, דף רט); מיר פשוט'ע מענטש קענען דאס נישט זען, אבער ווער עס גלייבט אין איר הייליגקייט קען זען א שטיקל חילוק צווישן ארץ ישראל און אנדערע לענדער (ליקוטי מוהר"ן, שם; שיחות הר"ן, סימן יד. עיין שם).


מען טאר נישט זאגן וואס דו זאגסט אז א ווייב איז תאוות און אז מען דארף זיך מרחק זיין פון א ווייב; לאמיר זען וואס חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (יבמות סג.) אז רבי חייא'ס ווייב פלעגט אים זייער אסאך מצער זיין; מיט דעם אלעם פארציילט די גמרא, אז ווען ער פלעגט זען א גוטע זאך וואס זיין ווייב האט ליב פלעגט ער דאס אהיים ברענגען פאר איר, האט רב געפרעגט רבי חייא: "רבי, איך פארשטיי נישט, פארוואס ברענגסטו איר אייביג אהיים גוטע זאכן, זי איז דאך דיר מצער?" האט אים רבי חייא געזאגט: "דַּיֵּינוּ שֶׁמְגַדְלוֹת בָּנֵינוּ, וּמַצִּילוֹת אוֹתָנוּ מִן הַחֵטְא", מיר איז גענוג אז זי ראטעוועט מיר פון עבירות און זי ציט אויף מיינע קינדער צו לערנען די הייליגע תורה; זעט מען ווי דער הייליגער רבי חייא וואס איז געווען אזוי גרויס אז דער מלאך המות האט נישט געקענט האבן א שליטה אויף אים, ווי אזוי ער האט געקוקט אויף זיין ווייב, אז זי ראטעוועט אים פון עבירות און זי העלפט אים אויפברענגן די קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#990 - דארף איך מורא האבן צו גיין הפצה ווייל ס'קען מאכן מחלוקת?
מחלוקת, הפצה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט א ברכת מזל טוב לרגל די יום הולדת דער אייבערשטער זאל אייך געבן לאנגע געזונטע יאהרן מיט אסאך כח צו ממשיך זיין מקרב זיין אידישע קינדער לאביהם שבשמים.


דער ראש ישיבה האט מיר שוין אמאל געשריבן פערזענליך איבער די גרויסקייט פון גיין הפצה, אויך הער איך שיינע מעשיות פון אינגעלייט וועגן הפצה אויפ'ן טעלעפאן ליין פון "קול ברסלב", און איך בין זיי ממש מקנא, ובפרט אז אין מיין געגנט וואו איך וואוין איז נישטא קיין מפיצים.


פון די אנדערע זייט, יעדעס מאל וואס איך כאפ אן התעוררות צו גיין הפצה, אפילו נאר מיט'ן אראפלייגן גליונות אין בית המדרש, הייב איך אן צו טראכטן וואס וועט געשען אויב עס וועט ארויסקומען א מכשול דערפון, למשל א אינגערמאן וועט עס נעמען און זיין ווייב וועט נישט מסכים זיין דערצו, אדער וועט איינער אפלאזן זיין חסידות צוליב דעם, וואס דאס קען גורם זיין פירוד אין א משפחה רחמנא ליצלן, און איך וועל דאס האבן גורם געווען. ממילא בין איך זיך מונע פון דעם.


אבער וויבאלד מיין הארץ ברענט מיר איבערגעבן די שיינע עצות פאר נאך אידן, ווייס איך נישט וואס צו טון, וויל איך דער ראש ישיבה זאל מיר זאגן ווי אזוי זיך צו פירן.


יישר כח.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שלח, כ"ד סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מחלוקת? דאס מאכט מחלוקת? די שיינע זיסע עצות פון רבי'ן מאכט מחלוקת?! אויב עפעס מאכן די ספרים שלום צווישן קינדער און עלטערן, עס מאכט שלום צווישן מאן און ווייב וכו'; פארוואס זאלסטו זאגן אז די ספרים, קונטרסים און גליונות צעטיילן משפחות, ווען צענדליגער טויזנטער אידן האבן שלום בית נאר פון די ספרים און קונטרסים; צענדליגער טויזנטער שטובער זענען אויפגעלאכטן געווארן פון די ספרים.


ווער איז נאך אזוי מחזק אז מען זאל זיך פירן מיט דרך ארץ צו עלטערן ווי דער הייליגער רבי? ווער איז נאך אזוי מחזק אז מען זאל נישט האבן צוטון מיט מחלוקת, מען זאל לעבן בשלום מיט די גאנצע משפחה - ווי דער הייליגער רבי? ווער עס איז טועם פון הייליגן רבי'ן, ער לערנט דעם רבינ'ס ספרים ווערט דאך אינגאנצן געטוישט מן הקצה אל הקצה צום גוטן; מען הייבט אן לערנען די הייליגע תורה, מען האט שיעורים אין די גאנצע תורה, מען הייבט אן דאווענען מיט התלהבות, מען לעבט מיט'ן אייבערשטן; ווי קענסטו אפילו טראכטן אז די ספרים מאכן מחלוקת, אז די קונטרסים און גליונות צעברעכן משפחות?


אויב דו ביסט אזוי שטארק חושש פאר מחלוקת וואלסטו ווען געדארפט זיין דער ערשטער צו לייגן די גליונות אין אלע שולן און אין ישיבות, צוריק צו ברענגען אידישע קינדער צום אייבערשטן; ווייל ווער עס ווייסט נאר אביסל וואס טוט זיך אפ אינעם היינטיגן דור, ווי מענטשן פאלן נעבעך אראפ אין עבירות, בפרט בחורים און מיידלעך, ווי זיי פאלן אראפ אין שווערע ביטערע זינד, זיי פאלן אראפ אין פגם הברית רחמנא לצלן, ביז זיי לאזן אפ זייערע עלטערן; זיי גייען אוועק פון שטוב, זיי לאזן אפ די משפחה און די עלטערן וויינען און קלאגן; נישט דא וואס צו טון, נישט דא וואס צו מאכן מיט זיי, אלע הייבן אויף די הענט ווייל קיינער האט צו זיי נישט קיין שפראך, קיינער ווייסט נישט ווי אזוי מען רעדט מיט זיי, ווי אזוי מען כאפט זיי אן, ווי אזוי מען קען האבן מיט זיי א שטיקל שייכות זיי צו קענען האלטן זיי זאלן חס ושלום נישט פאלן נאך ווייטער און נאך מער רחמנא לצלן; נאר דער רבי מיט זיינע זיסע עצות, מיט זיינע ווארעמע התחזקות - האט די שפראך זיי צוריק צו ברענגען; וואלסטו געדארפט גיין טאג און נאכט הפצה.


ווי קען מען שלאפן רואיג ווען עס ברענט א פייער! ווי קען מען זיצן מיט פארלייגטע הענט ווען די פייער איז דא נעבן אונז, נישט ערגעץ ווייט אוועק; דער פייער ברענט איבעראל, עס פאלן אוועק נשמות ישראל, אידישע קינדער פאלן אראפ אין עבירות; ווי קען מען שלאפן ווען מען קען זיי צוריק ברענגען?! די גליונות, די ספרים און קונטרסים איז געשריבן מיט אזא שפראך אז אפילו דער וואס איז ווייט ווייט פארקראכן שפירט ווי מען רעדט צו אים.


דער רבי קען ארויס נעמען יעדן איינעם פון זיין בלאטע; אפילו דער וואס איז שוין אריין געפאלן אין אלע בלאטעס, ער ליגט שוין אין אלע זיבן גיהנום'ס קען אים דער רבי ארויסנעמען. דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רחצ): "איך האב דעם זעלבן כח וואס דוד המלך האט געהאט, איך קען רעדן מיט א מענטש און אים ארויס נעמען פון דעם טיפסטן גיהנום און אים אריין לייגן אין גן עדן"; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה י:) אז דוד המלך האט ארויסגעשלעפט זיין זון אבשלום פון אלע זיבן גיהנום'ס ווען ער האט געזאגט ביי די לויה זיבן מאל: "בְּנִי אַבְשָׁלוֹם בְּנִי בְנִי אַבְשָׁלוֹם (שמואל ב יט, א-ה)", מיין קינד מיין קינד, אבשלום מיין קינד - ביז ער האט אים אריין געלייגט אין גן עדן; דאס טוט דער רבי מיט אונז און דאס איז די כח פון די ספרים, עס ווייזט דעם רחמנות פונעם אייבערשטן, ווי שטארק ער ווארט און וויל אז יעדער איינער זאל זיך צוריק קערן צו אים.


איך בעט דיר זייער זאלסט נישט אפלאזן די הייליגע ארבעט פון הפצה; זיי ממשיך מיט'ן לייגן גליונות אין דיין געגנט. אויך זאלסטו אנהייבן צו גיין אין די הייזער, זאלסט איבערלאזן אין יעדע שטוב פון די הייליגע ספרים, דורכדעם וועסטו האבן א חלק אין ברענגען משיח צדקינו שיבא במהרה בימינו.

#989 - וואס טו איך אז מיינע עלטערן לאזן מיר נישט האבן א כשר'ע סמארטפאון?
תהלים, לימוד התורה, תפילה והתבודדות, סמארטפאון, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם כל מוז איך זיך באדאנקען פאר די וואונדערליכע שיעורים וואס האט געטוישט מיין לעבן. ובפרט דער סדר דרך הלימוד און די עצה פון התבודדות.


איך בין א בחור פון 16 יאר אלט, שוין פון גאר אלס קליין קינד, זייט איך געדענק, האב איך שוין אנגעהויבן טון עבירות מיט אנדערע קינדער, און זייט דעמאלט פאל איך אין די שמוציגע עבירות, אמאל מער און אמאל ווייניגער. ביז דער אייבערשטער האט רחמנות געהאט אויף מיר און איך האב געטראפן די שיעורים, און צוביסלעך האב איך געקענט אנהויבן ארויסקריכן דערפון, פארשטייט זיך אז יעדן טאג האב איך נאך א וועלט מלחמה זיך צו האלטן ערליך.


איך לערן אין א מצוינ'דיגע ישיבה, איך הייס פון די בעסטע בחורים אין מיין שיעור, מיין טאטע און מאמע האב נישט קיין אנונג וואס איך גיי אריבער, און דערפאר לאזן מיר נישט קויפן א סמארטפאון, איך רעד פון א כשר'ע סמארטפאון מיט א גוטע פילטער, זיי לאזן מיר נאר קויפן א פשוטע טעלעפאן אן קיין טעקסט.


אונזער משפחה הייסן מער אפענע קעפ, אבער אזוי ווי איך בין דער "גוטער" בחור האבן זיי מער מורא פאר מיר, זיי כאפן אבער אז איך האלט שוין לאנג נאך די אלע זאכן, איך וויל נאר די סמארטפאון פאר כשר'ע זאכן.


אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר געבן אן עצה און חיזוק איבער דעם?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שלח, כ"ד סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווילסט הערן דעם אמת? דער אמת איז אז דיינע עלטערן זענען גערעכט; דו ביסט זייער א וואוילער בחור. פון די ווערטער וואס דו שרייבסט זעט מען אז דו ביסט טאקע פון די בעסטע בחורים אין ישיבה; דו שרייבסט אזוי שיין ווי דער אייבערשטער האט רחמנות געהאט אויף דיר אז דו האסט זיך דערוואוסט פון הייליגן רבי'ן און ווי דער דרך הלימוד (שיחות הר"ן, סימן עו) און די עצה פון התבודדות האט געביטן דיין לעבן, ווי דו הייבסט אן ארויסצוקריכן פון וכו' - ביסטו דאך טאקע א וואוילער בחור.


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך מיט די צוויי עצות; ערשטנס - מאך זיך שיעורים בכל התורה כולה. זע צו לערנען יעדן טאג אביסל חומש, תרגום מיט רש"י; זונטאג זאלסטו לערנען ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער; נאכדעם מאך זיך א שיעור אין משנה, דאס וועט אויסוואשן דיין נשמה פון אלע עוונות און חטאים; נאכדעם זאלסטו לערנען יעדן טאג א בלאט גמרא, הייב אן ש"ס און גיי כסדרן. אויב דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט זאג די ווערטער פון די הייליגע תורה, וועט דער אייבערשטער דיר פארצייען, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי ראש השנה פרק ד, הלכה ח): "כֵּיוָן שֶׁקִּבַּלְתֶּם עֲלֵיכֶם עוֹל תּוֹרָה - מַעֲלֶה אֲנִי עֲלֵיכֶם כְּאִילוּ לֹא חֲטָאתֶם מִיְמֵיכֶם", ווען א מענטש איז מקבל אויף זיך צו לערנען די הייליגע תורה רעכנט אים דער אייבערשטער ווי ער האט קיינמאל נישט געזינדיגט.


צווייטנס - זיי זיך מתבודד; זוך דיר אויף א שטילע פלאץ, דארט זאלסטו זיך אויסרעדן צום אייבערשטן און אים בעטן ער זאל דיר מוחל זיין אויף די אלע מעשים מגונים, די מעשי תועבה אין וואס דו ביסט אריין געפאלן פון אלס יונג קינד; דו דארפסט אסאך וויינען צום אייבערשטן אויף די שרעקליכע עבירות וואס דו ביסט באגאנגען, אזוי וועט דיר דער אייבערשטער מוחל זיין.


זע צו זאגן אביסל תהילים, דאס וועט דיר צוריק ברענגען צום אייבערשטן (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן עג).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#988 - דארף א גרושה זיך שערן די האר?
שידוכים, גט, שערן די האר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן דאנק פאר די געוואלדיגע שיעורים וואס געבן מיר אסאך חיזוק אין לעבן.


איך בין א גרושה, און איך וויל וויסן אויב איך דארף זיך נאכאלץ שערן די האר. אויך דארף איך נאך חיזוק צו בעטן דעם אייבערשטן, איך האלט אין איין בעטן דעם אייבערשטן איך זאל טרעפן א שידוך, איך בין שוין אויך געווען ביים ציון פון מוהרא"ש און אויסגעזאגט גאנץ תהלים, אבער דערווייל איז שוין אריבער א האלבע יאר אן אנצוטראגן א געהעריגע שידוך.


אויך וויל איך וויסן איבער דעם וואס ס'שטייט אז נאך איידער א מענטש ווערט געבוירן איז שוין אנגעשריבן פאר אים זיין שידוך, איז דאס שייך אויך פאר מיר אויב איך האב נאכנישט געהאט קיין קינדער? און אויב איז דאס נישט שייך ביי א צווייטע שידוך, איז דען פאר מיר אנגעשריבן א מאן?


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שלח, כ"ד סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


האטס נישט מורא, איר האט א שידוך; עס איז אנגעשריבן פאר אייך א שידוך, איר וועט בקרוב טרעפן אייער שידוך.


ווען מען דאווענט צום אייבערשטן דארף מען האבן געדולד; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ב) אז תפילה ווערט אנגערופן חוטם - די נאז פונעם מענטש, אזוי ווי עס שטייט )ישעיה מח, ט): "וּתְהִלָּתִי אֶחֱטָם לָךְ"; מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט, וואס האט דאווענען מיט די נאז? זאגט מוהרא"ש צוויי זאכן, איינס אז מענטש אן א נאז קען נישט לעבן, די גאנצע אטעם גייט דורך די נאז, אזוי דארף א מענטש לעבן מיט תפילה; עס זאל זיין ביי אים ממש ווי אטעמען, פונקט אזוי ווי אטעמען דארף מען די גאנצע צייט, אזוי דארף זיך א מענטש צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן א גאנצן צייט.


צווייטנס, דער נאז ווייזט אויף אריכת אפים, אויף סבלנות; ווען מען בעט דעם אייבערשטן דארף מען האבן אסאך סבלנות, מען דארף בעטן און בעטן און נאכאמאל בעטן ביז דער אייבערשטער העלפט און שיקט א ישועה.


זייטס ממשיך מיט'ן בעטן דעם אייבערשטן וועט איר זיכער טרעפן אייער שידוך.


אויך זאלט איר ווייטער זיך אפשערן די האר, וועט איר זוכה זיין צו ווערן אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#987 - מעג מען דערציילן פאר קינדער שרעקעדיגע מעשיות פון צדיקים?
חינוך הילדים, סיפורי צדיקים, מלמדים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א כתה ב' מלמד, איך הער די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א און איך דערצייל אסאך מאל איבער פאר די קינדער די מעשיות וואס איך הער ביי די שיעורים.


אסאך מאל דערצייל איך זיי די מעשה פון הייליגן בעל שם טוב זי"ע ווי אזוי זיין טאטע איז נפטר געווארן ווען ער איז געווען גאר קליין, און ווי אזוי ער האט געלעבט מיט'ן אייבערשטן וכו'. ס'זענען אבער דא קינדער וואס זאגן מיר איך זאל נישט דערציילן די מעשה ווייל ס'איז צו שרעקעדיג.


פון איין זייט קען דאס זיין גאר א שטארקע חיזוק פאר די קינדער אויב זיי וועלן אויך אמאל אריבערגיין שוועריקייטן און צרות אין לעבן און דאס וועט זיי געבן חיזוק אז דער אייבערשטער איז אלעמאל מיט זיי, אבער פון די אנדערע זייט קען זיין אז האבן טאקע שרעקעדיגע חלומות פון דעם ביינאכט, אז אפשר וועט זייער טאטע שטארבן וכדומה.


זאל איך ווייטער דערציילן די מעשה פאר די קינדער אדער נישט?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, כ"ב סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דערצייל פאר די קינדער אסאך מעשיות פון צדיקים; דאס וועט זיי אויפפלאקערן זייער הארץ, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן רמח): "דַּע, שֶׁסִּפּוּרֵי מַעֲשִׂיּוֹת מִצַּדִּיקִים, הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד", עס איז זייער א גרויסע זאך צו הערן מעשיות פון צדיקים, "כִּי עַל יְדֵי סִפּוּרִים מִצַּדִּיקִים, נִתְעוֹרֵר וְנִתְלַהֵב הַלֵּב בְּהִתְעוֹרְרוּת גָּדוֹל לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, בְּחֵשֶׁק נִמְרָץ מְאֹד", ווייל ווען מען הערט א מעשה פון א צדיק ווערט דאס הארץ אויפגעפלאמט צום אייבערשטן, מען באקומט א שטארקע חשק צו ווערן אן ערליכער איד דורכדעם וואס מען זעט צו וואס די צדיקים האבן זוכה געווען אין זייער לעבן.


ווען דו דערציילסט זיי מעשיות וואס רעדט זיך פון נפטר ווערן זאלסטו זיי דאס אראפלייגן אן קיין פחד און שרעק; ווען די קינדער פרעגן וואס עס מיינט שטארבן, געב זיי צו פארשטיין אז דעם גוף לייגט מען אין דער ערד און די נשמה גייט ארויף אין הימל, אויב מען פירט זיך אזוי ווי עס דארף צו זיין, מען האט געטון אסאך מצוות און מען האט געלערנט תורה - דאן גייט מען אין גן עדן צוזאמען מיט'ן באשעפער.


שטארבן איז נישט א שרעקעדיגע זאך, יעדער איינער דארף אמאל צוריק גיין צום אייבערשטן. די עצם זאך פון שטארבן איז בכלל נישט שרעקעדיג, עס איז אזוי ווי מען גייט ארויס פון איין שטוב צו א צווייטע שטוב (שיחות הר"ן, סימן קנו); שרעקעדיג איז ווען מען גייט אוועק פון די וועלט אן קיין תורה און מצוות, דעמאלט איז זייער ביטער. אז א נשמה קומט ארויף אויבן אין הימל נאקעט אן קיין תורה, אן קיין מצוות און אן קיין גוטע זאכן - דאס איז שרעקעדיג.


דער עיקר זאלסטו אכטונג געבן אויף די קינדער וואס כאפן נישט אויף אזוי שנעל דאס לערנען, זיי זאלסטו מקרב זיין. און אויך אויף די קינדער וואס ווילן נישט גלייך לערנען זאלסטו אכטונג געבן; זיי זאלסטו אונטערקויפן מיט גוטע זאכן ביז זיי וועלן לערנען און זיך פירן אזוי ווי מען דארף.


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון א מלמד וואס קויפט אונטער די קינדער וואס ווילן נישט לערנען און ער דריידט ארום מיט זיי ביז זיי ווערן ערליכע אידן, אזוי ווי מען זעט, חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תענית כד.): עס איז אמאל געווען א טרוקעניש - עס האט נישט גערעגנט פאר א לאנגע צייט און מען האט גוזר תענית געווען אבער עס האט נישט גערעגנט, איז א פשוט'ער איד צוגעגאנגען צום עמוד און גלייך ווען ער האט געזאגט: "מַשִּׁיב הָרוּחַ, וּמוֹרִיד הַגֶּשֶׁם" - האט אנגעפאנגען צו גיין א גאס רעגן, האט מען אים געפרעגט: "וואס זענען די גוטע מעשים וואס דו טוסט?" האט ער געענטפערט: "איך בין א מלמד דרדקי - איך לערן מיט אידישע קינדער און איך מאך נישט קיין חילוק פון א קינד וואס דער טאטע צאלט מיר געלט אז איך זאל לערנען מיט אים, אדער א קינד וואס דער טאטע צאלט מיר נישט; נאך א מנהג האב איך, אז ווען איך זע א קינד וואס וויל נישט לערנען בין איך אים משחד, איך האב אין שטוב א פיש טאנק און איך רעד אים צו אז אויב ער וועט לערנען וועל איך אים ווייזן די פישלעך, ביז ער הייבט אן לערנען"; זעט מען פון דעם אז אסאך מאל דארף מען משחד זיין קינדער מיט בעלי חיים וכדומה, אז זיי זאלן לערנען פלייסיג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#986 - זאלן מיר זיך צוריק ציען קיין אמעריקע?
שמחה, עצבות, עצות, דירה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וואוין אין ארץ ישראל זייט מיין חתונה, איך מיט מיין ווייב קומען ביידע פון אמעריקע, געווענליך רוב מענטשן ציען זיך צוריק קיין אמעריקע אפאר יאר די חתונה, מיר האבן מחליט געווען צו בלייבן דא וואוינען צוליב די רוחניות, און צוליב די נסיונות פון טעכנעלאגיע וואס איז נישט אזוי שטארק נפרץ אין ארץ ישראל ברוך ה'.


מיר ביידע זענען מחשיב דאס וואוינען דא, אבער מיט איין זאך איז אונז דא זייער שווער, וואס מאכט אונז זייער דעפרעסט, אז מיר האבן נישט דא קיין חברים און משפחה, און אויך נישט קיין סביבה צו וואו צו געהערן. איך האב שוין אסאך מתפלל געווען אז איך זאל טרעפן דא גוטע חברים און אן ערליכע סביבה, אבער דערווייל האב איך נאכנישט מצליח געווען.


איך האב געזען אז דער ראש ישיבה שליט"א האט געשריבן פאר איינעם אז מ'דארף וואוינען וואו ס'איז גוט פאר די חינוך פאר די קינדער, איז מיין שאלה וואס ס'איז ריכטיג צו טון אין מיין מצב, זאל איך בלייבן דא וואוינען ווייל דא וועט זיין בעסער די חינוך פאר מיינע קינדער, טראץ וואס דאס וואס וואוינען דא מאכט מיר זייער בעצבות?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, כ"ב סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עצבות האט נישט צו טון מיט די פלאץ וואו מען וואוינט, עצבות איז א זאך וואס מען דארף ארבעטן טאג און נאכט אויף דעם דאס אוועק צו שטופן. וואו א מענטש וועט זיך נאר געפונען, זאל ער זיין אין גן עדן מיט'ן אייבערשטן אליין - וועט ער אויך דארפן אוועק שטופן די עצבות. אדם הראשון איז געווען אין גן עדן מיט חוה, זיי האבן געוואוינט אינעם שענסטן פלאץ וואס איז נאר פארהאן, דאך איז אנגעקומען דער שלאנג און זיי איבערגערעדט זיי זאלן נישט פאלגן דעם אייבערשטן און ער האט זיי אריין געווארפן אין אן עצבות, אין א מרה שחורה, אזוי ווי עס שטייט (ישעיה סה, כה): "וְנָחָשׁ עָפָר לַחְמוֹ", דער שלאנג - זיין זאך איז עצבות וואס קומט פון עפר.


מיין נישט אז אין אמעריקע וועט דיר זיין גרינגער, נאר וואו מען געפונט זיך דארף מען ארבטן מיט אלע כוחות אוועק צו שטופן די עצבות און מרה שחורה, דעריבער האט אונז דער הייליגער רבי באפוילן אז מיר זאלן ארבעטן מיט אלע כוחות צו זיין פרייליך, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כד): "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִׂמְחָה תָּמִיד", עס איז א גרויסע מצוה צו זיין שטענדיג פרייליך, "וּלְהִתְגַּבֵּר לְהַרְחִיק הָעַצְבוּת וְהַמָּרָה שְׁחֹרָה בְּכָל כֹּחוֹ", עס איז א גרויסע מצוה זיך צו שטארקן מיט אלע כחות נישט צו זיין דיפרעסט. "וְכָל הַחוֹלַאַת הַבָּאִין עַל הָאָדָם - כֻּלָּם בָּאִין רַק מִקִּלְקוּל הַשִּׂמְחָה", און אלע מחלות און אלע קרענק קומען ווייל מען איז דיפרעסט און נישט פרייליך.


ווי קען מען זאגן פאר א צווייטן וואו צו וואוינען וכו'? איך קען דיר מחזק זיין זאלסט בעטן דעם אייבערשטן יעדן טאג אז דו זאלסט וויסן וואס צו טון, אים בעטן זאלסט האבן א געפיל דארט וואו דו וואוינסט - די עצה קען איך דיר געבן, דאס איז די עצה פאר דער וואס האט נישט קיין עצה. אזוי ווי רבי נתן ברענגט (שיחות הר"ן, סימן רלח), דער רבי האט אמאל געהערט ווי איינער דאוונט מעריב און כאפט אפ די ווערטער: "וְתַקְּנֵנוּ בְּעֵצָה טוֹבָה מִלְּפָנֶיךָ", האט דער רבי זיך אנגערופן און געזאגט: "די ווערטער פון 'וְתַקְּנֵנוּ בְּעֵצָה טוֹבָה מִלְּפָנֶיךָ', דארף מען דאך זאגן מיט גרויס כוונה, דאס איז זייער א חשוב'ע תפילה"; ווייל דער עיקר פראבלעם איז אז מען ווייסט נישט וואס צו טון, מען האט אויף יעדע זאך ספיקות צי מען זאל טון אזוי צו אזוי, דארף מען אסאך בעטן דעם אייבערשטן: "וְתַקְּנֵנוּ בְּעֵצָה טוֹבָה מִלְּפָנֶיךָ, רבונו של עולם געב מיר א גוטע עצה איך זאל וויסן ווי אזוי זיך צו פירן", אזוי זאלסטו טון; אז דו קענסט זיך נישט קיין עצה געבן זאלסטו טון די עצה פון התבודדות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#985 - אפשר קענט איר רעדן פון זאכן וואס מיין בחור דארף זיך פאררעכטן?
חינוך הילדים, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איר קענט מיר נישט און איך קען אייך נישט, אבער איך מוז אייך באדאנקען פון טיפן הארץ אויף אייערע שיעורים.


מיין בחור האט אנגעהויבן הערן אייערע שיעורים, און ער פרובירט צו פאלגן אלעס וואס ער הערט. אזוי ווי א געווענליכער בחור ווייסט ער נאכנישט פונקטליך וואס ער וויל אין לעבן, ער איז נאכנישט אוועקגעשטעלט געהעריג, אבער ער פרובירט צו פאלגן אלעס וואס ער הערט ביי די שיעורים, און דאס פירט אים אויפ'ן ריכטיגן וועג אנצוקומען ווי מ'דארף.


איך האב געוואלט פרעגן, אזוי ווי ער שלונגט ממש מיט דארשט יעדעס ווארט פון די דרשות, זיינע מגידי שיעור און משגיחים הערט ער נישט אזוי אויס ווי ער הערט אייך, אפשר קען איך אייך בעטן צו רעדן פון געוויסע זאכן רעדן ביי די שיעורים, זאכן וואס ער קען נוצן אין לעבן, זאכן אין וואס ער דארף זיך פאררעכטן?


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, כ"ב סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו זיי אים מחזק ער זאל ווייטער הערן די שיעורים, ער זאל לעבן מיט'ן רבי'ן; מיט די צייט וועט זיך ביי אים אלעס טוישן און ער וועט ווערן א גרויסער ערליכער איד, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנח): "מיט יעדע שמועס וואס איך שמועס מיט ענק, קען מען זוכה זיין צו זיין אן ערליכער איד, אן ערליכער איד אזוי ווי איך מיין אן ערליכער איד", נאך האט דער רבי געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שכ): "כָּל מִי שֶׁיְּצַיֵּת אוֹתִי וִיקַיֵּם כָּל מַה שֶּׁאֲנִי מְצַוֶּה, בְּוַדַּאי יִהְיֶה צַדִּיק גָּדוֹל, יִהְיֶה מַה שֶּׁיִּהְיֶה", ווער עס וועט מיר פאלגן און ער וועט טון אלעס וואס איך הייס, וועט זיכער ווערן א גרויסער צדיק, זאל עס זיין ווער עס זאל נאר זיין.


קוק נישט אויף די איינצלהייטן וואס ער דארף פאררעכטן, פריי זיך אז ער האט א געפיל אין רבי'ן, ער הערט אויס די שיעורים וואס בלאזן אריין לעבן אין מענטשן; מיט די צייט וועסטו זען וואס דער רבי וועט מאכן פון אים.


עס איז געווען א גרויסער צדיק, א ברסלב'ער חסיד, רבי ישראל קארדונער זכרונו לברכה, ער פלעגט ברענגען מענטשן קיין אומאן צום הייליגן רבינ'ס ציון; ווען ער האט זיי געברענגט קיין אומאן האט ער זיי געזאגט: "פון דא אין ווייטער וועט דער רבי זיך פארען מיט ענק"; אזוי וועט זיין מיט דיין זון, דו ברענג אים צום רבי'ן, זיי אים מחזק ער זאל ווייטער הערן די שיעורים, און פון דארט און ווייטער וועט זיך דער רבי פארען מיט אים.


טאנץ פאר שמחה אז דיין זון וויל זיין גוט, טאנץ פאר שמחה אז דיין זון הערט שיעורים ווי אזוי צו זיין אן ערליכער איד און אז ער האט א געפיל אין רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#984 - ווי אזוי קען איך געבן קאמפלימענטס, ווען איך דארף נאר צוקומען צו דעם?
מדות טובות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א תלמידה פון "בית פיגא", מיינע לערערינס רעדן כסדר פון געבן גוטע ווערטער און קאמפלימענטס פאר יעדן איינעם, איך וויל זייער שטארק געבן קאמפלימענטס, אבער איך שפיר אז איך קען עס נישט טון ווייל איך אליין דארף נאך אנקומען צו א גוט ווארט פון יענעם צו ווערן פרייליך.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בהעלותך, י"ח סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען מען געבט פאר אנדערע גוטע ווערטער – דאס אליינס בויט אויף דעם מענטש, און דאס מאכט אז מען זאל באקומען גוטע ווערטער.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ד, א): "אֵיזֶהוּ מְכֻבָּד", ווער איז אן אנגעזענער מענטש? "הַמְכַבֵּד אֶת הַבְּרִיּוֹת", דער וואס געבט פאר יעדן איינעם אויפמערקזאמקייט.


דו קענסט פרובירן אנצוהייבן ביי יונגע קינדער; ווען דו זעסט מיידלעך וואס זענען אין דיין יארגאנג, אדער יונגער פון דיר – זאלסטו זיי געבן גוטע ווערטער. א גוט ווארט אויף זיי אדער אויף זייערע אנטואכץ, ווי למשל אויף זייערע קליידער, שיך וכדומה; דאס וועט דיר אויפבויען אז דו זאלסט ווערן שטארק מיט דיר.


וואס דו דארפסט בעט "נאר" פונעם אייבערשטן; ווי מער מען רעדט צום אייבערשטן ווערט מען זייער זיכער מיט זיך.