שאלה אין קורצן ענין
#77 - מיינע עלטערן זענען פארנומען מיט'ן פאון, און האבן נישט קיין צייט פאר מיר
כיבוד אב ואם, קאמפיוטער, סמארטפאון, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער חשובער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן ש'כח פאר אלע עצות וואס איר געבט אונז. איך האב געוואלט פרעגן, איך בין א בחור און איך קום ב"ה פון א געזונטע שטוב מיט פיינע עלטערן ב"ה, אבער איין פראבלעם האב איך אינדערהיים וואס מאכט עס זאל מיר פארגיין די גאנצע אפעטיט פון זיין אינדערהיים, און וועגן דעם פרוביר איך צו זיין דארט ווי ווייניגער, דאס איז ווייל ווען איך וויל רעדן צו מיינע עלטערן זענען זיי פארנומען מיט זייער "סמארטפאון".


אסאך מאל פיל איך ממש ווי איך ווער כעס'יג דערפון, זאל עס זיין מיר צי מיינע ברידערס און שוועסטערס, עס איז נישט דא צו וועם צו רעדן ווייל מען דארף קודם ענטפערן א מעסידזש וכו'. איך פיל ממש ווי די שטוב ווערט צופאלן דערפון, איך וויל וויסן וואס איך זאל טון דערוועגן, צי זאל איך עפעס זאגן אדער סתם שווייגן?


א גרויסן שכח פאר אלעם.


חיים

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד חיים נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויפיל מען זאל נאר רעדן וועגן דעם חומר הענין פון האבן אין שטוב א קאמפיוטער, סמארט-פאון וכו' איז נישט גענוג; דאס האט שוין ליידער חרוב געמאכט צענדליגער משפחות.


דאס איז א שרעקליכע צרה פאר אונזער דור, ווייל ווען מען האט א אפענעם קאמפיוטער מיט אינטערנעט אדער אן אייפאד, סמארט-פאון וכו', קען מען זען אלע שמוץ אויף דער וועלט; דאס נעמט אוועק די גאנצע יראת שמים פון א מענטש, דאס קילט אפ די אמונה פון א איד און ברענגט אריין אין אים כפירות און אפיקורסות, און נאכדעם ווערט מען אינגאנצן אומגליקליך.


ווען מען קוקט שמוציגע מאוויס וכו' ווערט מען צוגעקלעבט צו דעם, ביז עס איז זייער שווער זיך אפצוגעוואוינען דערפון; אזוי ווי די וואס זענען צוגעבינדען (עדיקטעד) צו דראגס וכו' אדער צו אלקאהאל וכו' קענען זיך נישט אפרייסן דערפון, אזוי אויך דער וואס האט א קאמפיוטער מיט אינטערנעט אדער א אייפאד, סמארט-פאון וכו', און קוקט שמוציגע מאוויס וכו', ער ווערט זייער צוגעקלעבט דערצו, ביז עס איז שוין זייער שווער ארויסצוקריכן פון דעם. דער מח ווערט אינגאנצן אויסגעברענט פון די אלע עקעלדיגע שמוציגע מאוויס, ביז מען פאלט אראפ אין ביטערע עבירות רחמנא לצלן, נאכדעם הייבט מען אן צו האבן קשיות אויף די אמונה רחמנא לצלן. דערפאר טאר מען נישט האבן אין שטוב אן אפענעם קאמפיוטער מיט אינטערנעט, אדער א סמארט-פאון.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין מה.): "אֵין יֵּצֶר הָרָע שׁוֹלֵט אֶלָּא בַּמֶּה שֶׁעֵינָיו רוֹאוֹת", ווען מען היט זיך נישט די אויגן, מען קוקט אויף שמוציגע בילדער, מען קוקט אויף שמוציגע מאוויס, פאלט מען אראפ אין עבירות; וואויל איז דעם וואס האט שכל און פאלגט וואס אלע ערליכע אידן זאגן, ער האלט זיין שטוב ערליך און ריין, דער וועט זוכה זיין צו זען נחת ביי זיינע קינדער און אייניקלעך.


וויפיל בריוו האט מוהרא"ש זכרונו לברכה געשריבן צו תלמידי היכל הקודש, ווי ער בעט זיך מיר זאלן אכטונג געבן אויף אונזערע קינדער, אויף אונזערע דורות, און מיר זאלן נישט האבן אין שטוב קיין קאמפיוטער, סמארט-פאון, אייפאד; וויפיל האט מוהרא"ש געוויינט ביי די שיעורים מיר זאלן נישט האבן קיין שום שייכות מיט סאשעל מידיע.


זאלסט אכטונג געבן אויף די מצוה פון כיבוד אב ואם; זאלסט חס ושלום נישט זיין קיין עזות פנים און זאגן מוסר וכו', נאר דו זאלסט מכבד זיין דיינע עלטערן, ווייל עס איז נישט דא נאך אזא מצוה ווי די מצוה פון כיבוד אב ואם, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבה, פרשה כו): "כָּל הָעוֹלָם כּוּלוּ שֶׁל הַקָדוֹשׁ בָּרוּך הוּא, וְאֵין הַקָדוֹשׁ בָּרוּך הוּא מְבַקֵּשׁ מֵהָאָדָם רַק שֶׁיְכַבֵּד אָב וָאֵם", דער אייבערשטער האט באשאפן די גאנצע וועלט, און ער בעט פון אונז אז מיר זאלן מכבד זיין אונזערע עלטערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל שוין מקוים ווערן דער פסוק (זכריה יג, ב): "וְאֶת רוּחַ הַטֻּמְאָה אַעֲבִיר מִן הָאָרֶץ", דער אייבערשטער וועט אוועק נעמען דעם יצר הרע, און אלע וועלן זיך צוריק קערן צום אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#76 - ווי אזוי קען איך ראטעווען מיין ברודער?
כיבוד אב ואם, סמארטפאון, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין זיך זייער מחיה מיט די שיעורים אויפ'ן טעלעפאן, און נאך אסאך חברים אין מיין ישיבה הערן אויס די שיעורים כסדר.


איך האב נישט געטראכט אז איך וועל אמאל שרייבן א בריוו פאר'ן ראש ישיבה אבער ההכרח לא יגונה. איך האב א יונגערער ברודער, פון בערך 14 יאר, וואס האט א סמארטפאון, און מיין טאטע איז זייער ברוגז אויף אים פארדעם. לעצטנס האט ער זיך געטראפן אפאר שלעכטע חבירים און די וואך האב איך געהערט אז ער האט אנגעפאנגען צו נעמען דראגס רח"ל.


איך ווייס נישט וואס צו טון און וויאזוי אים צו ראטעווען, איך קען נישט פארציילן פאר דעם מגיד שיעור אדער מנהל ווייל מ'וועט אים ארויסווארפן פון ישיבה, אויך פאר מיין טאטע איז אוממעגליך צו פארציילן ווייל ער וועט אים זיכער ארויסווארפן פון דערהיים.


איך האב זייער א קליינע השפעה אויף אים, אבער איך וויל אים ראטעווען אויב ס'איז נאך בכלל מעגליך, איך בעט דער ראש ישיבה זאל מיר זאגן וואס צו טון ווייל איך האלט עס נישט אויס.


יישר כח פאר'ן נעמען די צייט צו ענטפערן.


שמואל

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישלח, ט' כסליו, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד שמואל נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אויב דו ווילסט העלפן דיין ברודער, זאלסטו פארברענגען מיט אים; גיי ארויס פון שטוב מיט אים, שפאציר מיט אים, שמועס מיט אים וכו' וכו'. זאג אים נישט קיין מוסר, ווייל עס וועט נישט העלפן. ווען איינער איז טועם פון דעם ביטערן טראפן, ער נעמט דראגס, ניצט שוין גארנישט; איין זאך וואס קען אים צוריק האלטן פון נעמען דראגס, אז ער וועט האבן א גוטע ברודער וואס איז ווארעם צו אים און פארברענגט מיט אים וכו' וכו'.


דער פראבלעם איז, אז יעדער וויל אכטונג געבן אויפן צווייטן; דו זארג פאר דיין אייגענע רוחניות, זוך ווי דו קענסט פרייליך מאכן דיינע עלטערן מיט דעם וואס דו וועסט מוסף זיין בלימוד התורה און פארעכטן דיינע גוטע מעשים, און בנוגע דיין ברודער, זאלסטו זארגן פאר זיין גשמיות, זוך ווי דו קענסט אים פרייליך מאכן, ווי דו קענסט אים ארויס נעמען אויף גוטע פלעצער פארברענגען, ער זאל הנאה האבן פון זיין משפחה וכו'.


אז דו ווילסט העלפן דיין טאטע, זאלסטו זען אז ער זאל האבן נחת פון דיר. די גרעסטע מדריגה אין כיבוד אב ואם, איז ווען די עלטערן זעען ווי זייער קינד לערנט און דאווענט און פירט זיך מיט יראת שמים (עיין קיצור שלחן ערוך הלכות כיבוד אב ואם, סימן קמג). ווער עס וויל באמת מכבד זיין זיינע עלטערן זאל לערנען די הייליגע תורה, און עוסק זיין אין מצוות ומעשים טובים, דאס איז דער גרעסטער כיבוד אב וואס עס איז נאר שייך. מענטשן זאגן: "וואויל איז פאר די עלטערן וואס האבן מגדל געווען אזא קינד", אבער אויב דער קינד גייט נישט בדרך התורה, דאן ווערן די עלטערן זייער פארשעמט.


ועל כולם זאלסטו אסאך בעטן דעם אייבערשטן אז ער זאל אריין לייגן א רוח טהרה אין אלע אידן, ווי אויך אין דיין ברודער; ווייל תפילה איז אונזער געווער, תפילה איז אונזער איינציגסטע עצה וואס מיר האבן. עס איז דא אסאך מעשיות ווי אזוי בחורים און אינגעלייט זענען צוריק געקומען פון די ווייטסטע מקומות נאר דורך אסאך תפילה און אסאך סבלנות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#75 - מיין טאטע שטייט איין ביי מיר, און מיין ווייב איז ברוגז
שלום בית, כיבוד אב ואם

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיין מאמע איז נפטר געווארען פאר דריי יאר צוריק, מיר זענען צוויי אין די משפחה, ביידע וואוינען אין אן אנדערע שטאט פון מיין טאטע, דעריבער שטעלט זיך אויס אז במשך די יאר איז מיין טאטע אליין.


אויף יום טוב סוכות קומט ער צו מיר יעדעס יאר, אבער יעצט שטעלט זיך אויס אז נאך סוכות בלייבט ער ביי מיר פאר צוויי חדשים, ער איז שוין ביי אונז פון פאר סוכות און בלייבט ביז די קומענדיגע וואך.


מיין טאטע איז נישט קיין לייכטער מענטש, אבער פון דעסוועגען דאך האט מיין ווייב מיר געזאגט פאר צוויי וואכן צוריק אז ברוך ה' מ'האט זיך גוט אן עצה געגעבן. יעצט איז שוין אבער נישט אזוי, און מיין ווייב איז מורא'דיג ברוגז אז איך האב אריינגעלאזט מיין טאטע פאר אזוי לאנג. דער אמת איז אז איך האב אים נישט אריינגעלאזט, ער האט מיר פשוט מודיע געווען פאר ווי לאנג ער קומט, און דאס איז עס; און איך בין נישט מסוגל אים צו זאגן אז ער זאל נישט קומען, ווייל ער וועט עס נעמען זייער שווער, און איך ווייס נישט אויב ס'וועט העלפען.


למעשה איז מיין ווייב זייער ברוגז אויף מיר, קען מיר דער ראש ישיבה געבן אן עצה וואס צו טון?


א גרויסן יישר כח.


אפרים

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויצא, ראש חודש כסליו, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד אפרים נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק אז דו האסט אריין גענומען דיין פאטער צו דיר אין שטוב, מען קען זיך גארנישט פארשטעלן ווי גרויס איז די מצוה פון כיבוד אב ואם; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין ל:): "שְׁלֹשָׁה שֻׁתָּפִין הֵן בָּאָדָם, הַקָדוֹשׁ בָּרוּך הוּא, אָבִיו, וְאִמּוֹ, בִּזְמַן שֶׁאָדָם מְכַבֵּד אֶת אָבִיו וְאֶת אִמּוֹ, אָמַר הַקָדוֹשׁ בָּרוּך הוּא מַעֲלֶה אֲנִי עֲלֵיהֶם כְּאִילוּ דַרְתִּי בֵּינֵיהֶם וְכִּבְּדוּנִי", דריי שותפים איז דא אינעם מענטש - דער אייבערשטער, טאטע און מאמע; ווען א מענטש איז מכבד זיינע עלטערן, זאגט דער אייבערשטער: "איך קום וואוינען צווישן אייך, און איך רעכן דאס אזוי ווי איר זענט מיר מכבד".


דערפאר זאלסטו זיך פרייען אז דו קענסט מקיים זיין אזא גרויסע מצוה צו העלפן דיין טאטע, בפרט ווען ער איז געבליבן איינער אליין ה' ירחם. אין דעם זכות וועט דער אייבערשטער העלפן, אז דו וועסט זוכה זיין צו זען נחת ביי דיינע קינדער, דער אייבערשטער וועט רוען ביי אייך אין שטוב, און ווען עס איז דא השראת השכינה ווערט ליכטיג אין שטוב.


דאס וואס דיין ווייב האט ביים אנהייב זיך געפריידט און יעצט איז זי ברוגז וכו'; וויסן זאלסטו אז א פרוי דארף גארנישט, א פרוי וויל גארנישט; א פרוי ווייל איין זאך - א מאן, אויב האט זי א מאן, דאס הייסט דער מאן העלפט איר, דער מאן געבט איר גוטע ווערטער, דער מאן הערט איר אויס, דער מאן האט מיטלייד מיט איר, זי שפירט ווי זי האט איינעם וואס זארגט פאר איר וכו', דעמאלט דארף זי שוין גארנישט, זי איז גליקליך און צופרידן, זי וועט זיך קיינמאל נישט אפרעדן וכו'. אויב האט זי נישט קיין מאן, דאס הייסט, זי האט א מאן אבער דער מאן דארף איר נישט, דער מאן דארף איר נאר אויף אזויפיל אז זיינע חברים זאלן אים נישט טשעפען אז ער איז א גרוש וכו', אבער חוץ מזה האט ער נישט מיט איר קיין שום עסק וכו', דאן וועט זי ברוגז ווערן אויף אים יעדן טאג אויף א צווייטע זאך.


עס איז דא א מעשה וואס די וועלט פארציילט, עס איז געקומען אן איש מכובד א גאסט אין בית המדרש, עס איז געווען שבת ראש חודש, דער גאסט איז געווען א שיינער בעל תפילה, ער האט געווארט מען זאל אים מכבד זיין מיט 'קבלת שבת', למעשה האט מען צוגעשיקט א צווייטן. אים האט דאס בכלל נישט געשמעקט, ער האט געטראכט צו זיך 'מן הסתם ווילן זיי מיר צושיקן צו שחרית', ער האט זיך געטרייסט מיט דעם, אז ער גייט מארגן אראפלייגן א שיינעם ממקומך און א שיינעם הלל, למעשה האט מען אים נישט צוגעשיקט צו שחרית, קיין עליה האט ער אויך נישט באקומען, אבער ער האט געטראכט 'זיכער וועט מען מיר צושיקן צו  מוסף', ווען ער האט געזען אז ביי מוסף האט מען אויך צוגעשיקט א צווייטן האט ער געפלאצט! עס קומט הויכע שמונה עשרה, דער שליח ציבור האט בטעות אנגעהויבן 'תכנת שבת' אנשטאט 'אתה יצרת', דער גאסט האט אנגעהויבן שרייען: "נא! נו! אתה יצרת!" אויפן וועג אהיים טראכט ער צו זיך 'הלואי ווען איך קען ווען זאגן וואס ליגט אונטער דאס שרייען "נו! נא! אתה יצרת".


ווען א פרוי באקומט נישט פון איר מאן קיין אנערקענונג, דער מאן רעכנט זיך נישט מיט איר, ער רעדט נישט שיין צו איר וכו' וכו', ווען די פרוי שרייט: "נו! נא!" דעמאלט ווייסט מען גלייך אז עפעס ליגט אונטער דעם "נו!" עפעס ליגט אונטער דעם "נא!"


דערפאר בעט איך דיר זייער, דו זאלסט אכטונג געבן צו מכבד זיין דיין ווייב; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה יז.): "אִישׁ וְאִשָּׁה - זָכוּ שְׁכִינָה בֵּינֵיהֶן", ווען מען לעבט בשלום דעמאלט איז מען זוכה אז די שכינה איז אין שטוב, ווייל דער אייבערשטנס נאמען איז שלום (שבת י.).


זע צו באנייען דיין צוגאנג אין שטוב; פון איין זייט זאלסטו ווייטער מכבד זיין דיין טאטע און אים האלטן אים אין שטוב, דאס וועט דיר ברענגען ישעות. אויך איז זייער וויכטיג פאר חינוך אז די קינדער וואקסן אויף מיט א זיידע, די גאנצע שטוב דריידט זיך ארום דעם זיידן, מען העלפט אים, מען טראגט אים, מען לערנט מיט אים וכו'. פון דער אנדערער זייט זאלסטו זייער אכטונג געבן אויף דיין ווייב איר צו געבן גוטע ווערטער און ליבשאפט, וועסטו זוכה זיין צו נחת פון דיינע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#74 - מיין טאטע טשעפעט מיך, וואס קען איך טון?
כיבוד אב ואם

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


דער ראש ישיבה זאגט שטענדיג אז ווען מען האט איינעם וואס האלט אין איין רודפ'ן און טשעפען, זאל מען זיין מיט אפן יענעם, און פרעגן יענעם פארוואס ער טוט דאס. דער ראש ישיבה נוצט אלץ די ביישפיל פון א מאן און ווייב אז זיי זאלן זיין אפן איינער מיט'ן צווייטן.


האב איך געוואלט פרעגן וואס מען טוט ווען די עלטערן הערן נישט אויף צו טשעפען מיט ווערטער יעדע מאל וואס עס קומט אויס זיך צו טרעפן. און נאכ'ן טשעפען געט מען זיך א רוף אן: "מען קען נישט מאכן מיט דיר א ווערטל?"... אזוי ווי דער פסוק זאגט "כמתלהלה היורה זיקים".


איך פיל ווי איך האלט עס מער נישט אויס, איך וויל אים נישט פיינט האבן. איך וויל וויסן אויב די עצה איז אז איך זאל זיך אויסשמועסן מיט אים אפן און זאגן אז איך קען עס נישט נעמען?


א גרויסן יישר כח פאר אלע עצות אין לעבן.


אברהם

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזהשי"ת


יום ג' פרשת וזאת הברכה-א, ו' תשרי, שנת תשע"ח לפ"ק


 


לכבוד אברהם נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון די מצוה פון כיבוד אב ואם; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי פאה א, א) אז דאס איז חמורות שבחמורות, די מצווה פון מכבד זיין עלטערן איז פון די הארבסטע מצוות וואס איז דא.


חכמינו זכרונם לברכה פארציילן (ירושלמי קידושין כ.): מען האט געפרעגט ר' אליעזר "עַד הֵיכָן הוּא כִּיבּוּד אָב וָאֵם", ביז וויפיל איז א מענטש מחוייב צו מכבד זיין זיינע עלטערן, האט רבי אליעזר געענטפערט: "וְלִי אַתֶּם שׁוֹאֲלִין", וואס פרעגט איר מיר, "לְכוּ שָׁאֲלוּ לְדָּמָה בֶּן נְתִינָה" גייט פרעגן דמה בן נתינה, "רֹאשׁ פֶּטֶר הַוָה" ער איז געווען פון די גרעסטע אין די מיליטער, "פַּעַם אַחַת הָיְתָה אִמּוֹ מְסֲטַרְתּוֹ", איינמאל האט זיין מאמע אים געשלאגן מיט א שיך, "לִפְנֵי כּוּלִי שֶׁלּוֹ", פאר אלע סאלדאטן וואס זענען געווען אונטער אים, "וְנָפַל קוֹרְדִקְסִין שֶׁלָּהּ מִיָּדָהּ", און עס איז אראפ געפאלן די שיך פון איר הענט, "וְנוֹשִׁיט לָהּ, כְּדֵי שֶׁא תִּצְטַעֵר", האט ער זיך אראפ געבויגן און אויפגעהויבן די שיך און געגעבן פאר זיין מאמע אז זי זאל זיך נישט דארפן אראפ בייגן און זיך מצער זיין.


נאך פארציילן חז"ל (שם): ר' טרפון'ס מאמע פלעגט גיין שפאצירן שבת אין איר חצר, איינמאל האט זיך צעריסן איר שיך, האט ר' טרפון זיך אראפגעלייגט אויף דער ערד, און געלייגט זיינע הענט אויף דער ערד, און געזאגט: "מאמע, טרעט אויף מיר", אזוי איז ער געגאנגען מיט איר ביז זי איז אנגעקומען צו איר בעט. איינמאל ווען ר' טרפון איז געווען נישט געזונט, האט זיין מאמע געבעטן די חכמים זיי זאלן מתפלל זיין פאר אים ווייל ער איז איר מכבד מער וויפיל מען דארף, האבן זיי איר געפרעגט: "וואס טוט ער?" האט זי פארציילט די מעשה ווי ער האט איר געהאלפן גיין אין איר חצר ווען איר שיך האט זיך צעריסן, אז ער האט געלייגט זיינע הענט אז זי זאל קענען גיין וכו', האבן די חכמים געזאגט: "אפילו ער זאל דיר טון טויזנט מאל אזוי ווי ער טוט דיר יעצט, האט ער נאך נישט מקיים געווען די מצוה ווי עס דארף צו זיין".


דערפאר בעט איך דיר זייער שטארק, דו זאלסט חס ושלום נישט ענטפערן פאר דיינע עלטערן; געדענק וואס דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ו): "וְעִקַּר הַתְּשׁוּבָה כְּשֶׁיִּשְׁמַע בִּזְיוֹנוֹ, יִדּם וְיִשְׁתֹּק", אז מען הערט ווי מען פארשעמט און מען שווייגט אפ, דאס איז דער עיקר ווי אזוי מען טוט תשובה; בעט דעם אייבערשטן אז דו זאלסט אפקומען אלעס וואס דו דארפסט אפקומען, און בזכות דעם וואס דו וועסט אכטונג געבן אויף כיבוד אב ואם וועסטו זוכה זיין אז דיינע קינדער וועלן דיר מכבד זיין און דיר ברענגען נחת.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שם): "ר' זְעִירָא אָמַר, הַלְּוַאי הַוָה לִי אַבָּא וְאִמָּא דְאוֹקְרִינוּן, וְאִירָת גַּן עֵדֶן", ר' זעירא איז געווען א יתום, און ער פלעגט זיך אייביג מצער זיין פארוואס ער האט נישט קיין עלטערן ער זאל זיי קענען מכבד זיין, און זוכה צו זיין דורך די מצוה צו באקומען גן עדן. אבער ווען ער האט געהערט די מעשה פון ר' טרפון, האט ער געזאגט: "בְּרִיך רַחֲמָנָא דְּלֵית לִי לָא אַבָּא וְלָא אִמָּא", יישר כח אייבערשטער אז איך האב נישט קיין עלטערן, ווייל איך וואלט נישט געקענט טון וואס ר' טרפון האט געטון.


דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט חתונה געהאט און דו האסט דיין אייגן לעבן וכו', דאס ביסל וואס עס קומט דיר אויס צו גיין צו דיין טאטע מאמע זאלסטו אכטונג געבן זיי צו מכבד זיין, וועסטו זוכה זיין צו אלעס גוטס.


בעט דעם אייבערשטן אז דו זאלסט זיך אויסקומען מיט דיינע עלטערן, און מען זאל לעבן בשלום און מיט ליבשאפט, ביז מיר וועלן זוכה זיין צו דעם וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (משנה עדיות ח, ז): "אֵין אֵלִיָּהוּ בָּא לֹא לְרַחֵק וְלֹא לְקַרֵב, אֶלָּא לַעֲשׂוֹת שָׁלוֹם בָּעוֹלָם", שנאמר (מלאכי ג, כג-כד): "הִנֵּה אָנֹכִי שֹׁלֵחַ לָכֶם אֵת אֵלִיָּה הַנָּבִיא וגו', וְהֵשִׁיב לֵב אָבוֹת עַל בָּנִים, וְלֵב בָּנִים עַל אֲבוֹתָם.


דער אייבערשטער זאל העלפן אז דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


א גמר חתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#73 - זאל איך פארן אויף אומאן, אויב מיין טאטע וועט האבן צער פון דעם?
אומאן, כיבוד אב ואם

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם כל וויל איך זיך באדאנקען אויף די אלע שיעורים וואס איז מיר זייער מחזק סיי אין לימוד התורה און סיי צו רעדן צום אייבערשטן.


איך האב געלערנט אין א ישיבה גדולה אין אמעריקע, און איך האב געהייסן א מתמיד און א גוטער בחור. איך האב טאקע געלערנט פלייסיג, אבער איך האב אייביג געטראכט אז עס איז צו שווער, און איך האב געהאפט אז עס זאל זיך מאכן א געלעגנהייט ווען איך וועל קענען אלעס אויפגעבן. אבער זייט איך האב אנגעהויבן הערן די שיעורים האב איך אנגעהויבן באקומן א נייע בליק אויפ'ן לעבן, איך האב אנגעהויבן צי שעצן יעדע גוטע זאך וואס איך טו. אידישקייט איז געווארן געשמאק ב"ה, א גרויסן דאנק.


יעצט צו מיין שאלה, זייט איך בין מקורב געווארן צום רבי'ן בין איך זייער געשטיגן, אין איך וויל שטארק גיין צים רבי'ן אויף ראש השנה. איך האב געפרעגט מיין טאטע, האט ער מיך געזאגט: קענסט טון וואס דו ווילסט, אבער אז דו פרעגסט מיר זאג איך דיר אז עס גייט מיר וויי טוען. מיין טאטע האט א שוואכע הארץ. ער האט שוין געהאט א הארץ אטאקע ל"ע. איך האב אסאך מתפלל געווען איך זאל קענען פארן, איך האב אפי' שוין געקויפט א טיקעט.


וויל איך וויסן אויס דער רבי האט געוואלט אז מען זאל פארן אפי' ווען עס גייט מצער זיין דעם טאטן? און צי ביי מיין פאל זאל איך פארן אדער נישט?


יישר כח


שלום

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

  בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת כי תצא, ו' אלול, שנת תשע"ז לפרט קטן


לכבוד שלום נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מצוות כיבוד אב ואם איז פון די גרעסטע מצות, און דאס איז חמורות שבחמורות (ירושלמי פאה א, א), אבער דו דארפסט פארשטיין אז ווען עס קומט ראש השנה, דעמאלט איז מען דן דעם מענטש - אים מיט זיין משפחה, מִי יִחְיֶה וּמִי יָמוּת, מִי בַּמַּיִם וּמִי בָּאֵשׁ וְכוּ', אלעס וואס פאסירט דורכן יאר שרייבט מען אן ראש השנה, אזוי אויך שרייבט מען אן דעם בודזשעט פונעם גאנצן יאר, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ביצה טז.).


ווען עס ווארט פאר א מענטש א שווערער משפט נעמט מען דעם גרעסטן לויער וואס עס איז נאר דא, ווער רעדט נאך אויב עס ווארט פארן מענטש א משפט פון טויט שטראף, נעמט מען דעם גרעסטן לויער וואס איז נאר דא אין די גאנצע וועלט, אפילו עס זאל קאסטן אסאך געלט, וועט מען אלעס טון צו באקומען דעם לויער וואס ער קען אפשר ראטעווען דעם מענטש; דאס זעלבע איז ווען עס קומט ראש השנה דעם גרויסן יום הדין, וואס וְכָל בָּאֵי עוֹלָם יַעַבְרוּן לְפָנֶיךָ כִּבְנֵי מָרוֹן, כְּבַקָּרַת רוֹעֶה עֶדְרוֹ, מַעֲבִיר צֹאנוֹ תַּחַת שִׁבְטוֹ, כֵּן תַּעֲבִיר וְתִסְפֹּר וְתִמְנֶה וְתִפְקֹד נֶפֶשׁ כָּל חָי, וְתַחְתֹּךְ קִצְבָה לְכָל בְּרִיּוֹתֶיךָ. וְתִכְתֹּב אֶת גְּזַר דִּינָם - דארף דאך א מענטש טון אלעס אויף דער וועלט צו באקומען א גוטער לויער, איינער וואס וועט אים העלפן ניצול ווערן פון די שלעכטע גזירות.


דער רבי - ער איז דער גרעסטער לויער וואס איז דא אויף דער וועלט, אזוי ווי ער האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תה): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי הוּא חִדּוּשׁ גָּדוֹל, וְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יוֹדֵעַ שֶׁאֵין הַדָּבָר הַזֶּה בִּירֻשָּׁה מֵאֲבוֹתַי, רַק הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ נָתַן לִי זֹאת בְּמַתָּנָה, שֶׁאֲנִי יוֹדֵעַ מַהוּ ראשׁ הַשָּׁנָה; לֹא מִבָּעֲיָא אַתֶּם כֻּלְּכֶם בְּוַדַּאי תְּלוּיִין בָּראשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי, אֶלָּא אֲפִילּוּ כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ תָּלוּי בָּראשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי".


דערפאר פארן מיר צום רבי'ן אויף ראש השנה, אז דער רבי זאל זיין אונזער לויער, און מליץ זכות זיין פאר אונז, אז מיר זאלן האבן א יאר מיט ישועות, א יאר מיט רפואות, א יאר מיט אלע גוטע זאכן.


דיינע עלטערן ווילן נישט דו זאלסט פארן ווייל זיי ווייסן נישט וואס אומאן איז, זיי מיינען אז אומאן איז א פלאץ פון הוללות, א פלאץ פון לייכטזיניגע מענטשן וכו' וכו'; ווייל ליידער איז ארויס א שלעכטע נאמען אויפן הייליגן רבי'ן, כאילו עס איז א מקום פון קלי הדעת, דערפאר זענען עלטערן זייער דערשראקן ווען זיי הערן אז זייער קינד וויל פארן קיין אומאן, ווייל קיינער וויל נישט אז זיין קינד זאל זיך דרייען אין א פלאץ פון מענטשן וואס זענען הפקר וכו', איך בין זיכער אז דו וואלסט אויך מורא געהאט ווען דו ווערסט געוואויר אז דיין זון דריידט זיך אויף א פלאץ וואס מען רעדט אויף זיי לשון הרע.


דער רבי האט פארציילט (סיפורי מעשיות, מעשה ז' - מזבוב ועכביש) אז פאר זיין נשמה איז אראפ געקומען אויף דער וועלט האט דער ס"מ געשריגן: "אויב די נשמה קומט אראפ אויף דער וועלט פארוואס האסטו מיך באשאפן?" האט מען אים געענטפערט: "די נשמה מוז אראפקומען אויף דער וועלט, דו גיי און זיך דיר אן עצה", איז ער אוועק געגאנגען און ער איז צוריק געקומען מיט אן אלטיטשקן, און זיי האבן געלאכט און געזאגט אז זיי האבן שוין אן עצה; און דאס איז די עצה פונעם ס"מ - ער לאכט אפ פון רבי'ן.


עס איז באוואוסט אז ר' נתן האט געהאט שרעקליכע רדיפות פון זיין טאטע, עד כדי כך, אז זיין טאטע האט צוגערעדט ר' נתן'ס ווייב אז זי זאל זיך גט'ן פון זיין זון - ר' נתן; מען האט שוין געהערט אז א טאטע זאל אהיים נעמען זיין טאכטער וכו', אבער אז א טאטע זאל צו רעדן זיין שנור זי זאל אפלאזן זיין אייגן זון - דאס איז נישט געהערט געווארן, און שפעטער פלעגט ער רופן זיין זון "ר' נתן" מיט א ר', און ר' נתן איז נישט געווען באקוועם אז זיין טאטע רופט אים ר', פלעגט ער זאגן פאר זיין טאטע: "פארוואס רופסטו מיר ר' נתן?" האט אים זיין טאטע געזאגט: "וואס זאל איך טון, דו ביסט דער איינציגסטער זון וואס איז מיר מכבד".


זעט מען פון דעם, אז אפילו אין אנהייב האט מען מניעות פון די עלטערן, און זיי שרייען אז זיי ווערן קראנק פון דיר ווייל דו ביסט א ברסלב'ער, אבער אויב מען איז זיי מכבד, מען פאלגט דעם רבי'ן און מען פירט זיך מיט דרך ארץ, וועסטו זען אז אלעס וועט זיך איבערדרייען לטובה.


דערפאר זאלסטו זען צו קומען צום הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה; זאג פאר דיינע עלטערן אז דו פארסט מתפלל זיין פאר דיר און פאר דיין משפחה, און זאג זיי אז דו וועסט אסאך מתפלל זיין פאר זיי, פאר זייער געזנט וכו'.


דער אייבערשטער זאל העלפן אז דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


א כתיבה וחתימה טובה, און א גוט געבענטשט יאר.

#72 - מיין איינציג קינד וויל נישט רעדן צו מיר, איך קען נישט זען מיינע אייניקלעך
כיבוד אב ואם

תוכן השאלה‎

In very very short, I need help! All my life I had cystic fibrosis / genetic, Damage to the lungs and pancrease, Got married - long separate story. Had a baby girl bh and she is my only one. And she took up most of my heart. She was my life. The reason I wanted to live! I had a double lung transplant at the age of 37. A kidney transplant at 43 and my husband left and took my only child 8 months after my lung transplant. Not just from me but from my parents who took care of her in every way. And from my family who were always there for her. everything was doing so good, He brainwashed and manipulated her. She was 17 years old, But he had / .כח הדיבור has a tremendous / I didn't see her for over a year, but after trying everything, I bh started seeing her. I was Bh zoicha to marry her off (with my parents help) and then again she stopped talking to me and my family. She bh just had her second baby and I / my family were not called about anything. I didn't / don't see my einiklach and it's hurting me tremendously. I read books on Emunah and listen to lectures etc, and it helps me let go and go on. But when things come up, like a new einikel, my son in law is in someways worse then my ex. Yes, they just want to bother my life so I shouldn't have menicha. I have so much to do in regard to staying healthy and it's not easy. I really can't handle this nisoyoin. It's bigger then my health issue Bec I accepted it for what it is. And if I'm feeling good bh then I don't look back at all my surgeries and hardships because those are over. But taking away a child from a parent is a forever heartache. It's rishis. I know I'm supposed to accept it as a challenge from הקב”ה, But a mothers heart is a mothers heart and I fought to live to see nachas. My sister u”h was also zoicheh to have a child but she was nifter at 31. So honestly I think she's in a much better place. I want to be able to do what Hashem wants from me but lately I feel like it's just not worth living. I know I have a lot to be thankful for and I know there are people that have it a lot worse. But how do I go on if all that I was living for is gone ???

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

  בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ראה, כ"ג מנחם-אב, שנת תשע"ז לפרט קטן


 


לכבוד האשה מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס זאל איך דיר זאגן, איך האב געליינט דיין בריוו און איך האב זייער שטארק געוויינט פון דיין צער וואס דו גייסט אריבער, אבער איך מוז דיר זאגן אז איך בין זייער נתפעל און איך קען נישט קומען צו זיך פון דיין שטארקייט; וויפיל דו ביסט שוין אריבער און וואס דו גייסט נאך אלץ אריבער, דאך ביסטו שטארק מיט אמונה, אזוי ווי דו שרייבסט אז דיין גאנצע לעבן איז אמונה, און נאר אזוי דערהאלסטו זיך.


בנוגע וואס דו שרייבסט מיר אז דיין טאכטער מיט דיין איידעם רעדן נישט מיט דיר, און דו קענסט נישט זען דיינע אייניקלעך וכו'; וואס זאל איך דיר זאגן, עס איז אן עקל צו הערן אז קינדער פירן זיך אויף צו זייערע עלטערן מיט אזא אכזריות וכו', קינדער ווייסן נישט וואס עלטערן זענען, זיי ווייסן נישט מעריך צו זיין וואס עלטערן זענען וכו', אזוי ווי עס איז באקאנט דעם שפריך ווארט: "איין מאמע קען אויפציען צען קינדער, און צען קינדער קענען נישט אויסהאלטן איין מאמע".


די הייליגע תורה זאגט (שמות כ, יא): "כַּבֵּד אֶת אָבִיךָ, וְאֶת אִמֶּךָ, לְמַעַן יַאֲרִכוּן יָמֶיךָ, עַל הָאֲדָמָה, אֲשֶׁר ה' אֱלֹהֶיךָ נֹתֵן לָךְ"; א שאד אז מען לערנט נישט אין אלע היימישע תלמוד תורה'ס און אין מיידל סקול'ס די מצוה פון כיבוד אב ואם, וואס דאס איז חמורה שבחמורות (ירושלמי פאה א, א).


מען זעט ווי די הייליגע חכמים האבן זיך מוסר נפש געווען אויף די מצוה, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה פארציילן (ירושלמי, שם) אז ר' טרפון, ווען ער פלעגט זען ווי זיין מאמע גייט שבת שפאצירן אין איר חצר, פלעגט ער זיך אראפ לייגן אויף דער ערד, און לייגן זיינע הענט, און איר זאגן: "מאמע, טרעט אויף מיר", און אזוי איז ער געגאנגען מיט איר ביז זי איז אנגעקומען צו איר בעט. איינמאל איז ר' טרפון געווארן נישט געזונט לא עלינו, האט זיין מאמע געבעטן די חכמים אז זיי זאלן מתפלל זיין פאר אים, ווייל ער איז איר מכבד מער וויפיל מען דארף, האבן זיי איר געפרעגט וואס ער טוט, האט זי זיי פארציילט אז ער לייגט אונטער זיינע הענט אז זי זאל קענען גיין וכו', האבן די חכמים געזאגט: "אפילו ער זאל דיר טון טויזענט מאל טויזענט אזוי ווי ער טוט דיר יעצט, האט ער נאך נישט מקיים געווען די מצווה אזוי ווי עס דארף צו זיין". זעט מען פון דעם אז קיינער קען נישט זאגן אז ער איז מכבד זיינע עלטערן וויפיל מען דארף.


דערפאר בעט איך דיר זייער שטארק אז דו זאלסט זיך נישט נעמען צום הארצן, איך ווייס אז עס איז זייער שווער, און די ווייטאג פון דעם איז שרעקליך שטארק, דאך דארפסטו אנהייבן צו לעבן א לעבן פאר דיר, אפילו דו ביסט איינער אליין אויף דער וועלט און דו האסט נישט קיינעם, דו האסט נאר דיין איינציגסטע טאכטער מיט אירע קינדער, און עס טוט דיר זייער וויי אז זי וויל נישט רעדן מיט דיר, דאך דארפסטו פרובירן מיט אלע דיינע כוחות צו לעבן פאר דיר; ווארט נישט אז זי זאל דיר באצאלן פאר אלעס וואס דו האסט זיך מוסר נפש געווען פאר דיר, ווייל אזוי גייט דאס לעבן - עלטערן זענען זיך מוסר נפש פאר זייערע קינדער, און קינדער כאפן נישט וואס עלטערן זענען, ווי לאנג זיי אליין וועלן דאס נישט אליין אריבער גיין פון זייערע קינדער.


מוהרא"ש זכרונו לברכה פלעגט שטענדיג זאגן: "ווי אזוי מען פירט זיך אויף צו די טאטע מאמע, אזוי וועלן די קינדער זיך אויף פירן צוריק צו ענק", און מוהרא"ש זכרונו לברכה האט מיר געבעטן אז איך זאל רעדן יעדן טאג צו די בחורים פון די מצוה פון כיבוד אב ואם, און איך זאל זיי זאגן בזה הלשון: "ווי אזוי ענק וועלן זיך אויפירן צו ענקערע עלטערן, אזוי וועלן זיך ענקערע קינדער פירן מיט ענק".


דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#71 - ווי אזוי וואלט איך באדינט מיין מאמע?
כיבוד אב ואם, סיפורי צדיקים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר'ן מיר געבן די מתנה וואס הייסט א 'מאמע'.


נעכטן נאכט האט מיין מאמע מיר געבעטן איך זאל איר שמירן עפעס א זאלב וואס שמעקט זייער נישט גוט, ווייל פון ווען זי האט געמאכט קימא טעראפי איז איר רוקן פארשטייפט, און מען קען גארנישט טון פאר דעם, און מיין מאמע האט מיר געברענגט א הענטשיך איך זאל איר אנשמירן מיט דעם די זאלב.


האב איך איר געפרעגט, "פארוואס א הענטשיך?", זאגט זי מיר, "ווייל די זאלב שמעקט אביסל, און איך וויל נישט דו זאלסט זיך עקלען", האב איך איר געענטפערט, "מאמע, דו האסט אזא הייליגע גוף, איך וויל עס נישט אנכאפן מיט קיין הענטשקעס, נאר מיין האנט אליין זאל האבן די זכי'..." און עס האט זיך אויסגעשפרייט אויף איר פנים א ריזיגע שמייכל.


און אלעס איז צו פארדאנקען די אלע שיעורים אין וואס דער ראש ישיבה שליט"א רעדט וועגן די פונקט, אז מען העלפט נישט מיט הענטשקעס, נאר מיט די גאנצע ווילן און מיט די אייגענע הענט - כאפט מען אזעלכע מצוות.


יישר כח פאר'ן מיר שענקען א מאמע, א זאך וואס איך האב נישט געכאפט אז איך האב פאר'ן הערן די הייליגע שיעורים.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ואתחנן, י' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואויל איז אייך און וואויל איז אייער חלק אז איר זענט מכבד אייער מאמע מיט שמחה און פארגענוגן, די מעשה וואס איר שרייבט דערמאנט די מעשה וואס חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ירושלמי קידושין א, ז) רבי טרפון איז געגאנגען שפאצירן שבת מיט זיין מאמע און איר שיך האט זיך צעריסן, האט רבי טרפון זיך אראפגעלייגט און געלייגט זיינע הענט אויף דער ערד, זאגנדיג: "מאמע, טרעט אויף מיר", כדי זי זאל נישט גיין בארוועס, אזוי איז ער געגאנגען מיט איר ביז זי איז אנגעקומען צו איר שטוב, דער צדיק האט נישט געטראכט פון זיך, פון די שניטן וואס ער וועט באקומען פון די שמוציגע ערד וואס וועט שמוציג מאכן זיינע הענט, ער האט נאר געטראכט פון די כבוד פון זיין מאמע.


נישטא קיין גרעסערע זאך ביי אידישע קינדער ווי טאטע מאמע, און ווער עס איז מכבד די עלטערן מיט ליבשאפט און שמחה - זאגט דער אייבערשטער – איז עס אזוי ווי דו ביסט מיך מכבד, און ווער עס איז מכבד זיינע עלטערן - איז אים דער אייבערשטער מוחל אלע זיינע עבירות. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו, פרק כו): "כל זמן שאדם מכבד את אביו ואת אמו אין חטא בא על ידו" ווער עס איז מכבד זיינע עלטערן - וועט נישט צוקומען צו טון עבירות, "ואם חטא" און אויב ער האט שוין געטון עבירות, "נמחל לו" איז אים דער אייבערשטער מוחל אויף די עבירות.



דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#70 - וואס זאל איך זיך אונטערנעמען לכבוד מיין געבורטסטאג?
כיבוד אב ואם, סיפורי צדיקים, קבלה טובה, יום הולדת

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן וואס איך זאל זיך אונטערנעמען א גוטע קבלה לכבוד מיין געבורטסטאג?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת דברים, ד' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


נעם זיך פאר לכבוד דיין געבורטסטאג צו רופן דיינע עלטערן יעדן טאג.


מען דארף נישט רעדן לאנג, מען דארף נישט שמועסן לאנג; רוף זיי יעדן טאג, דערצייל זיי עפעס א שיינע זאך פון דיין משפחה און אינטערעסיר זיך וואס זיי מאכן; דאס איז די שענסטע קבלה וואס דו זאלסט מאכן.


אמאל האט דער חזון איש זכותו יגן עלינו פארהערט קינדער, א קינד האט אויפגעהויבן די האנט ער וויל פרעגן א פראגע, דער חזון איש פרעגט אים: "וואס ווילסטו פרעגן?" זאגט דער אינגל: "ווי אזוי וואקסט מען אויף א חזון איש?" דער חזון איש האט זיך פארטראכט און זיך אנגערופן: "דורך די מצוה פון כיבוד אב ואם".


וואויל איז דעם וואס איז שטארק אין די מצוה, וועט ער זוכה זיין צו די וועלט און צו יענע וועלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#69 - פארוואס איז מיין ברודער אזוי נישט דרך ארצ'דיג צו מיין טאטע?
חינוך הילדים, כיבוד אב ואם, דרך ארץ

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיין טאטע באקלאגט זיך מיר גאר אסאך וועגן מיין ברודער, אז ער ליידט אסאך פון אים, ער לאזט אים נישט מנוחה, א גאנצע שבת'דיגע סעודה איז ער פארנומען אז מיין טאטע טוט נישט ריכטיג די מנהגים אזוי ווי זיינע זיידעס און די חסידות פון וואו זיי קומען, און די זעלבע ביים דאווענען זאגט ער אים הערות אז עס פאסט נישט צו קוקן אין א ספר ביים דאווענען, און אזוי ווייטער אויף טריט און שריט. וואס א טאטע וואלט אפשר געדארפט זאגן פאר זיינע קינדער, זאגט דער בחור פאר זיין טאטע.


ביי די סעודה שבת בייטאג פליקט ער אראפ די חלה דעקל, ווייל אין די חסידות פון וואו אונזערע זיידעס קומען לייגט מען נישט קיין חלה דעקל שבת אינדערפרי. געוויסע ספרים באהאלט ער ווייל ער האלט נישט פון דעם, ס'באדערט אים ביז'ן נשמה אז מיין טאטע איז נישט קלאר לשיטתו מיט די מנהגים.
די פראבלעם הויבט זיך אן ווען מיין טאטע פרובירט אים עפעס צו זאגן, דעמאלט קען ער ווערן באליידיגט און זיך נעמען וויינען, און ווען מיין טאטע מאכט זיך נישט וויסנדיג פון אים, קען עס אויסקלאפן אז ער נעמט זיך טשעפען אנדערע קינדער.


ער האט נישט פיינט מיין טאטע, ער קען אפילו וועלן לערנען מיט אים וכדומה און מיין טאטע קען נישט כאפן וואס די פראבלעם איז. מיין טאטע טראכט אז אפשר דארף ער אוועקפארן פאר א שטיק צייט ער זאל נישט זיין מיט אים צוזאמען, וועט זיך עס בארואיגן; אפשר דארף מען אים פארשיקן אין א ישיבה אין א אנדערע שטאט אדער מדינה?


אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר זאגן וואס איז פשט פון דעם? וואס מוטשעט פאר דעם בחור? און וואס קען איך זאגן פאר מיין טאטע אן עצה?


יישר כח פאר אלעס וואס דער ראש ישיבה שליט"א איז מיר אזוי שיין מדריך.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת חקת, ה' תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער פראבלעם איז אז מען לערנט נישט אויס קינדער די א' ב' פון דרך ארץ; קינדער דארף מען לערנען פון ווען זיי זענען נאך גאר יונג - דרך ארץ פאר טאטע מאמע. דער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן סה): "צָרִיךְ לְלַמֵּד אֶת הַתִּינוֹק דֶּרֶךְ אֶרֶץ מִנְּעוּרָיו", מען דארף אויסלערנען דעם קינד דרך ארץ ווען ער איז נאך יונג, ווען מען איז יונג קען מען גרינג בייגן דעם קינד זאל זיך אוסלערנען ווי זיך צו פירן מיט עלטערן.


ווען איך זע קינדער וואס פירן זיך נישט מיט דרך ארץ - האב איך זייער רחמנות אויף זיי אז מען האט זיי נישט מחנך געווען, און אנשטאט טראכטן אויפן קינד אז ער איז שלעכט, טראכט איך 'נעבעך, א רחמנות אויף אים, זיינע עלטערן האבן אים נישט געלערנט צו האבן דרך ארץ פאר טאטע מאמע'.


ווען מען איז עלטער - איז שוין אביסל שפעט, אבער מען קען נאך און מען דארף נאכאלץ לערנען דרך ארץ, און יעדע מאל א קינד זאגט עפעס פארן טאטן אדער מאמען נישט מיט דרך ארץ - דארף מען באמערקן און זאגן: "מען טאר נישט רעדן אזוי צו א טאטע און מאמע", צענדליגער און הונדערטער מאל דארפן קינדער הערן, פון קליינווייז אן - אז מען רעדט צו עלטערן מיט דרך ארץ און מיט גרויס הכנעה.


די פותרי חלומות, טעראפיסטן - זוכן פרישע מיטלען ווי אזוי מען קען מאכן עלטערן מיט די קינדער זאלן זיך אויסקומען, און רוב מאל העלפט דאס נישט; קומען זיי מיט א נייעם וועג פון צעטיילן די קינדער פון די עלטערן.


די עצה און די וועג איז, מען זאל זאגן נאכאמאל און נאכאמאל פארן קינד: "צו א טאטע און מאמע רעדט מען נישט אזוי", "טאטע מאמע דארף מען מכבד זיין"; אמאל דארף מען זיין נאך מער שטרענג, אבער דער עיקר עצה איז זאגן נאכאמאל און נאכאמאל.


מיין נישט אז דאס אליין איז די זאך, אויסער חינוך דארף מען אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו גוטע קינדער. עס איז געווען א ברסלב'ער חסיד וואס האט זוכה געווען צו טייערע ערליכע קינדער, ווען מען האט אים געפרעגט וואס איז דער סוד פון די הצלחה, האט ער געזאגט: "וואס מיינט איר, קינדער זענען עפעלעך וואס מען רייסט אראפ פון בוים? איך האב אסאך געוויינט צום אייבערשטן זיי זאלן זיין ערליכע אידן".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#68 - וואס איז די שיעור פון כיבוד הורים, ווי שווער דארף עס זיין?
שלום בית, כיבוד אב ואם, סיפורי צדיקים, חיזוק פאר פרויען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל פרעגן א שאלה אין כיבוד הורים. מיינע עלטערן פלעגן זיך געווענליך נישט אריינמישן אין אונזער לעבן, אבער לעצטנס האט מיין טאטע אנגעהויבן מער זיך צו מישן, און עס שטערט מיך זייער.


צום ביישפיל ווען איך גיי ארויס מיט מיין מאן ערגעץ, און אינמיטן רופט מיר מיין טאטע פרעגן וואו מיר זענען, און עס איז מיר נישט געשמאק אים צו ענטפערן. און די זעלבע פאסירט אסאך מאל ווען ער פרעגן פריוואטע שאלות וואס מיר ווילן נישט ענטפערן. אויב הויבט מען נישט אויף גלייך דעם טעלעפאן, וועט ער רופן נאכאמאל און נאכאמאל ביז מען הויבט אויף. ער קען רופן שפעט ביינאכט פאר טובות. כאטש וואס ער טוט עס נישט פון שלעכטקייט, ער מיינט נאר גוטס, איז עס אבער אסאך מאל זייער נישט בא'טעמ'ט.


אסאך מאל בעט ער פון מיין מאן אסאך טובות, אים צו איינקויפן און ברענגען און טראגן זאכן, און פונקט אין א צייט וואס ער איז גאר שטארק פארנומען, אבער מיין טאטע קען נישט פארשטיין פארוואס מיר שפירן נישט פאר א זכות אים צו העלפן מער, און זיין פארנומען נאר מיט אים די גאנצע צייט.


דאס איז אויסער דעם וואס איך שפיר אז ער איז בכלל נישט מכיר טוב פאר די פילע טובות וואס מיר טוען פאר אים, איבער די כוחות. מיר העלפן אים גאר אסאך אין גאר אסאך וועגן, אבער ער שעצט עס בכלל נישט. מיין מאן איז א גוטער און ער זאגט גארנישט, אבער מיך נעמט עס ארויס פון די כלים.


ווען עס מאכט זיך אז איך דארף אפזאגן מיין טאטע, שפיר איך זייער שלעכט, איך האב מורא, איך ווייס ווי הארב כיבוד אב ואם איז, איך ווייס אז דער אייבערשטער באצאלט מדה כנגד מדה. אבער וויפיל איז די שיעור צו טון פאר כיבוד הורים. כיבוד אב ואם איז א שווערע מצוה, עס קומט נישט צו זיין גרינג, אבער ווי שווער דארף עס זיין? ביז וואו איז דער גבול? איך וויל נאך בלייבן מיט א גוטע טעם אין מויל פון די מצוה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ז סיון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


כיבוד אב ואם האט נישט קיין גרעניץ, וויפיל מען טוט די מצוה - דארף מען נאך און נאך טון; כיבוד אב ואם האט נישט קיין שיעור. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ירושלמי פאה, ג.) מען האט געפרעגט די שאלה פון דעם הייליגן תנא רבי אליעזר: "עַד הֵיכָן הוּא כִּיבּוּד אָב וָאֵם", ביז וויפיל איז א מענטש מחויב צו מכבד זיין זיינע עלטערן? האט רבי אליעזר געענטפערט: "וְלִי אַתֶּם שׁוֹאֲלִין", וואס פרעגט איר מיר, "לְכוּ שָׁאֲלוּ לְדָּמָה בֶּן נְתִינָה", גייט פרעגן דמה בן נתינה, "רֹאשׁ פְּטַרְבּוֹלֵי הָיָה", ער איז געווען פון די גרעסטע גענעראלן אין די מיליטער, "פַּעַם אַחַת הָיְתָה אִמּוֹ מְסֲטַרְתּוֹ", איינמאל האט אים זיין מאמע געשלאגן מיט א שוך, "בִּפְנֵי כָּל בּוּלֵי שֶׁלּוֹ", פאר אלע סאלדאטן וואס זענען געווען אונטער אים, "וְנָפַל קוֹרְדְקוֹן שֶׁלָּהּ מִיָדָהּ", און די שוך איז אראפגעפאלן פון אירע הענט, "וְהוֹשִׁיט לָהּ שֶּׁלֹּא תִּצְטַעֵר", האט ער זיך אראפגעבויגן אויפצוהייבן די שוך און דאס געגעבן פאר זיין מאמע אז זי זאל זיך נישט דארפן אראפבייגן און זיך מצער זיין, מיט דעם האט זיי רבי אליעזר געענטפערט: "נישטא קיין שיעור, מען איז מחויב מכבד זיין טאטע מאמע אפילו עס איז שווער".


א פרוי נאך איר חתנה איז נישט מחויב מיט כיבוד אב ואם, אזוי שטייט אין הלכה (שלחן ערוך יורה דעה סימן רמ, סעיף יז): "הָאִשָּׁה אֵין בְּיָדָהּ לַעֲשׂוֹת" א פרוי האט נישט די מעגליכקייט צו מכבד זיין די עלטערן, "שֶׁהִיא מְשֻׁעְבֶּדֶת לְבַעֲלָהּ" ווייל זי דארף אלעס טון פאר איר מאן, "לְפִיכָךְ הִיא פְּטוּרָה מִכִּבּוּד אָב וָאֵם בְּעוֹדָהּ נְשׂוּאָה", דעריבער איז זי פטור, ווייל זי איז מחויב צו מכבד זיין איר מאן. אבער עס איז א קלארע הלכה (ש"ך, סעיף קטן יט): "אם אין בעלה מקפיד, חייבת בכל דבר שאפשר כמו האיש", אויב איר מאן איז נישט קעגן דאס וואס זי איז איז מכבד איר טאטע - איז זי מחויב מכבד זיין א טאטע פינקט אזוי ווי א מאן איז מחויב זיי צו מכבד זיין, און ווי איר שרייבט איז אייער מאן אן ערליכער און ער איז נישט מקפיד, אדרבא, ער אליין איז זייער מכבד אייערע עלטערן; זאלט איר ווייטער מכבד זיין אייערע עלטערן, און דאס ווערט גערעכנט ביים אייבערשטן ווי מען איז מכבד דעם אייבערשטן אליין.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#67 - פארוואס האב איך אזויפיל רדיפות פון מיין טאטע?
כיבוד אב ואם, סיפורי צדיקים, חסידות ברסלב, דן לכף זכות, מניעות, התנגדות, מוהרנ"ת ז"ל

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל זיך נאכאמאל באדאנקן פאר אלעס וואס דער ראש ישיבה שליט"א לערנט אונז, די דרשות געבן מיר חיזוק און שכל ווי אזוי צו לעבן אין אלע מיינע אומשטענדן, דער אייבערשטער זאל געבן מער און מער כח פארן ראש ישיבה שליט"א צו קענען משפיע זיין פאר די וועלט די הייליגע געשמאקע לימודים.


אויב איך מעג בעטן אביסל חיזוק אינעם ענין פון כיבוד אב ואם, איך האב דאס אלעמאל געדארפט, אבער ספעציעל נאכ'ן מקורב ווערן צום הייליגן רבי'ן. מיין טאטע און מאמע פירן זיך זייער נישט שיין צו מיר, איך שלינג און שלינג און איך ענטפער נישט, ווי אויך פרוביר איך ווי ווייניגער מיין ווייב זאל מיטהאלטן, אבער צומאל טרעט עס מיר ממש צום הארץ, זיי בארעדן מיך און מיין ווייב, מיין ווייב'ס משפחה, ער פארשעמט מיך ברבים.


פון די אנדערע זייט פיר איך זיך אויף זייער שיין צו זיי, איך מאך זיך ווי כאילו איך כאפ נישט, ווי איך ווייס נישט אז ער פארשעמט מיך, איך טו זאכן וואס קיין שום אנדערע זון וואלט נישט געטון פאר זיינע עלטערן, אלעס אז זיי זאלן זען נחת פון מיר און מיין משפחה; איך שמייכל, איך שיק בילדער, איך געב מתנות פאר מיין מאמע, איך האב געטוישט מיינע פלענער וואו צו זיין ביי די סעודות אז עס זאל אויסקומען גוט פאר זיי, אבער מיין טאטע איז געזעסן ביי די סעודות און חוזק געמאכט פון ברסלב.


אויך שפיר איך ווי מיין טאטע העצט אן מיין מאמע קעגן מיר און מיין ווייב, איך זע לעצטנס אז ווען איך רוף מיין מאמע רעדט זי אזוי שטעכעדיג, ווי כאילו איך בין א מצורע.


עס איז דא וואכן וואס איך רוף ממש נישט זאגן גוט שבת פאר מיין טאטע, פשוט איך בין נישט אין די גוסטע, ער מאכט מיר שפירן ווי דער גרעסטע בעל עבירה, און איך בין אים שופך דם וכו' וכו' וכו'. איך פרעג זיך צומאל, ווייל ער איז מיין טאטע און איך בין זיין זון, איז דא אן היתר אויף הלבנת פנים?


איך קען שרייבן און שרייבן אבער איך וועל בלייבן שטיין דא; אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א שרייבן פאר מיר אדער אויך פאר מיינע געשוויסטער חיזוק והדרכה איבער דעם, און נאכאמאל א גרויסן יישר כח פאר אלעס.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אמור, ז' אייר, כ"ב לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ערשטנס זאלסטו וויסן דו מאכסט א גרויסער טעות, דיינע עלטערן קריגן בכלל נישט אויפן רבי'ן, זיי קריגן בכלל נישט אויף היכל הקודש; זיי האבן ליידער געהערט לשון הרע אויפן הייליגן רבי'ן, זיי מיינען אז ברסלב איז א פלאץ פון נישט גוטע, דעריבער קריגן זיי, אבער באמת איז דאס א ליגנט, און אויף דעם האט דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קפב): "מען קריגט נישט אויף מיר, מען האט זיך אויסגעשניצט א מענטש און אויף אים קריגט מען, איך קריג אויך אויף דעם מענטש – זאגט דער רבי – אבער אויף מיר קריגט קיינער נישט".


דיינע עלטערן זענען באזארגט, זיי ציטערן אז זייערע קינדער זענען אנגעקומען צו א פלאץ וואס מען פירט זיך נישט מיט די תורה, נישט מיט הלכה און נישט מיט יראת שמים, דיינע עלטערן זענען טייערע עלטערן, זיי ווילן נאר דאס גוטס, אזוי ווי אלע עלטערן וואס ווילן נאר דאס גוטס ביי זייערע קינדער.


געב אכטונג אויף זייער כבוד, געב אכטונג, זיי מכבד דיינע עלטערן מיט די גרעסטע מאס כבוד, און אז זיי פירן זיך צו דיר ביז דערווייל נישט שיין - זאלסטו ווייטער זיך פירן צו זיי מיט די גרעסטע מאס דרך ארץ, ווייל אזוי האט דער אייבערשטער געהייסן; עס שטייט (דברים ה, טז): "כַּבֵּד אֶת אָבִיךָ וְאֶת אִמֶּךָ", זיי מכבד טאטע און מאמע, נישט ווייל די שכל זאגט אזוי, נאר "כַּאֲשֶׁר צִוְּךָ ה' אֱלֹקֶיךָ", ווייל דער אייבערשטער האט אזוי געהייסן.


שטארק זיך, די רדיפות וועט דיר צוניץ קומען, אלע שטערונגען וואס גייען אריבער אויפן מענטש ווען מען ווערט מקורב צום צדיק - איז א גרויסע טובה. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קפה, בסוף): "כָּל מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ יְגִיעוֹת וְטִרְחוֹת יוֹתֵר בִּתְחִלַּת הַהִתְקָרְבוּת לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", ווער עס האט גרויסע מניעות ווען ער ווערט מקורב צום אייבערשטן, "דְּהַיְנוּ שֶׁיֵּשׁ לוֹ מְנִיעוֹת רַבּוֹת וּגְדוֹלוֹת כְּגוֹן מֵאָבִיו וְאִשְׁתּוֹ וְחוֹתְנוֹ", ער האט מניעות פון זיין טאטע, ווייב אדער שווער, "אוֹ מִשְּׁאָר בְּנֵי אָדָם שֶׁמּוֹנְעִים וּמְעַכְּבִים אוֹתוֹ מְאֹד, וּמְנִיעוֹת מֵחֲמַת מָמוֹן וכו'", אדער מניעות פון געלט, "הֵם טוֹבָה גְּדוֹלָה לְהָאָדָם", דאס איז א גרויסע טובה פארן מענטש, "כִּי עַל יְדֵי זֶה", ווייל דורכדעם, "זוֹכֶה אַחַר כָּךְ לְקַבֵּל הַרְבֵּה קְדֻשָּׁה וְטָהֳרָה", איז מען זוכה צו מקבל זיין שפע קדושה וטהרה צו ווערן מקורב צום אייבערשטן.


מיט תפילה וועסטו אלעס איבערדרייען לטובה, עס וועט זיך ענדיגן אזוי ווי ביים הייליגן רבי נתן, וואס זיין טאטע האט זייער גע'רודפ'ט; ער האט אים נישט אריינגעלאזט אין שטוב און ער האט אנגעדרייט אז עס זאל ווערן א גט, און ביים סוף האט זיך אלעס איבערגעדרייט, אזוי ווייט אז ער פלעגט אים רופן מיט א 'ר'', רבי נתן, און רבי נתן פלעגט אים זאגן: "טאטע, רוף מיר נישט 'ר'", האט ער אים געזאגט: "פון דיר האב איך דאס מערסטע נחת".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#66 - ווי אזוי שטארק איך זיך נישט צו פארבן די נעגל?
שידוכים, שבת קודש, כיבוד אב ואם, חיזוק פאר פרויען, קינדער, תפילה והתבודדות, סגולות, נעגל

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע שיעורים און בריוו, עס געבט מיר אסאך כח אין לעבן.


איך דארף חיזוק, איך האב זיך ברוך ה' מקבל געווען, אין זכות פון די שיעורים, זיך נישט צו פארבן די נעגל. איך האב זיך ברוך ה' געהאלטן שטארק צו דעם שוין איבער א יאר, אבער לעצטנס איז מיר עס געווארן שווערער, זעענדיג ווי מיינע חבר'טעס פארבן זיך יא. איך בין פרייליך מיט מיין גוטע קבלה, און איך וויל עס נישט טוישן, איך ציטער צו פארבן די נעגל נאכ'ן הערן ביי די שיעורים ווי הארב דאס איז, און איך בעט דעם אייבערשטן אז אין דעם זכות זאל איך זוכה זיין צו א גוטע און ערליכע שידוך בקרוב, אבער איך דארף אביסל חיזוק אויף דעם.


אויך האב איך געוואלט פרעגן וואס איך דארף צו טון ווען מיין מאמע בעט מיר איך זאל איר פארבן אירע נעגל. פארגאנגענע וואך האט זי מיר עס געבעטן, איך האב נישט געוואוסט וואס צו טון, איך האב געבעטן דעם אייבערשטן אויף דעם און באשלאסן עס צו טון פאר איר, כדי איר נישט מצער צו זיין, אויב וועל איך איר זאגן פארוואס איך וויל עס נישט טון. האב איך געטון ריכטיג? און וואס דארף איך טון אויב פאסירט דאס נאכאמאל?


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר ענטפערן, און נאכאמאל א גרויסן יישר כח פאר אלע חיזוק, דער אייבערשטער זאל געבן אסאך כח פאר'ן ראש ישיבה שליט"א ווייטער אנצוגיין מיט די הייליגע ארבעט.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שמיני, כ"ב אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואויל איז אייך און וואויל איז אייער חלק אז איר שמירט נישט אייערע נעגל, אין דעם זכות וואס איר פירט זיך איידל און ערליך – זאלט איר טרעפן א גוטע שידוך און אויפשטעלן שיינע ערליכע דורות; איידלקייט ברענגט ערליכע דורות. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה, מְזַכֶּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", איידלקייט ברענגט גוטע קינדער.


זייער גוט האט איר געטון אז איר האט געטון וואס אייער מאמע בעט אייך, אבער פאר זיך זאלט איר נישט שמירן די נעגל; נישט פון די הענט און נישט פון די פיס, און אויך נישט גיין מיט קיין לאנגע נעגל, נאר זיך שערן די נעגל יעדן ערב שבת לכבוד שבת, ווייל לאנגע נעגל איז דינים, לאנגע נעגל ברענגט טומאה.


געוואוינט אייך צו צו רעדן צום אייבערשטן אויף אייער אייגענע שפראך, בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט טרעפן אן ערליכע שידוך און האבן ערליכע דורות, און זייט שטארק נישט צו ווערן צעפאלן פון אנדערע.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#65 - ביים קבלת פנים פעלט אויס צו נעמען א גראמער?
חתונה, כיבוד אב ואם, חתן, יום החופה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע שיעורים און חיזוק וואס האט מיר געגעבן אזויפיל חיזוק פאר אלע יארן, ביז ווען איך דערנענטער זיך שוין ברוך ה' צו מיין פרייליכסטע טאג, מיין יום החתונה.


איך האב געוואלט פארשטיין וואס איז די סיבה פון אנטון א קיטל ביי די חופה, מען וויל דערמאנען דעם חתן פונעם יום המיתה, מען וויל צעברעכן דעם חתן אין אזא הייליגע טאג?


ביי די חופה איז דאך אזא גרויסע צייט, מען קען זיך אויסבעטן אזויפיל גוטס פאר'ן גאנצן לעבן, איך ווייס אבער נישט אזוי קען מען אין אפאר מינוט ביי די חופה בעטן אויף אזוי סאך זאכן וואס מען דארף האבן אין לעבן?


ביים קבלת פנים פעלט אויס צו נעמען א גראמער, צו אנווארעמען איבער די געהויבענע מינוטן?


דארף מען איבערבעטן די עלטערן ביום החופה, אויב מען האט זיי נישט וויי געטון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת יתרו, שובבי"ם, י"ט שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער טעם פארוואס מען טוט אן א ווייסע קיטל פארן חתן, ווייל מען וויל אים דערמאנען צו תשובה טון; ווייל די צייט פון די חופה איז זייער א גרויסע צייט, חתן כלה קענען אויס'פועל'ן מיט זייערע תפילות פאר זייער גאנץ לעבן; דערפאר טוט מען אן דעם חתן א ווייסע קיטל, אים מעורר זיין צו תשובה טון.


יום החופה איז זייער א הייליגע טאג, מוהרא"ש זאגט נאך פונעם הייליגן צדיק דער ראפשיצער רב זכותו יגן עלינו (קונטרס יום הנישואין, סימן א), יום החופה איז אזא הייליגע טאג, חתן כלה וואלטן געקענט אויסבעטן גרויסע זאכן פאר זיך און פאר אלעמען, נאר א שאד מען האט דאס געגעבן פאר קליינע קינדער; חתן כלה קענען ברענגען די גאולה, און ליידער איז דער שטן געקומען און גענומען די הייליגע טאג פון חתן כלה זיי צו פארמישן מיט נארישקייטן, מיט בילדער און ווידיאוס, געוואלד און געשריגן, אין די מינוטן קענען חתן כלה אויסבעטן אז משיח זאל קומען, ווי קען מען זיי נעמען פאר נארישקייטן, אוועק נעמען זייער הייליגע מינוטן.


אויף די פראגע וועגן א בדחן ביי קבלת פנים; עס איז דא וואס פירן זיך צו נעמען איינער וואס איז מעורר דעם חתן, וואויל איז פאר א חתן וואס דארף נישט איינער זאל אים מעורר זיין, ער איז אליינס אנגעפולט מיט התעוררות לתשובה, און ער איז עוסק אין זאגן תהלים און התבודדות.


אויף די פראגע וועגן איבערבעטן די עלטערן; אודאי און אודאי זאל מען איבערבעטן די עלטערן ביום החופה, מען דארף נישט ווארטן אויף יום החופה מען קען שוין איבערבעטן, און אויך בעטן די עלטערן זאלן שטענדיג מתפלל זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#64 - זאל איך ווייטער דרייוון, אז מיינע עלטערן זענען ברוגז?
כיבוד אב ואם, דרייוון

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיינע עלטערן זענען זייער ברוגז אויף מיר, זיי זענען זייער אנטוישט, אז איך האב אנגעהויבן דרייוון, און זיי האבן מיר געבעטן איך זאל דאס נישט טון. איך האב באמת נישט געטראכט אז עס גייט זיי אזוי שטארק שטערן.


איך האב אויפגעהערט דרייוון צו מיינע עלטערנ'ס הויז, איך גיי נאר ווען מיין מאן קען מיך נעמען אהין. איך האב געזאגט פאר מיינע עלטערן אז איך וועל פרעגן דעם ראש ישיבה שליט"א אויב איך זאל דרייוון אז עס שטערט זיי אזוי. וואס זאל איך טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תולדות, ב' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז עס שטערט אייערע עלטערן - זאלט איר ענדערש נישט דרייווען; עס לוינט נישט צו טון זאכן פאר די באקוועמליכקייט, ווען די עלטערן האבן צער.


איר וועט אויך וועלן אייערע קינדער זאלן גיין אין אייערע וועגן און אייך ברענגען נחת.


וואויל איז דעם וואס געבט אכטונג אויף די עלטערן זיי זאלן האבן נאר נחת און שמחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#63 - זאל איך מאכן א גרויסע סיום ביים ענדיגן די פערטע מאל ש"ס?
כיבוד אב ואם, משפחה, סיום, סיום הש"ס, גמרא

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב ברוך ה' זוכה געווען צו ענדיגן גאנץ ש"ס, צום פערטן מאל.


איך האב געוואלט פרעגן וואס איך זאל מאכן פאר די סיום? זאל איך מאכן עפעס קליין ביי מיר אינדערהיים, אדער איז יא כדאי צו מאכן עפעס גרעסער?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אשריך ואשרי חלקך אז דו לערנסט די הייליגע תורה, דו לערנסט גמרא, און דו האלסט שוין ביי די פערטע מאל ענדיגן גאנץ תלמוד בבלי.


מאך א סיום אין שטוב מיט דיין ווייב און קינדער, דאס וועט אריינלייגן אין זיי א חשק צו לערנען תורה. זיי וועלן געדענקען זייער גאנץ לעבן אז לערנען איז גוט, לערנען איז טייער, זיי וועלן אויך לערנען און מאכן סיומים.


אויך קענסטו רופן דיינע עלטערן, דאס וועט זיי צוגעבן געזונט. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן מב): "בָּנִים הַטּוֹבִים, רְפוּאָה גְּדוֹלָה לָאָבוֹת", גוטע קינדער מאכט געזונט די עלטערן; ווען עלטערן זעען די קינדער לערנען און פירן זיך מיט יראת שמים - דאס געבט זיי צו א שטיק געזונט, דאס איז די גרעסטע כיבוד אב ואם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#62 - איז וויכטיג צו מאכן א מצוה טאנץ ביי די חתונה?
שלום בית, חתונה, כיבוד אב ואם, שווער און שוויגער, מחלוקת, ספרי ברסלב, צדיקים, שלום, מנהגים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם כל וויל איך זיך באדאנקען פאר'ן ראש ישיבה שליט"א פאר מיין שידוך, און פאר אלעס גוטס וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט געטון, און טוט אלץ פאר מיר.


ש'כח אייבערשטער אז מיין חתונה דערנענטערט זיך שוין, מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף. איך האב געוואלט פרעגן בנוגע די "מצוה טאנץ", אזוי ווי ביי מיין שווער פירט מען זיך אז מען מאכט נישט קיין מצוה טאנץ און ביי מיין טאטע איז מצוה טאנץ ממש אן עיקר, וויל איך פרעגן וואס איז דער ענין פון א "מצוה טאנץ", און אויב איך זאל בעטן מיין שווער אז מען זאל יא מאכן א מצוה טאנץ?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וירא, ט"ו מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז כדאי דו זאלסט לערנען דעם ספר יום הנשואין, א הערליכע ספר פאר חתנים, ווי אזוי אויסצוניצן די הייליגע טאג, דעם יום החופה. מוהרא"ש האט זייער שיין אויסגעשטעלט דעם גאנצן טאג, פון אינדערפרי ביז ביינאכט, יעדע פרט הערליך שיין, א וועג ווי זיך צו פירן.


קוק אריין אין אות יז, וואו מוהרא"ש רעדט פון דאס גרויסקייט פון מצוה טאנץ, אז עס איז דא אין דעם העכערע סודות, רזי דרזין, סתרי נסתרות. מוהרא"ש זאגט דארט: "ואסור להקל בזה", מען טאר נישט אפלאכן פון דעם, "והמקל בזה", און דער וואס לאכט אפ פון דעם, "מקילין חייו", לאכט אפ פון זיין לעבן "רחמנא לשיזבן", דער אייבערשטער זאל אונז אפהיטן, "כי כל ענין הרקודין עם הכלה נבנה על סודות עליונים", די גאנצע זאך פון טאנצן מיט די כלה איז געבויט אויף הייליגע העכערע זאכן.


מוהרא"ש זאגט (שם): "והמנהג שהחתן אוחז בידי הכלה", דער מנהג איז אז דער חתן כאפט אן די כלה, "בלי שום הפסק כלל", אן קיין צווישנשייד, "ועל ידי זה נעשה יחוד גמור בכל העולמות מעילא לתתא ומתתא לעילא", עס געשעען גרויסע זאכן אין אלע עולמות.


אודאי זאלסטו בעטן דיין שווער אויב ער קען דיר געבן די טובה דו זאלסט טאנצן מיט די כלה מצוה טאנץ, אויך אויב קענסטו האבן א צדיק ביי דיין חתונה זאל טאנצן לפני הכלה, אויך די עלטערן און די זיידעס זאלן טאנצן לפני הכלה. אז דו וועסט בעטן שיינערהייט, דו וועסט זיי געבן צו פארשטיין אז ביי ערליכע אידן איז דאס א גרויסע זאך - וועלן זיי זיך נישט עקשנ'ען, זיי וועלן עס נאכגעבן.


דער עיקר זאלסטו זיך פארנעמען יעצט ווען דו גייסט חתונה האבן נישט האבן צוטון מיט מחלוקת, עס זאל דיך נישט מבלבל זיין קיין שום זאך פון די מחותנים; ווייל בדרך כלל ביי יעדע חתונה איז דא א געטואכץ צווישן די מחותנים. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קל.): "ליכא כתובה דלא רמו בה תיגרא", נישטא קיין חתונה וואס מען קריגט זיך נישט דארט, דער סמ"ך מ"ם לאזט נישט עס זאל זיך בויען א שטוב, ער ברענגט אריין פיינטשאפט צווישן די מחותנים און דאס גייט איבער צו די קינדער, די חתן כלה - ביז זיי אליין הייבן אן זיך פיינט האבן רחמנא לצלן. אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסג): "שֶׁזֶּה מַעֲשֶׂה בַּעַל דָּבָר", דאס איז מעשה בעל דבר, "שֶׁמַּנִּיחַ אֶת עַצְמוֹ עַל זֶה מְאֹד, לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁל בְּנֵי הַנְּעוּרִים, כְּדֵי שֶׁיִּתָּפְסוּ בִּמְצוּדָתוֹ חַס וְשָׁלוֹם עַל יְדֵי זֶה", דער יצר הרע מאכט מען זאל זיך צעטיילן, ווייל אז מען איז אן א ווייב כאפט ער אריין דעם מענטש ביי אים אין זאק אריין, "כִּי הוּא אוֹרֵב עַל זֶה מְאֹד, לְתָפְסָם בִּנְעוּרֵיהֶם עַל יְדֵי קִלְקוּל הַשְּׁלוֹם בַּיִת חַס וְשָׁלוֹם, שֶׁגּוֹרֵם בְּעַרְמוּמִיּוּתוֹ לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁבֵּינֵיהֶם", ווייל דער יצר הרע לאקערט אויף יונגע פארפעלקער זיי צו צעטיילן און אזוי כאפט ער זיי אריין אין שמוציגע עבירות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#61 - וואס זיך פארנעמען, אז מיין ווייב שמירט נישט די נעגל און שערט די האר?
שלום בית, צניעות, כיבוד אב ואם, סיפורי צדיקים, סבלנות, חיזוק פאר פרויען, תפילה והתבודדות, שערן די האר, נעגל

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ש'כח אייבערשטער אז איך קען דערציילן פאר'ן ראש ישיבה שליט"א די גוטע בשורה אז מיין ווייב האט מיך געזאגט אז זי האט אינגאנצן אויפגעהערט צו שמירן אירע נעגל, און בקרוב גייט זי זיך אפשערן די האר.


ש'כח ראש ישיבה שליט"א פאר די שכל וואס דער ראש ישיבה שליט"א געבט אונז, איך האב נישט גערעדט צו איר פון דעם, ווייל איך האב געזען אז ס'שטערט איר ווען איך רעד פון דעם, איך האב נאר געבעטן דעם אייבערשטן, אזוי ווי דער ראש ישיבה שליט"א האט מיר געשריבן.


איך וויל פרעגן אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיך געבן עפעס א גוטע זאך וואס איך קען מקבל זיין אויף מיך.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת כי תבא לאומאן, י"ג אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


נעם זיך פאר צו רופן דיינע עלטערן יעדן טאג, כיבוד אב ואם איז אזא גרויסע מצוה און היינטיגע טעג איז דאס אזוי גרינג צו מקיים זיין. מען קען זיצן אין שטוב באקוועם און רופן די עלטערן און זיי אזוי מחי' זיין, און מיט דעם טוט מען דאס נישט.


מוהרא"ש דערציילט (פעלת הצדיק, סימן פא) אז דער הייליגער רבי פלעגט פארן צו זיינע עלטערן קיין מעזיבוז מפעם לפעם, אפילו ער האט געוואוינט ווייט פון זיי; פון וואו דער רבי האט געוואוינט אין אוסיאטין ביז וואו זיינע עלטערן האבן געוואוינט אין מעזיבוז - איז בערך דריי הונדערט פופציג קילאמעטער, דאס איז בערך צוויי הונדערט מייל, דאך פלעגט דער רבי פארן צו זיי; דעמאלט פארן איז נישט געווען ווי היינט מיט א קאר, מען איז געפארן מיט פערד און וואגן, עס איז געווען יענץ געשעפט, א שווערע ביטערע וועג, איז דאך ממש א פארשעמטע זאך נישט צו רופן די עלטערן יעדן טאג.


ווילסט א גוטע קבלה? נעם זיך פאר די קבלה, רופן דיינע עלטערן יעדן טאג. מוהרא"ש פלעגט יעדן טאג גלייך נאך שחרית רופן זיין טאטע; עס איז נישט קיין תירוץ אז מען האט נישט פון וואס צו רעדן, מען דארף נישט רעדן לאנג; מען פרעגט זיך נאך אויף זיי, מען אינטערעסירט זיך און מען דערציילט פון זיך, פון די משפחה און מען קויפט זיך איין עולם הבא.


געב נאר אכטונג נישט צו רעדן קיין שלעכטס און חס ושלום פון מחלוקת, עלטערן האבן נישט קיין כח צו הערן קרעכצן וכו'; יעצט איז די צייט וואס מען דארף זיי ברענגען נאר נחת.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#60 - בעטן מיין מאמע מיר נישט צו טראגן צו אן אויסגעמישטע שווים באסיין?
צניעות, כיבוד אב ואם, תפילה והתבודדות, שווימען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


איך בין ניין יאר אלט און מיין מאמע וויל מיך נעמען שווימען אין א פלאץ וואו עס שווימען אויסגעמישט מענער און פרויען. איך וויל וויסן וואס איך זאל טון, זאל איך איר זייער בעטן אז איך וויל נישט גיין? אדער עפעס אנדערש? איך וועל זיך פרייען אז דער ראש ישיבה זאל מיר זאגן וואס צו טון.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ראה, כ' מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין שאלה.


זאג דיין מאמע מיט גרויס דרך ארץ אז דו ווילסט זי זאל דיך טראגן אין א סווימינג פול (שווים באסיין) וואו מען שווימט מיט צניעות, מיט קדושה וטהרה, נאר מענער באזינדער; דו וועסט שווימען מיט די מענער און זי זאל גיין מיט דיין שוועסטער באזונדער שווימען ביי די פרויען.


כיבוד אם איז זייער א גרויסע מצוה, מען דארף זייער אכטונג געבן ווי אזוי מען רעדט מיט א מאמע, מען דארף רעדן מיט גרויס דרך ארץ, און שיין זאגן אז מען וויל גיין שווימען באזונדער, נישט חס ושלום אויסגעמישט.


דער אייבערשטער זאל העלפן אלע אידן זאלן תשובה טון, משיח זאל שוין קומען און צוריק ברענגען אלע אידן צו די תורה וועג, זיך פירן הייליג און ריין.


געוואוין זיך צו זיך אויסרעדן דאס הארץ צום אייבערשטן אין דיין שפראך וואס דו רעדסט, שמועס מיט אים יעדע זאך, בעט אים דו זאלסט זוכה זיין צו זיין א צדיק, אפגעהיטן פון אלע שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#59 - ווען מיינע עלטערן קריגן זיך, ווי אזוי דארף איך רעאגירן?
התחזקות, כיבוד אב ואם, סיפורי צדיקים, רפואה, תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


די ערשטע זאך וויל איך זיך באדאנקען פאר אלע שיעורים וואס זענען מיר זייער מחזק.


איך וויל בעטן חיזוק, מיין מאמע איז נעבעך קראנק מיט די ביטערע מחלה, און מיין טאטע רייכערט דראגס, זיי קריגן זיך ארום א גאנצן טאג, און עס איז מיר זייער שווער דאס צוצוקוקן. זיי כאפן נישט ווי ווייט עס שאדט פאר מיר, ווייל איך ווייז עס נישט ארויס, אבער זייער אסאך מאל ביינאכט וויין איך אין בעט, עס איז מיר זייער שווער. אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר געבן אן עצה וואס צו טון און ווי אזוי צו רעאגירן אין אזא צייט.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ראה, כ' מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


טייערער ליבער הארציגער ברודער, דראפע זיך און דערהאלט זיך. בעט דעם אייבערשטן אז דיין מאמע זאל זיין געזונט, תפילה איז שטערקער פון טבע, אפילו עס איז שוין נאכן גזירה - קען מען מיט תפילה אויס'פועל'ן א רפואה.


ביים רבי'ן האט פאסירט א מעשה, אמאל איז געקומען רבי שמעון דעם רבינ'ס תלמיד - צום רבי'ן, ער האט געוויינט צום רבי'ן: "מיין קינד איז קראנק, דער רבי זאל אנוואונטשן דאס קינד זאל זיין געזונט און שטארק"; דער רבי האט זיך נישט וויסנדיג געמאכט. רבי שמעון האט פרובירט בעטן נאכאמאל: "דער רבי זאל וואונטשן אז דאס קינד זאל האבן א רפואה שלימה", אבער דער רבי האט זיך ווייטער נישט וויסנדיג געמאכט. רבי שמעון איז אהיים זייער צעבראכן, ער האט געזאגט פאר זיין ווייב: "דער רבי האט מיר נישט געוואלט וואונטשן, דער רבי האט מיר נישט געענטפערט".


רבי שמעון'ס ווייב איז זייער דערשראקן געווארן, זי האט נישט געוואלט טראכטן פון אויפגעבן, זי איז געווען א צדיקת. זי האט גענומען דעם תהילים און געבעטן דעם אייבערשטן, זי האט געוויינט צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיין קינד זאל זיין געזונט, העלף דאס קינד זאל האבן א רפואה שלימה", זי איז געבליבן א גאנצע נאכט נעבן דעם קינד, געוויינט צום אייבערשטן א גאנצע נאכט.


אינדערפרי איז רבי שמעון געגאנגען דאווענען מיטן רבינ'ס מנין, דער רבי זאגט אים מיט א שמייכל: ,ווען דו ביסט געקומען בעטן א ברכה פארן קינד האב איך געזען עס איז נגזר געווארן א גזירה אז דאס קינד מוז שטארבן, דעריבער האב איך גארנישט געזאגט, אבער יעצט זע איך אז די גזירה איז איבערגעדרייט געווארן, דיין ווייב האט מיט אירע תפילות גע'פועל'ט אז דאס קינד זאל זיין געזונט און זי האט מיט אירע תפילות גע'פועל'ט לאנגע געזונטע יארן פארן קינד".


בעט דעם אייבערשטן פאר דיין מאמע זי זאל זיין געזונט און שטארק, און זיי מכבד דיין טאטע; עס איז נישט דיין געשעפט וואס דיין טאטע טוט, דו זיי שטארק ביי דיר מיט די מצוה פון כיבוד אב ואם דו זאלסט זיך נישט קריגן, נאר ביידע מכבד זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#58 - זיך פירן מיט די חומרות פונעם מאן, אדער פון די עלטערן?
שלום בית, כשרות, כיבוד אב ואם, מנהגים, חומרות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געליינט א בריוו וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט געענטפערט פאר א פרוי וואס איר מאן איז מקפיד אויף געוויסע חומרות, אז ווען זיי גייען צו אירע עלטערן - וואו מען איז נישט מקפיד אויף די חומרות - זאל מען זיך פירן אזוי ווי מען פירט זיך דארט, צוליב כיבוד אב ואם, דארט איז נאר דא די חומרא פון כיבוד אב ואם.


האב איך געוואלט פרעגן אויף דעם, ווייל איך האב געוואוסט אלעמאל אז א פרוי נאך די חתונה דארף נאכגיין די מנהגים און חומרות פון איר מאן, אפילו אירע עלטערן פירן זיך אנדערש, און עס איז נישטא ביי דעם כיבוד אב ואם. וויל איך פארשטיין וואס איז טאקע די ריכטיגע וועג זיך צו פירן ביי דעם?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת פנחס, י"ג תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מען דארף זייער אכטונג געבן צו מכבד זיין עלטערן, סיי די אייגענע עלטערן און סיי די שווער און שוויגער. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי קידושין א, ז): "רַבִּי שִׁמְעוֹן בֶּן יוֹחָאִי אוֹמֵר", רבי שמעון בן יוחאי זאגט, "גָדוֹל הִיא כִּיבּוּד אָב וָאֵם", די מצוה פון כיבוד אב ואם איז זייער גרויס, ווייל מיר געפינען, "שֶׁהֶעֱדִיפוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא יוֹתֵר מִכְּבוֹדוֹ", דער אייבערשטער האט אונז באפוילן מען זאל מער מכבד זיין טאטע מאמע ווי מען זאל מכבד זיין אים אליינס.


זייער גוט זיך צו מאכן גדרים וסייגים וואס מען עסט, וועלכע הכשר און אזוי ווייטער, אבער ווען מען גייט צו די עלטערן - פירט מען זיך אזוי ווי זיי, און ווען מען גייט צו די ווייב'ס עלטערן - פירט מען זיך אזוי ווי זיי. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תוספתא ברכות ב, כב): "הלל הזקן אומר אל תראה ערום, אל תראה לבוש, אל תראה עומד, אל תראה יושב, אל תראה שוחק, אל תראה בוכה"; מען זאל נישט זיין אנדערש וואו מען געפינט זיך.


איך האב געהערט פון אנשי שלומינו וואס זיי האבן געהאט חומרות, זיי האבן אכטונג געגעבן אויף נישט עסן פלייש, און מוהרא"ש האט זיי געזאגט, ווען זיי גייען צו די עלטערן זאלן זיי עסן וואס מען לייגט זיי אין טעלער, (פארשטייט זיך ערליכע עלטערן וואס עסן מיט ערליכע הכשרים).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#57 - זאל איך העלפן מיינע עלטערן פסח'דיג מאכן, אפילו ס'איז מיר שווער?
כיבוד אב ואם, סיפורי צדיקים, פסח, חומרות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר די שיעורים און חיזוק, וואס מאכט מיין לעבן זיס ווי האניג.


אלס בחור פלעג איך ארבעטן זייער שווער ביי מיינע עלטערן אינדערהיים פסח'דיג צו מאכן, זיי מאכן פסח'דיג יעדע פלאץ און יעדע שאפע אין הויז, אפילו פלעצער וואו עס איז נאך קיינמאל נישט אריינגעגאנגען דארט א ברעקל חמץ אין לויף פונעם גאנצן יאר, און איך בין געווען דער וואס האב געארבעט גאר שווער פאר פסח אלעס צו רוימען און וואשן, ווען איך בין אריין אינעם פסח האבן מיר די הענט און פיס זייער וויי געטון, יעדער האט זיך געשפירט ווי בני חורין אבער איך בין געווען צוהאקט און צוזעצט, כאטש וואס אויסערליך האב איך זיך געמאכט פרייליך, בין איך אבער אינעווייניג גארנישט געווען אזוי פרייליך.


יעצט האב איך ברוך ה' חתונה געהאט, איך האב יעצט נישט צופיל וואס צו טון און צוגרייטן אויף פסח, און מיינע עלטערן ווילן איך זאל ווייטער קומען דארט פסח'דיג מאכן ביי זיי און איך האב זייער נישט קיין חשק דערצו, וואס זאל איך טון?


יישר כח


 

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויקהל-פקודי, כ"א אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז זייער א גרויסע מצוה צו העלפן טאטע און מאמע, איז אודאי זאלסטו זיי העלפן; פריי זיך אז דו קענסט טון די מצוה פון כיבוד אב ואם.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין לא:) דער הייליגער רב יוסף איז געווען בלינד, ער האט נישט געזען ווען זיין מאמע קומט אריין, ער האט אבער זייער גוט געהערט, און ווען ער האט געהערט די קול פון די פיסטריט פון זיין מאמע פלעגט ער זאגן: "לאמיר זיך אויפשטעלן פאר די שכינה".


יעצט ווען דו האסט חתונה געהאט, דו האסט נאכנישט קיין קינדער, ביי דיר איז נישטא קיין סאך וואס צו טון אריינצוברענגען דעם יום טוב פסח - זאלסטו גיין צו דיינע עלטערן און זיי העלפן אריינברענגען דעם יום טוב פסח - מיט גרויס שמחה, אפילו עס קומט דיר אן שווער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#56 - דורך די שיעורים האב איך אויפגעהערט זיך שעמען מיט מיין טאטע
כיבוד אב ואם, חסידות ברסלב, דרך ארץ, בזיונות, התנגדות, לשון הרע

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געהאט א שבת שבע ברכות, און מיין טאטע האט א מנהג אז ווען ס'קומט צו א משפחה שמחה ווי למשל א שבת שבע ברכות, ברענגט ער זיך מיט אלע זיינע זאכן, ווי זיין וויין (נישט מבושל), זיין מעסער (אן ציינער), זיין בעכער (אלס מהודר), הדסים צו שמעקן (וועגן אלע סגולות וואס עס האט אין זיך), און ער בענטשט די קינדער (אזוי ווי ער טוט אינדערהיים), און אזוי ווייטער.


פאר איך בין מקורב געווארן פלעג איך זיך באגראבן פאר בושה, איך פלעג זוכן א לאך זיך צו באהאלטן, עס איז מיר געווען מאסן בזיונות, איך פלעג זיך שעמען מיט מיין טאטע, נאכדעם פלעגט עס אויספלאצן.


אבער מיט די גרויסע חסדים פונעם אייבערשטן האב איך אנגעהויבן אויסצוהערן די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א, וואס האט מיר געמאכט איך זאל זיך שוין נישט שעמען מיט מיין טאטע, איך האב שוין נישט קיין פראבלעם צו זיצן נעבן אים ביי די שמחה.


איך האב אפילו אים אריינגעברענגט זיינע זאכן, איך האב זיך געלאזט בענטשן אפילו ס'איז געווען אביסל הייסע בושות, ווען מיין יונגערע ברודער האט זיך נישט געלאזט בענטשן.


אשרינו שזכינו. ווען מיין טאטע זאל ווען וויסן וואס ער האט באקומען פון דער ראש ישיבה, וואלט ער נישט געהאט די ווערטער זיך צו באדאנקען.


יישר כח פאר אלעס.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת משפטים, ל"ו שובבי"ם, כ"ב שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען מענטשן וואלטן געוויסט וואס דער רבי לערנט און די שכל וואס מען באקומט ביים רבי'ן - וואלטן אלע געשיקט די קינדער צום רבי'ן; די דרך ארץ וואס מען באקומט ביים רבי'ן איז נישטא אין די גאנצע וועלט.


דער רבי האט געזאגט: "אִם קֵיסָרִים וּמְלָכִים הָיוּ יוֹדְעִים אֵיךְ אֲנִי מְלַמֵּד אֶת אֲנָשַׁי דֶּרֶךְ אֶרֶץ, הָיוּ שׁוֹלְחִים אֶת בְּנֵיהֶם אֵלַי לִלְמוֹד דֶּרֶךְ אֶרֶץ", ווען קעניגן וואלטן געוויסט וואס פאר א דרך ארץ איך לערן אויס פאר מיינע תלמידים - וואלטן זיי געשיקט זייערע קינדער צו מיר איך זאל זיי אויסלערנען דרך ארץ.


נאר וואס דען? דער סמ"ך מ"ם איז גרויס, די כוחות וואס מען האט אים געגעבן איז נישט צו פארשטיין. דער רבי האט דערציילט (ספורי מעשיות מעשה ז', מזבוב ועכביש) איידער זיין נשמה איז אראפגעקומען אויף די וועלט, האט דער סמ"ך מ"ם געשריגן: "רבונו של עולם, אויב דער נשמה קומט אראפ אויף די וועלט - פארוואס האסטו מיך באשאפן?" האט מען אים געענטפערט: "די נשמה מוז אראפקומען אויף די וועלט, דו גיי און זוך דיר אן עצה". איז ער אוועקגעגאנגען און שפעטער איז ער צוריקגעקומען מיט אן אלטיטשקן אן איינגעבויגענעם, זיי האבן געלאכט און געזאגט: "די נשמה קען שוין אראפגיין, מיר האבן שוין אן עצה".


מוהרא"ש זכרונו לברכה שרייבט (בספר נהרי אפרסמון): "וואס איז זייער עצה, וואס זיי האבן זיך געטראפן? לאכן, מען לאכט פונעם רבי'ן און מען שפעט אפ פון א ברסלב'ער חסיד", דאס מאכט אז עלטערן זאלן נישט לאזן די קינדער אנקומען צום רבי'ן, עלטערן ציטערן אז די קינדער וועלן אנקומען צו א שלעכטע פלאץ. דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קפב): "עָלַי אֵין חוֹלְקִים כְּלָל, רַק הֵם חוֹלְקִים עַל מִי שֶׁעָשָׂה כָּךְ, כְּמוֹ שֶׁבּוֹדִים הַחוֹלְקִים עָלָיו, וְעַל אִישׁ כָּזֶה בְּוַדַּאי רָאוּי לַחֲלֹק", אויף מיר קריגן זיי נישט, זיי קריגן אויף איינעם וואס מען זאגט אויף אים די אלע לשון הרע'ס, און אויף אים דארף מען קריגן, אויף אזא איינעם קריג איך אויך; דער רבי האט געזאגט: "זֵייא הָאבִּין זִיךְ אוֹיס גִּישְׁנִיצְט אַ מֶענְטְשׁ, אִין קְרִיגְן אוֹיף אִיהם", אויף אים קריג איך אויך.


היכל הקודש איז א פלאץ וואו מען לערנט דרך ארץ, מען לערנט שכל. אז דיין טאטע וויל מאכן זיינע מנהגים - וואס האט דאס מיט דיר? וואס דארפסטו זיך שעמען? און אז מענטשן שמייכלען פון דיין טאטע - איז וואס? און אז מען לאכט - איז וואס? מען ווערט נישט גרעסער ווען מענטשן האלטן יא פון אים און מען ווערט נישט קלענער אויב מען לאכט, דער עיקר דארף מען טון רצון השם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#55 - ווי אזוי דערהאלט איך זיך ווען עס איז א גיהנום אינדערהיים?
שידוכים, תהלים, כיבוד אב ואם, קינדער, מחלוקת, תפילה והתבודדות, אידישע שטוב, משפחה, גט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


שוין לאנגע חדשים וואס דער מצב ביי אונז אינדערהיים איז זייער שווער, אבער יעצט איז שוין ממש עק וועלט, מיינע עלטערן האלטן זיך ביים גט'ן, און יעדן טאג איז דא קריגערייען און פיינטשאפט אינדערהיים, עס שפירט זיך ווי זיי זענען ממש צוויי פיינט.


איך שרייב די ווערטער מיט טרערן אין די אויגן, איך שפיר ווי איך האלט עס מער נישט אויס, איך מוז האבן אסאך חיזוק צו קענען ווייטער אנגיין אין לעבן מיט שמחה און ערליכקייט.


אויסער דער זע איך ווי מיינע עלטערן ווערן שוואכער און שוואכער אין אידישקייט, און ווי מיין יונגערע שוועסטער קען מער נישט אויסהאלטן דעם מצב און זי אנטלויפט צו מאוויס, און דאס טוט מיר זייער וויי.


איך דאנק דעם אייבערשטן יעדן טאג אז ער האט מיר צוגעשטעלט די רפואה פאר די מכה, אז איך בין געווארן מקורב צום הייליגן רבי'ן, צו די דרשות פון ראש ישיבה שליט"א, וואס דאס געבט מיר חיות, האפענונג, און א שטארקע אמונה, איך קען זיך נישט פארשטעלן ווי אזוי איך וואלט זיך אן עצה געגעבן אן דעם.


איך וועל זיך פרייען אויב דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען שרייבן אביסל חיזוק, און אויך ווי אזוי איך קען מחזק מיין יונגערע שוועסטער און איר ארויסהעלפן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בשלח, כ"א שובבי"ם, ז' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דערהאלטס אייך מיט אלע כוחות, נאך אביסל ווערט איר א כלה, איר וועט אויפשטעלן א שיינע אידישע ווארעמע שטוב, און מיט'ן רבינ'ס עצות און מיט'ן רבינ'ס שכל - וועט איר האבן א זיסע גוטע לעבן.


עס איז זייער שווער פאר קינדער ווען עלטערן קריגן זיך. קיינער פארשטייט נישט די צער פון די קינדער וואס די עלטערן קריגן זיך; עס איז זיי געפערליך שווער, מען ווערט צעדריקט יעדע מינוט אין לעבן.


מישט זיך נישט אריין ווען זיי קריגן זיך. איר זאלט שטיין פון די זייט און בעטן דעם אייבערשטן זיי זאלן זיך נישט קריגן, זיי זאלן זיך ליב האבן. אזוי אויך געבט אכטונג אויף אייערע יונגערע געשוויסטער, עס זאל זיי גוט זיין.


זייט שטארק אין תפילה והתבודדות, גייט יעדן טאג אין א שטילע פלאץ וואו קיינער געפונט זיך נישט, און גיסט אויס אייער הארץ. שמועסט מיט'ן אייבערשטן אין אייער שפראך, דערציילט אים וואס גייט אלץ אריבער אין שטוב, דערציילט אים אייער ווייטאג, בעטס אים פאר א גוטע שידוך, פאר שלום ביי די עלטערן און ביי גאנץ כלל ישראל.


אזוי אויך זאלט איר זאגן יעדן טאג תהילים, אפילו נאר אפאר קאפיטלעך תהילים - וועט איר זען גרויסע ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#54 - זאל איך צוריק אנטון מיין הוט און רעקל לכבוד מיין מאמע?
כיבוד אב ואם, קליידער, משפחה, משניות, קנאה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין נישט געגאנגען שבת מיט א הוט און רעקל און אינדערוואכן בין איך געגאנגען מיט קאלירטע קליידער. מיין מאמע האט מיר געבעטן איך זאל צוריק אנטון א הוט און רעקל, און איך האב טאקע צוריק אנגעטון מיין הוט און רעקל אויך אינדערוואכן לכבוד מיין מאמע.


מיינע עלטערע ברידער זענען אבער ליידער פריי, נישט קיין שומרי תורה רחמנא ליצלן, און זיי זענען געווען ביי אונז אויף שבת, און זיי האבן נישט אויפגעהערט חוזק צו מאכן פון מיר די גאנצע צייט, און עס איז מיר געווען זייער נישט בא'טעמ'ט.


וואס זאל איך טון? זאל איך צוריק אויסטון די הוט און רעקל, ווייל עס איז מיר באמת זייער נישט אנגענעם ווען מיינע ברידער לאכן אפ פון מיר, אדער זאל איך נישט קוקן אויף זייער זייט און מכבד זיין די רצון פון מיין מאמע?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בא, י"ז שובבי"ם, ב' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מאך א נחת רוח פאר דיין מאמע, טו זיך צוריק אן די חסידי'שע קליידער. קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון מחי' זיין טאטע מאמע, די שכר וואס דער אייבערשטער באצאלט אויף די וועלט און שפעטער אויף יענע וועלט - ווען מען איז מחי' און משמח טאטע מאמע; ווער רעדט נאך ווען זיי ווילן גוטע זאכן, זיי ווילן זאלסט גיין אנגעטון מיט קליידער וואס ערליכע אידן גייען - זאלסטו דאס זיכער טון.


שעם זיך נישט פון קיינעם און אויך נישט פון דיינע ברידער. ווער עס לאכט אפ פון א צווייטן איז א סימן פון קנאה; דיינע ברידער לאכן פון דיר ווייל זיי ווילן אויך זיין גוט, טיף אין זייער הארץ ווילן זיי אלע תשובה טון; זאלסטו זיין שטארק און זיך נישט צוטון מאכן פון קיינעם אין די וועלט.


מאך זיך א שיעור אין משניות, לערן יעדן טאג כמה פרקים משניות - אפילו בלי הבנה כלל. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עו): "אֵין צְרִיכִין בְּלִמּוּד רַק הָאֲמִירָה", נאר זאגן די ווערטער; דאס וועט דיר געבן כח צו זיין ערליך און הייליג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#53 - ווי אזוי באקום איך צייט און געדולד צו זאגן תהלים?
שבת קודש, חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, כיבוד אב ואם

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל זיך נאכאמאל באדאנקען פאר די הערליכע בית פיגא סקול וואו איך לערן.


איך האב געוואלט בעטן אביסל חיזוק אויף זאגן תהילים, ווי דער ראש ישיבה ווייסט האב איך א גרויסע געבענטשטע משפחה, איך דארף אסאך העלפן אינדערהיים, און עס קומט כמעט נישט אויס אז איך זאל האבן אן עקסטערע רגע אין טאג ווען איך זאל מיך קענען אראפזעצן זאגן תהילים, נאר שבת.


שבת איז די איינציגסטע צייט ווען איך קען זאגן תהילים, אבער אפילו דעמאלט ווען איך האב שוין יא אביסל צייט האב איך נישט קיין געדולד פאר דעם, ווייל איך וויל זיך אביסל סתם הנאה און שפילן עפעס אדער ליינען עפעס.


איך וואלט זיך זייער געפריידט צו באקומען א בריוו פון דער ראש ישיבה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואויל איז אייך און וואויל איז אייער חלק אז איר העלפט אייער מאמע תחי', דאס איז דאך די גרעסטע מצוה.


די הייליגע חכמים זאגן אונז (ירושלמי פאה א, א) אז די מצוה פון מכבד זיין טאטע מאמע איז חמורות שבחמורות, עס איז פון די הארבסטע מצוות, נאך זאגן אונז חכמינו זכרונם לברכה (קידושין ל:): "בִּזְמַן שֶׁאָדָם מְכַבֵּד אֶת אָבִיו וְאֶת אִמּוֹ, אֹמֵר הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, מַעֲלֶה אֲנִי עֲלֵיהֶם כְּאִילוּ דַרְתִּי בֵּינֵיהֶם וְכִבְּדוּנִי", דער אייבערשטער זאגט, אויב זענט איר מכבד די עלטערן - איז דאס אזוי ווי איר זענט מיך מכבד.


אוי געוואלד, וויפיל קינדער ווייסן נישט פון די מצוה פון כיבוד אב ואם, וויפיל קינדער זענען אזוי אריינגעטון מיט פרענדס, מען לויפט ארויס פון שטוב מיט חבר'טעס, מען לאזט איבער די מאמע מיט די שטוב ארבעט. די אויסגעמוטשעטע מאמע דארף אלעס טון פאר די קינדער און די קינדער זענען נישט געלערנט וואס איז דאס א "מאמע", וואס איז דאס "לעבן", מען איז מזלזל אין די מאמע, שפעטער ווען מען וווערט אליינס א מאמע און מען קען קוים אטעמען - דעמאלט כאפט מען זיך, מען האט חרטה.


וואויל איז אייך אז איר העלפט אין שטוב. פרובירט צו זאגן יעדן טאג איין קאפיטל תהילים, און שבת זאלט איר זאגן פינף קאפיטלעך. אויך זאלט איר זיך אפרוען און שפילן געימס און זאגן לכבוד שבת קודש, און אלץ זאל די מצוה פון כיבוד אב ואם שטיין העכער אלעס.