שאלה אין קורצן ענין
#57 - ווי אזוי קען איך פועל'ן ביי מיין ווייב אפצושערן די האר?
שלום בית, שערן די האר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח אויף די שיעורים, און יישר כח אויף מיין גאנצע לעבן.


איך האב געוואלט פרעגן, איך וויל זייער אז מיין ווייב זאל זיך אפשערן די האר אבער זי וויל נישט, דער ראש ישיבה האט עפעס אן עצה וואס איך קען טון צו דעם? אדער נאר מתפלל זיין אויף דעם?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת נשא, ט' סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


נאך אן עצה איז דא: שיין רעדן; אז דו וועסט מיט איר שיין רעדן, דו וועסט איר זאגן די שכר וואס מען באקומט אז מען שערט זיך די האר, דו וועסט איר דערציילן וואס צדיקים האבן געזאגט וואס האר איז, וואס פאר א צרות מען ברענגט אין שטוב - וועט זי שוין גארנישט דארפן די האר.


איך האב כמה פעמים געהערט פון מוהרא"ש די ווערטער: "ווען מענטשן וואלטן ווען געוויסט וואס פאר א צרות מען קען זיך איינשפארן אז מען שערט זיך די האר וואלט זיך גארנישט געגליסט דאס ביסל האר"; אז דו וועסט רעדן מיט איר מיט סבלנות, דו וועסט איר שיינערהייט פרעגן און בעטן וועט זי מיט די צייט טון דיין ווילן.


אויב זי זאגט דיר: "איך וויל נישט און הער אויף רעדן פון דעם", - זאלסטו נישט ווערן מיואש, דאס מיינט נישט אז דו טארסט מער נישט רעדן פון דעם. נאך א שטיק צייט קענסטו און זאלסט נאכאמאל אויפברענגען די שמועס און שיין רעדן פון דעם, איר זאגן אז דו פארשטייסט איר, דו ווייסט אז עס איז איר שווער, זאג איר אז דו גייסט בעטן דעם אייבערשטן עס זאל איר זיין גרינג צו טון, און דו זאלסט טאקע בעטן דעם אייבערשטן אז עס זאל אריינגיין א רוח טהרה, אז ביידע פון ענק זאלן נישט וועלן די האר, וועט זיך אלעס איבערדרייען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#56 - ווען דארף מען אלץ וואשן די הענט?
שלום בית, חינוך הילדים, קדושה, בעלי חיים, נטילת ידים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן א שאלה; מיר האט מען מחנך געווען פון אלס קינד אז אפילו מ'גייט נאר סתם אריין אין בית הכסא אדער ביי א וואנע, אדער אויב מען רירט אן די שיך, און אזוי ווייטער, דארף מען אויך וואשן די הענט, און אזוי בין איך מחנך אויך מיינע קינדער. ביי מיין ווייב'ס משפחה איז דאס אבער נישט איינגעפירט, פאר מיין ווייב האט מען געזאגט אז דאס איז סתם נערווען, און ס'פעלט נישט אויס צו וואשן די הענט ווען מ'גייט סתם אריין פאר א מינוט אין בית הכסא אדער ווען מ'רירט אן די שיך.


איך האב געזאגט פאר מיין ווייב אז וואשן די הענט קען נאר ברענגען מער קדושה, נישט דאס פארקערטע, זי וויל אבער וויסן אויב ס'איז טאקע א זאך וואס פעלט אויס צו טון.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת כי תשא, י"ט אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אשריך ואשרי חלקיך אז דו לייגסט אריין אין דיינע קינדער יראת שמים, זיי זאלן זיך וואשן די הענט ווען זיי גייען אריין אין בית הכסא און זיך וואשן די הענט ווען מען כאפט אן די שיך; אזוי איז די הלכה, אז מען גייט אריין אין בית הכסא, אדער מען כאפט אן שיך - ווערט מען טמא און מען דארף זיך וואשן די הענט (שלחן ערוך אורח חיים סימן ד', סעיף יח).


אזוי אויך איז מנהג ישראל תורה אז מען כאפט אן בעלי חיים טמאים וואשט מען זיך די הענט, מוהרא"ש זאגט (אשר בנחל חלק כ, מכתב ב' תתקנד): "אפילו על פי הלכה דארף מען נישט וואשן די הענט ווען מען כאפט אן בעלי חיים טמאים, דאך פירן זיך ערליכע אידן אז ווען מען כאפט אן א הונט אדער א קאץ וכדומה, וואשט מען זיך די הענט"; מוהרא"ש ברענגט פון ספר יפה ללב (חלק א' סימן ד, סעיף קטן כד): "מִי שֶׁנּוֹגֵעַ בְּגוֹי אוֹ בְּיִשְׂרָאֵל מוּמָר שֶׁהֵם בְּחַיֵּיהֶם כְּמֵתִים", ווער עס רירט אן א גוי אדער א געפאלענער איד וואס זיי זענען ביים לעבן אזוי ווי טויטע מענטשן, "שֶׁצָּרִיךְ נְטִילַת יָדַיִם", אז מען דארף זיך וואשן די הענט, "וְהוּא הַדִּין בְּמִי שֶׁנָּגַע בְּבַעֲלֵי חַיִּים טְמֵאִים", אזוי אויך ווער עס רירט אן בעלי חיים טמאים.


דער אייבערשטער זאל העלפן דיינע קינדער זאלן אויסוואקסן ריין און הייליג.

#55 - ווי אזוי קען איך מאכן מיין ווייב זאל אויפגעבן איר טריפה'נע טעלעפאן?
שלום בית, סמארטפאון

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


פאר בערך א יאר און א האלב יאר צוריק האב איך זיך אנגעטראפן מיט די נומער פון "קול ברסלב", און פון דעמאלט בין איך שולדיג א גרויסע הכרת הטוב פאר'ן ראש ישיבה שליט"א פאר אזויפיל זאכן וואס האט זיך מיר געטוישט צום גוטן אין לעבן. למשל האב איך דאס יאר צום ערשטן מאל מעביר סדרה געווען יעדע וואך, איך לערן יעדן טאג א בלאט גמרא, אינדערפרי אויפ'ן וועג צום ארבעט הער איך אויס די גמרא שיעור, און אויפ'ן וועג אהיים ביינאכט הער איך אויס די חיזוק שיעור, און דאס העלפט מיר אזויפיל אין לעבן, ברוחניות ובגשמיות.


דער ראש ישיבה רעדט אסאך קעגן קוקן מאוויס, ברוך ה' אז איך קוק שוין נישט קיין מאוויס, אבער קליינע קליפס וואס מ'שיקט מיר אויף וואטסעפפ קוק איך נאך יא ליידער, איך האף אז איך וועל זיך אפגעוואוינען אויך פון דעם.


איך מיט מיין ווייב האבן ביידע סמארטפאונס, מיינס איז אבער אפן נאר וואטסעפפ און איין פלאץ פון נייעס, אבער ביי מיין ווייב'ס איז אלעס אפן. איך האב איך געקויפט א נייעם טעלעפאן וואס האט נאר וואטסעפפ אז זי זאל זיך קענען שרייבן מיט משפחה, און מיר זאלן נישט האבן א טריפה'נעם טעלעפאן אין שטוב, ווען איך האב אבער געוואלט אוועקנעמען די טריפה'נע טעלעפאן האט זי נישט מסכים געווען, זי זאגט זי דארף עס האבן, זי האט דארט רעצעפטן צו קאכן און באקן, און זאכן פאר איבונגען וכדומה.


איך האב נישט געוואלט גיין מיט כח קעגן איר, אבער איך וויל וויסן ווי אזוי זיך אן עצה צו געבן אין דעם ענין, ווי אזוי זע איך ארויס דעם טריפה'נעם טעלעפאן פון מיין הויז?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בשלח, י"ב שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אזוי ווי דו אליינס האסט אפגעלאזט די שלעכטע זאכן; דו שרייבסט אז זייט דו ביסט מקורב געווארן צום רבי'ן, דו הערסט די חיזוק פון רבי'ן - האסטו אנגעהויבן לערנען און דו קוקסט מער נישט קיין מאוויס, אזוי וועט זיך צוביסלעך טוישן ביי דיין ווייב; זי וועט אויך אפלאזן די זאכן, זי וועט אוועקלייגן די טעלעפאן.


גיי נישט בכח, רעד נישט פון דעם; ארבעט פון די אנדערע זייט, דו ברענג אריין דעם רבי'ן אין דיין שטוב. דער רבי וועט שוין מאכן די ארבעט, דער רבי וועט ארויסנעמען אלע שלעכטס פון דיר און פון דיין ווייב. דער רבי רייניגט פון אלע פלעקן, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שלב): "אֲנִי נָהָר הַמְטַהֵר מִכָּל הַכְּתָמִים", איך בין א טייך וואס רייניגט פון אלע שמוציגע פלעקן; נאך האט דער רבי געזאגט (שם, סימן שנח): "מיט יעדע שמועס וואס איך שמועס מיט ענק קען מען זוכה זיין צו זיין אן ערליכער איד, און אפילו א צדיק גמור א גאנץ לעבן - אן ערליכער איד אזוי ווי איך מיין אן ערליכער איד"; נאך האט דער רבי געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שכ): "כָּל מִי שֶׁיְּצַיֵּת אוֹתִי וִיקַיֵּם כָּל מַה שֶּׁאֲנִי מְצַוֶּה, בְּוַדַּאי יִהְיֶה צַדִּיק גָּדוֹל יִהְיֶה מַה שֶּׁיִּהְיֶה", ווער עס וועט מיר פאלגן און טון אלעס וואס איך הייס וועט זיכער ווערן א גרויסער צדיק - זאל עס זיין ווער עס זאל נאר זיין.


זע איין זאך, ברענג אריין דעם רבי'ן אין שטוב; רעד פון רבי'ן, דערצייל מעשיות פון רבי'ן, דער רבי זאל ווערן א חלק פון ענקער לעבן; וועסטו זען וואס וועט פאסירן, מען וועט נישט דערקענען נישט דיר און נישט דיין ווייב, עס וועט ווערן נייע מענטשן. א נייע שטוב; א שטוב פון יראת שמים, א שטוב פון שמחה, א לעבעדיגע שטוב, א ליכטיגע שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#54 - ווי אזוי קען איך האבן א תורה'דיגע שטוב, אז מיין מאן לאזט אפ כולל?
שלום בית, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, תפילות אויף אידיש, אידישע שטוב

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיין מאן וויל אינגאנצן אפלאזן די כולל און גיין ארבעטן, ער איז גאר אן ערליכער מיט גאלדענע מידות, מיט א שטארקע ליבשאפט צו די תורה, אבער ער קען נישט איינזיצן צו אסאך צייט, ער דארף עפעס טון צו די זאך.


עס טוט מיר מורא'דיג וויי, מיין חלום איז געווען צו האבן א תורה'דיגע הויז, א מאן וואס זיצט און לערנט, און יעצט פיל איך ווי מיין חלום דערווייטערט זיך מער און מער, אפילו ער האט פארגעשלאגן צו גיין ביינאכט אין א כולל ערב, מיין איך אז ס'וועט זיך נישט האלטן לאנג.


וואס איז יעצט מיין תפקיד? זאל איך שטיין שטארק מיט מיר, אדער איז עס פשוט נישט מיין עסק און זאל איך זאל אים לאזן טון וואס ער וויל? ווי אזוי קען איך אים יא געבן די הרגשה צו האבן א "חשקת התורה"?


ס'וועט מיר זייער העלפן צו באקומען א תשובה, צו וויסן אז איך ארבעט נישט לויט מיין אייגענע מיינונג, און אויב ס'קען זיין וואס פריער, ווייל ס'איז אן ענין פון טעג.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בשלח, י"א שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאס וואס איר ווילט און איר חלומ'ט צו האבן א שטוב פון תורה - דאס איז געוואנדן נאר אין אייך; עס האט נישט מיט אייער מאן, מען קען זיין אין כולל און נישט האבן א תורה שטוב. און פארקערט, מען קען ארבעטן, ברענגען פרנסה - און האבן א תורה שטוב, עס האט נישט צו טון מיט'ן זיין אין כולל.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות יז.): "נָשִׁים בְּמַאי זָכְיָין", וואס קענען פרויען טון אז זייערע קינדער זאלן זיין ערליכע אידן? "בְּאַקְרוּיֵי בְּנַיְיהוּ לְבֵי כְּנִישְׁתָּא וְכוּ'", מיט דעם וואס זיי שיקן די קינדער אין תלמוד תורה און ווארטן זיי אפ ווען זיי קומען אהיים; זיי לייגן אריין אין די קינדער פון קליינערהייט א ליבשאפט צו לערנען, מיט דעם זענען זיי זוכה אז די קינדער זאלן זיין ערליכע אידן.


וויסן זאלט איר אז אלעס ווענדט זיך אין די מאמע; א פרוי וואס איר גאנצע לעבן איז תורה, זי רעדט צו אירע קינדער פון תורה, זי פריידט זיך ווען אירע קינדער לערנען, זי הייבט שטענדיג אירע קינדער מיט זייער תורה, זי שעצט תורה און זי וויל תורה - וועלן די קינדער זיין תלמידי חכמים.


אייער תפקיד איז 'זיין געטריי פאר אייער מאן, שעצן און הייבן אייער מאן ווי אזוי ער איז און ווי אזוי ער פירט זיך'; יא כולל נישט כולל, איר דארפט הייבן, שעצן און ארויפקוקן אייער מאן, דעמאלט וועט איר מצליח זיין מיט אייערע קינדער.


דער רבי זאגט (ספר המידות אות בנים, סימן פא): "מַאגִינֶט סְגֻלָּה לְבָנִים", האלטן מיט זיך א מאגנעט איז מסוגל פאר קינדער; מען קען זאגן נאך א פשט, אז מאן און ווייב לעבן אינאיינעם מיט א שטארקע נאנטשאפט אזוי ווי א מאגנעט וואס ציט צו זיך - דאס איז מסוגל פאר קינדער; קינדער וואקסן אויף געזונט ווען די עלטערן האבן אין זיך מאגנעט, אויב מען זוכט חסרונות איינער ביים צווייטן, מען קריגט זיך און מען שעלט זיך - דעמאלט קען מען נישט מגדל זיין קיין קינדער, אזוי ווי דער רבי זאגט (שם, סימן צג): "אִישׁ וְאִשְׁתּוֹ שֶׁהֵם מְקַלְּלִים אֶת עַצְמָם, אֵין מְגַדְּלִין אֶת בְּנֵיהֶם", מאן און ווייב וואס שעלטן זיך איינער דעם צווייטן - וועלן נישט אויפציען זייערע קינדער.


איר זאלט ווייטער מכבד זיין אייער מאן אפילו ער גייט ארבעטן וכו'; איר מעגט אים זאגן ווי שטארק איר האט ליב ווען ער לערנט, אז ער האט א שיעור אין תורה און אז ער האט שייכות מיט אן ערליכן איד וכו', אבער איר זאלט אים ווייטער שעצן אפילו ער גייט ארבעטן.


גוטע קינדער, ערליכע קינדער און תורה'דיגע קינדער איז נישט א זאך וואס מען באקומט גרינגערהייט, מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן אויף דעם, בפרט ווען מען צינדט די שבת ליכט דארף מען אסאך בעטן אויף דעם.


דא האט איר א תפילה וואס צו בעטן ביי די שבת ליכט:


"הייליגער באשעפער, איך בעט דיר זייער, געב מיר ערליכע קינדער, קינדער וואס וועלן לערנען די הייליגע תורה, קינדער וואס וועלן גיין אין די וועגן פון די תורה.


מיין גאנצע שטרעבן איז אז מיינע קינדער און אייניקלעך זאלן גיין אין די וועג פון די תורה, זיי זאלן זיין דבוק צו דיר און צו די צדיקים; העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו דעם, העלף מיר איך זאל האבן נחת פון זיי; זיי זאלן אלע חתונה האבן יונגערהייט און זיי זאלן אלע האבן א שיין לעבן.


הייליגער באשעפער איך דארף גארנישט אין מיין לעבן - נאר ערליכע קינדער; איך געב אלעס אוועק אבי מיינע קינדער זאלן זיין ערליכע אידן, תלמידי חכמים. איך בעט דיר טאטע זיסער, העלף מיר בזכות אלע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיין כבוד וועגן, בפרט רבינו נחמן בן פיגא און רבינו אליעזר שלמה בן מנחם זאב זכותם יגן עלינו".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#53 - וואס טוט מען ווען דער מאן פארלאנגט צופיל זאכן?
שלום בית, חיזוק פאר פרויען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיין מאן איז נישט קלוג, ער דרוקט און ער קוועטשט, און ער קען מיר נישט פארשטיין. ער קען אמאל דרוקן אויף א זאך ביז'ן סוף, ער דארף אז שבת זאל זיין אויפ'ן טיש דריי סארטן פיש, דריי סארטן פלייש, צען סארט סאלאטן, מיט פינף נאכשפייז, נישט אלץ קען איך עס באווייזן.


איך ארבעט נישט, פילט ער אזוי ווי איך האב נישט וואס צו טון, איך האב אבער קליינע קינדער. און ער קען ווערן אזוי ברוגז אויף מיר און נישט רעדן מיט מיר.


איך האף דער ראש ישיבה וועט מיר אביסל שטארקן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בשלח, י"א שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וויסן זאלט איר אז דאס לעבן איז ווי א שפיגעלע, ווען מען שמייכלט - שמייכלען אלע און ווען מען איז ביטער - ווערן אלע ביטער, ווי אזוי מען פירט זיך, אזוי איז דאס לעבן. שלמה המלך זאגט (משלי כז, יט): "כַּמַּיִם הַפָּנִים לַפָּנִים", אזוי ווי עס שפיגלט זיך אפ אין וואסער א פנים אנטקעגן א פנים, "כֵּן לֵב הָאָדָם לָאָדָם", אזוי איז די הארץ פון איין מענטש אנטקעגן דעם אנדערן מענטש; אויב איינעם'ס הארץ איז גוט צום צווייטן, איז אזוי אויך ביי יענעם אין הארץ, און פארקערט אויך, אויב אין הארץ איז דא א פיינטשאפט - איז ביי יענעם אויך דא א פיינטשאפט.


ווען עס איז דא ליבשאפט צווישן מאן און ווייב - שטערט נישט פאר די ווייב צו מאכן דריי סארט פיש, צען דיפס און פינף סארט פלייש, און ווען עס פעלט ליבשאפט קען מען אפילו נישט מאכן איין סארט פיש און איין סאלאט, אלעס ווענדט זיך אויב עס איז דא ליבשאפט.


ווארטס נישט אייער מאן זאל רעדן מיט אייך, נאר איר זאלט שטענדיג אנהייבן רעדן מיט אים; אזוי אויך זאלט איר נישט ווארטן אז אייער מאן זאל אייך איבערבעטן, אז מען שטייט און מען ווארט אויף כבוד וכו' - קען די גאנצע שטוב איינפאלן; אמת טאקע, דער מאן דארף מכבד זיין די ווייב, ער דארף אכטונג געבן, רעדן שיין און איבערבעטן וכו' וכו', אבער חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדה מה:): "נָתַן הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא בִּינָה יְתֵירָה בָּאִשָּׁה יוֹתֵר מִבָּאִישׁ", דער אייבערשטער האט געגעבן פאר א פרוי מער חכמה ווי פאר'ן מאן; א פרוי האט זייער שטארקע כוחות צו פירן א שטוב, זי קען מער דערהייבן ווי א מאן, מיט איר בינה יתירה פארשטייט זי 'אפילו מיין מאן בלאזט, ער רעדט נישט - וועל איך רעדן שיין צו אים ביז ער וועט ווערן ווייך'.


איך בין זיכער אז אויב איר וועט רעדן שיין צו אייער מאן, איר וועט שמייכלען צו אים און איר וועט קוקן גוט אויף אים - וועט אלעס זיין גוט, ער וועט אנהייבן רעדן שיין צו אייך, ער וועט אייך נישט אונטערדרוקן און נישט קוועטשן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#52 - ווי אזוי האלט איך זיך שטארק צו היטן אלע הלכות?
התחזקות, שלום בית, הלכה, טהרת המשפחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ווען ס'קומט צו די הלכות אין שטוב, די הרחקות וכו', איז דאס זייער שווער פאר מיין ווייב. זי וויינט צו מיר אז איך פארשטיי איר נישט גענוג אז ס'איז איר זייער שווער די גאנצע זאך, און איך ווייס נישט וואס צו טון.


מיר קומען ביידע פון אביסל צעבראכענע שטיבער, ווי אזוי קען איך איר מחזק זיין אויף דעם, און פארשטייט זיך אויך מיר מחזק זיין זיך צו האלטן שטארק מיט אלע הלכות?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בא, ה' שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען מאן און ווייב האבן חתונה קען דאס נאר האבן א קיום אויב מען נעמט אריין דעם אייבערשטן צווישן זיך; אויב פירט מען זיך מיט די תורה, מען לעבט מיט'ן אייבערשטן - דעמאלט איז דא שלום צווישן מאן און ווייב, עס איז דא ליבשאפט און עס בויט זיך א שיינע שטוב, אבער ווי נאר מען נעמט ארויס דעם אייבערשטן - צעפאלט די גאנצע שטוב, עס ווערט חרוב.


דאס קען יעדער איינער זען; די אלע וואס היטן נישט די הלכות ווערט חרוב זייער שטוב. עס גייט אריבער א שטיק צייט און אלעס צעפאלט, ווייל נאר די וואס גייען מיט די תורה - די לעבן מיט שלום און ליבשאפט.


געב אכטונג אויף דיין לעבן און אויף דיין ווייב'ס לעבן; מען קען נישט ארומשפילן מיט די הלכות, אויב מען היט נישט די הלכות קען מען באקומען א ביטערער עונש. די הייליגע חכמים זאגן אונז (שבת יג.): אליהו הנביא האט דערציילט, "מַעֲשֶׂה בְּתַלְמִיד אֶחָד שֶׁשָּׁנָה הַרְבֵּה וְקָרָא הַרְבֵּה וְשִׁמֵּשׁ תַּלְמִידֵי חֲכָמִים הַרְבֵּה, וּמֵת בַּחֲצִי יָמָיו", עס איז געווען א מענטש וואס האט זייער פלייסיג געלערנט און ער איז געשטארבן זייער יונג, זיין ווייב האט דאס נישט אויסגעהאלטן און זי האט אנגעהויבן ארום לויפן צו אלע שולן און ישיבות און געפרעגט: ווי אזוי קען זיין אז מיין מאן איז געשטארבן יונג, עס שטייט דאך אין די תורה (דברים ל, כ): 'כִּי הוּא חַיֶּיךָ וְאֹרֶךְ יָמֶיךָ', ווער עס לערנט תורה וועט לאנג לעבן, מיין מאן האט געלערנט אסאך תורה - חומש, משניות און גמרא, פארוואס איז ער נפטר געווארן אזוי יונג?! "וְלֹא הָיָה אָדָם מַחֲזִירָהּ דָּבָר", קיינער האט איר נישט געהאט וואס צו ענטפערן, ביז איינמאל בין איך איינגעשטאנען ביי די פרוי און זי האט מיר דערציילט די גאנצע מעשה, האב איך איר געפרעגט: "איר האט געהאלטן טהרת המשפחה? איר האט אכטונג געגעבן אויף הרחקות?" האט זי געענטפערט: "הרחקות האבן מיר נישט געהאלטן"; האט אליהו הנביא איר געזאגט: "בָּרוּךְ הַמָּקוֹם שֶׁהֲרָגוֹ", געלויבט איז דער אייבערשטער אז ער האט אים גע'הרג'עט, ווייל אין די תורה שטייט (ויקרא יח, יט): "וְאֶל אִשָּׁה בְּנִדַּת טֻמְאָתָהּ לֹא תִקְרַב".


איך האף דו וועסט תשובה טון און דו וועסט פון היינט היטן די הלכות, דו וועסט אכטונג געבן אויף דיין לעבן.

#51 - וואס טו איך אז מיין ווייב איז זייער ברוגז אז איך דריי זיך אין ברסלב?
שלום בית, חסידות ברסלב

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט מוז איך אפגעבן א ריזיגן דאנק פאר'ן ראש ישיבה שליט"א אויף די גרויסע מתנה וואס דער ראש ישיבה האט מיר געגעבן - "לעבן"! איך האב פשוט אנגעהויבן לעבן פון ווען איך האב אנגעהויבן הערן די שיעורים און ליינען די בריוו, מיין שלום בית האט זיך אינגאנצן איבערגעדרייט צום גוטן, איך האב פשוט באקומען א נייע וועג ווי אזוי צו פירן די שטוב, ווי אזוי מכבד צו זיין די ווייב, און אזוי ווייטער.


אויך האב איך אנגעהויבן לערנען פלייסיג די הייליגע תורה, ווען איך האב איבריג צייט לערן איך נאך און נאך, איך לערן יעדן טאג בבלי ירושלמי תוספתא, דעם רבינ'ס ספרים, שנים מקרא ואחד תרגום מיט רש"י, משנה ברורה, און משניות וויפיל איך קום אן, איך האב ברוך ה' געענדיגט צום ערשטן מאל אין לעבן גאנצן ששה סדרי משנה.


יעצט צו מיין שאלה, מיין ווייב איז זייער ברוגז אז איך דריי זיך אין היכל הקודש. זי האלט ממש נישט אויס דער נאמען "ברסלב", איך ווייס נישט אויב ס'קומט פון חבר'טעס, פון משפחה, אדער סתם א שרעק פון דעם, אבער למעשה ווייס איך ממש נישט וואס צו טון, זאל איך באהאלטן די גאנצע זאך אז איך דריי זיך אין היכל הקודש, אדער זאל איך זיין אפן און זאגן אז איך שפיר דארט א חיות, דאס געבט מיר לעבן? וואס זאל איך אבער טון אז איך וויל זייער שטארק איר נישט מצער זיין.


דערווייל האב איך אויפגעהערט צו גיין דאווענען אין היכל הקודש, ביז דער ענין ווערט מסודר אדער דער ראש ישיבה שליט"א זאגט מיר וואס צו טון, ס'טוט מיר אבער זייער וויי, ווייל איך באקום ממש חיות דארט, און אויך האב איך נישט קיין צווייטע וועג צו באקומען די גליונות און עצתו אמונה.


נאך א נקודה, זייט איך האב אנגעהויבן לעבן מיט די שיעורים, איז די קריגערייען ביי אונז אינדערהיים אראפ צו זערא, נישטא מער קיין ויכוחים, קיין בלאזערייען, אלעס איז גוט און אלעס איז פרייליך. אויסער ווען ס'קומט צו דעם ענין, ווען מיין ווייב הויבט מיר אן צו טשעפען אין דעם ענין פון ברסלב, נעמט דאס מיר ממש ארויס פון די כלים, איך פארליר מיין אטעם, איך ווער ווי געפרוירן, ווי א רעדל וואס האט פארלוירן די לופט, און ס'קען מיר נעמען עטליכע טעג צוריק צו קומען צו מיין געווענליכע שטייגער. וואס איז די וועג ארויסצוגיין שנעל פון אזא מצב?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בא, ד' שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


נישטא קיין סיבה וואס עס זאל שטערן די פרוי אז איר מאן איז ברסלב; ברסלב נעמט גארנישט אוועק פון די ווייב'ס לעבן, ברסלב געבט נאר צו, עס מאכט נאר בעסער די שלום בית. איין זאך וואס קען שטערן די ווייב אז איר מאן איז ברסלב, דאס איז: 'מה יאמרו הבריות? וואס וועלן מענטשן זאגן?' מן הסתם שטערט דיין ווייב וואס אנדערע וועלן זאגן, וואס אירע חבר'טעס וועלן טראכטן.


דעריבער בעט איך דיר זייער, זאלסט נישט ווערן צעבראכן אז דיין ווייב וויל נישט ברסלב; זי וויינט, זי פארפירט און זי דערביטערט דיר וכו' וכו', אויב דו וועסט האבן סבלנות און דו וועסט זיך פירן ערליך, דו וועסט ווייטער לערנען און דאווענען, דו וועסט איר ווייטער מכבד זיין און אירע עלטערן - וועט נישט נעמען לאנג און זי וועט אנערקענען אז חבר'טעס איז נישט דער לעבן, זי וועט מודה זיין אז זי איז נישט גערעכט געווען, זי וועט דיר מחזק זיין און וועט דיר זיין אן עזר.


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך שטארקן; דאס גייט אריבער אויף יעדן ברסלב'ער חסיד. מען ליידט בזיונות, מען איז פארשעמט און מען מאכט חוזק, אפילו די אייגענע ווייב לאכט און שפעט. אז מען שטארקט זיך און מען דינט ווייטער דעם אייבערשטן, מען קוקט נישט אויף די אלע זאכן - איז מען זוכה צו גרויסע זאכן.


ווי מער מען ווערט געשטערט אין אנהייב, אלץ מער קדושה וטהרה איז מען זוכה צו באקומען. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קפה): "כָּל מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ יְגִיעוֹת וְטִרְחוֹת יוֹתֵר בִּתְחִלַּת הַהִתְקָרְבוּת לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", דער וואס האט מער שוועריקייטן ווען ער ווערט מקורב צום צדיק, "כְּגוֹן מֵאָבִיו", זיין טאטע קריגט אויף אים, "וְאִשְׁתּוֹ", אדער זיין אייגענע ווייב שפעט פון אים, "וְחוֹתְנוֹ", די שווער שטערט אים, "אוֹ מִשְּׁאָר בְּנֵי אָדָם שֶׁמּוֹנְעִים וּמְעַכְּבִים אוֹתוֹ מְאֹד", אדער שוועריקייטן פון אנדערע מענטשן וואס שטערן אים און לאזן אים נישט דינען דעם אייבערשטן, "וּמְנִיעוֹת מֵחֲמַת מָמוֹן", אדער דער וואס האט שוועריקייטן ווייל ער האט נישט קיין געלט, "וּשְׁאָרֵי מְנִיעוֹת וְעִכּוּבִים וּבִלְבּוּלִים שֶׁמִּשְׁתַּטְּחִים לְפָנָיו וּמוֹנְעִים אוֹתוֹ מְאֹד", אדער אנדערע שוועריקייטן וואס קומט אונטער שטענדיג, "וְהוּא צָרִיךְ לְהִתְיַגֵּעַ וְלִטְרֹחַ מְאֹד לְשַׁבְּרָם", ער מוטשעט זיך זייער צו קענען ווייטער דינען דעם אייבערשטן, זיין ביים צדיק; עס איז אים זייער שווער ביז ער צעברעכט די אלע מניעות, "כָּל אֵלּוּ הַיְגִיעוֹת וְהַטְּרָחוֹת שֶׁיֵּשׁ לוֹ בִּתְחִלַּת הַהִתְקָרְבוּת הֵם טוֹבָה גְּדוֹלָה לְהָאָדָם", דאס אלעס איז א גרויסע טובה פאר'ן מענטש, "כִּי עַל יְדֵי זֶה זוֹכֶה אַחַר כָּךְ לְקַבֵּל הַרְבֵּה קְדֻשָּׁה וְטָהֳרָה", ווייל דורך די שוועריקייטן איז מען זוכה צו מקבל זיין קדושה וטהרה, "כִּי עַל יְדֵי הַיְגִיעוֹת שֶׁבַּתְּחִלָּה נַעֲשֶׂה הַכְּלִי", ווייל פון די שוועריקייטן ווערן כלים צו קענען מקבל זיין פון צדיק אסאך קדושה און אסאך טהרה, "וְכָל מַה שֶּׁיֵּשׁ לוֹ יוֹתֵר יְגִיעוֹת וְטִרְחוֹת וְכוּ' - יֵשׁ לוֹ כְּלִי גָּדוֹל בְּיוֹתֵר לְקַבֵּל אַחַר כָּךְ בְּתוֹכוֹ שֶׁפַע קְדֻשָּׁה וְטָהֳרָה לְהִתְקָרֵב לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", ווי מער מניעות, ווי מער מחלוקות און ווי מער שוועריקייטן עס איז געווען און מען האט זיך דערהאלטן - האט מען געמאכט גרעסערע כלים צו קענען מקבל זיין הייליגקייט און ריינקייט.


שטארק זיך און ווער נישט צעפאלן, עס וועט נישט נעמען לאנג וואס דיין ווייב וועט זען ווי שיין דו פירסט זיך, וועט זי זיך מאכן א פשוט'ע חשבון: 'וועם זאל איך אויפגעבן, מיין טייערער מאן וואס איז אזוי וואויל, אזוי ערליך? אדער זאל איך אוועקלייגן חבר'טעס וכו'?' זי וועט זיכער אפמאכן 'וואס האב איך מיט מענטשן?' און זי וועט דיר אויפהערן דערקוטשען.


איך האב א בריוו פאר דיר וואס מוהרא"ש האט געשריבן פאר א אינגערמאן וואס איז אריבער ענליכס צו וואס דו גייסט אריבער, זיין ווייב האט אים זייער געטשעפעט יעדעס יאר ווען ער פלעגט פארן קיין אומאן. מוהרא"ש שרייבט אים ער זאל חס ושלום נישט קריגן, ער זאל איר מכבד זיין, דאן וועט זיך אלעס איבערדרייען.


דא האסטו דעם בריוו:


"בְּעֶזְרַת הַשֵׁם יִתְבָּרַךְ יוֹם שְׁלִישִׁי לְסֵדֶר נֹחַ כ"ז תִּשְׁרֵי ה'תשע"א


שָׁלוֹם וּבְרָכָה אֶל ... נֵרוֹ יָאִיר


אִיךְ הָאבּ דֶערְהַאלְטְן דַיין לַאנְגֶע בְּרִיוו, אוּן מַחֲמַת מֵיין גְרוֹיסֶע טִירְדוֹת קֶען אִיךְ דִיר נִישְׁט עֶנְטְפֶערְן בְּאַרִיכוֹת.


עֶס אִיז בַּאוואוּסְט אַז בַּיים הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן אִיז גֶעוֶוען אַ יְסוֹד מוּסָד שָׁלוֹם בַּיִת, אוּן עֶר הָאט גֶעזָאגְט (שִׂיחוֹת הָרַ"ן סִימָן רס"ג) אַז דֶער סַמֶ"ךְ מֶ"ם טוּט אַלֶע פְּעוּלוֹת שֶׁבָּעוֹלָם צוּ צֶעבְּרֶעכְן דָאס שָׁלוֹם בַּיִת בַּיי אַ יוּנְגֶע פָּארְפָאלְק. אִיבֶּערְדֶעם דַארְף מֶען זֶען זֵייעֶר אַכְטוּנְג צוּ גֶעבְּן אוֹיף שָׁלוֹם בַּיִת. דֶער הֵיילִיגֶער רֶבִּי הָאט גֶעהַאלְטְן אַז וֶוער עֶס הָאט נִישְׁט קַיין שָׁלוֹם בַּיִת דֶער אִיז פוּל מִיט הִרְהוּרִים רָעִים, וְכוּ', דָאס הֵייסְט מִיט שְׁלֶעכְטֶע גֶעדַאנְקֶען. אוּן אֵיינְמָאל אִיז עֶר אַרַיינְגֶעקוּמֶען פְרַייטָאג צוּ נַאכְטְס צוּם טִישׁ, אוּן עֶס הָאט זִיךְ פַארְקְלִיבְּן אַ גְרוֹיסֶע עוֹלָם, אוּן צְוִוישְׁן זֵיי אִיז גֶעוֶוען אֵיינֶער וָואס הָאט שׁוֹין לַאנְגֶע חֲדָשִׁים נִישְׁט גֶעהַאט שָׁלוֹם בַּיִת מִיט זַיין וַוייבּ, אוּן קֵיינֶער הָאט נִישְׁט גֶעוואוּסְט דֶערְפוּן, אוּן וִוי דֶער הֵיילִיגֶער רֶבִּי הָאט זִיךְ אַרָאפְּגֶעזֶעצְט אוֹיף זַיין שְׁטוּל אוֹיבְן אָן, אוּן עֶר אִיז גֶעזֶעצְן מִיט אַ גְרוֹיס דְבֵיקוּת, פְּלוּצְלִינְג רוּפְט עֶר זִיךְ אָן מִיט אַ קוֹל, "וֶוער הָאט דָאס אַ חוּצְפָּה צוּ זִיצְן בַּיי מֵיין טִישׁ מִיט שְׁלֶעכְטֶע גֶעדַאנְקֶען? אִיךְ מֵיין נִישְׁט טִירַאוִויצֶער אָדֶער טְשֶׁערִינֶער וְכוּ' וְכוּ'", אוּן עֶר הָאט אוֹיסְגֶערֶעכְנְט אַלֶע שְׁטֶעט וָואס פוּן דָארְטְן הָאבְּן זִיךְ פַארְקְלִיבְּן אוֹיף שַׁבָּת מֶענְטְשְׁן, נָאר פוּן דֶעם שְׁטָאט פוּן דֶער וָואס הָאט נִישְׁט גֶעהַאט שָׁלוֹם בַּיִת הָאט עֶר נִישְׁט דֶערְמַאנְט, אוּן דֶער הֵיילִיגֶער רֶבִּי הָאט זִיךְ אוֹיפְגֶעהוֹיבְּן אוּן אִיבֶּערְגֶעלָאזְט דֶעם טִישׁ אוּן אִיז אַרַיין צוּרִיק אִין זַיין חֵדֶר הַמְיוּחָד, אוּן עֶר הָאט נִישְׁט גֶעוָואלְט פִירְן קַיין טִישׁ, וִוי דֶער אִיד הָאט דָאס דֶערְהֶערְט אִיז אַרַיין אִין זַיין הַארְץ אַ גְרוֹיסֶע חֲרָטָה, וַוייל עֶר הָאט פַארְשְׁטַאנֶען אַז דֶער הֵיילִיגֶער רֶבִּי מֵיינְט אִים, אוּן עֶר הָאט זִיךְ אוֹיפְגֶעהוֹיבְּן פוּן זַיין פְּלַאץ, אוּן אִיז גֶעגַאנֶען צוּ דִי טִיר פוּן דֶעם חֵדֶר הַמְיוּחָד פוּן דֶעם הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן, אוּן עֶר הָאט זֵייעֶר גֶעוֵויינְט אוּן גֶעשְׁרִיגְן, "רֶבִּי, אִיךְ זָאג אַייךְ צוּ אַז אִיךְ וֶועל מַאכְן שָׁלוֹם מִיט מַיין וַוייבּ!", אוּן עֶר הָאט בִּיטֶער גֶעוֵויינְט, אוּן דֶער הֵיילִיגֶער רֶבִּי הָאט אִים נִישְׁט גֶעעֶנְטְפֶערְט, אוּן נִישְׁט אוֹיפְגֶעמַאכְט דִי טִיר, אוּן הָאט נִישְׁט גֶעוָואלְט אַרוֹיסְקוּמֶען, אוּן עֶר הָאט זֵייעֶר בִּיטֶער גֶעוֵויינְט בִּיז דָאס הָאט זֵייעֶר מְעוֹרֵר גֶעוֶוען אַלֶע מֶענְטְשְׁן וָואס זֶענֶען דָארְטְן גֶעוֶוען, בִּיז דֶעם הֵיילִיגְן רֶבִּינְ'ס תַּלְמִיד רֶבִּי שִׁמְעוֹן זַ"ל אִיז צוּגֶעגַאנְגֶען אוּן הָאט אוֹיפְגֶעמַאכְט דֶעם טִיר פוּן דֶעם חֵדֶר הַמְיוּחָד, - וַוייל עֶר אִיז גֶעוֶוען זֵייעֶר נָאנְט בַּיים הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן - אוּן עֶר הָאט זֵייעֶר גֶעבֶּעטְן דֶעם הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן עֶר זָאל אַרַיינְקוּמֶען צוּם טִישׁ, וַוייל דֶער אִיד וֵויינְט זֵייעֶר אוּן עֶר זָאגְט צוּ אַז עֶר וֶועט שׁוֹין שָׁלוֹם מַאכְן מִיט זַיין וַוייבּ, דֶעמָאלְטְס אִיז דֶער הֵיילִיגֶער רֶבִּי אַרוֹיסְגֶעקוּמֶען אוּן הָאט אָנְגֶעהוֹיבְּן צוּ זִינְגֶען שָׁלוֹם עֲלֵיכֶם וְכוּ' אוּן הָאט גֶעמַאכְט קִידוּשׁ, וְכוּ', אוּן דֶער גַאנְצֶער עוֹלָם וָואס זֶענֶען דָארְטְן גֶעוֶוען הָאבְּן גֶעהַאט אַ גְרוֹיסְן הִירְהוּר תְּשׁוּבָה, וָואס הֵייסְט נִישְׁט הָאבְּן שָׁלוֹם בַּיִת.


אִיבֶּערְדֶעם בֶּעט אִיךְ דִיר זֵייעֶר, זָאלְסְט שָׁלוֹם מַאכְן מִיט דַיין וַוייבּ, זָאלְסְט נִישְׁט קוּקְן אוֹיף קֵיינֶעם, וָוארוּם דֶער סַמֶ"ךְ מֶ"ם וִויל דִיךְ אוּמְגְלִיקְלִיךְ מַאכְן, אוּן דִי רְשָׁעִים וָואס זֵיי רֶעדְן אַיין דִי פְרוֹיעֶן אַז בְּרֶסְלֶבֶ'ער חֲסִידִים הָאבְּן נִישְׁט קַיין שָׁלוֹם בַּיִת, זֶענֶען פָּשׁוּטֶע רְשָׁעִים אוּן רֶעדְן לָשׁוֹן הָרָע, וַוייל אַן אֶמֶת'ער בְּרֶסְלֶבֶ'ער חָסִיד וָואס פָאלְגְט דֶעם רֶבִּי'ן, אִיז זֵייעֶר מְכַבֵּד דָאס וַוייבּ, וִוי דִי חַזַ"ל זָאגְן (יְבָמוֹת סב.) הָאוֹהֵב אֶת אִשְׁתּוֹ כְּגוּפוֹ וְהַמְכַבְּדָהּ יוֹתֵר מִגוּפוֹ עָלָיו הַכָּתוּב אוֹמֵר "וְיָדַעֲתָּ כִּי שָׁלוֹם אָהָלֵךְ"; אַ בְּרֶסְלֶבֶ'ער חָסִיד וָואס פָאלְגְט דֶעם רֶבִּי'ן אִיז זֵייעֶר מְכַבֵּד דָאס וַוייבּ, אוּן הֶעלְפְט אִיר אַרוֹיס מִיט אַלֶעם.


עֶס אִיז פַארְהַאנֶען שְׁלֶעכְטֶע פְרוֹיעֶן וָואס זֶענֶען מְקַנֵא דִי חַבֶרְטֶ'עס וָואס זֵיי הָאבְּן מֶענֶער בְּרֶסְלֶבֶ'ער חֲסִידִים אוּן זַיין לֶעבְּן צֶעזַאמֶען מִיט גְרוֹיס לִיבְּשַׁאפְט אוּן הֶעלְפְן אַרוֹיס אֵיינֶער דֶעם אַנְדֶערְן וְכוּ', אוּן זֵיי הָאבְּן עֶס נִישְׁט, אִיבֶּערְדֶעם רֶעדְן זֵיי אָן דִי פְרוֹיעֶן אַקֶעגְן בְּרֶסְלֶבֶ'ער חֲסִידִים, אוּן דָאס אִיז אַ פַאקְט וָואס מֶען קֶען זֶען, אַ יוּנְגֶערְמַאן וָואס הִיט אָפּ זַיין שָׁלוֹם בַּיִת אִיז אַן אֶמֶת'ער בְּרֶסְלֶבֶ'ער חָסִיד.


וָואס אִיז גֶעשֶׁען? אֵיינְמָאל אַ יָאר פָארְט עֶר אַוֶועק אוֹיף רֹאשׁ הַשָׁנָה אִין אוּמַאן! וֶועגְן דֶעם דַארְף מֶען מַאכְן אַזַא אִיבֶּערְקֶערֶענִישׁ? עֶס אִיז דָא חֲסִידִים וָואס זֵיי פָארְן עֶטְלִיכֶע מָאל אִין יָאר צוּ זֵייעֶרע רֶבִּי'ס אוּן לָאזְן אִיבֶּער זֵייעֶרע פְרוֹיעֶן, אוּן עֶס קֶערְט זִיךְ נִישְׁט אִיבֶּער דִי וֶועלְט. נָאר אַז אַ בְּרֶסְלֶבֶ'ער חָסִיד פָארְט אֵיינְמָאל אִין יָאר אִין אוּמַאן אוֹיף רֹאשׁ הַשָׁנָה, אִים קוּמְט בִּזְיוֹנוֹת אוּן שְׁפִיכוּת דָמִים מַחְלוֹקֶת קְרִיגֶערֵייעֶן וְכוּ' וְכוּ'? בִּשְׁעַת דֶער הֵיילִיגֶער רֶבִּי הָאט בְּפֵירוּשׁ גֶעבֶּעטְן אַז יֶעדֶער אֵיינֶער וָואס עֶס גְלֵייבְּט אִין אִים אוּן לֶערְנְט זַיין תּוֹרוֹת, זָאל קוּמֶען צוּ אִים אוֹיף רֹאשׁ הַשָׁנָה, אוּן עֶר וֶועט אִים אַ טוֹבָה טוּן. אִיז דֶען גֶעוֶוען אַמָאל אַ צַדִיק וָואס הָאט בְּפֵירוּשׁ גֶעבֶּעטְן זַיינֶע תַּלְמִידִים אוּן חֲסִידִים אַז זֵיי זָאלְן קוּמֶען צוּ אִים אוֹיף רֹאשׁ הַשָׁנָה? אוּן דָא הָאט דֶער הֵיילִיגֶער רֶבִּי בְּפֵירוּשׁ גֶעבֶּעטְן בַּיי דִי תַּלְמִידִים אַז זֵיי זָאלְן קוּמֶען צוּ אִים אוֹיף רֹאשׁ הַשָׁנָה וֶועט עֶר זֵיי אַ טוֹבָה טוּן אוֹיף אַ גַאנְץ יָאר.


גֶעוַואלְד אוּן גֶעשְׁרִיגְן! דִי חַזַ"ל זָאגְן (בֵּיצָה ט"ז.) רֹאשׁ הַשָׁנָה שְׁרַייבְּט מֶען אָפּ פַארְן מֶענְטְשׁ זַיין בּוּדְזְשֶׁעט אוֹיף אַ גַאנְץ יָאר, וִויפִיל פַּרְנָסָה עֶר וֶועט הָאבְּן. וִוידֶער זָאגְן דִי חַזַ"ל (רֹאשׁ הַשָׁנָה טז:) רֹאשׁ הַשָׁנָה אִיז מֶען דַן דֶעם מֶענְטְשׁ אוֹיף אַ גַאנְץ יָאר וָואס מִיט אִים וֶועט פַּאסִירְן וְכוּ' וְכוּ', אוּן לֵיידֶער זֶעעֶן מִיר וָואסְפַארַא אוּמְגְלִיקְן פַּאסִירְט יֶעדְן טָאג לֹא עָלֵינוּ, וִויפִיל יוּנְגֶע מֶענְטְשְׁן וֶוערְן פַארְכַאפְּט אָפְּגֶעהִיטְן זָאל מֶען וֶוערְן, וִויפִיל קִינְדֶער גֵייעֶן אַוֶועק פוּן דֶער וֶועלְט? וִויפִיל עֶקְסִידֶענְטְן פַּאסִירְן? וִויפִיל פֵייעֶרְן וֶוערְן אוֹיסְגֶעבְּרָאכְן אוּן פַארְבְּרֶענֶען אַלֶעס? וִויפִיל מֶענְטְשְׁן וֶוערְן אָן דָאס גֶעלְט אִין אֵיין נַאכְט אוּן וֶוערְן אָרִים, וְכוּ', וְכוּ'? אוּן וִויפִיל צָרוֹת אִיז דָא, וְכוּ', וְכוּ'!? אוּן דָא שְׁטֵייט אַ רֶבִּי אוּן שְׁרַייט פַאר זַיינֶע חֲסִידִים אוּן תַּלְמִידִים אוּן פַאר יֶעדְן אִיד: "קוּם צוּ מִיר אוֹיף רֹאשׁ הַשָׁנָה וֶועט אַייךְ גוּט זַיין אוֹיף אַ גַאנְץ יָאר!", אִיז אַנְשְׁטָאט מֶען זָאל פְרֵייעֶן זִיךְ אַז דֶער מַאן פָארְט צוּ אַזַא הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן וָואס הָאט מַבְטִיחַ גֶעוֶוען אַזַא הֵיילִיגֶע הַבְטָחָה, אוּן בֶּעט זִיךְ אוֹיס אַ גוּט יָאר פַאר זִיךְ אוּן פַאר דִי וַוייבּ אוּן פַאר דִי קִינְדֶער וְכוּ', קוּמְט אִים אוֹיף דֶעם פַארְשְׁטֵיינֶערְן? קוּמְט אִים אוֹיף דֶעם מֶען זָאל אִים מְבַזֶה זַיין אוּן שֶׁעלְטְן אוּן פַארְשֶׁעמֶען וְכוּ'? קוּמְט וֶועגְן דֶעם צֶעבְּרֶעכְן אַ שְׁטוּבּ? דָאס וַוייבּ דַארְף דָאךְ טַאנְצְן פַאר שִׂמְחָה אַז אִיר מַאן אִיז גֶעפָארְן צוּ אַזַא הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן מְקַיֵים זַיין דֶעם רָצוֹן פוּן צַדִיק!


מֶען זֶעט וֶוען אַ מֶענְטְשׁ אִיז אִין אַ צָרָה גֶע'מִשְׁפָּט צוּ וֶוערְן פַאר אַ גְרוֹיסְן שׁוֹפֵט, דֶעמָאלְטְס נֶעמְט עֶר דֶעם גְרֶעסְטְן לוֹיעֶר, עֶר קוּקְט נִישְׁט אוֹיף גֶעלְט, וָוארוּם מֶען גֵייט אִים פַארְמִשְׁפָּטְן אוֹיף טוֹיט חַס וְשָׁלוֹם, דֶעמָאלְטְס פַארְקוֹיפְט דִי וַוייבּ אַלֶעס וָואס זִי הָאט, אַבִּי אַז אִיר גֶעטְרֵייעֶ מַאן זָאל הָאבְּן גֶעלְט פַאר אַ גְרוֹיסְן לוֹיעֶר וָואס זָאל אִים קֶענֶען פַארְטֵיידִיגְן. אָדֶער וֶוען אַ דָאקְטֶער הָאט עֶרְפִינְדְן דֶעם בִּיטֶערֶע מַחְלָה בַּיי אֵיינֶעם לֹא עָלֵינוּ, וָואס טוּט עֶר נִישְׁט צוּ גֵיין צוּם גְרֶעסְטְן פְּרָאפֶעסֶער אִין דֶער וֶועלְט עֶר זָאל אִים קֶענֶען הֵיילְן? עֶר קַארְגְט נִישְׁט קַיין גֶעלְט, דָאס גֶעטְרֵייעֶ וַוייבּ טְרַייבְּט אִים: "פָאר צוּם גְרֶעסְטְן פְּרָאפֶעסֶער, אוּן קוּק נִישְׁט אוֹיף גֶעלְט, אַבִּי דִי זָאלְסְט הָאבְּן אַ רְפוּאָה מַיין גֶעטְרֵייעֶ מַאן!" אוּן דָא אִיז רֹאשׁ הַשָׁנָה וָואס מֶען אִיז דַן יֶעדְן אֵיינְצִיגְן מַאן, וַוייבּ, קִינְדֶער; אוּן דֶער מַאן הָאט בַּאשְׁלָאסְן עֶר פָארְט צוּ אַזַא גְרוֹיסְן אוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן וָואס עֶר אִיז אַ גְרוֹיסֶער לוֹיעֶר, פַארְטֵיידִיגְט יֶעדְן אֵיינֶעם וָואס עֶר קוּמְט צוּ אִים עֶר זָאל הָאבְּן אֲרִיכוּת יָמִים, עֶר אִיז אַ גְרוֹיסֶער דָאקְטֶער וָואס עֶר הֵיילְט יֶעדְן אֵיינֶעם, אוּן עֶר פּוֹעֶלְ'ט בַּיים בּוֹרֵא כָּל עוֹלָמִים אַז דִי אַלֶע וָואס זֵיי זֶענֶען גֶעוֶוען בַּיי אִים אוֹיף רֹאשׁ הַשָׁנָה זָאלְן הָאבְּן אַ גוּט גֶעבֶּענְטְשְׁט יָאר, אוּן עֶס זָאל אִים גָארְנִישְׁט פֶעלְן אַ גַאנְץ יָאר, אִיבֶּערְדֶעם קוּמְט דֶעם מַאן אַזוֹי צוּ רוֹדְפְ'ן? - דָאס פְרֶעג אִיךְ יֶעדֶע פְרוֹי וָואס זִי רוֹדְפְ'ט דֶעם מַאן וָואס אִיז גֶעוֶוען אִין אוּמַאן אוֹיף רֹאשׁ הַשָׁנָה, צִי דַארְפְסְטוּ דֶען צוּהֶערְן דַיין חַבֶרְ'טֶע וָואס אִיז דִיר מְקַנֵא אַז דוּ הָאסְט אַזַא גֶעטְרֵייעֶ מַאן וָואס הֶעלְפְט דִיר אַרוֹיס אַ גַאנְץ יָאר, אוּן עֶטְץ הָאטְץ אַזַא לֶעכְטִיגְן שָׁלוֹם בַּיִת?


דִיר רָאט אִיךְ, נֶעם אַלֶעס אָן פַאר כַּפָּרַת עֲווֹנוֹת, נֶעם אָן דִי בִּזְיוֹנוֹת אוּן שְׁפִיכוּת דָמִים, זַיי וַוייטֶער מְכַבֶּד דַיין וַוייבּ אֲפִילוּ זִי שְׁפֶּעט אוּן לַאכְט פוּן דִיר וְכוּ', דוּ זָאלְסְט זִיךְ אוֹיפְפִירְן מִיט גְרוֹיס דֶרֶךְ אֶרֶץ אִין שְׁטוּבּ, אוּן וַוייטֶער הֶעלְפְן אַזוֹי וִוי גָארְנִישְׁט אִיז גֶעשֶׁען, וָוארוּם דֶער בּוֹרֵא כָּל עוֹלָמִים אִיז מוֹרָאדִיג מַקְפִּיד אַז עֶס זָאל זַיין שָׁלוֹם אִין שְׁטוּבּ, וִוי דִי חַזַ"ל זָאגְן (סוֹטָה ג.) אִישׁ וְאִשָׁה זָכוּ שְׁכִינָה בֵּינֵיהֶם; אוּן וואוּ דִי שְׁכִינָה גֶעפוּנְט זִיךְ דָארְטְן זֶענֶען אַלֶע בְּרָכוֹת דָא.


אִיבֶּערְדֶעם זֶע פוּן דַיין זַייט זָאל זַיין נָאר שָׁלוֹם אוּן לִיבְּשַׁאפְט, אוּן הֶעלְף אַרוֹיס דַיין וַוייבּ, אוּן זַיי אִיר דַן לְכַּף זְכוּת, אוּן דֶער בּוֹרֵא כָּל עוֹלָמִים זָאל אַרַיינְגֶעבְּן שֵׂכֶל אִין דַיין וַוייבּ אַז זִי זָאל אַיינְזֶען אַז דִי אַלֶע וָואס זֵיי טוּעֶן אִיר אָנְרֶעדְן אוֹיף דִיר דָאס קוּמְט נָאר פוּן קִנְאָה, וָוארוּם נִישְׁט יֶעדֶע פְרוֹי אִיז זוֹכֶה צוּ אַזַא גֶעטְרַייעֶ מַאן וִוי דוּ בִּיסְט. אִיבֶּערְדֶעם בֶּעט אִיךְ דִיר זֵייעֶר, שְׁוַוייג אָפּ אוֹיף אַלֶע בִּזְיוֹנוֹת, אוּן דוּ וֶועסְט זֶען אַז דֶער בּוֹרֵא כָּל עוֹלָמִים וֶועט דִיר נִישְׁט פַארְלָאזְן, אוּן עֶס וֶועט זִיךְ אַלֶעס אִיבֶּערְדְרֵייעֶן לְטוֹבָה.


גְלֵייבּ מִיר דַיין וַוייבּ אִיז נִישְׁט אַזַא שְׁלֶעכְטֶע וְכוּ', נָאר שְׁלֶעכְטֶע חַבֶרְטֶ'עס וָואס זֶענֶען אִיר מְקַנֵא רֶעדְן אִיר אָן אַקֶעגְן דִיר, וֶוען דַיין וַוייבּ וֶועט צוּם שֵׂכֶל קוּמֶען, וֶועט זִי דָאס אַיינְזֶען, אוּן דֶעמָאלְטְס וֶועט זִי שָׁלוֹם מַאכְן מִיט דִיר. אָבֶּער דוּ זֶע אִיר וַוייטֶער מְכַבֶּד צוּ זַיין, וֶועט דִיר גוּט זַיין אוֹיף דִי וֶועלְט אוּן אוֹיף יֶענֶער וֶועלְט, וָוארוּם בַּיים בּוֹרֵא כָּל עוֹלָמִים אִיז זֵייעֶר חָשׁוּב אַז אַ אִידִישׁ שְׁטוּבּ פִירְט זִיךְ עַל פִּי הַתּוֹרָה, אוּן עֶס הֶערְשְׁט צְוִוישְׁן זֵיי, כָּבוׂד מִיט לִיבְּשַׁאפְט, שִׂמְחָה מִיט רוּאִיגְקֵייט וְכוּ', אִין אַזַא שְׁטוּבּ וַואקְסְן אוֹיף נָארְמַאלֶע קִינְדֶער.


וואוֹיל אִיז דֶעם וָואס עֶר הָאט שֵׂכֶל אוּן עֶר רֶעגְט זִיךְ קֵיינְמָאל נִישְׁט אוֹיף, אוֹיף זַיין וַוייבּ, אוּן עֶר אִיז אִיר זֵייעֶר מְכַבֵּד, אוּן פִירְט זַיין שְׁטוּבּ אוֹיף דֶעם אוֹיסְגֶעטְרֶעטֶענֶעם תּוֹרָה וֶועג, וָואס מִיר הָאבְּן בַּאקוּמֶען פוּן אוּנְזֶערֶע עֶלְטֶערְן, אוּן עֶלְטֶערְנְ'ס עֶלְטֶערְן, מִדוֹר דוֹר, אוּן מֶען דֶערְוַוייטֶערְט זִיךְ פוּן אַלֶע שְׁלֶעכְטֶע מָאדֶעס וָואס דִי בִּילִיגֶע גוֹיִים עֶרְפִינְדְן וְכוּ', דָאס פְּרִיצוּת'דִיגֶע אָנְטִיאַכְץ וְכוּ', אוּן דִי גֶעמֵיינֶע פַארְדָארְבֶּנְסְטֶע בִּיכֶער וָואס אִיז פוּל מִיט שְׁמוּץ אוּן מִיט כְּפִירָה, וְכוּ'. אַז וואוֹיל אִיז דִי שְׁטוּבּ וָואס פִירְט זִיךְ נָאר לוֹיט דִי תּוֹרָה הַקְדוֹשָׁה, אוּן עֶר דֶערְוַוייטֶערְט זִיךְ פוּן אַלֶע מִינִים אוּן אַפִּיקוֹרְסִים, אוּן בַּאהֶעפְט זִיךְ נָאר צוּ עֶרְלִיכֶע אֵיידֶעלֶע אִידְן".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#50 - מיין ווייב טאר נישט האבן סמארטפאון, ווען אירע שוועסטערס האבן יא?
שלום בית, קדושה, קאמפיוטער, מאוויס, אידישע שטוב, משפחה, סמארטפאון

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב שוין לאנג געוואלט פרעגן די שאלה, איך האב אבער נישט געוואוסט ווי אזוי צו עס ריכטיג ארויסברענגען, יעצט זע איך אז דער ראש ישיבה האט לעצטע וואך געשריבן וויאזוי צו רעדן צו קינדער וועגן די ארומיגע משפחה וואס האבן סמארטפאונס.


קודם וויל איך זיך באדאנקען אויף די ענטפער, אבער ביי מיר איז עס נאך מער ווייל דער וואס פרעגט עס איז נישט מיינע קינדער, נאר מיין ווייב; און די משפחה זענען נישט קאזינס, נאר איר מאמע וואס האט א סמארטפאון און א קאמפיוטער אין שטוב, און אירע שוועסטערס האבן סמארטפאונס און זיי קוקן מאוויס.


מיין ווייב פילט זיך זייער ארויס פון די משפחה אז זי איז קען נישט מיטהאלטן מיט אלע זייערע זאכן, און מיט אלע שמועסן וועגן א נייע עפיזאד וואס איז יעצט ארויס אין די סעריע פון ..., און אזוי ווייטער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וארא, כ"ו טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איר קענט זיך נישט פארשטעלן אייער זכות אז איר גייט מיט אייער מאן; איר ברענגט נישט אריין אין שטוב קיין טעלעפאן, איר קוקט נישט קיין מאוויס - אפילו עס איז אייך שווער. אייער מאן האט מיר געשריבן אז עס איז אייך זייער שווער ווען די גאנצע משפחה האט גרויסע שיינע בליטשקעדיגע טעלעפאונס, אלע קוקן מאוויס, אלע האלטן מיט די סעריע פון ...; ווען מען קומט זיך צאם אינאיינעם רעדט מען פונעם נייעם קאפיטל און נאר איר זענט אן קיין טעלעפאן, אן קיין מאוויס; איר שפירט זיך ארויס פון די משפחה, איר זענט נישט אפדעיטעד מיט אלע זאכן, איר ווילט אויך האבן א מאשין אויף וואס מען קען קוקן וכו'.


איך בעט אייך זייער מרת ... תחי', יעצט קען זיין איז אביסל שווער אבער עס וועט אריבערגיין אביסל צייט וועט איר זען וואס וועט פאסירן; איר וועט אויפשטעלן א שיינע דור ערליכע אידן, אייערע קינדער וועלן האבן א געפיל אין תורה און מצוות, זיי וועלן זיין ריין און לויטער; אנדערש וועט זיין ביי די עלטערן וואס זיי זענען נישט אפגעהיטן, זיי האבן טעלעפאונס און קוקן מאוויס, ביי זיי וועט נישט זיין אזוי ווי ביי די קינדער וואס זייערע עלטערן זענען ערליך.


איר דארפט זיך זייער פרייען אז אייער מאן איז אפגעהיטן, ער איז א ריינער אינגערמאן; אויב וועט איר צעברעכן דעם גדר, איר וועט מקיל זיין, מען וועט אנהייבן קוקן נאר דאס און נאר יענץ - וועט ער מער נישט אהיים קומען, איר וועט בלייבן עלנד אזוי ווי צענדליגער פרויען וואס זייערע מענער קומען נישט אהיים, עס אינטערעסירט זיי מער נישט אהיים צו קומען צו די ווייב.


איך האף אז איר וועט זיך מחזק זיין מיט די פאר ווערטער; איר וועט זיין פעלזן פעסט קעגן די נסיונות, איר וועט זיין שטערקער פון אייער מאן, איר וועט זיין דער וואס זאגט: "אין אונזער שטוב קומט נישט אריין קיין טעלעפאן וכו', וכו'".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#49 - איך מוטשע זיך מיט אזויפיל פראבלעמען, ווי אזוי געבט מען זיך אן עצה?
ישועות, שלום בית, חינוך הילדים, רפואה, סבלנות, צרות, פרנסה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב א ווייב וואס איז גייסטיש קראנק, זי איז שוין געווען אין שפיטאל אן א שיעור מאל. יעצט איז ברוך ה' שוין בעסער, ס'איז אבער נאכאלץ א זאך וואס מ'מוז לעבן דערמיט, זי נעמט שווערע מעדעצינען.


איך האב נישט קיין געהעריגע פרנסה, אדער בעסער געזאגט איך האב נישט קיין סימן ברכה אין די ביסל געלט וואס איך ברענג יא אריין, יעדע וואך בלי שום גוזמא דארף איך צוקומען צו יענעם פאר אפאר דאלאר.


מיין אינגל איז חוצפה'דיג וכו', דער מנהל פון ענגליש זאגט אז ער דארף נעמען מעדעצינען.


די היינטיגע טערעפיסטן און מחנכים באשולדיגן די עלטערן פאר אלעס וואס גייט נישט כשורה מיט די קינדער, ווען איך בין אויפגעוואקסן זענען די קינדער געווען די באשולדיגטע, היינט זאגט מען אונז צו געבן מער ליבשאפט וכו', אבער וואס מיר פרובירן אלץ צו טון איז נישט גענוג, איך בין אויך א מענטש און איך האב די דאגות פון מיין ווייב און פון פרנסה.


איך האב אסאך מער וואס צו שרייבן. אבער איך האב נישט קיין כח.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויחי, י"ב טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מיין הארץ גייט אויס פאר דיר ווי שטארקט דו מוטשעסט זיך מיט דיין ווייב, מיט דיין פרנסה און מיט חינוך הבנים. איין זאך בעט איך דיר זייער, האב נישט קיין קשיות אויפ'ן אייבערשטן, זיי שטארק מיט אמונה אינעם אייבערשטן. דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (חיי מוהר"ן, סימן תקנה): "דו ווייסט וועם דער אייבערשטער האט ליב? דער אייבערשטער האט ליב א געפרעגלטן איד"; א מענטש וואס עס גייט אריבער אויף אים ביטערע שווערע נסיונות און ער דערהאלט זיך - אים האט דער אייבערשטער ליב.


שטארק זיך מיט אמונה אינעם אייבערשטן; וואס דער אייבערשטער טוט איז גוט, פונעם אייבערשטן גייט נישט ארויס קיין שלעכטס. אז עס איז דיר אזוי שלעכט און אזוי ביטער זיי זיך מבטל צום אייבערשטן, דער רבי האט אמאל געזאגט פאר רבי נתן (שיחות הר"ן, סימן רעט): "אז עס איז גאר ביטער איז מען זיך אינגאנצן מבטל", האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן: "אֵיךְ מְבַטְּלִין עַצְמוֹ", ווי אזוי איז מען זיך מבטל? האט אים דער רבי געזאגט: "מען פארמאכט זיך די מויל און די אויגן - דאס איז ביטול", דאס הייסט, מען פרעגט נישט קיין קשיות, מען טראכט נישט קעגן די אמונה; דאס זענען די לימודים וואס דער רבי לערנט מיט אונז.


זוך דאס גוטס וואס דער אייבערשטער טוט מיט דיר; דאנק דעם אייבערשטן אויף דאס גוטס, לויב אים אז דיין ווייב איז שוין אביסל בעסער, זי איז שוין אין שטוב. דאנק אים אויף דאס ביסל פרנסה וואס דו האסט; מיט'ן דאנקען דעם אייבערשטן וועסטו זיך מאכן א כלי לקבל, דו וועסט באקומען נאך מער פרנסה.


אנטלויף נישט, ווארט אויס אויף די ישועה, אז דו וועסט האבן געדולד, דו וועסט אויסווארטן אויף די ישועה - וועסטו זען גרויסע ניסים. דער רבי האט דערציילט (כוכבי אור, סיפורים נפלאים) עס איז געווען א גוי וואס האט זיך געדריידט מיט ארעמעלייט און ער האט געהערט ווי די אידן שמועסן צווישן זיך אז נאך אביסל קומט שוין דער יום טוב פסח, האט ער זיך אינטערעסירט וואס איז דאס פסח? האט מען אים דערציילט ווי שיין דער יום טוב איז, מען פראוועט א סדר און אלע אידן, אפילו ארעמעלייט - עסן א רייכע סעודה; מען זיצט ביים טיש ווי קעניגן, מען עסט און מען טרינקט און מען איז פרייליך. די ארעמעלייט האבן אים געזאגט אז עס לוינט זיך צו פאסטן אפאר טעג פאר יום טוב כדי מען זאל זיין גוט הונגעריג צום סדר. דער גוי האט געטראכט צו זיך: 'איך מוז דאס אויספרובירן, איך וועל מיך פארשטעלן ווי א איד און איך וועל גיין צו א סדר, איך וויל כאטש איינמאל אין לעבן האבן א גוטע סעודה'. למעשה האט מען אים נישט דערציילט אז מען הייבט נישט אן מיט 'שלחן עורך', נאר קודם זאגט מען די הגדה און מען עסט א שטיקל גרינצייג ווייניגער ווי א כזית, און נאכדעם מוציא מצה און מרור וכו' וכו'; פסח ביינאכט האט זיך דער גוי איינגעלאדנט ביי א איד צו זיין ביים סדר, און ער זיצט ביים סדר און ער ווארט און ווארט צו עסן די שיינע סעודה, ווען עס איז געקומען צו מרור און ער איז שוין געווען זייער הונגעריג, האט ער געטראכט אז מען האט אים דא זיכער אויסגעשפילט, ווייל ער ווארט אזוי לאנג אויף די סעודה און מען דריידט ארום מיט אים, האט ער זיך אויפגערעגט און אנטלאפן.


שפעטער ווען ער האט געטראפן זיינע חברים האט ער זיי דערציילט די גאנצע מעשה, אז מען האט אים געלאזט אויסהונגערן, ביז מען האט אריין געברענגט א שארפע עסן וכו' וכו', האבן זיי אים געזאגט: "א שאד אז דו ביסט אנטלאפן פאר שלחן עורך, ווען דו ווארטסט ווען אויס נאך אביסל וואלסטו געהאט א הערליכע סעודה".


דערפאר בעט איך דיר, זאלסט נישט אויסקוקן ווי דער גוי וואס איז אנטלאפן פאר שלחן עורך, ווארט און האב געדולד, אנטלויף נישט מיט'ן ביטערן טעם אין מויל, ווארט אויס אויף דיין ישועה.


בנוגע דיין זון; מען קען יעדן קינד אנקוקן ווי א מחוצף און מען קען יעדן מחוצף אנקוקן ווי א טייער קינד, אז דו קענסט זיך קוים דערהאלטן - וואס ערווארסטו פון דיין זון? ער איז יונג, ער האט ווייניגער כח זיך צו קענען דערהאלטן אין אזעלכע שווערע מצבים, אז דער טאטע וועט זיין שטארק, דער טאטע וועט זיין פרייליך - וועט דער זון אויך זיין פרייליך און שטארק, ער וועט פאלגן און זיין א וואויל קינד.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#48 - זאל איך גיין צו א שבת התוועדות פון די פירמע וואו איך ארבעט?
שלום בית, שבת קודש, חינוך הילדים, פרנסה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


די פירמע וואו איך ארבעט וויל מאכן א שבת מיט אלע ארבייטערס מיט די ווייבער, כ'האב געפרעגט מיין ווייב אויב זי וויל גיין און זי איז נישט דערקעגן, אבער זי איז אויך נישט זייער אינטערעסירט, זי זאגט איך זאל טון ווי אזוי איך וויל.


וויל איך פרעגן דעם ראש ישיבה שליט"א אויב איך זאל אהינגיין.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויחי, י"ב טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אויב דער בעל הבית פארלאנגט עס נישט - זאלסטו נישט גיין; שבת קומט צו זיין אין שטוב מיט די ווייב און קינדער.


די בעלי בתים ווייסן נישט ווי אזוי צו זיין פריינטליך צו זייערע ארבעטערס, זיי מיינען אז דורך מאכן פארטי'ס, געדערינגס און שבת התוועדות - וועלן זיי באקומען א גוטע נאמען; ענדערש זאלן זיי נעמען די געלט און געבן פאר די ארבעטערס, זאלן זיי געבן די ארבעטערס געלט זיי זאלן גיין אליינס מיט די ווייב אויף וואקאציע; דער אפגעמאטערטער אינגערמאן זאל קענען האבן אביסל מנוחה, ער מיט די ווייב.


גיי נישט אוועק פון שטוב, בלייב אין שטוב מיט דיין ווייב און קינדער; א גאנצע וואך ביסטו פאריאגט און פארפלאגט, דו זעסט נישט דיינע קינדער, דו האסט נישט קיין צייט צו פארברענגען מיט דיין שטוב; שבת איז א צייט וואס די קינדער זענען מיט זייער טאטע מאמע, זאלסטו בלייבן אין שטוב.


שבת זאלסטו אלעס לייגן אין דער זייט, פרייטאג צו נאכטס זאלסטו אהיים גיין מאכן א שיינע סעודה; רעד צו דיינע קינדער, זינג מיט דיינע קינדער, פארברענג מיט זיי. לייג אריין אין זיי אמונה אינעם אייבערשטן, אמונה אין צדיקים. ווען מען האט קליינע קינדער איז נישט קיין צייט פון שבת התוועדות, עס איז א צייט פון זיין אין שטוב.


מאך עס מיט חכמה, דריי זיך ארויס פון גיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#47 - דארף איך זיך רעכענען מיט מיין ווייב, און אפלאזן ברסלב?
שלום בית, חסידות ברסלב

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיין גאנצע חיות און לעבן קומט פון די דרשות און שיעורים, און גרויסן יישר כח.


מיין פראבלעם איז אבער אז פאר מיין ווייב שטערט זייער שטארק אז איך געהער צו ברסלב, זי זעט אז איך לערן און איך דאווענען און זי פריידט זיך מיט דעם, עס טוט איר אבער וויי אז דאס קומט פון ברסלב.


זי פרעגט מיר כסדר פארוואס איך גיי ווייטער אן דערמיט מיט אזא ברען אין די צייט וואס דאס טוט איר אזוי וויי, איך זאג איר אבער אז אין עבודת ה' האט זי זיך נישט וואס אריינצומישן ביי מיר, און איך האלט נישט אז איך דארף זיך רעכענען מיר איר ווען ס'קומט צו מיין עבודת ה'.


וויל איך אבער וויסן אויב איך טו ריכטיג, דארף איך זיך אפשר יא רעכענען מיט איר? אדער זאל איך ווייטער אנגיין מיט'ן רבינ'ס וועגן, אפילו ווען עס שטערט איר?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת נח, ד' מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך ווייס נישט פארוואס עס שטערט איר ברסלב; ברסלב איז נישט א זאך וואס דארף שטערן פאר די ווייב, פארקערט, רוב פרויען ווילן זייער מאן זאל זיין ברסלב, ווייל דער איינציגסטער רבי וואס רעדט פון שלום בית - איז דער הייליגער רבי. אין אלע הייליגע ספרים פון פריערדיגע צדיקים געפונט מען נישט דער ענין פון שלום בית, נאר דער רבי רעדט פון שלום בית; דער רבי האט זייער פארלאנגט פון אונז מיר זאלן מכבד זיין די ווייב, דער רבי האט אונז זייער אנגעווארנט מיר זאלן האלטן טייער די ווייב, קוק אין שיחות הר"ן (סימן רסד).


דו זאלסט ווייטער מכבד זיין דיין ווייב אפילו זי וויל נישט מיט גיין מיט דיין וועג. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (יבמות סג.) רבי חייא'ס ווייב פלעגט אים זייער אסאך מצער זיין, ווען ער פלעגט זען א גוטע זאך וואס זיין ווייב האט ליב פלעגט ער איר דאס אהיים ברענגען, האט רב געפרעגט רבי חייא: "רבי, פארוואס טראגט דער רבי פאר איר די גוטע זאכן, זי טשעפעט אלץ דעם רבי'ן?" האט רבי חייא געזאגט: "דַּיֵּינוּ שֶׁמְגַדְלוֹת בָּנֵינוּ, וּמַצִּילוֹת אוֹתָנוּ מִן הַחֵטְא", מיר איז גענוג אז זי ראטעוועט מיר פון עבירות און זי ציט אויף מיינע קינדער צו לערנען די הייליגע תורה; זעט מען ווי דער הייליגער רבי חייא וואס איז געווען אזוי גרויס, אפילו דער מלאך המות האט נישט געהאט קיין שליטה אויף אים ווען עס איז געקומען די צייט ער זאל נסתלק ווערן, ווי אזוי ער האט געלעבט מיט זיין ווייב, נאר מכבד געווען און אהיים געברענגט גוטע זאכן פאר איר.


מיין פראגע איז, פארוואס דארף זי וויסן אז דיין חיות, דיין ברען - קומט פון רבי'ן? דו גיי ווייטער אן מיט דיין עבודת השם, און אז עס שטערט איר ברסלב - זאלסטו איר נישט מצער זיין און זיך טענה'ען מיט איר, זי דארף נישט וויסן אז דו נעמסט חיזוק און עצות פון רבי'ן, דו זאלסט איר שטענדיג מכבד זיין, וועסטו זען אז מיט די צייט וועט זיך אלעס טוישן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#46 - מיינע עלטערן גייען זיך גט'ן, ווי אזוי בין איך זיך מחזק?
שלום בית, כיבוד אב ואם, משפחה, גט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיר האבן חתונה געהאט פאר נישט לאנג צוריק, ברוך ה' אז מיר האבן א זיס געשמאק לעבן, איך האב ברוך ה' היינט זוכה געווען מסיים צו זיין ששה סדרי משנה צום 32'סטע מאל, און איך בין זיך מחזק דא אינאיינעם מיט די תלמידים פון ראש ישיבה שליט"א.


מיינע עלטערן גייען זיך יעצט גט'ן, און איך דארף חיזוק פאר מיר און פאר מיין ווייב ווי אזוי דאס צו האנדלען.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת שופטים, א' דראש חודש אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז זייער ווייטאגליך ווען קינדער דארפן אריבערגיין די שרעקליכע פיין ווען טאטע מאמע גט'ן זיך השם ישמרינו; קיינער אין די וועלט קען נישט פארשטיין די צער און ווייטאג וואס קינדער גייען אריבער ווען די עלטערן גט'ן זיך. די עלטערן טראכטן נאר פון זיך; דער טאטע טוט וואס איז אים באקוועם און די מאמע טוט וואס איז איר באקוועם, קיינער פון זיי טראכט נישט פון די שרעקליכע פיין און ווייטאג וואס די קינדער גייען אריבער.


ביי דיר איז דאס אביסל גרינגער, דער אייבערשטער האט צוגעגרייט דיין רפואה פאר די מכה, דו האסט חתונה געהאט. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מגילה יג ע"ב; שיר השירים רבה ד, יב) דער אייבערשטער ברענגט נישט די מכה פאר ער גרייט צו די היילונג דערצו; דאס אז דו האסט חתונה געהאט, דו לעבסט אזוי שיין, דו לעבסט אזוי זיס מיט דיין ווייב - דאס איז דיין רפואה אז דו זאלסט נישט צעפאלן ווען דיין עלטערנס שטוב צעפאלט.


שטארק זיך מיט דיין ווייב; איר זאלט לעבן א שיינע לעבן. איר וועט אינאיינעם אויפשטעלן א שיינע שטוב ווייל איר ווייסט דאך יא וואס קינדער גייען אריבער ווען זיי זעען מיט זייערע אויגן ווי מען פארברענט זייער בית המקדש, ווי מען צעברעכט זייער טייערסטע און הייליגסטע זאך אין די וועלט.


וואס יא? דו זאלסט רחמנות האבן אויף דיינע יונגערע געשוויסטער וואס זיי האבן נאך נישט זייער אייגענע שטוב, זיי ליגן נאך אנגעליינט אויף טאטע מאמע, פאר זיי איז יעצט גאר ביטער; ווי שווער עס איז פאר דיר אסאך שווערער איז פאר זיי, זאלסטו זיי עפענען דיין טיר, זיי זאלן וויסן אז זיי האבן א שטוב וואו זיי קענען קומען רעדן, שמועסן און באקומען אביסל ליבשאפט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע עינינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#45 - ווי אזוי קען איך ארויסנעמען מיין ווייב פון א שלעכטע גוסטע?
שלום בית, שמחה, עצבות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל פרעגן וואס מען טוט ווען די ווייב פאלט אריין אין א שלעכטע שטימונג, ווען זי ווערט טרויעריג און אנגעצויגן?


איך ווער נישט פארלוירן און איך בין בדרך כלל נישט בייז, אבער ווי אזוי קען איך איר אויפהויבן און מאכן פרייליך? איך פרוביר אסאך זאכן און עס גייט מיר גארנישט, וואס טוט מען?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו געבסט אכטונג אין שטוב אויף דיין ווייב, דו פרובירסט מיט אלע וועגן איר פרייליך צו מאכן; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין לד:): "אִשָׁה - בַּעֲלָהּ מְּשַׂמְחָהּ", דער מאן האט א מצוה פרייליך צו מאכן זיין ווייב.


דער רבי האט אונז זייער געבעטן און געווארנט מיר זאלן רעדן שיין אין שטוב און האלטן טייער די ווייב; דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רסד): "הֲלֹא הַנָּשִׁים הֵם סוֹבְלִים צַעַר וְיִסּוּרִים גְּדוֹלִים מְאֹד מְאֹד מִיַּלְדֵיהֶם", די פרויען ליידן גאר אסאך צער און ווייטאג פון די קינדער, "צַעַר הָעִבּוּר", זיי ליידן בשעת'ן טראגן, "וְהַלֵּדָה", נאכדעם די צער פון געבוירן, "וְהַגִּדּוּל", און צער פון אויפציען די קינדער, "כַּאֲשֶׁר יָדוּעַ לַכֹּל עֹצֶם מַכְאוֹבָם וְצַעֲרָם וְיִסּוּרֵיהֶם", אזוי ווי עס איז פאר יעדן באקאנט ווי שווער עס איז אריבער צו גיין די זאכן; דער הייליגער רבי נתן זאגט (שם, סימן רסג) ער האט געהאט א שמועס מיט'ן רבי'ן איבער דעם וואס מען זעט ביי אינגעלייט אז זיי צעטיילן זיך פאר א שטיק צייט און אסאך מאל ענדיגט זיך דאס מיט א גט חס ושלום, האט דער רבי געזאגט: "שֶׁזֶּה מַעֲשֶׂה בַּעַל דָּבָר, שֶׁמַּנִּיחַ אֶת עַצְמוֹ עַל זֶה מְאֹד, לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁל בְּנֵי הַנְּעוּרִים, כְּדֵי שֶׁיִּתָּפְסוּ בִּמְצוּדָתוֹ חַס וְשָׁלוֹם עַל יְדֵי זֶה", דאס איז מעשה שטן, דער יצר הרע מאכט מען זאל זיך צעטיילן, ווייל אז מען איז אן א ווייב ווארפט ער אראפ דעם מענטש אין ביטערע עבירות, דער יצר הרע לאקערט אויף יונגע פארפעלקער זיי צו צעטיילן און אזוי כאפט ער זיי אריין אין זיין נעץ השם ישמרינו.


דערפאר זאלסטו ווייטער פרובירן מיט אלע כוחות פרייליך צו מאכן דיין ווייב; עס איז נישט גרינג פרייליך צו מאכן די ווייב, אבער דאס איז די יסוד פון קדושה. ווייל ווען עס איז דא שמחה אין שטוב, עס איז דא ליבשאפט צווישן מאן און ווייב - דעמאלט הערשט א הייליגקייט, מען האט א ריינע מח - מחשבה, מען זוכט נישט פרעמדע זאכן, מען איז צופרידן מיט וואס דער אייבערשטער האט געגעבן.


זע צו לערנען אין שטוב; א פרוי האט זייער ליב צו זען איר מאן לערנען אין שטוב, זי הייבט אן קוקן אנדערש אויף אים, זי הייבט אים אן האלטן חשוב און טייער.


אויך זאלסטו רעדן ווייך און שיין; צו א פרוי דארף מען רעדן ווייכע רייד, פוטער ווערטער. לערן זיך פונעם אייבערשטן, ווען ער האט געהייסן משה רבינו רעדן צו די אידן, זיי געבן די תורה - האט ער געזאגט פאר משה רבינו ער זאל רעדן ווייכע רייד צו די פרויען (שמות יט, ג). באנוץ זיך נישט מיט שארפע ווערטער: "נו, קומסט שוין?" אדער: "ביסט נאך אלץ נישט גרייט?!" זאלסט קיינמאל נישט רעדן אזוי צו איר, וועט זי נישט אריין פאלן אין א שלעכטע גוסטע.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#44 - וועלכע סארט חתן זאל איך זוכן פאר מיין טאכטער?
שידוכים, שלום בית, לבוש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך זוך הילף אין שלום בית; מיין עלטסטע טאכטער איז אכצן יאר אלט, און איך מיט מיין ווייב האבן חילוקי דעות וואס פאר א סארט חתן מ'זאל זוכן.


מיין ווייב וויל א מאדערנער מיט א קנייטש הוט און קורצע רעקל, זי וויל ער זאל נישט זיין חסידיש און נישט צו פרום, זי זאגט אז חסידים זענען אלטמאדיש און נישט ערליך און נישט צושטעלט צו די היינטיגע צייט. איך וויל אבער א היימישן אינגערמאן וואס באלאנגט צו א חסידות אדער חבורה פון עובדי ה', און זוכט ווייטער זיך מחזק צו זיך און נישט ווערן א פארגרעבטער בעל הבית נאך זיין חתונה, איינער וואס ווארפט נישט ארויס דער מסורת אבות, איך וויל א יונגערמאן מיט א סאמעטענע הוט. וואס טוט מען?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת דברים, כ"ח תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, אויסטראליע.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אודאי איז חסידישע קליידער זייער א גרויסע זאך; א סאמעטענע הוט איז זייער א שיינע מלבוש, און א שטריימל איז זייער א גוטע זאך, אבער נישט דאס איז קובע צי דער מענטש איז אן ערליכער איד אדער נישט. מען קען נעמען אן איידעם מיט א סאמעטענע הוט, מיט שטריימל בעקיטשע און מען קען מיינען אז דאס איז עפעס א חסידישער אינגערמאן, ביז דערווייל איז דאס סתם א פארשטעלאכץ (א קאסטיום); אינעווייניג איז מען אויסגעלאשן, אנגעפולט מיט זינד רחמנא לצלן. אזוי אויך קען מען טרעפן טייערע פלאם פייערדיגע אינגעלייט וואס לעבן מיט די תורה, לעבן מיט'ן אייבערשטן, זענען מדקדק אויף יעדע מנהג ישראל - אן דעם שטריימל און אן דעם סאמעטענעם הוט.


זי איז נישט גערעכט מיט דעם וואס זי רעדט שלעכטס אויף חסידישע אידן, אז מיר זענען נישט ערליך חס ושלום, אבער מיט'ן טענה'ען וועסטו אין ערגעץ נישט אנקומען, דו וועסט נאר ערגער מאכן.


פאלג מיר, לאז אפ די וויכוחים, קריג זיך נישט אין שטוב מיט דיין ווייב און קינדער; דו בעט דעם אייבערשטן אז דו זאלסט זוכה זיין צו ערליכע קינדער, קינדער וואס וועלן דינעם דעם אייבערשטן, קינדער מיט אמונת צדיקים, קינדער צדיקים - וועט דער אייבערשטער מאכן גרויסע ניסים.


קריג זיך נישט מיט דיין ווייב; זאלסט קיינמאל נישט טענה'ען מיט איר. מוהרא"ש האט אונז געלערנט: "מיט א ווייב טענה'ט מען נישט"; אנשטאט זיך אויפעסן דאס געזונט זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן און דורך תפילה וועסטו אלעס באקומען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#43 - ווי אזוי איז מען מקרב די ווייב און קינדער צום הייליגן רבי'ן?
שלום בית, סבלנות, קינדער, חסידות ברסלב, הפצה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אלע שיעורים, ובפרט פאר די שיעורים וואס דער ראש ישיבה רעדט צו פרישע מקורבים אז זיי זאלן נישט שלעפן די ווייב צום רבי'ן מיט געוואלד, נאר מ'זאל האבן סבלנות צו ארבעטן שטייטערהייט, דאס האט מיר געגעבן זייער אסאך חיזוק, איך האב עס איבערגעהערט עטליכע מאל, ווייל איך בין א פרישער מקורב, און איך וויל זייער שטארק אז מיין ווייב זאל אויך מקורב ווערן, און איך זע אליין אז עס גייט נישט מיט געוואלד.


איך האב געוואלט בעטן דעם ראש ישיבה אויב ער קען מער רעדן אדער שרייבן פון דעם, ווייל איך שטעל זיך פאר אז אסאך פרישע מקורבים האבן דעם זעלבן פראבלעם, ווייל ווען מ'ווערט געוואויר פון הייליגן רבי'ן, שפירט מען אזא זיסקייט ממש א גן עדן, און מען באקומט אזא ברען און פלאקער און מען וויל אז די ווייב און קינדער זאלן אויך אויסהערן די שיעורים און לעבן מיט די עצות, אבער עס גייט נישט אזוי שנעל און גרינג, און מען ווערט דערפון זייער צובראכן.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת דברים, כ"ז תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז מען וויל אריין ברענגען אין שטוב דעם רבי'ן, אז די ווייב זאל אויך האבן א געפיל אין רבי'ן - דארף מען דאס טון מיט גרויס חכמה. מען קען דאס נישט טון מיט געוואלד; אז מען גייט מיט כח פאסירט נאר דאס פארקערטע, עס ווערט אן אומאנגענעמליכקייט אין שטוב.


דער ריכטיגער וועג איז, מען זאל אריין נעמען דעם רבי'ן אין זיך אליינס, מען זאל לעבן מיט די עצות; דעמאלט וועלן אלע מקורב ווערן, אלע וועלן זאגן: "קוקט ווי שיין א ברסלב'ער חסיד פירט זיך אויף", דאס וועט ברענגען אז אלע זאלן וועלן ווערן ברסלב'ער חסידים. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא פו.) אויפ'ן פסוק (דברים ו, ה): "וְאָהַבְתָּ אֵת ה' אֱלֹקֶיךָ", זאלסט זען עס זאל ארויס קומען א קידוש השם דורך דיר, דער אייבערשטער זאל באליבט ווערן דורך דיר. ווייל ווען א מענטש פירט זיך אויף אזוי ווי עס דארף צו זיין וואס זאגן מענטשן? "אַשְׁרֵי אָבִיו שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל זענען זיינע עלטערן וואס האבן אים געלערנט תורה; "אַשְׁרֵי רַבּוֹ שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל איז פאר זיין רבי וואס האט אים געלערנט תורה; "אוֹי לָהֶם לַבְּרִיוֹת שֶׁלֹא לָמְדוּ תּוֹרָה", וויי איז פאר די מענטשן וואס לערנען נישט קיין תורה; אויף איינעם וואס פירט זיך ערליך זאגט מען: קוקט אן דעם מענטש, וויבאלד ער לערנט תורה פירט ער זיך אויף אזוי ערליך. אויף אים זאגט דער פסוק (ישעיה מט, ג): "וַיֹּאמֶר לִי עַבְדִּי אָתָּה, יִשְׂרָאֵל אֲשֶׁר בְּךָ אֶתְפָּאָר", דער אייבערשטער בארימט זיך מיט אזא איינעם.


עס איז א טעות פון אינגעלייט - פרישע מקורבים אז גלייך ווען זיי ווערן מקורב גייען זיי מיט כח צו די ווייב איר צו שלעפן צום רבי'ן; קוים וואס זיי זענען מקורב, זיי אליינס האבן נאך א שיינע וועג צו גיין - ווילן זיי שוין אז די ווייב זאל קומען צום רבי'ן. פון דעם ווערט אסאך מחלוקת און שטיבער צעפאלן, דער ריכטיגער וועג איז, מען זאל אריין נעמען דעם רבי'ן אין זיך, מען זאל אנהייבן לעבן מיט די עצות, דעמאלט זעט די ווייב ווי שיין ער פירט זיך און ווי שיין ער לעבט - דאן קומט זי אליינס, זי ווערט נאכגעשלעפט נאך אים.


מוהרא"ש זאגט אויף דעם וואס די וועלט זאגט: "פארוואס בלאזט דער שופר אזוי גוט ראש השנה? ווייל עס ליגט א גאנץ יאר אין ארון הקודש", זאגט מוהרא"ש: "אז מען וויל פארן קיין אומאן אויף ראש השנה ווענדט זיך עס ווי אזוי מען פירט זיך אויף א גאנץ יאר; אז די ווייב זעט א גאנץ יאר ווי שיין מען פירט זיך, זי זעט וואס א ברסלב'ער חסיד איז, מען לערנט יעדן טאג תורה, מען לעבט מיט'ן אייבערשטן - דאן וועט זי נישט מעכב זיין פון פארן קיין אומאן", אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קיז:): "בלאזן שופר איז א חכמה - נישט קיין מלאכה", עס גייט נישט מיט כח, עס דארף גיין מיט חכמה; אז מען פירט זיך אויף א גאנץ יאר אזוי ווי עס דארף צו זיין, דער שופר ליגט אין ארון קודש, דעמאלט דארף מען נישט קיין כח צו בלאזן דערמיט, עס איז נישט קיין שווערע ארבעט, עס געשעט אליינס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#42 - וואס טוט איך אז מיין מאן וויל מיר נישט געבן קיין געלט?
שלום בית, אידיש געלט, חיזוק פאר פרויען, פרנסה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


וואס קען איך טון אז איך בעט געלט פון מיין מאן און ער געבט מיר נישט? איך בעט אים שיינערהייט און ער זאגט מיר אז ער האט נישט, איך זע אבער אז פאר זיינע זאכן האט ער יא געלט, נאר ווען איך בעט אים האט ער נישט פאר מיר, דאס מאכט מיר זייער צעבראכן. וואס קען איך טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת דברים, כ"ח תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי', צפת.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייטס נישט ברוגז אויף אייער מאן נרו יאיר; איר מיינט אז ער וויל אייך נישט געבן געלט? איר מיינט אז אים טוט נישט וויי ווען איר בעט אים געלט און ער האט אייך נישט צו געבן? ער וויל אייך געבן זיין גאנצע געלט, וואס זאל ער טון אז ער האט נישט? וואס זאל ער טון אז זיין פרנסה איז בצימצום.


אז איר דארפט געלט און אייער מאן האט אייך נישט צו געבן זאלט איר נישט זיין ברוגז אויף אים, אדער זיין ברוגז אויף זיך וכו'; דאס וועט נישט העלפן ער זאל אייך געבן געלט, איין עצה איז דא, זייטס פרייליך, דאנקטס דעם אייבערשטן אז איר האט א מאן, דאנקטס דעם אייבערשטן אז איר האט א שטוב, דאנקטס און לויבטס דעם אייבערשטן אז איר זענט געזונט און שטארק און אויף אלע חסדים וואס ער טוט מיט ענק.


איר מיינט אז אייער מאן איז א עי טי עם מאשין (כספומט)? ער ארבעט ביטער שווער צו קענען ברענגען געלט; אז ער האט נישט זאלט איר אים פרייליך מאכן, איר זאלט אים מוטיגן - דאס וועט ברענגען שפע.


וויסן זאלט איר אז שלום איז די כלי פאר שפע; א פרוי מיט שכל, א פרוי מיט חכמה - וועט אלעס טון עס זאל זיין שלום אין שטוב, זי וועט מאכן א כלי צו קענען מקבל זיין די שפע פונעם אייבערשטן.


זייטס זיך מקבל צו בענטשן ברכת המזון אין א בענטשער פון אינעווייניג, דאס איז מסוגל פאר עשירות. מוהרא"ש פלעגט אונז שטענדיג מחזק זיין מיר זאלן בענטשען אין א בענטשער, דורכדעם וועלן מיר זיין גרויסע עשירים.


אויך זאלט איר אכטונג געבן אז די שטוב זאל זיין ריין; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פסחים קיא:) אז דער מלאך וואס מאכט ארעם וואוינט צווישן שמוץ, אין א שטוב וואס איז נישט ריין קומט די קליפה און ברענגט עניות.


די געלט קומט בזכות אייך, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן סט): "כִּי עִקַּר הָעֲשִׁירוּת עַל יְדֵי הָאִשָּׁה"; זייטס פרייליך און מאכטס פרייליך אייער מאן - וועט איר זוכה זיין צו עשירות.


 דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#41 - וואס טו איך אז מיין מאן איז נאר פארנומען צו הערן נייעס?
שלום בית, קינדער, תפילה והתבודדות, אמונה, קשיות, נייעס

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיר האבן זייער הנאה פון אייערע שיינע שיעורים, דאס געבט אונז אסאך חיזוק, א גרויסן יישר כח.


איך האב ב"ה א וואוילער מאן, אבער לעצטנס שטערט מיר זייער שטארק אז ער הערט אסאך נייעס אסאך צייט אין טאג. איך האב נישט קיין צייט צו רעדן צו אים, איך שפיר אז ער איז מער אינטערעסירט אין די נייעס ווי אין מיר, און דאס נעמט מיר די אפעטיט פון זיך צו רייניגן און זיך מאכן גרייט פאר אים. וואס קען איך טון?


צווייטנס וויל איך פרעגן, איך שפיר אז דער אייבערשטער וויל עפעס פון מיר, איך ווייס אבער נישט וואס. ווי אזוי קען וויסן וואס דער אייבערשטער וויל איך זאל פאררעכטן?


דריטנס, מיר האלטן שוין א שיינע פאר יאר נאך די חתונה און מיר האבן נאכנישט זוכה געווען צו קינדער, ווי אזוי קען איך זיך דערהאלטן, און ווי אזוי קען איך זוכה זיין צו האבן קינדער?


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת פנחס, י"ח תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז נישט געפערליך אז אייער מאן וויל הערן אביסל נייעס; דאס מיינט נישט אז ער איז נישט אינטערעסירט אין אייך, מען מעג הערן אביסל נייעס זיך אויסצולופטערן.


איר דארפט פארשטיין אז פונקט ווי איר זענט צעבראכן אז איר האט נאך נישט קיין קינדער, אזוי איז אייער מאן נאך מער צעבראכן; ער האט צוויי דאגות: איין דאגה וועגן קינדער און נאך א דאגה ווי אזוי ער קען אייך פרייליך מאכן, עס איז זייער שווער פאר א מאן צו זען זיין ווייב צעבראכן און דערשלאגן, דעריבער וויל ער זיך אביסל אויסבלאזן די נערוון, דערפאר הערט ער צו צו די נייעס.


דעריבער בעט איך אייך זייער שטארק, עס זאל אייך נישט שטערן אז אייער מאן וויל אביסל הערן נייעס וכו'; אז ער הערט די נייעס מיינט נאך נישט אז ער איז נישט אינטערעסירט אין אייך.


חס ושלום צו טראכטן אזעלכע מחשבות פון זיך נישט רייניגן וכו', דאס איז א גרויסע עבירה; אויב מען רייניגט זיך נישט אין צייט באקומט מען א גרויסע עונש, אפגערעדט אז דאס איז נישט שכל'דיג, דאס מאכט נאר ערגער; מען קען נישט פועל'ן מיט דעם וועג.


אויף די צווייטע פראגע, 'וואס דער אייבערשטער וויל פון אייך'; דער אייבערשטער וויל אז איר זאלט זיך מבטל זיין צו אים, איר זאלט אים גלייבן און איר זאלט אים געטרויען. אונזער ארבעט אויף די וועלט איז צו גלייבן אינעם אייבערשטן אז ער טוט אלעס און ער מאכט אלעס, אז אלעס וואס פאסירט איז פון אים און אלעס איז מיט א ריכטיגקייט, אזוי אויך אז מיר זאלן איינערקענען דעם אייבערשטן, מיר זאלן גלייבן אז אלעס וואס ער טוט איז גוט.


בנוגע קינדער וכו'; בעטס דעם אייבערשטן יעדן טאג אויף אייער שפראך ער זאל רחמנות האבן אויף אייך איר זאלט זוכה זיין צו קינדער, דורכדעם וועט איר זוכה זיין בקרוב צו האבן קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#40 - איך האלט מער נישט אויס פון מיין מאן, וואס טוט מען?
שלום בית

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך מוטשע זיך געפערליך מיט מיין וואוילע מאן וואס העלפט און געבט מער פון אלע מענער. איך האב א שטוב מיט זיסע קינדער ברוך ה', און איך בעט זיך שוין ביי אים אסאך יארן אז מיר דארפן הילף, אבער ער וויל נישט רעדן מיט אייך, ער זאגט אז איר נעמט זיך אלעמאל אן נאר פאר די פרויען.


איך האלט ביים קראכן נאך אזויפיל יאר, יעדעס מאל וואס איך בין טרויעריג [כ'בין בטבע א פרייליכע] פילט ער נישט מיט, נאר ער אנטלויפט צו טון עפעס אנדערש.


נעכטן האב איך געפלאצט, איך קען מער נישט, כ'האב אזויפיל געדאווענט אויף דעם ביז איך האב געמיינט מיין ישועה איז דא. מיר האבן אנגעהויבן טערעפי און ס'האט גארנישט געהאלפן. נעכטן האב איך געוויינט און ער האט געזינגען, ווי ער טוט נארמאל, איך האב זיך געבעטן, כאטש ער פילט נישט מיט, זאל ער נישט זינגען, האט ער העכער און פרייליכער געזינגען, כ'האב נישט אויסגעהאלטן און געפלאצט, כ'האב אים גענומען האקן און שלאגן און שלעפן די פיאות און געשריגען קולות אז ער איז א נאצי. איך קען מער נישט לעבן מיט אים. וואס וועט זיין?


ביטע מיר ענטפערן ווייל איך וויל זיך נישט גט'ן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ג' תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייטס מיר מוחל, א אידישע פרוי פירט זיך נישט אויף אזוי; האקן, שלאגן, שלעפן פיאות און שרייען אויפ'ן מאן: "נאצי". איך פארשטיי אייך זייער גוט, איר שפירט זיך ווי א חוזק ווען ער איגנארירט אייך, אבער דאס טון מיט א מאן איז א גרויסע נארישקייט.


נעמטס די חכמה פון שלמה המלך, שלמה המלך זאגט (משלי יד, א): "חַכְמוֹת נָשִׁים בָּנְתָה בֵיתָהּ" - א קלוגע פרוי בויט איר שטוב, "וְאִוֶּלֶת בְּיָדֶיהָ תֶהֶרְסֶנּוּ" - און א נארישע פרוי צעברעכט איר שטוב מיט אירע אייגענע הענט; ווי איך פארשטיי פון אייערע ווערטער איז אייער מאן א טייערער מענטש, ער העלפט אייך און ער געבט אייך וואס איר דארפט, ער ווייסט פשוט נישט וואס מען דארף טון ווען די ווייב וויינט. זייער אסאך מענער זענען אזוי, זיי ווייסן נישט וואס צו טון ווען די פרוי הייבט אן וויינען; דאס מאכט אים ער זאל אנהייבן זינגען און זיך מאכן פרייליך ווייל ער ווייסט נישט וואס צו טון, ער איז אויסגעמוטשעט פון זיין טאג און ער ווייסט נישט וואס צו טון ווען איר וויינט.


דעריבער אויב איר ווילט אז אייער מאן זאל אייך אויסהערן דארפט איר רעדן שיין צו אים, שמייכלען צו אים; דעמאלט וועט זיין כמים פנים לפנים, אזוי ווי עס שטייט (משלי כז, יט): "כַּמַּיִם הַפָּנִים לַפָּנִים, כֵּן לֵב הָאָדָם לָאָדָם", ווען מען קוקט אריין אין וואסער מיט א שמייכלדיגע פנים זעט מען צוריק א שמייכל, און ווען מען קוקט אריין מיט א ברוגז'דיגע פנים זעט מען צוריק א ברוגז פנים; אזוי איז די מאן מיט זיין ווייב - ווי אזוי מען פירט זיך אויף צו יענעם, אזוי פירט מען זיך צוריק מיט דיר.


די ערשטע זאך זאלט איר איבער בעטן אייער מאן; זאגטס אים שיינערהייט: "זיי מיר מוחל אז איך האב געשריגן אויף דיר אזעלכע מיאוס'ע ווערטער", וועט איר זען ווי ער וועט אייך ליב האבן און העלפן.


געבטס אים שיינערהייט צו פארשטיין וואס איר ווילט; אז איר ווילט ער זאל אייך סתם אויסהערן, ער זאל ווייזן מיטלייד ווען איר וויינט - וועט ער שוין מער נישט זינגען ווען איר וויינט.


עס איז נישט אמת וואס איר שרייבט אז אין היכל הקודש נעמט מען זיך אן פאר די פרויען, אין היכל הקודש לערנט מען אויס מען זאל זיך נישט קריגן, מען זאל זיין א סבלן און מען זאל מוותר זיין, מען זאל זיין קלוג - נישט זוכן צו זיין גערעכט. א רחמנות אויף יונגע פארפעלקער וואס עס גייט זיי אריבער די טעג און יארן מיט קריגערייערן, ווען מען קען לעבן א חיים טובים, א זיסע לעבן.


איך בעט אייך, האטס רחמנות אויף אייך און אויף אייערע קינדער, מען קען זיך נישט אזוי אויפפירן; אז איר ווילט האבן שלום בית זאלט איר שמייכלען צו אייער מאן. שלעפטס אים נישט אהער; אז ער וויל נישט קומען דא - איז נישט, קודם זאלט איר דא זיין; קודם זאלט איר פאלגן דעם רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#39 - ווי אזוי קען מען זיך שטארקן מכבד צו זיין די ווייב?
שלום בית, קדושה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך הער אסאך פונעם ראש ישיבה שליט"א און איך ליין אין די בריוו, איבער די וויכטיגקייט פון שלום בית, צו מכבד זיין די ווייב און ארויפקוקן די ווייב, און איר מקרב זיין ווי מער. פון די אנדערע זייט בין איך אבער אויפגעוואקסן אנדערש, מ'האט אונז געלערנט אז ווי מער מ'האלט זיך ווייטער פון די ווייב איז מען מער הייליג און מער נענטער צום אייבערשטן.


איך האב געליינט אין א בריוו ווי דער ראש ישיבה שליט"א שרייבט אז די וועג ווי אזוי מ'לערנט מיט חתנים אז מ'דארף זיין אפגעשיידט פון די ווייב, קומט גאר פון קריסטליכע מקורות רחמנא ליצלן, וואס ביי זיי האט געהייסן אז ווי הייליגער מ'איז דארף מען זיין מער אפגעטיילט פון א ווייב.


מיין שאלה איז אבער ווי קען מען דאס איבערדרייען ביי זיך אין קאפ, ווייל אין די ספרים הקדושים פון פריערדיגע צדיקים וואס מ'לערנט אין די ישיבות, זעט מען נישט דארט איבער די חשיבות פון א פרוי, נאר פארקערט, מ'לערנט ווי עקלדיג ס'איז די תאוות, און ווי שטארק מ'דארף זיך מרחק זיין.


ווי אזוי קען מען טוישן דעם מח און אנהויבן מכבד זיין די ווייב, אין די צייט וואס איך בין אויפגעצויגן געווארן אנדערש?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אדער ברענגסטו נישט גוט ארויס דיין פראגע, אדער ביסטו זייער צעמישט.


וואס האט מכבד זיין די ווייב מיט תאוות? א פרוי איז תאוות? ברסלב האט אן אנדערע תורה? ברסלב וויל מען זאל נאכגיין תאוות? איך פארשטיי נישט וואס איז די סתירה פון מכבד זיין די פרוי און פאר'מיאוס'ן תאוות, תאוות דארף מען פאר'מיאוס'ן און די ווייב דארף מען מכבד זיין - וואס איז די סתירה?


דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן נא): ווי איז שייך בכלל תאוות? עסן דארף מען כדי מען זאל האבן כח צו דינען דעם אייבערשטן, שלאפן דארף מען צו קענען דאווענען און לערנען, חתונה האבן דארף מען צו קענען טון דעם רצון פונעם אייבערשטן מקיים זיין די מצוה פון פריה ורביה  - ווי איז שייך תאוות?!


מאך זיך שיעורים אין רבינ'ס ספרים וועט זיך דיר עפענען א נייע וועלט, דו וועסט אנהייבן לעבן מיט'ן אייבערשטן; דו וועסט עסן מיט'ן אייבערשטן, שלאפן מיט'ן אייבערשטן און דו וועסט אריין נעמען דעם אייבערשטן אין דיין שטוב; דאס לערנט דער רבי מיט אונז און דאס האט מוהרא"ש אונז אויסגעלערנט, מיר זאלן נישט מיינען אז צו זיין אן ערליכער איד דארף מען זיך אפשיידן פון די וועלט, אזוי ווי מענטשן מיינען אז צו זיין אן ערליכער איד דארף מען זיין א ספעציעלע סארט באשעפעניש וואס גייט איינגעבויבן און לעבט אנדערש וכו' וכו', אזוי ווי דער רבי האט געזאגט פאר די הייליגע צדיקים הרב הקדוש רבי אברהם קאליסקער זכותו יגן עלינו, רבי יעקב שמשון משפיטיווקע זי"ע, רבי זאב וואלף מטשערני-אוסטרהא זי"ע און נאך, ווען ער האט זיך געטראפן מיט זיי אין ארץ ישראל; זיי האבן דערציילט פאר'ן רבי'ן אז פאר זיי זענען געקומען קיין ארץ ישראל האבן זיי זיך נישט געקענט אויסמאלן אז ארץ ישראל איז א חלק פון די וועלט, זיי האבן געמיינט אז ארץ ישראל איז עפעס א וועלט אויבן אין הימל, ווייל אלע ספרים רעדן פון איר גרויסקייט און די תורה אליין פארציילט גאר פון איר הייליגקייט וכו'; ביז ווען זיי זענען ארויפגעקומען קיין ארץ ישראל האבן זיי געזען אז ארץ ישראל איז א פלאץ דא אויף די וועלט, עס איז נישט דא קיין שום חילוק אינעם חיצוניות צווישן ארץ ישראל און אנדערע לענדער, נאר דער פנימיות פון ארץ ישראל איז גאר הייליג און גאר הויך (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב, סימן קטז).


רבי נתן זכרונו לברכה זאגט, אז דער רבי האט דאס דערציילט ווייל זייער אסאך מענטשן זענען זיך טועה אין דעם ענין; מענטשן מיינען אז מען קען אנזען א חילוק צווישן א צדיק און סתם א מענטש און אזוי אויך אנדערע הייליגע זאכן - אויפ'ן פנים אדער אויפ'ן אויסקוק פון די זאך, מען מיינט אז דער צדיק זעט אויס פון אינדרויסן אנדערש פון סתם מענטשן, אבער באמת איז נישט אזוי, ווייל דער צדיק זעט אויס פון אינדרויסן גענוי ווי א צווייטן, עס איז נישט דא קיין שום חילוק - "וְאַף עַל פִּי כֵן הוּא עִנְיָן אַחַר לְגַמְרֵי", אזוי ווי דער רבי האט געזאגט: "עס קען זיך דאכטן אז דער ערליכער איד האט די זעלבע קישקעס ווי א צווייטן, אבער באמת איז ער אינגאנצן אנדערש"; אזוי אויך איז מיט ארץ ישראל, זי איז אינגאנצן אנדערש פון אלע אנדערע לענדער, עס איז דא א אנדערע הימל אין ארץ ישראל אזוי ווי עס ווערט געברענגט אין זוהר הקדוש (ויקהל, דף רט); מיר פשוט'ע מענטש קענען דאס נישט זען, אבער ווער עס גלייבט אין איר הייליגקייט קען זען א שטיקל חילוק צווישן ארץ ישראל און אנדערע לענדער (ליקוטי מוהר"ן, שם; שיחות הר"ן, סימן יד. עיין שם).


מען טאר נישט זאגן וואס דו זאגסט אז א ווייב איז תאוות און אז מען דארף זיך מרחק זיין פון א ווייב; לאמיר זען וואס חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (יבמות סג.) אז רבי חייא'ס ווייב פלעגט אים זייער אסאך מצער זיין; מיט דעם אלעם פארציילט די גמרא, אז ווען ער פלעגט זען א גוטע זאך וואס זיין ווייב האט ליב פלעגט ער דאס אהיים ברענגען פאר איר, האט רב געפרעגט רבי חייא: "רבי, איך פארשטיי נישט, פארוואס ברענגסטו איר אייביג אהיים גוטע זאכן, זי איז דאך דיר מצער?" האט אים רבי חייא געזאגט: "דַּיֵּינוּ שֶׁמְגַדְלוֹת בָּנֵינוּ, וּמַצִּילוֹת אוֹתָנוּ מִן הַחֵטְא", מיר איז גענוג אז זי ראטעוועט מיר פון עבירות און זי ציט אויף מיינע קינדער צו לערנען די הייליגע תורה; זעט מען ווי דער הייליגער רבי חייא וואס איז געווען אזוי גרויס אז דער מלאך המות האט נישט געקענט האבן א שליטה אויף אים, ווי אזוי ער האט געקוקט אויף זיין ווייב, אז זי ראטעוועט אים פון עבירות און זי העלפט אים אויפברענגן די קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#38 - זאל איך זיך אנהויבן שערן די האר?
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, שערן די האר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיר האבן זייער הנאה צו הערן די שיעורים, עס איז אונז זייער מחזק, ס'געבט אונז כח און שמחה, יעדעס ווארט איז ממש א בריליאנט, יישר כח


איך בין א פרוי, און דערווייל שער איך זיך נישט מיין האר. מיין טייערער מאן קומט פון א משפחה וואס אלע שערן זיך אפ, און גלייך נאך די חתונה האט מיין מאן מיר געבעטן זיך אפצושערן, איך האב עס געטון אין אנהויב נישט מיט'ן גאנצן הארץ, ס'איז מיר געווען זייער שווער, און א שטיק צייט שפעטער האב איך אויפגעהערט זיך שערן.


ס'איז שוין אריבער אסאך יארן זייט דעמאלט, און יעצט האב איך אנגעהויבן באקומען א רצון יא זיך אפצושערן, ובפרט ווען איך האב אנגעהויבן הערן די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א וואס איז מחזק אויף דעם, אבער יעצט האב איך א פארקערטער פראבלעם, מיין מאן וויל נישט אז איך זאל עס יעצט טון, ווייל ער טראכט אז ס'וועט מיר זיין זייער שווער דאס צו טון. איך מיין אבער אז יעצט איז שוין געקומען די צייט פאר דעם. וואס זאל איך טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וארא, כ"ה טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואויל איז אייך און וואויל איז אייער חלק אז איר גייט זיך אפשערן די האר מיט שמחה; איר גייט טון דעם ווילן פונעם אייבערשטן מיט אייער גאנצע הארץ, עס פריידט זיך צו הערן פון אייך אז איר גייט דאס טון מיט ווילן און חשק, נישט געצווינגענערהייט.


מוהרא"ש שרייבט א בריוו (שאלות ותשובות ברסלב, מכתב אלף כב) פאר א פרוי וואס פרעגט, אויב א פרוי וואס פלעגט זיך אפשערן די האר און זי בארעכנט זיך צו לאזן וואקסן די האר, צי דאס הייסט א ירידה ברוחניות? מוהרא"ש ענטפערט איר: "זה נקרא ירידה ברוחניות, ומסכנות אלו הנשים שעשו עד עכשיו תגלחת וכו', והתחילו להאריך שיער וכו', זה רק התחלת ההתדרדרות, כי אחר כך הן יפלו יותר ויותר וכו'", א רחמנות אויף די פרויען וואס פלעגן זיך שערן די האר און האבן אנגעהויבן צו לאזן וואקסן זייערע האר, דאס איז אן אנהויב פון זיך אוועק גליטשן וכו', נאכדעם פאלט מען מער און מער; איז דאך זיכער אז ווען א פרוי וואס פלעגט זיך נישט שערן איר האר בארעכנט זיך און הויבט אן זיך שערן איר האר איז דאס אן עליה ברוחניות, א וועג צו ווערן נענטער צום אייבערשטן און זוכה זיין צו אלע ברכות וואס דער הייליגער תנא האלוקי רבי שמעון בר יוחאי וואונטשט און זאגט צו פאר די פרויען וואס שערן זיך אפ זייער האר, אזוי ווי עס שטייט אין זוהר הקדוש (נשא קכה:): "'תּוּנְבָא לֵיתֵי', א קללה זאל קומען, 'עַל הַהוּא בַּר נָשׁ', אויף דעם מענטש, 'דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ' וואס לאזט זיין ווייב, 'דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען. 'וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה', און דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי. 'וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, 'לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ', זיך שיין צו מאכן, 'גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא', איז זי גורם אז עס זאל זיין ארעמקייט אין שטוב, 'וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא', און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב. 'וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא', אזוי אויך איז זי איז גורם אז דער סמ"ך מ"ם און די נישט גוטע זאלן זיין אין איר שטוב, 'מַאן גָּרִים דָּא?' ווער איז דאס אלעס גורם? 'הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר', די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס"; און פארשטייט זיך אז פארקערט איז נאך מער; א פרוי וואס געבט אכטונג אז אירע האר זאל זיך נישט ארויסזען, זי שערט זיך די האר וועט זי האבן אלע ברכות און זי וועט האבן נחת פון אירע קינדער.


וויסן זאלט איר אז יעדעס מאל ווען די פרוי שערט זיך די האר איז זי מקריב א קרבן פאר'ן אייבערשטן; זי קען דעמאלט בעטן פאר זיך און פאר אנדערע, זי קען פועל'ן ישועות און רפואות פאר גאנץ כלל ישראל. ווען איר שערט זיך די האר זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן פאר אייך און פאר אנדערע, וועט איר זען גרויסע ניסים.


זאגטס פאר אייער מאן אז איר טוט דאס מיט אייער גאנצע הארץ, עס איז נישט די זעלבע פון נאך די חתונה ווען איר האט נישט געוואוסט אפצושאצן דאס חשיבות פון די זאך, דעריבער איז דאס געווען פאר אייך ווייטאגליך, אזוי ווי אסאך אנדערע פרויען נשים צדקניות וואס שערן זיך נישט אפ צוליב די סיבה, נאר ווייל זיי ווייסן נישט די חשיבות הענין, מען רעדט נישט פון דעם, מען ברענגט נישט ארויס דאס גרויסקייט דערפון.


דער אייבערשטער זאל אייך בענטשן מיט אלע ברכות.

#37 - ווי אזוי קען איך זיך האלטן ערליך מיט א פראבלעמאטישע ווייב?
שלום בית, שמירת עינים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיין ווייב ליידט פון "בארדערליין פערסאנאליטי דיסארדער", דאס קומט מיר נישט אן גרינג, אבער פון צייט צו צייט בין איך זיך מחזק מיט די שיעורים פונעם ראש ישיבה.


צוליב מיין ווייב'ס פראבלעם, בין איך אביסל באגרעניצט מיט וואס איך קען טון פאר פרנסה, און ליידער מוז איך כמעט יעדע וואך צוקומען צו אנדערע.


איך בין אן ערליכער אינגערמאן, אבער איך מושטע זיך מיט שמירת עינים, סתם אזוי פרוביר זיך צו האלטן ערליך, איך בין קעגן סמארטפאונס, אבער ווען עס כאפט מיר אן א שוואכע מינוט, גיי איך אריין אין א גוי'אישע סעלפאון סטאר, און איך קוק שלעכטע זאכן.


פון איין זייט טראכט איך "איך בין דאך אן ערליכער אינגערמאן, ווי קומט דאס צו מיר?", אבער פון די אנדערע זייט טראכט איך אז איך בין א גרויסע רחמנות, איך האב צוטון מיט מיין פראבלעמאטישע ווייב, וואס אסאך מאל זידלט זיך מיר אן, און איך בין א איד און איך קען נישט האבן קיין שייכות מיט א צווייטע פרוי. און פארוואס האט דער באשעפער געמאכט אזא קללה אז ווען א פרוי ווערט עלטער פארלירט זי איר שיינקייט?


איך האב ב"ה ליכטיגע קינדער, און מיין שאיפה איז צו האבן אן ערליכע שטוב, אבער איך פאל כסדר אראפ ליידער. איך ווייס אליין נישט וואס צו זאגן, איך בין אליין א גרויסער רחמנות. אסאך מאל טראכט איך ווי גליקליך איך וואלט געווען ווען איך וואלט ווען געקענט האבן שייכות מיט נאך פרויען.


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען מחזק זיין.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז נישט קיין קונץ צו זינגען דעם ניגון וואס דו זינגסט אינעם בריוו, אז דיין ווייב האט א פראבלעם וכו' וכו'; מיין נישט אז אויב דו וועסט ארום גיין זינגען א ניגון אז דיין ווייב איז מיט די נערוון וועט מען אויף דיר רחמנות האבן, עס וועט דיר גארנישט העלפן און עס בארעכטיגט נישט וואס דו טוסט, אז דו פאלסט אראפ רחמנא לצלן אין עבירות.


איך ווייס נישט ווער דו ביסט, איך קען דיר נישט, אבער פון דיין בריוו זעט אויס אז דו אליינס דארפסט א גרויסע ישועה. דו ליגסט נעבעך אין זינד, דו ביסט פוגם בברית רחמנא לצלן; דיין גאנצע קאפ איז דיר פול מיט טינופת, דו שעמסט זיך נישט צו שרייבן ווערטער וואס ווען מען הערט די ווערטער דארף מען זיך רייסן קריעה, דו שרייבסט: "ווי גליקליך וואלט איך געווען ווען איך וואלט ווען געקענט זינדיגן"; ווי שעמט זיך נישט א איד צו שרייבן אזעלכע רייד? און נאך אין די זעלבע צייט זיך באטיטלען פאר אן ערליכער אינגערמאן!


איך בעט דיר זייער, טו תשובה און בעט איבער דיין ווייב, וועסטו נישט ליידן אזויפיל צרות. דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "ווען א מענטש זינדיגט 'במחשבה' וועט ער ליידן צרות פון זיינע קינדער; ווען א מענטש זינדיגט 'בדיבור' וועט ער ליידן צרות פון זיין ווייב, און ווען א מענטש זינדיגט 'במעשה' וועט ער ליידן צרות פון מענטשן".


מוהרא"ש געבט אונז דאס צו פארשטיין, אז ווען א מענטש זינדיגט בדיבור ער רעדט נישט שיין, ער טשעפעט זיין ווייב - וועט ער ליידן פון איר, זי וועט אים דערביטערן דאס לעבן. אבער ווען א מענטש היט דעם דיבור, ער רעדט שיין, ער רעדט נישט קיין ניבול פה, ער שעלט נישט; בפרט צו זיין ווייב רעדט ער ווייעך, ער לויבט איר און בויט איר אויף, וועט זי נישט קריגן אויף אים, נאר זי וועט אים פרייליך מאכן, זי וועט האבן אלע חן אין זיינע אויגן, און ווי עלטער מען ווערט וועלן זיי האבן מער ליבשאפט און מער געטריישאפט.


א קללה איז אז מען זינדיגט; דער אייבערשטער האט באשאפן די וועלט אויף די שענסטע און בעסטע פארנעם, ווען מען ווערט עלטער ווערט דאס ליבשאפט שטערקער און מער, אז מען זינדיגט - דעמאלט איז נישט ווערד דאס לעבן. פלאי פלאים ווי א מענטש שרייבט מיט אזא חוצפה אויפ'ן באשעפער'ס וועלט: "א קללה אז ווי עלטער מען ווערט פארלירט מען דאס שיינקייט וכו'"; ווען מען זינדיגט, מען היט זיך נישט די אויגן דעמאלט פארלירט מען דאס שיינקייט. א רחמנות אויף מענטשן וואס גייען נישט מיט די וועג פון די תורה, ווייל ווער עס היט די תורה, ווער עס היט די אויגן און די מחשבה, ער לעבט שיין מיט זיין ווייב, ווערט ביי אים דאס לעבן, דאס שלום בית, דאס שיינקייט - שטערקער און מער.


עס איז נישט קיין קונץ אראפצוקלאפן די ווייב; אז א פרוי שרייט מיינט נישט אז זי האט מיט די נערוון, אז א פרוי וויינט מיינט נישט אז זי איז נישט געזונט, דאס איז ביי יעדן מענטש אזוי, ווען א מענטש איז שוואך און צעבראכן וויינט מען און מען פארלירט זיך. בפרט די טייערע פרויען וואס כלל ישראל שטייט אויף זיי, די בויערס פון אידיש'ן פאלק, וואס ציען אויף קינדער, וואס עס גייט אריבער אויף זיי אזויפיל יסורים - צער העיבור, צער הלידה און נאכדעם צער הגידול, דאס ווארטן, דאס געבוירן און אויפציען - דאס איז זייער שווער, און אז דער מאן איז א שלעכטער, ער זוכט נאר חסרונות אין איר, אודאי שרייט מען און אודאי וויינט מען, דאס מאכט נאך נישט דעם מענטש פאר א 'מענטל קעיס', דאס מיינט נישט צו זאגן אז זי איז דער פראבלעם.


איך בעט דיר און איך ווארן דיר, געב אכטונג אויף דיין לעבן; מאך נישט חרוב דיין שטוב. הער אויף רעדן פון אירע פראבלעמען, הויב אן זוכן אין איר גוטס, הויב אן זוכן אין איר מעלות. די ערשטע מעלה וואס זי האט, אז זי וואוינט בכלל מיט דיר, זי איז נאך נישט אנטלאפן פון א מאן וואס קוקט איר אזוי אראפ, און נאך פול מעלות וואס זי האט.


מאך איר פרייליך; דו זיי איר טעראפיסט. דו קענסט איר אויסהיילן, א גוטער מאן, א געטרייער מאן קען אויסהיילן די ווייב פון אלע פראבלעמען. דער מאן איז דער וואס דארף מחזק זיין און פרייליך מאכן די ווייב מיט גוטע ווערטער און מיט ליבשאפט, דעמאלט גייען אוועק אלע פראבלעמען און אלע קראנקהייטן.


אז דו וועסט זוכן אין איר גוטס וועט זי נישט שרייען אויף דיר, זי וועט לעבן מיט דיר; איר וועט לעבן ווי צוויי טויבן אין א חלום.

#36 - ווי אזוי מאכט מען א געשמאקע אטמאספער אינדערהיים?
שלום בית, חינוך הילדים, מדות טובות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע שיעורים און חיזוק וואס האבן מיר ממש געגעבן דעם שכל אין לעבן ווי אזוי צו האנדלען מיט זיך אליין, מיט די ווייב און קינדער, און מיט אלעס אין לעבן.


דער ראש ישיבה שליט"א רעדט כסדר אז מ'דארף געבן גוטע ווערטער פאר די ווייב און קינדער, מ'דארף זיין מקרב זיין און מאכן גוט פילן שטענדיג. איך בין נישט אויפגעוואקסן אזוי, און איך ווייס פשוט נישט ווי אזוי מ'טוט דאס, אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר אויסלערנען, געבן דוגמאות, ווי אזוי מ'געבט ליבשאפט פאר א מענטש, ווי אזוי איז מען מקרב די קינדער און די ווייב אז זיי זאלן זיך שפירן געשמאק צו זיין אינדערהיים.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בראשית, אסרו חג, כ"ד תשרי, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (שבת לא.) עס איז געקומען א גוי צום הייליגן תנא הלל הזקן אז ער וויל זיך מגייר זיין בתנאי אויב ער קען אים אויסלערנען די גאנצע תורה ווי לאנג ער שטייט אויף איין פוס, האט אים הלל הזקן געזאגט די פאר ווערטער: "דְּעַלָּךְ סָנֵי - לַחֲבֵרָךְ לָא תַעֲבֵיד", וואס דו ווילסט נישט מען זאל טון פאר דיר - זאלסטו נישט טון פאר דיין חבר, "זוֹ הִיא כָּל הַתּוֹרָה כּוּלָהּ"; דאס זעלבע זאג איך דיר, אז דו ווילסט וויסן ווי אזוי מען געבט ליבשאפט אין שטוב פאר די ווייב און קינדער, זאלסטו שטענדיג טראכטן: 'דְּעַלָּךְ סָנֵי - לַחֲבֵרָךְ לָא תַעֲבֵיד, וואס דו ווילסט נישט מען זאל טון פאר דיר, זאלסטו נישט טון פאר דיין חבר'; ווי אזוי וואלסטו געוואלט מען זאל רעדן צו דיר? מען זאל זיך פירן מיט דיר? אזוי זאלסטו רעדן צו זיי.


אז דו ווילסט אויפבויען דיין שלום בית, דו ווילסט זיין א גוטער מאן און א גוטער טאטע, זאלסטו בעיקר אכטונג געבן ווי אזוי דו רעדסט צו דיין ווייב. געב א קוק וואס דער תורה לערנט אונז, ווען דער אייבערשטער האט געהייסן משה רבינו געבן די תורה פאר די אידן האט דער אייבערשטער אים געזאגט (שמות יט, ג): "כֹּה תֹאמַר לְבֵית יַעֲקֹב, וְתַגֵּיד לִבְנֵי יִשְׂרָאֵל"; "בית יעקב" דאס מיינט מען די פרויען, און "בני ישראל" דאס מיינט מען די מענער; ביי די פרויען שטייט א לשון: "תֹאמַר", וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן אויף דעם (מכילתא דבחודש, סימן ב; שבת פז.): "בַּאֲמִירָה רַכָּה", דער אייבערשטער האט געזאגט פאר משה רבינו ער זאל רעדן צו זיי מיט א ווייכע שפראך, און פאר די מענער זאל ער זאגן: "'וְתַגֵּיד לִבְנֵי יִשְׂרָאֵל' - עוֹנְשִׁים וְדִקְדוּקִין פָּרֵשׁ לִזְכָרִים, דְבָרִים הֲקָשִׁין כְּגִידִין"; זעט מען פון דעם אז מען דארף רעדן אין שטוב ווייכע דיבורים.


בעט דעם אייבערשטער די תפילה וואס דער הייליגער רבי אלימלך פון ליזענסק זכותו יגן עלינו האט מתקן געווען (תפילה קודם התפילה), וואו ער בעט אין די תפילה: "'וְשֶׁנְּדַבֵּר כָּל אֶחָד אֶת חֲבֵרוֹ בַּדֶּרֶךְ הַיָּשָׁר וְהָרָצוּי לְפָנֶיךָ', הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל רעדן שיין צו א צווייטן, העלף מיר איך זאל רעדן צו מיין ווייב איידל און שיין", אויך זאלסטו נישט זיין קיין קארגער אויף גוטע ווערטער, גוטע ווערטער איז קיינמאל נישט גענוג, וויפיל מען געבט קען מען אלץ מוסיף זיין נאך גוטע ווערטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#35 - וואס טו איך אז איך האלט שוין מער נישט אויס די יסורים?
התחזקות, שלום בית, צרות, פרנסה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם א גרויסן יישר כח פאר אלע חיזוק, וואס האט מיר מחזק געווען אמאל אין אסאך שווערע צייטן. אבער יעצט שפיר איך אז איך בין שוין אזוי שטארק צעבראכן אז קיין שום חיזוק וועט מיר שוין נישט העלפן.


אלעס אין לעבן גייט מיר שווארץ, די פרנסה, די שלום בית, די קינדער, און איך אליין. איך בין צעבראכן און צעהאקט אויף שטיק שטיקער, און איך האט מער נישט קיין טעם אין מיין לעבן.


איך ארבעט אויף א פלאץ שוין פאר 12 יאר, און איך האב פיינט יעדע מינוט וואס איך בין דארט, אבער איך האב נישט גענוג זעלבס זיכערקייט איבערצולאזן די פאסטן און גיין זוכן אן אנדערע פרנסה. דער זון פונעם בעל הבית האט מיר פיינט און האלט אין איין זאגן ליגנטס פאר זיין טאטע וועגן מיר, און איך בין נישט גענוג שטארק ביי זיך צו קענען עפעס טון דערוועגן.


דערווייל ווער איך מער און מער דעפרעסט יעדן טאג, איך ווייס נישט פארוואס איך מיט מיין גאנצע משפחה דארפן אזויפיל ליידן, און איך האב ממש נישט מיט וועמען צו רעדן איבער מיינע ווייטאגן. איך האב נישט קיין נאנטער חבר, נישט קיין רבי אדער רב, און אפילו פאר מיין ווייב האב איך נישט דערציילט איבער מיינע אינערליכע יסורים.


איך האב שוין פיל געוויינט און גערעדט צום אייבערשטן, פילע לאנגע שמונה עשרה'ס האב איך שוין באגאסן מיט טרערן, אבער ווי עס זעט אויס וויל דער אייבערשטער מיר נישט אויסהערן. און די איינציגסטע ברירה וואס בלייבט מיר איז נאר צו שטארבן, הלואי ווען איך קען ווען שטארבן, איך זע אזויפיל גוטע מענטשן ווערן אוועק גענומען פון דער וועלט, הלואי וואלט דער אייבערשטער מיר גענומען אנשטאט זיי.


אפשר האט איר עפעס אן אנדערע וועג ארויס פאר מיר?

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת במדבר, כ"ט אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פארוואס זאלסטו טראכטן פון שטארבן? שטארבן וועט דיר נישט העלפן; טראכט נישט פאר איין רגע אז דארט וועט דיר זיין בעסער, ענדערש געב זיך איבער צום אייבערשטן וועט זיך אלעס טוישן צום גוטן.


א איד איז אמאל געקומען צום רבי'ן זאגן ער וויל שטארבן ווייל ער האט נישט קיין כח צו די יסורים וואס ער ליידט, האט אים דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, סימן פד): חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ד, כב): "וְאַל יַבְטִיחֲךָ יִצְרְךָ שֶׁהַשְּׁאוֹל וְהַקֶּבֶר בֵּית מָנוֹס לְךָ", זאלסט נישט טראכטן אז אין קבר וועט דיר זיין בעסער, און דער רבי האט אים געגעבן צו פארשטיין אז דא אויף די וועלט איז א מענטש פארנומען, יעדער איינער מיט זיינע טרדות; פרנסה וכו' וכו', ממילא קען זיין אז מען זאל כאפן א ביס פון א ווארים אדער א פליג אן דעם וואס מען זאל שפירן עפעס ווען מען כאפט דעם ביס, ווייל מען איז אריין געטון אין אנדערע זאכן. אבער אין קבר איז נישט דא קיין שום טירדות און מחשבות וואס זאל אוועק נעמען דעם קאפ פון הערן ווי די ווערים קריכן און בייסן, דארט הערט מען יעדע ריר און יעדע שטאך, מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס צער אין קבר ווען מען הערט יעדע בייס פון די ווערים און די צער פון הערן ווי זיי קריכן.


אז דו גייסט אריבער שוועריקייטן זאלסטו זיך מבטל זיין צום אייבערשטן, דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (שיחות הר"ן, סימן רעט): "אַז עֶס אִיז גָאר בִּיטֶער אִיז מֶען זִיך אִינְגַאנְצְן מְבַטֵּל", האט רבי נתן געפרעגט: "ווי אזוי איז מען זיך מבטל?" האט דער רבי געזאגט: "מען פארמאכט די מויל מיט די אויגן, דאס איז ביטול צום אייבערשטן"; דאס הייסט, ווען א מענטש פארמאכט די מויל - ער פרעגט נישט קיין קשיות, ער פארמאכט די אויגן - ער וויל גארנישט זען און פארשטיין, ער ווייסט אז דער אייבערשטער פירט די וועלט, דעמאלט איז ער זוכה אז אלעס ווערט גוט און דער אייבערשטער העלפט אים מיט זיין ישועה.


דו שרייבסט אז דו האסט שוין אזויפיל געבעטן דעם אייבערשטן וכו'; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצו): "אָסוּר לָאָדָם לַעֲמֹד עַצְמוֹ עַל שׁוּם דָּבָר, הַיְנוּ שֶׁאָסוּר לְהִתְעַקֵּשׁ בִּתְפִילָּתוֹ - שֶׁהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא יַעֲשֶׂה לוֹ דַּוְקָא אֶת בַּקָּשָׁתוֹ וכו'", א מענטש טאר זיך נישט איינ'עקשנ'ען ביים אייבערשטן אז דער אייבערשטער מוז מיט אים טון אזוי ווי ער וויל, "רַק צָרִיךְ לְהִתְפַּלֵּל וּלְהִתְחַנֵּן לִפְנֵי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ בְּרַחֲמִים וְתַחֲנוּנִים, אִם יִתֵּן הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ – יִתֵּן, וְאִם לָאו לָאו", נאר מען דארף בעטן דעם אייבערשטן מיט רחמנות, אזוי ווי מען בעט זיך ביי איינעם ער זאל רחמנות האבן; אז דער אייבערשטער וועט אים העלפן איז גוט, און אז ער וועט אים נישט נאך געבן איז נישט. מיט דעם טייטשט דער רבי וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ב, יג): "אַל תַּעַשׂ תְּפִלָּתְךָ קֶבַע", קבע איז א לשון פון גזילה, אזוי ווי עס שטייט (משלי כב, כג): "'וְקָבַע אֶת קֹבְעֵיהֶם נָפֶשׁ' - הַיְנוּ שֶׁכָּל מַה שֶּׁהוּא מְבַקֵּשׁ, הֵן פַּרְנָסָה אוֹ בָּנִים אוֹ שְׁאָר צְרָכִים, אָסוּר לְהִתְעַקֵּשׁ וְלַעֲמֹד עַצְמוֹ בִּתְפִילָּתוֹ, שֶׁדַּוְקָא יַעֲשֶׂה הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא אֶת תְּפִילָּתוֹ", ווען מען בעט דעם אייבערשטן אויף פרנסה, אויף קינדער אדער אנדערע געבעטן, טאר מען זיך נישט איינ'עקשנ'ען אז עס מוז זיין אזוי ווי ער וויל, "כִּי זֶה הוּא תְּפִילַּת קֶבַע, שֶׁלּוֹקֵחַ הַדָּבָר בְּחָזְקָה בִּגְזֵלָה, רַק יִתְפַּלֵּל רַחֲמִים וְתַחֲנוּנִים כַּנַּ"ל".


ווען מען רעדט צום אייבערשטן דארף מען זיין זייער שטארק נישט צו ווערן מייאוש ווען מען זעט ווי עס גייט אריבער אסאך צייט און מען באקומט נישט וואס מען בעט; מען דארף האבן אסאך סבלנות אויסצואווארטן אויף די ישועה פונעם אייבערשטן און ווייטער מתפלל זיין צו אים ער זאל רחמנות האבן און שיקן די ישועה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט ארויס גיין פון דיינע צרות ויסורים און דו זאלסט שוין האבן א ישועה אין אלע דיינע ענינים.

#34 - ס'איז ממש א גיהנום ביי אונז אינדערהיים, ווי אזוי קען איך זיך דערהאלטן?
שידוכים, שלום בית, חיזוק פאר מיידלעך, כיבוד אב ואם, תפילה והתבודדות, צרות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א מיידל, און איך לעב אין זייער א שווערע מצב. מיין טאטע קריגט זיך זייער אסאך מיט מיין מאמע, ער ווארפט זאכן אויף איר, ער זאגט איר מיאוס'ע ווערטער און פארשעמט איר, ער זוכט ממש מיט לעכט ווי אזוי ער קען איר מער און מער וויי טון. מיין מאמע וויינט א גאנצן טאג, עס איז איר נמאס דאס לעבן, אזוי ווייט אז זי מאכט סגולות פאר פערציג טעג אז זי זאל שוין שטארבן רחמנא ליצלן.


למעשה איז נישטא קיין לופט אין שטוב, גארנישט ווערט געטון, און אלעס פאלט נאר אויף מיינע פלייצעס. איך בין נישט מער פון זיבעצן יאר, און איך האב אלעס געדארפט אליין פסח'דיג מאכן פאר פסח, און איך ווייס אז די הויז איז נישט געווען הונדערט פראצענט פסח'דיג, אבער וויפיל קען איך דען טון אליין?


איך דארף ליבשאפט, אבער מיין טאטע רעדט צו מיר ווי א נאצי, מיט א געפערליכע שנאה, מיט ווערטער וואס שטעכן מיר אין די נשמה אריין.


אסאך מאל שפיר איך אז ס'איז ממש עק וועלט, אבער דאן הער איך א שיעור פונעם ראש ישיבה שליט"א וואס געבט מיר צוריק אביסל לופט צו אטעמען.


דער ראש ישיבה שליט"א געבט עצות פאר אזעלכע מענטשן ווי מיין טאטע ווי אזוי זיי זאלן קענען זיך צוריק שטעלן אויף די ריכטיגע וועג, אבער איך דארף אן עצה ווי אזוי זיך אומצוגיין מיט אזעלכע מענטשן ווי מיין טאטע.


אויך האב איך געוואלט וויסן אויב ס'איז א ריכטיגע זאך זיך אליין צו געבן גוטע ווערטער און קאמפלימענטס, ווי למשל אז איך בין שיין און אז איך קען גוט קאכן, און אזוי ווייטער.


אויך וויל איך וויסן, אזוי ווי איך האב זיך געמאכט א תפלה צעטל אויף א חתן, און איך האב אריינגעשריבן אלע קליינע דעטאלן וואסערע סארט חתן איך וויל האבן, איינער האט מיר אבער געזאגט אז דאס איז נישט די ריכטיגע וועג, נאר מ'דארף בעטן, "באשעפער געב מיר וואס ס'איז גוט פאר מיר", וויל איך וויסן וואס איז טאקע די ריכטיגע וועג.


נאך איין שאלה, איך קען נישט אינזין האבן ווען איך דאווען, זאל איך דאווענען בלויז מיט'ן זאגן די ווערטער אן טראכטן? אדער איז דאס גארנישט ווערד?


ביטע זייט מתפלל פאר מיר, אויך אין אומאן, ווייל איך שפיר ווי איך האלט עס מער נישט אויס.


א גרויסן יישר כח.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בהר, י"ד אייר, פסח שני, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך שטארקן מיט אלע דיינע כוחות נישט אויפצוגעבן. העלף ווייטער אין שטוב מיט וואס מען דארף, פארליר זיך נישט און געב נישט אויף דיין לעבן. נאך אביסל וועסטו מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף טרעפן דיין שידוך, דו וועסט חתנה האבן און האבן א שטוב מיט קינדער. אז דו וועסט ווייטער מכבד זיין דיינע עלטערן וועלן דיינע קינדער דיר אויך מכבד זיין און ברענגען נחת.


איך מוז דיר זאגן אז דעם רבינ'ס וועג איז נישט בעטן אויף שטארבן השם ישמרינו, אנשטאט מאכן תפילות און סגולות מען זאל שוין שטארבן חס ושלום דארף מען מאכן תפילות אז אלע זאלן תשובה טון. טו וואס ברוריה - די ווייב פון דער הייליגער תנא רבי מאיר בעל הנס - האט געטון ווען מען האט איר געפייניגט, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ברכות י.) אז דער הייליגער תנא רבי מאיר בעל הנס האט געהאט צו טון מיט שלעכטע מענטשן וואס האבן אים געפייניגט, ביז דער הייליגער תנא האט שוין נישט אויסגעהאלטן פון זיי האט ער געבעטן דעם אייבערשטן זיי זאלן שטארבן, האט אים זיין ווייב – ברוריה – געזאגט: "פארוואס דאוונסטו זיי זאלן שטארבן, ענדערש בעט דעם אייבערשטן זיי זאלן תשובה טון!" דער הייליגער תנא רבי מאיר האט אנגענומען זיין ווייב'ס ווערטער און ער האט אנגעהויבן בעטן דעם אייבערשטן אויף די שלעכטע מענטשן אז זיי זאלן תשובה טון און זיי האבן תשובה געטון.


בנוגע אז קיינער געבט דיר נישט קיין גוטע ווערטער וכו'; געב א קוק וואס דער הייליגער רבי האט דערציילט פון זיינע יונגע יארן ווען ער האט זיך שטארק געמוטשעט צו דינען דעם אייבערשטן (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן מח): "שֶׁאִלּוּ הָיָה אוֹמֵר לוֹ אֶחָד, 'יִהְיֶה מִי שֶׁיִּהְיֶה' בְּעֵת שֶׁעָסַק בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם בִּתְחִלָּתוֹ", אז אויב וואלט ער געהאט איינעם וואס זאל אים זאגן אין זיינע יונגע יארן ווען ער האט אנגעהויבן דינען דעם אייבערשטן: "אָחִי, חֲזַק וֶאֱחֹז עַצְמְךָ", ברודער שטארק זיך און דערהאלט זיך, "הָיִיתִי רָץ וּמִזְדָּרֵז מְאֹד בַּעֲבוֹדָתוֹ יִתְבָּרַךְ", וואלט ער זוכה געווען צו טון אסאך מער אין עבודת השם, "כִּי גַּם עָלָיו עָבַר כָּל הַנַּ"ל", ווייל אויף אים איז אויך אריבער שווערע ביטערע נסיונות, ער האט געשפירט ביי זיך ווי קיינער דארף אים נישט, "וְלֹא הָיָה שׁוֹמֵעַ שׁוּם הִתְחַזְּקוּת מִשּׁוּם אָדָם", און קיינער האט אים נישט געגעבן קיין שום חיזוק ווערטער.


טו אלעס אויף דער וועלט זיך אויפצוהייבן; אז דאס וועט דיר פרייליך מאכן - ווען דו זאגסט זיך אליינס גוטע ווערטער - זאלסטו דאס טון. טו אלעס אבי צו זיין פרייליך, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כד): "עַל כֵּן צָרִיךְ לְהַכְרִיחַ אֶת עַצְמוֹ בְּכֹחַ גָּדוֹל לִהְיוֹת בְּשִׂמְחָה תָּמִיד", מען דארף זיך שטארקן מיט אלע כוחות צו זיין שטענדיג פרייליך, "וּלְשַׂמֵּחַ אֶת עַצְמוֹ בְּכָל אֲשֶׁר יוּכַל", מען זאל זיך פרייליך מאכן מיט וואס מען קען נאר, "וַאֲפִילּוּ בְּמִלֵּי דִּשְׁטוּתָא", אפילו מיט נארישקייטן - אבי צו זיין פרייליך.


בעט ווייטער דעם אייבערשטן אז דו זאלסט טרעפן א שידוך און בעט אויף אלע איינצעלהייטן וועסטו זוכה זיין צו טרעפן דיין שידוך מיט אלע מעלות טובות, דער עיקר זאלסטו בעטן אויף אן ערליכער מאן מיט גוטע מידות און פאר קינדער און אייניקלעך ערליכע אידן. דאס דארף זיין דער עיקר תפילות פון א אידישע פרוי, זי זאל זוכה זיין צו ברענגען קינדער וואס וועלן באלייכטן די וועלט.


מיט תפילה וועסטו אלצדינג פועל'ן; קוק נישט אויף דאס וואס דער יצר הרע זאגט דיר אז דיין דאווענען איז נישט ווערד ווייל דו האסט נישט אינזין, דו דאווען ווייטער צום אייבערשטן, בעט אים אויף דיין מאמע לשון אזוי ווי דו רעדסט צו א חברט'ע, וועסטו זוכה זיין ארויסצוגיין פון אלע פראבלעמען און טרעפן דיין שידוך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#33 - ווי אזוי לאז איך זיך אפ פון א שלעכטן חבר?
שידוכים, שלום בית, חיזוק פאר מיידלעך

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א מיידל, און איך בין אויפגעוואקסן אין א שטוב וואו ס'איז נישט פארהאן קיין ליבשאפט, אלץ איז אנגעצויגן און נערוועז, און איך קען שוין קוים ווארטן חתונה צו האבן און זיך ארויסזען פון מיינע עלטערנ'ס הויז, דער פראבלעם איז אבער אז איך האב נאך עלטערע געשוויסטער, און מיינע עלטערן וועלן זיך זייער שטארק.


לעצטנס האב איך זיך אויף אן אופן באפריינדעט מיט א געוויסער אינגערמאן, דרייצן יאר עלטער פון מיר. איך ווייס אז דאס איז נישט ריכטיג, איך ווייס אז דאס איז נישט אויסגעהאלטן, און איך ווייס אז דאס איז אן עוולה קעגן זיין ווייב און קינדער, אבער פאקטיש איז ער דער איינציגסטער מענטש וואס רעדט שיין צו מיר, וואס פארשטייט מיר, און וואס איז אינטערעסירט אין מיר.


איך וועל אים אבער אפלאזן, ווייל דאס איז די ריכטיגע זאך וואס איך דארף צו טון, איך וויל אבער לכבוד דעם באקומען א צוזאג אז איך וועל שנעל טרעפן א גוטע שידוך, און איך וועל האבן אן אמת'ע שלום בית, מיט אמת'ע ליבשאפט.


ביטע געב מיר חיזוק זיך צו קענען האלטן שטארק.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת קדושים, א' דראש חודש אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך האלטן שטארק. לאז אפ דעם מענטש מיט וועם דו האסט זיך באפריינדעט וכו' וואס איז עלטער פון דיר מיט דרייצן יאר און קען באלד זיין דיין טאטע. אפילו ער זעט דיר אויס צו זיין א פיינער מענטש איז דאס נישט פאר דיר; לאז אים זיין מיט זיין ווייב און קינדער, רעד נישט מיט אים און האב נישט גארנישט צוטון מיט אים.


עס זענען דא אסאך פיינע מענטשן און עס זענען דא אסאך גוטע מענטשן, דאס מיינט נישט צו זאגן אז דו זאלסט זיך באפריינדן מיט יעדן וואס רעדט שיין וכו'. איך בעט דיר זייער געב זיך אכטונג, דו ביסט נאך יונג און דו הייבסט יעצט אן דיין לעבן, איז א שאד פאר דיר דו זאלסט אריין פאלן אין א נעץ. דו ווייסט דאך אז: "ליבשאפט מאכט בלינד", מען קען נישט טראכטן וואס איז ריכטיג; בעט איך דיר לאז אים אפ.


אז דו וועסט אפלאזן דעם מענטש זאג איך דיר צו אז דו וועסט טרעפן א גוטע שידוך בקרוב ווי דו וועסט באקומען אמת'ע ליבשאפט.