שאלה אין קורצן ענין
#150 - ווי אזוי האלט איך זיך שטארק, ווען מיין מאן דארף מיר נישט האבן?
שלום בית, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, תפילות אויף אידיש, שמחה, נסיונות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך ווייס נישט אויב דער ראש ישיבה שליט"א האט געזען די פריערדיגע בריוון וואס איך האב געשיקט, אבער מיר העלפט עס סיי ווי, אלץ נאכ'ן שרייבן און שיקן א בריוו ווערט מיר פיל גרינגער, איך רעד נישט צו קיינעם פון וואס איך גיי אריבער, נאר צום אייבערשטן, און איך שרייב בריוו צום ראש ישיבה שליט"א.


איך וויל זיך דא אויסוויינען; איך האלט זיך שטארק און פרייליך פאר א שטיק צייט, אבער נאכדעם פאל איך פלוצלינג אראפ, איך ווער דעפרעסט און צעבראכן, און איך דארף זיך אליין אויפהייבן און אנגיין ווייטער ווי גארנישט וואלט געווען. ווען איך בין פרייליך איז יעדער פרייליך, איך דארף אבער די כוחות זיך אויפצוהויבן און אנגיין, איינער זאל מיר שטארקן, איינער זאל מיר זאגן אז איך טו גוט, אז איך בין גוט, אז איך זאל ווייטער גיין אין לעבן מיט א שטארקייט, אז דער אייבערשטער איז צופרידן פון מיר, אז איך זאל נאר קוקן אויף מיר און עס זאל מיר שטערן וואס מיין מאן טוט.


איך שפיר א שטארקע אחריות, איך פיל אז אלעס אינדערהיים ליגט אויף מיר, די רוחניות, די גשמיות, די שמחה, די שלום, די ליבשאפט. ווי אזוי איך בין, אזוי וועט מיין מאן זיין. אבער קודם מוז איך זיך אליין מחזק זיין, איך האב צופיל אויף מיין קאפ, און איך וויל מיינע קינדער זאלן האבן א צופרידענע מאמע, און עלטערן וואס לעבן מיט שעצונג און ליבשאפט. און אז קיינער געבט מיר נישט קיין חיזוק ווערטער, מוז איך זיך אליין עס געבן.


איך מאך זיך פרייליך און איך טו וואס איך דארף, עס האלט זיך אבער נאר ביז ווען עס פלאצט, ביז ווען איך קען מער נישט אויסהאלטן ווי אזוי מיין מאן פירט זיך אויף. איך בעט דעם אייבערשטן עס זאל מיר נישט שטערן, אבער איך האלט עס נישט אויס. מיין מאן קוקט שמוציגע זאכן, ער באהאלט פון מיר זאכן. ער שטארקט זיך טאקע מיט'ן זאגן משניות. ער איז געטריי צו מיר, ער העלפט מיר, ער דאווענט און ער רעדט צום אייבערשטן, ש'כח אייבערשטער אז כאטש די חינוך פון די קינדער ווערט נישט געשטערט, אבער פון מאל צו מאל ציפט עס מיר זייער שטארק, עס צעמישט מיך, וואו האלט ער אין זיין לעבן? ער איז דא, אדער דארט? ער טראכט פון אנדערע, אדער דארף ער מיך? בין איך גענוג גוט פאר אים? איז ער צופרידן פון מיר?


עס טוט מיר זייער וויי די געפיל אז איך לעב מיט איינעם וואס האט מיך אויסגענארט פאר א לאנגע צייט, און נארט מיר נאכאלץ אויס, מיט'ן באהאלטן זאכן פון מיר. איך האב מיט אלע כוחות זיך צוריק געשטעלט אויף די פיס, צוריק אויפגעבויעט א ליבשאפט און טראסט, אים געגעבן מיין גאנצע לעבן, מיט רואיגקייט און שמחה און ליבשאפט, אבער איך באקום גארנישט צוריק פון דעם, ער האט נישט קיין געדולד צו מיר, יעדעס מאל איך רוף אים שפיר איך ווי איך שטער אים, אויב איך רוף אים פרעגן ווען ער קומט אהיים, שפיר איך אז איך לויף אים צופיל נאך. ווי אזוי קען איך כאטש פון מיין זייט שפירן אז איך האב א מאן? איך וויל זיין אלעמאל פרייליך און צופרידן, טון נאר וואס מ'דארף, און זאכן זאלן מיך אויפהערן שטערן.


ווי אזוי קען איך מצליח זיין צו לעבן רואיג מיט א שטאלצקייט, און נישט זיין פארנומען מיט וואס מיין מאן טוט? ער קומט אסאך מאל אהיים שפעט, און דעמאלט טראכט איך אלץ, 'וואס טוט ער יעצט?', 'וואו איז ער יעצט?', ווי אזוי קען איך לעבן מיט פארמאכטע אויגן? איך וויל עס זאל מיר נישט שטערן וואס ער טוט, ווי אזוי קען מען דאס אבער באווייזן? עס גייט מיר נישט.


יעדע שטיק צייט ווער איך זייער דעפרעסט און צעבראכן פון דעם, איך פארליר די כח צו קענען ווייטער אנגיין, איך מוז באקומען חיזוק זיך צו קענען האלטן ווייטער פרייליך און צופרידן.


יישר כח פאר די בריוו וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט מיר געשריבן א צייט צוריק, דערווייל בין איך זיך מחזק מיט דעם, אבער איך וויל האבן נאך חיזוק צו קענען אנגיין אין לעבן מיט שמחה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בשלח, שובבי"ם, י"ג שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון א אידישע פרוי וואס האדעוועט אויף די קינדער מיט מסירות נפש פארן אייבערשטנ'ס וועגן און האלט איר שטוב מיט ציין און נעגל; אויף די פרויען שטייט די וועלט, צוליב די פרויען האט דער איבערשטער ארויסגענומען כלל ישראל פון מצרים.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ילקוט שמעוני תהלים, סימן תשצה) בזכות די ערליכע פרויען, די קלוגע פרויען - זענען מיר ארויס פון מצרים. די מענער זענען געווען פארשקלאפט און פארפלאגט פאר די מצריים - אזוי ווי היינט; מען האט געארבעט ביטער שווער, זיי זענען געווען אזוי אריינגעטון אין מאכן געלט, איינגעטינקען אין די גרעסטע טומאה, אין די מ"ט שערי טומאה רחמנא לצלן, די מענער זענען נישט אהיים געקומען צו די ווייבער; וואס האבן די קלוגע ערליכע פרויען געטון? זיי זענען געגאנגען צו זייערע מענער אויפן פעלד, דארט וואו זיי האבן געארבעט, זיי האבן געברענגט פאר זייערע מענער וואסער מיט קליינע פיש, זיי האבן זיי אפגעוואשן וכו', און אזוי איז ארויסגעקומען די גאנצע אידישע פאלק וואס זענען ארויס פון מצרים און מקבל געווען די הייליגע תורה ביים בארג סיני; זעט מען פון דעם דאס גרויסקייט פון א אידישע פרוי וואס גייט צו איר מאן, זי קוקט נישט אויף דעם אז איר מאן איז אין די מ"ט שערי טומאה, זי טוט רצון השם, זי טוט איר חלק וואס דער אייבערשטער וויל פון איר.


איך בעט אייך זייער, שטארקט אייך מיט אלע אייערע כוחות, איר זאלט נישט ארויסווייזן קיין שוואכקייט, איר זאלט שטילערהייט בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל האבן כח, און העלף אז מיין מאן זאל קענען עומד זיין אין די שווערע ביטערע נסיונות"; פאר אייער מאן זאלט איר ווייזן א שמייכל און רחמנות האבן אויף אים, און דער אייבערשטער וועט שיקן זיינע מלאכים אייך צו שטארקן און אייך נישט לאזן פאלן.


ווען משיח וועט קומען וועט מען זען דאס גרויסקייט פון די ערליכע קלוגע בראווע פרויען וואס האבן געבויעט זייערע שטיבער מיט מסירות נפש, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (ילקוט רות, רמז ד): "אֵין הַדּוֹרוֹת נִגְּאָלִין אֶלָא בִּזְכוּת נָשִׁים צִדְקָנִיּוֹת שֶׁבַּדּוֹר", משיח וועט קומען נאר בזכות די ערליכע פרויען פונעם דור; נאך זאגן חכמינו זכרונם לברכה (סוטה יא): "בִּזְכוּת נָשִׁים צִדְקָנִיּוֹת נִגְאַלוּ אֲבוֹתֵינוּ מִמִּצְרַיִם, וּבִזְכוּתָן עֲתִידִין לְהִגָּאֵל", אין די זכות פון די פרויען זענען מיר אויסגעלייזט געווארן פון מצרים און בזכות זיי - וועלן מיר אויסגעלייזט ווערן פון גלות; די פרויען וואס לייגן אלעס אין דער זייט ווען עס קומט צו טון דעם רצון ה', זיי העלפן זייערע מענער און ציען אויף די קינדער - אין זייער זכות וועלן מיר אויסגעלייזט ווערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#149 - זאל איך נאכגעבן מיין ווייב און זיך אפשערן אויף א מאדערנע וועג?
שלום בית

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל פרעגן, מיין ווייב וויל זייער שטארק איך זאל זיך אפשערן אויף א מאדערנע וועג, מיט א גלייכע ליניע פון הונטערן קאפ, און דאס איז א זאך וואס איז נישט איינגעפירט ביי אונז.


איך שפיר אז איך האב עס נישט ליב, און זי האט מיר שוין אפאר מאל געבעטן, און איך פיל אז איך וועל זיך נישט פילן גוט מיט דעם, אבער מיין ווייב פאדערט עס זייער שטארק, און עס איז א שאלה פון שלום בית, וואס זאל איך טון? זאל איך איר דאס נאכגעבן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת מקץ, כ"ט כסליו, ה' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מען דארף זייער אכטונג געבן אויף שלום בית; מכבד זיין די ווייב, איר געבן גוטע ווערטער. דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסג): "זֶה מַעֲשֶׂה בַּעַל דָּבָר, שֶׁמַּנִּיחַ אֶת עַצְמוֹ עַל זֶה מְאֹד, לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁל בְּנֵי הַנְּעוּרִים, כְּדֵי שֶׁיִּתָּפְסוּ בִּמְצוּדָתוֹ חַס וְשָׁלוֹם עַל יְדֵי זֶה", דער יצר הרע זוכט צו מאכן א קריגעריי צווישן מאן און ווייב, ער וויל נאר מען זאל זיך צעטיילן, ווייל אזוי קען ער גרינגער אראפווארפן דעם מענטש אין עבירות, "כִּי הוּא אוֹרֵב עַל זֶה מְאֹד, לְתָפְסָם בִּנְעוּרֵיהֶם עַל יְדֵי קִלְקוּל הַשְּׁלוֹם בַּיִת חַס וְשָׁלוֹם, שֶׁגּוֹרֵם בְּעַרְמוּמִיּוּתוֹ לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁבֵּינֵיהֶם", דער יצר הרע לאקערט אויף יונגע פארפעלקער זיי צו צעטיילן, אזוי ווארפט ער זיי אראפ אין שמוציגע עבירות.


שלום בית איז נישט אז ביידע זאלן טראכטן אייניג, שלום בית איז ווען צוויי פארקערטע מענטשן לעבן אינאיינעם בשלום. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן פ): "שֶׁמְּחַבֵּר תְּרֵי הֲפָכִים", ווען מען שטעלט צוזאם צוויי פארקערט זאכן - דאס איז שלום, אזוי ווי עס שטייט (איוב כה, ב): "עוֹשֶׂה שָׁלוֹם בִּמְרוֹמָיו", דער אייבערשטער מאכט שלום אין הימל צווישן צוויי מלאכים, זאגט דער רבי: "כִּי זֶה הַמַּלְאָךְ מֵאֵשׁ, וְזֶה מִמַּיִם", איין מלאך איז פייער און איין מלאך איז וואסער, "שֶׁהֵם תְּרֵי הֲפָכִים; כִּי מַיִם מְכַבֶּה אֵשׁ", זיי זענען צוויי פארקערטע זאכן, ווייל וואסער לעשט אויס פייער, "וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא עוֹשֶׂה שָׁלוֹם בֵּינֵיהֶם וּמְחַבְּרָם יַחַד", גייט דער אייבערשטער און מאכט שלום צווישן זיי און ער באהעפט זיי צוזאמען; זעט מען וואס איז שלום, מחבר זיין צוויי פארקערט זאכן, עיין שם.


אז דיין ווייב וויל זאלסט זיך שערן אויף א געוויסע סארט וועג, און דו ווילסט גיין א צווייטע וועג - זאלט איר דאס אדורכשמועסן מיט ליבשאפט.


עס איז ביי יעדן איינעם אנדערש, עס איז נישט א כלל וואס מען קען זאגן מען זאל טון אזוי און אזוי, אבער די כלל קען מען יא זאגן פאר אלעמען אייניג, 'מען דארף זייער אכטונג געבן נישט טשעפען, נישט שרייען'; ווייל דאס איז דער עיקר פון שלום בית, מען זאל נישט טשעפען די ווייב און איר געבן אסאך גוטע ווערטער.


בעט דעם אייבערשטער זאלסט וויסן ווי זיך צו פירן, בעט דעם אייבערשטן עס זאל זיין שלום און ליבשאפט צווישן אייך, ווייל נאר מיט תפילה און התבודדות, נאר אז מען נעמט אריין דעם אייבערשטן אין לעבן - קען מען לעבן א זיסע לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן חנוכה.

#148 - איז וויכטיג צו מאכן א מצוה טאנץ ביי די חתונה?
שלום בית, חתונה, כיבוד אב ואם, שווער און שוויגער, מחלוקת, ספרי ברסלב, צדיקים, שלום, מנהגים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם כל וויל איך זיך באדאנקען פאר'ן ראש ישיבה שליט"א פאר מיין שידוך, און פאר אלעס גוטס וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט געטון, און טוט אלץ פאר מיר.


ש'כח אייבערשטער אז מיין חתונה דערנענטערט זיך שוין, מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף. איך האב געוואלט פרעגן בנוגע די "מצוה טאנץ", אזוי ווי ביי מיין שווער פירט מען זיך אז מען מאכט נישט קיין מצוה טאנץ און ביי מיין טאטע איז מצוה טאנץ ממש אן עיקר, וויל איך פרעגן וואס איז דער ענין פון א "מצוה טאנץ", און אויב איך זאל בעטן מיין שווער אז מען זאל יא מאכן א מצוה טאנץ?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וירא, ט"ו מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז כדאי דו זאלסט לערנען דעם ספר יום הנשואין, א הערליכע ספר פאר חתנים, ווי אזוי אויסצוניצן די הייליגע טאג, דעם יום החופה. מוהרא"ש האט זייער שיין אויסגעשטעלט דעם גאנצן טאג, פון אינדערפרי ביז ביינאכט, יעדע פרט הערליך שיין, א וועג ווי זיך צו פירן.


קוק אריין אין אות יז, וואו מוהרא"ש רעדט פון דאס גרויסקייט פון מצוה טאנץ, אז עס איז דא אין דעם העכערע סודות, רזי דרזין, סתרי נסתרות. מוהרא"ש זאגט דארט: "ואסור להקל בזה", מען טאר נישט אפלאכן פון דעם, "והמקל בזה", און דער וואס לאכט אפ פון דעם, "מקילין חייו", לאכט אפ פון זיין לעבן "רחמנא לשיזבן", דער אייבערשטער זאל אונז אפהיטן, "כי כל ענין הרקודין עם הכלה נבנה על סודות עליונים", די גאנצע זאך פון טאנצן מיט די כלה איז געבויט אויף הייליגע העכערע זאכן.


מוהרא"ש זאגט (שם): "והמנהג שהחתן אוחז בידי הכלה", דער מנהג איז אז דער חתן כאפט אן די כלה, "בלי שום הפסק כלל", אן קיין צווישנשייד, "ועל ידי זה נעשה יחוד גמור בכל העולמות מעילא לתתא ומתתא לעילא", עס געשעען גרויסע זאכן אין אלע עולמות.


אודאי זאלסטו בעטן דיין שווער אויב ער קען דיר געבן די טובה דו זאלסט טאנצן מיט די כלה מצוה טאנץ, אויך אויב קענסטו האבן א צדיק ביי דיין חתונה זאל טאנצן לפני הכלה, אויך די עלטערן און די זיידעס זאלן טאנצן לפני הכלה. אז דו וועסט בעטן שיינערהייט, דו וועסט זיי געבן צו פארשטיין אז ביי ערליכע אידן איז דאס א גרויסע זאך - וועלן זיי זיך נישט עקשנ'ען, זיי וועלן עס נאכגעבן.


דער עיקר זאלסטו זיך פארנעמען יעצט ווען דו גייסט חתונה האבן נישט האבן צוטון מיט מחלוקת, עס זאל דיך נישט מבלבל זיין קיין שום זאך פון די מחותנים; ווייל בדרך כלל ביי יעדע חתונה איז דא א געטואכץ צווישן די מחותנים. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קל.): "ליכא כתובה דלא רמו בה תיגרא", נישטא קיין חתונה וואס מען קריגט זיך נישט דארט, דער סמ"ך מ"ם לאזט נישט עס זאל זיך בויען א שטוב, ער ברענגט אריין פיינטשאפט צווישן די מחותנים און דאס גייט איבער צו די קינדער, די חתן כלה - ביז זיי אליין הייבן אן זיך פיינט האבן רחמנא לצלן. אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסג): "שֶׁזֶּה מַעֲשֶׂה בַּעַל דָּבָר", דאס איז מעשה בעל דבר, "שֶׁמַּנִּיחַ אֶת עַצְמוֹ עַל זֶה מְאֹד, לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁל בְּנֵי הַנְּעוּרִים, כְּדֵי שֶׁיִּתָּפְסוּ בִּמְצוּדָתוֹ חַס וְשָׁלוֹם עַל יְדֵי זֶה", דער יצר הרע מאכט מען זאל זיך צעטיילן, ווייל אז מען איז אן א ווייב כאפט ער אריין דעם מענטש ביי אים אין זאק אריין, "כִּי הוּא אוֹרֵב עַל זֶה מְאֹד, לְתָפְסָם בִּנְעוּרֵיהֶם עַל יְדֵי קִלְקוּל הַשְּׁלוֹם בַּיִת חַס וְשָׁלוֹם, שֶׁגּוֹרֵם בְּעַרְמוּמִיּוּתוֹ לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁבֵּינֵיהֶם", ווייל דער יצר הרע לאקערט אויף יונגע פארפעלקער זיי צו צעטיילן און אזוי כאפט ער זיי אריין אין שמוציגע עבירות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#147 - זאל איך פארהאלטן מיין שווער וואס טשעפעט מיין ווייב וועגן אומאן?
אומאן, שלום בית, שווער און שוויגער, מחלוקת, ראש השנה, וויכוחים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


צום ערשט וויל איך זיך באדאנקען פאר'ן ראש ישיבה שליט"א אויף אלע חיזוק וואס מיר באקומען פון די בריוו אין עצתו אמונה, און פון די געוואלדיגע שיעורים, איך דאנק דעם אייבערשטן אז איך בין אנגעקומען קיין היכל הקודש, און איך בין זוכה זיך צו דרייען אין דעם ליכטיגן גן עדן. איך האב ברוך ה' זוכה געווען, אין זכות פונעם ראש ישיבה שליט"א, צו ענדיגן ששה סדרי משנה צום צוועלפטן מאל, איך האב אויך אנגעהויבן א סדר צו לערנען די אלע פופצין שיעורים וואס מוהרא"ש זי"ע האט אוועקגעשטעלט, און מיין לעבן איז ברוך ה' גענצליך געטוישט געווארן צום גוטן, אלעס אין זכות פון דעם הייליגן פלאץ. אויסער דעם בין איך ברוך ה' זוכה אויך צו מאכן הפצה מיט די קונטרסים און די גליונות פון היכל הקודש, איך פרוביר אויך ארויסצוהעלפן די מוסדות היכל הקודש פון דאהי, און יעצט האב איך זוכה געווען צו זיין ביים הייליגן רבי'ן אין אומאן אויף ראש השנה.


איך האב עטליכע שאלות וואס מוטשען מיך, און איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט האבן צייט מיר צו קענען ארויסהעלפן און מחזק זיין.


מיין ווייב האט ברוך ה' מסכים געווען איך זאל פארן קיין אומאן אויף ראש השנה, איך פיר זיך אויף צו איר זייער שיין ברוך ה' דורכאויס די גאנצע יאר, אויך מיין שווער האט גארנישט גערעדט שלעכט קעגן דעם וואס איך פאר קיין אומאן, דעם פראבלעם האט זיך אבער אנגעהויבן ווען איך בין צוריק געקומען אהיים. מיין ווייב דערציילט מיר אז די גאנצע וואך וואס זי איז געווען ביי אירע עלטערן, האט מען איר כסדר פארשעמט און געטשעפעט, מען האט נישט אויפגעהערט צו רעדן צו איר קעגן ברסלב, און דאס האט איר זייער וויי געטון. וואס דארף איך יעצט צו טון? זאל איך אויפמערקן און פארהאלטן מיין שווער, פארשטייט זיך אויף אן איידעלן אופן, אז ער זאל נישט טשעפען מיין ווייב און נישט מאכן קיין מחלוקת, אדער איז בעסער צו בלייבן שטיל און גארנישט זאגן?


צווייטנס האב איך געוואלט פרעגן, אזוי ווי איך בין יעצט אין שנה ראשונה, איך בין געווען אין כולל ביז יעצט, אבער איך האב עס זייער נישט געגליכן. יעצט האט מען מיר פארגעשלאגן א מלומדות פאסטן, און איך האב עס אנגענומען. מיין שווער איז נישט אזוי פרייליך מיט דעם, דארף איך דאס אפלאזן, ווייל ער זאגט מיר גארנישט וועג דעם, אבער דא איז די זעלבע זאך, ער טשעפעט מיין ווייב וועגן דעם. וואס זאל איך טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת האזינו ב', ו' תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זאג נישט קיין איין שלעכט ווארט פאר דיין שווער, זאג אים נאר דאנק ווערטער, לויב אים און דאנק אים, זאג אים א יישר כח פאר אלעס; אזוי וועט ער דיר נישט מאכן קיין פראבלעמען, און פאר דיין ווייב זאלסטו קויפן א שיינע מתנה לכבוד יום טוב און איר דאנקען אז זי האט דיר געלאזט גיין אויף אומאן.


א שווער - און אזוי אויך א טאטע - דארף מען זייער מכבד זיין; חס ושלום טענה'ן, חס ושלום פארהאלטן, און אז זיי געבן א פסק, זיי זאגן מוסר - דארף מען דאס מקבל זיין מיט די גרעסטע מאס דרך ארץ, און אז זיי ווילן נישט מען זאל פארן צום הייליגן רבי'ן - ענטפערט מען נישט, מען טענה'ט נישט און מען מאכט נישט חוזק; מען הערט אויס מיט דרך ארץ, און נאכדעם אז מען האט די זכיה איבער צו קומען די מניעות - פארט מען צום רבי'ן.


רבי נתן זאגט: "דאנקען גאט אז יום כיפור איז נאך ראש השנה", אז מען איז געפארן קיין אומאן און מען האט זיך צעקריגט, און אז עס קומט יום כיפור - בעט מען זיך איבער און מען מאכט שלום.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גמר חתימה טובה.

#146 - איז טאקע געשמאק צו האבן אן איידעלע שטוב?
שלום בית, צניעות, תפילות אויף אידיש, לימוד התורה, אידישע שטוב, שמירת עינים, תכלית

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


יישר כח פאר די הערליכע וועכנטליכע קונטרס "עצתו אמונה", איך ליין עס דורך פון אנפאנג ביז'ן סוף יעדע וואך באזונדער, איינמאל מ'הייבט אן קען מען עס נישט אראפלייגן, די בריוון זענען אזוי שיין.


איין בריוו האט מיך זייער איבערגענומען די וואך, די בריוו מיט'ן קעפל "די פייער בארואיגט זיך, מען הויבט אן זען די שיינקייט פון אן איידעלע שטוב", ווייל איך האב אויך זייער אסאך מאל וואס איין מינוט טראכט איך אז מיין ווייב זאל זיך טוישן איר איידעלע לבוש, און איין מינוט טראכט איך 'וואס פעלט עס אויס?' די בריוו האט ממש אריינגעשניטן אין מיר, ס'איז אזוי שיין געשריבן, אזוי הארציג, איך האב עכט געפילט ווי די בריוו איז געשריבן צו מיר פערזענליך.


נאכדעם די תפלה איז אזוי שיין, איך האב עס איבערגעזאגט מן הסתם צען מאל. און ביים סוף, די לעצטע שורה פון דעם בריוו: "העלף מיר איך זאל פלאקערן פאר דיר אייבערשטער, איך זאל אויסגיין פאר דיר", די בריוו האט מיך צושניטן, איך האב עס איבערגעליינט אפאר מאל. יישר כח נאכאמאל פאר אלע בריוון.


שכח פאר אלעס וואס דער ראש ישיבה טוט פאר אונז.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת האזינו ב', ד' תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט אן איידעלע ווייב, אן אשה כשרה; נישטא אין די וועלט עפעס בעסערס פארן מענטש, פאר זיינע דורות - ווי אן איידעלע ווייב און אן איידעלע מאמע פאר די קינדער. איידלקייט איז די שענסטע מתנה וואס דער אייבערשטער האט געגעבן פאר אידישע טעכטער.


זיי נישט מקנא די אלע וואס זייערע שטיבער זענען נישט איידל אוועק געשטעלט, עס איז דארט גארנישט דא; נישטא קיין שמחה, נישטא קיין ווייב, נישטא קיין מאמע, נישטא גארנישט. דו ווייסט נישט אלעס וואס טוט זיך אין די וועלט, צו מיר קומען צענדליגער און הונדערטער אינגעלייט וויינען אז זיי האבן גארנישט, זיי זאגן: "אלע זענען אונז מקנא, די בילד זעט אויס גוט, אבער מיר האבן נישט גארנישט", און דיקא די איידעלע שטיבער, די וואס לעבן באשיידן און פשוט, די ווייבער זענען געטריי פארן מאן און פאר די קינדער, די לעבן אינאיינעם; ווי פשוט'ער - אלץ איז מען מער געטריי, מען טוט רצון בעלה.


היט דיינע אויגן - וועט דיר גוט זיין; נאר אז מען היט די אויגן - האט מען שלום בית, נאר אז מען היט די אויגן, מען קוקט נישט אויף קיינעם - שפירט מען די גליק אין שטוב, און אויב חס ושלום מען איז מפקיר די אויגן - ווערט אויס שלום אין שטוב, די ליבשאפט גייט אוועק, מען הויבט אן מיט דמיונות, מען פארלירט די שמחה, די גליקליכקייט פון לעבן.


מאך זיך שיעורים אין גמרא, אין משניות און אין כל חלקי התורה, דאס וועט דיך גליקליך מאכן. תורה מאכט רואיג און צופרידן, נאר דער וואס לערנט - איז גליקליך און צופרידן. דער הייליגער רבי נתן זאגט: "די וועלט איז נישט און מען קען עס נישט קריגן, תורה ותפילה איז יא און מען קען עס קריגן"; די וועלט נארט, און ווען מען מיינט מען האט דאס שוין - זעט מען אז מען האט גארנישט, מען לויפט נאך די וועלט אבער נישטא וואס צו דערגרייכן. אז מען לערנט און מען דאווענט - ווערט מען זאט, מען ווערט פרייליך, מען איז גליקליך און צופרידן.


אויך זאלסטו גיין יעדן טאג אין א שטילע פלאץ וואו קיינער געפינט זיך נישט און זיך אויסשמועסן מיטן אייבערשטן, גיס אויס דיין הארץ, דערצייל אים אלע דיינע מעשים, דיבורים און מחשבות, דערצייל אים ווי עס קאכט אין דיר און עס פלאקערט אין דיר א פייער פון דמיונות, און בעט אים: "רבונו של עולם איך וויל זיין פארקאכט פאר דיר, איך וויל פלאקערן פאר דיר, איך וויל נאר טראכטן פון דיר, לעבן מיט דיר און ברענען צו דיר".


דורך אסאך תורה און תפילה והתבודדות - וועט זיך אויסלעשן די נישט גוטע פייער און עס וועט זיך אנצינדן א פייער פון קדושה וטהרה.


נאכאמאל, דאנק דעם אייבערשטן פאר דיין איידעלע ערליכע שטוב און געב דיין ווייב גוטע ווערטער, שעץ איר איידלקייט, ווייל אן איידעלע באשיידענע פרוי איז די שענסטע זאך וואס איז דא אויף די וועלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גמר חתימה טובה.

#145 - מתפלל זיין מיין ווייב זאל ווערן א ברסלב'ע, ווען זי בעט די פארקערטע?
שלום בית, תפילות אויף אידיש, חסידות ברסלב, תפילה והתבודדות, מעביר סדרה, אמת, חומש רש"י, פארנארן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין אזוי פרייליך אז איך האב זוכה געווען דעם פארגאנגענעם יאר צו ענדיגן גאנץ חמשה חומשי תורה, וואס איך האב זוכה געווען צו לערנען יעדן טאג אין לויף פונעם גאנצן יאר. א גרויסן יישר כח פאר'ן ראש ישיבה שליט"א פאר אלע חיזוק און עצות.


עס מאכט מיר לאכן ווען איך האלט אין איין בעטן דעם אייבערשטן אז מיין ווייב זאל שוין מקורב ווערן צו ברסלב, און אין די זעלבע צייט איז מיין ווייב מתפלל אז איך זאל שוין אפלאזן ברסלב, איך זאל ווערן א ... חסיד.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת בראשית, אסרו חג סוכות, כ"ד תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר, חיפה


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו האסט א גאנץ יאר זוכה געווען צו מעביר סדרה זיין שנים מקרא ואחד תרגום, די קומענדיגע יאר הבא עלינו לטובה זאלסטו אויך לערנען רש"י. עס איז נישט על מנת שתעלה לרקיע, יעדער איינער קען דאס באווייזן; טייל איין די פרשה לויט די וואך, לערן יעדן טאג אביסל חומש תרגום מיט רש"י, זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי, דינסטאג ביז רביעי און אזוי ווייטער; אזוי במשך די יאר וועסטו ענדיגן חמשה חומשי תורה מיט רש"י הקדוש. דו וועסט זוכה זיין צו זיצן אין היכל פון רש"י אויף די וועלט און אויף יענע וועלט; אזוי האט דער הייליגער שר שלום פון בעלזא זכותו יגן עלינו געזאגט: "ווער עס וועט לערנען און ענדיגן יעדע וואך חומש מיט רש"י, איז פארזיכערט אז ער וועט זיצן אויף יענע וועלט אין די היכל פון רש"י", און פון מוהרא"ש האבן מיר געלערנט אז "ווער עס לערנט און ענדיגט יעדע וואך חומש מיט רש"י, איז זוכה צו זיצן אין רש"י'ס היכל נאך אויף די וועלט", דאס הייסט די גאנצע לעבן ווערט אן אנדערע לעבן; א זיסע לעבן, א לעבן מיט הייליגקייט.


בנוגע דיין ווייב וואס זי בעט אז דו זאלסט אפלאזן ברסלב און דו ביסט מתפלל זי זאל מקורב ווערן צו ברסלב; בעט דעם אייבערשטן פאר זיך, בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט זיך נישט נארן, דו זאלסט זיין ביים אמת, גיי אין א שטילע פלאץ און שריי (תהילים פו, יא): "'הוֹרֵנִי ה' דַּרְכֶּךָ אֲהַלֵּךְ בַּאֲמִתֶּךָ יַחֵד לְבָבִי לְיִרְאָה שְׁמֶךָ', ווייז מיר וואו איז די אמת, איך זאל זיך נישט נארן מיין גאנצע לעבן"; בעט פאר זיך, אויך זאלסטו בעטן פאר דיין משפחה און פאר אלע אידן, אלע זאלן לעבן מיט אמונה.


זיי זיך נישט מבלבל פון קיינעם, גיי דיין וועג, זיי עוסק אין תפילה והתבודדות און לערן דיינע שיעורים בכל התורה כולה, און דיין ווייב זאלסטו מכבד זיין, זאלסט שיין רעדן צו איר מיט דרך ארץ און עהרע; וועסטו זוכה זיין צו קומען אויפן אמת'ן וועג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#144 - וואס זיך פארנעמען, אז מיין ווייב שמירט נישט די נעגל און שערט די האר?
שלום בית, צניעות, כיבוד אב ואם, סיפורי צדיקים, סבלנות, חיזוק פאר פרויען, תפילה והתבודדות, שערן די האר, נעגל

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ש'כח אייבערשטער אז איך קען דערציילן פאר'ן ראש ישיבה שליט"א די גוטע בשורה אז מיין ווייב האט מיך געזאגט אז זי האט אינגאנצן אויפגעהערט צו שמירן אירע נעגל, און בקרוב גייט זי זיך אפשערן די האר.


ש'כח ראש ישיבה שליט"א פאר די שכל וואס דער ראש ישיבה שליט"א געבט אונז, איך האב נישט גערעדט צו איר פון דעם, ווייל איך האב געזען אז ס'שטערט איר ווען איך רעד פון דעם, איך האב נאר געבעטן דעם אייבערשטן, אזוי ווי דער ראש ישיבה שליט"א האט מיר געשריבן.


איך וויל פרעגן אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיך געבן עפעס א גוטע זאך וואס איך קען מקבל זיין אויף מיך.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת כי תבא לאומאן, י"ג אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


נעם זיך פאר צו רופן דיינע עלטערן יעדן טאג, כיבוד אב ואם איז אזא גרויסע מצוה און היינטיגע טעג איז דאס אזוי גרינג צו מקיים זיין. מען קען זיצן אין שטוב באקוועם און רופן די עלטערן און זיי אזוי מחי' זיין, און מיט דעם טוט מען דאס נישט.


מוהרא"ש דערציילט (פעלת הצדיק, סימן פא) אז דער הייליגער רבי פלעגט פארן צו זיינע עלטערן קיין מעזיבוז מפעם לפעם, אפילו ער האט געוואוינט ווייט פון זיי; פון וואו דער רבי האט געוואוינט אין אוסיאטין ביז וואו זיינע עלטערן האבן געוואוינט אין מעזיבוז - איז בערך דריי הונדערט פופציג קילאמעטער, דאס איז בערך צוויי הונדערט מייל, דאך פלעגט דער רבי פארן צו זיי; דעמאלט פארן איז נישט געווען ווי היינט מיט א קאר, מען איז געפארן מיט פערד און וואגן, עס איז געווען יענץ געשעפט, א שווערע ביטערע וועג, איז דאך ממש א פארשעמטע זאך נישט צו רופן די עלטערן יעדן טאג.


ווילסט א גוטע קבלה? נעם זיך פאר די קבלה, רופן דיינע עלטערן יעדן טאג. מוהרא"ש פלעגט יעדן טאג גלייך נאך שחרית רופן זיין טאטע; עס איז נישט קיין תירוץ אז מען האט נישט פון וואס צו רעדן, מען דארף נישט רעדן לאנג; מען פרעגט זיך נאך אויף זיי, מען אינטערעסירט זיך און מען דערציילט פון זיך, פון די משפחה און מען קויפט זיך איין עולם הבא.


געב נאר אכטונג נישט צו רעדן קיין שלעכטס און חס ושלום פון מחלוקת, עלטערן האבן נישט קיין כח צו הערן קרעכצן וכו'; יעצט איז די צייט וואס מען דארף זיי ברענגען נאר נחת.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#143 - דארף א פרוי זיך זארגן פאר איר מאנ'ס רוחניות?
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, בין אדם לחבירו

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח אויף די בריוו וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט מיר געשריבן איבער זיך נישט זארגן פאר'ן מאנ'ס רוחניות, עס האט געמאכט ביי מיר א טויש אין לעבן, א קלארקייט און א רואיגקייט, וויפיל איך האב פרובירט צו לעבן אזוי, איז עס מיר נישט געלונגען, ביז דער ראש ישיבה שליט"א האט מיר געשריבן די ווערטער קורץ און שארף, און עס האט מיר געטוישט די גאנצע לעבן. איך האב גלייך געוואלט צוריק שרייבן, אבער עס איז מיר נישט אויסגעקומען.


הלואי ווען איך וואלט געהערט די ווערטער ווען איך האב חתונה געהאט, זיך צו זארגן פאר די אייגענע רוחניות און פאר די מאנ'ס גשמיות, וואלט מיין לעבן געווען אנדערש און אסאך אסאך גרינגער, א שאד אז נישט יעדער זאגט עס פאר כלות און פרויען, יעדע כלה און יעדע פרוי דארף דאס הערן און וויסן און לעבן מיט דעם למעשה, אז דאס איז באמת איר עבודת ה' צווישן איר מיט איר מאן.


נישט צו גלייבן וויפיל איין זאץ קורץ און שארף קען טוישן א מענטש און אים קלאר מאכן און גרינגער מאכן דאס לעבן, צו לעבן ריכטיג און רואיג אן צו טראגן אויף זיך אן איבעריגע עול.


יישר כח אייבערשטער אז איך האב זוכה געווען אנצוקומען צו היכל הקודש און באקומען די ווערטער, און פאר אלע הערליכע שיינע חיזוק ווערטער און שיעורים און די עצתו אמונה, די גאנצע לעבן ווערט שענער קלארער און געבט כח פאר'ן לעבן ווייטער ברוחניות ובגשמיות פון די אייגענע און פון די מאן און אוודאי אויך פון די קינדער.


יישר כח


 

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שופטים, ערב ראש חודש אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט דערציילט, ער האט געזען א ווארט פונעם צדיק רבי ישראל סאלאנטער זכותו יגן עלינו, וואס האט אים זייער איבערגענומען. רבי ישראל סאלאנטער האט געזאגט: "יענעמ'ס גשמיות - איז מיין רוחניות", און מוהרא"ש האט געזאגט, דאס איז געווען אלע יארן ביי אנשי שלומינו; מען האט געזארגט פאר א צווייטן יענער זאל האבן עסן, און נישט אויף זיין רוחניות, אויב ער דאווענט וכו'; נישט ווי די אלע וואס זארגן פאר א צווייטנ'ס רוחניות און עס גייט זיי נישט אן אויב יענער האט אויף שבת צו מאכן און אויב יענער האט וואס אריין צו נעמען אין מויל.


ביי מאן און ווייב איז דאס נאכמער שייך, א קלוגע פרוי זארגט פאר די שטוב, זי זארגט עס זאל זיין עסן פאר די מאן און קינדער, ריינע קליידער פאר די מאן און קינדער און פאר די ריינקייט פון די שטוב; דאס איז די עבודה פון א אידישע פרוי, ווי נאר די פרוי הויבט אן נאכקוקן איר מאן'ס רחניות, זי שעצט אים נישט - שפירט דאס גלייך דער מאן און דאס מאכט אים אומצופרידן, דער מאן שפירט אז זיין ווייב קוקט עם נאך, מען קען דאס נישט באהאלטן, דער מאן שפירט מיט פארמאכטע אויגן אויב זיין ווייב שעצט אים אדער נישט, דאס מאכט קאליע די שלום בית.


די אלע פרויען וואס קוקן און זוכן נאך אויב דער מאן האט שמירת עיניים, אויב דער מאן איז ערליך - די זענען נישט קיין נשים צדקניות, די זענען פארקערט פון נשים צדקניות, און די פרויען וואס דינען דעם אייבערשטן מיט זיין גרייט פארן מאן און אים מאכן גוט בגשמיות און זענען פרייליך צו טון דעם ווילן פונעם אייבערשטן - די זענען די נשים צדקניות; אין זייער זכות וועט זיין די גאולה. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ילקוט שמעוני תהלים, סימן תשצה) די רוחניות פון אידישע קינדער אין מצרים איז נישט געווען אזוי ווי עס דארף צו זיין, די מענער זענען געווען פארשקלאפט און פארפלאגט פאר די מצריים, מען האט געארבעט ביטער שווער, מען איז געווען אזוי אריינגעטון אין מאכן געלט אז זיי זענען פשוט נישט אהיימגעקומען צו זייערע ווייבער, וואס האבן די ערליכע פרויען געטון? זיי זענען געגאנגען צו זייערע מענער אויפן פעלד דארט וואו זיי האבן געארבעט, זיי האבן געברענגט – יעדער פאר איר מאן - וואסער מיט קליינע פיש, זיי האבן זיי אפגעוואשן און געלעבט אינאיינעם, און אזוי איז געווארן דאס אידישע פאלק וואס זענען ארויס פון מצרים און מקבל געווען די הייליגע תורה ביים בארג סיני; די ערליכע פרויען האבן געזארגט פארן מאן'ס עסן און אזוי ווייטער, זיי זענען נישט געווען פארנומען נאכצוקוקן און אפשאצן 'ער איז גענוג ערנסט אדער נישט?' אז בזכות די נשים צדקניות זענען די אידן ארויס פון מצרים, ובזכות די פרויען וועט משיח קומען.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.


 

#142 - וואס טוט מען אז די ווייב בעט א גט אויב פאר איך קיין אומאן?
אומאן, שלום בית, ראש השנה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע חיזוקים וואס דער ראש ישיבה שליט"א געבט אונז טאג טעגליך. יעדן שבת קוק איך ארויס צום פרישן קונטרס "עצתו אמונה", וואס דאס געבט מיר ממש לופט צום אטעמען פאר די גאנצע וואך.


איך האב זוכה געווען אנצוקומען צום ערשטן מאל קיין אומאן אויף ראש השנה פאר פיר יאר צוריק, און זייט דעמאלט בין איך ממש געבוירן געווארן פונדאסניי, אן קיין גוזמא. איך האב באקומען פון הייליגן רבי'ן און פון מוהרא"ש אזוי סאך אין לעבן, דאווענען און רעדן צום אייבערשטן, לערנען אסאך תורה מיט'ן סדר דרך הלימוד, לעצטנס בין איך אויך זוכה צו לערנען יעדן ח"י פרקים משניות, און נאך גאר אסאך גוטע מתנות.


פארגאנגענעם ראש השנה האט מיין ווייב נישט געוואלט אזוי שטארק איך זאל פארן קיין אומאן, צוליב די מלחמה דארט, דאס האט געמאכט אן אנגעצויגנקייט אינדערהיים, ביז צום סוף בין איך למעשה געפארן מיט איר הסכמה, אבער נישט מיט'ן גאנצן הארץ, נאר אזוי בלית ברירה. און זייט דעמאלט האט דער מצב ביי אונז אין שטוב אנגעהויבן גיין צוביסלעך בארג אראפ, די שלום בית האט גאר שטארק אונטערגעהינקעט, מיר זענען כמעט אנגעקומען צו א גט רחמנא ליצלן, אויך אין פרנסה האבן מיר נישט געזען קיין שום ברכה, אלע צינורות פון פרנסה זענען פארשפארט געווארן, און אין דעם גאנצען שווערן מצב האט דער אייבערשטער אונז געהאלפן אז מיר האבן אנגעהויבן ווארטן אויף א שמחה ברוך ה'.


יעצט שטייען מיר שוין געציילטע וואכן פאר ראש השנה, איך בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג מיט'ן גאנצן הארץ אז איך זאל זוכה זיין צו פארן קיין אומאן, אבער מיין ווייב זאגט מיר אז איך וויל פארן זאלן איך איר קודם געבן א גט, און איך זאל מיר נישט צוריק קומען אהיים.


איך בין מודה אז איך האב א גרויסע חלק אין די אנגעצויגנקייט אינדערהיים, איך פרוביר צו פאררעכטן און טון אלעס צו פארבעסערן דעם מצב, פאררעכטן די זאכן וואס האבן גורם געווען די אלע פראבלעמען, אבער דערווייל האב איך נישט קיין שום עצה, איך בעט נאר דעם אייבערשטן, און איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר ווייזן דעם וועג וואס צו טון יעצט.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ראה, כ"ג מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דו ווילסט דיין ווייב זאל דיך לאזן פארן קיין אומאן אויף ראש השנה – ווענדט זיך דאס אין דיר; אז דו וועסט איר העלפן, דו וועסט רעדן שיין צו איר, דו וועסט איר מכבד זיין - וועט זי דיך לאזן פארן צום רבי'ן.


מוהרא"ש זאגט אויף דעם וואס די וועלט זאגט: "פארוואס בלאזט דער שופר אזוי גוט ראש השנה? ווייל עס ליגט א גאנץ יאר אין ארון הקודש", זאגט מוהרא"ש: "אז מען וויל פארן קיין אומאן אויף ראש השנה ווענדט זיך דאס ווי אזוי מען פירט זיך אויף א גאנץ יאר; אז די ווייב זעט א גאנץ יאר ווי שיין מען פירט זיך, זי זעט וואס א ברסלב'ער חסיד איז, מען לערנט יעדן טאג תורה, מען לעבט מיטן אייבערשטן - דאן וועט זי נישט מעכב זיין פון פארן קיין אומאן", אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קיז:) "בלאזן שופר איז א חכמה, נישט קיין מלאכה"; עס גייט נישט מיט כח, עס דארף גיין מיט חכמה; אז מען פירט זיך אויף א גאנץ יאר אזוי ווי עס דארף צו זיין, דער שופר ליגט אין ארון קודש - דעמאלט דארף מען נישט קיין כח צו בלאזן דערמיט, עס איז נישט קיין שווערע ארבעט, עס געשעט אליין.


טשעפע נישט דיין ווייב, רעד צו איר שיין, רעד צו איר אזוי ווי מען רעדט צום חשוב'סטן מענטש. געב איר אסאך גוטע ווערטער, אז דו וועסט זיך אזוי פירן וועט זי דיך לאזן גיין צום רבי'ן אויף ראש השנה.


זאג דיין ווייב אז דו גייסט אהיימברענגען ישועות, מען פארט צו א צדיק אויף ראש השנה אויס'פועל'ן א גוט יאר - וועט זי דיך זיכער לאזן גיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#141 - מיינע עלטערן קריגן זיך און איך לויף צו מאוויס, וואס טוט מען?
שלום בית, קינדער, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, מאוויס, שמחה, ניגונים, שמירת עינים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע חיזוק און עצות ווי אזוי צו פירן אן ערליכע שיינע איידעלע שטוב.


איך קען שוין נישט, איך האלט עס נישט אויס; מיין טאטע מאמע קריגן זיך ארום פאר יעדע קלייניקייט, מיין מאמע זאגט שוין אפאר מאל אז זי וויל זיך גט'ן, איך ווייס נישט וואס צו טון; לויף איך צו מיין איי-פאד און איך קוק מאוויס, וואס זאל איך טון אז מיין מאמע האט מיר געוויזן מאוויס ווען איך בין געווען קליין און איך בין געווארן צוגעבינדען דערצו, איך ווייס נישט וואס צו טון.


איך בעט דער ראש ישיבה זאל מיר געבן אן עצה ווייל איך קען שוין נישט, עס איז ממש א גיהנום; מיין טאטע שרייט א גאנצן טאג אז מיין מאמע דארף הילף און אז זי איז קראנק. מיין מאמע האט אנגעהויבן זיך נישט צו שערן איר האר, און זי גייט מיט הויזן; וואס זאל איך טון? זי איז א גאנצן טאג אויף איר טעלעפאן און טוט גארנישט.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת דברים, כ"ח תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


קוקט נישט קיין מאוויס, קוקן מאוויס ברענט אויס די מח, עס מאכט שאדן אויף שפעטער, מאוויס איז מטמא דעם מח און הארץ. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עיין במדבר רבה י, ב; תנחומא שלח, טו): "עֵינָא וְלִבָּא תְּרֵי סַרְסוּרֵי דַעֲבֵירָה", די אויגן און די הארץ זענען די מעקלער (סעילסלייט) פאר עבירות, "עַיִן רוֹאֶה", עס הויבט זיך אן אז מען קוקט עבירות, "וְהַלֵּב חוֹמֵד", נאכדעם גליסט מען צו טון עבירות, "וּכְלֵי הַמַּעֲשֶׂה גּוֹמְרִים", ביז מען פאלט אראפ, מען זינדיגט רחמנא לצלן.


קוקט נישט קיין מאוויס, ענדערש שפילט געימס ווי קוקן מאוויס; קוקן מאוויס איז סם המוות. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא כט:): "הִרְהוּרֵי עֲבֵירָה קָשִׁים מֵעֲבֵירָה", טראכטן פון עבירות איז נאך ערגער פון טון עבירות; קוקן מאוויס ברענגט צו טומאה און זוהמה. חכמינו הקדושים זאגן (סוטה ח.): "אֵין יֵצֶר הָרָע שׁוֹלֵט אֶלָּא בַּמֶה שֶׁעֵינָיו רוֹאוֹת", דער יצר הרע כאפט א מענטש און הרג'עט אים - דורך נישט היטן די אויגן.


אז עס איז אייך גאר ביטער, אייערע עלטערן קריגן זיך; אייער מאמע וכו' וכו', און איר זוכט וואו צו אנטלויפן - אנטלויפט צום אייבערשטן. נעמט די עצה פון הייליגן רבי'ן, התבודדות ותפילה; גייט אין א ווינקל און שמועסט מיטן אייבערשטן אויף אייער שפראך, דערציילט אים ווי שווער עס איז אייך אין שטוב, וויינט צום אייבערשטן; זאגט אים: "הייליגער באשעפער איך האב ביטערע שווערע נסיונות, העלף מיר איך זאל זיך קענען דערהאלטן, איך זאל זיין פרייליך, איך זאל קענען ביישטיין די שווערע נסיונות".


הערט פרייליכע ניגונים, טאנצט און זינגט; ווייל שמחה איז אן עצה ווי אזוי צו בלייבן שטארק און קענען ארויסגיין א זיגער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#140 - פארוואס פייניג איך און איך טשעפע אזויפיל מיין מאן?
שלום בית, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, מדות טובות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א שלעכטע ווייב, מיין מאן איז א נשמה'לע נעבעך, איך האלט עס נישט אויס פאר אים.


אונזער בעיבי וועקט אונז אויף זייער אסאך אינמיטן נאכט, לעצטע וואך איין נאכט האט די בעיבי אונז אויפגעוועקט, און מיר זענען ביידע געווען זייער נערוועז, רוף איך מיך אן צו אים, "אזעלכע עקלדיגע מידות קומט ארויס פון דיר ווען דו ביסט פארשלאפן", האט ער מיר געענטפערט "איך בין נישט געווען אזוי ווען איך האב חתונה געהאט, דו האסט מיך אזוי געמאכט".


איך בין געבליבן שטיל מיט טרערן אין מיין האלז. עס האט מיר אזוי געשטאכן, ווייל איך ווייס ווי אמת עס איז, איך פייניג אים. היינט האבן מיר געהאט א טענה'ריי, איך האב אים גוט וויי געטון. רופט ער זיך אן ״איך גיי אנהויבן זיך אויפפירן אנדערש", האב איך געזאגט, "דעמאלט גייסטו בלייבן אליינס שנעלער ווי דו מיינסט", זאגט ער, "אפשר ווען איך וועל זיין אליין וועל איך מער אויפטון אויף דער וועלט", ער זאגט "אלס בחור פלעג איך לערנען און דאווענען און זיין פרייליך". אוי טוט דאס וויי, איך וויין יעצט פון מיך אליין.


איך דארף הילף, איך דארף אן עצה, איך האב א קראנקע מחלה פון שלעכטע מידות, און איך ווייס נישט וואס צו טון. איך בעט דעם אייבערשטן אויף דעם, אבער איך זע נישט אז עפעס זאל זיך רוקן, איך הער און איך קען אלע שיעורים, איך ווייס אז איך דארף אים שעצן און ליב האבן און זיין א קלוגע פרוי, איך ווייס פונקטליך וואס איך דארף ווען זיין, איך קען זיך אבער נישט העלפן, ער ווערט נעבעך געפייניגט, איך האלט עס נישט אויס.


אוודאי ווערט ער נערוועז יעדעס מאל ווען איך רוף אים, איך וואלט אויך געווארן נערוועז פון מיך אליינס. ער איז אזוי וואויל אז ער טוט מיר גארנישט צוריק. איך בין געקומען זוכן הילף, און איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען העלפן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - א' פרשת דברים, כ"ח תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אויסארבעטן די מידות - איז זייער וויכטיג, און אז מען ארבעט דאס נישט אויס אין די יונגע יארן - איז שפעטער זייער שווער דאס לעבן; א רחמנות פאר די קינדער וואס מען איז זיי נישט מחנך, עס איז זיי שפעטער ביטער אין לעבן.


דער פסוק זאגט: "וְעַיִר פֶּרֶא אָדָם יִוָּלֵד" (איוב יא, יב), א מענטש ווערט געבוירן מיט שלעכטע מידות, ווי אן אייזל אן שכל; מען מיינט 'אלעס קומט זיך מיר', מען מיינט 'יעדער קומט מיר', און עס ליגט א פליכט אויף עלטערן אויסצולערנען די קינדער צו וויסן אז 'נישט אלעס וואס מען וויל - באקומט מען', און אז 'קיינער קומט מיר גארנישט'.


שלמה המלך זאגט (משלי יג, כד): "חוֹשֵׂךְ שִׁבְטוֹ שׂוֹנֵא בְנוֹ", עלטערן וואס מוסר'ן נישט די קינדער - די האבן פיינט זייערע קינדער, "וְאֹהֲבוֹ שִׁחֲרוֹ מוּסָר", און די עלטערן וואס מוסר'ן די קינדער - די האבן ליב זייערע קינדער; ווייל די עלטערן וואס מוסר'ן נישט זייערע קינדער - וועלן די קינדער ארויסגיין לתרבות רעה, השם ישמרינו.


אז מען האט אייך נישט געהאלפן אלס קינד אויסארבעטן די שווערע נאטורן, מען האט אייך אלעס נאכגעגעבן - איז פאר אייך געבליבן איין עצה, בעטן דעם אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך ער זאל רחמנות האבן אויף אייך און אייך העלפן אויסארבעטן די מידות; איר זאלט רעדן שיין צו אנדערע און בפרט צו אייער מאן, איר זאלט וויסן אז קיינער קומט אייך גארנישט און וואס איר האט - איז אלעס נאר מתנות; ווייל אז מען איז שלעכט צום מאן, מען רעדט נישט שיין, מען פארלאנגט א גאנצן צייט - קען מען בלייבן אליין השם ישמרינו.


דער רבי האט דערציילט (שבחי הר"ן, אות טז) ווען ער האט געהאט זיינע שווערע נסיונות - איז ער געווען אין א גרויסע סכנה, "הָיָה צוֹעֵק לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ מְאֹד", ער האט געשריגן צום אייבערשטן, "עַד שֶׁזָּכָה לְהִתְגַּבֵּר עַל יִצְרוֹ וּלְהִנָּצֵל", ביז ער האט זיך געקענט שטארקן אויף זיין יצר הרע און ווערן געראטעוועט, ביז ער האט זיך אינגאנצן אויסגעארבעט.


איך האב געזען מענטשן וואס זענען געווען בטבע שלעכט, פרעכע בעלי גאווה, און מיט די עצה פון התבודדות האבן זיי זיך אויסגעארבעט און געווארן גוט; זיי האבן גענומען דעם הייליגן רבינ'ס עצות ערנסט, זיי האבן געבעטן יעדן טאג דעם אייבערשטן, זיי האבן זיך מתבודד געווען, געשריגן צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער איך בין א שלעכטער, הייליגער באשעפער געב מיר גוטע נאטורן, מאך מיך רעדן שיין צו אנדערע, געב מיר א גוטע הארץ, א ריינע הארץ", און זיי האבן זיך אינגאנצן געטוישט צום גוטן.


וועט איר נעמען ערנסט דעם רבינ'ס עצה, איר וועט יעדן טאג בעטן דעם אייבערשטן - וועט איר זיכער זיך טוישן, איר וועט ווערן א גוטער, איר וועט האבן שלום בית און די שכינה וועט רוען ביי אייך אין שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#139 - מעג א טאטע טוישן אדער באדן זיין קליין מיידל?
שלום בית, צניעות, קינדער, לימוד התורה, מורה דרך, צדיקים, בית המדרש, דאווענען, חברים, סדר דרך הלימוד, מנין

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח אויף אלע בריוו יעדע וואך אין עצתו אמונה, און פאר דעם גליון פון חינוך, איך ליין עס יעדן שבת, און דאס איז ממש מיין עונג שבת, איך ווארט יעדע וואך אויף דעם. ברוך ה' אז צוביסלעך קום איך צוריק צו די כוחות, און איך קען ווייטער אנהויבן לערנען אויפ'ן סדר דרך הלימוד און דאווענען יעדן טאג די דריי תפלות.


איך האב ברוך ה' א קליין מיידעלע, שוין א יאר אלט, און לעצטנס הער איך פון ארומיגע מענטשן אז עס פאסט נישט פאר א טאטע צו באדן די מיידל, אדער צו איבערטוישן די מיידל, אדער אפילו צו בעביסיטן די מיידל, ווען מיין ווייב דארף הילף.


איך האב קיינמאל נישט געהערט פון מוהרא"ש אז עס זאל זיין א פראבלעם מיט דעם. פארקערט, מוהרא"ש האט אלץ גערעדט אז מען דארף העלפן אין שטוב. האב איך געוואלט פרעגן וואס דער ראש ישיבה שליט"א האלט וועגן דעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מטות מסעי, כ"א תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו דאווענסט די דריי תפילות יעדן טאג, שחרית מנחה מעריב, און זיי מקפיד צו גיין אין שול דאווענען. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ו:): "בְּשָׁעָה שֶׁהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא בָּא בְּבֵית הַכְּנֶסֶת", ווען דער אייבערשטער קומט אין שול, "וְלֹא מָצָא בָּהּ עֲשָׂרָה", אין זעט אז עס איז נישטא קיין מנין, "מִיָּד הוּא כּוֹעֵס", ווערט דער אייבערשטער בכעס, אזוי ווי עס שטייט (ישעיה נ, ב): "מַדּוּעַ בָּאתִי", פארוואס בין איך געקומען, "וְאֵין אִישׁ", ווען עס איז נישטא קיין מענטש? "קָרָאתִי", מען רופט מיך, "וְאֵין עוֹנֶה", און איך ענטפער נישט; זאגן די הייליגע צדיקים, ווען דער אייבערשטער קומט אין שול און זעט ווי מען דאווענט מיט מנין - איז נישטא קיין כעס נאר דער אייבערשטער פון דעם א נחת רוח. נאך זאגן חכמינו זכרונם לברכה (שם ז:) אויפ'ן פסוק (תהלים סט, יד): "וַאֲנִי תְפִלָּתִי לְךָ ה' עֵת רָצוֹן", "אֵימָתַי עֵת רָצוֹן" ווען איז אן עת רצון? "בְּשָׁעָה שֶׁהַצִּבּוּר מִתְפַּלְּלִין", ווען דער ציבור דאווענט.


אויך פריי איך זיך אז דו לערנסט דיינע שיעורים כסדרן, איך האף אז דו לערנסט יעדן טאג די בלאט גמרא. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ריד): "'תַּלְמוּד' גִימַטְרִיָא שֶׁל הַקְּלִפָּה הַמְחַטֲאַת אֶת הָאָדָם בִּפְגַם הַבְּרִית שֶּׁנִּקְרֵאת 'לִילִית'", ווען א מענטש לערנט גמרא - פארברענט ער די קליפה וואס ווארפט אראפ א מענטש אין פגם הברית; א שאד אז מענטשן ווייסן נישט פון סדר דרך הלימוד (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), אז מען קען לערנען אפילו אן פארשטיין; ווייל ווען מענטשן וואלטן געוואוסט דאס גרויסקייט פון א בלאט גמרא אפילו אן פארשטיין, נאר זאגן די ווערטער - וואלט יעדער איינער געעפנט די הייליגע גמרא און געלערנט.


בנוגע דיין פראגע וכו'; קענסט שמועסן מיט חברים, פארברענגען מיט מענטשן, אבער דעות - זאלסטו אויסהערן נאר פון צדיק, און אודאי און אודאי ווי אזוי אוועק צו שטעלן דיין שטוב - זאלסטו נאר אויסהערן דעם צדיק.


דער צדיק זאגט העלף אין שטוב, באד די קינדער, בעבי-סיט די קינדער און טויש די קינדער; נישט נאר מען מעג, נאר א טאטע מוז העלפן באדן די קינדער און טוישן די קינדער; איז וואס דארפסטו זיך מבלבל זיין פון אנדערע?


וואויל איז דעם וואס העלפט אין שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#138 - זאל איך בארגן געלט אז מיין ווייב זאל קענען האבן א רוימערקע?
חובות, שלום בית, הכרת הטוב, פרנסה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך ווייס נישט און איך קען אפילו נישט אנהויבן צו דאנקען דעם ראש ישיבה שליט"א אויף די שיינע לעבן וואס איך האב באקומען פון די שיעורים און די בריוו, אז איך בין זוכה צו לערנען תורה יעדן טאג, אז איך בין געווארן א רואיגער און פרייליכער מענטש, מיין גאנצער בליק אויפ'ן לעבן האט זיך געטוישט מקצה אל הקצה, איך האב אנגעהויבן לעבן מיט א תכלית אויף דער וועלט, אריינצוכאפן תורה ומצוות און מעשים טובים, עס גייט מיר נישט אריבער א טאג וואס איך זאל נישט טראכטן כאטש אפאר מאל אז איך גיי נישט בלייבן דא אויף אייביג, ממילא לאמיך אריינכאפן גוטע זאכן, אמאל פלעג איך ציטערן נאר פון טראכטן פון דעם, די סעודות שבת קודש איז געווארן די געשמאקסטע זאך ביי אונז אין שטוב, די שלום בית איז געווארן גאר אנדערש, און אזוי ווייטער און ווייטער, עס איז נישט מעגליך אויסצורעכענען אלע מתנות וואס איך האב באקומען פון ראש ישיבה שליט"א, דער אייבערשטער זאל העלפן אז דער ראש ישיבה שליט"א זאל ווייטער קענען אנגיין מיט די הייליגע ארבעט, און האבן די כוחות ממשיך צו זיין אויפצולייכטן אלע אידישע שטיבער.


איך האב געוואלט פרעגן איבער דעם וואס דער ראש ישיבה שליט"א רעדט איבער די הארבקייט פון האבן חובות, איך בין ברוך ה' א מענטש וואס בטבע בארג איך נישט קיין געלט פון קיינעם, אבער פון די אנדערע זייט איז אונז זייער וויכטיג צו נעמען א רוימערקע אין שטוב, כאטש איינמאל א וואך, ארויסצוהעלפן מיין ווייב מיט די ארבעט, עס קומט מיר אן זייער שווער עס צו צאלן, איך האב געזאגט פאר מיין ווייב אז איך וועל טון די ארבעט אנשטאט די רוימערקע, אבער מיין ווייב וויל נישט, זי זאגט אז עס פאסט נישט איך זאל עס טון, ממילא האב איך געדארפט בארגן געלט די לעצטע צוויי וואכן פאר דעם, איך האב עס שוין באצאלט ברוך ה', אבער איך וויל וויסן אויף ווייטער אויב ס'איז ריכטיג צו בארגן געלט פאר דעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מטות מסעי, כ"א תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אודאי און אודאי זאל דיין ווייב נעמען א רוימערקע, און אז דו האסט נישט קיין געלט, מעגסטו בארגן - אזוי וועסטו האבן עשירות. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא מציעא נט.): "אוֹקִירוּ לִנְשַׁיְכוּ כִּי הֵיכִי דְּתִתְעַתְרוּ", זייט מכבד אייער ווייב וועט איר ווערן רייך; אז מען איז מכבד די ווייב - דאס ברענגט שפע אין שטוב, און אויך אז מען מאכט איר פרייליך, מען געבט איר גוטע ווערטער - דאס ברענגט השראת השכינה אין שטוב, נאכדעם האט מען שוין אלע ברכות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#137 - איז דא אן היתר פאר מיר צו מעגן קוקן מאוויס?
שלום בית, תפילות אויף אידיש, מאוויס, שמחה, תשובה, נסיונות, שמירת עינים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ס'האט זיך מיר אלעס געלוינט פאר די ווארעמע שיינע בריוו וואס איך האב באקומען, די ווערטער האבן מיר געגעבן אסאך חיזוק און אסאך התרגשות. טרערן האבן געגאסן פון מיינע אויגן ווען איך האב געליינט וואס דער ראש ישיבה האט געשריבן. אמן אויף אלע גוטע ברכות, און א גרויסער יישר כח, דער גרעסטער טעראפיסט קען נישט אויפטון וואס דער דער ראש ישיבה קען.


אויך האב איך געוואלט מזכיר זיין אז איך בין זייער צעבראכן און דעפרעסט, איך בין נישט פרייליך, עכט דארף איך זיין אזוי פרייליך א גאנצן טאג. נאך א זאך וואס איך האב געוואלט איבערגעבן פאר'ן ראש ישיבה, אז איך הער נישט אויף צו זוכן פון אונטער דער ערד וואו איך קען טרעפן עפעס א שטיקל מאווי, עפעס א ברעקל עבירות, רחמנא ליצלן. איך זיץ שעות אויף שעות און איך פרוביר צו העקן די פילטער; איך ווייס נישט וואס גייט פאר מיט מיר, פארוואס ציעט מיך אזוי שטארק צו שלעכטס און צו עבירות?! איך שעם זיך פון מיר אליין, פארוואס קען איך זיך נישט איינהאלטן פון זוכן שמוץ? פון צוריק אריינקריכן אין בלאטע?! איך ווייס אז ס'איז נישט גוט פאר מיר, איך ווייס ווי שעדליך און עקלדיג עס איז פאר מיין לעבן, פאר מיין נשמה, אבער איך האב עס נאכאלץ אזוי ליב, איך האב אזוי ליב צו וואטשן און קוקן פאלשע זאכן.


אפשר מעג איך צוריק אנהויבן קוקן מאוויס? ווייל ס'העלפט מיר סיי ווי נישט, נישט קיין חילוק אז ס'איז דא א פילטער, און איך האב שוין אוועקגעווארפן מיין סמארטפאון און מיין די.ווי.די. פלעיער און אלע מאוויס וואס איך האב צוזאמגעקויפט. אבער יעדעס מאל וואס איך ווארף אוועק א שלעכטע זאך, בענק איך זיך נאכדעם צוריק צו מאוויס, נאך מער פון פריער, און איך זוך א נייע וועג צוריק צו מיין מאוויס.


וואס איז די עצה? איז דען דא א וועג ארויס פאר מיר פון מיין עדיקשן? איך וויל זיין אמת'דיג, איך מיין הארץ האף איך אז דער ראש ישיבה זאל מיר ענטפערן אז איך מעג קוקן מאוויס. איך חלום פון מאוויס, איך חלש פאר מאוויס! גארנישט אינטערעסירט מיך מער ווי מאוויס, מיין גאנצע מח און מחשבה איז נאכאלץ מאוויס. וואס טוט מען?


אפשר בין איך שולדיג, ווייל איך זאג נישט יעדן טאג די תפילה וואס דער ראש ישיבה האט מיר געשריבן שוין פיר יאר צוריק? איך הויב אן פון יעצט עס צוריק צו זאגן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת פנחס, שבעה עשר בתמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר ווילט איך זאל אייך געבן אן היתר צו קוקן מאוויס? ווי קען איך דאס טון? איך וויל עס זאל אייך גוט זיין, איך וויל איר זאלט זיין פרייליך און האבן א פארגעניגן פונעם לעבן, וואס דאס קען נישט גיין אינאיינעם מיט קוקן מאוויס; ווייל יעדע קליפ און יעדע מאווי פון עבירות, פון קוקן די געמאכטע פאלשע ליבשאפט פון פרעמדע וכו' - שטערט דאס לעבן, און מאכט בעצבות און מרה שחורה; איך וויל אייך ענדערש געבן חיזוק אויף נישט קוקן און וועלן וועלן נישט קוקן קיין עבירות.


דער אייבערשטער זאגט אונז (במדבר טו, לט): "וְלֹא תָתוּרוּ אַחֲרֵי לְבַבְכֶם וְאַחֲרֵי עֵינֵיכֶם", מיר זאלן נישט קוקן קיין עבירות; ווייל דער אייבערשטער וויל אז מיר - אידישע קינדער - זאלן זיין פרייליך און האבן א פארגעניגן פונעם לעבן, און נאר אז מען היט די אויגן און מחשבה - קען מען זיין פרייליך, האבן א פארגעניגן פונעם לעבן.


די תפילה וואס איך האב אייך געשיקט שוין פיר יאר צוריק, וואלט איר דאס געזאגט יעדן טאג - וואלט איר שוין לאנג געווען באפרייט, איר וואלט שוין לאנג געווען פרייליך און געלעבט מיט אייער טייערער מאן; נאר וואס דען? אז מען קוקט עבירות - ווערט מען אזוי צעבראכן און צעקלאפט, מען גלייבט מער נישט אין זיך אליין, מען גלייבט מער נישט אז מען האט א כח צו צעברעכן די שווערסטע עדיקשנס.


איך בעט אייך זייער, שטארקט אייך אין תפילה; בעטס דעם אייבערשטן טאג נאך טאג ער זאל אייך העלפן קענען היטן די אויגן און אייך פרייליך מאכן.


דא האט איר א פרישע תפילה און אז איר וועט דאס זאגן וועט איר זוכה זיין צו ווערן א גרויסע צדיקת:


אנא השם, העלף מיר איך זאל קענען היטן מיינע אויגן; איך בין אזוי איינגעזינקען אין די עבירה פון קוקן מאוויס, איך קען נישט אויפהערן קוקן די עקלדיגע זאכן, איך בין אזוי צוגעקלעבט צו דעם אז איך וויל אפילו נישט טראכטן אז איך גיי איין טאג אויפהערן דאס קוקן, איך מיין אז דאס וויל איך.


הייליגער באשעפער, איך בין אזא רחמנות, נישטא נאך אזא רחמנות ווי מיר; איך בין א אידישע מאמע, איך האב טייערע ליכטיגע קינדערלעך מיט א טייערער מאן, און איך מיט מיין מח, מיין הארץ, אלעס פון מיר - איז נאר אין איין זאך, אין מאוויס; איך בין ממש קראנק צו קוקן עקלדיגע זאכן, אנשטאט איך זאל לעבן מיט מיין משפחה, מיט מיין מאן - מיט ליבשאפט - לויף איך צום טעלעפאן, צום קאמפיוטער און איך פארשמיר מיין נשמה.


אנא השם, העלף מיר, ראטעווע מיר פון די קליפות און פון די נישט גוטע; איך בין דאך א איד און איך וויל זיין גוט, איך האב א נשמה, איך שפיר ווי עס ציט מיר א גאנצע צייט צוריק צו די מאוויס, אבער עכט עכט, טיף טיף - בענקט מיין הארץ צו דיר, מיין נשמה וויל זיין א ריינע, א לויטערע; אנא השם, מאך מיר א נס איך זאל שוין זיין ערליך און הייליג.


אנא השם, איך וויל לעבן מיט דיר, איך וויל דיך שפירן, איך וויל זיין פרייליך, איך וויל לעבן מיט מיין מאן. הייליגער באשעפער, העלף מיר בזכות די הייליגע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיינעט וועגן, בזכות רבינו נחמן בן פיגא ורבי נתן תלמידו ורבינו אליעזר שלמה ברסלבער - זכותם יגן עלינו - זאל איך זוכה זיין צו תשובה טון און זיין הייליג און ריין.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#136 - וואס קען איך געבן פאר די קינדער צו טון נאך חדר?
שלום בית, חינוך הילדים, סיפורי צדיקים, קינדער

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב צוויי בחורים און א גרויסע אינגל, און איך מוטשע זיך וואס זיי צו געבן צו טון נאך חדר און ישיבה. אביסל ליינען זיי, אביסל העלפן זיי, און אביסל שפילן זיי, אבער עס בלייבט נאכאלץ איבער אסאך צייט וואס זיי גייען ממש ליידיג. זיי שטייען אויף מיין ווייב'ס קאפ, און אלעס ווערט אנגעצויגן. וואס זאל איך טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת פנחס, י"ג תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווער עס וויל זוכה זיין צו ערליכע קינדער, ערליכע דורות, איז דא איין עצה - תפילה; בעטן דעם אייבערשטן אויף דעם.


מוהרא"ש ברענגט זייער אסאך אין די בריוו די מעשה וואס די הייליגע חכמים דערציילן (תנא דבי אליהו רבא, פרק יח) "מַעֲשֶׂה בְּכֹהֵן אֶחָד", עס איז געווען א כהן, "שֶׁהָיָה יְרֵא שָׁמַיִם בַּסֵּתֶר", זייער אן ערליכער איד, "וְהָיוּ לוֹ עֲשָׂרָה בָּנִים מֵאִשָּׁה אַחַת", ער האט געהאט צען קינדער, "שִׁשָּׁה זְכָרִים וְאַרְבַּע נְקֵבוֹת", זעקס זון און פיר טעכטער, "וּבְכָל יוֹם וָיוֹם הָיָה מִתְפַּלֵּל וּמִשְׁתַּטֵּחַ וּמִתְחַנֵּן וּמְבַקֵּשׁ רַחֲמִים", ער פלעגט יעדן טאג זיך אראפווארפן אויף דער ערד, וויינען און בעטן דעם אייבערשטן, "וּמְלַחֵךְ בִּלְשׁוֹנוֹ עָפָר", ער פלעגט אויפלעקן דער ערד מיט זיין צינג (דאס איז אן אויסדרוק ווי איינער פארפירט און וויל עפעס פועל'ן) - "כְּדַי שֶׁלֹא יֵצֵא אֶחָד מֵהֶן לִידֵי עֲבֵירָה וְלִידֵי דְּבַר מְכֹעָר", אז אלע זיינע קינדער זאלן זיין ערליכע אידן און קיינער זאל נישט צוקומען צו קיין עבירות, "אָמְרוּ, לֹא יָצְתָה אוֹתָהּ שָׁנָה וְלֹא שֵׁנִית וְלֹא שְׁלִישִׁית", און מען דערציילט אויף אים, עס איז נישט אריבער קיין סאך צייט, נאך א קורצע צייט, "עַד שֶׁבָּא עֶזְרָא וְהֶעֱלָה אֶת יִשְׂרָאֵל מִבָּבֶל, וְהֶעֱלָה אֹתוֹ כֹּהֵן עִמָּהֶם", האט עזרא הסופר צוריק געברענגט אלע אידן קיין ארץ ישראל און אויפגעבויט דעם בית המקדש, און דער איד איז אויך געווען פון די וואס זענען צוריק געגאנגען קיין ירושלים, "עַד שֶׁרָאָה כֹּהֲנִים גְּדוֹלִים וּפִרְחֵי כְּהוּנָה מִבָּנָיו וּמִבְּנֵי בָּנָיו עַד חֲמִשִּׁים שָׁנָה, וְאַחַר כָּך נִכְנַס אוֹתוֹ כֹּהֵן לְבֵית עוֹלָמוֹ", ביז ער האט זוכה געווען ארויף צו גיין קיין ארץ ישראל מיט אלע זיינע קינדער צוזאמען מיט עזרא הסופר, און אלע זיינע קינדער זענען געווארן כהנים גדולים אין בית המקדש. און דער כהן האט זוכה געווען צו קינדער און אייניקלעך וואס אלע פון זיי האבן געטון די עבודה אינעם בית המקדש; זעט מען פון דעם אז תפילה איז די עצה זוכה צו זיין צו ערליכע קינדער.


העלף דיין ווייב מחנך זיין די קינדער, קום אהיים צייטליך העלפן לייגן שלאפן די קליינע קינדער און מיט די עלטערע קינדער זאלסטו פארברענגען און זיי אויפבויען; חינוך הבנים והבנות איז זייער א הייליגע ארבעט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#135 - זיך פירן מיט די חומרות פונעם מאן, אדער פון די עלטערן?
שלום בית, כשרות, כיבוד אב ואם, מנהגים, חומרות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געליינט א בריוו וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט געענטפערט פאר א פרוי וואס איר מאן איז מקפיד אויף געוויסע חומרות, אז ווען זיי גייען צו אירע עלטערן - וואו מען איז נישט מקפיד אויף די חומרות - זאל מען זיך פירן אזוי ווי מען פירט זיך דארט, צוליב כיבוד אב ואם, דארט איז נאר דא די חומרא פון כיבוד אב ואם.


האב איך געוואלט פרעגן אויף דעם, ווייל איך האב געוואוסט אלעמאל אז א פרוי נאך די חתונה דארף נאכגיין די מנהגים און חומרות פון איר מאן, אפילו אירע עלטערן פירן זיך אנדערש, און עס איז נישטא ביי דעם כיבוד אב ואם. וויל איך פארשטיין וואס איז טאקע די ריכטיגע וועג זיך צו פירן ביי דעם?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת פנחס, י"ג תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מען דארף זייער אכטונג געבן צו מכבד זיין עלטערן, סיי די אייגענע עלטערן און סיי די שווער און שוויגער. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי קידושין א, ז): "רַבִּי שִׁמְעוֹן בֶּן יוֹחָאִי אוֹמֵר", רבי שמעון בן יוחאי זאגט, "גָדוֹל הִיא כִּיבּוּד אָב וָאֵם", די מצוה פון כיבוד אב ואם איז זייער גרויס, ווייל מיר געפינען, "שֶׁהֶעֱדִיפוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא יוֹתֵר מִכְּבוֹדוֹ", דער אייבערשטער האט אונז באפוילן מען זאל מער מכבד זיין טאטע מאמע ווי מען זאל מכבד זיין אים אליינס.


זייער גוט זיך צו מאכן גדרים וסייגים וואס מען עסט, וועלכע הכשר און אזוי ווייטער, אבער ווען מען גייט צו די עלטערן - פירט מען זיך אזוי ווי זיי, און ווען מען גייט צו די ווייב'ס עלטערן - פירט מען זיך אזוי ווי זיי. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תוספתא ברכות ב, כב): "הלל הזקן אומר אל תראה ערום, אל תראה לבוש, אל תראה עומד, אל תראה יושב, אל תראה שוחק, אל תראה בוכה"; מען זאל נישט זיין אנדערש וואו מען געפינט זיך.


איך האב געהערט פון אנשי שלומינו וואס זיי האבן געהאט חומרות, זיי האבן אכטונג געגעבן אויף נישט עסן פלייש, און מוהרא"ש האט זיי געזאגט, ווען זיי גייען צו די עלטערן זאלן זיי עסן וואס מען לייגט זיי אין טעלער, (פארשטייט זיך ערליכע עלטערן וואס עסן מיט ערליכע הכשרים).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#134 - צוזאגן אין מירון צו געבן דעם נאמען שמעון, כדי געהאלפן צו ווערן?
שלום בית, סיפורי צדיקים, קינדער, משפחה, סגולות, קנאה, מירון, ל"ג בעומר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


עס דערנענטערט זיך דער הייליגער טאג ל"ג בעומר, און עס איז באקאנט א סגולה געהאלפן צו ווערן מיט קינדער, אז מען זאל צוזאגן ביים ציון הקדוש אין מירון צו געבן דעם נאמען שמעון פאר'ן אינגל וואס מען וועט האבן.


שוין פארגאנגענע יאר האב איך דאס געוואלט טון, מיין ווייב האט אבער נישט מסכים געווען, זי שעמט זיך אז מען זען אז מיר זענען געווען אז אין לחץ געהאלפן צו ווערן. איינער האט מיר געזאגט אז איך זאל נאר צוזאגן צו מאכן די חאלאקע אין מירון, אבער עס איז שוין אריבער א יאר און מיר זענען נאכנישט געהאלפן געווארן.


יעצט בין איך נאך מער באזארגט, נאכדעם וואס מיינע יונגערע געשוויסטער האבן חתונה און אפשר וועלן זיי האבן קינדער פאר אונז.


זאל איך נאכאמאל ארויפברענגען דעם געדאנק צו טון די סגולה אדער נישט?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אחרי קדושים, ו' אייר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד .. נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


צוויי זאכן דארפסטו וויסן; איינס, האבן קינדער איז נישט קיין פארמעסט. אז א יונגערער אין די משפחה האט ערשט קינדער, אדער מער קינדער - איז דאס נישט א צרה און נישט קיין פארמעסט; קינדער איז א מתנה פונעם אייבערשטן און עס איז נאריש צו האלטן חשבון ווען מען האט, ווער עס האט ערשט, וויפיל קינדער מען האט און ווער עס האט מער קינדער; מען דארף בעטן דעם אייבערשטן און ווארטן מיט געדולד ביז די ישועה קומט.


צווייטנס, מען קען פועל'ן ביי רבי שמעון בר יוחאי קינדער אפילו מען זאגט נישט צו אז מען וועט געבן א נאמען שמעון. בפרט ווען עס איז נוגע אין דיין שלום בית, דיין ווייב וויל נישט געבן שמעון, זי שעמט זיך וכו' - איז דאך זיכער אז דו זאלסט ענדערש זיך מקבל זיין ל"ג בעומר אין מירון אז דו וועסט לעבן בשלום מיט איר, דו וועסט מכבד זיין דיין ווייב און זיך נישט קריגן; וועסטו מיט דעם פועל'ן קינדער.


די הייליגע חכמים דערציילן פונעם תנא רבי שמעון בר יוחאי (שיר השירים רבה א, לא), א פארפאלק זענען געקומען צום הייליגן תנא רבי שמעון בר יוחאי אז זיי ווילן זיך גט'ן, היות עס איז שוין איבער צען יאר וואס זיי האבן חתונה געהאט און זיי זענען נאכנישט נפקד געווארן מיט קינדער. האט זיי רבי שמעון בר יוחאי געזאגט זיי זאלן מאכן א סעודה פאר זיי גט'ן זיך. בשעת די סעודה, ווען דער מאן איז שוין געווען גוט בגילופין פון אפאר גלעזלעך וויין, האט ער צוגערופן זיין ווייב און איר געזאגט: "היות מיר האבן געהאט שיינע יארן צוזאמען און יעצט גייען מיר זיך גט'ן, וויל איך דיר געבן עפעס א טייערע זאך פון מיין פארמעגן, קלויב זיך אויס א טייערע חפץ פאר דיר און אזוי וועלן מיר זיך צעשיידן", האט זי אים געבעטן ער זאל איר געבן אביסל צייט צו טראכטן.


דער מאן האט ווייטער געטרינקען וויין, ביז ער איז אראפגעפאלן אויף דער ערד טויט שיכור און איז איינגעשלאפן. האט די פרוי געבעטן די משרתים זיי זאלן אים אריינלייגן אין בעט און אים ברענגען צו אירע עלטערן אין שטוב, צומארגנס ווען ער האט זיך אויפגעוועקט און זיך ארומגעקוקט וואו ער איז - האט ער נישט פארשטאנען וואס דא גייט פאר, האט זי אים געגעבן צו פארשטיין און אים געזאגט די ווערטער: "בשעת מיר האבן געמאכט די סעודה האסטו מיר געזאגט אז איך קען זיך אויסוועלן א גוטע חפץ פון דיין פארמעגן; איך האב נישט קיין בעסערע זאך אויף די וועלט ווי דיר, דו ביסט מיין בעסטע זאך!"


זענען זיי געגאנגען צו רבי שמעון בר יוחאי און אים דערציילט די גאנצע מעשה, האט רבי שמעון בר יוחאי זיי געזאגט: "אויב זי האט דיר אזוי ליב און זי וויל זיך נישט צעטיילן פון דיר, זאג איך אייך צו אז איבער א יאר וועט איר האבן א קינד", און אזוי איז טאקע געווען, זיי האבן זוכה געווען צו קינדער; אלעס נאר צוליב דאס ליבשאפט און שלום וואס איז געווען צווישן זיי.


דארפסט נישט ווארטן אויף ל"ג בעומר זיך דאס צו מקבל זיין, זיי זיך שוין מקבל צו מכבד זיין דיין ווייב און איר נישט וויי טון, און בעט דעם אייבערשטן פאר קינדער - וועט איר זוכה זיין צו זרע של קיימא.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#133 - נאכ'ן פירן דעם סדר נאכט אין שפיטאל, איז דאס מיין סדר פאר'ן גאנצן יאר?
התחזקות, שלום בית, סיפורי צדיקים, רפואה, שמחה, נסיונות, פסח, סדר נאכט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין זוכה ברוך ה' צו הערן די דרשות פונעם ראש ישיבה שליט"א, אנדערש ווייס איך נישט ווי איך וואלט זיך געפונען אויף דער וועלט, איך דאנק דעם ראש ישיבה שליט"א אויף יעדע דרשה באזונדער. איך האב אסאך צו שרייבן, און איך וועל פרובירן מקצר צו זיין.


דעם פארגאנגענעם ערב פסח האט מיין ווייב אנגעהויבן זייער נישט גוט צו שפירן, אזוי ווייט אז ביינאכט, נאך פאר'ן סדר, האבן מיר געדארפט רופן הצלה וועלכע האבן איר אריינגעפירט אין שפיטאל, וואו מיר זענען געבליבן ביז דעם ערשטן טאג יום טוב אינדערפרי. מיין ווייב האט בכלל נישט געקענט מאכן קיין סדר, קוים געקענט ארויסזאגן די ווערטער "פסח מצה ומרור".


די הצלה לייט האבן אונז געגעבן ברוך ה' זאכן פאר'ן סדר, אזוי האב איך געקענט זיצן נעבן די בעט פון מיין ווייב אין די קארידארן פונעם שפיטאל און אפרעכטן א סדר, ווען אינצווישן האב איך כסדר זיך אפגעגעבן מיט מיין ווייב און גערעדט מיט די דאקטורים און געהילפן, צו טון וואס מען דארף, ביז איך האב געענדיגט דעם "סדר" אביסל פאר'ן עלות השחר. ברוך ה' אז מיין ווייב שפירט שוין יעצט אסאך בעסער, מיר בויען ווייטער א אידישע שטוב אינאיינעם, דער אייבערשטער זאל ווייטער העלפן.


מיין שאלה איז איבער דעם וואס מען זאגט נאך פון צדיקים אז ווי אזוי מען פירט זיך אויף ביים סדר נאכט, אזוי וועט זיין די גאנצע יאר, דער סדר נאכט איז א סדר פאר די גאנצע יאר, דעריבער האב איך מורא נאכ'ן פירן אזא "סדר נאכט" וועט חס ושלום נישט אויסקוקן גוט דעם גאנצן יאר. אפשר האט דער ראש ישיבה שליט"א אן עצה פאר מיר וואס צו טון עס צו פאררעכטן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אחרי קדושים, ד' אייר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מוהרא"ש זאגט בשם צדיקים, מען רופט די נאכט פון פסח 'ליל הסדר' ווייל: "ווי אזוי מען פירט זיך אויף די נאכט פון פסח - אזוי וועט מען זיך פירן א גאנץ יאר".


דאס מיינט מען צו זאגן, אויב דער מענטש רעגט זיך נישט אויף, ער זיצט ביים סדר מיט א שמחה, ער איז פרייליך, ער ווערט נישט אין כעס אויף די ווייב און קינדער, אפילו זאכן גייען נישט ווי אזוי ער וויל בלייבט ער ווייטער מיט א דביקות אינעם אייבערשטן - וועט דאס אים געבן כח פאר די גאנצע יאר צו זיין פרייליך און ערליך.


מען מיינט נישט צו זאגן אויף וואס פאר א שטיל מען זיצט פסח ביינאכט - וועט מען זיצן א גאנץ יאר, און אויב מען זיצט אויף א טייערע היסב בעט ביים ליל הסדר - וועט מען א גאנץ יאר זיצן אויף א שטיל, און אז מען זיצט אויף צעבראכענעם בענקל וועט מען א גאנץ יאר האבן א צעבראכענעם בענקל; מען רעדט פונעם מצב רוח פונעם מענטש. אז מען איז פרייליך, מען איז מרוצה ווי אזוי דער אייבערשטער מאכט - וועט דאס אים העלפן אויף א גאנץ יאר.


אז דו ביסט אריבער אזא מעשה, צו זיצן פסח אין שפיטאל. עס איז געקומען אומגעראכטן; דו האסט זיך געגרייט צו האבן א שיינעם יום טוב, און אזוי פלוצלונג ביסטו געלאפן מיט דיין ווייב אין שפיטאל, האסט זיך נישט פארלוירן, האסט געמאכט א סדר אין שפיטאל נעבן דיין ווייב'ס בעט - איז דאס פאר דיר א גוטע סימן, אז וואס עס וועט נאר אריבערגיין די יאר - וועסטו בלייבן מיט די הייליגע אמונה.


ווייסט אודאי די באקאנטע מעשה, איינער פון די תלמידים פון הייליגן חוזה פון לובלין זכותו יגן עלינו איז געווען אונטערוועגנס צו זיין ביי זיין רבי אויף פסח, און עס האט פאסירט אז די וואגן האט זיך צעבראכן און ער איז געבליבן שטעקן אויף יום טוב פסח אונטערוועגנס, אין א דארף ביי א פויער.


דער תלמיד איז געווען זייער צעבראכן, ער האט נישט געקענט אראפשלינגען וואס מיט אים האט פאסירט; דא גרייט ער זיך אזוי לאנג צו קומען צו זיין הייליגן רבי'ן אויף יום טוב און דא איז ער אנגעקומען אין א פארווארפענעם פלאץ, ביי א כפרי אין שטוב. ער האט נישט געהאט בכלל קיין מוחין, ער האט געמאכט דעם סדר זייער פשוט, ער האט געזאגט די הגדה, געגעסן די מצה און געטרינקען די פיר כוסות, ער האט אלעס געטון אן קיין כוונות, אן קיין מעשיות, ער האט געטון רצון השם און געגאנגען שלאפן.


קומענדיגן טאג האט ער שוין צוריק באקומען זיינע מוחין, ער האט געטראכט 'אז איך בין דא אנגעקומען איז דאס זיכער נאר לטובה'. ער האט אפגעראכטן דעם צווייטן סדר מיט אלע כוונות, מיט אלע מעשיות, ער האט זיך געשפירט ווי ער איז אין די לופט.


ווען ער איז געקומען צום הייליגן חוזה זכותו יגן עלינו, פרעגט אים דער חוזה: "וואו האסטו געפראוועט דעם ערשטן סדר נאכט? דו האסט ליכטיג געמאכט אלע וועלטן, דיין הגדה האט געשיינט אויף די גאנצע וועלט, זאג מיר וואו ביסטו געווען?" דער תלמיד טראכט צו זיך: 'מן הסתם מיינט דער רבי צו פרעגן וואו איך בין געווען די צווייטע סדר נאכט', דער תלמיד האט גארנישט געדענקט פון די ערשטע ליל הסדר, נאר ווי ער שטיקט זיך פון וויינען און פון זיין צעבראכענעם מוט. ער האט פרובירט פאררעכטן דעם הייליגן חוזה, אבער דער הייליגער צדיק זאגט אים: "נישט דעם צווייטן סדר, ביי דיין צווייטע סדר איז געווען אין הימל טונקל פון דיר, איך פרעג וואו דו ביסט געווען דעם ערשטן סדר?" ער האט נישט געוויסט וואס צו ענטפערן.


זאגט אים דער הייליגער צדיק: "איך וועל דיר מגלה זיין א סוד, אין הימל איז א לב נשבר זייער חשוב, ווער רעדט נאך ווען א מענטש שפירט ביי זיך אז ער איז גארנישט ווערד, דיקא דעמאלט שיינט דער איד אין אלע וועלטן. ביים ערשטן סדר ביסטו געווען צעבראכן און דו האסט געטון רצון השם, האסט געמאכט דעם סדר, פון דעם איז ליכטיג געווארן אלע וועלטן".


דאס זאג איך דיר, דו זארגסט וואס גייט זיין מיט דיר א גאנץ יאר אז דער סדר איז געווען אזוי פראסט, אזוי גארנישט, אזוי נעבעכדיג; דו פרעגסט וואס דו קענסט טון? זאג איך דיר, דיקא דער ליל הסדר ווי דו ביסט געזיצן אין שפיטאל נעבן דיין ווייב'ס בעט - האט געשיינט אין אלע וועלטן, ווייל ווען א איד טוט דעם ווילן פונעם אייבערשטן, אפילו אין די מינוטן ווען עס גייט אים פארקערט - דאס איז זייער חשוב.


שטארק זיך, בוי דיין שטוב מיט דיין ווייב, לאז זיך נישט צעברעכן פון קיינעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#132 - מיט'ן שכל פון רבי'ן, האב איך געהאט א שיינעם יום טוב
אומאן, שלום בית, סבלנות, חסידות ברסלב, מחלוקת, ראש השנה, תפילה והתבודדות, התנגדות, יום טוב, שכל, וויכוחים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


דעם פארגאנגענעם יום טוב פסח האט מיין ווייב געבעטן פון מיר פאר אפיקומן אז איך זאל איר נאכאמאל צוזאגן אז איך בין נישט קיין ברסלב'ער. איך דאנק דעם אייבערשטן אז איך האב די עצות און שכל פון הייליגן רבי'ן, און איך האב נישט אנגעהויבן קיין קריגעריי דערוועגן, איך האב איר גלייך צוגעזאגט אז איך לאז אפ ברסלב.


איך האב געטראכט צו זיך אז פון יעצט איז דער רבי און דער ראש ישיבה מער נישט ברסלב נאר אומאן, איך וועל גיין צום אומאן רבי און צום אומאן ראש ישיבה.


איך בעט ווייטער דעם אייבערשטן, "באשעפער העלף מיר איך זאל זיין אין אומאן אויף ראש השנה, און מיין ווייב און קינדער זאלן זיך נאך פרייען דערמיט, מיר לאזן גיין מיט שמחה, און מיינע קינדער זאלן לערנען אין די ברסלב'ע מוסדות".


ווען איך האב ווען נישט די שיעורים, וואלט איך געהאט צעשטערטע יום טוב. יישר כח פאר די שכל.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אחרי קדושים, ג' אייר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זייער גוט האסטו געטון אז דו האסט איר צוגעזאגט אז דו גייסט נישט מער האבן מיט ברסלב, אזוי האסטו געהאט א שיינעם יום טוב אן מחלוקות.


בנוגע צוזאגן; איך געדענק ביי מוהרא"ש אזא מעשה, איך בין געווען אין צימער ווען איינער פון אנשי שלומינו איז געקומען וויינען צו מוהרא"ש נאך ראש השנה אז זיין ווייב האט זיך אפגעשיידט פון אים, זי וויל מער נישט לעבן מיט אים - ביז ער זאגט צו אז ער פארט מער נישט קיין אומאן, זי פארלאנגט ער זאל אונטער שרייבן אז ער גייט מער נישט פארן קיין אומאן.


מוהרא"ש האט אים געזאגט: "אודאי זאלסטו אזוי טון, זאג איר צו אז דו פארסט מער נישט קיין אומאן"; מוהרא"ש האט אים געזאגט: "ווען דו זאגסט צו - זאלסטו טראכטן, דו זאגסט צו דו פארסט מער נישט, פינטל". אזוי ווי יעקב אבינו האט געזאגט פאר זיין טאטע יצחק (בראשית כז, יט): "אָנֹכִי עֵשָׂו בְּכֹרֶךָ", זאגן די הייליגע חכמים (תנחומא הישן, ט; הובא ברש"י) ער האט געזאגט "אָנֹכִי", איך בין, פינטל, איך בין ווער איך בין, "עֵשָׂו בְּכֹרֶךָ", עשיו איז דיין בכור. מוהרא"ש זאגט אים: "דו טראכט, איך זאג צו איך פאר נישט מער", פינטל, וואו? צו די לבנה, און מוהרא"ש זאגט אים: "זאלסט טאקע מער נישט פארן צו די לבנה, קיין אומאן אויף ראש השנה פאר איך יעדע יאר"; מוהרא"ש האט געשמייכלט, און ברוך השם יענער אינגערמאן איז צוריק מיט זיין ווייב און ער פארט יעדע יאר קיין ראש השנה, מיט דעם וואס ער האט צוגעזאגט.


מען דארף טון אלעס אויף דער וועלט עס זאל זיין שלום אין שטוב, און אז די ווייב איז אנגעגעסן אויף ברסלב, זי האט געהערט שלעכטע זאכן - איז נישט כדאי זיך צו עקשנ'ען. ענדערש געבט מען גערעכט, מען טענה'ט נישט, מען געבט נאך, און מיט תפילה און מיט חכמה קען מען איר מקרב זיין. אבער מען דארף האבן געדולד, עס נעמט צייט. אזוי ווי דער רבי פירט אויס די מעשה פונעם פארלוירענעם בת מלך (ספורי מעשיות, מעשה א): "דער שני למלכות האט זיך פארזוימט דארט אין שטאט, ווארום מען מוז זען מיט חכמה און שכל מען זאל זי ארויסנעמען, און צום סוף האט ער איר ארויסגענומען".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#131 - ווי אזוי שטארק איך זיך, נישט צו טראכטן פון אנדערע?
שלום בית, קדושה, תפילות אויף אידיש, תודה והודאה, מחשבות

תוכן השאלה‎

א גרויסן ישר כח אויף די וועכנטליכע קונטרס עצתו אמונה, איך ליין עס יעדע וואך פון דעקל צום דעקל, און עס געבט מיר אסאך חיזוק און הדרכה.


איך בין שוין חתונה געהאט שוין אפאר יאר ברוך ה', און איך בין זייער צופרידן פון מיין לעבן, מיין מאן איז אויסערגעווענליך געטריי צו מיר און ער איז וואויל און ערליך.


איך האב אבער א פראבלעם אז אסאך מאל קומען מיר ארויף שלעכטע מחשבות וואס איך קען זיך נישט מתגבר זיין אויף זיי, און עס שטערט מיר זייער דאס לעבן, איך שעם זיך זייער דאס צו שרייבן איך וויל אבער ארויסגיין פון דעם.


אלס מיידל האב איך אסאך נאכגעקוקט בחורים, בפרט איין בחור וואס איז געווען זייער א שיינער, און עס גייט מיר נישט ארויס פון קאפ, אסאך מאל טראכט איך פארוואס האב איך נישט חתונה געהאט מיט א שיינע מאן.
איך וויל לעבן מיט מיין מאן אן צו טראכטן פון אנדערע, וואס טו איך?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי קדושים, ב' אייר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאנקט דעם אייבערשטן אז איר האט אן ערליכער מאן, א וואוילער מאן, א געטרייער מאן; וויפיל פרויען וואלטן געוואלט זוכה זיין צו דעם, צו האבן א מאן מיט די דריי מעלות: ערליך, וואויל און געטריי; וואס איז שענער ווי ערליך, וואויל און געטריי?! וואס האט מען פון שיינע פיאות מיט א שיינע געפוצטע בארד? ערליך, וואויל און געטריי - דאס איז די שענסטע זאך אויף די וועלט.


בעטס דעם אייבערשטן עס זאל ארויסגיין פון אייער קאפ די שלעכטע מחשבות וכו', און בעטס ביים אייבערשטן עס זאל זיין חן אויף אייער מאן, בעטס די תפילה:


"רבונו של עולם איך דאנק דיר פאר מיין שיינע לעבן, איך דאנק דיר פאר מיין טייערער מאן; מיין מאן איז אזוי גוט און געטרייע צו מיר.


רבונו של עולם העלף מיר עס זאל זיין חן צווישן אונז, מיין מאן זאל האבן חן אין מיינע אויגן און איך זאל האבן חן אין זיינע אויגן, מיר זאלן לעבן בשלום און באהבה.


הייליגער באשעפער איך האב זיך נישט געהיטן מיינע אויגן און דאס מאכט מיר האבן שלעכטע מחשבות, עס פייניגט מיר, עס לאזט מיר נישט לעבן, איך האלט עס נישט אויס, העלף מיך איך זאל האבן הייליגע און ריינע מחשבות, נישט טראכטן פון אנדערע און נישט גליסטן צו פרעמדע, וטהר לבנו לעבדך באמת, מיין הארץ זאל זיין ריין, מיין מח זאל זיין זויבער.


רבונו של עולם איך וויל האבן א שטארקע אמונה צו וויסן און צו גלייבן אז אלעס אויף די וועלט איז נאר פון דיר, עס איז גארנישט דא אויף די וועלט אויסער דיר, אלעס וואס פאסירט איז פון דיר; איך, מיין מאן און מיינע דורות - אלעס איז דו. הייליגער באשעפער געב מיר א שטארקע אמונה, ווייל נאר מיט אמונה קען מען זיין פרייליך, נאר ווען מען ווייסט אז אלעס איז פון דיר - איז מען צופרידן, און אויב מען פארגעסט פון דיר, מען טראכט אז זאכן פאסירן פון זיך אליינס - דעמאלט ווערט מען בעצבות, און דעמאלט הויבן זיך אן אלע שלעכטע מחשבות".


דורך תפילה און דורך הודאה וועט זיין חן צווישן אייך, און די שכינה וועט רוען צווישן אייך.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#130 - וואס היט אפ א פרוי אויף יענע וועלט?
שלום בית, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


אויב משניות היט אפ א מאן פון מייז און ווערעם אין קבר, דעמאלט וואס היט א פרוי? איך וואונדער זיך אלעמאל אויף דעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת צו, ד' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די גמרא פרעגט שוין די פראגע (ברכות יז.): "נָשִׁים בְּמַאי זָכְיָן"; אז פרויען זענען פטור פון לערנען תורה, עס איז נישט שייך ביי פרויען לערנען גמרא און משניות - איז וואס וועט זיי היטן אין קבר, און אויף וואס וועלן זיי באקומען שכר? דער ענטפער איז: "בְּאַקְרוּיֵי בְנַיְהוּ לְבֵי כְנִשְׁתָּא", מיט דעם וואס זיי ציען אויף די קינדער צו לערנען תורה, זיי שיקן די קינדער אין חדר לערנען תורה, "וּבְאַתְנוּיֵי גֻבְרַיְהוּ בֵּי רַבָּנַן, וְנָטְרִין לְגֻבְרַיְהוּ עַד דְּאָתוּ מִבֵּי רַבָּנַן", און מיט דעם וואס זיי ווארטן אפ דעם מאן ווען ער קומט אהיים פון לערנען, דאס וועט זיי היטן און אויף דעם וועלן זיי האבן שכר.


ווען א פרוי העלפט איר מאן זיין ערליך, זי העלפט אים ער זאל קענען גיין דאווענען דריי מאל א טאג און קענען האבן זיינע שיעורים, לערנען די הייליגע תורה - באקומט זי מער שכר פונעם מאן. אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן אונז (ברכות, שם): "גְּדוֹלָה הַבְטָחָה שֶׁהִבְטִיחָן הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא לַנָּשִׁים", דער אייבערשטער האט צוגעזאגט פאר די פרויען מער שכר, "יוֹתֵר מִן הָאֲנָשִׁים", ווי מען האט צוגעזאגט פאר די מענער.


וואויל איז די פרוי וואס האט שכל און בויט אויף איר מאן, זי שטופט אים צו לערנען - וועט זי זיין אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#129 - בין איך מחויב צו טון אלעס אליין אינדערהיים?
שלום בית, סיפורי צדיקים, רפואה, סבלנות, תודה והודאה, קאמפלימענטס, קנאה, עונשים, יענער, א גוט אויג

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך מוז זיך אביסל אויסרעדן איבער די שוועריקייטן וואס איך גיי אריבער אינדערהיים, אונזער שלום בית טויג נישט, עס איז נישטא קיין שטארקע ליבשאפט ביי אונז.


וואס קען איך טון אז איך שפיר זיך ווי דער משרת אינדערהיים, איך שפיר אסאך מאל ווי איך בין סיי דער טאטע און סיי די מאמע אין הויז, איך פארשטיי אז עס איז יעצט שווער פאר מיין ווייב צו טון אלעס, אבער איך שפיר ווי איך ווער צופיל אויסגענוצט, איך דארף אלעס מסדר זיין, צושטעלן עסן, רייניגן, און אזוי ווייטער, אלע זאכן וואס א געווענליכע פרוי וואלט ווען געדארפט צו טון אינדערהיים.


ווען די קינדער דארפן גיין צום דאקטער, דארף איך זיי נעמען, כאטש וואס איך ארבעט א גאנצן טאג. איך בעט איר זי זאל כאטש מאכן דעם אפוינמענט ביים דאקטער, אבער זי פייפט מיר אן. איך קום אהיים און דאס קינד איז שמוציג ביז ארויף און איך דארף זויבערן און אפבאדן. ווען איך רוים אויף העלפט זי מיר אביסל, אין די צייט וואס עס וואלט ווען געדארפט זיין פארקערט, וואס איך טו ווערט געטון, און וואס נישט נישט. איך שפיר ווי איך האלט עס מער נישט אויס, איך דארף פשוט א נארמאלע הויז, וואו מען געבט זיך אפ נארמאל מיט די קינדער און מיט די הויז.


איך קום פון א נארמאלע צוזאמגענומע שטוב, אלס בחור האב איך געהאט גרויסע השגות, איך האב געהאט חלומות פון א שיינע באלעבאטישע שטוב, און למעשה איז גארנישט געווארן דערפון, אבער איך דארף כאטש א מינימאלע נארמאלע הויז, איך פיל ווי זי איז גארנישט גרייט צי טון פאר מיר. איך האב זייער ליב צי זען מיין ווייב אמאל שיין אנגעטוען ווי א אידישע פרוי דארף אויסקוקן, אבער איך האב דאס נאר ווען מען מוז גיין צו א שמחה, זי איז גאר נישט גרייט צו טון, איין טאג איז געווען א שיינע וועטער האב איך איר געפרעגט אויב זי וויל זיך אנטוען און ארויס גיין מיט מיר אביסל שפאצירן, אבער דאס אויך נישט.


איך טו פאר איר זייער אסאך, און פאר די הויז און די קינדער טו איך דאס רוב, ווען איך קום אהיים נאך א טאג ארבייט קומט עס זי זאל מיר מאכן עפעס א טרינקען אדער עסן, אבער עס איז פארקערט איך מאך איר א קאווע, שפעטער מאך איך איר עסן, איך פיל ווי עס איז נישט יושר, עס איז נישט אז אמאל איז געווען גוט און פשוט יעצט ווייל זי פילט נישט גוט קען זי נישט, ווי איך געדענק זייט די חתונה האב איך נאר געגעבן און גארנישט באקומען.


עס קומט נארמאל אז א פרוי זאל האבן א געשמאק אין אהערשטעלן א שיינע געשמאקע סעודה, האבן א טאלאנט אראפצולייגן א געשמאקע שיינע טעלער עסן צום טיש, זי איז אבער בכלל נישט אינטערעסירט אין דעם, אלעס איז א גאנצע טובה געטון. איך דארף זיך בעטן ביי איר, און איך שפיר ווי איך האב יעצט אויפגעשטעלט אן אלטע באבע וואס רירט זיך מיט די לעצטע כוחות, ווען זי בעט אבער עפעס פון מיר מוז איך עס גלייך טון אויפ'ן ארט מיט'ן גרעסטן חשק.


לאמיר זאגן חס ושלום אז איינעמ'ס ווייב איז נעבעך קראנק געווארן, זי קען גארנישט טון, און דער מאן איז איר געטריי, דעמאלט איז אנדערש, ווייל למעשה איז זי געווען געטריי פאר אים אלע יארן, און יעצט נעבעך איז זי קראנק. איך האב אבער גארנישט באקומען פון מיין ווייב. עס איז מיר זייער שווער, אסאך מאל טראכט איך אז עס איז מיר שוין געווען גרינגער אלס בחור, איך האב זיך געדרייט און געפרייט, יעצט ארבעט איך ביטער שווער אויפצושטעלן א משפחה.


איך בין קיינעם נישט מקנא, אבער איך טראכט צוריק פון אלע מיינע חברים, איך האלט נישט אז זיי האבן אזוי שלעכט חתונה געהאט, איך ווייס נישט פארוואס עס קומט מיר דאס.


איך בעט אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר ענטפערן און מחזק זיין.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויקרא, כ"ח אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב גרויס רחמנות אויף דיר אז דו ביסט מקנא אנדערע. קלאפ ארויס פון קאפ אז ביי אנדערע איז בעסער, בעסער איז אין ערגעץ נישט, בעסער קען ווערן ביי דיר אין מח; אז דו וועסט אויפבויען דיין ווייב, אז דו וועסט האבן סבלנות - וועט דיר גוט ווערן, ביי דיר אין קאפ קען ווערן גוט.


א נארישקייט צו קוקן אויף אנדערע. דיינע חברים האבן גארנישט בעסער פון דיר, אז איינער וועט דיר זאגן ער האט יא שלום בית - איז דאס ווייל ער ארבעט אויף זיינע מידות און ער לעבט מיט אמונה, און אז דו וועסט חזר'ן די הייליגע אמונה, דו וועסט גלייבן אז אלעס איז דער אייבערשטער; דו, דיין ווייב, דיינע קינדער, דיין געלונגענקייט און איר נישט געלונגענקייט, אלעס איז פונעם אייבערשטן - דעמאלט וועט דיר ווערן גוט, און ווי לאנג דו וועסט זיך עסן דיינע קישקעס אז דיינע חברים האבן שיינע ווייבער, דיינע חברים האבן שיינע שטובער - ביסטו א גרויס רחמנות.


וואס ווייסט א מענטש וואס איז גוט פאר אים? מען דארף גלייבן באמונה שלימה אז דער אייבערשטער פירט די וועלט, און אז דו האסט חתונה געהאט מיט איר - איז דאס דיין ווייב לויט דיין שורש נשמה און אויף דיר ליגט די ארבעט פון זוכן אין איר גוטס און איר פרייליך מאכן, דאס איז דיין מצוה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין לד:): "אשה בעלה משמחה", דער מאן דארף פרייליך מאכן די ווייב.


זיי נישט ברוגז וואס איך גיי דיר זאגן, דו ביסט נישט גערעכט; מיט אלעס ווי אזוי דו לייגסט אראפ דיין ווייב, מיט אלע אירע שוואכקייטן - ביסטו נישט גערעכט. ווייל מיר האבן מקבל געווען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו אז שלום בית ווענדט זיך אינעם מאן. דער מאן קען מאכן א גוטע שלום בית, דער מאן קען אויפבויען די ווייב און איר מאכן פאר די געלונגענסטע פרוי.


טייערער ברודער הער א מעשה וואס די הייליגע חכמים דערציילן אונז, (שבת נג:): "מעשה באדם אחד שנשא אשה גידמת", עס איז געווען א מעשה, איינער האט חתונה געהאט מיט א געלעמטע פרוי, "ולא הכיר בה עד יום מותה", און ער האט נישט געוויסט אז זי איז געלעמט ביז זי איז אוועק פון די וועלט, האט רבי חייא געזאגט, "כמה צנוע אדם זה שלא הכיר באשתו", עס מוז זיין אז דער מענטש איז געווען זייער איידל אז ער האט נישט געקוקט אויף זיין ווייב איר גאנץ לעבן; עס איז אביסל שווער צו פארשטיין, ווי קען זיין א מענטש זאל נישט זען און וויסן אז זיין ווייב איז א געלעמטע? און נאך איז שווער, וואס איז די מעלה פון נישט קוקן אויף די אייגענע ווייב? נאר קען זיין, פשט איז, אז זי האט יא געהאט הענט און ער האט געזען אירע הענט, אירע הענט האבן זיך געקענט ריקן, נאר זי האט נישט געמאכט און געטון, זי איז נישט געווען קיין באלעבאסטע, זי האט גארנישט געטון, און איר מאן האט דאס נישט געזען, ער האט געזען אירע מעלות. די גמרא רומט אויס דעם מענטש אז ער האט נישט געזען אירע חסרונות, ער האט געדאנקט און געלויבט דעם אייבערשטן אז ער האט א ווייב; דאס איז א גרויסקייט, דאס אז א צנוע, אז מען זעט נישט די חסרונות, מען שפירט נישט ווי מען האט א טויטע געלעמטע ווייב.


ברודער, די תורה פון אזמרה (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רפב) - איז דיין עצה. דער הייליגער רבי זאגט, אז מען זוכט אויף גוטס, אפילו אין א רשע - ווערט יענער אויס רשע. דאס איז ביי יעדע זאך, אז מען זוכט אויף גוטס אין א צווייטן, אז מען זוכט גוטס אין די ווייב, מען קוקט נאר אויף די גוטס - וועט זי ווערן גוט. קוק אויף דיין ווייב ווי אויף א קינד וואס ווייסט נישט ווי אזוי מען קאכט, מען רוימט, מען מאכט און מען טוט, לערן איר אויס, בוי איר אויף.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין כב:): "ואינה כורתת ברית אלא למי שעשאה כלי", די ווייב ווערט איינס מיטן מאן וואס מאכט איר א כלי; א מאן וואס בויט אויף די ווייב, האט רחמנות אויף איר - וועט זי דיר ווערן געטריי, זי וועט דיר אלעס טון.


קלאפ דיין מויל, רעד נישט פון יענע מעשה, וואס ווייסטו וואס מענטשן ליידן אין לעבן מיט שווערע ביטערע מחלות? וואס ווייסטו וואס דו קומסט אפ מיט דעם אלעם?! מוהרא"ש האט אונז דערציילט, דער הייליגער צדיק רבי ר' זושא זכותו יגן עלינו האט אמאל איינגעדרימלט און זיך גע'חלומ'ט ווי ער איז אויבן אין הימל און מען פירט אים אריבער די טירן פון גיהנום, עס האט אים אנגעכאפט א שרעק און ער האט אנגעהויבן שרייען: "געוואלד! ראטעוועט! טראגט מיר אוועק פון דא!" ביז עס איז געקומען צו פליען א מלאך און אים געפרעגט: "זושא, וואס שרייסטו?" האט ער געענטפערט: "איך ציטער און איך שרעק זיך פון די ביטערע שטראפן וואס קומען פאר דא אויבן אין גיהנום", האט אים דער מלאך געזאגט: "ניין זושא, דאס איז נישט פאר דיר, דו האסט א ווייב גענענדל, דו קומסט אלעס אפ אונטן".


מוהרא"ש פלעגט דערציילן וואס דער הייליגער צדיק רבי ר' זושא פלעגט ליידן פון זיין ווייב גענענדל; זי פלעגט שרייען אויף אים, ווען זי איז געווארן ברוגז האט זי אים געזידלט און געזאגט: "דו ביסט דער ערגסטער מענטש אויף דער וועלט"; זי האט אים געגעבן צו שפירן ווי ער איז דער ערגסטער, ערגער פון אים איז נישטא.


ווען דער צדיק רבי ר' זושא זכותו יגן עלינו האט זיך דערוועקט פונעם חלום האט ער געזאגט צו זיך: 'הלוואי זאל מיין ווייב גענענדל שרייען נאך אויף מיר; אויב קום איך אפ מיט די צער די עונשים פון גיהנום - איז מיר דאס כדאי'.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#128 - זאל מען בארגן געלט צו קויפן א קלייד פאר די ווייב?
חובות, שלום בית, צדקה, פסח

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


פארגאנגענע יאר האט מיר נישט געפעלט קיין געלט ברוך ה', אבער יעצט בין איך אנגעקומען צו א מצב אז איך האב נישט קיין געלט, און כדי נישט אריינצופאלן אין חובות האבן איך אויפגעהערט צו נוצן מיין קרעדיט קארד, איך האב געזאגט פאר מיין ווייב אז יעצט וועלן מיר נישט קענען קויפן זאכן וואס זענען נישט אזוי וויכטיג, ווען עס קומט אבער צו שטוב זאכן, ווי עסן און דאס גלייכן, לאז איך איר איינקויפן רואיגערהייט.


איך האב אנגעהויבן אביסל גיין נאך געלט יעדן טאג, און איך זאג א גאנצן צייט פאר מיין ווייב אז נאך אביסל וועט אונז גרינגער ווערן און מען וועט קענען אלעס איינקויפן.


יעצט דארף מיין ווייב האבן א נייע קלייד פאר א חתונה, איך האב איך איר געזאגט אז יעצט קענען מיר זיך דאס נישט ערלויבן און זי וועט מוזן בארגן פון איינעם א קלייד, און שפעטער וועט מען אפשר קויפן אויף פסח מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף.


מיין שאלה איז אויב אויף צו קויפן א קלייד פאר די ווייב דארף מען יא בארגן געלט, דארף מען אלעס טון אז זי זאל גלייך האבן די קלייד וואס זי דארף?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תרומה, א' דראש חודש אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בארג געלט אז דיין ווייב זאל האבן א קלייד, און גיי נאך געלט; עס איז נישט קיין בזיון צו גיין נאך געלט, זיין שולדיג חובות - דאס איז די גרעסטע בזיון.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#127 - ווי אזוי נעמט מען ארויס די פוילקייט פון די ווייב?
שלום בית, סבלנות, אמונה, אידישע שטוב, סדר היום, קאמפלימענטס, פוילקייט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב ברוך ה' זייער פיין חתונה געהאט, מיט א וואוילע און ערליכע ווייב, אבער זי איז זייער שטארק געשלאגן אין פוילקייט, אויף עפעס א נישט נארמאלן אופן. איך קום פון זייער א זויבערע און צוזאמגענומענע שטוב, און עס שטערט מיך זייער שטארק ווי ווייט פארקערט זי איז פון דעם.


שוין זייט מיין חתונה בין איך דער וואס רוימט אויף די הויז יעדע וואך, ווייל אויב נישט וועט עס נישט ווערן אויפגערוימט. איך וואש די געשיר ווייל אויב נישט וועט עס בלייבן שמוציג אין די קראן פאר עטליכע טעג. איך גרייט אן עסן אין שטוב, ווייל אויב נישט וועט עס קיינער נישט צוגרייטן. אויסער דאס וואשן וואש, טוט מיין ווייב כמעט גארנישט אינדערהיים.


איך האב שוין פרובירט אסאך מאל איר צו געבן גוטע ווערטער אויף וואס זי טוט יא, איך זאג איר א גאנצן צייט אז זי איז גוט און אז איך בין זייער צופרידן מיט איר, און אז עס שטערט מיר בכלל נישט ווי אזוי זי פירט זיך אויף, אבער באמת שטערט עס מיך יא זייער שטארק.


אויסער דעם וואס מיין ווייב האט ליב אריינצוציען די נאכט ביז אין די גאר שפעטע שעות און אויפשטיין ערשט איינסע אדער צוויי אזייגער נאכמיטאג, און עס שטערט מיך די פארדרייטע סדר היום.


איך וועל זיך זייער פרייען אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר ענטפערן ווי פריער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויקהל-פקודי, כ"א אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס לעבן איז א שווערע זאך, עס איז בכלל נישט גרינג, מען קען זיך אבער גרינג מאכן אז מען נעמט אריין אין זיך אמונה, מען גלייבט אז אלעס וואס פאסירט איז פונעם אייבערשטן; די ווייב, די קינדער - אלעס אלעס איז דער אייבערשטער, און אז מען האט אסאך סבלנות - קען מען זען שיינע זאכן.


מיט געדולד און ליבשאפט קענסטו איר אויפבויען אז זי זאל טון די שטוב ארבעט. עס לוינט זיך צו האבן סבלנות, צו קוקן גוט און איר אויפבויען. עס איז אפשר א לענגערע וועג, אבער עס איז פון די אנדערע זייט א גרינגערע וועג ווי צו נעמען די קורצע וועג און טראכטן פון זיך גט'ן, און נאכדעם דארפן אריבערגיין די לאנגע ביטערע וועג.


יעדער איינער מוטשעט זיך אין לעבן, נישטא איינער וואס ביי אים איז דאס לעבן גוט און גרינג, יעדער איינער מוטשעט זיך; נאר דער וואס אנטלויפט צום אייבערשטן און צו די תורה - דער לעבט א גוט לעבן.


דעריבער ליבער ברודער, זיי פרייליך, דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט חתונה געהאט און זוך גוטס אין דיין ווייב. בוי איר אויף, שטארק איר, זאג איר אסאך גוטע ווערטער. פאר יעדע מאל וואס זי האט געהערט אלס קינד די שלעכטע ווערטער: "ביסט גארנישט ווערד", "פון דיר וועט גארנישט זיין", "טויגסט אויף גארנישט" - זאלסטו איר זאגן טויזנטער מאל: "ביסט יא", "פון דיר וועט נאך זיין שיינע זאכן", "ביסט אזוי גוט און אזוי וואויל" - אזוי וועט זי ווערן אויפגעבויט.


שטארק זיך מיט תפילה והתבודדות, בעט דעם אייבערשטן זי זאל האבן חן אין דיינע אויגן און דו זאלסט נושא חן זיין ביי איר, עס זאל זיין שלום צווישן אייך; אזוי וועט די שכינה רוען צווישן אייך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#126 - יעצט הויב איך אן כאפן וואס איך האב געהערט ביי אלע דרשות
התחזקות, שלום בית, חסידות ברסלב, דרשות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך דאנק זייער שטארק דעם אייבערשטן אז איך האב זוכה געווען אנצוקומען צו די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א, און הערן נאכאמאל און נאכאמאל די דרשות פון חיזוק און הדרכה, און ספעציעל איבער שלום בית, ווי אזוי זיך אויפצופירן אינדערהיים.


איך שעם זיך נישט מודה צו זיין אז איך האב אין אנהויב געמיינט אז דער ראש ישיבה שליט"א רעדט נאר זייער פשוטע זאכן, גרינגע זאכן, וואס יעדער מיט אביסל שכל פארשטייט עס אליין, און איך האב נישט געקענט פארשטיין פארוואס דער ראש ישיבה שליט"א זאגט איבער נאכאמאל און נאכאמאל די זעלבע פשוטע זאכן. יעצט אבער, ווען איך האב שוין חתונה געהאט ברוך ה', טרעף איך זיך פלוצלינג אסאך מאל אין פילע מצבים וואס דערמאנט מיר אין די דרשות און די געוואלדיגע שכל און הדרכה פונעם ראש ישיבה שליט"א, עס ליגט ממש אריינגעבאקן אין מיינע ביינער.


איך האב נישט ווי אזוי זיך צו באדאנקען פאר'ן ראש ישיבה שליט"א, איך קען נאר זאגן נאכאמאל און נאכאמאל, "יישר כח ראש ישיבה פאר מיין לעבן".


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

 בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תצוה, ח' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך וועל דיר זאגן דעם אמת, איך ווייס נישט ווי אזוי מענטשן לעבן אן די עצות, שכל און חיזוק פון הייליגן רבי'ן; ווי געבט מען זיך אן עצה? ווי האט מען כח אנצוגיין? וואס טוט מען ווען מען פאלט?


מילא מיט זיך אליינס איז אויך שווער צו לעבן אן חיזוק, אבער מיט א ווייב? וואס טוט מען ווען די ווייב איז נישט אין א גוטע גוסטע? וואס טוט מען ווען די ווייב וויל נישט רעדן און ענטפערן וכדומה? ווי טוט מען זיך אהין?!


מיט'ן רבינ'ס עצות, מיט'ן רבינ'ס חיזוק - איז זייער גוט; מען האט א וועג ארויס פון יעדן פראבלעם, מען האט שכל ווען צו ענטפערן און ווי אזוי צו ענטפערן.


זיי מכבד דיין ווייב, רעד שיין און ווייך. ביים רבי'ן איז געווען א יסוד היסודות "שלום בית"; דער רבי האט אונז זייער געווארנט מיר זאלן מכבד זיין די ווייב (שיחות הר"ן, סימן רסד) "כִּי אָמַר, הֲלֹא הַנָּשִׁים הֵם סוֹבְלִים צַעַר וְיִסּוּרִים גְּדוֹלִים מְאֹד מְאֹד מִיַּלְדֵיהֶם, צַעַר הָעִבּוּר וְהַלֵּדָה וְהַגִּדּוּל, כַּאֲשֶׁר יָדוּעַ לַכֹּל עֹצֶם מַכְאוֹבָם וְצַעֲרָם וְיִסּוּרֵיהֶם", דער רבי האט געזאגט: מען דארף זייער אכטונג געבן אויף די ווייב, ווייל זיי גייען אריבער זייער אסאך ווייטאג פון צער גידול בנים, צער לידה וכו'. און רבי נתן שרייבט (שם, סימן רסג): "סִפֵּר לִי אֶחָד שֶׁהָיָה מֵשִׂיחַ עִמּוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה מֵעִנְיַן בְּנֵי הַנְּעוּרִים, שֶׁשָּׁכִיחַ מְאֹד שֶׁנַּעֲשֶׂה קִלְקוּל בֵּינֵיהֶם וּבֵין נְשׁוֹתֵיהֶם, וְנִפְרָדִים זֶה מִזֶּה אֵיזֶה זְמַן, וְלִפְעָמִים נַעֲשֶׂה מִזֶּה פֵּרוּד לְגַמְרֵי חַס וְשָׁלוֹם", איינער האט מיר פארציילט אז ער האט געהאט א שמועס מיט'ן רבי'ן איבער דעם וואס מען זעט אינגעלייט צעטיילן זיך פאר א שטיק צייט און אסאך מאל ווערט נאכדעם א גט חס ושלום, "אָמַר, שֶׁזֶּה מַעֲשֶׂה בַּעַל דָּבָר, שֶׁמַּנִּיחַ אֶת עַצְמוֹ עַל זֶה מְאֹד, לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁל בְּנֵי הַנְּעוּרִים, כְּדֵי שֶׁיִּתָּפְסוּ בִּמְצוּדָתוֹ חַס וְשָׁלוֹם עַל יְדֵי זֶה", דער רבי האט געזאגט אז דאס איז מעשה בעל דבר. דער יצר הרע מאכט מען זאל זיך צעטיילן, ווייל אז מען איז אן א ווייב כאפט ער אריין דעם מענטש ביי אים אין זאק אריין, "כִּי הוּא אוֹרֵב עַל זֶה מְאֹד, לְתָפְסָם בִּנְעוּרֵיהֶם עַל יְדֵי קִלְקוּל הַשְּׁלוֹם בַּיִת חַס וְשָׁלוֹם, שֶׁגּוֹרֵם בְּעַרְמוּמִיּוּתוֹ לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁבֵּינֵיהֶם", ווייל דער יצר הרע לאקערט אויף יונגע פארפעלקער זיי צו צעטיילן און אזוי כאפט ער זיי אריין אין שמוציגע עבירות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.