שאלה אין קורצן ענין
#15 - וואס איז די אמת'דיגע ברסלב'ע חסידות?
חסידות ברסלב

תוכן השאלה‎

שלום וברכה,
ראשית וויל איך זיך באדאנקען אויף די הערליכע שיעורים וואס וועקט אויף פון שלאף אין אלע ענינים, און פאר אלע עוסקים במלאכה פון הפצת השיעורים וואס דא אין ארץ ישראל האט עס א שטארקע השפעה, בפרט די שיעורים מיט די תרגום אין לשה"ק.
צווייטנס האב איך געוואלט פרעגן, איך האב זוכה געווען ב"ה צו געבארן ווערן אין א אמת'ער ברסלב'ע שטוב, געהערט פיל דיבורי רבינו, און געלערנט רוב ספרי רבינו. און פון ווען איך הער אייערע שיעורים האט זיך עפעס צושאקלט ביי מיר.
איך הער וואס מוהרא"ש זאגט, און איך הער וואס די אנדערע משפיעים זאגן, מיט אלע מיני שיטות און וועגן; וואס האט דער רבי באמת געוואלט? וואס איז דער המשך פונעם רבי'ן און זיין תלמיד ר' נתן?
איך וויל לערנען און באקומען דער אוצר פון יראת שמים אן קיין שינויים און בלבולים.
א גרויסן יישר כח.
חיה

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשע"ז לפרט קטן


 


לכבוד מרת חי' תחי' 


איך פריי מיך זייער צו הערן אז איר זענט זיך מחזק מיט די שיעורים פון ישיבה, און אז דאס וועקט אייך אויף פון שלאף וכו'.


אלעס וואס איך רעד און איך זאג, האב איך זוכה געווען צו הערן פון מוהרא"ש זכרונו לברכה במשך צען יאר; מוהרא"ש זכרונו לברכה האט גארנישט מחדש געווען, נאר גענומען דעם הייליגן רבינ'ס ספרים און דאס אראפ געברענגט פאר אונז פשוט'ע מענטשן, אז מיר זאלן לעבן מיט דעם, און אז מיר זאלן פאלגן דעם רבי'ן אין יעדן פרט פון אונזער לעבן.


יעדעס מאל ווען מוהרא"ש זכרונו לברכה פלעגט נאך זאגן פון רבי'ן, האט ער צוגעברענגט דעם מראה מקום, און מוהרא"ש פלעגט זאגן: "איך זאג נישט די מראה מקומות ווייל איך וויל זיך אויפטון אז איך קען דעם רבינ'ס ספרים אויף אויסענווייניג, נאר ווייל מען זאגט אויף מיר אז איך זאג אייגענע זאכן, דערפאר זאג איך שטענדיג מיט מראה מקומות", און מוהרא"ש זכרונו לברכה פלעגט זאגן: "אדרבה, אויב איינער הערט פון מיר א זאך וואס איך זאג נאך פון רבי'ן, און עס איז נישט אזוי, זאל ער אריין פרעגן". איך אליין האב זוכה געווען צו זיין במשך צען יאר יעדע וואך ליל שישי ביים שיעור וואס מוהרא"ש זכרונו לברכה האט געגעבן, און כמה פעמים געדענק איך ווי מען האט אריין געפרעגט וכו'.


דערפאר פארשטיי איך נישט פארוואס איר שרייבט מיר אז איר קומט פון א "אמת'ע ברסלב'ער" שטוב, און איר ווילט נאר נעמען חיזוק גלייך פון רבי'ן, אן קיין שום שינויים און בלבולים.


איך וויל אייך פרעגן, ווער איז אן אמת'ער ברסלבער חסיד? נאר ווער עס פאלגט דעם רבי'ן! נו, דער רבי האט געוואלט אז מען זאל קומען קיין אומאן אויף ראש השנה; וועט איר זען אז אין ברסלב אליין איז דא איינער וואס מען רופט אים פון די 'נקויי הדעת שבירושלים', און ער שטייט כלומריש בראש און אלץ דער וואס טראגט דעם ברסלב'ער פאן, און ער קומט נישט ראש השנה קיין אומאן, איז דען דא א גרעסערע חוכא וטלולא פון דעם?!


דער רבי האט געוואלט אז מען זאל עוסק זיין אין הפצה, עיין חיי מוהר"ן (סימן תקמג) וואו ר' נתן שרייבט אז דער רבי פלעגט אויף אונז אסאך מאל שרייען, און אונז אנרופן אז מיר זענען טריקענע ביימער ווייל מיר זענען נישט עוסק אין הפצה; ווער האט זיך מוסר נפש געווען כל ימיו - איבער פופציג יאר צו פארשפרייטן דעם הייליגן רבי'ן אויף די גאנצע וועלט? אויב נישט מוהרא"ש זכרונו לברכה.


דערפאר פארשטיי איך בכלל נישט וואס איר שרייבט מיר אז איר ווילט נאר נעמען חיזוק פון רבי'ן, אן קיין שום שינוייים ובלבולים; עס האט קיינמאל נישט געפעלט קיין עזות פנים'ער אין ברסלב, נאך ביי ר' נתן איז געווען אז ער פלעגט פארלערנען אין קלויז, און מען פלעגט קלאפן אויפן טיש: "שא, שא! מיר ווילן נישט הערן אייערע זאגן, מיר ווילן הערן נאר פון רבי'ן"; איי דו עזות פנים, ווען נישט ר' נתן וואלסטו בכלל נישט געוואוסט פון רבי'ן, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שע): "מען דארף דאנקען דעם אינגערמאן, ווייל ווען נישט אים, וואלט נישט געבליבן פון מיר קיין בלעטל שמות"; אזוי איז אויך געווען ביי ר' נחמן טולטשינער זכר צדיק לברכה, אז מען האט זיך מיט אים געקריגט, און אזוי אויך ביי זיין זון ר' אברהם ב"ר נחמן זכר צדיק לברכה.


איך האף אז איר זענט נישט ברוגז אז איך האב אייך אביסל שארף געענטפערט; גלייבט מיר, איך האב נאך בכלל נישט אנגעהויבן צו שרייבן וואס ליגט מיר אויפן הארץ וואס טוט זיך אין ברסלב. איר שרייבט מיר אז איר קומט פון א ברסלב'ער שטוב; איך קום אויך פון ברסלב, און פאר איך בין מקורב געווארן צום רבי'ן דורך מוהרא"ש זכרונו לברכה האב איך געהאט ברסלב'ער חבירים, איך האב דעמאלט אויך געהאלטן אז איך בין אן עכטער ברסלב'ער, איך האב געקענט אלע ברסלב'ער ניגונים און געוואוסט פון דעם זקן און יענעם זקן; אלץ בחור בין איך אסאך געווען אין מירון וואו איך האב געזען ר' שמואל טשעטשיק, מיט נאך ברסלב'ער חסידים; איך פלעג גיין אין פעלד און גארנישט... איין זאך האבן די ברסלב'ער - א ביטול צו יעדן איינעם; יעדן איינעם מאכט מען אוועק, און קיינער איז גארנישט ווערט. איך רעד נישט פון היינטיגע רבי'ס, נאר אפילו פריערדיגע צדיקים, מען מאכט יעדן איינעם אוועק (הי' לא תהי').


געלויבט דעם אייבערשטן אז ער האט אויף מיר רחמנות געהאט, און מיר מקרב געווען צום הייליגן רבי'ן דיקא דורך מוהרא"ש זכרונו לברכה, וואס ביי יעדע שיעור האט מוהרא"ש גערעדט פון אלע צדיקים, ער האט יעדן איינעם דערמאנט - אלע תלמידי בעל שם טוב, און גערעדט תכלית - לעובדא ולמעשה, אז איך זאל טראכטן פון מיר, 'וואס קען איך טון צו זיין אן ערליכער איד', 'וואס קען איך היינט אריין כאפן אביסל גוטס, אביסל תורה ותפילה'.


 דער אייבערשטער זאל העלפן אז איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

#14 - איך וויל ווערן א נייער מענטש, איך וויל מיין ווייב זאל דאס אננעמען
שלום בית

תוכן השאלה‎

לכבוד ראש הישיבה שליט"א
יישר כח פאר אייערע שיעורים, איר האט געטוישט מיין לעבן.
את חטאי אני מזכיר, איך בין אויך געווען פין די וואס האבן ר"ל געלאכט פין היכל הקודש, אבער עס איז געקומען פון נישט וויסן וואס היכל הקודש פארקויפט. עס איז דא א ווארט אין ענגליש: א נאר זאגט ניין פאר'ן וויסן, מיט'ן חשבון אז בעסער זאל דער פארקויפער פארלירן, אבער דאס איז זיכער אז ער אליין האט נישט פארדינט. אל תדון את חברך עד שתגיע למקומו, ביז דו קומסט אן צו זען אויף וועלכע יסודות ער שטייט.
איך פרוביר צו גיין אין די דרכים וואס איר לערנט אונז. איך בין א נייער מענטש, אנשים אשר עשה בחרן, איר האט מיר ממש איבערגעמאכט.
יעצט צו מיין שאלה; דער אלטער 'איך', האט אסאך געזינדיגט ר"ל, בחסדי השם האט מיין ווייב עס אויפגעדעקט דורך קוקן אין מיין טעלעפאן. עס איז נישט געווען גרינג, איך האב מיך אבער אינגאנצן געעפענט פאר איר, און מיר זענען געגאנגען צו א מומחה וואס האט אונז זייער געהאלפן. ברוך השם אז די קדושה האלט אן ביז איצט, באשעפער העלף מיך עס זאל ווייטער אנהאלטן. אויך לגבי שלום בית האט זיך געטוישט פון פארדעם ווען איך האב דוקא אוועקגעקוקט פון איר, אז מיין לעבן זאל נישט שטערן מיין ווייב'ס, צו יעצט ווען איך וויל דוקא איר אנקוקן און זען ווי אזוי איך קען בעסער מאכן איר לעבן.
אין די לעצטע וואך, נאכדעם וואס איך האב זיך אפאר מאל פארלוירן אין געשריגן אויף איר [איך ווייס אז שרייען איז אויף קיין פאל נישט בארעכטיגט] האט זי געסטראשעט אז זי גייט נישט אין וכו', ווי לאנג איך האב א טעלעפאן מיט טעקסט [וואס דאס איז געווען ווי אזוי איך בין אמאל דורך געפאלן], און איך שפיר נישט גרייט אויף דעם [איך האב געבלאקט די שלעכטע קשרים].
זי זאגט אז זי שפירט נישט רואיג אז איך וועל נישט צוריק פאלן. [ווער קען דען זיין רואיג אויף דעם? איך בעט השי"ת ביי יעדע תפילה אז ער זאל מיר געבן כח זיך צו זיך האלטן בקדושה, און מיר נישט געבן קיין נסיונות]. אזוי אויך דערמאנט זי מיר ווי דער אלטער 'איך' האט איר שלעכט באהאנדעלט.
איך וויל ווערן אנגעקוקט ווי א נייער מענטש, וואס איך שטרענג זיך איבער צו זיין ערליך און גוט. טייערער ראש הישיבה, ווי אזוי זאל איך דאס באהאנדלען?
און אויב מעגליך אויך א ווארט פאר מיין טייערע ווייב, זי וועט אי"ה אויך ליינען די בריוו.
נאכאמאל א יישר כח פאר'ן מיר געבן א נייער לעבן.
נ. ג.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת עקב, י"ז מנחם-אב, שנת תשע"ז לפרט קטן


לכבוד נ. ג.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "ביי דער וועלט איז שכחה א חסרון, אבער ביי מיר איז שכחה א מעלה"; ווייל אז מען געדענקט אלע פראבלעמען קען מען נישט אנהייבן פון דאסניי צו דינען דעם אייבערשטן, דערפאר - זאגט דער רבי - דארף א מענטש זיך שטענדיג באנייען און פארגעסן וואס עס איז געווען און נישט קוקן אויף צוריק.


אזוי אויך ווען עס קומט פאר עפעס צווישן מאן און ווייב, טאר מען נישט ארויף ברענגען אלטע זכרונות איינער פארן צווייטן, ווייל דאס מאכט אז מען זאל ווערן צעבראכן און מען זאל נישט קענען אנהייבן פון דאסניי. למשל, דער מאן טאר נישט דערקוטשען זיין ווייב מיטן דערמאנען אלטע זאכן פון נאך די חתונה ווען זי האט נאך נישט געוואוסט ווי אזוי מען פירט זיך וכו'; קודם כל דארף מען וויסן אז דאס איז א לאו אין די תורה, אזוי ווי עס שטייט אין פסוק (ויקרא כה, יז): "וְלֹא תוֹנוּ אִישׁ אֶת עֲמִיתוֹ, וְיָרֵאתָ מֵאֱלֹהֶיךָ", זאגן אויף דעם חכמינו זכרונם לברכה (בבא מציעא נח:): "אִם הָיָה בַּעַל תְּשׁוּבָה, אַל יֹאמַר לוֹ: 'זְכוֹר מַעֲשֶׂי הָרִאשׁוֹנִים'", זאג נישט פאר א בעל תשובה: "געדענקסט נאך ווען דו האסט געטון עבירות?" דערפאר בעט איך דיר, הער אויף איבערקייען אלטע ווייטאגן; הער אויף איבער צו זאגן, צעגערן און רודפ'ן דיין ווייב מיט אלטע מעשיות, "געדענקסט האסט מיר דעמאלט וויי געטון", "געדענקסט אמאל האסטו געטון דאס און דאס", ווייל אז מען רייסט אראפ א מענטש מיט זיינע אלטע מעשים העלפט עס נישט אויף להבה, אז דער מענטש זאל זיך טוישן צום גוטן, נאר פארקערט, עס מאכט אז דער מענטש זאל צעקלאפט ווערן וכו'.


דערפאר פאלן היינט אוועק זייער אסאך קינדער פון אידישקייט, ווייל ווען דער בחור איז שוין מחליט אז ער וויל ווערן גוט, קומט צוגיין וכו' און זאגט אים: "דו מיינסט אז דו קענסט ווערן גוט, דו האסט דאך געטון דאס און דאס!" און ער רעכענט אים אויס אלע זיינע שלעכטע מעשים וואס ער האט געטון ביז יעצט, ביז דער קינד איז מחליט אז ער גייט אפילו נישט פרובירן צו זיין גוט.


א איד איז אמאל געקומען צום רבי'ן וויינען אז זיין טאכטער איז פארלוירן געווארן, און נאך א שטיק צייט וואס זי איז נישט אהיים געקומען, איז ער געוואויר געווארן אז דער גלח האט איר פארכאפט, וואס קען ער יעצט טון, ווי אזוי נעמט ער איר ארויס פון דארט? האט אים דער רבי געהייסן אז ער זאל מיט נעמען מיט זיך צוויי מענטשן מיט א וואגן וואס איז גוט פארמאכט, און ער זאל אריבער פארן דעם גלח'ס הויז, און דאס מיידל וועט דעמאלט שטיין אינדרויסען, און ווען זי וועט אים זען וועט זי גלייך לויפן צו אים, און ער זאל איר אריין נעמען אינעם וואגן און גלייך אנטלויפן פון דארט מיט איר, וכך הוה; און דער רבי האט גלייך געמאכט א שידוך פאר דאס מיידל מיט א בחור וואס האט געוואוינט אין דעם דארף, דער בחור איז געווען א פשוט'ער בחור א שוסטער, און דער רבי האט אים געזאגט בזה הלשון: "איך בעט דיר זייער שטארק אז דו זאלסט קיינמאל נישט דערמאנען דיין ווייב די מעשה וואס זי האט געהאט מיטן גלח" - אז זי איז נכשל געווארן מיט אים וכו', און אז זי האט זיך געוואלט שמד'ן השם ירחם, און דער רבי האט אים געגעבן א צוזאג אז אויב ער וועט איר נישט טשעפען מיט די אלטע מעשה וכו', זאגט ער אים צו אז ער וועט האבן גוטע קינדער; וכך הוה, דער איד האט זוכה געווען צו קינדער צדיקים און גרויסע רבנים.


איך זאג דיר, אז דעם רבינ'ס ברכה גייט נאך אן היינט; אז דו נעמסט זיך פאר מהיום אז דו וועסט אויף הערן צו טשעפען דיין ווייב מיט אלטע מעשיות, און זי וועט דיר נישט טשעפען מיט אלטע זאכן פון דיר, וואס דו האסט נישט געוואוסט ווי אזוי מען פירט זיך וכו', וועט איר אויך זוכה זיין צו קינדער צדיקים, אבער אז דו וועסט איר ווייטער דערקוטשען און ווייטער טשעפען מיט מעשיות פון אמאל וכו', וועסטו האבן בנים שוטים, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, סימן קז): "הַבָּנִים שׁוֹטִים, כְּשֶׁאֲבִיהֶם כַּעֲסָן".


בנוגע א פרוי וואס וויל נישט גיין וכו', ליידער ליידער זענען דא שלעכטע מדריכים וואס לערנען אויס פאר פרויען - כלה'ס אז מען זאלן נישט גיין וכו', און מיט דעם סטראשענען זייער מאן וכו'; קודם כל דארף מען וויסן אז דאס איז זייער א גרויסע עבירה, א פרוי וואס האלט אפ מצוות עונה דורכדעם וואס זי גייט נישט וכו', ווייל זי וויל אפטון איר מאן, וועט באקומען זייער א גרויסע שטראף רח"ל. צווייטענס; מען טוט זיך אליינס אפ, ווייל ווען זי וועט עס שוין דארפן וכו', און זי וועט שוין יא גיין וכו', ווער זאגט אז איר מאן וועט בכלל וועלן קוקן אויף איר, אפשר וועט ער איר געבן פון די זעלבע מעדיצין וואס זי האט אים געגעבן. איך אליין ווייס מעשיות וואס האבן זיך אזוי געענדיגט ה"י.


דערפאר דארף מען זייער אכטונג געבן נישט צו סטראשען מיט אפהאלטן פון זיין צוזאמען וכו'; און וואס א פרוי וויל פועל'ן ביי איר מאן קען מען פועל'ן מיט גוטן. דער אייבערשטער האט באשאפן פארן מענטש א מויל מיט א צונג פאר א סיבה - מען זאל רעדן איינער מיטן צווייטן, אויב עפעס באדערט פארן ווייב זאל זי עס שיין אויס שמועסן מיט איר מאן, און אויב עס באדערט עפעס פארן מאן זאל ער עס שיין אויס שמועסן מיט זיין ווייב, אז מען רעדט קען מען אלעס פועל'ן, און אז מען פועל'ט נאך אלץ נישט, קען מען זיכער נישט פועל'ן מיט סטראשען און בלאזן, עס וועט נאר ערגער מאכן.


 דער אייבערשטער זאל העלפן אז דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#13 - מסכת תענית פאר א שידוך, פאר בחורים וואס לערנען נישט אין ישיבה
שידוכים, לימוד התורה, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א
אזוי ווי איך האב געהערט אז דער ראש ישיבה שליט"א האט געזאגט פאר די בחורים אז זיי זאלן לערנען מסכת תענית פערציג מאל פון חמשה עשר באב ביז ראש השנה, און אין דעם זכות וועלן זיי א חתן ווערן, אזוי ווי מוהרא"ש זי"ע האט צוגעזאגט פאר די בחורים אין יאר תשע"א, וויל איך פרעגן אויב די סגולה איז נאר פאר בחורים וואס לערנען אין ישיבה, אדער דאס איז אויך פאר מיר וואס איך לערן נישט אין ישיבה?
אויך וויל איך וויסן, ווען איך זאג מסכת תענית, און איך קום אן צו א פסוק וואס האט דעם אייבערשטנ'ס נאמען, אויב מען זאגט ארויס דעם אייבערשטנ'ס נאמען, אדער מען זאגט נאר "השם"?
אויך ווען ס'איז דא צוויי גרסאות אין א גמרא, ווי וועלכע גירסא דארף מען זאגן?
א גרויסן ישר כח פאר אלע חיזוק און עצות וואס איך באקום פון אייך שטענדיג.
שלמה

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת עקב, ט"ז מנחם-אב, שנת תשע"ז לפרט קטן


 


לכבוד הבחור שלמה ני"ו


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי מיך זייער צו הערן אז דו ביסט זיך מחזק אין עבודת השם ובעיקר בלימוד התורה על פי סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן זכרונו לברכה (עיין שיחות הר"ן, סימן עו).


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רפז): "מען דארף גארנישט טון, נאר דאווענען לערנען און דאווענען", און דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כח): "טוֹב לָאָדָם שֶׁיַעֲבוֹר בְּחַיָּיו בְּכָל הַסְּפָרִים שֶׁל הַתּוֹרָה הַקְדוֹשָׁה", וואס דאס קען מען נאר טון אז מען ווארפט אוועק אלע נארישע חכמות, און מען פאלגט דעם הייליגן רבי'ן בתמימות ופשיטות.


דאס וואס דו פרעגסט מיר בנוגע די הבטחה וואס מוהרא"ש האט צוגעזאגט דא אין ישיבה, אז אויב מען וועט אין די פערציג טעג פון חמשה עשר באב ביז ראש השנה יעדן טאג לערנען און מסיים זיין מסכת תענית - וועט דער בחור א חתן ווערן, פרעגסטו מיר צי דאס איז נאר פאר תלמידי היכל הקודש?


וויסן זאלסטו אז צו זיין א תלמיד הישיבה דארף מען נישט זיין אין ישיבה בפועל ממש, נאר דער עיקר איז אז מען נעמט די עצות פון הייליגן רבי'ן און מען איז דאס מקיים – דעמאלט וואו מען איז נאר, איז מען א תלמיד פון רבי'ן; היכל הקודש איז נישט מצומצם אין א געוויסע מקום, און דווקא אויב מען איז דארט איז מען א תלמיד, נאר צו זיין א תלמיד היכל הקודש דארף מען פאלגן די עצות וואס מען לערנט אין היכל הקודש; קומט אויס, אז עס קענען זיין בחורים וואס דרייען זיך אין היכל הקודש, עס זעט אויס ווי זיי זענען תלמידים, אבער באמת האבן זיי נישט קיין שום שייכות מיטן פלאץ, ווייל זיי פאלגן נישט, און עס קען זיין א בחור ווי דיר, וואס קיינער ווייסט נישט ווער דו ביסט, דו לערנסט אין א צווייטער ישיבה און דו פרובירסט צו מקיים זיין די עצות וואס מען לערנט דא, און דו ביסט א תלמיד היכל הקודש.


דערפאר זאלסטו אנהייבן צו לערנען מסכת תענית, און דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף דיר און דיר געבן דיין שידוך בקרוב.


בנוגע וואס דו פרעגסט, אויב מען קומט אן צו א פסוק וואס האט דעם אייבערשטנ'ס נאמען, צי מען זאגט ארויס דעם אייבערשטנ'ס נאמען; אויב איז עס א גאנצער פסוק קען מען ארויס זאגן דעם אייבערשטנ'ס נאמען, אבער אז חז"ל ברענגען נאר אראפ דעם האלבן פסוק, זאגט מען נישט ארויס דעם נאמען, נאר מען זאגט 'השם', אזוי אויך ווען עס איז דא נאך א גירסא קען מען זאגן ביידע גרסאות.


דער עיקר זאלסטו זען זיך מחזק צו זיין און גלייבן אינעם אייבערשטן; דער רבי זאגט אז ווען א מענטש האט אמונה - ער גלייבט אז אלעס איז דער אייבערשטער, און קיינער קען גארנישט טון פארן מענטש, נישט קיין גוטס און זיכער נישט קיין שלעכטס אן דעם איייבערשטער, איז דער אייבערשטער אים מוחל אויף אלע עבירות.


נעכטן האבן די בחורים אנגעפאנגען דא אין ישיבה צו לערנען מסכת תענית; איך האב זיך נישט געקענט איינהאלטן פון וויינען, איך האב געזאגט פארן אייבערשטן: "קוק ווי שטארק די בחורים ווילן חתונה האבן! קוק דא בחורים וואס האבן נישט קיין זיץ פלייש, א גאנץ יאר קענען זיי נישט זיצן קיין גאנצע פינף מינוט אויף איין פלאץ, און יעצט ווען זיי הערן א צוזאג פון א צדיק, זיצן זיי שעות אויף שעות צו ענדיגן די מסכת, עס זענען דא בחורים וואס עס נעמט זיי פינף זעקס שעה צו ענדיגן, דאך ווילן זיי דאס טון ווייל זיי ווילן זיין ערליך און אפגעהיטן פון עבירות, דא קען מען זען אז אלע בחורים ווילן זיין גוט, אלע ווילן זיין ערליך".


 דער אייבערשטער זאל העלפן אז דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#12 - אויב ווער איך א ברסלבער, וועל איך האבן מחלוקת
חסידות ברסלב

תוכן השאלה‎

לכבוד הראש ישיבה שליט"א
איך פיל א שטארקע המשכה צו ברסלב, צו ר' נחמן און צו ברסלב'ער משפיעים, און איך פיל אז עס קען מיר אסאך העלפן אין מיין אידישקייט, אבער איך באלאנג צו א חסידות וואס איז להשמיד קעגן ברסלב, און אויב איך גיי האבן א שייכות מיט ברסלב וועט מען ארויס ווארפן מיינע קינדער פון די מוסדות - און מיך פון די חסידות, און ווער ווייסט וואס נאך - שידוכים וכו'; אויך וועט עס שטארק באדערן פאר מיין טאטע און מאמע. איך וויל וויסן אויב דער ראש ישיבה האט אן עצה פאר מיר.
א גרויסן יישר כח.
א. י.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

לכבוד א. י.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


לדעתי דארפסטו זיך נישט קריגן מיט קיינעם; דו זאלסט לערנען פאר דיר די ספרים פון הייליגן רבי'ן, און לעבן מיט די עצות, אזוי וועסטו נישט האבן קיין מחלוקת אויף דיר; מען קען לעבן מיטן רבי'ן, און לעבן מיט די עצות וכו' וכו', אן דעם וואס איינער זאל וויסן דערפון.


דערפאר בעט איך דיר זייער, האלט דיך ווייטער ביי דיין רבי'ן, און מאך נישט קיין מחלוקת; עס לוינט נישט צו מאכן א פייער אז די גאצע משפחה זאל אויפפלאקערן. אויב דו ווילסט טאקע זיין מקושר צום הייליגן רבי'ן, נעם דעם רבינ'ס עצות - הייב אן לערנען אויפן סדר דרך הלימוד פון רבי'ן, אזוי ווי עס ווערט אויסגעשמועסט אין שיחות הר"ן (סימן עו); נעם יעדן טאג א חומש, און פון זונטאג זאלסטו אנפאנגען מעביר סדרה זיין, זונטאג זאלסטו זאגן שנים מקרא ואחד תרגום ביז שני, מאנטאג זאלסטו גיין ווייטער מיט די סדרה ביז שלישי, און אזוי ווייטער; אזוי, ווען עס וועט קומען סוף וואך, וועסטו האבן געענדיגט די גאנצע פרשה שנים מקרא ואחד תרגום.


נאכדעם מאך דיר א שיעור אין משניות; הייב אן פון אנהייב מסכת ברכות, יעדן טאג זאלסטו לערנען משניות - וויפיל פרקים דו קענסט זאגן זאלסטו זאגן, ביז דו וועסט ענדיגן סדר זרעים, און ווען דו וועסט ענדיגן סדר זרעים זאלסטו גיין צו סדר מועד, זאלסט נישט איבער חזר'ן די פרקים וואס דו לערנסט פאר דו ענדיגסט נישט גאנץ ששה סדרי משנה.


אויך זאלסטו זיך מאכן א שיעור אין גמרא; און אפילו דו פארשטייסט נישט, זאלסטו זאגן ווייטער די ווערטער פון די הייליגע תורה, ווייל די ווערטער פון די תורה דאס רייניגט דעם מענטש. חז"ל זאגן (עבודה זרה יט.): "אָמַר רָבָא, לְעוֹלָם לִיגְרִיס אִינִישׁ וְאַף עַל גַּב דִמְשַׁכַּח, וְאַף עַל גַּב דְּלֹא יָדַע מַאי קָאָמַר", א מענטש זאל לערנען די הייליגע תורה אפילו ער פארגעסט וואס ער לערנט, און אפילו ער פארשטייט נישט וואס ער לערנט, נאך זאגן חז"ל (שבת סג.): "לִיגְמֹר אִינִישׁ וְהָדַר לִיסְבֹּר", קודם דארף מען אסאך זאגן די ווערטער, און נאכדעם קומט מען שוין צו פארשטיין.


אויך זאלסטו פאלגן דעם רבי'ן מיט די עצה פון התבודדות; זאלסט זיך צוגעוואוינען זיך אויס צו רעדן דיין הארץ צום אייבערשטן אויף די שפראך וואס דו ביסט צוגעוואוינט צו רעדן, אז דיין שפראך איז אידיש זאלסטו רעדן צום באשעפער אויף אידיש, אז דיין שפראך איז ענגליש זאלסטו רעדן צום באשעפער אויף ענגליש; זאלסט אים אלעס דערציילן - סיי וואס דו ביסט אריבער, און סיי וואס דו ווארטסט צו געהאלפן ווערן.


איך מיין אז אויב דו וועסט קיינעם נישט דערציילן אז דו ביסט א ברסלב'ער וועסטו נישט האבן קיין שום מחלוקת.


דער אייבערשטער זאל העלפן אז דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#11 - וואס זענען די תקנות הישיבה?
קדושה, לימוד התורה, תפילה והתבודדות, בחור

תוכן השאלה‎

פון שלום.

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א
איך בין א בחור און איך בין נישט געהעריג אין א ישיבה, איך האלט זיך פאר א תלמיד פונעם ראש ישיבה, און איך בין טאקע אמת'דיג פון די שטארקע תלמידים. איך האב א סמארט פאן, און איך וויל וויסן די תקנות הישיבה בנוגע א סמארט פאון, וואס מעג מען האבן און וואס טאר מען נישט האבן? איך וויל זיך פירן אין לעבן לויט די תקנות הישיבה.
און די זעלבע אויך מיט לערנען תורה, וויפיל דארף איך לערנען יעדן טאג?
און דאס מערסטע וויל איך וויסן ווי אזוי קען איך ווערן אן ערליכער איד?
א גרויסן ש'כח, איך ווארט פאר אן ענטפער.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת עקב, י"ד מנחם-אב, שנת תשע"ז לפרט קטן


 


לכבוד הבחור שלום נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס וואס דו פרעגסט מיר וואס איז די תקנות הישיבה; די תקנות פון ישיבה איז - צו זיין אן ערליכער איד, לערנען די הייליגע תורה און טון אלע מצוות וואס דער אייבערשטער האט אונז געגעבן.


דער אייבערשטער האט אונז געגעבן א מתנה פאר אונזער דור - דער הייליגער רבי זכרונו לברכה, וואס נאר ער האט עצות פאר אונזער דור, אז מיר זאלן קענען זיין ערליכע אידן.


דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט) אז אפילו א מענטש וואס איז אריין געפאלן אין עבירות רחמנא לצלן, אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג כך וכך, יהי' מה שיהי', וועט אים די תורה ארויס נעמען פון זיין פלאנטער, און ער וועט ווערן אן ערליכער איד; מוהרא"ש זכרונו לברכה זאגט, אז דער שיחה גייט ארויף אויף ח"י פרקים משניות, אז אפילו איינער וואס איז נעבעך אריין געפאלן אין שמוציגע מעשים, אבער אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו זאגן יעדן טאג חי פרקים משניות, וועט אים די תורה ארויס נעמען פון זיינע נישט גוטע מעשים.


דערפאר אז דו ווילסט זיין א תלמיד היכל הקודש, זאלסטו זיך מאכן א שיעור יעדן טאג אין משניות; ווען דו האסט אפאר מינוט זאלסטו זאגן א פרק משניות, אזוי וועסטו זוכה זיין צו א נייע ריינע הייליגע נשמה.


דאס וואס דו פרעגסט מיר אז דו ווילסט זיין אן ערליכער איד, און דו ווילסט וויסן ווי אזוי מען איז זוכה צו זיין אן ערליכער איד; דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קנד) אז ער האט ער זוכה געווען צו אלע זיינע מדריגות ווייל ער האט אסאך גערעדט צום אייבערשטן; און דער רבי האט געזאגט סוף ימיו, אז ווען ער וואלט געוואוסט צו וואס מען קען אלץ זוכה זיין דורך די הנהגה פון רעדן צום אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך, וואלט ער נישט אזוי פיל געפאסט און געטון סיגופים וכו'.


דערפאר טייערער שלום ני"ו, זוך דיר א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, און דארט זאלסטו זיך אויס שמועסן דיין הארץ; פארצייל אלעס פארן אייבערשטן, סיי וואס עס גייט אריבער אויף דיר, אלע דיינע ווייטאגן וואס דו האסט, און סיי ווי שטארק דו ווילסט זיין אן ערליכער איד, דו ווילסט האבן ריינע אויגן און א ריינע מח, און ווי שווער עס קומט דיר אן צו זיין אפגעהיטן וכו' וכו', און אזוי וועסטו זוכה זיין צו ווערן אן ערליכע איד.


דאס וואס דו פרעגסט צי דו זאלסט האלטן דיין סמארט-פאון וכו'; איך פארשטיי בכלל נישט וואס דו שאלה איז, ווער געדענקט נישט ווי אזוי מוהרא"ש פלעגט רעדן ביי די שיעורים אז דאס נעמט אוועק יעדעס ביסל יראת שמים וואס דער מענטש האט. און חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין מה.): "אֵין יֵצֶר הָרָע שׁוֹלֵט אֶלָּא בַּמֶּה שֶׁעֵינָיו רוֹאוֹת", דער יצר הרע איז נאר שולט אויף וואס די אויגן זעען; דערפאר, אז דו פרעגסט מיר צי דו זאלסט אוועק לייגן דעם סמארט-פאון, און דו שרייבסט מיר אז דו ווילסט זיין א תלמיד הישיבה, וואלט איך דיר געזאגט אז דו זאלסט עס אוועק ווארפן, און אין דעם זכות וועסטו זוכה זיין צו אויפשטעלן א שיינע אידישע שטוב, און דו וועסט מאכן נחת פאר דיינע עלטערן.


 דער אייבערשטער זאל העלפן אז דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#10 - טרינקען ברוינפן אין א ברסלבע שול
בית המדרש, שכרות

תוכן השאלה‎

פון בערל

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א
אזוי ווי איך האב ב"ה געעפנט א בית המדרש היכל הקודש ביי מיר, און ס'איז דא אפאר נייע אינגעלייט וואס קומען דא דאווענען, און זיי ווילן זייער שטארק ברענגען ברוינפן פאר'ן קידוש שבת צופרי נאכ'ן דאווענען; וויל איך וויסן אויב ס'איז כדאי אביסל נאכצולאזן און זיי לאזן ברענגען, אדער זאל איך אראפשטעלן א שטארקע תקנה אז מ'קען נישט ברענגען קיין ברוינפן אין א ברסלב'ע שול?

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזהשי"ת


יום ה' פרשת ואתחנן, י"א מנחם-אב, שנת תשע"ז לפ"ק


 


לכבוד בערל ני"ו, גבאי בית המדרש היכל הקודש בלאמינגראוו נ.י.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מוהרא"ש האט אמאל דערציילט אז ער איז געווען תשל"ו אין די ברסלב'ער שול אין מאה שערים, און ערב ראש השנה האט איינער געברענגט לעקיך און ברוינפן צו געבן תיקון נאכן דאווענען, און הרב החסיד רבי לוי יצחק בענדער זכרונו לברכה איז צוגעגאנגען צו דעם איד און אים פארגעהאלטן דערויף, פאר צוויי סיבות; איינס אז דער רבי האט נישט געלאזט טרינקען ברוינפן א גאנץ יאר, און צווייטנס אז דער רבי האט געוואלט מען זאל פאסטן ערב ראש השנה ביז חצות, אזוי ווי עס שטייט אין שולחן ערוך (אורח חיים, סימן תקפ"א, סעיף ב): "נוֹהֲגִין לְהִתְעַנּוֹת בְּעֶרֶב רֹאשׁ הַשָּׁנָה".


דערפאר זאלסטו זייער אכטונג געבן אז אין היכל הקודש זאל נישט זיין קיין ברוינפן; פארשטייט זיך אז מען דארף וויסן ווי אזוי צו רעדן צו פרישע מקורבים, מען דארף זיי דאס געבן צו פארשטיין שיינערהייט, און זיי ווייזן וואס דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כו): "עַל־יְדֵי שִׁכְרוּת שׁוֹכְחִין כָּל הַמִּצְווֹת", אז מען טרינקט און מען שיכור'ט זיך אן, פארגעסט מען פונעם אייבערשטן, און אזוי רעדן צו זיי ביז זיי וועלן פארשטיין.


ליידער זעט מען לעצטענס אז זייער אסאך אינגעלייט טרינקען זיך אן שבת; זיי גייען פון איין שול צום צווייטן זוכן וואו עס איז דא פונעם ביטערן טראפ, און מען גייט צו חברים וואו מען טרינקט זיך אן, נאכדעם קומט מען צו ניבול פה און צו ביטערע עבירות רחמנא לצלן; אנשטאט דער אינגערמאן זאל אהיים גיין צו זיין ווייב און קינדער פארברענגען מיט זיי - די איין מאל א וואך וואס דער אינגערמאן האט אביסל צייט צו זיין אין שטוב, אבער אנשטאט דעם גייט אוועק דער שבת מיט טרינקען.


דער עיקר זאלסטו זען אז אין בית המדרש זאל זיין א דרך ארץ, מען זאל נישט שמועסן ביים דאווענען, און דו זאלסט יעדן איינעם מקבל זיין בסבר פנים יפות, אזוי וועסטו האבן גרויס הצלחה.


 דער אייבערשטער זאל העלפן אז דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן. 

#9 - מיין ווייב וויל גיין צו א טערעפיסט
שלום בית, רפואה

תוכן השאלה‎

פון משה.

לכבוד הראש ישיבה שליט"א
מיין ווייב עקשנ'ט זיך אז זי מוז האבן איינעם מיט וועמען זיך דורכצורעדן, זי וויל גיין זיך דורכשמועסן מיט א טערעפיסט, און איך האלט אז דאס פעלט איר בכלל נישט אויס.
וואס זאל איך טון?

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזהשי"ת


יום ב' פרשת ואתחנן, ח' מנחם-אב, שנת תשע"ז לפ"ק


 


לכבוד משה ני"ו


איך האב דערהאלטן דיין בריוו.


עס איז דא אן הלכה אין הלכות יום כיפורים (יומא פג.; אורח חיים סימן תרי"ח, סעיף א) אז אויב א מענטש זאגט אז ער דארף אויספאסטן יום כיפור, אפילו עס שטייען דארט דאקטורים און זאגן אז ער דארף נישט עסן, דארף מען אויס הערן דעם חולה ווייל (משלי יד, ד): "לֵב יוֹדֵעַ מָרַת נַפְשׁוֹ"; דערפאר אז דיין ווייב זאגט אז זי דארף האבן איינעם מיט וועם זיך דורך צו שמועסן, דארפסטו איר העלפן און איר דאס געבן.


עס ווערט גע'פסק'נט (שולחן ערוך אבן העזר הל' כתובות, סימן עט, סעיף א; ו־ג) אז אלע צרכי רפואה דארף דער מאן צושטעלן פאר זיין ווייב; פארשטייט זיך נישט מיט קיין שלעכטע באנעמונג, נאר מיטן גאנצן הארץ.


דערפאר טייערער ברודער, אז דו שרייבסט מיר אז איך האב דיר געהאלפן ביז אהער און דו וויינסט צו מיר אז דו האלסט מער נישט אויס פון דיין ווייב וכו'; בעט איך דיר זייער אז דו זאלסט זיך אריין לייגן מיט דיין גאנצע הארץ איר צו העלפן, זוך אויף פאר איר א גוטע טערעפיסט, און גיי מיט מיט איר, און העלף איר, ווייל אז זי שרייט און וויינט אז זי דארף הילף, דארפסטו איר דאס געבן.


מי לנו גדול פון מוהרא"ש ז"ל וואס האט געוויינט און געשריגן אז אויב זיין ווייב וועט נעמען טריטמענטס פאר די ביטערע מחלה רח"ל, וועט מוהא"ש אוועק גיין פון דער וועלט, און נאכדעם וועט זי אוועק גיין; מוהרא"ש האט זיך געבעטן ביי יעדן איינעם וכו' וכו', אבער ווען זי האט זיך איינגע'עקשנ'ט און גע'טענה'ט אז זי וויל דייקא יא נעמען קימא טערעפי, האט מוהרא"ש איר געהאלפן אז זי זאל דאס קענען טון, און נישט סתם געהאלפן, נאר מוהרא"ש ז"ל האט מיר יעדן טאג גערופן צו איך קען צושטעלן א קאר מיט א דרייווער, און עס האט ממש אויס געזען ווי איינער וואס פייט פאר זיין אייגענע לעבן.


דערפאר מיין ליבער טייערער ברודער, יעצט ווען מיר שטייען ערב תשעה באב, ווען מיר קלאגן אויפן חורבן בית המקדש וואס דאס איז געקומען צוליב שנאת חינם (יומא ט:), און חז"ל זאגן (יומא סט:): "וַעֲדַיִן מְרַקֵּד בֵּינָן", דארפן מיר זיך איבער בעטן איינער מיטן צווייטן און אכטונג געבן אויף יענעמס פילינגס וכו'; זאג פאר דיין ווייב אז דו וועסט איר העלפן טרעפן א טערעפיסט וואו זי קען גיין זיך אויס רעדן איר יוגענט, דו דארפסט איר פארשטיין אז זי איר אריבער א שווערע יוגענט; אירע עלטערן האבן איר געפייניגט, און עס איז א נס אז זי איז נאך נארמאל, און זי האט כח צו די קינדער וכו'.


איך בעט דיר, עקשן דיך נישט, האב אויף איר רחמנות, וועסטו האבן א שיינעם לעבן. מען קען נישט באצוואונגען א ווייב זאל טראכטן אזוי ווי דיר, חז"ל זאגן (תוספתא ברכות, פרק ו): "כְּשֵׁם שֶׁאֵין פַּרְצוּפֵיהֶן שָׁוִין, כַּ אֵין דֵעוֹתֵיהֶן שָׁווֹת"; זיי נישט פאר'עקש'נט, און בייג איין דיין קאפ, נאר דו וועסט האבן ריווח פון דעם, ווייל דו וועסט האבן א פרייליכע ווייב, א געזונטע ווייב.


איך בעט דיר, רעדט צו איר שיין, און זיי ווארעם צו איר; זאג איר: "איך גיי טון אלעס אויף דער וועלט אז דו זאלסט זיין פרייליך". און אז דו וועסט איר מכבד זיין וועסטו האבן גרויס שפע.


בלייב מיר געזונט, איך ווארט אז דו זאלסט מיר שרייבן יעדן טאג אפאר שורות וואס עס טוט זיך, ווייל איך וויל אז דו זאלסט האבן א גוטע לעבן; זיי נישט ברוגז אז איך שרייב דיר אז דו זאלסט איר איבער בעטן, ווייל איך וויל נאר דיין גוטס.


 א גוטן טאג און א גרינגע תענית.

#8 - ס'איז שווער צו רעדן צום אייבערשטן
תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

פון ארי'.

לכבוד הראש ישיבה שליט"א.
וואס טוט מען אויב די התבודדות גייט נישט? עס קומט מיר אן שווער צו רעדן צום אייבערשטן.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזהשי"ת


יום ה' פרשת ואתחנן, י"א מנחם-אב, שנת תשע"ז לפ"ק


 


לכבוד ארי' ני"ו


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס וואס דו פרעגסט מיר אז עס קומט דיר אן שווער צו רעדן צום אייבערשטן; קוק וואס דער הייליגער רבי זאגט (שבחי הר"ן, סימן יב) אז ער איז אריבער אזוי סאך שוועריקייטן אין זיינע יונגע יארן, עס האט זיך אים געדאכט אז קיינער הערט אים נישט אויס, און ווי מער ער פלעגט רעדן צום אייבערשטן, האט זיך אים געדאכט ווי מען דארף אים נישט, ווייל ער האט געזען אז עס גייט אריבער אסאך יארן און ער האט נאך אלץ נישט זוכה געווען צו ווערן נאנט צום אייבערשטן, דערפאר האט זיך אים געדאכט אז קיינער הערט אים נישט אויס, און דערפאר האט ער אויפגעהערט צו רעדן צום אייבערשטן, ביז ער האט זיך געכאפט וואס ער האט געטון און ער האט זיך זייער פארשעמט אז ער האט נאכגעלאזט פון די הייליגע עבודת השם, האט ער צוריק אנגעהויבן רעדן צום אייבערשטן, עיי"ש.


דערפאר בעט איך דיר זייער דו זאלסט זיך שטארקן מיט די הייליגע עצה וואס דער רבי האט אונז געגעבן (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כה) אז א מענטש זאל זיך אויסרעדן זיין הארץ צום אייבערשטן אויף זיין שפראך וואס ער איז געוואוינט צו רעדן, און אלעס פארציילן פארן אייבערשטן; דער רבי זאגט דארט: "הִתְבּוֹדְדוּת הִיא מַעֲלָה עֶלְיוֹנָה וּגְדוֹלָה מִן הַכֹּל", רעדן צום אייבערשטן איז דער גרעסטער זאך וואס א מענטש קען נאר טון, און אלע צדיקים פלעגן אסאך רעדן צום אייבערשטן.


אין אנהייב איז עס טאקע שווער, ווייל ווען א מענטש זינדיגט ווערט ביי אים אפגעשוואכט די אמונה און ער שפירט נישט דעם אייבערשטן, ער מיינט אז דער אייבערשטער איז ערגעץ באהאלטן אויבן אין א ווייטע הימל וכו', אבער ווען א מענטש פאלגט דעם רבי'ן, און ברעכט דורך זיינע שוועריקייטן - ער בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג: "רבונו של עולם, העלף מיר, איך וויל רעדן צו דיר, איך וויל גלייבן אין דיר, איך וויל נאר דיר; דעמאלט מיט די צייט ווערט אים אויסגערייניגט זיין מח, און ער שפאצירט אריבער מיט אמונה זיין גאנץ לעבן.


 דער אייבערשטער זאל העלפן אז דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#7 - קשיות אויף די אמונה

תוכן השאלה‎

פון ישראל.
שלום וברכה כבוד ראש הישיבה.
צום ערשט וויל איך אייך באדאנקען פאר די געוואלדיגע שיעורים, אזעלכע געשמאקע שיעורים וואס זענען ממש מחיה נפשות.
מיין שאלה איז וואס מען טוט ווען עס קומט אריין אין קאפ קשיות אויף די אמונה, וואס עס איז געווען פאר בריאת העולם.
איך ווארט אויף א תשובה.
ישר כוח גדול

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזהשי"ת


יום ה' פרשת ואתחנן, י"א מנחם-אב, שנת תשע"ז לפ"ק


 


לכבוד ישראל ני"ו


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


א איד איז געקומען צום רבי'ן און זיך אויס גערעדט זיין הארץ פארן רבי'ן אז ער האט ספיקות און בלבולים אין אמונה, האט אים דער הייליגער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רכב): "ווען דער אייבערשטער האט באשאפן דער וועלט, האט ער געזען אז עס גייען זיין מענטשן וואס וועלן האבן קשיות און בלבולים, און נאר פאר זיי האט דער אייבערשטער באשאפן די מעשה בראשית עיי"ש; דאס האט זייער מחזק געווען דעם איד, און יעדעס מאל ווען ער האט אנגעפאנגען האבן יסורים אין אמונה האט ער זיך מיט דעם מחזק געווען.


זעט מען אז עס זענען דא נאך מענטשן וואס האבן קשיות און בלבולים אין אמונה, אבער וויסן זאלסטו אז דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן לב): "דַע, כִּי יֵשׁ עֲבֵרוֹת שֶׁהֵם מַכְנִיסִים כְּפִירוֹת בְּאָדָם, וְיֵשׁ שֶׁבָּאִים עֲלֵיהֶם מַחֲשָׁבוֹת עַל הָאֱמוּנָה מֵחֲמַת שֶׁלֹּא נוֹלְדוּ בִּקְדֻשָּׁה כָּרָאוּי, וְיֵשׁ שֶׁהוֹסִיפוּ עַל זֶה מַעֲשֵׂיהֶם הָרָעִים שֶׁעָשׂוּ בְּעַצְמָם, כִּי יֵשׁ עֲבֵרוֹת שֶׁהֵם מַזִּיקִים וּפוֹגְמִים אֶת הָאֱמוּנָה הַקְדוֹשָׁה", עיי"ש, עס זענען דא עבירות וואס דאס מאכט א מענטש זאל האבן ספיקות און בלבולים אין אמונה; אבער דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן מד): "הָאֱמוּנָה תּוֹלָה בְּפֶה שֶׁל אָדָם", אמונה באקומט מען דורכדעם וואס מען רעדט דיבורי אמונה, אזוי ווי עס שטייט (תהלים פט, ב): "אוֹדִיעַ אֱמוּנָתְ בְּפִי", אז ווי מער א מענטש געוואוינט זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן, און אים פארציילן יעדע זאך, אלץ מער איז דער מענטש זוכה צו האבן אמונה.


נאך זאגט דער רבי (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן מו) אז ווען א מענטש האט קשיות אויפן אייבערשטן, איז די עצה אז ער זאל שרייען און זיך בעטן ביים אייבערשטער, און דער רבי זאגט אז די ר"ת פון קשיא איז (תהלים כז, ז): "שְׁ'מַע ה' ק'וֹלִי אֶ'קְרָא", אויב מען האט קשיות, זאל מען אסאך בעטן דעם אייבערשטן אויף דעם, אז מען זאל נישט האבן קיין ספיקות און בלבולים, נאר לעבן מיט אמונה; ווייל ווען א מענטש איז זוכה און ער לעבט מיט אמונה איז זיין לעבן א זיסע און געשמאקע לעבן, יעדע זאך וואס ער האט דאנקט ער דעם אייבערשטן, און יעדע זאך וואס ער האט נישט בעט ער דעם אייבערשטן; ער ווייסט ביי זיך אז קיינער קען אים גארנישט טון - קיינער קען אים נישט שלעכטס טון און קיינער קען אים נישט גוטס טון.


דער הייליגער צאנזער רב זי"ע פלעגט זאגן אפאר מאל א טאג די דרייצן 'אני מאמין' אז עס זאל זיין איינגעבאקן אין זיין הארץ; הלואי ווען מיר קענען דאס נאכטון און יעדן טאג חזר'ן די אמונה אז אלעס איז דער אייבערשטער.


מוהרא"ש ז"ל פלעגט זיך פירן יעדן צופרי נאך ברכת התורה צו זאגן די 'אני מאמין' און אזוי פירן זיך אלע תלמידי היכל הקודש.


דאס האט מוהרא"ש מיט אונז געחזר'ט א גאנץ לעבן - טאג נאך טאג, וואך נאך וואך; יעדע שיעור, יעדע בריוו און יעדע קונטרס, אלעס דרייט זיך ארום די אמונה, אריין צו ברענגן אין זיך אז אלעס איז דער אייבערשטער, און דער אייבערשטער איז מְמַלֵּא כָּל עָלְמִין וְסוֹבֵב כָּל עָלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת בִּלְעָדָיו יִתְבָּרַ כְּלָל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם, און דומם, צומח, חי, מדבר - אלעס אלעס איז איין שטיק אלוקית, עס איז נאר פארשטעלט פון אונז.


 דער אייבערשטער זאל דיר העלפן דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#6 - ווייזן קליפס פאר קינדער
חינוך הילדים

תוכן השאלה‎

פון ישראל. לכבוד הרה"ג ר' יואל ראטה שליט"א קודם וויל איך זיך באדאנקען פאר אייך פאר אייערע שיעורים, זייט איך האב אנגעהויבן צו הערן די שיעורים בין איך געווארן אן נייער מענטש, איך באקום אזויפיל חיזוק פון די שיעורים. איך האב אנגעהויבן לערנען תורה יעדן טאג אויפ'ן סדר דרך הלימוד, און איך שפיר א סיפוק אין מיין לעבן. איך האב געוואלט פרעגן אויב איך זאל ווייזן פאר מיינע קינדער די קליפס ווי די בחורים זינגען אין ישיבה וכדומה, אדער איז נישט כדאי צו ווייזן ווידיאס פאר קינדער? א גרויסן יישר כח.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזהשי"ת


יום ב' פרשת ואתחנן, ח' מנחם-אב, שנת תשע"ז לפ"ק


 


לכבוד ישראל ני"ו


איך האב ערהאלטן דיין בריוו


איך האב זייער הנאה צו הערן אז דו הערסט אויס די שיעורים פון ישיבה און דו האסט אנגעפאנגען צו לערנען אויפן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן; דער רבי האט געזאגט פאר איינעם (עיין שיחות הר"ן, סימן יז): "איינמאל די תורה וועט דיר ווייזן איר פנים, וועסטו שוין גארנישט דארפן"; און דאס זעט מען בחוש, אז ווען א מענטש איז זוכה צו לערנען שיעורים כסדרן על פי סדר דרך הלימוד פון רבי'ן (שיחות הר"ן סימן עו), דארף ער שוין גארנישט, ווייל ווען ער האט אפאר איבעריגע מינוט, נעמט ער א משניות, אדער א גמרא, און ער איז גורס פרקים משניות און דפים גמרא.


בנוגע וואס דו פרעגסט מיר צי דו זאלסט ווייזן פאר דיינע קינדער קליפס ווי די בחורים זינגען; עס איז זיכער נישט כדאי, ווייל קינדער האבן א ריינע מח און ווען זיי הייבן אן קוקן קליפס און ווידיאוס וכו' וכו', נעמט עס אוועק פון זיי זייער ריינקייט וכו'; אמאל האט מען געוויזן ביי אונז אין מוסד פאר די קינדער וכו', און מוהרא"ש האט זייער מקפיד געווען אויף דעם, און ער האט מיר געשריבן א בריוו, אז מהיום והלאה זאל איך מער נישט ווייזן פאר קינדער קיין שום ווידיאוס און קליפס וכו' וכו'.


דאס וואס מען לייגט ארויף די ניגונים און דרשות אויף די כלים, דאס איז אן אנדערע זאך; נעבעך הונדערטער טויזענטער אידישע קינדער זיצן אויף די אינטערנעט טאג און נאכט, און דאס איז נאך א וועג ווי אזוי מען קען זיי צוריק ברענגען צום אייבערשטן, אבער יונגע קינדער איז נישט כדאי זיי צו ווייזן וכו'.


אדרבה, צינד זיי אן די סידי'ס; זאלן זיי דאס הערן א גאנצן טאג, און דאס וועט אריין לייגן אין זיי יראת שמים, ווייל יעדע ניגון איז נאכאמאל אמונה און נאכאמאל תשובה, מיר האבן שוין ברוך השם ארויס געגעבן צענדליגער סידיס פון תשובה און פון אמונה.


א גוטן טאג.

#5 - פרעמדע מחשבות אינמיטן זאגן תהלים
תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

פון שלום.
לכבוד הרה"ג ר' יואל ראטה שליט"א
אין די לעצטע פאר וואכן האב איך אנגעהויבן אויסצוזאגן יעדן טאג גאנץ תהלים אז איך זאל האבן א ישועה מיט וואס איך דארף. אבער יעדעס מאל ווען איך זאג תהלים קומען מיר אריין אין קאפ מחשבות, אמאל פון סתם נארישקייטן און אמאל פון שלעכטע זאכן וואס איך האב געטון. איך וויל וויסן אויב ווערט די תהלים נתקבל ביים אייבערשטן אפילו ווען עס קומט מיר אריין די מחשבות. אפשר דארף נ נישט דער אייבערשטער אזא סארט תהלים.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזהשי"ת


יום ה' פרשת בלק, י"ב תמוז, שנת תשע"ז לפ"ק


 


לכבוד שלום ני"ו


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אשריך ואשרי חלקך אז דו זאגסט יעדן טאג תהילים, און אין דעם זכות וועט דער אייבערשטער דיר העלפן אז דו וועסט האבן א ישועה. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן צ"ח) ווער עס זאגט תהילים וועט האבן א ישועה.


אפילו ווען בשעת דו זאגסט תהילים קומט דיר אריין מחשבות וכו', קוק נישט אויף דעם, דו זאג תהילים און בעט דעם אייבערשטן אויף אידיש אז ער זאל רחמנות האבן אויף דיר און דיר געבן א ישועה.


 


א גוט שבת

#4 - הילף מיט א מאן וואס פאלט אין אידישקייט
שלום בית

תוכן השאלה‎

פון מרת לעפקאוויטש.
לכבוד הר"ר יואל ראטה שליט"א
איך האב זייער הנאה פון אייערע שיעורים, איך דאנק דעם אייבערשטן אז עס איז דא היינט אין אונזער דור א פלאץ וואו מען קען הערן עצות און חיזוק פאר'ן לעבן.
איך וויל אייך פרעגן וואס איך זאל טון מיט מיין מאן. איך האב חתונה געהאט פאר א פאר יאר צוריק מיט מיין טייערע מאן ני"ו, ער איז געווען זייער ערליך און וואויל ביז יעצט, אבער לעצטנס גייט עפעס פאר מיט אים, ער גייט נישט אין שול דאווענען, ער שפילט זיך א גאנצע צייט מיט זיין טעלעפאון. עס טוט מיר זייער וויי צו זען ווי מיין שטוב גייט צופאלן. ביטע העלפט מיר מיט אן עצה וואס איך זאל טון.
נאכאמאל א גרויסן יישר כח פאר אייערע חיזוק.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזהשי"ת


יום ב' פרשת פנחס, ט"ז תמוז, שנת תשע"ז לפ"ק


לכבוד מרת לעפקאוויטש תחי'


איך האב דערהאלטן אייער בריוו.


 איך האב הנאה ווי איר שרייבט מיר אז איר זענט זיך מחי' יעדעס מאל ווען עס איז דא א שיעור פאר די פרויען, און אז דאס געט אייך כח ווייטער אנצוגיין, איך האב הנאה צו הערן אז איר זענט זיך מחי' מיט די שיעורים.


בנוגע אייער מאן וכו' איך זאג אייך אז אלעס וועט אריבער גיין, עס ווענדט זיך אין אייך אליין, אויב איר וועט זיין ווארעם צו אים, אויב איר וועט אים געבן גוטע ווערטער, וועט ער זיך טוישן וכו', וויסן זאלט איר אז זייער אסאך מאל גיין יונגעלייט אריבער שווערע צייטן, עס פאסירט ביי זייער אסאך יונגעלייט, בפרט נאך די חתונה וכו', עס איז אבער נאר א דורכגאנג. אז איר וועט האבן סבלנות, איר וועט קוקן אויף אים מיט א גוט אויג, וועט ער אפלאזן זיינע נארישקייטן וכו' וכו'.


איך בעט אייך אז איר זאלט ווייטער רעדן שיין צו אים, איר דארפט פרובירן מיט אלע אייערע כוחות צו זיין פאזעטיוו און אים גארנישט זאגן. האלט אייך איין מיט אלע כוחות וועט איר זען ווי ער וועט זיך טוישן. איר דארפט טון וואס דער רבי האט אונז אויסגעלערענט, גייט צום אייבערשטן, וויינט אייך אויס צום אייבערשטן, בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף אייך און אויף אייער מאן און אויף אייערע קינדער, וועט איר זען אז מיט די צייט וועט דער אייבערשטער אים איבערדרייען.


וויינט אייך אויס צום אייבערשטן, דער רבי זאגט (ספר המידות תפילה נא): "תפילה שהיא בדמעות היא מתקבלת" - א תפילה וואס קומט מיט טרערן ווערט אנגענומען. נאך זאגט דער רבי (שם כ): "מי שמעביר על מידותיו תפילתו נשמעת" - ווער עס געבט נאך פאר א צווייטן ווערן אנגענומען זיינע תפילות.


חז"ל דערציילן (תענית כה): עס איז געווען א טריקעניש אין ארץ ישראל, עס האט נישט גערעגענט א גאנץ ווינטער, האט מען געמאכט א יום תפילה, דער הייליגער תנא רבי אליעזר איז צוגעגאנגען צום עמוד, ער האט געבעטן פיר און צוואנציג תפילות אז עס זאל רעגענען און עס האט נאך אלץ נישט גערעגענט, איז דער הייליגער תנא רבי עקיבא צוגעגאנגען צום עמוד און געזאגט "אבינו מלכינו אין לנו מלך אלא אתה, אבינו מלכינו רחם עלינו", און עס האט גלייך אנגעפאנגען צו גיין א גאס רעגן. האט דער עולם געזאגט אז רבי עקיבא איז גרעסער פון רבי אליעזר, ווייל זיינע תפילות זענען גלייך אנגענומען געווארן, איז ארויס א בת קול פון הימל און געזאגט: "נישט ווייל רבי עקיבא איז גרעסער פון רבי אליעזר זענען זיינע תפילות אנגענומען געווארן, נאר ווייל רבי עקיבא איז א וותרן, ער גיבט נאך, און ווער עס גיט נאך פאר א צווייטן הערט דער אייבערשטער אויס זיינע תפילות. זעט מען פון דעם דאס גרויסקייט פון נאכגעבן פאר א צווייטן.


אין דעם זכות וואס איר וועט האבן סבלנות און נישט צעברעכן אייער שטוב, איר וועט אויסווארטן, וועט דער אייבערשטער אננעמען אייערע תפילות.


איך שרייב אייך א קליינע תפילה וואס איר זאלט זאגן יעדן טאג:


רבונו של עולם האב אויף מיר רחמנות, העלף מיר, איך דארף א ישועה, איך וויל אויפשטעלן אן ערליכע שטוב, קינדער וואס וועלן זיין צדיקים, קינדער וואס וועלן דיר דינען. רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל זיין שטארק ביי מיר, איך זאל וויסן אז אלעס וואס פאסירט איז מיט א פונקטליכע חשבון, גארנישט פאסירט נישט פון זיך אליין.


רבונו של עולם, העלף מיין מאן ער זאל זיין ערליך, ער זאל מצליח זיין און האבן א גרינגע פרנסה, העלף מיין מאן זאל אוועק ווארפן זיינע נארישקיייטן וכו' וכו'.


אזוי זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן, וועט איר זען אז דער אייבערשטער וועט אננעמען אייערע תפילות.


 


א געזונטע זומער.

#3 - איך קען נישט היטן מיינע אויגן
שמירת עינים

תוכן השאלה‎

פון אהרן.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א.
איך בין א בחור וואס איז מקורב געווארן צום הייליגן רבי'ן א יאר צוריק. איך פרוביר צו זיין ערליך, איך דאווען און איך לערן יעדן טאג, אבער איך קען זיך נישט היטן די אויגן. איך זע אז לעצטנס איז מיר נאך פיל מער שווערער זיך צו אויגן, מער פון אמאל.
איך בעט אייך, האט רחמנות אויף מיר, און געבט מיר חיזוק אויף דעם אז איך זאל קענען היטן מיינע אויגן ווי עס דארף צו זיין.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

  בעזהשי"ת


יום ג' פרשת חקת, ג' תמוז, שנת תשע"ז לפ"ק


 


לכבוד הבחור אהרן ני"ו


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס וואס דו פרעגסט מיר פארוואס עס קומט דיר אן היינט אסאך שווערער דיין שמירת עינים, מער ווי אמאל פאר דו ביסט מקורב געווארן צום הייליגן רבי'ן וכו', און דו זאגסט מיר אז דו האלסט עס נישט אויס וכו'; איך וועל דיר פארציילן א שיינע מעשה וואס דאס וועט דיר זיין א שטארקע חיזוק. חז"ל פארציילן (סוכה נב.) אז אביי האט אמאל געהערט ווי א מענטש שמועסט זיך אפ מיט א פרעמדע פרוי צו גיין צוזאמען שפאצירן צו א צווייטע שטאט, האט אביי געזאגט 'איך וועל גיין אונטער זיי, און אכטונג געבן אז זיי זאלן נישט טון קיין עבירה', ער איז זיי נאכגעגאנגען דריי פרסה, און ווען זיי זענען אנגעקומען אין שטאט האבן זיי געזאגט איינער צום צווייטן: "א שאד אז מיר דארפן זיך שוין צעטיילן נאך אזא געשמאקע שמועס", האט אביי געזאגט צו זיך: 'איך וואלט נישט געקענט ביישטיין אזא ניסיון', און אביי איז זייער צעבראכן געווארן, ער איז געבליבן שטיין ביים טיר פון שטאט, און נישט געוואלט אריין גיין - פון גרויס צעבראכנקייט, אז דא זעט ער צוויי פשוט'ע מענטשן גייען צוזאמען א לאנגע שטילע וועג, און זיי זענען שטארק ביי זיך נישט צו טון קיין עבירה, און ער ווייסט ביי זיך אז ער וואלט דאס נישט געקענט ביישטיין וכו'. איז געקומען צו גיין אליהו הנביא, און אים געזאגט: "שטארק דיר אביי, און זיי נישט צעבראכן, ווייל "כל הגדול מחבירו יצרו גדול הימנו", ווי גרעסער א מענטש איז אלץ א גרעסערע יצר הרע האט ער".


דאס זאג איך דיר אויך טייערער אהרן ני"ו, שטארק דיר, און ווער נישט צעפאלן ווען דו זעסט אז דו האסט גרויסע נסיונות וכו'; דו טראכסט 'אמאל האב איך נישט געהאט די סארט שווערע נסיונות', דאס איז, ווייל אמאל ביסטו נישט געווען אזוי שיין און שטארק מיט דיין אידישקייט אזוי ווי היינט צו טאגס, דערפאר וויל דיר דער יצר הרע אראפ ווארפן; דו ביסט געווען יארן ביים יצר הרע אין טאש, פלוצלינג האסטו אויפגעשניטן א לאך אין זיך ארויס געכאפט פון דארט, וואס טראכסטו, אז דער יצר הרע וועט דיר אפלאזן? וואס מיינסטו, דער יצר הרע וועט דיר נישט וועלן צוריק כאפן צו זיך אין קעשענע?


אבער זארג נישט טייערער אהרן ני"ו, דער הייליגער רבי האט געשריגן מיט זיין גאנצע כח: "אין שום יאוש בעולם כלל", עס איז נישט דא קיין יאוש; און ר' ישראל קארדונער ז"ל פלעגט זאגן: "איינמאל דער רבי האט געשריגן 'קיין יאוש איז נישט פארהאנען', קען דער ס"מ טאנצן פון דער ערד ביזן הימל, און עס וועט אים גארנישט העלפן". שטארק דיר, דער אייבערשטער וועט דיר נישט פארלאזן, און דו וועסט טרעפן דיין שידוך בקרוב.


קוק צוריק וועסטו זען, אז די אלע וואס האבן געהאלפן די ישיבה האבן זייער שיין חתונה געהאט; דער רבי באצאלט סיי אויף דער וועלט סיי אויף יענע וועלט.


איך בעט פאר דיר יעדן טאג; דער אייבערשטער וועט דיר העלפן אז דו וועסט אי"ה אויפשטעלן א שיינע אידישע שטוב בקרוב, אמן.


זיי געזונט און שטארק, און זאלסט האבן הצלחה אין אלע דיינע ענינים.

#2 - עס איז שווער צו פארן קיין אומאן
אומאן

תוכן השאלה‎

פון אברהם.
לכבוד הר"ר יואל ראטה שליט"א
א גרויסן יישר כח פאר די אלע עצות און חיזוק וואס איך באקום פון אייך. איך האב א שאלה וואס שטערט מיר זייער, און דאס איז אויב איך זאל פארן דאס יאר קיין אומאן אויף ראש השנה. איך וואלט געקענט פארן, אבער איך האב צוויי זאכן וואס שטערן מיר, איינס אז עס קאסט מיר אסאך געלט, און צווייטנס אז מיין ווייב דארף האבן וכו' אין די טעג ארום ראש השנה, און זי וועט דארפן מיין הילף אין יענע טעג.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזהשי"ת


יום א' פרשת שלח, י"ז סיון, שנת תשע"ז לפ"ק


 


לכבוד אברהם ני"ו


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי מיר זייער צו הערן פון דיר; שוין א לאנגע צייט וואס איך האב נישט געהערט פון דיר.


בנוגע וואס דו פרעגסט מיר צי דו זאלסט פארן אויף אומאן אויף ראש השנה, ווייל דאס יאר איז עס זייער שווער פאר דיר; קודם ווייל עס קאסט זייער פיל געלט, און צווייטענס ווייל דיין ווייב דארף האבן ראש השנה וכו'.


דאס וואס דו זאגסט אז עס איז דיר שווער וועגן געלט, מוז איך דיר זאגן אז איך פארשטיי דיר בכלל נישט; לאמיר דיר פרעגן, אויב עס ווארט דיר חס ושלום א שווערע משפט, און דו דארפסט זוכן א גרויסער לויער (עורך דין) זאל דיר ראטעווען פון דעם גרויסן משפט, וואלסטו געקוקט אויף געלט?! אודאי נישט! א מענטש וואלט אוועק געגעבן אלעס אויף דער וועלט אבי ער זאל לעבן, אזוי ווי עס שטייט (איוב ב, ד): "עוֹר בְּעַד עוֹר, וְכֹל אֲשֶׁר לָאִישׁ, יִתֵּן בְּעַד נַפְשׁוֹ", זאגט רש"י: "כֵּן דֶרֶ בְּנֵי אָדָם; כְּשֶׁרוֹאֶה הַחֶרֶב בָּאָה עַל רֹאשׁוֹ, מֵגִין בִּזְרוֹעוֹ לְפָנָיו, וְכָל שָׁכֵן כָּל אַשֶׁר לְאִישׁ בְּמָמוֹן - יִתֵּן", ווען א מענטש זעט אז מען וויל אים ח"ו שטעכן אין קאפ, לייגט מען די האנט - מען זאל ענדערש צושטעכן די האנט ווי דעם קאפ וכו', און זיכער אז מען וועט זיך ראטעווען מיט געלט ווי איידער מען זאל ח"ו געשעדיגט ווערן.


פרעג איך דיר, אז דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תה): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי הוּא חִדּוּשׁ גָּדוֹל, וְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יוֹדֵעַ שֶׁאֵין הַדָּבָר הַזֶּה בִּירֻשָּׁה מֵאֲבוֹתַי, רַק הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ נָתַן לִי זֹאת בְּמַתָּנָה - שֶׁאֲנִי יוֹדֵעַ מַהוּ ראשׁ הַשָּׁנָה. לֹא מִבָּעֲיָא אַתֶּם כֻּלְּכֶם בְּוַדַּאי תְּלוּיִין בָּראשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי, אֶלָּא אֲפִילּוּ כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ תָּלוּי בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי", די גאנצע וועלט איז אנגעהאנגען אויף מיין ראש השנה, און דער אייבערשטער האט מיר דאס געגעבן פאר א מתנה; נישט נאר איר - מיינע תלמידים זענט תלוי אין מיין ראש השנה, נאר די גאנצע וועלט שטייט אויף מיין ראש השנה.


נאך האט דער רבי געזאגט (חיי מוהר"ן סימן ת"ג): "הָראשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל, וְהָיָה פֶּלֶא אֶצְלִי, מֵאַחַר שֶׁהַמְּקרָבִים שֶׁלִּי מַאֲמִינִים לִי, וְלָמָּה לֹא יִזָּהֲרוּ כָּל הָאֲנָשִׁים הַמְקֹרָבִים אֵלַי, שֶׁיִּהְיוּ כֻּלָּם עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה אִישׁ לֹא יֵעָדֵר; כִּי כָּל עִנְיָן שֶׁלִּי הוּא רַק רֹאשׁ הַשָּׁנָה", מיין גאנצע זאך איז ראש השנה, און עס איז מיר א וואונדער פארוואס מיינע מענטשן וואס גלייבן אין מיר, זאלן נישט רעדן צו אלעמען אז מען זאל קומען צו מיר אויף ראש השנה, "וְהִזְהִיר לַעֲשׂוֹת כְּרוּז, שֶׁכָּל מִי שֶׁסָּר אֶל מִשְׁמַעְתּוֹ וּמְקֹרָב אֵלָיו יִהְיֶה עַל ראשׁ הַשָּׁנָה אֶצְלוֹ לא יֶחְסַר אִישׁ, וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת עַל ראשׁ הַשָּׁנָה רָאוּי לוֹ לִשְׂמחַ מְאֹד מְאֹד", דער רבי האט געהייסן אז מען זאל מאכן א כרוז, אז אלע זאלן קומען צו זיין ראש השנה. נאך האט דער רבי געזאגט: "ווער עס קומט צו אים אויף ראש השנה דארף זיין פרייליך א גאנץ יאר".


דערפאר פארשטיי איך נישט וואס דו שרייבסט מיר, אז דאס יאר קענסטו נישט קומען ווייל עס קאסט אסאך געלט, חז"ל זאגן (ביצה טז.): "כָּל מְזוֹנוֹתָיו שֶׁל אָדָם קְצוּבִים לוֹ מֵרֹאשׁ הַשָׁנָה וְעַד יוֹם הַכִּפּוּרִים, חוּץ מְהוֹצָאַת שַׁבָּתוֹת וְהוֹצָאַת יוֹם טוֹב וְהוֹצָאַת בָּנָיו לְתַלְמוּד תּוֹרָה, שֶׁאִם פָּחַת פּוֹחֲתִין לוֹ, וְאִם הוֹסִיף מוֹסִיפִין לוֹ", ראש השנה שרייבט מען אפ דעם בודשעט פונעם יאר, און ראש השנה שרייבט מען אפ אלעס וואס וועט פאסירן מיטן מענטש, און מיט זיין ווייב און קינדער, אזוי ווי מען זאגט ביים דאווענען: "בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה יִכָּתֵבוּן, וּבְיוֹם צוֹם כִּפּוּר יֵחָתֵמוּן - כַּמָּה יַעַבְרוּן וְכַמָּה יִבָּרֵאוּן, מִי יִחְיֶה וּמִי יָמוּת, מִי בְקִצּוֹ וּמִי לֹא בְקִצּוֹ, מִי בָאֵשׁ, וּמִי בַמַּיִם, מִי בַחֶרֶב, וּמִי בָרָעָב, מִי בָרַעַשׁ, וּמִי בַמַּגֵּפָה"; נאכמער האט דער רבי געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תסו), אז ווען דער חזן זאגט "מי, ומי, ומי" דארט איז מרומז אלעס וואס שטייט נישט אויסגערעכנט אינעם פיוט פון ונתנה תוקף. פרעג איך דיר, אז מיר האבן א צדיק פון צוויי הונדערט יאר צוריק וואס האט געהייסן קומען צו אים, דארף מען מער פון דעם? א מענטש וואס האט שכל קוקט נישט אויף קיינעם, נאר ער פארט צום רבי'ן אויף ראש השנה.


וויסן זאלסטו אז די אלע טויזענטער אידן וואס קומען צום רבי'ן - קיינער קומט נישט גרינגערהייט, נאר יעדער איינער קומט מיט מסירות נפש; נאר וואס דען? אז דער רבי האט געהייסן קומען, קומט מען אן קיין קשיות. און דער רבי וועט דיר צוריק געבן די גאנצע קאסטן פון די נסיעה.


נאר דאס וואס דו זאגסט אז דיין ווייב דארף האבן פונקט ראש השנה, דאס איז שוין אן אנדערע מעשה; איך וואלט דיר געזאגט אז דו זאלסט דאס יאר בלייבן מיט איר, אזוי וועסטו נישט האבן קיין מחלוקת און דו וועסט קענען פארן אלע יארן; אויף דעם איז געזאגט געווארן (יומא פה.): "חַלֵל עָלָיו שַׁבָּת אַחַת כְּדֵי שֶׁיִּשְׁמוֹר שַׁבָּתוֹת הַרְבֵּה", ווייל אז דו וועסט פארן דאס יאר, וועט די גאנצע משפחה זיך נעמען אויף דיר, און דו וועסט עס נישט קענען אריבער טראגן; דיין ווייב אליין דארף דיר האבן דו זאלסט איר העלפן וכו'.


 ביז ראש השנה איז נאך דא אסאך צייט, זיי מתפלל אז דו זאלסט קענען פאלגן דעם רבי'ן; ווייל תפילה איז שטערקער פון אלעס, מיט תפילה וועסטו זען ניסים ונפלאות.

#1 - חיזוק אויף לערנען משניות און גמרא
לימוד התורה

תוכן השאלה‎

פון מנשה. לכבוד דער טייערער ראש ישיבה שליט"א איך בין א אינגערמאן פון 33 יאר אלט, און איך האב ב"ה זוכה געווען צו ענדיגן גאנץ ששה סדרי משנה דעם פארגאנגענעם יו"ט שבועות. דאס איז געווען דער ערשטער מאל אין מיין לעבן וואס איך האב געענדיגט גאנץ משניות, עס האט מיר גענומען א גאנץ יאר עס צו ענדיגן, און איך האב גלייך נאכדעם אנגעהויבן נאכאמאל משניות, און איך האב אויך אנגעהויבן א שיעור אין ש"ס, און איך האלט שוין אינמיטן מסכת עירובין. איך הער אויס אייערע שיעורים, און איך האב נישט די ווערטער אייך צו דאנקען פאר אלע גוטע עצות און חיזוק וואס איך באקום פון די שיעורים, און איך וויל בעטן אויב איר קענט מיר שרייבן חיזוק אז איך זאל ווייטער אנגיין מיט'ן לערנען תורה יעדן טאג.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזהשי"ת


יום ה' פרשת בהעלותך, י"ד סיון, שנת תשע"ז לפ"ק


 


לכבוד מנשה ני"ו


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו האסט מסיים געווען דאס ערשטע מאל אין דיין לעבן 'ששה סדרי משנה'; דער חיד"א ז"ל ברענגט בשם מדרש תלפיות: "אָשֵׁר בֶּן יַעֲקֹב יוֹשֵׁב עַל פִּתְחוֹ שֶׁל גֵיהִנוֹם, וּמִי שֶׁהִרְבָּה לִלְמוֹד מִשְׁנַיוֹת אֵינוֹ מֵנִּיחוֹ לְהִכָּנֵס שָׁם", אז ווען א מענטש קומט ארויף אויבן אין הימל, קומען די מלאכי חבלה און ווילן אים אריין שלעפן אין גיהנום, הייבט דער מענטש אן צו שרייען צו אלע צדיקים, ער שרייט: "אברהם אבינו ראטעווע מיר, יצחק אבינו ראטעווע מיר, יעקב אבינו ראטעווע מיר", אבער קיינער ענטפערט אים נישט; נאכדעם שרייט ער: "ראובן, שמעון, לוי", ביז ער קומט אן צו אשר בן יעקב. אשר פרעגט דעם מענטש צי ער האט געלערנט משניות, אויב ענטפערט ער 'יא', נעמט ער אים אריין אין גן עדן; דער חיד"א טייטש מיט דעם דער פסוק (בראשית מט, כ): "מֵאָשֵׁר שְׁמֵנָה לַחְמוֹ", 'שְׁמֵנָה' איז די אותיות פון 'משנה', "וְהוּא יִתֵּן מַעֲדַנֵּי מֶלֶךְ", און ער וועט אים געבן גן עדן, זעט מען דאס גרויסקייט פון משניות.


א איד איז אמאל געקומען צום רבי'ן און זיך אויסגעגאסן זיין הארץ, אז ער וויל זיין אן ערליכער איד און עס גייט אים נישט; האט אים דער רבי געזאגט: "אַתָּה עֲשֵׂה טוֹב, וַעֲסֹק בַּעֲבוֹדָתוֹ בֶּאֱמֶת, וּכְשֶׁתַּעֲסֹק וְתַתְמִיד בַּעֲבוֹדָתוֹ יִתְבָּרַךְ אֲזַי הַטּוֹב יִשָּׁאֵר, וְהָרַע מִמֵּילָא יִתְבַּטֵּל" - דו טו גוטס, און דאס שלעכטס וועט פון זיך אליינס אוועק גיין (חיי מוהר"ן, סימן תמז).


ווי זיס און ווי געשמאק איז, ווען מען זיצט מיט א חומש, א משניות, א גמרא, און מען לערנט אויפן 'סדר דרך הלימוד' וואס מיר האבן באקומען פונעם הייליגן רבי'ן (שיחות הר"ן, סימן עו) און מען איז זיך מתבודד מיטן אייבערשטן; מען דארף נישט קיינעם, נאר דעם אייבערשטער אליין.


ווען א מענטש פאלגט דעם רבי'ן האט ער זייער א זיס לעבן; דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן כג): "וואויל איז דעם מענטש וואס עסט יעדן טאג אפאר פרקים משניות, און טרינקט קאפיטליך תהילים, און טוט זיך אן מיט מצוות ומעשים טובים".


 איך האב הנאה צו הערן אז דו ביסט זיך מחי' מיט די שיעורים, און דו לעבסט מיט'ן אייבערשטן און מיט די תורה. דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז דו זאלסט האבן נחת פון דיינע קינדער, און מצליח זיין אין אלע דיינע ענינים.