בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פ' ויקהל פקודי - פרה, מברכים ניסן, כ"ב אדר, שנת תשע"ח לפ"ק

לכבוד ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

בנוגע צי מען מעג רעדן צום אייבערשטן נאך המפיל; מען קען רעדן צום אייבערשטן נאך ברכת המפיל און עס איז זייער גוט איינצושלאפן רעדנדיג צום אייבערשטן. אזוי האט ר' אברהם בן ר' נחמן געזאגט: "אויב א מענטש שלאפט איין אינמיטן רעדן צום אייבערשטן איז דער גאנצער שלאף א הייליגע שלאף, און מען שטייט אויף ערליך, ווייל אזוי ווי מען לייגט זיך אזוי שטייט מען אויף".

בנוגע רעדן צום אייבערשטן בשעת מען באדט אפ די קינדער; מוהרא"ש האט דערציילט איינמאל ביי א שיעור וואס ער האט געהערט פון אלטע ברסלב'ע אידן פון אומאן, אז אין אומאן האט געוואוינט א ברסלב'ער חסיד, א פשוט'ער איד, וועלכער איז געווען א שוסטער. ווען מען פלעגט אריין קומען צו אים אין געשעפט האט מען שטענדיג געזען א מורא'דיגע בילד פאר זיך, ער פלעגט שטיין און האקן מיט'ן האמער אויף די שיך און רעדן צום אייבערשטן; ער איז געווען אזוי אריינגעטון אין זיין ארבעט און אין רעדן צום אייבערשטן, אז ער פלעגט נישט באמערקן ווי איינער איז אריין געקומען אין געשעפט און ווארט אויף אים בשעת ער האלט מיט ווי אזוי ער רעדט צום אייבערשטן.

ווען ער פלעגט באמערקן ווי איינער איז דארט, פלעגט ער זיך אנרופן און פרעגן: "איך האב א שאלה: איך ארבעט מיט שיך און די הלכה איז דאך אז ווען מען כאפט אן די שיך ווערט מען טמא, אבער איך וויל רעדן צום אייבערשטן, וויל איך וויסן צי איך מעג רעדן צום אייבערשטן בשעת'ן ארבעטן מיט די שיך?" מוהרא"ש האט פארציילט אז ער האט געהערט פון עטליכע מענטשן אז זיי האבן געהאט מיט אים די זעלבע מעשה און זיי האבן אים נישט געוואוסט וואס אים צו ענטפערן. ווען זיי אליין זענען געווען חשוב'ע אידן און דא זעהן זיי א פשוט'ער איד וואס האט אזעלכע השגות.

בשעת מוהרא"ש האט דערציילט די מעשה, האט א אינגערמאן אריין געפרעגט אינמיטן שיעור: "למעשה מעג מען רעדן צום אייבערשטן אויף א פלאץ וואס מען טאר נישט לערנען, אדער ווען מען איז נישט געוואשן די הענט?" האט מוהרא"ש געזאגט אז עס איז 'הלכה ואין מורין כן'; דאס הייסט, עס איז דא הלכות וואס מען קען נישט זאגן אז מען זאל אזוי טון, אבער מען ווייסט שוין אליינס וואס מען האט צו טון.

יעצט צום עיקר שאלה וועגן אייער שידוך, וואס איר טראגט ביי אייך א סוד וואס קיינער חלומ'ט נישט - איר ווילט נישט דעם חתן וכו' און איר האט פשוט מורא פון אייערע עלטערן וכו'; ליידער זענען דא זייער אסאך שידוכים וואס מען צווינגט וכו', איך וואלט אייך געראטן אז איר זאלט דאס דורך רעדן מיט א טיטשער אדער אייער מנהלת. טראכטס גוט אריין, במשך אייערע יארן אין סקול האט איר זיכער געהאט כאטש איין ווארעמע ערליכע טיטשער וועמען מען קען געטרויען, פארבינדט אייך מיט איר און פארציילט איר אז איר ווילט נישט גיין אונטער די חופה וכו'. אפשר איז עס נאר א דמיון וכו'; לויט וואס איר שרייבט אז ער איז א פרומער וכו' ווייס איך נישט וואס שטערט אייך וועגן אייער חתן, פרום איז נישט קיין חסרון, פרומע מענטשן האבן זייער א שיינע לעבן, נישט אלעס איז דאס אויסזען פון א מענטש.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תיקוני  זוהר, תיקון כא, דף ס:): א שוטה קוקט אויף די לבוש מיט וואס דער מענטש איז אנגעטון, אבער א חכם קוקט וואס טוט זיך אונטער דעם לבוש; ווען עס קומט צו טון א שידוך דארף מען קוקן צי דער בחור האט גוטע מידות, צי ער איז א וותרן אדער א כעסן. ווער זאגט אייך אז דער חתן וויל לעבן אן אנדערע סארט לעבן ווי אייך, אפשר וויל ער פונקט דאס זעלבע ווי אייך... דעריבער ראט איך אייך אז איר זאלט זיך פארבינדן מיט אן ערליכע פרוי וואס מען קען איר געטרויען און שמועסט דאס אויס מיט איר וכו', ווייל עס איז נישט גוט אז איר טראגט זיך ארום מיט א סוד וואס קיינער ווייסט נישט, חוץ מזה איז דאס נישט אויסגעהאלטן על פי הלכה, ווייל אויב מען וויל נישט חתונה האבן דארף מען דאס ענדערש אפלאזן וכו'.

מיר האבן אן עצה פון רבי'ן וואס רופט זיך 'התבודדות'; בעטס דעם אייבערשטן ער זאל אייך העלפן איר זאלט וויסן צי דער שידוך איז פאר אייך אדער נישט. בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט נישט האבן קיין ספיקות און בלבולים וכו'; תפילה ברעכט דורך אלע פארמאכטע טירן און תפילה מאכט ליכטיג פארן מענטש.

איך ווארט צו הערן פון אייך אז איר זענט רואיג און צופרידן און איר גייט צו צו די חתונה מיט א פרייליך הארץ.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך קען ממש נישט קומען צו זיך הערנדיג די צער וואס איר גייט אריבער וכו' אז מען טשעפעט אייך מיט א זאך וואס האט נישט צו טון מיט אייך. עס זענען דא מענטשן וואס פארדייען בעסער דאס עסן און עס זענען דא מענטשן וואס זייער גוף פארדייט נישט אזוי שטארק דאס עסן.

זארגט נישט פאר אייער שידוך ווייל א שידוך האט נאר מיטן אייבערשטן, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה סח, ג): "מָצִינוּ בַּתּוֹרָה בַּנְּבִיאִים וּבַכְּתוּבִים שֶׁאֵין זִוּוּגוֹ שֶׁל אִישׁ אֶלָּא מִן הַקָדוֹשׁ בָּרוּך הוּא", מיר געפונען אין די תורה און נביאים און אין כתובים אז א שידוך האט נאר מיטן אייבערשטן, אין די תורה שטייט (בראשית כד, נ): "וַיַּעַן לָבָן וּבְתוּאֵל, וַיֹּאמְרוּ, מֵה' יָצָא הַדָּבָר", אין נביאים שטייט (שופטים יד, ד): "וְאָבִיו וְאִמּוֹ לא יָדְעוּ כִּי מֵה' הִיא" און אין כתובים שטייט (משלי יט, יד): "בַּיִת וָהוֹן נַחֲלַת אָבוֹת, וּמֵה' אִשָּׁה מַשְׂכָּלֶת", זעען מיר איבעראל אז נאר דער אייבערשטער איז דער וואס געבט שידוכים.

זארגט גארנישט פאר אייער שידוך, בעטס דעם אייבערשטן אז איר זאלט זוכה זיין צו האבן א זיס לעבן און זיסע קינדער. יעדעס מאל איר גייט אריבער א בזיון פון אייערע עלטערן, זיי טשעפענען אייך אז איר וועט נישט חתונה האבן וכו', זאלט איר שטילערהייט מאכן א תפילה צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל האבן א גוטע לעבן, א ערליכע מאן און געזונטע קינדער, העלף מיר אייבערשטער איך זאל זיין פרייליך"; יעדעס מאל מען טוט אייך וויי, מען שרייט אויף אייך מיאוס'ע ווערטער, זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן פאר אנדערע אידן וואס גייען אריבער צער און עגמת נפש.

וויסן זאלט איר אז ווען א מענטש האט א בזיון קען ער אויס'פועל'ן גרויסע ישועות, ער האט א גרעסערע כח אין הימל פון סיי ווער, ווייל דער אייבערשטער איז זייער נאנט צו א מענטש וואס זיין הארץ איז אים צעבראכן, אזוי ווי עס שטייט (תהילים לד, יט): "קָרוֹב ה' לְנִשְׁבְּרֵי לֵב"; דערפאר, יעדעס מאל ווען איר האט א בזיון זאלט איר בעטן פאר אידישע קינדער; בעטס פאר אלע וואס ווארטן אויף קינדער, בעטס פאר אלע וואס דארפן א רפואה, ווייל דער אייבערשטער נעמט אן זייער שנעל די תפילה פון א צעבראכענעם הארץ.

איך בעט אייך נאכאמאל, האט נישט מורא, איר וועט נישט באקומען א בלינדער חתן. אויב איר וועט זיין שטארק און איר וועט זיך דערהאלטן, וועט איר נאך חתונה האבן שענער ווי אייער גאנצע משפחה.

איך שרייב אייך א קליינע תפילה וואס איר זאלט בעטן דעם אייבערשטן יעדן טאג:

"הייליגער באשעפער, איך דאנק דיר פאר אלע חסדים וואס דו טוסט מיט מיר, איך דאנק דיר אז איך בין געזונט, איך דאנק דיר פאר מיין שיינע לעבן. אייבערשטער, איך האב א זאך וואס שטערט מיר זייער שטארק, מיינע עלטערן טשעפענען מיר אז איך גיי נישט טרעפן א שידוך ווייל איך בין גראב, זיי זאגן מיר כסדר אז קיינער גייט נישט וועלן חתונה האבן מיט מיר נאר א קראנקע בחור און דאס צעברעכט מיר זייער שטארק; וואס קען איך טון? איך קען אויך באשטיין אויסצוקוקן גוט, אבער יעדעס מאל וואס איך מאך אפ אז איך גיי אכטונג געבן וואס איך עס, איז עס מיר מורא'דיג שווער. העלף מיר אייבערשטער אז איך זאל נישט מורא האבן פון קיינעם, איך זאל זיין שטארק אין אמונה און איך זאל וויסן אז מיין שידוך איז נאר אנגעהאנגען אין דיר. העלף מיר אז מיינע עלטערן זאלן מיר נישט צעברעכן, העלף מיין טאטע מאמע אז זיי זאלן האבן פרנסה און אלעס וואס זיי דארפן אז זיי זאלן נישט שרייען אויף מיר און זיי זאלן מיר נישט וויי טון.

הייליגער באשעפער, נעם אן מיינע בזיונות און זיי מיר מוחל אויף אלעס וואס איך האב געטון אין מיין לעבן און העלף אלע אידן, יעדער זאל האבן פרנסה, געזונט און נחת פון זייערע קינדער", אזוי זאלט איר בעטן יעדן טאג דעם אייבערשטן, וועט איר זען אז אלעס וועט זיך איבערדרייען לטובה.

איך שרייב אייך א בריוו וואס איר זאלט איבערגעבן פאר אייערע עלטערן.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד...

איך האב ערהאלטן א בריוו פון אייער טאכטער ווי זי וויינט זיך אויס איר הארץ אז איר מאכט פון איר חוזק און איר קלאפט איר כסדר אראפ מיט דעם וואס זי איז גראב; איר זאגט איר אז זי וועט חתונה האבן מיט א בלינדער בחור וואס וועט נישט זען ווי אזוי זי זעט אויס.

איך טראכט אז אפשר כאפט איר נישט אז ווען איר רעדט אזוי צו אייער טאכטער הרג'ט איר אייער טאכטער, זי ווערט פון דעם צעקלאפט און צעבראכן. נישט נאר אז דאס וועט נישט העלפן זי זאל עסן ווייניגער, נאר דאס וועט איר נאך מער צעברעכן און איר מאכן פאר א קאליקע מיידל אז זי וועט טאקע נישט קענען חתונה האבן רחמנא לצלן.

ווען מען וויל העלפן א קינד צו פארלירן וואג וכו' קען מען דאס נישט טון מיט צווינגען, דאס וועט נאר ערגער מאכן, ווייל ממה נפשך, קומט דאס פון א געזונטהייט פראבלעם איז דאס דאך נישט דעם קינד'ס פראבלעם און זי איז גארנישט שולדיג, איז ווי מעג מען וויי טון א קינד און טשעפען מיט מיאוס'ע לשונות ווי "גראבער", ווען עס איז פשוט א פראבלעם וכו'. און אויב איז עס מחמת עצבות ומרה שחורה, וואס ווי באקאנט ווען א מענטש איז צוגעלייגט קען ער אסאך מאל צונעמען וואג וכו', וועט איר זיכער נישט אויף טון מיט דעם וואס איר וועט איר דערשרעקן אז זי וועט נישט טרעפן קיין שידוך, דאס וועט בלויז מאכן אז זי זאל מער עסן וכו'.

כאפט אייך באצייטנס פאר איר וועט איר אינגאנצן פארלירן; וויפיל עלטערן וויינען אז זייער קינד וויל נישט אהיים קומען און דרייט זיך מיט שלעכטע חבר'טעס, דער אייבערשטער זאל אפהיטן אלע אידישע קינדער מען זאל נישט וויסן פון קיין צער. זייער אסאך מאל זענען די עלטערן אליינס שולדיג ווייל זיי דערנידערן זייער קינד מיט מיאוס'ע ווערטער: גראבער, פוילער, משוגע'נער וכו'; ביז דער קינד וויל זיך פשוט ראטעווען פון ווערן א קאליקער, אנטלויפט מען פון שטוב און מען זוכט א פלאץ וואו מען קען אטעמען. וויפיל אידישע קינדער וואלגערן זיך אין די גאסן, עס איז ממש מקוים געווארן וואס שטייט (איכה ד, ח): "חָשַׁךְ מִשְּׁחוֹר תָּאֳרָם לֹא נִכְּרוּ בַּחוּצוֹת, צָפַד עוֹרָם עַל עַצְמָם יָבֵשׁ הָיָה כָעֵץ", עס וואלגערן זיך אידישע נשמות אויף די גאסן וואס מען דערקענט זיי שוין נישט אז זיי זענען בכלל אידן, וויפיל פון די קינדער זענען שולדיג די עלטערן אליינס ווייל זיי טשעפען זייערע קינדער...

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יבמות עט.) אז די אידן האבן דריי סימנים: "רַחֲמָנִים, בַּיְישָׁנִין, וְגוֹמְלֵי חֲסָדִים"; דאס הייבט זיך אן אין שטוב מיט די קינדער, אז עלטערן דארפן רחמנות האבן אויף די קינדער, אויף א טאטע וואס האט נישט רחמנות אויף זיינע קינדער זאגט דער רבי (ספר המידות, אות בנים, סימן צו): "מִי שֶׁאֵין לוֹ רַחֲמָנוּת עַל בָּנָיו, בְּיָדוּעַ שֶׁאֵין לוֹ חֵלֶק בְּשֵׂכֶל דִּקְדֻשָּׁה", דאס איז א סימן אז ער האט נישט קיין שכל; עס זענען דא מענטשן וואס שטעלן זיך אהער ווי שיינע אידן אין גאס, מען העלפט יעדן איינעם, מען נעמט אריין יענעמס קינדער, אבער די אייגענע קינדער רצח'ט מען מיט די גרעסטע רציחה.

איך האף אז איר וועט זיך כאפן באצייטנס, איר וועט פארעכטן ווי אזוי איר רעדט, וועט איר זוכה זיין צו האבן נחת פון אייערע קינדער, אמן.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

וואויל איז אייך אז איר האט איר מחזק געווען, זי האט מיר געשריבן א בריוו.

איך מיין אז איר זאלט פארציילן די מעשה פאר אייער טיטשער אדער מנהלת, אפשר קענען זיי מחזק זיין די מיידל און איר בארואיגן אז זי וועט טרעפן א שידוך און עס איז נישט עק וועלט ווי אזוי זי זעט אויס וכו'. אפשר וועלן זיי רעדן צו אירע עלטערן און זיי אויפמערקזאם מאכן אז זייער טאכטער איז זייער צעבראכן אז מען שרייט אויף איר וכו'.

אז דער אייבערשטער האט געפירט אז זי האט זיך פאר אייך אויסגערעדט איר הארץ וכו' דארפט איר געדענקען וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מכילתא שמות יב, ז): "מִצְוָה הַבָּאָה לְיָדְךָ אַל תַּחְמִיצֶנָּה", אז עס קומט אונטער א מצוה זאל מען עס גלייך טון; דערפאר, אז די מיידל האט גענומען די קוראזש צו רעדן צו אייך, דארפט איר רעדן מיט איר און איר מחזק זיין אז א שידוך האט נישט צו טון ווי אזוי מען זעט אויס וכו', נאר אז א שידוך דארף ווערן וועט זיך דער גאנצע וועלט איבערדרייען אז דער שידוך זאל צושטאנד קומען. דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט, אז אמאל מאכט דער אייבערשטער א מלחמה צווישן צוויי לענדער נאר צוליב א שידוך וואס דארף ווערן; ווייל דער חתן וואוינט אין איין מדינה און די כלה וואוינט אין אן אנדערע מדינה און ביידע ווילן נישט זוכן א שידוך אין דער פרעמד, זיי ווילן נאר א שידוך פון זייער לאנד, מאכט דער אייבערשטער א מלחמה וכו' ביז דער שידוך ווערט.

ליידער דרייען זיך ארום נישט איין אזא מיידל צווישן מיידלעך, נאר הונדערטער אדער גאר טויזענטער מיידלעך וואס זענען ביי זיך אין הארץ אזוי צעקלאפט, יעדער מיט זיין מעשה; איינעם טשעפעט מען אז זי איז נישט אזוי דאר, א צווייטן טשעפעט מען אז זי איז נישט אזוי געלונגען ווי די שוועסטער, דער דריטער טשעפעט מען ווייל זי איז נישט אזוי שיין וכו'. איז וואויל פאר א מיידל וואס זוכט אויף די סארט מיידלעך און שפילט מיט זיי, שפאצירט מיט זיי און רעדט מיט זיי. אפילו זיי נאר אויסהערן ווי זיי רעדן זיך אויס, ווייזן מיטלייד און זיי מחזק זיין זיי זאלן זיך צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע ענינים.

לכבוד ... תחי'

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

פארוואס וויינט איר אזוי סאך, וואס פעלט אייך אין לעבן? איר האט אזא שיינע משפחה, אזא טייערע טאטע מאמע, אזא גוטע סקול און געלויבט דעם אייבערשטן אז איר קומט זיך אויס אין סקול מיט אייערע טיטשערס.

איר האט אלעס אויף דער וועלט; איר זענט געזונט און עס פעלט אייך גארנישט, סאך הכל ווילט איר חתונה האבן, דאס וויל דאך יעדע געזונטע מיידל. דער אייבערשטער וועט אייך געבן אייער שידוך ווען עס וועט קומען די ריכטיגע מינוט, אבער ביז איר טרעפט אייער שידוך, דארפט איר זיין שטארק ביי זיך און ארום גיין מיט א שמייכל.

עס איז א נארמאלע זאך פאר א מיידל צו טראכטן א גאנצן טאג: 'איך וויל חתונה האבן'; עס איז א סימן אז מען איז געזונט און שטארק. זארגט נישט, דער אייבערשטער וועט אייך העלפן, איר וועט טרעפן א גוטע שידוך ווען עס וועט קומען די ריכטיגע מינוט.

אנשטאט וויינען א גאנצן טאג, דארפט איר טאנצן פאר שמחה אז איר זענט געזונט און שטארק; טאנצט פאר שמחה אז איר האט א ווארעמע שטוב, עס זענען דא נעבעך מיידלעך אין אייער יארגאנג וואס האבן נישט אזעלכע ווארעמע עלטערן ווי איר האט, זייערע משפחות זענען צעבראכן וכו', זיי וויינען א גאנצן טאג און א גאנצע נאכט, אבער איר האט נישט אויף וואס צו וויינען, איר דארפט טאנצן פאר שמחה.

דער הייליגער ר' נתן זכרונו לברכה פלעגט זאגן: "ווען א מענטש רעדט זיך אפ, זאגט דער אייבערשטער: 'קוקט אן דעם מענטש, איך געב אים גוטס און דאך רעדט ער זיך אפ, איך וועל אים ווייזן וואס מיינט שלעכט', אבער ווען א מענטש דאנקט דעם אייבערשטן, זאגט דער אייבערשטער: 'קוק אן דעם מענטש, ער האט גארנישט אין לעבן, און ער איז אזוי פרייליך און דאנקבאר, איך וועל אים ווייזן וואס מיינט גוט', און מען געבט אים א גוטע לעבן". איז דאך זיכער אז איר – וואס האט אלעס אויף דער וועלט - פארוואס זאלט איר וויינען א גאנצן טאג; פאלגט דעם הייליגן רבי'ן, דער רבי זאגט אז מען דארף זיין פרייליך א גאנצע טאג.

בעטס דעם אייבערשטן ער זאל אייך געבן א גוטע שידוך, פארציילט אים אז איר טראכט פון וכו', בעטס אים אז איר ווילט חתונה האבן און האבן א שיינע לעבן.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת בא, ב' שבט, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אז דער אייבערשטער האט דיר מזכה געווען מיט מצות שמחת חתן וכלה זאלסטו עס טון מיט די גרעסטע שמחה, געדענק וואס דער אייבערשטער זאגט (תנחומא ראה, סימן יח): "אִם אַתָּה מְשַׂמֵּחַ אֶת שֶׁלִּי אֲנִי מְשַׂמֵּחַ אֶת שֶׁלְּך", אויב דו וועסט פרייליך מאכן מיינע צעבראכענע קינדער וועל איך דיר פרייליך מאכן.

אסאך מאל קומט אויס אז געשוויסטער דארפן אליינס חתונה מאכן די קינדער, ווען מען זעט ווי די עלטערן לאזן זיי עלטער ווערן וכו'. אזוי ווי עס ווערט גע'פסק'נט אין שולחן ערוך (שו"ת מהרי"ק סימן קסו, וכן נפסק להלכה ברמ"א, יורה דעה סוף סימן ר"מ) אז ווען א קינד זעט אז זיינע עלטערן מאכן אים נישט קיין שידוך דארף מען נישט אויסהערן וואס די עלטערן זאגן נאר זיך אליינס חתונה מאכן. פארשטייט זיך אז מען דארף זיך פארבינדן מיט א רב וכו' און זיך אליינס חתונה מאכן.

דערפאר אז דיין שוועגערין איז יעצט א כלה געווארן למזל טוב און דיין שווער און שוויגער ווילן זיך נישט באטייליגן אין זייער שמחה וכו', מען בעט דיר אז דו און דיין ווייב זאלן זיך אהער שטעלן ווי די מחותנים און אונטער פירן חתן כלה אונטער די חופה, זאלסטו כאפן די מצוה.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן אויפן פסוק (שמות יב, יז): וּשְׁמַרְתֶּם אֶת הַמַּצּוֹת – "אַל תְּהִי קוֹרֵא אֶת הַמַּצּוֹת, אֶלָא אֶת הַמִּצְווֹת", פונקט ווי מען טאר נישט לאזן א מצה שטיין ווייל עס קען ווערן חמצ'דיג, אזוי אויך זאל מען נישט לאזן די מצוות שטיין עס זאל חמצ'דיג ווערן, "אֶלָא אִם בָּאָה לְיָדְך, עֲשֵׂה אוֹתָהּ מִיָּד", אויב עס קומט דיר אונטער א מצוה זאלסטו עס גלייך טון.

דו שרייבסט מיר אז די האסט ליב צו זיצן אין דיין ווינקל און עס איז דיר נישט באקוועם צו שפילן מחותן. איך פארשטיי דיר זייער גוט ווייל איך האב דאס זעלבע זאך ווי דיר. איך בין געקומען קיין ברסלב צו זיצן אין די זייט, איך האב זיך מחי' געווען די ערשטע פאר יאר ווען איך בין מקורב געווארן אין היכל הקודש, איך האב מיט קיינעם נישט גערעדט און איך האב מיט קיינעם נישט געהאט, עס האט מיר נישט אינטערעסירט קיין שום נייעס פון היכל הקודש, איך בין בלויז געקומען הערן די חיזוק פון מוהרא"ש און דאס מקיים געווען. דאס איז געווען מיינע שענסטע יארן וכו', אבער דער אייבערשטער האט אנדערש געוואלט; מוהרא"ש האט מיר געהייסן עפענען א ישיבה און געבן דרשות וכו' וכו' טו איך דאס מיט די גרעסטע שמחה.

יעדן טאג טראכט איך: 'הלואי ווען איך קען ווען זיצן פאר מיר אזוי ווי אמאל אין מיין ווינקעלע לערנען און דאווענען וכו''; אבער אז דער אייבערשטער וויל אנדערש דארף מען אלעס אוועק לייגן צו טון דעם רצון ה'.

הער אויס די דרשות פון סאטמער'ער רבי זכותו יגן עלינו וואס ער האט געזאגט פורים (עס איז געדרוקט אין חידושי תורה, פורים); דער רבי פלעגט טרינקען זיבן כוסות וויין און נאכדעם האט ער געוויינט וכו', ער פלעגט זאגן: "איך בין אזוי מקנא א פשוט'ער איד וואס קומט אין שול יעדן צופרי לערנען און דאווענען, וואס זאל איך טון אז עס איז אויף מיר נגזר געווארן צו זיין באשעפטיגט מיטן רבים, אבער אז דאס איז דער רצון ה' וועל איך דאס טון וכו'".

זאג פאר דיין שוועגערין אז דו וועסט זיין דער "עומד מצד הכלה". געדענק וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ב, ה): "ובִמְקוֹם שֶׁאֵין אֲנָשִׁים, הִשְׁתַּדֵּל לִהְיוֹת אִישׁ"; סתם אזוי ביסטו טאקע גערעכט. א מענטש דארף זיצן אין זיין ווינקל, אבער אז עס איז נישט דא קיין טאטע מאמע זאלסטו זיך אהער שטעלן ווי דער מחותן און דיין ווייב ווי די מחות'נסטע, וועסטו זוכה זיין צו וואס דער אייבערשטער זאגט (תנחומא ראה, סימן יח): "אִם אַתָּה מְשַׂמֵּחַ אֶת שֶׁלִּי אֲנִי מְשַׂמֵּחַ אֶת שֶׁלְּך", אויב דו וועסט פרייליך מאכן מיינע צעבראכענע קינדער וועל איך דיר פרייליך מאכן.

די כלה געבט די זייגער פארן חתן, נישט דער טאטע.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת בא, ב' שבט, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד מרת ... תחי'

אייער מאן נרו יאיר האט מיר געבעטן איך זאל אייך שרייבן א פאר חיזוק ווערטער, ווייל עס טוט אייך וויי יעדעס מאל עס איז דא א שמחה ביי אייער משפחה און אייערע עלטערן ווילן נישט מיט האלטן וכו'.

איך פארשטיי אייך זייער גוט אז עס טוט אייך זייער וויי אז אייערע עלטערן באטייליגן זיך נישט ביי די שמחות פון זייערע קינדער; יעצט איז אייער שוועסטער א כלה געווארן למזל טוב און זיי ווילן נישט קומען צו די תנאים און צו די חתונה, און דאס טוט אייך זייער וויי.

פון אייער זייט זאלט איר זען צו מכבד צו זיין אייערע עלטערן; כיבוד אב ואם איז זייער א גרויסע מצוה און ווען א מענטש איז מכבד זיינע עלטערן זאגט דער אייבערשטער (קידושין לא:): "איך רעכן דאס ווי מען איז מיר מכבד און איך וועל מאכן רוען די שכינה אין זייער שטוב"; איר זאלט ווייטער רעדן מיט אייערע עלטערן, זיי פארציילן שיינע זאכן פון אייערע קינדער, טראכטס אויס זיסע מעשה'לעך וואס זיי צו דערציילן וכו', אבער פון דער אנדערע זייט דארפט איר זיך ארויס שטעלן צו העלפן אייער שוועסטער צו זיין פאר איר ווי א מאמע, זי איז יעצט א כלה געווארן און זי דארף אסאך חיזוק.

וויפיל עס טוט אייך וויי אז אייערע עלטערן זענען אזוי פארמאכט און זיי ווילן נישט מיט האלטן די חתונה און די תנאים טוט עס איר נאך אסאך מער וויי. ווייל זי איז נאך יונג און זי ווייסט נאך נישט ווי אזוי מען נעמט אויף די סארט זאכן, זי ווערט צעריסן פון אלע זייטן. פון איין זייט וויל זי טון די ווילן פון טאטע מאמע אבער פון די אנדערע זייט אז רבנים האבן איר געזאגט זי זאל מאכן איר שידוך האט זי געדארפט טון וואס די תורה הייסט.

עס זענען דא אסאך משפחות וואס האבן דעם פראבלעם וואס איר גייט אריבער, עס זענען דא עלטערן וואס קענען נישט ארויס געבן זייערע קינדער וכו', יעדער מיט אנדערע תירוצים. איינער זוכט אן איידעם משה רבינו אליין און א צווייטער זוכט א שניר ווי אסתר המלכה; וואס געשעהט? די קינדער גייען אריבער שווערע יסורים ווייל זיי ווילן חתונה האבן אבער זיי קענען נישט.

מיר דארפן מכבד זיין די עלטערן ווייל דער אייבערשטער האט אזוי געהייסן. און אז דער אייבערשטער הייסט חתונה האבן דארף מען חתונה האבן; אייער שוועסטער האט זייער גוט געטון וכו'.

דערפאר דארפט איר זיך אנגארטלען און זיין זייער שטארק צו זיין פאר איר ווי א מאמע. זאגט פאר אייער שוועסטער אז זי זאל זיך נישט זארגן, ווייל ביז די חתונה איז נאך דא אסאך צייט, מען קען נאך אסאך דאווענען אז אלעס זאל זיך איבערדרייען צום גוטנס און די עלטערן זאלן קומען ווי נארמאל, אבער אז זיי וועלן נישט אנקומען וועט איר אונטער פירן ווי א מאמע וכו'.

אין דעם זכות וואס איר וועט פרייליך מאכן די כלה וועלן ענק זוכה זיין צו נחת פון די קינדער, אמן.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת וארא, כ"ד טבת, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... תחי'

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

מען טאר נישט אריין פאלן אין א יאוש, ווייל דער אייבערשטער הערט אויס יעדע איינציגע תפילה און מיר גלייבן אז קיינער קען נישט געבן א שידוך נאר דער אייבערשטער. איין זאך קענען מיר טון - בעטן, בעטן און נאכאמאל בעטן דעם אייבערשטן ביז מען ווערט געהאלפן ווערן, אויך קענען מיר טון די סגולות וואס צדיקים האבן אונז געגעבן.

דער רבי האט אונז געגעבן עטליכע סגולות צו טרעפן א שידוך (ספר המידות, אות חיתון); די ערשטע סגולה וואס דער רבי געבט אונז (ספר המידות, אות חיתון, סימן א): "מִי שֶׁקָּשֶׁה לוֹ לִמְצֹא זִוּוּגוֹ, יֹאמַר בְּכַוָּנָה שִׁירַת הַיָּם", אז מען זאגט די שירה וואס די אידן האבן געזינגען ווען זיי זענען אריבער דעם ים סוף איז דאס מסוגל צו טרעפן א שידוך; היינט איז דא סידורים מיט פירוש המילות אויף אידיש, אויך לערנט מען היינט אין אלע חדרים און אין מיידל שולעס פירוש המילות פונעם דאווענען, אזוי אז עס איז מעגליך פאר יעדן איינעם צו קענען מקיים זיין דעם סגולה וואס דער רבי געבט פאר א שידוך.

דאס וואס איר פרעגט וואסערע גוטע מדה קען זיך א מיידל פארנעמען פאר א זכות צו טרעפן איר שידוך; דער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, סימן ט): "הַצְּנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכֶּה לָהּ בְּבָנִים הֲגוּנִים", אז א פרוי געבט אכטונג זיך צו פירן מיט צניעות און זיך אנטון בצניעות, וועט זי זוכה זיין צו גוטע קינדער; דאס הייבט זיך אן ווען מען איז נאך א מיידל. אויב מען פירט זיך בצניעות איז מען זוכה אז דער אייבערשטער מאכט רוען די שכינה ביי דעם מענטש. און אז מען איז זוכה צו השראת השכינה באקומט מען אלעס גוטס.

אז איר וועט זיך פירן ערליך און איידל וועט איר זוכה זיין צו טרעפן א גוטע שידוך בקרוב און אויפשטעלן א דור פון הייליגע קינדער וואס וועלן באלייכטן דער וועלט.

א מיידל האט זייער א גרויסע אחריות און אויב זי טוט זיך נישט אן צניעות'דיג טרייבט זי ארויס דעם אייבערשטן פון שטוב; עס שטייט אין די תורה (דברים כג, טו): "כִּי ה' אֱלֹקֶיךָ מִתְהַלֵּךְ בְּקֶרֶב מַחֲנֶךָ לְהַצִּילְךָ וְלָתֵת אֹיְבֶיךָ לְפָנֶיךָ, וְהָיָה מַחֲנֶיךָ קָדוֹשׁ, וְלֹא יִרְאֶה בְךָ עֶרְוַת דָּבָר, וְשָׁב מֵאַחֲרֶיךָ", דער אייבערשטער זאגט: "איר זאלט זיך פירן הייליג, ווייל אויב איר וועט זיך נישט פירן בצניעות וועל איך אוועק גיין פון אייך"; אויב א מיידל געבט אכטונג ווי אזוי זי טוט זיך אן, זי גייט נאר אנגעטון צניעות'דיג, זאגט דער אייבערשטער "איך וועל רוען ביי אייך אין שטוב". און אז דער אייבערשטער איז אין שטוב איז דא א ברכה, עס איז דא פרנסה, נחת, עס איז דא אלעס גוטס.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת מקץ, כ"ד כסליו, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... תחי'

מזל טוב פאר דיין שידוך! דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט זוכה זיין אויפצושטעלן ערליכע אידישע דורות.

וויסן זאלט איר, אז אלע בחורים פון אלע ישיבות זענען היינט רובם ככולם מקורב צום הייליגן רבי'ן; אלע הערן אויס די שיעורים פון ישיבה, אלע נעמען די ספרים און קונטרסים פון די מפיצים.

צום קול ברסלב האט-ליין רופן יעדן טאג אריין צענדליגער טויזענטער מענטשן; רוב פון די וואס רופן זענען בחורים פון אלע ישיבות ארום די וועלט, מען זעט דאס נישט ארויס אפען ווייל יעדער שעמט זיך פונם צווייטן - דער בחור הערט דאס שטילערהייט, ער האט מורא פון זיינע מגידי שיעורים, דער מגיד שיעור הערט דאס אליינס, אבער ער שעמט זיך פונעם ראש ישיבה, און דער ראש ישיבה הערט דאס פאר זיך, נאר ער שעמט זיך פון וכו'.

דאס זעלבע איז צווישן מאן און ווייב; זייער אסאך מאל הערט דער מאן אויס די שיעורים, ער איז זיך מחיה דערמיט, ער באקומט שכל ווי אזוי צו רעדן צו זיין ווייב, ווייל וואס דער רבי לערנט אויס – לערנט קיינער נישט אויס. פארפאלן, אלע זענען דאס שוין היינט מודה, אז נאר דער רבי האט עצות פאר יעדן פראבלעם. דער מאן טראכט נאר: 'ווי אזוי קען איך מאכן אז מיין ווייב זאל עס אויך הערן', אין דער צייט וואס זי הערט דאס שוין אויך אויס שטילערהייט...

איך האב שוין געהערט אסאך מעשיות פון אינגעלייט ווי זיי האבן מיר דערציילט אז זיי פלעגן שטילערהייט הערן די שיעורים אין די ישיבה, זיי פלעגן מתפלל זיין אז זיי זאלן זוכה זיין אויפצושטעלן אן ערליכע שטוב, א שטוב וואס וועט זיך פירן מיטן הייליגן רבינ'ס הקדמות. זיי האבן חתונה געהאט און ווייטער שטילערהייט געהערט די שיעורים און זיך מחיה געווען דערמיט  שטילערהייט. ביז איין טאג האבן זיי זיך דערוואוסט אז זייער ווייב הערט דאס שטילערהייט נאך פון אלץ מיידל, און זי בעט שטילערהייט דעם אייבערשטן אז איר מאן זאל אויך זיין מקורב צום רבי'ן און פאלגן די עצות פון רבי'ן. ווידעראום דער אינגערמאן וויל קומען צו די שיעורים, אבער ער ווייסט נישט ווי אזוי מען הייבט אן רעדן פון דעם נושא מיט זיין ווייב, זי שטייט אין בעט דעם אייבערשטן אז איר מאן זאל האבן גוטע חברים וואס לעבן מיטן אייבערשטן, ביז זיי געפונען אויס איינער פונעם צווייטן...

איר זאלט ווייטער בעטן דעם אייבערשטן אז ענק זאלן אויפשטעלן א שיינע אידישע שטוב, מיט ערליכע אידישע דורות; קינדער וואס וועלן זיין דבוק צום אייבערשטן, קינדער וואס וועלן האבן אמונת חכמים, זיי וועלן גלייבן אין צדיקי אמת, וועט דער אייבערשטער ענק העלפן איר וועט זוכה זיין צו א חיים טובים. קיין איין תפילה גייט נישט לאיבוד, יעדע תפילה נעמט דער אייבערשטער אן, און מען איז זוכה צו באקומען די ישועה.

דאס וואס איר שרייבט וועגן ביליג חתונה האבן, אז איר האט אזוי שטארק געוואלט חתונה האבן ביליג וכו'; וואויל איז פאר א כלה וואס זאגט פאר איר חתן: "איך דארף נישט קיין עכטע צירונג". זי זאגט פאר איר חתן: "איך פריי מיך מיט דיר אליין"; "איך וויל אז דיינע עלטערן זאלן נישט בארגן קיין איין איבעריגע דאללער פאר מיינע צירונגען, וכדומה". וואויל איז פאר א כלה וואס זאגט פאר איר מאמע: "מאמע, איך דארף נישט קיין חתונה קלייד וואס קאסט געלט; מיר איז גוט א חתונה קלייד פון א גמ"ח וואס קאסט אינגאנצען אפאר דאללער"; אזא כלה וועט זוכה זיין צו לעכטיגע דורות, און צו ערליכע קינדער, ווייל זי געבט אכטונג אויף איר טאטע און מאמע.

וויפיל עלטערן גיין אראפ פון זינען ווען עס קומט חתונה צו מאכן די קינדער; זייער לעבן ווערט אויס, זיי ווערן גרויסע בעלי חובות, אלעס נאר וועגן נארישע קינדער וואס עקשנ'ען זיך פאר טייערע קליידער, טייערע שטריימל, טייערע צירונג וכו'.

דאנקט דעם אייבערשטן אז איר האט זוכה געווען צו טרעפן אייער שידוך, דער אייבערשטער זאל העלפן ענק זאלן זוכה זיין אויפצושטעלן א בית נאמן בישראל, דורות ישרים מבורכים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת מקץ, כ"ב כסליו, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

וויי איז דיר אז דו האסט געזינדיגט אין די עבירה פון אשת איש, ווי ביטער איז דיר אז דו האסט עובר געווען אויף אן עבירה וואס דער עונש אויף דעם איז טויט שטראף; עפען אויף א חומש און קוק וואס דער אייבערשטער זאגט (ויקרא כ, י): "וְאִישׁ אֲשֶׁר יִנְאַף אֶת אֵשֶׁת אִישׁ, אֲשֶׁר יִנְאַף אֶת אֵשֶׁת רֵעֵהוּ, מוֹת יוּמַת הַנֹּאֵף וְהַנֹּאָפֶת", א מענטש וואס וועט טון אן עבירה מיט אן אשת איש, דארף מען הרג'ענען דעם מענטש, און אויך די פרוי; וויי איז דיר אז דו ביסט צוגעקומען צו אזא זאך, און דו שעמסט זיך נישט דו ווילסט נאך גיין חתונה האבן מיט איר.

עס ווערט בפירוש גע'פסק'נט (שלחן ערוך אבן העזר, סימן יא, סעיף א): "אֲסוּרָה לְבַּעַל, וַאֲסוּרָה לַבּוֹעֵל וכו'", אויב א פרוי - אן אשת איש, האט געטון אן עבירה מיט א פרעמדע מאן, איז זי אסור צו בלייבן חתונה געהאט מיט איר מאן, און זי איז אסור חתונה צו האבן מיט דעם מענטש מיט וועם זי האט געזינדיגט.

איך האף אז דו וועסט תשובה טון, דו וועסט זיך אפטשעפען פון די פרוי און דו וועסט אפהאקן אלע דיינע פארבינדונגען וואס דו האסט מיט איר, אז נישט וועט זיין זייער ביטער דיין סוף. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא, בראשית): "עַל הַכֹּל הַקָּדוֹשׁ בָּרוּך הוּא מְוַותֵּר, חוּץ מִן הַזִּמָּה וְהַזְּנוּת", אויף אלעס איז דער אייבערשטער מוותר חוץ ווען איינער טוט שמוץ. קוק אריין אין רמב"ם (פרק טו מהלכות סנהדרין, הלכה ג): ווען איינער האט שייכות וכו' מיט אן אשת איש, אפילו די פרוי איז צעטיילט, זי איז סעפערעיטעד און זי וויל זיך גט'ן, כל זמן זי האלט נאך פאר א גט, איז זי אן אשת איש, פסק'נט דער רמב"ם דארט אז "מִיתָתוֹ בְּחֶנֶק".

קלאפ דיר ארויס פון קאפ אז דו גייסט מיט איר חתונה האבן; א פרוי וואס גייט אונטערן רוקן פון איר מאן איז א פארשאלטענע פרוי, א זינדיגע פרוי, וואס זי האט נישט קיין שום האפענונג.

איך בעט דיר, האב רחמנות אויף דיר אליינס, אנטלויף פון איר, האק אפ אלע קשרים מיט איר, אז נישט וועט דיר זיין זייער ביטער.

דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט תשובה טון וואס שנעלער.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תולדות, כ"ג מר-חשון, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער תלמיד יואליש נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

ווען דו האסט מיר געגעבן דעם בריוו האב איך שוין פארשטאנען מיט צוגעמאכטע אויגן וואס דארט שטייט, נאך פאר איך האב געליינט דיין בריוו האב איך שוין פארשטאנען וואס דיין בקשה איז; ווייל וואס דארף דען בחור, וואס איז די ווייטאג פון יעדן בחור? א בחור דארף איין זאך - א שידוך, ווי לאנג מען האט נישט חתונה איז מען זייער צעבראכן, וואס מען וועט נאר פרובירן צו טון זיך פרייליך צו מאכן איז עס אלעס נאר לפנים, ווייל מען קען נישט זיין פרייליך נאר אז מען איז אפגעהיטן בקדושת הברית, און ווען א מענטש זינדיגט אין פגם הברית ווערט ער זייער בעצבות ומרה שחורה.

דערפאר טייערע יואליש ני"ו, איך בעט דיר זייער, דראפע דיר און דערהאלט זיך מיט אלע דיינע כוחות, ווער נישט צעבראכן ווען דו זעסט ווי עס גייט אריבער א יאר נאך א יאר און דו טרעפסט נישט דיין שידוך, דו האסט שוין געמיינט פון לאנג צוריק אז דו וועסט שוין זיין חתונה געהאט וכו'. קיינער פארשטייט נישט די צער וואס א בחור גייט אריבער, עס איז נישט דא נאך אזא צער ווי די צער פון א בחור, ווייל מען האלט אין איין אראפ פאלן אין פגם הברית, דאס מאכט נאכדעם זייער בעצבות ומרה שחורה, און וויפיל מען וויל ארויס קריכן פון דעם האלט מען אין איין צוריק פאלן.

אבער טייערער ברודער, וויסן זאלסטו אז דער אייבערשטער האט פאר דיר אנגעגרייט א שידוך און דו וועסט געהאלפן ווערן בקרוב ממש; דו זאלסט ווייטער טון אלע סגולות וואס די הייליגע צדיקים האבן אונז געגעבן, בפרט די סגולות וואס דער רבי זאגט, דאס זאלסטו מקיים זיין בתמימות ופשיטות.

דער רבי זאגט (ספר המידות, אות חיתון, סימן ב): "קִדּוּשׁ לְבָנָה סְגֻלָּה שֶׁיִּמְצָא אָדָם אֶת זִוּוּגוֹ", דערפאר דארף מען מקפיד זיין צו מאכן קידוש לבנה יעדן חודש, און ווען מען ענדיגט קידוש לבנה בעט מען דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו טרעפן די ריכטיגע שידוך בזכות קידוש לבנה.

דער רבי זאגט (ספר המידות, אות חיתון, סימן ו): "מִי שֶׁקָּשֶׁה לוֹ לִמְצֹא זִוּוּגוֹ, יַרְגִּיל אֶת עַצְמוֹ לִקְרוֹת בְּקָרְבְּנוֹת הַנְּשִׂיאִים", וועם עס גייט שווער צו טרעפן א שידוך, זאל ער זאגן "קרבנות הנשיאים"; דאס איז די קריאה וואס מען ליינט חנוכה, עס איז געדרוקט אין יעדע סידור ביי קריאת התורה, קריאה לחנוכה. נאכדעם זאל מען בעטן דעם אייבערשטן - יעדער איינער אויף זיין שפראך – "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג בזכות וואס איך האב געטון וואס דער הייליגער רבי זאגט, אז מען זאל זאגן די קרבנות הנשיאים; העלף מיר באשעפער איך זאל שוין זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג, עס איז מיר אזוי שווער צו זיין אליין, עס איז מיר זייער שווער צו זיין ערליך ווען איך בין אליינס, איך וויל חתונה האבן וכו' וכו'".

וויסן זאלסטו אז נאר סגולות וואס צדיקים האבן אונז געגעבן דאס האט א קראפט, די אלע סגולות וואס מענטשן פארקויפן וכו' וכו' האט נישט קיין שום האפט, עס איז סתם א קאפ פארדרייעניש, אבער סגולות וואס צדיקים האבן אונז געגעבן דאס העלפט, מען דארף גלייבן אין דעם און אויסווארטן ביז מען איז זוכה צו קריגן די ישועה.

שטארק דיר און ווער נישט צעבראכן ווען דו זעסט ווי עס גייט אריבער נאך א טאג און נאך א טאג, אבער עס רוקט זיך גארנישט. דו טראכסט כל מיני מחשבות 'וואס וועט זיין', 'אפשר וועל איך בלייבן אן אלטע בחור, איך וועל בלייבן א גאנץ לעבן איינער אליין', 'ווער וועט מיר נעמען וכו''; די אלע שלעכטע מחשבות קומט פונעם יצר הרע וואס ער ברענגט אריין די סארט מחשבות אין אלע בחורים, אלע בחורים טראכטן דאס פאר זיי טרעפן זייער שידוך. דערפאר בעט איך דיר, טראכט נישט אזוי, דו טראכט גוט, טו וואס דו האסט צו טון און ווארט אויס פאר דיין ישועה, פאלג דעם רבי'ן און זיי מקיים אלע עצות וואס ער זאגט, וועסטו בודאי געהאלפן ווערן בקרוב ממש.

בנוגע דיינע חובות וכו'; אז מען בארגט געלט דארף מען באצאלן, אויב מען באצאלט נישט איז מען א גנב. א מענטש דארף לעבן מיט אמונה, גלייבן אז אלעס איז דער אייבערשטער - דאס איז פאר זיך, אבער ווען עס קומט צו באצאלן דארף מען האבן אמונה, מען דארף גלייבן אינעם אייבערשטער וואס האט געהייסן באצאלן, דארט קען מען זיך נישט מחזק זיין און זאגן אלעס איז דער אייבערשטער וכו', דעמאלט דארף מען האבן אמונה אין גלייבן אז אויב מען באצאלט נישט וועט מען נאכאמאל מגולגל ווערן רחמנא לצלן.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עירובין סה:): "בִּשְׁלֹשָׁה דְּבָרִים אָדָם נִיכָּר בְּכוֹסוֹ וּבְכִּיסוֹ וּבְכַּעֲסוֹ", מען קען דערקענען א מענטש צי ער איז ערליך דורך דריי זאכן, איינע פון די זאכן איז ווי ערליך ער איז ביים האנדלען מיט מענטשן, אסאך מאל קען מען זען מענטשן וואס זעען אויס זייער גוט אין בית המדרש, דארף מען אבער וויסן אז דארט קען מען נאך נישט זען דעם אמת, ווען מען זעט ווי אזוי ער פירט זיך אויף בדיני ממונות, ער געבט אכטונג אויף יענעמס געלט וכו', דעמאלט איז א סימן אז ער איז אן ערליכער איד.

דערפאר זאלסטו זייער אכטונג געבן נישט צו זיין שולדיג קיין איין פרוטה פאר א צווייטן; דער רבי זאגט זאגט (ספר המידות, אות תשובה, סימן מו): "מִי שֶׁרוֹצֶה לָשׁוּב, יִזָּהֵר מִלִּהְיוֹת בַּעַל חוֹב", ווער עס וויל תשובה טון, זאל אכטונג געבן נישט צו זיין קיין בעל חוב; געב אכטונג אז דו זאלסט נישט זיין קיין (תהלים לז, כא): "לֹוֶה רָשָׁע וְלֹא יְשַׁלֵּם", א רשע וואס בארגט און באצאלט נישט; עס איז א בושה און א בזיון צו הערן אז אינגעלייט זענען שולדיג פאר א צווייטן געלט און זיי מאכט זיך נישט וויסענדיג וכו'.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת וירא, ט' מר-חשון, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד יצחק נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אשריך ואשרי חלקך אז דו לערנסט אויפן סדר דרך הלימוד וואס דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן (שיחות הר"ן, סימן עו) וואס דער רבי זאגט: "שֶׁאֵין צְרִיכִין בְּלִמּוּד, רַק הָאֲמִירָה לְבַד; לוֹמַר הַדְּבָרִים כְּסֵדֶר, וּמִמֵּילָא יָבִין", מען דארף נישט פארשטיין ווען מען לערנט, מען דארף נאר זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה און צום סוף וועט מען פארשטיין, "וְלא יְבַלְבֵּל דַּעְתּוֹ בִּתְחִלַּת לִמּוּדוֹ שֶׁיִּרְצֶה לְהָבִין תֵּכֶף, וּמֵחֲמַת זֶה יִקְשֶׁה לוֹ הַרְבֵּה תֵּכֶף וְלא יָבִין כְּלָל, רַק יַכְנִיס מחוֹ בְּהַלִּמּוּד, וְיאמַר כְּסֵדֶר בִּזְרִיזוּת, וּמִמֵּילָא יָבִין", מען זאל נישט ווערן צעבראכן ווען מען זעט אז מען פארשטייט נישט וואס מען לערנט, וואס דאס אליינס - אז מען וויל גלייך פארשטיין - מאכט אז עס זאל זיין שווער צו פארשטיין דאס לערנען, מען זאל נאר זאגן די ווערטער כסדרן, און מען וועט פון זיך אליינס פארשטיין, "וְאִם לא יָבִין תֵּכֶף, יָבִין אַחַר כָּךְ, וְאִם יִשָּׁאֲרוּ אֵיזֶה דְּבָרִים, שֶׁאַף עַל פִּי כֵן לא יוּכַל לַעֲמד עַל כַּוָּנָתוֹ - מַה בְּכָךְ?" און אויב מען פארשטייט נישט דעם ערשטן מאל, וועט מען עס פארשטיין ביים צווייטן מאל; און אויב מען וועט נישט פארשטיין דעם צווייטן מאל, איז אויך גארנישט, "כִּי מַעֲלַת רִבּוּי הַלִּמּוּד עוֹלָה עַל הַכֹּל, וּכְמוֹ שֶׁאָמְרוּ רַבּוֹתֵינוּ זִכְרוֹנָם לִבְרָכָה: 'לִגְּמוֹר, וַהֲדַר לִסְבּר, וְאַף עַל גַּב דְּלָא יָדַע מַה קָאָמַר' שֶׁנֶּאֱמַר: "גָּרְסָה נַפְשִׁי לְתַאֲבָה", חכמינו זכרונם לברכה זאגן, א מענטש זאל קודם אסאך זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה, אפילו ער פארשטייט נישט וואס ער לערנט, און דערנאך זאל ער לערנען צו פארשטיין, "כִּי עַל יְדֵי רִבּוּי הַלִּמּוּד, שֶׁיִּלְמַד בִּמְהִירוּת, וְיִזְכֶּה לִלְמֹד הַרְבֵּה, עַל יְדֵי זֶה יִזְכֶּה לַעֲבֹר כַּמָּה פְּעָמִים אֵלּוּ הַסְּפָרִים שֶׁלּוֹמֵד, לְגָמְרָם, וְלַחֲזֹר לְהַתְחִיל, וּלְגָמְרָם פַּעַם אַחַר פַּעַם, וְעַל יְדֵי זֶה מִמֵּילָא יָבִין וכו'", ווייל אז מען געוואוינט זיך צו צו לערנען שנעל, קען מען זוכה זיין צו לערנען זייער אסאך, און מען איז זוכה איבערצוגיין יעדע זאך זייער אסאך מאל, ביז מען איז זוכה צו פארשטיין וואס מען לערנט.

וואויל איז דיר אז דו האסט מסיים געווען א מסכת; מיט יעדע סיום וואס מען מאכט פארברענט מען דעם ס"מ. עס איז ידוע אז דער ס"מ האט זייער פיינט ווען מען מאכט א סיום, ווייל דאס פארברענט אים אינגאנצן, און דאס איז טאקע מרומז אין זיין נאמען - סמא"ל איז די ראשי תיבות: "סִ'יוּם מַ'סֶּכֶת אֵ'ין לַ'עֲשׂוֹת", ער וויל נישט מען זאל מאכן א סיום אויף א מסכת.

דו שרייבסט מיר אז דו האסט זוכה געווען צו מסיים זיין מסכת קידושין פון תלמוד בבלי, און דו ווילסט וויסן צי דו זאלסט מאכן א סיום; אודאי זאלסטו מאכן א סיום, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קיח:) אביי האט געזאגט "תֵּיתֵי לִי, דְּכִי חֲזִינָא צוּרְבָא מֵרַבָּנָן דְשָׁלִים מְסֶכְתֵּיהּ, עֲבִידְנָא יוֹמָא טָבָא לְרַבָּנָן", רש"י זאגט דארט, אז אביי איז געווען א ראש ישיבה, און יעדעס מאל א תלמיד האט מסיים געווען א מסכת, האט אביי געמאכט א סעודה; אביי האט זיך געפריידט מיט דעם, און געזאגט: "תיתי לי", זאל מיר קומען שכר אויף דעם וואס איך פלעג זיך מיט פרייען מיט יעדע סיום.

דערפאר, זע צו מאכן א סיום, און זע צו רופן דיינע עלטערן; דאס איז די גרעסטע כיבוד אב ואם - ווען עלטערן זעען ווי פלייסיג מען לערנט.

מען קען זאגן קדיש דרבנן אפילו מען האט גורס געווען די גאנצע מסכת; קוק אריין אין משנה ברורה (אורח חיים סימן נד, סעיף קטן ט) פארוואס מען פירט זיך צו זאגן נאך א שיעור אדער נאך א דרשה די משנה (מכות ג, טז): "רבי חנניא בן עקשיא אומר".

וועגן סגולות צו טרעפן א שידוך; דער רבי זאגט (ספר המידות, אות חיתון, סימן ו): "מִי שֶׁקָּשֶׁה לוֹ לִמְצֹא זִוּוּגוֹ, יַרְגִּיל אֶת עַצְמוֹ לִקְרוֹת בְּקָרְבְּנוֹת הַנְּשִׂיאִים", וועם עס גייט שווער צו טרעפן א שידוך, זאל ער זאגן אסאך די "קרבנות הנשיאים", פון (במדבר ז, א): "וַיְהִי בְּיוֹם כַּלּוֹת משֶׁה לְהָקִים אֶת הַמִּשְׁכָּן, ביזן סוף, וואס דאס איז די קריאה וואס מען ליינט חנוכה. עס איז געדרוקט אין יעדע סידור ביי קריאת התורה, קריאה לחנוכה; נאכדעם ווען מען ענדיגט דאס זאגן, בעט מען דעם אייבערשטן - יעדער איינער אויף זיין שפראך: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג בזכות וואס איך האב געפאלגט וואס דער הייליגער רבי זאגט, אז מען זאל זאגן די קרבנות הנשיאים; העלף מיר באשעפער איך זאל שוין זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג, עס איז מיר אזוי שווער צו זיין א פלג גוף, און עס איז מיר זייער שווער צו זיין ערליך ווען איך בין אליינס, איך וויל חתונה האבן וכו' וכו'".

וויסן זאלסטו, אז נאר סגולות וואס צדיקים האבן אונז געגעבן, דאס האט א קראפט, די אלע סגולות וואס מענטשן פארקויפן וכו' וכו' האט נישט קיין שום האפט, עס איז סתם א קאפ פארדרייעניש. אבער סגולות וואס צדיקים האבן אונז געגעבן, דאס העלפט; מען דארף גלייבן אין דעם, און אויסווארטן ביז מען איז זוכה צו קריגן א ישועה.

דער רבי זאגט נאך גוטע סגולות פאר איינעם וואס עס איז אים שווער צו טרעפן זיין שידוך (ספר המידות, אות חיתון, סימן ב): "קִדּוּשׁ לְבָנָה סְגֻלָּה שֶׁיִּמְצָא אָדָם אֶת זִוּוּגוֹ"; דערפאר דארף מען מקפיד זיין צו מאכן קידוש לבנה יעדן חודש, און ווען מען ענדיגט קידוש לבנה בעט מען דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו טרעפן די ריכטיגע שידוך בזכות וואס מען האט געמאכט קידוש לבנה.

דער עיקר בעט איך דיר זייער, שטארק דיך און ווער נישט צעבראכן ווען דו זעסט אז עס גייט אריבער נאך א טאג און נאך א טאג, און עס ריקט זיך גארנישט; דו טראכסט כל מיני מחשבות וואס וועט זיין, אפשר וועל איך שוין אזוי בלייבן, ווער וועט מיר נעמען - די אלע שלעכטע מחשבות וואס דער יצר הרע ברענגט אריין אין אלע בחורים. אלע בחורים טראכטן דאס פאר זיי טרעפן זייער שידוך, אבער זאלסט נישט טראכט אזוי; טראכט גוט, און ווארט אויס פאר דיין ישועה, דו טו וואס דו האסט צו טון, פאלג דעם רבי'ן, און זיי מקיים אלע עצות וואס ער זאגט, וועסטו בודאי געהאלפן ווערן בקרוב ממש.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

  בעזהשי"ת

יום א' פרשת נצבים וילך, י"ט אלול, שנת תשע"ז לפ"ק

לכבוד גענענדל תחי'

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

געלויבט דער אייבערשטער אז מיר האבן זוכה געווען צו וויסן פונעם הייליגן רבי'ן וואס איז אונז מחזק און מחי' אז מיר זאלן נישט ווערן צעפאלן פון אלעס וואס גייט אריבער אויף אונז, מיר זאלן וויסן אז דער אייבערשטער פירט דער וועלט מיט א חשבון און אז מיר פארשטיין גארנישט; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן נב): דאס וואס עס איז דא קשיות אויפן אייבערשטן - אזוי דארף צו זיין, וְכָך נָאֶה וְיָפֶה לוֹ, כִּי מֵעֹצֶם גְּדֻלָּתוֹ וְרוֹמְמוּתוֹ, שֶׁהוּא מְרוֹמָם מְאֹד מִדַּעְתֵּנוּ, עַל כֵּן בְּוַדַּאי אִי אֶפְשָׁר שֶׁנָּבִין וְנַשִּׂיג בְּשִׂכְלֵנוּ הַנְהָגָתוֹ יִתְבָּרך, וְעַל כֵּן בְּהֶכְרֵחַ שֶׁיִּהְיוּ עָלָיו יִתְבָּרַ קֻשְׁיוֹת, כִּי כָּך נָאֶה וְיָפֶה לְהַבּוֹרֵא יִתְבָּרך, שֶׁיִּהְיֶה מְרוֹמָם וְנִשָּׂא מִדַּעְתֵּנוּ, שֶׁעַל יְדֵי זֶה קָשֶׁה הַקֻּשְׁיוֹת כַּנַּ"ל, וְאִם הָיָה הַנְהָגָתוֹ כְּפִי חִיּוּב דַּעְתֵּנוּ, אִם כֵּן הָיָה, חַס וְשָׁלוֹם, דַּעְתּוֹ כְּדַעְתֵּנוּ, און דאס איז די שיינקייט, אז עס איז דא קשיות אויפן אייבערשטן, ווייל אויב מיר וואלטן אלעס פארשטאנען וואלט דאך געווען זיין שכל אזוי ווי אונזער שכל - חס ושלום; קומט אויס אז דאס איז דער שיינקייט פונעם אייבערשטן, אז מיר פארשטייען אים נישט. אבער דער רבי האט אויסגעפירט: "וואויל איז דעם וואס האט נישט קיין קשיות אויפן אייבערשטן".

יעדער מענטש האט א קשיא, אנגעפאנגען פון א בחור און א מיידל וואס האבן א קשיא פארוואס זיי האבן נישט קיין שידוך - פאר יעדן איינעם גייט גוט, יעדער איינער טרעפט זייער שידוך, פארוואס מיר האבן נישט קיין שידוך; נאכדעם א אינגערמאן האט א קשיא פארוואס ער האט נישט קיין פרנסה; פארוואס איז דער מענטש נישט געזונט? וכו' וכו', אבער אז מען ווייסט אז אלעס איז דער אייבערשטער לעבט מען א חיים טובים.

"לָמָה? יֹאמְרוּ הַגּוֹיִם" - א גוי פרעגט פארוואס, א איד פרעגט נישט פארוואס, נאר א איד גלייבט אינעם אייבערשטן, "אַשְׁרֵי הָעָם שֶׁכָּכָה לוֹ", וואויל איז פאר א איד וואס ער האט נישט קיין קשיות, נאר ער חזר'ט שטענדיג: ווי אזוי? אט אזוי! אזוי ווי עס גייט, אזוי איז גוט - "שֶׁכָּכָה לוֹ".

דערפאר בעט איך דיר זייער, שטארק דיך און דערהאלט זיך מיט אלע דיינע כוחות מיט אמונה פשוטה, און דער אייבערשטער וועט דיר צוברענגען דיין שידוך פליצלונג אומגעראכטן; איך ווייס אז דו ביסט זייער צעבראכן, דו ווילסט חתונה האבן, דו ווילסט אנהייבן דיין לעבן, און דו זעסט נישט קיין שום וועג ווי אזוי און ווען, און מיט וועם וכו', דאך בעט איך דיר זייער זייער, דו זאלסט זיך נישט פארלירן, ווייל אט אט איז דיין ישועה.

דער רבי האט אונז געגעבן אן עצה וואס ווער עס געוואוינט זיך צו צו דעם לעבט א חיים טובים, די עצה הייסט "התבודדות"; דאס הייסט, אז א מענטש זאל יעדן טאג גיין אויף א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, א פלאץ וואו קיינער שטערט נישט, און דארט זאל ער זיך אויסרעדן דאס הארץ צום אייבערשטן, און זיך גוט אויסוויינען צום אייבערשטן, פארצייל פארן אייבערשטן אלעס וואס גייט אריבער אויף דיר, רעדט צו אים אויף די שפראך וואס דו ביסט צוגעוואוינט צו רעדן, וועסטו זיכער זען בקרוב דיין ישועה.

ר' נתן זכרונו לברכה האט געזאגט: "וּבְחָנוּנִי נָא בָּזֹאת, אויב א מענטש וועט רעדן צום אייבערשטן און בעטן אויף א זאך פערציג טעג, וועט ער עס זיכער באקומען". דערפאר בעט איך דיר זייער, שטארק דיך און ווארט אויס, וועסטו זען אז דיין שידוך וועט אנקומען.

ביז דערווייל גיי ארום מיט א שמייכל, ווייל מענטשן האבן זייער ליב איינעם וואס גייט ארום מיט א שמייכל, בפרט ווען מען זוכט א שידוך קוקט מען אויף דעם.

בנוגע וואס דו פרעגסט מיר צו די זאלסט מאכן א שידוך אויב דער בחור גלייבט אין ..., עס איז זייער שווער צו ענטפערן ווען מען קען נישט דעם בחור וכו'.

שטארק זיך אין תפילה והתבודדות וועסטו זען א ישועה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

  בעזהשי"ת

יום ג' פרשת נצבים-וילך, כ"א אלול, שנת תשע"ז לפ"ק

לכבוד גענעשע תחי'

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

שטארק דיך און ווער נישט צעבראכן פון דעם וואס דו גייסט יעצט אריבער; עס איז א זאך וואס פאסירט ביי אסאך מיידלעך. דו בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר העלפן אז דו זאלסט זוכה זיין אויפצושטעלן א בית נאמן בישראל, דו זאלסט האבן א ערליכע מאן מיט ערליכע קינדער.

נישט אלעס איז דאס אויסזען פון א מענטש; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (זוהר הקדוש) אז א שוטה קוקט אויף די לבוש מיט וואס דער מענטש איז אנגעטון, אבער א חכם קוקט וואס טוט זיך אונטער דעם לבוש; ווען עס קומט צו טון א שידוך דארף מען קוקן צי דער בחור האט גוטע מידות, צי ער איז א ותרן אדער א כעסן; דער עיקר דארף מען קוקן אויף דעם. זייער אסאך מאל צעטיילן זיך א יונגע פארפאלק ווייל זיי האבן נישט מברר געווען אויף די מידות, מען האט נאר געקוקט אויפן אויסזען.

נישט יעדע בחור וואס דרייט זיך דא אין ישיבה איז א תלמיד הישיבה וד"ל; דו בעט דעם באשעפער אז דו זאלסט האבן אן ערליכע מאן און ערליכע קינדער, קינדער וואס וועלן נאר טון דעם רצון ה', קינדער וואס וועלן לערנען און דאווענען און טון חסד.

ווען מען בעט פאר א שידוך טאר מען נישט בעטן דעם אייבערשטן 'איך דארף דער שידוך'; חכמינו זכרונם לברכה פארציילן (מועד קטן יח:) רבא האט אמאל געהערט ווי א בחור בעט דעם אייבערשטן: "תִּזְדַּמֵּן לִי פְּלָנִיתָא", איך וויל חתונה האבן מיט די מיידל, האט רבא געזאגט פאר דעם בחור: "לֹא תִּיבָּעִי רַחֲמֵי הָכִי", מען טאר נישט בעטן דעם אייבערשטן 'איך דארף דעם און דעם שידוך'. זעט מען פון די גמרא אז מען טאר נישט בעטן אויף א געוויסע שידוך, ווייל מען ווייסט נישט וואס איז גוט פארן מענטש.

זאלסט זיך נאר חבר'ן מיט גוטע מיידלעך - וועסטו האבן א זיסע לעבן; ווי אזוי קען מען וויסן ווער איז א גוטע מיידל און ווער נישט? אז מען קוקט אויפן מויל. א גוטע מיידל רעדט שטענדיג איידל, זי מאכט נישט אוועק א צווייטן, זי טשעפעט נישט קיינעם, זי רעדט צו אירע טיטשערס מיט דרך ארץ, ווער רעדט נאך צו טאטע מאמע - רעדט זי איידל וכו', מיט אזעלכע מיידלעך זאלסטו זיך חבר'ן, אבער אז דו הערסט מיידלעך רעדן פון נישט איידלע זאכן, זאלסטו אוועק גיין פון זיי, ווייל עס וועט דיר אויך שאטן.

זע צו זאגן יעדן טאג דעם יום תהילים, און וואס דו דארפסט זאלסטו נאר בעטן פונעם אייבערשטן, דער אייבערשטער פארשטייט אלע שפראכן און הערט אויס יעדן איינעם; חכמינו זכרונם לברכה פארציילן (מדרש דברים רבה ב, טז): עס איז געווען אמאל א שטורם ווינט אויפן וואסער, און א שיף איז פארבלאנדשעט געווארן און אנגעקומען צו א ווייטע שטאט, אויפן שיף האבן זיך געפונען איין איד מיט אסאך גוים, ווען דער שיף איז אנגעקומען צו די פרעמדע מדינה זענען אלע גוים צוגעקומען בעטן פון דעם איד ער זאל זיי גיין קויפן עסן, האט דער איד זיי צוריק געפרעגט מיט וואונדער: "איך בין דען באקאנט דא, אז איר אלע קומט מיר בעטן איך זאל קויפן עסן?" האבן אלע גוים אויסגעשריגן צו דעם איד און געזאגט: "א איד איז קיינמאל נישט אליין, א איד האט אייביג דעם אייבערשטן מיט זיך".

זעט מען פון דעם אז דער אייבערשטער הערט אונז אלעמאל אויס, און מיר זענען קיינמאל נישט אליין, דערפאר זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן אלעס וואס דו דארפסט.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

  בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשע"ז לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

      איך האב ערהאלטן דיין בריוו

וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק אז דו האסט זוכה געווען צו מסיים זיין גאנץ ש"ס תלמוד בבלי אופן סדר דרך הלימוד פין הייליגן רבי'ן (שיחות הר"ן, סימן עו).

ר' נתן שרייבט אין א בריוו (עלים לתרופה, מכתב קעד): "גַּם פֹּה נִמְצָא מִתְנַגֵּד אֶחָד, עס געפונט זיך דא א מתנגד, שֶׁבְּנוֹ הִתְחִיל קְצָת לְהִתְקָרֵב לְאַנְשֵׁי שְׁלוֹמֵנוּ, וְלָמַד הַרְבֵּה גְּמָרָא וּפוֹסְקִים, וואס זיין זון איז מקורב צו אנשי שלומינו, און ער האט אנגעפאנגען צו לערנען פלייסיג, וְעַתָּה, מַכְרִיחִים אוֹתוֹ אַנְשֵׁי בְּלִיַּעַל, הַמְכַנִּים עַצְמָם בְּשֵׁם חֲסִידִים, וּמוֹנְעִים אוֹתוֹ בְּעַל כָּרְחוֹ מִלִּלְמֹד גְּמָרָא וּפוֹסְקִים, וְאוֹמְרִים שֶׁטּוֹב יוֹתֵר לְדַבֵּר עִמָּהֶם, די מתנגדים רעדן אים אפ פון לערנען גמרא ופוסקים, און זיי זאגן אים אז ער זאל ענדערש פארברענגען מיט זיי ווי צו לערנען, וְאָבִיו צָעַק עַל בְּנוֹ הַנַּ"ל, אֲנִי נוֹתֵן לְךָ לֶאֱכֹל עַל מְנָת שֶׁלֹּא תִּלְמַד רַק דַּף גְּמָרָא אֶחָד בְּכָל יוֹם, לֹא יוֹתֵר! כִּי מִי שֶׁלּוֹמֵד כָּל הַיּוֹם הוּא בְּרֶסְלְבֶר וְכוּ', זיין טאטע שרייט אויף אים אז ער זאל אויף הערן צו לערנען אזוי סאך, ווייל ווער עס לערנט אסאך איז א ברסלב'ער, און דער טאטע זאגט אים אז ער גייט אים אויפהערן געבן עסן אויב לערנט ער מער ווי איין דף גמרא; זאגט ר' נתן א מורא'דיגער לשון: הַכְּלָל, שֶׁאֵין הַמִּתְנַגְּדִים עוֹמְדִים לִמְנֹעַ מִלִּלְמֹד סִפְרֵי רַבֵּנוּ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה, רַק פְּנִימִיּוּת כַּוָּנַת הָרַע שֶׁבְּלִבָּם הוּא לְבַטֵּל מִיִּשְׂרָאֵל כָּל הַתּוֹרָה כֻּלָּהּ, כִּי יָדוּעַ לָכֶם מַעֲשֵׂי בְּנֵי הַנְּעוּרִים, בִּפְרָט בַּדּוֹר הַזֶּה, וְאֵין שׁוּם הַצָּלָה כִּי אִם עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, וְאֵין מִי שֶׁיַּכְנִיס לִמּוּד הַתּוֹרָה וְקִיּוּם הַתּוֹרָה בָּעוֹלָם כְּמוֹ אֲדוֹנֵנוּ מוֹרֵנוּ וְרַבֵּנוּ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה, עַל יְדֵי אֲמִתַּת דְּרָכָיו הַקְּדוֹשִׁים שֶׁגִּלָּה עַל יָדֵינוּ, וּבִסְפָרָיו הַקְּדוֹשִׁים, די מתנגדים ווילן נישט אז מען זאל נישט לערנען דעם רבינ'ס ספרים, נאר זיי ווילן אויסרייסן די גאנצע תורה, ווי עס איז אייך באוואוסט די מעשי בני הנעורים פונעם דור, און עס איז נישט דא קיין שום וועג זיי צו ראטעווען נאר דורך לימוד התורה, און עס איז נישט דא ווער עס זאל אריין ברענגען לימוד התורה נאר דער הייליגער רבי".

ווער עס פאלגט דעם הייליגן רבי'ן און לערנט אופן סדר דרך הלימוד וואס דער רבי האט אונז געגעבן, ביז א קורצע צייט איז ער זוכה צו ענדיגן כל התורה כולה; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "נִכְסַפְתִּי מְאֹד לְהַמְשִׁיךְ אֶת הָעוֹלָם אֶל עֲשִׂיָּה, שֶׁיִּהְיֶה חִיּוּב אֵצֶל כָּל אֶחָד וְאֶחָד לִלְמוֹד כָּךְ וְכָךְ, בְּכָל יוֹם וְלֹא יַעֲבֹר, וְכַיּוֹצֵא", דער רבי האט זייער געוואלט אריין ברענגן אין מענטשן אז מען זאל לערנען יעדן טאג, און דער רבי האט געזאגט (שם): "שֶׁאֲפִילוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְדוּשָׁה מְאֹד, שֶׁנִלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַ"ו, אַף עַל פִּי כֵּן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָדוֹל כָּל כַּ, עַד שֶׁיְכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם; וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חוֹק קָבוּעַ וְחִיוּב חָזָק לִלְמוֹד בְּכָל יוֹם וְיוֹם כַּ וְכַּ, יִהְיֶה אֵי שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָדוֹל מְאֹד", אפילו איינער וואס איז שוין אראפ געפאלן אין שאול תחתית, אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך", וועט ער סוף כל סוף ארויס גיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון די תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.

ווען דער רבי האט געזאגט די שיחה האט ר' נתן געפרעגט דעם רבי'ן צי עס גייט אויך ארויף אויף איינעם וואס איז אריין געפאלן אין פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, האט דער רבי געשריגן אויף אים און געזאגט: "דו ווייסט ווי גרויס דער כח פון תורה איז?! תורה איז העכער פון אלעס (חיי מוהר"ן, סימן תקעג)"; זעט מען פון דעם אז דער רבי האט געוואלט מען זאל לערנען, ווייל תורה איז דער עצה אז מען זאל ווערן נאנט צום אייבערשטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן אז דו זאלסט טרעפן דיין זיווג בקרוב, און זוכה זיין צו אויפשטעלן א שיינע שטוב.

דער רבי האט געזאגט אז ווען מען איז זוכה צו ענדיגן ש"ס, איז מען ממשיך אויף זיך א צלם אלוקים, דאס מיינט אויף אלע בחינות - סיי בפשטות, מען באקומט א ליכטיגער פנים, א צלם אלוקים; אזוי אויך איז מען זוכה צו טרעפן די באשערטע זיווג, אזוי ווי דער אריז"ל זאגט אז ווען מען האט חתונה באקומט מען א צלם אלוקים.

א גרויסער יישר כח אז דו ווילסט זיך משתתף זיין מיטן בויען דעם בנין וואס מיר בויען יעצט אין אומאן, דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

א כתיבה וחתימה טובה.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת עקב, ט"ז מנחם-אב, שנת תשע"ז לפרט קטן

לכבוד הבחור שלמה ני"ו

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי מיך זייער צו הערן אז דו ביסט זיך מחזק אין עבודת השם ובעיקר בלימוד התורה על פי סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן זכרונו לברכה (עיין שיחות הר"ן, סימן עו).

דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רפז): "מען דארף גארנישט טון, נאר דאווענען לערנען און דאווענען", און דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כח): "טוֹב לָאָדָם שֶׁיַעֲבוֹר בְּחַיָּיו בְּכָל הַסְּפָרִים שֶׁל הַתּוֹרָה הַקְדוֹשָׁה", וואס דאס קען מען נאר טון אז מען ווארפט אוועק אלע נארישע חכמות, און מען פאלגט דעם הייליגן רבי'ן בתמימות ופשיטות.

דאס וואס דו פרעגסט מיר בנוגע די הבטחה וואס מוהרא"ש האט צוגעזאגט דא אין ישיבה, אז אויב מען וועט אין די פערציג טעג פון חמשה עשר באב ביז ראש השנה יעדן טאג לערנען און מסיים זיין מסכת תענית - וועט דער בחור א חתן ווערן, פרעגסטו מיר צי דאס איז נאר פאר תלמידי היכל הקודש?

וויסן זאלסטו אז צו זיין א תלמיד הישיבה דארף מען נישט זיין אין ישיבה בפועל ממש, נאר דער עיקר איז אז מען נעמט די עצות פון הייליגן רבי'ן און מען איז דאס מקיים – דעמאלט וואו מען איז נאר, איז מען א תלמיד פון רבי'ן; היכל הקודש איז נישט מצומצם אין א געוויסע מקום, און דווקא אויב מען איז דארט איז מען א תלמיד, נאר צו זיין א תלמיד היכל הקודש דארף מען פאלגן די עצות וואס מען לערנט אין היכל הקודש; קומט אויס, אז עס קענען זיין בחורים וואס דרייען זיך אין היכל הקודש, עס זעט אויס ווי זיי זענען תלמידים, אבער באמת האבן זיי נישט קיין שום שייכות מיטן פלאץ, ווייל זיי פאלגן נישט, און עס קען זיין א בחור ווי דיר, וואס קיינער ווייסט נישט ווער דו ביסט, דו לערנסט אין א צווייטער ישיבה און דו פרובירסט צו מקיים זיין די עצות וואס מען לערנט דא, און דו ביסט א תלמיד היכל הקודש.

דערפאר זאלסטו אנהייבן צו לערנען מסכת תענית, און דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף דיר און דיר געבן דיין שידוך בקרוב.

בנוגע וואס דו פרעגסט, אויב מען קומט אן צו א פסוק וואס האט דעם אייבערשטנ'ס נאמען, צי מען זאגט ארויס דעם אייבערשטנ'ס נאמען; אויב איז עס א גאנצער פסוק קען מען ארויס זאגן דעם אייבערשטנ'ס נאמען, אבער אז חז"ל ברענגען נאר אראפ דעם האלבן פסוק, זאגט מען נישט ארויס דעם נאמען, נאר מען זאגט 'השם', אזוי אויך ווען עס איז דא נאך א גירסא קען מען זאגן ביידע גרסאות.

דער עיקר זאלסטו זען זיך מחזק צו זיין און גלייבן אינעם אייבערשטן; דער רבי זאגט אז ווען א מענטש האט אמונה - ער גלייבט אז אלעס איז דער אייבערשטער, און קיינער קען גארנישט טון פארן מענטש, נישט קיין גוטס און זיכער נישט קיין שלעכטס אן דעם איייבערשטער, איז דער אייבערשטער אים מוחל אויף אלע עבירות.

נעכטן האבן די בחורים אנגעפאנגען דא אין ישיבה צו לערנען מסכת תענית; איך האב זיך נישט געקענט איינהאלטן פון וויינען, איך האב געזאגט פארן אייבערשטן: "קוק ווי שטארק די בחורים ווילן חתונה האבן! קוק דא בחורים וואס האבן נישט קיין זיץ פלייש, א גאנץ יאר קענען זיי נישט זיצן קיין גאנצע פינף מינוט אויף איין פלאץ, און יעצט ווען זיי הערן א צוזאג פון א צדיק, זיצן זיי שעות אויף שעות צו ענדיגן די מסכת, עס זענען דא בחורים וואס עס נעמט זיי פינף זעקס שעה צו ענדיגן, דאך ווילן זיי דאס טון ווייל זיי ווילן זיין ערליך און אפגעהיטן פון עבירות, דא קען מען זען אז אלע בחורים ווילן זיין גוט, אלע ווילן זיין ערליך".

 דער אייבערשטער זאל העלפן אז דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.