שאלה אין קורצן ענין
#838 - וויפיל דארף א אינגל לערנען?
חינוך הילדים, סיפורי צדיקים, לימוד התורה, מדות טובות, הדרכות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א אינגל, 11 יאר אלט, און איך האב זיך געוואלט קודם באדאנקען אויף די בריוו וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט מיר צוריק געענטפערט, ס'האט מיר זייער מחזק געווען. אויך האב איך דעם מוצאי שבת זוכה געווען צו מאכן א סיום אויף גמרא מסכת ברכות.


איך האב געוואלט פרעגן אפאר שאלות.


1.     מיר האבן ב"ה א גרויסע משפחה מיט שוועסטערס און ברידער, און איך שטער זיי אסאך מאל. איך האב שוין אפאר מאל געבעטן דעם אייבערשטן איך זאל זיי נישט שטערן, אבער דער יצר הרע איז זיך מתגבר אויף מיר. וואס קען איך טון.


2.     דער ראש ישיבה שליט"א זאגט ביי די דרשות אז ס'איז נישט גוט צו ליינען קאמיקס, און אויך מיין טאטע זאגט אזוי. אבער די מיידלעך ביי אונז ברענגען עס יא אריין, און איך האב עס זייער שטארק ליב צו ליינען, וואס קען איך טון? מיין מאמע קויפט מיר טאקע ביכער פון ספורי צדיקים, אבער איך ענדיג עס זייער שנעל.


3.     איך וויל לערנען אסאך תורה, איך ווייס אבער וואס דער ראש ישיבה שליט"א אז א אינגל דארף אויך שפילן, נישט נאר לערנען די גאנצע צייט. איך קום אהיים פון חדר יעדן טאג אום האלב זעקס, און איך וויל וויסן א סדר וויפיל איך זאל לערנען פאר מיר אליין אין מיין צייט.


יישר כח פאר אלעס

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויגש, ג' טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד הילד הנחמד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו האסט זוכה געווען צו מסיים זיין מסכת ברכות; דו ביסט א יונג קינד פון עלף יאר און דו האסט שכל ווי אן ערוואקסענער מענטש, אריין צו כאפן לערנען די הייליגע תורה אויפ'ן דרך הלימוד וואס מיר האבן מקבל געווען פון הייליגן רבי'ן, אז אפילו מען פארשטייט נישט די ווערטער זאל מען זאגן די אותיות התורה (שיחות הר"ן, סימן עו).


אויף דיין ערשטע פראגע אז דו ווילסט אויסארבעטן דיינע מידות; אויף דעם דארף מען אסאך שרייען צום אייבערשטן, עס גייט נישט אין א קורצע צייט. אזוי ווי דער הייליגער רבי ר' אלימלך פון ליזענסק זכותו יגן עלינו טייטשט וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא כ:): "כְּבָר צָוַח הַכֹּהֵן אָנָּא הַשֵּׁם, וְנִשְׁמַע קוֹלוֹ בִּירִיחוֹ", זאגט ער (נועם אלימלך, תחלת פרשת וישלח): "שֶׁזְמַן אָרוֹךְ צָרִיךְ הָאָדָם לִצְעֹק אָנָא הַשֵׁם, עָזְרֵנִי שֶׁאֶזְכֶּה לְעָבְדְּךָ בֶּאֱמֶת, וְאָז וְנִשְׁמַע קוֹלוֹ, אֲבָל לֹא בְּיָמִים מוּעָטִים", מען דארף שרייען א לאנגע צייט צום אייבערשטן ביז מען איז זוכה צו ווערן א צדיק.


בנוגע ליינען קאמיקס וכו'; ענדערש זאלסטו ליינען סיפורי צדיקים, מעשיות ווי אזוי צדיקים האבן געלעבט דורכדעם וועט אריין גיין אין דיר א שטארקע חשק און בענקעניש אויך צו זיין א צדיק. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רמח): "דַּע, שֶׁסִּפּוּרֵי מַעֲשִׂיּוֹת מִצַּדִּיקִים, הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד", עס איז זייער א גרויסע זאך צו ליינען און הערן מעשיות פון צדיקים, "כִּי עַל יְדֵי סִפּוּרִים מִצַּדִּיקִים, נִתְעוֹרֵר וְנִתְלַהֵב הַלֵּב בְּהִתְעוֹרְרוּת גָּדוֹל לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, בְּחֵשֶׁק נִמְרָץ מְאֹד", ווייל ווען מען הערט א מעשה פון א צדיק ווערט דאס הארץ אויפגעפלאמט צום אייבערשטן, מען באקומט א שטארקע חשק צו ווערן אן ערליכער איד ווען מען זעט צו וואס דער צדיק האט זוכה געווען ווען ער איז בייגעשטאנען אלע זיינע נסיונות, און מען וויל אויך ווערן א צדיק.


אויף דיין פראגע וויפיל צו לערנען וכו'; ווען דו קומסט אהיים פון חדר זאלסטו גיין אביסל שפילן, עס איז זייער געזונט פאר קינדער זיך אויסצוגעבן; זאלסטו קודם גיין אביסל שפילן, טאנצן און ארום שפרינגען מיט דיינע חברים, נאכדעם זאלסטו זיך מאכן א שיעור ווייטער אין ש"ס כסדרן. זוך דיר אויף א שטילע פלאץ, אדער אין שטוב אדער אין א שול וואו עס איז רואיג און לערן א בלאט נאך א בלאט, וועסטו זוכה זיין צו לערנען און ענדיגן ש"ס נאך פאר דיין בר מצוה, דורכדעם וועסטו ממשיך זיין אויף דיר א צלם אלוקים.


דער עיקר זאלסטו זיך פירן מיט די עצה פון רבי'ן, די עצה וואס משיח וועט אריין ברענגען אין די וועלט; גיי אביסל שפאצירן זיך אויסרעדנדיג דיין הארץ צום אייבערשטן, בעט אים: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך וויל זיין א צדיק, איך וויל לעבן מיט דיר, איך וויל נאר טראכטן פון דיר, נישט מסיח דעת זיין פון דיר", וועסטו זוכה זיין צו ווערן א גרויסער צדיק.


חזק ואמץ מיט אלע דיינע כוחות.

#837 - כ'בין א בחור מיט נסיונות, ווען וועל איך שוין חתונה האבן?
שידוכים, נסיונות, סמארטפאון, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם מוז איך זיך באדאנקען פאר אלע שיעורים, חיזוק, און עצות, וואס העלפט מיר כסדר אין מיין לעבן. איך האלט שוין ב"ה ביים אכטן מאל משניות, און דעם פארגאנגענעם שמחת תורה האב זוכה געווען צו מסיים זיין חמשה חומשי תורה צום ערשטן מאל אין לעבן. אן די חיזוק פונ'ם ראש ישיבה שליט"א און פון מוהרא"ש, ווייס איך נישט ווי אזוי איך וואלט היינט אויסגעזען.


איך בין 21 יאר אלט, און איך לערן אין א ישיבה פאר עלטערע בחורים אין א"י, אסאך בחורים האבן דארט סמארטפאונס אן א פילטער, און איך האב כסדר א שטארקע נסיון אויך זיך צו קויפן א סמארטפאן, ווי אזוי שטארקט מען זיך דערויף?


אויך בין זייער צעבראכן אז איך האב נאכנישט געטראפן מיין שידוך, איך בין כסדר מתפלל אויף דעם, איך זאג יעדן טאג די קרבנות הנשיאים מיט די תפלות פון מוהרא"ש, אבער אין די לעצטע צוויי יאר האט מען מיר נישט אנגעטראגן מער פון דריי פיר שידוכים, אנדערש ווי ביי מיינע עלטערע ברידער ווען שדכנים האבן נישט אויפגעהערט צו רופן.


אפשר האט דער ראש ישיבה שליט"א אן עצה פאר מיר ווי אזוי איך קען מאכן אז מיין שידוך זאל שוין אנקומען ווי שנעלער?


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, ז' דחנוכה, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מיין הארץ גייט מיר אויס פאר דיר, איך האלט נישט אויס דיין ווייטאג; די ווייטאג פון בחורים וואס ווארטן אויף זייער שידוך איז אין לשער, עס איז נישט דא אזא ווייטאג ווי די ווייטאג פון בחורים וואס ווארטן און האפן יעדן טאג יעדע מינוט מען זאל זיי אנטראגן א שידוך; זיי ווילן לעבן א הייליגע לעבן, זיין הייליג בקדושת היסוד און עס גייט זיי נישט, זיי פאלן אראפ אן א שיעור.


דאך בעט איך דיר מיין טייערער ברודער, האב נישט קיין קשיות און תערומות אויפ'ן אייבערשטן אז דו האסט נאך נישט דיין שידוך; זאלסט ווייטער בעטן דעם אייבערשטן ווייל נאר דער אייבערשטער איז דער וואס מאכט שידוכים. די גאנצע זאך פון שידוכים איז א פארבארגענע זאך, עס איז פארהוילן פון אלעמען, מען ווייסט נישט ווען, מיט וועם וכו' וכו', דאס ליגט נאר אין דעם אייבערשטנ'ס הענט. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה סח, ג): "מָצִינוּ בַּתּוֹרָה בַּנְּבִיאִים וּבַכְּתוּבִים שֶׁאֵין זִוּוּגוֹ שֶׁל אִישׁ אֶלָּא מִן הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", מיר געפונען אין די תורה און נביאים און אין כתובים אז א שידוך האט נאר מיט'ן אייבערשטן, אין די תורה שטייט (בראשית כד, נ): "וַיַּעַן לָבָן וּבְתוּאֵל, וַיֹּאמְרוּ, מֵה' יָצָא הַדָּבָר", אין נביאים שטייט (שופטים יד, ד): "וְאָבִיו וְאִמּוֹ לֹא יָדְעוּ כִּי מֵה' הִיא", און אין כתובים שטייט (משלי יט, יד): "בַּיִת וָהוֹן נַחֲלַת אָבוֹת, וּמֵה' אִשָּׁה מַשְׂכָּלֶת", זעען מיר איבעראל אז א שידוך האט נאר מיט'ן באשעפער.


איך בעט דיר זייער, האלט זיך שטארק; נעם נישט קיין סמארטפאון וכדומה לזה, גיי נישט נאך די חברים וואס האבן סמארטפאונס וכדומה לזה. אין דעם זכות וואס דו וועסט היטן דיינע אויגן, דו וועסט נישט קוקן קיין עבירות וועסטו טרעפן דיין שידוך. אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן פז): ווען א מענטש זינדיגט אין פגם הברית פארלירט ער זיין שידוך, און אפילו ווען מען האט שוין א שידוך, מען איז שוין חתונה געהאט, אויב מען זינדיגט אין פגם הברית פארלירט מען די שידוך, מען הייבט זיך אן קריגן און מען האט נישט קיין שלום בית, ווידער אז מען טוט תשובה, מען פאררעכט וואס מען האט פוגם געווען, דעמאלט טרעפט מען די שידוך און מען לעבט א גוט לעבן.


אז דו וועסט זיין שטארק נישט צו האבן קיין שום כלי וואס מען קען זען אויף דעם עקלדיגע בילדער פון עבירות וועסטו זוכה זיין צו חתונה האבן און האבן ערליכע דורות, די שכינה וועט רוען ביי דיר אין שטוב.


א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.

#836 - דארף איך עפעס טון ווען איך הער ווי דער שכן קריגט זיך אינדערהיים?
שלום בית, הפצה, שכנים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איינער האט מיר דערציילט אז זיינע פרישע שכנים, א שנה ראשונה פארפאלק, האט זיך ארויסגעצויגן אין זיין בנין, און יעדע נאכט הערט מען ארויס קולות וברקים פון דארט, מ'הערט זעצן און קלאפן, און מ'הערט די פרוי וויינען זייער שרעקעדיג ווי א קליין קינד. פון אינדרויסן זעען זיי ווי א נארמאלע פארפאלק, אבער ס'זעט אויס אז ס'טויג נישט דער מצב דארט.


יענער איז געגאנגען דאס דערציילן פאר'ן דיין פון דעם אינגערמאן, וואס איז געגאנגען רעדן צום דעם חתן מדריך פונעם אינגערמאן, אבער עס איז צוריק געקומען אז דער אינגערמאן זאגט אז אלעס איז פיין.


דארף מען נאך עפעס טון דערצו? אדער זאל מען עס לאזן לויפן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, ז' דחנוכה, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אודאי דארפסטו טון, וואס איז בכלל דיין שאלה?


נעם א זעקל ספרים און קונטרסים פון עצות און חיזוק פון הייליגן רבי'ן און גיי דערמיט אין די הייזער ראטעווען אידישע קינדער; דו קענסט זיך נישט פארשטעלן וואס הפצה איז און וואס מען ראטעוועט אלץ מיט הפצה, וויפיל אידישע שטובער גייען חרוב ונחרב פון דעם וואס אינגעלייט האבן נישט קיין שכל ווי אזוי זיך אומצוגיין מיט א ווייב, און מיט א קונטרס קען מען זיי פשוט אפראטעווען.


אז עס איז דיר אונטער געקומען צו הערן פון דער נאנט ווי אזוי עס זעט אויס שטילערהייט אין הייזער צווישן מאן און ווייב וכו', איז דאס ווייל פון הימל וויל מען דו זאלסט גיין "הפצה"; דו זאלסט גיין טיילן ספרים, קונטרסים און סידי'ס פון הייליגן רבי'ן, ראטעווען אידישע שטובער.


מוהרא"ש זכרונו לברכה האט געשריבן וואונדערליכע ספרים אויף שלום בית וואס איז שוין דא היינט אויף אפאר שפראכן. אין לשון הקודש איז דא: "אוצר שלום בית", אין אידיש איז דא עטליכע שיינע ספרים: "מכבד זיין די ווייב"; "מכבד זיין דעם מאן"; "שלום אין שטוב"; "זיך גט'ן איז נישט די עצה"; אזוי אויך איז דא אין ענגליש עטליכע ספרים. זאלסטו נעמען די קונטרסים און גיין ביי די הייזער וועסטו ליכטיג מאכן פאר אידישע קינדער.


אויך זאלסטו נעמען דעם ספר אשר בנחל, די בריוון פון מוהרא"ש וואס איז מחזק און מעודד יעדן איינעם. ווי צעבראכן מען זאל נאר נישט זיין ווערט מען געשטארקט דורך די בריוון; אויך איז דא אין די בריוון א וועג ווי אזוי צו לעבן אין שטוב אן קיין חומרות און פרישות. מוהרא"ש פלעגט זאגן אויף די וואס לערנען חומרות און פרישות פאר חתנים, אז זיי זענען עתיד ליתן את הדין, זיי זענען גורם מען זאל זיך קריגן אין שטוב און רוב גיטין קומען פון דעם וואס מען איז מדריך מיט פאלשע לימודים, זיי האבן א תאוה צו זאגן חומרות פאר א צווייטן וכו'; דער רבי זאגט אויף דעם זייער שארף (ספר המידות, אות הוראה, סימן ה): "מִי שֶׁמַּחְמִיר לַאֲחֵרִים וּמֵקֵל לְעַצְמוֹ", ווער עס לערנט פאר א צווייטן חומרות ווען ער אליינס איז ווייט פון דעם אלעם, "עַל-יְדֵי-זֶה אֵינוֹ זוֹכֶה לִרְאוֹת בִּיפִי הַמֶּלֶךְ", וועט ער נישט זוכה זיין צו זען ווען משיח וועט קומען, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שמות רבה כה, ח): "אַל תְּהֵא אוֹמֵר עַל מַה שֶׁלֹא שָׁמַעְתָּ, שָׁמָעְתִּי, וְלֹא תְהֵא אוֹסֵר לַאֲחֵרִים וּמַתִּיר לְעַצְמוֹ, אֶלָּא יִהְיוּ יוֹצְאִין מִפִּיךָ נֶאֱמָנִין כְּשֵׁם שֶׁיָּצְאוּ מִפִּי משֶׁה, וַאֲנִי מַרְאֶה לְךָ יֹפִי פָּנִים אֶל פָּנִים", עיין שם; וויפיל אינגעלייט פאלן נעבעך אראפ אין הארבע עבירות רחמנא לצלן נאר צוליב די פאלשע חתנים און כלה טיטשערס וואס זיי פארקויפן זייערע אייגענע פארקרומטע וועגן?! מען דארף זיך זייער היטן פון זיי.


אין זכות פון פארשפרייטן די הייליגע עצות פון רבי'ן פאר אנדערע וועלן מיר זוכה זיין אז משיח וועט אונז אויסלייזן פון גלות און אונז פירן קיין ארץ ישראל.


א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.

#835 - וועלכע שטיקלעך פון קריאת שמע און תיקון חצות לאזט מען אויס שבת ויום טוב?
שלאפן, תיקון חצות, קריאת שמע

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אלע שיעורים. דער אייבערשטער האט מיר געהאלפן אז איך האב יעצט מסיים געווען גאנץ ירושלמי, אויסער די פילע שיעורים און סיומים וואס איך לערן כסדר. איך לויב און איך דאנק דעם אייבערשטן אויף די חסדים וואס דער אייבערשטער האט געטון מיט מיר אז איך האב באקומען די נומער פון "קול ברסלב" און איך בין מקורב געווארן צום הייליגן רבי'ן, און פון דעמאלט בין איך געווארן צוגעקלעבט צו די הייליגע תורה.


איך וויל פרעגן איבער קריאת שמע שעל המטה של האריז"ל און תיקון חצות, וועלכע שטיקלעך מ'זאגט נישט אום שבת, יום טוב, און ראש חודש. און אויך אויב מ'מעג זאגן תיקון חצות פאר חצות, און אויב יא פון וויפיל אזייגער?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, ז' דחנוכה, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מוהרא"ש פלעגט שטענדיג מעורר זיין די תלמידים מען זאל ליינען קריאת שמע שעל המיטה על פי נוסח אריז"ל און זאגן דעם סדר הוידוי, ווייל רבי נתן זאגט (ליקוטי הלכות, קריאת שמע שעל המטה, הלכה ב) אז ווען א מענטש ליינט קריאת שמע ביינאכט פאר ער גייט שלאפן און איז זיך מתוודה – "אֵינוֹ זָז מִשָׁם עַד שֶׁמוֹחֲלִין לּוֹ", איז מען אים מוחל אויף אלע זיינע עבירות.


אז מען איז זיך מתוודה פאר'ן שלאפן ווייסט מען אז מען וועט צוריק געבן די נשמה מיט תשובה, ווייל ווער ווייסט דען צו היינט איז די לעצטע נאכט וואס מען האט נאך אין לעבן, אפשר וועט דער אייבערשטער צוריק נעמען די נשמה אינמיטן שלאפן; וועט זיין א טובה פאר די נשמה אז מען האט זיך מתוודה געווען פאר'ן שלאפן גיין.


בנוגע זאגן וידוי שבת וכו'; שבת און יום טוב זאגט מען נישט קיין וידוי, מען זאגט נאר די ערשטע חלק פון קריאת שמע ביז "כי אתה ה' מחסי"; אבער אז א מענטש טראכט ביי זיך: 'אפשר איז היינט מיין לעצטע טאג?' ער גייט שלאפן מיט די מחשבה" 'אפשר גיי איך יעצט צוריק צום אייבערשטן?' דעמאלט איז עפעס אנדערש, אזא איינער קען זאגן יעדע נאכט וידוי, נישט קיין חילוק שבת אדער אינדערוואכן, און אזוי האט זיך מוהרא"ש געפירט, ער האט שטעדנדיג געזאגט וידוי פאר'ן גיין שלאפן; ווייל ווען מען לעבט מיט אזא מחשבה איז נישט קיין חילוק שבת אדער אינדערוואכן. וואויל איז דעם וואס לעבט מיט תכלית, ער ווייסט און געדענקט אז איין טאג וועט מען מוזן צוריק גיין צום אייבערשטן.


בנוגע חצות וכו'; מוהרא"ש זאגט אז היינטיגע צייטן זענען רוב מענטשן סיי ווי אויף ביי די צייט פון חצות, היינט ווען עס איז דא לעקטער האלט מען זיך אויף ביז שפעט, איז גוט מען זאל זיך צוגעוואוינען שטענדיג צו זאגן די צען קאפיטלעך תהילים פאר מען גייט שלאפן.


א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.

#834 - פארוואס האט מוהרא"ש געליטן אזויפיל צרות?
תפילה והתבודדות, צרות, צדיקים, מוהרא"ש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך הער אסאך פונעם ראש ישיבה שליט"א אז אויב מען פאלגט דעם רבי'ן האט מען א שיינע לעבן. פון די אנדערע זייט האב איך אבער געליינט א בריוו ווי דער ראש ישיבה שליט"א שרייבט איבער די צרות וואס מוהרא"ש זי"ע האט געליטן זיין גאנץ לעבן, האב איך זיך דערשראקן פארוואס אזא איינער ווי מוהרא"ש - וואס איז געווען איין שטיק התבודדות און איין שטיק הפצה און איין שטיק פון אלע עצות פון רבי'ן - פארוואס האט ער געהאט א לעבן פון צרות?


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר דאס אויסקלארן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, ז' דחנוכה, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מיר זענען זייער ווייט פון פארשטיין פארוואס דער אייבערשטער מאכט אז צדיקים זאלן ליידן דורכאויס זייער לעבן אלע שווערע יסורים און צרות; דער הייליגער רבי נתן איז דאס מסביר באריכות (ליקוטי הלכות תפילין הלכה ה', אות כז-כח): "יֵשׁ צַדִּיקִים גְּדוֹלִים כָּל כַּךְ שֶׁאֵין צְרִיכִין סִיּוּעַ מִלְּעַילָא וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מִתְנַהֵג עִמָּהֶם בַּתְּחִלָּה בְּמִדַּת הַדִּין וְהֵם עוֹמְדִים בְּכָל הַנִּסְיוֹנוֹת וְסוֹבְלִים כָּל מִינֵי יִסּוּרִים וְצָרוֹת הַנִּמְשָׁכִין מִמִּדַּת הַדִּין", עס זענען דא גרויסע צדיקים וואס ליידן זייער גאנץ לעבן ביטערע שווערע ניסיונות, "וְנִשְׁאָרִים עַל עָמְדָם, עַד שֶׁזּוֹכִין לְמַה שֶּׁזּוֹכִין", און די צדיקים דערהאלטן זיך, זיי בלייבן שטארק מיט זייער וועג ביז זיי זענען זוכה צו וואס זיי זענען זוכה, אזוי ווי עס שטייט (תהלים יא, ה): "ה' צַדִּיק יִבְחָן", דער אייבערשטער פרובירט אויס די צדיקים.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה לב, ג): "הַיּוֹצֵר הַזֶּה אֵינוֹ בּוֹדֵק קַנְקַנִּים מְרוֹעָעִים", דער טעפער וואס מאכט טעפ, ווען ער וויל באקוקן די טעפ אויב עס איז גענוג שטארק, קלאפט ער נישט אויף די שוואכע טעפ, "וּמָה הוּא בּוֹדֵק? בְּקַנְקַנִּים יָפִים", ער קלאפט אויף די שטארקע טעפ, "שֶׁאַפִלּוּ מֵקִישׁ עֲלֵיהֶם כַּמָּה פְעָמִים אֵינָם נִשְׁבָּרִים", וויפיל ער קלאפט אויף זיי צעברעכן זיי זיך נישט, "כָּךְ אֵין הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְנַסֶּה אֶלָּא אֶת הַצַּדִּיקִים", אזוי טוט דער אייבערשטער מיט די צדיקים, ער קלאפט אויף זיי צו זען אויב זיי וועלן זיך דערהאלטן. דער הייליגער תנא רבי יוסי זאגט: "הַפִּשְׁתָּנִי הַזֶּה, בְּשָׁעָה שֶׁהוּא יוֹדֵעַ שֶׁהַפִּשְׁתָּן שֶׁלּוֹ יָפָה, כָּל שֶׁהוּא כּוֹתְשָׁהּ הִיא מִשְׁתַּבַּחַת, וְכָל זְמַן שֶׁהוּא מַקִּישׁ עָלֶיהָ הִיא מִשְׁתַּמֶּנֶת", ווען מען האט גוטע פלאקס דעמאלט קען מען דאס גוט אויסקלאפן, ווייל ווי מער מען קלאפט דאס אויס ווערן זיי בעסער און פעטער, "וּבְשָׁעָה שֶׁהוּא יוֹדֵעַ שֶׁהַפִּשְׁתָּן שֶׁלּוֹ רָעָה, אֵינוֹ מַסְפִּיק לָקוּשׁ עָלֶיהָ אַחַת עַד שֶׁהִיא פּוֹקַעַת", ווען מען האט שוואכע סחורה קען מען נישט קלאפן אויף זיי ווייל זיי ווערן אינגאנצן צעהאקט, "כָּךְ אֵין הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְנַסֶּה אֶלָּא אֶת הַצַּדִּיקִים", אזוי טוט דער אייבערשטער מיט צדיקים, ער קלאפט אויף זיי ווייל ער ווייסט אז זיי וועלן ווערן מער נאנט צו אים און זיי וועלן ווערן מער בטל צו אים. נאך זאגט דער הייליגער רבי אליעזר א משל צו א בעל הבית וואס האט צוויי קוען, א שוואכע קו און א שטארקע קו, "עַל מִי הוּא נוֹתֵן אֶת הָעֹל, לֹא עַל זֹאת שֶׁכֹּחָהּ יָפֶה?" אויף וועלכע קו לייגט דער בעל הבית ארויף די יאך? זיכער אויף די שטארקע קו, "כָּךְ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְנַסֶּה אֶת הַצַּדִּיקִים", אזוי מאכט דער אייבערשטער, ער נעמט די צדיקים און זיי פרובירט ער אויס, אזוי ווי עס שטייט (תהלים יא, ה): "ה' צַדִּיק יִבְחָן".


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קע): "כָּל אֶחָד לְפִי נִשְׁמָתוֹ וּלְפִי עֲבוֹדָתוֹ כָּךְ יֵשׁ לוֹ יִסּוּרִים", יעדער איינער לויט ווי גרויס ער איז און לויט זיין עבודת השם גייט אויף אים אריבער יסורים, "יֵשׁ שֶׁיֵּשׁ לוֹ יִסּוּרִים מִבָּנָיו וּמֵאָבִיו וּמִשָּׁכֵן", עס זענען דא וואס ליידן פון די קינדער, פון די עלטערן און פון שכנים, "וְיֵשׁ שֶׁהוּא בְּמַדְרֵגָה גְּדוֹלָה מִמֶּנּוּ וְיֵשׁ לוֹ יִסּוּרִים מִשְּׁכֵנִים רְחוֹקִים", נאכדעם איז פארהאן איינער וואס איז אין א גרעסערע מדריגה, ער ליידט אויך פון ווייטע שכנים, "וְיֵשׁ גָּדוֹל מִמֶּנּוּ וְיֵשׁ לוֹ יִסּוּרִים מִכָּל הָעִיר", נאכדעם איז דא א גרעסערער צדיק וואס ליידט פון די גאנצע שטאט, "וְיֵשׁ גָּדוֹל מְאֹד וְיֵשׁ לוֹ יִסּוּרִים מִכָּל הָעוֹלָם", נאכדעם איז דא גאר א גרויסער צדיק וואס ליידט פון די גאנצע וועלט; דאס איז געווען מיט מוהרא"ש, אלע האבן געשפעט פון אים; מענטשן פון די גאנצע וועלט, מענטשן וואס האבן אים קיינמאל נישט געקענט און קיינמאל נישט געזען האבן חוזק געמאכט און גערעדט אויף אים.


וואס מיר דארפן זיך אפלערנען פון די צדיקים, אז מיר זאלן נישט ווערן צעפאלן און צעשאסן ווען עס גייט אריבער אויף אונז וואס עס גייט אריבער; דער צדיק בלייבט שטענדיג שטארק מיט זיין אמונה. דארפן מיר זיך שטארקן אין אמונה ווען עס גייט אריבער וואס גייט אריבער, מוהרא"ש'ס שיינקייט איז געווען אז ווי מער ער איז אריבער שווערע ביטערע יסורים האט ער אלץ מער באלאכטן די וועלט מיט זיינע עצות און חיזוקים, ער האט ליכטיג געמאכט פאר די גאנצע וועלט.


מיר האבן נישט קיין השגה וואס א צדיק איז, מיר זענען זייער ווייט פון קענען פארשטיין א צדיק וואס איז אינגאנצן בטל ומבוטל פאר'ן אייבערשטן; מיר דארפן זיך מחזק זיין מיט די עצות און חיזוקים וואס די הייליגע צדיקים האבן אונז איבערגעלאזט און גיין אין זייערע וועגן, דורכדעם וועלן מיר זוכה זיין צו האבן א גוט לעבן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.


א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.

#833 - פארוואס ווער איך נישט געהאלפן אפילו נאכ'ן בעטן?
תפילה והתבודדות, אמונה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב זייער ליב די חיזוקים פונעם ראש ישיבה שליט"א, עס איז מיר זייער מחזק, און איך פרוביר צו פאלגן וואס איך הער, און זיך שטארקן עס מקיים צו זיין.


עס קומט מיר נישט אן גרינג, אבער איך שטרענג איך אן צו ווערן מער ערליך און וואויל, אבער עס טוט מיר זייער וויי אז אסאך מאל בעט איך דעם אייבערשטן געוויסע זאכן און איך זע נישט אז איך זאל ווערן געהאלפן. בפרט ווען עס קומט צו פרנסה, איך בעט און איך בעט אזוי סאך אויף דעם, און איך זע נישט קיין ישועה, איך מוטשע זיך זייער שטארק, און איך זע נישט אז דער אייבערשטער זאל העלפן מיינע תפלות.


איך פארשטיי אז דאס איז מיין נסיון, און איך טאר זיך נישט צעברעכן, אבער ביז ווי לאנג נאך וועל איך דארפן ווארטן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אמת דו מוטשעסט זיך זייער, דו ארבעסט ביטער שווער צו קענען ברענגען פרנסה, אבער אז דו וועסט אריין טראכטן און צוריק קוקן די אלע יארן: ווער האט דיר געגעבן לעבן? ווער האט דיר מפרנס געווען ביז אהער? וועסטו זען אז דער אייבערשטער הערט אויס דיינע תפילות און געבט דיר לעבן.


א מענטש משל'ט זיך אויס אז דער אייבערשטער וועט אים אויסהערן און אים געבן א פעקל געלט פון מיליאן דאללער, (באמת קען מען דאס אויך באקומען דורך תפילה); מען שטייט און מען ווארט ווען וועט אראפפאלן א פעקל אין די סומע פון כך וכך געלט און מען ווערט צעבראכן ווען מען זעט אז עס קומט נישט אן, אבער מען כאפט נישט און מען לייגט נישט צו קאפ אז למעשה לעבט מען ווייטער און מען גייט אן מיט'ן לעבן; מען האט עסן יעדן טאג, די ווייב און קינדער האבן עסן, ווער געבט דאס אלעס? ווער ברענגט דאס אלעס? דאס קומט אלעס פון די תפילות וואס מען בעט דעם אייבערשטן.


איך בעט דיר זייער, זאג נישט: "דער אייבערשטער הערט נישט אויס מיינע תפילות", זאג נישט: "איך זע נישט קיין ישועה"; קוק אויף צוריק וועסטו זען ווי יעדע תפילה ווערט אויסגעהערט ביים אייבערשטן, די עסן און די קליידער ביז אהער האט דיר דער אייבערשטער געגעבן.


מוהרא"ש זכרונו לברכה פלעגט שטענדיג חזר'ן דעם ווארט פון הייליגן חתם סופר זכותו יגן עלינו וואס ער טייטשט דעם פסוק (שמות לג, כג): "וְרָאִיתָ אֶת אֲחֹרָי וּפָנַי לֹא יֵרָאוּ", אז א מענטש וויל זען דעם אייבערשטן ווי אזוי ער וועט אים העלפן - דאס קען מען נישט זען, אבער אז מען קוקט צוריק זעט מען ווי דער אייבערשטער האט געהאלפן. מיט דעם טייטשט ער: "וְרָאִיתָ אֶת אֲחֹרָי" – קוק אויף צוריק, וועסטו מיר קענען זען, קוק וואס פאר א חסדים איך האב געטון מיט דיר ביז יעצט, וועסטו מיר זען; אבער "וּפָנַי לֹא יֵרָאוּ" – וואס וועט זיין? ווי אזוי וועל איך האבן די ישועה? דאס ווייסט מען נישט און מען קען דאס נישט זען פון פאראויס, מען דארף גלייבן און ווארטן, האפן און בעטן.


זיי מכבד דיין ווייב און רעד צו איר שיין; זאלסט קיינמאל נישט שרייען אויף איר, און חס ושלום נישט פארשעמען און טשעפען, וועסטו זוכה זיין צו האבן עשירות. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן סט): "עִקַּר הָעֲשִׁירוּת עַל יְדֵי הָאִשָּׁה", די גאנצע פרנסה קומט בזכות די פרוי, אז מען רעדט שיין צו די ווייב איז מען זוכה צו זיין רייך; זוך נישט צו זיין גערעכט, עס איז א גרויסע רחמנות אויף די מענטשן וואס קריגן זיך טאג און נאכט. ענדערש געב נאך ווי איידער זיין גערעכט.


א ליכטיגן חנוכה.

#832 - ווי אזוי קריך איך ארויס פון מיינע עקלדיגע תאוות?
קדושה, נסיונות, עבירות, תפלות אויף אידיש, מחשבות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך שעם זיך זייער צו פרעגן מיין שאלה, אבער איך ווייס אז פונעם ראש ישיבה שליט"א קען מען אלעס פרעגן, וועל איך זיך שטארקן און בעטן אן עצה אויף מיינע פראבלעמען.


איך האב א שטארקע תאווה צו קוקן אויף זיסע יונגע בחורים און קינדער, איך טו נישט קיין עבירות ב"ה, אבער איך קען זיך נישט איינהאלטן פון קוקן.


ווען איך גיי אין מקוה קען איך ממש זיך נישט היטן די אויגן, איך מוז קוקן ווי מ'טאר נישט. איך רעד נישט צו קיינעם און איך טו גארנישט, אבער איך קען זיך נישט צוריק האלטן פון קוקן. איך האב נישט קיין מעגליכקייט צו גיין אין מקוה ווען ס'איז ליידיג, און איך טראכט אז אפשר זאל איך אויפהערן צו גיין אין מקוה בכלל?


איך בעט דעם אייבערשטן איך זאל זיך קענען מתגבר זיין, און איך זאג משניות, אבער וואס טו איך ביזדערווייל?


אויך וויל איך וויסן ווען עס פאסירט א מקרה לילה רחמנא ליצלן אינמיטן די נאכט, אויב דארף מען גלייך לויפן אין מקוה, אדער מ'קען ווארטן ביז אינדערפרי.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס מיינסטו צו זאגן: "דו טוסט נישט קיין עבירות"? קוקן איז נישט קיין עבירה? טראכטן פון ניאוף איז נישט קיין עבירה? חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא כט:): "הִרְהוּרֵי עֲבֵירָה קָשִׁים מֵעֲבֵירָה", טראכטן פון עבירות איז נאך ערגער פון טון עבירות, ווייל דער מענטש ברענגט זיך צו טון עבירות; אז מען היט נישט די אויגן קומט מען צו טראכטן פון שלעכטס ביז מען פאלט אראפ און מען ווערט טמא, אזוי ווי חכמינו הקדושים זאגן (סוטה ח.): "אֵין יֵצֶר הָרָע שׁוֹלֵט אֶלָּא בַּמֶה שֶׁעֵינָיו רוֹאוֹת", דער יצר הרע איז מצליח אראפ צו ווארפן דעם מענטש נאר אז מען היט נישט די אויגן; אז מען היט נישט די אויגן ווארפט ער אראפ דעם מענטש אין פגם הברית רחמנא לצלן.


נאך זאגן חז"ל (עיין במדבר רבה י, ב; תנחומא שלח, טו): "עֵינָא וְלִבָּא תְּרֵי סַרְסוּרֵי דַעֲבֵירָה", די אויגן און די הארץ זענען די סעלסלייט (מעקלער) צו עבירות, "עַיִן רוֹאֶה", עס הייבט זיך אן אז מען קוקט עבירות, "וְהַלֵּב חוֹמֵד", נאכדעם גליסט מען צו טון עבירות, "וּכְלֵי הַמַּעֲשֶׂה גּוֹמְרִים", ביז מען פאלט אראפ, מען זינדיגט רחמנא לצלן; דערפאר דארף מען זייער שטארק אכטונג געבן אויף די אויגן, נישט צו קוקן קיין שום קוק וואס ברענגט צו טראכטן פון עבירות.


איך האב גרויס רחמנות אויף דיר אז דו ביסט נעבעך אריין געפאלן אין די מחלה פון קוקן וכו'; די תורה זאגט (דברים כח, לד): "וְהָיִיתָ מְשֻׁגָּע מִמַּרְאֵה עֵינֶיךָ אֲשֶׁר תִּרְאֶה", זאגט מוהרא"ש זכרונו לברכה אז דאס גייט ארויף אויף שמירת עינים, מען זעט מענטשן ווערן אזוי משוגע, מען זיצט שעות אין מקוה קוקנדיג אויף בחורים, אויך קען מען זען אין בית המדרש מענטשן וואס זענען נעבעך קראנק אין קאפ, שטייען און קוקן אויף יונגע בחורים וכו', וכו', ביז מען פאלט אראפ אין ביטערע עבירות.


נעם די עצה פון הייליגן רבי'ן, די עצה פון התבודדות; זוך דיר א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, דארט זאלסטו זיך אויסגיסן דיין הארץ צום אייבערשטן. דערצייל אים אלעס וואס עס גייט אריבער אויף דיר, אלע שלעכטע מחשבות וואס דער יצר הרע ברענגט אריין אין דיר, בעט אים: "רבונו של עולם האב אויף מיר רחמנות, איך וויל זיין אן ערליכער איד, איך וויל האבן ריינע אויגן און נישט קוקן קיין עבירות, אבער וואס זאל איך טון אז איך האלט אין איין אראפ פאלן? איך שפיר אז איך ווער פארברענט, די תאות ניאוף פלאקערט אין מיר, הייליגער באשעפער ראטעווע מיר, איך וויל אזוי שטארק זיין אן ערליכער איד, אבער איך האלט אין איין צוריק פאלן. איך זוך צו קוקן אויף (זאג ארויס פאר'ן אייבערשטן אלעס וואס דו קוקסט) און נאכדעם פאל איך דורך אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, איך בין אזוי צעבראכן, ממש דער לעבן איז מיר נמאס.


רבונו של עולם איך ווייס נישט וואס צו טון; יעדעס מאל זאג איך דיר צו אז איך גיי שוין זיין גוט און נאכדעם פאל איך נאכאמאל אריין אין מיינע שלעכטע מעשים, איך בין אזוי קראנק צו קוקן אויף ... (זאג ארויס פאר'ן אייבערשטן אלעס וואס דו קוקסט) אז איך זע נישט א וועג ארויס, נאר דו קענסט מיר העלפן; איך בעט דיר אייבערשטער, לייג אריין אין מיר א רוח טהרה אז איך זאל נישט קוקן קיין שלעכטס און נישט טון קיין שלעכטס"; אזוי זאלסטו רעדן צום אייבערשטן, זאלסט אים בעטן ער זאל דיר געבן כח ארויס צו גיין פון אלעם שלעכטס.


אויף דיין פראגע וועגן מקוה וכו'; דער רבי האט געזאגט: "דאס ערשטע איז מקוה (שיחות הר"ן, סימן קמא)"; ווען מען וויל מתקן זיין וואס מען האט פוגם געווען בפגם הברית איז דאס ערשטע זאך 'מקוה'. דעריבער זאלסטו גיין ווי פריער אין מקוה וועסטו אראפ נעמען פון דיר אלע שלעכטס, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות המתקת הדין, סימן כב): "עַל יְדֵי טְבִילַת מִקְוֶה נִתְבַּטֵּל הַצָּרוֹת, וִישׁוּעָה בָּאָה", אז מען טובל'ט זיך אין מקוה איז מען מבטל אלע צרות און מען איז זוכה צו א ישועה. נאך זאגט דער רבי (שם, סימן פא): "הַמִּקְוֶה מַמְתִּיק הַדִּין", אז מען גייט אין מקוה נעמט מען אוועק אלע דינים; גיי אין מקוה ווי פריער גלייך ווען דו שטייסט אויף, דורכדעם וועסטו זוכה זיין צו גרויסע ניסים.


א ליכטיגן חנוכה.

#831 - זאל איך מאכן לייף אינשורענס?
אמונה, אינשורענס

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך מוז זיך קודם באדאנקען פאר'ן מיר געבן לעבן, זייט איך האב אנגעהויבן די שיעורים בין איך געווארן אן אנדערער מענטש. איך האב קיינמאל נישט גע'חלומ'ט אז די תורה האט עפעס מיט מיר, איך ארבעט שווער א גאנצן טאג, אבער יעצט בין איך ב"ה זוכה צו לערנען יעדן טאג אסאך תורה, דער ראש ישיבה שליט"א האט מיר אויסגעלערנט אז די תורה באלאנגט פאר מיר, פונקט ווי פאר'ן רב פון שטאט.


איך האב געוואלט פרעגן וואס דער רבי האט געהאלטן וועגן מאכן "לייף אינשורענס" [ביטוח חיים]. איז עס אן איבריגע זאך, אדער אפשר גאר א חסרון אין אמונה?


איך האב עס געמאכט אפאר יאר צוריק, דארף איך עס מבטל זיין?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די בעסטע אינשורענס איז די הייליגע תורה! חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין פב.) דער הייליגער תנא רבי נהוראי זאגט, "מַנִּיחַ אֲנִי כָּל אֻמָּנוּת שֶׁבָּעוֹלָם וְאֵינִי מְלַמֵּד אֶת בְּנִי אֶלָּא תוֹרָה", איך לערן מיט מיינע קינדער תורה, איך לערן זיי נישט אויס קיין אנדערע ארבעט, "כְּשֶׁאָדָם בָּא לִידֵי חֹלִי אוֹ לִידֵי זִקְנָה אוֹ לִידֵי יִסוּרִין וְאֵינוֹ יָכוֹל לַעֲסוֹק בִּמְלַאכְתּוֹ, הֲרֵי הוּא מֵת בְּרָעָב", ווייל ווען א מענטש ווערט קראנק, אדער ווען מען ווערט אלט, אדער ווען מען האט שווערע יסורים מען קען נישט ארבעטן, שטארבט מען פון הונגער, "אֲבָל הַתּוֹרָה אֵינָהּ כֵּן", אבער ווען מען לערנט תורה איז נישט אזוי, "אֶלָּא מְשַׁמְּרַתּוּ מִכָּל רַע בְּנַעֲרוּתוֹ", די תורה היט אפ דעם מענטש אין זיינע יונגע יארן, "וְנוֹתֶנֶת לוֹ אַחֲרִית וְתִקְוָה בְזִקְנוּתוֹ", און עס געבט כח אין די עלטערע יארן.


געב אכטונג פון די אלע וואס ווילן ארויס נעמען געלט פון דיר מיט זייערע זיסע רייד וכו' וכו', לאז זיך נישט פארדרייען דעם קאפ וכו'; לייף אינשורענס איז נישט קיין חסרון אין אמונה עס איז א חסרון אין חכמה, עס פעלט נישט אויס און עס העלפט נישט וכו' וכו', ענדערש גרייט זיך אן מיט פרקים משניות און דפים גמרא - וועסטו האבן פאר דיר א גוט לעבן און דו וועסט האבן וואס איבער צו לאזן פאר דיינע קינדער און אייניקלעך, אזוי ווי שלמה המלך זאגט (משלי יד כו): "בְּיִרְאַת ה'", לעבן מיט'ן אייבערשטן, "מִבְטַח עֹז", איז א שטארקע פארזיכערונג, "וּלְבָנָיו", און פאר זיינע קינדער, "יִהְיֶה מַחְסֶה", וועט ער זיין א באשיצונג; די קינדער וועלן זיך פארזיכערן מיט די זכותים פון טאטע'ן.


נעם די אינשורענס וואס מען געניסט פון "מעביר סדרה זיין", וועסטו האבן אריכות ימים ושנים. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ח): "לְעוֹלָם יַשְׁלִים אָדָם פָּרָשִׁיּוֹתָיו עִם הַצִבּוּר שְׁנַיִם מִקְרָא וְאֶחָד תַּרְגּוּם", מען זאל יעדע וואך מעביר סדרה זיין צוויי מאל די חומש און איין מאל תרגום, "שֶׁכָּל הַמַּשְׁלִים פַּרְשִׁיּוֹתָיו עִם הַצִבּוּר מַאֲרִיכִין לוֹ יָמָיו וּשְׁנוֹתָיו", ווייל ווער עס איז מעביר סדרה וועט זוכה זיין צו אריכות ימים ושנים; דאס איז די בעסטע אינשורענס פאר אריכות ימים און דאס ראטעוועט א מענטש פון אלעם שלעכטס.


א ליכטיגן חנוכה.

#830 - ווי אזוי איז מען זיך מחזק נאך די שרעקליכע שיסעריי אין דזשערסי סיטי?
התחזקות, צרות, תכלית

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


אפשר קענט איר מיר געבן אביסל חיזוק ווערטער נאך די שרעקליכע שיסעריי און טראגעדיגע וואס האט פאסירט לעצטנס אין דזשערסי סיטי?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, א' דחנוכה, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


שלמה המלך זאגט (קהלת ט, יב): "כִּי גַּם לֹא יֵדַע הָאָדָם אֶת עִתּוֹ כַּדָּגִים שֶׁנֶּאֱחָזִים בִּמְצוֹדָה רָעָה, וְכַצִּפֳּרִים הָאֲחֻזוֹת בַּפָּח כָּהֵם יוּקָשִׁים בְּנֵי הָאָדָם לְעֵת רָעָה כְּשֶׁתִּפּוֹל עֲלֵיהֶם פִּתְאֹם", דרש'ענען אויף דעם די הייליגע חכמים (סנהדרין פא:): "מַאי מְצוֹדָה רָעָה? אָמַר רֵישׁ לָקִישׁ: "חַכָּה", רש"י געבט צו פארשטיין, דאס איז נישט קיין גרויסע נעץ, נאר דאס איז א שוואכע קליינטשיגע העקעלע וואס די פיש קענען נישט באמערקן, אזוי כאפט עס אריין אין זיך פלוצלינג גרויסע פישן. אזוי אויך זענען מיר צוגעגליכן צו פיש, מיר געפונען זיך אויף די וועלט ווי אינמיטן וואסער, און אזוי ווי אין וואסער קומען פיש כאפערס און פאנגען פיש - יעדע מאל ווערט פארכאפט נאך און נאך פיש, אזוי אויך ווערן יעדן טאג פלוצלינג אוועק גענומען מענטשן פון דער וועלט; קיינער נעמט נישט ארויס דערפון א מוסר השכל אריין צו טראכטן: 'עס קען דאך צו מיר פאסירן דאס זעלבע', מען פאפט זיך אליינס אפ מיט'ן טראכטן: 'דאס פאסירט נאר מיט אנדערע, אבער איך וועל קיינמאל נישט שטארבן'.


ווען עס פאסירט אזא שרעקליכע טראגעדיע דארף דאס געבן א קיצל דעם מענטש, מען דארף זיך בארעכענען: 'וואס וועל איך מיט נעמען מיט מיר אויף יענע וועלט?' פון אלע זאכן וואס מען לויפט נאך בלייבט גארנישט איבער, נאר תורה ותפילה, דאס נעמט מען מיט זיך. מוהרא"ש פלעגט שטענדיג חזר'ן וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבא, פרק טו): "לְפִי שֶׁכָּל הַמַּרְבֶּה שִׂיחוֹת וּתְפִלּוֹת, הֵם הַמְלַוִּים אוֹתוֹ עַד שֶׁיַּגִּיעַ לְבֵית עוֹלָמוֹ", ווען א מענטש רעדט אסאך צום אייבערשטן און ער שמועסט אסאך צום אייבערשטן, דאס באגלייט אים צו זיין אייביגע רו.


ווען מען הערט אזעלכע שוידערליכע מעשיות דארף דאס געבן א שטעל אפ דעם מענטש, מען דארף זיך פרעגן: 'וואס וועל איך מיט נעמען מיט מיר?' חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ו, ט): "לְפִי שֶׁבִּשְׁעַת פְּטִירָתוֹ שֶׁל אָדָם, אֵין מְלַוִין לוֹ לְאָדָם לֹא כֶּסֶף וְלֹא זָהָב וְלֹא אֲבָנִים טוֹבוֹת וּמַרְגָּלִיּוֹת, אֶלָא תּוֹרָה וּמַעֲשִׂים טוֹבִים בִּלְבָד", ווען א מענטש גייט אוועק פון די וועלט בלייבט די גאנצע געלט און זילבערנע כלים וכו' וכו' אין שטוב און מען נעמט גארנישט מיט, נאר תורה ותפילה.


וואויל איז דעם מענטש וואס לעבט מיט דעם מחשבה, ער חזר'ט זיך יעדן טאג: 'איין טאג וועל איך איבער לאזן די וועלט, עס וועט פון מיר גארנישט איבער בלייבן נאר דאס ביסל תורה וואס איך לערן יעדן טאג; נאר די פרקים משניות און דפים גמרא וואס איך האב זוכה געווען צו זאגן יעדן טאג - דאס וועט מיר באגלייטן אויף יענע וועלט'.


א ליכטיגן חנוכה.

#829 - ביי קריאת שמע שעל המטה דארף מען ליינען אלע דריי פרשיות?
שלאפן, קריאת שמע

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן ביי קריאת שמע שעל המטה אויב מען דארף ליינען אלע דריי פרשיות אדער איז גענוג די ערשטע פרשה? איך זע אז עס איז דא סידורים וואס לייגן אלע דריי, און ביי אנדערע סידורים איז דא נאר די ערשטע, וויל איך וויסן ווי אזוי זיך צו פירן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס נעמט נישט לאנג צו ליינען קריאת שמע של האריז"ל, די דריי פרשיות פון קריאת שמע און זיך מתודה זיין אויף אלעס וואס מען האט פוגם געווען. רבי נתן זאגט (ליקוטי הלכות, קריאת שמע שעל המטה, הלכה ב): ווען א מענטש ליינט קריאת שמע ביינאכט פאר ער גייט שלאפן און ער איז זיך מתוודה – "אֵינוֹ זָז מִשָׁם עַד שֶׁמוֹחֲלִין לּוֹ", איז מען אים מוחל אויף אלע זיינע עבירות, איז זיכער זאלסט ליינען אלע דריי פרשות.


דער יצר הרע פארלייגט זיך זייער מען זאל מזלזל זיין אין קריאת שמע שעל המיטה ווייל דאס הרג'ט אים, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ה.): "כָּל הַקּוֹרֵא קְרִיאַת שְׁמַע עַל מִטָּתוֹ - מַזִיקִין בְּדֵילִין הֵימֶנּוּ", דער וואס ליינט קריאת שמע פאר ער לייגט זיך שלאפן, גייען אלע מזיקים אוועק פון אים; דער יצר הרע, דער מלאך המזיק ווערט אויס דורך קריאת שמע שעל המיטה, ער האט מורא פון דעם. נאך זאגן זיי (שם): "כָּל הַקּוֹרֵא קְרִיאַת שְׁמַע עַל מִטָּתוֹ כְּאִילוּ אוֹחֵז חֶרֶב שֶׁל שְׁתֵּי פִּיּוֹת בְּיָדוֹ", ווער עס ליינט קריאת שמע פאר'ן גיין שלאפן איז אזוי ווי ער האלט א מעסער וואס איז שארף פון ביידע זייטן און אזוי הרג'עט ער אויס אלע מזיקים.


נאך זאגן חז"ל (ברכות ח:) רבא האט געזאגט פאר זיינע קינדער: "אַל תֵּשְׁבוּ עַל מִטַּת אֲרַמִּית", איר זאלט נישט שלאפן אין א גוי'שע בעט, זאגט די גמרא עטליכע פשטים וואס דאס מיינט, דער ערשטער פשט איז: "לֹא תִּגְנוּ בְּלֹא קְרִיאַת שְׁמַע", ער האט זיי אנגעזאגט זיי זאלן נישט גיין שלאפן אן ליינען קריאת שמע; זעט מען פון דעם ווי חשוב עס איז ווען מען ליינט קריאת שמע פאר מען לייגט זיך שלאפן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#828 - וואס שמועסט מען ביים שבת טיש?
שבת קודש, חינוך הילדים, אמונה, נייעס

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ביי א שיעור דאנערשטאג נאכט האב איך געהערט ווי דער ראש ישיבה שליט"א האט געזאגט אז מען זאל רעדן נייעס ביים שבת טיש און אויך מילי דשטותא וכדומה, נאר מען זאל זיין שטארק און געדענקן צוריקצוברענגן די שמועס צום אייבערשטן. וואס מיינט עס? און ווי אזוי טוט מען דאס?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וישלח, ט"ו כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א, סימן א): "כִּי אִישׁ הַיִּשְׂרְאֵלִי צָרִיךְ תָּמִיד לְהִסְתַּכֵּל בְּהַשֵׂכֶל שֶׁל כָּל דָּבָר וּלְקַשֵּׁר עַצְמוֹ אֶל הַחָכְמָה וְהַשֵׂכֶל שֶׁיֵּשׁ בְּכָל דָּבָר", אין יעדע זאך וואס מען זעט דארף מען אויפזוכן דעם אייבערשטן אין דעם, "כְּדֵי שֶׁיָּאִיר לוֹ הַשֵׂכֶל שֶׁיֵּשׁ בְּכָל דָּבָר לְהִתְקָרֵב לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ עַל-יְדֵי אוֹתוֹ הַדָּבָר", ווען מען זעט עפעס א זאך דארף מען ארויס נעמען פון דעם א וועג צו דינען דעם אייבערשטן; אפילו מען הערט א שמועס, א נייעס וכדומה, דארף מען ארויס נעמען פון דעם רמזים ווי אזוי צו דינען דעם אייבערשטן. אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן נב): "מִכָּל הַדְּבָרִים צוֹעֵק כְּבוֹד הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, כִּי מְלֹא כָל הָאָרֶץ כְּבוֹדוֹ, וַאֲפִילּוּ מִסִּפּוּרֵי הַגּוֹיִים צוֹעֵק גַּם כֵּן כְּבוֹד הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", פון יעדע זאך זעט מען ארויס דער אייבערשטן, אפילו פון די נייעס פון די אומות העולם הערט מען אויך ארויס דעם אייבערשטן; דאס הייסט, יעדעס מאל ווען מען הערט א נייעס דארף מען ארויס נעמען פון דעם א וועג אין לעבן.


א שבת טיש קומט נישט צו דערציילן נייעס, א שבת סעודה איז א צייט וואס דער טאטע לייגט אריין אין די קינדער אמונה אינעם אייבערשטן און ליבשאפט צום אייבערשטן און צו די תורה, דאס וואס מיר האבן גערעדט ביים שיעור אז מען זאל דערציילן נייעס ביים טיש דאס איז נאר אין א פאל ווען די קינדער ווילן נישט הערן קיין תורות וכו' דעמאלט זאל מען זיי מקרב זיין צום אייבערשטן מיט חכמה דורך שמועסן נייעס און אין די שמועס לייגט מען אריין א ווארט דא א ווארט דארט פון אמונה וכו'.


יעצט אז עס האט פאסירט אזא שרעקליכע פאסירונג, רוצחים זענען געקומען הרג'נען אידן, זיי האבן ג'הרג'ט אן אומשולדיגער בחור מיט א אומשולדיגע מאמע פון קליינע קינדער השם ינקום דמם; וואו מען גייט און וואו מען שטייט קאכט זיך די נייעס, קען מען מיט די נייעס מאכן א כלי אריין צו ברענגען דעם אייבערשטן. מען לייגט אריין אינמיטן פונעם שמועס וואס מוהרא"ש זאגט, אז פאר מען גייט ארויס פון שטוב זאל מען לייגן די האנט אויף די מזוזה און בעטן א קליינע תפילה: "הייליגער באשעפער היט מיר, ברענג מיר צוריק אהיים געזונטערהייט", און ווען מען קומט אן אהיים זאל מען לייגן די האנט אויף די מזוזה און זאגן: "יישר כח אייבערשטער אז איך בין צוריק אהיים בשלום".


מען קען אריין לייגן אינעם שמועס אז מיר זענען אין גלות, "עשיו שונא ליעקב", די גוים האבן אונז פיינט; מען זאל זיך נישט איינרעדן קיין איין רגע אז די גוים זענען אונזערע פריינד און אזוי ווייטער. מען דערציילט די ניסים און חסדים וואס מען האט געזען אינעם צרה און אזוי ווייטער.


בנוגע מילתא דשטותא; דער רבי זאגט (עיין ליקוטי הלכות, נפילת אפים ד, ה): "עס האט א פנים אז מען קען נישט זיין פרייליך נאר אז מען מאכט זיך נאריש"; דאס קען מען מקיים זיין אין שטוב מיט די קינדער, מען מאכט זיך פרייליך מיט די קליינע קינדער, מען טוט אלעס אויף דער וועלט אבי צו זיין פרייליך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#827 - ווי אזוי איז מען מחנך קינדער?
חינוך הילדים, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך הער אסאך די שיעורים, און צוביסלעך טויש איך אזוי סאך זאכן אין מיין לעבן צום גוטן. א גרויסן יישר כח.


איך הער אסאך פונעם ראש ישיבה שליט"א וועגן חינוך, אז מ'דארף מחנך זיין די קינדער ווען זיי זענען נאך יונג, אבער איך ווייס נישט ווי אזוי עס צו טון.


דער וועג ווי אזוי מ'האט מיר מחנך געווען איז זיכער נישט געווען גוט, אדער האב איך געקענט טון וואס כ'האב געוואלט, און ווען איך האב יא באקומען מוסר איז עס געווען אויף א וועג וואס האט מיר זייער דערווייטערט פון מיינע עלטערן.


איך וויל יא האבן א נאנטע קשר מיט מיינע קינדער, ווי אזוי קען איך זיין שטרענג און זאגן מוסר פאר די קינדער, און צו די זעלבע צייט זיין נאנט מיט זיי, און נאכדערצו ווען זיי זענען יונג?


איך וואלט זיך זייער געפריידט אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר ענטפערן, און אויך אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר שרייבן א קליינע תפלה צו זאגן יעדן טאג.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וישלח, ט"ו כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן נט): "מְסֻגָּל יוֹתֵר לַבָּנִים לִהְיוֹת רָחוֹק מֵהֶם, לִבְלִי לִהְיוֹת דָּבוּק בָּהֶם - לְשַׁעֲשֵׁעַ בָּהֶם בְּכָל פַּעַם, רַק לִבְלִי לְהִסְתַּכֵּל עֲלֵיהֶם כְּלָל", עס איז געזונטער פאר קינדער ווען מען איז נישט צוגעקלעבט צו זיי צו שטארק, נאר מען לאזט זיי אויפוואקסן אליין; מוהרא"ש געבט אונז צו פארשטיין די שיחה, ווייל ווי מער מען איז צוגעקלעבט צו קינדער, מען צערטלט זיי און מען שפילט מיט זיי ווי א חבר, קוקן זיי אויף די עלטערן ווי אויף א חבר, נאכדעם ווען מען זאגט זיי וואס צו טון וכו' פאלגן זיי נישט די עלטערן, עס העלפט נישט רעדן, ביז די עלטערן פארלירן זיך און שלאגן די קינדער. אבער ווען די עלטערן לאזן זיי אויפוואקסן אליינס, זיי שפילן זיך נישט מיט די קינדער ווי חברים, דעמאלט קענען זיי מיט א שטרענגע קוק מיט די אויגן אלעס מסדר זיין, מען דארף נישט שרייען און חס ושלום שלאגן, אזוי וואקסן זיי אויף געזונט און שטארק.


געב נישט פאר דיינע קינדער דעם געפיל אז דו ביסט זייער חבר וועסטו זיי נישט דארפן מוסר'ן אויף אן אופן צו ווערן דערווייטערט פון זיי, זיי וועלן דיך ליב האבן און פאלגן וואס דו זאגסט זיי.


בעט דעם אייבערשטן זאלסט מצליח זיין מיט אלע קינדער און אייניקלעך, זאג די קורצע תפילה יעדן טאג, וועט דיר דער אייבערשטער העלפן אז דו וועסט זוכה זיין צו זען ליכטיגע דורות:


"רבונו של עולם העלף מיר איך זאל קענען מגדל זיין מיינע קינדער זיי זאלן זיין ערליכע אידן, העלף מיר איך זאל וויסן ווי אזוי זיך צו פירן מיט זיי, ווי אזוי מען איז מחנך קינדער.


הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל רעדן שיין צו מיינע קינדער און איך זאל זיי נישט פארשעמען, איך זאל רעדן צו זיי אזוי ווי מען רעדט צו דערוואקסענע מענטשן און איך זאל זיך נישט אויפרעגן ווען זיי פאלגן נישט, איך זאל געדענקען אז "קינדער זענען קינדער", "קינדער זענען נישט שלעכט ווען זיי טוען נישט וואס מען הייסט זיי". איך זאל נישט פארגעסן וואס מיינט חינוך, אז מען דארף נאכאמאל זאגן און נאכאמאל זאגן ביז די ווערטער גיין אריין אין זיי; העלף מיר אייבערשטער איך זאל נישט ווערן פארלוירן און גערעגט אויב זיי פאלגן נישט.


אייבערשטער, איך געב זיך אינגאנצן איבער צו דיר, איך געב דיר איבער אלע מיינע מחשבות, אלע מיינע דיבורים און אלע מיינע מעשים פונעם היינטיגן טאג און פון אלע מיינע טעג. הייליגער באשעפער, העלף מיר אז איך זאל זיין גוט-מוטיג, ווייל ווען איך בין פרייליך איז די גאנצע שטוב פרייליך און אז איך און מיין ווייב זענען פרייליך וועלן די קינדער זיין רואיג און צופרידן.


רבונו של עולם, איך דארף גארנישט און איך וויל גארנישט - נאר ערליכע קינדער, איך וויל זוכה זיין צו קינדער וואס וועלן ליכטיג מאכן די וועלט, קינדער וואס וועלן נאר טון דיין ווילן".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#826 - אויף וואס זענען אנשי שלומינו מקפיד ביים קויפן נייע תפילין?
תפלין

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע שיעורים, איך פרוביר צו גיין און צו לעבן מיט די חיזוק און עצות פון הייליגן רבי'ן.


איך האב געוואלט פרעגן אויף וואס אנשי שלומינו האבן מקפיד געווען ביים קויפן נייע תפילין, אויף וועלכע הידורים האט מען מקפיד געווען ביי די בתים און די פרשיות.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער עיקר דארף מען נעמען תפילין ומזוזות פון אן ערליכן סופר, ווייל דער רבי האט זייער אויסגעלויבט תפילין וואס קומט פון אן ערליכער סופר. דעם רבינ'ס תפילין איז געקומען פון דעם גרויסן צדיק רבי אפרים סופר זכרונו לברכה און דער רבי האט געוואלט אז אלע אנשי שלומינו זאלן האבן זיינע תפילין (עיין ספר פעלת הצדיק, סימן תתמט).


ווי אזוי קען מען וויסן אויף א סופר צי ער האט יראת שמים? מען איז בודק זיין רעדן, מען הערט ווי אזוי ער רעדט; אויב ער רעדט ווייניג און איידל איז גוט און אז נישט דארף מען זיך היטן פון זיינע פרשיות. מוהרא"ש זאגט אז דאס איז מרומז אינעם פסוק (תהילים מה, ב): "לְשׁוֹנִי, עֵט סוֹפֵר מָהִיר", אז מען היט דעם צינג דעמאלט איז מען א סופר מהיר, א גוטער סופר.


ליידער בעוונותינו הרבים זענען דא סופרים קלים וריקים, אינדרויסן זעען זיי אויס ווי חסידי'שע אינגעלייט אבער פון אינעווייניג זענען זיי פארדארבן. איך האב דאס ליידער געזען מיט מיינע אויגן, בשעת איך האב זיך געלערנט סופרות פלעג איך זיך דרייען צווישן סופרים, האב איך געזען ווי אזוי סופרים שרייבן. עס האט מיר דעמאלט אנגעכאפט א פחד און א ציטער; דער הערט רעדיאו, א צווייטער האלט אינמיטן שרייבן א ספר תורה און רעדט ניבול פה, אנדערע זיצן און מאכן ליצנות וכו', וכו'. ממש וואס דער משיח שקר ש"ץ ימח שמו האט געטון, ער האט אריינגעברענגט זייערע סופרים וואס בשעת'ן שרייבן האבן זיי געטראכט וואס זיי האבן נעבעך געטראכט און אזוי האבן זיי אוועק געפירט אידישע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן טרעפן ערליכע סופרים יראי שמים.

#825 - קענט איר מיר מחזק זיין אויף הלכות הרחקות?
שלום בית, הלכה, קדושה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע חיזוק און די שיינע דרשות, פאר אלע עצות אין לעבן, איך מיט מיין ווייב זענען זיך מורא'דיג מחיה דערמיט.


איך שעם זיך צו פרעגן, אבער מיר דארפן התחזקות זיך צו האלטן שטארק מיט די הלכות הרחקות. מיר בעטן דעם אייבערשטן אז מיר זאלן זיך האלטן שטארק אין ביישטיין די נסיונות, אבער ס'איז אונז זייער שווער.


מיר ווילן זיין ערליך, און מיר ווילן האבן ערליכע קינדער, אבער מיר דארפן התחזקות אויף דעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וישב, י"ז כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איר זענט מזלזל אין די הלכות ווייל איר ווייסט נישט דאס הארבקייט פון נישט היטן די הלכות און דער עונש וואס מען באקומט אויב מען היט נישט הלכות הרחקות.


אליהו הנביא האט דערציילט (שבת יג): עס איז געווען א מענטש וואס האט זייער פלייסיג געלערנט און ער איז געשטראבן זייער יונג, זיין ווייב האט דאס נישט אויסגעהאלטן, זי האט אנגעהויבן ארום לויפן צו אלע שולן און ישיבות און געפרעגט: ווי אזוי קען זיין אז מיין מאן איז געשטארבן יונג, עס שטייט דאך אין די תורה (דברים ל, כ): "כִּי הוּא חַיֶּיךָ וְאֹרֶךְ יָמֶיךָ", ווער עס לערנט תורה וועט לאנג לעבן, מיין מאן האט געלערנט אסאך תורה - חומש, משניות און גמרא פארוואס איז ער נפטר געווארן אזוי יונג, און קיינער האט נישט געוויסט וואס איר צו ענטפערן, איינמאל – דערציילט אליהו הנביא - בין איך איינגעשטאנען ביי די פרוי און זי האט מיר דערציילט די גאנצע מעשה, האב איך איר געפרעגט: "איר האט געהאלטן טהרת המשפחה?" האט זי געענטפערט: "אוודאי האבן מיר געהאלטן טהרת המשפחה", האט איר אליהו הנביא אויסגעפרעגט פונקטליך צי זי האט געהיטן אויף אלע הלכות הרחקות, ביז זי האט מודה געווען אז איר מאן האט נישט אכטונג געגעבן אויף הרחקות; האט אליהו הנביא איר געזאגט: "בָּרוּךְ הַמָּקוֹם שֶׁהֲרָגוֹ", געלויבט איז דער אייבערשטער אז ער האט אים גע'הרג'ט, ווייל אין די תורה שטייט (ויקרא יח, יט): "וְאֶל אִשָּׁה בְּנִדַּת טֻמְאָתָהּ לֹא תִקְרַב", זעט מען פון דעם אויב מען היט נישט די הרחקות באקומט מען א עונש אז מען שטארבט יונגערהייט.


מאך זיך א שיעור צו איבער חזר'ן די הלכות הרחקות; מוהרא"ש פלעגט כסדר מעורר זיין די אינגעלייט זיי זאלן לערנען הלכות טהרה אן א שיעור מאל, היות דער הייליגער צדיק רבי אורי מסטרעליסק זכותו יגן עלינו האט גע'חזר'ט הלכות טהרה איבער טויזנט מאל; פלעגט מוהרא"ש זאגן: "אז דער הייליגער צדיק, וואס איז געווען מובדל ומופרש פון די וועלט, ווי מען האט אים גערופן 'דער שרף פון סטרעליסק' האט איבער גע'חזר'ט טויזנט מאל הלכות טהרה, וואס זאלן מיר זאגן?"


אז מען היט אפ די הלכות האט מען נחת פון די קינדער, ווידער אויב מען שפילט זיך ארום מיט די הלכות, מען איז מזלזל אין דעם, באקומט מען א שטראף אז די קינדער ווערן געבוירן נישט געזונט חס ושלום, מען מוטשעט זיך נאכדעם א גאנץ לעבן. זאלט איר פון יעצט אנהייבן היטן די הלכות, מדקדק זיין אויף יעדע סעיף אין שלחן ערוך אויף יעדע הרחקה, וועסטו ניצול ווערן פון אלעם שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#824 - ווי אזוי קען איך זיכער מאכן אז מיין געלט זאל מיר נישט פארלוירן גיין?
אידיש געלט, פרנסה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך ארבעט זייער שווער אין א ביזנעס, און איך באקום שיין באצאלט ב"ה, אבער למעשה זע איך נישט דאס געלט, איך פיל ווי ס'רינט מיר ארויס פון די פינגערס, סוף וואך בלייבט גארנישט איבער פון די געלט, און איך האב נאך חובות אויך. לויט'ן חשבון וואלט איך געדארפט האבן אסאך געלט אוועקלייגט, אבער למעשה האב איך ממש גארנישט, וואס קען איך טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וישלח, י' כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מוהרא"ש האט אונז שטענדיג מזהיר געווען מיר זאלן זיך צוגעוואוינען צו בענטשן ברכת המזון פון אינעווייניג. מוהרא"ש זאגט אז בענטשן ברכת המזון אין א סידור איז מסוגל פאר עשירות, אזוי ווי עס שטייט (משלי י, כב): "בִּרְכַּת ה' הִיא תַעֲשִׁיר וְלֹא יוֹסִף עֶצֶב עִמָּהּ", אז מען בענטשט ברכת המזון בשמחה איז דאס מסוגל פאר עשירות; זאלסטו מקפיד זיין פון היינט און ווייטער צו בענטשן ברכת המזון נאר פון א בענטשער.


אויך זאלסטו אכטונג געבן אויף די מצוה פון "נטילת ידים"; ווען דו שטייסט אויף אינדערפרי זאלסטו זיך אפגיסן נעגל וואסער, ווען דו גייסט אין בית הכסא זאלסטו אפגיסן די הענט און אויך פאר'ן עסן זאלסטו זיך אפגיסן די הענט אזוי ווי די הלכה איז; דאס איז מסוגל אויף עשירות. די ראשי תיבות פון "ע'ל נ'טילת י'דים", איז ע'נ'י', ווייל ווער עס איז מזלזל אין נטילת ידים ווערט פארארעמט.


מיר געפונען, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת סב:): "אָמַר רַב חִסְדָּא", רב חסדא האט געזאגט, "אֲנָא מְשַׁאי מְלֹא חָפְנַי מַיָּא, וְיַהֲבֵי לִי מְלֹא חָפְנַי טִיבוּתָא", איך גיס זיך אפ נטילת ידים מיט א פולע טעפל, געבט מיר דער אייבערשטער אסאך געלט; רב חסדא איז געווען זייער רייך בזכות דעם וואס ער האט מקפיד געווען אויף די מצוה פון נטילת ידים.


פארשטייט זיך אז דער עיקר איז תפילה; בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג: "רבונו של עולם, געב מיר פרנסה", וועסטו האבן גרויס שפע.


אויך זאלסטו אכטונג געבן צו מכבד זיין דיין ווייב, דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן סט): "עִיקָר הָעֲשִׁירוּת בָּאָה בִּזְכוּת הָאִשָּׁה", דער עיקר עשירות קומט בזכות וואס מען איז מכבד די ווייב; אז דו וועסט פרייליך מאכן דיין ווייב און דו וועסט איר מכבד זיין, וועסטו זוכה זיין צו האבן פרנסה בריווח.


אז דו וועסט בענטשן אין א בענטשער, דו וועסט מקפיד זיין אויף נטילת ידים, דו וועסט בעטן דעם אייבערשטן יעדן טאג און דו וועסט מכבד זיין דיין ווייב, וועסטו זוכה זיין צו א גרויסע עשירות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#823 - זאל איך ווייטער אנגיין מיט שדכנות?
שידוכים, פרנסה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב חתונה געהאט נישט לאנג צוריק, און איך האב נישט געהאט קיין פרנסה, האב איך פרובירט צו זיין א שדכן. איך האב אנגעטראגן צוויי שידוכים וואס ביידע זענען ב"ה געווארן, אבער ביי איין שידוך האבן ביידע צדדים בכלל נישט באצאלט, און ביים צווייטן שידוך האט נאר איין זייט געצאלט פינף הונדערט דאלער, און געזאגט אז ווען ער וועט האבן וועט ער געבן מער.


איך האב זייער שטארקע עגמת נפש דערפון ווייל איך האב זייער שווער געארבעט פאר ביידע שידוכים און איך ווייס נישט צי איך זאל ווייטער ממשיך זיין אזוי?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וישלח, י' כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו ביסט עוסק אין אזא הייליגע ארבעט, צו זיין א שדכן; דער רבי האט דערציילט (חיי מוהר"ן, סימן פד) אז ער האט געפרעגט אין הימל וואס וועט זיין זיין פרנסה? האט מען אים געענטפערט: "דו וועסט זיין א שדכן"; מוהרא"ש זכרונו לברכה זאגט: "פארוואס האט דאס דער רבי אונז דערציילט? ווייל דער רבי וויל אז מיר זאלן אים נאכמאכן מיט אלע זיינע זאכן; מיר זאלן נאר עוסק זיין אין אויפשטעלן אידישע שטובער פאר'ן אייבערשטן".


מוהרא"ש האט זיין גאנץ לעבן עוסק געווען אין מאכן שידוכים; מוהרא"ש שרייבט אין זיין צוואה (אות יז): "בָּרוּךְ ה' אִיךְ הָאבּ אַ חֵלֶק אִין אִיבֶּער צְוֵויי טוֹיזְנְט קָאפְּלְס וָואס אִיךְ הָאבּ זוֹכֶה גֶעוֶוען צוּ זַיין דֶער גוּטֶער שָׁלִיחַ אוּן זֵיי חֲתוּנָה מַאכְן, אוּן וִוי לַאנְג אִיךְ לֶעבּ בֶּעט אִיךְ דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אַז אִיךְ זָאל קֶענֶען זַיין דֶער גוּטֶער שָׁלִיחַ אוּן מַאכְן נָאךְ שִׁידוּכִים פַאר בָּחוּרִים אוּן מֵיידְלֶעךְ אוּן מִיט דֶעם זֵיי רַאטֶעוֶוען פוּן עֲבֵירוֹת"; מיר דארפן נאכגיין די וועגן פון מוהרא"ש צו טון פאר בחורים און מיידלעך, מאכן שידוכים.


אז דו וועסט מאכן שידוכים פאר'ן אייבערשטנס וועגן, דו וועסט נישט אינזין האבן געלט - וועסטו מצליח זיין, אבער אז דו וועסט אינזין האבן געלט וכו' וועסטו האבן חלישות הדעת ביז דו וועסט דאס אפלאזן. מוהרא"ש שרייבט מיר אין א בריוו ביים עפענען די מיידל סקול "בית פיגא", אז עס איז מקובל פון צדיקים, ווען מען טוט א זאך מיט'ן כוונה פאר'ן אייבערשטנ'ס וועגן, דעמאלט איז מען מצליח, אבער אויב מען האט אינזין כבוד אדער געלט האט דאס נישט קיין קיום, דא האסטו דעם לשון פונעם בריוו (אשר בנחל באידיש, מכתב שסח):


"עֶס אִיז בַּאוואוּסְט אַז דֶער הֵיילִיגֶער סַאטְמַאר רָב זי"ע, בַּעַל "דִבְרֵי יוֹאֵל", הָאט אָנְגֶעהוֹיבְּן זַיין מֵיידְל שׁוּלֶע "בֵּית רָחֵל" מִיט צְוֵויי תַּלְמִידוֹת, אוּן עֶס אִיז צוּאוַואקְסְן גֶעוָוארְן אַ גַאנְצֶע אִימְפֶּערִיֶע, קָרוֹב צוּ צֶען טוֹיזְנְט מֵיידְלֶעךְ כֵּן יִרְבּוּ, דָאס אִיז מְקוּבָּל פוּן צַדִיקִים אַז יֶעדֶע זַאךְ וָואס מֶען טוּט מִיט מְסִירוּת נֶפֶשׁ אוּן מִיט אֱמֶת, הָאט הַצְלָחָה, אָבֶּער אוֹיבּ אֵיינֶער הָאט אִינְזִינֶען זִיךְ וְכוּ', יֵשׁוּת וְכוּ', פִּרְסוּם וְכוּ', אִיז צוּם סוֹף פַאלְט דָאס אַוֶועק אוּן סְ'וֶוערְט בָּטוּל וּמְבוּטָל כְּעַפְרָא דְאַרְעָא, אִיבֶּערְדֶעם וַוייל קַיין שׁוּם מוֹסָד וִויל נִישְׁט אַרַיינְנֶעמֶען אוּנְזֶערֶע טֶעכְטֶער, וַוייל זֵייעֶרֶע זִין לֶערְנֶען אִין אוּנְזֶער תַּלְמוּד תּוֹרָה, זֶע אִיךְ נִישְׁט קַיין אַנְדֶערֶע עֵצָה, נָאר אוֹיפְמַאכְן אַ מֵיידְל שׁוּלֶע, מֶען דַארְף אָנְהֵייבְּן מִיט קְלֵיינֶעם, נִישְׁט מִיט קַיין גְרוֹיסְן סְטֶעף, וֶועט מֶען הָאבְּן גְרוֹיס הַצְלָחָה.


אִיךְ בֶּעט דִיךְ זֵייעֶר דוּ זָאלְסְט זִיךְ זֶען מְבַטֵל זַיין אִינְגַאנְצְן צוּם בּוֹרֵא כָּל עוֹלָמִים, אוּן זָאלְסְט גוּט גֶעדֶענְקֶען, כָּל זְמַן מֶען הָאט זִיךְ אִינְזִינֶען וְכוּ' וֶוערְט לֶעכֶער פוּן אַלֶע זַייטְן וְכוּ', אוּן עֶס רִינֶען אַרוֹיס דִי הַשְׁפָּעוֹת וְכוּ', אוּן מֶען וֶוערְט פַארְפְּלָאנְטֶערְט אִין אַלֶע עֶרְלֵיי פַארְפְּלָאנְטֶערְנִישְׁן, אָבֶּער וֶוען אַ אִיד אִיז זוֹכֶה אוּן עֶר אִיז זִיךְ אִינְגַאנְצְן מְבַטֵל צוּם בּוֹרֵא כָּל עוֹלָמִים, אוּן עֶר וִויל גָארְנִישְׁט נָאר טוּן דֶעם רָצוֹן פוּן בּוֹרֵא כָּל עוֹלָמִים, דֶער הָאט נִישְׁט קַיין מוֹרָא פוּן קַיין מֶענְטְשׁ אוֹיף דֶער וֶועלְט, אוּן דָאס קֶען זַיין דִי כַּוָנָה וָואס עֶס שְׁטֵייט אִין דִי וָואכֶעדִיגֶע סֶדְרָה (בְּרֵאשִׁית ו', ט') "אֶת הָאֶלֹקִים הִתְהַלֶךְ נֹחַ" נֹחַ אִיז גֶעגַאנְגֶען נָאר מִיטְ'ן בּוֹרֵא כָּל עוֹלָמִים, אִיבֶּערְדֶעם הָאט עֶר נִישְׁט מוֹרָא גֶעהַאט פוּן קֵיינֶעם נִישְׁט".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#822 - מעג א פרוי זיך שיין אהערשטעלן פאר'ן מאן אינדערהיים?
שלום בית, צניעות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב אסאך נסיונות, מיין ווייב איז נישט אזוי שיין, און איך בעט איר אלץ אז ווען איך קום אהיים זאל זי זיך שיין אהערשטעלן פאר מיר, איך ווייס אבער נישט אויב דאס איז אויסגעהאלטן. איך מיין אבער אז דאס וועט מיר העלפן אז איך זאל נישט האבן קיין נסיונות אויפ'ן גאס. וואס איז די ריכטיגע און אויסגעהאלטענע וועג אין דעם ענין?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בעט דעם אייבערשטן עס זאל זיין ליבשאפט אין שטוב צווישן דיר און דיין ווייב וועט זיך אלעס טוישן, בעט דעם אייבערשטן אז דיין ווייב זאל האבן חן אין דיינע אויגן וועט זי באקומען חן אין דיינע אויגן.


אויף אלעס דארף מען בעטן דעם אייבערשטן; מען דארף בעטן דעם אייבערשטן אז די ווייב זאל זיין שיין, אזוי ווי מיר געפונען, חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תענית כג:): דער הייליגער אמורא רבי מני האט זיך באקלאגט פאר רבי יצחק בן אלישיב: "לֹא מִיקַּבְּלֵי עֲלֵי אִינְשֵׁי בֵּיתִי", איך האב נישט קיין געפיל צו מיין ווייב, זי איז נישט שיין פאר מיר, האט רבי יצחק מתפלל געווען פאר איר זי זאל שיין ווערן און עס איז געשען א נס אז זי איז שיין געווארן. נאכדעם איז ער געקומען וויינען צו רבי יצחק און געזאגט: "קָא מִגַּנְדְּרָא עֲלֵי", פון ווען זי איז שיין געווארן גרויסט זי זיך אויף מיר, זי איז מזלזל אין מיר, האט רבי יצחק געבעטן דעם אייבערשטן עס זאל אוועק גיין דאס שיינקייט פון איר, זי זאל נישט טשעפען איר מאן און זי איז צוריק געווארן ווי פריער; זעט מען פון דעם אז מען דארף בעטן דעם אייבערשטן עס זאל זיין ליבשאפט אין שטוב צווישן מאן און ווייב, און מען דארף בעטן דעם אייבערשטן די ווייב זאל האבן חן, ווייל מיט תפילה קען מען אלעס באקומען.


א פרוי מעג זיך שיין מאכן פאר'ן מאן; נישט נאר זי מעג, נאר עס איז א מצוה פאר איר, ווייל מיט דעם היט זי אפ איר מאן פון עבירות. אזוי ווי די הייליגע חכמים דערציילן (תענית כג:) די חכמים האבן געזען ווי די ווייב פון אבא חלקיה - אן אייניקל פון חוני המעגל - גייט אנגעטון מיט שיינע צירונגען אויפ'ן גאס, האבן זיי אים געפרעגט: "פארוואס גייט דיין ווייב אנגעטון מיט צירונגען אויפ'ן גאס?" האט ער זיי געענטפערט: "כְּדֵי שֶׁלֹּא אֶתֵּן עֵינַי בְּאִשָּׁה אַחֶרֶת", זי היט מיר אפ איך זאל נישט קוקן אויף אנדערע פרויען, זעט מען פון דעם אז א פרוי דארף זיך שיין מאכן פאר'ן מאן.


געב אכטונג צו רעדן שיין צו דיין ווייב; רעד צו איר מיט דרך ארץ וועט זי טון דיין ווילן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#821 - ווי אזוי מאכט מען אז אלע קינדער אין קלאס זאלן זיך שפירן אייניג?
חינוך הילדים, מלמדים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין שוין א שיינע פאר יאר א מלמד פאר עלטערע קינדער, אבער זייט איך הער די שיעורים האט זיך אלעס געטוישט. מען קען נישט גענוג מסביר זיין ווען מ'לערנט מיט קינדער מיט די הקדמות אין חינוך וואס דער ראש ישיבה שליט"א לערנט אונז, איך גיי נישט אריין אין קלאס איידער איך הער אויס א שיעור פונעם ראש ישיבה שליט"א.


איך דארף אן עצה ווי אזוי צו מאכן א געשמאקע לופט אין קלאס, אז אלע קינדער זאלן זיך שפירן אייניג. ליידער איז דא היינט אזא זאך אז מ'טיילט איין די קינדער וועט ס'איז פון די בעסערע, ווער ס'איז פון די שוואכערע, און ווער איז נאך שוואכער. איך וויל דאס זייער נישט טון, אבער למעשה איז דאך דא קינדער וואס איך דארף זיי זאגן אז איך בין צופרידן בלויז ווען זיי קענען די גמרא, און אנדערע קינדער דארף קענען אויך די תוספות וכדומה. ווי אזוי קען איך מאכן אז פון דעסט וועגן זאלן אלע קינדער זיך שפירן אייניג?


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו האסט זוכה געווען צו זיין א מלמד דרדקי; מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט אויבן אין הימל פון מלמדים. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא בתרא ח:): אויפ'ן פסוק (דניאל יב, ג): "וּמַצְדִּיקֵי הָרַבִּים כַּכּוֹכָבִים לְעוֹלָם וָעֶד – אֵלּוּ מְלַמְּדֵי תִּינוֹקוֹת". איינער וואס לערנט תורה מיט אידישע קינדער איז צוגעגליכן צו די שטערנס וואס באלייכטן און באשיינען די וועלט.


מוהרא"ש זכרונו לברכה איז דאס זייער שיין מסביר, אז פונקט ווי מען קען נישט ציילן די שטערנס פון די וועלט, אזוי קען מען נישט ציילן וויפיל זכותים א מלמד האט. ווייל א מלמד פלאנצט איין אין די קינדער תורה, יראת שמים און אמונה פשוטה אינעם אייבערשטן, און שפעטער ווען די קינדער וואקסן אויף און טוען גוטע זאכן גייט אלעס אויפן חשבון פונעם מלמד.


דער עיקר זאלסטו אריין לייגן אין די קינדער יראת שמים; דערצייל זיי מעשיות פון הייליגע צדיקים, דאס וועט אויפפלאמען זייער הארץ זיי זאלן וועלן אויסוואקסן צדיקים. עס איז באוויסט דער סיפור אז דער הייליגער צאנז'ער רב זכותו יגן עלינו האט אמאל געפרעגט דעם מלמד פון זיינע קינדער צי ער לערנט מוסר מיט זיי, האט דער מלמד אים געזאגט: "יא"; האט ער אים געפרעגט: "וואס פאר א מוסר ספרים לערנסטו מיט זיי?" זאגט ער: "חובות הלבבות", האט אים דער הייליגער צאנזער רב געזאגט: "נישט דאס מיין איך מוסר, איך פרעג צי דו לערנסט 'מוסר', צי דו פארציילסט זיי מעשיות פון הייליגן רבי אלימלך פון ליזענסק זכותו יגן עלינו און זיין ברודער דער הייליגער רבי זושא זי"ע"; ווייל מעשיות פון צדיקים דאס פייערט אויף דאס הארץ צו זיין אן ערליכער איד.


אויף דיין פראגע ווי אזוי מען מאכט די קינדער זאלן שפירן אייניג; דאס ווענדט זיך אינעם מלמד. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן לד): "כִּי יֵשׁ בְּכָל אֶחָד מִיִּשְׂרָאֵל דָּבָר יָקָר מַה שֶּׁאֵין בַּחֲבֵרוֹ, כְּמַעֲשֵׂה דְּאַבַּיֵי וְאַבָּא אֻמָּנָא, שֶׁהֵשִׁיבוּ לוֹ: "לָא מָצִית לְמֶעֱבַד כְּעֻבְדָּא דְּאַבָּא אֻמָּנָא", יעדער מענטש האט אין זיך א נקודה וואס א צווייטער האט נישט, איינער צייכנט זיך אויס אין לערנען, א צווייטער צייכנט זיך אויס אין גוטע מידות, א דריטער האט א שטארקע דרך ארץ און דער פערטער האט זייער אסאך יראת שמים. און די ארבעט פונעם מלמד איז, ארויס צו ברענגען דאס גוטס פון יעדע תלמיד; אפילו דער קינד וואס פארשטייט נישט גמרא פרש"י ותוספות, דארף מען אויסרומען מיט זיין נקודה. ווען מען זעט א גוטע נקודה ביי דעם קינד מאכט מען פון דעם אן עסק, מען בויט אים אויף דורך דעם וואס מען ברענגט ארויס דאס גרויסקייט און חשיבות פון זיין גוטע זאך וואס ער פארמאגט.


אז דו וועסט קוקן גוט אויף אלע קינדער, דו וועסט זוכן אין זיי גוטע זאכן - וועלן זיי אלע זיין פרייליך, זיי וועלן זיך ליב האבן איינער דעם צווייטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#820 - וואס טו איך אז קיינער טראגט נישט אן קיין שידוכים?
שידוכים, יבנאל, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור פון ארץ ישראל, אבער איך לערן ביי אייך אין ישיבה, איך לערן אויפ'ן סדר דרך הלימוד, און איך פרוביר זיך צו שטארקן מיט די עצות פון הייליגן רבי'ן. איך האב געקויפט דעם נייעם ספר "עצתו אמונה" און ווען איך שפיר זיך צובראכן עפן איך דעם ספר און איך זאג די ווערטער, און באקום דארט אסאך חיזוק.


איך וויל האבן א סדר היום ווי אזוי זיך צו פירן טאג טעגליך. איך בין שוין קרוב צו די צוואנציג יאר, אבער איך שפיר זיך ווי א יונגער בחור, קיינער טראגט נישט אן קיין שידוכים, און בין זייער צעבראכן פון דעם. איך בעט דעם אייבערשטן אסאך אויף א שידוך, אבער דערווייל זעט נישט אויס אז עפעס זאל אנקומען.


אויך טוט מיר זייער וויי אז ס'איז נישטא דא קיין חבורת היכל הקודש, אז בחורים און אינגעלייט זאלן זיך קענען מחזק זיין אינאיינעם. אזויפיל בחורים ווארטן אויף דעם זיך צו קענען שטארקן אינאיינעם מיט די דיבורים פונעם ראש ישיבה שליט"א.


א גרויסן יישר כח פאר אלעס

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויצא, ד' כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער מיין טייערער ליבער ברודער, דראפע זיך און דערהאלט זיך מיט אלע דיינע כוחות; זיי נישט צעבראכן פון דעם וואס מען טראגט דיר נישט אן קיין שידוכים, עס זעט דיר אויס ווי דו וועסט בלייבן אליינס חס ושלום; גלייב אינעם אייבערשטן אז עס איז דא פאר דיר א שידוך.


איך ווייס אז עס איז נישט גרינג פאר דיר, עס זאגט זיך גרינג: "שטארק זיך", אבער ווי אזוי שטארקט מען זיך ווען מען איז צעבראכן אויף שברי שברים, מען שפירט ווי קיינער פארשטייט מיר נישט? ווייל קיינער פארשטייט נישט די צער וואס א בחור גייט אריבער. עס איז נישט דא נאך אזא צער אויף די וועלט ווי די צער פון א בחור, ווייל מען האלט אין איין אראפ פאלן אין פגם הברית, דאס מאכט נאכדעם זייער בעצבות ומרה שחורה, און וויפיל מען וויל ארויס קריכן פון דעם האלט מען אין איין צוריק פאלן; דאך בעט איך דיר, שטארק זיך מיט אלע כוחות. נעם די עצה פון רבי'ן, די עצה וואס משיח וועט אריינברענגען אין די וועלט, די עצה פון "התבודדות". זוך דיר אויף א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט און גיס זיך אויס דיין הארץ צום אייבערשטן. זאג פאר'ן באשעפער: "רבונו של עולם טאטע זיסער, העלף מיר איך זאל שוין טרעפן מיין שידוך; עס איז מיר אזוי שווער צו זיין א בחור איינער אליינס. דער יצר הרע ברענט אין מיר און ווארפט מיר אראפ יעדן טאג נאכאמאל און נאכאמאל, ער ווארפט מיר אראפ אין די עבירה פון פגם הברית, איך האלט עס נישט אויס, איך וויל נישט טון די אלע עבירות אבער איך בין אזוי ווי א געבינדענער מענטש אן קיין בחירה.


טאטע זיסער, טאטע געטרייער! העלף מיר איך זאל שוין טרעפן מיין שידוך און איך זאל שוין זוכה זיין חתונה צו האבן און לעבן בקדושה, בזכות אלע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיר".


כאפ זיך אריבער קיין יבניאל צום ציון פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו. מוהרא"ש האט מבטיח געווען מיט א שטארקע הבטחה (צוואת מוהרא"ש, אות ה): "אִיךְ זָאג צוּ אַז יֶעדֶער בָּחוּר אָדֶער מֵיידְל וָואס דַארְף אַ שִׁידוּךְ אוּן זֵיי וֶועלְן קוּמֶען דָא אוֹיף מַיין קֵבֶר אוּן דוּרְכְזָאגְן גַאנְץ סֵפֶר תְּהִלִים פוּן אָנְפַאנְג בִּיזְן סוֹף פַאר מַיין זְכוּת, וֶועל אִיךְ טוּן אַלֶעס וָואס אִיךְ קֶען, אַז זֵיי זָאלְן טְרֶעפְן זֵייעֶר שִׁידוּךְ. אוּן דָאס זָאג אִיךְ צוּ מִיט אַ שְׁטַארְקֶע צוּזָאג".


מען זעט אפענע ניסים און ישועות ביים ציון פון מוהרא"ש; בחורים און מיידלעך קומען צו פארן אהין פון די גאנצע וועלט אויסזאגן תהילים און טרעפן זייער שידוך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט בקרוב טרעפן דיין זיווג.

#819 - מעג מען לערנען פאר'ן גיין אין מקוה?
מקוה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


וואס איז די הלכה וועגן זאגן תהלים, ברכות התורה, לערנען תורה, און אזוי ווייטער, פאר'ן גיין אין מקוה, פארשטייט זיך ווען ס'איז נוגע און מ'דארף גיין אין מקוה.


איך האב ליב צו לערנען פארטאגס אינדערהיים, ווען די קינדער שלאפן נאך און ווען זיי שטייען אויף, און ס'איז מיר שווער צו גיין אין מקוה און נאכדעם צוריק אהיימגיין.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת תולדות, ב' דראש חודש כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו אז ווען א מענטש טובל'ט זיך אין מקוה טובל'ט מען זיין נשמה אויבן אין הימל. מען איז זוכה אראפ צו נעמען פון זיך אלע דינים, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות, אות המתקת הדין, סימן כב): "עַל יְדֵי טְבִילַת מִקְוֶה נִתְבַּטֵּל הַצָּרוֹת, וִישׁוּעָה בָּאָה".


דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה האט געזאגט: "'מקוה' איז די זעלבע לשון פון 'תקוה'; אז מען גייט אין מקוה האט מען א תקוה אז מען וועט אלעס פארעכטן". אזוי אויך האט דער הייליגער רבי אהרן קארלינער זכותו יגן עלינו געזאגט: "מקוה איז טאקע נישט קיין מצוה, אבער צו וואס מקוה קען צוברענגען קען נישט קיין שום אנדערע מצוה צוברענגען".


אויב מען האט א מקוה איז זיכער עס איז כדאי צו גיין אין מקוה פאר'ן לערנען און זאגן תהילים. ווען דו וואלסט געוויסט דאס גרויסקייט וואס מען קען זוכה זיין ווען מען גייט אין מקוה וואלסטו זיכער די ערשטע זאך געטון, געלאפן אין מקוה. קוק וואס דער הייליגער מאור ושמש זכותו יגן עלינו שרייבט (פרשת אמור) אז די כת ש"ץ ימח שמם זענען געווארן אפיקורסים ווייל זיי זענען נישט געווען נזהר אין טבילת עזרא; זיי האבן עוסק געווען אין קבלה אן טהרה. און פארקערט אויך, דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט פאר זיינע תלמידים אז ער איז צוגעקומען צו זיינע מדריגות ווייל ער האט זיך אסאך גע'טובל'ט.


אויב מען האט נישט קיין מקוה דעמאלט קען מען זיך מטהר זיין מיט תשעה קבין (פארשטייט זיך נאר טבילת עזרא) נישט מבטל צו זיין תורה ותפילה, אבער אז מען האט א מקוה איז זיכער מען זאל גיין ווי שנעלער זיך טובל'ן אראפ צו נעמען אלע שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#818 - וועלכע קאלירן פון קליידער איז נישט צניעות'דיג?
צניעות, חיזוק פאר פרויען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אלע חיזוק און עצות, און ספעציעל פאר די שכל וואס ליגט אין די בריוו פון עצתו אמונה, דאס איז ממש מיין לעבן.


איך האב געוואלט פרעגן א שאלה אין צניעות וואס איך בין קיינמאל נישט געווען קלאר אין דעם. וואס איז די מקור פון נישט גיין אנגעטון רויט, איז עס אן הלכה, א מנהג? און וואס איז לגבי קינדער אונטער דריי יאר, מעגן זיי יא גיין מיט רויט? און וואס איז מיט אינגלעך? און וואס איז מיט אלע קאלירן וואס זענען 'נישט ממש' רויט ווי: ראסט, בורגענדי, מעראָן, האט פינק, וכדומה? אסאך מאל איז דער קלייד אן אנדערע קאליר נאר מיט א קליינע דעזיין אדער א ליין, און אזוי ווייטער, איז דאס א פראבלעם?


יישר כח פאר אלעס

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת תולדות, ב' דראש חודש כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דער מקור פון נישט גיין אין רויט ווערט גע'פסק'נט אין שלחן ערוך (יורה דעה, סימן קעח, סעיף א) אז מען זאל נישט גיין מיט רויטע קליידער אלץ (ויקרא יח, ג): "וּבְחֻקֹּתֵיהֶם לֹא תֵלֵכוּ", מען זאל נישט זיין גלייך צו די אומות העולם. אויך געפונען מיר (ברכות כ.) אז רב אדא בר אהבה האט געזען א פרוי אין גאס מיט א רויטע קלייד האט ער עס אראפגעריסן פון איר ווייל עס איז א פריצות פאר א פרוי צו גיין מיט דעם, נאכדעם האט ער געזען אז די פרוי איז נישט געווען א אידישע, נאר א גוי'שע פרוי און ער האט געדארפט באצלן געלט פאר די פרוי פאר'ן איר פארשעמען. זעט מען פון דעם אז א אידישע פרוי טאר נישט גיין מיט גוי'שע קליידער.


אנדערע קאלירן איז נישט קיין פראבלעם, אבער מען דארף אכטונג געבן עס זאל נישט זיין שרייעדיג און אויפפאלנד.


בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט האבן א געפיל אין צניעות; איר זאלט זען דאס שיינקייט פון גיין אנגעטון איידל. איר זאלט וויסן אויף יעדע קלייד און יעדע מלבוש אויב עס איז איידל און צי איר זאלט גיין דערמיט, וועט איר זוכה זיין צו ערליכע דורות, קינדער צדיקים. אזוי ווי חכמינו זכרונו לברכה זאגן (במדבר רבה ח, ט): אויפ'ן פסוק (תהילים קכח, ג): "אֶשְׁתְּךָ כְּגֶפֶן פֹּרִיָּה בְּיַרְכְּתֵי בֵיתֶךָ בָּנֶיךָ כִּשְׁתִלֵי זֵיתִים סָבִיב לְשֻׁלְחָנֶךָ", דיין ווייב וועט זוכה זיין צו האבן קינדער אזוי ווי א וויינשטאק וואס איז פול מיט טרויבן - "בִּזְמָן שֶׁהִיא נוֹהֶגֶת בְּעַצְמָהּ דַּת יְהוּדִית, שֶׁהִיא צְנוּעָה", בזכות וואס זי פירט זיך בצניעות, "זוֹכָה שֶׁיוֹצְאִין מִמֶּנָּה בָּנִים בַּעֲלֵי מִקְרָא, בַּעֲלֵי מִשְׁנָה, בַּעֲלֵי מַעֲשִׂים טוֹבִים", וועט זי האבן קינדער וואס וועלן לערנען מִקְרָא, מִשְׁנָה און טון מַעֲשִׂים טוֹבִים, "הֲדָא הוּא דִּכְתִיב: בָּנֶיךָ כִּשְׁתִילֵי זֵיתִים".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#817 - ווי אזוי זעט מען זיך ארויס פון א מחלוקת?
כיבוד אב ואם, מחלוקת, משפחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב צוויי שוואגערס וואס זענען געווען שותפים אין א ביזנעס און זיי האבן זיך צום סוף צעקריגט אויף זייער א שווערע פארנעם, מ'זיצט אסאך ביי דין תורה'ס און מ'רעדט זייער אסאך איינער אויפ'ן צווייטן. איך בין געווארן אריינגעמישט אינדערמיט קעגן מיין ווילן, ווייל מיין טאטע שיקט מיט מיר מעסעדזשעס צו מיין שווער, און מיין שווער שיקט אויף צוריק, און ביידע שוואגערס זענען ברוגז אויף מיר ווייל יעדער האלט אז איך העלף די אנדערע זייט. און אזוי ווער איך צוריסן פון ביידע זייטן. ווי אזוי זעט מען זיך ארויס פון אזא פלאנטער?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת תולדות, ב' דראש חודש כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות פחד, חלק ב', סימן ג): "מִי שֶׁבּוֹרֵחַ מִן הַצָּרָה, הוּא פִּקֵּחַ", א קלוגער מענטש אנטלויפט פון פראבלעמען; נעם דיר די ווערטער פאר דיין וועג ווייזער אין לעבן, זאלסט אנטלויפן פון פראבלעמען.


אז דיין משפחה איז פארמישט מיט מחלוקות, וואס דארפסטו אריין שטעקן דיין קאפ צווישן זיי? ביים סוף וועסטו ליידן מער פון אלעמען ווייל מען וועט דיר נעמען פאר'ן כפרה הינדל. אזוי ווי מיר געפונען, חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ברכות נו.): רבא איז געזיצן אין בית המדרש, ווען פלוצלינג האט ער געהערט א געשריי, ער האט געזען ווי צוויי בלינדע מענטשן קריגן זיך, איז רבא צוגעגאנגען און אפגעטיילט איינער פונעם צווייטן, האבן זיי ביידע גענומען שלאגן רבא; זעט מען פון דעם אז ווען מען קריגט זיך זאל מען אנטלויפן פון דארט, נישט צו האבן צוטון מיט די מחלוקה.


זאלסט נישט טראגן און ברענגען שלעכטס פון איינער צום צווייטן; אז דיין טאטע הייסט דיר זאגן דאס און יענץ מיינט נישט אז דו דארפסט דאס טון, דאס איז נישט כיבוד אב; מען הערט אויס וואס דער טאטע זאגט, מען ענטפערט נישט און מען טראגט נישט ווייטער.


כיבוד אב ואם איז נישט דאס, נישט יעדע זאך דארף מען טון וכו'; כיבוד אב ואם איז אויפשטעלן א שיינע אידישע שטוב. אז דו וועסט בויען א שיינע שטוב, דו וועסט מכבד זיין דיין ווייב, און מחנך זיין דיינע קינדער - דאס איז די גרעסטע כיבוד אב ואם. דער גרעסטער כיבוד אב ואם איז ווען עלטערן זעען ווי די קינדער פירן זיך אויף ערליך, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא פו.) אויפ'ן פסוק (דברים ו, ה): "וְאָהַבְתָּ אֵת ה' אֱלֹקֶיךָ" – זאלסט זען עס זאל ארויס קומען א קידוש השם דורך דיר און דער אייבערשטער זאל באליבט ווערן דורך דיר. ווייל ווען א מענטש איז איידל און צניעות'דיג און פירט זיך ווי עס דארף צו זיין, וואס זאגן מענטשן? "אַשְׁרֵי אָבִיו שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל זענען זיינע עלטערן וואס האבן אים געלערנט תורה; "אַשְׁרֵי רַבּוֹ שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל איז פאר זיין רבי וואס האט אים געלערנט תורה; "אוֹי לָהֶם לַבְּרִיוֹת שֶׁלֹא לָמְדוּ תּוֹרָה", וויי איז פאר די מענטשן וואס לערנען נישט קיין תורה. ווען איינער פירט זיך אויף ערליך זאגן די מענטשן: "קוקט אן דעם מענטש, וויבאלד ער לערנט תורה פירט ער זיך אויף אזוי ערליך". אויף אים זאגט דער פסוק (ישעיהו מט, ג): "וַיֹּאמֶר לִי עַבְדִּי אָתָּה, יִשְׂרָאֵל אֲשֶׁר בְּךָ אֶתְפָּאָר", דער אייבערשטער בארימט זיך מיט אזא איינעם.


דער אייבערשטער זאל דיר געבן שכל זאלסט שטיין ווייט פון מחלוקת.

#816 - איז דא א וועג ארויס פון מיינע עבירות?
קדושה, תשובה, עבירות, אינטערנעט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב שוין חתונה געהאט ב"ה, אבער איך ליג טיף אין די ערגסטע עבירות, איך בין צוגעבינדען צום אינטערנעט, דארט טרעף איך זיך מיט אלע שלעכטס אויף דער וועלט, און איך האב שייכות מיט פרעמדע פרויען. איז דא עפעס א וועג ארויס פון דעם, האט איר עפעס עצות און חיזוק אין דעם ענין?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויצא, ג' כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויי און ביטער איז דיר אז דו האסט שייכות מיט פרעמדע פרויען, דו האסט חתונה געהאט און דו באהאלטסט זיך מיט עבירות. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה כו, ה): "עַל הַכֹּל הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מַאֲרִיךְ אַפּוֹ", אויף אלע עבירות וואס א מענטש טוט ווארט דער אייבערשטער אז מען זאל תשובה טון, "חוּץ מִן הַזְּנוּת", אבער ווען עס קומט צו ניאוף רחמנא לצלן דארט איז דער אייבערשטער נישט מאריך אף, דער אייבערשטער באשטראפט דעם מענטש מיט א ביטערן עונש.


זאלסט נישט מיינען אז מען קען זיך באהאלטן מיט עבירות וכו'; מען קען גיין מיט פרעמדע פרויען וכו' רחמנא לצלן - און דאס וועט בלייבן א סוד, ווייל דער פסוק זאגט (איוב כד, טו): "וְעֵין נֹאֵף שָׁמְרָה נֶשֶׁף לֵאמֹר לֹא תְשׁוּרֵנִי עָיִן", די בעלי עבירות טראכטן ביי זיך: 'מיר וועלן ווארטן עס זאל ווערן נאכט דעמאלט וועלן מיר טון עבירות; מיר וועלן גיין אין באהאלטענע פלעצער אז קיינער זאל אונז נישט זען', אזוי מיינט מען, זאגן אויף דעם די הייליגע חכמים (במדבר רבה ט, א): "הַנּוֹאֵף אוֹמֵר אֵין בְּרִיָה יוֹדַעַת בִּי, לְפִי שֶׁכָּל מַעֲשָׂיו אֵינָן אֶלָּא בַּחשֶׁךְ", א מענטש מיינט טאקע אז ער קען זיך באהאלטן פונעם אייבערשטן, וואס טוט דער אייבערשטער? "וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְפַרְסְמָן בָּעוֹלָם", דער אייבערשטער פארשעמט אים פאר די גאנצע וועלט.


מיין נישט אז מען קען זיך באהאלטן פונעם אייבערשטן, "אִם יִסָּתֵר אִישׁ בַּמִּסְתָּרִים וַאֲנִי לֹא אֶרְאֶנּוּ, נְאֻם ה'" (ירמיהו כג, כד), דער אייבערשטער זאגט: ווי קען זיך א מענטש באהאלטן פון מיר? "הֲלוֹא אֶת הַשָּׁמַיִם וְאֶת הָאָרֶץ אֲנִי מָלֵא נְאֻם ה'", דער אייבערשטער איז דאך איבעראל!


האק אפ אלע קשרים וואס דו האסט מיט עבירות; אפילו זיי שרייבן דיר און רופן דיר אן זאלסטו זיי נישט ענטפערן. טויש דיין נומער און פארמאך אלע דיינע סאושעל מידיע אקאונטס, דו זאלסט נישט האבן מער צו טון מיט'ן שטן.


אז דו וועסט תשובה טון וועט דער אייבערשטער דיר מוחל זיין, אבער אז דו וועסט ווייטער האבן שייכות מיט פרעמדע וכו' השם ישמרינו - וועסטו אלעס פארלירן. דו וועסט פארשעמט ווערן ביי אלע דיינע חברים, דיין משפחה וועט נישט וועלן האבן מיט דיר, אפגערעדט דיין ווייב וועט גלייך נעמען א גט, און די קינדער וועלן נישט וועלן קוקן אויף דיר, דו וועסטו זיך ארום דרייען פארוואגלט דיין גאנץ לעבן.


האב שכל פאר דו וועסט חרטה האבן און עס וועט זיין אביסל שפעט.

#815 - ווי אזוי לערנט מען אויס קינדער זיך צו היטן די אויגן?
חינוך הילדים, שמירת עינים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט א גרויסן יישר כח אויף די געוואלדיגע שיעורים, וואס זענען אונז שטענדיג מחזק.


דער ראש ישיבה שליט"א זאגט כסדר אז מ'דארף אנזאגן די קינדער זיך צו היטן די הענט, נישט צורירן וואו מ'טאר נישט. וויל איך וויסן אויב מ'דארף זיי אויך זאגן דאס וואס שטייט אין שלחן ערוך אז חסידים הראשונים האבן זיך אויך געהיטן די אויגן, און נישט געקוקט דארט וואו מ'טאר נישט? אדער איז דאס נאר פאר בעלי מדריגה?


בכלל וויל איך וויסן אויב ערוואקסענע מענטשן דארפן זיך אויך אזוי פירן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויצא, ג' כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אודאי זאלסטו לערנען דיינע קינדער זיי זאלן זיך פירן ווי די הייליגע צדיקים, זיך היטן די אויגן; וועלן זיי אויך אויסוואקסן גרויסע צדיקים. מיר געפונען, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קיח:) מען האט געפרעגט רבי, "פארוואס האסטו זוכה געווען מען זאל דיר רופן רבינו הקדוש?" האט ער געענטפערט, "מִיָּמַי לֹא נִסְתַּכַּלְתִּי בַּמִילָה שֶׁלִּי", איך האב זיך געהיטן מיינע אויגן, איך האב קיינמאל נישט געקוקט אויף די מקום המילה, דעריבער רופט מען מיר מיט דעם טיטל רבינו הקדוש; זעט מען פון דעם אז דורכדעם וואס מען היט זיך די אויגן איז מען איז זוכה צו ווערן הייליג.


בפרט ווען דו נעמסט דיינע קינדער אין מקוה זאלסטו זיי אויסלערנען מידת הצניעות. זיי זאלן זיך היטן די אויגן, זיי זאלן שטיין אויסגעדרייט צום וואנט בצניעות. ווייל דער הייליגער זוהר זאגט בפירוש אז מען טאר נישט קוקן, דאס איז נישט קיין מידות חסידות, דאס איז אן איסור. אזוי ווי מיר געפונען (זוהר הקדוש פרשת בשלח, דף סו:): "אָסוּר לְאִסְתַּכְּלָא בַּקֶּשֶׁת", מען טאר נישט קוקן אויפ'ן אות הברית; נאך זאגט דער זוהר הקדוש אין פרשת קדושים (פד:): "אָסִיר לֵיהּ לְבַר נָשׁ לְאִסְתַּכְּלָא בְּאָת קַיָּימָא דִּילֵיהּ", עס איז אסור פאר'ן מענטש צו קוקן אויפ'ן אות הברית; זאלסטו צוגעוואוינען דיינע קינדער פון קליינווייז אן זיי זאלן זיין הייליג און ריין.


וואויל איז דעם וואס היט זיינע קינדער פון יונגווייז אן, וועט ער זוכה זיין צו קינדער צדיקים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#814 - וואס טוט מען ווען מ'ווערט נישט געהאלפן דורך תפלה?
תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך הער כסדר פונעם ראש ישיבה שליט"א אז די איינציגסטע עצה אויף יעדע זאך איז נאר תפלה. איך וויסן אויב ס'איז טאקע ממש אזוי, ווייל איך האב געהערט אמאל דרשות פון מגידים אז מ'קען בעטן דעם אייבערשטן אבער אויב באקומט מען נישט וואס מ'האט געבעטן, מיינט דאס אז דער אייבערשטער האט געענטפערט "ניין" אויף די תפלה, ווייל דער אייבערשטער ווייסט אז ס'איז נישט גוט איך זאל באקומען יענע זאך.


ווי אזוי קען איך טאקע וויסן וואס דער אייבערשטער ענטפערט מיר? אסאך מאל בעט איך א זאך און איך זע אז איך באקום עס נישט, ווי אזוי קען איך וויסן אויב דער אייבערשטער וויל מיר נישט געבן די זאך, אדער דארף איך פשוט נאך ווייטער בעטן און בעטן ביז דער אייבערשטער וועט מיר געבן וואס איך דארף.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת תולדות, ב' דראש חודש כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצו): "אָסוּר לָאָדָם לַעֲמֹד עַצְמוֹ עַל שׁוּם דָּבָר, הַיְנוּ שֶׁאָסוּר לְהִתְעַקֵּשׁ בִּתְפִילָּתוֹ - שֶׁהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא יַעֲשֶׂה לוֹ דַּוְקָא אֶת בַּקָּשָׁתוֹ וכו'", א מענטש טאר זיך נישט איינ'עקשנ'ען ביים אייבערשטן אז דער אייבערשטער מוז אים טון אזוי ווי ער וויל, "רַק צָרִיךְ לְהִתְפַּלֵּל וּלְהִתְחַנֵּן לִפְנֵי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ בְּרַחֲמִים וְתַחֲנוּנִים, אִם יִתֵּן הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ – יִתֵּן, וְאִם לָאו לָאו", נאר מען דארף בעטן דעם אייבערשטן מיט רחמנות, אזוי ווי מען בעט זיך ביי איינעם ער זאל רחמנות האבן; אז דער אייבערשטער וועט אים העלפן איז גוט, און אז ער וועט אים נישט נאך געבן איז נישט. דער רבי טייטשט אויס וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ב, יג): "אַל תַּעַשׂ תְּפִלָּתְךָ קֶבַע", אז קבע איז א לשון פון גזילה, "הַיְנוּ שֶׁכָּל מַה שֶּׁהוּא מְבַקֵּשׁ, הֵן פַּרְנָסָה אוֹ בָּנִים אוֹ שְׁאָר צְרָכִים, אָסוּר לְהִתְעַקֵּשׁ וְלַעֲמֹד עַצְמוֹ בִּתְפִילָּתוֹ, שֶׁדַּוְקָא יַעֲשֶׂה הַקָּדוֹשׁ בָּרוּך הוּא אֶת תְּפִילָּתוֹ", ווען מען בעט דעם אייבערשטן אויף פרנסה, אויף קינדער אדער סיי וועלכע אנדערע געבעטן, טאר מען זיך נישט איינ'עקשנ'ען אז עס מוז זיין אזוי ווי ער וויל, "כִּי זֶה הוּא תְּפִילַּת קֶבַע, שֶׁלּוֹקֵחַ הַדָּבָר בְּחָזְקָה בִּגְזֵלָה", ווייל דאס איז אזוי ווי דו גנב'עסט מיט דיינע תפילות, "רַק יִתְפַּלֵּל רַחֲמִים וְתַחֲנוּנִים כַּנַּ"ל".


ווען מען רעדט צום אייבערשטן דארף מען זיין זייער שטארק נישט אויף צו געבן, ווען מען זעט ווי עס גייט אריבער אסאך צייט און מען באקומט נישט וואס מען בעט; מען דארף האבן אסאך סבלנות אויס צו ווארטן אויף די ישועה פונעם אייבערשטן, און ווייטער מתפלל זיין צו אים ער זאל רחמנות האבן און שיקן די ישועה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.