שאלה אין קורצן ענין
#80 - ווי אזוי קען איך אוועקנעמען מיין מאן פון זיין טעבלעט?
שלום בית, סבלנות, חיזוק פאר פרויען, תפילות אויף אידיש, קאמפיוטער, מאוויס

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך הער אסאך די שיעורים פונעם ראש ישיבה, און איך פרוביר זייער שטארק פאלגן אלע עצות וואס דער רבי לערנט אונז.


מיין מאן איז א צדיק, ער שטייט אויף זייער פרי צו קענען דאווענען געהעריג מיט מנין, ער ארבעט שווער און מאכט צייט צו לערנען אויפ'ן סדר דרך הלימוד. און ספעציעל פירט ער זיך זייער שיין אויף אינדערהיים און העלפט ארויס מיט די קינדערלעך ווען ער קען, איך האב ברוך ה' א לעכטיגע שיינע לעבן.


מיין שאלה איז, דער ראש ישיבה רעדט כסדר פון פארקוקן און סובל זיין, וויל איך וויסן וויפיל איז די שיעור? מיין מאן האט איין שוואכקייט וואס שטערט מיך, נאך די ארבעט לופטערט ער זיך אויס מיט זיין ארבעט'ס טעבלעט, איך ווייס אז ער קוקט נאר מוזיק ווידיאס און נישט מער, אבער ס'גייט מיך אין לעבן.


איך מאך אסאך תפילה אויף דעם, און כ'האב פרובירט צו רעדן שיין צו אים דערוועגן, אבער גארנישט האט זיך געטוישט. עס שטערט מיך אים צו זען דערמיט. וואס קען איך טון אים צו העלפן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חיי שרה, כ"ג מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


לויבט און דאנקט דעם אייבערשטן אז איר האט א מאן וואס לערנט און דאווענט און העלפט אייך, הערט נישט אויף דאנקען דעם אייבערשטן אויף די גרויסע חסדים אז איר האט א ליכטיגע שטוב; וויפיל פרויען וואלטן ווען געוואלט האבן די סארט לעבן, די סארט מאן, די סארט שטוב, א שטוב וואס מען דאווענט, א שטוב וואס דער מאן איז זיך קובע שיעורים צו לערנען, א מאן וואס העלפט?


דאס וואס עס שטערט אייך אז אייער מאן לויפט צום טעבלעט קוקן מוזיק קליפס, איר ווילט א שטוב אן די אלע זאכן; וויסן זאלט איר אז דאס גייט נישט אין איין מינוט. איר דארפט פארשטיין אז די טעבלעט איז א שטארקע מאגנעט, עס ציט זייער שטארק; דאס נעמט אוועק דעם מענטש פון די וועלט, עס טראגט אים אין אן אנדערע וועלט. קליפס און מאוויס איז א זאך וואס איז שטערקער פון אלעס, אינמאל מען הייבט אן דערמיט איז זייער שווער ארויס צו קריכן פון דעם, ווייניג מענטשן וואס קענען זיך ערהוילן פון דעם.


אבער איין זאך איז שטערקער פון דעם, תפילה והתבודות, בעטן דעם אייבערשטן - דאס איז שטערקער פון אלעס; אז איר וועט בעטן טאג נאך טאג, נאכט נאך נאכט אויף דעם - וועט איר זען ווי איר וועט פועל'ן.


מען דארף האבן אסאך סבלנות, מען טאר נישט אויפהערן בעטן דעם אייבערשטן. אפילו מען זעט נישט ווי עס רירט זיך עפעס, מען שפירט נישט ווי איינער הערט וואס מען בעט, מען זעט נישט עפעס זאל זיך טוישן - דארף מען ווייטער זיין געדולדיג און בעטן דעם אייבערשטן ביז מען זעט די ישועה.


דא האט איר א קליינע תפילה צו בעטן דעם אייבערשטן יעדן טאג:


"הייליגער באשעפער איך דאנק דיר פאר מיין לעבן, איך דאנק דיר פאר מיין טייערער מאן און פאר מיינע טייערע קינדער; הייליגער באשעפער, דו ביסט אזוי גוט צו מיר, דו געבסט מיר אזויפיל חסדים, האסט מיר געגעבן א ליכטיגע שטוב, איך דאנק דיר פאר אלעס.


הייליגער באשעפער, עס איז דא א זאך וואס טוט מיר זייער וויי, עס שטערט מיר אז מיין מאן לויפט צום טעבלעט, צו זיין טעלעפאן - קוקן קליפס און מאוויס; עס שטערט מיר אזוי שטארק, דאס מאכט מיר אין א שלעכטע גוסטע, דאס מאכט מיר וויינען, איך וויל נישט מיין מאן זאל זיין פארנומען מיט די זאכן. הייליגער באשעפער העלף מיר אז מיין מאן און מיינע קינדער זאלן זיין ערליכע אידן יראי השם, זיי זאלן נישט פארברענען זייערע יארן מיט נארישע זאכן; לייג אריין אין מיין מאן א הייליגע גייסט, ער זאל פאלגן צדיקים וואס האבן אונז געזאגט מיר זאלן נישט האבן קיין טעלעפאן, טעבלעט, קאמפיוטער - צו קוקן קליפס און מאוויס.


הייליגער באשעפער, העלף מיר עס זאל נישט שטערן מיין שלום בית; העלף מיר איך זאל קוקן גוט אויף מיין מאן, איך זאל קוקן אויף אים מיט רחמנות, איך זאל אים דן זיין לכף זכות, איך זאל פארשטיין אז עס איז אים שווער דאס אפצולאזן אויף איין מאל; מיר זאלן ווייטער לעבן מיט שלום, מיט ליבשאפט, מיר זאלן ביידע האבן איין ציל, אויפשטעלן א שיינע שטוב מיט ערליכע אידישע דורות, אמן סלה".


איר וועט נאר קענען פועל'ן אויב איר וועט אים ווייטער ליב האבן, איר וועט קוקן אויף אים גוט; איר וועט פארשטיין אז דאס איז א שוואכקייט, א שווערע נסיון - נאר אזוי וועט איר עס קענען פועל'ן. איר זאלט חס ושלום נישט לאזן דעם פרומען יצר הרע אפקילן דאס ליבשאפט פון ענק.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#79 - ווי אזוי קען מען באקומען א קלארע הדרכה ווי אזוי צו פירן א שטוב?
שלום בית, תפילות אויף אידיש, הדרכות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א אינגערמאן, נישט לאנג נאך די חתונה, און איך זע אז אסאך מענטשן האבן שאלות איבער ווי אזוי זיך צו פירן אינדערהיים, אבער דער ראש ישיבה שליט"א ענטפערט נישט קלאר נאר ברמז וועגן צניעות. דער אמת איז אבער אז ס'וואלט יא געדארפט זיין א וועג ווי אזוי צו באקומען א קלארע הדרכה, וואס יא און וואס נישט, איז מיין שאלה ווי אזוי מען קען דאס באקומען.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וירא, ט"ו מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די וועג ווי אזוי צו פירן א אידישע לעבן דארף זיין געבויט אויף די תורה; לערען אסאך גמרא - וועסטו זען ווי אזוי די הייליגע תנאים און אמוראים האבן געלעבט מיט די ווייב. הער נישט אויס קיין מדריכים וואס זענען מדריך חתנים און כלות קעגן די תורה; זיי לערנען פרישות רחמנא לצלן. פרישות איז קעגן די תורה, פרישות איז אן עצה אראפצואווארפן אין עבירות, אנטלויף פון די וואס לערנען קעגן די תורה.


אין ברסלב איז געווען זייער א גרויסער צדיק, הרב הקדוש רבי אברהם בן רבי נחמן מטולטשין זכרונו לברכה (בעל מחבר ספר "באור הלקוטים"), א העכערער סארט מענטש. ער פאר זיך איז געווען אפגעשיידט פון די וועלט, מיט דעם אלעם ווען מען פלעגט אים בעטן הדרכות בענינים של בינו לבינה וכו', פלעגט ער שטענדיג זאגן: "קִינְדֶערְלֶעךְ, הִיט אַייךְ פוּן כְּרִיתוּת"; דאס הייסט מען זאל זיך אכטונג געבן אין הלכות טהרה, מען זאל חזר'ן הלכות טהרה צו וויסן נישט נכשל צו ווערן אין קיין שום הלכה, אבער ווען מען מעג, מעג מען אלעס וכו', און מען זאל זיך נישט מבלבל זיין פון קיין שום זאך אויף די וועלט.


בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר ווייזן ווי אזוי זיך צו פירן, וואס צו טון; שריי צום אייבערשטן די ווערטער וואס דוד המלך האט געשריגן און געבעטן (תהלים פו, יא): "הוֹרֵנִי ה' דַּרְכֶּךָ", לערן מיר אייבערשטער דעם וועג, "אֲהַלֵּךְ בַּאֲמִתֶּךָ", איך זאל גיין מיט די אמת'ע וועג, "יַחֵד לְבָבִי לְיִרְאָה שְׁמֶךָ", מאך מיין הארץ זאל נאר גיין מיט דיר אייבערשטער; בעט דעם אייבערשטן (שם קיט, לה): "הַדְרִיכֵנִי בִּנְתִיב מִצְוֹתֶיךָ", העלף מיר אייבערשטער איך זאל גיין אין די וועג פון די תורה, "כִּי בוֹ חָפָצְתִּי", נאר דאס איז מיין ווילן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#78 - וואס טו איך אז ס'איז זייער שווער פאר מיין ווייב זיך צו שערן די האר?
שלום בית, תפילות אויף אידיש, שערן די האר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם כל וויל איך אויסדרוקן א דאנק פון טיפעניש פון הארץ אויף די פילע חיזוק וואס איך באקום פונעם ראש ישיבה שליט"א די לעצטע פאר יאר וואס איך הער די שיעורים.


דער אייבערשטער האט מיר ברוך ה' געגעבן זייער א וואוילע און ערליכע ווייב פון גאר א גוטע שטוב. זי האט אבער געלערנט אין א שולע וואס דארט איז די מסורה אז די פרויען שערן זיך נישט די האר נאך די חתונה, און פארשטייט זיך אז מ'האט קיינמאל נישט גערעדט דארט איבער דעם ענין צו די מיידלעך. אין צוגאב וואוינען מיר אין א ליטווישע געגנט, פול מיט ערליכע אידן, אבער ביי זיי שערן זיך נישט די פרויען, און אסאך פון אירע חבר'טעס שערן זיך נישט, און דאס מאכט זייער שווער פאר מיין ווייב דאס זיך שערן.


די ערשטע פאר יאר נאך די חתונה האט זי מיר נישט געזאגט איבער דעם וואס זי וויל באמת זיך נישט שערן, ווייל זי האט מיר נישט געוואלט מצער זיין, אבער איין טאג איז אונטערגעקומען א מעשה וואס דאס האט געברענגט זי זאל מיר אויסזאגן דעם אמת ווי שווער ס'איז פאר איר, מיר האבן געהערט פון איינעם וואס מ'האט זיי גע'פסק'נט אז א פרוי דארף זיך נישט שערן, און דעמאלט האט זי ארויסגעזאגט דעם אמת אז זי וואלט גרייט געווען צו בלייבן א מיידל פאר נאך עטליכע יאר אבי זיך נישט צו דארפן שערן, און זי קען נישט פארשטיין ווי אזוי ס'קען זיין גאנצע ערליכע קהלות ביי אידן וואו מ'שערט זיך נישט, און ווי אזוי קען זיין אז בלויז ווייל מיר זענען געבוירן געווארן אין די קהלה, נאר דערפאר מוזן מיר זיך יא שערן, און ס'איז ממש אזוי הארב.


איך האב מסתמא נישט געטון ריכטיג, אבער איך האב איר דעמאלט געזאגט אז מסתמא איז עס טאקע נישט אזוי געפערליך, איך האב געזען אין ספרים אז דער עיקר איסור איז ווייל אויב האט מען האר וועט מען עס אויפדעקן, און איך ווייס אויף זיכער אז ביי מיין ווייב וועט דאס נישט פאסירן. און דעמאלט איז געווען א שטיק צייט וואס זי האט זיך נישט געשוירן, און דאן האט זי ממש אויפגעלעבט, זי איז ממש געווארן א נייער מענטש, די גאנצע שטוב האט אויפגעלעבט, און אונזער שלום בית איז געווארן פיל בעסער.


בקיצור איז דורכגעגאנגען נאך אסאך צייט זייט דעמאלט, עליות און ירידות, ווען איך האב אנגעהויבן שפירן אז ס'איז נישט אויסגעהאלטן האט זי זיך ווידער געשוירן און ווידער אריינגעפאלן אין דעפרעסיע, און דערנאך ווידער נישט געשוירן און געווארן אויפגעלעבט, און אזוי אהין און צוריק. פון איין זייט האב איך געזען תשובות אז ס'איז נישט קיין פראבלעם, און פון די אנדערע זייט איז אונזער מסורה זייער שטארק יא צו שערן און איך האב געליינט בריוו אויך פונעם ראש ישיבה איבער די הארבקייט פון די זאך.


די שאלה איז אויב ס'איז בעסער מוותר צו זיין אויף די מסורה ענדערש ווי אריינצופאלן אין דעפרעסיע וואס קען ברענגען פראבלעמען און עבירות? אפשר איז גאר יצא שכרו בהפסידו, אפשר וועל איך באקומען שכר פאר'ן יא ברעכן די מסורה אין אזא פאל?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וירא, ט"ו מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מען קען נישט באצווינגען א צווייטן און זיכער נישט א ווייב; זייער אסאך פראבלעמען קומען ארויס ווען מען באצווינגט א ווייב.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (גיטין ו:): "לְעוֹלָם אַל יַטִּיל אָדָם אֵימָה יְתֵירָה בְּתוֹךְ בֵּיתוֹ", א מענטש זאל קיינמאל נישט ווארפן א שרעק אין שטוב אויף זיין ווייב, "שֶׁהֲרֵי פִּילֶגֶשׁ בַּגִּבְעָה הֵטִיל עָלֶיהָ בַּעֲלָהּ אֵימָה יְתֵירָה, וְהִפִּילָה כַּמָּה רְבָבוֹת מִיִּשְׂרָאֵל", ווייל די מעשה פון פילגש בגבעה, ווי צענדליגער טויזנטער אידן זענען גע'הרג'עט געווארן, האט זיך אנגעפאנגען מיט דעם וואס איינער האט געלייגט א פחד אויף זיין ווייב, נאך זאגן די הייליגע חכמים (שם): "כָּל הַמֵּטִיל אֵימָה יְתֵירָה בְּתוֹךְ בֵּיתוֹ, סוֹף הוּא בָּא לִידֵי שָׁלֹשׁ עֲבֵירוֹת, גִלוּי עֲרָיוֹת, שְׁפִיכוּת דָּמִים, וְחִלּוּל שַׁבָּת", ווער עס ווארפט א פחד אויף זיין ווייב וועט נאכדעם צוקומען צו די דריי הארבע עבירות: גילוי עריות, שפיכות דמים און חילול שבת.


קיינער האט נאך נישט מצליח געווען דורך באצווינגען די ווייב; וואס איז יא שייך צו טון? שיין רעדן. שיין רעדן קען מען יא, שיין רעדן דאס איז די וועג צו מצליח זיין, מען קען נישט נעמען א כלה נאך די חתונה איר אפשערן די האר אן דעם וואס זי זאל וויסן דאס חשיבות דערפון. עלטערן דארפן רעדן צו זייערע קינדער ווען זיי זענען נאך יונג, זיי דערציילן וואס צדיקים האבן געזאגט וואס מען באקומט ווען מען שערט זיך אפ די האר, זיי דערציילן דאס חשיבות און שכר וואס דער אייבערשטער געבט פאר די פרויען, דאס מסירות נפש פון אונזערע עלטערן.


קוק וואס דער הייליגער תנא רבי שמעון בן יוחאי זאגט (נשא קכה:): "'תּוּנְבָא לֵיתֵי', א קללה זאל קומען, 'עַל הַהוּא בַּר נָשׁ', אויף דעם מענטש, 'דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ', וואס לאזט זיין ווייב, 'דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען. 'וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה', און דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי. 'וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, 'לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ', זיך שיין צו מאכן, 'גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא', איז זי גורם אז עס זאל זיין ארעמקייט אין שטוב, 'וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא', און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב. 'וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא', אזוי אויך איז זי גורם אז דער סמ"ך מ"ם און די נישט גוטע זאלן זיין אין איר שטוב. 'מַאן גָּרִים דָּא?' ווער איז דאס אלעס גורם? 'הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר'", די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס.


בעט דעם אייבערשטן אז דיין שטוב זאל זיך פירן אזוי ווי די צדיקים האבן געוואלט, איך שרייב דיר א קליינע תפלה וואס דו זאלסט בעטן יעדן טאג. מיט תפילה וועט זיך אלעס טוישן, אפילו זאכן וואס זעען אויס ווי מען קען דאס נישט טוישן:


"רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אִיךְ בֶּעט דִיר זֵייעֶר, לֵייג אַרַיין אַ הֵיילִיגְקֵייט אִין מַיין וַוייבּ, זִי זָאל אַכְטוּנְג גֶעבְּן אַז אִיר הָאר זָאל זַיין אִינְגַאנְצְן צוּגֶעדֶעקְט; אִיךְ הָאבּ זֵייעֶר מוֹרָא פוּן דָאס וָואס שְׁטֵייט אִין זֹהַר הַקָדוֹשׁ (נָשׂא קכה.) אוֹיף אַ פְרוֹי וָואס גֵייט מִיט אוֹיפְגֶעדֶעקְטֶע הָאר, אַז זִי אִיז גוֹרֵם עֶס זָאל זַיין אָרֶעמְקַייט אִין שְׁטוּבּ, אִירֶע קִינְדֶער וֶועלְן נִישְׁט מַצְלִיחַ זַיין אוּן זֵיי וֶועלְן נִישְׁט זַיין חָשׁוּב, אַזוֹי אוֹיךְ אִיז זִי גוֹרֵם אַז דֶער סַמֶ"ךְ מֵ"ם זָאל זַיין אִין אִיר שְׁטוּבּ.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, וָואס זָאל אִיךְ טוּן אַז מַיין וַוייבּ וֶוערְט דֶעפְּרֶעסְט וֶוען זִי טְרַאכְט פוּן זִיךְ שֶׁערְן? אִיךְ וֵוייס נִישְׁט וָואס צוּ טוּן; אַז זִי שֶׁערְט זִיךְ - אִיז זִי דֶערְבִּיטֶערְט, אַז זִי שֶׁערְט זִיךְ נִישְׁט אִיז זִי פְרֵיילִיךְ, אָבֶּער אִיךְ וִויל דָאךְ יָא זִי זָאל זִיךְ אָפְּשֶׁערְן, הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער וָואס זָאל אִיךְ טוּן? פוּן אֵיין זַייט וִויל אִיךְ אִיר נִישְׁט וַויי טוּן, אִיךְ וִויל לֶעבְּן מִיט אִיר בְּשָׁלוֹם אוּן מִיט לִיבְּשַׁאפְט, אָבֶּער פוּן דִי אַנְדֶערֶע זַייט וִויל אִיךְ טוּן דַיין וִוילְן אוּן אִיךְ וִויל אוֹיפְשְׁטֶעלְן אַ שְׁטוּבּ מִיט עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, זִי טוּט עֶס נִישְׁט פַאר שְׁלֶעכְטְקֵייט, זִי וֵוייסְט פָּשׁוּט נִישְׁט דִי שֵׁיינְקֵייט דֶערְפוּן. אָנָּא הַשֵּׁם, אִיךְ בֶּעט דִיר הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, גֶעבּ מִיר אַ וֶועג וִוי אַזוֹי אִיךְ זָאל קֶענֶען רֶעדְן מִיט אִיר, אַז זִי זָאל פַארְשְׁטֵיין דִי הַארְבְּקֵייט דֶערְפוּן אוּן זִיךְ אָפְּשֶׁערְן אִיר הָאר אַזוֹי וִוי דִי הֵיילִיגֶע צַדִּיקִים הָאבְּן אוּנְז גֶעלֶערְנְט".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#77 - ווי אזוי קען מען פארלירן וואג גרינגערהייט?
תפילות אויף אידיש, שמחה, תודה והודאה, דייעט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אלע חיזוק און עצות, איך בין זיך ממש מחיה.


איך דארף אן עצה אויף א דייעט, איך ווער פעשער פון טאג צו טאג, איך קען זיך נישט צוריק האלטן פון עסן, און איך וויל נישט גיין צו א גוי'אישער דייעטישן, איך וויל קענען עסן נארמאל און זיך צוריק האלטן פון איבריגע עסן, און אזוי אפפאלן פונט. אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר שרייבן א תפלה אויף דעם, צו בעטן דעם אייבערשטן זיך צו קענען צוריק האלטן פון עסן איבריג, און פארלירן וואג.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בראשית, כ"ו תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ערשטנס בעט איך דיר זייער זאלסט נישט קוקן אויף זיך שלעכט, דיין פראבלעם איז א קליינע פראבלעם; דאנק דעם אייבערשטן אז דו ביסט געזונט און שטארק, דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט אן אפעטיט צו עסן; בסך הכל ביסטו אביסל איבערוואגיג, דאס איז נישט געפערליך.


די וויכטיגסטע זאך איז צו זיין פרייליך און צופרידן, זיך איבערגעבן אין דעם אייבערשטנס הענט; ווען מען איז פרייליך קומט אלעס אן גרינג, מען ווערט געזונט, מען עסט געזונט; שמחה איז א רפואה פאר אלסדינג.


אז עס שטערט דיר דאס אז דו ביסט איבערוואגיג - זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן יעדן טאג אויף דעם בתמימות ובפשיטות. דער רבי האט אונז געלערנט מיר זאלן רעדן צום אייבערשטן אזוי ווי מען שמועסט מיט א חבר; נישט קיין חילוק וואס מען דארף, צי דאס איז א גרויסע פראבלעם אדער א קלייניקייט וואס שטערט וכדומה, אויף אלעס דארף מען בעטן נאר דעם אייבערשטן.


בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר העלפן דו זאלסט זיין געזונט, זאלסט קענען דינען דעם אייבערשטן גרינגערהייט, בעט אים: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל זיין געזונט, איך זאל עסן געזונט, די עסן זאל זיך פארדייען געזונטערהייט, עס זאל מיר זיין גרינג דאס גיין און קומען, עס זאל מיר אנקומען גרינג זיך צו באוועגן.


רבונו של עולם, איך האב שוין פרובירט אלע סארט מיטלען אבער גארנישט ארבעט זיך אויס, עס ארבעט נישט מיט מיר. איך הייב אן אכטונג געבן וואס איך עס, אבער גלייך דערויף פארליר איך זיך און איך נעם צו מער און מער וואג, עס ווערט מיר אלעס זייער שווער. רבונו של עולם עס זעט אויס ווי דאס איז א קינדערישע זאך אויף וואס צו בעטן, אבער פאר מיר איז דאס זייער וויכטיג; עס איז מיין געזונט, עס איז מיין באוועגונג; העלף מיר איך זאל זיך קענען באהערשן, איך זאל עסן נאר געזונט און נישט מער וויפיל איך דארף, העלף מיר טאטע איך זאל זיין געזונט און שטארק, איך זאל דיר קענען דינען מיט שמחה און ליבשאפט".


אז דו וועסט זיין שטארק מיט די צוויי זאכן 'שמחה' און 'תפילה' - וועסטו זען גרויסע ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#76 - ווי אזוי נעמט מען דעם קערפער פאר א וועגווייזער?
חינוך הילדים, רפואה, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, הדרכות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרוי, א מאמע פון קינדער, און איך נוץ מיין קערפער פאר מיין וועג ווייזער, ווען איך לייג זיך אריין אין מיין קערפער קען איך וויסן וואו איך האלט אויף דער וועלט ברוחניות און בגשמיות, און איך קען שפירן ווען עפעס איז יא גערעכט אדער נישט גערעכט.


אלס מיידל האב איך דאס נישט געקענט טון אזוי גוט, ווייל ווען איך האב זיך אריינגעלייגט אין מיין קערפער האב איך נישט געוואוסט געהעריג ווי אזוי עס צו באלאנצירן. יעצט אז איך בין שוין א מאמע פון טעכטער, האב איך זייער געוואלט אז מיינע טעכטער זאלן אויפוואקסן מיט די מתנה פון זייער קערפער, אבער זיי זאלן יא זיין באלאנצירט, זיי זאלן נישט שפירן ווי זיי זענען האלב און ווערן קלעבעדיג צו סיי וואס.


מיין שאלה איז אויב ס'איז דא א וועג פאר א מיידל זיך אויך צו קענען אריינלייגן אין איר קערפער, אדער קען מען דאס טון נאר נאך די חתונה?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בראשית, כ"ה תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ...


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייט מיר מוחל, איך פארשטיי נישט קיין איין ווארט וואס איר שרייבט, איך ווייס נישט אויב איר פארשטייט יא וואס איר שרייבט.


אידישע קינדער האבן א וועג ווייזער - די הייליגע תורה. די הייליגע חכמים זאגן (בראשית רבה א, א) אויפ'ן פסוק (משלי ח, ל): "וָאֶהְיֶה אֶצְלוֹ אָמוֹן וָאֶהְיֶה שַׁעֲשֻׁעִים יוֹם יוֹם", ווען דער אייבערשטער האט געוואלט באשאפן די וועלט האט ער גענומען די תורה און געקוקט אין די תורה, אזוי ווי אן ארכיטעקט וואס גייט בויען א בנין נעמט ער אפיר דעם בלו-פרינט און קוקט דערין ווי אזוי צו בויען, "כַּךְ הָיָה הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מַבִּיט בַּתּוֹרָה וּבוֹרֵא אֶת הָעוֹלָם", אזוי האט דער אייבערשטער געטון, ער האט געקוקט אין די תורה און אזוי באשאפן די וועלט.


א איד פירט זיך ווי די תורה זאגט מען זאל זיך פירן; דאס איז אונזער אורים ותמים, דאס איז אונזער וועג ווייזער. מוהרא"ש דערציילט פונעם חזון איש זכותו יגן עלינו, מען האט אים געפרעגט אויב היינטיגע טעג איז דא די אורים ותומים, האט ער געזאגט: "מיין אורים ותומים איז דער שולחן ערוך; ווען איך דארף וויסן ווי אזוי זיך צו פירן קוק איך אין שלחן ערוך".


וואס האבן אונזערע עלטערן געטון ווען זיי האבן געוואלט וויסן ווי אזוי זיך צו פירן? וואס האבן די צדיקים פון אלע דורות געטון ווען זיי האבן נישט געוואוסט ווי אזוי זיך צו פירן? זיי האבן געבעטן דעם אייבערשטן: "'אתה חונן לאדם דעת', דו רבונו של עולם געבסט שכל פאר אלע מענטשן, 'ומלמד לאנוש בינה, דו געבסט פארשטאנד פאר אלעמען, בעט איך דיר רבונו של עולם, 'חננו מאתך חכמה בינה ודעת', געב מיר שכל איך זאל וויסן ווי אזוי זיך צו פירן".


די הייליגע חכמים זאגן (ויקרא רבה ל, ג): "בַּדּוֹרוֹת הַלָּלוּ שֶׁאֵין לָהֶם לֹא מֶלֶךְ וְלֹא נָבִיא, לֹא כֹהֵן וְלֹא אוּרִים וְתֻמִּים, וְאֵין לָהֶם אֶלָּא תְּפִלָּה זוֹ בִּלְבָד", אין אונזערע דורות ווען מיר זענען אין גלות, אן קיין קעניג, אן קיין נביא, אן קיין כהן גדול און אן קיין אורים ותומים, "אָמַר דָּוִד לִפְנֵי הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", האט דוד המלך געבעטן דעם אייבערשטן פאר אונז, "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם אַל תִּבְזֶה אֶת תְּפִלָּתָם", רבונו של עולם נעם אן זייערע תפילות.


אז איר ווילט געבן א גוטע וועג פאר אייערע טעכטער ווי אזוי זיי זאלן זיך פירן, לערנט זיי אויס די עצה וואס דער רבי האט אונז געלערנט, לערנט זיי אויס אז ווען זיי ווילן וויסן ווי אזוי זיך צו פירן זאלן זיי דאס איבער רעדן מיט'ן אייבערשטן, זיי זאלן זיך מתבודד זיין; רעדן צום אייבערשטן אויף זייער אייגענע שפראך און פרעגן דעם אייבערשטן, אזוי ווי מען רעדט צו א גוטער פריינט, דורכדעם וועלן זיי וויסן ווי אזוי זיך צו פירן. אזוי זאלן זיי טון אין יעדע פרט אין לעבן, ווען מען ווייסט נישט וואס צו טון אדער מען דארף א ישועה.


אז איר וועט רעדן צום אייבערשטן וועט איר פטור ווערן פון אלע אייערע דמיונות.

#75 - ווי אזוי פירט מען זיך אינדערהיים?
שלום בית, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, הדרכות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל זיך באדאנקען אויב די ענטפער וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט מיר געשריבן אויף מיין שאלה ווי אזוי איך קען מאכן מיין ווייב מער אינטערעסירט אין מיר. איך בין אלעמאל געווען צעמישט ווייל ביים רבי'ן האט מען דאך נישט געהאלטן פון פרישות, און דאס האט מיר געמאכט טראכטן אז מ'דארף כסדר נאכלויפן די ווייב, און יעצט איז מיר דאס קלאר געווארן ברוך ה'.


איך האב געוואלט בעטן אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען ביטע שרייבן מער אויף די נקודה ווי ווייט מעגליך.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וזאת הברכה, י"א תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז נישט שייך צו שרייבן איבער זאכן צווישן מאן און ווייב מפני הצניעות, איך וועל דיר שרייבן ברמיזה.


נאכלויפן די ווייב טאג און נאכט וכו' איז נישט די וועג אויפצובויען שלום בית, מיט דעם ווערט מען נישט קיין גוטער מאן; נישט דאס מיינט געבן ליבשאפט, דאס איז פארקערט פון געבן ליבשאפט.


ליב האבן א צווייטן איז ווען מען גייט ארויס פון די אייגענע וועג פאר יענעם; אז דער מאן זארגט פאר זיין ווייב אויף זאכן וואס ער האט נישט קיין באזונדערע הנאה דערין - דאס מיינט געבן ליבשאפט. ווען ביידע, סיי דער מאן און סיי די ווייב - גייען ארויס פון זייער לעבן פאר'ן צווייטן, מען טוט יענעמ'ס ווילן אפילו ווען מען וואלט אנדערש געוואלט - אזא פארפאלק האבן שלום בית, דאס איז א גליקליכע קאפל.


דאס וואס מען רעדט אזויפיל אין היכל הקודש אז מען זאל נישט לעבן מיט חומרות ופרושות, מיינט מען נישט צו זאגן מען זאל נאכלויפן די ווייב וכו'; פארקערט, אז מען לויפט נאך די ווייב וכו' ווערט מען ביליג אין אירע אויגן, מען פארלירט דאס חשיבות, מען ווערט אויס מאן וכו'; זי הייבט אן שאפן אויף אים אזוי ווי א האר שאפט אויף זיינע קנעכט.


דאס איז נישט קיין סתירה וואס מוהרא"ש האט דערציילט, אז דער רבי האט געזאגט פאר איינעם וואס האט געבעטן דעם רבי'ן זאל אים זאגן וויפיל וכו'; יענעמס ווייב האט געהייסן חוה, און דער רבי האט אים געזאגט: "עס שטייט דאך (תהלים יט, ג): וְלַיְלָה לְּלַיְלָה - יְ'חַוֶּה", דאס מיינט מען נישט צו זאגן מען זאל נאכלויפן און מוטשען די ווייב; אך און וויי פאר דעם וואס לויפט נאך די ווייב, דער ווערט זייער ביליג וכו'.


אז דו ווילסט זיין א גוטער מאן זאלסטו אכטונג געבן צו רעדן שיין צו דיין ווייב; זאלסט האבן שטארקע נערוון זיך נישט צו פארלירן ווען זאכן גייען פארקערט פון דיין ווילן. ווען דיין ווייב איז איבערגעשטרענגט, זי פארלירט זיך און רעדט נישט אזוי שיין, זאלסטו זיין שטארק ביי דיר נישט צו ענטפערן, איר נישט וויי טון, נאר ווייטער שיין רעדן - דאס וועט מאכן דו זאלסט זיין א גוטער מאן.


אויך זאלסטו קיינמאל נישט רעדן אויף איר משפחה; אפילו דיין ווייב וועט אליינס חוזק מאכן פון אירע עלטערן - זאלסטו נישט מיט לאכן, דו זאלסט איר אויסהערן און שווייגן. ווייל קיינער וויל נישט הערן ווי מען מאכט חוזק און מען מאכט אוועק זיין משפחה; פון א פרעמדן וויל מען דאס נישט הערן.


בעט דעם אייבערשטן זאלסט וויסן וואס מיינט געבן, וואס מיינט זיין א גוטער מאן און וואס מיינט נאכלויפן; זאג פאר'ן אייבערשטן: "הייליגער באשעפער איך ווייס גארנישט, איך ווייס נישט ווי אזוי מען לעבט א גוטע ערליכע לעבן, איך ווייס נישט וואס מיינט נאכלויפן די ווייב, איך ווייס נישט וואס מיינט זיין א גוטער מאן, העלף מיר איך זאל וויסן ווי אזוי זיך צו פירן, העלף מיר איך זאל האבן א גוטע שלום בית".


בעטן דעם אייבערשטן איז די עצה פאר אלע עצות; דאס איז די עצה ווען מען האט נישט קיין עצה, ווען מען ווייסט נישט ווי אזוי זיך צו פירן. דער רבי האט אמאל געהערט ווי איינער דאווענט מעריב און ער כאפט אפ די ווערטער: "וְתַקְּנֵנוּ בְּעֵצָה טוֹבָה מִלְּפָנֶיךָ", האט דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רלח): "די ווערטער וְתַקְּנֵנוּ בְּעֵצָה טוֹבָה מִלְּפָנֶיךָ, דארף מען דאך זאגן מיט גרויס כוונה, דאס איז זייער א חשוב'ע תפילה"; ווייל דער עיקר פראבלעם איז אז מען ווייסט נישט וואס צו טון, מען האט אויף יעדע זאך ספיקות צי מען זאל טון אזוי צי אזוי, דארף מען אסאך בעטן דעם אייבערשטן: "וְתַקְּנֵנוּ בְּעֵצָה טוֹבָה מִלְּפָנֶיךָ, רבונו של עולם געב מיר א גוטע עצה איך זאל וויסן ווי אזוי זיך צו פירן"; אזוי זאלסטו טון, אז דו קענסט זיך נישט קיין עצה געבן זאלסטו טון די עצה פון התבודדות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#74 - פארוואס איז מיין מאן געפאלן אזוי נידריג?
שלום בית, סבלנות, חיזוק פאר פרויען, תפילות אויף אידיש, אמונה, אידישע שטוב, נסיונות, מוסר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


עס טרערט מיר די אויגן און עס וויינט מיין הארץ, איך האב קיינמאל גע'חלומ'ט אז איך וועל אמאל זיין פון די פרויען וואס גייען זיך אויסוויינען אויף זייער מאן.


די לעצטע פאר וואכן האט מיין מאן אנגעהויבן רעדן אסאך שמוץ, עפעס וואס איז קיינמאל געווען בעפאר. איך בין מחונך געווארן פון אלס קליין קינד אז רעדן שמוץ און ניבול פה איז ערגער פון פייער, עס ברענט מיר מיין הארץ אזוי ווייט אז איך קען ממש נישט ווייטער רעדן מיט מיין מאן נאכדעם וואס ער רעדט ניבול פה. און ווען איך בעט זיך ביי אים ער זאל אויפהערן אזוי צו רעדן, העלפט עס גארנישט.


ער האט מיר אנגעהויבן בעטן איך זאל זיך אנטון אנדערש, נישט צניעות'דיג, אדער עפעס וואס וועט מצער זיין מיינע עלטערן, ביינאכט מאכט ער מיר משוגע אז ער וויל אהער און אהין. און אז איך זאל זיך קויפן נייע נאכט קליידער אזוי ווי די גוים, עפעס וואס איז אים אפילו נישט אנגעגאנגען אמאל, ער האט ניטאמאל געוואוסט וואסערע סארט קליידער איך גיי, אדער וועלכע פארב עס איז.


ער רעדט צו מיר אסאך וועגן די גוי'טעס אין שטאט, ווי שיין זייער האר איז, ווי אזוי זיי גייען אנגעטון, און פארוואס איך גיי נישט אזוי אנגעטון, און אזוי ווייטער. איך וויל ווייטער גיין אנגעטון איידל און הייליג אזוי ווי ביז יעצט.


זיין יראת שמים איז ממש פארשוואונדן געווארן, ער האט נישט קיין געדולד צו מיר און צו מיין בעבי, ער איז אינדערהיים זייער ווייניג, ער ענטפערט מיר כמעט נישט ווען איך רוף אים, מיין אפעטיט איז מיר אראפ, איך שלאף נישט ביינאכט, איך וויין אן א שיעור פון פחד וואס גייט זיין נעקסט. און צו דעם אלעם ווארט איך אויף א שמחה בקרוב. מיין מח לויפט א גאנצן צייט אז באלד גיי איך זיין צעטיילט, גע'גט, און איך גיי האבן צוויי קליינע קינדערלעך אליין.


יעצט ערב פסח, אנשטאט צו זיין פרייליך אז איך האב א ריינע הויז און אז עס קומט אזא לעכטיגע יום טוב, זיץ איך און איך וויין. ווען מיין מאן קומט אהיים פרוביר איך מיט אייזערנע כוחות צו שמייכלען און אים אויסהערן, איך טו זיך אן שיין און פארב זיך די פנים, אבער אין ווייניגער פון פינף מינוט איז ער שוין אינדרויסן פון שטוב.


ווען איך פרוביר רעדן מיט אים ביינאכט, טענה'ט ער אז ער איז מיד און ער דארף שוין אויפשטיין צו די ארבעט; און אויב הערט ער אז איך וויין ביינאכט, שרייט ער אויף מיר אז אויב איך ווער נישט שטיל וועט ער מיר שלאגן, און עס איז טאקע אזוי געווען, אדער סטראשעט ער מיר אז ער וועט אויפוועקן מיין בעבי אז איך זאל נישט קענען שלאפן ביינאכט. בקיצור, די לופט ארום מיר איז שווארץ, איך פיל ווי עס ענדיגט זיך מיר די ריינע לופט, און אז עס גייט עפעס שלעכט געשען.


ער האט אנגעפאנגען א נייע ארבעט אויף א פלאץ מיט מענטשן אן יראת שמים, און אזוי אויך ארבעט דארט א שווארצע גוי'טע. איך בעט זיך ביי אים ער זאל אפלאזן די ארבעט, אבער ער טענה'ט אז נאך אביסל גייט ער ווערן א מענעדזשער, און דעמאלט גייט ער שוין נישט האבן צוטון מיט זיי, אבער די תירוץ איז שוין לאנג אפגעלאפן.


הלואי זאל איך זוכה זיין דער ראש ישיבה שליט"א זאל מיר מחזק זיין און ארויסנעמען פון מיין שווערע מצב. אזוי אויך וויל איך בעטן דער ראש ישיבה שליט"א זאל מחזק זיין מיין מאן, ער האט זייער ליב דעם רבינ'ס דיבורים. איך בין זיכער אז א בריוו פונעם ראש ישיבה שליט"א וועט אים צוטרייסלען די הארץ.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

 בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת טהרה, י' ניסן, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאס וואס איר גייט אריבער פאסירט ליידער ביי אסאך שטיבער, די נסיונות זענען היינט זייער גרויס. מוהרא"ש זאגט, נישט געווען אין די וועלט אזעלכע נסיונות ווי עס איז היינט דא; ביים דור המבול און ביי די דור הפלגה איז נישט געווען די נסיונות וואס א אינגערמאן גייט היינט אריבער.


ערשטנס וויל איך אייך בעטן איר זאלט זיך נישט פארלירן, איר דארפט זיך זייער שטארקן מיט אמונה, גלייבן באמונה שלימה אז דער אייבערשטער היט אייך, און דער אייבערשטער וועט אייך נישט פארלאזן; ווייל זיין פארלוירן און לעבן מיט פאניק וועט גארנישט העלפן, עס וועט נאר ערגער מאכן.


צווייטנס, איר זאלט יעצט נישט זאגן מוסר פאר אייער מאן, ווען א מענטש איז שיכור אדער פאר'סמ'ט קען מען אים נישט זאגן מוסר, יעצט קענט איר נאר שמייכלען צו אים, און אים ווייזן, אים געבן צו שפירן - ווי איר זענט מיט אים, על כל פנים זיך מאכן דאס מערסטע וואס איז שייך, און אז ער פארלאנגט זאכן וואס איז קעגן די תורה, דארף מען מיט חכמה זיך ארויסדרייען, דאס הייסט נישט שטעלן א ווידערשטאנד און זאגן: "מען טאר נישט!" "מען מעג נישט!" נאר מיט חכמה זוכן תירוצים פארוואס מען קען עס נישט טון.


איך ווייס אז עס גייט אייך זיין זייער שווער צו נעמען דעם גאנג, דאס לעבן איז אייך פארטונקלט געווארן, עס איז זייער שרעקעדיג, אבער ההכרח לא יגונה, אז מען האט נישט קיין ברירה - טוט מען וואס מען דארף צו טון.


ווען קיינער זעט נישט, ווען אייער מאן איז נישט אין שטוב - זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן עס זאל אריינגיין אין אים א רוח טהרה ממרום, בעטס דעם אייבערשטן אין אייער שפראך, אויף אייער מאמע לשון: "הייליגער באשעפער העלף מיר, געב מיר אן ערליכע שטוב, מיין מאן און מיינע קינדער זאלן זיין אפגעהיטן פון שלעכטס, איך מיין מאן און די קינדער זאלן לעבן מיט אמונה, לעבן מיט די תורה, לעבן מיט יראת שמים. הייליגער באשעפער איך בין אזוי דערשראקן, מיין מאן רעדט נישט איידל, און די פלאץ וואו ער ארבעט האט א נישט גוטע השפעה אויף אים, איך בעט דיר אייבערשטער, ראטעווע מיר מיין שטוב, ראטעווע מיין מאן פון שלעכטס, איך וויל בויען א משכן פאר די שכינה הקדושה, האבן א שטוב מיט קינדער וואס מען לעבט מיט די תורה, מען לעבט מיט צדיקים, מען לעבט מיט יראת שמים".


איר זאלט בעטן דעם אייבערשטן מיט שמחה, ווייל די תפילות וואס מען בעט מיט שמחה - איז זיס און געשמאק פארן אייבערשטן. דער רבי זאגט (ספר המדות אות תפילה, סימן פא): "תְּפִלָּה שֶׁהִיא בְּשִׂמְחָה", ווען מען בעט דעם אייבערשטן מיט שמחה, "הִיא עֲרֵבָה וּמְתוּקָה לַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", די תפילות זענען זיס און איינגענעם ביים אייבערשטן, און ווען איר וויינט – זאלט איר נאר וויינען פון שמחה, נאר זיסע טרערן, די ביטערע טרערן איז נישט די ריכטיגע, מען דארף זיין פרייליך, גלייבן באמונה שלימה אז דער אייבערשטער היט און ער וועט נישט פארלאזן, און מען בעט אים א מתנת חינם; דעמאלט זעט מען ניסים.


איך שיק אייך א בריוו איר זאלט דאס געבן פאר אייער מאן.


נאכאמאל וויל איך אייך שטארקן מיט די ערשטע נקודה, זיך נישט פארלירן און זיך זייער שטארקן מיט אמונה, ווייל אין דעם איז אלעס געוואנדן, מיט אמונה איז ליכטיג, מיט אמונה זעט מען ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#73 - ווי אזוי ווערט מען געראטעוועט פון לשון הרע?
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שמחה, תשובה, מדות טובות, עצבות, לשון הרע

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ש'כח אייבערשטער אז איך האב זוכה געווען מסיים צו זיין נאכאמאל ששה סדרי משנה.


איך בין ברוך ה' אזוי פרייליך און צופרידן דא אין שטעטל, אין קרית ברסלב, איך שפיר אבער ממש ווי דער ס"ם פארגינט מיך נישט. איך קום אין שול און דער רעדט אויף יענער און דא קומט איינער 'נאר' זאגן אויף אים... אויך איז דא אסאך מאל וואס איינער קומט נאר זאגן אז ער האט געהערט ווי יענער האט אויף מיר געזאגט אזוי... איך האב אזוי ליב אנשי שלומינו, איך וויל ווייטער ליב האבן אנשי שלומינו, וואס איז די עצה אויף דעם? איך פרוביר אוועקצוגיין אדער נישט אריינגיין אין אזעלכע שמועסן אבער מיט איין ווארט איז שוין דערנאך. אפשר קען מיר דער ראש ישיבה געבן א עצה איך זאל געראטעוועט ווערן פון דעם?


ש'כח פאר מיין לעבן. אלעס איז מיר אזוי גוט ברוך ה'.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - ה' פרשת תזריע, ד' ניסן, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ליבער ברודער, אז מען איז פארנומען צו זוכן שלעכטס ביי אנדערע - איז א סימן אז מען דארף תשובה טון. רבי נתן האט געזאגט: "ווען איך זע א חסרון ביי א צווייטן, איז דאס מיין פראבלעם; אדער האב איך נישט געהאט קיין התבודדות יענעם טאג, און אז איך האב יא געמאכט התבודדות - האב איך נישט געמאכט גענוג התבודדות, ווייל ווען איך וואלט זיך גוט מתבודד געווען - וואלט איך געזען נאר גוטס ביי יעדן איינעם".


זיי נישט ברוגז וואס איך גיי דיר זאגן, אז מען קומט צו דיר רעדן לשון הרע - איז דאס דיין אייגענע פראבלעם, דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט אונז מגלה געווען פשט אין די ווערטער וואס די הייליגע חכמים זאגן (נגעים ב, ה): "כל הנגעים אדם רואה, חוץ מנגעי עצמו", טייטשט דער הייליגער בעל שם טוב, "כל הנגעים אדם רואה חוץ", אלע פעלערס וואס א מענטש זעט ביי א צווייטן, "זה נמשך מנגעי עצמו", דאס איז זיינע אייגענע פראבלעמען. אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (קידושין ע:): "כל הפוסל פסול", דער וואס רעדט אויף אנדערע רעדט אויף זיך אליין, און אזוי ווערט גע'פסק'נט אין הלכה, ווען מען זוכט א שידוך (אבן העזר סימן ב', סעיף ב): "כל הפוסל במומו פוסל", אז מען הערט איינעם בארעדן אנדערע - זאל מען זיך נישט משדך זיין מיט אים.


ווער האט צייט צו רעדן פון אנדערע, ווער איז שוין פערטיג מיט זיך אליין? לאז דיך אפ פון לשון הרע, א שאד אז מען קומט צום רבי'ן און מען גייט אריבער אזויפיל בזיונות, שפיכות דמים, פארן ווערן א ברסלב'ער - פארן זיין פארנומען מיט אנדערע; צו זיין פארנומען מיט יענעמ'ס חסרונות וואלסטו געקענט בלייבן אין דיין אלטע חסידות. טו תשובה, בעט דעם אייבערשטן זאלסט האבן א ריינע מויל מיט ריינע אויערן, און גיי התבודדות יעדן אינדערפרי, שריי אויס די געדעכטע בלוט, זאג: "הייליגער באשעפער, ווען וועל איך זוכה זיין צו זען נאר גוטס ביי יעדן איינעם, פארוואס זוך איך יענעמ'ס חסרונות? וואס אינטערעסירט מיך יענעמ'ס לעבן?


הייליגער באשעפער, אז מען קומט רעדן צו מיר פון אנדערע - איז דאך א סימן אז איך בין א מענטש וואס אינטערעסירט די זאכן, ווייל צו די ערליכע אידן קומט מען נישט רעדן קיין לשון הרע, בעט איך דיר הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל געדענקען פון עלמא דאתי, אז עס איז דא א בית הקברות וואס דארט וועל איך דארפן אנקומען, מען וועט מיך אריינלייגן אין גרוב אן מיין רשות, און מיך צודעקן מיט ערד; איז פארוואס בין איך פארנומען צו רעדן פון אנדערע? העלף מיר איך זאל געדענקען אז איין טאג וועט מען זיין א גוסס, מען וועט מוזן צוריק געבן די נשמה צו דיר, איז וואס בין איך פארנומען צו זוכן שלעכטס אויף יענעם, וואס בין איך מקבל לשון הרע?


הייליגער באשעפער זיי מיך מקרב צו דיר, געב מיר פון די יין המשומר, פון די אונגארישע וויין, פון רבינ'ס שכל, איך זאל זיך נישט נארן. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן נא): 'אֶת זֶה תְּקַבְּלוּ מִמֶּנִּי, שֶׁלֹּא יַטְעֶה אֶתְכֶם הָעוֹלָם, כִּי הָעוֹלָם מַטְעֶה מְאֹד', דאס זאלט איר מקבל זיין פון מיר, די וועלט נארט אייך, לאזט אייך נישט נארן; הייליגער באשעפער איך בין געקומען צום רבי'ן מיט אזויפיל מסירות נפש כדי צו זיין א איד, צו לערנען און דאווענען און זען אין יעדן איד נאר גוטס, העלף מיר איך זאל יעדן טאג לערנען מקרא, משנה, גמרא והלכה, און איך זאל קומען אין שול דאווענען די דריי תפילות און זיך מתבודד זיין".


אזוי זאלסטו יעדן טאג בעטן דעם אייבערשטן, און ווען איינער קומט צו דיר רעדן פון א דריטן זאלסטו יענעם אנכאפן און גיין א טענצל: "אשרינו שזכינו להתקרב לרבינו", מאך יענעם פרייליך, ווייל בדרך כלל די וואס בארעדן דעם און יענעם - זענען זייער צעבראכענע מענטשן, עס קען זיך דאכטן פאר יונגע מענטשן אז זיי זענען געלונגען, זיי זענען פארשטייערס, אבער ווער עס ווייסט דעם אמת ווייסט אז די וואס זענען פארנומען פירן די וועלט - די זענען בעלי מרה שחורה, זאלסטו יענעם נעמען אין א טענצל, ביז ענק וועלן פרייליך ווערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#72 - ווי אזוי קריכט מען ארויס פון א שלעכטע גיסטע?
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שמחה, עצבות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


דעם פרייטאג האט מיר אנגעכאפט א שטארקע עצבות און מרה שחורה, און איך האב זיך נישט געקענט ארויסזען דערפון. דער מצב איז געווען אביסל אנגעשטרענגט אינדערהיים, און דעריבער האט איך נישט געקענט ארויסגיין זיך מתבודד זיין געהעריג, און ווען איך האב שוין געהאט אביסל צייט האב איך געדארפט רעדן צו מיין מאמע אויפ'ן טעלעפאן, ביז ממש פאר'ן זמן האב איך ארויסגע'גנב'ט ממש נאר פינף מינוט, איך האב פשוט געוויינט מיט טרערן צום אייבערשטן אז ער זאל רחמנות האבן אויף מיר און מיר מאכן פרייליך.


ברוך ה' אז שוין אינמיטן מנחה האב איך אנגעהויבן שפירן דעם אייבערשטן, איך האב ווייטער געוויינט צום אייבערשטן איך זאל זיין פרייליך, און דער אייבערשטער האט מיר געהאלפן אז איך בין געווארן זייער פרייליך, און פרייליך געמאכט די גאנצע משפחה, א גאנץ שבת.


איך דאנק דעם אייבערשטן אז מיר האבן דעם ראש ישיבה שליט"א, וואס איך מיר מקרב צום אייבערשטן, און געבט מיר א וועג ווי אזוי זיך צוצוקלעבן צום אייבערשטן אין יעדע צייט און אין יעדע מצב.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת כי תשא, י"ח אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אשרינו מה טוב חלקינו אז מיר זענען מקורב צום רבי'ן וואס לערנט אונז אזעלכע וואונדערליכע עצות צו קענען דינען דעם אייבערשטן מיט שמחה און פרייד, פאר דעם אליינס, צו וויסן וואס צו טון ווען מען ווערט בעצבות, ווי אזוי ארויס צו קריכן דערפון, דורך די עצה פון התבודדות, גיין זיך אויסקרעכצן צום אייבערשטן - איז שוין כדאי צו זיין מקורב צום רבי'ן, און עס איז כדאי געווען צו ליידן אלע שוועריקייטן, התנגדות וכו' - אבי צו וויסן וואס צו טון ווען מען ווערט אין א שלעכט גוסטע.


זוכה זיין צו זיין פרייליך קען מען נאר דורך אסאך בעטן אויף דעם, מען דארף בעטן און בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין ארויס צו גיין פון די עצבות און מרה שחורה און זיין אמת'דיג פרייליך, מוהרא"ש זאגט אז די ערשטע זאך און דאס וויכטיגסטע זאך - דארף מען מתפלל זיין אויף "שמחה", ווייל איינמאל מען איז פרייליך - פאלט שוין אוועק אלע מדות רעות און שלעכטע תאוות.


דא האסטו א שיינע תפילה צו בעטן אויף שמחה:


"הייליגער באשעפער מאך מיך פרייליך, איך זאל זיין אזוי פרייליך אז אלע מיינע אברים און אדערן זאלן שפירן די שמחה, איך זאל זיך אזוי פרייען מיט 'שלא עשני גוי' אז איך בין א איד און אז איך טו די הייליגע מצוות - אז איך זאל אנהויבן טאנצן פון גרויס שמחה.


אנא, איך בעט דיר אייבערשטער, דערבארעם זיך אויף מיר, נעם מיך ארויס פון מיין דעפרעסיע, איך בין אין אזא עצבות, איך ווייס נישט וואס צו טון, ראטעווע מיך, העלף מיר איך זאל האבן א שטארקע אמונה, איך זאל זען נאר דיר, איך זאל שפירן נאר דיר, איך זאל נישט פארגעסן אז אלעס אלעס ביסטו, נישטא גארנישט אויסער דיר; דומם, צומח, חי, מדבר - אלעס ביסטו, אלעס איז נאר א פארשטעלאכץ.


זיי מיר מוחל אויף מיינע עבירות, רייניג מיך איך זאל זיין ריין און הייליג, איך זאל גארנישט וועלן נאר זיין שטענדיג מיט דיר, טראכטן פון דיר און רעדן צו דיר, און זיין נאר פרייליך, אמן סלה".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#71 - פארוואס צערייסן זיך מיינע קליידער זייער שנעל?
קליידער, תפילות אויף אידיש, תשובה, ספר המידות, תיקונים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן וואס איך דארף פאררעכטן, איך זע זייער אפט ווען איך באקום שוין ענדליך א נייע קלייד, אדער סיי וואסערע שיינע זאכן אנצוטון, ווערט עס נישט לאנג נאכדעם חרוב, אדער צוריסן אדער פארפלעקט. איך זע דאס לעצטנס מער אפט פון אמאל.


איך בין זיכער אז דער צדיק האט אן עצה פאר יעדן פראבלעם, וואס דארף איך תשובה טון און פאררעכטן אז דאס זאל נישט פאסירן?


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען ענטפערן, און דער ראש ישיבה שליט"א זאל נישט ברוגז זיין אז איך פרעג אזעלכע נארישקייטן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"ב אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


מען דארף זייער אכטונג געבן אויף די קליידער, זיי זאלן נישט זיין צעריסן. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קכז): "הַבְּגָדִים יִהְיוּ שְׁלֵמִים תָּמִיד וְלֹא קְרוּעִים", די קליידער זאלן זיין גאנץ און נישט צעריסן, "כִּי הַבְּגָדִים בְּעַצְמָן תּוֹבְעִין אֶת הָאָדָם אִם לֹא נִזְהָר בִּשְׁמִירָתָן לְכַבְּדָן כָּרָאוּי וּלְהַחֲזִיקָן בִּנְקִיּוּת", ווייל די קליידער וועלן מאנען פונעם מענטש פארן זיי נישט האלטן ריין און פארן זיי נישט מכבד זיין.


דער רבי האט א גאנצע סימן אין ספר המידות וועגן 'בגדים', קליידער; עס אזי כדאי צו לערנען דעם סימן און בעטן דעם אייבערשטן ביי יעדע אות. צום ביישפיל אות א' זאגט דער רבי: "בִּגְדֵי אָדָם מְרַמְּזִים עַל מִדּוֹתָיו שֶׁל אָדָם", מען קען זען די נאטורן פונעם מענטש, לויט ווי אזוי מען גייט אנגעטון, מיט וואס פאר א קליידער; בעט מען דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל אויסארבעטן מיינע מידות, איך זאל זיין איידל און באשיידן, ביז מען וועט קענען זען אויף מיינע קליידער אז איך בין איידל און צניעות'דיג".


אין אות ב' זאגט דער רבי: "מִי שֶׁהוֹלֵךְ יָחֵף, בְּיָדוּעַ שֶׁהוּא חוֹטֵא", זינדיגע מענטשן גיין בארוועס; בעט מען: "הייליגער באשעפער, זיי מיר מוחל אויף מיינע עבירות, איך וויל תשובה טון, איך וויל נישט גיין בארוועס", און אזוי ווייטער אין אות ד' זאגט דער רבי: "מִי שֶׁאֵינוֹ נִזְהָר לְהִסְתַּכֵּל בְּעֶרְוַת אָבִיו, לְסוֹף שֶׁיֵּלְכוּ בָּנָיו 'עָרוֹם וְיָחֵף'", אויב מען היט נישט די אויגן וכו' - באקומען די קינדער א שטראף אז זיי האבן נישט קיין קליידער; בעט מען: "הייליגער באשעפער היט מיר מיינע אויגן, איך זאל נישט קוקן וכו', מיינע קינדער זאלן נישט געשטראפט ווערן".


אין אות ה' זאגט דער רבי:  "מִי שֶׁאוֹכֵל קֹדֶם הַתְּפִלָּה, הוּא נֶעֱנָשׁ בִּבְגָדִים", אז מען עסט אינדערפרי פארן דאווענען ווערט מען געשטראפט מיט די קליידער; בעט מען: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל גארנישט ארייננעמען אין מויל איידער איך דאווען צו דיר". אין אות ו' זאגט דער רבי: "עַל יְדֵי גַּאֲוָה נֶעֱנָשׁ בִּבְגָדִים", דורך גאווה באקומט מען אן עונש אויף די קליידער; בעט מען: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל זיך נישט גרויסן אויף קיינעם, איך זאל שטענדיג געדענקען פון דיר און טראכטן פון דיר"; און אזוי ווייטער.


דער רבי האט עצות אויף יעדע זאך, מען דארף לערנען דעם רבינ'ס ספרים און בעטן אויף יעדע זאך מען זאל דאס קענען מקיים זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#70 - ווי אזוי האלט איך זיך שטארק, ווען מיין מאן דארף מיר נישט האבן?
שלום בית, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, תפילות אויף אידיש, שמחה, נסיונות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך ווייס נישט אויב דער ראש ישיבה שליט"א האט געזען די פריערדיגע בריוון וואס איך האב געשיקט, אבער מיר העלפט עס סיי ווי, אלץ נאכ'ן שרייבן און שיקן א בריוו ווערט מיר פיל גרינגער, איך רעד נישט צו קיינעם פון וואס איך גיי אריבער, נאר צום אייבערשטן, און איך שרייב בריוו צום ראש ישיבה שליט"א.


איך וויל זיך דא אויסוויינען; איך האלט זיך שטארק און פרייליך פאר א שטיק צייט, אבער נאכדעם פאל איך פלוצלינג אראפ, איך ווער דעפרעסט און צעבראכן, און איך דארף זיך אליין אויפהייבן און אנגיין ווייטער ווי גארנישט וואלט געווען. ווען איך בין פרייליך איז יעדער פרייליך, איך דארף אבער די כוחות זיך אויפצוהויבן און אנגיין, איינער זאל מיר שטארקן, איינער זאל מיר זאגן אז איך טו גוט, אז איך בין גוט, אז איך זאל ווייטער גיין אין לעבן מיט א שטארקייט, אז דער אייבערשטער איז צופרידן פון מיר, אז איך זאל נאר קוקן אויף מיר און עס זאל מיר שטערן וואס מיין מאן טוט.


איך שפיר א שטארקע אחריות, איך פיל אז אלעס אינדערהיים ליגט אויף מיר, די רוחניות, די גשמיות, די שמחה, די שלום, די ליבשאפט. ווי אזוי איך בין, אזוי וועט מיין מאן זיין. אבער קודם מוז איך זיך אליין מחזק זיין, איך האב צופיל אויף מיין קאפ, און איך וויל מיינע קינדער זאלן האבן א צופרידענע מאמע, און עלטערן וואס לעבן מיט שעצונג און ליבשאפט. און אז קיינער געבט מיר נישט קיין חיזוק ווערטער, מוז איך זיך אליין עס געבן.


איך מאך זיך פרייליך און איך טו וואס איך דארף, עס האלט זיך אבער נאר ביז ווען עס פלאצט, ביז ווען איך קען מער נישט אויסהאלטן ווי אזוי מיין מאן פירט זיך אויף. איך בעט דעם אייבערשטן עס זאל מיר נישט שטערן, אבער איך האלט עס נישט אויס. מיין מאן קוקט שמוציגע זאכן, ער באהאלט פון מיר זאכן. ער שטארקט זיך טאקע מיט'ן זאגן משניות. ער איז געטריי צו מיר, ער העלפט מיר, ער דאווענט און ער רעדט צום אייבערשטן, ש'כח אייבערשטער אז כאטש די חינוך פון די קינדער ווערט נישט געשטערט, אבער פון מאל צו מאל ציפט עס מיר זייער שטארק, עס צעמישט מיך, וואו האלט ער אין זיין לעבן? ער איז דא, אדער דארט? ער טראכט פון אנדערע, אדער דארף ער מיך? בין איך גענוג גוט פאר אים? איז ער צופרידן פון מיר?


עס טוט מיר זייער וויי די געפיל אז איך לעב מיט איינעם וואס האט מיך אויסגענארט פאר א לאנגע צייט, און נארט מיר נאכאלץ אויס, מיט'ן באהאלטן זאכן פון מיר. איך האב מיט אלע כוחות זיך צוריק געשטעלט אויף די פיס, צוריק אויפגעבויעט א ליבשאפט און טראסט, אים געגעבן מיין גאנצע לעבן, מיט רואיגקייט און שמחה און ליבשאפט, אבער איך באקום גארנישט צוריק פון דעם, ער האט נישט קיין געדולד צו מיר, יעדעס מאל איך רוף אים שפיר איך ווי איך שטער אים, אויב איך רוף אים פרעגן ווען ער קומט אהיים, שפיר איך אז איך לויף אים צופיל נאך. ווי אזוי קען איך כאטש פון מיין זייט שפירן אז איך האב א מאן? איך וויל זיין אלעמאל פרייליך און צופרידן, טון נאר וואס מ'דארף, און זאכן זאלן מיך אויפהערן שטערן.


ווי אזוי קען איך מצליח זיין צו לעבן רואיג מיט א שטאלצקייט, און נישט זיין פארנומען מיט וואס מיין מאן טוט? ער קומט אסאך מאל אהיים שפעט, און דעמאלט טראכט איך אלץ, 'וואס טוט ער יעצט?', 'וואו איז ער יעצט?', ווי אזוי קען איך לעבן מיט פארמאכטע אויגן? איך וויל עס זאל מיר נישט שטערן וואס ער טוט, ווי אזוי קען מען דאס אבער באווייזן? עס גייט מיר נישט.


יעדע שטיק צייט ווער איך זייער דעפרעסט און צעבראכן פון דעם, איך פארליר די כח צו קענען ווייטער אנגיין, איך מוז באקומען חיזוק זיך צו קענען האלטן ווייטער פרייליך און צופרידן.


יישר כח פאר די בריוו וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט מיר געשריבן א צייט צוריק, דערווייל בין איך זיך מחזק מיט דעם, אבער איך וויל האבן נאך חיזוק צו קענען אנגיין אין לעבן מיט שמחה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בשלח, שובבי"ם, י"ג שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון א אידישע פרוי וואס האדעוועט אויף די קינדער מיט מסירות נפש פארן אייבערשטנ'ס וועגן און האלט איר שטוב מיט ציין און נעגל; אויף די פרויען שטייט די וועלט, צוליב די פרויען האט דער איבערשטער ארויסגענומען כלל ישראל פון מצרים.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ילקוט שמעוני תהלים, סימן תשצה) בזכות די ערליכע פרויען, די קלוגע פרויען - זענען מיר ארויס פון מצרים. די מענער זענען געווען פארשקלאפט און פארפלאגט פאר די מצריים - אזוי ווי היינט; מען האט געארבעט ביטער שווער, זיי זענען געווען אזוי אריינגעטון אין מאכן געלט, איינגעטינקען אין די גרעסטע טומאה, אין די מ"ט שערי טומאה רחמנא לצלן, די מענער זענען נישט אהיים געקומען צו די ווייבער; וואס האבן די קלוגע ערליכע פרויען געטון? זיי זענען געגאנגען צו זייערע מענער אויפן פעלד, דארט וואו זיי האבן געארבעט, זיי האבן געברענגט פאר זייערע מענער וואסער מיט קליינע פיש, זיי האבן זיי אפגעוואשן וכו', און אזוי איז ארויסגעקומען די גאנצע אידישע פאלק וואס זענען ארויס פון מצרים און מקבל געווען די הייליגע תורה ביים בארג סיני; זעט מען פון דעם דאס גרויסקייט פון א אידישע פרוי וואס גייט צו איר מאן, זי קוקט נישט אויף דעם אז איר מאן איז אין די מ"ט שערי טומאה, זי טוט רצון השם, זי טוט איר חלק וואס דער אייבערשטער וויל פון איר.


איך בעט אייך זייער, שטארקט אייך מיט אלע אייערע כוחות, איר זאלט נישט ארויסווייזן קיין שוואכקייט, איר זאלט שטילערהייט בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל האבן כח, און העלף אז מיין מאן זאל קענען עומד זיין אין די שווערע ביטערע נסיונות"; פאר אייער מאן זאלט איר ווייזן א שמייכל און רחמנות האבן אויף אים, און דער אייבערשטער וועט שיקן זיינע מלאכים אייך צו שטארקן און אייך נישט לאזן פאלן.


ווען משיח וועט קומען וועט מען זען דאס גרויסקייט פון די ערליכע קלוגע בראווע פרויען וואס האבן געבויעט זייערע שטיבער מיט מסירות נפש, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (ילקוט רות, רמז ד): "אֵין הַדּוֹרוֹת נִגְּאָלִין אֶלָא בִּזְכוּת נָשִׁים צִדְקָנִיּוֹת שֶׁבַּדּוֹר", משיח וועט קומען נאר בזכות די ערליכע פרויען פונעם דור; נאך זאגן חכמינו זכרונם לברכה (סוטה יא): "בִּזְכוּת נָשִׁים צִדְקָנִיּוֹת נִגְאַלוּ אֲבוֹתֵינוּ מִמִּצְרַיִם, וּבִזְכוּתָן עֲתִידִין לְהִגָּאֵל", אין די זכות פון די פרויען זענען מיר אויסגעלייזט געווארן פון מצרים און בזכות זיי - וועלן מיר אויסגעלייזט ווערן פון גלות; די פרויען וואס לייגן אלעס אין דער זייט ווען עס קומט צו טון דעם רצון ה', זיי העלפן זייערע מענער און ציען אויף די קינדער - אין זייער זכות וועלן מיר אויסגעלייזט ווערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#69 - ווי אזוי רעדט מען זיך אויס צום אייבערשטן ביי די חנוכה ליכט?
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חנוכה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך געדענק פון אלע יארן ווי דער ראש ישיבה שליט"א רעדט אין די טעג ארום חנוכה איבער די גרויסקייט פון זיך אויסרעדן די גאנצע הארץ און זיך אויסבעטן ביים אייבערשטן ווען מען זיצט ביי די חנוכה ליכט, און יעדעס יאר ווען עס קומט חנוכה האב איך נאכאמאל די חלישות הדעת, ווייל א גאנצן טאג ווען איך גיי אריבער א שוועריגקייט אדער איך דערמאן זיך אינמיטן טאג א זאך וואס איך דארף אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן, טראכט איך גלייך אז באלד ביי די חנוכה ליכט גיי איך עס שיין אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן, דעמאלט אינמיטן טאג האב איך דאך נאכנישט דעם יצר הרע פון שפעטער, אבער ווען עס קומט למעשה, מען זיצט שוין ביי די חנוכה ליכט, מען האט שוין געענדיגט זינגען די זמירות, עס איז נאך דא אפאר מינוט צוצוענדיגן די האלבע שעה, יעצט איז דאך די ריכטיגע צייט זיך צו עפענען דאס מויל און רעדן אביסל צום אייבערשטן, און פונקט דעמאלט ווערט מיין מויל פארשלאסן, מיין מח פארהאקט, די געפילן פארמאכט, און איך קען ממש נישט רעדן צום אייבערשטן, עס קומט ארויס א ווארט דא און א ווארט דארט, אבער גאר ווייט פון זיך אויסשמועסן געהעריג מיט'ן אייבערשטן.


יעצט קומט חנוכה האב איך זיך דערמאנט פון דעם, אבער באמת איז עס כסדר אזוי, די הארץ איז אנגעלייגט, און איך ווייס אז די איינציגסטע עצה פאר מיר איז זיך אויסצורעדן צום אייבערשטן, און איך טראכט אז באלד גיי איך טרעפן א רואיגע צייט און א רואיגע פלאץ און זיך אויסגיסן די גאנצע הארץ פאר'ן אייבערשטן, מארגן צופרי גיי איך אויפשטיין פארטאגס און זיך אויסרעדן צום אייבערשטן, און ווען עס קומט למעשה איז אזוי שווער זיך אויסצושמועסן מיט'ן אייבערשטן ווי מיט א גוטער חבר, עס קומט קוים ארויס אפאר אויסגעקראצטע ווערטער, און די הארץ בלייבט ווייטער אנגעלייגט.


עס מאכט זיך פון מאל צו מאל וואס די הארץ איז מיר אפן און איך קען זיך גוט אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן, געווענליך פאסירט עס ווען דער גלעזל איז שוין ממש איבערגעפילט, איך שפיר ווי איך פלאץ שוין, און נאכדעם ווען איך האב זיך גוט אויסגערעדט און דערציילט פאר'ן אייבערשטן אלעס מיט אלע פרטים, שפיר איך זיך אזוי גוט, די בעסטע געפיל וואס איך האב נאר אין לעבן, איך שפיר אז איך בין ביים אייבערשטן אין די הענט און ער געבט זיך אפ מיט מיר ווי אן אייגן קינד, ווי אזוי קען איך אבער מאכן אז דאס זאל פאסירן מער אפט, און אפילו ווען איך גיי נישט אריבער אזויפיל שוועריגקייטן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וישלח, ט"ו כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו, דאס אליין אז מען וויל רעדן צום אייבערשטן, מען זיצט ביי די חנוכה ליכט און מען וויל ארויסזאגן ווערטער צום אייבערשטן, אבער די מויל איז פארשטאפט - דאס אליין איז זייער זייער חשוב ביים אייבערשטן.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב, סימן כה): "וַאֲפִלּוּ אִם לִפְעָמִים נִסְתַּתְּמִין דְּבָרָיו וְאֵינוֹ יָכוֹל לִפְתֹּחַ פִּיו לְדַבֵּר לְפָנָיו יִתְבָּרַךְ כְּלָל", אפילו אויב מען האט נישט קיין ווערטער וואס ארויס צו רעדן ביי התבודדות, "אַף עַל פִּי כֵן זֶה בְּעַצְמוֹ טוֹב מְאֹד, דְּהַיְנוּ הַהֲכָנָה שֶׁהוּא מוּכָן וְעוֹמֵד לְפָנָיו יִתְבָּרַךְ וְחָפֵץ וּמִשְׁתּוֹקֵק לְדַבֵּר", דארף מען וויסן אז דאס אליין, אז מען קומט צום אייבערשטן, מען וויל און מען ווארט צו קענען ארויסרעדן א ווארט, "אַךְ שֶׁאֵינוֹ יָכוֹל", אבער עס גייט נישט, די מויל איז פארמאכט - "זֶה בְּעַצְמוֹ גַם כֵּן טוֹב מְאֹד", דאס אליין איז אויך זייער גוט.


דעריבער זאלסטו ווייטער גליסטן, בענקען און האפן אויף די הייליגע חנוכה טעג צו קענען זיך אויסשמעסן ביי די ליכט, און ווען דו צינדסט די מנורה זאלסטו ארויסזאגן אפאר ווערטער צום אייבערשטן; זאג: "טאטע איך וויל זיין גוט, טאטע זיי מיך מקרב צו דיר, ווען וועל איך שוין זוכה זיין לערנען און דאווענען, לעבן מיט דיר?" אפילו איין ווארט וואס מען זאגט ארויס צום אייבערשטן איז בוקע רקיעים, עס שפאלט הימלען, אויבן אין הימל איז א שמחה גדולה ווען א איד זאגט נאר דאס ווארט: "טאטע"; עס ווערט א חתונה, א זיווג, א יחוד קודשא בריך הוא ושכינתיה.


אויף די צווייטע פראגע, וואס דו קענסט טון צו רעדן מער אפט צום אייבערשטן, אפילו ווען מען איז נישט איבערגעפילט מיט ווייטאג; די עצה אויף דעם איז, פאלגן דעם רבי'ן; זיך מאכן א קביעות, רעדן אפאר מינוט יעדן טאג צום אייבערשטן באופן קבוע. אזוי ווי דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב, סימן כה): "וְיִזָּהֵר מְאֹד לְהַרְגִּיל עַצְמוֹ לְהַתְמִיד בָּזֶה מִדֵּי יוֹם בְּיוֹם שָׁעָה מְיֻחֶדֶת", אזוי ווי די דריי תפילות שחרית מנחה מעריב איז באופן קבוע, נישט קיין חילוק אויב מען האט יעצט א געפיל, און אויב מען גייט יעצט אריבער שווערע צייטן, א איד גייט אין שול דאווענען די דריי תפילות; אזוי דארף מען טון מיט התבודדות.


מאך זיך א קביעות, יעדן טאג א געוויסע צייט - ווען דו גייסט אין א ווינקל, אין א שטילע פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, און רעד צום אייבערשטן אויף דיין אייגענע שפראך. בעט אים ער זאל דיך העלפן, ער זאל דיך מקרב זיין צו אים. אז מען פאלגט דעם רבי'ן, מען מאכט התבודדות מיט א קביעות - דעמאלט איז מען זוכה, מען ווערט צוגעקלעבט צום אייבערשטן, מען איז זוכה אנצוקומען צו די העכסטע מדריגה וואס איז נאר שייך.


אז דו האסט נישט קיין דיבורים וואס צו רעדן צום אייבערשטן - קענסטו פון דעם אליין מאכן א געשריי און א געוואלד. דער רבי זאגט (שם): "וְגַם יוּכַל לַעֲשׂוֹת לוֹ שִׂיחָה וּתְפִלָּה מִזֶּה בְּעַצְמוֹ", מען קען פון דעם אליין מאכן א שמועס מיטן אייבערשטן, און בעטן דעם אייבערשטן, "וְעַל זֶה בְּעַצְמוֹ יִצְעֹק וְיִתְחַנֵּן לְפָנָיו יִתְבָּרַךְ שֶׁנִּתְרַחֵק כָּל כָּךְ, עַד שֶׁאֵינוֹ יָכוֹל אֲפִלּוּ לְדַבֵּר", און מען קען אויף דעם אליין שרייען: רבונו של עולם, קוק ווי ווייט איך בין פון דיר, אז איך קען שוין נישט רעדן צו דיר, "וִיבַקֵּשׁ מֵאִתּוֹ יִתְבָּרַךְ רַחֲמִים וְתַחֲנוּנִים שֶׁיַּחֲמֹל עָלָיו וְיִפְתַּח פִּיו, שֶׁיּוּכַל לְפָרֵשׁ שִׂיחָתוֹ לְפָנָיו", און בעטן דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אים און עפענען די מויל, ער זאל קענען רעדן און בעטן אלעס וואס ער דארף פונעם אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#68 - ווען זאל מען לאזן וויסן פאר'ן שדכן אז ס'איז דא א געזונט פראבלעם?
שידוכים, רפואה, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, סגולות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב א ברודער, אן עלטערער בחור וואס ווארט אויף א שידוך. איך האב געוואלט פרעגן, אזוי ווי ער ליידט אויף צוקער, ווען איז די ריכטיגע צייט צו לאזן וויסן פאר די אנדערע זייט איבער דעם? און ווער זאל זיין דער וואס זאגט זיי עס?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ויצא, ט' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב געזען פונעם גרויסן גאון וצדיק רבי חיים קנייבסקי זכר צדיק לברכה זייער א קלארע גאנג פאר א בחור און מיידל וואס האבן א געזונטהייט קאמפליקאציע, ווי צום ביישפיל מען ליידט אויף צוקער וכדומה; מען זאל נישט זאגן אין אנהויב ווען מען רעדט די שידוך - אז מען האט דאס, נאר ערשט זאל מען ארויסגיין, זיך באקענען איינער מיטן צווייטן, און פאר מען וויל שליסן די שידוך זאל מען זיך אוועק זעצן ביידע זייטן און אויסשמועסן די געזונט צושטאנד.


פון איין זייט טאר מען נישט מאכן א שידוך ווען עס איז דא א געזונטהייט קאמפליקאציע - אן דערציילן, און פון די אנדערע זייט, זאגן אין אנהויב פארן שדכן - וועט מען נישט אנטראגן די שידוך, אבער אז מען הויבט אן זיך באקענען און ערשט שפעטער דערציילן - אזוי האט דער גאון וחכם געראטן, און אזוי ענטפער איך אויך ווען מען פרעגט מיך.


דער עיקר איז תפילה. דער רבי זאגט (ספר המדות אות רחמנות, סימן יא): "עַל יְדֵי בַּקָּשַׁת רַחֲמִים, זוֹכֶה לַעֲשׂוֹת שִׁידוּכִים טוֹבִים וְהַגוּנִים", דורך תפילה איז מען זוכה צו טון גוטע שידוכים. אויך זאל מען טון די סגולות פון רבי'ן, דער רבי זאגט (שם אות חיתון, סימן ו): "מִי שֶׁקָּשֶׁה לוֹ לִמְצֹא זִוּוּגוֹ", וועם עס איז שווער צו טרעפן זיין שידוך, "יַרְגִּיל אֶת עַצְמוֹ לִקְרוֹת בְּקָרְבְּנוֹת הַנְּשִׂיאִים", זאל זיך צוגעוואוינען צו זאגן די פרשה פון קרבנות הנשיאים, זאגן יעדן טאג די פרשה וואס מען ליינט חנוכה, די פרשה פון (במדבר ז, א): "וַיְהִי בְּיוֹם כַּלּוֹת משֶׁה לְהָקִים אֶת הַמִּשְׁכָּן"; עס זאגן מיט אמונה, בתמימות ובפשיטות, און נאכן זאגן זאל מען בעטן דעם אייבערשטן די תפילה:


"הייליגער באשעפער, האב אויף מיר רחמנות, געב מיר א שידוך. עס איז מיר אזוי שווער צו זיין אליין, א פלג גוף. איך וויל זיין ערליך, איך וויל אויפשטעלן א אידישע שטוב, איך וויל חתונה האבן, זיין אפגעהיטן בקדושת הברית, זיין הייליג און ריין.


רבונו של עולם, איך האב געזאגט קרבנות הנשיאים, איך האב געטון די סגולה פון הייליגן רבי'ן רבינו נחמן בן פיגא זכותו יגן עלינו, העלף מיר איך זאל שוין יעצט טרעפן מיין שידוך, אמן סלה".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#67 - עס פלאקערט אין מיר דער יצר הרע, וואס טו איך?
סיפורי צדיקים, תפילות אויף אידיש, נסיונות, עבירות, משניות, מחשבות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


איך בין יעצט אין א קיאסק, און דער יצר הרע ברענט אין מיר אז איך זאל זוכן שמוץ, איך זוך און זוך, און איך זע זיך נישט ארויס פון דעם.


ס'איז דא א פילטער, אבער מיין מח איז אזוי שוואך אז איך זוך שוין אויף קליידער, איך וויל זיין גוט, איז נאך דא פאר מיך א וועג ארויס?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ויצא, ט' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זאג אסאך משניות, דאס וועט דיר רייניגן דיינע מחשבות, און געב זייער אכטונג אויף דיינע אויגן און דיין מחשבה. ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא כט:): "הִרְהוּרֵי עֲבֵירָה קָשִׁים מֵעֲבֵירָה", טראכטן פון עבירות איז נאך ערגער פון טון עבירות, אז מען היט נישט די אויגן קומט מען צו טראכטן פון שלעכטס ביז מען פאלט אראפ און מען ווערט טמא, אזוי ווי חכמינו הקדושים זאגן (סוטה ח.): "אֵין יֵצֶר הָרָע שׁוֹלֵט אֶלָּא בַּמֶה שֶׁעֵינָיו רוֹאוֹת", דער יצר הרע איז מצליח אראפ צו ווארפן דעם מענטש נאר אז מען היט נישט די אויגן; אז מען היט נישט די אויגן פאלט מען אראפ אין פגם הברית רחמנא לצלן, נאך זאגן די הייליגע חכמים (עיין במדבר רבה י, ב; תנחומא שלח, טו): "עֵינָא וְלִבָּא תְּרֵי סַרְסוּרֵי דַעֲבֵירָה", די אויגן און די הארץ זענען די סעילעסלייט (מעקלער) צו עבירות, "עַיִן רוֹאֶה", עס הייבט זיך אן אז מען קוקט עבירות, "וְהַלֵּב חוֹמֵד", נאכדעם גליסט מען צו טון עבירות, "וּכְלֵי הַמַּעֲשֶׂה גּוֹמְרִים", ביז מען פאלט אראפ, מען זינדיגט רחמנא לצלן; דערפאר דארף מען זייער שטארק אכטונג געבן אויף די אויגן, נישט צו קוקן קיין שום קוק וואס ברענגט צו טראכטן פון עבירות.


דו ווייסט אוודאי די מעשה וואס האט פאסירט אמאל ביים רבי'ן אין שטוב פאר פסח ווען מען האט איבערגעפארבט די דירה, און דעם רבינ'ס טאכטער די צדיקת אדל האט געהאלפן מסדר זיין די דירה און איבערדעקן די מעבל וכו' אז עס זאל נישט ווערן שמוציג. אויפן וואנט האט געהאנגען א טייערע זייגער, האט אדל גענומען א פרויען טיכל און איבערגעדעקט דערמיט דעם זייגער אז עס זאל נישט שמוציג ווערן, האט איר דער רבי געזאגט: "מיט דעם דעקסטו איבער די זייגער? דו ווייסט נישט אז עס זענען דא אזעלכע שוואכע מוחות, וואס ווען זיי זעען נאר א פרויען טיכל באקומען זיי שוין שלעכטע מחשבות?! נעם עס אראפ און דעק עס איבער מיט א צווייטע זאך".


איין עצה איז דא, שריי צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער ראטעווע מיך, עס פלאקערט אין מיר דער יצר הרע, עס פלאקערט אין מיר תאות ניאוף, ראטעווע מיך פון עבירות, היט מיך מיינע אויגן, העלף מיר איך זאל האבן ריינע מחשבות".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#66 - זוכן א שידוך דוקא נאר וואס וועט בלייבן לערנען אין כולל נאך די חתונה?
שידוכים, תפילות אויף אידיש, לימוד התורה, תפילה והתבודדות, מורה דרך, מדות טובות, יראת שמים, כולל

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין אויפגעוואקסן אין ליטווישע מוסדות, וואו מען לייגט א שטארקע דגוש אז דער מאן זאל לערנען אין כולל, מיט א שאיפה צו בלייבן ביים לערנען א גאנץ לעבן. איך האב פארשטאנען די גרויסקייט און חשיבות פון לערנען די הייליגע תורה, און איך האב באשלאסן אז דאס איז טאקע וואס איך גיי קוקן ווען איך וועל זוכן א שידוך, איך וועל זוכן א בחור וואס פלאנט צו בלייבן לערנען אין כולל.


ווען איך בין אבער געווארן מקורב צו ברסלב, האב איך פארשטאנען אז מען קען לערנען תורה אויך ווען מען גייט ארויס ארבעטן, איך האב געהערט ביי א שיעור פון ראש ישיבה שליט"א אז הרה"ק מסאטמאר זי"ע האט נישט געהאלטן אז יעדער זאל בלייבן לערנען אין כולל, אויך האב איך געלערנט אין ספר הקדוש אשר בנחל אז אויך מוהרא"ש זי"ע האט געזאגט פאר אינגעלייט אז זיי זאלן גיין ארבעטן גלייך נאך די חתונה.


יעצט בין איך שוין צעמישט צווישן די צוויי זייטן, איך בין אויפגעוואקסן מיט דעם אז דער עיקר איז תורה און דער מאן דארף בלייבן אין כולל, און ס'איז מיר מאדנע צו טראכטן אנדערש, אבער פון די אנדערע זייט בין איך מקורב געווארן צו חסידישקייט וואו עס איז מער אנגענומען אז דער מאן גייט ארבעטן נאך די חתונה און די פרוי בלייבט אינדערהיים פארנומען מיט די קינדער.


יעצט ווען איך שטיי אין שידוכים, דארף איך באשליסן וועלכע סארט שידוך צו הערן, מעג איך קוקן נאר אויף שידוכים וואס מען טראגט אן פון בחורים וואס פלאנען צו בלייבן לערנען אין כולל, אדער איז דער עיקר צו קוקן אויף מידות טובות און יראת שמים.


איך וועל זיך זייער פרייען אויב דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר דאס קענען ענטפערן, ווייל איך בין זייער נערוועז פון דעם און ס'איז מיר וויכטיג זיך אויסצוקלארן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - ב' פרשת חיי שרה, כ"ג מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ווען מען גייט צו א שידוך דארף מען קוקן אויף צוויי זאכן, אויף די מידות פונעם מענטש און אויף די יראת שמים; אויב איז דא גוטע מידות אינאיינעם מיט יראת שמים - איז כדאי צו ענדיגן די שידוך, דאס איז דער עיקר אויף וואס מען דארף קוקן. אזוי ווי עס שטייט (קהלת יב, יג): "אֶת הָאֱלֹקִים יְרָא וְאֶת מִצְוֹתָיו שְׁמוֹר, כִּי זֶה כָּל הָאָדָם", מורא האבן פון אייבערשטן און טון די מצוות - דאס איז דער עיקר, דאס איז דער גאנצער מענטש.


בנוגע לערנען נאך די חתונה; דאס קען מען נישט וויסן, אזויפיל מאל שטעלט זיך ארויס אז מען הויבט אן לערנען נאך די חתונה, און אמאל דעם וועם מען מיינט אז ער גייט בלייבן לערנען - שטעלט זיך ארויס אז נישט.


אויך איז וויכטיג מען זאל זיך אינטערעסירן אויב דער בחור האט א מורה דרך, אויב ער איז זיך מכניע פאר אן ערליכער רב, ער פרעגט זיינע שאלות און ער פאלגט.


דער עיקר זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן פאר אייער שידוך. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות אות רחמנות, סימן יא): "עַל יְדֵי בַּקָּשַׁת רַחֲמִים, זוֹכֶה לַעֲשׂוֹת שִׁידוּכִים טוֹבִים וְהַגוּנִים", דורך תפילה איז מען זוכה צו טון גוטע שידוכים; נישטא נאך עפעס וואס מען קען טון אויסער תפילה, תפילה איז די עצה פאר א בחור און מיידל וואס ווארטן אויף זייער שידוך, בעטן די פאר ווערטער דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל טרעפן מיין ריכטיגע שידוך שנעל און גרינג"; נאר מיט תפילה קען מען פועל'ן א שידוך.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#65 - וואס טו איך אז מיין חבר'טע האט זיך געקויפט א סמארטפאון?
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, טעלעפאן, חברים, סמארטפאון

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע שיעורים, עס איז מיר זייער מחזק.


איך האב געוואלט פרעגן וואס צו טון אז מיין חבר'טע האט זיך געקויפט א סמארטפאון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


געבט זיך זייער אכטונג איר זאלט נישט אנקומען צו האבן א טעלעפאן וואס מען קען זען עבירות רחמנא לצלן. איר דארפט נישט אפהאקן די פריינדשאפט, מען קען ווייטער בלייבן פריינד אבער נישט קוקן אינעם טעלעפאן קיין שום זאך, אפילו נישט שלעכטע זאכן.


א רחמנות אויף אונזער דור, עס איז דא אזעלכע שווערע נסיונות; יונגע קינדער פאלן אראפ נאך איידער זיי באקומען דעת, יונגערהייט ווערט מען צוגעקלעבט צום טעלעפאן און נאכדעם האט מען שוין נישט די אויסוואל, מען קען שוין נישט אויסוועלן צו זיין גוט, מען איז שוין צוגעקלעבט צו קוקן און זיך שרייבן נישט גוטע זאכן.


בעטס דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער היט מיך פון שלעכטס, געב מיר כח צו קענען היטן מיינע אויגן און מיין מחשבה, געב מיר כח נישט צו ווערן נאכגעשלעפט נאך נישט גוטע זאכן, העלף מיך און מיינע דורות אלע זאלן בלייבן ביי די אמונה".


נאר מיט תפילה און אסאך התבודדות קען מען בלייבן ערליך און שטארק.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#64 - מוז מען זאגן "סיפורי מעשיות" פונקטליך אזוי ווי עס שטייט?
אחדות, תפילות אויף אידיש, חסידות ברסלב, מחלוקת, תפילה והתבודדות, בית המדרש, היכל הקודש, שלום, סיפורי מעשיות, נערווען, גבאי

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב די זכיה צו זיין א גבאי אין איינע פון די בתי מדרשים היכל הקודש, איך לערן נישט פאר, דער אנדערער גבאי לערנט פאר, און ווען ער לערנט פאר סיפורי מעשיות איז ער זייער מקפיד (נישט אין א שלעכטע וועג, נאר פאר מיר קראצט עס אין אויער) צו זאגן פונקטליך די אידישע לשון פון סיפורי מעשיות, אסאך מאל וועט ער אפילו איבערזאגן א ווארט צוויי דריי מאל שטייטערהייט צו מאכן זיכער אז ער האט גוט געזאגט דאס ווארט.


וויל איך פרעגן אויב עס איז דא א ענין צו פונקטליך ארויסזאגן יעדעס ווארט אזוי ווי עס שטייט? אדער אויב עס שטייט א ווארט וואס קיינער ווייסט נישט פונקטליך וואס דאס מיינט, אדער ווען אין די היינטיגע אידיש זאגט מען דאס ווארט אביסל אנדערש, מוז מען עס זאגן פונקטליך אזוי ווי עס שטייט? אדער צום ביישפיל די ווערטער, "כנ"ל, הנ"ל, דהיינו, מחמת", און דאס גלייכן, מוז מען דאס זאגן ווי עס שטייט?


יישר כח


 

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת חיי שרה, כ"ד מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס דארף דיך נישט שטערן די זאכן, דו פארלייג זיך אויף איין זאך, עס זאל זיין ליבשאפט אין שול, און אז דו ווערסט נערוועז פון עפעס - זאלסטו צוריקלויפן אין פעלד שרייען: "אייבערשטער וואס גייט מיך אן דאס, וואס גייט מיך אן יענץ? איך בין דאך א גאסט, איך גיי נאך אביסל זיין א גוסס, א נפטר - וואס איז מיט מיר? וואס ווער איך נערוועז פון יעדע זאך?!" טייערער ברודער, איין עצה איז דא, זיך אויסרעדן צום אייבערשטן; אים דערציילן די אלע נערווען זאכן, די אלע נארישקייטן וואס שטערט.


דו ווייסט אודאי וואס מוהרא"ש האט מיט אונז גע'חזר'ט טויזנטער מאל אין די בריוו, די ווערטער וואס דער רבי האט געזאגט ווען ער איז אוועקגעפארן פון ברסלב אויפן וועג זיך צו באזעצן אין אומאן, און דער בעל עגלה איז שוין געשטאנען אינדרויסן מיט די פערד און וואגן; אויפן וועג ארויס האט זיך דער רבי אפגעשטעלט ביים טיר, ער האט געהאלטן די האנט אויף די מזוזה און געזאגט: "תִּרְאוּ לְהִתְקַבֵּץ יַחַד, וּלְהִתְפַּלֵּל יַחַד", איר זאלט זיך צוזאמנעמען און דאווענען צוזאמען, "כִּי אִם תִּתְפַּלְּלוּ בְּכַוָּנָה, אוּלַי תּוּכְלוּ לְהַמְשִׁיךְ אוֹתִי לְכָאן עוֹד הַפָּעַם", ווייל אויב איר וועט זיך האלטן צוזאמען און דאווענען מיט כוונה, אפשר וועט איר מיר קענען צוריק ממשיך זיין (חיי מוהר"ן, סימן קפה).


אין די לעצטע בריוו וואס מוהרא"ש האט געשריבן אין שפיטאל פאר אונז אפאר שעה פארן הסתלקות, האט ער געשריבן: "עֶס גֵייט מִיר אִין לֶעבְּן אַז מַיינֶע תַּלְמִידִים זָאלְן זִיךְ הַאלְטְן צוּזַאמֶען מִיט שָׁלוֹם אוּן לִיבְּשַׁאפְט"; האלט די ווערטער פאר דיינע אויגן, וועסטו נישט נערוועז ווערן פון קיינעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#63 - זאל איך ווייטער גיין אין מקוה?
תפילות אויף אידיש, נסיונות, מקוה, משניות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרישער אינגערמאן, איך האב אלץ בחור אסאך געליטן פון פגם הברית רחמנא ליצלן, איך בין געלעגן טיף טיף אין בלאטע, אבער ברוך ה' נאך די חתונה האב איך זיך זייער שטארק פארבעסערט.


איך האב אבער איין גרויסע און ערנסטע פראבלעם, אז עס איז מיר זייער שווער צו גיין אין מקוה, ווייל עס א פלאץ וואו עס פאסירט אסאך מכשולות און נישט גוטע זאכן.


איך בעט דעם אייבערשטן איך זאל נישט נכשל ווערן, אבער למעשה איז מיר עס זייער שווער. וואס זאל איך טון? זאל איך ווייטער גיין אין מקוה אדער נישט?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וירא, ט"ז מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אודאי זאלסטו גיין אין מקוה, מקוה איז מטהר דעם מענטש; מאך א שנעלע מקוה, רעד נישט אין מקוה, און הייב נישט אויף דיינע אויגן אין מקוה.


מאך זיך א שיעור אין משניות, זאג יעדן טאג אסאך פרקים משניות, משנה איז מטהר ומזכך את הנפש, עס איז משנה דעם מענטש, עס וואשט אפ און רייסט אוועק די שלעכטס. עס וועט דיר זיין שווער אין אנהויב צו פארשטיין וואס דו לערנסט, ווייל פון אזויפיל זינד און אזויפיל פוגם זיין בברית - פארלירט מען די כח פון זיך קענען קאנצעטרירן און פארשטיין לערנען, זאלסטו נישט ווערן צעבראכן, נאר דו זאג די ווערטער פון משניות אפילו אן פארשטיין; ווייל אז מען זאגט אסאך משניות - באקומט מען מיט דער צייט א נייעם ריינעם מח, ביז מען איז זוכה צו פארשטיין די הייליגע תורה.


גיי יעדן טאג אין מקוה, פארפאס נישט קיין איין טאג מקוה. די נסיונות הויבן זיך נישט אן אין מקוה, די נסיונות איז דא טאג און נאכט, און מקוה איז מטהר את הטמאים. קענסט גיין אין די צייט וואס עס איז ליידיג, אזוי וועט דיר עס זיין גרינגער, און אז דו ווילסט פטור ווערן פון די שווערע ביטערע נסיונות - זאלסטו נעמען די עצה פון התבודדות, גיי אין א שטילע פלאץ און גיס אויס דיין הארץ צום אייבערשטן, בעט: "רבונו של עולם העלף מיר, איך וויל זיין אן ערליכער איד, עס איז מיר אזוי שווער, דער יצר הרע ברענט אין מיר, איך קען נישט טראכטן גראד, איך טראכט שלעכטס, הייליגער באשעפער, געב מיר כח זיך צו קענען היטן פון שלעכטע מחשבות, שלעכטע הסתכלות"; אזוי זאלסטו בעטן, ביז דו וועסט זוכה זיין צו ווערן א גרויסער צדיק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#62 - איז טאקע געשמאק צו האבן אן איידעלע שטוב?
שלום בית, צניעות, תפילות אויף אידיש, לימוד התורה, אידישע שטוב, שמירת עינים, תכלית

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


יישר כח פאר די הערליכע וועכנטליכע קונטרס "עצתו אמונה", איך ליין עס דורך פון אנפאנג ביז'ן סוף יעדע וואך באזונדער, איינמאל מ'הייבט אן קען מען עס נישט אראפלייגן, די בריוון זענען אזוי שיין.


איין בריוו האט מיך זייער איבערגענומען די וואך, די בריוו מיט'ן קעפל "די פייער בארואיגט זיך, מען הויבט אן זען די שיינקייט פון אן איידעלע שטוב", ווייל איך האב אויך זייער אסאך מאל וואס איין מינוט טראכט איך אז מיין ווייב זאל זיך טוישן איר איידעלע לבוש, און איין מינוט טראכט איך 'וואס פעלט עס אויס?' די בריוו האט ממש אריינגעשניטן אין מיר, ס'איז אזוי שיין געשריבן, אזוי הארציג, איך האב עכט געפילט ווי די בריוו איז געשריבן צו מיר פערזענליך.


נאכדעם די תפלה איז אזוי שיין, איך האב עס איבערגעזאגט מן הסתם צען מאל. און ביים סוף, די לעצטע שורה פון דעם בריוו: "העלף מיר איך זאל פלאקערן פאר דיר אייבערשטער, איך זאל אויסגיין פאר דיר", די בריוו האט מיך צושניטן, איך האב עס איבערגעליינט אפאר מאל. יישר כח נאכאמאל פאר אלע בריוון.


שכח פאר אלעס וואס דער ראש ישיבה טוט פאר אונז.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת האזינו ב', ד' תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט אן איידעלע ווייב, אן אשה כשרה; נישטא אין די וועלט עפעס בעסערס פארן מענטש, פאר זיינע דורות - ווי אן איידעלע ווייב און אן איידעלע מאמע פאר די קינדער. איידלקייט איז די שענסטע מתנה וואס דער אייבערשטער האט געגעבן פאר אידישע טעכטער.


זיי נישט מקנא די אלע וואס זייערע שטיבער זענען נישט איידל אוועק געשטעלט, עס איז דארט גארנישט דא; נישטא קיין שמחה, נישטא קיין ווייב, נישטא קיין מאמע, נישטא גארנישט. דו ווייסט נישט אלעס וואס טוט זיך אין די וועלט, צו מיר קומען צענדליגער און הונדערטער אינגעלייט וויינען אז זיי האבן גארנישט, זיי זאגן: "אלע זענען אונז מקנא, די בילד זעט אויס גוט, אבער מיר האבן נישט גארנישט", און דיקא די איידעלע שטיבער, די וואס לעבן באשיידן און פשוט, די ווייבער זענען געטריי פארן מאן און פאר די קינדער, די לעבן אינאיינעם; ווי פשוט'ער - אלץ איז מען מער געטריי, מען טוט רצון בעלה.


היט דיינע אויגן - וועט דיר גוט זיין; נאר אז מען היט די אויגן - האט מען שלום בית, נאר אז מען היט די אויגן, מען קוקט נישט אויף קיינעם - שפירט מען די גליק אין שטוב, און אויב חס ושלום מען איז מפקיר די אויגן - ווערט אויס שלום אין שטוב, די ליבשאפט גייט אוועק, מען הויבט אן מיט דמיונות, מען פארלירט די שמחה, די גליקליכקייט פון לעבן.


מאך זיך שיעורים אין גמרא, אין משניות און אין כל חלקי התורה, דאס וועט דיך גליקליך מאכן. תורה מאכט רואיג און צופרידן, נאר דער וואס לערנט - איז גליקליך און צופרידן. דער הייליגער רבי נתן זאגט: "די וועלט איז נישט און מען קען עס נישט קריגן, תורה ותפילה איז יא און מען קען עס קריגן"; די וועלט נארט, און ווען מען מיינט מען האט דאס שוין - זעט מען אז מען האט גארנישט, מען לויפט נאך די וועלט אבער נישטא וואס צו דערגרייכן. אז מען לערנט און מען דאווענט - ווערט מען זאט, מען ווערט פרייליך, מען איז גליקליך און צופרידן.


אויך זאלסטו גיין יעדן טאג אין א שטילע פלאץ וואו קיינער געפינט זיך נישט און זיך אויסשמועסן מיטן אייבערשטן, גיס אויס דיין הארץ, דערצייל אים אלע דיינע מעשים, דיבורים און מחשבות, דערצייל אים ווי עס קאכט אין דיר און עס פלאקערט אין דיר א פייער פון דמיונות, און בעט אים: "רבונו של עולם איך וויל זיין פארקאכט פאר דיר, איך וויל פלאקערן פאר דיר, איך וויל נאר טראכטן פון דיר, לעבן מיט דיר און ברענען צו דיר".


דורך אסאך תורה און תפילה והתבודדות - וועט זיך אויסלעשן די נישט גוטע פייער און עס וועט זיך אנצינדן א פייער פון קדושה וטהרה.


נאכאמאל, דאנק דעם אייבערשטן פאר דיין איידעלע ערליכע שטוב און געב דיין ווייב גוטע ווערטער, שעץ איר איידלקייט, ווייל אן איידעלע באשיידענע פרוי איז די שענסטע זאך וואס איז דא אויף די וועלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גמר חתימה טובה.

#61 - מתפלל זיין מיין ווייב זאל ווערן א ברסלב'ע, ווען זי בעט די פארקערטע?
שלום בית, תפילות אויף אידיש, חסידות ברסלב, תפילה והתבודדות, מעביר סדרה, אמת, חומש רש"י, פארנארן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין אזוי פרייליך אז איך האב זוכה געווען דעם פארגאנגענעם יאר צו ענדיגן גאנץ חמשה חומשי תורה, וואס איך האב זוכה געווען צו לערנען יעדן טאג אין לויף פונעם גאנצן יאר. א גרויסן יישר כח פאר'ן ראש ישיבה שליט"א פאר אלע חיזוק און עצות.


עס מאכט מיר לאכן ווען איך האלט אין איין בעטן דעם אייבערשטן אז מיין ווייב זאל שוין מקורב ווערן צו ברסלב, און אין די זעלבע צייט איז מיין ווייב מתפלל אז איך זאל שוין אפלאזן ברסלב, איך זאל ווערן א ... חסיד.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת בראשית, אסרו חג סוכות, כ"ד תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר, חיפה


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו האסט א גאנץ יאר זוכה געווען צו מעביר סדרה זיין שנים מקרא ואחד תרגום, די קומענדיגע יאר הבא עלינו לטובה זאלסטו אויך לערנען רש"י. עס איז נישט על מנת שתעלה לרקיע, יעדער איינער קען דאס באווייזן; טייל איין די פרשה לויט די וואך, לערן יעדן טאג אביסל חומש תרגום מיט רש"י, זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי, דינסטאג ביז רביעי און אזוי ווייטער; אזוי במשך די יאר וועסטו ענדיגן חמשה חומשי תורה מיט רש"י הקדוש. דו וועסט זוכה זיין צו זיצן אין היכל פון רש"י אויף די וועלט און אויף יענע וועלט; אזוי האט דער הייליגער שר שלום פון בעלזא זכותו יגן עלינו געזאגט: "ווער עס וועט לערנען און ענדיגן יעדע וואך חומש מיט רש"י, איז פארזיכערט אז ער וועט זיצן אויף יענע וועלט אין די היכל פון רש"י", און פון מוהרא"ש האבן מיר געלערנט אז "ווער עס לערנט און ענדיגט יעדע וואך חומש מיט רש"י, איז זוכה צו זיצן אין רש"י'ס היכל נאך אויף די וועלט", דאס הייסט די גאנצע לעבן ווערט אן אנדערע לעבן; א זיסע לעבן, א לעבן מיט הייליגקייט.


בנוגע דיין ווייב וואס זי בעט אז דו זאלסט אפלאזן ברסלב און דו ביסט מתפלל זי זאל מקורב ווערן צו ברסלב; בעט דעם אייבערשטן פאר זיך, בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט זיך נישט נארן, דו זאלסט זיין ביים אמת, גיי אין א שטילע פלאץ און שריי (תהילים פו, יא): "'הוֹרֵנִי ה' דַּרְכֶּךָ אֲהַלֵּךְ בַּאֲמִתֶּךָ יַחֵד לְבָבִי לְיִרְאָה שְׁמֶךָ', ווייז מיר וואו איז די אמת, איך זאל זיך נישט נארן מיין גאנצע לעבן"; בעט פאר זיך, אויך זאלסטו בעטן פאר דיין משפחה און פאר אלע אידן, אלע זאלן לעבן מיט אמונה.


זיי זיך נישט מבלבל פון קיינעם, גיי דיין וועג, זיי עוסק אין תפילה והתבודדות און לערן דיינע שיעורים בכל התורה כולה, און דיין ווייב זאלסטו מכבד זיין, זאלסט שיין רעדן צו איר מיט דרך ארץ און עהרע; וועסטו זוכה זיין צו קומען אויפן אמת'ן וועג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#60 - ווי אזוי האלט איך זיך איין פון שלאגן מיין קינד?
חינוך הילדים, סיפורי צדיקים, חיזוק פאר פרויען, קינדער, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, כעס, שבת ליכט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך ווער צו שנעל אויפגערעגט פון מיין טאכטער, איך טייל פעטש, און דערנאך שפיר איך זיך אזוי שלעכט און איך וויין. זי דרייט מיר איבער טעלערס, און איך דארף עס אויפרייניגן, און איך ווער אויפגערעגט געב איך איר א פראסק. אדער ווען מען דארף ארויסגיין הייבט זי אן אויסצוטון די שיך בערך פינף מאל. פארוואס שלאג איך? איך קען זיך נישט מוחל זיין.


אויך זאג איך איר אויף אלעס ניין, וואס זי בעט איז ניין, וואס זי כאפט אן איז ניין, און איך האב געהערט דער ראש ישיבה שליט"א זאגן ביי א שיעור אז מען קען נישט זאגן נאר ניין, מען דארף עפעס געבן אנשטאט דעם. וואס דארף מען געבן אנשטאט?


איך וויל בעטן חיזוק אויף חינוך, מחנך צו זיין שיין, אן פעטש, נעבעך אויף מיין טאכטער וואס דרייט זיך ארום מיט צוויי רויטע באקן, און איך וויין ווייל איך האב חרטה.


נאך א זאך, אז איך וויל איר געבן נאר וואסער, און מיין מאן געבט איר זיסע טרינקען, און שפעטער וויל זי מער נישט וואסער. איך האב געבעטן מיין מאן ער זאל איר נישט געבן אבער ס'העלפט נישט, ער זאגט אז אויב ס'איז דא אויפ'ן טיש מעג זי האבן, ווייל זי האט עס שוין געזען, און איך זאג אז אפילו ס'איז דא אויפ'ן טיש דארף זי נישט האבן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת שופטים, כ"ו מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ערשטנס דארפט איר וויסן, מען טאר נישט שלאגן קיין קינדער. צווייטנס, אז מען דארף מחנך זיין די קינדער און מען דארף אמאל געבן א פעטשעלע - איז דאס אויך נישט אויפן פנים, נאר אויף די הענט, און דריטנס, אויך נאר אויב עס איז נישט פון כעס; אויב מען איז בכעס טאר מען נישט געבן אפילו א קליינע פעטשעלע, ווייל ווען מען איז אויפגערעגט קען מען נישט מחנך זיין. חינוך איז נאר ווען מען איז רואיג און געלאסן, מען איז בעל הבית אויף זיך, און אויך קען דאס זיין א סכנה; מען טאר נישט אנרירן א קינד ווען מען איז אין כעס, מען קען שעדיגן חס ושלום דעם קינד.


כעס איז געפערליך, און כעס ביי א פרוי איז נאך ערגער; די גאנצע שטוב גייט צוגרונד. דער רבי זאגט (ספר המידות אות כעס, סימן טו): "כַּעַס שֶׁל אִשָּׁה, מַחֲרִיב אֶת הַבַּיִת", א פרוי וואס רעגט זיך - מאכט חרוב די גאנצע שטוב; די קינדער וואקסן אויף שוטים, דער רבי זאגט (שם, סימן כד): "עַל יְדֵי כַּעַס מוֹלִיד בָּנִים שׁוֹטִים", דורך געס געבוירט מען קינדער שוטים; כעס איז עבודה זרה.


אז אייער קינד דרייט איבער - איז דאס נישט קיין תירוץ אויף שלאגן, דער רבי האט אונז געזאגט נישט שלאגן קינדער. דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה פלעגט שטענדיג דערציילן פארן רבי'ן יעדע זאך בפרטי פרטיות פון זיין לעבן און פרעגן צי ער האט גוט געטון אדער נישט, אמאל האט רבי נתן דערציילט פארן רבי'ן: "מיין זון האט נישט געוואלט אריינקומען שבת ביי די סעדה צום טיש זיצן נעבן דעם גאסט וואס איך האב אהיים געברענגט, ווייל עס איז געגאנגען פון אים א שלעכטע גערוך וכו', האב איך אים געגעבן א פאטש אז ער זאל פאלגן און אריינקומען צו די סעודה", ווען דער רבי האט דאס געהערט האט ער אים געזאגט: "א קינד שלאגט מען?!" פון דעם דיבור איז שוין געבליבן אנגענומען ביי אנשי שלומינו אז מען שלאגט נישט קיין קינדער.


בנוגע וכו'; אייער מאן איז גערעכט, אז עס איז דא זיסע געטראנקען אויפן טיש וואס די עלטערן טרינקען - קען מען נישט קנס'ענען די קינדער זיי זאלן טרינקען וואסער; אז מען וויל צוגעוואוינען די קינדער צו טרינקען געזונט - איז ריכטיג אז די עלטערן זאלן אויך טרינקען געזונט.


ביי די שבת ליכט איז א גוטע צייט צו בעטן פאר די הצלחה פון די קינדער. ווען איר צינדט אן די שבת ליכט - שטייט ביי די ליכט, לייגט ארויף די הענט אויפן פנים און בעטס און וויינט צום אייבערשטן פאר אייערע קינדער, בעטס דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, העלף מיר מיינע קינדער זאלן זיין ערליך און הייליג, העלף מיר איך זאל זיי מחנך זיין מיט שמחה, איך זאל האבן כח צו זיי, איך זאל נישט ווערן בכעס און איך זאל זיי נישט שלאגן.


הייליגער באשעפער איך ווער אזוי שנעל אויפגערעגט, איך ווייס נישט וואס צו טון; איך פארליר זיך אויף די קינדער, איך בין איבערגעשטרענגט, איך האב נישט קיין כח, און נאכדעם שלאג איך זיי; העלף מיר איך זאל געדענקען אז שלאגן איז נישט חינוך, איך זאל זיי מחנך זיין אויף די ריכטיגע וועג און זיי זאלן אויסוואקסן ערליך און הייליג".


אזוי זאלט איר בעטן און לייגט צו אייערע אייגענע תפילות, וועט איר זען גרויס נחת.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#59 - ווי אזוי דערהאלט מען זיך ביז די שידוך קומט אן?
שידוכים, התחזקות, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, קידוש לבנה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין זייער באזארגט, איך ווער שוין באלד צוואנציג יאר אלט און שידוכים האלטן אין איין אראפגיין פון טיש. עס איז מיר זייער שווער אנצוגיין אזוי. איך פיל צובראכן און אליינס, און בכלל וויל איך נישט אנקומען צו צוואנציג יאר פאר'ן חתונה האבן, איך קען עס נישט אויסהאלטן מער, די נסיונות צערייסן מיך, איך פאל א גאנצן צייט אין שמירת עיניים און אין שמירת הברית, איך בעט דעם באשעפער א גאנצן צייט אז איך זאל שוין טרעפן מיין שידוך און גארנישט קומט נישט, איך פרוביר צו זיין ערליך אבער עס איז זייער שווער.


אויב דער ראש ישיבה קען מיר געבן חיזוק אויף קדושה, און מתפלל זיין פאר מיר אז איך זאל שנעל טרעפן מיין שידוך.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ראה, כ"ג מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דראפע זיך און דערהאלט זיך מיט אלע דיינע כוחות, האלט זיך שטארק; עס איז דא פאר דיר א שידוך, מען דארף נאר ווארטן מיט געדולד ביז די ישועה קומט.


עס איז כדאי זאלסט זיך פארשאפן דעם ספר "מציאת הזיווג" פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, זאלסט טון די סגולות און זאגן די תפילות.


די ערשטע סגולה איז זאגן יעדן טאג קרבנות הנשיאים. דער רבי זאגט (ספר המידות אות חיתון, סימן ו): "מִי שֶׁקָּשֶׁה לוֹ לִמְצֹא זִוּוּגוֹ, יַרְגִּיל אֶת עַצְמוֹ לִקְרוֹת בְּקָרְבְּנוֹת הַנְּשִׂיאִים", וועם עס גייט שווער צו טרעפן א שידוך, זאל זאגן אסאך די "קרבנות הנשיאים", פון (במדבר ז, א): "וַיְהִי בְּיוֹם כַּלּוֹת מֹשֶׁה לְהָקִים אֶת הַמִּשְׁכָּן", ביזן סוף, די קריאה וואס מען ליינט חנוכה, און נאכן זאגן די קרבנות, בעט דעם אייבערשטן אויף דיין שפראך: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג; עס איז מיר אזוי שווער צו זיין א פלג גוף, עס איז מיר אזוי שווער צו זיין ערליך ווען איך בין אליין, איך וויל חתונה האבן וכו' וכו'".


זיי מקפיד אויף קידוש לבנה יעדן חודש. דער רבי זאגט (שם, סימן ב): "קִדּוּשׁ לְבָנָה סְגֻלָּה שֶׁיִּמְצָא אָדָם אֶת זִוּוּגוֹ", וועם עס איז שווער צו טרעפן זיין שידוך - זאל זאגן קידוש לבנה, און נאך קידוש לבנה זאלסטו בעטן א תפילה אויף דיין שפראך אז דו זאלסט זאל זוכה זיין צו טרעפן דיין שידוך בזכות די מצוה פון קידוש לבנה.


דער עיקר בעט איך דיר זייער, שטארק זיך און ווער נישט צעבראכן ווען דו זעסט אז עס גייט אריבער נאך א טאג און נאך א טאג, און עס רוקט זיך גארנישט; דו טראכסט כל מיני מחשבות: 'וואס וועט זיין... אפשר וועל איך שוין אזוי בלייבן... ווער וועט מיך נעמען?' איך בעט דיר זייער, טראכט גוט און ווארט אויס פאר דיין ישועה. דו טו וואס דו האסט צו טון, פאלג דעם רבי'ן און זיי מקיים אלע עצות וואס ער זאגט, וועסטו בודאי געהאלפן ווערן בקרוב ממש.


דא האסטו א הארץ רייסנדע תפילה פון מוהרא"ש, איבער געזעצט אין אידיש. זאג דאס יעדן טאג, די תפילה שניידט אריין אין הארץ:


"רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל שׁוֹין זוֹכֶה זַיין צוּ טְרֶעפְן אַ גוּטֶע שִׁידוּךְ, אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן שְׁנֶעל אוּן גְרִינְג אוּן נִישְׁט דַארְפְן וַוארְטְן מֶער אַזוֹי לַאנְג.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער אִיךְ וֵוייס אַז אִיךְ הָאבּ זִיךְ נִישְׁט אוֹיפְגֶעפִירְט וִוי עֶס דַארְף צוּ זַיין, אוּן אַז אִיךְ בִּין נִישְׁט אֵייבִּיג גֶעוֶוען אַזוֹי וואוֹיל אוּן עֶרְלִיךְ. אִיךְ בֶּעט דִיר אָבֶּער, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אַז דוּ זָאלְסְט נִישְׁט קוּקְן אוֹיף דֶעם אוּן צוּלִיבּ דֶעם צוּרִיק הַאלְטְן מַיין שִׁידוּךְ. זֵיי מִיר מוֹחֵל אוֹיף אַלֶעס וָואס אִיךְ הָאבּ נִישְׁט גוּט גֶעטוּן, אוּן הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל שׁוֹין שְׁנֶעל חֲתוּנָה הָאבְּן, אוּן דָאס וֶועט מִיר הֶעלְפְן אוּן רַאטֶעוֶוען אַז אִיךְ זָאל מֶער נִישְׁט טוּן קַיין עֲבֵירוֹת אוּן אִיךְ זָאל שׁוֹין זַיין וואוֹיל אוּן עֶרְלִיךְ.


וָואס זָאל אִיךְ טוּן, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם? פוּן מַיין זַייט בִּין אִיךְ גְרֵייט חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן הַיינְט נַאכְט! וָואס קֶען אִיךְ טוּן אַז אִיךְ הָאבּ נָאכְנִישְׁט גֶעטְרָאפְן מַיין שִׁידוּךְ? אִיךְ וַוארְט אוּן אִיךְ וַוארְט אוּן אִיךְ בֶּעט דִיר שׁוֹין אַזוֹי לַאנְג אַז אִיךְ וִויל שׁוֹין חֲתוּנָה הָאבְּן, אוּן דֶערְוַוייל אִיז עֶס נָאכְנִישְׁט אָנְגֶעקוּמֶען.


דִי חַזַ"ל זָאגְן אוּנְז אַז וֶוען אֵיינֶער הָאט חֲתוּנָה נָאךְ דִי צְוָואנְצִיג יָאר, וֶועט עֶר שׁוֹין זַיין גַאנְץ לֶעבְּן טְרַאכְטְן פוּן עֲבֵירוֹת, אוּן דוּ זָאגְסְט אוֹיף אַזַא מֶענְטְשׁ אַז זַיינֶע בֵּיינֶער זָאלְן צוּגֵיין. פַארְוָואס זָאל מִיר קוּמֶען אַזַא הַארְבֶּער עוֹנֶשׁ אַז אִיךְ זָאל מַיין גַאנְץ לֶעבְּן טְרַאכְטְן פוּן עֲבֵירוֹת, אוּן אַז מַיינֶע בֵּיינֶער זָאלְן צוּגֵיין? וָואס בִּין אִיךְ דֶען שׁוּלְדִיג? פַארְוָואס קוּמְט עֶס מִיר? אִיז מִיר נִישְׁט גֶענוּג דִי שְׁרֶעקְלִיכֶע פַּיין אוּן וֵוייטָאג וָואס אִיךְ הָאבּ פוּן דֶעם אַלֵיין אַז אִיךְ הָאבּ נָאכְנִישְׁט חֲתוּנָה גֶעהַאט?


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן סַבְלָנוּת אוּן גֶעדוּלְד, אוּן אוֹיסְוַוארְטְן מִיט רוּאִיגְקֵייט בִּיז אִיךְ וֶועל שׁוֹין זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן. הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל נִישְׁט הָאבְּן קַיין קֻשְׁיוֹת אוֹיף דִיר. הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל גְלֵייבְּן מִיט אַ שְׁטַארְקֶע אֱמוּנָה אַז דוּ טוּסְט אַלֶעס נָאר צוּם גוּטְן, אוּן יֶעדֶע זַאךְ הָאט אַ פּוּנְקְטְלִיכֶער חֶשְׁבּוֹן, אוּן מִיט דֶעם זָאל אִיךְ זִיךְ שְׁטַארְקְן אוּן נִישְׁט זַיין אַזוֹי צוּבְּרָאכְן פוּן מַיינֶע שְׁוֶוערִיקַייטְן.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, נָאר דוּ קֶענְסְט מִיר פַארְשְׁטֵיין! נָאר דוּ וֵוייסְט מַיינֶע גֶעפִילְן! וִוי אַזוֹי אִיךְ שְׁפִּיר זִיךְ אַזוֹי פַארְשֶׁעמְט אוּן דֶערְנִידֶערְט פוּן מִיר אַלֵיין! אַז אַלֶע מַיינֶע חֲבֵרִים הָאבְּן שׁוֹין חֲתוּנָה גֶעהַאט אוּן נָאר אִיךְ בִּין גֶעבְּלִיבְּן אַלֵיין! הֶעלְף מִיר אַז דִי בִּזְיוֹנוֹת זָאלְן זַיין פַאר כַּפָּרַת עַווֹנוֹת אַז מִיט דֶעם זָאל אִיךְ אָפְּקוּמֶען אַלֶע מַיינֶע עֲבֵירוֹת, אִיךְ זָאל מֶער נִישְׁט דַארְפְן לַיידְן אַזוֹיפִיל אוּן אִיךְ זָאל שׁוֹין זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן בְּקָרוֹב.


אִיךְ וֵוייס אוּן אִיךְ גְלֵייבּ, הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, אַז דוּ וֶועסְט מִיר זִיכֶער נִישְׁט פַארְלָאזְן. סוֹף כָּל סוֹף וֶועל אִיךְ זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן. אוּן דֶערְפַאר בֶּעט אִיךְ דִיר, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אַז וֶוען אִיךְ וֶועל שׁוֹין חֲתוּנָה הָאבְּן זָאל אִיךְ זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן אַ גוּטֶע שָׁלוֹם בַּיִת, אִיךְ זָאל זִיךְ קֵיינְמָאל נִישְׁט קְרִיגְן אִינְדֶערְהֵיים, עֶס זָאל שְׁטֶענְדִיג הֶערְשְׁן בַּיי אוּנְז אַהֲבָה וְאַחְוָה וְשָׁלוֹם וְרֵעוּת, מִיר זָאלְן זִיךְ לִיבּ הָאבְּן אוּן הָאבְּן אַ גְלִיקְלִיךְ לֶעבְּן אִינְאֵיינֶעם, אוּן אִיךְ זָאל זִיךְ קֵיינְמָאל נִישְׁט דַארְפְן גֶט'ן חַס וְשָׁלוֹם.


הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל שְׁטֶענְדִיג זַיין אַ וַתְּרָן, אִיךְ זָאל אֵייבִּיג מְוַותֵּר זַיין אוּן נִישְׁט זִיךְ קְרִיגְן נָאר שְׁטֶענְדִיג אַרוֹיסְהֶעלְפְן. מִיר זָאלְן הָאבְּן אַ פְרֵיילִיכֶע הוֹיז, עֶס זָאל זִיךְ שְׁפִּירְן דִי שִׂמְחָה אִין דִי לוּפְט בַּיי אוּנְז אִינְדֶערְהֵיים. אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן גֶעזוּנְטֶע אוּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער, אִיךְ זָאל זֵיי אוֹיפְצִיעֶן אוֹיפְן עֶרְלִיכְן אִידִישְׁן וֶועג אוּן זֶען אַסַאךְ אִידִישׁ נַחַת פוּן זֵיי. מַיין שְׁטוּבּ זָאל זַיין אָפְן פַאר אַנְדֶערֶע אִידִישֶׁע קִינְדֶער אַרַיינְצוּנֶעמֶען אוֹרְחִים אוּן צוּ טוּן אַסַאךְ צְדָקָה אוּן חֶסֶד.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, נֶעם אָן מַיין תְּפִלָה, אוּן הֶעלְף מִיר שׁוֹין, אִין זְכוּת פוּן אַלֶע צַדִיקִים וּבִּפְרַט אִין דִי זְכוּת פוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן רַבֵּנוּ נַחְמָן בֶּן פֵיגָא זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, [אוּן אִין זְכוּת פוּן רַבֵּנוּ אֱלִיעֶזֶר שְׁלֹמֹה בֶּן מְנַחֵם זְאֵב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, וָואס הָאט גֶעמַאכְט דִי תְּפִלָה], אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".


*


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#58 - ווי אזוי רייניגט מען אויס א שמוציגע מח?
תהלים, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שמחה, שמירת עינים, מחשבות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האלט זיך פאר א תלמידה בית פיגא, יישר כח פאר אלע שיעורים אויפ'ן טעלעפאן ליין, איך בין זיך מחי' מיט יעדעס ווארט וואס איך הער.


וואס זאל איך טון אז איך האב שוין צוזאמגעקוקט אזויפיל שמוץ און איך קען דאס נישט פארגעסן? איך טראכט פון שמוץ א גאנצן טאג, מיין גאנצע מח איז אנגעפילט מיט שמוץ. איז דא א וועג ארויס, ווי אזוי איך קען האבן א ריינע מח? א ריינע הארץ? איך בעט אן עצה פון דער ראש ישיבה וואס איך זאל טון.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ראה, י"ט מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זוכה זיין צו א ריינע מח קען מען נאר דורך שמחה, איר זאלט זיך פרייען אז איר זענט א איד, איר האט אין זיך א חלק אלוקי, א הייליגע נשמה, און ווי מער איר וועט זיין פרייליך אז איר זענט אויסדערוועלט פון די גאנצע וועלט - וועט איר באקומען א ריינעם מח.


דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן י): "מַה שֶּׁהָעוֹלָם רְחוֹקִים מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, וְאֵינָם מִתְקָרְבִים אֵלָיו יִתְבָּרַךְ", פארוואס זענען מענטשן אזוי ווייט פונעם אייבערשטן און זיי ווערן נישט נאנט צו אים? "הוּא רַק מֵחֲמַת שֶׁאֵין לָהֶם יִשּׁוּב הַדַּעַת, וְאֵינָם מְיַשְּׁבִין עַצְמָן", ווייל מען האט נישט קיין ישוב הדעת, מען טראכט נישט פון תכלית; זאגט אבער דער רבי, ווי אזוי קען מען זוכה זיין צו ישוב הדעת און צו א קלארע מח, צו וויסן וואס מען האט צוטון אויף דער וועלט? "אַךְ דַּע, שֶׁעַל יְדֵי מָרָה שְׁחוֹרָה אִי אֶפְשָׁר לְהַנְהִיג אֶת הַמֹּחַ כִּרְצוֹנוֹ, וְעַל כֵּן קָשֶׁה לוֹ לְיַשֵּׁב דַּעְתּוֹ", ווען מען איז נישט פרייליך קען מען נישט טראכטן גוטע זאכן, מען קען נישט טראכטן גוט, מען טראכט א גאנצן צייט נאר שלעכטע מחשבות. "רַק עַל יְדֵי הַשִּׂמְחָה יוּכַל לְהַנְהִיג הַמֹּחַ כִּרְצוֹנוֹ, וְיוּכַל לְיַשֵּׁב דַּעְתּוֹ", אבער אז מען איז פרייליך - דעמאלט קען מען בייגן די מחשבות צו טראכטן גוט; "כִּי שִׂמְחָה הוּא עוֹלָם הַחֵרוּת", אז א מענטש איז בשמחה איז ער א פרייער מענטש און דער מח איז אים נישט מצומצם, אזוי ווי עס שטייט (ישעיה נה, יב): "כִּי בְשִׂמְחָה תֵצֵאוּ", מיט שמחה גייט מען ארויס, "שֶׁעַל יְדֵי שִׂמְחָה נַעֲשִׂין בֶּן חוֹרִין, וְיוֹצְאִין מִן הַגָּלוּת", ווייל א פרייליכער מענטש ווערט פריי.


בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט זיין פרייליך, דערציילט דעם אייבערשטן אז איר האט נעבעך נישט געהיטן אייערע אויגן, איר האט געקוקט מאוויס, איר האט מטמא געמאכט אייער מח און הארץ; בעטס אים ער זאל רחמנות האבן אויף אייך, ער זאל אייך געבן א ריינעם מח, א ריינעם הארץ.


זאג אביסל תהילים יעדן טאג און בעטס די ווערטער: "הייליגער באשעפער, לב טהור ברא לי אלוקים, געב מיר א נייעם הארץ, איך האב אזוי פארשמירט מיין הארץ, איך טראכט פון שמוץ; איך וויל זיין ריין, איך וויל זיין הייליג".


בחורים און אינגעלייט רייניגן זיך מיט משניות און גמרא, מיידלעך און ווייבלעך רייניגן זיך מיט תהילים און מיט התבודדות. זאגט יעדן טאג תהילים; אז איר קענט זאגן דעם יום תהילים און ענדיגן יעדע וואך - איז זייער גוט, און אז איר קומט נישט אן צו זאגן דעם יום - זאלט איר זאגן אפאר קאפיטלעך און פלעכטס אריין אין די ווערטער פון תהילים - אייערע אייגענע תפילות אויף אייער אייגענע שפראך, ביז דער מח וועט אייך ווערן לויטער און ריין.


די דריי זאכן: שמחה, תהילים און התבודדות - מאכט ריין דעם מח.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#57 - ווי קען מען זאגן אז ווער עס קריגט אויף מוהרא"ש זי"ע איז א בעל עבירה?
סיפורי צדיקים, תפילות אויף אידיש, חסידות ברסלב, מחלוקת, צדיקים, מוהרא"ש, קשיות, היכל הקודש, עבירות, משיח, ליצנות, אמונת חכמים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ברוך ה' אז איך בין זיך כסדר מחי' און מחזק מיט די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א און מיט די בריוו, ס'גייט כמעט נישט אריבער קיין טאג וואס איך באקום נישט נייע ריזיגע מתנות פונעם ראש ישיבה. כאטש וואס איך ווייס שוין פון הייליגע רבי'ן פאר בערך צען יאר, איך דריי זיך מיט ברסלב'ע חסידים, איך מאך שוין אפילו כמה שנים התבודדות כמעט יעדן טאג, דער אייבערשטער זאל העלפן ווייטער, מיט דעם אלעם אזעלכע מתנות מיט אזעלכע כלים אז ס'זאל זיין קרוב אליך הדבר מאוד, האב איך ממש נישט געהאט, ביז איך האב בדרך השגחה נפלאה אנגעקומען איך מיט מיין ווייב אויסצוהערן די שיעורים, איך קען ממש נישט פארשטיין ווי אזוי מען קען זיך דרייען ימים ושנים אין ברסלב מיט אזא העלמה און נישט עפענען אזעלכע אוצרות, און איך קען אויך נישט פארשטיין ווי אזוי מען קען זיך קריגן אויף אזא הייליגע לעכטיגע וועג פון אמונה. איך קען עס נישט פארשטיין און איך פיל זיך פארשעמט אז מען קען זיין א שומר תורה ומצוות, און אפילו א ברסלב'ער, אבער נישט האבן א גלייכע און גאנצע אמונה.


איך האב אנגעהויבן לערנען תוספתא מיט משניות, און זאגן אסאך תהילים ביי די ארבעט, איך קען אין געוויסע טעג אויסזאגן גאנץ תהילים און נאכאלץ נישט זיין זאט, דאס איז אויסער די שיעורים וואס איך האב שוין געהאט ביז היינט, אבער עס איז אריבער אסאך טעג וואס איך האב נישט קיין כח צו זיך אנשטרענגען צו לערנען, איך האב געהאט נאך אסאך שטותים צו טון. ברוך ה' די ערשטע מתנה מיין איך וואס איך האב באקומען פונעם ראש ישיבה און מוהרא"ש איז "צייט", עס איז מיר פארשווינדען געווארן אלע צייטונגען און מאגאזינען, איי אין ברסלב רעדט מען אויך פון שמירת הזמן? איז נאך א קשיא. ברוך ה' איך בין זוכה מעבר סדרה צו זיין במשך די וואך יעדן טאג אביסל, איך בין זוכה צו האבן א שיעור אביסל נ"ך על הסדר יעדן טאג, גמרא דריי בלאט א טאג, בערך א דף זוהר, צוויי דפים ליקוטי מוהר"ן, צוויי דפים ליקוטי הלכות, ליקוטי תפילות, שולחן ערוך צוטיילט אויף די יאר, און נאך און נאך. דער אייבערשטער זאל העלפן נאר מער און מער, איך זאל האבן א שיעור אין אלע חלקי התורה. און זוכה זיין צו פארשטיין און געדענקען, און האבן אמונה ישרה ותמימה וכו'.


אזוי ווי איך דריי זיך אין די אלגעמיינע ברסלב, האב איך געהערט פילע קשיות אויף מוהרא"ש, דער אייבערשטער האט מיר אבער געהאלפן אז איך האב געהאט די שכל אז איך דארף קוקן וואס עס איז גוט פאר מיר, וואו איך טרעף חיזוק צו דינען דעם אייבערשטן, און די אלע קשיות און בלבולים וועלן מיר גארנישט העלפן אין לעבן. עס מוטשעט מיך אבער איין זאך, דאס וואס מוהרא"ש זאגט אז ווער עס רעדט קעגן אים איז זיכער א בעל עבירה, דאס קען איך נישט פארשטיין. איך ווייס אז מען קען זיין א שיינער איד פון אינדרויסן און זיך באהאלטערהייט זיין א בעל עבירה רחמנא ליצלן, אבער צי מיינט דאס אז פון היינט און ווייטער דארף איך אנקוקן יעדן ערליכן איד פאר א בעל עבירה? אויב זע איך איינער וואס פרובירט צו דינען דעם אייבערשטן לויט זיין הבנה, און ער דרייט זיך אין א סביבה וואס דארט מאכט מען אוועק היכל הקודש, מיינט דאס צו זאגן אז ער איז א בעל עבירה? עס זענען געווען צדיקים אין ברסלב וואס האבן אנגענומען לשון הרע אויף מוהרא"ש, און דאס איז דאך געווען אין אלע דורות, חז"ל זאגן אז ס'איז ברית כרותה אויף לשון הרע צו נתקבל ווערן?


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר אויסקלארן ווי אזוי אנצוקוקן די זאך.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ואתחנן, ו' מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן סא) ווער עס רעדט אויף צדיקים וואס זענען מגלה ומפרסם דעם אייבערשטן אויף די וועלט - איז א סימן אז דער מענטש איז נישט ווי עס דארף צו זיין. דער רבי זאגט, דאס איז פשט וואס די הייליגע חכמים זאגן (עירובין כא:): "הלועג על דברי חכמים", ווער עס שפעט אויף צדיקים, "נידון בצואה רותחת", וועט באשטראפט ווערן מיט די סארט גיהנום; זאגט דער רבי פשט, "הלועג על דברי חכמים", ווער עס שפעט אויף צדיקים - "נידון בצואה רותחת" איז א סימן אז דער מענטש איז ווייט פונעם אייבערשטן, זיין מח איז פול מיט שלעכטע זאכן, און אז מען קוקט אריין אין די ווערטער פון די הייליגע חכמים זעט מען פון וועם מען רעדט; מען רעדט פון דואג האדומי, פון די הויפט פון די סנהדרין וואס האט גע'דרש'נט פאלשע הלכות, אז דוד המלך איז אסור לבוא בקהל; אויף אים זאגן די הייליגע חכמים זכרונם לברכה אז זיין מח איז פול מיט שלעכטע זאכן, איז דאך זיכער אז ווען פשוט'ע מענטשן רעדן אויף צדיקים - איז דאס א סימן אז די דארפן נאך תשובה טון.


יעצט ווען מוהרא"ש איז שוין אוועק פון די וועלט, מען קוקט צוריק, פרעגט זיך ווי פון זיך אליינס: 'וואס האט מען געוואלט פון דעם איד? פארוואס האט מען געקריגט אויף אים? וועם האט ער געטשעפעט? וואס איז געווען די רדיפות אויף דעם איד?' ער האט דאך מיט קיינעם נישט געהאט, ער האט נאר געשריבן ספרים און קונטרסים וואס רעדן צו נשמות ישראל, זיי מחזק זיין; מוז זיין אז די וואס שפעטן אויף אים זענען בעלי עבירה, און נישט נאר מוהרא"ש זאגט דאס, דער רבי זאגט דאס.


דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות צדיק, סימן קסג): "הנואפים", די בעלי עבירה, - "לרוב הם מתנגדים על הצדיקים", זיי זענען די וואס קריגן אויף צדיקים.


געב זיך זייער אכטונג פון די וואס רעדן אויף צדיקים. דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן לח) אויפן פסוק (תהלים עג, ט): "שַׁתּוּ בַשָּׁמַיִם פִּיהֶם", זיי לייגן זייער מויל אין הימל, "וּלְשׁוֹנָם תִּהֲלַךְ בָּאָרֶץ", און זייער צינג גייט אויף דער ערד, די וואס רעדן אויף צדיקים - זיי ווילן רעדן אויפן אייבערשטן, אבער זיי שעמען זיך צו רעדן קעגן דעם באשעפער, רעדן זיי אויף צדיקים. דאס איז פשט אין פסוק "שַׁתּוּ בַשָּׁמַיִם פִּיהֶם", דאס וואס זיי רעדן מיטן מויל - ווילן זיי רעדן אויפן אייבערשטן, נאר זיי שעמען זיך צו רעדן אויפן אייבערשטן - "לְשׁוֹנָם תִּהֲלַךְ בָּאָרֶץ", רעדן זיי אויף צדיקים, אבער באמת "שַׁתּוּ בַשָּׁמַיִם פִּיהֶם".


וויי און ביטער איז פאר דעם וואס הערט רעדן אויף צדיקים וואס זענען מגלה ומפרסם דעם אייבערשטן אויף די וועלט, דאס איז א סימן אז מען דארף תשובה טון.


מוהרא"ש דערציילט (פעלת הצדיק, סימן תכא), דער שווער פון הייליגן רבי נתן זכר צדיק וקדוש לברכה, הרב הגאון המפורסם רבי דוד צבי אויערבאך זכר צדיק לברכה פלעגט פארן צו צדיקים, קודם איז ער געווען ביים הייליגן צדיק רבי פנחס קאריצער זכותו יגן עלינו, עס איז אים זייער געפאלן די הנהגה פון דעם צדיק, אבער עס האט אים געשטערט פארוואס די חסידים דארט רעדן קעגן דעם צדיק רבי מיכל זלאטשובער זכותו יגן עלינו, עס האט אים זייער געשטערט. האט ער געטראכט אז ער וויל גיין צום צדיק רבי מיכל זלאטשובער זכותו יגן עלינו, ער וויל זען וואס דארט טוט זיך. ווען ער איז אנגעקומען צו רבי מיכל זלאטשובער זכותו יגן עלינו און צוגעזען זיין עבודה איז אים זייער געפאלן זיין התנהגות, אבער עס האט אים זייער געשטערט צו הערן פון זיינע חסידים לצנות אויף רבי פנחס קאריצער זכותו יגן עלינו; ער האט געזען אז דער איז אפגע'פסק'נט מיט זיינע מענטשן וכו' און דער איז אפגע'פסק'נט מיט זיינע מענטשן, האט ער אויפגעהערט צו גיין צו צדיקים און ער האט אנגעהויבן רעדן קעגן אלע צדיקים. ער פלעגט יעדן טאג מאכן א סעודה מיט זיינע קינדער און זיי אנווארענען זיי זאלן נישט האבן צוטון מיט צדיקים, און ווען רבי נתן האט חתונה געהאט פלעגט ער אויך מיט האלטן די סעודות און הערן פעך און שוועבל אויף צדיקים.


דאס האט זייער שטארק געשטערט פאר רבי נתן, פארוואס רעדט מען אויף צדיקים? וואס איז די מחלוקות, וואס פעלט דאס אויס? און ווען ער איז געקומען דעם ערשטן ראש השנה צום רבי'ן, האט ער געהערט די תורה וואס דער רבי האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ה), דעמאלט איז אים פארענטפערט געווארן די שטארקע קשיא וואס האט אים לאנגע יארן געשטערט, דער רבי זאגט דארט: "וְתַאֲמִין, כִּי כָּל מַצּוּתָא וּמְרִיבָה שֶׁיֵּשׁ בֵּין הַצַּדִּיקִים הַשְּׁלֵמִים אֵין זֶה אֶלָּא כְּדֵי שֶׁיְּגָרְשׁוּ סִטְרִין אָחֳרָנִין", דו דארפסט גלייבן אז אלע מחלוקות וואס איז דא צווישן די צדיקים איז נאר ווייל מען וויל דיך פארטרייבן פון זיי, "כְּשֶׁאַתָּה שׁוֹמֵעַ מְרִיבוֹת שֶׁבֵּין הַצַּדִּיקִים תֵּדַע, שֶׁזֶּה מַשְׁמִיעִין אוֹתְךָ תּוֹכָחָה עַל שֶׁפָּגַמְתָּ בְּטִפֵּי מֹחֲךָ", ווען דו הערסט רעדן אויף צדיקים זאלסטו וויסן אז דאס איז נאר ווייל מען וויל דו זאלסט תשובה טון אויף וואס דו האסט פוגם געווען; רבי נתן האט געזאגט: "ווען איך האב געהערט די תורה פון רבי'ן איז מיר גלייך פארענטפערט געווארן פארוואס מען רעדט אויף צדיקים און מען קריגט זיך השם ישמרינו, נאר מיך צו פארטרייבן, אז איך בין נישט ראוי צו זיין צווישן זיי".


געב זיך אכטונג פון די וואס זענען בעלי מחלוקות, אפילו זיי זעען אויס עובדי השם און אפילו זיי זענען טאקע עובדי השם. אין ברסלב האט געוואוינט א ברסלב'ער חסיד, ר' שלמה ראובן זלאטע'ס, ער איז געווען א גרויסער עובד ה' און א שיינער בעל תפילה, און רבי נתן האט געזאגט אויף אים: "איך בין אים קיינמאל נישט מוחל", ווייל ער האט געהאט א חלק אין די מחלוקות; זעט מען פון דעם אז מען קען זיין א גרויסער מענטש, אויב האט מען שייכות מיט מחלוקות - איז גאר ביטער.


האב נישט קיין מגע ומשא מיט מחלוקות. דער הייליגער רבי איז זייער גרויס, דער רבי קען יעדן איינעם העלפן, ער קען יעדן ארויסשלעפן פון זיין בלאטע, אויסער א בעל מחלוקות; א בעל מחלוקות האט נישט קיין פלאץ ביים רבי'ן.


ברודער קוק וואס מוהרא"ש געבט דיר, עפן דיין האנט און קוק וואס דו האסט אלץ זוכה געווען פון ווען דו ביסט מקורב אין היכל הקודש; פארוואס זאלסטו אויסהערן די לצים? פארוואס זאלסטו הערן לשון הרע? קוק נישט וועלכע גרויסע מענטשן רעדן וכו' און וואס זיי רעדן וכו', קוק אין דיין האנט, קוק ווער ברענגט דיר דביקות בה', קוק ווער ברענגט דיר צו לערנען די הייליגע תורה, און חיזוק אויף תפילה והתבודדות וכו' וכו', און אז גרויסע לייט רעדן און שפעטן - כבר היה לעולמים. דו ווייסט דאך די מעשה פון הייליגן ישמח משה זכותו יגן עלינו ווען ער האט דערציילט אלע זיינע גלגולים, אז ער איז געווען אין די צייט פון מדבר, ער איז געווען מיט משה רבינו. האט אים זיין אייניקל, דער הייליגער ייטב לב זכותו יגן עלינו - געפרעגט: "זיידע, אויף וועמענס זייט ביסטו געווען ביי די מחלוקת קרח ועדתו?" האט דער הייליגער ישמח משה געזאגט: "איך בין געשטאנען אין דער זייט, איך האב נישט גענומען קיין צד", האט דער ייטב לב געפרעגט: "ווי אזוי קען זיין אז דו ביסט נישט געשטאנען מיט משה רבינו?!" האט ער אים געענטפערט: "דו קענסט זיך נישט פארשטעלן ווי גרויס דער נסיון איז געווען; קרח האט געהאט מיט זיך אלע רבי'ס מיט אלע שיינע אידן, עס איז געווען זייער שווער צו וויסן וואס מען האט צוטון, ווייל קרח האט זיך אהערגעשטעלט ווי אן עובד ה', אבער באמת איז ער געווען אן אפיקורס, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עיין ירושלמי סנהדרין, דף נ.): 'קֹרַח מִין הָיָה'".


איך האב אביסל מאריך געווען, אבער גלייב מיר איך דארף נאך מער מאריך זיין; ווייל ווען נישט די לצנות וואלט מען געקענט צוריק ברענגען אלע אידן צום אייבערשטן, מען וואלט ווען געקענט ברענגען די גאולה, און ווער ווייסט וויפיל צרות קומט אויף די וועלט אויפן חוזק מאכן און שפעטן אויף צדיקים. דער רבי האט דאס געזאגט נאך איידער עס איז געקומען די ביטערע אומגליק פון קאנטאניסטן, קאמעניזם, אז ווען די צדיקים וואלטן נישט געקריגט אויף אים וואלט ער געקענט אוועק נעמען אינגאנצן די גזירה (עיין חיי מוהר"ן, סימן שצח), נאר וויבאלד מען קריגט אויף אים האט ער דאס אפגעשטופט אויף עטליכע צוואנציג יאר.


דעמאלט האט מען נישט געוואוסט וואס דאס איז, היינט אז מען קוקט צוריק זעט מען וויפיל מיליאנען אידן זענען גע'הרג'עט געווארן פון די מחלוקות אויף צדיקים.


אזוי אויך, ווער ווייסט וואס האט פאסירט ווען עס איז ארויסגעקומען תשל"ו די חתימות וכו'. דער הייליגער קאמארנער האט געזאגט אז שנת תשל"ו וועט משיח קומען, און יענעם יאר האט דער ס"מ צאמגענומען חתימות אין ברסלב קעגן מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, און ווער ווייסט צי דאס האט צוריק געהאלטן די גאולה און צוליב די חתימות ליידן מיר נאך אין גלות.


גיי צום אייבערשטן, וויין זיך אויס, בעט אים: "רבונו של עולם איך האב זוכה געווען צו טרעפן א צדיק וואס מאכט מיך רעדן צו דיר, א צדיק וואס מאכט מיך לערנען די הייליגע תורה, א צדיק וואס מאכט מיך לעבן מיט שלום בית, אזויפיל גוטע זאכן באקום איך פון דעם צדיק און מיט דעם אלעם בין איך אנגעפילט מיט לצנות, מיין קאפ בוזשעוועט מיט קשיות און טענות אויפן צדיק.


הייליגער באשפער קוק מיך אן, איך בין אזא רחמנות, איך בין אזוי ווייט פון דיר, איך האב אזויפיל געזינדיגט און פלוצלונג וויל איך פארשטיין דעם צדיק, איך האלט אז איך פארשטיי בעסער ווי אים, איך ווייס ווי אזוי ער דארף ווען רעדן און ווי אזוי ער דארף ווען שרייבן; אנא, רחם עלי, דערבארעם זיך אויף מיר; וואס גייט פאר מיט מיר? איך דארף דאך אזויפיל תשובה טון, הייליגער באשעפער, העלף דער צדיק זאל נישט זיין פארשעמט, דער צדיק וויל דאך נאר איין זאך, ער וויל אלע אידן צוריק ברענגען צו דיר, ער וויל אלע אידן זאלן לעבן א גוט לעבן, העלף עס זאל געהייליגט ווערן די נאמען פון די צדיקים און עס זאל שוין זיין יתגדל ויתקדש שמיה רבא".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#56 - מיינע עלטערן קריגן זיך און איך לויף צו מאוויס, וואס טוט מען?
שלום בית, קינדער, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, מאוויס, שמחה, ניגונים, שמירת עינים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע חיזוק און עצות ווי אזוי צו פירן אן ערליכע שיינע איידעלע שטוב.


איך קען שוין נישט, איך האלט עס נישט אויס; מיין טאטע מאמע קריגן זיך ארום פאר יעדע קלייניקייט, מיין מאמע זאגט שוין אפאר מאל אז זי וויל זיך גט'ן, איך ווייס נישט וואס צו טון; לויף איך צו מיין איי-פאד און איך קוק מאוויס, וואס זאל איך טון אז מיין מאמע האט מיר געוויזן מאוויס ווען איך בין געווען קליין און איך בין געווארן צוגעבינדען דערצו, איך ווייס נישט וואס צו טון.


איך בעט דער ראש ישיבה זאל מיר געבן אן עצה ווייל איך קען שוין נישט, עס איז ממש א גיהנום; מיין טאטע שרייט א גאנצן טאג אז מיין מאמע דארף הילף און אז זי איז קראנק. מיין מאמע האט אנגעהויבן זיך נישט צו שערן איר האר, און זי גייט מיט הויזן; וואס זאל איך טון? זי איז א גאנצן טאג אויף איר טעלעפאן און טוט גארנישט.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת דברים, כ"ח תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


קוקט נישט קיין מאוויס, קוקן מאוויס ברענט אויס די מח, עס מאכט שאדן אויף שפעטער, מאוויס איז מטמא דעם מח און הארץ. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עיין במדבר רבה י, ב; תנחומא שלח, טו): "עֵינָא וְלִבָּא תְּרֵי סַרְסוּרֵי דַעֲבֵירָה", די אויגן און די הארץ זענען די מעקלער (סעילסלייט) פאר עבירות, "עַיִן רוֹאֶה", עס הויבט זיך אן אז מען קוקט עבירות, "וְהַלֵּב חוֹמֵד", נאכדעם גליסט מען צו טון עבירות, "וּכְלֵי הַמַּעֲשֶׂה גּוֹמְרִים", ביז מען פאלט אראפ, מען זינדיגט רחמנא לצלן.


קוקט נישט קיין מאוויס, ענדערש שפילט געימס ווי קוקן מאוויס; קוקן מאוויס איז סם המוות. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא כט:): "הִרְהוּרֵי עֲבֵירָה קָשִׁים מֵעֲבֵירָה", טראכטן פון עבירות איז נאך ערגער פון טון עבירות; קוקן מאוויס ברענגט צו טומאה און זוהמה. חכמינו הקדושים זאגן (סוטה ח.): "אֵין יֵצֶר הָרָע שׁוֹלֵט אֶלָּא בַּמֶה שֶׁעֵינָיו רוֹאוֹת", דער יצר הרע כאפט א מענטש און הרג'עט אים - דורך נישט היטן די אויגן.


אז עס איז אייך גאר ביטער, אייערע עלטערן קריגן זיך; אייער מאמע וכו' וכו', און איר זוכט וואו צו אנטלויפן - אנטלויפט צום אייבערשטן. נעמט די עצה פון הייליגן רבי'ן, התבודדות ותפילה; גייט אין א ווינקל און שמועסט מיטן אייבערשטן אויף אייער שפראך, דערציילט אים ווי שווער עס איז אייך אין שטוב, וויינט צום אייבערשטן; זאגט אים: "הייליגער באשעפער איך האב ביטערע שווערע נסיונות, העלף מיר איך זאל זיך קענען דערהאלטן, איך זאל זיין פרייליך, איך זאל קענען ביישטיין די שווערע נסיונות".


הערט פרייליכע ניגונים, טאנצט און זינגט; ווייל שמחה איז אן עצה ווי אזוי צו בלייבן שטארק און קענען ארויסגיין א זיגער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.