שאלה אין קורצן ענין
#176 - איך ווייס נישט קיין סאך הלכות
הלכה, לימוד התורה, תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


זייט איך האב אנגעהויבן הערן אייערע שיעורים, בין איך געוואויר געווארן אזויפיל זאכן אין אידישקייט וואס איך האב בכלל נישט געוואוסט ביז יעצט, פון גרויסע זאכן ביז קליינע פרטים.


איך בין א געווענליכער בחור, איך בין אויפגעוואקסן אין א געווענליכע אידישע שטוב, אבער ערשט לעצטנס האב איך אנגעהויבן אויפפאסן ווי ווייניג איך ווייס ווען עס קומט צו דאווענען אדער צו הלכות. למשל ביז צוויי יאר צוריק האב איך נישט געוואוסט אז מוצאי שבת זאגט מען אתה חוננתנו ביים שמונה עשרה, נאך א ביישפיל וואס איך בין ממש לעצטנס געוואויר געווארן וועגן די פיר פרשיות וואס מ'דארף זאגן מיט די תפלין, ווי אזוי מ'דארף זיך בייגן ביים אויסטרעטן פון שמונה עשרה, אויף וועלכע האנט צו פאלן ביי תחנון, און אזוי ווייטער נאך פארשידענע הלכות וואס איך האלט אין איין געוואויר ווערן.


איך הער אסאך מאל ביי די שיעורים ווי איר פרעגט פון די בחורים וואס מען זאל רעדן ביים שיעור, אפשר וואלט געווען כדאי צו לערנען יעדן טאג אביסל הלכות ביים שיעור, איך בין זיכער אז איך וועל זיך אויסלערנען דערפון גאר אסאך, און זיכער וועלן אנדערע אויך הנאה האבן דערפון.


א גרויסן יישר כח פאר אלעס וואס איר טוט פאר מיר, איך האב באקומען גאר אסאך פון אייך, איר קענט זיך גארנישט פארשטעלן ווי אזוי מיין גאנצע לעבן האט זיך מיר געטוישט דורך אייערע שיעורים. דער אייבערשטער זאל העלפן אז איר זאלט ווייטער קענען ממשיך זיין מיט אייער הייליגע ארבעט ארויסצוהעלפן אידישע קינדער.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וארא, כ"ד טבת, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זייער הנאה צו הערן ווי דו ביסט זיך מחי' מיט דעם הייליגן רבינ'ס עצות.


עס איז זייער וויכטיג אז דו זאלסט לערנען יעדן טאג אביסל הלכה; היינט זענען דא א שפע פון ספרים אויף הלכה, עס קומען כסדר ארויס ספרים אויף הלכות אין אלע שפראכן, אויף אידיש, אויף ענגליש וכו', כדי אז די מענטשן וואס פארשטייען נישט קיין לשון הקודש זאלן אויך קענען הלכות און וויסן ווי אזוי מען דארף זיך פירן.


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כט): "צוויי זאכן דארף יעדער איד טון יעדן איינציגסטן טאג"; די ערשטע זאך וואס דער רבי פארלאנגט פון יעדן איד, אז מען זאל לערנען יעדן טאג הלכה, און דער רבי האט געוואלט מען זאל האבן צוויי שיעורים אין הלכה, איין שיעור אין שלחן ערוך הקטנים - דאס איז "מחבר און רמ"א", און נאכדעם נאך א שיעור אין שלחן ערוך הגדולים - א שיעור אין שלחן ערוך מיט אלע פוסקים וואס זענען געדרוקט ארום דעם שלחן ערוך, טורי זהב, מגן אברהם וכו'; קוק דער לשון וואס דער רבי זאגט: "כָּל אִישׁ יִשְׂרְאֵלִי מְחֻיָּב לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם פּוֹסְקִים, וְלא יַעֲבֹר", יעדער איד איז מחויב צו לערנען יעדן טאג הלכות, "וְאִם הוּא אָנוּס וְאֵין לוֹ פְּנַאי, יִלְמַד עַל כָּל פָּנִים אֵיזֶה סְעִיף "שֻׁלְחָן עָרוּךְ" בְּאֵיזֶה מָקוֹם שֶׁהוּא, אֲפִילּוּ שֶׁלּא בִּמְקוֹמוֹ שֶׁהוּא עוֹמֵד עַתָּה בְּשֻׁלְחָן עָרוּךְ", אויב מען האט נישט קיין צייט וכו' זאל מען לערנען א הלכה, אפילו נישט כסדרן וואו ער האלט וכו', "כִּי צָרִיךְ לִלְמֹד אֵיזֶה דִּין בְּ"שֻׁלְחָן עָרוּךְ" בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּל יְמֵי חַיָּיו", ווייל מען איז מחויב צו לערנען יעדן טאג הלכה.


הלכה איז געווען ביים רבי'ן דער וויכטיגסטער שיעור. דער רבי האט געזאגט (שם) אז הלכה קומט פאר אלע אנדערע שיעורים, "כִּי עַל יְדֵי חֲטָאִים נִתְעָרֵב טוֹב וָרַע", ווייל דורכדעם וואס א מענטש זינדיגט, מישט ער אויס גוטס מיט שלעכטס; ער ווייסט נישט וואס איז גוט און וואס איז שלעכט, אויף שלעכטס זאגט ער אז דאס איז טוב, און אויף גוטס זאגט ער אז דאס איז רע; די עצה אויף דעם איז, צו לערנען הלכה, "וְעַל יְדֵי לִמּוּד פּוֹסֵק, שֶׁמְּבָרֵר הַכָּשֵׁר וְהַפָּסוּל הַמֻּתָּר וְהָאָסוּר הַטָּהוֹר וְהַטָּמֵא, עַל יְדֵי זֶה נִתְבָּרֵר וְנִפְרַשׁ הַטּוֹב מִן הָרָע", ווייל ווען מען לערנט הלכה זעט מען גלייך וואס איז גוטס און וואס איז שלעכטס, וואס מעג מען טון און וואס טאר מען נישט טון.


עס איז באוואוסט דעם סיפור אז א איד איז געקומען צום הייליגן רבי'ן מיט זיינע חידושים וואס ער האט מחדש געווען אויף א תורה אין ליקוטי מוהר"ן, האט דער רבי זיך אנגערופן און געזאגט: "איר מעגט קנייטשן מיין ספר ווי אזוי איר ווילט (דאס מיינט, איר קענט זאגן אלע סארט פשטים אין מיינע תורות), מיט איין תנאי, אז איר זאלט נישט אפטרעטן פון א סעיף קטן אין שלחן ערוך"; ווייל ביים רבי'ן איז געווען דער עיקר מען זאל נישט אוועק גיין פון הלכה.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ח.): אויפן פסוק (תהילים פז, ב): "אֹהֵב ה' שַׁעֲרֵי צִיּוֹן מִכֹּל מִשְׁכְּנוֹת יַעֲקֹב", אז דער אייבערשטער האט ליב ווען מען לערנט הלכה מער ווי אלע אנדערע לימודים, ווייל "מִיּוֹם שֶׁחָרַב בֵּית הַמִּקְדָּשׁ, אֵין לוֹ לְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּך הוּא בָּעוֹלָמוֹ, אֶלָּא אַרְבַּע אַמּוֹת שֶׁל הֲלָכָה בִּלְבַד", פון ווען מיר האבן פארלוירן דעם בית המקדש - דעם אייבערשטנ'ס הויז, וואוינט דער אייבערשטער דארט וואו מען לערנט הלכה; דערפאר האט דער רבי זייער מקפיד געווען אז יעדער איד דארף לערנען יעדן טאג הלכה.


די צווייטע זאך וואס דער רבי האט געזאגט אז יעדער איד דארף טון יעדן טאג איז איז "התבודדות"; מען זאל רעדן צום אייבערשטן יעדן טאג. מען זאל גיין אויף א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט און זיך אויסשמועסן דאס הארץ מיטן אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך וואס מען איז צוגעוואוינט צו רעדן, אויף מאמע לשון, מען זאל אלעס פארציילן פארן אייבערשטן; אלעס וואס גייט אריבער ברוחניות ובגשמיות, ווי דער יצר הרע ווארפט אלץ אראפ וכו', און וויפיל מאל מען וויל זיין גוט וכו' גייט עס נישט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#175 - מעג מען דאווענען נאך חצות?
תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן אויב איך מעג דאווענען נאך חצות.


יישר כח פאר אלעס.


וואלווי

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויחי, י' טבת, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד וואלווי נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ח): "ווען א איד איז שטארק מיטן דאווענען דריי מאל א טאג, שחרית, מנחה און מעריב, וועט ער בלייבן א איד; דאס האלט א איד שטארק אז מען זאל נישט אוועקפאלן פון אידישקייט".


דער רבי זאגט (שם): דאס איז פשט וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות נד.): עוג מלך הבשן האט געזאגט: "מַחֲנֵה יִשְׂרָאֵל כַּמָה הַוֵי, תְּלָתָא פַּרְסֵי", איז ער געגאנגען און אויסגעריסן א בארג פון דריי פרסי, ער האט דאס געוואלט ווארפן אויף די אידן, האט דער אייבערשטער געמאכט א נס, עס זענען געקומען קליינע ווערעמלעך און געלעכערט דעם בארג, ביז דער בארג איז אים אריין געפאלן אויפן האלז און אים דערשטיקט, נאכדעם איז געקומען משה רבינו, ער האט געגעבן א שפרינג און אים דערלאנגט א קלאפ אויף זיין פיס און אים גע'הרג'עט. זאגט דער רבי, עוג מלך הבשן דאס איז דער יצר הרע וואס ער האט פיינט יעדן איד און ער וויל אים הרג'נען, ווען ער זעט אז א איד האלט זיך אין מחנה ישראל דורך ג' פרסי, דורך זיינע דריי תפילות, זאגט ער, איך וועל אויסרייסן פון אים די דריי תפילות אזוי וועל איך אים ארויסנעמען פון מחנה ישראל.


דער יצר הרע פארלייגט זיך זייער שטארק אז א מענטש זאל אנהייבן מזלזל זיין אין דאווענען; קודם הייבט דער מענטש אן צו פארפאסן מנחה מעריב, נאכדעם הייבט מען אן שניידן פון שחרית, מען ווערט א תלמיד חכם - מען ווייסט שוין וואס איז דער עיקר דאווענען און וואס איז נאר א לכתחילה וכו' וכו', נאכדעם פאלט מען נאך א שטאפל, מען טוט אן די תפילין און מען זאגט בלויז שמע ישראל מיט די ערשטע דריי ברכות פון שמונה עשרה, ביז מען הערט אויף אינגאנצן צו דאווענען; אזוי נעמט דער יצר הרע אוועק דעם מענטש פונעם אייבערשטן. קומט משה רבינו וואס דאס איז דער אמת'ער צדיק, ער לערנט אויס פארן מענטש: "געב א שפרינג" – "טאנץ ארויס פון בעט", און "טאנץ אריין אין שול", מיט דעם הרג'סטו דעם יצר הרע. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות נח.): "בָּא לְהָרְגְך, הַשְׁכֵּם לְהָרְגוֹ", לייגט דער זוהר הקדוש צו איין ווארט (הקדמת תקוני זהר, ח:): "הַשְׁכֵּם לְהָרְגוֹ - בִּצְלוֹתָא"; זעט מען אז דורכ'ן דאווענען שחרית מנחה מעריב הרג'עט מען דעם יצר הרע.


דערפאר זאלסטו זען צו גיין דאווענען שחרית גלייך ווען דו שטייסט אויף; שטופ עס נישט אפ אויף שפעטער. אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן לא): "רָאוּי לְהִזְדָּרֵז לְהִתְפַּלֵּל תָּמִיד בַּבֹּקֶר הַשְׁכֵּם בְּכָל מַה שֶׁיּוּכַל, כִּי לְפִי גֹּדֶל מַעֲלַת הַתְּפִלָּה, שֶׁיְּקָרָה מַעֲלָתָהּ מְאֹד מְאֹד, מִי יוֹדֵעַ אִם יִזְכֶּה אַחַר כַּך לְהִתְפַּלֵּל", מען דארף דאווענען גלייך ווען מען שטייט אויף אינדערפרי, ווייל דאווענען איז זייער א גרויסע און טייערע זאך, און אויב מען שטופט עס אפ אויף שפעטער, ווער ווייסט צי מען וועט בכלל דאווענען; דער רבי האט זייער מקפיד געווען מען זאל גארנישט טון פארן דאווענען, און ער האט אוועק געמאכט די אלע וואס גרייטן זיך מיט הכנות וכו' (עיין שיחות הר"ן, סימן ל).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#174 - ווי אזוי דאנק איך דעם אייבערשטן אויף די נס מיט ר' שלום מרדכי רובאשקין?
אחדות, תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם כל וויל איך באדאנקען פאר אייערע געוואלדיגע שיעורים, בזכות די שיעורים און די דרשות האב איך זייער סאך געבעטן און גערעדט צום אייבערשטן, און איך בעט נאך אלץ ב"ה.


איך האב אויך זייער פיל געבעטן אז ר' שלום מרדכי רובאשקין נ"י זאל באפרייט ווערן פון תפיסה, עס האט מיך זייער געבאדערט אז א איד זיצט אין תפיסה על לא דבר, נעכטן האב איך ספעציעל נאכאמאל אנגעהויבן מתפלל זיין פאר אים, איך האב געטענה'ט מיט'ן אייבערשטן פארוואס זאל רובאשקין זיצן אין תפיסה, און יעצט הער איך די גוטע נייעס אז ער איז ברוך ה' באפרייט געווארן, ממש איך בין אן א לשון... ווי אזוי קען איך דאנקען דעם אייבערשטן פאר אזא נס?


יישר כח פאר אלעס.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויחי, ח' טבת, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די נס וואס דער אייבערשטער האט געטון מיט אונז אז ר' שלום מרדכי רובאשקין ני איז ארויס פאריגע וואך פון תפיסה - דאס איז א נס פאר גאנץ כלל ישראל.


די נייעס האט אויפגעשטורעמט די גאנצע וועלט; מיר האבן געטאנצן שבת נאך אלע תפילות אין ישיבה אויף די ניגונים: "חסדי ה' כי לא תמנו", "פדה בשלום נפשי", "ואני אבטח בך".


יעדער איד פריידט זיך מיט די נס; מען זעט אז דער אייבערשטער הערט אויס די געבעט פון אידישע קינדער, מען זעט אז עס איז נישט דא קיין ייאוש אויף דער וועלט. דאס שטארקט אונז אלע מיר זאלן ווייטער בעטן פאר אידישע קינדער, מיר זאלן מתפלל זיין פאר אלע וואס דארפן א רפואה, פאר אלע וואס דארפן ישועות, יעדע תפילה קומט אן צום אייבערשטן.


מען דארף פארציילן פאר די ווייב און קינדער די גאנצע מעשה: "פרשת שלום מרדכי בן רבקה". מען האט גענומען אן אומשולדיגער מענטש, און אים איינגעשפארט אין תפיסה פאר לאנגע יארן, און אלע אידן פון די גאנצע וועלט האבן געבטן פאר אים יעדן טאג, ביז דער אייבערשטער האט געהאלפן אז ער איז באפרייט געווארן פון תפיסה פלוצלינג, אום זאת חנוכה. דאס וועט אויפבויען אין זיי די אמונה פשוטה, מען זאל גלייבן אז עס איז נישט דא עפעס אנדערש וואס צו טון ווען מען האט א צרה - חוץ תפילה. דאס וועט אויפבויען אין זיי אז עס איז נישט דא פון וועם צו בעטן נאר פונעם אייבערשטן.


מען דארף שטענדיג חזר'ן מיט די ווייב און קינדער: "אֲנִי מַאֲמִין בֶּאֱמוּנָה שְׁלֵמָה, שֶׁהַבּוֹרֵא יִתְבָּרַךְ שְׁמוֹ לוֹ לְבַדּוֹ רָאוּי לְהִתְפַּלֵּל, וְאֵין רָאוּי לְהִתְפַּלֵּל לְזוּלָתוֹ", איך גלייב אז ווען מען דארף א ישועה דארף מען נאר בעטן דעם אייבערשטן.


דער הייליגער רבי אלימלך זכותו יגן עלינו זאגט: "ווען א מענטש האט א נס, זאל ער דאס דערציילן פאר יעדן איינעם, דאס וועט מאכן אז דער אייבערשטער זאל מאכן מיט אים נאך ניסים".


דערפאר, אז דער אייבערשטער האט געמאכט א נס אז ר' שלום מרדכי איז ארויס פון תפיסה, דארף מען שמועסן פון דעם נס און דאנקען דעם אייבערשטן אויף דעם, וועט דער אייבערשטער טוהן מיט אונז נאך ניסים. מיר דארפן אלע גרויסע נסים, אידישע קינדער גייען אריבער ביטערע צרות און שווערע יסורים; די שפיטעלער זענען ליידער פיל מיט אידישע קינדער. אז מיר וועלן פארציילן די ניסים וואס דער אייבערשטער טוט מיט אונז, וועט ער טון מיט אונז נאך ניסים.


מען זעט די אחדות וואס איז דא ביי כלל ישראל; גאנץ כלל ישראל פריידט זיך מיט אים. אפילו מענטשן פון אנדערע קרייזן, מענטשן וואס האבן אים קיינמאל נישט געזען, מענטשן וואס קענען אים נישט - יעדער גייט ארום מיט א מורא'דיגע שמחה אויף די גרויסע נס. דאס ווייזט פארן אייבערשטן אז אלע אידן זענען פאראייניגט מיט א שטארקע אחדות, דאס וועט ברענגען די גאולה שלימה בקרוב ממש.

#173 - דארף מען דאווענען שטייט אדער שנעל?
חסידות ברסלב, תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם כל א הארציגן ישר כח פאר די חיזוק בריוון איר זענט ממש מחיה נפשות, זאל אייך השם יתברך געבן געזונט און לעבן צו קענען ממשיך זיין מקרב צו זיין נפשות צום אייבערשטן, וואס עס איז נישטא קיין גרעסערע זכות פון דעם. אשריכם.


איך האב געוואלט פרעגן א שאלה, איך בין לעצטנס געווען אין איינע פון די בתי מדרשים אויף שבת און מען האט אזוי שנעל געכיפערט דאס דאווענען ממש ווי איינער דארף כאפן א טרעין, איך האב קוים געקענט ארויס זאגן די ווערטער (ס'איז געווען שבת, און איך בין זיכער אז קיינער דארף נישט כאפן דארט קיין טרעין...).


איך האב אויך נישט ליב ווען מען ציט אויס סתם ווערטער, אבער אזוי צו כיפערן נאך דערצו אויף שבת קודש? איך האב באמת נישט געוואוסט וואס צו טראכטן, צי איך בין משוגע, צי זיי זענען משוגע. וואו יאגט מען זיך? האב איך געוואלט וויסן וואס איז דעם ראש הישיבה'ס אויסקוק דערויף?


צום באמערקן אין סידור עת רצון פון מוהרא"ש זי"ע האב איך געזען ביים סוף פון די הקדמה ווי ער שרייבט אז "דער סידור איז נישט געשריבן געווארן פאר הָרָצִים בַּסּוּסִים רֹכְבֵי הָרֶכֶשׁ הָאֲחַשְׁתְּרָנִים בְּנֵי הָרַמָּכִים, פאר די וואס כיפערן דעם דאווענען" וכו', עיין שם.


משה

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויחי, ו' טבת, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד משה נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך ווייס נישט וואו דו האסט געדאווענט און פון וועלכע שול דו רעדסט; אין היכל הקודש האט מוהרא"ש זכרונו לברכה אוועקגעשטעלט ווי לאנג עס זאל נעמען דאס דאווענען. שבת אינדערפרי דארף נעמען דאס דאווענען נישט מער ווי צוויי שעה; אודאי אז מען קומט אין שול ביי ברוך שאמר אדער ביי נשמת קען מען זיך נישט מיט כאפן, עס זעט אויס ווי דו שרייבסט (אסתר ח, יד): "הָרָצִים רֹכְבֵי הָרֶכֶשׁ הָאֲחַשְׁתְּרָנִים, יָצְאוּ מְבֹהָלִים וּדְחוּפִים", מען דאווענט שנעל און מען כאפט אפ דעם דאווענען, אבער אז מען קומט צייטליך אין שול, מען הייבט אן דאס דאווענען מיטן בעל תפילה פון אנהייב, דעמאלט איז זייער געשמאק צו דאווענען, דאס דאווענען האט א טעם ווי זיסע וואסער, מען איז זיך מחי' מיט יעדעס ווארט.


מען דארף זייער אכטונג געבן נישט צו שלעפן ביים דאווענען; אין שלחן ערוך שטייט (אורח חיים, סימן נג, סעיף יא): אויב דער בעל תפילה דאווענט שטייט ווייל ער וויל מכבד זיין דעם אייבערשטן מיט זיין קול - איז זייער גרויס זיין שכר, אבער אויב ער טוט דאס סתם צו ווייזן זיין שיינע קול, איז עס א גרויסע עבירה. ווייל מיט דעם וואס מען ציט אויס דאס דאווענען קומען נישט מענטשן אין שול.


דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן נ): "כָּל הַפּוֹגֵם בַּבְּרִית", ווער עס איז פוגם בברית, "אֵין יָכוֹל לְהִתְפַּלֵּל", קען נישט דאווענען. ער שפירט א ביטערע טעם אין דאווענען; דאס דאווענען האט ביי אים א טעם פון "מַיִּין מְרִירִין" - ביטערע וואסער, אזוי ווי עס שטייט אין פסוק (שמות טו, כג): "וְלא יָכְלוּ לִשְׁתּוֹת מַיִם מִמָּרָה, כִּי מָרִים הֵם", די אידן האבן נישט געקענט טרינקען דאס וואסער ווייל עס איז געווען ביטער; בפשטות מיינט דער פסוק צו זאגן אז מען האט נישט געקענט טרינקען די וואסער ווייל עס איז געווען ביטער, מוהרא"ש זאגט: כִּי מָרִים הֵם, "זיי" זענען געווען ביטער, זיי האבן נישט געקענט טרינקען די וואסער ווייל "זיי" זענען געווען ביטער, דאס וואסער איז געווארן ביטער ביי זיי אין מויל. אז מען קוקט א גאנצע וואך שמוציגע קליפס, מען ליגט אין ניאוף, אין ביטערע מעשים, איז קיין שום וואונדער נישט אז ווען עס קומט צום דאווענען דאווענט מען נישט, מען קומט שפעט און מען דאווענט נישט.


מוהרא"ש זכרונו לברכה איז געווען זייער קעגן שלעפן דאס דאווענען; אפילו ראש השנה ווען מען איז ממליך דעם אייבערשטן אויף די גאנצע וועלט, דער אנהייב פונעם יאר, האט מוהרא"ש אויך אוועק געשטעלט ווי לאנג עס זאל נעמען דאס דאווענען - פון אכט אזייגער ביז צוויי אזייגער.


מוהרא"ש זכרונו לברכה האט מיר געבעטן צו דאווענען תפילת שחרית ראש השנה, פון שנת תשע"ב לפ"ק. מענטשן זענען געווען ברוגז אויף מיר אז איך דאווען שנעל, "וואו איז דא צו לויפן" - האבן זיי מיר פארגעהאלטן. איך האב אבער נאר געטון וואס מוהרא"ש האט מיר געזאגט; מוהרא"ש האט מיר שטענדיג געוויזן מיט די הענט שנעלער, שנעלער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#172 - אויף א צרה דארף מען בעטן אדער דאנקען?
תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

לכבוד הראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אלע שיעורים און דרשות וואס זענען ממש מחיה נפשות!


איך האב לעצנטס געהערט פון איינעם פון די רבנים פון ברסלב וואס האט געזאגט אין א דרשה אז ווען עס קומט א צרה אויף א מענטש ח"ו, דארף דער מענטש דאנקען דעם אייבערשטן פאר צען מינוט אויף די צרה, און דאן וועט ער זען א ישועה. האב איך געוואלט פרעגן אויב דאס איז טאקע דער ריכטיגער וועג.


א גרויסן יישר כח!


נתן

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת מקץ, כ"ב כסליו, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד נתן נרו יאיר


דער רבי האט אונז געגעבן א מתנה 'התבודדות'; מוהרא"ש זאגט, ווען מיר וואלטן מקורב געווארן צום רבי'ן נאר צו באקומען די מתנה, וואלט שוין אלעס כדי געווען.


'התבודדות' איז טייטש אז א מענטש זאל זיך צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן אויף זיין שפראך, אויף זיין מאמע לשון, אלעס אויס דערציילן פארן אייבערשטן. דער רבי האט געזאגט (שבחי הר"ן, סימן י) אז ער איז צו געקומען צו זיינע מדריגות נאר דורך די עצה פון התבודדות, נאך האט דער רבי געזאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כה; ק) ער האט געהערט פון אסאך צדיקים, אז זיי אלע זענען צוגעקומען צו זייערע מדריגות נאר דורך התבודדות, ווייל מען קען נישט זיין קיין ערליכער איד אן התבודדות. ווען דער רבי האט דאס געזאגט, אז מען קען נישט זיין קיין ערליכער איד אן התבודדות, זענען דארט געשטאנען אנשי שלומינו, זיי האבן אנגעפאנגען אויסרעכענען נעמען פון צדיקים, האט דער רבי געזאגט אויף יעדן נאמען וואס זיי האבן אויסגערעכנט, אז אלע פון זיי האבן אים בפירוש געזאגט אז זיי זענען צוגעקומען צו זייערע מדריגות נאר דורך אסאך רעדן צום אייבערשטן.


ווען א מענטש גייט אריבער צרות ויסורים, איז די איינציגסטע עצה ארויס צו גיין דערפון - דורך בעטן דעם אייבערשטן. עס איז א מצוות עשה מן התורה צו שרייען צום אייבערשטן ווען עס קומט א צרה (רמב"ם, פרק א' מהלכות תעניות, הלכה א), און אזוי לערנט אונז דער הייליגער רבי, אז מיר זאלן נאר אנטלויפן צום אייבערשטן, וויינען צו אים ער זאל רחמנות האבן אויף אונז.


דאס וואס דו שרייבסט אז מען דארף דאנקען דעם אייבערשטן צען מינוט אויף די צרה וואס מען האט וכו', דאס איז קעגן די תורה. ווען מען לערנט תורה זעט מען וואס די אבות הקדושים האבן געטון ווען זיי האבן געהאט א צרה; וואס האט יצחק אבינו געטון ווען ער האט געווארט אויף קינדער? ער האט געבעטן דעם אייבערשטן, אזוי ווי עס שטייט (בראשית כה, כא): "וַיֶּעְתַּר יִצְחָק לַה' לְנֹכַח אִשְׁתּוֹ", יצחק אבינו האט געדאוונט צום אייבערשטן ער זאל זוכה זיין צו קינדער. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה סג, ה): "יצחק אבינו איז געשטאנען אין איין וויקל, רבקה איז געשטאנען אינעם אנדערן ווינקל, און אזוי האבן זיי געדאוונט ביז דער אייבערשטער האט זיי געגעבן קינדער; וואס האט יעקב אבינו געטון ווען ער האט געזען ווי עשו וויל אים הרג'נען? ער האט געבעטן דעם אייבערשטן; וואס האבן די אידן געטון אין מצרים ווען פרעה האט זיי געפייניגט? זיי האבן געקרעכצט צום אייבערשטן, און זיי האבן געשריגן צו אים ער זאל זיי העלפן.


נעם דעם ספר תהילים, קוק וואס דוד המלך האט געטון ווען ער האט געהאט צרות און יסורים - ער האט געשריגן צום אייבערשטן: "העלף מיר אייבערשטער", "ראטעווע מיר אייבערשטער", אויך האט ער געדאנקט דעם אייבערשטן אויף אלע חסדים וואס ער טוט מיט אים. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצה) אז דוד המלך האט שטענדיג געזוכט עפעס גוטס אויף וואס ער קען דאנקען דעם אייבערשטן, אפילו ווען דער אייבערשטער האט געברענגט אויף אים שלעכטס, האט ער געזוכט אין די שלעכטס עפעס גוטס, אזוי ווי עס שטייט (תהלים ד, ב): "בַּצָּר הִרְחַבְתָּ לִּי", אין די צרה האסטו מיר ברייט געמאכט.


עס איז נישט דא אזא זאך ווי צו זאגן פאר א מענטש: "דאנק דעם אייבערשטן אויף די צרה וואס דו האסט", עס איז סתם ליצנות געמאכט אויפן חשבון פון מענטשן; גיי צו א איד וואס האט נישט קיין קינדער פאר לאנגע יארן, און זאג אים ער זאל יעדן טאג טאנצן פאר צען מינוט: "א מחיה אז איך האב נישט קיין קינדער", "איך דאנק דיר אייבערשטער אז מיר האבן נישט קיין קינדער", דאס איז סתם ליצנות געמאכט אויפן חשבון פון א צעבראכענעם איד. אודאי דארף מען טאנצן יעדן טאג, מען דארף דאנקען דעם אייבערשטן אויף אלע חסדים וואס ער טוט - מער ווי צען מינוט, אבער מען טאר זיך נישט אפנארן.


א מענטש דארף גלייבן אז אלעס וואס דער אייבערשטער טוט מיט אים איז זיכער לטובותו, דער אייבערשטער ער ווייסט וואס עס איז גוט פארן מענטש, אויף דעם בעטן מיר (תהלים פה, ח): "הַרְאֵנוּ ה' חַסְדֶּךָ", ווייז אונז אייבערשטער אז אלעס וואס גייט אריבער אויף אונז איז חסדים; אבער ארויס צו גיין פון א צרה איז דא איין עצה - בעטן דעם אייבערשטן מיט רחמנות, אז דער אייבערשטער זאל אוועק נעמען פון אים זיינע יסורים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#171 - ס'איז מיר זייער שווער צו רעדן צום אייבערשטן
תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך פרוביר שוין א לענגערע צייט צו מאכן התבודדות, אבער די ווערטער קומען נישט ארויס געהעריג; רוב מאל איז עס נאר במחשבה, אדער דורך שרייבן, אדער זאג איך נאר "טאטי העלף מיר".


איך האב מורא צו מתפלל זיין, ווייל שוין לאנג צוריק האט מיר איינער געזאגט א מדרש וואס דערציילט אז א מענטש איז געווען אין מדבר און ער האט שוין נישט געהאט קיין כח צו גיין ווייטער האט ער מתפלל געווען אז ער זאל האבן אן אייזל, זאגט דער מדרש אז א קעניג איז דעמאלט אריבערגעגאנגען די מדבר מיט אן אייזל און ער האט געהייסן דעם מענטש אז ער זאל עס אים שלעפן, אבער ער זאל נישט רייטן אויף די אייזל, זאגט דער מדרש אז דאס איז געקומען ווייל ער האט נישט מתפלל געווען אז ער זאל האבן אן אייזל "צו רייטן", ער האט נאר געבעטן אן אייזל און ער האט עס באקומען.


איך פארשטיי עס נישט, דער אייבערשטער האט דאך געוואוסט אז ער דארף עס צו רייטן? איך ווייס נישט וואו דער מדרש איז, אבער עס מאכט מיר שווער צו מתפלל זיין ווייל אויב איך וועל נישט זאגן קלאר די תפלה קען נאך ארויסקומען שלעכטס דערפון.


איינער האט מיר געגעבן אן עצה צו זאגן נאכן מתפלל זיין יהיו לרצון אמרי פי "והגיון ליבי". וואס איז די עצה פונעם ראש ישיבה? און וואס איז פשט אין דעם מדרש?


משה

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישלח, יב כסליו, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד משה נרו יאיר


וויסן זאלסטו, דאס אז עס קומט דיר אן שווער צו רעדן צום אייבערשטן, דו ווילסט רעדן צום באשעפער אבער די ווערטער קומען נישט ארויס פון מויל וכו', אזוי איז ביי יעדן איינעם אין אנהייב. ווייל ווען א מענטש זינדיגט ווערט ביי אים אפגעשוואכט זיין אמונה, ער שפירט נישט ווי דער אייבערשטער איז ביי אים, מיט אים, און נעבן אים. דער רבי זאגט (ספר המדות, אות אמונה, סימן כב): "הַפֶּשַׁע שֶׁל הָאָדָם מַכְנִיס כְּפִירָה בָּאָדָם", ווען א מענטש זינדיגט הייבט ער אן האבן קשיות אויפן אייבערשטן, די אמונה ווערט ביי אים זייער שוואך. דערפאר זעט מען אז ווי יונגער דער מענטש איז, איז די אמונה שטערקער ביי אים, וועגן דעם זעט מען אז קינדער האבן זייער א שטארקע אמונה, ווייל זיי זענען נאך ריין.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ג:): "בִּתְחִלָּה קוֹדֶם שֶׁחָטְאוּ יִשְׂרָאֵל, הָיְתָה הַשְּׁכִינָה שׁוֹרָה עִם כָּל אֶחָד וְאֶחָד, כֵּיוָן שֶׁחָטְאוּ נִסְתַּלְּקָה שְׁכִינָה מֵהֶם", פאר מען האט געזינדיגט האט די שכינה גערוהט ביי יעדן איינעם, ווי נאר מען האט געזינדיגט איז די שכינה אוועק געגאנגען; וואס מיינט שכינה? ווען א מענטש ווייסט אז אלעס איז דער אייבערשטער; ווייל אלעס וואס מען זעט מיט די אויגן איז נאר א לבוש פונעם אייבערשטן, די גאנצע וועלט איז איין שטיק אייבערשטער, דער אייבערשטער איז ממלא כל עלמין וסובב כל עלמין, אין שום מציאות מבלעדיך כלל, ובכל תנועה ותנועה שם אלופו של עולם, נאר דער אייבערשטער האט זיך פארשטעלט אין דומם, צומח, חי, מדבר. ווען א מענטש ווייסט אז דער אייבערשטער געפינט זיך מיט אים, ביי אים, און נעבן אים, דאס מיינט 'השראת השכינה' - די שכינה רוהט ביי אים, דעמאלט הייבט דער מענטש אן רעדן צום אייבערשטן, ער פארציילט אלעס פארן אייבערשטער, ער שמועסט זיך אויס זיין הארץ אזוי ווי ער וואלט גערעדט מיט זיין חבר.


אבער ווען א מענטש זינדיגט רחמנא לצלן, גייט אריין אינעם מענטש נארישע חכמות, שטותים און דמיונות, כאילו דער אייבערשטער האט איבער געלאזט די וועלט וכו'. מען קען זען מענטשן דרייען זיך ארום צעבראכן און צעריסן, מען גייט ארום מיט קשיות און ספיקות אויפן אייבערשטן רחמנא לצלן, אויף דעם איז די עצה מען זאל שרייען צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, העלף מיר, איך וויל האבן א ריינע אמונה, איך וויל גלייבן אז דו ביסט דא, איך וויל רעדן צו דיר וכו' וכו'", ווי מער א מענטש שטופט זיך אריין צו גיין בהיכל המלך וועט ער זוכה זיין אנצוקומען אינעווייניג.


דערפאר, אז דו שרייבסט אז דו קענסט נישט רעדן צום אייבערשטן איז די עצה זאלסט דאס בעטן פונעם אייבערשטער, און אז דו וועסט זיין אן עקשן וועסטו אויספירן, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן מח): "צָרִיך לִּהְיוֹת עַקְשָׁן גָדוֹל בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם יִתְבָּרַך", מען דארף זיין א עקשן ווען מען וויל זיין אן ערליכער איד, דאס מיינט צו זאגן אז מען טאר נישט אפלאזן עבודת התפילה, מען דארף בעטן און בעטן ביז מען איז זוכה אז מען עפענט אויף די טיר.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית ד.) ווען אליעזר איז געגאנגען זוכן א שידוך פאר יצחק, ער האט געבעטן דעם אייבערשטן ער זאל טרעפן א שידוך פאר יצחק, האט ער נישט גוט געבעטן, ער האט געזאגט פארן אייבערשטן: "אויב איך וועל בעטן פון א מיידל געב מיר טרינקען און זי וועט זאגן 'טרינק און געב טרינקען פאר די קעמלעך' דאס איז א סימן אז זי איז די כלה", ער האט אבער נישט גוט געבעטן, ווייל וואס וואלט ער געטון ווען עס קומט צו גיין א מיידל מיט א אומזעבארע פעלער, און ער וואלט איר געבעטן וואסער, וואלט ער אריין געפאלן מיט א פעלערדיגע כלה וכו', למעשה האט אים דער אייבערשטער געהאלפן אז רבקה איז ארויסגעקומען. זעט מען פון דעם אז א מענטש דארף זיך גוט אויסשמועסן מיטן אייבערשטן ווען ער זוכט א שידוך, ער זאל בעטן בפרטי פרטיות און נישט פארפעלן צו בעטן אויף קיין שום פרט.


ווען דו הערסט א מעשה אז איינער האט געבעטן דעם אייבערשטן נישט ווי עס דארף צו זיין און ער האט באקומען נאר וואס ער האט געבעטן, דארפסטו ארויס נעמען פון די מעשה זיך מחזק צו זיין, אז וואס מען בעט באקומט מען, נישט פשט אז עס זאל דיר מאכן אויפהערן רעדן צום אייבערשטן, ווייל אן תפילה האט מען זיכער גארנישט. די אלע מדרשים וואס ברענגען אראפ מעשיות פון תפילה, דאס איז מחזק צו זיין דעם מענטש, ער זאל בעטן דעם אייבערשטן אזוי ווי עס דארף צו זיין, נישט מען זאל נעמען די מדרשים אויפצוהערן רעדן צום אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 


 


 

#170 - ווי אזוי רעדט מען צו קליינע קינדער וועגן דעם אייבערשטן?
חינוך הילדים, תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אייערע דרשות און חיזוק, איך זע עס יעדן טאג, עס מאכט מיך גוט, און מיין גאנצע שטוב מאכט עס גוט.


איך וויל פרעגן ווי אזוי מען רעדט צו קליינע קינדער וועגן דעם אייבערשטן? ווען זיי שפילן זאגן זיי 'איך בין די גרעסטע', 'ניין, דער אייבערשטער איז גרעסער', זיי טראכטן אז דער אייבישטער איז א גוף און ער איז ערגעץ, און ער איז גרויס. איך געדענק ווען איך בין געווען קליין האב איך אין בעט געטראכט ווי אזוי דער אייבערשטער זעט אויס, אפשר אזוי ווי א... (איך וויל נישט זאגן ווייל עס איז א שאנדע פאר'ן אייבערשטן צו שרייבן וואס איך האב געטראכט) אבער אזוי האב איך געטראכט, אפשר אזוי ווי...


מיין קשיא איז, אפשר איז נישט גוט צו רעדן אסאך פונעם אייבערשטן, ווייל קינדער מיט זייער קליינע קעפל כאפן עס נישט געהעריג. אבער למעשה דארף מען זיי דאך מחנך זיין, און אסאך רעדן אז אזוי זאלן זיי רעדן צום אייבערשטן ווען זיי ווערן גרויס, אזוי ווי דער ראש ישיבה זאגט אין די דרשות.


אויך לערן איך זיי אויס צו רעדן צום אייבערשטן, אבער איך טראכט אז זיי זעען אז זיי בעטן און זיי ווערן נישט געהאלפן, טראכטן זיי אז עס איז א ליגנט.


אויך ווען איך בין געווען קליין האב איך געטראכט ווער האט באשאפן דעם אייבערשטן, ממילא טראכט איך אז אפשר דארף מען זאגן פאר קינדער אז מען טאר עס נישט טראכטן.


א גרויסן יישר כח פאר אלעס


מרת ...

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תולדות, כ"ג מר-חשון, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


קינדער, ווי יונגער זיי זענען, איז זייער אמונה אסאך שטערקער, ווייל זייער נשמה איז נאך אינגאנצן ריין. דערפאר זעט מען ביי זיי א שטארקע תמימות; זייער דאווענען און לערנען איז זייער איידל און ריין, ווייל זייער אמונה איז קלאר. אבער ווי עלטער מען ווערט און מען הייבט אן נאכצוגיין דעם יצר הרע, ווערט זייער אמונה אפגעשוואכט. דער רבי זאגט (ספר המדות, אות אמונה, סימן כב): "הַפֶּשַׁע שֶׁל הָאָדָם מַכְנִיס כְּפִירָה בָּאָדָם", ווען א מענטש זינדיגט ברענגט דאס אים צו האבן קשיות אויף די אמונה. אבער קינדער, וויבאלד זיי האבן נאכנישט געזינדיגט, זענען זיי זייער שטארק מיט אמונה.


וואויל איז פאר עלטערן וואס לייגן אריין אמונה אין זייערע קינדער; יעדע זאך וואס די קינדער דארפן, יעדע זאך וואס זיי בעטן פון די עלטערן, זאלן די עלטערן זאגן פאר די קינדער: "בעט דעם אייבערשטן", "רעד צום אייבערשטן", "פארצייל פארן אייבערשטן", אזוי וועלן די קינדער אויסוואקסן ערליכע אידן, תמימות'דיגע אידן. ווען זיי וועלן ווערן גרעסער וועט זיין ביי זיי א דבר פשוט צו רעדן צום אייבערשטן, זיי וועלן לעבן מיט אמונה.


דאס וואס איר האט מורא אז זיי וועלן אמאל בעטן עפעס דעם אייבערשטן, און זיי וועלן נישט באקומען וואס זיי בעטן, וועט דאס גורם זיין אז זייער אמונה וועט ווערן שוואכער; קודם כל דארף מען וויסן אז ווען מען בעט דעם אייבערשטן באקומט מען וואס מען בעט, אזוי ווי מיר זאגן ביים דאווענען: "ברוך אתה ה' שומע תפילה", דער אייבערשטער הערט אויס יעדע תפילה וואס א מענטש בעט. דאס וואס מיר זעען אז מען בעט און מען בעט און מען זעט נאך נישט די ישועה, דארף מען וויסן אז דער אייבערשטער ווייסט וואס עס איז דאס בעסטע פארן מענטש. מיר דארפן האבן אמונה און גלייבן אז אלעס וואס דער אייבערשטער טוט איז גוט, אפילו וואס זעט אויס שלעכט, אזוי אויך אז די תפילה וואס מען האט געבעטן בלייבט אויבן אין הימל, דער אייבערשטער נעמט די תפילה און לייגט דאס אוועק פאר אנדערע ישועות.


ווען קינדער קומען און זאגן "מיר האבן שוין געבעטן און מיר ווערן נישט געהאלפן", דארף מען זיי אויסלערנען אז דער אייבערשטער ווייסט אז די זאך איז נישט גוט פאר אונז וכו', דער אייבערשטער נעמט אונזערע תפילות און ער לייגט דאס אוועק פאר אנדערע זאכן, ווייל קיין איין תפילה ווערט נישט פארלוירן.


דער עיקר דארף מען געדענקען, אויב מען וויל מצליח זיין מיט קינדער דארף מען אסאך בעטן דעם אייבערשטן. מען האט אמאל געפרעגט א ברסלב'ער חסיד, ווי אזוי ער האט מצליח געווען מיט זיינע קינדער, האט ער געענטפערט: "וואס מיינט איר, איך האב באקומען גוטע קינדער אזוי ווי מען רייסט אראפ אן עפל פון בוים? איך האב יעדן טאג געוויינט צום אייבערשטן מיט טרערן, נאכדעם האב איך גענומען מיינע טרערן און זיך אפגעווישט דעם פנים מיט די טרערן; איך האב געבעטן, רבונו של עולם, געב מיר ערליכע קינדער, זיי זאלן זיין גרויסע צדיקים, זיי זאלן זיין אפגעהיטן פון עבירות וכו' וכו'".


דערפאר דארפן עלטערן געדענקען צו מתפלל זיין פאר די קינדער ווען זיי זענען נאך קליין, ווען זיי זענען נאך ריין און הייליג, דורכדעם וועלן זיי זוכה זיין צו ערליכע קינדער און שעפן פון זיי אסאך אידיש נחת.


דער אייבערשטער זאל ענק העלפן איר זאלט האבן נחת פון אייערע קינדער, אמן.

#169 - איך זאג קוים משניות, זאל איך זאגן תיקון חצות?
תפילה והתבודדות, עבודת השם

תוכן השאלה‎

לכבוד הראש ישיבה שליט"א,


איך האב לעצטנס שטארק זיך אריינגעלייגט נאנט צו ווערן צום רבי'ן דורך דער ראש ישיבה שליט"א לאורך ימים בעבודתו הגדולה מאד וקדוש.


וויל איך פרעגן איבער דעם וואס איר זאגט וועגן תיקון חצות, פאר איינעם וואס האלט קוים ביים זאגן משניות, נאר ווען איך קען פרוביר איך צו מאכן אביסל צייט; איז וואס איז וועגן תיקון חצות, וואס מוהרא"ש שרייבט אזוי סאך פון דעם, זאל איך עס טון?


איך האף זייער צו באקומען א תשובה אויף דעם פונ'ם ראש ישיבה שליט"א.


משה

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חיי שרה, י"ח מר-חשון, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד משה נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווי לאנג מיינסטו נעמט צו זאגן "תיקון חצות"; אפילו מען זאל עס זאגן מיט אלע פינף קינות, נעמט עס נישט מער ווי א האלבע שעה. אויב האט מען נישט קיין צייט, זאגט מען נאר די צען קאפיטלעך תהלים פון תיקון רחל און תיקון לאה, דאס נעמט אינגאנצן זעקס מינוט, דאס קען יעדער איינער טון.


מענטשן האלטן זיך צוריק פון זאגן "תיקון חצות", ווייל מען מיינט אז דאס איז נאר געמאכט פאר גרויסע צדיקים; די מעשה ביכלעך לייגן אראפ "תיקון חצות" כאילו דאס איז א שרעקעדיגע זאך, 'מען צינדט אן א ליכט און מען זיצט אויף דער ערד מיט א זאק וכו'', ווען קינדער הערן ווי מען לייגט דאס אראפ אזוי דראמאטיש, ווערט דאס איינגעזעצט ביי זיי אין מח אז דאס מיינט נישט זיי, דאס איז נאר פאר צדיקים וואס זענען זייער גרויס וכו'. אבער עס איז נישט אזוי, "תיקון חצות" דארף יעדער איינער זאגן, דאס איז אן הלכה אינעם ערשטן סימן אין שלחן ערוך (סימן א, סיעף ב) און אזוי טוען אלע ברסלב'ער חסידים, מען זאגט יעדע נאכט תיקון חצות.


מוהרא"ש זכרונו לברכה זאגט אז מען זאל זיך צוגעוואוינען צו זאגן תיקון חצות פאר מען גייט שלאפן; אז מען מאכט זיך א חשבון זעט מען אז עס קומט אויס רוב מאל צו גיין שלאפן ביי חצות, דערפאר זאגט מוהרא"ש אז מען זאל דעמאלט זאגן דעם תיקון חצות, מען ליינט קריאת שמע און מען זאגט נאכדעם תיקון חצות.


תיקון רחל איז צוויי קאפיטלעך (קאפיטל קלז): על נהרות בבל און (קאפיטל עט): מזמור לאסף. דערנאך זאגט מען (איכה ה): זכור ה' מה היה לנו, נאכדעם זאגט מען תיקון לאה (קאפיטל כד): לדוד מזמור, (קאפיטל מב): כאיל תערג, (קאפיטל מג): שפטני, (קאפיטל כ): יענך ה', (קאפיטל סז): למנצח בנגינות, (קאפיטל קיא): אודה ה', (קאפיטל נא): בבוא עליו נתן הנביא, (קאפיטל קכו): שיר המעלות; שבת און יום טוב און ווען מען זאגט נישט קיין תחנון, זאגט מען נישט תיקון רחל, נאר די זעקס קאפיטלעך פון תיקון לאה.


פרעג איך דיר, ווי לאנג נעמט צו זאגן די פאר קאפיטלעך תהילים אויף דעם סדר וואס דער הייליגער אריז"ל האט מתקן געווען. וואויל איז דיר אז דו וועסט זאגן תיקון חצות יעדע נאכט, וועסטו זוכה זיין צו אלעס גוטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#168 - ביים בענטשן, מעג מען דאנקען אויף אידיש?
תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

לכבוד הראש ישיבה שליט"א,


אויב איך האב געהאט גאר א גוטע פרישטאג לדוגמא, און איך שפיר אז איך וויל באדאנקן דעם רבוש"ע מער ווי געווענליך, איז אויסגעהאלטן להלכה עס צו זאגן בשעת'ן בענטשן אין אידיש?


יישר כח.


אייזיק

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וירא, ט' מר-חשון, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד אייזיק נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מען דארף בענטשן ברכת המזון מיט די נוסח וואס די הייליגע חכמים האבן מתקן געווען (הגם על פי הלכה איז ברכת המזון בכל לשון; עיין משנה ברורה אורח חיים, סימן קפה, סעיף קטן א) ווייל אִם לֹא הִזְכִּיר בְּבִרְכַּת הָאָרֶץ בְּרִית וְתּוֹרָה - מַחֲזִירִין אוֹתוֹ (סימן קפז, סעיף ג), אויב מען דערמאנט נישט אין ברכת המזון "עַל בְּרִיתְך שֶׁחָתַמְתָּ בִּבְשָׂרֵנוּ, וְעַל תּוֹרָתְך שֶׁלִמַּדְתָּנוּ" האט מען נישט יוצא געווען ברכת המזון. דערפאר דארף מען אכטונג געבן צו בענטשן אינעווייניג אין א בענטשער; דער משנה ברורה זאגט (סימן קפה, סעיף קטן א): "וְהַמְדַקְדֵּק יִזָּהֵר לְבָרֵך לְכַתְּחִילָה תּוֹך הַסֵּפֶר וְלא בַּעַל פֶּה", מען זאל מדקדק זיין צו בענטשן פון אינעווייניג מיט א בענטשער און נישט אויף אויסענווייניג.


דער משנה ברורה ברענגט אראפ א מעשה פון ספר חסידים, אז עס איז געווען א ערליכער איד וואס ער איז געקומען אין חלום צו איינע פון זיינע קרובים, און אים געזאגט: "יעדן טאג גיי איך אריבער א שווערע משפט, ווייל איך האב נישט אכטונג געגעבן ווען איך האב געבענטש צו בענטשן מיט כוונה".


מוהרא"ש זכרונו לברכה פלעגט זייער אסאך מעורר זיין אלע זיינע תלמידים מען זאל זיך צוגעוואוינען צו בענטשן דוקא אין א בענטשער. מוהרא"ש פלעגט זאגן אז דאס איז א סגולה פאר עשירות, און ער פלעגט זאגן אז דאס וואס ער האט זוכה געווען צו זיין גרויסע עשירות, איז נאר ווייל ער האט זיך צוגעוואוינט נאך פון אלץ בחור צו בענטשן אינעווייניג.


דערפאר, זיי נישט קיין אויבער חכם; קום נישט מיט קיין נייע זאכן אז מען זאל בענטשן אין אידיש. דו בענטש ברכת המזון אזוי ווי די חכמים האבן אונז מתקן געווען, און אז דו ווילסט דאנקען דעם אייבערשטן פאר די פיינע עסן, זאלסטו טון וואס דער הייליגער רבי האט געטון (חיי מוהר"ן, סימן רלז), דער רבי האט זיך נישט באגעניגנט מיט די נאך ברכה, נאר ער פלעגט שוין אין די יונגע יארן דאנקען דעם אייבערשטן אויף אידיש פאר אלע עסן וואס ער האט געגעסן בפרטיות, אזוי ווי ר' נתן שרייבט דארט, אז דער רבי האט געדאנקט דעם אייבערשטער אויף די רעטעך, אויף די לעקעך - דאס זאלסטו נאכמאכן; זאלסט בענטשן אזוי ווי מען דארף בענטשן, מיט יראת שמים, און נאכן בענטשן זאלסטו דאנקען דעם אייבערשטן בפרטי פרטיות אויף אלעס וואס ער געבט דיר.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות נ.): "מִבִּרְכוֹתָיו שֶׁל אָדָם נִיכָּר, אִם תַּלְמוּד חָכָם הוּא, אִם לָאו", ווען א מענטש מאכט ברכות אזוי ווי עס דארף צו זיין, זעט מען אז ער איז אן ערליכער איד.


דער רבי זאגט (ספר המידות, אות אכילה, חלק ב', סימן ג): "עַל יְדֵי בִּרְכַּת הַמָּזוֹן נִתְוַדַּע הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ בָּעוֹלָם"; אברהם אבינו האט אריין געברענגט דעם אייבערשטן אויף די גאנצע וועלט. ער פלעגט געבן צו עסן פאר אלע גוים בחינם, און ווען מען איז אים געקומען זאגן יישר כח, פלעגט ער זאגן: "נישט פאר מיר קומט דעם יישר כח, דאנקט דעם אייבערשטן וואס ער האט באשאפן די וועלט מיט די גוטע עסן", האבן זיי אלע געבענטשט דעם אייבערשטן, ביז אלע האבן אנגעהויבן צו וויסן אז עס איז דא א באשעפער אויף דער וועלט (עיין מדרש בראשית רבה מג, ז). דאס זאגט דער רבי: "עַל יְדֵי בִּרְכַּת הַמָּזוֹן, נִתְוַדַּע הַשֵּׁם יִתְבָּרַך בָּעוֹלָם", אז מען עסט און מען בענטשט, דורך דעם ווערט דער אייבערשטער גרויס אויף די גאנצע וועלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#167 - דאס מייחד זיין יחודים, איז דאס שייך אויך פאר פשוטע מענטשן?
תפילה והתבודדות, פירושים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געלערנט אין ספר אשר בנחל חלק כ"ב דף ס"א, שרייבט דארט מוהרא"ש זצ"ל אזוי: "וצריך שתדע אהובי, כי עסק היחודים הוא ענין נורא ונשגב מאד מאד, ועל פי דברי האריז"ל בשער היחודים, הוא מעלה יותר מלמוד התורה הקדושה, היינו בשעה שאדם מדבר עמו יתברך, יצייר לפני עיניו שמו יתברך הוי"ה ברוך הוא בד' מלויין: ע"ב, ס"ג, מ"ה, ב"ן. וכל מה שיזכה לבטל את עצמו ביותר אליו יתברך, ויזכה ליחד שמות אלו, יותר יאיר לו עריבות, נעימות, זיו, חיות אלוקתו יתברך בהארה ובזיו נורא ונשגב מאד. אשרי מי שחזק בזה תמיד!"


האב איך געוואלט פרעגן אויב דאס איז שייך אויך פאר פשוטע מענטשן? און אויב מ'קען נישט מייחד זיין די אלע יחודים, אויב ס'איז גענוג אז מ'טראכט נאר פון די שם הוי"ה?


שמעון

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נח, כ"ח תשרי, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד שמעון נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער אריז"ל זאגט (שער רוח הקודש) אז יעדעס מאל ווען א מענטש איז מייחד א יחוד, ער טראכט פונעם אייבערשטן, איז דאס זייער חשוב אויבן אין הימל; בפרט ווען מען איז מייחד דעם שם הוי"ה ברוך הוא מיט די מילוי פון ע"ב, ס"ג, מ"ה און ב"ן, איז מען זוכה אז צו שפירן דאס זיסקייט און געשמאק פון חיות אלוקותו יתברך שמו.


אבער וויסן זאלסטו אז ווען א מענטש געוואוינט זיך צו, ער נעמט דעם רבינ'ס עצה פון התבודדות, און ער רעדט זיך אויס זיין הארץ צום אייבערשטן; ער טרעפט זיך א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, און דארט שמועסט ער אויס זיין הארץ צום אייבערשטן, ער פארציילט אים אלעס וואס עס גייט אריבער אויף אים - סיי ברוחניות און סיי בגשמיות, במשך הימים והשנים ווערט אים דער מח לויטער און ריין, און עס הייבט אים אן צו שיינען פאר די אויגן דעם שם הוי"ה ברוך הוא.


דער הייליגער רבי ר' אלימלך זכותו יגן עלינו זאגט (נועם אלימלך פרשת נח, ד"ה וילד נח שלשה בנים): "וְזֶה סִימָן לְבַּעַל תְּשׁוּבָה גָמוּר, כְּשֶׁהַשֵּׁם הַקָדוֹשׁ שֵׁם הֲוַיָ"ה בָּרוּך הוּא עוֹמֵד לְנֶגֶד עֵינָיו, הוּא סִימָן שֶׁתִּקֵּן בְּיִרְאָתוֹ כָּל חֲטָאָיו", דאס איז דער סימן פאר א בעל תשובה, אז עס שיינט אים און עס לייכט פאר זיינע אויגן דעם שם הוי"ה ברוך הוא; אבער דאס קומט צום מענטש ווען א מענטש איז זוכה און ער גייט אין מקוה יעדן טאג, ער גייט דריי מאל א טאג און שול דאווענען מיט מנין, און דאווענט מיט א סידור אן קיין כוונות, אן קיין שמות ויחודים, נאר ער דאווענט פשוט בתמימות, אזוי ווי דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "נאך אלע מיינע כוונות און נאך אלע שמות ויחודים, לייג איך אלעס אין דער זייט, און איך דאווען ווי א קינד דאווענט אין חדר"; ווען א מענטש איז זוכה, ער פירט זיך בתמימות ובפשיטות, ער לערנט יעדן טאג אביסל חומש רש"י מיטן תרגום, ער לערנט יעדן טאג אביסל משניות און גמרא וכו', און יעדע זאך וואס עס גייט אריבער אויף אים פארציילט ער פארן אייבערשטן, איז ער זוכה אז עס הייבט אים אן לייכטן דעם שם הוי"ה וכו'.


א איד איז אמאל געקומען צום רבי'ן און אים געפרעגט וואס ער זאל אינזין האבן ביים דאווענען ווען ער זאגט דעם אייבערשטנס נאמען, האט אים דער רבי געענטפערט: "וואס איז שלעכט אינזין צו האבן פשוט ג-א-ט...! ווען מען זאגט ארויס דעם אייבערשטענס נאמען דארף שוין כאפן א פחד", עיין שם (חיי מוהר"ן, סימן תיד).


וואויל איז דעם וואס איז מקיים אלע מצוות וואס דער אייבערשטער האט אונז געגעבן בשמחה עצומה, בתמימות ובפשיטות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#166 - מעג מען רעדן צום אייבערשטן צווישן די תקיעות אום ראש השנה?
תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

לכבוד הראש ישיבה שליט"א,


אין די טעג פון ראש השנה העעל"ט, איז מיר איינגעפאלן א שאלה. ווען מען דאווענט די שמונה עשרה פון מוסף אום ראש השנה, מעג מען דארט רעדן צום אייבערשטן אויף אידיש? אדער אפשר איז עס א הפסק צווישן די תקיעות?


מרדכי

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזהשי"ת


יום ד' פרשת וזאת הברכה-א, ז' תשרי, שנת תשע"ח לפ"ק


 


לכבוד מרדכי נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק אז דו טוסט די עצה פון הייליגן רבי'ן צו מאכן התבודדות; דער רבי האט געזאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ק): "מִּקָּטָן וְעַד גָּדוֹל אִי אֶפְשָׁר לִהְיוֹת אִישׁ כָּשֵׁר בֶּאֱמֶת, כִּי אִם עַל יְדֵי הִתְבּוֹדְדוּת", מען קען נישט זיין קיין ערליכער איד נאר אז מען מאכט התבודדות; דאס הייסט, מען זאל זיך צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן אויף די שפראך וואס מען איז צוגעוואוינט צו רעדן, מען זאל אים אלעס דערציילן - אלע ירידות, אלע נפילות און אלעס וואס טוט וויי פארן מענטש.


און דער רבי האט געזאגט (שם, סימן צו): "אֲפִילּוּ כְּשֶׁאֵין יְכוֹלִין לְדַבֵּר כְּלָל, אֲפִילּוּ כְּשֶׁמְּדַבְּרִין רַק דִּבּוּר אֶחָד, גַּם כֵּן טוֹב מְאֹד", אפילו מען האט נישט קיין דיבורים וואס צו רעדן צום אייבערשטן, מען קען נאר זאגן איין ווארט, איז דאס אויך זייער חשוב אין הימל.


דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ט): "עִקַּר הַחִיּוּת מְקַבְּלִין מֵהַתְּפִילָּה, כְּמוֹ שֶׁכָּתוּב: 'תְּפִילָּה לְאֵל חַיָּי'", דער גאנצער חיות פונעם מענטש קומט פון דעם וואס א מענטש דאווענט צום אייבערשטן. נאך זאגט דער רבי (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ב) אז תפילה, דאס איז אזוי ווי די נאז פונעם מענטש; א מענטש אן א נאז קען נישט לעבן, ווייל מען אטעמט פון די נאז, אזוי דארף א מענטש זיך צוגעוואוינען אזוי שטארק צו לעבן מיט תפילה אז עס זאל זיין ביי אים ממש ווי אטעמען; עס איז נישט שייך צו זאגן פאר א מענטש יעצט קען מען יא אטעמען, יעצט קען מען נישט אטעמען, אטעמען דארף מען א גאנצע צייט, אזוי אויך דארף זיך א מענטש צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן יעדע מינוט און יעדע סקונדע - א גאנצן טאג, אזוי אויך אינמיטן דאווענען, און דאס איז בכלל נישט קיין הפסק. פארקערט, ווען א מענטש געוואוינט זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן ביים דאווענען, איז אים דאס גאנצע דאווענען גאר אנדערש, ער שפירט ווי ער רעדט צום אייבערשטן.


קומט אויס אז ווי מער א מענטש געוואוינט זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן, ווערט ביי אים שטערקער זיין אמונה, ער הייבט אן שפירן ווי דער אייבערשטער איז מיט אים, ביי אים און נעבן אים, און דעמאלט וועט ער גאר אנדערש דאווענען, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן סב): "וּבֶאֱמֶת, אִם הָיָה יוֹדֵעַ הָאָדָם יְדִיעָה בְּלֵב שָׁלֵם, 'שֶׁמְּלֹא כָל הָאָרֶץ כְּבוֹדוֹ', וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּך הוּא עוֹמֵד בִּשְׁעַת הַתְּפִילָּה, וְשׁוֹמֵעַ הַתְּפִילָּה, וַדַּאי הָיָה מִתְפַּלֵּל בְּהִתְלַהֲבוּת גָּדוֹל, וְהָיָה מְדַקְדֵּק מְאד לְכַוֵּן אֶת דְּבָרָיו", ווען א מענטש וואלט ווען געוואוסט ביי זיך קלאר אז דער אייבערשטער שטייט נעבן אים בשעת ער דאווענט, און ער הערט צו יעדעס ווארט וואס ער בעט, וואלט דער מענטש געדאווענט אזוי ווי עס דארף צו זיין, און ער וואלט מכוון געווען יעדע איינציגע ווארט ווי אזוי ער זאגט עס ארויס.


מוהרא"ש האט דערציילט אז ער האט געהערט פון אלטע ברסלב'ער אידן וואס האבן געוואוינט אין אומאן, אז עס איז געווען א ברסלב'ער חסיד א שוסטער, זייער א פשוט'ער איד, ווען מען פלעגט אריין קומען צו אים אין זיין געשעפט, האט מען געזען א מורא'דיגע בילד פאר זיך, ער פלעגט שטיין און האקן מיטן האמער אויף די שיך און רעדן צום אייבערשטן, ער איז געווען אזוי פארטיפט אין רעדן צום אייבערשטן, אז ער פלעגט נישט באמערקן ווי איינער איז אריין געקומען אין געשעפט.


ווען ער פלעגט באמערקן ווי איינער שטייט דארט, פלעגט ער אפשטעלן די ארבעט און פרעגן דעם מענטש וואס איז דארט אריין געקומען: "איך האב א שאלה, איך ארבעט מיט שיך, און ווען מען כאפט אן שיך ווערט מען טמא, און איך וויל רעדן צום אייבערשטן, וויל איך וויסן צי איך מעג רעדן צום אייבערשטן ווען איך ארבעט מיט די שיך?" מוהרא"ש האט פארציילט אז ער האט געהערט די מעשה פון עטליכע ברסלב'ע אידן, וואס אלע האבן געהאט די זעלבע מעשה, און אלע האבן פארציילט אז זיי האבן נישט געוואוסט וואס אים צו ענטפערן.


בשעת מוהרא"ש האט דערציילט די מעשה האט א אינגערמאן אריין געפרעגט אינמיטן שיעור: "למעשה מעג מען רעדן צום אייבערשטן אויף א פלאץ וואס מען טאר נישט לערנען, אדער ווען מען איז נישט געוואשן די הענט?" און מוהרא"ש האט געזאגט: "עס איז 'הלכה ואין מורין כן'"; דאס הייסט, עס איז דא הלכות וואס מען קען נישט זאגן אז מען זאל אזוי טון.


דער אייבערשטער זאל העלפן אז דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


א גמר חתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#165 - ביי א ציון, בעט מען פונעם צדיק אדער פונעם אייבערשטן?
תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א
קודם וויל איך דאנקען דעם ראש ישיבה פאר די שיינע שיעורים וואס געבן מיר חיזוק אנצוגיין יעדן טאג!
איך וואוין אין קרית יואל, און פון ווען איך האב אסאך געהערט פונעם ראש ישיבה איבער די גרויסקייט פון ארויפגיין מתפלל זיין ביים ציון פונעם סאטמאר רבי'ן זי"ע, און בכלל וועגן די גרויסקייט פון א ציון פון א צדיק, גיי איך כסדר ארויף צום ציון. כמעט יעדעס מאל וואס איך פאר דורך דארט, אפילו אויב איך האב נאר א מינוט צוויי, גיי איך ארויף דארט מתפלל זיין. און ב"ה אז איך האב שוין געזען אסאך גרויסע ישועות נאך זייענדיג ביים ציון.
איך וויל אבער פרעגן, אז איך האב אסאך מאל מחשבות און ספיקות צי מ'מעג בעטן פונעם צדיק, אדער דארף מען בעטן פונעם אייבערשטן געהאלפן צו ווערן אין זכות פונעם צדיק?
ישראל

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ראה, כ"ח מנחם-אב, שנת תשע"ז לפרט קטן


 


לכבוד ישראל נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו גייסט ארויף כסדר צום ציון פון הייליגן רבי'ן זכותו יגן עלינו מסאטמער; דער רבי זאגט (ספר המדות, אות צדיק, סימן קעג): "עַל יְדֵי הִשְׁתַּטְחוֹת עַל קִבְרֵי הַצַּדִּיקִים, הַקָדוֹשׁ בָּרוּ הוּא עוֹשֶֹה לוֹ טוֹבוֹת, אַף עַל פִּי שֶׁאֵינוֹ רָאוּי לְכַ"; דערפאר איז א גרויסע זאך צו גיין מתפלל זיין ביי קברי צדיקים, ווייל דארט איז א פלאץ וואס די תפילות גייען ארויף אין הימל, אפילו ווען דער מענטש איז נישט ראוי.


מען קען זיך גארנישט פארשטעלן וואס מען קען אלץ פועל'ן דורך תפילה, און דאס איז די שטערקסטע זאך וואס א איד פארמאגט; אויפן פסוק (בראשית כז, כב): "הַקֹּל קוֹל יַעֲקֹב" זאגן חכמינו זכרונם לברכה (בראשית רבה סה, כ) אז ווען בלק האט געזען ווי משה רבינו האט גע'הרג'עט עוג מלך הבשן און סיחון מלך האמורי, האט ער געשיקט שלוחים קיין מדין צו פרעגן וואס איז דער כח פון משה רבינו, כדי צו וויסן ווי אזוי מען קען אים בייקומען, אָמְרוּ זִקְנֵי מִדְיָן: "אֵין כּוֹחוֹ אֶלָּא בְּפִיו", האבן די זקני מדין געזאגט אז זיין גאנצער כח איז מיט זיין מויל; אלעס וואס ער דארף, און אלע זיינע נצחונות איז דורך תפילה, האט בלק געזאגט: "אַף אָנוּ נָבוֹא כְּנֶגְדָּם בְּאָדָם שֶׁכּוֹחוֹ בְּפִיו."


ווען מען גייט צו א קבר פון א צדיק בעט מען דעם אייבערשטן: "לִקְדוֹשִׁים אֲשֶׁר בָּאָרֶץ הֵמָּה, וְאַדִּירֵי כָּל חֶפְצִי בָם", אז בזכות די צדיקים זאל איך געהאלפן ווערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן אז דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#164 - וואס זענען די תקנות הישיבה?
קדושה, לימוד התורה, תפילה והתבודדות, בחור

תוכן השאלה‎

פון שלום.

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א
איך בין א בחור און איך בין נישט געהעריג אין א ישיבה, איך האלט זיך פאר א תלמיד פונעם ראש ישיבה, און איך בין טאקע אמת'דיג פון די שטארקע תלמידים. איך האב א סמארט פאן, און איך וויל וויסן די תקנות הישיבה בנוגע א סמארט פאון, וואס מעג מען האבן און וואס טאר מען נישט האבן? איך וויל זיך פירן אין לעבן לויט די תקנות הישיבה.
און די זעלבע אויך מיט לערנען תורה, וויפיל דארף איך לערנען יעדן טאג?
און דאס מערסטע וויל איך וויסן ווי אזוי קען איך ווערן אן ערליכער איד?
א גרויסן ש'כח, איך ווארט פאר אן ענטפער.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת עקב, י"ד מנחם-אב, שנת תשע"ז לפרט קטן


 


לכבוד הבחור שלום נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס וואס דו פרעגסט מיר וואס איז די תקנות הישיבה; די תקנות פון ישיבה איז - צו זיין אן ערליכער איד, לערנען די הייליגע תורה און טון אלע מצוות וואס דער אייבערשטער האט אונז געגעבן.


דער אייבערשטער האט אונז געגעבן א מתנה פאר אונזער דור - דער הייליגער רבי זכרונו לברכה, וואס נאר ער האט עצות פאר אונזער דור, אז מיר זאלן קענען זיין ערליכע אידן.


דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט) אז אפילו א מענטש וואס איז אריין געפאלן אין עבירות רחמנא לצלן, אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג כך וכך, יהי' מה שיהי', וועט אים די תורה ארויס נעמען פון זיין פלאנטער, און ער וועט ווערן אן ערליכער איד; מוהרא"ש זכרונו לברכה זאגט, אז דער שיחה גייט ארויף אויף ח"י פרקים משניות, אז אפילו איינער וואס איז נעבעך אריין געפאלן אין שמוציגע מעשים, אבער אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו זאגן יעדן טאג חי פרקים משניות, וועט אים די תורה ארויס נעמען פון זיינע נישט גוטע מעשים.


דערפאר אז דו ווילסט זיין א תלמיד היכל הקודש, זאלסטו זיך מאכן א שיעור יעדן טאג אין משניות; ווען דו האסט אפאר מינוט זאלסטו זאגן א פרק משניות, אזוי וועסטו זוכה זיין צו א נייע ריינע הייליגע נשמה.


דאס וואס דו פרעגסט מיר אז דו ווילסט זיין אן ערליכער איד, און דו ווילסט וויסן ווי אזוי מען איז זוכה צו זיין אן ערליכער איד; דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קנד) אז ער האט ער זוכה געווען צו אלע זיינע מדריגות ווייל ער האט אסאך גערעדט צום אייבערשטן; און דער רבי האט געזאגט סוף ימיו, אז ווען ער וואלט געוואוסט צו וואס מען קען אלץ זוכה זיין דורך די הנהגה פון רעדן צום אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך, וואלט ער נישט אזוי פיל געפאסט און געטון סיגופים וכו'.


דערפאר טייערער שלום ני"ו, זוך דיר א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, און דארט זאלסטו זיך אויס שמועסן דיין הארץ; פארצייל אלעס פארן אייבערשטן, סיי וואס עס גייט אריבער אויף דיר, אלע דיינע ווייטאגן וואס דו האסט, און סיי ווי שטארק דו ווילסט זיין אן ערליכער איד, דו ווילסט האבן ריינע אויגן און א ריינע מח, און ווי שווער עס קומט דיר אן צו זיין אפגעהיטן וכו' וכו', און אזוי וועסטו זוכה זיין צו ווערן אן ערליכע איד.


דאס וואס דו פרעגסט צי דו זאלסט האלטן דיין סמארט-פאון וכו'; איך פארשטיי בכלל נישט וואס דו שאלה איז, ווער געדענקט נישט ווי אזוי מוהרא"ש פלעגט רעדן ביי די שיעורים אז דאס נעמט אוועק יעדעס ביסל יראת שמים וואס דער מענטש האט. און חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין מה.): "אֵין יֵצֶר הָרָע שׁוֹלֵט אֶלָּא בַּמֶּה שֶׁעֵינָיו רוֹאוֹת", דער יצר הרע איז נאר שולט אויף וואס די אויגן זעען; דערפאר, אז דו פרעגסט מיר צי דו זאלסט אוועק לייגן דעם סמארט-פאון, און דו שרייבסט מיר אז דו ווילסט זיין א תלמיד הישיבה, וואלט איך דיר געזאגט אז דו זאלסט עס אוועק ווארפן, און אין דעם זכות וועסטו זוכה זיין צו אויפשטעלן א שיינע אידישע שטוב, און דו וועסט מאכן נחת פאר דיינע עלטערן.


 דער אייבערשטער זאל העלפן אז דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#163 - ס'איז שווער צו רעדן צום אייבערשטן
תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

פון ארי'.

לכבוד הראש ישיבה שליט"א.
וואס טוט מען אויב די התבודדות גייט נישט? עס קומט מיר אן שווער צו רעדן צום אייבערשטן.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזהשי"ת


יום ה' פרשת ואתחנן, י"א מנחם-אב, שנת תשע"ז לפ"ק


 


לכבוד ארי' ני"ו


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס וואס דו פרעגסט מיר אז עס קומט דיר אן שווער צו רעדן צום אייבערשטן; קוק וואס דער הייליגער רבי זאגט (שבחי הר"ן, סימן יב) אז ער איז אריבער אזוי סאך שוועריקייטן אין זיינע יונגע יארן, עס האט זיך אים געדאכט אז קיינער הערט אים נישט אויס, און ווי מער ער פלעגט רעדן צום אייבערשטן, האט זיך אים געדאכט ווי מען דארף אים נישט, ווייל ער האט געזען אז עס גייט אריבער אסאך יארן און ער האט נאך אלץ נישט זוכה געווען צו ווערן נאנט צום אייבערשטן, דערפאר האט זיך אים געדאכט אז קיינער הערט אים נישט אויס, און דערפאר האט ער אויפגעהערט צו רעדן צום אייבערשטן, ביז ער האט זיך געכאפט וואס ער האט געטון און ער האט זיך זייער פארשעמט אז ער האט נאכגעלאזט פון די הייליגע עבודת השם, האט ער צוריק אנגעהויבן רעדן צום אייבערשטן, עיי"ש.


דערפאר בעט איך דיר זייער דו זאלסט זיך שטארקן מיט די הייליגע עצה וואס דער רבי האט אונז געגעבן (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כה) אז א מענטש זאל זיך אויסרעדן זיין הארץ צום אייבערשטן אויף זיין שפראך וואס ער איז געוואוינט צו רעדן, און אלעס פארציילן פארן אייבערשטן; דער רבי זאגט דארט: "הִתְבּוֹדְדוּת הִיא מַעֲלָה עֶלְיוֹנָה וּגְדוֹלָה מִן הַכֹּל", רעדן צום אייבערשטן איז דער גרעסטער זאך וואס א מענטש קען נאר טון, און אלע צדיקים פלעגן אסאך רעדן צום אייבערשטן.


אין אנהייב איז עס טאקע שווער, ווייל ווען א מענטש זינדיגט ווערט ביי אים אפגעשוואכט די אמונה און ער שפירט נישט דעם אייבערשטן, ער מיינט אז דער אייבערשטער איז ערגעץ באהאלטן אויבן אין א ווייטע הימל וכו', אבער ווען א מענטש פאלגט דעם רבי'ן, און ברעכט דורך זיינע שוועריקייטן - ער בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג: "רבונו של עולם, העלף מיר, איך וויל רעדן צו דיר, איך וויל גלייבן אין דיר, איך וויל נאר דיר; דעמאלט מיט די צייט ווערט אים אויסגערייניגט זיין מח, און ער שפאצירט אריבער מיט אמונה זיין גאנץ לעבן.


 דער אייבערשטער זאל העלפן אז דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#162 - ווי אזוי איז מען מתפלל ביים ציון הקדוש אין אומאן?
אומאן, סיפורי צדיקים, תפילה והתבודדות, קברי צדיקים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל וויסן ווי אזוי מען איז מתפלל אין אומאן ביים ציון פון הייליגן רבי'ן. צי מען בעט דעם רבי'ן ער זאל פועל'ן פאר'ן מענטש א ישועה, אדער בעט מען דעם אייבערשטן אז בזכות דעם צדיק וואס ליגט דא זאל מען פועל'ן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת כי תבוא לאומאן, י"ג אלול, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען דער רבי איז געווען אין אומאן האט ער געהערט ווי מען שרייט אויפן בית החיים, ביי די קברים פון די עלטערן וכו'. אמאל האט דער רבי געהערט ווי א פרוי שרייט ביים קבר פון איר טאטע מיט א וויינעדיגע קול: "טאטע! טאטע!" האט דער רבי געזאגט פאר זיין טאכטער (שיחות הר"ן, סימן קנו): "דו הערסט ווי די פרוי וויינט אזוי שטארק, אבער קיינער הערט איר נישט אויס, ווייל איר טאטע איז בכלל נישט דא, אבער ווען מען קומט צו א קבר פון א צדיק איז נישט אזוי, דער צדיק איז יא דארט און הערט זיך צו, ווייל ווען א צדיק גייט אוועק פון די וועלט איז אזוי ווי איינער גייט ארויס פון איין שטוב צום צווייטן שטוב", און דער רבי האט ווייטער געזאגט: "פונקט אזוי ווי ווען איך גיי אריין אין א צווייטע שטוב און דו וועסט שרייען 'טאטע' וועל איך דיך זיכער הערן, אזוי וועט זיין ווען איך וועל אוועק גיין פון די וועלט, אז דו וועסט קומען צו מיין קבר און דו וועסט שרייען 'טאטע', וועל איך דיך הערן און איך וועל דיר העלפן".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט פועל'ן אלעס גוטס.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט
געבענטשט יאר.

#161 - איז דא א וועג אייביג צו זיין פרייליך?
לימוד התורה, תפילה והתבודדות, שמחה, עבודת השם

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר די ענטפער, מתובל בדברי מוסר, אויף מיין שאלה אויף דעם וואס חסידות'ן פארפארן פון זייער ארגינעלן וועג, איך האב זיך זייט דעמאלט מקבל געווען צו האבן מער א פאזיטיווע בליק אויף קהילות בישראל און ערליכע רבנים.


איך האב נאך א ווייטע וועג צו זיין אן ערליכער איד, אבער יעדעס מאל איך הער א שיעור פונעם ראש ישיבה שליט"א, און איך ליין די בריוו, ווער רעדט נאך ווען דער ראש ישיבה שליט"א שרייבט מיר פערזענליך א בריוו, מאכט עס מיך פאר א בעסערער איד, איך טו תשובה צום אייבערשטן און איך נעם זיך פאר צו זיין בעסער און ערליכער.


איך האב שאלות צו פרעגן, און איך וועל זיך זייער פרייען און זייער דאנקבאר זיין אויב דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר באגליקן און מיר ענטפערן, עס וועט מיר העלפן זיין אן ערליכער איד.


שוין א שיינע פאר חדשים פארלאפן פון דעם פארגאנגענעם יום טוב פסח העעל"ט, אבער איך האב א זאך וואס עגבערט מיר נאך פון דעמאלט.


אום חול המועד האב איך געהערט אן אינטערוויו אויף "קול ברסלב", ווי איינער האט איבערגעזאגט אז דער ראש ישיבה שליט"א האט געפרעגט זיין ווייב פסח ביינאכט וואס זי וויל פאר אפיקומן. עס איז מיר געפאלן דעם געדאנק, איך האב אויך געוואלט זיין א גוטער, האב איך געפרעגט מיין ווייב וואס זי וויל פאר אפיקומן, אפשר א צירונג, אדער עפעס אן אנדערע שיינע זאך, האט זי מיר געזאגט, אז זי וויל עפעס אנדערש, איך האב זיך זייער געוואונדערט וואס זי קען וועלן, האט זי מיר געזאגט אז זי וויל איך זאל איר צוזאגן אז איך וועל אייביג זיין פרייליך און קיינמאל נישט זיין אין א שלעכטע מוט אינדערהיים. איך האב איר געזאגט אז יעצט אויף די מינוט קען איך איר דאס נישט צוזאגן, אבער אי"ה מיט די צייט וועט דאס געשען.


שאלתי ובקשתי, איז דא אזא זאך אז א מאן זאל באמת קענען צוזאגן פאר זיין אשת חיל אז ער גייט אייביג זיין פרייליך אין שטוב און קיינמאל נישט זיין מיט א אראפגעלאזטע נאז? אין לעבן זענען דאך דא אלע סארט מצבים, אלץ קען זיך מאכן אז זאכן זאלן גיין מיט'ן לינקען פוס, וואס ענטפער איך פאר מיין ווייב ווען זי וועט מיך פרעגן וואס איז געווארן מיט מיין אפיקומן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שופטים, א' דראש חודש אלול, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אודאי און אודאי קען יעדער איינער אנקומען צו זיין שטענדיג פרייליך, דורך לערנען דעם רבינ'ס ספרים און פאלגן די עצות, בפרט די עצה פון התבודדות, און לערנען שיעורים כסדרן בכל התורה כולה אזוי ווי אויסגעשמועסט אין שיחות הר"ן (סימן עו), עיין שם.


לערן דעם רבינ'ס ספרים וועסטו זוכה זיין צו זיין שטענדיג פרייליך. דער הייליגער רבי איז דער בן השמחה וואס איז יעדן איינעם מנחם ומשמח, ער טוט יעדן פרייליך מאכן. דער רבי איז באהאלטן אין זיינע ספרים; אז מען לערנט דעם רבינ'ס ספרים - זעט מען דעם רבינ'ס פנים, מען טרעפט דעם רבינ'ס שכל און חכמה.


זיי זיך מחי' מיט די גוטע זאכן וואס דו טוסט; מיט דיין תפילין, מיט דיין ציצית, זיי זיך מחי' מיט שבת און יום טוב, און אודאי און אודאי מיט 'שלא עשני גוי', א גוי ביסטו נישט, ביסט א איד, א חלק פונעם אייבערשטן; אז דו וועסט זיך מחי' זיין מיט די גוטע זאכן וואס דו טוסט - וועסטו זיין זייער פרייליך, דו וועסט קיינמאל נישט ווערן בעצבות ומרה שחורה. אזוי ווי דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן י): "מַה שֶּׁהָעוֹלָם רְחוֹקִים מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, וְאֵינָם מִתְקָרְבִים אֵלָיו יִתְבָּרַךְ" פארוואס זענען מענטשן אזוי געפאלן ביי זיך און זענען נישט נאנט צום אייבערשטן? "הוּא רַק מֵחֲמַת שֶׁאֵין לָהֶם יִשּׁוּב הַדַּעַת, וְאֵינָם מְיַשְּׁבִין עַצְמָן" ווייל מען האט נישט קיין ישוב הדעת, מען טראכט נישט פון תכלית; זאגט אבער דער רבי, ווי אזוי קען מען זוכה זיין צו ישוב הדעת און צו א קלארע מח, צו וויסן וואס מען האט צוטון אויף דער וועלט? "אַךְ דַּע, שֶׁעַל יְדֵי מָרָה שְׁחוֹרָה אִי אֶפְשָׁר לְהַנְהִיג אֶת הַמֹּחַ כִּרְצוֹנוֹ, וְעַל כֵּן קָשֶׁה לוֹ לְיַשֵּׁב דַּעְתּוֹ" ווען מען איז נישט פרייליך קען מען נישט טראכטן גוטע זאכן, מען קען נישט טראכטן גוט, מען טראכט א גאנצן צייט נאר שלעכטע מחשבות. "רַק עַל יְדֵי הַשִּׂמְחָה יוּכַל לְהַנְהִיג הַמֹּחַ כִּרְצוֹנוֹ, וְיוּכַל לְיַשֵּׁב דַּעְתּוֹ" אבער אז מען איז פרייליך - דעמאלט קען מען בייגן די מחשבות צו טראכטן גוט, "כִּי שִׂמְחָה הוּא עוֹלָם הַחֵרוּת" אז א מענטש איז בשמחה איז ער א פרייער מענטש און דער מח איז אים נישט מצומצם, אזוי ווי עס שטייט (ישעיה נה, יב): "כִּי בְשִׂמְחָה תֵצֵאוּ" מיט שמחה גייט מען ארויס, "שֶׁעַל יְדֵי שִׂמְחָה נַעֲשִׂין בֶּן חוֹרִין, וְיוֹצְאִין מִן הַגָּלוּת" ווייל א פרייליכער מענטש איז פריי, פריי פון אלע פארמאכטקייטן.


זאגט דער רבי ווייטער, ווי אזוי קען מען זיין פרייליך? "וְלָבוֹא לְשִׂמְחָה הוּא עַל יְדֵי מַה שֶּׁמּוֹצֵא בְּעַצְמוֹ אֵיזֶה נְקֻדָּה טוֹבָה עַל כָּל פָּנִים" מען זאל אויפזוכן אין זיך עפעס א גוטע זאך, פריי זיך - "בַּמֶּה שֶׁזָּכָה לִהְיוֹת מִזֶּרַע יִשְׂרָאֵל" אז דו ביסט א איד, "שֶׁלֹּא עָשַׂנִי גּוֹי" א גוי בין איך נישט, עיין שם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גוטן חודש און א גוט געבענטשט יאר.

#160 - איך קען נישט מער, זאל איך אנטלויפן?
אומאן, שלום בית, תהלים, סיפורי צדיקים, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, צרות, פרנסה, נסיונות, תודה והודאה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך פיל ווי איך קען נישט מער, איך וויל ארויסטשעקן, איך גיי וואוינען אליין.


איך האב זייער ליב מיין ווייב, אבער איך האב נישט קיין געלט צו צאלן די גראסערי, מיין אינגל גייט באקומען פיאות, איך דארף קויפן ציצית און קאפל, און איך האב נישט קיין פרוטה.


אפשר זאל איך וואוינען אליין?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת עקב, י"ז מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מיין ליבער ברודער, מיין הארציגער חבר, נישטא וואו צו אנטלויפן, אין איין פלאץ קענסטו אנטלויפן: "אנטלויף צום אייבערשטן"; גיי אין א ווינקל און וויין זיך אויס צום אייבערשטן, בעט אים פאר פרנסה: "רבונו של עולם העלף מיר, איך דארף פרנסה, איך האב נישט קיין געלט צו קויפן עסן פאר מיין ווייב און קינדער", נאר דאס וועט דיר העלפן.


הער א מעשה וואס האט פאסירט ביי רבי נחמן טולטשינער זכרונו לברכה, אמאל איז געווען ביי אים די מצב אזוי ווי ביי דיר, זייער ענג, ער האט נישט געהאט צו געבן פאר די קינדער קיין עסן, האט ער געטראכט ער וועט פארן קיין אדעסא וואו עס וואוינט זיין פעטער א גרויסער גביר, דער פעטער וועט אים זיכער ארויסהעלפן.


ער האט נישט געהאט קיין געלט צו דינגען א פערד און וואגן קיין אדעסא, האט ער זיך ארויסגעלאזט צופיס, ווען ער איז אנגעקומען קיין אדעסא, קלאפט ער אריין צו זיין פעטער, קומט איינער צום טיר און פרעגט: "ווער איז דארט?" ענטפערט ער: "נחמן פון טולטשין!" ער קומט אריין, דער פעטער געבט אים א קאלטע שלום עליכם, און זאגט אים: "אנטשולדיגט, איך קען נישט רעדן יעצט", און ער מאכט צו די טיר.


רבי נחמן טולטשינער האט שיער גע'חלש'ט, ער איז געווארן זייער צעבראכן, אויפן וועג אהיים האט ער זיך זייער צואוויינט צום אייבערשטן און ער האט געזאגט: "רבונו של עולם, איך שעם זיך פון דיר פארוואס איך האב זיך פארלאזט אויף מיין רייכער פעטער פון אדעסא און נישט אויף דיר, זיי מיר מוחל אייבערשטער, העלף מיר אז איך זאל אייביג געדענקען אז נאר דו קענסט מיר העלפן, און איך זאל זיך נישט פארלאזן אויף קיינעם".


שפעטער האט ער דערציילט פאר זיין רבי, רבי נתן - די מעשה, זאגט אים רבי נתן: "אז מען האט א צרה פארט מען קיין אדעסא?! אז מען האט א צרה פארט מען קיין אומאן צום הייליגן רבינ'ס ציון און מען וויינט זיך אויס צום אייבערשטן".


לויף נישט אוועק פון דיין ווייב און קינדער, אוועק לויפן וועט דיר נישט העלפן, דוד המלך זינגט אין תהלים (תהילים קלט, ו-יב): "פְּלִיאָה דַעַת מִמֶּנִּי נִשְׂגְּבָה לֹא אוּכַל לָהּ, אָנָה אֵלֵךְ מֵרוּחֶךָ, וְאָנָה מִפָּנֶיךָ אֶבְרָח", עס איז מיר א וואונדער ווי א מענטש קען טראכטן ביי זיך אז ער קען אנטלויפן פונעם אייבערשטן, "אִם אֶסַּק שָׁמַיִם שָׁם אָתָּה", ווייל אז איך וועל ארויפגיין אין הימל - ביסטו דארט רבונו של עולם, "וְאַצִּיעָה שְּׁאוֹל הִנֶּךָּ", אז איך וועל זיך באהאלטן אין תהום - ביסטו ווייטער דארט רבונו של עולם, "אֶשָּׂא כַנְפֵי שָׁחַר אֶשְׁכְּנָה בְּאַחֲרִית יָם, גַּם שָׁם יָדְךָ תַנְחֵנִי וְתֹאחֲזֵנִי יְמִינֶךָ", איך וועל אנטלויפן צו א ווייטע לאנד אריבער דעם גרויסן ים - דארט ביסטו אויך רבונו של עולם, "וָאֹמַר אַךְ חֹשֶׁךְ יְשׁוּפֵנִי וְלַיְלָה אוֹר בַּעֲדֵנִי, גַּם חֹשֶׁךְ לֹא יַחְשִׁיךְ מִמֶּךָ, וְלַיְלָה כַּיּוֹם יָאִיר כַּחֲשֵׁיכָה כָּאוֹרָה", איך וועל מיר באהאלטן אין די פינסטערניש - דארט ביסטו אויך רבנו של עולם, ביי דיר איז נישט קיין חילוק צי עס איז טונקל צו ליכטיג; איז ווי קען מען זיך באהאלטן פונעם אייבערשטן?!


נעם א תהלים און זינג צום אייבערשטן, דאנק אים פאר אלעס גוטס וואס ער טוט מיט דיר און אויך בעט אים פאר א נס, פאר פרנסה; וועסטו זען אז גרויסע ניסים וועט געשען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.



א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#159 - דארף איך איבערבעטן די מנהלת וואס האט מיר געטשעפעט?
חינוך הילדים, מחלוקת, תפילה והתבודדות, סגולות, מדות טובות, בזיונות, לערערין, איבערבעטן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געליינט א בריוו אין עצתו אמונה, וואס דער ראש ישיבה שליט"א שרייבט אז איינער האט אים זייער וויי געטון און נאכאלץ האט דער ראש ישיבה שליט"א איבערגעבעטן יענעם מענטש. דער ראש ישיבה שליט"א שרייבט דארט, "דעם פארגאנגענעם ערב שבת האב איך איבערגעבעטן איינעם וואס יענער האט מיר זייער וויי געטון, איך האב אפילו געוויינט ווען יענער האט מיך געטשעפעט און וויי געטון; דאך האב איך זיך מתבודד געווען און געטראכט 'יענער האלט אז איך האב אים וויי געטון און איך האלט אז יענער האט מיך וויי געטון, איז ווי קען מען זיך איבערבעטן?' איך האב געבעטן דעם אייבערשטן, זיך געשטארקט און יענעם איבערגעבעטן, און עס איז געווארן שלום ושלוה."


און דער ראש ישיבה שליט"א שרייבט דארט ווייטער, "איך שרייב דיר דאס ווייל איך ווייס דו האסט אויך אזעלכע מעשיות, דו ביסט פארשעמט געווארן און דו ווארסט יענער זאל דיך איבערבעטן; פארשטיי אז יענער האט אויך טענות, סברות און ראיות אז דו האסט אים וויי געטון, זיי זיך מתבודד און בעט איבער די וואס האבן דיך וויי געטון, אבי עס זאל זיין שלום. התבודדות קלארט אויס די מעשה, אן התבודדות קען מען זיך גוט אפנארן."


איך וויל וויסן אויב איך דארף איבערבעטן די מנהלת פון מיין אלטע סקול, אפאר חדשים אין א צי האט זי יעדן איינציגסטן טאג געשיקט די סעקרעטערי און אין פארנט פון די גאנצע קלאס מיך אהיימגעשיקט צוליב א פערזענליכע קריגעריי וואס זי האט געהאט מיט מיינע עלטערן וועגן געלט וואס זי האט געהאלטן אז איך דארף ברענגען. דארף איך איר איבערבעטן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר דארפט איבערבעטן? אייער מנהלת האט פארגאסן אייער בלוט טאג נאך טאג, דארפט איר איבערבעטן? איר דארפט איר נישט איבערבעטן, זי דארף אייך איבערבעטן פארן אייך פארשעמען און פארן אייך אהיים שיקן וכו'.


איינער וואס פארשעמט קינדער, און זיכער אויב איינער טוט פארשעמען קינדער וועגן חשבונות מיט די עלטערן וכו' - אזא איינער טאר נישט ארבעטן מיט קינדער, אזא איינער איז עתיד ליתן את הדין; ווייל אז מען פארשעמט קינדער - ווערן זיי צעקלאפט פאר זייער גאנץ לעבן.


יעצט, וואס איז נוגע פאר אייך; צעברעכט זיך נישט, בעטס דעם אייבערשטן די ווייטאג זאל ארויסגיין, איר זאלט זיין פרייליך, און איר זאלט קענען פארגעבן אלע וואס האבן אייך וויי געטון אין אייערע יונגע יארן.


איר קענט נאך יעצט זיך אויסבעטן ביים אייבערשטן ער זאל אייך שיקן א ישועה בזכות די בזיונות; ווער עס האט א בזיון און שווייגט אפ, מען ענטפערט נישט - קען פועל'ן ישועות, און אפילו שפעטער ווען מען דערמאנט זיך פון אמאליגע בושות און מען ווערט נאכאמאל פארווייטאגט - קען מען זיך גוט אויסבעטן ביים אייבערשטן.



דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#158 - קען איך באקומען א ברכה, נאכ'ן אפשערן די האר?
רפואה, חיזוק פאר פרויען, תפילה והתבודדות, שערן די האר, נחת

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט דערציילן פאר'ן ראש ישיבה שליט"א א גוטע בשורה, אז איך האב זיך היינט אפגעשוירן די האר פון קאפ.


דאס קומט נישט פון מיין משפחה, און אויך נישט פון מיין מאנ'ס משפחה, ביי זיי איז גאר דא א פארקערטע ענין, דוקא זיך נישט צו שערן.


איך האב געהערט אזויפיל ווי דער ראש ישיבה שליט"א רעדט פון דעם, שרייבט פון דעם, איך האב אבער געווען זיכער עס גייט נישט קיינמאל געשען ביי מיר. אין אנהויב האב איך נאר געהערט, א צייט שפעטער האב איך שוין אנגעהויבן בעטן דעם אייבערשטן אז איך זאל עס וועלן טון, נאך שפעטער האב איך שוין געוואלט עס טון און איך האב שוין אנגעהויבן בעטן אז איך זאל מצליח זיין עס צו טון,  מיין מאן האט מיר נישט געזאגט ניין אבער אויך נישט געזאגט יא, עס איז מיר געווען זייער זייער שווער עס צו טוהן. אבער יישר כח אייבערשטער אז איך האלט שוין דערנאך.


ווי נאר איך האב געענדיגט זיך אפשערן, האבן מיינע ליפן נישט אויפגעהערט צו דאווענען און בעטן דעם באשעפער אויף אלעס וואס איז מיר ארויס פון מויל צעמישט. אן וויסן וואס מיין מאן גייט זאגן, און ווי אזוי גיי איך פילן.


ביים צוזאמנעמען די האר אין א זעקל, האב איך געזאגט, "באשעפער, איך לייג אריין דא אלע קליפות פון מיר און פון מיין מאן און פון אלע, איך לייג דא אריין תימן, איראן, איראק און אלע שונאי ישראל, אז זיי זאלן נישט האבן קיין שליטה אויף אונז, עס זאל מער נישט זיין קיין מלחמות.


איך האב געקוקט אויף די האר און געזאגט, "אייבערשטער, דאס איז א קרבן פאר דיר! אייבערשטער, איך האב נאך אין מיין לעבן נישט געפילט אז איך בין מקריב אזא שווערע קרבן אזוי ווי יעצט, עס איז נאר פאר דיר, און אין דעם זכות זאלן מיר אינגיכן הערן דעם שופר של משיח און תשעה באב זאל ווערן צו א יום טוב, איך זאל האבן שלום בית, א רפואה אויף מיינע אויגן, א רפואה אויף מיינע פחדים, איך מיט מיין מאן זאלן זיך ליב האבן, איך זאל נישט האבן קיין פחדים, נישט האבן קיין לחצים, האבן פרנסה בריווח, אפצאלן חובות, האבן נאר אידיש נחת פון אלע קינדער, און האבן נאך קינדער גרינגערהייט און געזונטערהייט, הייליגע געזונטע לעכטיגע דורות, יראי ה' מיט גוטע מידות, היטן און לערנען די הייליגע תורה, אלע רפואות, געזונט, און אזוי ווייטער און ווייטער.


איך וויל נאר בעטן א ווארעמע ברכה פונעם ראש ישיבה שליט"א.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

 בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת דברים, ראש חודש מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אלע ברכות וואס דער הייליגער תנא האלוקי רבי שמעון בר יוחאי וואונטשט פאר די פרויען וואס שערן זיך אפ זייער האר, זאלן קומען צו אייך, און אלע ישועות וואס די צדיקים האבן צוגעזאגט פאר די נשים צדקניות וואס שערן זיך זייער האר זאלן קומען צו אייך.


מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרוסקייט פון זיך אפשערן די האר, דער זוהר הקדוש זאגט (נשא קכה:): "תּוּנְבָא לֵיתֵי" א קללה זאל קומען, "עַל הַהוּא בַּר נָשׁ" אויף דעם מענטש, "דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ" וואס לאזט זיין ווייב, "דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר" אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען. "וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה" און דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי. "וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר" און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, "לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ" זיך שיין צו מאכן, "גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא" איז זי גורם אז עס זאל זיין ארעמקייט אין שטוב, "וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא" און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב, "וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא" אזוי אויך איז זי איז גורם אז דער סמ"ך מ"ם און די נישט גוטע זאלן זיין אין איר שטוב, "מַאן גָּרִים דָּא" ווער איז דאס אלעס גורם? "הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר" די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס; און פארשטייט זיך אז פארקערט איז נאך מער, א פרוי וואס געבט אכטונג אז אירע האר זאל זיך נישט ארויסזען, זי שערט זיך די האר - וועט זי האבן אלע ברכות, און זי וועט האבן נחת פון אירע קינדער.


אזוי ווי איר שרייבט - אזוי איז, יעדעס מאל ווען די פרוי שערט זיך די האר - איז זי מקריב א קרבן פארן אייבערשטן; זי קען דעמאלט בעטן פאר זיך און פאר אנדערע, זי קען פועל'ן ישועות און רפואות פאר גאנץ כלל ישראל.



דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#157 - פארוואס ווער איך פאר'חלומ'ט ביים מאכן התבודדות?
תפילה והתבודדות, ספיקות, עבודת השם, סדר דרך הלימוד, בלבולים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח אויף די בריוו אין "עצתו אמונה", און "איש אמונות", עס געבט מיר אסאך חיזוק, א גאנצע וואך ווארט איך שוין קוים אויף די וועכנטליכע קונטרס "עצתו אמונה".


איך בין ברוך ה' זוכה צו מאכן יעדן טאג התבודדות, איך פרוביר כאטש, אבער איך האב א זאך וואס שטערט מיר ביי התבודדות. איך רעד צום אייבערשטן, איך פרוביר ארויסצורעדן וואס ליגט מיר אויפ'ן הארץ, אבער צומאל כאפ איך זיך נאכדעם אז איך האב בכלל נישט געטראכט בשעת'ן רעדן אז דער אייבערשטער איז דא און אז איך רעד צו אים. איך ווער פאר'חלומ'ט און פארטראכט, און איך האב חלישות הדעת פון דעם.


אויך ביים לערנען אויפ'ן סדר דרך הלימוד האב איך אן ענליכע פראבלעם, איך זאג די ווערטער אבער נאכדעם כאפ איך אסאך מאל אז איך האב בכלל נישט געטראכט וואס איך זאג, איך האב סתם גע'חלומ'ט און געטראכט פון אנדערע זאך, און דאס שטערט מיר.


איך האב ברוך ה' זוכה געווען צו ענדיגן צוויי מאל ששה סדרי משנה, און אין ש"ס האלט איך שוין ברוך ה' אינמיטן מסכת שבת, אלעס אין זכות פונעם ראש ישיבה שליט"א.


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר שרייבן חיזוק אויף דעם, איך האב שוין אסאך מאל געשריבן בריוו צום ראש ישיבה שליט"א אבער איך האב נישט באקומען קיין שום ענטפער. איך האב חלישות הדעת פון דעם, דער ראש ישיבה שליט"א האט נישט קיין השגה וויפיל חיזוק איך וועל באקומען פון דעם.


איך בעט ממש ברחמים אז דער ראש ישיבה שליט"א זאל מיר ענטפערן ווי שנעלער, דאס וועט אסאך חיזוק און כח צו קענען ווייטער מאכן א נחת רוח פאר'ן הייליגן באשעפער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת דברים, ראש חודש מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זיי זיך נישט מבלבל פון גארנישט, דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסט): "מַה צְרִיכִין לְהִתְבַּלְבֵּל, אֵיךְ שֶׁעוֹשִׂין עוֹשִׂין וּבִלְבַד שֶּׁלֹּא לַעֲשׂוֹת רַע חַס וְשָׁלוֹם", מען דארף זיך נישט מבלבל זיין פון גארנישט, "ווי מען טוט טוט מען, אבי מען טוט נישט קיין שלעכטס חס ושלום".


גיי אן מיט דיין עבודת השם יתברך, דאווען און לערן, און טראכט נישט איבער, טראכט נישט אויף צוריק. נאכן דאווענען און נאכן זיך מתבודד זיין - זאלסטו זיך נישט מבלבל זיין מיט וואס עס איז געווען, אזוי ווי דער רבי האט אויסגעפירט די מעשה פונעם חכם און תם (ספורי מעשיות, מעשה ט' מחכם ותם): "און אז די דאווענען האט א פנים ווי א שוך מיט דריי עקן" – דארף מען זיך אויך מחי' זיין, אזוי ווי דער תם האט זיך מחי' געווען און געזאגט: "וואס פאר א שיינקייט דאס שיכעלע איז, ווי האניגדיג, צוקערדיג, זיס וכו'".


אויך ווען דו לערנסט משניות, גמרא וכו' - זאלסטו זיך נישט מבלבל זיין צי דו פארשטייסט דאס לערנען וכו'; פאלג דעם רבי'ן וואס האט אונז געזאגט (שיחות הר"ן, סימן עו), אז אפילו מען פארשטייט נישט דאס לערנען, זאל מען זאגן די ווערטער, ביז דער אייבערשטער וועט העלפן און מען וועט פארשטיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#156 - וועט טערקיי אייננעמען ארץ ישראל?
תפילה והתבודדות, שמחה, ניגונים, פחדים, ארץ ישראל

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך מוז באקומען הילף, איך בין אזוי דערשראקן, איך קען גארנישט טון פון פחד. היינט אינדערפרי האט מיין מאמע מיר געזאגט אז טערקיי פלאנט אריינצוגיין אין ארץ ישראל און אייננעמען ארץ ישראל.


איך האב זיך אזוי דערשראקן, איך פיל זיך ווי אין א חלום, א שרעקעדיגע בייסיגע חלום, היינטיגע צייטן צו הערן אזעלכע שרעקעדיגע זאכן, איך פיל ווי איך קען עס נישט נעמען, איך וויל אנטלויפן צו איך ווייס נישט וואו, דא האב איך מורא צו בלייבן.


איך האב נישט צו וועמען צו גיין, איך קום בעטן אן עצה איך זאל ווייטער קענען אנגיין, איך פיל ווי עס גייט זיך איבעררייסן, איך קען שוין נישט נעמען מער די מצב.


איך ציטער, איך האב מורא, דער ראש ישיבה שליט"א מוז מיר העלפן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מטות מסעי, כ"ג תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


טערקיי איז ישמעאל, און ישמעאל איז תפילה, אזוי ווי עס שטייט (בראשית טז, יא): "וְקָרָאת שְׁמוֹ יִשְׁמָעֵאל כִּי שָׁמַע ה'" וגו', זאלסט רופן דעם קינד מיטן נאמען 'ישמעאל', ווייל דער אייבערשטער האט אויסגעהערט דיין קול; און ארץ ישראל איז אמונה, אזוי זאגט דער רבי (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן קנה): "ארץ ישראל הוא בחינת אמונה", אזוי ווי עס שטייט (תהילים לז, ג): "שְׁכָן אֶרֶץ וּרְעֵה אֱמוּנָה", און די הייליגע חכמים זאגן (כתובות קי:): "כל הדר בארץ ישראל דומה כמי שיש לו אלוק"; דאס איז די נייעס, ישמעאל נעמט איין ארץ ישראל; מיט תפילה איז מען זוכה צו אמונה, און משיח צדקינו וועט אייננעמען די וועלט מיט די חרב התפילה.


זינגט לעבעדיגע און פרייליכע ניגונים - וועט איר אויפהערן מורא צו האבן, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות אות פחד, סימן יא): "מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ פְּחָדִים, יְזַמֵּר זֶמֶר שֶׁל שִׂמְחָה", ווער עס האט שרעק - זאל זינגען פרייליכע ניגונים.



דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#155 - אויב "קשת" מיינט תפלה, וואס מיינט "כי לא בקשתי אבטח"?
תפילה והתבודדות, ספרי ברסלב, פירושים, ליקוטי מוהר"ן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר די שיעורים, איך האב געענדיגט ברוך ה' מסכת מכות און מסכת שבועות.


איך האב געהערט ווי דער ראש ישיבה שליט"א לערנט פאר ליקוטי מוהר"ן חלק א' סימן ב', "וזה עיקר כלי זינו", אז ווי אזוי זעט מען אז תפילה רופט זיך כלי זין? ווייל עס שטייט "בחרבי ובקשתי" און דאס מיינט תפילה; אבער נאכדעם שטייט "וכמו שכתוב כי לא בקשתי אבטח", איז אויב "בקשתי" מיינט תפילה, וואס מיינט צו זאגן "כי לא בקשתי אבטח"? עס דארף ווען שטיין "כי בקשתי אבטח", ווייל "קשתי" מיינט דאך תפילה.


דער אייבערשטער זאל העלפן אז דער ראש ישיבה שליט"א זאל האבן הצלחה אין אלע ענינים.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת פנחס, י"ט תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער אז דו שטארקסט זיך מיטן הייליגן ספר ליקוטי מוהר"ן. דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שמט): "שֶׁיְּכוֹלִין לִהְיוֹת נַעֲשֶׂה בַּעַל תְּשׁוּבָה גָּמוּר עַל יְדֵי לִמּוּד הַסֵּפֶר שֶׁלּוֹ", מען קען ווערן אן אמת'ער בעל תשובה אז מען לערנט ליקוטי מוהר"ן, "וְאָמַר, שֶׁמִּי שֶׁיֵּשֵׁב וְיַעֲסֹק בִּסְפָרָיו רַק בְּלִי קִנְטוּר וְנִצָּחוֹן, וְיִסְתַּכֵּל בּוֹ בֶּאֱמֶת, אָז בְּוַדַּאי יִהְיוּ נִבְקָעִין אֶצְלוֹ כָּל גִּידֵי קַשְׁיוּת לְבָבוֹ, וְאָמַר בְּזוֹ הַלָּשׁוֹן: 'סֶע וֶועט אִים אַלֶע אָדֶערְן טְרֶענֶען'", און ווער עס וועט לערנען זיין ספר מיט אן אמת - וועט זיך אים עפענען אלע פארשטאפטע אָדערן און ער וועט ווערן אן ערליכער איד.


אויף דיין פראגע וכו'; דער הייליגער רבי זאגט אז דאווענען - דאס איז די כלי זין פון אידישע קינדער, און משיח צדקינו וועט אייננעמען די וועלט מיט תפילה. דער רבי ברענגט א ראי' אז תפילה ווערט אנגערופן כלי זין, אזוי ווי מיר געפינען, יעקב אבינו זאגט (בראשית מח, כב): "וַאֲנִי נָתַתִּי לְךָ שְׁכֶם אַחַד עַל אַחֶיךָ, אֲשֶׁר לָקַחְתִּי מִיַּד הָאֱמֹרִי בְּחַרְבִּי וּבְקַשְׁתִּי", זאגט רש"י, וואס איז די חרב און קשת פון יעקב? תפילה ובקשה; זעט מען אז תפילה איז א כלי זין. מען דארף פארשטיין, פון וואנעט נעמט רש"י אז חרב און קשת פון יעקב איז תפילה ובקשה? אויף דעם זאגט דער רבי ווייטער: "וכמו שכתוב וכו'", דאס איז א גמרא אין מסכת בבא בתרא (דף קכג.), די גמרא פרעגט: "וכי בחרבו ובקשתו לקח", ווי קען זיין יעקב אבינו האט איינגענומען שכם מיט א שווערד און פיילן בויגן? "והלא כבר נאמר כי לא בקשתי אבטח וחרבי לא תושיעני", עס שטייט דאך אין פסוק (תהלים מד, ז), איך פארלאז זיך נישט אויף מיין שווערד און אויף מיין בויגן, קען דאך נישט זיין אז יעקב אבינו בארימט זיך, איך האב איינגענומען שכם מיט א שווערד און פיילן בויגן! ענטפערט די גמרא, "אלא", מוזן מיר זאגן, "חרבי זו תפלה", דאס מיינט מען תפילה, "קשתי זו בקשה", דאס מיינט מען בקשה.


דאס זאגט דער רבי: כְּמוֹ שֶׁכָּתוּב אזוי ווי עס שטייט (בראשית מח, כב): 'בְּחַרְבִּי' מיט מיין שווערד, 'וּבְקַשְׁתִּי' און מיט מיין בויגן, וּפֵרֵשׁ רַשִׁ"י ווי רש"י געבט דאס צו פארשטיין, 'תְּפִלָּה וּבַקָּשָׁה' מיט דאווענען און געבעט; מען דארף פארשטיין פון וואנעט נעמט רש"י אז די חרב און קשת פון יעקב אבינו איז תפילה? ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא בתרא קכג.) עס איז דאך קלאר אז מען קען זיך נישט פארלאזן אויף א פייל און בויגן, וּכְמוֹ שֶׁכָּתוּב און אזוי ווי עס שטייט (תהלים מד, ז) 'כִּי לֹא בְקַשְׁתִּי אֶבְטָח' וְכוּ' איך פארלאז זיך נישט אויף מיין בויגן, אויב אזוי, וואס זאגט יעקב אבינו איך האב איינגענומען די שטאט שכם מיט מיין פייל און בויגן?! נאר וואס דען, מוז זיין אז יעקב אבינו'ס פייל און בויגן איז תפילה, אזוי ווי דער תרגום זאגט: 'בִּצְלוֹתִי וּבְבָעוּתִי' מיט מיין תפלה און מיין געבעט, און דאס איז וואס עס שטיט דארט ווייטער אין תהלים (שם מד, ט) 'בֵּאלֹקִים הִלַּלְנוּ' מיטן לויבן דעם באשעפער; בְּחִינַת 'תְּהִלָּתִי אֶחֱטָם לָךְ' דאס הייסט מיט תפילה - וועט משיח אייננעמען די גאנצע וועלט. ער וועט אויסלערנען יעדן איינעם רעדן צום אייבערשטן, אזוי וועלן מיר ארויסגיין פון גלות. דער גלות איז אז מען פארגעסט פונעם באשעפער, מען דרייט זיך ארום צעבראכן און צעשאסן, מען שפירט זיך איינער אליין, מען פארגעסט אז דער אייבערשטער איז דא און מען קען אים בעטן, מען קען אים אלעס דערציילן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#154 - ווען גוים מאכן שלעכטע גזירות, איז דא דעמאלט א ברכה?
תפילה והתבודדות, גמרא, פירושים, ספר המידות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב זייער ליב צו ליינען יעדע וואך די "עצתו אמונה", ספעציעל ווען עס איז אויך דא א "מעשה'לעך פאר קינדערלעך".


איך האב געלערנט דעם שבת אין ספר המדות, און איך האב געזען עפעס וואס זעט מיר אויס ווי א סתירה. דער רבי זאגט (ספר המדות, אות בנים, חלק א', סימן פ"ו) "שנה שיש בה ברכה, סימן שגם ישראל יפרו וירבו", אין א יאר וואס איז דא ברכה, איז א סימן אז אויך די אידן וועלן זיך שטארק פארמערן, אבער דער רבי זאגט אויך (שם, חלק ב', סימן כ"ז): "כשישראל פרים ורבים, אזי האומות מחדשין עלינו גזירות", ווען די אידן פארמערן זיך שטארק, וועלן די גוים מאכן אויף אונז פרישע גזירות; איך פארשטיי נישט ווי אזוי קען זיין א יאר ווען די גוים מאכן שלעכטע גזירות, און עס זאל זיין דעמאלט א ברכה, אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר דאס פארענטפערן.


אין מיין שיעור אין ש"ס האלט איך ברוך ה' שוין ביי מסכת בבא מציעא, אבער עס איז שוין א לאנגע צייט וואס איך רוק זיך נישט פאראויס, איך דארף נאך חשק צו לערנען גמרא.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת פנחס, ט"ו תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, בני ברק


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער אז דו לערנסט ספר המידות, דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שעט): "דער ספר האט מיך געמאכט פאר א איד"; מוהרא"ש זאגט, ווען מען לערנט ספר המידות זאל מען נאס מאכן יעדע אות מיט טרערן צום אייבערשטן, בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו קענען מקיים זיין וואס דער רבי זאגט.


עס איז נישט קיין סתירה, דאס וואס דער רבי זאגט (אות בנים, סימן פו): "שָׁנָה שֶׁיֵּשׁ בָּהּ בְּרָכָה" א יאר וואס איז דא א ברכה, "סִימָן שֶׁגַּם יִשְׂרָאֵל יִפְרוּ וְיִרְבּוּ" איז א סימן אויף קינדער, אזוי ווי עס שטייט (ישעיה כז, ו): "יָצִיץ וּפָרַח יִשְׂרָאֵל וּמָלְאוּ פְנֵי תֵבֵל תְּנוּבָה", ווען עס איז דא שפע איז דאס א סימן אז עס וועלן געבוירן ווערן אסאך קינדער, און דאס וואס דער רבי זאגט (שם חלק ב, סימן כז): "כְּשֶׁיִּשְׂרָאֵל פָּרִים וְרָבִים" ווען אידן פארמערן זיך, "אֲזַי הָאֻמּוֹת מְחַדְּשִׁין עָלֵינוּ גְּזֵרוֹת" מאכן די פעלקער גזירות, אזוי ווי עס איז געווען אין מצרים, ווי עס שטייט (שמות א, ז): "וּבְנֵי יִשְׂרָאֵל פָּרוּ וַיִּשְׁרְצוּ וַיִּרְבּוּ וַיַּעַצְמוּ בִּמְאֹד מְאֹד וַתִּמָּלֵא הָאָרֶץ אֹתָם", שטייט נאכדעם (שם, י): "הָבָה נִתְחַכְּמָה לוֹ", דאס איז נישט קיין סתירה צו א געבענטשטע יאר מיט שפע.


פריש זיך אויף מיט לימוד גמרא, עס זאל נישט אריבער גיין א טאג אן לערנען גמרא. מוהרא"ש ברענגט פון דעם גרויסן גאון רבי שעפטיל זכר צדיק לברכה, דער זון פונעם של"ה הקדוש זכותו יגן עלינו, וואס ער שרייבט אין זיין צוואה (בסוף ספר יש נוחלין): "לערנען א בלאט גמרא יעדן טאג דארף זיין א חיוב פארן מענטש אזוי ווי אנטון תפילין יעדן טאג".


בעט דעם אייבערשטן זאלסט קענען פאלגן דעם רבי'ן, צו לערנען אסאך גמרא יעדן טאג. דער רבי שרייבט פאר זיין איידעם רבי יוסקא (מכתבי רבינו ז"ל בתחלת ספר עלים לתרופה, מכתב ב; ועיין שם, מכתב ז): "בַּקָּשָׁתִי מַאֲהוּבִי חֲתָנִי, שֶׁתִּלְמַד בְּכָל יוֹם שִׁיעוּר גְמָרָא וּפוֹסֵק, שֶׁלֹא תַּעֲשֶׂה חַס וְשָׁלוֹם מִטָפֵל עִיקָר, רַק אֶת הָאֱלֹקִים יְרֵא וְכוּ', כִּי זֶה כָּל הָאָדָם", איך בעט דיר זייער מיין טייערער איידעם, שרייב מיר צוריק וויפיל בלאט גמרא דו לערנסט יעדן טאג און וויפיל בלאט הלכה דו לערנסט, מאך נישט פון טפל עיקר און פון עיקר טפל; דאס וויל דער רבי פון אונז, מיר זאלן אים שרייבן יעדן טאג וויפיל גמרא און שלחן ערוך מיר לערנען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#153 - ווי אזוי העלף איך מיין שוועסטער וואס האט זיך צעטיילט?
התחזקות, שלום בית, חסידות ברסלב, תפילה והתבודדות, אמונה, צרות, אידישע שטוב, הפצה, גט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב א נישט גוטע בשורה צו דערציילן, מיין שוועסטער וואס האט שוין חתונה פאר אסאך יארן, איז אוועקגעלאפן פון איר מאן, נאכדעם וואס ער האט איר שטארק געטשעפעט. מיינע עלטערן ווייסן נישט וואס צו טון, זי האט איבערגעלאזט די קינדער און זי וויל מער נישט צוריק גיין.


זייער א טרויעריגע מעשה, עס צערייסט די הארץ, מיינע עלטערן האלטן עס נישט אויס; איך האב געוואלט פרעגן וואס איך קען טון זיי צו העלפן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת בלק, י"ב תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זיי מחזק דיין שוועסטער, רעד מיט איר דיבורי אמונה, דערצייל איר מעשיות פון תפילה וואס האט מיט דיר פאסירט, ווי דו האסט געבעטן דעם אייבערשטן אויף געוויסע זאכן און דו האסט עס באקומען; דאס וועט איר געבן חיזוק.


אויך זאלסטו רעדן מיט איר וואס דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיט): "אֵין גַּם אֶחָד שֶׁיִּהְיֶה לוֹ עוֹלָם הַזֶּה", עס איז נישטא קיינער וואס זאל האבן עולם הזה, "וַאֲפִלּוּ הָעֲשִׁירִים הַגְּדוֹלִים, אֵין לָהֶם שׁוּם עוֹלָם הַזֶּה כְּלָל", אפילו די גרויסע עשירים האבן נישט קיין עולם הזה, "כִּי כָל יְמֵיהֶם כַּעַס וּמַכְאוֹבוֹת", זייער גאנצע לעבן איז פול מיט ווייטאג און כעס, "וְכֻלָּם מְלֵאִים טְרָדוֹת וּדְאָגוֹת וְעַצְבוּת וְיָגוֹן וַאֲנָחָה תָּמִיד", יעדער איינער איז אנגעפילט מיט פראבלעמען, יעדער קרעכצט; נאר איין וועג איז דא, ארייננעמען דעם אייבערשטן אין די לעבן, און אז דער מאן שרייט - איז דאס זיין אייגענע פראבלעם, דאס האט נישט מיט די ווייב, און אז ער וויל נישט העלפן - איז דאס זיין פראבלעם, און ווער עס העלפט יא אין שטוב - טוט נאר פאר זיך א טובה; אזוי אז מען איז נישט אנגעהאנגען אין קיינעם, מען איז נאר אנגעהאנגען אויפן אייבערשטן - דער לעבט א חיים טובים.


מיט די הקדמות פון רבי'ן איז דאס לעבן א זיסקייט, א געשמאקקייט, אז מען האט די הקדמות אין לעבן צעווארפט מען נישט א שטוב, ווייל מען ליידט נישט, מען ווייסט 'דער אייבערשטער פירט אלעס, טוט אלעס און מאכט אלעס', מען ווייסט אז אלעס איז נאר א שפיל; עס זעט אויס ווי עס איז דא מענטשן, עס זעט אויס ווי מיין מאן טשעפעט אדער מיין ווייב דערנידערט מיר וכו', אבער עס איז נישט דער און נישט יענער, עס איז אלעס דער אייבערשטער אליין.


דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רס), ווער עס האט טועם געווען פון אים, ווער עס האט געהערט זיינע עצות - איז דאס אזוי ווי איינער האט טועם געווען פון די אונגארישע וויין, דעם קען מען שוין נישט אפנארן; אז דו וועסט געבן פאר דיין שוועסטער אביסל טועם זיין פון די אונגארישע וויין, "ו'יין י'שמח ל'בב א'נוש" (תהלים קד, טו) - וועט זיי ווערן אזוי פרייליך, זי וועט צוריק גיין צו אירע קינדער און נישט צעווארפן איר שטוב.


גיי וואס מער הפצה, נאר דאס קענסטו טון. עס גייט אריבער אזעלכע צרות, מענטשן גייען אראפ פון זין פון גרויס צער און ווייטאג, יעדער איינער מיט זיינע איבערגייאכטס, און מיט די עצות פון רבי'ן וואלט מען געקענט איינשפאָרן אזויפיל, ווייל די ביטערע נייעס דארף דיר געבן חיזוק אויף גיין הפצה; נישט באקומען קיין חלישות הדעת, נישט קוקן אויף קיינעם, נאר וואס מער אויסשפרייטן די עצות און חיזוק פון הייליגן רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#152 - איך קריג זיך אזויפיל מיט מיין ווייב, ווי אזוי גייט מען ווייטער?
שלום בית, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, מדות טובות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


דער יצר הרע פארלייגט זיך, עס הויבט זיך אן כסדר פרישע ויכוחים און חילוקי דעות צווישן מיר און מיין טייערע ווייב, און דאס צעברעכט אזוי שטארק אונזער שלום בית.


ווי אזוי קען איך ווייטער ליב האבן מיין ווייב, טראץ די פילע זאכן וואס שטערן מיר אזוי שטארק פון איר?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חקת, ד' תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסג): "שֶׁזֶּה מַעֲשֶׂה בַּעַל דָּבָר, שֶׁמַּנִּיחַ אֶת עַצְמוֹ עַל זֶה מְאֹד, לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁל בְּנֵי הַנְּעוּרִים", דאס איז די זאך פונעם יצר הרע; מאכן קריגערייען צווישן מאן און ווייב, חרוב מאכן די ליבשאפט, אוועק נעמען די שלום צווישן זיי, "כְּדֵי שֶׁיִּתָּפְסוּ בִּמְצוּדָתוֹ חַס וְשָׁלוֹם עַל יְדֵי זֶה", אזוי כאפט ער אריין דעם מענטש ביי אים אין זאק אריין, "כִּי הוּא אוֹרֵב עַל זֶה מְאֹד, לְתָפְסָם בִּנְעוּרֵיהֶם", דער יצר הרע לאקערט אויף יונגע פארפעלקער, "עַל יְדֵי קִלְקוּל הַשְּׁלוֹם בַּיִת חַס וְשָׁלוֹם", אוועק נעמען די ליבשאפט, די שלום, "שֶׁגּוֹרֵם בְּעַרְמוּמִיּוּתוֹ, לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁבֵּינֵיהֶם", אזוי ווארפט ער זיי אריין אין עבירות רחמנא לצלן.


מיין ליבער ברודער, מיין טייערער חבר, טו אלעס אויף דער וועלט עס זאל זיין שלום און ליבשפאט צווישן ענק, און אז עס איז דא זאכן וואס שטערט דיר פון דיין ווייב - זאלסטו גיין התבודדות; וויין צום אייבערשטן, זאג די תפילה:


"רבונו של עולם העלף מיר איך זאל ליב האבן מיין ווייב, עס זאל זיין שלום צווישן אונז, העלף מיך עס זאל מיך נישט נערוועז מאכן די זאכן וכו', העלף מיר עס זאל מיך נישט שטערן וואס זי טוט. הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל געדענקען אז איך בין נאר א גאסט און באלד גיי איך שוין אהיים צו דיר, באלד וועט מען מיך באגראבן אין בית החיים, און עס וועט נאר בלייבן פון מיר וואס איך האב זיך איינגעהאלטן, מוותר געווען און געזוכט שלום.


רבונו של עולם העלף מיר אויסארבעטן מיין בלוט, אויסרייניגן מיינע בלוט, איך זאל גארנישט וועלן, איך זאל נאר וועלן זיין נאנט צו דיר, עס זאל מיר גארנישט אנגיין, זַכֵּינוּ לאריכת אפים, איך זאל נישט ווערן נערוועז פון קיינעם".


אזוי זאלסטו גיין יעדן טאג התבודדות, בעט דעם אייבערשטן פאר דיר עס זאל דיר גארנישט באדערן, וועסטו זוכה זיין צו א גוטע שלום בית.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.