שאלה אין קורצן ענין
#93 - זאל איך מאכן לייף אינשורענס?
אמונה, אינשורענס

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך מוז זיך קודם באדאנקען פאר'ן מיר געבן לעבן, זייט איך האב אנגעהויבן די שיעורים בין איך געווארן אן אנדערער מענטש. איך האב קיינמאל נישט גע'חלומ'ט אז די תורה האט עפעס מיט מיר, איך ארבעט שווער א גאנצן טאג, אבער יעצט בין איך ב"ה זוכה צו לערנען יעדן טאג אסאך תורה, דער ראש ישיבה שליט"א האט מיר אויסגעלערנט אז די תורה באלאנגט פאר מיר, פונקט ווי פאר'ן רב פון שטאט.


איך האב געוואלט פרעגן וואס דער רבי האט געהאלטן וועגן מאכן "לייף אינשורענס" [ביטוח חיים]. איז עס אן איבריגע זאך, אדער אפשר גאר א חסרון אין אמונה?


איך האב עס געמאכט אפאר יאר צוריק, דארף איך עס מבטל זיין?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די בעסטע אינשורענס איז די הייליגע תורה! חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין פב.) דער הייליגער תנא רבי נהוראי זאגט, "מַנִּיחַ אֲנִי כָּל אֻמָּנוּת שֶׁבָּעוֹלָם וְאֵינִי מְלַמֵּד אֶת בְּנִי אֶלָּא תוֹרָה", איך לערן מיט מיינע קינדער תורה, איך לערן זיי נישט אויס קיין אנדערע ארבעט, "כְּשֶׁאָדָם בָּא לִידֵי חֹלִי אוֹ לִידֵי זִקְנָה אוֹ לִידֵי יִסוּרִין וְאֵינוֹ יָכוֹל לַעֲסוֹק בִּמְלַאכְתּוֹ, הֲרֵי הוּא מֵת בְּרָעָב", ווייל ווען א מענטש ווערט קראנק, אדער ווען מען ווערט אלט, אדער ווען מען האט שווערע יסורים מען קען נישט ארבעטן, שטארבט מען פון הונגער, "אֲבָל הַתּוֹרָה אֵינָהּ כֵּן", אבער ווען מען לערנט תורה איז נישט אזוי, "אֶלָּא מְשַׁמְּרַתּוּ מִכָּל רַע בְּנַעֲרוּתוֹ", די תורה היט אפ דעם מענטש אין זיינע יונגע יארן, "וְנוֹתֶנֶת לוֹ אַחֲרִית וְתִקְוָה בְזִקְנוּתוֹ", און עס געבט כח אין די עלטערע יארן.


געב אכטונג פון די אלע וואס ווילן ארויס נעמען געלט פון דיר מיט זייערע זיסע רייד וכו' וכו', לאז זיך נישט פארדרייען דעם קאפ וכו'; לייף אינשורענס איז נישט קיין חסרון אין אמונה עס איז א חסרון אין חכמה, עס פעלט נישט אויס און עס העלפט נישט וכו' וכו', ענדערש גרייט זיך אן מיט פרקים משניות און דפים גמרא - וועסטו האבן פאר דיר א גוט לעבן און דו וועסט האבן וואס איבער צו לאזן פאר דיינע קינדער און אייניקלעך, אזוי ווי שלמה המלך זאגט (משלי יד כו): "בְּיִרְאַת ה'", לעבן מיט'ן אייבערשטן, "מִבְטַח עֹז", איז א שטארקע פארזיכערונג, "וּלְבָנָיו", און פאר זיינע קינדער, "יִהְיֶה מַחְסֶה", וועט ער זיין א באשיצונג; די קינדער וועלן זיך פארזיכערן מיט די זכותים פון טאטע'ן.


נעם די אינשורענס וואס מען געניסט פון "מעביר סדרה זיין", וועסטו האבן אריכות ימים ושנים. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ח): "לְעוֹלָם יַשְׁלִים אָדָם פָּרָשִׁיּוֹתָיו עִם הַצִבּוּר שְׁנַיִם מִקְרָא וְאֶחָד תַּרְגּוּם", מען זאל יעדע וואך מעביר סדרה זיין צוויי מאל די חומש און איין מאל תרגום, "שֶׁכָּל הַמַּשְׁלִים פַּרְשִׁיּוֹתָיו עִם הַצִבּוּר מַאֲרִיכִין לוֹ יָמָיו וּשְׁנוֹתָיו", ווייל ווער עס איז מעביר סדרה וועט זוכה זיין צו אריכות ימים ושנים; דאס איז די בעסטע אינשורענס פאר אריכות ימים און דאס ראטעוועט א מענטש פון אלעם שלעכטס.


א ליכטיגן חנוכה.

#92 - פארוואס ווער איך נישט געהאלפן אפילו נאכ'ן בעטן?
תפילה והתבודדות, אמונה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב זייער ליב די חיזוקים פונעם ראש ישיבה שליט"א, עס איז מיר זייער מחזק, און איך פרוביר צו פאלגן וואס איך הער, און זיך שטארקן עס מקיים צו זיין.


עס קומט מיר נישט אן גרינג, אבער איך שטרענג איך אן צו ווערן מער ערליך און וואויל, אבער עס טוט מיר זייער וויי אז אסאך מאל בעט איך דעם אייבערשטן געוויסע זאכן און איך זע נישט אז איך זאל ווערן געהאלפן. בפרט ווען עס קומט צו פרנסה, איך בעט און איך בעט אזוי סאך אויף דעם, און איך זע נישט קיין ישועה, איך מוטשע זיך זייער שטארק, און איך זע נישט אז דער אייבערשטער זאל העלפן מיינע תפלות.


איך פארשטיי אז דאס איז מיין נסיון, און איך טאר זיך נישט צעברעכן, אבער ביז ווי לאנג נאך וועל איך דארפן ווארטן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אמת דו מוטשעסט זיך זייער, דו ארבעסט ביטער שווער צו קענען ברענגען פרנסה, אבער אז דו וועסט אריין טראכטן און צוריק קוקן די אלע יארן: ווער האט דיר געגעבן לעבן? ווער האט דיר מפרנס געווען ביז אהער? וועסטו זען אז דער אייבערשטער הערט אויס דיינע תפילות און געבט דיר לעבן.


א מענטש משל'ט זיך אויס אז דער אייבערשטער וועט אים אויסהערן און אים געבן א פעקל געלט פון מיליאן דאללער, (באמת קען מען דאס אויך באקומען דורך תפילה); מען שטייט און מען ווארט ווען וועט אראפפאלן א פעקל אין די סומע פון כך וכך געלט און מען ווערט צעבראכן ווען מען זעט אז עס קומט נישט אן, אבער מען כאפט נישט און מען לייגט נישט צו קאפ אז למעשה לעבט מען ווייטער און מען גייט אן מיט'ן לעבן; מען האט עסן יעדן טאג, די ווייב און קינדער האבן עסן, ווער געבט דאס אלעס? ווער ברענגט דאס אלעס? דאס קומט אלעס פון די תפילות וואס מען בעט דעם אייבערשטן.


איך בעט דיר זייער, זאג נישט: "דער אייבערשטער הערט נישט אויס מיינע תפילות", זאג נישט: "איך זע נישט קיין ישועה"; קוק אויף צוריק וועסטו זען ווי יעדע תפילה ווערט אויסגעהערט ביים אייבערשטן, די עסן און די קליידער ביז אהער האט דיר דער אייבערשטער געגעבן.


מוהרא"ש זכרונו לברכה פלעגט שטענדיג חזר'ן דעם ווארט פון הייליגן חתם סופר זכותו יגן עלינו וואס ער טייטשט דעם פסוק (שמות לג, כג): "וְרָאִיתָ אֶת אֲחֹרָי וּפָנַי לֹא יֵרָאוּ", אז א מענטש וויל זען דעם אייבערשטן ווי אזוי ער וועט אים העלפן - דאס קען מען נישט זען, אבער אז מען קוקט צוריק זעט מען ווי דער אייבערשטער האט געהאלפן. מיט דעם טייטשט ער: "וְרָאִיתָ אֶת אֲחֹרָי" – קוק אויף צוריק, וועסטו מיר קענען זען, קוק וואס פאר א חסדים איך האב געטון מיט דיר ביז יעצט, וועסטו מיר זען; אבער "וּפָנַי לֹא יֵרָאוּ" – וואס וועט זיין? ווי אזוי וועל איך האבן די ישועה? דאס ווייסט מען נישט און מען קען דאס נישט זען פון פאראויס, מען דארף גלייבן און ווארטן, האפן און בעטן.


זיי מכבד דיין ווייב און רעד צו איר שיין; זאלסט קיינמאל נישט שרייען אויף איר, און חס ושלום נישט פארשעמען און טשעפען, וועסטו זוכה זיין צו האבן עשירות. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן סט): "עִקַּר הָעֲשִׁירוּת עַל יְדֵי הָאִשָּׁה", די גאנצע פרנסה קומט בזכות די פרוי, אז מען רעדט שיין צו די ווייב איז מען זוכה צו זיין רייך; זוך נישט צו זיין גערעכט, עס איז א גרויסע רחמנות אויף די מענטשן וואס קריגן זיך טאג און נאכט. ענדערש געב נאך ווי איידער זיין גערעכט.


א ליכטיגן חנוכה.

#91 - וואס שמועסט מען ביים שבת טיש?
שבת קודש, חינוך הילדים, אמונה, נייעס

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ביי א שיעור דאנערשטאג נאכט האב איך געהערט ווי דער ראש ישיבה שליט"א האט געזאגט אז מען זאל רעדן נייעס ביים שבת טיש און אויך מילי דשטותא וכדומה, נאר מען זאל זיין שטארק און געדענקן צוריקצוברענגן די שמועס צום אייבערשטן. וואס מיינט עס? און ווי אזוי טוט מען דאס?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וישלח, ט"ו כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א, סימן א): "כִּי אִישׁ הַיִּשְׂרְאֵלִי צָרִיךְ תָּמִיד לְהִסְתַּכֵּל בְּהַשֵׂכֶל שֶׁל כָּל דָּבָר וּלְקַשֵּׁר עַצְמוֹ אֶל הַחָכְמָה וְהַשֵׂכֶל שֶׁיֵּשׁ בְּכָל דָּבָר", אין יעדע זאך וואס מען זעט דארף מען אויפזוכן דעם אייבערשטן אין דעם, "כְּדֵי שֶׁיָּאִיר לוֹ הַשֵׂכֶל שֶׁיֵּשׁ בְּכָל דָּבָר לְהִתְקָרֵב לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ עַל-יְדֵי אוֹתוֹ הַדָּבָר", ווען מען זעט עפעס א זאך דארף מען ארויס נעמען פון דעם א וועג צו דינען דעם אייבערשטן; אפילו מען הערט א שמועס, א נייעס וכדומה, דארף מען ארויס נעמען פון דעם רמזים ווי אזוי צו דינען דעם אייבערשטן. אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן נב): "מִכָּל הַדְּבָרִים צוֹעֵק כְּבוֹד הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, כִּי מְלֹא כָל הָאָרֶץ כְּבוֹדוֹ, וַאֲפִילּוּ מִסִּפּוּרֵי הַגּוֹיִים צוֹעֵק גַּם כֵּן כְּבוֹד הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", פון יעדע זאך זעט מען ארויס דער אייבערשטן, אפילו פון די נייעס פון די אומות העולם הערט מען אויך ארויס דעם אייבערשטן; דאס הייסט, יעדעס מאל ווען מען הערט א נייעס דארף מען ארויס נעמען פון דעם א וועג אין לעבן.


א שבת טיש קומט נישט צו דערציילן נייעס, א שבת סעודה איז א צייט וואס דער טאטע לייגט אריין אין די קינדער אמונה אינעם אייבערשטן און ליבשאפט צום אייבערשטן און צו די תורה, דאס וואס מיר האבן גערעדט ביים שיעור אז מען זאל דערציילן נייעס ביים טיש דאס איז נאר אין א פאל ווען די קינדער ווילן נישט הערן קיין תורות וכו' דעמאלט זאל מען זיי מקרב זיין צום אייבערשטן מיט חכמה דורך שמועסן נייעס און אין די שמועס לייגט מען אריין א ווארט דא א ווארט דארט פון אמונה וכו'.


יעצט אז עס האט פאסירט אזא שרעקליכע פאסירונג, רוצחים זענען געקומען הרג'נען אידן, זיי האבן ג'הרג'ט אן אומשולדיגער בחור מיט א אומשולדיגע מאמע פון קליינע קינדער השם ינקום דמם; וואו מען גייט און וואו מען שטייט קאכט זיך די נייעס, קען מען מיט די נייעס מאכן א כלי אריין צו ברענגען דעם אייבערשטן. מען לייגט אריין אינמיטן פונעם שמועס וואס מוהרא"ש זאגט, אז פאר מען גייט ארויס פון שטוב זאל מען לייגן די האנט אויף די מזוזה און בעטן א קליינע תפילה: "הייליגער באשעפער היט מיר, ברענג מיר צוריק אהיים געזונטערהייט", און ווען מען קומט אן אהיים זאל מען לייגן די האנט אויף די מזוזה און זאגן: "יישר כח אייבערשטער אז איך בין צוריק אהיים בשלום".


מען קען אריין לייגן אינעם שמועס אז מיר זענען אין גלות, "עשיו שונא ליעקב", די גוים האבן אונז פיינט; מען זאל זיך נישט איינרעדן קיין איין רגע אז די גוים זענען אונזערע פריינד און אזוי ווייטער. מען דערציילט די ניסים און חסדים וואס מען האט געזען אינעם צרה און אזוי ווייטער.


בנוגע מילתא דשטותא; דער רבי זאגט (עיין ליקוטי הלכות, נפילת אפים ד, ה): "עס האט א פנים אז מען קען נישט זיין פרייליך נאר אז מען מאכט זיך נאריש"; דאס קען מען מקיים זיין אין שטוב מיט די קינדער, מען מאכט זיך פרייליך מיט די קליינע קינדער, מען טוט אלעס אויף דער וועלט אבי צו זיין פרייליך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#90 - ווי אזוי ווערט מען פטור פון פאניק אטאקעס?
רפואה, אמונה, פחדים, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט מוז איך דאנקען דעם אייבערשטן אויף דעם געוואלדיגן חסד וואס ער האט געטון מיט מיר אז מיט גרויס השגחה פרטית האב איך געטראפן א שיעור פונעם ראש ישיבה שליט"א און דאס איז געווען פאר מיר ממש כמים קרים על נפש עיפה, און דערנאך האב איך אנגעהויבן הערן נאך און נאך שיעורים, און דאס האט מיר ממש אויפגעהויבן און מיר געטוישט מיין לעבן צום גוטן. איך האב ברוך ה' אנגעהויבן זאגן יעדן טאג ח"י פרקים משניות, עטליכע בלאט גמרא, און אזוי ווייטער נאך שיעורים, און איך פרוביר כסדר צו רעדן עטליכע ווערטער צום אייבערשטן.


יעצט האב איך געוואלט בעטן אויב איר קענט מיר העלפן, מיין ווייב ליידט אסאך פון פאניק אטאקעס, זי האט אסאך ענקזייעטי און פחדים, מיר האבן שוין פרובירט אסאך עצות אבער דערווייל האט גארנישט געהאלפן.


מיר פרובירן צו רעדן אסאך פון אמונה, אזוי ווי מיר הערן ביי די שיעורים, צו רעדן אסאך פונעם אייבערשטן, און מיר בעטן אסאך דעם אייבערשטן אויף דעם, אבער דערווייל האבן מיר נאכנישט געזען קיין שינוי לטובה.


איך ווייס אז מ'טאר נישט אויפגעבן, מ'דארף נאר ווייטער בעטן און בעטן, אבער מיין ווייב וויל זייער אז דער ראש ישיבה שליט"א זאל אונז שרייבן עפעס עצות און חיזוק, ווי אזוי מיר קענען זיך שטארקן און נישט אויפגעבן, זיך שטארקן מיט אמונה און בטחון צו קענען פטור ווערן פון די אלע פחדים און בלבולים.


דער אייבערשטער זאל אייך געבן ווייטער כח אנצוגיין מיט די הייליגע ארבעט.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וירא, י"ז חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


אייער מאן האט מיר געבעטן איך זאל אייך שרייבן אפאר ווערטער.


וויסן זאלט איר אז ווי מער א מענטש חזר'ט זיך אמונה, ער נעמט אריין אין זיך די אמונה - איז ער זוכה צו לעבן א רואיגע און פרייליכע לעבן. ווייל אמונה מאכט שטארק די נערוון; מען האט נישט מורא פון קיין שום זאך און מען לעבט רואיג אזוי ווי א קליין קינד פארלאזט זיך אויף זיין טאטע. ווידער אויב מען האט חס ושלום נישט קיין שטארקע אמונה, מען שפירט נישט דעם אייבערשטן, מען מיינט אז די וועלט פירט זיך אן קיין בעל הבית, זאכן פאסירן סתם אן קיין חשבון, מען קוקט אויף די וועלט ווי עס פירט זיך חס ושלום מיט טבע, מקרה און מזל - דעמאלט לעבט מען שטענדיג מיט פחדים און שלעכטע מחשבות; מען באשולדיגט זיך כסדר און פון דעם קומען אלע נערוון קראנקהייטן לא עלינו ולא עליכם.


אמונה איז די רפואה פאר אלע פחדים (ענקזייעט"י, פעני"ק עטעק"ס, וכו') דאס איז די איינציגסטע רפואה פאר די וואס האבן שוואכע נערוון, דערפאר האט דער רבי זייער אסאך גערעדט פון אמונה, און געזאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ה): "דער עיקר דארף א מענטש ארבעטן צוצוקומען צו אמונה, ווייל אן אמונה איז זייער שווער דאס לעבן. עס זענען דא זייער אסאך קרענק וואס קומט נאר צוליב דעם ווייל מען האט נישט קיין אמונה"; די אלע יסורי הנפש וואס מענטשן ליידן זיך נעבעך צאם, אלץ קומט פון חסרון אמונה אויף דעם העלפט נישט קיין רפואות, די איינציגסטע רפואה אויף דעם איז אמונה".


דערפאר בעט איך אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן מיט אמונה; פארלאזטס אייך אויפ'ן אייבערשטן, אזוי וועלן צוביסלעך אוועק גיין אלע פחדים, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות בטחון, סימן א): "מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ בִּטָּחוֹן, אֵין לוֹ שׁוּם פַּחַד", ווער עס האט בטחון האט נישט קיין פחד פון קיינעם; מען לעבט מיט די מחשבה אז דער אייבערשטער איז מיט מיר, ביי מיר און נעבן מיר; איך ליג אין זיינע הענט, אזוי ווי דוד המלך זאגט (תהלים קלא, ב): "כְּגָמֻל עֲלֵי אִמּוֹ כַּגָּמֻל עָלַי נַפְשִׁי", איך בין ווי א קינד וואס פארלאזט זיך אויף די מאמע, אן קיין שום דאגות און אן קיין שום פחדים.


איך שיק אייך דא א תפילה וואס איר זאלט זאגן יעדן טאג; אויב איר וועט זאגן די תפילה יעדן טאג - לכל הפחות איין מאל, וועט איר ביז א קורצע צייט זיין געזונט און שטארק; איר וועט האבן שטארקע נערוון און מער נישט האבן קיין פחדים וכו'.


"גְרוֹיסֶער בַּאשֶׁעפֶער, אִיךְ דַאנְק דִיר פַאר אַלֶעס גוּטְס וָואס דוּ גֶעבְּסְט מִיר, אִיךְ דַאנְק דִיר פַאר מַיין שֵׁיינֶע לֶעבְּן וָואס דוּ גֶעבְּסְט מִיר; פַאר מַיין טֵייעֶרֶער מַאן, פַאר מַיין טֵייעֶר לִיכְטִיג קִינְד אוּן פַאר אַלֶעס גוּטְס וָואס דוּ גֶעבְּסְט מִיר.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין פְרֵיילִיךְ אוּן אִיךְ זָאל הַנָּאָה הָאבְּן פוּן מַיין שֵׁיינֶע לֶעבְּן; וָואס זָאל אִיךְ טוּן אַז אִיךְ הָאבּ נִישְׁט הַנָּאָה פוּן מַיין לֶעבְּן, אִיךְ בִּין אַזוֹי שְׁטַארְק דֶעפְּרֶעסְט אִיךְ וֵויין זֵייעֶר אַסַאךְ, עֶס קוּמֶען אַרַיין אִין מִיר שְׁלֶעכְטֶע מַחְשָׁבוֹת פוּן וֶועלְכֶע אִיךְ קֶען נִישְׁט פָּטוּר וֶוערְן.


אִיךְ בֶּעט דִיר הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל גְלֵייבְּן אַז דוּ הִיטְסְט מִיר, אוּן קֵיינֶער קֶען מִיר נִישְׁט שְׁלֶעכְטְס טוּן. הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל הָאבְּן אֶמוּנָה אוּן אִיךְ זָאל לֶעבְּן מִיט אֶמוּנָה; אִיךְ זָאל לֶעבְּן מִיט דִיר אוּן דִיר שְׁפִּירְן. הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, עֶס אִיז מִיר אַזוֹי שְׁוֶוער, מַיין קָאפּ דְרֵיידְט זִיךְ מִיט שְׁלֶעכְטֶע מַחְשָׁבוֹת. אִיךְ טְרַאכְט אַ גַאנְצְן טָאג נָאר שְׁלֶעכְטְס; מַיינֶע מַחְשָׁבוֹת פַּיינִיגְן מִיר, אִיךְ שְׁפִּיר אַסַאךְ מָאל וִוי אִיךְ הַאלְט עֶס מֶער נִישְׁט אוֹיס, אִיךְ שְׁפִּיר אַז מַיינֶע נֶערְוְון פְּלַאצְן מִיר פוּן אַלֶע שְׁלֶעכְטֶע מַחְשָׁבוֹת.


אִיךְ בֶּעט דִיר אֵייבֶּערְשְׁטֶער, טַאטֶע זִיסֶער, הָאבּ אוֹיף מִיר רַחְמָנוּת! הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל נָאר טְרַאכְטְן פַּאזֶעטִיוו, אִיךְ זָאל נִישְׁט טְרַאכְטְן שְׁלֶעכְטֶע מַחְשָׁבוֹת; הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זִיךְ נִישְׁט בַּאשׁוּלְדִיגְן נָאר אִיךְ זָאל גֶעדֶענְקֶען אַז אַלֶעס קוּמְט פוּן דִיר.


בַּאשֶׁעפֶער, אַסַאךְ מָאל שְׁפִּיר אִיךְ וִוי מַיין לֶעבְּן אִיז מִיר גָארְנִישְׁט וֶוערְד; אִיךְ טְרַאכְט שְׁלֶעכְטֶע מַחְשָׁבוֹת, אִיךְ וִויל אַנְטְלוֹיפְן פוּן מַיין לֶעבְּן, אָבֶּער אִיךְ וֵוייס דָאךְ דֶעם אֱמֶת אַז עֶס אִיז נִישְׁט דָא וואוּ צוּ אַנְטְלוֹיפְן, נָאר צוּ דִיר טַאטֶע זִיסֶער.


דֶערְפַאר קוּם אִיךְ צוּ דִיר אוּן אִיךְ בֶּעט דִיר: הֶעלְף מִיר! הֶעלְף מִיר בִּזְכוּת דַיינֶע צַדִּיקִים וָואס הָאבְּן זִיךְ מוֹסֵר נֶפֶשׁ גֶעוֶוען זֵייעֶר גַאנְצֶע לֶעבְּן פַאר דַיינֶעט וֶועגְן; הֶעלְף מִיר בִּזְכוּת דִי אָבוֹת הַקְּדוֹשִׁים אַבְרָהָם יִצְחָק אוּן יַעֲקֹב, הֶעלְף מִיר בִּזְכוּת דִי אִמָּהוֹת הַקְּדוֹשׁוֹת שָׂרָה רִבְקָה רָחֵל אוּן לֵאָה, אוּן בִּזְכוּת דֶער הֵיילִיגֶער רֶבִּי רַבֵּינוּ נַחְמָן מִבְּרֶסְלֶב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, בִּזְכוּת זַיין תַּלְמִיד רֶבִּי נָתָן זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ אוּן בִּזְכוּת מוֹהֲרָא"שׁ זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, אָמֵן".


איר זאלט זאגן די תפילה נישט איין מאל און נישט צוויי מאל - נאר יעדעס מאל איר שפירט ווי אייערע מחשבות קומען צו לויפן און שטורמען אייער קאפ, איר שפירט ווי אייער קאפ דריידט זיך מיט אלע נעגעטיווע מחשבות, זאלט איר נעמען די תפילה און דאס זאגן אויפ'ן קול, וועט איר זען ביז א קורצע צייט ווי עס וועט אייך בעסער ווערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#89 - א מחשבה נאך תפלה, איז א סימן פונעם אייבערשטן?
תפילה והתבודדות, אמונה, השגחה פרטית

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך דאנק דעם אייבערשטן אז איך בין אנגעקומען צו די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א, און איך האב ב"ה געפאלגט דעם ראש ישיבה און איך בין אדורכגעגאנגען כמעט כל התורה כולה, איך האב געמאכט הונדערטער סיומים אויף אסאך חלקי התורה, בפרט ששה סדרי משנה, נ"ך, ש"ס, תוספתא, תנא דבי אליהו, מדרש רבה, מדרש תנחומא, פרקי דרבי אליעזר, ספרי רבינו, תיקוני זוהר, א גרויס חלק ירושלמי און א גרויס חלק רמב"ם און זוהר, שלחן ערוך, ספרי חסידות, ספרי שו"ת ועוד, אויסערדעם בין איך מעביר סדרה יעדע וואך, און איך זאג תהילים יעדן טאג. איך קען נישט גענוג דאנקען דעם ראש ישיבה פאר די לימודים וואס באגלייטן מיך כסדר, אפילו יעצט ווען איך ארבעט יעדן טאג שווער פרוביר איך צו לערנען יעדן טאג די שיעורים קבועים, בפרט אין די לאנגע שבת נאכמיטאגס וואס נאכ'ן שלאפן א שעה צוויי כאפ איך מיך צו צו די שיעורים ווי א הונגעריגער, און איך לערן שעות ביז מ'דארף שוין לויפן צו מנחה, ס'איז אזוי זיס צו זיצן און לערנען שעות נאכאנאנד אלע חלקי התורה, אז מ'וויל עס ממש נישט אפלאזן נאר מ'מוז שוין לויפן צו מנחה...


יעצט צו מיין שאלה, איך זוך א גוטן ארבייטער אין אפיס, און איין טאג בין איך געזעסן אין אפעס און געבעטן דעם אייבערשטן ער זאל מיר צושיקן איינעם וואס איז גוט פאר מיר, און פלוצלינג קומט איינער אריין אין אפיס און זאגט מיר אז ער זוכט די סארט ארבעט. קען איך עס אננעמען אלס א מעסעדזש פונעם אייבערשטן אז ער איז א גוטער ארבייטער פאר מיר?


איך האב געלערנט אין פעולת הצדיק אז דעם רבינ'ס זיידע, רבי נחמן הורידענקער ז"ל, איז אמאל געווען אין א גאסט הויז און זיך געוואשן צום עסן און פלוצלינג איז אים אריינגעקומען אין קאפ די ווערטער "אל תלחם לחם רע עין" און ער האט נישט געוואלט מאכן א המוציא, ביז נאכדעם איז אים אריינקומען די ווערטער "ואת העורבים צויתי לכלכלך" און דאן האט ער יא געגעסן. וויל איך וויסן צי דאס איז געזאגט געווארן פאר יעדן מענטש אז וואס ס'קומט אים אריין אין די מחשבה נאכ'ן מתפלל זיין, קען ער אננעמען אז אזוי וויל מען פון הימל?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נצבים, כ"ה אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס דו דארפסט זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן און אלע דיינע ספיקות זאלסטו אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן. ווען א מענטש געוואוינט זיך צו צו פרעגן יעדע זאך דעם אייבערשטן, העלפט אים דער אייבערשטער ער זאל וויסן וואס צו טון. אפילו מיר פשוט'ע מענטשן וואס מיר זענען נאך זייער ווייט וכו' און מיר דארפן תשובה טון אויף וואס מיר האבן פוגם געווען, אבער אויב מען בעט דעם אייבערשטן ער זאל ענטפערן און ווייזן א רמז וואס צו טון וכו' העלפט דער אייבערשטן און ער ווייזט אונז פונקטליך ווי אזוי זיך צו פירן.


דער הייליגע בעל שם טוב זכותו יגן עלינו זאגט, אז ווען א מענטש לעבט מיט אמונה און השגחה פרטיות, ער בעט דעם אייבערשטן זאל אים ענטפערן, פארט פלוצלינג דורך א פערד און וואגן און פון די רעש פון די רעדער הערט ער: "יא, יא, יא", אדער: "פָאר, פָאר, פָאר", אדער: "גיי, גיי, גיי, גיי", אזוי ווייסט ער וואס צו טון; זעט מען פון דעם אז אפילו מיר פשוט'ע מענטשן, אויב מיר לעבן מיט התבודדות קענען מיר ארויסנעמען רמזים פון יעדע זאך און וויסן ווי אזוי זיך צו פירן.


וואויל איז דיר אז דו לערנסט אויפ'ן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו). ווער עס לערנט אויפ'ן סדר דרך הלימוד פון רבי'ן - דער דארף שוין נישט קיין שום ראיות און הוכחות אויפ'ן דרך הלימוד, ווייל אז מען קוקט זיך אליינס אן זעט מען וואס מען איז זוכה ווען מען פאלגט דעם רבי'ן, מען איז זוכה ביז א קורצע צייט צו שפאצירן אין די גאנצע תורה.


לערן ווייטער דיינע שיעורים כסדרן ביז דו וועסט מסיים זיין כל התורה כולה. דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן כח): "רָאוּי לָאָדָם, שֶׁיַּעֲבֹר וְיֵלֵךְ בְּזֶה הָעוֹלָם בְּכָל הַסְּפָרִים הַקְּדוֹשִׁים, וְלִלְמֹד כֻּלָּם, כְּדֵי שֶׁיִּהְיֶה בְּכָל מָקוֹם", עס איז גוט פאר'ן מענטש דורך צו לערנען יעדע ספר וואס איז דא, כדי מען זאל קענען זאגן אז מען איז געווען אין יעדן פלאץ, "כְּמוֹ שֶׁנִּמְצָא הַשָּׂרִים הַגְּדוֹלִים, שֶׁהוֹלְכִים וְעוֹבְרִים בַּמְדִינוֹת וּמוֹצִיאִים הוֹצָאוֹת רַבּוֹת עַל זֶה כְּדֵי שֶׁיּוּכַל אַחַר כֵּן לְהִתְפָּאֵר וְלוֹמַר שֶׁהָיָה בַּמְּדִינוֹת", אזוי ווי מען זעט ביי די גרויסע שרים וואס פארן ארום די גאנצע וועלט און געבן אויס אויף דעם זייער אסאך געלט, אלעס נאר כדי זיי זאלן זיך קענען נאכדעם בארימען פאר אלעמען וואו זיי זענען אלץ געווען, "כְּמוֹ שֶׁדֶּרֶךְ הַשָּׂרִים לְהִתְפָּאֵר וְלוֹמַר: 'הָיִיתִי בְּוַרְשָׁא' וְכַיּוֹצֵא בָּזֶה", אזוי ווי די גרויסע שרים האלטן זיך גרויס: "איך בין געווען אין ווארשא" און נאך, "כְּמוֹ כֵן רָאוּי שֶׁיִּהְיֶה הָאָדָם בָּעוֹלָם הַזֶּה בְּכָל מְקוֹמוֹת הַקְּדוֹשִׁים שֶׁל הַתּוֹרָה, כְּדֵי שֶׁיּוּכַל לְהִתְפָּאֵר בָּעוֹלָם הַבָּא שֶׁהָיָה בְּכָל מָקוֹם, דְּהַיְנוּ בְּכָל הַסְּפָרִים הַקְּדוֹשִׁים כַּנַּ"ל", די זעלבע זאך דארף א מענטש לערנען אלע ספרים אז ער זאל זיך קענען בארימען אויף יענע וועלט: "איך האב אלעס געלערנט, איך בין געווען איבעראל"; "וּלֶעָתִיד, בָּעוֹלָם הַבָּא מַזְכִּירִין אוֹתוֹ כָּל מַה שֶּׁלָּמַד בָּעוֹלָם הַזֶּה", און אויף יענע וועלט דערמאנט מען פאר'ן מענטש אלעס וואס ער האט געלערנט אויף די וועלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה.

#88 - ווי אזוי מ'לערנט אויס קינדער זיך צו פארלאזן אויפ'ן אייבערשטן?
חינוך הילדים, אמונה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל פרעגן ווי אזוי מ'לערנט אויס קינדער זיך צו פארלאזן אויפ'ן אייבערשטן, אין די צייט וואס פון נאטור אויס וועלן די קינדער זיך פארלאזן אויף זייערע עלטערן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שלח, כ"ב סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווי אזוי מען איז מחנך קינדער אזוי וואקסן זיי אויף; אז מען רעדט צו זיי אסאך פונעם אייבערשטן וועלן זיי אויפוואקסן מיט אמונה. קינדער וואס הערן טאג און נאכט פון די עלטערן און מחנכים: "דער אייבערשטער וועט העלפן", "מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף", "בעט דעם אייבערשטן", "יישר כח אייבערשטער", - וועלן אויפוואקסן גרויסע צדיקים.


קינדער כאפן זיך מער צו ווען מען רעדט צו זיי דיבורי אמונה; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ג:): "בִּתְחִלָּה קוֹדֶם שֶׁחָטְאוּ יִשְׂרָאֵל, הָיְתָה הַשְּׁכִינָה שׁוֹרָה עִם כָּל אֶחָד וְאֶחָד", פאר מען האט געזינדיגט האט די שכינה גערוט ביי יעדן איינעם, "כֵּיוָן שֶׁחָטְאוּ נִסְתַּלְּקָה שְׁכִינָה מֵהֶם", אבער וויבאלד מען האט געזינדיגט איז די שכינה אוועק געגאנגען; וואס איז דאס 'שכינה'? ווען א מענטש ווייסט קלאר אז אלעס איז דער אייבערשטער און עס איז גארנישט דא אויף די וועלט אויסער דעם אייבערשטן; וואס מען זעט מיט די אויגן איז נאר א לבוש פונעם אייבערשטן, ווייל דער אייבערשטער איז דאך מְמַלֵּא כָּל עַלְמִין וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת מִבַּלְעָדֶיךָ כְּלַל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם, נאר ער האט זיך פארשטעלט אין דומם, צומח, חי, מדבר; אזוי אויך ווייסט ער אז דער אייבערשטער געפינט זיך מיט אים, ביי אים און נעבן אים, דאס מיינט 'השראת השכינה' - די שכינה רוט ביי אים. דעמאלט הייבט דער מענטש אן רעדן צום אייבערשטן, ער דערציילט אלעס פאר'ן אייבערשטער און ער שמועסט זיך אויס זיין הארץ מיט אים אזוי ווי ער וואלט גערעדט מיט זיין נאנטער חבר.


אבער ווען א מענטש זינדיגט רחמנא לצלן גייט אריין אין אים חכמות, שטותים און דמיונות, כאילו דער אייבערשטער האט איבער געלאזט די וועלט וכו'; מען איז צעבראכן און צעריסן און מען גייט ארום מיט קשיות און ספיקות אויפ'ן אייבערשטן רחמנא לצלן. דעריבער קינדער וואס זענען נאך ריין טוען די מצוות מיט א מורא'דיגע אמת בתמימות ובפשיטות, צו זיי קען מען רעדן ריינע אמונה ווערטער אן קיין דריידלעך.


זאלסטו זען צו רעדן מיט דיינע קינדער מעשיות פון תפילה און מעשיות פון צדיקים, דערצייל זיי כסדר ווי אזוי דער אייבערשטער העלפט ווען מען דאוונט און מען בעט אים, זאלן זיי הערן ווי די הייליגע צדיקים האבן זוכה געווען צו ווערן אזוי הייליג און גרויס דורך רעדן אסאך צום אייבערשטן, דורכדעם וועט אין זיי אריין גיין א פייער פון קדושה.


קינדער האבן זייער ליב צו הערן מעשיות, דאס פלאקערט אויף זייער הארץ לעבודת השם יתברך, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן רמח): "דַּע, שֶׁסִּפּוּרֵי מַעֲשִׂיּוֹת מִצַּדִּיקִים, הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד", זאלסט וויסן - זאגט דער רבי - אז דערציילן מעשיות פון צדיקים איז זייער א גרויסע זאך, "כִּי עַל יְדֵי סִפּוּרִים מִצַּדִּיקִים נִתְעוֹרֵר וְנִתְלַהֵב הַלֵּב בְּהִתְעוֹרְרוּת גָּדוֹל לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, בְּחֵשֶׁק נִמְרָץ מְאֹד". ווייל ווען מען הערט א מעשה פון א צדיק ווערט מען אויף געפלאמט און מען באקומט א מורא'דיגע חשק צו וועלן ווערן אן ערליכער איד, נאכדעם וואס מען זעט ווי דער צדיק האט זוכה געווען און ער איז בייגעשטאנען אלע זיינע נסיונות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#87 - פארוואס קומט מיר אן אזוי שווער צו רעדן צום אייבערשטן?
תפילה והתבודדות, אמונה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אלע דרשות און חיזוק וואס איך באקום פונעם ראש ישיבה שליט"א.


איך הער אסאך ביי די דרשות וועגן התבודדות, און איך פרוביר עס טאקע צו טון, איך וויל אבער וויסן אויב דאס וואס דער רבי זאגט צו מאכן התבודדות א שעה, מיינט עס טאקע א גאנצע שעה, אדער זאל מען מאכן וויפיל מען קען?


אויך וויל איך פארשטיין פארוואס דאס קומט מיר אן אזוי שווער, איך אליין ווייס און שפיר ווי סאך דאס העלפט מיר, אבער פון דעסט וועגן קומט עס מיר אן אזוי שווער צו רעדן צום אייבערשטן, פארוואס איז דאס אזוי?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, כ' סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אשריך ואשרי חלקך אז דו פירסט זיך מיט די הייליגע הנהגה וואס דער רבי האט אונז געגעבן, די הנהגה וואס די אבות הקדושים אברהם אבינו, יצחק אבינו און יעקב אבינו האבן זיך געפירט, זיי זענען געגאנגען זיך אויסשמועסן דאס הארץ מיט'ן באשעפער יעדן טאג. דער רבי האט געזאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כה; ק) ער האט געהערט פון אסאך צדיקים אז זיי זענען צוגעקומען צו זייערע מדריגות נאר דורך התבודדות, ווייל מען קען נישט זיין אן ערליכער איד אן התבודדות.


דו פרעגסט וויפיל צייט מען זאל רעדן צום אייבערשטן; דער רבי האט געזאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן צו): "שֶׁרְצוֹנוֹ שֶׁיִּהְיֶה לָנוּ כָּל הַיּוֹם כֻּלּוֹ הִתְבּוֹדְדוּת וּלְבַלּוֹת כָּל הַיּוֹם עַל זֶה", איך וויל מען זאל זיך צוגעוואוינען א גאנצן טאג צו רעדן מיט'ן אייבערשטן, דאס זאל מען טון במשך דעם טאג, מיט דעם זאל מען זיין פארנומען דורכ'ן טאג, "אַךְ לָאו כָּל אָדָם יָכוֹל לְקַיֵּם זֹאת, עַל כֵּן בְּהֶכְרֵחַ לְצַוּוֹת לָהֶם שֶׁיִּהְיֶה לָהֶם עַל כָּל פָּנִים אֵיזֶה שָׁעָה הִתְבּוֹדְדוּת, כִּי גַּם זֶה טוֹב מְאֹד", אבער וויבאלד נישט יעדער איינער קען דאס טון, זיך באשעפטיגן א גאנצן טאג מיט התבודדות, דעריבער האט דער רבי געוואלט מען זאל זיך קובע זיין א באשטימע צייט פאר התבודדות, "אֲבָל מִי שֶׁלִּבּוֹ חָזָק בַּה', וְרוֹצֶה לְקַבֵּל עָלָיו עֹל עֲבוֹדָתוֹ יִתְבָּרַךְ בֶּאֱמֶת, רְצוֹנוֹ שֶׁיִּהְיֶה לוֹ כָּל הַיּוֹם הִתְבּוֹדְדוּת", אבער ווער עס איז שטארק מיט'ן אייבערשטן און וויל דינען דעם אייבערשטן מיט אן אמת זאל א גאנצן טאג רעדן צום אייבערשטן. אזוי ווי מיר געפונען אז חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות כא.): "וּלְוַאי שֶׁיִּתְפַּלֵּל אָדָם כָּל הַיּוֹם כֻּלּוֹ", הלואי זאל א מענטש דאווענען א גאנצן טאג.


דאס וואס דו באקלאגסט זיך אז דאס רעדן צום אייבערשטן קומט דיר אן אזוי שווער און דו פרעגסט פארוואס; דאס קומט מחמת חסרון אמונה, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן סב): "וּבֶאֱמֶת, אִם הָיָה יוֹדֵעַ הָאָדָם יְדִיעָה בְּלֵב שָׁלֵם 'שֶׁמְּלֹא כָל הָאָרֶץ כְּבוֹדוֹ', וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא עוֹמֵד בִּשְׁעַת הַתְּפִילָּה וְשׁוֹמֵעַ הַתְּפִילָּה, וַדַּאי הָיָה מִתְפַּלֵּל בְּהִתְלַהֲבוּת גָּדוֹל, וְהָיָה מְדַקְדֵּק מְאֹד לְכַוֵּן אֶת דְּבָרָיו", ווען א מענטש וואלט ווען געוויסט ביי זיך קלאר אז דער אייבערשטער שטייט נעבן אים בשעת ער דאוונט און ער הערט אויס יעדעס ווארט וואס ער בעט, וואלט דער מענטש געדאוונט אזוי ווי עס דארף צו זיין און ער וואלט מכוון געווען יעדע איינציגסטע ווארט ווי אזוי ער זאגט עס ארויס, "וּבִשְׁבִיל שֶׁהָאָדָם אֵינוֹ יוֹדֵעַ זֹאת יְדִיעָה בְּלֵב שָׁלֵם", אבער כל זמן דער מענטש האט נישט די שטארקייט אין אמונה, "בִּשְׁבִיל זֶה אֵינוֹ מִתְלַהֵב כָּל כָּךְ, וְאֵינוֹ מְדַקְדֵּק כָּל כָּךְ", איז ער נישט אזוי שטארק אין דאווענען צום אייבערשטן, "וְכָל אֶחָד לְפִי מִעוּט שִׂכְלוֹ וִידִיעָתוֹ", יעדער איינער לויט ווי ווייניג געפיל ער האט אין אמונה אזוי איז ביי אים אפגעשוואכט דאס דאווענען.


מוהרא"ש זאגט אז מען זעט ווי מיט א חבר קען מען רעדן שעות אויף שעות על דא ועל הא, אבער ווען עס קומט צו רעדן צום אייבערשטן קען ער נישט עפענען זיין מויל ארויס צו זאגן אפילו איין ווארט; דאס קומט נאר פון חסרון אמונה, אז מען שפירט נישט דעם אייבערשטן און מען זעט אים נישט. די עצה אויף דעם איז צו וויינען צום אייבערשטן אויף דעם אליינס: "הייליגער באשפער העלף מיר איך זאל האבן אמונה און איך זאל דיר שפירן, איך זאל שפירן ווי דו ביסט מיט מיר און ווי דו הערסט מיר אויס ווען איך רעד צו דיר". אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות, אות אמונה, סימן כג): "כְּשֶׁנּוֹפֵל מֵאֱמוּנָתוֹ יִבְכֶּה", ווען א מענטש פאלט פון אמונה, ער שפירט נישט דעם אייבערשטן זאל ער וויינען צום אייבערשטן און בעטן אויף דעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#86 - האב איך א ריינע אמונה?
אמונה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך מיין אז איך האב אמונה, אבער למעשה זע איך אז איך פאל נאך אראפ, ווי אזוי קען דאס זיין? ווי אזוי קען זיין אז איך שעם זיך נישט פונעם אייבערשטן? מיינט דאס אז באמת האב איך נישט קיין אמונה?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בהעלותך, י"ד סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו אז יעדע מענטש ווערט געבוירן מיט א ריינע אמונה נאר ווען מען זינדיגט ווערט צוביסלעך פארלאשן די אמונה. דאס מיינט נישט צו זאגן אז מען האט נישט קיין אמונה, נאר עס ווערט אפגעשוואכט; דער מענטש שפירט נישט ווי דער אייבערשטער איז ממש ביי אים און נעבן אים.


בפרט ווען א מענטש זינדיגט אין די עבירה פון ניאוף וכו' אדער אין אנדערע עבירות וואס פארשטאפן דאס הארץ וכו' דעמאלט ווערט ער פול מיט קשיות און ספיקות וכו' און עס איז אים זייער שווער אנצונעמען די פשוט'ע אמונה אינעם אייבערשטן, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות אמונה, סימן כב): "הַפֶּשַׁע שֶׁל אָדָם מַכְנִיס כְּפִירָה לָאָדָם", ווען א מענטש זינדיגט גייט אריין אין אים כפירות; אזוי ווי דער נביא זאגט (ישעיהו נט, ב): "כִּי אִם עֲוֹנֹתֵיכֶם הָיוּ מַבְדִּלִים בֵּינֵכֶם לְבֵין אֱלֹקֵיכֶם, וְחַטֹּאותֵיכֶם הִסְתִּירוּ פָנִים מִכֶּם מִשְּׁמוֹעַ", פון דעם קומט אלע קשיות אויפ'ן אייבערשטן רחמנא לצלן.


די עצה אויפצובויען די אמונה איז דורך רעדן פון אמונה; אמונה באקומט מען ווען מען רעדט פון דעם. דערפאר, ווי מער מען רעדט פונעם אייבערשטן אלץ מער בויט זיך אויף די אמונה, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מד): "הָאֱמוּנָה תּוֹלָה בְּפֶה שֶׁל אָדָם", ווי מער מען רעדט פון אמונה אלץ מער איז מען זוכה צו דעם, אזוי ווי עס שטייט אין פסוק (תהלים פט, ב): "אוֹדִיעַ אֱמוּנָתְךָ בְּפִי", דוד המלך זאגט: 'מיט מיין מויל פארצייל איך פונעם אייבערשטן', "הַיְנוּ עַל יְדֵי שֶׁמְּדַבְּרִין הָאֱמוּנָה בַּפֶּה, זֶהוּ בְּעַצְמוֹ אֱמוּנָה, וְגַם עַל יְדֵי זֶה בָּאִים לֶאֱמוּנָה", אז מען רעדט פון אמונה - דאס אליין איז אמונה און דאס ברענגט מען זאל האבן אמונה.


דערפאר איז א גרויסע זאך אז מען זאל שטענדיג רעדן פונעם אייבערשטן און ווי מען קען נאר זאל מען דערמאנען דעם אייבערשטן; אז מען פרעגט איינעם: "וועסט קומען היינט נאכט?" זאל מען נישט ענטפערן: "יא", נאר: "מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף"; מען פרעגט איינעם: "וואס מאכסטו? וואס הערט זיך?" ענטפערט מען: "ברוך השם, געלויבט דעם אייבערשטן", אזוי בויעט זיך אויף די אמונה.


איינמאל מען איז זוכה צו א ריינע אמונה איז דער גאנצער לעבן אנדערש; מען לעבט א חיים טובים, מען לעבט ממש א לעבן אין גן עדן. דערפאר האט דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, סימן לג): "אֵצֶל הָעוֹלָם אֱמוּנָה הוּא דָּבָר קָטָן, וְאֶצְלִי אֱמוּנָה הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד, וְעִקַּר הָאֱמוּנָה הִיא בְּלִי שׁוּם חָכְמוֹת וַחֲקִירוֹת כְּלָל, רַק בִּפְשִׁיטוּת גָּמוּר כְּמוֹ שֶׁהַנָּשִׁים וְהַהֲמוֹן עַם הַכְּשֵׁרִים מַאֲמִינִים". ביי די וועלט איז אמונה א קלייניקייט אבער ביי מיר איז דער עיקר אמונה אן חקירות און אן חכמות, נאר פשוט אזוי ווי פרויען און פשוט'ע מענטשן וואס לעבן בתמימות ופשיטות מיט אמונה אינעם אייבערשטן.


ווען א מענטש האט אמונה, ער ווייסט אז אלעס איז דער אייבערשטער און קיין שום זאך פירט זיך נישט פון זיך אליינס, נאר דער אייבערשטער איז מְמַלֵּא כָּל עַלְמִין וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת מִבַּלְעָדֶיךָ יִתְבָּרַךְ כְּלָל, איז אים אלעס פיין און אלעס גוט.


זע צו זינגען ניגונים פון אמונה, זינג די ווערטער: "מְמַלֵּא כָּל עַלְמִין, וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין, וּבְתוֹךְ כָּל עַלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת בִּלְעָדָיו יִתְבָּרַךְ כְּלָל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם"; אלץ בחור האט מוהרא"ש זכרונו לברכה פארפאסט א ניגון אויף די ווערטער. ער פלעגט גיין אין וואלד רעדן צום אייבערשטן און ער האט מורא געהאט צו זיין אליינס אין וואלד, פון די חיות וכו', האט ער זיך אונטער געזינגען די ווערטער: "מְמַלֵּא כָּל עַלְמִין, וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין, וּבְתוֹךְ כָּל עַלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת בִּלְעָדָיו יִתְבָּרַךְ כְּלָל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם". מוהרא"ש האט דערציילט אז עס איז אים געווען זייער שווער אין אנהייב ווייל ער האט זייער מורא געהאט צו זיין אליינס אין וואלד, און דערפאר האט ער גע'חזר'ט די ווערטער: "מְמַלֵּא כָּל עַלְמִין, וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין, וּבְתוֹךְ כָּל עַלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת בִּלְעָדָיו יִתְבָּרַךְ כְּלָל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם", ער האט דאס גע'חזר'ט אן א שיעור מאל ביז ער האט שוין נישט געהאט קיין שום פחד פון קיינעם; פון דעם איז געווארן די שיינע ניגון אויף די ווערטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#85 - פארוואס דארף מען אזויפיל בעטן אויף משיח?
תפילה והתבודדות, אמונה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר די שיעורים, דאס איז ממש מיין לעבן, עס האט מיר אינגאנצן געטוישט צום גוטן, אין שלום בית, אין קדושה, און אין אלע ענינים.


איך הער כסדר פונעם ראש ישיבה שליט"א וועגן די עצה פון התבודדות, צו רעדן אסאך צום אייבערשטן, און אז איינער וואס טוט דאס איז באמת א גליקליכער מענטש. ברוך ה' אז אין זכות פון די שיעורים גייט ביי מיר נישט דורך א טאג וואס איך זאל נישט רעדן צום אייבערשטן. וויל איך אבער פרעגן פארוואס מיר בעטן אזוי סאך אז משיח זאל שוין קומען, אויב דער גאנצער תכלית איז נאר צו לעבן מיט'ן אייבערשטן, איז דאך אזא מענטש שוין נישט אין גלות, וואס פעלט נאך אויס צו בעטן אויף משיח?


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת קדושים, ג' אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו ביסט זיך מחי' מיט'ן הייליגן רבינ'ס דיבורים; דער רבי לערנט מיט אונז די לימודים וואס משיח וועט לערנען מיט אונז. דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רסו): "צווישן מיר און משיח איז נישט דא קיין חילוק, איין חילוק איז דא, ביי משיח וועט מער נישט זיין קיין בחירה און יעצט איז נאך דא די בחירה"; משיח צדקינו וועט אריין ברענגען אזא ליכטיגקייט אין די וועלט אז יעדער איינער וועט שפירן ווי דער אייבערשטער איז מיט אים, ביי אים און נעבן אים און מען וועט רעדן צום אייבערשטן.


דאס טוט דער רבי מיט אונז שוין יעצט, ער לערנט מיט אונז אז מיר זאלן נוצן דעם שווערד פון משיח. אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א, סימן ב): "עִקַּר כְּלֵי זֵינוֹ שֶׁל מָשִׁיחַ הוּא הַתְּפִלָּה", משיח'ס געווער וועט זיין תפילה, "וְכָל מִלְחַמְתּוֹ שֶׁיַּעֲשֶׂה וְכָל הַכְּבִישׁוֹת שֶׁיִּכְבֹּשׁ – הַכֹּל מִשָּׁם", אלע מלחמות און אלעס וואס ער וועט איינעמען וועט זיין נאר דורך תפילה; קיינער וועט נישט זיין פארנומען מיט א צווייטן, יעדער וועט טראכטן נאר פונעם אייבערשטן און מען וועט זיך נישט קריגן איינער מיט'ן צווייטן וואס דאס איז דער גלות וואס מיר ליידן, מען קריגט זיך איינער מיט'ן צווייטן.


מיר דארפן בעטן דעם אייבערשטן אז מיר זאלן שוין זוכה זיין ארויס צו גיין פון גלות; מוהרא"ש זאגט אז דער גאנצער גלות איז איין ווארט: 'מחלוקת'; אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא סט:): "וַעֲדַיִן מְרַקֵּד בֵּינָן", אז די עבירה פון שנאת חנם איז נאך אלץ צווישן אונז.


מוהרא"ש זכרונו לברכה פלעגט שטענדיג וויינען אויף מחלוקת, ער פלעגט זאגן: "דער גאנצער גלות איז אז עס איז דא פירודים צווישן אידישע קינדער"; די אשכנזים ווילן נישט די ספרדים און צווישן זיך איז מען אויך צעריסן און צעשלאגן וכו' וכו', אזוי אויך ביי די ספרדים, מ'וויל נישט די אשכנזים און צווישן זיך האט מען זיך אויך פיינט איינער דעם אנדערן. מוהרא"ש פלעגט זאגן: "מיר זענען אלע אויף איין שיף, די אומות העולם מאכן לעכער אינעם שיף און ווילן אונז חס ושלום דערטרענקען"; דארפ'ן מיר זיך העלפן איינער דעם אנדערן און נישט זוכן יענעם צו קלאפן, דאס איז דער גלות און אויף דעם בעטן מיר און ווארטן אז משיח זאל אונז שוין אויסלייזן פון די אלע קטנות'ער, און מיר זאלן זיך ליב האבן איינעם דעם צווייטן. אזוי ווי עס שטייט ביי די נבואה אויף די צייט ווען משיח וועט קומען (ישעיהו יא, ו): "וְגָר זְאֵב עִם כֶּבֶשׂ וְנָמֵר עִם גְּדִי יִרְבָּץ", דער וואלף מיט די לעמעלע, דער לעמפערט מיט די ציגעלע וועלן זיצן צוזאמען, "וְעֵגֶל וּכְפִיר וּמְרִיא יַחְדָּו, וְנַעַר קָטֹן נֹהֵג בָּם", א יונגע קאלב מיט א יונגע לייב וועלן גיין צוזאמען, "וּפָרָה וָדֹב תִּרְעֶינָה יַחְדָּו יִרְבְּצוּ יַלְדֵיהֶן, וְאַרְיֵה כַּבָּקָר יֹאכַל תֶּבֶן", דער קו מיט'ן בער וועלן צוזאמען פאשען, דער לייב וועט עסן שטרוי צוזאמען מיט די בהמות. "וְשִׁעֲשַׁע יוֹנֵק עַל חֻר פָּתֶן, וְעַל מְאוּרַת צִפְעוֹנִי גָּמוּל יָדוֹ הָדָה", קינדער וועלן זיך שפילן מיט גיפטיגע שלענג, "לֹא יָרֵעוּ וְלֹא יַשְׁחִיתוּ בְּכָל הַר קָדְשִׁי", קיינער וועט נישט שטערן דעם צווייטן און קיינער וועט נישט שלעכטס טון פאר'ן צווייטן, ווייל עס וועט זיין: "כִּי מָלְאָה הָאָרֶץ דֵּעָה אֶת ה', כַּמַּיִם לַיָּם מְכַסִּים", אלע וועלן וויסן פונעם אייבערשטן און מען וועט לעבן מיט אמונה.


דער אייבערשטער זאל אונז שוין ארויס נעמען פון דעם ביטערן גלות, מיר זאלן שוין זוכה זיין צו ביאת משיח וואס וועט אריין ברענגען אין יעדן איינעם אז מען זאל רעדן צום הייליגן באשעפער, אזוי ווי דער פסוק זאגט (צפניה ג, ט): "אָז אֶהְפֹּךְ אֶל עַמִּים שָׂפָה בְרוּרָה, לִקְרֹא כֻלָּם בְּשֵׁם ה' לְעָבְדוֹ שְׁכֶם אֶחָד", יעדער וועט רעדן צום אייבערשטן און יעדער וועט אוועק ווארפן די געלט, אזוי ווי עס שטייט (ישעיהו ב, כ): "בַּיּוֹם הַהוּא יַשְׁלִיךְ הָאָדָם אֵת אֱלִילֵי כַסְפּוֹ, וְאֵת אֱלִילֵי זְהָבוֹ", אמן.

#84 - וואו זענען אלע תפלות וואס מיר האבן מתפלל געווען פאר שמעי ע"ה?
תפילה והתבודדות, אמונה, קשיות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


עס טוט מיר אזוי וויי אז שמעי ענדצווייג ע"ה איז נפטר געווארן, און נאך מער שטעכט מיר וואו זענען געגאנגען די אלע תפלות און טרערן וואס מ'האט פארגאסן צו בעטן דעם אייבערשטן פאר זיין רפואה.


איך ווייס נישט נאך פון נאך א מענטש וואס האט אזויפיל מתפלל געווען, אזויפיל געוויינט און געבעטן, ווי שמעי ע"ה.


איך שעם זיך צו זאגן, אבער איך בין געשטאנען ביי זיין לויה און זיך געבראכן קאפ אויב אזויפיל תפלות און אזויפיל טרערן זענען נישט געענטפערט געווארן, ווי אזוי קען איך זיך נאך שטארקן ווייטער צו בעטן און מתפלל זיין, ווי אזוי קען איך האפן אז דער אייבערשטער וועט ענטפערן מיינע תפלות וואס זענען נישט מיט טרערן און נישט אזויפיל שעות, און נישט מיט אזא צעבראכן הארץ, און נישט פון אזא ריין הארץ ווי שמעי?


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען מחזק זיין.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', כ"ג ניסן, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז פאר אונז זייער שווער אראפצושלונגען די ביטערע נייעס אז מיר האבן פארלוירן א טייערע תלמיד הישיבה - שמעי עליו השלום.


מיר ווייסן גארנישט און מיר פארשטייען גארנישט, מיר ווייסן נאר איין זאך אז דער אייבערשטער פירט די וועלט און אלעס וואס דער אייבערשטער טוט איז גוט. מיר דארפן שטענדיג חזר'ן: "מיר ווייסן גארנישט און מיר פארשטייען גארנישט"; דער אייבערשטער פירט די וועלט, "אֵל אֱמוּנָה וְאֵין עָוֶל, צַדִּיק וְיָשָׁר הוּא (דברים לב, ד)", פארוואס? פאר ווען? און פאר וואו? דאס האט נישט מיט אונז.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן נב): דאס וואס עס איז דא קשיות אויפן אייבערשטן - אזוי דארף צו זיין, "וְכָךְ נָאֶה וְיָפֶה לוֹ", און דאס איז די שיינקייט פונעם אייבערשטן, ווייל אויב מיר וואלטן אלעס פארשטאנען וואלט דאך געווען זיין שכל אזוי ווי אונזער שכל - חס ושלום; קומט אויס אז דאס איז דער שיינקייט פונעם אייבערשטן, אז מיר פארשטייען אים נישט. אבער דער רבי האט אויסגעפירט: "וואויל איז דעם וואס האט נישט קיין קשיות אויפן אייבערשטן".


יעדע "פארוואס?" איז א קשיא אנטקעגן די אמונה; מוהרא"ש זאגט: "לָמָה? יֹאמְרוּ הַגּוֹיִם" - א גוי פרעגט פארוואס, א איד פרעגט נישט פארוואס, א איד גלייבט אינעם אייבערשטן, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט ווי אזוי? אט אזוי, אזוי ווי עס גייט, אזוי איז גוט -  "אַשְׁרֵי הָעָם שֶׁכָּכָה לוֹ", וואויל איז פאר א איד וואס ער האט נישט קיין קשיות, נאר ער חזר'ט שטענדיג: "שֶׁכָּכָה לוֹ".


ווען מען זעט ווי יונגע מענטשן ווערן אוועקגעריסן פון די וועלט דארף מען געדענקען וואס חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ירושלמי ברכות כ.) אז דער הייליגער תנא רבי עקיבא איז אמאל געזיצן מיט זיינע תלמידים און געלערנט תורה אונטער די שאטן פון א פייגן בוים, ווען עס איז געקומען די צייט וואס די פייגן הייבן אן ווערן געצייטיגט האבן זיי געזען ווי דער בעל הבית שטייט אויף יעדן אינדערפרי נאך פאר זיי קומען לערנען אראפ נעמען די געצייטיגע פייגן, זיי האבן זיך זייער געוואונדערט פארוואס ער שטייט אויף אזוי פרי דאס צו טון, זיי האבן געטראכט אז מן הסתם איז דער בעל הבית זיי חושד און ער האט מורא אז זיי וועלן גנב'נען פון די געצייטיגטע פייגן, דעריבער פעדערט ער זיך יעדן אינדערפרי אראפצונעמען די פרישע געצייטיגטע פייגן, האבן זיי מחליט געווען אז זיי וועלן גיין צו א צווייטע פלאץ. ווען דער בעל הבית האט געזען אז זיי זענען אוועק פון די שאטן פון זיין בוים האט דאס אים זייער געשטערט, ער האט זיי געזאגט: "אַף חֲדָא מִצְוָה דַּהֲוִיתָן נְהִיגִין וְעָבְדִין עַמֵי מְנַעְתּוּנַּהּ מִינִּי?" די איין מצוה וואס איך האב געהאט אז איר פלעגט לערנען אונטער מיין פייגן בוים האט איר אויך אוועקגענומען פון מיר? האבן זיי אים געזאגט: "מיר זענעון אוועק געגאנגען ווייל מיר האבן געזען אז דו ביסט אונז חושד אז מיר וועלן גנב'נען פייגן. דער בעל הבית האט זיי נישט געענטפערט פארוואס ער שטייט אויף אזוי פרי, ער האט זיי אבער געבעטן אז זיי זאלן צוריק קומען לערנען תורה אונטער זיין פייגן בוים. דעם קומענדיגן טאג איז ער נישט אויפגעשטאנען פארטאגס קלויבן די פייגן, ער האט געווארט די זון זאל אויפשיינען און ווען די זון האט אויפגעשיינט זענען אלע פייגן פארפוילט געווארן, האבן די חכמים פארשטאנען פארוואס ער שטייט אויף יעדן טאג אזוי פרי אראפצונעמען די פייגן, און זיי האבן געזאגט: "בַּעַל הַתְּאֵנָה יוֹדֵעַ אֵימָתַי עוֹנָתָהּ שֶׁל תְּאֵנָה לִלְקֹט וְהָיָה לוֹקְטָהּ", דער בעל הבית פונעם פייגן בוים ווייסט פונקטליך ווען עס איז די צייט אראפצונעמען די פייגן פון בוים, "כָּךְ הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא יוֹדֵעַ אֵימָתַי עוֹנָתָן שֶׁל צַדִּיקִים לְסַלֵּק מִן הָעוֹלָם וְהוּא מְסַלְּקָן", אזוי אויך ווייסט דער אייבערשטער פונקטליך ווען עס איז די צייט צוריק צו נעמען די נשמה פון די צדיקים; דעריבער זאלסטו נישט פרעגן קיין קשיות און שאלות: "וואו זענען די תפילות?" "פארוואס איז ער נפטר געווארן?" ווייל מען טאר מען נישט פרעגן: "פארוואס? פאר ווען? פאר וואו?" נאר מען דארף האלטן אין איין חזר'ן אז דער אייבערשטער פירט די וועלט - אזוי ווי רבי עקיבא האט געזאגט.


וואויל איז פאר דעם וואס האט נישט קיין קשיות, דער מענטש איז זוכה צו לעבן א חיים טובים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#83 - פארוואס עסט מען אומשולדיגע בעלי חיים?
אמונה, שאלות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל פארשטיין פארוואס דער אייבערשטער האט געמוזט באשאפן די וועלט אויף אזא וועג אז מ'זאל מוזן הרג'ענען אומשולדיגע בעלי חיים זיך צו שפייזן אויף זיי.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויקהל, כ"ב אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דער אייבערשטער האט באשאפן די וועלט אויף אן אופן אז מען זאל עסן פיש און פלייש אז מען זאל שחט'ן בהמות - איז דאס נישט קיין צער בעלי חיים, די הייליגע תורה ווייסט אויך וואס צער בעלי חיים איז.


אנטלויף פון די אלע נארישע שיטות פון די וועדזשעטעריענס וואס דאס וועט דיר נאר משוגע מאכן און פארדרייען דיין לעבן, און דו וועסט גארנישט האבן פון דעם. ענדערש זאלסטו זיך אריין לייגן אין אמונה; זאלסט חזר'ן טאג און נאכט אז עס גארנישט דא אויסער דעם אייבערשטן, און אלעס וואס מיר זעען איז נאר א פארשטעלאכץ מיט וואס דער אייבערשטער האט זיך אנגעטון; דער אייבערשטער איז אין יעדע זאך - אין דומם, צומח, חיה, מדבר - אלעס איז נאר א פארשטעלאכץ פונעם אייבערשטן, דורכדעם וועסטו האבן א גוטע לעבן. וואויל איז דעם וואס גייט בדרך התורה, דער לעבט א גוט לעבן בזה ובבא.


איך האף אז דו וועסט אנעעמען מיינע ווערטער - וועט דיר גוט זיין.

#82 - ווי אזוי קען איך בארואיגן מיין ווייב, וואס ווערט זייער אנגעצויגן פאר יעדן יום טוב?
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, אמונה, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין אויפגעוואקסן אין א הערליכע רואיגע שטוב ב"ה, פון מיט אמונה פשוטה, ווי אזוי דער אייבערשטער פירט איז, און אפילו ווען ס'קומט א שוועריקייט שטארקט מען זיך אז דער אייבערשטער פירט זיכער אלעס צום גוטן, און דער אייבערשטער וועט זיכער העלפן אז אלעס וועט אריבערגיין בשלום.


דער אייבערשטער האט מיר געהאלפן אז איך האב חתונה געהאט מיט מיין ווייב, זייער א וואוילע פרוי, די שלום בית איז געוואלדיג ב"ה, מ'העלפט זיך און מ'איז איבערגעגעבן איינער צום צווייטן, מיר האבן ב"ה עטליכע ליכטיגע קינדער, און איך שפיר ממש ווי די שכינה רוהט ביי מיר אין שטוב, דער אייבערשטער זאל ווייטער העלפן.


דער פראבלעם איז אבער אז מיין ווייב נעמט זייער שווער ווען ס'דא אסאך ארבעט אין שטוב, דאס מאכט זיך ספעציעל פאר יעדן יו"ט, זי קען נישט נעמען דעם געדאנק אז ס'גייט קומען אזויפיל ארבעט, זי ווערט געפערליך נערוועז דערפון און איך קען איר ממש נישט בארואיגן, עד כדי כך אז זי קען בכלל נישט הנאה האבן פון א יו"ט, זי קען קוים ווארטן דער יו"ט זאל אריבערגיין און מ'זאל צוריקגיין צום נארמאלן סדר היום.


און דער פראבלעם ווערט גרעסער אז איך האב ממש נישט קיין וועג ווי אזוי איר צו העלפן, אויב שאר איך זיך ארויף די ארבל און נעם זיך העלפן, ווערט זי זייער צעבראכן ווייל דאס מאכט איר שפירן אז זי קען נישט אליין טון די ארבעט, און זי הייסט מיר גלייך אויפהערן. אויב העלף איך נישט און איך מאך זיך נישט וויסנדיג, ווערט זי זייער ברוגז, און מיט רעכט, פארוואס איך פארשטיי איר נישט. אויב רעד איך יא, איך ווייז ארויס מיטגעפיל און איך זאג איר אז איך פארשטיי ווי שווער ס'איז איר ארבעט זיך אפצוגעבן מיט'ן אזויפיל זאכן, מיט קאכן, איינקויפן קליידער, און אכטונג געבן אויף די קינדער,  מאכט דאס איר אויך נישט רואיג אויפ'ן הארצן, זי הויבט אן וויינען און זיך אפרעדן אויף זיך אליין אז זי איז אזוי שלעכט, אז זי קען נישט אנקומען צו טון איר ארבעט ווי עס דארף צו זיין, עס שטערט איר זייער אז איך קען זיך האלטן רואיג אפילו אין אנגעצויגענע מצבים, און זי קען דאס נישט באווייזן.


און דאס איז נישט נאר ממש פאר יו"ט, נאר חדשים פריער קען זי זיך שוין זארגן וואס זי גייט טון ווען ס'גייט קומען יו"ט, אדער אן אנדערע פארנומענע צייט, ווי אזוי וועט זי קענען אניאגן מיט אלעס.


איך מיין אז זי האט ב"ה די כוחות אלעס צו טון, נאכדערצו ווען איך לייג צו א האנט, און מיר האבן נאך הילף אויך פון רוימערקעס, איך מיין אז איר פראבלעם איז נאר אין מח, זי איז ב"ה געזונט און שטארק בגוף ובנפש, נאר ווען ס'קומט צו דעם ענין ווערט איר מח פארקנאקט, און זי קען נישט גלויבן אז זי וועט עס קענען באווייזן.


איך וואלט ווען געדארפט מער אריינברענגען אמונה פשוטה אין שטוב, אז דער אייבערשטער געבט נישט פאר א מענטש א נסיון אדער שוועריקייט וואס ער קען נישט פארנעמען, דארף איך אויך וויסן א וועג ווי אזוי מ'ברענגט אריין אמונה אין שטוב, נישט אז איך בין שוין אינגאנצן אויסגעארבעט מיט א ריינע אמונה, אבער איך שפיר אז ווען איך וועל אריינברענגען מער אמונה אין מיר און אין מיין ווייב, וועט אלעס גיין כשורה.


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען ארויסהעלפן אין דעם ענין.


א גרויסן יישר כח.


מענדל

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת נח, ג' מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מענדל נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו אליינס שרייבסט דעם ענטפער ווי אזוי דו קענסט בארואיגן דיין ווייב - נאר דורך אמונה.


וויסן זאלסטו אז אמונה איז די רפואה פאר אלע פראבלעמען וואס מענטש ליידן לא עלינו; בפרט גייסטישע פראבלעמען. אלע נערוון, פחדים, דמיונות וכו' וכו' קומט מחמת חסרון אמונה, און ווי מער א מענטש חזר'ט זיך איין די פשוט'ע ריינע אמונה אלץ מער ווערט מען רואיג און פרייליך, מען לעבט נישט מיט קיין לחץ און מען האט נישט קיין פחדים וכו'.


אויף דיין פראגע ווי אזוי קען מען זוכה זיין צו לעבן מיט אמונה; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ח): "וְצָרִיךְ לְבַקֵּשׁ מְאֹד מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ שֶׁיִּזְכֶּה לְהִתְקָרֵב לְמַנְהִיג אֲמִתִּי, כְּדֵי שֶׁיִּזְכֶּה לֶאֱמוּנָה אֲמִתִּית בִּשְׁלֵמוּת", מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו טרעפן אן אמת'ער צדיק וואס קען צו ברענגען צו האבן א ריינע קלארע אמונה, "כי כָּל הַמִּתְקָרְבִים לְמַנְהִיג אֲמִתִּי, זוֹכִין לֶאֱמוּנָה יְשָׁרָה דִּקְדֻשָּׁה", ווייל אלע וואס זענען מקורב צו אן אמת'ן צדיק זענען זוכה צו האבן א קלארע אמונה; ביי אנשי שלומינו איז דער תורה די צוואה פון רבי'ן, דעם תורה 'תקעו תוכחה' האט דער רבי געזאגט דעם לעצטן ראש השנה פון זיין לעבן (עיין פעלת הצדיק, סימן תתרט).


דער הייליגער רבי - ער לערנט אונז אויס צו האבן אמונה; דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן לג): "אֵצֶל הָעוֹלָם אֱמוּנָה הוּא דָּבָר קָטָן", ביי די וועלט איז אמונה א קלייניקייט, "וְאֶצְלִי אֱמוּנָה הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד, וְעִקַּר הָאֱמוּנָה הִיא בְּלִי שׁוּם חָכְמוֹת וַחֲקִירוֹת כְּלָל", אבער ביי מיר איז דער עיקר אמונה, אן קיין חקירות און אן קיין חכמות, "רַק בִּפְשִׁיטוּת גָּמוּר כְּמוֹ שֶׁהַנָּשִׁים וְהַהֲמוֹן עַם הַכְּשֵׁרִים מַאֲמִינִים", נאר פשוט אזוי ווי פרויען און פשוט'ע מענטשן גלייבן. דער רבי לערנט אונז אויס מיר זאלן רעדן צום אייבערשטן אויף אונזער מאמע לשון, דאס אליינס ברענגט אמונה. אזוי ווי עס שטייט אין פסוק (תהלים פט, ב): "אוֹדִיעַ אֱמוּנָתְךָ בְּפִי"; ווי מער א מענטש געוואוינט זיך צו צו רעדן פונעם אייבערשטן אלץ שטערקער ווערט איינגעבאקן אין אים די אמונה.


די ערשטע זאך זאלסטו יעדן טאג בעטן דעם אייבערשטן אז דיין ווייב זאל זיין געזונט, מאך זיך א תפילה אין אידיש: "רבונו של עולם איך דאנק דיר פאר מיין שיינע לעבן וואס דו האסט מיר געגעבן, איך דאנק דיר פאר אלעס וואס דו געבסט מיר און פאר מיין ווייב און קינדער; איך בעט דיר טאטע זיסער, העלף מיין ווייב זי זאל האבן כח אויפצוציען די קינדער געזונטערהייט, זי זאל נישט ווערן דערשראקן פאר א יום טוב וכדומה"; אזוי זאלסטו בעטן פאר איר זי זאל האבן שטארקע נערוון און נישט צעפאלן ווערן פון אסאך ארבעט, וועסטו זען ווי דער אייבערשטער וועט דיר העלפן.


צווייטנס בעט איך דיר זייער דו זאלסט ווייטער האבן סבלנות צו דיין ווייב; וואויל איז דיר אז דו רעדסט צו איר שיינע ווערטער און דו בארואיגסט איר. מיין נישט אז דיינע ווערטער טוען נישט אויף ווען דו פרובירסט איר צו מחזק זיין און זי קלאפט זיך נאך אלץ אראפ וכו', ווער נישט פארלוירן ווען זי וויינט צו דיר און זי קלאפט זיך אראפ אז זי קען נישט טון אלע ארבעט וכו'; דו זאלסט איר ווייטער אויסהערן און איר ווייטער מחזק זיין, ווייז איר אז דו פארשטייסט איר - וועט זיך אלעס איבער דרייען.


מען דארף האבן אסאך סבלנות אין לעבן - בפרט ווען עס קומט צו שלום בית; דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה האט געזאגט: "איך וואלט ווען געדארפט שרייבן אויף דברים שבינו לבינה וויפיל בענדער ליקוטי הלכות איך האב געשריבן"; ווען א פרוי שפירט ווי איר מאן פארשטייט איר צער און ווייטאג דאס אליינס בארואיגט איר.


דריטנס זאלסט אריין נעמען אין דיר אז דער אייבערשטער פירט דער וועלט און אלעס וואס מיר זען אויף דער וועלט איז נאר דער אייבערשטער. דער אייבערשטער האט זיך פארשטעלט אין דומם, צומח, חי און מדבר עס זאל אויס זען ווי עס איז דא א וועלט.


אז דו וועסט האבן א ריינע אמונה וועט דאס ממילא אריין גיין אין דיין שטוב, אין דיין ווייב און קינדער און מען וועט שפירן א אמת'ע רואיגקייט אין שטוב.

#81 - ווי אזוי קען איך גלייבן אז איך גיי האבן פרנסה, ווען איך ווייס מיינע עבירות?
קדושה, אמונה, פרנסה, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געהערט לעצטנס אויף א "חיזוק יומי" אז אמונה ציט צו זיך די ישועה, ווען א איד גלייבט אמת'דיג אז ער וועט געהאלפן ווערן, וועט ער טאקע געהאלפן ווערן, צום ביישפיל אויב גלייבט א מענטש אז ער וועט האבן פרנסה, וועט ער טאקע האבן. ווען א מענטש זעט אז ס'גייט אים נישט קיין איין דזשאב און הערט אויף גלייבן אז ער קען נאך אמאל פרנסה, דאס אליין מאכט אים אז ער זאל טאקע נישט האבן קיין פרנסה.


מיין שאלה איז אז דער רבי זאגט דאך בפירוש אז דורך פגם הברית האט מען נישט קיין פרנסה, מוז איך דאך גלייבן מיט אמונת צדיקים אז ס'איז טאקע אזוי, און אזוי ווי איך ווייס דאך מיינע פראבלעמען, דעריבער יעדעס מאל וואס איך גיי צו צו א נייע ארבעט אדער ביזנעס, זאג איך מיך אליין אין מח אז ס'וועט זיך זיכער נישט אויסארבעטן גוט, ווייל איך דאך נישט אזא ערליכער איד.


איז די שאלה ווי אזוי קען איך טאקע גלייבן אז איך וועל יא מצליח זיין אין פרנסה.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת נח, ג' מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן קיב): "אִם אַתָּה מַאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְקַלְקֵל, תַּאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְתַקֵּן", אויב דו גלייבסט אז דו קענסט טון שלעכטס גלייב אז דו קענסט פאררעכטן; אז מען איז נכשל געווארן מיט עבירות טאר מען זיך נישט פארלירן און זיך אראפקלאפן צוליב דעם, נאר מען דארף זיך גלייך אומקערן צום הייליגן באשעפער.


דעריבער בעט איך דיר זייער זאלסט זיך צוגעוואוינען צו זאגן יעדן טאג דעם "תיקון הכללי" - די צען קאפיטלעך תהילים וואס דער רבי האט מגלה געווען צו מתקן זיין דורך דעם די עבירה פון פגם הברית [קאפיטל ט"ז, ל"ב, מ"א, מ"ב, נ"ט, ע"ז, צ', ק"ה, קל"ז, ק"נ]; בפרט אז דו ביסט אראפגעפאלן אין די עבירה רחמנא לצלן און דו האסט נישט עומד געווען בנסיון זאלסטו זאגן יעדן טאג די צען קאפיטלעך תהילים. אז דו קענסט גיין אין מקוה - מה טוב ומה נעים, דורכדעם וועסטו זוכה זיין צו פרנסה בניקל.


אז דו מוטשעסט זיך מיט פרנסה זאלסטו נעמען די עצה פון הייליגן רבי'ן זיך צו מתבודד זיין יעדן טאג; גיי אויף א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט און וויין זיך אויס צום אייבערשטן, בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר און דיר געבן פרנסה גרינגערהייט, בעט אים: "הייליגער באשעפער האב רחמנות אויף מיר, געב מיר פרנסה איך זאל קענען מפרנס זיין מיין ווייב און קינדער. זיי מיר מוחל רבונו של עולם אויף מיינע עבירות; איך גיי שוין זיין גוט, איך גיי מער נישט זינדיגן. העלף מיר איך זאל קענען עומד זיין בנסיון, וואס זאל איך טון אז איך פאל אראפ נאכאמאל און נאכאמאל?" אזוי זאלסטו רעדן צום אייבערשטן וועט ער דיר העלפן אז דו וועסט האבן פרנסה בשפע. אבער נאר אז דו וועסט זיך נישט פארלירן און מייאוש ווערן; קלאפ זיך נישט אראפ, נאר גיי ארום מיט א מחשבה אז דו גייסט מצליח זיין און אזוי וועסטו טאקע מצליח זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#80 - ווי אזוי באקום איך צוריק די שטארקע אמונה וואס כ'האב אמאל געהאט?
התחזקות, חיזוק פאר פרויען, אמונה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרוי פון ארץ ישראל, און זייט איך בין געוואויר געווארן פון אייערע שיעורים האט איך באקומען א נייע לעבן, סיי איך און סיי מיין מאן זענען זיך מחזק מיט די שיעורים, און מיר לעבן ב"ה מיט א שטארקע אמונה, מיר לעבן מיט אייבערשטן ביי אונז אין שטוב.


איך וויל פרעגן איבער דעם וואס אין די ערשטע תקופה ווען איך האב אנגעהויבן הערן די שיעורים און די ניגונים האב איך ממש געשפירט דעם אייבערשטן מיט מיר, איך האב ממש געפילט בחוש אז אלעס קומט נאר פון אויבן, אבער יעצט האב איך שוין נפילות יעדע שטיק צייט, איך ברוגז אויף פשוטע זאכן, און איך פיל אז איך בין גארנישט ווערד, און דאס מאכט מיר זייער צעבראכן.


איך וועל זיך פרייען צו באקומען חיזוק אויף די נושא, און נאכאמאל א גרויסן יישר כח פאר אלעס.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בראשית, אסרו חג סוכות, כ"ד תשרי, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דער הייליגער מעזריטשער מגיד זכותו יגן עלינו פלעגט זיך פירן יעדעס יאר מוצאי ראש השנה צו מאכן א סעודה און דערביי דערציילן פאר זיינע תלמידים וואס זיי האבן געבעטן ראש השנה און וואס זיי האבן גע'פועל'ט. איין יאר בשעת די סעודה איז דארט געזעצן א איד דער וואסער טרעגער פון שטאט, ער האט אויך געוואלט וויסן וואס מען האט אים אנגעשריבן אין הימל, האט ער געפרעגט דעם מעזריטשן מגיד: "רבי, וואס האב איך געבעטן און וואס האט מען מיר גענטפערט?" האט דער הייליגער מעזריטשער מגיד זי"ע אים געזאגט: "דו האסט געוויינט ביים דאווענען צום אייבערשטן פארוואס דיין פרנסה איז צו זיין א וואסער טרעגער, א גאנצן טאג שלעפסטו וואסער און ווען דו רוסט זיך אפ דעמאלט כאפסטו אריין אפאר קאפיטלעך תהילים, דאס יאר ווילסטו זיצן א גאנצן טאג אין בית המדרש און זיך נישט מוטשען מיט ברענגען פרנסה, נאר דינען דעם אייבערשטן גרינגערהייט", ווען דער וואסער טרעגער האט דאס געהערט האט זיין פנים אויפגעשיינט, ער רופט זיך צום מעזריטשן מגיד: "טאקע דאס האב איך געבעטן", און ער פרעגט מיט נייגעריגקייט וואס מען האט אים למעשה אנגעשריבן, האט אים דער הייליגער מעזריטשער מגיד זי"ע געענטפערט: "אין הימל האט מען געלאכט פון דיר", פרעגט דער וואסער טרעגער: "איך האב אזוי שלעכט געבעטן, פארוואס האט מען פון מיר געלאכט?" זאגט אים דער מעזריטשער מגיד אזוי: "אין הימל האט מען געזאגט אז אויב דו וועסט זיצן א גאנצן טאג אין שול וואס דארף מען דיר האבן... דער אייבערשטער האט בילי-ביליאנען מלאכים וואס דינען אים אן זיך מוטשען אויף פרנסה און אן קיין יצר הרע, דער אייבערשטער וויל דוקא הערן דיינע קאפיטלעך תהילים וואס דו כאפסט ארויס אינמיטן דיין ארבעט, ער וויל הערן ווי דו לויבסט אים ווען עס איז דיר שווער".


מיר זאגן יום כיפור ביים דאווענען: "וְאָבִיתָ תְהִילָה מִגּוּשֵׁי עָפָר, מִקְּרוּצֵי חֹמֶר (עיין ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ד', אות ט)", דער אייבערשטער וויל דוקא אונזער לויב; אין הימל זענען דא מלאכים, שרפים, חיות ואופני הקודש וואס גייען און שטייען און פאלן נישט אראפ, דאך האט דער אייבערשטער באשאפן דער וועלט ווייל ער וויל האבן א נחת רוח פון אונז מענטשן וואס גייען, פאלן און הייבן זיך אויף.


דעריבער זאל אייך נישט וויי טון אז איר האט נפילות, דאס איז נאר געמאכט אייך צו מקרב זיין איר זאלט אנהייבן מיט א פרישקייט דינען דעם אייבערשטן; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן כה): "וּבָזֶה טוֹעִין הַחֲסִידִים הַרְבֵּה, שֶׁפִּתְאֹם נִדְמֶה לָהֶם שֶׁנָּפְלוּ מֵעֲבוֹדַת ה'", אין דעם זענען זיך ערליכע אידן טועה ווען זיי שפירן פלוצלינג א ירידה, זיי שפירן ווי זיי האבן פארלוירן זייער ברען און חשק וואס זיי האבן געהאט און עס דאכט זיך זיי אז זיי זענען אראפגעפאלן, "וּבֶאֱמֶת אֵין זֶה נְפִילָה כְּלָל, רַק מֵחֲמַת שֶׁצְּרִיכִין לַעֲלוֹת מִמַּדְרֵגָה לְמַדְרֵגָה, וְאָז מִתְעוֹרְרִין וּמִתְגַּבְּרִין מֵחָדָשׁ הַקְּלִיפּוֹת, שֶׁהֵם הַתַּאֲווֹת וְהַבִּלְבּוּלִים וְהַדִּמְיוֹנוֹת וְהַמַּחֲשָׁבוֹת וְהַמְּנִיעוֹת כַּנַּ"ל, עַל כֵּן צְרִיכִין לְהִתְגַּבֵּר בְּכָל פַּעַם מֵחָדָשׁ", אבער באמת איז דאס נישט קיין נפילה, דאס איז נאר א דמיון וואס דער יצר הרע ברענגט אריין אינעם מענטש ווען ער איז מצליח און ער קען שוין גיין ווייטער אין די קדושה, דעמאלט מאכט ער אז דער מענטש זאל האבן חלישות הדעת, ספיקות און מניעות וכו'; מען טאר נישט קוקן אויף דעם נאר ווייטער דינען דעם אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע ענינים.

#79 - אויף לערנען האב איך שוין אן עצה, איז דא אן עצה אויך פאר דאווענען?
לימוד התורה, תפילה והתבודדות, אמונה, תפלות אויף אידיש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אייערע שיעורים און עצות, וואס העלפן מיר אזויפיל ארויס אין לעבן. איך האב ברוך ה' אנגעהויבן לערנען תורה נאך א דאנק דעם סדר דרך הלימוד, און איך גיי שוין ענדיגן בקרוב צום ערשטן מאל אין לעבן גאנץ ששה סדרי משנה.


אבער כאטש וואס אין לערנען בין איך געהאלפן געווארן, בין איך אבער נאך זייער שוואך אין דאווענען, איך מוטשע זיך זייער שטארק מיט'ן דאווענען, אפשר איז דא עפעס א סדר דרך התפלה פון רבי'ן? עפעס אן עצה ווי אזוי צו קענען דאווענען מיט געשמאק? איך שפיר ממש א ביטערן טעם ווען מ'הויבט נאר אן דאווענען, פארוואס איז דאס אזוי?


א גרויסן יישר כח, אהרן

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת במדבר, ב' סיון, מ"ו לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד אהרן נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אשריך ואשרי חלקך אז דו לערנסט די הייליגע תורה און דו גייסט יעצט מסיים זיין דעם ערשטן מאל אין דיין לעבן "ששה סדרי משנה"; דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט זוכה זיין צו אלע ברכות וואס ליגט אין די תורה.


דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה זאגט (ליקוטי הלכות ראש חודש, הלכה ה, אות כט): 'תורה' ווערט אנגערופן 'רחל', און 'תפילה' ווערט אנגערופן 'לאה'; ער טייטשט אויס מיט דעם דער פסוק (בראשית כט, יח): "וַיֶּאֱהַב יַעֲקֹב אֶת רָחֵל", א איד האט ליב צו לערנען תורה ווייל מען זעט דאס שיינקייט פון תורה; ווען מען ענדיגט לערנען א מסכתא זעט מען וואס מען האט אויפגעטון, מען קען דאס אנכאפן וכו', אבער ביי לאה שטייט (בראשית כט, יז): "וְעֵינֵי לֵאָה רַכּוֹת", לאה'ס שיינקייט זעט מען נישט אן; קיינער ווייסט נישט וואס פאסירט מיט די תפלות וואס מען בעט דעם אייבערשטער, וואו די תפילות גייען וכו', ווייל תפילה איז א באהאלטענע זאך, אזוי ווי עס שטייט (דברים כט, כח): "הַ'נִּסְתָּרֹת לַ'ה' אֱ'לֹהֵינוּ", דאס איז די ראשי תיבות לא"ה; תפילה איז פארהוילן פון אלעמען, נאר דער אייבערשטער זעט די תפילות וואס מיר דאווענען, דעריבער כאפן זיך מענטשן שטערקער צו צו לערנען ווי צו דאווענען און מען איז מזלזל אין תפילה, אזוי ווי עס שטייט (תהלים יב, ט): "כְּרוּם זֻלֻּת לִבְנֵי אָדָם", און חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ו:): "אֵלּוּ דְּבָרִים הָעוֹמְדִים בְּרוּמוֹ שֶׁל עוֹלָם, וּבְנֵי־אָדָם מְזַלְזְלִין בָּהֶם", ווי רש"י זאגט מיינט דאס תפילה; תפילה איז פון די זאכן וואס איז די העכסטע זאך אויף דער וועלט אבער מענטשן זענען אין דעם זייער מזלזל.


אבער א מענטש וואס לעבט מיט אמונה, ער גלייבט און ווייסט אז דער אייבערשטער איז מיט אים, ביי אים און נעבן אים, דעמאלט וועט ער זיכער בעטן דעם אייבערשטן אויף יעדע זאך וואס ער דארף, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן סב): "וּבֶאֱמֶת, אִם הָיָה יוֹדֵעַ הָאָדָם יְדִיעָה בְּלֵב שָׁלֵם, 'שֶׁמְּלֹא כָל הָאָרֶץ כְּבוֹדוֹ', וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּך הוּא עוֹמֵד בִּשְׁעַת הַתְּפִילָּה, וְשׁוֹמֵעַ הַתְּפִילָּה, וַדַּאי הָיָה מִתְפַּלֵּל בְּהִתְלַהֲבוּת גָּדוֹל, וְהָיָה מְדַקְדֵּק מְאֹד לְכַוֵּן אֶת דְּבָרָיו", ווען א מענטש וואלט ווען געוואוסט ביי זיך קלאר אז דער אייבערשטער שטייט נעבן אים בשעת ער דאווענט און ער הערט צו יעדעס ווארט וואס ער בעט, וואלט דער מענטש געדאווענט אזוי ווי עס דארף צו זיין און ער וואלט מכוון געווען יעדע איינציגע ווארט ווי אזוי ער זאגט עס ארויס.


אויף דעם אליינס דארף מען אויך מתפלל זיין, אז מען זאל זוכה זיין צו בעטן יעדע זאך פונעם אייבערשטן. מען זעט ווי דוד המלך בעט דעם אייבערשטן (תהלים כז, ד): "אַחַת שָׁאַלְתִּי מֵאֵת ה' אוֹתָהּ אֲבַקֵּשׁ, שִׁבְתִּי בְּבֵית ה' כָּל יְמֵי חַיַּי", רבונו של עולם איך בעט דיר איין זאך, איך זאל מיין גאנץ לעבן נאר גיין צו דיר, זיך נאר ווענדן צו דיר, איך זאל לעבן מיט אמונה אין דיר; אזוי דארפן מיר בעטן דעם אייבערשטן (אסתר ה, ז): "שְׁאֵלָתִי וּבַקָּשָׁתִי" איך בעט דיר אז איך זאל קענען בעטן און דאווענען.


בעט דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם! העלף מיר איך זאל לעבן מיט אמונה, איך זאל דיך שפירן, איך זאל געדענקען אז דו ביסט מיט מיר, ביי מיר און נעבן מיר, אזוי וועל איך האבן חשק צו דאווענען צו דיר.


רבונו של עולם איך ווייס נישט וואס צו טון; עסן עסט זיך, שלאפן שלאפט זיך, טרינקען טרינקט זיך, אבער וואס זאל איך טון אז עס דאווענט זיך נישט? וואס זאל איך טון אז איך האב נישט קיין געדולד צו דאווענען? דאווענען איז מיר ממש אן אפקומעניש, העלף מיר איך זאל דיר שפירן, איך זאל האבן א קלארע אמונה אז עס איז מלא כל הארץ כבודו, דעמאלט וועל איך דאווענען און לערנען אזוי ווי עס דארף צו זיין", אזוי זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן ביז דו וועסט זוכה זיין צו שפירן אלע זיסע טעמים אינעם דאווענען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#78 - ווי אזוי קען איך העלפן מיין חבר, וואס איינער וויל אים אראפפירן פון וועג?
אמונה, חברים, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם וויל איך זיך באדאנקען פאר'ן קונטרס "עצתו אמונה", וואס איך האב באקומען פון א חבר, עס האט מיך זייער שטארק מחיה געווען און געגעבן עצות אויף אסאך זאכן.


איך האב א חבר, א זעכצן יעריגער בחור וואס ארבעט א האלבע טאג און א האלבע טאג זיצט ער אין ישיבה. די וואך דערציילט ער מיר אז א סעילסמאן, א פרייער איד, פון איינע פון די קאמפאניס וואס ברענגען סחורה צו די פלאץ וואו ער ארבעט, איז געווארן זייער גוט מיט אים אין ער שמועסט אסאך מיט אים, און בתוך הדברים פרעגט ער אים קשיות אויף די אמונה. אויך וויל אים יענער ארויסנעמען צו רעסטוראנטס פאר נאכטמאל.


איך פארשטיי אז דאס איז זייער נישט גוט פאר אים, און ער איז א תמים און ער כאפט נישט די גרוב וואס ער גראבט זיך אליין. איך האב פרובירט אים מסביר צו זיין, אבער ער האט בכלל נישט פארשטאנען וואס איז דער פראבלעם, ער פריידט זיך אז איינער געבט אים אויפמערקזאמקייט.


וואס נאך קען איך טון אים צו העלפן און ראטעווען?


א גרויסן יישר כח.


שמעון

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת יתרו, י"ג שבט, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד שמעון נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זיי אים מחזק ער זאל האבן איינעם אין לעבן וועם ער זאל פרעגן יעדע זאך, זיי אים מחזק ער זאל זיין מקושר צו אן ערליכן איד, א דיין, א רב, אדער זיין ראש ישיבה,  פון וועם ער זאל פרעגן זיינע שאלות און מיט וועם ער וועט זיך שפירן באקוועם צו רעדן און פארציילן וואס עס גייט אריבער אויף אים.


דער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, סימן סו): "מִי שֶׁהוּא מַקְטִין אֶת עַצְמוֹ בִּפְנֵי רַבּוֹ וְשׁוֹאֵל מִמֶּנּוּ כָּל הַסְּפֵקוֹת, אַף עַל פִּי שֶׁרַבּוֹ מְבַיֵּשׁ אוֹתוֹ, עַל יְדֵי זֶה זוֹכֶה, שֶׁיּוֹצֵא מִמֶּנּוּ בֵּן שֶׁהוּא גָּדוֹל בַּתּוֹרָה יוֹתֵר מֵרַבּוֹ", ווער עס פרעגט אלע זיינע ספיקות פון זיין רבי און אפילו דער רבי פארשעמט אים פרעגט ער ווייטער אלע זיינע ספיקות, וועט ער זוכה זיין צו האבן קינדער וואס וועלן זיין גרעסערע תלמידי חכמים ווי זיין רבי; אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ד.): דוד המלך פלעגט פרעגן זיין רבי מפיבושת: מְפִיבֹשֶׁת רַבִּי, יָפֶה דַּנְתִּי? יָפֶה חִיַּבְתִּי? יָפֶה זִכִּיתִי? יָפֶה טִהַרְתִּי? יָפֶה טִמֵּאתִי? וְלֹא בּוֹשְׁתִּי"; דערפאר האט ער זוכה געווען צו האבן א זון וואס איז געווען גרעסער אין לערנען פון זיין רבי.


ווען דו רעדסט מיט א חבר און דו זעסט אז ער פירט זיך נישט אויף ווי עס דארף צו זיין און דו טראכסט צי דו זאלסט אים זאגן מוסר אדער נישט, דארפסטו געדענקען אז די וויכטיגסטע זאך איז אים צו מחזק זיין ער זאל האבן שייכות מיט אן ערליכער איד, זיך מיט אים דורך רעדן און פרעגן זיינע שאלות. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ב, ה): "וְלֹא הַבַּיְשָׁן לָמֵד"; מען דארף יעדע זאך פרעגן און זיך נישט שעמען.


יעצט צום עצם שאלה, צי ער זאל ארויס גיין עסן מיט דעם סעילסמאן וכו'; דאס איז דער וועג ווי אזוי דער יצר הרע כאפט אריין אידישע קינדער. אזוי ווי דער רבי דערציילט אין די מעשה פונעם חכם ותם (ספורי מעשיות, מעשה ט): "ווען דער חכם האט באקומען די בריוו פון דער שליח פונעם קעניג האט ער געמאכט א גרויסע סעודה און אינמיטן די סעודה האט דער חכם אנגעהויבן צו רעדן קעגן די אמונה", עיין שם; דאס איז דער וועג פון דער יצר הרע, ער מאכט א סעודה און דעמאלט ברענגט ער אריין ספיקות אין די אמונה.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עבודה זרה ח.): אויב מען גייט עסן מיט א גוי א סעודה, "אַף עַל פִּי שֶׁאוֹכְלִין מִשֶּׁלָּהֶן וְשׁוֹתִין מִשֶּׁלָּהֶן", אפילו דער איד ברענגט זיך מיט זיינע אייגענע כשר'ע עסן, "מַעְלָה עֲלֵיהֶם הַכָּתוּב כְּאִילוּ אָכְלוּ מִזִּבְחֵי מֵתִים", רעכנט דאס די תורה ווי דער איד עסט פלייש וואס מען האט מקריב געווען פאר עבודה זרה, אזוי ווי עס שטייט (שמות לד, טו): "וְקָרָא לְך וְאָכַלְתָּ מִזִּבְחוֹ". פון ווען דער גוי רופט דיר צו עסן מיט אים, רעכנט מען דאס שוין "כְּאִילוּ אָכְלוּ מִזִּבְחֵי מֵתִים" - ווי ער דינט עבודה זרה.


ליידער פאלן אזוי אוועק היינטיגע טעג זייער אסאך אינגעלייט. מען גייט ארויס עסן מיט גוים - כלומר'יש פאר ביזנעס; מען פארברענגט און מען שמועסט צוזאמען, נאכדעם הייבן זיי אן פרעגן זייערע קושיות, זיי מאכן ליצנות, ביז מען פאלט אוועק פון די אמונה.


דער אייבערשטער זאל שוין רחמנות האבן אויף אונז און שיקן דעם גואל צדק במהרה בימינו, אמן.

#77 - האט מען שוין אויפגעגעבן אויף מיר?
סיפורי צדיקים, אמונה, מורה דרך, ספיקות, בלבולים, מחשבות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


ווי אזוי קען דאס זיין? דער יצר הרע מאכט מיר באמת טראכטן אז איך בין דער ערגסטער מענטש, אז דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר נישט דערליידן, אז דער ראש ישיבה שליט"א האט מיר נישט ליב, און אז די אלע חיזוק בריוו וואס איך האב באקומען איז נאר געווען פאר דעמאלט ווען איך בין נאך געווען גוט, אבער יעצט האט שוין דער ראש ישיבה שליט"א אויפגעגעבן אויף מיר.


איך וויל אזוי שטארק אויפהערן טראכטן די נארישע מחשבות, אוועקווארפן די אלע נארישע חכמות, ווי אזוי טוט מען דאס?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וישלח, י' כסליו, שנת תשפ"ו לפרט קטן


 


לכבוד ...


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס איז די וועג פונעם סמ"ך מ"ם, ער טוט צעברעכן דעם מענטש אז ער זאל טראכטן אויף זיך שלעכט און מיינען אז ער איז פארפיינטעט און פארהאסט ביים אייבערשטן, ער ברענגט כל מיני ראיות אז ער איז שוין פארפאלן און אז דער אייבערשטער איז ברוגז אויף אים חס ושלום און אז די צדיקים קענען אים נישט דערליידן.


נישט נאר ביי דיר איז דא די מחשבות, אלע גייען דאס אריבער, אויך ביים רבי'ן זענען די גרויסע תלמידים דאס אריבער, אויך מוהרנ"ת האט דערציילט, ווען זיין טאטע האט אים ארויסגעווארפן פון שטוב און זיין ווייב האט אים אויסגעשפארט איז אים געווען דאס שווערסטע צו נעמען די נישט גוטע געפיל כאילו דער רבי אליינס איז אים מרחק, דאס איז אים געווען דאס שווערסטע, אויך האט דער רבי געהאט א תלמיד א גרויסער צדיק ר' יודל פון דאשוב, און ווען דער רבי יודל זכרונו לברכה איז מקורב געווארן צום הייליגן רבי'ן איז ער אויך פארדרייט געווארן מיט די מחשבות אז דער רבי איז ברוגז אויף אים, רבי יודל האט נישט געוואוסט אז דאס קומט פונעם יצר הרע וואס טוט אלע פעולות צו מרחק זיין דעם מענטש פונעם צדיק, האט ער מורא געהאט אריין צו גיין צום רבי'ן, נאך דריי טעג האט ער זיך שוין נישט געקענט איינהאלטן פון זען דעם רבי'ן, האט ער געטראכט צו זיך 'זאל זיין וואס זאל זיין, איך מוז אריינגיין צום רבי'ן'.


דער רבי האט פארשטאנען ברוח קדשו וואס רבי יודל גייט אריבער, זיינע נסיונות. גלייך ווען רבי יודל איז אריינגעקומען צום רבי'ן האט אים דער רבי געזאגט: "ווען א מענטש וויל מקורב ווען צום אמת דעמאלט איז זיך דער שקר מתגבר אויפן מענטש, און אז דער מענטש שטארקט זיך אויפן שקר, ער צעברעכט דעם שקר - ווערט פון שקר - קשר", און דער רבי האט אויסגעפירט: "דו וועסט שוין בלייבן מקושר צו מיר דיין גאנצע לעבן".


לאז זיך נישט צעברעכן, און ווען די שלעכטע מחשבות קומען - איז די בעסטע וועג צו זאגן 'מיר איז נישט קיין חילוק אויב מען דארף מיך יא אדער נישט, איך דארף אבער יא דעם אייבערשטן, און איך דארף די צדיקים און איך וועל נישט אפלאזן די צדיקים וואס ברענגען אריין אין מיר די אמונה'; זיך נישט שלאגן מיט די נישט גוטע מחשבות, ווייל די וועג ווי אזוי דאס ארבעט איז, אז די סארט מחשבות ווערן נאר שטערקער און ערגער ווען מען טענה'ט מיט זיי, די ריכטיגע וועג ווי אזוי מען קען פטור ווערן פון זיי איז נישט זיך קריגן מיט זיי.



דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#76 - ווי אזוי היילט מען פחדים און פאניק אטאקעס?
רפואה, תפילות אויף אידיש, אמונה, ספרי ברסלב, שמחה, ניגונים, פחדים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך ווייס נישט וואס צו טון, איך בין פול מיט שרעקעדיגע פחדים שוין א שטיק צייט, עס האט זיך אנגעהויבן מיט א געוויסע שטארקע פחד וואס איך האב געהאט, און דערנאך באקום איך פאניק אטאקעס פון דעם.


איך ווייס אז עס קומט פון נישט האבן אמונה, דעריבער האב איך אנגעהויבן הערן ניגונים פון אמונה, איך האב אנגעהויבן ליינען "עצתו אמונה", אבער עס העלפט מיר נישט, לעצטנס האבן זיך די פחדים גאר שטארק צושפילט, יעדן טאג פון עפעס אנדערש. איך הויב זיך אן ווארפן פאר פחד, מיין הארץ הויבט אן קלאפן זייער שנעל, און דערנאך זייער שטייט, נישט אויפ'ן ריכטיגן ריטעם, און איך דארף ארבעטן גאר שווער אויף מיר זיך צו בארואיגן. די פחדים גייען נישט אוועק, זיי קומען צוריק יעדן טאג פאר אן אנדערע סיבה.


וואס קען איך טון? איך בין קיינמאל נישט געווען אזוי, ווי אזוי קען איך לעבן א רואיגע לעבן? ווי אזוי קען איך האבן א נארמאלע לעבן אן די שרעקליכע פחדים יעדן טאג? איך וויל פשוט זיין רואיג און פרייליך.


איך שפיר ווי איך ווער דערטראנקען אין פחדים, איך ווער אריינגעשלעפט אין אן ענדלאזער ים פון פחדים און איך זע נישט דעם ברעג ארויס, עס ווערט נאר ערגער און ערגער פון טאג צו טאג, ווי אזוי קען איך זיך ארויסזען דערפון, ביטע העלפט מיר.


איך שרייב יעצט דעם בריוו אינמיטן די נאכט, איך קען נישט איינשלאפן פון פחד, און איך האף זייער אז דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען געבן א וועג ארויס פון די פחדים, צו קענען לעבן א רואיגע און געשמאקע פרייליכע לעבן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת חיי שרה, כ"ב מרחשון, שנת תשפ"ו לפרט קטן


 


לכבוד ...


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


א שאד אז נאר יעצט ווען דו ווארפסט זיך פאר שרעק און דו קענסט קוים אטעמען, נאר יעצט צינדסטו אן ניגוני אמונה און האסט אנגעהויבן צוריק צו ליינען קונטרסים פון אמונה, א שאד אז דו טוסט דאס נישט אלע דיינע טעג; ווייל נאר אמונה היילט אויס די קרענק פון שרעק, פון ענקזייעטי. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן ה), אז אמונה איז די היילונג פאר די שרעקליכע פיין.


קאנצעטריר דיך אויף די דריי זאכן וועסטו ווערן אויסגעהיילט:


1)    הער לעבעדיגע אידישע ניגונים, (גוי'אישע ניגונים מאכט ערגער, עס ציט אן די נערווען ה' ישמרינו), ניגונים פון אמונה, ניגונים פון האפענונג.


2)    ליין ספרים פון אמונה; היינט איז דא טויזנטער ספרים און קונטרסים פון מוהרא"ש געשטעלט און געבויט נאר אויף אמונה. מאך זיך א שיעור אין די ספר "אשר בנחל" אין אידיש, לערן יעדן טאג א בריוו, לערן אין א סדר, דאס וועט אויפבויען די אמונה, דאס וועט דיך היילן.


3)    יעדן טאג זאלסטו בעט א תפילה אויף אמונה, דאס האסטו א קליינע תפילה צו זאגן, און לייג צו דיינע אייגענע תפילות:


"רבונו של עולם איך בין אזוי דערשראקן פון גארנישט און פון נישט, עס ציטערט מיר מיין גאנצע קערפער, יעדע מינוט פון א צווייטע שרעק, איך קען נישט אנגיין אזוי, עס כאפט מיר אן א פלוצלונגדיגע פחד, עס ווערט אזוי שטארק אז איך פארליר מיין אטעם, איך שפיר ווי די שלעכטע רוח האט מיך געכאפט, איך קען נישט ווייטער אזוי לעבן.


רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל האבן א שטארקע אמונה, אז איך זאל דיך שפירן יעדע רגע, איך זאל געדענקען אז דו ביסט דא, דו טוסט אלעס, איך זאל געדענקען אז איך בין אין דיינע הענט, אזוי ווי א קינד ליגט אין שויס פון די מאמע אן קיין שום זארג, און וואס די קינד דארף באקומט זי פון מאמע.


הייליגער באשעפער איך וויל זיין געזונט, איך וויל זיין רואיג, איך וויל זיין פרייליך, קענען אנגיין מיט מיין סדר היום, שלאפן ביינאכט און טון בייטאג אלע מיינע געברויכן, מאך מיך פרייליך, בזכות די הייליגע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיר, בזכות רבינו נחמן בן פיגא ותלמידיו הקדושים, אמן סלה".


א רפואה שלימה.

#75 - ווי אזוי קען איך אויסהיילן די שווער הארץ אויף מיין ווייב?
שלום בית, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, אמונה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ווי אזוי קען איך ארויסנעמען די שווער הארץ וואס איך האב אויף מיין ווייב?


איך בעט יעדן טאג דעם אייבערשטן מיר זאלן זיך ליב האבן און לעבן בשלוה, אבער די אלטע ווייטאגן (און אויך די פרישע) לאזן נישט. איך בין אויסגעברענט פון פרובירן נאכאמאל און נאכאמאל.


איך פיל ווי מיר לעבן סתם געמאכט. מיר וואוינען אין איין הויז מיט קינדער, איך בעט דער ראש ישיבה שליט"א זאל מיר העלפן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ראה, כ"ו מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


ווי מער מען חזר'ט אמונה - גייען ארויס ווייטאגן פון הארץ. אז מען ווייסט און מען געדענקט אז אלעס איז פונעם אייבערשטן, אלעס האט א חשבון פינקטליך ווי אזוי עס זאל זיין - גייען ארויס אלע ווייטאג, און ווער רעדט נאך אז מען ווערט מקורב צום צדיק אמת, דער הייליגער רבי - וואס עפנט אונז די אויגן און לערנט אונז ווי אזוי מיר זאלן אנקוקן א צווייטן, מיט רחמנות געפילן און דן זיין לכף זכות, בפרט ווען מען רעדט פון די ווייב; צו קוקן אויף איר מיט רחמנות געפילן, ווי זי ליידט אין לעבן פון די קינדער, און וואס זי גייט אריבער וכו' וכו' - דעמאלט גייען ארויס אלע ווייטאג.


אז דיין ווייב האט דיר אסאך וויי געטון און דו קענסט נישט ארויסנעמען די ווייטאג פון הארצן, זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן ביי התבודדות, זאג: "רבונו של עולם איך האב שוין מער נישט ליב מיין ווייב, עס איז אפגעקילט געווארן די ליבשאפט, איך בין געווארן זייער וויי געטון אלע יארן פון איר, איך קען איר נישט מוחל זיין, אנא ה' איך בעט דיר אייבערשטער, העלף מיר איך זאל איר קענען מוחל זיין, געב מיר א שטארקע אמונה, איך זאל וויסן אז אלעס וואס איך בין אריבער, אלע מיינע ווייטאג - האט נישט מיט איר, דאס האב איך געדארפט אריבער גיין, זי איז נאר ליידער געווען די שליח דאס אויסצופירן, און אז זי וואלט עס נישט געטון - וואלט עס א צווייטער געטון. אנא ה' העלף מיר איך זאל לעבן מיט א שטארקע אמונה, איך זאל וויסן אז אלעס אויף די וועלט ביסטו, און ווען עס גייט מיר גוט איז דאס דו, און ווען עס איז חלילה פארקערט - איז דאס ווייטער דו. הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל קענען מוחל זיין מיין ווייב מיט מיין גאנצע הארץ, און בזכות וואס איך וועל איר מוחל זיין - זאלסטו מיר מוחל זיין אויף וואס איך האב געטון אזויפיל עבירות. הייליגער באשעפער, איך בין דאך אויך יענער באנדיט, איך האלט אין איין צוריק פאלן, וויפל איך זאג דיר צו אז איך גיי זיין אפגעהיטן, איך גיי מער נישט זינדיגן - פאל איך אראפ נאכאמאל און נאכאמאל, בעט איך דיר זייער, זיי מיר מוחל, העלף מיר איך זאל האבן אמת'ע שלום בית בזכות די הייליגע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיר און פאר די שכינה הקדושה, זיי האבן אלעס אוועק געגעבן נאר אז עס זאל זיין יתגדל ויתקדש שמיה רבא".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.



א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#74 - לוינט זיך אנצושטרענגען נאכאמאל צו קומען קיין אומאן?
אומאן, ראש השנה, אמונה, צרות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א


איך גלייב ברוך ה' אין די הבטחות פון הייליגן רבי'ן וועגן קומען קיין אומאן אויף ראש השנה, אבער למעשה האב איך געהאט דאס יאר גאר גאר א שווערע יאר, איך האב ניטאמאל געהאט די מינימאלע זאכן צום לעבן, איך בין א היימלאזער, איך האב נישט געהאט ווי צו שלאפן רוב יאר, קיין איין פרנסה האט זיך מיר נישט אויסגעארבעט, און נאך פיל מער פראבלעמען.


סתם א יאר וואלט איך געפארן אלס חלק פון די געוואוינהייט און תשוקה, אבער דאס יאר קוקט אויס אז איך וועל דארפן בארגן אדער נעמען פון אוועקגעלייגטע געלט צו קענען פארן, דארף איך מער חיזוק.


הונדערטער מאל האב איך געהערט פונעם ראש ישיבה שליט"א אז מען דארף קוקן וואס מען האט אין די האנט, איך גלייב אין אומאן, אבער עס קוקט מיר אויס אז פאר מיר איז עס נישט אזוי פשוט, אפשר איז עס מיינע עבירות און מיינע אויגן, אפשר איז דא אנדערע זאכן וואס האלט עס צוריק, ווי אזוי קען איך וויסן?


איך וואלט זיך זייער געפרייט אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר אויפפרישן. אז איך שרייב וועגן, מיינט דאס אז בעצם וויל איך יא קומען אויף אומאן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ערשטנס דארפסטו זיך זייער פרייען אז דו האסט זוכה געווען זיין ביים רבי'ן אין אומאן, ווייל זייט בריאת העולם איז נישט געווען א צדיק וואס זאל צוזאגן מיט אזא שטארקע צוזאג און מיט צוויי עדות אז ווער עס וועט קומען צו זיין ציון און געבן א פרוטה לצדקה לזכותו און זאגן די תיקון הכללי, "אֲפִילוּ אִם עָצְמוּ וְגָבְרוּ חֲטָאָיו וּפְשָׁעָיו" - וועט ער אים א טובה טון, און ביי די פיאות וועט ער אים ארויסשלעפן פון שאול תחתית, און אז דו האסט זוכה געווען צו זיין אין אומאן ביים הייליגן רבינ'ס ציון און זאגן די צען קאפיטלעך תהילים - האסטו די הבטחה פון רבי'ן אז ער וועט דיך מתקן זיין.


יעצט צוריק צו דיין פראגע וואס דו פרעגסט אויב עס לוינט דיר זיך אנצושטרענגען נאכאמאל צו קומען קיין אומאן, נאכדעם וואס דו ביסט אריבער א שווערע יאר וכו' וכו'; אודאי און אודאי לוינט זיך נאכאמאל צו קומען קיין אומאן, ווייל אפילו פון יענע וועלט, פון עולם האמת - זאגט רבי נתן וואלט איך מסכים געווען נאכאמאל אריבערצוגיין די עונש פון מגולגל ווערן, אבי צו קענען נאכאמאל זיין ביים רבינ'ס ציון, זאגן די צען קאפיטלעך תהילים; הער ווערטער, מוהרנ"ת זאגט, ער איז גרייט נאכאמאל אראפצוקומען אויף די וועלט אויב וועט ער קענען נאכאמאל זיין אין אומאן, ווער רעדט נאך פון זיין אין אומאן אויף ראש השנה; איז זיכער מען זאל אלעס טון אבי צו קענען זיין אין אומאן. ווייל דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל", ראש השנה ביי מיר איז גרעסער פון אלעס, "וְהָיָה פֶּלֶא אֶצְלִי, מֵאַחַר שֶׁהַמְּקֹרָבִים שֶׁלִּי מַאֲמִינִים לִי, וְלָמָּה לֹא יִזָּהֲרוּ כָּל הָאֲנָשִׁים הַמְקֹרָבִים אֵלַי שֶׁיִּהְיוּ כֻּלָּם עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, אִישׁ לֹא יֵעָדֵר, כִּי כָּל עִנְיָן שֶׁלִּי הוּא רַק רֹאשׁ הַשָּׁנָה", און עס איז מיר א וואונדער אויף די מענטשן וואס גלייבן אין מיר, און זיי זענען מקורב צו מיר, פארוואס זאלן זיי נישט מודיע זיין פאר אלעמען אז מען זאל קומען צו מיר אויף ראש השנה? קיינער טאר נישט פעלן, ווייל מיין גאנצע זאך איז ראש השנה".


וועם איז דען נישט שווער צו פארן קיין אומאן? יעדן איז שווער די נסיעה, אבער אז דער רבי האט געזאגט (שם, סימן תה): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי הוּא חִדּוּשׁ גָּדוֹל, וְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יוֹדֵעַ שֶׁאֵין הַדָּבָר הַזֶּה בִּירֻשָּׁה מֵאֲבוֹתַי, רַק הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ נָתַן לִי זֹאת בְּמַתָּנָה - שֶׁאֲנִי יוֹדֵעַ מַהוּ רֹאשׁ הַשָּׁנָה; לֹא מִבָּעֲיָא אַתֶּם כֻּלְּכֶם בְּוַדַּאי תְּלוּיִין בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי, אֶלָּא אֲפִילּוּ כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ, תָּלוּי בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי", איך האב באקומען א מתנה פונעם אייבערשטן, אז איך ווייס וואס איז 'ראש השנה', און נישט נאר ענק, נאר די גאנצע וועלט איז געוואנדן אין מיין ראש השנה, און נאך האט דער רבי געזאגט (שם, סימן תו): "שֶׁיְּכוֹלִין אָז אֲנָשִׁים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה לֹא הָיָה בְּאֶפְשָׁר שֶׁיִּהְיֶה לָהֶם תִּקּוּן בְּשׁוּם אֹפֶן, אַף עַל פִּי כֵן בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה יְכוֹלִין אֲפִילּוּ הֵם לְקַבֵּל תִּקּוּן, אַף עַל פִּי שֶׁבְּכָל הַשָּׁנָה אֲפִילּוּ הוּא בְּעַצְמוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה לֹא הָיָה יָכוֹל לְתַקְּנָם אֲבָל בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה גַּם הֵם יְכוֹלִים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים, כִּי אָמַר שֶׁהוּא עוֹשֶׂה בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה עִנְיָנִים וְתִקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה גַּם הוּא אֵינוֹ יָכוֹל לַעֲשׂוֹת", ראש השנה קען איך יעדן איינעם העלפן, אפילו מענטשן וואס איך קען זיי נישט מתקן זיין א גאנץ יאר; נאכן הערן אזעלכע לשונות פון רבי'ן איז ווערד איבער צו טאנצן אלע שוועריקייטן אבי צו זיין נאכאמאל אין אומאן אויף ראש השנה.


דאס וואס דו ביסט אריבער א שווערע יאר, דאס דארף דיך מער שטופן צו קומען דעם ראש השנה אין אומאן, ווייל דו זעסט דאך ווי שווער די יאר איז דיר אריבער, איז וואס ווארט אונז אפ דעם קומענדיגן יאר... דארף מען ערשט יעצט לויפן צום צדיק זאל זיין פאר אונז א מליץ יושר, מיר זאלן האבן א גוט געבענטשט יאר.



דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#73 - פארוואס טראכט איך אזויפיל שלעכטע מחשבות?
אמונה, ספיקות, שמחה, זעלבס זיכערקייט, מחשבות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ש'כח אייבערשטער, דער אייבערשטער איז אזוי גוט צו מיר, און ש'כח ראש ישיבה שליט"א פאר אלעס וואס דער ראש ישיבה שליט"א טוט פאר מיר און פאר אלע אידן.


איך האב געוואלט עפעס זאגן, מחשבות וואס איך טראכט טאג און נאכט, עס זעצט אין מיין קאפ און עס לאזט נישט קיין מנוחה, מיין קאפ איז נישטא.


די מחשבות זענען ווי פאלגנד: איך פיל ווי איך האב זיך פיינט, איך וויל זיך צעפליקן און צערייסן, איך קען זיך נישט ליידן; נישט ווי אזוי איך זע אויס, נאר פאר ווער איך בין און פאר וואס איך טו, איך בין אזוי אויפגערעגט אויף מיר, פארוואס? ווייס איך נישט, סתם אזוי, איך פיל זיך ווי דער ערגסטער מענטש וואס איז פארהאן, ספעציעל ווען איך הויב אן וויינען אז איך טראכט די זאכן, פיל איך ווי איך וויל זיך אין דער ערד לייגן, די ערד זאל זיך עפענען און מיך באגראבן, ווייל איך בין אזוי נישט פרייליך. וואס געשעט ווען איך דערזע זיך אין אזא מרה שחורה און עצבות? איך הויב אן טראכטן אז עס איז א שאד מיך צו חתונה מאכן, ווייל א פרוי וואס איז נישט פרייליך צעגראדזשעט איר מאן, און אויך קען מען נישט געבן פון זיך, איז א שאד צו אנמאכן אזא צרה, און אויך זאגט דער רבי אז מען דארף שטיין ווייט פון עצבות און מרה שחורה און נאר זיין פרייליך, אבער אין מיין קאפ זעט נישט אויס ווי עס איז דא פאר מיר א מעגליכקייט נאך אמאל צו זיין פרייליך, ווייל שוין דאס איז עס, פרייליך קען איך נישט זיין.


איך ווייס גאנץ גוט אז די עצה פאר מיר איז נאר עס צו זאגן פאר'ן אייבערשטן, אבער איך האב א קשיא, פארוואס ווען איך בין נישט אזוי געדרוקט מיין הארץ רעד איך צום אייבערשטן א מחי', אבער יעצט ווען נאר דאס איז מיר נאך געבליבן צו טון, קען איך נישט ארויסרעדן קיין איין ווארט צום אייבערשטן פון דעם נושא, אנדערע זאכן יא, אבער דאס נישט.


איך פיל ווי איך גיי אונטער, איך פיל ווי איך קען שוין נישט דערהייבן מער, איך דערטרענק זיך יעדן טאג אין די ים פון די מחשבות, הלוואי זאל איך נאכאמאל אנהויבן מיין לעבן, איך פיל זיך ווי אויף א תלי', און ווי מ'גייט מיך אט אט הענגען.


וואס איז די מעשה מיט מיר? פארוואס טראכט איך אזוי? איך בין נישט אין ארדענונג, איך פיל ווי איך וויל שרייען צום אייבערשטן: "ראטעוועט!!!" אבער איך קען נישט.


איך אנטשולדיג זיך פאר'ן נישט ענדיגן די בריוו, אבער איך קען מער נישט שרייבן, עס איז פונקט גענוג, איך מיין אז איך דארף מער נישט שרייבן.


יישר כח נאכאמאל פאר אלעס.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בלק, י"ד תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... תחי'


אנשטאט טראכטן אזוי סאך פון זיך, אויב מען איז יא אדער נישט, דארף מען ענדערש טראכטן פונעם אייבערשטן, מען דארף טראכטן 'עס איז דא א באשעפער וואס האט אלעס באשאפן און ער געבט אלעמען לעבן, ער איז אלעס און אלעס איז ער'; ווי מער מען טראכט פונעם אייבערשטן, ווי מער מען חזר'ט די הייליגע אמונה – אלץ מער פרייליך ווערט מען, און די נארישע מחשבות צי מען איז יאר ווערד אדער נישט, צי מען איז די ערגסטע מענטש אדער די בעסטע מענטש, די אלע זאכן ווערן בטל ומבוטל, ווייל ווי נאר מען חזר'ט אמונה – ווערט ליכטיג, די אויגן עפענען זיך אויף, מען הויבט אן זען די שיינע וועלט וואס דער אייבערשטער האט באשאפן, מען קען זיך מער און מער ליידן, ווייל אלעס איז אייבערשטער.


דערפאר בעט איך אייך, חזר'ט זיך אמונה, חזר'ט זיך 'אין עוד מלבדו', חזר'ט זיך 'ממלא כל עלמין וסובב כל עלמין, אין שום מציאות מבלעדיך יתברך כלל, ובכל תנועה ותנועה, שם אלופו של עולם'.


אויך זאלט איר אלעס טון צו זיין פרייליך, הערט לעבעדיגע נגונים פון אמונה, אויך טאנצט און שפרינגט, אויך מאכט זאכן וואס מאכן אייך פרייליך, ווייל שמחה איז די עצה פאר די נארישע מחשבות. העיקר זאלט איר זיך פרייען אז איר זענט א איד און איר טוט מצות פארן אייבערשטן, און אז דער אייבערשטער האט אייך ליב.


אויך מאכט יעדן טאג א צייט צו דאנקען דעם אייבערשטן. נעמט אפאר מינוט און דאנקט אים, וועלן די מחשבות אוועק פליען און איר וועט אנהויבן זיך זייער שטארק ליב האבן.

#72 - דארף איך צאלן רענט, אויב דער לענדלארד טוט נישט ריכטיג?
אמונה, צרות, דירה, השגחה פרטית, חשבון הנפש, בית דין

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב א שטיקל פראבלעם מיט מיין לענדלארד, איך וויל בעטן אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר געבן אן עצה ווי אזוי זיך אויסצוקומען מיט אים.


איך וואוין אין א פורניטשט דירה, איך האב זיך אויסגענומען מיט אים ביים ארויסנעמען די דירה אז ער וועט פאררעכטן אלעס וואס פעלט זיך אויס, און בערך צוויי חדשים צוריק האט מיין דרייער זיך אביסל צעבראכן, עס ארבעט פיין, עס טרוקנט די קליידער ברוך ה', אבער עס מאכט א געפערליכע גערודער, ממש מען קען נישט לייגן די קינדער שלאפן בשעת עס ארבעט.


איך האב שוין געזאגט פאר מיין לענדלארד פאר צוויי חדשים צוריק פון דעם פראבלעם, און ער זאגט מיר אלץ 'איך גיי רופן א בעל מלאכה, איך גיי רופן א בעל מלאכה', און למעשה גייט דורך טעג און אין קול ואין עונה. איך רוף אים א וואך שפעטער זאגט ער מיר מען וועט זען וואס מען גייט טון, איך רף אים נאכאמאל לעצטנס און איך שלאג אים פאר אן עצה אז אפשר קען איך רופן א בעל מלאכה און איך וועל אים צאלן און נאכדעם וועל איך עס אראפרעכענען פון די רענט, זאגט ער מיר אז מען גייט "שוין" זען וואס מען גייט טון, ער זאגט אז ער האלט אינמיטן טראכטן צי ער זאל קויפן א נייע אנשטאט פאררעכטן. בקיצור, ער נעמט זיך נישט צוזאם.


מיין שאלה איז וואס איך זאל טון מיט אים, איך טראכט אפשר זאל איך אים נישט צאלן קיין רענט, אדער נישט די גאנצע, ביז ער פאררעכט עס, אדער אים אריינגעבן אין קאפ אריין. איך וויל נישט טון קיין ווילדע זאכן אן קיין מורה דרך, וויל איך בעטן אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר מדריך זיין ווי אזוי זיך צו פירן.


א גרויסן יישר כח פאר אלע שיעורים, ווען נישט די שיעורים וואלט איך שוין לאנג זיך צעקריגט מיט געוויסע שכנים וואס טראכטן אביסל אנדערש ווי מיר, זיי לייגן זייערע זאכן אויף פלעצער וואס קען מיר שטערן, און אין זכות פון די שיעורים בין איך מוותר, איך בעט דעם אייבערשטן אז דער ראש ישיבה שליט"א זאל ווייטער האבן כח אנצוגיין.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס איז א שאלה אין דיני ממונות, דאס דארפסטו פרעגן א דיין. פרעג א דיין אויב דו מעגסט דאס טון, נישט צו צאלן רענט וכו'.


אויך זאלסטו וויסן אז אלעס וואס פאסירט מיטן מענטש, אלעס איז מיט א חשבון, און אז עס צעברעכט זיך עפעס אין שטוב - איז דאס אויך מיט א חשבון. אלעס איז צו דערמאנען דעם מענטש אז דער אייבערשטער פירט אלעס און מאכט אלעס, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (תנחומא תצא, ג): "צָרִיךְ אָדָם לְהַחֲזִיק טוֹבָה לְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא בִּזְמַן שֶׁהַיִּסּוּרִין בָּאִין עָלָיו, לָמָּה, שֶׁהַיִּסּוּרִין מוֹשְׁכִין אֶת הָאָדָם לְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", א מענטש דארף דאנקען דעם אייבערשטן אויף די שוועריקייטן וואס ער האט, ווייל דאס ברענגט אים נענטער צום אייבערשטן, עס מאכט אים לעבן מיט תכלית, מיט חשבון הנפש, טראכטן וואס מען דארף פאררעכטן, און אויך קומט מען אפ מיט דעם וואס מען דארף אפקומען.



דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#71 - ווי אזוי בענקט מען אמת'דיג צו די גאולה שלימה?
סיפורי צדיקים, מחלוקת, תפילה והתבודדות, אמונה, שלום, טערעפי, משיח, מלחמה, נקודות טובות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב א שאלה וואס איך וויל פארשטיין. איידער איך בין געקומען קיין ברלסב האב איך געהאט זייער א שטארקע בענקעניש צו משיח, איך פלעג קענען וויינען זייער גרינג, און האפן און בענקען, עס וואונדערט מיר אז דא אין ברסלב הער איך קיינמאל נישט דערפון.


עס איז מיר געווען א וואונדער און א קשיא אז אפילו תשעה באב, ווען איך האב געטראכט אז דאן וועל איך עס הערן, האב איך נאר געהערט אז מען וויינט אויף די אייגענע בית המקדש, אויף די שכל וואס איז חרוב און ווייט פון אייבערשטן, עס איז מיר געווען זייער אינטערעסאנט.


דער ראש ישיבה שליט"א האט געזאגט אז די מגילת איכה טייטשט מען אויס אויף זיך, ווי אזוי איך בין אזוי ווייט פונעם אייבערשטן, אז דאס איז די גלות; וואס איז אבער מיט פשוט בענקעניש צו די גאולה, אזוי ווי מיר האבן געוואוסט אלע יארן? פשוט אני מאמין, אם כל זה אחכה לו בכל יום שיבוא?


אוודאי איז גאולה און משיח צו וויסן און צו רעדן צום אייבערשטן, און דאס וועלן אלע דעמאלט טון, אבער אלע ערליכע אידן האבן דאך אלע יארן געבענקט?


איך ווייס אז דוקא ברלסב'ע חסדים זאגן תיקון חצות יעדע נאכט, אבער איך הער קיינמאל נישט אין די דרשות און שיעורים די סארט שפראך און בענקעניש וואס איך בין צוגעוואוינט. צומאל דאכט זיך מיר אז אין ברסלב איז מען שוין בעצם אויסגעלייזט, וואס האט א שטיקל אמת, אבער דאך ווארטן מיר דאך אויף והשב כהנים לעבודתם ולויים לשירם ולזמרם.


אפשר קען מיר עס דער ראש ישיבה שליט"א מסביר זיין?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תזריע מצורע, ג' אייר, י"ח לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווי נאך אין די וועלט וואו אין ברסלב רעדט מען אזויפיל פון די לימודים וואס משיח וועט אריינברענגען אין די וועלט? אלע דיבורים וואס מען רעדט ביים רבי'ן איז פון די לימודים וואס משיח וועט אויסלערנען פאר אלע אידן.


ערשטנס, די לימוד פון תפילה והתבודדות, וואס עס איז נישט געווען איין שמועס ביים רבי'ן וואס דער רבי זאל נישט רעדן פון תפילה והתבודדות, יעדע איינציגסטע שמועס ביים רבי'ן איז צו שטארקן מען זאל רעדן צום אייבערשטן, בעטן דעם אייבערשטן. וואס דאס איז די גאנצע זאך פון משיח, דער הייליגער רבי האט אונז אויסגעזאגט די סוד פון משיח, וואס וועט זיין משיח'ס סוד? משיח וועט איינעמען די וועלט מיט תפילה. אזוי ווי עס שטייט (צפניה ג, ט): "כִּי אָז אֶהְפֹּךְ אֶל עַמִּים שָׂפָה בְרוּרָה, לִקְרֹא כֻלָּם בְּשֵׁם ה'", דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן ב): "עִקַּר כְּלֵי זֵינוֹ שֶׁל מָשִׁיחַ הוּא הַתְּפִלָּה", משיח'ס געווער וועט זיין תפילה, "וְכָל מִלְחַמְתּוֹ שֶׁיַּעֲשֶׂה וְכָל הַכְּבִישׁוֹת שֶׁיִּכְבֹּשׁ הַכֹּל מִשָּׁם", אלע מלחמות און אלעס וואס ער וועט אייננעמען - וועט זיין נאר דורך תפילה; משיח צדקינו וועט אריינברענגען אזא ליכטיגקייט אין די וועלט, אז יעדער איינער וועט שפירן ווי דער אייבערשטער איז מיט אים, ביי אים און נעבן אים. מען וועט רעדן צום אייבערשטן - יעדער איינער וואס ער דארף, און דאס לערנט אונז דער רבי מיט זיינע תלמידים, מען זאל זיך ווענדן צום אייבערשטן און אים דערציילן אלע צרות און יסורים.


מענטשן גייען ארום מיט אזויפיל צרות און יסורים, ארעמקייט און עגמת נפש, זיי האבן נישט צו וועם צו רעדן, וועם צו דערציילן זייער פיין, זיי זוכן איינעם וואס זאל זיי פארשטיין. עס זענען דא מענטשן וואס באצאלן שווערע געלטער פאר א פסיכיאטער, א ספעציאליסט זאל זיי אויסהערן, ער הערט זיי אויס א האלבע שעה, א שעה... חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מדרש אגדה), א מענטש זוכט א וועג ווי ער קען אנקומען צום קעניג אויסגיסן זיין הארץ, דער קעניג איז דאך פארנומען ביז איבערן קאפ, ענדליך געבט מען אים א צייט ווען ער קען אנקומען צום קעניג, אין א יאר ארום.


דער מענטש ווערט פרייליך, ער גייט שוין ענדליך קענען אנקומען צום קעניג רעדן. ער גרייט זיך, ער קויפט זיך נייע קליידער, ער קויפט זיך נייע שיך, א נייע הוט, ער גרייט זיך צו קענען אנקומען צום קעניג, און ווען עס קומט אן די צייט לאזט מען אים וויסן פון פאלאץ דער קעניג שפירט זיך נישט גוט, מען קען נישט אריינגיין צום קעניג...


ער וויינט, וואס הייסט? איך גרייט זיך שוין אזוי לאנג אויף דעם? ביז מען געבט אים צו פארשטיין אז דער קעניג איז קראנק, מען קען נישט קומען, זאגן די הייליגע חכמים, און לאמיר שוין זאגן ער קען יא אריינגיין צום קעניג, ווער זאגט אים אז דער קעניג וועט אים אויסהערן, אפשר וועט ער אים פארטרייבן מיט בזיונות, און לאמיר שוין זאגן אז דער קעניג וועט אים יא אויסהערן, ווער זאגט דיר ער וועט טון דיין ווילן, וואס פאסירט? גייט ער ארויס פון קעניג'ס פאלאץ אנגעפאטשט און פארזויערט, אבער ביים אייבערשטן איז נישט אזוי, ביים אייבערשטן שטייט (דברים ד, ז): "כִּי מִי גוֹי גָּדוֹל", ווי נאך איז דא א פאלק אזוי ווי אידישע קינדער, "אֲשֶׁר לוֹ אֱלֹקִים קְרֹבִים אֵלָיו כַּה' אֱלֹקֵינוּ בְּכָל קָרְאֵנוּ אֵלָיו", וואס האבן דעם אייבערשטן וואס הערט אויס אלעס וואס מען בעט, און דא ביים רבינ'ס חדר זענען אלע דיבורים נאכאמאל און נאכאמאל מחזק זיין דעם מענטש מיט משיח'ס געווער, מיט די נאז פון משיח, דער רבי זאגט דאס איז די אטעם פון משיח, תפילה והתבודדות.


וואו געפינט זיך משיח'ס גארטל? דער נביא זאגט אונז (ישעי' א, ה): "וְהָיָה צֶדֶק אֵזוֹר מָתְנָיו וֶאֱמוּנָה אֵזוֹר חֲלָצָיו", משיח וועט האבן א גארטל פון אמונה און גערעכטיקייט, עס וועט זיין אזא גלוי אלוקות מען וועט אזוי שפירן דעם אייבערשטן, אז קיינער וועט זיך מער נישט קריגן. מוהרא"ש זאגט, אלע רעדן פון משיח אבער מען דארף אים לאזן קומען, מוהרא"ש זאגט, מיר וואלטן שוין געקענט זוכה זיין פון לאנג משיח זאל קומען אבער דאס וואס פאסירט לעצטנס, ווי מען בייסט זיך איינער דעם צווייטן, מען עסט זיך אויף לעבעדיגערהייט איינער דעם אנדערן - דאס איז מונע משיח פון קענען קומען.


מוהרא"ש זאגט, נישט לאנג צוריק, ביים צווייטן וועלט מלחמה, ווען די עמלקים האבן געוואלט פארטיליגן אלע אידן האבן זיי נישט געמאכט קיין אונטרעשייד פון אזא חסיד צי אזא חסיד, פון אזא קהלה צי אזא קהלה און פון די שבט און די שבט, זיי האבן גענומען אלע אידן און גע'הרג'עט מיט מיתות משונות, מיתות אכזריות, און דעמאלט - זאגט מוהרא"ש - האט קיינער נישט געקענט חלומ'ן אז ווען דער אייבערשטער וועט אונז ראטעווען וועט נאכאמאל פאסירן אז עס וועט ווערן צעטיילט און צעשפליטערט מיט פיינטשאפט איינער צום צווייטן, און געלויבט דעם אייבערשטן אלע דיבורים אין היכל הקודש איז נאר פון דעם, מען זאל ליב האבן איינער דעם צווייטן, מען זאל זיך העלפן איינער דעם צווייטן, מען זאל זוכן דאס גוטס ביי יעדן איינעם, איז ווי איז שייך צו זאגן אז מען רעדט נישט פון משיח?!


ווען משיח וועט קומען וועלן אפילו די פעלקער זיך מער נישט קריגן, עס וועט מקוים ווערן וואס שטייט (ישעי' ב, ד): "וְשָׁפַט בֵּין הַגּוֹיִם", דער מלך המשיח וועט משפט'ן די פעלקער, "וְהוֹכִיחַ לְעַמִּים רַבִּים", און ער וועט אויפווייזן דעם אמת פאר אלע פעלקער, עס וועט זיין אזא גלוי אלוקות, מען וועט זיך אויפהערן קריגן איין לאנד מיטן צווייטן; היינט זעט מען ווי לענדער שחט'ן זיך אויס איינער דעם צווייטן צוליב אפאר סענטימעטער וואס דער האט צוגענומען פון דעם, און דער טענה'ט אז דאס איז זייער'ס, דעמאלט וועט מען נישט דארפן מער קיין געווער, "וְכִתְּתוּ חַרְבוֹתָם לְאִתִּים", אלע וועלן צעשטויסן זייערע שווערדן צו מאכן פון דעם אקער אייזנס, "וַחֲנִיתוֹתֵיהֶם לְמַזְמֵרוֹת", און פון זייערע שפיזן וועלן זיי מאכן מעסערס, "לֹא יִשָּׂא גוֹי אֶל גּוֹי חֶרֶב", איין פאלק וועט מער נישט אויפהייבן א שווערד אויף א צווייטע פאלק, "וְלֹא יִלְמְדוּ עוֹד מִלְחָמָה", מען וועט מער נישט לערנען ווי אזוי מען האלט מלחמה, עס וועט זיין אזא שכל אויף די וועלט אז אלעס איז אייבערשטער, איז וואס דארף מען זיך קריגן...


ביי וועלכע רבי געפינט זיך יעצט די בעקיטשע פון משיח? מוהרא"ש ברענגט (אשר בנחל חלק ד', מכתב תקמז), משיח וועט זיין אנגעטון מיט א קלייד וואס וועט האבן אין זיך אלע גוטע זאכן פון אידישע קינדער, יעדער איד וועט קענען טרעפן דארט זיין נקודה טובה, און אזוי וועט מען ווערן אויסגעלייזט (פסיקתא דרב כהנא, כב), און מוהרנ"ת האט געזאגט (לקוטי הלכות השכמת הבוקר א, ח), אז מיט די תורה פון אזמרה (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רפב), מיט די לימוד פון הייליגן רבי'ן וואס האט אונז אנטפלעקט מיר זאלן קוקן גוט אויף יעדן איד, מיר זאלן זוכן א גוטע זאך אין יעדן איינעם, און בעיקר אין זיך אליין, מען זאל נישט ארום גיין צעבראכן - מיט דעם וועט משיח אייננעמען די וועלט; איז ווי איז שייך צו זאגן אז אין ברסלב רעדט מען נישט פון משיח? נישטא קיין שמועס ווי מען זאל נישט רעדן פון משיח'ס לימודים.



דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#70 - ווי אזוי פארגעסט מען טשעפערייען?
סיפורי צדיקים, אמונה, מדות טובות, בין אדם לחבירו, קריאת שמע

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן אויב דער ראש ישיבה שליט"א האט אן עצה צו שנעל פארגעסן ווען איינער געבט מיר א טשעפע בשוגג אדער במזיד, און נישט יעדע מאל ווען איך זע יענעם זאל איך נאכמאל געדענקען וואס יענער האט מיך געטשעפעט?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שמיני, כ"ד ניסן, ט' לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען דו ליינסט קריאת שמע שעל המיטה זאלסטו זאגן: "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, הֲרֵינִי מוֹחֵל לְכָל מִי שֶׁהִכְעִיס וְהִקְנִיט אוֹתִי אוֹ שֶׁחָטָא כְּנֶגְדִּי, בֵּין בְּגוּפִי בֵּין בְּמָמוֹנִי בֵּין בִּכְבוֹדִי בֵּין בְּכָל אֲשֶׁר לִי, בֵּין בְּאוֹנֶס בֵּין בְּרָצוֹן, בֵּין בְּשׁוֹגֵג בֵּין בְּמֵזִיד, בֵּין בְּדִבּוּר בֵּין בְּמַעֲשֶׂה".


דער מקור פון דעם איז פון הייליגן זוהר (פרשת מקץ, דף רא:), וואו עס ווערט דערציילט, דער הייליגער תנא רבי אבא איז אמאל געזיצן ביים אריינגאנג פון די שטאט לוד, ער האט געזען איינעם אנקומען זייער אפגעמאטערט, דער איד האט זיך אראפגעזעצט זיך אפצורוען און ער האט איינגעדרימלט. ווען דער איד איז דארט געשלאפן באמערקט רבי אבא ווי א שלאנג קריכט צום מענטש און איידער דער שלאנג האט געקענט אנקומען צום מענטש איז אראפגעפאלן א צווייג אויף אים און אזוי איז די שלאנג גע'הרג'עט געווארן, און ווען דער איד האט זיך אויפגעוועקט און געזען די טויטע שלאנג האט זיך דער איד אויפגעשטעלט און זיך אוועק געריקט פון זיין פלאץ וואו ער איז געשלאפן און פינקט א סעקונדע דערויף איז אראפגעפאלן די גאנצע שטיקל ערד וואו דער איד איז פריער דארט געשלאפן.


רבי אבא האט דא געזען אז דער איד איז צוויי מאל געראטעוועט געווארן פון א זיכערע טויט, איז רבי אבא צוגעגאנגען צו דעם איד און אים געפרעגט: זאגט מיר, ווער זענט איר און וואס זענען אייערע מעשים אז דער אייבערשטער האט מיט אייך געטון צוויי גרויסע נסים?" זאגט דער איד: "נישטא קיין מענטש אויף די וועלט וואס האט מיר געטון עפעס שלעכט וואס איך זאל אים נישט מוחל זיין און אים איבערבעטן, און אויב בין איך נישט מצליח צו טרעפן דעם מענטש וואס האט מיר געטון שלעכטס, בין איך נישט אריין אין בעט שלאפן ביינאכט איידער איך האב אים מוחל געווען", האט רבי אבא געוויינט און געזאגט: "יעצט זע איך אז דו ביסט ווערד אז דער אייבערשטער האט געטון מיט דיר נסים".


חזר זיך אמונה, חזר זיך די ווערטער: 'עס איז נישט דער, עס איז נישט יענער, דאס וואס איך בין אריבער איז פאר מיין טובה, און אז עס טוט וויי איז דאס אויך פאר מיין טובה', און בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט ליב האבן יעדן איינעם און קענען יעדן איינעם מוחל זיין.



דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#69 - ווי אזוי הער איך אויף קוקן אויף פרויען?
תפילות אויף אידיש, אמונה, שמירת עינים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב א דיבוק, איך האב ממש א שיגעון צו קוקן אויף פרעמדע פרויען, וואס טו איך? ראטעווע מיך!


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שמיני, אסרו חג פסח, כ"ג ניסן, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רמב), עס איז דא 'אריך אנפין פון די קדושה' און עס איז דא 'אריך אנפין דקליפה'; אריך אנפין דקדושה איז, וואו מען קוקט נאר זעט מען אלוקות, מען זוכט אויף אין יעדע זאך דעם אייבערשטן, מען ווייסט אז אלעס איז אזוי ווי א קלייד, א פארשטעלאכטס, סיי דומם צומח חי מדבר, אלעס איז אייבערשטער, און פינקט פארקערט איז די קליפה פון אריך אנפין, וואו מען קוקט - זעט מען נאר פרוצות רחמנא לצלן, מען זוכט וואו צו זען נאך א קליפה, נאך א טומאה, "ומי שפוגע באשה מבחינה זו, קשה לו להנצל מהרהור", און דער וואס פאלט אריין אין די קליפה איז אים זייער שווער געראטעוועט צו ווערן, "ואף אם יעצים עיניו", און אפילו ער וועט פארמאכן די אויגן, "אף על פי כן בכל צד שיפנה תזדמן לו", וועט ער נאכאלץ זען די קליפות, עיין שם.


די עצה איז צו זוכן אריך אנפין דקדושה, זוכן דעם אייבערשטן אין יעדע זאך, און בפרט ווען מען גייט ארויס פון שטוב, מען איז אונטערוועגנס, זאל מען בעטן א גאנצן צייט: "הייליגער באשעפער, אנא אמצאך, וואו קען איך דיך געפינען", און בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו ווערן געראטעוועט פון א שלעכטע קוק.



דער אייבערשטער זאל העלפן דו זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.