שאלה אין קורצן ענין
#1858 - זיך פירן מיט די חומרות פונעם מאן, אדער פון די עלטערן?
שלום בית, כשרות, כיבוד אב ואם, מנהגים, חומרות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געליינט א בריוו וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט געענטפערט פאר א פרוי וואס איר מאן איז מקפיד אויף געוויסע חומרות, אז ווען זיי גייען צו אירע עלטערן - וואו מען איז נישט מקפיד אויף די חומרות - זאל מען זיך פירן אזוי ווי מען פירט זיך דארט, צוליב כיבוד אב ואם, דארט איז נאר דא די חומרא פון כיבוד אב ואם.


האב איך געוואלט פרעגן אויף דעם, ווייל איך האב געוואוסט אלעמאל אז א פרוי נאך די חתונה דארף נאכגיין די מנהגים און חומרות פון איר מאן, אפילו אירע עלטערן פירן זיך אנדערש, און עס איז נישטא ביי דעם כיבוד אב ואם. וויל איך פארשטיין וואס איז טאקע די ריכטיגע וועג זיך צו פירן ביי דעם?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת פנחס, י"ג תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מען דארף זייער אכטונג געבן צו מכבד זיין עלטערן, סיי די אייגענע עלטערן און סיי די שווער און שוויגער. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי קידושין א, ז): "רַבִּי שִׁמְעוֹן בֶּן יוֹחָאִי אוֹמֵר", רבי שמעון בן יוחאי זאגט, "גָדוֹל הִיא כִּיבּוּד אָב וָאֵם", די מצוה פון כיבוד אב ואם איז זייער גרויס, ווייל מיר געפינען, "שֶׁהֶעֱדִיפוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא יוֹתֵר מִכְּבוֹדוֹ", דער אייבערשטער האט אונז באפוילן מען זאל מער מכבד זיין טאטע מאמע ווי מען זאל מכבד זיין אים אליינס.


זייער גוט זיך צו מאכן גדרים וסייגים וואס מען עסט, וועלכע הכשר און אזוי ווייטער, אבער ווען מען גייט צו די עלטערן - פירט מען זיך אזוי ווי זיי, און ווען מען גייט צו די ווייב'ס עלטערן - פירט מען זיך אזוי ווי זיי. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תוספתא ברכות ב, כב): "הלל הזקן אומר אל תראה ערום, אל תראה לבוש, אל תראה עומד, אל תראה יושב, אל תראה שוחק, אל תראה בוכה"; מען זאל נישט זיין אנדערש וואו מען געפינט זיך.


איך האב געהערט פון אנשי שלומינו וואס זיי האבן געהאט חומרות, זיי האבן אכטונג געגעבן אויף נישט עסן פלייש, און מוהרא"ש האט זיי געזאגט, ווען זיי גייען צו די עלטערן זאלן זיי עסן וואס מען לייגט זיי אין טעלער, (פארשטייט זיך ערליכע עלטערן וואס עסן מיט ערליכע הכשרים).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1857 - איך בין ארויסגעקראכן פון מיין דעפרעסיע דורך די דרשות
חובות, חסידות ברסלב, ספרי ברסלב, פרנסה, הפצה, דרשות, עצבות, יאוש, האטליין

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך מוז זיך באדאנקען פאר'ן ראש ישיבה שליט"א אויף אלע פעולות וואס איר טוט פאר כלל ישראל.


פאר אפאר יאר צוריק בין איך אריין אין א שווערע דעפרעסיע צוליב שוועריקייטן אין פרנסה וואס האט מיך צוגעברענגט צו חובות וואס איך האב נישט געהאט צוריקצאלן און בעלי חובות זענען מיר נאכגעלאפן אן אויפהער, און צוזאמען מיט דעם האב איך געשפירט א שטארקע יאוש, איך האב אינגאנצן פארלוירן די טעם אין לעבן, איך בין געליגן אין בעט צוואנציג שעה א מעת לעת פאר חדשים לאנג, איך קען אפילו נישט אראפשרייבן די פילע סארט שלעכטע מחשבות וואס איך האב געטראכט, אזוי כסדר יעדע נאכט האב איך זיך אויפגעגעסן דאס הארץ מיט די מחשבות וואס האבן מיר נישט געלאזט שלאפן, און נאר ערשט פארטאגס איז מיר געלונגען איינצושלאפן ביז נאכמיטאג. איך בין ממש געווען אין א גיהנום און קיינער האט נישט געוואוסט פון מיין מצב.


איין זאך האב איך מיך נאך געהאלטן, אז שבת האב איך זיך געפירט נארמאל. איך בין געגאנגען אין שול, זיך אנגעטון שטריימל און בעקיטשע, און געפירט די סעודות שבת. בעיקר האב איך עס געטון ווייל איך האב זייער מורא געהאט אז מענטשן וועלן באמערקן אז עפעס איז נישט בסדר מיט מיר, איך האב זיך זייער געשעמט אויב איינער וועט זיך דערוויסן דערפון.


איין מאל אויפ'ן וועג אהיים מוצאי שבת האב איך געזען א קארטל אויפ'ן וואנט מיט די נומער פון "קול ברסלב", איך האב שוין פארדעם געהערט פון דעם ראש ישיבה'ס נאמען, האב איך געטראכט צו זיך אז אזוי ווי איך בין סיי ווי אויף א גאנצע נאכט, וועל איך זיך כאטש צוהערן צום האט-ליין אביסל איבערצופירן די צייט.


וואס זאל איך זאגן? פון די ערשטע מינוט וואס איך האב געהערט די קול פונעם ראש ישיבה שליט"א איז מיר פשוט גוט געווארן, איך האב געפילט ווי איך הייל זיך אויס. אין אנהויב האב איך אפילו נישט געהאט די כוחות הנפש אויסהערן די שיעורים, איך האב נאר געהערט די ניגונים. דאס  זענען געווען ניגונים וואס איך האב אין מיין לעבן נישט געהערט, נישט די ניגון אליין און נישט די ווערטער. איך האב זיך צוגעהערט נאך און נאך ביז צוביסלעך האב איך אנגעהויבן הערן אויך די שיעורים, און אויך דאס איז געווען פאר מיר גרויסע חידושים. איך בין אריבער שיעור נאך שיעור, פרשה נאך פרשה, יאר נאך יאר, ביז איך האב געהערט אלע שיעורים וואס זענען געווען אויפ'ן ליין. איך האב געהאט א פראגראם פון א טעלעפאן קאמפאני וואס מען קען נוצן 8,000 מינוט א חודש (אזוי ווי עס איז איינגעפירט דא אין ארץ ישראל), אבער עס איז נאכאלץ נישט געווען גענוג, איך האב געדארפט קויפן נאך א סים-קארד עס זאל מיר זיין גענוג מינוטן.


אזוי שטייטליך האב איך באקומען מער און מער כוחות, ביז איך האב שוין געקענט ארויסגיין פון בעט, און דערנאך ארויסגיין פון שטוב, זיך ווענדן צו דאקטוירים און גבאי צדקה אויף "עזרה ראשונה", און אזוי מיט קליינע שריט טרעפן אן ארבעט, און אזוי ווייטער.


איך בין נאכאלץ נישט אינגאנצן אויסגעהיילט, עס איז מיך נאכאלץ שווער צו טון זאכן וואס פאר אנדערע קומט אן גרינג, אבער ברוך השם אז איך בין שוין ארויס פון די גיהנם אין וואס איך בין געלעגן. איך האב זייער געוואלט באדאנקען דעם ראש ישיבה "פנים בפנים", אבער די לעצטע מאל וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט באזוכט אין ארץ ישראל האב איך ווידער נישט געטראפן די וועג אנצוקומען צום ראש ישיבה, האב איך זיך מיישב געווען אז "אם לא עכשיו אימתי". איך וויל דער ראש ישיבה זאל וויסן אז איר האט מיר געראטעוועט דעם לעבן פשוטו כמשמעו, וד"ל.


איך בין זייער דאנקבאר פאר'ן ראש ישיבה שליט"א אויף אלעס וואס איך האב, און אויף אלעס וואס איך וועל אמאל האבן. איך בין זיכער אז אייער שכר איז גאר גרויס, נאר דער באשעפער ווייסט ווי סאך נפשות איר האט אויסגעהיילט און געראטעוועט. איך האב געהאט אפאר שאלות צו שרייבן, אבער איך בין יעצט זייער איבערגעשטרענגט וועל איך עס לאזן פאר א צווייטע מאל.


זאל דער באשעפער בענטשן דעם ראש ישיבה שליט"א מיט לאנגע געזונטע יארן, נחת פון די קינדער און תלמידים, מנוחת הדעת ושלוות הנפש, און אסאך כח ווייטער אנצוגיין מיט די הייליגע עבודה וואס איר טוט כסדר.


מיט שעצונג און דאנקבארקייט. יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת פנחס, י"ג תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אשרינו מה טוב חלקינו אז מיר ווייסן פון רבי'ן, דער רבי געבט אונז לעבן, די עצות פון רבי'ן העלפן פשוט צו קענען לעבן. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן ד) "כְּשֶׁתִּסְעוּ", ווען איר וועט אהיימפארן פון מיר "וְיִשְׁאֲלוּ אֶתְכֶם", און מען וועט ענק פרעגן: "מַה פְּעַלְתֶּם", וואס האט איר מקבל געווען ביי מיר? "תֹּאמְרוּ 'רוּחַ'", זאלט איר זאגן 'רוח חיים', לופט צום לעבן; די אמונה וואס דער רבי לערנט מיט אונז - דאס העלפט אונז דורכגיין אלע שווערע צייטן.


וואס זאל איך דיר זאגן, דער לעבן ווערט אזוי זיס ווען מען האט די עצות פון רבי'ן. אזוי אויך, ווער עס פאלגט די עצות פון רבי'ן - ווערט א גרויסער צדיק, מען קומט צו מדריגות וואס מען קען זיך נישט פארשטעלן. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנד): "עַל שְׁנֵי כִּתּוֹת אֲנָשִׁים יֵשׁ לִי רַחֲמָנוּת גָּדוֹל עֲלֵיהֶם", אויף צוויי גרופעס מענטשן האב איך גרויס רחמנות, "עַל אֵלּוּ אֲנָשִׁים שֶׁהָיוּ יְכוֹלִים לְהִתְקָרֵב אֵלַי וְאֵינָם מִתְקָרְבִים", אויף די וואס האבן געקענט מקורב ווערן צו מיר און ווערן נישט מקורב, "וְעַל אֵלּוּ הַמְקֹרָבִים אֵלַי וְאֵינָם מְקַיְּמִים אֶת דְּבָרַי", און אויף די וואס זענען מקורב צו מיר און פאלגן מיך נישט; "כִּי אֲנִי יוֹדֵעַ, שֶׁיִּהְיֶה עֵת, בְּעֵת שֶׁיִּהְיֶה הָאָדָם מֻנָּח עַל הָאָרֶץ עִם רַגְלָיו אֶל הַדֶּלֶת, אָז יִסְתַּכֵּל עַל עַצְמוֹ הֵיטֵב, וְיִתְחָרֵט מְאֹד מְאֹד עַל שֶׁלּא זָכָה לְהִתְקָרֵב אֵלַי, אוֹ שֶׁלֹּא קִיֵּם אֶת דְּבָרַי. כִּי אָז יֵדְעוּ שֶׁאִם הָיוּ מְקֹרָבִים אֵלַי וּמְקַיְּמִים אֶת דְּבָרַי, לֹא הָיָה שׁוּם דַּרְגָּא בָּעוֹלָם שֶׁלֹּא הָיִיתִי מְבִיאָם לְאוֹתָהּ הַמַּדְרֵגָה, אֲבָל לֹא יוֹעִיל אָז", ווייל עס וועט קומען א צייט ווען דער מענטש וועט ליגן מיט די פיס צום טיר, דאס מיינט ווען מען וועט שטארבן - (וואס דעמאלט לייגט מען אראפ דעם מענטש אויף דער ערד מיט די פיס אויסגעדרייט צום טיר), און דער מענטש וועט זיך דעמאלט אנקוקן ווי אזוי ער זעט אויס, און ער וועט חרטה האבן: 'פארוואס האב איך נישט געפאלגט דעם רבי'ן? ווען איך וואלט ווען געפאלגט דעם רבי'ן וואלט איך זוכה געווען צו צוקומען צו די גרעסטע מדריגות אויף דער וועלט', אבער עס וועט שוין זיין צו שפעט.


מיר דארפן פארגינען אנדערע, מיר דארפן גיין הפצה פארשפרייטן פאר כלל ישראל די עצות פון רבי'ן; זאלן אלע וויסן אז מען קען זיך אומקערן צום אייבערשטן, זאלן אלע וויסן עס אז דא א וועג צו לערנען כל התורה כולה. מיר דארפן נישט האלטן דעם רבי'ן בסוד פאר אונז; מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, פון ווען ער האט זיך דערוואוסט פון רבי'ן און ער האט געזען וואס פאר א דראסטישע טויש עס האט מיט אים פאסירט - האט ער אפגעמאכט 'דאס איז עס, איך וועל מיין גאנץ לעבן נאר אין דעם עוסק זיין; איך וועל פארשפרייטן פאר אלעמען אז עס איז דא א רבי וואס קען יעדן העלפן', און מוהרא"ש האט זיך נישט אפגעשטעלט פאר קיינעם נישט, ער האט זיין גאנץ לעבן געדרוקט און פארשפרייט מיליאנען ספרים און קונטרסים מיט מסירות נפש און ליכטיג געמאכט די וועלט.


וואויל איז דעם וואס איז עוסק אין הפצה. דער הייליגער זוהר זאגט (תרומה קכח.): "תָּא חֲזֵי", קום און זע, "כָּל מַאן דְּאָחִיד בְּיָדָא דְּחַיָּיבָא וְאִשְׁתָּדַּל בֵּיהּ, לְמִשְׁבַק אָרְחָא בִּישָׁא", א מענטש וואס ברענגט צוריק זינדיגע מענטשן צום אייבערשטן, "אִיהוּ אִסְתַּלָּק בִּתְלַת סִלּוּקִין, מַה דְּלָא אִסְתַּלָּק הָכִי בַּר נָשׁ אַחֲרָא, גָּרִים לְאַכְפְּיָיא סִטְרָא אַחֲרָא וְגָרִים דְּאִסְתָּלַּק קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא בִּיקָרֵיהּ, וְגָרִים לְקַיְּימָא כָּל עָלְמָא בְּקִיּוּמֵיהּ לְעֵילָּא וְתַתָּא", דער מענטש איז זוכה ארויף צו גיין אויף א פלאץ וואס קיין שום מענטש איז נישט זוכה; דער מענטש נעמט אוועק טומאה פון דער וועלט און ער מאכט אז דעם אייבערשטנ'ס נאמען זאל ווערן געהייליגט אויף די וועלט, דער מענטש איז גורם אז אלע וועלטן שטייען אויף זיין זכות, "וְזָכֵי לְמֵחֲמֵי בְּנִין לִבְנוֹי", ער איז זוכה צו זען קינדער און אייניקלעך, "וְזָכֵי בְּהַאי עָלְמָא, וְזָכֵי לְעָלְמָא דְּאָתֵי", און ער איז זוכה צו אלע גוטע זאכן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, "כָּל מָארֵי דִּינִין, לָא יַכְלִין לְמֵידָן לֵיהּ, בְּהַאי עָלְמָא וּבְעָלְמָא דְּאָתֵי", קיינער קען אים נישט שלעכטס טון, נישט אויף די וועלט און נישט אויף יענע וועלט, "עָאל בִּתְרֵיסַר תַּרְעֵי, וְלֵית מַאן דְּיִמְחֵי בִּידֵיהּ", ער גייט אריין אין דרייצן טויערן פון שערי רחמים, און קיינער קען אים נישט צוריק האלטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1856 - וואס וויל דער אייבערשטער פון מיר?
תפילה והתבודדות, אמונה, צרות, קשיות, תשובה, נסיונות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב מער נישט קיין כח, איך האלט עס מער נישט אויס, האט דער אייבערשטער מיר באשאפן נאר מיך צו קענען פייניגן?! האט דער אייבערשטער מיר באשאפן נאר אז מענטשן זאלן קענען ווייזן מיט די פינגער אויף מיר און דאנקען דעם אייבערשטן אז זיי האבן נישט אזא לעבן אזוי ווי מיר?!


איך שפיר ווי דער אייבערשטער מאכט חוזק פון מיר, ער לאכט פון מיר, ווי לאנג נאך וועט ער מיך פארשעמען? איך קען עס מער נישט נעמען.


וואסערע הנאה האט דער אייבערשטער פון מיך אראפווארפן און שטויסן איינמאל און נאכאמאל און נאכאמאל? פארוואס קען ער נישט פירן שיין צו מיר?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת פנחס, י"ג תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


א איד רעדט נישט אזוי, ווי מעג מען זאגן אזוי?


דער אייבערשטער איז א רחום וחנון, דער אייבערשטער איז גוט און טוט נאר גוט, און אז עס גייט אריבער שווערע טעג און שווערע זאכן - דארף מען פארמאכן די מויל און חס ושלום נישט רעדן קעגן די אמונה.


וואס ווייסן מיר דעם אייבערשטנ'ס דרכים? וואס קענען מיר פארשטיין? מיר זענען קליינע מענטשעלעך, מיר ווייסן נישט און מיר קענען נישט וויסן וואס דער אייבערשטער טוט, פארוואס אהער פארוואס אהין; מיר גלייבן אין אייבערשטן און מיר ווייסן אז אלעס וואס ער טוט - איז נאר פאר אונזער גוטס.


איך בעט אייך זייער, טוט תשובה, בעטס איבער דעם אייבערשטן; זאגט אים: "איך גיי שוין מער נישט אזוי רעדן", און בעט אים איר זאלט זוכה זיין צו האבן א שטארקע אמונה אין אים.


נעמט דעם הייליגן רבינ'ס עצה פון תפילה והתבודדות, דאס וועט אייך מאכן א שטארקע אמונה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1855 - ווי אזוי האנדלט מען מיט א קינד וואס האלט נישט ביים פאלגן?
חינוך הילדים, מוסדות, מלמדים, חדר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך דאנק דעם אייבערשטער אז איך בין א מלמד אין היכל הקודש אין קרית ברסלב, היינט האב איך געהאט זייער א שיינע טאג אין חדר, אנהייב טאג איז נאך געווען שווער, יעצט סוף טאג איז געווען א מחי', ש'כח אייבערשטער.


ס'פילט זיך זייער געשמאק נאך א פילע טאג חדר, איך וואלט געקענט פארשווארצט ווערן, גיי ווייס וואו, און דא זיץ איך מיט קינדער און איך לייג אין זיי אריין יראת שמים, יישר כח פאר'ן מיר געבן די מתנה צו קענען זיין דא א מלמד.


איך האב א קינד אין קלאס וואס איך מוטשע זיך זייער מיט אים, ספעציעל זייט זיין מאמע האט געהאט א קינד, ווען ער איז געווען אביסל ביי א צווייטע משפחה, איז ער איז אהיימגעקומען אינגאנצן אנדערש, ווי שווער ער איז געווען ביז דעמאלט, איז ער יעצט געווארן נאך סאך שווערער, ממש גארנישט געפאלגט, אלעס וואס איך האב געהייסן האט ער געטון פארקערט, זיין טאטע האט מיך אויך געזאגט אז זייט ער איז אהיימגעקומען קען ער נישט האנדלען מיט אים.


די וואך האב איך געוויינט צום מנהל אז איך קען נישט מיט אים, ער מאכט מיך ארויסלויפן פון קלאס, איך קען נישט מער, דער מנהל האט מיר געגעבן אן עצה איך זאל אים מאכן פאר א גבאי; דער קינד קען זייער גוט די עברי זאל איך אים מאכן פאר דער חזן, ער זאל פארזאגן די עברי. איך האב טאקע אזוי געטון, איך האב אים געזעצט ביי מיין טיש און געמאכט פאר גבאי, ער האט פארגעזאגט די עברי, און נעכטן רופט מיך אן זיין טאטע און זאגט מיר אז ער ווייסט נישט וואס ס'איז געשען דא, ער איז אהיימגעקומען א נייע קינד, ער האט דערציילט אז ער איז גבאי אין חדר, ער האט שוין געפאלגט אלעס וואס מ'האט אים געהייסן אינדערהיים. ש'כח אייבערשטער אז מיר האבן אזא מנהל.


יישר כח פאר אלעס

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת פנחס, י"ג תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מלמד תלמוד תורה היכל הקודש קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט זייער אסאך גערעדט צו מלמדים, זיי געגעבן זייער אסאך חיזוק, זיי זאלן וויסן דאס חשיבות פון זיין א מלמד, און מוהרא"ש פלעגט זייער אסאך רעדן פון דאס וואס חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תענית כד.) עס איז אמאל געווען א טרוקעניש - עס האט נישט גערעגנט פאר א לאנגע צייט, א פשוט'ער איד איז צוגעגאנגען צום עמוד און גלייך ווען ער האט געזאגט: "מַשִּׁיב הָרוּחַ, וּמוֹרִיד הַגֶּשֶׁם" האט אנגעפאנגען צו גיין א גאָס רעגן, האט מען אים געפרעגט: "וואס זענען די גוטע מעשים וואס דו טוסט?" האט ער געענטפערט: "איך בין א מלמד דרדקי - איך לערן מיט אידישע קינדער, און איך מאך נישט קיין חילוק פון א קינד וואס דער טאטע צאלט מיר געלט אז איך זאל לערנען מיט אים, אדער א קינד וואס דער טאטע צאלט מיר נישט; נאך א מנהג האב איך, אז ווען איך זע א קינד וואס וויל נישט לערנען, בין איך אים משחד. איך האב אין שטוב א פיש טאנק, און איך רעד אים צו, אז אויב ער וועט לערנען - וועל איך אים ווייזן די פישעלעך, ביז ער הויבט אן לערנען", דאס איז געווען זיין כח, דעריבער האט מען אים אויסגעהערט זיינע תפילות.


על כל פנים זעט מען פון די מעשה דאס גרויסקייט פון א מלמד וואס איז משחד די קינדער ביז זיי לערנען און דאווענען, און אז דאס איז די וועג, דאס איז די בעסטע צוגאנג מיט קינדער, זיי גרויסן; זיי מאכן חשוב, און אזוי כאפן זייער הארץ.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין מיט אלע תלמידים, זאלסט אריינלייגן אין זיי א ליבשאפט און א טריישאפט צום אייבערשטן.

#1854 - מעג מען בעטן דעם אייבערשטן פאר אן אייגענע שיינע הויז?
אידיש געלט, קינדער, תפילה והתבודדות, דירה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יעדעס מאל ווען איך וויל עפעס קויפן וואס איך דארף נישט האבן, נאר איך וויל עס האבן, טראכט איך צו זיך 'וואס וויל איך ענדערש, די זאך וואס איך וויל אדער א הויז?' און איך לייג אוועק דאס געלט צו קענען קויפן אן אייגענע הויז. איך האף צום אייבערשטן אז איך וועל שוין שנעל קענען האבן מיין אייגענע הויז.


איך וויל פרעגן אויב איז א פראבלעם צו וועלן האבן א שיינע הויז? דער ראש ישיבה זאגט אלעמאל אז מען איז דא אויף די וועלט נאר פאר אפאר יאר, אבער איך וויל עס יא און איך בעט דעם אייבערשטן פאר א שיינע הויז. מעג מען בעטן אויף דעם?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת חקת בלק, ט' תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואויל איז אייך אז איר לעבט מיט א חשבון, איר געבט נישט אויס געלט פאר זאכן וואס איר ווילט; איר ווייסט און פארשטייט דער חילוק פון דארפן און וועלן, וואס דארף מען אין לעבן און וואס וויל מען, און איר געבט נאר אויס די געלט פאר זאכן וואס איז וויכטיג.


בנוגע בעטן דעם אייבערשטן אויף א שיינע באקוועמע דירה וכו'; אודאי מעג מען בעטן דעם אייבערשטן אויף א שיינע הויז, דאס איז דאך די מצוה פון תפילה, מען זאל בעט דעם אייבערשטן וואס מען דארף און וואס מען וויל; דאס איז שלימות התפילה, בעטן דעם אייבערשטן וואס דרוקט און וואס מען וויל.


בעטס דעם אייבערשטן אויף א שיינע באקוועמע דירה וואו איר וועט קענען אויפציען אייערע קינדער מיט ישוב הדעת, א שיינע דירה איז דאך איינע פון די זאכן וואס די הייליגע חכמים זאגן (ברכות נז:) פון די זאכן וואס איז מרחיבין דעתו של אדם, דירה נאה.


וואויל איז דעם מענטש וואס איז דבוק צום אייבערשטן און בעט אויף יעדע זאך.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1853 - איך בין דורכגעפאלן אין די הארבסטע עבירה, בין איך שוין דערנאך?
אומאן, התחזקות, קדושה, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, תשובה, עבירות, עצבות, תיקון הכללי, יאוש, עונשים, וידוי, זעלבסמארד

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א אינגערמאן מיט א טייערע ווייב און קינדער, איך ווייס נישט ווי אזוי אנצוהויבן שרייבן, איך בעט זייער דער ראש ישיבה זאל רחמנות האבן אויף מיר.


נעכטן איז אריין אין מיר א רוח שטות, איך בין געגאנגען טון אן עבירה מיט א גוי'טע רחמנא ליצלן. טייערער ראש ישיבה שליט"א, איך שרייב דעם בריוו מיט טרערן אין די אויגן, וואס איז געשען מיט מיר?! איך בין באמת א וואוילער איידעלער אינגערמאן, איך ווייס נישט ווי אזוי איך האב געטוען אזא זאך. איך דערמאן זיך צוריק ווי אזוי איך האב דאס געטון, און איך געדענק ממש ווי א שד, א רוח, איז אריין אין מיר, און ער האט עס געטון, איך האב עס נישט געטון, עס איז נישט מיר, איך בין א נארמאלער מענטש. איך בין אזוי פארלוירן, אזוי צעבראכן, איך ווייס נישט וואס צו טון, איך קען נישט קוקן מיין ווייב אין פנים, א רחמנות אויף איר, זי איז אזוי וואויל און אזוי פיין, איך וויל זיך ממש נעמען דאס לעבן, איך ציטער פון מיין שאטן.


טייערער ראש ישיבה שליט"א, איך וויל נישט אויפגעבן, איך דארף א דרך תשובה, איך קען ממש נישט טרעפן א לימוד זכות אויף מיר אויסער אז איך בין א משוגענער, איך בעט זייער דעם ראש ישיבה שליט"א זאל מיר שרייבן א דרך תשובה און א תיקון. וואס טו איך יעצט ווייטער? ווי אזוי גייט מען ווייטער?


איך בעט זייער דער ראש ישיבה שליט"א זאל מיר ביטע שנעל עפעס צוריק שרייבן, ווייל איך האלט עס נישט אויס.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת חקת בלק, ט' תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויי און ביטער איז אז מען טוט אן עבירה מיט א גוי'ה רחמנא לשיזבן, עס איז אזוי שרעקליך די עבירה אז חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין פב.): "הבא על הגוי'ה, חייב עליה משום נדה, שפחה, גויה, זונה", מען איז עובר אויף די אלע עבירות, און דאס איז כאילו מען האט חתונה מיט עבודה זרה ממש; וויי און ביטער פאר די נשמה, וויי אויף די וועלט און וויי אויף יענע וועלט, די עבירה בלייבט צוגעטשעפעט צום מענטש. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ג:) דער וואס טוט אן עבירה מיט א גוי'ה, "רבי אליעזר אומר קשורה בו ככלב", מען בלייבט צוגעקלעבט אזוי ווי א הינט, מען ווערט ארומגענומען מיט קליפות און משחיתים וואס איז באשאפן געווארן פון די עבירה; די קליפות ומשחיתים גייען מיט מיטן מענטש, זיי ברענגען שרעקליכע צרות, מען ליידט שרעקליכע ביטערע פיין אין לעבן, און מען ווייסט נישט פארוואס מען ליידט.


מיט דעם זאלסטו וויסן אז תשובה העלפט אויף אלעם. די הייליגע חכמים זאגן (ברכות לד:): "מקום שבעלי תשובה עומדים, צדיקים גמורים אינעם עומדין", ווען מען טוט תשובה קומט מען אן אזוי הויך, העכער ווי די צדיקים קומען אן. נאך זאגן זיי (פסיקתא דרב כהנא, פרשה מה): "גָדוֹל כּוֹחָהּ שֶׁל תְּשׁוּבָה", תשובה איז אזוי גרויס, "שֶׁכֵּיוָן שֶׁאָדָם מְהַרְהֵר בְּלִבּוֹ לַעֲשֹוֹת תְּשׁוּבָה", ווי נאר א מענטש טראכט פון תשובה - ער טראכט 'איך וויל זיך אומקערן צום אייבערשטן', "מִיַּד הִיא עוֹלָה לֹא עַד עֲשָֹרָה יָמִים, וְלֹא עַד עֶשְֹרִים וְלֹא עַד מֵאָה, אֶלָּא עַד מַהֲלַךְ חֲמֵשׁ מֵאוֹת שְׁנַיִם; וְלֹא עַד רָקִיעַ רִאשׁוֹן וְשֵׁנִי, אֶלָּא שֶׁהִיא עוֹמֶדֶת לְפָנַי כִּסֵא הַכָּבוֹד", קומט ער גלייך אן צום כסא הכבוד.


די עבירה איז זייער גרויס, גיין צו א גוי'ה און טון מיט איר אן עבירה איז שרעקליך, אבער קענסט נאך תשובה טון. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבה, ד) "אָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", דער אייבערשטער זאגט: "אִם אָדָם עוֹבֵר עֲבֵירָה לְפָנַי", אויב א מענטש טוט עבירות, "אִם חוֹזֵר וְעוֹשֶׂה תְּשׁוּבָה", אויב האט ער חרטה אויף וואס ער האט געטון און ער טוט תשובה - "הֲרֵי אֲנִי עִמּוֹ בְּרַחֲמִים וַאֲנִי מְקַבֵּל אֶת תְּשׁוּבָתוֹ", נעם איך אים צוריק, איך נעם אן זיין תשובה, "וְאֵין אֲנִי זוֹכֵר לוֹ אֲפִילוּ מִקְצָת עֲוֹנוֹתָיו", און איך וועל נישט דערמאנען קיין איין עבירה; נאך זאגט דער אייבערשטער (שם, פרק ו): "בָּנַי, אֲנִי אָמַרְתִּי לָכֶם אֵין חֶפְצִי אֶלָּא בְּרָכָה וּבְמִי שֶׁאֵין בּוֹ עֲבֵרוֹת", איך האב ענק געזאגט איך וויל נאר די מענטשן וואס האבן נישט געזינדיגט, "וְחָזַרְתִּי בּוֹ בִּדְבָרַי", יעצט צי איך צוריק, "אֲפִלּוּ יַעֲשֶׂה אָדָם מֵאָה עֲבֵרוֹת זוֹ לְמַעְלָה מִזּוֹ", אפילו א מענטש וועט טון הונדערט עבירות איינס נאכן צווייטן, "וְיַחֲזֹר וְיַעֲשֶׂה תְּשׁוּבָה", אויב וועט ער חרטה האבן, ער וועט תשובה טון, "וְיַשְׁפִּיל אֶת עַצְמוֹ לָאָרֶץ, וְיִרְאֶה אֶת עַצְמוֹ כְּאִלּוּ הוּא חֶצְיוֹ זַכַּאי וְחֶצְיוֹ חַיָּב, וְיִרְאֶה אֶת עַצְמוֹ כְּאִלּוּ חַיָּב בְּאָשָׁם תָּלוּי בְּכָל יוֹם", ער וועט שטענדיג טראכטן 'איך דארף נאך תשובה טון' - "הֲרֵינִי עִמּוֹ בְּרַחֲמִים וּמְקַבְּלוֹ בִּתְשׁוּבָה", וועל איך זיך פירן מיט אים מיט רחמנות, איך וועל אננעמען זיין תשובה, "וְאֶתֵּן לוֹ בָּנִים שֶׁל בַּעֲלֵי קוֹמָה וְעוֹסְקֵי בַּתּוֹרָה וּמְקַיְּמֵי מִצְוֹת", און איך וועל אים געבן קינדער צדיקים.


וואס איז תשובה? ווי אזוי הויבט מען אן טון תשובה? דאס ערשטע זאך פון תשובה איז וידוי דברים. דער רמב"ם זאגט (פרק א' מהלכות תשובה, הלכה א) יעדע מצוה אין די תורה, סיי א מצות עשה, סיי א מצות לא תעשה, - אויב מען האט עובר געווען אויף איינע פון די מצוות, סיי בשוגג סיי במזיד; ווען מען טוט תשובה, - דארף מען זיך מתודה זיין צום אייבערשטן, אזוי ווי עס שטייט אין די תורה (במדבר ה, ז): "וְהִתְוַדּוּ אֶת חַטָּאתָם אֲשֶׁר עָשׂוּ"; ווי אזוי איז מען זיך מתודה? זאגט דער רמב"ם, מען זאל אזוי זאגן: "אָנָּא הַשֵּׁם, חָטָאתִי עָוִיתִי פָּשַׁעְתִּי לְפָנֶיךָ, וְעָשִֹיתִי כָּך וָכָךְ, וַהֲרֵי נִחַמְתִּי וּבוֹשְׁתִּי בְּמַעֲשַׂי, וּלְעוֹלָם אֵינִי חוֹזֵר לְדָבָר זֶה", איך בעט דיר אייבערשטער, איך האב געזינדיגט פאר דיר, איך האב געטון די און די עבירה, איך האב חרטה אויף וואס איך האב געטון, איך שעם זיך מיט מיינע מעשים וואס איך האב געטון, איך נעם זיך פאר אז איך גיי עס מער קיינמאל נישט טון; דאס איז וידוי, און דער רמב"ם פירט אויס: "וְכָל הַמַּרְבֶּה לְהִתְוַדּוֹת וּמַאֲרִיךְ בְּעִנְיָן זֶה, הֲרֵי זֶה מְשֻׁבָּח", ווער עס פארמערט זיך מתודה צו זיין פאר'ן אייבערשטן - דער איז געלויבט.


ברודער, זיי זיך מתוודה צום אייבערשטן; דאס זאלסטו טון נישט איין מאל, נאר יעדן טאג. דערצייל דעם אייבערשטן די גאנצע מעשה וואס דו האסט געטון, ווען, וואו און אזוי ווייטער. שעם זיך נישט, דערצייל אלעס, ווייל נישטא קיין גרעסערע זאך ווי וידוי דברים. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תורת כהנים בחוקותי, פרק ח) "אָמַר הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", דער אייבערשטער זאגט: "מִיָּד שֶׁהֵם מִתְוַדִּים עַל עֲוֹנוֹתֵיהֶם", גלייך ווען א מענטש איז זיך מתודה פאר מיר, "מִיָּד אֲנִי חוֹזֵר וּמְרַחֵם עֲלֵיהֶם", האב איך רחמנות אויף אים און איך נעם צוריק דעם מענטש צו מיר.


זאלסט זיין א גרויסער עקשן אין די זאך פון שמועסן מיטן אייבערשטן, בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, ער זאל דיך ארויסנעמען פון די קליפות און משחיתים וואס זענען מיט דיר און נעמען דיך ארום, און דאס וועט זיין דיין תשובה.


אז דו וועסט דאס טון, קענסטו זיין זיכער אז דער אייבערשטער האט אנגענומען דיין תשובה. האב נישט מורא פון קיינעם און הער נישט אויס די וואס ווילן דיר זאגן אז דו האסט מער נישט קיין תקוה, גלייב דעם רבינ'ס ווערטער וואס ער האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב, סימן קיב): "אם אתה מאמין שיכולים לקלקל, תאמין שיכולים לתקן", אויב דו גלייבסט אז דו קענסט פארדארבן - גלייב אז דו קענסט פאררעכטן.


עס וועט דיר יעצט זיין ביטער שווער, דו וועסט יעצט כסדר ווערן בעצבות ומרה שחורה, פלוצלונג אינמיטן טאג וועט דיר ווערן שלעכט, ווייל אזוי געשעט מיט די וואס זענען פוגם בברית, און די וואס זענען עובר אויף די שרעקליכע עבירה פון נשג"ז רחמנא לצלן, עס לויפט זיי נאך דער נישט גוטער רוח, זיי זענען שטענדיג בעצבות, ביז מען טראכט מחשבות פון זיך הרג'ענען ה' ירחם, אבער מיט די צייט, נאך אסאך התבודדות און אסאך וידוי דברים - וועט עס צוביסליך ארויסגיין פון דיר און דו וועסט קענען זיין פרייליך.


אויך זאלסטו טון אלעס אויף דער וועלט אנצוקומען צום הייליגן רבינ'ס ציון אין אומאן און זאגן דארט די צען קאפיטלעך תהילים, דער תיקון הכללי. ווייל דער רבי האט צוגעזאגט, א צדיק מיחידי הדורות האט מבטיח געווען (חיי מוהר"ן, סימן רכה) ווער עס וועט קומען צו זיין ציון זאגן דעם תיקון הכללי, די צען קאפיטלעך תהלים [קאפיטל טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ] און געבן א פרוטה לצדקה פאר זיין זכות, אפילו ער האט געטון די הארבסטע עבירות: "וועל איך מיך לייגן אויף די לענג און אויף די ברייט אים א טובה צו טון, ביי די פיאות וועל איך אים ארויסציען פון שאול תחתית".


דער אייבערשטער זאל אננעמען דיין תשובה.

#1852 - איז וויכטיג די קליידער זאלן זיין פון רעכטס אויף לינקס?
קליידער, מנהגים, ריינקייט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף האב איך זוכה געווען צו ענדיגן יעצט ששה סדרי משנה צום דרייסיגסטן מאל, איך האב קיינמאל נישט געגלויבט אז איך וועל אמאל זוכה זיין צו דעם, יישר כח פאר אריינברענגען אין מיר א חשק צו לערנען תורה, און אלע אנדערע גוטע זאכן.


איך האב א שאלה צו פרעגן און איך וויל זייער וויסן וואס דער ראש ישיבה שליט"א האלט וועגן דעם. איך האב באשטעלט א וועסטל ביי א פירמע, און זיי האבן געמאכט א טעות און עס גענייט אויף א וועג עס זאל זיך צוקנעפלען פון לינקס אויף רעכטס, אנשטאט פון רעכטס אויף לינקס; זאל איך צאלן עקסטער געלט עס צו פאררעכטן און עס איבערדרייען עס זאל יא זיין פון רעכטס אויף לינקס? אדער איז עס איז נישט אזוי וויכטיג, מען קען עס לאזן אזוי?


בכלל וויל איך וויסן וואס איז טאקע דער ענין צוצומאכן די קליידער דוקא פון רעכטס אויף לינקס, אויב דאס איז טאקע אזא וויכטיגער ענין.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת קרח, ד' תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אוודאי איז דא א כוונה מיט דעם וואס ערליכע אידן גייען אנגעטון די קליידער רעכטס אויף לינקס. ערשטנס, מיר געפונען אין הייליגן זוהר (מקץ, קצח:): "דבעיא ליה לבר נש, לנטלא ידא ימינא בשמאלא", מען זאל זיך וואשן די רעכטע האנט מיט די לינקע האנט, "בגין לשלטאה ימינא על שמאלא", אז די רעכטע האנט זאל געוועלטיגן אויף די לינקע; ווייל רעכטס איז מרמז אויף חסד און לינקס - אויף דינים, דארף מען שטארקן רעכטס אויף לינקס.


אזוי אויך געפונען מיר אין רמב"ם (פרק ה' מהלכות תפלה ונשיאת כפים, הלכה ד) ווי אזוי מען זאל שטיין ביי שמונה עשרה: "מניח ידיו על לבו, כפותין הימנית על השמאלית", מען זאל לייגן די רעכטע האנט אויף די לינקע האנט, און דער בית יוסף זאגט א טעם אויף דעם (בית יוסף אורח חיים, סימן צה): "רמז להכנעת יצר הרע שהוא נרמז בצד שמאל", דאס איז א סימן פון הכנעה, צו פארדעקן די לינקע, וואס ווייזט אויפ'ן יצר הרע. און אזוי איז ביי אלע זאכן ביי אידישע קינדער, אלעס גייט רעכטס אויף לינקס, אפילו די שריפט, ווי אזוי אידן שרייבן - ברענגט דער הייליגער צדיק דער צמח צדק זכותו יגן עלינו (תשובות, אורח חיים סימן סז) - איז פון רעכטס אויף לינקס, אזוי ווי מיר זעען ביי די עבודה אין בית המקדש איז אלעס געווען מיט די רעכטע האנט, און אזוי אויך די מצוה פון חליצה - איז מיט די רעכטע האנט.


ביי קליידער זאגט דער הייליגער צדיק רבי מענדעלע מרימנוב זכותו יגן עלינו (נדפס בספר ילקוט מנחם, מכתב ב): "חדשים מקרב באו, במנהג חדש של גויים", עס האט זיך אריינגעכאפט א נייע מאדע וואס קומט פון די אומות העולם, "שמהפכין ומניחין צד השמאל של הבגדים על צד הימין", אז מען נייט די קליידער - די לינקע זייט זאל זיין אויף די רעכטע, "ובזה מגבירים השמאל על הימין בעוונותינו הרבים", און מיט דעם טוט מען שטארק מאכן די לינקע אויף די רעכטע; איז אודאי זאלסטו פאררעכטן דיין וועסטל עס זאל ליגן די רעכטע זייט אויף די לינקע זייט.


אז מען רעדט שוין פון קליידער, זאלסטו וויסן, דער הייליגער רבי האט זייער מקפיד געווען מען זאל גיין אנגעטון ריין, און נישט צעריסענע קליידער. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קכז; כט): "הבגדים בעצמן תובעין את האדם אם לא נזהר בשמירתן לכבדן כראוי ולהחזיקן בנקיות", די קליידער וועלן מאנען דעם מענטש אויב האט ער האט זיי אנגעטון צעריסענערהייט; ברסלב'ער חסידים זענען זייער מקפיד אויף דעם, שטענדיג גיין אנגעטון ריינע קליידער און נישט קיין צעריסענע קליידער.


א פרייליכן שבת.


 

#1851 - ווי אזוי קען איך זיך שפירן א חלק פון היכל הקודש?
ספרי ברסלב, ספיקות, היכל הקודש, עצתו אמונה, בלבולים, יענער

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב זייער הנאה צו הערן די שיעורים פון אמונה. איך בין קראנק אויף די מחלה פון טראכטן א גאנצע טאג, דאגה'ן א גאנצן צייט און פארגעסן אז מיט די עצות פון הייליגן רבי'ן, מיט'ן ארבעטן אויף אמונה און תפלה, קען מען אלץ האבן א רואיגע און שיינע לעבן, און מיט די שיעורים פון אמונה ווערט אלעס בעסער.


איך וויל פרעגן וואס איך זאל טון אז איך שפיר וואו איך באלאנג נישט אין היכל הקודש? איך פיל אזוי ווי איך דארף קודם זיך טוישן די וועג ווי אזוי איך גיי אנגעטון, די וועג ווי אזוי איך רעד, און בכלל ווער איך בין, און ערשט נאכדעם וועל איך קענען זיין א חלק פון היכל הקודש.


פון איין זייט בין איך אזוי אליינס, נאר ביי היכל הקודש זאגט מען מיר אז עס איז יא דא פלאץ פאר מיר; אבער פון די אנדערע זייט, האב איך די סארט מחשבות אז איך באלאנג נישט דא.


עס איז זייער שווער פאר מיר, ווייל איך וויל נישט זיין קיין רחמנות. איך שעם זיך אז מענטשן זאלן וויסן וואס גייט אויף מיר אריבער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואס איז היכל הקודש? ווער איז היכל הקודש? היכל הקודש איז שכל, עצות און חיזוק פון הייליגן רבי'ן; היכל הקודש איז נישט א וועג ווי אזוי מען דארף רעדן, ווי אזוי מען גייט אנגעטון, היכל הקודש איז חיזוק און עצות ווי אזוי זיך צו דערהאלטן, ווי אזוי זיך צו דערנענטערן צום אייבערשטן.


איך געדענק ווען איך בין אנגעקומען צו מוהרא"ש, איך האב געמיינט דער איז היכל הקודש, יענער איז היכל הקודש; איך האב געהאט חלישות הדעת פון דעם און פון יענעם, און במשך א שטיק צייט נאכן הערן פון מוהרא"ש איין שיעור נאכן צווייטן, אז זיין א ברסלב'ער חסיד האט נישט מיט מענטשן, נאר דער וואס לערנט דעם רבינ'ס ספרים - דער איז א ברסלב'ער חסיד, מוהרא"ש האט דאס געחזר'ט פאר אונז אן א שיעור מאל, 'קוק נישט אויף קיינעם, ווער נישט איבערגענומען פון דעם פון יענעם, קוק אין די ספרים, לערן די ספרים, לעב מיט די ספרים - דאס איז ברסלב'.


היכל הקודש איז נישט דער אדער יענער, היכל הקודש איז שכל, חיזוק און עצות - וואס מוהרא"ש האט ארויסגענומען פון הייליגן רבינ'ס ספרים, א וועג פאר אונז פשוט'ע מענטשן צו קענען לעבן, זיך קענען אן עצה געבן מיט די שוועריקייטן, דער וואס לערנט די ספרים און פירט זיך מיט די עצות - דער איז היכל הקודש; נישט דער און נישט יענער.


מאכט זיך א שיעור אין די בריוו עצתו אמונה, דאס וועט אייך געבן חיזוק אין אלע שווערע צייטן און אייך ווייזן א שיינע וועג ווי אזוי צו לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1850 - ווי אזוי שטארקט מען זיך צו היטן די אויגן?
קדושה, תפילות אויף אידיש, שמחה, עצבות, שמירת עינים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וואוין אין שטעטל, אין קרית ברסלב ליבערטי, און איך דארף חיזוק אויף שמירת עינים, איך קען זיך ממש נישט היטן די אויגן.


ברוך ה' אז איך האב נישט קיין סמארפאון, און אויף מיין קאמפיוטער קען מען אויך גארנישט זען קיין שלעכטס, אלעס איז פארמאכט, אבער סתם ווען איך פאר אריין מער אין די גוי'אישע געגנט צו געשעפטן, און ווען איך גיי אנפילן געז, קען איך נישט אראפלייגן די אויגן, אביסל ארויסציר דא איז כמעט אזוי ווי אין שטאט, אויסגעלאסן און שמוציג, איך ווער פארברענט, וואס קען איך טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער, האב רחמנות אויף דיר, היט דיינע אויגן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (במדבר רבה ב, י): "עֵינָא וְלִבָּא, תְּרֵי סַרְסוּרֵי דַּחֲטָאָה אִינוּן", די אויגן און הארץ זענען די מעקלערס פאר'ן יצר הרע; דאס מאכט מען זאל אראפפאלן אין עבירות רחמנא לצלן, און אז מען איז מפקיר די אויגן, מען קוקט אויף אויסגעלאסענע נאקעטע עבירות - איז מען פוגם באות ברית קודש און מען פארלירט אלעס.


טייערער ברודער גיי יעדן טאג התבודדות, בעט דעם אייבערשטן פאר שמירת עיניים. בעט אים: "הייליגער באשעפער איך ווער פארברענט אין ניאוף, איך קען זיך נישט היטן מיינע אויגן, איך קוק אויף יעדע קליפה, איך קען נישט אוועק קוקן. הייליגער באשעפער ראטעווע מיך, קוק מיין הארץ, איך וויל זיין א איד, איך וויל זיין ערליך, איך וויל זיין הייליג און ריין; יעדע מאל איך מאך אפ איך גיי זיין גוט - פאל איך נאכאמאל אריין, איך ווער פארברענט פון דעם יצר הרע וואס פלאקערט אין מיר.


אנא השם רחם עלי, האב רחמנות אויף מיר, איך זאל נישט פארפאלן גיין, איך זאל נישט פארשווארצט ווערן בזה ובבא, געב מיר כח זיך צו קענען מתגבר זיין אויף מיין יצר הרע און צו היטן מיינע אויגן".


לייג צו דיינע אייגענע תפילות, דערצייל דעם אייבערשטן דיין מצב פינקטליך ווי ווייט דו ביסט פארפאלן, ווי ווייט דו ביסט פארלוירן, דער רבי נעמט אחריות; דער רבי זאגט צו אז דאס איז די עצה צו ווערן געראטעוועט.


טייערער ברודער, עס איז דא נאך אן עצה צו ווערן געראטעוועט פון דער יצר הרע, דורך שמחה; ווען מען איז פרייליך פאלט אוועק די תאווה פון קוקן און פון פוגם זיין בברית. דער רבי האט אונז מגלה געווען אז דער יצר הרע פון פגם הברית, די קליפה - איר נאמען איז 'לִילִית' א לשון פון 'יללה' - וויינען און קלאגן, דאס איז זייער זאך; עצבות ומרה שחורה, און פארקערט, שמחה - איז די סימן פון קדושה. זאלסט הערן לעבעדיגע ניגונים, פארשטייט זיך פון ערליכע זינגערס, הער מוזיק אין קאר, אין שטוב, גיי א טענצל און בארעכן זיך, מאך זיך א חשבון ווי גוט דער אייבערשטער איז צו דיר, ווי סאך גוטס דו האסט, דאס ובעיקר אז מיר זענען אידן, מיר זענען נישט פון די אומות העולם; דאס אליינס וועט דיר היטן פון פגם הברית (עיין לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קסט).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1849 - וואס טו איך אז עס איז מיר שווער צו היטן די הלכות פון א אידישע שטוב?
הלכה, רפואה, חיזוק פאר פרויען, קינדער, אידישע שטוב, עונשים, הדרכות, טהרת המשפחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך ווייס נישט וואס צו טון, איך האב נישט קיין כח צו היטן די הלכות פון א אידישע שטוב, עס איז מיר אזוי שווער, יעדן טאג וואס גייט אריבער ווערט מיר שווערער, אנהייב נאך די חתונה איז מיר בכלל נישט געווען אזוי שווער ווי יעצט, איך טראכט אז עפעס טו איך נישט גוט און וועגן דעם איז מיר אזוי שווער.


אויב דער ראש ישיבה קען מיר ביטע העלפן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די הלכות האט דער אייבערשטער אונז געגעבן נישט אונז צו שטראפן, אונז אוועק נעמען געשמאקע צייט - נאר אונז גוט צו מאכן. אז מען היט די הלכות פון א אידישע שטוב - האט מען געזונטע קינדער, און חס ושלום אויב מען היט נישט די הלכות - איז זייער זייער ביטער; סיי מיט נישט געזונטע קינדער און סיי אז מען ווערט אליין קראנק רחמנא לצלן.


מוהרא"ש ברענגט אן א שיעור מאל פאר יונגע פארפעלקער די מעשה וואס די הייליגע חכמים דערציילן (שבת יג.), אליהו הנביא האט דערציילט: "מַעֲשֶׂה בְּתַלְמִיד אֶחָד שֶׁשָּׁנָה הַרְבֵּה וְקָרָא הַרְבֵּה וְשִׁמֵּשׁ תַּלְמִידֵי חֲכָמִים הַרְבֵּה, וּמֵת בַּחֲצִי יָמָיו", עס איז געווען א מענטש וואס האט זייער פלייסיג געלערנט און ער איז געשטארבן זייער יונג, זיין ווייב האט דאס נישט אויסגעהאלטן, זי האט אנגעהויבן ארומלויפן צו אלע שולן און ישיבות און געפרעגט: ווי אזוי קען זיין אז מיין מאן איז געשטארבן יונג, עס שטייט דאך אין די תורה (דברים ל, כ): "כִּי הוּא חַיֶּיךָ וְאֹרֶךְ יָמֶיךָ", ווער עס לערנט תורה וועט לאנג לעבן, מיין מאן האט געלערנט אסאך תורה - חומש, משניות און גמרא, פארוואס איז ער נפטר געווארן אזוי יונג?! "וְלֹא הָיָה אָדָם מַחֲזִירָהּ דָּבָר", און קיינער האט נישט געוויסט וואס איר צו ענטפערן, איינמאל - דערציילט אליהו הנביא - בין איך איינגעשטאנען ביי די פרוי און זי האט מיר דערציילט די גאנצע מעשה, און האב איך איר געפרעגט: "איר האט געהאלטן טהרת המשפחה?" האט זי געענטפערט: "אוודאי האבן מיר געהאלטן טהרת המשפחה", האט איר אליהו הנביא אויסגעפרעגט פינקטליך צי זי קען די הלכות פון טהרת המשפחה, ביז זי האט מודה געווען אז איר מאן האט נישט אכטונג געגעבן אויף די הלכות אין די שבעה נקיים; האט אליהו הנביא איר געזאגט: "בָּרוּךְ הַמָּקוֹם שֶׁהֲרָגוֹ", געלויבט איז דער אייבערשטער אז ער האט אים גע'הרג'עט, ווייל אין די תורה שטייט (ויקרא יח, יט): "וְאֶל אִשָּׁה בְּנִדַּת טֻמְאָתָהּ לֹא תִקְרַב".


וואויל איז דעם וואס היט די הלכות, מען וועט זוכה זיין צו זיין געזונט און צו געזונטע דורות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1848 - מעג מען מאכן די פיאות מיט דזשעל?
חסידות ברסלב, ריינקייט, בארד און פאות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן אויב ס'איז א פראבלעם צו מאכן די פיאות מיט דזשעל, אז עס זאל זיך האלטן שיין צוזאמגענומען?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע אויב מען מעג לייגן דזשעל אויף די פיאות, עס זאל זיך האלטן שיין; דאס ווייסטו דאך אז דער הייליגער רבי פלעגט זיך אלץ צאמנעמען די פיאות, נאס מאכן און דאס קרייזלען. דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקז) עס ליגט אין די געקרייזלטע פיאות גרויסע סודות, אזוי ווי עס שטייט אין פסוק (שיר השירים ה, יא): "קְווּצּוֹתָיו תַּלְתַּלִּים".


מיט יארן צוריק האט איינער אנגעהויבן אין ברסלב א חבורה, כלומר'ישע עובדי השם, איינע פון זייערע זאכן איז געווען גיין מיט צעשטרויבלטע פיאות, האט מוהרא"ש זכותו יגן עלינו דעמאלט געזאגט: "מיר געפונען אין חז"ל (בבא מציעא כא.): 'פירות מפוזרין' צעשפרייטע פרוכט, אבער 'פיאות מפוזרין' צעשפרייטע צעשטרויבלטע פיאות - געפונען מיר נישט"; עס איז קיין שום פראבלעם צו לייגן דזשעל אז די פיאות זאל זיך האלטן שיין צאמגענומען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1847 - נעמען א קינד קיין אומאן פאר די זיבן יאר, אין דעם מצב מלחמה?
אומאן, קינדער, סכנה, מלחמה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר די שיינע לעבן וואס דער ראש ישיבה געבט אונז, יישר כח פאר אלע שיעורים און בריוו.


איך האב געוואלט פרעגן, אזוי ווי מיין זון ווערט דעם קומענדיגן חודש אלול זיבן יאר, וויל איך פרעגן אויב איך מעג יעצט פארן צום רבינ'ס ציון אים נעמען קיין אומאן פאר די זיבן יאר, אדער עס איז צו איינגעשטעלט צוליב די מלחמה דארט?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת בהעלותך, י"ט סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אזוי ווי די מצב המלחמה איז יעצט - איז נישט קיין סכנה צו פארן קיין אומאן. מיטן אייבערשטנ'ס הילף און מיט אסאך תפילות - וועלן מיר פארן די יאר הבא עלינו לטובה, אויך נעמען מיר די קינדער; דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן פארן געזונט, צוריק קומען געזונט און פועל'ן ישועות.


עס איז א גרויסע זאך צו ברענגען קיין אומאן צום רבי'ן א קינד פאר די זיבן וכו'; דער רבי האט מבטיח געווען אז א קינד וואס וועט קומען צו אים פאר די זיבן יאר - וועט גיין צו די חתונה מיט א ריינע העמד (חיי מוהר"ן, סימן תקיז).


עלטערן וואס הערן די ווערטער פון א צדיק - וועלן אלעס טון אז זייערע קינדער, די זין - זאלן קומען צום רבי'ן איידער די זיבן יאר, פאר אזא הבטחה פון הייליגן רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#1846 - מעג א פרוי גיין מיט אויפגעדעקטע האר אין שטוב?
צניעות, חיזוק פאר פרויען, קינדער, אידישע שטוב, שערן די האר, האר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן אויב א פרוי מעג גיין מיט אויפגעדעקטע האר ביי זיך אינדערהיים?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


על פי הלכה טאר א פרוי נישט גיין אין גאס מיט אויפגעדעקטע האר, און דער זוהר הקדוש זאגט אז אויך אין שטוב זאל מען נישט גיין מיט אויפגעדעקטע האר, ווייל עס ברענגט צרות און פיל שלעכטס.


קוקט דעם לשון וואס דער זוהר זאגט (נשא קכה:): 'תּוּנְבָא לֵיתֵי' א קללה זאל קומען, 'עַל הַהוּא בַּר נָשׁ' אויף דעם מענטש, 'דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ' וואס לאזט זיין ווייב, 'דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר' אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען. 'וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה', דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי. 'וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר' און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, 'לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ' זיך שיין צו מאכן, 'גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא' איז זי גורם אז עס זאל זיין ארעמקייט אין שטוב, 'וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא' און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב, 'וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא' אזוי אויך איז זי גורם אז דער סמ"ך מ"ם און די נישט גוטע זאלן זיך געפונען אין איר שטוב. 'מַאן גָּרִים דָּא' ווער איז דאס אלעס גורם? 'הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר' די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס.


וואויל איז די פרוי וואס גייט צניעות'דיג און פירט זיך איידל, וועט זי זוכה זיין צו די ברכה וואס דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", א פרוי וואס פירט זיך איידל און צניעות'דיג, וועט זוכה זיין צו גוטע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#1845 - ווי אזוי פירט מען זיך ביי א שבע ברכות ביי שלש סעודות?
שמחות, בית המדרש, מנהגים, שלש סעודות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


אזוי ווי דעם שבת וועט זיין א שבע ברכות ביי אונז אין בית המדרש, האב איך געוואלט פרעגן ווי אזוי מיר זאלן זיך פירן ביי א שבע ברכות ביי שלש סעודות, אויב מ'טרינקט אויס דעם כוס פון ברכת המזון, און אויב ס'איז א חילוק פון פאר'ן זמן רבינו תם אדער נאכ'ן זמן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת נשא ב', י"ג סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אויב בענטשט מען נאכן זמן - דעמאלט טרינקט נאר דער וואס זאגט די ברכות און אויך די כלה, אבער נישט דער חתן. אויב איז נאך איידער דעם זמן - קען אויך דער חתן טרינקען.


דאס איז נאר ביי שבע ברכות, אבער אלע וואכן - אויב בענטשט מען נאכן זמן - טרינקט מען נישט אויס די כוס של ברכה. אזוי ווי דער מגן אברהם זאגט (סימן רצט, סעיף קטן ז): "מי שאינו נזהר בכל השנה לברך על כוס דס"ל כמ"ד דאין טעון כוס גם עתה אסור לשתות ממנו", נאר דער וואס פירט זיך אלעמאל צו בענטשן אויף א כוס - קען טרינקען, עיין שם.


די שבע ברכות זאגט מען ווען די כלה איז דארט, די כלה קען זיצן ביים טיר פון בית המדרש.


שבת זאגט מען נישט דוי הסר.


אויב די חתונה איז געווען זונטאג בייטאג, דעמאלט קען מען זאגן די שבע ברכות ביי שלש סעודות נאר בייטאג, פאר'ן זמן מוצאי שבת.


 

#1844 - צוריק אנהויבן רייכערן, אדער עסן אסאך?
רפואה, שמחה, בחור, ישוב הדעת, רייכערן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור וואס איז ברוך ה' מקורב געווארן צו מוהרא"ש זי"ע, איך בין זיך זייער מחזק מיט די עצות און הדרכות פון מוהרא"ש, און איך האב געזען אז מוהרא"ש שרייבט מען זאל נישט רייכערן, און איך האב טאקע אויפגעהערט רייכערן פאר א שטיק צייט, אבער צוליב דעם האב איך אנגעהויבן מער עסן, און איך ווער מער פעש, נאכדעם וואס איך בין שוין ביז יעצט אויך געווען היבש א פולער בחור.


איז מיין שאלה אויב זאל זיך צוריק אנהויבן רייכערן, אדער ווייטער עסן אסאך?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת נשא ב', י' סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זייער גוט טוסטו אז דו רייכערסט נישט און אזוי זאלסטו ווייטער טון, דער הייליגער רבי האט נישט געוואלט מיר זאלן רייכערן (חיי מוהר"ן, סימן רעג, תעב).


בנוגע וכו'; דו בעט דעם אייבערשטן אויף שמחה, זאלסט זיין פרייליך. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כד) זיין פרייליך ברענגט אלע רפואות, אויך קען מען זיך מער קאנטראלירן, מען לעבט מיט א ישוב הדעת (שם, סימן י).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#1843 - ווי אזוי קען מען זיך היטן חובות, אויב קויפט מען א הויז מיט א מארגעדזש?
חובות, פרנסה, דירה, געלט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך באקום ברוך ה' יעדע וואך דער גליון היכל הקודש און די וועכנטליכע קונטרס עצתו אמונה פון די טייערע מפיצים דא אין שטאט, און איך האב געליינט א בריוו אינעם גליון וואס האט מיר געמאכט טראכטן.


דער ראש ישיבה שליט"א שרייבט דארט איבער די הארבקייט פון חובות, איבער דעם וואס דער הייליגער רבי האט געזאגט אז מען דארף זייער אכטונג געבן נישט צו זיין א בעל חוב. למעשה איז דער מציאות היינטיגע צייטן אז עס נישט מעגליך פאר רוב מענטשן צו קויפן א הויז אדער א קאר אן צו נעמען א "משכנתא", א מארגעדזש, געווענליכע מענטשן קענען נישט אראפלייגן אזעלכע גרויסע סומעס אויף איין מאל, ספעציעל דא אין ארץ ישראל וואס עס איז איינגעפירט ביי טייל קהלות אז מען נעמט זיך אונטער צו קויפן א דירה פאר די קינדער.


ווי אזוי קען מען לעבן אן צו זיין א בעל חוב פאר די באנק, אויב מען וויל קויפן א הויז?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת נשא ב', י' סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס מיינט מען נישט ארויסנעמען א מארטגעדזש אדער א פיינענס, דאס איז דאך דער דרך העולם המסחר; דאס איז אנשטאט צאלן רענט פאר א צווייטן - צאלט מען פאר זיך אליינס, מען צאלט צוריק פארן באנק.


דאס וואס דער הייליגער רבי האט אונז זייער געווארנט נישט צו האבן חובות - דאס מיינט מען 'נישט בארגן געלט פון מענטשן', השם ישמרינו; נישט ווערן א קנעכט פאר אנדערע. אזוי ווי עס שטייט (משלי כב, ז): "עֶבֶד לוֶֹה לְאִישׁ מַלְוֶה", דער וואס בארגט געלט - ווערט יענעמ'ס א קנעכט.


אויב מען איז יא פארזינקען אין די חובות, איז דאס ערשטע זאך - מען זאל אויפהערן בארגן; זיך מאכן א פעסטע באשלוס 'נישט בארגן מער קיין געלט, קיין איין פרוטה', און אז מען דארף אהיימברענגען פרנסה און מען האט נישט - מעג מען גיין נאך געלט, צאמנעמען געלט ביי אידישע קינדער; עס דארף נישט זיין קיין בושה, ווייל אזוי שטייט אין שלחן ערוך (יורה דעה סימן רנג, סעיף ב), ווער עס האט נישט קיין געלט - מעג נעמען פון צדקה.


צווייטנס, מען קען באצאלן חובות צוביסליך. מוהרא"ש האט אונז אויסגעלערנט ווי אזוי צו באצאלן חובות; יעדן טאג, יעדע מאל - טראגט מען פארן מלוה נאך אביסל און מען איז אים מפייס, און במשך הזמן קען מען זוכה זיין ארויסגיין פון אלע חובות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#1842 - וואס טוט מען ווען א געלט-גייער רעגט זיך אויף?
מדות טובות, בזיונות, צדקה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איין טאג בין איך געשלאפן אויפ'ן קאוטש און איינער האט געקלינגען ביים טיר, מיין זון איז געגאנגען צום טיר און אן ארץ ישראל'דיגער איד זאגט אים "רוף דיין טאטע", איך האב פארשטאנען אז ער גייט נאך געלט, האב איך געגעבן פאר מיין זון א דאלער אים צו געבן.


ווען מיין זון האט אים עס געגעבן, זאגט ער אים ש'כח און ער געבט אים צוריק צוויי דאלער, און ער געבט א זאג "שלעכטע מענטשן וואוינען דא", און איך האב אים געזען פון די פענסטער אוועקגיין.


דארף איך זיך צוטון מאכן? האב איך אים געדארפט נאכלויפן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת נשא ב', י' סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דארפסט פארשטיין, אסאך פון די ארץ ישראל'דיגע געלט גייערס וואס קומען קיין אמעריקע - זענען זייער דערביטערט; זיי וואלטן געוואלט זיין אין שטוב מיט די משפחה, זיי שלעפן זיך ארום אין די פרעמד קלייבן א דאלער נאך א דאלער פאר די חובות פון חתונה מאכן די קינדער; מען דארף זיי דן זיין לכף זכות און רעדן שיין צו זיי.


איך האב אמאל מיטגעהאלטן א מעשה, א איד פון ארץ ישראל איז געקומען קלייבן געלט אין די כולל וואו איך האב געלערנט נאך מיין חתונה, און איינער פון די כולל אינגעלייט האבן אים געגעבן א פרוטה. דער משולח איז ארויס פון די גלייזן, ער האט זיך פארלוירן; ער האט אנגעהויבן ווארפן זיין גאנצע געלט אין די לופט, עס איז געווען זייער ווייטאגליך דאס צו זען.


פון היינט אן, ווען דו געבסט צדקה - זאלסטו איבערבעטן די געלט גייערס, זיי זאגן: "מיר האבן נישט מער, אז מיר וועלן האבן וועלן בלי נדר געבן שענערע סכומים". און אויך זיי ברענגען טרינקען; זומער ווען זיי גייען אין די היצן - זיי ברענגען א קאלטע טרינק, און ווינטער ווען זיי גייען אין די קעלט - זיי ברענגען עפעס ווארעמס; וועסטו זוכה זיין צו די אלע ברכות וואס די הייליגע חכמים זאגן (בבא בתרא ט:): "והמפייסו בדברים מתברך באחת עשרה ברכות", עיין שם.


וואויל איז דעם וואס רעדט שיין און בעט איבער די געלט-גייערס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#1841 - מוז יעדער מענטש דורכגיין די עונש פון "חיבוט הקבר"?
תהלים, ספרי ברסלב, משניות, עונשים, יענער

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ש'כח אייבערשטער, מיר האבן געהאט זייער א געשמאקע יום טוב. אום שבת האבן מיר געשמועסט וועגן "חיבוט הקבר", מיינע קרובים האבן מיר געזאגט אז אונזער זיידע - וואס ארבעט אין חברה קדישא - האט זיי געזאגט אז יעדער מענטש וואס גייט אוועק פון די וועלט האט חיבוט הקבר, און זיי האבן מיר געזאגט אז מיין זיידע האט אפילו געהערט ווי מען מאכט חיבוט הקבר פאר א מענטש, מיין מאמע האט געזאגט "גיי ווייס וועלכע עבירות האט יענער מענטש געטון, אויב אבער א מענטש זאגט משניות און תהלים, ווען ער גייט אוועק פון די וועלט איז דאס אזוי ווי מען גרייט אריבער פון איין צימער צום צווייטן", אבער מיין מומע האט גע'טענה'ט אז אפילו מיט די אלע זאכן גייט יעדער מענטש אריבער חיבוט הקבר.


איך בין געווארן זייער דערשראקן פון דעם, ווייל ווי קען זיין אז א מענטש זאגט תהילים און משניות און ער האט נאכאלץ חיבוט הקבר?


איך וועל זיך זייער פרייען אויב דער ראש ישיבה וועט מיר ענטפערן א תשובה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נשא ב', ט' סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מוהרא"ש ברענגט הונדערטער און טויזנטער מאל אין די בריוו פון ספר אשר בנחל, אז דער וואס לערנט און זאגט משניות - וועט געראטעוועט ווערן פון די ביטערע שווערע שטראף פון חיבוט הקבר. אזוי אויך ברענגט דער חיד"א זכר צדיק לברכה (בשם מדרש תלפיות): "אָשֵׁר בֶּן יַעֲקֹב יוֹשֵׁב עַל פִּתְחוֹ שֶׁל גֵיהִנוֹם, וּמִי שֶׁהִרְבָּה לִלְמוֹד מִשְׁנַיוֹת אֵינוֹ מַנִּיחוֹ לְהִכָּנֵס שָׁם", אשר זיצט ביים טיר פון גיהנום און ווער עס האט געלערנט משניות - לאזט ער נישט גיין אין גיהנום, מיט דעם טייטשט ער דעם פסוק (בראשית מט, כ): "מֵאָשֵׁר שְׁמֵנָה לַחְמוֹ", 'שְׁמֵנָה' איז די אותיות 'מִשְׁנָה', ווען אשר בן יעקב זעט אז א מענטש האט געלערנט משניות, "וְהוּא יִתֵּן מַעֲדַנֵּי מֶלֶךְ", וועט ער אים געבן גן עדן.


אזוי אויך, אז מען לערנט דעם הייליגן רבינ'ס ספרים - ווערט מען געראטעוועט פון די ביטערע שווערע עונשים פון חיבוט הקבר. רבי נתן האט אמאל געזאגט פאר איינעם: "אינגערמאן, לערן דעם ספר לקוטי מוהר"ן, ווייל א גוף וואס האט געלערנט דעם לקוטי מוהר"ן - וועלן די ווערעם נישט בייסן אין קבר".


מאך זיך נישט צוטון פון וואס יעדע מומע זאגט, קוק וואס צדיקים זאגן; קוק א שיינע בריוו וואס מוהרא"ש האט מיר געשריבן, ווי מוהרא"ש שרייבט קלאר אז דאס וועט באשיצן אין קבר פון אלע דינים:


בְּעֶזְרַת הַשֵׁם יִתְבָּרַךְ, יוֹם חֲמִישִׁי לְסֵדֶר קְדוֹשִׁים, כ"ד נִיסָן ה'תשע"א


שָׁלוֹם וּבְרָכָה אֶל הָאַבְרֵךְ הַיָקָר לִי מְאֹד ... נֵרוֹ יָאִיר


אִיךְ בֶּעט דִיר זֵייעֶר שְׁטַארְק זָאלְסְט זֶען זִיךְ צוּ דֶערְהַאלְטְן אוּן נִישְׁט אַרַיינְפַאלְן אִין קַיין שׁוּם חֲלִישׁוּת הַדַעַת, וָוארוּם דוּ קֶענְסְט זִיךְ נִישְׁט פָארְשְׁטֶעלְן וָואס מֶען בַּארִימְט זִיךְ מִיט דִיר אִין הִימְל וְכוּ'. קוּמְט אַ אִינְגֶערְמַאן אוּן נֶעמְט אַרוֹיס נְשָׁמוֹת פוּן שְׁאוֹל תַּחְתִּית וּמִתַּחְתָּיו אוּן גֶעוואוֹינְט זֵיי צוּ צוּ לֶערְנֶען מִשְׁנַיוֹת, וָואס דֶער זְכוּת פוּן דֶעם קֶען מֶען גָארְנִישְׁט בַּאשְׁרַייבְּן, וָוארוּם דִי גַאנְצֶע גְאוּלָה אִיז תָּלוּי אִין לִימוּד מִשְׁנַיוֹת, וִוי דִי חֲזַ"ל זָאגְן (וַיִקְרָא רַבָּה, פַּרְשָׁה ז', סִימָן ג') אֵין כָּל הַגָלִיוֹת הַלָלוּ מִתְכַּנְסוֹת אֶלָא בִּזְכוּת מִשְׁנַיוֹת; קוּמְט אוֹיס מִיט דֶעם וָואס דוּ וַוארֶעמְסְט אָן דִי טֵייעֶרֶע נְשָׁמוֹת אַז זֵיי זָאלְן זִיךְ צוּגֶעוואוֹינֶען זָאגְן אַסַאךְ מִשְׁנַיוֹת בִּיסְטוּ מְקַרֵב דִי גְאוּלָה, אִיבֶּערְדֶעם בֶּעט אִיךְ דִיר: נִישְׁט נָאר זָאלְסְט נִישְׁט צוּבְּרָאכְן וֶוערְן פוּן אַלֶע בִּזְיוֹנוֹת אוּן שְׁפִיכוּת דָמִים וָואס דוּ גֵייסְט דוּרְךְ מִבַּיִת וּמִבַּחוּץ וְכוּ' וְכוּ', נָאר זָאלְסְט מְעוֹרֵר זַיין מֶער אוּן מֶער דִי בָּחוּרִים אַז זֵיי זָאלְן זַיין צוּגֶעוואוֹינְט צוּ זָאגְן אַסַאךְ פְּרָקִים מִשְׁנַיוֹת כְּסִדְרָן, אוּן אוֹיף דֶעם דַארְפְסְטוּ אַסַאךְ רֶעדְן אוּן זֵיי מְעוֹרֵר זַיין, אוּן נִישְׁט נָאר דָאס, נָאר אַרַיינְשַׁיינֶען אִין זֵיי דָאס גְרוֹיסְקֵייט פוּן לֶערְנֶען מִשְׁנַיוֹת, דָאס יֶעדֶער אֵיינֶער זָאל דָאס אִיבֶּערְגֶעבְּן פַאר זַיינֶע חֲבֵרִים, וָוארוּם נָאר דָאס לִימוּד מִשְׁנַיוֹת קֶען אַרוֹיסְנֶעמֶען אַ מֶענְטְשׁ פוּן שְׁאוֹל תַּחְתִּית וּמִתַּחְתָּיו וְכוּ', אַזוֹי וִוי עֶס שְׁטֵייט (תְּהִלִים ל', ד') הֶ'עֱלִיתָ מִ'ן שְׁ'אוֹל נַ'פְשִׁי, אִיז דִי רָאשֵׁי תֵּיבוֹת "מִשְׁנָה", אֲפִילוּ מֶען לִיגְט שׁוֹין אִין שְׁאוֹל תַּחְתִּית, דוּרְךְ לֶערְנֶען "מִשְׁנֶה" קֶען מֶען אַרוֹיסְנֶעמֶען דֶעם נֶפֶשׁ פוּן שְׁאוֹל, אוּן דָאס דַארְף יֶעדֶער בָּחוּר אִיבֶּערְזָאגְן פַאר זַיינֶע חֲבֵרִים.


אִיךְ וֵוייס אַז אַסַאךְ מָאל פַאלְט אוֹיף דִיר אַרוֹיף חֲלִישׁוּת הַדַעַת, אוּן עֶס קוּמְט דִיר אַרַיין גֶעדַאנְקֶען וָואס פֶעלְט דִיר אוֹיס דִי גַאנְצֶע הָארֶעוַואנְיֶע וְכוּ' וָואס דוּ הָארֶעוֶועסְט מִיט דִי בָּחוּרִים וְכוּ', וָוארוּם אַסַאךְ מָאל זֶעט מֶען נִישְׁט בַּיי זֵיי קַיין שׁוּם עֶנְדֶערוּנְג וְכוּ', זָאלְסְט נִישְׁט זָאגְן אַזוֹי, וָוארוּם אַזֶעלְכֶע בָּחוּרִים וָואס זֵיי זֶענֶען שׁוֹין דוּרְכְגֶעגַאנְגֶען אַלֶע עֶרְלֵיי שְׁמוּץ רַחֲמָנָא לִישֵׁזְבָן, וָואס נָאר דֶער בּוֹרֵא כָּל עוֹלָמִים אוּן דֶער צַדִיק וֵוייסְן אִין וָואס פַאר אַ שְׁמוּץ פוּן חַטְאוֹת נְעוּרִים זֵיי זֶענֶען אַרַיינְגֶעפַאלְן וְכוּ', אוּן יֶעצְט הָאבְּן זֵיי אָנְגֶעהוֹיבְּן צוּ לֶערְנֶען אַסַאךְ מִשְׁנַיוֹת, דֶער שְׂכַר פוּן דֶעם קֶען מֶען גָארְנִישְׁט בַּאשְׁרַייבְּן.


עֶס וֶוערְט גֶעבְּרֶענְגְט פוּן מְקוּבָּלִים דָאס מִשְׁנָה אִיז דִי אוֹתִיוֹת "מֹשֶׁה נ'", דָאס הֵייסְט מֹשֶׁה רַבֵּינוּ הָאט זוֹכֶה גֶעוֶוען בַּיים סוֹף צוּ קוּמֶען צוּם שַׁעַר נ', אַזוֹי וִוי עֶס שְׁטֵייט (דְבָרִים ל"ב, מ"ט) "עֲלֵה אֶל הַר הָעֲבָרִים הַזֶּה הַר נְבוֹ", וָואס וֶוערְט גֶעבְּרֶענְגְט פוּן מְקוּבָּלִים דָאס דֶעמָאלְט הָאט עֶר זוֹכֶה גֶעוֶוען אַרַיינְצוּגֵיין אִין שַׁעַר נ', וָואס דָאס אִיז דָאס וָוארְט "נְבוֹ" - "נ' בּוֹ", עֶר אִיז אַרַיינְגֶעקוּמֶען אִין שַׁעַר נ', וָואס דָארְטְן אִיז דֶער בִּיטוּל אִינְגַאנְצְן צוּ אֵין סוֹף בָּרוּךְ הוּא, וָואס דָאס אִיז "מִשְׁנֶה", אוֹתִיוֹת "מֹשֶׁה נ'", אַז אַ אִיד אִיז זוֹכֶה אוּן עֶר לֶערְנְט אַסַאךְ מִשְׁנֶה, וֶועט עֶר אוֹיכֶעט זוֹכֶה זַיין צוּקוּמֶען בַּיים סוֹף צוּם שַׁעַר נ', דָאס עֶר וֶועט שׁוֹין נִישְׁט זֶען גָארְנִישְׁט פַאר זַיינֶע אוֹיגְן נָאר גֶעטְלִיכְקֵייט.


אִיבֶּערְדֶעם שְׁטַארְק זִיךְ, אוּן זַיי מְעוֹרֵר יֶעדְן טָאג דִי בָּחוּרִים פוּן נֵיי, דָאס גְרוֹיסְקֵייט פוּן לִימוּד מִשְׁנַיוֹת. אוּן וִויסְן זָאלְסְטוּ וִויסְן אַז דָאס וָואס דֶער הֵיילִיגֶער רֶבִּי זָאגְט (שִׂיחוֹת הָרַ"ן, סִימָן י"ט) אַז אַ מֶענְטְשׁ וָואס לִיגְט אִין בְּלָאטֶע אוּן טוּט שְׁמוּץ וְכוּ', אוֹיבּ עֶר וֶועט זִיךְ נֶעמֶען אוֹיף זִיךְ לֶערְנֶען "כַּךְ וְכַּךְ", וֶועט דָאס אִים אַרוֹיסְנֶעמֶען פוּן דִי בְּלָאטֶע אוּן שְׁמוּץ וואוּ עֶר אִיז דָארְטְן אַרַיינְגֶעפַאלְן; אִיז מְקוּבָּל בַּיי אוּנְזֶערֶע לַייט אַז "כַּךְ וְכַּךְ" גֵייט אַרוֹיף אוֹיף לֶערְנֶען חַ"י פְּרָקִים מִשְׁנַיוֹת, וָואס דָאס הָאט אַ גֶעטְלִיכְן כֹּחַ אַרוֹיסְצוּרַייסְן דֶעם מֶענְטְשׁ פוּן זַיין בְּלָאטֶע, וִוי עֶס וֶוערְט גֶעבְּרֶענְגְט פוּן זֵייעֶר אַסַאךְ צַדִיקִים, אַז מֶען זָאל לֶערְנֶען יֶעדְן טָאג חַ"י פְּרָקִים מִשְׁנַיוֹת, אוּן וִוי דֶער הֵיילִיגֶער רֶבִּי הָאט גֶעגֶעבְּן אַ תִּיקוּן פַאר אַסַאךְ מֶענְטְשְׁן צוּ זָאגְן יֶעדְן טָאג אַכְצְן פְּרָקִים מִשְׁנַיוֹת (עַיֵין שִׂיחוֹת הָרַ"ן, סִימָן קפ"ה).


אוּן עֶס אִיז אַ פֶּלֶא אַז "כַּךְ וְכַּךְ" בַּאטְרֶעפְט פּוּנְקְט וִוי דֶער שֵׁם "אֱלֹקִים", וָואס דָאס אִיז דֶער שֵׁם פוּן מִידַת הַדִין; אֲפִילוּ עֶס גֵייט שׁוֹין דוּרְךְ אוֹיף אַ מֶענְטְשׁ אַלֶע דִינִים קָשִׁים וּמָרִים, אוֹיבּ עֶר וֶועט לֶערְנֶען יֶעדְן טָאג "כַּךְ וְכַּךְ", דָאס הֵייסְט חַ"י פְּרָקִים מִשְׁנַיוֹת, וֶועט נִמְתָּק וֶוערְן פוּן אִים אַלֶע דִינִים.


עֶס וֶוערְט גֶעבְּרֶענְגְט אִין דִי אַזְהָרוֹת פוּן הַגָאוֹן רֶבִּי נְתַנְאֵל וֵוייל זי"ע [בַּעַל מְחַבֵּר סֵפֶר "קָרְבַּן נְתַנְאֵל" אוֹיפְ'ן רֹא"שׁ], "כֹּל יוֹצְאֵי יְרֵיכִי, מִי שֶׁמְכוּנָה בְּשֵׁם לַמְדָן וּמַשְׁלִים עֲבוֹדָתוֹ עֲדֵי עָרֶב, רָאוּי לַחְזוֹר יוֹם יוֹם חַ"י פְּרָקִים מִשְׁנַיוֹת, חַ"י חַ"י יוֹדוּךָ, תּוֹעֶלֶת לִנְשָׁמָה, וּמַאֲרִיךְ יָמִים", עַיֵין שָׁם. אִיבֶּערְדֶעם זָאלְסְטוּ נִישְׁט הָאבְּן קַיין הִתְפַּעֲלוּת פוּן קַיין שׁוּם בִּרְיָה שֶׁבָּעוֹלָם, נָאר רֶעדְן יֶעדְן טָאג פְּעָמִים אֵין מִסְפָּר מִיט דִי בָּחוּרִים דָאס גְרוֹיסְקֵייט פוּן לֶערְנֶען חַ"י פְּרָקִים מִשְׁנַיוֹת יֶעדְן טָאג, אוּן דוּ זָאלְסְט מִיט זֵיי זִינְגֶען: "כַּךְ וְכַּךְ" דָאס אִיז דֶעם רֶבִּינְ'ס זַאךְ, דֶער סַמֶ"ךְ מֶ"ם קֶען שְׁפְּרִינְגֶען בִּיזְ'ן דַאךְ, וַוייל אִיךְ לֶערְן יֶעדְן טָאג מִשְׁנַיוֹת זֵייעֶר אַסַאךְ, גֶעבּ אִיךְ פוּן אִים אַ גְרוֹיסְן לַאךְ, אוּן אִיךְ קוּק נִישְׁט וָואס יֶעדֶער טִיפֵּשׁ טוּט מִיט דִי הַאנְט אַ מַאךְ, דָאס אִיךְ לֶערְן יֶעדְן טָאג מִשְׁנַיוֹת אַסַאךְ. וָואס הָאבּ אִיךְ מִיט יֶענֶעם, אִיךְ וֵוייס אַז נָאר מִשְׁנַיוֹת וֶועל אִיךְ מִיט מִיר מִיטְנֶעמֶען. אוּן דָאס וֶועט מִיךְ פוּן אַלֶעם בֵּייזְן בַּאשִׁיצְן, אוּן אִין קֵבֶר וֶועלְן אַלֶע שְׁרָצִים אוּן וֶוערִים אוּן אַלֶע מַלְאֲכֵי חַבָּלָה פוּן מִיר זִיךְ אַוֶועק פִּיצְן, אוּן כָאטְשׁ זֵיי וֶועלְן מִיט זֵייעֶרֶע בֵּייזֶע צֵיינֶער אוֹיף מִיר טוּעֶן קְרִיצְן, אָבֶּער עֶס וֶועט זֵיי שׁוֹין גָארְנִישְׁט נוּצְן, וָוארוּם דִי פְּרָקִים מִשְׁנַיוֹת וָואס אִיךְ הָאבּ גֶעלֶערְנְט וֶועלְן מִיר פוּן זֵיי בַּאשִׁיצְן. אוּן אִיךְ וֶועל וֶוערְן פוּן אַלֶעם שְׁלֶעכְטְס אָפְּגֶעהִיטְן, אוּן אִין גַן עֵדֶן וֶועל אִיךְ צוּזַאמֶען מִיט דִי צַדִיקִים זִיצְן.


הַלְוַאי הַלְוַאי זָאלְסְטוּ דָאס קֶענֶען אַרַיינְבְּרֶענְגֶען אִין דִי בָּחוּרִים, זֵיי זָאלְן יֶעדְן טָאג זִיךְ בַּאפְלַייסְן אִין לִימוּד מִשְׁנַיוֹת, אוּן נִישְׁט נָאר זֵיי זָאלְן לֶערְנֶען, נָאר זֵיי זָאלְן מְעוֹרֵר זַיין זֵייעֶרֶע חֲבֵרִים אוֹיף דָאס גְרוֹיסְקֵייט פוּן לִימוּד מִשְׁנַיוֹת, קֵיינֶער קֶען אוֹיף דֶעם נִישְׁט קְרִיגְן, וָוארוּם עֶס וֶוערְט בְּפֵירוּשׁ גֶעבְּרֶענְגְט אִין סֵפֶר "לִיקוּטֵי תּוֹרָה" פוּן דֶעם הֵיילִיגְן רֶבִּי מָרְדְכַי פוּן טְשֶׁערְנָאבִּיל זי"ע (הַדְרָכָה ו'), "תֹּאמַר חַ"י פְּרָקִים מִשְׁנַיוֹת בְּכָל יוֹם בְּלִי פֵּירוּשׁ, כְּדֵי שֶׁתִּגְמוֹר בְּכָל חוֹדֶשׁ כָּל הַשִׁשָׁה סְדָרִים, כֵּן תִּנְהוֹג כָּל יְמֵי חַיֶיךָ", אוּן אַזוֹי וֶוערְט אוֹיךְ גֶעבְּרֶענְגְט אִין סֵפֶר "יְסוֹד יוֹסֵף" וָואס רֶעדְט אַרוּם זֵייעֶר אַסַאךְ פוּן תִּיקוּן הַבְּרִית, (עַיֵין תִּיקוּן י"ב) "לִימוּד מִשְׁנַיוֹת אֵין לְמַעְלָה מִזֶה, וּמַה טוֹב לִלְמוֹד חַ"י פְּרָקִים מִי שֶׁסִיפֵּק בְּיָדוֹ, נֶגֶד מִדַת יְסוֹד שֶׁפּוֹגֵם בְּחֵטְא זֶה, וּמִדַת יְסוֹד נִקְרָא חַ"י כַּנוֹדַע לְיוֹדְעֵי חֵן".


דוּ הָאסְט נִישְׁט קַיין אַנוּנְג וָואס פַאר אַ שִׂמְחָה אִיךְ הָאבּ פוּן יֶעדְן בָּחוּר וָואס קוּמְט אַרַיין צוּ מִיר אוּן בַּארִימְט זִיךְ, דֶער זָאגְט עֶר הָאט שׁוֹין גֶעעֶנְדִיגְט פוּפְצִיג מָאל שִׁשָׁה סִדְרֵי מִשְׁנָה, אוּן דֶער זָאגְט פֶערְצִיג מָאל וְכוּ' וְכוּ', עֶס אִיז נִישְׁטָא קַיין גְרֶעסֶערֶער נַחַת פוּן דֶעם. אוּן אוֹיבּ דוּ בִּיסְט נִישְׁט גֶעקוּמֶען אוֹיף דֶער וֶועלְט נָאר מְזַכֶּה זַיין בָּחוּרִים צוּ חַזְרְ'ן אַסַאךְ מִשְׁנַיוֹת, אִיז שׁוֹין גֶעוֶוען כְּדַאי, וָוארוּם אַזוֹי שְׁטֵייט אִין זוֹהַר הַקָדוֹשׁ (בְּרֵאשִׁית מ"ב.) מַאן דְקָארֵי וְתָּנֵי שִׁית סִדְרֵי מִשְׁנָה, דָא הוּא מַאן דְיָדַע לְסַדְרָא וּלְקַשְׁרָא קִשׁוּרָא וְיִחוּדָא דְמָארֵיה כִּדְקָא יָאוּת, אִלֵין אִינוּן דִמְקַדְשִׁין שְׁמָא קַדִישָׁא דְמָארֵיהוֹן בְּכָל יוֹמָא תָּדִיר; וֶוער עֶס לֶערְנְט אוּן זָאגְט שִׁשָׁה סִדְרֵי מִשְׁנָה, דֶער קֶען מְקַשֵׁר זַיין אַלֶע עוֹלָמוֹת אוּן מְיַחֵד זַיין יִחוּדִים פוּן דֶעם בּוֹרֵא כָּל עוֹלָמִים, אוּן דִי זֶענֶען מְקַדֵשׁ דֶעם בַּאשֶׁעפֶערְ'ס הֵיילִיגְן נָאמֶען יֶעדְן טָאג שְׁטֶענְדִיג. פְרֶעג אִיךְ דִיר: נָאךְ דֶעם אַלֶעם דַארְפְסְטוּ הָאבְּן חֲלִישׁוּת הַדַעַת?! דַארְפְסְטוּ צוּבְּרָאכְן וֶוערְן?!


שְׁטַארְק זִיךְ אוּן וֶוער נִישְׁט צֶעפַאלְן, נָאר זָאלְסְט זֶען וָואס מֶער בָּחוּרִים מְקַרֵב זַיין אוּן זֵיי זָאלְן נִישְׁט וֶוערְן פַארְפַאלְן.


זָאלְסְט הָאבְּן אַ לֶעכְטִיגְן טָאג אוּן אַ פְרֵיילִיכְן תָּמִיד.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#1840 - א סיום אין די ניין טעג אויף א מסכתא וואס מען האט נאר געזאגט?
לימוד התורה, סיום, סדר דרך הלימוד, בין המצרים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


שוין יארן וואס איך זאג פאר מיין ווייב אז איך גיי מאכן א סיום אויף א מסכתא אין די ניין טעג, און אזוי וועלן מיר קענען עסן א פליישיגע סיום סעודה, דערווייל האב איך אבער נאכנישט געהאט די זכי' צו מאכן אמאל א סיום אויף א מסכתא.


לעצטנס האב איך זיך אנגעשטויסן אין די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א, און איך בין געוואויר געווארן פונעם סדר דרך הלימוד, אז אנשטאט זיך מוטשען און נישט פארשטיין וואס מען לערנט, קען מען זאגן די ווערטער און עס איז פונקט אזוי חשוב, און איך האב עס אנגעהויבן צו טון, ממילא וועל איך דאס יאר אי"ה שוין קענען מאכן א סיום, אדער אפילו מערערע סיומים.


איך האב אבער געוואלט פרעגן אויב אויף א סיום מסכתא וואס מען האט נאר געזאגט, אויב מען מעג פאר דעם מאכן א פליישיגע סיום אין די ניין טעג?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נשא ב', ט' סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אשריך ואשרי חלקך אז דו לערנסט די הייליגע תורה אויפ'ן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו). אין אנהויב איז דאס נישט גרינג, אבער מיט דער צייט באקומט מען א טעם, מען הויבט אן שפירן א זיסקייט, אז מען דארף שוין גארנישט; מען דארף נישט קיין שכר, מען וויל נאר נאך און נאך לערנען.


דער רבי האט אמאל געפרעגט איינעם (שיחות הר"ן, סימן יז): "מַדּוּעַ לֹא תִּלְמַד", פארוואס לערנסטו נישט? "מַה תַּפְסִיד בָּזֶה, הֲלֹא תְּקַבֵּל עוֹלָם הַבָּא עַל הַלִּמּוּד", אז דו וועסט לערנען וועסטו נישט דערלייגן, דו וועסט באקומען עולם הבא, "וְאֵין צָרִיךְ לוֹמַר, כְּשֶׁהַתּוֹרָה מַרְאָה אַהֲבָה לְאֶחָד, אָז אֵין רוֹצֶה כְּלָל עוֹלָם הַבָּא, רַק שֶׁרוֹצֶה אֶת הַתּוֹרָה בְּעַצְמָהּ", אפגערעדט ווען די תורה וועט זיך ארויסווייזן פאר דיר, זי וועט דיר ווייזן ליבשאפט - וועסטו שוין גארנישט וועלן, דו וועסט מער נישט דארפן שכר, וועסט נאר וועלן נאך און נאך לערנען.


בנוגע עסן פלייש אין די ניין טעג; מוהרא"ש זאגט, כדאי הוא בית אלוקינו נישט צו עסן פלייש די פאר טעג, אפילו מיט א סיום און אפילו מען האט דאס געלערנט מיט הבנה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#1839 - מעג איך פרעגן שאלות פון עי.איי. AI?
אמונה, טעלעפאן, חברים, שאלות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


עס איז דא א נייע סארט טעכנעלאגיע וואס הייסט עי.איי. AI, מען קען עס רופן און פרעגן וואס מען וויל, און עס האט אן ענטפער אויף אלעס.


איך בין 13 יאר אלט, איך האלט מיט ווי די מיידלעך אין מיין קלאס רופן עס און פרעגן עס אלע סארט זאכן און עס ענטפערט זיי, נאכדעם קומען זיי צו סקול און רעדן וועגן דעם.


איך האב געזאגט פאר מיין מאמע אז איך וויל עס אויך רופן, האט מיין מאמע געזאגט איך זאל שרייבן צו דער ראש ישיבה א בריוו וועגן דעם און פרעגן אויב דאס איז אויסגעהאלטן.


אויב דער ראש ישיבה קען מיר ביטע ענטפערן וואלט איך מיך זייער געפריידט.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת נשא א', ג' סיון, מ"ז לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


חס ושלום, אפהיטן זאל דער אייבערשטער, רופט נישט די טעלעפאן און פרעגט נישט קיינעם אייערע פראגעס; אלע אייערע פראגעס זאלט איר נאר פרעגן פון אייער טאטע מאמע, אדער אייערע לערערינס, זיי וועלן אייך ענטפערן אייערע פראגעס לויט אייער עלטער, לויט אייער פארשטאנד; אזוי וועט איר זיין אפגעהיטן פון שלעכטע געדאנקען.


בנוגע די חבר'טעס; חבר'ט זיך מיט ריינע ערליכע מיידלעך, נאר מיט קינדער וואס זענען ערליך, רעדן איידל.


עס איז זייער וויכטיג צו האבן גוטע חבר'טעס. די הייליגע חכמים זאגן (ספר החינוך, מצוה טז), אפילו א צדיק, אויב דרייט ער זיך צווישן רשעים - וועט ער ווערן נאכגעשלעפט נאך זיי, און אויך א רשע, אויב דרייט ער זיך צווישן צדיקים - וועט ער ווערן נאכגעשלעפט נאך זיי.


איך בעט אייך זייער, זוכט אויף פשוט'ע קינדער, אפילו מען רופט זיי נעבעכדיגע קינדער, אבי זיי זאלן זיין ערליך - און נאר מיט זיי חבר'ט זיך, ווייל חס ושלום אויב וועט מען פרעגן פון די טעלעפאן שאלות פון אמונה - קען מען אינגאנצן אוועקפאלן פון די אמונה.


 

#1838 - מעג מען לערנען ליגנדיג?
הלכה, לימוד התורה, שלאפן, דף גמרא

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך דאנק דעם אייבערשטן אז א דאנק די חיזוק פונעם ראש ישיבה שליט"א בין איך זוכה צו לערנען יעדן טאג די הייליגע תורה, אויפ'ן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן.


מאכט זיך אסאך מאל אז איך האב גאר א פארנומענע טאג, און ביינאכט ווען איך גיי שוין שלאפן דערמאן איך זיך אז איך האב נאך היינט גארנישט געלערנט, איך בין אבער שוין זייער מיד און אויסגעמוטשעט, און איך האב נישט קיין כח צו זיצן אויפ'ן בענקל ביים טיש, און די איינציגסטע וועג פאר מיר צו לערנען איז צו לערנען ליגנדיג אויפ'ן בעט, אז נישט וועל איך בכלל נישט לערנען יענעם טאג.


איז דאס אויסגעהאלטן צו לערנען גמרא, משנה, הלכה, ליגנדיג אין בעט, אדער פאסט עס נישט צו טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נשא א', ד' סיון, מ"ח לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


קענסט לערנען אזוי. קוק נאך אין שאלות ותשובות תורה לשמה (שאלה שסז), איינער פרעגט די זעלבע פראגע, אויב מען מעג לערנען די הייליגע תורה ליגנדיג, אויב עס איז דרך ארץ'דיג; ברענגט דער הייליגער בן איש חי זכותו יגן עלינו אין די תשובה, א ראי' פון וואס די גמרא זאגט (זבחים ה.): "רָמֵי רֵישׁ לָקִישׁ עַל מְּעוֹהִי בֵּי מִדְרָשָׁא", ריש לקיש איז געליגן אויפן בויך אין בית המדרש און געפרעגט א שאלה אין לערנען, זאגט דער בן איש חי, וואס דארף די גמרא זאגן אז ריש לקיש איז געלעגן? נאר אונז צו לערנען אז אויב אמאל איז מען אויסגעמוטשעט - מעג מען לערנען ליגנדיג. ער זאגט אבער: "אַךְ לֹא יַתְמִיד בָּזֶה", מען זאל זיך נישט אזוי צוגעוואוינען צו טון, מען זאל לערנען מיט דרך ארץ; נאר אויב מען איז זייער אפגעמאטערט און אויסגעמוטשעט - קען מען לערנען אזוי.


לערן מיט מסירת נפש, אפילו ביסט מיד און אויסגעמאטערט; בפרט א בלאט גמרא בכל יום, דער בלאט גמרא זאל זיין ביי דיר אזוי שטארק און אזוי וויכטיג - אזוי ווי לייגן טלית און תפילין. מוהרא"ש ברענגט פון הגאון רבי שעפטיל זכר צדיק לברכה, זון פונעם של"ה הקדוש זכותו יגן עלינו (הובא בסוף ספר יש נוחלין): "א בלאט גמרא דארף זיין אזוי שטארק ביים מענטש, אזוי ווי מען טוט אן תפילין".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#1837 - פארוואס נאר איך האב נישט קיין קינדער?
רפואה, קינדער, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, אמונה, קשיות, שמחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


פארוואס נאר איך האב נישט קיין קינדער?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


       יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, מ"א לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


'למה?' 'פארוואס?' - יאמרו הגוים, זאגט א גוי; א גוי פרעגט: "פארוואס?" א איד פרעגט נישט קיין שאלות אויפן אייבערשטן, א איד בעט דעם אייבערשטן. דער רבי זאגט: "אשרי העם, וואויל איז אונז אידן, שככה לו, אז אזוי איז צו אים"; אנשטאט 'פארוואס?' ווייסט מען 'אזוי!' ווי אזוי דער אייבערשטער טוט איז גוט, 'ווי אזוי? אט אזוי!'


גיי שריי צום אייבערשטן אין דיין שפראך, אין אידיש: "רבונו של עולם, וואס איז מיט מיר? איך בין פול מיט קשיות? איך וויל א שטארקע אמונה, איך וויל נישט האבן קיין קשיות אויף דיר, איך וויל גלייבן אז וואס דו טוסט איז גוט".


נאר נאכן בעטן אויף אמונה - וועסטו קענען בעטן אויף קינדער. כל זמן דו ביסט בעצבות, דו האסט טענות, מיט קשיות, מיט 'פארוואס?' מיט 'פארוועם?' - איז נישט גוט, אז דו וועסט זיין פרייליך - וועלן דיינע תפילות זיין זיס און געשמאק ביים אייבערשטן. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המדות אות תפילה, סימן פא): "תְּפִלָּה שֶׁהִיא בְּשִׂמְחָה, הִיא עֲרֵבָה וּמְתוּקָה לַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", די תפילות וואס מען בעט מיט שמחה - איז זיס און געשמאק ביים אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#1836 - פארוואס בין איך אזוי פעש און איך שוויץ אזוי סאך?
רפואה, שמחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט וויל איך זיך באדאנקען פאר אלע דרשות, בריוו, און חיזוק וואס איך באקום פונעם ראש ישיבה שליט"א.


איך שרייב דעם בריוו ווייל איך שפיר אז איך קען שוין מער נישט אנגיין. לעצטנס דריי איך זיך ארום א גאנצן טאג דערפרעסט און צעבראכן, פול מיט עצבות און מרה שחורה, עס שטערט מיר זייער פארוואס איך בין אזוי פעש, פארוואס איך שוויץ א גאנצן טאג, און איך קען זיך נישט באפרייען פון די שווערע מחשבות, פארוואס דארף מורא האבן א גאנצן צייט אז יעדער איינער קוקט אויף מיר, סיי אויף די זאך פון פעשקייט, און סיי אויף אנדערע זאכן בין איך כסדר פארנומען צו טראכטן וואס יענער טראכט וועגן מיר.


וויפיל איך פרוביר צו מאכן התבודדות אויף דעם, אויסשמועסן אלע מיינע מחשבות און דמיונות מיט'ן אייבערשטן, ווער איך אבער נישט געהאלפן, דאס שטופט מיך נאר נאך מער אריין אין מיינע טונקעלע מחשבות.


ווי אזוי קען איך זיך אן עצה געבן? איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען העלפן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


       יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, מ"א לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פארלייג זיך אויף איין זאך, פארלייג זיך אויף שמחה, און בעט דעם אייבערשטן נאר אויף דעם, אז דו זאלסט זוכה זיין צו זיין פרייליך; זיך פרייען מיט וואס דו האסט יא, זיך פרייען מיט גוטע זאכן וואס דו טוסט, זיך פרייען אז דו ביסט געזונט, און אזוי ווייטער.


דיין פראבלעם איז - אז דו ביסט נישט פרייליך, נישט דאס שוויצן און נישט דאס זיין א פולער מענטש. איין פראבלעם איז דא, דו ביסט נישט פרייליך, דו פאלגסט נישט דעם רבי'ן. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב, סימן כד): "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִׂמְחָה תָּמִיד", עס איז א מצוה צו זיין שטענדיג פרייליך; מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט, דער רבי געבט אונז נישט אן עצה פון זיין פרייליך, דער רבי זאגט אונז עס איז א מצוה צו זיין פרייליך, מיר מוזן זיין פרייליך, מיר מוזן פאלגן דעם רבי'ן, ווייל ווען מען איז פרייליך - איז דאס א סימן אז דער מענטש איז גאנץ מיטן אייבערשטן, ער האט נישט קיין טענות אויפן אייבערשטן.


עס איז נישט קיין גרינגע זאך צו זיין פרייליך. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כ): "לִזְכּוֹת לְשִׂמְחָה זֶה קָשֶׁה וְכָבֵד לְהָאָדָם לִזְכּוֹת לָזֶה, יוֹתֵר מִשְּׁאָר כָּל הָעֲבוֹדוֹת", עס איז שווערער צו זיין פרייליך ווי אלע אנדערע עבודות; דאס הייסט עס איז גרינגער צו פאסטן, צו שלאפן אויף דער ערד, צו גיין אין אייז קאלטע מקוואות, צו לערנען רציפות - ווי צו זיין פרייליך; אבער אז דער רבי זאגט מיר מוזן זיין פרייליך - דארף מען אלעס טון, אפילו זיך נאריש מאכן, אבי צו זיין פרייליך.


פריי זיך מיט 'שלא עשני גוי'. אזוי ווי דער הייליגער צדיק רבי משה ליב מסאסוב זכותו יגן עלינו האט אמאל געפרעגט דעם הייליגן קאזניצער מגיד זכותו יגן עלינו וואס האט ער אינזין ביי די ברכה 'שלא עשני גוי', ער האט אים געזאגט: "איר זענט א דארער מענטש, וואלט ווען געווען א דארער גוי, איך האב אינזין ביי 'שלא עשני גוי', איך בין א פולער מענטש (כידוע דער קאזניצער מגיד איז געווען זייער א דארער מענטש און דער צדיק רבי משה לייב מסאסוב איז געווען א פולער); וואלט איך געווען א גוי וואלט איך געווען א גרויסער דיקער גוי, יעצט דאנק איך דעם אייבערשטן אז איך בין א א איד", והבן למעשה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#1835 - איז דא א פאל וואס מען דארף געבן ריטעלין פאר א קינד?
חינוך הילדים, רפואה, קינדער

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן אויב עס איז אמת אז דער ראש ישיבה שליט"א האלט אז מען טאר קיינמאל נישט געבן קיין ריטעלין פאר קיין איין קינד?


מיר האבן א קינד ביי אונז אין חדר וואס דארף עס האבן זייער וויכטיג, אן דעם קען ער זיך נישט באהערשן און מאכט שאדנס און פראבלעמען, זיינע עלטערן האבן אבער לעצטנס אויפגעהערט עס צו געבן, און זיי זאגן אז דער ראש ישיבה שליט"א האלט אז מען זאל עס נישט געבן, איז דאס ריכטיג?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


   יום א' פרשת נשא א', ראש חודש סיון, מ"ה לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, יבנאל


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


חס וחלילה, מוהרא"ש שרייבט קלאר אז עס איז נישט געפערליך צו געבן פאר קינדער ריטעלין. איך זאג ביי אונז אין מוסד פאר די מלמדים און לערערינס אז דאס זאלן די עלטערן מחליט זיין, אויב זיי האלטן מען דארף געבן, און אז דאס קינד איז לעבעדיג - מיינט נאכנישט אז ער דארף דאס האבן, אבער אז דאס קינד קען נישט לעבן אן דעם - זאלן די עלטערן טון דאס בעסטע פארן קינד.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#1834 - וואס טוט מען מיט א קינד וואס ווארפט צוריק א קאמפלימענט?
חינוך הילדים, מלמדים, קאמפלימענטס

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א מלמד, און איך פרובירט צו לעבן מיט די עצות פון הייליגן רבי'ן.


איך וויל פרעגן וואס צו טון מיט א אינגל אין מיין קלאס וואס יעדעס מאל ווען איך געב אים א קאמפלימענט אינמיטן דאווענען אדער לערנען אז ער דאווענט אדער לערנט שיין אדער סיי וואס, ווארפט ער אלץ צוריק די קאמפלימענט, און לכבוד דעם הערט ער גאר אויף צו טון די גוטע זאך וואס ער טוט.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהר בחוקותי, כ' אייר, ל"ה לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד המלמד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס זענען דא קינדער וואס ווייסן נישט ווי אזוי צו נעמען גוטע ווערטער, און ווען זיי הערן גוטע ווערטער, אנשטאט דאס אראפשלינגען - וועלן זיי אנהויבן טון מאדנע זאכן, אדער דאס פארקערטע.


אז דער קינד טוט פונקט פארקערט - זאלסטו אים געבן די קאמפלימענטן פריוואט, געב אים נישט קיין קאמפלימענטן ברבים; פריוואט וועט ער דאס קענען פארדייען.


שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.