לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
די סגולה פאר א שידוך צו זאגן פרשת הנשיאים, איז נאר פאר בחורים, אדער אויך פאר מיידלעך?
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת ויקהל-פקודי, כ"א אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
דעם רבינ'ס תורות און סגולות איז פאר אלעמען, סיי פאר מענער און סיי פאר פרויען.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
איך האב ברוך ה' זייער פיין חתונה געהאט, מיט א וואוילע און ערליכע ווייב, אבער זי איז זייער שטארק געשלאגן אין פוילקייט, אויף עפעס א נישט נארמאלן אופן. איך קום פון זייער א זויבערע און צוזאמגענומענע שטוב, און עס שטערט מיך זייער שטארק ווי ווייט פארקערט זי איז פון דעם.
שוין זייט מיין חתונה בין איך דער וואס רוימט אויף די הויז יעדע וואך, ווייל אויב נישט וועט עס נישט ווערן אויפגערוימט. איך וואש די געשיר ווייל אויב נישט וועט עס בלייבן שמוציג אין די קראן פאר עטליכע טעג. איך גרייט אן עסן אין שטוב, ווייל אויב נישט וועט עס קיינער נישט צוגרייטן. אויסער דאס וואשן וואש, טוט מיין ווייב כמעט גארנישט אינדערהיים.
איך האב שוין פרובירט אסאך מאל איר צו געבן גוטע ווערטער אויף וואס זי טוט יא, איך זאג איר א גאנצן צייט אז זי איז גוט און אז איך בין זייער צופרידן מיט איר, און אז עס שטערט מיר בכלל נישט ווי אזוי זי פירט זיך אויף, אבער באמת שטערט עס מיך יא זייער שטארק.
אויסער דעם וואס מיין ווייב האט ליב אריינצוציען די נאכט ביז אין די גאר שפעטע שעות און אויפשטיין ערשט איינסע אדער צוויי אזייגער נאכמיטאג, און עס שטערט מיך די פארדרייטע סדר היום.
איך וועל זיך זייער פרייען אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר ענטפערן ווי פריער.
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת ויקהל-פקודי, כ"א אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
דאס לעבן איז א שווערע זאך, עס איז בכלל נישט גרינג, מען קען זיך אבער גרינג מאכן אז מען נעמט אריין אין זיך אמונה, מען גלייבט אז אלעס וואס פאסירט איז פונעם אייבערשטן; די ווייב, די קינדער - אלעס אלעס איז דער אייבערשטער, און אז מען האט אסאך סבלנות - קען מען זען שיינע זאכן.
מיט געדולד און ליבשאפט קענסטו איר אויפבויען אז זי זאל טון די שטוב ארבעט. עס לוינט זיך צו האבן סבלנות, צו קוקן גוט און איר אויפבויען. עס איז אפשר א לענגערע וועג, אבער עס איז פון די אנדערע זייט א גרינגערע וועג ווי צו נעמען די קורצע וועג און טראכטן פון זיך גט'ן, און נאכדעם דארפן אריבערגיין די לאנגע ביטערע וועג.
יעדער איינער מוטשעט זיך אין לעבן, נישטא איינער וואס ביי אים איז דאס לעבן גוט און גרינג, יעדער איינער מוטשעט זיך; נאר דער וואס אנטלויפט צום אייבערשטן און צו די תורה - דער לעבט א גוט לעבן.
דעריבער ליבער ברודער, זיי פרייליך, דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט חתונה געהאט און זוך גוטס אין דיין ווייב. בוי איר אויף, שטארק איר, זאג איר אסאך גוטע ווערטער. פאר יעדע מאל וואס זי האט געהערט אלס קינד די שלעכטע ווערטער: "ביסט גארנישט ווערד", "פון דיר וועט גארנישט זיין", "טויגסט אויף גארנישט" - זאלסטו איר זאגן טויזנטער מאל: "ביסט יא", "פון דיר וועט נאך זיין שיינע זאכן", "ביסט אזוי גוט און אזוי וואויל" - אזוי וועט זי ווערן אויפגעבויט.
שטארק זיך מיט תפילה והתבודדות, בעט דעם אייבערשטן זי זאל האבן חן אין דיינע אויגן און דו זאלסט נושא חן זיין ביי איר, עס זאל זיין שלום צווישן אייך; אזוי וועט די שכינה רוען צווישן אייך.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
נאך אלס בחור האב איך אמאל אונטערגעשריבן ערבות פאר איינעם, און זייט דעמאלט האב איך נישט קיין מנוחה פון דעם, איך דארף צאלן כסדר שווערע געלטער, און די ריבית וואקסט כסדר און מען קומט צונעמען זאכן פון מיר און איך הער נישט אויף צו צאלן און צאלן אויף די אלטע חובות און די ריבית פון זיי. מיין ווייב איז זייער ברוגז אויף מיר און איך האב נישט קיין געלט, וואס טוט מען?
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת תרומה, א' דראש חודש אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
טו נישט די זאכן מער, חתמ'ע נישט קיין ערבות פאר קיינעם.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
מיין שווער איז א חשובער איד, מיין מאן קוקט זייער ארויף אויף זיין טאטע און האלט שטארק פון אים, אבער איך אלס שנור איז מיר זייער שווער אים ארויפצוקוקן, איך זע נישט אלעס אבער פון דאס ביסל וואס איך האלט מיט זע איך טאקע אז ער האט אסאך מעלות אבער פון די אנדערע זייט זע איך אויך ווי ער ווערט נערוועז און אויפגערעגט, ווי ער העלפט ווייניג אינדערהיים, און דאס מאכט מיך שוועריקייטן אים צו קענען ארויפקוקן.
איך וויל נישט זיין חוצפה'דיג, אבער עס איז מיר באמת שווער ארויפצוקוקן מיין שווער, וואס קען איך טון צו דעם?
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת תרומה, א' דראש חודש אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן
מרת ... תחי'
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
וואס גייט אייך אן אייער שווער, איר דארפט אים נאר מכבד זיין און שוין.
אייער מאן - ער דארף האלטן פון זיין טאטע און אים ארויפקוקן, איר זאלט ארויפקוקן אייער מאן, איר דארפט נישט האלטן פון אייער שווער.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
לעצטע יאר בין איך געווארן מקורב צו ברסלב, און לעצטנס האט מיין ווייב אנגעהויבן גיין צו שיעורים פון חב"ד. איך האב אבער געזען פון איינע פון די משפיעים אז חב"ד איז שקר, וואס דארף איך טון?
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת כי תשא, ט"ז אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
חס וחלילה צו זאגן אז חב"ד איז שקר, ווער עס זאגט אזוי - דער איז שקר, געב זיך אכטונג פון די וואס רעדן שקר.
דער הייליגער רבי איז געווען זייער באפריינדעט מיטן הייליגן בעל התניא זכותו יגן עלינו, אזויפיל סיפורים איז דא פון דאס ליבשאפט צווישן די צוויי צדיקים; ווען דער רבי איז געווען אין ארץ ישראל און ער האט צוגעזאגט פאר'ן צדיק רבי אברהם קאליסקער זכותו יגן עלינו אז ווען ער וועט צוריק אהיים פארן וועט ער גלייך גיין צום בעל התניא מאכן שלום צווישן זיי, און אזוי האט דער רבי געטון; גלייך ווען ער איז אנגעקומען צוריק, נאך איידער ער איז אהיים געגאנגען איז ער געפארן צום בעל התניא און ער איז דארט אויפגענומען געווארן מיט א גרויסע שמחה (עיין פעולת הצדיק, סימן רסד; שיח).
אויך איז דער בעל התניא זכותו יגן עלינו געקומען אויף א שבת צום רבי'ן (שבת פרשת יתרו, שנת תק"ע). ווען ער איז אנגעקומען נאנט צום שטאט ברסלב איז דער רבי ארויסגעפארן מיט אסאך תלמידים אים מקבל פנים זיין, און דער רבי האט אים זייער אויסגעלויבט וכו' (עיין פעולת הצדיק, סימן תתצב).
ווען עס איז געווארן די מחלוקת אויפ'ן רבי'ן האט דער בעל התניא זכותו יגן עלינו געזאגט: "איך בין נישט ווי די אלע וואס זענען מחזק רבי נחמן, נאר איך מיט אים זענען איינס, ווער עס טשעפעט רבי נחמן טשעפעט מיר וכו".
חס וחלילה צו זאגן אזעלכע ווערטער, נישט צו לערנען די הייליגע ספרים; דער רבי זאגט דאך קלאר אנדערש, דער רבי זאגט מען זאל לערנען אלע ספרים (שיחות הר"ן, סימן כח), מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט געהאט ביי זיך אין צימער אלע ספרי חב"ד און זיי אלע געלערנט, ער פלעגט שטענדיג אויסרימען זייערע הייליגע ספרים.
דו זאלסט זיך שטארקן מיט'ן רבינ'ס ספרים און אז דיין ווייב האט חיות אין ספרי חב"ד זאלסטו איר מחזק זיין זי זאל ווייטער נעמען אירע חיזוק פון די הייליגע ספרים. אלע ספרים האבן איין ציל - ברענגען דעם מענטש צום אייבערשטן, אויפווייזן דעם מענטש ער זאל נישט זיין צעבראכן און מיואש, ער זאל נאכאמאל אנהויבן דינען דעם אייבערשטן. אזוי ווי דער הייליגער צמח צדק זכותו יגן עלינו האט געזאגט ווען ער האט געזען צום ערשטן מאל איינע פון די בענדער לקוטי הלכות, ער האט זיך אויסגעדרוקט: "אב אחד לכולנו", מיר האבן אלע איין טאטע; אזוי ווי צו זאגן אז אלע ספרים פון אלע צדיקים ברענגען אונז נאנט צום אייבערשטן.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
איך דאנק זייער שטארק דעם אייבערשטן אז איך האב זוכה געווען אנצוקומען צו די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א, און הערן נאכאמאל און נאכאמאל די דרשות פון חיזוק און הדרכה, און ספעציעל איבער שלום בית, ווי אזוי זיך אויפצופירן אינדערהיים.
איך שעם זיך נישט מודה צו זיין אז איך האב אין אנהויב געמיינט אז דער ראש ישיבה שליט"א רעדט נאר זייער פשוטע זאכן, גרינגע זאכן, וואס יעדער מיט אביסל שכל פארשטייט עס אליין, און איך האב נישט געקענט פארשטיין פארוואס דער ראש ישיבה שליט"א זאגט איבער נאכאמאל און נאכאמאל די זעלבע פשוטע זאכן. יעצט אבער, ווען איך האב שוין חתונה געהאט ברוך ה', טרעף איך זיך פלוצלינג אסאך מאל אין פילע מצבים וואס דערמאנט מיר אין די דרשות און די געוואלדיגע שכל און הדרכה פונעם ראש ישיבה שליט"א, עס ליגט ממש אריינגעבאקן אין מיינע ביינער.
איך האב נישט ווי אזוי זיך צו באדאנקען פאר'ן ראש ישיבה שליט"א, איך קען נאר זאגן נאכאמאל און נאכאמאל, "יישר כח ראש ישיבה פאר מיין לעבן".
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת תצוה, ח' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
איך וועל דיר זאגן דעם אמת, איך ווייס נישט ווי אזוי מענטשן לעבן אן די עצות, שכל און חיזוק פון הייליגן רבי'ן; ווי געבט מען זיך אן עצה? ווי האט מען כח אנצוגיין? וואס טוט מען ווען מען פאלט?
מילא מיט זיך אליינס איז אויך שווער צו לעבן אן חיזוק, אבער מיט א ווייב? וואס טוט מען ווען די ווייב איז נישט אין א גוטע גוסטע? וואס טוט מען ווען די ווייב וויל נישט רעדן און ענטפערן וכדומה? ווי טוט מען זיך אהין?!
מיט'ן רבינ'ס עצות, מיט'ן רבינ'ס חיזוק - איז זייער גוט; מען האט א וועג ארויס פון יעדן פראבלעם, מען האט שכל ווען צו ענטפערן און ווי אזוי צו ענטפערן.
זיי מכבד דיין ווייב, רעד שיין און ווייך. ביים רבי'ן איז געווען א יסוד היסודות "שלום בית"; דער רבי האט אונז זייער געווארנט מיר זאלן מכבד זיין די ווייב (שיחות הר"ן, סימן רסד) "כִּי אָמַר, הֲלֹא הַנָּשִׁים הֵם סוֹבְלִים צַעַר וְיִסּוּרִים גְּדוֹלִים מְאֹד מְאֹד מִיַּלְדֵיהֶם, צַעַר הָעִבּוּר וְהַלֵּדָה וְהַגִּדּוּל, כַּאֲשֶׁר יָדוּעַ לַכֹּל עֹצֶם מַכְאוֹבָם וְצַעֲרָם וְיִסּוּרֵיהֶם", דער רבי האט געזאגט: מען דארף זייער אכטונג געבן אויף די ווייב, ווייל זיי גייען אריבער זייער אסאך ווייטאג פון צער גידול בנים, צער לידה וכו'. און רבי נתן שרייבט (שם, סימן רסג): "סִפֵּר לִי אֶחָד שֶׁהָיָה מֵשִׂיחַ עִמּוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה מֵעִנְיַן בְּנֵי הַנְּעוּרִים, שֶׁשָּׁכִיחַ מְאֹד שֶׁנַּעֲשֶׂה קִלְקוּל בֵּינֵיהֶם וּבֵין נְשׁוֹתֵיהֶם, וְנִפְרָדִים זֶה מִזֶּה אֵיזֶה זְמַן, וְלִפְעָמִים נַעֲשֶׂה מִזֶּה פֵּרוּד לְגַמְרֵי חַס וְשָׁלוֹם", איינער האט מיר פארציילט אז ער האט געהאט א שמועס מיט'ן רבי'ן איבער דעם וואס מען זעט אינגעלייט צעטיילן זיך פאר א שטיק צייט און אסאך מאל ווערט נאכדעם א גט חס ושלום, "אָמַר, שֶׁזֶּה מַעֲשֶׂה בַּעַל דָּבָר, שֶׁמַּנִּיחַ אֶת עַצְמוֹ עַל זֶה מְאֹד, לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁל בְּנֵי הַנְּעוּרִים, כְּדֵי שֶׁיִּתָּפְסוּ בִּמְצוּדָתוֹ חַס וְשָׁלוֹם עַל יְדֵי זֶה", דער רבי האט געזאגט אז דאס איז מעשה בעל דבר. דער יצר הרע מאכט מען זאל זיך צעטיילן, ווייל אז מען איז אן א ווייב כאפט ער אריין דעם מענטש ביי אים אין זאק אריין, "כִּי הוּא אוֹרֵב עַל זֶה מְאֹד, לְתָפְסָם בִּנְעוּרֵיהֶם עַל יְדֵי קִלְקוּל הַשְּׁלוֹם בַּיִת חַס וְשָׁלוֹם, שֶׁגּוֹרֵם בְּעַרְמוּמִיּוּתוֹ לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁבֵּינֵיהֶם", ווייל דער יצר הרע לאקערט אויף יונגע פארפעלקער זיי צו צעטיילן און אזוי כאפט ער זיי אריין אין שמוציגע עבירות.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
איך האב געוואלט פרעגן אזוי, מיין זעקס יעריגע טאכטער איז זייער אן אומצופרידענע, ווי אויך פארגינט זי נישט ווען איר שוועסטער אדער שכן וכדומה באקומט עפעס, ווען דאס געשעט פרוביר איך צו זיין שטרענג און איר מסביר זיין אז מען קען נישט אלעס האבן וואס א צווייטער האט, און דאס גלייכן.
זי גייט צי א טערעפיסט אין שולע, מיין ווייב האלט איז זי דארף עס האבן וועגן אירע שווערע נאטורן, די טערעפיסט האט געזאגט אז מען טאר נישט זיין שטרענג מען דארף נאר ארויס ווייזן מיטלייד צו איר, כדי איר צו ווייזן אז מען פארשטייט איר.
אסאך מאל ווען איך ווער שטרענג מיט איר, איך שלאג נישט ברוך ה', געבט מיר מיין ווייב א וואונק אז איך זאל אויפהערן און נאר שאקלען מיט'ן קאפ און איר געבן גערעכט פאר אלע אירע טענות און פראבלעמען, איך וויל וויסן וואס איז טאקע די ריכטיגע וועג ווי אזוי דאס צו האנדלען.
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
ווילסט וויסן דער סוד צו האבן גוטע קינדער? תפילה איז דער סוד פאר גוטע קינדער; אז דו ווילסט האבן גוטע קינדער זאלסטו בעטן יעדן טאג דעם אייבערשטן פאר זיי.
מוהרא"ש פלעגט אונז שטענדיג דערציילן די מעשה פונעם חפץ חיים. אמאל איז א איד געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו און געבעטן א ברכה אויף גוטע קינדער, האט זיך דער הייליגער חפץ חיים אויפגעשטעלט פון זיין פלאץ און ארויסגענומען פון ספרים שאנק אן אלטע תהילים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט, ער האט דאס געוויזן פאר דעם איד און אים געזאגט: "זעסט? דאס איז דער תהילים פון מיין מאמע עליה השלום, וואו זי פלעגט יעדן טאג וויינען אז זי זאל האבן גוטע קינדער, אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער".
עס איז זייער וויכטיג אז דו און דיין ווייב זאלן זיין מיט איין דעה בנוגע די קינדער, דאס איז וויכטיגער פון אלעס; שלום בית איז זייער וויכטיג פאר די געזונט פון די קינדער, קינדער וואקסן אויף זיכער און געזונט ווען די עלטערן זענען איינשטימיג, ווען די עלטערן קריגן זיך נישט.
דעריבער איז זייער וויכטיג אז דו און דיין ווייב זאלן מחליט זיין ווי אזוי אומצוגיין מיט דעם קינד, ווי אזוי צו באהאנדלען די שווערע נאטורן. אידישע קינדער האבן א תורה, אונזער וועג איז נישט ווי די טערעפיסטן לערנען, די תורה וועג איז יא מחנך זיין די קינדער, זיי אויסלערנען דרך ארץ און טון וואס איז ריכטיג, און ווען קינדער פארפירן און ווילדעווען - דארף מען זיי אויסלערנען דרך ארץ.
אבער דאס קענסטו טון אז דיין ווייב איז מיט דיר, אז זי פארשטייט אויך אז דאס איז די אמת'ע וועג, זי וויל פירן א שטוב אזוי ווי אלע אידישע שטיבער; דער טאטע איז שטרענג, ער איז מחנך, און די מאמע קומט אריין מיט די גלעט און ווייכע ווערטער וכו'. אבער אז זי וויל גיין מיט די לינקע וועג פון גארנישט זאגן פאר די קינדער, זיי לאזן אויפוואקסן מיט די שלעכטע נאטורן - דעמאלט וועט דאס קינד זיין די כפרה הינדל צווישן דיר און דיין ווייב.
דער עיקר זאלסטו זען עס זאל זיין שלום אין שטוב, זיך נישט קריגן מיט דיין ווייב; דעמאלט וועט שוין זיין נחת און אלעס גוטס.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
איך האב געוואלט פרעגן איבער "לייף אינשורענס", אויב דאס איז א זאך וואס מען דארף מאכן?
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
לייף אינשורענס פעלט נישט אויס.
לערן יעדן טאג חומש מיטן תרגום איינגעטיילט לויט די טאג פון די וואך; זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי, ביז די ענדע וואך זאלסטו האבן געלערנט שנים מקרא ואחד תרגום, דאס איז א סגולה פאר אריכות ימים. אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (ברכות ח.): "לְעוֹלָם יַשְׁלִים אָדָם פַּרְשִׁיוֹתָיו עִם הַצִּבּוּר שְׁנַיִם מִקְרָא וְאֶחָד תַּרְגוּם, שֶׁכָּל הַמַּשְׁלִים פַּרְשִׁיוֹתָיו עִם הַצִּבּוּר מַאֲרִיכִין לּוֹ יָמָיו וּשְׁנוֹתָיו".
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
איך האב געוואלט פרעגן, אלס גבאי ביהמ"ד היכל הקודש, אויב ס'איז דא עפעס מנהגים אויף דעם שבת, שבת זכור, וואס די גבאים דארפן וויסן ווי אזוי זיך צו פירן, לדוגמא, לגבי זינגען אינטערעסאנטע ניגונים ביי לכה דודי וכדומה.
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת תצוה, ט' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש היכל הקודש
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
מוהרא"ש האט זייער מקפיד געווען מען זאל זיך נישט נאריש מאכן ביים דאווענען. אפילו שמחת תורה וואס עס איז דא מנהגים צו מאכן אינטערעסאנטע זאכן - האט מוהרא"ש געזאגט מען זאל נישט שטערן דאס דאווענען און נישט מאכן די זאכן.
שבת זכור איז דער מנהג צו זאגן יוצרות ביי הויכע שמונה עשרה, און מען בעט דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין אויסצומעקן עמלק.
איידער מען גייט ליינען די פרשה פון עמלק איז כדאי אויסצורופן אז מען גייט יעצט מקיים זיין די מצוה פון מחיית עמלק, אזוי וועלן די עלטערן אריינרופן די קינדער, זיי האלטן נעבן זיך און זיי מחנך זיין מיט די מצוה.
אז עס קומט דיר אויס צו רעדן אין שול - זאלסטו רעדן די וואך בעיקר פון ווי שטארק דער אייבערשטער האט ליב יעדן איד און ווי טייער עס איז יעדע מצוה וואס מיר טוען, דאס איז מחיית עמלק. דאס איז די מלחמה וואס ער איז לוחם; ער וויל אונז צעברעכן, ער וויל אונז איינרעדן אז דער אייבערשטער דארף אונז נישט און ער איז ברוגז חס ושלום אויף אונז; דארפן מיר לוחם זיין און ארויסהאקן פון קאפ די טריפה'נע מחשבות, מיר זאלן וויסן אז מיר זענען זייער באליבט ביים אייבערשטן און יעדע מצוה איז זייער חשוב.
איך דארף מקצר זיין.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
שוין זייט מיין בר מצוה האב איך אלץ געוואלט קענען מקיים זיין דעם "חייב איניש לבסומי", צו טרינקען און ווערן שיכור אום יום טוב פורים, אבער למעשה איז מיר זייער שווער צו טרינקען אלקאהאל.
וואס קען איך טון אז דאס יאר זאל איך יא קענען טרינקען געהעריג און מקיים זיין די מצוה ווי עס דארף צו זען?
איך וועל זיך פרייען אויב דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר ענטפערן אויף דעם.
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
דער רמ"א פסק'נט (אורח חיים סימן תרצה, סעיף ב) מען זאל טרינקען מער פון וויפיל מען טרינקט א גאנץ יאר; קענסטו מקיים זיין די מצוה מיט איין כוס וויין. דער רמ"א זאגט: "וְאֶחָד הַמַּרְבֶּה וְאֶחָד הַמַּמְעִיט, וּבִלְבַד שֶׁיְּכַוֵּן לִבּוֹ לַשָּׁמַיִם", דער עיקר זאל מען אינזין האבן צו טון דעם רצון פונעם אייבערשטן.
מוהרא"ש פלעגט זאגן אלע יארן פאר פורים מען זאל נישט טרינקען קיין סאך, מען זאל טרינקען אביסל, און טאנצן און שפרינגען, און זיך אסאך מתבודד זיין, ביז מען איז זוכה צו עַד דְּלֹא יָדַע בֵּין אָרוּר הָמָן לְבָרוּךְ מָרְדְּכַי, עס זאל נישט מאכן קיין חילוק שלעכט אדער גוט, מיר זאלן וויסן אז אלעס איז דער אייבערשטער; אלעס וואס פאסירט, אלעס וואס גייט אריבער, סיי ארור המן און סיי ברוך מרדכי - איז נאר דער אייבערשטער.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
איך האב קונטרסים פון עצתו אמונה ביי מיר אין ספרים שאנק פריוואט פאר מיר צו לערנען, שוין לאנג וואס מיין ווייב זאגט מיר אז זי וויל עס נישט אינדערהיים, אנפאנג האב איך איר געזאגט, "איך טייל דיך נישט איין וואס דו זאלסט ליינען, און דאס איז פאר מיר, די מוזט עס נישט זען", אבער יעדע שטיק צייט פלעגט זי סטראשען אז זי גייט עס ארויסווארפן, האב איך איר געזאגט "ערלעדיגט, טו וואס דו ווילסט.
די וואך האט זי אנגעהויבן בלאזן וועגן דעם, איך האב פרובירט צו רעדן מיט איר און פרעגן, "אפשר זאגסטו מיר וואס דו זעסט אויף מיר שלעכט צוליב דעם וואס איך האב שייכות מיט'ן ראש ישיבה?", און איך זאג איר, "דו מוזט נישט האלטן פון ברסלב, אבער דו וואלסט זיך געדארפט פרייען אז דיין מאן איז אנגעקומען קיין ברסלב, פאקטיש זעען די קינדער א טאטע וואס גייט דאווענען דריי מאל א טאג, ער לערנט, ער גרייט אן נעגל וואסער", ביז די טענה'רייען זענען אריין אין די הויכע טענער, האב איך אויפגעהערט.
נעכטן האט זי געבלאזן און מיר געשיקט מעסידזשעס וועגן דעם, איך האב עס איגנארירט. זי האט מיר געקלינגען, איך האב אבער גערעדט פון אנדערע זאכן. היינט אינדערפרי שטייט זי אויף פאר איך גיי און זי נעמט צוזאם אלע קונטרסים און לייגט עס אריין אין א זעקל און געבט מיר עס, איך האב עס גענומען און זיך נישט געקריגט מיט איר, זי איז געווען פרייליך און זיך באדאנקט פאר מיר, און איך האב איר גארנישט געזאגט.
וואס טו איך? וואס איז די ריכטיגע מהלך פאר דעם?
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת תרומה, א' דראש חודש אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
מאך נישט קיין מחלוקות אין שטוב; אז דיין ווייב וויל נישט די ספרים אין שטוב - נעם עס ארויס, טו אלעס אין דער וועלט נישט צו צעברעכן דיין שטוב.
עסאיז דא גענוג וועגן ווי אזוי צו לערנען די הייליגע ספרים אן דעם וואס די ווייב זאל דארפן ווערן וויי געטון.
איך בעט דיר זייער, זיי זיך אינגאנצן מבטל צום אייבערשטן.
וואס קען מען טון אז דער רבי איז אזוי פארשעמט? וואס קען מען טון פאר דעם? דאס איז דער גלות, אז מען רעדט אויף צדיקים, מען איז מבזה צדיקים; מען דארף בעטן דעם אייבערשטן אויף דעם, וויינען און שרייען אז דער גלות זאל זיך שוין ענדיגן, די לשון הרע'ס, די ליצנות, דאס מבזה זיין צדיקים - זאל שוין קומען צו א סוף. דער רבי זאל שוין אריינגיין אין די וועלט, זאלן אלע אננעמען דעם רבינ'ס ווערטער און אנהויבן לעבן מיט אמונה, אלע זאלן דאווענען, זיך מתבודד זיין צום אייבערשטן.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
יישר כח פאר אונזער זיסע לעבן, יישר כח פאר די חדר, די קינדער גייען יעדן טאג זייער פרייליך און מען דערקענט אויף זיי די גוטע חינוך וואס זיי באקומען.
ש'כח אייבערשטער אז איך גיי אריבער יעדע וואך אין בית פיגא אויסלערנען די מיידלעך נייען, העקלען און שטריקן. זיי כאפן עס זייער שיין אויף, און זענען זייער פרייליך עס צו קענען, און זיי פירן זיך אויך אויף מיט גרויס דרך ארץ.
די קומענדיגע מאל וואס איך דארף גיין אין שולע קומט אויס מיטוואך ראש חדש אדר. וויל איך וויסן וואס איז דער מנהג ביי אונז, בנוגע נייען און העקלען אום ראש חודש, סיי פריוואט אינדערהיים און אויך לגבי אויסלערנען מיידלעך.
א גרויסן יישר כח אויף אלעס. דער אייבערשטער זאל ווייטער געבן כח פאר'ן ראש ישיבה אנצוגיין אין די הייליגע ארבעט.
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת משפטים, ל"ט שובבי"ם, כ"ה שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן
מרת ... תחי', לערערין בית פיגא ירושלים
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
פרויען נייען נישט ראש חודש, אויך העקלט מען נישט און אויך שטריקט מען נישט. ווייל ראש חודש איז א יום טוב פאר זיי; דאס איז א באלוינונג, ווייל די פרויען האבן נישט געוואלט געבן זייער גאלד צו מאכן דעם עגל.
עס איז גוט איר זאלט קומען אין שולע ראש חודש און דאס אויסלערנען די מיידלעך, אז ראש חודש נייט מען נישט; מאכט מיט זיי א סעודה און דערציילט זיי דעם טעם פארוואס ראש חודש נייט מען נישט. ראש חודש איז א יום טוב פאר פרויען און מיידלעך, ווייל זיי האבן נישט געוואלט מאכן דעם עגל, גיין קעגן דעם אייבערשטן און קעגן משה רבינו. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (במדבר רבה כא, י): "הַנָּשִׁים גּוֹדְרוֹת מַה שֶּׁהָאֲנָשִׁים פּוֹרְצִים", די פרויען האלטן שטארק אידישקייט דארט ווי די מענער זענען שוואך, "שֶׁכֵּן אַתְּ מוֹצֵא שֶׁאָמַר לָהֶן אַהֲרֹן (שמות לב, ב): 'פָּרְקוּ נִזְמֵי הַזָּהָב אֲשֶׁר בְּאָזְנֵי נְשֵׁיכֶם', וְלֹא רָצוּ הַנָּשִׁים וּמִחוּ בְּבַעֲלֵיהֶן, שֶׁנֶּאֱמַר (שמות לב, ג): 'וַיִּתְפָּרְקוּ כָּל הָעָם אֶת נִזְמֵי הַזָּהָב וגו''", אזוי ווי מיר געפונען ביים חטא העגל, די פרויען האבן נישט געוואלט פאלגן די מענער, געבן די גאלד צו מאכן דעם עגל, גיין קעגן משה רבינו.
דעריבער זאגן די הייליגע חכמים (פרקי דרבי אליעזר, פרק מה): "נָתַן לָהֶן הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא שְֹכָרָן בָּעוֹלָם הַזֶּה", האט דער אייבערשטער זיי באצאלט אויף די וועלט שכר, "שֶׁהֵן מְשַׁמְּרוֹת רָאשֵׁי חֳדָשִׁים יוֹתֵר מִן הָאֲנָשִׁים", אז זיי האלטן ראש חודש ווי א יום טוב, מער ווי די מענער, "וְנָתַן לָהֶן שָׂכָר לָעוֹלָם הַבָּא, שֶׁהֵן עֲתִידוֹת לְהִתְחַדֵּשׁ כְּמוֹ רָאשֵׁי חֳדָשִׁים".
דאס דארף מען אריינבאקן אין די קינדער, אמונה און אמונת חכמים; נישט אוועקגיין פון די תורה וועג, נישט אוועקגיין פון אייבערשטער און זיין צוגעקלעבט צו צדיקים.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
איך ווייס נישט וואס צו טון, איך האב א פראבלעם, איך שפיר ווי עס טוט זיך א מלחמה אין מיין קאפ, יעדע נאכט האב איך איינער אין מיין קאפ וואס שרייט א גאנצן צייט, 'ביסט נישט גוט, ביסט שלעכט, ביסט די ערגסטע מענטש, ביסט די ערגסטע מאמע, ביסט די ערגסטע ווייב, פארוואס קענסטו זיך נישט צאמנעמען', א גאנצן טאג הער איך עס אין מיין מח און איך ווייס נישט וואס צו טון, איך שפיר ממש ווי ס'איז דא דארט צוויי מענטשן וואס טענה'ן זיך; איין קול זאגט, 'דו ביסט נישט נארמאל', און די אנדערע קול ענטפערט צוריק, 'ביסט יא נארמאל', פון איין זייט הער איך 'האסט געמאכט א טעות און דאס מיינט אז דו ביסט די ערגסטע מענטש', און פון די אינדער זייט זאגט מען מיר, 'ס'איז גארנישט, איך מעג מאכן א טעות, עס פאסירט גארנישט'.
'די וועש איז נאכנישט צוזאמגעלייגט, קיינמאל קענסטו זיך נישט צוזאמנעמען, נעבעך אויף דיין מאן אז זיין ווייב קען זיך נישט צוזאמנעמען' - 'ס'איז גארנישט, איך גיי עס שוין באלד צאמלייגן, דו ביסט יא א גוטע מענטש' - 'ניין, ביסט נישט גוט, פארוואס האסטו געדארפט דאס זאגן פאר דיין מאן, פארוואס האסטו געדארפט אזוי רעדן צו דיין מאמע, ביסט די ערגסטע, ביסט נישט גוט'. איך פרוביר זיך צוריק'טענה'ן אבער רוב מאל געוואונט די נישט גוטע קול, און איך הייב טאקע אן טראכטן אז איך בין די ערגסטע פון די וועלט.
עס קען אויסזען ווי איך בין משוגע, אבער איך הער דאס טאקע א גאנצן טאג, איך ווייס נישט ווער ס'רעדט עס אין מיך, איך פיל זיי צו זאגן "גייט זיך טענה'ן אינדרויסן און לאזט מיך אפ", אפשר לייד איך טאקע אויף עפעס א מחלה, אפשר בין איך טאקע נישט נארמאל, און ווער רעדט נאך אויב איך מאך טאקע עפעס א טעות, איך טו עפעס נישט ריכטיג, קען איך זיך נישט מוחל זיין און איך ווער אזוי דעפרעסט.
די עיקר געשעט עס ווען איך בין אליין אינדערהיים, ווען איך הער נישט עפעס אנדערש, און דעריבער פרוביר איך אייביג אנצוצינדן עפעס, א מעשה, א דרשה, אדער א שיעור, עס איז אבער נאכאלץ דא גענוג צייטן וואס עס פאסירט סיי ווי, אפילו ווען איך הער עפעס אדער ווען איך קען נישט אנצינדן עפעס. איך האב נישט אלעמאל געהאט די זאך, עס איז א נייע זאך פון לעצטנס.
אויך בין איך פול מיט פחדים, די עיקר האב איך עס ביינאכט, און נאכדעם קען איך נישט איינשלאפן, אמאל פלעג איך לעבן אזוי רואיג און פרייליך, איך ווייס נישט וואס איז געשען מיט מיך די לעצטע פאר וואכן.
איך בעט זייער אויב דער ראש ישיבה קען מיך העלפן, איך קען נישט אזוי ווייטער גיין, איך פיל ווי איך ווער משוגע, איך בעט דעם אייבערשטן אז דער ראש ישיבה זאל מיך קענען עפעס צוריקשרייבן מיך צו מחזק זיין און אויסהיילן.
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת משפטים, ל"ח שובבי"ם, כ"ד שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן
מרת ... תחי'
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
ווען עס קומען אריין די שלעכטע מחשבות זאלט איר זיך נישט טענה'ען מיט זיי, ווייל ווי מער מען טענה'ט מיט די מחשבות - ווערן זיי נאר שטערקער און שטערקער. די ריכטיגע עצה איז אנהויבן טראכטן פונעם אייבערשטן, טראכטס: 'דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער איז מיט מיר, ביי מיר און נעבן מיר, אלעס איז נאר ער און ער איז אלעס'; אזוי וועלן אוועק גיין די שלעכטע מחשבות.
דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן עב): "כִּי זֶה טֶבַע וּסְגֻלַּת שֶׁל אֵלּוּ הַיְצָרִין הָרָעִים הַמְזֹהָמִים", אזוי ארבעט די שלעכטע שמוציגע יצר הרע, "כָּל מַה שֶּׁרוֹצִים לְהִתְגַּבֵּר עַל אֵלּוּ הַמַּחֲשָׁבוֹת", ווי מער מען וויל זיך שטארקן אויף זיי, "יוֹתֵר וְיוֹתֵר הֵם מִתְגַּבְּרִים", שטארקן זיי זיך שטערקער אויפ'ן מענטש. "כִּי הוּא כְּמוֹ שֶׁאָדָם בּוֹרֵחַ מִדָּבָר", די מחשבות זענען אזוי ווי ווען מען לויפט אוועק פון איינעם, "וּמִסְתַּכֵּל מִן הַצַּד כִּלְאַחַר יָד עַל זֶה הַדָּבָר שֶׁבָּרַח מִמֶּנּוּ", און אז מען קוקט צוריק אויף די זאך פון וואס מען לויפט אוועק - "וַאֲזַי הַדָּבָר הַזֶּה מִתְגַּבֵּר עָלָיו בְּיוֹתֵר", דעמאלט ווערט יענע זאך שטערקער, "כִּי לֹא הִסִּיחַ דַּעְתּוֹ מִזֶּה", ווייל ווען זיי זעען ווי מען קוקט צוריק - דאס מאכט זיי זאלן ווייטער נאכלויפן, "רַק אַדְּרַבָּא, שֶׁמִּסְתַּכֵּל בְּכָל פַּעַם לְאַחֲרָיו עַל זֹאת הַמַּחֲשָׁבָה", אדרבה, זיי ווערן נאר שטערקער ווען זיי זעען ווי מען קוקט צוריק אויף זיי; אזוי ארבעט די שלעכטע מחשבות, ווי מער מען וויל זיך שטארקן אויף זיי - ווערן זיי שטערקער.
מאכט זיך נישט וויסנדיג פון די מחשבות. ווען עס קומט אריין די שלעכטע מחשבה וואס קלאפט אייך אראפ אז איר זענט נישט גוט - זאלט איר אנהויבן בעטן אויף שמחה און אויף אמונה, בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט זיין פרייליך, בעטס די תפילה:
"רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל שפירן די שמחה אין אלע מיינע אברים, פון קאפ ביז די פיס, אז איך זאל אנהויבן טאנצן פון גרויס פרייד אויף די גרויסע חסד אז דו האסט מיך באשאפן א איד און מיר געגעבן די הייליגע מצוות.
איך בעט דיר הייליגער באשעפער, האב רחמנות אויף מיר און נעם אוועק פון מיר די עצבות און מרה שחורה. העלף מיר איך זאל נאר זיין פרייליך און פרייליך מאכן אנדערע, און בזכות שמחה זאל איך זוכה זיין נכלל ווערן אינגאנצן אין דיר; איך זאל מער נישט זען פאר מיינע אויגן נאר דיך באשעפער, איך זאל זען און שפירן ווי דו ביסט אלעס און עס איז מער גארנישט דא אויף די וועלט נאר דו אליינס, און זוכה זיין צו תשובה שלימה, מעתה ועד עולם אמן סלה".
טוט אלעס וואס מאכט אייך פרייליך; הערט לעבעדיגע ניגונים, פרייליכע ניגונים. טאנצט און זינגט, טוט אלעס וואס מאכט פרייליך. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן, שם): "גַּם עַצְבוּת הוּא מַזִּיק מְאֹד וְנוֹתֵן כֹּחַ לְזֶה הַיֵּצֶר הָרָע הָעָב הַגַּשְׁמִי", זיין דערביטערט און דעפרעסט איז זייער מסוכן פאר די שלעכטע מחשבות; עס מאכט שטערקער די שלעכטע מחשבות, און פארקערט, שמחה, פרייליכקייט - נעמט אוועק די אלע מחשבות, עס צעברעכט דעם יצר הרע.
זייט שטארק מיט די צוויי עצות. איינס, יעדע מאל עס קומט אן די שלעכטע שווערע מחשבה - זאלט איר גלייך בעטן אויף אמונה און שמחה. צווייטנס, טון וואס מען קען נאר צו זיין פרייליך; וועט איר פטור ווערן פון די שלעכטע מחשבות, איר וועט זיין א פרייליכע ווייב און א געזונטע מאמע פאר די קינדער.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
מיט ארום זעקס יאר צוריק, שוין נאך מיין חתונה, בין איך געגאנגען צו מיין מורה דרך זיך דורכצורעדן איבער א שווערע נסיון וואס איך האב זיך געמוטשעט דערמיט, און זיין תירוץ איז געווען "ביסט משוגע?! דאס ווילסטו?!", און דאס איז געווען דאס לעצטע מאל וואס איך האב זיך דורכגערעדט מיט אים, אבער קיין אנדערער מורה דרך האב איך נישט געהאט.
איך האב אין די לעצטע יארן געהאט מיינע בעסערע און שוואכערע צייטן, איך האב שטענדיג געוואלט זיין נענטער צום אייבערשטן, אבער אין מיינע שוואכערע צייטן בין איך געגאנגען אזוי נידעריג אז עס פאלט א פחד ווי אזוי א קינד פונעם אייבערשטן קען פאלן אזוי נידעריג, איך האב עובר געווען אויף די הארבסטע פון די הארבסטע עבירות רחמנא ליצלן, געגאנגען פון איין עבירה צו א אנדערע ממש וואו א משוגענער, און איך בין נאך געווען א חוטא ומחטיא רחמנא ליצלן, ווי מער איך האב פרובירט ארויסצוקריכן און זיך איינרעדן אז איך ווער בעסער, בין איך נאך טיפער געפאלן.
איך בין יעצט אין א מצב אז איך קען ממש נישט שלאפן ביינאכט פון די שולד געפילן און צער, איך פרוביר צו פאסטן כאטש ביז חצות, איך נעם אפילו נישט א ווארעמע שויער, איך האב זיך פארגענומען קבלות טובות, אבער איך בין באמת פארלוירן און צעבראכן, איך ווייס נישט וואס צו טון, ווי אזוי קען איך תשובה טון אויף מיינע עבירות? קען איך נאך האבן א תיקון? עס מוז זיין אז איך בין אדער באמת משוגע אז איך האב געקענט טון די אלע זאכן אדער האב איך א הויכע נשמה אז דער שטן לאזט מיך נישט אפ.
אין גוטע צייטן קען איך לעבן מיט'ן אייבערשטן און זיך אוועקגעבן בגוף בנפש ובממון ממש, באמת אלע דריי שלא על מנת לקבל שכר אדער אנערקענונג, פאר א צווייטן איד, און אין אנדערע צייטן קען איך דורכפאלן מיט די הארבסטע עבירות וואס די האר פון קאפ שטעלט זיך אויף, איך בין ממש די מיסט פון די מיסט פון כלל ישראל, אויב איך קען זיך נאך אפילו פאררופן אלס א חלק אין כלל ישראל, איך בין נישט באקאנט מיט די ברסלב'ע דרך און מיט רבי נחמן'ס ספרים, אבער איך ווייס אז מ'זאגט נאך פון אים אם אתה מאמין שאפשר לקלקל תאמין שאפשר לתקן, איך פרוביר זייער שטארק צו גלייבן אז איך קען נאך פאררעכטן, אבער ווי אזוי?
איך ווייס נישט צו וועם מען קען זיך ווענדן פאר א תשובה און תיקון אבער עס איז מיר אונטערגעקומען א קונטרס פון מכתבים און תשובות פון תלמידים וואו מען קען פרעגן שווערע שאלות, נעם איך די העזה אייך צו פרעגן, איך וויל אזוי שטארק זיין ערליך און וואויל, לעבן מיט'ן אייבערשטן און טון זיין רצון, אבער ווי אזוי? איז דא פאר מיר א תשובה? איז דא פאר מיר א תיקון? איך בין גרייט צו טון אלעס אין די וועלט צו האבן א תיקון און זיין שטענדיג נאנט צום אייבערשטן, קענט איר מיך העלפן? די איינציגסטע זאך וואס איך וויל איז אז דער אייבערשטער זאל מיר מוחל זיין אויף מיינע שרעקליכע עבירות, איך זאל האבן א תיקון, און איך זאל שטענדיג טון דעם רצון השם.
איך בעט זיך צו אייך מיט א צובראכן הארץ און מיט טרערן אין די אויגן, איך האב זיך נישט וואו צו ווענדן, העלפט מיר!
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת משפטים, ל"ז שובבי"ם, כ"ג שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
חס וחלילה צו זאגן אויף זיך אז דו ביסט די מיסט פון די מיסט פון כלל ישראל; אפילו א איד זינדיגט מיט די ערגסטע עבירות ווארט דער אייבערשטער אויף אים, ער זאל זיך צוריקקערן צו אים. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פסחים קיט.): "יָדוֹ שֶׁל הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא פְּרוּסָה תַּחַת כַּנְפֵי הַחַיּוֹת כְּדֵי לְקַבֵּל בַּעֲלֵי תְּשׁוּבָה", דעם אייבערשטנ'ס האנט איז אויסגעשטרעקט צו אננעמען די תשובה פון די וואס טוען תשובה; זאל א מענטש האבן געטון וואס ער האט געטון, אויב טוט ער תשובה - איז דער אייבערשטער אים מוחל. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תורת כהנים, בחוקותי) "אָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", דער אייבערשטער זאגט: "מִיָּד שֶׁהֵם מִתְוַדִּים", גלייך ווען דער מענטש דערציילט מיר אלעס וואס ער האט געטון און ער האט חרטה, "אֲנִי מוֹחֵל לָהֶם", פארגעב איך זיינע זינד.
עס איז גוט דו זאלסט זיך קובע זיין צו לערנען א שיעור אין משניות בגירסא, אפילו אן פארשטיין; זאג פרקים משניות, דאס וועט אויסלייטערן דיין נשמה. ווייל עס ווערט געברענגט פון די גורי האריז"ל אז 'מִשְׁנָה' איז די זעלבע אותיות פון 'נְשָׁמָה', אפילו איינער וואס האט פארשמירט זיין נשמה, דורך לערנען משנה וועט ער אויסוואשן די נשמה. אזוי אויך שטייט אין ספר יסוד יוסף (סוף פרק מו): "כִּי לִימוּד הַמִּשְׁנָה, מְסוּגָל לְהָבִיא הַנְּשָׁמָה הַטְּהוֹרָה אֶל הָאָדָם", לערנען משניות מאכט א ריינע נשמה. און דער של"ה הקדוש זאגט (ספר של"ה מסכת שבועות פרק נר מצוה, אות יז): "עוֹשֶׂה סוּלָם לַנְּשָׁמָה", דורך לערנען משניות מאכט מען זיך א לייטער פאר די נשמה צו קענען אנקומען צו הויכע מדריגות. אויך שטייט אין ספר ראשית חכמה (שער הקדושה פרק ב, אות יג): "אֲגַב מְבֹאָר כִּי סְגֻלַּת גִּרְסַת הַמִּשְׁנָיוֹת לַהֲרוֹג הַיֵּצֶר הָרָע וּלְהַכְנִיעוֹ", זאגן משניות האט א סגולה צו הרג'ענען דעם יצר הרע און אים אונטערטעניגן.
וואס דו זאלסט נאר האבן אפגעטון אין לעבן - קענסטו מתקן זיין דורך לערנען תורה ובפרט מיט לערנען משניות. דער ראשית חכמה ברענגט (שער הקדושה פרק יז, אות צז) פון תיקונים: "שֶׁמִּי שֶׁפָּגַם בַּנְּשָׁמָה", ווער עס האט פוגם געווען זיין נשמה, "תִּקּוּנוֹ", קען ער דאס פאררעכטן, "עַל יְדֵי עֵסֶק הַתּוֹרָה", דורך לערנען תורה, "בְּשִׁשָׁה סִדְרֵי מִשְׁנָה", לערנען משניות.
דערפאר זאלסטו זיך מאכן א קביעות צו לערנען משניות; זאג אסאך משניות - וועסטו אלעס פאררעכטן און דו וועסט ווערן א גרויסער צדיק. עס איז דא נאך אסאך עצות, אבער אז מען נעמט צו סאך קען מען אראפפאלן פון אלעס; איז גוט אז דו זאלסט זיך קאנצעטרירן אויף לערנען משניות. ווען דו האסט צייט זאלסטו כאפן דעם משניות'ל און לערנען און זאגן, אזוי וועסטו אלעס פאררעכטן.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
איך בין א בחור פון 18 יאר, איך לערן אין א געווענליכע ישיבה, אבער איך האב בכלל נישט קיין הנאה דארט, איך שפיר ווי עס איז ממש א שאד די צייטן צו זיצן אין ישיבה. איך טו אלעס וואס די ישיבה פארלאנגט, איך שטעל זיך צו אינגאנצן, אבער איך האב נישט קיין געדולד צו די גאנצע זאך.
וואס זאל איך טון? זאל איך בלייבן אין ישיבה, אדער זאל איך זיך גיין זוכן אן ארבעט?
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת משפטים, ל"ז שובבי"ם, כ"ג שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
דו זאגסט עס איז א שאד צו זיצן אין ישיבה? זאג א שאד צו ארבעטן, וועסט נאך גענוג ארבעטן אין לעבן. נאך די חתונה ווען דו וועסט דארפן ברענגען פרנסה, דעמאלט וועסטו מקיים זיין דעם (בראשית ג, יט): "בְּזֵעַת אַפֶּיךָ תֹּאכַל לֶחֶם"; יעצט, ווי לאנג דו ביסט נאך ביי דיין טאטע אין שטוב, דו דארפסט נישט זארגן פאר דירה געלט, דארפסט נישט זארגן פאר עסן וכדומה - זאלסטו לערנען תורה.
נוץ אויס די יארן וואס דו דארפסט נישט זארגן פאר פרנסה. נעם דעם רבינ'ס סדר דרך הלימוד, מאך זיך שיעורים בכל התורה כולה; במקרא, משנה, גמרא, מדרש, הלכה ואגדה - אפילו אן פארשטיין און אן חזרה, נאר כסדרן דיקא. אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עו): "טּוֹב לִלְמֹד בִּמְהִירוּת וְלִבְלִי לְדַקְדֵּק הַרְבֵּה בְּלִמּוּדוֹ. רַק לִלְמֹד בִּפְשִׁיטוּת בִּזְרִיזוּת. וְלִבְלִי לְבַלְבֵּל דַּעְתּוֹ הַרְבֵּה בִּשְׁעַת לִמּוּדוֹ מֵעִנְיָן לְעִנְיָן, רַק יִרְאֶה לְהָבִין הַדָּבָר בִּפְשִׁיטוּת בִּמְקוֹמוֹ", עס איז גוט מען זאל זיך צוגעוואוינען צו לערנען שנעל און נישט מדקדק זיין צופיל בשעת מען לערנט, נאר זען צו פארשטיין דעם פשטות הפשט, "וְאִם לִפְעָמִים אֵינוֹ יָכוֹל לְהָבִין דָּבָר אֶחָד, אַל יַעֲמֹד הַרְבֵּה שָׁם וְיַנִּיחַ אוֹתוֹ הָעִנְיָן וְיִלְמַד יוֹתֵר לְהַלָּן", און אויב מען פארשטייט נישט זאל מען נישט פארברענגען אסאך צייט אויף דעם ענין, ענדערש זאל מען גיין ווייטער, "וְעַל־פִּי הָרֹב יֵדַע אַחַר כָּךְ מִמֵּילָא מַה שֶּׁלֹּא הָיָה מֵבִין בִּתְחִלָּה, כְּשֶׁיִּלְמַד כְּסֵדֶר בִּזְרִיזוּת לְהַלָּן יוֹתֵר", און אז מען לערנט אסאך וועט מען שפעטער פארשטיין וואס מען האט פריער נישט אזוי גוט פארשטאנען. "וְאָמַר", דער רבי האט געזאגט: "שֶׁאֵין צְרִיכִין בְּלִמּוּד רַק הָאֲמִירָה לְבַד, לוֹמַר הַדְּבָרִים כְּסֵדֶר", אפילו מען פארשטייט גארנישט זאל מען זאגן די ווערטער, "וּמִמֵּילָא יָבִין", און ביים סוף וועט מען פארשטיין. "וְלֹא יְבַלְבֵּל דַּעְתּוֹ בִּתְחִלַּת לִמּוּדוֹ שֶׁיִּרְצֶה לְהָבִין תֵּכֶף, וּמֵחֲמַת זֶה יִקְשֶׁה לוֹ הַרְבֵּה תֵּכֶף וְלֹא יָבִין כְּלָל. רַק יַכְנִיס מֹחוֹ בְּהַלִּמּוּד וְיֹאמַר כְּסֵדֶר בִּזְרִיזוּת וּמִמֵּילָא יָבִין", מען זאל נישט ווערן צעבראכן ווען מען זעט אז מען פארשטייט נישט וואס מען לערנט, וואס דאס אליינס - אז מען וויל גלייך פארשטיין - מאכט אז עס זאל זיין שווער צו פארשטיין דאס לערנען, מען זאל נאר זאגן די ווערטער כסדרן און מען וועט שוין פון זיך אליינס פארשטיין, "וְאִם לֹא יָבִין תֵּכֶף, יָבִין אַחַר כָּךְ, וְאִם יִשָּׁאֲרוּ אֵיזֶה דְּבָרִים, שֶׁאַף עַל פִּי כֵן לֹא יוּכַל לַעֲמֹד עַל כַּוָּנָתוֹ, מַה בְּכָךְ?" און אויב מען פארשטייט נישט דעם ערשטן מאל, וועט מען עס פארשטיין ביים צווייטן מאל; און אויב מען וועט נישט פארשטיין דעם צווייטן מאל איז אויך גארנישט, "כִּי מַעֲלַת רִבּוּי הַלִּמּוּד עוֹלָה עַל הַכֹּל, וּכְמוֹ שֶׁאָמְרוּ רַבּוֹתֵינוּ זִכְרוֹנָם לִבְרָכָה: 'לִגְּמוֹר, וַהֲדַר לִסְבֹּר, וְאַף עַל גַּב דְּלָא יָדַע מַה קָאָמַר' שֶׁנֶּאֱמַר: 'גָּרְסָה נַפְשִׁי לְתַאֲבָה'", ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן, אז א מענטש זאל קודם אסאך זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה, אפילו ער פארשטייט נישט וואס ער לערנט, און דערנאך זאל ער לערנען צו פארשטיין, "כִּי עַל יְדֵי רִבּוּי הַלִּמּוּד, שֶׁיִּלְמַד בִּמְהִירוּת, וְיִזְכֶּה לִלְמֹד הַרְבֵּה, עַל יְדֵי זֶה יִזְכֶּה לַעֲבֹר כַּמָּה פְּעָמִים אֵלּוּ הַסְּפָרִים שֶׁלּוֹמֵד, לְגָמְרָם, וְלַחֲזֹר לְהַתְחִיל, וּלְגָמְרָם פַּעַם אַחַר פַּעַם, וְעַל יְדֵי זֶה מִמֵּילָא יָבִין וכו'", ווייל אז מען געוואוינט זיך צו צו לערנען שנעל, קען מען זוכה זיין צו לערנען זייער אסאך; מען איז זוכה איבערצוגיין יעדע זאך זייער אסאך מאל, ביז מען איז זוכה דאס צו פארשטיין.
רבי נתן זאגט דארט ווייטער: "וְדִבֵּר הַרְבֵּה מְאֹד בְּעִנְיָן זֶה, וְאִי אֶפְשָׁר לְבָאֵר דְּבָרִים אֵלּוּ בִּכְתָב הֵיטֵב, אֲבָל בֶּאֱמֶת הוּא דֶּרֶךְ עֵצָה טוֹבָה מְאֹד בְּעִנְיַן הַלִּמּוּד, כִּי עַל יְדֵי זֶה יְכוֹלִים לִזְכּוֹת לִלְמֹד הַרְבֵּה מְאֹד, לִגְמֹר כַּמָּה וְכַמָּה סְפָרִים, וְגַם יִזְכֶּה לְהָבִין הַדְּבָרִים יוֹתֵר, מֵאֲשֶׁר הָיָה לוֹמֵד בְּדִקְדּוּק גָּדוֹל, כִּי זֶה מְבַלְבֵּל מְאֹד מִן הַלִּמּוּד", דער רבי האט זייער אסאך גערעדט פונעם דרך הלימוד, אז מען זאל נישט זוכן צו פארשטיין גלייך ווען מען לערנט, נאר מען זאל לערנען אסאך אן פארשטיין, ביז מען וועט זוכה זיין צו פארשטיין; ווען מען לערנט אויף דעם סדר דרך הלימוד איז מען זוכה אנצוקומען אסאך מער ווי ווען מען לערנט שטייט און מען קלערט אריין אין יעדע ווארט, וואס דאס שטערט נאר דאס לערנען, "וְכַמָּה בְּנֵי אָדָם פָּסְקוּ מִלִּמּוּדָם לְגַמְרֵי עַל יְדֵי רִבּוּי הַדִּקְדּוּקִים שֶׁלָּהֶם, וּמְאוּמָה לֹא נִשְׁאַר בְּיָדָם", און זייער אסאך מענטשן האבן אינגאנצן אויפגעהערט צו לערנען צוליב דעם וואס זיי האבן געלערנט און געקוועטשט וכו'.
"אֲבָל כְּשֶׁיַּרְגִּיל עַצְמוֹ לִלְמֹד בִּמְהִירוּת כַּנִּזְכָּר לְעֵיל, בְּלִי דִּקְדּוּקִים הַרְבֵּה, הַתּוֹרָה תִּתְקַיֵּם בְּיָדוֹ, וְיִזְכֶּה לִלְמֹד הַרְבֵּה מְאֹד, גְּמָרָא וּפוֹסְקִים כֻּלָּם, וְתַנַ"ךְ וּמִדְרָשִׁים וְסִפְרֵי הַזוֹהַר וְקַבָּלָה, וּשְׁאָר סְפָרִים כֻּלָּם", אבער אז א מענטש געוואוינט זיך צו צו לערנען שנעלערהייט - אזוי ווי אויבן דערמאנט, וועט ער זוכה זיין צו לערנען זייער אסאך, און ער וועט לערנען די גאנצע תורה - גמרא מיט אלע פוסקים, תנ"ך מיט אלע מדרשים, און זוהר הקדוש, "וּכְבָר מְבֹאָר שִׂיחָתוֹ שֶׁל רַבֵּנוּ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה, שֶׁטּוֹב לָאָדָם שֶׁיַּעֲבֹר בְּחַיָּיו בְּכָל הַסְּפָרִים שֶׁל הַתּוֹרָה הַקְּדוֹשָׁה", אזוי ווי דער רבי האט געוואלט אז מיר זאלן דורך לערנען כל התורה כולה. עיין שם.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
דער אייבערשטער האט מיר געגעבן די זכי' צו פירן א תלמוד תורה, און איך וויל פרעגן אן עצה איבער די לעצטיגע שרעקליכע טעראר אטאקע וואס איז פארגעקומען פארגאנגענע וואך אין ירושלים, ווי דריי אידישע קרבנות זענען ליידער אוועקגעריסן געווארן פון אונז, ה' ינקום דמם. די קינדער זענען זייער צעשוידערט פון די שרעקליכע מעשה, עס איז זייער שווער פאר זיי דאס צו פארנעמען, אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר מייעץ זיין ווי אזוי און וויפיל צו רעדן מיט אים דערוועגן.
דער אייבערשטער זאל העלפן מען זאל מער נישט הערן קיין שלעכטע בשורות, און מיר זאלן שוין זוכה זיין צו די גאולה שלימה במהרה.
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת משפטים, ל"ז שובבי"ם, כ"ג שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
וואויל איז דיר אז דו ביסט א מנהל אין א תלמוד תורה. זיין א מנהל אין א תלמוד תורה איז זייער חשוב, דער מנהל איז נוטל שכר כנגד כולם ווייל ער איז מחזק די מלמדים מיט די קינדער, ער זעט אלעס זאל זיך פירן ווי עס דארף צו זיין; אלעס וואס די מלמדים לערנען מיט אידישע קינדער, תורה ויראת שמים.
רעד צו די קינדער אסאך פון אמונה און פון גן עדן, אזוי וועלן זיי נישט ווערן דערשראקן. אז די קינדער פרעגן און אינטערעסירן זיך נאך א טראגעדיע: 'וואס איז געשען?' זיי פרעגן כל מיני קשיות: 'וואו איז דער קינד וואס איז געשטארבן?' 'וואס איז יעצט מיט אים?' די אלע סארט קשיות וואס קינדער פרעגן - זאלסטו נישט באהאלטן, נאר זאגן: "א איד האט צוויי וועלטן, די וועלט און יענע וועלט, און ווען מען גייט אוועק פון די וועלט - גייט מען אין גן עדן, און ווי גוט און ווי שיין איז פאר אידישע קינדער וואס האבן געהיטן די תורה - אויבן אין הימל, די נשמה גייט אין גן עדן און האט דארט אלע גוטע זאכן"; רעד מיט באק ציין, אזוי וועלן זיי ווערן רואיג.
נאר אמונה בארואיגט, די אלע אנדערע מעטאדן וואס קומען פון די אומות העולם - איז אלעס פאנטאזיעס און עס בארואיגט נישט. נעבעך פאר די וואס גייען צו מענטשן וואס פאררופן זיך העלפערס, אדער נעמען די קינדער צו טיפולים וכדומה, מען ווערט דארט מער צעדרייט. דער בשר ודם זאגט: "יעצט אטעם אריין און יעצט אטעם ארויס", "יעצט פרוביר צו טראכטן פון די שרעק", און "יעצט טראכט ווי די שרעק נעמט דיך אינגאנצן איבער", "יעצט שריי" וכדומה; די זאכן איז פאר אומות העולם, אידישע קינדער האבן אמונה, אידישע קינדער האבן נאך א וועלט, איז נישטא וואס צו זיין דערשראקן.
אזוי פלעגט דער הייליגער רבי טון ווען עס זענען געקומען צו אים מענטשן וואס זענען געווען זייער נישט געזונט, פלעגט דער רבי זיי זאגן זיי זאלן זיך נישט זארגן פון שטארבן (חיי מוהר"ן, סימן תמה): "מַה לָּכֶם לִדְאֹג מִן הַמִּיתָה?", וואס זארגט איר זיך פון שטארבן? "הֲלֹא שָׁם הוּא עוֹלָם נָאֶה בְּיוֹתֵר מִכָּאן", אויבן אין הימל איז פיל א שענערע וועלט ווי דא.
שטארק זיך מיט דיין עבודת הקודש, זיי מחזק די מלמדים. דער עיקר ארבעט פונעם מנהל דארף זיין געבן יעדן טאג א גוט ווארט פאר יעדן מלמד באזונדער, נישט נאר ווען עס איז דא עפעס צו קריטיקירן דעמאלט נעמט מען אפיר דעם מלמד, נאר יעדן טאג געבן א גוט ווארט. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ספרי נשא, פיסקא א): "אֵין מְחַזְקִין אֶלָא לִמְּחוּזָקִין"; מען דארף מחזק זיין די וואס געבן חיזוק; די מלמדים ארבעטן ביטער שווער, דארף מען זיי מחזק זיין.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
איך האב געהאט א שבת שבע ברכות, און מיין טאטע האט א מנהג אז ווען ס'קומט צו א משפחה שמחה ווי למשל א שבת שבע ברכות, ברענגט ער זיך מיט אלע זיינע זאכן, ווי זיין וויין (נישט מבושל), זיין מעסער (אן ציינער), זיין בעכער (אלס מהודר), הדסים צו שמעקן (וועגן אלע סגולות וואס עס האט אין זיך), און ער בענטשט די קינדער (אזוי ווי ער טוט אינדערהיים), און אזוי ווייטער.
פאר איך בין מקורב געווארן פלעג איך זיך באגראבן פאר בושה, איך פלעג זוכן א לאך זיך צו באהאלטן, עס איז מיר געווען מאסן בזיונות, איך פלעג זיך שעמען מיט מיין טאטע, נאכדעם פלעגט עס אויספלאצן.
אבער מיט די גרויסע חסדים פונעם אייבערשטן האב איך אנגעהויבן אויסצוהערן די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א, וואס האט מיר געמאכט איך זאל זיך שוין נישט שעמען מיט מיין טאטע, איך האב שוין נישט קיין פראבלעם צו זיצן נעבן אים ביי די שמחה.
איך האב אפילו אים אריינגעברענגט זיינע זאכן, איך האב זיך געלאזט בענטשן אפילו ס'איז געווען אביסל הייסע בושות, ווען מיין יונגערע ברודער האט זיך נישט געלאזט בענטשן.
אשרינו שזכינו. ווען מיין טאטע זאל ווען וויסן וואס ער האט באקומען פון דער ראש ישיבה, וואלט ער נישט געהאט די ווערטער זיך צו באדאנקען.
יישר כח פאר אלעס.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת משפטים, ל"ו שובבי"ם, כ"ב שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
ווען מענטשן וואלטן געוויסט וואס דער רבי לערנט און די שכל וואס מען באקומט ביים רבי'ן - וואלטן אלע געשיקט די קינדער צום רבי'ן; די דרך ארץ וואס מען באקומט ביים רבי'ן איז נישטא אין די גאנצע וועלט.
דער רבי האט געזאגט: "אִם קֵיסָרִים וּמְלָכִים הָיוּ יוֹדְעִים אֵיךְ אֲנִי מְלַמֵּד אֶת אֲנָשַׁי דֶּרֶךְ אֶרֶץ, הָיוּ שׁוֹלְחִים אֶת בְּנֵיהֶם אֵלַי לִלְמוֹד דֶּרֶךְ אֶרֶץ", ווען קעניגן וואלטן געוויסט וואס פאר א דרך ארץ איך לערן אויס פאר מיינע תלמידים - וואלטן זיי געשיקט זייערע קינדער צו מיר איך זאל זיי אויסלערנען דרך ארץ.
נאר וואס דען? דער סמ"ך מ"ם איז גרויס, די כוחות וואס מען האט אים געגעבן איז נישט צו פארשטיין. דער רבי האט דערציילט (ספורי מעשיות מעשה ז', מזבוב ועכביש) איידער זיין נשמה איז אראפגעקומען אויף די וועלט, האט דער סמ"ך מ"ם געשריגן: "רבונו של עולם, אויב דער נשמה קומט אראפ אויף די וועלט - פארוואס האסטו מיך באשאפן?" האט מען אים געענטפערט: "די נשמה מוז אראפקומען אויף די וועלט, דו גיי און זוך דיר אן עצה". איז ער אוועקגעגאנגען און שפעטער איז ער צוריקגעקומען מיט אן אלטיטשקן אן איינגעבויגענעם, זיי האבן געלאכט און געזאגט: "די נשמה קען שוין אראפגיין, מיר האבן שוין אן עצה".
מוהרא"ש זכרונו לברכה שרייבט (בספר נהרי אפרסמון): "וואס איז זייער עצה, וואס זיי האבן זיך געטראפן? לאכן, מען לאכט פונעם רבי'ן און מען שפעט אפ פון א ברסלב'ער חסיד", דאס מאכט אז עלטערן זאלן נישט לאזן די קינדער אנקומען צום רבי'ן, עלטערן ציטערן אז די קינדער וועלן אנקומען צו א שלעכטע פלאץ. דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קפב): "עָלַי אֵין חוֹלְקִים כְּלָל, רַק הֵם חוֹלְקִים עַל מִי שֶׁעָשָׂה כָּךְ, כְּמוֹ שֶׁבּוֹדִים הַחוֹלְקִים עָלָיו, וְעַל אִישׁ כָּזֶה בְּוַדַּאי רָאוּי לַחֲלֹק", אויף מיר קריגן זיי נישט, זיי קריגן אויף איינעם וואס מען זאגט אויף אים די אלע לשון הרע'ס, און אויף אים דארף מען קריגן, אויף אזא איינעם קריג איך אויך; דער רבי האט געזאגט: "זֵייא הָאבִּין זִיךְ אוֹיס גִּישְׁנִיצְט אַ מֶענְטְשׁ, אִין קְרִיגְן אוֹיף אִיהם", אויף אים קריג איך אויך.
היכל הקודש איז א פלאץ וואו מען לערנט דרך ארץ, מען לערנט שכל. אז דיין טאטע וויל מאכן זיינע מנהגים - וואס האט דאס מיט דיר? וואס דארפסטו זיך שעמען? און אז מענטשן שמייכלען פון דיין טאטע - איז וואס? און אז מען לאכט - איז וואס? מען ווערט נישט גרעסער ווען מענטשן האלטן יא פון אים און מען ווערט נישט קלענער אויב מען לאכט, דער עיקר דארף מען טון רצון השם.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
קודם כל וויל איך באדאנקען דעם ראש ישיבה פאר אלע עצות און חיזוק און פאר'ן מיר געבן אזויפיל גוטע זאכן, שנים מקרא ואחד תרגום מיט רש"י, משניות, בית נצחי, און נאך פילע גוטע זאכן.
איך האב א וויכטיגע שאלה צו פרעגן, ברוך ה' מיר האבן א גוטע שלום בית, מיין ווייב איז א ערליכע פרוי ברוך ה', ווען עס קומט אבער צו איין זאך האב איך א פראבלעם.
פאר מיין ווייב איז וויכטיג צו גיין אסאך אויף וואקאציע, גיין גלות ליידן, גיין אויף אויספלוגן, און אזוי ווייטער. דער פראבלעם איז אבער אז די פלעצער וואו זי וויל גיין מיט מיר זענען נישט אזוי אויסגעהאלטן, איין מאל בין איך געגאנגען מיט איר קיין פלארידא און איך בין נכשל געווארן אומווילנדיג אין שמירת עינים, און דעמאלט האב איך אנהויבן זייער נישט גוט שפירן, און איך האב עס אנגעהאנגען אין דעם, דער אייבערשטער האט מיר געוואלט געבן א סימן אז עס איז נישט גוט צו גיין צו די סארט פלעצער.
מיין ווייב רעדט זיך אויך אפ אז איך וויל נישט גיין מיט איר צו רוב פלעצער וואו זי וויל גיין אין די זומער, צו גוי'אישע מאאלס, פארקס, גוי'אישע געשעפטן, און דאס גלייכן. וואס זאל איך טון אז מיין הארץ לאזט מיר נישט אהינגיין, און איך שפיר אז איך קען נישט גיין קיין פלארידע וואס רוב זיכער גיי איך דארט נכשל ווערן אין ראיות אסורות און אויך אויפ'ן פליגער.
איך וויין יעצט בשעת איך שרייב די שורות, פארוואס וויל מיין ווייב איך זאל גיין צו פלאצער וואס גייט מיר פארברענען מיין נשמה? איך האב געוואלט בעטן דעם ראש ישיבה מיר צו געבן אן ענטפער וואס צו טון.
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת יתרו, ל"ב שובבי"ם, י"ח שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
דו ווייסט דאך אז ביים רבי'ן איז געווען א יסוד היסודות "שלום בית"; דער רבי האט אונז זייער געווארנט מיר זאלן מכבד זיין די ווייב (שיחות הר"ן, סימן רסד): "כִּי אָמַר, הֲלֹא הַנָּשִׁים הֵם סוֹבְלִים צַעַר וְיִסּוּרִים גְּדוֹלִים מְאֹד מְאֹד מִיַּלְדֵיהֶם, צַעַר הָעִבּוּר וְהַלֵּדָה וְהַגִּדּוּל, כַּאֲשֶׁר יָדוּעַ לַכֹּל עֹצֶם מַכְאוֹבָם וְצַעֲרָם וְיִסּוּרֵיהֶם", דער רבי האט געזאגט, מען דארף זייער אכטונג געבן אויף די ווייב, ווייל זיי גייען אריבער זייער אסאך ווייטאג פון צער גידול בנים, צער לידה וכו'.
גיי מיט איר אויף וואקאציע; וואס איז אזוי געפערליך צו גיין אביסל מיט די ווייב זיך אפרוען, עס איז נישט כדאי צו מאכן וועגן דעם א רייבעריי, געב נישט דעם סמ"ך מ"ם ער זאל צעברעכן דיין שטוב, געב אכטונג אויף דיין שלום בית. דער הייליגער רבי זאגט (שם, סימן רסג): "שֶׁזֶּה מַעֲשֶׂה בַּעַל דָּבָר", דאס איז מעשה בעל דבר, "שֶׁמַּנִּיחַ אֶת עַצְמוֹ עַל זֶה מְאֹד, לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁל בְּנֵי הַנְּעוּרִים", דער יצר הרע מאכט מען זאל זיך צעטיילן, "כְּדֵי שֶׁיִּתָּפְסוּ בִּמְצוּדָתוֹ חַס וְשָׁלוֹם עַל יְדֵי זֶה", אזוי כאפט ער אריין דעם מענטש ביי אים אין זאק אריין, "כִּי הוּא אוֹרֵב עַל זֶה מְאֹד, לְתָפְסָם בִּנְעוּרֵיהֶם עַל יְדֵי קִלְקוּל הַשְּׁלוֹם בַּיִת חַס וְשָׁלוֹם, שֶׁגּוֹרֵם בְּעַרְמוּמִיּוּתוֹ לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁבֵּינֵיהֶם", ער לאקערט אויף יונגע פארפעלקער זיי צו צעטיילן, און אזוי כאפט ער זיי אריין אין שמוציגע עבירות.
גיי מיט איר וואקאציע, גיי מיט איר איינקויפן, גיי נישט אויף א פלאץ וואו עס איז דא פריצות. אז דו גייסט זיך אפרוען - זאלסטו נישט גיין צום ים וואו עס איז דא פריצות, גיי מיט איר שפאצירן און איינקויפן, וועט זי לעבן מיט דיר בשלום.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
איך האב זיך געוואלט זייער באדאנקען פאר'ן ראש ישיבה שליט"א אויף אלעס, דער אייבערשטער זאל אייך ווייטער געבן גרויס הצלחה.
איך האב געוואלט פרעגן היות מיר עסן יעדן מוצאי שבת קודש אינאיינעם די סעודת מלוה מלכה און מיר זינגען צוזאמען די זמירות מיט די קינדער. מיר האבן נישט אזוי גוט געקענט ניגונים אין אנהויב און דעריבער האבן מיר זיך צוגעהערט אויף "קול ברסלב" ווי דער ראש ישיבה שליט"א זינגט די זמירות למוצאי שבת און מיר האבן מיטגעזינגען. מיר האבן אבער געהערט אז ביים סוף פון דעם ניגון "אמר ה' ליעקב" זינגט מען דארט עפעס אידישע ווערטער, וואס פונקטליך זענען די ווערטער וואס מען זינגט דארט?
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
ליל שישי פרשת בשלח, כ"ו שובבי"ם, י"ב שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
עס איז זייער א גרויסע זאך צו עסן סעודת מלוה מלכה מיט די ווייב און קינדער, עס איז מסוגל אויף זייער גרויסע זאכן.
עס איז מסוגל פאר שמחה. עס שטייט פון צדיקים (ספר דברי יצחק, אות לג) בשם דער הייליגער רבי זושא זכותו יגן עלינו, דאס וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קיט:): "ח'מין ב'מוצאי ש'בת מ'לוגמא" - איז מרומז אין די ראשי תיבות דאס ווארט (תהלים קמז, ג): "וּמְחַבֵּ"שׁ לְעַצְּבוֹתָם", אז דאס נעמט אוועק די עצבות. אויך איז דאס מסוגל פאר פרויען פאר הולדה בנקל ובנחת. מוהרא"ש זאגט בשם דעם הייליגן צדיק רבי ר' אלימלך פון ליזענסק זכותו יגן עלינו: "א סגולה פאר געבוירן קינדער גרינג, איז זיך וואשן צו סעודת מלוה מלכה".
עס איז א גרויסע זאך צו זינגען זמירות, דער רבי האט זייער מקפיד געווען צו זינגען זמירות. דער רבי האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קד) דאס זינגען זמירות שבת און מוצאי שבת - איז א יסוד אין אידישקייט.
ביי אנשי שלומינו זינגט מען סיים סוף פונעם זמר "אמר ה' ליעקב", ווערטער וואס איז זייער מחזק, מען זינגט אזוי:
"שב ה' את שבות יעקב - יא טאטע יא, יא פאטער יא,
אל תירא עבדי יעקב - ניין טאטע ניין, ניין פאטער ניין.
מיר האבן פאר קיינעם מורא נישט - נאר פאר דיר אליין,
מיר האבן פאר קיינעם מורא נישט - נאר פאר דיר אליין".
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
איך האלט יעצט פאר מסכת מועד קטן און איך האב געוואלט פרעגן אויב איך זאל לערנען די מסכתא, עפעס ליגט מיר אין קאפ אז היות עס האט ענינים פון אבילות לערנט מען עס נאר אין געוויסע צייטן. עס איז מיר נוגע יעצט אינעם סדר דרך הלימוד
א גרויסן יישר כח אויף אלעס ביז אהער און הצלחה רבה אויף ווייטער.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת יתרו, ל"א שובבי"ם, י"ז שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן ח): "כְּשֶׁלּוֹמְדִין מִלֵּי דְּפוּרְעָנוּתָא (כְּגוֹן כְּשֶׁלּוֹמְדִין הִלְכוֹת אֲבֵלוּת וְכַיּוֹצֵא) אֵין לְעַיֵּן שָׁם הַרְבֵּה", ווען עס קומט אויס צו לערנען זאכן פון שטראף רייד אדער הלכות פון טרויערן - זאל מען דאס נישט לערנען צו טיף, "כִּי אֵין צְרִיכִין לְהַעֲמִיק הַמַּחֲשָׁבָה בִּמְקוֹמוֹת כָּאֵלּוּ", זיך נישט אריינטון אין די זאכן, "כִּי הַמַּחֲשָׁבָה יֵשׁ לָהּ תֹּקֶף גָּדוֹל", ווייל פון וואס מען טראכט - דאס פאסירט, (כַּמְבֹאָר בִּמְקוֹמוֹת אֲחֵרִים) וְעַל־כֵּן צְרִיכִין לַעֲבֹר בִּמְהִירוּת מְקוֹמוֹת כָּאֵלּוּ, דעריבער זאל מען דאס שנעל לערנען.
אז דו לערנסט ש"ס אויפ'ן סדר און דו לערנסט דאס אויפן סדר דרך הלימוד, די וועג פון רבי'ן (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), פון לערנען שנעל - קענסטו לערנען מסכת מועד קטן. נאר אז מען וויל דאס לערנען מיט א שטארקע עיון - דעמאלט איז גוט צו לערנען ווען עס איז נוגע.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
איך האב געוואלט פרעגן איבער ברענגען קליינע קינדער שבת אין שול, עס איז זיכער אז אויב דאס קינד מאכט א גערודער און דרייט איבער דעם בית המדרש, קען מען זיי נישט ברענגען אין שול, איך פרעג אבער וועגן מיינע קינדער וואס ביי שמונה עשרה, און ווען דער רב פון בית המדרש רעדט, ווייסן זיי צו זיין שטיל, אבער סתם אזוי אינמיטן דאס דאווענען איז שווער צו פארלאנגען פון זיי צו זיצן שטיל די גאנצע צייט נעבן מיר, און זיי ווילן אויך נישט ארויסגיין שפילן אינדרויסן.
געווענליך שפילן זיי ביי מיין טיש אין שול מיט זייער חברים, זיי קריכן ארויף און אראפ און טאנצן אביסל ארום, אבער אלעס מער רואיג און שטיל. אבער מיין חבר האט מיר מעורר געווען אז דאס שטערט לכאורה מענטש פון דאווענען, פון די אנדערע זייט וויל איך אבער יא ברענגען די קינדער אין שול, זיי זאלן הנאה האבן און טרעפן חברים, און זיי זאלן זען ווי אזוי מען דאווענען, און די קינדער האבן טאקע ליב צו קומען אין שול און אויך מיין ווייב האט הנאה דערפון ווי פארשטענדליך, אבער למעשה זענען זיי נאך קליין און איך קען נישט פארלאנגען פון זיי זיך אויפצופירן ווי גרויסע קינדער.
למעשה ווייס איך נישט וואס איז די ריכטיגע זאך צו טון, דארף איך זיך רעכענען מיט דעם אז אפשר שטערן זיי אנדערע מענטשן פון דאווענען? איך רעד נישט פון גרויסע איבערדרייענישן מיט קולות, מען רעדט סתם פון קליינע קינדער וואס שפילן זיך שטילערהייט.
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
א' פרשת יתרו, כ"ט שובבי"ם, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ג לפ"ק
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
מוהרא"ש זאגט, מען קען ברענגען קינדער אין שול נאר אויב מען געבט אכטונג אויף זיי, ווייל אז מען ברענגט קינדער אין שול און מען לאזט זיי אויף הפקר - איז ענדערש זיי צו לאזן אין שטוב.
ברענג דיינע קינדער אין שול, אבער נאר אז דו וועסט אכטונג געבן אויף זיי. זיי זאלן נישט רעדן און דו וועסט דאווענען מיט זיי, דו וועסט זיי מחנך זיין אויף כבוד בית המדרש.
דער עיקר זאלסטו אסאך בעטן דעם אייבערשטן אויף גוטע קינדער. מוהרא"ש דערציילט, מען האט געפרעגט דעם הייליגן חתם סופר זכותו יגן עלינו ווי אזוי ער האט מצליח געווען מיט די קינדער, האט ער געזאגט: "איך האב אסאך טרערן פארגאסן פאר זיי, איך האב אנגעפילט א גלעזל טרערן ביי תיקון חצות פאר גוטע ערליכע קינדער, אזוי האב איך מצליח געווען".
אזוי אויך איז געווען א ברסלב'ער חסיד וואס האט געהאט זייער גוטע ערליכע קינדער. ווען מען האט אים געפרעגט וואס איז דער סוד פון די הצלחה, האט ער געזאגט: "וואס מיינט איר, קינדער זענען עפעלעך וואס מען רייסט אראפ פון בוים? איך האב אסאך געוויינט צום אייבערשטן זיי זאלן זיין ערליכע אידן".
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
יישר כח פאר אלע שיעורים וואס געבן מיר אסאך חיזוק.
איך בין א מיידל פון 23 יאר אלט, און מיין טאטע זוכט נישט קיין שידוך פאר מיר. אויב איינער רופט אים אן וועגן שידוכים הערט ער זיך צו, אבער שדכנים ווייסן בכלל נישט פון מיר, ער אינטערסירט זיך נישט אמת'דיג צו זוכן א שידוך פאר מיר.
איך קען נישט צופיל רעדן מיט אים וועגן דעם, ער איז שוין אין די עלטערע יארן, וואס קען איך אבער טון דערצו, איך וויל שוין טרעפן מיין שידוך?
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת יתרו, ל' שובבי"ם, ט"ז שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן
... תחי'
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
א שידוך האט נישט מיט קיינעם, נאר מיט'ן אייבערשטן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה סח, ג): "מָצִינוּ בַּתּוֹרָה בַּנְּבִיאִים וּבַכְּתוּבִים שֶׁאֵין זִוּוּגוֹ שֶׁל אִישׁ אֶלָּא מִן הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", מיר געפונען אין די תורה, אין נביאים און אין כתובים אז א שידוך האט נאר מיט'ן אייבערשטן.
אין די תורה שטייט, לבן און בתואל האבן געזאגט פאר אליעזר עבד אברהם: "מיר קענען נישט צוריק האלטן רבקה פון חתונה האבן מיט יצחק, ווייל "מֵה' יָצָא הַדָּבָר" (בראשית כד, נ). אין נביאים שטייט (שופטים יד, ד): "וְאָבִיו וְאִמּוֹ לֹא יָדְעוּ, כִּי מֵה' הִיא", די עלטערן פון שמשון הגיבור האבן נישט געוויסט אז זיין שידוך וואס ער האט געטראפן קומט פונעם אייבערשטן, און אין כתובים שטייט (משלי יט, יד): "בַּיִת וָהוֹן נַחֲלַת אָבוֹת, וּמֵה' אִשָּׁה מַשְׂכָּלֶת", א הויז און א פארמעגן קען מען באקומען בירושה פון די עלטערן, אבער א שידוך קען מען נישט באקומען בירושה פון עלטערן, דאס קומט נאר פונעם אייבערשטן אליינס.
אנשטאט זארגן - זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן נאך א תפילה און נאך א תפילה. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות אות רחמנות, סימן יא): "עַל יְדֵי בַּקָּשַׁת רַחֲמִים, זוֹכֶה לַעֲשׂוֹת שִׁידוּכִים טוֹבִים וְהַגוּנִים", דורך תפילה איז מען זוכה צו טון גוטע שידוכים; נישטא נאך עפעס וואס מען קען טון אויסער תפילה, תפילה איז די עצה פאר א בחור און מיידל וואס ווארטן אויף זייער שידוך, בעטן די פאר ווערטער דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל טרעפן מיין ריכטיגע שידוך שנעל און גרינג"; נאר מיט תפילה קען מען פועל'ן א שידוך.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
יישר כח פאר אלע שיעורים און בריוו, עס איז מיר זייער מחזק.
מיר האבן חתונה געהאט נישט לאנג צוריק און איך וויל פרעגן ווי אזוי איך קען ארויפקוקן און שעצן מיין מאן אין די צייט וואס איך קען תנ"ך בעסער פון אים, ער שטייט אויף שפעט און גייט שפעט און כולל, ווי אזוי קען איך אים אזוי ארויפקוקן?
איך בין זייער צעבראכן און איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען מחזק זיין און ווייזן א וועג ווי אזוי צו פארבעסערן מיין שלום בית.
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת יתרו, ל' שובבי"ם, ט"ז שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן
מרת ... תחי'
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
דער הייליגער רבי האט זיך אויסגעדרוקט: "נ"ך איז מיין מוסר ספר"; ווייל גאנץ ספר נ"ך איז איין שטיק מוסר, עס לערנט ווי שיין דאס לעבן איז ווען מען פאלגט דעם אייבערשטן, ווען מען גייט אין די וועג פון צדיקים; די פיינט קענען נישט שלעכטס טון ווען מען גייט אין די וועג פון די תורה, ווען מען פאלגט דעם נביא. אך און וויי אויב מען לאזט אפ די תורה, מען פאלגט נישט די נביאים, די צדיקים; די פעלקער קומען און מאכן אלעס חרוב השם ישמרינו, ביז מען טוט תשובה - ווערט אלעס צוריק גוט.
אז איר האט געלערנט נ"ך און איר קענט דאס בעסער פון אייער מאן - דארף דאס נישט מאכן איר זאלט אראפקוקן אייער מאן, אדרבה דאס דארף ברענגען ענוה און הכנעה צום אייבערשטן און זיין א געטרייע ווייב.
אזוי אויך אז איר זענט מער צייטליך, און אייער מאן שטייט אויף שפעט - זאלט איר אים נישט אראפקוקן, מען קען נאכאלץ ארויפקוקן אויפ'ן מאן און זען אין אים גוטס - אפילו ער שלאפט; זוכט אויף אין אים גוטע זאכן און קוקט אויף דעם.
מיט אביסל חכמה און מיט גוטע ווערטער - קען די ווייב מאכן דעם מאן פאר א גרויסער צדיק און א גרויסער תלמיד חכם. מיט גוטע ווערטער און אים שעצן, זוכן דאס גוטס אין אים און אים געבן דעם גוטן געפיל ווי ער איז יא ווערד - דורכדעם פאלן אוועק אלע פראבלעמען. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה פארציילן (בראשית רבה יז, ז): "מַעֲשֶׂה בְּחָסִיד אֶחָד שֶׁהָיָה נָשׂוּי לַחֲסִידָה אַחַת, וְלֹא הֶעֱמִידוּ בָּנִים זֶה מִזֶּה, אָמְרוּ, אֵין אָנוּ מוֹעִילִים לְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא כְּלוּם, עָמְדוּ וְגֵרְשׁוּ זֶה אֶת זֶה", עס איז געווען א מעשה מיט אן ערליכער איד וואס איז געווען חתונה געהאט צו אן ערליכע פרוי, עס איז אריבער לאנגע יארן וואס זיי האבן נישט געהאט קיין קינדער און זיי האבן זיך גע'גט. "הָלַךְ זֶה וְנָשָׂא רְשָׁעָה אַחַת, וְעָשְׂתָה אוֹתוֹ רָשָׁע", דער ערליכער איד איז געגאנגען און האט חתונה געהאט מיט א שלעכטע פרוי און זי האט געמאכט אז איר מאן דער צדיק זאל אויך ווערן א רשע, "הָלְכָה זֹאת וְנִשֵּׂאת לְרָשָׁע אֶחָד וְעָשְׂתָה אוֹתוֹ צַדִּיק", און די ערליכע פרוי האט חתונה געהאט מיט א רשע און זי האט אים געמאכט פאר א גרויסער צדיק, "הֱוֵי שֶׁהַכֹּל מִן הָאִשָּׁה", זעט מען פון דעם אז אלעס איז געוואנדן אין די פרוי.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
איך האב געוואלט פרעגן ווי אזוי איך קען מאכן אז מיין מאן זאל זיך בעסער אויסקומען מיט מיין טאטע, ער געבט זיך ממש נישט קיין עצה מיט אים, און דאס שטערט מיר זייער שטארק.
מיר האבן חתונה געהאט נישט לאנג צוריק, און איך וויל אזוי שטארק ער זאל האבן א גוטע קשר מיט מיין טאטע, וואס קען איך טון דערצו?
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת יתרו, ל' שובבי"ם, ט"ז שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן
מרת ... תחי'
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
זייט אזוי ווי אהרן הכהן; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות דרבי נתן יב, ג) ער האט משנה געווען מפני השלום. ראובן איז געווען צעקריגט מיט שמעון זיי האבן נישט גערעדט איינער מיטן צווייטן, האט ער געזאגט פאר ראובן: "שמעון וויל זייער שטארק מאכן שלום, ער שעמט זיך נאר פון דיר, ער האט דיך זייער ליב", און אזוי האט ער געטון מיט שמעון, ער האט אים געזאגט: "ראובן וויל זייער שטארק רעדן מיט דיר, אבער ער שעמט זיך"; ביז זיי האבן זיך געטראפן איינער מיטן צווייטן און שלום געמאכט.
זאגט אייער מאן ווי שטארק אייער טאטע האלט פון אים, און פאר אייער טאטע זאלט איר זאגן אז אייער מאן רעדט זייער שיין פון אים, און אפילו איינער האט וויי געטון דעם צווייטן - קען מען נאכאלץ זאגן שיינע ווערטער, ווי: "יענער האלט פון דיר, ער האט זיך פארלוירן - האט ער געזאגט וכו', אבער ער מיינט נישט".
דורכן געבן א גוט ווארט פון איינעם צום צווייטן קומט נישט ארויס קיין שאדן, עס קומט ארויס נאר גוטס, און מען דארף נישט מורא אז יענער וועט זאגן עס איז נישט אמת, און אויב איינער איז אביסל שארפער פונעם צווייטן, זאגט מען יענעם: "מיין מאן איז זייער הייקל, ער קען נישט נעמען די וועג פון רעדן שטארק", אדער מען זאגט פאר'ן מאן: "מיין טאטע איז זייער הייקל, ער נעמט יעדע זאך פערזענליך, זאלסטו פרובירן מער אכטונג געבן"; א פרוי מיט אביסל שכל - קען מאכן איר מאן מיט איר טאטע זאלן זיין זייער נאנט.
ווען איר צינדט ליכט זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן עס זאל זיין שלום צווישן אייער משפחה, און פאר ערליכע דורות; ווייל וואס תפילה פועל'ט קען מען נישט פועל'ן מיט קיין שום אנדערע זאך.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
איך האב געוואלט פרעגן פשט אין דעם וואס דער הייליגער רבי זאגט אז ביים דאווענען דארף מען זיך מקשר זיין צו צדיקים, וואס מיינט דאס און ווי אזוי ארבעט עס? און וואס איז פשט פון דעם נוסח וואס ברסלב'ע חסידים זאגן פאר'ן דאווענען "הרינו מקשר"?
יישר כח
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רצו): "בִּשְׁעַת הַתְּפִלָּה, צְרִיכִין לְקַשֵּׁר עַצְמוֹ לְהַצַּדִּיקִים שֶׁבַּדּוֹר", מען דארף זיך ביים דאווענען צובינדן צו די צדיקי הדור, "כַּמּוּבָא בְּסִימָן ב' וּבְסִימָן ט' בְּ"לִקּוּטֵי מוֹהֲרַ"ן" חֵלֶק רִאשׁוֹן וּבִשְׁאָר מְקוֹמוֹת. עַל כֵּן הִזְהִיר לַאֲנָשָׁיו", דערפאר האט דער רבי אונז אנגעזאגט, "שֶׁיֹּאמְרוּ קֹדֶם הַתְּפִלָּה", מיר זאלן זאגן פאר'ן דאווענען: "הֲרֵינִי מְקַשֵּׁר עַצְמִי לְכָל הַצַּדִּיקִים שֶׁבְּדוֹרֵנוּ".
אביסל דאס צו פארשטיין געבן, וועלן מיר אריינקוקן אין רבינ'ס ווערטער, זען וואס דער רבי זאגט.
דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א' סימן ב', אות ו'): "וְצָרִיךְ כָּל אֶחָד לְכַוֵּן בִּתְפִילָּתוֹ" יעדער איינער דארף אינזין האבן ביים דאווענען, "שֶׁיְּקַשֵּׁר עַצְמוֹ לַצַּדִּיקִים שֶׁבַּדּוֹר" זיך צוצובינדן צו די צדיקים פונעם דור; מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו האבן א צדיק און אים פאלגן אלעס וואס ער זאגט. אזוי ווי מען בינדט צוזאם צוויי זאכן און עס ווערט איינס, אזוי דארף מען זיין איינס מיטן צדיק, און אז מען איז צוגעבינדן צום צדיק איז דאס אזוי ווי מען איז צוגעבינדן צום אייבערשטן. "כִּי כָּל צַדִּיק שֶׁבַּדּוֹר" ווייל דער צדיק פונעם דור, "הוּא בְּחִינַת משֶׁה - מָשִׁיחַ" איז אזוי ווי משה רבינו און אזוי ווי משיח צדקינו; משה רבינו האט זיין גאנץ לעבן געטון נאר איין זאך, און אזוי אויך משיח צדיקנו וועט טון נאר די איין זאך: 'אריינשיינען אין יעדן איינציגסטן איד אז דער אייבערשטער פירט אלעס, דער אייבערשטער מאכט אלעס און עס איז נישטא גארנישט אויסער אים', משיח צדקינו וועט אריינברענגען אין די וועלט א לויטערקייט, יעדער וועט שפירן דעם אייבערשטן און יעדער וועט דאווענען צום אייבערשטן.
דאס טוען די הייליגע צדיקים שבכל דור ודור, זיי האבן אין זיך די זאך פון משה רבינו און די זאך פון משיח צדקינו, זיי ברענגען אריין אין זייערע מענטשן מען זאל לעבן מיטן אייבערשטן, מען זאל וויסן עס איז דא נאר איין ציל אין לעבן, נאר זיך צוקלעבן צום אייבערשטן. "כְּמוֹ שֶׁמָּצִינוּ" אזוי ווי מיר געפינען, "שֶׁהַצַּדִּיקִים קוֹרִין זֶה לָזֶה משֶׁה" אז צדיקים ווערן אנגערופן מיטן נאמען 'משה', "כְּמוֹ" אזוי ווי מען זעט אין ש"ס (שבת, סוכה, ביצה און חולין) ווען דער תנא אדער אמורא רעדט צו זיין חבר רופט איינער דעם צווייטן: "משֶׁה שַׁפִּיר קָאֲמַרְתְּ" משה, גוט האסטו געזאגט; "וּמשֶׁה זֶה בְּחִינַת מָשִׁיחַ און משה רבינו אליינס איז משיח,"כְּמוֹ שֶׁכָּתוּב" אזוי ווי עס שטייט (בראשית מט, י): "עַד כִּי יָבֹא שִׁילֹה" ביז ווילאנג משיח וועט קומען, 'שילה' איז 'משיח', און דער הייליגער זוהר זאגט: "דָּא משֶׁה מָשִׁיחַ", דאס מיינט מען משה רבינו וואס ער איז משיח; שילה באטרעפט דריי הונדערט פינף און פערציג, און משיח באטרעפט די זעלבע.
יעצט געבט דער רבי צו פארשטיין פארוואס מען דארף זיך מקשר זיין צום צדיק שבדור ווען מען גייט דאווענען, "וְכָל תְּפִילָּה וּתְפִילָּה שֶׁכָּל אֶחָד מִתְפַּלֵּל" און יעדע איינציגסטע תפילה וואס מען דאווענט צום אייבערשטן, "הוּא בְּחִינַת אֵיבָר מֵהַשְּׁכִינָה" איז נאך א שטיק פון די שכינה, ווייל ווען מען דאווענט צום אייבערשטן - מאכט מען רוען די שכינה; פון וועם בעט איך? און צו וועם רעד איך? צום אייבערשטן! קומט אויס, ווען מען דאווענט, מען בעט דעם אייבערשטן - ווערט אראפגעברענגט נאך און נאך שכינה, "שֶׁהֵם אֵיבְרֵי הַמִּשְׁכָּן" דאס זענען חלקים פונעם משכן.
ווייל די דריי זאכן: דאווענען, שכינה און משכן - זענען איין זאך; ווען מען דאווענט, מען בעט דעם אייבערשטן - מאכט מען א ליכטיגקייט אויף די וועלט, מען מאכט רוען די שכינה וואס דאס איז די משכן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא פקודי, ג): 'הַמִּשְׁכָּן מֵעִיד' די משכון איז עדות, 'שֶׁהַשְּׁכִינָה בְּיִשְׂרָאֵל' אז דער אייבערשטער רוט ביי אידן. און אזוי ווי דער משכן ווערט געבויט פון אסאך שטיקלעך, ברעטער, שטאנגען, זוילן, שוועלן וכו', אויך איז דער משכן געבויט געווארן מיט העקעלעך און פארהענג, נעגל און שטריק, און אויך אלע כלים, די מנורה, די טיש, די ארון - אזוי אויך איז די תפילות וואס אלע אידן דאווענען, יעדער מענטש וואס דאווענט מאכט נאך א שטיקל פארן משכן; איינער מאכט מיט זיינע תפילות די ברעטער, א צווייטער מאכט מיט די תפילות די שוועלן, ביז עס ווערט א משכן, ווייל יעדער איד האט זיין וועג ווי אזוי ער מאכט רוען די שכינה, און פון אלע תפילות ווערט ליכטיג, מען מאכט רוען דעם אייבערשטן דא אויף די וועלט.
"שֶׁאֵין שׁוּם אֶחָד מִיִּשְׂרָאֵל יָכוֹל" און אז מען נעמט צאם אינאיינעם אלע תפילות פון אלע אידן - איז נישטא קיינער וואס קען - "לְאַעֲלָא שַׁיְפָא בְּשַׁיְפָא כָּל חַד לְדוּכְתֵּיהּ" צאמנעמען יעדן איינעמס תפילה, "אֶלָּא משֶׁה בִּלְחוּד" נאר משה רבינו. "בִּשְׁבִיל זֶה" דעריבער, "צָרִיךְ לְהָבִיא וּלְקַשֵּׁר כָּל הַתְּפִילּוֹת לְצַדִּיק הַדּוֹר" דארף מען זיך צובינדן צום צדיק הדור, וואס ער טראגט ארויף אלע תפילות פון אלע אידן און מאכט פון דעם א קרוין פארן אייבערשטן. "כְּמוֹ שֶׁכָּתוּב" אזוי ווי עס שטייט (שמות לט, לג): "וַיָּבִיאוּ אֶת הַמִּשְׁכָּן אֶל משֶׁה" זיי האבן געברענגט די משכן צו משה, "וְהוּא יוֹדֵעַ לְאַעֲלָא שַׁיְפָא בְּשַׁיְפָא" וואס משה רבינו ווייסט ווי אזוי מען שטעלט אויף אינאיינעם אלע שטיקלעך משכן, "וְלַעֲשׂוֹת אוֹתָהּ קוֹמָה שְׁלֵמָה" און דאס מאכן פאר איין גרויסער געשטעל, אזוי אויך נעמט משה רבינו אלע תפילות פון אלע אידן און מאכט פון דעם שיינע קרוינען פארן אייבערשטן. "כְּמוֹ שֶׁכָּתוּב" אזוי ווי עס שטייט (שם מ, יח): "וַיָּקֶם משֶׁה אֶת הַמִּשְׁכָּן" משה רבינו האט אויפגעשטעלט די משכן; נאר דער צדיק, ער קען אויפהייבן אלע תפילות פון אידישע קינדער און דאס ארויפטראגן צום ריכטיגן פלאץ.
דערפאר האט דער רבי געזאגט, איידער מען גייט דאווענען זאל מען זיך מקשר זיין צו די צדיקי הדור. דאס איז די נוסח וואס אנשי שלומינו זאגן איידער מען דאווענט אדער מען טוט א מצוה:
"הֲרֵינִי מְקַשֵּׁר עַצְמִי בִּתְפִלָּתִי לְכָל הַצַּדִּיקִים הָאֲמִתִּיִים שֶׁבְּדוֹרֵנוּ, וּלְכָל הַצַּדִּיקִים הָאֲמִתִּיִים שׁוֹכְנֵי עָפָר, קְדוֹשִׁים אֲשֶׁר בָּאָרֶץ הֵמָּה, וּבִפְרָט לְרַבֵּנוּ הַקָּדוֹשׁ, צַדִּיק יְסוֹד עוֹלָם, נַחַל נוֹבֵעַ מְקוֹר חָכְמָה, רַבֵּנוּ נַחְמָן בֶּן פַיְגֶא, זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ".
און דער הייליגער רבי נתן זאגט (לקוטי הלכות העושה שליח לגבות את חובו הלכה ב, אות ד) מען זאל זיך אויך מקשר זיין צום צדיק פאר מען טוט א מצוה, עיין שם.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
