בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת בלק, י"ב תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

זיי מחזק דיין שוועסטער, רעד מיט איר דיבורי אמונה, דערצייל איר מעשיות פון תפילה וואס האט מיט דיר פאסירט, ווי דו האסט געבעטן דעם אייבערשטן אויף געוויסע זאכן און דו האסט עס באקומען; דאס וועט איר געבן חיזוק.

אויך זאלסטו רעדן מיט איר וואס דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיט): "אֵין גַּם אֶחָד שֶׁיִּהְיֶה לוֹ עוֹלָם הַזֶּה", עס איז נישטא קיינער וואס זאל האבן עולם הזה, "וַאֲפִלּוּ הָעֲשִׁירִים הַגְּדוֹלִים, אֵין לָהֶם שׁוּם עוֹלָם הַזֶּה כְּלָל", אפילו די גרויסע עשירים האבן נישט קיין עולם הזה, "כִּי כָל יְמֵיהֶם כַּעַס וּמַכְאוֹבוֹת", זייער גאנצע לעבן איז פול מיט ווייטאג און כעס, "וְכֻלָּם מְלֵאִים טְרָדוֹת וּדְאָגוֹת וְעַצְבוּת וְיָגוֹן וַאֲנָחָה תָּמִיד", יעדער איינער איז אנגעפילט מיט פראבלעמען, יעדער קרעכצט; נאר איין וועג איז דא, ארייננעמען דעם אייבערשטן אין די לעבן, און אז דער מאן שרייט - איז דאס זיין אייגענע פראבלעם, דאס האט נישט מיט די ווייב, און אז ער וויל נישט העלפן - איז דאס זיין פראבלעם, און ווער עס העלפט יא אין שטוב - טוט נאר פאר זיך א טובה; אזוי אז מען איז נישט אנגעהאנגען אין קיינעם, מען איז נאר אנגעהאנגען אויפן אייבערשטן - דער לעבט א חיים טובים.

מיט די הקדמות פון רבי'ן איז דאס לעבן א זיסקייט, א געשמאקקייט, אז מען האט די הקדמות אין לעבן צעווארפט מען נישט א שטוב, ווייל מען ליידט נישט, מען ווייסט 'דער אייבערשטער פירט אלעס, טוט אלעס און מאכט אלעס', מען ווייסט אז אלעס איז נאר א שפיל; עס זעט אויס ווי עס איז דא מענטשן, עס זעט אויס ווי מיין מאן טשעפעט אדער מיין ווייב דערנידערט מיר וכו', אבער עס איז נישט דער און נישט יענער, עס איז אלעס דער אייבערשטער אליין.

דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רס), ווער עס האט טועם געווען פון אים, ווער עס האט געהערט זיינע עצות - איז דאס אזוי ווי איינער האט טועם געווען פון די אונגארישע וויין, דעם קען מען שוין נישט אפנארן; אז דו וועסט געבן פאר דיין שוועסטער אביסל טועם זיין פון די אונגארישע וויין, "ו'יין י'שמח ל'בב א'נוש" (תהלים קד, טו) - וועט זיי ווערן אזוי פרייליך, זי וועט צוריק גיין צו אירע קינדער און נישט צעווארפן איר שטוב.

גיי וואס מער הפצה, נאר דאס קענסטו טון. עס גייט אריבער אזעלכע צרות, מענטשן גייען אראפ פון זין פון גרויס צער און ווייטאג, יעדער איינער מיט זיינע איבערגייאכטס, און מיט די עצות פון רבי'ן וואלט מען געקענט איינשפאָרן אזויפיל, ווייל די ביטערע נייעס דארף דיר געבן חיזוק אויף גיין הפצה; נישט באקומען קיין חלישות הדעת, נישט קוקן אויף קיינעם, נאר וואס מער אויסשפרייטן די עצות און חיזוק פון הייליגן רבי'ן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת בלק, י"א תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

פארוואס שרייבסטו נישט די זעלבע בריוו צו דיינע עלטערן?! זיי אפן מיט זיי, זאג זיי וואס דו גייסט אריבער, בעט דיינע עלטערן זיי זאלן רחמנות האבן אויף דיר; איך בין זיכער, אז דו וועסט רעדן צו זיי אפענע דיבורים - וועלן זיי אלעס טון דיך צו ראטעווען.

קוק נישט קיין ניאוף, עס פארברענט די לעבן; דער וואס קוקט ניאוף - ווערט אים אזוי שלעכט, אז מען הויבט אן טראכטן מחשבות פון זיך חס ושלום הרג'ענען. ווייל ניאוף רייסט אויס דעם מח, נישטא נאך א זאך וואס זאל אזוי שאטן פארן מענטש - ווי קוקן מאוויס און ווידיאוס פון ניאוף, מען ווערט גייסטיש נישט געזונט, מען פארלירט אלעס.

טו די עצה פון הייליגן רבי'ן, גיי התבודדות יעדן טאג, וויין זיך אויס צום אייבערשטן אין דיין שפראך, זאג אים: "הייליגער באשעפער איך קוק עבירות, איך קוק ניאוף און איך בין פוגם בברית. עס איז מיר אזוי ביטער און אזוי שווער, איך האלט אין איין פוגם זיין, איך פאל און פאל, איך האב אזוי חרטה, איך זאג דיר צו איך גיי עס מער נישט טון.

אבער רבונו של עולם איך ווייס נישט וואס וועט זיין מיט מיר, שוין אזויפיל מאל האב איך געזאגט איך גיי זיך היטן די אויגן און מער נישט טון קיין עבירות, און נאכדעם פאל איך נאכאמאל אראפ, איך בין פוגם בברית, אין הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, איך ווייס נישט וואס וועט זיין מיט מיר, איך ווייס נישט ווי אזוי זיך ארויסצוזען פון דעם.

רבונו של עולם איך בעט דיר זייער, נעם אן מיין תשובה און העלף מיך איך זאל מער נישט זינדיגן, איך זאל מער נישט קוקן קיין עבירות, איך זאל מער נישט פוגם זיין בברית, איך זאל שוין זוכה זיין צו תשובה שלימה".

זע צו קומען קיין אומאן צום הייליגן רבינ'ס ציון און זאגן די תיקון הכללי, דער רבי האט מבטיח געווען (חיי מוהר"ן, סימן רכה) אז ווער עס וועט קומען צו זיין ציון און זאגן די צען קאפיטלעך תהילים [קאפיטל טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ], און געבן א פרוטה לצדקה פאר זיין זכות, אפילו ער האט געטון די הארבסטע עבירות: "וֶועל אִיךְ זִיךְ לֵייגְן אוֹיף דִי לֶענְג אוּן אוֹיף דִי בְּרֵייט אִים אַ טוֹבָה צוּ טוּן; בַּיי דִי פֵּיאוֹת וֶועל אִיךְ אִים אַרוֹיסְנֶעמֶען פוּן שְׁאוֹל תַּחְתִּית".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת בלק, י"א תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

עס איז נישט קיין פראבלעם פאר קינדער צו האבן א ביציקל, עס איז געזונט פאר קינדער זיך אויסצוגעבן, און אויף די חשש אז זיי וועלן גיין צו שלעכטע פלעצער - אויף דעם דארפן די עלטערן אכטונג געבן אפילו אן קיין ביציקל; אז די קינדער זאלן האבן גוטע חברים און זיך דרייען נאר אין גוטע פלעצער.

מען דארף נאר זייער אכטונג געבן עס זאל נישט זיין קיין סכנה. למשל אין יבנאל עיר ברסלב האט מוהרא"ש אוועק געשטעלט א תקנה מען זאל נישט קויפן פאר די קינדער קיין ביציקל, ווייל די שטעטל איז בערגיג און עס האט פאסירט אסאך אומגליקן, קינדער זענען געשעדיגט געווארן דורך דעם, זיי זענען אריינגעפארן אין קארס השם ישמרינו. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (חולין י.): "חמירא סכנתא מאיסורא", א זאך וואס ברענגט א סכנה - איז נאך מער אסור ווי אן איסור; דארף מען זייער אכטונג געבן אויב עס קען קומען צו א סכנה.

אויך אין שטעטל קרית ברסלב ליבערטי פארן נישט די קינדער אויפן שאסיי מיט די ביציקלעך, עס איז א גרויסע סכנה, מען ניצט דאס נאר אין די חצרים ארום די שטיבער.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת חקת, ה' תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן

טייערער ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דער פראבלעם איז אז מען לערנט נישט אויס קינדער די א' ב' פון דרך ארץ; קינדער דארף מען לערנען פון ווען זיי זענען נאך גאר יונג - דרך ארץ פאר טאטע מאמע. דער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן סה): "צָרִיךְ לְלַמֵּד אֶת הַתִּינוֹק דֶּרֶךְ אֶרֶץ מִנְּעוּרָיו", מען דארף אויסלערנען דעם קינד דרך ארץ ווען ער איז נאך יונג, ווען מען איז יונג קען מען גרינג בייגן דעם קינד זאל זיך אוסלערנען ווי זיך צו פירן מיט עלטערן.

ווען איך זע קינדער וואס פירן זיך נישט מיט דרך ארץ - האב איך זייער רחמנות אויף זיי אז מען האט זיי נישט מחנך געווען, און אנשטאט טראכטן אויפן קינד אז ער איז שלעכט, טראכט איך 'נעבעך, א רחמנות אויף אים, זיינע עלטערן האבן אים נישט געלערנט צו האבן דרך ארץ פאר טאטע מאמע'.

ווען מען איז עלטער - איז שוין אביסל שפעט, אבער מען קען נאך און מען דארף נאכאלץ לערנען דרך ארץ, און יעדע מאל א קינד זאגט עפעס פארן טאטן אדער מאמען נישט מיט דרך ארץ - דארף מען באמערקן און זאגן: "מען טאר נישט רעדן אזוי צו א טאטע און מאמע", צענדליגער און הונדערטער מאל דארפן קינדער הערן, פון קליינווייז אן - אז מען רעדט צו עלטערן מיט דרך ארץ און מיט גרויס הכנעה.

די פותרי חלומות, טעראפיסטן - זוכן פרישע מיטלען ווי אזוי מען קען מאכן עלטערן מיט די קינדער זאלן זיך אויסקומען, און רוב מאל העלפט דאס נישט; קומען זיי מיט א נייעם וועג פון צעטיילן די קינדער פון די עלטערן.

די עצה און די וועג איז, מען זאל זאגן נאכאמאל און נאכאמאל פארן קינד: "צו א טאטע און מאמע רעדט מען נישט אזוי", "טאטע מאמע דארף מען מכבד זיין"; אמאל דארף מען זיין נאך מער שטרענג, אבער דער עיקר עצה איז זאגן נאכאמאל און נאכאמאל.

מיין נישט אז דאס אליין איז די זאך, אויסער חינוך דארף מען אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו גוטע קינדער. עס איז געווען א ברסלב'ער חסיד וואס האט זוכה געווען צו טייערע ערליכע קינדער, ווען מען האט אים געפרעגט וואס איז דער סוד פון די הצלחה, האט ער געזאגט: "וואס מיינט איר, קינדער זענען עפעלעך וואס מען רייסט אראפ פון בוים? איך האב אסאך געוויינט צום אייבערשטן זיי זאלן זיין ערליכע אידן".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת חקת, ה' תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

נישטא אזא זאך "איך בין שוין א דורכפאל", יעדער איינער קען פאררעכטן די שלעכטע מעשים וואס מען האט געטון. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיב): "אִם אַתָּה מַאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְקַלְקֵל, תַּאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְתַקֵּן", אויב דו גלייבסט אז דו קענסט טון שלעכטס - גלייב אויך אז דו קענסט פאררעכטן.

טו תשובה, זיי זיך מתוודה, דערצייל דעם אייבערשטן דיין דורכפאל און בעט אים ער זאל אנעמען דיין תשובה, זאג אים צו אז דו וועסט מער נישט טון די שלעכטע זאך. דאס איז די עכטע וועג פון תשובה טון, מער נישט טון וואס מען האט געטון, אזוי ווי דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מט): "וְדַע" זאלסט וויסן, "שֶׁעִקָּר הַתְּשׁוּבָה הַשְּׁלֵמָה הִיא" די עכטע וועג פון תשובה טון איז – "כְּשֶׁאָדָם עוֹבֵר בְּאֵלּוּ הַמְּקוֹמוֹת מַמָּשׁ שֶׁהָיָה מִקֹּדֶם הַתְּשׁוּבָה" ווען מען גייט אריבער נאכאמאל די נסיון וואס מען האט געהאט, "כָּל אֶחָד לְפִי מַה שֶּׁעָבַר עָלָיו בַּיָּמִים הַקּוֹדְמִים" יעדער איינער זיינע נסיונות, "וּכְשֶׁעוֹבֵר בְּאֵלּוּ הַמְּקוֹמוֹת וְהָעִנְיָנִים שֶׁהָיָה מִתְּחִלָּה מַמָּשׁ" און אז מען האט נאכאמאל די נסיונות, מען האט נאכאמאל די מעגליכקייט צו טון די שלעכטס, "וְעַכְשָׁו פּוֹנֶה עֹרֶף מֵהֶם" און מען דרייט זיך אוועק פון דעם, "וְכוֹפֶה יִצְרוֹ" און מען פאלגט נישט דעם יצר הרע, "לִבְלִי לַעֲשׂוֹת עוֹד מַה שֶּׁעָשָׂה" מען טוט נישט וואס מען האט געטון - "זֶהוּ עִקָּר הַתְּשׁוּבָה הַשְּׁלֵמָה", דאס איז עכטע תשובה, "וְרַק זֶה נִקְרָא תְּשׁוּבָה" און נאר דאס איז תשובה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת חקת, ד' תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסג): "שֶׁזֶּה מַעֲשֶׂה בַּעַל דָּבָר, שֶׁמַּנִּיחַ אֶת עַצְמוֹ עַל זֶה מְאֹד, לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁל בְּנֵי הַנְּעוּרִים", דאס איז די זאך פונעם יצר הרע; מאכן קריגערייען צווישן מאן און ווייב, חרוב מאכן די ליבשאפט, אוועק נעמען די שלום צווישן זיי, "כְּדֵי שֶׁיִּתָּפְסוּ בִּמְצוּדָתוֹ חַס וְשָׁלוֹם עַל יְדֵי זֶה", אזוי כאפט ער אריין דעם מענטש ביי אים אין זאק אריין, "כִּי הוּא אוֹרֵב עַל זֶה מְאֹד, לְתָפְסָם בִּנְעוּרֵיהֶם", דער יצר הרע לאקערט אויף יונגע פארפעלקער, "עַל יְדֵי קִלְקוּל הַשְּׁלוֹם בַּיִת חַס וְשָׁלוֹם", אוועק נעמען די ליבשאפט, די שלום, "שֶׁגּוֹרֵם בְּעַרְמוּמִיּוּתוֹ, לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁבֵּינֵיהֶם", אזוי ווארפט ער זיי אריין אין עבירות רחמנא לצלן.

מיין ליבער ברודער, מיין טייערער חבר, טו אלעס אויף דער וועלט עס זאל זיין שלום און ליבשפאט צווישן ענק, און אז עס איז דא זאכן וואס שטערט דיר פון דיין ווייב - זאלסטו גיין התבודדות; וויין צום אייבערשטן, זאג די תפילה:

"רבונו של עולם העלף מיר איך זאל ליב האבן מיין ווייב, עס זאל זיין שלום צווישן אונז, העלף מיך עס זאל מיך נישט נערוועז מאכן די זאכן וכו', העלף מיר עס זאל מיך נישט שטערן וואס זי טוט. הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל געדענקען אז איך בין נאר א גאסט און באלד גיי איך שוין אהיים צו דיר, באלד וועט מען מיך באגראבן אין בית החיים, און עס וועט נאר בלייבן פון מיר וואס איך האב זיך איינגעהאלטן, מוותר געווען און געזוכט שלום.

רבונו של עולם העלף מיר אויסארבעטן מיין בלוט, אויסרייניגן מיינע בלוט, איך זאל גארנישט וועלן, איך זאל נאר וועלן זיין נאנט צו דיר, עס זאל מיר גארנישט אנגיין, זַכֵּינוּ לאריכת אפים, איך זאל נישט ווערן נערוועז פון קיינעם".

אזוי זאלסטו גיין יעדן טאג התבודדות, בעט דעם אייבערשטן פאר דיר עס זאל דיר גארנישט באדערן, וועסטו זוכה זיין צו א גוטע שלום בית.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת חקת, ב' תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק אז דו לערנסט מיט אידישע קינדער תורה ויראת שמים, נישטא קיין גרעסערע זאך אויף די וועלט ווי לערנען מיט קינדער תורה ויראת שמים. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא בתרא ח:) אויפן פסוק (דניאל יב, ג): "'וּמַצְדִּיקֵי הָרַבִּים כַּכּוֹכָבִים לְעוֹלָם וָעֶד', אֵלוּ מְלַמְּדֵי תִּינוֹקוֹת", דאס מיינט מען די מלמדים וואס לערנען מיט קינדער, זיי וועלן שיינען ווי די שטערנס.

דאס איז די ארבעט פון א מלמד, רעדן און רעדן ביז מען פועל'ט. מען דארף האבן אסאך סבלנות, ווייל מען זעט נישט אלץ גלייך וואס מען טוט אויף, אבער יעדע ווארט וואס מען רעדט צו די קינדער טוט אויף, עס גייט אריין אין זיי און עס פועל'ט.

רעד צו די קינדער אסאך פון קדושה, און אז זיי זאלן זיך אכטונג געבן נישט צו רעדן ניבול פה. יעצט איז די צייט זיי אויסצולערנען זיך אכטונג געבן נישט צו רעדן ניבול פה. חכמינו זכרונם לברכה פארציילן (תנא דבי אליהו רבה, פרק יג): "מַעֲשֶׂה בְּאָדָם אֶחָד שֶׁהָיָה עוֹמֵד הוּא וּבְנוֹ בְּבֵית הַכְּנֶסֶת, וְכָל הָעָם הָיוּ עוֹנִין אָמֵן וְהַלְלוּיָהּ אַחַר הָעוֹבֵר לִפְנֵי הַתֵּיבָה, וּבְנוֹ עוֹנֶה דְּבָרִים שֶׁל תִּפְלוּת, וְלֹא אָמַר לוֹ אָבִיו שׁוּם דָּבָר", עס איז געווען אמאל יום טוב סוכות אין שול, אלע מתפללים האבן שיין געדאווענט הלל, און עס איז געווען א איד וואס זיין זון האט נישט געדאווענט און נישט געזאגט הלל, נאר ער האט גערעדט ניבול פה וכו' אין שול הויך פאר אלעמען, "וְאָמְרוּ לוֹ הַבְּרִיּוֹת שֶׁיִּמְחֶה בִּבְנוֹ", מענטשן זענען געגאנגען רעדן צו דעם איד ער זאל אכטונג געבן אויף זיין זון, מען האט אים געזאגט: "געב אכטונג אויף דיין זון, ער דאווענט נישט און ער רעדט שמוציג וכו'", דער איד האט זיך נישט וויסנדיג געמאכט, "וְהֵשִׁיב וְאָמַר לָהֶם: 'מָה אֶעֱשֶׂה לוֹ, תִּינוֹק הוּא, יְשַׂחֵק'", ער האט געזאגט עס איז גארנישט, ער איז נאך א קינד, "שׁוּב לְמָחָר עָשָׂה כֵּן, כָּל אוֹתָן יְמֵי הֶחָג עָנָה בְּנוֹ דְּבָרִים שֶׁל תִּפְלוּת וְלֹא אָמַר לוֹ אָבִיו שׁוּם דָּבָר", אזוי איז געווען א גאנץ יום טוב סוכות, טאג נאך טאג, מען האט אים געבעטן ער זאל אכטונג געבן אויף זיינע קינדער, אבער ער האט אלץ געזאגט עס איז גארנישט, ער איז נאך א קינד, "לֹא יָצְתָה אוֹתָהּ שָׁנָה לֹא שְׁנִיָּה וְלֹא שְׁלִישִׁית עַד שֶׁמֵּתוּ אִשְׁתּוֹ וּבָנָיו וּבֶן בְּנוֹ וְיָצְאוּ לוֹ חֲמֵשׁ עֶשְׂרֵה נְפָשׁוֹת בְּתוֹךְ בֵּיתוֹ, וְלֹא נִשְׁתַּיֵּר לוֹ אֶלָּא שְׁנֵי בָּנִים, אֶחָד חִגֵּר וְסוּמָא וְאֶחָד שׁוֹטֶה וְרָשָׁע", פירט אויס אליהו הנביא, עס איז נישט אריבער אפאר יאר ביז זיין גאנצע משפחה איז אים אויסגעשטארבן און עס איז נאר געבליבן צוויי קינדער - איינער א בלינדער און א הינקעדיגער, און א קינד א שוטה א רשע; זעט מען פון דעם אז מען דארף מחנך זיין קינדער אפילו ווען זיי זענען נאך גאר קליין.

(עס איז וויכטיג צו וויסן, ווען מען רעדט צו קינדער פון קדושה - דארף מען רעדן מיט פייער און התלהבות, מען מוז דאס רעדן מיט א שטארקקייט, אז נישט קען זיין יצא שכרו בהפסידו, עס קען ווערן א ליצנות, השם ישמרינו).

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת קרח, כ"ח סיון, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

מוהרא"ש זאגט אין שו"ת ברסלב אז ספר הכוזרי איז נישט קיין ספר חקירה, מען קען לערנען דעם ספר.

דער עיקר זאלסטו זיך פירן בתמימות ופשיטות, זאג יעדן טאג תהלים און רעד צום אייבערשטן. דער רבי האט אונז אנטפלעקט דער סוד ווי אזוי מען קען ווערן א גרויסער צדיק; דורך זיך פירן ווי א פראסטאק. דער רבי האט געזאגט ער האט זיך אזוי געפירט, און דורכדעם איז ער צוגעקומען צו די מדריגות. אויך זאגט רבי נתן (חיי מוהר"ן, סימן תקכ): "היה אוהב מאוד את העבודות הפשוטות של האנשים הפשוטים יראי ה' וכו", דער רבי האט זייער ליב געהאט די וועג ווי אזוי פשוט'ע אידן דינען דעם אייבערשטן, "והיה אוהב מאד מי שיכול לומר הרבה תחנות ובקשות בתוך הסדורים הגדולים וכו", און דער רבי האט ליב געהאט די וואס זאגן אסאך תפילות אין די גרויסע גראבע סידורים.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת קרח, כ"ד סיון, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דערמאנסט מיר די מעשה וואס האט פאסירט ביים רבי'ן מיט איינער פון די תלמידים וואס האט זיך געקריגט מיט זיין ווייב. אמאל איז דער רבי געזיצן ביים טיש מיט זיינע תלמידים, אינמיטן האט זיך דער רבי אנגערופן: "ווי וואגט זיך צו קומען צו מיין טיש איינער וואס האט נישט קיין ריינע מחשבות", און דער רבי האט זיך אויפגעשטעלט, ער איז אריין אין זיין צימער און מער נישט געוואלט בלייבן זיצן ביים טיש. ווען דער אינגערמאן האט געזען ווי דער רבי גייט אריין אין צימער, האט ער זיך אויפגעשטעלט, ער איז צוגעגאנגען צום רבינ'ס צימער און אנגעהויבן וויינען, און זיך איינגעבעטן ביים רבי'ן, ביז דער רבי איז צוריק ארויסגעקומען און ווייטער ממשיך געווען די תורה. וואס איז געווען די מעשה מיט דעם אינגערמאן? מוהרא"ש פלעגט דערציילן, אז דער אינגערמאן האט זיך אביסל צעאמפערט מיט זיין ווייב בעפאר ער איז געקומען צום רבי'ן, און דער רבי האט שוין נישט געוואלט זיצן מיט אים ביי איין טיש, אזוי שטארק האט דער רבי מקפיד געווען מען זאל האבן שלום בית; ווייל אז מען קריגט זיך אין שטוב - האט מען נישט קיין מח; מען ווערט אויס מענטש, און נאכדעם פאלט מען אראפ אין א טיפע גרוב.

ביסט געקומען צו פארן צום רבי'ן און דארט ביים רבי'ן זיך געקריגט מאן און ווייב, עד כדי כך אז דו ביסט אוועק געפארן אן ענדיגן די תיקון הכללי; ווייל דער רבי וויל נישט מען זאל זיך קריגן, אז מען קומט צום רבי'ן דארף מען לעבן בשלום.

בעט זיך איבער און מער זאלסטו זיך נישט קריגן, דאס וועט זיין דיין תשובה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת שלח, י"ז סיון, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

כיבוד אב ואם האט נישט קיין גרעניץ, וויפיל מען טוט די מצוה - דארף מען נאך און נאך טון; כיבוד אב ואם האט נישט קיין שיעור. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ירושלמי פאה, ג.) מען האט געפרעגט די שאלה פון דעם הייליגן תנא רבי אליעזר: "עַד הֵיכָן הוּא כִּיבּוּד אָב וָאֵם", ביז וויפיל איז א מענטש מחויב צו מכבד זיין זיינע עלטערן? האט רבי אליעזר געענטפערט: "וְלִי אַתֶּם שׁוֹאֲלִין", וואס פרעגט איר מיר, "לְכוּ שָׁאֲלוּ לְדָּמָה בֶּן נְתִינָה", גייט פרעגן דמה בן נתינה, "רֹאשׁ פְּטַרְבּוֹלֵי הָיָה", ער איז געווען פון די גרעסטע גענעראלן אין די מיליטער, "פַּעַם אַחַת הָיְתָה אִמּוֹ מְסֲטַרְתּוֹ", איינמאל האט אים זיין מאמע געשלאגן מיט א שוך, "בִּפְנֵי כָּל בּוּלֵי שֶׁלּוֹ", פאר אלע סאלדאטן וואס זענען געווען אונטער אים, "וְנָפַל קוֹרְדְקוֹן שֶׁלָּהּ מִיָדָהּ", און די שוך איז אראפגעפאלן פון אירע הענט, "וְהוֹשִׁיט לָהּ שֶּׁלֹּא תִּצְטַעֵר", האט ער זיך אראפגעבויגן אויפצוהייבן די שוך און דאס געגעבן פאר זיין מאמע אז זי זאל זיך נישט דארפן אראפבייגן און זיך מצער זיין, מיט דעם האט זיי רבי אליעזר געענטפערט: "נישטא קיין שיעור, מען איז מחויב מכבד זיין טאטע מאמע אפילו עס איז שווער".

א פרוי נאך איר חתנה איז נישט מחויב מיט כיבוד אב ואם, אזוי שטייט אין הלכה (שלחן ערוך יורה דעה סימן רמ, סעיף יז): "הָאִשָּׁה אֵין בְּיָדָהּ לַעֲשׂוֹת" א פרוי האט נישט די מעגליכקייט צו מכבד זיין די עלטערן, "שֶׁהִיא מְשֻׁעְבֶּדֶת לְבַעֲלָהּ" ווייל זי דארף אלעס טון פאר איר מאן, "לְפִיכָךְ הִיא פְּטוּרָה מִכִּבּוּד אָב וָאֵם בְּעוֹדָהּ נְשׂוּאָה", דעריבער איז זי פטור, ווייל זי איז מחויב צו מכבד זיין איר מאן. אבער עס איז א קלארע הלכה (ש"ך, סעיף קטן יט): "אם אין בעלה מקפיד, חייבת בכל דבר שאפשר כמו האיש", אויב איר מאן איז נישט קעגן דאס וואס זי איז איז מכבד איר טאטע - איז זי מחויב מכבד זיין א טאטע פינקט אזוי ווי א מאן איז מחויב זיי צו מכבד זיין, און ווי איר שרייבט איז אייער מאן אן ערליכער און ער איז נישט מקפיד, אדרבא, ער אליין איז זייער מכבד אייערע עלטערן; זאלט איר ווייטער מכבד זיין אייערע עלטערן, און דאס ווערט גערעכנט ביים אייבערשטן ווי מען איז מכבד דעם אייבערשטן אליין.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת שלח, י"ז סיון, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

עס איז נישטא וואו צו אנטלויפן, נאר צום אייבערשטן און צו די תורה. טוט די עצה וואס די פייגל האט געטון; חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (שמות רבה כז, ג): עס איז געווען א פייגל וואס מען האט איר געזוכט צו כאפן, וואו זי איז נאר געגאנגען - איז מען איר נאכגעלאפן, זי האט זיך באהאלטן אין אלע סארט פלעצער, אבער איבעראל זענען געקומען די פאנגערס איר טשעפען, איז די פייגל אויפגעקומען מיט א געדאנק: 'איך וועל זיך באהאלטן אינעם פאלאץ פונעם קעניג, ווייל דארט וועט קיינער זיך נישט טרויען צו קומען שיסן אויף מיר'.

נעמט דעם תהלים און זינגט די לידער פון דוד המלך, ווי ער זינגט צו זיך (תהילים סא, ה): "אֶחֱסֶה בְסֵתֶר כְּנָפֶיךָ סֶּלָה" איך טו זיך באהאלטן אונטער דיינע פליגלען; דוד המלך האבן אלע געוואלט הרג'ענען, מען האט געשאסן אויף אים אלע סארט באמבעס, דוד המלך האט זיך באהאלטן ביים אייבערשטן (שם יח, ג): "ה' סַלְעִי" דער אייבערשטער איז מיין פעלז, "וּמְצוּדָתִי" און מיין פעסטונג, "וּמְפַלְטִי" און מיין רעטער, "אֵלִי" דער אייבערשטער, "צוּרִי" איז מיין פעלז, "אֶחֱסֶה בּוֹ" איך טו זיך ביי אים באשיצן, "מָגִנִּי" מיין פּאַנצער, "וְקֶרֶן יִשְׁעִי, מִשְׂגַּבִּי" און מיין שטארקער באשיצער.

עס איז זייער וויכטיג עס זאל שפילן הויך פרייליכע ניגונים אין שטוב, בעיקר ניגוני אמונה, דאס וועט האלטן די קינדער רואיג. אזוי ווי די קולות פון די ערעפלאנען און באמבעס - דערשרעקן, אזוי איז פארקערט, פרייליכע לידער פון אמונה – בארואיגן; עס געבט כח און נעמט אוועק אלע שרעק.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת במדבר, כ"ח אייר, מ"ג לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

די גרינגסטע וועג ארויסצונעמען אזעלכע פחדים איז דורך רעדן אסאך פון אמונה, פשוט'ע ווערטער; רעד מיט דיינע קינדער: "דער אייבערשטער איז דא, ער איז אלעס, ער מאכט אלעס, ער טוט אלעס, עס קען נישט פאסירן קיין שלעכטס פארן מענטש נאר אויב מען זאגט אזוי אין הימל, מען קען נישט כאפן א קלאפ אין פינגער נאר אז מען האט אזוי אויסגערופן אין הימל", אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (חולין ז.): "אֵין אָדָם נוֹקֵף אֶצְבָּעוֹ מִלְּמַטָּה, אֶלָא אִם כֵּן מַכְרִיזִין עָלָיו מִלְּמַעְלָה"; דאס נעמט אוועק אלע פחדים, מען לעבט רואיג און זיכער.

קלוגע עלטערן ווארטן נישט אויף א בראך און נאכן בראך הויבט מען אן רעדן פון אמונה, נאר ווען מען קען נאר - רעדט מען מיט די קינדער פון אמונה. ווען עס איז דא א שמועס דרייט מען אריין מיט חכמה – אמונה; אז דער אייבערשטער איז אלעס, נאר ער טוט אלעס, ער מאכט אלעס, ער איז איבעראל; אזוי, אויב עפעס פאסירט - איז מען שוין אנגעגרייט.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת במדבר, כ"ח אייר, מ"ג לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן

טייערער ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

ביי אונז מאכט מען נישט קיין עסק פון די געבורטסטאג, נאר ווען מען איז עלטער, מען איז פארשטענדליך - ניצט מען אויס דעם טאג פאר א טאג פון תשובה, מען בארעכנט זיך 'וואו בין איך אויף דער וועלט? וואס טו איך און וואס קען איך מאכן נאך בעסער?' דאס איז ביי אונז א יום הולדת.

ביי די קינדער'ס געבורטסטאג פירט מען זיך אז די עלטערן וואונטשן אן דעם קינד ער זאל זיין פרייליך און ערליך, און מען העלפט דעם קינד טראכטן עפעס א גוטע קבלה זיך צו אונטערנעמען.

עס איז וויכטיג צו וויסן אז דער ענטפער איז נאר אז ביידע, סיי דער מאן און סיי די ווייב - ווילן הערן וואס דא שטייט, אבער אז די ווייב וויל יא מאכן א סעודה און זי ווארט אויף א מתנה, דאס איז ביי איר ממש א שטיק לעבן וכו' - דעמאלט קען מען מאכן אין שטוב פריוואט א סעודה און געבן א מתנה.

העיקר זאל זיין שלום מיט ליבשאפט.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת נשא, ג' סיון, מ"ז לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

מען קען זיך גארנישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון התבודדות. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כה): "הִתְבּוֹדְדוּת הוּא מַעֲלָה עֶלְיוֹנָה וּגְדוֹלָה מִן הַכֹּל", התבודדות איז זייער א גרויסע זאך, עס איז גרעסער פון אלע עבודות, "דְּהַיְנוּ לִקְבֹּעַ לוֹ עַל כָּל פָּנִים שָׁעָה אוֹ יוֹתֵר, לְהִתְבּוֹדֵד לְבַדּוֹ בְּאֵיזֶה חֶדֶר אוֹ בַּשָּׂדֶה", א מענטש זאל זיך מאכן א צייט וואס ער לאזט אלעס אפ און ער גייט אין א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, "וּלְפָרֵשׁ שִׂיחָתוֹ בֵּינוֹ לְבֵין קוֹנוֹ בִּטְעָנוֹת וַאֲמַתְלָאוֹת, בְּדִבְרֵי חֵן וְרִצּוּי וּפִיּוּס, לְבַקֵּשׁ וּלְהִתְחַנֵּן מִלְּפָנָיו יִתְבָּרַךְ, שֶׁיְּקָרְבוֹ אֵלָיו לַעֲבוֹדָתוֹ בֶּאֱמֶת", זיך אויסשמועסן מיטן אייבערשטן און זיך אויסגיסן דאס הארץ, בעטן דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אים און אים מקרב זיין צו אים.

התבודדות איז נישט טראכטן, התבודדות איז רעדן צום אייבערשטן, אזוי ווי א זון רעדט צו זיין טאטע און אזוי ווי מען רעדט זיך אויס דאס הארץ צו א גוטער פריינד, דאס ברענגט צו די העכסטע מדריגות, און דאס האט דער רבי גערעדט מיט אונז, און מוהרא"ש דערציילט (פעולת הצדיק, סימן תכג-תכד) דער רבי איז געגאנגען א שפאציר מיט רבי נתן, אזוי שפאצירנדיג האט דער רבי ארויפגעלייגט זיין האנט אויף רבי נתנ'ס אקסל און אים געזאגט די ווערטער: "אוּן וַוייטֶער אִיז זֵייעֶר גוּט אַז מֶען רֶעדְט זִיךְ אוֹיס דָאס הַארְץ פַארְן אֵייבֶּערְשְׁטְן אַזוֹי וִוי מֶען רֶעדְט זִיך אוֹיס פַאר אַ גוּטְן פְרֵיינְד"; דער רבי האט אים דעמאלט אנפלעקט דעם זאך פון התבודדות, אז א מענטש זאל זיך צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן אויף זיין שפראך וואס ער איז צוגעוואוינט צו רעדן, אים אלעס דערציילן און גארנישט פארהוילן פונעם אייבערשטן.

רבי נתן זכרונו לברכה האט דערציילט: "ווען דער רבי האט ארויף געלייגט זיין האנט אויף מיין אקסל און מיר געזאגט די ווערטער 'אוּן וַוייטֶער אִיז זֵייעֶר גוּט אַז מֶען רֶעדְט זִיךְ אוֹיס דָאס הַארְץ פַארְן אֵייבֶּערְשְׁטְן אַזוֹי וִוי מֶען רֶעדְט זִיךְ אוֹיס פַאר אַ גוּטְן פְרֵיינְד' - האב איך גלייך געשפירט אז איך האב שוין א וועג צו מצליח צו זיין אין לעבן, ווייל וואס עס זאל נאר נישט אריבערגיין אויף מיר - וועל איך זיך נישט פארלירן, נאר גיין צום אייבערשטן און אים אלעס דערציילן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת במדבר, כ"ה אייר, מ' לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

זייער גוט האסטו געטון אז דו ביסט געבליבן העלפן דיין ווייב, דאס איז געווען די גאנצע שיעור, מען זאל העלפן אין שטוב די ווייב מיט די קינדער, און אז מען קומט צום רבי'ן - דארף מען פאלגן דעם רבי'ן, אזוי ווי מוהרא"ש האט דערציילט, רבי נתן איז אמאל געגאנגען צום רבינ'ס ציון אינאיינעם מיט זיין תלמיד רבי נחמן טולטשינער, אויפ'ן וועג צום ציון האט זיך צעריסן די רעקל פון רבי נחמן טולטשינער, האט אים רבי נתן געזאגט: "גיי פאררעכט דיר דיין רעקל, ווייל דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קכז) מען זאל אכטונג געבן אז די בגדים זאלן נישט זיין צעריסן", אבער רבי נחמן טולטשינער האט זייער שטארק געוואלט זיין אינאיינעם מיט רבי נתן ביים ציון איז ער מיטגעגאנגען מיט רבי נתן, ער האט געטראכט ער וועט שפעטער פארנייען זיין רעקל, האט אים רבי נתן געזאגט: "פארוואס קומסטו צו א רבי, אז דו פאלגסט נישט דעם רבי'ן?!"

העלף דיין ווייב מיט די קינדער. שיעורים קען מען הערן אויפן טעלעפאן, שיעורים קען מען הערן ווען די קינדער שלאפן, ווען אלעס איז רואיג. דער רבי האט אונז זייער געווארענט מיר זאלן מכבד זיין די ווייב (שיחות הר"ן, סימן רסד): "כִּי אָמַר", דער רבי האט געזאגט מען דארף זייער אכטונג געבן אויף די ווייב, "הֲלֹא הַנָּשִׁים הֵם סוֹבְלִים צַעַר וְיִסּוּרִים גְּדוֹלִים מְאֹד מְאֹד מִיַּלְדֵיהֶם, צַעַר הָעִבּוּר וְהַלֵּדָה וְהַגִּדּוּל, כַּאֲשֶׁר יָדוּעַ לַכֹּל עֹצֶם מַכְאוֹבָם וְצַעֲרָם וְיִסּוּרֵיהֶם", ווייל זיי גייען אריבער זייער אסאך ווייטאג פון צער גידול בנים, צער לידה וכו'.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת במדבר, כ"ו אייר, מ"א לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

קיינמאל זאלט איר נישט ארייננעמען פרעמדע מענטשן אין שטוב; עס איז א גרויסע סכנה, די גאנצע שטוב קען חרוב גיין. דאס איז אייער תשובה, איר זאלט זיך זייער היטן נישט צו רעדן מיט פרעמדע מענער, נישט קוקן אויף פרעמדע מענער, און זיכער נישט עובר זיין אויף איסור יחוד.

אז איר קענט זיך אריבערכאפן קיין אומאן צום הייליגן רבינ'ס ציון, געבן א פרוטה לצדקה און זאגן די צען קאפיטלעך תהילים - זאלט איר דאס טון, ווייל דער רבי האט מבטיח געווען, אפילו אויב מען האט געטון שווערע ביטערע עבירות, אויב וועט מען קומען צו זיין ציון אין אומאן און זאגן דארט די תיקון הכללי, די צען קאפיטלעך תהילים [קאפיטל טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ], "אפילו אם עצמו וגברו עוונתיו ופשעיו", אפילו די עבירות זענען זייער גרויס - וועט ער מתקן זיין דעם מענטש (חיי  מוהר"ן, סימן רכה).

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת במדבר, כ"ח אייר, מ"ג לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

וואויל איז דיר אז דו געבסט אכטונג אויף די געפילן פון די קינדער, דו געבסט זיי גוטע ווערטער, דו בויסט אויף זייער נפש; דאס איז ביים אייבערשטן אזוי טייער און אזוי דערהויבן.

האב סבלנות צו די קינדער, און אז א קינד פארשטייט נישט - זאלסטו אים נישט פארשעמען, און אז ער וויל פארשטיין - זאלסטו לערנען מיט אים, און אז ער פרעגט נאכאמאל - זאלסטו אים נאכאמאל זאגן; דאס איז אויב דער קינד בעט דיר זאלסט מיט אים לערנען, און אויב דער קינד בעט נישט - זאלסטו אים נישט מוטשען צו פארשטיין, נאר לאז אים זיצן אין כיתה. אזוי ווי די הלכה איז (שלחן ערוך יורה דעה סימן רמה, סעיף ט): "אֲפִלּוּ תִּינוֹק שֶׁאֵינוֹ מֵבִין לִקְרוֹת", א קינד וואס פארשטייט נישט, "לֹא יְסַלְּקוּהוּ מִשָּׁם", זאל מען נישט אוועק שיקן, "אֶלָּא יֵשֵׁב עִם הָאֲחֵרִים", מען זאל אים לאזן זיצן מיט די קינדער, "אוּלַי יָבִין", וועט ער פארשטיין.

געב אלע קינדער גוטע ווערטער, זאג יעדן איינעם שטילערהייט: "דו ביסט מיין בעסטער תלמיד", און אויב די קינדער וועלן דיר פרעגן: "דער רבי זאגט עס פאר נאך קינדער..." זאלסטו זיי זאגן: "אמת, איך האב נאר בעסטע תלמידים", און פאר די קינדער וואס האבן נישט קיין שטארקע הבנה, זיי זאלסטו נאך מער מקרב זיין און זיי אויפבויען, דאס וועט זיי געבן כח פאר זייער גאנצע לעבן, זיך צו קענען שלאגן מיט די שווערע ביטערע נסיונות.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת במדבר, כ"ט אייר, מ"ד לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי', קרית ברסלב

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

די ספרד'ישע אידן עסן נישט קיין פיש מיט מילך, ביי זיי איז דאס אסור, אבער אונז אשכנז'ישע אידן עסן מילך מיט פיש, נאר מיר פירן זיך נישט צו עסן פיש מיט קעז (טשיז) ווייל עס איז א סכנה, און דער רבינו בחיי ברענגט (שמות כג, יט) אויפן פסוק "לא תבשל גדי בחלב אמו", בשם חכמי הרופאים, אז עסן קעז מיט פיש ברענגט סערייעסעס (קרעץ).

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת במדבר, כ"ו אייר, מ"א לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דו שרייבסט אליין דעם ענטפער, ווייל פון שרייען און דערנידערן א קינד - דורכדעם ווערט דאס קינד אינערליך אנגעצויגן און נישט זיכער מיט זיך, און דאס איז אויך גורם די אלע פראבלעמען וכו' וכו'. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות אות כעס, סימן כד): "עַל יְדֵי כַּעַס מוֹלִיד בָּנִים שׁוֹטִים", דורך כעס געבוירט מען קינדער שוטים; ווייל דאס שרייען און דאס דערנידערן לאזט זיי נישט ווערן אנטוויקלט וכו' וכו'.

ענדערש זאלסטו אים געבן אסאך כבוד, אים אויפבויען; זאגן: "ביסט אזוי גוט", "ביסט אזוי געשיקט", "ביסט אזוי געלונגען", און ווען ער טוט זאכן שטייט און דו ווילסט שרייען, זאלסטו אים אויסלויבן; זאג אים: "ווי גוט ביסטו", "ווי שנעל טוסטו". דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רב): "כָּל מִי שֶׁשִּׂכְלוֹ קָטָן בְּיוֹתֵר, צָרִיךְ לַחֲלֹק לוֹ כָּבוֹד בְּיוֹתֵר", ווי ווייניגער שכל מען האט - דארף מען מער כבוד, "כִּי כָּל מַה שֶּׁשִּׂכְלוֹ יוֹתֵר קָטָן, הוּא יוֹתֵר חָפֵץ בְּכָבוֹד", ווייל די וואס האבן ווייניג שכל - דארפן מער כבוד; דאס איז די וועג פון קליגע עלטערן, שטענדיג אויסלויבן די קינדער.

בעט דעם אייבערשטן זאלסט מקבל זיין די שכל פון צדיק וואס לערנט אונז ווי זיך אומגיין מיט די קינדער, רחמנות האבן אויף די קינדער; ווייל נאר אז מען האט שכל פון צדיקים האט מען רחמנות אויף די קינדער. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות אות בנים, סימן צו): "מִי שֶׁאֵין לוֹ רַחֲמָנוּת עַל בָּנָיו", ווער עס האט נישט רחמנות אויף זיינע קינדער, "בְּיָדוּעַ שֶׁאֵין לוֹ חֵלֶק בַּשֵּׂכֶל דִּקְדֻשָּׁה", איז א סימן אז ער האט נישט קיין שכל; ווייל מען טאר נישט קלאפן קינדער, מען טאר נישט דערנידערן קינדער, און אז קינדער נעמען ארויס פון די כלים - דארף מען זיי מחנך זיין מיט סבלנות און מיט זיכערקייט, נישט מיט געשריי און מיט דערנידערן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת בהר, ט"ו אייר, ל' לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

בנוגע זיך אפערירן, זיך צו שניידן (סליוון) - צוליב דיין געזונט; אויב דער דאקטער זאגט דיר אז דו ביסט אין א סכנה פון איבערוואג און מען דארף אפערירן - זאלסטו זיך אפערירן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת בהר, ט"ו אייר, ל' לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך פארשטיי ממש נישט וואס די צרה איז און אויף וואס די געוויינען זענען; וואס האט א גוט לעבן צו טון מיט האבן אן אייגענע דירה? מען קען האבן אן אייגענע דירה און גארנישט האבן, און מען קען לעבן א זיסע לעבן אן האבן אן אייגענע דירה; איז וואס איז דאס געוויין און דאס געשריי אויף נארישקייטן.

עס איז א סכנה זיך אפצורעדן און צו קרעכצן; אז מען וויינט אויף גארנישט ברענגט דאס שווערע צרות. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (במדבר רבה טז, כ) די אידן האבן געוויינט ביי די מרגלים, האט דער אייבערשטער זיי געזאגט: "אתם בכיתם בכיה של חנם לפני", ענק האבן געוויינט אומזיסטיגע געוויין, "אני אקבע לכם בכיה לדורות", איך וועל ענק מאכן וויינען אויף אלע דורות; ווען מען וויינט אויף גארנישט מיט נישט, ברענגט מען שווערע צרות, אויך ברענגט דאס אלע עבירות. אזוי ווי דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב סימן ז, אות יא): "כִּי בְּזֶה הַחֵטְא וְהַפְּגָם", ווייל אז מען וויינט אומזיסט אויף גארנישט און אויף נישט, מען קרעכצט און מען רעדט זיך אפ - "תְּלוּיִים כָּל הָעֲווֹנוֹת", דאס ברענגט אלע עבירות, "כּוֹלֵל כָּל הַחֲטָאִים", דאס איז אזוי הארב ווי אלע עבירות רחמנא לצלן. דער רבי זאגט דארט ווייטער: "כְּפִי מַה שֶּׁזּוֹכֶה לִפְעֹל בַּקָּשַׁת סְלַח נָא", און אז מען איז מתקן די פגם, מען הערט אויף וויינען, מען רעדט זיך נישט אפ, מען דאנקט און מען לויבט דעם אייבערשטן - "מִזֶּה נַעֲשֶׂה בְּחִינַת חֲנֻכַּת הַבַּיִת", קען מען זוכה זיין צו א נייע שטוב, באקומען אן אייגענע הויז.

דאס וואס איר שפירט ווי דאס לעבן איז אייך ביטער ביטער - דאס האט נישט מיט די דירה, דאס איז די קנאה וואס מאכט חרוב אייער לעבן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קנב:): "כָּל מִי שֶׁיֵּשׁ בּוֹ קִנְאָה, עַצְמוֹתָיו מַרְקִיבִין", ווער עס איז מקנא א צווייטן - ווערן זיינע ביינער פארפוילט; מוהרא"ש זכרונו לברכה זאגט, אז דאס גייט ארויף אויף לעבעדיגע מענטשן, קנאה מאכט דאס לעבן אויס, מען עסט זיך אויף לעבעדיגערהייט, און דאס מאכט מען זאל ליב האבן די אנדערע געשוויסטער און אייך נישט, קנאה שטופט אוועק אהבה, איר דארפט בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל קיינעם נישט מקנא זיין, איך זאל זיין צופרידן מיט מיין לעבן", אויך זאלט איר עסן יעדן טאג אפאר שטיקלעך קנאבל, דאס איז א סגולה אוועק צו נעמען קנאה און א סגולה מען זאל זיך אליין ליב האבן. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות אות אהבה, סימן יא): "הַשּׁוּם מְסֻגָּל לְאַהֲבָה", עסן קנאבל איז א סגולה צו זיך ליב האבן, און קיינעם נישט מקנא זיין.

ווי לאנג א מענטש האלט אז מענטשן קומען אים עפעס - איז א גרויסע רחמנות אויף אים; מען ווערט פון דעם חרוב. אז עלטערן העלפן די קינדער מיט א הויז, מיט געלט וכו' - איז דאס א שיינע זאך; דאס מיינט נישט אז זיי דארפן דאס טון, און אז זיי געבן פאר א טייל קינדער יא און פאר א טייל קינדער נישט - קען מען נישט האבן קיין טענות, מען דארף זיי ווייטער מכבד זיין און געדענקען אז די געלט און די הויז און אזוי ווייטער - אלעס איז פונעם אייבערשטן.

איר זאלט ווייטער גיין אויף שבתים צו זיינע עלטערן און זיי מכבד זיין, און טוט נישט וויי אייער מאן, רעדט נישט צו אים קעגן זיינע עלטערן; עס איז א גרויסע עבירה און א גרויסע שטות פון די ווייבלעך וואס העצן אויף זייער מאן קעגן זייער טאטע מאמע, דאס מאכט חרוב די שלום בית, מען פארלירט אלעס.

בעטס דעם אייבערשטן די תפילה:

"הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל זיין דאנקבאר פאר יעדן איינעם, איך זאל נישט מיינען אז עס קומט מיר עפעס. הייליגער באשעפער העלף מיר אויסארבעטן מיינע שלעכטע מידות, איך האלט אז אלע קומען מיר, אלע דארפן מיר טון, אלע דארפן מיר מאכן. אויך די שלעכטע מידה פון קנאה; איך ווער אויפגעגעסן, איך האב נישט הנאה פון לעבן.

אנא השם, איך בעט דיר אייבערשטער, רחם עלי, האב רחמנות אויף מיר, העלף מיר איך זאל האבן א שטארקע אמונה צו גלייבן אז דו טוסט אלעס, דו ביסט אלעס, אלעס קומט פון דיר און נאר צו דיר דארף מען זיך ווענדן".

אזוי זאלט איר בעטן, און לייגט צו אייערע אייגענע תפילות, ביז עס וועט אייך גוט ווערן אין לעבן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת בהר, י"א אייר, כ"ו לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו, דא איז א בריוו פאר אייער מאן.

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

דיין ווייב האט מיר געשריבן אז ענק ווילן וויסן וואס איז ריכטיג בנוגע די טעבלעט וואס דו האסט געקויפט; זי איז נישט רואיג, זי וויל נישט האבן אין שטוב קיין טעבלעט, קיין שום זאך - אפילו וואס איז געפילטערט. דו זאגסט אז דו האסט נישט קיין כח צוצוקומען צו טובות פון מענטשן וכו' אדער צו גיין אין קיאסק וואס איז נישט באקוועם; ענק ווילן וויסן וואס דער ראש ישיבה האט ענק צו זאגן.

ליבער טייערער ברודער, ערשטנס זאלסטו טאנצן פאר שמחה אז דער אייבערשטער האט דיר געגעבן אזא מתנה, אן ערליכע פרוי, א קלוגע און א פרומע. גלייב מיר, נאכן הערן יעדן טאג צרות ישראל, ווי אינגעלייט וויינען זיך אויס אויף זייער לעבן וכו' וכו', קען איך דיר זאגן, 'נישטא קיין בעסערע מתנה פון אייבערשטן ווי אן ערליכע פרוי, א פרוי וואס איז שטארק מיט אירע פרינציפן צו האלטן די שטוב ריין און הייליג'.

ליבער ברודער עס לוינט צו האלטן די שטוב ריין און אפגעהיטן; אפילו עס איז נישט גרינג, מען דארף אנקומען צו טובות פון מענטשן און גיין צו א קיאסק וואס איז נישט די באקוועמסטע וכו' - אבי די שטוב זאל זיין אפגעהיטן און די קינדער זאלן וואקסן ערליך. מוהרא"ש האט אזויפיל גערעדט און געשריבן מען זאל נישט האבן אין שטוב קיין שום כלי וואס מען קען אנקומען צו נישט גוטע זאכן, ווייל דאס רייסט אויס יעדעס ביסל גוטס וואס איז דא, און עס איז א סכנה פאר די עלטערן און פאר די קינדער.

ביי דעם פאל איז געזאגט געווארן (בראשית כא, יב): "כֹּל אֲשֶׁר תֹּאמַר אֵלֶיךָ שָׂרָה שְׁמַע בְּקֹלָהּ", הער זיך צו וואס דיין ווייב זאגט דיר.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת אמור, ז' אייר, כ"ב לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

ערשטנס זאלסטו וויסן דו מאכסט א גרויסער טעות, דיינע עלטערן קריגן בכלל נישט אויפן רבי'ן, זיי קריגן בכלל נישט אויף היכל הקודש; זיי האבן ליידער געהערט לשון הרע אויפן הייליגן רבי'ן, זיי מיינען אז ברסלב איז א פלאץ פון נישט גוטע, דעריבער קריגן זיי, אבער באמת איז דאס א ליגנט, און אויף דעם האט דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קפב): "מען קריגט נישט אויף מיר, מען האט זיך אויסגעשניצט א מענטש און אויף אים קריגט מען, איך קריג אויך אויף דעם מענטש – זאגט דער רבי – אבער אויף מיר קריגט קיינער נישט".

דיינע עלטערן זענען באזארגט, זיי ציטערן אז זייערע קינדער זענען אנגעקומען צו א פלאץ וואס מען פירט זיך נישט מיט די תורה, נישט מיט הלכה און נישט מיט יראת שמים, דיינע עלטערן זענען טייערע עלטערן, זיי ווילן נאר דאס גוטס, אזוי ווי אלע עלטערן וואס ווילן נאר דאס גוטס ביי זייערע קינדער.

געב אכטונג אויף זייער כבוד, געב אכטונג, זיי מכבד דיינע עלטערן מיט די גרעסטע מאס כבוד, און אז זיי פירן זיך צו דיר ביז דערווייל נישט שיין - זאלסטו ווייטער זיך פירן צו זיי מיט די גרעסטע מאס דרך ארץ, ווייל אזוי האט דער אייבערשטער געהייסן; עס שטייט (דברים ה, טז): "כַּבֵּד אֶת אָבִיךָ וְאֶת אִמֶּךָ", זיי מכבד טאטע און מאמע, נישט ווייל די שכל זאגט אזוי, נאר "כַּאֲשֶׁר צִוְּךָ ה' אֱלֹקֶיךָ", ווייל דער אייבערשטער האט אזוי געהייסן.

שטארק זיך, די רדיפות וועט דיר צוניץ קומען, אלע שטערונגען וואס גייען אריבער אויפן מענטש ווען מען ווערט מקורב צום צדיק - איז א גרויסע טובה. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קפה, בסוף): "כָּל מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ יְגִיעוֹת וְטִרְחוֹת יוֹתֵר בִּתְחִלַּת הַהִתְקָרְבוּת לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", ווער עס האט גרויסע מניעות ווען ער ווערט מקורב צום אייבערשטן, "דְּהַיְנוּ שֶׁיֵּשׁ לוֹ מְנִיעוֹת רַבּוֹת וּגְדוֹלוֹת כְּגוֹן מֵאָבִיו וְאִשְׁתּוֹ וְחוֹתְנוֹ", ער האט מניעות פון זיין טאטע, ווייב אדער שווער, "אוֹ מִשְּׁאָר בְּנֵי אָדָם שֶׁמּוֹנְעִים וּמְעַכְּבִים אוֹתוֹ מְאֹד, וּמְנִיעוֹת מֵחֲמַת מָמוֹן וכו'", אדער מניעות פון געלט, "הֵם טוֹבָה גְּדוֹלָה לְהָאָדָם", דאס איז א גרויסע טובה פארן מענטש, "כִּי עַל יְדֵי זֶה", ווייל דורכדעם, "זוֹכֶה אַחַר כָּךְ לְקַבֵּל הַרְבֵּה קְדֻשָּׁה וְטָהֳרָה", איז מען זוכה צו מקבל זיין שפע קדושה וטהרה צו ווערן מקורב צום אייבערשטן.

מיט תפילה וועסטו אלעס איבערדרייען לטובה, עס וועט זיך ענדיגן אזוי ווי ביים הייליגן רבי נתן, וואס זיין טאטע האט זייער גע'רודפ'ט; ער האט אים נישט אריינגעלאזט אין שטוב און ער האט אנגעדרייט אז עס זאל ווערן א גט, און ביים סוף האט זיך אלעס איבערגעדרייט, אזוי ווייט אז ער פלעגט אים רופן מיט א 'ר'', רבי נתן, און רבי נתן פלעגט אים זאגן: "טאטע, רוף מיר נישט 'ר'", האט ער אים געזאגט: "פון דיר האב איך דאס מערסטע נחת".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת אמור, ה' אייר, כ' לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

האסט מיך ממש מחי' געווען מיט דיין בריוו, אז עס איז דא א גוטע לופט ביי ענק אין בית המדרש, "ומי יתן והיה לבבם זה להם ליראה אותי כל הימים", איך האף און איך בין מתפלל אז עס זאל בלייבן ביי ענק די גוטע לופט אין שול, מען זאל זיך ליב האבן, און אין אלע שולן היכל הקודש זאל זיין א געשמאקע לופט פון ליבשאפט, דאס איז דאך דער עיקר; ווייל אויב איז דא ליבשאפט איז דא אלעס, און אז עס איז נישטא קיין ליבשאפט איז גארנישט דא.

איך וויל דיר נאכאמאל דערמאנען וואס די פליכט פון א גבאי איז, נישט צו זיין א נערוועזער אנצוהויבן פונקט אין צייט, נישט דאס איז די ארבעט פון דער גבאי; אויף דעם קען מען טרעפן איינער פון די מתפללים, אויך נישט אויף צו מוסר'ן און צו זוכן חסרונות, אויף דעם קען מען זיך פארלאזן אז אנדערע וועלן דאס שוין טון; א גבאי דארף איין זאך טון, זוכן די מעלות ביי די מתפללים, זוכן דאס גוטס, און אריינברענגען א לעבעדיגקייט און א ליבשאפט צווישן די מתפללים.

איך בעט דיר און אויך אלע גבאים פון אונזערע שול'ן, שטארקט אייך און זוכט אויף דאס גוטס ביי די מתפללים, זוכט צו מאכן אן אויר הזך והנח, עס זאל זיין שמחה צווישן ענק; דאווענען אין צייט - דאס וועט נאכקומען, נישט רעדן ביים דאווענען - דאס וועט אויך זיין, אבער אויף ליבשאפט צווישן אייך - דאס איז די שווערסטע זאך, און אז דאס וועט זיין ביי אייך - וועט אלעס זיין.

מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט געשריבן פון די פרט פאר אנשי שלומינו טויזנטער מאל, ווייל עס איז א שווערע עבודה; מען דארף אסאך בעטן אויף דעם פרט ביז מען איז זוכה צו זען גוטס ביי יעדן איינעם.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת אמור, ה' אייר, כ' לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

עס מאכט זיך אזוי ביי אינגעלייט וואס זיי ווילן געפעלן דעם שווער, און פון גרויס לחץ שפירן זיי נישט באקוועם. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ו:) אויפן פסוק (תהלים סו, יב): "הרכבת אנוש לראשנו, באנו באש ובמים, 'כיון שנצטרך אדם לבריות נידון באש ובמים'", אז מען וויל געפעלן א צווייטן, מען פירט זיך נישט אויף נאטירליך, יעדע תנועה איז געמאכט - דאס ברענגט גרויס לחץ, מען שפירט ווי מען ווערט פארברענט אין פייער און דערטראנקען אין וואסער; דאס איז גורם דו זאלסט זיך נישט געפינען באקוועם ביי דיין שווער.

נישט גיין איז נישט די עצה, מען קען נישט זאגן פאר די ווייב אז מען גייט מער נישט צו אירע עלטערן, די בעסטע עצה איז זאלסט ארייננעמען דעם אייבערשטן אין זיך, מאך נישט קיין מציאות פון קיינעם, נישט מורא האבן פון קיינעם; מען דארף מכבד זיין א שווער, זיך פירן מיט גרויס דרך ארץ, אבער יראה ופחד דארף מען האבן נאר פונעם אייבערשטן.

נעם די עצה פון תפילה והתבודדות, וואו דו גייסט און וואו דו שטייסט - זאלסטו זיך שטילערהייט שעפשען תפילות ובקשות, דורכדעם וועסטו באקומען א שטארקע אמונה, דו וועסט מורא האבן נאר פון אייבערשטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.