בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#5 - א פרייליכער מענטש איז פריי, פריי פון אלע פארמאכטקייטן
שמחה, התחזקות, נסיונות, ישוב הדעת, תכלית, נקודות טובות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שלח, כ"ה סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


וואס מיינסטו, נאר דיך פרובירט מען אויס? מען פרובירט אויס יעדן איינעם. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיט): "דִּבֵּר עִמָּנוּ כַּמָּה פְּעָמִים מֵעִנְיַן יִסּוּרֵי עוֹלָם הַזֶּה, שֶׁכָּל בְּנֵי הָעוֹלָם כֻּלָּם מְלֵאִים יִסּוּרִים, אֵין גַּם אֶחָד שֶׁיִּהְיֶה לוֹ עוֹלָם הַזֶּה", עס איז נישטא קיינער וואס זאל האבן עולם הזה, "וַאֲפִלּוּ הָעֲשִׁירִים הַגְּדוֹלִים וַאֲפִלּוּ הַשָֹֹּרִים, אֵין לָהֶם שׁוּם עוֹלָם הַזֶּה כְּלָל", אפילו די גרויסע עשירים און גרויסע הארן האבן אויך נישט קיין עולם הזה, "כִּי כָל יְמֵיהֶם כַּעַס וּמַכְאוֹבוֹת", זייער גאנצע לעבן איז פול מיט ווייטאג און כעס, "וְכֻלָּם מְלֵאִים טְרָדוֹת וּדְאָגוֹת וְעַצְבוּת וְיָגוֹן וַאֲנָחָה תָּמִיד", און זיי זענען שטענדיג פארנומען און פאר'דאגה'ט, דעפרעסט און טרויעריג, "וְזֶה כּוֹלֵל כָּל בְּנֵי אָדָם שֶׁבָּעוֹלָם מִקָּטֹן וְעַד גָּדוֹל, כִּי כֻלָּם נוֹלְדוּ לְעָמָל וּמְלֵאִים רֹגֶז וְיִסּוּרִין", אין דעם איז אריינגערעכנט יעדער איינער - פון גרויס ביז קליין, אלע מוטשען זיך אויף דער וועלט, "וְאֵין שׁוּם עֵצָה וְתַחְבּוּלָה לְהִנָּצֵל מֵעָמָל וְיָגוֹן הַזֶּה כִּי אִם לִבְרֹחַ לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ וְלַעֲסֹק בַּתּוֹרָה", און עס איז נישטא קיין שום וועג ווי אזוי מען קען זיך ראטעווען פון די יסורים - נאר אז מען אנטלויפט צום אייבערשטן, מען דערציילט פארן אייבערשטן וואס מען גייט אריבער און מען בעט אים ער זאל רחמנות האבן.


זיי פרייליך אז דו ביסט א איד און דו טוסט אזויפיל גוטע זאכן, זיי נישט פארנומען מיט דיין שלעכטס, זוך דאס גוטס. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן י): "מַה שֶּׁהָעוֹלָם רְחוֹקִים מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, וְאֵינָם מִתְקָרְבִים אֵלָיו יִתְבָּרַךְ", פארוואס זענען מענטשן אזוי געפאלן ביי זיך און זענען נישט נאנט צום אייבערשטן? "הוּא רַק מֵחֲמַת שֶׁאֵין לָהֶם יִשּׁוּב הַדַּעַת, וְאֵינָם מְיַשְּׁבִין עַצְמָן", ווייל מען האט נישט קיין ישוב הדעת, מען טראכט נישט פון תכלית; זאגט אבער דער רבי, ווי אזוי קען מען זוכה זיין צו ישוב הדעת און צו א קלארע מח צו וויסן וואס מען האט צוטון אויף דער וועלט? "אַךְ דַּע, שֶׁעַל יְדֵי מָרָה שְׁחוֹרָה אִי אֶפְשָׁר לְהַנְהִיג אֶת הַמֹּחַ כִּרְצוֹנוֹ, וְעַל כֵּן קָשֶׁה לוֹ לְיַשֵּׁב דַּעְתּוֹ", ווען מען איז נישט פרייליך קען מען נישט טראכטן גוטע זאכן, מען קען נישט טראכטן גוט, מען טראכט א גאנצן צייט נאר שלעכטע מחשבות. "רַק עַל יְדֵי הַשִּׂמְחָה יוּכַל לְהַנְהִיג הַמֹּחַ כִּרְצוֹנוֹ, וְיוּכַל לְיַשֵּׁב דַּעְתּוֹ", אבער אז מען איז פרייליך - דעמאלט קען מען בייגן די מחשבות צו טראכטן גוט, "כִּי שִׂמְחָה הוּא עוֹלָם הַחֵרוּת", אז א מענטש איז בשמחה איז ער א פרייער מענטש און דער מח איז אים נישט מצומצם, אזוי ווי עס שטייט (ישעיה נה, יב): "כִּי בְשִׂמְחָה תֵצֵאוּ", מיט שמחה גייט מען ארויס, "שֶׁעַל יְדֵי שִׂמְחָה נַעֲשִׂין בֶּן חוֹרִין, וְיוֹצְאִין מִן הַגָּלוּת", ווייל א פרייליכער מענטש איז פריי, פריי פון אלע פארמאכטקייטן.


מארגן וועט זיין די וועכנטליכער שיעור, מיר וועלן זיך מחי' זיין און מחזק זיין מיטן רבינ'ס עצות.


דעם שבת וועל איך נישט זיין אין וויליאמסבורג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4 - עס איז יעצט טאקע זייער שווער, אבער עס וועט דיר שוין ליכטיג ווערן
בחור, התחזקות, לימוד התורה, ישוב הדעת, ישיבה, אשר בנחל, געזעץ

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, דערהאלט זיך מיט אלע דיינע כוחות; עס איז יעצט טאקע זייער שווער, אבער אחר הרע יבוא הטוב, עס וועט דיר שוין ליכטיג ווערן.


בלייב שטארק, לערן דיינע שיעורים כסדרן; לערן יעדן טאג חומש רש"י, לערן ח"י פרקים משניות, א בלאט גמרא און אסאך אשר בנחל. אשר בנחל האט א כח אויפצוהייבן א מענטש פון יעדע פראבלעם, אפילו מען זאל דורכגיין שווערע ביטערע טעג, אויב לערנט מען אשר בנחל האט מען כח אלעס אריבערצוגיין.


בנוגע קומען אין ישיבה; יעצט איז נישט כדאי דו זאלסט קומען, איך וויל זיך נישט פארפלאנטערן מיט די רעגירונג. איך ווייס אז דיר גייט גארנישט אן, דו ביסט גרייט אויף מסירות נפש, דו ביסט א פלאם פייער, אבער איך דארף אכטונג געבן אויף מיר און אויף די ישיבה, איך קען נישט טון קיין ווילדע זאכן. סתם אזוי ווען בחורים קומען אין ישיבה נעם איך יעדן איינעם אריין, אפילו עס איז דא סטראשערייען, מען ווארנט מיר - איך האב נישט מורא פון קיינעם, אבער אז די רעגירונג זוכט דיר - דארף איך זייער אכטונג געבן.


פארבינד זיך מיט עסקנים; איך בין זיכער אז עס זענען דא עסקנים וואס וועלן דיר העלפן אלעס זאל זיין ליגאל, דעמאלט וועסטו קומען קיין אמעריקע.


זיי נישט ברוגז, איך זוך דיר נישט אוועק צו שטופן; איך האב דיר ליב און איך וויל דיר האבן אין ישיבה, עס איז פשוט א סכנה פאר מיר און פאר דיר אז דו זאלסט קומען.


רעד צו האברך ... נרו יאיר, ער איז א מענטש מיט ישוב הדעת, ער איז א מענטש מיט פארשטאנד; ער וועט דיר העלפן עס זאל זיין ליגאל, אזוי וועסטו קענען קומען אין ישיבה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#3 - אן ערליכער איד מיט התבודדות איז א באזעסענער מענטש
תפילה והתבודדות, תודה והודאה, שטעטל, ישוב הדעת

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"א מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך האב זייער הנאה צו הערן גוטע גרוסן ווי פלייסיג דו לערנסט און פון דיין שיינע התנהגות.


נוץ אויס די שטילע געסלעך אין שטעטל פאר התבודדות ותפלה; גיי שפאצירן צווישן די ביימער און רעד זיך אויס צום אייבערשטן, דו קענסט זיך נישט פארשטעלן צו וואס דו וועסט זוכה זיין; התבודדות ברענגט א ישוב הדעת, א קלארקייט.


דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רכח) אן ערליכער איד אן התבודדות איז א צעמישטער מענטש, א צעמישטער ערליכער איד; אן ערליכער איד מיט התבודדות איז א באזעסענער מענטש.


פארגעס נישט איינצוטיילן די התבודדות אין צוויי; הייב אן מיט דאנק און לויב און נאכדעם קרעכץ זיך אויס.


 

#2 - ווען מ'וואלט געהאט ישוב הדעת, וואלט מען זיך צוריקגעקערט צום אייבערשטן
תפילה והתבודדות, התחזקות, ישוב הדעת

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת דברים, ג' מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב זייער הנאה געהאט צו זיין מיט דיר דעם פארגאנגענעם וואך אין שטעטל, איך האב באטראכט דיין סדר היום; איך בין זייער איבערגענומען ווי דו דאווענסט און דו לערנסט, איך האב געזען ווי דו נוצט אויס די צייט מיט גוטע זאכן.


איך האף דו האסט הנאה געהאט צו זיין און שטעטל, דו וועסט מיט נעמען די חיזוק מיט דיר; ווייטער לערנען און דאווענען. זיך מתבודד זיין יעדן טאג, זיך מיישב זיין 'מָה הַתַּכְלִית מִכָּל הַתַּאֲווֹת וּמִכָּל עִנְיְנֵי הָעוֹלָם הַזֶּה?' ווי דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן י): "וְהָעִקָּר לְהִשְׁתַּדֵּל לְיַשֵּׁב עַצְמוֹ הֵיטֵב, מָה הַתַּכְלִית מִכָּל הַתַּאֲווֹת וּמִכָּל עִנְיְנֵי הָעוֹלָם הַזֶּה, הֵן תַּאֲווֹת הַנִּכְנָסוֹת לַגּוּף, הֵן תַּאֲווֹת שֶׁחוּץ לַגּוּף, כְּגוֹן כָּבוֹד, וְאָז בְּוַדַּאי יָשׁוּב אֶל ה'", ווען מען וואלט זיך מיישב געווען, מען וואלט אריינגעטראכט 'וואס האט מען פון די וועלט?' דעמאלט וואלט מען זיך צוריק געקערט צום אייבערשטן; ווייל ווען מען וואלט געהאט יישוב הדעת וואלט מען זיך צוריק געקערט צום אייבערשטן.


דאס באקומט מען דורך התבודדות. אז מען מאכט זיך א סדר יעדן טאג צו רעדן מיט'ן אייבערשטן, באקומט מען אביסל יישוב הדעת.

#1 - דער רבי וואס הייסט קומען אויף אומאן, וויל אויך מיר זאלן נישט ווערן פארלוירן
שמחה, תשובה, אומאן, ראש השנה, ישוב הדעת

 בעזרת ה' יתברך


 


ערב שבת קודש פרשת נצבים-וילך, כ"ב אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע ברידער, תלמידי היכל הקודש שיחיו, ירושלים.


מיר ווארטן אלע אויף די גוטע נייעס, צו הערן אז די גרעניץ איז אפן און מיר קענען אלע גיין קיין אומאן, זוכה זיין צו אלע תיקונים וואס דער רבי איז אונז מתקן און אין די זעלבע צייט זענען מיר זייער רואיג און מיושב אז אויב דער גרעניץ וועט בלייבן פארשפארט וועלן מיר ווייטער זיין פרייליך; דער זעלבער רבי וואס האט אונז געזאגט מיר זאלן קומען קיין אומאן דער זעלבער רבי לערנט אונז אז מיר זאלן נישט ווערן פארלוירן און צעטומלט, מיר זאלן זיין פרייליך אין יעדע מצב.


איך בעט אייך מיינע טייערע ברידער, בלייבט רואיג; יעצט דארף זיך אנזען וואס דער רבי געבט אונז די גאנצע יאר, מען טאר זיך נישט פארלירן, מיר דארפן טאקע ווייטער בעטן, האפן און גליסטן אנצוקומען צום רבי'ן אבער מיט ישוב הדעת און שמחה.


אויב די גרעניץ וועט זיין פארשלאסן זאלט איר מאכן א מנין צוזאמען תלמידי היכל הקודש; ווייל וואו עס קומען זיך צוזאמען צען מענטשן וואס גלייבן אין רבי'ן - דארט געפונט זיך דער רבי, בתנאי אז די צען מענטשן קריגן זיך נישט, די מנין האבן זיך ליב איינער דעם צווייטן. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט ווען ער איז אוועקגעפארן פון ברסלב אויפ'ן וועג זיך צו באזעצן אין אומאן און דער בעל עגלה איז שוין געשטאנען אינדרויסן מיט די פערד און וואגן; אויפ'ן וועג ארויס האט זיך דער רבי אפגעשטעלט ביים טיר, ער האט געהאלטן די האנט אויף די מזוזה און געזאגט: "תִּרְאוּ לְהִתְקַבֵּץ יַחַד, וּלְהִתְפַּלֵּל יַחַד", איר זאלט זיך צאמנעמען און דאווענען צוזאמען, "כִּי אִם תִּתְפַּלְּלוּ בְּכַוָּנָה, אוּלַי תּוּכְלוּ לְהַמְשִׁיךְ אוֹתִי לְכָאן עוֹד הַפָּעַם", ווייל אויב איר וועט זיך האלטן צוזאמען און דאווענען מיט כוונה, אפשר וועט איר מיר קענען צוריק ממשיך זיין (חיי מוהר"ן, סימן קפה).


די וואך איז געווען אין ישיבה איינער פון אייער חבורה, א אינגערמאן וואס דאווענט ביי אייך, ער האט מיר איבערגעגעבן שיינע גרוסן אויף אייך. אויך באקום איך יעדן טאג בריוו, סיי פון געסט וואס פאלן אריין אויף א שבת און אויך פון קביעות'דיגע מתפללים, אלע שרייבן א זאך וואס באנעמט מיר זייער, אלע שרייבן אז מען שפירט א שטארקע ליבשאפט אין אייער שול; דאס איז מיר זייער חשוב צו הערן, ווייל א מנין פון אנשי שלומינו וואס ליבן זיך - דארט איז דער רבי.


איך בעט יעדן איינעם פון אייך, געבט אכטונג נישט צו ווערן בעצבות; תשובה מיינט נישט עצבות, תשובה איז א מצוה וואס מען דארף טון מיט שמחה. אזוי ווי מען פריידט זיך ווען מען טוט אנדערע מצוות, אזוי דארף מען תשובה טון מיט שמחה; מען טאר זיך נישט לאזן צעברעכן פונעם יצר הרע וואס רעדט איין דעם מענטש אז עס איז א מצוה צו זיין צעבראכן, אז מען זינדיגט דארף מען תשובה טון - אבער אין די זעלבע צייט בלייבן פרייליך. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תנג): "אִם הָיִיתִי עוֹבֵר חַס וְשָׁלוֹם עֲבֵרָה גְּדוֹלָה בְּיוֹתֵר", אִיךְ זָאל חַס וְשָׁלוֹם עוֹבֵר זַיין דִי גְרֶעסְטֶע עֲבֵרָה, "אַף-עַל-פִּי-כֵן לֹא הָיְתָה הָעֲבֵרָה מַשְׁלֶכֶת אוֹתִי כְּלָל", וָואלְט דָאס מִיר גָארְנִישְׁט אַרָאפּ גִיוָוארְפְן, "רַק הָיִיתִי אַחַר הָעֲבֵרָה אִישׁ כָּשֵׁר כְּמוֹ קֹדֶם", אִיךְ וָואלְט נָאכְדֶעם גִּוֶוען אַזוֹי אֵיין עֶרְלִיכֶער יוּד וִוי פְרִיר, "רַק אַחַר-כָּךְ הָיִיתִי עוֹשֶׂה תְּשׁוּבָה", דֶערְנָאךְ וָואלְט אִיךְ תְּשׁוּבָה גִיטָאן".


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו זיין אין אומאן דעם יאר ראש השנה.


א פרייליכן שבת.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.