בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#11 - מען דארף יעדן טאג שיקן די חיזוק יומי המתורגם
הפצה, ראש ישיבה, שמחות, מלכות הרשעה, חיזוק יומי

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אמור, י"ג אייר, שנת תשפ"ג לפרט קטן, אתרא קדישא מירון


 


לכבוד מיין טייערער ...


איך האב גערעדט מיט ... בנוגע צאלן פאר די חיזוק יומי המתורגם, די "קרן הדפסה" איז גרייט דאס איבער צו נעמען, זיי וועלן צאלן פארן מתרגם זיין. ביטע פארבינד זיך מיט האברך ... ער זאל זיך צוריק נעמען צו די ארבעט, ווייל מיר וועלן אפגעבן דין וחשבון אויבן אין הימל פאר יעדן טאג וואס מיר האבן נישט געשיקט די חיזוק יומי המתורגם.


איך בין נעכטן אנגעקומען קיין ארץ ישראל, איך מאך מיטן אייבערשטנ'ס הילף באלד בר מצוה מיין זון נחמן נתן, איך בין נאך כמעט נישט געשלאפן, אבער צו זען די חורבן וואס די ערב רב האבן געמאכט דא אין ארץ ישראל - פון דעם קען פלאצן די הארץ, און נאר דורך די עצות פון רבי'ן קען מען זיי אלע צוריק ברענגען.


לאז מיך וויסן אויב די חיזוק יומי מתורגם איז צוריק.


 

#10 - צוויי זאכן דארף מען טון צו בלייבן מקושר צום רבי'ן
אמונה, הפצה, מוסדות, חסידות ברסלב, היכל הקודש, סדר דרך הלימוד, ראש ישיבה, פירושים, ארץ ישראל, מלכות הרשעה, פאליטיק, בחירות

בעזרת ה' יתברך


ליל שישי פרשת לך לך, י' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע תלמידים און חברים וואס וואוינען אין ארץ ישראל, תלמידי היכל הקודש, חסידי ברסלב, ה' עליהם יחיו


יעצט ביים שרייבן דעם בריוו זיץ איך אין שטוב מיט אינטערווינעס, איך היס זייער שטארק שוין איבער צוויי וואכן. דער דאקטער זאגט ער זעט גארנישט, אבער איך שטיק זיך ממש, איך פארליר מיין אטעם.


דער אייבערשטער האט צוגעפירט אז איך האב די וואך געהאט א חתונה פון א תלמיד הישיבה, וואס זיין טאטע איז אן הצלה מאן. ער האט משמש געווען מוהרא"ש פונעם הארץ אטאקע ביזן הסתלקות, די לעצטע פינף יאר. ער האט געהערט ווי איך היס, האט ער מיר געזאגט אז ער וועט מיר ברענגען א מעדעצין וואס וועט מיר היילן און געבן כח.


איך האב געבעטן דעם הצלה מאן ער זאל מיך שטעכן אין די לינקע האנט, אזוי וועל איך ענק קענען שרייבן אפאר ווערטער לכבוד שבת קודש; איך דארף זיצן פאר אפאר שעה, ווי לאנג די מעדעצין גייט אריין.


די וואך האבן מיר אין די פרשה שטארקע חיזוק, מען זעט אז אלעס איז דער אייבערשטער; קינדער קומט פונעם אייבערשטן, אפילו מען קען נישט האבן בדרך הטבע קיין קינדער - דאך קען דער אייבערשטער אלעס מאכן. מען קען געווינען א מלחמה מיט די שטערקסטע קעניגן; אברהם אבינו, איינער אליינס - האט זיי מנצח געווען מיט אמונה, דאס לערנט אונז מיר זאלן לעבן מיט אמונה, וועט מען אלעס מנצח זיין.


יעצט איז ביי ענק צעטומלט מיט די בחירות, וויל איך ענק בעטן, מאכט אייך נישט נאריש, לויפט נישט נאך די פארטייען, הערט נישט קיין נייעס, עס וועט אייך גארנישט בעסער מאכן אויב דער געווינט און אויב יענער געווינט, די אלע וואס שרייען "מען מוז שטומען פאר דעם, ווייל דער זאגט צו אז ער גייט מאכן גוט וכו' וכו'", דאס איז אלעס שקר וכזב, אלעס איז נאר געלט און כבוד, מיר האבן נישט קיין שייכות מיט די ערב רב, מיר דארפן גיין פארשפרייטן די עצות פון רבי'ן, די זיסע געשמאקע עצות וואס משיח וועט אריינברענגען אין די וועלט.


איך בעט באזונדער אלע בחורים, קומט נישט קיין אמעריקע, בלייבט ענדערש אין ארץ ישראל - דארט מפיץ זיין די גליונות, ספרים און קונטרסים.


אויך האבן מיר געעפנט א ישיבה קטנה אין ירושלים מיט א גוטע מגיד שיעור, ער האט זייער אסאך מקבל געווען פון מיר, ער האט גאר אסאך וואס צו געבן פאר די בחורים.


אויך די אינגעלייט וואס ווילן בלייבן אין היכל הקודש זאלן וויסן אז עס איז דא צוויי גוטע זאכן וואס אויב מען טוט דאס - בלייבט מען מקושר צום רבי'ן. איינס איז דער סדר דרך הלימוד, יעדער איינער לפי בחינתו דארף לערנען יעדן איינציגסטן טאג חומש מיט'ן תרגום, זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי, און אזוי ווייטער. אויך משניות; פון איין פרק - ביז וויפיל מען קען, יעדער לפי בחינתו. און זיכער דעם בלאט גמרא, דאס האלט דעם מענטש געבינדן צום רבי'ן.


די צווייטע זאך איז: זיין א מפיץ; עוסק זיין אין פארשפרייטן דעם רבי'ן פאר אנדערע, יעדער לפי כוחו ולפי בחינתו, נאר אזוי קען מען בלייבן ביים רבי'ן, אז מען איז א געבער, א משפיע. מוהרא"ש זאגט, עס איז דא אן הלכה אין הלכות מליחה, אויב מען זאלצט אסאך פלייש אינאיינעם - איז אלעס כשר, אבער אויב ליגן שטיקלעך פלייש וואס זענען שוין געווען פון פריער געזאלצן - אינאיינעם מיט פלייש וואס מען זאלצט יעצט - גייט אריין די בלוט פון די שטיקלעך אין די געזאלצענע שטיקלעך, ווייל זאלץ טוט צוויי פעולות, סיי עס שלעפט ארויס די בלוט, און סיי עס לייגט אריין די בלוט, מה שאין כן אויב אלע שטיקלעך זענען געזאלצן, וויבאלד אלע שטיקלעך ארבעטן אויף ארויסצוגעבן די אייגענע בלוט, נעמט עס נישט אריין קיין פרעמדע בלוט; די זעלבע זאך איז, ווי לאנג א מענטש איז טרוד למפלט, ער איז משפיע, ער שפייט אויס, ער איז משפיע דעם רבינ'ס עצות - לא בלע, נעמט ער נישט אריין אין זיך אנדערע נארישקייטן.


ביי אונז אין אמעריקע מאכט מען אויך משוגע מיט די וואלן, יעדער שרייט מען זאל שטומען פאר דעם אדער פאר יענעם, און מען פארגעסט פונעם אייבערשטן. מיר האבן איין עצה פאר גזירת החינוך: "תפילה און נאכאמאל תפילה", איין עצה צו קענען לעבן, נאר אז מען האלט זיך ביים רבי'ן; מען לערנט דעם הייליגן רבינ'ס ספרים, וואס האלט אין איין דערמאנען אז עס איז דא א באשעפער אויף די וועלט; גיי צו אים, רעד צו אים, ווענד זיך צו אים.


יעדע פאר יאר קומט מען מיט נייע מעשיות, 'די וועלט איז אין א סכנה, מען מוז שטומען פאר דעם, פאר יענעם', ווען מען קוקט צוריק איז אלעס נאריש; דער אייבערשטער פירט די וועלט, און וואויל איז דעם וואס נוצט אויס זיינע טעג און יארן מיט תורה ותפילה, ער לערנט זיינע שיעורים און דאווענט די דריי תפילות צום אייבערשטן, ער איז זיך מתבודד יעדן טאג, ער איז מכבד די ווייב און רעדט שיין צו יעדן איינעם; דאס איז נצחיות, דאס בלייבט.


ביז דערווייל זיץ איך דא, איך ווארט די מעדעצין זאל זיך ענדיגן, איך זאל קענען גיין געבן די שיעור פאר די אינגעלייט.


איך קען נישט יעצט קומען קיין ארץ ישראל, איך שפיר זיך ברוך ה' גוט, אבער נישט אויף צו פארן.


היינט האב איך געדארפט גיין אין שטעטל, אין תלמוד תורה און מיידל שולע; איך בין געבליבן אין ישיבה מיט די בחורים.


א גוט שבת.

#9 - מיר גייען נישט צו די בחירות און מיר האבן נישט מיט קיין שום פארטיי
שמחה, צדקה, רפואה, חסידות ברסלב, אומאן, ראש השנה, סדר דרך הלימוד, מוהרא"ש, חסד, סיפורי צדיקים, ראש ישיבה, פרויען צאמקום, געלט, מלכות הרשעה, דף גמרא, בחירות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת לך לך, ז' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט שפיר איך זיך שוין אסאך בעסער. אינטערעסאנט איז, נעכטן נאכט איז געווען ביי מיר אין שטוב דער גבאי פונעם בית התבשיל, איך האב געדארפט שיקן עפעס צום שטעטל איז ער געקומען צו מיר. איך האב קוים געקענט רעדן מיט אים פון אזויפיל היסן, מיר האבן אנגעהויבן טאנצן: "אשרינו שזכינו להתקרב לרבינו", איך האב אים געפרעגט: "אויב וואלסטו יעצט באקומען א ידיעה אז דו האסט געווינען אסאך געלט, וואלסטו געטאנצן ביי דיר אין שטוב? דארפן מיר דאך א גאנצן צייט טאנצן אז מיר האבן דעם רבי'ן וואס איז ווערד מער פון כל הון דעלמא.


מיין ווייב תחי' האט מיר געזאגט: "אפשר זאלסטו געבן צדקה פאר'ן בית התבשיל לזכות דו זאלסט זיין געזונט?" איך האב אים געגעבן צדקה, און ברוך ה' היינט שפיר איך זיך שוין אסאך בעסער.


דיר בעט איך זייער, זיי קלוג, כאפ זיך מיט מיט'ן בלאט גמרא. היינט איז די דף, דף ז' פון מסכת נדרים. היינט ז' חשון איז די יארצייט פון רבי מאיר שפירא זכרונו לברכה וואס האט אריינגעברענגט דער געדאנק אין כלל ישראל, צו לערנען יעדן טאג אינאיינעם דעם זעלבן בלאט גמרא. מוהרא"ש דערציילט, ער האט דאס באקומען א מתנה פון רבי'ן, ווייל ער פלעגט זייער מקרב זיין אנשי שלומינו ברסלב'ער חסידים. עס איז געווען אין די יארן וואס מען האט נישט געקענט פארן קיין אומאן אויף ראש השנה, האט ער אוועקגעגעבן זיין בנין הישיבה פאר אנשי שלומינו, דארט איז געווען דער קיבוץ. אויך פלעגט ער הערן פון אנשי שלומינו פון רבינ'ס סדר דרך הלימוד, פון לערנען כסדרן אן חזרה, און ווען מען ענדיגט גאנץ ש"ס - דעמאלט הויבט זיך אן די חזרה, גייט מען איבער נאכאמאל און נאכאמאל ש"ס.


בנוגע די בחירות; איך זאג דיר קלאר וואס מוהרא"ש האט געהאלטן, דארפסט נישט מיין עדות, ניתי ספר ונחזה, הויב אן לערנען אשר בנחל - וועסטו זען אין די בריוו וואס מוהרא"ש שרייבט וועגן די טמאים, וועגן האבן שייכות מיט זיי. קוק וויפיל בריוו מוהרא"ש שרייבט וועגן דעם הייליגן ספר ויואל משה, די לשונות וואס מוהרא"ש דרוקט זיך אויס, אז אין דעם הייליגן ספר זעט מען ווי מען דארף אנטלויפן פון אלע פארטייען. און דאס וואס מענטשן קומען מיר פארהאלטן אז מען זעט אין די לעצטע פאר יאר פון מוהרא"ש ווי מוהרא"ש זאגט מען זאל יא גיין צו די בחירות, דאס איז געווען אן הוראת שעה; מוהרא"ש האט מיר געזאגט דעמאלט כמה פעמים זאכן וואס איך קען נישט דערציילן, מוהרא"ש האט געהאט א כוונה וכו' וכו', אבער היינט איז נישט שייך מער די גאנצע זאך; מיר גייען נישט צו די בחירות און מיר האבן נישט מיט קיין שום פארטיי.


היינט נאכט וועט זיין א פרויען צאמקום אין שטעטל, אין בנין התלמוד תורה. איך וועל געבן א שיעור, איך האב זייער וויכטיגע זאכן צו זאגן בנוגע די עתיד פון אונזערע קינדער, זע אז דיין ווייב זאל קענען גיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#8 - זאלסט נישט גיי צו די בחירות
פרנסה, מלכות הרשעה, בחירות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


יעצט נאך די ימים טובים גייט זיין נאכאמאל וואלן, וויל איך דיר זאגן זאלסט נישט גיי צו די בחירות. מוהרא"ש שרייבט הונדערטער בריוו אין ספר הקדוש אשר בנחל ווער די רשעים זענען און וואס פאר א צרות זיי מאכן; האב נישט קיין שייכות מיט די גאנצע זאך.


אזוי אויך זאלסטו זיך זוכן א בעסערע פרנסה און נישט האבן צוטון מיט די טמאים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#7 - מיט אפאר ווערטער נעמט מען אוועק אלע שלעכטס
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, שלום בית, תשובה, אומאן, ראש השנה, מלכות הרשעה, אידיש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בלק, ט"ז תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד אנשי שלומינו תלמידי היכל הקודש תושבי ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


מיר זענען נאכאלץ אפגערוקט מיט א וואך, ביי אונז אין אמעריקא איז די וואך פרשת בלק, ביי ענק איז שוין פנחס. איך וועל ענק שרייבן וואס מיר האבן גערעדט נעכטן ביים ליל שישי שיעור, צוויי וויכטיגע נקודות.


דאס ערשטע האבן מיר גערעדט פון דאס גרויסקייט פון תשובה. די הייליגע חכמים זאגן (במדבר רבה כ, טו) אויפ'ן פסוק (במדבר כב, לד): "וַיֹּאמֶר בִּלְעָם אֶל מַלְאַךְ ה' חָטָאתִי", בלעם האט געזען ווי דער מלאך שטייט מיט'ן שווערד האט ער גלייך געזאגט: "חָטָאתִי", זאגן חכמינו זכרונם לברכה: "שֶׁהָיָה רָשָׁע עָרוּם", בלעם איז געווען א קלוגער רשע, "וְיוֹדֵעַ שֶׁאֵין עוֹמֵד מִפְּנֵי הַפֻּרְעָנוּת אֶלָּא תְּשׁוּבָה", ער האט געוויסט אז די איינציגסטע זאך וואס האלט אפ א שטראף - איז תשובה, "שֶׁכָּל מִי שֶׁחוֹטֵא וְאוֹמֵר חָטָאתִי", ווייל ווען א מענטש וואס האט געזינדיגט זאגט חטאתי, ער טוט תשובה - "אֵין רְשׁוּת לַמַּלְאָךְ לִגַּע בּוֹ", קען קיין מלאך אים נישט אנרירן; ווען ער האט געזען דעם מלאך קומט צו אים מיט'ן שווערד - האט ער גלייך תשובה געטון, אזוי האט ער זיך ארויסגעדרייט פונעם שטראף.


דאס איז זייער שטארקע חיזוק, ווען מען איז אראפגעפאלן אין עבירות, מען שפירט זיך אזוי שלעכט, מען שפירט זיך אזוי דערווייטערט - זאל מען זאגן פאר'ן אייבערשטן: "הייליגער באשעפער איך האב געזינדיגט, איך האב געטון זאכן וואס מען טאר נישט, איך בעט דיר זיי מיר מוחל"; די פאר ווערטער נעמט אוועק אלע שלעכטס, דער אייבערשטער איז מוחל דעם מענטש.


אויך האבן מיר גערעדט פון דעם אז בלעם איז געווען בלינד אויף איין אויג. רש"י הקדוש זאגט (במדבר כד, ג) בלעם האט נישט פארשטאנען וואס איז די זאך פון מאן און ווייב לעבן אינאיינעם און דער אייבערשטער געפונט זיך צווישן זיי, איש ואשה זכו שכינה שריה ביניהם; ווי קען זיין: "מי שהוא קדוש ומשרתיו קדושים" - זאל זיין צווישן מאן און ווייב? די טומאה וויל נישט מען זאל לעבן מאן און ווייב, ווייל ווען מען לעבט מאן און ווייב בשלום ובאהבה - איז מען אפגעהיטן פון שלעכטס, מען איז נאנט צום אייבערשטן.


איך וועל נישט מאריך זיין יעצט ערב שבת, איך וויל אבער בעטן פון די מלמדים ביי אונז אין תלמוד תורה, איך וויל מען זאל לערנען נאר אויף אידיש, אלעס זאל זיך ארום דרייען אידיש; איך וויל נישט האבן מיט די טמאים, מיט די ערב רב; אונזערע קינדער זאלן רעדן נאר אידיש, איך וויל געבן אונזערע קינדער א ריינע חינוך.


געלויבט דעם אייבערשטן מיר האבן טייערע מלמדים מיט א גוטער מנהל וואס געבט זיך אפ זייער שטארק מיט יעדן פרט אין תלמוד תורה, איך האלט מיט יעדע פרט מיט יעדן קינד; מיר האבן זיך נישט וואס צו שעמען פון אנדערע תלמוד תורה'ס, די קינדער לעבן מיט'ן אייבערשטן, זיי לעבן מיט תפילה, זיי לעבן מיט יראת שמים.


ביי אונז גרייט מען זיך שוין אויפ'ן רבינ'ס ראש השנה; מיר האבן היינט געקויפט טיקעטס, ונזכה ונחי' צו זיין ביים רבי'ן אויף ראש השנה.


א גוט שבת.

#6 - מיר נעמען נישט קיין געלט פון די ערב רב
צדקה, מוסדות, חדר, ירושלים, מלכות הרשעה

בעזרת ה' יתברך


ד' פרשת בחוקותי, כ"ה אייר, מ' לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


יעצט האסטו געזען מיט דיינע אויגן דעם תלמוד תורה אין ירושלים, די ליכטיגע קינדער, ווי זיי זיצן און לערנען בקדושה ובטהרה, דער טייערער מלמד איז אזוי איבערגעגעבן, מיט אזויפיל סבלנות.


יעצט ווילן מיר פארברייטערן דעם חדר, מיר ווילן נעמען א גרעסערע פלאץ, מיט נאך א מלמד, אויך א מנהל; וויל איך דיר בעטן זאלסט צאמנעמען געלט. אונזער מוסד איז על טהרת הקודש, מיר נעמען נישט קיין געלט פון די ערב רב און מיר וועלן קיינמאל נישט נעמען פון זיי קיין איין פרוטה און נישט האבן מיט זיי קיין שום מגע ומשא. מענטשן דא אין אמעריקע האבן א שטארקע געפיל צו העלפן די מוסדות וואס האבן נישט מיט די מינים ואפיקורסים.


איך בין דיר זייער מכיר טובה פאר'ן העלפן בויען אונזערע מוסדות. דו האסט א חלק אין אלע אונזערע מוסדות; דו האסט געבויט די ישיבה, די סקול האסטו געעפנט; מוהרא"ש האט מיר געשריבן צו עפענען די מוסדות בית פיגא נאכדעם וואס מען האט נישט געוואלט אננעמען דיין טאכטער, יעצט ביסטו אריין געשפרינגען, זיין דער נחשון בן עמינדב - צו זיין דער שד"ר פאר די מוסדות אין ירושלים; אשריך בעולם הזה וטוב לך לעולם הבא.


דער אייבערשטער באצאלט מיט נחת און ערליכע דורות.

#5 - מ'דארף זייער אכטונג געבן אויף איסור יחוד
קדושה, סיפורי צדיקים, הלכה, מלכות הרשעה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת מטות-מסעי, כ"ד תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איסור יחוד ביי א פעטער מיט א ניס איז גארנישט אנדערש ווי ביי א פרעמדע; דו טארסט נישט זיין מיט דיין ניס אליין. פון די דריי יאר הייבט זיך אן איסור יחוד, מענטשן ווייסן נישט, מען כאפט זיך נישט, מען לאזט איבער די קינדער ביי ברידער און שוועסטער; מען איז עובר אויף איסור יחוד.


אזוי אויך ביי א נעפיו מיט א מומע איז אויך דא איסור יחוד; פון די ניין יאר טאר מען נישט זיין מיט א מומע אליין אין א הויז, הגם עס זענען דא וואס זאגן אז עס איז נישטא קיין איסור יחוד ביי א נעפיו מיט א מומע (עיין רבינו ירוחם נתיב כ"ג חלק א', קצב-א'; ועוד), אבער מיר זענען נישט מקיל נאר אויב עס איז א גרויסער שעת הדחק און מען באקומט א היתר פון א רב.


געב זיך זייער אכטונג נישט עובר צו זיין אויף איסור יחוד, לויט רוב פוסקים איז איסור יחוד אן איסור דאורייתא (טור אבן העזר סימן כב, ועוד ראשונים); מענטשן קענען נישט די הלכות, מען ווייסט נישט ווי הארב דאס איז.


עס ווערט געברענגט א שרעק פון א מעשה (קונטרס שביבי לב להרב הגאון רבי אליהו לפיאן זכרונו לברכה, אות קכד) וואס האט פאסירט מיט די טאכטער פונעם הייליגן צדיק רבי יעקב זכר צדיק לברכה, דער רב פון שטאט ליסא, דער מחבר פונעם ספר נתיבות המשפט. נאך זיין פטירה האט זיין ווייב די אלמנה געדארפט איינרישן זיין טאכטער צו חתונה האבן, זי איז געפארן מיט א גוי איינקויפן אלעס פאר די טאכטער'ס חתונה, דער גוי דער בעל עגלה האט זיך בארעכנט אינמיטן וועג אז ער גייט זיי אויסנארן, ער האט זיי גענומען צו זיך אהיים, די מאמע מיט די כלה זענען אנגעקומען צום גוי אין שטוב, דער גוי האט גערופן זיינע חברים, זיי האבן צוגענומען די גאנצע געלט פון די מאמע און זיי האבן געוואלט פארברענען די מאמע מיט די כלה. זיי האבן אנגעצינדן די אויוון און זיי האבן שוין געוואלט אריינווארפן די מאמע מיט די כלה אין אויוון, פלוצלונג איז אנגעקומען דארט א דייטשער אפיציר און די רוצחים זענען אנטלאפן, דער אפיציר האט אויפגעבינדן די מאמע מיט די כלה, זיי צוריק געגעבן די געלט און זיי אהיים געטראגן.


ביינאכט חלומ'ט זיך די כלה ווי איר טאטע דער הייליגער צדיק קומט איר אין חלום און זאגט איר: "ווען איך האב זיך דערוויסט אז איר זענט אין א צרה בין איך ארויף אין זייער א הויכע פלאץ אין הימל, איך האב געבעטן מען זאל רחמנות האבן אויף ענק, האט מען געענטפערט אז מען קען נישט רחמנות האבן אויף ענק ווייל איר האט עובר געווען אויף איסור יחוד מיט דעם גוי, האב איך געבעטן מען זאל רחמנות האבן אויף ענק בזכות די תורה וואס איך האב געלערנט, בזכות דער ספר נתיבות המשפט וואס איך האב מחבר געווען, האט מען ענק באפרייט; געב אכטונג אויף דעם, איר זאלט נישט נכשל ווערן אין איסור יחוד". די כלה האט דאס פארציילט פאר די ראשי קהילה און זיי האבן דאס פארשריבן, מען זאל געדענקען די מעשה, כדי מען זאל זיך אכטונג געבן פון דעם איסור.


בנוגע דאס וואס די מלכות הרשעה שלעפט דיר צו קומען ביי זייער טריפה'נע מיליטער; נעם די עצה פון רבי'ן, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כד; ועיין ליקוטי הלכות נפילת אפים, הלכה ד' אות ה): "עַל כֵּן צָרִיךְ לְהַכְרִיחַ אֶת עַצְמוֹ בְּכֹחַ גָּדוֹל לִהְיוֹת בְּשִׂמְחָה תָּמִיד, וּלְשַׂמֵּחַ אֶת עַצְמוֹ בְּכָל אֲשֶׁר יוּכַל וַאֲפִילּוּ בְּמִלֵּי דִּשְׁטוּתָא", מען קען נישט זיין פרייליך נאר אז מען מאכט זיך נאריש, דורך מילתא דשטותא; אז דו וועסט פאלגן דעם רבי'ן, דו וועסט זיך נאריש מאכן - וועסטו פטור ווערן פון זייער טריפה'נע מיליטער, דו וועסט זוכה זיין צו זיין פרייליך, ודי למבין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 


 

#4 - אונזערע זאכן זאלן נישט האבן קיין שום ריח פון זייער שפראך
פסח, גליון, מלכות הרשעה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ט' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב


דער בלעטל וואס דו געבסט ארויס איז הערליך שיין, געב נאר אכטונג נישט צו שרייבן די נעמען וכדומה אזוי ווי מען שרייבט עס אין עברית; צום ביישפיל ... - זאלסטו שרייבן געהעריג, נישט אזוי ווי זיי שרייבן דאס.


געב אכטונג אז אונזערע זאכן זאלן נישט האבן קיין שום ריח פון זייער שפראך.


נעם צאם אלע טישטעכער פון א גאנץ יאר און לייג דאס אויסצואוואשן; פסח נוצט מען נישט די טישטעכער פון א גאנץ יאר.


אויך די קעסל קען מען נישט נוצן מחשש חמץ, דארף מען אנגרייטן א נייעם קעסל לכבוד פסח.


איך האף צו קומען אם ירצה ה' היינט נאכט אין שטעטל זיין מיט ענק א גאנץ יום טוב.

#3 - אונזער קהלה איז געבויעט זיך נישט אוועקצורירן פון שלחן ערוך
היכל הקודש, הלכה, לשון הרע, חומרות, מלכות הרשעה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת לך לך, י"א מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד הרבנית ... תליט"א.


איך וויל מקיים זיין וואס די הייליגע תורה זאגט (במדבר לב, כב): "וִהְיִיתֶם נְקִיִּם מֵה' וּמִיִּשְׂרָאֵל".


שוין א יאר צוריק האט מיר געפרעגט אייער ברודער הר"ר ... שליט"א אויב עס איז אמת אז איך לערן מיט מיינע תלמידים זאכן קעגן די תורה, אז מען דארף נישט האלטן קיין הרחקות, איך זאג אז הרחקות איז נאר א חומרא; ער האט מיר געזאגט אז ער האט דאס געהערט פון אייך און איר האט דאס געהערט פון אן עד נאמן ..., דער שווער פון איינער וואס דאווענט ביי מיר אין בית המדרש.


איך האב אים דעמאלט געזאגט אז דאס איז א ליגנט, דאס איז הוצאת שם רע, אזוי ווי עס וועלן מעיד זיין אלע מיינע תלמידים, הונדערטער אינגעלייט וואס האבן געלערנט ביי מיר און לערנען נאך אלץ ביי מיר; אז מען פירט זיך ביי אונז אזוי ווי עס שטייט אין די הייליגע תורה, מען איז מקיים ביי אונז יעדע הלכה אין שלחן ערוך, מיר רירן זיך נישט אוועק פון שלחן ערוך.


יעצט ווען עס איז שוין אריבער א יאר פון די מעשה, הער איך א צווייטע מעשה וואס טוט מיר זייער וויי, און דערפאר שרייב איך אייך. איינער פון מיינע תלמידים האבן געוואלט אריין לייגן זיינע קינדער ביי אייך אין די מוסד (דער אינגערמאן וואלט געוואלט אריין לייגן ביי אונז, אבער זיין ווייב וויל נישט די קינדער זאלן לערנען ביי אונז, זיין ווייב וויל אן אנדערע חינוך; ביי אונז לערנט מען נאר וואס עס פעלט אויס צו וויסן פאר א אידישע מאמע, מען לערנט נישט די וועלטליכע היסטאריע וכו'), האט מען זיך אויסגענומען אז ער קען נאר שיקן די קינדער ביי אייך אויב ער וועט אויפהערן פרעגן זיינע שאלות ביי אונז אין די קהילה, ווייל מיר גייען נישט בדרך התורה.


פאר סתם מענטשן וואס רעדן אויף אונזער קהילה דארף איך נישט ענטפערן און עס אינטערעסירט מיר נישט וואס זיי זאגן, אבער אייך וואס איר פירט אזא חשוב'ע קהילה, איר האט אזויפיל תלמידות כן ירבו, שפיר איך אלץ "וִהְיִיתֶם נְקִיִּם מֵה' וּמִיִּשְׂרָאֵל" אייך צו שרייבן, איר זאלט וויסן אז דאס איז נישט אמת.


חס ושלום אויס צו טראכטן אויף אונזער קהילה אז מיר גייען נישט בדרך התורה; מיר רירן זיך נישט אוועק פון הלכה. מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט אוועק געשטעלט די פרינציפן פון היכל הקודש געבויט אויף רבינו נחמן מברסלב זכותו יגן עלינו, וואס ביי אים איז געווען הלכה די ערשטע זאך, אן קיין פשרות, און אויף הרב הקדוש מסאטמאר זכותו יגן עלינו. ביי אונז אין די קהלה שניידן זיך אלע פרויען די האר; אסאך פרויען ביי אונז זענען נישט אונזערע תלמידות, זיי קומען פון אנדערע חשוב'ע קהילות בישראל. ווען זיי זענען אנגעקומען זענען זיי געקומען מיט די האר השם ישמרינו און נאך א שטיק צייט, נאכן הערן און ליינען ווי שטארק מוהרא"ש פלעגט רעדן פון די הארבקייט פון דעם, שניידן זיי זיך שוין אלע זייערע האר; דאס איז איינע פון די יסודות ביי אונז אין די קהילה.


ביי אונז אין די קהילה רעדט מען קעגן די ערב רב; מוהרא"ש זכותו יגן עלינו פלעגט טאג און נאכט רעדן צו אונז מיר זאלן נישט האבן קיין שום חלק מיט די ערב רב אין ארץ ישראל וואס האבן אויסגע'שמד'ט מיליאנען אידישע קינדער.


מיר זענען אן ערליכע קהילה; מיר האלטן שיטת רבינו תם, מיר עסן נאר פלייש פון די שטרענגסטע קהילות; צניעות איז ביי אונז דאס חשוב'סטע און וויכטיגסטע, מיר ארבעטן זייער שווער אריין צו לייגן אין די פרויען פון אונזער קהילה זיי זאלן ליב האבן צניעות; אסאך פון אונזער קהילה זענען נישט קיין תלמידות פון אונזער חינוך, זיי קומען פון אנדערע בתי חינוך מיט ווייטאג אויף צניעות, דאס איז פון די שווערסטע ארבעט וואס ליגט אויף אונז, צו קענען טוישן זייער בליק אז זיי זאלן ליב האבן די וועג פון די תורה.


עס טוט זייער וויי צו הערן אז מען רעדט אזעלכע לשון הרע'ס, אז מיר זאגן אויף הרחקות אז דאס איז חומרות, חס ושלום אזוינס צו זאגן; דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קפב): "עָלַי אֵין חוֹלְקִים כְּלָל, רַק הֵם חוֹלְקִים עַל מִי שֶׁעָשָׂה כָּךְ, כְּמוֹ שֶׁבּוֹדִים הַחוֹלְקִים עָלָיו, וְעַל אִישׁ כָּזֶה בְּוַדַּאי רָאוּי לַחֲלֹק", אויף מיר קריגן זיי נישט, זיי קריגן אויף איינעם וואס מען זאגט אויף אים די אלע לשון הרע'ס און אויף אים דארף מען קריגן, אויף אזא איינעם קריג איך אויך; דער רבי האט געזאגט: "זֵייא הָאבִּין זִיךְ אוֹיס גִּישְׁנִיצְט אַ מֶענְטְשׁ, אִין קְרִיגְן אוֹיף אִיהם"; אויף אים קריג איך אויך, איך וואלט אויך אנגעזאגט מיינע תלמידים זיי זאלן זיך היטן פון אזא איינער וואס זאגט אז מען דארף נישט האלטן קיין הרחקות, אז דאס איז נאר חומרות.


ווען איך האב דאס געהערט פון אייער ברודער פאר א יאר צוריק האט דאס מיר זייער וויי געטון, איך בין געגאנגען נאכדעם זיך אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן, איך האב געוויינט צום אייבערשטן און אים געזאגט: "דאס רעדט מען אויף מיר, דאס רעדט מען אויף א קהילה וואס איז זיך מוסר נפש צו העלפן אידישע קינדער"; יעצט זע איך אז דער שם רע גייט נאך אלץ אן, ווען עס איז נישט אמת.


מיר לעבן היינט אין אזעלכע שווערע צייטן, יעדער איז צעטומלט, יעדער איינער האט זיינע צרות און יסורים; עס איז שוין געקומען די צייט צו לעבן אינאיינעם אן קיין שנאה, אן קיין פיינטשאפט, יעדער וועט גיין מיט זייערע מסורות און קבלות פון די הייליגע צדיקים פון די פריערדיגע דורות אן קיין פיינטשאפט, ביז מיר וועלן זוכה זיין אז משיח צדקינו וועט אונז אויסלייזן, אמן.

#2 - דו הייסט נאך א צדיק, דאס וועט דיר העלפן אויסוואקסן א גרויסער צדיק
תפילה והתבודדות, צדיקים, יבנאל, מלכות הרשעה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בהעלותך, י"ח סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד הילד הנחמד ... נרו יאיר, יבנאל.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער אייבערשטער זאל העלפן דו זאלסט אויסוואקסן א גרויסער ערליכער איד, א צדיק. דו טראגסט א הייליגע נאמען, דו הייסט נאך א צדיק; דאס וועט דיר העלפן זאלסט אויסוואקסן א גרויסער צדיק, אזוי ווי דער הייליגער רבי אלימלך זכותו יגן עלינו זאגט (ספר נועם אלימלך, במדבר) אז ווען מען טראגט א נאמען פון א צדיק העלפט דאס דעם מענטש ער זאל ווערן א צדיק.


דו דארפסט זיך זייער פרייען אז דו וואוינסט אין אזא הייליגע שטאט ווי יבנאל; יבנאל איז א וואונדערליכע פלאץ, מוהרא"ש האט גענומען יבנאל – א שטאט וואס איז געווען א וויסטע פלאץ, א פלאץ וואו מען האט אויסגע'שמד'ט צוויי גאנצע עדות'ן - די תימנ'ער אידן און די טוניס'ער אידן. ווען מען האט זיי ארויף געברענגט קיין ארץ ישראל האט מען זיי גענומען קיין יבנאל און זיי דארט נעבעך אויסגע'שמד'ט. דארט האט מוהרא"ש אויפגעשטעלט א הערליכע מקום וואס בליהט מיט תורה און תפילה, קדושה וטהרה; מוסדות התורה, בתי מדרשים, מקואות, חדרים, מיידל שולע'ס און כוללים וואו אינגעלייט זיצן א גאנצן טאג און לערנען.


יעדע זאך וואס דו דארפסט זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן אויף דיין שפראך - וועסטו זען גרויסע ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1 - נעם נישט קיין חלק אין די בחירות
תפילה והתבודדות, הפצה, פרנסה, לימוד התורה, מלכות הרשעה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וארא, כ"ב טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו נוצט אויס די צייט מיט לימוד התורה; יעצט ווען דו האסט נישט קיין ארבעט זיצטו אין שטוב און דו לערנסט אויפ'ן סדר דרך הלימוד (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), דער אייבערשטער וועט דיר העלפן דו וועסט זוכה זיין צו האבן פרנסה. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות ממון, סימן צז): "מִי שֶׁאֵין לוֹ פַּרְנָסָה יַעֲסֹק בַּתּוֹרָה, וְאַחַר כָּךְ יִתְפַּלֵּל עַל פַּרְנָסָה, בְּוַדַּאי יִתְקַבֵּל תְּפִלָּתוֹ", ווער עס וויל פרנסה זאל לערנען תורה און נאכדעם זאל ער בעטן דעם אייבערשטן, וועט דער אייבערשטער זיכער צוהערן זיין געבעט.


אז דו וועסט עוסק זיין אין הפצה וועסטו זיכער האבן פרנסה בשפע; מוהרא"ש האט מבטיח געווען אז ווער עס וועט גיין הפצה וועט שטענדיג האבן געלט אין טאש. בפרט אין ארץ ישראל, וואס דארט האסטו מיליאנען אידישע קינדער וואס מען האט זיי ליידער אוועק געריסן פון די אמונה און ווען מען איז זיי מזכה מיט די הייליגע ספרים און קונטרסים זענען זיי זיך מורא'דיג מחי'; זיי געבן זייער שיין צדקה, בפרט אחינו בני ישראל די ספרדי'שע אידן נעמען זייער שיין די קונטרסים.


בנוגע אויב דו זאלסט זיך משתתף זיין אין די בחירות. מען פארדרייט דיר א קאפ, דער גדול הייסט שטימען פאר דעם און די גדולים הייסן שטימען פאר דעם, דו ווילסט וויסן וואס צו טון; שטיי ווייט פון די גאנצע זאך און נעם נישט קיין חלק אין די בחירות, מיר שטימען נאר פאר'ן אייבערשטן, מיר נעמען נישט קיין חלק מיט די ערב רב וואס זענען מורד במלכות שמים.


שטארק זיך מיט'ן רבינ'ס עצות, בפרט די עצה פון התבודדות; דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן א מתנה וואס רופט זיך 'התבודדות', א מענטש זאל זיך אויסרעדן זיין הארץ צום אייבערשטן אויף זיין אייגענע שפראך, אויף זיין מאמע לשון; מען זאל גיין אויף א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט און זיך אויסשמועסן דאס הארץ, מען זאל דערציילן פאר'ן אייבערשטן אלעס וואס גייט אריבער ברוחניות ובגשמיות, ווי דער יצר הרע ווארפט דיר אלץ אראפ, און אז וויפיל מאל דו ווילסט שוין זיין גוט פאלסטו נאכאמאל צוריק אראפ.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.