בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#82 - א שאד אז דו קומסט נישט צו די וועכנטליכע שיעורים
התחדשות, שיעור

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת עקב, כ' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


איך האף אז אלעס איז ביי ענק גוט, איך האב שוין לאנג נישט געהערט פון דיר, א שאד אז דו קומסט נישט צו די וועכנטליכע שיעורים. אמאל פאלט מען אריין אין א קטנות הדעת, מען טראכט 'וואס האב איך צו קומען? וואס וועט מען שוין רעדן? איך ווייס שוין סיי ווי אלעס וכו'', אבער עס איז נישט אזוי, ווייל יעדע מאל מען קומט צווישן אנשי שלומינו און מען הערט די תורות פון רבי'ן – ווערט מען ניי געבוירן, און מען איז מקבל קדושה וטהרה, מען איז זוכה צו מחילת עוונות. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מדרש משלי י, יז), ווען מען זיצט ביי א שיעור וואו מען רעדט דעם צדיק'ס ווערטער איז מען מוחל אלע עבירות.


קום צוריק, גיי נישט אוועק פון הייליגן רבי'ן, קום זיך טובל'ען אינעם נ'חל נ'ובע מ'קור ח'כמה, "אני נהר", איך בין א טייך – זאגט דער רבי, "המטהר", וואס טוט רייניגן, "מכל הכתמים", פון אלע פלעקן.

#81 - אפגעקילט פון רבי'ן
התחדשות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת עקב, כ' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


מיין הארץ זאגט מיר אז דו האסט זיך אפגעקילט פון רבי'ן, מען זעט דיך מער נישט, מען הערט נישט פון דיר.


אזא שאד, ווייל אלעס וואס דו פארמאגסט האסטו זוכה געווען צו באקומען פון רבי'ן, דיין ווייב האט דער רבי דיר געגעבן, דיינע קינדער, דיין שלום בית, דיין פרנסה, אלעס וואס דו האסט – איז פון רבי'ן; דארפסטו זיך נאר באנייען, דארפסט האבן גוטע חברים, וואס זענען מקושר צום רבי'ן, וועסטו אויך זיין מקושר צום רבי'ן.


אזוי צו אזוי, חומש זאלסטו ווייטער לערנען, משניות און גמרא זאלסטו ווייטער זאגן, די דריי תפילות יעדן טאג זאלסטו דאווענען מיט מנין מיט מסירות נפש.

#80 - א שאד אפצולאזן אזא הייליגע פלאץ
התחדשות, היכל הקודש, חלישות הדעת

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תרומה, כ"ט שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב שוין זייער לאנג נישט געהערט פון דיר, איך ווייס נישט וואס צו טראכטן, צי דו האסט געפונען א בעסערע חבורה וואס ברענגט דיך צום אייבערשטן און דערפאר זע איך דיך מער נישט, אדער האסטו זיך בכלל אפגעקילט פון עבודת השם יתברך, אדער איז דאס צוליב בלבולים, חלישות הדעת וכו'.


טייערער ברודער, איך געדענק ווען דו ביסט געווען א בחור, דו האסט נישט געהאט קיין פלאץ אין די וועלט, עס איז אריבער אויף דיר וואס איז אריבער וכו' וכו', און דו האסט געפונען דעם רבינ'ס עצות, ביסט געקומען אין ישיבה, מען האט דיר געהאלפן טרעפן א שידוך און אזוי ווייטער, און דו האסט געלערנט בהתמדה רבה שיעורים כסדרן אין משניות, גמרא וכו'; א שאד דו זאלסט דאס אלעס אפלאזן, א שאד אפלאזן אזא הייליגע פלאץ וואס דערמאנט פונעם אייבערשטן און שטארקט צו טון דעם ווילן פונעם אייבערשטן מיט שמחה.


הויב אן פונדאסניי, באניי זיך מיט מעביר סדרה זיין, נעם א חומש, א משניות, א גמרא, זאג די ווערטער, די הייליגע ווערטער מיט א חיות און שמחה, אויך גיי דאווענען די דריי תפילות אין שול מיט מנין, און קום זיך דרייען צווישן אמת'ע תלמידי היכל הקודש וואס לעבן מיטן רבי'ן און לעבן מיט דביקות צום אייבערשטן, וועט דיר גוט זיין בזה ובבא.

#79 - וואס נייער און וואס פרישער
עבודת השם, התחדשות, היכל הקודש

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וארא, כ"ג טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


לכבוד מיין טייערער...


ביי אנדערע איז אפשר א גאנצע גדולה ווי עלטער און לענגער מען געפינט זיך אין די חסידות וכו', אבער אין היכל הקודש איז דאס בכלל נישט קיין גרויסקייט, ווייל דער רבי האט געשריגן (שיחות הר"ן, סימן נא): "אלט טאר מען נישט זיין", דער רבי האט נישט ליב אלט, דער רבי וויל ניי, וואס נייער, וואס פרישער, דער רבי וויל מיר זאלן זיך מחי' זיין און מחדש זיין, יעדע מינוט שפירן 'אה מחי', א נייע התקרבות', א נייע וועג צו לערנען, א נייע וועג אין עבודת השם, זיך מחי' זיין מיט יעדע קלייניקייט, יעדע מצוה, יעדע תנועה'לע, און נישט זיין אלט.


ברודער טייערער, לאמיר אנהויבן פון יעצט א נייע התקרבות, אלעס ניי, לאמיר טאנצן "אשרינו שזכינו להתקרב לרבינו, אשרינו שיש לנו רבי ותלמידים כזה, בך רבינו נגילה".

#78 - אפילו מען איז פארלאשן, קען מען זיך צוריק אנצינדן
חנוכה, התחזקות, התחדשות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


יעצט חנוכה ביים לערנען די סוגיא פון כבתה, דערמאן איך זיך, מיט יארן צוריק האבן מיר געלערנט בחברותא די סוגיא פון כבתה, איך בענק זיך צוריק צו אונזער חברותא; אפשר וואלסטו ארויפגעקומען אין ישיבה און מיר וועלן לערנען אביסל אינאיינעם.


אפשר ביסטו אנגעווייטאגט אויף מיר? אפשר וועגן דעם קומסטו קיינמאל נישט ארויף אין ישיבה? אמאל דארף איך זאגן פאר בחורים צו קומען צייטליך און אמאל ווען זאגן העלפט נישט – שיק איך אהיים פאר א טאג, אבער איך מיין נישט קיין שלעכטס, איך וויל נאר די טובה פון די בחורים און די תלמידים.


צדיקים זאגן, "כבתה", אפילו מען איז פארלאשן – "זקוק לה", קען מען זיך צוריק אנצינדן און ווערן א גרויסער צדיק.


טייערער ... רעד אפאר ווערטער יעדן טאג צום אייבערשטן, דאס וועט דיך מאכן פאר א גרויסער ערליכער איד.

#77 - א לעבעדיגע לעבן
תודה והודאה, התחדשות, ישיבה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת חיי שרה, ט"ז מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


א פרישע סדרה, פרשת חיי שרה, שרה האט געלעבט; צדיקים לעבן, און אלע וואס זענען צוגעקלעבט צו זיי לעבן א לעבן. אז מען רעדט צום אייבערשטן יעדן טאג, מען דאנקט אים און מען בעט אים אויף אלעס וואס מען דארף - דאס איז לעבן, "לֹא הַמֵּתִים יְהַלְלוּ קָהּ", דער וואס דאנקט נישט דעם אייבערשטן איז א טויטער, "וַאֲנַחְנוּ נְבָרֵךְ קָהּ", מיר וועלן דאנקען דעם אייבערשטן, אנהויבן לעבן א לעבן וואס די הייליגע צדיקים געבן אונז, צו דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן.


לערן יעדן טאג אביסל פון הייליגן רבינ'ס ספרים, אפילו נאר אפאר מינוט - וועסט ווערן א נייער מענטש. דו קענסט דאך די מעשה מיטן בענקל, א איד האט אמאל געברענגט א בענקל פארן רבי'ן פאר א מתנה, האט אים דער רבי געפרעגט: "וויפיל צייט האט דיר גענומען צו מאכן דעם בענקל?" האט ער געענטפערט: "א האלבע יאר", האט אים דער רבי געפרעגט: "דו האסט געארבעט א גאנצן טאג במשך א האלבע דאס צו מאכן?" האט ער געענטפערט: "ניין, יעדן טאג א שעה צייט האב איך געבויט דעם בענקל", האט זיך דער רבי אנגערופן: "אזוי! דו האסט מיר אינזין געהאט א האלב יאר אלע טאג א שעה..." דער רבי האט מער הנאה געהאט פון דעם פרט אז דער איד האט געטראכט פון אים - מער ווי ער האט הנאה געהאט פונעם בענקל אליין; דאס אליין אז מען טראכט פון א צדיק - ברענגט פארן מענטש אלע ישועות.


באניי זיך מיט דיינע שיעורים כסדרן, בעיקר אין לימוד משניות און גמרא. מיר האבן אינעם היינטיגן דף (בבא בתרא, דף קמה), די גמרא זאגט אויפן פסוק (משלי טו, טו): "כָּל יְמֵי עָנִי רָעִים", אלע טעג פונעם ארעמאן זענען שלעכט, "וְטוֹב לֵב" און דער וואס האט א גוטע הארץ - "מִשְׁתֶּה תָמִיד", ער שפירט זיין גאנץ לעבן ווי ער זיצט ביי א מסיבה וואו מען טרינקט, ער איז אלץ פרייליך, די גמרא זאגט צוויי שיטות ווער עס איז ביי די בחינה פון 'וטוב לב משתה תמיד', איין שיטה איז דער וואס לערנט משניות, משניות איז א גרינגע לימוד, דער וואס לערנט משניות איז שטענדיג פרייליך, נאך א שיטה זאגט די גמרא, דאס איז דער וואס לערנט גמרא, דער איז אלץ פרייליך, ווייל גמרא מאכט פרייליך; מיר נעמען אן ביידע שיטות, נאר אזוי איז מען פרייליך.


די ישיבה גייט אן אזוי ווי די ערשטע יאר און נאך שענער, איך זיץ מיט די בחורים מהבוקר עד הערב, מען לערנט פלייסיג, מען רעדט נאר דעם רבינ'ס דיבורים, איך פרוביר צו טון וואס דער בערגער'ס זון האט געטון (סיפורי מעשיות, מעשה י), אפילו מען האט אזויפיל מאל שוין פארווארפן צוויי הונדערט מייל נאכן דערציילן דעם סוד ווי אזוי מען קען באקומען די בת קיסר, און נאכן ווערן - פון די אלע וועם מען האט געהאלפן - פארווארפן צוויי הונדערט מייל - איז ער געגאנגען פון פריש און דערציילט פאר פרישע תלמידים נאך מער עצות און נאך מער וועגן ווי אזוי מען קען זוכה זיין באקומען די בת קיסר, וד"ל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.



 

#76 - די שלעכטע מדה פון כעס, פארברענט אלעס
שלום בית, התחדשות, כעס, סיפורי מעשיות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת במדבר, כ"ז אייר, מ"ב לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שבת איז געווען הערליך שיין אין ישיבה, מיר האבן זיך זייער מחי' געווען מיט די קוואל וואסער וואס פליסט פונעם נ'חל נ'ובע מ'קור ח'כמה.


שבת אינדערפרי נאכן דאווענען איז געווען א קידוש, מען האט געלערנט סיפורי מעשיות. מיר האלטן יעצט ביי די מעשה ניסים (מעשה ד'), אז דער קעניג איז געגאנגען מיטן חכם צו די פלאץ פונעם אייזערנעע רוט פטור צו ווערן פון די פחדים, און אויפן וועג האבן זיי באגעגנט דעם מלאך פון כעס וואס האט זיי געפירט צו די וועג פון די פייער, און זיי זענען אלע פארברענט געווארן; מיר האבן גערעדט פון זיך היטן פון די שלעכטע מידה פון כעס, אז מען איז אין כעס - באשאפט מען א מלאך המשחית וואס פירט צו פייער און אלעס ווערט פארברענט.


אויך האבן מיר זיך זייער מחזק געווען צו פארגינען גוטע ווערטער אין שטוב, און ווי שווער דאס איז, די גאוה לאזט נישט געבן גוטע ווערטער; וואלט מען ווען געגעבן א גוט ווארט - וואלטן אזויפיל פראבלעמען אוועק געפאלן.


ביי שלש סעודות האבן מיר גערעדט, עס שטייט אין פסוק (ויקרא כו, י): "וְיָשָׁן מִפְּנֵי חָדָשׁ תּוֹצִיאוּ", קען זיין פשט מיט די הקדמה פון הייליגן רבי'ן, אז שכחה איז א גרויסע מעלה, דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "אֵצֶל הָעוֹלָם הַשִּׁכְחָה הִיא חִסָּרוֹן גָּדוֹל בְּעֵינֵיהֶם", ביי די וועלט איז שכחה א חסרון, "אֲבָל בְּעֵינַי יֵשׁ בְּהַשִּׁכְחָה מַעֲלָה גְּדוֹלָה, כִּי אִם לֹא הָיְתָה שִׁכְחָה, לֹא הָיָה אֶפְשָׁר לַעֲשׂוֹת שׁוּם דָּבָר בַּעֲבוֹדַת ה'", אבער איך זאג אז שכחה איז א מורא'דיגע מעלה, ווען א מענטש וואלט געדענקט יעדע זאך וואס ער האט געטון וואלט ער נישט געקענט אנגיין ווייטער אין לעבן, ווייל עס וואלט אים געשטערט אלעס וואס ער האט געטון, דאס איז פשט אין פסוק: "וְיָשָׁן מִפְּנֵי חָדָשׁ תּוֹצִיאוּ", נעם אוועק די אלטע זאכן כדי זאלסט קענען אנהייבן נייע, "וַאֲכַלְתֶּם יָשָׁן נוֹשָׁן", מען עסט זיך אויף פון די אלטע זאכן, די תורה בעט, עס זיך נישט אויף מיט אלטע זאכן, פארגעס פון וואס איז געווען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#75 - אפלאזן דעם 'ארור המן' און ווערן 'ברוך מרדכי'
התחזקות, התחדשות, פורים

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת פקודי, ב' דראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מאנסי


עס קומען יעצט זייער הייליגע טעג, פורים איז א צייט וואס (אסתר ט, א): "וְנַהֲפוֹךְ הוּא", מען קען זיך אינגאנצן איבערדרייען, "יש עניין שיתהפך הכל לטובה" (ליקוטי עצות התחזקות, סימן לו), מען קען זוכה זיין צו ווערן א צדיק, אפלאזן דעם 'ארור המן' און ווערן 'ברוך מרדכי'; אפילו אויב מען איז אין (מגילה יג:): "חֵיקוֹ שֶׁל אֲחַשְׁוֵרוֹשׁ", מען דערטרונקט זיך אין בלאטע – לערנען אונז די צדיקים מרדכי ואסתר: "אנטלויף פון די טומאה, לויף צום צדיק", חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שם), אסתר זאגט אונז: "עוֹמֶדֶת מֵחֵיקוֹ שֶׁל אֲחַשְׁוֵרוֹשׁ", שטיי אויף פון די שויס פון אחשורוש, "טוֹבֶלֶת", גיי אין מקוה, "וְיוֹשֶׁבֶת בְּחֵיקוֹ שֶׁל מָרְדְכַי", גיי צו מרדכי הצדיק'ס שויס.


דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עד): "וְעַכְשָׁיו, וְלֹא סִיֵּים", קען מען זאגן: "ענדיג נישט זאגן 'ועכשיו'", מען דארף א גאנץ לעבן זיין גרייט צו זאגן "'ועכשיו', איך הויב יעצט אן", 'ולא סיים', און נישט ענדיגן אנהויבן מאכן פרישע התחלות.

#74 - א רחמנות אויף דעם וואס פאלגט נישט דעם רבינ'ס עצות
התחזקות, התחדשות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת משפטים, שובבי"ם, כ"ח שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


פאלג דעם רבי'ן, פאלג די עצות; דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנד): "אויף צוויי כיתות מענטשן האב איך גרויס רחמנות, אויף די מענטשן וואס זענען נישט מקורב געווארן צו מיר און אויף די מענטשן וואס האבן יא געוויסט פון מיר אבער האבן מיך נישט געפאלגט, ווייל איך ווייס אז עס וועט קומען א צייט ווען מען וועט ליגן מיט די פוס צום טיר, דעמאלט וועט דער מענטש גרויס חרטה האבן פארוואס ער איז נישט מקורב געווארן צו מיר און פארוואס ער האט מיך נישט געפאלגט, ווייל אויב וואלט ער געווען מקורב צו מיר און מיך געפאלגט, וואלט נישט געווען קיין דרגא אויף דער וועלט וואס ער וואלט נישט צוגעקומען דערצו, אבער דעמאלט וועט שוין גארנישט נוצן, עס וועט שוין זיין צו שפעט".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#73 - איך בין אהיימגעקומען פון שטעטל אן אויפגעפרישטער
התחזקות, שטעטל, התחדשות, שמחות, נקודות טובות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בשלח, שובבי"ם, י"ג שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דעם פארגאנגענעם שבת פרשת בא בין איך געווען אין שטעטל ביי די שבת שבע ברכות פון מיין זון שמעון נרו יאיר. די סעודות איז געווען ביים מחותן אין שטוב, ביי אברהם משה, עס האט געהאט אלע טעמים; אזוי שיין, אזוי פשוט. דורכאויס די גאנצע סעודה האט מען געדאנקט דעם אייבערשטן פאר די חסד חינם אז מיר ווייסן פון רבי'ן, מיר קריגן נישט אויפן רבי'ן און מיר ווייסן און לעבן מיט די זיסע עצות.


שבת איז געווען זייער קאלט, אבער אין הארץ איז געווען זייער ווארעם, מען האט זיך אזוי מחי' געווען מיט די עצות און חיזוק פון הייליגן רבי'ן. איך בין אהיים פון שטעטל אן אויפגעפרישטער, ווען איך קום אין שטעטל שעפ איך אזויפיל נחת פון די תלמידים, עס איז אזוי שיין צו זען ווי מען לעבט מיט די עצות פון רבי'ן, די עצות וואס מיר האבן באקומען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו.


שבת אינדערפרי ביי ספורי מעשיות האבן מיר געלערנט די מעשה פונעם הינקעדיגער (ספורי מעשיות, מעשה ג' מחגר), ער האט גארנישט געהאט, ער איז געקראכן אויף דער ערד און געגעסן גראז, אזוי האט ער געטון פאר א לאנגע צייט, ביז ער איז אנגעקומען צו א קרויט וואס האט אים זייער געפאלן, און פון דארט און ווייטער האט זיך אנגעהויבן זיין ישועה, ער האט געפונען א דיימאנט פול מיט סגולות וכו' און ער איז צוגעקומען צו הויכע מדריגות; אלעס האט זיך אנגעהויבן פון דעם וואס 'עס האט אים געפאלן די קרויט', מיר האבן גערעדט אז ווען א מענטש איז מרוצה מיט וואס דער אייבערשטער מאכט, ער איז צופרידן מיט וואס ער האט - קען ער זוכה זיין צו זייער שיינע זאכן, אפילו ער האט נאר גראז צו עסן; אויב האט ער הנאה פון דעם, ער איז אין א גוטע גוסטע - קומט מען צו זייער שיינע זאכן.


ביי שלש סעודות האבן מיר גערעדט פון די שווערע שאלה וואס אלע פרעגן, דער אייבערשטער זאגט פאר משה רבינו (שמות י, א): "בֹּא אֶל פַּרְעֹה", קום צו פרעה, "כִּי אֲנִי הִכְבַּדְתִּי אֶת לִבּוֹ", ווייל איך האב אים הארט געמאכט זיין הארץ וגו'; עס איז שווער, ווייל וואס האט די טעם מיט די באפעל? אויב ער האט א שווערע הארץ און ער וועט נישט וועלן ארויסשיקן די אידן - איז וואס שיקט מען אים צו פרעה, וואס האט ער פון גיין צו פרעה?!


מען קען עס פארשטיין מיט די ווערטער פון הייליגן רבי'ן, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מט; לקוטי עצות אות התחזקות, סימן לז): "מַעֲלָה גְּדוֹלָה כְּשֶׁיֵּשׁ עֲדַיִן יֵצֶר הָרַע לָאָדָם", עס איז א גוטע זאך ווען מען האט נאך א יצר הרע, "כִּי אָז יָכוֹל לַעֲבֹד אוֹתוֹ יִתְבָּרַךְ עִם הַיֵּצֶר הָרַע דַּיְקָא", ווייל אזוי קען מען דינען דעם אייבערשטן מיטן יצר הרע, "דְּהַיְנוּ לְהִתְגַּבֵּר מִתּוֹךְ חֲמִימוּת הַיֵּצֶר הָרָע", זיך צו שטארקן אויף די ברענעדיגע פייער וואס דער יצר הרע ברענט, "לְהַמְשִׁיךְ מִמֶּנּוּ לְתוֹךְ אֵיזֶה עֲבוֹדָה מֵעֲבוֹדָתוֹ יִתְבָּרַךְ", און אזוי דינען דעם אייבערשטן, "וְאִם אֵין יֵצֶר הָרַע לָאָדָם", אבער ווען מען האט מער נישט קיין יצר הרע, "אֵין עֲבוֹדָתוֹ נֶחֱשֶׁבֶת כְּלָל", איז די עבודה נישט אזוי חשוב. "וּבִשְׁבִיל זֶה מַנִּיחַ הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ אֶת הַיֵּצֶר הָרָע שֶׁיִּתְפַּשֵּׁט כָּל כָּךְ עַל הָאָדָם", דעריבער מאכט דער אייבערשטער עס זאל זיין א יצר הרע מיט ברענעדיגע תאוות, "וּבְיוֹתֵר עַל מִי שֶׁחָפֵץ בֶּאֱמֶת לְהִתְקָרֵב אֵלָיו יִתְבָּרַךְ", און נאך מער ביי ערליכע אידן וואס ווילן זיין ערליך און הייליג, ווייל דער אייבערשטער וויל דער מענטש זאל זיך שטארקן אויפן יצר הרע, "אַף עַל פִּי שֶׁעַל יְדֵי הִתְפַּשְּׁטוּתוֹ וְהִתְגָּרוּתוֹ כָּל כָּךְ הוּא מֵבִיא אֶת הָאָדָם לְמַה שֶּׁמֵּבִיא, לְכַמָּה עֲווֹנוֹת וּפְגָמִים גְּדוֹלִים", אפילו עס פאסירט אז דער מענטש פאלט אראפ אין עבירות, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּל כְּדַאי אֶצְלוֹ יִתְבָּרַךְ בִּשְׁבִיל הַתְּנוּעָה טוֹבָה, מַה שֶּׁבְּתֹקֶף הִתְגַּבְּרוּתוֹ שֶׁל הַיֵּצֶר הָרָע, מִתְגַּבֵּר עָלָיו הָאָדָם בְּאֵיזֶה תְּנוּעָה וּבוֹרֵחַ מִמֶּנּוּ", דאך איז דאס זייער חשוב און טייער פארן אייבערשטן, "שֶׁזֶּה יָקָר אֶצְלוֹ יִתְבָּרַךְ בְּיוֹתֵר מֵאִלּוּ עָבַד אוֹתוֹ אֶלֶף שָׁנִים בְּלִי יֵצֶר הָרָע", עס איז מער ווערד פארן אייבערשטן ווען מען דינט אים מיט א ברענעדיגע יצר הרע - ווי א צווייטער וואס דינט דעם אייבערשטן טויזנט יאר אן קיין יצר הרע, "כִּי כָּל הָעוֹלָמוֹת לֹא נִבְרְאוּ כִּי אִם בִּשְׁבִיל הָאָדָם", ווייל די גאנצע וועלט האט דער אייבערשטער באשאפן נאר צוליב דעם מענטשעלע וואס לערנט און דאווענט, "שֶׁכָּל מַעֲלָתוֹ וַחֲשִׁיבוּתוֹ הִיא מֵחֲמַת שֶׁיֵּשׁ לוֹ יֵצֶר הָרָע כָּזֶה וְהוּא מִתְחַזֵּק כְּנֶגְדּוֹ", און נאר ווייל דער מענטש האט א יצר הרע וואס ציט אים אוועק, און ציט אים צו נישט גוטע זאכן, און אז מען שטארקט זיך אויף דעם יצר - איז מען זייער חשוב ביים אייבערשטן.


מיט דעם פארשטייט מען דעם טעם פון: "בֹּא אֶל פַּרְעֹה, כִּי אֲנִי הִכְבַּדְתִּי אֶת לִבּוֹ", מען רעדט צו אונז מענטשן, דוקא ווייל מען האט א שווערע יצר הרע, מען האט א שווערע הארץ, דוקא צו אים רעדט מען; זאלסט נאכאמאל פרובירן צו זיין גוט, און נאכאמאל זיך אויפהייבן, און אז דו זעסט אז עס גייט נישט, זאלסטו וויסן, דוקא אזא איינער - פון אים האט דער אייבערשטער הנאה.


איך האב נאך אסאך צו שרייבן פון דעם שבת אבער איך מוז אהיימלויפן העלפן מיין ווייב לייגן שלאפן די קינדער, ליינען קריאת שמע מיט זיי, אפאר קינדער שפירן זיך נישט אזוי גוט, דארף איך מקצר זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#72 - זיין פרייליך שבת
שלום בית, שבת קודש, התחדשות, תפילה, תיקונים

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ויחי, ט"ז טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


מאך שיינע שבת'דיגע סעודות, דאס איז אלעס מתקן.


מוהרא"ש ברענגט די ווערטער פון די הייליגע חכמים (תנחומא בראשית, סימן ג): "עוֹנֶג שַׁבָּת כְּאֶלֶף תַּעֲנִיּוֹת", א פארגענוגן שבת איז אזוי ווי טויזנט טעג פון פאסטן; זאלסטו זיך האלטן שטארק ווי אייזן, פעלזן פעסט, צו זיין פרייליך שבת, נישט ווערן נערוועז פון די ווייב און קינדער; דורך תפילה קען מען קומען צו דעם, צו האבן א שיינע שבת.


אויך זאלסטו געבן גוטע ווערטער פאר דיין ווייב, אויך זאלסטו מאכן צייט איר אויסצוהערן און שמועסן מיט איר.


טייערער ברודער, איך בעט דיר בלייב פריש, באניי זיך מיט די עצות פון רבי'ן; מען דארף טון די עצות און לערנען די ספרים, מען זאל נישט איינשלאפן נאר בלייבן וואך.


שרייב מיר פון דיין חיים טובים.

#71 - מען דארף זיך באנייען
התחזקות, שטעטל, התחדשות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ויחי, ט"ו טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האף צום אייבערשטן אלעס איז גוט ביי דיר; דיין שלום בית, דיין פרנסה, איך האב שוין זייער לאנג נישט געהערט פון דיר. אינטערעסאנט איז, דו וואוינסט אין שטעטל און שוין כמה חדשים וואס איך הער גארנישט וואס דו מאכסט, און אין ארץ ישראל איז דא וואס איך הער כאטשיג איין מאל א וואך, זיי ווילן קומען וואוינען אין שטעטל צו זיין נאנט, אבער עס האט נישט מיט וואו מען וואוינט...


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך, באניי זיך, ווער פריש מקורב. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן סב): "בְּכָל פַּעַם וּפַעַם שֶׁנּוֹסֵעַ לְהַצַּדִּיק, צָרִיךְ שֶׁיִּרְאֶה שֶׁיָּבוֹא בְּכָל פַּעַם מֵחָדָשׁ", יעדעס מאל דארף מען טראכטן דאס איז די ערשטע מאל וואס איך בין געקומען צום צדיק, "לֹא כְּמוֹ שֶׁכְּבָר הָיָה אֵצֶל הַצַּדִּיק", נישט איך בין שוין דא אן אלטער מקורב, "וְעַכְשָׁו הוּא בָּא פַּעַם שֵׁנִית", און יעצט בין איך נאכאמאל געקומען, "רַק כְּמוֹ שֶׁלֹּא הָיָה מֵעוֹלָם אֵצֶל הַצַּדִּיק", נאר מען זאל טראכטן איך בין נאכנישט געווען ביים צדיק, "וְיִהְיֶה אֶצְלוֹ כְּמוֹ שֶׁבָּא עַכְשָׁו מֵחָדָשׁ פַּעַם רִאשׁוֹן", איך בין יעצט געקומען פונדאסניי.


ברודער, שטארק זיך, אויף יעדן איינעם גייען אריבער שווערע טעג; וואויל איז דעם וואס האט התקשרות וביטול צום צדיק, דער קען אלעס בייקומען.

#70 - א שאד דיינע שיינע טעג און יארן גייען אריבער מיט גארנישט
חנוכה, התחדשות, סדר דרך הלימוד, תכלית, חכמות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת מקץ, ראש חודש טבת, ו' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


חנוכה איז א צייט וואס מען קען זיך באנייען, אנהויבן פונדאסניי דינען דעם אייבערשטן, וויל איך דיך מחזק זיין זאלסט זיך באנייען מיט דיין עבודות השם, בעיקר מיטן לערנען די ספרים פון הייליגן רבי'ן און פון זיינע תלמידים, מאך זיך א שיעור אין ליקוטי מוהר"ן. דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן שמט): "שֶׁיְּכוֹלִין לִהְיוֹת נַעֲשֶׂה בַּעַל תְּשׁוּבָה גָּמוּר עַל יְדֵי לִמּוּד הַסֵּפֶר שֶׁלּוֹ", מען קען ווערן אן אמת'ער בעל תשובה אז מען לערנט זיינע ספרים. "וְאָמַר, שֶׁמִּי שֶׁיֵּשֵׁב וְיַעֲסֹק בִּסְפָרָיו רַק בְּלִי קִנְטוּר וְנִצָּחוֹן, וְיִסְתַּכֵּל בּוֹ בֶּאֱמֶת, אָז בְּוַדַּאי יִהְיוּ נִבְקָעִין אֶצְלוֹ כָּל גִּידֵי קַשְׁיוּת לְבָבוֹ", נאך האט דער רבי געזאגט: "ווער עס וועט לערנען זיין ספר מיט אן אמת, וועט זיך אים עפענען אלע זיינע פארשטאפטע אדערן".


איך בעט דיך זייער, לאז אפ דיינע חכמות, פאלג דעם רבי'ן בתמימות. נעם אן דעם סדר דרך הלימוד (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), לערן יעדן טאג שיעורים כסדרן בכל התורה כולה; מקרא, משנה, גמרא - בבלי ירושלמי, תוספתא, ועוד; לאז זיך נישט נארן, וואס בלייבט פון אלע נארישקייטן? נאר תורה בלייבט.


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן ו): "הַיֵּצֶר הָרָע דּוֹמֶה כְּמוֹ מִי שֶׁהוֹלֵךְ וְרָץ בֵּין בְּנֵי אָדָם, וְיָדוֹ סְגוּרָה וְאֵין אָדָם יוֹדֵעַ מַה בְּתוֹכָהּ", דער יצר הרע איז צוגעגליכן צו א מענטש וואס לויפט צווישן מענטשן מיט א פארמאכטע האנט, ער פאפט אויס אלעמען און פרעגט זיי: "וואס האב איך אין מיין האנט?" פאר יעדן איינעם דאכט זיך אז ער האט אין זיין האנט דאס וואס ער וויל, דעריבער לויפן אים אלע נאך, ווייל מען מיינט אז מען וועט באקומען די זאך וואס מען וויל, "וְאַחַר כָּךְ הוּא פּוֹתֵחַ אֶת יָדוֹ וְאֵין בָּהּ כְּלוּם", אבער ביים ענדע עפנט ער זיין האנט און מען זעט אז עס איז גארנישט דא דארט, "כְּמוֹ כֵן מַמָּשׁ הַיֵּצֶר הָרָע", אזוי אויך – זאגט דער רבי – איז מיטן יצר הרע, "שֶׁהוּא מְרַמֶּה כָּל הָעוֹלָם, וְהַכֹּל רָצִים אַחֲרָיו וּמְרַמֶּה לְכָל אֶחָד וְאֶחָד", ער רעדט איין א מענטש אז ער זאל אים נאכלויפן, ווייל אזוי וועט ער באקומען אלע זיינע תאוות, אבער ביים סוף ווען דער מענטש גייט אוועק פון די וועלט, עפנט ער זיין האנט און מען דערזעט זיך אינגאנצן אפגעפאטשט, נאכדעם וואס מען איז אים נאכגעלאפן א גאנץ לעבן אומזיסט.


וואו האלסטו אין משניות? וואו האלסטו אין ש"ס? א שאד דיינע שיינע טעג און יארן גייען אריבער מיט גארנישט; דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן נא): "אֶת זֶה תְּקַבְּלוּ מִמֶּנִּי שֶׁלֹּא יַטְעֶה אֶתְכֶם הָעוֹלָם, כִּי הָעוֹלָם מַטְעֶה מְּאֹד", דאס זאלט איר מקבל זיין פון מיר, 'די וועלט נארט אייך, לאזט אייך נישט נארן'; א מענטש דארף זייער אכטונג געבן ער זאל זיך נישט אפנארן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן חנוכה.

#69 - הויב אן נאכאמאל זיין ערליך, ביסט היינט ניי געבוירן
התחזקות, עבודת השם, התחדשות, סדר דרך הלימוד, יאוש, תמימות, שכחה

 


בעזרת ה' יתברך - היום ב' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


הויב אן נאכאמאל זיין ערליך; אפילו דו האסט שוין אנגעהויבן אזויפיל מאל און עס האט זיך גארנישט אויסגעלאזט פון אלע פרישע התחלות - זאלסטו יעצט אנהויבן פון ניי; פארגעס וואס איז געווען, טראכט 'איך בין היינט ניי געבוירן.


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "ביי די וועלט איז שכחה א חסרון, ביי מיר איז שכחה א גרויסע מעלה, ווייל ווען עס וואלט ווען נישט געווען שכחה וואלט מען נישט געקענט דינען דעם אייבערשטן, ווייל מען וואלט נישט אויפגעהערט צו טראכטן פונעם פארגאנגענהייט, פון אלע דורכפעלער און אלע פראבלעמען וואס מען איז דורך, און דאס וואלט געמאכט אז דער מענטש זאל נישט וועלן נאכאמאל פרובירן צו זיין אן ערליכער איד, אבער יעצט אז עס איז דא שכחה, קען מען זיך באנייען און אנהויבן פון דאס ניי".


אז דו וועסט אננעמען דעם רבינ'ס ווערטער בתמימות, דו וועסט פארגעסן וואס איז געווען, דו וועסט טראכטן: 'איך בין היינט ניי געבוירן' - וועסטו זייער מצליח זיין, דו וועסט ווערן א גרויסער צדיק.


נעם א חומש און הויב אן מעביר סדרה זיין פון היינט, ווארט נישט אויף סוף וואך, שטופ נישט אפ אויף מארגן; היינט הויב אן לערנען חומש, אויך זאלסטו היינט לערנען א פרק משניות און א בלאט גמרא. דער רבי זאגט, ווער עס לערנט יעדן טאג די לימודים - ווערט ביים סוף געזונט, מען ווערט ערליך און הייליג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#68 - האלט אייך פריש, און רעדט נאר פון פשוטע זאכן
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, חברים, קדושה, שלום בית, התחזקות, הפצה, דרך ארץ, חסידות ברסלב, דרשות, מדות טובות, התחדשות, בית המדרש, נסיונות, בריוו, עצתו אמונה, ראש ישיבה, מורה דרך, אשר בנחל, דאווענען, מנין, לצנות, עקשנות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת פרשת בהר בחוקותי, כ"א אייר, ל"ו לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, טייערע ליבע ברידער, תלמידי היכל הקודש בארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


איך האב זייער הנאה געהאט צו זיין אין ארץ ישראל, זיך טרעפן נאכאמאל מיט אייך און זיך קענען מחזק זיין מיט די שיינע עצות פון הייליגן רבי'ן.


איך וויל איבערבעטן די אלע חברים וואס איך האב נישט באגרוסט, די אלע וואס האבן געווארט אין ירושלים נאכן שיעור צו קענען געבן שלום; וואלט איך געגעבן נאך איינעם שלום - וואלט איך פארפאסט די פליגער. איך האב געמיינט די פליגער פארט אהיים אום איינס אזייגער, איך האב אויסגערעכנט אנצוקומען אין צייט, למעשה ווען איך בין אנגעקומען אין לופט פעלד ווייזט מען מיר: "פארמאכט!" זיי זאגן איך האב געמאכט א טעות, די פליגער פארט שוין צוועלף דרייסיג. מיר זענען שיעור געווארן פארלוירן, מיר האבן זיך שנעל דערמאנט פון די עצה פון תפילה, אלע האבן געבעטן: "רבונו של עולם העלף מען זאל אונז עפענען און מיר זאלן אנקומען בשלום", און ניסים איז געשען, מען האט אונז גענומען און דורכגעפירט אלע ווארטעס.


איך וויל איבערבעטן די גבאים, זיי זאלן נישט זיין וויי געטון אז איך בין נישט געקומען צו זיי אין שול; איך באקום בריוו אז עס טוט וויי פארוואס איך גיי נאר אין ירושלים און איך בין נישט געקומען צו זיי. וויסן זאלט איר, מיין פלאן איז געווען צו קומען צו אלע שול'ן; צפת, בית שמש, יבנאל, בראכפעלד און אלעד, אבער איך האב געהאט די מצוה פון מכבד זיין מיין שווער און מיין טאטע, בין איך געבליבן זיצן אין מירון מיט זיי, איך האב געוואלט קומען און איך וועל נאך קומען.


די פראגע איז נאר, אויב איך וועל קומען - צי וועל איך אייך נאך טרעפן; ווייל מען דארף רחמי שמים צו זיין פריש ביים רבי'ן. איך האב געזען אין ארץ ישראל אינגעלייט וואס זענען שוין נישט ווי אמאל, איך האב זיי געפרעגט, זאגט מיר דעם אמת, איר הערט נאך די שיעורים וואס מען שמועסט אין ישיבה? זאגן זיי, ניין, היינט דארפן זיי דאס שוין נישט, היינט זענען זיי שוין ביי מוחין דגדלות. האב איך געזען אז מען דארף האבן א זכיה צו קענען בלייבן פריש מקורב ביים רבי'ן.


איך וועל קומען צו אייך, און איך וויל אייך אלע טרעפן. געבט אכטונג זיך נישט דרייען צווישן לצים. געבט אכטונג פון די וואס רופן זיך ברסלב נייטראל, די וואס שפעטן פון צדיקי אמת, די וואס מאכן א געשפעט; ווייל נאכדעם ווערט מען אפגעקילט. מען קען שוין נישט הערן די שיינע זיסע עצות פונעם צדיק, ביז מען הערט אויף לערנען, מען הערט אויף דאווענען, ביז מען הערט אויף בענקען צום אייבערשטן און מען פארלירט אלעס.


איך וויל בעטן אונזערע טייערע גבאים, די אלע וואס לערנען פאר אין אונזערע שטיבלעך; לערנט פשוט'ע ווערטער, לערנט נישט קיין טיפע תורות און משלים, קיינער האט נישט כח פאר די מעשיות מיט משלים, מיטן נמשל וואס שטימט זייער שיין מיטן משל, אבער מיטן מענטש שטימט עס נישט. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן כח) אויף די איז געזאגט געווארן: "'הַמְּעַט מִכֶּם הַלְאוֹת אֲנָשִׁים כִּי תַלְאוּ גַּם אֱלֹקִים', כִּי מְיַגְּעִים אֲנָשִׁים שֶׁבָּאִים לִשְׁמֹעַ דְּרוּשָׁם וְתוֹרָתָם, וַאֲנָשִׁים חוֹשְׁבִים שֶׁיָּבוֹאוּ לְאֵיזֶהוּ תּוֹעֶלֶת עַל יָדָם, הַיְנוּ שֶׁיָּבוֹאוּ לָדַעַת אֶת ה' אֵיךְ לַעֲבֹד, וְהֵם הָאֲנָשִׁים אֵין מַשִּׂיגִים שׁוּם תּוֹעֶלֶת, כִּי תּוֹרָתָם שֶׁל אֵלּוּ הַתַּלְמִידֵי חֲכָמִים אֵין לָהּ כֹּחַ לְהַדְרִיךְ אֶת הָאָדָם בְּדֶרֶךְ הַטּוֹב כִּי מִבִּישָׁא לָא הֲוֵי טָבָא, וְלֹא עוֹד, כִּי תַלְאוּ גַּם אֱלֹקִים כְּאִלּוּ לוֹאֶה הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מִלַּעֲזר לָעוֹבְדִים אוֹתוֹ, נִמְצָא שֶׁעַל יְדֵי זֶה אֵלּוּ בְּנֵי אָדָם נוֹפְלִים בִּכְפִירוֹת גְּדוֹלוֹת וְחוֹשְׁבִים, חַס וְשָׁלוֹם, 'לֹא יִרְאֶה וְלא יָבִין אֱלֹקִים בְּמַעֲשֵׂה בְּנֵי אָדָם' עַל יְדֵי זֶה 'אֶת יִרְאֵי ה' לֹא יְכַבְּדוּ'".


וואס יא? רעדט פון זיך אויפפירן מיט דרך ארץ צו די עלטערן, רעדן מיט דרך ארץ צו טאטע מאמע, שווער און שוויגער. רעדן מיט דרך ארץ צו די ווייב, מכבד זיין די ווייב, רעדן שיין צו די ווייב. פארוואס פאר חברים האט מען כח זיי צו טון טובות און ווען די ווייב בעט זיך פאר א טובה דריידט מען זיך ארויס? און אפילו די וואס טוען שוין יא - טוען דאס מיט א גאנצע טובה, פארוואס? פארוואס איז די ווייב נישט אינטערעסאנט?! נאר אז מען איז מכבד די ווייב, מען קוקט אויף איר ווי זי איז א מתנה פונעם אייבערשטן, מען ערווארט גארנישט פון איר - דאס איז אן ערליכער איד.


איך בעט די גבאים וואס לערנען פאר, לערנט פאר בריוו פון מוהרא"ש; חיזוק אויף אמונה, חיזוק אויף דאווענען די דריי תפילות מיט מנין, חיזוק אויף זיין פרייליך, אויך זאל מען זיך ליב האבן.


טייערע ליבע ברידער, ווערט נישט אלט און ווערט נישט מיד. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב, סימן מח): "צְרִיכִין לִהְיוֹת עַקְשָׁן גָדוֹל בַּעֲבוֹדַת ה'", ווער עס וויל זיין אן ערליכער איד, דארף וויסן אז מען קען נישט זיין אן ערליכער איד נאר אז מען איז א גרויסער עקשן, עס זאל נישט אינטערעסירן דעם מענטש צי ער פאלט צי נישט, ווייל דער יצר הרע האלט אין איין אראפווארפן דעם מענטש, ער ברענגט אריין אין אים חלישות הדעת, דער מענטש זאל טראכטן כאילו דער אייבערשטער דארף אים נישט, ער וויל דער מענטש זאל אפלאזן זיין ווילן; אבער ווען א מענטש איז אן עקשן און ער לאזט נישט נאך, אפילו ער האלט אין איין פאלן, ער איז פוגם בברית רחמנא לצלן דאך גייט ער שטענדיג צוריק צום אייבערשטן - וועט ער זוכה זיין סוף כל סוף צו אלע מדריגות.


איך בעט ענק זייער, זייט שטארק ביי זיך, געבט נישט נאך, געבט נישט אויף; אזוי גייט עס מיט יעדן איינעם, ווען מען וויל זיין גוט - הויבט מען אן פאלן, ווען מען הויבט אן תשובה טון - הויבט מען אן האבן ביטערע נסיונות. אזוי ווי דער רבי זאגט (שם): "כִּי כֵן דֶּרֶךְ הַבַּעַל דָּבָר וְהַסִּטְרָא אָחֳרָא, כְּשֶׁרוֹאֶה שֶׁהָאָדָם סָמוּךְ סָמוּךְ מַמָּשׁ לְשַׁעֲרֵי הַקְּדֻשָּׁה, וְכִמְעַט שֶׁיִּכְנֹס אֲזַי הוּא מִתְפַּשֵּׁט עָלָיו בְּהִתְגַּבְּרוּת גָּדוֹל מְאֹד מְאֹד רַחֲמָנָא לִצְלָן", דאס איז די וועג פון די סטרא אחרא, ווען זיי זעען ווי דער מענטש גייט שוין אט אט זיין אן ערליכער איד, זיי זעען ווי דער מענטש גייט שוין כמעט אריין אין די טיר פון קדושה, דעמאלט פארלייגן זיי זיך זייער שטארק אויפן מענטש מיט א מורא'דיגע שטארקייט רחמנא לצלן, און ווען דער מענטש ווייסט נישט אז דאס איז נאר אים אוועק צו שלעפן און אים צו צעברעכן - געבט ער אויף און לאזט אלעס אפ.


דאס איז די שיינקייט פון א איד און דאס האט דער אייבערשטער ליב; צו זען ווי א איד וואס עס קאכט אין אים שמוץ און נארישקייטן, מיט דעם אלעם דערהאלט ער זיך און ער קומט נאכאמאל צוריק, ער בעט דעם אייבערשטן און וויינט זיך אויס: "רבונו של עולם, איך וויל זיין אן ערליכער איד, האב אויף מיר רחמנות וכו' וכו'; דאס קען אפילו א מלאך נישט באווייזן.


טייערע ליבע ברידער, יעדער איינער פון ענק זאל עפעס טון פאר הפצה.


א גוט שבת.


 

#67 - עס זאל נישט אריבערגיין א טאג אן טון פאר נשמות ישראל
הפצה, חסידות ברסלב, התחדשות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בהר בחוקותי, י"ט אייר, ל"ד לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


גיי הפצה, רו נישט, האב רחמנות אויף אנדערע. בעיקר אויף בחורים און אינגעלייט וואס טאפן א וואנט, זיי ווייסן נישט וואס מען וויל פון זיי.


געב זיי פון רבינ'ס עסן, געב זיי טועם זיין פון רבינ'ס תורה; דער הייליגער רבי האט אזעלכע חיזוק, אזעלכע שכל פאר יעדן איינעם, סיי דרי מעלה און סיי דרי מטה, פאר די וואס זענען אויבן ווייזט ער 'נאך דא אסאך העכער', און פאר די וואס זענען אונטן ווייזט ער 'דער אייבערשטער איז מיט דיר, ביי דיר און נעבן דיר; דארפסט נאר אויפמאכן די מויל, רעדן און שמועסן מיטן באשעפער'.


איך בעט דיר זייער זאלסט יעדן טאג טון פאר הפצה, עס זאל נישט אריבערגיין א טאג אן טון פאר נשמות ישראל. לאך זיך אויס פון די וואס שפעטן און לאכן, נעם דאס אן פאר תשובה, פאר א תיקון; דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ו): "וְעִקַּר הַתְּשׁוּבָה כְּשֶׁיִּשְׁמַע בִּזְיוֹנוֹ, יִדֹּם וְיִשְׁתֹּק".


קוק גוט, ווער עס איז עוסק אין הפצה - דער איז פריש, פיל מיט חיות, די זענען פרישע מקורבים, און די וואס זענען נישט עוסק אין הפצה, מיט די צייט שלאפן זיי איין, ביז זיי ווערן שוין נערוועז פון די וואס רעדן פון הפצה, פון רבי'ן, פון מוהרא"ש.


אם ירצה ה' פאר איך היינט נאכט אהיים פון ארץ ישראל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#66 - שטארק איז דער וואס הייבט זיך נאכאמאל אויף
התחזקות, התחדשות, נסיונות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תזריע מצורע, כ"ו ניסן, י"א לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך מיט אלע דיינע כוחות, לאז נישט אפ דיין ווילן צו זיין אן ערליכער איד; אפילו דו זעסט ווי דו האלסט אין איין פאלן - זאלסטו ווייטער וועלן און בענקען און בעטן - צו זיין גוט.


שטארק איז דער וואס הייבט זיך נאכאמאל אויף, שטארק איז דער וואס הויבט נאכאמאל אן; דער וואס פאלט נישט - איז נישט שטארק, דער איז א מלאך. דער אייבערשטער האט באשאפן דעם מענטש ווייל דאס איז וואס ער וויל זען, ווי פון אונזערע שוואכע נסיונות דינען מיר אים.


איך האב זייער הנאה אז דו ביסט מיט געקומען מיט אונזער נסיעה.


דיין ראש ישיבה.


 

#65 - אויפוועקן פון שלאף און זיך פריש מקרב זיין צום הייליגן רבי'ן
התחדשות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... נרו יאיר, מאנסי


איך געדענק יארן צוריק ביסטו געווען אזוי צופייערט, האסט געקאכט און געברענט מיטן דרך הלימוד, מיט די לימודים פון הייליגן רבי'ן, און שוין לאנגע יארן וואס איך הער נישט פון דיר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט זיך צוריק אויפוועקן פון דיין שלאף און זיך פריש מקרב זיין צום הייליגן רבי'ן און פאלגן זיינע עצות. ווייל ווער עס פאלגט דעם רבינ'ס עצות בתמימות ופשיטות - האט דער רבי צוגעזאגט - וועט נישט זיין קיין דרגא צו וואס ער וועט נישט זוכה זיין צו דעם.


 

#64 - אויב דו זוכסט א גוטער חבר, איך בין גרייט צו זיין דיין חבר
חברים, צדיקים, רעדן, התחדשות, ראש ישיבה, לצנות, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מן הסתם ווייסטו נישט ווי שטארק איך בענק זיך נאך דיר, וואלסטו געוויסט ווי איך בענק נאך דיר - וואלסטו זיכער געקומען פון צייט צו צייט, גערופן אדער געשריבן.


טייערער ..., וואס מאכסטו? ווי אזוי גייט דיין עבודת השם? ווי אזוי גייט דיר דיינע שיעורים כסדרן?


אויך וויל איך הערן פון דיין טייערע ווייב תחי'. איך האף צום אייבערשטן אז דו ביסט איר מכבד, ווייל זי איז א טייערע מתנה פון אייבערשטן פאר דיר.


שטארק זיך, נעם זיך נאר גוטע חברים וואס האבן א ריינע שפראך, אנטלויף פון די וואס רעדן ליצנות אויף צדיקים און ניבול פה. אויב דו זוכסט א גוטער חבר, איך בין גרייט צו זיין דיין חבר.


שרייב מיר כאטשיג איין מאל א וואך - וועסטו מיר מחי' זיין.


 

#63 - פארגעסט פון די אלטע ווייטאג, הויבט אן פונדאסניי
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שמחה, התחדשות, טערעפי, שכחה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ויקהל-פקודי, החודש, מברכים החודש, כ"ד אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי', צפת


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך וויל אייך זייער בעטן איר זאלט זיך שטארקן צו זיין פרייליך. פארגעסט אלעס וואס איז געווען, טראכטס נישט אלטע מעשיות; די אלטע מעשיות ברענגט נאר ווייטאג, טראכטס 'דער אייבערשטער איז מיט מיר, ביי מיר, נעבן מיר', טראכטס אז דער אייבערשטער האט אייך ליב, ער ווארט צו הערן אייער קול ווי איר בעט אים.


ארבעטס אויף שמחה, דאס איז די וויכטיגסטע זאך; אז מען איז פרייליך - האט מען אלעס, און אז מען איז טרויעריג קען מען אלעס האבן און מען האט גארנישט.


די נארישע פארטעמפטע טערעפיסטן האבן א וועג ווי מער מאכן דעם מענטש נאכאמאל טראכטן פון זיין אלטע ווייטאג, עס איז ביי זיי א גאנצע זאך ווי מען קען מאכן דער מענטש זאל חזר'ן אלטע ווייטאג. ביים רבי'ן איז פארקערט, דער רבי זאגט איך האב ליב ווען מען פארגעסט וואס איז געווען און מען באנייט זיך, נאר אזוי קען מען מצליח זיין.


פארגעסט פון די אלטע ווייטאג, הויבט אן פונדאסניי, און בעטס אויף שמחה. בעטס דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער איך וויל זיין פרייליך, העלף מיר איך זאל פארגעסן אלע אלטע ווייטאג"; וועט איר זיין גליקליך און צופרידן.


א גוט שבת.


געבט א גרוס אייערע טייערע עלטערן.


 

#62 - יעצט איז די צייט זיך צו באנייען
בחור, שלום בית, התחזקות, צדקה, מוסדות, שטעטל, התחדשות, בית המדרש, חסד, סיפורי צדיקים, ישיבה, יאוש, פורים, שבת זכור

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תצוה, ט' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מיר שטייען יעצט אין זייער הייליגע טעג, עס קומט יעצט די הייליגע פורים טעג, עס אז א צייט וואס מען קען זיך באנייען; "קִיְּמוּ וְקִבְּלוּ הַיְּהוּדִים" (אסתר ט, כז), זאגן די הייליגע חכמים (שבת פח.): "הַדוּר קִבְּלוּהָ בִּימֵי אֲחַשְׁוֵרוֹשׁ", מען איז יעצט מקבל נאכאמאל די תורה; פארקערט וואס המן האט גע'טענה'עט (אסתר ג, ח): "יֶשְׁנוֹ עַם אֶחָד", זאגן חכמינו זכרונם לברכה (מגילה יג:) ווען המן האט פארגעשלאגן פאר אחשורוש צו הרג'ענען די אידן האט אחשורוש מורא געהאט, "אמר ליה מסתפינא מאלקיו", ער האט געזאגט איך האב מורא פונעם אייבערשטן, "דלא ליעביד לי כדעבד בקמאי", ער זאל נישט טון מיט מיר אזוי ווי ער האט געטון מיט אלע אנדערע וואס האבן געטשעפעט מיט די אידן, "אמר ליה ישנו מן המצות", האט המן געזאגט, דארפסט נישט מורא האבן, די אידן זענען אלט פון טון מצוות; דאס זאגט המן, דאס זאגט עמלק; אבער דער הייליגער רבי שרייט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עח): "גִיוַואלְד, זַייט אַייךְ נִישְׁט מְיַיאֵשׁ! קַיין יֵאוּשׁ אִיז גָארְנִישְׁט פַארְהַאנֶען!" הויב אן פונדאסניי.


קריג זיך נישט אין שטוב מיט דיין ווייב, זיי מותר, געב נאך; ביסט א ברסלב'ער חסיד - דארפסטו טון וואס דער רבי האט געזאגט. ווען בחורים פלעגן קומען צום רבי'ן פלעגט דער רבי אוועק שיקן, דער רבי פלעגט זאגן: "קום צוריק מיט א טלית". ווייל זוכה זיין צו טהרת המח והמחשבה איז נאר אז מען איז אן אדם השלם, מען איז חתונה געהאט. אויך האט דער רבי פארטריבן די וואס האבן נישט געהאט קיין שלום בית, ווייל ביים רבי'ן איז געווען זייער וויכטיג טהרת המח והמחשבה.


על כן בעט איך דיר זייער, לאז אפ די אלע מצוה'לעך וואס דו טוסט; לויף נישט אוועק פון שטוב מיטן אויסרייד אז דו גייסט טון חסד מיט דעם און מיט יענעם, בלייב אין שטוב, העלף דיין ווייב מיט די קינדער.


דעם שבת זאלסטו גיין אין שול, עס איז א חיוב צו הערן די קריאה פון שבת זכור, פון מחיאת עמלק. איך האב געזאגט אין שטעטל, אלע וואס דאווענען אין די שולן וואס מאכט זיך מזמן לזמן אז עס איז נישטא קיין מנין - דארפן די וואך מער אכטונג געבן עס זאל זיין מנין, און אז עס איז נישטא קיין מנין - דארף מען גיין צו א שול מיט מנין הערן די קריאה, עס איז א מצות עשה, און עס איז כדאי צו ברענגען די קינדער אפילו מען דארף גיין א ווייטע וועג.


איך וויל דיר בעטן, היות די בחורים אין ישיבה העלפן מיר זייער, זיי גייען פורים צאמנעמען געלט פון די וואס האבן א געפיל צו די ישיבה; אויב דו ווייסט פון חברים, משפחה און באקאנטע וואס נעמען אויף געלט גייערס און האבן א געפיל - זאלסטו זיך פארבינדן מיט שמעון פיש נרו יאיר, וועסטו מיר זייער העלפן.


עס קומט יעצט פסח מיר דארפן באצאלן די איינגעשטעלטע אויך דארף איך באצאלן חובות וואס איך האב געבארגט פאר די מוסד. בעט איך דיר, אויב דו קענסט העלפן מיט ברענגען אדרעסן - איז דאס זייער חשוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#61 - איך דאנק אלע אינגעלייט וואס העלפן דעקן די הוצאות בית המדרש
צדקה, חסידות ברסלב, שטעטל, התחדשות, בית המדרש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת משפטים, ל"ו שובבי"ם, כ"ב שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד אנשי שלומינו תלמידי היכל הקודש, תושבי קרית ברסלב ליבערטי, ה' עליהם יחיו


איך בענק זיך זייער צו ענק, איך האף דעם שבת שקלים צו קומען אין שטעטל. אויך וועל איך מיטן אייבערשטנ'ס הילף זיין אין שטעטל די קומענדיגע ימים טובים פסח און שבועות.


איך דאנק אלע אינגעלייט וואס העלפן דעקן די הוצאות בית המדרש, די געטרייע גבאים אברהם הערש און אברהם יושע דערציילן מיר ווער עס העלפט אויסהאלטן דעם בית המדרש. אויפהאלטן א בית המדרש קאסט געלט; לעקטער קאסט, געז קאסט, גארבעדזש קאסט, רייניגן; דער גוי וואס רייניגט, ער ווייסט נישט פון דאס גרויסקייט פון משמש זיין דעם רבי'ן, ער בעט געלט, קאפי און מילך קאסט, אזוי אויך די פעיפער גודס; די אלע זאכן קאסטן.


מען דארף קוקן אויפן שול ווי די אייגענע הויז. מען קומט אינדערפרי דאווענען, מען איז זיך מחי' מיט א געשמאקע ריינע שול - דארף מען אנטייל נעמען און געבן צדקה פארן שול.


איך האב נאר אויסגערעכנט אפאר זאכן, עס איז נאך דא אסאך הוצאות, מען דארף פאררעכטן כסדר זאכן וואס צעברעכן זיך, אפגערעדט די שטייער וואס די שטאט בעט, דאס איז זייער אסאך געלט.


שטארקט אייך מיט די עצות פון רבי'ן. מען דארף זיך כסדר באנייען ביים רבי'ן, נישט זיין אלט. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות צדיק, סימן עד): "הַמְקֹרָבִים שֶׁיֵּשׁ לַצַּדִּיק בְּחַיָּיו, הֵם יִהְיוּ מְקֹרָבִים בְּמוֹתָם"; ווער עס איז מקורב צום צדיק אויף די וועלט וועט זיין מקורב צום צדיק אויף יענע וועלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#60 - אז עס איז דיר טונקל, מאך זיך ליכטיג
תפילה והתבודדות, אמונה, התחדשות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת משפטים, ל"ה שובבי"ם, כ"א שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אז עס איז דיר טונקל - מאך זיך ליכטיג, נעם אריין דעם אייבערשטן אין זיך.


דער זוהר הקדוש זאגט (הקדמה, ד.) יעדן טאג גייט ארויס א בת קול פון הימל וואס רופט אויס: "מָאן מִנְכוֹן דִּי חֲשׁוֹכָא מְהַפְּכָן לִנְהוֹרָא" ווער פון אייך קען איבערדרייען און מאכן פון טונקל - ליכטיג, "וְטָעֲמִין מְרִירָא לְמִתְקָא עַד לָא יֵיתוֹן הָכָא" ווער פון אייך קען איבערדרייען און מאכן פון ביטער - זיס; "מָאן מִנְּכוֹן דִּמְחַכָּאן בְּכָל יוֹמָא לִנְהוֹרָא דְנָהִיר וכו'" ווער ווארט יעדן טאג אז עס זאל ליכטיג ווערן - דער וועט האבן א חלק לעולם הבא; ווייל ווען א מענטש איז זוכה און ער מאכט פון זיין ביטערע לעבן א זיס לעבן, און פון זיין טונקלקייט - ליכטיג, ווייל ער ווייסט אז אין די טונקלקייט איז באהאלטן דער אייבערשטער, און אין די ביטערניש איז באהאלטן דער זיסער באשעפער - דער איז א צדיק און ער איז זוכה צו עולם הבא.


דער אייבערשטער שטייט נעבן דיר, ער הערט אויס יעדעס ווארט, עפן דיין מויל און רעד צו אים. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן סב): "וּבֶאֱמֶת, אִם הָיָה יוֹדֵעַ הָאָדָם יְדִיעָה בְּלֵב שָׁלֵם", ווען א מענטש וואלט ווען געוויסט ביי זיך קלאר, "שֶׁ'מְּלֹא כָל הָאָרֶץ כְּבוֹדוֹ'", אז דער אייבערשטער איז איבעראל, "וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא עוֹמֵד בִּשְׁעַת הַתְּפִילָּה, וְשׁוֹמֵעַ הַתְּפִילָּה", און דער אייבערשטער שטייט נעבן אים בשעת ער דאווענט און ער הערט אויס יעדעס ווארט וואס ער בעט, "וַדַּאי הָיָה מִתְפַּלֵּל בְּהִתְלַהֲבוּת גָּדוֹל, וְהָיָה מְדַקְדֵּק מְאֹד לְכַוֵּן אֶת דְּבָרָיו", וואלט דער מענטש געדאוונט אזוי ווי עס דארף צו זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#59 - א מענטש איז צוגעגליכן צום בוים, מיר קענען זיך גוט באנייען
התחדשות, חמשה עשר בשבט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת יתרו, כ"ט שובבי"ם, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ג לפ"ק


לכבוד ... נרו יאיר


היינט איז ראש השנה פאר די ביימער, אין פסוק שטייט (דברים כ, יט): "כִּי הָאָדָם עֵץ הַשָּׂדֶה", א מענטש איז צוגעגליכן צום בוים; מיר קענען זיך היינט גוט באנייען, אפילו מיר זענען געווען ביז היינט טריקן און טויט - קענען מיר היינט אנהויבן וואקסן, דינען דעם אייבערשטן, לערנען און דאווענען.


די וואך איז די פרשה פון קבלת התורה, די עשרת הדברות איז געשריבן בלשון יחיד (שמות כ, ב): "אָנֹכִי ה' אֱלֹהֶיךָ", איך בין דיין באשעפער, "אֲשֶׁר הוֹצֵאתִיךָ מֵאֶרֶץ מִצְרַיִם", וואס איך האב דיך ארויסגענומען פון מצרים; דער אייבערשטער רעדט צו יעדן איינעם באזונדער, יעדער איד דארף טראכטן אז די תורה איז געגעבן געווארן נאר פאר אים, דער אייבערשטער רעדט צו אים און בעט אים: "זיי א איד, דין מיך".


באניי זיך, הויב אן מיט א פרישקייט צו לערנען דיינע שיעורים כסדרן, אביסל חומש מיט תרגום מיט אביסל משניות און גמרא; זאג די ווערטער פון די הייליגע תורה אפילו אן פארשטיין.


איך דארף גיין צו די בחורים, זיי ווארטן אויף מיר, זיי ווארטן אויף אביסל חיזוק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#58 - פלוצלונג שפאלט זיך דער ים און אלעס ווערט מסודר
התחזקות, דרשות, התחדשות, דאגות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בשלח, כ"ה שובבי"ם, י"א שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


פארליר זיך נישט, געב נישט אויף, דער אייבערשטער וועט דיר העלפן. אזוי ווי אידישע קינדער זענען געשטאנען ביים ים און נישט געקענט טראכטן פון וואו עס וועט קומען די ישועה, און דער אייבערשטער האט געשפאלטן דעם ים, אזוי איז ביי יעדן איינעם יעדן טאג; מען זארגט זיך מיט אזויפיל זארג: 'פון וואו וועט קומען מיין הילף? ווען וועט קומען די ישועה און ווי אזוי?' און פלוצלונג שפאלט זיך דער ים און אלעס ווערט מסודר.


דער פראבלעם איז נאר אז עס ווערט א פרישע דאגה און מען פארגעסט אז נעכטן און אייער נאכטן און אייער אייער נעכטן האט מען אויך געזארגט און געמיינט אז עס איז עק וועלט און דער אייבערשטער האט געהאלפן, איז וואס זארגסטו מיט א פרישקייט? פארוואס זאלסטו זיך נישט פארלאזן אויפ'ן אייבערשטן?


היינט נאכט וועט זיין די וועכנטליכע ליל שישי שיעור אין ישיבה, איך וויל דו זאלסט קומען צום שיעור. אויך וועט מען קענען מיטהאלטן די שיעור אין שטעטל, מאנסי, מאנרא, לעיקוואד, קאנאדע; עס איז זייער וויכטיג צו קומען כאטשיג די איינמאל א וואך זיך אויפפרישן מיטן רבינ'ס שכל און רבינ'ס עצות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.