בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#5 - ווי אזוי זיך אומצוגיין מיט גוים
שמחה, חינוך הילדים, גוים

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת קדושים, כ"ז ניסן, י"ב לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב


ווען דו גייסט מיט דיין זון שפאצירן און א גוי גריסט, ער שמייכלט צו דיין זון - זאלסטו אים אויסלערנען צוריק צו גריסן, אבער נאכדעם זאלסטו אים זאגן 'ווי גליקליך זענען מיר אז מיר זענען נישט קיין גוים'.


אזוי אויך ווען דו גייסט אין גראסערי און דער גוי שמייכלט צו דיינע קינדער, זאלסטו אויסלערנען דיינע קינדער צוריק צו גריסן, אבער גלייך נאכדעם זאג הויך: "שכוח אייבערשטער מיר זענען אידן, שכוח אייבערשטער מיר זענען נישט קיין גוים", און זיי אויסלערנען נישט צו קוקן אויף גוים און נישט האבן מיט גוים.


זיי זיך מחי' מיט דעם אז מיר זענען אידן, מיר זענען נישט געבוירן קיין גוים. מוהרא"ש זאגט, ווען מען איז זיך מחי' מיט 'שלא עשני גוי' קען מען נישט אראפפאלן, "כי בכל דבר יכולים הס"מ והקליפות להתאחז בו", ווייל אין יעדע זאך קענען די קליפות זיך אריינמישן און מחליש דעת זיין, "אבל בשמחה זו שלא עשני גוי", אבער ביי די שמחה ווען מען פרייט זיך אז מען איז נישט קיין גוי, "בזה אין להן שום שליטה", ביי דעם האבן זיי נישט קיין שליטה, ווייל דאס איז א פאקט, 'א גוי בין איך נישט, קענסט זאגן אויף מיר אז איך פיר זיך נישט אויף געהעריג, א איד פירט זיך נישט אזוי, פיין און וואויל, אבער א גוי בין איך נישט', "והשמחה הזו עולה על כל השמחות", און ווער עס פרייט זיך מיט דעם - דאס איז די גרעסטע פרייד, (עיין סידור עת רצון תפילת השחר, אות ב).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4 - גיין אנגעטון פראסט איז בכלל נישט שיין, עס איז עצבות און מרה שחורה
צניעות, גוים, בית פיגא

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת בהעלותך, י"ח סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


עס לוינט זיך פאר אייך איר זאלט זיך אנטון איידל, איידל אנגעטון האט אלע טעמים; איידל איז שיין, איידל איז רייך; גיין אנגעטון פראסט איז בכלל נישט שיין, עס איז עצבות און מרה שחורה; די וואס גייען אנגעטון פראסט זענען נישט צופרידן מיט זיך, זיי זענען ברוגז אויף זיך, זיי האבן נישט קיין טעם אין זייער לעבן. די גוים, די אומות העולם - זיי האבן נישט באקומען די מתנה וואס מיר אידישע קינדער האבן.


טוט זיך אן שיין, איידל; איך וויל זייער איר זאלט ווייטער קענען זיין ביי אונז אין בית פיגא, איך וויל אין בית פיגא זאלן אלע טיטשערס און סעקריטעריס זיין איידל אנגעטון, נישט פראסט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#3 - רעד מיט אלעמען דבורי אמונה, מיט אידן און להבדיל מיט גוים
אמונה, רעדן, פרנסה, ניבול פה, גוים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וישלח, ט"ו כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זאלסט רעדן מיט אלעמען דבורי אמונה, מיט אידן און להבדיל מיט גוים; ווען מען רעדט פון אייבערשטן ווערט ליכטיג, אלע פראבלעמען פאלן אוועק.


מוהרא"ש זאגט מען זאל רעדן דבורי אמונה אפילו מיט גוים; מוהרא"ש זאגט דאס איז אן עצה ווען מען דארף טובות פון זיי זאל מען זיי זאגן אין זייער שפראך: "יברכך ה'" - דער אייבערשטער זאל דיך בענטשן; דעמאלט ווערן זיי בטל ומבוטל, זיי טוען אלעס וואס מען בעט זיי.


איך אליינס האב דאס געהאט צענדליגער מאל, איך האב געדארפט אנקומען צו זייערע טובות און נאכן מזכיר זיין שם שמים, נאכן זאגן עפעס ווערטער פון אייבערשטן - האבן זיי געטון וואס איך האב געבעטן.


אז דו ווילסט מצליח זיין - זאלסטו אכטונג געבן עס זאל זיין אלעס בקדושה. געב אכטונג דיינע ארבעטערס זאלן נישט רעדן ניבול פה, ארבעטערס וואס רעדן ניבול פה פארטרייבן די שכינה הקדושה און אז מען פארטרייבט דעם אייבערשטן איז נישטא קיין הצלחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2 - דער גוי טמא דארף אייך נישט, ער זוכט נישט אייער גוטס
תפילות אויף אידיש, כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, קדושה, שידוכים, גוים

בעזרת ה' יתברך


                   יום ג' פרשת תולדות, ראש חודש כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייט נישט נאריש, זייט נישט קינדיש; דער גוי טמא דארף אייך נישט, ער זוכט נישט אייער גוטס, ער וויל אייך נאר אויסנוצן פאר אן עבירה און נאכדעם וועט ער אייך הרג'ענען צום טויט.


איר זענט קלוגער פון דעם, פאלט נישט פאר א פאלשע שמייכל, פאלט נישט פאר א גוט ווארט פון א גוי טמא; אז אייער טאטע שרייט אויף אייך, טאג און נאכט מאכט ער חוזק פון אייך - לויפט מען נאך נישט צום טויט.


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיין שטארק; נאך אביסל וועט איר א כלה ווערן. אז איר ווילט ווארעמקייט, איר ווילט איינער זאל רעדן שיין צו אייך א גאנץ לעבן, זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן אויף דעם יעדן טאג, בעטס דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער העלף מיר, איך בין א פארלוירענע, איך דארף ווארעמקייט און ליבשאפט, איך קום פון א שטוב וואו מען הרג'עט זיך; מיין טאטע שרייט אויף מיין מאמע, מיין טאטע שרייט אויף מיר, ער רופט מיר אן מיט מיאוס'ע ווערטער, ער רופט מיר "בהמה"; דאס מאכט מיר איך זאל זוכן מענטשן וואס שמייכלען צו מיר ביז איך פאל אין די הענט פון גוים.


הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל שוין טרעפן א גוטע שידוך; א וואוילער חתן, א וואוילער מאן, א מאן וואס וועט רעדן צו מיר שיין, ער וועט מיר נישט רופן מיט נישט שיינע ווערטער. העלף מיר אייבערשטער איך זאל זיין שטארק, נישט גיין צו קיין גוים; העלף מיר אייבערשטער, איך וויל אויפשטעלן א שיינע אידישע שטוב".


איין זאך וויל איך פארשטיין, פארוואס ווען עס קומט צו א שידוך טון זאגט איר אז איר קענט עס נישט טון פאר אייערע עלטערן, אבער ווען איר שרייבט זיך מיט'ן גוי טמא, איר גייט צו אים אין די קאר - דעמאלט פרעגט איר נישט אייער טאטע אויב ער איז מסכים? פארוואס ווען איך וויל אייך געבן א ערליכע שידוך איר זאלט חתונה האבן אזוי ווי די תורה זאגט, דעמאלט שפירט איר זיך שולדיג, דעמאלט דערמאנט איר זיך אז איר האט א טאטע און ווען איר קוקט מאוויס און איר שרייבט זיך מיט שדים דעמאלט פרעגט איר נישט?


אז איר געבט מיר רשות וועל איך דערציילן פאר אייערע עלטערן וואס גייט אריבער אויף אייך און היינט ווערט איר א כלה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1 - געב אכטונג פון גוים, אפילו זיי רעדן שיין
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, קדושה, גוים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ואתחנן, ז' מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די ערשטע זאך זאלט איר טוישן אייער טעלעפאן נומער אז דער גוי דער מנוול זאל נישט קענען רעדן מיט אייך.


איך וועל נאך היינט אריבער שיקן די חברה שומרים צו דעם גראסערי, זיי וועלן רעדן צום בעל הבית פונעם גראסערי און איבער געבן דעם גוי פאר די פאליציי.


יעצט בעט איך אייך, געבטס אכטונג און טוטס מער נישט אזא זאך; איר זאלט קיינמאל נישט ענטפערן פאר קיין שום פרעמדע מענטש - נישט קיין אונטערשיד א איד אדער גוי. אויב איינער שרייבט אייך אדער רופט אייך - זאלט איר זיך נישט וואוסנדיג מאכן; געבטס א קוק אין וואס פאר א סכנה איר זענט שיער נישט אריין געפאלן השם ישמרינו, איר זאלט קיינמאל נישט ענטפערן קיין שום מענטש.


פאלטס נישט פאר שיינע רייד, ווערטס נישט פארקויפט ווען איינער רעדט שיין צו אייך; איך פארשטיי אז איר האט נאך קיינמאל נישט געהערט איינער זאל רעדן שיין צו אייך, איך פארשטיי אז איר קומט פון א שטוב וואס אייער טאטע רעדט צו די קינדער זייער נידריג, ער רופט אייך: בהמה, אקס, פערד, מיט אלע מיאוס'ע ווערטער און יעצט איז די ערשטע מאל וואס איר הערט שיינע ווערטער פון דעם גוי טמא, אבער זייטס געווארנט, דער גוי וועט אייך הרג'ענען ביים סוף! דאס איז זייער וועג; זיי ווילן כאפן אידישע מיידלעך, זיי הייבן אן מיט זייער שמייכל, נאכדעם הייבן זיי אן שיין רעדן, דערנאך פאלט מען אריין אין די ביטערע עבירה פון זיין מיט א גוי, ביז דער גוי וועט אייך צום סוף הרג'ענען.


ענטפערטס נישט דעם גוי; איר וועט נאר ערגער מאכן, איר וועט גארנישט האבן פון אים מסביר זיין אז איר זענט א איד, איר וועט נאר ווערן נענטער מיט אים. דער רבי זאגט (ספר המידות, אות ניאוף, סימן י): "לֹא תִּכָּנֵס עִם פִּתּוּיֶיךָ בְּטוֹעֵן וְנִטְעָן", גיי נישט אריין אין קיין הסברים מיט'ן יצר הרע, "כִּי אֲרִיכַת הַרְגָּשַׁת הַחוֹשֵׁב אֲפִלּוּ לִבְחִינַת הַשּׁוֹלֵל תִּפְעַל הַגְבָּרַת הַחֵפֵץ וְתִתְהַפֵּךְ הָרָצוֹן אֵלָיו"; איר זאלט שוין טוישן אייער טעלעפאן נומער און איך וועל גיין צו די פאליציי.


שיינע ווערטער וועט איר באקומען נאך אביסל פון אייער חתן, פון אייער מאן - אויב איר וועט זיין שטארק, איר וועט זיך דערהאלטן.


איך ווארט צו הערן פון אייך אז איר האט געטוישט אייער נאמבער.