בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#41 - שווייג אפ, ענטפער נישט
תשובה, בזיונות, היכל הקודש

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת כי תשא, י"ח אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


עס טוט אזוי וויי וואס דו גייסט אריבער, ווי דיין משפחה האט זיך גענומען אויף דיר, מען מאכט חוזק פון אונזער קהילה, קהילת היכל הקודש; עס איז דיר אזוי שווער, און אויך פאר דיין ווייב.


איך בעט דיר זייער, שווייג אפ, ענטפער נישט, ווער רעדט נאך פאר דיינע טייערע עלטערן זאלסטו חס ושלום ענטפערן, אדער טענה'ן, בלייב שטיל, מאך די תשובה פון "יִּשְׁמַע בִּזְיוֹנוֹ", מען זאל אויסהערן די פארשעמונג, "יִדּם וְיִשְׁתֹּק", און בלייבן שטיל, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ו), מען איז זוכה צו (תהלים לז, ז; גטין ז.): "וְהוּא יַפִּיל לְךָ חֲלָלִים", צו "וְלִבִּי חָלַל בְּקִרְבִּי" (תהלים קט, כב); צו תשובה, צו זביחת היצר הרע.


ברודער טייערער, ענטפער נישט, וועסטו זוכה זיין צו זיין פונעם אייבערשטנ'ס ליב האבער, (שופטים ה, לא; שבת פח:): "וְאֹהֲבָיו כְּצֵאת הַשֶּׁמֶשׁ בִּגְבֻרָתוֹ".


עס וועט אריבער גיין.

#40 - חובות איז א סכנה וואס צעשמעטערט דאס לעבן
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, צדקה, בזיונות, חובות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"ב אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מאנסי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו פרעגסט, דו האסט נישט קיין געלט איינצוקויפן אויף שבת, בארגן טאר מען נישט, דו פרעגסט וואס צו זאגן פאר דיין ווייב.


טייערער ברודער, דו ביסט שוין דערטרונקען מיט אזויפיל חובות, פארוואס זאלסטו נישט טון וואס די תורה זאגט (שלחן ערוך יורה דעה, סימן רנג) אויב מען האט נישט קיין געלט - מעג מען בעטן צדקה; פארוואס בארגן און זיך נאך מער באגראבן? חובות איז א סכנה וואס צעשמעטערט דאס לעבן אין יעדע פרט, דעריבער האט אונז דער הייליגער רבי אנגעזאגט נישט צו בארגן געלט.


רוף דיינע חברים, שיק א טעקסט מעסעדזש ווער עס וויל העלפן לכבוד שבת; עס וועט טאקע זיין שווער, עס וועט זיין בזיונות, אבער אזוי וועסטו נישט מער דערטרונקען ווערן.


מוהרא"ש זאגט, ווער עס איז פושט יד - איז נישט פושט רגל; זאלסטו גיין נאך געלט, קענסט גיין נאך געלט אויף צוויי וועגן, אדער זאגן קלאר אז דו גייסט פאר דיר, אדער זאגן: "איך גיי פאר משפחות נצרכים", אבער חס ושלום נישט בארגן.


ברודער, גיי א שפאציר און וויין זיך אויס צום אייבערשטן, נאר ער וועט דיר העלפן, נאר דער אייבערשטער וועט דיך נישט אוועק ווארפן, וויין צו אים, זאג: "הייליגער באשעפער איך בין אזוי צעבראכן און פארשעמט, איך האב נישט קיין געלט פאר מיין ווייב און קינדער, איך ווייס נישט וואו צו גיין, איך ווייס נישט וואס צו טון, איך האב שוין אזויפיל חבות, וואס וועט דא זיין? מאך מיר א נס, מאך מיר א טובה, געב מיר שפע.


הייליגער באשעפער איך ווייס אז דאס קומט מיר צוליב מיינע זינד, איך האב געזינדיגט אין פגם הברית, איך האב פוגם געווען בטיפי המח, און דער זוהר זאגט (פנחס רמד:): "מַאן דִּמְזַלְזֵל בְּפִירוּרִין דְּמוֹחָא, עֲנִיּוּתָא רָדִיף אֲבַּתְרֵיהּ", ווער עס איז מוציא זרע לבטלה ווערט פארארעמט; זיי מיר מוחל, נעם אן מיין תשובה.


אנא ה', נעם אן מיינע בושות, איך בין אזוי פארשעמט פון יעדן איינעם, איך בין שולדיג פאר אלעמען, און מיין ווייב און קינדער ווארטן ביים טיר איך זאל אהיימברענגען פרנסה, איך קום אהיים מיט ליידיגע הענט, איך בין אזוי צעבראכן, דאס זאל זיין א כפרה פאר מיר"; אזוי זאלסטו זיך אויסוויינען ביז דער אייבערשטער וועט דיר העלפן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#39 - וועסט פארשעמט ווערן פאר די גאנצע וועלט
תשובה, בזיונות, עבירות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"א אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיינע בריוו.


יעצט הער איך אז דו גייסט טון עבירות שטילערהייט, דו גייסט מיט פרעמדע; אוי וויי איז מיר אז איך דארף דאס הערן, אזויפיל האב איך אוועק געגעבן פאר דיר, איך האב אזוי ארויסגעקוקט אז דו וועסט חתונה האבן און דינען דעם אייבערשטן, איך האב אוועק געגעבן צענדליגער שעה פאר דיר, און יעצט הער איך אז דו טוסט עבירות, דו גייסט מיט פרעמדע רחמנא לצלן.


איין זאך קען איך דיר זאגן, דו וועסט פארשעמט ווערן פאר די גאנצע וועלט, דו וועסט בלייבן אן א שטוב, אן דיינע קינדער; אדער טוסטו תשובה, אז נישט וועט זיין זייער ביטער, עס איז נישט הפקר.


איך קען דיך נישט אויפנעמען כל זמן דו טוסט עבירות, און איך וויל נישט דו זאלסט האבן א שייכות מער מיט אונזער קהילה.

#38 - איך בעט דיר, ענטפער נישט אויף בזיונות, בלייב שטיל
הכרת הטוב, בזיונות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תרומה, שובבי"ם, ה' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


מזל טוב פאר דיין נייע געבוירענע אינגל אליעזר שלמה, דער אייבערשטער זאל העלפן ער זאל אויסוואקסן א צדיק, ער זאל ראטן אינעם נאמען פונעם צדיק מוהרא"ש, און זאלסט זען נחת ביי אלע קינדער אינאיינעם מיט דיין ווייב.


עס טוט מיר זייער ווי צו הערן וואס דו גייסט אריבער, ווי ... פארשעמט דיך און באזידלט דיך אין בית המדרש, ברבים, בפני כל הקהל, עס איז נישט צום פארשטיין, ווי קען זיין אזא כפוי טובה... דו האסט דאך אים נאר געהאלפן, האסט אים א טובה געטון, און יעצט פארשעמט ער דיך ברבים.


איך בעט דיר זייער, שווייג, ענטפער נישט, בעט פאר אידישע קינדער, בעט פאר די אינגעלייט אין שטעטל וואס ווארטן אויף קינדער, מיר האבן אפאר משפחות וואס ווארטן שוין עטליכע יאר פאר זרע של קיימא, אויך פאר די בחורים און מיידלעך וואס דארפן שידוכים.


ברודער, איך בעט דיר, ענטפער נישט, בלייב שטיל, רעד נישט ארויס קיין ווארט, שטילערהייט שעפשע א תפילה צום אייבערשטן, זאג די פסוק (תהילים כה, יח): "'רְאֵה עָנְיִי וַעֲמָלִי', קוק מיין צער און פלאג, 'וְשָׂא', און פארגעב מיר, 'לְכָל חַטֹּאותָי', מיינע זינד".


וואס ווייסטו וואס דו קומסט אפ מיט די בזיונות... עס איז דא א בריוו פון רבי'ן צו זיין ברודער, דער רבי זאגט אים (חיי מוהר"ן, סימן קסה):


"אֲהוּבִי אָחִי נַפְשִׁי וּלְבָבִי", מיין ליבער ברודער, "אַל תִּירָא וְאַל תֵּחַת מִפְּנֵיהֶם", האב נישט מורא פון זיי, "רַק חֲזַק וֶאֱמַץ בַּתּוֹרָה וּבְיִרְאַת ה' כָּל הַיּוֹם, כַּמְדֻבָּר בֵּין שְׁנֵינוּ", שטארק זיך אין תורה און אין יראת ה', "וּזְכוּת אֲבוֹתֶיךָ מְסַיַּעְתְּךָ, כִּי כָּל זֶה לְגַדֵּל אוֹתְךָ וּלְהַרְבּוֹת כְּבוֹדְךָ וּלְגַדֵּל שִׂכְלְךָ", ווייל דאס אלעס וואס דו גייסט אריבער איז נאר פאר דיין טובה, דיך ברענגען נענטער צום אייבערשטן, "כִּי כְּמוֹ שֶׁאִי אֶפְשָׁר לְכָל מִינֵי זֵרְעוֹנִים לָבוֹא לְתַכְלִית גִּדּוּלָם אֶלָּא עַד שֶׁנּוֹתְנִין מִתְּחִלָּה הַגַּרְעִין בֶּעָפָר וְאַחַר כָּךְ הַגַּרְעִין נִתְבַּלֶּה וְאַחַר בְּלוֹתוֹ יִפְרַח וְיָצִיץ וְנַעֲשֶׂה אִילָן גָּדוֹל", אזוי ווי אלע פרוכט און אלע גרינצייג, אלעס וואס וואקסט - קען נאר וואקסן נאר נאכדעם וואס מען דעקט צו די זומען, די קערל - אונטער די ערד, און די קערל ווערט פארפוילט, "כֵּן הַדָּבָר הַזֶּה שֶׁעַל יְדֵי זֶה שֶׁמַּשְׁפִּילִין אוֹתְךָ עַד עָפָר, עַל יְדֵי זֶה תִּתְגַּדֵּל וְתָצִיץ וְתִפְרַח בָּעוֹלָם", אזוי אויך מיט דיר, דורכדעם וואס מען פארשעמט דיך און מען דערנידערט דיך, דורכדעם וועסטו וואקסן און גרויס ווערן אויף דער וועלט, "אִלּוּ הָיוּ יוֹדְעִין אֵלּוּ הָרְשָׁעִים מִזֶּה", ווען די שלעכטע מענטשן וואלטן ווען געוויסט וואס פאר א טובה זיי טוען דיר מיט דעם וואס זיי רודפ'ן דיך, "בְּוַדַּאי לֹא הָיוּ מְבַזִּין אוֹתְךָ", וואלטן זיי דיך זיכער נישט געפייניגט, "כִּי כָּל כַּוָּנָתָם לְרַע", ווייל זייער גאנצע כוונה איז נאר דיר שלעכטס צו טון.


חזק ואמץ בעבודתך, לערן און דאווען און זיי נאר פרייליך.

#37 - שווייג; דאס איז דאך אונזער זאך
חסידות ברסלב, בזיונות, סיפורי צדיקים, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת שמות, י"ט טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב זייער הנאה צו זען די נייע שפיל וואס דו האסט געמאכט פון די קינדער עצתו אמונה, האסט צוזאמגענומען אלע מעשיות אויף קארטלעך און געמאכט א שפיל, אזוי וועלן די קינדער שפילן מיט די מעשיות, עס וועט זיי אריינגיין אין די ביינער יונגערהייט; וואס מען לערנט יונגערהייט - בלייבט אויף אלע יארן.


דא האסטו נאך א שיינע מעשה פאר די קינדער עצתו אמונה:


"מחוצף...! שגץ...!"


"שאא שאא בלייב שטיל, זאג נישט גארנישט"; דער הייליגער צדיק רבי נחמן פון טשערין זכר צדיק לברכה איז אמאל געגאנגען מיט נאך איינעם אין גאס, אויפן וועג איז געקומען א מחוצף מיט א פאפיר פארשמירט מיט שמוץ און דאס געווארפן אויפן טשערינער רב, דער טשערינער רב איז געגאנגען מיט א שיינע זיידענע בעקיטשע און עס איז פארשמירט געווארן. ער האט גארנישט געזאגט, ער האט זיך נישט וויסנדיג געמאכט, אבער דער איד וואס האט באגלייט דעם רב האט אנגעהויבן שרייען: "מחוצף...! שגץ...!"


דער רב זאגט פאר דעם איד: "שאא שאא, שווייג; דאס איז דאך אונזער זאך, מען זאל נישט ענטפערן ווען מען פארשעמט"; ער איז אריין אין א שטוב, זיך אפגעוואשן די בעקיטשע און ווייטער געגענגען, ער האט אויסגעלערנט דעם איד וואס דער רבי לערנט אונז, מיר זאלן אפשווייגן אויף אונזערע בזיונות, אזוי איז דער אייבערשטער מוחל אלע עבירות.


טייערע קינדער, ווען איינער פארשעמט דיך וואס טוסטו? לאמיר טון וואס דער הייליגער רבי לערנט אונז; נישט ענטפערן, נאר אפשווייגן, אזוי וועלן מיר זוכה זיין אז דער אייבערשטער וועט אונז מוחל זיין אויף אלע אונזערע עבירות.


בעט דעם מעלער זאל אפמאלן א בילד ווי א רב גייט אין גאס אנגעטון אין רבי'שע קליידער מיט א גבאי וואס כאפט אן דעם רב, איינער פארשמירט דעם רב די בעקיטשע און דער גבאי שרייט אויף יענעם, און דער רב ווייזט מיטן האנט אויפן מויל נישט צו ענטפערן.


בעט דעם מעלער צו מאכן גרויסע שיינע בילדער, נישט קליינע.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#36 - אויסלערנען די קינדער צו זיין פון די פארשעמטע, נישט די וואס פארשעמען
חינוך הילדים, מוסדות, חסידות ברסלב, בזיונות, הדרכות, חומש רש"י, ליצנות, חיזוק פאר מלמדים

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ו טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, טברי'


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


א גרויסן יישר כח פאר אלעס וואס דו טוסט אין שול און אין תלמוד תורה, ווארט מיט סבלנות, עס וועט מיט דער צייט גרינגער ווערן.


לייג אריין אין די קינדער אמונה מיט יראת שמים, אויך זאלסטו זיך פארלייגן אויף די לימוד חומש מיט רש"י, לייג מער א דגוש אויף די לימוד חומש מיט רש"י - ווי אויף אנדערע לימודים, ווייל חומש רש"י - דאס איז יראת שמים, דאס ברענגט אריין אין די קינדער קדושה וטהרה.


בנוגע וכו'; די געב זיך בעיקר אפ מיט די קינדער, זארג נישט פאר די בחורים, עס איז צוויי וועלטן; דו געב דיין גאנצע הארץ, מח און כח - פאר די קינדער.


מאך נישט קיין נייע זאכן מיט לערנען חומש כסדרן; מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט מיר געזאגט ביים עפענען די חדר איך זאל נישט מאכן אנדערש פון די פריערדיגע צדיקים. ווייל איינער פון די אינגעלייט וואס האבן מיר געהאלפן עפענען די חדר האט זייער שטארק געוואלט מיר זאלן גיין מיט די פראגראם פון 'בן חמש למקרא', לערנען מיט די קינדער חומש כסדרן, מוהרא"ש האט מיר זייער געווארענט נישט משנה זיין קיין זוז כל שהוא פון די מסורה ווי די הייליגע צדיקים האבן געמאכט, נאר לערנען יעדע וואך פון די פרשת השבוע און ביי כיתה ג' אנהויבן לערנען משניות, אין כיתה ה' אנהויבן לערנען גמרא, און אזוי ווייטער.


בנוגע וכו'; מאך זיך נישט צוטון פון די חילול השם וואס איז געווען ביי ענק אין שטאט מיטן חוזק מאכן ברבים פון הייליגן רבי'ן און פון ברסלב'ער חסידים, עס וועט נישט העלפן דאס גיין רעדן צום וכו', מיר דארפן רעדן צום אייבערשטן, מיר דארפן וויינען צום אייבערשטן היתכן דער רבי איז אזוי פארשעמט, היתכן ברסלב'ער חסידים וואס זענען די צדיקי הדור, די וואס זענען מקבל אנפי שכינתא - פון זיי לאכט מען און מען שפעט.


עס איז טאקע זייער שווער וואס מיר גייען אריבער, די בזיונות וכו'; אבער פון די אנדערע זייט דארפן מיר וויסן אז דאס איז מתנות פון רבי'ן. דער רבי  - אויפן וועג צוריק פון ארץ ישראל - האט געזאגט: "איך האב ענק געברענגט א מתנה 'מחלוקת', פון יעצט וועט מען קריגן אויף מיר", און אזוי איז געווען. עס האט זיך אנגעהויבן א מחלוקת אויפן רבי'ן וואס האלט נאך אן ביזן היינטיגן טאג; וועסטו פרעגן וואס איז די מתנה? וואס האט מען פון בזיונות? נאר וויסן זאלסטו, דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תב): "תַּאֲמִינוּ לִי", גלייבט מיר, "שֶׁיֵּשׁ בְּיָדִי כֹּחַ לַעֲשׂוֹת שָׁלוֹם עִם כָּל הָעוֹלָם", איך האב די כח צו מאכן שלום מיט די גאנצע וועלט, "שֶׁלֹּא יִהְיֶה שׁוּם חוֹלֵק עָלַי", קיינער זאל מער נישט קריגן אויף מיר, "אֲבָל מָה אֶעֱשֶׂה שֶׁיֵּשׁ מַדְרֵגוֹת וְהֵיכָלוֹת כָּאֵלּוּ שֶׁאִי אֶפְשָׁר לָבֹא אֲלֵיהֶם רַק עַל יְדֵי מַחֲלֹקֶת", אבער וואס זאל איך טון אז עס איז דא אזעלכע הויכע מדריגות און אזעלכע היכלות וואס מען קען נישט צוקומען צו זיי נאר דורך מחלוקת, אזוי ווי מיר געפונען ביי משה רבינו עליו השלום. משה רבינו דער רבי פון כלל ישראל האט דאך געהאט אזא כח צו קענען צוזאמנעמען גאנץ כלל ישראל, אזוי ווי עס שטייט (שמות לה, א): "וַיַּקְהֵל משֶׁה אֶת כָּל עֲדַת בְּנֵי יִשְׂרָאֵל", משה רבינו האט צוזאמגענומען אלע אידן; משה רבינו איז דאך געווען די דעת פון כלל ישראל, ער האט געהאט די כח צו קענען צוציען צו זיך גאנץ כלל ישראל, דאך שטייט (שם לג, ח): "וְהִבִּיטוּ אַחֲרֵי משֶׁה", דרשנ'ען די הייליגע חכמים זכרונם לברכה (קדושין לג:) מען האט גערעדט אויף משה רבינו שלעכטס; ווי קען זיין אז אידישע קינדער זאלן רעדן אויף משה רבינו? וואס גייט דא פאר? וואס דארף אזוי זיין? זאגט דער רבי, אזוי מוז זיין, אויף א צדיק דארף מען קריגן.


זיי מחזק אנשי שלומינו זאלן קיינעם נישט וויי טון און קיינעם נישט ענטפערן, אויך די קינדער אין חדר זאלסטו אויסלערנען גוטע מידות, זיי זאלן זיין פון די פארשעמטע, נישט פון די וואס פארשעמען. מיינע קינדער פארשעמט מען נאכאלץ, די שכינים שפעטן. מיין קליינע טאכטער פון אכט יאר האט מיר געפרעגט פאריגע וואך: "טאטע, פארוואס לאכט מען נאר פון ברסלב?" זי פרעגט מיר: "ווער האט געזאגט פאר יעדן איינעם צו לאכן פון אונז? פארוואס לאכט מען נישט פון אנדערע שולעס?" וואס איז שייך צו ענטפערן פאר א קליינע מיידל? איך האב איר געזאגט: "דער רבי האט דאס געברענגט פון ארץ ישראל א מתנה פאר אונז, מיר זענען דעם אייבערשטנ'ס ליבהאבער, אזוי ווי עס שטייט (שופטים ה, לא): 'וְאֹהֲבָיו כְּצֵאת הַשֶּׁמֶשׁ בִּגְבוּרָתוֹ'" (שבת פח:).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#35 - זיין פרייליך, דאס איז די גרעסטע ישועה
שמחה, בזיונות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויגש, עשרה בטבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אויף אייער פראגע, אויב איר קענט זיך נאך יעצט אויסבעטן ביים אייבערשטן אויף אלטע בושות; מען האט אייך פארשעמט אין אייער אלטע סקול, און דעמאלט האט איר נישט געוואוסט אז מען קען רעדן צום אייבערשטן און מען קען זיך אויסבעסטן ווען מען האט א בושה; ווילט איר וויסן אויב יעצט ווען איר דערמאנט זיך ווי מען האט אייך אויסגעצאפט דאס בלוט – צי איר קענט יעצט אויסבעטן?


אודאי קענט איר זיך נאך יעצט אויסבעטן; יעדעס מאל איר דערמאנט זיך פון אן אלטע בושה - זאלט איר זאגן דעם פסוק (תהלים כה, יח): "'רְאֵה עָנְיִי וַעֲמָלִי וְשָׂא לְכָל חַטֹּאותָי', הייליגער באשעפער זע מיין ארעמקייט און מיין פלאג, און פארגיב מיר אלע מיינע זינד"; און בעטס זיך אויס א ישועה, בעטס אויף זיין פרייליך, דאס איז די גרעסטע ישועה וואס מען קען באקומען.


זייט פרייליך, זינגט און טאנצט, און שמועסט מיטן אייבערשטן; ווי מער מען רעדט צום אייבערשטן - אלץ מער שפירט מען טעם גן עדן.


א גוט שבת.

#34 - אז מען שווייגט אפ אויף אלע בזיונות, דאס איז תשובה
תשובה, בזיונות, תעניתים, שובבי"ם

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת שמות, י"ט טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אז מען פארשעמט דיך אין שטוב אדער אין ארבעט - זאלסטו נישט ענטפערן, זיי מקיים וואס דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ו): "עִקַּר הַתְּשׁוּבָה שֶׁיִּשְׁמַע בִּזְיוֹנוֹ, יִדֹּם וְיִשְׁתֹּק", אז מען שווייגט אפ אויף אלע בזיונות - דאס איז תשובה.


דאס ווייסטו אז דער רבי האט אונז נישט געלאזט פאסטן, מיר פאסטן נאר די תעניתים וואס שטייען אין שלחן ערוך, אבער אין די שובבי"ם טעג פאסטן מיר נישט. דער רבי זאגט אונז מיר זאלן נישט ענטפערן אויף בזיונות, דאס איז אונזער פאסטן, דאס איז אונזער וועג זיך צו רייניגן.


שווייג אפ ווען מען טוט דיר וויי, בעיקר זאלסטו שווייגן אין שטוב; אז דיין ווייב זידלט דיך אפ, זי טוט דיר וויי - זאלסטו חס ושלום ענטפערן, הער אויס און זאג: "זיי מיר מוחל", און האב איר ווייטער ליב; וועט די שכינה רוען ביי דיר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#33 - דורך הפצה קען מען זיך פטר'ן פון שרעקליכע בושות אויף יענע וועלט
הפצה, בזיונות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ויגש, ו' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


לאז נישט אפ די הייליגע ארבעט פון "הפצה"; אפילו מען לאכט און מען שפעט פון דיר – זאלסטו ווייטער גיין הפצה, ווייל די בושות אויבן אין הימל איז אזוי שרעקעדיג, און נאר דורך הפצה, דורך עוסק זיין אין צוריק ברענגען אידן צום אייבערשטן – קען מען זיך פטר'ן פון יענע שרעקליכע בושות.


דער הייליגער רבי נתן האט געזאגט: "אלעס קען איך זיך אויס'משל'ן פאר מיינע אויגן, אויסער די ברוך הבא אין קבר"; ווי גרויס און ווי שרעקליך די צער און בושה וועט זיין, אבער דורך זיין א מפיץ, דורך פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס ספרים – קען מען זיך ראטעווען פון די אלע צער און עגמת נפש.

#32 - ווען א מאמע שרייט, בלייבט מען שטיל
כיבוד אב ואם, בזיונות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען א מאמע שרייט - בלייבט מען שטיל; אפילו מען האט וואס צו ענטפערן און מען האלט מען איז גערעכט - טאר מען נישט ענטפערן.


כיבוד אב ואם איז פון די הארבסטע מצוות וואס איז דא, עס איז אזוי גרויס אז די תורה גלייכט צו מכבד זיין עלטערן - צו מכבד זיין דעם אייבערשטן (מכילתא פרשת יתרו, פרשה ח); דער אייבערשטער זאגט: "מען דארף מורא האבן פון מיר און מיך מכבד זיין", אזוי אויך זאגט דער אייבערשטער, "דארף מען מורא האבן פון די עלטערן און זיי מכבד זיין".


נאך זאגן די הייליגע חכמים (תנא דבי אליהו רבא, פרק כו) "כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ שֶׁל הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, וְאֵין הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְבַקֵּשׁ מֵהָאָדָם רַק שֶׁיְכַבֵּד אָב וָאֵם", דער אייבערשטער זאגט: די גאנצע וועלט איז מיינ'ס - איך האב עס באשאפן, און איך בעט פון ענק נאר איין זאך, אז איר זאלט מכבד זיין ענקערע עלטערן".


ווען מען באקומט א בזיון און מען שווייגט אפ, מען ענפערט נישט - איז מען זוכה צו קומען צו די העכסטע מדריגה, צו 'כתר'; ענטפער נישט ווען דו באקומסט א בזיון, און אודאי און אודאי ווען דיינע עלטערן זאגן דיר אריין אדער שרייען דיך אן - זאלסטו פארמאכן די ליפן, פארמאכן די מויל; שטיין מיט דרך ארץ אויסהערן וואס זיי זאגן און נישט ענטפערן.


מיין ליבער ברודער, מיין הארציגער חבר, געוואוין זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן, דערצייל דעם אייבערשטן אלעס וואס גייט אריבער אויף דיר, דערצייל אים דיין ווייטאג, דערצייל אים די גאנצע פרשה דיינע, אז דיינע עלטערן האבן זיך גע'גט און אלעס וואס גייט אריבער; גלייב מיר, דו וועסט זיך אזוי גוט שפירן, א ליכטיגקייט וועט דיך ארומנעמען, דו וועסט שפירן אביסל פון די טעם וואס מען שפירט אין גן עדן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#31 - וויפיל שעה א טאג ליידסטו אינדערהיים?
שלום בית, התחזקות, הפצה, סבלנות, בזיונות, חלישות הדעת, שכל, גט

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת וישלח, י"ח כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


א איד איז געקומען צו א גדול בישראל אז ער וויל זיך גט'ן, ער ליידט פון זיין ווייב, ער וויל נישט מער ליידן; האט אים דער גדול געזאגט: "איך וויל זאלסט מיר ברענגען א פינקטליכער באריכט פון דיין סדר היום, וויפיל דו שלאפסט, וויפיל דו ארבעטסט, וויפיל דו לערנסט, ווי לאנג עס נעמט דיר צו עסן, און אפילו ווי לאנג דו זיצט אין בית הכסא; שרייב מיר אראפ אלעס פינקטליך". דער איד איז צוריק געקומען מיט א פינקטליכער באריכט אפגעשריבן, פרעגט אים דער גדול: "ווען דו שלאפסט ליידסטו פון דיין ווייב?" זאגט ער: "ווען איך שלאף - שלאף איך, איך לייד נישט", זאגט דער גדול: "האסטו שוין אכט שעה פונעם טאג וואס דו ליידסט נישט, נאכדעם ווען דו ארבעטסט רוב טאג ליידסטו פון איר? אויך נישט, דו ביסט דאך ביי די ארבעט, נאכדעם די איבריגע צייט וואס דו דאווענסט און דו לערנסט דיינע שיעורים - האסטו אויך נישט מיט איר, און אזוי ווייטער; קומט אויס א שעה א האלב אדער ווייניגער האסטו מיט איר, איז דער צרה נישט אזוי גרויס, איז וואס לוינט דיר זיך צו גט'ן? זיין פארוואגלט, נישט האבן קיין בעט, נישט קיין דירה און ליידן א גאנצן טאג צוליב די ביסל צייט?" ודברי פי חכם חן.


איך האב געהערט אן עצה פון א צדיק פון ברסלב אז דורך הפצה האט מען שלום בית. ווייל יעדן איינעם איז באשערט בזיונות און חלישות הדעת; אדער גייט מען הפצה און מען נעמט די חלישות הדעת ביי די הייזער, און מען כאפט די בזיונות אין שול ביי הפצה - האט מען שוין באקומען דאס באשערטע; וועט די ווייב אפווארטן מיט א שמייכל, און אז מען האט נאכנישט געהאט די חלישות הדעת - קומט מען אהיים און דעמאלט הייבט זיך אלעס אן.


זאלסטו יעדן טאג עוסק זיין אין הפצה, וועט דיר זיין גרינגער אין שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן שבת.

#30 - וואס איז תשובה?
אמונה, תשובה, בזיונות, כעס, קשיות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת נצבים וילך, כ"א אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


וואס איז תשובה? תשובה איז זיך צוריקקערן צום אייבערשטן, נישט זיין בייז אויפן אייבערשטן, מקבל זיין אלעס וואס דער אייבערשטער טוט און דאס אננעמען מיט ליבשאפט; דאס איז די גרויסקייט פון א צדיק, ער האט קיינמאל נישט קיין טענות און קיין תרעומות אויפן אייבערשטן.


סוד כוונת אלול איז: "יִּשְׁמַע בִּזְיוֹנוֹ, יִדּם וְיִשְׁתֹּק" (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ו), ווען מען שווייגט אפ, מען נעמט אן אלעס באהבה; צי איז עס א שאדן אדער א בזיון, מען שווייגט אפ - איז מען זוכה צו כתר, צו די העכסטע מדריגה.


ווער נישט בכעס, קריג זיך נישט מיט קיינעם, גיי שריי צום אייבערשטן; זוך א ווינקל און וויין זיך אויס, בעט דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, ראטעווע מיך פונעם יצר הרע וואס וויל מיך אויסרייסן פון די וועלט און יענע וועלט, העלף מיר איך זאל זיך נישט אויפרעגן און זיך נישט קריגן מיט קיינעם; וואס ווער איך אזוי שנעל אויפגערעגט? וואס פארליר איך זיך אויף מיין ווייב און קינדער? וואס קריג איך זיך מיט דעם און מיט יענעם? וואס איז מיט מיר?"


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#29 - אפשווייגן אויף א בזיון, זויבערט אויס דעם מענטש
תשובה, בזיונות, אומאן, חודש אלול

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת כי תבא לאומאן, י"ג אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך בין אזוי פרייליך אז מיר פארן שוין קיין אומאן, מיר פארן איינאיינעם אלע משפחות מיט אלע קינדער צום רבי'ן אויף ראש השנה; עס איז שווער פאר יעדן איינעם, דאך צעברעכט מען אלע שוועריקייטן.


געדענק, די סוד כוונת אלול איז "יִּשְׁמַע בִּזְיוֹנוֹ, יִדֹּם וְיִשְׁתֹּק", שווייג אפ אויף דיינע בזיונות; נישטא נאך א זאך וואס זאל אויסזויבערן דעם מענטש - ווי אפשווייגן אויף א בזיון. געלויבט דעם אייבערשטן איך האב יעדן טאג לכל הפחות איין בזיון, אויב נישט מער, און אז מען איז זוכה מען שווייגט אפ, מען ענטפערט נישט, מען גייט ווייטער אן מיט עבודות השם - איז מען זוכה צו תשובה, צו בחינת אקיה, צו בחינת כבוד אלוקי צו כ', כתר (עיין לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ו).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#28 - אויב דו טוסט נישט תשובה וועסטו האבן א ביטערן סוף
קדושה, משפחה, תשובה, בזיונות, תפיסה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אמור, ט' אייר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווילסט ענדיגן דיין לעבן אין תפיסה? וואס איז מיט דיר?! דער רבי זאגט (ספר המידות אות ניאוף, סימן לג): "ווער עס טוט די עבירה פון משכב זכר, וועט צום סוף אנקומען אין תפיסה"; נאך זאגט דער רבי (שם חלק ב', סימן ח): "מען טאר נישט מלמד זכות זיין אויף איינער וואס זינדיגט אין די עבירה פון משכב זכור".


דו מיינסט אז מען קען זיך באהאלטן פונעם אייבערשטן? די הייליגע חכמים זאגן (במדבר רבה ט, א): "הַנּוֹאֵף אוֹמֵר, אֵין בְּרִיָה יוֹדַעַת בִּי, לְפִי שֶׁכָּל מַעֲשָׂיו אֵינָן אֶלָּא בַּחשֶׁךְ", א מענטש מיינט אז ער קען זיך באהאלטן פונעם אייבערשטן, וואס טוט דער אייבערשטער? "וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְפַרְסְמָן בָּעוֹלָם", ער פארשעמט אים פאר די גאנצע וועלט.


וואס איז מיט דיר, דו האסט דאך א ווייב מיט קינדער; דו ווילסט דיין ווייב זאל דיך איבערלאזן? דו ווילסט דיינע קינדער זאלן נישט רעדן מיט דיר? אויב דו טוסט נישט תשובה זאג איך דיר יעצט פון פאראויס ווי אזוי דיין סוף וועט זיין, דו וועסט גארנישט האבן; נישט די וועלט און נישט יענע וועלט.


 

#27 - אפשווייגן אויף די בזיונות
בזיונות, סיפורי צדיקים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תזריע מצורע, כ"ח ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


געלויבט דעם אייבערשטן מיר זענען נעכטן צוריק געקומען פון די נסיעה, איך האב מתפלל געווען פאר דיר און פאר דיין משפחה.


אויף אלע דיינע בזיונות זאלסטו אפשווייגן, נעם עס אן פאר כפרת עוונות, נעם עס אן אנשטאט פאסטן און אנשטאט מאכן סגופים וכו'. אזוי ווי דער טשערינער רב זכרונו לברכה האט געזאגט פאר איינעם פון אנשי שלומינו ווען א מתנגד האט געווארפן אויף אים צואה און די בעקיטשע זיינע איז פארשמירט געווארן. דער וואס איז מיטגעגאנגען מיטן טשערינער רב האט זיך אויסגעדרייט און געשריגן: "אויף א רב ווארפט מען? שעם זיך!" האט דער טשערינער רב אים אנגעכאפט און געזאגט: "שווייגן איז אונזער זאך, דער רבי האט אונז געלערנט: 'יִּשְׁמַע בִּזְיוֹנוֹ, יִדֹּם וְיִשְׁתֹּק'" (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ו).


מוהרא"ש זאגט, אויב א מענטש שווייגט אפ אויף בזיונות, ער ענטפערט נישט, ער דערהאלט זיך - איז ער זוכה צו גאר שיינע זאכן בזה ובבא.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#26 - שווייג אפ אויף אלע וואס שפעטן און שרייען אויף דיר
כיבוד אב ואם, שלום בית, בזיונות, פסח

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת צו, ו' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


נעכטן ביים פסח'דיג מאכן מיינע ספרים טרעף איך א בריוו וואס מוהרא"ש האט מיר געשריבן ווינטער אין יאר תשס"ט (אשר בנחל חלק קעח, מכתב מ"ז אלף, רנו) ווען מען האט געווארפן פאשקעווילן אויף מיר אין וויליאמסבורג. מוהרא"ש ברענגט אינעם בריוו די ווערטער פון ספר נתיב מצוותיך וואס דער הייליגער קאמארנער זכותו יגן עלינו זאגט (נתיב מצוותיך שביל התורה שביל ב', אות ב'): "ווען איך וואלט ווען געווען אין די צייטן פון רבי יונתן אייבשיץ וואלט איך אים געזאגט, ברודער ברודער, שווייג אפ אויף אלע וואס שפעטן און שרייען אויף דיר"; מוהרא"ש פירט אויס: "איך בעט דיר אויך, שווייג אפ, מאך זיך נישט וויסנדיג, גיי ווייטער אן מיט דיין הייליגע ארבעט".


דאס זעלבע בעט איך דיר, שווייג אפ, ענטפער נישט ווען מען שרייט וכו', סיי דיינע עלטערן און סיי דיין ווייב; שווייג. דער רבי זאגט: "עִקַּר הַתְּשׁוּבָה", די עיקר תשובה איז, "יִּשְׁמַע בִּזְיוֹנוֹ", מען באקומט בזיונות, "יִדֹּם וְיִשְׁתֹּק", און מען ענטפערט נישט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ו).


פסח נוצט מען נישט קיין בשמים נעגלעך מען ניצט הדסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#25 - געב אכטונג זיך צו פירן בצניעות מיט דיינע טעכטער
קינדער, צניעות, קדושה, בזיונות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בשלח, כ"ב שובבי"ם, ח' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


דיין ווייב זאגט מיר נאכאמאל אז דו נעמסט דיינע טעכטער אין דיין בעט, דו נעמסט זיי אויף דיר וכו'; וויל איך דיר נאכאמאל זאגן, דאס איז נישט קיין געזונטע זאך - נישט פאר דיר און נישט פאר זיי, און דאס קען זיין פאר דיר א גרויסע סכנה.


דיין ווייב וויינט צו מיר אז זי פרובירט מיט איר חכמת נשים צו אוועקנעמען די קינדער, זיי זאלן נישט גיין ווען זי הערט ווי דו רופסט זיי אין דיין בעט, זי מאכט זיי פארנומען מיט אנדערע זאכן, אבער נישט אלעמאל העלפט דאס. זי איז זייער דערשראקן, איך האב איר געזאגט איך וועל דיר נאכאמאל שרייבן און דערמאנען אז עס וועט זיין זייער ביטער פאר דיר און פאר זיי.


פאלג, אז נישט וועט זיין גרויסע בזיונות.

#24 - קען זיך דען א מענטש באהאלטן פונעם אייבערשטן?
קדושה, שלום בית, בזיונות, שמירת עינים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמות, י"ח טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך שרייב דיר נאכאמאל, קוק נישט קיין ניאוף; קוקן ניאוף איז זייער א גרויסע עבירה, אז מען קוקט ניאוף ווערט מען אויסגעריסן פון די וועלט. וועסט פארלירן די וועלט און יענע וועלט, דיין ווייב וועט דיך איבערלאזן, דיינע קינדער וועלן זיך שעמען מיט דיר, דו וועסט ווערן פארשעמט פאר אלעמען.


איך פארשטיי נישט וואס עס גייט פאר מיט דיר, פארוואס זאלסטו נישט הערן מיינע רייד וואס איך שרייב דיר און רעדט צו דיר אזויפיל מאל; דו מיינסט אז מען קען זיך באהאלטן פונעם אייבערשטן? "אִם יִסָּתֵר אִישׁ בַּמִּסְתָּרִים", קען זיך דען א מענטש באהאלטן פונעם אייבערשטן? "וַאֲנִי לֹא אֶרְאֶנּוּ, נְאֻם ה'" און דער אייבערשטער זאל אים נישט זען (ירמיה כג, כד).


נאכדעם וועסטו וויינען אז דו האסט נישט קיין פרוטה צו דיין נשמה? ווען דו אליינס ווארפסט אוועק די שפע, דו טראגסט די שפע צו די קליפות השם ישמרינו; אוי ווי ביטער עס איז אז מען קוקט ניאוף, אוי ווי שלעכט עס ווערט די לעבן אז מען קוקט ניאוף.


איך קען נישט ווייטער שרייבן, פון גרויס צער, ווי איך זע וואס דו טוסט.

#23 - עס לוינט זיך צו טון הפצה, אפילו מען באקומט בזיונות
הפצה, בזיונות, סיפורי צדיקים, מניעות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישב, י"ט כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו שרייבסט מיר אז דו האסט געהאט גרויס חלישת הדעת ביים מפיץ זיין; וואס זאל איך דיר זאגן מיין טייערער ברודער, עס איז כדאי און כדאי ווייטער עוסק זיין אין די הייליגע זאך פון פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס ספרים פאר אלעמען, אפילו מען באקומט בזיונות וכו'. דער הייליגער רבי האט אונז מגלה געווען דאס גרויסקייט פון בזיונות; וואס ווייסטו וואס דו ביסט אפגעקומען מיט דעם וואס מען האט דיך פארשעמט...


איך האב געהערט פון מיין מאמע תחי' א מעשה וואס מען דערציילט ביי אונז אין די משפחה. מיר האבן געהאט א באבע א גרויסע צדיקת, די ווייב פון רבי יוסף טייטלבוים זכרונו לברכה, פון נעפלעמיץ. וואס א שכינה האט איר אמאל זייער וויי געטון; די שכינה איז אריינגעקומען אין איר שטוב און איר געטשעפעט, זי זאגט איר: "דו מאכסט זיך פאר א צדיקת, אלע רעדן אויף דיר, אלע ווייסן אז דו ביסט נישט קיין צדיקת"; זי האט זיך זייער באליידיגט און זי האט אנגעהויבן וויינען.


עס גייט נישט אריבער אפאר מינוט, און דער לענדלארד, דער בעל הבית פון די דירה קלאפט אריין און זאגט איר: "ביז אפאר טעג דארפסטו ארויסגיין פון די דירה, דו קענסט מער נישט דא וואוינען"; זי האט געשפירט ווי זי פאלט אראפ חלשות, זיי האט געוויינט, און פון צער איז זי איינגעשלאפן. זי זעט איר טאטע אין חלום, איר טאטע רבי יחזקאל שרגא זכרונו לברכה פון קלאסנא, וואס זאגט איר: "איך שעם זיך אזוי שטארק אז דו וויינסט, איך האב דיר דאס געברענגט; א שווערע גזירה איז געווען אויף דיר פארשריבן, דו האסט געדארפט אוועקגיין פון די וועלט, איך האב עס אויפגעטוישט אויף קליין געלט, איך שעם זיך אויבן אין הימל אז דו וויינסט; גלייב אז אלעס איז נאר פאר דיין טובה", איר טאטע זאגט איר אין חלום: "איך געב דיר א סימן אז דאס איז אמת, ווען דו וועסט זיך אויפוועקן וועט דיר די שכינה קומען איבערבעטן, אויך דער לענדלארד וועט דיר קומען זאגן אז דו קענסט בלייבן".


זי וועקט זיך אויף פון שלאף, זי איז שוין געווארן אביסל בארואיגט. ביז א האלבע שעה קומט די שכינה און בעט איר איבער, זי זאגט: "איך האב געמאכט א טעות, נישט אויף דיר רעדט מען, מען רעדט אויף א צווייטע פרוי, דו ביסט יא ערליך". א שעה שפעטער קומט דער לענדלארד און זאגט איר: "אנטשולדיגט, איך האב געמיינט אז מען רעדט אויף אייך, איר קענט יא בלייבן דא וואוינען".


ליבער ברודער, גיי ווייטער פארשפרייטן די הייליגע ספרים און קונטרסים וואס מוהרא"ש האט געשריבן פאר אונזער דור, און אז דו באקומסט א בזיון זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, זיי מיר מוחל אויף מיינע עבירות".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#22 - פריער אדער שפעטער ווערט מען פארשעמט פאר די גאנצע וועלט
קדושה, שלום בית, משפחה, תשובה, בזיונות, עבירות, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תולדות, א' דראש חודש כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויי און ביטער איז אז מען גייט זיך באהאלטן מיט אן ערלית טון אן עבירה, קען מען זיך דען באהאלטן פונעם אייבערשטן? פריער אדער שפעטער ווערט מען פארשעמט פאר די גאנצע וועלט.


די הייליגע חכמים זאגן (במדבר רבה ט, א): "הַנּוֹאֵף אוֹמֵר, אֵין בְּרִיָה יוֹדַעַת בִּי, לְפִי שֶׁכָּל מַעֲשָׂיו אֵינָן אֶלָּא בַּחשֶׁךְ", א מענטש מיינט אז ער קען זיך באהאלטן פונעם אייבערשטן, וואס טוט דער אייבערשטער? "וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְפַרְסְמָן בָּעוֹלָם", ער פארשעמט אים פאר די גאנצע וועלט.


ווי וועסטו קענען קוקן אין פנים דיין ווייב און דיינע קינדער? ווי וועסטו קענען קוקן אין פנים דיין משפחה ווען מען וועט זיך דערוויסן וואס דו טוסט? אוי וויי, וועסט דאך אלעס פארלירן, ווי קענסטו טון אזא זאך?!


איך בעט דיר זייער, האק אפ אלע קשרים, טו תשובה; עיקר תשובה איז אפהאקן אלע קשרים, און מאך זיך א שיעור אין לערנען תורה; הויב אן מיט משניות, לערן יעדן טאג לכל הפחות צוויי פרקים משניות און א בלאט גמרא, וועט דער אייבערשטער דיר מוחל זיין.

#21 - רייס נישט אראפ דיין ווייב'ס איידלקייט און צניעות
קינדער, צניעות, בחור, שידוכים, שלום בית, צדקה, חסידות ברסלב, בזיונות, מסורה, אידישע שטוב, התנגדות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, ערב ראש חודש כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אן ערליכע ווייב, אן איידעלע ווייב - איז מער ווערד פון אלעס אויף דער וועלט. קען זיין דו ביסט יונג, עס רייצט דיך וכו' וכו', אבער איך זאג דיר עס איז נישטא עפעס בעסערס פון איידל, באשיידן און צניעות'דיג.


איך בעט דיר, רייס נישט אראפ דיין ווייב'ס איידלקייט, ברענג איר נישט אריין נייע דערהערן פון די וועלט; עס וועט אריבערגיין די פאר יונגע היציגע יארן און דו וועסט אזוי חרטה האבן... איך זאג דיר, איך ווייס וואס איך רעד. איך האב אינגעלייט וואס וויינען צו מיר אז זייער ווייב גייט לינקס און זיי קענען גארנישט טון, ווען זיי אליינס האבן אין די עבר אראפגעריסן און חוזק געמאכט פון די איידעלע וועג.


אוי וויי, ווי שרעקעדיג די וועלט איז, אוי ווי ביטער עס ווערט ווען די ווייב ווערט אויס תמימות'דיג, זי וויל נישט נאכגיין די וועג פון צדיקים; עס ווערט אויס שטוב, עס ווערט אויס מאמע פאר די קינדער, אויס מיט אלעס.


מען קען פלאצן ווען בחורים ענטפערן מיר, זיי דארפן א ווייב וואס איז נישט פארפרומט. איך רעד שידוכים פאר בחורים און זיי ווייסן נישט גארנישט פון לעבן, זיי האבן די יונגע רייץ, און דעריבער זאגן זיי אפ שידוכים.


איך בעט זיך ביי זיי, האט שכל, נעם א וואוילע איידעלע ווייב, נעם א באשיידענע ווייב, נעם א ריינע תמימות'דיגע ווייב, עס איז אזוי גוט אן ערליכע פרוי; זי וועט מחנך זיין דיינע קינדער, זי וועט ליינען קריאת שמע מיט זיי, זי וועט זיי וואשן נעגל וואסער; וואס האסטו מורא - אז זי וועט נישט וועלן נעמען א טעלעפאן וואס איז נישט כשר אין האנט? נאר דו וועסט דאך מרוויח זיין פון דעם, אבער די יונגע בחורים מיט די רייץ ווילן מיך נישט אויסהערן.


דיר בעט איך, האב רחמנות אויף דיין לעבן, מאך נישט אוועק צניעות, רייס נישט אראפ דיין ווייב. אז זי פרעגט דיר אויף א קלייד אויב עס איז גוט, אז זי זאגט דיר 'מיין מאמע זאגט מיר איך זאל נישט גיין מיט דעם' - לאך זיך נישט אויס און מאך א געשפעט, זאג איר: "פאלג דיין מאמע, גיי נישט מיט דעם, אזוי וועלן אונזערע קינדער אונז אויסהערן"; זאג איר: "וואס וועט זיין, אונזערע קינדער וועלן זיך אויסלאכן פון אונז, זיי וועלן מער נאכגיין די לינקע גאס".


אוי וויי, אוי ווי שרעקעדיג די וועלט איז; פארוואס זאלסטו זיך אליינס ברענגען די גיהנום? מאך נישט די טעותים ווייל שפעטער איז ביטער שווער.


בעט דיין ווייב זאל דיר דערציילן וואס מען האט נעכטן גערעדט ביים שיעור, מען האט געדערט אזעלכע וויכטיגע זאכן. מען קען זיצן אין גן עדן, מען קען שפירן אלע שי עולמות - ביז דער שלאנג קומט אן, ער הויבט אן רעדן קעגן וכו', ער פאר'סמ'ט מיט קשיות, מיט ליצנות.


נעכטן בין איך געגאנגען נאך געלט אין די שול'ן. איך בעט דעם אייבערשטן שוין א לאנגע צייט אז איך וויל גיין נאך געלט, איך וויל זוכה זיין צו מתקן זיין מיין נשמה, מוהרא"ש שרייבט אז גיין נאך געלט לויטערט אויס די נשמה. ברוך ה' איך האב געהאט די מעגליכקייט צו גיין אין שול'ן מיט א חתן וואס האט חתונה אין אפאר וואכן און האט נישט קיין געלט, וואס זאל איך דיר זאגן? איך האב געשפירט ווי עס פאלט שטיקער פון מיר, איך האב געשפירט א זיכוך, נאך יעדע שול האב איך געשפירט ווי איך ווער ניי געבוירן. איין פראבלעם האב איך געהאט, דער חתן האט געוואלט מאכן ווי מער געלט, און איך האב זיך מער געפריידט יעדע מענטש וואס האט נישט געגעבן, אזוי איז געווען די תיקון שטערקער.


גיי דו אויך נאך געלט, לכל הפחות איין מאל א וואך. אויב דו האסט נישט קיין צוועק - קען איך דיר געבן א חלק פון די קהילה, א פינטעלע פון די מוסד - וואס דאס זאל זיין דיין פראיעקט וכו'.


היינט ערב ראש חודש זאגט מען יום כיפור קטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#20 - גרייט זיך צו די חתונה מיט אסאך תורה ותפילה
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, תודה והודאה, בזיונות, אידיש געלט, לימוד התורה, חתונה, שמחות, חתן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נח, כ"ט תשרי, ערב ראש חודש חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד החתן ... נרו יאיר


דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט באקומען א גאר חשוב'ע כלה און א גאר חשוב'ע משפחה; די גאנצע שידוך דיינע איז א גרויסע נס מן השמים.


בנוגע אז די חתונה זאל זיין אין ישיבה; אז דיינע עלטערן ווילן מאכן די חתונה אין א זאל - זאלסטו זיך נישט מתחצף זיין צו זיי, דו זאלסט זיי נאר דאנקען פאר אלעס וואס זיי טוען פאר דיר. פיר זיך מיט גרויס דרך ארץ צו זיי, עס איז נישט דיין געשעפט, מן הסתם שעמען זיי זיך מיט ברסלב, פון די משפחה און פון די ארומיגע.


גרייט זיך צו די חתונה מיט אסאך תורה ותפילה, זע צו ענדיגן ש"ס לכבוד די חתונה און נאך אסאך ספרים.


בעט דעם אייבערשטן אז דו און דיינע דורות זאלן אלע זיין ערליכע אידן, אלע זאלן גיין אין די וועג פון די תורה, בעט יעדן טאג עס זאל זיין ביי דיר אין שטוב נאר שלום און נאר ליבשאפט.

#19 - אז דו וועסט נישט היטן די אויגן, וועסטו אלעס פארלירן
תפילה והתבודדות, שמחה, קדושה, אמונה, משפחה, בזיונות, מאוויס, עבירות, חסד, תכלית, ישיבה, מנהגים, ראש ישיבה, שמירת עינים, דאווענען, קשיות, פרויען צאמקום, ניחום אבלים, הצלה, סיפוק, יום כיפור קטן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נח, כ"ט תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


נעכטן האב איך זיך זייער נישט גוט געשפירט, עס האט געהייסן איך וועל אויפנעמען אינגעלייט, אזוי ווי געווענליך יעדע זונטאג נעם איך אויף די חתונה געהאטע תלמידי הישיבה, אבער איך האב נישט געקענט, איך האב שווער געאטעמט, איך בין פארקילט.


דיר בעט איך זייער, היט דיינע אויגן; קוק נישט קיין שמוציגע בילדער, עקעלדיגע ווידיאוס. אויב מען איז מפקיר די אויגן - פאלט מען אראפ אין די שרעקליכע עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן. די עבירה הרג'עט דעם מענטש, מען פארלירט אלעס; מען פארלירט די פרנסה, מען פארלירט די ווייב מיט די קינדער, מען פארלירט די טעם פון דאווענען און לערנען, ועל כולם פארלירט מען די הייליגע אמונה; מען ווערט אנגעפילט מיט קשיות אויפ'ן הייליגן באשעפער, אלץ דורך די עבירה פון פגם הברית.


דו ווייסט דאס אז יעדער גנב לאזט נאך פיס טריט אונטער זיך, נישטא אזא זאך איינער זאל זיך קענען ארויסדרייען, ביים סוף קומט מען אן אין תפיסה. אזוי אויך, ווער עס באהאלט זיך מיט אן עבירה מיינט אז ער קען זיך באהאלטן, אבער ביים סוף קומט ארויס די סוד, דעמאלט איז גאר ביטער, מען ווערט פארשעמט פאר אלעמען; די ווייב אנטלויפט, און אפילו מען וועט איר זאגן נישט אנטלויפן האט דאס שוין יענע טעם, יענץ פנים; זי קען נישט לעבן מער אינאיינעם וכו' וכו', די קינדער שעמען זיך פון אזא טאטע, און אזוי ווייטער, דעריבער זאלסטו שוין באצייטנס אפלאזן אלע דיינע קשרים וכו'.


זוך דיר נישט קיין צרות. אפילו ווען דו ווילסט טון א חסד וכו' - זאלסטו טון חסד מיט מענער, און דיין ווייב זאלסטו לאזן טון חסד מיט פרויען, דו געב אכטונג פאר דיין לעבן. דערפאר האב איך גרויס חשק אין שטעטל אז פרויען זאלן זיך אויסלערנען צו קענען ראטעווען לעבנס, ווייל די שטעטל איז קליין, אלע קענען זיך, איז וואס פעלט אויס אינגעלייט זאלן זיך באשעפטיגן מיט זיי; ענדערש זאלן פרויען טון חסד מיט פרויען און מענער מיט מענער.


איך בין נעכטן געווען מנחם אבל זיין מיין מחותן, דער שווער פון אונזער מנהל ר' מרדכי אינדיג נרו יאיר, הרב ..., ער זיצט שבעה נאך א ברודער זיינע, טאטע פונעם מלמד ...; וואס זאל איך דיר זאגן, מען זעט ממש וואס מוהרא"ש פלעגט זאגן, מען גייט מנחם אבל זיין, דארט הערט מען נאר רעדן פון תורה, תפילה און תמימות; קיינער רעדט נישט פון קיין געלט, מען רעדט נישט פון הייזער, מען רעדט נאר דבורי תכלית.


ביינאכט האב איך זיך שוין בעסער געשפירט, בין איך צוריק אין ישיבה פארלערנען דעם בלאט גמרא. אם ירצה ה' מיטוואך זענען מיר מסיים מסכת כתובות און מען הויבט אן מסכת נדרים.


זאג דיינע בחורים זאלן קומען אין ישיבה מיט א מסכת נדרים, און אויב דיין בחור האלט מיט די הלכה שיעור - זאל ער ברענגען א הלכות שבת, מען גייט לערנען סימן שי"ח - הלכות בישול. און דיינע יונגערע בחורים זאלן אויך ברענגען מסכת סוכה.


היינט זאגט מען נישט יום כיפור קטן, וסימנך מלבד ח'ט'א'ת הכיפורים, יעדע ערב ראש חודש זאגט מען יום כיפור קטן, אויסער די פיר חדשים וואס איז ראשי תיבות חטא"ת: ח'שון ט'בת א'ייר און ת'שרי - זאגט מען נישט יום כיפור קטן.


היינט נאכט וועט זיין די פרויען צאמקום, מען האט צעטיילט די צאמקום, מען קען מיטהאלטן די שיעורים סיי אין בית המדרש עצתו אמונה און סיי אין בית המדרש אשר בנחל; זע צו בלייבן אין שטוב אז דיין ווייב זאל קענען גיין שעפן פרישע כוחות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#18 - נעם זיך נישט צום הארצן ווען מענטשן רעדן זיך אפ
הכרת הטוב, בזיונות, אומאן, ראש השנה, בין אדם לחבירו

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת נצבים, כ"ו אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן, פה אומאן


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך דאנק דיר זייער פאר'ן זארגן מיט אזא מסירות נפש פאר די גאנצע קהילה מיר זאלן האבן א פיינע צוגעשטעלטע פלאץ אין אומאן צו שלאפן, עסן, מקוה, דאווענען און אזוי ווייטער. בפרט די יאר ווען עס איז אינמיטן א מלחמה, אלעס איז שווערער צו באקומען, האסטו אזוי געזארגט אז אלעס זאל זיין אויפ'ן בעסטן פארנעם.


איך בעט דיר זייער, נעם זיך נישט צום הארצן. אז איינער זאגט א ווארט און איינער קרעכצט און רעדט זיך אפ, דארפסטו פארשטיין אז מענטשן זענען אונטערוועגנס, מענטשן זענען איבערגעשטרענגט, מען שלעפט זיך לאנגע וועגן, קומט אויס דער זאל אריינזאגן אז דאס קלאפט נישט, יענץ קלאפט נישט, בעט איך דיר, זיי פון די הנעלבים ואינם עולבים, ענטפער קיינעם נישט צוריק, דו טו דיינס, פרוביר צו מאכן יעדן איינעם באקוועם און דו וועסט האבן א גוט געבענטשט יאר.


א כתיבה וחתימה טובה.

#17 - פארשפרייטן אמונה, טראץ וואס מען וועט באשמוצט און פארשעמט
הפצה, זיכוי הרבים, בזיונות, ראש ישיבה, נייעס

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, כ' סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


יעדן טאג קומען קינדער קלינגען דעם בעלל ביי מיר אין שטוב, ווען מיין ווייב פרעגט: "ווער איז דארט?" שרייען זיי: "ברסלב פוי!" די לעצטע פאר חדשים איז געווארן מער דאס נאכשרייען, אויך מיינע קינדער שרייט מען נאך.


ביי מיר איז ממש וואס צדיקים האבן געזאגט, איין טאג וואס די נייעס גייט נישט ארויס קעגן זיי – טוען זיי תשובה. היינט האט מען מיר באשמוצט מיט א פרישע מעשה, אז דער בחור וואס פעלט שוין פאר אפאר חדשים אין ארץ ישראל – האט מיט מיר, איינער זאגט מיר אז דער אינגערמאן וואס האט מיך געוואלט שלאגן ל"ג בעומר אין מירון – ער שטייט אונטער דעם.


ברוך ה' איך ווייס ווער עס שטייט אונטער זיי אלע, אלעס איז למען הבחירה והנסיון; אזוי האט דער רבי געזאגט פאר רבי נתן (שיחות הר"ן, סימן ש) "פַּעַם אַחַת אָמַר לִי: כָּל מַה שֶּׁאַתָּה רוֹאֶה בָּעוֹלָם, כָּל מַה שֶּׁנִּמְצָא בָּעוֹלָם, הַכֹּל בִּשְׁבִיל הַבְּחִירָה וְהַנִּסָּיוֹן", אלעס וואס דו זעסט, אלעס וואס גייט אריבער אויף דיר – איז למען הבחירה והנסיון.


איך שרייב דיר דאס, איך וויל דיר מחזק זיין דו זאלסט ווייטער גיין הפצה; האב רחמנות אויף אידישע קינדער, נעם זיי ארויס פון זייערע עוונות. דאס איז די גרעסטע רחמנות, צו זען ווי מענטשן פאלן אין עבירות; דער רבי האט א כח זיי ארויס צו נעמען פון וואו זיי זענען, און זיי ברענגען צום אייבערשטן.