בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#89 - גיי אראפ פון די גרופעס וואס מען שיקט דארט ניבול פה
צרות, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת בא, שובבי"ם, ה' שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


רעד נישט קיין ניבול פה און בלייב נישט זיצן ביי א שמועס וואס מען רעדט ניבול פה, ווייל ניבול פה ברענגט ביטערע צרות; ווער ווייסט פון וואס די צרות וואס דו גייסט אריבער קומען? גיי אראפ פון די גרופ וואס מען שיקט דארט ניבול פה, מען ליידט שרעקליכע צרות אין לעבן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (כתובות ח:): "אפילו נחתם לו גזר דינו של שבעים שנה לטובה, נהפך עליו לרעה", ווער עס רעדט ניבול פה, אפילו עס איז אים אנגעשריבן א גוטע לעבן פאר די קומענדיגע זיבעציג יאר - דרייט זיך עס איבער אויף שלעכט.


האב נישט מורא פון די וואס רעדן ניבול פה, וועסט נישט ווערן א נעבעך אז דו וועסט אראפגיין פון די עקלדיגע גרופס. וויפיל תפילות זענען די צדיקים מתפלל פאר אונז און מיט די ניבול פה קענען זיי נישט קומען צו אונז.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#88 - צוויי עצות צו קענען אנהויבן לעבן פונדאסניי מיט ליבשאפט און שלום
תפילה והתבודדות, תודה והודאה, צרות, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, הדרכות, נקודות טובות, עצות, טערעפי

בעזרת ה' יתברך - ד' פרשת חיי שרה, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ווי ווייטאגליך איז צו הערן אייער לעבנ'ס געשיכטע; אזויפיל פיין, אזויפיל ווייטאג וואס איר זענט אריבער אין אייער לעבן, איר האט אזוי ארויסגעקוקט צו האבן א מאן וואס וועט אייך געבן ליבשאפט און אינאיינעם בויען א ווארעמע שטוב, און עס איז פינקט פארקערט...


איך קען אייך געבן צוויי שיינע עצות וואס וועט צוריק אוועק שטעלן אייער שטוב, ווי די שענסטע שנה ראשונה וואס איז דא אין די וועלט.


ערשטנס, איר זאלט פרובירן מיט אלע אייערע כוחות זיך אנשטרענגען צו שעצן אייער מאן; דאס איז נישט קיין זאך וואס מען קען זיך מאכן, דאס איז א זאך וואס דארף זיין פון הארץ, מיט אמת. איר זאלט אים אויפהערן נאכקוקן און נאכזוכן, זוכט אויף אין אים א ברעקעלע גוטס, א פינטעלע גוטס; טראכטס פון דעם און דאנקט דעם אייבערשטן אויף דעם - וועט צוביסליך פון די פינטלעך און ברעקלעך - ווערן איין שטיק גוטס.


צווייטנס, "תפילה והתבודדות"; איר זאלט יעדן טאג נעמען אפאר מינוט אליינס מיטן אייבערשטן, אים דערציילן די גאנצע געשיכטע וואס איר האט געשריבן אינעם בריוו, און נאך מער; נישט טראכטן אין קאפ די צרות וואס איר זענט אריבער און וואס איר גייט אריבער, נאר ארויסזאגן מיטן מויל פארן אייבערשטן אויף אייער שפראך, און אז איר רעדט בעסער אין ענגליש - זאלט איר דאס זאגן אויסדריקליך אין ענגליש, און בעטס דעם אייבערשטן עס זאל זיין שלום צווישן אייך און עס זאל געשען ניסים.


איך זאג אייך צו, אז איר וועט טון די צוויי עצות - וועט איר אנהויבן אייער לעבן פונדאסניי מיט די גרעסטע ליבשאפט און שלום. איך ווייס אז עס איז נישט גרינג; נאכן ליידן אזויפיל, און נאכן ארויסקוקן אזוי לאנג אויף א זיסע לעבן, און נאכן האבן געווען ביי איבער צוועלף טערעפיסטן, מערידזש קאונסלינג, ענערדזשי, און דיינים - זענט איר שוין מיואש, איר טראכט 'וואס קען שוין ווערן פון אונזער שטוב?' אבער דער אייבערשטער איז זייער זייער גרויס, עס קען פאסירן א נס אין די קומענדיגע רגע, אלעס קען ווערן אזוי זיס, און בכח די צדיקים מיט זייערע עצות קען מען געהאלפן ווערן.


דער עיקר זאלט איר אויפהערן נאכקוקן אייער מאן. ווען ער קומט נישט אהיים זאלט איר טראכטן מיט אלע כוחות אז ער איז אין שול, ער לערנט, און אז עס ווערט שפעט און איר ווערט מיד זאלט איר אים שיקן א שיינע הודעה, ווי למשל: "א גוטע נאכט, איך גיי שוין שלאפן", שרייבט אים: "איך האב געהאט זייער א שיינע טאג, איך האף דו אויך"; לויפט אים נישט נאך: "וואו ביסטו?" "ווען קומסטו?" ווייל אין אזא מצב וואס די שטוב האלט ביים צעפאלן, היה לא תהיה - דארף מען נעמען אן אנדערע וועג.


ווען ער קומט שוין יא אהיים זאלט איר נאר שמייכלען; וויינען וויינט מען נאר ווען קיינער זעט נישט, מען וויינט נישט פארן מאן און נישט פאר קינדער, נאר פארן אייבערשטן וויינט מען, נאר ווען קיינער זעט נישט; דעמאלט דארף מען זיך גוט אויסוויינען.


ווען מען זיצט ביים טיש מיט די קינדער זאגט הויך: "קינדער לאמיר דאנקען דעם אייבערשטן פאר אזא גוטע טאטע וואס מיר האבן", און אים געבן נאר גוטע ווערטער. אפילו עס דארף ווען זיין פארקערט, ער זאל אייך געבן גוטע ווערטער; איך זאג אייך עס וועט נאך קומען, אויב איר וועט זיין שטארק מיט די צוויי עצות, שעצן דעם מאן, און דאווענען און וויינען צום אייבערשטן - קומט א גרויסער נס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#87 - ווי אזוי זיך צו באפרייען פון אלטע פיין פון די יונגע יארן
תפילה והתבודדות, צרות, אמונה, חיזוק פאר פרויען, התחזקות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת חיי שרה, כ"ג מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואס זאל איך אייך זאגן, עס איז אזוי ווייטאגליך צו הערן וואס איר דערציילט, ווי מען האט אייך אזוי געפייניגט אלס קינד, עד כדי כך אז איר זענט שוין חתונה געהאט אזויפיל יאר, און נאכאלץ שפירט איר ווי עס טרעט אייך צו צום מח די פייניגונגען פון שטוב, איר קענט זיך נישט באפרייען דערפון, איר קענט נישט מוחל זיין אייער מאמע אויף וואס זי האט געטון מיט אייך.


איין עצה איז דא ווי אזוי זיך צו באפרייען פון די פיין, די עצה איז חזר'ן אמונה; זִיךְ שְׁטַארְקְן מִיט דִי פָּשׁוּטֶ'ע אֱמוּנָה צוּ גְלֵייבְּן אִינֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, שְׁטֶענְדִיג זָאלְט אִיר הַאלְטְן פַאר דִי אוֹיגְן אַז נָאר דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער פִירְט דִי וֶועלְט מִיט אַ גֶעוַואלְדִיגֶע הַשְׁגָחָה פְּרָטִית, אוּן אַז עֶס אִיז גָארְנִישְׁט דָא אוֹיסֶערְן אֵייבֶּערְשְׁטְן.


שוין אזויפיל יאר וואס עס לויפט אייך נאך די אלטע פיין פון אייערע יונגע יארן, איר קענט זיך נישט באפרייען פון די פיין, יעדן טאג וואס גייט פארביי קריכט איר אריין טיפער אין די פיין; א שאד צו ליידן, א שאד די פיין, מיט אמונה וועט איר ווערן א פרייער מענטש; אֱמוּנָה אִיז דֶער יְסוֹד פוּן אִידִישְׁקֵייט, אֱמוּנָה קְלֶעבְּט צוּ דֶעם מֶענְטְשׁ צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן. וֶוען אַ מֶענְטְשׁ נֶעמְט אַרַיין אִין זִיךְ דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, עֶר שְׁטֶעלְט זִיךְ פָאר אִין זַיין מֹחַ אַז דִי גַאנְצֶע וֶועלְט אִיז אֵיין שְׁטִיק אֵייבֶּערְשְׁטֶער אוּן עֶר שְׁטֵייט אִינְדֶערְמִיט, דָאס אִיז דִי גְרֶעסְטֶע הַנָאָה אוּן גֶעשְׁמַאק וָואס מֶען קֶען הָאבְּן אוֹיף דֶער וֶועלְט, מֶען שְׁפִּירְט שׁוֹין אוֹיף דִי וֶועלְט דִי גֶעוַואלְדִיגֶע גוּטֶע גֶעשְׁמַאק אוּן הַנָאָה פוּן גַן עֵדֶן. אוּן צוּ דֶעם קֶען מֶען נָאר זוֹכֶה זַיין וֶוען מֶען לֵייגְט זִיךְ אַרַיין אִין דִי פָּשׁוּטֶע אֱמוּנָה, צוּ גְלֵייבְּן אִינֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אוּן צוּ רֶעדְן צוּ אִים מִיט תְּמִימוּת וּפְּשִׁיטוֹת אַזוֹי וִוי אַ מֶענְטְשׁ רֶעדְט צוּ זַיין חַבֶר אוּן אַזוֹי וִוי אַ קִינְד רֶעדְט צוּ זַיין טַאטְן.


דאס איז וואס מיר האבן מקבל געווען פון מוהרא"ש, וואס האט אונז געלערנט דעם הייליגן רבינ'ס עצות, און דאס איז די צוואה וואס מוהרא"ש האט אונז געלאזט, די עצה פון רעדן צום אייבערשטן; וַוייל דֶער אֱמֶת אִיז, אַז וֶוען אַ מֶענְטְשׁ טְרַאכְט גוּט אַרַיין זֶעט עֶר אַז קֵיינֶער קֶען אִים נִישְׁט הֶעלְפְן, נִישְׁט בְּרוּחֲנִיוּת אוּן אוֹיךְ נִישְׁט בְּגַשְׁמִיוּת, נָאר דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער אַלֵיין. עֶס אִיז פָּשׁוּט אַ שָׁאד זִיךְ צוּ פַארְלָאזְן אוֹיף מֶענְטְשְׁן, וֶועלְכֶע קֶענֶען סֵיי וִוי נִישְׁט הֶעלְפְן.


וֵויי אוּן בִּיטֶער אִיז וֶוען מֶען פַארְלָאזְט זִיךְ אוֹיף אַ מֶענְטְשׁ. וֶוען מֶען פַארְלָאזְט זִיךְ אוֹיךְ מֶענְטְשְׁן קֶען מֶען פַארְלִירְן בֵּיידֶע וֶועלְטְן, סֵיי דִי וֶועלְט אוּן סֵיי יֶענֶע וֶועלְט, עֶס אִיז נִישְׁטָא צוּ וֶועם זִיךְ צוּ וֶוענְדְן נָאר צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, וַוייל קַיין שׁוּם מֶענְטְשׁ קֶען אוּנְז נִישְׁט הֶעלְפְן נָאר דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער, דִי אֵיינְצִיגְסְטֶע פְּלַאץ וואוּ מֶען קֶען אַנְטְלוֹיפְן אִין פַאל פוּן אַ צָרָה אִיז נָאר צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן. דָאס רֶעדְן צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, דָאס בַּאגְלֵייט אַ מֶענְטְשׁ שְׁטֶענְדִיג סֵיי אוֹיף דִי וֶועלְט אוּן סֵיי אוֹיף יֶענֶע וֶועלְט. אַזוֹי וִוי אֵלִיָהוּ הַנָבִיא זָאגְט (תָּנָא דְבֵי אֵלִיָהוּ פֵּרֶק ג') "לְפִי שֶׁכָּל הַמַּרְבֶּה שִׂיחוֹת וּתְפִלּוֹת הֵם מְלַוִּים אוֹתוֹ עַד שֶׁמַּגִּיעַ אֶל בֵּית עוֹלָמוֹ" - דָאס רֶעדְן אוּן שְׁמוּעֶסְן אַסַאךְ מִיטְן אֵייבֶּערְשְׁטְן, דָאס בַּאגְלֵייט דֶעם מֶענְטְשׁ אוֹיף דִי וֶועלְט אוּן אוֹיף יֶענֶע וֶועלְט.


אֵיינְמָאל אַ מֶענְטְשׁ גֶעוואוֹינְט זִיךְ צוּ צוּ רֶעדְן צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, צוּ לֶעבְּן מִיטְן אֵייבֶּערְשְׁטְן, דַאן הָאט עֶר שׁוֹין נִישְׁט מוֹרָא פַאר קַיין שׁוּם זַאךְ. וַוייל אוֹיבּ גְלֵייבְּט עֶר אַז עֶר וֶוערְט אִינְגַאנְצְן גֶעפִירְט פוּנֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן דַאן וֶוען עֶס גֵייט אִים גוּט, אִיז דָאךְ זִיכֶער גוּט, אוּן אֲפִילוּ וֶוען עֶס גֵייט אִים נִישְׁט גוּט, וֵוייסְט עֶר אוּן עֶר גְלֵייבְּט אַז דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער הָאט זִיכֶער עֶפֶּעס אַ גוּטֶע חֶשְׁבּוֹן מִיט דֶעם, דָאס אִיז זִיכֶער פַאר זַיין טוֹבָה וֶועגְן.


פוּן דֶעסְט וֶועגְן טָאר מֶען קֵיינְמָאל נִישְׁט אוֹיפְהֶערְן צוּ בֶּעטְן, חֲזַ"ל זָאגְן (בְּרָכוֹת י'.) "אֲפִילוּ חֶרֶב חַדָה מוּנַחַת עַל צַאֲוָרוֹ שֶׁל אָדָם אַל יִמְנַע עַצְמוֹ מִן הָרַחֲמִים" - אֲפִילוּ וֶוען עֶס לִיגְט שׁוֹין אַ שַׁארְפֶע שְׁוֶוערְד אוֹיפְן הַאלְז פוּן אַ מֶענְטְשׁ, זָאל עֶר אוֹיךְ נִישְׁט אוֹיפְהֶערְן צוּ בֶּעטְן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן. תְּפִלָה הֶעלְפְט שְׁטֶענְדִיג, אֲפִילוּ וֶוען עֶס אִיז שׁוֹין גֶעוָוארְן אָפְּגֶע'חַתְמְ'ט אַ שְׁלֶעכְטֶע גְזַר דִין אוֹיף אַ מֶענְטְשׁ קֶען מֶען עֶס אוֹיךְ טוֹישְׁן מִיט תְּפִלָה, מִיט אַסַאךְ בֶּעטְן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן,


אָבֶּער צוּ תְּפִלָה דַארְף מֶען אוֹיךְ הָאבְּן אַסַאךְ סַבְלָנוּת, אַסַאךְ גֶעדוּלְד. מֶען דַארְף בֶּעטְן אַסַאךְ דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן בְּרַחֲמִים וְתַחֲנוּנִים, מֶען דַארְף זִיךְ אוֹיסְגִיסְן דָאס הַארְץ פַארְן אֵייבֶּערְשְׁטְן, אַזוֹי וִוי אַן אָרִימַאן בֶּעט זִיךְ אַ מַתְּנַת חִנָם, נִישְׁט וַוייל עֶס קוּמְט זִיךְ אִים. מֶען דַארְף בֶּעטְן מִיט גֶעדוּלְד אֵיינְמָאל אוּן נָאכְאַמָאל. אוּן אוֹיבּ הָאט מֶען גֶעדוּלְד אוֹיס צוּ וַוארְטְן אוֹיף דִי יְשׁוּעָה, דַאן וֶועט מֶען זוֹכֶה זַיין צוּ זֶען וואוּנְדֶערְלִיכֶע נִסִים וָואס דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער וֶועט טוּן, מֶען וֶועט זֶען יְשׁוּעוֹת חוּץ לַדֶרֶךְ הַטֶבַע.


דֶערִיבֶּער בֶּעט אִיךְ אַייךְ אַז אִיר זָאלְט זֶען דָאס מְקַיֵים צוּ זַיין, אִיר זָאלְט זִיךְ צוּגֶעוואוֹינֶען צוּ רֶעדְן שְׁטֶענְדִיג צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, אוּן דַאן וֶועט אִיר נִישְׁט חֲרָטָה הָאבְּן, נִישְׁט אוֹיף דִי וֶועלְט אוּן נִישְׁט אוֹיף יֶענֶע וֶועלְט, נִישְׁט בְּרוּחֲנִיוּת אוּן נִישְׁט בְּגַשְׁמִיוּת. וֶוען מָשִׁיחַ וֶועט קוּמֶען וֶועט עֶר דָאס אַרַיינְבְּרֶענְגֶען אִין דִי גַאנְצֶע וֶועלְט אַז יֶעדֶער זָאל רֶעדְן צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, אָבֶּער דַאן וֶועט שׁוֹין נִישְׁט זַיין קַיין בְּחִירָה, יֶעדֶער וֶועט שׁוֹין סֵיי וִוי רֶעדְן צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן. אָבֶּער וואוֹיל אִיז דֶעם וָואס הֵייבְּט שׁוֹין יֶעצְט אָן דָאס צוּ טוּן, וֶוען עֶס אִיז נָאךְ יָא דָא אַ בְּחִירָה. וֶוען אַ אִיד שְׁטַארְקְט זִיךְ שׁוֹין יֶעצְט צוּ רֶעדְן צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן אוּן צוּ לֶעבְּן מִיטְן אֵייבֶּערְשְׁטְן, וֶועט עֶר זִיכֶער זוֹכֶה זַיין צוּ אַלֶע גוּטֶע זַאכְן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#86 - אלע צרות קומען, אז מען טוט וויי די ווייב
צרות, שלום בית, התחזקות, שיעור

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת האזינו ב', ו' תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


געב אכטונג אין שטוב עס זאל נישט זיין קיין קריגערייען. זיי מכבד דיין ווייב, געב אכטונג אויף איר כבוד. נעם די זאך זייער ערנסט, ווייל אלע צרות וואס קומט אויפן מענטש - איז נאר ווייל ער איז מזלזל אין זיין ווייב, ער טוט איר וויי.


היינט נאכט וועט זיין די וועכנטליכער ליל שישי שיעור אין ישיבה. איך האף דו וועסט קומען, עס איז וויכטיג צו קומען זיך אויפוועקן און אויפפרישן מיט די רבינ'ס עצות, עס איז נישט גענוג אז מען האט דאס געהערט נעכטן, יעדן טאג דארף מען פון פריש חיזוק. ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין ל:): "יצרו של אדם מתגבר עליו בכל יום ומבקש המיתו", יעדן טאג קומט דער יצר הרע און וויל הרג'ענען דעם מענטש, ער וויל אים אראפווארפן אין עבירות, "ואלמלא הקדוש ברוך הוא עוזרו אין יכול לו", און ווען נישט וואס דער אייבערשטער העלפט אים - וואלט ער נישט געקענט בייקומען די שווערע נסיונות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גמר חתימה טובה.

#85 - ווארטס נישט אייער מאן זאל אייך איבערבעטן
צרות, אמונה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, גט

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


שטארקט אייך מיט אלע כוחות אז אייער שטוב זאל נישט צעפאלן, און אז עס איז אייך ביטער שווער - זאלט איר ארויפקוקן צום אייבערשטן און אים בעטן ער זאל העלפן עס זאל גרינגער ווערן.


ווארטס נישט אייער מאן זאל אייך איבערבעטן וכו' וכו'; איר זאלט ווייטער זיין פרייליך און ווייטער זיין געטריי צו אים און צו די קינדער.


עס איז דא א ווארט פון הייליגן רבי'ן: "אז מען וויל נישט ליידן אביסל - ליידט מען אסאך"; די ווארט איז אזוי אמת, אזוי הייליג; ווייל יעדער איינער אויף די וועלט ליידט, נישטא אזא זאך מען זאל נישט ליידן; נאר וואס דען, דער וואס לעבט מיטן אייבערשטן, ווען עס גייט אים עפעס אריבער, אן איבערגייאכץ - ווייסט ער אז דאס איז פונעם אייבערשטן, איז אים גרינגער צו ליידן; אבער אז מען אנטלויפט פון די תורה, מען אנטלויפט פונעם אייבערשטן - ווערט שפעטער גאר ביטער.


וויפיל ווייבלעך גרושות זאגן קלאר, ווען מיר וואלטן געוויסט ווי שווער עס וועט אונז זיין - וואלטן מיר געבליבן ליידן דאס ביסל.


איך האף די פאר ווערטער וועט אייך געבן חיזוק און איר וועט האלטן אייער שטוב שטארק, איר וועט זיין פון די נשים צדקניות וואס ווערן פארשריבן אין הימל אז זיי האבן געבויט זייער שטוב מיט מסירת נפש פארן אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#84 - נעמט זיך פאר א גוטע זאך אין צניעות, צו ווערן אינגאנצן געזונט
צניעות, צרות, חיזוק פאר פרויען, רפואה, קבלה טובה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בהר בחוקותי, י"ז אייר, ל"ב בעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן, אתרא קדישא מירון


 


מרת ... תחי'


נעמט זיך פאר א גוטע זאך אין צניעות, איך זע איר מוטשעט זיך אזוי שטארק, איר האט אזעלכע יסורים; זאלט איר עפעס פארבעסערן אין צניעות.


נישט אז איר זענט נישט גוט, איר זענט זייער גוט און זייער וואויל, אבער זיין איידל האט נישט קיין שיעור, מען קען אלץ טון בעסער.


איך בעט אסאך פאר אייך, דעם פארגאנגענעם שבת קודש האב איך געוויינט אין די מערה ביי רבי שמעון בר יוחאי פאר אייך, אז דער אייבערשטער זאל אייך היילן.


איך ווארט צו הערן גוטע נייעס, אז איר זענט שוין געזונט און שטארק.


 

#83 - אז מען היט נישט די הלכות, ברענגט מען צרות אויף זיך און אויף די שכנים
צרות, תשובה, סכנה, אידישע שטוב, טהרת המשפחה, עונשים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בהר בחוקותי, י"ז אייר, ל"ב בעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן, אתרא קדישא מירון


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


מען מוז היטן די הלכות נאך די חתונה, מען דארף האלטן חשבון אויף די טעג וכו', ווייל אז מען היט נישט די הלכות - ברענגט מען צרות אויף זיך און אויף די שכנים.


איך ציטער וואס גייט זיין. יעצט באקום איך אן הודעה אין מירון אז מען האט געטראפן ביי א יונגע ווייבל, א מאמע פון א שטוב מיט קינדער וואס וואוינט אין שטעטל - יענע מעשה. אז מען היט די הלכות, מען שפילט נישט ארום מיט די הלכות - איז מען אפגעהיטן, סיי ביי זיך און סיי ביי די שכנים.


טו תשובה, און פון היינט און ווייטער זאלט איר לעבן מיט די הלכות, מיט די הרחקות, מיט די לוח יום החודש, יום הפלגה וכו'.


דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף אידישע קינדער, עס זאל נישט זיין קיין צרות ביי קיינעם.


 

#82 - דער סוד וואו מען קען אנטלויפן ווען מען האט צרות
תפילה והתבודדות, צרות, אמונה, משמש דעם רבי'ן, נסיונות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת צו, ז' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער ... נרו יאיר, קרית יואל


אחי היקר, מיין ליבער ברודער, שטארק זיך, לאז זיך נישט צעברעכן, אפילו עס גייען אריבער אויף דיר שווערע ביטערע נסיונות - זאלסטו זיך ווייטער שטארקן מיט דעם וואס דו ביסט זוכה צו משמש זיין דעם הייליגן רבי'ן.


מיר בלייבן נישט דא אויף די וועלט פאר אייביג, עס קומט א צייט וואס אלע דארפן זיך אויסטון דעם גוף, די נשמה גייט ארויף אויבן און דעם גוף באגראבט מען אין קבר, דעמאלט וועסטו זען וואס איז די שכר פון העלפן דעם הייליגן רבי'ן. דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שיד ובהשמטות): "אפילו גרויסע צדיקים וועלן גליסטן אין גן עדן צו די נשמה וואס האט מיך משמש געווען".


מוהרא"ש האט מיר געוויזן א גוטע פלאץ וואו צו אנטלויפן בעת צרה, איך טראכט דיר אויסצוזאגן דעם סוד, דו זאלסט אויך קענען קומען זיך באהאלטן ווען מען יאגט דיך, און ווען עס גייען אריבער אויף דיר ביטערע טעג. די סוד איז: "בְּצֵל כְּנָפֶיךָ אֶחְסֶה עַד יַעֲבֹר וגו'" (תהילים נז, ב), די סוד איז: "יוֹם אִירָא", ווען איך האב מורא, "אֲנִי אֵלֶיךָ אֶבְטָח" (שם נו, ד), אנטלויפט מען צום אייבערשטן; מען זוכט א שטילע פלאץ און מען וויינט זיך אויס, מען בעט, מען שמועסט, מען דאנקט, בסוד "בֵּאלֹקִים בָּטַחְתִּי לֹא אִירָא מַה יַּעֲשֶׂה בָשָׂר לִי" (שם, ה).


 

#81 - אז דיר איז יעצט שווער, זיץ נישט אין שטוב מיט אן אראפגעלאזטע נאז
תפילה והתבודדות, שמחה, חינוך הילדים, צרות, שלום בית, התחזקות, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


...


דער הייליגער זוהר זאגט (הקדמה, ד.) עס גייט ארויס א בת קול יעדן טאג פון הימל און זאגט: "מָאן מִנְכוֹן דִּי חֲשׁוֹכָא מְהַפְּכָן לִנְהוֹרָא, וְטָעֲמִין מְרִירָא לְמִתְקָא עַד לָא יֵיתוֹן הָכָא, מָאן מִנְּכוֹן דִּמְחַכָּאן בְּכָל יוֹמָא לִנְהוֹרָא דְנָהִיר", ווער פון ענק איז זוכה צו מאכן פון טונקל - ליכטיג און פון ביטער - זיס, דער וועט זוכה זיין צו עולם הבא; ווייל נאר דאס איז ביים אייבערשטן חשוב, צו זען ווי מיר צעבראכענע צעהאקטע מענטשעלעך שטארקן זיך און מען איז פרייליך, אזוי ווי מיר זאגן ביי די ימים נוראים ביים דאווענען "וְאָבִיתָ תְהִילָה מִגּוּשֵׁי עָפָר" (עיין ליקוטי מוהר"ן חלק א' סימן ד', אות ט), עס גייט ארויף א לויב צום אייבערשטן פון מענטשעלעך וואס זענען שטיקער בלאטע.


טייערער ברודער, געב אכטונג אז דיין שטוב זאל נישט אריינפאלן אין א קטנות הדעת. אז דיר איז יעצט שווער זאלסטו נישט זיצן אין שטוב מיט אן אראפגעלאזטע נאז, עס קען חס ושלום אראפווארפן די גאנצע שטוב. מאך זיך פרייליך און מאך פרייליך דיין ווייב און קינדער.


הלוואי זאלסטו גיין התבודדות יעדן אינדערפרי, זיך גוט אויסרעדן און אויסוויינען צום אייבערשטן, וועט דיר אלעס גיין גרינגער.


געב אכטונג אויף דיין שטוב, ביתו זה אשתו (יומא ב.).


 

#80 - דער פסוק וועט אוועקנעמען פון דיר אלע דינים
צרות, אמונה, סגולות, נסיונות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שמיני א', י"ב ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען דו האסט ווייטאג, דו גייסט אריבער שווערע טעג - זאלסטו זאגן דעם פסוק (תהלים כה, יח): "רְאֵה עָנְיִי וַעֲמָלִי וְשָׂא לְכָל חַטֹּאותָי", מיט דעם וועט נמתק ווערן פון דיר אלע דינים.


קוק אריין בספר שאלות ותשובות ברסלב, איינער שרייבט פאר מוהרא"ש אז ער האלט מער נישט אויס זיינע יסורים. ענטפערט אים מוהרא"ש ער זאל זיך שטארקן מיט אלע כוחות און מוהרא"ש זאגט אים א שטארקע סגולה: "ויהיה הפסוק הזה שגור על פיך תמיד", דעם פסוק זאלסטו שטענדיג זאגן: "'רְאֵה עָנְיִי וַעֲמָלִי וְשָׂא לְכָל חַטֹּאותָי' (תהלים כה, יח), וזה מסוגל מאד להמתקת הדינים", דאס איז א סגולה אוועק צו נעמען די דינים, "כי באמירת הפסוק הזה הוא מצדיק עליו את הדין ומקבל הכל באהבה", ווייל מיטן זאגן דעם פסוק ווייזט ער אז ער נעמט אויף זיך אלעס וואס דער אייבערשטער טוט - מיט ליבשאפט און ער ווייזט אז ער האט נישט קיין טענות אויפן אייבערשטן, "ובזה בעצמו נמתק ממנו הדין והצרות שעוברים עליו, ונתהפך הכל לאהבה ולחסד גדול", און מיט דעם וועלן אוועקגיין אלע דינים.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#79 - וואס ווייסטו וואס דו קומסט אפ מיט די יסורים?
תפילה והתבודדות, צרות, אמונה, התחזקות, רפואה, נחת, קשיות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויחי, ח' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך זייער מיט אמונה, זיי מקבל אויף זיך אלעס וואס דער אייבערשטער מאכט. מיר ווייסן נישט דעם אייבערשטנ'ס דרכים; דאס וואס דו גייסט אריבער, די שרעקליכע פיין, דאס איז זיכער אז דער אייבערשטער האט דיך ליב און ער וויל דיר נאר מאכן גוט, און פארוואס דו דארפסט אזוי ליידן? דאס איז פון די באהאלטענע זאכן וואס מיר ווייסן נישט.


זיי גוט-מוטיג, לאז זיך נישט פאלן; וואס ווייסטו וואס דו קומסט אפ מיט די יסורים? די הייליגע חכמים זכרונם לברכה זאגן (שוחר טוב, צד): "צֵא וּרְאֵה, אֵי זֶה מֵהֶן מְבִיאָה לְחַיֵּי הָעוֹלָם הַבָּא", וואס ברענגט דעם מענטש ער זאל זוכה זיין צו זיין א בן עולם הבא? "הֱוֵי אוֹמֵר, הַיִּסּוּרִין", ליידן יסורים, "שֶּׁהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְיַחֵל שְׁמוֹ עַל מִי שֶׁיִּסּוּרִין בָּאִין עָלָיו", ווייל דער אייבערשטער איינציגט און מאכט רוען זיין נאמען אויף די מענטשן וואס ליידן ווייטאג.


נאך זאגן זיי (ברכות ה.): "כֹּל שֶּׁהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא חָפֵץ בּוֹ", וועם דער אייבערשטער האט ליב, "מְדַכְּאוֹ בְּיִסּוּרִים", ברענגט ער אויף אים יסורים, "וְאִם קִבְּלָם בְּאַהֲבָה", און אויב מען נעמט דאס אן מיט ליבשאפט, "יִרְאֶה זֶרַע", וועט מען זען דורות, "יַאֲרִיךְ יָמִים", מען וועט האבן אריכות ימים.


נאך זאגן די הייליגע חכמים (שבת פח:): "עוֹשִׂין מֵאַהֲבָה", די וואס דינען דעם אייבערשטן מיט ליבשאפט, "וּשְׂמֵחִים בְּיִּסּוּרִין" און זיי האבן נישט קיין טענות אויפ'ן אייבערשטן, זיי פרייען זיך מיט וואס דער אייבערשטער טוט מיט זיי, "עֲלֵיהֶן הַכָּתוּב אוֹמֵר" אויף זיי זאגט דער פסוק (שופטים ה, לא): "וְאֹהֲבָיו כְּצֵאת הַשֶּׁמֶשׁ בִּגְבֻרָתוֹ", זיי זענען די ליבהאבער פונעם אייבערשטן, עיין שם.


דיינע קינדער זארגן זייער פאר דיר, זיי בעטן מיר איך זאל דיר שרייבן, איך זאל דיך מחזק זיין. דו האסט טייערע קינדער, זיי לערנען און דאווענען און פירן זיך מיט יראת שמים. איך פרוביר צו מאכן פאר זיי שידוכים, איך האף צו זיין דער גוטע שליח פון הימל זיי צו העלפן.


אז דו קענסט נישט אראפגיין פון בעט, דו קענסט זיך נישט באוועגן - זאלסטו דארט רעדן צום אייבערשטן, דער אייבערשטער געפונט זיך נעבן דיר. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת יב:): "שְׁכִינָה לְמַעְלָה מְרַאֲשׁוֹתָיו שֶׁל חוֹלֶה", די שכינה רוט אויפ'ן קאפ פונעם חולה; רעד צום אייבערשטן אין בעט, שמועס מיט אים, און בעט אים ער זאל דיר געבן כח צו קענען ביישטיין און נישט האבן קיין קשיות אויף די אמונה.


דער עיקר זאלסטו זיך שטארקן, זאלסט וויסן אז דער אייבערשטער האט דיך ליב, און דאס וואס גייט אריבער - דאס איז זאכן וואס מיר קענען נישט פארשטיין.

#78 - די וועלט איז דער גיהנום אליינס
צרות, התחזקות, הפצה, עבודת השם, לימוד התורה, מנהגים, תעניתים, דאווענען, מוהרנ"ת ז"ל, עשרה בטבת

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויחי, ט' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


יעדער איינער מוטשעט זיך. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיט) עס איז נישטא קיין מענטש וואס זאל נישט האבן קיין יסורים, אויך די גרויסע עשירים זענען פול מיט יסורים, אזוי ווי עס שטייט (איוב ה, ז): "אָדָם לְעָמָל יוּלָד", א מענטש איז באשאפן געווארן זיך צו מוטשען, "קְצַר יָמִים", דאס לעבן פון א מענטש איז ווייניג, "וּשְׂבַע רֹגֶז", און פול מיט ווייטאג, אזוי אויך זאגט שלמה המלך (קהלת ב, כג): "גַּם כָל יָמָיו", דאס גאנצע לעבן, "כַּעַס וּמַכְאוֹבוֹת", איז פול מיט כעס און ווייטאג; עס איז נישטא קיין שום עצה וואו צו אנטלויפן, נאר צום אייבערשטן און צו די תורה.


וואויל איז דעם מענטש וואס לערנט יעדן טאג און גייט אין שול דאווענען דריי מאל א טאג, דאס וועט בלייבן; "נאר דאס איז יא און מען קען עס באקומען". היינט נאכט איז די יארצייט פון הייליגן רבי נתן זכרונו לברכה, ער פלעגט זאגן: "די וועלט איז נישט און מען קען זי נישט באקומען, תורה ותפילה איז יא און מען קען איר קריגן". די וועלט איז נישט, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיט): "אֶפְשָׁר יֵשׁ גַּם עוֹלָם הַזֶּה גַּם כֵּן בְּאֵיזֶה עוֹלָם", אפשר איז דא אויבן אין הימל א וועלט וואס הייסט 'עולם הזה', "כִּי בְּכָאן נִרְאֶה שֶׁהוּא הַגֵּיהִנּוֹם", דא איז דער גיהנום אליינס, "כִּי כֻלָּם מְלֵאִים יִסּוּרִים גְּדוֹלִים תָּמִיד", ווייל יעדער איז פול מיט יסורים.


היינט נאכט וועלן מיר זיך צאמקומען דאנקען דעם אייבערשטן אויף רבי נתן, מוהרא"ש זכותו יגן עלינו פלעגט רעדן פון רבי נתן אזוי גרויס און אזוי הויך. מוהרא"ש האט געזאגט: "דער חידוש איז רבי נתן"; דער רבי, דאס איז א זאך וואס מיר ווייסן נישט און פארשטייען נישט, למעלה מהשגתינו, רבי נתן איז דער חידוש, און נאר דורך אים ווייסן מיר פון רבי'ן און מיר האבן אונזער גוטע לעבן.


דער עיקר דארפן מיר צוהערן די לעצטע ווערטער וואס רבי נתן האט אונז געזאגט איידער זיין הסתלקות: "עזרא הסופר גייט אוועק פון די וועלט, (עזרא הסופר איז נסתלק געווארן עשרה בטבת, רבי נתן האט מרמז געווען אויף זיך אז ער האט געהאט נשמת עזרא הסופר) און טריף פסול איז זיך מתגבר, אזויפיל ווי עס איז היינט דא אלפים ורבבות טריף פסול; נאר איך האף, אז איין בלעטל פון רבינ'ס ספרים וועט זיין א תיקון אויף אלסדינג", און רבי נתן האט אויסגעפירט: "איך זאג אייך אן, אז אייער עובדא זאל זיין איר זאלט דרוקן די ספרים, סע זאל זיין 'יפוצו מעינותיך חוצה', איר זאלט זיין שטארק מיט 'געלט' מיט 'רצון' און מיט 'טירחא'".


מארגן פאסטן מיר, פרויען פאסטן נישט עשרה בטבת.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#77 - האב נישט קיין חלישות הדעת אז מ'האט ארויסגענומען א קינד פון חדר
תפילה והתבודדות, צרות, הפצה, מוסדות, הכרת הטוב, הדפסה, נסיונות, ישיבה, חלישות הדעת, ראש ישיבה, חדר

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת נח, א' דראש חודש חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


האב נישט חלישות הדעת פון די מעשה פון די משפחה וואס האט ארויסגענומען דעם קינד פון אונזער תלמוד תורה, ביי אונז אין אמעריקא האט דאס פאסירט אן א שיעור מאל.


ווען מיר האבן אריינגענומען א קינד אין אונזער מוסד נאכדעם וואס קיינער האט נישט געוואלט ארייננעמען דעם קינד, און נאך א שטיק צייט, נאכן זיך פארען מיט'ן קינד וכו' וכו' - זענען געקומען די עסקנים, זיי האבן געראטעוועט און ארויסגענומען דעם קינד און מסדר געווען אין אן אנדערע תלמוד תורה.


איך קען נישט פארגעסן די מעשה וואס מיר האבן געהאט, מיר האבן אריינגענומען א קינד פון א צעטיילטע משפחה, קיין איין מוסד האט נישט געוואלט צורירן צו דעם קינד, ווייל דער טאטע האט קודם געהאט בעלות אויפ'ן קינד און ער האט געלייגט דעם קינד אין א גאר מאדערנע מוסד אין ..., און נאכדעם וואס די מאמע האט באקומען בעלות אויפ'ן קינד - זי וואוינט אין ..., האט זי געזוכט א חסידיש'ע חדר, און קיינער האט נישט געוואלט קוקן אויפ'ן קינד; האב איך אריינגענומען דעם קינד.


פרעג נישט וואס איך האב געהאט צו הערן און זינגען פון דעם קינד; דער קינד פלעגט גיין יעדע צווייטע שבת צו זיין טאטע, און דארט איז נישט אזוי אפגעהיטן, פלעגט דער קינד דערציילן פאר די קינדער וואס עס טוט זיך דארט, די מאוויס וואס ער קוקט, און ער פלעגט רעדן פון נישט גוטע זאכן; זענען עלטערן געלאפן צו מוהרא"ש מיט טענות, האט מוהרא"ש מיך פארגעהאלטן היתכן איך נעם אריין קינדער וכו'. איך בין געווען אזוי פארלוירן, וואס טו איך דא ווייטער, זאל איך ארויסשטעלן דעם קינד אדער נישט... ביז אפאר משפחות פון אנשי שלומינו האבן ארויסגענומען זייערע קינדער, מיט די טענה 'מיר ווילן נישט אונזערע קינדער זאלן לערנען מיט דעם קינד'; איך האב ברוך השם נישט ארויסגענומען מיינע קינדער.


למעשה, עסקנים האבן זיך אריינגעמישט, מען מוז ראטעווען דעם קינד פון ברסלב... מען האט אים אריינגעלייגט אין אן אנדערע מוסד. היינט איז ער שוין עלטער געווארן, אים פאסט שוין נישט צו רעדן צו מיר, ער ווייסט ניטאמאל ווער איך בין, אדער מאכט ער זיך ווי ער ווייסט נישט.


מיר איז גוט די סארט מעשיות, ווייל די מעשיות שטופן מיך צוריק צום איבערשטן. איך הויב אן נאכמאל פון אלף, איך בעט דעם אייבערשטן: "פיר מיך אויף די אמת'ע וועג, איך זאל זיך נישט אפנארן מיין גאנצע לעבן"; אוי ווי מען קען זיך אפנארן אויף די וועלט, אוי ווי מען קען זיך טועה זיין; נאר דורך התבודדות איז מען אפגעהיטן.


טייערער ברודער, איך האב אסאך מעשיות דיר צו דערציילן, ווי שווער איך האב געארבעט מיט'ן אויפשטעלן די מוסדות; די חדר, די סקול און די ישיבה אין אמעריקע, בפרט די חדר; ווי איך האב זיך געמוטשעט מיט אנשי שלומינו, אלע האבן געלאכט פון מיר. מיר האט דאס זייער געשטערט; דאס אז מען לאכט און מען שפעט פון די גאס - דאס האט מיר קיינמאל נישט געשטערט, אבער אז אין היכל הקודש לאכט מען פון מיר, דאס האט מיר יא געשטערט, ווייל מיר זיצן ביי איין טיש, ביי איין רבי און דו שפעטסט פון מיר? דאס האט מיר זייער געשטערט. ברוך השם איך האב געהאט שכל צו האלטן מיינע קינדער אין די מוסדות, און היינט שעפ איך גרויס נחת פון זיי; מיינע זין און טעכטער, אלע זענען ערליכע אידן, זיי לעבן מיט אמונה און יראת שמים.


ליבער ברודער, שטארק זיך, שטארק אנשי שלומינו און שטארק די בחורים אין ירושלים, זיי זאלן עוסק זיין אין הפצה; זיי זאלן פארשפרייטן די גליונות און קונטרסים, די בריוו פון עצתו אמונה. איך מיין אז דאס איז די סיבה פארוואס דעם פארגאנגענעם וואך האט מען נישט מתרגם געווען די בריוו, ווייל עס איז נישטא קיין מפיצים. משפחת ... מאכט זיך א חשבון 'פארוואס זאלן מיר אוועקגעבן דרייסיג פערציג שעה א וואך פאר איבערטייטשן די בריוו - אז מען פארשפרייט דאס מער נישט'; דערפאר בעט איך דיר זאלסט מחזק זיין די בחורים און אינגעלייט זיי זאלן אנהויבן גיין פארשפרייטן די גליונות און בריוו; די עצות, די חיזוק פון הייליגן רבי'ן.


יעצט ווען דער זמן האט זיך אנגעהויבן דארפן אלע אזויפיל חיזוק אויף תורה און תפלה, חיזוק און הדרכה צו ווייזן פאר יעדן איינעם א וועג צו לערנען און דאווענען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#76 - א פאטש געכאפט און פרייליך געקלאפט
צרות, התחזקות, סיפורי צדיקים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת עקב, י"ז מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


דער הייליגער רבי איז אמאל געווען ביי א חתונה, דארט איז געווען כלי זמר; איינער מיט א פידל, א צווייטער מיט א פייפער, א דריטער מיט א פויק און אזוי ווייטער און איינער וואס האט זיי געפירט.


אינמיטן זינגען האט דער פויקער איינגעדרימלט, האט אים דער אנפירער געגעבן א פאטש און דער פויקער האט זיך אויפגעוועקט און גלייך אנגעהויבן ווייטער צו פויקן, האט זיך דער רבי אנגערופן: "א פאטש געכאפט און פרייליך געקלאפט"; דער רבי האט ארויסגענומען פון די מעשה, אז אפילו מען כאפט א פאטש - דארף מען ווייטער זיין פרייליך.


נעכטן ביי מלוה מלכה האבן מיר אסאך ארום געשמועסט פון די מעשה. יעדער איינער כאפט פעטש אין לעבן, ביי יעדן איינעם איז עס אין אן אנדערע צייט; דארף מען געדענקען וואס דער רבי זאגט: "א פאטש געכאפט און פרייליך געקלאפט", מען דארף געדענקען אז אלעס וואס גייט אריבער איז פונעם אייבערשטן - נאר פאר די גוטס פונעם מענטש.

#75 - די וואס זענען עוסק אין שידוכים, דארפן אסאך חיזוק
צרות, התחזקות, בין אדם לחבירו, שדכנים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


זיי מחזק דיין ווייב זי זאל ווייטער עוסק זיין אין די גרויסע מצוה פון שידוכים.


די וואס זענען עוסק אין שידוכים - די דארפן אסאך חיזוק, ווייל מענטשן שרייען און פארשעמען; אנשטאט מען זאל זיך באדאנקען פאר'ן אנטראגן א שידוך, פאר'ן טראכטן פון מיר, פאר'ן טון פאר מיר - שרייט מען אויפ'ן שדכן; די שידוך פאסט נישט, די שידוך איז נישט פאר אונז וכו' וכו'.


דער וואס האט געשריגן און פארשעמט דיין ווייב - איז א צעבראכענער מענטש, ער מיינט נישט קיין שלעכטס. זאג פאר דיין ווייב זי זאל עס נישט נעמען צום הארצן, זי האט זייער גוט געטון און זי זאל ווייטער אזוי טון.


איך האב אזעלכע מעשיות טאג טעגליך, מען שרייט אויף מיר; דאך שטעל איך נישט אפ דאס טון שידוכים; אזוי גייען אלע שידוכים, מען שטערט פון אלע זייטן, ביז די צד הקדושה איז זיך גובר און עס ווערט א שידוך.


וואויל איז דעם וואס איז עוסק אין שידוכים, וואויל איז אים בזה ובבא.

#74 - ארויסגענומען אלטע איינגעגעסענע ווייטאג דורך אמונה און תפילה
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, צרות, אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ואתחנן, י"ג אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאס איז אן עכטע מופת, דאס איז א העלד; נאכן ווערן געפייניגט און דערנידערט פון די אייגענע מאמע, אלע קינדער יארן האט מען אייך אזוי צעדרוקט, דערווארגן און דערנידערט, און היינט נאכן מקורב ווערן צום הייליגן רבי'ן און גיין אין די וועג פון התבודדות ותפילה, אמונה ושמחה - רעדט איר שיין, מיט די גרעסטע מאס דרך ארץ צו איר. עס איז ארויס פון אייך די פארגאנגענהייט, (מען געדענקט עס נאך און עס טוט וויי, אבער עס איז נישטא מער די פיינטשאפט וכו') - דאס איז א מופת פון רבי'ן.


הונדערטער און טויזנטער ווייבלעך גייען צו טערעפי פאר דער זאך, עס פייניגט זיי וואס מען האט מיט זיי געטון, עס לאזט זיי נישט מנוחה, דאס לעבן גייט צוגרינד; מען פארברענגט רוב לעבן ביי טערעפי, סופאר"ט גרופ"ס וכדומה.


וואלט דאס נישט געווען א פריוואטע זאך - וואלט איר דאס געדארפט דערציילן ברבים פאר אלעמען, אלע זאלן וויסן אז עס איז דא א וועג זיך צו היילן, ארויסנעמען אלטע ווייטאג פון א מאמע, איינגעגעסענע פיין - דורך אמונה, דורך התבודדות ותפילה.


ווען מען נעמט אריין אמונה אין זיך - ווערט די לעבן אזוי זיס, מען ווייסט אז עס איז נישט דער און נישט יענער, אלעס איז דער אייבערשטער, אלעס איז ער אליינס; דומם, צומח, חי, מדבר - אלעס איז ער, אלעס איז א פארשטעלאכטס פונעם אייבערשטן. מיין טאטע, מיין מאמע, מיין שווער, מיין שוויגער, מיין מאן, מיינע קינדער - אלעס איז פונעם אייבערשטן. די לעבן ווערט גרינג, דער לעבן ווערט זיס.


דער אייבערשטער זאל אייך העלפן, אינעם זכות פון מצוות כיבוד אב ואם זאלט איר האבן נחת פון אייערע דורות, עס זאל זיך ציען ליכטיגע, ערליכע, אידישע דורות, קינדער און אייניקלעך וואס זענען געטריי דעם אייבערשטן. אויך זאל זיין ביי אייך אין שטוב א פלאץ פון שלום, פון שפירן דעם אייבערשטן.

#73 - פאר די ביסל האר, לוינט זיך צו ליידן אזויפיל צרות?
שמחה, צרות, חיזוק פאר פרויען, שטעטל, שערן די האר, מוהרא"ש, אידישע שטוב, ראש ישיבה, נעגל

בעזרת ה' יתברך


ליל שישי פרשת ואתחנן, חמשה עשר באב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך וויל אייך מחזק זיין איר זאלט בלייבן ווייטער מיט אייער הייליגקייט פון זיך שערן די האר. איך האב געהערט פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו אזויפיל מאל ווי ער האט געקרעכצט און געוויינט, ער האט געזאגט: "א שאד, פאר די ביסל האר האלט מען צוריק די גאולה; א שאד, פאר די ביסל האר איז דא אזויפיל צרות אויף די וועלט, א שאד פאר די ביסל לייזיגע האר זאל מען פארלירן די קינדער".


איך בעט אייך זייער, בלייבט שטארק מיט אייער אידישקייט. איך האב זיך מוסר נפש געווען פאר אייך, פאר אייער שידוך; איך האב באקומען נאר בזיונות און שפיכות דמים, מען רעדט אויף מיר כל דבר אסור כאחד הרקים; איך טו ווייטער, איך וויל אריינברענגען קדושה וטהרה ביי אידישע קינדער.


יעצט הער איך אז עס הויבט זיך אן א נייע זאך, עס זענען דא פרויען וואס מאכן זיך די נעגל. וויסן זאלט איר, מוהרא"ש האט געזאגט אז מען טאר דאס נישט טון, איך ווייס מעשיות פון יונגע פארפעלקער וואס מוהרא"ש האט זיי חתונה געמאכט און זיך געפארעט מיט זיי, ער האט זיך איינגעטונקען אין בלאטעס ארויס צו שלעפן טייערע אידישע נשמות וואס זענען נעבעך אראפגעפאלן, "הָאֱמֻנִים עֲלֵי תוֹלָע", טייערע אידישע קינדער, "חִבְּקוּ", האבן ליב באקומען, "אַשְׁפַּתּוֹת", מיסט (איכה ד, ה). מוהרא"ש האט זיך אזוי אראפגעלאזט צו זיי מיט אזא רחמנות, ביז די צוויי זאכן, די האר מיט די נעגל; מוהרא"ש האט געוויינט און זיך געבעטן: "געבט מיר די צוויי זאכן, שערט אייך אפ די האר און שמירט נישט די נעגל; איך זאג אייך צו די וועלט און יענע וועלט".


וואס זאל איך אייך זאגן, עס איז אריבער שוין צען יאר, די וואס האבן געפאלגט - די האבן הערליכע ליכטיגע משפחות. דא אין שטעטל וואוינען טייערע משפחות וואס האבן געהאט די נסיונות פון האר און שמירן די נעגל, אבער זיי האבן געפאלגט דעם צדיק, זייערע שטובער זענען ליכטיג, און ליידער זענען געווען געציילטע וואס האבן נישט געפאלגט, און עס איז שוין גארנישט געבליבן פון זייערע שטובער.


היינט האב איך געגעבן א שיעור פאר בית פיגא תלמידות, איך האב גערעדט צו זיי פון דעם ענין ביז איך האב געמוזט ענדיגן ווייל עס האט מיר אנגעהויבן דרוקן די הארץ פון דעם וואס איך הער יעצט אז מען וויל זיך שמירן די נעגל און מען וויל בלייבן מיט די האר.


איך האב געעפנט די שטעטל מיט בלוט און שווייס, מיין לעבן געב איך אוועק פאר די שטעטל; מיין ווייב, מיינע קינדער - אלעס האב איך געלייגט אין די זייט צו בויען א ליכטיגע פלאץ, יעצט ווען איך הער אז דא אין די קהילה איז אנגעקומען די צוויי שרעקעדיגע קליפות פון נעגל און האר - ווערט מיר פשוט שלעכט.


איך וויל אייך שטארקן איר זאלט נישט נאכגיין די וואס מאכן זיך די נעגל און די האר, עס וועט אייך גארנישט העלפן. אפשר מיינט איר אז מען ווערט פרייליך, מען ווערט צופרידן; ניין און נאכאמאל ניין! עס מאכט נישט פרייליך, עס מאכט גארנישט אויס, עס ברענגט נאר מער און מער עצבות און מרה שחורה.


איך בעט אייך זייער, שרייבט מיר צוריק.


 

#72 - אנשטאט טראכטן פון די גרויסע חובות, טראכט פונעם גרויסן באשעפער
תפילות אויף אידיש, תודה והודאה, צרות, ישועות, אמונה, התחזקות, פרנסה, חובות, געלט

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ואתחנן, חמשה עשר באב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


פארליר זיך נישט, גיי נישט אריין אין א קטנות הדעת; דו וועסט נישט בלייבן אין די לאך פון חובות, נאך אביסל וועסטו ארויסקריכן דערפון.


איך בעט דיר זייער, פארליר זיך נישט; אנשטאט טראכטן טאג און נאכט ווי גרויס זענען די חובות וואס דו האסט - זאלסטו טראכן ווי גרויס דער באשעפער איז; מעגסט שוין טראסטן דעם אייבערשטן, אזויפיל ניסים האסטו שוין געזען אין לעבן, אזויפיל האסטו שוין גע'דאגה'עט און ביים סוף האט זיך אויסגעלאזט פון אלע דאגות - איין גרויסער בוידעם, איז פארוואס זאלסטו ווייטער דאגה'נען? טראכט פונעם אייבערשטן - וועסטו זען ניסים.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן כג) די אלע וואס טראכטן פון געלט האבן א טונקלקייט אויפ'ן פנים, אן אויסגעלאשנקייט, עצבות ומרה שחורה, אנפין חשוכין.


טראכט פון באשעפער, טראכט פון רבי'ן, פון צדיקים; גיי אביסל שפאצירן מיט דיין ווייב און קינדער, און זינג זיך: "שכוח אייבערשטער פאר מיין שיינע לעבן, פאר מיין ווייב און קינדער", וועט שוין אויך זיין שפע.

#71 - אז מען בייגט זיך צום אייבערשטן, ליידט מען נישט
תודה והודאה, צרות, אמונה, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת פנחס, כ"ב תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


יעדער איינער בזה העולם ליידט, אין גם אחד וואס ליידט נישט; אפילו די וואס שטעלן א פנים ווי אלעס גייט זיי גוט - זיי האבן אויך ערגעץ וואס טוט זיי זייער וויי.


נאר איינער ליידט נישט, נאר דער איד וואס בייגט איין די קאפ פאר'ן אייבערשטן - דער ליידט נישט; דער וואס נעמט אריין אין זיך די אמונה, ער ווייסט און גלייבט אז דער אייבערשטער פירט אלעס, דער אייבערשטער מאכט אלעס - דער לעבט א גן עדן לעבן.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ד): "כְּשֶׁאָדָם יוֹדֵעַ", ווען א מענטש ווייסט, "שֶׁכָּל מְאֹרְעוֹתָיו" אז אלעס וואס פאסירט מיט אים, "הֵם לְטוֹבָתוֹ" איז פאר זיין טובה, "זֹאת הַבְּחִינָה הִיא מֵעֵין עוֹלָם הַבָּא" דאס איז עולם הבא, דאס איז גן עדן.


איך בעט אייך זייער, נעמט אריין אין זיך אמונה, גלייבט אז אלעס איז דאס בעסטע פאר אייך; אייער מאן נרו יאיר איז פונעם אייבערשטן, און אלע זיינע זאכן וכו' וכו' איז פאר אייך - פונעם אייבערשטן, אייערע קינדער, אייערע גוטע און שלעכטע זאכן זענען פונעם אייבערשטן - וועט אייך אלעס זיין גרינגער.


געוואוינט אייך צו צו דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן. זוכט אויף גוטס אין אייער מאן, זוכט אויף גוטס אין אייער לעבן; נעמט די גוטס און לויבט דעם אייבערשטן דערויף.


אנשטאט טראכטן פון די שווערע זאכן, פון די זאכן וואס שטערן אייך - זאלט איר טראכטן פון גוטס. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רפב) ווען מען זוכט א גוטע נקודה ביי זיך אדער ביי יענעם, און מען קוקט נאר אויף דאס גוטס, מען דאנקט אויף דאס גוטס - פאלט אוועק אלע שלעכטס.


איך בעט פאר אייך איר זאלט האבן כח און שטארקע נערווען.

#70 - מען דארף זיך אנגרייטן מיט חיזוק פאר שפעטערדיגע יארן
שידוכים, צרות, התחזקות, דרשות, אומאן, סיפורי צדיקים, ישיבה, יונגע יארן

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת פנחס, כ' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער ... נרו יאיר


איך בין אזוי פרייליך אז דו ביסט געקומען אין קעמפ, דו ביסט אין ישיבה, דו האלסט מיט די סדרים, די שיעורים; עס איז אזוי וויכטיג צו האבן די שיעורים, בפרט אין די יונגע יארן.


א שאד יונגע בחורים זענען נישט מעריך וואס זיי האבן, מען ווייסט נישט ווי וויכטיג דאס איז פאר'ן לעבן, ווייל דער לעבן גייט נישט ביי יעדן גלאטיג, עס איז דא אין לעבן אסאך סורפרייזעס; א יונגער בחור חלומ'ט נישט וואס די לעבן קען ברענגען, מען טראכט 'איך וועל זיכער זיין דער ערשטער חתן פון כתה און גלייך האבן קינדער, און איך וועל זיך קויפן א הויז, און ... און ... און ...' די חלום גייט ...; פלוצלונג זעט מען נישטא קיין שידוך, א צווייטער האט יא זיין שידוך אבער ער דארף זיך גט'ן ה' ישמרינו, א דריטער ווארט אויף קינדער, און אזוי ווייטער. נישטא קיין פרנסה, נישטא קיין מנוחה; וואלט ער געהאט חיזוק, וואלט ער געהערט שיעורים נאכאנאנד פון אמונה - וואלט ער זיך געקענט דערהאלטן.


האלט זיך שטארק, לאז נישט אפ די הייליגע ישיבה; זע צו קומען יעדן טאג און אויסהערן שיעורים; טרינק די חיזוק פון רבי'ן - וועסטו זיך קענען דערהאלטן.


רבי נתן האט געזאגט, זיין שווערסטע זאך איז געווען ווען דער רבי האט אים געוויזן א שטרענגע פנים; אלעס האט ער געקענט דערהייבן, אבער ווען דער רבי האט אים פארטריבן - דאס איז אים געווען זייער שווער. דאך איז ער אלעס איבערגעקומען, ער האט געזאגט פאר'ן ברסלב'ער רב רבי אהרן זכרונו לברכה: "אפילו דער רבי וועט מיר האקן מיט א דראנג - וועל איך אים נישט אפלאזן".


מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל בלייבן צוגעקלעבט ביים רבי'ן בזה ובבא; ווי מער מען בעט אויף דעם פרט - אלץ נענטער ווערט מען, אלץ מער צוגעקלעבט ווערט מען צום רבי'ן.


זארג נישט וועגן דיין שידוך; דו פיר זיך ווייטער אויף מיט דיינע גוטע מידות, לערן ווייטער דיינע שיעורים - וועסטו בקרוב טרעפן דיין זיווג און אויפשטעלן א שיינע אידישע שטוב.


בנוגע אומאן; איך האב געמאכט טיקעטס פאר מיר און מיינע קינדער, איך בין מתפלל מיר זאלן זיין ראש השנה ביים רבי'ן; פועל'ן אלעס גוטס פאר אונז און פאר כלל ישראל.

#69 - אנשטאט זיך אויפצועסן, ענדערש חזר נאכאמאל די אמונה
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, צרות, אמונה, התחדשות, השגחה פרטית

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בלק, י"ג תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


איך האב רחמנות אויף דיר, איך זע ווי דו גייסט איין, דו עסט זיך אויף, דו פירסט חשבונות מיט דעם, מיט יענעם; א שאד זיך אויפצועסן, א שאד זיך צו פייניגן. ענדערש זאלסטו חזר'ן די אמונה, חזר טאג און נאכט די ווערטער: "אלעס איז אייבערשטער", און "אייבערשטער איז אלעס"; קיינער קען מיר נישט שלעכטס טון, קיינער קען מיר נישט גוטס טון, אלעס איז פון הימל.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (חולין ז:): "אֵין אָדָם נוֹקֵף אֶצְבָּעוֹ מִלְּמַטָּה", א מענטש צעקלעמט זיך נישט זיין פינגער, "אֶלָּא אִם כֵּן מַכְרִיזִין עָלָיו מִלְּמַעְלָה" - נאר אז מען רופט אויס אין הימל; איז דאך זיכער אז דיין טאטע, דיין מאמע, דיין משפחה, דיינע צרות ויסורים - איז אלעס דער אייבערשטער.


גלייב מיר, וואלסטו געפאלגט דעם רבי'ן און געגאנגען שרייען אין פעלד: "רבונו של עולם רחם עלי, רבונו של עולם ראטעווע מיר, האב רחמנות אויף מיר, איך בין פארכאפט ביי די נישט גוטע, איך האב מיט יעדן א חשבון, יעדער איז מיר שולדיג; וואס איז מיט מיר? ווען וועל איך שוין תשובה טון? וויסן און געדענקען אז עס איז גארנישט דא נאר דו אייבערשטער".


וואלסטו געמאכט התבודדות - וואלסטו שוין פון לאנג געווען א פרייליכער, און אלעס וואלט דיר גרינגער געווען.


ברודער, הויב אן פונדאסניי; איך טו דאס און אלעס איז מיר גוט.

#68 - פון אינדרויסן זעט אויס ווי עס גלאנצט פאר יעדן
שידוכים, צרות, התחזקות, נסיונות, יענער

בעזרת ה' יתברך


ד' פרשת שלח, כ"ד סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


שטארק זיך, דראפע זיך און דערהאלט זיך.


מען פרובירט אויס יעדן איינעם. דער רבי האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיט) מען פרובירט אויס יעדן איינעם מיט שווערע ביטערע נסיונות, אין גם אחד וואס זאל נישט אריבערגיין שוועריקייטן; פון אינדרויסן זעט אויס ווי עס גלאנצט פאר יעדן, אבער יעדער איינער מאכט מיט, אפילו די רייכע מענטשן, די שטארקע, די געלונגענע – אלע מאכן מיט שוועריקייטן אין לעבן; איין עצה איז דא, אנטלויפן צום אייבערשטן און אנטלויפן צו די תורה.


איך בעט דיר זייער מיין ליבער ברודער, האסט זיך אזוי שיין דערהאלטן ביז אהער, דערהאלט זיך ווייטער. אנטלויף נישט, בלייב ערליך, בלייב מיט אמונה.


דער הייליגער רבי האט דערציילט די מעשה מיט'ן גוי וואס איז אנטלאפן פאר שלחן עורך, ער איז געבליבן מיט'ן טעם מרור... זאלסטו נישט אנטלויפן, אז דו וועסט זיך דערהאלטן זאג איך דיר צו א גוטע שידוך מיט הערליכע דורות.


פון דיין ראש ישיבה.

#67 - די ישועה קומט בקרוב, און מען פארגעסט פון די שווערע טעג
קינדער, תודה והודאה, צרות, ישועות, נסיונות, קבלה טובה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי א', י"ב ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איר וועט האבן קינדער, זייט נישט באזארגט, זייט נישט פאר'דאגה'ט.


דער הייליגער רבי זאגט (ספורי מעשיות מעשה יא, מבן מלך ובן השפחה שנתחלפו) ווען עס ווערט טאג הערט מען אזא געלעכטער, דער נאכט פארלירט זיין נאמען, מען געדענקט מער נישט אז עס איז געווען אמאל נאכט; דאס גייט ארויף בכלליות אויף די גאולה העתידה, עס וועט פארגעסן ווערן די גלות טעג וואס איז צוגעגליכן צו נאכט, און אויך בפרטיות ביי יעדן איינעם.


ווען עס איז נאכט, מען ווארט אויף א שידוך, נאכדעם ווען עס ווערט טאג, מען האט חתונה – געדענקט מען נישט אז מען האט אמאל געווארט אויף א שידוך. נאכדעם ווען מען ווארט אויף קינדער, עס איז ממש נאכט; מען וויינט, מען ווארט, מען מיינט שוין אז מען ווארט שוין, דערווייל ווערט מען אנטוישט, חודש נאך חודש, עס איז ממש נאכט; פלוצלונג ווערט טאג, און מען פארגעסט אז עס איז בכלל געווען נאכט.


בעט איך אייך זארגט נישט, איר וועט האבן קינדער. איין זאך זאלט איר טון, איין קבלה טובה, נעמט זיך פאר צו דאנקען דעם אייבערשטן יעדן טאג. רעכנט אויס פאר'ן אייבערשטן גוטע זאכן פון אייער לעבן און דאנקט אים; דאס עפנט אויף די טירן אין הימל פאר ישועות.

#66 - זיך דערהאלטן טראץ די שווערע ביטערע נסיונות און צרות ויסורים
צרות, התחזקות, הכרת הטוב, זיכוי הרבים, נסיונות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת מצורע, ב' ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בין דיר זייער מכיר טובה פאר'ן מיך מקרב זיין צום הייליגן רבי'ן. עס איז שוין אריבער כמעט צוואנציג יאר, אבער ביי מיר איז דאס נאך פריש אזוי ווי די מעשה וואלט היינט פאסירט, דו האסט מיר אריינגעשלעפט אין היכל הקודש, האסט מיר געזאגט איך זאל קומען דאווענען אין היכל הקודש; דארט האב איך אנגעהויבן הערן אביסל אמת'ע דיבורים און נאכדעם האב איך באקומען דעם ספר אשר בנחל; דורך דיר האב איך מיין חיים טובים.


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך און שטארק דיין ווייב תחי'; דער אייבערשטער וועט מאכן מיט דיר גרויסע ניסים, העיקר מה שקורין זיך דערהאלטן. דאס איז די שיינקייט פון א איד, אפילו עס גייט אריבער אויף אים שווערע ביטערע נסיונות, צרות ויסורים - דאך דערהאלט ער זיך, ער האט נישט קיין קשיות אויפ'ן אייבערשטן.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה לב, ג) אויפ'ן פסוק (תהלים יא, ה): "'ה' צַדִּיק יִבְחָן', הַיּוֹצֵר הַזֶּה אֵינוֹ בּוֹדֵק קַנְקַנִּים מְרוֹעָעִים", ווען דער טעפער וויל בודק זיין די כלים אויב זיי זענען גענוג שטארק - וועט ער נישט נעמען א שוואכע כלי און קלאפן דערויף ווייל עס וועט זיך צעברעכן, "וּמִי הוּא בּוֹדֵק, בְּקַנְקַנִּים יָפִים", ער נעמט די גוטע שטארקע כלים, "אֲפִלּוּ מֵקִישׁ עֲלֵיהֶם כַּמָּה פְעָמִים אֵינָם נִשְׁבָּרִים", אפילו ער האקט אויף זיי שטארקע קלעפ - צעברעכן זיי זיך נישט, "כָּךְ אֵין הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְנַסֶּה אֶת הָרְשָׁעִים אֶלָּא אֶת הַצַּדִּיקִים", אזוי אויך, דער אייבערשטער פרובירט נישט די רשעים - נאר די צדיקים, אזוי ווי עס שטייט "ה' צַדִּיק יִבְחָן", דער אייבערשטער פרובירט אויס צדיקים.


נאך זאגן זיי: "הַפִּשְׁתָּנִי הַזֶּה בְּשָׁעָה שֶׁהוּא יוֹדֵעַ שֶׁהַפִּשְׁתָּן שֶׁלּוֹ יָפָה כָּל שֶׁהוּא כּוֹתְשָׁהּ הִיא מִשְׁתַּבַּחַת", ווען מען האט גוטע פלאקס - דעמאלט קען מען דאס גוט אויסקלאפן, עס ווערט בעסער און בעסער, "וְכָל זְמַן שֶׁהוּא מַקִּישׁ עָלֶיהָ הִיא מִשְׁתַּמֶּנֶת", ווי מער מען קלאפט דערויף ווערט עס פעטער, "וּבְשָׁעָה שֶׁהוּא יוֹדֵעַ שֶׁהַפִּשְׁתָּן שֶׁלּוֹ רָעָה, אֵינוֹ מַסְפִּיק לָקוּשׁ עָלֶיהָ אַחַת עַד שֶׁהִיא פּוֹקַעַת", און ווען די פלאקס איז א שוואכע - דעמאלט קלאפט מען נישט אויף דעם, ווייל עס וועט צוגרינד גיין, "כָּךְ אֵין הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְנַסֶּה אֶת הָרְשָׁעִים אֶלָּא אֶת הַצַּדִּיקִים", אזוי אויך, דער אייבערשטער פרובירט נישט די רשעים - נאר די צדיקים, אזוי ווי עס שטייט: "ה' צַדִּיק יִבְחָן", דער אייבערשטער פרובירט אויס צדיקים.


נאך זאגן זיי: "מָשָׁל לְבַעַל הַבַּיִת שֶׁהָיָה לוֹ שְׁתֵּי פָּרוֹת", עס איז צוגעגליכן צו איינער וואס האט צוויי קוען, "אַחַת כֹּחָהּ יָפֶה וְאַחַת כֹּחָהּ רַע", איין קו איז א שטארקע און איינע איז א שוואכע, "עַל מִי הוּא נוֹתֵן אֶת הָעֹל", אויף וועלכע קו לייגט ער ארויף די שווערע לאסט? "לֹא עַל זֹאת שֶׁכֹּחָהּ יָפֶה", אויף די קו וואס איז שטארק, "כָּךְ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְנַסֶּה אֶת הַצַּדִּיקִים, שֶׁנֶּאֱמַר, ה' צַדִּיק יִבְחָן", אזוי טוט דער אייבערשטער, ער פרובירט אויס נאר די צדיקים, ער ווייסט אז זיי האבן כוחות, זיי וועלן נישט צאמפאלן, זיי וועלן בלייבן ביי די אמונה.


דער אייבערשטער וועט דיר העלפן, עס וועט זיך אלעס איבערדרייען לטובה, וועסט נאך זען נחת ביי דיינע קינדער געזונטערהייט.

#65 - איך האב פאר אייך נייעס, נישטא וואו צו אנטלויפן
צרות, שלום בית, התחזקות, עבודת השם, פסח

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תזריע, כ"ה אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


דאס וואס איר סטראשעט אז איר גייט אנטלויפן פון אידישקייט, איר גייט נישט היטן יום טוב פסח, איר שרייבט מען האט געמאכט איר זאלט פיינט האבן אידישקייט; איך האב פאר אייך נייעס, נישטא וואו צו אנטלויפן! אויב איר וועט אפלאזן אידישקייט וועט אייך נישט בעסער ווערן דאס לעבן, ווער עס לויפט אוועק פון די אידישע וועג - לויפט צום טויט. אזוי ווי דער חכם מכל אדם זאגט (משלי יד, יב): "יֵשׁ דֶּרֶךְ יָשָׁר, לִפְנֵי אִישׁ", עס איז דא א וועג וואס זעט אויס פאר'ן מענטש ווי א גוטע וועג, "וְאַחֲרִיתָהּ, דַּרְכֵי מָוֶת", אבער דער סוף איז טויט.


וויסן זאלט איר, אידישקייט מאכט נישט שווער דאס לעבן, דאס לעבן פאר זיך איז זייער א שווערע זאך; כל זמן מען לעבט אן אמונה איז דאס לעבן א שרעקעדיגע זאך, א ביטערע זאך. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ד, כב): "עַל כָּרְחֲךָ אַתָּה חַי", מען לעבט געצווינגענערהייט; מען פרעגט נישט דעם מענטש וואס פאר א לעבן ער וויל, א שווערע לעבן אדער א שלעכטע לעבן, דאס איז עס, דאס לעבן איז א שווערע זאך; נאר אויב מען נעמט אריין דעם אייבערשטן אינעם לעבן - דעמאלט ווערט דאס לעבן זיס. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיט) יעדער איינער ליידט יסורים, עס איז נישטא קיין מענטש וואס זאל נישט האבן קיין יסורים, אפילו די גרויסע עשירים זענען אויך פול מיט יסורים, אזוי ווי עס שטייט (איוב ה, ז): "אָדָם לְעָמָל יוּלָד, קְצַר יָמִים וּשְׂבַע רֹגֶז", א מענטש איז באשאפן געווארן זיך צו מוטשען, דאס לעבן פון א מענטש איז ווייניג און פול מיט ווייטאג; אזוי אויך זאגט שלמה המלך (קהלת ב, כג): "גַּם כָל יָמָיו כַּעַס וּמַכְאוֹבוֹת", דאס גאנצע לעבן איז פול מיט כעס און ווייטאג; עס איז נישטא קיין שום עצה וואו צו אנטלויפן, נאר צום אייבערשטן און צו די תורה.


איך ווייס נישט פארוואס איר סטראשעט מיר, וואס בין איך אייך שולדיג? וואס ווילט איר פון מיר? עס ליגט אין אייערע הענט בוחר צו זיין ווי אזוי אייער לעבן זאל זיין. איר קענט אנטלויפן, אבער דוד המלך זאגט (תהלים קלט, י): "גַּם שָׁם יָדְךָ תַנְחֵנִי וְתֹאחֲזֵנִי יְמִינֶךָ", אויך דארט וואו מען אנטלויפט דערגרייכט דעם אייבערשטנ'ס הענט; דער אייבערשטער איז איבעראל, נישטא וואו אוועק צו לויפן, איר האט איין ברירה, איר קענט לויפן צו אים, איר קענט נעמען די עצה פון רבי'ן, אויפזוכן גוטס אין לעבן און דאנקען פאר די גוטס.


דער רבי זאגט, נישטא קיין לעבן (לקוטי מוהר"ן, שם): "אֶפְשָׁר יֵשׁ גַּם עוֹלָם הַזֶּה גַּם כֵּן בְּאֵיזֶה עוֹלָם, כִּי בְּכָאן נִרְאֶה שֶׁהוּא הַגֵּיהִנּוֹם כִּי כֻלָּם מְלֵאִים יִסּוּרִים גְּדוֹלִים תָּמִיד", אפשר איז דא אויבן אין הימל א וועלט וואס הייסט 'עולם הזה', ווייל דא איז נישטא קיין עולם הזה, דא איז דער גיהנום אליינס, ווייל יעדער איז פול מיט יסורים; איין עצה איז דא, אויפזוכן דאס גוטס און דאנקען אויף דעם.


אידישקייט מאכט מען זאל האבן יענע וועלט. די הייליגע חכמים זאגן (אבות ד, טז): "הָעוֹלָם הַזֶּה דּוֹמֶה לִפְרוֹזְדוֹר בִּפְנֵי הָעוֹלָם הַבָּא", די וועלט איז אזוי ווי אן אריינגאנג צו א גרויסע שיינע זאל, "הַתְקֵן עַצְמְךָ בַפְּרוֹזְדוֹר, כְּדֵי שֶׁתִּכָּנֵס לַטְּרַקְלִין", אז מען גרייט זיך אן ביים אריינגאנג, דעמאלט וועט מען האבן א שיינע פלאץ אויבן אינעם שיינעם זאל; אידישקייט איז נישט קיין ביטערע זאך, אידישקייט איז וואס מען נעמט מיט זיך מיט אויף יענע וועלט.


ווער איז אייך עפעס שולדיג? ווער קומט אייך עפעס? נעמט אריין אין זיך די ווערטער: "קיינער קומט מיר גארנישט", וואס איר באקומט איז א מתנה; וועט איר נישט האבן קיין יסורים, עס וועט אייך נישט נמאס ווערן אייער לעבן. אז אייער מאן רעדט שיין צו אייך - איז דאס א מתנה פון גאט ברוך הוא, און אז ער רעדט נישט שיין צו אייך - איז דאס אויך פון גאט; בייגט איין אייער קליינע קעפעלע צום אייבערשטן - וועט אייך אלעס גוט ווערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.