בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#33 - דאווען די דריי תפילות מיט מנין וועט זיך אלעס טוישן צום גוטן
שמחה, בחור, אמונה, יענער, דאווענען, זעלבס זיכערקייט, דירה, ארץ ישראל, מנין

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת כי תשא, ט"ז אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


גיי אין שול דאווענען די דריי תפילות מיט מנין וועט זיך אלעס ביי דיר טוישן צום גוטן. קוק נישט אויף קיינעם, טראכט: 'איך קום צום אייבערשטן, איך דארף נישט קיינעם', אזוי וועט דיר זיין גרינגער.


בנוגע וואס דו שרייבסט אז דו שפירסט זיך ווי אן אויסגעקלאפטער בחור דארט אין ארץ ישראל, דו ווילסט קומען קיין אמעריקע; קום נישט קיין אמעריקע, נישטא גארנישט אין אמעריקע, בלייב אין ארץ ישראל. דאס וואס דו שפירסט זיך ווי אן אויסגעקלאפטער, ווי אלע קוקן אויף דיר ווי א דורכפאל - דאס האט נישט מיט די פלאץ, דאס איז אין קאפ; אז דו וועסט דאווענען די דריי תפילות, שחרית מנחה מעריב, און דו וועסט בעטן דעם אייבערשטן אויף שמחה - וועט דיר גאר ווייניג אינטערעסירן וואס דער זאגט און וואס יענער זאגט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#32 - גענוג זיך אראפגעקלאפט
שמחה, אמונה, התחזקות, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


ליל שישי פרשת תרומה, ג' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך בעט אייך זייער איר זאלט אפלאזן די וועג פון זיך קלאפן; איר זענט נישט שלעכט, איר זענט זייער טייער ביים אייבערשטן, איר האט גארנישט שלעכטס געטון. איר דארפט גלייבן באמונה שלימה אז אלעס איז דער אייבערשטער, אלעס איז אנגעשריבן פינקטליך וואס, ווען און וואו; וואו מען וואוינט, וואו מען גייט און וואו מען קומט, די מאן, די ווייב, די קינדער וכו' וכו'.


גענוג זיך געקלאפט, פון יעצט דארפט איר נאר זיין פרייליך, התבודדות וואס קומט פון שמחה איז גאר אנדערש. דער רבי זאגט (ספר המדות אות תפילה, סימן פא): "תְּפִלָּה שֶׁהִיא בְּשִׂמְחָה הִיא עֲרֵבָה וּמְתוּקָה לַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", ווען מען דאווענט בשמחה איז דאס זיס און איינגענעם פארן אייבערשטן; די תפילות גיין ארויף זייער הויך.


איך האף איר וועט אננעמען מיינע ווערטער, וועט אייך גוט זיין אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#31 - אין קורצן וואס מוהרא"ש האט אונז אלץ געלערנט
תפילה והתבודדות, שלום בית, שלום, היכל הקודש, סדר דרך הלימוד, מוהרא"ש, לימוד התורה, ראש ישיבה, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת יתרו, ל"א שובבי"ם, י"ז שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט איז דער יארצייט פון אונזער רבי מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, איך וועל דיר שרייבן בקיצור וואס מוהרא"ש האט אונז געלערנט אלע יארן.


ערשטנס האט מוהרא"ש אונז געלערנט, אזוי ווי עס איז דא אן איסור פון פיינט האבן א צווייטן איד, אזוי איז דא אן איסור פיינט צו האבן זיך אליינס. און אזוי ווי מען דארף ליב האבן יעדן איד, אזוי דארף מען ליב האבן זיך אליינס.


דערפאר בעט איך דיר, היינט אינעם יארצייט זאלסטו פאלגן וואס מוהרא"ש האט אונז געלערנט. קלאפ זיך נישט אראפ און טרייב ארויס די מחשבות וואס קלאפן דיך אראפ, אז דו ביסט נישט גוט; ווייל דו ביסט יא גוט, דער אייבערשטער האט דיך ליב, דער אייבערשטער האט ליב יעדן איד און ער ווארט מען זאל רעדן צו אים און צוריקקומען צו אים.


שנית, מוהרא"ש האט אונז געלערנט דעם רבינ'ס וועג פון לערנען (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), אז אפילו מען פארשטייט נישט דאס לערנען זאל מען לערנען אן פארשטיין; דעריבער אין אזא גרויסן טאג זאלסטו זיך מקבל זיין אנהויבן לערנען שיעורים כסדרן בכל התורה כולה, נעם א משניות און זאג פרקים משניות אפילו אן פארשטיין, אזוי אויך גמרא; זאג די הייליגע ווערטער פון די גמרא. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ריד): "תַּלְמוּד בְּגִימַטְרִיָּא אוֹתִיּוֹת שֶׁל שְׁמָהּ 'לִילִית', עַל כֵּן יֵשׁ כֹּחַ בְּלִמּוּד הַתַּלְמוּד לְהַכְנִיעַ אוֹתָהּ", 'תלמוד' באטרעפט די זעלבע מספר ווי די נאמען פון די קליפה וואס מאכט א מענטש זינדיגן אין פגם הברית און ווען מען לערנט גמרא איז מען מכניע די קליפה; דערפאר האט דער סמ"ך מ"ם זייער מורא פון א דף גמרא; אלעס וועט ער לאזן דעם מענטש טון - אבי נישט עפענען א גמרא.


אזוי אויך זאלסטו זיך מאכן שיעורים אין הלכה, מדרש, זוהר און אין רבינ'ס ספרים. דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן: "מעט גם כן טוב", אביסל איז אויך גוט; ווייל ווען מען וויל טון אסאך און מען קען נישט - טוט מען גארנישט, אבער אז מען ווייסט אז אביסל איז אויך גוט און חשוב - דעמאלט קען מען אנקומען זייער אסאך.


אויך האט מוהרא"ש אונז געלערנט דעם רבינ'ס גן עדן לעבן, צו רעדן צום אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך, אז דאס איז די גרעסטע עבודה; גרעסער פון פאסטן און סיגופים. דער רבי האט בפירוש געזאגט אז ווען ער וואלט ווען געוויסט אין זיינע יונגע יארן צו וואס מען קען צוקומען אז מען רעדט צום אייבערשטן - וואלט ער זיך נישט אזוי געמוטשעט מיט שווערע עבודות, ער וואלט נאר עוסק געווען אין התבודדות; דערפאר זאלסטו זיך צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן אויף דיין שפראך וואס דו ביסט צוגעוואוינט צו רעדן, זאלסט אלעס דערציילן דעם אייבערשטן, אלעס וואס דו האסט אפגעטון אין דיינע יונגע יארן און אים בעטן ער זאל דאס אלעס אפמעקן - וועט אלעס ווערן אפגעמעקט.


וואס נאך האט מוהרא"ש אונז געלערנט, שלום בית; מיט א ווייב טענה'עט מען נישט, און מען דארף זייער מכבד זיין און רעדן שיין צו די ווייב. מוהרא"ש פלעגט זייער אסאך רעדן פון שלום בית און פלעגט איבער'חזר'ן ביי יעדע שיעור וואס דער רבי האט אונז אנגעזאגט (שיחות הר"ן, סימן רסד): "לְכַבֵּד וּלְיַקֵּר אֶת אִשְׁתּוֹ", מיר זאלן האלטן חשוב און רעדן שיין צו די ווייב, "כִּי אָמַר: הֲלֹא הַנָּשִׁים הֵם סוֹבְלִים צַעַר וְיִסּוּרִים גְּדוֹלִים מְאֹד מְאֹד מִיַּלְדֵיהֶם, צַעַר הָעִבּוּר וְהַלֵּדָה וְהַגִּדּוּל כַּאֲשֶׁר יָדוּעַ לַכֹּל עֹצֶם מַכְאוֹבָם וְצַעֲרָם וְיִסּוּרֵיהֶם בְּכַמָּה אֳפָנִים הַקָּשִׁים וּכְבֵדִים מְאֹד מְאֹד" וכו' וכו', דער רבי האט געזאגט אז די ווייבער ליידן אסאך צער, און זיי האבן גרויסע יסורים פון די קינדער וכו' וכו'.


איך בין זייער פארנומען, איך דארף מקצר זיין. איין זאך זאג איך דיר, אז דו וועסט טון וואס שטייט אינעם בריוו - וועסטו האבן עפעס געטון אינעם יארצייט, און אז נישט - וועט דער טאג אריבערגיין מיט גארנישט. די גרויסע טעג איז גוט ארויס צו נעמען עפעס פונעם טאג, אבער אז מען גייט ווייטער, אָן זיך לערנען פונעם צדיק - בלייבט מען מיט גארנישט.


מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועט זיין די ליל שישי שיעור די וואך אינעם בארא פארק'ער שול, איך האף דו וועסט מיטהאלטן די שיעור. די וואך איז דא אסאך וואס צו רעדן אויף למעשה ווי אזוי זיך צו פירן אין לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#30 - אז איר טראכט אז יענער קוקט אייך אראפ, איז דאס אייער פראבלעם
אמונה, רפואה, תהלים, יענער, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויחי, ט' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס האט מיט אייך, עס איז אין אייער מח. אז איר טראכט אז יענער קוקט אויף אייך מיט צען קעפ העכער - איז דאס אייער פראבלעם; ענדערש טראכטס פונעם אייבערשטן, ווי דער אייבערשטער איז נעבן אייך און ער איז העכער פון אונז אלע.


אפילו ווען איר רעדט מיט א צווייטן און יענער גרויסט זיך, יענער מאכט אייך שפירן ווי ער אדער זי איז מיט צען קעפ העכער - זאל אייך דאס אויך נישט שטערן. טראכטס: 'קיינער קען מיר גארנישט טון, קיינער קען מיך נישט אראפקלאפן, קיינער קען מיך נישט אויפהייבן, קיינער קען מיך נישט אנרירן - נאר אז דער אייבערשטער באפעלט'. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (חולין ז:): "אין אדם נוקף אצבעו מלמטה", א מענטש צעקלאפט זיך נישט די פינגער, "אלא אם כן מכריזין עליו מלמעלה", נאר אויב מען רופט דאס אויס פון הימל.


זאגט תהילים. הלואי וואלט איר געזאגט דעם יום תהילים, און יעדע וואך מסיים זיין נאכאמאל תהילים. בעטס פאר אייך, בעטס פאר אייערע דורות, ובפרט יעצט ווען איר זענט אין די טעג פון ווארטן וכו' - דארפט איר זאגן תהילים, בעטן אז אלעס זאל זיין בנקל ובנחת.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#29 - א לערערין דארף זיין זייער שטארק ביי זיך
לערערין, סקול, חינוך הילדים, מוסדות, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי', לערערין בית פיגא ירושלים


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון זיין א לערערין, לערנען מיט קינדער אמונה, צניעות, דאס שיינקייט פון לעבן די תורה לעבן; דאס איז די העכסטע זאך ביים אייבערשטן.


זייט נישט דערשראקן אז קינדער פאלגן נישט, אזוי קומען קינדער; קינדער פאלגן נישט, און די ארבעט ליגט אויף אונז זיי אויסלערנען יא צו פאלגן.


יעצט ביים אנהויב פונעם יאר זאלט איר זיך שטעלן אויף דרך ארץ, געבט אוועק אסאך צייט אויף דרך ארץ, אויסלערנען די קינדער אז ווען א לערערין רעדט - קען מען נישט רעדן, און אז די קינדער רעדן ווייטער - בלייבט שטיין און ווארטס מען זאל זיין שטיל, און אז מען רעדט ווייטער זאלט איר זאגן פאר דעם קינד: "מען קען נישט רעדן ווען א לערערין רעדט". אפילו עס וועט אוועקגיין אסאך צייט פאר דרך ארץ און עס וועט נישט בלייבן קיין צייט פאר'ן לימוד - איז אויך נישט געפערליך, ווייל דרך ארץ קדמה לתורה.


דאס וויכטיגסטע זאך פאר א לערערין, זי דארף האבן זעלבסטזיכערקייט; ביי זיך אין קאפ דארף זי וויסן און געדענקען: 'די קינדער דארפן מיך פאלגן און גייען מיך פאלגן, און אז מען פאלגט נישט די ערשטע מאל וועט מען מיך מוזן פאלגן ביים צווייטן מאל'; מען דארף זיין שטארק אינעווייניג אין זיך צו וויסן אז 'די קינדער דארפן מיך פאלגן און זיי וועלן מיך פאלגן', אויב די לערערין איז אליינס מסופק, זי טראכט 'די קינדער גייען מיך זיכער נישט פאלגן' - איז א שאד די צייט פאר איר און פאר די קינדער.


הלואי זאלט איר מיר שרייבן יעדן טאג אדער לכל הפחות יעדע וואך וואס טוט זיך אין סקול.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#28 - דער אייבערשטער האט מיך אזוי שטארק ליב
מחשבות, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מטות מסעי, כ"ו תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


פארוואס זאלט איר זיך פייניגן מיט נארישע געדאנקען אז איך בין ברוגז אויף אייך - וכדומה?


דער יצר הרע קומט צום מענטש יעדע מינוט מיט אן אנדערע וועג ווי אזוי צו צעברעכן דעם מענטש; ער מאכט טראכטן נארישע מחשבות, ליגנט מחשבות, כאילו דער אייבערשטער איז ברוגז אויף אים, דער אייבערשטער האט אים נישט ליב. נאכדעם מיט אנדערע נארישע מחשבות 'דער רבי דארף מיך נישט', 'מוהרא"ש דארף מיך נישט', 'קיינער דארף מיך נישט', 'יעדער האט מיך פיינט'.


קלאפט ארויס די נארישע געדאנקען פון אייער קאפ, חזר'ט זיך די ווערטער: "דער אייבערשטער האט מיך אזוי שטארק ליב, איך בין זייער באליבט ביי אים. נאר איינער האט מיך פיינט, דער סמ"ך מ"ם, דער יצר הרע, דער מלאך המות; ער האט מיך פיינט און ער מעג מיך פיינט האבן, און איך האב אים אויך פיינט".


נאך אביסל קומט משיח, דעמאלט וועט מען אים שחט'ן, אמן.

#27 - מאכט א ליסטע אויף וואס צו דאנקען דעם אייבערשטן
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, שמחה, תודה והודאה, חיזוק פאר פרויען, רפואה, זעלבס זיכערקייט, שולד געפילן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מטות מסעי, כ"ו תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


דער אייבערשטער זאל אויסהיילן אייער מאמע תחי', זי זאל האבן א רפואה שלמה. עפעס שלעכט האט פאסירט מיט איר; זי איז אריינגעפאלן אין א מרה שחורה, דער אייבערשטער זאל איר שיקן א שנעלע רפואה בתוך שאר חולי ישראל.


אייך וויל איך בעטן זייער א שטארקע טובה, קלאפט ארויס די שולד געפילן פון אייך, עס האט גארנישט צו טון מיט אייך און נישט מיט קיינעם. איך ווייס אז דער יצר הרע האט געטראפן א גרינגע וועג אייך צו צעברעכן מיט'ן זיך באשולדיגן, איר טראכט אז דאס האט מיט אייך וכו' וכו'; בעט איך אייך ברחמים ובתחנונים, קלאפט עס ארויס פון אייך, איר זענט גארנישט שולדיג, קיינער איז דא נישט שולדיג. איר זאלט רעדן שיין צו איר, רופט איר יעדן טאג און רעדט צו איר שיין, און בעטס דעם אייבערשטן פאר איר און פאר אלע אידן.


זייט פרייליך, זוכט אויף גוטס אין אייער לעבן. אן עצה טובה, איר זאלט זיך אראפשרייבן גוטע זאכן וואס דער אייבערשטער טוט מיט אייך, און יעדן טאג זאלט איר זיך מאכן צייט אויף דעם; נעמט ארויס דעם צעטל און דאנקט אים אויף דאס גוטס, צום ביישפיל:


"רבונו של עולם, איך דאנק דיר אז 1) איך בין א איד, איך בין דיין קינד, איך בין א חלק פון עם ישראל. 2) איך בין געזונט ברמ"ח איברים ושס"ה גידים. 3) איך ווייס פון הייליגן רבי'ן וואס לערנט מיר אזעלכע שיינע עצות אין לעבן; מען זאל רעדן צו דיר, מען זאל זיך פרייען מיט די מצוות. 4) איך האב אזא שיינע משפחה; איך דאנק דיך פאר מיין מאן, פאר מיינע קינדער, פאר מיינע עלטערן, פאר מיין עסן, פאר מיינע קליידער, פאר מיין אטעמען"; אזוי זאלט איר אויסרעכענען די חסדים און טובות, וועט איר ווערן מער און מער פרייליך, מער און מער פאזעטיוו, מער און מער אריינגעשלעפט אין "גן עדן", נאכדעם זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן אויף אלעס וואס איר דארפט און זיך צו אים אויסרעדן און אויסוויינען אויף יעדע פינטל וואס באדערט אייך.


עס איז גאר אנדערש ווען מען רעדט צום אייבערשטן, מען בעט אים - ווען מען איז פרייליך און דאנקבאר, ווי ווען מען בעט פון עצבות און מרה שחורה.


באשולדיגט זיך נישט, עס האט גארנישט מיט אייך.

#26 - די איבערלעבעניש נאכ'ן אריינפאלן מיט א מנוול
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חיזוק פאר פרויען, מנוולים, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת פנחס, כ' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די ערשטע זאך זאלט איר מעלדן פאר די פאליציי און איינשפארן דעם מניוול אין תפיסה אן קיין רחמנות.


צווייטנס, איר זאלט זיך נישט קלאפן מיט וואס עס איז געשען, איר זענט נישט שולדיג, די תורה זאגט (דברים כב, כו): "כִּי כַּאֲשֶׁר יָקוּם אִישׁ עַל רֵעֵהוּ וּרְצָחוֹ נֶפֶשׁ כֵּן הַדָּבָר הַזֶּה", עס איז אזוי ווי א רוצח קומט און הרג'עט; איר האט דאס נישט געוואלט טון, איר זענט אומשולדיג; זאלט איר זיך נישט קלאפן.


דריטנס; שפארט זיך נישט איין אין שטוב, גייט יא ארויס צווישן מענטשן, גייט אן מיט אייער לעבן, גייט שפאצירן מיט אייער משפחה, און אויב עס איז אייך שווער, איר קענט נישט אויסהאלטן וואס איז געווען, די זאך לויפט אייך נאך אן אויפהער - זאלט איר נעמען די עצה פון רבי'ן, די עצה פון תפילה והתבודדות; שמועסט אויס אייערע מחשבות, אייערע בלבולים מיט'ן אייבערשטן; דערציילט אים אלעס, דאס וועט אייך העלפן.


תפילה והתבודדות איז אזוי שטארק, עס געבט דעם מענטש נייע מוחין, עס ווייזט א ליכטיגקייט אין די גרעסטע פינסטערניש; עס עפנט די פארקניפסטע קניפן, עס שלעפט ארויס פון די גרעסטע פלאנטער.


בעטס דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, העלף מיר, איך בין אזוי מיאוס אריינגעפאלן מיט א מניוול און דאס לאזט מיר נישט קיין מנוחה; איך קען נישט אנגיין ווייטער מיט מיין לעבן, איך קען נישט זיין א מאמע פאר מיינע קינדער. איך בעט דיר אייבערשטער, האב רחמנות אויף מיר, העלף מיר איך זאל זיך קענען באנייען, איך זאל קענען אנהויבן דאס לעבן פונדאסניי ממש, איך זאל זיך קענען ליידן, איך זאל פארגעסן וואס איז געווען, און העלף מיר, היט מיר - איך זאל נישט אנקומען צו אזעלכע זאכן, איך זאל נישט האבן צוטון מיט אנדערע, איך זאל לעבן א גוט לעבן מיט מיין מאן, מיט ליבשאפט און מיט שלום".


אזוי זאלט איר בעטן, און לייגט צו אייערע אייגענע תפילות, וועט איר זען ביז א קורצע צייט וועט איר צוריק ווערן געזונט און שטארק.


ווייזט דעם בריוו פאר אייער מאן, וועט ער זיך אויך מחזק זיין, און איר וועט זיך אינאיינעם שטארקן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#25 - אז יענער וויל מיך נישט, דארף איך יענעם טויזנט מאל נישט
שידוכים, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת פנחס, כ' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי'


דער שידוך וואס איך האב אייך אנגעטראגן איז נישט אינטערעסאנט; איך האף איר וועט נישט ווערן צעבראכן, איך האף עס וועט ארויסקומען יעצט אייער העלדישקייט, אז איר גייט ווייטער אן מיט'ן לעבן - זאל זיין וואס זאל זיין.


יעדער איינער אין היכל הקודש פון דער קלענסטער ביזן גרעסטער ווייסט וואס מוהרא"ש לערנט אונז: "ווער עס דארף מיר נישט - דארף איך אים טויזנט מאל נישט"; דאס האבן מיר געלערנט פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, ער האט אריינגעלייגט אין אונז אזא גרויסע שכל, מען זאל נישט נאכלויפן קיינעם, מען זאל זיין זיכער מיט זיך, און אז יענער וויל מיר - וויל איך יענעם, און אז יענער וויל מיך נישט - וויל איך אים טויזנט מאל נישט.


אזוי זאלט איר יעצט זאגן: 'אז יענער וויל מיר נישט - דארף איך יענעם טויזנט מאל נישט'.


איך טראכט אסאך פון א גוטע שידוך פאר אייך, איך האף צו זיין אייער שדכן און בקרוב זענט איר א כלה, און גלייך נאכדעם וועט זיין די חתונה.


געבט א גוטע שלינג, שלינגט אראפ די זאך, און קלאפט ארויס פון קאפ דעם נאמען; זאגט מיר ווען איר זענט גרייט צו גיין ווייטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#24 - איינפלאנצן אין די קינדער די דריי חלקים פון אמונה
כיבוד אב ואם, צניעות, לערערין, סקול, חינוך הילדים, אמונה, אמונת חכמים, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בהעלותך, י"ח סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ענדערש זאלט איר זיך איינגעבן ביי אנדערע סקולס צו זיין א לערערין, מיר האבן גענוג לערערינס אין בית פיגא; ענדערש זאלט איר זיין א לערערין אין א צווייטע מוסד און דארט איינפלאנצן אמונה אין אידישע קינדער.


אמונה איז דער עיקר וואס מען דארף אריינלייגן אין קינדער, אמונה ווערט צעטיילט אין דריי חלקים:


די ערשטע און וויכטיגסטע - איז צו לערנען מיט די קינדער אז אלעס איז פונעם באשעפער, די וועלט האט א בעל הבית, איינער פירט אלעס; דער באשעפער מאכט אלעס און טוט אלעס, קיין שום זאך געשעט נישט און פאסירט נישט – נאר דורך אים.


אז עס קומט קאראנע – איז דאס פונעם באשעפער, אז די פרייזן הייבן זיך – איז דאס פונעם באשעפער, אז עס קומען הייסע טעג – איז דאס פונעם באשעפער, אז עס קומען שטורעם ווינטן, צונאמיס, מלחמות – אלעס אלעס איז פון באשעפער.


די צווייטע חלק, רעדט צו די קינדער פון צדיקים; דערציילט זיי מעשיות פון הייליגע צדיקים, פונעם הייליגן רבי'ן רבי אלימלך פון ליזענסק זכותו יגן עלינו, פון הייליגן רבי זושא זכותו יגן עלינו און פון אלע צדיקים.


די דריטע חלק איז אמונה אין זיך; הייבט אויף די קינדער, בויט זיי אויף, נעמט די מיידלעך וואס זענען ביי זיך צעקלאפט און בויט זיי אויף. ווען קינדער זאגן: "איך קען נישט", זאלט איר זיי זאגן: "קוק, דו קענסט יא; לאמיר פרובירן"; דאס איז זייער וויכטיג פאר קינדער, זיי זאלן האבן א לערערין וואס בויט זיי אויף.


איך האף איר וועט אננעמען מיינע ווערטער, זיך נישט עקשנ'ען דוקא צו קומען לערנען פאר קינדער אין בית פיגא. מיר האבן גוטע לערערינס וואס לערנען מיט די קינדער אמונה, ענדערש גייט אין א צווייטע מוסד – דארטן פלאנצן אמונה, אויך וועט איר זיך נישט דארפן קריגן מיט אייערע טייערע עלטערן.


אויף די צווייטע פראגע וכו'; פרעגט אייערע עלטערן, איר האט זייער חשוב'ע עלטערן, זיי פירן זיך מיט די העכסטע סטאנדארט צניעות. אויב אייער מאמע זאגט איר קענט גיין מיט וכו', זאלט איר זי אויסהערן.

#23 - גיין מיט די ציצית פון אינדרויסן
עבודת השם, פרנסה, בארד און פאות, זעלבס זיכערקייט, קליידער, ציצית

בעזרת ה' יתברך


ד' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער הארציגער טייערער ... נרו יאיר


בלייב מיט דיין חסידי'שע לבוש, מאך נישט נאך די וואס טוען זיך אויס די ציצית פונדרויסן.


מילא די וואס ארבעטן מיט ארבעט וואס מאכט שמוציג; בויען וכו' – זיי ווילן נישט שמוציג מאכן די הייליגע ציצית, אדער עס זאל זיך נישט צערייסן – איז איין זאך, אבער אז דו האסט א גרינגע ארבעט, דו ווערסט נישט שמוציג און עס צערייסט זיך נישט – פארוואס זאלסטו זיך באהאלטן מיט די ציצית?


ציצית דערמאנט פונעם באשעפער. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי ברכות א, י) אויפ'ן פסוק (במדבר טו, לט): "וּרְאִיתֶם אֹתוֹ", דאס גייט ארויף אויפ'ן אייבערשטן; ווען מען קוקט אויף די ציצית זעט מען דעם אייבערשטן; ציצית איז א שיינע זאך, זיי שטאלץ מיט דיינע חסידי'שע קליידער.


דו האסט א מתנה א טייערע ווייב. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יבמות סג:): "אִשָּׁה טוֹבָה מַתָּנָה טוֹבָה לְבַעֲלָהּ", א גוטע פרוי איז א מתנה פאר'ן מאן; דו האסט א גוטע פרוי, אן ערליכע פרוי, זי האט ליב חסידישקייט, זי וועט דיר העלפן אויפשטעלן ערליכע דורות.


זאלסטו בלייבן שטאלץ מיט דיין ציצית און קאפל, בארד און פאות; לאז די אנדערע וואס שעמען זיך מיט די ציצית זיך שעמען מיט דעם וואס זיי שעמען זיך.

#22 - נישט ווערן צעבראכן ווען אנדערע זאגן מער תהלים
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, קעמפ, בין אדם לחבירו, יענער, זעלבס זיכערקייט, געפילן

בעזרת ה' יתברך


ד' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


די חשוב'ע בית פיגא תלמידה ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר זאגט תהלים, איר האט שוין מסיים געווען אזויפיל מאל תהלים; בזכות די תהלים וועט אייך דער אייבערשטער געבן הצלחה אין לעבן.


איך וויל אייך זייער בעטן איר זאלט נישט קוקן אויף א צווייטן, קלאפט זיך נישט אראפ פון א צווייטן, זייט נישט מקנא די קינדער וואס האבן שוין געענדיגט תהלים מער מאל ווי אייך.


איינער זאגט מער תהלים, א צווייטער זאגט טאקע ווייניגער תהלים אבער האט אנדערע גוטע זאכן וואס מען איז מער פון אנדערע; מען טאר נישט ווערן צעבראכן ווען מען זעט ווי אנדערע טוען מער און זאגן מער תהלים וכו'.


דער הייליגער רבי האט אונז דערציילט, דער הייליגער תם פלעגט זאגן פאר זיין ווייב (ספורי מעשיות מעשה ט', פונעם חכם ותם): "וואס האט דאס צוטון מיט מיר? דאס איז מיין מעשה און דאס איז יענעמ'ס מעשה"; ער פלעגט קוקן אויף זיך, אויף זיין עבודת השם און זיך מיט דעם מחי' זיין, ער פלעגט נעמען זיינע שיך וואס האט געהאט א פנים מיט דריי עקן, ער פלעגט זינגען: "אזא שיינע וואוילע זיסע צוקערדיגע האניגדיגע שיך האב איך געמאכט".


דאס איז זייער א וויכטיגע לימוד פאר'ן לעבן, דער רבי לערנט אונז און זאגט אונז: "קוק נישט אויף יענעם", "קלאפ זיך נישט מיט יענעם"; דער אייבערשטער האט ליב יעדן איינעם. מען דארף זיך אליינס זאגן: "דער אייבערשטער האט מיך ליב, יא, מיך ליב! אפילו און אפילו און אפילו, מיט אלע אפילו'ס האט מיך דער אייבערשטער ליב".


געוואוינט זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן, ווען מען רעדט צום באשעפער ווערט מען זיכער מיט זיך, מען באקומט זיכערקייט, מען ווערט זעלבסטשטענדיג, מען איז מער קיינעם נישט מקנא.


יעצט פארט מען אין קעמפ, מען דארף זיך רעכענען מיט אנדערע. בפרט ווען עס איז דא אין די באנק א מיידל וואס איז קאלט, דארף מען זיך רעכענען מיט איר, אפילו אנדערע שרייען: "ס'איז הייס!" מען דארף זיך רעכענען מיט ווער עס איז קאלט. אדער קען מען לייגן די מיידל וואס איז קאלט אין די זייט פון שטוב וואו עס בלאזט נישט אזוי שטארק די עירקאנדישן.

#21 - עס איז ליגנט, דער אייבערשטער האט אייך יא ליב
חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, התחזקות, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


ב' פרשת אמור, ט' אייר, כ"ד לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך בעט אייך זייער, קלאפט ארויס די שלעכטע מחשבה, דער יצר הרע מאכט אייך דאס טראכטן, אז איר זענט גארנישט ווערד; עס איז נישט אמת, איר זענט יא ווערד, איר זענט א טייער קינד, א שטאלץ פאר אונזער סקול – אזא תלמידה.


נעמט נישט אן די לשון הרע אז דער אייבערשטער האט אייך נישט ליב; עס איז ליגנט, דער אייבערשטער האט אייך יא ליב.


ווען עס קומט אריין אין אייך די שלעכטע מחשבה: 'דער אייבערשטער האט מיך נישט ליב' – זאלט איר זאגן צו זיך: "דער אייבערשטער האט מיך ליב, דער אייבערשטער דארף מיך יא, איך בין יא ווערד".


בנוגע אייער שידוך; האט נישט מורא, איר וועט האבן א גוטע שידוך, איך וועל אם ירצה ה' זיין אייער שדכן.

#20 - ווער אין היכל הקודש איז באמת היכל הקודש?
סקול, חיזוק פאר פרויען, התחזקות, צדיקים, מדות טובות, היכל הקודש, בין אדם לחבירו, עצתו אמונה, ראש ישיבה, זעלבס זיכערקייט, תלמיד

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אחרי ב', כ"ז ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער הודעה.


עס איז אינטערעסאנט צו הערן וואס איר שרייבט וועגן מרת ..., איר שפירט געקלאפט נאכן רעדן מיט איר. לויט וויפיל איך ווייס זוכט זי נישט יענעם אראפצוקלאפן, זי זוכט נאר צו העלפן אנדערע. זי איז זייער קליין ביי זיך; וואלט זי געהאט אפילו א ספק אז מענטשן שפירן זיך צווייט-קלאסיג נאכן רעדן מיט איר - וואלט זי אלעס געטון דאס זאל נישט פאסירן.


די צווייטע חלק וואס איר שרייבט - דאס איז וואר; דאס איז זייער וויכטיג און הלוואי זאלן דאס אלע וויסן. אלע זאלן טראכטן און וויסן אז היכל הקודש איז נישט א מענטש, מען קען נישט קוקן אויף איינעם און טראכטן 'דער איז היכל הקודש' און וועלן זיין אזוי ווי יענעם. היכל הקודש איז שכל פון צדיק, עצות פון צדיק, חיזוק פון צדיק.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן נט) דער צדיק בויט אן היכל הקודש מיט'ן מקרב זיין מענטשן צום אייבערשטן. עס שטייט אין פסוק (ישעיה ד, ג): "וְהַנּוֹתָר בִּירוּשָׁלַיִם קָדוֹשׁ יֵאָמֶר לוֹ", די אלע וואס דערהאלטן זיך ביים צדיק, אויף זיי זאגט דער פסוק קָדוֹשׁ יֵאָמֶר לוֹ, "אַף עַל פִּי שֶׁיֵּשׁ כַּמָּה וְכַמָּה שֶׁנָּפְלוּ מִקְּדֻשָּׁתָם", אפילו עס זענען טאקע דא זייער אסאך וואס פאלן אוועק, זיי דערהאלטן זיך נישט, "אַף עַל פִּי כֵן, מֵאֵלּוּ שֶׁנִּשְׁאֲרוּ בְּיִרְאָה שָׁלֵם", מיט דעם, די אלע וואס האלטן זיך, "עַל יְדֵי זֶה, קָדוֹשׁ יֵאָמֵר לוֹ".


איך געדענק ביי מיר איז געווען די זעלבע מעשה. אנהויב ביי מיין התקרבות, איך האב נאכנישט געהאט די שכל פון קוקן אויף זיך, האב איך געמיינט אז דער איז היכל הקודש, יענער איז היכל הקודש, איך האב געהאט אסאך חלישות הדעת. אבער נאכן הערן פיל דרשות, שיעורים און ליינען די בריוו פון מוהרא"ש וואס איז דאס היכל הקודש - האב איך זיך צוביסליך אנגעהויבן אויסגראדן מיין קאפ, נישט צו ווערן איבערגענומען פון אנדערע.


זייער גוט אז איר לאזט זיך נישט צעברעכן פון קיינעם, איר שרייבט זייער אמת'דיג, איר שרייבט אז די מענטשן וואס האבן א כח אין היכל הקודש, די טוערס, די מאכערס - דארפן זיין זייער געווארענט זייער אכטונג צו געבן אויף אנדערע; איך געב זייער אכטונג אז די אלע וואס ארבעטן פאר די מוסד זאלן זיין צוגעלאזענע מענטשן, זיי זאלן נישט טרעטן אויף אנדערע, און איך בעט פון אלע אנשי שלומינו, סיי די מענער און סיי די ווייבער - זיי זאלן מיר זאגן אויב זיי ווערן בא'עולה'ט, אויך אויב מען ווערט פון מיר בא'עולה'ט זאל מען מיר זאגן. איך בעט יעדן טאג דעם באשעפער: "יהי רצון מלפניך ה' אלקינו, עס זאל נישט ארויסקומען פון מיר קיין שלעכטס, קיינער זאל נישט ווערן וויי געטון פון מיר, קיינער זאל נישט האבן חלישות הדעת פון מיר", און מיט דעם זענען דא מענטשן וואס שרייבן מיר כסדר אז עס באדערט זיי זאכן.


צום ביישפיל, איר האט מיר געשריבן אזויפיל מאל אז אייער עונג שבת איז צו ליינען די קונטרסים פון עצתו אמונה, איש אמונות; איר פלעגט ליינען אלע סארט מאגעזינען, היינט צו טאגס קענט איר נישט קוקן אין די זאכן, איר ווארט א גאנצע וואך פאר די עצתו אמונה. אזויפיל מענטשן שרייבן מיר אז דאס איז זייער לעבן, מיט דעם שרייבט מיר א פרוי, א טייערע פרוי פון שטעטל, אז זי ווערט אזוי צעבראכן פון די בריוו. איר מאן זאגט איר: "ליין עס נישט", איך האב איר אויך געשריבן זי זאל עס נישט ליינען; פרעג איך אייך, זאל איך מער נישט שרייבן? איך זוך צו צעברעכן מענטשן? איך האב נישט וואס צו טון?!


דאס איז די גרויסקייט פונעם אייבערשטן, ער האט באשאפן א וועלט, אזויפיל מענטשן, יעדער טראכט אנדערש, יעדער רעדט אנדערש און אז מען ווייסט דאס איז נישט אזוי שווער צו לעבן מיט אנדערע.


דאס וואס איר שרייבט אז מענטשן שפירן זיך געטשעפעט פון די יונגע ווייבלעך, די "בית פיגא תלמידות", ווי זיי ברענגען א געפיל ביי אנדערע אנשי שלומינו אז זיי זענען נישט קיין תלמידות; זיי פאלגן דעם ראש ישיבה, נאר זיי, אנדערע נישט - וואס זאל איך זאגן, מיין ווייב תחי' זאגט מיר די זעלבע זאך, זי זאגט מיר: "פארוואס בין איך אנדערש? פארוואס האב איך נישט באקומען די זיסע בית פיגא יארן?" מיר קוקן אויף אונזערע טעכטער, מיר שעפן אזויפיל נחת, מען זעט אויף זיי וויפיל כוחות מען לייגט אריין אין זיי, מען שטאפט זיי אן מיט אמת, מען פילט זיי אן מיט קדושה וטהרה, מען פארברענט נישט קיין צייט; עס באדערט פארוואס מיר האבן אפגעפיסטעוועט די יארן, די שענסטע יארן מיט נארישע לימודים, מיט חבר'טעס, די קאפ איז געווען אזוי ווייט פון אמת, אבער אז מיר קוקן אויף די קינדער - דאס איז דער נצחון, אז די קינדער פירן זיך ערליך און אזוי זויבער.


איך האב אביסל פארלענגערט דעם בריוו, איך האף איר וועט זיין שטארק נישט צו ווערן צעפאלן פון קיינעם, זיך פון קיינעם נישט לאזן צעברעכן.

#19 - הייליגער באשעפער העלף איך זאל זיך ליב האבן און גלייבן אין מיר
תפילות אויף אידיש, רעדן, מדות טובות, בין אדם לחבירו, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', כ"ג ניסן, אסרו חג, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ...


דו ביסט אזא גוטער מענטש, ביסט אזא וואוילער אינגערמאן, דעריבער זוכט דער יצר הרע דיך אראפצואווארפן, ער רעדט דיך איין אלע שלעכטע זאכן, דו טראכסט נאר שלעכטס אויף דיר, נאכדעם פאסירט אז דו רעדסט צו אנדערע מיט האס, ווייל דו מיינסט אז יעדער מיינט דיין שלעכטס, אלע ווילן דיך אונטערברענגען.


קיינער וויל דיך נישט אונטערברענגען, קיינער זוכט נישט דיין שלעכטס; עס איז דער יצר הרע וואס רעדט דיר איין אז דו ביסט נישט גוט.


בעט דעם אייבערשטן די ווערטער יעדן טאג: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל האלטן פון מיר. איך קען נישט לעבן, מען האט מיר אזוי דערנידערט אין מיינע יונגע יארן, מען האט מיר געמאכט שפירן ווי דער ערגסטער מענטש, ערגער פון דער ערגסטער מענטש; בעט איך דיר הייליגער באשעפער, הייל מיך אויס, מאך מיך געזונט, איך זאל טראכטן גוטס אויף מיר, איך זאל זיך ליב האבן, איך זאל גלייבן אין מיר"; אזוי זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן יעדן טאג, ביז דו וועסט זיך ליב האבן.

#18 - אכטונג געבן פונעם יצר הרע וואס ברענגט אריין פאלשע ענוה
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, התחזקות, תהלים, מחלוקת, שלום, זעלבס זיכערקייט, מלחמה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת פקודי, כ"ט אדר א', ערב ראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


די חשוב'ע תלמידה ... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייערע בריוון.


איך פריי זיך זייער אז איר זאגט תהילים, נאך מער פריי איך זיך זייער צו הערן פון אייך אז אין סקול הערשט אחדות און ליבשאפט, די שענסטע זאך איז אחדות און ליבשאפט.


יעצט איז דא א מלחמה צווישן צוויי גרויסע לענדער, רוסלאנד מיט אוקריינא; וואו מען גייט און וואו מען שטייט זאגן אלע 'פארוואס דארף מען זיך קריגן?' מענטשן האבן נישט קיין כח פאר מלחמות, אבער קיינער כאפט זיך נישט אז מיר דארפן אליינס אנהויבן לעבן בשלום, זיך נישט קריגן איין איד מיט'ן צווייטן.


דעריבער, אז איר שרייבט מיר ווי שיין מען לעבט אין סקול, אלע מיידלעך ליבן זיך, גרויסע מיט קליינע צוגלייך, - איז דאס פאר מיר א גרויסע שמחה.


איך וויל אייך זייער בעטן איר זאלט קיינעם נישט מקנא זיין. איר זענט זייער א טייער קינד, אייערע לערערינס און די מנהלת זאגן אויף אייך אז איר זענט פון די בעסטע תלמידות; דארפט איר נאר אכטונג געבן פונעם יצר הרע וואס כאפט זיך צומאל אריין אין די כשר'ע הערצער מיט פאלשע ענוה, ער צעברעכט, ער מאכט שפירן ווי מען איז ווייניג חשוב, אנשטאט ארומגיין מיט א פרייליכע מוט צו געדענקען און צו וויסן אז מיר זענען דעם אייבערשטנ'ס קינדער, מאכט ער מען זאל זיך שפירן שולדיג.


דעריבער זאלט איר ארומגיין מיט איין מחשבה, א גאנצן טאג טראכטס: 'דער אייבערשטער איז גוט צו מיר', 'איך בין גוט'; דאס איז די שליסל אריין צו קומען צו קדושה.


שרייבט מיר אלע אייערע סיומים פון ספר תהלים.

#17 - נישט זיין קיין עניו ווען עס קומט צו פארשפרייטן דעם רבינ'ס ווערטער
חיזוק פאר פרויען, הפצה, זיכוי הרבים, עניוות, זעלבס זיכערקייט, פרויען צאמקום

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת פקודי, כ"ח אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איר קענט האבן די זכי' צאמצונעמען די ווייבלעך ביי אייך אין שטוב, זיך מחזק זיין מיט די שיעורים פון דעם הייליגן רבינ'ס ווערטער.


מיר האבן אנגעהויבן צוועלף יאר צוריק אין וויליאמסבורג די זאך פון מאכן א "פרויען צאמקום" איין מאל א חודש, מיר האבן אנגעהויבן מיט געציילטע ווייבלעך, היינט נאך צוועלף יאר איז דאס שוין א וועלט'ס זאך; מען קומט זיך צוזאם יעדן ראש חודש, אנגעהויבן אין וויליאמסבורג, בארא פארק, קרית יואל, מאנסי, אויך אין ענגלאנד, קענווי איילענד, ביז ירושלים און אויך אין צפת; יעצט זוכן מיר אין מאנטסשעסטער א פרוי וואס זאל זיין וויליג דאס צו טון.


ווען עס קומט צו פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס ווערטער טאר מען נישט זיין קיין עניו און זאגן: "מי אנכי? ווער בין איך דען? בין איך דען ראוי?" מען דארף זיין זיכער ביי זיך, און שטארק ביי זיך - אן קיין ספיקות.


איך האף איר וועט נעמען די הייליגע מצוה פון זיך מחזק זיין אינאיינעם נשות אנשי שלומינו, אין דעם זכות וועט איר זוכה זיין צו אלע ברכות, ישועות ונחמות.

#16 - אז די בריוו מאכן אייך דעפרעסט, זאלט איר דאס נישט ליינען
שמחה, התחזקות, סמארטפאון, אידישע שטוב, עצבות, עצתו אמונה, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת פקודי, כ"ח אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז אינטערעסאנט וואס איר שרייבט אז איר ווערט דעפרעסט ווען איר ליינט די בריוו פון עצתו אמונה, די ערשטע מאל וואס איך הער אז די בריוו מאכן דעפרעסט; אנדערע זאגן עס מאכט זיי פרייליך, עס ברענגט זיי נאנט צום אייבערשטן.


קען זיין אז ווען איר ליינט אין די בריוו ווי אזוי צו פירן א שטוב, און ווען איר דערזעט זיך טון אנדערש מאכט דאס אייך דעפרעסט; צום ביישפיל, איר ליינט וואס מוהרא"ש זאגט וועגן האבן א סמארטפאון וכו', - דאס מאכט אייך דערביטערט; איז דאס נישט די בריוו, איז דאס אייך אליינס.


אז די בריוו מאכן אייך דעפרעסט - זאלט איר דאס נישט ליינען. דער רבי האט געזאגט מען זאל לערנען דעם הייליגן ספר ראשית חכמה (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן יז), דער רבי אליינס האט געלערנט דעם הייליגן ספר ראשית חכמה איבער פיר הונדערט מאל (עיין שבחי הר"ן, סימן ז), דאך ווייסן מיר, מוהרא"ש האט דערציילט, א איד האט געזאגט פאר רבי נתן אז ווען ער לערנט דעם ספר ראשית חכמה ווערט ער בעצבות ומרה שחורה, האט אים רבי נתן געזאגט: "פארמאך דעם ספר, לערן מער נישט דעם ספר"; אפילו דער רבי האט געזאגט מיר זאלן האבן א שיעור אין דעם ספר. דער מחבר פונעם ספר ראשית חכמה האט נישט געוואלט צעברעכן מענטשן, ער האט געוואלט ווייזן די וועג ווי אזוי צו לעבן, און אז דאס מאכט דעפרעסט זאל מען עס נישט לערנען.


איך בעט אייך זייער, שטארקט זיך, הויבט אן האלטן פון זיך. דער רבי דערציילט ביים סוף פון די מעשה פון די בן מלך ובן שפחה וואס האבן זיך פארביטן (ספורי מעשיות, מעשה יא), דער אמת'ער בן מלך האט געזאגט: "מען דארף נעמען דאס רויזעלע וואס ליגט אונטערן שטול און דאס אוועקשטעלן אויבן, אזוי וועט די שטול האבן דעם כח פון דעם קעסטל וכו'"; דער רבי איז אונז מרמז מיר זאלן נישט בלייבן ליגן אונטערן שטול, מיר זאלן האלטן פון זיך, מיר דארפן געדענקען 'דער אייבערשטער האט מיך יא ליב', 'איך בין גוט', 'מיין מאן איז גוט', 'מיינע קינדער זענען גוט'; כל זמן דאס רויזעלע ליגט אויף דער ערד אונטערן שטיל - איז אלעס טויט, אז מען האלט נישט פון זיך איז נישט גוט.


צינדט אן מוזיק און טאנצט מיט די קינדער; שמחה פארטרייבט די עצבות ומרה שחורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#15 - עס איז נישט א חסרון אז מען קען זיך נישט אויפשטעלן רעדן ברבים
תפילה והתבודדות, אמונה, רפואה, מוהרא"ש, סיפורי צדיקים, בושה, ראש ישיבה, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת משפטים, כ"ב שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך ווייס נישט וואס דו שרייבסט מיר; ווער האט דיר איינגערעדט די אלע זאכן? אז מען קען זיך נישט אויפשטעלן רעדן ברבים - מיינט דאס אז מען איז נישט קיין סאושעל מענטש?


לאז זיך אפ פון די נייע זאך; פון ארויפקלעבן אויף מענטשן נעמען, - 'דער איז יא סאושעל', 'דער איז נישט סאושעל', וכדומה. רוב מענטשן קענען זיך נישט אויפשטעלן רעדן ברבים, עס איז נישט א חסרון אז מען קען זיך נישט אויפשטעלן רעדן; איך זע נישט עפעס זאל דיר פעלן, אין מיינע אויגן ביסטו געזונט און שטארק.


טו ווייטער די הייליגע עבודה וואס דער רבי האט אונז געגעבן, רעד צום אייבערשטן אויף דיין אייגענע שפראך; רעד צו אים, בעט אים פאר א שטארקע לויטערע אמונה - וועסטו ווערן מער און מער זיכער מיט זיך.


דו שרייבסט דאך אליינס אז לעצטנס שפירסטו מער זיכער; אז דו וועסט ווייטער רעדן צום אייבערשטן און בעטן בעיקר אויף די זאך, אויף אמונה, דו וועסט זינגען ניגוני אמונה, דו וועסט זינגען: "דער אייבערשטער איז דא, אלעס איז ער, אלעס איז דער אייבערשטער", - וועסטו שוין נישט זען קיין מענטשן, דו וועסט זיין שטארק ביי זיך.


ביי אמונה איז נישטא קיין שיעור, עס איז נישט שייך צו זאגן: 'איך האב שוין גענוג אמונה'; אמונה איז א זאך וואס יעדע רגע וואס מען טראכט פון דעם ווערט דאס שטערקער און שטערקער, יעדע ווארט וואס מען רעדט צום אייבערשטן ווערט דורכדעם מער און מער אויפגעבויט די אמונה, דאס שטארקט דעם מענטש; מען ווערט אזוי שטארק - ביז מען דארף שוין נישט קיינעם.


איך געדענק, מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט מיר געזאגט איך זאל דאווענען שחרית ראש השנה אין אומאן ביים קיבוץ. עס איז געווען צוויי וואכן פאר ראש השנה שנת תשע"ב, מוהרא"ש זאגט מיר: "איך וויל דו זאלסט דאווענען פאר'ן עמוד", איך האב גלייך פארשטאנען אז דאס איז וואס איך האב צו טון, אפילו הענט און פיס האבן מיר געווארפן פאר פחד, איך האב קיינמאל נישט געדאווענט פאר'ן עמוד פאר אזויפיל מענטשן, האב איך געזאגט פאר מוהרא"ש: "איך האב מורא צו דאווענען פאר אן עולם"; מוהרא"ש שמייכלט און זאגט: "מורא? מורא דארף מען האבן נאר פונעם אייבערשטן; וואס איז דא מורא צו האבן? טראכט ווי דו דאווענסט צווישן טויזנט ביימער".


איך האב דאס אריינגענומען אין מיר, איך האב דאס געטראכט איין מאל און נאכאמאל און נאכאמאל; וואס זאל איך דיר זאגן, עס איז טאקע אזוי; וואס איז דא צו טראכטן פון מענטשן?


וואס זאל איך דיר זאגן, מוהרא"ש האט אין אונז אריינגעלייגט אזא אמונה, אפילו פשוט'ע מענטשן כמוני כמוך - האבן א געפיל, האבן אן השגה אין מדריגות וואס גרויסע צדיקים זענען זוכה. אזא שטארקע, קלארע, לויטערע אמונה; מען זעט נישט קיינעם, מען זעט נאר אלוקות.


אשרינו מה טוב חלקינו אז מיר האבן אזא רבי.

#14 - איך בין דער ערגסטער מענטש אויף די וועלט
התחזקות, עבודת השם, מחשבות, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וארא, כ"ד טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ...


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו, די אלע מחשבות וואס בוזשעווען אין דיר אז דו ביסט דער ערגסטער מענטש אויף די וועלט, אדער די מחשבות אז איך בין ברוגז אויף דיר, איך גיי דיר געבן א פסק, איך גיי דיר פארשעמען, איך גיי דיר ארויסווארפן וכדומה, - אלעס איז פונעם יצר הרע.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן מט) שלעכטע מחשבות – דאס איז דער יצר הרע, 'יצר' איז טייטש מאלן, מען מאלט זיך אויס, מען טראכט זיך אויס 'הרע' – איך בין שלעכט. יצר טוב מיינט, מען טראכט גוט, מען מאלט זיך אויס גוט, איך בין גוט, יעדער איז גוט.


דעריבער בעט איך דיר זייער, פון יעצט האסטו א נייע עבודת השם, דיין עבודת השם גייט זיין, פון היינט גייסטו טראכטן 'איך בין גוט, דער אייבערשטער האט מיך ליב, אויף מיר איז געזאגט געווארן דער פסוק (ישעיה מט, ג) 'יִשְׂרָאֵל אֲשֶׁר בְּךָ אֶתְפָּאָר', דער אייבערשטער האט פון מיר התפארות, ער בארומט זיך מיט מיר'.


איך האלט זייער פון דיר, איך בין זייער נתפעל פון דיר, ווי שיין דו דערהאלסט זיך, דו ביסט פעלזן פעסט, דו ביסט אזוי גוט צו אלעמען, דו פארגינסט יעדן איינעם גוטע ווערטער.


שטארק זיך, לאז זיך נישט צעברעכן פון קיינעם נישט, אפילו זאל זיין וואס זאל זיין, ווער זאל זיין.


יואל בן ריצא רעכיל

#13 - הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל אויפהערן קוקן מאוויס
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, התחזקות, מאוויס, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


א' פרשת ויגש, ב' טבת, זאת חנוכה, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך בין יעצט אנגעקומען אהיים, עס איז שפעט ביינאכט; דאך וויל איך אייך שרייבן אביסל חיזוק.


דאס ערשטע און וויכטיגסטע זאך וויל איך אייך בעטן: קלאפט זיך נישט אראפ; דער יצר הרע, דער סמ"ך מ"ם – האט אייך גוט אריינגעכאפט אין זיין פאסטקע, ער האלט אייך אן מיט זיינע ציין און נעגל, ער וויל אייך נישט ארויסלאזן.


וואס איז די פאסטקע? דאס אז איר האלט נישט פון זיך, איר טראכט: 'איך בין סיי ווי גארנישט'; איר שפירט זיך די ערגסטע פרוי אין שטעטל, איר האלט קלאר אז איר זענט א פארפאלענע, דעריבער זענט איר ממשיך טעג און נעכט מיט קוקן מאוויס השם ישמרינו; דאס אלעס קומט פון די עצבות און מרה שחורה וואס איר האט.


דעריבער בעט איך אייך זייער, קלאפט זיך נישט אראפ, איר זענט א גרויסע צדיקת, איר זענט אן ערליכע פרוי. אז איר וועט האלטן פון זיך וועט איר זיך עקלען צו קוקן די גוי'שע מאוויס השם ירחם.


שנית, איך האב אייך געשריבן שוין אפאר יאר צוריק א שיינע תפלה; איר זאלט זאגן די תפילה וועט איר ארויסגיין פון די שלעכטע זאכן.


נאכאמאל, קלאפט זיך נישט אראפ; דא האט איר די תפילה:


"הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער אִיךְ דַאנְק דִיר פַאר מַיין שֵׁיינֶע לֶעבְּן וָואס דוּ הָאסְט מִיר גֶעגֶעבְּן; הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין פְרֵיילִיךְ אוּן שְׁפִּירְן שְׁטֶענְדִיג וִוי דוּ בִּיסְט מִיט מִיר, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ זֶען עֶרְלִיכֶע דוֹרוֹת, קִינְדֶער וָואס וֶועלְן דִיר דִינֶען.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל קֶענֶען פְרֵיילִיךְ מַאכְן מַיין מַאן, עֶס זָאל זַיין נָאר לִיבְּשַׁאפְט צְוִוישְׁן מִיר אוּן מַיין מַאן. הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל אוֹיפְהֶערְן קוּקְן מָאוִויס, עֶס צִיעֶט מִיר שְׁטֶענְדִיג צוּ קוּקְן נָאךְ אוּן נָאךְ, אִיךְ בִּין זֵייעֶר צוּגֶעקְלֶעבְּט צוּ דֶעם, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל דָאס אָפְּלָאזְן אוּן אַיינְזֶען דִי נַארִישְׁקַייט פוּן קוּקְן מָאוִויס.


אֵייבֶּערְשְׁטֶער זַיי מִיר מוֹחֵל אוֹיף אַלֶעס וָואס אִיךְ הָאבּ גֶעקוּקְט בִּיז אַהֶער, אִיךְ בִּין נִישְׁט שׁוּלְדִיג, קֵיינֶער הָאט מִיר נִישְׁט גֶעזָאגְט אִין מַיינֶע יוּנְגֶע יָארְן וִוי שֶׁעדְלִיךְ דָאס אִיז, אִיךְ הָאבּ זִיךְ צוּגֶעוואוֹינְט אַלְץ יוּנְגֶע מֵיידְל צוּ קוּקְן אוּן יֶעצְט אִיז מִיר זֵייעֶר שְׁוֶוער זִיךְ אָפְּצוּלָאזְן פוּן דֶעם, בֶּעט אִיךְ דִיר אֵייבֶּערְשְׁטֶער זַיי נִישְׁט בְּרוֹגֶז אוֹיף מִיר, אִיךְ גֵיי פְּרוּבִּירְן דָאס בֶּעסְטֶע וָואס אִיךְ קֶען אוּן הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל אָנְהֵייבְּן לֶעבְּן אַ פְרֵיילִיכֶע לֶעבְּן".

#12 - דערצייל אלעס פאר'ן אייבערשטן, וועסטו ווערן א שטארקער מענטש
תפילה והתבודדות, בחור, שידוכים, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה


דו ביסט זייער א וואוילער בחור, איך בין זייער איבערגענומען פון דיין יראת שמים; איך וועל איבערגעבן פאר דיינע עלטערן אז איך בין זייער צופרידן פון דיר.


האב נישט מורא פון קיינעם, זיי שטארק. דו וועסט בקרוב טרעפן א גוטע שידוך.


גיי יעדן טאג אביסל התבודדות, שמועס אויס דיין הארץ צום אייבערשטן; רעד צו אים אלעס, שעם זיך נישט; דערצייל אים אין דיין שפראך אלעס וואס שטערט דיר, אלע מחשבות און בלבולים וכו', - וועסטו ווערן א שטארקער מענטש, דו וועסט זיין זיכער מיט דיר.


פון דיין ראש ישיבה וואס האט דיר זייער ליב.

#11 - האב זיך נישט פיינט, גלייב אז דו קענסט תשובה טון
תשובה, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תולדות, כ"ז מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בין נישט ברוגז אויף דיר חס ושלום, איך האב רחמנות אויף דיר; איך בעט פאר דיר דו זאלסט מער נישט פאלן, דו זאלסט האבן די כח תשובה צו טון.


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך נישט פיינט האבן; גלייב אין תשובה, גלייב אז דער אייבערשטער האט דיך ליב, גלייב אז דער אייבערשטער איז מוחל פאר ווער עס טוט תשובה.


דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תנג): "אִם הָיִיתִי עוֹבֵר חַס וְשָׁלוֹם עֲבֵרָה גְּדוֹלָה בְּיוֹתֵר", אִיךְ זָאל חַס וְשָׁלוֹם עוֹבֵר זַיין דִי גְרֶעסְטֶע עֲבֵרָה, "אַף עַל פִּי כֵן לֹא הָיְתָה הָעֲבֵרָה מַשְׁלֶכֶת אוֹתִי כְּלָל", וָואלְט דָאס מִיר גָאר נִישְׁט אַרָאפּ גִיוָוארְפְן, "רַק הָיִיתִי אַחַר הָעֲבֵרָה אִישׁ כָּשֵׁר כְּמוֹ קדֶם", אִיךְ וָואלְט נָאךְ דֶעם גִּוֶוען אַזוֹי אֵיין עֶרְלִיכֶער יוּד וִוי פְרִיר, "רַק אַחַר כָּךְ הָיִיתִי עוֹשֶׂה תְּשׁוּבָה", דֶער נָאךְ וָואלְט אִיךְ תְּשׁוּבָה גִיטָאן".


אז דו ווילסט א תיקון פאר די עבירה וואס דו ביסט אזוי טיף אראפגעפאלן רחמנא לצלן, מיט פרעמדע השם ישמרינו - זאלסטו אנהייבן גיין הפצה; גיי פארשפרייטן די הייליגע ספרים און קונטרסים פון מוהרא"ש וואס ער האט אזוי אראפגעברענגט דעם רבינ'ס עצות און לימודים פאר די וועלט, דאס איז די גרעסטע תשובה, די גרעסטע תיקון דיינע.

#10 - הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל זיין צופרידן מיט מיר אליין
תפילות אויף אידיש, שמחה, יענער, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת במדבר, כ"ט אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב, וויליאמסבורג


דא האט איר א תפלה וואס איר זאלט בעטן דעם אייבערשטן יעדן טאג:


"הייליגער באשעפער, איך בעט דיר זייער, העלף מיר איך זאל זיין צופרידן מיט מיר אליין, איך זאל זיך ליב האבן, איך זאל זיין צופרידן.


דו ביסט אזוי גוט צו מיר, דו געבסט מיר נאר גוטס; איך בין געזונט, איך האב אלעס, און נאכאלץ בין איך נישט צופרידן פון מיר, איך האב זיך נישט ליב; איך וויל אזוי שטארק זיין פרייליך און צופרידן מיט מיר אליינס.


הייליגער באשעפער, מאך א נס איך זאל שוין ווערן אמת'דיג פרייליך, איך זאל ליב האבן מיין לעבן, מיינע עלטערן, מיין משפחה; איך רעד זיך איין אז די גוים האבן א גוטע לעבן, איך טראכט אלץ 'א שאד איך בין געבוירן אין אן ערליכע שטוב'; איך וויל נאר אוועקלויפן פון זיי, איך עקל זיך פון די צניעות'דיגע וועג.


הייליגער באשעפער, לייז מיר אויס פון מיין תפיסה; מיין מח איז אין תפיסה, איך בין נישט צופרידן מיט מיר, איך וויל אלץ זיין א צווייטער. העלף מיר, ווייז מיר די זיסקייט פון זיין א איד, ווייז מיר דאס שיינקייט פון ערליכע אידן.


העלף מיר איך זאל געדענקען וואס די גוים האבן געטון צו מיין משפחה; זיי האבן פארברענט מיינע זיידעס און באבעס, פארוואס וויל איך זיין ווי זיי?!


העלף מיר איך זאל דיר ליבן, איך זאל ליב האבן צו זיין א איד, בזכות די הייליגע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיינעט וועגן; יהיו לרצון אמרי פי והגיון לבי לפניך, ה' צורי וגואלי".


זאגט די תפלה יעדן טאג מיט הייסע טרערן, וועט איר ווערן א נייער מענטש; איר וועט ארויסגיין פון אייער תפיסה.

#9 - נישט זיך אליין אראפקלאפן
תפילה והתבודדות, שלום בית, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי קדושים, ט' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך בעט אייך זייער, האט שכל און זאגט נישט די ווערטער פאר אייער מאן; אז איר וועט אים זאגן איינמאל און נאכאמאל אז ער איז גוט און איר זענט נישט גוט וועט ער אנהייבן טראכטן אז איר זענט גערעכט, עס וועט נישט זיין גוט.


ווי צעבראכן איר זענט ביי זיך, ווי נעגאטיוו איר זענט ביי זיך, זאלט איר זיך נישט קלאפן פאר אייער מאן; א מאן האט ליב א פרייליכע ווייב, נישט איינער וואס זאגט טאג און נאכט, נאכט און טאג: "איך בין א עקלדיגע מענטש".


אז איר ווילט ארויסגיין פון אייער עצבות און מרה שחורה איז דא אן עצה, וואס ווער עס נוצט די עצה - ווערט געהאלפן; מענטשן זאגן אז זיי זעען אפענע ישועות, עס איז בדוק ומנוסה, עס איז וואונדערליך, די עצה קאסט נישט קיין געלט, עס איז בחינם, די עצה איז התבודדות; מען זאל דערציילן פאר'ן אייבערשטן וואס עס גייט אריבער, ווי שווער עס איז ווען מען זעט אלעס שווארץ, ווי שווער עס איז ווען מען האט זיך נישט ליב, און מען בעט אים ער זאל העלפן מען זאל ארויסגיין פון עצבות און מרה שחורה צו ששון ושמחה.


אין יעדנפאלס זאלט איר דאס געדענקען, נישט צו זאגן פאר אייער מאן: "איך בין עקלדיג", "איך בין שלעכט"; ווייל עס קען ווערן אפגעקילט דאס ליבשאפט צווישן אייך.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.