בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#85 - שכר לימוד אז מען צאלט, זעט מען ביי די קינדער נחת
שכר לימוד, ספרי ברסלב, נחת

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת כי תשא, י"ט אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מאך זיך א שיעור אין רבינ'ס ספרים, דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנח): "מיט יעדע שיחה וואס איך שמועס מיט ענק, קען מען זיין אן ערליכער איד. נישט סתם אן ערליכער איד, נאר אן ערליכער איד אזוי ווי איך מיין אן ערליכער איד"; ווייל דער רבי ברענגט אונז צום אייבערשטן, דער רבי לערנט אונז אויס מיר זאלן לעבן מיט אמונה, מיט תכלית, און דער רבי געבט אונז א וועג ווי אזוי מיר קענען זוכה זיין צו לערנען און ענדיגן כל התורה כולה (עיין שיחות הר"ן, סימן עו).


דער רבי האט גוטע עצות פאר אונז, מיר דארפן נאר אויסהערן און פאלגן - וועט אונז גוט זיין בזה ובבא. דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנד): "עַל שְׁנֵי כִּתּוֹת אֲנָשִׁים יֵשׁ לִי רַחֲמָנוּת גָּדוֹל עֲלֵיהֶם", אויף צוויי גרופעס מענטשן האב איך גרויס רחמנות, "עַל אֵלּוּ אֲנָשִׁים שֶׁהָיוּ יְכוֹלִים לְהִתְקָרֵב אֵלַי וְאֵינָם מִתְקָרְבִים", אויף די מענטשן וואס האבן געקענט מקורב ווערן צו מיר און זיי זענען נישט מקורב געווארן, "וְעַל אֵלּוּ הַמְקֹרָבִים אֵלַי וְאֵינָם מְקַיְּמִים אֶת דְּבָרַי", און אויף די וואס זענען מקורב צו מיר און פאלגן מיך נישט; "כִּי אֲנִי יוֹדֵעַ, שֶׁיִּהְיֶה עֵת, בְּעֵת שֶׁיִּהְיֶה הָאָדָם מֻנָּח עַל הָאָרֶץ עִם רַגְלָיו אֶל הַדֶּלֶת, אָז יִסְתַּכֵּל עַל עַצְמוֹ הֵיטֵב, וְיִתְחָרֵט מְאֹד מְאֹד עַל שֶׁלֹּא זָכָה לְהִתְקָרֵב אֵלַי, אוֹ שֶׁלֹּא קִיֵּם אֶת דְּבָרַי. כִּי אָז יֵדְעוּ שֶׁאִם הָיוּ מְקֹרָבִים אֵלַי וּמְקַיְּמִים אֶת דְּבָרַי, לֹא הָיָה שׁוּם דַּרְגָּא בָּעוֹלָם שֶׁלֹּא הָיִיתִי מְבִיאָם לְאוֹתָהּ הַמַּדְרֵגָה, אֲבָל לֹא יוֹעִיל אָז", ווייל עס וועט קומען די צייט וואס דער מענטש וועט ליגן מיט די פיס צום טיר, דאס מיינט ווען מען שטארבט - וואס דעמאלט לייגט מען אראפ דעם מענטש אויף דער ערד מיט די פוס אויסגעדרייט צום טיר, און דער מענטש וועט זיך דעמאלט אנקוקן ווי אזוי ער זעט אויס... דעמאלט וועט ער זייער חרטה האבן: 'פארוואס האב איך נישט געפאלגט דעם רבי'ן, ווייל ווען איך וואלט ווען געפאלגט דעם רבי'ן וואלט איך זוכה געווען צוצוקומען צו די גרעסטע מדריגות אויף דער וועלט', אבער עס וועט שוין זיין צו שפעט.


איך בעט דיר זייער זאלסט באצאלן שכר לימוד, עס איז נישט קיין שפיל, שכר לימוד קומט פאר אלעס. שכר לימוד אז מען צאלט - זעט מען ביי די קינדער נחת, שכר לימוד אז מען צאלט - איז מען מקיים די מצוה פון (דברים ד, ט): "וְהוֹדַעְתָּם לְבָנֶיךָ", שכר לימוד קומט פאר אלע צדקות, פאר וואקאציע, פאר אלצדינג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#84 - בזכות לערנען אין שול פארטאגס, זאלסטו זוכה זיין צו בנים ובני בנים
קינדער, לימוד התורה, נחת

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויגש, ה' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך הער אזעלכע שיינע גרוסן אויף דיר, דו זיצט פארטאגס אין שול און דו לערנסט מיט התמדה; דאס איז מיר אזא תענוג ונחת רוח, איך בין אזוי צופרידן פון דעם, הלוואי זאלן אלע קומען פארטאגס לערנען.


בזכות לערנען אין שול פארטאגס – זאלסטו זוכה זיין צו בנים ובני בנים. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן סה): "הַשִּׁירוֹת וְהַתִּשְׁבָּחוֹת, שֶׁאוֹמְרִין קֹדֶם אוֹר הַיּוֹם", ווער עס זינגט און לויבט דעם אייבערשטן פארטאגס איידער עס ווערט ליכטיג - "הוּא סְגֻלָּה לְבָנִים", איז דאס א סגולה פאר קינדער, אויך פאר שלום בית, עיין שם.


שרייב מיר פון דיין עבודת השם – וועסטו מיך מחי' זיין, שרייב מיר אויך אויב דו גייסט יעדן טאג התבודדות און ווי לאנג, ווייל איך ווארט אזוי שטארק צו זען ביי די תלמידי הישיבה אז מען פאלגט דעם רבי'ן.

#83 - די בחורים זאלן זיך באשעפטיגן מיט גוטע זאכן אין די פרייע צייטן
חינוך הילדים, ניגונים, ישיבה, נחת, מוזיק

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


א גרוס פון דיינע ליכטיגע קינדער; זיי לערנען פלייסיג און פירן זיך מיט מידות טובות, זיי זענען פון די אויסגעצייכנטע בחורים ביי אונז אין ישיבה.


מען קען קויפן ביליגע אינסטרומענטן, פלעסטיק פייפערס; אפשר איז כדאי דאס צו קויפן פאר דיינע קינדער, אז ביי הפסקה זאלן זיי זיך אויסלערנען שפילן אויף כלי זמר. אויסער די מעלה פון קענען שפילן ניגונים, זיך מחי' זיין מיט א ניגון – איז אויך גוט זיי זאלן האבן וואס צו טון און נישט גיין אין די גאסן אין ליבערטי; אין לייברערי, אדער אפילו אין גראסערי – וואס איז בעצם נישט שלעכט, אבער די בחורים האבן אנגעהויבן גיין נאך געלט דארט פאר עסן, פאר פיצא; ענדערש זאלן זיי האבן גוטע זאכן מיט וואס צו זיין באשעפטיגט.


אויך איז א שאד אז זיי קומען נישט ביינאכט צום הלכה שיעור; איך האב געמאכט מוצאי שבת א מלוה מלכה פאר די בחורים וואס לערנען הלכה, איך וואלט זיך זייער געפרייט צו דיינע קינדער.


הצלחה בכל ענינים.

#82 - מען שטייט אויף פארטאגס לערנען, דאס געבט מיר כוחות
שטעטל, עבודת השם, לימוד התורה, נחת

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך הער צוריק גוטע גריסן אויף דיר און אויפן שטעטל, אז דו און נאך אינגעלייט זיצן פארטאגס פינף אזייגער אין שול און מען לערנט פלייסיג, איך בין זייער פרייליך, און דאס געבט מיר פרישע כוחות ווייטער צו טון.


ווי דו ווייסט איז די שטעטל נישט געווען קיין גרינגע זאך אויפצושטעלן, און וויפיל דו ווייסט – ווייסטו נאכנישט אלעס; עס עפנט זיך נישט קיין שטעטל אזוי גרינג... עס ליגט אין דעם אסאך פלאג און מי, און מיין גאנצע כוונה איז – אויפשטעלן א מקום תורה ויראת שמים, א פלאץ וואס מען וועט לעבן אויף די וועג וואס מיר האבן מקבל געווען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו.


איז דאס אז דו שטייסט אויף פארטאגס און נאך אינגעלייט, און מען זיצט און מען לערנט א צוויי שעה פארן דאווענען – איז מיר א גרויסע נחת און געבט מיר אסאך כוחות.


 

#81 - כולל אינגעלייט זאלן לערנען בערך די זעלבע סעיפים
כולל, שטעטל, נחת, הדרכות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת חיי שרה, כ"ג מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד הרב רבי ... שליט"א, דיין ומו"ץ בקהילתינו


די גריסן פון כולל זענען געוואלדיג, אלע זאגן אזוינס האט מען נישט געזען, ווען מען גייט אריין אין שול זעט מען נאר התמדת התורה מיט עמלת בתורה.


איך וויל דיר בעטן זאלסט זען אז אלע כולל אינגעלייט זאלן לערנען מער ווייניגער די זעלבע סעיפים, אזוי זאל מען קענען מקבל זיין איינער פון צווייטן, נישט די חברותא לערנט הלכות בישול און א צווייטע חברותא לערנט הלכות בורר, און דער הלכות רפואה, נאר אלע זאלן לערנען בערך די זעלבע אפגערוקט.


נעכטן האב איך געטראפן רבי יצחק שליט"א פון יבנאל, ער האט מיר געגעבן אזעלכע גוטע גריסן אויפן כולל, ער זאגט, יעצט געפינט ער זיך פאר א וואך אין שטעטל, און ער האלט מיט אינדערפרי, פונקטליך צען אזייגער הויבט אן גיין א קול תורה, אזוינס און אזעלעכס, איך האב גרויס הנאה און גרויס נחת.


א גרויסן יישר כח פאר אלעס וואס דו העלפסט מיר, בעיקר עס זאל זיין א שטעטל געבויט אויף תורה ויראת שמים.

#80 - זאלסט שטענדיג זיין גרייט פאר דיינע עלטערן און פאר דיין ווייב'ס עלטערן
כיבוד אב ואם, שלום בית, דרך ארץ, שווער און שוויגער, נחת

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת חיי שרה, כ"ג מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


דיין שווער און שוויגער הערן נישט אויף מיך רופן און אויך שיקן מעסעדזשעס ווי וואויל דו ביסט, ווי געטריי דו ביסט צו דיין ווייב און צו זיי, דו ביסט אזוי איבערגעגעבן, דו העלפסט ביי זיי אין שטוב, דו פאררעכסט זאכן וכו' וכו'.


דאס מאכט מיך טון נאך מיט בחורים, דאס געבט מיר כח צו מאכן נאך שידוכים. ווייל ווען אינגעלייט פירן זיך מיט יראת שמים און דרך ארץ באקום איך פרישע כוחות צו ווייטער ממשיך זיין.


גיי ווייטער אן מיט דיין דרך ארץ, זאלסט שטענדיג זיין גרייט פאר דיינע עלטערן און פאר דיין ווייב'ס עלטערן, און צו דיין ווייב זאלסטו רעדן אזוי ווי מען רעדט צום חשוב'סטן מענטש; ווייך, שיין און איידל.


שרייב מיר דיינע סיומים – וועסטו מיך מחי' זיין.

#79 - אביסל תהילים וועט מאכן א נחת רוח פאר אייער מאמע אין גן עדן
תפילה והתבודדות, תהלים, נחת

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


זאגט יעדן טאג אביסל תהילים, דאס וועט מאכן א נחת רוח פאר אייער מאמע עליה השלום אין גן עדן, איר נשמה וועט ארויפגיין אלץ העכער און העכער.


אויך זאלט איר דאנקען דעם אייבערשטן אויף אייער אייגענע שפראך, דאס וועט אייך ברענגען צו שפירן א שטארקע נאנטקייט צום אייבערשטן.

#78 - מאך דיין טאכטער א כלה, ראטעווע איר ווי לאנג זי איז ערליך און ריין
קינדער, שידוכים, חתונה, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בהר בחוקותי, י"ז אייר, ל"ב בעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן, אתרא קדישא מירון


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


דיין טאכטער האט זייער געוויינט צו מיר, זי האלט שוין נישט אויס, זי וויל חתונה האבן. וויל איך דיר בעטן מיין ליבער חבר, מאך איר א כלה, טו וואס איז ריכטיג, וואס שטייט אין די תורה; ווייל היינט איז א גרויסע סכנה, דער דור פאלט טויזנטער דרגות יעדן טאג און עס איז א גרויסע רחמנות אויף אונזערע קינדער, די נסיונות זענען געפערליך און עס איז דא נאר איין עצה - זיי חתונה מאכן.


ליבער ברודער, מאך דיין טאכטער א כלה, ראטעווע איר ווי לאנג זי איז ערליך און ריין; ווארט נישט זי זאל פאלן, זי איז א גוט קינד, אן אויסגעצייכנטע תלמידה, אבער מען דארף וויסן אז אויסגעצייכנט מיינט נישט צו זאגן אז מען בלייבט אויסגעצייכנט; נאר אז מען גייט אין די תורה וועג - קען מען בלייבן אויסגעצייכנט.


יעצט וועט מען מוזן מודה זיין צו מוהרא"ש, ווען עס קומען אריין שרעקליכע מעשיות פון די שענסטע און בעסטע מוסדות, ווי מיידלעך פאלן אין עבירות, יעצט וועט מען מוזן אויפהערן לאכן פון מוהרא"ש און טון וואס מוהרא"ש האט אונז געלערנט, אז נאר חתונה האבן איז די עצה; נאר חתונה האבן ראטעוועט דעם דור.


איבערפעינטן א הויז קען מען שפעטער, אבער א שידוך טון - איז קיינער נישט פארזיכערט אז מען וועט קענען טון שפעטער.


 

#77 - מיט שמחה וועט זיך עפענען די הימל און איר וועט זען ניסים
קינדער, כיבוד אב ואם, שמחה, קברי צדיקים, רפואה, ראש ישיבה, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, מ"א לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זארגט נישט, איר וועט האבן קינדער. איין זאך זאלט איר טון, זיין נאר פרייליך, מיט שמחה וועט זיך עפענען די הימל און איר וועט זען ניסים.


איך האב אסאך געבעטן פאר אייך אין מירון ביים הייליגן רבי שמעון און ביי אלע צדיקים.


ווערט נישט נערוועז ווען אייער מאמע זאגט אייך איר זאלט עסן דאס, און דאס נישט; מייערן יא און איגערקעס נישט, מילך נישט, נאר דאס און נאר יענץ. איר דארפסט וויסן אז אייערע עלטערן זענען זייער באזארגט פאר אייך, זיי ווילן שוין הערן גוטע נייעס. זיי מעגן זאגן און איר זאלט מכבד זיין מיט די גרעסטע מאס דרך ארץ.


נאר שמחה; טאנצט, פאטשט, זינגט און נאך זאכן וואס מאכט פרייליך.


 

#76 - ווערט נישט פארלוירן, איר וועט זען נחת ביי אלע קינדער
קינדער, תודה והודאה, התחזקות, סבלנות, נחת

בעזרת ה' יתברך


       יום ב' פרשת במדבר, כ"ד אייר, ל"ט לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


ווערט נישט פארלוירן, איר וועט זען נחת ביי אלע קינדער און בפרט ביי ... תחי'.


זייט ממשיך בעטן דעם אייבערשטן און זייט ממשיך דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן, ווייל תפילה און תודה והודאה - איז שטערקער פון אלצדינג, מען זעט ניסים.

#75 - ערליכע קינדער, איז די אמת'ע עשירות
קינדער, שמחה, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, מ"א לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך טראכט איך דארף דיר שרייבן א גרוס פון דיין טייערער זון ... נרו יאיר, אזא טייערער בחור מיט אלע מעלות, גוטע מדות, א גוטע הארץ, מיט יראת שמים. איך בין זייער איבערגענומען פון אים, וואויל זענען די עלטערן פון אזא קינד.


עס וועט נישט לאנג נעמען און ער וועט טרעפן א גוטע שידוך און אויפשטעלן א שיינעם שטוב.


מענטשן מיינען געלט מאכט פרייליך, מען לויפט נאך געלט, מען קוקט ארויף די מענטשן מיט געלט. אבער באמת, וואס האט מען פון געלט? וואס קען מען דען האבן פון געלט? ערליכע קינדער - דאס איז עשירות.


שטארק זיך, נאך אביסל קומט גרויסע ישועות.


...


דיין זון'ס ראש ישיבה


 

#74 - די הדלקה זאל בלייבן ברענען און פלאקערן א גאנץ יאר
קינדער, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, סגולות, שערן די האר, שבת ליכט, פרנסה, נחת, פתיחת הארון, ל"ג בעומר

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בהר בחוקותי, י"ח אייר, ל"ג לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן, אתרא קדישא מירון


 


לכבוד ... נרו יאיר


די הדלקה ברענט און פלאקערט, מען קען זיך נישט פארשטעלן די שמחה דא אין מירון. מען דארף אבער זען אז די פייער זאל זיך נישט פארלעשן, עס זאל בלייבן ברענען און פלאקערן א גאנץ יאר, מען דארף זיך פירן ווי דער הייליגער רבי שמעון בר יוחאי לערנט אונז; בעיקר די ווייבער דארפן גיין אנגעטון איידל און זיך אפשערן די האר, טון וואס רבי שמעון בר יוחאי האט אונז מגלה געווען, דאס גרויסקייט פון אידישע פרויען וואס פירן זיך איידל, וואס שערן זיך די האר נאך די חתונה; אז מען איז זוכה צו ערליכע דורות, מען איז זוכה צו מאכן רוען די שכינה אין שטוב, מען פארטרייבט די נישט גוטע, מען האט פרנסה.


מען דארף היינט אסאך בעטן פאר דעם, אז די שטוב זאל זיין א שיינע, ריינע, ערליכע שטוב. מען מוז גיסן תפילות; די פרוי ביי די ליכט ווען זי צינדט די שבת לעכט, און דער מאן ביי פתיחת הארון.


מען דארף בעטן אויף דעם יעדן טאג, מען קען זיך נישט דערמאנען ווען מען האט עלטערע קינדער, מען דארף בעטן אפילו מען האט נאכנישט חתונה געהאט: "רבונו של עולם, געב מיר הייליגע קינדער, קינדער וואס וועלן גיין אין די וועג פון די הייליגע צדיקים, טעכטער און שנירן וואס וועלן זיך אפשערן און צודעקן די קאפ אזוי ווי די צדיקים האבן אונז געלערנט". אזוי וועט די הדלקה ברענען א גאנץ יאר, די שמחה וועט ווערן שטערקער און שטערקער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#73 - קויפט זיך די פשוט'סטע טעלעפאן, וועט איר האבן ערליכע קינדער
קינדער, צניעות, חיזוק פאר פרויען, התחזקות, טעלעפאן, נחת, פסח, מצה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שמיני א', י"ג ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


אז אייער טעלעפאן האט זיך צעבראכן און איר ווילט וויסן וואס פאר א טעלעפאן איר זאלט זיך קויפן; קויפט זיך די פשוט'סטע טעלעפאן וואס האט גארנישט אויף דעם, נאר רעדן; אזוי וועט איר זיך נישט רייסן די האר פון קאפ פון אייערע קינדער, איר וועט האבן ערליכע קינדער.


אויך זאלט איר זיך זייער שטארקן. זייט פרייליך, לאזט נישט אריין די מחשבות פון חמץ, פון זיך אראפקלאפן. יעצט רוימט מען אויס די חמץ, זאלט איר ארויסטרייבן די שלעכטע מחשבות וואס דער יצר הרע ברענגט אייך צו זיך קלאפן; געדענקט, איר זענט באליבט ביים אייבערשטן, דער אייבערשטער בארומט זיך מיט אייך.


ווען איר עסט די מצה זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן איר זאלט ליב האבן אידישקייט, איר זאלט ליב האבן אז אייער מאן האט א בארד מיט פיאות, איר זאלט ליב האבן ציצית, איר זאלט ליב האבן איידעלע קליידער און זיך פארעקלען פון אויסגעשניטענע, קורצע און טייטע קליידער; ווען מען עסט די מצה קען מען דאס פועל'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#72 - מכבד זיין טאטע מאמע אזוי ווי דער אייבערשטער האט געהייסן
קינדער, כיבוד אב ואם, הפצה, הדפסה, סיפורי צדיקים, עצתו אמונה, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תצוה, ח' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך שטארקן מיט דיין הייליגע ארבעט. דו ביסט מחי' די וועלט, אלע האבן חיזוק פון דיר, אלע זענען זיך מחי' מיט די בריוו פון עצתו אמונה. ווען דו וואלסט ווען געוויסט וואס פאר א זכות דו האסט, וויפיל מענטשן טוען תשובה בזכות דיר, וויפיל מענטשן הייבן אן לעבן מיט יראת שמים, מיט שלום בית, מיט לערנען און דאווענען וכו' וכו' - וואלסטו געטאנצן און נישט אויפגעהערט דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן.


די וואך וויל איך שרייבן פאר די קינדער די מעשה פונעם בן איש חי, פון כיבוד אב ואם. די מעשה ווערט געברענגט אין ספר בן יהוידע (על מסכת בבא מציעא דף לג).


קִינְדֶער יֶעצְט זֶענְט עֶטְץ דִי קִינְדֶער, אוּן נָאךְ אַבִּיסְל וֶועט אִיר זַיין דִי עֶלְטֶערְן. וִויל אִיךְ אַייךְ דֶערְצֵיילְן אַ מַעֲשֶׂה וָואס אִיר וֶועט זִיךְ לֶערְנֶען דֶערְפוּן אַז וִוי אַזוֹי מֶען פִירְט זִיךְ מִיט דִי עֶלְטֶערְן - אַזוֹי וֶועלְן דִי קִינְדֶער זִיךְ פִירְן מִיט עֶנְק.


עֶס אִיז גֶעוֶוען אַ גְרוֹיסֶער גְבִיר וָואס הָאט גֶעהַאט אַן אַלְטְן טַאטְן אַן אָרֶעמַאן, דֶער גְבִיר הָאט נִישְׁט אַכְטוּנְג גֶעגֶעבְּן אוֹיף זַיין טַאטֶע, עֶר הָאט אִים אַרוֹיסְגֶעוָוארְפְן פוּן שְׁטוּבּ אוּן עֶר הָאט גֶעדַארְפְט שְׁלָאפְן אִין גַאס מִיט אַנְדֶערֶע אָרֶעמֶעלַייט.


וַיְהִי הַיוֹם, עֶס אִיז גֶעוֶוען אִינְמִיטְן וִוינְטֶער, זֵייעֶר אַ קַאלְטֶע טָאג, וֶוען דֶער אַלְטֶער טַאטֶע אִיז גֶעזִיצְן אִין גַאס פְרִירְנְדִיג פַאר קֶעלְט, אִיז דָארְט אַרִיבֶּער זַיין אֵיינִיקְל - אַ זוּן פוּן דֶעם גְבִיר, הָאט דֶער זֵיידֶע גֶעבֶּעטְן זַיין אֵיינִיקְל: "אִיךְ בֶּעט דִיר, גֵיי בֶּעט דַיין טַאטֶע זָאל אוֹיף מִיר רַחְמָנוּת הָאבְּן אוּן מִיר שִׁיקְן אַ וַוארֶעמֶע מַלְבּוּשׁ אַז אִיךְ זָאל נִישְׁט אוֹיסְגֵיין פַאר קֶעלְט דָא אִין גַאס". דֶער אֵיינִיקְל אִיז אַהֵיים גֶעקוּמֶען אוּן גֶעבֶּעטְן: "טַאטֶע, הָאבּ רַחְמָנוּת אוֹיף זֵיידִי; זֵיידִי בֶּעט אַ וַוארֶעמֶע קְלֵייד", הָאט דֶער גְבִיר גֶעזָאגְט פַאר זַיין זוּן: "גֵיי אַרוֹיף אוֹיבְן אִין בּוֹידֶעם, דָארְט הָאבּ אִיךְ אַן אַלְטֶע קְלֵייד וָואס אִיךְ דַארְף סֵיי וִוי נִישְׁט, דָאס קֶענְסְטוּ טְרָאגְן פַארְן זֵיידְן".


דֶער זוּן אִיז אַרוֹיף אִין בּוֹידֶעם אוּן גֶעטְרָאפְן אַן אַלְטֶע קְלֵייד, פוּל מִיט רִיסְן אוּן גְרוֹיסֶע לֶעכֶער, עֶר אִיז גֶעוָוארְן זֵייעֶר אוֹיפְגֶערֶעגְט, עֶר הָאט גֶענוּמֶען אַ שֶׁערְל, אַיינְגֶעקְנֵייטְשְׁט דֶעם קְלֵייד אוּן דָאס צֶעשְׁנִיטְן אִין הַאלְבּ. וֶוען זַיין טַאטֶע - דֶער גְבִיר הָאט גֶעזֶען אַז דֶער זוּן קוּמְט נָאכְנִישְׁט אַרָאפּ, הָאט עֶר אַרוֹיפְגֶעשְׁרִיגְן צוּם בּוֹידֶעם: "וָואס טוּסְטוּ אַזוֹי לַאנְג אִין בּוֹידֶעם? גֵיי שׁוֹין מִיט דֶעם קְלֵייד צוּ מַיין טַאטֶע!" דֶער זוּן הָאט זִיךְ אָבֶּער וַוייטֶער פַארְזוֹימְט, עֶר הָאט גֶעעֶנְדִיגְט שְׁנַיידְן דֶעם קְלֵייד אוֹיף צְוֵויי שְׁטִיקְלֶעךְ אוּן אַרָאפְּגֶעקוּמֶען צוּ זַיין טַאטֶע מִיט אֵיין שְׁטִיקְל קְלֵייד, הָאט אִים דֶער טַאטֶע גֶעפְרֶעגְט: "פַארְוָואס הָאסְטוּ צֶעשְׁנִיטְן דֶעם קְלֵייד אוֹיף צְוֵויי שְׁטִיקְלֶעךְ?" הָאט עֶר גֶעזָאגְט פַאר זַיין טַאטֶע: "אֵיין שְׁטִיקְל לֵייג אִיךְ אַוֶועק פַאר דִיר, וֶוען דוּ וֶועסְט וֶוערְן אַן אַלְטֶער מֶענְטְשׁ וֶועל אִיךְ דִיךְ אַרוֹיסְוַוארְפְן פוּן שְׁטוּבּ, אוּן וֶוען עֶס וֶועט קוּמֶען וִוינְטֶער אוּן דוּ וֶועסְט זַיין קַאלְט - וֶועל אִיךְ דִיר שִׁיקְן דֶעם צְוֵוייטְן חֵלֶק פוּנֶעם קְלֵייד".


הָאט דֶער טַאטֶע זִיךְ גֶעכַאפְּט בַּיים קָאפּ וָואס עֶר הָאט גֶעטוּן אוּן עֶר הָאט אַהֵיים גֶערוּפְן זַיין אַלְטְן טַאטְן, עֶר הָאט אִים אַרַיינְגֶענוּמֶען אִין שְׁטוּבּ אוּן אִים אִיבֶּערְגֶעבֶּעטְן.


טֵייעֶרֶע קִינְדֶער, מִיר גֵייעֶן מְכַבֵּד זַיין טַאטֶע מַאמֶע אַזוֹי וִוי דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער הָאט גֶעהֵייסְן, אוּן וֶוען מִיר וֶועלְן חֲתוּנָה הָאבְּן וֶועט דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער אוּנְז בַּאצָאלְן מִיט נַחַת, מִיר וֶועלְן אוֹיךְ הָאבְּן קִינְדֶער וָואס וֶועלְן אַכְטוּנְג גֶעבְּן אוֹיף אוּנְז.


לָאמִיר זִינְגֶען: "שְׁכֹּחַ אֵייבֶּערְשְׁטֶער אַז דוּ הָאסְט מִיר גֶעגֶעבְּן אַזַא גוּטֶע טַאטֶע אוּן מַאמֶע".


בעט דעם מעלער ער זאל מאכן א בילד פון אן אלטער איד מיט צעריסענע קליידער, נעבן אים שטייט איינער אנגעטון ווי א גביר. דער אלטער איד שטרעקט אויס זיין האנט, ער בעט צדקה, און דער איד שטייט קאלטערהייט מיט די הענט אויף די לענדן, און אין די זייט א אינגל מיט א גרויסע שערל, שניידט א סחורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#71 - אן אינטערעסאנטע וועג פון שפילן צווישן די קינדער
קינדער, חינוך הילדים, מוסדות, אמונת חכמים, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת יתרו, ל"א שובבי"ם, י"ז שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


דיין מלמד נרו יאיר געבט מיר איבער זייער גוטע גרוסן, אז דו לערנסט און דו פירסט זיך מיט יראת שמים.


אויך האט ער מיר דערציילט זייער א שיינע זאך פון דיר, דו האסט אריינגעברענגט אן אינטערעסאנטע וועג פון שפילן צווישן די קינדער; איינער לויפט נאך די קינדער ביז ער געבט יענעם א ריר אן, און אויב יענער קען גלייך אויסשרייען א נאמען פון א צדיק - קען ער ווייטער לויפן. דער מלמד זאגט מיר, א גאנצע הפסקה הערט מען קינדער טאנצן און שפרינגען און שרייען נעמען פון צדיקים. איינער שרייט: "דער הייליגער חתם סופר!" א צווייטער שרייט: "דער הייליגער בעל שם טוב!" "דער הייליגער צאנזער רב!" עס איז א מחי' צו הערן ווי די קינדער לעבן בשעת'ן שפילן מיט צדיקים.


שטארק זיך מיט דיין עבודת הקודש.

#70 - לערן דעם בלאט גמרא יעדן טאג, וועסטו מיר מאכן נחת
ראש ישיבה, נחת, דף גמרא

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בא, ט"ז שובבי"ם, ראש חודש שבט, שנת תשפ"ג לפ"ק


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך בעט דיר מיין ליבער זון, לערן דעם בלאט גמרא יעדן טאג - וועסטו מיר מאכן נחת; פאר מיר און פאר מאמי תחי'.

#69 - גייט נאך די איידעלע אין די משפחה, גייט נאך די באשיידענע
צניעות, חיזוק פאר פרויען, משפחה, נחת, נשמה

בעזרת ה' יתברך


א' פרשת יתרו, כ"ט שובבי"ם, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ג לפ"ק


 


מרת ... תחי'


איך וויל אייך נאכאמאל מחזק זיין, אייער מאמע האט פון אייך נאר נחת; זי קוקט פון הימל און זעט ווי שיין איר פירט זיך, זי פריידט זיך מיט אייער צניעות.


פירט זיך ווייטער איידל, רעדט נישט מיט קיין שום פרעמדע מאנספערזאן און זיכער נישט מיט שוואגערס; גייט נאך די איידעלע אין די משפחה, גייט נאך די באשיידענע - וועט איר מאכן א נחת רוח פאר אייער מאמע עליה השלום.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#68 - די יונגע יארן זענען די שענסטע יארן פון לעבן
לימוד התורה, יונגע יארן, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וארא, ט' שובבי"ם, כ"ג טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך שטיי יעצט אין עירפארט, אויפן וועג צוריק פון ארץ ישראל, איך ווארט אויף די רענצלעך און איך זע דיין טעקסט מעסעדזש ווי דו שרייבסט דיין סיום משניות די עלפטע מאל, אז דו האסט אנגעהויבן לערנען נאכאמאל ש"ס, אז דו האסט ליב צו גיין אין חדר און אז דו לערנסט יעדע נאכט די דף גמרא מיטן מגיד שיעור ר' יעקב לעסער שליט"א.


האסט מיך זייער פרייליך געמאכט, און אפילו איך בין אפגעמאטערט פון די נסיעה - דאך שרייב איך דיר צוריק.


שטארק זיך, נוץ אויס דיינע יונגע יארן מיט תורה ותפילה, די יארן זענען די שענסטע יארן פון לעבן; יעדע ווארט תורה אין די יארן איז מער פון אסאך יארן אויף די עלטער (ספר המידות אות תשובה, סימן עג).


 

#67 - מיר ווילן און שטרעבן צו האבן ערליכע קינדער
קינדער, שידוכים, עבודת השם, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמות, י"ח טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער זון ... נרו יאיר


איך בין זייער פרייליך צו זען ווי פלייסיג דו לערנסט, דיין יראת שמים, און בעיקר דיין כיבוד אב ואם. יעצט זאגט מיר מאמי תחי' אז דיין מגיד שיעור הרב אלחנן חיים שליט"א זאגט איר ווי פלייסיג דו לערנסט; סיי די גמרא שיעור און סיי די הלכה שיעור, און אויך ביינאכט גייסטו לערנען די גמרא שיעור מיט די אברכים.


דאס איז אונזער ווילן, דאס איז אונזער רייכטום; מיר ווילן נישט קיין שיינע הויז, מיר וויל נישט קיין פארמעגן, מיר ווילן און שטרעבן צו האבן ערליכע קינדער, ערליכע דורות לה' ולתורתו.


פיר זיך ווייטער אויף די גוטע וועג און דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט טרעפן א גוטע שידוך.

#66 - תהילים ברענגט שלום בית, תהילים ברענגט נחת
שמחה, שלום בית, תהלים, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויגש, ב' טבת, זאת חנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


א מתנה פאר ... תחי'


זאגט אביסל תהילים יעדן טאג;


תהילים געבט כח


תהילים געבט מח


תהילים מאכט פרייליך


תהילים היט דעם מענטש


תהילים ברענגט שלום בית


תהילים ברענגט נחת


 


פון דער ראש ישיבה

#65 - וואס ווייסטו וואס דו קומסט אפ מיט די יסורים?
תפילה והתבודדות, צרות, אמונה, התחזקות, רפואה, נחת, קשיות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויחי, ח' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך זייער מיט אמונה, זיי מקבל אויף זיך אלעס וואס דער אייבערשטער מאכט. מיר ווייסן נישט דעם אייבערשטנ'ס דרכים; דאס וואס דו גייסט אריבער, די שרעקליכע פיין, דאס איז זיכער אז דער אייבערשטער האט דיך ליב און ער וויל דיר נאר מאכן גוט, און פארוואס דו דארפסט אזוי ליידן? דאס איז פון די באהאלטענע זאכן וואס מיר ווייסן נישט.


זיי גוט-מוטיג, לאז זיך נישט פאלן; וואס ווייסטו וואס דו קומסט אפ מיט די יסורים? די הייליגע חכמים זכרונם לברכה זאגן (שוחר טוב, צד): "צֵא וּרְאֵה, אֵי זֶה מֵהֶן מְבִיאָה לְחַיֵּי הָעוֹלָם הַבָּא", וואס ברענגט דעם מענטש ער זאל זוכה זיין צו זיין א בן עולם הבא? "הֱוֵי אוֹמֵר, הַיִּסּוּרִין", ליידן יסורים, "שֶּׁהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְיַחֵל שְׁמוֹ עַל מִי שֶׁיִּסּוּרִין בָּאִין עָלָיו", ווייל דער אייבערשטער איינציגט און מאכט רוען זיין נאמען אויף די מענטשן וואס ליידן ווייטאג.


נאך זאגן זיי (ברכות ה.): "כֹּל שֶּׁהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא חָפֵץ בּוֹ", וועם דער אייבערשטער האט ליב, "מְדַכְּאוֹ בְּיִסּוּרִים", ברענגט ער אויף אים יסורים, "וְאִם קִבְּלָם בְּאַהֲבָה", און אויב מען נעמט דאס אן מיט ליבשאפט, "יִרְאֶה זֶרַע", וועט מען זען דורות, "יַאֲרִיךְ יָמִים", מען וועט האבן אריכות ימים.


נאך זאגן די הייליגע חכמים (שבת פח:): "עוֹשִׂין מֵאַהֲבָה", די וואס דינען דעם אייבערשטן מיט ליבשאפט, "וּשְׂמֵחִים בְּיִּסּוּרִין" און זיי האבן נישט קיין טענות אויפ'ן אייבערשטן, זיי פרייען זיך מיט וואס דער אייבערשטער טוט מיט זיי, "עֲלֵיהֶן הַכָּתוּב אוֹמֵר" אויף זיי זאגט דער פסוק (שופטים ה, לא): "וְאֹהֲבָיו כְּצֵאת הַשֶּׁמֶשׁ בִּגְבֻרָתוֹ", זיי זענען די ליבהאבער פונעם אייבערשטן, עיין שם.


דיינע קינדער זארגן זייער פאר דיר, זיי בעטן מיר איך זאל דיר שרייבן, איך זאל דיך מחזק זיין. דו האסט טייערע קינדער, זיי לערנען און דאווענען און פירן זיך מיט יראת שמים. איך פרוביר צו מאכן פאר זיי שידוכים, איך האף צו זיין דער גוטע שליח פון הימל זיי צו העלפן.


אז דו קענסט נישט אראפגיין פון בעט, דו קענסט זיך נישט באוועגן - זאלסטו דארט רעדן צום אייבערשטן, דער אייבערשטער געפונט זיך נעבן דיר. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת יב:): "שְׁכִינָה לְמַעְלָה מְרַאֲשׁוֹתָיו שֶׁל חוֹלֶה", די שכינה רוט אויפ'ן קאפ פונעם חולה; רעד צום אייבערשטן אין בעט, שמועס מיט אים, און בעט אים ער זאל דיר געבן כח צו קענען ביישטיין און נישט האבן קיין קשיות אויף די אמונה.


דער עיקר זאלסטו זיך שטארקן, זאלסט וויסן אז דער אייבערשטער האט דיך ליב, און דאס וואס גייט אריבער - דאס איז זאכן וואס מיר קענען נישט פארשטיין.

#64 - ווי מער מען בעט, אלץ מער נחת זעט מען
קינדער, תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, שטעטל, נחת, מורה דרך, הלכה, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


בנוגע אייער זון נרו יאיר, ער איז זייער וואויל און זייער טייער, ער פירט זיך מיט יראת שמים, ער לערנט פלייסיג, איך בין אים זייער מקרב.


בנוגע וכו'; אויב מאכט זיך אסאך שאלות וכו' - מאכט מען נאר די ערשטע און די לעצטע טאג.


בנוגע וכו'; וואו מען וואוינט איז גוט, עס איז גוט אין שטאט, עס איז גוט אין שטעטל; דער עיקר דארף מען קוקן וואו קענען די קינדער באקומען א גוטע חינוך, און וואו קען דער מאן האבן גוטע חברים, אן ערליכער רב, אן ערליכער דיין; נאר אויף דעם דארף מען קוקן.


עלטערן דארפן בעטן און בעטן אן אויפהער פאר אלע קינדער און קומענדיגע דורות, זיי זאלן זיין ערליך; ווי מער מען בעט - אלץ מער נחת זעט מען.

#63 - איך בין זייער צופרידן פון דיין אויפפירונג
שידוכים, עבודת השם, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבה תפארת התורה


איך בין זייער צופרידן פון דיין אויפפירונג, דו האסט אנגעהויבן די יאר אזוי שיין, דיין דאווענען און לערנען. איך האב געשריבן פאר דיין טאטע נרו יאיר ווי צופרידן איך בין פון דיין התנהגות.


זיי ממשיך מיט די גוטע וועג, זיי זיך קובע צו לערנען ח"י פרקים משניות און גמרא, און די דריי תפילות מיט מנין - וועסטו בקרוב טרעפן א גוטע שידוך און אויפשטעלן א שיינע אידישע שטוב.


פון דיין ראש ישיבה.

#62 - עס לוינט זיך אוועקצוגעבן די מאדעס, כדי צו האבן ערליכע דורות
קינדער, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, צניעות, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, סגולות, נחת, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תולדות, כ"ח מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די פראגעס מאכן מיך שוואך; וואס זאל איך דיר ענטפערן? נישטא קיין הלכות אויף צניעות, גיין אנגעטון איידל איז א געפיל זאך, און אז דיין ווייב וויל נאכמאכן די גוים, זיך מאכן נאך א לאך אין אויער פאר נאך אן אויערינגל - זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן עס זאל אריינגיין אין איר א רוח טהרה; נאר תפילה וועט דיר העלפן.


דיין ווייב איז באמת זייער א וואוילע טייערע פרוי; די פאר מאל וואס דו ביסט געקומען רעדן צו מיר מיט איר האב איך איינערקענט אז זי איז זייער וואויל. מעגסט איר זאגן אז דו ווילסט נישט, און זיי איר מחזק, אז מען גייט אנגעטון איידל - האט מען ערליכע קינדער, און אז מען גייט אנגעטון ווי א אידישע טאכטער גייט - וועלן די קינדער בלייבן אידן; עס לוינט זיך אוועק צו געבן די זאכן - צו האבן ערליכע דורות.


זיי איר מחזק, ווייז איר ווי שרעקעדיג די וועלט איז. קינדער לויפן אוועק, קינדער מישן זיך אויס מיט אומות העולם רחמנא לצלן, און אז מען פירט זיך איידל - זאגט דער רבי (ספר המדות אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים".


קענסט איר זאגן וואס דיין רצון איז, און זאלסט איר מחזק זיין. און אז זי וועט דאס סיי ווי מאכן - זאלסטו איר נישט טשעפען, נאר בעט דעם אייבערשטן אז דו, דיין ווייב און די קינדער - זאלן האבן א געפיל צו צניעות, און מיט סבלנות און תפילה וועט זי זיך ציען צו רעכטס און וועלן גיין אנגעטון אזוי ווי א בת ישראל.


ווער נישט פארלוירן, איך האב שוין געזען אסאך מעשיות ביי אנשי שלומינו וואס זיי האבן מיט תפילה והתבודדות גע'פועל'ט ניסים ונפלאות. דו בעט דעם אייבערשטן:


"רבונו של עולם, העלף מיר און מיין ווייב מיר זאלן זיין ערליך און אפגעהיטן פון חוקות העכו"ם, מיר זאלן ליב האבן די אידישע וועג, מיר זאלן ליב האבן צניעות. הייליגער באשעפער, איך דאנק דיר פאר מיין ווייב און קינדער, דו טוסט מיט מיר אזויפיל ניסים ביז אהער, העלף מיר אז מיין ווייב זאל וועלן גיין אנגעטון איידל, זי זאל נישט וועלן נאכמאכן די נייע מאדעס, איך בעט דיר, אנא ה' הושיעה נא, העלף מיר און מיין ווייב מיר זאלן וועלן טון נאר דיין ווילן און זוכה זיין צו ערליכע קינדער און אייניקלעך".


אז זי פרעגט דיר וואס איך זאג - קענסטו איר ווייזן דעם בריוו.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#61 - איך בין זייער נתפעל פון די התמדה און כשרונות פון דיין זון
כולל, לימוד התורה, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת חיי שרה, כ' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד הרב ... נרו יאיר, יבנאל


איך וויל דיר געבן א גרוס פון דיין זון הרב יחזקאל נרו יאיר, ער זיצט אין כולל און לערנט מיט א שטארקע התמדה און ער פארשטייט גאר גוט דאס לערנען. איך בין געווען פאריגע וואך אין כולל מיט א שאלה פון שכירות וקבלנות, דיין זון האט געענטפערט מיט א שטארקייט, מיט א קלארקייט; איך בין זייער נתפעל געווארן פון אים.


אדרבה, ווען דו רעדסט מיט אים רעד מיט אים אין לערנען - וועסטו זיך אליינס איבערצייגן זיינע כשרונות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.